Podaj zakres i cel wprowadzenia normy PN-EN 61000-3-2 dotyczcej

dopuszczalnego poziomu emisji harmonicznych prdu Dua cz urzdze

elektronicznych zazwyczaj jest wyposaona w ukady zasilajce, ktre sw budow
opieraj na ukadzie prostujcym napicie i filtrze z du pojemnoci. Prdy pobierane
przez takie odbiorniki s mocno odksztacone i w rezultacie charakteryzuj si du
moc biern. Niestety ma to niekorzystny wpyw na system elektroenergetyczny. Norma
dotyczy uzyskania kompromisu pomidzy idealnym odbiorc energii pobierajcym
sinusoidalny prd w fazie z napiciem sieci a minimalizacj kosztw budowy ukadw
zasilajcych oraz zwikszenia stabilnoci systemu energetycznego. Uregulowania
prawne zwizane z t norm wprowadzono gwnie w celu: Zredukowania czasu w
ktrym rdo energii jest niewykorzystywane, zredukowania znieksztace napicia
sieciowego, zwikszenia udziau skadowej podstawowej w prdach obcienia,
Zwikszenia poziomu dysponowanej mocy przy istniejcej instalacji elektrycznej,
Zredukowania strat cieplnych w przewodach i rdzeniach transformatorowych,
Zmniejszenie zakce wystpujcych w sieci energetycznej. PARAMETRY:
Wspczynnik mocy obwodu, Cakowity prd harmoniczny, Maksymalny dopuszczalny
prd harmonicznej (dla konkretnych harmonicznych - w postaci tabeli) || Do czego suy
sztuczna sie LISN, przedstaw jej budow oraz podstawowe parametry Sie
sztuczna (Line Impedance Stabilising Network) zapewnia stabilizacj warunkw
pomiarw napi i prdw zakce w elektrycznych obwodach zewntrznych
doczonych do badanego obiektu np. obwody zasilania, sterowania lub sygnalizacji oraz
umoliwienie podczenie miernika zakce. Jednak najczciej stosowane s w liniach
zasilania urzdzenia badanego.

zakres czstotliwoci (9kHz - 30MHz) impedancja (50) maksymalny prd (16 A) napicie
zasilajce (230V/50-60 Hz, kat. II) obwd zastpczej doni (220 pF + 510 kOhm) sie
symulujca przewd ochronny (50uH || 50Ohm) || Narysuj przykadow konfiguracj
stanowiska pomiarowego do badania odpornoci na wyadowania EDS dla sprztu
teleinformatycznego i opisz krtko jego elementy skadowe Stanowisko pomiarowe
powinno skada si ze stou drewnianego o wysokoci 0,8 m stojcego na paszczynie
ziemi odniesienia. Na stole naley umieci poziom paszczyzn sprzgajc (HCP) o
wymiarach 1,6 m x 0,8 m. Sprzt badany (EUT) i kable naley izolowa od paszczyzny
sprzgajcej stosujc podkadk izolacyjn o gruboci 0,5 mm. W przypadku urzdze
ustawianych na stole EUT jest umieszczone na poziomej paszczynie sprzgajcej i na
folii izolacyjnej (o gruboci 0,5 mm). Jeeli na EUT wystpuje jaka dostpna cz
metalowa, do ktrej powinien by generowany impuls ESD, to cz t naley poczy z
HCP kablem z rezystorami rozadowujcymi. || Opisz wewntrzn ochron
Odgromow obiektw budowlanych i podaj charakterystyk ogranicznikw
przepi Instalacja odgromowa wewntrzna zapobiega tworzeniu si tak zwanych
przepi przez wyrwnanie potencjaw midzy wszystkimi instalacjami w budynku.
Stosuje si j niezalenie od tego, czy w budynku jest przewidziana instalacja
odgromowa zewntrzna. Polega na zainstalowaniu w budynku pocze wyrwnawczych
(szyny ekwipotencjalnej z zaciskami) i ogranicznikw przejmujcych prd przepiciowy i
odprowadzajcych go bezporednio do uziomu. Ograniczniki pierwszego stopnia (klasy
B) stosuje si w przypadku, gdy istnieje prawdopodobiestwo przeniknicia prdu
piorunowego do instalacji wewntrznej: w budynkach z instalacj odgromow lub
przyczem elektrycznym napowietrznym. Ograniczniki instaluje si w zczu lub przy
gwnej rozdzielnicy budynku. Ograniczniki drugiego stopnia (klasy C) instaluje si przy
gwnej rozdzielnicy budynku (w odlegoci kilku metrw od ogranicznikw klasy B).
Ograniczniki trzeciego stopnia (klasy D) instaluje si bezporednio przed chronionymi
urzdzeniami. || Narysuj przykadow konfiguracj stanowiska pomiarowego do
badania odpornoci na udary (Surge)

