ISTOTA I ETAPY INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

Integracja to proces wszechstronnych przemian i dostosowań w stosunkach ekonomicznych poszczególnych krajów,

które mają prowadzić do scalenia tych gospodarek i ukształtowania jednolitej tzn. odpowiednio wewnętrznie
komplementarnej nowej struktury ekonomicznej jakiegoś obszaru. W konsekwencji dokonuje się więc proces scalania
gospodarek, ich struktur, procesów produkcji obrotu towarowego i rynków jak również harmonizacja polityk
ekonomicznych i systemów prawno-gospodarczych.
FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
Strefa wolnego handlu oznacza zniesienie barier celnych między krajami członkowskimi, przy czym każde z państw
stosuje własną politykę handlową w odniesieniu do partnerów spoza strefy.
Unia celna to wyższa forma integracji, jest strefą wolnego handlu uzupełnioną o wspólną zewnętrzną taryfę celną i
wspólną politykę handlową wobec państw trzecich.
Wspólny rynek to wyższa forma integracji, która oznacza swobodny przepływ między krajami członkowskimi nie
tylko dóbr i usług, ale także czynników produkcji (czyli kapitału i siły roboczej) i posiada wspólną zewnętrzną taryfę
celną i wspólną politykę handlową wobec państw trzecich.
Unia ekonomiczna i walutowa jest formą integracji, charakteryzującą się, poza cechami występującymi we
wcześniejszych formach – wysokim poziomem integracji w dziedzinie walutowej, fiskalnej, produkcyjnej i społecznej
Pełna integracja ekonomiczno-polityczna oznacza całkowitą (pełną) integrację, w wyniku której powstaje jednolity
obszar z ponadnarodowymi instytucjami ekonomicznymi i politycznymi
PODSTAWOWE UWARUNKOWANIA PROCESU INTEGRACJI
Skala i zakres oraz tempo procesu integracji uzależnione są od wielu czynników którymi o podstawowym znaczeniu są:
1)struktury gospodarcze poszczególnych zmierzających do integracji krajów, muszą być w stosunku do siebie
rzeczywiste, potencjalne, lub komplementarne
2)musi istnieć odpowiednia infrastruktura zwłaszcza zaś rozwinięta w odrębnie integrujących się krajów sieć
wzajemnych powiązań koniunkturalnych brak lub niedorozwój tych powiązań może utrudnić lub wręcz uniemożliwiać
wzajemne dopasowywanie się struktur gospodarczych
3)niezbędna jest określona aktywna polityka państw w stymulowaniu procesu integracji
Przez komplementarność struktur gospodarczych rozumie się stopień wzajemnego uzupełniania sie ich profilów
produkcyjnych o wysokiej komplementarności struktur można mówić wtedy gdy wzajemne współzależności warunkują
istnienie i stabilny rozwój współpracujących krajów i regionów. Uważa się przy tym, że im większy jest udział
przemysłu przetwórczego w gospodarce w poszczególnych krajach, w tym większa jest ich potencjalna
komplementarność, a tym samym możliwości integracji, przeciwnie jest natomiast przy dominacji tych gospodarkach np.
z samego przemysły wydobywczego czy też rolnictwa.
Rola państwa w procesach integracji nie powinna się ograniczać tylko do usuwania barier utrudniających współpracy. Na
dalszych bowiem etapach integracji powstaje konieczność ścisłej koordynacji polityki gospodarczej w skali
międzynarodowej. Wymaga to tworzenia wielu instytucji o ogólnym i wyspecjalizowanym charakterze o wymiarze
ponad narodowym. Wiązać się to może przy tym z ograniczeniem suwerenności w zakresie krajowej polityki
poszczególnych państw.
