Professional Documents
Culture Documents
FARMAKOGNOSTYCZNEJ
OLEJE ROLINNE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Olej rycynowy Ricini oleum
Olej wiesiokowy
Oenotherae
oleum
Olej kakaowy
Cacao oleum
Najwaniejsze
skadniki czynne
glicerydy
glicerydy kwasu
linolenowego,
palmitynowego i
stearynowego
kwas linolenowy
nienasycone kwasy
tuszczowe omega-3, omega-6,
omega-9
kwas gammalinolenowy
kwas cis-linolowy
witamina F
wystpuje w 4
odmianach
polimorficznych
najtrwalsza jest
Dziaanie / Zastosowanie
przeczyszczajce
nawilajce
do produkcji maci i kremw
na skr owosion
przeciwnowotworowe
zewntrznie do skry tustej,
skonnej do zapale
stosowany do produkcji myde
wpywa pozytywnie m.in. na mzg,
ukad naczyniowy
miadyca
cukrzyca
choroba Raynauda
obnia cholesterol
do wyrobu czopkw i innych
doodbytniczych i dopochwowych
postaci leku
Inne istotne
informacje o surowcu
gsta jasnota lub
bezbarwna ciecz
miesza si z
etanolem
te zabarwienie
intensywny, cierpki
zapach
wyciskany z nasion
lnu
olej wiesiokowy
toczony jest na
zimno
przechowywa w
lodwce
synonim maso
kakaowe
surowiec
farmakopealny
GUMY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Guma arabska Gummi Arabicum
Tragakanta Tragacantha
Najwaniejsze
skadniki czynne
polisacharydy
enzymy utleniajce
oksydazy
peroksydazy
polisacharydy
basoryna
tragakantyna
Dziaanie / Zastosowanie
w recepturze aptecznej
do wytwarzania tabletek, emulsji,
zawiesin, kleikw, maci
emulgator
w recepturze aptecznej
do wytwarzania tabletek, emulsji,
zawiesin, kleikw, maci
Inne istotne
informacje o surowcu
pozyskiwana przez
nacicie pnia akacji
senegalskiej
surowiec
farmakopealny
pozyskiwana przez
nacicie pnia
traganka
gumodajnego
surowiec
farmakopealny
LUZY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Korze i li
prawolazu Althaeae radix et
folium
Nasienie babki
pesznika Psylli semen
Kwiat dziewanny
Verbasci flos
Li podbiau Farfarae folium
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
zwizki luzowe
pektyny
sacharoza
flawony
osaniajce
powlekajce
do okadw zmikczajcych
w stanach zapalnych w przewodzie
pokarmowym
surowiec
farmakopealny
syrop
przygotowywany
jest z maceratu
korzenia
luz
biako
olej tusty
irydoidy
agodnie przeczyszczajce
zaparcia
stany zapalne skry
hemoroidy
zaparcia
stany zapalne drg pokarmowych
stany zapalne drg oddechowych
zewntrznie - okady p/zapalne
osaniajce
wykrztune
zmikczajce
przeciwzapalne
osaniajce
spazmolityczne
cigajce, w stanach zapalnych
nieyty drg oddechowych
przeciwkaszlowe
osaniajce
antybiotyczne
dziaa rwnie na prtki grulicy
byszczce,
eliptyczne
ciemnobrunatne
nasiona
surowiec
farmakopealny
nasiona jajowate,
paskie, byszczce,
barwy brunatnej
surowiec
farmakopealny
wysoka odyga z
duymi, tymi
kwiatami
luz
olej tusty
glikozydy
cyjanogenne
linustatyna
zwizki luzowe
saponiny
irydoidy
flawonoidy
luz
garbniki
flawonoidy
polisacharydy
lichenina
luz
kwasy porostowe
Tymianek i Podbia
plecha amliwa,
chrzstkowata i
rurkowata
FLAWONOIDY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
Kwiatostan gogu
(owoc gogu)
Crataegi
inflorescentia
(Crataegi fructus)
flawonoidy witeksyna,
hiperozyd, rutozyd
substancje azotowe
(serce)
flawonoidy
-gwnie hiperozyd
olejki eteryczne
garbniki
flawonoidy
olejki eteryczne
luz
garbniki
antocyjany
flawonoidy
pochodne kwasu
salicylowego
luz
garbniki
witaminy C i E
flawonoidy
saponiny
garbniki
fenolokwasy
olejek eteryczny
Li brzozy
Betulae folium
Kwiatostan lipy
Tiliae
inflorescentia
Ziele fioka
trjbarwnego
Violae tricoloris
herba
Ziele nawoci
Virgaureae herba
Dziaanie / Zastosowanie
Ziele skrzypu
polnego Equiseti
herba
Kwiatostan
kocanek
flawonoidy
zwizki krzemu
nikotyna
kwas kawowy
saponiny
flawonoidy
ftalidy
te barwniki
Inne istotne
informacje o surowcu
mocz!
