!

Si napdow ycia jest mio i pasja.

Ludzie w dowolnym wieku mog nauczy si dosownie

wszystkiego, jeeli pozwoli im si zastosowa wasny styl nauki i
wykorzysta swoje mocne strony.

Nauka jest najbardziej efektywna wwczas kiedy sprawia rado.

Najlepszy okres dla rozwijania naszej zdolnoci uczenia si to ten

przed rozpoczciem nauki w szkole, gdy wikszo gwnych
pocze w mzgu ksztatuje si w pierwszych latach ycia.

50% naszej zdolnoci uczenia si rozwija si w cigu pierwszych 4

lat ycia.

!2

Rodzice s najwaniejszymi nauczycielami dziecka.

Jeli chcesz si czego nauczy, wykonuj to.

Umiejtno porozumiewania si z innymi jest jedn z

podstawowych cech czowieka.

Nasz mzg jest jak picy olbrzym.

Jedn z nielicznych instytucji, ktre bd dziaay podobnie jak

przed 50-ciu laty, pozostanie miejscowa szkoa.

Nikomu nie przyjdzie dzi na myl, by rozpala ogie, ocierajc

patyczkiem o patyczek, a jednak obecny system owiaty oparty
jest na rwnie przestarzaych pomysach.

Uczymy si:

10% z tego co czytamy

20% z tego co syszymy

30% z tego co widzimy

50% z tego co widzimy i syszymy

70% z tego co mwimy

90% z tego co mwimy i robimy

Rodzaje inteligencji:

!3

 - inteligencja jzykowa - umiejtno czytania i pisania oraz

porozumiewanie si za pomoc sw

( najlepiej rozwinita u pisarzy, poetw i mwcw )

- inteligencja logiczna ( matematyczna ) - umiejtno

rozumowania i liczenia

( najlepiej rozwinita u naukowcw, matematykw, prawnikw i

sdziw)

- inteligencja muzyczna - szczeglnie rozwinita u kompozytorw i

dyrygentw

- inteligencja przestrzenna i wizualna - najlepiej rozwinita u

architektw, rzebiarzy, malarzy,

nawigatorw i pilotw

- inteligencja kinestetyczna - najlepiej rozwinita u chirurgw,

sportowcw, tancerzy

- inteligencja interpersonalna - umiejtno nawizywania

kontaktu z innymi ludmi

( najlepiej rozwinita u handlowcw, negocjatorw oraz osb,

ktre motywuj innych )

- inteligencja intrapersonalna ( introspektywna ) - umiejtno

wejrzenia w siebie, poznania siebie.

Wielka intuicja.

!4

Nasz mzg moe nieustannie si uczy - od urodzenia po kres

ycia.

Im wicej informacji czysz, tym wicej zapamitujesz.

Pasja + Wizja + Dziaanie = Sukces

Jeli masz wizj i zapa, lecz nie dziaasz - to fantazjujesz.

Jeli masz wizj i dziaasz, lecz nie masz zapau - bdziesz

miernot.

Jeli masz zapa i dziaasz, lecz nie masz wizji - osigniesz cel, ale
stwierdzisz, e jest niewaciwy.

Umys rozcignity now ide nigdy nie wraca do swoich

pierwotnych wymiarw.

Jedyne gupie pytania, to te, ktrych nie zadajesz.

Wyjd poza swoj dziedzin.

Mannes i Godowsky ( wynalazcy kolorowej kliszy Kodaka ) byli

muzykami.

Zaoyciel Kodaka by ksigowy w banku.

Wynalazca dugopisu by rzebiarzem, malarzem i dziennikarzem.

Wynalazca pompowanych powietrzem opon by chirurgiem

weterynaryjnym.

!5

Natura zbudowaa mzg w taki sposb, e przez pierwsze 6 lat

ycia przyswaja informacje szybko

i bez wysiku.

6 podstawowych skadnikw wasnej wartoci:

- bezpieczestwo fizyczne ( nie zagraaj nam obraenia

ciaa )

- bezpieczestwo emocjonalne ( nie dowiadczamy strachu ani

ponienia )

- wiadomo wasnej tosamoci (umiejtno udzielenia

samemu sobie odpowiedzi na pytanie:

"Kim jestem? )

- kompetencja ( wiadomo, e umiemy co zrobi )

- misja ( poczucie, e nasze ycie ma sens i kierunek )

- poczucie przynalenoci

Aby nauczy si czego szybko i efektywnie trzeba to zobaczy,

usysze i poczu.

Umys nie jest naczyniem, ktre trzeba napeni, lecz ogniem, ktry
trzeba roznieci.

!6

Najcenniejsze w uczeniu si jest pozytywne nastawienie.

Nauczycielu, najpierw zidentyfikuj talent oraz dominujcy styl

uczenia si twojego ucznia.

Potem zadbaj o wszechstronny rozwj wszystkich potencjalnych

zdolnoci.

Nie wolno zgadza si na pezanie, gdy czujemy potrzeb latania.

Trudnoci w nauce w 80% zwizane s ze stresem. Usu stres, a

znikn problemy z nauk.

Internet jest jak przypyw. Zalewa nas zatapiajc tych, ktrzy nie
naucz si pywa w jego falach.

Gwnym celem edukacji jest wpojenie umiejtnoci uczenia si.

Uczcie si jak si uczy a nie czego si uczy.

Prawdziwe uczenie si, to nie tylko gowa, ale i serce.

Poraka, to informacja zwrotna.

Nie bj si marzy.

To, e umniejszasz swe znaczenie nie suy wiatu.

Nie ma nic chwalebnego w tym e si kulisz, bo inni ludzie czuj

si przy tobie niepewnie.

!7

ycie jest jak podr, ktrej sami wyznaczamy kierunek.

Czowiek, ktry wie dokd chce doj nigdy nie zboczy z drogi.

W drodze do celu, zawsze pojawiaj si przeszkody. Sukcesem

jest by umie przez nie przej.

Wyznaczanie wielkich celw rodzi wielkie moliwoci.

Kady osiga tyle na ile wierzy.

Koncentracja na powodzeniu przymiewa porak.