Z 3 wymienionych czynników warunkujących integracje europejska dwa pierwsze uznać należy za warunki konieczne,
trzeci natomiast może być w prawdzie niezbędny ale nie w każdym przypadku czego dowodzi np. porównanie UE z
NAFTA
POTENCJALNE KORZYŚCI INTEGRACJI MIĘDZYNARODOWEJ
1)podniesienie efektywności produkcji jako efekt specjalizacji opartej o przewagi komparatywne
2)zwiększenie poziomu produkcji związane z korzyściami skali co jest następstwem wzrostu wielkości i chłonności
wspólnego rynku
3)poprawa międzynarodowej pozycji ugrupowań integracyjnego a tym samym każdego z krajów i części ich
przedsiębiorstw
4)wzrost ilości i jakości czynników wytwórczych jako efekt szybszego rozwoju technologicznego
5)rosnąca mobilność czynników wytwórczych w skali ugrupowania
6)koordynacja polityki monetarnej i fiskalnej
7)zmniejszenie stopy bezrobocia oraz wyższe tempo wzrostu gospodarczego
ZARYS ROZWOJU UE
1951-utworzenie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, traktat w tym zakresie podpisany. Kraje Beneluksu: Belgia,
Holandia i Luksemburg oraz Niemcy, Francja, Włochy
1957-na szczycie państw w Rzymie podpisany został traktat na mocy którego utworzono Europejską Wspólnotę
Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
Głównym celem EWG było wspieranie harmonijnego rozwoju gospodarki oraz wzrost poziomu życia
Głównymi środkami realizacji tych celów były m.in.:
-zrzeszenie ceł i ograniczeń ilościowych we wzajemnym handlu w obszarze EWG
-wspólna zewnętrzna taryfa celna i wspólna polityka handlowa wobec krajów trzecich
-swobodny przepływ kapitału, siły roboczej i usług
-wspólna polityka rolna
-koordynacja polityki ekonomicznej
-utworzenie Europejskiego Funduszu Społecznego celem wzrostu zatrudnienia i poziomu życia, a także-powołanie
Europejskiego Banku Inwestycyjnego mające kreować środki dla ekspansji ekonomicznej całego regionu
KORZYŚCI OSIĄGANE W OBSZARZE EWG SKŁANIAJĄ INNE KRAJE DO DOŁĄCZENIA DO TEGO
UGRUPOWANIA
1973r-do EWG przystępują: Wielka Brytania, Dania, Irlandia
1981r-Grecja
1986r-Hiszpania i Portugalia
1995r-Austria, Szwecja, Finlandia
2004r maj -Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Cypr, Malta
2007r styczeń-Bułgaria i Rumunia
Uczestnictwo we wspólnocie miały też zapewnione:
Norwegia i Szwajcaria, jednak społeczeństwo tych państw nie zaakceptowały tak głębokiej formy integracji
wymagającej częściowej rezygnacji z suwerenności narodowej.
1986r-kraje EWG przyjmują tzw. jednolity akt europejski którego realizacja zakładała m.in. eliminację do 1992r
wszystkich barier utrudniających swobodny przepływ dóbr i usług, kapitału i siły roboczej. Szczególne znaczenie dla
europejskiej integracji miał szczyt w Maastricht w 1991r. Uzgodniono na nim utworzenie Unii Ekonomiczno-Walutowej,
której realizację rozłożono na trzy etapy wraz z wprowadzeniem wspólnej waluty już od 1stycznia 1999r
TRAKTAT Z MAASTRICHT OKREŚLIŁ TEŻ PODSTAWOWE MAKROEKONOMICZNE WARUNKI
WPROWADZENIA WSPÓLNEJ WALUTY EURO. Należą do nich:
-inflacja nie może być większa niż 1,5% do średniej trzech prymusów
-deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% wartości PKB
-dług publiczny państwa nie może być większy niż 60% wartości PKB
-wahania kursu walutowego w skali roku nie mogą przekraczać 15%
-długookresowe stopy procentowe są zbliżone do poziomu ze strefy euro
PODSTAWOWE INSTYTUCJE UE
Unia realizuje proces integracji za pomocą 4 podstawowych instytucji ustanowionych przez Traktat Rzymski:
