Professional Documents
Culture Documents
1.Kronika
1.1. Wstęp
1.2. Interwencje w przedsiębiorstwach
1.3. Kontrole w sklepach
1.4. Przeszukania w mieszkaniach
1.5. Internet
3.Wydarzenia
3.1. Wysyłka BSA
3.2. Debaty antypirackie
3.3. Dodatkowe działania Sztabu Antypirackiego
3.4. Podsumowanie
4.Credential
Raport antypiracki to publikacja przedstawiająca jakościowe oraz ilościowe
zainteresowanie internautów tematem piractwa intelektualnego w okresie od
września do grudnia 2009 r. oraz odbioru przez internautów działań antypirackich, w
tym działań Policji, jak i inicjatyw edukacyjnych. Raport dostarcza także czytelnikom
wiedzy o skali piractwa w polskim Internecie, dyskusjach prowadzonych przez
internautów w kontekście tego tematu, przybliża stosowane przez nich argumenty
„za” i „przeciw”. Część raportu przeznaczono na kronikę wydarzeń związanych
z walką z piractwem w Polsce, do której trafiły przede wszystkim informacje o
przeszukaniach dokonywanych przez Policję w przedsiębiorstwach, sklepach oraz w
mieszkaniach prywatnych. Równolegle działania antypirackie prowadzono również
na polu informacyjnym, co pozwoliło nie tylko ocenić nastawienie internautów
do tematu, ale także ujawnić mechanizmy sprzyjające rozwojowi tego procederu
w naszym kraju.
Powszechnie uważa się, że w Polsce panuje społeczne przyzwolenie na kradzież
własności intelektualnej. Zważywszy, iż wcześniej nie przeprowadzono tego
rodzaju akcji trudno postawić tezę, że podejście polskich internautów do tematu
piractwa ulega zmianie, jakkolwiek warto zauważyć, że pojawiają się głosy wprost
potępiające piractwo. Co więcej, zdarza się, że internauci sami wskazują istnienie
mechanizmów sprzyjających szerzeniu się obrotu nielegalnymi plikami. Takie
podejście może świadczyć o tym, że część społeczności internetowej uważa już
piractwo za zjawisko negatywne. Warto zauważyć także, że coraz częściej problem
piractwa jest dostrzegany przez przedstawicieli organów władzy państwowej,
czego wyrazem są ich wypowiedzi podczas coraz częstszych debat publicznych,
także w telewizji, poświęconych problemowi obrotu nielegalnymi plikami w
Internecie. Obszerną część raportu poświęcono również charakterystyce działań
informacyjnych podejmowanych przez różne podmioty, a które w istotny sposób
kształtują świadomość internautów na temat tego zagadnienia.
Głównym celem raportu jest ukazanie postaw internautów wobec działań antypirackich,
w tym zarówno inicjatyw edukacyjnych jak i regularnie prowadzonych działaniach
Policji w zakresie zwalczania piractwa. Jakkolwiek raport nie pretenduje do rangi
publikacji prezentującej całość zagadnienia, jego zadaniem jest prezentacja stanu
faktycznego w okresie wrzesień-grudzień 2009. Liczymy, że treści zaprezentowane
w raporcie okażą się użyteczne dla dziennikarzy, administratorów serwisów i forów
internetowych, blogerów, a także dla wszystkich internautów, którzy nie pozostają
obojętni na problem piractwa.
Kronika (wrzesień – grudzień ’09)
Interwencje w przedsiębiorstwach
23 września 2009 - Ponad 170 filmów bez licencji oraz około 120 płyt DVD i CD
z nielegalnym oprogramowaniem komputerowym ujawnili i zabezpieczyli policjanci
z komórki do walki z przestępczością gospodarczą opolskiej komendy. To wynik kontroli,
jaką funkcjonariusze przeprowadzili w jednej z miejscowych wypożyczalni filmów.
Wrzesień
19 września 2009 - Bydgoscy policjanci zabezpieczyli ponad 40 konsol do gier. Policjanci z
Wydziału dw. z Przestępczością Gospodarczą Komendy Miejskiej, wspólnie z przedstawicielem
Fundacji Ochrony Twórczości Audiowizualnej weszli do jednego z bydgoskich sklepów
ze sprzętem komputerowym. Działanie to funkcjonariusze poprzedzili zbieraniem
informacji o osobach, które mogą popełniać przestępstwa polegające na naruszaniu
praw autorskich. W wyniku przeszukania policjanci zabezpieczyli ponad 40 konsol do gier
różnych producentów. Jak wstępnie ustalili, zarekwirowany sprzęt najprawdopodobniej
posiada usunięte zabezpieczenia techniczne umożliwiające odtwarzanie nielegalnych gier
i filmów. W pomieszczeniach znajdowały się komputery z oprogramowaniem służącym do
przestępczego procederu, które również trafiły w ręce śledczych. Za to przestępstwo grozi
kara do 3 lat więzienia.
