Kobiety W Korei

Wstp
W pracy zajmuj si histori rozwoju sytuacji politycznej oraz spoecznej

koreaskich kobiet. Chc w niej przede wszystkim przedstawi ich wytrwa walk o wasne
prawa oraz rwno pci w wiecie przesiknitym neokonfucjaskimi ideami, ktre
umiejscowiy kobiety przynajmniej na szczeblu niej w hierarchii spoecznej ni mczyzn.
Na pocztku zajam si tym tematem, poniewa chciaam wycznie poszerzy
swoj wiedz w tej tematyce. Jednak z czasem historia ich walki, rozwoju organizacji, a
nastpnie uzyskiwania praw dla nich samych, staa si coraz bardziej interesujca i
inspirujca. Zajmujc si tym tematem odkryam nowe oblicze koreaskich kobiet, ktre
nie
jest
ju
przesonione
postaciami
z kultury popularnej, czy pogoni za jednakowym kanonem pikna w skutek operacji
plastycznych w Korei Poudniowej.
Moja koncepcja pracy magisterskiej zmieniaa si pod wpywem zapoznawania si z
materiaami rdowymi. Na pocztku chciaam odnie si wycznie do XX i XXI wieku oraz
poruszy odrbnie takie tematy jak molestowanie seksualne, czy sytuacja kobiet na rynku pracy.
Jednak z czasem doszam do wniosku, e nie mona pisa o wspczesnoci, gdy nie wspomina si
przeszoci, ktra doprowadzia do takiej a nie innej rzeczywistoci pod wpywem. W ten sposb
zdecydowaam si na podzia pracy pod wzgldem rnych okresw historycznych: od czasw
Shilla do XX wieku, pierwsza poowa XX wieku, druga polowa XX wieku oraz XXI wiek.
W pierwszym rozdziale omawiam sytuacj kobiet przed przyjciem neokonfucjanizmu na
Pwyspie Koreaskim oraz w okresie dynastii Yi, czyli w czasie jego rozkwitu. Poruszam rwnie
pocztek
upadku
okresu
Joseon
i pierwsze prby walki o zmian statusu kobiet.
W drugim rozdziale natomiast opisuj wydarzenia z pierwszej poowy XX wieku.
Wspominam
tutaj
mniejszy
udzia
kobiet
w
walce
o
wasne
prawa
i podkrelam ich ogromne zaangaowanie w walce z okupantem japoskim. Ten okres cho nie
przynis wielu zmian prawnych dla kobiet, jest jednak moim zdaniem bardzo wany, poniewa
pokazuje hart ducha i patriotyzm Koreanek. Odnosz si tutaj rwnie do roku 1948 roku, w
ktrym uchwalono pierwsz konstytucj koreask i przyznano w niej kobietom m. in. prawo do
gosowania w wyborach.
W trzecim rozdziale opisuj walk kobiet i ich starania o osigniecie wyszego statusu
spoecznego w drugiej poowie XX wieku. Po uchwaleniu konstytucji, otrzymaniu praw
wyborczych oraz uwolnieniu kraju od okupanta, Koreanki w kocu skupiy si na tworzeniu
wikszej liczby organizacji walczcych o prawa kobiet.
W ostatnim rozdziale natomiast przedstawi XXI wiek jako czas wielkich przemian dla
kobiet, gdzie neokonfucjaski system rodzinny, ktry dyskryminowa kobiety, zostaje zniesiony a
pastwem koreaskim rzdzi Koreanka.
1. Status i rola kobiet od okresu Shilla do XX w. n. e.

1.1. Sytuacja kobiet w okresie Shilla i Goryoe
W cigu wiekw w Korei status kobiety i posiadane przez ni prawa ulegay zmianie,
ale obecna rola oraz pozycja kobiety w spoeczestwie koreaskim zostaa przede
wszystkim uksztatowana przez neokonfucjanizm, ktry dotar na Pwysep Koreaski w
czasie panowania dynastii Yi.1 Wane jest, e sam konfucjanizm jako myl filozoficzna
pojawi si w Goguryeo ju okoo 300 r. n. e., ale nie wpyn on wtedy w znacznym stopniu
na spoeczestwo koreaskie.2
W okresie Shilla Koreanki posiaday prawa oraz wysoki status spoeczny. Dowodem
na to jest fakt, e wtedy na tronie zasiaday trzy krlowe, a pozostae kobiety koreaskie
mogy zosta gow swojego rodu. Oprcz tego Koreanki tamtych czasw miay prawo
podrowa z duo wiksz swobod ni po zapanowaniu neokonfucjanizmu w Korei. 3
Koreanki w okresie Shilla bardzo czsto posiaday nawet wasne siodo i mogy swobodnie
jedzi konno.4
Natomiast
w
okresie
Goryoe
Koreanki
cieszyy
si
wolnoci
i statusem, ktrego pniej nie posiaday a do XX wieku. 5 Kobiety
i mczyni mogli wtedy swobodnie przebywa w swoim towarzystwie. W tym czasie crki
mogy dziedziczy majtek czy dom po rodzicach z takimi samymi prawami oraz w takim
samym stopniu jak synowie.6
Oprcz tego kobiety koreaskie tamtego okresu po mierci swoich rodzicw nie
musiay oddawa swoich dbr majtkowych mowi. 7 Posiadany przez nie na wasno
majtek,
ktry
wynika
z
odziedziczenia,
wpywa
w duym stopniu na niezaleno kobiet, w szczeglnym stopniu przedstawicielek klasy
wyszej.
Sytuacja kobiet rwnie w zakresie maestwa bya zdecydowania lepsza ni przez
wiele nastpnych wiekw. Nie istnia posag i oprcz tego kobieta po lubie nie stawaa si
wasnoci ma oraz nie przechodzia do jego rodziny, przestajc prawnie by
spokrewnion z matk, ojcem, czy rodzestwem. Wpywao to na fakt, e po mierci
zamnej, ale nie posiadajcej dzieci kobiety, jej majtek dziedziczyo jej rodzestwo a nie
m.8
Na lepsz sytuacj Koreanek w tamtych czasach wpywa rwnie system Nam Gui
Yeo Ga Hon, ktry dotyczy maestwa. Sprawia on, e kobiety koreaskie po
zampjciu nie wyprowadzay si od wasnej rodziny, przenoszc si do rodziny ma,
lecz to ich wybranek przeprowadza si do jej rodzinnego domu. 9
Cho w spoeczestwie nie byo to czste zjawisko, kobiety mogy wystpi rwnie o
rozwd. Odbywao si to dokadnie na takich samych prawach jak w przypadku mczyzn.
Rwnie oboje maonkowie mogli zdecydowa si na ycie w separacji. Natomiast po
mierci ma, gdyby kobieta wykazaa chci, moga zdecydowa si na ponowne
zampjcie. lub ten bya akceptowany spoecznie a ponowna matka nie bya
szykanowana z tego powodu.
1 Park, Kyung Ae, Women and social change in South and North Korea: Marxist and Liberal Perspectives.
Michigan: 1992, str. 2
2 Goban-Klas, Tomasz, Korea. Historia i wspczesno. Toru: 2006, str. 114
3 Park, Michigan, 1992, str. 2
4 Nelson, Sarah M., Shamans, Queens and Figurines: The Development of Gender Archeology. Walnut Creek,
California: 2014, str. 83
5 Ramusack, Barbara N., Sievers, Sharon, Women in Asia: Restoring women in history. Bloomington: 1999, str. 165
6 Seth, Michael J., A Concise history of Korea, From the Neolitic Period through the Nineteenth Century. Oxford:
2006, str.92
7 Chong, Hwa-Young, In Search of God's Power of Broken Bodies: A Theology of Maum. New York: 2013, str. 59
8 Seth, Oxford: 2006, str.92
9 Chong, New York: 2013, str. 58
Jednake nawet w tamtych czasach, gdy kobiety posiaday pewien stopie wolnoci i
praw, nadal byy dyskryminowane oraz nie istniaa pena rwno pomidzy nimi a
mczyznami. Koreanki przed lubem musiay pozosta dziewicami, a po lubie musiay
by wierne swoim mom. Jednak ich maonkw te zasady nie obowizyway, gdy mogli
oni nawet zosta poligamistami.10
Ju w tamtych czasach kobiety postrzegano jako przedmiot czy towar. W 1274 r. n.
e., kiedy Mongoowie napadli na Kore, dynastia Won zadaa od ludu Goryoe podarunku.
Jednake nie mia to by zwyky prezent w zocie, czy innych bogactwach, ale w ywych
istotach. yjcym podarunkiem okazao si 140 modych i jeszcze niezamnych kobiet.
Koreanki podarowane Mogoom nie miay atwego ycia nawet wtedy, gdy udao im si
uciec od ciemiyciela. Po powrocie do kraju byy one szykanowane przez wasny nard
mianem Hwang Hyang Nyo. Wyraenie to oznaczao kobiet, ktra wrcia do swojego
domu z terenw mongolskich. Jednake nie byo to okrelenie wyraajce podziw czy
szacunek. Pojcie Hwang Hyang Nyo byo zdecydowanie pogardliwe. To wydarzenie
historyczne wyranie pokazuje, e kobiety ju wtedy byy traktowane na Pwyspie
Koreaskim
jak
przedmiot
i obiekt seksualny, ktry w dodatku mona podarowa wrogiemu wojsku. 11
1.2. Panowanie neokonfucjanizmu Joseon jako okres zaniku

praw kobiet
Po okresie Goryoe, ktry dla kobiet koreaskich stanowi rozkwit ich praw i
zdecydowan popraw statusu spoecznego, neokonfucjanizm opanowa Pwysep
Koreaski.
Wpyn
on
na
zmniejszenie
roli
Koreanek
w yciu spoecznym oraz rodzinnym. Swj ogromny wpyw osign on dziki dynastii Yi i
elit panujcych w okresie Joseon, ktre chciay odrzuci zasady buddyzmu oraz
jednoczenie
pragny
wzmocnienia
swojego
autorytetu
12
w spoeczestwie.
W XIV w. n. e. neokonfucjanizm dotar na Pwysep Koreaski dziki studentowi
wracajcemu z nauk z Chin. Nazywa si on An Yu.13 Poznana przez niego myl filozoficzna
staa si oficjaln ideologi kraju rzdzonego przez dynasti Yi. By to rwnie pierwszy
przypadek na wiecie, kiedy myl filozoficzna a nie religia staa si narzdziem
wspomagajcym utrzymanie panowania w kraju.14 Koreaskie elity dziki
neokonfucjanizmowi, ktry by wysoce teoretyczn doktryn przepenion nietolerancj
wobec
kobiet
i niszych klas spoecznych, osigny rozszerzenie swojej wadzy oraz wzrost autorytetu w
spoeczestwie.15 Jednym z najwaniejszych aspektw, ktre przyczyniy si do wzrostu ich
znaczenia na Pwyspie Koreaskim, byo regulowanie ycia spoecznego przez ustalenie
samgang
i oryun. Pierwsze z nich odnosio si do trzech podstawowych zasad w yciu, ktrym kady
obywatel powinien by posuszny:
chung lojalno wobec swojego wadcy,
hyo posuszestwo wobec swoich rodzicw,
yol odnosio si, do tego, co powinno charakteryzowa idealn kobiet, czyli

czysto, poczucie obowizku wobec swoich rodzicw oraz posuszestwo i wierno wobec
10
11
12
13
14
Seth, Oxford: 2006, str.92-97

Chong, Oxford: 2013, str. 59
Goban-Klas, Toru, 2006, str. 114
Nahm, Andrew C, Introduction to Korean History and Culture. Seoul: 1993, str. 110
Hahm, Pyong-Choon, The Korean. The political Tradition and Law. Essays in Korean Law and Legal History.
Seoul: 1982, str. 8-9
15 Nahm, Seoul: 1993, str. 111
ma.16
Oryun natomiast ustalao hierarchiczne zalenoci midzy ludmi. 17 Pi powinnoci
okrelay nastpujce stosunki:
ui pomidzy wadc a poddanym,
chin pomidzy ojcem a synem,
pyol pomidzy mem a on,
so pomidzy starszym a modszym bratem,
shin pomidzy przyjacimi.18

Powinnoci wadcy bya sprawiedliwo wobec poddanego, a ten w zamian powinien by
lojalny. Ojciec natomiast powinien by okazywa swojemu synowi mio, za co ten mia
obowizek szanowania go. Starszy brat mia kocha swojego modszego brata, a ten mia
okazywa cze starszemu. Natomiast midzy przyjacimi powinno byo istnie
obustronne zaufanie.19 Powinno ony tak naprawd nie odnosia si wycznie do
posuszestwa wobec swojego ma, gdy kobieta zawsze powinna bya by podlega
jakiemu mczynie. Zaleno ta wpyna diametralnie na zmian statusu kobiety i
zmniejszenie jej praw w okresie Joseon.20 Koreanka do dnia lubu powinna bya podlega
woli swojego ojca. Potem, gdy kobieta wysza za m, musiaa by posuszna swojemu
maonkowi. Natomiast jeli staa si wdow, wtedy zaczynaa podlega swojemu
najstarszemu synowi.21
Po lubie kobieta rwnie stawaa si czci oraz wasnoci rodziny ma i
przestawaa nalee do rodziny, w ktrej si urodzia. Moda matka po lubie przenosia
si do domu rodziny ma, gdzie przede wszystkim podlegaa swojej teciowej, ktra
najczciej
j
wykorzystywaa.22
Wanie
z powodu opuszczania wasnej rodziny, crk nazywano wtedy t, ktra opuszcza
gospodarstwo domowe i staje si obc 23. Oprcz bycia posuszn rodzinie ma i jemu
samemu, obowizkiem kobiety koreaskiej stao si urodzenie po lubie syna, co
podwyszao minimalnie jej niski status w nowej rodzinie. 24
W tamtych te czasach pojawi si rwnie zwyczaj posagu, ktry rodzice musieli
zapewni swoim crkom, a by te mogy wyj dobrze za m. Takie poczenie potomkw
pci eskiej z obowizkow strat majtku dla rodziny wpyno na niech rodzin wobec
narodzin dziewczyn i preferowanie posiadania synw. Doszo nawet do tego, e crki
nazywano kobietami zodziejkami.25
Od czasw dynastii Yi rwnie zmienio si prawo dla kobiet zwizane z rozwodami.
Wtedy Koreanki w adnej sytuacji nie mogy wnie o rozwd. Natomiast mczyzna mg
rozwie
si
ze
swoj
on,
jeli
udowodni,
e
w maestwie wystpi jeden z siedmiu powodw uprawniajcych do tego. Brzmiay one
nastpujco:26
nieposuszestwo wobec teciw, brak poczcia syna, cudzostwo, zazdro, choroba
dziedziczna, gadatliwo i kradzie.27
16 Nahm, Andrew C., A history of the Korean people. Tradition and Transformation. Seoul: 1996, str. 113
17 Kim-Renaud, Young-Key, Creative woman of Korea: The Fifteenth Through the Twentieth Centuries. Routledge:
2015, str. 6
19 Shim, T. Youn-Ya, Kim, Min-Sun, Martin, Judith N., Changing Korea understanding Culture and Communication.
New York: 2008, str. 35
20 Savada, Andrea Matlas i Shaw, William, red., South Korea a country study. Washington D.C.: 1997, str. 104
21 Yoon, Hong-Key, The Culture of Fengshui in Korea. An Exploration of East Asian Geomancy. Plymouth: 2006,
str. 203
22 Goban-Klas, Toru, 2006, str. 128
23 Seth, Michael T., A History of Korea from Antiquity to the Present. Plymouth: 2011, str. 162
24 Savada i Shaw, red., Washington D.C.: 1997, str. 105
25 Seth, Plymouth: 2011, str. 162
26 Connor, Mary E., red. The Koreans. California: 2009, str. 197
27 Seth, Plymouth: 2011, str. 162
W przypadku bezpodnoci ony nawet jeli mczyzna nie zdecydowa si na rozwd, mg

