CZASY FRANCUSKI

1.PRESENT
Czas ten opisuje:

zdarzenia majce miejsce obecnie, w tej chwili, punktowe lub rozcignite w czasie:
o

Je nage. Pywam. (zdarzenie rozcignite w czasie)

La porte claque. Drzwi trzasny. (zdarzenie punktowe)

prawdy oglne i oczywiste: La Terre tourne autour du Soleil. Ziemia obiega Soce.

2.FUTUR PROCHE
Czas futur proche jest w jzyki francuskim czasem przyszym stosowanym do mwienia o
czynnociach, ktre bd miay miejsce w bardzo bliskiej przyszoci, czyli zaraz, a wic co
do ktrych jestemy naprawd pewni, e si wydarz. Przykady:
o

Je vais manger. - Bd je.

Ce soir tu ne vas pas regarder la tl. - Dzi wieczorem nie bdziesz oglda
telewizji

3.FUTUR SIMPLE
Czas przyszy prosty suy do wyraania

Przyszych wydarze i czynnoci widzianych z perspektywy teraniejszoci

4.FUTUR ANTERIEUR
Czas futur antrieur jest czasem przyszym uprzednim, zwanym rwnie czasem
zaprzyszym. Opisuje czynnoci, ktre wydarz si bezporednio przed innym wydarzeniem
w przyszoci. Uywajc tego czasu, czsto korzysta si z wyrae: aussitt que, ds que,
lorsque, quand, sitt que. Czasy towarzyszce futur antrieur to futur proche lub, czciej,
futur simple. Quand j'aurai termin la lecture de ce livre, je prendrai une tasse de th. Kiedy skocz czyta t ksik, napij si herbaty.
Sitt que je serai retourn chez moi, je mangerai le dner. - Jak tylko wrc do siebie, zjem
obiad.
5.PASSE RECENT
Czas wyraajcy przeszo niedawn, opisujcy wydarzenia, ktre dopiero co miay miejsce.
Tumaczy si go: wanie co, dopiero co, niedawno, przed chwil, przed momentem.

Zdanie twierdzce:
Je viens de rentrer chez moi. Wanie wrciem do siebie.
Zdanie przeczce:
Tu ne viens pas de parler avec lui. Wanie z nim nie rozmawiae/a.
Z czasownikiem zwrotnym:
Il vient de se promener. Dopiero co si przechadza.
Z czasownikiem zwrotnym w formie przeczcej:
Nous ne venons pas de nous rappeler. Nie udao nam si (przed momentem) przypomnie.
W pytaniu:
Vous venez de le dire? Powiedzielicie to przed chwil?
Venez-vous de le dire? Powiedzielicie to przed chwil?
6.PASSE COMPOSE

Jest to czas ktry wyraa czynnoci lub stany zakoczone w przeszoci.

Wyraa kilka nastpujcych po sobie, zakoczonych czynnoci

zdarzenie o ograniczonej dugoci trwania:

J'ai t absente entre le 5 et le 12 mai.
(Byam nieobecna pomidzy 5 a 12 maja.)

7.IMPARFAIT

Tego czasu uywamy w jzyku francuskim, gdy chcemy wyrazi czynnoci

nieograniczone czasem lub jaki stan w przeszoci (czas, pogod, emocje).
o

Czas przeszy niedokonany wyraa czynnoci, ktre regularnie si powtarzay.

o

Quand j'tais petit, nous allions la plage chaque semaine. Gdy byem
mody, chodzilimy na pla w kady weekend.

Limparfait stanowi to dla czynnoci, ktre zakoczyy si w przeszoci (wyraone

przez pass compos).
o

Np.: Il faisait beau, le soleil brillait. Bya adna pogoda, wiecio soce

J'tais au march et j'ai achet des pommes. Byem na rynku i kupiem jabka.

Limparfait wyraa te yczenia i marzenia, po spjniku si

czynno w trakcie realizacji. Rozpoczcie ani zakoczenie czynnoci nie jest

sprecyzowane. Pierre buvait un caf dans la cuisine.
(Piotr pi kaw w kuchni)

8.PLUS-QUE-PARFAIT
Le plus-que-parfait - czas zaprzeszy, suy do opisywania czynnoci,
ktre dokonay si jako to dla innych wydarze wyraonych przez
inny czas przeszy, na przykad le pass compos lub l'imparfait.
Quand je suis rentre ce soir la maison mes enfants avaient fait le
mnage et ils avaient mis la table.
(Gdy wrciam dzi wieczorem do domu moje dzieci posprztay i nakryy
do stou.)
Nous avons retrouv le livre que nous avions perdu il y a un mois.
(Odnalelimy ksik, ktr zgubilimy miesic temu. )
Hier, jai rencontr un garon que javais connu en Italie.
(Wczoraj spotkaam chopaka, ktrego poznaam we Woszech.)

