Romantyzm +Powieść poetycka– gatunek literacki powstały w romantyźmie, należący do gatunków 

synkretycznych, łączący w sobie elementy dramatu, epiki i liryki. Pisana jest 
wierszem, występuje w niej narrator. Charakterystyczna dla niej jest 
+werteryzm­ bohater nadwrażliwy, nieszczęśliwie zakochany, ukojenie znajduje w bliskości natury, 
fragmentaryczność fabuły i achronologiczność, służące budowie tajemniczego 
rozczarowanie światem i jego bezdusznością prowadzi go do samobójstwa.
nastroju. W wielu przypadkach akcja powieści dzieje się w średniowieczu, 
+wert szmelc­ powszechne uczucie młodych, oznacza ból świata, przyjmowanie na siebie i 
często na tle motywów orientalnych. Typowym bohaterem jest indywidualista 
odczuwanie cierpień całej ludzkości, rozgoryczenie, zwątpienie w dawne wartości. targany sprzecznymi namiętnościami.
+walenrodyzm­ odmiana polska stworzona przez Mickiewicza, polega na takim typie walki o  +Powieść epistolarna­ powieść skonstruowana w formie listów (niekiedy przeplatających się z 
słuszną ideę, który wymaga postępowania nieetycznego. fragmentami pamiętnika), wymienianych między sobą przez bohaterów.
+irracjonalizm­ poznawanie świata drogą uczucia, wiary, wizji i intuicji +Dramat romantyczny­ Kompozycja dramatu romantycznego była luźna, poszczególne epizody 
+profetyzm­ dar przepowiadania przyszłości, jasnowidzenia cechowała duża niezależność, utwór nie podlegał typowym zasadom 
+mistycyzm­ wiara w możliwości  kontaktu z bóstwem poprzez widzenie, wizje, sen. Wiara w to, że  poetyki klasycystycznej, jak zasada trzech jedności czy zasada pięciu 
każda  rzecz ma inną, niewidzialną, niepoznawalną stronę. aktów, sceny monumentalne przeplatały się z kameralnymi i lirycznymi, 
+historyzm­ zainteresowanie historią , zwłaszcza średniowieczem, czerpanie z niej tematu i  toteż kwalifikuje się go do gatunku mieszanego. Typowe dla dramatu 
inspiracji. romantycznego było łączenie uważanych przez klasyków za wykluczające 
+indywidualizm­ cecha romantyków, poczucie wyjątkowości, odrębności, jednostkowości i  się kategorii estetycznych ­patosu i groteski, realizmu i fantastyki, 
wyobcowania z tłumu. komizmu i tragizmu. Łączono także wszelkiego rodzaju przeciwstawne 
+orientalizm­ nawiązanie w utworach i sztuce do kultury orientalnej (krajów arabskich) konwencje stylistyczne i gatunkowe oraz techniki dramaturgiczne. Tego 
+mesjanizm­ wiara w posłannictwo, w misję do spełniania wobec całego narodu lub społeczeństwa,  rodzaju synkretyzm i niedostosowanie kompozycji do wymogów 
przypisywana jednostkom lub całemu narodowi (w odniesieniu do spełnienia misji  technicznych widowiska teatralnego sprawiło, że dramaty romantyczne 
wobec świata). miały charakter niesceniczny.
+prometeizm– postawa etyczna, dla której ideałem moralnym jest dobrowolne podporządkowanie  Sarmatyzm– barokowa formacja kulturowa dominująca w Rzeczpospolitej od końca XVI do drugiej 
działań jednostki dobru większych grup społecznych lub nawet całej ludzkości.  połowy XVIII wieku. Opierała się na micie, jakoby szlachta polska miała pochodzić od Sarmatów– 
Nawiązuje do mitycznej postaci Prometeusza. Oznacza także bunt przeciwko boskim starożytnego ludu zamieszkującego początkowo między Dolną Wołgą a Donem. Po Sarmatach 
wyrokom i siłom natury oraz cierpienie własne w imię szczęścia ogółu. szlachta miała odziedziczyć umiłowanie wolności, gościnność, dobroduszność, męstwo oraz 
+fantastyka­ typ kreacji literackiej, w którym w świat przedstawiony są wprowadzone postacie i  odwagę.
zdarzenie nadnaturalne, nieistniejące w rzeczywistości. Odwołuje się ona do dawnych 
tradycji, opowieści ludowych, legend, baśni, mitów, wyobrażeń religijnych. Grób Agamemnona­ porównanie Grecji z Polską
+prowidencjalizm­ pogląd, według którego Bog ma wobec świata oraz człowieka jakiś określony 
cel. Rewolucja burzy Boski porządek świata, więc nie może się udać. Skoro  Antyk Polska Sens
Bóg jest dobrem to rewolucja jest złem.
+Ballada– wierszowana opowieść, łącząca w sobie cechy liryki, epiki i dramatu, której tematem są  Termopile­ bitwa powstanie Kontrast braku bohaterstwa oraz 
niezwykłe wydarzenia. Jest gatunkiem synkretycznym.  jednomyślności Polaków potrzebnej do 
Cechy ballad romantycznych: zwycięstwa z Bohaterstwem i 
jednomyślnością Greków.
• ludowość (obecność ludu – mieszkańców wsi, symbolika ludowa),
• obecność postaci fantastycznych (nimf, rusałek, duchów), Cheronea ­miejsce  powstanie Porównanie przegranego powstania do 
• przysłowia ludowe, złote myśli, które kształtują moralnie ludzi, klęski grecji miejsca przegranej Grecji.
• przyroda jako żywy bohater, Spartanie „kraj smutny Ilotów” Spartanie walczyli o wolność, choć było ich 
• język stylizowany na język ludowy (elementy mowy potocznej i gwary), tylko 300, a Polacy pod zaborami nie umieli 
• cały tekst ma charakter zwykłej, ludowej opowieści, dobrze zorganizować powstania.
• autor (utożsamiony z narratorem) solidaryzuje się z ludem (mieszkańcy wsi),
Spartanie „smutne pół rycerzy żywych” Aluzja do niejednomyślności polaków w 
• synkretyzm rodzajowy – utwór łączy w sobie elementy epiki, liryki i dramatu czasie listopadowego
 300 „Wiele was było” Kontrast pomiędzy 300 zwycięskimi  ­tragedia dziecka (ślepota i wariactwo Orcia)
Spartanami a przegranym całym narodem  ­szaleństwo Żony z powodu straty Męża, w wyniku czego zmarła
Polskim.