Kada poraka przyblia nas do sukcesu.

Wszyscy mamy naturalne talenty. Rozwijanie ich wznosi nas ku

grze.

Stajemy si tym, z kim kroczymy nasz drog.

Patrzc z innymi w dal zajdziemy daleko.

Koczc podr na grze nie zatrzymuj si. Znajd wyszy szczyt i

id dalej.

Kady czowiek jest indywidualnoci i jako jedyny wie jaki dar jest
mu dany i jak umiejtno powinien rozwija.

Samorozwj moe zapewni peni szczcia.

!8

Dziaaj z wiar we Wasn Moc.

Nie ma osoby, ktra pozbawiona jest pragnie i chci do lepszego

ycia.

Cokolwiek by nie zrobi, zawsze osigniesz sukces jeli bdziesz

dziaa ze w zgodzie z sob.

W sztuce nie ma demokracji.

Potrzebna jest wizja i dyscyplina w jej realizacji.

S zdolniejsi i mniej zdolni, ktrzy mog by tylko tem dla

wybitnych kolegw i nikim wicej.

Wiedz moemy zdobywa od innych ale mdroci musimy

nauczy si sami.

To nie kwestia kto mi pozwoli. Kwestia kto mnie powstrzyma.

Nie chod tam, gdzie moe zaprowadzi ci droga, zamiast tego

id tam, gdzie cieki nie ma

i pozostaw za sob szlak.

eby znale trzeba wiedzie czego szuka.

Wycigaj lekcje z wczoraj, yj dniem dzisiejszym i miej nadzieje na

jutro.

!9

Jeden gram praktyki jest lepszy ni tona teorii.

Pisz rzeczy warte przeczytania albo czy rzeczy warte opisania.

Ze wszystkich zwierzt jeden czowiek umie si mia, cho on

wanie ma naj mniej powodw.

Najbardziej upokarzajce to gardzi samym sob.

Gdy kto Ci lubi bo si starasz to nie lubi Ci takim jakim jeste.

Lubi nieprawd o Tobie.

Jeli wierzysz w zwycistwo zwycistwo uwierzy w Ciebie.

Talent jest darem uniwersalnym, ale potrzeba wielkiej odwagi eby

go wykorzysta.

Nie bj si by najlepszym.

Jeeli zrozumiesz ludzi nie bdziesz szuka u nich zrozumienia.

Nie mam pojcia co chce robi w yciu. Nie mam adnych

zainteresowa poniewa traktowaem nauk w szkole jak prac.
Moje doskonale oceny na wiadectwach szkolnych s rezultatem
traktowania przeze mnie tych ocen jako celu, a nie jako rezultatu
edukacji.

I szczerze mwic teraz si boj ...

!10

Celem edukacji publicznej nie jest dostarczenie modym ludziom

wiedzy i obudzenie w nich inteligencji. Celem jest zredukowanie tak
wielu osb jak to tylko moliwe do tego samego, bezpiecznego
poziomu. Aby wyhodowa i wyszkoli mas przecitnych
obywateli, by tumic protesty i oryginalno.

Na naszej planecie jest kryzys klimatyczny kryzys paliwowy i kilka

innych kryzysw ... Najgorszy to kryzys zasobw ludzkich. Nie
wykorzystujemy naszych talentw. Wikszo ludzi w trakcie
swojego caego ycia nie wie jakie posiada uzdolnienia i czy w
ogle je ma.

S dwa rodzaje ludzi : ci ktrzy nie lubi swojej pracy i bior ycie
jakie jest, nie odczuwaj satysfakcji

i tacy ktrzy kochaj to co robi i nie wyobraaj sobie innego

ycia. To co robi jest sensem ich ycia. Mwi: praca to cze
mnie. Niewielu ludzi tak postrzega prace. Niewielu tak pracuje yje.

Powodw takiego stanu rzeczy jest wiele. Najbardziej

odpowiedzialnym jest edukacja.

Edukacja powinna odnale i wyoni na powierzchnie ukryte

gboko zdolnoci i talenty ludzi.

Nie ma ich na powierzchni. Przy odpowiednich warunkach talenty

rozkwitn.

!11

Dzisiejsza edukacja nie stwarza takich warunkw. I nie ma si co

udzi : polepszenie zych systemw edukacyjnych nie ma sensu.
Nie trzeba ewolucji tylko rewolucji w szkolnictwie,

Szkoa musi si przeksztaci w zupenie co innego.

Odkrywamyswoje talenty w odpowiednich sytuacjach.

Mamy obsesje na punkcie ukoczenia studiw, niektrych

rodzajw studiw

A one ograbiaj nas z energii i wyczerpuj nasze ciaa ( podobnie

jak szkoy a nawet przedszkola )

Dawniej skoczye studia - miae prac.

Dzisiaj tak nie jest i modzi to wiedz.

Chodzi o pasj. Czy kto moe robi z pasj co czego nie lubi?

Jeli robi si to co si kocha czas wydaje si inny: godzina jest jak

pi minut.

Trzeba stworzy ruch ktry spersonifikuje edukacje i dostosuje do

potrzeb uczniw. Po co produkowa klony? Ludzie sami wymyl
jak si uczy dajmy im moliwo rozwizania tego problemu.

Niech szkoy bd miejscem gdzie dba si o odpowiednie warunki

aby dzieci kwity a nie widy,

albo niech ucz si w domu jeli wol uczy si z rodzin i

znajomymi.

!12

Codziennie na caym wiecie dzieci rzucaj nam pod stopy swoje

marzenia.

Stpajmy ostronie / stpamy po ich marzeniach.

Gdyby z naszej planety zniky nagle wszystkie owady za ok 50 lat

zniknoby ycie.

A jelizniknby czowiek planeta odetchnaby, inne gatunki

rozmnaayby si w sposb naturalny zamiast znika kadego dnia
bezpowrotnie

Gos to Dar. Sam gos to nie wszystko. Potrzebne jest:

muzykalno, poczucie rytmu, pami muzyczna, wytrwao i

kontakt z publicznoci

Aby piewa publicznie trzeba lubi swj gos i lubi piewa

Naley panowa nad przepon - ma by coraz bardziej elastyczna,

kry odpowiednio samogoski, nauczy si frazowa.