Generator udarw 1,2/50 - 8/20 us jest urzdzeniem laboratoryjnym przeznaczonym do

wykonywania bada odpornoci sprztu elektrycznego i elektronicznego na udary,
metod okrelon w normie PN EN 61000-4-5:1998 lub w normach zgodnych z ni
merytorycznie Wartoci elementw generatora dobiera si tak aby generator dostarcza
udar napiciowy typu 1,2/50 us (w warunkach obwodu otwartego) i udar prdowy typu
8/20 us wstanie zwarcia, przy czym generatorma efektywn impedancj wyjciow
wynoszc 2. ukad sprzgajcy to Ukad elektryczny przeznaczony do przekazywania
energii z jednego obwodu do drugiego.ukad odsprzgajcy to Ukad elektryczny
zapobiegajcy oddziaywaniu udarw doprowadzonych do badanego sprztu (EUT) na
inne urzdzenia, sprzt lub systemy, ktre nie podlegaj badaniu.Ukady sprzgajce /
odsprzgajce nie powinny znaczco wpywa na takie parametry generatorw, jak na
przykad napicie obwodu otwartego, prd zwarciowy, ktre powinny mieci si w
okrelonej tolerancji.

Opisz krtko zastosowanie i budow komr pomiarowych: komora rewerberacyjna

to pomieszczenie suce do badania zjawiska promieniowania elektromagnetycznego,
ktrego zadaniem jest generowanie wielokrotnych odbi fal od jej metalowych cian w
celu
caociowego
nawietlenia
badanego
obiektu
promieniowaniem
elektromagnetycznym. Moe by uywana dla zakresu czstotliwoci wikszych od
1GHz. Uywana jest przy pomiarach wytrzymaoci na promieniowanie, emisji
promieniowania, charakterystyki absorberw oraz parametrw jakoci ekranowania.
Komora bezodbiciowa to pomieszczenie ekranowane elektromagnetycznie, ktrego
ciany pokryte s materiaem pochaniajcym energi elektromagnetyczn. Zadaniem tej
komory jest symulacja wolnej przestrzeni z t rnic, e komora izoluje cakowicie od
zewntrznych pl elektromagnetycznych. Wykorzystywana jest do pomiarw pola
elektromagnetycznego i bada odpornoci na pole elektromagnetyczne. || podaj
klasyfikacje sposobow rozprzestrzeniania sie zaburzen elektromagnetycznych

