Professional Documents
Culture Documents
-2-
b) w krtkich okresach.
Ponadto analiza pynnoci moe dotyczy okrelonych punktw
czasowych lub mie charakter cigy.
Kwesti istotn przy badaniach pynnoci finansowej jest okrelenie
podziau aktyww biecych ze wzgldu na ich pynno. Jako kryterium
-3-
/1.1/
M. Si e rpi ska, T.J achna: Ocena prz edsi bi orst wa wed ug st andart w
wi at ow yc h. , PW N , s. 2 4.
2
J .K i tow ski: Anal i z a fi nansowa fi rm . Mat eri a y d yd akt yc z n e.UMC S ., s.1 3 .
-4-
/1.2/
Zobowizania biece
Wskanik ten ukazuje w jakim stopniu rodki obrotowe pokrywaj
krtkoterminowe zobowizania, czyli o terminie patnoci krtszym ni 1
rok. Wskanik ten jest wyraony w liczbach wzgldnych, dlatego te posiada
on wzorcow wielko. Optymalny poziom zawiera si w przedziale od 1.2 2.0. 4
Miernik ten chocia bardzo czsto stosowany w analizie finansowej nie
dostarcza, niestety precyzyjnych informacji. Jego niedoskonao polega na
tym, i uwzgldnia on zapasy jako potencjalne rdo finansowania
zobowiza biecych. Znaczna cz zapasw z przyczyn od
przedsibiorstwa niezalenych nie moe by w szybki i atwy sposb
sprzedana po odpowiedniej cenie. Z uwzgldnienia tej przesanki wynika
konstrukcja nastpnego wskanika.
Wskanik wysokiej pynnoci stanowi ucilenie omawianego
poprzednio wskanika. Przez odjcie od aktyww biecych ich najmniej
pynnej czci w postaci zapasw otrzymuje si miar bardziej syntetyczn.
Wskanik wysokiej pynnoci
/1.3/
Zobowizania biece
Zadowalajcy poziom tego wskanika wynosi 1.0. 6 Ciekaw interpretacj
przedstawia zestawienie wskanika biecej pynnoci wskanika wysokiej
pynnoci. Rnica pomidzy ich wielkociami wykazuje udzia aktyww
o niskiej pynnoci. Im ta rnica jest wiksza tym w przedsibiorstwie
wystpuje wikszy udzia zapasw w aktywach. Sytuacja taka moe by
3
-5-
/1.4/
Aktywa dugoterminowe
Wskanik ten wyraa proporcj pomidzy aktywami biecymi, a
dugoterminowymi /majtkiem trwaym/. Istota tego wskanika jest o tyle
wana, e ukazuje struktur aktyww. Jeeli w dugim okresie utrzymuje si
tendencja spadkowa tego miernika, mona wnioskowa, e przedsibiorstwo
stale zmniejszajc swoje aktywa biece reguluje jedynie zobowizania nie
dokonujc jednoczenie zaopatrywania si w rodki do prowadzenia
dziaalnoci.
Stwierdzi naley, e o ile odpowiedni poziom zagwarantowania
pynnoci jest rzecz istotn o tyle wyniki stosowania miar pynnoci w
przedsibiorstwach rnych bran nie zawsze mog by porwnywalne, a ich
zadowalajcy poziom taki sam.
z odsetkami.
-6-
/2.1/
Aktywa ogem
Wskanik ten jest podobny w konstrukcji do wskanika struktury pasyww.
Podobnie jak wskanik struktury pasyww informuje on o udziale kapitau
obcego w finansowaniu aktyww. Jest to bardzo istotna informacja poniewa
pozwala ona na okrelenie stopnia uzalenienia przedsibiorstwa od
kredytodawcw. Jeeli poziom tego wskanika przekracza 0.5 to znaczy, e
zobowizania s wiksze od kapitaw wasnych.
Nie istnieje dokadna regua stwierdzajca jaki jest maksymalny lub
minimalny poziom tego wskanika. Poziom ten powinien by dostosowany do
oglnie panujcych warunkw na rynku. Wskanik ten powinien mie
szczeglnie niski poziom gdy na rynku panuj niepewne warunki i nadmierne
zaduenie moe by grone dla firmy.
Przeksztacenie powyszego wskanika nosi nazw wskanik
zaduenia dugoterminowego.
Zaduenie dugoterminowe
Wsk. zaduenia dugoter. 9 = --------------------------------------- /2.2/
Kapitay wasne
Znaczna istotno tej miary polega na tym, i okrela on struktur kapitau
staego. Jeeli jego poziom wynosi np. 1 oznacza to, e kapita stay jest
w rwnych czciach finansowany przez kapita wasny jak i zobowizania
dugoterminowe. Bank wiatowy za bezpieczny poziom tego wskanika
8
9
I bi de m. s.2 2 .
I bi de m. s.2 2 .
