SIECI KOMPUTEROWE

EB

II-PWR

Sie komputerowa to komputery poczone ze sob

i zdolne do wymiany danych

Serwery komputery udostpniajce zasoby,

Klienci komputery korzystajce z zasobw sieci
Dwa podstawowe typy pocze sieciowych:
- klient klient
- klient serwer

EB

II-PWR

Podzia sieci:
- sieci lokalne (ang. LAN Local Area Networks)
Obejmuj may obszar, rzdu kilkuset metrw
- sieci miejskie (ang. MAN Metropolitain Area Networks)
Obejmuj zasigiem miasto.
- sieci rozlege (ang. WAN Wide Area Networks)
Obejmuj duy obszar, np. cay kraj. S poczeniem
wielu sieci lokalnych.

EB

II-PWR

Topologie LAN
Topologia sposb poczenia komputerw ze sob.

gwiazda

piercie

szyna
EB

II-PWR

Topologia mieszana najczciej stosowana w praktyce

EB

II-PWR

Protokoy i podzia na warstwy

Wymiana informacji w sieci odbywa si w jednostkach zwanych
komunikatami.
Protok sieciowy zbir regu wymiany komunikatw oraz format
tych komunikatw.
Oprogramowanie protokou oprogramowanie realizujce
protok.
Przyjto zasad podziau zadania komunikacji na czci i
opracowanie oddzielnego protokou dla kadej z tych czci.
Poszczeglne protokoy wsppracuj ze sob i kady obsuguje
wyodrbnion cz zadania komunikacyjnego.
- atwiej zaprojektowa,`
- atwiej testowa,
EB
- atwiej
analizowa.

II-PWR

Model OSI (Open System Interconnection)

Opracowano wzorcowy model podziau zadania komunikacyjnego
na 7 warstw. Kada warstwa realizuje pewne zadanie na rzecz
warstwy wyszej i korzysta z usug warstwy niszej.
7

Aplikacji

Prezentacji

Sesji

Transportowa

Sieciowa

Liniowa

Fizyczna
EB

101011...............................................11001
II-PWR

Funkcje poszczeglnych warstw

Warstwa aplikacji (7)

Sposb korzystania z sieci przez programy uytkowe.

Warstwa prezentacji (6)

Kodowanie/dekodowanie, kompresja/dekompresja danych

Warstwa sesji (5)

Zestawienie poczenia uytkownika z serwerem.

Warstwa transportowa (4)

Kontrola i sterowanie kolejnoci pakietw.

Warstwa sieciowa (3)

Budowanie, wysyanie i odbieranie pakietw, adresacja.

Warstwa liniowa (2)

Organizowanie bitw w ramki.
Nawizywanie i zamykanie pocze liniowych.

Warstwa fizyczna (1)

Definicja wasnoci fizycznego nonika; transmisja bitw
EB

II-PWR

Komputer 1
(nadawca)

Komputer 2
(odbiorca)
w. aplikacji
w. prezentacji
w. sesji
w. transportowa
w. sieciowa
w. liniowa

EB

II-PWR

Model sieci lokalnej

Aplikacje

Program uytkownika

Transport

Usugi niezawodnego przesyania danych

Sie

Przesyanie pakietw od nadawcy do odbiorcy

W. liniowa

Podzia danych na ramki i zasady przesyania

ramek przez sie

W. fizyczna

EB

II-PWR

10

Model warstwy liniowej

(wspistnienie rnych protokow)
802.2 LLC
Warstwa
liniowa

802.3

802.4

CSMA/CD

Token Ring

802.5
Token Bus

LLC

802.6

MAC

MAN

w. fizyczna

w. fizyczna

LLC Logical Link Control, sterowanie czem

MAC Media Access Control, dostp do nonikw
CSMA/CD Carrier Sense with Multiple Access / Collision Detection
Wykrywanie fali nonej przy wielodostpie/detekcja kolizji
EB
ETHERNET
najpopularniejszy II-PWR
protok liniowy

11

Sprzt sieciowy
sprzt bierny

- okablowanie
sprzt czynny

- karty sieciowe, modemy

- wzmacniaki
- koncentratory
- przeczniki
- routery

EB

II-PWR

12

Okablowanie sieci Ethernet

Typ okablowania
Skrtka 2 pary, kat. 3
Skrtka 2 pary, kat. 5
Skrtka 4 pary, kat. 5
Skrtka 4 pary, kat. 6
wiatowd wielomodowy
wiatowd wielomodowy
wiatowd jednomodowy