Kiedy wchodzisz na scen bd spokojny i czujny na swj gos jak

zwierze. Trem pozostaw przed scen. Oddychaj spokojnie,
zrelaksuj si. Kady gram tlenu musi by dostarczony do mzgu
poprzez przepon. To ma by tlen dobrej jakoci, wic uspokj
nerwy, umiechnij si, uwierz w siebie, wszystko si wtedy uda.

Organizm solisty powinien funkcjonowa jak maszyna: przekrcasz

kluczyk i ju mkniesz jak wspaniay samochd po autostradzie.

Zawd muzyka - solisty to dobry, uczciwy zawd. Stale trzeba si

uczy swojego gosu,

!13

a jego potencja rozwija. Aby wzrusza ludzi. Aby swoim piewem

pozostawia lad w sercu kadego czowieka, ktry ciebie sucha.
Trzeba si interesowa co nowego w wiecie muzyki.

Chcie. Gos staje si ciemniejszy z wiekiem.

Jeli kto pragnie zosta muzykiem- profesjonalist musi do

znudzenia wiczy gamy i etiudy w celu wypracowania
nienagannej techniki pamici miniowej.

Jeeli daoby si zmniejszy Ziemi do rozmiaru wioski, ktr

zamieszkuje dokadnie 100 mieszkacw zachowujc proporcje
wszystkich ras, mieszkaoby tam mniej wicej:

- 57 Azjatw, 21 Europejczykw, 14 osb z zachodniej pkuli, 8

Afrykaczykw

- 52 kobiety, 48 mczyzn, 70 nie-biaych, 30 biaych

- 70 nie-chrzecijan, 30 chrzecijan

- 89 heteroseksualistw, 11 homoseksualistw

- 6 osb posiadaoby 59% bogactwa caego wiata i wszystkie 6

byoby ze Stanw Zjednoczonych

- 80 osb yoby poniej standardu, 50 osb cierpiaoby z powodu

niedoywienia, 70 osb nie umiaoby czyta

!14

 - 1 osoba miaaby wysze wyksztacenie, 1 osoba posiadaaby

komputer

- Jeeli dzisiaj rano wstae z ka raczej zdrowy ni chory

pomyl, e milion ludzi nie przeyj tego tygodnia

- Jeeli nigdy nie dowiadczye wojny, wizienia, tortur i godu

jeste w lepszym pooeniu,

ni 500 milionw ludzi na wiecie

- Jeeli moesz wyznawa swoj wiar nie obawiajc si

aresztowania, tortur i mierci jeste

szczliwszy ni miliard ludzi na wiecie

- Jeeli masz dach nad gow, ubranie na grzbiecie i jedzenie w

lodwce jeste bogatszy ni 75% ludzi

- Jeeli masz pienidze w banku i troch w portfelu naleysz do

8% populacji

- Jeeli umiesz czyta, to pomyl e 2 miliardy ludzi tego nie

potrafi

Natura umiecia w uchu bdnik. Kto ma kopoty z bdnikiem, nie

moe utrzyma rwnowagi i przewraca si. To dziki uchu
!15

orientujemy si w przestrzeni. Tak wic dziki uchu czujemy si

bezpieczni.

Nie interesuje mnie zorganizowana forma religijnoci. Jednak mam

przeczucie, ze gdzie tam u gry jest co wicej, ni sdz
materialici. Podobnie jak Buddyci uwaam, e mona nieco
zmniejszy cierpienie na wiecie.

Ale pogld, e ta planeta bdzie kiedy funkcjonowa w miy i

sympatyczny sposb, uwaam za naiwny, bo zawsze bd si
pojawia socjopatia i ludzie, ktrzy chc wadzy i przez cae swoje
ycie d do osignicia tego celu.

yciem mona si naprawd cieszy dopiero wtedy, kiedy si

zrozumie, jak paskudnym miejscem jest nasza planeta. Jak
wszystko wok jest beznadziejne. Bogacze trzymaj nas za
gardo.

Naley si namiewa z autorytetw. Z tych kiepskich autorytetw:

pompatycznych i penych egoizmu. Humor potrafi by miadcy,
kiedy si chwieje jaki autorytarny reim. Moe da tego
dodatkowego kopa, od ktrego run mury. Rzdzcy sabo sobie
radz z tym, e wyjd na idiotw. Nie lubi tego.

Czy czowiek musi robi to czego inni od niego oczekuj?

Przecie to jak prostytucja.

!16

Geny nie determinuj zdrowia i ycia czowieka. Upieranie si ze to

one s winne twoich chorb

czy odpowiadaj za dugo ycia jest puapk i atwym

usprawiedliwieniem niewiedzy

Geny ulegaj ronej mutacji: jest akcja i reakcja. rodowisko, w

ktrym czowiek yj albo tumi,

albo rozwija wrodzone predyspozycje talenty.

Dobry czowiek budzi si z umiechem na ustach, a jak mwi do

Ciebie "dzie dobry" to zawsze czujesz, e szczerze Ci tego yczy.

Dzieci potrzebuj dobrych wzorcw. Aby dziecko byo spenione

szczliwe i odnosio sukcesy nie musi mie rodzicw piknych
bogatych i wyedukowanych. Dobrzy rodzice to tacy ktrzy
rozmawiaj z dziemi czytaj im zachcaj do nauki i zmiany
wiata na lepsze.

Szalestwo cichnie kiedy zmczysi wasnym krzykiem i wasna

zbrodnia.

Nie chciej paci cudz krzywd za wasn krzywd.

!17

wiat opiera si na 4 filarach:

- na naukach mdrych

- na sprawiedliwoci wielkich

- na modlitwach prawych

- na walecznoci dzielnych

Ale to wszystko jest niczym bez wadcy ktry posiad sztuk

wadania

Wadca musi si nauczy przekonywa a nie zmusza i by

wiarygodnym by przyciga do siebie najlepszych ludzi. Pozna
jzyk ich wiata.

