You are on page 1of 14

W.

JZEF W KARMELU WCZORAJ I DZISIAJ


http://www.jozefologia.pl/starastrona/39Sympozjum/O.Wlodzimierz-Tochmanski-OCD.htm
O. Wodzimierz Tochmaski OCD
Aby zrozumie sens duchowoci i czci w. Jzefa w Karmelu dzisiaj, potrzeba odkry
historyczne i bogate duchowe korzenie tego naboestwa oraz obecnoci, wstawiennictwa i opieki
tego Wielkiego witego.

1. Cze w. Jzefa w Karmelu wczeniej i obecnie


Pocztki kultu w Karmelu
Utaro si znane powiedzenie Zakonu Karmelitaskiego Carmelus totus Marianus est
Karmel cay jest Maryjny. Wsplnoty zakonne Karmelu i Karmelu Terezjaskiego nigdy jednak nie
oddzielay Matki Boej od tego, ktry jest Jej dziewiczym Maonkiem i Opiekunem. w. Jzef jest
uwaany po dzi dzie nie tylko za urzdowego opiekuna (protektora) zakonu karmelitaskiego, ale
za ojca, ktry nigdy nie zawodzi.
Jak wygldaa historia kultu w. Jzefa w Karmelu i jak wyglda dzisiaj ? Posu si sowami
i faktami zanotowanymi przez mojego wspbrata historyka o. Honorata Czesawa Gila OCD, od 45
lat pracujcego nieprzerwanie przy wadowickim klasztorze w. Jzefa, ktry obok o. prof.
Benignusa Jzefa Wanata OCD opisywa histori czci w. Jzefa w Karmelu [1]. Przyznam si od razu,
e ta pikna karta historii mnie osobicie urzeka.
W Karmelu jedna z popularniejszych legend opowiadaa, e Maryja czsto miaa odwiedza z
Dziecitkiem Jezus i ze w. Jzefem pustelnikw yjcych przy rdle w. Eliasza na wzgrzach
Karmelu. W drodze powrotnej z Egiptu wita Rodzina miaa spdzi noc w grocie na zboczu
Karmelu. Oczywicie to tylko pobona legenda, cho podawana w Ziemi witej wszystkim
pielgrzymom na Grze Karmel i widoczna na freskach tamtejszej kopuy Bazyliki Matki Boej z Gry
Karmel w Hajfie[2].
Karmelici, emigrujc z Ziemi witej do Europy w XIII w., i yjc liturgi galloromask, tj.
liturgi Grobu Boego, przynie mieli wraz ze sob naboestwo nie tylko Matki Boej, swej
Patronki, ale i w. Jzefa, ywiciela i przeczystego Jej Oblubieca [3]. Znany czciciel Matki Boej
Arnold Bostiusz w 1479 r. odnotowa, e zakon ten od niepamitnych czasw czci w. Jzefa.
Nazywa go mem dziewiczym i nienaruszonym, zastpc odwiecznego Boga, ywicielem i
najtroskliwszym
ekonomem
i
mniemanym
ojcem,
umiowanym
oblubiecem
Maryi,
najwierniejszym opiekunem i wiadkiem Jej dziewictwa, za wzorem swej oblubienicy najgorliwszym
o zbawienie dusz i doskonaym w kadej cnocie [4]. Sowa te rzeczywicie wiadcz o gbokim
rozumieniu przez zakon miejsca w. Jzefa w ekonomii zbawienia[5].
Jak zawiadczaj historycy i znawcy kultury, a wrd nich Daniel Papebrock z Towarzystwa
Bollandystw, karmelici przyczynili si znacznie do rozwoju kultu w. Jzefa na Zachodzie
chrzecijastwa. Kt wicej pyta autor mg przyczyni si do czci w. Jzefa na Zachodzie,
jeli nie ci, ktrzy w Palestynie oddawali mu cze? [6].
Od niepamitnych czasw karmelici
obchodzili wito w. Jzefa i z czasem posiadali wasne oficjum o nim. W prawie wszystkich
klasztorach karmelitaskich mona byo spotka otarz ku czci w. Jzefa [7]. O ywym kulcie w.
Jzefa wiadczya karmelitaska ikonografia w iluminowanych mszaach, graduaach, antyfonarzach
i ewangeliarzach oraz malarstwo sztalugowe i tablicowe, ktre moemy podziwia choby w
najstarszym klasztorze karmelitaskim w Krakowie na ul. Karmelickiej [8].
Kult w. Jzefa u w. Teresy od Jezusa
w. Teresa od Jezusa (1515-1582), reformatorka Karmelu, doktor Kocioa, uznawana jest za
t osob, ktra w Kociele odnowia i rozpowszechnia naboestwo do w. Jzefa. Naboestwo
Teresy do w. Jzefa bdzie miao wielki wpyw na cay Koci i na cay wiat [9]. Teresa odzyskaa
nawet zdrowie za jego przyczyn (w 1542 roku) [10]. Staraa si odwdziczy w. Jzefowi jak tylko
moga. Przeya dziwn wizj (w 1561 r.) ubierania jej w szat nienobia przez Maryj i w.
Jzefa oraz stwierdzenia przez Maryj, e bardzo jest zadowolona z naboestwa Teresy do Jej
Oblubieca w. Jzefa. Dowiadczya take pewnego objawienia, w ktrym Chrystus po Komunii

w. zobowiza j do rychego zaoenia reformowanego klasztoru, ktry ma by wanie pod


wezwaniem w. Jzefa.
Pierwszym kocioem pw. w. Jzefa w Kociele katolickim by zatem dopiero pierwszy koci
naszej Reformy Terezjaskiej w Avila w Hiszpanii. Powstanie zreformowanego klasztoru w. Jzefa
zapocztkowao wielkie dzieo reformy Karmelu, ktre rwnie powierzya z zaufaniem w. Jzefowi.
Twierdzia ona wprost, e o cokolwiek prosia Pana Boga za przyczyn w. Jzefa, zawsze otrzymaa
i nie bya nigdy zawiedziona. Na wszystkie 17 swoich fundacji, z ktrych 11 nosio wezwanie w.
Jzefa, Teresa wozia zawsze figur w. Patriarchy, przechowywan dotd w Avila [11]. Nawet gdy
Teresa zostaa przeorysz w trudnym klasztorze Wcielenia, jej niechtnym, postawia na miejscu
przeoryszy obraz Matki Boej a na miejscu podprzeoryszy wizerunek w. Jzefa. Ten wizerunek
jak podaje o. prof. Roman Llamas OCD mwi jej wszystko, co zakonnice robi, tak e nazwano
go Mwicym, bowiem od takiego mwienia zosta z ustami cudownie otwartymi [12].
Teresa zapisaa na kartach swej autobiografii jake wspaniae sowa o tym, ktrego nazywaa
swoim Ojcem. A skoro jest doktorem Kocioa, pierwsz kobiet obdarzon tym tytuem w
Kociele, niech przemawia i do nas dzisiaj jeszcze raz: Obraam sobie za ordownika i patrona
chwalebnego witego Jzefa, usilnie jemu si polecajc. I poznaam jasno, e jak w tej potrzebie,
tak i w innych pilniejszych jeszcze, w ktrych chodzio o cze moj i zatracenie duszy, Ojciec ten
mj i Patron wybawi mi i wicej mi dobrego uczyni ni sama prosi umiaam (...). Innym
witym, rzec mona, da Bg ask wspomagania nas w tej lub owej potrzebie, temu za
chwalebnemu witemu, jak o tym wiem z wasnego dowiadczenia, da wadz wspomagania nas
we wszystkim[13]. Ponadto dodaje: Pragnabym wszystkich pocign do pobonej czci tego
chwalebnego witego - wiedzc z dugoletniego dowiadczenia, jak wiele dobra jest on mocen
wyjedna nam u Boga. Nigdy jeszcze nie spotkaam nikogo, kto by prawdziwie mia do niego
naboestwo i szczegln mu cze oddawa i nie osign coraz wikszych korzyci w cnocie, bo w
sposb dziwnie skuteczny wspomaga kad dusz, ktra si mu poleca. Od wielu ju lat, o ile
pamitam, co roku w dzie wita jego prosz go o jak ask i zawsze j otrzymuj, a jeli
proba moja jest w czym niewaciwa, on j zawsze sprostuje dla wikszego dobra mego (...).
Prosz tylko dla mioci Boga kadego, kto by mi nie wierzy, niech sprbuje, a z wasnego
dowiadczenia przekona si, jak dobra i poyteczna to rzecz, poleca si temu chwalebnemu
Patriarsze i go czci. Szczeglnie dusze oddane modlitwie wewntrznej, powinny go ustawicznie
wzywa z ufnoci i mioci (...). Kto nie odnalaz jeszcze mistrza, ktry by go nauczy modlitwy
wewntrznej, niech sobie tego chwalebnego witego wemie za mistrza i przewodnika, a pod
wodz jego nie zbdzi[14]. w. Teresa zanotowaa take sowa o Jzefie jako Opiekunie i Patronie
klasztoru: Pewnego dnia, po Komunii witej, Zbawiciel nakaza mi pracowa ze wszystkich moich
si nad zaoeniem tego klasztoru; da mi cakowit pewno, e ta fundacja dojdzie do skutku, i e
On sam bdzie tam bardzo wiernie czczony. Chcia, aby powiecono go witemu Jzefowi: ten
wity bdzie nas broni u jednej z bram, Nasza Pani u drugiej, a On sam, Chrystus, bdzie
porodku nas. Klasztor ten bdzie gwiazd dajc wielki blask [15]. Miejcie naboestwo do w.
Jzefa, bo On wiele moe takie przesanie zostawia swoim duchowym crkom i synom.
Od tamtego czasu w. Jzef zaj kluczowe miejsce w historii i yciu, szczeglnie duchowoci i
modlitwy, wsplnot Karmelu Terezjaskiego. Przez wieki pielgnowano gorliwie to naboestwo.
wity Jzef zosta przez w. Teres umieszczony w centrum charyzmatu karmelitaskiego razem z
Jezusem i Maryj, tak by wszyscy karmelici i karmelitanki, duchowi synowie i crki witej z Avila,
byli take jego czcicielami. w. Jzef zosta patronem wikszoci klasztorw zaoonych przez w.
Teres. Pod koniec XVIII wieku by patronem ponad 200 kociow Karmelu Terezjaskiego [16]. O.
Hieronim Gracjan od Matki Boej, ktry by bliskim wsppracownikiem w. Teresy, opisywa
fundacje karmelitw i karmelitanek bosych, ktre powstay dziki pomocy w. Jzefa [17].
w. Teresa Wielka wprowadzia uroczyste obchody jego wita w klasztorach. Ozdabiano
kocioy, zamawiano na t okoliczno bogate szaty liturgiczne, organizowano szczeglnie uroczyst
opraw liturgii. Pierwsza kapitua prowincjalna karmelitw bosych, obradujca w 1581 r. w Avili,
obraa w. Jzefa za patrona prowincji, w 1628 r. zosta gwnym patronem Kongregacji
hiszpaskiej. Konstytucje Kongregacji woskiej uznay go za Patrona zakonu (1599 i 1631). w.
Jzef by uwaany za fundatora Reformy przez wszystkich.
Liturgiczny kult w. Jzefa wszed potem do liturgii Kocioa powszechnego. Dotyczy to
szczeglnie wit Opieki w. Jzefa i Zalubin z NMP [18]. Wielkim propagatorem wita Opieki w.
Jzefa, obchodzonego pocztkowo w trzeci niedziel Wielkanocn, by o. Jan od Poczcia (16261700), hiszpaski karmelita bosy[19]. Od 1913 r. wito to obchodzono w rod II tygodnia
wielkanocnego rozcignitego wwczas na cay Koci od 60 lat przez papiea Piusa IX. Drugie
wito Zalubin NMP ze w. Jzefem obchodzone byo w zakonie od 1678 r. kadego 23 stycznia.
Oficjum do niego napisa synny Jan Gerson w 1729 r.
W XIX w. pewien francuski autor Lucot napisa, e papiee znaleli w w. Teresie Wielkiej
potnego pomocnika dla szerzenia kultu w. Jzefa. Doda przy tym, e Gerson sam uczyni duo

