28.5.

2014

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

PL

L 159/1

I
(Akty ustawodawcze)

DYREKTYWY
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/60/UE
z dnia 15 maja 2014 r.
w sprawie zwrotu dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium pastwa
czonkowskiego, zmieniajca rozporzdzenie (UE) nr 1024/2012 (wersja przeksztacona)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzgldniajc Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczeglnoci jego art. 114,

uwzgldniajc wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowic zgodnie ze zwyk procedur ustawodawcz (1),
a take majc na uwadze, co nastpuje:
(1)

Dyrektywa Rady 93/7/EWG (2) zostaa znaczco zmieniona dyrektywami 96/100/WE (3) i 2001/38/WE (4) Parla
mentu Europejskiego i Rady. Ze wzgldu na konieczno dalszych zmian, dla zachowania przejrzystoci, dyrek
tyw t naley przeksztaci.

(2)

Rynek wewntrzny obejmuje obszar bez granic wewntrznych, na ktrym zapewniony jest swobodny przepyw
towarw, osb, usug i kapitau zgodnie z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Zgodnie z art. 36
TFUE odpowiednie postanowienia dotyczc swobodnego przepywu towarw nie stanowi przeszkody w stoso
waniu zakazw lub ogranicze przywozowych, wywozowych lub tranzytowych, uzasadnionych w szczeglnoci
ochron narodowych dbr kultury o wartoci artystycznej, historycznej lub archeologicznej.

(3)

Na warunkach i w zakresie okrelonym w art. 36 TFUE pastwa czonkowskie zachowuj prawo do okrelania
swoich narodowych dbr kultury oraz do przyjmowania niezbdnych przepisw w celu ich ochrony. Unia
odgrywa jednake cenn rol w zachcaniu do wsppracy midzy pastwami czonkowskimi w celu ochrony
dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim, do ktrego nale wspomniane narodowe dobra kultury.

(4)

Dyrektyw 93/7/EWG wprowadzono rozwizania umoliwiajce pastwom czonkowskim zabezpieczenie

zwrotu na ich terytorium dbr kultury, ktre zostay sklasyfikowane jako narodowe dobra kultury w rozumieniu
art. 36 TFUE, nalecych do wsplnych kategorii dbr kultury, o ktrych mowa w zaczniku do wspomnianej
dyrektywy i ktre zostay wyprowadzone z ich terytorium z naruszeniem przepisw krajowych lub rozporz
dzenia Rady (WE) nr 116/2009 (5). Wspomniana dyrektywa obejmowaa take dobra kultury sklasyfikowane jako
narodowe dobra kultury i stanowice integraln cz zbiorw publicznych lub zasobw instytucji kocielnych,
ktre nie byy zaliczane do tych wsplnych kategorii.

(1) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 16 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dz.U.) i decyzja Rady z dnia 8 maja
2014 r.
(2) Dyrektywa Rady 93/7/EWG z dnia 15 marca 1993 r. w sprawie zwrotu dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z teryto
rium pastwa czonkowskiego (Dz.U. L 74 z 27.3.1993, s. 74).
(3) Dyrektywa 96/100/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lutego 1997 r. zmieniajca zacznik do dyrektywy 93/7/EWG
w sprawie zwrotu dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium pastwa czonkowskiego (Dz.U. L 60 z 1.3.1997,
s. 59).
(4) Dyrektywa 2001/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2001 r. zmieniajca dyrektyw Rady 93/7/EWG w sprawie
zwrotu dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium pastwa czonkowskiego (Dz.U. L 187 z 10.7.2001, s. 43).
(5) Rozporzdzenie Rady (WE) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dbr kultury (Dz.U. L 39 z 10.2.2009, s. 1).

L 159/2

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

28.5.2014

(5)

Dyrektyw 93/7/EWG ustanowiono wspprac administracyjn midzy pastwami czonkowskimi w odniesieniu

do ich narodowych dbr kultury, w cisym powizaniu z ich wspdziaaniem z Interpolem i innymi waciwymi
organami w zakresie skradzionych dzie sztuki, ktra to wsppraca obejmowaa w szczeglnoci rejestrowanie
zagubionych, skradzionych lub wyprowadzonych niezgodnie z prawem dbr kultury stanowicych cz ich
narodowych dbr kultury oraz ich zbiorw publicznych.

(6)

Procedura przewidziana w dyrektywie 93/7/EWG bya pierwszym krokiem do ustanowienia wsppracy midzy
pastwami czonkowskimi w tej dziedzinie w kontekcie rynku wewntrznego w celu dalszego wzajemnego uzna
wania prawa krajowego, dotyczcego tej dziedziny.