Dobry wadca wie ze powinien wydawa jak najmniej rozkazw.

Skoro raz bowiem wyda rozkaz w jakiej sprawie zawsze bdzie

musia wydawa kolejny,

by to zrobiono. Ludzie instynktownie pojmuj te zasad.

Nie mona zrozumie procesu przez zatrzymanie go. Zrozumienie

musi poda z biegiem procesu. Musi si przyczy i pyn
razem z nim .

Zdrowy rozum uczy, e gigantyczny upust krwi nie wzmacnia

organizmu, tylko go osabia - zagada elit narodu ludzi najlepszych
sprawia, e dominowa zaczyna w nim element nikczemniejszy.

Wielkie cierpienie nie uszlachetnia, ale wiedzie do zaamania woli i

upodlenia.

Ndza nikogo nie uwica, ale wystawia na pogard wiata.

Samobjstwo nie wzbudza podziwu tylko politowanie dla wariata

!18

Lepiej by martwym lwem ni yw wini

Dzieci potrzebuj dobrych wzorcw. Aby dziecko byo spenione

szczliwe i odnosio sukcesy nie musi mie rodzicw piknych
bogatych i wyedukowanych. Dobrzy rodzice to tacy ktrzy
rozmawiaj z dziemi czytaj im zachcaj do nauki i zmiany
wiata na lepsze.

W polskiej szkole dominuje doktryna zapamitywania, a istotne

jest, eby ucze umia dotrze do informacji, zrozumie j i
zastosowa.

Potrzebna jest ze strony nauczyciela pozytywna motywacja, a nie

zawstydzenie ucznia.

Szkoa w Polsce zamiast przygotowywa ucznia do ycia

przygotowuje go do testw.

Testy mona zda metod trafienia w 25 procentach ( ucze moe

kompletnie nic nie umie tylko sobie trafia co chce i w ten sposb
mie te 25 procent ).

Obecnie jest system : dyktat sw kluczy i jeli ucze ma wasne

przemylenia atwiej moe obla egzamin, ni wykaza si wiedz i
oczytaniem.

Dua liczebno klas i nacisk, eby jak najlepiej wypa na testach

wpywaj na to, e nie powica si czasu uczniom wybitnym
twierdzc e i tak sobie poradz.

!19

Trzeba zmniejszy ilo uczniw i odej od testowania.

Powinno si te pozwoli uczniowi uczy nauczyciela jak korzysta

ze wspczesnych nonikw informacji.

Maturzyci s nieprzygotowani do studiw.

Wykadowcy podkrelaj, e studenci s roszczeniowi i zachowuj

si po chamsku.

Przyczyn doszukuj si w szkolnym wychowaniu, ktre uczy

indywidualizmu, kombinowania

i konkurowania.

W szkole dzieci powinny si uczy prowadzenia dialogu,

kulturalnego docierania si i oswajani

z innoci dlatego szkoa powinna by neutralna

wiatopogldowo.

Tymczasem brakuje nauczycieli od lekcji etyki. Ksidz jest obecny

na kadej uroczystoci szkolnej

za to brakuje edukacji seksualnej z prawdziwego zdarzenia.

Neutralno wiatopogldowa w polskiej szkole praktycznie nie

istnieje: nikt nie pyta ucznia jakiego jest wyznania tylko wszystkich
wysya si na rekolekcje.

Wielokulturowo powinna by podstaw kanonu, a tak nie jest.

Szkoa publiczna w Polsce to szkoa dla katolikw, a powinna by

dla kadego dziecka.

!20

Nic si nie robi, aby np lekcje edukacji seksualnej prowadzili

wyksztaceni seksuolodzy,

bo szkoy ktre chc takowych zatrudni s pitnowane.

Najwaniejsze zdanie w tych kwestiach

ma na nieszczcie ksidz,z ktrego zdaniem liczy si zarwno

dyrektor szkoy jak i wadza lokalna.

Badania wykazuj, e presti zawodu nauczyciela spada, e

nauczyciele stracili autorytet,

e lekcje prowadz bez pomysu, nie potrafi przekaza ciekawoci

wiata.

Ale nauczyciele s rni, bo ludzie s rni.

S nauczyciele z pasj i tacy, wybranie takiego zawodu byo

pomyk.

Poza tym szkoy musz uczy najmniejszym kosztem. Pomysy

innowacyjne nauczycieli generuj koszty, wic si ich nie realizuje,
za to kae si pisa nauczycielowi tony opisw tego co robi,

tak wic wicej pisze ni dziaa.

Wyjtkowo pedagoga polega przynajmniej na tym, e jest :

wymagajcy, ale przystpny ; krytykuje, ale nie odbiera tym chci
do dalszej nauki.

Dzieci bardziej potrzebuj wzorcw ni krytyki

Dobrze zdyscyplinowani doroli yjcy w zgodzie ze swoimi

wartociami wcale nie potrzebuj zaleca dziecku panowania nad
sob i czyni to niezwykle rzadko.

!21

Rodzice, ktrzy mwi swoim dzieciom, aby poddaway si

dyscyplinie, sami nie dajc przykadu,

nie osigaj adnych wynikw.

Im bardziej dziecko kocha i podziwia rodzicw tym mocniej ich

naladuje.

Badania wykazuj, ze przestpczo to zmora nie tylko rodowisk

patologicznych. Ani poziom materialny, ani klasa spoeczna nie
maja statystycznie istotnego wpywu na zachowanie czowieka.

Decydujca okazuje si psychologiczna i emocjonalna atmosfera

rodzinnego domu.

Rodzice dzieci zdyscyplinowanych sami s zdyscyplinowani i

realizuj w swoim yciu wartoci, ktre wyznaj. Rodzice, ktrzy
nie yj zgodnie z wartociami, ktre wpajaj wasnym dzieciom
produkuj przestpcw.

W byciu ojcem nie chodzi o naladowanie matki.

Gwn rol mczyzny jest dawanie i ochrona ycia.

W polskim micie kulturowym mskie jest umieranie za ojczyzn.

Obecnie w Polsce mskie jest zajecha si na mier w pracy i

umrze na zawa.