O rewolucji bo:
­hrabia Henryk walczy o prawa swojej grupy społecznej
„Nagi trup  Szlachecki kontusz Kontrast pomiędzy kultura sarmacką a  ­prowidencjalizm
Leonidasa” poświęceniem Leonidasa. ­Pankracy walczy o racje ludu
Żona Heraklesa „Dejaniry paląca koszula” Alegoria do sarmatów niszczących i  ­rewolucja nie może się udać
dzielących naród Polski. ­cala druga część Nie­Boskiej Komedii (po przemiania Męża  w Hrabie Henryka)
 
POSTACIE
+autor wstydzi się swoich rodaków
+potępienie szlachty
Pan Tadeusz:
+czerep rubaszny­szlachta, dusza anielska­ wszyscy niżej urodzeni (potepienie podzialu na 
Asesor­ był właścicielem charta Sokola i antagonistą Rejtana. Kiedyś żył bardzo dostatnio, jednak 
szlachtę i innych
roztrwonił swój majątek. W celu odzyskania utraconego mienia zaangażował się w służbę na rzecz 
+nawołuje do odrodzenia Polski
państwa. Jest wielkim miłośnikiem myślistwa i polowań. Daje się również poznać jako konkurent 
Hrabiego w zalotach do Telimeny.
Interpretacja słów Wysockiego (Scena VII ­ III części "Dziadów"):
Bolesta Rejent­ jest właścicielem szybkiego psa Kusego i niezawodnej strzelby Sagalasówki, 
"Nasz naród jak lawa/Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa/Lecz wewnętrznego ognia 
odwieczny konkurent Asesora na polowaniach. Charakteryzuje się dość żywą gestykulacją pod czas 
sto lat nie wyziębi/Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi..." rozmowy, dlatego zyskał sobie przydomek "Kaznodzieji" Kiedyś pracował jako adwokat.
Poeta ukazuje zarówno "zimną i twardą skorupę" naszego społeczeństwa. To wszyscy, ci którzy  Brzechalski Protazy Baltazar zwany Woźnym­ wiekowy sługa Sopliców co objawia się zażyłymi 
służą carowi, przyjmują ugodowe, kosmopolityczne postawy. Tacy są uczestnicy balu u Senatora  stosunkami z Sędzią. Wiąże się z tym również fakt, że nie żywi nazbyt przyjaznych uczuć do rodu 
(Nowosilcowa). To również zdrajcy narodu: Doktor i Pelikan. Polscy patrioci podobni są do  Horeszków. Pod jego opieką znajdował się słucki pas Sędziego. Jak swój atrybut traktował 
"wewnętrznego ognia". To ludzie odważni, radykalnie myślący, ponad życie kochający zniewoloną  trybunalską wokandę, gdzie miał spisane wszystkie sprawy, w których brał udział w roli woźnego.
ojczyznę. To powstańcy, działacze tajnych organizacji, przebywający w carskich więzieniach.
Dąbrowski Jan Henryk­ jest to postać autentyczna. Był generałem i twórcą legendarnych legionów 
polsko­włoskich. Dowodził wojskami polskimi, które walczyły razem z napoleońskimi. Pojawia się 
Ocena powstanie w „Kordianie” relacjach Bernardyna, jest też zaproszony ­ jako gość honorowy ­ na wesele Tadeusza i Zosi.
­potępienie przywódców powstania (diabły tworzące przywódców w piekle)
­ukazanie samotności głównego bohatera w dążeniu do celu (bezsensowna śmierć Kordiana) Horeszko Hrabia­ jak pisze poeta, nie łączyło go za wiele z Horeszkami, był jedynie, jak mawiał 
­ukazanie sporów i podziałów w społeczeństwie polskim­ niejednomyślność Gerwazy, "...krewnym Stolnika po matce Lowczynie, która się rodzi z drugiej córki Kasztelana, 
który był, jak wiadomo, wujem mego Pana...", Był miłośnikiem francuszczyzny i początkującym 
„Polska Winkerjedem narodów” malarzem. Postrzegany był jako dziwak, który walczył o ruiny z Sędzią.
Hasło „Polska winkerjedem narodów” zostało wypowiedziane przez tytułowego bohatera­ Kordiana 
na szczycie góry Mont Blanc. Oznacza to poświęcenie  Polski poprzez powstanie listopadowe a tym  Horeszko Stolnik­ ojciec Ewy będącej wybrankom Jacka Soplicy, jednak Stolnik, nakazał podać 
samym  zwrócenie na siebie uwagi  Rosji i umożliwienie innym narodom rozpoczęcia zrywów  Jackowi czarną polewkę , która jest symbolem odmowy. Podczas bitwy zamkowej z moskiewskimi 
niepodległościowych (inna forma mesjanizmu). Różni się od mesjanizmu tym , że jest to historyczny 
żołnierzami, zabity został przez Jacka Soplicę jednym strzałem.
a nie metafizyczny rodzaj poświęcenia ( nie ma porównania do Chrystusa).
Horeszkówna Ewa­miłość Jacka Soplicy, o której rękę starał się u jej ojca ­ Stolnika, lecz ten podał 
Nie­Boska Komedia­ dramat rodzinny i o rewolucji. mu czarną polewkę. Ostatecznie została żoną Wojewody.
Rodzinny bo:
­rozpada się rodzina Hreczecha Wojski­ jak pisze poeta: "...daleki krewny pański i przyjaciel domu..." Soplicowego. 
­od tragedii rodzinnej się zaczyna Kiedy sędzia był nieobecny, to właśnie jego zadaniem było przyjmowanie i zabawianie gości. 
Organizował biesiady i polowania, także na muchy, które dzielił na "zwykłe" i "szlachciców".  Wilczek­ był hrabią a także posłem do króla Sobieskiego z Austrii przed walkami wiedeńskimi. 