dla w. Jzefa, jednak Teresa uczynia tysic razy wicej sama, poprzez zakonnikw swojej
reformy i poprzez zakonnice swojego Karmelu. wity Jzef jest jej dunikiem, przede wszystkim
za jego cze na ziemi[20].
Miejcie naboestwo do w. Jzefa: On wszystko moe powie druga znana karmelitanka
bosa w. Teresa od Dziecitka Jezus z Lisieux, patronka misji i najmodszy doktor Kocioa. Mao
znany jest fakt, e to witego Jzefa prosia w. Teresa od Dziecitka Jezus 19 marca 1897 roku,
ostatniego 19 marca w jej yciu, o ask przeywania swojego nieba na czynieniu dobra na ziemi.
Czy nie zostaa wysuchana? A ywe odbicie (wizerunek) w. Jzefa mona zobaczy, jak nam to
proponuje brat Efraim, w jej ojcu Louis Martin[21].
witego Jzefa nazywano w Karmelu najlepszym Ojcem [22]. Kada rodowa Eucharystia bya
wotyw na cze w. Jzefa. Nie brakowao aktw pobonych i pokutnych na cze w. Jozefa.
Istniej wprost nadprzyrodzone nadzwyczajne dowody Jego opieki. Siostry i bracia Karmelu z
dziecic prostot i zaufaniem prosz go a po dzie dzisiejszy o wszystko, czego potrzebuj, od
rzeczy duchowych po materialne. Do niedawna jeszcze cho moe i ten zwyczaj jeszcze
gdzieniegdzie istnieje siostry klauzurowe Karmelu pisay do niego listy i liciki, a on nazywajc
to pobonym jzykiem szed zaatwi ich sprawy u samego Pana Jezusa. Pod jego wezwaniem
zakadano klasztory, wzywano jego opieki w trudnych dla zakonu czasach.
W pierwszej poowie XVII wieku ywym orodkiem kultu w. Jzefa byy Niderlandy
hiszpaskie. Stao si to m.in. pod wpywem literatury hiszpaskiej, zwaszcza dzie w. Teresy i jej
biografii. Ju w roku 1604 przy kociele Zbawiciela w Gandawie powstao bractwo w. Jzefa. Jako
pierwsi wpisali si do niego arcyksita Izabela i Albert, potem inne wane osobistoci z
Niderlandw, Francji, Woch i Niemiec. Bractwa przy klasztorach karmelitaskich przeniosy kult w.
Jzefa do szerokich warstw ludnoci. W roku 1679 orodek niderlandzki wywar znaczny wpyw na
rozwj kultu w. Jzefa w innych krajach, midzy innymi w Polsce. Przyczyni si do tego fakt, e
karmelitanki bose przybyy do Polski wanie z Niderlandw, a za 4 lata obchodzi bdziemy 400lecie tego wydarzenia.
Kult w. Jzefa w polskim Karmelu wiek XVII-XVIII
Polska ga zakonu pielgnowaa gorliwie ten kult, rozszerzajc go na wiernych wieckich.
Trudno mwi o kulcie w. Jzefa w Polsce przed XVII wiekiem. wiadczy o tym m.in. brak
kociow pod jego patronatem i niezwykle rzadkie nadawanie imienia Jzef przy chrzcie
witym[23]. W XVII wieku na rozwj kultu w sposb zasadniczy wpynli karmelici bosi, szybko
jednak sta si on kultem powszechnym. Prawdopodobnie pierwsz kaplic w Rzeczypospolitej pw.
w. Jzefa zbudowali karmelici bosi w roku 1609 w Krakowie w miejscu, gdzie sta ich pierwszy
klasztor[24]. W 1617 r. drugi klasztor krakowski tego zakonu otrzyma za patronw witych Michaa
i Jzefa. W roku nastpnym wybudowano w Poznaniu publiczn kaplic pw. w. Jzefa. Zastpi j
drewniany koci, wzniesiony w latach 1620-1621 [25]. Wedug obecnego stanu naszej wiedzy, by
to w Rzeczypospolitej pierwszy koci pod tym tytuem.
Karmelici bosi byli pionierami kultu w. Jzefa w Polsce i przyczynili si do uznania w. Jzefa
patronem Krakowa przez Stolic Apostolsk [26]. Karmelici prowadzili take sanktuaria dedykowane
w. Jzefowi. W Polsce szczegln popularnoci cieszyy si dawniej sanktuaria w Krakowie,
Poznaniu i Winiczu, gdzie znajdoway si synce cudami obrazy witego [27]. Kult w. Jzefa
propagowany przez Karmel Terezjaski w Polsce wyraa si w kazaniach, organizacji uroczystoci
w. Jzefa na najwyszym poziomie, w codziennych (potem rodowych) mszach witych
wotywnych o w. Jzefie, w drukowanych ksikach, bractwie w. Jzefa oraz poprzez wewntrzn
liturgi konwentw ze piewanymi godzinami kanonicznymi Liturgii Godzin [28]. We wszystkich
kocioach zakonu istniay otarze w. Jzefa. Najstarsze po polsku godzinki do w. Jzefa wydali
prawdopodobnie karmelici bosi w 1624 roku [29]. Po dzi dzie polski Karmel Terezjaski w obu
prowincjach w rody sprawuje Msze wite wotywne o w. Jzefie jako nawizanie do piknej
praktyki przedrozbiorowej polskiego Karmelu.
W 1628 roku kapitua prowincjalna Karmelu bosego wystosowaa memoria do synodu
prowincjalnego w Piotrkowie z prob o wprowadzenie do polskiego kalendarza liturgicznego wita
w. Jzefa (19 marca). Zgodnie z rozporzdzeniem Grzegorza XV (z 1621 r.) Synod nakaza
wprowadzi w ycie papieskie polecenie.
W klasztorach karmelitanek bosych w. Jzef by uwaany za ojca, ktry skutecznie troszczy
si o wszystkie potrzeby: materialne i duchowe. Karmelitanki krakowskie w 1655 r., dla uproszenia
sobie opieki w. Jzefa luboway, e w uroczysto w. Jzefa jedna z zakonnic bdzie poci oraz
zobowizay si te do odprawiania raz w tygodniu wotywy o w. Jzefie. Niektre siostry rwnie
luboway szerzenie kultu w. Jzefa. Taki lub zoya Suga Boa matka Teresa Marchocka, ktra
powierzya swoje powoanie do zakonu w. Jzefowi.
Innym przejawem kultu byo nadawanie kocioom klasztornym wezwa w. Jzefa (w

