Lokalna Grupa

SPIS TREŚCI
I. Charakterystyka Lokalnej Grupy Działania jako jednostki odpowiedzialnej za realizację strategii......................2
II . Diagnoza obszaru objętego ZSROW.................................................................................................. .....8
II. 1 Charakterystyka obszaru................................................................................................................... .8
II.1.1 Zasięg terytorialny i uwarunkowania geograficzne.......................................................................... ......8
II.1.2 Uwarunkowania środowiskowe........................................................................... .............................12
II.1.3. Uwarunkowania historyczne............................................................................................. ..............19
II.2 Potencjał demograficzny i gospodarczy.......................................................................................... ......21
II.2.1 Charakterystyka ludności zamieszkującej obszar objęty ZSROW......................................................... ..21
II.2.2. Stan rozwoju infrastruktury wiejskiej................................................................ ..............................57
II.2.2.1 Infrastruktura społeczna................................................................................................ ..............57
II.2.2.2 Infrastruktura techniczna.................................................................................................... .........68
II.2.3 Odnawialne Źródła Energii........................................................................................... ...................75
II.3 Uzasadnienie spójności obszaru ZSROW.............................................................................. ................85
III. Aktualnie wdrażane inicjatywy/projekty na obszarze ZSROW..................................................................86
IV. Analiza SWOT obszaru objętego ZSROW................................................................... ..........................111
V. ZSROW – cele i planowany budżet................................................................................................... ....115
V.1 Tematy wiodące i cele strategiczne ZSROW............................................................................... ..........115
V.2 Uzasadnienie wyboru tematu wiodącego, celów strategicznych..............................................................117
V.3 Partnerstwo............................................................................................................................. .......117
V. Sposób finansowania ZSROW.............................................................................. ...............................119
VI. Wpływ realizacji ZSROW na rozwój regionu............................................................................. ............121
IX. Powiązanie ZSROW ze strategią NPR (na lata 2004-2006).................................................... .................139
VIII Promocja i informowanie o projekcie i ZSROW................................................................................. ...144
1
I. Charakterystyka Lokalnej Grupy Działania jako jednostki odpowiedzialnej za realizację
strategii
a) Nazwa LGD:
Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”
b) Status prawny LGD:

Stowarzyszenie
c) Data złożenia dokumentacji do rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym:

20 kwietnia 2006 roku
d) Sposób rozszerzania składu LGD o kolejnych partnerów:

Podstawowe znaczenie dla osiągnięcia wyznaczonych celów w Lokalnej Grupie Działania ma
odpowiedni dobór partnerów. Partnerzy wywodzący się z różnych środowisk, różnych obszarów
geograficznych mogą decydować o przyspieszanie lub spowolnienie procesu dochodzenia do
partnerstwa. Kształt partnerstwa jak i metody doboru jego uczestników muszą wynikać ze specyfiki
obszaru LGD obejmującego siedem gmin. Mapa partnerstwa przekłada się na mapę powiatu
miechowskiego. Podstawową przesłanką przyszłego sukcesu może być odpowiednie zróżnicowanie
partnerów. Dlatego przy ich wyborze i dalszym poszerzaniu składu wzięto pod uwagę następujące
czynniki: grupę docelową, zróżnicowanie geograficzne i wpływ na politykę lokalną.
Charakterystyka pilotażowego programu Leader+ w Polsce zadecydowała o doborze w
pierwszej kolejności partnerów - osób fizycznych, które zawiązały stowarzyszenie. Podstawowym
założeniem tego procesu było włączenie istotnych osób dla rozwoju obszaru działania LGD już na
pierwszym etapie tworzenia partnerstwa, pamiętając o tym aby nie dobierać osób przypadkowych.
Potencjał partnerów, w tym ich wiedza, doświadczenie oraz umiejętności miały tworzyć spójną
całość. Stwarzając możliwość uzupełniania się oraz wzbogacenie procesu. Oczywiście wstępnemu
doborowi partnerów towarzyszyła zasada dobrowolności uczestnictwa. Otwartość wiązała się jednak
także z deklaracją wzięcia odpowiedzialności za budowę partnerstwa i przyszłe wsparcie dla
realizowanych projekty. Zasady te uznane zostały za fundament poszerzania składu LGD.
Grupa inicjatywna, która opracowała misję i cele partnerstwa oraz model i wewnętrzne
procedury funkcjonowania, zaproponowała zasady współpracy z innymi nowymi podmiotami
znajdującymi się w kręgu zainteresowania LGD. Zasady te z jednej strony wynikają z przyjętego
statutu, z drugiej stanowią element włączenia partnerów instytucjonalnych. Statut Miechowskiego
Stowarzyszenia Rozwoju Gmin „Jaksa” określa prawa i obowiązki członków instytucjonalnych.
Dodatkowo przy stowarzyszeniu zostanie powołane Forum Rozwoju Powiatu Miechowskiego,
które poprzez działalność konsultacyjno -doradczą będzie wspierać stowarzyszenie ułatwiając
dotarcie do nowych środowisk i włączenie nowych członków. Tworzyć je będą instytucje i organizacje
reprezentujące instytucje samorządowe i publiczne, środowiska rolnicze, środowiska biznesu,
organizacje pozarządowe.
2
Skład organu decyzyjnego Lokalnej Grupy Działania jest zrównoważony pod względem płci.
W Zarządzie Stowarzyszenia udział kobiet wynosi 40% kobiet, a mężczyzn 60%. Oznacza to
spełnienie następującego kryterium oceny punktowej oraz wyboru projektów dla Schematu II:
„Zrównoważony udział mężczyzn i kobiet zarządu LGD - żadna z płci nie stanowi mniej niż 40 %
składu (1 punkt)”.
e) Potencjał administracyjny LGD:

Tabela 1. Kwalifikacje i doświadczenie osób, które będą odpowiedzialne za zarządzanie projektem
Lp Imię i Podmiot Adres Zakres Doświadczenie Kwalifikacje
nazwisko delegujący zamieszkania odpowie-
osoby e-mail, telefon dzialnośc
wskazanej i w LGD
1 Włodzimierz Związek ul. Warszawska Przewod- Wieloletnie sprawowanie Wykształcenie wyższe, studia
Mielus Międzygmi- 28a, 32-200 niczący funkcji burmistrza gminy podyplomowe za zakresu
nny ds. Miechów, Zarządu Miechów, nadzór nad odnawialnych zasobów i źródeł
gazyfikacji i tel: 507 137 330 realizowanymi projektami z energii, liczne wystąpienia
rozwoju e-mail: funduszy unijnych: promujące oze, szkolenia i kursy z
terenów SAPARD, PHARE, zakresu pozyskiwania funduszy
miechow@home
wiejskich i .pl , INFRASAG, ZPORR, SPO- unijnych, administracji i
burmistrz@miec
ochrony ROL, LEADER, INTERREG samorządności, infrastruktury
how.eu
środowiska III B, doskonała znajomość
Proszowice tematyki odnawialnych
źródeł energii.
2 Adam Racławickie Oś. Żeromskiego Wieprze- Doświadczenie na Wykształcenie wyższe, studia
Samborski Centrum Wsi 112 wodniczą- stanowisku wójta gminy podyplomowe.
Polskiej 32-200 Miechów cy Racławice. Nadzór nad Szkolenia i kursy z zakresu
Zarządu realizowanymi projektami z pozyskiwania funduszy unijnych,
funduszy unijnych: administracji i samorządności,
SAPARD, , SPO-ROL, infrastruktury.
PROJEKT BELGIJSKI –
zatrudnienie socjalne
3 Lesław Gminny Przybysławice 69, Sekretarz Wójt Gminy Gołcza. Wykształcenie wyższe; szkolenia i
Blacha Związek 32-075 Gołcza Zarządu Prezes Gminnego Związku kursy z zakresu pozyskiwania
Ochotniczyc blacha@poczta.o OSP, Doświadczenie w funduszy unijnych, administracji i
h Straży net.pl pozyskiwaniu funduszy samorządności, infrastruktury
Pożarnych w tel. 0 604 140 462 unijnych. Projekty: ,,Budowa
Gołczy przydomowych oczyszczalni
ścieków w ilości 51 szt”,
„Budowa zatok
parkingowych i przystanków
wzdłuż szlaków architektury
drewnianej w gminie
Gołcza”, ,,Poprawa bazy
dydaktycznej poprzez
kompleksową
termomodernizację budynku
Szkoły podstawowej w
Szreniawie”, ,,Budowa
obiektu rekreacyjno-
sportowego na terenie
Szkoły Podstawowej w
Gołczy”, ,,Przebudowa drogi
3
gminnej Czaple Wielkie do
E7”.
4 Henryk Raj Ochotnicza Uniejów Kolonia Członek Kilkuletnie doświadczenie w Wykształcenie: średnie rolnicze,
Straż 2, 32-250 Zarządu radzie nadzorczej Banku kursy i szkolenia z zakresu ochrony
Pożarna Charsznica ,tel: Spółdzielczego w roślin.
Charsznica (041) 38 36 385 Wolbromiu, 4 letnie
0 602 368 094 doświadczenie na
e-mail: stanowisku V-ce Wójta,
rajhenryk@interia. Prezes Orkiestry Dętej.
pl Doświadczenie w realizacji
inwestycji pozyskanych w
ramach: SPO-ROL,
SAPARD
5 Monika Urząd Wielka Wieś 48/6 Członek Pracownik Urzędu Gminy w Wykształcenie wyższe, studia
Bartosik Gminy Książ 32-210 Książ Zarządu Książu Wielkim. podyplomowe z BHP, szkolenia i
Wielki Wielki Doświadczenie w realizacji kursy z zakresu pozyskiwania
inwestycji pozyskanych w funduszy unijnych
ramach: SPO-ROL,
SAPARD
6 Katarzyna Urząd Przesławice 55 Członek Pracownik Urzędu Gminy i Wykształcenie wyższe-inżynier
Klimczyk Gminy i 32-200 Miechów Zarządu Miasta w Miechowie. Ochrony Środowiska.
Miasta tel. 0 602 557 Doświadczenie w realizacji Kursy i szkolenia z zakresu:
Miechów 881, inwestycji pozyskanych w działania na rzecz pozyskiwania
e-mail: ramach ZPORR, SAPARD. alternatywnych lub dodatkowych
kasiaklimczyk@o źródeł dochodu w zakresie rozwoju
2.pl agroturystyki i turystyki
,,Upowszechnianie zasad dobrej
praktyki rolniczej oraz wdrażanie
nowych technologii w zakresie
ekologii i ochrony środowiska”
7 Marcin Basa Urząd Przysieka 126 Członek Pracownik Urzędu Gminy w Wykształcenie wyższe, specjalność
Gminy 32-241 Kozłów Zarządu Kozłowie. Znajomość logistyka i technologia transpotowa.
Kozłów tel. 0606 785 315 ogólnych zasad Szkolenia z zakresu wdrażania
pozyskiwania środków w środków unijnych.
ramach funduszy unijnych,
umiejętność pisania
wniosków o
dofinansowanie.
4
L.p. Nazwa podmiotu siedziba, telefon, mail Doświadczenie
delegującego
1. Urząd Gminy w Kozłowie 32-241 Kozłów „Budowa sieci wodociągowej Wierzbica etap II” w ramach
tel. 041 384-10-48 Programu Banku Światowego „Aktywizacja obszarów
e-mail ug_kozlow@interia.pl wiejskich.
„Przebudowa Drogi Gminnej Kępie – Staszyn” w Ramach
Programu SAPARD
2. Urząd Gminy w Książu ul. Warszawska 17 „Odbudowa i modernizacja drogi gminnej nr 1535014 Książ
Wielkim 32-210 Książ Wielki wielki – Pokusa” w ramach Programu SAPARD
tel. 041 38-380-41 „Budowa centrum rekreacyjno – sportowo – turystycznego” w
e-mail ugksiaz@wp.pl ramach Programu SAPARD
„Rozbudow wodociągu oraz budowa zbiornika
wyrównawczego w Moczydle” w ramach Programu SAPARD
„Rozbudowa wodociągu Żędowice-Łazy” w ramach Programu
SAPARD
„Budowa sieci kanalizacyjnej Wielka Wieś” w ramach
Programu SAPARD
„Modernizacja drogi gminnej Głogowian – Rzędowice” w
ramach Programu SAPARD
3. Urząd Gminy i Miasta w Ul. Sienkiewicza 25 „Przebudowa i modernizacja hali krat – I etap” w ramach
Miechowie 32-200 Miechów Programu SAPARD.
tel. 041 38-300-40 „Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w
e-mail: miechow@gminy.pl Komorowie dla Gminy i Miasta Miechów- II etap. Gospodarka
osadami ściekowymi” w ramach Programu SAPARD.
„Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach
wiejskich gminy Miechów” w ramach Programu SAPARD.
„Budowa kanalizacji sanitarnej we wsi Komorów” ze środków
PAOW.
„Przebudowa wodociągu Celiny Przesławickie” w ramach
Programu SAPARD.
„Brzuchania Góry, budowa wodociągu z przyłączami w ramach
Programu SAPARD.
„Modernizacja dróg dojazdowych do pól Nasiechowice Łany” w
ramach środków FOGR.
„Modernizacja dróg dojazdowych do pól Łany – Las” w
ramach środków FOGR.
5
„Modernizacja dróg dojazdowych do pól Brzuchania – Górki ”
w ramach środków FOGR.
„Instalacja kolektorów słonecznych w indywidualnych
gospodarstwach domowych na terenach wiejskich gminy
Miechów” w ramach programu SAPARD.
„Modernizacja i rozbudowa Placu Targowego i przyległego
terenu pod działalność produkcyjno-usługową giełdy rolno-
ogrodniczej Ziemi Miechowskiej, Centrum Handlu Hurtowego i
Detalicznego” Kontrakt Wojewódzki INFRASAG.
„Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w
Komorowie dla Gminy i Miasta Miechów“ w ramach Programu
ZPORR.
„Opracowanie Strategii Energetycznej w oparciu o odnawialne
źródła energii dla gmin Miechów, Książ Wielki, Kozłów,
Racławice, Słaboszów, Gołcza, Charsznica” w ramach
Programu Leader+ Schemat I.
„Centrum Kultury Wsi Miechowskiej – dokończenie budynku
remizy w Nasiechowicach” w ramach Programu SPO – ROL
4. Związek Międzygminny ds. ul. 3-maja 72/77 Opracowywanie wniosku do Funduszu Spójności na
gazyfikacji i rozwoju
32-100 Proszowice dofinansowanie projektu „Zakup i instalacja kolektorów
terenów wiejskich i ochrony
tel. 012 38-61-550 słonecznych na terenie gmin należących do Związku”
środowiska Proszowice e-mail; zmgp@poczta.onet.pl
Urząd Gminy w
32-218 Słaboszów
5. Słaboszowie tel. 047 38-470-26
e-mail gminaslaboszow@wp.pl
6. Spółdzielnia Kółek Ul. Podzamcze 5
Rolniczych 32-210 Książ Wielki
tel. 041 3838019
e-mail - brak
7. Stowarzyszenie na rzecz 32-075 Gołcza 80
rozwoju Gminy Gołcza tel. 012 38-86-003
e-mail - brak
8. Gminny Związek
Ochotniczych Straży
Pożarnych w Gołczy
9. Racławickie Centrum Wsi Janowicki 27
Polskiej 32-222 Racławice
tel. 0609 439 840
6
e-mail - brak
10. Ochotnicza Straż Pożarna ul. Kolejowa 20
w Charsznicy 32-250 Charsznica
tel. – brak
e-mail - brak
11. Ochotnicza Straż Pożarna
w Kościejowie
12. Stowarzyszenie Kultury 32-222 Racławice 15
fizycznej Ludowy Klub tel. – brak
Sportowy „KAPITOL” w e-mail - brak
Racławicach
13. Strażacki Klub Sportowy ul. Reja 4
„Jastrzebiec” 32-210 Książ Wielki
tel. – brak
e-mail - brak
7
II . Diagnoza obszaru objętego ZSROW
II. 1 Charakterystyka obszaru
II.1.1 Zasięg terytorialny i uwarunkowania geograficzne
a) Typ gminy
W projekcie uczestniczy bezpośrednio 6 gmin wiejskich: Charsznica, Kozłów, Książ Wielki,
Gołcza, Słaboszów, Racławice i jedna gmina o charakterze wiejsko-miejskim- Miechów. Gminy te w
ramach pilotażowego Programu Leader+ podpisały ”Deklarację Współpracy”.
Poniższa tabela przedstawia listę gmin powiatu miechowskiego wraz z identyfikatorami terytorialnymi
gminy.
Tabela 2. Lista gmin powiatu miechowskiego wraz z identyfikatorami terytorialnymi gminy
Gmina wiejska Identyfikator terytorialny gminy
Lp. (wiejsko-miejska)
1. Charsznica 1208012
2. Kozłów 1208032
3. Książ Wielki 1208042
4. Gołcza 1208022
5. Słaboszów 1208072
6. Racławice 1208062
7. Miechów 1208053
Źródło: Urząd Gminy i Miasta w Miechowie
b) Położenie
Obszar objęty Zintegrowaną Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich leży w całości na terenie
powiatu miechowskiego. Powiat ten jest położony w północno-zachodniej części województwa
małopolskiego.
Graniczy z następującymi powiatami:
- województwa małopolskiego: olkuskim, krakowskim ziemskim, proszowickim,
- województwa świętokrzyskiego: kazimierskim, pińczowskim, jędrzejowskim,
- województwa śląskiego: zawierciańskim.
Rysunek 1 Położenie obszaru ZSROW
8
Powiat składa się z jednej (1) gminy miejsko-wiejskiej: Miechów oraz sześciu (6) gmin
wiejskich: Charsznica, Gołcza, Kozłów, Książ Wielki, Racławice, Słaboszów. Strukturę organizacyjną
gmin i powiatu na tle województwa oraz kraju pokazuje Tabela 3.
Tabela 3. Struktura organizacyjna gmin i powiatu miechowskiego na tle województwa oraz kraju.
Liczba sołectw Liczba Liczba miast
Gmina miejscowości
wiejskich
Charsznica 18 18 -
Gołcza 22 24 -
Kozłów 12 12 -
Książ Wielki 22 29 -
Miechów 34 34 1
Racławice 12 12 -
Słaboszów 20 20 -
Powiat miechowski 140 149 1
województwo małopolskie 1.904 2.630 55
Polska 40.152 56.769 884
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Wybrane dane o powiatach i gminach województwa
małopolskiego, Kraków 2003
c) Powierzchnia w km2
Powierzchnia ogólna powiatu miechowskiego wynosi 676,73 km 2 co stanowi ok. 4,5%
całkowitej powierzchni województwa małopolskiego.
9
Tabela 4. Porównanie powierzchni powiatów województwa małopolskiego w km i ha.
Powiat Powierzchnia w km Powierzchnia w ha
powiat m. Kraków 327 32684
powiat m. Nowy Sącz 57 5706
wadowicki 646 64574
tatrzański 472 47162
suski 686 68575
nowotarski 1475 147466
nowosądecki 1550 155024
myślenicki 673 67330
limanowski 952 95196
gorlicki 967 96736
m. Tarnów 72 7238
wielicki 410 40998
tarnowski 1414 141344
proszowicki 414 41457
oświęcimski 606 40603
olkuski 622 62219
miechowski 677 67673
krakowski 1230 122962
dąbrowski 530 52950
chrzanowski 371 37149
brzeski 590 59000
bocheński 649 64928
Źródło: Główny Urząd statystyczny, Bank Danych Regionalnych, 2004 r.
10
Rysunek 2. Powiat miechowski na tle powiatów województwa małopolskiego.
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
ki
i
i
i
sk
sk
i
sk
sk
sk
ic
ze
su
w
w
w
ow
o
o
br
o
rn
an
ad
ch
ta
lim
w
ie
m
Źródło: Opracowanie własne wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, Bank Danych

Regionalnych 2004r.
Pod względem wielkości powiat miechowski zajmuje 17 miejsce wśród małopolskich

powiatów. Łączna powierzchnia gmin typowo wiejskich wchodzących w skład powiatu wynosi
528km2 co stanowi 78% całkowitej powierzchni powiatu. Warto zaznaczyć, że cały obszar powiatu
miechowskiego jest objęty niniejszą Zintegrowaną Strategią Rozwoju obszarów Wiejskich.
Powierzchnię gmin i ich udział w całkowitej powierzchni powiatu ilustruje poniższa tabela.
Tabela 5. Powierzchnia gmin powiatu miechowskiego i ich przybliżony udział procentowy.

Jednostki samorządu terytorialnego Powierzchnia w km Udział w % (wartości zbliżone)
Charsznica 78 12
Gołcza 90 15
Kozłów 86 13
Książ Wielki 138 18
Miechów 149 22
Racławice 59 10
Słaboszów 77 12
Źródło: Opracowanie własne wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, Bank Danych
Regionalnych , 2004
Największy udział powierzchni mają gminy:

- Miechów
11
- Książ Wielki
- Gołcza
d) Ukształtowanie powierzchni
Zgodnie z podziałem Polski na mezoregiony wg J. Kondrackiego i A. Richlinga powiat w
znacznej części położony jest w obrębie Wyżyny Miechowskiej (342.21). Jego zachodnia część
zaliczana jest również do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Za granicę pomiędzy obiema
jednostkami fizyczno-geograficznymi uznaje się Dolinę Dłubni i jej przedłużenie. Teren Wyżyny
Miechowskiej charakteryzuje się głębokimi rozcięciami, takimi jak: wąwozy, padoły i jary. Najwyższe
wysokości bezwzględne dochodzą do 300 – 350 m. n. p. m.
II.1.2 Uwarunkowania środowiskowe
a) Klimat
Pod względem klimatycznym Powiat miechowski jest dość zróżnicowany, co wynika w
głównej mierze z ukształtowania i rzeźby terenu. Wyżynny charakter obszaru z licznymi formami
dolinnymi w niektórych gminach powiatu kształtują klimat, charakteryzujący się większym od
sąsiednich obszarów wpływem kontynentalizmu. Obszar ten leży w wyżynnym regionie klimatycznym
zachodnio-małopolskim. Według podziału klimatycznego Polski W. Okołowicza powiat miechowski
należy do regionu klimatycznego śląsko - małopolskiego. W skonstruowanej przez W.
Wiszniewskiego i W. Chełchowskiego mapie regionów klimatycznych (na podstawie kilkunastu
parametrów pogodowych) obszar powiatu Miechowskiego należy do regionu Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej.
Średnia roczna temperatura powietrza wynosi od 7 do 8°C, przy czym najchłodniejszym
miesiącem jest styczeń (od –3 do -7,0°C), a najcieplejszym lipiec (+17,7°C). Statystycznie zima trwa
92 dni, a lato 91 dni. Liczba dni pogodnych w roku wynosi 62, a pochmurnych 122. Pokrywa śnieżna
zalega przez 80 dni. Usłonecznienie w lecie wynosi od 550 do 600 godzin a w zimie poniżej 150
godzin. Średni okres wegetacji wynosi 210 dni. Roczna ilość opadów w powiecie waha się od 580
mm (gmina Gołcza) do 650 mm (gmina Racławice), średnio 610mm, co zbliża ten parametr
klimatyczny do średniej krajowej. Na charakteryzowanym obszarze przeważaj ą wiatry zachodnie i
północno-zachodnie. Średnia wilgotność względna obszaru wynosi 81%.
Zróżnicowane warunki fizjograficzne niektórych terenów obszaru powiatu miechowskiego
powodują pewne lokalne zróżnicowani a mezoklimatyczne. Mezoklimat wierzchowiny wyżynnej jest
wyraźnie chłodniejszy od terenów niżej położonych. Temperatury powietrza wykazuj ą jednak
znacznie mniejsze zróżnicowanie niż w dnach dolin. Szczególnie jest to widoczne pomiędzy
temperaturami dnia i nocy. Dzięki temu na wspomnianej wierzchowinie częściej występują
przymrozki wiosenne i jesienne niż w dolinach. Z kolei mezoklimat dolin odznacza się dużym
zróżnicowaniem, zwłaszcza nasłonecznienia, stosunków termicznych i wilgotnościowych. Obserwuje
12
się duże zróżnicowanie temperatur pomiędzy dniem a nocą (na skutek spływów chłodnego powietrza
oraz różnic w nasłonecznieniu stoków południowych i północnych).
Dzięki temu zróżnicowaniu klimatu wyróżniono kilka rodzajów topoklimatu:
- Topoklimat zboczy o ekspozycji południowej, południowo-zachodniej, południowo-wschodniej,
zachodniej i wschodniej - charakteryzujący się bardzo dobrymi warunkami solarnymi i termicznymi,
przewietrzaniem, małą częstotliwością występowania mgieł oraz krótszym okresem zalegania
pokrywy śnieżnej, stanowiący korzystne warunki dla zabudowy mieszkaniowej i specjalnej oraz
sadownictwa i warzywnictwa.
- Topoklimat właściwy obszarom płaskim - charakteryzujący się dobrymi i przeciętnymi warunkami
solarnymi, termicznymi, wilgotnościowymi, przewietrzaniem, małą częstotliwością występowania
mgieł, stanowiący korzystne warunki do zabudowy mieszkaniowej.
- Topoklimat właściwy zboczom o większych nachyleniach i ekspozycji północnej -
charakteryzujący się najsłabszymi warunkami solarnymi, przeciętnymi warunkami termicznymi i
wilgotnościowymi, dobrymi warunkami wietrznymi oraz dłuższym zaleganiem pokrywy śnieżnej.
Tereny te są mało korzystne pod zabudowę mieszkaniową czy dla celów rekreacyjnych oraz
upraw wymagających znacznego nasłonecznienia – roślin ciepłolubnych.
- Topoklimat dolin rzecznych oraz dolin bocznych oraz o płytkim poziomie wód gruntowych -
charakteryzujący się słabymi warunkami solarnymi, niekorzystnymi warunkami termicznymi,
wilgotnościowymi, dużą częstotliwością występowania mgieł, słabą wentylacją i utrudnionymi
warunkami rozprzestrzeniania zanieczyszczeń. Tereny te nie są wskazane pod wszelką zabudowę
oraz wprowadzania zieleni wysokiej, a wskazane są do upraw łąkowych i upraw odpornych na niskie
temperatury i duże zawilgocenie gleby. Istnieje tu możliwość występowania inwersji termicznej, co
powoduje wychładzani e się gruntu.
- Topoklimat właściwy obszarom zabudowanym - charakteryzujący się skontrastowanym przebiegiem
temperatury i wilgotności względnej powietrza, małymi prędkościami wiatru oraz zwiększonym
zanieczyszczeniem powietrza w stosunku do terenów sąsiednich. Na obszarze intensywnej
zabudowy mieszkaniowej nie jest wskazana lokalizacja obiektów uciążliwych dla środowiska,
natomiast należy dążyć d o zwiększenia terenów zielonych.
- Topoklimat właściwy obszarom zalesionym - charakteryzujący się dużym osłabieniem
promieniowania słonecznego, dużą zacisznością, wyrównanym profilem termicznym, podwyższoną
wilgotności ą względną powietrza, bakteriostatycznym działaniem olejków eterycznych. Stąd też lasy
występujące na siedliskach świeżych i suchych są wskazane do wykorzystywania rekreacyjnego.
Siedliska wilgotne są niekorzystne do celów rekreacji.
Należy podkreślić, że obszar Powiatu Miechowskiego należy do obszarów ciepłych, a region ten
charakteryzuje się umiarkowanym, w ciągu roku, klimatem. Warunki klimatyczne są korzystne dl a
rolniczej działalności ludności zamieszkującej charakteryzowany region.
13
b) Gleby i użytkowanie gruntów
Większość gleb powiatu miechowskiego to znakomite gleby rolnicze. Gleby te wykształcone
zostały głównie z lessów, a także z utworów zwałowych i wodnolodowcowych. Z lessów wykształciły
się przede wszystkim czarnoziemy i gleby brunatne a z utworów zwałowych i wodnolodowcowych
czarne ziemie i gleby brunatne wyługowane. W dolinie rzeki Nidzicy wykształciły się gleby
pochodzenia lessowego z osadów aluwialnych.
Są to gleby o wysokiej wartości produkcyjnej. Wysoki wskaźnik bonitacji oraz wysoka wartość
ekologiczna powodują, iż gleby te posiadają najwyższe preferencje do prowadzenia produkcji
ekologicznej.
Tabela 6. Klasy bonitacyjne gleb wybranych gmin powiatu miechowskiego
LP Gmina Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V Klasa VI
1. Gołcza 0,13% 6,11% 66,72% 19,30% 6,27% 1,47%

2. Charsznica 0% 9% 70% 16% 4% 1%
3. Książ Wielki 0% 3% 51% 35% 10% 15
4. Racławice 3,2% 17,50% 60% 17% 2,2% 0,1%
Na terenie powiatu miechowskiego przeważają grunty klasy II i III. Większość z nich to

gleby pszenno - buraczane, które predysponują do uprawy innych zbóż i upraw o charakterze
towarowym. Na zasiewy zbóż wykorzystuje się 60,4% powierzchni użytków rolnych i 66,8%
powierzchni gruntów ornych. Struktura zasiewów w powiecie miechowskim odzwierciedla
tradycyjne polskie rolnictwo. Przeważają w nim zboża, których areał zasiewów stanowi 69,4%
wszystkich zasiewów. Drugie miejsce zajmują ziemniaki 12,0%, a trzecie rośliny pastewne.
Zboża na terenie powiatu miechowskiego są uprawiane głównie na cele paszowe. W powiecie
istnieją również towarowe gospodarstwa rolne specjalizujące się w uprawie kwalifikowanego
materiału siewnego zbóż.
Powiat miechowski jest jednym z największych producentów warzyw gruntowych w
województwie małopolskim. Szczególnie znaną w regionie z upraw kapusty jest gmina
Charsznica, którą nazywa się „kapuścianą stolicą Polski”. W gminach powiatu miechowskiego
uprawia się także: cebulę, marchew i inne warzywa korzeniowe. Według informacji uzyskanych z
Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku na terenie powiatu miechowskiego pod uprawy
warzyw gruntowych przeznaczono niemal 3000 ha. Uprawa warzyw jest więc perspektywiczną
gałęzią miechowskiego rolnictwa.
c) Lesistość
Największe kompleksy leśne (w obrębie powiatu miechowskiego) występują w okolicach
Wymysłowa, Zagorzyc, Jaksic, (obszar należący do gminy Miechów), Tunelu, Podleśnej Woli Górnej,
Przysieki (w gminach Charsznica i Kozłów), Kaliny Wielkiej, Kaliny Las i Marchocic (zachodnia
granica gmin Racławice i Słaboszów). Największe zagęszczenie tych kompleksów występuje jednak
w obrębie gminy Książ Wielki, w tym największy w okolicach Głogowian, Moczydła i Cisi. W gminie
Kozłów imponujace wielkością kompleksy leśne położone są w rejonie wsi Kępie, Przybysławice,
14
Bryzdzyń, Marcinowice. Na terenie gminy przeważają lasy gospodarcze. Występują tu także lasy
ochronne (glebochronne) oraz stanowiące rezerwat. Objęte ochroną są lasy dębowo - grabowe, z
udziałem buka oraz rezerwat "Biała Góra". Rezerwaty te obejmują najbardziej wartościowe obiekty
przyrodnicze.
Tabela 7. Powierzchnia terenów leśnych w wybranych powiatach województwa małopolskiego

Powiat Lasy i grunty leśne (w ha)
Olkuski 3 611
Miechowski 850
Krakowski 1 729
Proszowicki 626
Dąbrowski 5 796
Województwo małopolskie 438 747
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Kraków 2003.
Tabela 8. Udział poszczególnych kategorii użytkowania gruntów w ogólnej powierzchni gmin powiatu
miechowskiego.
Gmina Ogólna Udział Udział Udział Udział Udział lasów
powierzchnia użytków gruntów użytków sadów i terenów
2
gminy [km ] rolnych ornych zielonych w ogólnej leśnych
w ogólnej w ogólnej w ogólnej powierzchni w ogólnej
powierzchni powierzchni powierzchni (%) powierzchni
(%) (%) (%) (%)
Charsznica 78 86,6 78,9 4,6 3,1 5,5
Gołcza 90 86,7 81,5 2,3 2,9 7,2
Kozłów 86 81,9 70,8 9,1 2,0 10,1
Książ 138 67,0 63,3 2,2 1,5 26,9
Wielki
Miechów 149 88,1 82,8 3,2 2,1 4,7
Racławice 59 77,2 73,1 2,3 1,8 16,1
Słaboszów 77 87,1 79,2 6,7 1,2 5,8
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań,
Powszechny Spis Rolny 2002, Kraków 2003.
Charakterystyczną cechą gospodarstw rolnych w tym powiecie jest bardzo mały udział lasów
i terenów leśnych. Kształtuje się on średnio na poziomie 1,7%. Wyjątek stanowią dwie gminy, w
których notuje się stosunkowo wysokie jak na powiat miechowski odsetki lasów i terenów leśnych w
ogólnej powierzchni. W gminie Książ Wielki zbliża się on do poziomu 27%, a w Racławicach wynosi
ponad 16%.
d) Zasoby wodne
15
Zlewnia rzeki Szreniawy
Rzeka Szreniawa – lewobrzeżny dopływ Wisły o całkowitej długości 79,8 km i powierzchni
zlewni 706,1 km2. Do Wisły uchodzi w 144,0 km jej biegu. Szreniawa bierze początek na Wyżynie
Olkuskiej na wysokości 380 m n.p.m. na torfowisku pod Wolbromiem. W dalszym biegu płynie w
kierunku południowo- wschodnim przez Wyżynę Miechowską i Płaskowyż Proszowicki, uchodząc do
Wisły na wysokości 178m n.p.m. Wzdłuż biegu rzeka przyjmuje siedem dopływów, m.in. potok Cicha,
Pokojówka, Ścieklec.
Ze względu na warunki glebowe w zlewni rzeki dominują pola, a płaty leśne są bardzo nieliczne.
Zlewnia ma charakter rolniczo – przemysłowy, stąd też źródłami zanieczyszczeń są ścieki socjalno-
bytowe z miejscowości położonych wzdłuż biegu rzeki oraz ścieki przemysłowe z zakładów głównie
produkcji pasz i hodowli roślin. Zlewnię Szreniawy zamieszkuje ponad 50 tysięcy mieszkańców.
Głównym źródłem zanieczyszczenia wód Szreniawy są ścieki odprowadzane z rejonów: Miechowa, z
zakładu Saria w Gołczy. Istotny wpływ na jakość wody w całym biegu rzeki mają również
zanieczyszczenia obszarowe. Wody Szreniawy na całej długości sklasyfikowano jako wody nie
odpowiadające normatywom w grupie fizykochemicznej za względu na stężenie biogenów.
Tabela 9. Zbiorniki wodne