surowiec
farmakopealny
napotne
osonowe
sabe moczopdne
stosowany w przezibieniach w
postaci naparw
skadnik wielu mieszanek
zioowych
moczopdne
napotne
w chorobach skry
dziaa odtruwajco na skr
pomocniczo w chorobie
reumatycznej i miadycy
jako rodek stymulujcy przemian
materii
silne dziaanie moczopdne
kamica nerkowa
obrzki
nadcinienie
sabe dziaanie przeciwblowe,
przeciwzapalne, przeciwgrzybicze
skadnik wielu mieszanek zioowych
moczopdne
niedobr krzemu
poprawa stanu wosw, skry i
paznokci
pomocniczo w grulicy
ciotwrcze
ciopdne
spazmolityczne
surowiec
farmakopealny
przezibienie!
surowiec
farmakopealny
kwiatostan gogu
serce!
skadnik kropli
nasercowych
surowiec
farmakopealny
surowiec
farmakopealny
nerki!
surowiec
farmakopealny
surowiec
farmakopealny
wtroba!
Helichrysi
inflorescentia
Kwiat bzu
czarnego
Sambuci flos
Li miorzbu
japoskiego
Gingko bilobae
folium
olejek eteryczny
flawonoidy
fenolokwasy
olejek eteryczny
garbniki
luz
flawonoidy ginkgetyna,
amentoflawon,
bilobetyna
seskwiterpeny bolibalid
diterpeny
-ginkgolidy
Owoc ostropestu
plamistego Sylibi
mariani fructus
kompleks
flawonoidw pod
nazw sylimaryna
flawonoidy
olej tusty
sterole
surowiec
farmakopealny
mocz + pot!
charakterystyczny
li - wachlarz
pami!
Ginkofar, Bilobil
itp.
wtroba!
Sylimarol!
ANTOCYJANY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
Owoc bzu
czarnego
Sambuci fructus
Owoc borwki
czernicy
Myrtylli fructus
antocyjany cyjanidyna
garbniki
kwasy organiczne
witamina C
zesp witamin B
bardzo bogaty
kompleks
zwizkw
antocyjanowych
dua zawarto
garbnikw
Dziaanie / Zastosowanie
lekko przeczyszczajce
napotne
sabe przeciwzapalne
stosowany w stanach zapalnych
odka i jelit
pomocniczo w przezibieniach
zaburzenia wzroku o rnej
etiologii, w tym pochodzenia
cukrzycowego
redukcja krwawie i obrzkw w
obrbie gaki ocznej
relaksacja naczy wiecowych
przeciwwrzodowe
Inne istotne
informacje o surowcu
jagoda!
oczy!
Kwiat bawatka
Cyani flos
antocyjany pochodne
cyjanidyny
flawonoidy pochodne
apigeniny
skadnik kremw
pod oczy (cienie
pod oczami,
zapalenie
spojwek)
KUMARYNY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Kwiat
kasztanowca Hippocastani flos
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
kumaryny
melilotozyd,
melilotyna,
dikumarol
zw. azotowe
alantoina
kumaryny eskuletyna, eskulina
flawonoidy
garbniki
fenolokwasy
uszczelniajce naczynia
krwionone
ylaki, obrzki, zastoiny ylne
biae kwiaty z
tymi lub
czerwonymi
plamami u nasady
piranokumaryny
wisnadyna,
samidyna
flawonoidy
olejek eteryczny
synonim aminek
egipski
fotouczulajcy!