oeni si z drug kobiet.28
Jednak w najgorszej sytuacji w spoeczestwie znajdoway si wdowy, ktre dla
rodziny zmarego ma bardzo czsto staway si po prostu niepotrzebne a wic byy
spostrzegane wycznie jako obcienie. Byo to jeszcze podkrelane przez nazywanie ich
bardzo czsto mianem mimangin, czyli osoba, ktra jeszcze nie umara. Dawniej zdarzao
si, e rodziny zmarych mczyzn staray si namwi wdowy po nich, aby te popeniy
samobjstwo. Oprcz tego istniaa rnica pomidzy wdowami z klasy wyszej a niszej.
Kobiety z lepiej sytuowanych rodzin nie miay prawa wyj ponownie za m, jednake te
niszego stanu miay tak moliwo. Nie oznacza to jednak wcale, e znajdoway si w
lepszej sytuacji. Czsto zostaway one wydawane za m wbrew wasnej woli. Bardzo czsto
byli to mczyni, ktrzy byli wdowcami. Decydowali si oni ponownie na maestwo,
poniewa ona bya im potrzebna w gospodarstwie domowym. 29
W XVII wieku natomiast zniesiono prawo kobiet do odprawiania tradycyjnych
rytuaw dla przodkw. Od tej pory ten zaszczyt przypada wycznie najstarszemu
mczynie rodu.30
Pozycja kobiet w koreaskiej rodzinie jako zawsze komu podlegej
i obowizkowo posusznej, wpyna na zanik wasnej tosamoci Koreanek. W
spoeczestwie przestay funkcjonowa one jako osoby posiadajce wasne imi i nazwisko.
Nazywano
je,
okrelajc
ich
stosunki
oraz
wizi
z poszczeglnymi mczyznami, ktrym w danym momencie ycia podlegay. To oznaczao,
e kobiet niezamn nazywano crk kogo, matk on kogo, a matk matk
kogo.31 Kobiety stay si bezimiennymi bytami do tego stopnia, e nawet w rodzinnym
rejestrze mw ich nazwiska nigdy si nie pojawiay. Zamne Koreanki zawsze widniay
wycznie pod nazwiskiem maonka.32
Oprcz tego rwnie pod wzgldem uywanych zwrotw obniono status kobiet. Aby
podkreli hierarchiczno w spoeczestwie koreaskim, ktr spowodowa
neokonfucjanizm, stworzono specjalny model jzyka, ktry by w stanie wyrazi wyszo
jednych osb i poddastwo drugich. W tamtym czasie powstay zwroty, ktrymi
adresowano odpowiednie jednostki, gdy chciano wyrazi ich status spoeczny. Jednak nie
istniay one wycznie pomidzy wadc a poddanymi, rnymi klasami, ale rwnie
midzy mczyznami a kobietami. W rodzinie m zwraca si do swojej ony i dzieci nisz
form honoryfikatywn, ale ani dzieci, ani nawet maonki nie mogy
w ten sposb si zwraca do niego. Forma, ktr kobiety koreaskie zwracay si do swoich
mw, musiaa wyraa ich niszo wobec mczyzn.33
Jednake zmiany w pozycji i roli kobiet w Korei nie ograniczay si tylko do relacji
rodzinnych. W tamtym czasie rwnie w caym spoeczestwie nastpi widoczny podzia
pomidzy obiema pciami. Ju w wieku siedmiu lat dziewczyny i chopacy nie mogli razem
si
bawi,
ani
nawet
przebywa
34
w swoim towarzystwie. Taki podzia pci kontynuowano nawet w dorosym yciu. Kobiety
nie mogy by widziane poza domem oraz nie powinny zwraca na siebie uwagi. W
towarzystwie powinny rwnie by raczej milczce. Wanie z tego powodu, gdy chciay
opuci dom, musiay zakrywa twarz chust, aby byy jak najmniej dostrzegalne. 35
Architektura tradycyjnych domw z tamtego okresu rwnie odzwierciedlaa podzia
pci. Wrd klasy wyszej domostwa podzielono na anchae i sarangchae. Pierwsza cz
bya wewntrzna i przeznaczono j dla kobiet, aby mogy razem swobodnie funkcjonowa.
28
29
30
31
32
33
34
35
Savada i Shaw, red., Washington D.C.: 1997, str. 105

Seth, Oxford: 2006, str. 156-157
Nahm, Seoul: 1996, str. 114-115
Seth, Plymouth: 2011, str. 162
Connor, red. California: 2009, str. 198
Nahm, Seoul: 1996, str. 113-114
Goban-Klas, Toru, 2006, str. 128
Nahm, Seoul: 1996, str. 114
Anchae skadao si z:
anbang, czyli pokoju kobiet,
andaecheong, czyli holu,
utbang i geonneonbang, czyli pokojw synowych,
bueok, czyli kuchni,
anmadang, czyli dziedzica, ktry by czci zewntrzn przeznaczon

wycznie dla kobiet.
Natomiast w sarangchae, czyli zewntrznym domostwie, yli wycznie mczyni.
Skadao si ono z:
sarangbang, czyli pokoju pana,
chimbang, czyli sypialni,
numaru, czyli werandy,
sarang-madang, czyli dziedzica, ktry by czci zewntrzn przeznaczon

dla mczyzn.36
Ten podzia by do tego stopnia wany i widoczny, e nawet w biedniejszych rodzinach
starano si utrzyma rozdzielno przestrzeni yciowej osb rnej pci. Z tego powodu
budowano domy, gdzie byy trzy pokoje. Jeden przeznaczony wycznie dla kobiet, z
drugiego korzystali wycznie mczyni, a trzecim pomieszczeniem bya kuchnia. 37
Koreanki w okresie Joseon straciy swoje prawa nie tylko do dziedziczenia, ale
rwnie
do
posiadania
wasnego
majtku.
Stalo
si
to
ju
w 1470 roku, czyli niecae sto lat, po rozpoczciu ery panowania na Pwyspie Koreaskim
zasad neokonfucjaskich i wynikajcego z nich patriarchalizmu.38
Kobiety w tej epoce nie mogy rwnie posiada wiedzy takiej samej jak
Koreaczycy. Wedug zdominowanego przez mczyzn spoeczestwa koreaskiego,
Koreanki, ktre byyby wyedukowane, zaniedbywayby swoje obowizki jako ony i matki
oraz stayby si aroganckie.39 Oprcz tego kobiet nie postrzegano jako ludzi, tylko jako
osobn kategori w spoeczestwie przeznaczon wycznie do narzuconych im z gry rl.
Koreanek w okresie panowania dynastii Yi i dugo po niej, nie chciano postrzega jako
naukowcw, nauczycieli, urzdnikw, czy kobiet biznesu.40 Wanie z tego powodu w
Joseon wydano specjalne ksiki dla kobiet, ktre zawieray wszystko, co zdaniem
mczyzn, przedstawicielki narodu koreaskiego powinny wiedzie. Tymi podrcznikami
byy: Instrukcja dla kobiet oraz Cztery klasyczne dziea dla kobiet. Poruszay one trzy
najwaniejsze tematy, ktre kada Koreanka tamtych czasw powinna zna, czyli
podstawow wiedz o etykiecie, wiecie i zarzdzaniu domem. 41
Wanie w ten sposb w Joseon znaczenie kobiet zmalao i zostao bardzo
ograniczone. Ich obowizkiem i sensem istnienia staa si opieka nad dziemi i mem.
Miay rwnie pomaga swojemu maonkowi i jego rodzinie. Ich przestrze yciowa
zostaa
ograniczona
wycznie
do
domu,
w ktrym powinny skupia si na pracach domowych, gotowaniu, sprztaniu, czy nawet
szyciu ubra dla caej rodziny. Oprcz tego kobiety z okresu dynastii Yi, ktre pochodziy z
klasy wyszej, musiay zawsze stara si swym nienagannym zachowaniem podnie status
swojej rodziny i ma. Musiay one rwnie przez cay czas dba o atmosfer w domu, gdy
miaa ona sprzyja rozwojowi i awansom spoecznym maonka. 42 Najlepiej sytuacj kobiet
zapocztkowan dziki wpywom neokonfucjanizmu obrazuje fragment ksiki The
Nature and Directions of Korean Women's Issues Yoon Hoo-Jung:
36
37
38
39
40
Choi, Sang-Hun, Interior Space and Furniture of Joseon Upper-Class Houses. Seoul: 2007, str. 34-35
Seth, Plymouth: 2011, str. 162
Lee, Bae-Yong, Women n Korean History. Seoul: 2008, str. 268
Moon, Ailee i Song, Young I., red. Korean American Women: From Tradition to Modern Feminism. Westporn,
Conn.: 1998, str. 24
41 Lee, Seoul: 2008, str. 268
42 Korean Overseas Information Service, A handbook of Korea. Seoul: 1990, str. 150-151
Byy one przeznaczone tylko do maestwa, a w maestwie miay tylko rodzi synw i
suy wszystkim... Jedyne znaczenie kobiety to kontynuowanie spoeczestwa, a nie branie
w nim udziau.43
1.3. Koniec XIX wieku jako okres pierwszych zmian dla kobiet
Pod koniec XIX wieku nastpiy pierwsze zmiany w pozycji spoecznej
i roli kobiet na terenie Pwyspu Koreaskiego. Miao na to wpyw otwarcie si
spoeczestwa koreaskiego i ich kraju na wpywy zachodu, chrzecijastwa oraz
wspierajcych edukacj Koreanek misjonarzy.44
Pod wpywem zachodniego spoeczestwa powstay na terenie wczesnej Korei dwie
nowe szkoy myli, ktre nie byy tak konserwatywne jak neokonfucjanizm. Nazyway si
one Silhak, czyli nauka praktyczna oraz Tonghak, czyli nauka wschodnia, ktrej przewodzi
Choe Cheu. Wiksz popularno zdobya druga szkoa, ktra przejawiaa inspiracj religi
wschodu, ktr poczono z tradycyjnym, koreaskim szamanizmem. Za tym nurtem
mylowym podao wiele kobiet z obszarw wiejskich. Dla Koreanek ogromn zalet
Tonghak byo popieranie ustanowienia legalnym ponownego zampjcia wdw.45
W drugiej poowie XIX wieku Lee Soo-jung, ktra bya jedn
z pierwszych koreaskich chrzecijanek, postanowia wpyn na wzrost znaczenie kobiet
na Pwyspie Koreaskim. Zamierzaa to osign dziki religii, ktr wyznawaa. Wtedy
te w 1884 roku zdecydowaa si wysa petycj do amerykaskiej organizacji Women's
Foreign Missionary Society. Prosia w niej o przysanie chrzecijaskich misjonarek na
Pwysep Koreaski. Po tym licie kobiety koreaskie zdobyy na wiecie zainteresowanie
swoj sytuacj. W tym samym roku na Pwysep Koreaski przyby amerykaski pastor, a
w 1885 roku kolejnych trzech misjonarzy oraz wysanniczka Women's Foreign Missionary
Society Mary Scranton.46
Ju w 1886 roku pojawia si pierwsza szkoa dla kobiet, ktr nazwano si Ewha
Haktang. Miaa ona za zadanie owiecenie i edukowanie koreaskich kobiet. W ten sposb
miay one uwolni si od ram spoecznych, w ktre zostay zamknite pod wpywem
neokonfucjanizmu i okresu Joseon.47 Jednak plan edukowania Koreanek nie zosta od razu
przyjty z aprobat, gdy wysze klasy spoeczne byy wierne zasadzie, e kobiety nie
powinny by wyedukowane. Z tego te powodu yangbanie nie wysyali swoich crek do
Ewha Haktang. W ten sposb pierwsz uczennic szkoy dla kobiet staa si panna Kim,
ktra bya konkubin wysokiej rangi urzdnika. Panna Kim miaa plan, aby zosta
tumaczem, dlatego w Ewha Haktang podja nauk jzyka angielskiego, koreaskiego i
obowizkowych lekcji o Biblii. Jednak po trzech miesicach zrezygnowaa. 48 Kolejne
uczennice byy biednymi dziewczynami, ktre albo byy sierotami, albo rodzicw nie byo
sta na ich utrzymanie.49 Jedn z nich bya Kim Jeong-dong, ktra pniej zmienia oblicze
kobiety koreaskiej, gdy staa si pierwszym lekarzem praktykujcym zachodni
medycyn na terenie Pwyspu Koreaskiego. 50 W pniejszych latach wzroso
zainteresowanie szko dla kobiet do tego stopnia, e pod koniec XIX wieku uczyo si tam
prawie 50 uczennic.51 Natomiast w 1889 roku Ewha Haktang stao si miejscem, gdzie po
43
44
45
46
47
48
49
50
51
Yoon, Hoo-Jung, The Nature and Directions of Korean Women's Issues. Seoul: 1986, str. 51
Ttreault, Mary Ann, red., Women and Revolution in Africa, Asia and New World. South Carolina: 1994, str. 163
Ramusack, Bloomington, 1999, str. 196
Willoughby, Heather A., red., Footsteps across the Frontier. 120 Years of Globalization at Ewha Womans
University., Seoul: 2007, str. 42
Ewha Womans University Archives, red., Ewha Old and New. 110 Years of History 1886 1996. Seoul: 2005, str.
21-24
Willoughby, Seoul: 2007, str. 45
Ewha Womans University Archives, Seoul: 2005, str. 24-25
Willoughby, Seoul: 2007, str. 46
Yoo, Theodore Jun, The politics od Gender in Colonial Korea. Education, Labor and Health. Berkeley: 2008, str.
49
raz
pierwszy
zatrudniono
Koreank
52
na stanowisku nauczycielki jzyka Koreaskiego. Kolejnym krokiem zwikszajcym
zainteresowanie szko dla kobiet byo podanie jej dokadnego planu nauczania w 1893 rok
w gazecie Hwangson Sinmun:
Podstawowy: jzyk narodowy, jzyk chiski, pisanie, arytmetyka, rysowanie, geografia,
gimnastyka podstawowa, angielski
redni: Biblia, jzyk chiski, trening moralny, geografia, historia Korei, arytmetyka,
angielski, fizjologia, higiena, zoologia, botanika, rysowanie, gotowanie, ksigowo,
podstawowa gimnastyka
Wysoki: Biblia, jzyk chiski, algebra, geometria, trygonometria, astronomia, fizjologia,
psychologia, nauczanie, biologia, chemia, angielski, geografia wiata, zaawansowana
fizjologia, ekonomia, historia wiata (nowoczesna, redniowieczna, Anglii, Ameryki)
Do wybrania: opcjonalnie muzyka53
Ewha Haktang zamaa zasady neokonfucjaskie i zacza naucza wiedzy, ktra przez
wiele wiekw bya kobietom zabroniona. Wanie dlatego zaoenie szkoy okazao si
przeomowym momentem w sprawie praw kobiet i przyczynio si do poprawy sytuacji
spoecznej Koreanek.
W 1887 roku na teren Pwyspu Koreaskiego przybya kolejna Amerykana dr Meta
Howard, ktra ju w tym samym roku otworzya pierwszy szpital wycznie dla kobiet,
ktry nazwano Bogu Yeogwan. Byo to bardzo wane wydarzenie, poniewa kobieta w
neokonfucjaskim wiecie nie moga pokazywa swojego ciaa lekarzom pci mskiej. Z
tego powodu nie moga w wielu przypadkach otrzyma odpowiedniego leczenia. Szpital,
oprcz udzielania pomocy medycznej, szkoli rwnie wrd koreaskich kobiet
pielgniarki.54
W tym samym roku w Seulu powstaa kolejna szkoa dla dziewczyn, ktr utworzya
amerykaska pielgniarka Annie Ellers. Na pocztku nosia ona nazw Yondong Haktang,
ale w 1909 roku zmieniono j na Chongshin Girls' School.55
Pod koniec XIX wieku zaczy si rwnie pierwsze ruchy kobiet walczcych o
wasne prawa. W 1898 roku utworzono pierwsz, koreask organizacj dla Koreanke,
ktr nazwano Ch'angyanghoe, czyli Praise and Encouragement Association. Tworzyo j
czterysta kobiet z klasy wyszej ktre zajmoway si promowaniem edukacji wrd
dziewczyn.56 ktr tworzyo czterysta kobiet z klasy wyszej. 57 Stworzyy one w tym samym
roku rwnie pierwsz deklaracj dotyczc praw kobiet na Pwyspie Koreaskim.
Poruszaa ona problem zniewolenia kobiet koreaskich przez mczyzn i ch walki o
pozyskanie praw im nalenych. Opowiadaa si ona rwnie za rwnoci obu pci.
Podkrelaa jednakowe moliwoci yciowe kobiet i ich mw, ojcw, czy braci. 58 W swoim
oficjalnym dokumencie skierowanym do wadcy czonkinie Praise and Encouragement
Association poruszyy nawet aspekt cywilizowania kraju i narodu koreaskiego przez
stworzenie szkoy dla kobiet:
Klkamy prze Tob Wasza Krlewska Mo i prosimy Ci Wasza Krlewska Mo o
ustanowienie cesarskiego rozporzdzenia...aby zaoy szkoy dla dziewczyn, eby Korea
moga sta si cywilizowanym krajem...i bya uprawiona do cieszenia si rwnym
traktowaniem z innymi pastwami...59
52
53
54
55
56
Ewha Womans University Archives, Seoul: 2005, str. 27