LP Gmina Zbiorniki wodne (km)
1 Miechów -
2 Gołcza 17
3 Charsznica 1,4
4 Kozłów -
5 Książ Wielki 68
6 Racławice 0,72
7 Słaboszów -
Razem
16
e) Ochrona przyrody
Na terenie powiatu miechowskiego zachowały się fragmenty pierwotnej przyrody, uznane za
rezerwaty. Należą do nich lasy mieszane z udziałem sosny, dębu, grabu, lipy, buka, jodły i świerka w
okolicach Tunelu (Kępie), Książa Wielkiego (Lipny Dół, Klonowa, Miechowice) oraz zespoły roślinne
o charakterze stepowym w rejonach Klonowa (Sterczów, Opalonki, Dąbie), Jaksic (Złota Góra),
Tunelu (Biała Góra), Strzeżowa. Wzdłuż rzeki Szreniawy i Niedzicy występują zabagnione łęgi
jesionowo - olszowe i pokrewne zbiorowiska, a miejscami również dąbrowy ciepłolubne. W gminie
Książ Wielki znajdują się dwa skupiska leśne objęte szczególną ochroną. Są to rezerwaty przyrody:
Lipny Dół i Kwiatówka.
Największe kompleksy leśne (w obrębie powiatu miechowskiego) występują w okolicach
Wymysłowa, Zagorzyc, Jaksic, (obszar należący do gminy Miechów), Tunelu, Podleśnej Woli Górnej,
Przysieki (w gminach Charsznica i Kozłów), Kaliny Wielkiej, Kaliny Las i Marchocic (zachodnia
granica gmin Racławice i Słaboszów). Najwięcej kompleksów leśnych występuje jednak w obrębie
gminy Książ Wielki, w tym największy w okolicach Głogowian, Moczydła i Cisi. W gminie Kozłów
największe kompleksy leśne położone są w rejonie wsi Kępie, Przybysławice, Bryzdzyń,
Marcinowice. Na terenie gminy przeważają lasy gospodarcze. Występują tu także lasy ochronne
(glebochronne) oraz stanowiące rezerwat. Objęte ochroną są lasy dębowo - grabowe, z udziałem
buka oraz rezerwat "Biała Góra". Rezerwaty te obejmują najbardziej wartościowe obiekty
przyrodnicze.
W granicach administracyjnych powiatu znajdują się rezerwaty przyrody, np. Wały, Opalonki,
Sterczów-Ścianka i Dąbie. Na terenie rezerwatu Wały znajduje się (jedno z czterech w Polsce)
stawisko dziewięćsiła popłocholistnego. W obrębie powiatu znajdują się także pomniki przyrody,
pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej, które podlegają ochronie. Szczególnym
przypadkiem jest lipa na terenie parku podworskiego w Janowiczkach licząca około 300 lat. Obok
rezerwatów florystycznych utworzono rezerwat historyczno-krajobrazowy o nazwie Kopiec Tadeusza
Kościuszki o powierzchni 18 ha.
Gmina Słaboszów leży w strefie ochrony wód podziemnych.
f) Zanieczyszczenie
Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego
Na terenie Powiatu Miechowskiego zlokalizowanych jest niewiele obiektów przemysłowo –
usługowych powodujących zanieczyszczenie powietrza przez emisję pyłów i gazów. Obiekty te
grupują się główni e na obrzeżach miasta Miechowa i Bukowskiej Woli.
Podstawowe zakłady zlokalizowane na terenie Powiatu Miechowskiego, powodujące emisję
gazów i pyłów do powietrza to:
- Okręgowa Spółdzielni a Mleczarska w Miechowie,
- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Oddział Produkcyjny w Charsznicy,
- PRIMA – AUTO spółka z o.o. w Miechowie,
- Okręgowa Stacja Kontroli Pojazdów i Stacja Paliw w Miechowie,
17
- Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno – Drogowych w Miechowie,
- SARIA MAŁOPOLSKA Sp. z o.o. w Gołczy,
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Miechowie,
- Zakład Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych T . Stano w Miechowie,
- Szpital św. Anny w Miechowie,
- Dom Pomocy Społecznej w Mianocicach,
- Spółdzielnia Mieszkaniowa „Przyszłość” w Miechowie.
Największy udział w zanieczyszczaniu powietrza atmosferycznego ma spalanie węgla w
komunalnych kotłowniach węglowych. W części gmin Powiatu kotłownie obiektów użyteczności
publicznej (szkoły, administracja) zostały przystosowane do paliwa gazowego. Podstawowym
czynnikiem grzewczym w kotłowniach indywidualnych, z uwagi na warunki ekonomiczne
mieszkańców Powiatu jest węgiel. Znacznym Źródłem emisji zanieczyszczeń powietrza są również
gospodarstwa ogrodnicze ogrzewające szklarnie i tunele foliowe przy zastosowaniu kotłowni
węglowych.
W związku z szybkim wzrostem ruchu samochodowego staje się on znaczącym,
całorocznym, Źródłem emisji gazów i pyłu do powietrza. Wzrost emisji z tego źródła jest jednak nieco
niższy niż przyrost ruchu dzięki postępowi w ograniczeniu toksyczności spalin samochodowych
(katalizatory, paliwa o mniejszej zawartości trucizn dla pojazdów starszej generacji). Poważnym
źródłem zanieczyszczeń są pozaregionalne zanieczyszczenia pyłowogazowe z aglomeracji śląskiej i
krakowskiej.
Stopień zagrożenia i źródła zanieczyszczeń wód podziemnych

Głównymi elementami, które wpływają na poziom zanieczyszczenia i zagrożenia jakości wód
podziemnych są :
- koncentracja działalności gospodarczej na danym terenie, w tym intensywna eksploatacja wód
podziemnych,
- warunki hydrogeologiczne określające podatność użytkowych poziomów wodonośnych na
przenikanie zanieczyszczeń z powierzchni ziemi.
Zagrożenie wód podziemnych rozpatruje się jako:
- potencjalne - które wynika z budowy geologicznej zbiornika, występowania lub braku warstw
izolujących zbiorniki, warunków zasilania, krążenia drenażu oraz zagospodarowania powierzchni
terenu,
- aktualne – które wynika z istniejących źródeł zanieczyszczeń oraz ich oddziaływania na wody
podziemne.
Źródła zanieczyszczeń dzielimy na:
- wielkopowierzchniowe,
- liniowe i pasmowe,
- małopowierzchniowe,
- punktowe.
18
A ze względu na pochodzenie kwalifikuje się je do następujących grup:
- geogeniczne – pojawiające się w wyniku przyrodniczych i geologicznych
uwarunkowań,
- antropogeniczne – będące wynikiem działalności i bytowania człowieka,
- poligenetyczne – powstające w wyniku kumulowania się zanieczyszczeń stwarzających zagrożenie
dla ludności i uciążliwości techniczne.
Badania prowadzone przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie od 1995r w ramach
monitoringu krajowego wód podziemnych pozwoliły określić udział poszczególnych grup
zanieczyszczeń w ogólnej ilości zidentyfikowanych w wodach podziemnych.
Przedstawia się on następująco:
- ok. 40% stanowią zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego,
- ok. 15% to zanieczyszczenia geogeniczne,
- ok. 5% to zanieczyszczenia poligenetyczne,
a dla ok. 40% geneza pochodzenia jest nieznana.
Identyfikacja zanieczyszczeń antropogenicznych w zależności od prowadzonej przez człowieka
działalności gospodarczej wskazuje, że największy udział w dotychczasowym zanieczyszczaniu wód
podziemnych mają sektory:
- rolnictwo i hodowla - 33,2%,
- przemysł - 17,8%,
- inwestycje w zakresie ochrony środowiska - 16,8%,
- innego typu działalność gospodarcza - 21,4%,
- inne (np. działalność w zakresie infrastruktury) - 10,8%.
II.1.3. Uwarunkowania historyczne

Jak wskazują dowody, prawdopodobnie na terenie dzisiejszego miasta Miechów istniały tu
dwie osady przedhistoryczne: jedna z nich, umiejscowiona na zachodzie - u stóp Stawnej Góry w
widłach Cichej i Miechówki, druga na wschodzie - w sąsiedztwie źródeł Bezdno i Stok Miejski, które
dają początek rzece Miechówce. Po raz pierwszy wymieniono nazwę Miechów w „Księdze brackiej”
zakonu bożogrobców. Miechów jako osada powstał prawdopodobnie w okresie kształtowania się
pierwszych organizacji plemiennych i rozwijających się dalej począwszy od końca XI w. Założycielem
tej osady był prawdopodobnie człowiek o nazwisku Miech, który osiedlił się w okresie istnienia
plemiennego państwa Wiślan, albo najpóźniej w X lub XI w. W połowie XII w. Miechów i najbliżej
położone osady stanowiły własność feudalną magnata małopolskiego Jaksy z rodu Świebodów
(Gryfitów). Historia miasta i okolic wiąże się ściśle z historią bożogrobców aż do kasaty zakonu w
1819 r. W 1162 r. Jaksa ufundował kościół i klasztor dla tego zakonu w swych posiadłościach w
Polsce. Fundacja Jaksy i fakt osadzenia bożogrobców właśnie w Miechowie wpłynęły decydująco na
rozwój tego osiedla rolniczego i spowodowały, że dość szybko rozrosło się ono do wielkości miejskiej
osady targowej, a następnie miasta. Za wyraźnym wstawiennictwem bożogrobowców, Miechów
19
otrzymał w 1259 r. przywilej prawa targowego, który gwarantował swobodne przybywanie na targi z
towarem i swobodne załatwianie transakcji handlowych pod ochroną prawa klasztoru. Miasto
wyraźnie cieszyło się poparciem książąt, szczególnie Bolesława Wstydliwego.
W 1287 r. Miechów został całkowicie zniszczony przez Tatarów. Rok później na podstawie
nowego przywileju lokacyjnego nastąpiło zupełne przekształcenie dotychczasowego charakteru
miasta, jego praw, organizacji, ustroju i zabudowy. Powstała odrębna autonomicznie jednostka
administracyjna i sądowa oparta na prawie niemieckim. Mieszkańcy ziem miechowskich zwolnieni
zostali od składania opłat, poborów, służb, danin i powinności. Za czasów Władysława Łokietka
doszło do konfliktu między bożogrobcami, a księciem. Na skutek wypowiedzenia mu posłuszeństwa
Łokietek wypędził zakonników z proboszczem Henrykiem na czele, obsadził klasztor załogą
wojskową zamieniając go na warownię. W 1314 r. Łokietek zezwolił wygnańcom na powrót do
Miechowa.
XIV wiek na ziemiach miechowskich nie wróżył szybkiego rozwoju miasta. Ogromny wpływ na
zahamowanie tego rozwoju miały klęski żywiołowe, których w tym czasie nie brakowało w całej
średniowiecznej Polsce. Sam klasztor płonął pięciokrotnie, kościół trzy razy, a miasto aż siedem razy
w ciągu sześciu wieków. W latach 1379 - 1401 r. czarna śmierć (dżuma) spowodowała śmierć wielu
mieszkańców i zakonników Miechowa. Fatalny dla Miechowa okazał się również koniec XVI w. i
pierwsze ćwierćwiecze XVII. W dniu 2 XII 1587 r. przybył do miasta pretendent do tronu polskiego,
arcyksiążę austriacki Maksymilian ze swym stronnikiem Andrzejem Zborowskim. W okresie od
sierpnia 1592 r. do stycznia 1593 r. panowała w mieście wielka zaraza na skutek czego wymarło
wielu mieszkańców. 12.VI 1595 r. spłonęło prawie całe miasto, a źródłem pożaru był browar
mieszczanina Jana Jankowskiego znajdujący się na rynku miechowskim.
W czasie najazdów szwedzkich (1655 r. i 1702 r.) miasto i klasztor zostały ograbione i
zniszczone. 18 X 1770 r. w Miechowie miała miejsce potyczka konfederatów barskich z kozakami.
Niewątpliwie głośnym echem odbiły się w Miechowie wydarzenia powstania kościuszkowskiego, a
zwłaszcza bitwy pod Racławicami w dniu 4 IV 1794 r. W r. 1795, po ostatnim rozbiorze Polski,
wkroczyły do miasta wojska austriackie i rozpoczął się nowy okres w historii Miechowa.
W 1809 r., gdy po utworzeniu Księstwa Warszawskiego dokonano podziału kraju, Miechów
awansował do rangi miasta powiatowego i z przerwami pozostał nim do dnia dzisiejszego. Po
stłumieniu powstania listopadowego rozpoczął się okres likwidowania swobód i praw obywatelskich,
okres ucisku narodowościowego i rusyfikacji. Wrzenie rewolucyjne, które doprowadziło do wybuchu
powstania styczniowego, znalazło żywy oddźwięk również w zaborze austriackim. 17 lutego w
mieście rozegrała się przegrana przez Polaków bitwa, zwana miechowską, która choć była bardzo
dotkliwym ciosem dla powstania, dała przykład bohaterstwa. Po bitwie zaczęły się represje
mieszkańców. Ludność miasta liczyła przed bitwą około 2000 ludzi, po spaleniu i zniszczeniu miasta
pozostało tylko 831.
W 1908 roku został zawiązany w Miechowie Oddział Polskiego Towarzystwa
Krajoznawczego. W przededniu wybuchu I wojny światowej w Miechowie mieścił się również szpital,
urząd pocztowy, ochronka dla sierot, ochotnicza straż pożarna i dom starców. Z instytucji o
20
charakterze spółdzielczym należy wymienić Miechowskie Towarzystwo Pożyczkowo-
Oszczędnościowe, Miechowskie Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, Towarzystwo Spółdzielcze
Handlu Skórami "Zgoda" oraz Towarzystwo Spółdzielcze Towarów Włókienniczych "Nadzieja". Ani
Miechów, ani powiat miechowski nigdy nie były uprzemysłowione, trudno bowiem zaliczyć do
przemysłu obiekty takie, jak: młyny, tartaki, cegielnie czy browary, o małej zdolności produkcyjnej. W
XIX wieku najsilniej rozwinęło się sukiennictwo, ale były to małe warsztaty rzemieślnicze, wyrabiające
sukno na sukmany dla okolicznych włościan. Zanotowano także istnienie fabryki mydła i świec,
destylarni, browaru i 2 cegielni. Wiadomo również, że w 1895 r. istniał w Miechowie młyn parowy.
W 1885 r. Miechów uzyskał połączenie kolejowe z Dąbrową Górniczą oraz Kielcami i
Radomiem. W 1916 r. Miechów połączono z Charsznicą kolejką wąskotorową. W roku tym w mieście
zamieszkiwało już 4805 osób. Szybki wzrost zaludnienia spowodowany został zezwoleniem
wydanym w 1862 r. dla ludności żydowskiej na osiedlanie się w Królestwie. W 1915 r. stanowili oni
połowę mieszkańców miasta. W 1934 r. przez Miechów wybudowana została linia kolejowa łącząca
Kraków ze stacją w Tunelu.
Przed reformą administracyjną wprowadzoną w życie w 1999 r. ziemie tworzące obecny
powiat miechowski wchodziły w skład województwa kieleckiego. Od 1999 r. Miechów ponownie jest
siedzibą starostwa powiatowego w województwie małopolskim.
II.2 Potencjał demograficzny i gospodarczy
II.2.1 Charakterystyka ludności zamieszkującej obszar objęty ZSROW

Powiat miechowski według danych statystycznych na 31.12.2004 r., zamieszkiwało 51 065
osób, co stanowi ok. 1,6% ludności woj. małopolskiego (3 260 201). Wynik ten stawia powiat
miechowski na przedostatnim, 18 miejscu wśród powiatów ziemskich w regionie małopolskim,
wyprzedzając jedynie sąsiedni powiat proszowicki.
Wskaźnik gęstości zaludnienia powiatu wynosił w dniu 31.12.2004 r. 75 osób/km 2
i był dużo mniejszy od średniej wojewódzkiej, stanowiącej – 214 osób/km 2 i od średniej liczby osób
przypadających na 1 km2 w Polsce, który wynosił 122.
21
Tabela 10. Powiaty na tle województwa w 2004 r.
Ludność* Bezrobotni
w wieku
Wyszczególnienie
Przedprodukcyjnym
Zarejestrowani
Poprodukcyjnym
Powierzchni
Produktcyjnym
Pracujący
Ogółem
w%
WOJEWÓDZTWO 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
Powiaty:
bocheński 4,3 3,1 3,5 3,0 2,8 2,9 2,7
brzeski 3,9 2,8 3,1 2,7 2,8 2,6 3,0
chrzanowski 24 3,9 3,5 4,1 4,2 3,2 5,0
dąbrowski 3,5 1,8 2,0 1,7 1,8 1,8 2,7
gorlicki 6,4 3,3 3,6 3,2 3,2 3,0 5,7
krakowski 8,1 7,4 7,5 7,4 7,5 5,7 5,4
limanowski 6,3 3,7 4,8 3,4 3,3 3,1 5,8
miechowski 4,5 1,6 1,4 1,5 2,0 2,0 1,5
myślenicki 4,4 3,6 4,2 3,4 3,0 2,7 3,7
nowosądecki 10,2 6,0 7,7 5,6 5,1 4,0 10,0
nowotarski 9,7 5,5 6,6 5,3 4,9 4,7 4,5
olkuski 41 3,5 3,2 3,6 3,6 3,4 4,5
oświęcimski 2,7 4,7 4,5 4,8 4,8 4,2 5,2
proszowicki 2,7 1,3 1,3 1,3 1,5 1,9 1,2
suski 4,5 2,5 2,8 2,4 2,5 2,0 2,4
tarnowski 9,3 5,9 6,9 5,6 5,8 4,6 6,2
tatrzański 31 2,0 2,1 1,9 2,1 1,7 1,7
wadowicki 4,3 4,7 5,1 4,7 4,4 4,1 4,6
wielicki 27 3,2 3,3 3,2 3,0 2,0 3,0
Miasta na prawach powiatu
Kraków 22 23,2 17,1 24,8 25,9 31,6 13,9
Nowy Sącz 0,4 2,6 2,6 2,7 2,3 3,6 3,8
Tarnów 0,5 3,6 3,2 3,7 3,7 5,2 3,5
*Stan w dniu 31 XII. 2004 r. według faktycznego miejsca pracy; łącznie z pracującymi w
gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących
do 9 osób.
Źródło: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Krakowie
22
Obraz sytuacji demograficznej gmin powiatu miechowskiego przedstawia Tabela 11.
Tabela 11. Liczba ludności zamieszkującej powiat miechowski

2004
struktura wg płci
liczba ludności
mężczyźni kobiety
Ludność miejska
Miasto Miechów 11 852 5 538 6 314
Ludność wiejska
Gmina Charsznica
7 795 3 825 3 970
Gmina Gołcza
6 303 3 171 3 152
Gmina Kozłów
4 971 2 493 2 478
Gmina Książ Wielki

5 604 2 714 2 890
Obszar wiejski Gminy Miechów

8 097 4 061 4 036
Gmina Racławice
2 566 1 312 1 254
Gmina Słaboszów
3 877 1 939 1 915
Liczba ludności ogółem: 51 065 25 053 26 009

Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Baza Danych Regionalnych, stan na 31.XII. 2004r.
Blisko 40% ludności powiatu jest skupiona w gminie miejsko-wiejskiej Miechów.

W jedynym mieście powiatu – Miechowie - żyje 23,2% ogółu ludności. Jest to bardzo niski wskaźnik
urbanizacji, charakterystyczny dla terenów rolniczych. Pozostałe 76,8% stanowi ludność
zamieszkująca obszar wiejski powiatu. Udział poszczególnych gmin w zaludnieniu powiatu
prezentuje Rysunek 3.
23
Rysunek 3. Udział poszczególnych gmin w zaludnieniu powiatu miechowskiego
5% 8% 15%
12%
39% 10%
11%
Gmina Charsznica Gmina Gołcza Gmina Kozłów
Gmina Książ Wielki Gmina Miechów Gmina Racławice
Gmina Słaboszów
Największa gęstość zaludnienia występuje w gminie Miechów (133 osoby/km2). Związane jest
to z dużą gęstością zaludnienia w największej aglomeracji miejskiej powiatu – Miechowie.
Zdecydowanie najmniejszą gęstością zaludnienia w powiecie miechowskim charakteryzują się
gminy: Książ Wielki (40 osób/km2) oraz Racławice (43 osoby/km2).
Poza wspomnianą wcześniej gminą Miechów, najwięcej mieszkańców skupia gmina
Charsznica (7 795 osób), najmniej zaś gmina Racławice (2 566 osób).
Struktura płci ludności powiatu miechowskiego charakteryzuje się liczebną przewagą kobiet, które
stanowią 50,9% ogółu mieszkańców. W wewnętrznej strukturze badanego powiatu wyróżniają się
cztery gminy o przewadze mężczyzn – są to Gołcza, Kozłów, Racławice i Słaboszów.
Strukturę ludności według płci i wieku w poszczególnych gminach powiatu miechowskiego
prezentują poniższe tabele i wykresy.
24
Tabela 12. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Charsznica
2004
Wiek struktura wg płci
liczba ludności
do 19 lat 1 878 970 908
20-24 578 312 266
25-29 595 322 273
30-34 487 260 227
35-39 425 216 209
40-44 467 230 237
45-49 538 296 242
50-54 599 306 293
55-59 484 234 250
60-64 335 153 182
65 i więcej 1 409 526 883
Ogółem: 7 795 3 825 3 970
Rysunek 4. Struktura wieku ludności w Gminie Charsznica
2 000
1 800
1 600
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej
2004 liczba 2004 struktura wg płci 2004 struktura wg płci

ludności mężczyźni kobiety
Tabela 13. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Gołcza

2004
liczba ludności
do 19 lat 1 572 786 786
20-24 466 251 215
25-29 441 253 188
30-34 383 207 176
35-39 369 193 176
25
40-44 414 209 205
45-49 461 267 194
50-54 416 228 188
55-59 269 188 167
60-64 335 134 135
65 i więcej 1 177 455 722
Ogółem: 6 303 3 171 3 152
Rysunek 5. Struktura wieku ludności w Gminie Gołcza
1 800
1 600
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej
2004 liczba ludności 2004 struktura wg płci mężczyźni 2004 struktura wg płci kobiety
26
Tabela 14. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Kozłów
2004
liczba ludności
do 19 lat 1 211 655 556
20-24 366 209 157
25-29 383 213 170
30-34 299 154 145
35-39 320 161 159
40-44 277 156 121
45-49 341 167 174
50-54 342 177 165
55-59 341 161 180
60-64 226 117 109
65 i więcej 865 323 542
Ogółem: 4 971 2 493 2 478
Rysunek 6. Struktura wieku ludności w Gminie Kozłów
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej

27
Tabela 15. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Książ Wielki
2004
liczba ludności
do 19 lat 1 332 672 660
20-24 415 225 190
25-29 369 195 174
30-34 308 171 137
35-39 265 131 134
40-44 351 173 178
45-49 424 211 213
50-54 400 221 179
55-59 327 154 173
60-64 251 109 142
65 i więcej 1 162 452 710
Ogółem: 5 604 2 714 2 890
Rysunek 7. Struktura wieku ludności w Gminie Książ Wielki
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej

28
Tabela 16. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Miechów
2004
liczba ludności
mężczyźni Kobiety
do 19 lat 4 752 2 426 2 323
20-24 1 545 799 746
25-29 1 596 779 817
30-34 1 345 688 657
35-39 1 240 642 598
40-44 1 261 608 653
45-49 1 533 760 773
50-54 1 505 706 799
55-59 1 346 659 687
60-64 878 409 469
65 i więcej 2 948 1 123 1 825
Ogółem: 19 949 9 599 10 347
Rysunek 8. Struktura wieku ludności w Gminie Miechów
5 000
4 500
4 000
3 500
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej
2004 liczba 2004 struktura wg. płci 2004 struktura wg.płci
Tabela 17. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Racławice

2004
liczba ludności
mężczyźni Kobiety
do 19 lat 647 353 294
20-24 195 109 86
25-29 169 81 88
30-34 121 68 53
35-39 167 98 69
29
40-44 135 64 71
45-49 179 99 80
50-54 181 100 81
55-59 140 73 67
60-64 119 56 63
65 i więcej 513 211 302
Ogółem: 2 566 1 312 1 254
Rysunek 9. Struktura wieku ludności w gminie Racławice
700
600
500
400
300
200
100
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej

Tabela 18. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Słaboszów

2004
liczba ludności
do 19 lat 890 447 443
20-24 316 168 148
25-29 284 160 124
30-34 212 120 92
35-39 201 103 98
40-44 215 106 109
45-49 285 153 132
50-54 297 168 129
55-59 238 127 111
60-64 179 78 78
65 i więcej 760 309 451
Ogółem: 3 877 1 939 1 915
30
Rysunek 10. Struktura wieku ludności w Gminie Słaboszów
1 000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
do 19 lat 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 i więcej

Tabela 19. Dynamika w strukturze wieku ludności zamieszkującej powiat miechowski

1996 2002 2004
struktura wg płci struktura wg płci struktura wg płci
Wiek liczba liczba liczba

mężczyźni
mężczyźni
mężczyźni
ludności ludności ludności
kobiety
kobiety
kobiety
do 19
15 283 7 845 7 438 13 077 6 743 6 334 12 282 6 309 5 973
lat
20-24 3 858 2 056 1 802 3 881 2 073 1 808
6 749 3 585 3 164
25-29 3 659 1 931 1 728 3 837 2 003 1 834
30-34 2 976 1 533 1 443 3 155 1 668 1 487
6 711 3 511 3 200
35-39 2 991 1 523 1 468 2 987 1 544 1 443
40-44 3 469 1 785 1 684 3 120 1 546 1 574
7 710 4 009 3 701
45-49 3 872 2 001 1 871 3 761 1 953 1 808
50-54 3 637 1 843 1 794 3 740 1 906 1 834
5 120 2 501 2 619
55-59 2 883 1 409 1 474 3 231 1 596 1 635
60-64 2 585 1 157 1 428 2 283 1 087 1 196 2 257 1 056 1 201
65 i
9 470 3 664 5 806 8 910 3 405 5 505 8 834 3 399 5 435
więcej
Ogółem: 53 628 26272 27356 51615 25316 26299 51085 25053 26032
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Baza Danych Regionalnych, stan na 31.XII.1996, 2002, 2004r.
31
Rysunek 11. Dynamika w strukturze ludności w Powiecie Miechowskim w latach 1996 - 2004
160,00%
140,00%
120,00%
100,00%
80,00%
60,00%
40,00%
20,00%
0,00%
do 19 lat 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i więcej
1996 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

2002 85,57% 111,38% 88,91% 95,21% 127,34% 88,32% 94,09%
2004 80,36% 114,36% 91,52% 89,25% 136,15% 87,31% 93,28%
Powyższe dane wskazują, iż analizowany okres (1996r.-2004r.) charakteryzuje się wyraźną

tendencją dotyczącą liczby mieszkańców faktycznie zamieszkujących obszar powiatu. Ogólnie
można zaobserwować tendencję spadkową w liczbie ludności powiatu.
Tabela 20. Prognoza ludności dla powiatu miechowskiego do roku 2030

Lata
Powiat 2010 2015 2020 2025 2030
powiat miechowski 25 400 25 100 24 900 24 800 24 600
Poniższy wykres prezentuje natomiast prognozę liczby ludności dla powiatu miechowskiego
do 2030 r. Wykres został sporządzony w oparciu o zmiany liczby ludności powiatu prezentowane
przez GUS.
32
Rysunek 12. Prognoza ludności dla Powiatu Miechowskiego do roku 2030
25 600
25 400
25 200
25 000
24 800
24 600
24 400
24 200
2010 2015 2020 2025 2030
Powiat Miechowski
Analiza powyższej prognozy demograficznej wskazuje, iż na obszarze powiatu będzie

następował stały spadek liczby ludności. Szacowane jest, iż w 2030 r. liczba ludności powiatu będzie
wynosiła 24 600 osób. Tendencje spadku liczby ludności są zjawiskiem typowym dla regionu, jak i
przeważającego obszaru Polski.
33
Rysunek 13. Dynamika w strukturze wiekowej mężczyzn w Powiecie Miechowskim
w latach 1996 – 2004
160,00%
140,00%
120,00%
100,00%
80,00%
60,00%
40,00%
20,00%
0,00%
do 19 lat 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i więcej
1996 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%
2002 85,95% 111,21% 87,04% 94,44% 130,03% 93,95% 92,93%
2004 80,42% 113,70% 91,48% 87,28% 140,02% 91,27% 92,77%
Rysunek 14. Dynamika w strukturze wiekowej kobiet w Powiecie Miechowskim w latach 1996 - 2004
140,00%
120,00%
100,00%
80,00%
60,00%
40,00%
20,00%
0,00%
do 19 lat 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i więcej
1996 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

2002 85,16% 111,57% 90,97% 96,06% 124,78% 83,75% 94,82%
2004 80,30% 115,11% 91,56% 91,38% 132,46% 84,10% 93,61%
34
Tabela 21. Dynamika w strukturze ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w powiecie miechowskim
w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym
powiat/lata struktura wg płci struktura wg płci struktura wg płci
ogółem ogółem ogółem
mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety
powiat miechowski
1996 13 615 6 966 6 649 29 115 15 642 13 473 10 898 3 664 7 234
2002 11 426 5 865 5 561 30 083 16 046 14 037 10 106 3 405 6 701
2004 10 663 5 480 5 183 30 387 16 174 14 213 10 035 3 399 6 636
Tabela 22. Dynamika w strukturze ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w poszczególnych gminach powiatu miechowskiego
w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym
Gminy struktura wg płci struktura wg płci struktura wg płci
ogółem mężczyźni kobiety ogółem mężczyźni kobiety ogółem mężczyźni kobiety
Gmina Charsznica 1 641 843 798 4 563 2 456 2 107 1 591 526 1 065
Gmina Gołcza 1 373 684 689 3 638 2 032 1 606 1 312 455 857
Gmina Kozłów 1 062 575 487 2 935 1 595 1 340 974 323 651
Gmina Książ Wielki 1 137 573 564 3 163 1 689 1 474 1 304 452 852
Gmina Miechów 4 100 2 103 1 997 12 432 6 373 6 059 3 417 1 123 2 294
Gmina Racławice 567 313 254 1 423 788 635 576 211 365
Gmina Słaboszów 783 389 394 2 233 1 241 992 861 309 552
35
Rysunek 15. Dynamika w strukturze wieku mieszkańców w Powiecie Miechowskim 1996-2004.
120,00%
100,00%
80,00%
60,00%
40,00%
20,00%
0,00%
ogółe mężczyź kobiet ogółe mężczyź kobiet ogółe mężczyź kobiet
m ni y m ni y m ni y
w wieku w wieku w wieku
przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym
1996 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00
% % % % % % % % %
2002 83,92 84,19 83,64 103,32 102,58 104,19 92,73 92,93 92,63
% % % % % % % % %
2004 78,32 78,67 77,95 104,37 103,40 105,49 92,08 92,77 91,73
% % % % % % % % %
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Baza Danych Regionalnych w latach 1996-2004
Spośród gmin powiatu miechowskiego „najmłodszym” społeczeństwem wyróżniają się

Racławice (22,1% ogółu mieszkańców), gmina Miechów charakteryzuje się z kolei największym
odsetkiem osób w wieku produkcyjnym (62,3%), zaś „najstarszych” obywateli skupia gmina Książ
Wielki, gdzie 23,3% ogółu osiągnęło wiek emerytalny. Według danych zamieszczonych w Tabeli 1.
„Powiaty na tle województwa w 2004 r.” ze względu na liczbę ludności w wieku produkcyjnym powiat
miechowski szereguje się na pozycji 18-tej pośród 19-tu powiatów województwa małopolskiego.
Ludność w wieku produkcyjnym zamieszkująca powiat miechowski stanowi jedynie 1,4% ludności
województwa. Można stwierdzić, że powiat należy do powiatów rolniczych, oddalonych od
aglomeracji miejskich, ze starzejącym się społeczeństwem.
Innym wskaźnikiem obrazującym strukturę wiekową ludności jest współczynnik osób w wieku
nieprodukcyjnym (osoby do lat 17 oraz mężczyźni powyżej 65 roku życia i kobiety powyżej 60 lat). W
wewnętrznym przekroju powiatu, wskaźnik ten jest najbardziej niekorzystny dla gmin Racławice
(około 45%) i Książ Wielki (około 44%). Ze względu na współczynnik osób w wieku
nieprodukcyjnym, powiat miechowski także wypada niezbyt korzystnie w porównaniu z innymi
powiatami województwa małopolskiego. Omawiany wskaźnik wynosi dla niego 40,5%.
36
Przyczyną tak niekorzystnie kształtującego się obrazu powiatu w strukturze ludności, gdzie
liczba osób w wieku nieprodukcyjnym jest niemal porównywalna z liczbą mieszkańców aktywnych
zawodowo, jest z pewnością rolniczy charakteru, słabo rozwinięty przemysł, czy poziom bezrobocia.
Z braku perspektyw mieszkańcy, głównie mężczyźni w wieku produkcyjnym udają się do innych
regionów, czy poza granice kraju w celu poszukiwania pracy.
Ze statystyk Powszechnego Spisu Ludności przeprowadzonego w 2002 roku wynika, że aż
40% mieszkańców powiatu miechowskiego posiada wykształcenie podstawowe lub pozostaje bez
wykształcenia szkolnego. Wykształceniem wyższym legitymuje się 6% mieszkańców, zaś
wykształcenie zawodowe, średnie i policealne posiada 54% ogółu.
Strukturę wykształcenia mieszkańców powiatu miechowskiego przedstawia Tabela 23.
Tabela 23. Struktura wykształcenia ludności w powiecie miechowskim

2002
Wykształcenie struktura wg płci
ogółem
powiat miechowski
podstawowe ukończone, nieukończone
i bez wykształcenia szkolnego 16 868 7 570 9 298
zasadnicze zawodowe 10 116 6 610 3 506
policealne i średnie 12 664 5 302 7 362
wyższe 2 577 1 015 1 562
Rysunek 16. Struktura wykształcenia ludności w powiecie miechowskim
6%
30% 40%
24%
podstawowe ukończone, nieukończone i bez
zasadnicze zawodowe
wykształcenia szkolnego
policealne i średnie
wyższe
37
Struktura bezrobocia
Poniższe dane dotyczące bezrobocia pochodzą z Powiatowego Urzędu Pracy
w Miechowie) oraz źródeł internetowych Urzędu Statystycznego w Krakowie.
Tabela 24. Podstawowe dane o bezrobotnych zarejestrowanych w 2004 roku - stan w dniu 31 XII
38
zwolnieni z przyczyn dotycz
Stopa bezrobocia rejestrowanego w%
Bezrobotni
Bezrobotni wyrejestrowani
Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani Oferty pracy
ogółem z ogółem
kobiety
dotychczas niepracujący
kładu pracy
zamieszkali na wsi
posiadający prawo do zasiłku
nowo zarejestrowani
WOJEWÓDZTWO
193579 102578 49187 104667 9866 25342 15,0 174748 189197 1015
MAŁOPOLSKIE
Powiaty:
bocheński 5280 2984 1169 3420 362 701 14,5 5985 6321 20
Brzeski 5852 3325 1532 4509 346 570 17,0 5151 5826 bd.
39
zwolnieni z przyczyn dotyczących z
Bezro-botni wyrejestrowani
Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani Oferty pracy
Stopa bezrobocia rejestrowanego w%
Bezrobotni
ogółem z ogółem
kładu pracy
dotychczas niepracujący
posiadający prawo do zasiłku

zamieszkali na wsi
nowo zarejestrowani
kobiety
miechowski 2911 1412 1239 2054 22 178 13,3 2123 2434 bd.
olkuski 8717 4892 2896 3484 794 1159 19,0 7532 8583 bd.
oświęcimski 10028 5860 2129 3997 319 935 18,2 10490 11328 28
proszowicki 2342 1093 800 1892 86 146 11,9 2003 2133 9
tarnowski 12006 5998 3666 10890 307 1284 18,5 11121 11955 7
wielicki 5765 2954 1279 4335 588 682 18,5 5203 5607 17
40
Stopa bezrobocia jest wskaźnikiem określającym stosunek liczby bezrobotnych do liczby
ludności aktywnej zawodowo. Stopa bezrobocia w powiecie miechowskim pod koniec grudnia 2004 r.
wynosiła 13,3% i była drugim wynikiem w Małopolsce, po sąsiednim powiecie proszowickim (11,9%).
Obecnie wynik ten kształtuje się na nieco niższym poziomie - 12,3% i jest mniejszy od stopy
bezrobocia w Polsce, wynoszącej 17,6% (stan na 31.XII. 2005 r.). Wydawać by się mogło, że
wartość bezrobocia wyliczona dla powiatu miechowskiego jest zadowalająca, aczkolwiek statystyka
rynku pracy obrazowana przez wskaźnik stopy bezrobocia nie uwzględnia tzw. „bezrobocia
ukrytego”, które właśnie na obszarach wiejskich rozwinięte jest w największym stopniu, fałszując
niejako prawdziwą sytuację na lokalnym rynku pracy. Bezrobocie ukryte skumulowane jest w
gospodarstwach rolnych, którego członkowie (nieposiadający żadnej pracy) nie rejestrują się z
różnych powodów w urzędach pracy. Na zasiłek dla bezrobotnych nie mają co liczyć, ubezpieczenie
zdrowotne i emerytalne zapewniają im składki płacone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego (KRUS), a praca wykonywana od czasu do czasu „na czarno” (nierzadko za granicą)
pozwala się utrzymać.
Poniższa tabela obrazuje zmiany wartości stopy bezrobocia w powiecie miechowskim w
latach 1999 – styczeń 2006.
Tabela 25. Dynamika stopy bezrobocia w latach od 1999 do stycznia 2006 r.