(7)

Rozporzdzenie (WE) nr 116/2009 wprowadzio, wraz z dyrektyw 93/7/EWG, unijny system ochrony dbr
kultury pastw czonkowskich.

(8)

Celem dyrektywy 93/7/EWG byo zapewnienie fizycznego zwrotu dbr kultury do pastwa czonkowskiego,
z ktrego terytorium dobra te zostay wyprowadzone niezgodnie z prawem, niezalenie od praw wasnoci takich
przedmiotw. Jednake stosowanie tej dyrektywy uwidocznio ograniczenia systemu w odniesieniu do odzyski
wania tego rodzaju dbr kultury. Ze sprawozda dotyczcych stosowania tej dyrektywy wynika, e nie bya ona
czsto stosowana, w szczeglnoci z uwagi na jej ograniczony zakres wynikajcy z warunkw okrelonych
w zaczniku do niej, krtki termin wniesienia roszczenia o zwrot oraz koszty zwizane z procedurami zwrotu.

(9)

Zakres stosowania niniejszej dyrektywy powinien obejmowa wszystkie dobra kultury sklasyfikowane lub zdefi
niowane przez pastwo czonkowskie zgodnie z krajowym ustawodawstwem lub krajowymi procedurami admini
stracyjnymi jako narodowe dobra kultury o wartoci artystycznej, historycznej lub archeologicznej w rozumieniu
art. 36 TFUE. Niniejsza dyrektywa powinna zatem obejmowa zbiory o znaczeniu historycznym, paleontolo
gicznym, etnograficznym lub numizmatycznym lub o wartoci naukowej, niezalenie od tego, czy stanowi one
cz zbiorw publicznych, innych zbiorw, czy te s pojedynczymi przedmiotami i czy pochodz z legalnych
czy te z nielegalnych wykopalisk, pod warunkiem e s one sklasyfikowane lub zdefiniowane jako narodowe
dobra kultury. Ponadto dobra kultury sklasyfikowane lub zdefiniowane jako narodowe dobra kultury powinny
kwalifikowa si do zwrotu na mocy niniejszej dyrektywy niezalenie od tego, czy nale do okrelonych kate
gorii lub odpowiadaj progom zwizanym z ich wiekiem lub ich wartoci finansow.

(10)

W art. 36 TFUE uznano rnorodno krajowych systemw ochrony narodowych dbr kultury. W celu wzmoc
nienia wzajemnego zaufania, woli wsppracy i wzajemnego zrozumienia pomidzy pastwami czonkowskimi
naley okreli zakres pojcia narodowe dobro kultury w ramach art. 36 TFUE. Pastwa czonkowskie powinny
take uatwia zwrot dbr kultury do pastwa czonkowskiego, z ktrego terytorium te dobra kultury zostay
wyprowadzone niezgodnie z prawem, niezalenie od daty przystpienia tego pastwa czonkowskiego do Unii
i powinny zapewni, e zwrot takich przedmiotw nie pocignie za sob nieracjonalnych kosztw. Pastwa
czonkowskie powinny mie moliwo dokonywania zwrotu dbr kultury innych ni sklasyfikowane lub zdefi
niowane jako narodowe dobra kultury z zastrzeeniem przestrzegania odpowiednich postanowie TFUE, a take
dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem przed dniem 1 stycznia 1993 r.

(11)

Naley zintensyfikowa wspprac administracyjn pomidzy pastwami czonkowskimi, aby stworzy warunki
dla bardziej skutecznego i jednolitego stosowania niniejszej dyrektywy. Dlatego te organy centralne pastw
czonkowskich powinny skutecznie wsppracowa ze sob i wymienia informacje zwizane z wyprowadzonymi
niezgodnie z prawem dobrami kultury poprzez wykorzystywanie systemu wymiany informacji na rynku
wewntrznym (zwanego dalej systemem IMI) utworzonego rozporzdzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) nr 1024/2012 (1). W celu lepszego wdraania mniejszej dyrektywy naley utworzy modu systemu IMI,
ktry byby specjalnie dostosowany do dbr kultury. Take inne waciwe organy pastw czonkowskich powinny
wykorzystywa ten system w stosownych przypadkach.

(12)

W celu zapewnienia ochrony danych osobowych wsppraca administracyjna i w zakresie wymiany informacji
pomidzy waciwymi organami powinna odbywa si zgodnie z zasadami okrelonymi w dyrektywie 95/46/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady (2), oraz, w zakresie w jakim wykorzystywany jest system IMI, zgodnie z rozpo
rzdzeniem (UE) nr 1024/2012. Definicje zawarte w dyrektywie 95/46/WE i rozporzdzeniu (WE) nr 45/2001
Parlamentu Europejskiego i Rady (3) powinny rwnie mie zastosowanie na uytek niniejszej dyrektywy.

