You are on page 1of 12

Katedra Elektroenergetyki i Napdw Elektrycznych

Laboratorium Elektroenergetyki
Nazwa

Badanie ogniwa fotowoltaicznego

wiczenia

BBS

1. Cel wiczenia
Celem wiczenia jest zapoznanie si z budow i zasad dziaania baterii sonecznych
oraz wykonanie analizy wpywu nasonecznienia na wydajno energetyczn.
2. Przebieg wiczenia

Zmontowa ukad pomiarowy zgodnie z rysunkiem

Zarejestrowa wartoci prdu i napicia, przy rnych warunkach pogodowych


(rne warunki nasonecznienia). Wyznaczy warto mocy uzyskiwanej z baterii
sonecznej przy danych warunkach pogodowych.

Warunki pogodowe

U [V]

I [A]

P [W]

Podczy obcienie arowe. Pomierzy wartoci prdu oraz napicia dla rnych
obcie. Warto obcienia zmienia od wartoci minimalnej (bieg jaowy) do
penej mocy. Wyniki zanotowa w tabeli. Wyznaczy warto mocy uzyskiwanej z
baterii sonecznej przy danym obcieniu.
Obcienie (liczba arwek)

U [V]

I [A]

P [W]

0
1
...
Narysowa na wykresie zaleno U f I .

3. Wnioski

Zapozna si z wynikami pomiarw.

Okreli wpyw nasonecznienia na moc i energi uzyskan z baterii.

Okreli wpyw obcienia na moc uzyskiwan z baterii sonecznej.

Przeanalizowa ekonomiczn stron montowania ogniw sonecznych w polskich


warunkach klimatycznych.

Literatura:

Lewandowski Witold Proekologiczne rda energii WNT Warszawa 2006

Jarzbski Z. M. Energia soneczna: konwersja fotogalwaniczna - PWN Warszawa 1990

Kandyda A., Rodacki T. - Przetwarzanie energii w elektrowniach sonecznych Politechnika lska


Gliwice 2000

Katedra Elektroenergetyki i Napdw Elektrycznych


Laboratorium Elektroenergetyki
Nazwa

Wyznaczanie parametrw zastpczych

wiczenia

PZTD

transformatora dwuuzwojeniowego

1. Wiadomoci wstpne
Parametry podune i poprzeczne transformatora wyznacza si z poniszych zalenoci:
Parametry podune
RT PCu
ZT U Z

Parametry poprzeczne

U N2 PCu% U N2

S N2
100 S N

U N U Z % U N2

SN
100 S N

X T ZT2 RT2

GT

PFe PFe % S N

U N2
100 U N2

YT

3I 0 I 0% S N

UN
100 U N2

BT YT2 GT2

gdzie:
SN moc pozorna znamionowa,
UN napicie znamionowe,

PCu straty obcieniowe,


PFe straty jaowe,
UZ napicie zwarcia,
I0 prd biegu jaowego.
Dla konkretnego typu transformatora powysze wielkoci mona odczyta z tabliczki
znamionowej lub katalogu lub te pomierzy w czasie prby zwarcia i prby biegu jaowego.
W czasie prby zwarcia strona wtrna transformatora jest zwarta a do strony pierwotnej
przykada si takie napicie aby przez transformator popyn prd znamionowy. Wwczas na
woltomierzu odczytuje si napicie zwarcia UZ a na watomierzu straty obcieniowe PCu.
W czasie prby biegu jaowego strona wtrna transformatora jest otwarta a na uzwojenie
strony pierwotnej przykada si napicie znamionowe. Wwczas watomierz pokazuje straty
jaowe PFe a amperomierz prd biegu jaowego I0.

2. Cel wiczenia
Celem

wiczenia

jest

wyznaczenie

metod

pomiarow

parametrw

zastpczych

transformatora jednofazowego.
3. Spis przyrzdw i miernikw

Transformator badany (SN = 400 VA, UN = 220/42 V) 1 szt.,

Autotransformator (Imax = 10 A) 1 szt.,

Watomierz: (42 V, 10 A) 1 szt, (220 V, 2 A) 1szt.,

Amperomierz: 10 A 1 szt, 2 A 1 szt.,

Woltomierz: 42 V 1 szt., 220 V 1 szt.

