Magdalena Songin

Sem I Warsztat umiejtnoci pedagoga

praca w grupie E7_PU_Polska

Jakie kompetencje s kluczowe w pracy

pedagoga? Uzasadnij swoj wypowied.

Czym s kompetencje kluczowe?

Nowa podstawa kadzie nacisk na rozwijanie kompetencji kluczowych (porozumiewanie

si w jzyku ojczystym, porozumiewanie si w jzykach obcych, kompetencje matematyczne
i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, kompetencje informatyczne, kompetencje
spoeczne i obywatelskie, umiejtno uczenia si, rozwizywania problemw w twrczy
sposb, inicjatywno i przedsibiorczo, wiadomo i ekspresja kulturalna). Dokument
wprowadza we wstpnej czci, czyli czci dotyczcej wszystkich etapw edukacyjnych,
pojcie umiejtnoci podstawowych (cile powizanych z kompetencjami kluczowymi),
ktre s niezbdne dla poznania i zrozumienia otaczajcej nas rzeczywistoci. Podane poniej
umiejtnoci powinny by rwnie rozwijane na lekcjach jzyka obcego:

czytanie rozumiane zarwno jako prosta czynno oraz jako umiejtno

rozumienia, wykorzystania i przetwarzania tekstw ();

mylenie matematyczne umiejtno korzystania z podstawowych narzdzi

matematycznych w yciu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowa
matematycznych;

mylenie naukowe umiejtno formuowania wnioskw opartych na obserwacjach

empirycznych dotyczcych przyrody i spoeczestwa;

umiejtno komunikowania si w jzyku ojczystym i obcym, zarwno w mowie, jak

i w pimie;

umiejtno komunikowania si nowoczesnymi technologiami informacyjnokomunikacyjnymi, wyszukiwanie i korzystanie z informacji;

umiejtno uczenia si, jako sposobu zaspokajania naturalnej ciekawoci wiata i

przygotowania do dalszej edukacji;

umiejtno pracy zespoowej.

Aby umoliwi uczniom rozwijanie umiejtnoci podstawowych, stosowane zadania

jzykowe wymagaj ksztacenia umiejtnoci mylenia, czyli obserwacji, porwnywania,

klasyfikowania informacji, analizowania, interpretowania i wycigania wnioskw oraz

oceniania, w tym rwnie wiadomego oceniania wasnych postpw w nauce.

Dodatkowo, aby speni wyej opisane wymogi naley stosowa aktywne formy pracy na
lekcji, np. prac nad projektami, prezentacje plakatw przygotowanych przez uczniw, prac
w parach i grupach oraz wycieczki w terenie, gdzie dzieci mog dowiadczy nowych rzeczy,
a nie tylko o nich dowiedzie si od nauczyciela.
Kompetencja jest kombinacj wiedzy, umiejtnoci i przyjmowanej postawy.
Kompetencje kluczowe to kompetencje, ktre wspieraj rozwj osobisty, wczanie w ycie
spoeczne, aktywne obywatelstwo i moliwo znalezienia zatrudnienia. Proces ksztatowania
i rozwijania w sobie kompetencji kluczowych trwa przez cae ycie i nigdy si nie koczy.
Porozumiewanie si w jzyku ojczystym jest umiejtnoci, ktra pozwala wyraa
swoje myli, uczucia i opisywa zdarzenia zarwno w jzyku mwionym, jak i na pimie
(suchanie, mwienie, czytanie i pisanie) oraz utrzymywa kontakty z innymi ludmi na polu
nauki, kursw szkoleniowych, pracy, a take w domu i w czasie wolnym. Polega m.in. na
czytaniu i suchaniu ze zrozumieniem, wyraaniu si w sposb precyzyjny i zwizy,
umiejtnoci pisania rnych typw tekstw, umiejtnoci oddzielania informacji istotnych
od nieistotnych, umiejtnoci korzystania z dodatkowych materiaw (notatki, wykresy, mapy
etc.), aby napisa, zaprezentowa lub zrozumie rne typy przekazw pisanych i
mwionych (mowa, rozmowa, instrukcja, wywiad, debata etc.).
Porozumiewanie si w jzykach obcych opiera si na umiejtnoci rozumienia i
wyraania myli, uczu i opisywania zdarze ustnie i pisemnie w rnych sytuacjach - w
pracy, w domu, w czasie wolnym, w trakcie zdobywania wiedzy i nowych umiejtnoci
zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami. Porozumiewanie si w jzykach obcych wymaga
rwnie takich umiejtnoci jak mediacja i rozumienie rnic kulturowych. Polega m.in. na
znajomoci sownictwa, gramatyki, a take intonacji danego jzyka, znajomoci i rozumieniu
rnego typu tekstw (poezja, artykuy prasowe, strony internetowe, instrukcje, listy, raporty
etc.), wiadomoci rnych obyczajw obowizujcych w danych spoecznociach.