polskiej prowincji Ducha witego byo ich blisko 10, a kolejne 7 na tym terenie naleay do
karmelitanek bosych)[30].
Wan rol w szerzeniu kultu w. Jzefa odegray bractwa powicone w. Jzefowi, w tym
pierwsze erygowane w 1666 roku, bractwo w. Jzefa przy klasztorze lubelskim. To karmelici bosi
byli zaoycielami tych bractw w Polsce, organizatorami i formatorami wielu pokole czonkw [31].
Bractwa w. Jzefa byy zakadane rwnie przy kocioach parafialnych. Klasztor karmelitaski pw.
witych Michaa i Jzefa w Krakowie sta si najwaniejszym orodkiem kultu w. Jzefa w dawnej
stolicy pastwa. Nasilenie tego kultu przypada na okres, kiedy to pastwo byo gnbione
niszczcymi wojnami i epidemiami. W naboestwach brackich w. Jzef by ukazywany w cznoci
z yciem Chrystusa. W poowie XVII w. pojawia si praktyka tzw. septenny, czyli naboestwa
praktykowanego przez siedem kolejnych dni lub siedem rd przed uroczystoci w. Jzefa, ktra
w XVIII w. przeksztacona zostaa w nowenn [32]. Karmelici ponadto proponowali do prywatnego
uytku godzinki o w. Jzefie, wianek liliowy, czyli koronk raniec o w. Jzefie, litani,
hymny, pieni i modlitwy w kadej potrzebie [33]. W wieku XVII i XVIII polski Karmel wyda ponad 30
modlitewnikw do w. Jzefa.
U schyku XVIII i w XIX w., wraz z kasatami klasztorw po rozbiorach, upaday niestety
bractwa oraz tak bogaty w formy kult witych.
Wieki wspczesne
Kult w. Jzefa w Kociele powszechnym, jak te w zakonie karmelitaskim, odrodzi si, jak
wiemy, w drugiej poowie XIX wieku. W roku 1870 papie Pius IX ogosi w. Jzefa patronem
Kocioa. Chrzecijaskie stowarzyszenia robotnicze i rzemielnicze oraz nowe zgromadzenia
zakonne wybieray w. Jzefa na swego patrona. W odradzajcym si zakonie orodkami kultu byy
klasztory pod wezwaniem w. Jzefa, przy ktrych wznowiy dziaalno bractwa. W 1869 r.
dokonano koronacji papieskimi koronami statuy w. Jzefa w kociele karmelitw bosych w
Brukseli. Sto lat pniej, podobnego wyrnienia dostpia synna figura w. Jzefa w kociele w.
Jzefa u karmelitanek bosych w Avili (1963).
W XX w. wanym wiatowym orodkiem kultu w. Jzefa sta si klasztor karmelitw bosych
w Valladolid w Hiszpanii. W 1915 r. powstao tam bractwo w. Jzefa, a po II wojnie w. Hiszpaski
Orodek Bada Jzefologicznych z bogat specjalistyczn bibliotek i czasopismami procznikiem
Estudios Josefinos i miesicznikiem Mensajero de San Jos. Tam te w 1953 r. powstaa
Sociedad Ibero-Americana de Josefologia [34].
Na ziemiach polskich nastpowao oywienie bractw, np. erygowano bractwa przy dawnym
eremie w Czernej w marcu 1906 r. czy w latach 30-tych XX w. w Lublinie [35] i we Lwowie. Dla
laikatu powstay czasopisma Gos Karmelu - Miesicznik szkaplerzny zakonu OO. Karmelitw
Bosych w Polsce pod patronatem w. Jzefa i w. Teresy od Dziecitka Jezus [36] oraz bardziej
popularne po II wojnie wiatowej pt. Pod Opiek w. Jzefa.
W 1979 r. Karmel Terezjaski w wiecie posiada 262 klasztory pw. w. Jzefa i 38 pw. w.
Rodziny, z tego 208 klasztorw pw. Jzefa i 32 klasztory pw. w. Rodziny przypadao na
karmelitanki bose[37].
W klasztorach i kocioach bdcych pod opiek karmelitw znajdoway si
wizerunki w. Jzefa, z ktrymi nie raz zwizane byy historie wielu cudw i uzdrowie. Jednym z
takich wizerunkw jest obraz w. Jzefa, znajdujcy si obecnie w krakowskim kociele karmelitw
bosych pw. Niepokalanego Poczcia NMP przy ul. Rakowickiej 18 koo dworca PKP-PKS Krakw
Gwny. Obraz zosta namalowany w rzymskim klasztorze Santa Maria della Scala przez br. ukasza
Charles Sibrecque OCD[38]. Sprowadzony do wczesnego klasztoru karmelitaskiego pw. witych
Michaa i Jzefa na Podzamczu (przy ul. Poselskiej, gdzie obecnie mieci si Muzeum
Archeologiczne), zasyn askami. W 1714 r. na posiedzeniu radnych miasta jednogonie
wybrano w. Jzefa na Patrona Miasta Krakowa. Wybr ten zatwierdzi w 1715 r. papie Klemens
XI. Trzeba podkreli, e karmelici bosi byli inspiratorami i organizatorami tego patronatu.
Po kasacie tego klasztoru obraz zosta przeniesiony do kocioa karmelitanek bosych przy ul.
Kopernika, gdzie przebywa 135 lat do 1932 r. Od tamtego czasu obraz ten jest w naszym kociele
na ul. Rakowickiej. Warto wiedzie, e przed II wojn wiatow istniao przy tym klasztorze
bractwo w. Jzefa zoone z 21 k, 3 mskich i 18 k eskich. W 1949 r. bractwa przestay
istnie, miay zakaz dziaalnoci ze strony wadz komunistycznych Polski Ludowej i po przeomie
1989/1990 r. ju si nie odrodziy. Kult w. Jzefa, Patrona Krakowa, z intronizacj obrazu w dniu 1
maja 1980 r. jednak ody i trwa do dzisiaj. Reinauguracji kultu w dniu 19 marca 1981 r.
przewodniczy ks. kard. Franciszek Macharski [39]. Tam do niedawna odbyway si take procesje
miesiczne ku czci w. Jzefa [40], a nasi klerycy alumni, ktrzy maj tam swoje wysze
seminarium duchowne, uczyli si zawierzenia Bogu na wzr w. Jzefa, uczestniczc w rodowych
mszach witych i powtarzajc medytacyjnie codziennie we wsplnych modlitwach sowa anioa do

w. Jzefa: Jzefie, synu Dawida, nie bj si wzi do siebie Maryi, Twej maonki, albowiem z
Ducha witego jest to, co si w Niej poczo.
Kult w. Jzefa, cho dzi ma inne formy, ma charakter pewnej tradycji w karmelitaskim
zakonie i jest przekazywany z pokolenia na pokolenie jako wany skadnik charyzmatu. Obecnie w
sanktuarium w. Jzefa w Krakowie odbywaj si wane uroczystoci eklezjalne wasne i innych
zgromadze zakonnych, np. sistr jzefitek, oraz coroczne z udziaem kardynaa i wadz miasta
Krakowa[41].
Sanktuarium w. Jzefa w Wadowicach
Najbardziej znanym miejscem czci w. Jzefa sta si wspczenie klasztor karmelitw
bosych w Wadowicach pw. w. Jzefa, gdzie cze w. Patrona zaprowadzi zaoyciel fundator
klasztoru i jego wielokrotny przeoony w. Rafa Jzef Kalinowski, w zakonie noszcy imi i
tytulacj Rafa od w. Jzefa, sam przyjedajc na t fundacj z figur w. Jzefa. Tam przed stu
laty pod opiek w. Jzefa zakoczy ziemsk pielgrzymk. Wstawiennictwu w. Jzefa u Boga
przypisywano powstanie klasztoru, ktry suy wielu mieszkacom miasta i okolicy. Zewntrznym
wyrazem tej czci i kultu Wadowiczan dla Oblubieca Najwitszej Maryi Panny staa si figura w.
Jzefa punkt centralny przyklasztornego parku powicona w 1900 r.
Najwaniejszym przejawem kultu w. Jzefa jest wielka dziewiciorodowa nowenna, z
ogromn iloci wiernych, odprawiana nieprzerwanie od 1895 r., obecnie dwukrotnie rano i
wieczorem, ktrej przewodnicz i sowo Boe gosz biskupi, prowincjaowie, proboszczowie Ziemi
Wadowickiej i wybitni przedstawiciele Kocioa.
W roku 1911 erygowano bractwo w. Jzefa w Wadowicach. W roku nastpnym bractwo w
Wadowicach otrzymao tytu arcybractwa z moliwoci wpisywania (agregowania) bractw z Polski
oraz polskich parafii na Syberii i w Stanach Zjednoczonych Ameryki [42]. Celem bractwa byo
szerzenie kultuw. Jzefa oraz uwicanie siebie przez naladowanie jego cnt. Do 1939 roku do
bractwa wpisano 4200 osb. Nie udao si jednak wprowadzi szerzej fioletowego szkaplerza w.
Jzefa, rozprowadzanego przez kapucynw[43]. Cho bractwo ju nie istnieje i nie odrodzio si,
cho to niej jest wykluczone, po dzi dzie ywa jest nowenna i skadane s liczne proby drog
tradycyjn (pisane na kartkach i w listach) oraz od kilku lat drog internetow
(www.swietyjozef.pl) poprzez e-mail oraz stworzony specjalny formularz na tej stronie
internetowej. Wpisw s ju chyba tysice. Podczas uroczystoci i nowenny obecni s czsto
czonkowie Cechu Rzemios Rnych, gorliwie czczcy w. Jzefa.
Podczas II wojny w. polscy karmelici bosi doznali szczeglnej opieki ze strony w. Jzefa, std pierwsze powojenne
pokolenia karmelitw bosych w dowd wdzicznoci rozszerzay ten kult, zobowizay si do codziennej modlitwy litani
do tego witego w ramach dzikczynienia za cudowne uratowanie klasztoru w Wadowicach [44]. Wikszo domw
zakonnych w Polsce powstaych w pierwszych latach po II wojnie wiatowej otrzymywao imi w. Jzefa to dziki
prowincjaowi o. Jzefowi Prusowi OCD. Codzienna praktyka litanii do w. Jzefa i rodowych Mszy w. branych z
formularza o w. Jzefie udzielay si rwnie wiernym wieckim. Przed marcow uroczystoci we wszystkich kocioach
karmelitaskich prowadzona bya dziewiciorodowa lub dziewiciodniowa uroczysta nowenna ku czci w. Opiekuna
Zakonu z konkretn tematyk formacyjn i homiletyczn. Przykadem staej formacji wiernych w duchowoci w. Jzefa
bya posuga homiletyczna o. Benedykta Belgrau OCD podczas Mszy w. wotywnych przed askami syncym obrazem w.
Jzefa w kociele w Krakowie na ul. Rakowickiej we wszystkie rody w latach 1989 1996 [45].
Jednym z najbardziej znanych karmelitaskich czcicieli w. Jzefa by wadowicki przeor
Suga Boy o. Anzelm Maciej Gdek OCD, wspzaoyciel sistr karmelitanek Dziecitka Jezus, o
ktrym wspominano tutaj podczas ubiegorocznego sympozjum [46]. Po siedemdziesiciu latach we
wspomnieniach napisa, e w wadowickim internacie chopcom wpajano cze w. Jzefa. Otarz z
jego obrazem by ozdob kaplicy, a wychowawca gorliwie propagowa wrd modziecw
przygotowujcych si do ycia w Karmelu, naboestwo do w. Jzefa. By to ulubiony temat jego
konferencji i kaza. Wsikao to w dusze nasze napisa o. Anzelm. Od pocztku wic drogi
powoania Macieja Gdka, w. Jzef by jego duchowym Ojcem i Opiekunem. Wspbracia
wspominali, e przed podjciem trudnych decyzji, mia zwyczaj mwi: zapytam si w. Jzefa...
Przez cae ycie trwa z nim w zayoci, w niego si wpatrywa i wczuwa, a nawet si z nim
utosamia. Na niektrych listach podpisywa si: Jzef z Nazaretu[47].
Klasztor wadowicki promieniowa na ca okolic swoj duchowoci i wywar rwnie duy
wpyw na najwikszego witego naszych czasw, cho jeszcze nie kanonizowanego, Sug Boego
Jana Pawa II. Przed wadowickim obrazem w. Jzefa w otarzu gwnym do drugiego Patrona
swojego chrztu modli si czsto w swej modoci Karol Jzef Wojtya, Wadowiczanin, ktry, jak
sam mwi, cho mieszka w cieniu bazyliki, to tam na Grce u karmelitw wzrasta
duchowo[48], a dwukrotnie chcia nawet wstpi do Karmelu. Tam przyj szkaplerz karmelitaski,
uczy si mioci do Matki Boej i Jzefa, jako ucze korzysta z sakramentu pokuty i pojednania
oraz darzy klasztor ogromn yczliwoci[49].

