Switlij pamjati Awksentija Iwanowycza

Popryszczyna, tytularnoho radnyka j korola

Ja sydiw u parku j czytaw gazetu. Nawi ocia odna obawyna swidczy pro moju pownu nepryczetnis do wsioho toho, szczo bude dali bo chiba je szczo indyferentnisze j
budennisze wid ludyny, kotra czytaje w parku gazetu! Ti, czyje yttia nasyczene, gazet w
parkach ne czytaju, a jakszczo czytaju, to w szwydkisnomu ekspresi, w szpytali pisla poranennia szukaju powidome pro swoju dijalnis.
A ja... Ja wykadacz zyky w technikumi dla huchonimych. Prizwyszcze, imja, wik?
Et, jake ce maje znaczennia? Do pensiji daeko.
Nu, tak o, sydu, czytaju. Koy pidsiw odyn. Ja same zahybywsia w prognoz
pohody na trawe i ne pomityw, z jakoho boku win pidijszow; dywlu sydy. Chudyj takyj, patatyj. yce, prawda, pryjemne, szyrokoczoe, szczoky pozapaday, temni oczi z antracytowym byskom. Ae powiky czerwoni, nehoenyj, w oczach zayha jaka neruchoma dumka i trywone pytannia. Meni odrazu ao nezatyszno: oce zaraz, dumaju, baaczky poczne. I sprawdi:
Pro Wyszeku pyszu szczo-nebu? zapytuje. Hoos trywonyj, nadtrisnutyj,
chocza j inteligentnyj, mona skazaty.
Pro Wyszeku? Wy majete na uwazi ansambl?
Win a oczi wyriaczyw.
Jakyj ansambl? pro tepowu zirku, najbyczu do nas! Nu, pro tu, szczo sperszu
wwaay radizirkoju. Nowu ekspedyciju do neji ne posyay?
Oskilky ja zyk, darma, szczo dla huchonimych, sytuacija zmuszuje:
Najbyczi zirky do nas, szanownyj, ce alfa j Proksyma Centawra. I wony ne tepowi, a zwyczajni, tak by mowyty, switowi. Ekspedycij do nych ne posyay j ne skoro poszlu.
A, nu ce synchronni, widmachnuwsia win. Ja pro inszi, pro fantomni
swity... Szczo, i pro nych ne czuy niczoho? Nu, ot tobi j majesz. A ja, do reczi, jich widkryw... tobto, ce widkryttia prywasnyy sobi inszi, ae nasprawdi ja awtor. Szcze chopczykom zrobyw joho, koy krakoma pidkluczyw swij teyk do Sagirkoho raditeeskopa.
Newe niczoho ne czytay, ne czuy, ha? Ni?! Ce bua taka sensacija skanda!
Kudy j podiosia widczuttia zatyszku teper meni ao motoroszno. I treba buo
tak narwatysia. Jakby szcze jakyj akasz: na plaszku ne wyaczaje, daw sorokiwku, ta j
buwaj zdorow. I misce take widludne... Ja zdwyhnuw peczyma i niczoho ne widpowiw.
Ta-ak... wako j sumno zdychnuw neznajome. Wychody, znowu potrapyw
ne tudy. Niczoho, niczoho, mowczok... Kanalwo! Ae jak buty, ha?.. Win zamowk i
tilky eykuluwaw sam sobi. Obyczczia raz po raz spotworiuwaosia hrymasamy. Widtak
bysnuw na mene wuhlanymy oczyma. Skai, ae wy wiryte? U was dobre yce. Pro
zirku Proksyma Centawra znajete... mohy b powiryty?
U szczo powiryty?
U te, szczo wse ce buo. Wasne kauczy, isnuje. Wyszeka, zsunuti swity, humanojidy neparnokopytni paynczai... j wzahali. Mohy b?
Skai, bute askawi, szczo b wy widpowiy oczewydnomu psychowi na take joho zapytannia, perebuwajuczy z nym, tak by mowyty, tet-a-tet? Ne wiriu?.. A jakszczo nakynesia?..
Nu, kauczy wzahali... poczaw ja mymryty...
Win, oczewydno, zrozumiw mij an.
Wy tilky ne lakajte. Tak, ja sprawdi perebuwaju, ne budu prychowuwaty wid was,
desiatyj rik na obliku zwidtodi, wasne, koy ti troje powernuysia z ekspedyciji w nesamowytomu ani. Wony sykuwaysia projty odyn kri odnoho, a ja dowiw eksperymentalno, szczo wony ne boewilni... Meni szcze niczoho: raz na misia muszu zjawlaty do

rajonnoho psychitra, a jich u acinar. Likuju! Nenacze take treba likuwaty! Nenacze je liky proty nowoho rozuminnia switu! Niczoho, niczoho, mowczok...
Win znowu porynuw u zadumu. Strojiw miny, eykuluwaw. Newdowzi spochopywsia, hlanuw na mene.
Nu harazd, pro fantomni swity wy niczoho ne czuy, ne wiryte u humanojidiw
neparnokopytnych, a u wseenkyj synchronizm i pohotiw... Czy, moe, ne tak? W joho
intonaciji zabrynia pryrasna nadija: raptom ziznaju wiriu, mowlaw.
Ta ja mowczaw.
A jak wy awyte do wysowu Niyka: Pered namy bezhuzda teorija. Pytannia w
tomu, czy doatnio wona bezhuzda, aby tut buty prawylnoju?.
Niyka?
Och, darujte, Nilsa Bora! My jich mi soboju tak nazywajemo: Niyk, Benia,
Freddi... To jak?
Ja czuw cej wysliw...
O, baczyte, naposidaw neznajome, z pohladu suczasnych zycznych ujawe teorija, jakszczo wona je prawylnoju, musy buty zowsim bezhuzdoju. To skai, czy
ne je bezhuzdymy, iditkymy w swojij nezhrabnij ogicznoi same oti ujawennia, teoretyczni wiruwannia! Chiba ne tak? Ce jak priama j zworotna teoremy. A wony mene na
oblik, likuwaty... Niczoho, niczoho, mowczok...
Win zatnuwsia na jaku chwylu, widtak riszucze machnuw rukoju.
Szczo , jakszczo pro ce pyszu gazety, dawajte ja sam wam pro wse rozpowim.