12.1999r. 12.2000r. 12.2001r. 12.2002r. 12.2003r. 12.2004r. 12.2005r. 01.2006r.
7,5% 9,1% 10,1% 10,2% 14,5% 13,3% 12,3% 12,5%
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Miechowie
Rysunek 17. Stopa bezrobocia w Powiecie Miechowskim
16,0%
14,0%
12,0%
10,0%
8,0%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
12.1999r. 12.2000r. 12.2001r. 12.2002r. 12.2003r. 12.2004r. 12.2005r. 01.2006r.
Wzrost stopy bezrobocia po 1999 r. był tendencją charakterystyczną dla większości regionów
Polski i widoczny jest również na powyższym wykresie obrazującym dynamikę tegoż wskaźnika w
41
powiecie miechowskim. Jedną z przyczyn zaistniałej sytuacji, była rządowa reforma ubezpieczeń
społecznych w wyniku której osoby bezrobotne i nie zarejestrowane dotąd w urzędzie pracy,
zgłaszały się tamże w celu zapewnienia sobie ubezpieczenia zdrowotnego czy też możliwości
pobierania świadczeń z ośrodka pomocy społecznej. Fakt ten mógł mieć mniejsze znaczenie w
samym powiecie miechowskim, gdzie jak to wcześniej zostało podkreślone, miejscowa ludność
rolnicza jest ubezpieczona w KRUS. Z drugiej jednak strony należy dodać, że wskaźnik bezrobocia
jest odzwierciedleniem słabnącego wzrostu gospodarczego naszego kraju, a w pewnej części
skutkiem wyżu demograficznego z początku lat 80-tych XX wieku, wkraczającego obecnie na rynek
pracy.
Dla przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy dużym ograniczeniem są także rosnące
koszty pracy związane z wysokimi stopami podatkowymi, stawkami ubezpieczeń społecznych i
drogimi kredytami.
Według danych (z grudnia 2005 r.) przedstawionych w Tabeli 17 w Powiatowym Urzędzie
Pracy w Miechowie zarejestrowanych było 2675 osób, z czego 29% (767 osób) było mieszkańcami
stolicy powiatu – Miechowa. Najmniejszy udział w ogólnej liczbie bezrobotnych mieszkańców powiatu
posiada gmina Racławice ok. 3,%, co w liczbach bezwzględnych oznacza 74 osoby bez pracy.
Tabela 26. Liczba bezrobotnych w gminach powiatu miechowskiego

Z ogółem z
Ogółem Z ogółem
Gmina prawem do
bezrobotni kobiety
zasiłku
Charsznica 490 250 26
Gołcza 274 137 10
Kozłów 282 136 16
Książ Wielki 298 143 32
Miechów - miasto 767 391 71
Miechów - gmina 321 155 22
Racławice 74 32 3
Słaboszów 169 85 6
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Miechowie, stan na XII. 2005r.
42
Rysunek 18. Liczba ogółem bezrobotnych w gminach powiatu miechowskiego
CHARSZNICA
3% 6% 18% GOŁCZA
12%
KOZŁÓW
10%
KSIĄŻ
WIELKI
MIECHÓW miasto
11% MIECHÓW gmina
29%
11% RACŁAWICE
SŁABOSZÓW
Tabela 27. Dane o bezrobotnych w powiecie miechowskim w styczniu i lutym 2006 roku
Miesiące I II
Ogółem bezrobotni 2745 2781
w tym z prawem do zasiłku 198 223
ogółem zamieszkali na wsi 1950 1973
rejestrowani w okresie sprawozdawczym 210 210
wyrejestrowani w okresie sprawozdawczym 140 174
w tym z powodu podjęcia pracy 65 67
liczba ofert pracy zgłoszonych w okresie sprawozdawczym 23 40

Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Miechowie
43
Tabela 28. Dane o bezrobotnych w powiecie miechowskim w 2005 roku
Miesiące I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Ogółem bezrobotni 2974 2961 2945 2885 2838 2733 2755 2726 2684 2610 2658 2675
w tym z prawem do zasiłku 200 212 207 184 174 168 177 151 160 169 182 186
ogółem zamieszkali na wsi 2111 2103 2075 2038 2012 1940 1965 1938 1903 1865 1897 1908
Rejestrowani w okresie
sprawozdawczym 239 184 172 117 153 172 206 218 233 189 208 212
wyrejestrowani w okresie
sprawozdawczym 176 197 188 177 200 277 184 247 275 263 160 195
w tym z powodu podjęcia
pracy 65 108 99 70 90 147 48 67 150 100 63 123
liczba ofert pracy zgłoszonych
w okresie sprawozdawczym 16 54 49 21 32 133 60 70 117 41 43 51
44
Poziom zatrudnienia w Powiecie Miechowskim
W powiecie miechowskim w 2004 r. pracowało 5 151 jego mieszkańców, co stanowi 17% całej grupy
ludności powiatu w wieku produkcyjnym. Największy procent pracujących w grupie aktywnych
zawodowo jest w gminie Miechów (28,5%). Najmniej osób zatrudnionych w wieku produkcyjnym
pochodzi z gminy Słaboszów. Pracujące kobiety stanowią prawie 60% ogółu zatrudnionych
mieszkańców powiatu miechowskiego. Rolniczy charakter gminy ułatwia żeńskiej części
społeczeństwa powiatu realizowanie się w pracy zawodowej. W gminach Racławice i Słaboszów
blisko 2/3 wszystkich pracujących mieszkańców to kobiety. Rolniczy charakter powiatu
miechowskiego jeszcze mocniej podkreślają dane dotyczące liczby pracujących w sektorze rolniczym
- 10 371 osób. Nie licząc indywidualnych gospodarstw rolnych w podmiotach gospodarczych
działających w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie pracuje tylko ok. 4% ogółu zatrudnionych
mieszkańców powiatu.
Tabela 29. Pracujący według sektorów i płci – powiat miechowski

Pracujący według sektorów i płci
Sektory/płeć ogółem mężczyźni kobiety
sektor rolniczy 10 371 5 683 4 688
sektor przemysłowy 1 190 744 446
sektor usługowy razem 3 944 1 285 2 659
sektor usługowy - usługi rynkowe 1 393 612 781
sektor usługowy - usługi nierynkowe 2 551 673 1 878
Ogółem: 19 449 8 997 10 452
Rysunek 19. Pracujący według sektorów i płci – powiat miechowski
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
sektor rolniczy sektor sektor sektor sektor
przemysłowy usługowy razem usługowy - usługi usługowy - usługi
rynkowe nierynkowe
ogółem mężczyźni kobiety

Tabela 30. Pracujący według sektorów i form własności – powiat miechowski
Pracujący według sektorów i form własności
sektor sektor
Sektory/formy własności ogółem
publiczny prywatny
sektor rolniczy 10 371 35 10 336
45
sektor przemysłowy 1 190 280 910
sektor usługowy razem 3 944 2 783 1 161
sektor usługowy - usługi rynkowe 1 393 331 1 062
sektor usługowy - usługi nierynkowe 2 551 2 452 99
Ogółem: 19 449 5 881 13 568
Rysunek 20. Pracujący według sektorów i form własności
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
sektor rolniczy sektor sektor usługowy sektor usługowy sektor usługowy
przemysłowy razem - usługi rynkowe - usługi nierynkowe
ogółem sektor publiczny sektor prywatny
Tabela 31. Pracujący według płci w Gminie Charsznica

Pracujący według płci
455 164 291
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Baza Danych Regionalnych, stan na 31.XII. 2004r
Rysunek 21 Poziom zatrudnienia w gminie Chrasznica
Poziom zatrudnienia w Gminie

Charsznica.
36%
64%
46
Tabela 32. Gmina Gołcza
ogółem Mężczyźni kobiety
330 158 172
Rysunek 22 Pracujący według płci w gminie Gołcza
48%
52%
Tabela 33. Gmina Kozłów

242 109 133
47
Rysunek 23 Pracujący według płaci w gminie Kozłów
45%
55%
m ężczyźni kobiety
Tabela 34. Gmina Książ Wielki

ogółem mężczyźni Kobiety
392 139 253
Rysunek 24 Pracujący według płci w gminie Książ Wielki
35%
65%
Tabela 35. Gmina Miechów

3 543 1 464 2 079
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Baza Danych Regionalnych, stan na 31.XII.2004
48
Rysunek 25 Pracujący według płci w gminie Miechów
41%
59%
Tabela 36. Gmina Racławice

116 30 86
Rysunek 26 Pracujacy według płci w gminie Racławice
26%
74%
49
Tabela 37. Gmina Słaboszów
73 20 53
Rysunek 27 Pracujący według płci w gminie Słaboszów
27%
73%
Liczba gospodarstw rolnych

Powiat charakteryzuje się dobrymi warunkami do rozwoju rolnictwa i przetwórstwa rolno-
spożywczego.
Jakość gleb w powiecie należy do najwyższych w województwie: 64,5% terenów rolnych
mieści się w I, II i III kl. bonitacyjnej. To w dużej mierze powoduje, że rolnictwo jest wysoko rozwinięte
i stanowi podstawę utrzymania większości mieszkańców. W powiecie miechowskim liczba
gospodarstw rolnych wynosi 9 099. W wewnętrznym przekroju powiatu największa jest liczba
gospodarstw o powierzchni od 2 do 5 ha, stanowią one około 27% ogółu, zaś najniższa jest liczba
gospodarstw o powierzchni od 50 do mniej niż 100 ha. Wskaźnik zatrudnienia w rolnictwie w
Powiecie Miechowskim wynosi 53%. Najwięcej gospodarstw rolnych (ok. 30%) zlokalizowanych jest
na terenie gminy Miechów.
50
Tabela 38. Gospodarstwa wg rodzaju i grup obszarowych użytków rolnych
Gospodarstwa rolne
powyżej od 50
od 2 do od 5 do od 7 do od 10 do od 15 od 20 do
Powiat/gminy do 1 ha 1 do do mniej 100 ha
Ogółem mniej niż mniej niż mniej niż mniej niż do mniej mniej niż
włącznie mniej niż niż 100 i więcej
5 ha 7 ha 10 ha 15 ha niż 20 ha 50 ha
2 ha ha
Powiat miechowski 9 099 1 913 1 132 2 438 1 246 1 159 821 230 150 0 4
Gmina Charsznica 1 490 315 257 479 179 144 89 15 11 0 0
Gmina Gołcza 1 668 373 283 534 194 137 97 25 23 0 0
Gmina Kozłów 1 203 242 197 353 161 123 86 27 12 0 0
Gmina Książ Wielki 1 342 364 165 283 141 171 127 44 43 0 4
Gmina Miechów 2 640 750 340 616 340 296 209 60 28 0 0
Gmina Racławice 637 119 49 135 93 127 78 25 11 0 0
Gmina Słaboszów 957 169 77 195 153 169 133 37 24 0 0
51
Rysunek 28.Gospodarstwa według rodzaju i grup użytków rolnych
Gospodarstwa według rodzaju i grup obszarowych użytków rolnych
3 000
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
do 1 ha powyżej 1 do od 2 do mniej od 5 do mniej od 7 do mniej od 10 do mniej od 15 do mniej od 20 do mniej od 50 do mniej 100 ha i więcej
włącznie mniej niż 2 ha niż 5 ha niż 7 ha niż 10 ha niż 15 ha niż 20 ha niż 50 ha niż 100 ha
Powiat Miechowski Gmina Charsznica Gmina Gołcza Gmina Kozłów Gmina Książ Wielki Gmina Miechów Gmina Racławice Gmina Słaboszów
Liczba podmiotów gospodarczych

Gospodarka powiatu miechowskiego od lat kojarzona jest z dobrze rozwiniętym rolnictwem i
przetwórstwem rolno-spożywczym. Występują tu gleby wysokiej klasy o najkorzystniejszych
warunkach agroekologicznych. Korzystną lokalizację powiatu stanowi także położenie przy
międzynarodowej trasie Nr 7, pomiędzy dużymi miastami: Krakowem i Kielcami oraz dogodnym
połączeniem z Górnym Śląskiem. Usytuowanie w pobliżu Krakowa umożliwia łatwy dostęp do
transportu lotniczego oraz całej infrastruktury aglomeracji. W powiecie funkcjonuje wiele zakładów
produkcyjnych, przetwórczych, usługowych działających w dużej mierze w otoczeniu rolnictwa.
Najbardziej znaną firmą z terenu powiatu miechowskiego jest Okręgowa Spółdzielnia
Mleczarska z Miechowa, rozpoznawalną firmą jest także „Chyż-bet” z Charsznicy – producent kostki
brukowej i wyrobów betonowych. Z innych, większych przedsiębiorstw powiatu można wymienić
firmę „SARIA Małopolska” (przetwórstwo odpadów poubojowych na mączkę mięsno-kostną) oraz
Przetwórstwo Mięsne – J. Wołoch. Z innych branż wyróżnić należy 3 firmy produkujące ozdoby
choinkowe, znane i cenione są także lokalne przedsiębiorstwa remontowo-budowlane.
Według danych GUS z dnia 31.XII.2004 r. w powiecie zarejestrowanych było 3 609 jednostek
gospodarczych (w systemie Regon). Liczebnie przeważają podmioty gospodarcze działające w
sektorze prywatnym (3 455) i stanowią one aż 95,7% ogółu. W sektorze publicznym zarejestrowane
są zaledwie 154 podmioty gospodarcze, co stanowi 4,3%. Najwięcej podmiotów gospodarczych
działa na terenie gminy miejsko – wiejskiej Miechów, najmniej zaś na terenie gminy Racławice.
52
Wśród podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie powiatu najliczniejszą grupę
tworzą podmioty działające w sekcji G: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego. Relatywnie liczną grupą są
podmioty gospodarcze działające w sekcji F: Budownictwo.
53
Tabela 39. Podmioty gospodarcze wg sektorów i według sekcji PKD
Liczba podmiotów gospodarczych Powiat miechowski
2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004
Gminy Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina
Charsznica Gołcza Kozłów Książ Miechów Racławice Słaboszów
Wielki
Ogółem 438 331 222 319 1 988 127 184
Sektor publiczny
jednostki ogółem 18 18 14 21 65 8 10
jednostki prawa budżetowego państwowe i komunalne 12 15 11 18 55 6 7
ogółem
przedsiębiorstwa państwowe 0 0 0 0 1 0 0
spółki prawa handlowego 2 0 0 0 0 0 0
spółki z udziałem kapitału zagranicznego 0 0 0 0 0 0 0
gospodarstwa pomocnicze 0 0 0 0 1 0 0
Sektor prywatny
jednostki ogółem 420 313 208 298 1 923 119 174
osoby fizyczne 383 255 182 255 1 622 100 145
spółki prawa handlowego 4 1 3 1 35 1 1
spółki z udziałem kapitału zagranicznego 0 1 1 0 3 0 0
Spółdzielnie 4 3 2 5 14 0 2
Fundacje 0 0 0 0 4 0 0
stowarzyszenia i organizacje społeczne 6 24 6 13 34 9 11
Jednostki zarejestrowane według sekcji PKD
Ogółem
Ogółem 438 331 222 319 1 988 127 184
sektor publiczny 18 18 14 21 65 8 10
sektor prywatny 420 313 208 298 1 923 119 174
w sekcji A: Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo
Ogółem 47 25 13 24 57 4 23
sektor prywatny 47 25 13 24 56 4 23
w sekcji B: Rybołówstwo i rybactwo
Ogółem 0 0 0 0 0 0 0
54
w sekcji C: Górnictwo i kopalnictwo
Ogółem 0 0 0 0 2 0 0
w sekcji D: Przetwórstwo przemysłowe
Ogółem 75 31 19 19 171 8 15
sektor prywatny 73 31 19 19 171 8 15
w sekcji E: Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Ogółem 1 1 0 0 2 0 0
w sekcji F: Budownictwo
Ogółem 26 51 26 44 211 10 20
sektor prywatny 26 51 26 44 211 10 20
w sekcji G: Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego
Ogółem 169 90 81 99 779 40 64
sektor prywatny 169 90 81 99 779 40 64
w sekcji H: Hotele i restauracje
Ogółem 13 9 8 13 55 5 5
w sekcji I: Transport, gospodarka magazynowa i łączność
Ogółem 34 30 20 34 175 30 18
sektor prywatny 34 30 20 34 174 30 18
w sekcji J: Pośrednictwo finansowe
Ogółem 4 10 4 5 62 2 0
w sekcji K: Obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Ogółem 19 21 14 17 184 5 12
sektor prywatny 18 19 14 16 179 4 10
w sekcji L: Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne
55
Ogółem 4 20 8 12 32 8 11
w sekcji M: Edukacja
Ogółem 9 12 8 14 45 4 3
w sekcji N: Ochrona zdrowia i opieka społeczna
Ogółem 16 8 6 15 118 6 7
w sekcji O: Pozostała działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna
Ogółem 21 23 15 21 94 5 6
w sekcji P: Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników
Ogółem 0 0 0 2 1 0 0
w sekcji Q: Organizacje i zespoły eksterytorialne
Ogółem 0 0 0 0 0 0 0
56
II.2.2. Stan rozwoju infrastruktury wiejskiej
II.2.2.1 Infrastruktura społeczna
Ochrona zdrowia i opieka społeczna
Gmina Charsznica
Podstawową opiekę zdrowotną na terenie gminy Charsznica zapewnia Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej w Charsznicy, mieszczący 4 gabinety lekarskie oraz filia PZOZ w Tczycy,
wyposażona w 2 gabinety lekarskie. Zaopatrzenie mieszkańców Gminy w leki realizują dwie apteki
prywatne w Charsznicy. W zakresie lecznictwa specjalistycznego i zamkniętego, obsługę
mieszkańców Gminy zapewnia ZOZ w Miechowie. Uzupełnienie tych usług – przychodnie
specjalistyczne - świadczone jest również przez służbę zdrowia w Kielcach i Krakowie.
W Charsznicy przy ul. Żarnowieckiej działa również Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej
zapewniający usługi medyczne w zakresie: stomatologii, okulistyki, ginekologii, laryngologii, pediatrii i
urologii.
Tabela 40. Placówki ochrony zdrowia działające na terenie gminy Charsznica

Nazwa Liczba Liczba osób
Lp. Rejon obsługi
placówki gabinetów personelu
M. Charsznica, Charsznica Wieś,
Witowice, Chodowiec, Chodów, Ciszowice,
PZOZ w Charsznicy
5 lekarzy,
Dąbrowiec, Marcinkowice, Podlesicie,
1 4 8 pielęgniarek,
w Ch-cy OZ Ch-ca
Pogwizdów, Szarkówka, Uniejów Kolonia,

Uniejów Parcela,
Uniejów Rędziny
PZOZ
2 lekarzy,
2 Tczyca, Jelcza, Wierzbie, Swojczany 2
3 pielęgniarki
w Tczycy
OZ
Źródło: PRL Gminy Charsznica
Działalność w zakresie pomocy społecznej na terenie gminy Charsznica prowadzi Gminny

Ośrodek Pomocy Społecznej (GOPS), który współpracuje z organizacjami pozarządowymi i
stowarzyszeniami, prowadzącymi działalność w gminie. GOPS zapewnia usługi opiekuńcze dla osób
starych i chorych, którym rodzina nie może zapewnić opieki lub nie posiadają rodziny.
57
Od 01 maja 2004 roku w GOPS działa komórka organizacyjna do realizacji świadczeń
rodzinnych, której zadaniem jest udzielanie pomocy materialnej. Na terenie gminy znajduje się Dom
Pomocy Społecznej, w którym mieszka 29 osób. Dom Pomocy Społecznej prowadzi „Caritas”
Diecezji Kieleckiej.
W gminie prowadzi się aktywną politykę rehabilitacji społecznej oraz zatrudnienia osób
niepełnosprawnych, czemu służy współpraca ze Stowarzyszeniem „Szansa” prowadzącym
działalność w Podlesicach i Witowicach.
W Witowicach dzięki współpracy z Gminą powstał Zakład Aktywności Zawodowej, który
rozpoczął swoją działalność 04 maja 2004 r. i zatrudnia 30 osób ze znacznym stopniem
niepełnosprawności. Ponadto przy Urzędzie Gminy działa Punkt Konsultacyjny dla osób
uzależnionych, współuzależnionych i ofiar przemocy.
Gmina Gołcza
Działalność w zakresie pomocy społecznej na terenie gminy Gołcza prowadzi Gminny
Ośrodek Pomocy Społecznej. Do zadań Ośrodka należy ustalanie potrzeb w zakresie pomocy
społecznej, przeprowadzanie wywiadów środowiskowych, wydawanie decyzji o przyznanych
świadczeniach, wnioskowanie o umieszczenie osób w Domach Pomocy Społecznej, organizowanie
oraz prowadzenie działalności socjalnej, szczególnie dla ludzi starszych, niepełnosprawnych,
bezrobotnych, organizowanie pomocy lekarskiej i pielęgniarskiej dla osób samotnych.
Gmina Kozłów
Podstawową opiekę zdrowotną na obszarze gminy zapewnia Samodzielny Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej w Kozłowie. W Kozłowie funkcjonuje również gabinet stomatologiczny.
Zaopatrzenie mieszkańców gminy w leki realizuje punkt apteczny w Kozłowie mieszczący się
w budynku SPZOZ w Kozłowie.
Mieszkańców gminy Kozłów w zakresie lecznictwa specjalistycznego obsługuje szpital i
przychodnie zdrowia w Miechowie.

Na obszarze gminy Gołcza podstawową opiekę zdrowotną Samodzielny Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej w Kozłowie. W gminie działa również Ośrodek Pomocy Społecznej i apteka.
Bezpieczeństwo publiczne
W zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego funkcjonuje Komenda

Powiatowa Policji w Miechowie.
58
Gminy Charsznica, Gołcza i Kozłów obsługuje Posterunek Policji w Charsznicy.
W okresie 3 pierwszych kwartałów 2005 roku na tym obszarze odnotowano 129 przestępstw. W
porównaniu do tego samego okresu roku 2004 nastąpił spadek zaistniałych przestępstw na terenie
działania PP z 240 do 129 tj. spadek o 111 czyli 46%.
W rozbiciu na poszczególne kategorie przestępczość ta przedstawiała się w sposób
następujący:
- kradzież z włamaniem – 21przestępstw (spadek o 23 w porównaniu do 2004r.),
- kradzież – 26 przestępstw (spadek o 23 w porównaniu do 2004r.),
- uszkodzenie mienia – 2 przestępstwa (spadek o 5 w porównaniu do 2004r.),
- rozbój - 3 przestępstwa (spadek o 5 w porównaniu do 2004r.),
- bójki i pobicia – 2 przestępstwa (spadek o 5 w porównaniu do 2004r.).
Razem w podstawowych 5 kategoriach zaistniało 54 przestępstwa w porównaniu do 2004 r.
nastąpił spadek o 61 przestępstw. Pozostałe przestępstwa odnotowano w kategoriach:
- art. 178 a – nietrzeźwy kierujący - 42 przestępstwa (spadek o 35),
- wypadki drogowe - 3 przestępstwa (spadek o 4),
- inne przestępstwa - 30 (spadek o 23).
Przestępstwa te zaistniały w rozbiciu na poszczególne gminy:
- Charsznica – 48 przestępstw (spadek o 61 w porównaniu do 2004r.),
- Gołcza – 41 przestępstw (spadek o 25),
- Kozłów – 40 przestępstw (spadek o 25).
Jak wynika z powyższej analizy prawie w każdej przedstawionej kategorii przestępstw
zaistniałych na terenie gminy Gołcza nastąpił znaczny spadek odnotowanych czynów przestępczych
sytuacja ta jest wynikiem realizowanej w roku bieżącym strategii kierownictwa Komendy Powiatowej
Policji w Miechowie i Posterunku Policji w Charsznicy zmierzającej ku zmniejszeniu liczby lub
wyeliminowaniu przestępstw najbardziej dolegliwych dla mieszkańców.
W celu poprawy stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie gminy Gołcza jak
też pozostałych dwóch obsługiwanych gmin, policjanci ze stanu PP w Charsznicy we współpracy z
KPP w Miechowie prowadzą szereg działań ukierunkowanych głównie na zapobieganie
przestępczości, czyli działania profilaktyczne (dane Posterunku Policji w Charsznicy -
http://www.golcza.pl)
Edukacja i wychowanie
Edukacja przedszkolna, podstawowa i gimnazjalna
W gminach powiatu miechowskiego funkcjonują 43 przedszkola (w tym 13 w gminie
Miechów), prowadzone przez 70 nauczycieli (w tym 31 z przedszkoli gminy Miechów).
59
Na szczeblu edukacji podstawowej funkcjonuje w powiecie 40 szkół podstawowych (w tym ¼
w gminie Miechów).
W powiecie miechowskim działa 8 szkół gimnazjalnych.
Oświata ponadgimnazjalna
W powiecie miechowskim funkcjonują trzy Zespoły Szkół (dwie w Miechowie i jedna w Książu
Wielkim) oraz jedno samodzielne Liceum Ogólnokształcące w Miechowie (drugie istniejące w
powiecie miechowskim LO mieści się w strukturze Zespołu Szkół w Książu Wielkim).
Tabela 41. Szkoły ponadgimnazjalne w powiecie miechowskim

Lp. Nazwa szkoły
1. Zespół Szkół im. W. Witosa w Książu Wielkim
2. Zespół Szkół Nr 1 ul. Racławicka 23 w Miechowie
3. Zespół Szkół Nr 2 ul. B. Prusa 2 w Miechowie
4. Liceum Ogólnokształcące w Miechowie
Źródło: Starostwo Powiatowe w Miechowie
W ramach edukacji ponad gimnazjalnej w powiecie miechowskim działają następujące szkoły,

które oferują następujące profile nauczania:
Zespół Szkół im. W. Witosa w Książu Wielkim:
Zasadnicza Szkoła Rolnicza: zawód – rolnik,
Technikum Agrobiznesu: zawód - technik agrobiznesu,
Liceum Techniczne,
Liceum Profilowane: profil mechaniczny, usługowo-gospodarczy,
Technikum Rolnicze: technik rolnik,
Technikum Rolnicze /po Szkole Zasadniczej/: zawód - technik rolnik,
Technikum Rolnicze wieczorowe /po Szkole Zasadniczej/: zawód - technik rolnik,
Liceum Rolnicze,
Liceum Ogólnokształcące – profile nauczania: rozszerzony język angielski, informatyka, biologia.
Zespół Szkół Nr 1 ul. Racławicka 23 w Miechowie:

Liceum Ekonomiczne: zawód - technik ekonomista,
Liceum Handlowe – zaoczne: zawód - technik handlowiec,
Zasadnicza Szkoła Zawodowa,
Technikum Technologii Żywności (po Zasadniczej Szkole Zawodowej),
Liceum Handlowe,
Zasadnicza Szkoła Zawodowa,
Technikum:
60
zawód technik ekonomista,
technik handlowiec,
technik technologii żywienia,
Liceum Profilowane: profil nauczania: ekonomiczno-administracyjny.
Zespól Szkół Nr 2 ul. B. Prusa 2 w Miechowie:

Zasadnicza Szkoła Zawodowa - zawód:
- mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych,
- mechanik pojazdów samochodowych,
Technikum Mechaniczne - zawód:
- technik budowy maszyn,
- maszyny i urządzenia rolnicza,
Technikum Mechaniczne /po Zasadniczej Szkole Zawodowej - zawód:
- technik- naprawa i obsługa pojazdów samochodowych,
Technikum Elektroniczne - systemy komputerowe,
Zasadnicza Szkoła Zawodowa – zawód:
- mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych,
- mechanik pojazdów samochodowych,
Szkoła Policealna /2-letnia zaoczna/ - zawód:
- technik informatyk,
Technikum Mechaniczne – zawód:
- naprawa i obsługa pojazdów samochodowych,
Technikum Elektroniczne - systemy komputerowe,
Liceum Profilowane - profil nauczania: elektroniczny.
Liceum Ogólnokształcące w Miechowie:

– profile nauczania: humanistyczny, matematyczny, przyrodniczy, ogólny
Jak wynika z powyższego opisu w szkołach ponadgimnazjalnych powiatu miechowskiego

dominują profile związane z rolnictwem i jego otoczeniem (rolniczy, mechaniczny, agrobiznes), w
czym specjalizują się Zespoły Szkół w Książu Wielkim i Szkoła Nr 2 w Miechowie. Szkoła
miechowska ponadto stara się zainteresować potencjalnych kandydatów ofertą nauczania z zakresu
informatyki i elektroniki. Zespół Szkół Nr 1 w Miechowie preferuje natomiast profile ekonomiczno-
handlowe, choć nie zapomina o rolniczym charakterze powiatu, proponując zawód technika
technologii żywienia.
61
Oprócz szkół samorządowych w powiecie miechowskim prowadzą działalność szkoły
niepubliczne, zarówno maturalne, jak również policealne. Profile nauczania tych szkół przedstawiają
się następująco:
„OMEGA”, ul. Konopnickiej 2 w Miechowie:
1. Technikum Samochodowe dla dorosłych (po szkole zasadniczej) – zawód:
- technik pojazdów samochodowych,
2. Policealne Studium Informatyczne dla dorosłych – zawód:
- technik informatyk.
Zakład Doskonalenia Zawodowego w Kielcach, Ośrodek Kształcenia w Miechowie:
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych,
Niepubliczne Liceum Profilowane – profil ekonomiczno – administracyjny,
Niepubliczne Liceum Ekonomiczne – zawód: technik ekonomista,
Niepubliczne Policealne Studium Zawodowe – zawód: technik informatyk.
Szkolnictwo wyższe
Szkolnictwo wyższe reprezentowane jest przez filie dwóch szkół wyższych:
Akademię Ekonomiczną w Krakowie, Filia w Miechowie,
Prywatną Wyższą Szkołę Ochrony Środowiska w Radomiu, Filia w Miechowie.
W powiecie miechowskim reprezentowana jest także szkoła artystyczna z dużymi tradycjami,
a mianowicie Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia im. St. Ogińskiego w Miechowie.
Biblioteki publiczne
Z instytucji oświatowych działających w powiecie miechowskim należy także wyróżnić 16
bibliotek publicznych.
Tabela 42. Biblioteki publiczne w gminach powiatu miechowskiego

Wypożyczenia
Gmina Biblioteki Czytelnicy
w tys. na 1 czytelnika
Charsznica 1 812 16,5 20,3
Gołcza 2 886 14,3 16,2
Kozłów 3 846 10,6 12,5
Książ Wielki 1 542 12,7 23,5
Miechów 4 5076 68,7 13,5
Racławice 1 363 6,1 16,7
Słaboszów 4 914 6,3 6,9
Powiat 16 9439 135,2 14,3
miechowski
Źródło: opracowanie własne na bazie „Wybranych danych o powiatach i gminach województwa
małopolskiego w 2002 r.” (US w Krakowie)
62
Turystyka, sport i rekreacja
W powiecie miechowskim są dwa muzea i 10 gminnych klubów sportowych.
Do dyspozycji mieszkańców powiatu i przybywających tu turystów jest zalew w Tczycy,
w gminie Charsznica. Jego powierzchnia wynosi 2,2 ha, w tym 1,5 ha mierzy lustro wody. Obiektem
do wykorzystania jest również hala sportowa w Charsznicy z widownią na 300 miejsc.
W Miechowie znajduje się basen. Ponadto na terenie miasta i gminy projektowane są
zbiorniki małej retencji, na pograniczu z miastem Miechów i w Przesławicach. Na bazie zbiornika
wodnego w Miechowie przewiduje się lokalizację usług związanych z wypoczynkiem i rekreacją. Ze
względu na swoje położenie pomiędzy Krakowem a Kielcami oraz tradycje związane z Bazyliką
Grobu Pańskiego i szereg innych zabytków architektury Miechów jest atrakcyjnym miejscem
zwiedzania. Może być również potencjalnym miejscem noclegowym dla wycieczek objazdowych.
Potencjał ten należy wykorzystać poprzez uzupełnienie infrastruktury turystycznej w zakresie handlu,
gastronomii i przede wszystkim miejsc hotelowych.
W Racławicach, co roku odbywają się imprezy upamiętniające odniesione
tu zwycięstwo polskich kosynierów nad zaborcą carskim. Między innymi: Ogólnopolski Konkurs
Twórczości o Tematyce Kościuszkowskiej oraz w dniu św. Wojciecha Ogólnopolski Konkurs: „Wybór
Chłopa i Baby Roku”.
Turystyka w powiecie miechowskim nie odgrywa dużej roli. Właściwie stanowi część
marginalną działalności gospodarczej tego regionu. Trzeba jednak zwrócić uwagę na niewątpliwe
walory przyrodnicze powiatu, wynikające z jego położenia.
Powiat miechowski znajduje się na terenie Wyżyny Miechowskiej. Wyżyna jest częścią
makroregionu Niecka Nidziańska stanowiącego południową część Wyżyny Środkowomałopolskiej.
Od północy graniczy z Wyżyną Przedborską i Wyżyną Kielecko-Sandomierską, od zachodu z
Wyżyną Krakowsko-Częstochowską, od południowego wschodu z Kotliną Sandomierską. Obszar
Niecki wznosi się na ogół do 200-300 m n.p.m. i tylko w okolicach Miechowa przekracza 400 m.
n.p.m. Wyżyna pocięta jest głębokimi dolinami, wąwozami o bardzo stromych brzegach,
zagłębieniami i kotlinami. Ma szereg płaskowyżów, wzgórz, garbów i pagórków. Najwyższy punkt -
Biała Góra (koło stacji kolejowej Tunel), wznosi się do 415 m. n.p.m. Ku południowi Wyżyna
Miechowska obniża się prawie o 100 m przechodząc w Płaskowyż Proszowicki. Wyżynę przecinają
rzeki Szreniawa i Niedzica.
Obszary poszczególnych gmin powiatu mają bardzo zróżnicowaną konfigurację terenu
charakteryzującą się dużymi spadkami. Szczególnie widoczne jest to we wschodniej części powiatu -
gminach Słaboszów i Racławice. W gminie Słaboszów, wzniesienia sięgają od 220 - 350 m n.p.m., a
spadki terenu dochodzą do 15 - 20%. Średnia wysokość położenia tej gminy wynosi 290 m n.p.m.
Krajobraz wyżynny na wschodzie powiatu urozmaicony jest licznymi wąwozami i jarami.
Szczególnymi walorami turystycznymi cieszy się gmina Racławice, położona na Wyżynie
Miechowskiej oraz południowej części Płaskowyżu Proszowickiego. Najwyższe wzniesienie ma tu
63
wysokość 380 m n.p.m. Pomiędzy wzgórzami występują obniżenia o kierunku równoleżnikowym
zwane padołami. Jednym z najbardziej charakterystycznych jest Padół Kościejowski. Gmina leży w
strefie ochrony wód podziemnych. Wodę cechuje bardzo dobra jakość (I klasa czystości) powalająca
na wykorzystanie jej bez uzdatniania. Na głębokości 300-400 m stwierdzony został wydajny poziom
wodonośny. Temperatura wody wstępnie pomierzona wahała się w granicach 15-20 °C. Woda z
otworów może być wykorzystana do celów rekreacyjnych i balneologicznych, jednak ich ciepłotę
należy raczej traktować, jako czynnik niekorzystny, w porównaniu do temperatur innych źródeł
geotermalnych w województwie (np. Bańska k. Rabki – temp. ok. 80o C). Stopień czystości powietrza
należy do najlepszych w kraju.
W granicach administracyjnych gminy znajdują się cztery rezerwaty przyrody: Wały, Opalonki,
Sterczów- Ścianka i Dąbie. Na terenie rezerwatu Wały znajduje się (jedno z czterech w Polsce)
stawisko dziewięćsiła popłochlistego. W obrębie gminy znajdują się także pomniki przyrody,
pojedyncze egzemplarze przyrody żywej i nieożywionej, które podlegają ochronie. Szczególnym
ciekawym okazem jest lipa na terenie parku podworskiego w Janowiczkach licząca około 300 lat.
Obok rezerwatów florystycznych utworzono rezerwat historyczno-krajobrazowy o nazwie Kopiec
Tadeusza Kościuszki o powierzchni 18 ha. W rejonie tego rezerwatu w dwusetną rocznicę bitwy
został odsłonięty pomnik Wojciecha Bartosza Głowackiego wykonany według projektu profesora
Mariana Koniecznego.
Północno - zachodnia część powiatu - gmina Kozłów, charakteryzuje się niskofalistą rzeźbą
terenu i stanowi obszar źródłowy rzeki Mierzawy i Nidzicy. Obszar gminy tworzą liczne obniżenia
zwane padołami. To tutaj znajduje się najwyższe wzniesienie na terenie powiatu – Biała Góra o
wysokości 415 m n.p.m.
W zachodniej części powiatu występują liczne wąwozy, parowy, jary i doliny nieckowate
wcinające się we wzgórza. Obszar gminy Gołcza, położonej w południowo - zachodniej części
Wyżyny Miechowskiej, pod względem budowy geologicznej i ukształtowania terenu, należy
częściowo do Wyżyny Krakowsko - Częstochowskiej. Na terenie gminy znajduje się Dłubniański Park
Krajobrazowy.
Na terenie powiatu miechowskiego zachowały się fragmenty pierwotnej przyrody, uznane za
rezerwaty. Należą do nich lasy mieszane z udziałem sosny, dębu, grabu, lipy, buka, jodły i świerka w
okolicach Tunelu (Kępie), Książa Wielkiego (Lipny Dół, Klonowa, Miechowice) oraz zespoły roślinne
o charakterze stepowym w rejonach Klonowa (Sterczów, Opalonki, Dąbie), Jaksic (Złota Góra),
Tunelu (Biała Góra), Strzeżowa. Wzdłuż rzeki Szreniawy i Niedzicy występują zabagnione łęgi
jesionowo - olszowe i pokrewne zbiorowiska, a miejscami również dąbrowy ciepłolubne. W gminie
Książ Wielki znajdują się dwa skupiska leśne objęte szczególną ochroną. Są to rezerwaty przyrody:
Lipny Dół i Kwiatówka.
Największe kompleksy leśne (w obrębie powiatu miechowskiego) występują
w okolicach Wymysłowa, Zagorzyc, Jaksic, (obszar należący do gminy Miechów), Tunelu, Podleśnej
64
Woli Górnej, Przysieki (w gminach Charsznica i Kozłów), Kaliny Wielkiej, Kaliny Las i Marchocic
(zachodnia granica gmin Racławice i Słaboszów). Najwięcej kompleksów leśnych występuje jednak
w obrębie gminy Książ Wielki, w tym największy w okolicach Głogowian, Moczydła i Cisi. W gminie
Kozłów największe kompleksy leśne położone są w rejonie wsi Kępie, Przybysławice, Bryzdzyń,
Marcinowice. Na terenie gminy przeważają lasy gospodarcze. Występują tu także lasy ochronne
(glebochronne) oraz stanowiące rezerwat. Objęte ochroną są lasy dębowo - grabowe, z udziałem
buka oraz rezerwat „Biała Góra”. Rezerwaty te obejmują najbardziej wartościowe obiekty
przyrodnicze. Tabela 34 przedstawia obiekty o szczególnych walorach przyrodniczych na terenie
powiatu miechowskiego.
Tabela 43. Obiekty o szczególnych walorach przyrodniczych w powiecie miechowskim

Powierzchnia obiektów o szczególnych walorach przyrodniczych - prawnie chroniona
Obszary
Rezerwaty Parki Parki Pomniki
Ogółem chronionego
przyrody narodowe krajobrazowe przyrody
(w ha) krajobrazu
(w ha) (w ha) (w ha) (obiekty)
(w ha)
58411,4 108,7 - 1331,4 57080,0 33
Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Stan na 31.XII.2004r.
Kultura
W powiecie miechowskim znajduje się wiele zabytków i obiektów kultury. Oto niektóre
z nich:
Gmina Charsznica
kościół parafialny w Uniejowie wybudowany przez Bożogrobców, datowany na rok 1470;
kościół parafialny w Tczycy pochodzący z I połowy XV wieku;
Zespół dworski w Pogwizdowie.
Gmina Gołcza
Największą placówką kulturalną gminy Gołcza jest Biblioteka i Ośrodek Animacji Kultury im. ks. dr
Jana Piekoszewskiego w Gołczy. BiOAK służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych
lokalnej społeczności, oraz prowadzi działalność kulturalną polegającą na tworzeniu, animacji,
upowszechnianiu i ochronie kultury. Jest także instytucją edukacji pozaszkolnej, a na przestrzeni
ostatnich kilku lat stała się wielofunkcyjnym centrum kultury. Ośrodek Animacji Kultury prowadzi
zajęcia aerobiku, tańca towarzyskiego i nowoczesnego, organizuje konkursy plastyczne oraz
karaoke. Pod jego opieką pozostają chór "Koral" z Gołczy oraz orkiestra dęta "Czapelanka" Czaple
Małe.
65
Ciekawostkę z terenu gminy stanowi miejscowość Wielkanoc, będąca przez długie lata
centrum protestanckich zwolenników Kalwina. Do najciekawszych obiektów wartych zobaczenia na
terenie gminy Gołcza należą:
kościół parafialny w Gołczy;
kościół parafialny w Mostku z 1571 roku z późnobarokową amboną i ołtarzem;
kościół parafialny w Ulinie Wielkiej z 1655 roku z zabytkową drewnianą dzwonnicą
z przełomu XII i XIII wieku;
murowany romański kościół w Wysocicach z przełomu XII i XIII wieku;
zespoły dworskie w Przybysławicach i w Czaplach Wielkich.