Yoo, Berkeley: 2008, str. 50
Ewha Womans University Archives, Seoul: 2005, str. 25-26
Roces, Mina i Edwards, Louise, red., Women's Movement in Asia : Feminism and Transnacional Activism., Seoul:
2010, str. 189
57 Yoo, Berkeley: 2008, str. 53
58 Ttreault, South Carolina: 1994, str. 163
W tym samym roku the Praise and Encouragement Association zaoyy pierwsz,
wieck szko dla dziewczyn, ktr nazwano Sunsong Girls' School.60 Natomiast dziki
memoriaowi, ktre ugrupowanie wczeniej wystosowao, rzd ogosi rozporzdzenie
skadajce si z trzynastu artykuw dotyczcych ustanowienie szk dla dziewczyn na
terenie Pwyspu Koreaskiego. Jednak przez powizania the Praise and Encouragement
Association z Independece Club, czyli ze zgrupowaniem Koreaczykw, ktrzy oficjalnie
spotykali si i krytykowali konserwatywno elit rzdzcych, wadza koreaska nie tylko
nie wspara szkoy finansowo, ale rwnie politycznie. Rzd wrcz odmwi oficjalnego
uznania Sunsong Girls' School jako placwki edukacyjnej. Brak tego poparcia doprowadzi
do zamknicia szkoy w 1901 roku.61
W tym samym roku wprowadzono w Korei hojuje, czyli koreaski system rejestracji
rodziny.
Zosta
on
uksztatowany
w
duchu
patriarchalizmu
i podkrela niszo kobiet w spoeczestwie a do XXI wieku. Najwaniejsz osob w tym
systemie bya gowa rodu, czyli hoju.62 Rejestracja kadego nowego czonka odbywaa si
wycznie w linii ustosunkowanej wedug niego. Taki system wskazywa na poddastwo
wobec tej osoby.63 Istniay rwnie inne zasady systemu rejestracji rodziny.
Najwaniejszym punktem by fakt, e staym hoju mg zosta jedynie mczyzna, a
kobieta pozycj gowy rodu moga sprawowa wycznie tymczasowo i w dokadnie
okrelonym przypadku:64
Odzwierciedlajc prawo primogenitury, porzdek prawny sukcesji zwierzchnictwa w
gospodarstwie domowym przechodzi z pierwszego syna na pierwszego syna syna a nastpnie
na drugiego syna. Gdy nie ma mskiego spadkobiercy, najstarsza crka moe przej wadz
domow gowy domu, ale tylko tymczasowo, a wemie ona lub65
W pniejszej epoce po rozwodzie rodzicw dziecko zawsze pozostawao w rejestrze

rodzinnym ojca. Tyczyo si to nawet przypadkw, gdy potomek pozostawa pod opiek
matki. Oficjalnie w takim przypadku matka z dzieckiem nie byli ze sob spokrewnieni, wic
mona byo ich okrela mianem wspmieszkacw. Natomiast w przypadku ponownego
zampjcia dziecko kobiety mogo zosta przepisane do rejestru rodzinnego ojczyma
wycznie w przypadku zgody ojca biologicznego. 66 Natomiast crka, ktra wysza za m
zostawaa przepisana do rejestru rodzinnego swojego ma. W ten sposb przestawaa by
ona oficjalnie czci swojej biologicznej rodziny. Miao to wpyw na brak prawa do
dziedziczenia majtku po rodzicach.67
Po utworzeniu hojuje powstaa kolejna organizacja zajmujca si sprawami kobiet.
Nazwano j Youhoe, czyli Stowarzyszenie Przyjaci Kobiet.68 Zostao ono zaoone przez
Chong Hyong-suk w 1899 roku. 69 Nowy ruch na rzecz Koreanek zorganizowa pierwsz
demonstracj przeciw zwyczajowi konkubinatu, ktry by praktykowany przez mczyzn na
terenie Pwyspu Koreaskiego od wielu setek lat. Jednak Youhoe nie istaniao dugo, gdy
zostao zlikwidowane przez Japoskie wadze w 1910 roku, poniewa czonkinie tej
organizacji bray rwnie udzia w walce o niepodlego wasnego kraju. 70
W 1900 roku zostaa zaoona przez grup kobiet wyznajcych protestantyzm
organizacja Protection Society. Jej czonkinie postawiy sobie za cel dobro kobiet. Chciay
61 Nahm, Seoul: 1996, str. 192-198
62 Jung, Kyungja, Practicing Feminism in South Korea: The Women's Movement Against Sexual Violence. New
York: 2013, str. 89
63 Shin, Gi-wook i Chang, Paul Y., red., South Korean Social Movements: From Democracy to Civil Society. Routledge:
2011, str. 163
64 Korea Legislation Research Institute, red., Introduction to Korean Law. New York: 2013, str. 137
65 Prbin, Elise M., Meeting Once More: The Korean Side of Transnational Adoption. New York: 2012, str. 199
66 Shin i Chang, Routledge: 2011, str. 163
67 Debroux, Philippe, Female Entrepreneurship in East and South-East Asia: Opportunities and Challenges., Oxford:
2010, str. 117
68 Ttreault, South Carolina: 1994, str. 163-164

70 Ttreault, South Carolina: 1994, str. 163-164
to osign dziki edukowaniu ich na rnych paszczyznach ycia. Miay nadziej, e w ten
sposb osign wzrost znaczenia Koreanek w spoeczestwie i popraw ich pozycji na
terenie kraju.71
Wszystkie organizacje i szkoy zaoone pod koniec XIX wieku wiadcz o
zwikszonym
zainteresowaniu
kobiet
wasn
pozycj
w spoeczestwie. Koreanki zaczy walczy o wasne prawa do edukacji
i stania si kim wicej ni tylko istot podleg mczynie. Uwiadomiy one rwnie
wadze panujce na Pwyspie Koreaskim, e istniej i pragn zmian w sposobie ich
postrzegania oraz traktowania.72
71 Nahm, Seoul: 1996, str. 198-199

2. Pierwsza poowa XX wieku jako okres walki kobiet o

niepodlego kraju i wasne prawa
2.1. Organizacje kobiece i zmiany polityczne
Na pocztku XX wieku, gdy nastpia ekspansja japoska, ruchy kobiet przestay si
wycznie skupia na uzyskaniu praw dla siebie i zaangaoway si rwnie w walk o
odzyskanie niepodlegoci kraju, zbieray fundusze na walk z okupantem oraz staray si
podtrzymywa
ducha
koreaskiego
w spoeczestwie.73
W 1907 roku Koreanki utworzyy Women's Society for the Payment
of
National
Debt,
ktra
staraa
si
zebra
pienidze
na
spacenie
dugu narodowego istniejcego u Japonii.74 Stowarzyszenie wydao rwnie
w tamtym czasie owiadczenie, w ktrym wyranie stwierdzao, e kobiety s takimi
samymi obywatelami kraju jak mczyni, dlatego powinny mie takie same obowizki
zwizane z obron pastwa:
...Nie ma rnicy pomidzy mczyznami a kobietami, w kochaniu wasnego kraju i
wypenianiu swoich obowizkw jako obywatel... [nasi mczyni] zostali zobowizani do
zaprzestania palenia papierosw na trzy miesice, aby spaci dug narodowy...ale kobiety s
wykluczone z tego ruchu. Czy kobiety nie s obywatelami kraju i nie s ludmi? 75
By to pierwszy krok kobiecych organizacji w stron czynnego uczestniczenia w sprawach

dotyczcych polityki kraju.
W tym samym czasie zostao utworzonych wiele innych organizacji
a wrd nich Yosong Aeguk Tongijhoe, czyli Patriotic Women's League oraz Taehan
Aeguk Buinhoe, czyli Korean Independence Patriotic Women's Association,76 T'arhwanhoe, czy
Kungmi Choksonghoe, ktre rwnie podjy walk o niepodlego swojego kraju. Inna z
nich Ring-Removing Society tak samo jak Women's Society for the Payment of National
Debt wzio udzia w zbieraniu drogocennej biuterii i sprzeday jej w celu spacenia dugu
narodowego. W ten sposb kobiety tamtych czasw chciay pokaza, e s takimi samymi
obywatelami kraju jak mczyni. Natomiast Kungmi Choksonghoe
postanowio
oszczdza ry i w ten sposb przyczyni si do spacenia dugu istniejcego u Japonii. 77
1 marca 1919 roku tysice Koreanek w rnym wieku wzio czynny udzia w Samil
undong, czyli antyjaposkich zamieszkach.78 W tym czasie 471 kobiet zostao
aresztowanych, a wiele z nich trafio do wizienia na kilka do kilkunastu miesicy. Po tych
brutalnych wydarzeniach coraz wicej kobiet zaczo si mobilizowa do walki o wasne
prawa i wolno narodu koreaskiego. Ju w tym samym roku powstao Hyolsong
Puinhoe, czyli Devoted Women's Society i Great Korean Patriotic Women's Association.
Rok pniej powstaa organizacja Encouragement of Education for Korean Women
zaoona przez Koreanki studiujce w Japonii. Natomiast 1922 roku powsta kobiecy ruch
oporu Korean Women's Association for the Use of Native Products. W 1924 natomiast Ho
Chong-suk zaoya Korean Women's Sorority Society a rok pniej Hwang Shin-dok
stworzya March Society. Natomiast w 1926 roku powstay Korean Girls' League for the
Liberation of Women, Proletarian Women's League oraz Seoul Young Women's League,
ktre zostay zaoone przez mode socjalistki.79
73
74
75
76
77
78
79
Ttreault, South Carolina: 1994, str. 164

Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str. 489
Nahm, Seoul: 1996, str. 211-212
Hoare, James E., Historical Dictionary of the Republic of Korea., Maryland: 2015, str. 505
Nahm, Seoul: 1996, str. 266-277
Po Samil undong rzd japoski zagodzi cenzur i nadzr nad pras80, dlatego
kobiety walczce o niepodlego zaczy wydawa gazety takie jak The Women's World,
The Modern Women i The New Women, gdzie propagoway walk o wasny kraj oraz
poszerzenie wiadomoci Koreanek.81
Jednak nie wszystkie kobiece ruchy przestay skupia si na walce
o prawa kobiet. Nadal wiele organizacji politycznych oraz stowarzysze zwizanych z
rnymi religiami staray si skupia na poprawie jakoci ycia Koreanek. W 1927 roku
powstao Knuhoe, czyli Society of the Rose of Sharon's Friend. 82 Bya to pierwsza
organizacja obejmujca cay Pwysep Koreaski, gdy skupiaa w sobie nacjonalistki oraz
socjalistki
z caego kraju reprezentowane przez Pak Won-hui i Kim Hwal-lan. 83 Czonkiniami byy
kobiety z rnych sfer spoecznych i zawodw. Byy wrd nich pisarki, uczennice,
pracownice fizyczne, czy nauczycielki.84 Czonkinie Society of the Rose of Sharon's Friend
walczyy o niepodlego kraju oraz liberalizacj praw dotyczcych pci eskiej.
Opowiaday si za brakiem wszelkich przejaww dyskryminacji w obszarze prawnym oraz
spoecznym. Walczyy rwnie o zniesienie rnic pacowych wystpujcych midzy
pracownikami rnych pci.85 Pragny zmian trudnych warunkw dla kobiet w pracy. 86
Staray si rwnie o powrt prawa wasnoci dla kobiet. 87 Oprcz tego opowiaday si
rwnie za zakazem maestw w modym wieku. day wolnoci dla kobiet w
maestwie, ktr rozumiay jako brak poddastwa wobec mw. 88
Inna grupa walczca o prawa kobiet zostaa utworzona przez koreaskie socjalistki.
Postulowaa ona za walk o ekonomiczn niezaleno od mczyzn pod systemem
socjalistycznym. Natomiast Kyungsung Yoja Chongnyon Dongmaeng, ktra zostaa
utworzona przez ony najwaniejszych postaci w koreaskim ruchu komunistycznym,
opowiadaa si za utworzeniem kobiecego proletariatu, ktry pomgby w zdobyciu
wolnoci spoecznej przez kobiety.89
W 1927 roku strajkoway niezrzeszone uczennice Sookmyung Girls' High School
oraz
Chinmyong
Girls'
High
School.
Podjy
one
walk
o lepsze traktowanie kobiet w szkoach. Miay nawet odwag przeciwstawi si japoskim
dyrektorom oraz zada ich zwolnienia ze swoich stanowisk. W tej walce odniosy jednak
tylko poowiczne zwycistwo. Cz z ich postulatw zostaa speniona, ale wiele kobiet
biorcych udzia w strajku przypacia to wydaleniem ze szkoy, a w najlepszym przypadku
zawieszeniem w prawach ucznia.
Brutalne wydarzenia pomidzy koreaskimi a japoskimi studentami w Kwangju w
1929
roku
day
pocztek
licznym
protestom
przeciw
reimowi japoskiemu i dyskryminacji Koreaczykw. Uczennice rnych szk z terenu
caego Pwyspu Koreaskiego wziy udzia w walkach antyjaposkich. Ponad tysic
dziewczyn demonstrowao przeciw japoskiemu okupantowi oraz strajkoway w swoich
szkoach przeciw przemocy ze strony Japoczykw. Z tego powodu ponownie wiele
koreaskich uczennic zostao wydalonych ze swoich placwek edukacyjnych, a niektre
zostay nawet aresztowane.90
W 1945 roku doszo do wyzwolenia Pwyspu Koreaskiego spod okupacji
japoskiej. W tym samym roku powstao wiele organizacji kobiecych stawiajcych sobie za
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
Hoare, Maryland: 2015, str. 505