Ojciec i matka szanujcy si wzajemnie nie musz wzmacnia

swojego poczucia bezpieczestwa, wymagajc szacunku od
dzieci. Pewni siebie nie bd mie wraenia, ze ich autorytet jest
zagroony

!22

i zaakceptuj to, e ich dziecko od czasu do czasu okae im brak

szacunku.

Jeeli rodzice cigle wymagaj szacunku od swojego dziecka

oznacza to, e niepokoj si o to,

czy s godni owego szacunku.

Dziecko zmieni swoje postpowanie dopiero wwczas, gdy

zrozumie, ze zmiana przyniesie

mu korzy - szacunek do samego siebie.

Narzucanie mu tego co powinno robi i wieczne korygowanie daje

w efekcie poczucie,

e jest nieudolne. Nawet jeli posucha i zrobi co si mu kae nigdy

nie wyksztaci swojej niezalenoci.

Porwnanie: matka w kulturze zachodnie mwi do dziecka:

Musisz si uczy, bo to dla Twojego dobra.

Matka Japonka: co pomyli o Tobie nauczyciel, jeli przyjdziesz na

lekcje nieprzygotowany?

W Japonii nie widuje si dzieci bijcych koleg, paczcego, albo

wciekego. W Japonii matki

nie rozkazuj dzieciom i nie wymylaj im publicznie.

Strach przed kar moe powstrzyma przed zym postpowaniem,

ale nie spowoduje, e bdziemy chcieli postpowa dobrze.
Jedyna prawdziw dyscyplin jest samodyscyplina wywoana
pragnieniem dobrego postpowania, aby nie wstydzi si za siebie
!23

!24

i mie czyste sumienie.

W ten sposb szanujemy siebie samego.

Dzieci przychodz na wiat majc wasny plan.

Jedne przynosz nam rado, inne wicz nas w cierpliwoci,

jeszcze inne daj nam cel w yciu,

lub opiekuj si nami.

Zmieniaj wszystko zwaszcza gdy s niechciane.

Stara kobieta pyta mod dziewczyn:

- jak moesz osign co bez wyksztacenia i nauki?

Odpowiada 17 latka:

- uwaam, e mog. Znam wielu ludzi, ktrzy skoczyli po 2

kierunki studiw, a pracuj jako zwykli sprzedawcy. Nie starcza im
miaoci, a wszystkie siy zuyli na nauk. Nie potrafi odnie
sukcesu, bo brak im w yciu samozaparcia.

Tak bywa jeli jest si lamazar, nie potrafi si nikogo spawi.

Mam charakter jdzy, sama nauczyam si psychologii i chocia

potrafi przejrze ludzi na wylot

nie mwi im co o nich myl. Nawet jeli kogo nie lubi potrafi z
nim utrzymywa kontakty,

jeli mi si one opacaj. Zrozumiaam, e w tym mskim wiecie

( bo ten wiat jest mski ) lepiej udawa idiotk.

Wtedy atwiej si gdzie zaczepi.

Nie trzeba si wymdrza.

!25

Te kobiety, ktre wykazuj si mdroci stwarzaj konflikty.

Mczyni nie umiej przegrywa,

za to umiej si mci, kiedy przegrywaj.

Dlatego niech mwi sobie do mnie co chc. Zmilcz.

Nie bd si tumaczy tym bydlakom kim jestem. Omin ich i

pod do swojego celu.

- kim chcesz zosta?

- zastpczyni Madonny. Zestarzaa si ju. Teraz czas na mnie.

- nie umiesz piewa.

- ale umiem taczy na rurze, a mczyni bardziej to lubi ni

piew. I wicej za to pac.

( rozmowa autentyczna )

Mona by pod wraeniem siy, jak si czerpie z emocji.

Naley jednak j mdrze kierunkowa.

Warto wic ulega tym dobrym, nie zym emocjom.

Przebaczenie jest czym wspanialszym ni zemsta, a lito ma

wiksza moc od gniewu.

Prawdziwe ycie to nie kariera, lecz pozostanie panem swojego

losu, i moliwo decydowania co bdzie si robi. Za swoje ycie
tylko my odpowiadamy.

Nie moja wina, e mam upodobanie do ludzi o dobrym

wychowaniu, przyzwoitym poziomie inteligencji i higieny osobistej.

!26

Czy mamy porzuci koncepcje rozwoju? Powinnimy zaprzesta

de do nieograniczonego postpu gospodarczego. Musimy
jednak rozwija si spoecznie.

Nawet najbardziej oszaamiajcy postp techniczny bdzie bez

znaczenia jeli wszyscy ludzie

na wiecie nie bd mieli dostpu do czystej wody i edukacji , nie

naucz si czyta i pisa.

Czowiek powinien y w rwnowadze, przynalee do wsplnoty i

mie szanse na zaoenie wasnej rodziny. Wartoci czysto
materialne nie powinny by celem samym w sobie.

Energia kosmiczna jest wszechobecna, jestemy jej czstk.

Naley j wykorzysta, aby odej

od tych barbarzyskich metod palenia wglem gazem czy rop.

Przyszoci wiata jest elektryczno.

"Kiedy naszymi drogami bd jedzi samochody

elektryczne ( Nicola Tesla ).

Dzi ludzko boryka si z problemem niedoboru energii.

Kiedy wyczerpiemy obecne rda i nie znajdziemy innych, nasza

cywilizacja upadnie.

Wpadlimy w puapk: oparlimy wszystko na niewyczerpanych

rdach ropy. Tymczasem one wysychaj, ropa si koczy, a my
wci nie mamy czym jej zastpi. Dlatego musimy jak najszybciej
si od niej uwolni znale inne rda energii. To za wymaga
cakowitej zmiany podejcia.

Energia jdrowa po awariach w Czarnobylu i innych zostaa uznana

za zbyt kosztown i niebezpieczn, wic co?

!27

Energia punktu zerowego, albo energia prni jest obecna

wszdzie, w kadej chwili.

Jest wszechobecna. Z tego oceanu energii pola magnetycznego

czasem odrywaj si pojedyncze krople. Caa sztuka polega na
tym aby przetworzy owe krople.

