ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY

z dnia 12 kwietnia 2002 r.

w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich
usytuowanie.
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r.
Nr 106, poz. 1126, Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz.
1085, Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r.
Nr 74, poz. 676) zarzdza si, co nastpuje:

DZIA I
Przepisy oglne
1. Rozporzdzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiada budynki i zwizane z
nimi urzdzenia, ich usytuowanie na dziace budowlanej oraz zagospodarowanie dziaek
przeznaczonych pod zabudow, zapewniajce spenienie wymaga art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. - Prawo budowlane.
2. 1. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy
zmianie sposobu uytkowania budynkw oraz budowli nadziemnych i podziemnych speniajcych
funkcje uytkowe budynkw, a take do zwizanych z nimi urzdze budowlanych, z
zastrzeeniem 207 ust. 2.
2. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania:
1) budynkw o powierzchni uytkowej nieprzekraczajcej 1 000 m2,
2) budynkw o powierzchni uytkowej przekraczajcej 1 000 m2, o ktrych mowa w art. 5 ust. 7
pkt 1-4 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane
- wymagania, o ktrych mowa w 1, mog by spenione w sposb inny ni okrelony w
rozporzdzeniu, stosownie do wskaza ekspertyzy technicznej waciwej jednostki badawczorozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpiecze przeciwpoarowych,
uzgodnionych z waciwym komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub
pastwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
3.
3a. Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania budynkw
istniejcych o powierzchni uytkowej przekraczajcej 1 000 m2 wymagania, o ktrych mowa w 1,
z wyczeniem wymaga charakterystyki energetycznej, mog by spenione w sposb inny ni
okrelony w rozporzdzeniu, stosownie do wskaza, o ktrych mowa w ust. 2, uzgodnionych z
waciwym komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pastwowym
wojewdzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
4. Dla budynkw i terenw wpisanych do rejestru zabytkw lub obszarw objtych ochron
konserwatorsk na podstawie ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
ekspertyza, o ktrej mowa w ust. 2, podlega rwnie uzgodnieniu z wojewdzkim konserwatorem
zabytkw.
5. Przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynku o okrelonym przeznaczeniu stosuje si take
do kadej czci budynku o tym przeznaczeniu.
6. Do budynkw wielorodzinnych zawierajcych dwa mieszkania stosuje si, z zastrzeeniem 217
ust. 1 pkt 1 lit. a) i pkt 2, przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynkw jednorodzinnych.
3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:
1) zabudowie rdmiejskiej - naley przez to rozumie zgrupowanie intensywnej zabudowy na
obszarze funkcjonalnego rdmiecia, ktry to obszar stanowi faktyczne lub przewidywane w

miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego centrum miasta lub dzielnicy miasta,

2) zabudowie jednorodzinnej - naley przez to rozumie jeden budynek mieszkalny jednorodzinny
lub zesp takich budynkw, wraz z budynkami garaowymi i gospodarczymi,
3) zabudowie zagrodowej - naley przez to rozumie w szczeglnoci budynki mieszkalne, budynki
gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub
ogrodniczych oraz w gospodarstwach lenych,
4) budynku mieszkalnym - naley przez to rozumie:
a) budynek mieszkalny wielorodzinny,
b) budynek mieszkalny jednorodzinny,
5) budynku zamieszkania zbiorowego - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do
okresowego pobytu ludzi, w szczeglnoci hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom
wycieczkowy, schronisko modzieowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy,
budynek zakwaterowania na terenie zakadu karnego, aresztu ledczego, zakadu poprawczego,
schroniska dla nieletnich, a take budynek do staego pobytu ludzi, w szczeglnoci dom dziecka,
dom rencistw i dom zakonny,
6) budynku uytecznoci publicznej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwoci, kultury, kultu religijnego, owiaty, szkolnictwa
wyszego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, spoecznej lub socjalnej, obsugi bankowej,
handlu, gastronomii, usug, w tym usug pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu,
obsugi pasaerw w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym
rdldowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek
uytecznoci publicznej uznaje si take budynek biurowy lub socjalny,
7) budynku rekreacji indywidualnej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do
okresowego wypoczynku,
8) budynku gospodarczym - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do niezawodowego
wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiaw, narzdzi, sprztu i podw
rolnych sucych mieszkacom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego,
budynku rekreacji indywidualnej, a take ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony
rwnie do przechowywania rodkw produkcji rolnej i sprztu oraz podw rolnych,
9) mieszkaniu - naley przez to rozumie zesp pomieszcze mieszkalnych i pomocniczych,
majcy odrbne wejcie, wydzielony staymi przegrodami budowlanymi, umoliwiajcy stay pobyt
ludzi i prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego,
10) pomieszczeniu mieszkalnym - naley przez to rozumie pokoje w mieszkaniu, a take sypialnie
i pomieszczenia do dziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego,
11) pomieszczeniu pomocniczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si w
obrbie mieszkania lub lokalu uytkowego suce do celw komunikacji wewntrznej,
higieniczno-sanitarnych, przygotowywania posikw, z wyjtkiem kuchni zakadw ywienia
zbiorowego, a take do przechowywania ubra, przedmiotw oraz ywnoci,
12) pomieszczeniu technicznym - naley przez to rozumie pomieszczenie przeznaczone dla
urzdze sucych do funkcjonowania i obsugi technicznej budynku,
13) pomieszczeniu gospodarczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si poza
mieszkaniem lub lokalem uytkowym, suce do przechowywania przedmiotw lub produktw
ywnociowych uytkownikw budynku, materiaw lub sprztu zwizanego z obsug budynku, a
take opau lub odpadw staych,
14) lokalu uytkowym - naley przez to rozumie jedno pomieszczenie lub zesp pomieszcze,
wydzielone staymi przegrodami budowlanymi, niebdce mieszkaniem, pomieszczeniem
technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym,
15) poziomie terenu - naley przez to rozumie przyjt w projekcie rzdn terenu w danym
miejscu dziaki budowlanej,
16) kondygnacji - naley przez to rozumie poziom nadziemn lub podziemn cz budynku,
zawart pomidzy powierzchni posadzki na stropie lub najwyej pooonej warstwy podogowej
na gruncie a powierzchni posadzki na stropie bd warstwy osaniajcej izolacj ciepln stropu,

znajdujcego si nad t czci budynku, przy czym za kondygnacj uwaa si take poddasze z
pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziom cz budynku stanowic
przestrze na urzdzenia techniczne, majc redni wysoko w wietle wiksz ni 2 m; za
kondygnacj nie uznaje si nadbudwek ponad dachem, takich jak maszynownia dwigu, centrala
wentylacyjna, klimatyzacyjna lub kotownia,
17) kondygnacji podziemnej - naley przez to rozumie kondygnacj zagbion ze wszystkich
stron budynku, co najmniej do poowy jej wysokoci w wietle poniej poziomu przylegajcego do
niego terenu, a take kad usytuowan pod ni kondygnacj,
18) kondygnacji nadziemnej - naley przez to rozumie kad kondygnacj niebdc kondygnacj
podziemn,
19) antresoli - naley przez to rozumie grn cz kondygnacji lub pomieszczenia znajdujc si
nad przedzielajcym je stropem porednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji
lub pomieszczenia, niezamknit przegrodami budowlanymi od strony wntrza, z ktrego jest
wydzielona,
20) suterenie - naley przez to rozumie kondygnacj budynku lub jej cz zawierajc
pomieszczenia, w ktrej poziom podogi w czci lub caoci znajduje si poniej poziomu
projektowanego lub urzdzonego terenu, lecz co najmniej od strony jednej ciany z oknami poziom
podogi znajduje si nie wicej ni 0,9 m poniej poziomu terenu przylegajcego do tej strony
budynku,
21) piwnicy - naley przez to rozumie kondygnacj podziemn lub najnisz nadziemn bd ich
cz, w ktrych poziom podogi co najmniej z jednej strony budynku znajduje si poniej poziomu
terenu,
22) terenie biologicznie czynnym - naley przez to rozumie teren z nawierzchni ziemn
urzdzon w sposb zapewniajcy naturaln wegetacj, a take 50 % powierzchni tarasw i
stropodachw z tak nawierzchni, nie mniej jednak ni 10 m2, oraz wod powierzchniow na tym
terenie,
23) powierzchni wewntrznej budynku - naley przez to rozumie sum powierzchni wszystkich
kondygnacji budynku, mierzon po wewntrznym obrysie przegrd zewntrznych budynku w
poziomie podogi, bez pomniejszenia o powierzchni przekroju poziomego konstrukcji i przegrd
wewntrznych, jeeli wystpuj one na tych kondygnacjach, a take z powikszeniem o
powierzchni antresoli,
24) kubaturze brutto budynku - naley przez to rozumie sum kubatury brutto wszystkich
kondygnacji, stanowic iloczyn powierzchni cakowitej, mierzonej po zewntrznym obrysie
przegrd zewntrznych i wysokoci kondygnacji brutto, albo midzy podog na stropie lub
warstw wyrwnawcz na gruncie a grn powierzchni podogi bd warstwy osaniajcej izolacj
ciepln stropu nad najwysz kondygnacj, przy czym do kubatury brutto budynku:
a) wlicza si kubatur przej, przewitw i przejazdw bramowych, poddaszy nieuytkowych oraz
przekrytych czci zewntrznych budynku, takich jak: loggie, podcienia, ganki, kruganki,
werandy, a take kubatur balkonw i tarasw, obliczan do wysokoci balustrady,
b) nie wlicza si kubatury aw i stp fundamentowych, kanaw i studzienek instalacyjnych,
studzienek przy oknach piwnicznych, zewntrznych schodw, ramp i pochylni, gzymsw, daszkw
i oson oraz kominw i attyk ponad paszczyzn dachu.
4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dziel si na:
1) pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb w
cigu doby trwa duej ni 4 godziny,
2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb
w cigu doby trwa od 2 do 4 godzin wcznie.
5. 1. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszcze, w ktrych:
1) czny czas przebywania tych samych osb jest krtszy ni 2 godziny w cigu doby, a

wykonywane czynnoci maj charakter dorywczy bd te praca polega na krtkotrwaym

przebywaniu zwizanym z dozorem oraz konserwacj maszyn i urzdze lub utrzymaniem
czystoci i porzdku,
2) maj miejsce procesy technologiczne niepozwalajce na zapewnienie warunkw przebywania
osb stanowicych ich obsug, bez zastosowania indywidualnych urzdze ochrony osobistej i
zachowania specjalnego reimu organizacji pracy,
3) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, niezalenie od czasu przebywania w nich osb
zajmujcych si obsug.
2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisw dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy.
6. Wysoko budynku, suc do przyporzdkowania temu budynkowi odpowiednich wymaga
rozporzdzenia, mierzy si od poziomu terenu przy najniej pooonym wejciu do budynku lub
jego czci, znajdujcym si na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do grnej powierzchni
najwyej pooonego stropu, cznie z gruboci izolacji cieplnej i warstwy j osaniajcej, bez
uwzgldniania wyniesionych ponad t paszczyzn maszynowni dwigw i innych pomieszcze
technicznych, bd do najwyej pooonego punktu stropodachu lub konstrukcji przekrycia
budynku znajdujcego si bezporednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.
7.
8. W celu okrelenia wymaga technicznych i uytkowych wprowadza si nastpujcy podzia
budynkw na grupy wysokoci:
1) niskie (N) - do 12 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci do 4
kondygnacji nadziemnych wcznie,
2) redniowysokie (SW) - ponad 12 m do 25 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o
wysokoci ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych wcznie,
3) wysokie (W) - ponad 25 m do 55 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci
ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych wcznie,
4) wysokociowe (WW) - powyej 55 m nad poziomem terenu.
9. 1. Wymagane w rozporzdzeniu wymiary naley rozumie jako uzyskane z uwzgldnieniem
wykoczenia powierzchni elementw budynku, a w odniesieniu do szerokoci drzwi - jako
wymiary w wietle ocienicy.
2. Grubo skrzyda drzwi po otwarciu nie moe pomniejsza wymiaru szerokoci otworu w wietle
ocienicy.
3. Okrelone w rozporzdzeniu odlegoci budynkw od innych budynkw, urzdze budowlanych
lub granicy dziaki budowlanej mierzy si w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia.
4. Dla budynkw istniejcych dopuszcza si przyjmowanie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 3,
bez uwzgldnienia gruboci warstw izolacji termicznej, tynkw lub okadzin zewntrznych, przy
czym nie dotyczy to ciany budynku usytuowanej bezporednio przy granicy dziaki.
5. Wykaz Polskich Norm powoanych w rozporzdzeniu okrela zacznik nr 1 do rozporzdzenia.

DZIA II
Zabudowa i zagospodarowanie dziaki budowlanej
Rozdzia 1
Usytuowanie budynku
10.
11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by wznoszony poza

zasigiem zagroe i uciliwoci okrelonych w przepisach odrbnych, przy czym dopuszcza si

wznoszenie budynkw w tym zasigu pod warunkiem zastosowania rodkw technicznych
zmniejszajcych uciliwoci poniej poziomu ustalonego w tych przepisach bd zwikszajcych
odporno budynku na te zagroenia i uciliwoci, jeeli nie jest to sprzeczne z warunkami
ustalonymi dla obszarw ograniczonego uytkowania, okrelonych w przepisach odrbnych.
2. Do uciliwoci, o ktrych mowa w ust. 1, zalicza si w szczeglnoci:
1) szkodliwe promieniowanie i oddziaywanie pl elektromagnetycznych,
2) haas i drgania (wibracje),
3) zanieczyszczenie powietrza,
4) zanieczyszczenie gruntu i wd,
5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,
6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i niene,
7) szkody spowodowane dziaalnoci grnicz.
12. 1. Jeeli z przepisw 13, 60 i 271-273 lub przepisw odrbnych okrelajcych dopuszczalne
odlegoci niektrych budowli od budynkw nie wynikaj inne wymagania, budynek na dziace
budowlanej naley sytuowa w odlegoci od granicy z ssiedni dziak budowlan nie mniejszej
ni:
1) 4 m - w przypadku budynku zwrconego cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stron
tej granicy,
2) 3 m - w przypadku budynku zwrconego cian bez otworw okiennych lub drzwiowych w
stron tej granicy.
2. Sytuowanie budynku w przypadku, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, dopuszcza si w odlegoci
1,5 m od granicy lub bezporednio przy tej granicy, jeeli wynika to z ustale planu miejscowego
albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
3. W zabudowie jednorodzinnej, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte w 13, 60 i 271273, dopuszcza si:
1) sytuowanie budynku cian bez otworw okiennych lub drzwiowych bezporednio przy granicy
z ssiedni dziak budowlan lub w odlegoci mniejszej ni okrelona w ust. 1 pkt 2, lecz nie
mniejszej ni 1,5 m, na dziace budowlanej o szerokoci mniejszej ni 16 m,
2) sytuowanie budynku bezporednio przy granicy z ssiedni dziak budowlan, jeeli bdzie on
przylega ca powierzchni swojej ciany do ciany budynku istniejcego na ssiedniej dziace lub
do ciany budynku projektowanego, dla ktrego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na
budow, pod warunkiem e jego cz leca w pasie o szerokoci 3 m wzdu granicy dziaki
bdzie miaa dugo i wysoko nie wiksze ni ma budynek istniejcy lub projektowany na
ssiedniej dziace budowlanej,
3) rozbudow budynku istniejcego, usytuowanego w odlegoci mniejszej ni okrelona w ust. 1
od granicy z ssiedni dziak budowlan, jeeli w pasie o szerokoci 3 m wzdu tej granicy
zostan zachowane jego dotychczasowe wymiary, a take nadbudow tak usytuowanego budynku
o nie wicej ni jedn kondygnacj, przy czym w nadbudowanej cianie, zlokalizowanej w
odlegoci mniejszej ni 4 m od granicy nie moe by otworw okiennych lub drzwiowych,
4) sytuowanie budynku gospodarczego i garau o dugoci mniejszej ni 5,5 m i o wysokoci
mniejszej ni 3 m bezporednio przy granicy z ssiedni dziak budowlan lub w odlegoci nie
mniejszej ni 1,5 m cian bez otworw okiennych lub drzwiowych.
4. Usytuowanie budynku na dziace budowlanej w sposb, o ktrym mowa w ust. 2 i 3, powoduje
objcie ssiedniej dziaki budowlanej obszarem oddziaywania w rozumieniu art. 3 pkt 20 ustawy z
dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
5. Odlego od granicy z ssiedni dziak budowlan nie moe by mniejsza ni:
1) 1,5 m do okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejciem, a take do takich czci budynku jak
galeria, taras, schody zewntrzne, pochylnia lub rampa,
2) 4 m do zwrconego w stron tej granicy otworu okiennego umieszczonego w dachu lub poaci

dachowej.
6. Budynek inwentarski lub budynek gospodarczy, uwzgldniajc przepisy odrbne oraz zawarte
w 13, 60 i 271-273, nie moe by sytuowany cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w
odlegoci mniejszej ni 8 m od ciany istniejcego na ssiedniej dziace budowlanej budynku
mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego lub budynku uytecznoci publicznej, lub
takiego, dla ktrego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budow, z zastrzeeniem ust. 3 pkt
4.
7. Odlegoci od granicy z ssiedni dziak budowlan do podziemnej czci budynku, a take
budowli podziemnej speniajcej funkcje uytkowe budynku, znajdujcych si cakowicie poniej
poziomu otaczajcego terenu, nie ustala si.
13. 1. Odlego budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektw
powinna umoliwia naturalne owietlenie tych pomieszcze - co uznaje si za spenione, jeeli:
1) midzy ramionami kta 60, wyznaczonego w paszczynie poziomej, z wierzchokiem
usytuowanym w wewntrznym licu ciany na osi okna pomieszczenia przesanianego, nie znajduje
si przesaniajca cz tego samego budynku lub inny obiekt przesaniajcy w odlegoci mniejszej
ni:
a) wysoko przesaniania - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci do 35 m,
b) 35 m - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci ponad 35 m,
2) zostay zachowane wymagania, o ktrych mowa w 57 i 60.
2. Wysoko przesaniania, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy si od poziomu dolnej krawdzi
najniej pooonych okien budynku przesanianego do poziomu najwyszej zacieniajcej krawdzi
obiektu przesaniajcego lub jego przesaniajcej czci.
3. Dopuszcza si sytuowanie obiektu przesaniajcego w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okna
pomieszczenia przesanianego, takiego jak maszt, komin, wiea lub inny obiekt budowlany, bez
ograniczenia jego wysokoci, lecz o szerokoci przesaniajcej nie wikszej ni 3 m, mierzc j
rwnolegle do paszczyzny okna.
4. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 1, mog by zmniejszone nie wicej ni o poow w
zabudowie rdmiejskiej.

Rozdzia 2
Dojcia i dojazdy
14. 1. Do dziaek budowlanych oraz do budynkw i urzdze z nimi zwizanych naley zapewni
dojcie i dojazd umoliwiajcy dostp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i
sposobu ich uytkowania oraz wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelonych w
przepisach odrbnych. Szeroko jezdni nie moe by mniejsza ni 3 m.
2. Dopuszcza si zastosowanie dojcia i dojazdu do dziaek budowlanych w postaci cigu pieszojezdnego, pod warunkiem e ma on szeroko nie mniejsz ni 5 m, umoliwiajc ruch pieszy oraz
ruch i postj pojazdw.
3. Do budynku i urzdze z nim zwizanych, wymagajcych dojazdw, funkcj t mog spenia
dojcia, pod warunkiem e ich szeroko nie bdzie mniejsza ni 4,5 m.
4. Dojcia i dojazdy do budynkw, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej, powinny mie zainstalowane owietlenie elektryczne, zapewniajce bezpieczne ich
uytkowanie po zapadniciu zmroku.
15. 1. Szeroko, promienie ukw dojazdw, nachylenie podune i poprzeczne oraz nono
nawierzchni naley dostosowa do wymiarw gabarytowych, ciaru cakowitego i warunkw
ruchu pojazdw, ktrych dojazd do dziaki budowlanej i budynku jest konieczny ze wzgldu na ich
przeznaczenie, zgodnie z warunkami okrelonymi w przepisach odrbnych.

2. Dojcia suce rwnoczenie do ruchu pojazdw gospodarczych i uprzywilejowanych o masie

cakowitej do 2,5 tony powinny mie nawierzchni o nonoci co najmniej dostosowanej do masy
tych pojazdw.
16. 1. Do wej do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i
uytecznoci publicznej powinny by doprowadzone od doj i dojazdw, o ktrych mowa w 14
ust. 1 i 3, utwardzone dojcia o szerokoci minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojcie
powinno zapewnia osobom niepenosprawnym dostp do caego budynku lub tych jego czci, z
ktrych osoby te mog korzysta.
2. Wymaganie dostpnoci osb niepenosprawnych, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy
budynkw na terenach zamknitych, a take budynkw w zakadach karnych, aresztach ledczych,
zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz budynkw w zakadach pracy,
niebdcych zakadami pracy chronionej, z wyjtkiem budynkw, o ktrych mowa w 3 pkt 6.
17.

Rozdzia 3
Miejsca postojowe dla samochodw osobowych
18. 1. Zagospodarowujc dziak budowlan, naley urzdzi, stosownie do jej przeznaczenia i
sposobu zabudowy, miejsca postojowe dla samochodw uytkownikw staych i przebywajcych
okresowo, w tym rwnie miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby
niepenosprawne.
2. Liczb i sposb urzdzenia miejsc postojowych naley dostosowa do wymaga ustalonych w
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzgldnieniem potrzebnej liczby
miejsc, z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne.
19. 1. Odlego wydzielonych miejsc postojowych, w tym rwnie zadaszonych, lub otwartego
garau wielopoziomowego dla samochodw osobowych od okien pomieszcze przeznaczonych na
stay pobyt ludzi w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjtkiem hotelu,
budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take od placu zabaw i boiska dla dzieci i
modziey, nie moe by mniejsza ni:
1) 7 m - w przypadku do 4 stanowisk wcznie,
2) 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk wcznie,
3) 20 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk, z uwzgldnieniem 276 ust. 1.
2. Odlego wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garau wielopoziomowego dla
samochodw osobowych od granicy dziaki budowlanej nie moe by mniejsza ni:
1) 3 m - w przypadku do 4 stanowisk wcznie,
2) 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk wcznie,
3) 16 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk.
3. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, stosuje si do sytuowania wjazdw do zamknitego
garau w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take placw
zabaw i boisk dla dzieci i modziey.
4. Zachowanie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc
postojowych midzy liniami rozgraniczajcymi ulic.
20. Miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj wycznie osoby niepenosprawne,
mog by usytuowane w odlegoci nie mniejszej ni 5 m od okien budynku mieszkalnego
wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego oraz zblione bez adnych ogranicze do innych
budynkw. Miejsca te wymagaj odpowiedniego oznakowania.

 21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodw osobowych powinny mie co najmniej szeroko
2,3 m i dugo 5 m, przy czym dla samochodw uytkowanych przez osoby niepenosprawne
szeroko stanowiska powinna wynosi co najmniej 3,6 m i dugo 5 m, a w przypadku
usytuowania wzdu jezdni - dugo co najmniej 6 m i szeroko co najmniej 3,6 m, z moliwoci
jej ograniczenia do 2,3 m w przypadku zapewnienia moliwoci korzystania z przylegajcego
dojcia lub cigu pieszo-jezdnego.
2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodw osobowych powinny mie
nawierzchni utwardzon lub co najmniej gruntow stabilizowan, ze spadkiem zapewniajcym
spyw wody.
3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przegldu samochodw w zgrupowaniach
miejsc postojowych powinny mie doprowadzenie wody oraz tward nawierzchni ze spadkami
zapewniajcymi spyw wody do wpustw kanalizacyjnych z osadnikami bota i apaczami oleju.

Rozdzia 4
Miejsca gromadzenia odpadw staych
22. 1. Na dziakach budowlanych naley przewidzie miejsca na pojemniki suce do czasowego
gromadzenia odpadw staych, z uwzgldnieniem moliwoci ich segregacji.
2. Miejscami, o ktrych mowa w ust. 1, mog by:
1) zadaszone osony lub pomieszczenia ze cianami penymi bd aurowymi,
2) wyodrbnione pomieszczenia w budynku, majce posadzk powyej poziomu nawierzchni
dojazdu rodka transportowego odbierajcego odpady, lecz nie wyej ni 0,15 m, w tym take dolne
komory zsypu z bezporednim wyjciem na zewntrz, zaopatrzonym w daszek o wysigu co
najmniej 1 m i przeduony na boki po co najmniej 0,8 m, majce ciany i podogi zmywalne, punkt
czerpalny wody, kratk ciekow, wentylacj grawitacyjn oraz sztuczne owietlenie,
3) utwardzone place do ustawiania kontenerw z zamykanymi otworami wrzutowymi.
3. Midzy wejciami do pomieszcze lub placami, o ktrych mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu
samochodw mieciarek wywocych odpady powinno by utwardzone dojcie, umoliwiajce
przemieszczanie pojemnikw na wasnych koach lub na wzkach.
4. Miejsca do gromadzenia odpadw staych przy budynkach wielorodzinnych powinny by
dostpne dla osb niepenosprawnych.
23. 1. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2
pkt 1 i 3, powinna wynosi co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynkw z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z ssiedni dziak. Zachowanie
odlegoci od granicy dziaki nie jest wymagane, jeeli osony lub pomieszczenia stykaj si z
podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej.
2. W przypadku przebudowy istniejcej zabudowy, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, mog by
pomniejszone, jednak nie wicej ni o poow, po uzyskaniu opinii pastwowego wojewdzkiego
inspektora sanitarnego.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si zmniejszenie
odlegoci okrelonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy dziaki do 2 m, a take
sytuowanie zadaszonych oson lub pomieszcze na granicy dziaek, jeeli stykaj si one z
podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej bd te przy linii rozgraniczajcej od strony ulicy.
4. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i
3, nie powinna wynosi wicej ni 80 m od najdalszego wejcia do obsugiwanego budynku
mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej. Wymaganie to

nie dotyczy budynkw na terenach zamknitych.

24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopuszcza si stosowanie zbiornikw na odpady stae,
przystosowanych do okresowego oprniania, pod warunkiem usytuowania ich w odlegociach
okrelonych w 23 ust. 1.
2. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 1, powinny mie nieprzepuszczalne ciany i dno, szczelne
przekrycie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania
odpadw. Do zbiornikw tych naley doprowadzi utwardzony dojazd.
25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki naley sytuowa przy miejscach do gromadzenia
odpadw staych, z zachowaniem odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okien i drzwi do
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi.

Rozdzia 5
Uzbrojenie techniczne dziaki i odprowadzenie wd powierzchniowych
26. 1. Dziaka budowlana, przewidziana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt
ludzi, powinna mie zapewnion moliwo przyczenia uzbrojenia dziaki lub bezporednio
budynku do sieci wodocigowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepowniczej.
2. Za rwnorzdne z przyczeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepowniczej uznaje si
zapewnienie moliwoci korzystania z indywidualnych rde energii elektrycznej i ciepa,
odpowiadajcych przepisom odrbnym dotyczcym gospodarki energetycznej i ochrony
rodowiska.
3. W razie braku warunkw przyczenia sieci wodocigowej i kanalizacyjnej dziaka, o ktrej
mowa w ust. 1, moe by wykorzystana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi,
pod warunkiem zapewnienia moliwoci korzystania z indywidualnego ujcia wody, a take
zastosowania zbiornika bezodpywowego lub przydomowej oczyszczalni ciekw, jeeli ich ilo
nie przekracza 5 m3 na dob. Jeeli ilo ciekw jest wiksza od 5 m3, to ich gromadzenie lub
oczyszczanie wymaga pozytywnej opinii waciwego terenowo inspektora ochrony rodowiska.
4. Na dziakach budowlanych przeznaczonych dla szpitali i sanatoriw, niezalenie od zasilania z
sieci, naley zapewni dodatkowo wasne ujcie wody oraz wasne rdo energii elektrycznej i
cieplnej.
5. Spenienie warunkw okrelonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w przypadku dziaek
przeznaczonych pod budow budynkw rekreacji indywidualnej oraz budynkw inwentarskich i
gospodarczych na wsi, jeeli waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu nie okreli takich wymaga.
27. Dopuszcza si wykorzystanie pod zabudow zagrodow lub rekreacji indywidualnej dziaki
budowlanej, ktra nie moe by zaopatrzona w wod przeznaczon do spoycia przez ludzi z sieci
lub wasnego ujcia, pod warunkiem zapewnienia moliwoci czerpania lub dostawy wody z uj
pooonych poza granicami dziaki.
28. 1. Dziaka budowlana, na ktrej sytuowane s budynki, powinna by wyposaona w
kanalizacj umoliwiajc odprowadzenie wd opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub
oglnospawnej.
2. W razie braku moliwoci przyczenia do sieci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej,
dopuszcza si odprowadzanie wd opadowych na wasny teren nieutwardzony, do dow chonnych
lub do zbiornikw retencyjnych.

 29. Dokonywanie zmiany naturalnego spywu wd opadowych w celu kierowania ich na teren
ssiedniej nieruchomoci jest zabronione.
30. Usytuowanie na dziace budowlanej uj wody, urzdze do gromadzenia i oczyszczania
ciekw oraz odpadw staych powinno by zgodne z wymaganiami rozporzdzenia oraz z
przepisami dotyczcymi ochrony gruntu, wd i powietrza.

Rozdzia 6
Studnie
31. 1. Odlego studni dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi,
niewymagajcej, zgodnie z przepisami dotyczcymi ochrony uj i rde wodnych, ustanowienia
strefy ochronnej, powinna wynosi - liczc od osi studni - co najmniej:
1) do granicy dziaki - 5 m,
2) do osi rowu przydronego - 7,5 m,
3) do budynkw inwentarskich i zwizanych z nimi szczelnych silosw, zbiornikw do
gromadzenia nieczystoci, kompostu oraz podobnych szczelnych urzdze - 15 m,
4) do najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do
niej cieki oczyszczone biologicznie w stopniu okrelonym w przepisach dotyczcych ochrony wd
- 30 m,
5) do nieutwardzonych wybiegw dla zwierzt hodowlanych, najbliszego przewodu
rozsczajcego kanalizacji lokalnej bez urzdze biologicznego oczyszczania ciekw oraz do
granicy pola filtracyjnego - 70 m.
2. Dopuszcza si sytuowanie studni w odlegoci mniejszej ni 5 m od granicy dziaki, a take
studni wsplnej na granicy dwch dziaek, pod warunkiem zachowania na obydwu dziakach
odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2-5.
32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi,
powinna by wykonana z materiaw nieprzepuszczalnych i niewpywajcych ujemnie na jako
wody, a zcza elementw obudowy powinny by naleycie uszczelnione. Przy zastosowaniu
krgw betonowych warunek szczelnoci uznaje si za speniony, jeeli wykonane zostanie ich
spoinowanie od wewntrz na caej wysokoci studni, a ponadto od zewntrz do gbokoci co
najmniej 1,5 m od poziomu terenu.
2. Cz nadziemna studni kopanej, niewyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie
wysoko co najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz by zabezpieczona trwaym i
nieprzepuszczalnym przykryciem, ochraniajcym wntrze studni i urzdzenia do czerpania wody.
3. Cz nadziemna studni kopanej, wyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko
co najmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej powinno by dopasowane do obudowy i
wykonane z materiau nieprzepuszczalnego oraz mie nono odpowiedni do przewidywanego
obcienia.
4. Teren otaczajcy studni kopan, w pasie o szerokoci co najmniej 1 m, liczc od zewntrznej
obudowy studni, powinien by pokryty nawierzchni utwardzon, ze spadkiem 2% w kierunku
zewntrznym.
33. Przy ujciu wd podziemnych za pomoc studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m
od wprowadzonej w grunt rury naley zabezpieczy w sposb okrelony w 32 ust. 4, a przejcie
rury studziennej przez nawierzchni utwardzon naley uszczelni.

Rozdzia 7

Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke

34. Zbiorniki na nieczystoci cieke mog by stosowane tylko na dziakach budowlanych
niemajcych moliwoci przyczenia do sieci kanalizacyjnej, przy czym nie dopuszcza si ich
stosowania na obszarach podlegajcych szczeglnej ochronie rodowiska i naraonych na powodzie
oraz zalewanie wodami opadowymi.
35. Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke, doy ustpw nieskanalizowanych oraz
urzdzenia kanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzcego
powinny mie dno i ciany nieprzepuszczalne, szczelne przekrycie z zamykanym otworem do
usuwania nieczystoci i odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad poziom terenu.
36. 1. Odlego pokryw i wylotw wentylacji ze zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci
cieke, dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc nie wikszej ni 4 i podobnych
urzdze sanitarno-gospodarczych o pojemnoci do 10 m3 powinna wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do
magazynw produktw spoywczych - 15 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 7,5 m.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odlegoci urzdze
sanitarno-gospodarczych, o ktrych mowa w ust. 1, powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi - 5 m, przy czym
nie dotyczy to dow ustpowych w zabudowie jednorodzinnej,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 2 m.
3. Odlegoci pokryw i wylotw wentylacji z dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc
wikszej ni 4 oraz zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o
pojemnoci powyej 10 m3 do 50 m3 powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze wymienionych w ust. 1 pkt 1 - 30 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej - 7,5 m,
3) od linii rozgraniczajcej drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 10 m.
4. Waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z
pastwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, moe ustali dla dziaek budowlanych
pooonych przy zabudowanych dziakach ssiednich odlegoci mniejsze ni okrelone w ust. 1 i
2.
5. Kryte zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke oraz doy ustpowe mog by sytuowane w
odlegoci mniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy granicy dziaek, jeeli ssiaduj z
podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej, pod warunkiem zachowania odlegoci okrelonych
w 31 i 36.
6. Odlegoci zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci
powyej 50 m3 od budynkw przeznaczonych na pobyt ludzi naley przyjmowa zgodnie ze
wskazaniem ekspertyzy technicznej, przyjtej przez pastwowego wojewdzkiego inspektora
sanitarnego.
37. Przepywowe, szczelne osadniki podziemne, stanowice cz przydomowej oczyszczalni
ciekw gospodarczo-bytowych, suce do wstpnego ich oczyszczania, mog by sytuowane w
bezporednim ssiedztwie budynkw jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich
odpowietrzenia przez instalacj kanalizacyjn co najmniej 0,6 m powyej grnej krawdzi okien i
drzwi zewntrznych w tych budynkach.
38. Odlego osadnikw bota, apaczy olejw mineralnych i tuszczu, neutralizatorw ciekw i
innych podobnych zbiornikw od okien otwieralnych i drzwi zewntrznych do pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi powinna wynosi co najmniej 5 m, jeeli przepisy odrbne nie
stanowi inaczej.

Rozdzia 8
Ziele i urzdzenia rekreacyjne
39. Na dziakach budowlanych, przeznaczonych pod zabudow wielorodzinn, budynki opieki
zdrowotnej (z wyjtkiem przychodni) oraz owiaty i wychowania co najmniej 25% powierzchni
dziaki naley urzdzi jako powierzchni terenu biologicznie czynnego, jeeli inny procent nie
wynika z ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
40. 1. W zespole budynkw wielorodzinnych objtych jednym pozwoleniem na budow naley,
stosownie do potrzeb uytkowych, przewidzie place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne
dostpne dla osb niepenosprawnych, przy czym co najmniej 30 % tej powierzchni powinno
znajdowa si na terenie biologicznie czynnym, chyba e przepisy odrbne stanowi inaczej.
2. Nasonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosi co najmniej 4 godziny, liczone w
dniach rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 10.00-16.00. W zabudowie rdmiejskiej
dopuszcza si nasonecznienie nie krtsze ni 2 godziny.
3. Odlego placw i urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, od linii rozgraniczajcych ulic, od okien
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadw powinna
wynosi co najmniej 10 m.

Rozdzia 9
Ogrodzenia
41. 1. Ogrodzenie nie moe stwarza zagroenia dla bezpieczestwa ludzi i zwierzt.
2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoci mniejszej ni 1,8 m, ostro zakoczonych
elementw, drutu kolczastego, tuczonego szka oraz innych podobnych wyrobw i materiaw jest
zabronione.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz ogrodze wewntrznych w zakadach karnych i aresztach
ledczych.
42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mog otwiera si na zewntrz dziaki.
2. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci
publicznej nie mog utrudnia dostpu do nich osobom niepenosprawnym poruszajcym si na
wzkach inwalidzkich.
43. Szeroko bramy powinna wynosi w wietle co najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania
furtki jej szeroko powinna by nie mniejsza ni 0,9 m, przy czym na drodze poarowej szerokoci
te reguluj przepisy odrbne dotyczce ochrony przeciwpoarowej.

DZIA III
Budynki i pomieszczenia
Rozdzia 1
Wymagania oglne
44. Budynek, jego ukad funkcjonalny i przestrzenny, ustrj konstrukcyjny oraz rozwizania
techniczne i materiaowe elementw budowlanych powinny by zaprojektowane i wykonane w

sposb odpowiadajcy wymaganiom wynikajcym z jego usytuowania i przeznaczenia oraz z

odnoszcych si do niego przepisw rozporzdzenia i przepisw odrbnych.
45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by zaopatrzony co
najmniej w wod do spoycia przez ludzi oraz do celw przeciwpoarowych, jeeli wymagaj tego
przepisy odrbne, a odpowiednio do ich przeznaczenia - take na inne cele. W innych budynkach
zaopatrzenie w wod powinno wynika z ich przeznaczenia i potrzeb ochrony przeciwpoarowej.
46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i
socjalnej, owiaty, nauki, zakadu ywienia, produkcji i handlu ywnoci, a take inne budynki,
jeeli s wyposaone w wanny, natryski lub umywalki, powinny mie indywidualn lub centraln
instalacj ciepej wody. Warunek doprowadzenia ciepej wody do umywalek nie dotyczy budynkw
w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.
47. Budynek wyposaony w instalacj wodocigow powinien mie zapewnione odprowadzenie
ciekw bytowo-gospodarczych oraz ciekw technologicznych, jeeli one wystpuj.
48. 1. Kady budynek przeznaczony na pobyt ludzi oraz inne budynki, w ktrych w trakcie
uytkowania powstaj odpady i nieczystoci stae, powinny mie miejsca przystosowane do
czasowego gromadzenia tych odpadw i nieczystoci, usytuowane w samym budynku lub w jego
otoczeniu.
2. Budynki, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem wysokociowych, mog by wyposaone w
wewntrzne urzdzenia (zsypy) do usuwania odpadw i nieczystoci staych.
49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz inne budynki, jeeli wynika to z
ich przeznaczenia, powinny by wyposaone w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze
w okresie obnionych temperatur, umoliwiajce utrzymanie temperatury powietrza wewntrznego
odpowiedniej do ich przeznaczenia. Wymaganie to nie dotyczy budynkw rekreacyjnych,
uytkowanych wycznie w sezonie letnim.
50. Budynek i pomieszczenia, w ktrych s zainstalowane paleniska na paliwo stae lub komory
spalania z palnikami na paliwo pynne lub gazowe, powinny mie przewody kominowe do
odprowadzania dymu i spalin.
51. Budynek i pomieszczenia powinny mie zapewnion wentylacj lub klimatyzacj, stosownie
do ich przeznaczenia.
52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi moe by zaopatrywany w gaz z
sieci gazowej, baterii butli lub zbiornikw staych gazu pynnego, zgodnie z warunkami okrelonym
w 156 ust. 1 i 157.
53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynikajcych z jego przeznaczenia, powinien by
wyposaony w wewntrzn instalacj elektryczn.
2. Budynek naley wyposay w instalacj chronic od wyadowa atmosferycznych. Obowizek
ten odnosi si do budynkw wyszczeglnionych w Polskiej Normie dotyczcej ochrony
odgromowej obiektw budowlanych.
54. 1. Budynek uytecznoci publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek
zamieszkania zbiorowego niebdcy budynkiem koszarowym oraz kady inny budynek majcy
najwysz kondygnacj z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt wicej ni 50 osb, w
ktrych rnica poziomw posadzek pomidzy pierwsz i najwysz kondygnacj nadziemn,
niestanowic drugiego poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym, przekracza 9,5 m, a take
majcy dwie lub wicej kondygnacji nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki
spoecznej naley wyposay w dwig osobowy.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku

uytecznoci publicznej, wyposaanym w dwigi, naley zapewni dojazd z poziomu terenu i

dostp na wszystkie kondygnacje uytkowe osobom niepenosprawnym.
3. W przypadku wbudowywania lub przybudowywania szybu dwigowego do istniejcego budynku
dopuszcza si usytuowanie drzwi przystankowych na poziomie spocznika midzypitrowego, jeeli
zostanie zapewniony dostp do kondygnacji uytkowej osobom niepenosprawnym.
55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposaanym w dwigi naley wykona
pochylni lub zainstalowa odpowiednie urzdzenie techniczne, umoliwiajce dostp osobom
niepenosprawnym do mieszka pooonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do
kondygnacji podziemnej zawierajcej miejsca postojowe dla samochodw osobowych.
2. W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej,
niewymagajcym wyposaenia w dwigi, o ktrych mowa w 54 ust. 1, naley zainstalowa
urzdzenia techniczne zapewniajce osobom niepenosprawnym dostp na kondygnacje z
pomieszczeniami uytkowymi, z ktrych mog korzysta. Nie dotyczy to budynkw koszarowych,
zakwaterowania w zakadach karnych, aresztach ledczych oraz zakadach poprawczych i
schroniskach dla nieletnich.
3. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budynku mieszkalnego wielorodzinnego do 5.
kondygnacji nadziemnej wcznie, jeeli wszystkie pomieszczenia na ostatniej kondygnacji s
czci mieszka dwupoziomowych.
4. W budynku niewyposaonym w dwigi, na ktrego budow zostaa wydana decyzja o
pozwoleniu na budow przed dniem 1 kwietnia 1995 r., na poddaszu usytuowanym bezporednio
nad 4. kondygnacj dopuszcza si zmian sposobu uytkowania pomieszcze na mieszkania.
56. Budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego i budynek
uytecznoci publicznej powinien by wyposaony w instalacj telekomunikacyjn, a w miar
potrzeby rwnie w inne instalacje, takie jak: telewizji przemysowej, sygnalizacji dzwonkowej lub
domofonowej, w sposb umoliwiajcy zapewnienie ochrony instalacji przed dostpem osb
nieuprawnionych.