Roces i Edwards, Seoul: 2010, str. 193
Nahm, Seoul: 1996, str. 286-288
cel popraw sytuacji od niedawna niepodlegego kraju oraz walk o prawa kobiet. 91
Powstaa wtedy m. in. pierwsza kobieca partia polityczna Taehan Yoja Kukmin-dang, czyli
Korean Womens National Party zorganizowana przez Yim Young Shin. By to ogromny
krok
na
przd
w spoeczestwie, w ktrym jeszcze niedawno znaczenie i rola jego eskiej czci bya
zupenie zmarginalizowana.92 W 1945 roku powstay rwnie Tongnip choksong aeguk
puinhoe, czyli Patriotic Women's Society for the Rapid Realization of Independence 93 i
zaoona przez Park Soon Chon Konguk Bunyo Dongmaeng, czyli Womens Alliance for
Nation Building, ktra skupiaa si na zadaniach zwizanych z odbudow kraju. 94 Oprcz
nich powstay w tym czasie Yogwon poho tongmang, czyli League for the Protection of
Women's Rights, prawicowa Chonguk yosong tanche chongyonmaeng, czyli National
Federation of Women's Organizations, lewicowa Chosun punyo chongdonemaeng, czyli
General League of Korean Women oraz Young Women's Christian Association (YWCA).95
Natomiast
w 1948 roku Park Hyun Sook stworzya organizacj kobiec Ibuk Yosong Tongihoe, czyli
Northern Womens Fellowship Association, ktra bya oddana wsppracy z
amerykaskim rzdem.96
W 1946 roku zostao rwnie utworzone Women's Affairs Bureau, ktre
wsppracowao z Ministry of Health and Social Affairs. Byo to pierwsze oficjalne biuro
rzdowe zajmujce si problemami oraz potrzebami kobiet.97
Do innego wielkiego kroku w polepszeniu pozycji kobiet w Korei doszo ju w tym
samym roku. Yim Young Shin, Kim Wahl Rang i Mo Yun Sook zostay mianowane
reprezentantkami Korei Poudniowej w trakcie Zgromadzenia Oglnego ONZ. Na
posiedzeniu Koreanki nalegay na uznanie wadzy rzdu Republiki Korei za jedyn i
oficjaln.98
Wszystkie te ugrupowania oprcz stara podjtych dla poprawy sytuacji w kraju,
chciay rwnie wicej praw i lepszego statusu dla kobiet. Jednym z gwnych ich celw w
tym czasie byo wywalczenie zakazu prostytucji oraz zamknicie tradycyjnych domw
kisaeng. W odpowiedzi na dania walczcych ugrupowa w 1946 roku Amerykaski Rzd
Wojskowy zakaza handlu kobietami. Nie byo to jednak spenieniem wszystkich
postulatw Koreanek. Mimo wszystko koreaskie aktywistki nie podday si. Kobiety
nalece do South Korean Interim Legislative Assembly oraz Minju yosong tongmaeng,
czyli Democratic Women's League, sporzdziy petycj, w ktrej day ustanowienia praw
dotyczcych Koreanek gwarantujcych rwno pci we wszystkich obszarach ycia.
Postuloway o rwne prawa do edukacji, dziedziczenia, decyzyjnoci w zawieraniu
maestw i moliwoci wnoszenia o rozwd. day rwnie prawa do gosowania w
wyborach oraz nadal podtrzymyway sprzeciw wobec prostytucji. W kocu 14 lutego 1948
roku Amerykaski Rzd Wojskowy w Korei Poudniowej ustanowi zakaz zajmowania si
nierzdem na terenie kraju.
W tym samym roku powoano United Nations Temporary Commission on Korea,
ktre ustanowio kolejne prawa dla kobiet. Zostay one zagwarantowane w pierwszej
konstytucji Korei Poudniowej z 1948 roku.99 Kobiety uzyskay dziki niej prawo do:
uczestniczenia w yciu publicznym,

91 Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str. 490
92
93
94
95
96
97

Siitonen, Leena, red., Women's Issues at IFLA: Equality, Gender and Information on Agenda, Papers from the
Programs of the Round Table on Women's Issues at IFLA Annual Conferences 1993-2002. Mnchen: 2003, str.
106
98 Ttreault, South Carolina: 1994, str. 175
99 Hoare, Maryland: 2015, str. 505

rwnoci w edukowaniu si i zdobywaniu oficjalnego wyksztacenia,
rwnych praw na rynku pracy i w miejscach zatrudnienia, 100
przystpowania do partii politycznych,
gosowania w wyborach.101
W tym czasie Koreanki, ktre do tej pory nie mogy angaowa si
w ycie spoeczne, a tym bardziej polityczne, staway si czci partii politycznych i swoj
postaw zdobyway miejsca na oficjalnych stanowiskach rzdowych. W 1948 roku
zaoycielka pierwszej kobiecej partii Yim Young Shin zostaa mianowana Ministrem ds.
Przemysu i Handlu. Na stanowisku rzdowym spdzia dwie kadencje. Natomiast Park
Soon Chon, ktra zwizaa swoje ycie polityczne z prezydentem Rhee Syngman, a przez
pi kadencji sprawowaa funkcj ministra. W 1950 roku kolejna kobieta zaja oficjalne
stanowisko w rzdzie. Bya to Kim Whal Ran, ktra zostaa Ministrem ds. Informacji. 102
Koreanki pierwszej poowy XX wieku byy kobietami odwanymi oraz walczcymi o
swj kraj. W tym czasie pokazay jak wiele mog osign jednoczc si i walczc dla dobra
wasnego narodu, chocia byy uznawane za tak zwan sab pe. Udzielay si politycznie
oraz bray udzia w strajkach, ktre byy brutalnie tumione. Udowodniy rwnie, e w
niczym nie odbiegay od mczyzn w walce o niepodlego kraju. W tym samym czasie nie
zapominay rwnie o deniu do osignicia rwnoci pci. Wywalczyy nawet prawo do
gosowania
i
rwno
z
mczyznami
popart
zapisami
w konstytucji. Jednak te osignicia
byy tylko oficjalnymi wygranymi,
gdy w codziennym yciu kobiety nadal byy dyskryminowane przez zakorzenione w
spoeczestwie prawa oraz spoeczne zachowania wywodzce si z tradycji. 103
2.2. Zmiany edukacyjne dla kobiet

Organizacja kobiet Jangyanghoe, ktra w 1898 roku otworzya Sunsong Girls'
School, a przez rzd dwa lata pniej j zamkna, dziaaa nadal w XX wieku. W 1901 roku
w miejscowoci Kyedong zaoya kolejn szko, ktra od 1902 roku nosia nazw Jongson
School.104
W kwietniu 1908 roku rzd koreaski ustanowi Girls' High School Decree, czyli
dekret dotyczcy prawa kobiet do nauki na poziomie szkoy redniej. 105 Oficjalny dokument
gwarantowa trzy lata szkoy powszechnej oraz dwa lata edukacji na poziomie szkoy
redniej dla kobiet na terenie Pwyspu Koreaskiego. 106 By to pierwszy krok w stron
zalegalizowania
edukacji
Koreanek,
ktra
wykraczaa
poza
ramy
zasad
neokonfucjaskich.107
W tym samym roku Ministry of Education zaoyo pierwsz publiczn szko
redni dla Koreanek, ktr nazwano Hansong Girls' High School. Jednak problemem by
fakt, e nadal byo bardzo mao szk, ktre nauczay kobiety na poziomie podstawowym,
dlatego niewiele dziewczyn miao wystarczajcy poziom wiedzy, aby uczy si na poziomie
szkoy redniej. Z tego te powodu wielu reformatorw opowiadajcych si za
udostpnieniem edukacji Koreankom nalegao, aby otworzy kolejne szkoy publiczne
niszego szczebla.108
Zmiany w edukacji przeprowadzane przez rzd koreaski zostay przerwane w
100Korean Overseas Information Service, red. Korea wczoraj i dzi., Seoul: 1995, str. 86
101 Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str. 488
102Ttreault, South Carolina: 1994, str. 174-175

103Hoare, Maryland: 2015, str. 505
104Nahm, Seoul: 1996, str. 198
105Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str. 482
106Yoo, Berkeley: 2008, str. 55
108Yoo, Berkeley: 2008, str. 55
wyniku okupacji japoskiej. W 1911 roku rzd kolonialny wyda rozporzdzenie w sprawie
nauczania modych Koreaczykw obu pci. System szkolnictwa od tej pory obejmowa
cztery lata szkoy podstawowej, cztery lata szkoy wyszego szczebla dla chopcw i tylko
trzy lata dla dziewczyn. Jednak gwnym celem edukacyjnym byo japonizowanie
Koreaczykw i zamykanie szk koreaskich. W tym samym roku Ewha Haktang, dziki
ordynacji wydanej przez Japoczykw, stracia status uczelni wyszej. A w 1919 roku
dziewczyny miay ju tylko do wyboru wycznie sze szk drugiego stopnia na terenie
caego
kraju,
natomiast
chopcy
nawet
109
w czasie okupacji mieli ich dwa razy wicej.
W 1920 roku japoski gubernator na terenie Pwyspu Koreaskiego wyda
rozporzdzenie dotyczce edukacji wyszej. Z Ewha Haktang powstao Ewha Women's
University, czyli uczelnia wysza dla kobiet. Oprcz tego otwarto ponownie Sungshil
University i Posng University.110
Kolejny krok w czasie okupacji rzd japoski podj w sprawie edukacji
Koreaczykw w 1922 roku. Wprowadzi wtedy szecioletni szko podstawow,
picioletni szko redni dla chopcw i czteroletni dla dziewczyn. W tej zmianie
systemu szkolnictwa gwnym celem byo wycznie umocnienie wadzy japoskiej na
terenie Pwyspu Koreaskiego. Rzd okupanta dy do osignicia tego m. in. przez
ujednolicenia systemu szkolnictwa w Japonii i terenach okupowanych. 111
W 1926 roku otwarto kolejn uczelni wysz nazwan Keij Imperial University na
terenie Pwyspu Koreaskiego. Chocia uniwersytet mia suy studentom pochodzenia
japoskiego i koreaskiego, rnica w ich liczbie bya bardzo dua. Do tej uczelni wyszej
uczszczao tylko 89 Koreaczykw i a 220 Japoczykw. Dysonans midzy tymi liczbami
nigdy si nie nie zmniejszy.
W 1946 roku rzd koreaski stworzy pierwsze prawo zwizane
z edukacj po zakoczeniu okupacji japoskiej. Od tej pory wszystkie dzieci midzy
szstym a jedenastym rokiem ycia obojga pci miay obowizek uczszcza do szkoy. 112
109Nahm, Seoul: 1996, str. 251-252

111Nahm, Seoul: 1996, str. 251-252
112Nahm, Seoul: 1993, str. 189-340
3. Druga poowa XX wieku jako okres rozkwitu organizacji

kobiet i polityki wobec nich
Druga poowa XX wieku bya bardzo owocnym okresem dla spraw kobiet pod
wzgldem uzyskanych praw oraz powstania wielu organizacji kobiecych.
W 1952 roku Park Hyun Sook w skutek wsplnych dziaa z rzdem amerykaskim
staa si czonkini South Korean Legislative Assembly. Zostaa ministrem, ktry nie
kierowa dziaem adnej rzdowej administracji, ale realizowa zadania wyznaczone przez
Prezesa Rady Ministrw. Zostaa ona tak jak Yim Young Shin mianowana przez dwie
kadencje na swoje stanowisko. Natomiast Park Soon Chon, gdy zerwaa swoje powizania
polityczne z prezydentem Rhee Syngman, staa si liderk opozycji. Jej pozycja polityczna
bya na tyle dobra, e nawet w trakcie rzdw Drugiej Republiki Korei Poudniowej
sprawowaa funkcj w rzdzie.113
W 1952 roku powstao Institut for Women's Issues, ktry potem wraz
z innymi organizacjami takimi jak Korean Women's Organization czy Korean Nurses
Association, stara si poprawi opini publiczn na temat zmian w sprawach dotyczcych
kobiet.114
Cho wojna koreaska bya tragicznym wydarzeniem, przyczynia si do wzrostu
znaczenia kobiet w spoeczestwie koreaskim. Okoo szeciuset tysicy kobiet zostao bez
mw, dlatego musiay one sta si gowami domu. Z tego te powodu zaczy pracowa
na
utrzymanie
wasnej
rodziny
i wpyway one na popraw sytuacji gospodarczej kraju. W tym trudnym okresie Koreanki
nie zapominay jednak o walce o rwno pci. W tym czasie za swj gwny cel obray
wprowadzenie zmian w prawie rodzinnym oraz kodeksie cywilnym. 115
W 1953 roku zosta uchwalony Labor Standard Act, ktry by pierwszym krokiem
do rwnoci obu pci w yciu zawodowym. W tej uchwale uwzgldniono rwnie ochron
dla kobiet w ciy oraz matek.116
Chocia w 1957 roku doszo do nowelizacji w kodeksie cywilnym, kobiety nie
uzyskay wielu praw, o ktre wytrwale walczyy. Nadal nie ustanowiono dla nich prawa
wasnoci oraz prawa do dziedziczenia. Jednak nie spowodowao to wycofania si
koreaskich kobiet ze swoich da. Dwa lata pniej doszo do zjednoczenia
szedziesiciu czterech organizacji kobiecych, ktre utworzyy w ten sposb National
Council of Women's Organizations (NCWO).117 Organizacj t tworzyy zarwno
gospodynie domowe jak i kobiety pracujce, ktre pragny zmian w statusie kobiety. 118
Z si tak wielu poczonych ugrupowa, koreaskie kobiety nadal wytrwale dyy do
zmian w kodeksie cywilnym oraz w prawie rodzinnym.
W 1958 roku utworzono natomiast nowe prawo rodzinne, ktre
z zaoenia powinno chroni prawa wszystkich czonkw rodziny. Jednak byo ono
przesiknite patriarchalizmem i konfucjask ideologi, dlatego funkcjonowao w nim
nadal hojuje, ktre cay czas dyskryminowao kobiety.119
Do kolejnych stara National Council of Women's Organizations doszo w 1962
roku, gdy wystpiy do rzdu z petycj. Zawary w niej dania o zmianie prawa
spadkowego oraz rodzinnego. Oprcz tego postuloway rwnie o powoanie sdu
113Ttreault, South Carolina: 1994, str. 174-175
114Roces i Edwards, Seoul: 2010, str. 195
116Siitonen, Mnchen: 2003, str. 106
119Mokate, Karen Marie, Women's participation in social development: experiences from Asia, Latin America and the
Caribbean., Washington: 2004, str. 309-310
rodzinnego.120 Jednak jedyne, co udao si osign w tym roku to otwarcie miejsc

sucych szukajcym pomocy socjalnej. Oferoway one m. in. miejsca noclegowe dla
Koreanek, ktre nie miay wasnego domu oraz organizoway rnego typu szkolenia
zawodowe.121 Jednake rzd w sprawie zmiany prawa spadkowego oraz rodzinnego
pozostawa nieugity.122 Rok pniej pod wpywem Lee Tai-young, ktra bya prawnikiem i
dziaaczk ruchu kobiet, rzd utworzy sd rodzinny, ktry zajmowa si rozstrzyganiem
spraw wewntrz rodziny oraz bronieniem praw poszczeglnych jej czonkw. 123
W 1962 roku zosta rwnie uchwalony Prevention of Prostitution Act, ktry mia na
celu ochron kobiet przed zmuszaniem ich do prostytucji. 124
W 1968 roku ruchy kobiece znowu si zjednoczyy i stworzyy klub zoony z
piciuset matek propagujcych wiadome planowanie rodziny. Posugiway si one hasem
Pozosta przy dwjce i wychowaj je dobrze, ktre poruszao spraw wielodzietnoci i
braku czasu na prawidowe wychowanie potomkw w rodzinach wielodzietnych.
W latach szedziesitych zaczy si rwnie ruchy i walki kobiet
o rwne prawa na rynku pracy. Jednak rzd koreaski w tamtych czasach uwaa wszystkie
kobiece organizacje zwizane z ruchami robotniczymi za prokomunistyczne, dlatego nie
osigay
one
adnych
pozytywnych
wynikw
i byy wrcz tumione.125
W 1970 roku natomiast utworzono Women and the Juvenilaes Protection Office
przy Ministry of Labor, ktre miao chroni kobiety oraz osoby niepenoletnie w pracy. W
1981 ministerstwo zmienio nazw na Women and Juveniles Division in the Labor
Standard Bureau.126
W 1972 roku kobiety znowu si zjednoczyy pod wpywem cigej chci zmiany
prawa rodzinnego. Koreanki z szedziesiciu jeden organizacji stworzyy Pan-Women's
Association for the Acceleration of Revision of the Family Law. W swoim
dziesiciopunktowym planie domagay si m. in. utworzenia:
prawa do dziedziczenie dla kobiet,
rwnych praw wobec dziecka dla obojga rodzicw,
prawa do czci wsplnego majtku po rozwodzie,

oraz zniesienia:
maestwa osb bdcych z sob spokrewnionych,
systemu rodzinnego, w ktrym mczyzna jest gow domu

i caej rodziny.
Jednak dania, ktre wysuny, byy przeciwstawne do wizji kobiety konserwatywnego
prezydenta Park Chung-hee. Z tego powodu do adnych zmian w tym czasie nie doszo.
Oprcz tego, aby okaza swoj niech do nowoczesnych kobiet walczcych o swoje prawa,
prezydent utworzy w 1974 roku Hanguk yejiwon. Instytut propagowa konfucjaski idea
Koreanek, ktre miay by wycznie pikne i powinny posiada nienaganne maniery. 127
W 1973 roku rzd koreaski ustanowi Maternal-Child Health Act. Nowy dokument
zosta uchwalony w celu ochrony zdrowia matki oraz dziecka.
W 1975 Organizacja Narodw Zjednoczonych ogosia Dekad kobiet, co
spowodowao jeszcze wiksz mobilizacj Koreanek do walki o wasne prawa i rozwj. 128
We wrzeniu czonkinie szedziesiciu organizacji kobiecych i dwudziestu omiu
120Hoare, JMaryland: 2015, str. 506
121 Yun, Byung Soon, red., Korea Journal vol. 42 No. 2 Summer 2002. Women's Policy in Korea in the 1990s., Seul:
2002, str. 45-126