4. Przebieg wiczenia
4.1. Ukad pomiarowy.

ATr

*
A *W

Tr
V

W1

Rys. 1 Schemat ukadu pomiarowego

4.2. Prba biegu jaowego


Poczy ukad pomiarowy zgodnie z rysunkiem 1 zwracajc uwag na prawidowy dobr
zakresw miernikw. Rozewrze wycznik W1. Autotransformatorem Atr ustawi napicie
znamionowe. Wykona prb biegu jaowego zasilajc transformator od strony grnego
napicia a nastpnie od strony dolnego napicia (przy zmianie strony zasilania dobra
waciwe zakresy miernikw!). Wyniki zanotowa w tabeli wynikw.
2

4.3. Prba zwarcia


Poczy ukad pomiarowy zgodnie z rysunkiem 1 zwracajc uwag na prawidowy dobr
zakresw

miernikw.

Zewrze

wycznikiem

W1

stron

wtrn

transformatora.

Autotransformatorem Atr ustawi takie napicie aby w obwodzie pyn prd znamionowy.
Wykona prb zwarcia zasilajc transformator od strony grnego napicia a nastpnie od
strony dolnego napicia (przy zmianie strony zasilania dobra waciwe zakresy miernikw!).
Wyniki zanotowa w tabeli wynikw.
4.4. Tabela pomiarw i oblicze
Prba zwarcia
Zasilanie

PCu

RT

Prba biegu jaowego


XT

ZT

PFe

GT

BT

YT

GN
DN

4.5. Obliczenia:

Obliczy parametry zastpcze badanego transformatora, wyniki zanotowa w tabeli;

Sprawdzi, przeliczajc przez przekadni, czy wartoci parametrw wyznaczone po


stronie GN odpowiadaj (z dokadnoci pomiarow) wyznaczonym po stronie DN;

Obliczy rzeczywisty prd zwarciowy po stronie GN i DN.

4.6. Sprawozdanie powinno zawiera:

wyniki pomiarw,

wyniki oblicze zgodnie z punktem 4.5,

wnioski.

Literatura:
Poradnik inyniera elektryka

Katedra Elektroenergetyki i Napdw Elektrycznych


Laboratorium Elektroenergetyki
Nazwa
wiczenia

Badanie sieci promieniowej

BSP

I - Wymagania teoretyczne.
metody obliczania strat i spadkw napi w sieciach promieniowych
obliczanie strat mocy czynnej i biernej w sieciach
dobr przekroju przewodw ze wzgldu na spadek napicia
II - Cel wiczenia.
Celem wiczenia jest okrelenie rozpywu prdw i mocy oraz spadkw napicia w sieci promieniowej.
III - Przebieg wiczenia.
1- Wstp.
Badan lini zamodelowano w ukadzie 1-fazowym w postaci odcinkw
linii.
Kady z odcinkw odwzorowano przy pomocy cewek indukcyjnych i kondensatorw. Schemat zastpczy odcinka linii podano na rysunku nr 1.
czc ze sob poszczeglne odcinki mona zamodelowa sie o okrelonej
dugoci, z moliwoci podczania odbiorw w wzach 1, 2 ....k. (rys.2).

Rys.1

Rys.2

2 - Pomiary.
Dla ukadu przedstawionego na rysunku 3 wykona pomiary U, I, P w punkcie
zasilajcym oraz w poszczeglnych wzach sieci.
Wyniki zestawi w tabeli.
Ia [A] =
Wze nr
P0 [W]
1
2
......
k

PA [W] =
I0 [A]
Pi [W]

UA [V] =
Ii [A]
Ui [V]

Rys. 3

3 - Opracowanie wynikw.
Na podstawie otrzymanych wynikw sprawdzi bilans mocy czynnej;
k

i 1

i 1

P Poi Pi

IV - Zakres sprawozdania.
Sprawozdanie powinno zawiera:

schemat ukadu pomiarowego


tablic pomiarw
bilans mocy czynnej
obliczenia napi w poszczeglnych wzach sieci przy zaoeniu, e sie
pra- cuje na poziomie napicia 220V, impedancja kadego z odcinkw linii
wy- nosi jak na rysunku 1 (pomin ga poprzeczn), a w poszczeglnych
odcin- kach sieci pyn prdy I1, I2 ....Ik .

