Wykonywanie Posadzek Z Tworzyw Sztucznych

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Bartomiej Marcinkiewicz
Wykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych

713[05].Z1.09
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego
Recenzenci:
mgr in. Karolina Biaas
mgr in. Radosaw Krzyanowski
Opracowanie redakcyjne:
mgr in. Bartomiej Marcinkiewicz
Konsultacja:
dr in. Jacek Przepirka
Korekta:
mgr in. Bartomiej Marcinkiewicz
Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 713[05].Z1.09

Wykonanie posadzek z tworzyw sztucznych zawartego w moduowym programie nauczania
dla zawodu posadzkarz.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
SPIS TRECI
1. Wprowadzenie
2. Wymagania wstpne
3. Cele ksztacenia
4. Materia nauczania
4.1. Rodzaje materiaw posadzkarskich z tworzyw sztucznych
4.1.1. Materia nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzajce
4.1.3. wiczenia
4.1.4. Sprawdzian postpw
4.2. Waciwoci fizyczne, mechaniczne i chemiczne materiaw z tworzyw
sztucznych
4.2.3. wiczenia
4.3. Wyznaczanie poziomu powierzchni
4.3.3. wiczenia
4.4. Posadzki ze sztywnych pytek z PVC
4.4.3. wiczenia
4.5. Posadzki z elastycznych pytek z PVC
4.5.3. wiczenia
4.6. Posadzki z elastycznych wykadzin z PVC
4.6.3. wiczenia
4.7. Zasady ukadania i mocowania wykadzin dywanowych
4.7.3. wiczenia
4.8. Technika wykonywania posadzek z wykadzin i pytek gumowych
4.8.3. wiczenia
5
7
8
10
10
10
10
10
11
12
12
12
12
13
14
14
14
14
15
16
16
16
17
18
19
19
19
19
21
22
22
22
23
24
25
25
26
26
27
28
28
28
28
30
4.9. Wspczesne metody czenia materiaw klejenie, zgrzewanie

4.9.3. wiczenia
4.10. Zasady wykonania posadzki z wykadzin kauczukowych
4.10.3. wiczenia
4.11. Elementy wykoczeniowe posadzek z tworzyw sztucznych
4.11.3. wiczenia
4.12. Posadzki bezspoinowe z kompozycji ywiczno mineralnych
4.12.3. wiczenia
4.13. Zasady, metody i materiay do konserwacji
4.13.3. wiczenia
4.14. Metody dokonywania napraw i remontw posadzek
4.14.3. wiczenia
4.15. Zasady posugiwania si sprztem pomiarowym
4.15.3. wiczenia
4.16. Dokumentacja techniczna
4.16.3. wiczenia
4.17. Polskie Normy, instrukcje
4.17.3. wiczenia
4.18. Kalkulacja materiaw
4.18.3. wiczenia
31
31
32
32
34
35
35
35
35
36
37
37
37
37
38
39
39
40
40
41
43
43
43
43
44
44
44
44
44
45
47
47
47
48
48
49
49
49
49
50
51
52
52
53
53
54
54
54
55
56
4.19. Przepisy techniczne

4.19.3. wiczenia
4.20. Zasady przedmiarowania i obmiaru robt
4.20.3. wiczenia
5. Sprawdzian osigni
6. Literatura
57
57
58
58
59
60
60
60
60
61
62
68
1. WPROWADZENIE
Poradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o posadzkach z tworzyw
sztucznych, materiaach stosowanych do ich wykonywania, a take uatwi Ci wykonywanie
posadzek z tworzyw sztucznych oraz ich odbir.
W poradniku zamieszczono:
1. Wymagania wstpne, czyli wykaz niezbdnych umiejtnoci i wiedzy, ktre powiniene
mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej.
2. Cele ksztacenia tej jednostki moduowej.
3. Materia nauczania (rozdzia 4), ktry umoliwia samodzielne przygotowanie
si do wykonania wicze i zaliczenia sprawdzianw. Obejmuje on rwnie wiczenia,
ktre zawieraj wykaz materiaw, narzdzi i sprztu potrzebnych do realizacji wicze.
Przed wiczeniami zamieszczono pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do ich
wykonania. Po wiczeniach zamieszczony zosta sprawdzian postpw. Wykonujc
sprawdzian postpw powiniene odpowiada na pytania tak lub nie, co oznacza,
e opanowae materia albo nie.
4. Sprawdzian osigni, w ktrym zamieszczono instrukcj dla ucznia oraz zestaw zada
testowych sprawdzajcych opanowanie wiedzy i umiejtnoci z zakresu caej jednostki.
Zamieszczona zostaa take kart odpowiedzi.
5. Wykaz literatury obejmujcy zakres wiadomoci dotyczcych tej jednostki moduowej,
ktra umoliwi Ci pogbienie nabytych umiejtnoci.
Jeeli masz trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro nauczyciela
lub instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz dan
czynno.
Jednostka moduowa: Wykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych, ktrej treci teraz
poznasz, stanowi jeden z elementw moduu 713[05].Z1 Technologie wykonywania
posadzek i jest oznaczona na zamieszczonym schemacie na stronie 6.
Bezpieczestwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzega regulaminw, przepisw
bezpieczestwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpoarowych, wynikajcych z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
713[05].Z1
Technologie wykonywania posadzek
713[05].Z1.01
Dobieranie materiaw, narzdzi i sprztu
713[05].Z1.02
Przygotowywanie zapraw, klejw
i mieszanek betonowych
713[05].Z1.03
Wykonywanie
izolacji przeciwwilgociowych
713[05].Z1.04
Wykonywanie izolacji
termicznych i akustycznych
713[05].Z1.05
Wykonywanie podkadw pod posadzki
713[05].Z1.06
Wykonywanie posadzek jastrychowych
713[05].Z1.07
Wykonywanie posadzek z drewna
i materiaw drewnopochodnych
713[05].Z1.08
Wykonywanie posadzek
z materiaw mineralnych
713[05].Z1.09
Wykonywanie posadzek
z tworzyw sztucznych
Schemat ukadu jednostek moduowych
2. WYMAGANIA WSTPNE
Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

rozpoznawa podstawowe materiay budowlane,
posugiwa si podstawowymi pojciami z zakresu budownictwa,
wykonywa szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,
przygotowywa narzdzia i sprzt do pracy,
dobiera materiay, narzdzia i sprzt,
stosowa podstawowe przepisy bezpieczestwa i higieny pracy,
korzysta z rnych rde informacji,
wykonywa izolacje przeciwwilgociowe,
wykonywa izolacje termiczne i akustyczne,
wykonywa podkady pod posadzki,
przygotowywa zaprawy, kleje i mieszanki betonowe.
3. CELE KSZTACENIA
W wyniku realizacji wicze podanych w poradniku powiniene umie:
okreli zakres stosowania posadzek z tworzyw sztucznych,
wskaza pomieszczenia, ktrych posadzki z tworzyw sztucznych mog zagraa
bezpieczestwu uytkownikw,
oceni i okreli warunki przystpienia do wykonywania posadzek,
zbada waciwoci geometryczne powierzchni podkadu,
posuy si narzdziami i sprztem,
wyszczeglni charakterystyczne czynnoci technologiczne,
wyrwna i wygadzi podkady,
przygotowa masy do wygadzania podkadw betonowych i cementowych,
przygotowa materiay przed ich uoeniem,
przechowywa materiay przed ich uoeniem w odpowiedniej temperaturze,
wykona przycinanie materiaw,
zastosowa odpowiednie kleje,
wybra technik spawania i zgrzewania wykadzin,
sortowa pytki z tworzyw sztucznych pod wzgldem wymiarw oraz barwy,
usun wszelkie zabrudzenia i zanieczyszczenia podkadw,
wykona posadzki z pytek sztywnych z PVC,
zastosowa waciwe techniki ukadania,
zaproponowa (zaprezentowa) przykady wzornictwa posadzek z pytek,
ustali pooenie pytek w stosunku do rodka pomieszczenia,
zaproponowa kolejno ukadania pytek,
wykoczy posadzk listwami podogowymi,
konserwowa i czyci powierzchni posadzek,
wykona posadzk z elastycznych pytek z PVC,
rozpozna warunki stosowania,
wybra odpowiednie rozwizania techniczne,
dobra kleje,
stosowa listwy podogowe i wykacza powierzchnie,
konserwowa posadzki,
wykona posadzki z elastycznych wykadzin PVC,
zaproponowa ukad arkuszy wykadziny w pomieszczeniu,
dopasowa styki arkuszy,
zastosowa do przyklejania kleje kontaktowe,
zastosowa do przyklejania kleje dyspersyjne,
przyci wykadziny przy cianach,
spawa i zgrzewa arkusze wykadzin,
wykoczy powierzchnie posadzek,
wykona posadzki z wykadzin z warstw izolacyjn,
wykona posadzki z wykadzin dywanowych,
rozpozna wykadziny igowe, tkane, flokowane i klejone,
dobra i zastosowa sposoby mocowania wykadzin do podkadw,
dobra materiay do mocowania,
zaproponowa ukad arkuszy w pomieszczeniach,
przygotowa arkusze wykadziny,
zaplanowa kolejno przyklejania wykadziny dywanowej,

napina wykadziny dywanowe,
wykoczy i konserwowa posadzki,
wykona posadzki z pytek i wykadzin gumowych,
wykona posadzki z wykadzin kauczukowych korkowych,
wykona ywiczne powoki posadzkowe: dekoracyjne, chemoodporne i antypolizgowe,
przestrzega i interpretowa przepisy bhp,
oszacowa potrzebn ilo materiaw,
sporzdzi zapotrzebowanie na materiay,
wykona obmiary posadzek z tworzyw sztucznych.
4. MATERIA NAUCZANIA
4.1. Rodzaje materiaw posadzkarskich z tworzyw sztucznych
Tworzywa sztuczne znalazy szerokie zastosowanie w robotach posadzkarskich
ze wzgldu na swoje cechy uytkowo techniczne. Przez tworzywa sztuczne rozumiemy
uytkow posta zwizkw chemicznych nazywanych polimerami. W pracach
posadzkarskich stosuje si nastpujce materiay z tworzyw sztucznych:
pytki podogowe z PVC (sztywne i elastyczne),
wykadziny rulonowe z PVC (jedno- i wielowarstwowe),
wykadziny rulonowe z PVC z podkadem tkaninowym,
wykadziny rulonowe z warstw izolacyjn wykonan z: filcu, spienionego PVC i korka,
wykadziny dywanowe: igowe, igowane, flokowane i klejone,
wykadziny gumowane,
masy podogowe: poliestrowe, epoksydowe i poliuretanowe,
listwy podogowe,
okadziny stopni i spocznikw.
Tworzywa sztuczne do podoa przytwierdza si za pomoc kleju. Kleje dzieli si na trzy
grupy: I kleje kontaktowe, zwane rozpuszczalnikowymi, ktre nakada si na podkad
i spodni stron wykadziny, II kleje do jednostronnego nakadania i III kleje
przylepcowe, nanoszone na materia podogowy aby nada mu cech samoprzylepnych.
Rodzaj uywanego kleju do klejenia materiaw podogowych okrela producent tych
materiaw.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Co to s tworzywa sztuczne?
Jakie znasz rodzaje pytek podogowych z PVC?
Z jakich materiaw wykonuje si izolacj w wykadzinach rulonowanych?
Jakie znasz rodzaje wykadzin dywanowych?
Jakie znasz rodzaje mas podogowych?
Wymie grupy na jakie dzielimy kleje?
Kto okrela rodzaj uywanego kleju?
4.1.3. wiczenia
wiczenie 1
Z pord zgromadzonych na stanowisku prbek materiaw okadzinowych z tworzyw
sztucznych wybierz pytk podogow sztywn.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) obejrze dokadnie zgromadzone prbki materiaw podogowych z tworzyw sztucznych,
2) sprawdzi kad prbk pod wzgldem wytrzymaoci na zginanie,
3) wybra waciw prbk,
10
Wyposaenie stanowiska pracy:

prbki materiaw podogowych (pytki podogowe sztywne i elastyczne, wykadziny
rulonowe jedno- i wielowarstwowe, wykadziny rulonowe z izolacj, wykadziny
dywanowe, prbki mas podogowych, wykadziny gumowane),
kartka, dugopis.
wiczenie 2
Nazwij co najmniej 10 z 13 prbek materiaw podogowych z tworzyw sztucznych,
znajdujcych si na stanowisku pracy.
1)
2)
3)
4)

obejrze dokadnie zgromadzone na stanowisku prbki,
zaklasyfikowa rodzaj prbki do konkretnej grupy materiaw podogowych,
zapisa wyniki rozpoznania,
zaprezentowa wyniki wiczenia.

prbki 13 rnych materiaw podogowych z tworzyw sztucznych,
kartka, dugopis.
4.1.4. Sprawdzian postpw.

Czy potrafisz:
1) wymieni rodzaje materiaw posadzkarskich z tworzyw
sztucznych?
2) odrni pytk podogow sztywn od elastycznej?
3) odrni wykadzin dywanow igow od klejonej?
4) odrni wykadzin z warstw izolacyjn z korka od filcu?
5) nazwa poszczeglne grupy klejw?
6) scharakteryzowa tworzywo sztuczne?
Tak
Nie
11
4.2. Waciwoci fizyczne, mechaniczne i chemiczne materiaw

z tworzyw sztucznych
Wykadziny podogowe z tworzyw sztucznych zapewniaj moliwo wykonania
posadzek o rnych waciwociach technicznych, zalenie od rodzaju uytego materiau.
Jedn z cech charakterystycznych posadzek z wykadzin z tworzyw sztucznych jest ich dua
szczelno. Wynika to std, i jest to materia duych formatw, przez co wystpuje
niewielka liczba pocze, ktre mog by spawane. Inn waciwoci posadzek z tworzyw
sztucznych jest moliwo komponowania rnych ksztatw i wzorw. atwo cicia
i czenia stykw wykadzin o rnych ksztatach i kolorach pozwala na stworzenie
niepowtarzalnej posadzki. Posadzki z elastycznych wykadzin z PVC s, w porwnaniu
z posadzkami z pytek, znacznie mniej podatne na usuwanie drobnych uszkodze w czasie
uytkowania.
W posadzkach z pytek z PVC wymiana pytki uszkodzonej na now odbywa si bez
szkody dla wygldu estetycznego posadzki. Uszkodzenie wykadziny wymaga wymiany
caego arkusza (lub znacznej jego czci), poniewa wymiana materiau tylko
w uszkodzonym miejscu nosiaby charakter atania, a to ze wzgldw uytkowych
i estetycznych jest nie do przyjcia.
Zalet posadzek z elastycznych wykadzin z tworzyw sztucznych jest atwo utrzymania
w czystoci i konserwowania. Materiay podogowe z tworzyw sztucznych maj sab
wytrzymao na zginanie i ciskanie, natomiast charakteryzuj si dobr elastycznoci
i izolowaniem dwikw uderzeniowych. Tworzywa sztuczne maj duy wspczynnik
rozszerzalnoci cieplnej. Na przykad wykadzina podogowa z PVC dugoci 10 m uoona
z materiau wieo wzitego z zimnego magazynu (o temp. 0oC ) w temperaturze ok. 20oC
moe wyduy si o 16 mm. Aby unikn skutkw rozszerzalnoci cieplej, ktre
s proporcjonalne do dugoci materiau i rnicy wartoci temperatury, naley wykonywa
podogi w temperaturze zblionej do pniejszej temperatur ich uytkowania oraz stosowania.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania przebiegu.