123Miyazawa, Setsuo, red., East Asia's renewed respect for the rule of law in the 21 st century: the future of legal and
judicial landscapes in East Asia., Leiden: 2015, str.179-180
125Hoare, Maryland: 2015, str. 506-507
128Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str.480-489
ugrupowa studenckich zwoay w kraju konferencj, na ktrej ogosiy swoje dania

skierowane
do
prezydenta
i rzdu. Nadal ich gwnym punktem byo wywalczenie zmian w prawie rodzinnym. Oprcz
tego chciay, aby prezydent powoa komisj, ktra miaaby na celu ustalenie prawnego
statusu Koreanek. Rwnie z powodu Dekady kobiet domagay si ogoszenia 1975 roku
oficjalnym Rokiem kobiet. Wyday one rwnie Women's Human Declariation, w
ktrej podaway argumenty przemawiajce za rwnoci pci. 129
W tym samym roku Ministry of Labor utworzyo specjalne programy edukacyjne
dla kobiet zatrudnionych w przemyle. W ten sposb poprawiano wiedz ogln kobiet i
ich wiadomo o wiecie. W trakcie takich szkole nauczano ich m. in. prawa pracy, jzyka
koreaskiego czy angielskiego.130
W 1976 roku Koreanki zorganizoway Council of Consummers, ktra miaa broni i
pomaga konsumentkom w kraju.
Na przeomie lat siedemdziesitych i osiemdziesitych koreaskie kobiety z rejonw
wiejskich przystpoway do Saemul undong, czyli New Community Movement,
stworzonego przez wczesnego prezydenta Park Chung-hee w 1972 roku. Bya to
organizacja powoana do polepszenia sytuacji na obszarach wiejskich. 131 Kobiety w ramach
tego ruchu organizoway wasne kluby skupiajce si przede wszystkim na wspieraniu
planowania rodziny, promowaniu dochodowych projektw i rozprzestrzenianiu wiedzy o
poprawie warunkw yciowych, zwikszeniu oszczdnoci oraz rozwoju ducha
wsppracy.132 Gdy New Community Movement upado Koreanki z obszarw rolniczych
nie podday si i nadal same walczyy o popraw sytuacji w wiejskich rejonach kraju. 133
W 1981 roku zmieniono Women's Affairs Bureau na Family Welfare Bureau, ktre
zostao powoane, aby pomaga kobietom w trudnej sytuacji rodzinnej oraz finansowej.
Zajmowao si ona sprawami pomocy socjalnej, nauczania, szkole zawodowych oraz
wspieraniem organizacji kobiecych.134
W 1983 roku prezydent Korei Poudniowej wyda specjalny dekret,
w ktrym zosta powoany do ycia National Committee of Women's Policies. Czonkami
nowo powstaej instytucji byli rni ministrowie koreaskiego rzdu 135 oraz
przewodniczca Korean Women's Development Institute. Komitet zajmowa si polityk
dotyczc kobiet w kraju. Midzy innymi pomaga w tworzeniu planu podstawowego dla
rozwoju kobiet. By rwnie czem we wsppracy pomidzy rnymi organizacjami oraz
ministerstwami. Oprcz tego porusza w spoeczestwie spraw roli kobiet oraz zachca je
do brania udziau w yciu politycznym kraju.136
Rwnie w tym samym roku Zgromadzenie Narodowe utworzyo Korean Women's
Development Institut.137 Do jego gwnych zada naleao: rozpowszechnianie informacji
dotyczcych kobiet w spoeczestwie oraz zajmowanie si edukacj, szkoleniami
zawodowymi, ktre byy finansowane z pienidzy rzdowych. 138 Dziki jego dziaaniom i
zaangaowaniu udao si osign uchwalenie w 1985 Basic Plan on Women's
Development oraz w 1986 roku Mother and Child Health Act.139
Oprcz tego w 1983 roku powstao Korean Women's Association Equality and
Friendship, ktre byo pierwsz organizacj od czasu podziau Korei majc dokadnie
sprecyzowany plan swoich dziaa i celw. Chciaa ona przyczyni si do ponownego
130Korean Overseas Information Service, Seoul: 1990, str.484
139Yun, Seoul: 2002, str. 16
zjednoczenia narodu koreaskiego oraz wywalczy rwno pci. Opowiadaa si za

zmianami spoecznymi, ktre miayby rwnie wpyn na wyeliminowanie dyskryminacji
kobiet w Korei Poudniowej. Jednake grupa ulega podziaowi z powodu niezgodnoci
w pogldach. Cz kobiet przystpia do ugrupowa radykaw, a reszta utworzya Korean
Women's Associations United.140
Rwnie w tym samym roku kobiety koreaskie okazay jeszcze zwikszone
zainteresowanie przemoc domow na tle seksualnym oraz kobietami, ktre byy
wykorzystywane w trakcie okupacji japoskiej jako comfort women.141 Aby pomc
Koreankom, ktrych te sprawy dotyczyy stworzono Korean Women's Hot Line.142 W
ramach tej organizacji wyszkolono ponad tysic kobiet, ktre zajmoway si ofiarami
przemocy i na terenie caego kraju miay udziela im schronienia, wsparcia 143 oraz
zagwarantowa opiek medyczn. Podejcie do problemu przemocy prezentoway w
broszurze na temat swojej organizacji:144
Korean Women's Hotline jest zakorzeniona w wierze, e wszystkie kobiety maj prawo do
wolnoci od strachu przed przemoc, obojtnie, czy jest ona psychologiczna, emocjonalna,
sowna, na tle seksualnym czy fizyczna. Wierzymy, e przemoc wobec kobiet jest jednym z
symptomw podporzdkowania kobiet w spoeczestwie. Tak dugo jak kobiety nie bd
postrzegane
jako
rwne,
przemoc
wobec
nich
bdzie
kontynuowana
i tolerowana.145
W 1985 roku kobiecy ruch robotniczy zorganizowa pierwsz Konferencj Kobiet. Za

swoje haso przyja Ruch Kobiet razem z narodem, demokracj i ludmi.146
W 1986 roku zajto si ponownie Maternal-Child Health Act, co doprowadzio do
wprowadzenia ksieczki zdrowia matki i dziecka w 1987. Uchwaa obejmowaa ochron
kobiet
w
ciy
oraz
matek
karmicych,
ktre
w ten sposb miay zapewnione badania w trakcie ciy oraz po urodzeniu dziecka. Oprcz
tego
ksieczka
zapewniaa
opiek
podczas
porodu
147
i darmowe szczepienia dla noworodkw.
W 1987 roku powstao Korean Women's Associations United (KWAU) 148, ktre
zostao utworzone z 21 kobiecych organizacji. KWAU byo ugrupowaniem czcym walk o
prawa Koreanek ze staraniami o dobro kraju oraz wasnego narodu. Jako organizacja
popierajca demokracje oraz uwaajca, e bez niej nie mona polepszy sytuacji kobiet w
kraju, wspieraa ona w wyborach prezydenckich Kim Dae Jung, 149 ktry by demokrat
i walczy o przysugujce ludziom prawa. 150 Samo Korean Women's Associations United
pragno rwnie osignicia wyzwolenia, demokratyzacji i autonomii koreaskiego
spoeczestwa151. Swoje istnienie natomiast zapocztkowao w zwizku protestami
przeciwko seksualnym torturom, ktrych uywali policjanci w Bucheon oraz naduywaniu
gazu zawicego przez siy policyjne.152
W tym samym roku powstao Korean Women Worker's Association, ktre byo
pierwsz organizacj zoon z koreaskich kobiet pracujcych. Stawiaa ona sobie za cel
141Matsui, Yaori, Women in the New Asia: From Pain to Power., Bangkok: 2011, str. 64
142Tierney, Helen, Women's Studies Encyclopedia., London: 1999, str. 821
143Matsui, Bangkok: 2011, str. 64
144Sokoloff, Natalie J, Domestic violence at the margins: readings on race, class, gender, and culture., New Brunswick: 2005, str.
353
145Sokoloff, New Brunswick: 2005, str. 354
146Yun, Seoul: 2002, str. 14

149Renshaw, Jean, R., Korean Women Managers and Corporate Culture: Challenging Tradition, Choosing
Empowerment, Creating Change., New York: 2011, str. 81
150Kihl, Young Wang, Transforming korean Politics, Democracy, Reform and Culture., Armonk NY: 2005, str. 192
152Yun, Seoul: 2002, str. 9
obron Koreanek czynnych zawodowo przed dyskryminacj.153

Rwnie w tym roku rzd stworzy ju szsty picioletni Economic and Social
Development Plan, w ramach ktrego planowano wprowadzi urlop opiekuczy nad
dzieckiem oraz utworzy obki w miejscach pracy.154
W 1988 roku rzd koreaski uchwali Equal Employment Act, ktry mia zapobiega
panujcej dyskryminacji kobiet w miejscu pracy. Uchwaa przede wszystkim nakazywaa
rwne
zasady
w
zdobyciu
zatrudnienia
oraz
w kwestiach otrzymania awansu.155 Artyku 11 paragraf 1 ustawy gosi:
1. Prawo do pracy jest niezbywalnym prawem wszystkich ludzi;
2. Prawo do takiej samej moliwoci zatrudnienia, wliczajc podanie takich samych kryteriw
wyboru w sprawie zatrudnienia;
3. Prawo wolnego wyboru zawodu i zatrudnienia, prawo do awansu, gwarancji staego
zatrudnienia i wszystkich zasikw oraz usug i prawo do przyuczenia do zawodu,
przekwalifikowania, wliczajc w to praktyk, zaawansowane przyuczenie do zawodu oraz
okresowe szkolenia;
4. Prawo do rwnego wynagrodzenia, w tym rwnie dodatkowych wiadcze i rwnego
traktowania pod wzgldem pracy takiej samej wartoci, oraz rwnego traktowania w ocenie
jakoci pracy;
5. Prawo do opieki spoecznej, szczeglnie w przypadku przejcia na emerytur, bezrobocia,
choroby, niepenosprawnoci i podeszego wieku oraz innych niezdatnoci do pracy, rwnie
do patnego urlopu;
6. Prawo do ochrony zdrowia i bezpieczestwa w warunkach pracy, wliczajc zabezpieczenie
funkcji reprodukcji.156
Oprcz tego w artykule 11 paragraf 2 zostao zawarte:

1. Zakaz nakadania sankcji, zwalniania z powodu ciy lub urlopu macierzyskiego i
dyskryminacji przy zwalnianiu z pracy na podstawie stanu cywilnego;
2. Przedstawienie patnego urlopu macierzyskiego, albo porwnywalnym zasikiem
socjalnym bez utraty poprzedniego zatrudnienia, stau pracy lub zasiku socjalnego;
3.
Zachcanie
dostarczaniem
niezbdnego
wsparcia
opieki
spoecznej
z
umoliwieniem
rodzicom
pogodzenia
obowizkw
rodzinnych
z obowizkami w pracy i udziaem w yciu publicznym, w szczeglnoci przez promowanie
zakadania i rozwoju organizacji pomieszcze do opieki nad dziemi;
4. Zapewnienie specjalnej ochrony kobiet w trakcie ciy w rodzajach pracy, ktre s dla nich
szkodliwe.157
Equal Employment Act zosta znowelizowany kilkukrotnie. W 1989 roku dodano prawo do
rwnych zarobkw dla obu pci za t sam prac. W 1995 roku natomiast zakazano
posugiwania si w trakcie rekrutacji kryteriami wygldu w trakcie, ktre nie maj
znaczenia przy wykonywaniu zawodu. Oprcz tego urlop do opieki nad dzieckiem zosta
rwnie przyznany ojcom.158 Istotne zmiany wprowadzono te 28 lutego 1999 roku, aby
zapobiec:
zwolnieniom kobiet w przypadku, gdy s wycznie przejawem dyskryminacji,
wykorzystywaniu pogarszajcej si sytuacji kobiet na rynku pracy od czasu

kryzysu ekonomicznego z koca XX wieku,
molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy.159

Rwnie w 1988 roku kobiece ruchy robotnicze w kocu wywalczyy ustalenie przez
rzd minimalnego systemu pacowego. W tym samym roku Zgromadzenie Narodowe w
153Roces, i Edwards, Seoul: 2010, str. 199
155Korean Information Service Government Information Agency, red., Facts about Korea., Seoul: 2000, s. 93
156Cho, Hyoung, Gender division of labor in Korea., Seul: 1994, str. 94-95
157Cho, Seul: 1994, str. 95-96
158Chang, Pil-wha i Kim, Eun-shil, red., Women's Experiences and Feminist Practices in South Korea., Seoul: 2005,
str. 276
159Yun, Seoul: 2002, str. 167
Korei Poudniowej ustalio Equality Law of Male and Female Employees.160 Rok pniej
dodano prawo do takiej samej pacy dla kobiet i mczyzn na odpowiadajcych sobie
stanowiskach.161
W tym samym roku rzd Korei Poudniowej stworzy II Ministerstwo Spraw
Politycznych, ktremu przewodzia Yi Kye-sun, czyli zaoycielka Korean League of
Women Voters.162 Nowo powoany urzd zajmowa si sprawami kobiet. Tak samo jak
utworzone pniej Bureaus of Family Welfare, na ktrych czele rwnie stany same
Koreanki.163 Pitnacie instytucji zajmujcych si rodzinami funkcjonowao na szczeblu
lokalnym
w pitnastu gwnych miastach Korei Poudniowej.164
Natomiast w 1989 roku rzd koreaski postanowi zaj si sprawami samotnych
matek i tym celu ustanowi Mother-Child Household Welfare Act. Uchwaa zajmowaa si
sytuacj samotnych matek gwarantujc im oraz ich dzieciom poniej osiemnastego roku
ycia opiek i pomoc socjaln w postaci poyczek czy zasikw. 165 W ustawie pod pojciem
samotnej matki rzd koreaski rozumia kobiety niezamne, rozwdki oraz wdowy
posiadajce potomkw.166 W 2002 roku ustawa obja rwnie samotnych ojcw, a jej
nazwa zostaa zmieniona na Mother- and Father-Child Household Welfare Act.167
W tym samym roku kobiece organizacje wywalczyy w kocu zmiany
w prawie rodzinnym. Od tej pory posiaday one w wikszym stopniu prawo do
dziedziczenia majtku oraz otrzymay prawo do bycia gow rodu. 168
W 1991 roku natomiast powoano 274 Sekcje Opieki nad Rodzinami sprawujce
swoje funkcje w miastach i poszczeglnych okrgach.169
W tym samym roku kobiety, ktre nadal zajmoway si problemem przemocy
seksualnej i gwatw, stworzyy Korea Sexual Violence Counceling Center, ktre miao
zaj si ofiarami tego typu przestpstw. Oprcz tego to wanie ten orodek stworzy w
jzyku koreaskim sowo seongpokryeok tumaczone na jzyk polski jako przemoc
seksualna.170 Nowe pojcie oznacza dokadnie:
...gwat, napa na tle seksualnym, molestowanie, obnaanie genitaliw, gwat zbiorowy,
gwat maonkw, nieprzyzwoite telefony. Wliczajca w to wszelkie formy fizycznej, sownej
i psychicznej przemocy.171
W 1992 roku rzd koreaski w swoim siedmioletnim planie dotyczcym ekonomii

