Professional Documents
Culture Documents
Ws
Hodowla
Wymagania. Rolina atwa w uprawie. Wymaga silnego, ale rozproszonego wiata.
Zbyt silne wiato powoduje, e jej pdy zabarwiaj si na fioletowo i rolina szybciej
starzeje si, przy zbyt saby owietleniu pdy s wyduone i rzadko ulistnione.
Najlepiej jest uprawia j przy zachodnim lub wschodnim oknie, dobrze te ronie w
kuchni czy azience (bo jest wilgotniej). Lubi nisze temperatury; powyej 23 C
1
ronie szybko i szybko starzeje si, najadniejszy, zwarty pokrj ma przy temp. 1015 C. Lubi wilgotne powietrze i wilgotn gleb, ale nadmierne podlewanie powoduje
gnicie korzeni. Na dnie doniczki powinien by drena.
Uprawa. Ze wzgldu na zwisajce pdy najlepiej uprawia rolin w wiszcej
doniczce. Nawozi si rzadko (raz w miesicu nawozem wieloskadnikowym), zbyt silne
nawoenie powoduje nadmierny wzrost. Czsto trzeba przesadza do wikszych
doniczek; mode roliny dwa razy w cigu roku.
Rozmnaanie. Rolina ronie szybko i szybko si starzeje. Jest dugowieczna, ale
starsze pdy ogaacaj si z dolnych lici i staj si nieadne. W zwizku z tym trzeba
j czsto odmadza z nowych sadzonek. Wytwarza si je atwo przez ukorzenianie
wierzchokowych kawakw pdu, umieszczajc je od razu po kilka sztuk w doniczce
ziemi. Gdy zaczn rosn, uszczykuje si im wierzchoki aby si rozgaziay.
Waciwoci lecznicze
Pierwszy opis tej leczniczej roliny pojawi si w 1840 roku i pocztkowo
badacze nie mogli si zdecydowa co do prawidowej nazwy, dopiero w latach 80tych ubiegego stulecia, za spraw badaczy rosyjskich, przyjto na stae nazw callisia
fragrance kallisja wonna.
Jej ojczyzn jest Meksyk, gdzie jest hodowana w kadym przydomowym
ogrdku, ze wzgldu na swe waciwoci gojce skr. Po raz pierwszy informacje o
leczniczych waciwociach i sile zotego wsa pojawiy si wrd rosyjskich
znachorw ludowych. Bardzo szybko wzroso zainteresowanie zotym wsem wrd
badaczy kanadyjskich i amerykaskich. Odkryto, e aktywno substancji
biologicznych w niej zawartych jest sensacyjna.
Codziennie w laboratoriach chemicznych rnych instytucji naukowobadawczych ludzie dokonuj odkry wielkich, nieznacznych lub wprost
sensacyjnych. Dokonuj odkry rwnie ludowi znachorzy samodzielnie, opierajc
si wycznie na wasnych moliwociach i bezcennym dowiadczeniu nagromadzonym
przez przodkw.
Odkrycia w dziedzinie chemii i biologii bd dokonywane przez ludzi jeszcze bardzo
dugo. Przecie mdra przyroda stworzya na naszej planecie tak wiele form ycia i tak
3
wiele moliwoci dla ich zachowania i rozwoju, e niekiedy wydaje si jakby materiau
do badania byo nieskoczenie wiele.
Obecnie nauce znane s praktycznie wszystkie substancje pochodzenia organicznego i
nieorganicznego, ktre obecne s w tworach przyrody oywionej i nieoywionej.
Dlatego w wikszym stopniu zainteresowanie uczonych obecnie wywouj te naturalne
prbki rolin, w ktrych substancje uzyskiwane lub syntezowane zazwyczaj drog
dowiadczaln znajduj swe ucielenienie w stworzonych przez sam przyrod
unikalnych poczeniach i steniach.
Zoty ws albo kallisia wonna z tego punktu widzenia jest rolin absolutnie
zadziwiajc. Owszem, substancje biologicznie aktywne, ktre czyni zoty ws
bezcennym dla zdrowia, s znane nauce, a ich dziaanie jest w peni wytumaczalne.
Dlaczego w takim razie uczeni nie syntetyzuj sztucznie podobnego cudownego
lekarstwa? Odpowied jest bardzo prosta cho brzmi nieco pesymistycznie. Niestety
cud stworzony przez czowieka raczej nie byby porwnywalny pod wzgldem swej
genialnoci z tym co stworzya przyroda. Jest to prawda, ku ktrej wracamy wci od
nowa.
Dziki badaniom irkuckich uczonych, ktrzy jako pierwsi odkryli przed rosyjska nauk
lecznicz si zotego wsa wiemy, e swoje fenomenalne waciwoci rolina ta
zawdzicza zawartym w niej substancjom bioaktywnym. Unikalny jest nie tyle skad
tych substancji, co ich wysokie stenie. Dodatkowo waciwoci tych aktywnych
biokomponentw nawzajem si nasilaj. To z kolei warunkuje ich skuteczny wpyw na
prac ludzkiego organizmu, jego poszczeglnych ukadw i narzdw a do poziomu
komrkowego. Ta niepozorna rolina domowa zdolna jest do walki z rnego rodzaju
infekcjami, moe stymulowa procesy przemiany materii, wzmacnia ukad
krwionony i odporno, sprzyja wydalaniu zanieczyszcze z organizmu, wpywa
przeciwblowo, gojco i przeciwrakowo. I to jeszcze nie wszystko.
Te wspaniae moliwoci kallisii wonnej uwarunkowane s zawartoci jedynie kilku
substancji bioaktywnych nalecych do grupy flawonoli i fitosteroidw.