Zamek na Mirowie - renesansowy pałac wzniesiony w latach 1585-1595 przez biskupa
krakowskiego Piotra Myszkowskiego i jego bratanka, starosty chęcińskiego. Projekt wykonał dla nich
Santi Gucci. Na początku XVIII wieku zamek przeszedł w posiadanie rodu Wielopolskich, którzy
nadali mu cechy barokowe. W XIX wieku miała miejsce przebudowa w stylu neogotyckim, która
nadała wcześniejszemu pałacowi obecną formę. Na dłuższych osiach powstały ryzality zwieńczone
attyką i narożnymi wieżyczkami. Główne wejście znajduje się od wschodu, tutaj też po obu stronach
pałacu znajdują się dwa pawilony, które pierwotnie mieściły kaplicę i bibliotekę. Zamek broniony był
systemem bastionowym, z którego zachowała się jedna kurtyna ze strzelnicami oraz resztki bastionu.
Obecnie mieści się tu szkoła rolnicza.
Kościół p.w. Św. Wojciecha -Parafialny kościół p.w. Św. Wojciecha w Książu Wielkim,
pochodzi z XV wieku, odnowiony w XVII wieku.
Ponadto warto wymienić następujące zabytki i obiekty kultury:
kościół Św. Ducha i klasztor poaugustiański (1831 r.);
kościół parafialny p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny;
klasycystyczna karczma „Antolka";
Klasycystyczny dwór z XVIII w w Mianocicach;
Pałac Zdziechowskich w Rzędowicach.
Gmina Kozłów
Na terenie tej gminy najważniejszym zabytkiem jest kościół neogotycki murowany
z 1902 roku w Kozłowie, oraz kaplica cmentarna z 1870 roku.
Gmina Miechów
Bazylika Grobu Bożego- początki jej sięgają wieku XII, kiedy to magnat małopolski Jaksa z
rodu Świebodów ufundował pierwsze zabudowania klasztorne. Sprowadził na ziemię miechowską
zakonników z Ziemi Świętej, gdzie opiekowali się Grobem Chrystusa. 10 kwietnia 1996 r. świątynia,
będąca częścią kompleksu budynków sakralnych, otrzymała tytuł i godność Bazyliki Mniejszej. Sama
66
Bazylika ma charakter gotycki i pochodzi z XIV - XV w. Obecne wnętrze kościoła jest wynikiem XVIII
- wiecznej przebudowy. Utrzymane jest w całości w stylu późnego baroku z rokokowymi ołtarzami i
dekoracjami. Kościół łączy się bezpośrednio z budynkiem klasztornym, w którego przyziemiu
znajdują się gotycko - renesansowe krużganki. Wewnątrz wirydarza z wejściem od krużganków
znajduje się wybudowana w okresie renesansu kaplica Grobu Bożego - replika kaplicy jerozolimskiej.
Kościół i klasztor tworzą wraz z budynkami towarzyszącymi zabytkowy zespół klasy
międzynarodowej. Jest to zwarty kompleks budynków. Na cmentarzu kościelnym znajdują się rzeźby:
Św. Jana Nepomucena, Jezusa z Barankiem, Matki Boskiej i kolumna z podwójnym krzyżem
Bożogrobców.
W kościele znajduje się również skarbiec z wieloma cennymi eksponatami pochodzącymi z
okresu świetności Bożogrobców. Są to m.in.: późnogotycki kielich z 1500 roku, unikalny srebrny
relikwiarz w kształcie kaplicy Grobu Bożego w Jerozolimie, kilkadziesiąt bogatych kap, dalmatyk i
ornatów, infuły proboszczów generalnych. Przechowywana jest tutaj też rzeźba „Chrystus w Ogrójcu”
z piętnastego wieku.
Kościół w Siedliskach - murowany kościółek pod wezwaniem Św. Krzyża. Został
wybudowany przez zakon Bożogrobców na przełomie XV i XVI wieku. Ma on kształt łodzi. W XVIII w
do ściany zachodniej została dobudowana drewniana dzwonnica. Świątynia pełniła funkcję miejsca
wielkopiątkowych procesji.
Dworek „Zacisze”- drewniany dworek z 1784 roku, konstrukcji zrębowej, dach łamany,
polski, kryty gontem i papą. Wewnątrz dwa kominki murowane z końca XVIII wieku. W dworku mieści
się ekspozycja związana z insurekcją kościuszkowską oraz Muzeum Regionalne.
Galeria Sztuki „U Jaksy”- istnieje od 1986 roku. Prowadzi działalność wystawienniczą i
edukacyjną, promując sztukę współczesną. Od 1992 roku znajduje się tu stała ekspozycja prac
Stefana Bechowskiego. Galeria organizuje kameralne spotkania muzyczne.
Ponadto warto wymienić następujące zabytki i obiekty kultury:
drewniane budownictwo ludowe w Bukowskiej Woli;
kościół murowany p.w. Św. Wita, Modesta i Krescencji z XIV w, przebudowany
w XIX w, obok oryginalna drewniana dzwonnica z XVIII wieku, w Nasiechowicach;
drewniana kuźnia z 1928 r. w Pojałowicach;
drewniany kościół p.w. Matki Kościoła z 1675 r. w Przesławicach;
kościółek gotycki p.w. Św. Krzyża z XV/XVI wieku w Siedliskach;
kościół murowany p.w. Św. Wojciecha z poł. XVII wieku w Sławicach Szlacheckich.
Gmina Racławice
Gmina Racławice obfituje w obiekty i zespoły zabytkowe prawnie chronione. Są to między
innymi:
zespół dworski z XIX-XX wieku Dziemięrzycach;
67
zespół dworski z XIX-XX wieku w Janowiczach;
willa byłego premiera Walerego Sławka w Janowiczkach z 1935 roku;
kościół p.w. Św. Piotra i Pawła w Racławicach z 1778 roku;
miejsce potyczki z czasów Powstania Kościuszkowskiego oraz Mogiły Kosynierów z 1794 roku.
Gmina Słaboszów
Szczególnie warto tu zboczyć neogotycki kościół parafialny p.w. Św. Mikołaja
oraz dzwonnicę z XIX wieku, znajdującą się przy kościele w Słaboszowie.
Pomimo posiadanych walorów przyrodniczych i kulturowych powiat nie jest postrzegany jako
obszar turystyczny. Głównym tego powodem jest zdecydowanie niedostateczna ilość obiektów
noclegowych i rekreacyjnych oraz brak ciekawej oferty turystycznej.
Tabela 44. Baza turystyczna powiatu miechowskiego na tle powiatów sąsiednich

Miejsca noclegowe Korzystający z noclegów
Powiat w tym w tym turyści
ogółem ogółem
całorocznie zagraniczni
miechowski 24 24 1868 843
Krakowski 1261 1136 2117 13071
Olkuski 572 572 17776 1169
proszowicki 133 133 2698 883
Według danych GUS z 2004 r. jedyny obiekt noclegowy w powiecie miechowskim znajduje się
w gminie Książ Wielki. Gmina dysponuje 24 miejscami noclegowymi.
Korzystający z noclegów turyści zagraniczni stanowią 45% ogółu korzystających
z noclegów turystów.
Dla pozostałych gmin brakuje danych dotyczących bazy noclegowej.
II.2.2.2 Infrastruktura techniczna
System komunikacji
Dostępność komunikacyjna powiatu na zewnątrz, przede wszystkim do głównych rynków

pracy oraz zbytu towarów i usług oraz łatwe przemieszczanie osób i towarów wewnątrz powiatu,
stanowią jeden z podstawowych warunków zrównoważonego rozwoju gospodarczego.
Powiat miechowski jest dostępny z zewnątrz:
drogą krajową Nr 7 Gdańsk - Warszawa – Kielce - Kraków – Chyżne, umożliwiającą sprawne
dotarcie do stolicy regionu. Na terenie powiatu przebiega odcinek o długości 27,677 km (odcinek
68
Moczydło-Szczepanowice). Droga administrowana jest przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i
Autostrad. Stan nawierzchni na terenie powiatu można ocenić jako dobry. Na terenie miejsko-
wiejskiej gminy Miechów znaczny odcinek drogi przeszedł niedawno gruntowny remont, co istotnie
wpłynęło na poprawę jakości tranzytu przez powiat. Ogólny stan nawierzchni można ocenić jako
umiarkowany.
Sieć dróg lokalnych (gminnych i lokalnych miejskich) wynosi ogółem 488 km. Wskaźnik
gęstości dróg wynosi ogółem dla powiatu 72,1 km/100km2 i jest wyższy od średniej dla kraju (59,5
km/100 km2) oraz niższy niż w Małopolsce (110,5km/100 km2). Również wskaźnik remontów dróg
wynoszący 4,12/100 km dróg jest niższy od średniej dla Małopolski (6,6/100 km).
Sieć połączeń komunikacyjnych na terenie powiatu miechowskiego jest stosunkowo dobra.
Tworzą ją droga krajowa Nr 7 i droga wojewódzka nr 783, drogi powiatowe oraz drogi gminne.
Drogi powiatowe łączą wszystkie miejscowości, w których są siedziby urzędów miast
i gmin oraz posiadają odpowiednie połączenie z drogami wojewódzkimi i z drogą krajową
Nr 7.
Zestawienie dróg tworzących sieć drogową na terenie powiatu prezentuje Tabela 36.
Tabela 45. Sieć drogowa na terenie powiatu miechowskiego

Długość drogi na terenie Udział drogi w sieci
powiatu drogowej powiatu
Kategoria drogi [km] [%]
Krajowa 27,7 2,5%
wojewódzka 32,8 2,8%
powiatowa 448,7 39,2%
Gminna 635,4 55,5%
Razem 1144,60 100,0%
Źródło: Informacje z Rejonu Dróg Krajowych – Obwód Poradów, Zarządu Dróg Wojewódzkich –
Obwód Wolbrom oraz urzędów gmin powiatu miechowskiego.
Sieć dróg gminnych jest wystarczająca. Ich stan techniczny jest zróżnicowany. Drogi
asfaltowe, wybudowane w ostatnich latach są w dobrym stanie technicznym, natomiast wybudowane
wcześniej wymagają napraw, remontów lub przebudowy.
Łączna długość sieci dróg powiatowych – w zarządzie Powiatowego Zarządu Dróg
w Miechowie – wynosi 448,7 km. Jakość nawierzchni bitumicznych jest na ogół wysoka, natomiast
pozostałe powiatowe drogi twarde są w znacznej części w złym stanie.
Transport kolejowy
System transportu kolejowego tworzy linia dwutorowa, kierunek północ-południe
przebiegająca przez miasto Miechów wraz z odgałęzieniem w kierunku zachodnim (Olkusz, Górny
69
Śląsk) oraz linia kolei szerokotorowej LHS. Na terenie powiatu znajduje się ważny węzeł kolejowy w
miejscowości Tunel.
Transport lotniczy
Najbliższe międzynarodowe porty lotnicze znajdują się w Krakowie-Balicach oraz
w Pyrzowicach. Powiat miechowski posiada korzystną lokalizację w odległości ok. 50 km od portu
lotniczego w Krakowie-Balicach.
Infrastruktura energetyczna
Sieć wysokiego napięcia (WN) jest w dobrym stanie technicznym. Stan części sieci
elektroenergetycznej SN i NN na terenie powiatu nie odpowiada jego potrzebom aktualnym
i rozwoju gospodarczego. Występują stosunkowo często przerwy w dostawie energii elektrycznej.
Zaspokojenie zwiększonego zapotrzebowania na energię dla celów gospodarczych będzie wymagało
wymiany, bądź dodania transformatorów i likwidacji napowietrznych linii NN.
Tabela 46. Parametry sieci elektrycznej na terenie powiatu miechowskiego
Zużycie energii elektrycznej

Odbiorcy [szt.]
w ciągu roku [MW*h]
Miasto Miechów 4252 9253

Razem tereny wiejskie 4553 8300
Powiat miechowski 8805 17553
Województwo małopolskie 897,7 1 915,6
Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Stan 31.XII.2004r.
Zużycie energii elektrycznej na terenie Miechowa jest większe niż na terenach wiejskich
powiatu miechowskiego, przy czym liczba odbiorców w mieście jest nieco niższa niż na wszystkich
terenach wiejskich powiatu.
Tabela 47. Parametry sieci elektrycznej w wybranych powiatach

Zużycie energii elektrycznej
Powiat Odbiorcy szt.]
w ciągu roku [MW-h]
Miechowski 8805 17553
Olkuski 42635 80058
Krakowski 82416 209096
70
Proszowicki 11869 31500
Dąbrowski 17606 26105
Gospodarka wodno-ściekowa
Powiat miechowski dysponuje wodociągową siecią rozdzielczą o długości 858 km oraz

kanalizacyjną – 74,7 km, które stanowią odpowiednio ok. 5,5% i 1% ogółu sieci
w województwie małopolskim.
Z tymi sieciami połączonych jest ogółem odpowiednio: wodociągi - 10 369 i kanalizacja - 1133
gospodarstw domowych, w tym budynków zbiorowego zamieszkania. Stanowi to odpowiednio 2,9% i
1,0% połączeń w województwie.
Tabela 48. Struktura przestrzenna sieci wodociągowych oraz kanalizacyjnych powiatu

miechowskiego i jej zmiany
Długość sieci
Gmina 1999 2000 2001 2002 2003 2004
[km]
wodociągowej
119,9 119,9 123,6 126,5 128.5 130,5
Charsznica rozdzielczej
kanalizacyjnej 3,2 3,2 3,2 3,2 13.6 13.6
wodociągowej
124,1 124,1 124,1 124,1 124,1 124,1
Gołcza rozdzielczej
kanalizacyjnej 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,00
wodociągowej
39,5 39,5 48,2 57,2 57,2 57,2
Kozłów rozdzielczej
kanalizacyjnej 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
wodociągowej
136,1 136,1 136,1 136,1 136,1 137.4
Książ Wielki rozdzielczej
kanalizacyjnej 4,2 9,2 9,2 9,2 14.2 14,2
wodociągowej
222,3 222,6 222,6 222,7 224.4 227.8
Miechów rozdzielczej
kanalizacyjnej 25,7 33,4 35,6 39,9 43.7 46.9
wodociągowej
75,8 75,8 78,3 78,3 83,0 83,0
Racławice rozdzielczej
kanalizacyjnej 0,00 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
wodociągowej
83,5 83,5 83,5 98,0 98,0 98,0
Słaboszów rozdzielczej
kanalizacyjnej 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
wodociągowej
801,2 801,5 816,4 842,9 851,3 858
Powiat - Ogółem rozdzielczej
kanalizacyjnej 33,1 45,8 48 52,3 71,5 74,7
71
Dysproporcja pomiędzy długością sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na terenie powiatu jest
bardzo duża. Długość sieci kanalizacyjnej stanowi jedynie 8,7% długości sieci wodociągowej. Dzięki
inwestycjom poczynionym w ostatnich latach na terenie gmin powiatu miechowskiego pokrycie
infrastrukturą wodociągową jest stosunkowo duże. Dostępu do wodociągu nie mają jedynie
fragmenty terenów wiejskich, do których, ze względu na duże oddalenie od głównych sieci
wodociągowych, prowadzenie infrastruktury wiązałoby się z ogromnymi kosztami finansowymi.
Słabo rozwinięta sieć kanalizacji sanitarnej obniża atrakcyjność powiatu dla inwestorów. W
związku z tym, władze samorządowe gmin powiatu miechowskiego podejmują działania, służące
zmniejszeniu dysproporcji pomiędzy dobrze rozwiniętą siecią wodociągową, a siecią kanalizacyjną.
Najlepsza sytuacja jest jedynie w gminie o charakterze miejsko-wiejskim - Miechowie, gdzie sieć
kanalizacyjna obejmuje nieco większy odsetek gospodarstw domowych.
Na terenie miasta Miechowa istnieje jedna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 4500
m3/dobę. Oczyszczalnia ścieków powstała w 1984 roku, ścieki oczyszczane są w technologii
mechaniczno-biologicznej. Druga oczyszczalnia ścieków na terenie powiatu, typu „Biovac”, o
przepustowości 200 m3/h, wybudowana została w 2000 r. w gminie Książ Wielki. Trzecia
oczyszczalnia ścieków znajduje się w gminie Charsznica. Jest to oczyszczalnia typu mechaniczno-
biologicznego, a jej przepustowość wynosi 4538 m3 na dobę.
Gospodarka odpadami
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w powiecie miechowskim
jest ich składowanie w kontenerach i wywożenie na składowiska komunalne, które znajdują się w:
Miechowie – składowisko odpadów komunalnych w Miechowie o powierzchni ok. 1,8 ha, które
funkcjonuje od 1959 r. Na składowisku odzyskiwane są tylko elementy metalowe. Obecnie
opracowywany jest projekt rekultywacji składowiska odpadów. Zakończenie rekultywacji istniejącego
składowiska planowane jest na 2007 rok.
Mianocice - Książ Wielki – gminne wysypisko śmieci, wybudowane w roku 1998 zgodnie
z wymogami z zakresu ochrony środowiska, którego eksploatacja planowana jest do 2020 r.
Mieszkańcy gminy Słaboszów korzystają z wysypiska śmieci w Sielcu Biskupim –
w gminie Skalbmierz, na które wywożone są odpady zebrane wcześniej do kontenerów.
Gmina Charsznica wydała zezwolenia na wywóz odpadów stałych z terenu gminy firmom
prywatnym. Podobne rozwiązanie stosują gminy Kozłów oraz Racławice. Natomiast mieszkańcy
gminy Gołcza podpisują umowy, dotyczące odbioru odpadów komunalnych, indywidualnie.
Masa odpadów wytworzonych w roku 2004 w powiecie wynosi 14,1 tys. ton,
co stanowi zaledwie 2,0% masy odpadów wytworzonych w 2004 r. w województwie. Na terenie
powiatu miechowskiego wykorzystano 14,0 tys. ton odpadów, co stanowi prawie100% wszystkich
wyprodukowanych odpadów w tym roku.
72
Ilość wywożonych odpadów z powiatu miechowskiego jest jedną z najmniejszych
w województwie małopolskim. Oznacza to, że znaczna ilość śmieci jest niezagospodarowana w
sposób systemowy.
Tabela 49. Odpady wytworzone w ciągu 2004 roku wybrane powiaty

Powierzchnia
Wykorzystane Odpady
Odpady niezrekultywo-
odpady nagromadzone na
Powiat wytworzone w wana
wytworzone w składowiskach
ciągu roku [tys. t] składowania
ciągu roku [tys. t] własnych [tys. t]
odpadów [ha]
Miechowski 14.1 14,00 - -
Olkuski 2257.5 1628.9 82.0 96.9
Krakowski 758.2 682.4 47.5 85.1
Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Stan na 31.XII. 2004r.
Usługi telekomunikacyjne
Na terenie powiatu miechowskiego działa sieć telefonii kablowej Telekomunikacji Polskiej SA
oraz sieci telefonii komórkowej (ERA GSM, PLUS GSM i Orange). Przez teren powiatu przebiegają
magistrale światłowodowe.
Średni poziom telefonizacji powiatu mierzony liczbą abonentów telefonii przewodowej na
1000 mieszkańców jest niski. W kraju na 1000 mieszkańców przypada średnio 194 abonentów
telefonii przewodowej, w woj. małopolskim 185, a w powiecie miechowskim 119. Znacznie wyższy od
średniej krajowej i jednocześnie najwyższy w powiecie poziom telefonizacji wynoszący 274
abonentów na 1000 mieszkańców osiągnęło miasto Miechów.
W pozostałych gminach oraz na wiejskich obszarach gminy Miechów wskaźniki telefonizacji
są niskie. Najgorsza sytuacja w tym zakresie panuje w gminach Kozłów (20,4)
i Racławice (35,3).
Gazownictwo
Powiat miechowski dysponuje słabo rozwiniętą gazociągową siecią o długości 94,7 km, która
stanowi ok. 0,43% ogółu rozdzielczych sieci gazociągowych w województwie małopolskim. Z sieci
gazociągowej korzysta ponad 0,4 tys. odbiorców. Stanowi to 0,06% podłączeń w województwie.
Tabela 50. Parametry sieci gazociągowej na terenie powiatu miechowskiego

Połączenia do
Sieć gazowa Odbiorcy gazu Zużycie gazu
budynków
ogółem [km] z sieci [tys.] z sieci [hm3]
mieszkalnych
Powiat miechowski 94.3 579 0,4
73
0,2
Województwo
21 485,6 370 963 662,8 401,6
małopolskie
Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Stan na 31.XII. 2004r.
Tabela 51. Porównanie parametrów sieci gazociągowej w wybranych powiatach.

Połączenia do
Sieć gazowa Odbiorcy gazu z Zużycie gazu
Powiat budynków
ogółem [km] sieci [tys.] z sieci [hm3]
mieszkalnych
Miechowski 94.3 579 0,4 0,2
Olkuski 758.8 16861 24.5 11.90

Krakowski 2513.8 47508 46.6 39.20
Proszowicki 255.8 1990 1.2 1.10
Dąbrowski 840.3 8738 9.2 6.20
Źródło: Główny Urząd. Stan na 31.XII.2004r.
Porównując powiat miechowski z sąsiednimi powiatami województwa małopolskiego, należy

go zaliczyć do grupy niskouprzemysłowionych powiatów rolniczych, charakteryzujących się
niekorzystnymi wskaźnikami infrastrukturalnymi.
Zasoby mieszkaniowe
Na zasoby mieszkaniowe powiatu miechowskiego składa się 17 228 mieszkań
o łącznej powierzchni 1 335 664 m2 (2004 r.). W strukturze własności – obok najliczniejszego
budownictwa jednorodzinnego – wyróżnić można lokale gminne (2,6% ogółu mieszkań), pozostałe są
indywidualne. Średnia powierzchnia jednego mieszkania w powiecie miechowskim osiągnęła w 2004
roku wysoką wartość 77,52 m2, nieco niższą od adekwatnego wskaźnika dla regionu małopolskiego
(72,6 m2).
Tabela 52. Zasoby mieszkaniowe w gminach powiatu miechowskiego w 2004 r.

Liczba
Gmina Powierzchnia w m2
Mieszkań ogółem Izb ogółem
Charsznica 2522 9885 208394
Gołcza 1944 7284 153984
Kozłów 1773 6293 134280
Książ Wielki 2076 7543 167107
Miechów 6813 25309 489903
Racławice 819 3051 70249
Słaboszów 1281 5009 111747
74
Powiat miechowski 17228 64374 1335664
Region małopolski 1010900 3828700 74260900
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS
Tabela 53. Zasoby mieszkaniowe w powiatach w 2004 r.

Liczba
Powiat Powierzchnia w m2
Mieszkań ogółem Izb ogółem
Miechowski 17228 64374 1335664

Krakowski 73132 298980 6299792
Olkuski 37098 145792 2680485
Proszowicki 12273 50821 1147745
Dąbrowski 15288 60750 1314222
II.2.3 Odnawialne Źródła Energii

Jedną z cech współczesnej gospodarki jest rosnące zapotrzebowanie na surowce
energetyczne, których zasoby systematycznie się zmniejszają, co powoduje wzrost ich cen,
odczuwany nie tylko przez podmioty gospodarcze, ale też przez ogół mieszkańców. Równocześnie
pojawiają się nowe możliwości pozyskiwania energii, dzięki osiągnięciom nauki i wdrażaniu do
działalności gospodarczej efektów postępu technicznego i biologicznego.
Jednym z sektorów gospodarki, który może mieć znaczący udział w produkcji surowców
energetycznych, jest rolnictwo. Przemawiają za tym następujące argumenty: niepełne wykorzystanie
zasobów ziemi rolniczej (odłogi, ugory) ze względu na niskie tempo wzrostu popytu na żywność;
nadwyżki zasobów pracy w rolnictwie, których wykorzystanie do wytwarzania surowców
żywnościowych jest bardzo utrudnione; niski poziom dochodów dużej części ludności rolniczej.
Rozwiązywaniu tych problemów może służyć między innymi upowszechnienie produkcji surowców
energetycznych w gospodarstwach rolnych.
Należy przy tym zauważyć, że taki profil działalności gospodarczej w rolnictwie może
przyczyniać się nie tylko do rozwiązywania podstawowych problemów ludności rolniczej, ale ma
także ważny aspekt społeczny (aktywizacja gospodarcza obszarów wiejskich)
i środowiskowy (poprawa walorów krajobrazowych środowiska wiejskiego, poprawa bilansu
energetycznego gospodarki prowadząca do zmniejszania zanieczyszczeń środowiska
przyrodniczego).
Podejście takie związane jest z nowym spojrzeniem na rozwój ekonomiczny, zwłaszcza w
kontekście dotychczasowego sposobu gospodarowania zasobami naturalnymi, kapitałem rzeczowym
i ludzkim. Momentem przełomowym w takim pojmowaniu tych zagadnień stała się posiedzenie
Konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój”, które odbyła się 1992 roku w Rio de
Janeiro. Przyjęto wówczas zbiór zasad dotyczących rozwoju, które nazwano zasadami
75
zrównoważonego rozwoju. Ich istotą, najogólniej rzecz ujmując jest taki rozwój, który oznacza
zachowanie zasobów dla przyszłych pokoleń.
W skali lokalnej w kreowaniu rozwoju wiodącą rolę odgrywa samorząd terytorialny. Wynika to
z jego istoty. W myśl art. 3 Karty Samorządu Terytorialnego samorząd terytorialny oznacza prawo i
zdolność społeczności lokalnej do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych
na własną odpowiedzialność i w interesie mieszkańców w granicach określonych prawem.
Działania wspierające rozwój energii ze źródeł odnawialnych muszą być realizowane zarówno
przez instytucje centralne jak i samorządowe. Każda gmina w Polsce ma obowiązek opracowania
planu założeń zaopatrzenia w ciepło i energię oraz uchwalenie takiego planu przez Radę Gminy.
Tabela 54 Wielkość potencjału technicznego zasobów energii odnawialnej w ciągu roku w

Polsce
Źródło energii Potencjał techniczny Udział poszczególnych
poszczególnych odnawialnych rodzajów zasobów w całkowitym
zasobów energii w Polsce potencjale technicznym (%)
(PJ/rok)
Biomasa 755 43,1
Energia wodna 49 2,8
Zasoby geotermalne 220 12,6
Energia wiatru 281 16,1
Promieniowanie słoneczne 445 25,4
Ogółem 1750 100,00
Powiat miechowski może odegrać znaczącą rolę w zakresie produktów na cele

energetyczne ze względu na duże możliwości produkcyjne, bardzo dobre ziemie
i bliskość Krakowa. Uprawy energetyczne są coraz bardziej opłacalne ekonomicznie przy
dość niskich kosztach robocizny i niskich nakładach finansowych przy zakładaniu plantacji.
Możliwość rozwoju będzie jednak ograniczona brakiem tradycji upraw energetycznych,
koniecznością zastosowania nowych maszyn i urządzeń. Tylko dobrze przygotowane akcje
szkoleniowe informacyjne i promocyjne mogą przynieść spodziewane rezultaty.
Z całą pewnością można stwierdzić, że rodziny wiejskie, dużą część dochodów będą
w przyszłości generowały z agroenergetyki. Znacznie wzrasta zapotrzebowanie na odnawialne
źródła energii, umocowanie legislacyjne, co w perspektywie stanowi znaczącą gwarancję dla
funkcjonowania rolnictwa, a także poprawi samowystarczalność energetyczną wsi. Celem
Uchwały Sejmu RP „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” z 23.08.2001 r., jest wzrost
wykorzystania odnawialnych źródeł energii do 7,5% w roku 2010 i 14% w 2020.
76
Biomasa
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i pracy z dnia 9 grudnia 2004 roku biomasa
to stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji,
pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także części
pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji (Dz. U. Nr 267, poz.2656). Jako surowiec
energetyczny wykorzystana jest głównie biomasa pochodzenia roślinnego, powstała w procesie
fotosyntezy.
Powiat miechowski to przede wszystkim dobre ziemie nadające się do upraw zbóż,
ziemniaków, warzyw. Słoma będzie stanowiła istotny składnik surowców energetycznych.
Główne rodzaje biomasy wykorzystywanej na cele energetyczne:
drewno i odpady z przerobu drewna: drewno kawałkowe, trociny, wióry, zrębki, kora.
rośliny pochodzące z upraw energetycznych: rośliny drzewiaste szybko rosnące jak wierzba, topola,
eukaliptusy, wieloletnie rośliny dwuliścienne tropinambur, ślazowiec pensylwański, rdest, wieloletnie
trawy, trzcina pospolita, miskanty; produkty rolnicze oraz odpady organiczne z rolnictwa, np. słoma,
siano, buraki cukrowe, trzcina cukrowa, ziemniaki, rzepak, pozostałości przerobu owoców
i warzyw, odchody zwierzęce; frakcje organiczne odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów
ściekowych, niektóre odpady przemysłowe np. z przemysłu papierniczego drzewnego.
W Polsce z 1 ha użytków rolnych zbiera się rocznie ok. 10 ton biomasy, co stanowi
równowartość ok. 5 ton węgla kamiennego. Podczas jej spalania prawie nie wydzielają się związki
siarki i azotu. Powstający gaz cieplarniany - dwutlenek węgla jest asymilowany przez rośliny
wzrastające na polach, czyli jego ilość w atmosferze nie zwiększa się. Zawartość popiołów przy
spalaniu wynosi od 1%-4% spalonej masy, podczas gdy przy spalaniu gorszych gatunków węgla
sięga nawet 20%.
Słoma
W przypadku słomy, szczególnie cenne energetycznie, a zupełnie nieprzydatne w rolnictwie, są

słomy rzepakowe, bobikowe i słonecznikowe. Rocznie polskie rolnictwo produkuje ok. 25 mln ton
słomy. Na wielkość produkcji słomy wpływa wiele czynników. Do najważniejszych należy zaliczyć:
powierzchnię uprawy roślin, plon, gatunek rośliny, odmianę, nawożenie, przebieg pogody i inne.
Jedną z możliwości zagospodarowania nadwyżek słomy jest wykorzystanie jej w energetyce.
Do celów energetycznych może być wykorzystana słoma wszystkich rodzajów zbóż oraz rzepaku,
gryki i łubinu. Jednak ze względu na powszechne występowanie wykorzystywana jest słoma: żytnia,
pszenna, rzepakowa i gryczana oraz łubinu. W porównaniu z innym materiałem do spalania, słoma
jest dość uciążliwa. Ze względu na różnorodny materiał i szczególnie do jednostki objętości ma
niższe wartości energetyczne. Należy zwrócić uwagę na ilość substancji lotnych oraz niższe
77
zawartości siarki w słomie niż w węglu. Słoma do celów energetycznych musi spełnić określone
wymagania technologiczne.
Dla suchej słomy wartość opałowa zawiera się w stosunkowo wąskim przedziale
od 14 ÷ 15 MJ/kg i zależy od gatunku słomy. Natomiast wartość opałowa węgla waha się
od 18 ÷ 29,3 MJ/kg. Można przyjąć, że pod względem energetycznym 1,5 tony słomy równoważne
jest jednej tonie węgla kamiennego.
Tabela Porównanie średniej wartości opałowej 1 kg różnych surowców energetycznych

