1. Co to jest masa?

Masa jest wiadomym odksztaceniem tkanek w zarysie ich biologicznych praw w celu
uzyskania okrelonych zjawisk i zdarze.
Masa kosmetyczny jest stosowany przede wszystkim w celach profilaktycznopielgnacyjnych. Podtrzymuje elastyczno mini i skry, zapobiega powstawaniu
zmarszczek.
Najoglniej mwic, masa to rodzaj mechanicznego oddziaywania za pomoc zespou
ruchw na skr i pooone pod ni tkanki, minie i narzdy. Wrd podstawowych typw
masau wyrnia si masa klasyczny - oglny (caego ciaa) i czciowy (poszczeglnych
czci ciaa), a take leczniczy, sportowy i kosmetyczny. Twrc wspczesnego masau jest
Holender Johan Mezger, ktry opracowa naukowo uzasadnione wskazania do jego
leczniczego zastosowania.
Masa klasyczny rczny jest wykonywany zgodnie z przebiegiem mini, naczy
limfatycznych i krwiononych od ich obwodu do serca. Do podstawowych ruchw masau
naley gaskanie (koniuszkami palcw lub ca doni), rozcieranie (koniuszkami palcw,
ruchem kolistym i pkolistym), ugniatanie (opuszkami palcw, palcami lub doni),
oklepywanie (opuszkami palcw, doni otwart lub pzamknit) i wibracja (wstrzsanie opuszkami palcw albo ca doni).
Masae wszelkiego typu powinny wykonywa tylko osoby odpowiednio przeszkolone.

2. Podzia masau

Leczniczy- stosuje si go w celu zapobiegania chorobom

sportowy- wspomaga odnow biologiczn sportowca
kosmetyczny- dziaa profilaktycznie, zapobiega powstawaniu zmarszczek,
uelastycznia skr. Wanym elementem jest oddziaywanie na sfer psychiczn klienta
jak : odprenie i relaks

- ze wzgldu na rodzaj rodka polizgowego masa moemy podzieli na:

masa tusty- stosujemy oleje rolinne midzy innymi z awokado, pestek winogron,
tuste kremy, kremy odywcze. Masa tusty przeznaczony jest dla:

- cery dojrzaej
- cery suchej lub bardzo suchej
- normalnej

masa hydrofilny- stosuje si kremy nawilajce, korzystajc z wapozonuurzdzenia emitujcego par wodn. Mona wykorzystywa go rwnie poprzez
dobieranie wody z naczynia stojcego obok. Masa ten moe by wykonywany w
przypadku kadego rodzaju cery o ile nie ma ku temu przeciwwskaza.
Oglny- caego ciaa
Czciowy- poszczeglne partie ciaa
Masa specjalny - masa stref miniowych
- masa stref cznotkankowych
- masa segmentalny
- masa okostny
- drena limfatyczny
Masa klasyczny- rczny
Masa mechaniczny- przeprowadzany poprzez urzdzenia

3. Historia masau
Historia masau wywodzi si ze Staroytnoci, kiedy to by on uzupenieniem obrzdw
religijnych, a z czasem czci oddziaywa medycyny ludowej. Zapocztkowany w Indiach i
Chinach, stanowi naturaln metod lecznicz. Ju Hipokrates, a potem Celsus i Galena
wskazywali na wykorzystanie masau w poszczeglnych jednostkach chorobowych. W
Staroytnej Grecji masowano sportowcw przed zawodami, aby natuci ich ciaa oliwk.
Poniewa w redniowieczu nastpi zastj nauk medycznych, rwnie i masa przesta by
powszechnie stosowany. W XVI wieku technik masau zaj si francuski lekarz Ambroe
Par. W wyniku bada nad fizjologi masau oraz w oparciu o obserwacj pozytywnych
skutkw masau u chorych po operacjach, w swojej pracy naukowej ogosi on masa jako
2

oficjaln metod leczenia. Tym samym problemem zajmowa si w XVII wieku lekarz
Friedrich Hoffman (1600- 1672). Opierajc si na wasnych badaniach i obserwacjach
opracowa program stosowania masau w licznych przypadkach chorobowych. W XIX wieku
najwikszy wkad w rozwj masau leczniczego woy szwedzki lekarz Per Henrik Ling
(1776- 1839). Zosta on wspautorem szwedzkiej gimnastyki, w zakres ktrej wchodzi
masa leczniczy. Zasady masau ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do jego
wykonywania okreli holenderski lekarz Johan Mezger (1839- 1909). Powoa on do ycia
prawdziw szko masau klasycznego i uwaany jest za autora masau naukowego. Istotny
wpyw na rozpowszechnianie masau miaa rwnie polska myl naukowa. Dziki
publikacjom naukowym lekarza Izydora Zabudowskiego (1851- 1906) masa by traktowany
na rwni z innymi dziaami wiedzy medycznej. Wraz z rozwojem fizjologii i neurofizjologii
powstaway nowe metody masau: segmentarny, limfatyczny, cznotkankowy i okostnowy.
W Polsce wielu wybitnych fachowcw z zakresu rehabilitacji leczniczej zajmuje si
propagowaniem masau, jednak program studiw medycznych jest w dalszym cigu bardzo
ubogi w elementy rehabilitacji i masau .