Podczas polowań popisywał się wirtuozerska grą na rogu. Oczywiście postać ta pojawia się również w opowieści Wojskiego
Jankiel­ był to Żyd, który dzierżawił dwie karczmy w Soplicowie. Przepięknie grał na swych 
Dziady cz.III:
starych cymbałach ­ sławny jest jego koncert na weselu. Jako patriota uczestniczył również w  Konrad­ człowiek o wyjątkowej wrażliwości i bogatym życiu wewnętrznym. Przeczuwa istnienie 
zjeździe dobrzyńskim. świata metafizycznego i pragnie go poznać. Poeta przeżywa stany uniesień, wówczas improwizuje, o 
czym wspomina się w scenie więziennej. Jest gorącym czcicielem Marii Panny (co uratuje go przed 
Rębajło Gerwazy­ jest szlachcicem, ale pełni od lat funkcję służącego u Horeszków. W książce 
ostatecznym potępieniem). Jego podstawowa cecha ujawnia się już w Małej Improwizacji ­ jest nią 
pojawia się również pod przezwiskami: Pólkozic ( taki ma herb ), Szczerbiec (blizny na łysej  pycha, której symbolem staje się kruk. Pełnia osobowości Konrada zostanie jednak odkryta w 
głowie ), Mopanku ­ tak bowiem zwracał ku ludziom. Sam jednak zwał siebie Klucznikiem. Brał  Wielkiej Improwizacji. Tu bohater pokazuje kilka swoich twarzy. Jest poetą romantycznym, 
udział w starciach, kiedy zginął Horeszka od kuli Jacka. Poprzysiągł, że zemści się na mordercy  kreatorem ­ tworzy prawdziwą, żywą poezję, a jego akt twórczy jest taki sam, jak akt boski. Jest 
wieszczem narodowym­ przewodnikiem. Kocha naród, w pełni się z nim utożsamia, pragnie 
swego Pana i, że nigdy nie wybaczy tego czynu Soplicom. Jak zwykł mówić: "dziedzictwie 
ofiarować mu wolność i nieśmiertelność, ale za cenę absolutnego podporządkowania. Konrad chce 
Horeszków\". władzy tyrańskiej. Jako niepospolita, równa Bogu istota, pragnie rządzić duszami i uczuciami 
Soplica Sędzia­ jest bratem Jacka Soplicy oraz stryjem Tadeusza. Prawowity właściciel  poddanych i dlatego poniesie klęskę. Postać ta nosi znamiona bohatera bajronicznego: zbuntowany, 
niezależny, ma poczucie wyższości i wyjątkowości, niepokorny, woli zginąć, niż się komukolwiek 
soplicowskiego dworu. Jest to człowiek starej daty, gloryfikuje dawną etykietę, którą nabył podczas  podporządkować. Jego cechą jest także prometejski bunt przeciw układom panującym w świecie. W 
służby w wojewodzim dworze. Jest jedną ze stron w procesie o Zamek, o który walczy z Hrabią. imię miłości do narodu jest gotów wystąpić nawet przeciw Bogu, porywa się na bluźnierstwa i jest 
niedaleki od potępienia.
Soplica Jacek­ jako młody szlachcic cieszył się dużym uznaniem i poparciem szlachty, nawet 
Ksiądz Piotr­ bernardyn, odważny, patriota, odwiedza więźniów, podnosi ich na duchu, pociesza. 
przezywano go w związku z tym Wojewodą (a także Wasalem). Starał się o rękę córki Stolnika  Także niepospolita osobowość, ale w odróżnieniu od Konrada, najważniejszą cechą duchownego jest 
Horeszki, jednak jego kandydatura została odrzucona. W wyniku tego, w porywie gwałtowności,  pokora. Dzięki niej ma moc egzorcysty, potrafi zwyciężać złe duchy. Opiera się ich pokusom, 
zastrzelił Horeszkę w trakcie najazdu Rosjan na zamek. Swoją winę pragnął odkupić jako zakonnik.  wydobywa od nich cenne informacje o Rollisonie. Pomaga Konradowi podnieść się z upadku, jest 
tak szlachetny, że bierze na siebie grzech jego bluźnierstw i dzięki temu “wnosi pokój w dom 
Walczył na wojnach, pełnił funkcję kuriera wojennego, co było bardzo niebezpiecznym zajęciem. 
pychy”. Pokora pozwala także Księdzu Piotrowi poznać przyszłe losy narodu, o co daremnie prosił 
Jest ojcem Tadeusza i nawet po swojej ucieczce z kraju, wciąż dba o jego wykształcenie. Konrad. Zakonnik umie jednak być odważny, nieustraszony i otwarcie przeciwstawić się tyrańskiej 
Soplica Tadeusz­ potomek Jacka Soplicy, który wychowywany jest przez dziadka. Nazwano go po  władzy, co widać w scenie przed balem u Nowosilcowa. Ujawnia się przy tym jego zdolność 
przewidywania przyszłości (przepowiada śmierć zausznikom senatora, mówi matce Rollisona, że jej 
Tadeuszu Kościuszce. Od lat młodzieńczych mieszka w Wilnie gdzie pobiera nauki i kształci się.  syn żyje). Jego odwaga, przenikliwość i stanowczość sprawiają, że Nowosilcow pozwala mu na 
Kiedy powraca do Soplicowa, ma już dwadzieścia lat. Późniejszy mąż Zosi. Po swoim ślubie  widzenie się z Rollisonem i puszcza wolno. W ostatniej scenie I aktu Ksiądz Piotr udziela 
postanowili wspólnie uwłaszczyć podlegających im chłopów. Konradowi ostatnich wskazówek, co do jego przyszłej roli, a co najważniejsze, przepowiada mu 
wolność.
Telimena­ jest, zwolenniczką obcych trendów. Długi czas przebywała w Petersburgu, dlatego też 
Senator– okrutnik, który pragnie odzyskać przychylność cara. Śledztwo prowadzi według 
jest osobą zorientowaną w świecie Wszyscy uważają ją za siostrę Sędziego. Ma się opiekować Zosią  własnych praw, często wykorzystując je do własnych interesów. Słynie z organizowania balów. Lubi 
­ ale wynika z tego małe nieporozumienia, ponieważ kiedy Tadeusz wraca to właśnie ją bierze za  otaczać się pięknymi kobietami. Pijak, który roztrwonił majątek. Człowiek bez serca, kat i tyran.
Zosię. Zafascynowana tym młodzieńcem próbowała konkurować z Zosią o jego względy. Później jej  Żegota– nowy więzień, nie wie, dlaczego został aresztowany. Sądzi, że zebrani w celi zostaną 
wybrankiem był Hrabia, ale ostatecznie zdecydowała się na Rejtana. Była wielką miłośniczką  uwolnieni, skoro nie udowodniono im żadnej winy.
Adolf– więzień, prawdopodobnie odzyskał wolność. Opowiada historię Cichowskiego w Salonie 
sztuki.
Warszawskim.
Zosia­ pochodziła z rodu Horeszków, prawowitą opiekę sprawował nad nią Jacek Soplica, ale pod  Tomasz– jeden z pierwszych aresztowanych Polaków, przebywa najdłużej w więzieniu i zna 
jego nieobecność zajmowała się nią Telimena. Ostatecznie została zaślubiona Tadeuszowi. wszystkich. Pragnie poświęcić się dla dobra sprawy i przyjaciół, biorąc na siebie winę, aby 
umożliwić uwolnienie tych, którzy mają rodziny.
Jan Sobolewski– więzień, który podczas spotkania wigilijnego w celi Konrada opowiada o  jednak prawdę o Konradzie – dowiadują się, że nie jest tym za kogo się wcześniej podawał. W 
wywożeniu uczniów. rzeczywistości zabił podczas krucjaty słynnego Wallenroda i podszył się pod niego by zdobyć 
Cichowski– młody Polak, który wkrótce po ślubie zaginął. Przez wiele lat był torturowany i  władzę w Zakonie. Zostaje wydany na niego wyrok. Konrad woli jednak popełnić samobójstwo 
przesłuchiwany. Odzyskał wolność, lecz stał się innym człowiekiem: zastraszonym, milczącym i  wypijając truciznę. Konrad Wallenrod to typowy bohater bajroniczny, który dla dobra ojczyzny 
nieufnym. poświęcił własne szczęście – miłość do swojej żony Aldony.