Kompetencje matematyczne polegaj na umiejtnoci dodawania, odejmowania,

mnoenia, dzielenia i obliczania proporcji, dokonywania oblicze w pamici i na papierze, a
take stosowania przelicznikw wag i miar w celu rozwizania wielu zada i problemw w
codziennym yciu. Wykorzystuje si je m.in. w zarzdzaniu domowym budetem
(rwnowaenie wpyww i wydatkw, planowanie wydatkw, oszczdzanie), podczas
robienia zakupw (porwnywanie cen, rozumienie pojcia objtoci, wag i miar, wyliczaniu
pienidzy, w tym rwnie przeliczaniu na inne waluty) oraz prezentowaniu rnych rzeczy
(wzory, modele, wykresy etc.).
Kompetencje matematyczne to take umiejtno zastosowania matematyki w
myleniu umiejtno logicznego i analitycznego mylenia, umiejtno ledzenia toku
rozumowania innych, umiejtno abstrahowania i generalizowania, rwnie umiejtno
mylenia

przestrzennego,

zdolno

krytycznej

oceny

(umiejtno

oddzielenia

udowodnionych stwierdze od przypuszcze).

Podstawowe

kompetencje

naukowo-techniczne

to

znajomo

podstawowych

procesw zachodzcych w przyrodzie, a take zasad funkcjonowania technologii i

umiejtno ich zastosowania. Ponadto rozumienie zwizku technologii z innymi
dziedzinami postpem naukowym (np. w medycynie), spoeczestwem (wartoci,
zagadnienia moralne), kultur (np. multimedia) oraz ze rodowiskiem (zanieczyszczenie). To
take umiejtno rozpoznania gwnych cech badania naukowego i rozumienia powodw
wyprowadzenia takich, a nie innych wnioskw.
Na kompetencje informatyczne skada si dobra znajomo i umiejtno korzystania
z tzw. technologii spoeczestwa informacyjnego (TSI) w rnych sytuacjach: w pracy, czasie
wolnym, jako narzdzia komunikacji. Opieraj si na podstawowych umiejtnociach:
wykorzystaniu komputerw i innych multimediw do pozyskiwania, oceny, gromadzenia,
tworzenia, przedstawiania i wymiany informacji, a take do porozumiewania si i
uczestniczenia we wsppracy w sieci.
Podstaw jest: rozumienie i znajomo gwnych aplikacji komputerowych (MS
Word, MS Excel, baz danych, archiwizowanie informacji), wiadomo moliwoci, jakie
daje korzystanie z Internetu i komunikowanie si przy uyciu mediw elektronicznych
(email, videokonferencje), a take rnicy pomidzy wiatem rzeczywistym i wirtualnym,

rozumienie potencjau TSI jako wsparcia kreatywnoci i innowacyjnoci w rozwoju

osobistym.
Umiejtno uczenia si to umiejtno organizowania wasnej nauki. Opiera si na
dyspozycji i zdolnoci do organizowania i regulowania procesu uczenia si, zarwno na
poziomie indywidualnym, jak i grupowym. Zawiera w sobie umiejtnoci: efektywnego
zarzdzania wasnym czasem, rozwizywania problemw, zdobywania, przetwarzania,
oceniania i przyswajania nowych informacji, a take zdolno zastosowania nowej wiedzy i
umiejtnoci w wielu sytuacjach w domu, pracy, w szkole i podczas kursw
szkoleniowych. W bardziej oglnym znaczeniu, umiejtno uczenia si jest cile zwizana
z planowaniem wasnej cieki kariery.
Umiejtno uczenia si to wiadomo wasnego stylu uczenia si, swoich mocnych i
sabych stron, stanu posiadanej wiedzy i uzdolnie. To take zdolno do powicenia czasu i
uwagi na nauk, niezaleno i umiejtno krytycznego mylenia, dyscyplina, wytrwao,
zarzdzanie informacj. Konieczne jest posiadanie koncepcji czy te obrazu samego siebie,
do ktrego si dy, jak i motywacji do nieustannego rozwijania si.
Kompetencje spoeczne i obywatelskie s bardzo istotne w pracy zwizanej z
problematyk modzieow. Wiele spord nich moe zosta nabytych dziki aktywnemu
zaangaowaniu w kady rodzaj pracy z modzie lub wolontariackiej. Uwzgldniaj
wszystkie formy zachowa, ktrych moemy potrzebowa, aby skutecznie uczestniczy w
yciu prywatnym i zawodowym. Kompetencje spoeczne staj si w dzisiejszych czasach
coraz bardziej istotne, poniewa spoeczestwa s duo bardziej zrnicowane ni kiedy.
Na kompetencje spoeczne skadaj si m.in.: rozumienie wzorcw zachowa oglnie
akceptowanych w rnych spoeczestwach, zdolno do budowania zaufania i wspczucia
w innych ludziach, umiejtno oddzielenia sfery prywatnej od zawodowej i niech do
przenoszenia konfliktw zawodowych na ycie prywatne, wiadomo i rozumienie
tosamoci kulturowej wasnego kraju w interakcji z innymi kulturami oraz umiejtno
zobaczenia i zrozumienia rnych punktw widzenia.
Kompetencje obywatelskie daj nam moliwo penego uczestnictwa w yciu
obywatelskim, opartego na znajomoci spoecznych i politycznych poj oraz struktur, a
przede wszystkim zobowizuj nas do aktywnego i demokratycznego uczestnictwa.