4. Podstawowe ruchy masau

Gaskanie:

najagodniejszy ruch rozpoczynajcy i koczcy masa

wykonywany opuszkami palcw lub ca doni w zalenoci od wielkoci
masowanego odcinka
ruch przeznaczony dla skry- usuwane s martwe komrki naskrka
powoduje lepsze wydzielanie gruczow ojowych i potowych
dochodzi do wzrostu temp. Ciaa co zwiksza przemian materii w skrze
uatwia krenie krwi i limfy
powoduje lepsze odywianie tkanek

dziaa na zakoczenia nerww czuciowych skry (moe podnosi lub obnia ich
pobudliwo)
jest lepsze oddychanie skry
zwiksza tonus skry i misni
jest gimnastyk dla naczy krwiononych wzmagajc obieg krwi w naczyniach
wosowatych

Rozcieranie:

wykonujemy paliczkami palcw ruchami kolistymi i pkolistymi w gb tkanek,

przesuwajc opuszki placw wraz z fadem skry
przeznaczone dla staww, mini, cigien, aparatu wizada stawowego
powoduje rozgniecenia patologiczne zmian, ktre mog by odprowadzone do naczy
limfatycznych a pniej do wzw chonnych
uatwia wchanianie obrzkw pozapalnych i krwiakw pourazowych

Sposoby rozcierania:

opuszk kciuka
opuszk palcw II V
kbikiem
kbem
nadgarstkiem
powierzchni stawow paliczkw grzbietowych
spiralnie
prostolinijnie
posuwicie

Ugniatanie:

ruch ten jest bardziej wnikliwy ni gaskanie

wykonujemy w zalenoci od potrzeby opuszkami palcw, caymi palcami lub ca
doni
przeznaczone dla tkanek miniowych
zwiksza napicie misni i elastyczno cigien
zwiksza si wydolno wysikowa mini
pomaga w regeneracji i odpoczynku mini
zwikszony jest dopyw krwi do masowanego odcinka oraz tkanek lecych bliej
dziaa pobudzajco na ukad nerwowy

Oklepywanie:

moemy podzieli na lekkie i mocne

polega na wykonywaniu szybkich, krtkich uderze z bliskiej odlegoci
wykonuje si je opuszkami palcw, brzegami okciowymi rki, otwart doni lub p
zamknit doni albo grzbietow powierzchni palcw
lekkie oklepywanie dziaa uspokajajco, zwiksza odpoczynek mini

mocne oklepywanie powoduje przekrwienie tkanek, pobudza minie do skurczu,

zwiksza ich si , przyspiesza spalanie tkanki tuszczowej i pobudza ukad nerwowy

Wibracje:

ruch wykonuje si opuszkami palcw lub ca doni

ruch najtrudniejszy i najbardziej mczcy ze wszystkich ruchw dla osoby
wykonujcej masa
ma dziaanie podobne do oklepywania tylko gbsze
powoduje rwnomierne rozprowadzenie pynu midzytkankowego
wpywa uspokajajco na centralny ukad nerwowy rozluniajc minie
wyrniamy wibracj labiln i stabiln
labilna- jest wtedy kiedy donie zmieniaj swoje pooenie
stabilna donie pozostaj na miejscu
wibracje wywouj odczyn poredni, ktry objawia si zwikszonym napiciem
naczy krwiononych, zwolnieniem ttna, wzrostem cinienia krwi

5. Wpyw masau na skr

podczas masau usuwa si obumare komrki naskrka, ktre zalegaj na

jej powierzchni, naskrek jest pobudzony do odnowy

poprawia si koloryt skry, elastyczno skry, powoduje wzrost wkien

kolagenowych
podnosi si temperatura ciaa o 1,6 do 1,8 *C
udroniaj si ujcia gruczow ojowych i potowych
powoduje rozgrzanie skry usprawniajc proces przemiany materii
zwiksza si ilo krwi przepywajcej przez miejsce masowane powodujc lepsze
dotlenienie skry
przyspiesza regeneracje skry i procesy gojenia
uatwia wchanianie substancji biologicznych czynnych powstaych w komrkach