Rozdzia 2
Owietlenie i nasonecznienie
57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mie zapewnione owietlenie
dzienne, dostosowane do jego przeznaczenia, ksztatu i wielkoci, z uwzgldnieniem warunkw
okrelonych w 13 oraz w oglnych przepisach bezpieczestwa i higieny pracy.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle
ocienic, do powierzchni podogi powinien wynosi co najmniej 1:8, natomiast w innym
pomieszczeniu, w ktrym owietlenie dzienne jest wymagane ze wzgldw na przeznaczenie - co
najmniej 1:12.
58. 1. Dopuszcza si owietlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wycznie
wiatem sztucznym, jeeli:
1) owietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze wzgldw technologicznych,
2) jest uzasadnione celowoci funkcjonaln zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie
podziemnym lub w czci budynku pozbawionej owietlenia dziennego.
2. W przypadku gdy pomieszczenie, o ktrym mowa w ust. 1, jest pomieszczeniem staej pracy w
rozumieniu oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny pracy, dla zastosowania wycznie
owietlenia wiatem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody waciwego
pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z waciwym
okrgowym inspektorem pracy.

3. Uzgodnienie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw sucych obronnoci pastwa.
59. 1. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz do ruchu oglnego (komunikacji)
powinny mie zapewnione owietlenie wiatem sztucznym odpowiednio do potrzeb uytkowych.
2. Oglne owietlenie wiatem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi
powinno zapewnia odpowiednie warunki uytkowania caej jego powierzchni.
3. Owietlenie wiatem sztucznym poczonych ze sob pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi oraz do ruchu oglnego (komunikacji) nie powinno wykazywa rnic natenia,
wywoujcych olnienie przy przejciu midzy tymi pomieszczeniami.
60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w obku, przedszkolu i
szkole, z wyjtkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mie zapewniony czas
nasonecznienia co najmniej 3 godziny w dniach rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach
8-16, natomiast pokoje mieszkalne - w godzinach 7-17.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza si ograniczenie wymagania okrelonego w ust. 1 co
najmniej do jednego pokoju, przy czym w rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej dopuszcza si
ograniczenie wymaganego czasu nasonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania
jednopokojowego w takiej zabudowie nie okrela si wymaganego czasu nasonecznienia.

Rozdzia 3
Wejcia do budynkw i mieszka
61. 1. Pooenie drzwi wejciowych do budynku oraz ksztat i wymiary pomieszcze
wejciowych powinny umoliwia dogodne warunki ruchu, w tym rwnie osobom
niepenosprawnym.
2. Wymaganie przystosowania wej dla osb niepenosprawnych nie dotyczy budynkw
mieszkalnych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej,
budynkw koszarowych, a take budynkw w zakadach karnych i aresztach ledczych oraz w
zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
62. 1. Drzwi wejciowe do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych oraz do
mieszka powinny mie w wietle ocienicy co najmniej: szeroko 0,9 m i wysoko 2 m. W
przypadku zastosowania drzwi zewntrznych dwuskrzydowych szeroko skrzyda gwnego nie
moe by mniejsza ni 0,9 m.
2. W wejciach do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych mog by zastosowane
drzwi obrotowe lub wahadowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub
rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osb niepenosprawnych, oraz spenienia wymaga 240.
3. W drzwiach, o ktrych mowa w ust. 1, oraz w drzwiach do mieszka i pomieszcze
mieszkalnych w budynku zamieszkania zbiorowego wysoko progw nie moe przekracza 0,02
m.
63. Wejcia z zewntrz do budynku i pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi naley chroni
przed nadmiernym dopywem chodnego powietrza przez zastosowanie przedsionka, kurtyny
powietrznej lub innych rozwiza nieutrudniajcych ruchu. Wymagania te nie dotycz
dodatkowych wej nieprzewidzianych do staego uytkowania.
64. Wejcie do budynku i do kadej klatki schodowej powinno mie elektryczne owietlenie
zewntrzne. Nie dotyczy to budownictwa zagrodowego i rekreacyjnego.
65.

Rozdzia 4

Schody i pochylnie
66. W celu zapewnienia dostpu do pomieszcze pooonych na rnych poziomach naley
stosowa schody stae, a w zalenoci od przeznaczenia budynku - rwnie pochylnie
odpowiadajce warunkom okrelonym w rozporzdzeniu.
67. Zainstalowanie w budynku schodw lub pochylni ruchomych nie zwalnia z obowizku
zastosowania schodw lub pochylni staych.
68. 1. Graniczne wymiary schodw staych w budynkach o rnym przeznaczeniu okrela tabela:

Przeznaczenie budynkw
1
Budynki mieszkalne jednorodzinne i w zabudowie
zagrodowej oraz mieszkania dwupoziomowe
Budynki mieszkalne wielorodzinne, budynki zamieszkania
zbiorowego*) oraz budynki uytecznoci publicznej*), z
wyczeniem budynkw zakadw opieki zdrowotnej, a take
budynki produkcyjne*), magazynowo-skadowe oraz
usugowe, w ktrych zatrudnia si ponad 10 osb
Przedszkola i obki
zdrowotnej*)

Budynki opieki
Garae wbudowane i wolno stojce (wielostanowiskowe)
oraz budynki usugowe, w ktrych zatrudnia si do 10 osb
We wszystkich budynkach niezalenie od ich przeznaczenia
schody do kondygnacji podziemnej, pomieszcze
technicznych i poddaszy nieuytkowych

Minimalna
Maksymalna
szeroko
wysoko
stopni
uytkowa (m)
(m)
biegu spocznika
2
3
4
0,8

0,8

0,19

1,2

1,5

0,175

1,2
1,4

1,3
1,5

0,15
0,15

0,9

0,9

0,19

0,8

0,8

0,2

*)

W przypadku tych budynkw szeroko uytkow biegu schodowego i spocznika naley

przyjmowa z uwzgldnieniem wymaga okrelonych w ust. 2.
2. W budynkach uytecznoci publicznej oraz budynkach produkcyjnych czn szeroko
uytkow biegw oraz czn szeroko uytkow spocznikw w klatkach schodowych,
stanowicych drog ewakuacyjn, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych
przebywa rwnoczenie na kondygnacji, na ktrej przewiduje si obecno najwikszej ich liczby,
przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osb, lecz nie mniej ni okrelono to w ust. 1.
3. Szeroko uytkowa schodw zewntrznych do budynku powinna wynosi co najmniej 1,2 m,
przy czym nie moe by mniejsza ni szeroko uytkowa biegu schodowego w budynku, przyjta
zgodnie z wymaganiami okrelonymi w ust. 1 i 2.
4. Szeroko uytkow schodw staych mierzy si midzy wewntrznymi krawdziami porczy,
a w przypadku balustrady jednostronnej - midzy wykoczon powierzchni ciany a wewntrzn
krawdzi porczy tej balustrady. Szerokoci te nie mog by ograniczane przez zainstalowane
urzdzenia oraz elementy budynku.
69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodw staych powinna wynosi nie wicej ni:
1) 14 stopni - w budynku opieki zdrowotnej,
2) 17 stopni - w innych budynkach.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy budynkw w zabudowie jednorodzinnej
i w zabudowie zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej, mieszka dwupoziomowych

oraz doj do urzdze technicznych.

3. Liczba stopni w jednym biegu schodw zewntrznych nie powinna wynosi wicej ni 10.
4. Szeroko stopni staych schodw wewntrznych powinna wynika z warunku okrelonego
wzorem: 2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysoko stopnia, s - jego szeroko.
5. Szeroko stopni schodw zewntrznych przy gwnych wejciach do budynku powinna wynosi
w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej co najmniej 0,35
m.
6. Szeroko stopni schodw wachlarzowych powinna wynosi co najmniej 0,25 m, natomiast w
schodach zabiegowych i krconych szeroko tak naley zapewni w odlegoci nie wikszej ni
0,4 m od porczy balustrady wewntrznej lub supa stanowicego koncentryczn konstrukcj
schodw.
7. W budynku zakadu opieki zdrowotnej stosowanie schodw zabiegowych i wachlarzowych, jako
przeznaczonych do ruchu pacjentw, jest zabronione.
8. W budynkach opieki zdrowotnej, a take budynkach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych
dla osb starszych oraz niepenosprawnych zabrania si stosowania stopni schodw z noskami i
podciciami.
70. Maksymalne nachylenie pochylni zwizanych z budynkiem nie moe przekracza wielkoci
okrelonych w poniszej tabeli:

Przeznaczenie pochylni
1
Do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych
poruszajcych si przy uyciu wzka inwalidzkiego, przy
wysokoci pochylni:
a) do 0,15 m
b) do 0,5 m
c) ponad 0,5 m*)
Dla samochodw w garaach wielostanowiskowych:
a) jedno- i dwupoziomowych
b) wielopoziomowych
Dla samochodw w garaach indywidualnych

Usytuowanie pochylni
na zewntrz, bez wewntrz budynku
przekrycia
lub pod dachem
% nachylenia
% nachylenia
2
3

15
8
6

15
10
8

15
15
25

20
15
25

*) Pochylnie do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych o dugoci ponad 9 m powinny by

podzielone na krtsze odcinki, przy zastosowaniu spocznikw o dugoci co najmniej 1,4 m.
71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osb niepenosprawnych powinny mie szeroko paszczyzny
ruchu 1,2 m, krawniki o wysokoci co najmniej 0,07 m i obustronne porcze odpowiadajce
warunkom okrelonym w 298, przy czym odstp midzy nimi powinien mieci si w granicach
od 1 m do 1,1 m.
2. Dugo poziomej paszczyzny ruchu na pocztku i na kocu pochylni powinna wynosi co
najmniej 1,5 m.
3. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osb niepenosprawnych poruszajcych si na
wzkach inwalidzkich powinna mie wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania
skrzyda drzwi wejciowych do budynku.

4. Krawdzie stopni schodw w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i uytecznoci

publicznej powinny wyrnia si kolorem kontrastujcym z kolorem posadzki.

Rozdzia 5
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi
72. 1. Wysoko pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna odpowiada wymaganiom
okrelonym w poniszej tabeli, jeeli przepisy odrbne, w tym dotyczce pomieszcze pracy i
pomieszcze suby zdrowia, nie okrelaj innych wymaga:

Rodzaj pomieszczenia (sposb uytkowania)

1
Pokoje w budynkach mieszkalnych oraz sypialnie 1- 4-osobowe w budynkach
zamieszkania zbiorowego
Pokoje na poddaszu w budynkach jednorodzinnych i mieszkaniach
zagrodowych oraz pomieszczenia w indywidualnych domach rekreacyjnych
Pomieszczenia do pracy **), nauki i innych celw, w ktrych nie wystpuj
czynniki uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone na stay lub
czasowy pobyt:
a) nie wicej ni 4 osoby
b) wicej ni 4 osoby
Pomieszczenia jak wyej, lecz usytuowane na antresoli, jeeli nie wystpuj
czynniki szkodliwe dla zdrowia
Pomieszczenia do pracy **) i innych celw, w ktrych wystpuj czynniki
uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia
Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, jak dyurki, portiernie,
kantory, kioski, w tym kioski usytuowane w halach dworcowych,
wystawowych, handlowych, sportowych, jeeli nie wystpuj czynniki
szkodliwe dla zdrowia
Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi:
a) jeeli nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia
b) jeeli wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

Minimalna
wysoko
w wietle (m)
2
2,5 *)
2,2 *)

2,5
3,0
2,2
3,3

2,2*)

2,2*)
2,5

*) Przy stropach pochyych jest to wysoko rednia liczona midzy najwiksz a najmniejsz
wysokoci pomieszczenia, lecz nie mniejsz ni 1,9 m. Przestrzeni o wysokoci poniej 1,9 m nie
zalicza si do odpowiadajcej przeznaczeniu danego pomieszczenia.
**) Wymagania dotyczce minimalnej wysokoci pomieszcze w zakadach pracy okrelaj
przepisy o bezpieczestwie i higienie pracy.
2. Pomieszczenia, ktrych wysoko powinna, zgodnie z ust. 1, wynosi co najmniej 3 m i 3,3 m,
mog by obnione do wysokoci nie mniejszej ni 2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji
mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody
pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego.
73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziom podogi od strony ciany z otworami okiennymi i
drzwiowymi nie powinien znajdowa si poniej poziomu terenu przy budynku.

2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku zakadu opieki zdrowotnej,

opieki spoecznej, owiaty, wychowania i nauki poziom podogi powinien znajdowa si co
najmniej 0,3 m powyej terenu urzdzonego przy budynku.
3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usugowym poziom podogi moe znajdowa si na poziomie
terenu urzdzonego przy budynku. Obnienie poziomu podogi poniej terenu wymaga uzyskania
zgody pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z waciwym
okrgowym inspektorem pracy.
74. W budynku uytecznoci publicznej pomieszczenia oglnodostpne ze zrnicowanym
poziomem podg powinny by przystosowane do ruchu osb niepenosprawnych.
75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi oraz do pomieszczenia
kuchennego powinny mie co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.
2. W budynku uytecznoci publicznej drzwi wewntrzne, z wyjtkiem drzwi do pomieszcze
technicznych i gospodarczych, powinny mie co najmniej szeroko 0,9 m i wysoko 2 m
w wietle ocienicy.
3. Drzwi, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie powinny mie progw.

Rozdzia 6
Pomieszczenia higienicznosanitarne
76. Wymagania dotyczce pomieszcze higienicznosanitarnych okrelaj przepisy
rozporzdzenia, a take przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy oraz obrony cywilnej.
Do pomieszcze higienicznosanitarnych zalicza si anie, sauny, natryski, azienki, ustpy,
umywalnie, szatnie, przebieralnie, pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak te
pomieszczenia suce do odkaania, oczyszczania oraz suszenia odziey i obuwia, a take
przechowywania sprztu do utrzymania czystoci.
77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wentylacj speniajc wymagania
przepisw rozporzdzenia oraz przepisw odrbnych.
2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wysoko w wietle co najmniej 2,5 m, z
wyjtkiem ani oglnodostpnej, ktrej wysoko powinna wynosi co najmniej 3 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomieszczenia higienicznosanitarnego w budynku
mieszkalnym oraz w hotelu, motelu i pensjonacie do 2,2 m w wietle, w przypadku gdy jest ono
wyposaone w wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
78. 1. ciany pomieszczenia higienicznosanitarnego powinny mie do wysokoci co najmniej 2 m
powierzchnie zmywalne i odporne na dziaanie wilgoci.
2. Posadzka pralni, azienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustpu powinna by zmywalna,
nienasikliwa i nieliska.
79. 1. Drzwi do azienki, umywalni i wydzielonego ustpu powinny otwiera si na zewntrz
pomieszczenia, mie, z zastrzeeniem 75 ust. 2, co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m
w wietle ocienicy, a w dolnej czci - otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym ni 0,022
m2 dla dopywu powietrza.
2. W azienkach i ustpach, z wyjtkiem oglnodostpnych, dopuszcza si stosowanie drzwi
przesuwnych lub skadanych.
80. 1. Kubatura pomieszczenia azienki z wentylacj grawitacyjn powinna wynosi co najmniej:
1) 8 m3 - przy zastosowaniu w tym pomieszczeniu urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172
ust. 3 pkt 1.
2) 6,5 m3 - przy doprowadzeniu centralnej ciepej wody lub zastosowaniu elektrycznego urzdzenia

do ogrzewania wody bd urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172 ust. 3 pkt 2, a take gdy
urzdzenie gazowe znajduje si poza tym pomieszczeniem.
2. Dopuszcza si zmniejszenie kubatury, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 2, jednake nie poniej 5,5 m3 ,
jeeli pomieszczenie azienki jest wyposaone co najmniej w wentylacj mechaniczn wywiewn.
81. 1. Kabina natryskowa niezamknita, stanowica wydzielon cz pomieszcze natryskw i
umywalni zbiorowych, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 0,9 m2 i szeroko co
najmniej 0,9 m.
2. Kabina natryskowa zamknita, wydzielona ciankami na ca wysoko pomieszczenia, powinna
mie powierzchni nie mniejsz ni 1,5 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m oraz by wyposaona w
wentylacj mechaniczn wywiewn.
3. Kabina natryskowa zamknita, z urzdzeniami przystosowanymi do korzystania przez osoby
niepenosprawne poruszajce si na wzkach inwalidzkich, powinna mie powierzchni nie
mniejsz ni 2,5 m2 i szeroko co najmniej 1,5 m oraz by wyposaona w urzdzenia
wspomagajce, umoliwiajce korzystanie z kabiny zgodnie z przeznaczeniem.
4. Bezporednio przy kabinach natryskowych i umywalniach zbiorowych powinna znajdowa si
kabina ustpowa.
82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego azienki zwizane z pomieszczeniami mieszkalnymi
powinny by wyposaone w wann lub natrysk oraz umywalk. Miska ustpowa moe by
usytuowana w azience lub w wydzielonej kabinie ustpowej wyposaonej w umywalk.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, bez azienek i ustpw zwizanych z pomieszczeniami
mieszkalnymi naley przewidzie na kadej kondygnacji umywalnie i ustpy przeznaczone do
wsplnego uytku, wyposaone co najmniej w:
1) 1 misk ustpow dla 10 kobiet,
2) 1 misk ustpow i 1 pisuar dla 20 mczyzn,
3) 1 urzdzenie natryskowe dla 15 osb,
4) 1 umywalk dla 5 osb.
83. Kabina ustpowa (ustp wydzielony), nieprzeznaczona dla osb niepenosprawnych, powinna
mie najmniejszy wymiar poziomy (szeroko) w wietle co najmniej 0,9 m i powierzchni przed
misk ustpow co najmniej 0,60,9 m w rzucie poziomym, speniajc rwnie funkcj
powierzchni przed umywalk - w przypadku jej zainstalowania w kabinie ustpowej.
84. 1. W budynku uytecznoci publicznej i zakadu pracy naley urzdzi ustpy
oglnodostpne. Jeeli liczba osb w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej
kondygnacji jest mniejsza od 10, dopuszcza si umieszczenie ustpu na najbliszej, wyszej lub
niszej kondygnacji.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, w ustpach oglnodostpnych powinna przypada co
najmniej jedna umywalka na 20 osb, co najmniej jedna miska ustpowa i jeden pisuar na 30
mczyzn oraz jedna miska ustpowa na 20 kobiet, jeeli przepisy dotyczce bezpieczestwa i
higieny pracy nie stanowi inaczej. W przypadku gdy w pomieszczeniach przeznaczonych na stay
pobyt ludzi liczba osb jest mniejsza ni 10, dopuszcza si umieszczenie wsplnego ustpu dla
kobiet i mczyzn.
3. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, odlego od stanowiska pracy lub miejsca przebywania
ludzi do najbliszego ustpu nie moe by wiksza ni 75 m, a od stanowiska pracy chronionej - ni
50 m.
85. 1. Ustpy oglnodostpne w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i
zakadw pracy powinny mie wejcia z drg komunikacji oglnej.
2. W ustpach oglnodostpnych naley stosowa:
1) przedsionki, oddzielone cianami penymi na ca wysoko pomieszczenia, w ktrych mog by
instalowane tylko umywalki,

2) drzwi o szerokoci co najmniej 0,9 m,

3) drzwi do kabin ustpowych otwierane na zewntrz, o szerokoci co najmniej 0,8 m, a do kabin
przystosowanych dla potrzeb osb niepenosprawnych, co najmniej 0,9 m,
4) przegrody dzielce ustp damski od mskiego, wykonane jako ciany pene na ca wysoko
pomieszczenia,
5) miski ustpowe umieszczone w oddzielnych kabinach o szerokoci co najmniej 1 m i dugoci
1,10 m, ze ciankami i drzwiami o wysokoci co najmniej 2 m z przewitem nad podog 0,15 m;
oddzielenia nie wymagaj ustpy dla dzieci w obkach i przedszkolach,
6) wpusty kanalizacyjne podogowe z syfonem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa w
pomieszczeniach z pisuarem lub majcych wicej ni 4 kabiny ustpowe,
7) wentylacj grawitacyjn lub mechaniczn - w ustpach z oknem i jedn kabin, a w innych mechaniczn o dziaaniu cigym lub wczan automatycznie.
3. Przedsionkw, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 1, nie wymagaj ustpy przy salach zaj w obkach
i przedszkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.
86. 1. W budynku, na kondygnacjach dostpnych dla osb niepenosprawnych, co najmniej jedno
z oglnodostpnych pomieszcze higienicznosanitarnych powinno by przystosowane dla tych
osb przez:
1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,51,5 m,
2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progw,
3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustpowej i umywalki, a
take jednego natrysku, jeeli ze wzgldu na przeznaczenie przewiduje si w budynku takie
urzdzenia,
4) zainstalowanie uchwytw uatwiajcych korzystanie z urzdze higienicznosanitarnych.
2. Dopuszcza si stosowanie pojedynczego ustpu dla osb niepenosprawnych bez przedsionka
oddzielajcego od komunikacji oglnej.
87. 1. Ustpy publiczne naley sytuowa na terenach wyposaonych w sie wodocigow i
kanalizacyjn.
2. Dopuszcza si sytuowanie ustpw publicznych na terenach nieskanalizowanych, jako budynki
wolno stojce ze szczelnymi zbiornikami nieczystoci.
3. Dopuszcza si sytuowanie tymczasowych, nieskanalizowanych ustpw publicznych na terenach
skanalizowanych, za zgod waciwego terenowo pastwowego inspektora sanitarnego.
4. Ustp publiczny powinien odpowiada wymaganiom okrelonym w 85 oraz mie kabiny
ustpowe o wymiarach co najmniej 1,5 m dugoci i 1 m szerokoci.
5. W ustpie publicznym naley zainstalowa co najmniej jeden wpust kanalizacyjny podogowy z
syfonem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa.
6. W ustpie publicznym co najmniej jedna kabina powinna by przystosowana do potrzeb osb
niepenosprawnych, zgodnie z 86.
88. 1. Wejcie do ustpu publicznego, wbudowanego w inny obiekt, nie moe prowadzi
bezporednio z klatki schodowej lub innej drogi komunikacji oglnej w budynku ani z
pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi.
2. Odlego od okien i drzwi ustpu publicznego do okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych
na pobyt ludzi oraz do produkcji i magazynowania artykuw ywnociowych i farmaceutycznych
nie moe by mniejsza ni 10 m.
89. 1. Przepisw 73 ust. 1, 75, 79 ust. 1, 82 i 83 oraz w przypadkach przebudowy take 77
ust. 2 niniejszego dziau nie stosuje si do budynkw zakwaterowania osb tymczasowo
aresztowanych, skazanych lub ukaranych, zwanych dalej osadzonymi.
2. Przepisw 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.

Rozdzia 7

Szczeglne wymagania dotyczce mieszka w budynkach wielorodzinnych

90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym powinno spenia wymagania dotyczce
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi, a ponadto wymagania okrelone w niniejszym
rozdziale.
91. Mieszkanie, z wyjtkiem jedno- i dwupokojowego, powinno by przewietrzane na przestrza
lub naronikowe. Nie dotyczy to mieszkania w budynku podlegajcym przebudowie, a take
mieszkania wyposaonego w wentylacj mechaniczn o dziaaniu cigym wywiewn lub
nawiewno-wywiewn.
92. 1. Mieszkanie, oprcz pomieszcze mieszkalnych, powinno mie kuchni lub wnk
kuchenn, azienk, ustp wydzielony lub misk ustpow w azience, przestrze skadowania oraz
przestrze komunikacji wewntrznej.
2. Kuchnia i wnka kuchenna powinny by wyposaone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew
oraz mie ukad przestrzenny, umoliwiajcy zainstalowanie chodziarki i urzdzenie miejsca pracy.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w azienkach powinno by moliwe zainstalowanie
wanny lub kabiny natryskowej, umywalki, miski ustpowej (jeeli nie ma ustpu wydzielonego),
automatycznej pralki domowej, a take usytuowanie pojemnika na brudn bielizn. Sposb
zagospodarowania i rozmieszczenia urzdze sanitarnych powinien zapewnia do nich dogodny
dostp.
4. Ustp wydzielony naley wyposay w umywalk.
93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne powinno mie bezporednie owietlenie wiatem
dziennym.
2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si pomieszczenie kuchenne bez okien lub wnk
kuchenn poczon z przedpokojem, pod warunkiem zastosowania co najmniej wentylacji:
1) grawitacyjnej - w przypadku kuchni elektrycznej,
2) mechanicznej wywiewnej - w przypadku kuchni gazowej.
3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia moe stanowi cz pokoju przeznaczonego na pobyt
dzienny, pod warunkiem zastosowania w tym pomieszczeniu wentylacji grawitacyjnej lub
mechanicznej z podczeniem do niej okapu wywiewnego nad trzonem kuchennym, a take z
zapewnieniem odprowadzenia powietrza z pomieszczenia dodatkowym otworem wywiewnym,
usytuowanym nie wicej ni 0,15 m poniej paszczyzny sufitu.
94. 1. W budynku wielorodzinnym szeroko w wietle cian pomieszcze powinna wynosi co
najmniej:
1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej osoby - 2,2 m,
2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwch osb - 2,7 m,
3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym - 1,8 m,
4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym - 2,4 m.
2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokj powinien mie powierzchni nie mniejsz ni 16 m2.
95. 1. Ksztat i wymiary przedpokoju powinny umoliwia przeniesienie chorego na noszach oraz
wykonanie manewru wzkiem inwalidzkim w miejscach zmiany kierunku ruchu.
2. Korytarze stanowice komunikacj wewntrzn w mieszkaniu powinny mie szeroko w wietle
co najmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zwenia do 0,9 m na dugoci korytarza nie
wikszej ni 1,5 m.

Rozdzia 8
Pomieszczenia techniczne i gospodarcze

 96. 1. Pomieszczenie techniczne, w ktrym s zainstalowane urzdzenia emitujce haasy lub

drgania, moe by sytuowane w bezporednim ssiedztwie pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi, pod warunkiem zastosowania rozwiza konstrukcyjno-materiaowych,
zapewniajcych ochron ssiednich pomieszcze przed uciliwym oddziaywaniem tych urzdze,
zgodnie z wymaganiami 323 ust. 2 pkt 2 i 327 oraz Polskich Norm dotyczcych dopuszczalnych
wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na budynki i na ludzi w
budynkach.
2. Podpory, zamocowania i zcza urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wykonane w
sposb uniemoliwiajcy przenoszenie niedopuszczalnego haasu i drga na elementy budynku i
instalacje.
97. 1. Wysoko pomieszczenia technicznego i gospodarczego nie powinna by mniejsza ni 2 m,
jeeli inne przepisy rozporzdzenia nie okrelaj wikszych wymaga.
2. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 1, wysoko drzwi i przej pod przewodami
instalacyjnymi powinna wynosi w wietle co najmniej 1,9 m, z zastrzeeniem 242 ust. 3.
3. Wysoko kanaw i przestrzeni instalacyjnych w budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna
wynosi w wietle co najmniej 1,9 m, przy czym na odcinkach o dugoci do 4 m wysoko
kanaw moe by obniona do 0,9 m.
4. Odlego midzy wazami kontrolnymi w kanaach instalacyjnych nie moe przekracza 30 m.
Wazy te powinny znajdowa si na kadym zaamaniu kanau i mie wymiary co najmniej 0,6 m
0,6 m lub rednic 0,6 m.
5. Pomieszczenia techniczne przeznaczone do ukadania kabli w budynku (tunele i pomieszczenia
kablowe) powinny spenia wymagania wynikajce z normy Stowarzyszenia Elektrykw Polskich
nr N SEP-E-004:2003 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i
budowa.
98. 1. Podogi w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych powinny by wykonane w
sposb zapewniajcy utrzymanie czystoci, stosownie do ich przeznaczenia.
2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powinny by wyposaone w instalacje i urzdzenia
elektryczne dostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm
dotyczcych tych instalacji i urzdze.

Rozdzia 9
Dojcia i przejcia do urzdze technicznych
99. 1. Dojciami i przejciami do dwignic i innych urzdze technicznych mog by korytarze,
pomosty, podesty, galerie, schody, z zastrzeeniem 68 ust. 1, drabiny i klamry, wykonane z
materiaw niepalnych.
2. Oglne wymagania dotyczce doj i przej do dwignic naley stosowa rwnie w razie
wykonania doj roboczych do pomieszcze i czci budynku nieprzeznaczonych na pobyt ludzi,
zwizanych z okresow obsug maszyn i urzdze oraz przegldem i utrzymaniem stanu
technicznego budynku.
100. 1. Dojcia i przejcia powinny mie wysoko w wietle co najmniej 1,9 m i mog by
usytuowane nad stanowiskiem pracy na wysokoci co najmniej 2,5 m, liczc od poziomu podogi
tego stanowiska.
2. Nawierzchnia podogi w dojciach i przejciach nie moe by liska.
3. Podogi aurowe nie mog mie otworw o powierzchni wikszej ni 1700 mm2 i wymiarw
umoliwiajcych przejcie przez nie kuli o rednicy wikszej ni 36 mm.
4. Poziome dojcia i przejcia od strony przestrzeni otwartej powinny by zabezpieczone balustrad
o wysokoci 1,1 m z poprzeczk umieszczon w poowie jej wysokoci i krawnikiem o

wysokoci co najmniej 0,15 m.

101. 1. W wyjtkowych przypadkach, uzasadnionych wzgldami uytkowymi, jako dojcie i
przejcie midzy rnymi poziomami mog suy drabiny lub klamry, trwale zamocowane do
konstrukcji.
2. Szeroko drabin lub klamer, o ktrych mowa w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 0,5 m, a
odstpy midzy szczeblami nie mog by wiksze ni 0,3 m. Poczynajc od wysokoci 3 m nad
poziomem podogi, drabiny lub klamry powinny by zaopatrzone w urzdzenia zabezpieczajce
przed upadkiem, takie jak obrcze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie wikszym ni 0,8 m, z
pionowymi prtami w rozstawie nie wikszym ni 0,3 m.
3. Odlego drabiny lub klamry od ciany bd innej konstrukcji, do ktrej s umocowane, nie
moe by mniejsza ni 0,15 m, a odlego obrczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od
niej oddalonym, nie moe by mniejsza ni 0,7 m i wiksza ni 0,8 m.
4. Spoczniki z balustrad powinny by umieszczone co 8-10 m wysokoci drabiny lub cigu klamer.
Grne koce podunie (bocznic) drabin powinny by wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad
poziom wejcia (pomostu), jeeli nie zostay zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem.

Rozdzia 10
Garae dla samochodw osobowych
102. Gara do przechowywania i biecej, niezawodowej obsugi samochodw osobowych,
stanowicy samodzielny obiekt budowlany lub cz innego obiektu, bdcy garaem zamknitym z pen obudow zewntrzn i zamykanymi otworami, bd garaem otwartym - bez cian
zewntrznych albo ze cianami niepenymi lub aurowymi, powinien mie:
1) wysoko w wietle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodw i urzdze
instalacyjnych 2 m,
2) wjazdy lub wrota garaowe co najmniej o szerokoci 2,3 m i wysokoci 2 m w wietle,
3) elektryczn instalacj owietleniow,
4) zapewnion wymian powietrza, zgodnie z 108,
5) wpusty podogowe z syfonem i osadnikami w garau z instalacj wodocigow lub
przeciwpoarow tryskaczow, w garau podziemnym przed wjazdem do niego oraz w garau
nadziemnym o pojemnoci powyej 25 samochodw,
6) instalacj przeciwpoarow, wymagan przepisami dotyczcymi ochrony przeciwpoarowej,
zabezpieczon przed zamarzaniem.
103. 1. Do garau pooonego poniej lub powyej terenu naley zapewni dojazd dla
samochodw za pomoc pochylni o maksymalnym nachyleniu nie wikszym ni okrelone w
70 lub zastosowa odpowiednie urzdzenia do transportu pionowego.
2. W garau przeznaczonym dla wicej ni 25 samochodw na kadej kondygnacji, naley
stosowa pochylnie o szerokoci co najmniej 5,5 m, umoliwiajce ruch dwukierunkowy, lub
osobne, jednopasmowe pochylnie o szerokoci co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu
samochodw.
3. W garau przeznaczonym dla nie wicej ni 25 samochodw na kondygnacji, dopuszcza si
zastosowanie wycznie pochylni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do
regulacji kierunkw ruchu.
4. W garau jedno- i dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie wicej ni 10 samochodw na
kondygnacji, dopuszcza si zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji wietlnej.
104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garau jednoprzestrzennym (bez
cian wewntrznych) powinien mie szeroko dostosowan do warunkw ruchu takich
samochodw, jakie maj by przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi
drogi, ale co najmniej:

1) przy usytuowaniu prostopadym - 5,7 m,

2) przy usytuowaniu pod ktem 60 - 4 m,
3) przy usytuowaniu pod ktem 45 - 3,5 m,
4) przy usytuowaniu rwnolegym - 3 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie wymiaru, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeeli stanowiska
postojowe maj szeroko co najmniej 2,5 m.
3. Stanowiska postojowe w garau powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i dugo 5,0 m, z
zachowaniem odlegoci midzy bokiem samochodu a cian lub supem - co najmniej 0,5 m.
4. Stanowiska postojowe w garau, przeznaczone dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby
niepenosprawne, powinny mie zapewniony dojazd na wzku inwalidzkim z drogi manewrowej do
drzwi samochodu co najmniej z jednej strony, o szerokoci nie mniejszej ni 1,2 m.
105. 1. W garau podziemnym i wielopoziomowym nadziemnym jako dojcia naley stosowa
schody odpowiadajce warunkom okrelonym w 68.
2. W garau jednopoziomowym podziemnym i nadziemnym dopuszcza si wykorzystanie jako
dojcia pochylni przeznaczonych do ruchu samochodw, jeeli ich nachylenie nie przekracza 10%
oraz istnieje moliwo wydzielenia bezpiecznego pasma ruchu pieszego o szerokoci co najmniej
0,75 m.
3. Nie wymaga si wydzielenia pasma ruchu pieszego na pochylni dwupasmowej, a w garau o
pojemnoci do 25 samochodw wcznie na kondygnacji - take na pochylni jednopasmowej.
4. Stanowiska postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne, naley
sytuowa na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostpnych dla tych osb z pochylni, z
uwzgldnieniem warunkw, o ktrych mowa w 70.
5. W garau wielopoziomowym lub stanowicym kondygnacj w budynku mieszkalnym
wielorodzinnym oraz budynku uytecznoci publicznej naley zainstalowa urzdzenia dwigowe
lub inne urzdzenia podnone umoliwiajce transport pionowy osobom niepenosprawnym
poruszajcym si na wzkach inwalidzkich na inne kondygnacje, ktre wymagaj dostpnoci dla
tych osb.
106. 1. Gara znajdujcy si w budynku o innym przeznaczeniu powinien mie ciany i stropy,
zapewniajce wymagan izolacj akustyczn, o ktrej mowa w 326, oraz szczelno
uniemoliwiajc przenikanie spalin lub oparw paliwa do ssiednich pomieszcze,
przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych obok lub nad garaem.
2. Dopuszcza si sytuowanie nad garaem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi, z wyjtkiem pomieszcze mieszkalnych, opieki zdrowotnej oraz
owiaty i nauki, przy spenieniu jednego z warunkw:
1) lico ciany zewntrznej tych kondygnacji z oknami otwieranymi jest cofnite w stosunku do lica
ciany garau otwartego lub do krawdzi jego najwyszego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja
dachu i jego przekrycie nad garaem speniaj wymagania okrelone w 218,
2) usytuowanie cian zewntrznych tych kondygnacji w jednej paszczynie z licem cian
zewntrznych czci garaowej lub z krawdziami jej stropw wymaga zastosowania w tych
pomieszczeniach okien nieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub
klimatyzacji.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, zagrodowych i
rekreacji indywidualnej.
107. 1. Posadzka w garau powinna mie spadki do wewntrznego lub zewntrznego wpustu
kanalizacyjnego. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si
wykonywanie spadku posadzki skierowanego bezporednio na nieutwardzony teren dziaki.
2. W garau krawdzie paszczyzny posadzki, a take znajdujcych si w niej otworw, naley, z
uwzgldnieniem ust. 1, ograniczy progiem (obrzeem) o wysokoci 30 mm, uniemoliwiajcym
spyw wody lub innej cieczy na zewntrz i na niszy poziom garaowania. Na drodze ruchu
pieszego prg ten powinien by wyprofilowany w sposb umoliwiajcy przejazd wzkiem

inwalidzkim.
108. 1. W garau zamknitym naley stosowa wentylacj:
1) co najmniej naturaln, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi
w cianach przeciwlegych lub bocznych, bd we wrotach garaowych, o cznej powierzchni
netto otworw wentylacyjnych nie mniejszej ni 0,04 m2 na kade, wydzielone przegrodami
budowlanymi, stanowisko postojowe - w nieogrzewanych garaach nadziemnych wolno stojcych,
przybudowanych lub wbudowanych w inne budynki,
2) co najmniej grawitacyjn, zapewniajc 1,5-krotn wymian powietrza na godzin - w
ogrzewanych garaach nadziemnych lub czciowo zagbionych, majcych nie wicej ni 10
stanowisk postojowych,
3) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia tlenku wgla - w innych
garaach, niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w kanaach rewizyjnych, sucych zawodowej
obsudze i naprawie samochodw bd znajdujcych si w garaach wielostanowiskowych, z
zastrzeeniem 150 ust. 5.
4) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia gazu propan-butan - w
garaach, w ktrych dopuszcza si parkowanie samochodw zasilanych gazem propan-butan i w
ktrych poziom podogi znajduje si poniej poziomu terenu.
2. W garau otwartym naley zapewni przewietrzanie naturalne kondygnacji speniajce
nastpujce wymagania:
1) czna wielko niezamykanych otworw w cianach zewntrznych na kadej kondygnacji nie
powinna by mniejsza ni 35% powierzchni cian, z dopuszczeniem zastosowania w nich staych
przeson aluzjowych, nieograniczajcych wolnej powierzchni otworu,
2) odlego midzy par przeciwlegych cian z niezamykanymi otworami nie powinna by
wiksza ni 100 m,
3) zagbienie najniszego poziomu posadzki nie powinno by wiksze ni 0,6 m poniej poziomu
terenu bezporednio przylegajcego do ciany zewntrznej garau, a w przypadku wikszego
zagbienia - naley zastosowa fos o nachyleniu zboczy nie wikszym ni 1:1.

Rozdzia 11
Szczeglne wymagania dotyczce pomieszcze inwentarskich
109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza ywego powinno odpowiada potrzebom
wynikajcym z zasad racjonalnego utrzymywania zwierzt oraz odpowiednich warunkw pracy
obsugi, a take powinno spenia wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw
inwentarskich i ewakuacji zwierzt, okrelone w dziale VI rozdziale 9.
110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwentarza ywego naley zapewni;
1) owietlenie wiatem dziennym lub sztucznym, przystosowane do gatunku i grupy zwierzt,
2) wymian powietrza, wymagan dla okrelonego gatunku i grupy zwierzt,
3) utrzymanie waciwej temperatury,
4) zabezpieczenie przed wpywami atmosferycznymi oraz wilgoci z podoa i zalegajcych
odchodw zwierzcych,
5) odprowadzenie ciekw ze stanowisk dla zwierzt do zewntrznych lub wewntrznych
zbiornikw szczelnych,
6) wyposaenie w instalacje i urzdzenia elektryczne, dostosowane do przeznaczenia pomieszcze,
oraz odpowiednie warunki do pracy obsugi.
111.
112. Dopuszcza si niewyposaenie pomieszczenia przeznaczonego dla inwentarza ywego,
uytkowanego okresowo, w instalacje i urzdzenia elektryczne.