Jaka jest jedna z gwnych cech posadzek z tworzyw sztucznych?
Jaki wpyw ma atwo cicia i spawania posadzek z tworzyw sztucznych na ich
estetyk?
Jakie znasz zalety posadzek z tworzyw sztucznych?
Jakie znasz wady posadzek z tworzyw sztucznych?
Czy tworzywa sztuczne s odporne na ciskanie?
Czy tworzywa sztuczne s odporne na zginanie?
Czy tworzywa sztuczne s odporne na due zmiany temperatur?
4.2.3. wiczenia
wiczenie 1
W pomieszczeniu o temperaturze 40oC bdzie uoona wykadzina podogowa z PVC.
Oblicz, o ile wyduy si odcinek 5 mb tej wykadziny, jeeli pobierzemy go z magazynu
o temperaturze 0oC.
12
1)
2)
3)
4)

zapozna si z danymi na temat wpywu temperatury na wykadzin podogow PVC,
obliczy przyrost dugoci wykadziny w zalenoci od temperatury,
zaprezentowa efekty swojej pracy,
dokona samooceny.

zeszyt,
kalkulator,
przybory do pisania.
wiczenie 2
W pomieszczeniu o temperaturze 0oC bdzie uoona wykadzina podogowa z PVC.
Oblicz, o ile wyduy si odcinek 15 mb tej wykadziny, jeeli pobierzemy go z magazynu
o temperaturze 25oC.
1)
2)
3)
4)

zapozna si z waciwociami termicznymi posadzek z tworzyw sztucznych,
obliczy przyrost wykadziny w zalenoci od temperatury,
dokona samooceny.

zeszyt przedmiotowy,
kalkulator,

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
omwi szczelno posadzek z tworzyw sztucznych?

wymieni pozytywne waciwoci posadzek z tworzyw sztucznych?
wymieni negatywne waciwoci posadzek z tworzyw sztucznych?
omwi odporno na ciskanie posadzek z tworzyw sztucznych?
omwi odporno na zginanie posadzek z tworzyw sztucznych?
okreli, jaki wpyw na posadzki z tworzyw sztucznych maj due
zmiany temperatur?
13
Tak
Nie
4.3. Wyznaczanie poziomu powierzchni

Wyznaczanie poziomu powierzchni posadzki polega na naniesieniu na ciany
pomieszczenia punktw, ktre mylowo poczone utworz paszczyzn powierzchni (lico)
posadzki. W wikszoci przypadkw powierzchnia posadzki jest paszczyzn poziom.
Niekiedy tylko posadzk prowadzi si ze spadkiem np.: w azienkach czy oglnie
w pomieszczeniach, gdzie wystpuje wpust kanalizacyjny w postaci kratki.
Wyznaczanie poziomu posadzki naley rozpocz od ustalenia jej wysokoci wzgldem
progu. Naley tu uwzgldni grubo podkadu jak i warstw wykoczeniowych. Zaznaczamy
wic punkt na cianie oznaczajcy poziom przyszej posadzki. Nastpnie, uywajc
poziomnicy przenosimy ten punkt w gr (po cianie) na wygodn wysoko np.: 1,5m.
W nastpnej kolejnoci, przy uyciu wa wodnego lub dugiej aty z poziomnic przenosimy
(i zaznaczamy) w punkt na kolejne ciany pomieszczenia w odstpach ok. 1m, okrajc
w ten sposb pomieszczenie. Ostatni punkt powinien znale si dokadnie na poziomie
punktu pierwszego. Jeeli tak nie jest, oznacza to, e poziom kolejnych punktw zosta
odniesiony zbyt niedokadnie i czynnoci naley powtrzy, a do uzyskania podanego
efektu. Ostatni czynnoci jest obnienie punktw znajdujcych si na cianach
pomieszczenia o t sam warto, o jak zosta podniesiony punkt pierwszy. W ten sposb
uzyskalimy wyznaczon paszczyzn powierzchni posadzki. Najlepszym urzdzeniem
do przenoszenia poziomw na wiksze odlegoci jest poziomnica wowa, nazywana take
wem wodnym. Jest to duga, gitka rura (moe by nawet w ogrodowy) zaopatrzona
w kocwki ze szklanych rurek. W uwanie (bez pcherzy powietrza) napenia si wod,
tak aby jej powierzchni wida byo w szklanych rurkach.
W myl zasady naczy poczonych, woda w obu kocach wa pozostaje zawsze na tym
samym poziomie.
Rozwj techniki laserowej pozwoli na wyprodukowanie licznych urzdze
dysponujcych wizk optyczn i libell. Poziomnic laserow mona wyznaczy
powierzchni posadzki bardzo szybko i wygodnie. Naley jednak zwrci uwag na klas
dokadnoci urzdzenia tj. na maksymaln odchyk wskazania. Nie moe by ona mniejsza
ni dopuszczalne odchyki powierzchni posadzki od poziomu lub od linii paszczyzny.

1.
2.
3.
4.

Na czym polega wyznaczenie poziomu posadzki?
Jakie znasz pomieszczenia, gdzie stosuje si posadzki ze spadkiem?
Od ktrego miejsca zaczynamy wyznaczanie poziomu powierzchni?
W jaki sposb odnosimy poziom poszczeglnych punktw na cianach pomieszczenia?
4.3.3. wiczenia
wiczenie 1
Posugujc si poziomnic wow, przenie poziom punktu zaznaczonego przez
nauczyciela na jednej ze cian na kolejne ciany pomieszczenia.
14

przygotowa w wodny do pracy,
zaznaczy na cianie pierwszy punkt,
przenie punkt na kolejne ciany,
sprawdzi poprawno wykonania wiczenia (punkt pierwszy i ostatni musz by na tym
samym poziomie),
5) zaprezentowa efekt swojej pracy.
1)
2)
3)
4)

poziomnica wowa,
wiadro z wod,
owek.
wiczenie 2
Dokonaj wyznaczenia poziomu posadzki w pracowni, na wysokoci 20 cm ponad
poziomem posadzki istniejcej.
przygotowa w wodny do pracy,
zaznaczy na cianie pierwszy punkt 20 cm nad podog,
przenie punkt na kolejne ciany,
sprawdzi poprawno wykonania wiczenia (punkt pierwszy i ostatni musz by na tym
samym poziomie),
5) zaprezentowa efekt swojej pracy.
1)
2)
3)
4)

poziomnica wowa,
wiadro z wod,
miara zwijana lub skadana,
owek.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
przygotowa do uycia w wodny?

odnosi poziomy na cianach pomieszczenia?
sprawdzi dokadno wyznaczenia poziomu powierzchni?
wyznaczy poziom powierzchni posadzki?
15
Tak
Nie
4.4. Posadzki ze sztywnych pytek PVC

Sztywne pytki z PVC wymagaj twardego, stabilnego podkadu. Rnorodno kolorw
i faktur powierzchni (gadkie, marmurkowe) powoduje, e pytki mona ukada
w praktycznie dowoln ilo wzorw. Ukad i kolor pytek zaley od wielkoci
pomieszczenia, rodzaju owietlenia, ukadu okien i mebli. Dlatego te pytki naley ukada
w sposb przemylany, a nigdy przypadkowy.
Rozplanowujc pooenie pytek naley mie na uwadze, aby w obszarze wejcia
znalazy si pytki cae. Fragmenty pytek naley stosowa w miejscach moliwie mao
widocznych i nie uczszczanych, aby dua ilo spoin nie wypadaa w miejscach
intensywnego ruchu. Pytki mona ukada rwnolegle do cian pomieszczenia lub wzdu
przektnych w karo (rys. 1).
Rys.1. Schemat ukadania pytek rwnolegle do cian i w karo [4,s.373]
Przed przystpieniem do klejenia naley wyznaczy osie pomieszczenia (rwnolege

do cian, bd przektne). Pierwszy rzd pytek ukada si cile do tej linii, dbajc o to,
aby naroa pytek stykay si dokadnie w jednym punkcie. Klej dyspersjny nanosi si na
podkad i pytk dociska si bardzo mocno, dosuwajc j jednoczenie do pytek ju
uoonych (mona je obciy stosami pytek, aby pytki uoone nie przesuny si przy
dosuwaniu do nich pytek ukadanych. Silne docinicie pytek ma na celu wyeliminowanie
powietrza spod pytki. Aby tego dokona mona pytk dobija lekko gumowym motkiem.
Klej wypywajcy ze spoin naley natychmiast usuwa mokr szmatk lub gbk.
Podczas ukadania naley kontrolowa dokadno pooenia pytek wzgldem siebie.
Cztery naroa ssiednich pytek powinny styka si dokadnie w jednym punkcie. Wszelkie
niedokadnoci powoduj rozjedanie si spoin co jest wyjtkowo nieestetyczne
a ponadto jest praktycznie niemoliwe do naprawienia.
Oprcz regularnej siatki spoin spotyka si rwnie pytki ukadane mijankowo
tzn. z przesuniciem rzdw o p pytki.
Pytki PVC mona przykleja kontaktowo tzn., e klej nanosi si na podoe jak
i na pytk. Klej na pytk nanosimy gadk szpachl. Naley pamita, ze czas otwarty kleju
wynosi okoo 20 minut, zatem robot naley sobie zorganizowa tak, aby mc pracowa
bez duszych przerw.
16

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Czym naley si kierowa dobierajc ukad pytek w pomieszczeniu?

Jak rozplanowujemy pytki w pomieszczeniach w pobliu wejcia?
Gdzie naley stara si umieszcza pytki docite?
Co naley wyznaczy przed przystpieniem do klejenia?
Jak mona ukada pytki w stosunku do cian pomieszczenia?
Jakie dwie metody klejenia stosujemy przy okadzinach z pytek PVC?
W jakim celu mocno dociska si pytk do podoa przy klejeniu?
Co oznacza ukadanie mijankowe pytek?
Ile wynosi orientacyjny czas otwarty kleju do pytek PVC?
4.4.3. wiczenia
wiczenie 1
Rozplanuj uoenie
architektonicznym
pytek
pomieszczeniu
przedstawionym
projekcie
1)
2)
3)
4)

zapozna si z projektem architektonicznym,
ustali wymiary pomieszczenia,
zaplanowa sposb uoenia pytek,
zaprezentowa efekt swojej pracy zwracajc uwag na zachowanie zasad rozmieszczania
pytek.

projekt architektoniczny z zaznaczonym pomieszczeniem,
owek, dugopis, kartka papieru,
kalkulator,
literatura z rozdziau nr 6.
wiczenie 2
Wykonaj posadzk z pytek ukadanych rwnolegle do cian pomieszczenia wg instrukcji
oraz wzoru otrzymanego od nauczyciela. Pytki u na powierzchni 2m2.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)

zapozna si z instrukcj ukadania pytek,
przygotowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami BHP,
dobra narzdzia,
przygotowa materiay,
wykona zadanie,
uporzdkowa stanowisko pracy,
zaprezentowa efekt swojej pracy,
dokona oceny wiczenia.
17

pytki o rnych wzorach i kolorach,
klej do pytek PVC,
instrukcja (wzr i opis),
narzdzia (szczotka i zmiotka, szpachle stalowe, naczynie na klej),
szmatki, naczynie na wod,
miara (skadana lub zwijana).
wiczenie 3
Wykonaj 2m2 posadzki ze sztywnych pytek PVC stosujc wzr w karo.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

dobra narzdzia,
wykona zadanie,
uprztn stanowisko pracy,

pytki o rnych wzorach i kolorach (np. jasne i ciemne),
klej do pytek PVC,
miara (skadana lub zwijana).

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
rozplanowa uoenie pytek w pomieszczeniu?

wyznaczy osie pomieszczenia?
przygotowa klej do pytek PVC
uoy rwno pierwszy rzd pytek?
ukada pytki zachowujc prostoliniowe spoiny?
kontrolowa na bieco jako ukadanej okadziny?
omwi zasady rozplanowania pytek w pomieszczeniach?
organizowa stanowisko pracy?
wykona posadzk ze sztywnych pytek PVC?
18
Tak
Nie
4.5. Posadzki z elastycznych pytek PVC

Elastyczne pytki z PVC powstaj poprzez rozcinanie wielowarstwowych wykadzin
rulonowych. Rozplanowywanie uoenia pytek elastycznych odbywa si na tych samych
zasadach, co i pytek sztywnych z PVC:
w wejciu stosujemy pytki cae,
fragmenty pytek umieszczamy w miejscach mao widocznych i trudno dostpnych,
wyznaczamy osie pomieszczenia i od nich rozpoczynamy klejenie,
podczas klejenia pytek naley uwanie kontrolowa ich pooenie oraz prostoliniowo
spoin.
Do pytek tych stosujemy kleje dajce spoin elastyczn (nie moe to by mieszany
z cementem klej lateksowy ekstra). Przyklejanie takich pytek jest bardzo trudne i wymaga
duego dowiadczenia. Naley zwraca szczegln uwag na to, aby pytka nie ulega
sfadowaniu. Dociska pytk naley tak, aby wycisn spod niej ewentualne pcherze
powietrza. Nadmiar kleju usuwa si wycierajc wilgotn szmatk lub gbk.
Istniej take pytki z fabrycznie naniesion warstw kleju zabezpieczon papierem
silikonowym. Papier usuwa si ze spodniej czci pytki bezporednio przed klejeniem.

1.
2.
3.
4.
5.