1)Parlament Europejski-początkowo był tylko ciałem opiniującym i nadzorującym. Mimo większych obecnie uprawnień
nie stanowi samodzielnie prawo. Składa się on obecnie z 852 reprezentantów 27 państw wybieranych w bezpośrednich
wyborach na okres 5lat.PE obecnie:
-uczestniczy po przez konsultacje w procesie legislacyjnym prowadzonym w poszczególnych krajach
-wspólnie z Radą odpowiedzialny jest za budżet i inne akty prawne
-sprawuje kontrolę polityczną nad działalnością Rady i Komisji
2)Rada UE- tworzą ją przedstawiciele państw i rządów krajów członkowskich. Przewodnictwo Rady zmienia się co 6
miesięcy i sprawują ją kolejno poszczególne kraje. Rada podejmuje ostateczne i wiążące decyzje polityczne których
propozycje przygotowuje Komisja. Za pośrednictwem Rady rządy krajów członkowskich oddziaływają na ewolucję Unii
a progując, doskonaląc lub odrzucając propozycje Komisji
3)Komisja Europejska- jest kolegialnym udziałem wykonawczym składającym się z komisarzy odpowiedzialnych za
poszczególne obszary funkcjonowania i rozwoju Unii. Jest ona motorem integracji gospodarczej. Ona ininsjuje tą
integracje składając propozycje dla Rady. Rada nie może rozpatrywać tych kwestii, których wcześniej nie zgłosiła
Komisja. Realizuje ona postanowienia traktatowe takie jak np. wykonanie budżetu, czy wprowadzenie w życie
wspólnego prawa.
4)Trybunał Sprawiedliwości- rozstrzyga sporne kwestie pojawiające się w traktacie realizacji współpracy integracyjnej.
UWARUNKOWANIA WEJŚCIA POLSKI DO UE
Wejście Polski do UE dokonało się w warunkach dużego dystansu dzielącego nasz kraj od innych krajów członkowskich
UE. W ujęciu PKB per capita Polska osiągnęła w 2004r ok. 40% średniej UE. W odniesieniu natomiast do
najbiedniejszych krajów UE ten wskaźnik osiągnął tylko 50%. Duża rozpiętość w poziomie rozwoju poszczególnych
krajów może stanowić istotną barierę w całym procesie scalania gospodarki. Warunkiem zmniejszenia tego dystansu jest
utrzymanie wyższego tempa wzrostu przez kraje słabsze w stosunku do najsilniejszych. Wejście Polski do UE
poprzedzone było szeroką konsultacją co do ustanowienia dla naszego kraju okresów przejściowych w takich m.in.
ważnych kwestiach jak:
-zakup ziemi przez obywateli innych krajów UE
-liberalizacja usług lotniczych
-liberalizacja rynku gazu
-uchylenie obowiązku posiadania 90-dniowych zapasów ropy naftowej i produktów ropo podobnych
-dostosowanie sieci drogowej do standardów UE
ZARYS KONCEPCJI INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ DO II WOJNY ŚWIATOWEJ
Dążenie do zjednoczonej europy mają bardzo długą historię w poszczególnych epokach i wynikały one z bardzo
zróżnicowanych motywacji ideologicznych, oraz z czystych rachunków ekonomicznych, gospodarczych.
Koncepcje zjednoczenia europy w przekroju gospodarczym i ekonomicznym w przekroju gospodarczym i
ekonomicznym pojawiły się już w minionych stuleciach. Od XV w do połowy XIX w przedstawiano przeciętne po kilka,
a nieraz po kilkanaście różnego rodzaju projektów, zespolenia części lub całej europy. Od XV-XIX sprawdzały się one
do politycznego zjednoczenia europy pod niemieckiego cesarza lub papieża względnie do utworzenia antytureckiej Ligii
militarnej.
W następnych stuleciach dominowały idee stworzenia w europie utopijnego systemu mającego zapewnić święty spokój,
czy też idee konfederacji a nawet federacji w postaci Stanów Zjednoczonych.
Pierwotnie zaś koncepcje integracji międzynarodowej sięgają starożytności greckiej czyli okresu (V w p.n.e.-476r n.e.)