Jan Rollison– uczeń gimnazjum, aresztowany jako uczestnik spisku. Załamał się psychicznie pod  Aldona­ Historii życia Aldony dowiadujemy się głównie z opowieści wajdeloty. Była ona 
wpływem tortur, lecz nie wydał przyjaciół. Kilka razy próbuje popełnić samobójstwo. najmłodszą córką księcia litewskiego Kiejstuta! Miła dwie starsze siostry. Była piękna, młoda, 
Jakub, Ksiądz Lwowicz, Frejend, Feliks Kółakowski, Suzin, Jankowski– więźniowie,  wiodła szczęśliwy pozbawiony trosk żywot na zamku nieopodal Kowna. Gdy poznaje Waltera Alfa 
uczestniczący w spotkaniu w celi Konrada. (Konrada Wallenroda) jest zafascynowana jego opowieściami o niemieckich zamkach, pełnych 
przepychu miastach i kościołach oraz o wszechmocnym Bogu, którego do tej pory nie znała. Walter 
Konrad Wallenrod: uczy ją wiary chrześcijańskiej, modlitw, wręcza jej medalik z NMP. Dziewczyna spotyka się z 
ukochanym w zasadzonym przez niego w dolinie ogrodzie. Wychodzi za mąż za Waltera. Ich 
Konrad Wallenrod­ Konrada Wallenroda poznajemy jako silnego, dojrzałego mężczyznę, który  szczęście jednak szybko kończy się wraz z najazdami Krzyżaków na Litwie. Gdy Walter Alf 
właśnie zostaje obrany wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego. O jego zwycięstwie zadecydowały  wyjeżdża by pod fałszywym imieniem Konrad Wallenrod dokonać zemsty na Zakonie, Aldona 
rzekome zasługi w walce przeciwko poganom na krucjatach w Ziemi Świętej, w walce przeciwko  postanawia wieść samotny żywot do końca swych dni. Próbowała wstąpić do klasztoru lecz nie była 
Maurom w Hiszpanii jak również sukcesy na turniejach rycerskich. Dowiadujemy się, że Wallenrod  w stanie złożyć ślubów Bogu gdyż kochała już kogoś innego ponad wszystko (Waltera). Próbowała 
jest skromny, nie interesują go dobra materialne, sława i pochlebstwa. Stroni on od udziału w  pracować u sióstr zakonnych jako służka. Ostatecznie jednak nie mogąc znieść cierpienia i żalu po 
ucztach i biesiadach. Na słowa „ojczyzna, powinność, Litwa, kochanka, krucjata” doznaje  ukochanym nakazała się zamurować w narożnej wieży nieopodal Marienburgu w nadziei, że jeszcze 
niezwykłego wzruszenia, popada w zamyślenie z którego jest w stanie wyciągnąć go tylko Halban.  kiedyś spotka albo usłyszy o ukochanym. W rzeczy samej udaje się jej kilka razy porozmawiać z 
Mimo stosunkowo młodego wieku Konrad posiada już siwe włosy i zmarszczki, które świadczą o  Konradem. Ostatecznie wraz z nim popełnia samobójstwo wydając przeraźliwy jęk.
trudnych doświadczeniach życiowych. Główną wadą Konrada jest nadużywanie alkoholu w  Halban­  Pieśniarz, wajdelota, Litwin, wzięty do niewoli przez Krzyżaków, służy im jako tłumacz 
samotności co powoduje, że śpiewa on smutne pieśni w obcym języku. Konrad często prowadzi  wojskowy. Jest główną osobą, która przyczyniła się do sukcesu zemsty Konrada. To on wpoił w 
potajemne, nocne rozmowy z pustelnicą z narożnej wieży. Okazuje się być mistrzem innym niż  Waltera   Alfa   patriotyzm,   nauczył   go   ojczystej   mowy   i   pisma.   Halban   jest   nieodłącznym 
spodziewali się tego Krzyżacy: wstrzymuje wypowiedzenie wojny przeciwko Litwie, wprowadza  towarzyszem Konrada, zastępuje mu niemal ojca. Przebywa z nim w Mareinburgu, na bitwach i na 
jedynie surowe przepisy. (posty, pokutę, wyzbywanie się dóbr materialnych). Od czasu wyboru na  dworze   Kiejstuta.   Ma   niesamowity   wpływ   na   mężczyznę:   jednym   chłodnym,   przenikliwym 
wielkiego mistrza w Konradzie mieszają się uczucia: szczęścia i smutku, gniewu i triumfu. Konrad z  spojrzeniem jest w stanie uspokoić wzburzonego Konrada. To on pod przebraniem wykonuje pieśń 
jednej strony cieszy się z odniesionych sukcesów z drugiej wie, że nie są one jego ostatecznym  wajdeloty podczas uczty w Zakonie. Jest ona bezpośrednią  przyczyną dokonania przez Konrada 
celem. Jak się dowiadujemy z rozwoju akcji jego nadrzędnym celem jest zemsta na wrogu –  zemsty. Ostatecznie odmawia Konradowi wypicia trucizny. Zamiast samobójstwa woli on powrócić 
pokonanie podstępem Zakonu Krzyżackiego.  na Litwę by tam sławić w pieśniach czyny Waltera Alfa.
Z opowieści wajdeloty dowiadujemy się o przeszłości Konrada. Jest tak naprawdę Litwinem, urodził  Książę Kiejstut­ Książę litewski, ojciec Aldony, zięć Waltera Alfa.
się w drewnianym litewskim miasteczku, które zostało spalone podczas najazdu Krzyżowców. Jako 
Książę Witold­  Książę litewski, który po przegraniu z Jagiełłą zmagań o polski tron zawiera z 
dziecko został wzięta do niewoli niemieckiej, jego rodzice zaś najprawdopodobniej zostali 
Zakonem przymierze przeciwko własnemu narodowi (Litwie). Pod wpływem najprawdopodobniej 
zamordowani. Od tamtej pory czuje wstręt i nienawiść do Zakonu, chce się zemścić za te 
wyrzutów   sumienia   jakie   pojawiły   się   po   wysłuchaniu   przez   niego   pieśni   wajdeloty   zdradza 
wydarzenia. Wychował się na dworze mistrza Winrycha, został przez niego ochrzczony niemieckim 
Krzyżaków i staje się główną osobą po Konradzie, która przyczyniła się do zwycięstwa Litwy.
imieniem Walter Alf, w duszy zachował jednak przywiązanie do ojczyzny. Patriotyzmu nauczył go 
Almanzor­  Król   muzułmański,   wódz   Maurów,   który   używa   podstępu   w   walce   z   Hiszpanami. 
Halban – litewski pieśniarz, niewolnik będący tłumaczem wojskowym w służbie Zakonu. 