9.CONDITIONNELLE PRESENT I PASSE

Si + imparfait, conditionnelle present .....
Si+ plus-que-parfait, conditionnelle passe....
PRESENT
1)w zwrotach grzecznociowych
Tu aurais envie d'aller au cinma avec moi?
(Miaaby ochot i ze mn do kina?)
Pourriez-vous fermer la porte?
(Czy moglibycie zamkn drzwi?)
2) w zwrotach sucych udzielaniu rad

Tu devrais le faire le plus tt possible!

(Powiniene to zrobi jak najwczeniej!)
Tu devrais aller voir le mdecin.
(Powiniene/Powinna pj do lekarza.)
3) w zwrotach sucych wyraeniu pragnienie czego
Je voudrais un verre deau.
(Chcia(a)bym szklank wody.)
Nous achterions bien une nouvelle maison.
(Chtnie kupilibymy nowy dom)
4) do mwienia o faktach ktre jeszcze nie zostay potwierdzone
Les prix seraient en augmentation.
(Ceny rosn).
Dapres ce que lon raconte, le voleur serait un homme jeune, il
habiterait ce quartier.
(Wedug tego, co si mwi, zodziej miaby by czowiekiem modym,
mieszkajcym w tej dzielnicy.)

PASSE
1)do podawania nie do koca sprawdzonych informacji, na przykad:
Bordeaux aurait gagn ce match facilement.
(Bordeaux podobno wygrao ten mecz z atwoci. )
C'est le mari de madame Leblanc qui aurait vol ces tableaux.
(To podobno m pani Leblanc ukrad te obrazy. )
2) do wyraania alu, wyrzutw sumienia z powodu czego, czego si +nie zrobio:

Nous aurions d accepter leur proposition.

(Powinnimy byli zaakceptowa ich propozycj.)
Il aurait mang avant le voyage, maintenant il a faim.
(Powiniem by zje przed podr, teraz jest godny.)
3) opisu wydarzenia, ktre miao mie miejsce w przeszoci przed innym wydarzeniem
wyraonym w conditionnel prsent:
Il a dit qu'il irait au restaurant ds qu'il aurait fini de travailler.
(Powiedzia, e pjdzie do restauracji jak skoczy pracowa).

10.SUBJONCTIF PRESENT I PASSE

present dokonane, passe niedokonane
Il faut que tu boives ton cafe quand jentre en scene eby pi jak wejde (sub. pres)
Il faut que tu aies bu ton cafe... eby wypi ju jak wejde (sub. passe)
Kiedy subj.

ch (vouloir que, souhaiter que, exiger que)

konieczno (il faut que, il est necessair que)
wtpliwo (ne pas penser que, il est peu probable que) << ALE PRZY IL EST
PROBABLE NIE MA SUBJ (TYLKO PRZY WATPLIWOSCI)
sentyment (regretter que AL, aimer que UWIELBIA, preferer que PREFEROWA,
douter que WTPI, avoir peur que BA SI, etre content BY ZADOWOLONYM,
trouve dommage que SZKODA E, cela mennuie DRANI MIE

Jeli w zdaniu jest 1 podmiot to nie moze byc subjonctif

Dalej subj przy wyraeniach

pour que, afin que EBY

de peur que Z OBAWY, E
avant que ZANIM
en attendant que CZEKAJAC ZE
jusqua ce que A DO MOMENTU KIEDY
a condition que WARUNEK
bien que CHOCIA
quoi que COKOLWIEK

11.INFINITIF PASSE
Infinif pass najczciej wystpuje w wyraeniu aprs + infinitif pass ktre na polski
tlumaczymy jako po zrobieniu czego, np.
Aprs avoir parl avec Pierre, je suis all au supermarch
(Po tym jak porozmawiaem z Piotrem, poszedem do sklepu)
Aprs stre habille, elle est alle au supermarch
(Po ubraniu si, posza do supermarketu)
12. DISCOURS INDIRECT
Jak zmieniaja si czasy > wszdzie gdzie si da dajemy koncowki imparfait
PRESENT > IMPARFAIT
FUTUR SIMPLE > CONDITIONNELLE PRESENT
FUTUR PROCHE > aller idzie w imparfait
PASSE COMPOSE > PLUS-QUE-PARFAIT
IMPARFAIT I PLUS-QUE-PARFAIT SIE NIE ZMIENIAJA
PASSE RECENT > venir idzie w imparfait
W SUBJONBTIF I CONDITIONNELLE NIE ZMIENIAMY CZASOW
Rozkaz > Sortez! Il a dit de sortir.
Swka jak sie zmieniaja
hier > la veille

avant-hier > lavant veille

aujourdhui > ce jour la

ici > la

il y a 3 jours > 3 jours nvm

maintenant > alors, a ce moment la | demain> le lerdemain

apres-demain>le surledemain

lundi prochain>le lundi suivant

lundi derniere>le lundi precedent

dans 3 jours>3 jours apres

qui est-ce qui> qui

qui est-ce que> que

quest-ce qui> ce qui

quest ce que>ce que