sabo moczopdne
przeciwreumatyczne
zielonkawobrzowa
o wyranie
zaznaczonym
odcieniu szaroci
furanokumaryny ksantotoksyny,
bergapten
kumaryny fraksyna, fraksetyna,
fraksydyna
garbniki
zapach podobny do
wieego siana
surowiec
farmakopealny
LIGNANY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
Cytryniec chiski
- Schizandra
chinensis
Podofilina Resina
Podophylli
(Podophyllinum)
lignany
gomissyna,
schizandryna
podofilotoksyna
peltatyny
antyhepatotoksyczne
w chorobach wtroby o rnej
etiologii
wspomagajco w WZW
silnie przeczyszczajce
skadnik preparatw
przeciwnowotworowych
zewntrznie jako rodek przeciw
brodawkom
ywica
FENOLE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
fenole arbutyna,
metyloarbutyna
garbniki
flawonoidy
fenole arbutyna,
hydrochinon
garbniki
flawonoidy
fenole - salicyna
kwas salicylowy
flawonoidy
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
surowiec
farmakopealny
lek przeciwreumatyczny
stosowany w mieszankach
zioowych
zamiennik
mcznicy
surowiec
farmakopealny
wykorzystuje si
wierzb bia i
purpurow
(wiklin)
surowiec
farmakopealny
charakterystyczny
zapach
silnie brudzcy
Lorinden T
oznaczenie T
wskazuje, e
skadnikiem jest
dziegie
gsta, brunatna
ciecz
zwizki fenolowe
wglowodory
aromatyczne
zwizki fenolowe
wglowodory
aromatyczne
Dziegie sosnowy
- Pix liquida pini
Dziegie
brzozowy Betulae oleum
przeciwzapalne
silnie odkaajce
przeciwwidowe
keratolityczne
stosowany w leczeniu uszczycy
GARBNIKI
Polska /
aciska nazwa
surowca
Kora dbu
Quercus cortex
Dbianka Galla
Tanina Tanninum
Kcze
piciornika
Tormentillae
rhizoma
Kcze
wownika
Bistortae rhizoma
Li jeyny
Rubi fruticosi
folium
Najwaniejsze
skadniki czynne
garbniki
fenolokwasy
zwizki
triterpenowe
garbniki
(galatoniny estry
kwasu galusowego
i glukozy)
mieszanina estrw
kwasu galusowego
i innych
fenolokwasw z
glukoz
garbniki
fenolokwasy
saponiny
garbniki
fenolokwasy
garbniki
kwasy organiczne
cytrynowy
flawonoidy
Dziaanie / Zastosowanie
cigajce
stosowana tylko zewntrznie w
postaci odwarw i puka do kpieli
w chorobach skry, nadmiernej
potliwoci i hemoroidach
silnie cigajce
do otrzymywania taniny
cigajce
przeciwzapalne
wewntrznie przeciwbiegunkowe
zewntrznie w postaci pukanek i
kpieli cigajcych
ma - Tormentiol
czopki - Hemorol
cigajce
krwawienia, biegunki
stany zapalne jamy ustnej
cigajce
przeciwbiegunkowe
Inne istotne
informacje o surowcu
kora zewntrz
srebrzystoszara,
wewntrz brunatna
surowiec
farmakopealny
czasem stosowana w
postaci nalewki
Gallarum tinctura
kulista toszara lub
ta narol na pdzie
dbu
synonim galas
dbowy
pozyskiwana z
galasw dbowych i
lici herbaty
synonim kcze
kurzego ziela
surowiec
farmakopealny
stosowane do
rzadko
najczciej jako
skadnik mieszanek
zioowych
surowiec
farmakopealny
Li orzecha
woskiego
Juglandis folium
garbniki
juglon (barwnik)
flawonoidy
fenolokwasy
olejek eteryczny
przeciwbiegunkowe
odstrasza insekty
barwnik w szamponach do wosw
farbowanych
w wieych liciach
znajduje si duo
witaminy C
charakterystyczny
nieprzyjemny zapach
barwi skr na
brzowo
ANTRAZWIZKI
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
antranoidy - aloina
A i B, aloeemodyna
ywica
Alona - Aloe
Dziaanie / Zastosowanie
przeczyszczajce
