DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 23 kwietnia 2013 r.
Poz. 492
ROZPORZDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI
zdnia 28 marca 2013r.
wsprawie bezpieczestwa ihigieny pracy przy urzdzeniach energetycznych1)
Na podstawie art.23715 2 ustawy zdnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz.U. z1998r. Nr21, poz.94, zpn.
zm. ) zarzdza si, co nastpuje:
2)

1. Rozporzdzenie okrela wymagania bezpieczestwa ihigieny pracy przy eksploatacji urzdze energetycznych.
2. Uyte wrozporzdzeniu okrelenia oznaczaj:
1) urzdzenia energetyczne urzdzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisw prawa energetycznego, stosowane
w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyania, dystrybucji, magazynowania oraz uytkowania
paliw lub energii;
2) urzdzenia energetyczne powszechnego uytku urzdzenia przeznaczone na indywidualne potrzeby ludnoci lub uywane wgospodarstwach domowych;
3) prace eksploatacyjne prace wykonywane przy urzdzeniach energetycznych wzakresie ich obsugi, konserwacji,
remontw, montau ikontrolno-pomiarowym;
4) prowadzcy eksploatacj jednostk organizacyjn, osob prawn lub osob fizyczn, zajmujc si eksploatacj wasnych lub powierzonych jej, na podstawie zawartej umowy, urzdze energetycznych;
5) strefa pracy stanowisko lub miejsce pracy odpowiednio przygotowane w zakresie niezbdnym do bezpiecznego
wykonywania prac eksploatacyjnych;
6) osoba uprawniona osob posiadajc kwalifikacje uzyskane na podstawie przepisw prawa energetycznego;
7) osoba upowaniona osob wyznaczon przez prowadzcego eksploatacj do wykonywania okrelonych czynnoci
lub prac eksploatacyjnych.
Niniejsze rozporzdzenie zostao notyfikowane Komisji Europejskiej wdniu 20 wrzenia 2012r. pod numerem 2012/0539/PL zgodnie
z4 rozporzdzenia Rady Ministrw zdnia 23 grudnia 2002r. wsprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
iaktw prawnych (Dz.U. Nr239, poz.2039 oraz z2004r. Nr65, poz.597), ktre wdraa postanowienia dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiajcej procedur udzielania informacji w zakresie norm i przepisw
technicznych oraz zasad dotyczcych usug spoeczestwa informacyjnego (Dz.Urz. UE L 204 z21.07.1998, str.37, zpn. zm.;
Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str.337, zpn. zm.).
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone wDz.U. z1998r. Nr106, poz.668 iNr113, poz.717, z1999r.
Nr99, poz.1152, z2000r. Nr19, poz.239, Nr43, poz.489, Nr107, poz.1127 iNr120, poz.1268, z2001r. Nr11, poz.84, Nr28,
poz.301, Nr52, poz.538, Nr99, poz.1075, Nr111, poz.1194, Nr123, poz.1354, Nr128, poz.1405 iNr154, poz.1805, z2002r.
Nr74, poz.676, Nr135, poz.1146, Nr196, poz.1660, Nr199, poz.1673 iNr200, poz.1679, z2003r. Nr166, poz.1608 iNr213,
poz.2081, z2004r. Nr96, poz.959, Nr99, poz.1001, Nr120, poz.1252 iNr240, poz.2407, z2005r. Nr10, poz.71, Nr68, poz.610,
Nr86, poz.732 iNr167, poz.1398, z2006r. Nr104, poz.708 i711, Nr133, poz.935, Nr217, poz.1587 iNr221, poz.1615, z2007r.
Nr64, poz.426, Nr89, poz.589, Nr176, poz.1239, Nr181, poz.1288 iNr225, poz.1672, z2008r. Nr93, poz.586, Nr116, poz.740,
Nr223, poz.1460 iNr237, poz.1654, z2009r. Nr6, poz.33, Nr56, poz.458, Nr58, poz.485, Nr98, poz.817, Nr99, poz.825,
Nr115, poz.958, Nr157, poz.1241 iNr219, poz.1704, z2010r. Nr105, poz.655, Nr135, poz.912, Nr182, poz.1228, Nr224,
poz.1459, Nr249, poz.1655 iNr254, poz.1700, z2011r. Nr36, poz.181, Nr63, poz.322, Nr80, poz.432, Nr144, poz.855, Nr149,
poz.887 i Nr232, poz.1378, z2012r. poz.908 i1110 oraz z2013r. poz.2.
1)