Ris ja due kmitywym chopczykom. W dwanadcia rokiw ja opanuwaw raditechniku, a w czotyrnadcia uwaawsia doswidczenym teelubyteem. Ne lubyteem
czas marnuwaty pered teewizorom, boro boe a w bahorodnomu, nyni we wtraczenomu rozuminni: lubyteem zrobyty bilsze, ani zakadeno, skaimo, w serijnych teepryjmaczach. Udoskonaeni mnoju, wony owyy peredaczi w rozsijanych UKCh, tobto ne
tilky wid najbyczoho retranslatora, a j czymao dykych. Ce skadna sprawa, zapewniaju was. Ja mih hoografuwaty zobraennia na ekrani i ne ysze w dekartowych koordynatach, ae j w spiralnych, kosokutnych... U mene buy dwa pryjateli-pomicznyky. Nas
raszenno rozweselao, koy wdawao w takyj sposib pidprawyty kasycznu tragediju tak,
szczob natomnis spoerihaty na ekrani kounadu, fars. Zdorowe chopczacze awennia do dram szczo, chiba ni?
Ae hoownoju metoju buo, zwyczajno, wyowyty z eteru najdykiszi peredaczi, nedoupni nikomu. O todi w mene i wynyka ideja pidjednaty do raditeeskopa, jakyj
pobuduway pobyzu. U was win ne Sagirkyj, napewne, i ne tam, i ne takyj... Ta waywo
ne ce, a insze. Szczo? Nu, jak e poriwniajte teewizijnu antenu u sebe na dachowi j
reszitku kiometr na piwtora: czutywis, matinko ridna! Wyowy i rozsijane na inizowanych szarach atmosfery, wid teeancij, kotri daeko-daeko za horyzontom.
Najwacze nam buo rozdobuty bunt WCz-kabela ta potajci prokopaty kanawku dla
nioho pid ohoroeju. Zrozumio : Zaboronena zona! Wchodu nema! O, retrohrady!..
Ae na te my j chopczaky, szczob pronykaty kudy ne slid i robyty te, czoho ne mona, a
cikawo.
Potim owyy, tiszyy i peredaczamy, jaki ditiam zaboroniaju dywytysia, j usilakymy specilnymy, kotri ne konomu dorosomu mona. Czao mowy ne rozumiy i toho,
szczo pokazuju ae yttia wydawaosia nam napownenym. My chodyy tajemnyczehordymy.

Jako naszu uwahu prywernua odna peredacza, jaku transluway szczoweczora. My

sperszu dumay, szczo to bahatoserijnyj teelm pro czortiw u superoryginalnij interpretaciji. Czomu? Po-persze, miscewis zawdy pokazuway taku, szczo, jak to kau, czort
nohu zamaje skeli, urwyszcza, prowalla, hromaddia wauniw, a z-pomi nych bju hejzery, jaki spiralni byskuczi owbury z hikamy-pruynamy j pahinciamy-pruynkamy... odnoho riwnoho, priamoho, poskoho predmeta. Po-druhe, personai ioty
ci may po try nohy: odna widsztowchuwalna, na nij wony pidrybuway, peresuwajuczy;
i dwi oporni, nymy wony spyray na kaminnia, zberihajuczy wertykalne pooennia. I na
wyd buy sympatycznymy, mordy nacze u moodych bezrohych kozliw, tia wkryti krasywymy paynkamy, mowby weykoju uskoju. Paynky ci to najiaczuwaysia, to prylahay, pry ciomu wynykaw zwuk, nacze hrymiy kaajety. Do reczi, paynky pidnimaysia ne wsi zrazu, a chwylamy wid zahrywka do ehon. Perewaay sered nych zawziati
muzyky: wsiudy bysk trub, schoych u koho na horn, u koho na trombon, u koho na bas,
saksofon... abo zowsim ni na szczo ne schoe. Ioty wyduway badioru muzyku, nawi u
rybkach wykonuway soo i pry ciomu dla rytmu nahraway uskoju. Sowom,
wmerty j ne waty. Nam zrazu ao dobre, jak pobaczyy jich.
Ciymy weczoramy my prosyduway pered ekranom, nawyperedky namahaysia
widhadaty siuet bodaj w zahalnych rysach: chto nasz, chto negatywnyj persona, chto
z kym odruysia, koho wpijmaju... Prote szczo ne due kejio. Nadto bahato dijowych
osib, scen, konoho razu zjawlay nowi szczo wtoropaty zaky.
Neznajome pomowczaw, potim powernuw do mene swoje trykutne szyrokyj ob,
wpali szczoky yce, zbysnuw antracytowymy oczyma:
Ae najdywowynisze, lubyj spiwrozmownyku, buo te, szczo peredaczi ci zapizniuwaysia! Naaa osi, smerkaosia rano. My tako ranisze zbyraysia pered teykom,
trymay j pidhaniay narojku, a czortiaczi peredaczi szczorazu poczynaysia piznisze.
Prybyzno na czotyry chwyyny szczodnia.
...I todi ja, kmitywyj chopczyk, zhadaw, szczo raditeeskop je teeskop a ne
proo antena, win u nebo dywysia... Ja zrozumiw: czotyry chwyyny czas dobowoho
widawannia neruchomoho neba wid naszoji panety, kotra obertajesia. Korotsze kauczy, do mene dijszo: otu peredaczu my owyy same z tijeji czayny neba, kudy buw
spriamowanyj Sagirkyj teeskop, iz suzirja Wiznyczoho. Wychody, oti ioty, szczo
wkryti peramutrowoju uskoju meszkanci tych mis!
Iz chopjaczym widkryttiam u chopjaczomu zapali ja pomczaw do radiaronomiw, hospodariw raditeeskopa, o, mowlaw, szczo my zrobyy i szczo spoerihajemo,
czy ne baajete pryjednatysia, perewiryty, wrazyty i nas pochwayty?! Najiwnyj durnyk!
Neznajome zihnuwsia tak, szczo dowhe woossia zakryo joho obyczczia. Obchopyw
hoowu, jakyj czas tak sydiw, potim rwuczko wyproawsia. Ae niczoho, niczoho,
mowczok!

Ja opuskaju dejaki ywotrepetni podrobyci: wid toho, jak tupotiw nohamy akademik (szef raditeeskopa), kryczaw, szczo my woryy pereszkody, czerez te wsi jichni rezultaty piszy kotowi pid chwi (a jakszczo objektywno zwayty rezultatyky jichni
kopijczani, koy poriwniaty z mojim widkryttiam, ta swoji, baczyte) i szczo werzu durnyci, naczytawsia fantayky; jak obrizay j Zmotay nasz kabel i weliy diakuwaty, szczo
ne zabyraju teewizor... nu, j a do ohladu czasiw, za jakych cia iyna dowho j wako prodyraa kri chaszczi cioho ne moe buty tomu, szczo cioho ne moe buty nikoy.
Sagirkyj teeskop, do reczi, j buw sporudenyj dla wywczennia potunoho potoku
radiwyprominiuwannia, szczo nadchodyo wid suzirja Wiznyczoho. Potik buw takoji