(13)

Stwierdzono, e w praktyce termin na sprawdzenie, czy dobro kultury odkryte w innym pastwie czonkowskim
stanowi dobro kultury w rozumieniu dyrektywy 93/7/EWG, jest zbyt krtki. W zwizku z tym powinien on
zosta wyduony do szeciu miesicy. Duszy termin powinien sprzyja podjciu przez pastwa czonkowskie
odpowiednich dziaa na rzecz zachowania danego dobra kultury i, w odpowiednich przypadkach, zapobieeniu
dziaaniom uniemoliwiajcym procedur zwrotu.

(1) Rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1024/2012 z dnia 25 padziernika 2012 r. w sprawie wsppracy administra
cyjnej za porednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewntrznym i uchylajce decyzj Komisji 2008/49/WE (rozporz
dzenie w sprawie IMI) (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 1).
(2) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 padziernika 1995 r. w sprawie ochrony osb fizycznych w zakresie
przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepywu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 74).
(3) Rozporzdzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osb fizycznych w zwizku
z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wsplnotowe i o swobodnym przepywie takich danych (Dz.U. L 8
z 12.1.2001, s. 1).

28.5.2014

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

L 159/3

(14)

Termin wniesienia roszczenia o zwrot powinien zosta wyduony do trzech lat od chwili, kiedy pastwo czon
kowskie, z ktrego terytorium dobro kultury zostao niezgodnie z prawem wyprowadzone, uzyskao informacje
o miejscu, w ktrym znajduje si dobro kultury, oraz o tosamoci jego posiadacza lub dzieryciela. Wyduenie
tego terminu powinno uatwi zwrot i zniechci do niezgodnego z prawem wyprowadzania narodowych dbr
kultury. Dla jasnoci naley doda, e termin wniesienia roszczenia biegnie od dnia, w ktrym organy centralne
pastwa czonkowskiego, z ktrego terytorium dobro kultury zostao niezgodnie z prawem wyprowadzone, uzys
kay te informacje.

(15)

Zgodnie z dyrektyw 93/7/EWG roszczenie o zwrot nie moe zosta wniesione po upywie 30 lat od wyprowa
dzenia dobra kultury niezgodnie z prawem z terytorium danego pastwa czonkowskiego. Jednake w przypadku
przedmiotw stanowicych cz kolekcji publicznych oraz przedmiotw znajdujcych si w zasobach instytucji
kocielnych w pastwach czonkowskich, w ktrych s one objte szczeglnymi rozwizaniami ochronnymi na
mocy prawa krajowego, do roszcze o zwrot maj w pewnych okolicznociach zastosowanie dusze terminy. Ze
wzgldu na fakt, e w pastwach czonkowskich mog istnie specjalne rozwizania ochronne na mocy prawa
krajowego w odniesieniu do instytucji religijnych nieposiadajcych struktury kocielnej, niniejsza dyrektywa
powinna take mie zastosowanie do tych innych instytucji religijnych.

(16)

W swych konkluzjach dotyczcych zapobiegania przestpstwom przeciwko dobrom kultury i zwalczania tego
zjawiska przyjtych w dniach 13 i 14 grudnia 2011 r. Rada uznaa potrzeb przyjcia rodkw pozwalajcych
zwikszy skuteczno zapobiegania przestpstwom dotyczcym dobrom kultury i zwalczania tego zjawiska.
Rada zalecia Komisji wsparcie pastw czonkowskich w skutecznej ochronie dbr kultury w celu zapobiegania
nielegalnemu obrotowi dobrami kultury i zwalczania go, a w miar potrzeby opracowanie dodatkowych rodkw.
Ponadto Rada zalecia pastwom czonkowskim, by rozwayy ratyfikacj Konwencji Unesco dotyczcej rodkw
zmierzajcych do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu wasnoci dbr
kultury, podpisanej w Paryu w dniu 17 listopada 1970 r., oraz Konwencji UNIDROIT dotyczcej skradzionych
lub nielegalnie wywiezionych dbr kultury, podpisanej w Rzymie w dniu 24 czerwca 1995 r.

(17)

Naley zapewni, by wszyscy uczestnicy rynku wykazywali ostrono i staranno przy transakcjach dotycz
cych dbr kultury. Konsekwencje nabycia dobra kultury pochodzcego z nielegalnego rda bd miay
naprawd odstraszajcy charakter tylko wtedy, jeeli wypacie odszkodowania towarzyszy bdzie obowizek
wykazania, i posiadacz dobra wykaza naleyt ostrono i staranno. Dlatego te, aby zrealizowa cele Unii
w zakresie zapobiegania nielegalnemu obrotowi dobrami kultury i zwalczania go, niniejsza dyrektywa powinna
stanowi, e posiadacz w celu uzyskania odszkodowania musi udowodni, i w momencie nabycia dobra wykaza
naleyt ostrono i staranno.