Duch jest najwaniejsz skadow charakteru czowieka.

Jeli nie umielibymy odczytywa wyrazw mimicznych twarzy

ludzko dawno by wygina.

To potrzebne do codziennego funkcjonowania.

Empatia potrzebna jest nam do funkcjonowania w spoeczestwie.

Synergologia zajmuje si odczytywaniem postaw ludzkich w

oparciu o interpretacje mowy ciaa.

Czowiek dy do synchronizacji z inni ludmi.

!28

Kolektywne dziaania wzmacniaj poczucie przynalenoci do

grupy ( np. fala na stadionie - bez dyrygenta spontaniczna
zsynchronizowana, albo musztra w wojsku - chocia niepotrzebna
do walki ).

Tam gdzie koczy si empatia, tam pojawia si si niemono

nawizania porozumienia.

Nie dzieje si nic dobrego, np. psychopaci nie radz sobie z

nawizywaniem kontaktw

z innymi ludmi.

Wiedza na temat naszych zdolnoci do empatii jest krokiem

naprzd.

Zamiast postrzega siebie jako samolubw moemy dostrzec w

sobie empati.

Ju sama wiadomo tej umiejtnoci powinna nas zmieni.

Umys kadego z nas jest zdolny do komunikowania si mow

ciaa. To rodzaj kolektywnej uniwersalnej inteligencji ciaa.
Waciwie bariera jzykowa werbalna nie stanowi przeszkody

we wzajemnym zrozumieniu siebie nawzajem.

W mowie ciaa najpikniejsze jest to, e wszystko, co kryje si w

moim umyle dziel

z ca ludzkoci.

Niektre kobiety ( czyli baby ) wygldaj jak gromada kur

domowych. Maj niezaspokojone potrzeby seksualne, mae
!29

mdki i wielkie zady. Ko, ko, ko, ko ... We mnie. Rozmnaanie to

moja specjalno, tylko si oe ze mn koguciku ....

Prawdziwe serce potrafi znie trucizn nienawici nie doznajc

szkd.

Prawdziwy umys potrafi przenikn wszelkie kamstwa i iluzje nie

gubic si.

Ciemno rozbija si w prni i zawsze ustpuje przed

oczyszczajcym wiatem.

Nasza kultura pogra si w bagnie materializmu. Ludzie zatracili

wartoci duchowe w pogoni

za produkcj dbr materialnych i sztuczkami technicznymi.

S zbyt wygodni.

Powrc do szlachetniejszego ycia, gdy naucz si znosi

niedostatki.

Powinni wiec nauczy si ogranicza swoj chciwo.

Nie czuj si pewny czegokolwiek.

Nie sd, e warto posuwa si naprzd przez ukrywanie

dowodw, bo dowody z pewnoci zostan ujawnione.

Nigdy nie zniechcaj do mylenia.

Kiedy napotykasz na sprzeciw nawet ze strony ma lub dzieci ,

staraj si zwalcza go przy pomocy argumentw, a nie autorytetu,
poniewa zwycistwo oparte na autorytecie jest nierzeczywiste

i iluzoryczne.

!30

Nie miej szacunku dla autorytetu innych, bo zawsze mona znale

przeciwne autorytety.

Nie uywaj siy dla likwidowania pogldw, ktre uwaasz za

szkodliwe, bo jeli tak zrobisz,

to te pogldy zlikwiduj ciebie.

Nie bj si mie ekscentrycznych pogldw, bo kada opinia teraz

akceptowana bya kiedy ekscentryczna.

Znajduj wicej przyjemnoci w inteligentnej rnicy zda ni w

pasywnej zgodzie, bo jeli cenisz inteligencj tak jak powiniene,
pierwsze oznacza wiksz zgod ni to drugie.

Bd skrupulatnie prawdomwny, nawet gdy prawda jest

niewygodna, poniewa jest bardziej niewygodne usiowanie jej
ukrycia.

Nie zazdro szczcia tym, ktrzy yj w raju gupcw, bo tylko

gupiec bdzie uwaa,

e to jest szczcie.

Jeli chcesz by dobrym rodzicem przez cae ycie musisz

podejmowa wysiek, by odkrywa

i bada co waciwie jest konieczne dla pomylnego wychowania

dziecka zakoczonego sukcesem

- to znaczy dziecka, ktre nie musi uchodzi za wzr w oczach

wiata, ale ktre jest zadowolone

ze swego wychowania oraz z samego siebie pomimo

niedostatkw, od ktrych nikt nie jest wolny.

!31

Jednym ze skadnikw waciwego wychowania jest umiejtno

skutecznego stawiania czoa zmiennym kolejom losu i trudnociom
yciowym, gwnie dziki poczuciu pewnoci siebie.

Osoba, ktra odebraa,odpowiednie wychowanie posiada

bogate ycie wewntrzne dajce satysfakcj bez wzgldu na to co
si przydarzy w yciu. Potrafi ksztatowa trwae i dajce poczucie
szczcia wizy z innymi ludmi. Liczy zawsze na siebie zamiast
zdawa si lepo na opinie innych ludzi lub oczekiwa od nich
pomocy. Jest niezalena, kreatywna, samodzielna, odpowiedzialna

za swoje ycie, wybor i bdy.

Najlepiej wychowuj dzieci ci, ktrzy w dziecistwie zajmowali si

modszym rodzestwem

i to im wiksz ich liczb tym lepiej.

Osoby takie zanim same stay si rodzicami, wiedziay ju

wystarczajco duo o wychowaniu dzieci,

aby ze spokojem przystpi do wychowania swoich. Gdy

potrzeboway rad, mogy si zwrci do swoich rodzicw,
dziadkw, czy innych bliskich lub przyjaci domu wiedzc ze
otrzymaj odpowied i pomoc w rozwizaniu jakiego problemu.

Biedne dziecko. Tak bardzo nie chce by ndzn kopi swoich

rodzicw, lecz osob niezalen.

!32

Ale oni nie akceptuj ani nie aprobuj tych de ...