Mickiewicz   wspomina   jego   historię   w   Balladzie   Alpuhara   śpiewanej   przez   Konrada   podczas 
Podczas pierwszej bitwy Zakonu z Litwinami w której uczestniczył wraz z Halbanem przeszedł na 
biesiady.
stronę litewską. W ten sposób trafił na dwór księcia Kiejstuta gdzie poślubił jego córkę Aldonę. 
 
Wkrótce jednak zdaje sobie sprawę z faktu, ze nie jest w stanie dzielić z żoną rodzinnego szczęścia 
Kordian:
podczas gdy Litwa jest nękana ciągłymi najazdami wroga. Postanawia podjąć potajemną walkę z 
Kordian­ Bohatera dramatu Juliusza Słowackiego poznajemy przez wycinki jego biografii. Kordian 
Zakonem. W dokonaniu zemsty ciągle dopomaga mu Halban. 
Konrad ostatecznie odnosi sukces i dokonuje planowanego odwetu. Tak prowadzi krucjatę  zostaje ukazany najpierw jako piętnastoletni chłopiec, przeżywający chwile zwątpienia i rozpaczy, 
przeciwko Litwie, że to Krzyżacy odnoszą straszliwą porażkę. Tajny trybunał Zakonu odkrywa  co prowadzi go do samobójstwa. Następnie widzimy bohatera po latach jako Wędrowca w Anglii, 
we Włoszech i na szczycie Mont Blanc. W podziemiach katedry Kordian zjawia się najpierw w  działania, ale pobudził w nim uczucia patriotyczne. Stary sługa był do końca ze swoim panem. 
masce jako Podchorąży, by potem już pod własnym imieniem podjąć próbę zabójstwa cara i stanąć  Zrozpaczony Grzegorz odwiedził Kordiana w więziennej celi i pożegnał go.
przez plutonem egzekucyjnym. Dwa pierwsze akty ukazują bohatera jako człowieka poszukującego  Laura– pierwsza miłość w życiu młodziutkiego Kordiana. Ponieważ była od niego starsza nie 
wartości, które nadałyby sens jego życiu. Wartości tych Kordian nie znajduje w dążeniu do  traktowała go poważnie. Towarzyszyła mu w pieszych i konnych wycieczkach i spacerach. Nie 
demokracji i równości społecznej, w miłości ani też w religii. Sens jego życiu nadaje dopiero wiara,  zwracała uwagi ani na jego uczucia, ani na wyraźne sygnały o samobójstwie, które jej dawał. 
że Polska powinna podjąć walkę o wolność ­ nie w nadziei na wygraną, ale aby wskazać drogę do  Zachwycała się jego wierszami miłosnymi. Gdy wreszcie zrozumiała, że młodzieniec może targnąć 
wolności innym narodom. Zakończenie dramatu pozostaje otwarte, nie wiemy więc, czy Kordian za  się na własne życie z jej powodu, było już za późno.
swoje zamiary zapłacił życiem. Dyskusja nad postawą głównego bohatera przypomina tę, jaka toczy  Wioletta– piękna kobieta poznana przez Kordiana we włoskiej willi. Postać ta miała uświadomić 
się wokół postaci Szekspirowskiego Hamleta. Część krytyków chce widzieć w Kordianie człowieka  tytułowemu bohaterowi dramatu, że nie ma prawdziwej miłości. Uosabiała ona wszystkie kobiety (i 
niezdecydowanego i słabego, który umie głęboko czuć i płomiennie przemawiać, lecz nie potrafi  nie tylko), dla których najwyższą wartością w życiu jest bogactwo, wygoda i zaspakajanie własnych 
przejść do praktycznego działania. W klęsce jego zamierzeń historycy literatury dostrzegali  potrzeb. Przekonana, że Kordian jest zamożnym mężczyzną zapewnia go o swojej dozgonnej i 
potępienie idei samotnego poświęcenia dla dobra innych. Zarzucano bohaterowi, że zbytnio  niepodważalnej miłości. Całkowicie zmienia swoje zdanie, gdy bohater oznajmia jej, że jest 
"filozofuje", przeżywa niepotrzebne rozterki, zamiast przejść do czynów. Podkreślano, że w życiu  bankrutem. Zrozpaczona Wioletta mówi mu wtedy: Przegrałeś moje serce razem z klejnotami! (…)
kieruje się wyłącznie uczuciami, ulega chwiejnym nastrojom, co może świadczyć o jego  Papież– ukazany został bardziej jako polityk niż Ojciec Święty. Kordian zjawił się na audiencji u 
niedojrzałości. Kordian miał być więc człowiekiem słabym i przegranym, marzycielem, który ginie  głowy Kościoła z nadzieją, że dostanie błogosławieństwo dla siebie i całego narodu polskiego. 
w zetknięciu z brutalną rzeczywistością. Dowodem na to miała być zwłaszcza scena w komnatach  Okazało się jednak, iż papież zalecał Polakom poddanie się carowi. Chociaż zawiadywał wszystkimi 
zamku królewskiego, gdzie Kordianowi, idącemu zabić cara, stają na drodze Strach i Imaginacja ­ a  katolikami, to w tej sytuacji sympatyzował z prawosławną Rosją. Jego postać dopełniał Luterek, 
więc wytwory jego własnego umysłu. Ten nurt interpretacji był popularny zwłaszcza w okresie  czyli mówiąca po łacinie papuga.
Polski Ludowej ­ pozwalał nawet na wysnucie tak daleko idących wniosków jak potępienie  Prezes– postać wzorowana na Juliana Ursynie Niemcewiczu. Starszy, siedemdziesięcio­ 
inteligencji i podnoszenie zasług klasy robotniczej. Na postać Kordiana można jednak spojrzeć  dziewięcioletni mężczyzna, miał stać na czele wielkiego spisku koronacyjnego, a okazało się, że 
inaczej. Trudno uznać go za osobę niezdolną do działania ­ to on jest przecież organizatorem spisku  miał bardzo konserwatywne i antyrewolucyjne poglądy. Człowiek ten przewidywał, iż konsekwencje 
(poznajemy to po używanym przez spiskowców haśle: "Winkelried"). Kordian rzeczywiście w życiu  dla Polski za zabicie cara mogą być jeszcze gorsze niż życie pod jego berłem. Przekonywał również, 
kieruje się uczuciami, ale nie są to bynajmniej niekontrolowane porywy serca. Jest wytrwały i  że w historii naszego kraju nigdy nie doszło do królobójstwa, a z tradycją nie należy się spierać tylko 
konsekwentny w swoim poszukiwaniu wartości. Wyczulony na fałsz i obłudę, nie godzi się na żadne  ją szanować i kultywować.
kompromisowe rozwiązania. Jest samotny ­ prawdopodobnie dlatego, że wiele wymaga od ludzi. 