Dziennik Ustaw

Poz. 492

3. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si do prac wykonywanych:

1) wpodziemnych zakadach grniczych wzakresie uregulowanym przepisami prawa geologicznego igrniczego;
2) przy urzdzeniach iinstalacjach energetycznych wobiektach jdrowych, oktrych mowa wprzepisach prawa atomowego;
3) przy urzdzeniach energetycznych powszechnego uytku.
4. 1. Prace eksploatacyjne naley prowadzi zgodnie zinstrukcjami eksploatacji zawierajcymi wszczeglnoci:
1) charakterystyk urzdze energetycznych;
2) opis wniezbdnym zakresie ukadw automatyki, pomiarw, sygnalizacji, zabezpiecze isterowa;
3) zestaw rysunkw, schematw iwykresw zopisami zgodnymi zobowizujcym nazewnictwem;
4) opis czynnoci zwizanych z uruchomieniem, obsug w czasie pracy i zatrzymaniem urzdzenia energetycznego
wwarunkach normalnej pracy tego urzdzenia;
5) zasady postpowania wrazie awarii oraz zakce wpracy urzdzenia;
6) wymagania wzakresie konserwacji, napraw, remontw urzdze energetycznych oraz terminy przeprowadzania przegldw, prb ipomiarw;
7) wymagania bezpieczestwa ihigieny pracy iprzepisw przeciwpoarowych dla danej grupy urzdze energetycznych,
obiektw oraz wymagania kwalifikacyjne dla osb zajmujcych si eksploatacj danego urzdzenia;
8) identyfikacj zagroe dla zdrowia iycia ludzkiego oraz dla rodowiska naturalnego zwizanych zeksploatacj danego
urzdzenia energetycznego;
9) organizacj prac eksploatacyjnych;
10) wymagania dotyczce rodkw ochrony zbiorowej lub indywidualnej, zapewnienia asekuracji, cznoci oraz innych
technicznych lub organizacyjnych rodkw ochrony stosowanych wcelu ograniczenia ryzyka zawodowego, zwanych
dalej rodkami ochronnymi.
2. Prowadzcy eksploatacj zapewnia biec aktualizacj instrukcji, oktrych mowa wust.1.
5. 1. Prowadzcy eksploatacj moe upowani osob lub osoby do wykonywania wjego imieniu okrelonych dziaa
zwizanych z:
1) wydawaniem polece;
2) koordynacj prac;
3) dopuszczeniem do prac.
2. Prowadzcy eksploatacj prowadzi wykaz osb upowanionych, oktrych mowa wust.1, zawierajcy wszczeglnoci:
1) imi inazwisko osoby upowanionej;
2) zakres upowanienia;
3) okrelenie okresu, na jaki upowanienie zostao udzielone.
6. Prace eksploatacyjne mog wykonywa osoby uprawnione iupowanione.
7. 1. Obiekty zzainstalowanymi urzdzeniami energetycznymi oraz urzdzenia energetyczne powinny by oznakowane
wsposb umoliwiajcy ich identyfikacj.
2. Urzdzenia energetyczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia iycia ludzkiego naley zabezpieczy przed dostpem
osb nieupowanionych.
8. Zabronione jest uywanie urzdze energetycznych bez przewidzianych dla nich urzdze ochronnych wrozumieniu
oglnych przepisw bezpieczestwa ihigieny pracy.