6. Wpyw masau na minie

s lepiej ukrwione, dotlenione oraz odywione

przyspiesza usuwanie zbdnych produktw przemian materii
regeneruje zmczone misnie
pobudza wkna miniowe od Skrczu dziki czemu podnosi si napicie misni
zwiksza ich wytrzymao
przyczynia si do wzrostu masy miniowej
poprawia elastyczno, sprysto i jdrno mini

7. Wpyw masau na ukad krwionony

5

pobudza ukad krwionony i limfatyczny do pracy zwikszajc szybko przepywu

krwi i chonki
masowany odcinek jest lepiej dotleniony i odywiony w substancje biologiczne
czynne (hormony)
uatwia odpyw krwi ylnej i chonki
zwiksza szybko usuwania zbdnych produktw przemiany materii
przyspiesza likwidacj obrzkw zastoinowych
powoduje zmniejszenie oporu krwi w ttnicach co uatwia prace serca
powoduje wzrost liczby otwartych naczy wosowatych, co powoduje lepsze
ukrwienie

8. Wpyw masau na ukad nerwowy

masa dziaa na obwodowy i centralny ukad nerwowy za porednictwem wkien

czuciowych
poprzez ukad wegetatywny porednio normalizuje prac dziaania narzdw
wewntrznych
usprawnia dziaanie ukadu nerwowego poprzez jego lepsze ukrwienie
usprawnia prowadzenie bodcw nerwowych w synapsach
moe dziaa pobudzajco lub uspokajajco w zalenoci od masowanej okolicy ciaa
od zastosowania ruchw oraz od dugoci, intensywnoci masau
moe dziaa przeciwblowo

9. Wpyw masau na tkank tuszczow

10.

przyspiesza i uatwia proces przemiany materii

przypiesza spalanie tkanki tuszczowej
wspomaga odchudzanie

Masa kosmetyczny

Z takim rodzajem masau spotykamy si w gabinetach kosmetycznych, gdzie przeprowadzaj

go dyplomowane kosmetyczki, jako jeden z elementw zabiegu, np. oczyszczania. Jest to typ
masau rcznego, wykonywanego za pomoc palcw i doni.
W ramach masau kosmetycznego wyrnia si jeszcze masae o charakterze profilaktycznopielgnacyjnym (najczciej wykonywane w gabinetach), korekcyjne (np. likwidujce
podwjny podbrdek), regenerujce (np. po gwatownej kuracji odchudzajcej, po silnych
przeyciach psychicznych).
Masa twarzy, szyi i dekoltu (ktrym zajmiemy si w tym artykule) zaleca si paniom po 25.
roku ycia. W wielu gabinetach kosmetycznych mona oczywicie stosowa take masae
caego ciaa.
6

Generalnie masa robi si przed zabiegiem oczyszczania skry, ale nie jest to elazna zasada.
Na przykad w przypadku skry delikatnej i suchej czasem lepiej zrobi masa po
oczyszczeniu, aby j "uspokoi". W wielu gabinetach przy masau wcza si muzyk, aby
zrelaksowa klientk. Na og zreszt masa podoba si wszystkim, bo jest to
najprzyjemniejsza cz zabiegu kosmetycznego.
Masa kosmetyczny twarzy powinien trwa ok. 20 minut, do p godziny maksymalnie.
Masa powinien by dostosowany do stanu skry (zwaszcza jej uelastycznienia i gruboci
podciki tuszczowej skry), rodzaju cery i jej potrzeb. Ma to rwnie wpyw na liczb
poszczeglnych elementw masau - moe by wicej np. ruchw gaskania czy ugniatania
ni oklepywania. Delikatny masa dziaa uspokajajco i przeciwblowo, mocniejszy za
pobudza i drani (stymuluje).
Podczas masau twarzy ruchy kosmetyczki nie powinny przekroczy granicy oczodow, a
aden ze stosowanych preparatw nie moe dosta si do oczu klientki.
S rne szkoy wykonywania masau, na og rozpoczyna si ten zabieg od dekoltu i szyi,
potem dopiero przechodzi si na twarz.

11.

Zalety masowania

W sensie fizjologicznym masa dziaa bezporednio (miejscowo) i porednio przez odruchy

na centralny ukad nerwowy.