syy, szczo joho prypysuway radigaaktyci, jaka znachodyasia w tomu napriamku, ae

jak i naey gaaktykam due daeko; widpowidno, szczob teesygnay z bahatoju informacijeju czerez megaparseky dosiahay zwidty siudy, potunis jichnioho wyprominiuwannia powynna buty nemysymo weyczeznoju, aronomicznoju. Dwadcia-trydcia
Sirisiw, ujawlajete? Prote semantoogy szwydko dowey, szczo ci peredaczi zowsim ne
dla nas pryznaczay, i ne dla inszych cywilizacij. Zwyczajni informacijni j rozwaalni,
tak by mowyty, dla wnutrisznioho wytku cymy neparnokopytnymy paynczaymy. Jakyj sens? I jak ade koosalna energija!..
Dobre, koy b peredaczi zwidty (teper wsia Zemla dywya jich) pokazuway jaku supercywilizaciju. A nijak: wraennia take, szczo poriwniujuczy z namy, wony maju nyczyj technicznyj riwe u wsiomu okrim, chiba szczo, duchowoji muzyky.
A jakszczo prypuyty, szczo dereo ne radigaaktyka, a radizirka, jaka, do toho
, znachodysia nabahato bycze, ni wydymi? Ae czoho pomitnoho w tomu napriamku na bykij widani katma. Nejtronna zirka? A, moe, taka, szczo skoapsuwaa?.. Znowu ne te: yttia tam organiczne, chocz i nezwyczajnych form, protikao pid
bahotwornym prominniam swoho normalnoho switya. Na pejzanych kadrach wsi baczyy, jak wono schody z-za hir, osiawaje due peresiczenu miscewis, zdijmajesia w
nebo, wkryte chmaramy. To szczo wono take? Szczo wse ce znaczy?
Sered takych zaczuduwa i supereczok ja j zroaw. Zakinczyw z widznakoju radifakultet, sam oczoyw radiaronomicznu aboratoriju z weykym horo spriamowanym
teeskopom. I... szuhnuw u bahattia naukowych pryraej widro hasu, wyznaczywszy
ricznyj paraaks cioho derea UKCh-wyprominiuwa i cikawych peredacz.
Paraaksy, kuty piwricznoho zmiszczennia nebesnych objektiw, muszu wam skazaty, raditeeskopamy ne wymiriuju jichni rozwjazuwalni moywoi znaczno
sabszi, ani aronomicznych linz ta dzerka; a, wychodiaczy z dohadky, szczo tam daeka
radigaaktyka mij namir i pohotiw spryjmawsia jak nisenitnycia. A ja wziaw i wymiriaw rezultat wraajuczyj: dewja kutowych sekund! Proty , w Proksymy, ujawlajete?
Ce oznaczao, szczo Radinajbycza znachodysia pobyzu (w aronomicznomu rozuminni): odna dewjata parseka, nepownych czotyry switowych misiaci wid nas.
Swit i ne ysze naukowyj rozhubywsia. Bo j sprawdi, szczo za czudesa eektroniky: po teewizoru baczymo, a w naturi ni... Ae napruyy, naciyy w suzirja Wiznyczoho najbilszi refektory, pidsyeni fotozbilszuwaczamy, i wyjawyy. Znajszy! Dereo-toczka z szczedrym infraczerwonym wyprominiuwanniam i nawi trochy temnowysznewoho switinnia. Widwerto kauczy, swityo wono ne jaskrawisze wid eektroprasky, koy jiji uwimknuty na zworotnomu boci Misiacia. Dla oka nepomitno, ta wse ...
znajszy, wyjawyy, widlaho... Uf-f! Tak Radinajbycza aa Wyszekoju.
I pi-iszy prywodyty wse u widpowidnis! Potunyj radiwyprominiuwacz ochooa, e tepa zirka, tomu dowho ne pomiczay, chocz i due byko. Tamteszni ioty, paynczai humanojidy, rozwynuy i ywu u neprohladnij temriawi odnak dla nych
wona, zawdiaky osobywij budowi zorowych organiw, szczo spryjmaju infraczerwoni promeni... swit koloriw i swita. U swojemu teebaczenni wony, zwyczajno, wykoryowuju luminofory j reymy, szczo pokazuju otoczujuczyj swit takym, jakym wony joho bacza; a radichwyli wse nam i peredaju. Sowom, wse harazd, swit proyj i zrozumiyj,
muzyka hraje, sztandart skacze... Niczoho, niczoho, mowczok!
Pisla cych sliw neznajome znowu (we wkotre) zamowk nadowho. Swityo sonce,
witere szarudiw yiam derew na aeji.
Ja bahato propuskaju, ozwawsia win, koy ja chotiw buw znowu wziatysia za gazetu. Naprykad, szczo pisza moda pidkluczaty do anten raditeeskopiw teewizory z
hnuczkoju narojkoju, owyty peredaczi Wseenkoho TW. Tak buo wyjaweno szcze
bahato czudernakych wideogram i wsi w napriamkach potunych kosmicznych radiwyprominiuwa. Ta, oskilky, po-persze, na tych napriamkach, jak ne wydywlay

usima pryadamy, niczoho ne znajszy, a, po-druhe, w samych wideogramach ne buo wyjaweno bodaj czoho bykoho do naszych ujawe pro yttia i rozum jaki abrakciji,
kolorowi abo czorno-bili... Tomu spoereennia widnesy chto do suputnykowych miykacij, chto do pomyok. Widmachnuy.

A tym czasom poczawsia druhyj etap u doslidenni Wyszeky: treba buo naahoduwaty kontakt. Zdawaosia b, niczoho skadnoho: posaty na tych e czaotach, tymy
raditeeskopamy swoji teepowidomennia neparno-kopytnym humanojidam... a za,
ne wychody. Ne pryjmaju! Potunis sygnaliw taka, szczo reszitczai dypoli horia u sutinkach, niby wohni swiatoho Elma a widpowidi nijakoji. Ne reaguju humanojidy. Rik
bjusia radyy, druhyj, tretij darma.
Todi ja zaproponuwaw posaty na inszych czaotach wyszcze, nycze... poszukaty. Propozycija dyka, i mene, zwyczajno, wziay na kpyny. Doktor nauk, radizyk i
nechtuje rezonansnoju narojkoju, osnowoju osnow raditechniky! Dechto pyrchaw:
Za taki ideji mona pozbutysia usich dypomiw. Prote pokepkuway, pokepkuway, ta
wse wyriszyy sprobuwaty: czym czort ne artuje! I szczo wy dumajete: jak tilky nabyzyysia do decymetrowych chwyl... je! Czerez sim misiaciw i dwa tyni takyj cyk powernennia sygnaliw baczymo na ekranach: spryjniay tam, wraeni j torewuju. I w teeperedaczi jichni wmontowani naszi powidomennia. A jak radiy, matinko ridna! Hrymiy w truby, wysoko pidrybuway na swojich widsztowchuwalnych nohach, robyy w
powitri gracizni pa... kudy tam bratysia naszym tanciuryam! Kilka misiaciw pospil
wony wykonuway naszi meodiji j tanci. Maorna publika ci humanojidy. Zwyczajno, poczawsia obmin naukowymy danymy, inenerijeju i wyjawyo, szczo wony sprawdi widaju wid nas. Teebaczennia jichnia werszyna w technici, ta j to, pryncypu pidsyennia sygnaliw wony ne znay. Cym i pojasniuwaasia weyka potunis jichnich peredacz:
teewizory u nych buy szczo na zrazok naszych detektornych pryjmacziw -ch rokiw.
Pro wychid u kosmos wony szcze j ne dumay...
Neznajome zatnuwsia, pylno hlanuw na mene.
Wy, mabu, dumajete: szczo ce win wse ja ta ja. W cej moment ja
sprawdi tak podumaw. Ae tak wono j buo. W hoownych podijach cijeji ioriji ne obijszosia bez mene. Bahato probuway, ae w nych niczoho ne wychodyo, a w mene wyjszo.
Nu, tak ot, poetiy, znaczy troje, wypayw win bez pauzy i zwjazku z poperednim, u pazmowomu zoreloti, jakyj wony nazway Perszokontakt. Jakszczo buty tocznym, to ce buw ne zorelit nawi, a dalnij panetolit-hruzowyk z hranycznoju szwydkiiu
tys. km/s.
Na takomu dobyratysia do zirok nawi najbyczych, hodi j dumaty, ae do Wyszeky
na takij szwydkoi try roky tudy j ilky na zworotnyj szlach. I komandu Perszo-kontaktu skay ne wybrani, a zwyczajni daekopanetnyky, jaki transportuway dejterij-trytijewyj lid z Putona. Ja tak zrozumiw: chopci zpartyzanyy. Daekopanetnyky ludy
nezaeni, zwyky bilsze pokadatysia na samych sebe, ani na zemne naczalwo. Zapasysia palnym, usim neobchidnym i poky tam czuchay iz specilnym korabem i
ekipaem dawaj machnem! Pro swij namir wony powidomyy tilky todi, koy wyjszy
daeko za mei Soniacznoji, odnoczasno posay zwiku humanojidam: di, mowlaw.
Szczo buo robyty Zemli pohodya i ocijno, z naenoju uroczyiiu, z chwyluwanniam w hoosach dyktoriw ohoosya pro ekspedyciju do panety humanojidiw... Ae, zwyczajno , lubyj spiwrozmownyku, zwyczajno , ti, czyji karty sputay ci troje, zatamuway
zlis. O, pryrai ludki, pryrai iot rozumnych i dijalnych jak wony keruju

