Henryk GLISKI

Orodek Geometrii i Grafiki Inynierskiej

Politechnika lska w Gliwicach

KRTKI PRZEGLD STRON W INTERNECIE ZWIZANYCH

Z GEOMETRI WYKRELN
Internet zawiera ogromne zasoby informacji z rnych dziedzin, w tym rwnie i z
geometrii wykrelnej. Jednym z istotnych problemw jest dotarcie do interesujcych nas
stron. Mona oczywicie skorzysta z istniejcych katalogw i serwerw wyszukiwawczych.
Wymaga to jednak wiele cierpliwoci i umiejtnoci w stawianiu pyta zbyt oglne haso
powoduje przysanie informacji o setkach tysicy stron, zbyt szczegowe nie zwraca nic. Na
serwerach, szczeglnie amerykaskich, np. http://www.forum.swarthmore.edu/ czy
http://www.geom.umn.edu/, jest wiele informacji zwizanych z geometri, mao jest
natomiast stron powiconych geometrii wykrelnej w takim zakresie, jaki jest wykadany na
uczelniach polskich.
Podre po stronach Internetu najatwiej rozpocz od Instytutu Geometrii
Uniwersytetu Technicznego we Wiedniu (http://www.geometrie.tuwien.ac.at/), kierowanego
przez prof. H.Stachela. Umieszczono tam wiele odwoa do stron dotyczcych geometrii
wykrelnej, cz z podanych tam adresw wykorzystaem w tym artykule. Przedstawiem w
nim kilka wybranych miejsc w Internecie zwizanych z geometri wykreln, moim zdaniem
najciekawszych, wraz z krtkim omwieniem. Mam nadziej, e zachc w ten sposb
Czytelnikw do ich odwiedzenia, jeli oczywicie nie zrobili tego do tej pory. Odwoania do
wskazanych w artykule adresw internetowych umieszczone s na stronie wasnej autora
artykuu: http://zeus.polsl.gliwice.pl/~hglinski/
Przegld stron powiconych geometrii wykrelnej rozpoczn od stron zawierajcych
materiay dydaktyczne dla nauczycieli i studentw.
Pod adresem http://www.minet.uni-jena.de/~schmitzm/dg/ zamieszczone s wykady z
geometrii wykrelnej opracowane przez Michaela Schmitza z uniwersytetu w Jenie. Obejmuj
one szereg stron, kada z nich zawiera tekst z odsyaczami do kilku lub kilkunastu ilustracji,
ktre s wczytywane po ich klikniciu i wywietlane obok tekstu w specjalnym oknie.
Ilustracje s w formacie .cmx, niezbdne jest zainstalowanie specjalnej przegldarki. Niektre
wykady zawieraj modele wirtualne w jzyku VRML. Zaczone s rwnie zaoenia do
zada, autor wykadw zachca do nadsyania mu drog elektroniczn rozwiza do korekty.
Na serwerze Wyszej Szkoy Technicznej w Grazu (http://orlix01.htlortweingraz.ac.at/adi/index.html) umieszczono zbir zada i problemw z zakresu geometrii
wykrelnej i perspektywy (rys1.). Zosta on przygotowany przez grup austriackich szk
wyszych (gwnie pedagogicznych) pracujcych w Zespole Roboczym Innowacje
Dydaktyczne. Do kadego z zada przygotowane s szczegowe wytyczne (jako plik .doc) i
zaoenia w formacie .dxf. Niektre zadania ilustrowane s modelami wirtualnymi
przygotowanymi w jzyku VRML.

-5-

rys. 1
Wyjtkowo ciekawe i znakomicie graficznie opracowane przykady konstrukcji
geometrycznych znajduj si na serwerze Wydziau Architektury Uniwersytetu w Weimarze
(http://www.uni-weimar.de/architektur/dsm/Software/Darst.htm). Skonstruowane s one na
zasadzie fazogramw po klikniciu mysz odpowiedniego przycisku wywietlany jest
kolejny krok konstrukcji. Program sam powtarza wywietlanie danego kroku konstrukcji a
do przejcia do nastpnego kroku. Obok rysunku wywietlany jest odpowiedni tekst
objaniajcy (rys.2).
W Instytucie Geometrii Uniwersytetu Technicznego w Drenie opracowywany jest
pod kierownictwem prof. G.Weia interaktywny kurs geometrii wykrelnej dla architektw,
testowy przykad zwizany z rzutem cechowanym (rys.3) znajduje si na stronie
http://www.math.tu-dresden.de/geo/Geometrie.html
Kolejn grup rde w Internecie s strony powicone modelowaniu wirtualnemu, tj.
tworzeniu modeli przestrzennych rnego rodzaju tworw geometrycznych. Jako
najobszerniejsz naley wskaza przede wszystkim na stron Wirtualne wielociany,
(http://www.li.net/~george/virtual-polyhedra/vp.html) prowadzon przez Georga W.Harta.
Wedug podanych na stronie informacji zamieszczono na niej modele wirtualne (w jzyku
VRML) ponad tysica wielocianw platoskich, Archimedesa, Keplera, gwiadzistych i
wielu, wielu innych. Powanym atutem strony s informacje teoretyczne o wielocianach,
spis literatury zwizanej z wielocianami i bardzo bogaty zestaw odwoa do innych stron
powiconych wielocianom. Autor strony zamieci rwnie swoje propozycje zaj
dydaktycznych zwizanych z wielocianami, zachcajc do wykonywania ich fizycznych
modeli z rnych materiaw.
-6-