Z wadowickiej wityni na Grce Jan Pawe II wynis przewiadczenie o skutecznej i


przemonej opiece w. Jzefa. To wanie podczas wadowickich uroczystoci do Matki Boej i do w.
Jzefa, kiedy czytane s ewangeliczne sowa zwiastowa Maryi i Jzefowi, wzywajce do odwanej
wsppracy czowieka z Bogiem na wzr Maryi (Nie bj si Maryjo, znalaza bowiem ask) i na
wzr Jzefa (Jzefie, synu Dawida, nie bj si wzi do siebie), Karol Wojtya, wydaje si,
nauczy si gbi zawierzenia i mg do caego Kocioa i wiata odwanie mwi Nie lkajcie si !.
Cho jego naboestwo do Chwalebnego Patriarchy z Nazaretu byo dyskretne, to o jego gbi
wiadczy fakt, e pod koniec swojego wielkiego pontyfikatu obdarowa obraz w. Jzefa w
Wadowicach swoim papieskim piercieniem [50]. Dla Sugi Boego Jana Pawa II w. Jzef by
doskonaym wzorem zayoci z Jezusem i z Maryj, zarwno patronem modlitwy wewntrznej jak i
niestrudzonej suby braciom oraz siostrom.
Obraz w. Jzefa u karmelitw bosych w Wadowicach przyozdobiony zosta 19 marca 2004 r.
szczeglnym wotum - papieskim Piercieniem Rybaka Sugi Boego Ojca witego Jana Pawa II, a
koci karmelitw bosych "na Grce" przyozdobiony zosta - ze strony kardynaa Macharskiego tytuem sanktuarium w. Jzefa w archidiecezji krakowskiej. Uroczystociom naoenia piercienia i
powicenia nowej polichromii w odnowionym kociele, jak i nadania tytuu sanktuarium
przewodniczy kard. Franciszek Macharski, metropolita krakowski, w asycie 4 biskupw [51].
Ojciec wity 16 padziernika 2003 r., w dwudziest pit rocznic Pontyfikatu, przekaza
piercie i stosown bull, w ktrej czytamy m.in.:Czerpic inspiracj z Ewangelii, Ojcowie
Kocioa ju od pierwszych wiekw podkrelali, e w. Jzef, ktry z mioci opiekowa si Maryj i
z radoci powici si wychowaniu Jezusa Chrystusa, take dzi strzee i osania mistyczne Ciao
Odkupiciela, Koci, ktrego figur i wzorem jest Najwitsza Dziewica (por. Redemptoris Custos,
nr 1). W moim rodzinnym miecie w. Jzef, drugi Patron mojego Chrztu, roztacza sw opiek nad
Ludem Boym z kocioa Karmelitw Bosych "na Grce", w ktrym doznaje czci w obrazie
znajdujcym si w gwnym otarzu.
Wdziczny przybranemu Ojcu Jezusa Chrystusa za jego opiek, inspirujc si gestem mojego
poprzednika b. Jana XXIII, ktry w roku inauguracji Soboru Watykaskiego II podarowa swj
papieski piercie dla przyozdobienia nim doni w. Jzefa na obrazie czczonym w kolegiacie w
Kaliszu (por. Kronika Diecezji Wocawskiej, 1963, nr 3-4, s. 66-77), ofiaruj w roku srebrnego
jubileuszu mojego Pontyfikatu piercie papieski dla podobnego przyozdobienia obrazu ywiciela
Syna Boego w wadowickim kociele karmelitaskim. Dar ten przekazuj na rce o. prowincjaa
Szczepana T. Prakiewicza OCD. Niechaj ten piercie, symbol oblubieczej mioci, jaki zostanie
uroczycie naoony na do w. Jzefa w wadowickim obrazie, przypomina Jego czcicielom, e
Opiekun witej Rodziny to "M sprawiedliwy, posiadajcy nade wszystko wyrane rysy
oblubieca, ktry do koca pozosta wierny wezwaniu Boemu (...) i by powiernikiem tej samej
mioci, moc ktrej Ojciec Przedwieczny przeznaczy nas dla siebie jako przybranych synw przez
Jezusa Chrystusa" (Redemptoris Custos, nr 1;17-18). A Karmelici Bosi, wierni stre wadowickiego
kocioa, przyjmujc moj wdziczno za to wszystko, co od najmodszych lat otrzymaem od
karmelitaskiej szkoy duchowoci, niechaj za przykadem swej w. Matki Teresy od Jezusa
kontempluj w w. Jzefie doskonay wzr zayoci z Jezusem i z Maryj, Patrona modlitwy
wewntrznej
i
niestrudzonej
suby
braciom
(por.
Ksiga
ycia,
6,6-8;
33,12).
Niech w. Jzef wyprasza Kocioowi i wiatu oraz swoim czcicielom w wadowickim wizerunku
bogosawiestwo Ojca i Syna i Ducha witego". Podniosa uroczysto wraz z wielk nowenn
stay si piknym wzorem dla kultu w. Jzefa[52].
Od czterech lat kadego 1 maja delegacje robotnikw i zwizkowcw "Solidarnoci" z caej
Maopolski od Dbicy i Rzeszowa po Podbeskidzie i Zagbie wraz z licznymi pocztami
sztandarowymi uczestnicz w corocznej Pielgrzymce Ludzi Pracy i Poszukujcych Pracy do
sanktuarium w. Jzefa w Wadowicach. To pewne novum w tym kulcie. Pielgrzymi wysuchuj
ponadto rozwaa o pracy w oparciu o encykliki Jana Pawa II, m.in. ks. Roberta Ncka, czy ks. dr
Marka Leniaka z PAT. Maopolska Pielgrzymka Ludzi Pracy jest kontynuacj spotka
zapocztkowanych przed laty przez rodowiska opozycyjne i solidarnociowe, ktre gromadziy si
w wadowickim sanktuarium przed obrazem w. Jzefa[53].
Wierni odkrywaj w w. Jzefie bliskiego, rozumiejcego ich problemy z powodu
spracowanych rk i mozolnego zdobywania codziennego chleba, jak i ogromu trudw
wychowawczych z powodu przeciwnoci losu, wyjazdu za granic, rozpoczynania od nowa. Coraz
wicej ludzi w sposb bezporedni prosi w. Jzefa o znalezienie dobrego maonka. S to ju setki
prb i podzikowa. Kiedy podczas jednej z dziewiciorodowych nowenn przypado wspomnienie
w. Walentego, patrona zakochanych i narzeczonych, udao si nam ukaza w. Jzefa jako
czowieka zakochanego w Bogu i w Maryi, wiernego maonka oraz bdcego blisko dzisiejszych
ludzi majcych problemy w odkrywaniu i przeywaniu tej mioci. Symbol piercienia by bardzo
zrozumiay dla ludzi noszcych piercionki zarczynowe i obrczki lubne.
Kada uroczysto w. Jzefa jest ponadto dobr okazj do eklezjalnej pamici modlitewnej.

W modlitwie powszechnej pamita si bowiem o Jzefach, Papieu Benedykcie XVI noszcym


chrzestne imi w. Patrona, o kard. Prymasie, o przewodniczcym Episkopatu, arcybiskupach i
biskupach, wspominajc szczeglnie krakowskiego, ale z Wadowic pochodzcego, a dokadniej na
Karmelu urodzonego biskupa Guzdka (tzn. gdy istnia szpital pooniczy w naszym klasztorze). W
pamici modlitewnej jest obecny take ks. kard. Stanisaw Dziwisz, metropolita krakowski,
obchodzcy rocznic swoich wice biskupich.
O. Honorat Czesaw Gil OCD, podsumowujc obecny kult w. Jzefa w Wadowicach, stwierdzi,
e nie tylko nie osab, ale w ostatnich latach nawet oywi si, chocia zmieni nieco zewntrzne
formy[54]. Interesujc paszczyzn tego kultu staa si ksiga wpisw intencji do w. Jzefa na
stronie internetowej sanktuarium (www.swietyjozef.pl), gdzie miesicznie jest od kilkudziesiciu do
kilkuset wezwa. Wraz z wypisywanymi kartkami s czytane na rodowych naboestwach do w.
Patrona. Potem pojawiaj si intencje i sowa wdzicznoci za wysuchanie proby
Rwnie w innych klasztorach powstaway dziea apostolskie powicone w. Jzefowi. W
naszych czasach w Gorzdzieju k. Tczewa w diecezji pelpliskiej powsta dom rekolekcyjny pw. Pod
Opiek w. Jzefa. W kaplicy sistr karmelitanek bosych w Kielcach znajduje si
postument w. Jzefa, pod ktrym widniej sowa "Mwicy milczeniem".
Interesujcym aktualnym przykadem wpywu kultu w. Jzefa na wiernych wieckich byo
wezwanie apel Rady Oglnopolskiej, wraz z obydwiema Radami Prowincjalnymi wieckiego
Zakonu Karmelitw Bosych z marca 2004 r., o podjcie gorcej modlitwy za
wstawiennictwem w. Jzefa, o bogosawiestwo Boe dla krajw wstpujcych 1-go maja 2004
roku do Unii Europejskiej[55].
Kada kapitua prowincjalna Krakowskiej Prowincji naszego zakonu, podobnie jak to czyni
te inne rodziny zakonne[56], oddaje si w. Jzefowi w Wadowicach poprzez szczeglny akt
powicenia prowincji, w ktrym czytamy m.in.: Przyrzekamy i wiernie w twoje lady i
naladowa Ci w cichej pracy dla Boga, w umiowaniu ycia wewntrznego, w ukochaniu
Dziecitka Jezus i Jego Matki Najwitszej. Pragniemy i lubujemy uwaa Ci zawsze za
ukochanego Ojca i Przewodnika na drodze do doskonaego umiowania Boga, ktre jest celem
naszego ycia i naszego powoania karmelitaskiego[57].
2. Teologia karmelitaska o w. Jzefie
w. Jzef dla Karmelu, ktry swe duchowe pocztki wywodzi a od w. Eliasza, proroka, jako
duchowego Ojca, jest owym biblijnym sprawiedliwym - cadykiem, wzorem modlitwy, wyrzeczenia,
sprawiedliwoci i miosierdzia, dla ktrego cierpienie jest rdem wiary [58].
Najwybitniejszy jzefolog Karmelu o. Roman Llamas OCD z Valladolid powie wprost: Nie
zrozumie si Karmelu Terezjaskiego bez w. Jzefa [59]. Nazywany jest on bowiem fundatorem
Zakonu, a kady skadajcy profesj wedug reguy i konstytucji karmelitw bosych rozpoznaje jako
fundatora Reformy Karmelu chwalebnego w. Jzefa, z naboestwem do ktrego przeprowadzaa
t Reform w. Teresa[60].
Interesujce dla teologw jzefologw opisy rozumienia roli w. Jzefa w yciu codziennym
mona znale w artykuach prasy karmelitaskiej, szczeglnie przedwojennego Gosu
Karmelu. Oto niektre z nich, gosy wieckich karmelitw, opracowane przez dra Piotra Marcelego
Strojeckiego[61].
w. Jzef wyruszy w tak dalek podr do obcego kraju bez najmniejszego szemrania, gdy
wierzy w Opatrzno Bo i kierowa si mioci ku Jezusowi Chrystusowi. Autor uwaa, i
wszyscy chrzecijanie powinni naladowa Opiekuna Syna Boego wanie w takiej postawie
speniania woli Boej z ufnoci w jego opiek i z mioci ku Jezusowi [62]. Opiekun Jezusa jest
wzorem speniania swoich obowizkw bez wzgldu na to, czy jest si przez innych ludzi
dostrzeganym i docenianym. Zatem jego przykad ukazuje moliwo uwicenia przez
wykonywanie najpospolitszych zaj codziennych [63].
Karmelitascy autorzy artykuw zalecaj, aby rodziny chrzecijaskie, a szczeglnie ojcowie
wpatrywali si w w. Jzefa i naladowali go w dzieleniu si swoimi dobrami z biedniejszymi.
Zapatrzenie w posta tego witego ma sta si dla wszystkich chrzecijaskich rodzin pomoc w
podejmowaniu waciwych postaw wobec tego, co proponuje wiat [64]. Teresa od Jezusa
przedstawia w. Jzefa jako wzr dla ojcw chrzecijaskich rodzin. Swoim yciem wity ukazuje
im bowiem, w jaki sposb dba o dobro wasnej rodziny. Pewna autorka akcentuje zwaszcza
potrzeb wytrwaego znoszenia trudw codziennej pracy, ale wskazuje rwnie na konieczno
zaufania w Opatrzno Bo. Uwaa take, e kady chrzecijaski ojciec zostanie wzmocniony w
swojej pracy nawet wtedy, gdy wydaje mu si, e jest ona ponad jego siy. Warunkiem otrzymania
potrzebnej tarczy do znoszenia przeciwnoci jest ufno Bogu, ktry nie zawodzi tych, ktrzy Mu
ufaj[65].
Praca, ktr wykonywa w. Jzef suya, zdaniem autorw artykuw, nie tylko zapewnieniu