Nośnik Wartość opałowa MJ/kg
Słoma żółta 14,3

Słoma szara 15,2
Drewno odpadowe 16,0
Węgiel kamienny 25,0
Gaz ziemny 48,0
W powiecie miechowskim przy dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych, średnie

powierzchnia gospodarstwa wynosi ok. 5,25 ha. Najczęstszą formą zbierania słomy jest jej
belowanie w małe, prostopadłościanowe kostki o wymiarach 30 x 40 x 60cm, o wadze około 10 –
12kg. Znaczna część gospodarstw posiada niezbędny sprzęt mechaniczny do takiego zbioru słomy.
Kostki te można wykorzystać najczęściej do kotłów o mocy 25 – 40 kW. Składowanie tak
sprasowanej słomy jest proste przy wykorzystaniu sprzętu mechanicznego jak
i załadunku ręcznego. W powiecie miechowskim zasoby słomy są znaczne, szczególnie
w dużych gospodarstwach, gdzie występują trudności z jej zagospodarowaniem. Szacuje się, że do
ogrzania domu jednorodzinnego potrzebne są zbiory słomy z powierzchni około 2ha. Dom o
powierzchni ogrzewanej 100m2 i potrzebach energetycznych 100 kW/m2 można ogrzać zużywając
rocznie 5 ton słomy przy sprawności kotłów 75%. Kotły na słomę mogą być włączone do sieci
centralnego ogrzewania obok tradycyjnego pieca, co pozwala zachować bezpieczeństwo
energetyczne na wypadek braku słomy.
Innym sposobem na przygotowane słomy do spalania jest jej brykietowanie. W tym przypadku
niezbędnym staje się dysponowanie mało jeszcze rozpowszechnionym sprzętem jakim są
brykieciarki. Jest to sprzęt dość drogi dla jednego gospodarstwa, stąd racjonalnym rozwiązaniem
byłoby wspólne zakupywanie i użytkowanie przez kilka – kilkanaście gospodarstw.
78
W powiecie miechowskim brane jest pod uwagę jeszcze inne rozwiązanie. Samorządy gmin
zastanawiają się na zakupieniem takich urządzeń poprzez zakłady gospodarki komunalnej (ZGK) i
świadczenie usług prasowania słomy czy siana dla miejscowych rolników. Mogłoby to się odbywać
odpłatnie, bądź w postaci pobrania części wykonanych brykietów, które następnie byłyby
wykorzystywane do ogrzewania obiektów zarządzanych przez te jednostki. Jeszcze innym możliwym
rozwiązaniem byłoby skupowanie przez ZGK od rolników słomy i brykietowanie jej z przeznaczeniem
na własne potrzeby lub dalszą odsprzedaż. Rozwiązania takie stosowane są z powodzeniem na
Zachodzie Europy.
Owies
Uprawę owsa cechują małe wymagania glebowe, co oznacza, że owies może być uprawiany
wszędzie. Na ziemiach powiatu miechowskiego istnieje długa tradycja uprawy tego zboża, stąd też
gospodarstwa są wyposażone w sprzęt techniczny, niezbędny jego uprawy i zbioru. W gminach
powiatu miechowskiego jest dostatecznie dużo wolnych gruntów, na których owies może być z
powodzeniem uprawiany. Zaletą owsa jest to, iż jest łatwy w uprawie, przechowywaniu i transporcie.
Owies jest łatwy w spalaniu a ceny tego ziarna są konkurencyjne w stosunku do innych zbóż.
Owies jest odnawialnym surowcem opałowym produkowanym lokalnie. Powstały
w procesie jego spalania popiół może być wykorzystywany jako nawóz, co może przyczynić się do
redukcji zużycia nawozów sztucznych. W procesie spalania nie powstaje dodatkowy CO2, nie ma
zatem wpływu na efekt cieplarniany. Kotły grzewcze mogą być również używane do spalania innych
paliw, co stwarza więcej możliwości dla konsumenta.
Koncepcja energetycznego wykorzystania ziarna owsa, rozpowszechniona już
w Szwecji, może zostać z powodzeniem wdrożona w Polsce. Owies stanowi zaledwie 3% światowej
powierzchni uprawy zbóż ( jest to ok. 17,9 mln. ha). Równocześnie niski poziom plonowania – 17,5
dt/ha- powoduje, że jego udział w zbiorach zbóż stanowi tylko 1,7%. Również w Polsce zbiory owsa
są niewielkie w ostatnich latach stanowią ok. 6,2% wszystkich zbóż. Ma to głównie podłoże
ekonomiczne – cena ziarna jest niższa niż pszenicy. Plon ziarna w Polsce wynosi średnio 25,3 dt z 1
hektara, w powiecie miechowskim na dobrych glebach plon wynosi ok. 35,0 dt z 1 hektara. Z
agrotechnicznego punktu widzenia spadek areału owsa jest zjawiskiem niekorzystnym, gdyż gatunek
ten posiada właściwości fitosanitarne, dzięki czemu jest dobrym przedplonem dla innych roślin, w
tym także dla zbóż.
Owies może być uprawiany na glebach ubogich i na gruntach skażonych, skąd pobiera
znaczne ilości metali ciężkich – wtedy nie nadaje się do wykorzystania w żywieniu człowieka czy
zwierząt, można go przeznaczyć na cele energetyczne.
79
Technologia spalania zbóż jest od lat stosowana w Skandynawii gdzie funkcjonują różne
rozwiązania urządzeń do spalania ziarna owsa i innych zbóż. Palniki (przystawki)
do spalania ziarna przeznaczone są głównie do ogrzewania gospodarstw rolnych, można je również
wykorzystać w kotłowniach budynków użyteczności publicznej czy pomieszczeń produkcyjnych w
zależności od wielkości kotła i zapotrzebowania na moc. Palnik można podłączyć do każdego pieca
na paliwo stałe o mocy do 30KW.
W powiecie miechowskim funkcjonuje 45 gospodarstw opalanych owsem (44 na terenie
gminy Miechów i 1 na gminie Charsznica). Zużycie owsa waha się od 100% do 12% wagi spalanego
wcześniej opału (węgiel, miał, koks).
Należy dodać jeszcze, ze ceny owsa tuż po żniwach wynosiły ok. 150-170 zł/t,
co w rachunku ekonomicznym daję jeszcze większe oszczędności. Ponadto popiół otrzymany ze
spalania owsa nadaje się do zastosowania jako nawóz.
Spalanie owsa przez rolników do ogrzewania domów nie zanieczyszcza środowiska, a
powstający popiół rolnik stosuje do nawożenia pola. Wykorzystanie ziarna owsa do celów
grzewczych bywa jednak łatwiejsze do wdrożenia niż przekonanie polskich rolników
do upraw roślin energetycznych. Rolnicy mają doświadczenie w uprawie zboża, posiadają
odpowiedni sprzęt i zaplecze maszynowe, potrafią odpowiednio przechowywać zboże. W gminie
Miechów przeprowadzono w sierpniu 2005 roku próby spalania nasion łubinu (sucha masa) w
palnikach do spalania owsa. Efekty były bardzo obiecujące. Należy dodać, że plon nasion łubinu jest
dużo wyższy niż plon owsa z hektara. Mimo, iż koncepcja spalania owsa jest stosunkowo nowa, to
daje się zauważyć bardzo duże zainteresowanie ze strony rolników zakupem odpowiednich palników
i obniżeniem kosztów ogrzewania domu i produkcji ciepłej wody użytkowej. Na terenie gminy
Miechów funkcjonują jeszcze trzy kotły do ogrzewania szkoły po 110 KW każdy z możliwością
spalania owsa. Takie rozwiązania przyniosą w przyszłości duże korzyści w zakresie ochrony
środowiska i oszczędności w budżecie szkoły.
Jako surowiec energetyczny może być wykorzystana również biomasa pochodząca
z innych niż w/w upraw. W powiecie miechowskim na plantacjach energetycznych mogą być z
powodzeniem uprawiane następujące rośliny:
wierzba wiciowa,
ślazowiec pensylwański zwany również malwą pensylwiańską,
słonecznik bulwiasty, zwany powszechnie topinamburem,
róża wielkokwiatowa,
rdest sachaliński,
trawy wieloletnie takie jak: miskant olbrzymi, miskant cukrowy, spartina preriowa, palcztka Gerarda,
lnianka siewna.
Wykorzystanie rzepaku na cele energetyczne
80
Ostatnie lata charakteryzują się dużym wzrostem zapotrzebowania na surowce
i energię. Wynika to z dynamiki rozwoju gospodarczego oraz przyrostu ludności w świecie. Opieranie
gospodarki na surowcach konwencjonalnych - wyczerpywalnych oraz paliwach pochodzenia
zagranicznego, stwarza zagrożenie ograniczenia dostępu do rynku paliw. Dlatego dysponowanie
zasobem paliw własnej produkcji dawałoby większą niezależność od czynników zewnętrznych.
Uwarunkowania prawne Unii Europejskiej, a także krajowe rozwiązania prawne o organizacji rynku
ekopaliw ciekłych oraz ekokomponentów do ich produkcji dotyczącej obowiązku stosowania
składników roślinnych do paliw, wskazują, że znaczenie gospodarcze tych upraw będzie rosło.
Jednymi z ważniejszych roślin uprawnych, które mogą być wykorzystane na cele energetyczne są
rzepak i rzepik. Produkcja paliwa z tych roślin stwarza możliwość lepszego wykorzystania zasobów
ziemi oraz przyczynia się do tworzenia nowych miejsc pracy i rozwoju obszarów wiejskich. To
biopaliwo oraz jego właściwości ekologiczne należy lansować jako szczególnie cenne. Powodzenie
tego przedsięwzięcia jest uzależnione od możliwości upowszechnienia wśród rolników uprawy
rzepaku, będącego w naszym klimacie podstawową rośliną oleistą.
Powiat Miechowski zalicza się do obszarów Województwa Małopolskiego, na których
rolnictwo jest głównym działem gospodarki i stanowi podstawowe źródło utrzymania miejscowej
ludności. Powiat ten zaliczono w „Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego” do obszaru o
największych możliwościach intensywnego rozwoju rolnictwa i rodzinnych gospodarstw rolnych, o
relatywnie mniejszym rozdrobnieniu ziemi.
Ogólna powierzchnia użytków rolnych w powiecie wynosi prawie 56 tys. ha, w tym:
1,1% stanowią grunty klasy I,
8,3% stanowią grunty klasy II,
56,0% stanowią grunty klasy III,
26,3% stanowią grunty klasy IV,
6,8% stanowią grunty klasy V,
1,5% stanowią grunty klasy VI.
Powiat Miechowski plasuje się na 4 miejscu w województwie pod względem procentu gleb
wysokiej jakości (klasy I, II, III). Charakterystyka jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej metodą
Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, oceniającą poszczególne elementy
środowiska (glebę, warunki klimatyczne i wodne, rzeźbę terenu) przeprowadzona dla gmin Powiatu
Miechowskiego wskazuje, że Powiat ten znajduje się także na 3 miejscu w województwie. Oznacza
to, że są tu bardzo dobre warunki dla uprawy tak wymagających roślin jak rzepak czy rzepik.
Tabela powyższa przedstawia zasoby jakimi dysponuje Powiat Miechowski. Jeżeli całość upraw
rolniczych przeznaczona byłaby na uprawę rzepaku, ilość wytworzonego biopaliwa przewyższyłaby
jego zapotrzebowanie.
81
Zgodnie z uwarunkowaniami funkcjonowania gospodarstw rolniczych korzystne jest przeznaczenie
30% gruntów uprawnych pod uprawy rzepaku ze względu na płodozmian i nie zachwianie celów
produkcyjnych gospodarstwa a ilości wytworzonego biopaliwa około 33% mogą służyć jako dodatki
do mieszanek do paliw.
Znaczne rozdrobnienie gospodarstw w powiecie miechowskim powoduje, że tylko niewielka ich
część może prowadzić uprawę rzepaku na dużą skalę. Rozwiązaniem byłoby zawieranie między
sąsiadami porozumień, umożliwiających ustalenie jednego płodozmianu dla kilku gospodarstw i
wspólne magazynowanie zbiorów. Zastosowanie tej formy współpracy umożliwiłoby wykorzystanie
nowych, bardziej wydajnych technologii oraz maszyn gwarantujących wysoką jakość i dużą
efektywność pracy i dotrzymywanie terminów agrotechnicznych.
Wprowadzenie na szeroką skalę upraw roślin oleistych i wykorzystanie ich do celów energetycznych
będzie wymagało podjęcia działań szkoleniowych i promocyjnych.
Potencjał energii słonecznej w Polsce i gminach Powiatu Miechowskiego
Energia słoneczna nie niesie ze sobą żadnych zagrożeń z punktu widzenia ochrony
środowiska i jest jedną z najczystszych form energii odnawialnej. Potencjał energii słonecznej
jest ogromny, a stopień jej wykorzystania do produkcji ciepła jest jeszcze znikomy. W 2002
roku najwięcej kolektorów słonecznych tj. 76% zainstalowano w Chinach, udział krajów
europejskich wyniósł 12%, udział Izraela i Turcji 6%, Japonii 2%, a udział reszty świata 4%.
W „Białej Księdze” dokumencie Komisji Europejskiej zapisano obowiązek zainstalowania w
Krajach Unii Europejskiej około 15 mln m 2 kolektorów słonecznych do 2003 roku i 100 mln m 2
do roku 2010. Pierwszy z postawionych celów został prawdopodobnie osiągnięty, natomiast
drugi cel będzie wymagał wielu wysiłków pojedynczych ludzi, różnych instytucji i całych
społeczności, a także wsparcia politycznego poszczególnych krajów członkowskich jak i władz
Unii Europejskiej.
Udział energii słonecznej w Europie charakteryzował się znaczącym wzrostem w
okresie ostatniej dekady. Średni przyrost powierzchni kolektorów słonecznych wynosił 13,6%
w ciągu roku. Tym samym został prawie osiągnięty cel końcowy narzucony w „Białej
Księdze”. Uwzględniając 1,6 mln m2 kolektorów słonecznych bez osłony przeźroczystej
wykorzystywanych do podgrzewania wody w basenach kąpielowych. Całkowita powierzchnia
zainstalowanych kolektorów w końcu 2002 roku wynosiła 12,3 mln m 2. W związku z tym
realne było osiągnięcie w końcu roku 2003 docelowej wielkości 15 mln m2.
Energia słoneczna jest wykorzystywana z powodzeniem nie tylko w krajach położonych
na południu Europy, które mają bardzo dobre warunki nasłonecznienia, jak Hiszpania,
Portugalia, Włochy, ale także w krajach o ostrzejszym klimacie i mniejszym nasłonecznieniu
jak Austria, Dania, Niemcy, gdzie znajduje się duża liczba instalacji solarnych. Należy
82
podkreślić, że oprócz warunków nasłonecznienia, bardzo ważną rolę odgrywają takie czynniki,
jak świadomość społeczeństwa dotycząca ochrony środowiska, polityka państwa, władz
regionalnych i lokalnych, dotycząca finansowego wspierania inwestycji związanych z
wykorzystaniem energii odnawialnej, a także odpowiednie regulacje prawne.
Do warunków, które wpływają na zwiększenie udziału kolektorów słonecznych należą:
Regulacje prawne określające obowiązek wykorzystania energii słonecznej;
Stabilne i poprawnie określone środki finansowe na cele inwestycyjne;
Spodziewany wzrost cen paliw konwencjonalnych stosowanych do produkcji ciepła;
Odpowiedni poziom świadomości ludzi, dotyczący oszczędzania energii i ochrony środowiska;
Prowadzenie odpowiedniej kampanii promującej energie słoneczną;
Dobrze przygotowane projekty demonstracyjne pokazujące wykorzystanie energii słonecznej;
Odpowiednie przygotowanie pracowników do wykonywania projektów i montażu instalacji
solarnych;
Możliwość zastosowania produktów i rozwiązań standardowych, pokazujących zalety instalacji
solarnych
Polska posiada korzystne warunki klimatyczne do efektywnego pozyskiwania energii
pochodzącej ze Słońca. Energia ta przetworzona za pomocą kolektorów cieczowych może być
wykorzystywana do produkcji ciepłej wody użytkowej bądź wspomagania układów centralnego
ogrzewania. Według opracowań krajowych naukowców roczna wartość nasłonecznienia w Polsce,
czyli ilość czasu kiedy słońce znajduje się nad horyzontem i nie jest zasłonięte chmurami, wynosi
średnio 1200-1700 godzin. Trochę bardziej optymistyczne dane można odnaleźć w jednej z ulotek
zagranicznych producentów kolektorów, który podaje, że słonecznych godzin w roku mamy około
1900.
Rozkład nasłonecznienia w zależności od pory roku. Wielkość ta charakteryzuje się
nierównym rozkładem. Najwięcej ciepła można pozyskać w okresie wiosenno-letnim, od początku
kwietnia do końca września, kiedy słońce znajduje się najdłużej nad horyzontem. W zimie, gdy
zapotrzebowanie na energię jest największe, pożytek z kolektorów słonecznych jest znacznie
mniejszy. Krótkie i pochmurne dni sprawiają, że ilość docierającej energii spada nawet poniżej 10
proc. w porównaniu z okresem letnim. Jak twierdzą eksperci, najlepszym rejonem w Polsce są tereny
województwa lubelskiego, gdzie wielkość napromieniowania słonecznego wyliczono na ponad 1048
kWh/m kw. w skali roku. Średnia dla obszaru Polski wynosi ok. 990 kWh/m2./rok. Najsłabszy dopływ
energii rejestruje się w województwach północnych z wyłączeniem obszaru Wybrzeża Zachodniego.
Niższy poziom napromieniowania występuje też w rejonach o większym zanieczyszczeniu atmosfery,
czyli tereny uprzemysłowione, takie jak np. Śląsk. Tam wartość napromieniowania może odbiegać od
średniej krajowej do 10 proc.
Energia słoneczna jest bezpłatna, a do tego efektywna także w naszej strefie
klimatycznej, jeśli wykorzystuje się system solarny z wysoko sprawnymi kolektorami i
83
odpowiednimi elementami systemu. Dobrze dobrany układ może pokryć 50-60% rocznego
zapotrzebowania na podgrzewanie ciepłej wody, jak również przyczynić się do obniżenia
kosztów ogrzewania.
Gminy powiatu miechowskiego leżą w północnej części Małopolski. Zasoby energii
słonecznej określono na podstawie parametrów opisujących nasłonecznienie, natężenie
promieniowania słonecznego oraz napromieniowania słonecznego.
Rysunek 29 - wartość nasłonecznienia dla gmin powiatu miechowskiego
250
200
150
100
50
0
42 h - styczeń 53 h - luty 84 h - marzec
118 h - kwiecień 168 h - maj 179 h - czerwiec
191 h - lipiec 210 h - sierpień 172 h - wrzesień
114 h - październik 73 h - listopad 39 h - grudzień
Wykres przedstawia wartość nasłonecznienia (liczba godzin z bezpośrednio widoczną tarczą

słoneczną) dla gmin powiatu miechowskiego w oparciu o dane stacji aktynometrycznych IGWiM
w Warszawie.
Średnie natężenie promieniowania słonecznego, tj. ilość energii słonecznej docierającej w
ciągu jednej sekundy na powierzchnię jednego metra kwadratowego, dla obszaru powiatu
miechowskiego wyniosło w 2003 roku 910 W/m2 .
Do zaprojektowania urządzeń przetwarzających energię słoneczną na energię cieplną lub
elektryczną konieczna jest znajomość napromieniowania całkowitego wyrażona w MJ/m2. Obliczenie
potencjalnych zasobów energii słonecznej dla powiatu miechowskiego przedstawia poniższa tabela
na podstawie PN-B/1999–02025 pt. „Pomiary nasłonecznienia” oraz oszacowanych danych w
oparciu o informacje Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
84
Tabela 54 Zasoby energii słonecznej dla gmin powiatu miechowskiego
Całkowita
Uzysk energia Pokrycie
Napromieniowani Energia
energii potrzebna do zapotrzebowan
Miesiąc e konwencjonaln
z kolektorów podgrzania ia
[kWh] a [kWh]
[kWh] wody [%]
[kWh]
Styczeń 137,1 63,9 412,3 366,4 15,5
Luty 255,7 113,9 372,4 276,5 30,6
Marzec 531,9 264,7 412,3 165,6 64,2
Kwiecień 729,3 337,9 399,0 79,1 84,7
Maj 853,7 399,1 412,3 31,2 96,8
Czerwiec 921,5 395,4 399,0 21,6 99,1
Lipiec 859,5 409,8 412,3 20,5 99,4
Sierpień 794,1 397,0 412,3 33,3 96,3
Wrzesień 570,6 351,5 399,0 65,5 88,1
Październik 329,4 256,0 412,3 174,3 62,1
Listopad 151,8 77,0 399,0 340 19,3
Grudzień 101,8 54,4 412,3 375,9 13,2
6236,4 kWh 3120,6 kWh 4854,5 kWh 1949,9 kWh 64,1 %
Z danych zawartych w powyższej tabeli wynika, że pokrycie zapotrzebowania Powiatu

Miechowskiego na energię może wynieść aż 64,1% z energii słonecznej. Oznacza to, że warto za
przykładem rozwiniętych krajów rozwijać korzystanie z tego darmowego źródła energii.
II.3 Uzasadnienie spójności obszaru ZSROW

Po dokonaniu powyższej diagnozy można stwierdzić, iż tereny wiejskie objęte ZSROW
cechuje wysoki stopień spójności, którą należy rozpatrywać w odniesieniu do następujących
kryteriów:
spójność geograficzna – objęty programem obszar powiatu miechowskiego ma jednolity
charakter. Powiat charakteryzuje stosunkowo duży stopień przekształceń środowiska naturalnego.
85
Jest to związane z intensywną uprawą ziemi i gospodarką rolną. W znacznej części przedmiotowy
obszar położony jest w obrębie Wyżyny Miechowskiej. Jego zachodnia część zaliczana jest również
do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Za granicę pomiędzy obiema jednostkami fizyczno-
geograficznymi uznaje się Dolinę Dłubni i jej przedłużenie.
spójność przyrodnicza – przedmiotowe tereny gmin wchodzące w skład powiatu łączy
podobieństwo ukształtowania terenu, którego charakterystycznymi cechami
są m.in. bardzo zróżnicowana konfiguracja terenu charakteryzująca się dużymi spadkami. Teren
Wyżyny Miechowskiej cechują głębokie rozcięcia, takie jak: wąwozy, padoły i jary. Najwyższe
wysokości bezwzględne dochodzą do 300 – 350 m n.p.m. Warunki klimatyczne są bardzo zbliżone.
Warto wspomnieć także o podobnym składzie gatunkowym lasów oraz podobieństwach świata
roślinnego i zwierzęcego. Na terenie powiatu miechowskiego zachowały się fragmenty pierwotnej
przyrody, uznane za rezerwaty.
spójność kulturowa – jednolitość kulturowa terenów wiejskich miechowszczyzny przejawia
się m.in. w kultywowaniu podobnych tradycji, zwyczajów, obrzędów, (tradycje kościuszkowskie).
Ważnym elementem spójności kulturowej jest wspólna historia.
spójność demograficzna – ludność terenów wiejskich powiatu miechowskiego cechuje stały
spadek liczby ludności. Struktura wiekowa przejawiająca się wysokim odsetkiem osób w wieku
nieprodukcyjnym, porównywalnym z odsetkiem osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym.
Negatywną zjawiskiem obecnym we wszystkich gminach wiejskich jest niski procent osób
posiadających wyższe wykształcenie.
spójność gospodarcza – cały obszar objęty ZSROW leży w strefie, w której gospodarka jest
głównie oparta na działalności rolniczej.
spójność rolnicza – determinowane przez warunki terenowe rolnictwo wykształciło podobny
we wszystkich gminach wiejskich model produkcji rolnej opartej na intensywnych uprawach np.
warzywa gruntowe. Charakterystyczna dla obszarów wiejskich jest również struktura agrarna: mała
powierzchnia gospodarstw i znaczne rozdrobnienie użytków rolnych.
spójność turystyczna – na analizowanym obszarze powiatu miechowskiego pomimo
szerokiej gamy walorów turystycznych i przyrodniczych turystyka nie odgrywa dużej roli. Właściwie
stanowi część marginalną działalności gospodarczej tego regionu.
III. Aktualnie wdrażane inicjatywy/projekty na obszarze ZSROW

Proces rozwoju gmin, powiatów jest postrzegany jako systematyczny proces wzrostu jakości
życia lokalnych społeczeństw. Jest on wsparty na wzajemnie ze sobą zrównoważonych czynnikach o
charakterze społecznym, ekonomicznym i ekologicznym. Prowadzona przez samorządy lokalne
polityka rozwoju zmierza do tworzenia warunków rozwoju gospodarczego oraz utrzymywania i
rozbudowy infrastruktury społecznej i technicznej.
86
Samorządy osiągają ten cel między innymi dzięki:
wspieraniu sektora prywatnego,
efektywnemu wykorzystaniu lokalnych zasobów,
promowaniu nowych miejsc pracy,
efektywnemu zarządzaniu dochodami publicznymi.
Długookresowe programowanie rozwoju lokalnego jest podstawowym kryterium wyboru
projektów skierowanych do realizacji również w ramach programów Unii Europejskiej. W tym
zakresie proces zarządzania gminą czy powiatem ma charakter aktywny i jest oparty na podejściu
strategicznym. Wiąże się to z umiejętnością podejmowania kompromisowych decyzji, które muszą
godzić często sprzeczne dążenia i interesy różnych grup lokalnych.
Na terenie powiatu miechowskiego gminy należą do największych inwestorów na podległym
im terenie i dzięki temu wywierają istotny wpływ na kształtowanie warunków gospodarowania i
poziomu życia ludności.
Powiat miechowski zdobył tytuł ,,Złote Euro 2005”, przyznawane w konkursie
zorganizowanym przez Wojewodę Małopolskiego z okazji I rocznicy przynależności do UE
i został uznany za najskuteczniejszy w pozyskiwaniu unijnych funduszy. Wręczenie trofeum odbyło
się w Zakopanem w ramach tradycyjnej „Wielkiej Majówki Tatrzańskiej”.
Do rywalizacji o ten tytuł stanęło 15 z 22 małopolskich powiatów. W konkursie oceniano, który
z nich otrzymał najwięcej pieniędzy z unijnej kasy w przeliczeniu na jednego mieszkańca, w postaci
dopłat bezpośrednich dla rolników, funduszy na rozwój rolnictwa oraz w ramach ZPORR. Globalnie
powiat miechowski pozyskał od czasu wejścia Polski do UE ponad 70 mln zł. Kolejne miejsca w
konkursie zajęły: powiat proszowicki (II miejsce) i powiat ziemski krakowski (III miejsce).
W ramach projektów, których zestawienie zawierają poniższe tabele, dominują projekty w
zakresie infrastruktury technicznej, dotyczące infrastruktury drogowej
i komunikacyjnej oraz gospodarki wodno – ściekowej, a także realizowane
w obszarze edukacji i kultury oraz sportu i rekreacji.
87
Tablica nr 55 Inwestycje zrealizowane w gminie MIechów
Lp. Gmina Tytuł projektu Data rozpoczęcia i Źródło pochodzenia Krótki opis projektu Osiągnięte
zakończenia realizacji środków, budżet produkty/rezultaty
projektu całkowity; w tym
udział własny
Projekty zrealizowane
Miechów
1. Budowa kanalizacji Zadanie realizowane od Całkowita wartość W ramach inwestycji

sanitarnej we wsi 14.08.2001 do 471871,4 PAOW wykonano kanalizację
Komorów 31.07.2002r 235935,00 zł grawitacyjną o
długości 2101 mb,
kanalizację
ciśnieniową 265 mb,
kanalizację deszczową
323 mb,
przepompownię
ścieków oraz 33 szt
przyłączy
kanalizacyjnych wraz z
przyłączem do szkoły
2. Brzuchania Góry, Zadanie realizowane Całkowita wartość 75 Zakres robót
budowa wodociągu z 28.05.2004 do 293,39 zł SAPARD obejmował wykonanie:
przyłączami 08.07.2004r 37 646,69 zł a) sieci wodociągowej
PCV śr. 90 mm, 1.0
Mpa - 212 mb, b) sieci
wodociągowej PCV śr.
110 mm, 1.6 Mpa –
1865 mb,
88
3. Przebudowa i Zadanie realizowano od Całkowita wartość: c) komory redukcji
modernizacja hali krat – 02.04.2003r do 698 299,95 zł , ciśnienia – 1 kpl, d)
I etap 30.07.2003r SAPARD 188 183,51 komory ulgi – 1 kpl, e)
zł , przyłącza
wodociągowego 118
mb/5 szt.
4. Rozbudowa i Zadanie realizowano od Całkowita wartość: 1 Zakres robót polega na

modernizacja 01.07.2004r do 097 101,42 zł wykonaniu robót
oczyszczalni ścieków w 31.07.2005r SAPARD 522 489,70 budowlanych w
Komorowie dla gminy i zł budynku operacyjnym i
Miasta Miechów – II budynku odwadniania
etap. Gospodarka osadu, instalacji
osadami ściekowymi sanitarnych, instalacji
elektrycznych i AKPiA,
robót budowlanych w
budynku operacyjnym i
odwadnianiu osadu,
technologii budynku
odwadniania osadu,
wentylacji, instalacji
elektrycznej i AKPiA.
5. Rozbudowa i Zadanie realizowane od I Całkowita wartość: 17 Wykonanie obiektów
modernizacja kw. 2005r do I kw. 2007r 059 956,12 zł, ZPORR związanych z
oczyszczalni ścieków w 12 794 966,72 zł mechanicznym
Komorowie dla gminy i oczyszczaniem
miasta Miechów ścieków. Wykonanie
obiektów związanych z
biologicznym
oczyszczaniem
ścieków i gospodarką
osadami ściekowymi
wraz z rozruchem
oczyszczalni.
89
6. Budowa przydomowych Zadanie realizowane od Całkowita wartość: Zakres robót
oczyszczalni ścieków na 11.10.2004r do 677.096,00 zł obejmował budowę
terenach wiejskich 30.11.2004r SAPARD: 338.548,00 113 przydomowych
gminy Miechów zł oczyszczalni ścieków o
przepustowości
500l/dobę z drenażem
rozsączającym w
obrębie gruntu
właściciela
odprowadzających i
oczyszczających ścieki
socjalno – bytowe z
indywidualnych
gospodarstw
domowych liczących 4-
6 RLM, które podpisały
umowy na
partycypację w
kosztach budowy
7. Przebudowa wodociągu Zadanie realizowane Całkowita wartość Zakres robót
Celiny Przesławickie 23.04.2003 do 349545,58 SAPARD obejmował wykonanie
30.06.2003r 173 898,93zł sieci o długości 2880
mb, ujęcia wody oraz
przepompowni
wodociągowej i 48 szt
przyłączy
wodociągowych o
długości 762 mb
8. Zakres robót Zadanie realizowane od 282572,88 SAPARD Instalacja kolektorów
obejmował: dostawę i 15.07.2004r do 141 286,44 zł słonecznych w
zainstalowanie 40 20.09.2004r indywidualnych
zestawów słonecznych gospodarstwach
do ogrzewania wody domowych na
użytkowej w terenach wiejskich
indywidualnych gminy Miechów
gospodarstwach
domowych w gminie
Miechów
90
9. Modernizacja i Zadanie realizowane w Całkowita wartość Realizacja projektu
rozbudowa Placu latach 2001-2002 645 873,31 Kontrakt obejmowała
Targowego i przyległego Wojewódzki wykonanie
terenu pod działalność INFRASAG 415 utwardzenia placu,
produkcyjno-usługową 555,00 zł. drogi dojazdowej,
giełdy rolno– odwodnienia poprzez
ogrodniczej Ziemi budowę kanalizacji
Miechowskiej, Centrum deszczowej długości
Handlu Hurtowego i 325 mb wraz z
Detalicznego studzienkami ulicznymi
13 szt, budowę
parkingu i 37
stanowisk postojowych
oraz przebudowę sieci
wodociągowej o
długości 164 mb
10. Centrum Kultury Wsi Zadanie realizowane w Całkowita wartość Zakres realizacji: I etap
Miechowskiej – latach 2005-2006 429 028,00zł koszty - mury poddasza z
dokończenie budynku kwalifikowane 351 płyta stropową,
remizy w 662,00 zł z tego konstrukcja dachu i
Nasiechowicach dofinansowanie w II pokrycie. II etap –
etapach, I - 106 stolarka, ślusarka,
565,00zł, instalacje wod-kan,
II - 174 765,00 podłoża posadzki i
Sektorowego tynki.
Programu
Operacyjnego
„Restrukturyzacja i
modernizacja sektora
żywnościowego oraz
rozwój obszarów
wiejskich 2004 –
2006”
91
Tabela 56 Inwestycje zrealizowane w gminie Charsznica
Data
rozpoczęcia
Źródło pochodzenia środków,
i Osiągnięte
Lp. Tytuł projektu budżet całkowity; w tym Krótki opis projektu
Gmina zakończenia produkty/rezultaty
udział własny
realizacji
projektu
92
1. Całkowita wartość: W ramach projektu wykonano 352 352 przyłącza do sieci,
1.270.391,00zł; przyłącza i sieć gazową o długości Sieć długości
PHARE INRED UE: 30,7 km w trzech miejscowościach 30,7 km.
2. Gazyfikacja wsi Zadanie
311.954,00 zł; gminy.
w Gminie zrealizowano
udział własny: 298.437,00 zł;
Charsznica w 2000 roku
WFOŚiGW Kraków: 330.000,00
zł;
3.
UW Kraków: 330.000,00 zł
całkowita wartość: W ramach projektu wybudowano Hala sportowa
3.300.000,00zł; halę sportową o wymiarach o wymiarach 24x36m
4. Budowa hali
dotacja UKFIS 900.000,00 zł; 24x36m mieszczącą płytę boiska mieszcząca boisko
5. sportowej
6. Kontakt Wojewódzki 40.000,00 o wymiarach 19x36m o wymiarach 19x36m.
7. w Charsznicy Nr
zł;
8. 1.3.7
9. środki gminy 2.360.000,00zł.
10.
11. całkowita wartość: W ramach projektu wybudowano
12. Budowa kanalizacji
13. 1.320.000,00zł; kanalizację sanitarną
sanitarnej Zadanie
14. wsparcie SAPARD: 728.200,00 w miejscowości Charsznica
w miejscowościach zrealizowano
zł;
Ciszowice – w 2003 roku
środki gminy: 591.800,00 zł
Szarówka – M
całkowita wartość: 69.827,62 zł; W ramach projektu przebudowano Odcinek drogi o długości
Przebudowa drogi Zadanie wsparcie SAPARD: 34.913,81 drogę na odcinku 700 m. 700 m.
gminnej zrealizowano zł;
Charsznica - Działki w 2003 roku środki gminy: 34.913,81 zł
całkowita wartość: W ramach projektu rozbudowano

3.260.389,10zł; i przebudowano istniejącą
Rozbudowa wraz z 93
Tabela 55 Inwestycje zrealizowane w gminie Gołcza
Data
rozpoczęcia
i Osiągnięte
udział własny
realizacji
projektu
Całkowita wartość: 4 703 Projekt obejmuje budowę I Etapu
987,53 zł; kanalizacji sanitarnej wraz
Budowa I Etapu
Koszty kwalifikowalne: z oczyszczalnią ścieków dla gminy
kanalizacji
Zadanie ZPORR - 2 771 124,15 zł; Gołcza
Gołcza
sanitarnej wraz
1. zrealizowano śr. krajowe - 461 854,03 zł;
z oczyszczalnią
w 2000 roku Gmina - 1 385 562,08 zł;
ścieków dla Gminy
Koszty niekwalifikowalne: 85
Gołcza
447,28 zł
Tabela 56 Inwestycje zrealizowane w gminie Kozłów

Data
rozpoczęcia
i Osiągnięte
udział własny
realizacji
projektu
94
1. Projekt obejmuje przebudowę drogi
2.
gminnej Kępie – Straszyn w
3.
4. zakres, której wchodzą: roboty
pomiarowe 1,05 km podbudowy,
5. Całkowita wartość: 1640,0m2(gr.8cm),
Przebudowa drogi gminnej Realizację
112096,64 zł 400m2(gr.10cm)=2040m2,
Kępie-Staszyn zadania
6. - brutto; nawierzchnia bitumiczna
rozpoczęto
SAPARD: 49 157,13 1600,00m2, roboty ziemne
w 2004 roku
zł 825,50m3, odmulenie przepustów:
fi80-18m, fi50-17m=35mb,
wykonanie przepustów:fi60-30mb,
fi50-120mb=150mb, wykonanie
ścianek czołowych:szt.6=3,90m3.
Realizację W ramach tego etapu realizacji
Budowa Szkoły Podstawowej Całkowita wartość:
zadania projektu wykonano drewnianą
i Gimnazjum 1125871,33 zł -
rozpoczęto więźbę dachową oraz pokrycie
w Kozłowie brutto
w 2004 roku dachu.
Modernizacja drogi Całkowita wartość: Projekt obejmował modernizację Odcinek drogi o długości
dojazdowej do gruntów Realizację 127 319,93 zł. – drogi dojazdowej do gruntów 800mb.
rolnych Wolica – Parcela od zadania brutto; rolnych Wolica – Parcela
km 0+000 do km 0+800, dł. rozpoczęto Fundusz Ochrony
800mb. w 2004 roku Gruntów Rolnych 63
659,96 zł
Przebudowa dróg gminnych Całkowita wartość: Projekt obejmował przebudowę Łącznie: 1130mb. dróg
na terenie Gminy Kozłów: 165 344,67 zł - brutto dróg gminnych na terenie gminy
Przysieka – Srogowie odc. od kozłów
km. 0+000 do km 0+240, dł.
240 m, 95
Tabela 57 Inwestycje zrealizowane w gminie Książ Wielki
Data
rozpoczęcia
Źródło pochodzenia
i Osiągnięte
Lp. Tytuł projektu środków, budżet całkowity; Krótki opis projektu
w tym udział własny
realizacji
projektu
96
1. ogólny koszt: 2 276 300,00 zł; W ramach projektu wybudowano
2.
Budowa środki własne: 836 500,00 zł; budowę oczyszczalni ścieków
3.
4. oczyszczalni (w tym pożyczka z WFOŚiGW: w miejscowości Książ wielki
Realizacja
ścieków w Książu 600 000,00 zł); o przepustowości 200 m3/d
zadania
5. Wielkim „Biovac” środki województwa:
w 2000 roku
o przepustowości 734 800,00 zł;
6. 200 m3/d PHARE-INRED: 705 000,00 zł
ogólny koszt: 1 239 400,00 zł; W ramach projektu wybudowano 5 5 km sieci