W Grecji zrodziła się idea integracji małych społeczności. Starożytni grecy doszli do wniosku, że:
-po pierwsze po utworzeniu ugrupowania integracyjnych i likwidacji granic między jego członkami konflikt o granice
staje się bezprzedmiotowy
-po drugie całość jest zawsze silniejsza niż jego poszczególne części
Znamienitym przedstawicielem tego okresu był Tales z Miletu.
W średniowieczu natomiast trwający od 476r n.e. do XV w główną ideą było dążenie do pokoju, oraz stworzenie
porządku społecznego i zapewnienie mieszkańcom kontynentu lepszej przyszłości. Integracja była wówczas
aktywizowana przez gł. ośrodki władzy tj. cesarstwo i papiestwo, przedstawicielami tego okresu byli m.in. Św. Augustyn
który stworzył plan pokojowego imperium obejmującego wszystkie narody świata De Bua, który proponował koncepcję
zjednoczenia europy pod hegemonią francuską, a Karol Wielki był zwolennikiem jedności świata chrześcijańskiego.
Przedstawicielem tego okresu był też św. Tomasz z Akwinu, który twierdził, że wojny są zabronione przez samego
Boga.
W czasach nowożytnych trwający od XV-XIX w gł. ideą integracji było skoncentrowanie się na kwestiach narodowości i
suwerenności narodu. Uważani wówczas, że to one decydują o trwałości i pokoju wspólnoty państw.
W czasach oświecenia i odrodzenia pojawiło się wiele projektów zapobiegania wojnom europejskim. Ich autorami byli
politycy, filozofowie, pisarze i duchowni.
Znaczący wpływ na rozwój idei integracji wywarła rewolucja francuska i przemiany społeczno-gospodarcze na
przełomie XVIII i XIX stulecia. Plany integracyjne odzwierciedlały ówczesne realia polityczne i sprowadzały się do
podporządkowania słabszych partnerów silniejszym czego przykładem są podboje Napoleona Bonapartego. Była to
wciąż koncepcja integracji od górnej narzucona przez silniejszych.
Swoista formuła integracji podlega przede wszystkim na łączeniu się europejskiego proletariatu zaprezentowana została
w manifeście komunistycznym Karola Marksa.
Zawołania komunistów stało się wówczas hasło: „proletariusze wszystkich krajów łączcie się”.
Wybitnym przedstawicielem tego okresu był Jerzy z Podjebradu, który podjął próbę uniezależnienia Europy spod
politycznych wpływów kościoła katolickiego, co miało być warunkiem skutecznej obrony przed zagrożeniem tureckim.
Postulował on też polubownie załatwianie spraw spornych w międzynarodowym systemie obronnym w lidze pokoju,
którą uważa się za początek realizacji jednej Europy. Natomiast Henryk IV proponował koncepcje utworzenia St.Zjedn.
Europy poprzez podział kontynentu na 15 samodzielnych państw. Postulował też uporządkowanie spraw religijnych
poprzez zrównanie wyzwań chrześcijańskich.
W kolejnych koncepcjach integracji europejskiej w drugiej połowie XIX w i na początku XX w przewagę zaczęły
zyskiwać tendencje racjonalistyczne czyli przekładanie przez potęgi europejskie własnych imperialnych interesów nad
współpracę między wszystkimi krajami. Dopiero po II wojnie światowej powstały warunki dla urzeczywistnienia idei
integracji europejskiej. Istniały przy tym realne przesłanki ku temu by ta współczesna integracja gospodarcza rozpoczęła
się właśnie w Europie Zach. Tu bowiem najwcześniej gospodarki wielu państw stały się jednolitym i wewnętrznie
spójnym organizmem na wysokim już poziomie rozwoju gospodarczego. Udział np. obrotów gospodarczych między
nimi był relatywnie do ich globalnej produkcji bardzo wysoki. Powstał przy tym nowy układ sił politycznych w Europie i
w świecie.