(18)

W tym celu przydatne byoby rwnie, aby wszystkie osoby, a zwaszcza uczestnicy rynku, miay atwy dostp
do informacji publicznych dotyczcych dbr kultury sklasyfikowanych lub zdefiniowanych przez pastwa czon
kowskie jako narodowe dobra kultury. Pastwa czonkowskie powinny stara si uatwia dostp do tego rodzaju
informacji publicznej.

(19)

Aby uatwi jednolit interpretacj pojcia naleytej ostronoci i starannoci naley okreli w niniejszej dyrek
tywie niewyczerpujcy wykaz kryteriw, ktre musz by uwzgldnione, by stwierdzi czy posiadacz wykaza
naleyt ostrono i staranno przy nabywaniu dobra kultury.

(20)

Z uwagi na to, e cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie umoliwienie zwrotu dbr kultury sklasyfikowanych lub
zdefiniowanych jako narodowe dobra kultury, ktre wyprowadzono niezgodnie z prawem z terytorium pastwa
czonkowskiego, nie moe zosta osignity w sposb wystarczajcy przez pastwa czonkowskie, a z uwagi na
jego skal i skutki moliwe jest lepsze jego osignicie na poziomie Unii, Unia moe podj dziaania zgodnie
z zasad pomocniczoci okrelon w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasad proporcjonalnoci,
okrelon w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osignicia tego celu.

(21)

Poniewa wraz ze uchyleniem zacznika do dyrektywy 93/7/EWG zadania komitetu ustanowionego w rozporz
dzeniu (WE) nr 116/2009 stay si bezprzedmiotowe naley usun odniesienia do tego komitetu. Jednake w celu
utrzymania platformy wymiany pomidzy pastwami czonkowskimi dowiadcze i dobrych praktyk w zakresie
wdraania niniejszej dyrektywy Komisja powinna utworzy grup ekspertw zoon z ekspertw pochodzcych
z organw centralnych pastw czonkowskich odpowiedzialnych za wdroenie niniejszej dyrektywy, ktr naley
zaangaowa midzy innymi w proces dostosowywania moduu systemu IMI do dbr kultury.

(22)

Biorc pod uwag, e zacznik do rozporzdzenia (UE) nr 1024/2012 zawiera wykaz przepisw odnoszcych
si do wsppracy administracyjnej zawartych w aktach Unii, ktre s stosowane z wykorzystaniem systemu IMI,
zacznik ten naley zmieni w celu dodania niniejszej dyrektywy do wykazu.

(23)

Zobowizanie do transpozycji niniejszej dyrektywy do prawa krajowego naley ograniczy do tych przepisw,
ktre stanowi merytoryczn zmian w porwnaniu z wczeniejszymi dyrektywami. Zobowizanie do transpo
zycji przepisw, ktre nie ulegy zmianie, wynika z wczeniejszych dyrektyw.

(24)

Niniejsza dyrektywa nie powinna narusza zobowiza pastw czonkowskich dotyczcych terminw transpo
zycji do prawa krajowego dyrektyw okrelonych w zaczniku I cz B,

L 159/4

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

28.5.2014

PRZYJMUJ NINIEJSZ DYREKTYW:

Artyku 1
Niniejsz dyrektyw stosuje si do zwrotu dbr kultury sklasyfikowanych lub zdefiniowanych przez pastwo czonkow
skie jako narodowe dobra kultury, o ktrych mowa w art. 2 pkt 1, ktre zostay wyprowadzone niezgodnie z prawem
z terytorium tego pastwa czonkowskiego.
Artyku 2
Na uytek niniejszej dyrektywy zastosowanie maj nastpujce definicje:
1) dobro kultury oznacza przedmiot, ktry, przed jego niezgodnym z prawem wyprowadzeniem z terytorium pastwa
czonkowskiego lub po nim, zosta sklasyfikowany lub zdefiniowany przez pastwo czonkowskie na podstawie usta
wodawstwa krajowego lub procedur administracyjnych, jako narodowe dobro kultury o wartoci artystycznej, histo
rycznej lub archeologicznej w rozumieniu art. 36 TFUE.
2) wyprowadzone niezgodnie z prawem z terytorium pastwa czonkowskiego oznacza:
a) wyprowadzone z terytorium pastwa czonkowskiego z naruszeniem jego przepisw dotyczcych ochrony naro
dowych dbr kultury lub z naruszeniem rozporzdzenia (WE) nr 116/2009; lub
b) niezwrcone, przed upywem okresu zgodnego z prawem czasowego wyprowadzenia, lub kade naruszenie
innego warunku takiego czasowego wyprowadzenia;
3) wnioskujce pastwo czonkowskie oznacza pastwo czonkowskie, z ktrego terytorium dobro kultury zostao
wyprowadzone niezgodnie z prawem;
4) pastwo czonkowskie, do ktrego wniosek jest kierowany oznacza pastwo czonkowskie, na ktrego terytorium
znajduje si dobro kultury wyprowadzone niezgodnie z prawem z terytorium innego pastwa czonkowskiego;
5) zwrot oznacza fizyczny zwrot dobra kultury na terytorium wnioskujcego pastwa czonkowskiego;
6) posiadacz oznacza osob, ktra faktycznie wada dobrem kultury we wasnym imieniu;
7) dzieryciel oznacza osob, ktra faktycznie wada dobrem kultury za kogo innego;
8) zbiory publiczne oznaczaj zbiory, ktre zostay sklasyfikowane jako zbiory publiczne zgodnie z ustawodawstwem
tego pastwa czonkowskiego, stanowice wasno pastwa czonkowskiego, wadz lokalnych lub regionalnych
pastwa czonkowskiego, lub instytucji w tym pastwie czonkowskim, pod warunkiem e taka instytucja jest was
noci tego pastwa czonkowskiego albo wadz lokalnych lub regionalnych bd te jest w znacznym stopniu finan
sowana przez te pastwo lub wadze lokalne albo regionalne.
Artyku 3
Dobra kultury, ktre zostay wyprowadzone z terytorium pastwa czonkowskiego niezgodnie z prawem, s zwracane
zgodnie z procedur oraz warunkami przewidzianymi w niniejszej dyrektywie.
Artyku 4
Kade pastwo czonkowskie wyznaczy jeden lub wicej organw centralnych do realizacji zada przewidzianych
w niniejszej dyrektywie.
Pastwa czonkowskie powiadomi Komisj o wszystkich wyznaczonych przez nie organach centralnych na mocy niniej
szego artykuu.
Komisja opublikuje wykaz tych organw centralnych oraz wszelkie zmiany ich dotyczce w serii C Dziennika Urzdowego
Unii Europejskiej.
Artyku 5
Organy centralne pastw czonkowskich wsppracuj ze sob oraz wspieraj konsultacje midzy waciwymi organami
pastw czonkowskich. Organy te realizuj w szczeglnoci nastpujce zadania:
1) na wniosek wnioskujcego pastwa czonkowskiego, poszukuj okrelonego dobra kultury, ktre zostao wyprowa
dzone niezgodnie z prawem z jego terytorium, ustalajc tosamo posiadacza lub dzieryciela. Wniosek musi
zawiera wszystkie informacje niezbdne dla uatwienia tego poszukiwania, w szczeglnoci w odniesieniu do rzeczy
wistego lub domniemanego pooenia tego dobra;
2) powiadamiaj zainteresowane pastwa czonkowskie o znalezieniu dobra kultury na swoim terytorium oraz o tym,
czy istniej uzasadnione podstawy, aby uwaa, e zostao ono niezgodnie z prawem wyprowadzone z terytorium
innego pastwa czonkowskiego;