środki własne: pożyczka km sieci kanalizacji w Książu kanalizacyjnej
Budowa sieci
Realizacja z WFOŚiGW: 600 000,00 zł; Wielkim
kanalizacyjnej
zadania środki województwa: 326 300
w Książu Wielkim
w 2000 roku zł;
o długości 5 km
PHARE-INRED: 313 100 zł
ogólny koszt: 760 400,00 zł; W ramach projektu wybudowano 4,7 km sieci
Budowa sieci
Realizacja środki własne: 500 000 zł; 4,7 km sieci kanalizacji w Książu kanalizacyjnej
kanalizacyjnej
zadania (pożyczka z WFOŚiGW) Wielkim
w Wielkiej Wsi
Książ Wielki
w 2003 roku SAPARD: 260 400 zł

o długości 4,7 km
Modernizacja Zmodernizowano drogę gminną Odcinek drogi o

drogi gminnej ogólny koszt: 289 000,82 zł; Głogowiany- Rzędowice. długości 3534 m
Realizacja
Głogowiany- środki własne: 144 500,41 zł;
zadania
7. Rzędowice SAPARD: 144 500,41 zł
w 2003 roku
(Długość odcinka
3534 m)
ogólny koszt: 192 650,00 zł; Projekt objął rozbudowę .
Rozbudowa Realizacja
środki własne: 107 871,00 zł; wodociągu Rzędowice-Łazy.
wodociągu zadania 97
ogólny koszt: 282 463,00 zł
w 2004 r.;
Centrum Realizacja środki własne: 47 703,00 zł;
rekreacyjno – zadania SAPARD: 57 983,00 zł
8.
sportowo - 2004/2005 w 2005 r.;
turystyczne rok. środki własne: 111 889,00 zł;
SAPARD: 64 888,00 zł;
Tabela 58 Inwestycje zrealizowane w gminie Racławice
Data
rozpoczęcia
Źródło pochodzenia
i Osiągnięte
Lp. Tytuł projektu środków, budżet całkowity; Krótki opis projektu
w tym udział własny
realizacji
projektu
98
1. Wartość robót – Projekt objął budowę Sali
2.
1.889.536,77 zł; gimnastycznej przy Zespole Szkół
3.
4. Budowa Sali Realizacja W tym: dotacja UKFiS – w Racławicach
gimnastycznej przy zadania 300.000,00 zł;
Zespole Szkół lata Kredyt UG -
5. w Racławicach 2001-2003. 600.000,00 zł; Środki UG
- 989.536,77
W zakres projektu weszła:

Przebudowa dróg gminnych
Przebudowa dróg Kościejów Rataj – Dosłońce o
6. gminnych Wartość robót - długości 710 mb.

współfinansowana ze 291.691,05 zł; Głupczów – Solcza
środków ministerstwa Realizacja W tym: dotacja - o długości 1024 mb
Spraw Wewnętrznych zadania 200.000,00 zł; Racławice – Lasowisko
i administracji na w 2003 roku środki UG - 91.691,05 zł o długości 615 mb
usuwanie klęsk Dziewięcioły – Marchocice
żywiołowych o długości 500 mb
Dziemięrzyce – Marchocice o
długości 285 mb
Rozbudowa drogi Wartość robót - 54.964,83 Projekt objął przebudowę drogi Odcinek drogi
współfinansowana Realizacja zł; Miroszów – Helenówka o długości: 630 mb
przez Fundusz zadania W tym: środki FOGR – o długości 630 mb.
Ochrony Gruntów w 2003 roku 27.710,00 zł;;
Rolnych Środki UG - 27.254,83 zł
Wartość robót - 145.802,43 Projekt objął modernizację drogi Odcinek drogi
zł; 99 Dziemięrzyce – Marchocice o długości: 900 mb
Przebudowa dróg Wydatki przy realizacji Projekt obejmował przebudowę Odcinek drogi
gminnych projektu dotyczącego następujących dróg gminnych: o długości:1130 mb
współfinansowana ze przebudowy dróg Janowiczki – Cęckówka
środków Ministerstwa Janowiczki – Cęckówka o o długości 300 mb.
Spraw długości 300 mb. Dziemięrzyce – Prandocin
Wewnętrznych Dziemięrzyce – Prandocin o długości 330 mb.
i Administracji na o długości 330 mb. Racławice – Marchocice
usuwanie skutków Wartość robót - 89.521,77 o długości 500 mb
klęsk żywiołowych zł; W tym: dotacja –
Realizacja
50.000,00 zł; środki UG -
8. zadania
39.521,77 zł Wydatki przy
w 2005 roku
realizacji projektu
dotyczącego przebudowy
dróg Racławice –
Marchocice o długości 500
mb. Wartość robót
75.879,61 zł;
W tym : dotacja –
60.000,00 zł; Środki UG –
15.879,61 zł
Przebudowa drogi Wartość robót – Projekt obejmował przebudowę Odcinek drogi
współfinansowana 141.204,64 zł; następujących dróg gminnych: o długości:980 mb
przez Wojewódzki Realizacja W tym: środki FOGR – Marchocice o długości 460 mb.
9. Fundusz Ochrony zadania 37.390,00 zł; Racławice o długości 230 mb.
Gruntów w 2005 roku środki UG – 103.814,64 zł Janowiczki – długości 290 mb
Rolnych
100
Remont i adaptacja Projekt obejmuje remont i
Wartość robót –
budynku adaptacja budynku
246.062,01 zł;
wielofunkcyjnego dla Realizacja wielofunkcyjnego dla celów
W tym: środki SPO –
10. celów kulturalno – zadania kulturalno – oświatowych
140.707,00 zł.;
oświatowych w 2006 roku i obsługi ruchu turystycznego
Środki UG - 105.355,01 zł.
i obsługi ruchu
turystycznego
101
W „Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Miechowskiego na lata 2004-2006” wskazano zadania, których realizacja przewidziana jest w latach
2004-2006
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15748 RELACJI BUKOWSKA W - DZIAŁOSZYCE NA ODCINKU: BUKOWSKA WOLA - JANOWICE
Wskaźniki produktu
Zmodernizowane nawierzchni jezdni - 10363mb, Renowacja rowów odwadniających – 15000mb, Odmulenie przepustów pod drogą – 244,3mb,
Odmulenie przepustów pod zjazdami – 923mb, 0Przebudowanie przepustów pod zjazdami – 322 mb, Utwardzenie poboczy –20 104mb.
Instytucja koordynująca Partnerzy Okres realizacji Nakłady do poniesienia w tys. zł
Starostwo Powiatowe w Miechowie 2005-2006 4 380,47
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15763 RELACJI RACŁAWICE – WORCIMOWICE NA ODCINKU: RACŁAWICE – GRANICA
POWIATU
Wskaźniki produktu i rezultatu
Zmodernizowane nawierzchni jezdni - 2296mb, Renowacja rowów odwadniających – 2465mb, Odmulenie przepustów pod drogą – 54mb,
Odmulenie przepustów pod zjazdami – 242mb, Plantowanie poboczy – 8 838m2.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 18122 RELACJI MAKÓW – GOŁCZA – ZERWANA NA ODCINKU: CIEPLICE – SKRZYŻOWANIE NA
ULINĘ
Przebudowanie przepustów pod zjazdami – 35mb. Utwardzenie poboczy – 6470mb, Przebudowa i budowa chodników – 2710m2 , Budowa
kanalizacji deszczowej – 323,5mb.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15008 ul. Warszawska

102
Wskaźniki produktu
Zmodernizowane nawierzchni jezdni - 1930mb, Przebudowa chodników – 17130,5m2, Utwardzenie poboczy – 2610mb, Skrócenie czasu podróży
z północnej części powiatu miechowskiego w kierunku aglomeracji krakowskiej o 10%, Udrożnienie ruchu lokalnego, towarowego, tranzytowego i
turystycznego w północnej części powiatu, Zwiększenie liczby przewożonych towarów wyoprodukowanych na terenie powiatu miechowskiego, w
tym głównie rolniczych.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15715 RELACJI POGWIZDÓW – TUNEL - MIECHÓW NA ODCINKU: PSTROSZYCE II - MIECHÓW
Wskaźniki produktu
Przebudowanie przepustów pod drogą – 93mb, Odmulenie przepustów pod zjazdami – 473mb, Przebudowanie przepustów pod zjazdami –
164mb. Utwardzenie poboczy – 8760mb.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15742 RELACJI ŻARNOWIEC – KSIĄŻ WIELKI NA ODCINKU: MARCINOWICE – KOZŁÓW
Odmulenie przepustów pod zjazdami – 30mb, Przebudowanie przepustów pod zjazdami – 111mb. Utwardzenie poboczy ( ciąg pieszy na
wiadukcie) – 738mb.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15729 RELACJI ŻARNOWIEC – PODMIEJSKA WOLA NA ODCINKU: GRANICA POWIATU –
PODMIEJSKA WOLA
Zmodernizowane 13,693 mb nawierzchni jezdni, Renowacja rowów odwadniających – 25292mb, Odmulenie przepustów pod drogą – 38,5mb,
Przebudowanie przepustów pod drogą – 10,0mb, Odmulenie przepustów pod zjazdami – 961mb, Przebudowanie przepustów pod zjazdami –
830mb. Utwardzenie poboczy – 17 982mb.
103
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15746 RELACJI KSIĄŻ WIELKI – ZARYSZYN – STĘPOCICE NA ODCINKU: KSIĄŻ WIELKI –
ZARYSZYN
Wskaźniki produktu
Zmodernizowane nawierzchni jezdni – 8 300mb, Renowacja rowów odwadniających – 11 466mb, Odmulenie przepustów pod drogą – 60,5mb,
Przebudowanie przepustów pod drogą – 9mb, Odmulenie przepustów pod zjazdami – 337mb, Przebudowanie przepustów pod zjazdami –
1002mb.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15743 RELACJI MAŁOSZÓW – JANOWICE NA ODCINKU: MAŁOSZÓW – JANOWICE
Przebudowanie przepustów pod drogą – 2mb, Odmulenie przepustów pod zjazdami – 630mb, Utwardzenie poboczy – 15728mb.
PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ NR 15733 KOZŁÓW-PRZYBYSŁAWICE ŁAZY NA ODCINKU: KOZŁÓW - KAMIONKA

Wskaźniki produktu
Renowacja rowów odwadniających – 5594mb, Odmulenie przepustów pod drogą – 33mb, Przebudowanie przepustów pod drogą – 12mb,
Odmulenie przepustów pod zjazdami – 392mb, Przebudowanie przepustów pod zjazdami – 246mb, Plantowanie poboczy – 1329,12m3.
Starostwo Powiatowe w Miechowie 2005-2006 142,34
POPRAWA INFRASTRUKTURY DROGOWEJ NA TERENIE POWIATU MIECHOWSKIEGO – ETAP I
104
Zmodernizowane nawierzchni jezdni - 6042 mb, Zmodernizowane rowy odwadniające – 12084mb, Odmulone przepusty drogowe – 90mb,
Przebudowane przepusty drogowe – 22mb, Przebudowane przepusty pod zjazdami – 288mb, Odmulane przepusty pod zjazdami – 300mb,
Wybudowane chodniki – 500mb,
Plantowanie poboczy – 12084mb.
Starostwo Powiatowe w Miechowie 2005 2 280,75
POPRAWA INFRASTRUKTURY DROGOWEJ NA TERENIE POWIATU MIECHOWSKIEGO – ETAP II

Zmodernizowane nawierzchni jezdni - 4291 mb, Zmodernizowane rowy odwadniające – 8582mb, Odmulone przepusty drogowe – 100mb,
Przebudowane przepusty drogowe – 20mb, Przebudowane przepusty pod zjazdami – 288mb, Odmulane przepusty pod zjazdami – 300mb,
Wybudowane chodniki – 250mb,
Plantowanie poboczy – 8582mb.
Starostwo Powiatowe w Miechowie 2006 1 571,25
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO I ZESPOŁU SZKÓŁ NR 1 W MIECHOWIE WRAZ Z WYMIANĄ

KOTŁOWNI, OKIEN I DRZWI
Ocieplenie 2500 m2 ścian zewnętrznych, Ocieplenie 2300 m2 stropodachu, Wymienienie okien o łącznej powierzchni 912 m2, Wymienienie drzwi 40
m2,
Likwidacja dwóch kotłowni koksowych, Instalacja kotłowni gazowej.
Instytucja koordynująca Partnerzy Okres Nakłady do poniesienia w tys. zł
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2004-2005 1 800,515
105
Miechowie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
BUDOWA SALI GIMNASTYCZNEJ PRZY LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM I ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W MIECHOWIE

Wybudowanie sali gimnastycznej o wymiarach 20 m x 80 m i łącznej powierzchni 800 m2, Liczba osób stale korzystających z sali gimnastycznej –
1500 osób.
Wybudowanie boisk sportowych, trybun, zaplecza treningowego i sanitarnego.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Urząd Kultury Fizycznej i Sportu, Totalizator Sportowy 2005 - 2007 51000,00
Miechowie
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU BURSY SZKOLNEJ W MIECHOWIE

Ocieplenie 838,3 m2 ścian zewnętrznych, Licowanie cokołu na powierzchni 132,53 m2. Wymienienie dwóch pieców centralnego ogrzewania oraz
jednego pieca do podgrzewania ciepłej wody.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2006-2007 300,00
MODERNIZACJA BUDYNKU PRZY UL. SIENKIEWICZA 20 W MIECHOWIE I PRZYSTOSOWANIE GO DO POTRZEB PORADNI

PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ
Wybudowane wejście dla osób niepełnosprawnych, Wybudowane ściany działowe o łącznej powierzchni 87,5 m2, Zmodernizowane sanitariaty,
Przystosowane dwa pomieszczenia dla osób niepełnosprawnych, Zmodernizowane pomieszczenia Poradni.
realizacji
Starostwo Powiatowe w PEFRON, GMINY 2005 – 2006 160,00
106
Miechowie
ADAPTACJA I MODERNIZACJA BUDYNKU SZKOLNEGO OŚRODKA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W MIECHOWIE

Uzyskanie dodatkowej powierzchni użytkowej o powierzchni 350 m2, Liczba osób jednorazowo pobierających naukę zwiększona do 300 osób.
realizacji
Zakład Doskonalenia Starostwo Powiatowe w Miechowie 2004 500,00
Zawodowego w Kielcach
MODERNIZACJA BUDYNKU SZKOŁY W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W MIECHOWIE

Wybudowanie nowej klatki schodowej – 100 m2, Instalacja 300 szt. Opraw jarzeniowych.

realizacji
Starostwo Powiatowe w 2005 – 2006 150,00
Miechowie
MODERNIZACJA SYSTEMU GRZEWCZEGO W ZESPOLE SZKÓŁ NR 2 W MIECHOWIE

realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2006 – 2007 650,00
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU SPECJALNEGO OŚRODKA SZKOLNO-WYCHOWAWCZEGO W ZAGORZYCACH

Wymienione 80 sztuk okien, Ocieplone 1000 m2 ścian zewnętrznych, Wymienione dwa kotły żeliwne, Wymieniona instalacja CO.
107
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2005 400,00
MODERNIZACJA OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM W ZAGORZYCACH

Przebudowane studnie wodno-kanalizacyjne, Zmodernizowana oczyszczalnia ścieków, Wymienione rury kanalizacyjne.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2006 300,00
MODERNIZACJA I WYPOSAŻENIE SZPITALA POWIATOWEGO W MIECHOWIE

realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 2004 – 2006 10800,00
MODERNIZACJA DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ „BETANIA” W MIECHOWIE

Zainstalowany podwójny monitoring ze Strażą Pożarną, Zainstalowane 170 czujników alarmowo-przeciwpożarowych, Zainstalowany piec CO o
mocy 130 KW,
Wymienione 98 okien, Zainstalowanie 45 aparatów telefonicznych.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewoda Małopolski 2005 – 2006 418,00
108
Miechowie PFRON
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska,
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
MODERNIZACJA BUDYNKU DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ W MIECHOWIE

4-kondygnacyjna klatka schodowa (71 stopni), podjazd o długości 32,6 mb, winda osobowa, więźba dachowa na powierzchni 600 m2, 101
gniazdek przyzywowych, wymienione 145 sztuk grzejników, ocieplony budynek na powierzchni 2020,5 m2.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewoda Małopolski 2005 – 2008 1 180,00
Miechowie PFRON
MODERNIZACJA BUDYNKU DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ „DOM KOMBATANTA” W MIECHOWIE

Zainstalowany zestaw kolektorów o powierzchni 48 m2.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewoda Małopolski 2006 93,00
Miechowie Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w
Warszawie
PFRON
STANDARYZACJA DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ W MIANOCICACH
109
Wyremontowane 1680 m2 powierzchni, Poprawa bezpieczeństwa i poziomu życia 160 osób.
realizacji
Starostwo Powiatowe w Wojewoda Małopolski 2004 – 2006 1 000,00
Miechowie PFRON
110
IV. Analiza SWOT obszaru objętego ZSROW
Analiza SWOT obszaru objętego ZSROW została opracowana podczas czterech sesji, w tym
dwóch wyjazdowych. Prace nad tą częścią dokumentu możemy podzielić na trzy fazy: wstępna,
zasadnicza oraz ekspercka. Pierwszą z nich stanowił cykl gminnych konferencji. Materiał zebrany
podczas spotkań z mieszkańcami obszaru LGD stanowiły punkt wyjścia do fazy zasadniczej czyli
sesji strategicznych. Podczas pierwszej z nich wypracowano następujące obszary strategiczne:
Jakość życia
Rolnictwo
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, ochrona środowiska, ekoświadomość
Turystyka i przedsiębiorczość
Tak zdefiniowane cztery pola w trakcie drugiej i trzeciej sesji były zanalizowane przy użyciu
metody SWOT. Wypracowany materiał został później poprawiony merytorycznie i redakcyjnie przez
zespół ekspercki. A następnie podlegał ponownej weryfikacji i akceptacji przez uczestników procesu.
Wyniki tej analizy zostały przedstawione poniżej.
1. Obszar strategiczny: Jakość życia
Silne strony Słabe strony

Wysokie aspiracje edukacyjne; Niewielka oferta kulturalna;
Dobrze rozwinięta sieć drogowa; Zbyt mało liderów zmian;
Liczne, oznaczone przystanki; Zbyt wysokie koszty dostępu do internetu;
Posiadana wiedza; Ograniczony dostęp do internetu;
Duże zainteresowanie korzystaniem z Niewystarczająca ilość pomocy dydaktycznych
Internetu; Niewystarczające kwalifikacje zawodowe
Potencjał dzieci i młodzieży części kadry nauczycielskiej;
Brak marketingu dobrych przykładów;
Brak przekazu międzypokoleniowego;
Słaba współpraca rodzice-szkoła;
Niska liczba osób z wykształceniem wyższym;
Media lokalne nie kreują postaw obywatelskich;
Słaby dostęp do informacji;
Ograniczony dostęp do edukacji ustawicznej;
Możliwości, szanse Zagrożenia
Duże zainteresowanie korzystaniem z Mało autorytetów;
Internetu; Nierówne szanse edukacyjne młodzieży
Tendencja do podnoszenia kwalifikacji mieszkającej na obszarach wiejskich;
Przykłady efektywnych liderów; Ograniczenia prawne;
111
Wzrastające zainteresowanie inwestorów Upolitycznienie rozwoju lokalnego
System edukacyjny słabo dostosowany do
rynku pracy
2. Obszar strategiczny: rolnictwo

Tradycja rodzinna - przywiązanie do ziemi; Niedostosowana oferta edukacyjna dla
Wysoka klasa gleb; rolników;
Korzystne położenie z punktu widzenia rynków Małe zainteresowanie ze strony rolników
zbytu; edukacją (szkoleniami);
Dobre usprzętowienie gospodarstw rolnych; Słaba promocja produktów lokalnych;
Podnoszenie kwalifikacji rolniczych poprzez Niewystarczające środki na inwestycje;
korzystanie ze szkoleń i kursów; . Starzejący się park maszynowy;
Słabe organizacje konsumenckie kształtujące
rynek zbytu;
Brak kanałów przepływu informacji;
Mało rynków zbytu;
Brak usług księgowo-finansowych;
Mała ilość osób podnoszących swoje
kwalifikacje poprzez system edukacji
ustawicznej;
Postępujące rozdrobnienie gospodarstw;
Brak informacji o lokalnych rynkach zbytu;
Postępująca specjalizacja gospodarstw Wysoka cena środków do produkcji;
rolnych; Pogarszająca się koniunktura
Wykorzystanie przez rolników funduszy UE; Brak organizacji systemu informacji w
Produkt lokalny; rolnictwie;
Zrzeszanie się rolników w grupy producenckie; Brak długofalowej polityki rolnej;
Brak zagwarantowanych cen minimalnych;
Niewystarczający system doradztwa
Wysokie koszty produkcji;
Brak stabilności cen;
Niskie ceny produktów rolnych;
3. Obszar strategiczny: odnawialne źródła energii
112
Przekonanie społeczeństwa do zastosowania Mentalność społeczeństwa;
OZE; Duży udział tradycyjnych kotłowni na węgiel;
Zainteresowanie odbiorców surowcami do Palenie śmieci;
wytwarzania energii (owies); Opróżnianie szamb do cieków wodnych i
Przykłady gospodarstw samozaopatrujących rowów;
się w energię cieplną; Ograniczony dostęp do informacji;
Nawiązane kontakty międzynarodowe w Słaba infrastruktura kanalizacyjna;
zakresie OZE; Brak wiedzy w zakresie ochrony środowiska;
Funkcjonujące przydomowe oczyszczalnie
ścieków;
Potencjał produkcyjny gospodarstw-surowiec
dla OZE;
Realizowane inwestycje w zakresie kanalizacji
liniowej;
Niższe koszty funkcjonowania gospodarstwa
domowego ze względu na niskie koszty
energii;
Organizacja corocznych miechowskich targów
ekologicznych;
Zaangażowanie samorządów na rzecz OZE;
Funkcjonująca szkoła wyższa o profilu
„ochrona środowiska”;
Dostępne środki pomocowe na wykorzystanie Sąsiedztwo dużych aglomeracji;
OZE; Drogie technologie;
Sprawdzone przykłady wykorzystania Niski dostęp do informacji;
odnawialnych źródeł energii; Monopolistyczny rynek i biurokratyczne
Dostępne technologie OZE; przepisy;
Tworzący się rynek zbytu na produkty OZE; Kwaśne deszcze;
Rosnące zainteresowanie produktami OZE; Ograniczony dostęp mieszkańców
indywidualnych do źródeł finansowania;
4. Obszar strategiczny: turystyka i przedsiębiorczość

Zdrowa żywność;
Obecność obiektów zabytkowych;
113
Nieskażone środowisko naturalne;
Dobre połączenia sieci drogowej i kolejowej;

Mała odległość od dużych aglomeracji (Śląsk, Słaba wiedza o funduszach UE;
Kraków); Konkurencja Płd. Małopolski;
Zmiana stylu życia-promocja zdrowego trybu
życia;
Możliwość rozwoju kształcenia ustawicznego;
Wykorzystanie funduszy unijnych;
Rezultaty analizy SWOT były przydatne w zidentyfikowaniu problemów dla wszystkich

obszarów strategicznych.
Wyróżniono następujące problemy – jakość życia:

Niechęć młodych do pozostawania na wsi;
Małe zaangażowanie społeczne;
Bardzo słabo rozwinięty wolontariat;
Ograniczona możliwość uczestniczenia w życiu kulturalnym;
Małe zaangażowanie w życie kulturalne;
Niska świadomość społeczna;
Ograniczona dostępność komunikacyjna;
Niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna;
Nieumiejętność korzystania z nowoczesnych środków przekazu;
Ograniczony dostęp do różnorodnych środków przekazu;
Niezdrowy styl życia części społeczeństwa;
Niski poziom kreatywności i aktywności zawodowej;
Niski poziom poczucia bezpieczeństwa;
Bezradność osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej;
Zanikanie tradycji;
Pesymizm i niska samoocena społeczna;
Niska świadomość możliwości poprawy własnej sytuacji;
Izolacja społeczna wynikająca z życia w społeczeństwie informacyjnym;
Postawy roszczeniowe znaczącej części społeczeństwa;
Nierówne szanse edukacyjne;
Niski udział pozarolniczych źródeł utrzymania;
114
Problemy – rolnictwo
Obniżenie standardu życia osób utrzymujących się z rolnictwa;
Pogarszająca się efektywność gospodarowania;
Niewykorzystany potencjał wiedzy osób z wykształceniem wyższym i średnim rolniczym;
Brak perspektyw dla młodzieży związanej z rolnictwem;
Brak alternatywnych do działalności rolniczej źródeł dochodu;
Bardzo słabo rozwinięte przetwórstwo;
Ukryte bezrobocie na wsi;
Niski poziom współpracy producentów rolnych.
Problemy - odnawialne źródła energii

Znikome wykorzystanie OZE;
Niska świadomość ekologiczna – ekoświadomość;
Niska emisja;
Niezagospodarowane ścieki komunalne;
Problemy - turystyka i przedsiębiorczość

Niewykorzystanie ciepłych źródeł;
Słabo wykreowane produkty lokalne i regionalne;
Słabo wypromowany turystycznie powiat;
Zaniedbanie obiektów zabytkowych;
Słabe przygotowanie powiatu do obsługi ruchu turystycznego i rekreacji;
V. ZSROW – cele i planowany budżet
Wybór tematów wiodących i określenie celów strategicznych i szczegółowych zostały poprzedzone

wypracowaniem misji. Podczas kilkugodzinnego warsztatu została sformułowana następująca misja:
Miechowszczyzna miejscem przyjaznym i otwartym, wykorzystującym istniejący potencjał dla
rozwoju obszarów wiejskich, pozwalającym godnie żyć.
Następnym krokiem w pracy nad strategią był wybór tematów wiodących i określenie celów
strategicznych.
V.1 Tematy wiodące i cele strategiczne ZSROW
115
W wyniku dyskusji przeprowadzonej w odniesieniu do charakterystyki obszaru LGD oraz w
oparciu o indywidualne doświadczenia uczestników konferencji informacyjnych w gminach, sesji
strategicznych dokonano wyboru następujących tematów wiodących:
I. Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich,
II. Podnoszenie wartości lokalnych produktów zwłaszcza przez ułatwienie małym
jednostkom produkcyjnym dostępu do rynków dzięki wspólnym działaniom,
III. Wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów
należących do sieci Natura 2000.
Następnie w ramach tematów wiodących zostały określone cele strategiczne. Mają one
kluczowe znaczenie dla rozwoju powiatu miechowskiego stwarzając szansę na zrównoważony,
stabilny rozwój. Jednocześnie tworzą podstawę do realizacji działań w okresie programowania 2007-
2013
Dla tematu: Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich został sformułowany cel strategiczny I.
Cel strategiczny I
Podniesienie świadomości mieszkańców w zakresie możliwości zmiany jakości życia poprzez
rozbudzenie inicjatywy wspólnego działania, wykreowanie liderów oraz realizację innowacyjnych
zadań
Dla tematu: Podnoszenie wartości lokalnych produktów zwłaszcza przez ułatwienie małym
jednostkom produkcyjnym dostępu do rynków dzięki wspólnym działaniom,
został sformułowany cel strategiczny II.
Cel strategiczny II
Poprawa efektywności gospodarowania oraz stworzenie warunków sprzyjających podwyższeniu
standardu życia osób utrzymujących się z rolnictwa
Dla tematu: Wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów

należących do sieci Natura 2000 zostały sformułowane cele strategiczne III i IV.
Cel strategiczny III

Stworzenie systemu wsparcia w zakresie alternatywnych źródeł dochodu: turystyka i rekreacja
Cel strategiczny IV
Zwiększenie stopnia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i stworzenie systemu wsparcia w
zakresie alternatywne źródło dochodu: odnawialne źródła energii
116
V.2 Uzasadnienie wyboru tematu wiodącego, celów strategicznych
Selekcja tematów wiodących i celów strategicznych nie była trudna. Dokonana analiza
obszaru LGD i zastosowane formy konsultacji ułatwiły przeprowadzenie tego procesu. Uzasadniając
potrzebę takiego a nie innego wyboru uczestnicy konferencji oraz warsztatów strategicznych
wskazywali na potrzebę zmiany jakości życia, wiążąc ją zarówno z podwyższeniem standardu życia,
jak też możliwością znalezienia pracy. Ich zdaniem podstawowymi warunkami pozytywnych zmian
powinny być: wyrównanie szans edukacyjnych i rozbudowa infrastruktury technicznej. Wskazując na
problemy wynikające z niewystarczającego kapitału ludzkiego podkreślano wysoki stopień
pesymizmu i niskiej samooceny. Skutkuje on niewiarą we własne możliwości i w efekcie powoduje
małe zaangażowanie społeczne. Podczas spotkań w gminach pojawiały się głosy wskazujące na
tendencje do indywidualnego bardzo często nieskutecznego rozwiązywania własnych problemów.
Przyczyny tego zjawiska należy szukać w braku wzorców postępowania, ale także małej liczbie
liderów, którzy byliby wstanie przełamać nieufność i zachęcić do realizacji wspólnych inicjatyw.
Zdecydowana większość mieszkańców obszarów wiejskich powiatu miechowskiego
utrzymuje się z rolnictwa. Stąd też jednymi z najważniejszych poruszanych zagadnień były: zła
sytuacja osób produkujących żywność i pogarszające się warunki gospodarowania. Podkreślano, że
dla zmiany tego stanu kluczowe znaczenie ma podnoszenie wartości lokalnych produktów. Z
przebiegu dyskusji można było także wywnioskować, ze mieszkańcy obszaru LGD wiążą szanse na
poprawę sytuacji z wprowadzeniem odnawialnych źródeł energii . Dla wielu to nie tylko możliwość
tańszego ocieplenie gospodarstwa, ale także alternatywne źródło dochodu. Podkreślano jednak, że
szersze zastosowanie oze nie będzie realne bez zewnętrznego wsparcia zarówno eksperckiego, jak i
finansowego.
Dla mieszkańców kilku gmin obszaru LGD alternatywnym źródłem dochodu może być także
turystyka i rekreacja. W tych miejscach w przeprowadzonych debatach widoczny był głos, że oferta
turystyczna i zagospodarowania czasu wolnego powinna dotyczyć nie tylko gości z poza terenu
powiatu, ale i rdzennych mieszkańców. Stworzenie jej a później wdrożenie będzie wymagało jednak
zewnętrznego wsparcia.
Materiał zebrany podczas społecznych konsultacji, jakim był cykl gminnych konferencji
stanowił punkt wyjścia do dalszych prac podczas sesji strategicznych. Ostateczna weryfikacja
wyboru tematów wiodących i celów strategicznych dokonała się podczas drugiego cyklu gminnych
konferencji. Reakcje ich uczestników potwierdziła trafność dokonanego wyboru. Do
zaproponowanych zapisów za wyjątkiem kilku zmian redakcyjnych nie zgłoszono poprawek.
V.3 Partnerstwo
117
Proces przygotowania ZSROW połączony był z budowaniem partnerstwa. Pierwszym jego
etapem było przeprowadzenie cyklu konferencji w gminach. Stanowiły one sondaż potrzeb
społeczno-gospodarczych i jednocześnie próbę włączenia osób z różnych sektorów, w tym z sektora
publicznego i społeczno - gospodarczego do procesu. Konferencje spotkały się ze znaczącym
zainteresowaniem szczególnie środowisk rolniczych. Jednak wśród ich uczestników znajdowali się
także radni gminni i powiatowi, urzędnicy samorządowi, przedstawiciele lokalnego biznesu np.
banków spółdzielczych, członkinie kół gospodyń wiejskich, przedstawiciele ochotniczej straży
pożarnej. Konsultacje włączające różne podmioty dały jednoznaczną odpowiedź na pytanie czy
należy tworzyć partnerstwo. Za pierwszym pytaniem pojawiło się następne: Czy istnieje potrzeba
stworzenia odrębnej struktury prawnej, czy może jeden z istniejących podmiotów wyraża wolę, a
jednocześnie posiada odpowiedni potencjał do obsługi partnerstwa?
Wybierając odpowiedni model partnerstwa uczestnicy procesu musimy zatem wziąć pod
uwagę różne czynniki m.in. jakie lokalne struktury organizacji istnieją na terenie powiatu, jaka jest ich
siła i zakres oddziaływania a także stopień przygotowania do realizacji projektów.
Należy sobie ponadto zadać zasadnicze pytanie: Czy istnieje potrzeba stworzenia odrębnej
struktury prawnej, czy może jeden z istniejących podmiotów wyraża wolę, a jednocześnie posiada
odpowiedni potencjał do obsługi partnerstwa? Analiza już działających w powiecie organizacji
pozarządowych pokazała, że nie ma takiej struktury, które mogłyby przyjąć zadania programu
Leader+. W związku z tym przyjęto rozwiązanie powołania osobnego podmiotu prawnego, np.
fundację, stowarzyszenie, który stanie się partnerstwem. Założono, że z punktu widzenia doboru
uczestników partnerstwa, oraz określonych celów pozwoli on na skuteczną realizację misji
partnerstwa. W wyniku konsultacji i analizie innych form prawnych przyjęto, że najlepszym
rozwiązaniem będzie założenie stowarzyszenia. W wyniku przeprowadzonych działań
informacyjnych w gminach została wyłoniona grupa inicjatywna w skład której weszli reprezentanci
różnych środowisk i gmin. Grupa inicjatywna przejęła także na siebie zadanie opracowania
Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich. Podczas czterech sesji, w tym dwóch
wyjazdowych zostały dokonana analiza SWOT obszaru LGD, określone problemy, zdefiniowana
misja i cele partnerstwa. Następnie opracowany materiał został zredagowany przez zespół
zewnętrznych ekspertów. Ze względu na potrzebę większego uspołecznienia strategii został
zorganizowany drugi cykl konferencji w gminach. Liczba uczestników tych spotkań była
proporcjonalnie większa. Podczas konferencji został zaprezentowany dorobek pracy grupy
inicjatywnej. Ich uczestnicy mieli także możliwość przedstawienia propozycji działań, które umożliwią
realizację zamierzonych celów partnerstwa. Wśród zgłaszanych propozycji pojawiały się zarówno te,
które dotyczyła całego obszaru LGD, jak i związane z wybranymi środowiskami. Widoczne było także
duże zróżnicowanie kosztów przedsięwzięć oraz liczebności grupy docelowej. Uczestnicy spotkań
wyrazili jednak pogląd, że na pierwszym etapie rozwoju stowarzyszenia najważniejszy będzie rozwój
instytucjonalny, który umożliwi w przyszłości realizowanie różnorodnych inicjatyw odwołujących się
do różnych środowisk. Zebrane działania zostały przedstawione podczas konferencji
118
podsumowującej pracę nad ZSROW. W trakcie zajęć warsztatowych z ponad pięćdziesięciu
propozycji przyjęto te, które powinny zostać zrealizowane w ramach schematu II.
Równoległym kierunkiem działań do opracowania ZSROW było wspólne opracowanie
dokumentów programowych i organizacyjnych, w tym statutu Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin
„Jaksa”. Te właśnie dokumenty będą mają znaczenie dla sprawnego funkcjonowania partnerstwa.
W wyniku podjętego wspólnego wysiłku powstała umowa integrująca różne środowiska w ramach
wspólnego nadrzędnego celu. Wypracowane dokumenty porozumienia odnoszą się do kilku
kluczowych kwestii. Najistotniejszą jest struktura porozumienia umożliwiająca udział w partnerstwie
przedstawicielom różnych instytucji, niezależnie od ich formy prawnej. Struktura ta ma stwarzać
możliwość udziału w procesie decyzyjnym wszystkim partnerom, pomagać w szybkim podejmowaniu
decyzji, wyznaczać zadania i egzekwować ich wykonanie. Kolejną bardzo ważną kwestią jest
zapisany podział praw i obowiązków. Odpowiedni podział kompetencji stwarza uczestnikom
porozumienia szansę na większe zaangażowanie związane również z przyjęciem na siebie
odpowiedzialności. Innym ważnym elementem jest tryb podejmowania decyzji. Autorzy dokumentów
dążyli do tego aby, z jednej strony umożliwić szybkie podejmowanie decyzji, z drugiej zaś dać
możliwość przeprowadzenia koniecznych konsultacji.
Przy dyskusji nad opracowaniem dokumentów pojawiał się często problem: czy przyjęte
zapisy zwiększą zdolność realizowania misji i czy nie ograniczą samego sensu partnerstwa.
V. Sposób finansowania ZSROW
Wybranym zadaniom do realizacji w latach 2006-2008 (w przypadku uczestnictwa w

schemacie drugim LEADER +) zostały przypisane koszty z podziałem na poszczególne etapy
realizacyjne. Przedstawiony budżet zawiera kwoty brutto, które w związku nie możnością odzyskania
przez Lokalną Grupę Działania podatku VAT, stanowią koszt kwalifikowalny.
119
Tabela 59 Budżet
LP Rodzaje koszty w zł.
kosztów ETAP I ETAP II ETAP III ETAP IV
całkowite VAT Kwalifiko- całkowite VAT Kwalifiko- całkowite VAT Kwalifiko- całkowite VAT
walne walne walne
1. Koszty
administracyjne,
w tym zakup
sprzętu 49125,00 8047,13 49125,00 13625,00 834,02 13625,00 13625,00 834,02 13625,00 13625,00 834,
2. Promocja i
informacja
5000 901,63934 5000 75000 13524,59 75000 70000 12622,951 70000 60000 10819,
3. Pomoc
szkoleniowa i
doradcza
72750 11981,84 72750 44750 6932,82 44750 12750 1162,25 12750 31750 4715
4. Analizy,
ekspertyzy itp. 50000 9016,3934 50000 10000 1803,2787 10000 20000 3606,5574 20000 50000 9016,3
5. Działania na
rzecz promocji
regionu 0 0 0 68000 12262,295 68000 40000 7213,1148 40000 8000 1442,6
6. Współpraca i
wymiana
doświadczeń
między LGD
40000,00 7213,11 40000,00
7. Suma 176875,00 29947,00 176875,00 211375,00 35357,00 211375,00 196375,00 32652,00 196375,00 163375,00 26828,
120
VI. Wpływ realizacji ZSROW na rozwój regionu
Działania wynikające z ustalonej w niniejszej ZSROW wizji, misji, celów strategicznych oraz
operacyjnych są spójne z zapisami w strategiach rozwoju oraz planach rozwoju lokalnego gmin
wiejskich na obszarze objętym ZSROW i „Planem Rozwoju Lokalnego Powiatu Miechowskiego”, w
„Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego”
oraz w „Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Województwa Małopolskiego
na lata 2004-2006”.
Dokumenty planistyczne:
Powiat miechowski
W „Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Miechowskiego” odpowiednie są następujące ustalenia, z

którymi są zgodne ustalenia w niniejszej ZSROW:
Obszar strategiczny Cel strategiczny
Obszar związany 1.Osiągnąć dogodne warunki dla inwestorów

z produkcją rolną tworzących nowe miejsca pracy
Obszar pozarolniczej działalności 2. Zdobyć korzystną pozycję na rynkach

gospodarczej aglomeracji krakowskiej i katowickiej dla zbywania
produktów rolnych wyprodukowanych przez
rolników z Powiatu Miechowskiego
3. Zintegrować społeczność powiatu wokół nowych
wyzwań gospodarczych
4. Przekształcić istniejące walory i potencjały
turystyczne w ofertę rynkową
5.Wdrożyć program rozwoju agroturystyki

i rolnictwa ekologicznego
Gmina Charsznica
W „Planie Rozwoju Lokalnego” gminy do realizacji przyjęto projekty i zadania polegające na

poprawie sytuacji na danym obszarze z uwzględnieniem:
zmiany w strukturze gospodarczej obszaru;
zmiany w sposobie użytkowania terenu poprzez stworzenie warunków do powstawania zakładów
produkcyjnych oraz rozwój drobnej przedsiębiorczości;
rozwój systemu komunikacji i infrastruktury drogowej;
poprawę stanu środowiska naturalnego;
121
poprawę infrastruktury technicznej i społecznej.
Gmina Gołcza
W „Planie Rozwoju Lokalnego” Gminy Gołcza zaprezentowane są następujące ustalenia,
zgodne z niniejszą ZSROW:
Cel strategiczny: „Zrównoważony rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich”
Priorytetem Planu Rozwoju Lokalnego gminy adekwatnym do powyższego celu

strategicznego na lata 2004-2006 z kontynuacją w latach 2007-2013 jest:
1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury wspierającej rozwój obszarów wiejskich gminy

poprzez:
Podniesienie poziomu atrakcyjności inwestycyjnej i produkcyjno-usługowej na terenie gminy;
Racjonalne wykorzystanie istniejącego majątku produkcyjnego i usługowego oraz zasobów
surowcowych oraz kwalifikowanych kadr;
Poprawa jakości środowiska naturalnego i rolniczego;
Zwiększenie atrakcyjności gminy jako miejsca pracy, zamieszkania, wypoczynku;
Poprawa dostępności i jakości komunikacyjnej gminy.
W zakresie priorytetu 1 będą realizowane następujące działania:
Działanie 1.1.Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej;