Zarówno od kochanki, jak później od towarzyszy broni wymaga absolutnego zaufania i  Nie­Boska Komedia:
wierności. Czy na zakończenie Kordian faktycznie ponosi klęskę? Czy przed zabiciem cara  Mąż (Hrabia Henryk)­ Jest romantycznym poetą, który żyje w świecie własnych marzeń i 
powstrzymała go jego nadmiernie rozbudzona wyobraźnia? Scena w zamku królewskim pokazuje,  wyobraźni (dumny, piękny egoista). Tworzy ten świat, traktuje go jak rzecz realną i idealną, 
że Kordian ostatecznie pokonał przeszkody stawiane przez Strach i Imaginację, a tym, co go  najważniejszą na świecie, ważniejszą od realizmu życia codziennego i obowiązków rodzinnych. 
powstrzymuje, jest dzwon na jutrznię. Błędem Kordiana było uwikłanie się w scenariusz historii  Tylko w scenach z Orciem wydobywa się z niego głos cierpiącego człowieka, w pozostałych jest to 
przygotowany przez diabła. Poznaje jednak w ostatniej chwili swoją pomyłkę i zostaje ocalony.  głos cierpiącego poety. Jest wyobraźnią bez serca, pełen pychy i poetyzowania życia. Układanie 
Ostatecznie też spełnia się jego wielkie marzenie i Kordian osiąga swój cel (chociaż inaczej, niż sam  dramatu z własnych i cudzych cierpień prowadzi go do konfliktu z rzeczywistością, przeżywa 
to sobie wyobrażał). Jego egzekucja będzie tym właśnie wielkim czynem, który da poznać ludziom  dramatyczne rozterki. Henryk zostaje wodzem i władcą, walczy w obronie starych ideałów, po 
sens poświęcenia i ofiary i wskaże im drogę do wolności. metamorfozie walczy o interesy swojej klasy społecznej, a nie o wolność ojczyzny. Walczy do 
Grzegorz– sługa Kordiana, opiekujący się nim na dworku. Ten stary, bardzo mądry człowiek i  końca, zachowuje godność w obliczu klęski, popełnia samobójstwo, przeklina poezję, dostrzegając 
doświadczony przez życie człowiek był silnie związany z tytułowym bohaterem. W czasach  w niej źródło nieszczęść swoich bliskich oraz przyczynę własnej klęski. Przeklina uleganie złudnym 
młodości walczył u boku Napoleona w Egipcie, a także w kampanii rosyjskiej. Widząc zagubienie w ideałom romantycznym ­ miłości i sławy. Hrabia Henryk jest postacią szczególnie uderzającą, jako 
oczach Kordiana opowiedział mu trzy niezwykłe historie. Pierwsza ukazywała losy biednego Janka,  bohater romantyczny nie może przystosować się do świata, do jego praw, ideałów, hierarchii 
który trafił na dwór króla, a dzięki swojej ciężkiej pracy (szył doskonałe buty dla psów) zyskał  wartości. Próbuje znaleźć dl siebie jakiś miejsce: w krainie poezji, w rodzinie, w życiu publicznym. 
sympatię władcy i szybko awansował, aż stał się panem. Pozostałe dwie opowieści były relacjami z  Nie umie znaleźć wspólnego języka ani ze światem "starym", ani z "nowym". Czuje obrzydzenie do 
wypraw wojennych Grzegorza. Jedna opowiadała o walkach pod egipskimi piramidami, a druga o  cnót i grzechów arystokracji, jak i do demokracji.
bohaterskim czynie pana Kazimierza, który w wojnie przeciwko Baszkirom rzucił się w pojedynkę  Orcio­ Jest synem Hrabiego i jego żony Marii. W chwili chrztu zostaje obdarzonym poetyckim 
na ich przywódcę i odciął mu głowę jednym ruchem szabli. Grzegorz w ten niezwykły sposób  geniuszem. Fakt ten stanie się jego przekleństwem, ponieważ dar poetycki nie pozwoli mu przeżyć 
usiłował naprowadzić Kordiana na właściwą drogę życiową. Nie tylko zachęcił młodzieńca do 
dzieciństwa na zabawach z rówieśnikami. Orcio jest zbyt dojrzały, nadwrażliwy, słaby psychicznie,  Sarmatach szlachta miała odziedziczyć umiłowanie wolności, gościnność, dobroduszność, męstwo 
żyje na pograniczu świata duchów i świata rzeczywistego. Jest napiętnowany poezją ­ cierpi z jej  oraz odwagę.
powodu, fizycznym przejawem tego cierpienia jest jego ślepota (kojarzona była z niepospolitym   
geniuszem poetyckim ­ za ślepca uważany był Homer). Tą postacią Krasiński polemizuje z  Młode pokolenie w „Panu Tadeszu”
romantycznym spojrzeniem na dzieci i traktowaniem ich jako łącznika ze światem  Nie bez przyczyny Adam Mickiewicz podkreśla, iż opisuje świat odchodzący w przeszłość. Staremu 
nadprzyrodzonym. Krasiński w postaci Orcia koncentruje stereotypy dotyczące prawdziwego  pokoleniu szlachty przeciwstawia młode, pełne marzeń i zapału do zmian. A oto i jego 
twórcy, dziecko symbolizuje tu ideał poety. przedstawiciele. Tadeusz – bratanek Sędziego, syn Jacka Soplicy, przeciętny młody szlachcic, 
Pankracy­ Postać kontrastująca z Henrykiem. Jest demagogiem, wolnym od uniesień poetyckich.  szczery i prostoduszny. Dobrze komponuje się z soplicowskim światem, bo chociaż wykształcony 
Jest rozumem bez serca. Nie ma przodków, nie pochodzi z arystokracji. Wie, że ma do spełnienia  ma ograniczone horyzonty. Kocha przyrodę ojczystą. Po ucieczce do Księstwa Warszawskiego w 
misję. Dla innych ­ mocny, w głębi duszy ­ samotny. Jego plan twórczy istnieje wraz z nim, gdy go  roku 1811 powraca po rocznej nieobecności, ranny, z ręka na temblaku, sprawdzony w walce. 
zabraknie, zginie. Pankracy to przywódca rewolucjonistów, autor wyposażył go w cechy  Rozumie konieczność przemian społecznych, dlatego wspólnie z Zosią postanawiają uwłaszczyć 
autentycznych przywódców Wielkiej Rewolucji Francuskiej ­ Dantona i Robespierre'a. Jest silnym,  chłopów. Można powiedzieć, że został wychowany przez historię. Jest człowiekiem nowych czasów. 
konsekwentnym i upartym człowiekiem. Sądził, że może zbudować nowy ład, dlatego wzniecił  Z kolei Hrabia posiada usposobienie sentymentalno­romantyczne, rzeczy zwykłe nazywa w sposób 
rewolucję, naruszając tym samym podstawową strukturę świata ­ rewolucja to bowiem nic innego,  poetycki, ulega romantycznej konwencji. Kosmopolita, zachwyca się cudzoziemskim krajobrazem. 