DZIA IV
Wyposaenie techniczne budynkw
Rozdzia 1
Instalacje wodocigowe zimnej i ciepej wody
113. 1.
2.
3.
3a. Instalacja wodocigowa ciepej wody przygotowywanej:
1) centralnie - rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc t instalacj od indywidualnego
wza ciepowniczego, od grupowego wza ciepowniczego lub od kotowni, a koczy punktami
czerpalnymi,
2) miejscowo - rozpoczyna si bezporednio za armatur odcinajc na przewodzie zasilajcym
zimn wod urzdzenia do przygotowywania ciepej wody, a koczy punktami czerpalnymi.
4. Instalacja wodocigowa powinna by zaprojektowana i wykonana w sposb zapewniajcy
zaopatrzenie w wod budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz spenia wymagania okrelone
w Polskiej Normie dotyczcej projektowania instalacji wodocigowych.
5. Instalacja wodocigowa zimnej wody powinna spenia wymagania okrelone w przepisach
odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
6. Wyroby zastosowane w instalacji wodocigowej powinny by dobrane z uwzgldnieniem
korozyjnoci wody, tak aby nie nastpowao pogarszanie jej jakoci oraz trwaoci instalacji, a take
aby takich skutkw nie wywoywao wzajemne oddziaywanie materiaw, z ktrych wykonano te
wyroby.
7. Instalacja wodocigowa powinna mie zabezpieczenia uniemoliwiajce wtrne
zanieczyszczenie wody, zgodnie z wymaganiami dla przepyww zwrotnych, okrelonymi w
Polskiej Normie dotyczcej zabezpieczenia przed przepywem zwrotnym.
8.
114. 1. Cinienie wody w instalacji wodocigowej w budynku, poza hydrantami
przeciwpoarowymi, powinno wynosi przed kadym punktem czerpalnym nie mniej ni 0,05 MPa
(0,5 bara) i nie wicej ni 0,6 MPa (6 barw).
2. Jeeli minimalne cinienie, okrelone w ust. 1, nie moe by uzyskane ze wzgldu na
wystpujce stale lub okresowo niedostateczne cinienie wody w sieci wodocigowej, naley
zastosowa odpowiednie urzdzenia techniczne, zapewniajce wymagan jego wielko w instalacji
wodocigowej w budynku.
115. 1. Na poczeniu wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub
zewntrznej na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow powinien by zainstalowany
zestaw wodomierza gwnego, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabudowy
zestaww wodomierzowych w instalacjach wodocigowych oraz wymaga instalacyjnych dla
wodomierzy.
2. Za kadym zestawem wodomierza gwnego od strony instalacji naley zainstalowa
zabezpieczenie, o ktrym mowa w 113 ust. 7.
3. W przypadku poczenia wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub
zewntrznej na terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow w wicej ni jednym miejscu
naley na kadym z tych pocze zainstalowa zestaw wodomierza gwnego i zabezpieczenie, o
ktrych mowa w ust. 1 i 2.
116. 1. Zestaw wodomierza gwnego, na poczeniu z sieci wodocigow, powinien by
umieszczony w piwnicy budynku lub na parterze, w wydzielonym, atwo dostpnym miejscu,

zabezpieczonym przed zalaniem wod, zamarzaniem oraz dostpem osb niepowoanych. W

budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej
miejscem tym powinno by odrbne pomieszczenie.
2. Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomierza gwnego w studzience poza budynkiem,
jeeli jest on niepodpiwniczony i nie ma moliwoci wydzielenia na parterze budynku miejsca, o
ktrym mowa w ust. 1.
3. Instalacj wodocigow, wykonan z materiaw przewodzcych prd elektryczny, naley przed
i za wodomierzem poczy przewodem metalowym, zgodnie z Polsk Norm dotyczc uziemie i
przewodw ochronnych.
117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w ktrej jest zainstalowany zestaw wodomierza gwnego,
powinny mie:
1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku - wpust do kanalizacji, zabezpieczony
zamkniciem przeciwzalewowym, jeeli warunki lokalne tego wymagaj, a take wentylacj,
2) w przypadku umieszczenia w studzience wodomierzowej poza budynkiem - zabezpieczenie
przed napywem wd gruntowych i opadowych, zagbienie do wyczerpywania wody oraz
wentylacj.
2. Studzienka wodomierzowa powinna by wykonana z materiau trwaego, mie stopnie lub
klamry do schodzenia oraz otwr wazowy o rednicy co najmniej 0,6 m w wietle, zaopatrzony w
dwie pokrywy, z ktrych wierzchnia powinna by dostosowana do przewidywanego obcienia
ruchem pieszym lub koowym.
118. 1. Instalacja ciepej wody powinna by zaprojektowana i wykonana w taki sposb, aby ilo
energii cieplnej potrzebna do przygotowania tej wody bya utrzymywana na racjonalnie niskim
poziomie.
2. Urzdzenia do przygotowania ciepej wody instalowane w budynkach powinny odpowiada
wymaganiom okrelonym w przepisie odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej.
3. Straty ciepa na przesyle ciepej wody uytkowej i w przewodach cyrkulacyjnych powinny by
na racjonalnie niskim poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia wymagania
okrelone w zaczniku nr 2 do rozporzdzenia.
119. W budynkach, w ktrych do przygotowania ciepej wody korzysta si z instalacji
ogrzewczej, naley w okresie przerw w jej dziaaniu zapewni inny sposb podgrzewania wody.
120. 1. W budynkach, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w
instalacji ciepej wody powinien by zapewniony stay obieg wody, take na odcinkach przewodw
o objtoci wewntrz przewodu powyej 3 dm3 prowadzcych do punktw czerpalnych.
2. Instalacja wodocigowa ciepej wody powinna umoliwia uzyskanie w punktach czerpalnych
wody o temperaturze nie niszej ni 55 C i nie wyszej ni 60 C.
2a. Instalacja wodocigowa ciepej wody powinna umoliwia przeprowadzanie cigej lub
okresowej dezynfekcji metod chemiczn lub fizyczn (w tym okresowe stosowanie metody
dezynfekcji cieplnej), bez obniania trwaoci instalacji i zastosowanych w niej wyrobw. Do
przeprowadzenia dezynfekcji cieplnej niezbdne jest zapewnienie uzyskania w punktach
czerpalnych temperatury wody nie niszej ni 70 C i nie wyszej ni 80 C.
3. Izolacja cieplna przewodw instalacji ciepej wody, w ktrych wystpuje stay obieg wody,
powinna zapewni spenienie wymaga okrelonych w ust. 2 i 267 ust. 8.
4. Instalacja ciepej wody powinna mie zabezpieczenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla
danych instalacji, cinienia i temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej
zabezpiecze instalacji ciepej wody.
5. W armaturze mieszajcej i czerpalnej przewd ciepej wody powinien by podczony z lewej
strony.
121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci

publicznej naley stosowa urzdzenia do pomiaru iloci ciepa lub paliwa zuywanego do
przygotowania ciepej wody.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do pomiaru iloci zimnej i ciepej wody, dostarczanej
do poszczeglnych mieszka oraz pomieszcze sucych do wsplnego uytku mieszkacw,
naley stosowa zestawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, o ktrych mowa
w 115 ust. 1.
3. W zespoach budynkw mieszkalnych wielorodzinnych, zaopatrywanych w ciep wod ze
wsplnej kotowni lub grupowego wza ciepowniczego, urzdzenie do pomiaru iloci ciepa lub
paliwa zuywanego do przygotowania ciepej wody moe by umieszczone poza tymi budynkami,
jeeli w budynkach tych s zastosowane zestawy wodomierzowe, o ktrych mowa w ust. 2.

Rozdzia 2
Kanalizacja ciekowa i deszczowa
122. 1. Instalacj kanalizacyjn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z urzdzeniami,
przyborami i wpustami odprowadzajcymi cieki oraz wody opadowe do pierwszej studzienki od
strony budynku.
2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umoliwia odprowadzanie ciekw, a take wd
opadowych z tego budynku, jeeli nie s one odprowadzane na teren dziaki, oraz spenia
wymagania okrelone w Polskich Normach dotyczcych tych instalacji.
3.
123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do ktrej s wprowadzane cieki nieodpowiadajce
warunkom dotyczcym ochrony ziemi i wd oraz odprowadzania ciekw do sieci kanalizacyjnej,
okrelonym w przepisach odrbnych, powinna by wyposaona w urzdzenia suce do ich
oczyszczania do stanu zgodnego z tymi przepisami.
124. Instalacja kanalizacyjna grawitacyjna w pomieszczeniach budynku, z ktrych krtkotrwale
nie jest moliwy grawitacyjny spyw ciekw, moe by wykonana pod warunkiem zainstalowania
zabezpieczenia przed przepywem zwrotnym ciekw z sieci kanalizacyjnej przez zastosowanie
przepompowni ciekw, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej projektowania
przepompowni ciekw w kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw lub urzdzenia
przeciwzalewowego zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej urzdze
przeciwzalewowych w budynkach.
125. 1. Przewody spustowe (piony) grawitacyjnej instalacji kanalizacyjnej powinny by
wyprowadzone jako przewody wentylujce ponad dach, a take powyej grnej krawdzi okien i
drzwi znajdujcych si w odlegoci poziomej mniejszej ni 4 m od wylotw tych przewodw.
2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodw wentylujcych piony
kanalizacyjne, pod nastpujcymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urzdze
napowietrzajcych te piony i przeciwdziaajcych przenikaniu wyzieww z kanalizacji do
pomieszcze,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodw wentylujcych:
a) ostatni pion, liczc od podczenia kanalizacyjnego na kadym przewodzie odpywowym,
b) co najmniej co pity z pozostaych pionw kanalizacyjnych w budynku.
3. Wprowadzanie przewodw wentylujcych piony kanalizacyjne do przewodw dymowych i
spalinowych oraz do przewodw wentylacyjnych pomieszcze jest zabronione.
4. W przypadku gdy wysoko przewodu spustowego (pionu) grawitacyjnej instalacji
kanalizacyjnej przekracza 10 m, podczenia podej na najniszej kondygnacji powinny spenia
wymagania Polskiej Normy dotyczcej projektowania instalacji kanalizacyjnych.
126. 1. Dachy i tarasy, a take zagbienia przy cianach zewntrznych budynku powinny mie

odprowadzenie wody opadowej do wyodrbnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji

oglnospawnej, a w przypadku braku takiej moliwoci - zgodnie z 28 ust. 2.
2. Przewody odprowadzajce wody opadowe przez wntrze budynku w przypadku przyczenia
budynku do sieci kanalizacji oglnospawnej naley czy z instalacj kanalizacyjn poza
budynkiem.
3. W przypadku wykorzystywania wd opadowych, gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do
spukiwania toalet, podlewania zieleni, mycia drg i chodnikw oraz innych potrzeb gospodarczych
naley dla tego celu wykona odrbn instalacj, niepoczon z instalacj wodocigow.
127. Przyczenie drenau terenu przy budynku do przewodw odprowadzajcych cieki do
kanalizacji oglnospawnej lub deszczowej wymaga zastosowania urzdze zapobiegajcych
zamulaniu tych przewodw oraz przedostawaniu si ciekw i gazw z sieci kanalizacyjnej do
ziemi.

Rozdzia 3
Wewntrzne urzdzenia do usuwania odpadw staych
128. Wewntrzne urzdzenia zsypowe do usuwania odpadw i nieczystoci staych mog by
stosowane w budynkach mieszkalnych o wysokoci do 55 m i powinny odpowiada wymaganiom
higienicznym, by wykonane w sposb zapewniajcy bezpieczestwo poarowe, by
zabezpieczone pod wzgldem akustycznym i nie powodowa uciliwoci dla mieszkacw.
129. Urzdzenie zsypowe zainstalowane w budynku powinno odpowiada nastpujcym
warunkom:
1) nie moe by usytuowane bezporednio przy cianach pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi oraz w odlegoci mniejszej ni 2 m od drzwi wejciowych do tych pomieszcze,
2) powinno by zabezpieczone przed zamarzaniem,
3) komora wsypowa powinna by wydzielona penymi cianami, speniajcymi wymagania 216
ust. 1, a take mie drzwi o szerokoci co najmniej 0,8 m, umieszczone w sposb umoliwiajcy
dostp osobom niepenosprawnym,
4) otwr wsypowy powinien mie zamknicie chronice przed wydzielaniem si woni z rury
zsypowej,
5) rura zsypowa powinna mie rednic wewntrzn co najmniej 0,4 m,
6) rura zsypowa powinna by prowadzona pionowo bez zaama oraz wentylowana przewodem
wyprowadzonym ponad dach, wyposaonym w filtr oraz wentylator wywiewny,
7) rura zsypowa powinna by gadka wewntrz, wykonana z materiaw trwaych, niepalnych,
nienasikliwych i odpornych na niszczce oddziaywania chemiczne odpadw oraz uderzenia przy
ich spadaniu.
130. 1. Nad najwyej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si grna komora
zsypu z urzdzeniami do czyszczenia i dezynfekcji urzdzenia zsypowego.
2. Pod najniej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si dolna komora zsypu z
pojemnikami do gromadzenia odpadw. Pojemno dolnej komory zsypu, warunki dojazdu i
szeroko otworu drzwiowego do niej powinny umoliwia stosowanie ruchomych pojemnikw na
mieci o wielkoci uywanej w danym rejonie oczyszczania.
3. Grna i dolna komora zsypu powinny mie:
1) ciany i posadzk z materiau nienasikliwego, atwo zmywalnego,
2) urzdzenia do spukiwania zimn i ciep wod,
3) wpust kanalizacyjny,
4) dopyw powietrza oraz niezalen wentylacj wywiewn,
5) wejcia bez progw, zamykane drzwiami penymi, otwieranymi na zewntrz,
6) elektryczn instalacj owietleniow.

 131. Rozwizania techniczne urzdze zsypowych powinny spenia wymagania Polskich Norm
dotyczcych tych urzdze.

Rozdzia 4
Instalacje ogrzewcze
132. 1. Budynek, ktry ze wzgldu na swoje przeznaczenie wymaga ogrzewania, powinien by
wyposaony w instalacj ogrzewcz lub inne urzdzenia ogrzewcze, niebdce piecami, trzonami
kuchennymi lub kominkami.
2. Dopuszcza si stosowanie piecw i trzonw kuchennych na paliwo stae w budynkach o
wysokoci do 3 kondygnacji nadziemnych wcznie, jeeli nie jest to sprzeczne z ustaleniami
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, przy czym w budynkach zakadw opieki
zdrowotnej, opieki spoecznej, przeznaczonych dla dzieci i modziey, lokalach gastronomicznych
oraz pomieszczeniach przeznaczonych do produkcji ywnoci i rodkw farmaceutycznych - pod
warunkiem uzyskania zgody waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub zamknitym wkadem kominkowym
mog by instalowane wycznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie
zagrodowej i rekreacji indywidualnej oraz niskich budynkach wielorodzinnych, w
pomieszczeniach:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie
mniejszej ni 30 m3,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) w ktrych moliwy jest dopyw powietrza do paleniska kominka w iloci:
a) co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kominka - dla kominkw o obudowie
zamknitej,
b) zapewniajcej nie mniejsz prdko przepywu powietrza w otworze komory spalania ni 0,2
m/s - dla kominkw o obudowie otwartej.
133. 1. Instalacj ogrzewcz wodn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z armatur,
pompami obiegowymi, grzejnikami i innymi urzdzeniami, znajdujcy si za zaworami
oddzielajcymi od rda ciepa, takiego jak kotownia, wze ciepowniczy indywidualny lub
grupowy, kolektory soneczne lub pompa ciepa.
2. Instalacj ogrzewcz powietrzn stanowi ukad poczonych kanaw i przewodw powietrznych
wraz z nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami regulacji strumienia powietrza, znajdujcy
si pomidzy rdem ciepa podgrzewajcym powietrze a ogrzewanymi pomieszczeniami. Funkcj
ogrzewania powietrznego moe take peni instalacja wentylacji mechanicznej.
3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zabezpieczona przed nadmiernym wzrostem cinienia i
temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabezpiecze instalacji ogrzewa
wodnych.
4. Wyroby zastosowane w instalacji ogrzewczej wodnej powinny by dobrane z uwzgldnieniem
wymaga Polskiej Normy dotyczcej jakoci wody w instalacjach ogrzewania oraz z
uwzgldnieniem korozyjnoci wody i moliwoci zastosowania ochrony przed korozj.
5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zaprojektowana w taki sposb, aby ilo wody
uzupeniajcej mona byo utrzymywa na racjonalnie niskim poziomie.
6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego lub wyposaona w armatur automatycznej
regulacji powinna mie urzdzenia do odpowietrzania miejscowego, zgodnie z wymaganiami
Polskiej Normy dotyczcej odpowietrzania instalacji ogrzewa wodnych.
7. Zabrania si stosowania kota na paliwo stae do zasilania instalacji ogrzewczej wodnej systemu
zamknitego, wyposaonej w przeponowe naczynie wzbiorcze, z wyjtkiem kota na paliwo stae o
mocy nominalnej do 300 kW, wyposaonego w urzdzenia do odprowadzania nadmiaru ciepa.
8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego z grzejnikami, w czci albo w caoci moe

by przystosowana do dziaania jako wodna instalacja chodnicza, pod warunkiem spenienia

wymaga Polskich Norm dotyczcych jakoci wody w instalacjach ogrzewania i zabezpieczania
instalacji ogrzewa wodnych systemu zamknitego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi.
9. Straty ciepa na przewodach zasilajcych i powrotnych instalacji wodnej centralnego ogrzewania
powinny by na racjonalnie niskim poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia
wymagania okrelone w zaczniku nr 2 do rozporzdzenia.
10. Straty ciepa na przewodach ogrzewania powietrznego powinny by na racjonalnie niskim
poziomie. Izolacja cieplna tych przewodw powinna spenia wymagania okrelone w zaczniku
nr 2 do rozporzdzenia.
134. 1. Instalacje i urzdzenia do ogrzewania budynku powinny mie szczytow moc ciepln
okrelon zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi obliczania zapotrzebowania na ciepo
pomieszcze, a take obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa przegrd
budowlanych.
2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej naley przyjmowa temperatury obliczeniowe
zewntrzne zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczeniowych temperatur zewntrznych, a
temperatury obliczeniowe ogrzewanych pomieszcze - zgodnie z ponisz tabel:
Temperatury
Przeznaczenie lub sposb
obliczeniowe*)
wykorzystywania pomieszcze
1
2
+5C
- nie przeznaczone na pobyt ludzi,
- przemysowe - podczas dziaania
ogrzewania dyurnego (jeeli pozwalaj na
to wzgldy technologiczne)
+8C

+12C

+16C

Przykady pomieszcze
3
magazyny bez staej obsugi, garae
indywidualne, hale postojowe (bez
remontw), akumulatornie,
maszynownie i szyby dwigw
osobowych
klatki schodowe w budynkach
mieszkalnych,

- w ktrych nie wystpuj zyski ciepa, a

jednorazowy pobyt osb znajdujcych
si w ruchu i w okryciach zewntrznych
nie przekracza 1 h,
- w ktrych wystpuj zyski ciepa od
hale sprarek, pompownie, kunie,
urzdze technologicznych, owietlenia
hartownie, wydziay obrbki cieplnej
itp., przekraczajce 25 W na 1 m3 kubatury
pomieszczenia
- w ktrych nie wystpuj zyski ciepa,
magazyny i skady wymagajce staej
przeznaczone do staego pobytu ludzi,
obsugi, hole wejciowe, poczekalnie
znajdujcych si w okryciach
przy salach widowiskowych bez
zewntrznych lub wykonujcych prac
szatni,
fizyczn o wydatku energetycznym
powyej 300 W,
- w ktrych wystpuj zyski ciepa od
hale pracy fizycznej o wydatku
urzdze technologicznych, owietlenia
energetycznym powyej 300 W, hale
itp., wynoszce od 10 do 25 W na 1 m3
formierni, maszynownie chodni,
kubatury pomieszczenia
adownie akumulatorw, hale targowe,
sklepy rybne i misne
- w ktrych nie wystpuj zyski ciepa,
sale widowiskowe bez szatni, ustpy
przeznaczone na pobyt ludzi:
publiczne, szatnie okry
- w okryciach zewntrznych w pozycji
zewntrznych, hale produkcyjne, sale
siedzcej i stojcej,
gimnastyczne,
- bez okry zewntrznych, znajdujcych
kuchnie indywidualne wyposaone w

+20C

si w ruchu lub wykonujcych prac

fizyczn o wydatku energetycznym do 300
W,
- w ktrych wystpuj zyski ciepa od
urzdze technologicznych, owietlenia
itp., nieprzekraczajce 10 W na 1 m3
kubatury pomieszczenia
- przeznaczone na stay pobyt ludzi bez
okry zewntrznych, niewykonujcych w
sposb cigy pracy fizycznej

paleniska wglowe

pokoje mieszkalne, przedpokoje,

kuchnie indywidualne wyposaone w
paleniska gazowe lub elektryczne,
pokoje biurowe, sale posiedze
+24C
- przeznaczone do rozbierania,
azienki, rozbieralnie-szatnie,
- przeznaczone na pobyt ludzi bez odziey umywalnie, natryskownie, hale
pywalni, gabinety lekarskie z
rozbieraniem pacjentw, sale
niemowlt i sale dziecice w obkach,
sale operacyjne
*) Dopuszcza si przyjmowanie innych temperatur obliczeniowych dla ogrzewanych pomieszcze
ni jest to okrelone w tabeli, jeeli wynika to z wymaga technologicznych.
3. Urzdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej, o ktrych mowa w przepisie odrbnym
dotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym
przepisie.
4. Grzejniki oraz inne urzdzenia odbierajce ciepo z instalacji ogrzewczej powinny by
zaopatrzone w regulatory dopywu ciepa. Wymaganie to nie dotyczy instalacji ogrzewczej w
budynkach zakwaterowania w zakadach karnych i aresztach ledczych.
5. W budynku zasilanym z sieci ciepowniczej oraz w budynku z wasnym (indywidualnym)
rdem ciepa na olej opaowy, paliwo gazowe lub energi elektryczn, regulatory dopywu ciepa
do grzejnikw powinny dziaa automatycznie, w zalenoci od zmian temperatury wewntrznej w
pomieszczeniach, w ktrych s zainstalowane. Wymaganie to nie dotyczy budynkw
jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej, a take
poszczeglnych mieszka oraz lokali uytkowych wyposaonych we wasne instalacje ogrzewcze.
6. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 5, powinny umoliwia uytkownikom uzyskanie w
pomieszczeniach temperatury niszej od obliczeniowej, przy czym nie niszej ni 16C w
pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej 20C i wyszej.
7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciepowniczej powinny by sterowane urzdzeniem do
regulacji dopywu ciepa, dziaajcym automatycznie, odpowiednio do zmian zewntrznych
warunkw klimatycznych.
8. Jeeli zapotrzebowanie na ciepo lub sposb uytkowania poszczeglnych czci budynku s
wyranie zrnicowane, instalacja ogrzewcza powinna by odpowiednio podzielona na niezalene
gazie (obiegi).
9. W budynku, w ktrym w sezonie grzewczym wystpuj okresowe przerwy w uytkowaniu,
instalacja ogrzewcza powinna by zaopatrzona w urzdzenia pozwalajce na ograniczenie dopywu
ciepa w czasie tych przerw.
10. Poszczeglne czci instalacji ogrzewczej powinny by wyposaone w armatur umoliwiajc
zamknicie dopywu ciepa do nich i oprnienie z czynnika grzejnego bez koniecznoci
przerywania dziaania pozostaej czci instalacji.
135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny by zaopatrzone w odpowiedni aparatur kontroln i
pomiarow, zapewniajc ich bezpieczne uytkowanie.
2. W budynkach z instalacj ogrzewcz wodn zasilan z sieci ciepowniczej powinny znajdowa
si urzdzenia suce do rozliczania zuytego ciepa:

1) ciepomierz (ukad pomiarowo-rozliczeniowy) do pomiaru iloci ciepa dostarczanego do

instalacji ogrzewczej budynku,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych
mieszka lub lokali uytkowych w budynku.
3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z kotowni w budynku majcym wicej ni
jedno mieszkanie lub lokal uytkowy naley zastosowa nastpujce urzdzenia suce do
rozliczania kosztw zuytego ciepa:
1) urzdzenie do pomiaru iloci zuytego paliwa w kotowni,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych
mieszka lub lokali uytkowych w budynku.
4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej powinna odpowiada wymaganiom Polskiej
Normy dotyczcej izolacji cieplnej rurocigw, armatury i urzdze oraz przepisom 267 ust. 8.
5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zabrania si stosowania ogrzewania
parowego oraz wodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czynnika grzejnego
przekraczajcego 90C.
6.
136. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwo stae i pomieszczenia
skadu paliwa i ulowni oraz pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na olej opaowy
i pomieszczenia magazynu oleju opaowego powinny odpowiada przepisom rozporzdzenia, w
tym okrelonym w 220 ust. 1.
2. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny by instalowane w
wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej, na
poziomie ogrzewanych pomieszcze lub w innych pomieszczeniach, w ktrych mog by
instalowane koty o wikszych mocach cieplnych nominalnych. Skad paliwa powinien by
umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu technicznym w pobliu kota lub w pomieszczeniu, w
ktrym znajduje si kocio. Pomieszczenia, w ktrych instalowane s koty, oraz pomieszczenia
skadu paliwa powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej
kotowni wbudowanych na paliwo stae.
2a. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mog by instalowane w
budynkach, o ktrych mowa w 132 ust. 3, na poziomie ogrzewanych pomieszcze, w
pomieszczeniach niebdcych pomieszczeniami mieszkalnymi:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kota, lecz nie mniej
ni 30 m3,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) zapewniajcych dopyw powietrza do spalania w iloci co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej
mocy cieplnej kota
- odpowiadajcych wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni
wbudowanych na paliwo stae.
3. Koty na paliwo stae o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 25 kW do 2000 kW powinny
by instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych na kondygnacji
podziemnej lub na poziomie terenu. Skad paliwa i ulownia powinny by umieszczone w
oddzielnych pomieszczeniach technicznych znajdujcych si bezporednio obok pomieszczenia
kotw, a take mie zapewniony dojazd dla dostawy paliwa oraz usuwania ula i popiou.
Pomieszczenia, w ktrych instalowane s koty, oraz pomieszczenia skadu paliwa powinny
odpowiada wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na
paliwo stae.
4. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mog by instalowane w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi, w tym rwnie w pomieszczeniach
pomocniczych w mieszkaniach, a take w innych miejscach, o ktrych mowa w ust. 5.
5. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 30 kW do 2000 kW powinny

by instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych, przeznaczonych wycznie do

tego celu w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej w budynku lub w budynku wolno
stojcym przeznaczonym wycznie na kotowni.
6. Koty na paliwo stae lub olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 2000 kW
powinny by instalowane w budynku wolno stojcym przeznaczonym wycznie na kotowni.
7. W pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na paliwo stae lub olej opaowy,
znajdujcym si nad inn kondygnacj uytkow, podoga, a take ciany do wysokoci 10 cm oraz
progi drzwiowe o wysokoci 4 cm powinny by wodoszczelne. Warunek wodoszczelnoci dotyczy
rwnie wszystkich przej przewodw w pododze oraz w cianach do wysokoci 10 cm.
8. Maksymalne, czne obcienie cieplne, suce do okrelania wymaganej kubatury
pomieszczenia, w ktrym bd zainstalowane koty o mocy do 2000 kW, na olej opaowy, nie moe
by wiksze ni 4650 W/m3.
9. Kubatura pomieszczenia z kotami na olej opaowy, o ktrym mowa w ust. 6, powinna by
okrelona indywidualnie z uwzgldnieniem wymaga technicznych i technologicznych, a take
eksploatacyjnych.
10. Wysoko pomieszczenia, w ktrym instaluje si koty na olej opaowy nie moe by mniejsza
ni 2,2 m, a kubatura nie mniejsza ni 8 m3.
11. W pomieszczeniu, w ktrym zainstalowane s koty na paliwo stae lub olej opaowy, powinien
by zapewniony nawiew niezbdnego strumienia powietrza dla prawidowej pracy kotw z moc
ciepln nominaln, a take nawiew i wywiew powietrza dla wentylacji kotowni.
12. Odprowadzenie spalin z kotw na olej opaowy powinno spenia wymagania dla urzdze
gazowych okrelone w 174 ust. 1, 2, 5, 6, 8 i 9.
137. 1. Magazynowanie oleju opaowego o temperaturze zaponu powyej 55C moe si
odbywa w bezcinieniowych, staych zbiornikach naziemnych i podziemnych przy budynku lub w
przeznaczonym wycznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwnicy lub na najniszej
kondygnacji nadziemnej budynku, zwanym dalej magazynem oleju opaowego.
2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiornikw w magazynach oleju opaowego w budynku
powinny by wyposaone w ukad przewodw do napeniania, odpowietrzania i czerpania oleju
oraz w sygnalizator poziomu napenienia, przekazujcy sygna do miejsca, w ktrym jest
zlokalizowany krciec do napeniania.
3. W baterii zbiornikw w magazynie oleju opaowego w budynku wszystkie zbiorniki powinny
by tego samego rodzaju i wielkoci, przy czym czna objto tych zbiornikw nie powinna
przekracza 100 m3.
4. W magazynie oleju opaowego powinna by wykonana, na czci lub caoci pomieszczenia,
izolacja szczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wychwytujcej, mogcej w przypadku
awarii pomieci olej o objtoci jednego zbiornika.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na olej opaowy, ustawienie
zbiornika tego oleju o objtoci nie wikszej ni 1 m3 pod warunkiem:
1) umieszczenia zbiornika w odlegoci nie mniejszej ni 1 m od kota,
2) oddzielenia zbiornika od kota ciank murowan o gruboci co najmniej 12 cm i przekraczajc
wymiary zbiornika co najmniej o 30 cm w pionie i o 60 cm w poziomie,
3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujcej olej opaowy.
6. Wanna wychwytujca, o ktrej mowa w ust. 4 i 5 pkt 3, nie jest wymagana w przypadku
stosowania zbiornikw oleju opaowego o konstrukcji uniemoliwiajcej wydostawanie si oleju na
zewntrz w przypadku awarii, w tym typu dwupaszczowego.
7. Magazyn oleju opaowego powinien by wyposaony w;
1) wentylacj nawiewno-wywiewn zapewniajc od 2 do 4 wymian powietrza na godzin,
2) okno lub pstae urzdzenie ganicze pianowe.
8. W magazynie oleju opaowego moe by stosowane wycznie centralne ogrzewanie wodne.
9. Stosowane do magazynowania oleju opaowego zbiorniki, wykadziny zbiornikw oraz
przewody wykonane z tworzywa sztucznego powinny by chronione przed elektrycznoci

statyczn, zgodnie z warunkami okrelonymi w Polskich Normach dotyczcych tej ochrony.

138. Obudowa przewodw instalacji ogrzewczej powinna umoliwia wymian instalacji bez
naruszania konstrukcji budynku.
139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych, naraone na intensywny dopyw powietrza
zewntrznego w zimie, powinny by chronione przed zamarzaniem i mie, w miejscach tego
wymagajcych, izolacj ciepln, zabezpieczajc przed nadmiernymi stratami ciepa.

Rozdzia 5
Przewody kominowe
140. 1. Przewody (kanay) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe,
prowadzone w cianach budynku, w obudowach, trwale poczonych z konstrukcj lub stanowice
konstrukcje samodzielne, powinny mie wymiary przekroju, sposb prowadzenia i wysoko,
stwarzajce potrzebny cig, zapewniajcy wymagan przepustowo, oraz speniajce wymagania
okrelone w Polskich Normach dotyczcych wymaga technicznych dla przewodw kominowych
oraz projektowania kominw.
2. Przewody kominowe powinny by szczelne i spenia warunki okrelone w 266.
3.
4. Wewntrzna powierzchnia przewodw odprowadzajcych spaliny mokre powinna by odporna
na ich destrukcyjne oddziaywanie.
5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej powinny mie powierzchni przekroju co
najmniej 0,016 m2 oraz najmniejszy wymiar przekroju co najmniej 0,1 m.
141. Zabrania si stosowania:
1) grawitacyjnych zbiorczych przewodw spalinowych i dymowych, z zastrzeeniem 174 ust. 3,
2) zbiorczych przewodw wentylacji grawitacyjnej,
3) indywidualnych wentylatorw wycigowych w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si wloty
do przewodw spalinowych.
142. 1. Przewody kominowe powinny by wyprowadzone ponad dach na wysoko
zabezpieczajc przed niedopuszczalnym zakceniem cigu.
2. Wymaganie ust. 1 uznaje si za spenione, jeeli wyloty przewodw kominowych zostan
wyprowadzone ponad dach w sposb okrelony Polsk Norm dla kominw murowanych.
3. Dopuszcza si wyprowadzanie przewodw spalinowych od urzdze gazowych z zamknit
komor spalania bezporednio przez ciany zewntrzne budynkw, przy zachowaniu warunkw
okrelonych w 175.
143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie obcienia wiatrem, okrelonych Polskimi
Normami, naley stosowa na przewodach dymowych i spalinowych nasady kominowe
zabezpieczajce przed odwrceniem cigu, przy zachowaniu wymaga 146 ust. 1.
2. Nasady kominowe, o ktrych mowa w ust. 1, naley rwnie stosowa na innych obszarach,
jeeli wymagaj tego pooenie budynkw i lokalne warunki topograficzne.
3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotycz palenisk i komr spalania z mechanicznym pobudzaniem
odpywu spalin.
144. 1. ciany, w ktrych znajduj si przewody kominowe, mog by obcione stropami, pod
warunkiem spenienia wymaga dotyczcych bezpieczestwa konstrukcji, a take jeeli nie
spowoduje to nieszczelnoci lub ograniczenia wiata przewodw.
2. Trzonw kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie mona
obcia stropami ani te uwzgldnia ich w obliczeniach jako czci tej konstrukcji.
145. 1. Trzony kuchenne i koty grzewcze na paliwo stae oraz kominki z otwartym paleniskiem

lub zamknitym wkadem kominkowym o wielkoci otworu paleniskowego kominka do 0,25 m2

mog by przyczone wycznie do wasnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego,
posiadajcego co najmniej wymiary 0,140,14 m lub rednic 0,15 m, a w przypadku trzonw
kuchennych typu restauracyjnego oraz kominkw o wikszym otworze paleniskowym - co najmniej
0,140,27 m lub rednic 0,18 m, przy czym dla wikszych przewodw o przekroju prostoktnym
naley zachowa stosunek wymiarw bokw 3:2.
2. Piece na paliwo stae, posiadajce szczelne zamknicie, mog by przyczone do jednego
przewodu kominowego dymowego o przekroju co najmniej 0,140,14 m lub rednicy 0,15 m, pod
warunkiem zachowania rnicy poziomu wczenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyczania wicej
ni 3 piecw do tego przewodu.
3. Piece, o ktrych mowa w ust. 2, usytuowane na najwyszej kondygnacji powinny by
przyczone do odrbnego przewodu dymowego.
4. Przyczenia urzdze gazowych do przewodw spalinowych powinny odpowiada warunkom
okrelonym w 174 i 175.
146. 1. Wyloty przewodw kominowych powinny by dostpne do czyszczenia i okresowej
kontroli, z uwzgldnieniem przepisw 308.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wyposaone, odpowiednio, w otwory wycierowe
lub rewizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku wystpowania spalin mokrych take w ukad odprowadzania skroplin.

Rozdzia 6
Wentylacja i klimatyzacja
147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewnia odpowiedni jako rodowiska
wewntrznego, w tym wielko wymiany powietrza, jego czysto, temperatur, wilgotno
wzgldn, prdko ruchu w pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisw odrbnych i wymaga
Polskich Norm dotyczcych wentylacji, a take warunkw bezpieczestwa poarowego i wymaga
akustycznych okrelonych w rozporzdzeniu.
2. Wentylacj mechaniczn lub grawitacyjn naley zapewni w pomieszczeniach przeznaczonych
na pobyt ludzi, w pomieszczeniach bez otwieranych okien, a take w innych pomieszczeniach, w
ktrych ze wzgldw zdrowotnych, technologicznych lub bezpieczestwa konieczne jest
zapewnienie wymiany powietrza.
3. Klimatyzacj naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych ze wzgldw uytkowych,
higienicznych, zdrowotnych lub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich
parametrw powietrza wewntrznego okrelonych w przepisach odrbnych i w Polskiej Normie
dotyczcej parametrw obliczeniowych powietrza wewntrznego.
4. Instalowane w budynkach urzdzenia do wentylacji i klimatyzacji, o ktrych mowa w przepisie
odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom
okrelonym w tym przepisie.
148. 1. Wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn naley stosowa w
budynkach wysokich i wysokociowych oraz w innych budynkach, w ktrych zapewnienie
odpowiedniej jakoci rodowiska wewntrznego nie jest moliwe za pomoc wentylacji
grawitacyjnej. W pozostaych budynkach moe by stosowana wentylacja grawitacyjna lub
wentylacja hybrydowa.
2. W pomieszczeniu, w ktrym jest zastosowana wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie
mona stosowa wentylacji grawitacyjnej ani wentylacji hybrydowej. Wymaganie to nie dotyczy
pomieszcze z urzdzeniami klimatyzacyjnymi niepobierajcymi powietrza zewntrznego.
3. W pomieszczeniu zagroonym wydzieleniem si lub przenikaniem z zewntrz substancji
szkodliwej dla zdrowia bd substancji palnej, w ilociach mogcych stworzy zagroenie

wybuchem, naley stosowa dodatkow, awaryjn wentylacj wywiewn, uruchamian od

wewntrz i z zewntrz pomieszczenia oraz zapewniajc wymian powietrza dostosowan do jego
przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczestwie i higienie pracy.
4. W pomieszczeniu, w ktrym proces technologiczny jest rdem miejscowej emisji substancji
szkodliwych o niedopuszczalnym steniu lub uciliwym zapachu, naley stosowa odcigi
miejscowe wsppracujce z wentylacj ogln, umoliwiajce spenienie w strefie pracy wymaga
jakoci rodowiska wewntrznego okrelonych w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
5. Instalacja wentylacji hybrydowej, wentylacji mechanicznej wywiewnej oraz nawiewnowywiewnej powinna mie wentylatory o regulowanej wydajnoci.
149. 1. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzanego do pomieszcze, niebdcych
pomieszczeniami pracy, powinien odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej wentylacji,
przy czym w mieszkaniach strumie ten powinien wynika z wielkoci strumienia powietrza
wywiewanego, lecz by nie mniejszy ni 20 m3/h na osob przewidywan na pobyt stay w
projekcie budowlanym.
2. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzonego do pomieszcze pracy powinien odpowiada
wymaganiom okrelonym w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
3. Powietrze zewntrzne doprowadzone do pomieszcze za pomoc wentylacji mechanicznej lub
klimatyzacji, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wymagania okrelone dla powietrza
wewntrznego w przepisach odrbnych w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw
szkodliwych dla zdrowia, powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do wentylowanych
pomieszcze, z uwzgldnieniem zanieczyszcze wystpujcych w pomieszczeniu. Wymaganie to
nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej.
4. W pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb
mechaniczny lub klimatyzowanych, wartoci temperatury, wilgotnoci wzgldnej i prdkoci ruchu
powietrza w pomieszczeniach naley przyjmowa do oblicze zgodnie z Polsk Norm dotyczc
parametrw obliczeniowych powietrza wewntrznego.
5. Dla pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb naturalny,
wartoci temperatury wewntrznej w okresach ogrzewczych naley przyjmowa do oblicze
zgodnie z tabel w 134 ust. 2.
150. 1. W przypadku zastosowania w budynku przepywu powietrza wentylacyjnego midzy
pomieszczeniami lub strefami wentylacyjnymi, w pomieszczeniu naley zapewni kierunek
przepywu od pomieszczenia o mniejszym do pomieszczenia o wikszym stopniu zanieczyszczenia
powietrza.
2. Przepyw powietrza wentylacyjnego w mieszkaniach powinien odbywa si z pokoi do
pomieszczenia kuchennego lub wnki kuchennej oraz do pomieszcze higienicznosanitarnych.
3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie naley czy ze sob przewodw z pomieszcze o
rnych wymaganiach uytkowych i sanitarno-zdrowotnych. Nie dotyczy to budynkw
jednorodzinnych i rekreacji indywidualnej oraz wydzielonych lokali mieszkalnych lub uytkowych
z indywidualn zorganizowan wentylacj nawiewno-wywiewn.
4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewody z pomieszczenia zagroonego wybuchem nie
mog czy si z przewodami z innych pomieszcze.
5. Dopuszcza si wentylowanie garay oraz innych pomieszcze nieprzeznaczonych na pobyt ludzi
powietrzem o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, niezawierajcym substancji szkodliwych dla
zdrowia lub uciliwych zapachw, odprowadzanym z pomieszcze niebdcych pomieszczeniami
higienicznosanitarnymi, jeeli przepisy odrbne nie stanowi inaczej.
6. W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci publicznej i produkcyjnych, ktrych
przeznaczenie wie si z ich okresowym uytkowaniem, instalacja wentylacji mechanicznej
powinna zapewnia moliwo ograniczenia intensywnoci dziaania lub jej wyczenia poza
okresem uytkowania pomieszcze, z zachowaniem warunku normalnej pracy przez co najmniej
jedn godzin przed i po ich uytkowaniu.

7. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 6, w przypadku wystpowania rde

zanieczyszcze szkodliwych dla zdrowia lub rde pary wodnej, naley zapewni sta, co
najmniej pkrotn wymian powietrza w okresie przerw w ich wykorzystywaniu, przyjmujc do
obliczania wentylowanej kubatury nominaln wysoko pomieszcze, lecz nie wiksz ni 4 m, lub
zapewni okresow wymian powietrza sterowan poziomem stenia zanieczyszcze.
8. Instalowane w pomieszczeniu urzdzenia, w szczeglnoci zuywajce powietrze, nie mog
wywoywa zakce ograniczajcych skuteczno funkcjonowania wentylacji.
9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stae, pynne lub z urzdzeniami gazowymi
pobierajcymi powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin
przewodem od urzdzenia stosowanie mechanicznej wentylacji wycigowej jest zabronione.
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si do pomieszcze, w ktrych zastosowano wentylacj nawiewnowywiewn zrwnowaon lub nadcinieniow.
11. W pomieszczeniach, ktre naley chroni przed wpywem zanieczyszcze z pomieszcze
ssiadujcych i z otoczenia zewntrznego, naley stosowa wentylacj mechaniczn
nadcinieniow.
151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznej oglnej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji
komfortowej o wydajnoci 500 m3/h i wicej naley stosowa urzdzenia do odzyskiwania ciepa z
powietrza wywiewanego o sprawnoci temperaturowej co najmniej 50% lub recyrkulacj, gdy jest
to dopuszczalne. W przypadku zastosowania recyrkulacji strumie powietrza zewntrznego nie
moe by mniejszy ni wynika to z wymaga higienicznych. Dla wentylacji technologicznej
zastosowanie odzysku ciepa powinno wynika z uwarunkowa technologicznych i rachunku
ekonomicznego.
2. Urzdzenia do odzyskiwania ciepa powinny mie zabezpieczenia ograniczajce przenikanie
midzy wymieniajcymi ciepo strumieniami powietrza do:
1) 0,25% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku
wymiennika pytowego oraz wymiennika z rurek cieplnych,
2) 5% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika
obrotowego,
w odniesieniu do rnicy cinienia 400 Pa.
3. Recyrkulacj powietrza mona stosowa wwczas, gdy przeznaczenie wentylowanych
pomieszcze nie wie si z wystpowaniem bakterii chorobotwrczych, z emisj substancji
szkodliwych dla zdrowia, uciliwych zapachw, przy zachowaniu wymaga 149 ust. 1 oraz
wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja powietrza moe by stosowana tylko za zgod i na
warunkach okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
5. W przypadku stosowania recyrkulacji powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej
nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji naley stosowa ukady regulacji umoliwiajce w
korzystnych warunkach pogodowych zwikszanie udziau powietrza zewntrznego do 100 %.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje si w przypadkach, gdy zwikszanie strumienia powietrza
wentylacyjnego uniemoliwiaoby dotrzymanie poziomu czystoci powietrza wymaganego przez
wzgldy technologiczne.
7. Wymaga ust. 1 mona nie stosowa w przypadku instalacji uywanych krcej ni przez 1 000
godzin w roku.
152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone
przed opadami atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w sposb
umoliwiajcy pobieranie w danych warunkach jak najczystszego i, w okresie letnim,
najchodniejszego powietrza.
2. Czerpni powietrza nie naley lokalizowa w miejscach, w ktrych istnieje niebezpieczestwo
napywu powietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrza z rozpylon wod pochodzc z
chodni kominowej lub innych podobnych urzdze.