jemu i jego Rodzinie utrzymania. Miaa ona rwnie i inny wymiar. Przez prac bowiem oraz
wszystkie zwizane z ni trudy, cnoty witego staway si coraz bardziej ugruntowane, a on sam
nabiera odpornoci na cierpienie. Nawet wicej praca i cierpienie dla Boskiego Dziecitka i Jego
Matki byy dla niego szczciem. Wypywajce bowiem z mioci cakowite powicenie dla Nich
byo dla w. Jzefa drog do Boga. Dlatego wedug Autorw ojcowie chrzecijascy maj na
wzr witego z Nazaretu z radoci spenia wszelkie swoje obowizki i broni si przed tym, aby
trud pracy nie wpyn negatywnie na ich odnoszenie si do rodziny. Na wzr w. Jzefa pracujcy
powinni zatem odda si Bogu i z mioci dla Niego powici si swoim drogim i bliskim osobom.
Takie za powicenie daje duchowy pokj i szczcie [66].
Jeden z karmelitaskich wspczesnych autorw (Bartomiej Kucharski OCD) tak dogbnie
rozumie rol i cze w. Jzefa: Wszyscy majcy problemy z nawizaniem gbszych relacji z
Jezusem, przeywajcy posuch na modlitwie, atakowani zniechceniem i zwtpieniem w sens
wysiku w yciu duchowym powinni, wedug Teresy z vila, odda si pod szczegln i specjaln
opiek witego Jzefa. To on w sytuacji zagroenia ze strony Heroda ocali ycie maemu
Jezusowi; dlatego w sytuacji, gdy zagraa nam duchowy Herod, ktry chce zabi w nas ycie
modlitwy, najlepszym ratunkiem jest wstawiennicze przewodnictwo Opiekuna witej Rodziny.
() w. Jzef przez szereg lat, yjc prostot nazaretaskiego ubstwa, jako czowiek milczenia,
modlitwy i pracy sta si dla nas wzorem osoby rozmodlonej, nieustannie wpatrujcej si w Oblicze
Chrystusa. wity Ciela chce nas nauczy, czym jest kontemplacja Jezusa, wpatrywanie si w
Niego, gdy przez dugie lata na ziemi patrzy na swojego przybranego Syna i widzc Go,
dostrzega samego Boga - Ojca. Jezus by dla Jzefa objawieniem Tego, ktry yje w niedostpnej
wiatoci. Kady gest Chrystusa, kade Jego sowo, spojrzenie, praca, ktr wykonywa, wszystko
byo przez Jzefa poddane miosnej refleksji, opromienione uwielbieniem i podziwem. Skoro
gwnym celem naszej modlitwy jest wpatrywanie si w Jezusa, poznawanie Go, obdarzanie
adoracyjnym uwielbieniem Jego Osoby, to Jzef z Nazaretu jest najlepszym dla nas nauczycielem
takiego medytacyjnego spojrzenia na Osob Zbawiciela. () Moemy by pewni, e on nas
poprowadzi ciek miosnej medytacji tajemnic ycia Jezusa Chrystusa. A jest to wska droga
wiodca prosto do nieba[67].
Wspczeni karmelici, zakonni i wieccy, rwnie zabieraj gos. Zmary uczestnik tych
sympozjw jzefologicznych o. Bronisaw Tarka OCD, mwic o milczeniu w. Jzefa,
stwierdza: Gdyby tak kady z nas znalaz si w analogicznej sytuacji - ile byoby narzekania,
pretensji i alu, ile razy woalibymy do Boga, wyrzucajc z siebie mnstwo wtpliwoci.
A w. Jzef - milczy, milczy i cierpi. Czy rzeczywicie nic nie mwi? Gono raczej nie. Ale posanie
przez Boga niezwykej "odpowiedzi" jest chyba wynikiem modlitwy (mwienia) w. Jzefa do Boga
na temat, ktry dla niego w danej chwili by najbardziej trudny. To, e nie mwi do ludzi to nie
znaczy, e nie mwi wcale. Mwi inaczej i kady temat, ktry porusza w. Jzef by dla Niego
bardzo trudny. Trudne mwienie milczeniem[68].
Susznie o. Honorat Gil OCD zauwaa, e w. Jzef by pierwszym misjonarzem, ktry nis
Chrystusa ydom ale i poganom, w ziemi Egipskiej, a ponadto przypomina, e z duchowoci
witojzefow zwizane s takie tematy jak: wiadectwo o ojcostwie ludzkim i ojcostwie Boga,
wiadectwo o ewangelii ycia, o mioci w rodzinach, o wielkoci maestwa, o deniu do
witoci; wszystko to jest bardzo potrzebne dzisiejszemu wiatu. Na ten aspekt roli w. Jzefa w
yciu Kocioa przed laty zwrci uwag bp Karol Wojtya, piszc w jednym z artykuw, e posta
w. Jzefa ma wszystkie dane po temu, aby wywoa zainteresowanie czowieka wspczesnego,
uwikanego w wir prac i obowizkw. Pozwala ona bowiem przybliy si zarwno do najgbszych
ludzkich wartoci, jak te i do myli o Bogu: pozwala zrozumie, kim jest mczyzna w myli Boga i
kim by powinien[69]. Z tych samych powodw w. Jzef jest patronem ludzi zarabiajcych na
wasne utrzymanie prac fizyczn, czyli patronem rzemielnikw i robotnikw.
O. Szczepan T. Prakiewicz OCD, dwukrotny prowincja karmelitaski, w goszonych
referatach i artykuach pisanych z okazji naoenia piercienia Rybaka na do w. Jzefa w
Wadowicach, wyjania teologi znaku piercienia i ukazywa konieczn wierno Boej asce i
ewangelicznemu przykazaniu mioci jako odpowied wiernych na papieski dar dla w. Jzefa w
Wadowicach[70]. Na obecne czasy w. Jzef z piercieniem na prawej doni trzymajcej bia lili, a
lew doni unoszcy Jezusa, staje si bardzo potrzebnym znakiem zanikajcego autorytetu
ojcostwa i opiekuczoci.
Za przykadem w. Jzefa, czowiek Karmelu, ba kady chrzecijanin, ma by mistrzem
nieatwej w yciu duchowym sztuki harmonijnego poczenia kontemplacji i apostolstwa, modlitwy i
dziaania.
Karmelici bosi, wyczuleni duchowo i charyzmatycznie na modlitewne milczenie, wielokrotnie
przypominali, e milczcy Patron Kocioa witego ma bardzo wiele do powiedzenia
wspczesnemu czowiekowi. Ale czowiek ten ucieka od modlitwy i milczenia. Czy nie brakuje dzi
tego peniejszego, a na nowo odkrywanego choby w ruchach czy we wsplnocie Taiz

milczenia podczas modlitwy, podczas kadej Mszy witej, milczenia oczyszczajcego (w akcie
pokuty), milczenia medytacyjnego (po sowie Boym), milczenia epikletycznego i milczenia
przymierza (komunii)[71] ?
Interesujce myli o w. Jzefie znale mona ponadto u kadej witej i witego Karmelu,
np. u bogosawionej Marii od Jezusa Ukrzyowanego [72], czy u modziutkiej 19-letniej Chilijki w.
Teresy z Los Andes [73], czy wielu innych.
Karmel Terezjaski w Polsce wyda ponadto liczne ksiki o w. Jzefie [74], rnorodne
broszury oraz artykuy o w. Jzefie, ktre wymagayby osobnej analizy treci[75].
Niech podsumowaniem bd sowa z 52 numeru zakonnych Konstytucji karmelitw
bosych: Rodzina nasza darzy t sam czci teologicznej mioci tych, ktrych Bg jednym planem
mioci zechcia w szczeglny sposb uczyni uczestnikami tajemnicy Wcielenia swego Syna.
Przeniknici bowiem duchem witej Teresy darzymy take mioci witego Jzefa, Oblubieca
Najwitszej Maryi Panny, i czcimy Go jako pokornego sug Chrystusa i Jego Matki, jako wzr
modlitewnego zjednoczenia z Jezusem oraz najtroskliwszego Opiekuna naszego Zakonu[76].
3. Przesanie
Karmel biblijnymi sowami zaprasza wszystkich wiernych do w. Jzefa Ite ad Joseph
Idcie do Jzefa, by przychodzili jak niegdy syn marnotrawny do ojca, ktry przyozdobi jego do
piercieniem (por. k 15,22). Aby wpatrzeni w przykad w. Jzefa, w jego wzr Ma
sprawiedliwego, stawiali na autentyzm ycia chrzecijaskiego w zayoci z Jezusem i z
Maryj. w. Jzef sprawi swoim wstawiennictwem, e wtenczas sam Bg przyozdobi nas nie tylko
piercieniem wytrwaoci w dobrym, ale i szat aski, aureol witoci oraz koron chway.
Ojciec wity Jan Pawe II w adhortacji Redemptoris Custos wyrazi yczenie, aby posta
Jzefa z Nazaretu nabraa dla Kocioa naszych czasw szczeglnej aktualnoci w zwizku z nowym
Tysicleciem chrzecijastwa (RC, 32). Uczymy to wanie my dzisiaj, tu i teraz, w oparciu o
pikn kart duchowoci i czci w. Jzefa w Karmelu, zaczynajc dzisiaj jeszcze raz od nowa, od
siebie. Niech przydarzy si nam to, co przydarzyo si Apostoom, gdy dowiadczyli
zmartwychwstaego Jezusa: nie mogli nie mwi o tym, czego dowiadczyli, nie mogli zaniecha
mwienia o tym, co widzieli i syszeli (Dz 4,20).