Dziennik Ustaw

Poz. 492

9. Prace eksploatacyjne wewntrz urzdze energetycznych naley wykonywa zgodnie zodpowiednimi wymaganiami dla prac w zbiornikach, kanaach, urzdzeniach technicznych i innych niebezpiecznych przestrzeniach zamknitych,
okrelonymi woglnych przepisach bezpieczestwa ihigieny pracy.
10. 1. Jeeli wzamknitym wntrzu urzdzenia energetycznego mog gromadzi si lub wystpowa pary cieczy lub
gazy stwarzajce zagroenie dla zdrowia lub bezpieczestwa, przed kadym wejciem do zamknitego wntrza tego urzdzenia naley:
1) dokona pomiaru stenia par cieczy lub gazw wtym wntrzu;
2) sprawdzi, czy stenie par cieczy lub gazw nie przekracza:
a) dopuszczalnych wartoci okrelonych w przepisach dotyczcych najwyszych dopuszczalnych ste i nate
czynnikw szkodliwych dla zdrowia wrodowisku pracy lub
b) wartoci okrelonych wprzepisach dotyczcych ochrony przeciwpoarowej budynkw, innych obiektw budowlanych iterenw;
3) doprowadzi do obnienia stenia par cieczy lub gazw co najmniej do dopuszczalnego poziomu, wprzypadku gdy
stenie przekracza dopuszczalne wartoci.
2. Jeeli nie jest moliwe obnienie stenia par cieczy lub gazw poniej wartoci, oktrych mowa wust.1 pkt3,
rozpoczcie iprowadzenie prac eksploatacyjnych jest dopuszczalne po zapewnieniu odpowiednich rodkw ochronnych,
zawartych winstrukcji prowadzenia tych prac.
3. Czynnoci oraz wyniki pomiarw, oktrych mowa wust.1, naley rejestrowa.
11. 1. Prace eksploatacyjne, przy wykonywaniu ktrych jest moliwe gromadzenie si lub wystpowanie pyw,
gazw, par cieczy lub mgie stwarzajcych zagroenie powstania poaru lub wybuchu, naley prowadzi po usuniciu tego
zagroenia lub zastosowaniu rodkw ochronnych zgodnie zinstrukcjami wykonywania tych prac.
2. Udostpniona strefa pracy, wktrej istnieje moliwo wystpienia atmosfery wybuchowej, powinna spenia wymagania okrelone wprzepisach dotyczcych minimalnych wymaga bezpieczestwa ihigieny pracy, zwizanych zmoliwoci wystpienia wmiejscu pracy atmosfery wybuchowej.
12. 1. Prace eksploatacyjne w kotach lub zbiornikach naley wykonywa po ich technologicznym wyczeniu,
skutecznym przewietrzeniu oraz zabezpieczeniu przed wystpieniem czynnikw mogcych stwarza zagroenia dla osb
wykonujcych te prace.
2. Podczas przebywania osb wewntrz kotw lub zbiornikw wszystkie wazy naley otworzy, ajeeli nie jest to
wystarczajce do dotrzymania wymaganych parametrw powietrza wkotle lub zbiorniku, naley stosowa stay nadmuch
powietrza.
13. 1. Prace eksploatacyjne wkotach oraz wkomorach, kanaach irurocigach sieci cieplnych nie mog by wykonywane wtemperaturze powyej 40C.
2. Osobom usuwajcym awari przy urzdzeniach, oktrych mowa wust.1, wtemperaturze powyej 40C, naley
zapewni:
1) napoje chodzce irodki obniajce temperatur powietrza;
2) rodki ochrony indywidualnej, przerwy wpracy imiejsce odpoczynku, ustalane indywidualnie wzalenoci od warunkw ispecyfiki pracy.
14. Zabronione jest wykonywanie prac eksploatacyjnych wewntrz urzdze energetycznych na co najmniej dwch
poziomach rwnoczenie, jeeli stanowiska pracy zostay usytuowane jedno nad drugim, bez wymaganego zabezpieczenia.
15. 1. Prace eksploatacyjne, na ktrych lub wktrych zainstalowano izotopowe rda promieniowania, naley wykonywa po uprzednim zdemontowaniu izabezpieczeniu izotopowych rde promieniowania lub zabezpieczeniu przed promieniowaniem osb wykonujcych te prace.
2. Zasady organizacji prac, przy ktrych wystpuje naraenie na promieniowanie jonizujce, okrelaj przepisy prawa
atomowego.