pobudza perystaltyk jelit
ciotwrcze, ciopdne
jako rodek goryczowy
w leczeniu ran i oparze
w celu zwikszenia odpornoci
Inne istotne
informacje o surowcu
Korze rzewienia
Rhei radix
Li senesu
Sennae folium
zwizki
antranoidowe
garbniki
antrazwizki sennozydy,
glikozydy
antrachinonowe
luz
flawonoidy
ywica
olejek eteryczny
antranoidy
flawonoidy
saponiny
nieregularne
ostrokanciaste
bryki barwy
ciemnozielonej lub
ciemnobrunatnej
surowiec
farmakopealny
stosuje si take sok
lub miazg z aloesu,
np. na skr jako
rodek p/zapalny
synonim rabarbar
surowiec
farmakopealny
rynienki lub
dwururki z licznymi
biaymi
przetchlinkami
surowiec
farmakopealny
listki caobrzegie,
lancetowate,
jasnozielone
surowiec
farmakopealny
skadnik wielu
mieszanek
Ziele dziurawca
Hyperici
herba
antranoidy
hiperycyna
flawonoidy
olejek eteryczny
garbniki
spazmolityczne
choroby wtroby
cigajce
przyspieszajce gojenie ran, oparze
wirusostatyczne
przeciwdepresyjne
surowiec
farmakopealny
uczula na wiato
GLIKOZYDY NASERCOWE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Li naparstnicy
purpurowej Digitalis
purpureae folium
Li naparstnicy
wenistej Digitalis lanatae
folium
Ziele mika
wiosennego Adonidis vernalis
herba
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
glikozydy
kardenolidowe
digitoksyna,
gitoksyna,
purpureaglikozyd
AiB
nasercowe
inotropowo dodatnie
chronotropowo ujemne
zwiksza objto wyrzutow serca
stosowane w niewydolnoci serca
kardenolidy
lanatozydy,
digoksyna,
acetylodigoksyna
(ma silne dziaanie
przeciwarytmiczne)
kardenolidy adonitoksyna,
cymaryna, adonitol
nasercowe
stosowane w niewydolnoci serca
glikozydy
kardenolidowe konwalatoksyna
(glikozyd o
najwikszej
aktywnoci
biologicznej)
nasercowe
jest skadnikiem kropli
nasercowych (Guttae cardiaceae)
licie podune
jajowate, due
blaszka mikko
owosiona od
spodu
silne siateczkowate
unerwienie
licie lancetowate,
zaostrzone na
szczycie , sabo
owosione
surowiec
farmakopealny
kwiaty te
owoce jasnozielone
kwiatostany
(jednostronne
grona na gbiku)
licie eliptyczno
jajowate,
caobrzegie
surowiec
farmakopealny
10
Nasiona
strofantusa Strophanti semen
kardenolidy -strofantyna K,
cymaryna
nasiona eliptyczno
jajowate barwy
ciemnobrzowej
glikozydy
bufadienolidowe proscylarydyna
kardiotoniczne
moczopdne
stosowana w obrzkach
due cebule o
silnie
rozbudowanym
systemie
korzeniowym
SUROWCE ODPORNOCIOWE,
WITAMINOWE I MINERALNE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Cebula
zwyczajna - Allii
cepae bulbus
Ziele jewki
purpurowej
Echinaceae
purpureae herba
Owoc dzikiej
ry
Rosae fructus
Najwaniejsze
skadniki czynne
pochodne alliiny
zwizki siarkowe
witaminy C i z gr. B
biopierwiastki
(K, Mg, P, Fe, Ca)
alliina
ajoeny
echinacyna
echinakozyd
alkiloamidy
witaminy
(A, z gr. B, C, K, E)
flawonidy
garbniki
Dziaanie / Zastosowanie
antybiotyczne
wykrztune
wspomagajco w stanach
obnienia odpornoci
przeciwcukrzycowe
fibrynolityczne (blizny)
antybiotyczne
hipoglikemiczne
hipotensyjne
ciopdne
przeciwmiadycowe
immunostymulujce
przeciwwirusowe
surowiec witaminowy
w stanach obnionej odpornoci
Inne istotne
informacje o surowcu
Cepan
czsto wystpuje w
preparatach olejw
rybich (tran, z
wtroby rekina)