[1]

Czesaw Gil OCD, wity Jzef, Patron wadowickiej Grki, Wyd. Karmelitw Bosych, Krakw 2004;
Benignus Jzef Wanat OCD, wity Jzef Protektorem Zakonu Karmelitaskiego, Kuria Krakowskiej Prowincji
Karmelitw Bosych, Krakw 2001.
[2]
Autorem freskw jest Fra Ligi Poggi OCD. Por. B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s.31.
[3]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 15. Przekonanie to potwierdzi papie Benedykt XIV,
stwierdzajc, e wedug zgodnego zdania uczonych, Zakon Karmelitaski przynis ze Wschodu na Zachd
chwalebny obyczaj oddawania czci w. Jzefowi jak najuroczystszym naboestwem. Por. De servorum Dei
beatificatione, Lib. IV, p. II, cap. 20, n. 17.
[4]
A. M. Forcadel OCarm., Ritus carmelitarum antiquae observantiae, Ephemerides Liturgicae, fasc. 1
(1950), 5-59; O. Spiker Okarm., Carmelitani Rito Liturgico, w:Dizionario degli istituti di perfezione, t. II,
Roma 1975, s. 508- 511.
[5]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 16.
[6]
Tame. Por. Daniel Papebrock, De s. Josepho Sponso Deipararae Birginis, w: Acta Sanctorum Martii,
Parisii et Romae 1865, s. 8.
[7]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s.17. Por. Daniel a V Maria, Vinea Carmeli, Bruxellis
1666, s. 221-222.
[8]
Szerzej: B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 17-21.
[9]
Tak stwierdzi na 38 Sympozjum Jzefologicznym ceniony autorytet ks. Andre Doze w
swoim tekcie referatu odczytanego przez ks. Latonia. Ponadto doda: Teresa jest bez
wtpienia jedn z pierwszych kobiet w historii, ktra dziki Maryi odkrya tajemnic
w. Jzefa: w wieku 25 lat jest na granicy mierci wtedy ratuje j w. Jzef, podobnie
jak ratowa przed mierci Dzieci Jezus. Por. ks. Andr Doze, Tajemnica w. Jzefa
objawiona przez Maryj w. Teresie z Avila i w. Bernadecie z Lourdes, Por. Andre
Doze, Jzef, cie Ojca. Refleksje z duchowoci nazaretaskiej, [Biblioteka Opiekuna nr 5]
Kalisz 2006, s. 33-35, 53-58.
por. http://www.jozefologia.pl/37Sympozjum/Doze.htm .

[10]

On w swej askawoci to sprawi, e podniosam si z oa boleci i znowu chodzi mogam. w. Teresa


od Jezusa, Ksiga ycia, w: Dziea, t. I, Wydawnictwo Karmelitw Bosych, Krakw 1987, s. 144-145.
[11]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 25.
[12]
Roman Llamas OCD, wity Jzef w charyzmacie Terezjaskim, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw
Bosych, Krakw 2004, s. 10-11.
[13]
Ksiga ycia 6, 6.
[14]
Ksiga ycia 6, 8.
[15]
Ksiga ycia 32, 11.
[16]
Czesaw Gil OCD, wity Jzef, Patron, dz. cyt., s. 7.
[17]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 32. Autor powouje si na: Biblioteca Mystica
Carmelitana, t.16, Obras del P. Jeronimo Gracian de la Madre de Dios, editadas y anatodas por el P. Silverio de
Santa Teresa OCD, Burgos 1933, s. 476.
[18]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 32
[19]
Tame, dz. cyt., s. 35.
[20]
Lucot, Saint Joseph, Etude sur son culte, Pary 1875, s. 53.
[21]
Brat Efraim, Jzef, Ojciec na nowe Tysiclecie, Wyd. M, Krakw 1998, s.203- 210.
[22]
Po cudownym, w mniemaniu zakonnikw, ocaleniu klasztoru wadowickiego od zburzenia przez
hitlerowcw i unikniciu mierci przez zakonnikw, Suga Boy Anzelm Gdek OCD napisa akt powicenia
Karmelu Polskiego w. Jzefowi. W nim podkreli wdziczno karmelitw za niezliczone aski,
dobrodziejstwa i potn ojcowsk opiek nad caym Zakonem (ODJ, s. 165). Na usprawiedliwienie tej opieki
powoa si na dowiadczenie w. Teresy oraz peen wdzicznoci sposb odnoszenia si karmelitw minionych
stuleci do w. Jzefa: Od samego pocztku odnowienia naszego Zakonu przez w. Matk Nasz Teres, Ty
okazywa si prawdziwym naszym Ojcem! Bronie dzieci Karmelu przed niebezpieczestwami, bye dla nich
wzorem gbokiego ycia wewntrznego, cichoci, pokory i pracy w ukryciu! Tote cay nasz Zakon Terezjaski
kocha Ci i czci jako najlepszego i najukochaszego Ojca! I u nas w Polsce, otaczae nasz Zakon zawsze
prawdziwie ojcowsk opiek. Dowodem tego bya ta serdeczna ufno, z jak si ojcowie nasi odnosili zawsze
do Ciebie. Wikszo naszych klasztorw Twoim wezwaniem si chlubia. Kwitnce arcybractwa przy naszych
kocioach
skupiay
w
sobie
liczne
rzesze
Twych
czcicieli (ODJ,
s.
165-166).
Por.: http://www.jozefologia.pl/38Sympozjum/O.Jerzy_Wiesaw-Gogola_OCD.htm.
[23]
Cz. Gil OCD, wity Jzef, dz. cyt., s. 8.
[24]
Tame. Por. Archiwum Prowincjalne Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych w Czernej, AP
I, Fasciculus annorum Provinciae Spiritus Sancti, s. 25-26. Por. B. J. Wanat OCD,wity Jzef Protektorem, dz.
cyt., s. 37-38.
[25]
Cz. Gil OCD, wity Jzef, dz. cyt., s. 8. Koci murowany zosta zbudowany w latach 1635-1663.
[26]
O roli polskich karmelitw bosych w propagowaniu kultu w. Jzefa i uznaniu w. Jzefa opiekunem
Krakowa przez Stolic Apostolsk szerzej: F. Bracha CM, Kult w. Jzefa w Polsce, w: F. L. Filas SI, wity
Jzef czowiek Jezusowi najbliszy, WAM, Krakw 1979, s. 327 - 368, zwaszcza s. 352 - 356. Por. Idcie do
Jzefa. Modlitewnik, (oprac. B. J. Wanat OCD), Wyd. OCD, Krakw 1982, s. 5 - 15. Por. B. J. Wanat
OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., ss.38 - 44, 49-55 .
[27]
Cz. Gil OCD, Z dziejw kultu w. Jzefa, [w:] Jzef z Nazaretu, t. 2, Krakw 1980, s.
229266, B. J. Wanat OCD, Kult witego Jzefa Oblubieca NMP u Karmelitw Bosych w
Krakowie, Krakw 1981, s. 1324; tame, bibliografia.
[28]
Ks. Fr. Bracha CM, Kult witego Jzefa w Polsce, w: Fr. L. Filas SI, wity Jzef czowiek Jezusowi
najbliszy, Wyd. WAM, Krakw 1979, s. 354. O kulcie liturgicznym wsplnot Karmelu szerzej w: B. J. Wanat
OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 60 - 67. We wszystkich kocioach polskich karmelitw bosych
mona byo za udzia we Mszy w. wotywnej w rody pod zwykymi warunkami uzyska odpust zupeny, na
mocy przywileju papiea Klemensa XIV z 22 grudnia 1769 r. Tame, s. 62.
[29]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 61. W XVIII w byy nawet rne warianty tych
godzinek, np. o zalubinach, na pamitk ucieczki do Egiptu, na pamitk skonania w. Jzefa, czy podczas
septenny. Tame, s. 65.
[30]
Byy to konwenty mskie Karmelu bosego w: Krakowie (1617), Poznaniu, Warszawie Krakowskie
Przedmiecie, Poznaniu, Lublinie, Poszumieniu, Wadowicach, Warszawie na Mokotowie, odzi, Wrocawiu i
Zawoi a take klasztory eskie w: Lublinie (1624), Warszawie, Wilnie, Krakowie- obzowie, Przemylu,
Zakopanem i Kaliszu. Por. B. J. Wanat OCD,wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s.38.
[31]
Szerzej o bractwach w. Jzefa, ich strukturze, historii i duchowoci w: tame, s. 67 74. Struktura
organizacyjna bractwa opieraa si na konstytucji papiea Klemensa VIIIQuaecumque z 1604 r.
[32]
C. Gil OCD, wity Jzef, dz. cyt., s. 10. O. Honorat Czesaw Gil OCD uznawa wiek XIX jako przejciowy