Dziennik Ustaw

Poz. 492

16. 1. Prace eksploatacyjne wewntrz urzdze iinstalacji sucych do dostarczania oraz magazynowania paliw
wymagajce wyczenia tych urzdze iinstalacji zruchu naley wykonywa po:
1) cakowitym odciciu dopywu paliwa;
2) zabezpieczeniu armatury lub urzdze odcinajcych dopyw paliwa przed ich przypadkowym otwarciem;
3) oprnieniu urzdzenia iinstalacji zpaliwa, jeeli zprzyczyn technologicznych lub bezpieczestwa jest to wymagane;
4) zamkniciu armatury iurzdze odcinajcych odpyw paliwa isprawdzeniu ich szczelnoci; wprzypadku stwierdzenia
nieszczelnoci po doprowadzeniu do wyeliminowania tych nieszczelnoci;
5) zastosowaniu okrelonych w instrukcjach rodkw ochronnych zabezpieczajcych przed wystpieniem czynnikw
mogcych stwarza zagroenie dla osb wykonujcych prace;
6) oznaczeniu strefy pracy oraz armatury lub urzdze odcinajcych dopyw paliwa znakami lub tablicami bezpieczestwa.
2. Jeeli niewystarczajcym zabezpieczeniem jest zamknicie armatury lub urzdze odcinajcych dopyw paliwa,
naley zastosowa dodatkowe rodki techniczne okrelone winstrukcjach wykonywania tych prac.
17. 1. Prace eksploatacyjne przy instalacjach cieplnych wymagajce wyczenia tych instalacji zruchu naley wykonywa po:
1) odczeniu odcinkw instalacji, na ktrych maj by prowadzone prace, poprzez zamknicie armatury lub urzdze
odcinajcych dopyw czynnika grzewczego;
2) zabezpieczeniu armatury lub urzdze odcinajcych dopyw czynnika grzewczego przed przypadkowym otwarciem;
3) rozpreniu, odwodnieniu iwychodzeniu instalacji, jeeli wymaga tego technologia prac;
4) sprawdzeniu szczelnoci armatury lub urzdze odcinajcych dopyw czynnika grzewczego;
5) oznaczeniu strefy pracy oraz armatury lub urzdze odcinajcych dopyw czynnika grzewczego znakami lub tablicami
bezpieczestwa.
2. Jeeli niewystarczajcym zabezpieczeniem jest zamknicie armatury lub urzdze odcinajcych dopyw czynnika
grzewczego, naley zastosowa dodatkowe rodki techniczne wymienione winstrukcjach wykonywania tych prac.
3. Wymagania, oktrych mowa wust.1, nie dotycz prac, dla ktrych zastosowana technologia nie przewiduje wycze urzdze lub instalacji zruchu.
18. 1. Prace eksploatacyjne przy rurocigach, armaturze lub hydrotechnicznych urzdzeniach odcinajcych, wymagajcych wyczenia ich zruchu, naley wykonywa po:
1) odczeniu odcinkw, na ktrych maj by prowadzone prace, poprzez zamknicie armatury lub hydrotechnicznych
urzdze odcinajcych;
2) zamkniciu dopywu wody, sprawdzeniu, czy zamknicia odcinajce dopyw wody s szczelne;
3) zabezpieczeniu armatury lub urzdze odcinajcych przed przypadkow zmian pooenia;
4) rozpreniu iodwodnieniu rurocigw, urzdze lub instalacji hydrotechnicznych, na ktrych maj by prowadzone
prace, jeeli wymaga tego technologia prac;
5) oznaczeniu strefy pracy oraz armatury ihydrotechnicznych urzdze odcinajcych znakami lub tablicami bezpieczestwa.
2. Jeeli niewystarczajcym zabezpieczeniem jest zamknicie armatury lub urzdze odcinajcych dopyw cieczy lub
innych czynnikw, do fragmentu, na ktrym maj by wykonywane prace, naley zastosowa dodatkowe rodki techniczne
zawarte winstrukcjach wykonywania tych prac.