28.5.2014

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

L 159/5

3) umoliwiaj sprawdzanie waciwym organom wnioskujcego pastwa czonkowskiego, czy dany przedmiot jest
dobrem kultury, pod warunkiem e kontrola jest dokonywana w cigu szeciu miesicy od powiadomienia okrelo
nego w pkt 2. Jeeli weryfikacja ta nie zostanie przeprowadzona w tym terminie, pkt 4 i 5 nie maj zastosowania;
4) podejmuj wszelkie niezbdne rodki, we wsppracy z zainteresowanym pastwem czonkowskim, w celu fizycz
nego zachowania dobra kultury;
5) zapobiegaj, podejmujc niezbdne rodki tymczasowe, wszelkim dziaaniom majcym na celu uniemoliwienie
procedury zwrotu;
6) dziaaj jako porednik midzy posiadaczem lub dzierycielem a wnioskujcym pastwem czonkowskim w odnie
sieniu do zwrotu. W tym celu waciwe organy pastwa czonkowskiego, do ktrego wniosek jest kierowany, mog,
z zastrzeeniem art. 6, uatwi przeprowadzenie postpowania arbitraowego zgodnie z ustawodawstwem krajowym
pastwa czonkowskiego, do ktrego wniosek jest kierowany, pod warunkiem e wnioskujce pastwo czonkowskie
i posiadacz lub uytkownik wyraaj swoj formaln zgod.
W celu zapewnienia wsppracy i prowadzenia wzajemnych konsultacji centralne organy pastw czonkowskich wyko
rzystuj modu systemu wymiany informacji na rynku wewntrznym (zwany dalej systemem IMI) ustanowiony rozpo
rzdzeniem (UE) nr 1024/2012, specjalnie dostosowany do dbr kultury. Mog take wykorzystywa system IMI do
rozpowszechniania odpowiednich, istotnych dla danej sprawy informacji dotyczcych dbr kultury, ktre zostay skra
dzione lub wyprowadzone niezgodnie z prawem z ich terytoriw. Pastwa czonkowskie decyduj o wykorzystaniu
systemu IMI przez inne waciwe organy do celw niniejszej dyrektywy.
Artyku 6
Wnioskujce pastwo czonkowskie moe wnie przed waciwym sdem w pastwie czonkowskim, do ktrego
wniosek jest kierowany, roszczenie przeciwko posiadaczowi lub, w przypadku jego braku, przeciwko dzierycielowi,
o zwrot dobra kultury, ktre zostao wyprowadzone niezgodnie z prawem z jego terytorium.
Postpowanie moe zosta wszczte jedynie w przypadku, gdy do wniosku o jego wszczcie doczono:
a) dokument opisujcy przedmiot roszczenia i stwierdzajcy, e jest on dobrem kultury;
b) owiadczenie waciwych organw wnioskujcego pastwa czonkowskiego, e dobro kultury zostao wyprowadzone
niezgodnie z prawem z jego terytorium.
Artyku 7
W celu zabezpieczenia zwrotu danego przedmiotu, waciwy organ centralny wnioskujcego pastwa czonkowskiego
bezzwocznie informuje waciwy organ centralny pastwa czonkowskiego, do ktrego wniosek jest kierowany, e wnie
siono roszczenie.
Waciwy organ centralny pastwa czonkowskiego, do ktrego wniosek jest kierowany, niezwocznie informuje organy
centralne innych pastw czonkowskich.
Wymiany informacji dokonuje si z wykorzystaniem systemu IMI zgodnie z majcymi zastosowanie przepisami dotycz
cymi ochrony danych osobowych i prywatnoci, bez uszczerbku dla moliwoci wykorzystania przez waciwe organy
centralne poza systemem IMI innych, dodatkowych rodkw przekazywania informacji.
Artyku 8
1.
Pastwa czonkowskie okrelaj w swoim ustawodawstwie, e roszczenie o zwrot przewidziane w niniejszej dyrek
tywie nie moe zosta wniesione po upywie trzech lat od chwili, kiedy waciwy organ centralny wnioskujcego
pastwa czonkowskiego uzyska informacje o miejscu, w ktrym znajduje si dobro kultury oraz o tosamoci jego
posiadacza lub dzieryciela.
Takie roszczenie o zwrot nie moe w adnym przypadku zosta wniesione po upywie 30 lat od wyprowadzenia dobra
kultury niezgodnie z prawem z terytorium wnioskujcego pastwa czonkowskiego.
Jednake w przypadku przedmiotw stanowicych cz zbiorw publicznych zdefiniowanych w art. 2 pkt 8 oraz przed
miotw znajdujcych si w zasobach instytucji kocielnych lub innych instytucji religijnych w pastwach czonkowskich,
w ktrych s one objte szczeglnymi rozwizaniami ochronnymi na mocy prawa krajowego, roszczenie o zwrot nie
moe zosta wniesione po upywie 75 lat, z wyjtkiem pastw czonkowskich, gdzie wniesienie takiego roszczenia nie
jest ograniczone w czasie lub w przypadku umw dwustronnych midzy pastwami czonkowskimi przewidujcych
termin duszy ni 75 lat.
2.
Roszczenie o zwrot jest niedopuszczalne, jeeli wyprowadzenie dobra kultury z terytorium wnioskujcego pastwa
czonkowskiego nie jest ju niezgodne z prawem w chwili wniesienia roszczenia.