namy! Chiba ne tak, ha? Ae, jakszczo nasz rozum wyszcze, to czomu win nijak ne osiahne
pryrodu poczuttiw? Ha?
I o nareszti pidlitaju. Na paneti humanojidiw use hotowo do zuriczi: rozczyyy
majdanczyk dla spuskowoho aparata, nawi ne majdanczyk weyczeznyj adin; kiometrowe poe, amteatr mao ne do chmar. Na krajnich toczkach panety organizuway
syemu radiprywodu z majakamy. I teeperedaczi, teeperedaczi, teeperedaczi sorok
tysiacz peredacz: humanojidy zorelotu, Perszokontakt humanojidam, wony
nam, my jim, Perszokontakt nam, my jomu... Obyczczia trioch nachabnykiw
za ti roky ay ridnymy dla zemlan.
...I nichto w atmosferi radisnoho czekannia ne pomiczaw i ne chotiw pomiczaty rozhubenoi na yciach. A wona zjawya, koy perszokontaktnyky powidomyy, szczo radiokatory panetu humanojidiw ne ksuju. Perszokontakt zapeenguwaw sygnay
jiji radimajakiw, jszow parabolicznymy antenamy po orbiti nawkoo Wyszeky. Ae
radiimpuls, nadisanyj zorelotom, ne widbywsia, piszow u poroneczu. Ce buw perszyj
zowisnyj fakt.
Dali hirsze. Perszokontakt, zmenszujuczy szwydkis, nabyzywsia tak, szczo
we czerez teeskop maw by wydnity na tli zorianoho neba chocz by temnyj dysk panety
(jiji rozmir znay z obminu informacijamy w piwtora razy bilszi wid Zemli); a tako,
nechaj i mianyj, temno-wysznewyj, ae serpyk oswitenoji jiji czayny. Ta czortma: ani
serpyka, ani dyska.
U wyznaczenij toczci wid switya szwydkis zorelota wpaa do druhoji kosmicznoji,
wektor prawylnyj pora Wyszeci nahadaty pro sebe swojim tiainniam, zakrutyty korabel na panetarnij orbiti. I znowu osiczka: tiainnia ne widczuwaosia! Tobto, wono naczebto j buo i ne buo: trajektoriju Perszokontaktu ne wykrywlao ae panetu humanojidiw jaka sya trymaa bila cioho, z dozwou skazaty, switya!
Mao my szcze znajemo pro waywoi zirok, podumaw komandyr, i wyriszyw
nabyzyty zorelit bezposerednio do panety, wyjty na suputnykowu orbitu. Napewno, tam
taky powynno buty poe tiainnia u takoji hyby reczowyny.
Humanojidy nawi ne zdohaduwaysia pro probemy, jaki wynyky. Na paneti wsi ci
dni panuwaw radisnyj bedam. Ekrany pokazuway natowpy trynohych iot, kotri siajay
naczyszczenoju uskoju j trubamy w promeniach swojeji jaskrawoji Wyszeky; wony zahodeno pidrybuway, rozmachujuczy zapasnymy nohamy. Wsi orkery i chory humanojidiw na oznaku drunich poczuttiw wykonuway tilky zemni pisni: Podmoskownyje
weczera, Ich hatte eine Kamerade, Hop zi smykom, Ne szyj ty meni, Mutterchen,
Sarafane rouge toszczo. Amteatr dowkoa majdanczyka dla posadky zapoonya powana publika, he usi w okularach-ltrach na kozlaczych zinomijach (popereday,
szczo woho pid czas posadky moe zaslipyty). Sowom, du. I Zemla de. de, zatamuwawszy podych, use ludwo, usia Soniaczna. Informacija nadchody dwoma kanaamy:
peredaczi humanojidiw i Perszokontaktu. Wydno, szczo na teeekranach zorelota myhaju ti kadry, szczo synchronno pryjmaje (odnoczasnis z rozbiniiu try roky) Zemla.
Prawda, paraelno z korabla nadchody informacija i pro obanowku bezposerednio
na zoreloti: wydno spanteyczeni, rozhubeni obyczczia aronawtiw, a w iluminatorach
temno j poronio ysze switowi indeksy na tabo swidcza, szczo radiprywodni anteny
rozwernuysia maje na
odna do odnoji ote, paneta pid ywotom korabla, na widdali sote kiometriw.
Ae tam niczoho nema, nawi temnoho dyska.
I komandyr nepewnym hoosom informuje, szczo tiainnia Perszokontakt ne
widczuwaje, panety nacze ne isnuje.
A na teeekrani pulta ywe, wyhraje jaskrawymy objektamy, skelamy, budowamy,
nurtuje meodijamy j wyhukamy isnuje w czitkij doowirnoi weyczeznyj swit rozumnych iot. Swit, do jakoho prahnuy j etiy. Swit, jakoho ne wyjawyosia.

 Anu, pownyj wpered! zarewiw komandyr zorelota.

I korabel proetiw... kri panetu humanojidiw. Kri te misce, de wona maa buty.
Poroniawa. Projszow na perszij kosmicznij, niszczo ne zaczepywszy, ne widczuwszy nawi tertia rozridenych haziw niczoho, odni barwyi pereszkody na teeekrani, jakyj
komandyr newdowzi rozbyw.
...I na zworotnomu szlachu, koy Perszokontakt, ne zdijsnywszy kontaktu, uwijszow u Soniacznu syemu, i poczay traplatysia zuriczni korabli, komandyr namahawsia proszyty jich naskri czerez te dwom joho pomicznykam doweosia speenaty serdehu j perebraty keruwannia polotom na sebe.
Wtim, wony poczuwaysia ne kraszcze za swoho komandyra: po-persze, daway komisiji nedoadni swidczennia, po-druhe, powodyysia te dywno czas wid czasu namahay projty odyn kri inszoho abo kri inu. Spokijneko tak, nemow pered nymy ne
buo niczoho.
Dywna powedinka, czy ne tak!.. O zhadajete mene, w ioriju nauky cia zahadka
uwijde jak perszyj probysk prawylnoho, osnowanoho na zdorowomu huzdi, rozuminnia
naszoho predmetnoho switu. Ce pryjde, pryjde u wsi swity. Wono we hriade! Niczoho,
niczoho, mowczok!