Powstałe wówczas wyzwania gospodarcze i polityczne wymuszały współpracę międzynarodową co powodowało iż
realna integracja dawała szansę by zrealizować narzędzie Europy Zachodniej o sile ekonomicznej i politycznej
dominującej USA, czy ZSRR.
Prawdopodobnie po raz pierwszy po II woj.św. idee zjednoczenia Europy podniósł Churchill w 1946r. Rozpoczęła się
wówczas eksplozja planów, która dotyczyła integracji regionalnej jak też politycznej i ekonomicznej, z czasem okazało
się, że polityczne i militarne zjednoczenie nie miało poparcia narodowego, poprzestano więc tylko na integracji
europejskiej. W 1947r USA wystąpiło z planem pomocy Europie mając w tym własny interes. Plan Marshalla
przewidywał udzielenie kredytów amerykańskich pod warunkiem, że państwa uczestniczące w tym planie opracują
wspólny program odbudowy i rozwoju swoich gospodarek, oraz podział tych kredytów. W 1948 utworzono więc
Organizację Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, której celem było m.in. wypracowanie form rokowań i konsultacji z
USA w sprawie przyszłości Europy. W 1949r utworzono Radę Europy o dość szerokich ale ogólnych kompetencjach.
W1950r Robert Schuman ogłosił propozycję powstania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali czyli tym samym
rozpoczął się rozwój najważniejszej organizacji europejskiej o charakterze międzynarodowej integracji gospodarczej.
Szukano w ten sposób rozwiązań zachowania bezpieczeństwa w Europie przez kontrolę pokonanych. Można stwierdzić,
że trzeba było aż 2 wojen by odnaleźć właściwą drogę przyszłości Europy, którą stała się integracja.
PRZYCZYNY WSPÓŁCZESNEJ INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ:
*POLITYCZNE:
-umacnianie pozycji gospodarczo-politycznej
-dążenie do pokojowego rozwoju kontynentu Europejskiego
Istniała w tym czasie obawa aliantów europejskich przed zwiększeniem produkcji stali, oraz przez powojenne Niemcy,
które w każdej chwili mogły jej użyć do produkcji przemysłu zbrojeniowego. Ponadto panował strach przed
rozstrzygającym się po II woj.św. komunizmem, gł. we Włoszech i Francji i jednocześnie przed militarnym zagrożeniem
ze strony ZSRR. Ogromnym wyzwaniem było też zwiększenie konkurencji Europy Zach. wobec USA. Przezwyciężenie
tego rodzaju problemów zaczęto dostrzegać w procesie rzeczywistej integracji Europy Zach.
*EKONOMICZNE
--umocnienie pozycji ekonomicznych całego ugrupowania jak też poszczególnych krajów członkowskich. Warunkiem
zaś tego umocnienia był wzrost efektywności gospodarowania na całym obszarze współpracujących państw. Tę
mobilizację kierunku integracji potęgowały też ogromne potrzeby finansowe związane z koniecznością odbudowy i
rozwoju krajów zachodnich.
Rozwój integracji europejskiej oznacza z jednej str konieczność objęcia nią coraz to nowych krajów europejskich. Z
drugiej str wymusza on ciągle doskonalenia jej mechanizmu. Przykładem działań w tym kierunku idącym jest próba
przyjęcia konstytucji UE, czy też podpisanie Traktatu Lizbońskiego.
INTEGRACJA POLSKI Z UE
Pierwszym krokiem w zakresie integracji Polski z UE było podpisanie w grudniu 1991 układu o stowarzyszeniu czyli
tzw. układu europejskiego. Wszedł on w życie w 1994r i regulował całokształt stosunków Polski ze wspólnotą
europejską. Układ ten składał się z 2 części:
1)określała sfery koniecznych dostosowań gospodarki Polskiej w kontekście przyszłego członkostwa
2)regulowała zasady handlu między obu stronami i nazwana została tzw. Umową przejściową.