jak bunt wymierzony przeciwko porządkowi społecznemu. Pankracy w pełni panuje nad  Wraz z innymi ucieka do legionów a po roku wraca z nastawieniem patriotycznym, ulega przemianie 
podburzonym tłumem, inni czują wobec niego respekt, boją się go (Leonard). Pankracy jest  pod wpływem idei wolności i równości panujących w wojsku polskim. Natomiast Zosia to 
niezależny, ma świadomość swojej wielkości i to jest powodem jego samotności. Przeżywa szereg  dygnitarska córka, córka Ewy Horeszczanki i wojewody, ale jej sposób myślenia należy do nowych 
wątpliwości, którymi z nikim się nie dzieli. Sam podejmuje ryzyko i sam chce za to odpowiadać.  czasów. Widać to w podejściu Zosi do pracy: „Pracy się nie lękam, bom młoda i zdrowa" – to nic 
Mimo iż wierzy w równość wszystkich obywateli Pankracy, sam jest wyróżniany przez tłum.  uwłaczającego godności człowieka. Jak już wspomniałam, przystaje też na decyzję Tadeusza 
Rewolucjoniści nazywają go "Wielkim Obywatelem", a Henryk mówi do niego ironicznie  dotyczącą uwłaszczenia chłopów. Reasumując, młode pokolenie w „Panu Tadeuszu" należy już do 
"obywatelu­boże". Pankracy wierzy, że cel uświęca środki, że w imię "idei wieku naszego" należy  nowych czasów. Rozumie konieczność wprowadzania zmian społecznych i jest gotowe do 
popełniać zbrodnie. Dla niego nie istnieje przeszłość, nie ogląda się wstecz. Jako człowiek o  wypełniania obowiązków żołnierskich wobec ojczyzny. Jest to pokolenie, które zmienia orientację z 
niezwykłej umysłowości niejednokrotnie przeżywa wewnętrzne rozterki. Miewa chwile załamań,  prywatnej na publiczną, solidarne w obliczu ogólnej potrzeby życia narodowego. Zdolne do 
wtedy musi upewniać się o słuszności oraz wielkości swoich racji i poczynań. Widzi również  poświęceń, gdy tego wymaga służba ojczyźnie.
nieprzeciętność swojego antagonisty ­ Hrabiego Henryka. Stara się przeciągnąć go na stronę 
rewolucji. Jego niezłomna wiara załamuje się jednak po ostatecznym zwycięstwie. Na gruzach  Tragizm i klęska Kordiana.
ginącego starego świata Pankracy przeżywa falę skruchy. Mówi o konieczności zmazania zbrodni  Do klęski tytułowego bohatera dramatu Juliusza Słowackiego przyczyniło się wiele czynników. 
przez stworzenie raju na ziemi. To jednak nie zmaże jego win. Dlatego Pankracy zostaje pokonany  Przede wszystkim fakt, iż Kordian w pojedynkę chciał oswobodzić Polskę. Utwór przekonuje o tym, 
przez Chrystusa Zbawiciela. że do tego celu konieczne jest zaangażowanie całego narodu. Osamotniony Kordian nie miał na to 
Leonard­ Drugi przywódca rewolucji. Przechrzta, pełni w obozie rewolucji funkcję kapłana ­  najmniejszych szans, przez co postrzegany był jako szaleniec, a nie bohater. Poza tym o klęsce 
ideologa: przewodniczy obrzędom, udziela "święceń zbójeckich", wyzwolony z feudalnych  zadecydowały również jego indywidualne cechy charakteru. Był on człowiekiem o słabej psychice, 
przesądów, nosi imię, którym w literaturze o czartach i czarownicach obdarza najczęściej  niedojrzałym, nadwrażliwym, ze zbyt wybujałą wyobraźnią. Kordian okazał się być również bardzo 
przewodniczącego sabatom szatana. naiwny, zwłaszcza wtedy, gdy twierdził, że zabicie cara będzie równoznaczne z oswobodzeniem 
Maria­ To matka Orcia, żona Henryka. Poznajemy ją podczas jej ślubu z Hrabią. Jest prostą,  Polski. Bohater dramatu Słowackiego nie posiadał określonego planu politycznego, nie wiedział co 
kochającą i oddaną małżonkowi kobietą. Bardzo przeżywa jego odejście z domu z dziewicą  robić dalej, gdy zrealizuje swój plan. Skupił się na poświęceniu swojego życia w ofierze za wolność 
symbolizującą poezję. Postanawia zrobić wszystko, by jej mąż kochał ich wspólnego syna.  narodu, co było zupełnie niepotrzebne. Kordian skompromitował się tak naprawdę, ponieważ nie 
Błogosławi Orcia, żeby został w przyszłości poetą, co miało zapewnić mu miłość ojca, a jej  udało mu się zrealizować swoich idei. Zamach na życie cara miał być początkiem nowej historii 
przebaczenie męża. W efekcie syn staje się poetą, co okaże się dla niego zgubne. Sama modli się o  wolnego narodu polskiego, ale przez to, że nie potrafił złamać etosu rycerskiego, nic z tego nie 
to, by również byłą poetką. Jej modlitwy zostają wysłuchane, jednak natchnienie poetyckie  wyszło. Jego hasło: Polska Winkelriedem narodów okazało się pustym frazesem, nierealną ideą. Na 
doprowadza ją do szaleństwa, a potem do śmierci. klęskę Kordiana miały również wpływ czynniki zewnętrzne. Po pierwsze bierność ludu wobec 
sprawy niepodległościowej. Po drugie „spisek polityczny oparty tylko na naiwnym programie zemsty 
Sarmatyzm – barokowa formacja kulturowa dominująca w Rzeczypospolitej od końca XVI do  na osobie cara jest według poety czynem szatana, zaś wydarzenia w Polsce w roku 1829 – splotem 
drugiej połowy XVIII wieku. Opierała się na micie, jakoby szlachtapolska miała pochodzić  intryg szatańskich, stąd wpływ wysłannika piekieł na przebieg wydarzeń,”pisze Teresa Nowacka.
