RWNANIA I STOPNIA

Z JEDN NIEWIADOM

RWNANIE
Rwnaniem nazywamy rwno dwch
wyrae algebraicznych, w ktrych
wystpuje przynajmniej jedna niewiadoma.
Rwnanie to rwnie
rwno lewej
i prawej strony
rwnania
L=P

RWNANIA I STOPNIA
Rwnania w ktrych niewiadoma
wystpuje tylko
w pierwszej potdze, nazywamy
rwnaniami pierwszego stopnia
Przykady:
2x-4=25
2(x-3)=4x

Rozwiza rwnanie to znaczy znale

takie liczby, ktre je speniaj.
Czyli znale liczby, ktre
po podstawieniu w miejsce
niewiadomych dadz nam prawdziw
rwno arytmetyczn lub stwierdzi,
e takich liczb nie ma.
Liczby speniajce rwnanie
nazywamy pierwiastkami rwnania
lub jego rozwizaniami.

RWNANIA I ICH ROZWIZANIA

Kiedy rwnanie spenia dokadnie
jedna liczba to rwnanie nazywamy
oznaczonym
Rwnanie moe nie mie rozwizania,
wtedy nazywamy je rwnaniem
sprzecznym LP
Rwnanie moe mie nieskoczenie
wiele rozwiza, wtedy jest rwnaniem
tosamociowym lub nieoznaczonym
dla kadej liczby L=P

RWNANIA RWNOWANE
Rwnania nazywamy rwnaniami
rwnowanymi, gdy maj ten sam
zbir rozwiza
Przykad:
2x+15=3x-5
15+5=3x-2x
20=x

Pierwiastkiem
kadego z rwna
obok jest liczba 20

Rozwizywanie rwna metod rwna

rwnowanych polega na zapisywaniu
coraz prostszych rwna rwnowanych
danemu.

OPERACJE KTRE NIE ZMIENIAJ

ZBIORU ROZWIZA RWNANIA

Dodanie do obu stron rwnania tego

samego wyraenia
Odjcia od obu stron rwnania tego
samego wyraenia
Pomnoenie obu stron rwnania przez
t sam liczb rn od zera
Podzielenie obu stron rwnania przez
t sam liczb rn od zera

PRZYKAD I
7x-6=3x+14 |+6
7x-6+6=3x+14+6
7x=3x+20 |-3x
7x-3x=3x+20-3x
4x=20
|:4
x=5

do obu stron rwnania dodajemy 6

od obu stron rwnania odejmujemy 3x

obie strony rwnania dzielimy przez 4

Sprawdzenie
L = 75-6 = 35-6 = 29
P = 35+14 = 15+14 = 29
L=P
Rwnanie jest prawidowo rozwizane

PRZYKAD II - UAMKI
mnoymy obie strony rwnania przez 8

|8
2(x-1)=4x+3-2x
2x-2=2x+3 |-2x
-2=3

czyli przez liczb dziki ktrej moemy

pozby si uamkw
upraszczamy obie strony rwnania
odejmujemy od obu stron rwnania -2x

Rwnanie to jest sprzeczne, czyli nie nie ma rozwizania

PRZENOSZENIE
Dodawanie i odejmowanie od obu
stron rwnania tych samych
wyrae, mona interpretowa jako
przenoszenie tych wyrae na
drug stron rwnania ze
zmienionym znakiem na przeciwny.

PRZYKAD III - PRZENOSZENIE

3x-5 = 16
3x = 16+5
3x = 21 |:3
x=7

przenosimy -5 na drug stron

pamitamy o zmianie znaku
dzielimy obie strony przez 3

PRZYKAD IV - PORWNANIE
4x+2=3x-1
Sposb I

Sposb II - przenoszenie

4x+2 = 3x-1 |-2

4x+2-2 = 3x-1-2
4x = 3x-3
|-3x
4x-3x = 3x-3-3x
x = -3

4x+2 = 3x-1 przenosimy 2

4x = 3x-1-2
4x = 3x-3
przenosimy 3x
4x-3x = -3
x = -3

ROZWIZYWANIE RWNA ZA
POMOC PROPORCJI

Rwno dwch ilorazw

nazywamy proporcj. Wielkoci
w proporcji nazywamy wyrazami
proporcji; a i d to wyrazy skrajne,
b i c to wyrazy rodkowy

a:b=c:d

ROZWIZYWANIE RWNA ZA
POMOC PROPORCJI

W kadej proporcji iloczyn wyrazw

skrajnych jest rwny iloczynowi
wyrazw rodkowych

PRZYKAD V - PROPORCJE
Stosujc wasnoci proporcji:
wyrazy skrajne to 3 i 2x+1,
wyrazy rodkowe to x-2 i 4.

3(2x+1)=4(x-2)
6x+3=4x-8
6x-4x=-8-3
2x=-11
|:2
x=-5,5

upraszczamy obie strony rwnania

przenosimy niewiadome na prawo

dzielimy obie strony rwnania przez 2

KONIEC