Umowa przejściowa realizowana była od 1992r i na jej podstawie utworzona została strefa wolnego handlu artykułami
przemysłowymi na zasadzie asymetrii korzyści. Zgodnie z nią strona Polski później niż UE rozpoczęła proces
liberalizacji. Miało to na celu ochronę rynku Polskiego w okresie transformacji gospodarczej i stworzeniu szansy na
chodzby częściowe dostosowanie Polskiej gospodarki do konkurencji z rozwiniętymi gosp. zachodnimi oceniając wpływ
stowarzyszenia Polski z UE na funkcjonowaniu naszej gospodarki wyróżnić można efekty bezpośrednie i pośrednie.
Bezpośrednie efekty dotyczyły wielkości obrotu handlowych z UE. Ich szybki wzrost w latach 90-tych wynikał m.in. z
realizacji układu europejskiego. Wpływ jego stowarzyszenia z UE określany jest na poziomie ok. 12% całej dynamiki
zarówno po str eksportu jak i importu Polski ocenia się, że skutkiem tego średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w
Polsce w latach 1992-97 zwiększyło się o ok. 0,6%
Wydaje się przy tym że efekty pośrednie układu europejskiego były cenniejsze choć w wielu przypadkach mało
wymierne. Członkostwo w Unii było priorytetem wszystkich kolejnych rządów lat 90-tych z tego względu realizacja
układu europejskiego stała się ważnym czynnikiem katalizatorem procesu transformacji gospodarczej i budowy podstaw
rynku. Dodatkowo zagwarantowana układem jasności co do kierunków zmian ekonomicznych przyczyniła się do
większej przewidywalności naszego systemu gospodarczego zachęcając tym samym do inwestowania i wpływając
pośrednio na wzrost PKB. W latach 1990-2000 najważniejszą w tym zakresie rolę odegrały przedakcesyjne fundusze
promocyjne takie jak: PHARE, SAPARD, ISPARD ponad to pomoc płynęła również z Europejskiego Banku
Inwestycyjnego, EBOR-u, a pomoc finansowa polegała na bezzwrotnym przekazywaniu środków pomocowych, oraz na
udzielaniu kredytów i pożyczek na stosunkowo korzystnych warunkach.
KORZYŚCI JAKIE POLSKA OSIĄGNĘŁA DZIĘKI STOWARZYSZENIU Z UE
1)relatywnie duża deklaratywna ciągłość transformacji gospodarczej pomimo zmiennych się rządzących koalicji
politycznych
2)zwiększenie wymiany handlowej Polski z UE
3)uzyskanie bezzwrotnej i zwrotnej pomocy finansowej oraz koncepcyjnej z różnych instytucji międzynarodowych,
które istotnie wspomagały urynkowienie Polskiej gospodarki
WZROST KONKURENCYJNOŚCI JAKO ZASADNICZY CEL POLSKIEGO CZŁONKOSTWA W UE
Podstawowym celem działań integracyjnych jest szybsze zbudowanie efektywnej gospodarki rynkowej i zwiększenie
samego tempa rozwoju gospodarczego. W teorie ekonomi funkcjonuje pojęcie tzw. Realnej konwergencji w myśl
którego kraje integrujące się zaczynają z czasem reprezentować podobny poziom ryzyka inwestycyjnego podobne stają
się warunki instytucjonalne i prawne. Podobne warunki prowadzenia dział. gosp. i konkurencji co z czasem powoduje
zbliżenie się tych krajów do siebie na poziomie rozwoju i wielkości PKB per capita. Celem członkostwa Polski w UE
jest przyśpieszenie rozwoju gosp. co winno się przełożyć na wzrost zamożności całego społeczeństwa. W rzeczywistości
taka realna kongerwencja jest tylko szansą która pod pewnymi warunkami może być wykorzystana. Wskazują na to
przykłady krajów średnio rozwiniętych z PKB na poziomie ok. 60% średniego poziomu UE…
Przykłady Grecji i Irlandii dowodzą że:
-kluczową sprawą dla wykorzystania zjawiska realnej konwergencji jest utrzymanie krajowych oszczędności na
odpowiednio wysokim poziomie tym bardziej w napływach zewnętrznych środków pomocowych
-podstawową zachętą do inwestowania jest stabilność makroekonomiczna, czyli zrównoważone fin. publ. i stabilne ceny.
