Architektura systemw baz

danych

Terminologia

Baza danych jest to zbir danych
trwaych, ktre s wykorzystywane
przez system aplikacji danej
organizacji.

Baza danych, rozumiana jako zbir
danych, wraz z aplikacj bazy danych
stanowi system bazy danych.

Aplikacja bazy danych

Aplikacja bazy danych jest to
program lub zesp programw, ktre
pomagaj uytkownikowi pracowa z
baz danych.

Celem aplikacji jest:
 odizolowanie samej bazy od uytkownika
 zabezpiecza zbir danych przed
przypadkowym bd celowym
uszkodzeniem

Systemy baz danych

Mona wyrni pi zasadniczych
komponentw tworzcych systemy z
baz danych:






sprzt
oprogramowanie
dane
procedury
ludzie

Systemy baz danych

Sprzt:
 Zakres wymaga sprztowych zaley od potrzeb
uytkownika, konkretnych rozwiza czy
wreszcie wymaga samego DBMS

Oprogramowanie:
 Skadowymi oprogramowania s zarwno same
Systemy Zarzdzania Baz Danych jak i
aplikacje i programy uytkowe, systemy
operacyjne oraz oprogramowanie sieciowe

Systemy baz danych

Dane:
 Pod pojciem danych rozumie naley
zarwno dane operacyjne, jak i metadane, czyli dane o danych. Struktur
danych okrela schemat bazy danych

Procedury:
 Procedury precyzuj zasady
projektowania i uytkowania bazy
danych

Systemy baz danych

Ludzie:
 administratorzy baz danych
 projektanci baz danych
 projektanci i programici aplikacji
bazodanowych
 uytkownicy kocowi.

Architektura systemw baz danych

Opis elementw stanowicych system
baz danych, sposb w jaki s one ze
sob powizane oraz logika tej
organizacji skadaj si na
architektur systemu baz danych.

Architektura systemw baz danych
rozwijaa si od tzw. architektury
jednowarstwowej, w kierunku
architektury wielowarstwowej.

Systemy baz danych - rozwj

Cztery wane, z punktu widzenia
ewolucji systemw baz danych
zdarzenia:





pojawienie si sieci komputerowych

Internet
System WWW
Intranet

Architektura klient-serwer

Termin architektura typu klientserwer wywodzi si od sposobu
interakcji komponentw
softwarowych z systemem:
 klient jest procesem ktry potrzebuje
pewnych zasobw
 proces serwera tych zasobw dostarcza

Architektura klient-serwer

Na aplikacj bazy danych mona
spojrze jako na zestaw kilku warstw,
wykonujcych cile okrelone
zadania

Warstwa jest pojciem logicznym,
umoliwiajcym zaprojektowanie
programu prostszego w budowie i
obsudze

Architektura dwuwarstwowa

Dwie warstwy oprogramowania:
 warstwa serwera proces serwera
 warstwa klienta - proces klienta

Lokalizacja obu procesw:

 mog one znajdowa si na jednym
komputerze (baza lokalna)
 zazwyczaj serwer umieszczany jest na
innym komputerze ni procesy klienta,
komunikujc si poprzez LAN

Architektura dwuwarstwowa

Podzia zada w architekturze klientserwer:
 na serwerze znajduj si dane oraz
oprogramowanie zapewniajce dostp do
danych, tzw. SZBD
 po stronie serwera nastpuje rwnie realizacja
zapyta, realizacja ogranicze oraz
przetwarzanie danych
 klient natomiast jest odpowiedzialny za
prezentacj danych po stronie klienta jest
umieszczony interfejs uytkownika.
 klient realizuje logik aplikacji oraz rwnie jest
odpowiedzialny za przetwarzanie danych

Architektura dwuwarstwowa

Zalety:
 bezpieczestwo serwera
 minimalizacja ruchu w sieci
 moliwo przetwarzania danych
bezporednio na serwerze
 odcienie centralnego komputera od
obsugi interfejsu uytkownika
 budowa sporych systemw bez uycia
wielkich komputerw

Architektura dwuwarstwowa

Wady:
 utrudnienia zwizane z
administrowaniem:

konieczno administrowania wieloma
komputerami






utrudnione administrowanie aplikacjami

due koszty eksploatacji PC-tw
niski poziomem bezpieczestwa
brak kontroli nad dziaaniami
uytkownikw

Architektura trjwarstwowa

Dzieli aplikacj bazy danych na trzy,
wsppracujce ze sob czci:
 Warstw doln, realizujc dostp do
bazy danych,
 Warstw rodkow, zawierajc reguy
dziedziczenia danych,
 Warstw grn, stanowic interfejs
uytkownika

* Interfejs uytkownika

Warstwa pierwsza
Stacja kliencka

* Logika biznesowa, czyli funkcje

systemu
* Przetwarzanie danych

Warstwa druga

Serwer aplikacji

Warstwa trzecia
* Zarzdzanie danymi
* Baza danych

Serwer bazy danych

Baza
danych

Architektura trjwarstwowa

Warstwa grna i dolna powinny mie
charakter bezkontekstowy.

Warstwa rodkowa powinna zawiera
reguy, wedug ktrych przetwarzane
s dane.

Architektura trjwarstwowa

Warstwa dolna to prawie zawsze programy
wykonywane na serwerze, obsugujce
zlecenia warstwy rodkowej

Warstwy grna i rodkowa mog by
scalone w jeden program bd rozdzielone

Warstwa rodkowa moe by klientem lub
serwerem

Warstwa grna jest zawsze klientem

Architektura trjwarstwowa

Gdy w warstwie klienta lokowany jest
jedynie interfejs uytkownika, ktry
realizuje prezentacj danych i
przekazywanie danych do warstwy
aplikacji mwi si o tzw. chudym
(cienkim) kliencie ze wzgldu na
ma ilo funkcji, jak w tej
technologii realizuje strona klienta.

Uytkownik

Klient

Warstwa grna
(interfejs uytkownika)
sie

Serwer

Warstwa rodkowa
(oprogramowanie bazy danych)

Dostp do bazy danych

sie
Baza danych

Warstwa dolna
(serwer baz danych)

Baza danych

Architektura trjwarstwowa

Cienki klient:
 interfejs uytkownika jest stron WWW, ktr
obsuguje przegldarka internetowa
 Warstwa druga realizuje funkcje systemu oraz
przetwarzanie danych

kontaktuje si z warstw klienta i serwerem lub
serwerami bazy danych poprzez sie lokaln
LAN lub WAN
 Warstwa trzecia jest odpowiedzialna za fizyczne
przetwarzanie i magazynowanie informacji i
najczciej stanowi j serwery baz danych

Architektura trjwarstwowa

Bardziej zoone interfejsy mog
realizowa zarwno interfejs
uytkownika jak i cz logiki
aplikacji.

Oznacza to, e klient zawiera wicej
ni jedn warstw, czyli jest klientem
wielowarstwowym. Mamy wtedy do
czynienia z tzw. grubym klientem

Architektura trjwarstwowa

Korzyci:
 wikszo zalet architektury klientserwer
 prostsze projektowanie
 prostsza implementacja
 moliwo powtrnego wykorzystania
komponentw po stronie serwera
 atwo rozprowadzania w sieci
(rwnomierne obcienie i odporno na
awarie)

Architektura trjwarstwowa

Wady:
 potrzebny silniejszy sprzt na serwery
aplikacyjne
 trudniejsze technologie
 ograniczenia w funkcjonalnoci interfejsu
uytkownika dla cienkiego klienta
 zwikszony ruch sieciowy