z septenny na nowenn, podczas gdy s dokumenty wiadczce o tym fakcie ju w XVIII w. Por. B. J. Wanat
OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 63-64. W 1725 r. Definitorium Generalne zakonu ustalio
konieczno odprawiania nowenny przed uroczystoci w. Jzefa we wszystkich kocioach. W 1734 r. w
Lublinie wydano nowenn do w. Jzefa pt. Nowenna z cudzych krayw do Polski przyniesiona albo sposb
dziewi dniowego naboestwa do mniemanego ojca y opiekuna Pana Jezusa S. Jozefa. Por. B. J. Wanat
OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 63-64. Wydaje si, e mona pogodzi oba stanowiska, poniewa
septenna zanika cakowicie z kocem XVIII w., a nowenna wesza w uycie powszechne z XIX wiekiem.
[33]
Tame, s. 65. Raniec o w. Jzefie jak i litania wystpoway take w kilku rnych formach. Szerzej: B.
J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 65- 66.
[34]
Tame, s. 37.
[35]
Arcybractwo w. Jzefa. Ksiga do zapisywania protokw (1921 - 1949). Bractwo w Lublinie powstao w
1927 r., a we Lwowie w 1938 r. Bractwo w Lublinie prowadzio take dziaalno dobroczynn i charytatywn.
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 74.
[36]
Krakw 1927 1952.
[37]
Conspectus Ordinis Carmelitarum Discalceatorum, Romae 1979. Por. B. J. Wanat OCD, wity Jzef
Protektorem, dz. cyt., s. 37.
[38]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 15.
[39]
Szerzej o tym wydarzeniu w: Idcie do Jzefa..., dz. cyt., ss. 5 - 15; C. H. Gil OCD, 19 de marzo de
1981. Cracovia renueva publica y oficialmente su consagracion a s. Jose, w:Estudios Josefinos 37/1983, ss.
101 - 105; Szerzej o kulcie w. Jzefa w Karmelu w: B. J. Wanat OCD, Kult w. Jzefa Oblubieca NMP u
karmelitw bosych w Krakowie, Informator historyczny, Krakw 1981. O intronizacji obrazu w. Jzefa w dniu
01.05.1980 r. szerzej w: Nasz Karmel (Krakw) 2/22/ 1980, s. 12. Dokadny pastoralny opis nowenny w
dniach 10 - 19 III 1981 mona znale w: D. Wacawik OCD, Z wielkiej nowenny ku czci w. Jzefa Patrona
Miasta Krakowa, w: Karmel [1]/XII 1981, s. 44 - 47. W uroczystociach brao udzia szacunkowo ok. 2800
osb. Por. D. Wacawik OCD, Z wielkiej nowenny..., dz. cyt., s. 47. Akt oddania si mieszkacw Krakowa pod
opiek w. Jzefa, gwnego patrona miasta, znajduje si w: B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz.
cyt., s. 79 81.
[40]
Archiwum Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych w Czernej, Archiwum Klasztoru Niepokalanego
Poczcia w Krakowie, [ogoszenia duszpasterskie 1956/1957] 46/3, k.2, 17.
[41]
Np. 19 marca 2005 r. w kociele karmelitw bosych w Krakowie dzikowano za kanonizacj ks. Zygmunta
Gorazdowskiego (1845-1920), zaoyciela zgromadzenia zakonnego sistr jzefitek. Koncelebrowanej Mszy
w., w obecnoci ks. kard. Mariana Jaworskiego ze Lwowa, przewodniczy ks. kard. Stanisaw Dziwisz,
arcybiskup metropolita krakowski, ktry wygosi te homili, ukazujc rol, jak w historii zbawienia
odegra w. Jzef, przybrany ojciec Jezusa Chrystusa i przywoujc posta nowego polskiego witego, kapana
archidiecezji lwowskiej, ktry urzeczony postaw troskliwego Opiekuna Dziecitka Jezus, zaoy pod jego
patronatem zgromadzenie zakonne, posugujce ubogim i cierpicym.
[42]
Histori Arcybractwa w. Jzefa w Wadowicach, ktre mogo agregowa inne bractwa
w. Jzefa, podaje Cz. Gil OCD, Prowincja Polska karmelitw bosych 1914 - 1947, mps,
s. 87 - 88. Por. W. Schenk, La devotion de saint Joseph en Pologne au XVII e siecle
d`apres les livres de prieres des Confreries des Carmes Dechausses, w: Estudios
Josefinos 35/1981, s. 915 - 927.
[43]
Szerzej w: Cz. Gil OCD, wity Jzef, dz. cyt., s. 26.
[44]
Histori szczeglnej opieki w. Jzefa w styczniu 1945 r. nad wadowickim klasztorem, podminowanym i
polanym benzyn przez uciekajcych Niemcw, na ktry nie spady bomby i pociski armatnie, podaje: B. J.
Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 59-60. Sami onierze rosyjscy, unieszkodliwiajc pociski,
byli zdziwieni i mwili, e Bg to sprawi. Na upamitnienie tego cudownego wydarzenia wmurowano w cian
prezbiterium wotywn tablic epitafium za uratowanie klasztoru przez w. Jzefa.
[45]
B. J. Wanat OCD, wity Jzef Protektorem, dz. cyt., s. 55.
[46]
wity Jzef w yciu i pismach sugi Boego o. Anzelma Gdka OCD. Referaty wygoszone na 38
Sympozjum Jzefologicznym w Kaliszu 28 kwietnia 2007 r., w: Suga Boy o. Anzelm od w. Andrzeja Corsini
OCD, Ojciec i Opiekun. Kazania o w. Jzefie, Wyd. Karmelitw Bosych, Krakw 2008, s. 91 122.
[47]
Szerzej: Suga Boy o. Anzelm od w. Andrzeja Corsini OCD, Ojciec i Opiekun, dz. cyt.; Cz. Gil, Z dziejw
kultu w. Jzefa w prowincji polskiej Karmelitw Bosych, w: Jzef z Nazaretu, praca zbiorowa, Krakw 1979, t.
II. s. 229-266.
[48]
Tak, tak, mieszkaem obok kocioa parafialnego, ale wzrastaem w kociele w. Jzefa. Sowa z 1958 r. tu
po konsekracji biskupiej, podczas odwiedzin klasztoru i Niszego Seminarium Karmelitw Bosych w
Wadowicach. Z kroniki klasztoru, pisanej przez o. Konstantego Pateckiego OCD, ktry w latach 1957-1960 by
dyrektorem reaktywowanego Prywatnego Gimnazjum Ojcw Karmelitw Bosych; por. Kalendarium..., s. 163-

164. Susznie mg prowincja karmelitw bosych o. Szczepan Prakiewicz OCD zaraz po mierci Sugi Boego
Jana Pawa II napisa: W Sudze Boym Janie Pawle II mielimy rzeczywicie Papiea na wskro
karmelitaskiego i mwi nam o tym On sam - i to wielokrotnie; mwi nie tylko w sowach, ale poprzez gesty,
poprzez decyzje, poprzez ca swoj postaw....
[49]
Suga Boy Jan Pawe II zaoyciela wadowickiego klasztoru w. Rafaa Kalinowskiego kanonizowa w
listopadzie 1991 r., b. Alfonsa M. Mazurka, wybitnego wychowawc modziey w Wadowicach, jedynego ze
108 mczennikw II wojny w., ktrego osobicie zna, beatyfikowa w 1999 r., ofiarowa swj papieski
piercie Rybaka na do w. Jzefa w Wadowicach, obdarza swoim bogosawiestwem, modlitw, ciepymi
sowami wdzicznoci i pozdrowie z rynku wadowickiego, pamitkowymi kielichami, a po mierci swoim
szkaplerzem.
[50]
Bartomiej Jzef Kucharski OCD, Godny zaufania, w: Przewodnik Katolicki 12/2006.
[51]
Naoenie piercienia odbyo si w towarzystwie bpa Adama migielskiego, ordynariusza sosnowieckiego,
bpa Tadeusza Rakoczego, ordynariusza pobliskiej diecezji bielsko-ywieckiej, bpa Albina Maysiaka, biskupa
seniora archidiecezji krakowskiej, i bpa Piotra Skuchy, pomocniczego biskupa diecezji sosnowieckiej. W
uroczystociach brali udzia licznie zebrani wierni, nie tylko z okolic ale z caej Polski, oraz prawie 100
kapanw, z ksimi infuatami z Krakowa ks. wikariuszem generalnym Janem Zajcem i ks. Januszem
Bielaskim, proboszczem katedry wawelskiej, z kapanami delegatami rnych diecezji i zakonw, w tym z
gomi zagranicznymi, m.in. znanym jzefologiem o. Romanem Llamas OCD, redaktorem naczelnym Estudios
Josefinos i Mensajero de San Jos w Valladolid w Hiszpanii oraz o. Dario Cumer OCD, rektorem
Papieskiego Instytutu Duchowoci "Teresianum" w Rzymie. Nie zabrako take szefa polskich jzefologw ks.
Andrzeja Latonia z Kalisza.
[52]
Wymownym gestem wdzicznoci byy spontaniczne sowa aklamacji "Ojcze wity
dzikujemy" sowa piewanych ycze i sama Eucharystia, w ktrej wzio ok. 1500
wiernych. Ks. kard. Franciszek Macharski w wygoszonej homilii powiedzia, e piercie
ten nie jest prezentem, ale jest znakiem i przypomnieniem dla wiernych "znakiem
uznania, szczeglnej mioci, umiowania, zwizania si Ojca witego z t ziemi", jest
take znakiem przymierza zawartego przez Boga Ojca we chrzcie w., znakiem bycia
wiernym do koca i cakowicie. Przyozdobienie piercieniem obrazu w. Jzefa jest
radosn chwil dla Kocioa krakowskiego i nie tylko - doda kardyna. "Faraon zdj swj
piercie z palca i woy go na palec Jzefa. I powiedzia Egipcjanom: Idcie do Jzefa, i
co on wam powie, czycie!" (Rdz 41,42.55). Te sowa Ksigi Rodzaju - powiedzia
wczesny gospodarz uroczystoci o. Szczepan Prakiewicz OCD, prowincja krakowskiej
prowincji karmelitw bosych - wydaj si mie swoje dopenienie w napawajcym
przeogromn radoci gecie Ojca witego Jana Pawa II, ktry zechcia z okazji 25-lecia
swego Pontyfikatu przekaza Piercie Rybaka (Sigillum Piscatoris), aby zosta on
naoony na palec doni w. Jzefa, drugiego patrona jego Chrztu, w wadowickim kociele
karmelitaskim. O. Prakiewicz podzikowa w imieniu zakonu i ziemi wadowickiej za
nadanie tytuu sanktuarium w. Jzefa wadowickiemu Karmelowi, a wczesny kustosz
sanktuarium i przeor o. Sylwan Zieliski OCD zoy stosown przysig. O pocztkach
uroczystej nowenny artyku Marii Bochenek w Naszym Dzienniku z 22.01.2004 r.
Pojawia si w mediach nawet taka konkluzja. Ojciec wity Jan XXIII, otwierajc obrady
Soboru Watykaskiego II, na prob biskupa wocawskiego Antoniego Pawowskiego,
przez
rce
ks.
kard.
Stefana
Wyszyskiego,
ofiarowa
do
kaliskiego
sanktuarium w. Jzefa papieski piercie. Sta si on dla caego Narodu Polskiego
znakiem wiernoci i wyrazem mioci do Kocioa. Jak dla ksidza Prymasa Wyszyskiego
sanktuarium kaliskie stao si oglnopolskim skarbem, tak patron i ordownik z
wadowickiej Grki u karmelitw bosych staje si dla Ojca witego Jana Pawa II
powiernikiem wszystkich trosk o cay Koci Chrystusowy. Por. Magorzata
Bochenek, Ojcowie rozpoczli starania o podniesienie ich kocioa do godnoci
sanktuarium w. Jzefa, w: Nasz Dziennik z 22.01 2004 r.
http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20040122&typ=wi&id=wi15.txt .
[53]
Por. http://www.oecumene.radiovaticana.org/pol/Articolo.asp?c=131290.
[54]
Cz. Gil OCD, wity Jzef, dz. cyt., s.60.
[55]
Rada Oglnopolska, wraz z obydwiema Radami Prowincjalnymi wieckiego Zakonu Karmelitw Bosych,
zwraca si z apelem, o podjcie gorcej modlitwy za wstawiennictwem w. Jzefa, o bogosawiestwo Boe dla
krajw wstpujcych 1-go maja 2004 roku do Unii Europejskiej. Myl taka nasuwa si w zwizku z tym, i dzie
ten jest, jak co roku, powicony witemu Jzefowi. Nie mona nie zauway zbienoci obydwu tych dat. Dla
nas, wieckich karmelitw, jest to ewidentny znak, e wity Jzef bdzie najlepszym ordownikiem Polski, ktra