oraz rozwoju sfery socjalnej uj rwnie sprawy kobiet. Skupia si on przede wszystkim
na
poprawie
jakoci
ycia
kobiet
w takich sprawach jak aktywno w spoeczestwie i kulturze, edukacji, udzia w
wynagrodzeniu oraz zatrudnieniu.172
W latach dziewidziesitych Korean Women's Hot Line nadal funkcjonowaa i
skupiaa si na daniach uchwalenia prawa zakazujce przemocy seksualnej oraz
ustanowienia kar za te czyny.173
W 1993 roku rzd uchwali Punishment of Sexual Crimes and Protection of Victims
165Chang i Kim, Seoul: 2005, str. 282
170Jung, Kyungja, New York: 2013, str. 51
171Jung, Kyungja, New York: 2013, str. 51
173 Matsui, Bangkok: 2011, str. 65
Thereof Act,174 ktry mia na celu ochron kobiet dotknitych przemoc seksualn oraz
zapobieganie napaciom na tle seksualnym. 175 W ustawie wskazano, e karze podlegaj
takie czyny jak molestowanie seksualne, gwat, wysyanie wiadomoci o podtekcie
seksualnym czy z elementami pornograficznymi osobie, ktra na to nie wyrazia zgody. 176
Uchwaa
zostaa
zmieniona
dwa
razy.
Po
raz
pierwszy
w 1997 roku, gdy stwierdzono, e osoba niepenoletnia nie musi sama wnie oskarenia,
aby
czyn
zosta
uznany
za
akt
przemocy
seksualnej.
Oprcz
tego
w przypadku przestpstwa wobec osoby niepenosprawnej umysowo osoba jej bliska moe
bra udzia w procesie, aby wspiera j i pomaga utrzyma stabilny stan emocjonalny.
Rwnie w tej uchwale rozszerzono zakres pojcia przemocy na tle seksualnym w rodzinie
do osb powinowatych. W tej poprawce dodano rwnie, e lekarz, lub osoba z placwki
szkolnej ma obowizek zgoszenia na policj przestpstwa na tle seksualnym, gdy bdzie
mie do czynienia z jego ofiar. Do drugiej zmiany ustawy natomiast doszo
w 1998 roku. Uwzgldniaa ona jako przemoc seksualn takie czyny jak zdjcia czy
nagrania nagiego ciaa osoby w celu wasnego pobudzenia seksualnego. 177
W 1994 roku Zgromadzenie Narodowe zdecydowao si na utworzenie Special
Commitee on Women's Affairs (SCWA).178 Komitet mia za zadanie zaj si sprawami
kobiet pod wzgldem uchwalania praw ich dotyczcych. Oprcz tego mg on rwnie
nadzorowa,
sprawdza
i
proponowa
zmiany
w ustawach dotyczcych problematyki dyskryminacji Koreanek. 179
W tym samym roku wprowadzono zmiany w National Public Officials Law. Od tej
pory w prawie zostay ujte i opisane takie sytuacje jak urlop wychowawczy oraz urlop z
powodw rodzinnych. Pierwszy z nich dotyczy opieki nad dzieckiem poniej pierwszego
roku ycia. W tym okresie nie uwzgldniao si wypacania pensji. Natomiast druga z nich
moga dotyczy opieki nad chorymi rodzicami oraz teciami, dzieckiem, czy te
maonkiem. W 1999 roku doszo do zmian w tej uchwale. Wprowadzono obowizek
przyznawania urlopu wychowawczego, ktrego okres w piciu procentach wlicza si do
stau pracy.180
Rwnie w
1994 roku zosta uchwalony Framework Act on Women's
Development.181 Jego gwnymi zadaniami stay si:
promowanie
rwnoci
pci
w
polityce,
gospodarce,
sferze
spoecznej
i kulturowej. Rwnie mia on uatwia rozwj kobietom przez zdefiniowanie obowizkw i
powinnoci wadz krajowych oraz lokalnych w realizowaniu rwnoci pci tj. to sprecyzowano
w Konstytucji.182
W tym samym roku zosta przygotowany przez rzd koreaski czteroletni Basic Plan
to
Promote
Basic
Women's
Welfare
na
lata
1998
- 2002.183 Dotyczy on przede wszystkim polepszenia sytuacji kobiet w sferze ekonomicznej
oraz zawodowej. Odnosi si do zwikszenia ochrony macierzystwa, wyrwnania dla
kobiet szans i moliwoci na rynku pracy oraz zwikszenia narodowych zasobw ludzkich
przez uznanie zdolnoci kobiet do czynnoci zawodowych. 184 Plan mia za zadanie
zrealizowanie na szeciu polach dziaania a dwudziestu zada, ktre suyy zmianie
174Yun, Seoul: 2002, str. 22

176 Matsui, Bangkok: 2011, str. 65
180Chang i Kim, Seoul: 2005, str. 282-283
181Cho, Hyo-je, Cho, Hee-yeon, Surendra, Lawrence, red. Contemporary South Korean Society: A Critical
Perspective., New York: 2013, str. 113
182Mokate, Washington: 2004, str. 308
183Cho, Cho, Surendra, New York: 2013, str. 113
sytuacji
i statusu kobiet w Korei Poudniowej. 185 Dokadne cele Basic Plan to Promote Basic
Women's Welfare przedstawiay si w nastpujcy sposb:
- reforma praw, systemw i zwyczajw oraz reprezentacji kobiet:
1. Zmieni prawa dotyczce dyskryminacji pci i uprzedzenia.
2. Rozszerzy kobiecy udzia w podejmowaniu decyzji politycznych.
- wsparcie i stabilizowanie kobiecego zatrudnienia:
3. Budowanie podstawy dla rwnych szans obu pci w zatrudnianiu.
4. Wspiera zatrudnianie kobiet.
5. Ustanowi system wsparcia pracy i zarzdzania gospodarstwem
domowym.
6. Poprawi warunki pracy dla kobiet.
- ustanowienie systemu edukacyjnego, ktry umoliwi kobietom konkurencyjne zalety:
7. Stworzy warunki dla rwnej szansy edukacji obu pci.
8. Ksztaci kobiece, profesjonalne zasoby ludzkie.
9. Wspiera doywotni edukacj dla kobiet.
- rozwinicie systemu opieki spoecznej dla kobiet i rodzin:
10. Polepszy zdrowie kobiet i balansowa wspczynnik pci.
11. Rozszerzy i ulepszy system opieki nad dziemi.
12. Wspiera kobiety pracujce na roli.
13. Poprawi stopie opieki socjalnej dla kobiet potrzebujcych.
opieki
14. Zwikszy opiek socjaln dla starszych kobiet.
15. Wykorzeni przemoc wobec kobiet.
zbudowanie
fundamentu
dla
kobiecych
dziaalnoci
kulturowych
i spoecznych:
16. Rozszerzy dziaalno kulturow kobiet.
17. Wspiera wolontariat i ruchy cywilne.
18. Wspiera dziaalno kobiecych organizacji.
- rozszerzy odzia kobiet w midzynarodowej wsppracy i zjednoczeniu
Korei:
19. Wzmocni midzynarodow wspprac wrd kobiet.
20. Branie udziau w zjednoczeniu Korei.186
Rwnie w tym samym roku rzd koreaski uchwali Invention Promotion Act,
ktry wspiera rozwj technologii i jej twrcw obu pci. Uchwaa poprzez artyku smy
nakazuje rzdowi wsparcie kobiet, ktre tworz wasne wynalazki. Zgodnie z ni rzd musi
przyczynia si poszerzania wiedzy Koreanek dotyczcej prawa wasnoci intelektualnej, w
tym przemysowej. Ma to zapobiec oszukiwaniu kobiet i przywaszczaniu sobie ich
wynalazkw. Oprcz tego rzd moe pomc Koreankom w urynkowieniu stworzonych
przez nie wynalazkw. Aby to osign moe organizowa specjalne targi czy inne
wydarzenia, na ktrych ich wynalazki bd promowane.187
W 1997 roku uchwalono Prevention of Domestic Violence and Victim Protection Act
oraz Special Act for The Punishment of Domestic Violence, ktry dotyczy przemocy
domowej oraz jej ofiar.188 Ustawa ustalia, e rzd musi podj kroki zapobiegawcze wobec
przemocy domowej oraz musi chroni osoby, ktre pady jej ofierze. Ma ona to osign
dziki:
stworzeniu specjalnego systemu zgaszania przypadkw przemocy domowej

oraz udostpnianiu specjalnych linii telefonicznych, dla osb ktre pady jej ofiarom,
zwikszeniu nacisku na informowanie oraz edukowanie spoeczestwa w

tematyce przemocy domowej,
tworzeniu specjalnych orodkw pomocy dla ofiar przemocy domowej,
nawizaniu wsppracy midzy rnymi ministerstwami, urzdami, czy

185Korean Information Service Government Information Agency, Seoul: 2000, s. 93
186Budlender, Debbie, Hewitt, Guy, Commonwealth Secretariat, Gender Budgets Make More Cents: Country Studies
and Good Practies., London: 2002, str. 68-69
187http://elaw.klri.re.kr/eng_service/lawView.do?hseq=29056&lang=ENG, 17.09.2015
188Chang i Kim, Seoul: 2005, str. 261-279
organizacjami, aby wzmocni ochron ofiar przemocy domowej,
wprowadzeniu obowizkowej opieki medycznej nad ofiarami przemocy

domowej, ktre tego oczekuj. W przypadku prosby powinny mie one moliwo
konsultacji z psychologiem lub psychiatr.189
W 1998 roku zostao rwnie rozwizane II Ministry of Women's Affairs i na jego
miejsce zostaa powoana Special Commitee of Women's Affairs, ktra podlegaa
bezporednio prezydentowi.190 W skad komitetu wchodzio szeciu zastpcw ministrw z
Ministry of Health and Welfare, Ministry of Agriculture and Forestry, Ministry of
Labor, Ministry of Government Administration and Home Affairs, Ministry of Justice
i Education and Human Resources.191
W latach dziewidziesitych rwnie nadal funkcjonowao KWAU, ktre w tym
okresie walczyo o:
ochron matek i macierzystwa,
prawo do pracy przez cae ycie,
zajcie si spraw niewolnic seksualnych z okresu okupacji japoskiej,
brak przemocy wobec kobiet na tle seksualnym,
zjednoczenie i wspprac kobiecych organizacji.192

Ogromnym sukcesem okaza si fakt, e w 1998 roku prawie 50% siy roboczej w
Korei Poudniowej tworzyy kobiety.193
W 1999 roku natomiast uchwalono Gender Discrimination Prevention and Relief
Act dotyczcy dyskryminacji pci.194 Uchwaa uregulowaa takie sprawy jak wiadczenia
socjalne dla kobiet, przestrzeganie i egzekwowanie prawa zwizanego z dyskryminacj pci.
Nadzorowaa rwnie sprawy zwizane z molestowaniem seksualnym w szkole, podczas
rekrutacji
czy
te
w miejscu pracy. Oprcz tego okrelaa zasady dotyczce zakazu amania praw zwizanych
z rwnoci pci w rnych obszarach ycia.195
W tym samym roku wprowadzono poprawki do National Public Officials' Service
Regulations. Nowe regulacje obejmoway:
przysugujcy szedziesiciodniowy urlop macierzyski,
uznanie pierwszego dnia miesica za wolny dla kobiet w ciy, aby mogy
przej badania prenatalne.196
Rwnie w tym roku powstao Korean Women's Workers Associations United
(KWWAU),
ktre
zrzeszao
stowarzyszenia
pracujcych
kobiet
z caego kraju. Organizacja zostaa utworzona, aby walczy z rzdzcymi przez mczyzn
stowarzyszeniami pracownikw, poniewa nie zwracano w nich uwagi na potrzeby
pracujcych kobiet. Nowe ugrupowanie skupiao si na poprawie ochrony pracujcych
matek, uatwieniu znalezienia pracy kobietom czy walce z dyskryminacj w firmach. W tym
celu KWWAU zapewnia kobietom czynnym zawodowo szkolenia, czy doradztwo prawne w
trudnych sytuacjach zawodowych. Oprcz tego starao si o oficjalne zmiany w prawie
pracy, w celu osignicia rwnouprawnienia dla kobiet i mczyzn. 197
W tym samym roku zosta uchwalony Act on Support of Women-owned Business
Enterprises, ktry tworzy programy wspierajce kobiety chcce otworzy firm lub ju
prowadzce wasn dziaalno gospodarcz. Rzd musi zagwarantowa obu pciom takie
189http://iknowpolitics.org/sites/default/files/korea_preventionact-1998.pdf, 17.09.2015
191Colebatch, Hal K., The work of policy: an international survey., Lanham: 2006, str. 121
192Yun, Seoul: 2002, str. 9-20

195Mokate, Washington: 2004, str. 309
197Yun, Seoul: 2002, str. 161-163
same szanse w rozwoju198

W 2000 roku Koreanki utworzyy Civic Solidarity for the Abolition of Patriarchal
Family Register Act, w ktry wchodziy dwadziecia dwie organizacje kobiece. By to
zwizek do walki z hojuje, czyli koreaskim systemem rejestracji rodziny. 199 Jego zasady
sprawiay, e system mia ogromne znaczenie szczeglnie dla samotnych matek z dzieckiem
po rozwodzie. Przez hojuje nie przysugiway im liczne dodatki i zapomogi socjalne na
dziecko, poniewa oficjalnie nie byli oni ze sob spokrewnieni. 200 Wpyno to na decyzj o
walce z tym patriarchalnym systemem. Trzy przedstawicielki trzech gwnych organizacji
wliczajcych si w Civic Solidarity for the Abolition of Patriarchal Family Register Act
wystosoway podpisan przez ponad dwadziecia sze tysicy czonki Korean Legal Aid
Center of Family Relations, KNCW i UKWA, petycj do rzdu w zwizku ze zniesieniem
systemu hojuje. Oprcz tego zaproponoway rwnie, aby rzd wprowadzi dla kadego
moliwo wyboru pod czyim nazwiskiem chce by zarejestrowany. Kada osoba mogaby
decydowa, czy chce widnie pod nazwiskiem matki, ojca, czy te chce zachowa oba
nazwiska.201
W tym samym roku uchwalono Juvenile Sexuality Protection Act, ktry odnosi si
do osb niepenoletnich wykorzystywanych seksualnie. Od tej pory osoby niepenoletnie,
ktre prostytuuj si zostaj uznane zawsze za ofiary. Oprcz tego mczyni, ktrzy
skorzystaj z usug nieletnich prostytutek nie tylko zostan prawnie ukarani, ale rwnie
ich nazwiska zostan upublicznione.202
3.2. Edukacja dla kobiet i o nich

W drugiej poowie XX wieku uniwersytety dla kobiet zaczy skupia swoj uwag na
women's studies. W 1960 roku na Sookmuyung Women's University powstao Research
Center for Asian Women, a w 1977 roku Ewha Women's University stworzya Korean
Women's Institute na swojej uczelni. Obie instytucje prowadziy kursy dla nowych
studentek oraz dla kobiet, ktre ju zakoczyy swoj edukacj na wyszej uczelni. 203
Tematy, ktre poruszay dotyczyy polepszenia warunkw pracy kobiet, zwikszenia roli
Koreanek
w spoeczestwie czy sposobu walki z prostytucj. 204 W latach osiemdziesitych Ewha
Women's University otworzyo odrbny wydzia dotyczcy women's studies a ju w
poowie lat osiemdziesitych studia doktoranckie z tej tematyki. 205 Natomiast oficjalna
oglnokrajowa organizacja zajmujca si women's studies powstaa w 1984 roku i przyja
nazw Korean Association of Women's Studies.206 Zainteresowanie tym tematem roso,
dlatego w 1989 roku kursy o tej tematyce istniay ju na szedziesiciu jeden
uniwersytetach, a w 1995 na jedenastu z nich otwarto specjalne centra bada do spraw
kobiet. W tym samym roku na Ewha Women's University powstao Asia Center of
Women's Studies. Orodek do dzisiaj zajmuje si midzy innymi wydawaniem czasopisma
naukowego Asian Journal of Women's Studies.207
W 1995 roku natomiast uchwalono Military Academies Act, ktry upowania do
nauki na uczelniach wojskowych wszystkie kobiety.208
198http://text.mogef.go.kr/english/etc_eng/e_mogef.PDF, 17.09.2015
199Shin i Chang, Routledge: 2011, str. 163
200Kim, Samuel S., Korea's Democratization., New York: 2006, str. 127-128
201Shin i Chang, Routledge: 2011, str. 163
202Yun, Seoul: 2002, str. 146-150