od Sarmatów – starożytnego ludu zamieszkującego początkowo między Dolną Wołgą a Donem. Po 
Kordian i Konrad­ różnice i podobieństwa Scena z “Kordiana” ukazuje bohatera w momencie rozterek, wątpliwości. Kordian obserwuje 
problem Kordian Konrad otaczającą go przyrodę i znajduje w niej odbicie własnego stanu: “Posępny, tęskny, pobladły, patrzę 
na kwiatów skonanie, i zdaje mi się, że mnie wiatr rozwiewa”. Bohater uważa się za 
I etap dorosłego życia Nieszczęśliwa miłość do Laury,  Nieszczęśliwa miłość do  nieszczęśliwego. Jest w nim niepokój, niepewność, pełen jest wątpliwości: “Otom ja sam, jak 
zakończona próbą samobójczą  Maryli, zakończona próbą  drzewo zwarzone od kiści, sto we mnie żądz, sto uczuć, sto uwiędłych liści”. Jednak największym 
(strzela, ale się tylko rani) samobójczą (przebija się  problemem Kordiana jest brak celu w życiu. Jego słowa i apostrofa do Boga świadczą o desperacji, 
sztyletem, ale nie zabija) rozpaczliwym poszukiwaniu celu, sensu: “Niech grom we mnie wali! Niech w tłumie myśli, jaką 
II etap dorosłego życia Podróż po Europie w  Gustaw jako zjawa, duch,  wielką myśl zapali... Boże! Zdejm z mego serca jaskółczy niepokój, daj życiu duszę i cel duszy 
poszukiwaniu idei życiowej pustelnik, człowiek. wyprorokuj...” Kordiana pociąga wielkość, chciałby mieć ważny cel, któremu całkowicie by się 
poświęcił. Z dalszej części utworu wiemy, iż cel taki znajduje – postanawia poświęcić się dla 
Przemiana bohatera Scena na szczycie Mont Blanc­  Scena w celi Konrada­  ojczyzny: “Jedną myśl wielką roznieć, niechaj pali żarem, a stanę się tych myśli narzędziem, 
odnalezienie idei  symboliczna zmiana imienia zegarem, na twarzy ją pokażę, popchnę serca biciem, rozdzwonię wyrazami i dokończę życiem”. Nie 
winkerjedyzmu, zmiana w  pragnie on jednak sławy, o marzeniu o niej mówi: “Głupstwo... dzieciństwo marzeń.. Z myślami 
psychice bohatera takimi nie śmiałbym się wynurzać przed starców rozsądkiem”. Młodzieniec uważa się też za 
idea Winkerjedyzm­ jednostka dla  Romantyczny prometeizm­  pełnego wątpliwości, niedowiarka: “Ja nie mam wiary”. Zastanawia się nad tym, czy życie ma sens: 
dobra ogółu poświęcenie się jednostki “I rozwiązać pytanie: żyć? Alboli nie żyć?”. Czuje się bezsilny, nie umie poradzić sobie z 
mnożącymi się pytaniami: “Jam bezsilny”. Rozmyślania Kordiana przerywa wołanie Laury, kobiety, 
Płaszczyzna polemiki Scena na szczycie Mont Blanc­  Scena widzenia ks. Piotra­  w której jest nieszczęśliwie zakochany: “Z myślą smutną, i z sercem rozbitem...”. Słysząc głos 
Polska winkerjedem narodów Polska Chrystusem  narodów ukochanej młodzieniec popada w rezygnację. Miłość do Laury zniewala go, nie pozwala mu 
Próba realizacji idei Scena przed sypialnią cara­  Scena Wielkiej Improwizacji­  odnaleźć właściwego celu życia: “Ten głos rozwiewa złote zapału świtanie... Mogłem być czymś, 
pojedynek ze strachem,  pojedynek z Bogiem będę niczem...”.
imaginacją i samym sobą Drugi fragment to wypowiedz Hrabiego Henryka przed ostateczną bitwa z rewolucjonistami. W jego 
postawie zauważam przede wszystkim pychę i pogardę dla przeciwników: “Całą nienawiścią serca 
Czyny człowieka zawierają  Car ma cechy szatana, jak  Konrad porównuje Boga z  was obejmuje, wrogi”. Mąż wykazuje również silną żądzę władzy, rozporządzania innymi ludźmi: 
pierwiastek szatański doktor w szpitalu wariatów,  carem. “Jakże tu dobrze być panem, być władcą”. Nie boi się on śmierci, choć przeczuwa jej nadejście: 
zabójstwo sprzeczne z  “Znaki wieszcze zgonu mojego, pozdrawiam was szczerszym, otwartszym sercem niż kiedykolwiek 
dekalogiem wprzódy witałem obietnice wesela, ułudy, miłości”. Chce jednak by była wyjątkowa. Jest to 
związane z jego zamiłowaniem do poezji, patosu: “Panować będę – walczyć będę – żyć będę. – To 
skutek Kordian mdleje przed sypialnią  Konrad traci przytomność, nie 
moja pieśń ostatnia!”. W jego zachowaniu dostrzec możemy zamiłowanie do wielkości, sławy, bycia 
cara, zostaje aresztowany,  potrafi zrealizować swojej idei­ 
ponadprzeciętnym: “I teraz stoję tu... wodzem tych wszystkich, co wczoraj jeszcze równymi byli”. 
okazał się zbyt słaby,  gubi go pycha i brak pokory 
Mimo nadchodzącej śmierci Hrabia sprawia wrażenie szczęśliwego. Myślę, że wynika to z poczucia 
niedojrzały politycznie przed Bogiem
spełnienia misji, jaką była obrona tradycyjnych wartości, z poczucia wielkości, zaspokojenia żądzy 
Dalsze losy Kordian w szpitalu wariatów,  Ratuje go skromny ks. Piotr,  władzy.
więzieniu i przed plutonem  pokora i modlitwą Spośród cech wspólnych Kordiana i Hrabiego na pierwsze miejsce wysuwa się zamiłowanie do 
egzekucyjnym wielkości, chęć spełnienia ważnej myśli, pragnienie poświęcenia się dla idei, pragnienie bycia 
ponadprzeciętnym. Różnica polega na tym, że Kordian nie odnalazł jeszcze celu swego życia, 
podsumowanie Romantyczny indywidualizm nie sprawdził się­ obaj bohaterowie 
zniewala go młodzieńcza miłość do starszej od niego kobiety. Hrabia Henryk spełnił swą misję, do 
przegrywają, ponieważ samodzielnie nie potrafią zrealizować 
końca broniąc swych wartości. Daje mu to pewne zadowolenie, czego nie można opowiedzieć o 
postawionych sobie szczytnych idei
Kordianie, który jest nieszczęśliwy, pełen wątpliwości i niepokoju. Istotną różnicą jest również to, iż 
Kordian a  Hrabia Henryk w Kordianie nie dostrzegamy chęci sławy, władania nad innymi, ani pogardy i pychy – cech tak 
Fragmenty, które chciałabym porównać pochodzą z utworów romantycznych. Pierwszy z nich  łatwo dostrzegalnych u Hrabiego Henryka.
pochodzi z “Kordiana” Juliusza Słowackiego. Jest to monolog Kordiana, głównego bohatera. Drugi  Wiele cech różni tych dwóch bohaterów romantycznych między sobą. Być może wynika to z różnicy 
fragment, z “Nie – boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, również jest monologiem  wieku i stanu Kordiana i Męża. Ważne również, iż ich stany uczuciowe są całkiem różne. Jednak 
najważniejszej w utworze postaci – Męża. postaci te łączy typowo romantyczna cecha – pragnienie poświęcenia się dla ważnej idei.