Ludwo poczuwaosia tak, nacze joho poszyy z durni. Rozyhrasz kosmicznych

massztabiw uprodow trioch rokiw niczoho sobi! Ta zabukay ci kosmiczni chaamydnyky. Zbyysia z dorohy ot i wse, pojasniuway dobrozyczywci. A po teewizoru: szczo w nas, te j u nych... Ta perewiryy pamja nawigacijnoji EOM, zapysy kursowych awtomatiw: ni, ne zbyysia etiy prawylno.
Koy pryrai whamuwaysia wywey taku moral: o do czoho pryzwody nechtuwannia dumkoju arszych i naczalwa. A jakby do Wyszeky poetiw specilnyj zorelit z
pidhotowenym ekipaem (pidhotowenym do czoho?!), to napewne... A szczo, wasne,
napewne? Jak pojasnyty te, szczo aosia? Ot de zakowyka.
I taka, szanownyj, zakowyka, szczo czerez neji na Zemli sered naukowciw spaachnua pandemija prokurorkych insultiw ta infarktiw...
Prokurorkych?
Ehe , jich tak nazway na zhadku pro toho hubernkoho prokurora, kotryj, jakszczo pryhadujete, koy popowzy czutky, niby Pawo Iwanowycz Cziczykow je nasprawdi
czy to odnonohyj kapitan Kopiejkin, czy to perewdiahnenyj Napoeon, due zamysywsia
jak take moe buty... i bryk! ta j wmer. Tak i tut: jak poczne jakyj-nebu uczenyjprokuror, dohladacz neporusznych zycznych teorij, zamysluwatysia, jak ce, sprawdi,
moe buty, z odnoho boku, wse nacze je, a z inszoho, absolutno niczoho nema ni reczowyny, ni tiainnia... bryk! I nema, i nekroog. E-ech! Skilky todi zjawyosia zmiownych nekroogiw!... Wtim, ja na obliku. Ce zwilniaje mene wid neobchidnoi posypaty
popeom hoowu i rwaty na sobi odi: Wid nas peredczasno piszow..., Switowa nauka
zaznaa nepoprawnoji wtraty. A treba buo b z neprychowanoju poehkiiu napysaty:
Nareszti wrizaw duba konserwator-marazmatyk, jakyj swojim awtorytetom i marazmom halmuwaw rozwytok cioji hauzi zyky!
Ziznajusia wam, szczo ja j teper zhaduju pro tu pandemiju ne bez utichy. Tym pacze,
ce wony, wony i sanowni jichni naawnyky, wsi, chto pnesia na naukowyj Olimp j werduje, szczo wony patrity nauky, i te, i se... Orendy, orendy choczu ci patrity, zysku,
dysertacij, zwa! Ce wony mene tak uasztuway. Niczoho, niczoho, mowczok...

Ta jak by tam ne buo, interes do Wyszeky ta jiji meszkanciw aw zhasaty. Specekipa rozformuway, speckorabel pereobadnay dla inszoho pryznaczennia. Nawi peredaczi zwidty nikoho bilsze ne cikawyy. Zoawsia ysze termin fantomni swity. Sama
tema nehasno aa zaboronenoju tak due wsi widczuway sebe obdurenymy.
Wsi okrim mene. Pas moi, jak kau francuzy.
...Ta szczo tam fantomni swity chiba bez nych brakuje fantomnych ujawe, do
jakych my zwyky i ne dywujemosia! Skaimo, czomu u Wseswiti tak mao reczowyny?
Ade, jakszczo rozpodiyty jiji riwnomirno w proori, to na objem Zemli prypade puczka
pyu. Szczo, ne zamysluwaysia, ne dywuway, ehe ? Ja zdywuwawsia i ce buw perszyj
natiak.
Abo wimimo ci supermodni nowynky arozyky: kwazary, pulsary pulsujuczi
zirky (zawdy z potunym radiwyprominiuwanniam, zawwate!), jaki zminiuju jaskrawis i spektr iz szaenoju czaotoju do
raziw na sekundu. Teper ujawi: weyczeznyj
swit, jakyj za rozmiramy nabahato bilszyj wid Soncia, i joho triase tak, szczo temperatura,
szczilnis, nawi temp jadernych reakcij zminiujusia z takoju czaotoju. Trydcia raziw na sekundu, ce dz-z-z-z... ruch krye muchy. Czy moywo, szczob zirky zdijsniuway take dz-z-z-z...?
A jak e, my ce spoerihajemo enuw ja peczyma.
E, hoube, szczo spoerihajemo? I chto spoerihaje?.. My z wamy czytajemo pro
ce atti j zamitky, dobre, jakszczo naukowi, a to j z gazet. Hotowi tumaczennia. A spoerihaju, tocznisze ksuju, zawdiaky skadnij aparaturi, koywannia jaskrawoej jakycho due daekych utwore u Wseswiti okremi arozyky. I bacza wony ne triasanynu, a, w kraszczomu wypadku, sabki hooczky prominczykiw czy j wzahali ysze pokazannia pryadiw, indykatornu cyferiju. Tak by mowyty, nicz, tuman, runa dzweny w
tumani... Wse reszta wyhadky teoretykiw, i wynyky wony z uaenych ujawe ta prahnennia jich wriatuwaty.
Ae ce pryjszo do mene zhodom. A perszoju nytoczkoju, za jaku ja wchopywsia, bua
ta moja porada zminyty czaotu teetranslaciji dla humanojidiw Wyszeky. Pryhadujete: wony pryjniay naszi sygnay na czaoti, wyszczij wid tijeji, na jakij my znajszy jich.
Pojasnyty ce mona ysze tak: nasza pidwyszczena czaota dla nych zowsim ne pidwyszczena. Abo, jakszczo choczete, nawpaky my pryjmay jichni peredaczi na znaczno
menszij czaoti, ani ta, na jakij wony jich posyay... zwidky win, cej zsuw czaoty, ha?
Neznajome pohlanuw na mene bahatoznaczno j uroczyo: widczuwaosia, szczo win
nabyzywsia do kulminaciji rozpowidi. A awsia win tomu, szczo swit Wyszeky zsunutyj proty naszoho po fazi!
Po fazi czoho? ne zrozumiw ja.
Koywa! hoos joho uroczyo tremtiw.
Jakych?
Osnownych. Posuchajte ysze, ade ce due proo. Treba tilky serjozno spryjniaty te, pro szczo jdesia u zyci mikroswitu: pro chwylu-czaku, pro dyfrakciju eektroniw ta protoniw... i wsi ci chwylowi modeli, i szczo czaynky w riwnianniach kwantowoji
mechaniky rozhladajusia jak oscylatory. A zrozumity ce mona tilky tak: mikroczaynky i wse, szczo z nych skadajesia atomy, moekuy, tia je materilni koywannia due wysokoji czaoty. My, baczte, ne spryjmajemo tia, jak koywannia! win rozdratowano pyrchnuw. Ta my j swito ne spryjmajemo jak koywannia, a jak swito, ae
tam zmyryy, a o z koywanniamy-reczowynamy nu, nijak.
Koywanniam, jak widomo, waywi perid, amplituda j faza. Dywisia, jak proo:
beremo wyraz Benczyka dla fotona.
Benczyka? perepytaw ja.
Nu, ne znaju, jak joho u waszomu switi zwu. Ja o pro szczo, neznajome
zihnuwsia, nadriapaw nihtem na zemli E hv spiwwidnoszennia Alberta Ejnsztejna!