3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie terenu lub na cianie dwch najniszych kondygnacji
nadziemnych budynku powinny znajdowa si w odlegoci co najmniej 8 m w rzucie poziomym
od ulic i zgrupowania miejsc postojowych dla wicej ni 20 samochodw, miejsc gromadzenia
odpadw staych, wywiewek kanalizacyjnych oraz innych rde zanieczyszczenia powietrza.
Odlego dolnej krawdzi otworu wlotowego czerpni od poziomu terenu powinna wynosi co
najmniej 2 m.
4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budynku powinny by tak lokalizowane, aby dolna
krawd otworu wlotowego znajdowaa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej s
zamontowane, oraz aby zostaa zachowana odlego co najmniej 6 m od wywiewek
kanalizacyjnych.
5. Powietrze wywiewane z budynkw lub pomieszcze, zanieczyszczone w stopniu
przekraczajcym wymagania okrelone w przepisach odrbnych, dotyczcych dopuszczalnych
rodzajw i iloci substancji zanieczyszczajcych powietrze zewntrzne, powinno by oczyszczone
przed wprowadzeniem do atmosfery.
6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
opadami atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w miejscach
umoliwiajcych odprowadzenie wywiewanego powietrza bez powodowania zagroenia zdrowia
uytkownikw budynku i ludzi w jego otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wpywu na
budynek.
7. Dolna krawd otworu wyrzutni z poziomym wylotem powietrza, usytuowanej na dachu
budynku, powinna znajdowa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej wyrzutnia jest
zamontowana, oraz 0,4 m powyej linii czcej najwysze punkty wystajcych ponad dach czci
budynku, znajdujcych si w odlegoci do 10 m od wyrzutni, mierzc w rzucie poziomym.
8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie terenu jest dopuszczalne tylko za zgod i na
warunkach okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
9. Dopuszcza si sytuowanie wyrzutni powietrza w cianie budynku, pod warunkiem e:
1) powietrze wywiewane nie zawiera uciliwych zapachw oraz zanieczyszcze szkodliwych dla
zdrowia,
2) przeciwlega ciana ssiedniego budynku z oknami znajduje si w odlegoci co najmniej 10 m
lub bez okien w odlegoci co najmniej 8 m,
3) okna znajdujce si w tej samej cianie s oddalone w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a
poniej lub powyej wyrzutni - co najmniej 2 m,
4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej cianie budynku, znajduje si poniej lub na tym
samym poziomie co wyrzutnia, w odlegoci co najmniej 1,5 m.
10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budynku naley sytuowa poza strefami zagroenia
wybuchem, zachowujc midzy nimi odlego nie mniejsz ni 10 m przy wyrzucie poziomym i 6
m przy wyrzucie pionowym, przy czym wyrzutnia powinna by usytuowana co najmniej 1 m ponad
czerpnia.
11. Odlego, o ktrej mowa w ust. 10, moe nie by zachowana w przypadku zastosowania
zblokowanych urzdze wentylacyjnych, obejmujcych czerpni i wyrzutni powietrza,
zapewniajcych skuteczny rozdzia strumienia powietrza wieego od wywiewanego z urzdzenia
wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypadku usuwania powietrza zawierajcego zanieczyszczenia
szkodliwe dla zdrowia, uciliwe zapachy lub substancje palne.
12. Odlego wyrzutni dachowych, mierzc w rzucie poziomym, nie powinna by mniejsza ni 3
m od:
1) krawdzi dachu, poniej ktrej znajduj si okna,
2) najbliszej krawdzi okna w poaci dachu,
3) najbliszej krawdzi okna w cianie ponad dachem.
13. Jeeli odlego, o ktrej mowa w ust. 12 pkt 2 i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna krawd
wyrzutni powinna znajdowa si co najmniej 1 m ponad najwysz krawdzi okna.
14. W przypadku usuwania przez wyrzutni dachow powietrza zawierajcego zanieczyszczenia
szkodliwe dla zdrowia lub uciliwe zapachy, z zastrzeeniem ust. 5, odlegoci, o ktrych mowa w

ust. 12 i 13, naley zwikszy o 100%.

153. 1.
Przewody i urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zaprojektowane i
wykonane w taki sposb, aby zminimalizowa odkadanie si zanieczyszcze na ich
powierzchniach wewntrznych kontaktujcych si z powietrzem wentylacyjnym.
2. Przewody powinny mie przekrj poprzeczny waciwy dla przewidywanych przepyww
powietrza oraz konstrukcj przystosowan do maksymalnego cinienia i wymaganej szczelnoci
instalacji, z uwzgldnieniem Polskich Norm dotyczcych wytrzymaoci i szczelnoci przewodw.
3. Waciwoci materiaw przewodw lub sposb zabezpieczania ich powierzchni powinny by
dobrane odpowiednio do parametrw przepywajcego powietrza oraz do warunkw wystpujcych
w miejscu ich zamontowania.
4. Przewody instalowane w miejscach, w ktrych mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne,
powinny by zabezpieczone przed tymi uszkodzeniami.
5. Przewody powinny by wyposaone w otwory rewizyjne speniajce wymagania Polskiej Normy
dotyczcej elementw przewodw uatwiajcych konserwacj, umoliwiajce oczyszczenie wntrza
tych przewodw, a take innych urzdze i elementw instalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala
na czyszczenie w inny sposb ni poprzez te otwory, przy czym nie naley ich sytuowa w
pomieszczeniach o podwyszonych wymaganiach higienicznych.
6. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub przestrzenie nieogrzewane powinny mie
izolacj ciepln, z uwzgldnieniem wymaga okrelonych w 267 ust. 1.
7. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz
prowadzce do urzdze do odzyskiwania ciepa, a take przewody prowadzce powietrze
zewntrzne przez ogrzewane pomieszczenia, powinny mie izolacj ciepln i przeciwwilgociow.
154. 1. Urzdzenia i elementy wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by stosowane w
sposb umoliwiajcy uzyskanie zakadanej jakoci rodowiska w pomieszczeniu przy racjonalnym
zuyciu energii do ogrzewania i chodzenia oraz energii elektrycznej.
2. Instalacje klimatyzacji powinny by wyposaone w odpowiednie urzdzenia pomiarowe suce
do sprawdzania warunkw pracy i kontroli zuycia energii.
3. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, takie jak centrale, klimakonwektory
wentylatorowe, klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i chodzco-wentylacyjne, powinny by tak
instalowane, aby bya zapewniona moliwo ich okresowej kontroli, konserwacji, naprawy lub
wymiany.
4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytuowane na zewntrz budynku powinny mie
odpowiedni obudow lub inne zabezpieczenie przed wpywem czynnikw atmosferycznych.
5. W przypadku pomieszcze o specjalnych wymaganiach higienicznych naley stosowa centrale
wentylacyjne i klimatyzacyjne umoliwiajce utrzymanie podwyszonej czystoci wewntrz
obudowy, wyposaone w owietlenie wewntrzne i wzierniki do kontroli stanu centrali z zewntrz.
6. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed
zanieczyszczeniami znajdujcymi si w powietrzu zewntrznym, a w szczeglnych przypadkach w
powietrzu obiegowym (recyrkulacyjnym), za pomoc filtrw:
1) nagrzewnice, chodnice i urzdzenia do odzyskiwania ciepa - co najmniej klasy G4,
2) nawilacze - co najmniej klasy F6,
okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej klasyfikacji filtrw powietrza.
7. Nawilacze w instalacji wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone
przed przeciekaniem wody na zewntrz oraz przed przenoszeniem kropel wody przez powietrze
wentylacyjne do dalszych czci instalacji.
8. Poczenia wentylatorw z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane za pomoc
elastycznych elementw czcych, z zachowaniem wymaga okrelonych w 267 ust. 7.
9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by wyposaone w przepustnice
zlokalizowane w miejscach umoliwiajcych regulacj instalacji, a take odcicie dopywu
powietrza zewntrznego i wypywu powietrza wewntrznego. Wymaganie to nie dotyczy instalacji

mechanicznej wywiewnej, przewidzianej do okresowej pracy jako wentylacja grawitacyjna.

10. Moc waciwa wentylatorw stosowanych w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
powinna nie przekracza wartoci okrelonych w poniszej tabeli:

Lp.

Rodzaj i zastosowanie wentylatora

1
2
1 Wentylator nawiewny:
a) instalacja klimatyzacji lub wentylacji nawiewno-wywiewnej z
odzyskiem ciepa
b) instalacja wentylacji nawiewno-wywiewnej bez odzysku ciepa
oraz wentylacji nawiewnej
Wentylator wywiewny:
a) instalacja klimatyzacji lub wentylacji nawiewno-wywiewnej z
odzyskiem ciepa
2 b) instalacja wentylacji nawiewno-wywiewnej bez odzysku ciepa
oraz wentylacji nawiewnej
c) instalacja wywiewna

Maksymalna moc waciwa

wentylatora
[kW/(m3/s)]

1,60
1,25

1,00
1,00
0,80

11. Dopuszcza si zwikszenie mocy waciwej wentylatora w przypadku zastosowania wybranych

elementw instalacji do wartoci okrelonej w poniszej tabeli:

Lp.

Dodatkowe elementy instalacji wentylacyjnej lub klimatyzacyjnej

1
2
1 Dodatkowy stopie filtracji powietrza
2 Dodatkowy stopie filtracji powietrza z filtrami klasy H10 i
wyszej
3 Filtry do usuwania gazowych zanieczyszcze powietrza
4 Wysoko skuteczne urzdzenie do odzysku ciepa (sprawno
temperaturowa wiksza ni 90 %)

Dodatkowa moc waciwa

wentylatora
[kW/(m3/s)]

3
0,3
0,6
0,3
0,3

12. Temperatury zasilania i powrotu czynnika chodzcego belek chodzcych i elementw

chodzcych paszczyznowych powinny by tak dobrane, aby nie wystpowaa kondensacja pary
wodnej na powierzchniach tych urzdze.
13. Pompy obiegowe w obiegach chodzcych i ogrzewczych instalacji klimatyzacji powinny by
regulowane wedug obcienia cieplnego.
155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, owiaty, wychowania, opieki
zdrowotnej i opieki spoecznej, a take w pomieszczeniach biurowych przeznaczonych na pobyt
ludzi, niewyposaonych w wentylacj mechaniczn lub klimatyzacj, okna, w celu okresowego
przewietrzania, powinny mie konstrukcj umoliwiajc otwieranie co najmniej 50% powierzchni
wymaganej zgodnie z 57 dla danego pomieszczenia.
2. Skrzyda okien, wietliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do przewietrzania
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi, powinny by zaopatrzone w urzdzenia pozwalajce
na atwe ich otwieranie i regulowanie wielkoci otwarcia z poziomu podogi lub pomostu, take
przez osoby niepenosprawne, jeeli nie przewiduje si korzystania z pomocy innych

wspuytkownikw.
3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniach innego rodzaju wentylacji ni wentylacja
mechaniczna nawiewna lub nawiewno-wywiewna, dopyw powietrza zewntrznego, w iloci
niezbdnej dla potrzeb wentylacyjnych, naley zapewni przez urzdzenia nawiewne umieszczane
w oknach, drzwiach balkonowych lub w innych czciach przegrd zewntrznych.
4. Urzdzenia nawiewne, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by stosowane zgodnie z
wymaganiami okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej wentylacji w budynkach mieszkalnych,
zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej.

Rozdzia 7
Instalacja gazowa na paliwa gazowe
156. 1. Zaopatrzenie budynkw w gaz oraz instalacje gazowe powinny odpowiada potrzebom
uytkowym i warunkom wynikajcym z wasnoci fizykochemicznych gazu oraz warunkom
technicznym przyczenia do sieci gazowej, okrelonym przez dostawc gazu.
2. Instalacj gazow zasilan z sieci gazowej stanowi ukad przewodw za kurkiem gwnym,
prowadzonych na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur, ksztatkami i innym
wyposaeniem, a take urzdzeniami do pomiaru zuycia gazu, urzdzeniami gazowymi oraz
przewodami spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeeli s one elementem wyposaenia
urzdze gazowych.
3. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym ze staych zbiornikw lub baterii butli, znajdujcych
si na dziace budowlanej na zewntrz budynku, stanowi ukad przewodw za gwnym zaworem
odcinajcym instalacj zbiornikow, butle lub kolektor butli prowadzonych na zewntrz lub
wewntrz budynku, wraz z armatur, ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urzdzenia do
pomiaru zuycia gazu, urzdzenia gazowe z wyposaeniem oraz przewody spalinowe lub
powietrzno-spalinowe odprowadzajce spaliny bezporednio poza budynek lub do przewodw
w cianach.
4. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym z indywidualnej butli, znajdujcej si wewntrz
budynku, stanowi butla gazowa, urzdzenie redukcyjne przy butli, przewd z armatur, ksztatkami
i innym wyposaeniem, a take urzdzenie gazowe wraz z przewodami spalinowymi lub
powietrzno-spalinowymi, jeeli stanowi one element skadowy urzdze gazowych.
5. Instalacj zbiornikow gazu pynnego stanowi zesp urzdze skadajcy si ze zbiornika albo
grupy zbiornikw z armatur i osprztem oraz z przycza gazowego z gwnym zaworem
odcinajcym.
6. Wymagania dla instalacji gazowych, o ktrych mowa w rozporzdzeniu, nie dotycz instalacji
przeznaczonych dla celw rolniczych i produkcyjno-przemysowych (technologicznych).
157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzajcych gaz do zewntrznej ciany budynku
mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i rekreacji indywidualnej, nie
powinno by cinienia wyszego ni 500 kPa, a do cian zewntrznych pozostaych budynkw
wyszego ni 1600 kPa.
2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapewnia doprowadzenie paliwa gazowego w iloci
odpowiadajcej potrzebom uytkowym oraz odpowiedni warto cinienia przed urzdzeniami
gazowymi, zalen od rodzaju paliwa gazowego zastosowanego do zasilania budynku, okrelon
Polsk Norm dotyczc paliw gazowych, przy czym cinienie to nie powinno by wysze ni 5
kPa.
3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoci wikszej ni 35 m ponad poziomem terenu moe by
doprowadzona tylko do pomieszcze technicznych, w ktrych s zainstalowane urzdzenia gazowe,
usytuowanych w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej, a take na najwyszej
kondygnacji budynku lub nad t kondygnacj, pod warunkiem zastosowania urzdze
stabilizujcych cinienie gazu.
4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkach o wysokoci ponad 25 m wymaga uzyskania

pozytywnej opinii wydanej przez waciwego komendanta wojewdzkiego Pastwowej Stray

Poarnej.
5. Instalacje gazowe zasilane gazem pynnym mog by wykonywane tylko w budynkach niskich.
6. Zabrania si stosowania w jednym budynku gazu pynnego i gazu z sieci gazowej.
7. W budynku niskim, majcym w mieszkaniach instalacj zasilan gazem pynnym, dopuszcza si
usytuowanie kotowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.
8. Instalacje gazowe zasilane gazem o gstoci wikszej od gstoci powietrza nie mog by
stosowane w pomieszczeniach, ktrych poziom podogi znajduje si poniej otaczajcego terenu
oraz w ktrych znajduj si studzienki lub kanay instalacyjne i rewizyjne poniej podogi.
158. 1. Instalacje sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu mog by stosowane w
budynkach, w ktrych jest ustanowiony stay nadzr, zapewniajcy podejmowanie dziaa
zaradczych, a take w budynkach jednorodzinnych.
2. Czujki sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu w budynkach, o ktrych mowa w
ust. 1, powinny by instalowane w piwnicach i suterenach oraz w pomieszczeniach, w ktrych
istnieje moliwo nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instalacji lub przycza
gazowego.
3. Sygnay alarmowe stanu zagroenia wybuchem w budynkach, z wyczeniem budynkw
jednorodzinnych, powinny by kierowane do sub lub osb zobowizanych do podjcia skutecznej
akcji zapobiegawczej.
4. Zabrania si instalowania urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopyw gazu do czci
mieszkalnej budynku wielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidualnych urzdze sygnalizacyjnoodcinajcych dopyw gazu do odrbnych mieszka.
5. Urzdzenia sygnalizacyjno-odcinajce dopyw gazu naley stosowa w tych pomieszczeniach, w
ktrych czna nominalna moc cieplna zainstalowanych urzdze gazowych jest wiksza ni 60
kW.
6. Zawr odcinajcy dopyw gazu do budynku, bdcy elementem skadowym urzdzenia
sygnalizacyjno-odcinajcego, powinien by instalowany poza budynkiem, midzy kurkiem
gwnym a wprowadzeniem przewodu do budynku.
7. Instalacja gazowa przyczona do sieci gazowej wykonanej z przewodw metalowych powinna
by zabezpieczona przed wpywem prdw bdzcych przez zainstalowanie wstawki izolacyjnej
na wprowadzeniu metalowej rury gazowej do budynku.
159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanego z sieci gazowej powinna mie zainstalowany na
przyczu kurek gwny, umoliwiajcy odcicie dopywu gazu.
2. Kurek gwny powinien by zainstalowany na zewntrz budynku w wentylowanej szafce co
najmniej z materiau trudnozapalnego przy cianie, we wnce ciennej lub w odlegoci
nieprzekraczajcej 10 m od zasilanego budynku, w miejscu atwo dostpnym i zabezpieczonym
przed wpywami atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostpem osb
niepowoanych.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si instalowanie
kurka gwnego w odlegoci wikszej ni 10 m od zasilanego budynku, w wentylowanej szafce,
usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lub oglnego cigu pieszego z dostpem do niej od strony
zewntrznej dziaki budowlanej.
4. W budynkach o charakterze monumentalnym dopuszcza si instalowanie kurkw gwnych w
miejscach atwo dostpnych z zewntrz, niebdcych pomieszczeniami, np. w podcieniach,
przewitach, bramach, w odlegoci nie wikszej ni 2 m od lica zewntrznego budynku.
5. Odlego kurka gwnego, montowanego przy cianie lub we wnce ciany budynku, od
poziomu terenu oraz najbliszej krawdzi okna, drzwi lub innego otworu w budynku powinna
wynosi co najmniej 0,5 m.
6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajcych z rozwizania funkcjonalno-przestrzennego
budynku, moe by zainstalowany wicej ni jeden kurek gwny. W takim przypadku instalacje
zasilane z oddzielnych przyczy nie mog by ze sob poczone.

7. W zwartej zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si instalowanie kurka gwnego przed

budynkiem, poniej poziomu terenu, pod warunkiem zachowania wymaga waciwych dla
armatury zaporowej montowanej na gazocigach sieci gazowych.
8. Miejsce usytuowania kurka gwnego powinno by jednoznacznie oznakowane. Na budynku
majcym wicej ni jeden kurek gwny naley umieci informacj o liczbie i miejscach ich
zainstalowania.
160. 1. W przypadku gdy z jednego przycza jest zasilany wicej ni jeden budynek, oprcz
kurka gwnego, naley zastosowa odrbne zawory niebdce kurkami gwnymi, odcinajce
dopyw gazu do kadego z tych budynkw.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej, gdy kurek gwny jest
zainstalowany w linii ogrodzenia w odlegoci wikszej ni 10 m, naley na cianie budynku
dodatkowo zastosowa zawr odcinajcy.
3. Zawory odcinajce, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, powinny spenia wymagania okrelone w
158 ust. 6.
161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej z sieci gazowej o cinieniu do 500 kPa, z ktrej
korzysta wicej ni jeden odbiorca lub w ktrej nominalne zuycie gazu jest wiksze ni 10 m3/h,
w przeliczeniu na gaz ziemny wysoko etanowy, przed urzdzeniem redukcyjnym naley
zainstalowa zawr odcinajcy, a za tym urzdzeniem - zawr odcinajcy bdcy kurkiem
gwnym.
2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze wsplnej sieci o cinieniu do 500 kPa, z ktrej
korzysta jeden odbiorca, a nominalne zuycie gazu jest mniejsze ni 10 m3/h, dopuszcza si, aby
zawr odcinajcy zainstalowany przed urzdzeniem redukcyjnym by traktowany jako kurek
gwny. Przepis ten stosuje si take, jeeli urzdzenie redukcyjne jest poczone w jeden zesp z
gazomierzem.
162. Urzdzenia redukcyjne mog by instalowane wycznie na zewntrz budynku i powinny
by zabezpieczone przed dostpem osb niepowoanych i uszkodzeniami mechanicznymi.
163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzone poniej poziomu terenu, poza budynkiem w
odlegoci wikszej ni 0,5 m od jego ciany zewntrznej, powinny spenia wymagania okrelone
w przepisach odrbnych dotyczcych sieci gazowych.
1a. Przewody instalacji gazowej powinny by wykonane w sposb zapewniajcy spenienie
wymaga szczelnoci i trwaoci okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej przewodw gazowych
dla budynkw.
2. Przewody instalacji gazowej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do kurkw
odcinajcych przed gazomierzami w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych lub do odgazie
lokali uytkowych w budynkach uytecznoci publicznej, powinny by wykonane z rur stalowych
bez szwu bd z rur stalowych ze szwem przewodowych, zgodnych z wymaganiami
przedmiotowych Polskich Norm, czonych przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, zagrodowych i
rekreacji indywidualnej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do wyprowadzenia
poza lico wewntrzne tej ciany, powinny by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2.
4. W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, budynkach w zabudowie zagrodowej i budynkach
rekreacji indywidualnej przewody instalacji gazowej, a w pozostaych budynkach tylko przewody
za gazomierzami lub odgazieniami prowadzcymi do odrbnych mieszka lub lokali uytkowych,
powinny by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2, czonych rwnie z zastosowaniem
pocze gwintowanych lub z rur miedzianych czonych przez lutowanie lutem twardym.
Dopuszcza si stosowanie innych sposobw czenia rur, jeeli speniaj one wymagania
szczelnoci i trwaoci okrelone w Polskiej Normie dotyczcej przewodw gazowych dla
budynkw.
5. Po zewntrznej stronie cian budynku nie mog by prowadzone przewody gazowe wykonane:

1) z rur stalowych, jeeli su do rozprowadzania paliw gazowych zawierajcych par wodn lub
inne skadniki ulegajce kondensacji w warunkach eksploatacyjnych,
2) z rur miedzianych.
6. Przewody instalacji gazowej dla gazu pynnego mog by prowadzone powyej poziomu terenu
midzy zbiornikiem, butl lub bateri butli a budynkiem, a take po zewntrznej cianie budynku,
jeeli dugo tego przewodu nie jest wiksza ni 10 m, a skadniki gazu nie podlegaj kondensacji
w warunkach eksploatacyjnych.
164. 1. Przewodw instalacji gazowych nie naley prowadzi przez pomieszczenia mieszkalne
oraz pomieszczenia, ktrych sposb uytkowania moe spowodowa naruszenie stanu technicznego
instalacji lub wpywa na parametry eksploatacyjne gazu.
2. Zabrania si prowadzenia przez pomieszczenia mieszkalne przewodw instalacji gazowej z
zastosowaniem pocze gwintowanych, a take z zastosowaniem innych sposobw czenia rur,
jeeli mog one stanowi zagroenie dla bezpieczestwa mieszkacw.
3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku do przewodw innych instalacji stanowicych
wyposaenie budynku (ogrzewczej wodocigowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, piorunochronnej
itp.), naley lokalizowa w sposb zapewniajcy bezpieczestwo ich uytkowania. Odlego
midzy przewodami instalacji gazowej a innymi przewodami powinna umoliwia wykonywanie
prac konserwacyjnych.
4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny by usytuowane w odlegoci co najmniej 0,1 m
powyej innych przewodw instalacyjnych, natomiast jeeli gsto gazu jest wiksza od gstoci
powietrza - poniej przewodw elektrycznych i urzdze iskrzcych.
5. Przewody instalacji gazowej krzyujce si z innymi przewodami instalacyjnymi powinny by
od nich oddalone co najmniej o 0,02 m.
6. Dopuszcza si prowadzenie przewodw gazowych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze
szwem przewodowych, czonych za pomoc spawania przez jedn kondygnacj garau, znajdujc
si bezporednio pod kondygnacj nadziemn budynku, pod warunkiem zabezpieczenia tych
przewodw przed uszkodzeniem mechanicznym.
165. 1. Rozwizania techniczne instalacji gazowej powinny umoliwia samokompensacj
wydue cieplnych oraz eliminowa ewentualne odksztacenia instalacji, wywoane deformacj lub
osiadaniem budynku.
2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i suterenach naley prowadzi na powierzchni cian
lub pod stropem, natomiast na pozostaych kondygnacjach nadziemnych dopuszcza si prowadzenie
ich take w bruzdach osonitych nieuszczelnionymi ekranami lub wypenionych - po uprzednim
wykonaniu prby szczelnoci instalacji - atwo usuwaln mas tynkarsk, niepowodujc korozji
przewodw. Wypenianie bruzd, w ktrych s prowadzone przewody z rur miedzianych, jest
zabronione.
3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu prby szczelnoci, powinny by zabezpieczone
przed korozj.
166. 1. Urzdzenia pomiarowe zuycia gazu, zwane dalej gazomierzami, speniajce
wymagania okrelone w Polskiej Normie dotyczcej gazomierzy, powinny by zainstalowane
oddzielnie dla kadego z odbiorcw i zabezpieczone przed dostpem osb nieupowanionych.
2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnia atwy dostp do ich kontroli lub wymiany.
3. Przed kadym gazomierzem naley zainstalowa zawr odcinajcy. Jeeli gazomierz jest
instalowany w jednej szafce z kurkiem gwnym, uznaje si, e wymaganie to jest spenione.
4. Gazomierze mog by instalowane:
1) w szafkach z materiaw co najmniej trudnozapalnych, z otworami wentylacyjnymi:
a) na klatkach schodowych lub korytarzach oglnych,
b) na zewntrz budynku, razem z kurkiem gwnym instalacji gazowej, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 159 i 160,
2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pionw instalacyjnych, z drzwiczkami bez

otworw wentylacyjnych, dostpnymi od strony pomieszcze niemieszkalnych.

5. Dopuszcza si instalowanie gazomierzy, take bez szafek, w kuchniach stanowicych
samodzielne pomieszczenie oraz w przedpokojach w istniejcych budynkach mieszkalnych,
podlegajcych przebudowie lub w ktrych nastpuje remont instalacji gazowej.
6. Gazomierze mog by ponadto instalowane w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach
piwnicznych, jeeli maj one otwr okienny oraz przewd wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony
ponad dach lub przez cian zewntrzn na wysoko co najmniej 2,5 m powyej terenu, w
odlegoci nie mniejszej ni 0,5 m od bocznej krawdzi okien, drzwi i innych otworw.
167. Gazomierzy nie mona instalowa:
1) w pomieszczeniach mieszkalnych, azienkach lub innych, w ktrych wystpuje zagroenie
korozyjne (wilgo, opary zwizkw chemicznych itp.),
2) we wsplnych wnkach z licznikami elektrycznymi,
3) w odlegoci mniejszej w rzucie poziomym ni 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,
4) w odlegoci mniejszej ni 3 m od urzdzenia gazowego, mierzc w rozwiniciu dugoci
przewodu.
168. 1. Gazomierze naley instalowa w przedziale wysokoci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu
podogi do spodu gazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.
2. Gazomierze do pomiaru przepywu gazu o gstoci mniejszej od gstoci powietrza powinny by
umieszczone powyej licznika elektrycznego i innych urzdze mogcych iskrzy, a do gazu o
gstoci wikszej od gstoci powietrza - o co najmniej 0,3 m poniej licznika i takich urzdze.
3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym samym poziomie co liczniki elektryczne lub inne
mogce iskrzy urzdzenia, powinny by od nich oddalone co najmniej o 1 m.
4. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrej jest mowa w ust. 3, jeeli midzy tymi
urzdzeniami zostanie wykonana przegroda z materiau niepalnego o wysokoci co najmniej 0,5 m
powyej i poniej gazomierza oraz wysigu wikszym o co najmniej 0,1 m od odlegoci lica
gazomierza od ciany, na ktrej jest zainstalowany.
169. Rozwizania techniczne pocze gazomierzy i urzdze gazowych z instalacj powinny
umoliwia ich odczenie bez koniecznoci demontau czci instalacji.
170. 1. Urzdzenia gazowe mog by instalowane wycznie w pomieszczeniach speniajcych
warunki dotyczce ich wysokoci, kubatury, wentylacji i odprowadzenia spalin, a take dopywu
powietrza do spalania okrelone w rozporzdzeniu, w Polskich Normach i przepisach odrbnych.
2. Urzdzenia gazowe z otwart komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu A i B, nie
mog by instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, z zastrzeeniem 93 ust. 2 i 3.
3. Urzdzenia gazowe z zamknit komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu C, mog
by instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, niezalenie od rodzaju wystpujcej w nich
wentylacji, pod warunkiem zastosowania koncentrycznych przewodw powietrzno-spalinowych, z
zachowaniem wymaga 175.
171. Urzdzenia gazowe, pozostajce bez staego dozoru w czasie ich uytkowania, takie jak
koty gazowe lub ogrzewacze pomieszcze, powinny by wyposaone w samoczynnie dziaajce
zabezpieczenia przed skutkami spadku cinienia lub przerw w dopywie gazu.
172. 1. Maksymalne, czne obcienie cieplne przypadajce na 1 m3 kubatury, suce do
okrelania wymaganej kubatury pomieszczenia, w ktrym s zainstalowane urzdzenia gazowe,
pobierajce powietrze do spalania z tego pomieszczenia, nie moe przekracza wartoci
okrelonych w poniszej tabeli:
Rodzaje pomieszcze

Maksymalne obcienie cieplne urzdze

gazowych na 1 m3 kubatury pomieszczenia

1
Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt
ludzi oraz wnki kuchenne poczone z
przedpokojem
Pomieszczenia nieprzeznaczone na stay pobyt
ludzi, w tym pomieszczenia kuchenne w
mieszkaniach

typ A - bez
odprowadzenia
spalin
2

tyb B - z odprowadzeniem
spalin
3

175 W
(150 kcal/h)

350 W
(300 kcal/h)

930 W
(800 kcal/h)

4650 W
(4000 kcal/h)

2. W przypadku instalowania w jednym pomieszczeniu urzdze gazowych bez odprowadzenia

spalin i z odprowadzeniem spalin, czne obcienie cieplne pochodzce od tych urzdze
przypadajce na 1 m3 kubatury pomieszczenia nie moe przekracza wielkoci podanych w tabeli
w ust. 1, kolumna 2.
3. Kubatura pomieszcze, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, nie powinna by mniejsza
ni:
1) 8 m3 - w przypadku urzdze pobierajcych powietrze do spalania z tych pomieszcze,
2) 6,5 m3 - w przypadku urzdze z zamknit komor spalania.
4. Pomieszczenia, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, powinny mie wysoko co najmniej
2,2 m.
5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej, wzniesionych przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia, dopuszcza si
instalowanie gazowych kotw grzewczych w pomieszczeniach technicznych o wysokoci co
najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunkw okrelonych w ust. 1 i 170 ust. 1 i 2.
173. 1. Przy instalowaniu urzdze gazowych naley speni nastpujce warunki:
1) urzdzenia gazowe naley poczy ze stalowymi lub miedzianymi przewodami instalacji
gazowej na stae lub z zastosowaniem elastycznych przewodw metalowych,
2) zawr odcinajcy dopyw gazu do urzdzenia naley umieci w pomieszczeniu, w ktrym jest
zainstalowane urzdzenie gazowe, w miejscu atwo dostpnym, w odlegoci nie wikszej ni 1 m
od krca przyczeniowego,
3) kuchnie i kuchenki gazowe naley instalowa w odlegoci co najmniej 0,5 m od okien do boku
urzdzenia, liczc w rzucie poziomym,
4) ogrzewacze pomieszcze, ktrych temperatura oson moe przekroczy 60C, naley instalowa
w odlegoci co najmniej 0,3 m od cian z materiaw atwo zapalnych, otynkowanych oraz w
odlegoci 0,6 m od elementw cian z materiaw atwo zapalnych, nieosonitych tynkiem,
5) grzejniki gazowe wody przepywowej naley instalowa na cianach z materiaw niepalnych
bd odizolowa je od ciany z materiaw palnych pyt z materiau niepalnego.
2. Urzdzenia gazowe, wymagajce przemieszczania, takie jak palniki, kolby, lutownice, mog by
instalowane za pomoc przewodw elastycznych przeznaczonych do takich celw.
174. 1. Grzewcze urzdzenia gazowe, takie jak: koty ogrzewcze, grzejniki wody przepywowej,
niezalenie od ich obcie cieplnych, powinny by podczone na stae z indywidualnymi
kanaami spalinowymi, z uwzgldnieniem instrukcji technicznej producenta urzdzenia, o ktrej
mowa w przepisach dotyczcych zasadniczych wymaga dla urzdze spalajcych paliwa gazowe.
2. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych na zasadzie cigu
naturalnego powinny posiada przekroje wynikajce z oblicze oraz zapewnia podcinienie cigu
w wysokoci odpowiedniej dla typu urzdzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza si stosowanie zbiorczych przewodw systemw powietrzno-spalinowych
przystosowanych do pracy z urzdzeniami z zamknit komor spalania, wyposaonymi w
zabezpieczenia przed zanikiem cigu kominowego.

4. Dopuszcza si stosowanie indywidualnych przewodw powietrznych i spalinowych jako zestawu

wyrobw sucych do doprowadzenia powietrza do urzdzenia gazowego i odprowadzenia spalin
na zewntrz.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu kotowni przyczenie kilku kotw do wsplnego kanau
spalinowego w przypadku:
1) kotw pobierajcych powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania
skrzyniowego przerywacza cigu lub wyposaenia kotw w czujniki zaniku cigu kominowego
wyczajcych rwnoczenie wszystkie koty,
2) wykonania dla kotw z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju
poprzecznym nie mniejszym ni 1,6 sumy przekrojw przewodw odprowadzajcych spaliny z
poszczeglnych kotw, a take wyposaenie wylotu przewodu spalinowego w czujnik zaniku cigu
kominowego, wyczajcego rwnoczenie wszystkie koty.
6. Przewody i kanay spalinowe, odprowadzajce spaliny od grzewczych urzdze gazowych,
powinny by dostosowane do warunkw pracy danego typu urzdzenia.
7. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych, z wyczeniem
kotw, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przekroje poprzeczne przewodu, a take kanau spalinowego powinny by stae na caej dugoci,
2) dugo pionowych przewodw spalinowych powinna by nie mniejsza ni 0, 22 m, a
przewodw poziomych uoonych ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku urzdzenia - nie
wiksza ni 2 m,
3) dugo kanau spalinowego mierzona od osi wlotu przewodu spalinowego do krawdzi wylotu
kanau nad dachem powinna by nie mniejsza ni 2 m,
4) wyloty kanaw spalinowych, jeeli wynika to z warunkw pracy urzdze, powinny by
zaopatrzone w wywietrzniki dobrane do iloci spalin, dugoci odcinkw pionowych, pooenia w
okrelonej strefie wiatrowej i warunkw lokalnych.
8. Dopuszcza si instalowanie przepustnic w przewodach odprowadzajcych spaliny z
poszczeglnych urzdze, jeeli ich dziaanie nie zakca przepywu spalin.
9. Urzdzenia gazowe wyposaone w palniki nadmuchowe powinny by poczone przewodami z
kanaami spalinowymi, ktrych przekroje naley dobiera z uwzgldnieniem nadcinie
wystpujcych w komorach spalania tych urzdze.
10. Nad urzdzeniami gazowymi typu restauracyjnego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia
naley umieszcza okapy odprowadzajce te spaliny do kanaw spalinowych, przy czym dla
urzdze o mocy cieplnej wikszej ni 30 kW naley instalowa czujniki, wyczajce urzdzenie
w przypadku zaniku cigu kominowego.
175. 1. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody
powietrzne i spalinowe od urzdze gazowych z zamknit komor spalania mog by
wyprowadzone przez zewntrzn cian budynku, jeeli urzdzenia te maj nominaln moc ciepln
nie wiksz ni:
1) 21 kW - w wolno stojcych budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
2) 5 kW - w pozostaych budynkach mieszkalnych.
2. Wyloty przewodw, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2, powinny znajdowa si wyej ni 2,5 m
ponad poziomem terenu. Dopuszcza si sytuowanie tych wylotw poniej 2,5 m, lecz nie mniej ni
0,5 m ponad poziomem terenu, jeeli w odlegoci do 8 m nie znajduje si plac zabaw dla dzieci lub
inne miejsca rekreacyjne.
3. Odlego midzy wylotami przewodw, o ktrych mowa w ust. 1, powinna by nie mniejsza ni
3 m, a odlego tych wylotw od najbliszej krawdzi okien otwieranych i ryzalitw
przesaniajcych nie mniejsza ni 0,5 m.
4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych oraz halach sportowych i widowiskowych nie
ogranicza si nominalnej mocy cieplnej urzdze z zamknit komor spalania, od ktrych

indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i

spalinowe s wyprowadzone przez zewntrzn cian budynku, jeeli odlego tej ciany od
granicy dziaki budowlanej wynosi co najmniej 8 m, a od ciany innego budynku z oknami nie
mniej ni 12 m, a take jeeli wyloty przewodw znajduj si wyej ni 3 m ponad poziomem
terenu.
176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwa gazowe powinny
odpowiada wymaganiom 172 oraz innym przepisom rozporzdzenia, a take odpowiada
wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwa gazowe
o gstoci wzgldnej mniejszej ni 1.
2. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 30 kW mog by instalowane w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi oraz w miejscach, o ktrych mowa w ust.
3.
3. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 30 kW do 60 kW naley instalowa w
pomieszczeniu technicznym lub w przewidzianym wycznie na kotowni budynku wolno
stojcym.
4. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2000 kW naley instalowa
w sucym wycznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolno stojcym
przeznaczonym wycznie na kotowni.
5. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 2000 kW mog by instalowane
wycznie w budynku wolno stojcym przeznaczonym na kotowni.
6. Kubatura pomieszcze z kotami na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z
kotami o mocy cieplnej powyej 60 kW pobierajcymi powietrze z pomieszcze powinna
odpowiada wymaganiom okrelonym w 172.
7. Kubatura pomieszcze z kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, z zamknit komor spalania,
powinna by okrelana indywidualnie, przy uwzgldnieniu warunkw technicznych i
technologicznych, a take wymaga eksploatacyjnych.
8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, zabrania si
instalowania urzdze przeznaczonych do pomiaru zuycia gazu.
9. Do pomieszcze technicznych z zainstalowanymi kotami o cznej mocy cieplnej powyej 60
kW do 2000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu ni kotownia, naley
doprowadzi odrbny przewd gazowy, z ktrego nie mog by zasilane pozostae urzdzenia
gazowe w tym budynku.
177. Urzdzenia gazowe instalowane w budynku mog by zasilane gazem pynnym z
indywidualnych butli o nominalnej zawartoci gazu do 11 kg, pod warunkiem spenienia
nastpujcych wymaga:
1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu uytkowym nie naley instalowa wicej ni dwch
butli,
2) w pomieszczeniu, w ktrym instaluje si butl, naley zachowa temperatur nisz ni 35C,
3) butl naley instalowa wycznie w pozycji pionowej,
4) butl naley zabezpieczy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
5) midzy butl a urzdzeniem promieniujcym ciepo, z wyczeniem zestaww urzdze
gazowych z butlami, naley zachowa odlego co najmniej 1,5 m,
6) butli nie naley umieszcza w odlegoci mniejszej ni 1 m od urzdze mogcych powodowa
iskrzenie,
7) urzdzenia gazowe naley czy z reduktorem cinienia gazu na butli za pomoc elastycznego
przewodu o dugoci nieprzekraczajcej 3 m i wytrzymaoci na cinienie co najmniej 300 kPa,
odpornego na skadniki gazu pynnego, uszkodzenia mechaniczne oraz temperatur do 60C,
8) urzdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajcej 10 kW naley czy z przewodem
elastycznym, o ktrym mowa w pkt 7, rur stalow o dugoci co najmniej 0,5 m.
178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane gazem pynnym z

butli gazowej o nominalnej zawartoci gazu do 33 kg lub z baterii takich butli, pod warunkiem
spenienia nastpujcych wymaga:
1) butle powinny by umieszczone na zewntrz budynku, w miejscu oznakowanym, na
utwardzonym podou, pod zadaszeniem chronicym od wpywu czynnikw atmosferycznych,
2) liczba butli w baterii nie moe przekracza 10,
3) butle w baterii powinny by podczone do kolektora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub
rury przewodowej czonej przez spawanie,
4) odlego butli od najbliszych otworw okiennych lub drzwiowych w cianie zewntrznej
budynku nie powinna by mniejsza ni 2 m,
5) butle nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu.
179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane z jednego
zbiornika z gazem pynnym lub grupy takich zbiornikw.
2. Liczba zbiornikw naziemnych w grupie nie powinna przekracza 6 sztuk, a ich czna
pojemno 100 m3. Odlego pomidzy grupami zbiornikw naziemnych powinna wynosi:
1) 7,5 m - w przypadku, gdy czna pojemno zbiornikw w grupie nie przekracza 30 m3,
2) 15 m - w przypadku, gdy czna pojemno zbiornikw w grupie przekracza 30 m3.
3. Zbiorniki gazu pynnego nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu, w miejscach
podmokych oraz w odlegoci mniejszej ni 5 m od roww, studzienek lub wpustw
kanalizacyjnych.
4. Dopuszczaln odlego zbiornikw z gazem pynnym od budynkw mieszkalnych, budynkw
zamieszkania zbiorowego oraz budynkw uytecznoci publicznej, a take midzy zbiornikami,
okrela ponisza tabela:

Nominalna
pojemno
zbiornika w m3
1
do 3
powyej 3 do 5
powyej 5 do 7
powyej 7 do 10
powyej 10 do 40
powyej 40 do 65
powyej 65 do
100

Odlego budynkw mieszkalnych, budynkw

zamieszkania zbiorowego i budynkw
uytecznoci publicznej od:
zbiornika naziemnego zbiornika podziemnego
wm
wm
2
3
3
1
5
2,5
7,5
3
10
5
20
10
30
15
40
20

Odlego od ssiedniego
zbiornika naziemnego lub
podziemnego
wm
4
1
1
1,5
1,5
1/4 sumy rednic
dwch ssiednich
zbiornikw

5. Dopuszczalna odlego zbiornikw z gazem pynnym od budynkw produkcyjnych i

magazynowych powinna wynosi dla zbiornikw o pojemnoci:
1) do 10 m3 - nie mniej ni odlego okrelona w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i 3,
2) powyej 10 m3 - nie mniej ni poowa odlegoci okrelonej w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i
3.
6. Odlego zbiornikw z gazem pynnym od granicy z ssiedni dziak budowlan powinna by
nie mniejsza ni poowa odlegoci okrelonej w tabeli w ust. 4 w kolumnach 2 i 3, przy
zachowaniu wymaganej odlegoci od budynku danego rodzaju.
7. Odlegoci okrelone w tabeli w ust. 4 w kolumnie 2 mog by zmniejszone do 50 % w

przypadku zastosowania wolno stojcej ciany oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci

ogniowej co najmniej R E I 120, usytuowanej pomidzy zbiornikiem z gazem pynnym a
budynkiem. Wymiary wolno stojcej ciany oraz jej odlego od zbiornika powinny by tak
dobrane, aby osoni zbiornik od tej czci budynku, ktra znajduje si w odlegoci mniejszej ni
okrelona w tabeli w ust. 4 w kolumnie 2 od dowolnego punktu zbiornika.
8. Dla zbiornika z gazem pynnym o pojemnoci do 10 m3 zmniejszenie jego odlegoci od
budynku, o ktrej mowa w ust. 7, moe mie miejsce rwnie wwczas, gdy pionowy pas ciany
tego budynku o szerokoci co najmniej rwnej rzutowi rwnolegemu zbiornika, powikszonej po 2
m z obu jego stron, oraz o wysokoci rwnej wysokoci budynku bdzie mia klas odpornoci
ogniowej co najmniej R E I 120 i w tym pasie ciany nie bd znajdoway si otwory okienne i
drzwiowe.
9. Odlego zbiornika z gazem pynnym od rzutu poziomego skrajnego przewodu
elektroenergetycznej linii napowietrznej, a take od szyny zelektryfikowanej linii kolejowej lub
tramwajowej powinna wynosi co najmniej:
1) 3 m - przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej do 1 kV,
2) 15 m - przy napiciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej rwnym lub wikszym od 1
kV.