Jak powstaj elastyczne pytki z PVC?
Jakie znasz rodzaje elastycznych pytek z PVC?
Jakie znasz zasady rozplanowywania elastycznych pytek z PVC?
Jakie rodzaje klejw stosujemy do pytek elastycznych?
Co kontrolujemy przyklejajc pytki elastyczne?
4.5.3. wiczenia
wiczenie 1
Rozplanuj uoenie
architektonicznym
pytek
pomieszczeniu
przedstawionym
projekcie
1)
2)
3)
4)

zapozna si z projektem architektonicznym,
ustali wymiary pomieszczenia,
zaplanowa sposb uoenia pytek,
zaprezentowa efekt swojej pracy, zwracajc uwag na zachowanie zasad rozmieszczania
pytek.

projekt techniczny z zaznaczonym pomieszczeniem,
owek, dugopis, kartka papieru,
kalkulator,
literatura rozdziau nr 6.
19
wiczenie 2
Wykonaj posadzk z pytek ukadanych rwnolegle do cian pomieszczenia wg
otrzymanych od nauczyciela instrukcji i wzoru, na powierzchni 1,5m2.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

zapozna si z instrukcj ukadania pytek,
dobra narzdzia,
wykona zadanie,
dokona oceny jakoci wykonanej pracy.

pytki o rnych wzorach i kolorach,
klej do elastycznych pytek PVC,
instrukcja (wzr i opis),
narzdzia (szczotka i zmiotka, szpachla stalowa, naczynie na klej),
miara skadana lub zwijana.
wiczenie 3
Wykonaj 1,5m2 posadzki z elastycznych pytek PVC stosujc technik w karo.
1)
2)
3)
4)
5)
6)

dobra narzdzia,
wykona zadanie,
dokona oceny jakoci wykonanej pracy.

stanowisko do wykonania wiczenia (kabina z podkadem betonowym),
pytki o rnych wzorach i kolorach (np. jasne i ciemne),
klej do pytek PVC,
20

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
rozplanowa uoenie pytek w pomieszczeniu?

wyznaczy osie pomieszczenia?
przygotowa klej do elastycznych pytek z PVC?
uoy rwno pierwszy rzd pytek?
uoy pytki zachowujc prostoliniowe spoiny?
skontrolowa na bieco jako ukadanej okadziny?
omwi zasady rozplanowania pytek w pomieszczeniach?
zorganizowa stanowisko pracy?
wykona posadzk z elastycznych pytek PVC?
21
Tak
Nie
4.6. Posadzki z elastycznych wykadzin z PVC

Elastyczne wykadziny z PVC odznaczaj si szeroka gam wzornictwa. Duy format
arkuszy (rulony) powoduje, e moliwoci komponowania wasnych wzorw s ograniczone.
Materiay rulonowe z PVC stawiaj cise wymagania co do podkadu. Wykadziny
jednorodne i niejednorodne wymagaj bezwzgldnie podkadu pywajcego tzn. izolowanego
od konstrukcji stropu. Natomiast wykadziny z warstw izolacyjn mog by wykonywane
bez podkadu pywajcego tylko na stropach dobrze tumicych dwiki.
Przed przystpieniem do robt naley skontrolowa stan podoa i oglne warunki
temperaturowo wilgotnociowe panujce w pomieszczeniu:
temperatura w chwili ukadania i w czasie wysychania kleju nie moe by nisza
ni +15oC,
podkad musi by rwny, mocny, czysty suchy,
naley take sprawdzi jako samej wykadziny.
Ukad arkuszy w pomieszczeniu naley rozplanowa tak, aby spoiny przebiegay
prostopadle do ciany z oknem. Naley tez zwrci uwag na to, aby spoina arkuszy
nie wypadaa w drzwiach. Niedopuszczalne jest te sztukowanie wykadziny we wnkach
pomieszczenia.
Arkusze wykadziny naley rozwin i doci tak, aby styki ssiednich pasm zachodziy
na siebie 23 cm, tyle samo naley wywin na ciany. Tak przygotowan wykadzin
pozostawiamy w pomieszczeniu na 24h w celu wyoenia (odprenia).
Kolejn czynnoci jest dopasowywanie stykw arkuszy. W tym celu naley ostrym
noem prowadzonym wzdu liniau przeci oba zachodzce na siebie arkusze. Dziki temu
otrzymujemy idealnie dopasowany styk obu arkuszy. Pamita jednak naley, e odchyki
od linii prostej stykw arkuszy nie mog przekracza 1mm/m oraz 5mm na caej dugoci
szwu. Szeroko szwu nie moe przekracza 0,5 mm.
Przy klejeniu klejami dyspersyjnymi naley odwin fragment arkusza i zbkowan pac
nanie klej na podkad, nastpnie nasuwamy wykadzin mocno j pocierajc zwinit
szmatk. Szczeglnie dokadnie naley kontrolowa styki arkuszy. Jeeli pod wykadzin
pozostanie pcherz powietrza, naley wykadzin w tym miejscu przeci i wycisn
powietrze przyklejajc jednoczenie wykadzin.
Przyklejanie wykadziny klejami kontaktowymi (wymagajcymi naniesienia na podkad
jak i na wykadzin) odbywa si podobnie. Rnica polega na tym, e przy klejeniu nie ma
moliwoci nasuwania arkusza, zatem naley to robi ostronie i powoli cile kontrolujc
uoenie arkusza.
Ostatni czynnoci jest odcicie nadmiaru wykadziny przy cianach oraz usunicie
ewentualnych zabrudze z kleju.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Jakie wymagania stawiaj podkadowi wykadziny jednorodne z PVC?
Jakie wymagania stawiaj podkadowi wykadziny z warstw izolacyjn z PVC?
Co naley skontrolowa przed przystpieniem do przyklejania wykadzin z PVC?
Jakie s zasady rozplanowywania ukadu arkuszy w pomieszczeniach?
W jakim celu pozostawiamy w pomieszczeniu odwinite arkusze?
Jakie znasz zasady dopasowywania arkuszy wykadziny?
Ile wynosz dopuszczalne odchyki spoiny arkuszy?
Jakie znasz sposoby przyklejania wykadziny rulonowej z wykadziny PVC przy uyciu
kleju dyspersyjnego?
Jakie znasz sposoby przyklejania wykadziny rulonowej z wykadziny PVC przy uyciu
kleju kontaktowego?
22
4.6.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj dopasowanie styku wykadziny rulonowej PVC na odcinku 2 m.
1)
2)
3)
4)
5)

przygotowa wykadzin (powinna by odprona),
przeci styk,
sprawdzi przyleganie i prostoliniowo stykw wg normy,
zaprezentowa efekt swojej pracy.

wykadzina rulonowa PVC,
n do przecinania wykadziny,
linia stalowy.
wiczenie 2
Wykonaj posadzk z materiaw rulonowych z dwch pasw wykadziny o dugoci
1,5 m i szerokoci 1 m kady. Klejenie wykonaj klejem dyspersyjnym.
1)
2)
3)
4)
5)
6)

dopasowa styk,
przygotowa klej,
przyklei wykadzin,

linia stalowy,
paca stalowa, zbkowana,
waek gumowy, szmatka, gbka,
naczynie na wod,
klej dyspersyjny np.: Osakryl 85.
wiczenie 3
Wykonaj posadzk z materiaw rulonowych, z dwch pasw okadziny o dugoci 1,5 m
i szerokoci 1 m kady. Klejenie wykonaj klejem kontaktowym.
23
1)
2)
3)
4)
5)
6)

dopasowa styk,
przygotowa klej,
przyklei wykadzin,

linia stalowy,
naczynie na wod,
klej np.: Pronikol B.
wiczenie 4
Wylicz potrzebn ilo kleju lateksowego ekstra, potrzebnego do uoenia wykadziny
w pomieszczeniu wskazanym w projekcie architektonicznym.
1)
2)
3)
4)

odczyta z projektu wymiary pomieszczenia,
wyliczy powierzchni,
wyliczy ilo kleju, posugujc si norm zuycia,

projekt architektoniczny,
kartka, dugopis, kalkulator,
norma zuycia kleju lateksowego ekstra.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
rozplanowa rozkad arkuszy w pomieszczeniu?

dopasowa styki arkuszy?
przygotowa klej do elastycznych wykadzin PVC?
nanosi klej na podkad i na spd wykadziny?
usuwa zabrudzenia z kleju z powierzchni wykadziny?
wyliczy ilo kleju posugujc si norm zuycia?
24
Tak
Nie
4.7. Zasady ukadania i mocowania wykadzin dywanowych

Przy ukadaniu wykadzin dywanowych obowizuje zasada ukadania arkuszy w taki
sposb, aby spoiny midzy nimi przebiegay prostopadle do gwnej ciany okiennej oraz nie
wypaday w miejscach intensywniejszego ruchu (np. w drzwiach). Wykadziny dywanowe
z runem naley ukada tak, aby kierunek pochylenia runa by ten sam w poszczeglnych
arkuszach. Aby unika czenia arkuszy w obrbie pomieszczenia zaleca si dobieranie
wykadzin dywanowych o takiej szerokoci. Przed przystpieniem do ukadania naley, na
szkicu rozplanowa ukad arkuszy w celu zmniejszenia iloci odpadw. Planujc ukad
arkuszy, naley przestrzega zasady, e wszelkie wnki w pomieszczeniach musz by
pokryte przez odpowiednie wycicie podstawowego arkusza, bez sztukowania, a take
przewidywa zapas 34cm szerokoci kadego arkusza, niezbdny do obcicia brzegw
i dopasowania styku arkuszy. Naley rwnie pamita o pozostawieniu zapasu 35cm na
dugoci arkuszy.
W pomieszczeniach o powierzchni do 20m2 mona uoy wykadziny dywanowe luzem.
Wykadziny naley uoy na podkadzie i przyci na wymiar pomieszczenia. Jeeli
szeroko wykadziny jest mniejsza ni szeroko pomieszczenia, to naley na styku dwch
arkuszy przyklei od spodu tam jednostronnie samoprzylepn. Nastpnie wzdu cian,
w niewielkiej od nich odlegoci, przykleja si do podkadu tam dwustronnie
samoprzylepn, po czym przykleja si do niej wykadzin. Innym sposobem mocowania
wykadzin dywanowych bez uycia kleju jest metoda napinania. T metod mona wykona
posadzk dywanow z wykadzin, ktrych szeroko pozwala na uzyskanie jednego arkusza
o powierzchni pomieszczenia. Przed przystpieniem do napinania wykadzina musi by
docita na wymiar pomieszczenia z kilkucentymetrowym zapasem z kadej strony.
Elementami mocujcymi wykadzin s listwy z kolcami, ktre przybija si do podkadu
wzdu cian pomieszczenia. Przygotowan wykadzin zaczepia si z jednej strony
o wystajce z listwy kolce, z drugiej za, naciga za pomoc specjalnego przyrzdu i napit
zaczepia o kolce wystajce z listwy pooonej przy przeciwlegej cianie. Najpierw wykonuje
si nacignicie wzdu dugoci arkusza, a nastpnie wzdu jego szerokoci.
Wykadziny dywanowe mog by przyklejane do podoa za pomoc samoprzylepnej
przekadki. Wwczas na podkadzie rozkada i przykleja si przekadk (siatk, welon)
dwustronnie samoprzylepn. Grn foli ochronn usuwa si po przeciciu i dopasowaniu
arkuszy wykadziny. Innym sposobem mocowania wykadziny jest przyklejanie jej ca
powierzchni do podoa. Przed klejeniem naley wykadzin rozwin i doci. Dopasowane
arkusze wykadziny odwija si do poowy dugoci, a odsonit cz podkadu pokrywa si
klejem dyspersyjnym za pomoc zbkowanej szpachli. Nastpnie ukada si odwinite czci
arkuszy na powleczony klejem podkad, dociskajc wykadzin do podkadu i jednoczenie
dopasowujc na stykach. Moe zdarzy si, e podczas klejenia wykadzina zostanie
zanieczyszczona klejem, wwczas naley bezzwocznie usun go szmatk lub gbk
zwilon czyst wod, a w adnym razie nie dopuszcza do zaschnicia plamy.
Wykadziny dywanowe docina si ostrym noem wzdu stalowego liniau. Igowane
(filcopodobne) przecina si przez zakad ssiadujcych arkuszy, za igowe z runem
ptelkowym lub welurowym powinny by przecinane, kady arkusz osobno, wzdu przerwy
midzy pczkami wkna runa. Cicie naley wykonywa, zawsze w kierunku zgodnym
z pochyleniem pczkw runa.
Flokowanie to proces technologiczny polegajcy na nanoszeniu na posadzk warstwy
ze strzyy tekstylnej. Strzya tekstylna to wkno z tworzywa sztucznego pocite na odcinki
dugoci od 0,3 do 5 mm. Strzya tekstylna nazywana jest flokiem.
25
Proces ten przebiega nastpujco. Powierzchnia, ktra ma by flokowana pokrywana jest

klejem. Klej nanosi si za pomoc pistoletu natryskowego lub waka. Nastpnie za pomoc
urzdzenia elektrostatycznego, w polu elektrycznym 60 do 90 kV, pokrywa si flokiem
warstw kleju. Powierzchnia flokowana jest uziemiona. Pole elektryczne sprawia, e wkna
floku z du prdkoci poruszaj si w kierunku flokowanej powierzchni i wbijaj si w
warstw kleju, ustawiajc si prostopadle do niej. Po utwardzeniu si kleju odcig elektryczny
usuwa nieprzyklejone wkna.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Jaka zasada obowizuje podczas ukadania arkuszy wykadziny dywanowych?
Czy w jednym pomieszczeniu mona ukada wykadziny o rnej szerokoci?
Jakie znasz rodzaje wykadzin dywanowych?
Jaki zapas naley zostawi na dugoci arkusza?
Czy we wnkach mona sztukowa wykadzin z maych kawakw ?
W jakich pomieszczeniach mona ukada wykadzin luzem?
W jakich pomieszczeniach moemy uoy wykadzin metod napinania?
Jakie znasz sposoby mocowania wykadzin do podoa?
Jakie znasz narzdzia do cicia wykadzin dywanowych?
W jakim celu wykonuje si szkic roboczy?
4.7. 3. wiczenia
wiczenie 1
Na wyznaczonym fragmencie podogi u luzem 2 m2 wykadziny dywanowej.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

sprawdzi stan podoa,
dobra narzdzia,
uoy wykadzin,
dokona oceny wykonanej pracy.

stanowisko do wykonania wiczenia,
materiay do wykonania zadania (wykadzina dywanowa),
narzdzia (miara skadana lub zwijana, n, linia stalowy).
wiczenie 2
Rozplanuj ukad arkuszy wykadziny dywanowej w pracowni, w ktrej masz zajcia.
26
1)
2)
3)
4)
5)

wykona szkic posadzki w pracowni (rzut pomieszczenia),
dokona obmiaru posadzki, wymiary nanie na szkic,
rozplanowa ukad arkuszy na szkicu,
dokona oceny wykonanej pracy.