W pierwszym przypadku wystpuje bezporednie (galwaniczne) poczenie obu

obwodow, przy czym wspolnym elementem jest rezystancja R lub impedancja Z,
wynikajca z szeregowo poczonych elementow R i L. W drugim przypadku, przy
dominacji pola elektrycznego, wystpuje sprzenie pojemnociowe, ktore zaley od
czstotliwoci i odlegoci obwodow i ktore jest tym bardziej niekorzystne, im obwod
zakocany ma wiksz impedancj. W trzecim przypadku, przy dominacji pola
magnetycznego, wystpuje sprzenie indukcyjne (na indukcyjnoci wzajemnej). W
czwartym przypadku sprzenie nastpuje przez pole elektromagnetyczne, ktorego
charakter, zwizany zprzewag skadowej elektrycznej lub magnetycznej w pobliu roda
zakoce, zaley od impedancji tego roda. || Podaj i zdefiniuj podstawowe parametry
analizatora widma, podaj przykadowe ich wielkoci Pasmo - zakres czstotliwoci,
ktre mona analizowa (np. 100 kHz - 3GHz) Rozdzielczo - mwi nam o ile linia
widmowa musi by oddzielona od ssiednich sygnaw aby moliwa bya jej poprawna
detekcja (np. 1kHz) Czuo -okrela zdolno wykonania pomiaru sygnau o minimalnym
poziomie, ktry jest porwnywalny z amplitud szumw (np. -100dBm) Dynamika - jest to
stosunek poziomw dwch sygnaw, jednego o maksymalnym dopuszczalnym
poziomie, a drugiego o minimalnym poziomie moliwym do detekcji przez analizator w
tym samym czasie (np. 80 dB (dla 10dB/dz), 40 dB (dla 5dB/dz)) Szum - moc szumu
generowanego przez urzdzenie dla konkretnych zakresw czstotliwoci (150kHz 1,5MHz - 90dBm) Stabilno czstotliwoci- zaley od stabilnoci pierwszego lokalnego
oscylatora (np. 1ppm) Maksymalny cigy poziom wejciowy - nie powodujcy
uszkodzenia (np. 10dBm (dla tumienia 0dB)) Maksymalne napicie wejciowe DC (np.
+/-25V) || SIECI: W sieciach typu TN-S punkt neutralny rda zasilania jest bezporednio
poczony z ziemi, a punkty ochronne odbiornikw energii elektryczne s uziemione za
pomoc przewodu ochronnego. Funkcje przewodw neutralnych i ochronnych peni
oddzielne przewody N oraz PE w caym ukadzie. Ukad sieci TN-s daje moliwo
zastosowania najskuteczniejszej metody ochrony przeciwporaeniowej. W kadym
miejscu instalacji mona zastosowa bezpieczniki rnicowo-prdowe. Metoda
stosowana do ochrony przeciwporaeniowej to samoczynne szybkie wyczenie
zasilania. W trakcie normalnej pracy ukadu prd roboczy pynie tylko przez przewd N.
Zalet tego ukadu jest to, e przewd PE na caej dugoci moe by poczony z
wieloma poczeniami uziomami i poczeniami wyrwnawczymi. || W sieciach typu TN-C
metoda stosowana do ochrony przeciwporaeniowej to samoczynne szybkie wyczenie
zasilania. W ukadach jednofazowych przez przewd PEN pynie prd roboczy, a w
ukaach trjfazowych jest naraony na obcienia bdce skutkiem asymetrii w ukadzie.
Dodatkowo w przypadku przerwania przewodu PEN wystpi niebezpieczne napicia
raenia na odbiornikach energii elektrycznej. Niebezpieczestwo wystpienia poraenia
lub uszkodzenia odbiornikw jest tym wiksze, e w przypadku takij awarii nie zadziaaj
zabezpieczenia nadmiarowo-prdowe a do momentu przekroczenia wartoci prdu ich
dziaania. || W sieciach typu TN-C-S w punkcie rodziau zaleca si stosowanie uziomu
zgodnego ze standardami. Ukad typu TN-C-S jest obecnie najczciej stosowanym
ukadem sieci zasilajcej. Dotyczy to instalacji nowobudowanych jak i modernizowanych.
Jest bezpieczniejszy ni TN-C ale posiada jego pewne wady. W sytuacjach wystpienia
przerwy PEN uziom w punkcie rozdziau nie zapewnia odpowiedniej ochrony
przeciwporaeniwej. Metoda ochorny przeciwporaeniowej to samoczynne szybkie
wyczenie zasilania. W tego typu sieci mona stosowa wyczniki rnicowo-prdowe
lecz jedynie w czci sieci, w ktrej przewd ochronny i neutralny zostay rozdzielone. TT
punkt neutralny transformatora jest uziemiony (przewd neutralny poczony z uziomem
roboczym transformatora), natomiast punkty PE odbiornikw oraz czci przewodzce
dostpne (np. metalowe obudowy urzdze) s uziemione niezalenie od sieci
energetycznej, najczciej bezporednio w miejscu zainstalowania, uziemieniem
ochronnym oddzielnie dla kadego odbiornika. Wyrnia si uziemienia indywidualne,
grupowe oraz zespoowe. System ochrony przeciwporaeniowej Uziemienie ochronne.