Kryteria z Maastricht stanowią element, który dość poważnie uniemożliwia realizuje przez kraje członkowskie UE
nieodpowiedniej polit. gosp.
STRATEGIA LIZBOŃSKA I PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA
Dla wzrostu konkurencyjności Polskiej gospodarki nie wystarczy tylko zdyscyplinowanie polityki makroekonomicznej
bo jest to dopiero warunek wstępnych. Przykład Irlandii dowodzi że należy szukać własnej głęboko przemyślanej
koncepcji dynamicznego rozwoju. Sprzyjać temu może przyjęta strategia Lizbońska zakładająca konieczność
zwiększenia konkurencyjności gosp. całego unijnego obszaru w oparciu o przyjęte w niej założenia. Ta strategia silnie
akcentująca rozwój kapitału ludzkiego ma być też przyczyną do zmniejszenia dystansu dzielącego kraje UE i St. Zj.
Osiągnięcie tego celu wydaje się szczególnie trudne w świetle chodzby kilku porównywalnych wskaźników:
-stopa zatrudnienia wynosi w USA 73% a w starej unijnej piętnastce ok. 64%
-czas pracy w USA to 2100godz. a w Niemczech 1500 godz. w roku, zaś w unijnej 15 1600godz.
-przejście na emeryturę następuje w USA w wieku 63 lat a w UE 60lat
-w Unii występuje niższy poziom komercjalizacji
-w USA nie zachodzi proces starzenia się społeczeństwa a w UE ten proces jest bardzo zaawansowany
-obserwowanie w dłuższym okresie czasu wzrost gosp. wspólnoty jest niższy w porównaniu do USA
Tylko zasadnicza zwiększająca efektywność gosp. prorynkowa reforma UE daje nadzieję na osiągnięcie chodź by
częściowej przyjętych strategii lizbońskiej celów.
Strategia Lizbońska obejmowała początkowo 2 filary: ekonomicznym i społecznym a w 2002 dodano do niej jeszcze
filar ekologiczny
W określeniu w strategii celów służyć mają działania systemowo-regulacyjne oraz koncentracja wydatków UE w
następujących obszarach:
1)szybkiego przechodzenia do gosp. opartej na wiedzy czemu ma sprzyjać rozwój społeczeństwa informacyjnego, badań
i wiedzy oraz kształcenia odpowiednich kwalifikacji i umiejętności
2)liberalizacja integracji rynków, których wspólny rynek praktycznie jeszcze nie objął chodzi tu o energetykę, transport,
pocztę, usługi finansowe i generalnie całość rynku usług
3)rozwój przedsiębiorczości poprzez deregulację i lepsze wsparcie ze str administracji
4)wzrostu zatrudnienia i zmiany modelu społecznego poprzez m.in. wzrost aktywności zawodowej uelastycznienie rynku
pracy, unowocześnienie systemu zabezpieczeń społecznych, oraz ograniczenie biedy i wykluczania społecznego
5)dbałość o trwałe fundamenty rozwoju i o środowisko naturalne
Strategia Lizbońska skierowana jest do krajów członkowskich co oznacza, że unia europejska nie przewiduje
dodatkowych śr.na finansowanie, zachęcając EBI do uwzględnienia w swej działalności założeń tej strategi w 2003r na
szczycie Rady Europejskiej w Brukseli dokonano wstępnej oceny realizacji strategi Lizbońskiej. Stwierdzono że od
chwili sformułowania jej założeń w 2000r w wielu dziedzinach osiągnięto postęp m.in.w odniesieniu do liberalizacji
rynku telekomunikacyjnego i energetycznego, oraz w zakresie budowy jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej jak
tez w zakresie integracji europejskiej rynków finansowych w krajach członkowskich UE utworzono w tym czasie 5mln
nowych miejsc pracy mimo spowolnienia wzrostu gosp