arkusz papieru,
owek lub cienkopis.
wiczenie 3
Na wyznaczonym fragmencie podogi u 2 m2 wykadziny dywanowej, mocujc
j do podoa klejem dyspersyjnym.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

dobra narzdzia,
uoy wykadzin,
dokona oceny wykonanej pracy

materiay do wykonania zadania (wykadzina dywanowa, klej),
instrukcja do zadania w formie opisu najwaniejszych czynnoci,
narzdzia (n, paca zbata, naczynia na klej i wod, szpachelka, linia stalowy),

Czy potrafisz:
1) wyjani, w jaki sposb naley ukada arkusze wykadzin
w pomieszczeniach?
2) wyjani, dlaczego w jednym pomieszczeniu naley ukada
wykadziny o tej samej szeroko?
3) wymieni rodzaje wykadzin dywanowych?
4) omwi sposb wykonania szkicu roboczego?
5) omwi sposb ukadania wykadziny luzem?
6) wyjani sposb ukadania wykadziny metod napinania?
7) omwi sposb ukadania wykadziny na klej?
8) uszczegowi sposb ukadania wykadziny na przekadce
samoprzylepnej?
9) omwi sposb cicia wykadzin dywanowych?
27
Tak
Nie
4.8. Technika wykonywania posadzek z wykadzin i pytek

gumowych
Wykadziny z gumy posiadaj podobne waciwoci uytkowe co i posadzki z PVC.
W porwnaniu do wykadzin z PVC lepiej tumi dwiki uderzeniowe, s odporne
na wgnioty (z uwagi na doskona sprysto). Ponadto wykadziny gumowe wykazuj
doskonae waciwoci elektroizolacyjne.
Wykadziny gumowe mog by jednowarstwowe o gruboci 2,5mm oraz dwuwarstwowe
o gruboci 3 lub 4 mm.
Z uwagi na dua elastyczno wykadziny gumowej, wymagaj one przyklejenia
mocniejszego stosujemy w tym celu kleje kauczukowe kontaktowe np.: Pronikol B.
Wykadziny gumowe mog by stosowane w budynkach mieszkalnych, uytecznoci
publicznej. W odrnieniu od wykadzin z PVC, mona je stosowa w pomieszczeniach
o duym nateniu ruchu a nawet tam, gdzie odbywa si transport koowy.
Sposb przygotowywania wykadziny i warunki jakim powinno odpowiada podoe
s takie same jak dla wykadzin jednowarstwowych PVC.
podkad powinien by wykonany jako pywajcy,
wykadzin naley pozostawi rozwinit na 24h celem odprenia,
Sposb postpowania przy przyklejaniu wykadziny jest identyczny jak wykadzin PVC
z uyciem kleju kontaktowego:
odwijamy cz arkusza,
nanosimy klej na podkad i na spd wykadziny,
nasuwamy wykadzin na klej, pilnujc dokadnoci stykw i usuwajc pcherze
powietrza,
docinamy nadmiar wykadziny przy cianach.
Pytki gumowe powstaj poprzez rozcicie arkuszy wykadziny. Posiadaj wymiary
50 cm x 50 cm. Przy ich przyklejaniu postpujemy podobnie, jak przy klejeniu pytek
elastycznych z PVC.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Jakie wymagania stawiaj podkadowi wykadziny gumowe?
Co naley skontrolowa przed przystpieniem do przyklejania wykadzin gumowych?
Jakie s zasady rozplanowywania ukadu arkuszy w pomieszczeniach?
Jak technik klejenia stosujemy przy wykonywaniu posadzki z wykadzin gumowych?
W jakim celu pozostawiamy w pomieszczeniu odwinite arkusze?
Jakie s zasady dopasowywania arkuszy wykadziny?
Ile wynosz dopuszczalne odchyki spoiny arkuszy?
Jakie s sposoby przyklejania wykadziny gumowej przy uyciu kleju kontaktowego?
4.8.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj dopasowanie styku dwch arkuszy wykadziny gumowanej, na odcinku 2,5 m.
28
1)
2)
3)
4)
5)

zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami BHP,
wykona przecicie styku,
sprawdzi przyleganie i prostoliniowo stykw wg normy,

wykadzina rulonowa gumowana,
linia stalowy,
wiczenie 2
Wykonaj posadzk z dwch pasw wykadziny gumowanej o dugoci 1,5 m i szerokoci
1m kady.
1)
2)
3)
4)
5)

dopasowa styk,
przygotowa klej,
przyklei wykadzin,

wykadzina rulonowa gumowana,
linia stalowy,
naczynie na wod,
klej Pronikol B.
wiczenie 3
Wykonaj posadzk z szeciu sztuk pytek gumowych, uoonych dwch rzdach po trzy
sztuki.
1)
2)
3)
4)

przygotowa pytki (powinny by odprone),
przygotowa klej,
przyklei pytki,

pytki podogowe gumowe,
29

naczynie na wod,
klej Pronikol B.
wiczenie 4
Wylicz potrzebn ilo kleju lateksowego ekstra, potrzebnego do uoenia wykadziny
w pomieszczeniu wg projektu.
1)
2)
3)
4)

odczyta z projektu wymiary pomieszczenia,
wyliczy powierzchni,
wyliczy ilo kleju, posugujc si norm zuycia,

projekt budowlany,
kartka, dugopis, kalkulator,
norma zuycia kleju.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
rozplanowa rozkad arkuszy w pomieszczeniu?

dopasowa styki arkuszy?
przygotowa klej do wykadzin gumowanych?
nanosi klej na podkad i na spd wykadziny?
przykleja wykadzin z zachowaniem waciwych spoin?
usuwa zabrudzenia z kleju z powierzchni wykadziny?
wyliczy ilo kleju z normy uycia?
wykona posadzk z pytek gumowych?
30
Tak
Nie
4.9. Wspczesne metody czenia materiaw klejenie,

zgrzewanie
Klejenie klejami kontaktowymi (rozpuszczalnikowymi)
Zasada klejenia klejami kontaktowymi polega na naniesieniu cienkiej warstwy kleju na
podoe i spodni warstw wykadziny w tym samym czasie. Po naoeniu kleju naley
odczeka, a odparuj lotne skadniki rozpuszczalnikw kleju. Czas upywajcy midzy
naniesieniem kleju a momentem, kiedy powinno nastpi zczenie sklejanych powierzchni,
nazywa si czasem odparowania. Moe on wynosi 1530 minut w zalenoci od warunkw
cieplnych. Czas ten okrela producent w instrukcji stosowania.
Przy stosowaniu klejw kontaktowych, naley zwrci szczegln uwag na jako
podoa. Powinno ono mie moliwie wysok gadko, aby naniesiona warstwa kleju bya
moliwie cienka i rwnej gruboci. Zakoczenie czasu odparowania rozpuszczalnikw
sprawdza si dotykajc palcem do powoki kleju na podkadzie i spodzie arkusza wykadziny.
W momencie, gdy po dotkniciu palcem nie cign si nitki kleju moemy przystpi
do czenia wykadziny z podoem.
Do nanoszenia kleju stosuje si packi lub szpachle stalowe gadkie albo pdzle ze sztywn
szczecin.
Najwaniejsz czynnoci klejenia wykadziny jest silne jej pocieranie w miejscu klejenia,
aby nie dopuci do pozostania pod ni pcherzy powietrza. Wykadzin naley nasuwa
stopniowo na powleczony klejem podkad, kontrolujc styk z ssiednim arkuszem.
Podczas stosowania klejw rozpuszczalnikowych naley bezwzgldnie pamita
o przewietrzaniu pomieszcze w ktrych s one stosowane.
Klejenie klejami dyspersyjnymi
Obecnie najczciej stosowanymi klejami do czenia wykadzin z podoem s kleje
dyspersyjne. Kleje te nakada si tylko na podkad przy uyciu szpachli lub pacy zbkowanej.
Dziki tym narzdziom zapewniona jest jednakowa grubo kleju w kadym miejscu. Klej
nakada si prowadzc szpachl zbkowan pod ktem ok. 45o w stosunku do powierzchni
podkadu. W miar zuywania si szpachli naley zwiksza kt jej nachylenia (bardziej
pionowy), a przy starciu ok. 50% wielkoci zbkw naley wymieni na now.
Kleje dyspersyjne zawieraj w swym skadzie wod. Naley pamita aby po naniesieniu
kleju odczeka 510min na odparowanie czci wody i dopiero po upywie tego czasu
rozpocz klejenie. Czas, w ktrym warstwa kleju ma zdolno klejenia nazywamy czasem
otwartego klejenia. Czas ten zaley od nasikliwoci podkadu i temperatury powietrza.
W tym czasie wykadzin naley uoy i docisn do podkadu. Przekroczenie czasu
otwartego klejenia prowadzi do wysychania powierzchni warstwy klejowej i utraty zdolnoci
klejenia.
Wymaga si, aby wykadzina bya przyklejona na caej powierzchni. Aby to osign,
klejenie arkusza wykadziny powinno rozpocz si od rodka stopniowo nasuwa
z jednoczesnym silnym pocieraniem powierzchni wakiem gumowym lub tamponem
ze szmaty. Ma to na celu niedopuszczenie do pozostania pod wykadzin pcherzy powietrza,
ktre uniemoliwiyby sklejenie w tym miejscu wykadziny z podkadem.
Klejenie klejami ywicznymi
S to kleje nanoszone jednostronnie podobnie jak kleje dyspersyjne. Kleje te stanowi
roztwory ywic syntetycznych w rozpuszczalnikach organicznych i z tego wzgldu nie
s obojtne z punktu widzenia bezpieczestwa i higieny pracy (zagroenia takie same jak przy
31
klejach kontaktowych). Kleje te maj zastosowanie, tylko przy wykonywaniu posadzek

wodoszczelnych i chemicznie odpornych.
Przy stosowaniu klejw ywicznych naley stosowa si bezwzgldnie do instrukcji
producenta Nanosi si je szpachl zbkowan, ktrej rodzaj i wymiary uzbienia podaje
producent kleju.
Zgrzewanie wykadzin
Technika zgrzewania wykadzin inaczej zwana spawaniem ma zastosowanie na stykach
arkuszy wykadzin. Umoliwia uzyskanie cakowicie szczelnej posadzki oraz wnosi
dodatkowe elementy dekoracyjne w postaci wyraniejszych linii spoin. Spoiny mog
by w innych kolorach ni sama wykadzina. Przy spawaniu posadzki arkusze wykadziny
przykleja si bez potrzeby cisego dopasowania stykw. Spoiny midzy arkuszami musz
mie odpowiedni szeroko i by wykonane w ksztacie litery U lub V. Wykonuje si je przy
uyciu specjalnego noyka lub frezarki z napdem elektrycznym. Spawanie polega
na rozgrzaniu cianek bruzdy oraz powierzchni sznura spawalniczego z PVC gorcym
powietrzem o temperaturze ok. 250C i wciniciu uplastycznionego sznura za pomoc rolki
w bruzd midzy arkusze wykadziny. Czynno t mona wykona rcznie lub mechanicznie
przy uyciu spawarki automatycznej. W celu wykoczenia powierzchni spawu naley
wykona nastpujce czynnoci:
ci z grubsza wypuko spawu, prowadzc n po tamie stalowej gruboci
ok. 0,5 mm
ci pozosta pmilimetrow cz spawu.
cinanie jednokrotne moe spowodowa, e na powierzchni spawu powstanie rowkowate
wgbienie, ktre obniy wygld estetyczny caoci i uatwi gromadzenie si brudu.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.

Jaka zasada obowizuje podczas klejenia klejami kontaktowymi?
Co nazywamy czasem odparowania?
Jak naley przygotowa podoe pod klejenie klejami kontaktowymi?
W jaki sposb sprawdza si zakoczenie czasu odparowania rozpuszczalnikw?
Jakich narzdzi uywa si do nanoszenia klejw rozpuszczalnikowych?
Na co naley zwrci szczegln uwag podczas przyklejania wykadziny do podoa?
Czy kleje dyspersyjne nanosi si na spodni powierzchni wykadziny?
Jakich narzdzi uywa si do nanoszenia klejw dyspersyjnych?
Co nazywamy czasem otwartego klejenia?
Przy wykonywaniu jakich posadzek stosuje si kleje ywiczne?
Ktre miejsca wykadziny podlegaj zgrzewaniu?
W jaki sposb wykonuje si zgrzewnie stykw wykadzin?
4.9.3. wiczenia
wiczenie 1
Zamocuj 1,5m2 wykadziny z podkadem tkaninowym do jastrychu cementowego przy
uyciu kleju dyspersyjnego.
32
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

dobra narzdzia,
wykona zadanie,
dokona oceny swej pracy.

wykadzina, klej dyspersyjny,
narzdzia (paca zbata, szpachelka, naczynia na klej i wod, szmatka),
miara skadana lub zwijana, linia stalowy, n.
wiczenie 2
Wykonaj zgrzewanie styku dwch arkuszy wykadziny o dugoci 2,5 m.
1)
2)
3)
4)
5)
6)

dobra narzdzia,
wykona zadanie,
dokona oceny swojej pracy.

wykadzina, sznur spawalniczy,
instrukcja do zadania,
narzdzia (spawarka automatyczna, n, linia stalowy).
wiczenie 3
Zamocuj 2 m2 wykadziny do podkadu betonowego przy uyciu kleju kontaktowego.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

dobra narzdzia,
wykona zadanie,
33

wykadzina, klej kontaktowy,
materiay do klejenia wykadzin,
narzdzia (paca zbata, szpachelka, naczynia na klej i wod, szmatka),
miara skadana lub zwijana,
linia stalowy,
n.