Październik
9 października 2009 - Podkarpaccy policjanci zatrzymali handlowców z Rzeszowa i Stalowej
Woli, którzy sprzedawali nielegalne oprogramowanie w sklepach komputerowych. Policja
zajęła 300 płyt i siedem twardych dysków o wartości ponad 100 tysięcy złotych. Zatrzymani
przyznali się do winy i zgłosili wolę dobrowolnego poddania się karze.
Przeszukania w mieszkaniach
Listopad
04 listopada 2009 - Ponad 2200 płyt z nielegalnymi filmami, grami i pirackim
oprogramowaniem zabezpieczyli policjanci z Grójca. Nielegalne płyty zabezpieczono w
mieszkaniu i w samochodzie 33-letniego mężczyzny. Policjanci szacują straty na około 250
tys. zł. Zatrzymanemu grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności.
Internet
Październik
27 października 2009 - Cztery osoby w różnych miejscach kraju zostały zatrzymane za
rozpowszechnianie plików muzycznych, filmowych i oprogramowania komputerowego za
pomocą tzw. sieci p2m (peer2mail). Na specjalnie zakładanych skrzynkach email umieszczali
nielegalne pliki. Przedstawiono im zarzuty rozpowszechniania cudzych utworów, za co grozi
do 5 lat pozbawienia wolności.
Listopad
30 listopada 2009 - Co najmniej 200 tys. zł stracili posiadacze praw autorskich na skutek
przestępczego działania uploaderów jednego z popularnych forów internetowych.
Przestępczy proceder przerwali mazowieccy policjanci.
Koniec lata oraz jesień ubiegłego roku były okresem bardzo intensywnych działań mających
na celu ograniczenie zjawiska polegającego głównie na nielegalnej dystrybucji plików
(utworów) chronionych prawem. Działania Policji dobitnie udowodniły, iż anonimowość w
Internecie jest mitem. Liczne zatrzymania i kontrole osób udostępniających nieautoryzowane
pliki w sieci miały miejsce na terenie całej Polski. Zamknięcie wielu stron i portali oraz
przerwanie działalności kanałów dystrybucji w postaci sieci P2P oraz P2M odbiły się
szerokim echem w mediach.
Podobnie było w przypadku działań wymierzonych w nieuczciwych sprzedawców w
sklepach z komputerami i oprogramowaniem. Łamanie prawa i oszukiwanie klientów
ujawniono w ponad dwudziestu sklepach, głównie na południu i wschodzie kraju. Klienci,
którzy nabyli nielegalne oprogramowanie muszą liczyć się z konsekwencjami prawnymi i
finansowymi.
Intensywność działań Policji oraz jej odbicie w mediach przekłada się w naturalny sposób
na wzrost świadomości i poszanowania prawa. Prowadzone w tym czasie inicjatywy i
kampanie edukacyjne dają nadzieję na szybszy postęp w tym zakresie.
Szef Sztabu Antypirackiego – Krzysztof Janiszewski
Z jednej strony, wraz z dynamicznym rozwojem Internetu szybko rozrasta się nielegalny
proceder dystrybucji nielegalnych utworów, z drugiej zaś obserwujemy obumieranie mitu o
bezkarności przestępstw popełnianych za pomocą komputera i sieci. Osoby dopuszczające
się przestępstw nie mogą już łudzić się poczuciem anonimowości. Doskonałym przykładem
było ujęcie w ciągu kilku dni sprawców nielegalnego rozpowszechnienia przedpremierowej
płyty jednego z czołowych artystów. Zamknięcie stron, za pośrednictwem których
nielegalnie rozpowszechniano utwory chronione prawem wymagało już więcej czasu,
podobnie jak w przypadku portalu służącego za platformę nielegalnej dystrybucji plików.
Najbardziej aktywni użytkownicy portalu – „dystrybutorzy” cudzych dóbr już odpowiadają
albo wkrótce będą odpowiadać przed wymiarem sprawiedliwości. Szacuje się, że takich
osób może być kilkaset.
Szef Sztabu Antypirackiego – Krzysztof Janiszewski
Postawy internautów
Ze względu na możliwości techniczne Internet sprzyja rozwojowi piractwa komputerowego.