Dziennik Ustaw

Poz. 492

19. 1. Prace eksploatacyjne wrurach sscych turbin wodnych, pompoturbinach iturbinach wodnych umieszczonych
wkomorach otwartych oraz komorach odwodnie naley wykonywa po:
1) cakowitym odciciu dopywu wody poprzez zamknicie armatury iurzdze odcinajcych jej dopyw;
2) zabezpieczeniu armatury lub urzdze odcinajcych dopyw wody przed ich przypadkowym otwarciem;
3) odwodnieniu komr;
4) oznaczeniu strefy pracy oraz armatury iurzdze odcinajcych odpowiednimi znakami lub tablicami bezpieczestwa.
2. Jeeli niewystarczajcym zabezpieczeniem jest zamknicie armatury lub urzdze odcinajcych dopyw wody,
do odcinka, na ktrym maj by wykonywane prace, naley zastosowa dodatkowe rodki techniczne wymienione
winstrukcjach wykonywania tych prac.
20. Prace podwodne wsiowniach wodnych ibudowlach hydrotechnicznych, wtym wewntrz sztolni, rurocigw
doprowadzajcych iodprowadzajcych, naley wykonywa przy wyczonych izabezpieczonych przed zaczeniem turbinach, hydrozespoach ipompach, wsposb ina zasadach uwzgldniajcych wymagania przepisw dotyczcych bezpieczestwa ihigieny pracy przy wykonywaniu prac podwodnych, wzakresie, wjakim maj one zastosowanie.
21. 1. Prace eksploatacyjne zuyciem sprztu pywajcego przy urzdzeniach, instalacjach ibudowlach hydrotechnicznych naley wykonywa przy wyczonych oraz zabezpieczonych przed przypadkowym zaczeniem turbinach, hydrozespoach ipompach.
2. Turbiny, hydrozespoy ipompy, oktrych mowa wust.1, naley wsposb czytelny oznaczy znakami lub tablicami
bezpieczestwa informujcymi ozakazie ich uruchamiania.
22. Prace eksploatacyjne przy urzdzeniach i instalacjach gazowych naley wykonywa, przestrzegajc wymaga
bezpieczestwa ihigieny pracy okrelonych wprzepisach dotyczcych bezpieczestwa ihigieny pracy przy budowie ieksploatacji sieci gazowych oraz uruchamianiu instalacji gazu ziemnego.
23. 1. Przed przystpieniem do prac eksploatacyjnych wstrefie generatorw elektrycznych chodzonych wodorem,
przy zbiornikach wodoru, elektrolizerach wody oraz skadach butli napenionych wodorem przeprowadza si pomiary
ste wystpujcych gazw ikontroluje, czy stenie nie osiga wartoci okrelonych wprzepisach wsprawie ochrony
przeciwpoarowej budynkw, innych obiektw budowlanych iterenw, po przekroczeniu ktrych grozi niebezpieczestwo wystpienia wybuchu.
2. Rozpoczcie prac, oktrych mowa wust.1, moe nastpi po usuniciu lub zminimalizowaniu zagroenia poarem
lub wybuchem oraz obnieniu ste co najmniej do wartoci okrelonych wprzepisach, oktrych mowa wust.1, oraz
zastosowaniu rodkw ochronnych.
3. Wyniki pomiarw ste, oktrych mowa wust.1, naley rejestrowa.
24. 1. Przed przystpieniem do prac eksploatacyjnych wymagajcych wyczenia generatorw elektrycznych, instalacji
lub zbiornikw wodoru oraz elektrolizerw wody zruchu naley:
1) cakowicie odci dopyw wodoru do tych urzdze iinstalacji;
2) usun wodr ztych urzdze iinstalacji iprzedmucha je gazem obojtnym;
3) sprawdzi szczelno armatury lub urzdze odcinajcych dopyw wodoru, przeprowadzajc pomiary obecnoci wodoru
wwyczonych urzdzeniach iinstalacjach;
4) zabezpieczy armatur lub urzdzenia odcinajce przed przypadkowym otwarciem;
5) oznaczy stref pracy oraz armatur lub urzdzenia odcinajce znakami lub tablicami bezpieczestwa;
6) rejestrowa wyniki pomiarw obecnoci wodoru.
2. Czynnoci, oktrych mowa wust.1, nie dotycz prac wzakresie obsugi oraz prac kontrolno-pomiarowych lub konserwacji, jeeli instrukcje eksploatacji tak stanowi.


Dziennik Ustaw

Poz. 492

25. 1. Prace eksploatacyjne przy urzdzeniach elektroenergetycznych, wzalenoci od zastosowanych metod irodkw
ochronnych zapewniajcych bezpieczestwo pracy, mog by wykonywane:
1) pod napiciem;
2) wpobliu napicia;
3) przy wyczonym napiciu.
2. Minimalne odstpy wpowietrzu od nieosonitych urzdze iinstalacji elektrycznych lub ich czci znajdujcych si
pod napiciem, wyznaczajce zewntrzne granice strefy prac, maj nastpujce wartoci:
Napicie znamionowe urzdzenia
lub instalacji elektrycznej