Czy potrafisz:
1) sprawdzi zakoczenie czasu odparowania rozpuszczalnikw?
2) omwi sposb przygotowania podoa pod klejenie klejami
kontaktowymi?
3) omwi sposb wykonania klejenia wykadzin klejami
kontaktowymi?
4) wymieni narzdzia do klejenia wykadzin?
5) wymieni narzdzia do zgrzewania wykadzin?
6) omwi sposb wykonania klejenia wykadzin klejami
ywicznymi?
7) scharakteryzowa sposb zgrzewania stykw wykadzin?
8) omwi sposb wykoczenia powierzchni spaww?
Tak
Nie
34
4.10. Zasady wykonania posadzki z wykadzin kauczukowych

Wykadziny kauczukowe s wykonywane w zblionych procesach technologicznych,
co i wykadziny gumowe. Grubo wykadzin kauczukowych waha si w granicach 24 mm,
cho czasem mona spotka wykadziny grubsze. Kauczuk charakteryzuje si bardzo du
gstoci, dlatego te materiay podogowe wykonane z tego materiau s odporne
na wnikanie brudu. Dodatkowo wykadziny kauczukowe cechuj waciwoci antypolizgowe
i antyelektrostatyczne. Kauczuk jest materiaem odpornym na cieranie, dlatego mona
go stosowa na posadzki w pomieszczeniach o bardzo duym nateniu ruchu.
Kauczuk uywany jest take w poczeniu z PVC (laminat PVC na warstwie kauczuku)
do wykonywania elastycznych wykadzin sportowych.
Zasady ukadania wykadzin kauczukowych s identyczne jak dla wykadzin gumowych
czy z PVC. Obowizuj tu te same zasady dotyczce rozplanowywania uoenia wykadziny
w pomieszczeniu. Do przyklejania uywa si klejw kontaktowych z uwagi na wymagan
du przyczepno wykadziny do podoa. Przygotowywanie wykadziny do klejenia
(odpranie), dopasowywanie stykw czy nanoszenie kleju odbywa si identycznie jak
dla wykadzin gumowych.
Wykadziny kauczukowe przykleja si klejami rozpuszczalnikowymi, kontaktowymi
mona rwnie stosowa kleje poliuretanowe. Wykonan z wykadziny kauczukowej
posadzk mona uytkowa po 24h

1.
2.
3.
4.
5.

Jaki jest przecitny przedzia gruboci wykadzin kauczukowych?
Jakie s gwne cechy techniczne wykadzin kauczukowych?
Do jakiego typu posadzek znalaz zastosowanie kauczuk?
Jakich klejw uywamy do przyklejania wykadzin kauczukowych?
Jakie znasz zasady przygotowywania wykadziny kauczukowej do przyklejania?
4.10.3. wiczenia
wiczenie 1
Obejrzyj film instruktaowy, dotyczcy ukadania wykadziny kauczukowej i nazwij
poszczeglne czynnoci wykonywane przez pracownikw.
1) obejrze uwanie film pokazujcy ukadanie wykadziny kauczukowej,
2) wynotowa kolejne czynnoci wykonywane przez robotnikw,
3) zaprezentowa efekty wykonanej pracy.
Wyposaenie stanowiska pracy.

film przedstawiajcy ukadanie wykadziny kauczukowej,
kartka, dugopis.
35
wiczenie 2
Przyklej cztery fragmenty wykadziny kauczukowej o wymiarach 500 mm x 500 mm tak,
aby ich naroniki stykay si w jednym punkcie.
1)
2)
3)
4)
5)
6)

przygotowa wykadzin (doci na odpowiednie wymiary z dopasowaniem stykw),
przygotowa klej,
nanie klej na podoe i wykadzin,
przyklei wykadzin,
zaprezentowa efekty wykonanej pracy.

wykadzina kauczukowa,
n do cicia wykadziny,
naczynie na klej,
klej poliuretanowy,
paca zbata,
szpachelka,
waek gumowy do dociskania,
szmatki, gbka,
naczynie na wod.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
rozplanowa uoenie arkuszy wykadziny w pomieszczeniu?

nazwa poszczeglne etapy wykonania wykadziny?
docina styki wykadziny kauczukowej?
okreli warunki stosowania wykadzin kauczukowych?
scharakteryzowa waciwoci techniczne wykadzin
kauczukowych?
6) przykleja do podoa wykadziny kauczukowe?
36
Tak
Nie
4.11. Elementy wykoczeniowe posadzek z tworzyw sztucznych

Listwy podogowe z PVC stosuje si do maskowania miejsc zakoczenia wykadziny
przy cianie. Listwy podogowe przykleja si do cian klejem Pronikol B (kontaktowym).
Powierzchnia cian powinna odpowiada takim samym warunkom jak powierzchnia
podkadu betonowego. Przystpujc do przyklejania listew zaznacza si na cianie wysoko
pooenia listwy, nastpnie docina si listwy na dugo ciany. Jeeli zachodzi konieczno
poczenia listew w naroniku wypukym naley odci listw nieco dusz o okoo 25 mm
i we wzorniku, np. skrzynce uciosowej, ci jej powierzchni pod ktem 45o. podobnie
postpujemy z kocwk ssiedniej, naronej listwy. Dziki temu listwy w naroniku
wypukym bd si adnie styka. W handlu dostpne s rwnie narone czniki do listew
podogowych (wklse, wypuke, czniki odcinkw prostych i zakoczenia). Stosujc
te elementy mona zaoszczdzi czas na pracochonnym docinaniu listew w naronikach,
a ponadto wprowadza si dodatkowy element estetyczny.
Listwy oraz cian do wysokoci zaznaczonej kresk smaruje si klejem
i po odparowaniu rozpuszczalnika mocno dociska.
Listwy podogowe obejmujce PVC, stosuje si tam, gdzie zachodzi konieczno
dodatkowego zabezpieczenia przed podrywaniem brzegu wykadziny, czenia rnego
rodzaju wykadzin, przy przejciach posadzki np.: z dywanowej na ceramiczn z pytek itp.
Listwy mona przykleja lub mocowa do podkadu za pomoc kokw rozporowych.
Okadzin stopni schodw z PVC stanowi dwa rodzaje elementw: krawniki, czyli
elementy ktowe nakadane na krawd stopnia o szerokoci okoo 40 mm oraz profilowane
okadziny caych stopni. Okadzina stopni wymaga klejenia kontaktowego, stosuje si tu kleje
kauczukowe np.: Pronikol B. Okadzin stopni naley rwno przyci przy cianie.

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Jakie znasz rodzaje elementw wykoczeniowych z tworzyw sztucznych?
Jakie znasz sposoby montau listew podogowych?
Jakie znasz sposoby montau listew obejmujcych?
Jakich klejw uywamy do przyklejania elementw wykoczeniowych?
Jakie techniki klejenia stosujemy przy montau elementw wykoczeniowych?
Jakie znasz dwa rodzaje okadzin stopni?
4.11.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj monta (przy uyciu kleju) listew podogowych PVC wzdu ciany
z poczeniem listew w naroniku wypukym. czna dugo listew wynosi 3 m.
1) zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z zasadami BHP,
2) przygotowa listwy (dotnij w poczeniu naronika),
3) przygotowa klej,
37
4) przyklei listwy,
5) zaprezentowa efekty wykonanej pracy.
Wyposaenie stanowiska pracy

listwy podogowe PVC,
klej kontaktowy,
skrzynka uciosowa,
pia do cicia tworzyw sztucznych,
szpachelka, paca zbata.
wiczenie 2
Zamontuj listw obejmujc o dugoci 1m na skraju wykadziny dywanowej.
1)
2)
3)
4)
5)

przygotowa listwy,
przygotowa klej,
przyklei listwy,
zaprezentowa efekty wykonanej pracy.

listwy obejmujce PVC,
klej kontaktowy,
skrzynka uciosowa,
pia do cicia tworzyw sztucznych,
szpachelka, paca zbata.

Czy potrafisz:
1) wymieni rodzaje elementw wykoczeniowych z tworzyw
sztucznych?
2) scharakteryzowa zasady montau listew podogowych z PVC?
3) opisa rodzaje okadzin stopni?
4) zamontowa listwy przypodogowe?
5) zamontowa listwy obejmujce?
6) uzasadni warunki stosowania listew obejmujcych?
38
Tak
Nie
4.12. Posadzki bezspoinowe z kompozycji ywiczno-mineralnych

Posadzki bezspoinowe z kompozycji ywiczno-mineralnych wykonuje si z mas
poliestrowo-mineralnych lub epoksydowo-mineralnych przygotowanych fabrycznie jako
dwu- lub trjskadnikowe zestawy wymagajce jedynie zmieszania bezporednio przed
uyciem wg receptury podanej przez producenta.
Rozrnia si nastpujce rodzaje posadzek bezspoinowych:
posadzki powokowe o gruboci okoo 0,5 mm,
posadzki wylewano-szpachlowe o gruboci 35 mm,
posadzki szpachlowe o gruboci do 6 mm.
Posadzki wylewano-szpachlowe mog mie powierzchni gadk lub przeciwlizgow.
Sposb wykonania jednej i drugiej jest bardzo podobny. Posadzki o powierzchni
gadkiej wykonuje si metod rozprowadzania masy za pomoc specjalnej szpachli z blachy
stalowej, zaopatrzonej w wysuwane koki dystansowe dugoci rwnej gruboci posadzki.
Posadzki przeciwlizgowe wykonuje si podobnie jak te o powierzchni gadkiej, z tym
e ich powierzchni bezporednio po wygadzeniu posypuje si piaskiem kwarcowym w celu
schropowacenia. Czas ukadania masy od momentu wymieszania jest dosy krtki i jest
podawany przez producenta. Orientacyjnie wnosi on okoo 60 minut.
Posadzki bezspoinowe ukada si na podkadzie z betonu, ktry powinien spenia
nastpujce wymagania:
wytrzymao na ciskanie - co najmniej 20 MPa,
zawarto wilgoci nie powinna przekracza 4%,
co najmniej 28-dniowy okres dojrzewania betonu w podkadzie,
powierzchnia powinna by rwna i pozioma lub z odpowiednim spadkiem, jeeli
przewiduje to projekt,
podkad powinien by gruboci co najmniej 5 cm, odpowiednio zdylatowany, a take
powinien by jednorodny, bez rys, rakw, naciekw, bez ladw mleczka cementowego
i zanieczyszcze oraz zatarty na ostro.
Naley podkreli, e przestrzeganie wymaga technicznych stawianych podkadom jest
podstawowym warunkiem naleytej jakoci posadzek. Przed przystpieniem do wykonywania
posadzki podkad powinien by dokadnie oczyszczony i odpylony oraz zagruntowany
roztworem gruntujcym takim, jaki zaleca producent. Nie pniej ni po upywie 24 godzin
od zagruntowania podkadu, powinna by wykonana posadzka. Twardnienie mas
posadzkowych nastpuje na skutek reakcji chemicznej.
Czas wstpnego utwardzenia posadzek wynosi okoo 24 godzin. Pene waciwoci
techniczno uytkowe i odporno chemiczn uzyskuj posadzki po upywie 1014 dni
w temperaturze 1820oC. Posadzki z mas ywiczno mineralnych powinny by wykonywane
cile wedug instrukcji producenta oraz przez przeszkolonych pracownikw pod staym
nadzorem technicznym.
Zalety posadzek z mas ywiczno-mineralnych:
wysoka wytrzymaoci na ciskanie do 150 MPa,
wysoka wytrzymao na zginanie 40 MPa,
dobra odporno chemiczna,
bardzo dobra przyczepno do podoa betonowego, a take innych podoy,
np. kamiennych, ceramicznych i metalowych,
dua twardo,
wysoka odporno na cieranie,
39
waciwoci niepylce,
niska nasikliwo,
dobra izolacyjno elektryczna.
Mona je stosowa w szkoach szpitalach, biurach, budynkach handlowych itp. Wykazuj
one odporno na temperatur -3090C.

Jakie znasz rodzaje posadzek bezspoinowych z mas ywiczno-mineralnych?
W jakich pomieszczeniach mona wykonywa posadzki z masy ywiczno-mineralnej?
Jakie znasz rodzaje posadzek bezspoinowych z mas ywiczno-mineralnych?
Jakie zalety posiadaj posadzki z mas ywiczno-mineralnych?
Przy jakiej temperaturze mona wykonywa mas ywiczno-mineraln?
W jaki sposb naley miesza skadniki podczas przygotowania masy?
Na jakim podou mona wykonywa posadzki z masy ywicznej?
Jakie waciwoci powinien spenia podkad betonowy pod posadzki ywicznomineralne?
9. W jaki sposb naley przygotowa podkad betonowy pod posadzki ywicznomineralne?
10. W jakim celu gruntuje si podkad betonowy pod posadzki ywiczno-mineralne?
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
4.12.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj posadzk bezspoinow o powierzchni
na wczeniej przygotowanym podou betonowym.
1m2 z masy ywiczno-mineralnej
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)

zapozna si z instrukcj do zadania,
dobra narzdzia,
wykona posadzk,

materiay do wykonania masy ywiczno-mineralnej,
narzdzia (paca stalowa do zacigania masy, naczynie do mieszania skadnikw).
wiczenie 2
Przygotuj, poprzez zagruntowanie, podkad betonowy o powierzchni 1,5 m2 pod
posadzk ywiczno-mineraln.
40
1)
2)
3)
4)
5)
6)

przygotowa stanowisko pracy,
dobra narzdzia,
wykona zadanie,

narzdzia (szczotka, szufelka, pdzel awkowiec),
odkurzacz przemysowy,
rodek gruntujcy.
wiczenie 3
Dobierz objtociowo materiay do wykonania 1 m2 nawierzchni bezspoinowej z masy
ywiczno mineralnej o gruboci 5 mm.
1)
2)
3)
4)
5)

zorganizowa stanowisko do wykonania wiczenia zgodnie z zasadami BHP,
wybra materiay do wykonania masy ywiczno-mineralnej,
odmierzy objtociowo poszczeglne skadniki,
zaprezentowa wykonane wiczenie,

materiay do wykonania masy ywiczno-mineralnej,
pojemnik cechowany,
naczynia na poszczeglne skadniki.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
wyjani, w jakim celu gruntujemy podoe?

wymieni materiay do gruntowania podoa?
okreli czas, po jakim moemy przystpi do gruntowania podoa?
okreli czas, po jakim mona ukada posadzk na podkadzie ?
scharakteryzowa sposb ukadania masy ywiczno-mineralnej?
omwi sposb przygotowania masy ywiczno-mineralnej?
okreli jakie warunki musz by spenione w czasie wykonywania
masy ywiczno-mineralnej?
8) omwi, sposb przygotowania podoa pod posadzk z mas
ywiczno-mineralnych?
9) okreli prawidow grubo posadzki ywiczno-mineralnej?
41
Tak
Nie
4.13. Zasady, metody i materiay do konserwacji

Posadzk z pytek z PVC konserwuje si na dwa sposoby:
poprzez naniesienie warstewki pasty do podg i froterowanie;
przetarcie posadzki roztworem pynnego myda i froterowanie; ten sposb konserwacji
polega na sporzdzeniu roztworu szarego myda (23 yki stoowe na 1 litr ciepej
wody) i zwileniu posadzki tym roztworem za pomoc szmaty. Po wyschniciu posadzk
froterujemy, co nadaje jej jedwabisty poysk.
Posadzki z wykadzin PVC rwnie konserwuje si pastami emulsyjnymi. Nie naley
stosowa do konserwacji past zawierajcych rozpuszczalniki organiczne, poniewa wpywaj
one niszczco na polichlorek winylu. Wyjtek stanowi mog sytuacje kiedy zachodzi
konieczno usunicia trudno usuwalnych plam i zabrudze. Atrament usuwamy spirytusem,
lakier lub tuszcz rozpuszczalnikiem benzynowym, smo najpierw zmikczamy
tuszczem rolinnym a nastpnie usuwamy rozpuszczalnikiem benzynowym, plamy
z owocw lub wina 5% roztworem kwasu solnego, rdz 10% roztworem kwasu
szczawiowego. Wane jest aby natychmiast po usuniciu zabrudze usun resztki
rozpuszczalnikw, przemywajc wykadzin roztworem szarego myda.
Cikie oraz czsto przesuwane meble naley podklei filcem, pozwoli to unikn
miejscowego uszkodzenia, bd porysowania wykadziny.
Wykadziny dywanowe konserwuje si poprzez systematyczne odkurzanie oraz
czyszczenie pianotwrczymi rodkami piorcymi; wykonywa to mona rcznie lub
za pomoc odkurzaczy (take piorcych).
Do konserwacji posadzek z wykadzin gumowych i kauczukowych naley rwnie
stosowa pasty emulsyjne.