Kompetencje obywatelskie to znajomo praw czowieka i konstytucji swojego kraju, a take

zakresu dziaa jego rzdu, to rwnie rozumienie rl i zakresu odpowiedzialnoci instytucji
stanowicych polityk na poziomie lokalnym, regionalnym, narodowym, europejskim i
midzynarodowym (cznie z polityczn i ekonomiczn rol Unii Europejskiej). To take
rozumienie poj takich jak demokracja, obywatelstwo oraz midzynarodowych deklaracji
majcych je wyraa (jak np. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej). Poza tym
skadaj si na nie znajomo gwnych wydarze, kierunkw i agentw zmian w
narodowej, europejskiej i wiatowej historii, a take obecnej sytuacji Europy i krajw
ssiedzkich. Przejawiaj si w uczestnictwie w yciu i dziaaniach spoecznoci lokalnej, jak
rwnie w podejmowaniu decyzji na poziomie krajowym i europejskim (np. poprzez udzia
w wyborach), w zdolnoci do okazywania solidarnoci poprzez zainteresowanie i pomoc w
rozwizywaniu problemw dotykajcych spoeczno na poziomie lokalnym lub w szerszym
kontekcie. Wreszcie, kompetencje obywatelskie to umiejtno skutecznego kontaktowania
si i wpywania na instytucje publiczne oraz umiejtno korzystania z moliwoci, jakie daje
Unia Europejska. Zarwno kompetencje spoeczne, jak i obywatelskie, rozwijaj poczucie
przynalenoci do spoecznoci lokalnej, kraju, Unii Europejskiej, Europy i wiata.

Inicjatywno i przedsibiorczo te kompetencje odnosz si do naszej zdolnoci

przeksztacania idei w czyny. Skadaj si na nie: kreatywno, innowacyjno,
podejmowanie ryzyka, umiejtno planowania, organizowania, analizowania, oceny,
zarzdzania i wdraania projektu oraz umiejtno wsppracy w zespole, by osign
zamierzone

cele.

Przedsibiorczo

to

take

ch

wprowadzenia

zmian,

branie

odpowiedzialnoci za swoje dziaania i umiejtne stawianie celw. To rwnie znajomo

dostpnych moliwoci w celu wybrania tych odpowiadajcym w najwikszym stopniu
wasnym, zawodowym i biznesowym dziaaniom.
wiadomo i ekspresja kulturalna to uznanie wanoci i szacunek dla kreatywnego
wyraania myli, dowiadcze i emocji poprzez rne rodki, wczajc w to muzyk,
performance, literatur, sztuki wizualne. Na wiadomo i ekspresj kulturaln skadaj si
m.in.: podstawowa wiedza na temat gwnych dzie kultury (w tym rwnie kultury
popularnej), wiadomo dziedzictwa kulturowego wasnego kraju i Europy oraz ich miejsca
w wiecie, umiejtno odniesienia wasnej kreatywnoci i ekspresywnoci do kreatywnoci i
ekspresywnoci innych osb, umiejtno zidentyfikowania i wykorzystania moliwoci
realizowania dziaalnoci kulturalnej, otwarto na rne formy ekspresji kulturowej i
szacunek dla odmiennych kultur.

Najblisz kompetencj jest dla mnie kompetencja inicjatywnoci i przedsibiorczoci

poniewa taki wanie powinien by pedagog nauczyciel. W nich jest zawarte przesanie
dbania o siebie i o innych poniewa, przez rozwj swj osobisty wspomagamy rozwj
jednostek ktory przekazujemy dowiadczenie, prawdy yciowe .
Bibliografia
Kompetencje zawodowe nauczycieli a problemy reformy edukacyjnej / pod red. Elbiety
Saaty. Radom PR Wydaw., 2001
Kompetencje dydaktyczne i opiekuczo-wychowawcze nauczycieli w zreformowanej
szkole : praca zespoowa / pod red. Kazimierza Misioka. Mysowice : GWSP, 2000
MCZKOWSKA ASTRIDOd wiadomoci nauczyciela do konstrukcji wiata spoecznego :
nauczycielskie

kompetencje

wymaga

dydaktycznych

problem

kompetencji ucznia / Astrid Mczkowska. Krakw : Impuls, 2002

rekonstrukcyjnej

Artykuy
Kompetencje nauczyciela warunkujce efektywn komunikacj interpersonaln w procesie
edukacyjnym / Grayna Kowalska // Edukacja 2000 nr 3 s. 32-51
Kompetencje nauczycielskie w literaturze pedagogicznej / Anna Bochenek, Ryszard
Cieliski // Przegld Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego T. 10 z. 1
(2007) s. 55-61
Ocenia kompetencje? / Julian Piotr Sawiski // Nowa Szk. 1999 nr 8 s. 14-18

Angelina Jolie w walce o swoje zdrowie i ycie na pocztku tego roku

zdecydowaa si na podwjn mastektomi. Ryzyko zachorowania na raka piersi
w jej przypadku wynosio 87%.