 I pomnoymo joho na widomyj usim eektrykam kut zsuwu faz, tocznisze na joho kosynus, win dopysaw nihtem sprawa u formuli cos C.
U zwyczajnomu switi, dla jakoho Benia wywiw spiwwidnoszennia, zsuwu faz
nema. S doriwniuje nuewi, joho kosynus odynyci. Ae mi riznymy switamy win zawdy je, zsuw faz! Kosynus mensze odynyci. I jak ce my spryjmajemo? Pohlate: h zminytysia ne moe. Ce switowa konanta, ote, ysze czaota czaota sygnaliw, jaku my
spryjmajemo. I zawdy w bik zmenszennia. Wona wyjawysia nailky menszoju, naskilky bilszyj zsuw faz S. Zadaczka dla moodszych szkolariw.
Neznajome wypriamywsia, widkynuw woossia:
O wam i fokus z czaotamy teeperedacz. Ta szczo peredaczi sama Wyszeka
zowsim ne tepowa, a normalna zirka, moywo, nawi jiji temperatura wyszcza wid soniacznoji. I swit humanojidiw absolutno reczowynnyj... ot tilky koywannia reczowyny
naszoji i jichnioji zsunuti tak, szczo koy my je, jich nema, a koy wony je, nas nema. Tiktak tomu zorelit i projszow kri panetu. Jedynoju spilnoju nytkoju mi naszymy switamy ay radichwyli. A tako j z inszymy fantomnymy switamy pryhadujete, wyjawyy inszi sumniwni teeperedaczi wid radizirok? Ne miykaciji ce buy, ne pereszkody, i ne wid radizirok wony nadchodyy, a wid zwyczajnych zirok iz zwyczajnymy panetamy, tilky zsunutymy po fazi.
...Ja wam rozpowidaju detalno, ae sam wse ce zrozumiw jako odrazu, wnoczi na
prohulanci. Mene nacze rumom udaryo. Ja ojaw pid zirkamy, dywywsia na nych i
dyko rehotaw. Ni, jak wam podobajesia? Wony maje wsi ne taki. I bilsza czayna jich
newydyma. I pulsary ci... Nijakych pulsujuczych switiw nasprawdi ne isnuje. A je znajete
szczo?
Neznajome ukawo, z soodkym peredczuttiam siurpryzu hlanuw na mene, i ja proo ne mih ne widreaguwaty:
Szczo ?
Tilky ts-s-s... nikomu! win prykaw pae do rota. Ja nedawno ce zbahnuw,
szcze ni z kym ne diywsia, nawi z tymy trioma w acinari. Ae wam ja wiriu i widkryju,
jak ridnomu: ce byttia. Nu, znajete, te same, szczo pid czas roboty dwoch bykych za
czaotamy radiancij woriuje w pryjmaczi swy swy, koy nichto ne swyy. Tak
i z pulsaramy-kwazaramy. Ade ne tilky fazy, a j czaoty wasnych koywa reczowyny w
riznych switach ne obowjazkowo zbihajusia.
Todi pry jich wzajemodiji wyprominiuwanniamy i widbuwajusia to pojednannia
koywa, to hasinnia: byttia, swy, dz-z-z... Ce efekt spoereennia. Nu jak, ha? A wony
ortodoksy ta jich sanowni naawnyky... bryk i nema. Niczoho, niczoho, mowczok!
...A teper, lubyj spiwrozmownyku, ja pokau wam sprawnij Wseswit, u jakomu
Wseswit wydymyj to ysze joho maeka czaka! Wtim, jakszczo wy pamjatajete teoriju cioho... nu, ysyj takyj, horonosyj, genilnyj, imja zabuw nu, relatywika teorija
wakuumu, zhidno z jakoju puota je zaboronena zona zawszyrszky Ms , a energija
reczowyny j antyreczowyny je nadyszok nad neju... ne pryhadujete?
M-m... Polik? newpewneno wysowyw ja zdohad.
Tak, same win Pol Adrijen Moris Dirak. Win anglije, a anglijci... o, wony wse
tonko widczuwaju. Tak o, jakszczo ziawyty joho teoriju z mojeju, newako perekonatysia, szczo zsunutych po fazi switiw powynno buty znaczno bilsze, ani synchronnych z
naszym. Wychody o szczo... neznajome znowu schyywsia i nakresyw nihtem
schemu z synusojidoju, w jakoji werszyny j proway wyupay za mei szyrokoji horyzontalnoji smuhy:
reczowyna zsunuti reczowyny
antyreczowyna
Mc czas t

 O tilky w cych wyupach uprodow maych widrizkiw peridu zreczowyniujemosia, isnujemo, wzajemodijemo z inszymy synchronnymy tiamy. Moemo j z antysynchronnymy, z antyreczowynoju, jaka w cej moment perebuwaje w protyenij fazi. Ae u
proswitkach mi tym i druhym baczyte skilky wsioho moe wmiytysia? Proo czort zabyraj, skilky tam usioho, zsunutoho po fazi na e-e i bilsze... O wam i rozhadka, czomu
mao reczowyny j bahato puoty. Reczowyny bahato, tilky wona rozpodiena po wsich fazach.
Jiji ilky, mij lubyj spiwrozmownyku, neznajome wyproawsia, widkynuw woossia z oba j pohlanuw na mene pidneseno, szczo i tut o, de my z wamy rozmowlajemo, u ti promiky peridu, koy nas nema, zjawlajesia bahato zsunutych switiw. A sered nych i toj, de znemahaju u acinari moji druzi uczasnyky ekspedyciji do Wyszeky; i toj, de mij dim, moja aboratorija; i, hoowne, toj czudowyj merechtywyj swit,
w jakomu isnuje Wona... I wse wychody tak, szczo koy Wona je, mene nema, a koy ja je,
jiji nema. Tik-tak, tik-tak,... ech, kanalwo! Niczoho, niczoho, mowczok!
Neznajome pochniupywsia, zapuyw u czuprynu tonki dowhi palci, j sumno zachytawsia.