1.
2.
3.
4.
5.

Jakie znasz metody konserwacji posadzek z pytek PVC?
Jakie pasty stosujemy do konserwacji posadzek gumowych?
W jaki sposb konserwujemy posadzki z wykadzin dywanow?
Jakich rodkw uywamy do odplamiania posadzek z PVC?
Jak zabezpieczamy meble ustawiane w pomieszczeniach z posadzkami z PVC?
4.13.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj konserwacj wykadziny ze sztywnych pytek PVC przy uyciu roztworu
szarego myda.
1)
2)
3)
4)

przygotowa roztwr myda,
przemy wstpnie i zaczeka a posadzka wyschnie,
zacign posadzk mydem,
wypolerowa rcznie posadzk.
42

stanowisko do wykonania wiczenia (okadzina ze sztywnych pytek PVC ok. 1m2),
naczynie na wod, szare mydo, yka stoowa lub szpachelka,
szmaty.
wiczenie 2
Dobierz odpowiednie metody konserwacji i odplamiania w zalenoci od rodzaju
posadzki.
1) zapozna si z zasadami konserwacji posadzek,
2) przyporzdkowa sposoby konserwacji rodzajom posadzek.

lista zabrudze i rodzajw posadzek z tworzyw sztucznych,
lista metod konserwacji posadzek,
kartka, dugopis,
wiczenie 3
Usu plamy z pojedynczych pytek PVC.
1)
2)
3)
4)

zapozna si z zasadami konserwacji posadzek,
ustali rodzaj zanieczyszczenia,
dobra rodek usuwajcy dane zanieczyszczenie,
usun plam.

pojedyncze pytki z PVC zabrudzone lakierami, tuszczem, smo, atramentem itp.
odpowiednie do plam rodki czyszczce (spirytus, rozpuszczalniki itp.),
kartka dugopis,

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
dostosowa metod konserwacji do rodzaju posadzki?

okreli sposb konserwacji wykadzin PVC?
dobra sposb konserwacji wykadzin dywanowych?
dobra sposb konserwacji wykadzin gumowych i kauczukowych?
przeprowadzi konserwacj posadzki z PVC?
43
Tak
Nie
4.14. Metody dokonywania napraw i remontw posadzek

W wypadku uszkodzenia pytek z PVC naley uszkodzone pytki delikatnie usun,
dbajc o to, aby nie uszkodzi ssiednich pytek. Naley rwnie zeskroba pozostaoci
kleju z podkadu. Przed przyklejeniem nowej pytki naley dokadnie sprawdzi,
czy na podkadzie nie pozostay grudki i zanieczyszczenia. Nowe pytki wklejamy
wpasowujc je w miejsce poprzednich.
Jeeli mamy do czynienia z uszkodzon wykadzin z PVC, sytuacja jest duo
trudniejsza. Niewielkie uszkodzenie mona zaata stosujc metod intarsjowania
tzn. zastosowa przemylan wstawk z wykadziny o innym wzorze i barwie. Jeeli jest
to niemoliwe naley wymieni cay arkusz wykadziny, a gdy i to jest trudne do wykonania,
wtenczas naley wymieni jak najwikszy fragment arkusza. atanie uszkodzonego miejsca
jest bowiem mao estetyczne i dopuszcza si je tylko w wyjtkowych sytuacjach i jedynie
w miejscach niewidocznych np.: pod meblami.
W identyczny sposb jak z pytkami i wykadzinami z PVC postpujemy z innymi
rodzajami wykadzin: gumowymi, dywanowymi itp.
Uszkodzone listwy podogowe najlepiej jest wymienia w caoci (na caej cianie)
lub od naronika do miejsca niewidocznego np. zasonitego przez meble.
Okadzin stopnia wymieniamy w caoci.
Jeeli remont posadzki wie si z napraw popkanego lub miejscowo osabionego
podkadu, wwczas naley podkad saby, odspojony, czy popkany starannie usun
i wykona nowy fragment podkadu z moliwie takiego samego lub o zblionych
waciwociach materiau.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Jakie znasz metody naprawiania posadzki z pytek PVC?
Jakie znasz metody naprawiania posadzki z wykadzin PVC?
W jaki sposb dokonujemy napraw posadzki z wykadziny dywanowej?
W jaki sposb dokonujemy napraw posadzki z wykadziny gumowej?
Jak wymieniamy listwy podogowe?
W jaki sposb naprawiamy zniszczon okadzin stopni?
Jak dokonujemy napraw podkadu?
4.14.3. wiczenia
wiczenie 1
Dokonaj wymiany uszkodzonej pytki PVC.
1)
2)
3)
4)
5)

usun resztk pytki wraz z klejem,
oczyci podkad,
wpasowa i wklei now pytk,
zaprezentowa efekty pracy.
44

stanowisko do wykonania wiczenia (okadzina ze sztywnych pytek PVC ok. 1m2, jedna
pytka zniszczona),
klej do pytek np. Osakryl,
szpachelka, skrobak,
szufelka i zmiotka.
wiczenie 2
Wymieni fragment listwy podogowej z PVC.
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

oceni zakres naprawy,
usun listw lub jej fragment,
przygotowa cian do przyklejenia nowej listwy,
przygotowa klej,
doci i wklei listw,
omwi wykonan prac.

przyklejona listwa podogowa uszkodzona,
listwy podogowe luzem,
klej, np. Pronikol B,
szpachelka, skrobak,
szufelka i zmiotka.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
oceni zakres napraw posadzki?

wymieni zniszczone pytki PVC?
wymieni arkusze wykadziny PVC?
wymieni arkusze wykadziny dywanowej?
przeprowadzi wymian uszkodzonych listew podogowych?
oceni zakres naprawy podkadu?
dobra materiay do naprawy podkadu?
45
Tak
Nie
4.15. Zasady posugiwania si sprztem pomiarowym

Przy robotach posadzkarskich spotykamy si z nastpujcym sprztem pomiarowym:
poziomnice o rnej dugoci (od 30 cm do 2 metrowych at),
poziomnica wowa (w wodny),
poziomnice laserowe,
przyrzdy do mierzenia (metrwki skadane lub zwijane, tamy miernicze).
Oglna zasada dotyczca prawidowego uytkowania wszystkich narzdzi i przyrzdw
polega na utrzymywaniu ich w naleytej czystoci, posugiwania si nimi zgodnie
z instrukcj, oglnie przyjt zasad bd zaleceniami producenta. Szczegln uwag naley
zwraca na cz wskazujc libell.
Poziomnice stalowe su do wyznaczania i sprawdzania poziomu oraz prostoliniowoci
paszczyzny podkadu. Najczciej moemy si spotka (najwygodniejsze w uyciu)
z poziomnicami o dugoci 100 cm150 cm. W przypadku nowej poziomnicy naley
j sprawdzi, tzn. oceni dokadno wskazania. W tym celu kadziemy poziomnic
na stabilnym podkadzie i odnotowujemy wskazanie libelli, nastpnie obracamy narzdzie
wok rodka o 180o i ponownie sprawdzamy pooenie oczka. Poziomnica jest
wystarczajco dobra, jeeli w obydwu pooeniach wskazanie libelli jest takie samo,
w przeciwnym razie poziomnica jest zbyt niedokadna. Drosze narzdzia posiadaj
na korpusie oznaczenie dokadnoci pomiaru (tolerancji) np. 0,5mm/m.
Poziomnica wowa nazywana te wem wodnym zaliczana jest do najdokadniejszych
przyrzdw pomiarowych, jednak tylko w przypadku spenienia kilku podstawowych
warunkw przygotowywania narzdzia i obchodzenia si z nim. W naley bardzo dokadnie
napeni wod (przela), nie moe by wewntrz pcherzy powietrza. Std lepsze s we
przezroczyste. Podczas pomiaru naley zwraca uwag, aby w nie zaama si, co utrudni
moe (lub uniemoliwi) swobodny przepyw wody. Dokonujc pomiaru zawsze naley
patrze na rurki wskazujce zawsze pod ktem prostym, a same rurki trzyma pionowo.
Po zakoczeniu pracy w naley oprni z wody i starannie zwin.
Posugujc si poziomnicami laserowymi naley cile przestrzega instrukcji
producenta. Naley te zwrci uwag na klas dokadnoci narzdzia. Dokadno musi by
wiksza ni dopuszczalne odchyki w danej robocie. Oznaczenia poziomu owkiem naley
dokonywa zawsze porodku plamki lasera, po odczekaniu do momentu, a znacznik
uspokoi si tzn. przestanie drga.
Przy pomiarze metrwkami i tamami mierniczymi naley dokadnie przykada
narzdzie do zaznaczonych punktw. Pomieszczenia najlepiej mierzy tamami, ktrych
dugo jest wystarczajca do wykonania pomiaru na raz, jeeli robimy to np. metrwk
o dugoci 1m naley wykona pomiar dwukrotnie tam i z powrotem. Jeeli wyniki
pomiaru s rne mierzenie naley powtrzy. Naley zwraca uwag na tzw. bdy grube
wynikajce z omyek pracownikw dokonujcych pomiary, np. podanie 349 zamiast 394,
lub zgubienie jednego metra itp.
46

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Jakie znasz rodzaje przyrzdw pomiarowych?
Jak sprawdzamy dokadno poziomnic stalowych?
Jakie zasady naley speni posugujc si wem wodnym?
Na co naley zwrci uwag przy doborze poziomnicy laserowej?
Jak powstaj bdy grube?
Jakie s sposoby pomiaru pomieszczenia miar skadan?
W jakim celu wykonuje si przelewanie wa wodnego?
Jak nazywa si element wskazujcy poziomnicy stalowej?
4.15.3. wiczenia
wiczenie 1
Dokonaj sprawdzenia zgromadzonych na stanowisku poziomnic i odrzu te, ktre s
niedokadne.
1) dokona kolejno sprawdzenia zgromadzonych poziomnic,
2) odrzuci narzdzia nieprzydatne,
3) zaprezentowa wyniki wykonanego wiczenia.

trzy poziomnice rnej dugoci, w tym jedna wadliwa.
wiczenie 2
Przygotuj poziomnic wow do pracy.
1) rozwin w,
2) napeni w wod, bez pcherzykw powietrza,
3) zaprezentowa wyniki wykonanego wiczenia.

w wodny o dugoci okoo 5m,
wiadro, lejek.
wiczenie 3
Dokonaj pomiaru dugoci wskazanej posadzki przy pomocy miary skadanej o dugoci 1m.
47
1)
2)
3)
4)
5)

wykona pomiar w przd,
wykona pomiar w ty,
powtarza pomiary a do skutku, jeeli wyniki rni si o wicej ni 1cm,
skonfrontowa ostateczny wynik z wynikiem pomiaru tam,
przedyskutowa wyniki pomiarw.

miara skadana 1 m,
tama miernicza o dugoci minimum 10 m,
kartka papieru, owek, dugopis.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
sprawdzi poziomnic stalow?

dobra poziomnic laserow o odpowiedniej klasie?
przygotowa do uycia poziomnic wow?
dokona pomiaru dugoci pomieszczenia?
wymieni rodzaje przyrzdw pomiarowych?
wskaza, gdzie w urzdzeniu znajduje si libella ?
dokona pomiaru poziomnic stalow?
48
Tak
Nie
4.16. Dokumentacja techniczna

4.16.1.Materia nauczania
Wykonywanie prac podogowych zwizane jest z nastpujcymi dokumentami
technicznymi, zwanymi oglnie dokumentacj techniczn: projekt budowlany, normy
techniczne, przepisy techniczne, warunki techniczne wykonania i odbioru robt oraz
instrukcje techniczne.
Dokumentacja techniczna powinna zawiera take wymagane opisy i kosztorys.
Projekt budowlany zawiera: przekroje podg z wyszczeglnieniem wszystkich warstw
i ich gruboci oraz materiaw, ukad szczelin dylatacyjnych, spadki powierzchni
z rozmieszczeniem kratek ciekowych, opis techniczny wykonania podg.
Normy techniczne inaczej Polskie Normy zawieraj wymagania dotyczce uywanych
materiaw w robotach podogowych, np. PN-EN 14411:2005 Pytki i pyty ceramiczne
cienne i podogowe -- Definicje, klasyfikacja, waciwoci i znakowanie, np. PN-EN
12808-2:2003 Zaprawy do spoinowania pytek -- Cz 2: Oznaczanie odpornoci na
cieranie
Przepisy techniczne okrelaj zasady BHP i p.po.
Warunki techniczne wykonania i odbioru robt jest to wydawnictwo ksikowe, ktre
zawiera zasady wykonania robt posadzkarskich sporzdzone na postawie norm i przepisw.
Instrukcje techniczne, certyfikaty i wiadectwa obejmuj nowe technologie i materiay
oraz ich zastosowanie. S wydawane przez Instytut Techniki Budowlanej.

1.
2.
3.
4.
5.