Na pocztku wiksze kompetencje rodzicw gwarantuj poczucie

bezpieczestwa i daj dziecku dobre samopoczucie. Dziecko
kocha i podziwia rodzicw, ktrzy zaspokajaj jego potrzeby.

Kiedy dziecko dorasta odrzuca sposb ycia rodzicw, aby pozby

si ich dominacji nad nim

i usamodzielni si.

Niestety wielu rodzicw w naszych czasach robi wszystko by

zachowa urod, modo, si i wdzik. Matki rywalizuj z crkami
( wygldaj jak siostry ) ojcowie z synami ( zachowuj si jak bracia

np w sporcie ) . Tymczasem dziecko pragnie widzie swoich

rodzicw jako godnych szacunku,

a nie uwaa ich za rywali; ma potrzeb odczuwania ich przewagi z

powodu dowiadcze yciowych, z ktrych chc czerpa nauk,
aby nie popenia zbyt wielu bdw.

W naszej kulturze boimy si zestarze, a np. w Chinach, gdzie wraz

z wiekiem zyskuje si powaanie

i szacunek rodzice nie maj powodu rywalizowa ze swoimi

dziemi.

Dziecko pragnie mie wasne ycie, odmienne ni rodzice, czego

wielu rodzicw nie potrafi zaakceptowa. Wikszo maych i
duych dramatw rodzinnych mona byoby unikn, gdyby
rodzice uwolnili si od myli, jakie ich dzieci powinny by.

Dzieci tyrany

!33

wiat nie jest przyjaznym miejscem dla nikogo. Ustpowanie we

wszystkim maym tyranom jest jak okamywanie ich, e jest inaczej.

Zderzenie z rzeczywistoci jest dla okamywanych tak cikie, e

tych, co okamuj mona nazwa nieludzkimi.

Nie ma trwalszych duszych i gbszych relacji bez miechu,

poczucie humoru stawia si wysoko

w skali oceny osoby.

Dla niektrych ludzi powiedzenie, e kto nie ma poczucia humoru

jest bardziej obraliwe ni,

e jest mao inteligentny.

Humor to sprawa refleksu, a nie refleksji.

Panowanie nad sob oznacza, e nigdy nie przekraczasz wasnych

granic. To dobre ale nudne.

Ludzie ignoruj tylko to, co nie jest wane i to, co chc, by takie
byo.

Jeli twoje ycie ma znaczenie praca nie musi go mie.

!34

Popapracy s strawniejsi jeli maj si komu wypaka.

Nie mona zrozumie procesu przez zatrzymanie go. Zrozumienie

musi poda z biegiem procesu.

Musi si przyczy i pyn razem z nim.

Kiedy nie wiesz jak si zachowa, zachowaj si przyzwoicie.

Etyki i moralnoci nie da si bezporednio wywie z religii.

Czowiek niereligijny moe postpowa etycznie i moralnie.

S ludzie znajdujcy uzasadnienie dla swoich postaw moralnych w

religii i tacy, ktrzy wywodz etyk

i moralno z racjonalnej refleksji nad rzeczywistoci.

Wierz w wolno, ktra pozwala na realizacje wasnego

potencjau. Zwaszcza przez modych ludzi.

Nie ma co udawa, ze wszyscy jestemy rwni. Nigdy tak nie byo i

nie bdzie.

Jako doroli powinnimy zachca dzieci, by sigay dalej ni my,

wyej ni my, inaczej ni my.

Poniewa one s przyszoci. Dzieci s przyszoci wiata. Jakie

dzieci, taka przyszo, taki wiat.

Czy kto z nas dorosych chciaby y jako swj wnuk w wiecie w

jakim obecnie yjemy? Nie zmienionym?

Czy mona zatrzyma rozwj? Na jakiejkolwiek paszczynie?

!35

Ludzie ktrzy przywizuj zbyt wielk wag do przeszoci

zachowuj si w yciu tak, jakby bali si odnie sukces.

Ich filozofi ycia jest: jestem taki wanie i tak postpuj,

poniewa uksztatowaa mnie historia mojego ycia, rodziny, kraju,
kontynentu. Patrz na to co byo, postpuje wedug tego co ja i inni
przeyli, a nie na to, co mogoby by bez tego obcienia.

Trzeba uwaa na myli, bo staj si sowami. Sowa staj si

dziaaniami. Dziaania staj si zwyczajami, ktre stanowi o Twoim
charakterze.

A Twj charakter staje si Twoim przeznaczeniem.

Stajemy si tym, czym mylimy .

Kady jest kowalem swojego losu.

Kady robi to kim jest.

Na wiecie jest 80% ludzi, ktrzy yj w biedzie, wikszo z nich

w skrajnejbiedzie.

Nie maj oni dostpu do nauki i informacji o wiecie.

Miliard ludzi nie ma pracy.

Problemem wiata jest bieda, nie terroryzm, ktry jest wynikiem

biedy.

!36

To, jakim jeste czowiekiem okrela twj stosunek do kobiet,

dzieci i zwierzt.

Nic nie usprawiedliwia lenistwa duchowego czowieka.

Tylko Ty moesz si samorealizowa. Ile jest ciebie prawdziwego

na drodze Twojej samorealizacji?

Sprbuj dotrze do sedna sprawy.

Spytaj sam siebie:

Po co to robi?

Co jest najwaniejsze?

Nie bierz si do kilku rzeczy na raz, bo stwarza to zbdne

komplikacje.

Mniej czytaj - wicej rozmylaj.

Nie otwierajcie przypadkowych ksiek.

Ksiki s jak przelotne ludzkie myli. Naley wybiera.

Nasz wielk tragedi jest to, e wiemy zbyt duo. Mylimy, e

wiemy, a w rzeczywistoci wszystkie wysiki umysu ludzkiego nie
s w stanie wyczerpa istoty zwykej muchy.

Nie szukaj prawdy, po prostu odrzu swoje pogldy.

Prawda nie jest czym, czego si szuka. Ona Jest.

!37

Najwikszym grzechem szkoy jest to, e uczniowie si w niej

nudz.

W szkole uczono nas wszystkiego tylko nie tego jak y.