Echinaceae Succus
pomaraczowoczer
wone owocostany ,
wewntrz liczne
te owoce
(orzeszki)
szczeciniasto
owosione
11
Morszczyn Fucus
wit. K i z gr. B
chlorofile
-karoten
garbniki
kwas krzemowy
zawiera organicznie
zwizany jod w
postaci pochodnych
tyroniny
hemostatyczne
moczopdne
pobudzaj wydzielanie soku
odkowego
ciopdne
hipoglikemiczne
przeciwreumatyczne
surowiec pobudzajcy
wydzielanie hormonw tarczycy
skadnik mieszanek zioowych
licie barwy
ciemnozielonej,
sercowate
surowiec
farmakopealny
wysuszona plecha
brunatno-fioletowa
SAPONINY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Korze mydlnicy
Saponariae radix
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
saporubina - zesp
glikozydw
saponinowych
wykrztune
rodek pianotwrczy
saponiny
kwas
glicyryzynowy
flawonoidy
saponiny
Korze
pierwiosnka Primulae radix
Inne istotne
informacje o surowcu
synonim - mydlik
smak dranicy,
drapicy
surowiec
farmakopealny
synonim Liquiritiae radix
barwa ta
smak sodki
surowiec
farmakopealny
Koszyczek
nagietka Calendulae
anthodium
saponiny
flawonoidy
karotenoidy
fenolokwasy
przeciwzapalne
rany, stuczenia, stany zapalne
bon luzowych
rozkurczowe
ciopdne
ty lub brunatny
korze wraz z
brunatno
czerwonym kczem
gatunek objty
ochron
surowiec
farmakopealny
synonim kwiat
nagietka
(Calendulae flos)
kwiaty
jzyczkowate i
12
olejek eteryczny
saponiny
ginsenozydy
(panaksozydy)
psychopobudzajce
pobudzajce seksualnie
przeciwnowotworowe
hipoglikemiczne
stany osabienia w geriatrii
rurkowate
pomaraczowo
te
surowiec
farmakopealny
kcze palowe
sabo rozgazione o
maej iloci korzeni
biao popielate lub
jasnokremowe
GORYCZE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
Li bobrka
trjlistnego
-Menyanthidis
folium
Dziaanie / Zastosowanie
zwizki goryczowe
- gencjanina,
amarogentyna
olejek eteryczny
substancje gorzkie
garbniki
flawonoidy
seskwiterpeny
knicyna (gorycz)
benedyktyna
olejek eteryczny
goryczowe (amarum)
pobudzenie aknienia i wydzielania
soku odkowego (stomachicum)
ciotwrcze (cholereticum)
ciopdne (cholagogum)
goryczowe (amarum)
pobudzenie aknienia
pobudzenie wydzielania soku
odkowego (stomachicum)
stymulacja ukadu pokarmowego
goryczowe (amarum)
pobudzenie aknienia i wydzielania
soku odkowego (stomachicum)
ciotwrcze (cholereticum)
ciopdne (cholagogum)
Inne istotne
informacje o surowcu
wskanik goryczy
powyej 10 000
w Polsce tylko z
uprawy
surowiec to
kilkuletnie korzenie
surowiec
farmakopealny
smak bardzo gorzki
wskanik goryczy
powyej 300
licie
charakterystyczne
trjlistkowe
smak bardzo gorzki
synonim - Trifolii
fibrini folium
surowiec
farmakopealny
wskanik goryczy
okoo 2000
synonim - Cardui
benedicti herba
13
flawonoidy
lignany
laktony
seskwiterpenowe
triterpeny
sole potasu
flawonoidy
inulina
(polisacharyd)
goryczowe (amarum)
pobudzenie aknienia i wydzielania
soku odkowego (stomachicum)
ciotwrcze (cholereticum)
ciopdne (cholagogum)
preparaty galenowe
synonim - Taraxaci
radix cum herba
surowiec
farmakopealny
surowiec pospolity
surowiec zbierany
wiosn przed
kwitnieniem
IRYDOIDY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
olejek eteryczny
irydoidy
-walepotriaty
(walepotriany)
uspokajajce
stany niepokoju