Dugo segmentu

Nazwa

100 m
100 m
50 m

10 Base-T
100 Base-TX
1000 Base-TX

2 000 m
500 m

100 Base-FX
1000 Base-FX
1000 Base-FX

Poczenia bezprzewodowe
(fale radiowe)

100 Base TX
kabel skrtkowy
szybko 100 Mb/s
EB

II-PWR

13

Koncentratory

Urzdzenie wieloportowe: 8, 12, 16, 24, 48 portw.

Charakterystyki portw:
- typ portu:
-- skrtkowy (RJ-45),
-- wiatowodowy (SC)
- szybko portu: 10 Mb/s, 100 Mb/s, 10/100 Mb/s, 1000 Mb/s

EB

II-PWR

14

Koncentratory

Koncentrator powtarza dane z kadego portu do wszystkich

pozostaych portw. Symuluje jeden segment sieci, do ktrego s
przyczone wszystkie komputery. Segment taki tworzy tzw.
domen kolizyjn.
Co najwyej dwa komputery mog naraz wymienia informacje.
Jeeli szybko portw wynosi np. 100 Mb/s, to rednia efektywna
szybko wynosi dla kadego portu
S/N, gdzie S szybko portu, N liczba aktywnych portw.
EB

II-PWR

15

Przeczniki

Maj duo portw i wygldem przypominaj koncentratory.

S zorientowane na poczenia i przeczaj si dynamicznie
pomidzy swoimi portami.
Po zestawieniu poczenia nastpuje transmisja danych pomidzy
dwoma portami tworzcymi to poczenie. Poczenie takie naley
do osobnego segmentu i tworzy domen kolizyjn.

EB

II-PWR

16

Przeczniki

Przecznik umoliwia rwnoczesne wysyanie pakietw przez

poow przyczonych do niego komputerw.
Zatem maksymalna teoretyczna szybko przecznika wynosi
SN/2, gdzie S szybko portu, N liczba portw.

EB

II-PWR

17

Model warstw wyszych

FTP, HTTP, Telnet, SMTP, NFS
TCP
RIP
OSPF
EGP

UDP

IP

ARP
RARP

ETHERNET
warstwa fizyczna

IP Internet Protocol,
ARP Address Resolution Protocol
TCP Transmission Control Protocol
UDP User Datagram Protocol
RIP, OSPF, EGP protokoy routowania
EB

II-PWR

18

Protok IP adresacja komputerw w sieci

Kady wze sieci ma przypisany 32-bitowy (4 bajty) adres.
Adres skada si z dwch czci:
A d r e s

s i e c i

Adres hosta

Adresy IP mog by zapisywane w rny sposb:

10011100.00001011.00000110.01010100
- notacja binarna,
9C.11.10.84
- notacja szesnastkowa,
156.17.10.132
- notacja dziesitna
Zakres adresowy: 0.0.0.0 do 255.255.255.255
niektre adresy s niedozwolone lub su do specjalnych celw.

EB

II-PWR

19

Protok IP
Do wyrnienia adresu sieci i adresu hosta suy maska.
Maska ma posta cigu jedynek i zer. Jedynki odpowiadaj
bitom czci sieciowej, a zera bitom adresu hosta.
156

17

10

132

11111111 11111111 11111111 00000000

Maska = 255.255.255.0

EB

II-PWR

20

Protok IP
Adres hosta

Standardowe klasy adresw:

Adres sieci
11111111

00000000

Adres sieci
11111111

11111111

00000000

EB

11111111

00000000

Adres hosta
00000000

Adres sieci
11111111

Klasa A

Adres hosta

00000000

Adres hosta
11111111

00000000
II-PWR

Maska: 255.0.0.0
Klasa B
Maska: 255.255.0.0

Klasa C
Maska: 255.255.255.0
21

Protok IP
Dopuszcza si take stosowanie adresacji bezklasowej.