Rozdzia 8
Instalacja elektryczna
180. Instalacja i urzdzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisw rozporzdzenia, przepisw
odrbnych dotyczcych dostarczania energii, ochrony przeciwpoarowej, ochrony rodowiska oraz
bezpieczestwa i higieny pracy, a take wymaga Polskich Norm odnoszcych si do tych instalacji
i urzdze, powinny zapewnia:
1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiornikw,
stosownie do potrzeb uytkowych,
2) ochron przed poraeniem prdem elektrycznym, przepiciami czeniowymi i atmosferycznymi,
powstaniem poaru, wybuchem i innymi szkodami,
3) ochron przed emisj drga i haasu powyej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym
oddziaywaniem pola elektromagnetycznego.
180a. W budynku uytecznoci publicznej, o ktrym mowa w poniszej tabeli, warto mocy
jednostkowej owietlenia nie moe przekracza okrelonych wielkoci dopuszczalnych:
Maksymalna warto mocy jednostkowej
[W/m2]

Typ budynku
A

Biura
Szkoy
Szpitale
Restauracje
Sportowo-rekreacyjne
Handlowo-usugowe
*)

15
15
15
10
10
15

Klasa kryteriw*)
B

20
20
25
25
20
25

25
25
35
35
30
35

Ustala si nastpujce klasy kryteriw:

A - spenianie kryteriw owietlenia w stopniu podstawowym
B - spenianie kryteriw owietlenia w stopniu rozszerzonym
C - spenienie kryteriw owietlenia w stopniu penym z uwzgldnieniem komunikacji

wizualnej
181. 1. Budynek, w ktrym zanik napicia w elektroenergetycznej sieci zasilajcej moe
spowodowa zagroenie ycia lub zdrowia ludzi, powane zagroenie rodowiska, a take znaczne
straty materialne, naley zasila co najmniej z dwch niezalenych, samoczynnie zataczajcych
si rde energii elektrycznej oraz wyposaa w samoczynnie zaczajce si owietlenie awaryjne
(zapasowe lub ewakuacyjne). W budynku wysokociowym jednym ze rde zasilania powinien
by zesp prdotwrczy.
2. Awaryjne owietlenie zapasowe naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych po zaniku
owietlenia podstawowego istnieje konieczno kontynuowania czynnoci w niezmieniony sposb
lub ich bezpiecznego zakoczenia, przy czym czas dziaania tego owietlenia powinien by
dostosowany do uwarunkowa wynikajcych z wykonywanych czynnoci oraz warunkw
wystpujcych w pomieszczeniu.
3. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne naley stosowa:
1) w pomieszczeniach:
a) widowni kin, teatrw i filharmonii oraz innych sal widowiskowych,
b) audytoriw, sal konferencyjnych, czytelni, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych,
przeznaczonych dla ponad 200 osb,
c) wystawowych w muzeach,
d) o powierzchni netto ponad 1000 m2 w garaach owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
e) o powierzchni netto ponad 2000 m2 w budynkach uytecznoci publicznej, budynkach
zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach produkcyjnych i magazynowych,
2) na drogach ewakuacyjnych:
a) z pomieszcze wymienionych w pkt 1,
b) owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do uytku osb o
ograniczonej zdolnoci poruszania si,
d) w wysokich i wysokociowych budynkach uytecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego.
4. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w ktrych awaryjne
owietlenie zapasowe spenia warunek okrelony w ust. 5 dla awaryjnego owietlenia
ewakuacyjnego.
5. Awaryjne owietlenie ewakuacyjne powinno dziaa przez co najmniej 1 godzin od zaniku
owietlenia podstawowego.
6. W pomieszczeniu, ktre jest uytkowane przy wyczonym owietleniu podstawowym, naley
stosowa owietlenie dodatkowe, zasilane napiciem nieprzekraczajcym napicia dotykowego
dopuszczalnego dugotrwale, suce uwidocznieniu przeszkd wynikajcych z ukadu budynku,
drg komunikacji oglnej lub sposobu jego uytkowania, a take podwietlane znaki wskazujce
kierunki ewakuacji.
7. Owietlenie awaryjne naley wykonywa zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w
tym zakresie.
182. Pomieszczenie stacji transformatorowej moe by sytuowane w budynkach o innym
przeznaczeniu, jeeli s spenione warunki okrelone w 96 oraz:
1) zostanie zachowana odlego pozioma i pionowa od pomieszcze przeznaczonych na stay
pobyt ludzi co najmniej 2,8 m,
2) ciany i stropy bd stanowiy oddzielenia przeciwpoarowe oraz bd miay zabezpieczenia
przed przedostawaniem si cieczy i gazw.
183. 1. W instalacjach elektrycznych naley stosowa:
1) zcza instalacji elektrycznej budynku, umoliwiajce odczenie od sieci zasilajcej i
usytuowane w miejscu dostpnym dla dozoru i obsugi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami,

wpywami atmosferycznymi, a take ingerencj osb niepowoanych,

2) oddzielny przewd ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych,
3) urzdzenia ochronne rnicowoprdowe uzupeniajce podstawow ochron
przeciwporaeniow i ochron przed powstaniem poaru, powodujce w warunkach uszkodzenia
samoczynne wyczenie zasilania;
4) wyczniki nadprdowe w obwodach odbiorczych,
5) zasad selektywnoci (wybirczoci) zabezpiecze,
6) przeciwpoarowe wyczniki prdu,
7) poczenia wyrwnawcze gwne i miejscowe, czce przewody ochronne z czciami
przewodzcymi innych instalacji i konstrukcji budynku,
8) zasad prowadzenia tras przewodw elektrycznych w liniach prostych, rwnolegych do
krawdzi cian i stropw,
9) przewody elektryczne z ytami wykonanymi wycznie z miedzi, jeeli ich przekrj nie
przekracza 10 mm2,
10) urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej.
1a. Poczeniami wyrwnawczymi, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 7, naley obj:
1) instalacj wodocigow wykonan z przewodw metalowych,
2) metalowe elementy instalacji kanalizacyjnej,
3) instalacj ogrzewcz wodn wykonan z przewodw metalowych,
4) metalowe elementy instalacji gazowej,
5) metalowe elementy szybw i maszynowni dwigw,
6) metalowe elementy przewodw i wkadw kominowych,
7) metalowe elementy przewodw i urzdze do wentylacji i klimatyzacji,
8) metalowe elementy obudowy urzdze instalacji telekomunikacyjnej.
2. Przeciwpoarowy wycznik prdu, odcinajcy dopyw prdu do wszystkich obwodw, z
wyjtkiem obwodw zasilajcych instalacje i urzdzenia, ktrych funkcjonowanie jest niezbdne
podczas poaru, naley stosowa w strefach poarowych o kubaturze przekraczajcej 1000 m3 lub
zawierajcych strefy zagroone wybuchem.
3. Przeciwpoarowy wycznik prdu powinien by umieszczony w pobliu gwnego wejcia do
obiektu lub zcza i odpowiednio oznakowany.
4. Odcicie dopywu prdu przeciwpoarowym wycznikiem nie moe powodowa samoczynnego
zaczenia drugiego rda energii elektrycznej, w tym zespou prdotwrczego, z wyjtkiem rda
zasilajcego owietlenie awaryjne, jeeli wystpuje ono w budynku.
184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej naley wykorzystywa metalowe konstrukcje
budynkw, zbrojenia fundamentw oraz inne metalowe elementy umieszczone w niezbrojonych
fundamentach stanowice sztuczny uziom fundamentowy.
2. Dopuszcza si wykorzystywanie jako uziomy instalacji elektrycznej metalowych przewodw
sieci wodocigowej, pod warunkiem zachowania wymaga Polskiej Normy dotyczcej uziemie i
przewodw ochronnych oraz uzyskania zgody jednostki eksploatujcej t sie.
3. Instalacja piorunochronna, o ktrej mowa w 53 ust. 2, powinna by wykonana zgodnie z
wymaganiami Polskich Norm dotyczcych ochrony odgromowej obiektw budowlanych.
185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samodzielnym lokalu powinna by wyposaona w
urzdzenia do pomiaru zuycia energii elektrycznej, usytuowane w miejscu atwo dostpnym i
zabezpieczone przed uszkodzeniami i ingerencj osb niepowoanych.
2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zuycia energii elektrycznej naley umieszcza
poza lokalami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.
186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie urzdze elektrycznych w budynku powinno
zapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie odlegoci i ich wzajemnego
usytuowania oraz uwzgldnia warunki okrelone w 164.
2. Gwne cigi instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku

zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej naley prowadzi poza mieszkaniami

i pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, w wydzielonych kanaach lub szybach
instalacyjnych, zgodnie z Polsk Norm dotyczc wymaga w tym zakresie.
187. 1. Przewody i kable elektryczne naley prowadzi w sposb umoliwiajcy ich wymian bez
potrzeby naruszania konstrukcji budynku.
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia
ich warstw tynku o gruboci co najmniej 5 mm.
3. Przewody i kable elektryczne oraz wiatowodowe wraz z ich zamocowaniami, zwane dalej
zespoami kablowymi, stosowane w systemach zasilania i sterowania urzdzeniami sucymi
ochronie przeciwpoarowej, powinny zapewnia cigo dostawy energii elektrycznej lub
przekazu sygnau przez czas wymagany do uruchomienia i dziaania urzdzenia, z zastrzeeniem
ust. 7. Ocena zespow kablowych w zakresie cigoci dostawy energii elektrycznej lub przekazu
sygnau, z uwzgldnieniem rodzaju podoa i przewidywanego sposobu mocowania do niego,
powinna by wykonana zgodnie z warunkami okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej badania
odpornoci ogniowej.
4. Zespoy kablowe umieszczone w pomieszczeniach chronionych staymi wodnymi urzdzeniami
ganiczymi powinny by odporne na oddziaywanie wody. Jeeli przewody i kable uoone s w
ognioochronnych kanaach kablowych, to wwczas wymaganie odpornoci na dziaanie wody
uznaje si za spenione.
5. Przewody i kable elektryczne w obwodach urzdze alarmu poaru, owietlenia awaryjnego
i cznoci powinny mie klas PH odpowiedni do czasu wymaganego do dziaania tych urzdze,
zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej metody bada palnoci cienkich przewodw i
kabli bez ochrony specjalnej stosowanych w obwodach zabezpieczajcych.
6. Zespoy kablowe powinny by tak zaprojektowane i wykonane, aby w wymaganym czasie, o
ktrym mowa w ust. 3 i 5, nie nastpia przerwa w dostawie energii elektrycznej lub przekazie
sygnau spowodowana oddziaywaniami elementw budynku lub wyposaenia.
7. Czas zapewnienia cigoci dostawy energii elektrycznej lub sygnau do urzdze, o ktrych
mowa w ust. 3, moe by ograniczony do 30 minut, o ile zespoy kablowe znajduj si w obrbie
przestrzeni chronionych staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi.
188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym naley prowadzi w
obrbie kadego mieszkania lub lokalu uytkowego.
2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu naley stosowa wyodrbnione obwody: owietlenia,
gniazd wtyczkowych oglnego przeznaczenia, gniazd wtyczkowych w azience, gniazd
wtyczkowych do urzdze odbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiornikw wymagajcych
indywidualnego zabezpieczenia.
189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu naley wyposaa w wypusty owietleniowe oraz w
niezbdn liczb odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczkowych.
2. Instalacja owietleniowa w pokojach powinna umoliwia zaczanie rde wiata za pomoc
cznikw wieloobwodowych.
190. W budynku wielorodzinnym owietlenie i odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji
oglnej oraz technicznych i gospodarczych powinny by zasilane z tablic administracyjnych.
191.
192.

Rozdzia 8a
Instalacja telekomunikacyjna
192a. Mieszkania w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i odrbne mieszkania w budynku

zamieszkania zbiorowego naley wyposay w instalacj wejciowej sygnalizacji dzwonkowej

oraz w odpowiedni sygnalizacj alarmowo-przyzywow dostosowan do potrzeb osb
niepenosprawnych.
192b. Instalacj telekomunikacyjn, o ktrej mowa w 56, zwan dalej instalacj
telekomunikacyjn, jest zainstalowany i poczony pod wzgldem technicznym i funkcjonalnym
ukad jej elementw wykonany zgodnie z Polsk Norm dotyczc planowania i wykonywania
instalacji wewntrz budynkw.
192c. Instalacj telekomunikacyjn budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci
publicznej, z zastrzeeniem 192d, stanowi w szczeglnoci:
1) kanalizacja telekomunikacyjna budynku, rozumiana jako cig elementw osonowych
umoliwiajcych wprowadzenie kabli do budynku oraz ich rozprowadzenie w budynku, w tym
midzy innymi przepustw kablowych, rur instalacyjnych, szybw instalacyjnych, koryt, duktw i
kanaw instalacyjnych;
2) elementy infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym kable i przewody wraz z osprztem
instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy zlokalizowanej w
punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn lub od urzdzenia systemu radiowego do
wyjcia gniazda abonenckiego.
192d. Instalacj telekomunikacyjn budynku uytecznoci publicznej przeznaczonego na
potrzeby publicznej owiaty, szkolnictwa wyszego, nauki i wychowania, stanowi w szczeglnoci:
1) kanalizacja telekomunikacyjna budynku, rozumiana jako cig elementw osonowych
umoliwiajcych wprowadzenie kabli do budynku oraz ich rozprowadzenie w budynku, w tym
midzy innymi przepustw kablowych, rur instalacyjnych, szybw instalacyjnych, koryt, duktw i
kanaw instalacyjnych;
2) wiatowodowa infrastruktura telekomunikacyjna budynku, w tym kable wiatowodowe, wraz z
osprztem instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy
wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do
wyjcia gniazda wiatowodowego zlokalizowanego w kadym lokalu uytkowym.
192e. Instalacj telekomunikacyjn budynku mieszkalnego wielorodzinnego stanowi w
szczeglnoci:
1) kanalizacja telekomunikacyjna budynku, rozumiana jako cig elementw osonowych
umoliwiajcych wprowadzenie kabli do budynku oraz ich rozprowadzenie w budynku, w tym
midzy innymi przepustw kablowych, rur instalacyjnych, szybw instalacyjnych, koryt, duktw i
kanaw instalacyjnych;
2) telekomunikacyjne skrzynki mieszkaniowe, zlokalizowane w pobliu drzwi wejciowych do
mieszkania, suce w szczeglnoci umieszczeniu doprowadzonych do nich zakocze kabli,
umieszczeniu urzdze aktywnych lub pasywnych oraz, w razie potrzeby, z doprowadzeniem
zasilania elektrycznego, a take umoliwiajce dystrybucj sygnau w mieszkaniu;
3) wiatowodowa infrastruktura telekomunikacyjna budynku, w tym kable wiatowodowe, wraz z
osprztem instalacyjnym i urzdzeniami telekomunikacyjnymi, poczwszy od przecznicy
wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do
zakocze kabli w kadej telekomunikacyjnej skrzynce mieszkaniowej;
4) antenowa instalacja zbiorowa suca do odbioru cyfrowych programw telewizyjnych i
radiofonicznych rozpowszechnianych w sposb rozsiewczy naziemny;
5) antenowa instalacja zbiorowa suca do odbioru cyfrowych programw telewizyjnych i
radiofonicznych rozpowszechnianych w sposb rozsiewczy satelitarny;
6) okablowanie wykonane z parowych kabli symetrycznych wraz z osprztem instalacyjnym i
urzdzeniami telekomunikacyjnymi
7) okablowanie wykonane z kabli wsposiowych wraz z osprztem instalacyjnym i urzdzeniami
telekomunikacyjnymi od przecznicy kablowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn

sieci telekomunikacyjn do zakocze kabli w telekomunikacyjnej skrzynce mieszkaniowej;

8) maszt usytuowany na dachu budynku, wraz z odpowiednim przepustem kablowym do budynku,
lub w uzasadnionych przypadkach usytuowany poza budynkiem, przystosowany do umieszczenia
anten przedsibiorcw telekomunikacyjnych wiadczcych usugi telekomunikacyjne drog
radiow oraz umieszczenia odpowiednich elementw instalacji, o ktrych mowa w pkt 4 i 5.
192f. 1. Punkt poczenia instalacji telekomunikacyjnej z publiczn sieci telekomunikacyjn
(punkt styku) powinien:
1) by usytuowany w odrbnym pomieszczeniu technicznym, zgodnym z warunkami technicznymi
okrelonymi w 96-98, na pierwszej kondygnacji podziemnej lub pierwszej kondygnacji
nadziemnej budynku, a w przypadku braku moliwoci zapewnienia takiego pomieszczenia - w
szafce telekomunikacyjnej wyposaonej w odpowiedni instalacj i urzdzenia elektryczne;
2) zapewnia przecznice wyposaone w funkcjonalne pola krosowe, zapewniajce pene
moliwoci wielokrotnego podczania i odczania pomidzy zewntrzn sieci telekomunikacyjn
i instalacjami wewntrznymi;
3) by odpowiednio zabezpieczony przed wpywem niekorzystnych czynnikw zewntrznych oraz
dostpem osb nieupowanionych;
4) by atwo dostpny dla obsugi technicznej;
5) by oznakowany w sposb jednoznacznie okrelajcy przedsibiorcw telekomunikacyjnych
korzystajcych z tego punktu;
6) umoliwia monta szafek telekomunikacyjnych, urzdze i osprztu instalacyjnego;
7) zapewnia moliwo przyczenia przedsibiorcw telekomunikacyjnych do instalacji
telekomunikacyjnej budynku, na zasadzie rwnego dostpu.
2. Prowadzenie instalacji telekomunikacyjnej i rozmieszczenie urzdze telekomunikacyjnych w
budynku powinno zapewnia bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie ich wzajemnego
usytuowania i niekorzystnego oddziaywania oraz zapewnia bezpieczestwo osb korzystajcych z
czci wsplnych budynku.
3. W instalacji telekomunikacyjnej naley zastosowa urzdzenia ochrony przed przepiciami, a
gdy instalacja moe by naraona na przetenie - rwnie w urzdzenia ochrony przed
przeteniami, natomiast elementy instalacji wyprowadzone ponad dach naley umieci w strefie
chronionej przez instalacj piorunochronn, o ktrej mowa w 184 ust. 3, lub bezporednio
uziemi w przypadku braku instalacji piorunochronnej. Instalacje antenowe wychodzce ponad
dach oraz dusze cigi instalacji antenowych w budynkach (przekraczajce 10 m) powinny by
chronione ochronnikami zabezpieczajcymi od przepi od wyadowa bezporednich i
porednich.
4. Instalacja telekomunikacyjna powinna:
1) umoliwia wiadczenie usug telekomunikacyjnych, w tym usug transmisji danych poprzez
szerokopasmowy dostp do Internetu oraz usug rozprowadzania programw telewizyjnych i
radiofonicznych, w tym programw telewizji cyfrowej wysokiej rozdzielczoci, przez rnych
dostawcw tych usug;
2) zapewnia kompatybilno i moliwo podczenia tej instalacji do publicznych sieci
telekomunikacyjnych, przy zachowaniu zasady neutralnoci technologicznej;
3) by wykonana w sposb gwarantujcy moliwo wymiany lub instalowania odpowiedniej iloci
jej elementw, o ktrych mowa w 192c, 192d i 192e, a take instalacj dodatkowej
infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym anten i kabli, wraz z osprztem instalacyjnym i
urzdzeniami telekomunikacyjnymi, bez naruszania konstrukcji budynku;
4) umoliwia przyczenie i zapewnienie poprawnej transmisji sygnau urzdzenia
telekomunikacyjnego systemu radiowego umoliwiajcego wiadczenie usug
telekomunikacyjnych.
5. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192d pkt 2 oraz 192e pkt 3:
1) od przecznicy wiatowodowej zlokalizowanej w punkcie poczenia z publiczn sieci
telekomunikacyjn odpowiednio do wyjcia z gniazda lub zakocze kabli, powinny by

doprowadzone i zakoczone co najmniej dwa jednomodowe wkna wiatowodowe o

nastpujcych parametrach:
a) tumienno dla dugoci fali w pamie 1310 nm-1625 nm nie wiksza ni 0,4 dB/km,
b) tumienno dla dugoci fali 1550 nm nie wiksza ni 0,25 dB/km,
c) tumienno w pamie 1383 3 nm nie wiksza ni 0,4 dB/km,
d) dugo fali zerowej dyspersji chromatycznej 0 nie mniejsza ni 1300 nm i nie wiksza ni 1324
nm,
e) wspczynnik dyspersji chromatycznej D nie wikszy ni 0,092 ps/nm2 km,
f) nominalna rednica pola modu (dla = 1310 nm) od 8,6 do 9,5 m przy tolerancji rednicy pola
modu 0,6 m,
g) dugo fali odcicia dla wkna w kablu nie wiksza ni 1260 nm,
h) tumienno 100 zwojw o rednicy 60 mm dla dugoci fali 1625 nm nie wiksza ni 0,1 dB;
2) naley wykorzystywa zcza wiatowodowe jednomodowe typu SC/APC;
3) tumienie toru optycznego od punktu poczenia z publiczn sieci telekomunikacyjn do wyjcia
z gniazda lub zakocze kabli nie powinno przekracza wartoci 1,2 dB przy dugoci fali 1310 nm
i 1550 nm.
6. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 4, naley stosowa:
1) kable wsposiowe kategorii RG-6 lub wyszej, wykonane w klasie A, zawierajce podwjny
ekran - foli aluminiow i oplot o gstoci co najmniej 77% oraz miedzian y wewntrzn
o rednicy nie mniejszej ni jeden milimetr, przy czym tumienie kadego z torw utworzonych z
kabli wsposiowych nie powinno przekracza wartoci 12 dB przy czstotliwoci 860 MHz, albo
2) kable wiatowodowe speniajce wymogi okrelone w ust. 5, przy czym dopuszcza si
wykorzystanie pojedynczego wkna wiatowodowego;
3) zestaw antenowy zapewniajcy:
a) pasmo przenoszenia od 87,5 do 108 MHz, od 174 do 230 MHz oraz od 470 do 862 MHz przy
odpowiednio rwnomiernych charakterystykach czstotliwociowych,
b) zysk kierunkowy nie mniejszy ni 14 dBi dla zakresw od 174 do 230 MHz oraz od 470 do 862
MHz,
c) impedancj wyjciow 75 ;
4) wzmacniacze, przeczniki wielozakresowe (multiswitche) oraz pozostay osprzt aktywny i
pasywny sucy do odbioru programw telewizyjnych i radiofonicznych rozpowszechnianych w
sposb rozsiewczy naziemny.
7. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 5, naley stosowa:
1) okablowanie zgodnie z wymogami okrelonymi w ust. 6 pkt 1 i 2;
2) anteny paraboliczne lub offsetowe o rednicy nie mniejszej ni 1,20 m zapewniajce:
a) pasmo przenoszenia od 10,7 do 12,75 GHz przy odpowiednio rwnomiernej charakterystyce
czstotliwociowej,
b) impedancj wyjciow 75 lub umoliwienie montau konwerterw z wyjciem
wiatowodowym,
c) moliwo odbioru sygnau z co najmniej dwch satelitw,
d) moliwo odbioru sygnau o dwch ortogonalnych polaryzacjach
- przy czym moliwe jest zastosowanie pojedynczej anteny dwuogniskowej;
3) wzmacniacze, przeczniki wielozakresowe (multiswitche) oraz pozostay osprzt aktywny i
pasywny sucy do odbioru programw telewizyjnych i radiofonicznych rozpowszechnianych w
sposb rozsiewczy satelitarny.
8. Okablowanie w instalacjach, o ktrych mowa w ust. 6 i 7, powinno by doprowadzone od anten
do telekomunikacyjnych skrzynek mieszkaniowych.
9. Wszystkie urzdzenia aktywne i pasywne w instalacji telewizyjnej powinny by uziemione i
spenia wymg ekranowania w klasie A.
10. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 6, do kadej telekomunikacyjnej
skrzynki mieszkaniowej powinny by doprowadzone co najmniej dwa parowe kable symetryczne
UTP kategorii 5 lub wyszej oraz powinny by zakoczone na odpowiednim osprzcie

poczeniowym tak, aby zapewni dla cza lub kanau minimum charakterystyk klasy D, przy
czym jedno z tych czy powinno by przeznaczone na potrzeby instalacji, o ktrych mowa w
192a, lub podobnych, natomiast drugie cze doprowadzone z punktu poczenia z publiczn sieci
telekomunikacyjn powinno by przeznaczone w szczeglnoci na potrzeby wiadczenia usug
telekomunikacyjnych, w tym usug szerokopasmowego dostpu do Internetu.
11. W instalacji telekomunikacyjnej, o ktrej mowa w 192e pkt 7, naley stosowa kable
wsposiowe zgodnie z wymaganiami okrelonymi w ust. 6 pkt 1.
12. Gwne cigi instalacji telekomunikacyjnej powinny by prowadzone poza mieszkaniami i
lokalami uytkowymi oraz innymi pomieszczeniami, ktrych sposb uytkowania moe
spowodowa przerwy lub zakcenia przekazywanego sygnau.
13. W dostpnych dla ludzi miejscach, w ktrych znajduj si zakoczenia wkien
wiatowodowych, powinno by umieszczone, w widocznym miejscu, odpowiednie oznakowanie
ostrzegajce przed niewidzialnym promieniowaniem optycznym.

Rozdzia 9
Urzdzenia dwigowe
193. 1. W budynkach, o ktrych mowa w 54 ust. 1 i 2, liczb i parametry techniczno-uytkowe
dwigw naley ustala z uwzgldnieniem przeznaczenia budynku, jego wysokoci oraz liczby i
rodzaju uytkownikw.
2. Co najmniej jeden z dwigw sucych komunikacji oglnej w budynku z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi, a take w kadej wydzielonej w pionie, odrbnej czci
(segmencie) takiego budynku, powinien by przystosowany do przewozu mebli, chorych na
noszach i osb niepenosprawnych.
2a. Kabina dwigu osobowego dostpna dla osb niepenosprawnych powinna mie szeroko co
najmniej 1,1 m i dugo 1,4 m, porcze na wysokoci 0,9 m oraz tablic przyzywow na wysokoci
od 0,8 m do 1,2 m w odlegoci nie mniejszej ni 0,5 m od naroa kabiny z dodatkowym
oznakowaniem dla osb niewidomych i informacj gosow.
3. W rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej w redniowysoki budynku mieszkalnym
wielorodzinnym, majcym nie wicej ni 3 mieszkania dostpne z klatki schodowej na
kondygnacji, dopuszcza si instalowanie dwigu niespeniajcego wymaga, okrelonych w ust. 2,
poza przystosowaniem do potrzeb osb niepenosprawnych.
4. Dwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spenia wymagania okrelone w
253 oraz w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
194. 1. Dostp do dwigu powinien by zapewniony z kadej kondygnacji uytkowej. Nie
dotyczyo kondygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne
lub inne cele uytkowe.
2. Rnica poziomw podogi kabiny dwigu, zatrzymujcego si na kondygnacji uytkowej, i
posadzki tej kondygnacji przy wyjciu z dwigu nie powinna by wiksza ni 0,02 m.
195. Odlego pomidzy zamknitymi drzwiami przystankowymi dwigu a przeciwleg cian
lub inn przegrod powinna wynosi co najmniej:
1) dla dwigw osobowych - 1,6 m,
2) dla dwigw towarowych maych - 1,8 m,
3) dla dwigw szpitalnych i towarowych - 3 m.
196. 1. Szyby dwigw z napdem elektrycznym w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i
zamieszkania zbiorowego powinny by oddylatowane od cian i stropw budynku.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, dopuszcza si instalowanie dwigw z napdem
elektrycznym bez wykonywania dylatacji szybw dwigowych, pod warunkiem ich oddzielenia od
pomieszcze mieszkalnych pomieszczeniami nieprzeznaczonymi na stay pobyt ludzi oraz

zastosowania w nieoddylatowanym szybie dwigowym zabezpiecze przed przenoszeniem drga z

prowadnic jezdnych na konstrukcj budynku, tak aby poziomy haasu i drga przenikajcych do
pomieszcze mieszkalnych nie przekraczay wartoci okrelonych w Polskich Normach
dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu
drga na ludzi w budynkach.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy dwigw z napdem hydraulicznym, dwigw
towarowych maych, dwigw z maszynowni doln lub boczn oraz dwigw z wcigarkami
bezreduktorowymi, z zastrzeeniem 96 ust. 1, w szczeglnoci zastosowania w
nieoddylatowanym szybie dwigowym zabezpiecze przed przenoszeniem drga z prowadnic
jezdnych na konstrukcj budynku, tak aby poziomy haasu i drga przenikajcych do pomieszcze
mieszkalnych nie przekraczay wartoci okrelonych w Polskich Normach, o ktrych mowa w ust.
2.
197. 1. Zespoy napdowe dwigu powinny by zamocowane w sposb uniemoliwiajcy
przenoszenie si drga na konstrukcj budynku.
2. Sytuowanie maszynowni dwigw obok pokojw mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to
kondygnacji nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne, z
zachowaniem warunkw okrelonych w 96.
3. Maszynownia dwigw powinna by wyposaona w urzdzenia umoliwiajce podnoszenie
elementw instalacji dwigowych.
198. 1. Szyby i maszynownie dwigw mog by umieszczane poza obrbem budynkw, pod
warunkiem zapewnienia w nich minimalnej temperatury +5C.
2. Szyby dwigu powinny by wykonane z materiaw niepylcych lub by zabezpieczone powok
niepylc.
3.
199. Prowadzenie bezporednio pod szybami dwigowymi drg komunikacyjnych oraz
sytuowanie pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione. Nie dotyczy to
przypadkw, gdy strop pod szybem dwigu wytrzymuje obcienie zmienne co najmniej 5000
N/m2, a pod tras jazdy przeciwwagi znajduje si filar oparty na staym podou lub gdy
przeciwwaga wyposaona jest w chwytacze.
200. W szpitalach i budynkach opieki spoecznej kady dwig powinien by umieszczony w
odrbnym szybie. W innych budynkach w jednym szybie mona umieszcza nie wicej ni 3
dwigi.
201. W szybach dwigowych mona umieszcza wycznie urzdzenia i przewody zwizane z
prac i konserwacj dwigu.
202. Szczegowe wymagania, jakim powinny odpowiada pomieszczenia maszynowni, linowni
oraz szyby dwigw, w tym nadszybia i podszybia, okrelaj przepisy o dozorze technicznym.

DZIA V
Bezpieczestwo konstrukcji
203. Budynki i urzdzenia z nimi zwizane powinny by projektowane i wykonywane w taki
sposb, aby obcienia mogce na nie dziaa w trakcie budowy i uytkowania nie prowadziy do:
1) zniszczenia caoci lub czci budynku,
2) przemieszcze i odksztace o niedopuszczalnej wielkoci,
3) uszkodzenia czci budynkw, pocze lub zainstalowanego wyposaenia w wyniku znacznych
przemieszcze elementw konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
204. 1. Konstrukcja budynku powinna spenia warunki zapewniajce nieprzekroczenie stanw

granicznych nonoci oraz stanw granicznych przydatnoci do uytkowania w adnym z jego

elementw i w caej konstrukcji.
2. Stany graniczne nonoci uwaa si za przekroczone, jeeli konstrukcja powoduje zagroenie
bezpieczestwa ludzi znajdujcych si w budynku oraz w jego pobliu, a take zniszczenie
wyposaenia lub przechowywanego mienia.
3. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania uwaa si za przekroczone, jeeli wymagania
uytkowe dotyczce konstrukcji nie s dotrzymywane. Oznacza to, e w konstrukcji budynku nie
mog wystpi:
1) lokalne uszkodzenia, w tym rwnie rysy, ktre mog ujemnie wpywa na przydatno
uytkow, trwao i wygld konstrukcji, jej czci, a take przylegych do niej niekonstrukcyjnych
czci budynku,
2) odksztacenia lub przemieszczenia ujemnie wpywajce na wygld konstrukcji i jej przydatno
uytkow, wczajc w to rwnie funkcjonowanie maszyn i urzdze, oraz uszkodzenia czci
niekonstrukcyjnych budynku i elementw wykoczenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujce uszkodzenia budynku, jego wyposaenia oraz
przechowywanych przedmiotw, a take ograniczajce jego uytkowanie zgodnie z
przeznaczeniem.
4. Warunki bezpieczestwa konstrukcji, o ktrych mowa w ust. 1, uznaje si za spenione, jeeli
konstrukcja ta odpowiada Polskim Normom dotyczcym projektowania i obliczania konstrukcji.
5. Wzniesienie budynku w bezporednim ssiedztwie obiektu budowlanego nie moe powodowa
zagroe dla bezpieczestwa uytkownikw tego obiektu lub obnienia jego przydatnoci do
uytkowania.
6. W zakresie stanw granicznych przydatnoci do uytkowania budynkw projektowanych na
terenach podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej, wymaganie okrelone w ust. 4 nie
dotyczy tych odksztace, uszkodze oraz drga konstrukcji, ktre wynikaj z oddziaywa
powodowanych eksploatacj grnicz.
7. Budynki uytecznoci publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej
liczby osb, takie jak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe
powinny by wyposaone, w zalenoci od potrzeb, w urzdzenia do staej kontroli parametrw
istotnych dla bezpieczestwa konstrukcji, takich jak: przemieszczenia, odksztacenia i naprenia w
konstrukcji.
205. Na terenach podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej powinny by stosowane
zabezpieczenia konstrukcji budynkw, odpowiednie do stanu zagroenia, wynikajcego z
prognozowanych oddziaywa powodowanych eksploatacj grnicz, przez ktre rozumie si
wymuszone przemieszczenia i odksztacenia oraz drgania podoa.
206. 1. W przypadku, o ktrym mowa w 204 ust. 5, budowa powinna by poprzedzona
ekspertyz techniczn stanu obiektu istniejcego, stwierdzajcego jego stan bezpieczestwa i
przydatnoci do uytkowania, uwzgldniajc oddziaywania wywoane wzniesieniem nowego
budynku.
2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana przeznaczenia budynku powinny by
poprzedzone ekspertyz techniczn stanu konstrukcji i elementw budynku, z uwzgldnieniem
stanu podoa gruntowego.

DZIA VI
Bezpieczestwo poarowe
Rozdzia 1
Zasady oglne
207. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w sposb

zapewniajcy w razie poaru:

1) nono konstrukcji przez czas wynikajcy z rozporzdzenia,
2) ograniczenie rozprzestrzeniania si ognia i dymu w budynku,
3) ograniczenie rozprzestrzeniania si poaru na ssiednie budynki,
4) moliwo ewakuacji ludzi, a take uwzgldniajcy bezpieczestwo ekip ratowniczych.
2. Przepisy rozporzdzenia dotyczce bezpieczestwa poarowego, wymiarw schodw, o ktrych
mowa w 68 ust. 1 i 2, a take owietlenia awaryjnego, o ktrym mowa w 181, stosuje si, z
uwzgldnieniem 2 ust. 2 i 3a, rwnie do uytkowanych budynkw istniejcych, ktre na
podstawie przepisw odrbnych uznaje si za zagraajce yciu ludzi.
208. 1. Przepisy niniejszego dziau okrelaj wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego
budynkw lub ich czci, wynikajce z ich przeznaczenia i sposobu uytkowania, wysokoci lub
liczby kondygnacji, a take pooenia w stosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektw
budowlanych.
2. Stosowanie przepisw rozporzdzenia wymaga uwzgldnienia:
1) przepisw odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelajcych w szczeglnoci:
a) zasady oceny zagroenia wybuchem i wyznaczania stref zagroenia wybuchem,
b) warunki wyposaania budynkw lub ich czci w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stae
urzdzenia ganicze,
c) zasady przeciwpoarowego zaopatrzenia wodnego,
d) wymagania dotyczce drg poarowych,
2) wymaga Polskich Norm i warunkw okrelonych w zaczniku nr 3 do rozporzdzenia,
dotyczcych w szczeglnoci zasad ustalania:
a) gstoci obcienia ogniowego pomieszcze i stref poarowych,
b) klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
c) klas dymoszczelnoci zamkni otworw,
d) waciwoci funkcjonalnych urzdze sucych do wentylacji poarowej,
e) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku,
f) reakcji na ogie wyrobw (materiaw) budowlanych,
g) toksycznoci produktw rozkadu spalania materiaw.
208a. 1. Okreleniom uytym w rozporzdzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, atwo
zapalny, niekapicy, samogasncy, intensywnie dymicy odpowiadaj klasy reakcji na ogie
zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia.
2. Elementy budynku okrelone w rozporzdzeniu jako nierozprzestrzeniajce ognia, sabo
rozprzestrzeniajce ogie lub silnie rozprzestrzeniajce ogie powinny spenia, z zastrzeeniem
ust. 3, wymagania zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia.
3. W przypadku cian zewntrznych budynku, w tym z ociepleniem i okadzin zewntrzn lub
tylko z okadzin zewntrzn, przez elementy budynku:
1) nierozprzestrzeniajce ognia - rozumie si elementy budynku nierozprzestrzeniajce ognia
zarwno przy dziaaniu ognia wewntrz, jak i od zewntrz budynku,
2) sabo rozprzestrzeniajce ogie - rozumie si elementy budynku, ktre z jednej strony s sabo
rozprzestrzeniajce ogie, natomiast przy dziaaniu ognia z drugiej strony s sabo
rozprzestrzeniajce ogie lub nierozprzestrzeniajce ognia,
3) silnie rozprzestrzeniajce ogie - rozumie si elementy budynku, ktre przy dziaaniu ognia z
jednej strony sklasyfikowane s jako silnie rozprzestrzeniajce ogie, niezalenie od klasyfikacji
uzyskanej przy dziaaniu ognia z drugiej strony
- dla ktrych wymagania przy dziaaniu ognia wewntrz budynku okrela si zgodnie
z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia, a przy dziaaniu ognia od zewntrz budynku okrela si
zgodnie z Polsk Norm dotyczc metody badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany.
4. Wystpujca w rozporzdzeniu klasa E I odpornoci ogniowej drzwi lub innych zamkni
otworw oznacza klas E I 1 lub E I 2zgodnie z Polsk Norm dotyczc klasyfikacji ogniowej

ustalanej na podstawie bada odpornoci ogniowej, z wyczeniem instalacji wentylacyjnej; dla

drzwi przystankowych do dwigu dopuszcza si okrelenie odpornoci ogniowej zgodnie z Polsk
Norm dotyczc wykonywania prby odpornoci ogniowej drzwi przystankowych.
5. Dymoszczelno drzwi oznacza klas dymoszczelnoci Sm ustalon zgodnie z Polsk Norm
dotyczc klasyfikacji ogniowej ustalanej na podstawie bada odpornoci ogniowej, z wyczeniem
instalacji wentylacyjnej.
209. 1. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe w rozumieniu 226,
z uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, dzieli si na:
1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej charakteryzowane kategori
zagroenia ludzi, okrelane dalej jako ZL,
2) produkcyjne i magazynowe, okrelane dalej jako PM,
3) inwentarskie (suce do hodowli inwentarza), okrelane dalej jako IN.
2. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe, okrelane jako ZL, zalicza
si do jednej lub do wicej ni jedna spord nastpujcych kategorii zagroenia ludzi:
1) ZL I - zawierajce pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb
niebdcych ich staymi uytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o
ograniczonej zdolnoci poruszania si,
2) ZL II - przeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si,
takie jak szpitale, obki, przedszkola, domy dla osb starszych,
3) ZL III - uytecznoci publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II,
4) ZL IV - mieszkalne,
5) ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.
3. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw
stanowicych odrbne strefy poarowe, okrelanych jako PM, odnosz si rwnie do garay,
hydroforni, kotowni, wzw ciepowniczych, rozdzielni elektrycznych, stacji transformatorowych,
central telefonicznych oraz innych o podobnym przeznaczeniu.
4. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw
stanowicych odrbne strefy poarowe, okrelanych jako IN, odnosz si rwnie do takich
budynkw w zabudowie zagrodowej o kubaturze brutto nieprzekraczajcej 1500 m3, jak stodoy,
budynki do przechowywania podw rolnych i budynki gospodarcze.
5. Strefy poarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, do wicej ni jednej
kategorii zagroenia ludzi, powinny spenia wymagania okrelone dla kadej z tych kategorii.
210. Czci budynku wydzielone cianami oddzielenia przeciwpoarowego w pionie - od
fundamentu do przekrycia dachu - mog by traktowane jako odrbne budynki.
211. 1. Przepisw 242 ust. 1, 243 ust. 1, 245 pkt 2 oraz 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL
V, nie stosuje si do budynkw i pomieszcze przeznaczonych do zakwaterowania osb
osadzonych.
2. Przepisw 236 ust. 4 oraz 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do budynkw zlokalizowanych
na terenie zakadw karnych i aresztw ledczych.
3. Przepisw 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla
nieletnich.