Teper wy rozumijete, zwidky ja, ozwawsia win po chwyli, i czomu nepohano

orijentujusia w obawynach, nazwach, ioriji. Bukaju. Bukaju, bo wid teoriji perejszow
do eksperymentiw, a metod wyjawywsia nadto proym. Wy nym opanujete z czasom, perekonanyj. Ade ce w chybnych teorijach eksperymenty poszuky w abiryntach pomyok skadni j bahato kosztiw potrebuju... Wimi, skaimo, oci nad-pryskoriuwaczi
eementarnych czaynok, z dopomohoju jakych nijak ne wdajesia dobratysia do perszoosnowy materiji, ade ce suczasni piramidy, pamjatnyky bukanniam naszych faraoniw wid zyky w temriawi! A koy teorija prawylna, to dla jiji realnoi czasom i ne potribni pryady, doatnio zusyl toczno spriamowanoji dumky. Waywo zrozumity, widczuty ideju, wpewnytysia w nij. A chiba meni mona buo w nij ne wpewnyty!
...Zwyczajno, ja tako poczynaw z uanowky rezonatora dla proszczupuwannia zsunutych prooriw na optycznomu riwni, atomnomu, moekularnomu. Wasne, fazowyj
perechid sprawa proa: ade zmiszczennia widbuwajesia ne na wida i ne w proori
mizernyj zsuw po chwyli reczowyny, na mau czaynu najkorotszoho iz peridiw koywa, i wy we ne tam. Ae neobchidno kontroluwaty sytuaciju, szczob w inszomu switi
wtrapyty na powerchniu tia, a ne w puotu, ne w seredynu... inaksze wypnesz, jak mucha w jantar. Teper meni ce wdajesia i bez rezonatora. Ae sperszu u fazowu poroneczu
bezpoworotno szuhnuo czymao predmetiw ta szcze j, rozumijete, zdebilszoho kazenni. Zachoplujuczy, w eksperymentalnomu azarti ja, traplaosia, zabuwaw pro wse, ot
i zasowuwaw, szczo popao pid ruku: to aboratorni urnay spiwrobitnykiw, to sejf z dokumentacijeju, to korotkofokusnyj zenit-teeskop, a odnoho razu nawi szkirianu kurtku
moho nowoho szefa.

Treba zawwayty, szczo na toj czas ja usunuwsia wid keriwny wa aboratorijeju,

wtratyw interes do wsijeji cijeji rutynnoji sprawy, seminariw, panowych robit... Chiba
todi do nych buo, koy w hoowu pryjsza taka ideja! Praciuwaw, zwyczajno, w pozaroboczyj czas, perewano noczamy, odyn: chotiw zrobyty i dowey wse sam. Ja wam rozpowidaw, jak awyysia do mojich poperednich weykych idej ta widkryttiw. Hadaju, zajwe
pojasniuwaty, czomu tak... Teper ja rozumiju, szczo buw sabkym, wulgarnym i pychatym. Dla mene waywym buo ne perechid w inszi swity, w sprawnij Wseswit, a peretiahnuty zwidty siudy, w aboratoriju, jaknajdywowyniszyj predmet: nebaczenyj minera, izotop z nejmowirnoju kartynoju rozpadu, pryad z fantaycznymy waywoiamy i
widtak pryhoomszyty koeg, powtiszatysia wyrazom jichnich zinomij. Mij mikroskopicznyj swit buw dla mene waywiszym wid nyzky newidkrytych panet, szczo znachodiasia poriad... Nycis, nycis mojeji duszi! Czerez te i buw pokaranyj. Pokaranyj i widdiaczenyj odnoczasno.
Win krutnuwsia do mene wsim tiom i zahoworyw z bolisnymy notkamy w hoosi.
Bo chto znaw, mij lubyj spiwrozmownyku, szczo tijeji noczi ja prynesu zi switu
fazowoho zsuwu ne kamine, ne jakyj tam pryad na pidtwerdennia swojeji prawoty, zadla deszewoho aboratornoho trimfu a Jiji!
...Mabu, wy zwernuy uwahu, szczo ja niczoho ne rozpowidaju pro swoje osobye
yttia. Nema pro szczo ne buo joho. Prynajmni niczoho wartoho uwahy, poriwniujuczy
z mojimy idejamy j widkryttiamy. Osobye yttia taanowytoji ludyny o, jaka ce
skadna tema! I z wydu nepohanyj, i rozumnyj, i anowyszcze... a wse ne te, wse jako ne
tak. Ja podobawsia bahatiom inkam, ta wony meni, prywabywi j z hormonamy samoczok-obywatelok, nadto szwydko nabryday. Ade zresztoju taant ce pohybene rozuminnia otoczennia i ludej. A dla nych win, jak harnyj posah, moywis nahrebty pobilsze
bah. Tomu j woliw zayszaty radsze neszczasywym w obywatelkomu rozuminni, newasztowanym, nepryhoubenym, ani neszczasnym tragiczno, widdawszy tworczu swobodu w ertwu hormonam, twarynnij biogiji... Prote, zwyczajno, horo widczuwaw
swoju samotnis i mrijaw... Och, jak ja mrijaw!
Neznajome pomowczaw chwylku, zapluszczywszy, potim prowadyw dali:
Wona zjawya na patformi rezonatora na tli pejzau z jiji switu. Tam buw soniacznyj houbuwatyj de. U neji za spynoju witer hnaw chwyli po wysokij czerwonij trawi
na uci, hnaw chwyli po ozeru j syni chmary w buzkowomu nebi. Nebawom swit toj zhas, a
wona zoaa w otoczenni pryadiw i zirok. Spoczatku bua napiwprozora, widtak napiwprozoroju zayszya tilky jiji odi.
Wy zapytajete, jakoju wona bua, jaki oczi, yce, szkira, ruky? Ta chiba maje jake
znaczennia kolir oczej, jaki pronykaju u duszu! Szczo tam geometrija linij i form, koy
wid odnoho jiji pohladu napowniujeszsia radisnoju syoju! Szczo tam kolir szkiry, koy
wona switysia czyotoju i niniiu!.. Fietowa bua u neji szkira. I wsia wona: oczi, woossia, huby may etowi widtinky. Ta hoowne, swityasia ne zyczno, lubyj spiwrozmownyku, a nemow wyprominiuwaa dowkoa siajewo yttia, lubowi, ninoi. Zdajesia,
miyky nazywaju ce auroju. U sutinkach aboratoriji ja baczyw czudo.
Z perszoji myti, z perszoho obminu pohladamy my zrozumiy odne odnoho: ja dla
neji Jedynyj, Win, a dla mene takoju je Wona. Wse, szczo ja znaju, do czoho dijszow
hoowoju, huzdom, Wona zaswojia poczuttiam, sercem swojim. Kochannia tako rezonans dusz i dla hybokych tonkych natur win nailky wybirkowyj, szczo joho buwaje
wako znajty w odnomu mii, w najbyczij okruzi, ta nawi na odnij paneti, a ysze sered
bahatioch switiw treba szukaty tu Jedynu: usima wyhynamy i widkoamy sumisnu z twojeju, poowynku cilnoi Win Wona. I o nam dwom poszczayo, nejmowirno poszczayo!