L 159/6

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

28.5.2014

Artyku 9
O ile art. 8 i 14 nie stanowi inaczej, waciwy sd nakazuje zwrot dobra kultury, jeeli stwierdzi, e jest to dobro
kultury w rozumieniu art. 2 pkt 1 wyprowadzone niezgodnie z prawem z terytorium danego pastwa.
Artyku 10
Jeeli nakazano zwrot dobra kultury, waciwy sd w pastwie czonkowskim, do ktrego wniosek jest kierowany, przy
znaje posiadaczowi odpowiednie odszkodowanie, stosownie do okolicznoci danej sprawy, pod warunkiem e posiadacz
dowiedzie, i wykaza naleyt ostrono i staranno przy nabyciu tego dobra kultury.
Aby stwierdzi, czy posiadacz wykaza naleyt ostrono i staranno, naley uwzgldni wszystkie okolicznoci
nabycia, w szczeglnoci dokumentacj dotyczc pochodzenia danego dobra, pozwolenia na wywz wymagane zgodnie
z przepisami wnioskujcego pastwa czonkowskiego, rodzaj uczestniczcych stron, zapacon cen, fakt, czy posiadacz
sprawdzi dostpny rejestr skradzionych dbr kultury i wszystkie odpowiednie informacje i dokumenty, ktre posiadacz
mg w rozsdny sposb uzyska, oraz wszelkie inne dziaania, ktre byyby uzasadnione w tych okolicznociach.
W przypadku darowizny lub spadku sytuacja posiadacza nie moe by korzystniejsza ni sytuacja osoby, od ktrej naby
on przedmiot w ten sposb.
Wnioskujce pastwo czonkowskie wypaca takie odszkodowanie przy zwrocie przedmiotu.
Artyku 11
Wydatki poniesione na wykonanie orzeczenia nakazujcego zwrot dobra kultury s pokrywane przez wnioskujce
pastwo czonkowskie. To samo stosuje si do kosztw zwizanych ze rodkami okrelonymi w art. 5 pkt 4.
Artyku 12
Wypata odpowiedniego odszkodowania oraz pokrycie wydatkw, o ktrych mowa odpowiednio w art. 10 i 11, nie
narusza prawa wnioskujcego pastwa czonkowskiego do podjcia dziaa w celu odzyskania tych kwot od osb odpo
wiedzialnych za niezgodne z prawem wyprowadzenie dobra kultury z jego terytorium.
Artyku 13
Wasno dobra kultury po zwrocie jest regulowana przez prawodawstwo wnioskujcego pastwa czonkowskiego.
Artyku 14
Niniejsz dyrektyw stosuje si jedynie do dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium pastwa
czonkowskiego, poczwszy od dnia 1 stycznia 1993 r.
Artyku 15
1.
Kade pastwo czonkowskie moe stosowa rozwizania przewidziane w niniejszej dyrektywie w celu zwrotu
dbr kultury innych ni okrelone w art. 2 pkt 1.
2.
Kade pastwo czonkowskie moe stosowa rozwizania przewidziane w niniejszej dyrektywie do wnioskw
o zwrot dbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium innych pastw czonkowskich przed dniem
1 stycznia 1993 r.
Artyku 16
Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla postpowa cywilnych lub karnych, ktre mog by wszczte przez
wnioskujce pastwo czonkowskie lub waciciela skradzionego dobra kultury zgodnie z prawem krajowym pastw
czonkowskich.
Artyku 17
1.
Pastwa czonkowskie przekazuj Komisji do dnia 18 grudnia 2015 r., a nastpnie co pi lat, sprawozdania doty
czce wykonania niniejszej dyrektywy.
2.
Co pi lat Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi EkonomicznoSpoecznemu sprawozdanie oceniajce stosowanie i skuteczno niniejszej dyrektywy. Sprawozdanie to w razie koniecz
noci jest przedkadane wraz z odpowiednimi wnioskami.

28.5.2014

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

L 159/7

Artyku 18
W zaczniku do rozporzdzenia (UE) nr 1024/2012 dodaje si punkt w brzmieniu:
8. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie zwrotu dbr
kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium pastwa czonkowskiego, zmieniajca rozporz
dzenie (UE) nr 1024/2012 (*): Art. 5 i 7.
(*) Dz.U. L 159 z 28.5.2014, s 1..
Artyku 19
1.
Do dnia 18 grudnia 2015 r. pastwa czonkowskie wprowadzaj w ycie przepisy ustawowe, wykonawcze i admi
nistracyjne, niezbdne do wykonania art. 2 pkt 1, art. 5 akapit pierwszy pkt 3, art. 5 akapit drugi, art. 7 akapit trzeci,
art. 8 ust. 1, art. 10 akapit pierwszy i drugi i art. 17 ust. 1 niniejszej dyrektywy.
Niezwocznie przekazuj Komisji tekst tych przepisw.
Przepisy przyjte przez pastwa czonkowskie zawieraj odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towa
rzyszy ich urzdowej publikacji. Przepisy te zawieraj take wskazanie, e w istniejcych przepisach ustawowych,
wykonawczych i administracyjnych odniesienia do dyrektyw uchylonych niniejsz dyrektyw traktuje si jako odniesienia
do niniejszej dyrektywy. Metody dokonywania takiego odniesienia i formuowania takiego wskazania okrelane s przez
pastwa czonkowskie.
2.
Pastwa czonkowskie przekazuj Komisji tekst podstawowych przepisw prawa krajowego przyjtych w dzie
dzinie objtej niniejsz dyrektyw.
Artyku 20
Dyrektywa 93/7/WE, zmieniona dyrektywami wymienionymi w zaczniku I cz A, traci moc dnia 19 grudnia
2015 r., bez uszczerbku dla zobowiza pastw czonkowskich dotyczcych terminw transpozycji do prawa krajowego
dyrektyw okrelonych w zaczniku I cz B.
Odesania do uchylonej dyrektywy traktuje si jako odesania do niniejszej dyrektywy, zgodnie z tabel korelacji zawart
w zaczniku II.
Artyku 21
Niniejsza dyrektywa wchodzi w ycie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.
Art. 2 pkt 28, art. 3 i 4, art. 5 akapit pierwszy pkt 1, 2 i 46, art. 6, art. 7 akapit pierwszy i drugi, art. 8 ust. 2, art. 9,
art. 10 akapit trzeci i czwarty oraz art. 1116 stosuje si od dnia 19 grudnia 2015 r.
Artyku 22
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do pastw czonkowskich.