Rozdzia 2
Odporno poarowa budynkw
212. 1. Ustanawia si pi klas odpornoci poarowej budynkw lub ich czci, podanych w
kolejnoci od najwyszej do najniszej i oznaczonych literami: A, B, C, D i E, a
scharakteryzowanych w 216.
2. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okrela

ponisza tabela:
Budynek
1
niski (N)
redniowysoki (SW)
wysoki (W)
wysokociowy (WW)

ZL I
2
B
B
B
A

ZL II
3
B
B
B
A

ZL III
4
C
B
B
A

ZL IV
5
D
C
B
B

ZL V
6
C
B
B
A

3. Dopuszcza si obnienie wymaganej klasy odpornoci poarowej w budynkach wymienionych w

poniszej tabeli do poziomu w niej okrelonego.
Liczba kondygnacji nadziemnych ZL I ZL II ZL III
1
2
3
4
1
D D D
*)
C C D
2
*)

Gdy poziom stropu nad pierwsz kondygnacj nadziemn jest na wysokoci nie wikszej ni 9 m
nad poziomem terenu.
4. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku PM oraz IN, z zastrzeeniem 282, okrela
ponisza tabela:

Maksymalna gsto
obcienia ogniowego strefy
poarowej w budynku
Q [MJ/m2]
1
Q 500
500 < Q 1000
1000 < Q 2000
2000 < Q 4000
Q > 4000

Budynek o jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez ograniczenia
wysokoci)
2
E
D
C
B
A

Budynek wielokondygnacyjny
niski redniowysoki wysoki wysokociowy
(N)
(SWJ
(W)
(WW)
3
D
D
C
B
A

4
C
C
C
B
A

5
B
B
B
*
*

6
B
B
B
*
*

* - Zgodnie z 228 ust. 1 nie mog wystpowa takie budynki.

5. Jeeli cz podziemna budynku jest zaliczona do ZL, klas odpornoci poarowej budynku
ustala si, przyjmujc jako liczb jego kondygnacji lub jego wysoko odpowiednio: sum
kondygnacji lub wysokoci czci podziemnej i nadziemnej, przy czym do tego ustalenia nie bierze
si pod uwag tych czci podziemnych budynku, ktre s oddzielone elementami oddzielenia
przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniem
pod tabel w 216 ust. 1, i maj bezporednie wyjcia na zewntrz.
6. W budynku wielokondygnacyjnym, ktrego kondygnacje s zaliczone do rnych kategorii ZL
lub PM, klasy odpornoci poarowej okrela si dla poszczeglnych kondygnacji odrbnie, zgodnie
z zasadami okrelonymi w ust. 2-4.

7. Klasa odpornoci poarowej czci budynku nie powinna by nisza od klasy odpornoci
poarowej czci budynku pooonej nad ni, przy czym dla czci podziemnej nie powinna by
ona nisza ni C.
8. Jeeli w budynku znajduj si pomieszczenia produkcyjne, magazynowe lub techniczne,
niepowizane funkcjonalnie z czci budynku zaliczon do ZL, pomieszczenia te powinny
stanowi odrbn stref poarow, dla ktrej oddzielnie ustala si klas odpornoci poarowej,
zgodnie z zasadami okrelonymi w ust. 4, z zastrzeeniem 220.
9. Pomieszczenia, w ktrych s umieszczone przeciwpoarowe zbiorniki wody lub innych rodkw
ganiczych, pompy wodne instalacji przeciwpoarowych, maszynownie wentylacji do celw
przeciwpoarowych oraz rozdzielnie elektryczne, zasilajce, niezbdne podczas poaru, instalacje i
urzdzenia, powinny stanowi odrbn stref poarow.
213. Wymagania dotyczce klasy odpornoci poarowej budynkw okrelone w 212 nie dotycz
budynkw:
1) do trzech kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach lenych,
2) wolno stojcych do dwch kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) o kubaturze brutto do 1500 m3 przeznaczonych do celw turystyki i wypoczynku,
b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach lenych,
c) o kubaturze brutto do 1000 m3 przeznaczonych do wykonywania zawodu lub dziaalnoci
usugowej i handlowej, take z czci mieszkaln,
3) wolno stojcych garay o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 2.
214. W budynkach wyposaonych w stae samoczynne urzdzenia ganicze wodne, z wyjtkiem
budynkw ZL II oraz wielokondygnacyjnych budynkw wysokich (W) i wysokociowych (WW),
dopuszcza si:
1) obnienie klasy odpornoci poarowej budynku o jedn w stosunku do wynikajcej z 212,
2) przyjcie klasy E odpornoci poarowej dla budynku jednokondygnacyjnego.
215. 1. Dopuszcza si przyjcie klasy E odpornoci poarowej dla jednokondygnacyjnego
budynku PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2, pod warunkiem
zastosowania:
1) wszystkich elementw budynku nierozprzestrzeniajcych ognia,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych w strefach poarowych o powierzchni przekraczajcej
1000 m2.
2. Obnienie klasy odpornoci poarowej budynku, w przypadkach wymienionych w ust. 1
oraz w 214, nie zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasy odpornoci ogniowej
elementw oddzielenia przeciwpoarowego, okrelonej w 232.
216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odpornoci poarowej, powinny spenia,
z zastrzeeniem 213 oraz 237 ust. 9, co najmniej wymagania okrelone w poniszej tabeli:

Klasa
odpornoci
poarowej
budynku

Klasa odpornoci ogniowej elementw budynku5) *)

ciana
gwna
ciana
przekrycie
konstrukcja
1)
konstrukcja
strop zewntrzna1),
1)
dachu
wewntrzna
dachu3)
2)
nona

1
A

2
R 240

3
R 30

R 120

R 30

4
REI
120
REI

5
E I 120
(oi)
E I 60

6
E I 60

7
R E 30

E I 304)

R E 30

*)

R 60

R 15

R 30

()

()

()

60
REI
60
REI
30
()

(oi)
E I 30
(oi)
E I 30
(oi)
()

E I 154)

R E 15

()

()

()

()

Z zastrzeeniem 219 ust. 1.

Oznaczenia w tabeli:
R - nono ogniowa (w minutach), okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc zasad ustalania
klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
E - szczelno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
I - izolacyjno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
() - nie stawia si wymaga.
1) Jeeli przegroda jest czci gwnej konstrukcji nonej, powinna spenia take kryteria
nonoci ogniowej (R) odpowiednio do wymaga zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odpornoci
poarowej budynku.
2) Klasa odpornoci ogniowej dotyczy pasa midzykondygnacyjnego wraz z poczeniem ze
stropem.
3) Wymagania nie dotycz nawietli dachowych, wietlikw, lukarn i okien poaciowych (z
zastrzeeniem 218), jeli otwory w poaci dachowej nie zajmuj wicej ni 20 % jej powierzchni;
nie dotycz take budynku, w ktrym nad najwysz kondygnacj znajduje si strop albo inna
przegroda, speniajca kryteria okrelone w kol. 4.
4) Dla cian komr zsypu wymaga si klasy E I 60, a dla drzwi komr zsypu klasy E I 30.
5) Klasa odpornoci ogniowej dotyczy elementw wraz z uszczelnieniami zczy i dylatacjami.
2. Elementy budynku, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by nierozprzestrzeniajce ognia, przy
czym dopuszcza si zastosowanie sabo rozprzestrzeniajcych ogie:
1) elementw budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM, o maksymalnej gstoci
obcienia ogniowego strefy poarowej do 500 MJ/m2,
2) cian wewntrznych i zewntrznych oraz elementw konstrukcji dachu i jego przekrycia w
budynku PM niskim o maksymalnej gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej do 1000
MJ/m2,
3) cian zewntrznych w budynku niskim ZL IV.
3. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian zewntrznych klasy D z rdzeniem klasy E z
uwagi na reakcj na ogie, jeeli okadzina wewntrzna jest niepalna, a ciana jest
nierozprzestrzeniajca ognia przy dziaaniu ognia od strony elewacji.
4. Dopuszcza si stosowanie w budynku PM cian wewntrznych klasy D z uwagi na reakcj na
ogie.
5. W cianach zewntrznych budynku ZL II dopuszcza si, z zastrzeeniem ust. 8, zastosowanie
izolacji cieplnej palnej, jeeli osaniajca j od wewntrz okadzina jest niepalna i ma klas
odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynku klasy odpornoci poarowej B - E I 60,
2) w budynku klasy odpornoci poarowej C i D - E I 30.
6. Dopuszcza si stosowanie klap dymowych z materiaw atwo zapalnych w dachach i
stropodachach.
7. Strop tworzcy w pomieszczeniu dodatkowy poziom - antresol, przeznaczon do uytku dla
wicej ni 10 osb, a take jej konstrukcja nona, powinny odpowiada wymaganiom wynikajcym
z klasy odpornoci poarowej budynku, lecz nie mniejszym ni dla klasy D, z zastrzeeniem

214.
8. W budynku, na wysokoci powyej 25 m od poziomu terenu, okadzina elewacyjna i jej
zamocowanie mechaniczne, a take izolacja cieplna ciany zewntrznej, powinny by wykonane z
materiaw niepalnych.
9. Dopuszcza si ocieplenie ciany zewntrznej budynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem
1 kwietnia 1995 r., o wysokoci do 11 kondygnacji wcznie, z uyciem samogasncego polistyrenu
spienionego, w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odpornoci ogniowej przegrd wewntrznych
oddzielajcych mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne od drg komunikacji
oglnej oraz od innych mieszka i samodzielnych pomieszcze mieszkalnych, z zastrzeeniem
216 ust. 1, powinna wynosi co najmniej:
1) dla cian w budynku:
a) niskim i redniowysokim - E I 30,
b) wysokim i wysokociowym - E I 60,
2) dla stropw w budynku zawierajcym 2 mieszkania - R E I 30.
2. Klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielajcej segmenty jednorodzinnych budynkw ZL IV:
bliniaczych, szeregowych lub atrialnych, powinna wynosi co najmniej - R E I 60.
3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomieszczeniach mieszkalnych dopuszcza si
wykonywanie cian wewntrznych nierozprzestrzeniajcych ognia, bez wymaganej w 216 ust. 1
w kolumnie 6 tabeli klasy odpornoci ogniowej.
218. 1. Przekrycie dachu budynku niszego, usytuowanego bliej ni 8 m lub przylegego do
ciany z otworami budynku wyszego, z wyjtkiem przypadkw wymienionych w 273 ust. 1, w
pasie o szerokoci 8 m od tej ciany powinno by nierozprzestrzeniajce ognia oraz w pasie tym:
1) konstrukcja dachu powinna mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R 30,
2) przekrycie dachu powinno mie klas odpornoci ogniowej co najmniej R E 30.
2. Warunki okrelone w ust. 1 nie maj zastosowania, jeeli najbliej pooony otwr w cianie
budynku wyszego znajduje si w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od dachu budynku niszego, a
gsto obcienia ogniowego w budynku niszym nie przekracza 2000 MJ/m2.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnosz si rwnie do czci niszej budynku, jeeli cz ta stanowi
odrbn stref poarow.
4. Dopuszcza si sytuowanie wylotw kanaw wentylacyjnych i spalinowych od urzdze
gazowych oraz rur wentylujcych piony kanalizacyjne w czci poaci dachu lub stropodachu
budynku niszego, o ktrej mowa w ust. 1.
219. 1. Przekrycie dachu o powierzchni wikszej ni 1000 m2 powinno by nierozprzestrzeniajce
ognia, a palna izolacja cieplna przekrycia powinna by oddzielona od wntrza budynku przegrod o
klasie odpornoci ogniowej nie niszej ni R E 15.
2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze uytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub
biurowe powinno by oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o
klasie odpornoci ogniowej:
1) w budynku niskim - E I 30,
2) w budynku redniowysokim i wysokim - E I 60.
220. 1. ciany wewntrzne i stropy wydzielajce kotownie, skady paliwa staego, ulownie i
magazyny oleju opaowego, a take zamknicia otworw w tych elementach, powinny mie klas
odpornoci ogniowej nie mniejsz ni okrelona w tabeli:

Rodzaj pomieszczenia

Klasa odpornoci ogniowej

cian
stropw drzwi lub innych
wewntrznych
zamkni

1
Kotownia z kotami na paliwo stae, o cznej
mocy cieplnej powyej 25 kW
Kotownia z kotami na olej opaowy, o cznej
mocy cieplnej powyej 30 kW
Kotownia z kotami na paliwo gazowe, o cznej
mocy cieplnej powyej 30 kW:
- w budynku niskim (N) i redniowysokim (SW)
- w budynku wysokim (W) i wysokociowym
(WW)
Skad paliwa staego i ulownia
Magazyn oleju opaowego

E I 60

RE I 60

E I 30

E I 60

RE I 60

E I 30

E I 60

R E I 60

E I 30

E I 120

R E I 120
REI
120*)
R E I 120

E I 60

E I 120*)
E I 120

E I 60*)
E I 60

*) Wymaganie

nie dotyczy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych, budynkw mieszkalnych w

zabudowie zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej.
2. Dla pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, klas odpornoci ogniowej cian zewntrznych
naley przyjmowa zgodnie z 216.
3. Nie stawia si wymaga w zakresie klasy odpornoci ogniowej dla przegrd zewntrznych
kotowni z kotami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu
warunku, i przegrody te powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
221. 1. Nad pomieszczeniem zagroonym wybuchem naley stosowa lekki dach, wykonany z
materiaw co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczajcej 75 kg/m2 rzutu, liczc bez
elementw konstrukcji nonej dachu, takich jak podcigi, wizary i belki.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w ktrym czna powierzchnia urzdze odciajcych
(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkem zwykym, jest wiksza
ni 0,065 m2/m3 kubatury pomieszczenia.
3. ciany oddzielajce pomieszczenie zagroone wybuchem od innych pomieszcze powinny by
odporne na parcie o wartoci 15 kN/m2 (15 kPa).
222. 1. Pomieszczenie zagroone wybuchem naley sytuowa na najwyszej kondygnacji
budynku. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na terenach zamknitych.
2. Dopuszcza si inne usytuowanie pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, pod warunkiem
zastosowania odpowiednich instalacji i urzdze przeciwwybuchowych, uzgodnionych z
waciwym komendantem wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej.
223. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego, z zastrzeeniem 224,
powinny by pasy midzykondygnacyjne o wysokoci co najmniej 0,8 m.
2. Za rwnorzdne rozwizania uznaje si oddzielenia poziome w formie daszkw, gzymsw i
balkonw o wysigu co najmniej 0,5 m lub te inne oddzielenia poziome i pionowe o sumie
wysigu i wymiaru pionowego co najmniej 0,8 m.
3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan w
stosunku do cian zewntrznych budynku i by wykonane z materiaw niepalnych.
4. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 nie dotycz cian holu i drg komunikacji oglnej.
224. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego nad stref poarow PM, o
gstoci obcienia ogniowego powyej 1000 MJ/m2, wysoko pasa midzykondygnacyjnego
powinna wynosi co najmniej 1,2 m.
2. Za rwnorzdne rozwizanie uznaje si oddzielenie poziome w formie daszkw, gzymsw i
balkonw o wysigu co najmniej 0,8 m lub te inne oddzielenie poziome i pionowe o sumie

wymiaru pionowego i wysigu co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunkw okrelonych w 223

ust. 3.
225. Elementy okadzin elewacyjnych powinny by mocowane do konstrukcji budynku w sposb
uniemoliwiajcy ich odpadanie w przypadku poaru w czasie krtszym ni wynikajcy z
wymaganej klasy odpornoci ogniowej dla ciany zewntrznej, okrelonej w 216 ust. 1,
odpowiednio do klasy odpornoci poarowej budynku, w ktrym s one zamocowane.

Rozdzia 3
Strefy poarowe i oddzielenia przeciwpoarowe
226. 1. Stref poarow stanowi budynek albo jego cz oddzielona od innych budynkw lub
innych czci budynku elementami oddzielenia przeciwpoarowego, o ktrych mowa w 232 ust.
4, bd te pasami wolnego terenu o szerokoci nie mniejszej ni dopuszczalne odlegoci od
innych budynkw, okrelone w 271 ust. 1-7.
2. Czci budynku, o ktrej mowa w ust. 1, jest take jego kondygnacja, jeeli klatki schodowe i
szyby dwigowe w tym budynku speniaj co najmniej wymagania okrelone w 256 ust. 2 dla
klatek schodowych.
3. Powierzchnia strefy poarowej jest obliczana jako powierzchnia wewntrzna budynku lub jego
czci, przy czym wlicza si do niej take powierzchni antresoli.
227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych ZL okrela ponisza tabela:
Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2
w budynku wielokondygnacyjnym
Kategoria
w budynku o jednej
wysokim i
zagroenia ludzi
kondygnacji nadziemnej niskim redniowysokim
wysokociowym
(bez ograniczenia wysokoci) (N)
(SW)
(W) i (WW)
1
2
3
4
5
ZL I, ZL III, ZL IV,
10 000
8 000
5 000
2 500
ZL V
ZL II
8 000
5 000
3 500
2 000
2. Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej ZL, obejmujcej podziemn cz budynku, nie
powinna przekracza 50% dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej tej samej kategorii
zagroenia ludzi, okrelonej w ust. 1 dla pierwszej nadziemnej kondygnacji tego budynku.
3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 2, nie dotyczy
przypadku, gdy wyjcia ewakuacyjne z kondygnacji podziemnej prowadz bezporednio na
zewntrz budynku.
4. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w ust. 1, z
wyjtkiem stref poarowych w wielokondygnacyjnych budynkach wysokich (W) i
wysokociowych (WW), pod warunkiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych tryskaczowych - o 100 %,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu o 100 %.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie
powierzchni stref poarowych o 200 %.
5. Ze strefy poarowej ZL II o powierzchni przekraczajcej 750 m2 w budynku
wielokondygnacyjnym, powinna by zapewniona moliwo ewakuacji ludzi do innej strefy
poarowej na tej samej kondygnacji.

 228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, okrela ponisza
tabela:

Rodzaj stref
poarowych

Strefy poarowe z
pomieszczeniem
zagroonym
wybuchem

Strefy poarowe
pozostae

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2

Gsto
w budynku o jednej w budynku wielokondygnacyjnym
obcienia
kondygnacji
niskim
wysokim i
ogniowego
nadziemnej (bez
i
redniowysokim
wysokociowym
Q [MJ/m2]
ograniczenia
(N) i (SW)
(W) i (WW)
wysokoci)
2
3
4
5
Q > 4 000
1 000
*
*
2 000 < Q < =
2 000
*
*
4 000
4 000
1 000
*
1 000 < Q < =
6 000
2 000
500
2 000
8 000
3 000
1 000
500 < Q < = 1
000
Q < = 500
Q > 4 000
2 000
1 000
*
2000 < Q < =
4 000
2 000
*
4 000
8 000
4 000
1 000
1000 < Q < =
15 000
8 000
2 500
2 000
20 000
10 000
5 000
500 < Q < = 1
000
Q < = 500

* Nie dopuszcza si takich przypadkw.

2. Strefy poarowe, o ktrych mowa w ust. 1, w podziemnej czci budynkw nie powinny
przekracza 50% powierzchni okrelonych w tabeli.
229. 1. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w 228, pod
warunkiem ich ochrony:
1) staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi - o 100 %,
2) samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi - o 50 %.
2. Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w ust. 1 dopuszcza si powikszenie
stref poarowych o 150 %.
230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub na ostatniej kondygnacji budynku
wielokondygnacyjnego wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, mona powikszy o
100%, jeeli budynek nie zawiera pomieszczenia zagroonego wybuchem i jest wykonany z
elementw nierozprzestrzeniajcych ognia oraz zastosowano samoczynne urzdzenia oddymiajce.
2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garau, nie
ogranicza si, pod warunkiem zastosowania staych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych i
samoczynnych urzdze oddymiajcych.
231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych IN okrela ponisza tabela:

Liczba kondygnacji budynku

1
Jedna
Dwie
Powyej dwch

Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2

przy hodowli cikowej przy hodowli bezcikowej
2
3
5 000
nie ogranicza si
2 500
5 000
1 000
2 500

2. W przypadku stosowania w budynku cian silnie rozprzestrzeniajcych ogie, stref poarow

naley zmniejszy do 25% wartoci podanej w ust. 1, a w przypadku jednokondygnacyjnego
budynku przeznaczonego do hodowli bezcikowej, stref ogranicza si do 5 000 m2.
232. 1. ciany i stropy stanowice elementy oddzielenia przeciwpoarowego powinny by
wykonane z materiaw niepalnych, a wystpujce w nich otwory - obudowane przedsionkami
przeciwpoarowymi lub zamykane za pomoc drzwi przeciwpoarowych bd innego zamknicia
przeciwpoarowego.
2. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego czna powierzchnia otworw, o ktrych mowa w ust.
1, nie powinna przekracza 15% powierzchni ciany, a w stropie oddzielenia przeciwpoarowego 0,5% powierzchni stropu.
3. Przedsionek przeciwpoarowy powinien mie wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni
1,4x1,4 m, ciany i strop, a take osony lub obudowy przewodw i kabli elektrycznych z
wyjtkiem wykorzystywanych w przedsionku - o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60
wykonane z materiaw niepalnych oraz by zamykany drzwiami i wentylowany co najmniej
grawitacyjnie, z zastrzeeniem 246 ust. 2 i 3.
4. Wymagan klas odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz
zamkni znajdujcych si w nich otworw okrela ponisza tabela:
Klasa odpornoci ogniowej
Klasa
odpornoci
poarowej
budynku
1
A
B i C
D i E

elementw oddzielenia
drzwi z przedsionka
przeciwpoarowego drzwi przeciwpoarowych
przeciwpoarowego
lub innych zamkni
cian i stropw,
stropw
na korytarz i do na klatk
przeciwpoarowych
z wyjtkiem
w ZL
pomieszczenia schodow*)
stropw w ZL
2
3
4
5
6
REI
R E I 240
E I 120
E I 60
E 60
120
RE I 120
R E I 60
E I 60
E I 30
E 30
R E I 60
R E I 30
E I 30
E I 15
E 15

*) Dopuszcza si osadzenie tych drzwi w cianie o klasie odpornoci ogniowej, okrelonej dla
drzwi w kol. 6, znajdujcej si midzy przedsionkiem a klatk schodow.
5. Klasa odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni
znajdujcych si w nich otworw w budynkach, o ktrych mowa w 213, powinna by nie
mniejsza od okrelonej w ust. 4 dla budynkw o klasie odpornoci poarowej D i E.
6. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego dopuszcza si wypenienie otworw materiaem
przepuszczajcym wiato, takim jak luksfery, cega szklana lub inne przeszklenie, jeeli
powierzchnia wypenionych otworw nie przekracza 10% powierzchni ciany, przy czym klasa
odpornoci ogniowej wypenie nie powinna by nisza ni:

Wymagana klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielenia

przeciwpoarowego
1
R E I 240
R E I 120
R E I 60

Klasa odpornoci ogniowej

wypenienia otworu w cianie
bdcej obudow drogi
innej
ewakuacyjnej
2
3
E I 120
E 120
E I 60
E 60
E I 30
E 30

7. Dopuszcza si stosowanie w strefach poarowych PM otworu w cianie oddzielenia

przeciwpoarowego, sucego przeprowadzeniu urzdze technologicznych, chronionego w
sposb rwnowany wymaganym dla tej ciany drzwiom przeciwpoarowym pod wzgldem
moliwoci przeniesienia si przez ten otwr ognia lub dymu, w przypadku poaru.
233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpoarowej jest wymagane do oddzielenia:
1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajcej 600, od sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej
przekraczajcej 150 m2 lub o kubaturze brutto przekraczajcej 1200 m3,
2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajcej 100 m2, od sceny teatralnej o powierzchni
wewntrznej przekraczajcej 300 m2 lub o kubaturze brutto przekraczajcej 6 000 m3.
2. Sceny, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wyposaone w samoczynne urzdzenia
oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoarowego powinny mie klas
odpornoci ogniowej (E I) wymagan dla tych elementw.
2. Dopuszcza si nieinstalowanie przepustw, o ktrych mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur
instalacji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ciany i stropy do
pomieszcze higienicznosanitarnych.
3. Przepusty instalacyjne o rednicy wikszej ni 0,04 m w cianach i stropach pomieszczenia
zamknitego, dla ktrych wymagana klasa odpornoci ogniowej jest nie nisza ni E I 60 lub R E I
60, a niebdcych elementami oddzielenia przeciwpoarowego, powinny mie klas odpornoci
ogniowej (E I) cian i stropw tego pomieszczenia.
4. Przejcia instalacji przez zewntrzne ciany budynku, znajdujce si poniej poziomu terenu,
powinny by zabezpieczone przed moliwoci przenikania gazu do wntrza budynku.
235. 1. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wznosi na wasnym fundamencie lub na
stropie, opartym na konstrukcji nonej o klasie odpornoci ogniowej nie niszej od odpornoci
ogniowej tej ciany.
2. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wysun na co najmniej 0,3 m poza lico ciany
zewntrznej budynku lub na caej wysokoci ciany zewntrznej zastosowa pionowy pas z
materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 2 m i klasie odpornoci ogniowej E I 60.
3. W budynku z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie ciany oddzielenia
przeciwpoarowego naley wyprowadzi ponad pokrycie dachu na wysoko co najmniej 0,3 m lub
zastosowa wzdu ciany pas z materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 1 m i klasie
odpornoci ogniowej E I 60, bezporednio pod pokryciem; przekrycie na tej szerokoci powinno
by nierozprzestrzeniajce ognia.
4. W budynku, z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej, w dachu ktrego znajduj si wietliki lub
klapy dymowe, ciany oddzielenia przeciwpoarowego usytuowane od nich w odlegoci poziomej
mniejszej ni 5 m, naley wyprowadzi ponad grn ich krawd na wysoko co najmniej 0,3 m,
przy czym wymaganie to nie dotyczy wietlikw nieotwieranych o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej E 30.

Rozdzia 4
Drogi ewakuacyjne
236. 1. Z pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna by zapewniona moliwo
ewakuacji w bezpieczne miejsce na zewntrz budynku lub do ssiedniej strefy poarowej,
bezporednio albo drogami komunikacji oglnej, zwanymi dalej drogami ewakuacyjnymi.
2. Ze strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 1, powinno by wyjcie bezporednio na zewntrz
budynku lub przez inn stref poarow, z zastrzeeniem 227 ust. 5.
3. Wyjcia z pomieszcze na drogi ewakuacyjne powinny by zamykane drzwiami.
4. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z budynku przeznaczonego dla wicej ni 50 osb
powinny otwiera si na zewntrz. Wymaganie to nie dotyczy budynku wpisanego do rejestru
zabytkw.
5. W wyjciu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza si stosowanie drzwi rozsuwanych
speniajcych wymagania okrelone w 240 ust. 4.
6. Okrelajc wymagan szeroko i liczb przej, wyj oraz drg ewakuacyjnych w budynku, w
ktrym z przeznaczenia i sposobu zagospodarowania pomieszcze nie wynika jednoznacznie
maksymalna liczba ich uytkownikw, liczb t naley przyjmowa w odniesieniu do powierzchni
tych pomieszcze, dla:
1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-rozrywkowych, poczekalni, holi, wietlic itp. - 1
m2/osob,
2) pomieszcze handlowo-usugowych - 4 m2/osob,
3) pomieszcze administracyjno-biurowych - 5 m2/osob,
4) archiww, bibliotek itp. - 7 m2/osob,
5) magazynw - 30 m2/osob.
237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miejsca, w ktrym moe przebywa czowiek, do
wyjcia ewakuacyjnego na drog ewakuacyjn lub do innej strefy poarowej albo na zewntrz
budynku, powinno by zapewnione przejcie, zwane dalej przejciem ewakuacyjnym, o dugoci
nieprzekraczajcej:
1) w strefach poarowych ZL - 40 m,
2) w strefach poarowych PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2 w
budynku o wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,
3) w strefach poarowych PM, o obcieniu ogniowym nieprzekraczajcym 500 MJ/m2, w
budynku o wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej oraz w strefach poarowych PM w budynku o
jednej kondygnacji nadziemnej bez wzgldu na wielko obcienia ogniowego - 100 m.
2. W pomieszczeniu zagroonym wybuchem dugo przejcia ewakuacyjnego, o ktrym mowa w
ust. 1 pkt 2 i 3, nie powinna przekracza 40 m.
3. Dopuszcza si prowadzenie przez pomieszczenie zagroone wybuchem przejcia ewakuacyjnego
z innego pomieszczenia, jeeli pomieszczenia te s powizane funkcjonalnie.
4. Jeeli z przewidywanego przeznaczenia pomieszczenia nie wynika jednoznacznie sposb jego
zagospodarowania, projektowa dugo przejcia ewakuacyjnego nie moe by wiksza ni 80%
dugoci okrelonej w ust. 1 i 2.
5. W pomieszczeniach o wysokoci przekraczajcej 5 m dugo przej, o ktrych mowa w ust. 1 i
2, moe by powikszona o 25%.
6. Dugoci przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, mog by powikszone pod warunkiem
zastosowania:
1) staych samoczynnych urzdze ganiczych wodnych - o 50 %,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu o 50%.
7. Powikszenia, o ktrych mowa w ust. 5 i 6 pkt 1 i 2, podlegaj sumowaniu.

8. Przejcie, o ktrym mowa w ust. 1, nie powinno prowadzi cznie przez wicej ni trzy
pomieszczenia.
9. cianek dziaowych oddzielajcych od siebie pomieszczenia, dla ktrych okrela si cznie
dugo przejcia ewakuacyjnego, nie dotycz wymagania okrelone w 216 ust. 1.
10. Szeroko przejcia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z
zastrzeeniem 261, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji ono
suy, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100 osb, lecz nie mniej ni 0,9 m, a w przypadku przejcia
sucego do ewakuacji do 3 osb - nie mniej ni 0,8 m.
238. Pomieszczenie powinno mie co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co
najmniej 5 m w przypadkach, gdy:
1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania w nim ponad 50 osb, a w strefie poarowej
ZL II - ponad 30 osb,
2) znajduje si w strefie poarowej ZL, a jego powierzchnia przekracza 300 m2,
3) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2, a
jego powierzchnia przekracza 300 m2,
4) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego
powierzchnia przekracza 1 000 m2,
5) jest zagroone wybuchem, a jego powierzchnia przekracza 100 m2.
239. 1. czn szeroko drzwi w wietle, stanowicych wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia,
naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych przebywa w nim rwnoczenie,
przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi
w wietle ocienicy powinna wynosi 0,9 m, a w przypadku drzwi sucych do ewakuacji do 3
osb - 0,8 m.
2. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne powinny otwiera si na zewntrz pomieszcze:
1) zagroonych wybuchem,
2) do ktrych jest moliwe niespodziewane przedostanie si mieszanin wybuchowych lub
substancji trujcych, duszcych bd innych, mogcych utrudni ewakuacj,
3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb,
4) przeznaczonych dla ponad 6 osb o ograniczonej zdolnoci poruszania si.
3. Wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagroonego wybuchem na drog ewakuacyjn powinny
prowadzi przez przedsionki przeciwpoarowe odpowiadajce wymaganiom 232.
4. Szeroko drzwi stanowicych wyjcie ewakuacyjne z budynku, z zastrzeeniem ust. 1, a take
szeroko drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzcych na zewntrz budynku
lub do innej strefy poarowej, powinna by nie mniejsza ni szeroko biegu klatki schodowej,
okrelona zgodnie z 68 ust. 1 i 2.
5. Szeroko drzwi w wietle na drodze ewakuacyjnej, niewymienionych w ust. 4, naley oblicza
proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji s one przeznaczone, przyjmujc co najmniej
0,6 m szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi powinna wynosi 0,9 m
w wietle ocienicy.
6. Wysoko drzwi, o ktrych mowa w ust. 1,4 i 5, powinna odpowiada wymaganiom 62 ust. 1.
240. 1. Drzwi wieloskrzydowe, stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze
ewakuacyjnej, powinny mie co najmniej jedno, nieblokowane skrzydo drzwiowe o szerokoci nie
mniejszej ni 0,9 m.
2. Szeroko skrzyda drzwi wahadowych, stanowicych wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia
oraz na drodze ewakuacyjnej, powinna wynosi co najmniej dla drzwi jednoskrzydowych - 0,9 m,
a dla drzwi dwuskrzydowych - 0,6 m, przy czym oba skrzyda drzwi dwuskrzydowych musz
mie t sam szeroko.
3. Zabrania si stosowania do celw ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych.
4. Drzwi rozsuwane mog stanowi wyjcia na drogi ewakuacyjne, a take by stosowane na
drogach ewakuacyjnych, jeeli s przeznaczone nie tylko do celw ewakuacji, a ich konstrukcja

zapewnia:
1) otwieranie automatyczne i rczne bez moliwoci ich blokowania,
2) samoczynne ich rozsunicie i pozostanie w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania poaru
przez system wykrywania dymu chronicy stref poarow, do ewakuacji z ktrej te drzwi s
przeznaczone, a take w przypadku awarii drzwi.
5. W bramach i cianach przesuwanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdowa si drzwi
otwierane rcznie albo w bezporednim ssiedztwie tych bram i cian powinny by umieszczone i
wyranie oznakowane drzwi przeznaczone do celw ewakuacji.
6. Drzwi, bramy i inne zamknicia otworw o wymaganej klasie odpornoci ogniowej lub
dymoszczelnoci powinny by zaopatrzone w urzdzenia, zapewniajce samoczynne zamykanie
otworu w razie poaru. Naley te zapewni moliwo rcznego otwierania drzwi sucych do
ewakuacji.
7. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia, w ktrym moe przebywa
jednoczenie wicej ni 300 osb, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia,
powinny by wyposaone w urzdzenia przeciwpaniczne.
241. 1. Obudowa poziomych drg ewakuacyjnych powinna mie klas odpornoci ogniowej
wymagan dla cian wewntrznych, nie mniejsz jednak ni E I 15, z uwzgldnieniem 217.
Wymaganie klasy odpornoci ogniowej dla obudowy poziomych drg ewakuacyjnych nie dotyczy
obudowy krytego cigu pieszego - pasau, o ktrym mowa w 247 ust. 2.
2. W cianach wewntrznych, stanowicych obudow drg ewakuacyjnych w strefach poarowych
ZL III i PM, dopuszcza si umieszczenie nieotwieranych nawietli powyej 2 m od poziomu
posadzki, jeeli przylegajce pomieszczenia nie s zagroone wybuchem i jeeli gsto obcienia
ogniowego w tych pomieszczeniach nie przekracza 1000 MJ/m2.
3. W cianach zewntrznych budynkw, przy ktrych znajduje si galeria, bdca jedyn drog
ewakuacyjn, dopuszcza si umieszczenie nawietli powyej 2 m od posadzki tej galerii.
242. 1. Szeroko poziomych drg ewakuacyjnych naley oblicza proporcjonalnie do liczby
osb mogcych przebywa jednoczenie na danej kondygnacji budynku, przyjmujc co najmniej
0,6 m na 100 osb, lecz nie mniej ni 1,4 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeeli jest ona
przeznaczona do ewakuacji nie wicej ni 20 osb.
3. Wysoko drogi ewakuacyjnej powinna wynosi co najmniej 2,2 m, natomiast wysoko
lokalnego obnienia 2 m, przy czym dugo obnionego odcinka drogi nie moe by wiksza ni
1,5 m.
4. Skrzyda drzwi, stanowicych wyjcie na drog ewakuacyjn, nie mog, po ich cakowitym
otwarciu, zmniejsza wymaganej szerokoci tej drogi.
243. 1. Korytarze stanowice drog ewakuacyjn w strefach poarowych ZL powinny by
podzielone na odcinki nie dusze ni 50 m przy zastosowaniu przegrd z drzwiami
dymoszczelnymi lub innych urzdze technicznych, zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si dymu.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy korytarzy, na ktrych zastosowano
rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem.
3. Przegrody, o ktrych mowa w ust. 1, nad sufitami podwieszonymi i pod podogami
podniesionymi powyej poziomu stropu lub podoa, powinny by wykonane z materiaw
niepalnych.
244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie:
1) spocznikw ze stopniami,
2) schodw ze stopniami zabiegowymi, jeeli schody te s jedyn drog ewakuacyjn.
2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si stosowanie schodw wachlarzowych, pod warunkiem
zachowania najmniejszej szerokoci stopni okrelonych w 69 ust. 6.
3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w ktrych zastosowano pochylnie lub stopnie

umoliwiajce pokonanie rnicy poziomw, powinny by wyranie oznakowane.