205Tierney, London: 1999, str. 821
207Tierney, London: 1999, str. 821
208Ministry of Gender Equality, red., Korean Human Development on Gender: 2005., Seoul: 2005, str. 33
4. Pocztek XXI wiek jako okres przeomowy dla kobiet

W 2001 roku zostao utworzone Ministry of Gender Equality (MOGE). Nowe
ministerstwo zajmuje si sprawami powizanymi z sytuacj kobiet w Korei Poudniowej
poprzez tworzenie z nimi zwizanych nowych uchwa oraz rozpowszechnianiem ich na
terenie kraju.209 Do jego celw naley walka z dyskryminacj pci. Rwnie rozwj polityki
dotyczcej kobiet, zapobieganie przemocy domowej oraz na tle seksualnym. Ministerstwo
ma za zadanie pomaganie kobietom dotknitym przez ktrekolwiek z wyej wymienionych
przestpstw. Oprcz tego zajmuje si rozpowszechnianiem wiedzy w spoeczestwie i
szkoleniem urzdnikw oraz pracownikw firm w tematyce rwnoci pci.
W tym samym roku doszo rwnie do zmian w National Public Officials' Service
Regulations. Gwnym celem nowych regulacji staa si ochrona macierzystwa, ktra
przede wszystkim obejmowao ochron zdrowia kobiet pracujcych w trakcie ciy. 210 W
ramach poprawek zwikszono wiek dziecka, nad ktrym mona sprawowa urlop
wychowawczy, do trzech lat.211 Natomiast Protection Maternity Act zmieni zasady urlopu
macierzyskiego. Od tej pory kobietom przysugiwao dziewidziesit dni patnego urlopu
macierzyskiego oraz pomoc dla przechodzcych na roczny urlop wychowawczy ulega
podwyszeniu.212
W
2004
roku
doszo
do
zmian
w sprawie pacy, ktr otrzymuj rodzice na urlopie wychowawczym. Rzd koreaski
postanowi doda takim rodzicom okoo 235,34 dolarw miesicznie na utrzymanie
samych siebie i dziecka213
W 2002 roku uchwalono Act on Fostering and Supporting Women Scientist and
Technicians,
ktry
ma
wspiera
rozwj
i
uczestnictwo
kobiet
w nauce, inynierii oraz rozwoju technologii. Ju od szkoy podstawowej dziewczyny maj
zosta zaznajamiane i motywowane do zainteresowania si przedmiotami cisymi oraz
rozwojem technologicznym. Natomiast na uniwersytetach, ktre posiadaj kierunki
inynieryjne i technologiczne, mog zosta odgrnie ustalone limity miejsc dla kobiet oraz
mczyzn. Oprcz tego Koreanki na tego typu kierunkach mog dosta stypendia oraz
dotacje na badania wasne lub rzdowe w kraju i zagranic. Wadze pastwowe s rwnie
zobowizane do utworzenia specjalnych instytucji wspierajcych kobiety zaangaowane w
nauk, inynieri oraz technologi. Do ich zada ma nalee:
przeprowadzanie bada zwizanych z polityk dotyczc wspierania udziau i

rozwoju kobiet w nauce, inynierii oraz technologii,
organizowanie specjalnych kursw czy kierunkw studiw dla kobiet z

zakresu nauki, inynierii i technologii,
zbieranie i dostarczanie informacji o zawodach oraz stanowiskach pracy

dostpnych dla kobiet po danych kierunkach studiw.214
Rwnie w tym samym roku zostaa utworzona Women's Policy Coordination
Committ, ktra ma nadzorowa zgodno z ide rwnoci pci wszystkich zwizanych z
kobietami praw i uchwa. Na czele tej organizacji stoi premier a jego zastpc jest Minister
ds. Rwnoci Pci. 215
W 2003 roku wszed w ycie Second Basic Women's Policy Plan, ktry obowizywa
a do 2007 roku. Do gwnych celw planu podstawowego naleay:
209http://www.un.org/womenwatch/daw/Review/responses/REPUBLICofKOREA-English.pdf, 17.09.2015
210Yun, Seoul: 2002, str. 52

212Razavi, Shahra, Seen, heard and counted: rethinking care in a development., Malden: 2011, str. 39
213Mahon, Rianne i Robinson, Fiona, Feminist ethics and social policy: towards a new global political economy of care.,
Vancouver: 2011, str. 98
215http://www.un.org/womenwatch/daw/Review/responses/REPUBLICofKOREA-English.pdf, 19.09.2015

zwikszenie praw kobiet,
polepszenie opieki spoecznej,
promowanie zwizkw, gdzie kobieta i mczyzna maj rwne prawa oraz

obowizki,
zwikszenie udziau kobiet w yciu spoecznym,
zwikszenie konkurencyjnoci kobiet na rynku pracy.

Oprcz tego Second Basic Women's Policy Plan skupia si rwnie na zwikszeniu
znaczenia kobiet w yciu politycznym i spoecznym dziki realizacji dziesiciu punktw:
uzyskanie rwnych szans dla kobiet w polityce przez tworzenie nowych

organizacji kobiet oraz zwikszenie dla nich budetu,
zwikszenie liczby kobiet zasiadajcych w National Assembly,
zwikszenie moliwoci rozwoju dla kobiet w obszarach technologicznych i

inynieryjnych,
uatwienie i zwikszenie szans na aktywno zawodow kobiet przez

likwidowanie dyskryminacji pciowej,
zwikszenie udziau kobiet w yciu kulturowym i spoecznym,
podkrelanie
i
zwikszanie
udziau
kobiet
w
staraniach
o zjednoczenie si Korei Poudniowej i Korei Pnocnej,
popraw opieki medycznej oraz socjalnej dla wszystkich kobiet

a w szczeglnoci dla starszych i niepenosprawnych,
stworzenie systemu rodzinnego bez hojuje,
promowanie w mediach rwnoci pci.216

W 2004 roku zosta uchwalony natomiast Act on the Punishment of Procuring
Prostitution and Associated Acts, ktrego celem jest zlikwidowanie prostytucji w kraju
przez
karanie
przestpstw
zwizanych
z handlem ywym towarem.
W tym samym roku wszed w ycie rwnie Act on the Prevention of Prostitution
and Protection of Victims of Thereof, ktry zapobiega przypadkom prostytucji i chroni jej
ofiary. Zgodnie z ustaw specjalnie powoane orodki wspieraj ofiary handlu ludmi i bye
prostytutki, gwarantujc im opiek prawn, socjaln oraz medyczn. Oprcz tego
przeprowadzaj szkolenia, ktre pomagaj w powrocie na ono spoeczestwa.
Rwnie w tym roku wprowadzono zmiany w Political Parties Act. Ustanowiono
przepis nakazujcy 50% udzia kobiet w Zgromadzeniu Narodowym. Oprcz tego Koreanki
z okrgw wyborczych, gdzie ponad 70% glosujcych stanowi mczyni, otrzymaj
wsparcie rzdu.
W tym samym roku wprowadzono poprawki w Political Funds Act, ktre
zagwarantoway przeznaczenie 10% finansw rzdowych na polityk dotyczc kobiet. 217
W 2005 roku doszo do kolejnej zmiany w Protection Maternity Act. Tym razem
dotyczya ona skadek osb przebywajcych na urlopie macierzyskim. Tego typu
skadkami do tej pory obciony by pracodawca, ale po nowelizacji ustawy zostay one
przeniesione na ubezpieczenie pastwowe oraz socjalne. 218 W tym samym roku ponownie
zajto si spraw pac dla rodzicw przebywajcych na urlopie wychowawczym. Tym razem
zwikszono je do okoo 313,16 dolarw. Natomiast w 2007 roku wskutek kolejnych zmian
kwota pacy wynosia okoo 392,14 dolary.219
W 2005 roku natomiast doszo do ogromnego sukcesu ruchu kobiet, gdy zniesiono
system hojuje.220 W kocu koreaski Sd Konstytucyjny uzna tradycyjny system rejestracji
216http://text.mogef.go.kr/moge/data/pdf/050913.pdf, 19.09.2015
217http://text.mogef.go.kr/english/etc_eng/e_mogef.PDF, 19.09.2015
218Razavi, Malden: 2011, str. 39
219Mahon i Robinson, Vancouver: 2011, str. 98
220Colebatch, Lanham: 2006, str. 119
rodziny za niezgodny z konstytucj oraz prawem gwarantujcym rwno pci. 221 Na t

decyzj wpyna przede wszystkim wsppraca Civic Solidarity for the Abolition of
Patriarchal Family Register Act i Ministry of Gender Equality, ktre od pocztku XXI
wieku prowadziy oglnokrajow kampani na rzecz zniesienia tradycyjnego rejestru
rodzinnego. Sukces w gosowaniu za zniesieniem hojuje odniesiono przewag a 87
gosw.222
W 2007 uchwalono Act on The Promotion of Family-friendly Social Environment,
ktry promuje i wspiera tworzenie rodowiska spoecznego przyjaznego dla rodzin.
Oznacza to starania o uatwienie przede wszystkim dla kobiet pogodzenia aktywnoci
zawodowej oraz ycia rodzinnego. Uchwaa wpywa na moliwo pracy w elastycznym
wymiarze
godzin
lub
pracy
w domu. Wspiera ona rwnie matki i ojcw, ktrzy decyduj si urlop wychowawczy, czy
na opiek na dzieckiem. Oprcz tego odnosi si do tworzenia miejsc opieki nad dziemi w
firmach. Uchwaa daje rwnie Ministrowi ds. Rwnoci Pci oraz innym wadzom
jednostek centralnych prawo do nakazania publicznym instytucjom oraz organizacjom,
ktre s powizane ze sprawami rodzinnymi, aby realizoway odgrne plany zwizane z
tworzeniem przyjaznego rodowiska spoecznego dla rodzin. W celu sprawdzenia realizacji
postanowie uchway, minister ma prawo zarzdzi ankiety w firmach i jednostkach
publicznych, ktre potem musz zosta przesane do MOGEF. Moe on rwnie wspiera
tworzenie rodowiska przyjaznego rodzinie przez:
doradzanie
we
wszelkich
jednostkach
w
sprawie
tworzenia
i ulepszenia sytuacji w kraju dla rodzin,
wprowadzenie
w
miejscach
pracy
szkole
zwizanych
z uwiadamianiem spoeczestwa, w jaki sposb osign rodowisko w pracy przyjazne
rodzinom,
nagradzanie tych firm, ktre wspieraj programy przyjazne rodzinom,
tworzenie orodkw zajmujcych si rozwojem programw dla rodzin,

doradztwem w sprawach zwizanych z systemem przyjaznym dla rodzin czy udzielaniem
informacji z tym zwizanych.223
W styczniu 2008 roku w kocu wprowadzono now rejestracj relacji rodzinnych
Act on the Registration of the Family Relationship.224 Nowy system nie traktuje ju kadej
osoby jako istoty podlegej hoju, ale jako jednostk ludzk, ktra jest osobn jednostk
posiadajca takie same prawa jak wszyscy. Od 2008 roku kady czowiek zostaje
zarejestrowany pod wasn kart identyfikacyjn, ktra zawiera wycznie jej wasne dane
dotyczce daty urodzenia a nastpnie mierci.225 Nowy system wprowadza rwnie
nastpujce zmiany:
dziecko moe zdecydowa si na przyjcie nazwiska matki lub ojca. Obejmuje

to rwnie dzieci rozwiedzionych rodzicw oraz te, ktre nie pochodz ze zwizkw
maeskich,
crka po wziciu lubu nie przestaje by oficjalnie niespokrewniona ze

swoimi rodzicami, czy rodzestwem,
dzieci, ktre nie skoczyy jeszcze pitnastego roku ycia, mog zosta
szybciej i w atwiejszy sposb zaadoptowane przez maestwa, ktrych wsplny sta trwa
przynajmniej trzy lata,
do rodziny od tej pory wliczaj si: bracia i siostry ony, ona syna, m crki
oraz teciowie,
221Pohlmann, Markus, Yang, Jonghoe, Lee, Jonglee, red., Citizenship and Migration in the Era of Globalization: The
Flow of Migrants and the Perception of Citizenship in Asia and Europe., Berlin: 2013, str. 28
222Colebatch, Lanham: 2006, str. 119

223http://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/86774/98441/F2056763730/KOR86774%20English.pdf,
19.09.2015
224Korea Legislation Research Institute, New York: 2013, str. 136
225Pohlmann, Yang, Lee, Berlin: 2013, str. 28

dziecko rodzicw po rozwodzie moe rwnie zosta zaadoptowane przez
maonk ojca, lub nowego ma matki, jeli ich maestwo trwa przynajmniej rok, 226
gwarantuje rwno praw dzieci biologicznych, adoptowanych oraz

pasierbw. Dziki temu kade z nich moe np. dziedziczy po zmarych rodzicach. 227
Oprcz tego nowy system nie koczy si wycznie na indywidualnej karcie. Oprcz niej
istniej rwnie cztery powizane z ni certyfikaty, ktre zawieraj dane dotyczce:
posiadanych dzieci,
maonka lub maonki danej osoby,
adopcji, jeli taka zaistniaa,
relacji istniejcych pomidzy dan jednostk ludzk a jej rodzicami

biologicznymi, lub adopcyjnymi.
Certyfikaty powizane z wasn kart nadal tworz system rejestracji rodziny, ale nie jest
on ju oparty na patriarchalizmie oraz podporzdkowaniu pod msk gow rodu. 228 Dziki
uchwaleniu Act on the Registration of the Family Relationship wszystkie jednostki w
spoeczestwie s sobie rwne.
W 2008 roku uchwalono Act on Promotion of Economic Activities of CareerInterrupted Women, ktry zosta uchwalony w celu pomocy kobietom powrotu do pracy.
Odnosi si ona przede wszystkim do kobiet, ktre miay przerw w yciu zawodowym z
takich powodw jak: cia, narodziny dziecka czy opieka nad czonkiem rodziny. Oprcz
tego uchwaa pomaga rwnie kobietom, ktre nigdy wczeniej nie pracoway, ale chciayby
rozpocz karier zawodow. Act on Promotion of Economic Activities of CareerInterrupted Women wspiera promowanie edukacji takich kobiet oraz ich powrt do pracy
poprzez tworzenie nowych miejsc pracy. Rwnie Minister of Gender Equality and Family
oraz Minister of Employment and Labor musz poszukiwa odpowiednich oraz
perspektywicznych zawodw dla takich kobiet i musz gwarantowa moliwo nauki
danego zawodu. Ministry of Gender Equality and Family moe rwnie wymusi na
instytucjach publicznych zatrudnianie kobiet w obszarach, ktre do tej pory byy
zdominowane przez pracownikw pci mskiej. Ministerstwo musi rwnie wpiera inne
instytucje, ktre maj na celu pomoc chtnym do pracy kobietom. Jest ono te
zobowizane do tworzenia wasnych orodkw pomocy dla nich. W takich miejscach
kobiety mog skorzysta z doradztwa zawodowego, zaczerpn informacji o ofertach pracy
oraz
skorzysta
z pomocy spoecznej.229
W 2010 roku natomiast uchwalono Sexual Violence Prevention and Victims
Protection Act, ktry dotyczy spraw zwizanych z napaciami czy przemoc na tle
seksualnym. Jego celem jest przede wszystkim zapobieganie tego typu czynom oraz
ochrona ich ofiar. Rzd wedug uchwalonej ustawy zobowizany jest do:
tworzenia systemu umoliwiajcego szybkie zgoszenie tego typu

przestpstwa,
budowania specjalnych orodkw pomocy dla ofiar przestpstw seksualnych,
udzielania wszelkiego wsparcia ofiarom.