Co zawiera dokumentacja techniczna?
Co zawiera projekt budowlany?
Co zawieraj Polskie Normy?
Kto wydaje certyfikaty i wiadectwa?
Co okrelaj warunki techniczne?
4.16.3. wiczenia
wiczenie 1
Na podstawie projektu budowlanego okrel ilo warstw w pododze, ich grubo oraz
materiay uyte do ich wykonania.
1)
2)
3)
4)

odnale w projekcie budowlanym przekrj z zaznaczonymi warstwami podogi,
odczyta rysunek wykonawczy podogi,
zapisa nazwy warstw podogi, ich grubo oraz materiay z jakich zostay wykonane,
zaprezentowa wykonane wiczenie.

projekt budowlany (przekroje z warstwami podogowymi),
kartka, dugopis.
49
wiczenie 2
Na podstawie Warunkw Technicznych Wykonania i Odbioru Robt Budowlanych ustal
na jakim podkadzie wykonuje si posadzki ywiczne i po jakim czasie uzyskuj one pene
waciwoci techniczno uytkowe.
1) odnale w Warunkach dane dotyczce wykonywania podkadw pod posadzki,
2) odszuka informacje na temat posadzek ywicznych,
3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

Warunki Techniczne Wykonywania i Odbioru Robt Budowlanych,
kartka, dugopis.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
okreli co zawiera dokumentacja techniczna?

wymieni zawarto projektu budowlanego?
odczyta dane z rysunku budowlanego wykonawczego?
okreli warunki techniczne wykonania i odbioru robt
posadzkarskich?
50
Tak
Nie
4.17. Polskie Normy, instrukcje

Polskie Normy s to akty prawne regulujce w sposb formalno - prawny caoksztat
zagadnie zwizanych z technologi produkcji przemysowej. Normy dotyczce budownictwa
podzieli mona na trzy grupy.
normy wasne czyli krajowe. Oznaczone s symbolem PN-B-00000:2000. Starsze
oznaczenie: PN-00/B-00000. W symbolach tych poszczeglne elementy oznaczaj:
PN - Polska Norma, B Budownictwo, 00000 numer normy np.:10106, 2000 rok
ukazania si normy. W starszej wersji symbole PN i B oznaczaj to samo jak wyej, 00
oznacza rok ukazania si normy, np. 90 odpowiada 1990, 87 1987 itd. 00000 numer
normy jak wyej.
normy bdce tumaczeniem norm europejskich (EN Europejska Norma). Oznaczane
s symbolami PN-EN 000:200.(np.: PN-EN 003:2002 odczytamy: Polska Norma
na podstawie Normy Europejskiej, numer 003 z roku 2002)
normy bdce tumaczeniem Norm Midzynarodowych. Oznacza si je symbolami:
PN-ISO 000:200
Dodatkowo kada norma posiada tytu, zawierajcy okrelenie czego dotyczy.
Np.: PN-EN 649:2002 Materiay podogowe z poli(chlorku winylu) -- Wykadziny
elastyczne bez warstwy izolacyjnej -- Arkusze i pytki. cae to oznaczenie odczytamy
nastpujco: Polska Norma na podstawie Normy Europejskiej numer 649 z roku 2002,
dotyczca wykadzin elastycznych z PVC arkuszy i pytek.
Obok norm polskich istniej jeszcze (cho s stopniowo wycofywane) normy branowe,
oznaczone symbolem BN oraz normy zakadowe, obowizujce jedynie w danym zakadzie
ZN.
Informacje o Polskich Normach mona uzyska z wydawanego corocznie Katalogu
Polskich Norm. Katalog jest uzupeniany kilka razy w roku dodatkiem Aktualizacja.
Po wejciu Polski do UE rozpoczto dziaania majce na celu ujednolicenie norm
polskich z normami europejskimi. Obecnie w dziedzinie budownictwa nie ma obligatoryjnych
norm branowych. Dlatego producenci, ktrzy wytwarzaj wyroby budowlane powinni robi
to zgodnie z okrelon norm branow ( do czasu jej wyganicia) i wprowadza swe
wyroby do obrotu i stosowania na podstawie certyfikatu lub deklaracji zgodnoci.
Kady materia budowlany wprowadzony do obrotu powinien posiada instrukcj
producenta, ktra doczona jest do materiau lub wyrobu. Instrukcja zawiera takie informacje jak:
nazw materiau lub wyrobu,
zastosowanie,
narzdzia,
opakowania,
przygotowanie materiau,
zuycie materiau,
czyszczenie narzdzi,
dane techniczne.
51

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wiczenia.

Czym s Polskie Normy?
Jak dzielimy Polskie Normy?
Co oznacza zapis: PN-B-89002:1981?
Co oznacza zapis: PN-EN 13454-1:2006?
Jakim symbolem oznaczamy normy branowe?
Jakim symbolem oznaczamy normy zakadowe?
Gdzie mona znale informacje o Polskich Normach?
Jakie informacje zawiera instrukcja producenta?
4.17.3. wiczenia
wiczenie 1
Odnajd w katalogu Polskich Norm norm o poniszym numerze: PN-EN 13892-8:2004,
nastpnie odczytaj jej nazw.
1) odszuka norm w katalogu,
2) odczyta tytu normy,
3) przedstawi wyniki wiczenia.

kartka, dugopis,
Katalog Polskich Norm.
wiczenie 2
Odnajd w wykazie (licie) Polskich Norm, norm zawierajc informacje o podogach
drewnianych z deszczuek posadzkowych litych pocienionych
1) zapozna si z list Polskich Norm,
2) wybra Polska Norm, ktra zawiera potrzebne informacje,
3) przedstawi wyniki wiczenia.

kartka, dugopis,
wykaz Polskich Norm.
52

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
zdefiniowa pojcie Polska Norma?

okreli rodzaje Polskich Norm?
omwi symbole skadajce si na nazw Polskiej Normy?
odnale w katalogu Polskich Norm informacje o poszczeglnych
normach?
53
Tak
Nie
4.18. Kalkulacja materiaw

W celu okrelenia waciwego zapotrzebowania materiaw, a szczeglnie limitowania
i kontroli ich zuycia, posugujemy si normami zuycia materiaw. Normy te okrelaj
waciwe iloci poszczeglnych materiaw, niezbdne do prawidowego technicznie
wykonania danej roboty. Normy obejmuj rwnie pewne nakady materiaw na ubytki
naturalne (tj. np. na wysychanie rozpuszczalnikw) oraz straty produkcyjne (np. kleje
pozostajce w pdzlach i usuwane z nich w czasie mycia, straty przy ciciu materiau,
pozostaoci zapraw na cianach naczy, rozchd na drobne poprawki itp.).
Normy zuycia materiaw budowlanych do wykonania jednostki roboty s zawarte
w katalogach. Normy te okrelaj najwiksz dopuszczaln ilo materiaw, ktre mog by
zuyte do wykonania danej roboty. Rozliczenie si z pobranych materiaw jest obowizkiem
kierownictwa budowy.
Ilo dostarczonego materiau budowlanego musi uwzgldnia odpady, ubytki i straty.
Cennym rdem informacji o normach zuycia materiaw jest: Katalog Jednostkowych
Norm Zuycia Materiaw Budowlanych (KJNZMB) i Katalog Nakadw Rzeczowych
(KNR). W KJNZMB podane s normy zuycia materiaw uwzgldniajce ubytki i odpady
lub oddzielne informacje dotyczce iloci ubytkw i odpadw (w procentach). W praktyce
do okrelenia niezbdnej iloci materiaw budowlanych uywa si Katalogu Nakadw
Rzeczowych (KNR). Zawarte w nim dane na temat zuycia materiaw oparte
s na KJNZMB.
W celu przeprowadzenia prawidowej kalkulacji materiaw musimy wykona przedmiar
i obmiar robt. Przedmiar robt dokonuje si na podstawie projektu budowlanego przed
rozpoczciem robt. Przedmiar jest to ustalenie wielkoci powierzchni, objtoci lub iloci
(w sztukach) wbudowanych elementw, aby na tej podstawie wyliczy ilo materiaw
niezbdnych do wykonania danej roboty, a w dalszej kolejnoci oszacowania kosztw
inwestycji lub jej czci, np.: znajc powierzchni podogi i wielko pytek moemy
wyliczy ich ilo. Obmiar wykonuje si po zakoczeniu robt; na jego podstawie wylicza si
lub odczytuje wprost, ilo zuytych materiaw.
Posadzki i podogi obmierza si w metrach kwadratowych z dokadnoci do 0,01m2.
Wymiary powierzchni przyjmuje si w wietle surowych cian, doliczajc wnki
i przejcia i odejmujc powierzchni supw, pilastrw, fundamentw, piecw itp.
o powierzchni pojedynczego elementu wikszej ni 0,25m2.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Co okrelaj normy zuycia?
Jakie informacje zawiera instrukcja producenta?
Czy na podstawie instrukcji mona obliczy ilo materiau potrzebn do wykonania?
Co to jest przedmiar robt?
Co to jest obmiar robt?
W jakich jednostkach dokonujemy obmiaru robt posadzkarskich?
Jakie powierzchnie potrca si przy obmiarze robt posadzkarskich?
Co zawiera Katalog Jednostkowych Norm Zuycia Materiaw Budowlanych?
Co oznacza skrt KNR?
54
4.18.3. wiczenia
wiczenie 1
Na podstawie instrukcji producenta oblicz ilo kleju dyspersyjnego, potrzebnego do
przyklejenia wykadziny dywanowej na podou o powierzchni 50 m.
1)
2)
3)
4)

zapozna si z instrukcj producenta,
obliczy iloci kleju dyspersyjnego do wykonania posadzki,
sporzdzi przedmiar robt,
zaprezentowa efekty swojej pracy.

instrukcja producenta,
zeszyt,
wiczenie 2
Oblicz ilo wykadziny dywanowej, potrzebnej do uoenia luzem w pomieszczeniu
o wymiarach 7 x 5 m.
1)
2)
3)
4)

wykona szkic roboczy pomieszczenia z rozplanowaniem arkuszy,
obliczy ilo materiau,
dokona samooceny.

zeszyt,
kalkulator,
wiczenie 3
Oblicz ilo wykadziny dywanowej, potrzebnej do uoenia metod napinania
w pomieszczeniu o wymiarach 2 m x 3 m.
1) zapozna si z norm zuycia,
2) obliczy iloci wykadziny,
3) zaprezentowa efekty swojej pracy.
55

normy zuycia,
zeszyt,
kalkulator,
wiczenie 4
Na podstawie Katalogu Nakadw Rzeczowych ustal ilo odpadw, ktre powstan
przy ukadaniu posadzki w karo ze sztywnych pytek z PVC, w pomieszczeniu o wymiarach
12 m x 9 m.
1) odszuka w Katalog Nakadw Rzeczowych dane dotyczce odpadw pytek z PVC
ukadanych w karo,
2) wyliczy ilo odpadw,
3) zaprezentowa wykonane wiczenie.

Katalog Nakadw Rzeczowych,
kartka, dugopis.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
okreli, do czego su normy zuycia materiaw?

omwi, jakie informacje zawiera instrukcja producenta?
obliczy posugujc si norm zuycia ilo materiau?
omwi , w jakim celu wykonujemy przedmiar i obmiar robt?
ustali ilo odpadw pytek ceramicznych ukadanych w karo?
okreli, w jakich jednostkach dokonujemy obmiaru robt
posadzkarskich?
7) wyjani, jakie powierzchnie potrca si przy obmiarach
robt posadzkarskich?
56
Tak
Nie
4.19. Przepisy techniczne

Przez przepisy techniczne rozumiemy zasady regulujce warunki przystpienia do robt,
bezpieczestwo i higien pracy oraz zasady ochrony przeciwpoarowej.
Warunki klimatyczne
Przed wykonaniem posadzki naley zapozna si z wymaganiami stawianymi przez
producenta materiaw i normami dotyczacymi temperatury powietrza, wilgotnoci podkadu
i sposobu jego wykoczenia. Czsto zaniedbywane jest sprawdzenie przez wykonawcw
wilgotnoci podkadu, co skutkuje potem awariami posadzek (deformacj pytek,
powstawanie pcherzy powietrza i pary wodnej pod wykadzin).
Zasady bezpieczestwa pracy podczas transportu materiaw
Przy transporcie rcznym naley bezwzgldnie przestrzega norm udwigu. Normy
te mwi jak wielki ciar moe by przenoszony przez jednego pracownika (mczyzn,
kobiet, nieletniego itp.) na drodze poziomej, po pochylniach i schodach.
Zasady bezpiecznej obsugi urzdze elektrycznych
Warunki panujce na budowie s uwaane za szczeglnie niebezpieczne pod wzgldem
moliwoci poraenia prdem elektrycznym. Dlatego narzdzia elektryczne uywane
do pracy musz by naleycie izolowane, uziemione i zerowane oraz posiada sprawne
wyczniki ochronne.
Zasady pracy z materiaami szkodliwymi i atwopalnymi
Materiay niebezpieczne w robotach podogowych to przewanie kleje, lakiery, lepiki,
zawierajce lotne, czsto toksyczne i atwopalne rozpuszczalniki.
Podczas pracy z takimi materiaami naley dokadnie wentylowa pomieszczenie poprzez
stwarzanie przecigw, stosowa si do bezwzgldnego zakazu uywania otwartego ognia,
skrzcych silnikw elektrycznych itp. Pracownikom naley zapewni moliwo przebywania
na wieym powietrzu.
Bezpieczestwo przeciwpoarowe
W celu zminimalizowania zagroenia poarem, w pomieszczeniach gdzie skaduje si
materiay atwopalne naley zapewni dostateczne wietrzenie i wentylowanie oraz
wyeliminowa moliwoci powstania otwartego ognia (iskry elektryczne, zapalone papierosy
itp.). Kada wiksza budowa powinna by wyposaona w podrczny sprzt ganiczy: ganice,
hydronetki, topory, bosaki, skrzynie z piaskiem, beczki z wod itd. Palcych si materiaw
organicznych i instalacji elektrycznych nie wolno gasi wod. Su do tego ganice
proszkowe, pianowe, niegowe i tetrowe.
Higiena pracy
Prace z materiaami toksycznymi, plamicymi itp. naley wykonywa w rkawicach,
okularach i odziey ochronnej. Podczas robt posadzkarskich naley stosowa nakolanniki.
Naley przestrzega czystoci osobistej. Mycia rk przed spoywaniem posikw. Konieczne
jest uywanie czystej odziey roboczej oraz utrzymywanie porzdku w miejscu pracy.
57