rys.2

rys.3
-7-

Znacznie mniejsza kolekcja wielocianw (80 przykadw) znajduje si na stronie

http://www.mathconsult.ch/showroom/unipoly/ prowadzonej przez R. Mdera. Zawiera ona
sporo informacji teoretycznych, spis literatury i linki do innych stron. Modele wielocianw
przedstawione s jako renderowane animacje (z cieniami), wykonano je przy pomocy
znanego programu Mathematica.
Na stronie http://www.uni-kl.de/AG-Leopold/, prowadzonej przez C.Leopold i
wsppracownikw znajduje si bardzo ciekawy zbir modeli wirtualnych w jzyku VRML.
Ilustruj one rne przypadki przeci wielocianw i bry obrotowych paszczyznami oraz
przenikania wielocianw i bry obrotowych. Moliwa jest zmiana pooenia obiektw i
uruchomienie animacji. Na stronie tej zamieszczono rwnie zestaw zada z zakresu
geometrii wykrelnej i perspektywy (rys.4). Do kadego z zada doczono plik z zaoeniami
do wydrukowania.
Jednym z najnowszych elementw Internetu jest jzyk Java, umoliwiajcy pisanie
programw (tzw. Apletw), przesyanych i uruchomianych poprzez Internet.
Najciekawsz i najlepiej przygotowan stron zawierajc aplety w jzyku Java, jak
znalazem w Internecie, jest opracowanie "Elementw" Euklidesa na stronie
http://aleph0.clarku.edu/~djoyce/java/elements/Euclid.html. Rysunki towarzyszce zamieszczonym definicjom i twierdzeniom s ruchome - mona je modyfikowa poprzez
przeciganie mysz odpowiednich punktw.
Ciekawe przykady z zakresu geometrii, w wykorzystaniem jzyka Java zamieszczone s na
stronie http://www.learn-line.nrw.de/Faecher/Mathematik/Geometrie/medfoy/dgs1.htm. Jest
ona zasadniczo przeznaczona dla nauczycieli i uczniw szk rednich, ale warto i tam
zajrze.
Dla urozmaicenia mona obejrze w sieci strony powiecone iluzji. Jest specjalna
strona powicona wycznie pracom Eschera (http://www.worldofescher.com/gallery), gdzie
mona nie tylko podziwia jego grafiki ale i dokona zakupu.
W zamieszczonym powyej przegldzie adresw internetowych umieciem jedynie
drobn czstk bogactwa Internetu. Wiele innych miejsc mona odwiedzi wykorzystujc
jako punkty startowe podane wyej adresy.
Niestety nie znalazem w sieci adnej strony w jzyku polskim powiconej
geometrii wykrelnej (co nie oznacza, ze ich nie ma, by moe nie s zgoszone do serwerw
wyszukiwawczych). Kilka orodkw zajmujcych si geometri ma swoje strony
informacyjne o strukturze organizacyjnej, prowadzonych pracach naukowych i zajciach
dydaktycznych. Przygotowanie publikacji do Internetu wymaga sporo pracy, daje jednak
szans dotarcia do szerokich rzesz odbiorcw i jest dobr inwestycj na przyszo, ktra, jak
mona sdzi, bdzie naleaa do Internetu.

A SHORT REVIEW OF INTERNET PAGES RELATED TO DESCRIPTIVE

GEOMETRY
The paper contains a short review of Internet pages devoted to descriptive geometry
and pays attention to Internets innate educational possibilities. Addresses relevant to pages
concerning descriptive geometry courses, sets of exercises, virtual models of geometrical
objects written in VRML, and geometrical Java applets have been listed and shortly
characterised.

-8-