-7-
/2.3/
/2.4/
Odsetki
Istotne znaczenie posiada poziom tego wskanika w poczeniu z wielkoci
wskanika oglnego zaduenia. Jeli firma posiada niski poziom wskanika
pokrycia odsetek i wysoki poziom wskanika oglnego zaduenia wiadczy
to, e firma moe popa w kopoty finansowe i ma ma szans poprawy
struktury pasyww, gdy wykorzystany w duej czci na spat odsetek zysk
nie zasili kapitau wasnego.
10
I bi de m. s.2 2 .
11
12
-8-
/2.5/
-9-
a)
/3.1/
Przecitny zapas
Wielko tego wskanika jest determinowana przez rodzaj dziaalnoci jaki
prowadzi dane przedsibiorstwo. Wskanik ten jest porwnywalny w
przedsibiorstwach tej samej brany. Jego zbyt niski poziom moe wiadczy
o utrzymywaniu przez przedsibiorstwo za duych zapasw. Przyczyny
takiego stanu mog by rne:
15
-10-
16
= --------------------------------
/3.2/
/3.3/
Sprzeda netto
Jeli np. wielko tego wskanika wynosi 60 dni oznacza to i
przedsibiorstwo w badanym okresie oczekiwao rednio na zapat 60 dni.
W wyniku podzielenia 360 dni przez przecitny okres spywu nalenoci
uzyska si liczb okrelajc ile razy w cigu roku firma odnowia swoje
nalenoci.
Jeeli Wskanik powyszy i poprzednio omawiany obejmuj duy
okres czasu oznacza to moe konieczno zmiany profilu produkcji, aby w
ten sposb unikn zbyt dugiego zalegania zapasw w magazynach oraz
trudnoci
w ciganiu nalenoci.
Wskanik okres spaty zobowiza okrela sprawno przedsibiorstwa
w wywizywaniu si z wasnych zobowiza.
Zobowizania x 360
Wskanik spaty zobowiza 1 8 = --------------------------
/3.4/
Sprzeda netto
16
-11-
rentowno sprzeday,
-12-
/4.1/
Sprzeda
Zysk operacyjny
Mara zysku operacyjnego 2 0 = ---------------------
/4.2/
Sprzeda
Zysk netto
Mara zysku netto 2 1 = ------------------
/4.3/
Sprzeda
Najoglniejszy charakter posiada wskanik mary zysku brutto. Jest on
zaleny od stopy oprocentowania kredytw oraz podatkw. Zaznaczy naley,
e zysk brutto ,operacyjny oraz netto na uytek tych wzorw jest obliczany
wg sposobu stosowanego w krajach o rozwinitej gospodarce rynkowej.
Znacznie wiksz przydatnoci odznacza si wskanik mary zysku
operacyjnego. Jest on czuy na struktur organizacyjn przedsibiorstwa,
poniewa zysk operacyjny nie zawiera kosztw staych. Dwa
przedsibiorstwa, ktre osigaj identyczny zysk brutto, a maj rne koszty
stae bd wykazyway rne wielkoci tego wskanika.
Najczciej stosowanym i jakociowo najistotniejszym wskanikiem tej
grupy jest mara zysku netto. Istota tego wskanika polega na ukazaniu nie
tylko zysku przedsibiorstwa ale take wpywu struktury finansowania na ten
zysk. Struktura finansowania wpywa na zysk netto poprzez wielko odsetek
od kredytw zaliczanych w koszty.
Drug umown grup wskanikw zyskownoci stanowi:
a)
-13-
/4.4/
Aktywa
Wskanik ten jest wany przy podejmowaniu decyzji o prowadzeniu
dziaalnoci gospodarczej, poniewa jeli wskanik zwrotu inwestycji jest
mniejszy bd rwny przecitnemu oprocentowaniu wkadw
oszczdnociowych, to dziaanie nie ma sensu, gdy wikszy dochd mona
osign oddajc rodki pienine do banku, bez ryzyka niepowodzenia.
Stopa zwrotu aktyww wyraa rentowno operacyjn, z pominiciem
uwzgldnienia sposobu finansowania przedsibiorstwa. Cecha ta powoduje,
e mona stosowa ten wskanik dla porwnywania przedsibiorstwa z
innymi podmiotami tej samej brany.
Zysk operacyjny
Stopa zwrotu aktyww 2 3 = ----------------------
/4.5/
Aktywa
Do istotne informacje uzyskuje si poprzez porwnanie stopy zwrotu
aktyww, e stop zwrotu kapitau wasnego .
Zysk netto
Stopa zwrotu kapitau wasnego 2 4 = ---------------------
/4.6/
Kapitay wasne
Stopa zwrotu kapitau wasnego jest wan miar wykorzystywan przy
podejmowaniu decyzji o rodzaju dziaalnoci gospodarczej. Jeeli dysponuje
22
23
24
-14-