Adres sieci
11111111

11111111

Adres hosta
11110000

Adres sieci
11111111

EB

11111111

00000000

Maska: 255.255.240.0

A hosta
11111111

11000000

II-PWR

Maska: 255.255.255.192

22

156.17.10.0
255.255.255.0

156.17.10.254
156.17.131.62 Router 156.17.131.94
156.17.131.64
255.255.255.224

156.17.131.32
255.255.255.224

Kada sie tworzy tzw. domen rozgoszeniow wewntrz

ktrej s przesyane wszystkie pakiety rozgaszania. Pakiety
te stanowi du cz ruchu w sieci.
EB

II-PWR

23

Routery
Router separuje domeny kolizyjne i czy ze sob sieci.
Jest on zazwyczaj podczony do wielu sieci i poszczeglne
porty routera maja przyznane swoje adresy IP.
Porty routera mog by rnych typw (skrtkowe,
wiatowodowe).
Wane cechy routera to:
- liczba i rodzaj portw,
- routowane protokoy (np. IP, IPX),
- stosowane protokoy routingu (np. RIP, OSPF, EGP),
- przepustowo urzdzenia,
- o funkcjach routera decyduje jego oprogramowanie.

EB

II-PWR

24

Podsie 1

Podsie n

F
R

R
D
EB

II-PWR

25

Odwzorowywanie adresw IP
Kady komputer w sieci ma unikalny adres fizyczny tzw. MAC
Jest to adres karty sieciowej.
Adres ten jest wizany z adresem IP za porednictwem protokou ARP.
ARP Address Resolution Protocol
- pakiet z pytaniem jest rozgaszany w caej podsieci
- pakiet z odpowiedzi jest wysyany bezporednio do komputera,
ktry nadesa pytanie
156.17.10.132
IP

00:04:25:A8:DF:32
MAC

Do komunikacji wewntrznej w danej sieci wykorzystuje si adresy MAC.

EB

II-PWR

26

Symboliczne nazwy hostw

Kady host w Internecie musi mie unikalny adres IP.
Adresy s trudne do zapamitania.
Dlatego kademu urzdzeniu przypisuje si take nazw.
Nazwa nie moe si powtarza w ramach domeny (np. firmy).
DNS Domain Name System; System nazw domenowych
Kada nazwa skada si z segmentw oddzielonych kropkami.
CI-1.ii.pwr.wroc.pl
Domena gwna/najszersza
Domena firmy
Nazwa komputera

EB

II-PWR

27

Dla gwnej domeny zdefiniowano nazwy dziedzin i krajw:

com organizacje komercyjne
edu organizacje edukacyjne
gov organizacje rzdowe
org inne organizacje
mil organizacje militarne
dk
Dania
pl
Polska
fr
Francja
Przykady nazw domenowych:
www.google.pl

www.edu.com

www.wiz.pwr.wroc.pl

www.abc.xyz.gov

www.pwr.wroc.pl

www.uni.dec.org.fr

EB

II-PWR

28

Odwzorowywaniem nazw symbolicznych na adresy IP

i odwrotnie zajmuj si serwery DNS.

Serwer gwny domeny

wroc.pl
pwr.wroc.pl

pl
wroc

pwr

uwr

ii.pwr.wroc.pl
ii
ci-1

EB

wiz
ci-1.ii.pwr.wroc.pl

II-PWR

Serwery DNS s zorganizowane

hierarchicznie. Na szczycie
hierarchii jest serwer gwny.

29

Przydzia komputerom adresw IP

statyczny
Adresy IP s przydzielane na stae
Naley jawnie skonfigurowa ustawienia sieciowe.
dynamiczny (automatyczny)
Adresy IP s przydzielane dynamicznie przez serwer DHCP
(Dynamic Host Configuration Protocol).
W sieci musi by odpowiednio skonfigurowany serwer DHCP.

EB

II-PWR

30

Konfiguracja sieciowa komputera z systemem Windows

Naley ustawi nastpujce parametry protokou IP:
- adres IP komputera
- mask adresu
- adres bramy (gatewaya)
- adres serwera DNS
W/w parametry mog by konfigurowane rcznie lub
automatycznie (wykorzystanie serwera DHCP)
Uyteczne polecenia w konfiguracji i weryfikacji IP:
- ipconfig (sprawdzanie konfiguracji)
- ping (testowanie poczenia)

EB

II-PWR

31

KONIEC

EB

II-PWR

32