Ja dopomih jij zijty z patformy. Sercia naszi byysia w unison. Posered zay, pid kupoom, za jakym jasniy zori, nas wabya odne do odnoho paka sya. My mowczay, bujaki sowa buy zajwymy. Ja, do reczi, ne znaju, jakyj u Neji hoos.
Fietowe swito Jiji obyczczia osiawao moji pidniati ruky. I tio u Neji, jak woho,
ta ja aden buw zhority u tomu pomeni. Wona zakynua ruky meni za szyju, potiaha do
sebe... I raptom, kanalwo, i raptom...
U nioho perechopyo podych. Chwylku win pryborkuwaw rozburchani emociji. ...i
raptom u rezonatori czort by jich pobraw, oti eksperymentalni uanowky na szmarklach z poijnymy pererobkamy, szczo rozadyo. Wona znyka. Szczojno bua j znyka. Ja ojaw jak dure, obijmajuczy powitria.
Wona wse szcze perebuwaa tut, ja widczuwaw! I prahnua do mene wsijeju duszeju.
Ta proklattia fazowoho tik-tak rozjednao nas. Je ja nema Jiji, je wona nema
mene... I kochannia take kochannia! ne widbuosia.
I znajete, szczo mene dosi najbilsze hnity? Wona woodije tymy znanniamy, takym samym uminniam peresuwatysia po fazi. Napewne, u Neji ce ne wid rozumu, a wid
sercia, po-inoczomu, ae je. I teper Wona tako szukaje mene! Perechody u ti swity, de
ja szczojno pobuwaw. Koy dwoje szukaju odne odnoho, komu kraszcze sydity na odnomu misci, ae komu? Meni? jij? Ni, ce proo zwody z rozumu.
Tak i ne znaju, szczo tam aosia z rezonatorom. Ne znaju, bo ne zdatna bua moja
pryras, energija mojeji lubowi obernutysia na nudnu zapopadywis doslidnyka, aboratornoji krysy, szczo wyniuchuje nepoadky. Moja lubow moha peretworytysia ysze na
hniw, na szaenwo proty bezhuzdia wypadku, jakyj pozbawyw mene szczaia. Nawiszczo teper meni naukowi rezultaty, dowedennia mojeji prawoty, zwerchnoi moho rozumu! I ja roztroszczyw uanowku. Hromyw ilciamy, payw pajalnykom, toptaw nohamy...

Teper ja rozumiw neznajomcia, spiwczuwaw jomu: ludyna zboewolia ne na grunti

zyky, a normalno, jak bahato boewoliju, wid nerozdienoho kochannia. Wtratyty rozum wid zyky negreczno, nepryojno ce nauka, jiji wywczaju. A wid kochannia,
szczo wid kochannia mona...
Naupnoho ranku, huchyj hoos neznajomcia perebyw moji rozdumy, meni
buo due wako pojasnyty szefowi j koegam pryczynu znyknennia sejfa, kurtky j inszych
reczej. A jak pojasnyty pohrom u aboratoriji? Ja wyriszyw rozpowiy wse, szczo buo nasprawdi, tak, jak oce wam szczojno. I rozpowiw. Z toho czasu ja na obliku. A Wona... i
wony, i ti, inszi... i sanowni naawnyky jich... Niczoho, niczoho, mowczok.
Win zamowk i pochniupywsia.
N-da, yttia... zitchnuw ja, szczob jako rozriadyty hnitiuczu pauzu, i czoho
tilky w niomu ne traplajesia. Ta wy ne bidkajte tak, wse jako wadnajesia.
Szczo? Ha?.. To wy meni spiwczuwajete? win pidwiw hoowu.
Zwyczajno. Wid szczyroho sercia.
Ote, wiryte! w joho oczach zjawywsia toj samyj bysk. O, ce buo b czudowo.
Ade wiryte, tak?
M-m... nu, czomu b i ni. Buwaje.
O, ce prekrasno! Ja widrazu whadaw u was ludynu, kotra zmoe dopomohty. Nini, wid was niczoho takoho ne wymahajesia. Proo, rozumijete, ja zabukaw u okeani fazowych zsuwiw, zoawsia, tak by mowyty, bez witry i kerma. A meni czas powertatysia
tudy, de mene du... i pidehli, i naawnyky, i ti troje u acinari. Ni, wy ne podumajte,
ja was ne obmaniuwaw, ja ysze na obliku, ae czao prowiduwaw jich, szczob pohoworyty

pro probemy fazowych prooriw i suczasnoji zyky. Ja zawdiaky zsuwam kri iny
zaproo nu, wy zdohadujete jak: pidijty wprytu do iny, zsunuty po fazi tudy, de jiji
nema, krok wpered, potim po fazi w poperednij promiok i ty doma. Due zruczno, czy
ne tak?
U hoosi neznajomcia naroao zbudennia, win poczaw powilno prysowuwatysia
do mene. Joho oczi horiy hipnotycznym czornym switom. Ja trochy widsunuwsia, potim
szcze trochy, szcze, poky ne widczuw krajeczok awky i rozhubeno pidwiwsia. Win tako.
Zrozumijte, meni neobchidno zorijentuwatysia naposidaw neznajome, bo
ja znowu newi-kudy potraplu. A zrobyty ce bez uanowky mona ysze czerez ludynu...
taku, szczo wiry, rozumije, spiwczuwaje jak o wy. Nu, ludyna ludyni Druh, towarysz, brat. Wy dla mene rezonator, ja dla was tik-tak, tik-tak. Ja znaju, szczo rozumom
wy ne wse szcze spryjniay, ae poczuttiamy, duszeju, ujawoju ade tak? Mene , lubyj
drue, Wona czekaje! Rozumijete?! To jak, zhoda?
E... A... ae... oszeeszenyj ja pozadkuwaw, u hoowi byo: Pomoi!, ta koho
tut buo kykaty na aeji ni duszi.
Wy ne bijtesia, wam tilky oskotno trochy bude. Pocznemo? Ha? Zrozumijte nareszti, meni treba tudy, do sebe, do Neji! Ja choczu poynuty w bakytnyj zenit, tam moja
toczka... Tik-tak, tik-tak, tik-tak, dz-z-z! Tik-tak-tik-tak-tik-tak-dz-z-z-z!
Win poczaw rytmiczno i razom z tym jako, nacze cilaczy, rozchytuwaty, prymiriatysia, nabyajuczy do mene. Hoos perejszow na kontrabasowyj zwuk, znyzywsia
maje do infraczaot, aw widbywatysia zwidusil dywowynoju rewerberacijeju, nemow
widunnia w uszczeyni. Figura neznajomcia raptom poczaa wtraczaty kontury, awaty
prozoroju. Kri neji ja pobaczyw awku z gazetoju, urnu, derewa... I o win znyk. Ja widczuw, jak szczo nacze zanuriuwao w mene.
...I schodyo buzkowe Sonce sered amaznych rimczakiw, nad jakymy szyriay czotyrykryli roewi ptachy. I nadi mnoju zawyso zoriane nebo z neznajomym malunkom suzirjiw: priamo nad hoowoju paay w kwadrati czotyry zirky, kona jaskrawisza wid Sirisa, ae wmy pomianiy, zrobyysia maynowymy, wysznewymy. I zamis zhasajuczych
spaachuway w temriawi nowi zirky. etiy pomi nych, siajuczy zeenymy konusamy komety. Kartyna zminya: marmurowa koonada, sywi ciwky dymu wid zapasznych kuri,
doliy rozproery jaki temnoszkiri w czamach. Zhynuo j ce. I we paaw za napiwprozorymy derewamy etowyj nebokraj, kri rankowyj serpanok bowwaniy nad horyzontom dwa Misiaci w odnoho serp bilszyj, w druhoho menszyj...
Szczo, nepohani krajewydy, ha? doynuw do mene zseredyny, nacze zdaeka, hoos moho nedawnioho spiwrozmownyka. Due wdiacznyj, ja zorijentuwawsia, proszczawajte! Tik-tak, tik-tak, tik-tak-dz-z-z-z...
Hoos powilno roztanuw. Zirky, Misiaci, koony, hory wse zyosia w szwydkyj tanok.
Ja sydiw na awci. Porucz eaa gazeta.
Perekad z rosijkoji
Mychaja SEMENIUKA