245. W budynkach:
1) niskim (N), zawierajcym stref poarow ZL II,
2) redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
3) niskim (N) i redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow PM o gstoci obcienia
ogniowego powyej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagroone wybuchem,
naley stosowa klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaone w urzdzenia
zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu.
246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) powinny by co najmniej dwie klatki
schodowe obudowane i oddzielone od poziomych drg komunikacji oglnej oraz pomieszcze
przedsionkiem przeciwpoarowym, odpowiadajcym wymaganiom 232. Dopuszcza si
dodatkowe pionowe drogi komunikacji oglnej, niespeniajce tych wymaga, jeeli cz one
kondygnacje w obrbie jednej strefy poarowej.
2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku
wysokim (W) dla stref poarowych innych ni ZL IV i PM oraz w budynku wysokociowym
(WW), powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce ich zadymieniu.
3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku
wysokim (W) dla strefy poarowej PM, powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce
zadymieniu lub samoczynne urzdzenia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania
dymu.
4. W budynku wysokim (W) niezawierajcym strefy poarowej ZL II dopuszcza si stosowanie
tylko jednej klatki schodowej, jeeli powierzchnia rzutu poziomego budynku nie przekracza 750
m2.
5. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) dopuszcza si wykonywanie klatek
schodowych, stanowicych drog ewakuacyjn wycznie dla stref poarowych ZL IV, bez
przedsionkw oddzielajcych je od poziomych drg komunikacji oglnej, jeeli:
1) kade mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielone od poziomej drogi komunikacji oglnej
drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
2) klatki schodowe s zamykane drzwiami dymoszczelnymi,
3) klatki schodowe s wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub w samoczynne
urzdzenia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
6. W budynku redniowysokim (SW) i wyszym, w strefie poarowej ZL V, drzwi z pomieszcze, z
wyjtkiem higienicznosanitarnych, prowadzce na drogi komunikacji oglnej, powinny mie klas
odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW), w strefach poarowych innych ni
ZL IV, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem
poziomych drg ewakuacyjnych.
2. W krytym cigu pieszym (pasau), do ktrego przylegaj lokale handlowe i usugowe, oraz w
przekrytym dziedzicu wewntrznym, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane
zabezpieczajce przed zadymieniem drg ewakuacyjnych.
3. W podziemnej kondygnacji budynku, w ktrej znajduje si pomieszczenie przeznaczone dla
ponad 100 osb, oraz budowli podziemnej z takim pomieszczeniem, naley zastosowa rozwizania
techniczno-budowlane zapewniajce usuwanie dymu z tego pomieszczenia i z drg ewakuacyjnych.
248. Schody wewntrzne w mieszkaniach w budynku wielorodzinnym oraz w budynku
jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej, a take budynku tymczasowym
nieprzeznaczonym na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, mog nie spenia wymaga
stawianych drogom ewakuacyjnym.
249. 1. ciany wewntrzne i stropy stanowice obudow klatki schodowej lub pochylni powinny

mie klas odpornoci ogniowej okrelon zgodnie z 216, jak dla stropw budynku.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy pionowych drg komunikacji oglnej
przebiegajcych wycznie w obrbie jednej strefy poarowej, z zastrzeeniem 256 ust. 2.
3. Biegi i spoczniki schodw oraz pochylnie suce do ewakuacji powinny by wykonane z
materiaw niepalnych i mie klas odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach o klasie odpornoci poarowej A, B i C- R 60,
2) w budynkach o klasie odpornoci poarowej D i E - R 30.
4. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej, o ktrym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych
wydzielonych na kadej kondygnacji przedsionkami przeciwpoarowymi oraz schodw na
antresol w pomieszczeniu, w ktrym si ona znajduje, jeeli antresola ta jest przeznaczona do
uytku nie wicej ni 10 osb.
5. W budynku niskim o klasie odpornoci poarowej D lub E w obudowanych klatkach
schodowych, zamykanych drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza
si wykonanie biegw i spocznikw schodw z materiaw palnych.
6. Odlego midzy cian zewntrzn, stanowic obudow klatki schodowej, a inn cian
zewntrzn tego samego lub innego budynku powinna by ustalona zgodnie z 271, jeeli co
najmniej jedna z tych cian nie spenia wymaga klasy odpornoci ogniowej okrelonej wedug
216 jak dla stropu budynku z t klatk schodow.
250. 1. Piwnice powinny by oddzielone od pozostaej czci budynku, z wyjtkiem budynkw
ZL IV niskich (N) i redniowysokich (SW) stropami i cianami o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 60 i zamknite drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30. Jeeli
drzwi do piwnic znajduj si poniej poziomu terenu, schody prowadzce z tego poziomu powinny
by zabezpieczone w sposb uniemoliwiajcy omykowe zejcie ludzi do piwnic w przypadku
ewakuacji (np. ruchom barier).
2. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) piwnice powinny by oddzielone od klatki
schodowej przedsionkiem przeciwpoarowym.
251. Wyjcie z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno by zamykane drzwiami lub
klap wyjciow o klasie odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach niskich (N) - E I 15,
2) w budynkach redniowysokich (SW) i wyszych - E I 30.
252. Schodw i pochylni ruchomych nie zalicza si do drg ewakuacyjnych.
253. 1. W budynku ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, majcym kondygnacj z posadzk na wysokoci
powyej 25 m ponad poziomem terenu przy najniej pooonym wejciu do budynku oraz w
budynku wysokociowym (WW) ZL IV, przynajmniej jeden dwig w kadej strefie poarowej
powinien by przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych, speniajc wymagania Polskiej Normy
dotyczcej dwigw dla stray poarnej.
2. Dojcie do dwigu dla ekip ratowniczych powinno prowadzi przez przedsionek
przeciwpoarowy speniajcy wymagania okrelone w 232.
3. ciany i stropy szybu dwigu dla ekip ratowniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej
wymagan jak dla stropw budynku, zgodnie z 216.
4. Szyb dwigu dla ekip ratowniczych powinien by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce
zadymieniu.
254.
255.
256. 1. Dugo drogi ewakuacyjnej od wyjcia z pomieszczenia na t drog do wyjcia do innej
strefy poarowej lub na zewntrz budynku, zwanej dalej dojciem ewakuacyjnym, mierzy si
wzdu osi drogi ewakuacyjnej. W przypadku zakoczenia dojcia ewakuacyjnego przedsionkiem
przeciwpoarowym, dugo t mierzy si do pierwszych drzwi tego przedsionka.

2. Za rwnorzdne wyjciu do innej strefy poarowej, o ktrym mowa w ust. 1, uwaa si wyjcie
do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E
I 30, wyposaonej w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu, a w
przypadku, o ktrym mowa w 246 ust. 5 - zamykanej drzwiami dymoszczelnymi.
3. Dopuszczalne dugoci doj ewakuacyjnych w strefach poarowych okrela ponisza tabela:

Rodzaj strefy poarowej

1
Z pomieszczeniem zagroonym wybuchem
PM o gstoci obcienia ogniowego Q > 500 MJ/m2 bez
pomieszczenia zagroonego wybuchem
PM o gstoci obcienia ogniowego Q < = 500 MJ/m2 bez
pomieszczenia zagroonego wybuchem
ZL I, II i V
ZL III
ZL IV

Dugo dojcia w m
przy jednym przy co najmniej 2
dojciu
dojciach[1]
2
3
10
40
30[2]

60

60[2]

100

10
30[2]
60[2]

40
60
100

[1] Dla dojcia najkrtszego, przy czym dopuszcza si dla drugiego dojcia dugo wiksz o
100% od najkrtszego. Dojcia te nie mog si pokrywa ani krzyowa.
[2] W tym nie wicej ni 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.
4. Dugoci doj ewakuacyjnych, o ktrych mowa w ust. 3, mog by powikszone pod
warunkiem ochrony:
1) strefy poarowej staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi - o 50 %,
2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi uruchamianymi za pomoc
systemu wykrywania dymu - o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzdze dugo dojcia moe by powikszona o 100%.
5. Wyjcie z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, powinno prowadzi na zewntrz budynku,
bezporednio lub poziomymi drogami komunikacji oglnej, ktrych obudowa odpowiada
wymaganiom 249 ust. 1, a otwory w obudowie maj zamknicia o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej E I 30.
6. Dopuszcza si przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej do wyjcia na zewntrz budynku z klatki
schodowej oraz z poziomych drg komunikacji oglnej przez hol, mogcy spenia take funkcje
uzupeniajce do funkcji wynikajcych z przeznaczenia budynku, takie jak: recepcyjna, ochrony
budynku, drobnej sprzeday, pod warunkiem e:
1) przez jeden hol moliwe jest przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki
schodowej, przy czym ograniczenie to nie odnosi si do klatek schodowych z odrbnym,
nieprowadzcym przez ten hol, wyjciem ewakuacyjnym,
2) hol nie znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500
MJ/m2 ani te zawierajcej pomieszczenie zagroone wybuchem,
3) hol jest oddzielony od poziomych drg komunikacji oglnej, tak jak jest to wymagane dla klatki
schodowej, o ktrej mowa w pkt 1,
4) wolna szeroko drogi ewakuacyjnej jest co najmniej o 50% wiksza od szerokoci poziomej
drogi ewakuacyjnej w budynku, prowadzcej do tego wyjcia, okrelonej zgodnie z 242 ust. 1, dla
kondygnacji budynku o najwikszej liczbie przewidywanych osb, znajdujcych si tam
jedoczenie,
5) wysoko holu w miejscu, w ktrym przebiega droga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni 3,3 m,

6) szeroko drzwi wyjciowych na zewntrz budynku jest wiksza o 50% od minimalnej

szerokoci drzwi wyjciowych okrelonej zgodnie z 239 ust. 4.
7. Dopuszczaln dugo drogi od wyjcia z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, do wyjcia
na zewntrz budynku okrela si zgodnie z ust. 3.
257. 1. W budynku PM, w ktrym jest wymagana druga droga ewakuacyjna dla ludzi z wyszej
kondygnacji, dopuszcza si stosowanie na tej drodze drabiny ewakuacyjnej, prowadzcej na dach
nad nisz kondygnacj lub na poziom terenu, jeeli liczba osb przebywajcych jednoczenie na
wyszej kondygnacji nie przekracza 50, a w budynku z pomieszczeniem zagroonym wybuchem 15. Nie dotyczy to zakadw pracy chronionej.
2. Drabiny ewakuacyjne naley umieszcza w miejscach atwo dostpnych. Sytuowanie drabin
naprzeciw wietlikw i okien jest zabronione.
3. Dopuszcza si wykonywanie drabin ewakuacyjnych bez obrczy ochronnych, gdy rnica
wysokoci nie przekracza 3 m, z uwzgldnieniem wymaga 101.

Rozdzia 5
Wymagania przeciwpoarowe dla elementw wykoczenia wntrz i wyposaenia
staego
258. 1. W strefach poarowych ZL I, ZL II, ZL III i ZL V stosowanie do wykoczenia wntrz
materiaw i wyrobw atwo zapalnych, ktrych produkty rozkadu termicznego s bardzo
toksyczne lub intensywnie dymice, jest zabronione.
1a. W przypadku stosowania materiaw wykoczeniowych luno zwisajcych, w szczeglnoci w
kurtynach, zasonach, draperiach, kotarach oraz aluzjach, za atwo zapalne uwaa si materiay,
ktrych waciwoci okrelone w badaniach zgodnych z Polskimi Normami odnoszcymi si do
zapalnoci i rozprzestrzeniania pomienia przez wyroby wkiennicze nie speniaj co najmniej
jednego z kryteriw:
1) ti 4 s,
2) ts 30 s,
3) nie nastpuje przepalenie trzeciej nitki,
4) nie wystpuj ponce krople.
2. Na drogach komunikacji oglnej, sucych celom ewakuacji, stosowanie materiaw i wyrobw
budowlanych atwo zapalnych jest zabronione.
259. 1. Podogi podniesione o wicej ni 0,2 m ponad poziom stropu lub innego podoa powinny
mie:
1) niepaln konstrukcj non oraz co najmniej niezapalne pyty podogi od strony przestrzeni
podpodogowej, majce klas odpornoci ogniowej co najmniej R E I 30, a w budynku
wysokociowym (WW) lub ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4 000
MJ/m2 oraz w strefach poarowych ZL II - co najmniej R E I 60,
2) przestrze podpodogow podzielon na sektory o powierzchni nie wikszej ni 1 000 m2
przegrodami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW)
lub ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4 000 MJ/m2 - co najmniej E I 60.
2. Przewody i kable elektryczne oraz inne instalacje wykonane z materiaw palnych, prowadzone
w przestrzeni podpodogowej podogi podniesionej i w przestrzeni ponad sufitami podwieszonymi,
wykorzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszczenia, powinny mie oson lub obudow
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub w
budynkach ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4000 MJ/m2 - co najmniej E
I 60.
3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w pododze podniesionej otworw do wentylacji lub
ogrzewania jest zabronione.

 260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb

oraz w pomieszczeniach produkcyjnych, stosowanie atwo zapalnych przegrd, staych elementw
wyposaenia i wystroju wntrz oraz wykadzin podogowych jest zabronione.
2. W pomieszczeniach stref poarowych ZL II, pomieszczeniach magazynowych oraz w
pomieszczeniach z podogami podniesionymi, stosowanie wykadzin podogowych atwo zapalnych
jest zabronione.
261. Pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 200 osb dorosych lub
100 dzieci, w ktrych miejsca do siedzenia s ustawione w rzdach, powinny mie:
1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne oraz niewydzielajce produktw rozkadu i spalania,
okrelonych jako bardzo toksyczne, zgodnie z Polsk Norm dotyczc bada wydzielania
produktw toksycznych; okrelenie trudno zapalny przypisuje si fotelom i innym siedzeniom,
ktre nie ulegaj postpujcemu tleniu i spalaniu pomieniowemu w warunkach okrelonych Polsk
Norm dotyczc badania zapalnoci mebli tapicerowanych,
2) szeroko przej pomidzy rzdami siedze nie mniejsz ni 0,45 m, przy czym odlego t
naley ustala, biorc pod uwag odstp midzy staymi elementami siedze,
3) liczb siedze w rzdzie nie wiksz ni 16 pomidzy przejciami oraz 8 w rzdzie
przyciennym, przy czym dopuszcza si zwikszenie liczby miejsc w rzdach odpowiednio do 40 i
20 pod warunkiem zwikszenia odstpu midzy rzdami siedze o 1 cm na kade dodatkowe
siedzenie odpowiednio powyej 16 lub 8,
4) szeroko przej komunikacyjnych nie mniejsz ni 1,2 m przy liczbie osb do 150, a przy
wikszej ich liczbie szeroko t naley zwikszy proporcjonalnie o 0,6 m na 100 osb,
5) rzdy siedze lub awek trwale umocowane do podogi albo siedzenia sztywno czone ze sob w
rzdy oraz midzy rzdami.
262. 1. Okadziny sufitw oraz sufity podwieszone naley wykonywa z materiaw niepalnych
lub niezapalnych, niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia. Wymaganie to nie dotyczy
mieszka.
2. Przestrze midzy sufitem podwieszonym i stropem powinna by podzielona na sektory o
powierzchni nie wikszej ni 1000 m2, a w korytarzach - przegrodami co 50 m, wykonanymi z
materiaw niepalnych.
263. 1. W azienkach i saunach z piecykami gazowymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi
dopuszcza si stosowanie okadzin ciennych z materiaw palnych, z tym e odlego tych
urzdze od okadzin powinna wynosi co najmniej 0,3 m.
2. Stosowanie okadzin ciennych z materiaw atwo zapalnych w azienkach i saunach z piecem
na paliwo stae jest zabronione.
264. Palne elementy wystroju wntrz budynku, przez ktre lub obok ktrych s prowadzone
przewody ogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, powinny by zabezpieczone przed
moliwoci zapalenia lub zwglenia.

Rozdzia 6
Wymagania przeciwpoarowe dla palenisk i instalacji
265. 1. Palenisko powinno by umieszczone na podou niepalnym o gruboci co najmniej 0,15
m, a przy piecach metalowych bez nek - 0,3 m. Podoga atwo zapalna przed drzwiczkami
palenisk powinna by zabezpieczona pasem materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 0,3 m,
sigajcym poza krawdzie drzwiczek co najmniej po 0,3 m.
2. Palenisko otwarte moe by stosowane tylko w pomieszczeniu, w ktrym nie wystpuje
zagroenie wybuchem, w odlegoci co najmniej 0,6 m od atwo zapalnych czci budynku. W
pomieszczeniach ze stropem drewnianym palenisko otwarte powinno mie okap wykonany z

materiaw niepalnych, wystajcy co najmniej 0,3 m poza krawd paleniska.

3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyczeniowe oraz otwory do czyszczenia
powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych budynku co
najmniej 0,6 m, a od osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm lub inn rwnorzdn
okadzin - co najmniej 0,3 m.
4. Piec z kamienia, cegy, kafli i podobnych materiaw niepalnych oraz przewody spalinowe i
dymowe powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych
budynku co najmniej 0,3 m, a od osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm na siatce albo
rwnorzdn okadzin - co najmniej 0,15 m.
266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wykonane z wyrobw niepalnych.
2. Przewody lub obudowa przewodw spalinowych i dymowych powinny spenia wymagania
okrelone w Polskiej Normie dotyczcej bada ogniowych maych kominw.
3. Dopuszcza si wykonanie obudowy, o ktrej mowa w ust. 2, z cegy penej gruboci 12 cm,
murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewntrznym tynkiem lub spoinowaniem.
4. Midzy wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliszym skrajem korony drzew
dorosych naley zapewni zachowanie odlegoci co najmniej 6 m, z zastrzeeniem 271 ust. 8.
267. 1. Przewody wentylacyjne powinny by wykonane z materiaw niepalnych, a palne izolacje
cieplne i akustyczne oraz inne palne okadziny przewodw wentylacyjnych mog by stosowane
tylko na zewntrznej ich powierzchni w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
2. Dopuszcza si w budynkach PM, z wyjtkiem garay, wykonanie przewodw wentylacyjnych
nierozprzestrzeniajcych ognia, pod warunkiem e nie s one prowadzone przez drogi ewakuacyjne
oraz nie przepywa nimi powietrze o temperaturze powyej 85C lub zanieczyszczenia mogce si
odkada.
3. Odlego nieizolowanych przewodw wentylacyjnych od wykadzin i powierzchni palnych
powinna wynosi co najmniej 0,5 m.
4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanaach i przewodach wentylacyjnych powinny by
wykonane z materiaw niepalnych.
5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnce kuchennej w mieszkaniu dopuszcza si stosowanie
przewodw wentylacji wywiewnej z materiaw co najmniej trudno zapalnych.
6. Elastyczne elementy czce, suce do poczenia sztywnych przewodw wentylacyjnych z
elementami instalacji lub urzdzeniami, z wyjtkiem wentylatorw, powinny by wykonane z
materiaw co najmniej trudno zapalnych, posiada dugo nie wiksz ni 4 m, przy czym nie
powinny by prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpoarowego.
7. Elastyczne elementy czce wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane
z materiaw co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich dugo nie powinna przekracza 0,25
m.
8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodocigowej, kanalizacyjnej i
ogrzewczej powinny by wykonane w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjtkiem budynkw
jednorodzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przewody wentylacyjne powinny by wykonane i prowadzone w taki sposb, aby w przypadku
poaru nie oddziayway si wiksz ni 1 kN na elementy budowlane, a take aby przechodziy
przez przegrody w sposb umoliwiajcy kompensacje wydue przewodu,
2) zamocowania przewodw do elementw budowlanych powinny by wykonane z materiaw
niepalnych, zapewniajcych przejcie siy powstajcej w przypadku poaru w czasie nie krtszym
ni wymagany dla klasy odpornoci ogniowej przewodu lub klapy odcinajcej,
3) w przewodach wentylacyjnych nie naley prowadzi innych instalacji,
4) filtry i tumiki powinny by zabezpieczone przed przeniesieniem si do ich wntrza palcych si
czstek,
5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych redniowysokich (SW)

i wyszych oraz w innych budynkach o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych

powinny by wydzielone cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane
drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30; nie dotyczy to obudowy urzdze
instalowanych ponad dachem budynku.
2. Dopuszcza si instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych oraz
nagrzewnic na paliwo cieke lub gazowe, ktrych temperatura powierzchni grzewczych przekracza
160 C, pod warunkiem zastosowania ogranicznika temperatury, automatycznie wyczajcego
ogrzewanie po osigniciu temperatury powietrza 110 C oraz zabezpieczenia uniemoliwiajcego
prac nagrzewnicy bez przepywu powietrza.
3. Dopuszcza si zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorw i urzdze do
uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odpornoci ogniowej E I
60.
4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejcia przez elementy oddzielenia
przeciwpoarowego powinny by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce o klasie
odpornoci ogniowej rwnej klasie odpornoci ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoarowego
z uwagi na szczelno ogniow, izolacyjno ogniow i dymoszczelno (E I S), z zastrzeeniem
ust. 5.
5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne samodzielne lub obudowane prowadzone przez stref
poarow, ktrej nie obsuguj, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan dla
elementw oddzielenia przeciwpoarowego tych stref poarowych z uwagi na szczelno ogniow,
izolacyjno ogniow i dymoszczelno (E I S) lub powinny by wyposaone w przeciwpoarowe
klapy odcinajce zgodnie z ust. 4.
6. W strefach poarowych, w ktrych jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa,
przeciwpoarowe klapy odcinajce powinny by uruchamiane przez t instalacj, niezalenie od
zastosowanego wyzwalacza termicznego.
269. 1. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa urzdzenia wstrzymujce
automatycznie prac wentylatorw w razie powstania poaru i sygnalizujce ich wyczenie, jeeli
dziaanie wentylatorw mogoby przyczyni si do jego rozprzestrzeniania.
2. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa oddzieln dla kadego
pomieszczenia instalacj wycigow.
3. Usytuowanie wentylacyjnych otworw wycigowych powinno uwzgldnia gsto wzgldn
par cieczy i gazw wystpujcych w pomieszczeniu w stosunku do powietrza oraz przewidywany
kierunek ruchu zanieczyszczonego powietrza.
4. W pomieszczeniach, w ktrych mog wystpowa palne pyy, tworzce z powietrzem mieszaniny
wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny by usytuowane oraz wykonane tak, aby nie
powodoway unoszenia pyw osiadych.
5. Filtry, komory pyowe i cyklony do palnych pyw powinny by zlokalizowane w
pomieszczeniach wydzielonych elementami oddzielenia przeciwpoarowego lub te na zewntrz
budynku, w miejscu bezpiecznym dla tych urzdze oraz dla otoczenia.
6. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 5, nie dotycz przypadkw uzasadnionych wzgldami
technologicznymi, w ktrych filtry, komory pyowe i cyklony stanowi bezporednie wyposaenie
urzdze i agregatw produkcyjnych.
7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wprowadzenia do komr pyowych i cyklonw powinny
by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce przeniesieniu si ognia.
8. Komory pyowe i cyklony dla pyw tworzcych z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny
by wyposaone w klapy lub przepony przeciwwybuchowe, zabezpieczajce konstrukcj cyklonu i
komory, a take konstrukcj budynku przed skutkami wybuchu.
270. 1. Instalacja wentylacji oddymiajcej powinna:
1) usuwa dym z intensywnoci zapewniajc, e w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na
chronionych przejciach i drogach ewakuacyjnych nie wystpi zadymienie lub temperatura
uniemoliwiajce bezpieczn ewakuacj,

2) mie stay dopyw powietrza zewntrznego uzupeniajcego braki tego powietrza w wyniku jego
wypywu wraz z dymem.
2. Przewody wentylacji oddymiajcej, obsugujce:
1) wycznie jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej z uwagi na
szczelno ogniow i dymoszczelno - E600 S, co najmniej tak jak klasa odpornoci ogniowej
stropu okrelona w 216, przy czym dopuszcza si stosowanie klasy E300 S, jeeli wynikajca z
oblicze temperatura dymu powstajcego w czasie poaru nie przekracza 300 C,
2) wicej ni jedn stref poarow, powinny mie klas odpornoci ogniowej E I S, co najmniej
tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w 216.
3. Klapy odcinajce do przewodw wentylacji oddymiajcej, obsugujce:
1) wycznie jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas
odpornoci ogniowej z uwagi na szczelno ogniow i dymoszczelno - E600 S AA, co najmniej
tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona w 216, przy czym dopuszcza si stosowanie
klasy E300 S AA, jeeli wynikajca z oblicze temperatura dymu powstajcego w czasie poaru nie
przekracza 300 C,
2) wicej ni jedn stref poarow, powinny by uruchamiane automatycznie i mie klas
odpornoci ogniowej E I S AA, co najmniej tak jak klasa odpornoci ogniowej stropu okrelona
w 216.
4. Wentylatory oddymiajce powinny mie klas:
1) F600 60, jeeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400 C,
2) F400 120 w pozostaych przypadkach, przy czym dopuszcza si inne klasy, jeeli z analizy
obliczeniowej temperatury dymu oraz zapewnienia bezpieczestwa ekip ratowniczych wynika taka
moliwo.
5. Klapy dymowe w grawitacyjnej wentylacji oddymiajcej powinny mie klas:
1) B300 30 - dla klap otwieranych automatycznie,
2) B600 30 - dla klap otwieranych wycznie w sposb rczny.

Rozdzia 7
Usytuowanie budynkw z uwagi na bezpieczestwo poarowe
271. 1. Odlego midzy zewntrznymi cianami budynkw niebdcymi cianami oddzielenia
przeciwpoarowego, a majcymi na powierzchni wikszej ni 65% klas odpornoci ogniowej(E),
okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, nie powinna, z zastrzeeniem ust. 2 i 3, by mniejsza
ni odlego w metrach okrelona w poniszej tabeli:

Rodzaj budynku oraz dla budynku PM

maksymalna gsto obcienia
ogniowego strefy poarowej PM
Q w MJ/m2
1
ZL
IN
PM Q < = 1000
PM 1000 < Q < = 4000
PM Q > 4000

Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna

gsto obcienia ogniowego strefy poarowej PM
Q w MJ/m2
PM
ZL IN
Q < = 1000 1000 < Q < = 4000 Q > 4000
2
3
4
5
6
8
8
8
15
20
8
8
8
15
20
8
8
8
15
20
15 15
15
15
20
20 20
20
20
20

2. Jeeli jedna ze cian zewntrznych usytuowana od strony ssiedniego budynku lub przekrycie
dachu jednego z budynkw jest rozprzestrzeniajce ogie, wwczas odlego okrelon w ust. 1
naley zwikszy o 50%, a jeeli dotyczy to obu cian zewntrznych lub przekrycia dachu obu
budynkw - o 100 %.
3. Jeeli co najmniej w jednym z budynkw znajduje si pomieszczenie zagroone wybuchem,
wwczas odlego midzy ich zewntrznymi cianami nie powinna by mniejsza ni 20 m.
4. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni nie wikszej ni 65%, lecz nie mniejszej
ni 30%, klas odpornoci ogniowej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas
odlego midzy t cian lub jej czci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy
w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o 50%.
5. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni mniejszej ni 30% klas odpornoci
ogniowej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego midzy t cian
lub jej czci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w
ust. 1 i 2 o 100%.
6. Odlego midzy cianami zewntrznymi budynkw lub czciami tych cian moe by
zmniejszona o 50%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych
budynkw, przylegajcych odpowiednio do tych cian lub ich czci, s stosowane stae urzdzenia
ganicze wodne.
7. Odlego od ciany zewntrznej budynku lub jej czci do ciany zewntrznej drugiego budynku
moe by zmniejszona o 25%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach
poarowych budynku, przylegajcych odpowiednio do tej ciany lub jej czci, s stosowane stae
urzdzenia ganicze wodne.
8. Najmniejsz odlego budynkw ZL, PM, IN od granicy lasu naley przyjmowa, jak odlego
cian tych budynkw od ciany budynku ZL z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie.
9. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, dla budynkw wymienionych w 213, bez pomieszcze
zagroonych wybuchem, mona zmniejszy o 25 %, jeeli s zwrcone do siebie cianami i
dachami z przekryciami nierozprzestrzeniajcymi ognia, niemajcymi otworw.
10. W pasie terenu o szerokoci okrelonej w ust. 1-7, otaczajcym ciany zewntrzne budynku,
niebdce cianami oddzielenia przeciwpoarowego, ciany zewntrzne innego budynku powinny
spenia wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5 dla cian oddzielenia przeciwpoarowego obu
budynkw.
11. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, dotyczy pasa terenu o szerokoci zmniejszonej o 50% w
odniesieniu do tych cian zewntrznych obu budynkw, ktre tworz midzy sob kt 60 lub
wikszy, lecz mniejszy ni 120.
12. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, nie dotyczy budynkw, ktre:
1) s oddzielone od siebie cian oddzielenia przeciwpoarowego, speniajc dla obu budynkw
wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5, z zastrzeeniem 218, lub
2) maj ciany zewntrzne tworzce midzy sob kt nie mniejszy ni 120.
13. Otwarte skadowisko, ze wzgldu na usytuowanie, naley traktowa jak budynek PM.
272. 1. Odlego ciany zewntrznej wznoszonego budynku od granicy ssiedniej
niezabudowanej dziaki budowlanej powinna wynosi co najmniej poow odlegoci okrelonej
w 271 ust. 1-7, przyjmujc, e na dziace niezabudowanej bdzie usytuowany budynek o
przeznaczeniu okrelonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, przy czym dla
budynkw PM naley przyjmowa, e bdzie on mia gsto obcienia ogniowego strefy
poarowej Q wiksz od 1 000 MJ/m2, lecz nie wiksz ni 4 000 MJ/m2, a w przypadku braku
takiego planu - budynek ZL ze cian zewntrzn, o ktrej mowa w 271 ust. 1.
2. Budynki mieszkalne jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki mieszkalne zagrodowe
i gospodarcze, ze cianami i dachami z przekryciami nierozprzestrzeniajcymi ognia, powinny by
sytuowane w odlegoci nie mniejszej od granicy ssiedniej, niezabudowanej dziaki, ni jest to
okrelone w 12.
3. Budynek usytuowany bezporednio przy granicy dziaki powinien mie od strony ssiedniej

dziaki cian oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej okrelonej w 232

ust. 4 i 5.
273. 1. Odlegoci midzy cianami zewntrznymi budynkw pooonych na jednej dziace
budowlanej nie ustala si, z zastrzeeniem 249 ust. 6, jeeli czna powierzchnia wewntrzna tych
budynkw nie przekracza najmniejszej dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej wymaganej dla
kadego ze znajdujcych si na tej dziace rodzajw budynkw.
2. Odlego zbiornika naziemnego oleju opaowego zasilajcego kotowni od budynku ZL
powinna wynosi co najmniej 10 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 2, do 3 m, pod warunkiem
wykonania ciany zewntrznej budynku od strony zbiornika jako ciany oddzielenia
przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 120 lub wykonania takiej
ciany pomidzy budynkiem a zbiornikiem.
4. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by wykonane jako stalowe dwupaszczowe lub
by lokalizowane na terenie uksztatowanym w formie niecki, o pojemnoci wikszej od
pojemnoci zbiornika, z izolacj uniemoliwiajc przedostawanie si oleju do gruntu.
5. Odlego budynku ZL od zbiornika podziemnego oleju opaowego, przykrytego warstw ziemi
o gruboci nie mniejszej ni 0,5 m, powinna wynosi co najmniej 3 m, a od urzdzenia spustowego,
oddechowego i pomiarowego tego zbiornika - co najmniej 10 m.
6. Odlegoci budynkw PM i IN wykonanych z materiaw niepalnych od zbiornikw i ich
urzdze, o ktrych mowa w ust. 5, powinny wynosi co najmniej 3 m.

Rozdzia 8
Wymagania przeciwpoarowe dla garay
274. 1. Wymagania przeciwpoarowe, okrelone w niniejszym rozdziale, dotycz garay
zamknitych i otwartych, o ktrych mowa w 102-108.
2. W przypadku gdy przepis rozporzdzenia nie okrela rodzaju garau, naley rozumie, e
dotyczy on garay zamknitych i otwartych.
3. Jednokondygnacyjny, nadziemny gara otwarty, majcy form zadaszenia miejsc postojowych z
odkrytymi drogami manewrowymi, powinien mie elementy konstrukcji i przekrycia dachu
niekapice pod wpywem wysokiej temperatury.
275. 1. Klas odpornoci poarowej garau naley przyjmowa, jak dla budynku PM o gstoci
obcienia ogniowego do 500 MJ/m2, pod warunkiem wykonania jego elementw jako
nierozprzestrzeniajcych ognia, niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia, jeeli
przepisy rozporzdzenia nie stanowi inaczej.
2. Dopuszcza si, z zastrzeeniem 277 ust. 5, wykonanie nad najwysz kondygnacj garau
otwartego, bdcego budynkiem niskim (N), dodatkowego poziomu miejsc postojowych bez
zadaszenia lub z zadaszeniem speniajcym wymagania okrelone w 274 ust. 3.
3. Gara otwarty, ktrego najwyszy poziom parkowania znajduje si nie wyej ni 25 m nad
poziomem otaczajcego terenu, moe by wykonany w klasie D odpornoci poarowej, jeeli nad
kondygnacj przeznaczon do parkowania samochodw nie znajduj si inne pomieszczenia.
276. 1. Usytuowanie garau zamknitego i otwartego powinno odpowiada warunkom
okrelonym w 271 jak dla budynkw PM o gstoci obcienia ogniowego do 1 000 MJ/m2, z
zastrzeeniem 19.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do garau o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 3, w
zabudowie jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.
277. 1. Powierzchnia strefy poarowej w nadziemnym lub podziemnym garau zamknitym nie
powinna przekracza 5 000 m2.

2. Powierzchnia, o ktrej mowa w ust. 1, moe by powikszona o 100 %, jeeli jest speniony
jeden z poniszych warunkw:
1) zastosowano ochron strefy poarowej staymi samoczynnymi urzdzeniami ganiczymi
wodnymi,
2) wykonano, oddzielajce od siebie nie wicej ni po 2 stanowiska postojowe, ciany o klasie
odpornoci ogniowej, w czci penej co najmniej E I 30, od posadzki do poziomu zapewniajcego
pozostawienie przewitu pod stropem o wysokoci 0,1 do 0,5 m na caej ich dugoci.
3. W garau zamknitym strefa poarowa obejmujca wicej ni jedn kondygnacj podziemn
powinna spenia jeden z warunkw okrelonych w ust. 2.
4. W garau zamknitym o powierzchni cakowitej przekraczajcej 1 500 m2 naley stosowa
samoczynne urzdzenia oddymiajce.
5. W przypadku zastosowania rozwizania, o ktrym mowa w ust. 2 pkt 1, klasa odpornoci
ogniowej przewodw wentylacji oddymiajcej powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w
270 ust. 2 - jedynie z uwagi na kryterium szczelnoci ogniowej (E).
278. 1. Na kadej kondygnacji garau, ktrej powierzchnia cakowita przekracza 1 500 m2,
powinny znajdowa si co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne, przy czym jednym z tych wyj
moe by wjazd lub wyjazd. Dugo przejcia do najbliszego wyjcia ewakuacyjnego nie moe
przekracza:
1) w garau zamknitym - 40 m,
2) w garau otwartym - 60 m.
2. Dugo przejcia, o ktrym mowa w ust. 1, w przypadku garau zamknitego, moe by
powikszona zgodnie z zasadami okrelonymi w 237 ust. 6 i 7.
3. Wyjcie ewakuacyjne powinno by dostpne take w przypadku zamknicia bram midzy
strefami poarowymi.
4. Jeeli poziom parkowania ley nie wyej ni 3 m nad poziomem terenu urzdzonego przy
budynku, za wyjcie ewakuacyjne mog suy nieobudowane schody zewntrzne.
5. W garau podziemnym kondygnacje o powierzchni powyej 1 500 m2 powinny, w razie poaru,
mie moliwo oddzielenia ich od siebie i od kondygnacji nadziemnej budynku za pomoc drzwi,
bram lub innych zamkni o klasie odpornoci ogniowej nie mniejszej ni E I 30.
279. 1. W garau zamknitym, znajdujcym si w budynku ZL, odlego w pionie midzy
wrotami garau a oknami tego budynku powinna wynosi co najmniej 1,5 m. Odlego ta moe
wynosi 1,1 m, jeeli wykonano nad wjazdem do garau daszek z materiaw niepalnych o wysigu
co najmniej 0,6 m od lica ciany, wysunity obustronnie 0,8 m poza boczne krawdzie wrt garau,
lub jeeli wrota garau s cofnite o 0,8 m od lica ciany.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, odlego wrt garau wbudowanego lub przybudowanego
od najbliszej krawdzi okien pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku
nie moe by mniejsza ni 1,5 m w rzucie poziomym.
280. 1. Poczenie garau z budynkiem wymaga zastosowania przedsionka przeciwpoarowego
zamykanego drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
2. Nie wymaga si zastosowania przedsionka, o ktrym mowa w ust. 1, przed dwigiem
oddzielonym od garau drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i
rekreacji indywidualnej.
281. Instalowanie w garau studzienek rewizyjnych, urzdze i przewodw gazowych, z
zastrzeeniem 164 ust. 6, oraz umieszczanie otworw od palenisk lub otworw rewizyjnych
przeznaczonych do czyszczenia kanaw dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, jest
zabronione.

Rozdzia 9

Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw inwentarskich

282. Od wymaga dotyczcych klasy odpornoci poarowej budynkw, okrelonych w 212,
zwalnia si budynki IN o kubaturze brutto do 1 500 m3.
283. Paszarnie, kotownie i inne pomieszczenia wyposaone w paleniska lub trzony kuchenne,
znajdujce si w budynkach IN, powinny mie podogi, ciany i stropy wykonane z materiaw
niepalnych.
284. Budynek IN powinien spenia nastpujce wymagania ewakuacyjne:
1) odlego od najdalszego stanowiska dla zwierzt do wyjcia ewakuacyjnego nie powinna
przekracza przy cikowym utrzymaniu zwierzt - 50 m, a przy bezcikowym - 75 m,
2) w bezcikowym chowie byda, trzody chlewnej i owiec, jeeli liczba byda i trzody chlewnej
nie przekracza 15 sztuk, a owiec - 200 sztuk, naley stosowa co najmniej jedno wyjcie
ewakuacyjne,
3) w budynku przeznaczonym dla wikszej liczby zwierzt anieli wymieniona w pkt 2 naley
stosowa co najmniej dwa wyjcia, a z pomieszcze podzielonych na sekcje - co najmniej jedno
wyjcie ewakuacyjne z kadej sekcji,
4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia.
285. Dopuszcza si umieszczenie w jednym budynku czci mieszkalnej i gospodarczej pod
nastpujcymi warunkami:
1) cz mieszkalna oraz cz gospodarcza maj odrbne wejcia,
2) midzy czci mieszkaln a gospodarcz zostanie wykonana ciana o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej R E I 60.

Rozdzia 10
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw tymczasowych
286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony na stay pobyt ludzi powinien by wykonany co
najmniej w klasie E odpornoci poarowej. Budynek taki nie powinien mie kondygnacji
podziemnych i wicej ni 2 kondygnacje nadziemne.
2. Do wyznaczania minimalnej odlegoci budynku tymczasowego od innego budynku maj
zastosowanie przepisy okrelajce odlegoci midzy budynkami ZL, PM lub IN, o ktrych mowa
w 271 i 273 ust. 1.
3. Tymczasowy budynek wykonany z materiaw palnych lub z paln izolacj naley przegradza w
odstpach nieprzekraczajcych 24 m cianami oddziele przeciwpoarowych o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej R E I 60; nie dotyczy to przypadkw okrelonych w 287 i 288.
4. ciana oddzielenia przeciwpoarowego powinna by wysunita co najmniej o 0,6 m poza lico
cian zewntrznych i ponad palne pokrycie dachu.
5. Dostp do poddasza tymczasowego budynku wykonanego z materiaw palnych powinien by
umoliwiony za pomoc wewntrznego wyazu z klap, o ktrej mowa w 251 pkt 1, o wymiarach
co najmniej 0,60,6 m, lub przez drabin i drzwi zewntrzne o wymiarach co najmniej 0,61,6 m,
umieszczone w szczytowej cianie budynku.
6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazowych na strychu tymczasowego budynku
wykonanego z materiaw palnych jest zabronione.
287. Budynek tymczasowy moe by przeznaczony na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia
ludzi, jeeli:
1) jest jednokondygnacyjny,
2) widownia jest dostpna z poziomu terenu,
3) dach lub stropodach maj przekrycie co najmniej trudno zapalne,

4) ma wyjcia, przejcia i dojcia ewakuacyjne o liczbie i wymiarach okrelonych w przepisach

rozporzdzenia, oznakowane - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
5) ma owietlenie awaryjne,
6) ma instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.
288. Pomieszczenie z obudow pneumatyczn moe by wykorzystywane jako tymczasowy
budynek PM o gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej nie wyszej od 1 000 MJ/ m2, pod
warunkiem:
1) zachowania odlegoci co najmniej 20 m od innych obiektw budowlanych,
2) uycia powoki z materiau co najmniej trudno zapalnego,
3) zastosowania wycznie ogrzewania powietrznego,
4) zapewnienia liczby i wymiarw wyj, doj i przej ewakuacyjnych, okrelonych w przepisach
rozporzdzenia,
5) oznakowania wyj ewakuacyjnych - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
6) wyposaenia w owietlenie awaryjne,
7) wyposaenia w instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.
289. Pomieszczenie, o ktrym mowa w 288, przeznaczone do celw widowiskowych,
wystawowych, rekreacyjnych lub sportowych, powinno by dodatkowo wyposaone w:
1) konstrukcje umieszczone wewntrz lub na zewntrz budynku do awaryjnego podwieszenia
powoki pneumatycznej,
2) awaryjne urzdzenie do utrzymania cinienia w powoce, zasilane z niezalenego rda energii,
3) awaryjn wentylacj mechaniczn do wymiany powietrza, zasilan z niezalenego rda energii,
4) wyjcia ewakuacyjne rozmieszczone moliwie rwnomiernie na obwodzie,
5) krzesa poczone ze sob w sposb trway i unieruchomione w rzdach co najmniej po 8 sztuk,
ustawione zgodnie z wymaganiami okrelonymi w 261.
290. Tymczasowy budynek typu namiotowego przeznaczony do celw widowiskowych powinien
spenia wymagania okrelone w 288 i 289, z wyjtkiem wymaga dotyczcych urzdze do
utrzymywania cinienia w powoce.

