Druk nr 2853

Warszawa, 29 stycznia 2008 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia

2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o podatku od towarów

i usług.
Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Anitę Błochowiak.

(-) Romuald Ajchler; (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Marek Balicki; (-) Anita
Błochowiak; (-) Marek Borowski; (-) Andrzej Celiński; (-) Marian Filar;
(-) Tomasz Garbowski; (-) Witold Gintowt-Dziewałtowski; (-) Henryk
Gołębiewski; (-) Tadeusz Iwiński; (-) Zdzisława Janowska; (-) Izabela
Jaruga-Nowacka; (-) Ryszard Kalisz; (-) Tomasz Kamiński; (-) Witold
Klepacz.
 Projekt

USTAWA
z dnia 2008 r.
o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług

Art.1.
W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.
535 z późn. zm.1) wprowadza się następujące zmiany:

1) po art. 43 dodaje się art. 43a w brzmieniu:

„Art. 43a
1. Zwalnia się od podatku:
1) dostawę towarów przekazanych na rzecz organizacji prowadzących
działalność użyteczną o charakterze dobroczynnym,
2) usługi świadczone na rzecz organizacji prowadzących działalność
użyteczną o charakterze dobroczynnym, z zastrzeżeniem usług, o
których mowa w ust. 3.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 dotyczy wyłącznie dostawy
towarów i świadczenia usług dokonanych na rzecz organizacji, które
spełniają następujące warunki:
1) prowadzą działalność społecznie użyteczną i nie działają w celu
osiągnięcia zysku,
2) prowadzą działalność statutową w zakresie realizacji celów
określonych w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
3) przekazane towary lub świadczone usługi przeznaczone są w
całości do realizacji zadań statutowych organizacji,
4) przekazanie towaru lub świadczenie usługi zostało
udokumentowane fakturą.
3. Zwalnia się od podatku usługi telekomunikacyjne jeżeli spełniają
następujące warunki:
1) są świadczone w ramach zorganizowanych akcji dobroczynnych o
charakterze publicznym przeprowadzonych zgodnie z ustawą z dnia
15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych,
2) cena za usługę jest wyraźnie określona i podana do publicznej
wiadomości w sposób określony przez organizatora akcji
dobroczynnej,
3) przychód z tych usług przeznaczony zostanie w całości na realizację
zadań statutowych organizacji w terminie 12 miesięcy od dnia akcji
dobroczynnej; przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.”,

1
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 113, Nr 90, poz. 756, Nr 143,
poz. 1199 i Nr 79, poz. 1484, z 2006 r. Nr 143, poz. 1028 i 1029 oraz z 2007 r. Nr 168, poz. 1187 i Nr 192,
poz.1382.
2) w art. 90 po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:

„6a. Do obrotu, o którym mowa w ust. 3 nie wlicza się obrotu

uzyskanego z tytułu świadczenia usług oraz dostawy towarów, o
której mowa w art. 43a.”.

Art. 2.

1. Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy w terminie od dnia 1 stycznia 2008 r. do

dnia wejścia w życie niniejszej ustawy uczestniczyli w akcjach dobroczynnych w ramach
których:
1) dokonali dostawy towarów oraz świadczyli usługi, o których mowa w art.43a
ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą oraz
2) złożyli deklarację podatkową, w której rozliczyli podatek od towarów usług
zgodnie z zasadami określonymi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
− mogą w terminie 90 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy dokonać
korekty podatku należnego, w bieżących deklaracjach składanych po dniu
wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 4 .
2. Podatnicy, o których mowa w art.43a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą uprawnieni są dokonania korekty, o której mowa w ust. 1 jeżeli
posiadają dokumentację potwierdzającą dostawę towarów oraz świadczenie usług w
ramach akcji dobroczynnej.
3. Podatnicy, o których mowa w art.43a ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą uprawnieni są dokonania korekty, o której mowa w ust. 1 jeżeli
w terminie 60 dni od wejścia w życie niniejszej ustawy:
1) przekażą organizacjom, o których mowa w art. 43a ustawy zmienianej w art. 1, w
brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, należności do wysokości łącznej kwoty z
tytułu podatku od towarów i usług, wynikającej z faktur wystawionych za usługi
świadczone w ramach akcji dobroczynnej,
2) dokonają przelewu różnicy kwoty, o której mowa w pkt 1 za pośrednictwem
rachunku bankowego,
3) posiadają dokumentację potwierdzającą świadczenie usług w ramach akcji
dobroczynnej.
4. Korekta, o której mowa w ust. 1:
1) nie może być wyższa niż łączna kwota podatku od towarów i usług wynikająca z
faktur wystawionych z tytułu dostawy towarów oraz świadczenia usług w ramach
akcji dobroczynnych - w przypadku o którym mowa w ust. 2,
2) nie może być wyższa niż kwota faktycznie przekazana organizacjom zgodnie z
ust. 3 pkt 1 ani przewyższać łącznej kwoty podatku od towarów i usług
wynikającej z faktur wystawionych z tytułu dostawy towarów oraz świadczenia
usług w ramach akcji dobroczynnych - w przypadku o którym mowa w ust. 3.

Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia z mocą obowiązującą
od dnia 1 stycznia 2008 r.

UZASADNIENIE
 W Polsce działa bardzo wiele organizacji o charakterze dobroczynnym, które są
organizacjami „non profit” ukierunkowanymi na pomoc np. w zakresie ochrony zdrowia,
edukacji, kultury, pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej niepełnosprawnych itp.
Organizacje te, poprzez organizowanie różnego rodzaju akcji (zbiórki pieniędzy, żywności,
zakup sprzętu medycznego czy leków itp.) nie tylko organizują pomoc dla najbardziej
potrzebujących, ale również wspomagają państwo „wyręczając” je niejako w tym zakresie.
Skuteczność działania tego rodzaju organizacji wynika m.in. z tego, że:
− mają one lepiej zidentyfikowany zakres potrzeb społecznych.
− będąc nastawione na działalność dobroczynną koncentrują się na faktycznej
pomocy przy zminimalizowaniu struktur biurokratycznych,
− opierając się na pracy wolontariuszy koszty ich działalności są zminimalizowane
w porównaniu z zakresem udzielanej pomocy.

Pomimo tak pożądanej, z punktu widzenia państwa, działalności – w obecnie

obowiązujących przepisach ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdujemy rozwiązań,
które pozwalałaby na zwolnienie z podatku od towarów i usług przekazywanych darowizn
towarów (np. żywności, ubrań, sprzętu medycznego) czy usług świadczonych przez różne
firmy na rzecz tych organizacji. Przykładowo, akcje zbiórki pieniędzy za pomocą sms-ów, na
wsparcie oddziałów zajmujących się leczeniem dzieci, zorganizowane przez Wielką Orkiestrę
Świątecznej Pomocy polegają na tym, że tylko część pieniędzy zebranych w ten sposób trafia
na te cele, bowiem zgodnie z ustawą VAT, operatorzy muszą odprowadzić 22% podatku VAT
(tj ponad 1/5 zebranej kwoty) do budżetu państwa.
Takie rozwiązania prawne nie mogą znaleźć uzasadnienia w demokratycznym
państwie prawa. Państwo nie powinno „zarabiać” na ogólnopolskich akcjach dobroczynnych.
Tym bardziej, że Konstytucja np. w art. 68 stanowi, że „władze publiczne obowiązane są do
zapewnienia opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym
oraz osobom w podeszłym wieku”. Skoro przepisy Konstytucji określają taki obowiązek dla
państwa, to obowiązek ten również powinien być wyrażany przez państwo, jako wola
wsparcia dla wszelkich akcji obywatelskich i społecznych (w tym realizowanych przez
organizacje dobroczynne), które wspomagają ochronę dobra wymienionego w przepisach
Konstytucji.
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie zmian w ustawie o podatku od towarów i usług,
zakładających zwolnienie z podatku usług świadczonych w ramach akcji dobroczynnych (lub
dokonywana dostawa towarów).
Proponuje się zwolnienie z podatku – towarów i usług przekazanych na rzecz
organizacji prowadzących działalność użyteczną o charakterze dobroczynnym, jeżeli
prowadzą one działalność społecznie użyteczną i nie działają w celu osiągnięcia zysku lub
prowadzą działalność statutową w zakresie realizacji celów określonych w art. 4 ustawy z
dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jednocześnie,
warunkiem zwolnienia jest, aby przekazane towary lub świadczone usługi przeznaczone
zostały w całości do realizacji zadań statutowych organizacji, a także by ich dostarczenie
zostało udokumentowane fakturą.
Projekt zawiera także rozwiązania w zakresie zwolnienia usług telekomunikacyjnych
(dobroczynne zbiórki pieniędzy poprzez sms-y i telefonicznie), ale zwolnienie to wymaga
spełnienia dodatkowych przesłanek (są świadczone w ramach zorganizowanych akcji
dobroczynnych, cena za usługę jest wyraźnie określona i podana do publicznej wiadomości w
sposób określony przez organizatora akcji dobroczynnej, przychód z tych usług przeznaczony
zostanie w całości na realizację zadań statutowych organizacji w terminie 12 miesięcy od dnia
akcji dobroczynnej; w tym przypadku także przepis wprowadzanego art. 43 a ust. 2 stosuje się
odpowiednio).
Istotą projektu jest także objęcie zwolnieniem wszystkich akcji, które były
zorganizowane od 1 stycznia 2008 r. W tym celu wprowadzony został przepis w art. 2. Po
wejściu w życie przepisów proponowanej ustawy, ci podatnicy podatku od towarów i usług,
którzy w terminie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy
uczestniczyli w akcjach dobroczynnych w ramach których: dokonali dostawy towarów oraz
świadczyli usługi, o których mowa w art.43a ustawy zmienianej w art. 1, oraz złożyli
deklarację podatkową, w której rozliczyli podatek od towarów usług zgodnie z zasadami
określonymi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, będą mogli – w terminie 90 dni
od dnia wejścia w życie – ustawy dokonać korekty podatku należnego, w bieżących
deklaracjach składanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, (poprzez dokonywanie
odpowiednich korekt w deklaracjach).
Chodzi o to, aby zwolnieniem objąć także te akcje, które odbyły się w okresie między
1 stycznia 2008 r. – a wejściem w życie ustawy. W przypadku tych korekt wprowadzono
szczególne ograniczenia uprawniające do skorzystania z takiej korekty, a są to np. obowiązek
udokumentowania uczestniczenia w akcji i przekazania określonych środków czy towarów na
rzecz organizacji.
Zważywszy, że projekt obejmuje zwolnienie działań podatników świadczących usługi
lub dokonujących dostawy towarów na cele o charakterze dobroczynnym i nie jest to
zwolnienie, które obejmuje czynności podatników VAT w obrocie gospodarczym (z
nastawieniem na zysk) - rozwiązania te nie naruszają zasad równej konkurencji w obrocie
pomiędzy podmiotami w Unii Europejskiej.
Projekt spowoduje określone skutki dla budżetu państwa. Są one jednak trudne do
oszacowania ze względu na brak jednoznacznych danych. Wydaje się jednak, że koszty te
będą miały znikome znaczenie w kontekście celów, jakie dzięki nim zostaną osiągnięte.
Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom w rozumieniu art. 34 ust 3
Regulaminu Sejmu RP i jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
 Warszawa, 8 lutego 2008 r.