Działanie1.2 .Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznej.
Gmina Kozłów
W „Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Kozłów na lata 2004 – 2006 oraz na lata 2007 - 2013”
odpowiednie są następujące ustalenia, zgodne z niniejszą ZSROW:
Cel strategiczny: „Rolnictwo, ochrona walorów i zasobów środowiska przyrodniczego oraz
dziedzictwa kulturowego, a także stała poprawa ich stanu”
Realizacja strategicznych celów rozwoju gminy Kozłów będzie koncentrować się przede
wszystkim na działaniach mających na względzie stałe podnoszenie warunków życia mieszkańców,
tworzenie jak najlepszych warunków dla trwałego rozwoju gospodarczego oraz wzrost atrakcyjności
turystycznej gminy Kozłów, takich jak:
dalsze zwiększanie atrakcyjności lokalizacyjnej gminy dla inwestorów zewnętrznych (podaż terenów
uzbrojonych, nowoczesna infrastruktura techniczna),
aktywna i skuteczna ochrona walorów i zasobów przyrodniczych, umożliwiająca zachowanie cennych
- pod tym względem - obszarów gminy,
122
likwidacja niedoborów w zakresie obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej służących ochronie
środowiska przyrodniczego,
znacząca poprawa funkcjonowania systemu transportowego gminyi jej powiązań z systemem
krajowym i międzynarodowym,
budowa i modernizacja dróg w gminie,
wytyczenie i budowa parkingów oraz ścieżek rowerowych,
podniesienie poziomu i warunków nauczania w szkołach,
poprawa standardu zamieszkiwania ludności i obsługi turystów,
budowa i modernizacja ogólnodostępnych obiektów oraz urządzeń kulturalnych, sportowych,
rekreacyjnych i wypoczynkowych,
organizowanie imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców
i turystów,
poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
tworzenie centrów informacji dla pracodawców i pracobiorców,
zagospodarowanie nieużytków i terenów poprzemysłowych, zdegradowanych oraz terenów rolnych.
Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Kozłów na lata 2004 - 2006 oraz na lata 2007 - 2013
wskazuje cele strategiczne, które są konkretyzacją misji rozwoju i wskazują pożądane zasadnicze
kierunki zaspokajania potrzeb mieszkańców gminy oraz jej związki z otoczeniem - zgodne z
niniejszą ZSROW.
Kierunki strategiczne:
„Stała poprawa warunków zamieszkiwania, obsługi i bezpieczeństwa publicznego

mieszkańców”
„Tworzenie jak najlepszych warunków do trwałego wzrostu przedsiębiorczości mieszkańców,
lokalizacji inwestycji krajowych i zagranicznych, zwłaszcza w sferze nowoczesnych
technologii oraz turystyki”
„Rolnictwo, ochrona walorów i zasobów środowiska przyrodniczego oraz dziedzictwa
kulturowego, a także stała poprawa ich stanu”
„Partnerska współpraca z władzami gmin ościennych przy rozwiązywaniu wspólnych
problemów”.
Cele operacyjne są konkretyzacją strategicznych celów rozwoju gminy Kozłów

i przedstawione zostały jako cele funkcjonalne, tzn. wyrażające pożądane potrzeby, które należy
123
zaspokoić. Formułując katalog celów operacyjnych uwzględniono te problemy, które uznano za
najważniejsze i najpilniejsze do realizacji w perspektywie 2013 roku.
Stąd też, realizacja strategicznych celów rozwoju gminy Kozłów będzie koncentrować się
przede wszystkim na działaniach mających na względzie stałe podnoszenie warunków życia
mieszkańców, tworzenie jak najlepszych warunków dla trwałego rozwoju gospodarczego oraz
wzrostu atrakcyjności turystycznej gminy Kozłów, takich jak:
dalsze zwiększanie atrakcyjności lokalizacyjnej gminy dla inwestorów zewnętrznych (podaż terenów
uzbrojonych, nowoczesna infrastruktura techniczna),
aktywna i skuteczna ochrona walorów i zasobów przyrodniczych, umożliwiająca zachowanie cennych
- pod tym względem - obszarów gminy,
likwidacja niedoborów w zakresie obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej służących ochronie
środowiska przyrodniczego,
znacząca poprawa funkcjonowania systemu transportowego gmin i jej powiązań z systemem
krajowym i międzynarodowym,
budowa i modernizacja dróg w gminie
wytyczenie i budowa parkingów oraz ścieżek rowerowych,
podniesienie poziomu i warunków nauczania w szkołach,
poprawa standardu zamieszkiwania ludności i obsługi turystów,
budowa i modernizacja ogólnodostępnych obiektów oraz urządzeń kulturalnych, sportowych,
rekreacyjnych i wypoczynkowych,
organizowanie imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców i turystów,
poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
tworzenie centrów informacji dla pracodawców i pracobiorców,
zagospodarowanie nieużytków i terenów poprzemysłowych, zdegradowanych oraz terenów rolnych.
Realizacja powyższych kierunków i celów strategicznych będzie sprzyjać realizacji przyjętych

w ZSROW celów.
Gmina Miechów
W Strategii Rozwoju Gminy i Miasta Miechów wyznaczono obszary, kierunki i cele strategiczne,
których realizacja koresponduje z przyjętymi zapisami w niniejszej Zintegrowanej Strategii Rozwoju
Obszarów Wiejskich – gmin należących do powiatu miechowskiego.
Najistotniejsze obszary strategiczne
Kluczowe obszary funkcjonowania gminy wynikają z jej ustawowych zadań i kompetencji. Obszarami
strategicznymi są określone poniżej sfery i zakresy działań, których odpowiednia organizacja,
realizacja, koordynacja pozwolą na osiąganie maksymalnej skuteczności w realizacji ustawowych
124
zadań. Są to także obszary potencjalnych i realnych problemów a także możliwości, które w sposób
szczególny powinny podlegać procesowi planowania strategicznego. Obszarami tymi są:
zarządzanie,
majątek komunalny i zasoby,
ludzie (równowaga pomiędzy wymogami ekonomii a bezpieczeństwem publicznym),
środowisko gospodarcze,
edukacja,
promocja,
polityka finansowa i generowanie dochodów,
rola miasta wobec wsi,
przejmowanie nadwyżek siły roboczej (miejsca pracy),
bezpieczeństwo publiczne,
wiedza o megatrendach i dostęp do informacji o wymogach akcesyjnych do Unii Europejskiej,
środki pomocowe i dostępność kredytów,
współpraca Gmina - Gminy - Powiat – Województwo,
wdrażanie reform.
Kierunki strategiczne:
„Tworzyć dogodne warunki rozwoju osobowego i rodzinnego mieszkańców”
„Realizować zrównoważony rozwój”
„Dostosowywać gospodarstwa rolne do wymogów gospodarki rynkowej”
„Tworzyć alternatywne dla rolnictwa i około rolnicze miejsca pracy”
„Zatrzymać procesy degradacji środowiska”
„Uczynić normą wzajemne uzupełnianie atutów i możliwości funkcjonalnych sąsiadujących ze sobą
gmin”
Strategiczne cele gospodarcze:
„Stworzyć i utrzymywać pozytywny wizerunek gminy”
„Osiągnąć dogodne warunki dla inwestorów tworzących nowe miejsca pracy, a w szczególności dla
zakładu(ów) przetwórstwa rolno-spożywczego”
„Zdobyć maksymalnie korzystną pozycję na rynkach aglomeracji krakowskiej i katowickiej dla
zbywania produktów rolnych wyprodukowanych przez rolników z Gminy Miechów”
„Mieć stałą płaszczyznę współpracy z gminami, które mogą uzupełniać atuty Miechowa”
„Tworzyć alternatywne dla rolnictwa i około rolnicze miejsca pracy”
„Uczynić z istniejących atutów i możliwości spójną ofertą turystyczną”
Strategiczne cele społeczne:

„Zatrzymać proces migracji z gminy”
„Zmniejszyć bezrobocie i utrzymywać jego stopę na bezpiecznym poziomie”
„Osiągnąć stan pełnego zabezpieczenia mieszkań niskoczynszowych dla osób ubogich”
125
Strategiczne cele inwestycyjne:
„Osiągnąć normy Unii Europejskiej w infrastrukturze komunalnej”
„Mieć na terenie gminy Centrum Sportowo – Rekreacyjne”
„Wybudować niezbędną ilość mieszkań komunalnych”
Realizacja powyższych kierunków i celów strategicznych będzie sprzyjać realizacji przyjętych w
ZSROW celów.
Gmina Racławice
W Strategii Rozwoju Gminy Racławice przyjęto kierunki i cele strategiczne, których realizacja
koresponduje z przyjętymi zapisami w niniejszej Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów
Wiejskich.
Kierunki strategiczne: (wynikające bezpośrednio z przyjętej misji:

„Tworzyć dogodne warunki rozwoju osobowego, rodzinnego i gospodarczego mieszkańców”
„Ożywiać i wspierać przedsiębiorczość i tworzyć alternatywne dla rolnictwa i okołorolnicze miejsca
pracy”
„Wspierać procesy restrukturyzacyjne i dostosowawcze rolnictwa dla osiągnięcia jego opłacalności”
„Stale podnosić poziom wykształcenia i przygotowania zawodowego mieszkańców oraz jakość bazy
oświatowej”
„Zatrzymać procesy degradacji środowiska”
„Zachowywać i wzbogacać tradycję historyczną i tożsamość kulturalną”
Strategiczne cele gospodarcze:

„Dostosować się w sposób optymalny dla mieszkańców do warunków i wymogów programów
restrukturyzacji rolnictwa w Regionie Małopolski”
„Osiągnąć stan opłacalności produkcji rolniczej”
„Doprowadzić do stanu, w którym dochody z działalności turystycznej i agroturystycznej będą
istotnym uzupełnieniem budżetów rodzinnych”
„Telefon w każdym gospodarstwie i dla każdego rozpoczynającego działalność gospodarczą
(kompleksowa telefonizacja gminy”
Strategiczne cele społeczne:
„Osiągnąć prawidłową, odpowiadającą obowiązującym standardom oraz założeniom reformy opiekę
medyczną”
„Osiągnąć wyższy poziom wykształcenia w tym osiągnąć stan uzyskiwania średniego wykształcenia
przez co najmniej 50% uczniów rozpoczynających edukację”
„Pozyskiwać nowe miejsca pracy poza rolnictwem w ilości proporcjonalnej do
126
potrzeb wynikających ze skutków procesów restrukturyzacyjnych w rolnictwie”
Strategiczne cele inwestycyjne:
„Osiągnąć stan dróg zapewniających bezpieczeństwo oraz dogodną komunikację kołową”
„Osiągnąć stan pełnej ochrony zasobów naturalnych i przyrodniczych gminy”
„Systematyczna realizacja sieci gazowej”
Gmina Słaboszów
W Strategii Rozwoju Gminy Słaboszów przyjęto cele (m.in.), których realizacja koresponduje z
przyjętymi zapisami w niniejszej Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich.
W ZAKRESIE EDUKACJI
Cele:
„Rozwijanie zainteresowań wśród dzieci i młodzieży w oparciu o książkę i inne środki kultury”
„Racjonalnie wykorzystane budynki po byłych szkołach”
„Wyspecjalizowana kadra nauczycielska”
„Szkolenie młodzieży w kierunku potrzeb rynkowych”
„Wykształcone i inteligentne społeczeństwo gminy”
„Duża inicjatywa młodzieży w kierunku uprawiania sportu”
„Duża inicjatywa społeczeństwa wiejskiego w zakresie rozwijania kultury na wsi”
„Zdrowa i sprawna młodzież”
STWORZONE GODNE WARUNKI DO ŻYCIA DLA RODZIN ROLNICZYCH

Cele:
„Rozwijanie wiedzy ogólnej oraz podniesienie kwalifikacji w rolnictwie”
„Funkcjonujące grupy marketingowe”
„Obszar gminy promowany jako teren zdrowej, ekologicznej żywności”
„Utworzone grupy producenckie”
„Wyodrębnione działy produkcji rolnej na terenie gminy (specjalizacja)”
„Silne związki rolników”
STWORZONE WARUNKI DO PRACY

Cele:
„Rozwinięta przedsiębiorczość”
„Rozwinięte grupy producenckie”
„Promocja gminy w celu pozyskania kapitału”
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNIEGO STANU BEZPIECZEŃSTWA
Cele:
127
„Świadomość społeczna w gminie w zakresie umacniania bezpieczeństwa i porządku publicznego”
„Przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej”
„Zmniejszone bezrobocie”
POPRAWA STANU ZDROWIA SPOŁECZEŃSTWA W GMINIE
Cele:
„Lepiej wyposażone placówki służby zdrowia w sprzęt medyczny”
„Prowadzone leczenie specjalistyczne na terenie gminy”
„Rozwijana profilaktyka zdrowia”
WYSOKA ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA NA TEMAT KORZYŚCI PŁYNĄCYCH ZE
WSPÓŁPRACY
Cele:
„Prowadzona współpraca z gminą zagraniczną”
„Utworzone związki międzygminne w zakresie wspólnych inwestycji”
„Współpraca kościoła z gminą w zakresie wychowywania społeczeństwa”
CZYSTE ŚRODOWISKO NATURALNE GMINY
Cele:
„Wysoka świadomość ekologiczna mieszkańców”
„Poprawa stanu lasów oraz zwiększone zalesienia i zadrzewienia”
„Drogi gminne i dojazdowe do pól doprowadzone do właściwego stanu technicznego”
„Rozbudowana infrastruktura techniczna”
„Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego”

W „Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego” przyjętej Uchwałą nr XXIII/250/2000 Sejmiku
Woj. Małopolskiego przyjęto następujące ustalenia, z którymi są zgodne ustalenia w niniejszej
ZSROW:
Pole: MIESZKAŃCY – postawy, kwalifikacje, aktywność
Cel nadrzędny: A. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy mieszkańcy
Cel strategiczny: A.2. Środowisko promujące przedsiębiorczość i aktywność
Rozwiązania:
A.2.1. Promocja postaw i osiągnięć w dziedzinie przedsiębiorczości
A.2.2. Rozwój edukacji w zakresie przedsiębiorczości
Cel strategiczny: A.3. Spójne, solidarne i bezpieczne społeczności
Rozwiązania:
A.3.2. Łagodzenie skutków bezrobocia
A.2.2. Rozwój edukacji w zakresie przedsiębiorczości
Pole: PEJZAŻ – środowisko i krajobraz
Cel nadrzędny: B. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i kulturowego
128
Cel strategiczny: B.1.Zlikwidowanie zaniedbań w ochronie środowiska
Rozwiązania:
B.1.1. Poprawa jakości wód
B.1.2. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza
B.1.3. Uporządkowanie gospodarki odpadami
Cel strategiczny: B.2. Racjonalne gospodarowanie środowiskiem
Rozwiązania:
B.2.2. Zwiększenie wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii
B.2.3. Minimalizacja wytwarzania odpadów
B.2.5. Podnoszenie retencyjności dorzeczy i zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego
B.2.6. Zalesianie nieużytków i słabych użytków rolnych
Cel strategiczny: B.3. Ochrona przyrody i różnorodności biologicznej
Rozwiązania:
B.3.1. Zwiększenie obszaru objętego różnorodnymi formami ochrony przyrody
B.3.2. Rozwój zagospodarowania turystycznego w harmonii z ochroną przyrody
Cel strategiczny: B.4. Kształtowanie krajobrazu kulturowego
Rozwiązania:
B.4.3. Ochrona dziedzictwa kulturowego na obszarach wiejskich
B.4.4. Ochrona tradycyjnych form gospodarowania, szczególnie na terenach górskich
B.4.5. Ochrona zabytków i rewitalizacja starej zabudowy
Pole: GOSPODARSTWO – kapitał, kreatywność, technologie
Cel nadrzędny: C. Trwały rozwój gospodarczy
Cel strategiczny: C.2. Konkurencyjne, rynkowe rolnictwo
Rozwiązania:
C.2.1. Wspieranie modernizacji gospodarstw rolnych z uwzględnieniem specjalizacji i standaryzacji
produkcji rolniczej, szczególnie w sadownictwie i warzywnictwie
C.2.2. Podniesienie jakości produkcji rolnej
C.2.3. Rozwój instytucji i organizacji rynku rolnego
C.2.4. Rozwój rolnictwa ekologicznego
Cel strategiczny: C.5. Rozwinięte otoczenie biznesu
Rozwiązania:
C.5.1. Wspieranie rozwoju MŚP
C.5.2. Rozwijanie instytucji i firm otoczenia rolnictwa
C.5.3. Wspieranie rozwoju usług finansowych i konsultingowych
Cel strategiczny: C.6. Wysoki poziom inwestycji
Rozwiązania:
C.6.1. Efektywny system pozyskiwania inwestorów komercyjnych
C.6.3. Poprawa wydolności systemów infrastruktury technicznej
129
Pole: WIĘZI – komunikacja i współpraca
Cel nadrzędny: WIĘZI – komunikacja i współpraca
Cel strategiczny: D.1. Dobrze rozwinięty system powiązań komunikacyjnych regionu z otoczeniem
Rozwiązania:
D.1.1. Modernizacja i przebudowa układu dróg głównych (Priorytet: Budowa autostrady A4 na
odcinku Kraków – Tarnów)
Cel strategiczny: D.2. Sprawny system transportu wewnętrznego
Rozwiązania:
D.2.1. Modernizacja dróg regionalnych i lokalnych, w tym budowa obwodnic miast
Cel strategiczny: D.3. Infrastruktura konieczna dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego
Rozwiązania:
D.3.1. Rozbudowa infrastruktury koniecznej dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego
Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Województwa Małopolskiego na lata 2004-2006

W „Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Województwa Małopolskiego na lata 2004-2006”
odpowiednie są następujące zapisy:
PRIORYTET 1. ROZBUDOWA I MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY SŁUŻĄCEJ WZMACNIANIU
KONKURENCYJNOŚCI REGIONÓW
Działanie 1.1. Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego
Cel główny:
Poprawa konkurencyjności regionu poprzez wzmocnienie infrastruktury transportowej oraz systemów
komunikacji zbiorowej
Cele szczegółowe:
Modernizacja i rozbudowa dróg
Działanie 1.5. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego
Cel główny:
Wspieranie rozwoju województwa małopolskiego poprzez rozbudowę regionalnej i lokalnej
infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, a także wyrównanie dysproporcji w zakresie dostępu i
wykorzystania Internetu oraz innych technik informatycznych pomiędzy naszym regionem a
regionami Unii Europejskiej oraz w układzie wewnątrzregionalnym pomiędzy dużymi ośrodkami, a
obszarami wiejskimi i małymi miastami.
Cele szczegółowe:
Rozwój i poprawa przepustowości oraz jakości sieci teleinformatycznej
Zapewnienie i poprawa dostępu do Internetu (w tym na obszarach wiejskich i małych miast) w
placówkach użyteczności publicznej
Wyposażenie stref inwestycyjnych w infrastrukturę teleinformatyczną
Udostępnienie usług publicznych w Internecie, w tym procedur administracyjnych
130
PRIORYTET 2. WZMOCNIENIE REGIONALNEJ BAZY EKONOMICZNEJ I ZASOBÓW LUDZKICH
Cel główny:
Wzrost konkurencyjności regionu Małopolski poprzez rozwój przedsiębiorczości i zasobów ludzkich.
Cele szczegółowe:
Zwiększenie mobilności zawodowej mieszkańców i ich możliwości zatrudnienia na regionalnym rynku
pracy w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej
Wsparcie procesu przemian gospodarczych w regionie i ograniczenie społecznie negatywnych
skutków tego procesu
Wzrost umiejętności i przygotowanie kadr przedsiębiorstw oraz pracowników zatrudnionych w
sektorach preferowanych przez Strategię Rozwoju Województwa Małopolskiego (tj. przemyśle
kulturowym, wysokich technologii, organizacji czasu wolnego /turystyka, rekreacja/, ochronie
środowiska i ochronie zdrowia)
Wzrost przedsiębiorczości w regionie Małopolski poprzez wsparcie inicjatyw sprzyjających
powstawaniu i dalszemu rozwojowi przedsiębiorstw
Zwiększenie zagranicznej turystyki przyjazdowej oraz turystyki krajowej poprzez promocję Małopolski
jako atrakcyjnego obszaru turystycznego
Działanie 2.1. Rozwój zawodowy dostosowujący zasoby ludzkie do potrzeb regionalnego rynku pracy
Cel główny:
Zwiększenie mobilności zawodowej mieszkańców i ich możliwości zatrudnienia na regionalnym rynku
pracy w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej
Cele szczegółowe:
rozwijanie umiejętności adaptacyjnych i zawodowych umożliwiających rozwój zawodowy zgodnie z
profilem gospodarczym regionu
zapewnienie mieszkańcom województwa dostępu do kontynuowania nauki oraz zdobywania wiedzy
zawodowej potrzebnej na rynku pracy
wspieranie lokalnych inicjatyw edukacyjnych sprzyjających rozwojowi zawodowemu jego
mieszkańców regionu
Działanie 2.2. Reorientacja zawodowa
Cel główny:
Wsparcie procesu przemian gospodarczych w regionie i ograniczenie społecznie negatywnych
skutków tego procesu.
Cele szczegółowe:
Zwiększenie potencjału zatrudnieniowego poprzez różne formy aktywizacji zawodowej mieszkańców
Małopolski
Zmiana kwalifikacji zawodowych mieszkańców na obszarach objętych restrukturyzacją branż i
sektorów, w szczególności na obszarach wiejskich
Zwiększenie dostępności usług poradnictwa i doradztwa zawodowego oraz pośrednictwa pracy
Działanie 2.3. Rozwój kadr regionalnej gospodarki
131
Cel główny:
Wzrost umiejętności i przygotowanie kadr przedsiębiorstw oraz pracowników zatrudnionych w
sektorach preferowanych przez Strategię Rozwoju Województwa Małopolskiego (tj. przemyśle
kulturowym, wysokich technologii, organizacji czasu wolnego /turystyka, rekreacja/, ochronie
środowiska i ochronie zdrowia).
Cele szczegółowe:
Podniesienie poziomu wiedzy oraz kwalifikacji zawodowych kadr przedsiębiorstw
Rozwijanie wśród pracodawców potrzeby inwestowania w rozwój kadr
Dostosowanie kwalifikacji zawodowych kadr przedsiębiorstw do nowego profilu działalności oraz
wdrażanych zmian technologicznych i organizacyjnych
Wspieranie inwestorów lokalizujących swoją działalność w regionie
Działanie 2.5. Mikroprzedsiębiorstwa
Cel główny
Wzrost przedsiębiorczości w regionie Małopolski poprzez wsparcie inicjatyw sprzyjających
powstawaniu i dalszemu rozwojowi przedsiębiorstw.
Cele szczegółowe:
Zwiększenie liczby przedsiębiorstw powstających poza sektorami tradycyjnymi
Umożliwienie podejmowania ryzyka działalności gospodarczej przez pracowników sektorów
poddawanych restrukturyzacji, w szczególności wychodzących z rolnictwa.
Działanie 2.6. Rozwój turystyki
Cel główny:
Zwiększenie zagranicznej turystyki przyjazdowej oraz turystyki krajowej poprzez promocję Małopolski
jako obszaru atrakcyjnego turystycznie.
Cele szczegółowe:
Podniesienie konkurencyjności markowych produktów turystycznych zarówno na rynkach
zagranicznych, jak i na rynku krajowym
Tworzenie warunków dla rozwoju i wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw sektora turystycznego,
w tym msp
Podniesienie i wzbogacenie atrakcyjności turystycznej małopolski oraz poprawa jej wizerunku
poprzez właściwe wykorzystanie dziedzictwa kulturowego, jako ważnych produktów turystycznych
Utworzenie spójnego systemu informacji o wiodących produktach turystycznych i rekreacyjnych oraz
ich promocja
Podnoszenie/ujednolicenie/standaryzacja jakości atrakcji turystycznych i usług „przemysłu czasu
wolnego”
PRIORYTET 3. ROZWÓJ LOKALNY
Cel główny:
Harmonijny rozwój całej Małopolski, szczególnie będący wynikiem aktywizacji społeczno-
gospodarczej obszarów zagrożonych marginalizacją.
132
Cele szczegółowe:
Poprawa ekonomicznych i społecznych warunków życia ludności na obszarach wiejskich i w małych
miastach.
Działanie 3.1. Infrastruktura lokalna
Cele ogólne:
Poprawa ekonomicznych i społecznych warunków życia ludności na obszarach wiejskich i w małych
miastach.
Cele szczegółowe:
Wzrost inwestycji w regionie
Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości, w tym w turystyce
Poprawa dostępności komunikacyjnej
Poprawa wyposażenia w podstawową infrastrukturę techniczną, w tym głównie w infrastrukturę
ochrony środowiska,
Wzrost dostępności ludności z małych miast i wsi do usług publicznych
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013 - Małopolska 2015.

Do strategicznych obszarów rozwoju gospodarczego w Małopolsce zaliczono w Strategii Rozwoju
Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013 - Małopolska 2015” m.in.:
Rozwój infrastruktury turystycznej oraz infrastruktury dla rynkowych usług zdrowotnych,
rehabilitacyjnych, uzdrowiskowych i leczniczych, a także bazy hotelarsko - gastronomicznej,
zwłaszcza w subregionie południowym.
Rozwój pozarolniczej działalności na terenach wiejskich,
Rozwój rolnictwa ekologicznego, w tym skojarzonego z agroturystyką, zwłaszcza w regionie
Karpackim.
Strategia zawiera odpowiednie, następujące zapisy, z którymi są zgodne ustalenia
w niniejszej ZSROW (wybrane elementy):
Cel strategiczny I: WZMOCNIENIE KONKURENCYJNOŚCI GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA -
która określi atrakcyjność i pozycję regionu jako miejsca aktywności gospodarczej, co jest
fundamentem ekonomicznym pomyślności i standardu życia mieszkańców województwa.
Obszary polityki rozwoju:
II Gospodarka regionalnej szansy
II.3 Zrównoważone rolnictwo, w tym rolnictwo ekologiczne
Najważniejsze działania obejmą:
Wsparcie dla rozwijania wielofunkcyjności gospodarstw rolnych,
Poprawę struktury obszarowej gospodarstw (głównie poprzez upowszechnienie dzierżaw i scalenia
ziemi rolniczej), działanie na rzecz poprawy rozłogu ziemi, wielkości pól i legalizacji statusu władania
ziemią rolniczą,
133
Zrównoważone działania produkcyjno-ekologiczne w rolnictwie, zapobiegające dezagraryzacji
obszarów,
Promowanie przedsiębiorczości w rolnictwie i gospodarstwach, w tym wsparcie dla pozyskiwania
środków pomocowych,
Wsparcie rozwoju rolnictwa i przetwórstwa ekologicznego,
Wsparcie rozwoju rolnictwa i przetwórstwa żywności wysokiej jakości oraz markowych produktów
żywnościowych,
Wsparcie dla rozwoju upraw roślin energetycznych,
Promocja i wsparcie dla postępu biologicznego w rolnictwie, w tym dla hodowli ras lokalnych, uprawy
rzadkich – lokalnych odmian owoców, wapnowania itp.,
Budowanie efektywnych powiązań: produkcja rolnicza – przetwórstwo – marketing i dystrybucja,
Wsparcie marketingu i dystrybucji produktów małopolskiego rolnictwa na rynku krajowym i rynkach
międzynarodowych.
II.5 Rozwój przemysłów czasu wolnego
Rozwój infrastruktury dla rozwoju ruchu turystycznego i przyjazdów uzdrowiskowych:
zwiększenie bezpieczeństwa i standardu podróżowania poprzez rozwój infrastruktury drogowej w
oparciu o szkieletowy rozwój sieci drogowej tras turystycznych,
tworzenie i promocja oferty regionu (cykliczne przedsięwzięcia, festiwale, ...),
budowa infrastruktury dla rozwoju turystyki biznesowej (konferencje, targi itp.) oraz sportu
wyczynowego (areny zawodów międzynarodowych),
modernizacja i rozwój infrastruktury uzdrowisk oraz infrastruktury w miejscowościach
uzdrowiskowych służącej jako zaplecze dla usług uzdrowiskowych,
optymalizacja usług uzdrowiskowych (komercjalizacja – np. sport & spa),
poprawa dostępności komunikacyjnej obiektów służących ruchowi turystycznemu,
w tym budowa parkingów i organizacja systemów transportu zbiorowego i mieszanego,
rewitalizacja i waloryzacja miejsc o potencjale turystycznym oraz przeprowadzenie kompleksowych
prac remontowych i konserwatorskich w najcenniejszych obiektach zabytkowych, a także ich
adaptacja na cele kulturalne i turystyczne,
rozwój agroturystyki.
Działanie na rzecz podniesienia rentowności usług turystycznych i ich rynkowego zorientowania:
systematyczny rozwój oraz podnoszenie standardów bazy obsługującej ruch turystyczny (noclegi,
gastronomia, wycieczki, serwis, usługi towarzyszące itp.) oraz infrastruktury tych usług,
tworzenie infrastruktury rekreacyjnej i wypoczynkowej w oparciu o wykreowane produkty turystyczne,
stworzenie systemu „IT” – informacji turystycznej w regionie i o regionie,
utrzymanie i tworzenie infrastruktury szlaków i tras turystycznych w regionie z wykorzystaniem
markowych produktów turystyki całorocznej,
rozwój zrównoważonej turystyki z poszanowaniem walorów środowiska oraz poprawą jakości
środowiska naturalnego (reżim ekologiczny i krajobrazowy),
134
wspieranie rozwoju sektora agroturystycznego.
Wsparcie rozwoju usług kultury i czasu wolnego:

wspieranie rozwoju przedsięwzięć gospodarczych z sektora przemysłu kultury – targi, wystawy,
festiwale, produkcja filmowa, muzyczna, usługi informatyczne itp.,
organizacja atrakcyjnych imprez promocyjnych oraz ważnych wydarzeń międzynarodowych,
zwiększenie liczby przedsiębiorstw związanych z usługami sfery kultury (urynkowienie usług),
tworzenie ofert turystyczno – rekreacyjnych oraz kulturalnych,
wspieranie rodzinnych gospodarstw agroturystycznych,
prowadzenie aktywnego marketingu dziedzictwa kulturowego oraz oferty kulturalnej, w tym
potencjału twórczego,
wspieranie inicjatyw i udziału organizacji obywatelskich w sektorach kultury, turystyki i innych
usługach w obszarze organizacji czasu wolnego.
III. Infrastruktura dla rozwoju regionalnego

Cel strategiczny II: STWORZENIE WARUNKÓW DLA WSZECHSTRONNEGO ROZWOJU
SPOŁECZNEGO I WYSOKIEJ JAKOŚCI ŻYCIA – co decyduje o atrakcyjności i spójności regionu
jako bezpiecznego i przyjaznego miejsca zamieszkania i pobytu, a w konsekwencji o jego
konkurencyjności jako wszechstronnego środowiska życia.
Obszary polityki rozwoju:
VII. Ochrona środowiska
Celem działania w zakresie ochrony zasobów wodnych Małopolski jest z jednej strony osiągnięcie
dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, zaś z drugiej zapewnienie mieszkańcom
dostępu do wody pitnej dobrej jakości. Katalog najważniejszych działań obejmuje m.in. następujące
przedsięwzięcia:
Rozwój komunalnych systemów kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków, w tym szczególnie na
obszarach wiejskich,
Tworzenie warunków dla budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach o rozproszonej
zabudowie,
Promowanie biologicznego oczyszczania ścieków,
Ochrona zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych,
Optymalizacja zużycia wody poprzez działania techniczne i edukacyjne,
Rozwiązanie problemów dotyczących zaopatrzenia ludności województwa w wodę pitną dobrej
jakości, szczególnie na obszarach dotkniętych likwidacją przemysłu górniczego,
Racjonalizacja wykorzystania zasobów wód mineralnych: leczniczych, termalnych, solanek.
135
VIII Dziedzictwo i przestrzeń regionalna
Ochrona i kształtowanie krajobrazu kulturowego
Celem działań na rzecz ochrony i kształtowania małopolskiego krajobrazu kulturowego jest
zachowanie najcenniejszych walorów krajobrazu kulturowego w regionie oraz rewitalizacja obszarów
problemowych i waloryzacja historycznych układów przestrzennych. Wiodące działania mieścić się
będą w następującym zakresie:
Odnowa zasobów wiejskich:

Odnowa regionalnej architektury,
Dbałość o małą architekturę i zieleń,
Zapobieganie rozpraszaniu osadnictwa,
Ochrona najcenniejszych zabytków „in situ”,
Zachowanie i ochrona tradycyjnego zróżnicowania krajobrazu wiejskiego.
Integracja wartości historycznych i tradycji lokalnych:

Umacnianie tradycyjnych form działalności gospodarczej,
Identyfikacja wsi z produktami regionalnymi,
Wsparcie rozwoju turystyki opartej o ofertę agroturystyczną,
Formułowanie zasad ochrony i kształtowania strefy kulturowej