pobudzenie
problemy z zasypianiem
rozkurczowe
choroby przewodu pokarmowego
irydoidy - aukubina
luz
garbniki
fenolokwasy
flawonoidy
kwas krzemowy
wykrztune
powlekajco-osaniajce
przeciwzapalne
bakteriostatyczne (wiey sok)
stany zapalne jamy ustnej i krtani
nieyty drg oddechowych
stany zapalne skry
Li babki
lancetowatej Plantaginis
lanceolatae
folium
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
gatunek zbiorowy
korzenie i kcza
spltane i amliwe
charakterystyczny
zapach
synonim - korze
waleriany
skadnik kropli
nasercowych,
odkowych i
uspokajajcych
surowiec
farmakopealny
surowiec
powszechny
licie do 30 cm
dugoci
surowiec zbierany
w stanie kwitnienia
surowiec
farmakopealny
14
irydoidy - aukubina
garbniki
fenolokwasy
kumaryny
olejek eteryczny
sole miedzi
sole manganu
surowiec
powszechny
OLEJKI ETERYCZNE
Polska /
aciska nazwa
surowca
Koszyczek arniki
- Arnicae
anthodium
Koszyczek
rumianku Chamomillae
anthodium
Najwaniejsze
skadniki czynne
Dziaanie / Zastosowanie
antyseptyczne
p/zapalne
zewntrznie w stuczeniach,
opuchniciach, ranach
do pukania jamy ustnej
p/zapalne
p/krwotoczne
spazmolityczne
ciopdne
wewntrznie w chorobach ukadu
przewodu pokarmowego
p/zapalne
spazmolityczne
uspokajajce
zewntrznie w stanach zapalnych i
podranieniach
wewntrznie w stanach zapalnych
Inne istotne
informacje o surowcu
kwiaty barwy
topomaraczowej
kielich
przeksztacony w
puch
Tinctura arnicae
surowiec
farmakopealny
kwiaty zewntrzne
biae lub biaorowe
surowiec
farmakopealny
Enterosol
koszyczek
obejmujcy kwiaty
jzyczkowe i
rurkowe
kwiaty brzene biae,
rodkowe te
15
Lupulina Lupulinum
Li mity
pieprzowej Menthae
piperitae folium
surowiec
farmakopealny
antyseptyczne
cigajce
p/potne
uspokajajce
zewntrznie w pukankach, do kpieli
silne obustronne
owosienie lici
surowiec
farmakopealny
Dentosept
uspokajajce
hipotensyjne
skadnik wielu mieszanek zioowych
sedatywne
spazmolityczne
bakteriostatyczne
wirusostatyczne
uspokajajce
ciopdne
aromaterapia
ciotwrcze
pobudza aknienie i wydzielanie soku
odkowego
p/robacze
wiatropdne
pobudzajce wydzielanie soku
odkowego
wiatropdne
rozkurczowe
ciotwrcze, ciopdne
p/biegunkowe
wewntrznie w zaburzeniach
trawienia
wiatropdne
pobudzajce wydzielanie soku
odkowego
spazmolityczne
pobudzajce laktacj
wykrztune
gruczoy chmielowe
synonim - Lupuli
glandulae
tosamo traktowany
surowiec Lupuli
strobili szyszki
chmielu
surowiec
farmakopealny
licie sercowate o
zapachu cytrynowym
surowiec
farmakopealny
surowiec
farmakopealny
surowiec
farmakopealny
uszkadza OUN
wiechowaty
kwiatostan z tymi
kwiatami
potrjny mieszaniec
(rozmnaanie
wycznie przez
podzia sadzonek)
surowiec
farmakopealny
synonim - any,
anyek
surowiec
farmakopealny
szarozielone owoce o
charakterystycznym
zapachu
drobne tobrunatne
owoce z widocznymi
eberkami
surowiec
farmakopealny
16
Owoc kopru
woskiego Foeniculi fructus
Kcze kurkumy
-Curcumae
longae rhizoma
Korze
arcydzigla
-Angelicae radix
Owocnia
pomaraczy
gorzkiej Aurantii amari
pericarpium
Ziele majeranku
-Majoranae
herba
wiatropdne
pobudzajce wydzielanie soku
odkowego
spazmolityczne
pobudzajce laktacj
wykrztune
olejki eteryczne
cyneol, myrcen
kurkumina
ciopdne, rozkurczowe
bakterio- i fungistatyczne