Nienawidz szkoy ( wierszyk chopca omioletniego ):

Ja si nie douj, ja si wypisuj. Jestem tym Matoem, co

porzuca szko.

Nienawidz szkoy, bo chodz tam matoy. Koledzy s koszmarni, a

nauczyciele marni.

Lizusy s do bani, ju lepsi chuligani. Ja jestem odmienny, nie taki

przyziemny. Wol ju by chory,

ni chodzi do tej obory, ktr szko nazywaj, cho tam o yciu

pojcia nie maj.

"Otrzymaem niezwykle staranne wyksztacenie, wiele lat zajo mi

jego przezwycienie".

Oduczanie si - odrzucanie niepotrzebnego bagau, mieci, ktrym

ci karmiono.

Szkoa jest jednym z bardziej skomplikowanych miejsc na wiecie.

Jest czci pastwa, jest firm

z dyrekcj i pracownikami, jest miejscem zorganizowanego

poznawania wiata. S w niej jednak puste rytuay, a sama szkoa
jest miejscem sztucznego, niepotrzebnego stresu, agresji,

ktni i gier interpersonalnych.

!38

Czowiek uczy si Sam, a szkoa powinna stwarza takie sytuacje

edukacyjne, ktre temu bd suy. Jeeli tak si nie dzieje, to
tworzy si wynaturzony wiat bezsensownych, pozornych dziaa.
Wciskanie przez nauczyciela informacji przez 45min, gdzie
jednoczenie musi panowa nad klas,

a potem wszystkich po kolei odpytywa, to koszmar.

Wikszo dziaa szkoy podejmowana jest tylko ze wzgldu na

istniejcy system, ktry suy temu,

eby ucze duo wiedzia i zalicza kolejne egzaminy, a nie co

umia.

W gupich, stresujcych ukadach, najlepiej radz sobie osoby,

ktre miay dobre dziecistwo. Maj si i moc, umiej podejmowa
decyzj. Mwi sobie: e to jest gupota, ale zaley mi

np. na utrzymaniu pracy. Wic wiadomie poddaj si stresowi.

A osoby uszkodzone przez szko czsto nie tylko s

nieprzygotowane, ale i chwiejne. Stale buntuj si, albo - na odwrt
- ulegaj w kadej sytuacji i w ogle nie maj wasnego zdania.

To zasadnicza rnica, czy czowiek jest zmuszany, czy sam si

zmusza. Na co dzie, jako doroli ludzie, te mamy egzaminy, ktre
musimy zdawa, chocia nam si nie chce. Ale sami decydujemy,
e musimy i wiemy dlaczego. Uczniowie tego nie wiedz. O niczym
nie decyduj, tylko s zmuszani.

!39

"Wprawdzie nabawiam si wrzodw odka, ale mam gwarancj,

e dostan si na kad uczelni,

na ktr zechc si dosta - tylko nie wiem na jak chc."

W przymusie chodzenia do szkoy jest wicej za i nieuctwa, ni

dobrych rzeczy.

Jeeli wiemy, e po 6-ciu latach nauki wikszo osb nie potrafi

przeczyta tekstu gazetowego

i go zrozumie, to znaczy, e ten przymus nie dziaa.

Do podstawwki dzieci przychodz z ciekawoci wiata, po

dwch latach staj si tylko uczniami,

czyli nic ich nie ciekawi, wiedz ju, w jakie graj klocki. Dla nich to
proste, to co w szkole jest nudne,

a to co poza szko ciekawe.

Szkoa jest dziwacznym miejscem zorganizowanym totalitarnie jak

wojsko, albo wizienie.

S tu podlegoci, jest hierarchia. Nie ma wolnoci wyboru, ze

szkoy nie wylatuje, ani kiepski nauczyciel, ani agresywny ucze.

Poza tym sam fakt stoczenia na niewielkiej przestrzeni tylu osb,

ktre siedz tam cay dzie,

sprzyja agresji.

Nauczyciel nie moe by nadty jak balon. Powinien mie poczucie

humoru i dystans do samego siebie. Uczciwo w postpowaniu,
sprawiedliwo w ocenianiu. Podstawowym narzdziem
!40

nauczyciela jest jego osobowo. Powinien mie jak. Niech

bdzie nawet porywczy, albo niech miewa rne nastroje, ale niech
bdzie jaki. Wtedy ucze ma uczucie bezpieczestwa.

Wie, jak moe si zachowywa, bo wie jak zareaguje nauczyciel.

Zadbane i kochane dziecko uczy si doskonale bez szkoy i bez

przedszkola.

Co moe by dla nas waniejsze od dzieci?

Co moe by dla nas waniejsze ni przetrwanie naszego gatunku?

Komu bardziej ni dzieciom jest potrzebna mio, opieka, troska,

ywno i wychowanie?

Ten kto zaniedbuje i upokarza dzieci zabija w nich zaufanie,

nadziej i wiar w przyszo.

Dziecko nie wiem jak walczy o swoj godno. Nawet doroli

maj z tym trudnoci.

Kade dziecko ma prawo do zdrowia, czuoci i szczcia. Kady

czowiek od narodzenia jest zdolny do kochania. Musi jednak
wytrwale wiczy, tak, jakby dba o minie.

Ludzie zawsze bd potrzebowa czuoci i opieki. To wanie

naley odnawia, remontowa, naprawia, ulepsza i usprawnia.

Dzieci s naszym podstawowym rdem siy i nadziej na

przyszo.

!41

Przede wszystkim naley im okazywa mio, potem troszczy si

o nie i opiekowa.

Poniewa kilka razy otaram si w moim yciu o mier, teraz wiem,

co naprawd jest godne moich stara, a co mog porzuci, lub
pomin:

mia si czsto i gono,

zdoby mio i szacunek mdrych ludzi,

cieszy si uznaniem szczerych krytykw,

wytrzyma zdrad faszywych przyjaci,

pozna pikno,

odnajdywa najlepsze cechy w swoich blinich,

i uczyni wiat odrobin lepszym,

Wiedzie, e komu yje si lej, bo ty ya - to prawdziwa miara

sukcesu.

!42

!43