Narysuj przykadow konfiguracj stanowiska pomiarowego

odpornoci na szybkie stany przejciowe PN EN 61000-4-4

przy

badaniu

EUT - sprzt badany, EFT/B - szybkie stany przejciowe/wizki zaburze elektrycznych,

ukad odprzegajcy - ukad elektryczny przeznaczony do ochrony innych, nie
podlegajcych badaniu, urzdze, sprztu lub systemw przed oddziaywaniem napicia
szybkich elektrycznych stanw przejciowych (EFT) przykadanego do sprztu
badanego,
ziemia odniesienia (GRP) -paszczyzna przewodzca stosowana w
pomiarach zakce, ktrej potencja jest przyjmowany jako potencja odniesienia, ukad
sprzgajcy to Ukad elektryczny przeznaczony do przekazywania energii z jednego
obwodu do drugiego. klamra sprzgajca - element o okrelonych wymiarach i
charakterystykach do asymetrycznego sprzgania sygnau zaburzenia z badanym
obwodem, bez adnego galwanicznego poczenia z tym obwodem || Podaj model
schematy i wartoci do modelu symulujcego wyadowania ESD Human Body Model
(HBM) symuluje wyadowanie elektrostatyczne gdy na czowieku jest zgromadzony
adunek dodatni lub ujemny i dotyka on ukadu o rnicym si potencjale. R=1,5k,
L=0nH, C=100pF. Machine Model (MM) to model bazowany na najgorszym przypadku
HBM. R=0, L= 500nH, C= 200pF. Charged Device Model (CDM) symuluje dodatnie lub
ujemne wyadowanie elektrostatyczne gdy pin lub IC styka si przez przewodnik z innym
potencjaem,
R=1,
L=0nH,
C=
1

20
pF.

Rnicowo-Prdowy 1.Zestyki torw prdowych wraz z zamkiem i dwigni zaczajc

(w postaci cewki). 2.Wyzwalacz rnicowoprdowy, najczciej jest to przekanik
spolaryzowany 3.Przekadnik Ferrantiego - w postaci piercienia ferromagnetycznego,
przez ktry przechodz przewody fazowe i przewd neutralny 4.Obwd testowania
wycznika. Podczas normalnej pracy wektorowa suma prdw pyncych przez
przekadnik jest rwna zero. Std w przekadniku nie indukuje si SEM, przekanik
spolaryzowany jest zamknity a styki gwne zamknite. Jeli w chronionym obwodzie
pojawi si prd upywowy to spowoduje to, e suma prdw w przekadniku bdzie rna
od 0. W uzwojeniu wtrnym indukuje si SEM, ktra spowoduje przepyw prdu przez
cewk przekanika spolaryzowanego. Pole magnetyczne wytworzone przez cewk
kompensuje pole magnetyczne magnesu staego przekanika. Jeli prd upywu
przekroczy prg dziaania wycznika, przekanik spolaryzowany zostanie otwarty,
zwalniajc zamek i otwierajc styki gwne, a przez to odczajc zasilanie do obwodu.
Wysokoczue < 30mA rednioczue 30 <> 500mA Niskoczue > 500mA