znajdzie si niebawem w nowych strukturach. Koci w Polsce (widzc co prawda, zagroenia w zwizku z
akcesj do Unii Europejskiej), wie nadzieje na now ewangelizacj Europy. Oby w. Jzef, ten doskonay wzr
zayoci z Jezusem i z Maryj, patron modlitwy wewntrznej i niestrudzonej suby braciom (por.w. Teresa od
Jezusa, Ksiga ycia 6,6-8), wstawia si za nami. Ojciec wity Jan Pawe II w Redemptoris custos napisa
przecie: Trzeba modli si o to [w. Jzefa] porednictwo, jest ono ustawicznie potrzebne Kocioowi, nie tylko
dla obrony przeciw pojawiajcym si zagroeniom, ale take i przede wszystkim, dla umocnienia go w
podejmowaniu zadania ewangelizacji wiata i nowej ewangelizacji obejmujcej 'kraje i narody, w ktrych
niegdy religia i ycie chrzecijaskie kwito [...] a dzisiaj wystawione s na cik prb'"(RC, 29). W Bulli z
okazji naoenia papieskiego piercienia w. Jzefowi 19 marca 2004 r. w sanktuarium karmelitw bosych w
Wadowicach Jan Pawe II nawiza do faktu, i ju Ojcowie Kocioa podkrelali, e wity Jzef, ktry z
mioci opiekowa si Maryj i z radoci powici si wychowaniu Jezusa Chrystusa, take dzi strzee i
osania mistyczne ciao Odkupiciela - Koci, ktrego figur i wzorem jest Najwitsza Dziewica (por. RC,1).
Europa winna by budowl duchow i moraln, stojc na silnym fundamencie. Oby styl ycia chrzecijan i
wiadectwo ich sowa pozwoliy mieszkacom Europy odkry, e Jezus Chrystus jest przyszoci czowieka (por.
Ecclesia in Europa, 20).Std, jak najbardziej zasadnym, wydaje si uciekanie si do witego Jzefa, za ktrego
wstawiennictwem, moliwe bdzie ustrzeenie w Europie wiary w Boga Trjjedynego oraz wartoci
chrzecijaskich. Rada Oglnopolska wieckiego Karmelu zachca zatem wszystkie Ruchy i Stowarzyszenia
oraz wszystkich wiernych Kocioa w Polsce do modlitwy za przyczyn tego witego ma, szczeglnie podczas
Apelu Jasnogrskiego, ktry tak bliski jest wszystkim polskim katolikom.
[56]
Por. Zawierzenie sistr Franciszkanek Rodziny Maryi, suebniczek NMP, sistr Matki Boej Miosierdzia,
czy sistr nazaretanek w: Idcie do Jzefa. Vademecum pielgrzyma do sanktuarium w. Jzefa Kaliskiego,
Kalisz 2006, s. 179 183.
[57]
Por. Akt powicenia, w: Suga Boy o. Anzelm od w. Andrzeja Corsini OCD, Ojciec i Opiekun, dz. cyt., s.
124-127; por archiwum wasne autora, Akt Powicenia witemu Jzefowi Prowincji Krakowskiej 1999.
[58]
http://www.liturgia.dominikanie.pl/dokument.php?id=826.
[59]
Roman Llamas OCD, wity Jzef w charyzmacie, dz. cyt., s. 10.
[60]
Tame.
[61]
Piotr Marceli Strojecki OCDS, Duchowo III wieckiego Zakonu NMP z Gry Karmel
i w. Teresy od Jezusa.Studium na podstawie polskiej literatury teologicznej z lat 1876-1952,
Warszawa Radzymin, mps.
[62]
Por. Karmelita bosy, M poddany woli Boej, Gos Karmelu 7 (1933), nr 3, s. 85-86; por. RC 2-3;
por. M. Chmielewski, Sylwetka duchowa w. Jzefa z Nazaretu, w:Duchowo w. Jzefa z Nazaretu, pr. zb., red.
M. Chmielewski, Lublin 2003, s. 27.
[63]
Por. Jzefa, Wzr doskonaego ycia, Gos Karmelu 12 (1938), nr 3, s. 90-92; Tene, O witoci sw
kilka, Pod Opiek w. Jzefa 1 (1946), nr 3, s. 6; por. RC, 24-25; por.M. Chmielewski, Sylwetka duchowa w.
Jzefa z Nazaretu, dz. cyt., s. 28; A. Rybicki, wity Jzef jako przykad twrczego cierpienia mczyzny,
w: Duchowo w. Jzefa z Nazaretu, dz. cyt., s. 212-213.
[64]
Por. Anzelm, Opiekun rodzin chrzecijaskich, Gos Karmelu 4 (1930) nr 3, s. 71; Karmelita
bosy, Idcie do Jzefa, Gos Karmelu 6 (1932) nr 3, s. 83-84.
[65]
Por. Teresa od Jezusa, w. Jzef a rodzina dzisiejsza, Gos Karmelu 8 (1934), nr 3,
s. 90-91.
[66]
Por. tame, s. 89; Anzelm, Opiekun rodzin chrzecijaskich, dz. cyt., s. 69-71; Tene, w. Jzef wzr
pracy, Na wito Opieki w. Jzefa (22 kwietnia), Gos Karmelu 5 (1931) nr 4, s. 137; Gos Karmelu 4
(1930), nr 3.
[67]
Bartomiej Jzef Kucharski OCD, Godny zaufania, w: "Przewodnik Katolicki" 12/2006.
[68]
Bronisaw Tarka OCD, Mwicy milczeniem! Zwyky czowiek wyrniony przez
Boga. Por. http://www.opiekun.kalisz.pl/186/Mowiacy milczeniem.htm.
[69]
Tygodnik Powszechny 12/1960.
[70]
Szczepan T. Prakiewicz OCD, Piercie Jzefa, Via consecrata 3/2006 r., s. 51 55; tene, Piercie
Jzefa, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych, Krakw 2004.
[71]
Por. ks. Zdzisaw Janiec, Konieczno, rodzaje i chwile milczenia we Mszy
witej, Anamnesis 39 nr 4 z 2004 r.
[72]
wity Jzef da mi cztery praktyczne rady co do mioci braterskiej.
1) Pomylcie o synogarlicy: odejmuje sobie pokarm od ust, by da je waszym piskltom. W ten oto sposb
powinnycie okazywa mio wszystkim swoim siostrom: zapominajcie o sobie, odmawiajcie sobie dla innych.
Jeli bdziecie postpoway w ten sposb, Bg bdzie na to patrzy jako na uczynione dla Niego samego.
2) Popatrzcie na ryby w morzu: pywaj one gromadnie w niezliczonej iloci. Postpujcie tak samo w mioci.
3) Popatrzcie na gwiazdy: pomylcie, jak one wiec i jak cz si ze sob w blasku, aby razem dawa wielkie

wiato. Czycie podobnie wszystkie - bdc doskonale zjednoczonymi ze sob - wielkie wiato budowania.
4) Popatrzcie na dzieci, ktre dopiero co si narodziy: s karmione mlekiem; rosn powoli z mioci, jak si im
czyni; potem jedz, by wicej podr, by moc chodzi. Z mioci, macie si karmi nawzajem, przynosi ulg i
umacnia si nawzajem.
[73]
Juanita nazywa Go swym adwokatem. Por. Marian Zawada OCD Do Jezusa przez Maryj
[74]
M.in.: ks. Lucjan Strada, Patron doskonay, Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 1976;
Benignus J. Wanat OCD, Kult w. Jzefa Oblubieca NMP u karmelitw bosych w
Krakowie, Informator historyczny, Krakw 1981; Idcie do Jzefa. Modlitewnik, Wyd.
Karmelitw Bosych Krakw 1982; Teofil Stanisaw Kapusta OCD, w. Jzef mistrzem
naszej modlitwy Krakw 1986; Do Ciebie o wity Jzefie. Modlitewnik [red. O. Otto
Filek OCD], Czerna, 1996, ss. 192; Pietro Barbagli OCD, wity Jzef w Ewangelii, Wyd.
Karmelitw Bosych Krakw 1997; Jean Galot TJ, wity Jzef, Wyd. Karmelitw Bosych
Krakw 1997; Laurention Maria Herran, wity Jzef m wiary. w. Jzef w nauczaniu
b. Josemarii Escriva, Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 1999; Teofil Stanisaw Kapusta
OCD, wity Jzef mistrzem naszej modlitwy, Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 1997 ;
Bernard Martelet OCR, Jzef z Nazaretu, m ufnoci, Wyd. Karmelitw Bosych Krakw
1997; Tarcisio Stramare OSJ, Syn Jzefa z Nazaretu. Problemy dotyczce dziecistwa
Pana Jezusa, Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 1997; Cz. Gil OCD, wity Jzef, dz.cyt.,
Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 2004; do koca pozosta wierny wezwaniu Boemu,
Wyd. Karmelitw Bosych Krakw 2005; Maria Matwiej, wita Rodzina z Nazaretu, Wyd.
Karmelitw Bosych Krakw 2006; Suga Boy o. Anzelm od w. Andrzeja Corsini
OCD, Ojciec i Opiekun. Kazania o w. Jzefie, dz. cyt.
[75]
M.in.:
Benignus
Jzef
Wanat
OCD, wity
Jzef
Protektorem
Zakonu
Karmelitaskiego, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych, Krakw 2001;
Szczepan Prakiewicz OCD, Piercie Jzefa, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw
Bosych, Krakw 2004; tene, Piercie Jzefa,Via consecrata 3/2006 r., s. 51 55;
tene, Idcie do Jzefa, w: Pod znakiem Dziecitka Jezus (Czerna) nr 2 (2004), s. 7682; tene, La devozione a San Giuseppe in S. Raffaele Kalinowski, w: Ite ad
Joseph (Varazze), nr 3 (1992), s. 3-4; tene, Entrevista al P. Szczepan
Prakiewicz, w: El Mensajero de San Jos nr 388 (2004), s. 10-11; tene, Lanello del
Papa, dono a San Giuseppe, w: Avvenire (Roma) 19 marzo 2005, s. 16; tene, Anello
papale a San Giuseppe, w: Messaggero di Ges Bambino (Arenzano), nr 3 (2006) s.
18-19; tene, El anillo de Sam Jos, w: Estudios Josefinos (Valladolid), nr 117 (2005),
s. 115-134; Roman Llamas OCD, wity Jzef w charyzmacie Terezjaskim, Kuria
Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych, Krakw 2004; tene, w. Jzef osamotniony w
obliczu tajemnicy, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw Bosych, Krakw 2004;
Bartomiej Jzef Kucharski OCD Godny zaufania w: "Przewodnik Katolicki" 12/2006;
Bronisaw Tarka OCD, Mwicy milczeniem! Zwyky czowiek wyrniony przez Boga.
Por. http://www.opiekun.kalisz.pl/186/Mowiacy milczeniem.htm.
[76]
Por. ycie 6, 6-8; 33,12; Regua. Konstytucje. Przepisy wykonawcze Zakonu Braci
Bosych Najwitszej Maryi Panny z Gry Karmel, Kuria Krakowskiej Prowincji Karmelitw
Bosych, Krakw 1997, s. 61.

You might also like