Minimalny odstp wpowietrzu,

wyznaczajcy zewntrzn granic strefy
prac pod napiciem

prac wpobliu napicia

kV

mm

mm

bez dotyku

300

60

1120

90

1120

10

120

1150

15

160

1160

20

220

1220

30

320

1320

110

1000

2000

220

1600

3000

400

2500

4000

750

5300

8400

3. Wartoci okrelajce minimalne odstpy, oktrych mowa wust.2, nie maj zastosowania do prac wykonywanych
przy urzdzeniach elektroenergetycznych zasilania sieci trakcyjnej ikolejowej sieci trakcyjnej, pracujcych wsystemie
zasilania onapiciu 3 kV prdu staego.
4. Wykonywanie prac przy urzdzeniach elektroenergetycznych wymagajcych uycia sprztu zmechanizowanego
moe odbywa si pod warunkiem, e prowadzcy eksploatacj okreli warunki prowadzenia tych prac, majc na uwadze
zachowanie odpowiedniego poziomu ich bezpieczestwa.
5. Przed rozpoczciem prac pod napiciem lub wpobliu napicia naley zapewni opracowanie iudostpnienie osobom skierowanym do tych prac instrukcji okrelajcych technologi, wymagane narzdzia oraz rodki ochronne, ktre
naley stosowa podczas prowadzenia tych prac.
26. Napicie od urzdze elektrycznych naley odczy wsposb uniemoliwiajcy pojawienie si napicia na odczonych urzdzeniach iinstalacjach.
27. 1. Przed przystpieniem do wykonywania prac przy urzdzeniach iinstalacjach elektrycznych odczonych od
napicia naley:
1) zastosowa odpowiednie zabezpieczenie przed przypadkowym zaczeniem napicia;
2) oznaczy miejsce wyczenia;
3) sprawdzi, czy nie wystpuje napicie na odczonych urzdzeniach iinstalacjach elektrycznych;
4) uziemi wyczone urzdzenia iinstalacje elektryczne;
5) oznaczy stref pracy znakami lub tablicami bezpieczestwa.


Dziennik Ustaw

Poz. 492

2. Uziemienie urzdze iinstalacji elektrycznych naley tak zlokalizowa, aby praca wykonywana bya wstrefie ograniczonej uziemieniami ico najmniej jedno uziemienie byo widoczne zmiejsca wykonywania pracy.
3. Jeeli nie jest moliwe uziemienie urzdze iinstalacji wsposb okrelony wust.2, naley zastosowa inne rodki
techniczne lub organizacyjne zapewniajce bezpieczestwo prowadzenia prac zawarte winstrukcjach ich wykonywania.
28. 1. Prace eksploatacyjne stwarzajce moliwo wystpienia szczeglnego zagroenia dla zdrowia lub ycia ludzkiego naley wykonywa na podstawie polecenia pisemnego.
2. Do prac eksploatacyjnych przy urzdzeniach energetycznych stwarzajcych moliwo wystpienia szczeglnego
zagroenia dla zdrowia lub ycia ludzkiego naley zaliczy wszczeglnoci prace:
1) wewntrz niebezpiecznych przestrzeni zamknitych, komr paleniskowych kotw, kanaw spalin, elektrofiltrw,
absorberw, walczakw kotw, kanaw ilejw zsypowych, rurocigw sieci cieplnych oraz wzbiornikach paliw
pynnych igazowych;
2) wewntrz zasobnikw wgla lub biomasy oraz zasobnikw pyu wglowego lub biomasy;
3) niebezpieczne pod wzgldem poarowym wykonywane wstrefach zagroenia wybuchem;
4) wobiegach wody elektrowni ielektrociepowni wymagajce wejcia do kanaw, rurocigw, rur ssawnych izbiornikw, jak rwnie prace na ujciach izrzutach wody wykonywane zpomostw, odzi lub barek oraz prowadzone pod
powierzchni wody;
5) zzakresu konserwacji, remontw, montau, kontrolno-pomiarowego, wykonywane wewntrz turbin wiatrowych lub
gondoli oraz prace zzakresu zewntrznej konserwacji gondoli lub migie wirnika turbiny wiatrowej;
6) wykonywane wpobliu nieosonitych urzdze elektroenergetycznych lub ich czci, znajdujcych si pod napiciem;
7) przy urzdzeniach elektroenergetycznych wyczonych spod napicia, lecz uziemionych wtaki sposb, e ktrekolwiek
zuziemie nie jest widoczne zmiejsca wykonywania pracy;
8) wwykopach, zzakresu konserwacji, remontw, kontrolno-pomiarowego, wykonywane przy gazocigach lub innych
urzdzeniach gazowniczych oraz rurocigach sieci cieplnych;
9) konserwacyjne, modernizacyjne lub remontowe przy kolejowej sieci trakcyjnej znajdujcej si pod napiciem;
10) przy wyczonych spod napicia lub znajdujcych si wbudowie elektroenergetycznych liniach napowietrznych, ktre
krzyuj si wstrefie ograniczonej uziemieniami ochronnymi zliniami znajdujcymi si pod napiciem lub mogcymi
znale si pod napiciem, wtym przewodami trakcji elektrycznej;
11) na skrzyowaniach linii elektroenergetycznych znajdujcych si pod napiciem lub mogcych znale si pod napiciem
iprzewodami trakcji elektrycznej;
12) przy wyczonym spod napicia torze wielotorowej elektroenergetycznej linii napowietrznej onapiciu 1 kV ipowyej,
jeeli ktrykolwiek zpozostaych torw linii pozostaje pod napiciem;
13) konserwacyjne, remontowe lub montaowe przy urzdzeniach i instalacjach rozadowczych paliw pynnych i gazowych.
3. Szczegowy wykaz prac, oktrych mowa w ust.2, powinien by ustalony iaktualizowany woparciu oprzepisy
wydane na podstawie art.23715 ustawy zdnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy oraz wyniki identyfikacji zagroe ioceny
ryzyka zwizanego zzagroeniami, mogcymi wystpi podczas wykonywania prac.
4. Prace, oktrych mowa wust.2 i3, wykonuj co najmniej dwie osoby wcelu zapewnienia asekuracji.
29. 1. Polecenie pisemne wykonywania pracy wydaje prowadzcy eksploatacj lub osoby przez niego upowanione.
2. Polecenie pisemne wykonania pracy zawiera co najmniej:
1) numer polecenia;
2) okrelenie osb odpowiedzialnych za organizacj oraz wykonanie pracy;