Dziki
zawartoci kwercetyny
i
kemferolu z
grupy
flawonoli
preparaty
przygotowane na bazie zotego wsa wywieraj silny, antyseptyczny i antybakteryjny
wpyw. Wysoka zawarto tych substancji w soku kallisii wonnej, to gwna przyczyna
fenomenalnych rezultatw przy leczeniu zewntrznych uszkodze i chorb skry.
Dziki tym zadziwiajcym waciwociom sok ze zotego wsa wielu nazywa yw
wod.
W ojczynie tej roliny, w Meksyku, gdzie kallisia wonna znana jest dziki swym
waciwociom gojcym niemniej ni babka w Rosji, ludzie hoduj j w ogrdkach
4
Nie naley jednak myle, e leczniczy efekt zotego wsa rolina zawdzicza jedynie
substancjom biologicznie aktywnym zawartym w soku i tkankach. Oprcz tego kallisia
wonna obfituje w wane dla ycia witaminy i mineray. W poczeniu z flawonolami i
fitosteroidami witaminy i mineray przybieraj wielk aktywno biologiczn, a stopie
skutecznoci ich zastosowania wzrasta wielokrotnie.
W zotym wsie najwicej jest witaminy C. Sawa silnego antyseptyku i obrocy
ukadu odpornociowego naley si kallisii wonnej w znacznym stopniu wanie dziki
niej. Witamina C, albo jak niektrzy j nazywaj, witamina ycia wywiera
antyoksydacyjny wpyw na organizm, zmniejsza poziom cholesterolu we krwi i
neutralizuje dziaanie szkodliwych substancji trafiajcych do organizmu z otoczenia.
Oprcz tego poprawia ona czynno nadnerczy, normalizuje cinienie ttnicze i chroni
Twj ukad nerwowy przed stresem i depresj.
Poza witamin C w zotym wsie wystpuj rwnie niektre witaminy z grupy B.
Jest to ryboflawina (witamina B2) i kwas pantotenowy (witamina B17). Obie
te witaminy odgrywaj kluczow rol w utrzymaniu zdrowia skry i sprzyjaj
szybkiemu leczeniu chorb skrnych. Ryboflawina przy tym jest niezastpiona w
cukrzycy i rnych chorobach wtroby.
Witamina PP kwas nikotynowy rwnie wystpuje w soku i odrolach zotego
wsa. Dysponuje ona efektem przeciwalergicznym, ktry nasila si poprzez dziaanie
biologicznie aktywnych substancji z grupy flawonoli.
Sw si lecznicz zoty ws zawdzicza jeszcze duej zawartoci takich
mikroelementw jak chrom, mied, elazo i nikiel. Preparaty przygotowane na
bazie zotego wsa z powodzeniem mog leczy dolegliwoci powstae na gruncie
niedoboru tych mikroelementw w organizmie. Wrd nich najczciej spotykana jest
szybka mczliwo, anemia, zawroty gowy, pogorszenie stanu krwi, kopoty
trawienne i zaburzenia ukadu oddechowego.
Konsekwencj niektrych z wymienionych dolegliwoci powstaych wanie w wyniku
niedoboru jakiego mikroelementu mog by powane choroby. Dlatego bardzo wane
jest reagowanie na ten sygna alarmowy organizmu jak najwczeniej. Skorzystaj z
moliwoci zotego wsa i innych naturalnych produktw bogatych w mikroelementy w
celach profilaktyki podobnych stanw chorobowych.
Tym bardziej, e przy udziale tych mikroelementw w organizmie zachodz rwnie
inne pozytywne przemiany. Na przykad obnia si poziom cholesterolu we krwi. Poza
tym mikroelementy dysponuj dziaaniem antyoksydacyjnym, chronic komrki
organizmu przed wpywem wolnych rodnikw.
Przygotowanie preparatw z Callisia fragrans jest bardzo proste i nie wymaga ani
szczeglnych umiejtnoci ani specyficznych narzdzi. Z Callisii mona przygotowa
wywar, nalewk, sok, olejek. Oprcz tego stosuje si rwnie surowe, wiee czci
roliny. Poszczeglne preparaty lecznicze otrzymuje si z okrelonych czci roliny.
Przepis 1:
Przepis 2:
Skrzyp polny
10
Skrzyp polny (ac. Equisetum arvense) to rolina lecznicza, ktra ronie dziko w
Polsce spotka go mona na wilgotnych kach, polach, miedzach, kartofliskach,
przydroach, skarpach, nasypach kolejowych. Na polach uprawnych i w ogrodach jest
traktowany jako uciliwy chwast z powodu swoich dugich kczy, ktre pocite z
kadego odcinka daj nowe roliny.
Potoczne (ludowe) nazwy skrzypu polnego to: jodeka, jedlina polna, koski ogon,
krzemionka kostka, sprzczka, koszczka, strzbka, jedlinki, chwoszcz.
si
do
agodzenia,
leczenia
profilaktyki
wielu
12
Gotuj 1 yeczk ziela skrzypu w 1 szklance wody przez ok. 10 minut lub do filianki
letniej wody dodaj 3-4 krople ekstraktu ze skrzypu.
Pucz jam ustn i gardo 3 razy dziennie.
Kpiel lecznicza
100g ziela naley zala 3 litrami wody i gotowa przez ok. 20 minut na maym ogniu.
Przecedzi i wla do wanny do poowy napenionej wod.
Kpa si ok. 20 minut (pomocne m.in. w blach reumatycznych).
UWAGA!!!
Dugotrwae stosowanie skrzypu polnego moe doprowadzi do niedoboru witaminy
B1.
Przy dugotrwaym stosowaniu skrzypu naley uzupenia niedobr tej witaminy. Jeli
zaywasz leki - naley poradzi si lekarza, czy mona czy je z przyjmowaniem
skrzypu.
13