problemy z trawieniem i choroby
wtroby
wiatropdne
pobudzajce wydzielanie soku
odkowego
p/zapalne
odkaajce
cigajce
gorzkie (goryczowe)
spazmolityczne
moczopdne
hipotensyjne
olejki eteryczne
cyneol, borneol,
kamfora
flawonoidy
kwas rozmarynowy
olejki eteryczne -felandren, -pinen
kumaryny angelicyna
olejki eteryczne limonen, cytral
gorycze
flawonoidy
gorzkie (goryczowe)
corrigens
wykrztune (sekretolityczne)
dezynfekujce
wykrztune (sekretolityczne)
ciotwrcze
ciopdne
synonim - fenku
drobne, podunie
jajowate owoce z 5
wyranymi
eberkami
surowiec
farmakopealny
Ulgix
Verdin Complex
synonim
Archangelicae radix
surowiec
farmakopealny
Iberogast
syrop z owocni
pomaraczy gorzkiej
i z sulfogwajakolem
nalewka gorzka i
krople odkowe
surowiec
farmakopealny
surowiec
farmakopealny
syrop tymiankowy
zoony
Tymianek i podbia
synonim - Helenii
radix
Pectosol
wykrztune (mukolityczne)
p/bakteryjne
Sirupus Pini
compositus
tosamo traktowany
jest surowiec Pini
gemmae pczki
sosny
p/zapalne,
cigajce
stany zapalne bony luzowej nosa u
dzieci (Majoranae unguentum)
surowiec
farmakopealny
17
Kcze tataraku
-Calami rhizoma
Kcze imbiru
-Zingiberis
rhizoma
Owoc jaowca
-Juniperi fructus
Korze lubczyku
- Levistici radix
olejki eteryczne
zingiberen
gingerole
shogaole
odkaajce
cigajce
p/zapalne
goryczowe
pobudzajce wydzielanie soku
odkowego
wiatropdne
spazmolityczne
p/wymiotne
obniajce poziom cholesterolu
immunostymulujce
p/wirusowe
pobudza apetyt i procesy trawienne
zwiksza libido
silnie moczopdne
drani misz nerkowy - przy
przedawkowaniu moe wystpi
podranienie i krwawienie
moczopdne
leczenie i zapobieganie kamicy
nerkowej
spazmolityczne
zwiksza libido
synonim - Tatarak
DentoSept
jest uyteczny przy
leczeniu cukrzycy
Lokomotiv
jaowiec wspomaga
prace wtroby i
agodzi nerwoble
surowiec
farmakopealny
Fitolizyna nefrocaps
surowiec
farmakopealny
ALKALOIDY
Polska /
aciska nazwa
surowca
Najwaniejsze
skadniki czynne
Ziele lobelii
Lobeliae herba
Nasienie areki
Arecae semen
alkaloidy
pirydynowe i
piperydynowe lobelina i jej
pochodne
alkaloidy
pirydynowe i
piperydynowe arekolina i jej
Dziaanie / Zastosowanie
Inne istotne
informacje o surowcu
analeptyczne
p/dychawicze
sekretolityczne
odygi czciowo
fioletowo nabiege
areka zwyczajowo
nazywana jest
palm betelow
18
Li pokrzyku
Belladonnae
folium
Korze pokrzyku
Belladonnae
radix
Li bielunia
Stramonii folium
Li lulka
czarnego
Hyoscyami folium
Opium - Opium
Korze
ipekakuany Ipecacuanhae
radix
Ziele glistnika
Chelidonii herba
Li boldo
Boldo folium
pochodne
garbniki
alkaloidy
tropanowe hioscyjamina,
skopolamina
flawonoidy
alkaloidy
tropanowe hioscyjamina,
skopolamina
kumaryny
alkaloidy
tropanowe hioscyjamina,
skopolamina
garbniki
flawonoidy
alkaloidy
tropanowe hioscyjamina,
skopolamina
garbniki
flawonoidy
alkaloidy
izochinolinowe morfina, kodeina,
papaweryna
kwas mekonowy
kwas mlekowy
kauczuk
ywice
flawonoidy
alkaloidy
izochinolinowe emetyna
saponiny
ywica
alkaloidy
izochinolinowe chelidonina
olejek eteryczny
alkaloidy
izochinolinowe boldyna
olejek eteryczny
parasympatykomimetycznym
ucie zmielonych orzechw barwi
zby na czarno
do wyrobu preparatw galenowych
(Tinctura B., Extractum B.,
Intractum B.)