Dziennik Ustaw

Poz. 492

3) okrelenie zakresu prac do wykonania istrefy pracy;

4) okrelenie warunkw irodkw ochronnych niezbdnych do zapewnienia bezpiecznego przygotowania iwykonania
poleconych prac;
5) wyznaczenie terminu rozpoczcia izakoczenia prac oraz przerw wich wykonaniu.
3. Prowadzcy eksploatacj moe okreli dodatkowy zakres informacji, ktre powinny zosta umieszczone wpoleceniu pisemnym.
4. Polecenie pisemne naley przechowywa przez okres nie krtszy ni 30 dni od daty zakoczenia pracy.
5. Sposb rejestrowania, wydawania, przekazywania, obiegu iprzechowywania polece pisemnych ustala prowadzcy
eksploatacj.
30. Bez polecenia jest dozwolone:
1) wykonywanie czynnoci zwizanych zratowaniem zdrowia lub ycia ludzkiego;
2) zabezpieczanie urzdze energetycznych przed zniszczeniem;
3) prowadzenie przez osoby uprawnione iupowanione prac eksploatacyjnych zawartych winstrukcjach eksploatacji.
31. 1. Organizujc na polecenie prace eksploatacyjne, naley uwzgldni wymagania zawarte winstrukcjach eksploatacji,
oktrych mowa w4, oraz zapewni:
1) skoordynowanie wykonania prac zruchem urzdze energetycznych, obejmujce wszczeglnoci:
a) okrelenie zakresu oraz kolejnoci wykonywania czynnoci czeniowych zwizanych zprzygotowaniem ilikwidacj strefy pracy, jeeli wymaga tego bezpieczestwo lub technologia wykonywania prac,
b) wydanie zezwolenia na przygotowanie, przekazanie ilikwidacj strefy pracy,
c) ustalenie kolejnoci prowadzenia prac, przerwania, wznowienia lub zakoczenia prac,
d) wydanie zezwolenia na uruchomienie urzdze energetycznych, przy ktrych bya wykonywana praca, jeeli
wzwizku zjej wykonywaniem byy one wyczone zruchu;
2) przygotowanie iprzekazanie strefy pracy, obejmujce wszczeglnoci:
a) uzyskanie zezwolenia na dokonanie czynnoci czeniowych,
b) wyczenie urzdze zruchu, jeeli wymaga tego technologia lub bezpieczestwo wykonywanych prac, oraz ich
zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem lub doprowadzeniem czynnikw stwarzajcych zagroenie,
c) zastosowanie wymaganych zabezpiecze na wyczonych urzdzeniach oraz sprawdzenie, czy zostay usunite
czynniki stwarzajce zagroenie, takie jak: napicie, cinienie, woda, gaz, temperatura,
d) oznaczenie strefy pracy znakami lub tablicami bezpieczestwa,
e) poinformowanie kierujcego zespoem o zagroeniach wystpujcych w strefie pracy i w jej bezporednim
ssiedztwie,
f) dopuszczenie do pracy;
3) rozpoczcie iwykonanie pracy, obejmujce wszczeglnoci:
a) dobr osb do wykonania poleconej pracy,
b) sprawdzenie przez kierujcego zespoem przygotowania strefy pracy iprzejcie jej, jeeli zostaa przygotowana
waciwie,
c) zaznajomienie czonkw zespou zwystpujcymi zagroeniami wstrefie pracy iwjej bezporednim ssiedztwie
oraz zmetodami bezpiecznego wykonywania pracy,
d) egzekwowanie od czonkw zespou stosowania waciwych rodkw ochrony indywidualnej, odziey iobuwia
roboczego oraz narzdzi isprztu,
e) zapewnienie wykonania pracy wsposb bezpieczny;