Sporzdzono w Brukseli dnia 15 maja 2014 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

W imieniu Rady

M. SCHULZ

D. KOURKOULAS

Przewodniczcy

Przewodniczcy

L 159/8

PL

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

28.5.2014

ZACZNIK I
CZ A
Uchylona dyrektywa i wykaz jej kolejnych zmian
(o ktrych mowa w art. 20)

Dyrektywa Rady 93/7/EWG

(Dz.U. L 74 z 27.3.1993, s. 74)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 96/100/WE

(Dz.U. L 60 z 1.3.1997, s. 59)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/38/WE

(Dz.U. L 187 z 10.7.2001, s. 43)

CZ B
Terminy transpozycji do prawa krajowego
(o ktrych mowa w art. 20)
Dyrektywa

Termin transpozycji

93/7/EWG

15.12.1993 (15.3.1994 dla Belgii, Niemiec

i Niderlandw)

96/100/WE

1.9.1997

2001/38/WE

31.12.2001

28.5.2014

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

PL

L 159/9

ZACZNIK II
Tabela korelacji
Dyrektywa 93/7/EWG

Niniejsza dyrektywa

art. 1

art. 1 pkt 1 tiret pierwsze

art. 2 pkt 1

art. 1 pkt 1 tiret drugie cz wprowadzajca

art. 1 pkt 1 tiret drugie podtiret pierwsze zdanie pierwsze

art. 1 pkt 1 tiret drugie podtiret pierwsze akapit drugi

art. 2 pkt 8

art. 1 pkt 1 tiret drugie zdanie drugie

art. 1 pkt 2 tiret pierwsze

art. 2 pkt 2 lit. a)

art. 1 pkt 2 tiret drugie

art. 2 pkt 2 lit. b)

art. 1 pkt 37

art. 2 pkt 37

art. 2

art. 3

art. 3

art. 4

art. 4 cz wprowadzajca

art. 5 akapit pierwszy cz wprowadzajca

art. 4 pkt 1 i 2

art. 5 akapit pierwszy pkt 1 i 2

art. 4 pkt 3

art. 5 akapit pierwszy pkt 3

art. 4 pkt 46

art. 5 akapit pierwszy pkt 46

art. 5 akapit drugi

art. 5 akapit pierwszy

art. 6 akapit pierwszy

art. 5 akapit drugi tiret pierwsze

art. 6 akapit drugi lit. a)

art. 5 akapit drugi tiret drugie

art. 6 akapit drugi lit. b)

art. 6 akapit pierwszy

art. 7 akapit pierwszy

art. 6 akapit drugi

art. 7 akapit drugi

art. 7 akapit trzeci

art. 7 ust. 1 i 2

art. 8 ust. 1 i 2

art. 8

art. 9

art. 9 akapit pierwszy

art. 10 akapit pierwszy

art. 9 akapit drugi

art. 10 akapit drugi

art. 9 akapit trzeci i czwarty

art. 10 akapit trzeci i czwarty

art. 10 do 15

art. 11 do 16

art. 16 ust. 1 i 2

art. 17 ust. 1 i 2

art. 16 ust. 3

art. 16 ust. 4

art. 17

art. 18

art. 18

art. 19

art. 20

art. 21

L 159/10

Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej

PL

Dyrektywa 93/7/EWG

28.5.2014
Niniejsza dyrektywa

art. 19

art. 22

zacznik

zacznik I

zacznik II