smak najpierw
sodki, potem
gorzki i ostry
charakterystyczne
biae kwiaty i
kolczaste,
czterodzielne
owoce
charakterystyczne
te kwiaty z
fioletowo-czarnymi
ykami
p/blowe
p/kaszlowe
spazmolityczne
zapierajce
do otrzymywania naturalnych
alkaloidw
do wyrobu preparatw galenowych
(Tinctura Opii, Extractum Opii,
Opium pulveratum)
wykrztune (sekretolityczne)
wymiotne
pierwotniakobjcze
spazmolityczne
choroby przewodu pokarmowego
stany zapalne drg ciowych
p/wirusowe
do usuwania brodawek
ciopdne
przeciwrobacze
surowiec do izolowania boldyny
synonim: li
wilczej jagody
surowiec
farmakopealny
synonimy - Radix
Cephaelidis, korze
wymiotnicy
surowiec
farmakopealny
synonim - jaskcze
ziele
w caej rolinie
topomara. sok
mleczny
surowiec
farmakopealny
Boldaloin,
Boldovera
19
Kora chinowa
Cinchonae cortex
alkaloidy
furochinolinowe
flawonoidy - rutozyd
olejek eteryczny
alkaloidy
chinolinowe
chinina, chinidyna
garbniki
spazmolityczne
ciopdne
uspokajajce
alkaloidy indolowe
- strychnina,
brucyna
analeptyczne
tonizujce
pobudzajce aknienie
do wyrobu preparatw galenowych
alkaloidy indolowe
ergotamina,
ergometryna
aminy - tyramina,
histamina
barwniki
surowiec do pozyskiwania
alkaloidw naturalnych i ich
psyntetycznych pochodnych
rodek kurczcy macic w postaci
Extractum Secalis cornuti fluidum
ble migrenowe
choroba Parkinsona
uspokajajce
depresyjnie na OUN
Nasienie
kulczyby
Strychni semen
Sporysz - Secale
cornutum
Ziele mczennicy
Passiflorae
herba
Korze rauwolfii
Rauwolfiae
radix
Ziele barwinka
pospolitego
Vincae minoris
herba
Ziele i korze
barwinka
rowego
Catharanthi rosei
radix et herba
Zarodek kola
Colae embryo
flawonoidy
alkaloidy indolowe
- harmina,
harmalina
flawonoidy
glikozydy
cyjanogenne
alkaloidy indolowe
rezerpina, ajmalina,
ajmalicyna,
johimbina
alkaloidy indolowe
winkamina,
izowinkamina
flawonoidy
alkaloidy indolowe
winblastyna,
winkrystyna
alkaloidy purynowe
kofeina,
teobromina, teofilina
amarum (gorzkie)
zwikszajce aknienie
tonizujce
przeciwgorczkowe
przeciwarytmiczne
otrzymywanie chininy, chinidyny
hipotensyjne
uspokajajce
przeciwarytmiczne
synonim Chinae
cortex
posta rurek lub
rynienek
chininy HCl suy do
okrelania
wskanika goryczy
synonim - Nux
vomica
paskie nasiona o
ksztacie
guzikowatym, do
3cm rednicy,
owosione,
szarozielone
jest
przetrwalnikiem
grzyba buawinki
czerwonej,
pasoytujcego na
ycie
charakterystyczny
kwiat z okkiem
skadnik wielu
preparatw
uspokajajcych
Normatens
hipotensyjne
zaburzenia krenia mzgowego
przeciwnowotworowe
Cardiol C
20
Nasienie kawy
Coffeae semen
Li herbaty
Theae folium
Nasienie
kakaowca
Cacao semen
Bulwa tojadu
Aconiti tuber
Li potolinu
Jaborandii folium
Nasienie
zimowitu
Colchici semen
garbniki
alkaloidy purynowe
kofeina,
teobromina, teofilina
kwas chlorogenowy
(pochodna kwasu
kawowego)
alkaloidy purynowe
kofeina,
teobromina, teofilina
garbniki
saponiny
flawonoidy
alkaloidy purynowe
kofeina,
teobromina
garbniki
tuszcze
alkaloidy
diterpenowe akonityna
alkaloidy
imidazolowe pilokarpina
pseudoalkaloidy
kolchicyna,
demekolcyna
kofeina wspomaga
dziaanie
przeciwblowe w
preparatach
paracetamolu (np.
Apap Extra)
zawiera duo taniny
pobudzajce
otrzymywanie oleju kakaowego
antineuralgicum
przeciwblowe
nerwoble
nalewka - Tinctura aconiti
homeopatia
napotne (diaphoreticum)
linopdne
jaskra
przeciwzapalne
przeciwblowe
cytostatyczne
ataki dny moczanowej
nowotwory skry
synonim mordownik
odtrutka w zatruciu
atropin
kwitnie jesieni,
owocuje na wiosn
21