Wdrożenie programu ochrony zabytków architektury drewnianej,
Zapewnienie bezpieczeństwa obiektów zabytkowych,
Tworzenie ofert inwestycyjnych i pozyskiwanie użytkowników dla zabytkowych obiektów,
Rozwój muzeów typu skansenowskiego,
Utrzymanie regionalnego zrównoważenia krajobrazu architektonicznego.
Opieka nad regionalnym dziedzictwem kulturowym
Celem działania jest podniesienie walorów zabytków i wykorzystanie ich dla rozwoju gospodarki
regionu. Przewidywane działania obejmują aktywność na rzecz:
Rynkowego zorientowania regionalnego dziedzictwa kulturowego, poprzez:
Tworzenie ofert turystyczno – rekreacyjnych, uzdrowiskowych oraz kulturalnych,
Podnoszenia świadomości dziedzictwa kulturowego, poprzez:
Powstawanie, rozwijanie i rozpowszechnianie form ekspresji kulturowej,
Wzmocnienie edukacji na rzecz dziedzictwa kulturowego,
Zwiększenie udziału mieszkańców i lokalnych organizacji pozarządowych
w bezpośredniej opiece nad zabytkami i obsłudze ruchu zwiedzających.
Schemat strategii
136
Wizja 2015
„Małopolska - regionem szans, wszechstronnego rozwoju ludzi i nowoczesnej gospodarki, silnym
aktywnością swych mieszkańców, czerpiącym z dziedzictwa przeszłości i zachowującym tożsamość
w integrującej się Europie”
Pola strategii:
A.- Konkurencyjność gospodarcza
B.- Rozwój społeczny i jakość życia
C.- Potencjał instytucjonalny
Cele strategiczne:
Wzmocnienie konkurencyjności gospodarczej województwa
Stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej jakości życia
Wzmocnienie potencjału instytucjonalnego
Obszar polityki rozwoju:

I Społeczeństwo wiedzy i aktywności
II Gospodarka regionalnej szansy
III Infrastruktura dla rozwoju regionalnego
IV Krakowski Obszar Metropolitalny
Cele pośrednie:
Lepiej wykształceni, twórczy i przedsiębiorczy mieszkańcy
Konkurencyjna, otwarta i innowacyjna gospodarka
Nowoczesna i sprawna, sprzyjająca rozwojowi społ.- gosp. infrastruktura
Rozwój Krakowskiego Obszaru Metropolitanego jako europolii

V Spójność wewnątrz-regionalna
VI Ochrona środowiska
VII Dziedzictwo i przestrzeń regionalna
Cele pośrednie:
Spójny wewnętrznie, bezpieczny, zapewniający równe szanse i możliwości rozwoju regionu
Wysoka jakość życia w czystym i bezpiecznym środowisku przyrodniczym
Wysoka jakość środowiska przyrodniczo-kulturowego i przestrzeni regionalnej
137
VIII Współpraca terytorialna
IX Nowoczesne zarządzanie publiczne
Cele pośrednie:
Silna pozycja Małopolski na arenie krajowej i międzynarodowej
Inspirująca, przejrzysta i wspierająca rozwój administracja publiczna
Wstępny projekt „Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013”

Wstępny projekt „Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013”
zawiera odpowiednie, następujące zapisy, z którymi są zgodne ustalenia w niniejszej ZSROW:
Priorytet 2 GOSPODARKA REGIONALNEJ SZANSY
Działanie 2.3 Rozwój infrastruktury turystycznej
Cel główny:
Podniesienie konkurencyjności regionu w obszarze turystyki
Cele szczegółowe:
Zwiększenie potencjału turystycznego regionu
Podniesienie konkurencyjności regionalnych produktów turystycznych
Opis działania
Małopolska to obszar o szczególnym znaczeniu dla obsługi ruchu turystycznego,
zaspokajający szeroką gamę potrzeb turystów i mieszkańców. Wyznacznikiem jakości, obok
gościnności mieszkańców i profesjonalnej obsługi, jest standard bazy materialnej, dostęp do
informacji i bezpieczeństwo.
Turystyka daje możliwości dynamicznego rozwoju regionu opartego na bogatym potencjale
walorów przyrodniczych i kulturowych oraz zasobach ludzkich. Rozwój turystyki stwarza szansę na
zaktywizowanie obszarów strukturalnie słabych, w tym obszarów wiejskich. Spójne i konsekwentne
zintegrowane działania regionalne w procesie tworzenia i promocji produktów turystycznych sprawią,
że Małopolska powinna się stać regionem znanym i chętnie odwiedzanym przez turystów krajowych i
zagranicznych oraz miejscem wypoczynku jego mieszkańców.
Funkcje obszaru, w tym również turystyczne zależą od zagospodarowania przestrzeni. Baza
materialna turystyki w regionie powinna spełniać oczekiwania różnych segmentów rynku.
Planowy rozwój infrastruktury turystycznej zapobiega degradacji przestrzeni i pomaga na
prawidłowe kierowanie strumieni ruchu turystycznego.
Produkt turystyczny to kompleksowa spójna oferta atrakcji i usług, która może być
sprzedawana w pakietach i obejmuje wspólne działania marketingowe, w tym promocyjne.
138
Istnienie wiodących produktów markowych prowadzi do skuteczniejszej identyfikacji regionu z
charakterystycznym, unikatowym komponentem obszaru, a co za tym idzie - wykreowaniem
pozytywnego wizerunku regionu i podniesienia jego konkurencyjności.
Walory przyrodnicze Małopolski to jeden z największych atutów województwa, który w sposób
planowy należy wykorzystać. Dlatego za nieodzowne należy przyjąć zbudowanie oferty turystycznej
regionu w postaci kompleksowych i innowacyjnych produktów turystycznych obejmujących atrakcje,
usługi i wykreowanie markowych produktów turystycznych identyfikujących unikatowe i osobliwe
cechy regionu. W tym celu konieczne jest również stworzenie sprawnego systemu monitoringu i
promocji produktów turystycznych w kraju i za granicą, obejmującego zintegrowaną sieć informacji i
obsługi turystycznej.
Znaczącą rolę powinno odegrać także wykorzystanie bogatych zasobów naturalnych
surowców leczniczych Małopolskich uzdrowisk do rozwijania nowoczesnych produktów turystyki
zdrowotnej i rekreacyjnej, tworzących tzw. markę uzdrowiskową. Uzdrowiska powinny przekształcać
się, oferując różnorodny program usług dla kuracjuszy i odwiedzających gości.
Ważne też będą działania ułatwiające i umożliwiające uprawianie różnych form ruchu, służące
rozwojowi funkcjonalnej infrastruktury dla sportu wyczynowego oraz amatorskiego, a także
aktywnego wypoczynku i rekreacji. Zmiany w tym zakresie będą stymulowały rozwój nowych
przedsiębiorstw i powstawanie nowych miejsc pracy.
Typy projektów
W ramach działania realizowane będą projekty związane z:
poprawą bazy noclegowej zgodnie ze standardami europejskimi i obowiązującą klasyfikacją i
kategoryzacją,
budową i modernizacją infrastruktury rekreacyjnej i specjalistycznej służącej rekreacji i wypoczynkowi
oraz szlaków i tras turystycznych,
remontem, adaptacją i modernizacją obiektów zabytkowych z przystosowaniem ich na cele
turystyczne,
opracowaniem i utworzeniem systemów i centów informacji turystycznej, w tym nowoczesnej,
interaktywnej sieci informacji internetowej wraz ze szkoleniem personelu (cross-financing),
przygotowaniem i realizacją programów rozwoju i promocji regionalnych produktów turystycznych,
rozwojem funkcji turystycznych stacji narciarskich i akwenów wodnych,
budową i modernizacją infrastruktury uzdrowiskowej,
budową i modernizacją infrastruktury widowiskowo – sportowej,
zagospodarowaniem otoczenia obiektów wyłącznie jako jeden z elementów realizacji powyższych
typów projektów,
budową parkingów przy miejscach widokowych.
IX. Powiązanie ZSROW ze strategią NPR (na lata 2004-2006)
139
Zawarte w strategii cele są powiązane w sposób pośredni z zapisami zawartymi
w Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004-2006.
Polska, przystępując do Unii Europejskiej, staje się w pełnym zakresie uczestnikiem i beneficjentem
jednolitego rynku europejskiego. Stawia to przed naszym krajem ogromne możliwości rozwojowe,
które jednak będą mogły zostać w pełni wykorzystane tylko w warunkach przyspieszenia wzrostu
gospodarczego i kontynuacji trendu wzmocnienia spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
z pozostałymi krajami i regionami UE. W tym kontekście, obok oddziaływania na procesy
gospodarcze (wsparcie dla przedsiębiorstw, rozbudowa infrastruktury i dostosowania na rynku
pracy), podstawowe znaczenie ma także stosowanie przy realizacji programów rozwojowych zasad
uznawanych za podstawowe wartości państw tworzących Unię Europejską: solidarności społecznej,
zachowywania wartości kulturowych i środowiskowych oraz promocji równości szans na rynku pracy.
Polska, podobnie jak cała UE, będzie obiektem wzrastającej presji konkurencyjnej ze strony świata.
Wyzwanie to wymaga koncentracji uwagi polityki społeczno-gospodarczej w Europie w perspektywie
średnio- i długookresowej na wzmacnianiu konkurencyjności gospodarki poprzez odpowiednią
politykę makroekonomiczną i monetarną, wspomaganie zwiększania oraz dostosowania do nowych
wyzwań poziomu i zakresu edukacji, promocję dyfuzji innowacji do przedsiębiorstw, wspomaganie
sektora naukowo-badawczego oraz wsparcie budowy społeczeństwa informacyjnego i zwiększanie
roli ekonomicznej, społecznej i kulturalnej przodujących aglomeracji miejskich.
Cel Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004-2006 i strategia jego osiągania uwzględniają nie tylko
horyzont kilku najbliższych lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, ale także odnoszą się do
wyzwań, które będą aktualne i wspólne dla wszystkich krajów UE także w następnym okresie
programowania, tj. co najmniej do roku 2013.
Cel strategiczny Narodowego Planu Rozwoju formułowany z tej perspektywy określa się
następująco:
Celem strategicznym Narodowego Planu Rozwoju jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki
opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zdolnej do długofalowego, harmonijnego rozwoju,
zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz poprawę spójności społecznej, ekonomicznej i
przestrzennej z Unią Europejską na poziomie regionalnym i krajowym.
Wykonując powyższy cel Polska będzie dążyć do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony
środowiska, zgodnie z zapisami traktatu konstytuującego unię europejską oraz zobowiązaniami
akcesyjnymi.
Realizacja celu strategicznego odbywać się będzie poprzez osiąganie celów cząstkowych,
zdefiniowanych w odpowiedzi na wyzwania konkurencji globalnej, przed jakimi stoi polska wraz z
innymi krajami UE oraz z wniosków wynikających z analizy słabych i mocnych stron polskiej
gospodarki, a także szans i zagrożeń przed nią stojących w pierwszych latach członkostwa w UE.
140
W świetle tych założeń przyjęto pięć podstawowych celów cząstkowych NPR na lata 2004-2006:
wspomaganie osiągnięcia i utrzymania w dłuższym okresie wysokiego wzrostu PKB, zwiększanie
poziomu zatrudnienia i wykształcenia, włączenie Polski w europejskie sieci infrastruktury
transportowej i informacyjnej, intensyfikacja procesu zwiększenia w strukturze gospodarki udziału
sektorów o wysokiej wartości dodanej, rozwój technologii społeczeństwa informacyjnego,
wspomaganie udziału w procesach rozwojowych i modernizacyjnych wszystkich regionów i grup
społecznych w Polsce.
Realizacja pierwszego z celów cząstkowych wymaga koncentracji uwagi polityki gospodarczej w
pierwszych latach po przystąpieniu polski do UE przede wszystkim na utrzymaniu równowagi
makroekonomicznej i stabilizacji finansowej, utrwaleniu tendencji spadku inflacji i deficytu
budżetowego, kontynuowaniu przekształceń własnościowych i prywatyzacji jednostek sektora
publicznego, ograniczaniu barier administracyjnych i prawnych dla rozwoju przedsiębiorczości i
prowadzenia działalności gospodarczej, a także ukierunkowaniu pomocy publicznej na wspomaganiu
najbardziej efektywnych i konkurencyjnych firm.
Realizacja drugiego celu cząstkowego wymaga wdrożenia mechanizmów obniżania kosztów
pracy, zmniejszania barier administracyjnych i instytucjonalnych, zwiększania elastyczności
i mobilności przestrzennej oraz zawodowej pracowników, zwiększania dostępu do wykształcenia na
poziomie wyższym i średnim - w szczególności dla ludności wiejskiej oraz koncentracji polityki
społecznej na najbardziej dynamicznych grupach aktualnych i potencjalnych pracowników. Do
realizacja tego celu odwołują się następujące działania Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin
„Jaksa”: utworzenie ośrodka szkoleniowego LGD, przeprowadzenie szkoleń w zakresie korzystania z
internetu i narzędzi multimedialnych, przeprowadzenie programu edukacyjnego w zakresie
wdrażania oze, przeprowadzenie szkoleń dla właścicieli gospodarstw agroturystycznych i innych
obiektów noclegowych, przeprowadzenie szkoleń dla animatorów, przewodników, organizatorów
turystyki,
Realizacja trzeciego celu wymaga działań o charakterze prawnym i instytucjonalnym, polegających
na uproszczeniu zasad dotyczących prowadzenia inwestycji infrastrukturalnych, ograniczenia
zagrożeń środowiskowych oraz podjęcia, nie mającego precedensu, programu inwestycyjnego
(drogi, koleje, porty, sieci informatyczne, zwiększenie zastosowania informacyjnych systemów
wyposażenia administracji publicznej) skierowanego na włączenie polski w system gospodarki
europejskiej. Do realizacja tego celu odwołują się następujące działania Miechowskiego
Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”: stworzenie modelowego ośrodka Miechowski Instytut Naukowy OZE,
opracowanie koncepcji wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w zakresie oze, opracowanie katalogu
źródeł finansowania i przykładów dobrej praktyki wykorzystania oze.
Realizacja celu czwartego wymaga kontynuowania procesów restrukturyzacyjnych i wspomagania
najbardziej efektywnego zatrudnienia, m.in. poprzez :
ograniczanie zatrudnienia w rolnictwie, z jednoczesnym podniesieniem jego dochodowości,
141
wzrost udziału w strukturze produktu krajowego brutto przemysłów o dużej produktywności i
wydajności pracy (w tym również budownictwa), a w sytuacjach uzasadnionych interesem
ekonomicznym i społecznym, podejmowania restrukturyzacji przemysłów tradycyjnych,
wzrost zatrudnienia w usługach, w tym w szczególności w usługach rynkowych, zwłaszcza w
turystyce.
Do realizacja tego celu odwołują się następujące działania Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin
„Jaksa”: Opracowanie i wydanie przewodnika dla osób wdrażających oze, przeprowadzenie analizy
rynku turystycznego, przeprowadzenie kampanii marketingowej produktów lokalnych, organizacja
poradnictwa prawnego dla lokalnych producentów, opracowanie koncepcji zagospodarowania
zabytków razem z ich otoczeniem oraz obszarów leśnych, utworzenie Centrum Informacji i animacji
turystycznej, przygotowanie oferty turystycznej oze, organizacja targów produktów lokalnych.
Realizacja piątego celu cząstkowego NPR wymaga przeciwdziałania dalszemu pogłębianiu się
zróżnicowań przestrzennych i społecznych. Wiąże się to zarówno z koniecznością koordynacji
działań rozwojowych na poziomie regionalnym, prowadzeniem przez państwo aktywnej i
kompleksowej polityki regionalnej, jak i wspomagania integracji zawodowej i społecznej grup
zagrożonych marginalizacją.
Cele cząstkowe mają charakter horyzontalny – realizacja wszystkich działań w ramach NPR powinna
przyczyniać się do ich osiągania, przy równoczesnym zachowaniu równości szans kobiet i mężczyzn
oraz walorów środowiska przyrodniczego i rozwoju jego ochrony.
O ile - w świetle zasad polityki spójności społeczno-gospodarczej - syntetyczną miarą powodzenia
realizacji celu strategicznego będzie szybkość procesu zmniejszania się dysproporcji na poziomie
krajowym i regionalnym pomiędzy Polską i Unią Europejską (mierzoną poziomem produktu
krajowego brutto na jednego mieszkańca), o tyle ocena efektów realizacji celów jest bardziej złożona.
Tabela 60 : Cele i wskaźniki kontrolne Narodowego Planu Rozwoju
Nr Cele Wskaźniki Wartość Zakładana
wskaźnika na koniec wartość
roku wskaźnika na
bazowego koniec roku
(2001) 2006
1. Cel generalny PKB na mieszkańca, 40,0 42,0-43,0
(UE 15=100)
2. Cel 1: Średnioroczne tempo wzrostu 1,0 6,0
Wspomaganie PKB,
osiągnięcia i (rok poprzedni =100)
utrzymania w
dłuższym okresie
wysokiego wzrostu
gospodarczego
142
3. Cel 2: Zwiększenie Wskaźnik zatrudnienia ludności 52,7% 54-55%
4. poziomu (w wieku 15-64 lata)
5. Stopa bezrobocia (BAEL) 19,9 15,0
zatrudnienia i
Poziom wykształcenia 17,6/70,8/11,6 15,0/72,0/13,0
wykształcenia
(podstawowe/średnie/wyższe) (2000)
6. Cel 3: Włączenie Autostrady/drogi ekspresowe 398/206 940/399

7. Polski w (km)
8. Zmodernizowane linie kolejowe 300 2.434
europejskie sieci
(km)
infrastruktury
Dostęp do Internetu 1,2 (2002) 3,4
transportowej i
(liczba hostów /100
informacyjnej
mieszkańców)
9. Cel 4: Udział pracujących w sektorach 19,1/30,5/50,4 17,5/30,5/52,0
10. Intensyfikacja gospodarki (I/II/III)
Nakłady na działalność 0,65 Ok. 1,5
procesu
badawczą i rozwojową w %
zwiększenia w
PKB
strukturze
gospodarki udziału
sektorów o
wysokiej wartości
dodanej
11. Cel 5: Zróżnicowanie wewnętrzne 1;2,2 pon. 1:2,2
12. Wspomaganie PKB na jednego mieszkańca
udziału w pomiędzy województwami
procesach (na poziomie NTS II -
rozwojowych i odpowiadającym poziomowi
modernizacyjnych NUTS II))
Zróżnicowanie stopy 1:7,1 pon. 1:6
wszystkich
bezrobocia
regionów i grup
(na poziomie NTS III-
społecznych w
odpowiadającym poziomowi
Polsce
NUTS II)
W świetle przedstawionych powyżej celów NPR cele i priorytety Zintegrowanej Strategii Rozwoju
Obszarów Wiejskich przedstawiają się następująco:
Cele główne:
Wysoka atrakcyjność zamieszkania w obszarze objętym strategią jako miejsca,
w którym osiąganie materialnych standardów cywilizacyjnych łączone jest z zachowaniem
pozytywnych wartości kulturowych, tradycyjnych więzi społecznych i wartości środowiskowych oraz
143
dostarczającego swoim mieszkańcom dogodnych warunków dla rozwoju indywidualnego i
aktywności zawodowej, Wysoka konkurencyjność gospodarki obszaru objętego strategią,
rozwijającej się w zgodzie z zasadami ekorozwoju, zdolnej do sprostania wyzwaniom pojawiającym
się w otoczeniu i efektywnie wykorzystującej zasoby wewnętrzne obszaru, współzależność działań
podejmowanych przez podmioty lokalne i wewnętrzna spójność obszaru objętego strategią.
Priorytety rozwoju:
kapitał ludzki i społeczny (w tym edukacja i kultura);
ochrona środowiska przyrodniczego;
gospodarka, rolnictwo, turystyka (w tym zatrudnienie);
infrastruktura (w tym transport);
opieka społeczna, zdrowie, rekreacja, sport;
współpraca lokalna i równomierny rozwój obszaru (w tym rozwój obszarów wiejskich).
Przedstawione powyżej porównanie wskazuje na powiązanie celów Strategii

z zapisami Narodowego Planu Rozwoju. Stąd realizacja zapisów strategii będzie miła pośredni
wpływ na realizację zapisów i celów zawartych w NPR.
VIII Promocja i informowanie o projekcie i ZSROW
Działania promocyjne najczęściej mają charakter kompleksowy i opracowywane są przez grupę

specjalistów. Odpowiednio przygotowana informacja uwzględnia nie tylko potrzeby nadawcy (realizatora
projektu) ale przede wszystkim odbiorców (mieszkańców gmin), dlatego tak ważny jest język przekazu.
Celem takiej komunikacji jest nie tylko informowanie, ale również wyjaśnianie, promowanie określonych
działań, prowadzenie dialogu lokalnego i konsultacji.
Każda z tych grup ma swoją specyfikę, a co za tym idzie należy stosować różne kanały komunikacji.
W trakcie projektu można wyłonić kilka etapów promocji projektu:
I faza: początkowa faza realizacji projektu
W pierwszym etapie wiele zależy od osób lub organizacji, które promują projekt. W tym czasie
promocja najczęściej skierowana jest do dużej grupy mieszkańców, w tym przypadku mieszkańców
gmin powiatu miechowskiego. Informacje dla mieszkańców nie powinny być obarczone nadmiernymi
szczegółami. Powinny zawierać one ogólny opis projektu Leader+: cele i możliwości projektu, opis
działań, prognozowanych efektów i zasięgu.
Promocja ta najczęściej ma charakter informacyjny i opiera się na następujących działaniach:
gminne spotkania z mieszkańcami mające na celu promocję idei partnerstwa w ramach projektu
Leader+ . Dzięki temu podczas realizacji projektu będzie możliwe lepsze wykorzystanie potencjału
rozwojowego gmin, co pomoże w zaktywizowaniu lokalnych środowisk w powiecie miechowskim.
144
opracowanie i druk materiałów promocyjnych (ulotka informacyjna, plakat, ogłoszenia i komunikaty
prasowe w prasie lokalnej).
Wszystkie materiały opracowane na tym etapie dostosowane będą do odpowiednich grup odbiorców;
język takiego przekazu jest prosty i bezpośredni. Komunikat zawiera podstawowe informacje o
projekcie i zachęca do wzięcia w nim udziału.
II faza: Bieżąca promocja

Drugi etap to okres wzmożonego wysiłku, w którym projekt musi zaistnieć w świadomości społeczności
lokalnej i mediów. Przekaz musi zostać dostosowany do potrzeb komunikacji pośredniej - przeważnie
oznacza to uproszczenie informacji do najważniejszych (istotnych) elementów.
Na tym etapie możemy mówić już o szczegółach, np. opracować hasło przewodnie na materiałach
promocyjnych ( będą one służyć zawiązanemu stowarzyszeniu- LGD). Na tym etapie warto
zainicjować powstanie punktu kontaktowego dla projektu w urzędzie Gmin.
Taki punkt dysponować także wszelkimi materiałami informacyjno-promocyjnymi.
Materiały drukowane powinny także odzwierciedlać sytuację bieżącą projektu. Na tym etapie
możemy już publikować informacje o pierwszych efektach projektu. Ważną funkcję pełni także
aktualizacja informacji na stronie internetowej UG, gdzie projekt Leader+ zamieszczany jest na
oddzielnej podstronie. Istotną rolę pełnią na tym etapie media śledzące rozwój Leader+ w powiecie.
III faza: Zakończenie projektu i promowanie jego efektów.
Ostatni etap to nagłośnienie efektów projektu i jego podsumowanie. Na tym etapie należy zatroszczyć
się o to, aby wszyscy realizatorzy projektu otrzymali informację o efektach końcowych. Być może na tym
etapie zostaną podjęte konkretne działania w ramach zawiązanego stowarzyszenia.
Należy pamiętać, że kreowanie wizerunku jest procesem zaplanowanym i musi być konsekwentnie
realizowane. Planowanie i ciągłe koordynowanie zadań promocyjnych jest podstawowym warunkiem
osiągnięcia założonych celów rozwoju projektu, a tym samym budowania pozytywnego wizerunku w
oczach społeczności lokalnej.
145
SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 1 Położenie obszaru ZSROW............................................................................ .............................8
Rysunek 2. Powiat miechowski na tle powiatów województwa małopolskiego..................................................11
Rysunek 3. Udział poszczególnych gmin w zaludnieniu powiatu miechowskiego...............................................24
Rysunek 4. Struktura wieku ludności w Gminie Charsznica .......................................................... ................25
Rysunek 5. Struktura wieku ludności w Gminie Gołcza...................................................................... ..........26
Rysunek 6. Struktura wieku ludności w Gminie Kozłów........................................................ ........................27
Rysunek 7. Struktura wieku ludności w Gminie Książ Wielki......................................................................... .28
Rysunek 8. Struktura wieku ludności w Gminie Miechów............................................................ ..................29
Rysunek 9. Struktura wieku ludności w gminie Racławice................................................................. ............30
Rysunek 10. Struktura wieku ludności w Gminie Słaboszów..................................................................... .....31
Rysunek 11. Dynamika w strukturze ludności w Powiecie Miechowskim w latach 1996 - 2004...........................32
...................................................................................................................................... ....................32
Rysunek 12. Prognoza ludności dla Powiatu Miechowskiego do roku 2030 .................................................... ..33
Rysunek 13. Dynamika w strukturze wiekowej mężczyzn w Powiecie Miechowskim w latach

1996 – 2004 ........................................................................................................................................ .34
Rysunek 14. Dynamika w strukturze wiekowej kobiet w Powiecie Miechowskim w latach 1996 - 2004...............34
Rysunek 15. Dynamika w strukturze wieku mieszkańców w Powiecie Miechowskim 1996-2004........................36
Rysunek 16. Struktura wykształcenia ludności w powiecie miechowskim........................................................37
Rysunek 17. Stopa bezrobocia w Powiecie Miechowskim...................................................... ........................41
Rysunek 18. Liczba ogółem bezrobotnych w gminach powiatu miechowskiego................................................43
Rysunek 19. Pracujący według sektorów i płci – powiat miechowski........................................................... ....45
Rysunek 20. Pracujący według sektorów i form własności............................................................................46
Rysunek 21 Poziom zatrudnienia w gminie Chrasznica.............................................................. ...................46
Rysunek 22 Pracujący według płci w gminie Gołcza...................................................................... ...............47
Rysunek 23 Pracujący według płaci w gminie Kozłów......................................................................... ..........48
Rysunek 24 Pracujący według płci w gminie Książ Wielki....................................................................... .......48
Rysunek 25 Pracujący według płci w gminie Miechów......................................................... .........................49
Rysunek 26 Pracujacy według płci w gminie Racławice............................................................................ .....49
Rysunek 27 Pracujący według płci w gminie Słaboszów............................................................................ ....50
146
Rysunek 28.Gospodarstwa według rodzaju i grup użytków rolnych................................................................52
Rysunek 29 - wartość nasłonecznienia dla gmin powiatu miechowskiego ....................................................84
147
SPIS TABEL
Tabela 1. Kwalifikacje i doświadczenie osób, które będą odpowiedzialne za zarządzanie projektem......................3
Tabela 2. Lista gmin powiatu miechowskiego wraz z identyfikatorami terytorialnymi gminy.................................8
Tabela 3. Struktura organizacyjna gmin i powiatu miechowskiego na tle województwa oraz kraju.......................9
Tabela 4. Porównanie powierzchni powiatów województwa małopolskiego w km i ha........................................10
Tabela 5. Powierzchnia gmin powiatu miechowskiego i ich przybliżony udział procentowy..................................11
Tabela 6. Klasy bonitacyjne gleb wybranych gmin powiatu miechowskiego....................................................14
Tabela 7. Powierzchnia terenów leśnych w wybranych powiatach województwa małopolskiego..........................15
Tabela 8. Udział poszczególnych kategorii użytkowania gruntów w ogólnej powierzchni gmin powiatu
miechowskiego. ............................................................................................................. .......................15
Tabela 9. Zbiorniki wodne.................................................................................................................. ......16
Tabela 10. Powiaty na tle województwa w 2004 r................................................................. .......................22
Tabela 11. Liczba ludności zamieszkującej powiat miechowski......................................................................23
Tabela 12. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Charsznica..........................................................25
Tabela 13. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Gołcza ...................................................... .........25
Tabela 14. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Kozłów...............................................................27
Tabela 15. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Książ Wielki......................................................... 28
Tabela 16. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Miechów.............................................................29
Tabela 17. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Racławice...........................................................29
Tabela 18. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Słaboszów..........................................................30
Tabela 19. Dynamika w strukturze wieku ludności zamieszkującej powiat miechowski......................................31
Tabela 20. Prognoza ludności dla powiatu miechowskiego do roku 2030.........................................................32
Tabela 21. Dynamika w strukturze ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w powiecie miechowskim. 35
Tabela 22. Dynamika w strukturze ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w poszczególnych gminach
powiatu miechowskiego............................................................................................... ...........................35
Tabela 23. Struktura wykształcenia ludności w powiecie miechowskim...........................................................37
Tabela 24. Podstawowe dane o bezrobotnych zarejestrowanych w 2004 roku - stan w dniu 31 XII....................38
Tabela 25. Dynamika stopy bezrobocia w latach od 1999 do stycznia 2006 r..................................................41
Tabela 26. Liczba bezrobotnych w gminach powiatu miechowskiego.............................................................42
Tabela 27. Dane o bezrobotnych w powiecie miechowskim w styczniu i lutym 2006 roku.................................43
148
Tabela 28. Dane o bezrobotnych w powiecie miechowskim w 2005 roku.........................................................44
Tabela 29. Pracujący według sektorów i płci – powiat miechowski.................................................................45
Tabela 30. Pracujący według sektorów i form własności – powiat miechowski.................................................45
Tabela 31. Pracujący według płci w Gminie Charsznica............................................................................. ....46
Tabela 32. Gmina Gołcza........................................................................................................... ..............47
Tabela 33. Gmina Kozłów........................................................................................... .............................47
Tabela 34. Gmina Książ Wielki............................................................................................................ ......48
Tabela 35. Gmina Miechów.............................................................................................. ........................48
Tabela 36. Gmina Racławice................................................................................................................ .....49
Tabela 37. Gmina Słaboszów................................................................................................................. ...50
Tabela 38. Gospodarstwa wg rodzaju i grup obszarowych użytków rolnych.....................................................51
Tabela 39. Podmioty gospodarcze wg sektorów i według sekcji PKD....................................................... ........54
Tabela 40. Placówki ochrony zdrowia działające na terenie gminy Charsznica..................................................57
Tabela 41. Szkoły ponadgimnazjalne w powiecie miechowskim.....................................................................60
Tabela 42. Biblioteki publiczne w gminach powiatu miechowskiego................................................................62
Tabela 43. Obiekty o szczególnych walorach przyrodniczych w powiecie miechowskim......................................65
Tabela 44. Baza turystyczna powiatu miechowskiego na tle powiatów sąsiednich.............................................68
Tabela 45. Sieć drogowa na terenie powiatu miechowskiego............................................................. ............69
Tabela 46. Parametry sieci elektrycznej na terenie powiatu miechowskiego.................................................... .70
Tabela 47. Parametry sieci elektrycznej w wybranych powiatach...................................................................70
Tabela 48. Struktura przestrzenna sieci wodociągowych oraz kanalizacyjnych powiatu ...................................71
Tabela 49. Odpady wytworzone w ciągu 2004 roku wybrane powiaty.............................................................73
Tabela 50. Parametry sieci gazociągowej na terenie powiatu miechowskiego...................................................73
Tabela 51. Porównanie parametrów sieci gazociągowej w wybranych powiatach..............................................74
Tabela 52. Zasoby mieszkaniowe w gminach powiatu miechowskiego w 2004 r. .............................................74
Tabela 53. Zasoby mieszkaniowe w powiatach w 2004 r.................................................................. .............75
Tabela 54 Zasoby energii słonecznej dla gmin powiatu miechowskiego......................................................85
Tablica nr 55 Inwestycje zrealizowane w gminie MIechów............................................................................88
Tabela 56 Inwestycje zrealizowane w gminie Charsznica.......................................................... ....................92
Tabela 55 Inwestycje zrealizowane w gminie Gołcza...................................................................... ..............94
149
Tabela 56 Inwestycje zrealizowane w gminie Kozłów...................................................... .............................94
Tabela 57 Inwestycje zrealizowane w gminie Książ Wielki....................................................................... ......96
Tabela 58 Inwestycje zrealizowane w gminie Racławice............................................................................ ....98
Tabela 59 Budżet......................................................................................................................... ........120
Tabela 60 : Cele i wskaźniki kontrolne Narodowego Planu Rozwoju..............................................................142
150
151

Lokalna Grupa

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lokalna Grupa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SPIS TREŚCI

I. Charakterystyka Lokalnej Grupy Działania jako jednostki odpowiedzialnej za realizację strategii......................2

II . Diagnoza obszaru objętego ZSROW.................................................................................................. .....8

II. 1 Charakterystyka obszaru................................................................................................................... .8

II.1.1 Zasięg terytorialny i uwarunkowania geograficzne.......................................................................... ......8

II.1.2 Uwarunkowania środowiskowe........................................................................... .............................12

II.1.3. Uwarunkowania historyczne............................................................................................. ..............19

II.2 Potencjał demograficzny i gospodarczy.......................................................................................... ......21

II.2.1 Charakterystyka ludności zamieszkującej obszar objęty ZSROW......................................................... ..21

II.2.2. Stan rozwoju infrastruktury wiejskiej................................................................ ..............................57

II.2.2.1 Infrastruktura społeczna................................................................................................ ..............57

II.2.2.2 Infrastruktura techniczna.................................................................................................... .........68

II.2.3 Odnawialne Źródła Energii........................................................................................... ...................75

II.3 Uzasadnienie spójności obszaru ZSROW.............................................................................. ................85

III. Aktualnie wdrażane inicjatywy/projekty na obszarze ZSROW..................................................................86

IV. Analiza SWOT obszaru objętego ZSROW................................................................... ..........................111

V. ZSROW – cele i planowany budżet................................................................................................... ....115

V.1 Tematy wiodące i cele strategiczne ZSROW............................................................................... ..........115

V.2 Uzasadnienie wyboru tematu wiodącego, celów strategicznych..............................................................117

V.3 Partnerstwo............................................................................................................................. .......117

V. Sposób finansowania ZSROW.............................................................................. ...............................119

VI. Wpływ realizacji ZSROW na rozwój regionu............................................................................. ............121

IX. Powiązanie ZSROW ze strategią NPR (na lata 2004-2006).................................................... .................139

VIII Promocja i informowanie o projekcie i ZSROW................................................................................. ...144

b) Status prawny LGD:

c) Data złożenia dokumentacji do rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym:

d) Sposób rozszerzania składu LGD o kolejnych partnerów:

e) Potencjał administracyjny LGD:

Rysunek 1 Położenie obszaru ZSROW

Źródło: Opracowanie własne wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, Bank Danych

Pod względem wielkości powiat miechowski zajmuje 17 miejsce wśród małopolskich

Tabela 5. Powierzchnia gmin powiatu miechowskiego i ich przybliżony udział procentowy.

Największy udział powierzchni mają gminy:

II.1.2 Uwarunkowania środowiskowe

1. Gołcza 0,13% 6,11% 66,72% 19,30% 6,27% 1,47%

Na terenie powiatu miechowskiego przeważają grunty klasy II i III. Większość z nich to

Tabela 7. Powierzchnia terenów leśnych w wybranych powiatach województwa małopolskiego

Tabela 9. Zbiorniki wodne

Stopień zagrożenia i źródła zanieczyszczeń wód podziemnych

II.1.3. Uwarunkowania historyczne

II.2 Potencjał demograficzny i gospodarczy

II.2.1 Charakterystyka ludności zamieszkującej obszar objęty ZSROW

Tabela 11. Liczba ludności zamieszkującej powiat miechowski

Gmina Książ Wielki

Obszar wiejski Gminy Miechów

Liczba ludności ogółem: 51 065 25 053 26 009

Blisko 40% ludności powiatu jest skupiona w gminie miejsko-wiejskiej Miechów.

Gmina Charsznica Gmina Gołcza Gmina Kozłów

Gmina Książ Wielki Gmina Miechów Gmina Racławice

Rysunek 4. Struktura wieku ludności w Gminie Charsznica

2004 liczba 2004 struktura wg płci 2004 struktura wg płci

Tabela 13. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Gołcza

Rysunek 5. Struktura wieku ludności w Gminie Gołcza

Rysunek 6. Struktura wieku ludności w Gminie Kozłów

2004 liczba 2004 struktura wg płci 2004 struktura wg płci

Rysunek 7. Struktura wieku ludności w Gminie Książ Wielki

2004 liczba 2004 struktura wg płci 2004 struktura wg płci

Rysunek 8. Struktura wieku ludności w Gminie Miechów

2004 liczba 2004 struktura wg. płci 2004 struktura wg.płci

Tabela 17. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Racławice

Rysunek 9. Struktura wieku ludności w gminie Racławice

2004 liczba 2004 struktura wg płci 2004 struktura wg płci

Tabela 18. Struktura ludności według płci i wieku w Gminie Słaboszów