Oprcz tego Minister ds. Rwnoci Pci i Rodziny moe powoa do dziaania organizacje,
ktre zajm si edukacj seksualn w szkoach i innych instytucjach, w celu zwikszenia
wiadomoci spoeczestwa. Moe rwnie udostpnia filmy edukacyjne dotyczce
ochrony przed napastnikami. Oprcz tego raz w roku zostaje uchwalony Sexual Assault
Prevention Week, w czasie ktrego zostaje zwikszony przepyw informacji o zapobieganiu
i ochronie przed przemoc seksualn.230
226Prbin, New York: 2012, str. 199
227Hosch, Wiliam S., The Korean War and the Vietnam War: People, Politics and Power., New York: 2010, str. 81
228Pohlmann, Yang, Lee, Berlin: 2013, str. 28
4.2. Park Geun-hye kobieta prezydent
W XXI wieku doszo do najwikszego przeomu w sprawie rwnoci pci nie tylko w
Korei
Poudniowej,
ale
i
na
wiecie.
W
2012
roku
Park
Geun-hye wygraa wybory prezydenckie,231 a 25 lutego 2013 roku oficjalnie staa si
pierwszym prezydentem pci eskiej w Korei Poudniowej.232
Park Geun-hye urodzia si w 1952 roku. Jej ojcem by Park
Chung-hee, ktry sam by prezydentem Republiki Korei w latach 1961-1979. 233 By on
konserwatyst, ktry pochwala neokonfucjaski obraz kobiety, dlatego w 1974 roku roku
utworzy Hanguk yejiwon.234 Jednak sama Park Geun-hye nie staa si wycznie
przykadn neokonfucjask crk, on i matk. w 1974 skoczya na Sogang University
elektrotechnik, czyli kierunek studiw, ktry nawet w dzisiejszych czasach postrzegany
jako mski. W tym samym roku po mierci matki staa si Pierwsz Dam Republiki Korei
u boku swojego ojca. W 1979 roku, gdy zosta on zamordowany zrezygnowaa z ycia
politycznego skupiajc si na rozwoju naukowym.235
Pod koniec XX wieku wrcia do polityki, stajc si w 1995 roku doradc szefa
Grand National Party.236 W 1998 roku kandydowaa z jej ramienia w wyborach do
Zgromadzenia Narodowego. Wybory wygraa a przez nastpne cztery kadencje rwnie
zostawaa wybierana.237 W 2000 roku awansowaa na wiceprezesa partii. 238 W 2004 i 2006
roku sprawowaa ona wadz nad parti jako jej prezes. W 2012 roku partia rzdzca
Saenuri Party, ktra wywodzi si od Grand National Party, wystawia j jako swojego
kandydata w wyborach prezydenckich. Jej hasem wyborczym stao si haso jej ojca
yjmy dobrze!, ktre miao wskazywa na polityk Park Geun-hye dc do polepszenia
ycia w Korei Poudniowej oraz osignicia wzrostu gospodarczego. Swoj charyzm i
oficjalnymi przeprosinami osb, ktre pady ofiar reimu jej ojca, zyskaa przychylno
spoeczestwa wygrywajc wybory prezydenckie.239
W ten sposb rozpocza si nowa era w wiecie koreaskiej polityki oraz
koreaskiego spoeczestwa, ktre przepenione od XIV wieku neokonfucjaskimi
prawami
i
zasadami,
pokazao
do
jak
wielkich
zmian
w nim doszo w sprawie rwnoci pci. Jeszcze dwadziecia lat temu najprawdopodobniej
nikt na wiecie nie przypuszczaby, e Prezydentem Korei Poudniowej zostanie kobieta.
231Foley, Michael, Political Leadership: Themes, Contexts, and Critiques., Oxford: 2013, str. 217
232Cordesman, Anthony H., Lin, Aaron, The Changing Military Balance in the Koreas and Northeast Asia.,
Washington: 2015, str. 22
233Hoare, James, Pares, Susan, A Political and Economic Dictionary of East Asia., London: 2015, str. 271

235Encyclopedia Britannica, Inc, red. Britannica Book of the Year 2014., Chicago: 2014, str. 101
236Hoare, Pares, London: 2015, str. 271
237Encyclopedia Britannica, Inc, Chicago: 2014, str. 101

238Hoare, Pares, London: 2015, str. 271
239Encyclopedia Britannica, Inc, Chicago: 2014, str. 101
5. Podsumowanie
W czasach Shilla i Goryoe kobiety cho byy dyskryminowane i miay mniej wolnoci
ni mczyni, posiaday podstawowe prawa. Mogy same podrowa, posiada wasny
majtek, czy dziedziczy majtek po rodzicach.
Dopiero okres panowania dynastii Yi wpyn na cakowit dyskryminacj kobiet i
zanik ich jakiegokolwiek znaczenia jako samodzielnej jednostki ludzkiej na Pwyspie
Koreaskim.
W
skutek
podstawowych
praw
i zasad neokonfucjaskich kobiety stay si wycznie wasnoci mczyzn. Najpierw
naleay do ojca, potem do ma a w przypadku jego mierci do najstarszego syna.
Koreanki stay si marionetkami i towarem w wiecie rzdzcym przez mczyzn.
Dopiero pod koniec XIX wieku Koreanki zaczy walczy o swoje prawa i stara si
przezwyciy neokonfucjaski obraz kobiety idealnej, bezbronnej oraz w peni podlegej
mczyznom. Do pierwszych zmian w sytuacji Koreanek na Pwyspie Koreaskim doszo
dziki Lee Soo-jung, ktrej dziaania wpyny na sprowadzenie do kraju chrzecijaskich
misjonarzy ze stanw Zjednoczonych. To wanie oni zapocztkowali powrt edukacji
kobiet, zakadajc w 1886 roku Ewha Haktang, gdzie nauczali m. in. jzyka koreaskiego,
angielskiego, matematyki, geografii czy historii. Szkoa ksztatowaa nowy typ kobiet, ktre
posiaday wiedz o wiecie i znay swoje znaczenie. W tym samym czasie powstao rwnie
Bogu Yeogwon, czyli pierwszy szpital dla Koreanek stworzony przez Amerykank dr Met
Howard. Bya to pierwsza placwka medyczna, w ktrej kobiety mogy si leczy, lub uczy
zawodu pielgniarki. Rwnie w tym okresie powstaa Praise and Encouragement
Association, czyli pierwsza organizacja stworzona przez Koreanki w celu walki o rwno
pci. Organizacja wywalczya w tym czasie uchwalenie przez rzd pierwszego
rozporzdzenia, ktre nie tylko umoliwiao kobietom nauk, ale ustalao rwnie istnienie
szk dla dziewczyn. Jednak ten okres nie by wycznie czasem pierwszych pozytywnych
wydarze w sprawie kobiet, poniewa wtedy te wprowadzono w Korei system rejestracji
rodziny hojuje, ktry by przesiknity patriarchalizmem i dyskryminujcym kobiety
neokonfucjanizmem. To prawo w peni oddao koreaski stosunek do kobiet w tamtych
czasach, gdzie przechodziy w ksigach rodzinnych od ojca do ma, jak przedmiot z rk
sprzedawcy do osoby kupujcej.
Wiek XX natomiast przynis rozwj organizacji kobiet, ktre pokazay swoj
solidarno z narodem, starajc si pomc spaci dug kraju wobec Japonii a nastpnie
walczc o wolno w okresie okupacji japoskiej. Bray one udzia w antyjaposkich
marszach
i
zamieszkach
oraz
wydaway
w podziemiu gazety propagujce walk o wolno narodu koreaskiego. Kobiety tamtych
czasw nadal staray si cho w minimalnym stopniu poprawi swj status starajc si o
popraw
warunkw
dla
nich
w
pracy
i szkoach. Jednak starania o rwno pci zostay zepchnite na dalszy plan, gdy Koreanki
potrafiy powici wasne sprawy, aby mc skupi si na walce o niepodlego. Tym
samym pokazay one mczyznom swoje zaangaowanie i znaczenie jako cz
spoeczestwa.
Po wyzwoleniu spod okupacji japoskiej w 1945 roku kobiety wreszcie skupiy si na
walce o wasne prawa i rwno pci, jednak do ich priorytetw nadal naleay sprawy
kraju. Wtedy te kobiety stworzyy pierwsz kobiec partie polityczn Korean Womens
National Party, a rzd stworzy Women's Affairs Bureau, ktre byo odpowiedzialne za
zajmowanie si problemami kobiet oraz realizowaniem ich potrzeb. Wprowadzono
obowizkow edukacj dla dzieci obu pci do jedenastego roku ycia. Najwikszym
przeomem w tym czasie okazaa si pierwsza koreaska konstytucja z 1948 roku, ktra
zagwarantowaa kobietom prawo do:
uczestniczenia w yciu publicznym,

rwnych praw na rynku pracy,
edukacji,
gosowania w wyborach.
Nowa epoka dla kobiet zostaa zapocztkowana jednoczenie z nowym okresem na
Pwyspie Koreaskim.
Druga poowa XX wieku bya bardzo udanym okresem dla kobiet.
W tym czasie wywalczyy one wiele praw i uchwa oraz stworzyy duo organizacji
troszczcych si o ich sprawy. W tym okresie zaczto na uniwersytetach rozwija fakultety i
kierunki powizane z women's studies. Kobiety w tym czasie zaangaoway si w polityk i
zaczy zajmowa oficjalne rzdowe stanowiska. Natomiast w czasie wojny koreaskiej, gdy
mczyni walczyli na wojnie, Koreanki stay si gowami domu utrzymujcymi rodziny. Z
czasem otrzymay one z powrotem nawet prawo do dziedziczenia majtku oraz wsparcie
rzdu dla kobiet prowadzcych wasne firmy. Ich ycie zawodowe nabrao tpa, dlatego te
w tym okresie kobiety podjy dziaania na rzecz zmian w prawie pracy. W ten sposb
udao im si osign ochron kobiet w ciy i matek, minimalny system pacowy, rwno
zasad oraz praw w sprawach powizanych z zatrudnieniem. W tym czasie poruszono
wreszcie temat przemocy wobec kobiet. Ustanowiono uchway dotyczce przemocy
domowej, czy na tle seksualnym. Zaczto broni ofiar tych przestpstw i stworzono
pierwsze orodki pomocy dla nich.
XXI wiek przynis jeszcze wiksze zmiany. Utworzone Ministry of Gender
Equality, ktre zajmuje si wycznie sprawami dotyczcymi kobiet. Zaczto rwnie
okazywa
wsparcie
dla
kobiet
zajmujcych
si
nauk
i
technologi
oraz
wynalazkami.
Zagwarantowano
im
wsparcie
rzdu
w upowszechnianiu swoich dziaa oraz stworzono moliwo otrzymania subwencji na
wasne
badania.
Oprcz
tego
doszo
do
trzech
wydarze
o ogromnym znaczeniu dla rozwoju rwnoci pci na terenie Korei Poudniowej. Pierwszym
przeomowym
momentem
byo
zniesienie
hojuje,
a drugim ustanowienie nowego systemu rejestracji rodziny, w ktrym kady obywatel jest
sobie rwny. Ostatnim i chyba najwaniejszym wydarzeniem byo wygranie wyborw
prezydenckich w 2012 roku przez kobiet, ktra od 2013 roku przewodzi narodowi
koreaskiemu jako pierwsza, koreaska kobieta prezydent.
Koreanki przeszy dug drog od istot zapomnianych i pomijanych
w spoeczestwie do stanowisk naukowcw, przedsibiorcw a nawet gowy pastwa. Ich
sytuacja na przeomie wiekw zmienia si nie do poznania dziki walce, ktr odwayy si
podj. Trway w niej mimo przeciwnoci losu, ale potrafiy rwnie w odpowiednim
momencie
skupi
si
na
walce
o dobro kraju. Kobiety koreaskie w swoich zmaganiach o pozyskanie praw
i lepsz przyszo, pokazay swoj wytrwaoci oraz zaangaowaniem, e zasuguj na
szacunek oraz wzrost ich znaczenia w spoeczestwie.

Kobiety W Korei

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kobiety W Korei

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wstp

W pracy zajmuj si histori rozwoju sytuacji politycznej oraz spoecznej

1. Status i rola kobiet od okresu Shilla do XX w. n. e.

1.2. Panowanie neokonfucjanizmu Joseon jako okres zaniku

chung lojalno wobec swojego wadcy,

hyo posuszestwo wobec swoich rodzicw,

yol odnosio si, do tego, co powinno charakteryzowa idealn kobiet, czyli

Seth, Oxford: 2006, str.92-97

ui pomidzy wadc a poddanym,

chin pomidzy ojcem a synem,

pyol pomidzy mem a on,

so pomidzy starszym a modszym bratem,

shin pomidzy przyjacimi.18

W przypadku bezpodnoci ony nawet jeli mczyzna nie zdecydowa si na rozwd, mg

Savada i Shaw, red., Washington D.C.: 1997, str. 105

anbang, czyli pokoju kobiet,

andaecheong, czyli holu,

utbang i geonneonbang, czyli pokojw synowych,

bueok, czyli kuchni,

anmadang, czyli dziedzica, ktry by czci zewntrzn przeznaczon

sarangbang, czyli pokoju pana,

chimbang, czyli sypialni,

numaru, czyli werandy,

sarang-madang, czyli dziedzica, ktry by czci zewntrzn przeznaczon

Ewha Womans University Archives, Seoul: 2005, str. 27

W pniejszej epoce po rozwodzie rodzicw dziecko zawsze pozostawao w rejestrze

68 Ttreault, South Carolina: 1994, str. 163-164

71 Nahm, Seoul: 1996, str. 198-199

2. Pierwsza poowa XX wieku jako okres walki kobiet o

By to pierwszy krok kobiecych organizacji w stron czynnego uczestniczenia w sprawach

Ttreault, South Carolina: 1994, str. 164

Hoare, Maryland: 2015, str. 505

uczestniczenia w yciu publicznym,

Ttreault, South Carolina: 1994, str. 174

rwnych praw na rynku pracy i w miejscach zatrudnienia, 100

przystpowania do partii politycznych,

2.2. Zmiany edukacyjne dla kobiet

102Ttreault, South Carolina: 1994, str. 174-175

109Nahm, Seoul: 1996, str. 251-252

3. Druga poowa XX wieku jako okres rozkwitu organizacji

rodzinnego.120 Jednak jedyne, co udao si osign w tym roku to otwarcie miejsc

prawa do dziedziczenie dla kobiet,

rwnych praw wobec dziecka dla obojga rodzicw,

prawa do czci wsplnego majtku po rozwodzie,

maestwa osb bdcych z sob spokrewnionych,

systemu rodzinnego, w ktrym mczyzna jest gow domu

122Hoare, Maryland: 2015, str. 506

ugrupowa studenckich zwoay w kraju konferencj, na ktrej ogosiy swoje dania

zjednoczenia narodu koreaskiego oraz wywalczy rwno pci. Opowiadaa si za

W 1985 roku kobiecy ruch robotniczy zorganizowa pierwsz Konferencj Kobiet. Za

148Roces i Edwards, Seoul: 2010, str. 198

obron Koreanek czynnych zawodowo przed dyskryminacj.153

Oprcz tego w artykule 11 paragraf 2 zostao zawarte:

zwolnieniom kobiet w przypadku, gdy s wycznie przejawem dyskryminacji,

wykorzystywaniu pogarszajcej si sytuacji kobiet na rynku pracy od czasu

molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy.159

W 1992 roku rzd koreaski w swoim siedmioletnim planie dotyczcym ekonomii

175Chang i Kim, Seoul: 2005, str. 279

stworzeniu specjalnego systemu zgaszania przypadkw przemocy domowej

zwikszeniu nacisku na informowanie oraz edukowanie spoeczestwa w

tworzeniu specjalnych orodkw pomocy dla ofiar przemocy domowej,

nawizaniu wsppracy midzy rnymi ministerstwami, urzdami, czy

organizacjami, aby wzmocni ochron ofiar przemocy domowej,