BAS – WAEM – 250/08

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Anita Błochowiak)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r.,
Nr 23, poz. 398 ze zmianami.) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy

W projekcie ustawy przewiduje się zwolnienie od podatku od towarów i
usług – na warunkach wskazanych w projekcie – dostawy towarów i
świadczenie usług na rzecz organizacji prowadzących działalność
użyteczną o charakterze dobroczynnym. Projekt przewiduje, że podatnicy
podatku od towarów i usług, którzy w terminie od dnia 1 stycznia 2008 r.
do dnia wejścia w życie ustawy uczestniczyli w akcjach dobroczynnych w
ramach których dokonali czynności określonych w art. 2 ustawy, mogą
dokonać korekty podatku należnego, na warunkach przewidzianych w
ustawie.
Ustawa ma wejść życie w terminie 14 dni od dania ogłoszenia z mocą
obowiązującą od dnia 1 stycznia 2008 r.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Prawo Unii Europejskiej w materii objętej projektem obejmuje dyrektywę
2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego
systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z dnia 11.12.
2006 r., s. 1).
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
wspólnotowego
Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie zwolnień od podatku VAT dla
określonych czynności. Podatek VAT należy do kategorii podatków
harmonizowanych w Unii Europejskiej na podstawie art. 93 Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Przepisy wydane na podstawie
tego artykułu, w tym zwłaszcza dyrektywa 2006/112/WE określają
warunki zwolnień od tego podatku (tytuł IX dyrektywy, artykuły 131 –
136), które mogą być stosowane przez państwa członkowskie. Zawarte w
projekcie zwolnienia od podatku VAT nie są przewidziane w dyrektywie.
Przepisy krajowe określające zwolnienia od podatku VAT muszą być
zgodne z postanowieniami dyrektywy, a co za tym idzie muszą być
przewidziane w samej dyrektywie. Zwolnień od podatku VAT, jako
wyjątku od ogólnej zasady opodatkowania dostawy towarów i
świadczenia usług, nie można interpretować rozszerzająco. W tym stanie
rzeczy należy stwierdzić, że zwolnienia od podatku VAT przewidziane w
projekcie ustawy nie spełniają warunków określonych w dyrektywie
2006/112/WE.

4. Konkluzje
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług jest
sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego, z wykorzystaniem opinii prof.

dr hab. Henryka Dzwonkowskiego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski

Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, podatki

2
 Warszawa, 8 lutego 2008 r.

BAS – WAEM – 251/08

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczpospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Anita Błochowiak)
jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej

W projekcie ustawy przewiduje się zwolnienie od podatku od towarów i usług –

na warunkach wskazanych w projekcie – dostawy towarów i świadczenie usług
na rzecz organizacji prowadzących działalność użyteczną o charakterze
dobroczynnym. Projekt przewiduje, że podatnicy podatku od towarów i usług,
którzy w terminie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia wejścia w życie ustawy
uczestniczyli w akcjach dobroczynnych w ramach których dokonali czynności
określonych w art. 2 ustawy, mogą dokonać korekty podatku należnego, na
warunkach przewidzianych w ustawie.
Ustawa ma wejść życie w terminie 14 dni od dania ogłoszenia z mocą
obowiązującą od dnia 1 stycznia 2008 r.

Projekt ustawy jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej i nie jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego z wykorzystaniem opinii prof. dra hab.

Henryka Dzwonkowskiego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski
Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, podatki