Jego dziaanie miejscowe, bezporednio na tkanki, ktre masujemy, powoduje zarowienie

skry, pobudzenie krenia, rozszerzenie naczy krwiononych. Daje to lepsze dotlenienie,
zwiksza si bowiem dopyw krwi ttniczej do tych masowanych obszarw. Masa take
lekko zuszcza warstw rogow naskrka, uatwiajc oddychanie skrze i szybsze
wchanianie zastosowanych preparatw. Mechanizm dranienia grnych warstw skry
pobudza je do odnowy, wzmacnia elastyczno skry i mini, przeciwdziaajc tworzeniu si
zmarszczek.
W sensie porednim masa pobudza oglnie ukad krwionony i limfatyczny, usprawnia
minie i prac serca, oddziauje rwnie na ukad nerwowy i hormonalny.
Podczas masau twarzy, szyi i dekoltu kosmetyczka moe zastosowa wiele preparatw.
Przede wszystkim wykorzystuje si kremy do masau, np. z wycigiem z arniki, chlorofilowy,
el intensywnie nawilajcy. Mona te wzbogaci ten zabieg - w zalenoci od potrzeb skry
- innymi preparatami: ampukami, koncentratami odywczo-regenerujcymi ze specjalnie
dobranymi substancjami aktywnymi (aktywator kolagenu). Mona take wykona masa z
wybran maseczk - jeli tylko jej konsystencja na to pozwala (musi mie tzw. polizg). Te
wszystkie preparaty stosuje si dodatkowo pod krem do masau.
Przed wykonaniem masau kosmetyczka ocenia stan skry, by wykona waciwy masa. I
tak na przykad na modsz skr mona dziaa silniej, natomiast jeli skra jest zwiotczaa,
nie wykonuje si zbyt silnego rozcierania, tylko gaskanie i oklepywanie. W przypadku skry
z rozszerzonymi naczynkami pod krem z arnik dodaje si np. ampuk wzmacniajc, a sam
masa jest delikatniejszy. Aby intensywnie nawily skr, mona te zrobi hydromasa pod
wapozonem (pod par) - na el do masau dugotrwale nawilajcy.
Drena limfatyczny to specjalny rodzaj masau pobudzajcy krenie limfy, co z kolei
pobudza czynnoci gruczow w organizmie ludzkim. Uatwia on przemian materii i
wydalanie szkodliwych produktw przemiany materii, czyli toksyn. Drena limfatyczny, jak i
jego elementy take stosuje si w gabinetach kosmetycznych.

12.

Przeciwwskazania do masau
cia;
stany zapalne, alergiczne i zakane skry;
usunicie zba i zmiany ropne okoozbowe;
stan ropny migdaw;
guzki w przebiegu wzw chonnych;
zaawansowana miadyca naczy;
stany gorczkowe;
wady serca;
wysokie nadcinienie ttnicze;
8

13.

Zasady wykonywania masau

przed rozpoczciem masau naley przeprowadzi wywiad, zdiagnozowa skr,

wykluczajc ewentualne przeciwwskazania a take dobra odpowiedni rodek
polizgowy
masa wykonujemy nieuzbrojon rk masaysty na obnaonej czci ciaa
preparat do masau najpierw nakadamy na donie, rozcieramy go w celu rozgrzania
produktu a nastpnie nakadamy na twarz, szyj i dekolt
do masau wybieramy sprawdzone produkty, ktre nie powinny wywoywa
podranie oraz uczule
masujc dana parti ciaa naley tak uoy pacjenta aby minie leay rozlunione
wszystkie ruchy i techniki masau wykonujemy zgodnie wzdu naczy
krwiononych i limfatyczny
wzw chonnych nie masujemy
masa wykonujemy metoda warstwowoci skra- powizie- minie
zgodnie z kolejnoci ruchw od gaskania i na nim koczc
zabieg naley wykonywa zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami
masa klasyczny nie powinien powodowa blu
kady ruch powtarzamy kilkakrotnie nie odrywajc doni od klienta
technika, sia, tempo i rodzaj rodka polizgowego dobieramy z celem masau i
rodzaju skry
czas masau zaley od jego celu, powierzchni masowanej oraz kondycji
psychofizycznej osoby poddanej zabiegowi ( od 15 do 50 minut)
masa moe by wykonywany jako zabieg jednorazowy

14.

zapalenie y i wiee zakrzepy;

nadczynno tarczycy (nie mona masowa szyi).

Warunki obowizujce przy masau klasycznym

masaysta musi by sprawny fizycznie i wygodnie ubrany

higiena zabiegu wymaga od masaysty czystoci skry rk, braku zmian skrnych
oraz krtkich zadbanych paznokci
masujemy zawsze nie uzbrojona rk
podczas masau klient powinien mie zaoon opask zabezpieczajc lub czepek
temperatura pomieszczenia powinna wynosi ok. 22 *C
podczas masau ruchy powinny by pynne, spokojne, pene i skoordynowane
wykonujcy masa powinien by skupiony

Literatura
1. Joanna Brzostocka-Galej, Karolina Daniel, Beata Tymiska, Edyta Zduleczna
Kosmetologia
2. Iris Hammelmann Pielgnacja twarzy
3. Zygmunt Prochowicz Podstawy masau leczniczego
4. rda internetowe

10