Dziennik Ustaw

Poz. 492

4) zakoczenie pracy ilikwidacja strefy pracy, obejmujce wszczeglnoci:

a) sprawdzenie, czy praca zostaa zakoczona, asprzt inarzdzia usunite ze strefy pracy,
b) opuszczenie strefy pracy przez zesp,
c) usunicie rodkw ochronnych uytych do przygotowania strefy pracy ijej zabezpieczenia lub uywanych przy
wykonywaniu pracy,
d) poinformowanie ozakoczeniu pracy igotowoci urzdze lub instalacji do ruchu;
5) rejestrowanie, wformie okrelonej przez prowadzcego eksploatacj, ustale, oktrych mowa wpkt14;
6) ustalenie zasad wyznaczania koordynatora wrozumieniu art.208 ustawy zdnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy,
okrelenie jego zakresu obowizkw isposobu ich realizacji.
2. Do obowizkw koordynatora, oktrym mowa wust.1 pkt6, naley wszczeglnoci:
1) ustalenie harmonogramu prac uwzgldniajcego zadania wszystkich zespow realizujcych prace, jeeli wymaga tego
bezpieczestwo lub technologia ich wykonywania;
2) zapewnienie wsppracy osb kierujcych pracami zespow iosb nadzorujcych te prace;
3) ustalenie sposobu cznoci isposobu alarmowania wsytuacji zaistnienia zagroenia lub awarii.
32. 1. Wkadym zespole wyznacza si osob kierujc zespoem.
2. Wprzypadku opuszczenia strefy pracy przez kierujcego zespoem dalsze wykonywanie pracy musi zosta przerwane,
azesp wyprowadzony ztej strefy.
3. Kierujcy zespoem przed kadym wznowieniem pracy jest obowizany dokona dokadnego sprawdzenia zabezpieczenia strefy pracy.
4. Jeeli podczas sprawdzenia, oktrym mowa wust.3, zostanie stwierdzone pogorszenie warunkw bezpieczestwa
wstrefie pracy, wznowienie pracy moe nastpi po doprowadzeniu warunkw do wymaganego poziomu bezpieczestwa.
33. Podczas wykonywania pracy zabronione jest wszczeglnoci:
1) rozszerzanie pracy poza zakres istref pracy okrelone wpoleceniu;
2) dokonywanie zmian w zastosowanych zabezpieczeniach, jeeli miaoby to pogorszy poziom bezpieczestwa przy
wykonywaniu prac.
34. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospodarki zdnia 17 wrzenia 1999r. wsprawie bezpieczestwa ihigieny
pracy przy urzdzeniach iinstalacjach energetycznych (Dz.U. Nr80, poz.912).
35. Rozporzdzenie wchodzi wycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia.
Minister Gospodarki: wz. D. Bogdan