Literatura:
R. Nowakowski - Wykady
T. Kahl - Sieci elektroenergetyczne

Katedra Elektroenergetyki i Napdw Elektrycznych


Laboratorium Elektroenergetyki
Nazwa
wiczenia

Kompensacja mocy biernej

KR

1. Wiadomoci wstpne
W czasie przesyu mocy czynnej i biernej przez lini elektroenergetyczn przepywajcy
prd powoduje powstanie straty mocy czynnej oraz strat i spadek napicia (strata napicia
nie bdzie rozpatrywana w tym wiczeniu).
Strat mocy czynnej P w linii elektroenergetycznej o parametrach R, X w czasie przesyu
mocy P, Q mona opisa nastpujcym wzorem:

P2 Q2
R
U2

lub w postaci prdowej:

P 3I 2 R 3 I cz2 I b2 R .
Podobnie mona zapisa wzory na spadek napicia:

PR QX
U

i w postaci prdowej

U 3I cz R I b X .

Kompensacja rwnolega polega na wczeniu rwnolegle z odbiornikiem baterii


kondensatorw o wypadkowej mocy biernej Qc. Kondensatory s odbiornikami mocy biernej
pojemnociowej a tym samym mona je traktowa jako wytwrcy mocy biernej indukcyjnej.
Po zaczeniu baterii moc bierna indukcyjna zamiast by pobierana z systemu
elektroenergetycznego i przepywa przez linie zasilajce zamyka si w obwodzie odbiornik
kondensator. Powoduje to zmniejszenie spadku napicia oraz strat mocy czynnej w linii.
Zalenoci te opisuj ponisze wzory:
PR Q Qc X
P 2 Q Qc
.
R , U
2
U
U
2

Nastpstwem jest polepszenie warunkw napiciowych (podniesienie napicia) na


odbiorniku oraz popraw warunkw ekonomicznych przesyu mocy (naley pamita, e
wielko mocy czynnej produkowanej przez elektrownie jest uzaleniona od wartoci
momentu napdowego na wale turbiny a ten z kolei zaley od iloci energii dostarczonej w
paliwie).
Jeli moc baterii kondensatorw bdzie za dua w stosunku do aktualnego
zapotrzebowania

mocy

biernej

przez

odbiorniki

to

moe

doj

do

zjawiska

przekompensowania. Jeli Qc Q to straty mocy czynnej zaczn znowu rosn. Natomiast


jeli bdzie speniony warunek Qc Q

PR
to wystpi ujemny spadek napicia czyli
X

napicie na kocu linii (na odbiorniku) bdzie wysze ni na pocztku. Jest to grone
zjawisko z uwagi na izolacj odbiornikw.

2. Cel wiczenia
Celem wiczenia jest zapoznanie si ze zjawiskiem kompensacji rwnolegej oraz
dowiadczalna weryfikacja wzorw opisujcych strat mocy czynnej oraz spadek napicia w
linii przesyowej.

3. Spis przyrzdw i miernikw

Model linii elektroenergetycznej,

Autotransformator (Imax = 5 A) 2 szt.,

Dawik 1 szt.,

Bateria kondensatorw (regulacja mocy biernej odbywa si poprzez zmian napicia za


pomoc autotransformatora nie uwzgldnione na schemacie) 1 szt.,

Zestaw arwek (odbiornik rezystancyjny),

Watomierz (220 V, 5 A) 2 szt.,

Amperomierz (5 A) 1 szt.,

Woltomierz (250 V) 2 szt..

4. Przebieg wiczenia
Zmontowa ukad pomiarowy zgodnie z rysunkiem 1.

*
*W2 A
V2

*
* W1

ATr

model
linii el-en

V1

odb. R-L

bat.
kond.

Rys. 1 Schemat ukadu pomiarowego


Za pomoc autotransformatora Atr ustawi napicie wejciowe V1 na poziomie ok. 200 V. Za
pomoc autotransformatora do regulacji mocy baterii kondensatorw (nie zaznaczony na
schemacie) zmienia moc biern dostarczan z baterii kondensatorw (w zakresie od 0 do 250
co 30 dziaek nie przekracza 3,5 A prdu pyncego przez model linii!). Wyniki zapisa w
tabeli wynikw. Pomiary wykona dla czterech rnych odbiornikw. W miar moliwoci
zaobserwowa zjawisko przekompensowania.
L. dziaek

U1

P1

U2

P2

cos

Wykona nastpujce obliczenia:


P P1 P2
U U 1 U 2
cos

P2
S2

P2
P1

Sporzdzi wykresy nastpujcych funkcji:


P, U , cos , f l.dz
P, U , f cos

5. Sprawozdanie powinno zawiera:

Tabel pomiarw i oblicze,

Wykresy,

Wnioski.

Literatura:
Poradnik inyniera elektryka

You might also like