Taki stan rzeczy w sposób istotny kształtuje również postawy internautów odnośnie
pobierania i nielegalnej wymiany materiałów chronionych prawem autorskim w sieci. Można
śmiało zaryzykować stwierdzenie, że każdy internauta w jakiś sposób zetknął się z piractwem
podczas surfowania w sieci. Niestety w bardzo wielu przypadkach użytkownicy Internetu
nie widzą w tym procederze nic złego, co znalazło odzwierciedlenie w prowadzonych przez
nich dyskusjach i użytych w nich argumentach. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym jest
ciche przyzwolenie administratorów społeczności internetowych na rozwój tego procederu.
Świadczą o tym ich zachowania: poszukiwania, wymiana nielegalnych plików, analiza
dyskusji. Argumenty, których używają są merytoryczne, jednak pozbawione spojrzenia na
problem piractwa w kontekście społeczno-gospodarczym.
Internauci
W polskim Internecie istnieje potrzeba intensywnej edukacji użytkowników w zakresie
szkodliwych aspektów piractwa komputerowego. Dla przeważającej większości osób
proceder ten w dalszym ciągu pozostaje czymś naturalnym, wielu internautów nie ma
również świadomości swego uczestnictwa w tym zjawisku.
Administracja serwisów
Reakcje administratorów/moderatorów: 73
Reakcje administratorów potępiające piracki proceder wśród użytkowników pojawiały się
sporadycznie.
Jak uważasz, skąd bierze się ciche przyzwolenie administratorów na problem piractwa
występującego w sieci? Dlaczego są bierni wobec prowadzonych działań? Boją się utraty
użytkowników czy sami są piratami?
Wydarzenia
Walka z piractwem w Polsce to w rozważanym okresie nie tylko przeszukania policji oraz
interwencje informacyjne Sztabu Antypirackiego, ale także wiele inicjatyw podejmowanych
przez innego rodzaju instytucje i organizacje oraz przez samych internautów. Ich znaczna
liczba sprawia, że temat piractwa staje się tematem coraz bardziej dyskutowanym. W
dyskusję tę włączają się również autorytety i przedstawiciele władz, co z kolei w sposób
znaczny przyczynia się do systematycznej zmiany sposobu myślenia internautów. Oto
krótki przegląd inicjatyw antypirackich analizowanego okresu:
Wysyłka BSA
Debaty antypirackie
Temat piractwa komputerowego podjęty został również przez media audiowizualne,
co zaowocowało szeregiem debat antypirackich zorganizowanych przez Capital24.tv,
BCC, BSA, FOTA, ZPAV oraz Superstację. W debacie zorganizowanej 13 stycznia br. w
Capital24.tv pt. „Piractwo (nie)dozwolone” jako gość specjalny udział wziął Adam Rapacki
– podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Pozostałymi
gośćmi debaty byli: Jacek Murawski – dyrektor generalny polskiego oddziału Microsoft,
Arkadiusz Protas – wiceprezes Business Center Club, Hieronim Wrona – producent
muzyczny, Bartosz Jędrychowski – project manager w firmie TransData oraz Mariusz
Sokołowski – rzecznik prasowy komendanta głównego Policji.
Temat piractwa pojawił się w programie „Dzień dobry Polsko” wyemitowanym na antenie
Superstacji. Gośćmi programy byli Agnieszka Hamelusz, reprezentująca Komendę Główną
Policji oraz Krzysztof Janiszewski – przedstawiciel Microsoft. Materiał z przeprowadzonej
debaty można znaleźć na stronie www.sztab-antypiracki.pl.
Business Software Alliance (BSA) jest organizacją, której celem jest promowanie
bezpieczeństwa i poszanowania prawa w społeczeństwie informacyjnym. BSA reprezentuje,
tak wobec instytucji publicznych, jak i na rynku międzynarodowym, interesy producentów
użytkowego oprogramowania komputerowego oraz ich partnerów produkujących sprzęt
komputerowy. Członkowie BSA reprezentują najszybciej na świecie rozwijającą się gałąź
przemysłu. Działania BSA mają na celu wspieranie rozwoju technologicznego poprzez
działalność edukacyjną oraz inicjatywy społeczne związane z ochroną praw autorskich, z
poprawą bezpieczeństwa w środowisku elektronicznym oraz z handlem elektronicznym.
Fundacja Ochrony Twórczości Audiowizualnej (FOTA) powołana została do życia w lipcu 1994
roku. Podstawą decyzji o powołaniu Fundacji było przekonanie, iż brak jest w Polsce instytucji,
która dysponując szeroką wiedzą na temat obrotu prawami majątkowymi do utworów
audiowizualnych oraz stosowanych przez producentów i dystrybutorów zabezpieczeń
nośników tych utworów, przekazywałaby ją organom ścigania i wymiarowi sprawiedliwości
do wykorzystania w trakcie prowadzonych przez te jednostki postępowaniach karnych z
zakresu tak zwanego „piractwa audiowizualnego”, nie pobierając z tego tytułu żadnych
opłat.