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Jakie warunki klimatyczne okrela si przed rozpoczciem robt?
Czego dotycz normy udwigu?
Jak powinny by zabezpieczone narzdzia elektryczne?
Jakie materiay zaliczamy do toksycznych?
Jak naley postpowa przy pracy z materiaami szkodliwymi?
Jak uchroni pomieszczenia magazynowe przed poarem?
Co wchodzi w skad podrcznego sprztu ganiczego?
Czym gasimy poar instalacji elektrycznej?
Jaki rodzaj rodkw ochrony osobistej stosujemy przy robotach posadzkarskich?
4.19.3. wiczenia
wiczenie 1
Obejrzyj film instruktaowy, pokazujcy sposoby
atwopalnych i okrel, ktre s skadowane prawidowo.
magazynowania
materiaw
1)
2)
3)
4)

zapozna si ze sposobami skadowania materiaw atwopalnych,
obejrze film instruktaowy,
dokona oceny zgodnoci poszczeglnych sposobw skadowania,
omwi wyniki obserwacji.
zasady skadowania materiaw atwopalnych,
film instruktaowy obrazujcy prawidowe i nieprawidowe sposoby magazynowania
materiaw atwopalnych,
kartka, dugopis.
wiczenie 2
Spord wskazanych materiaw dobierz te, ktre wymagaj skadowania w szczeglnie
zabezpieczonych pomieszczeniach, oraz okrel sposoby zabezpieczenia tych pomieszcze.
1)
2)
3)
4)

zapozna si z list materiaw budowlanych,
ustali, ktre materiay wymagaj specjalnie przygotowanych pomieszcze,
ustali sposb przygotowania pomieszcze,
przedstawi wyniki pracy.

lista materiaw budowlanych,
warunki skadowania materiaw niebezpiecznych,
kartka, dugopis.
58

Czy potrafisz:
1) okreli warunki przenoszenia ciarw przez pracownikw?
2) okreli zasady bezpieczestwa jakim powinny odpowiada
elektronarzdzia?
3) omwi zasady pracy z materiaami atwopalnymi?
4) omwi zasady pracy i skadowania materiaw atwopalnych?
5) okreli sposoby gaszenia substancji organicznych?
6) scharakteryzowa podrczny sprzt ganiczy?
7) wskaza sposb zabezpieczenia skadowania materiaw toksycznych
i atwopalnych?
8) okreli zakres stosowania rodkw ochrony osobistej?
59
Tak
Nie
4.20. Zasady przedmiarowania i obmiaru robt

Przedmiarowanie to wyliczenie iloci robt w celu wykonania kosztorysu, czyli
obliczenia wartoci inwestycji. Dokonuje si tego przed przystpieniem do pracy
na podstawie dokumentacji projektowej.
Obmiar to mierzenie z natury np. posadzek po ich wykonaniu lub jeszcze przed
przystpieniem do pracy. Obmiar wykonuje si po to, aby rozliczy si z inwestorem
za wykonane roboty. Inwestora moemy nazywa zamawiajcym.
Aby prawidowo dokona przedmiaru robt powinnimy dysponowa:
projektem budowlanym, zawierajcym: opis techniczny, rysunki rzuty i przekroje,
zastawienia materiaowe,
projektem organizacji pracy i technologii wykonania podstawowych robt, wykazem
maszyn i rodkw transportu i innymi informacjami dotyczcymi wykonania robt,
Dokonujc przedmiaru lub obmiaru robt naley pamita, aby nie oblicza razem robt,
dla ktrych normy zuycia materiaw i normy czasowe s rne.
Prace posadzkarskie i podogowe obejmuj wykonanie: podkadw, warstw
wygadzajcych i wyrwnawczych, posadzek, wykonanie i okadanie schodw. Ilo
podkadw podaje si w metrach szeciennych (m3). Wielko posadzki, warstw
wyrwnujcych i wygadzajcych obmierza si w metrach kwadratowych (m2). Natomiast
ilo cokow podajemy w metrach biecych (mb).

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Co to jest przedmiarowanie robt?
Co to jest obmiar robt?
W oparciu o jaki rodzaj dokumentacji dokonuje si przedmiarowania robt?
Co powinna zawiera dokumentacja , aby przedmiar by wykonany prawidowo?
O czym trzeba pamita wykonujc obmiar lub przedmiar?
W jakich jednostkach podajemy objto podkadu, pole powierzchni np. posadzki?
4.20.3. wiczenia
wiczenie 1
Dokonaj przedmiaru (powierzchni podg) w budynku mieszkalnym, jednorodzinnym,
parterowym wg zaczonego projektu architektonicznego.
1)
2)
3)
4)

zapozna si z projektem budynku,
odczyta powierzchni podg w poszczeglnych pomieszczeniach,
dokona przedmiaru,

projekt budynku mieszkalnego,
kartka, dugopis, kalkulator.
60
wiczenie 2
Dokonaj obmiaru posadzki w pomieszczeniu pracowni przedmiotowej.
1)
2)
3)
4)
5)

dobra narzdzia pomiarowe,
dokona obmiaru powierzchni posadzki,
wykona szkic pomieszczenia
zapisa wyniki obmiaru (nanie na szkic),

narzdzia pomiarowe (tama miernicza),
kartka, dugopis.

Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
zdefiniowa co to jest przedmiar?

scharakteryzowa co to jest obmiar?
sporzdzi szkic pomieszczenia z naniesieniem wymiarw?
obliczy powierzchni posadzki w pomieszczeniu?
61
Tak
Nie
5. SRPAWDZIAN OSIGNI
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Przeczytaj uwanie instrukcj.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi.
Zapoznaj si z zestawem zada testowych.
Test zawiera 25 zada o rnym stopniu trudnoci. S to zadania wielokrotnego wyboru.
Za kad poprawn odpowied moesz uzyska 1 punkt.
Udzielaj odpowiedzi tylko na zaczonej karcie odpowiedzi. Dla kadego zadania
s cztery moliwe odpowiedzi: A, B, C, D. Tylko jedna odpowied jest poprawna;
wybierz j i zaznacz kratk z odpowiadajc jej liter znakiem X.
7. Staraj si wyranie zaznacza odpowiedzi. Jeeli si pomylisz i bdnie zaznaczysz
odpowied, otocz j kkiem i zaznacz ponownie odpowied, ktr uwaasz za poprawn.
8. Test skada si z dwch czci. Cz I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w czci II s zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mog przysporzy
Ci trudnoci, gdy s one na poziomie wyszym ni pozostae (dotyczy to zada od 20 do
25).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz mia satysfakcj z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiao trudno, wtedy od rozwizanie
zadania na pniej i wr do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwizaniu testu sprawd czy zaznaczye wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwizanie testu masz 45 min.
Powodzenia
62
ZESTAW ZADA TESTOWYCH

1.
Czas upywajcy midzy naniesieniem kleju a momentem, kiedy powinno nastpi

zczenie sklejanych powierzchni, nazywamy czasem
a) klejenia.
b) krtkim.
c) odparowania.
d) zczeniowym.
2.
Spoiny midzy arkuszami wykadziny powinny by wykonane w ksztacie litery

a) S.
b) X.
c) W.
d) V.
3.
Czas wstpnego utwardzenia powok ywiczno-mineralnych wynosi okoo

a) 24 godzin.
b) 36 godzin.
c) 48 godzin.
d) 56 godzin.
4.
Przy ukadaniu wykadzin dywanowych obowizuje zasada ukadania arkuszy w taki

sposb, aby spoiny midzy nimi przebiegay
a) ukonie do gwnej ciany okiennej.
b) rwnolegle do gwnej ciany okiennej.
c) prostopadle do gwnej ciany okiennej.
d) rwnolegle lub ukonie do gwnej ciany okiennej.
5.
Obmiary robt przy wykonywaniu posadzek z pytek z PVC wykonuje si w

a) mb.
b) cm.
c) m.
d) m.
6.
Wykadziny podogowe z tworzyw sztucznych charakteryzuj si

a) dobr szczelnoci.
b) du wytrzymao na zginanie.
c) du wytrzymao na ciskanie.
d) duym wspczynnikiem rozszerzalnoci cieplnej.
7.
Tworzywa sztuczne przytwierdza si do podoa za pomoc

a) kleju.
b) zaprawy gipsowej.
c) lepikw asfaltowych.
d) zaprawy cementowej.
8.
Obmiar to jest pomiar?

a) Z natury.
b) Poredni.
c) Z projektu.
d) Na podstawie kosztorysu.
63
9.
Przedmiar dokonuje si w celu

a) wykonania kosztorysu inwestycji.
b) wykonania wstpnych prac budowlanych.
c) uzyskania informacji o wielkoci inwestycji.
d) zatrudnienia odpowiedniej liczny pracownikw.
10. Plamy z atramentu na wykadzinach z PVC usuwamy

a) spirytusem.
b) benzyn ekstrakcyjn.
c) kwasem szczawiowym.
d) 5% roztworem kwasu solnego.
11. Listwy podogowe z PVC przyklejamy klejem
a) dyspersyjnym.
b) epoksydowym.
c) kontaktowym.
d) poliuretanowym.
12. Do konserwacji posadzek z PVC stosujemy
a) pasty polerskie.
b) pasty emulsyjne.
c) sabe roztwory kwasw.
d) rozpuszczalniki organiczne.
13. Poziomnica wowa suy do
a) oznaczania jakoci posadzki.
b) mierzenia wikszych odlegoci.
c) sprawdzania rwnoci podkadu.
d) przenoszenia poziomw na wiksze odlegoci.
14. Ukadanie posadzki z pytek z PVC rozpoczynamy od
a) rodka.
b) wejcia.
c) naronika.
d) ciany z oknem.
15. Jakie linie wyznaczamy przed przystpieniem do ukadania pytek w karo?
a) Osie pomieszczenia.
b) Przektne pomieszczenia.
c) Lini o szerokoci pasa wykadziny.
d) Lini czc rodek drzwi z przeciwleg cian.
16. Klejenie klejem dyspersyjnym polega na
a) klejeniu na gorco.
b) smarowaniu tylko podkadu.
c) naniesieniu kleju za pomoc waka.
d) smarowaniu podkadu i spodu wykadziny.
17. Klejenie klejem kontaktowym polega na
a) klejeniu na gorco.
b) smarowaniu tylko podkadu.
c) naniesieniu kleju za pomoc waka.
d) smarowaniu podkadu i spodu wykadziny.
64
18. Jak jest dopuszczalna odchyka spoiny arkuszy wykadziny PVC na dugoci caego
pomieszczenia?
a) 2 mm/m.
b) 3 mm/m.
c) 4 mm/m.
d) 5 mm/m.
19. Wykadziny gumowe przyklejamy klejem
a) dyspersyjnym.
b) kontaktowym.
c) epoksydowym.
d) poliuretanowym.
20. Certyfikaty i wiadectwa wydawane s przez
a) Urzd Patentowy.
b) Polskie Skady Budowlane.
c) Instytut Techniki Budowlanej.
d) Polski Komitet Normalizacji i Miar.
21. Skrt KJNZMB oznacza
a) Krajowe Jednostki Normowe Zuycia Materiaw Budowlanych.
b) Katalog Jednostkowych Norm Zuycia Materiaw Budowlanych.
c) Katalog Jednostkowych Normatyww Zuycia Materiaw Budowlanych.
d) Katalog Jednostek Normowanych Zuycia Materiaw Budowlanych.
22. W oznaczeniu Polskiej Normy PN-EN 13228:2004 liczba 13228 oznacza
a) numer normy.
b) numer autora normy.
c) numer kolejny normy w dziale.
d) numer dziau budowlanego.
23. Oblicz potrzebn ilo kleju kauczukowego potrzebnego do przyklejenia 230 m2
wykadziny, jeeli norma zuycia wynosi 0,5 kg/m2
a) 85 kg.
b) 115 kg.
c) 230 kg.
d) 345 kg.
24. Rozwinite arkusze wykadziny z PVC pozostawia si na 24h celem
a) odprenia.
b) wyrwnania.
c) zmikczenia.
d) dopasowania do podkadu.
25. Powierzchnia pomieszczenia wynosi 9 m2. Oblicz potrzebn ilo pytek z PVC jeeli
wymiary jednej pytki wynosz 30 cm x 30 cm.
a) 50 sztuk.
b) 100 sztuk.
c) 150 sztuk.
d) 200 sztuk.
65
KARTA ODPOWIEDZI
Imi i nazwisko ..
Wykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych

Zgodnie z instrukcj zakrel poprawn odpowied
Nr
zadania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
Odpowied
Punkty
66
23.
24.
25.
d
Razem:
67
6. LITERATURA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Martinek W., Pieniek J.: Technologia budownictwa, WSiP Warszawa 1997

Panas J.: Poradnik majstra budowlanego. ARKADY, Warszawa 2005
Szymaski E.: Materiaoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999
Wolski Z.: Technologia. Roboty posadzkarskie i okadzinowe, WSiP, Warszawa 1998
Katalog Nakadw Narzeczowych, Konstrukcje budowlane t.I. Ministerstwo Gospodarki
Przemysu i Budownictwa.
Czasopisma: Materiay budowlane, Murator
68

Wykonywanie Posadzek Z Tworzyw Sztucznych

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wykonywanie Posadzek Z Tworzyw Sztucznych

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MINISTERSTWO EDUKACJI

Wykonywanie posadzek z tworzyw sztucznych

Poradnik dla ucznia

Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 713[05].Z1.09

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.9. Wspczesne metody czenia materiaw klejenie, zgrzewanie

4.19. Przepisy techniczne

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Bezpieczestwo i higiena pracy

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Schemat ukadu jednostek moduowych

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

zaplanowa kolejno przyklejania wykadziny dywanowej,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.1.2. Pytania sprawdzajce

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Wyposaenie stanowiska pracy:

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

4.1.4. Sprawdzian postpw.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.2. Waciwoci fizyczne, mechaniczne i chemiczne materiaw

4.2.2. Pytania sprawdzajce

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania przebiegu.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Sposb wykonania wiczenia

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

4.2.4. Sprawdzian postpw

omwi szczelno posadzek z tworzyw sztucznych?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.3. Wyznaczanie poziomu powierzchni

4.3.2. Pytania sprawdzajce

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Sposb wykonania wiczenia

Wyposaenie stanowiska pracy:

Wyposaenie stanowiska pracy:

4.3.4. Sprawdzian postpw

przygotowa do uycia w wodny?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.4. Posadzki ze sztywnych pytek PVC

Rys.1. Schemat ukadania pytek rwnolegle do cian i w karo [4,s.373]

Przed przystpieniem do klejenia naley wyznaczy osie pomieszczenia (rwnolege

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.4.2. Pytania sprawdzajce

Czym naley si kierowa dobierajc ukad pytek w pomieszczeniu?

Sposb wykonania wiczenia

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Wyposaenie stanowiska pracy:

Aby wykona wiczenie, powiniene:

Wyposaenie stanowiska pracy:

4.4.4. Sprawdzian postpw

rozplanowa uoenie pytek w pomieszczeniu?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4.5. Posadzki z elastycznych pytek PVC