DZIA VII
Bezpieczestwo uytkowania
291. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by projektowane i wykonane w sposb
niestwarzajcy niemoliwego do zaakceptowania ryzyka wypadkw w trakcie uytkowania, w
szczeglnoci przez uwzgldnienie przepisw niniejszego dziau.
292. 1. Wejcia do budynku o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych, majcego
pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, naley ochrania daszkiem lub podcieniem ochronnym
o szerokoci wikszej co najmniej o 1 m od szerokoci drzwi oraz o wysigu lub gbokoci nie
mniejszej ni 1 m w budynkach niskich (N) i 1,5 m w budynkach wyszych. Wymaganie to nie
dotyczy budynkw na terenie zakadw karnych, aresztw ledczych oraz zakadw poprawczych i
schronisk dla nieletnich.
2. Daszek, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie konstrukcj umoliwiajc przeniesienie
ewentualnych obcie, jakie w prawdopodobnym zakresie moe spowodowa upadek okadzin
elewacyjnych, skrzyde okiennych lub szyb.
293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urzdzenia oraz dekoracje powinny by tak
usytuowane, wykonane i zamocowane, aby nie stanowiy zagroenia bezpieczestwa dla
uytkownikw budynku i osb trzecich.
2. Daszki, balkony oraz stae i ruchome osony przeciwsoneczne mog by umieszczane na

wysokoci co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosonitego pasma

ruchu od strony jezdni o szerokoci co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a take obudowy urzdze technicznych nie mog by
wysunite poza paszczyzn ciany zewntrznej budynku o wicej ni 0,5 m - przy zachowaniu
uytkowej szerokoci chodnika nie mniejszej ni 2 m oraz zapewnieniu bezpieczestwa ruchu dla
osb z dysfunkcj narzdu wzroku.
4. Skrzyda drzwiowe i okienne oraz kraty, okiennice lub inne osony, w pozycji otwartej lub
zamknitej, nie mog zawa szerokoci uytkowej chodnika usytuowanego bezporednio przy
cianie zewntrznej budynku, w ktrej si znajduj.
5. Wymaganie okrelone w ust. 4 dotyczy take zewntrznych schodw i pochylni.
6. Urzdzenia owietleniowe, w tym reklamy, umieszczone na zewntrz budynku lub w jego
otoczeniu nie mog powodowa uciliwoci dla jego uytkownikw ani te przechodniw i
kierowcw. Jeeli wiato skierowane jest na elewacj budynku zawierajc okna, natenie
owietlenia na tej elewacji nie moe przekracza 5 luksw w przypadku wiata biaego i 3 luksw
w przypadku wiata kolorowego lub wiata o zmieniajcym si nateniu, byskowego,
ewentualnie pulsujcego.
294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzdze sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych
oraz inne osony otworw, usytuowane na trasie przejcia lub przejazdu, powinny znajdowa si w
paszczynie chodnika lub jezdni.
2. Wpusty kanalizacyjne oraz aurowe osony otworw w paszczynie chodnika lub przejcia
przez jezdni powinny mie odstpy midzy prtami lub rednice otworw nie wiksze ni 20 mm.
3. Umieszczenie odbojw, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urzdze
wystajcych ponad poziom paszczyzny dojcia w szerokoci drzwi wejciowych do budynku jest
zabronione.
295. Skrzyda drzwiowe, wykonane z przezroczystych tafli, powinny by oznakowane w sposb
widoczny i wykonane z materiau zapewniajcego bezpieczestwo uytkownikw w przypadku
stuczenia.
296. 1. Schody zewntrzne i wewntrzne, suce do pokonania wysokoci przekraczajcej 0,5 m,
powinny by zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.
2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej warunek
okrelony w ust. 1 uwaa si za speniony rwnie wwczas, gdy schody i pochylnie o wysokoci
do 1 m, niemajce balustrad, s obustronnie szersze w stosunku do drzwi lub innego przejcia, do
ktrego prowadz, co najmniej po 0,5 m.
3. Schody zewntrzne i wewntrzne, o ktrych mowa w ust. 1, w budynku uytecznoci publicznej
powinny mie balustrady lub porcze przycienne, umoliwiajce lewo- i prawostronne ich
uytkowanie. Przy szerokoci biegu schodw wikszej ni 4 m naley zastosowa dodatkow
balustrad poredni.
297. Konstrukcja schodw, pochylni, pomostw i galerii, sucych komunikacji oglnej w
budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie moe by podatna
na wywoywane przez uytkownikw drgania.
298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach, portfenetrach, balkonach i loggiach nie powinny
mie ostro zakoczonych elementw, a ich konstrukcja powinna zapewnia przeniesienie si
poziomych, okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej podstawowych obcie technologicznych i
montaowych. Wysoko i wypenienie paszczyzn pionowych powinny zapewnia skuteczn
ochron przed wypadniciem osb. Szklane elementy balustrad powinny by wykonane ze szka o
podwyszonej wytrzymaoci na uderzenia, tukcego si na drobne, nieostre odamki.
2. Wysoko i przewity lub otwory w wypenieniu balustrad powinny mie wymiary okrelone w
tabeli:

Rodzaj budynkw (przeznaczenie

uytkowe)
1
Budynki jednorodzinne i wntrza
mieszka wielopoziomowych
Budynki wielorodzinne i zamieszkania
zbiorowego, owiaty i wychowania oraz
zakadw opieki zdrowotnej
Inne budynki

Maksymalny przewit lub

wymiar otworu pomidzy
elementami wypenienia
balustrady (m)
3

0,9

nie reguluje si

1, 1

0,12

1,1

0,2

Minimalna wysoko
balustrady, mierzona do
wierzchu porczy (m)

3. W budynku, w ktrym przewiduje si zbiorowe przebywanie dzieci bez staego nadzoru,

balustrady powinny mie rozwizania uniemoliwiajce wspinanie si na nie oraz zsuwanie si po
porczy.
4. Przy balustradach lub cianach przylegych do pochylni, przeznaczonych dla ruchu osb
niepenosprawnych, naley zastosowa obustronne porcze, umieszczone na wysokoci 0,75 i 0,9 m
od paszczyzny ruchu.
5. Porcze przy schodach zewntrznych i pochylniach, przed ich pocztkiem i za kocem, naley
przeduy o 0,3 m oraz zakoczy w sposb zapewniajcy bezpieczne uytkowanie.
6. Porcze przy schodach i pochylniach powinny by oddalone od cian, do ktrych s mocowane,
co najmniej 0,05 m.
7. Balustrady oddzielajce rne poziomy w halach sportowych, teatrach, kinach, a take w innych
budynkach uytecznoci publicznej powinny zapewnia bezpieczestwo uytkownikw take w
przypadku paniki. Dopuszcza si obnienie pionowej czci balustrady do 0,7 m, pod warunkiem
uzupenienia jej grn czci poziom o szerokoci dajcej cznie z czci pionow wymiar co
najmniej 1,2 m.
299. 1. Okna w budynku powyej drugiej kondygnacji nadziemnej, a take okna na niszych
kondygnacjach, wychodzce na chodniki lub inne przejcia dla pieszych, powinny mie skrzyda
otwierane do wewntrz.
2. Dopuszcza si stosowanie okien otwieranych na zewntrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym
wychyleniu skrzyda do 0,6 m, mierzc od lica ciany zewntrznej, pod warunkiem zastosowania w
nich szyb zapewniajcych bezpieczestwo uytkowania oraz umoliwienia ich mycia, konserwacji i
naprawy od wewntrz pomieszcze lub z urzdze technicznych instalowanych na zewntrz
budynku.
3. Przepisw okrelonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si do budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
4. Okna w budynku wysokociowym, na kondygnacjach pooonych powyej 55 m nad terenem,
powinny mie zabezpieczenia umoliwiajce ich otwarcie tylko przez osoby majce upowanienia
waciciela lub zarzdcy budynku.
5. Okna w pomieszczeniach przewidzianych do korzystania przez osoby niepenosprawne powinny
mie urzdzenia przeznaczone do ich otwierania, usytuowane nie wyej ni 1,2 m nad poziomem
podogi.
300. 1. Kraty zewntrzne, zastosowane w otworach okiennych i balkonowych, powinny by
wykonane w sposb zapobiegajcy moliwoci wspinania si po nich do pomieszcze pooonych
na wyszych kondygnacjach.
2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworze okiennym, powinny otwiera si od wewntrz:
1) mieszkania,

2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujcego si w budynku innym ni mieszkalnym,

3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi w suterenie lub w budynku tymczasowym z
materiaw palnych,
4) pomieszcze, o ktrych mowa w 239 ust. 2.
3. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie dotycz zakadw karnych i aresztw ledczych
oraz zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
301. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych poniej 25 m nad terenem odlego midzy
grn krawdzi wewntrznego podokiennika a podog powinna wynosi co najmniej 0,85 m, z
wyjtkiem przyziemia oraz cianek podokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega
ona ograniczeniom.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem midzy grn krawdzi
podokiennika a podog naley zachowa odlego co najmniej 1,1 m, z wyjtkiem okien
wychodzcych na loggie, tarasy lub galerie.
3. Wysoko pooenia podokiennika, okrelona w ust. 1 i 2, moe by pomniejszona, pod
warunkiem zastosowania zabezpieczenia okna balustrad do wymaganej wysokoci lub
zastosowania w tej czci okna skrzyda nieotwieranego i szka o podwyszonej wytrzymaoci.
302. 1. W budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi temperatura na
powierzchni elementw centralnego ogrzewania, niezabezpieczonych przed dotkniciem przez
uytkownikw, nie moe przekracza 90C.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, lecz z ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumienia
powietrza w odlegoci 1 cm od wylotu do pomieszczenia nie moe przekracza 70C - jeeli
znajduje si on na wysokoci ponad 3,5 m od poziomu podogi i 45C - w pozostaych
przypadkach.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci oraz osb niepenosprawnych na
grzejnikach centralnego ogrzewania naley umieszcza osony, ochraniajce od bezporedniego
kontaktu z elementem grzejnym.
4. W budynkach przeznaczonych na zbiorowy pobyt dzieci i osb niepenosprawnych, w instalacji
wody ciepej powinny by stosowane termostatyczne zawory mieszajce z ograniczeniem
maksymalnej temperatury do 43 C, a w instalacjach prysznicowych do 38 C, zapobiegajce
poparzeniu.
303. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem zabrania si
stosowania balkonw. Nie dotyczy to balkonw o przeznaczeniu technologicznym.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem mona stosowa loggie
wycznie z balustradami penymi. Stosowanie logii powyej 55 m nad terenem jest zabronione.
3. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 12 m, lecz nie wyej ni 25 m nad terenem,
mona stosowa portfenetry, pod warunkiem zastosowania w nich progw o wysokoci co najmniej
0,15 m.
304. 1. Przeszklenie okien poaciowych, ktrych krawd jest usytuowana na wysokoci ponad 3
m nad poziomem podogi, wietlikw oraz dachw w budynkach uytecznoci publicznej i
zakadw pracy, powinno by wykonane ze szka lub innego materiau o podwyszonej
wytrzymaoci na uderzenie.
2. Okadzina szklana cian zewntrznych budynku wysokiego i wysokociowego powinna by
wykonana ze szka o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenia, tukcego si na drobne, nieostre
odamki.
305. 1. Nawierzchnia doj do budynkw, schodw i pochylni zewntrznych i wewntrznych,
cigw komunikacyjnych w budynku oraz podg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt
ludzi, a take posadzki w garau, powinna by wykonana z materiaw niepowodujcych
niebezpieczestwa polizgu.

2. Posadzki i wykadziny w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi powinny by

wykonane z materiaw antyelektrostatycznych, speniajcych warunki okrelone w Polskich
Normach dotyczcych ochrony przed elektrycznoci statyczn.
3. Nawierzchnia zewntrznej pochylni samochodowej o nachyleniu wikszym ni 15% powinna
by karbowana.
306. 1. W budynku uytecznoci publicznej, produkcyjnym i magazynowym, w miejscach, w
ktrych nastpuje zmiana poziomu podogi, naley zastosowa rozwizania techniczne, plastyczne
lub inne sygnalizujce t rnic.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, powierzchnie spocznikw schodw i pochylni powinny
mie wykoczenie wyrniajce je odcieniem, barw bd faktur, co najmniej w pasie 30 cm od
krawdzi rozpoczynajcej i koczcej bieg schodw lub pochylni.
307. W budynku produkcyjnym i magazynowym, w ktrych mog wystpi zmienne obcienia
uytkowe stropw, schodw lub pomostw roboczych, naley w widocznym miejscu umieci
tablic informacyjn, okrelajc dopuszczaln wielko obcienia tych elementw.
308. 1. W budynkach o dwch lub wicej kondygnacjach nadziemnych naley zapewni wyjcie
na dach co najmniej z jednej klatki schodowej, umoliwiajce dostp na dach i do urzdze
technicznych tam zainstalowanych.
2. W budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW) wyjcia, o ktrych mowa w ust. 1, naley
zapewni z kadej klatki schodowej.
3. Jako wyjcie z klatki schodowej na dach naley stosowa drzwi o szerokoci 0,8 m i wysokoci
co najmniej 1,9 m lub klapy wyazowe o wymiarze 0,8 0,8 m w wietle, do ktrych dostp
powinien odpowiada warunkom okrelonym w 101.
4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu pokrytym materiaami amliwymi (tukcymi)
naley wykona stae dojcia do kominw, urzdze technicznych oraz anten radiowych i
telewizyjnych.
5. Dojcia, o ktrych mowa w ust. 4, na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mie
zabezpieczenia przed polizgiem.
6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny by zamocowane stae uchwyty dla lin bezpieczestwa
lub bariery ochronne nad doln krawdzi dachu.

DZIA VIII
Higiena i zdrowie
Rozdzia 1
Wymagania oglne
309. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany z takich materiaw i wyrobw oraz w
taki sposb, aby nie stanowi zagroenia dla higieny i zdrowia uytkownikw lub ssiadw, w
szczeglnoci w wyniku:
1) wydzielania si gazw toksycznych,
2) obecnoci szkodliwych pyw lub gazw w powietrzu,
3) niebezpiecznego promieniowania,
4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,
5) nieprawidowego usuwania dymu i spalin oraz nieczystoci i odpadw w postaci staej lub
ciekej,
6) wystpowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,
7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewntrznego,
8) przedostawania si gryzoni do wntrza,
9) ograniczenia nasonecznienia i owietlenia naturalnego.

Rozdzia 2
Ochrona czystoci powietrza
310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzi i urzdzenia z nim zwizane powinny by
zaprojektowane i wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawarto w powietrzu ste i nate
czynnikw szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez grunt, materiay i stae wyposaenie oraz
powstajcych w trakcie uytkowania zgodnego z przeznaczeniem pomieszcze, nie przekraczaa
wartoci dopuszczalnych, okrelonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczestwa i higieny
pracy.
2. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1, stosuje si odpowiednio do pomieszcze przeznaczonych
dla zwierzt.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, w ktrym jest wymagane zachowanie
szczeglnej czystoci, stosowanie grzejnikw z rur oebrowanych jest zabronione.
311. Jeeli w powietrzu wywiewanym z pomieszczenia wystpuj niedopuszczalne stenia
substancji szkodliwych, naley zastosowa urzdzenia unieszkodliwiajce je przed wyemitowaniem
do atmosfery.
312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ywego, a
take do produkcji i przechowywania artykuw spoywczych oraz farmaceutycznych nie moe by
wykonany z materiaw emitujcych zwizki (gazy, pary, pyy) szkodliwe dla zdrowia lub
zapachowe w stopniu przekraczajcym ich dopuszczalne stenia.
2. Jeeli zwizki, o ktrych mowa w ust. 1, s emitowane przez materiay w niedopuszczalnym
steniu jedynie przez ograniczony czas, dopuszcza si ich stosowanie pod warunkiem, e
uytkowanie budynku lub pomieszcze, w ktrych materiay te zostay zastosowane, nastpi
dopiero po upywie terminu karencji, a w przypadku materiaw emitujcych zanieczyszczenia
pyliste lub wkniste - po stwierdzeniu przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego
osignicia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego z przepisami odrbnymi w sprawie
dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia wydzielanych przez materiay
budowlane, urzdzenia i elementy wyposaenia.

Rozdzia 3
Ochrona przed promieniowaniem jonizujcym i polami elektromagnetycznymi
313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ywego nie
moe by wykonany z materiaw i elementw wyposaenia niespeniajcych wymaga przepisw
odrbnych w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia.
2. rednie wartoci roczne ekwiwalentnego stenia radonu w pomieszczeniach budynku
przeznaczonego na stay pobyt ludzi nie mog przekracza dopuszczalnej wartoci, okrelonej w
przepisach odrbnych dotyczcych dawek granicznych promieniowania.
314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi nie moe by wzniesiony na
obszarach stref, w ktrych wystpuje przekroczenie dopuszczalnego poziomu oddziaywania pola
elektromagnetycznego, okrelonego w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przed
oddziaywaniem pl elektromagnetycznych.

Rozdzia 4
Ochrona przed zawilgoceniem i korozj biologiczn
315. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposb, aby opady
atmosferyczne, woda w gruncie i na jego powierzchni, woda uytkowana w budynku oraz para

wodna w powietrzu w tym budynku nie powodoway zagroenia zdrowia i higieny uytkowania.
316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na ktrym poziom wd gruntowych moe powodowa
przenikanie wody do pomieszcze, naley zabezpieczy za pomoc drenau zewntrznego lub w
inny sposb przed infiltracj wody do wntrza oraz zawilgoceniem.
2. Uksztatowanie terenu wok budynku powinno zapewnia swobodny spyw wody opadowej od
budynku.
317. 1. ciany piwnic budynku oraz stykajce si z gruntem inne elementy budynku, wykonane z
materiaw podcigajcych wod kapilarnie, powinny by zabezpieczone odpowiedni izolacj
przeciwwilgociow.
2. Czci cian zewntrznych, bezporednio nad otaczajcym terenem, tarasami, balkonami i
dachami, powinny by zabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejcego niegu.
318. Rozwizania konstrukcyjno-materiaowe przegrd zewntrznych i ich uszczelnienie powinny
uniemoliwia przenikanie wody opadowej do wntrza budynkw.
319. 1. Dachy i tarasy powinny mie spadki umoliwiajce odpyw wd opadowych i z
topniejcego niegu do rynien i wewntrznych lub zewntrznych rur spustowych.
2. Dachy w budynkach o wysokoci powyej 15 m nad poziomem terenu powinny mie spadki
umoliwiajce odpyw wody do wewntrznych rur spustowych. Wymaganie to nie dotyczy
budynkw kultu religijnego, budynkw widowiskowych, hal sportowych, a take produkcyjnych i
magazynowych, w ktrych taki sposb odprowadzenia wody jest niemoliwy ze wzgldw
technologicznych.
3. W budynku wolno stojcym o wysokoci do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza si
niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warunkiem uksztatowania okapw w sposb
zabezpieczajcy przed zaciekaniem wody na ciany.
320. Balkony, loggie i tarasy powinny mie posadzki wykonane z materiaw nienasikliwych,
mrozoodpornych i nieliskich.
321. 1. Na wewntrznej powierzchni nieprzezroczystej przegrody zewntrznej nie moe
wystpowa kondensacja pary wodnej umoliwiajca rozwj grzybw pleniowych.
2. We wntrzu przegrody, o ktrej mowa w ust. 1, nie moe wystpowa narastajce w kolejnych
latach zawilgocenie spowodowane kondensacj pary wodnej.
3. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 uwaa si za spenione, jeli przegrody odpowiadaj wymaganiom
okrelonym w pkt 2.2.4. zacznika nr 2 do rozporzdzenia.
322. 1. Rozwizania materiaowo-konstrukcyjne zewntrznych przegrd budynku, warunki
cieplno-wilgotnociowe, a take intensywno wymiany powietrza w pomieszczeniach, powinny
uniemoliwia powstanie zagrzybienia.
2. Do budowy naley stosowa materiay, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione
na zagrzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnia zagroenia korozj
biologiczn.
3. Przed podjciem przebudowy, rozbudowy lub zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku
stwierdzenia wystpowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, naley wykona ekspertyz
mykologiczn i na podstawie jej wynikw - odpowiednie roboty zabezpieczajce.

DZIA IX
Ochrona przed haasem i drganiami
323. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w taki
sposb, aby poziom haasu, na ktry bd naraeni uytkownicy lub ludzie znajdujcy si w ich
ssiedztwie, nie stanowi zagroenia dla ich zdrowia, a take umoliwia im prac, odpoczynek i

sen w zadowalajcych warunkach.

2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej
naley chroni przed haasem:
1) zewntrznym przenikajcym do pomieszczenia spoza budynku,
2) pochodzcym od instalacji i urzdze stanowicych techniczne wyposaenie budynku,
3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez uytkownikw innych mieszka, lokali
uytkowych lub pomieszcze o rnych wymaganiach uytkowych.
4) pogosowym, powstajcym w wyniku odbi fal dwikowych od przegrd ograniczajcych dane
pomieszczenie.
324. Budynek, w ktrym ze wzgldu na prowadzon w nim dziaalno lub sposb eksploatacji
mog powstawa uciliwe dla otoczenia haasy lub drgania, naley ksztatowa i zabezpiecza tak,
aby poziom haasw i drga przenikajcych do otoczenia z pomieszcze tego budynku nie
przekracza wartoci dopuszczalnych okrelonych w odrbnych przepisach dotyczcych ochrony
rodowiska, a take nie powodowa przekroczenia dopuszczalnego poziomu haasu i drga w
pomieszczeniach innych budynkw podlegajcych ochronie przeciwhaasowej i przeciwdrganiowej
okrelonego w Polskich Normach dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na budynki i na ludzi w budynkach.
325. 1. Budynki mieszkalne, budynki zamieszkania zbiorowego i budynki uytecznoci
publicznej naley sytuowa w miejscach najmniej naraonych na wystpowanie haasu i drga, a
jeeli one wystpuj i ich poziomy bd powodowa w pomieszczeniach tych budynkw
przekroczenie dopuszczalnego poziomu haasu i drga, okrelonych w Polskich Normach
dotyczcych dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w pomieszczeniach oraz oceny wpywu
drga na budynki i na ludzi w budynkach, naley stosowa skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagajcymi ochrony przed zewntrznym haasem i drganiami
naley chroni przed tymi uciliwociami poprzez zachowanie odpowiednich odlegoci od ich
rde, usytuowanie i uksztatowanie budynku, stosowanie elementw amortyzujcych drgania oraz
osaniajcych i ekranujcych przed haasem, a take racjonalne rozmieszczenie pomieszcze w
budynku oraz zapewnienie izolacyjnoci akustycznej przegrd zewntrznych okrelonej w Polskiej
Normie dotyczcej wymaganej izolacyjnoci akustycznej przegrd w budynkach oraz izolacyjnoci
akustycznej elementw budowlanych.
326. 1. Poziom haasu oraz drga przenikajcych do pomieszcze w budynkach mieszkalnych,
budynkach zamieszkania zbiorowego i budynkach uytecznoci publicznej, z wyczeniem
budynkw, dla ktrych jest konieczne spenienie szczeglnych wymaga ochrony przed haasem,
nie moe przekracza wartoci dopuszczalnych, okrelonych w Polskich Normach dotyczcych
ochrony przed haasem pomieszcze w budynkach oraz oceny wpywu drga na ludzi w
budynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi metody pomiaru poziomu
dwiku A w pomieszczeniach oraz oceny wpywu drga na ludzi w budynkach.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, przegrody zewntrzne i wewntrzne oraz ich elementy
powinny mie izolacyjno akustyczn nie mniejsz od podanej w Polskiej Normie dotyczcej
wymaganej izolacyjnoci akustycznej przegrd w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej
elementw budowlanych, wyznaczonej zgodnie z Polskimi Normami okrelajcymi metody
pomiaru izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych i izolacyjnoci akustycznej w
budynkach. Wymagania odnosz si do izolacyjnoci:
1) cian zewntrznych, stropodachw, cian wewntrznych, okien w przegrodach zewntrznych i
wewntrznych oraz drzwi w przegrodach wewntrznych - od dwikw powietrznych,
2) stropw i podg - od dwikw powietrznych i uderzeniowych,
3) podestw i biegw klatek schodowych w obrbie lokali mieszkalnych - od dwikw
uderzeniowych.
3. Prowadzone w budynku przewody i kanay instalacyjne (w tym kanay wentylacyjne) nie mog
powodowa pogorszenia izolacyjnoci akustycznej midzy pomieszczeniami poniej wartoci

wynikajcych z wymaga zawartych w Polskiej Normie dotyczcej izolacyjnoci akustycznej

przegrd w budynkach oraz izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych.
4. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym:
1) izolacja akustyczna stropw midzymieszkaniowych powinna zapewnia zachowanie przez te
stropy waciwoci akustycznych, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgldu na rodzaj
zastosowanej nawierzchni podogowej,
2) naley unika takich ukadw funkcjonalnych, przy ktrych pomieszczenia sanitarne jednego
mieszkania przylegaj do pokoju ssiedniego mieszkania; jeeli to wymaganie nie zostanie
spenione, ciana midzymieszkaniowa oddzielajca pokj jednego mieszkania od pomieszczenia
sanitarnego i kuchni ssiedniego mieszkania, do ktrej s mocowane przewody i urzdzenia
instalacyjne, musi mie konstrukcj zapewniajc ograniczenie przenoszenia przez cian
dwikw materiaowych, co w szczeglnoci mona uzyska przy zastosowaniu ciany o masie
powierzchniowej nie mniejszej ni 300 kg/m2,
3) przy mocowaniu urzdze i przewodw instalacyjnych wewntrz mieszkania, stanowicych jego
wyposaenie techniczne, naley stosowa zabezpieczenia przeciwdrganiowe niezalenie od
konstrukcji i usytuowania przegrody, do ktrej s mocowane,
4) w uzasadnionych przypadkach dopuszcza si lokalizowanie:
a) urzdze obsugujcych inne budynki - w pomieszczeniach technicznych,
b) zakadw usugowych wyposaonych w haaliwe maszyny i urzdzenia,
c) zakadw gastronomicznych i innych prowadzcych dziaalno rozrywkow
- pod warunkiem zastosowania specjalnych zabezpiecze przeciwdwikowych i
przeciwdrganiowych, tak aby w najniekorzystniejszych warunkach ich uytkowania poziomy
haasu i drga przenikajcych do pomieszcze chronionych nie przekraczay wartoci
dopuszczalnych okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej dopuszczalnego poziomu dwiku w
pomieszczeniach, zmierzonych zgodnie z Polsk Norm dotyczc metody pomiaru poziomu
dwiku w pomieszczeniach, oraz okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej oceny wpywu drga
na ludzi w budynkach.
5. W pomieszczeniach budynkw uytecznoci publicznej, ktrych funkcja zwizana jest z
odbiorem mowy lub innych podanych sygnaw akustycznych, naley stosowa takie
rozwizania budowlane oraz dodatkowe adaptacje akustyczne, ktre zapewni uzyskanie w
pomieszczeniach odpowiednich warunkw okrelonych odrbnymi przepisami. Adaptacje
akustyczne naley wykonywa z materiaw o potwierdzonych wasnociach pochaniania dwiku
wyznaczonych zgodnie z Polsk Norm okrelajc metod pomiaru pochaniania dwiku przez
elementy budowlane.
327. 1. Zabrania si sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszcze technicznych o
szczeglnej uciliwoci, takich jak szyby i maszynownie dwigowe lub zsypy mieciowe.
Wymaganie to nie dotyczy przypadkw, o ktrych mowa w 196 ust. 2 oraz w 197 ust. 2 - przy
nadbudowie lub adaptacji strychu na cele mieszkalne.
2. Instalacje i urzdzenia, stanowice techniczne wyposaenie budynku mieszkalnego,
zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie mog powodowa powstawania
nadmiernych haasw i drga, utrudniajcych eksploatacj lub uniemoliwiajcych ochron
uytkownikw pomieszcze przed ich oddziaywaniem.
3. Sposb posadowienia urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, oraz sposb ich poczenia z
przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak rwnie sposb poczenia
poszczeglnych odcinkw przewodw midzy sob i z elementami konstrukcyjnymi budynku,
powinien zapobiega powstawaniu i rozchodzeniu si haasw i drga do pomieszcze
podlegajcych ochronie lub do otoczenia budynku.
4. ciany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszcze technicznych i garay w budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego powinny mie konstrukcj
uniemoliwiajc przenikanie z tych pomieszcze haasw i drga do pomieszcze wymagajcych
ochrony.

DZIA X
Oszczdno energii i izolacyjno cieplna
328. 1. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne, ciepej wody
uytkowej, a w przypadku budynkw uytecznoci publicznej, zamieszkania zbiorowego,
produkcyjnych, gospodarczych i magazynowych - rwnie owietlenia wbudowanego, powinny
by zaprojektowane i wykonane w sposb zapewniajcy spenienie nastpujcych wymaga
minimalnych:
1) warto wskanika EP [kWh/(m2 rok)] okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na
nieodnawialn energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji, chodzenia oraz przygotowania ciepej
wody uytkowej, a w przypadku budynkw uytecznoci publicznej, zamieszkania zbiorowego,
produkcyjnych, gospodarczych i magazynowych - rwnie do owietlenia wbudowanego, obliczona
wedug przepisw dotyczcych metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynkw,
jest mniejsza od wartoci obliczonej zgodnie ze wzorem, o ktrym mowa w 329 ust. 1 lub 3, przy
uwzgldnieniu czstkowych maksymalnych wartoci wskanika EP, o ktrych mowa w 329 ust.
2;
2) przegrody oraz wyposaenie techniczne budynku odpowiadaj przynajmniej wymaganiom
izolacyjnoci cieplnej okrelonym w zaczniku nr 2 do rozporzdzenia oraz powierzchnia okien
odpowiada wymaganiom okrelonym w pkt 2.1. zacznika nr 2 do rozporzdzenia.
1a. Wymagania minimalne, o ktrych mowa w ust. 1, uznaje si za spenione dla budynku
podlegajcego przebudowie, jeeli przegrody oraz wyposaenie techniczne budynku podlegajce
przebudowie odpowiadaj przynajmniej wymaganiom izolacyjnoci cieplnej okrelonym w
zaczniku nr 2 do rozporzdzenia oraz powierzchnia okien odpowiada wymaganiom okrelonym w
pkt 2.1. zacznika nr 2 do rozporzdzenia.
2. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposb, aby ograniczy ryzyko
przegrzewania budynku w okresie letnim.
329. 1. Maksymaln warto wskanika EP okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie
budynku na nieodnawialn energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji, chodzenia,
przygotowania ciepej wody uytkowej oraz owietlenia oblicza si zgodnie z poniszym wzorem:
EP = EPH+W + EPC + EPL; [kWh/(m2 rok)]
gdzie: EPH+W - czstkowa maksymalna warto wskanika EP na potrzeby ogrzewania, wentylacji
oraz przygotowania ciepej wody uytkowej, EPC - czstkowa maksymalna warto wskanika EP
na potrzeby chodzenia, EPL - czstkowa maksymalna warto wskanika EP na potrzeby
owietlenia.
2. Czstkowe maksymalne wartoci wskanika EP wynosz:
1) na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepej wody uytkowej:
Lp.

Rodzaj budynku

Czstkowe maksymalne wartoci wskanika EPH+W na potrzeby

ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepej wody uytkowej [kWh/
(m2 rok)]

od 1 stycznia 2014 r.
1

2
Budynek mieszkalny:
1 a) jednorodzinny
b) wielorodzinny

od 1 stycznia 2017 r.

od 1 stycznia
2021 r.*)

3
120
105

95
85

70
65

Budynek zamieszkania
zbiorowego
Budynek uytecznoci
publicznej:
3 a) opieki zdrowotnej
b) pozostae
Budynek gospodarczy,
4
magazynowy i produkcyjny
2

95

85

75

390
65
110

290
60
90

190
45
70

*)

Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynkw zajmowanych przez wadze publiczne oraz

bdcych ich wasnoci.
2) na potrzeby chodzenia:

Lp.

Rodzaj budynku

1
1

Czstkowe maksymalne wartoci wskanika AEPC na potrzeby

chodzenia [kWh/(m2 rok)]*)

od 1 stycznia 2014 r. od 1 stycznia 2017 r. od 1 stycznia

2021 r.**)
3
3
EPC =
EPC =
EPC =
10 Af,C/Af
10 Af,C/Af
5 Af,C/Af

2
2
Budynek mieszkalny:
1 a) jednorodzinny
b) wielorodzinny
Budynek zamieszkania
EPC =
2
zbiorowego
25 Af,C/Af
Budynek uytecznoci publicznej:
3 a) opieki zdrowotnej
b) pozostae
Budynek gospodarczy,
4
magazynowy i produkcyjny
gdzie:
Af - powierzchnia uytkowa ogrzewana budynku [m2],

EPC =
25 Af,C/Af

EPC =
25 Af,C/Af

Af,C - powierzchnia uytkowa chodzona budynku [m2].

Jeeli budynek posiada instalacj chodzenia, w przeciwnym przypadku EPC = 0 kWh/(m2
rok).
**) Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynkw zajmowanych przez wadze publiczne oraz
bdcych ich wasnoci.
*)

3) na potrzeby owietlenia:
Czstkowe maksymalne wartoci wskanika AEPL na potrzeby owietlenia

[kWh/(m2 rok)] w zalenoci od czasu dziaania owietlenia w cigu roku t0

Lp.

Rodzaj budynku

od 1 stycznia 2014 r.

[h/rok] *)
od 1 stycznia 2017 r.

od 1 stycznia
2021 r.**)

1
1
2

4
*)

2
Budynek mieszkalny:
a) jednorodzinny
b) wielorodzinny
Budynek zamieszkania
zbiorowego
Budynek uytecznoci
publicznej:
a) opieki zdrowotnej
b) pozostae
Budynek gospodarczy,
magazynowy i
produkcyjny

EPL = 0

3
EPL = 0

EPL = 0

dla t0 < 2500

EPL = 50
dla t0 2500
EPL = 100

dla t0 < 2500

EPL = 50
dla t0 2500
EPL = 100

dla t0 < 2500

EPL = 25
dla to0 2500
EPL = 50

Jeeli w budynku naley uwzgldni owietlenie wbudowane, w przeciwnym przypadku EPL =

0 kWh/(m2 rok).
**) Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynkw zajmowanych przez wadze publiczne oraz
bdcych ich wasnoci.
3. W przypadku budynkw o rnych funkcjach uytkowych maksymalne wartoci wskanika EP
okrelajcego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie budynku na nieodnawialn energi pierwotn
do ogrzewania, wentylacji, chodzenia, przygotowania ciepej wody uytkowej i owietlenia
wbudowanego oblicza si zgodnie z poniszym wzorem:
EP = i (EPi Af,i) / i Af,i; [kWh/(m2 rok)]
gdzie: EPi - maksymalna warto wskanika EP okrelajcego roczne obliczeniowe
zapotrzebowanie na nieodnawialn energi pierwotn do ogrzewania, wentylacji, przygotowania
ciepej wody uytkowej, chodzenia oraz owietlenia wbudowanego, dla czci i-tej budynku o
jednolitej funkcji uytkowej o powierzchni Af,i, obliczona zgodnie ze wzorem, o ktrym mowa w
ust. 1, przy uwzgldnieniu czstkowych maksymalnych wartoci wskanika EP, o ktrych mowa w
ust. 2, Af,i - powierzchnia uytkowa ogrzewana (chodzona) i-tej czci budynku o jednolitej
funkcji uytkowej.
4. Wymagania okrelone w 328 ust. 2 uznaje si za spenione, jeeli okna oraz inne przegrody
przeszklone i przezroczyste odpowiadaj przynajmniej wymaganiom okrelonym w pkt 2.1.4.
zacznika nr 2 do rozporzdzenia.

DZIA XI
Przepisy przejciowe i kocowe
330. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si, z zastrzeeniem 2 ust. 1 i 207 ust. 2, jeeli
przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia:
1) zosta zoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie projektu
budowlanego i wnioski te zostay opracowane na podstawie dotychczasowych przepisw,
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonania robt budowlanych w przypadku, gdy nie
jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow.
331. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14
grudnia 1994 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 140 i Nr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16, poz. 214 oraz z
2001 r. Nr 17, poz. 207).

 332. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia.

Zacznik nr 1
WYKAZ POLSKICH NORM PRZYWOANYCH W ROZPORZDZENIU

Miejsce
Lp. powoania Numer normy
normy
1
2
3
1 53 ust. 2
PN-EN 623051:2008
PN-EN 623052:2008
2 96 ust. 1
PN-B-0215102:1987

3 98 ust. 2

PN-B02170:1985
PN-B02171:1988
PN-HD 308
S2:2007
PN-IEC 364-4481:1994

PN-EN 124641:2004
PN-HD 603641:2010
PN-HD 603644-41:2009
PN-IEC 603644-42:1999
PN-IEC 603644-43:1999
PN-IEC 603644-442:1999

Tytu normy
(zakres powoania)
4
Ochrona odgromowa - Cz 1: Zasady oglne
Ochrona odgromowa - Cz 2: Zarzdzanie ryzykiem
Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przez podoe na
budynki
Ocena wpywu drga na ludzi w budynkach
Identyfikacja y w kablach i przewodach oraz w przewodach
sznurowych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona
zapewniajca bezpieczestwo - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Wybr rodkw
ochrony przeciwporaeniowej w zalenoci od wpyww
zewntrznych
(w zakresie pkt 481.3.1.1)
wiato i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy - Cz 1:
Miejsca pracy we wntrzach
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 1: Wymagania
podstawowe, ustalanie oglnych charakterystyk, definicje
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 4-41: Ochrona
dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed poraeniem
elektrycznym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed skutkami
oddziaywania cieplnego
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed prdem
przeteniowym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona instalacji niskiego napicia przed przejciowymi

PN-IEC 603644-443:1999

PN-IEC 603644-444:2001

PN-IEC 603644-45:1999
PN-IEC 603644-473:1999

PN-IEC 603644-482:1999

PN-IEC 603645-51:2000
PN-IEC 603645-52:2002
PN-IEC 603645-523:2001
PN-IEC 603645-53:2000
PN-IEC 603645-534:2003
PN-IEC 603645-537:1999

PN-HD 603645-54:2010
PN-IEC 603645-551:2003
PN-HD 603645-559:2010

PN-IEC 60364-

przepiciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach

wysokiego napicia
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi
lub czeniowymi
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona przed zakceniami elektromagnetycznymi (EMI) w
instalacjach obiektw budowlanych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed obnieniem
napicia
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Stosowanie rodkw ochrony
zapewniajcych bezpieczestwo - rodki ochrony przed
prdem przeteniowym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Ochrona
przeciwpoarowa
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Postanowienia oglne
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Oprzewodowanie
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Obcialno prdowa
dugotrwaa przewodw
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Aparatura rozdzielcza i
sterownicza
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Urzdzenia do ochrony
przed przepiciami
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Aparatura rozdzielcza i
sterownicza - Urzdzenia do odczania izolacyjnego
i czenia
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 5-54: Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Uziemienia, przewody
ochronne i przewody pocze ochronnych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Inne wyposaenie Niskonapiciowe zespoy prdotwrcze
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 5-55:
Dobr i monta wyposaenia elektrycznego - Inne
wyposaenie - Sekcja 559: Oprawy owietleniowe i instalacje
owietleniowe
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i

5-56:1999
PN-HD 603646:2008
PN-EN
60445:2010
PN-EN
60446:2010

4 113 ust 4

PN-B01706:1992

5 113 ust. 7

PN-EN
1717:2003

6 115 ust. 1

PN-B10720:1998

7 116 ust. 3

PN-HD 603645-54:2010

8 120 ust. 4

PN-B02440:1976

9 121 ust. 2

PN-B10720:1998

10 122 ust. 2

PN-EN 120561:2002
PN-EN 120562:2002

PN-EN 120563:2002

PN-EN 120564:2002

PN-EN 120565:2002

monta wyposaenia elektrycznego - Instalacje

bezpieczestwa
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 6:
Sprawdzanie
Zasady podstawowe i bezpieczestwa przy wspdziaaniu
czowieka z maszyn, znakowanie i identyfikacja Identyfikacja zaciskw urzdze i zakocze przewodw
Zasady podstawowe i bezpieczestwa przy wspdziaaniu
czowieka z maszyn, znakowanie i identyfikacja Identyfikacja przewodw kolorami albo znakami
alfanumerycznymi
Instalacje wodocigowe - Wymagania w projektowaniu
(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4.1; 2.4.3-2.4.5; 3.1.1-3.1.3; 3.1.5;
3.1.7; 3.2.2; 3.2.3; 3.3; 4.1; 4.2 i 4.4-4.6)
Ochrona przed wtrnym zanieczyszczaniem wody w
instalacjach wodocigowych i oglne wymagania dotyczce
urzdze zapobiegajcych zanieczyszczeniu przez przepyw
zwrotny
Wodocigi - Zabudowa zestaww wodomierzowych w
instalacjach wodocigowych - Wymagania i badania przy
odbiorze
(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 5-54: Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Uziemienia, przewody
ochronne i przewody pocze ochronnych
Zabezpieczenie urzdze ciepej wody uytkowej Wymagania
(w zakresie pkt 2; 3.1.1; 3.1.2 i 3.2.1-3.2.13)
Wodocigi - Zabudowa zestaww wodomierzowych w
instalacjach wodocigowych - Wymagania i badania przy
odbiorze
(w zakresie pkt 2.1; 2.3; 2.4 i 2.6)
Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw Cze 1: Postanowienia oglne i wymagania
(w zakresie pkt 4 i 5)
Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw Cze 2: Kanalizacja sanitarna - Projektowanie ukadu i
obliczenia
(w zakresie pkt 4-6)
Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw Cze 3: Przewody deszczowe - Projektowanie ukadu i
obliczenia
(w zakresie pkt 4-7)
Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw Cze 4: Pompownie ciekw - Projektowanie ukadu i
obliczenia
(w zakresie pkt 4-6)
Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw Cze 5: Monta i badania, instrukcje dziaania, uytkowania i

11 124

12 125 ust. 4
13 131
14 133 ust. 3

15 133 ust. 4
16 134 ust. 1

17 134 ust. 2

eksploatacji
(w zakresie pkt 5-9)
PN-EN
Wewntrzne systemy kanalizacji podcinieniowej
12109:2003
(w zakresie pkt 5; 7 i 8)
PN-EN 12056- Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewntrz budynkw 4:2002
Cz 4: Pompownie ciekw - Projektowanie ukadu i
obliczenia
(w zakresie pkt 4-6)
PN-EN 13564- Urzdzenia przeciwzalewowe w budynkach - Cz 1:
1:2004
Wymagania
PN-BInstalacje kanalizacyjne - Wymagania w projektowaniu
01707:1992
(w zakresie pkt 4.2.2 z wyjtkiem odwoania do pkt 3.5)
PN-BZsyp na odpady
94340:1991
PN-BOgrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie instalacji
02413:1991
ogrzewa wodnych systemu otwartego - Wymagania
PN-BOgrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie instalacji
02414:1999
ogrzewa wodnych systemu zamknitego z naczyniami
wzbiorczymi przeponowymi - Wymagania
PN-BOgrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie wodnych
02415:1991
zamknitych systemw ciepowniczych - Wymagania
PN-BOgrzewnictwo i ciepownictwo - Zabezpieczenie instalacji
02416:1991
ogrzewa wodnych systemu zamknitego przyczonych do
sieci cieplnych - Wymagania
PN-CWoda w instalacjach ogrzewania - Wymagania i badania
04607:1993
dotyczce jakoci wody
PN-EN ISO
Komponenty budowlane i elementy budynku - Opr cieplny i
6946:2008
wspczynnik przenikania ciepa - Metoda obliczania
PN-EN ISO
Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji 10077-1:2007 Obliczanie wspczynnika przenikania ciepa - Cz 1:
Postanowienia oglne
PN-EN ISO
Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji 10077-2:2005 Obliczanie wspczynnika przenikania ciepa - Cz 2:
Metoda komputerowa dla ram
PN-EN ISO
Mostki cieplne w budynkach - Strumienie ciepa i temperatury
10211:2008
powierzchni - Obliczenia szczegowe
PN-EN
Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania
12831:2006
projektowego obcienia cieplnego
PN-EN ISO
Cieplne waciwoci uytkowe budynkw - Przenoszenie
13370:2008
ciepa przez grunt - Metody obliczania
PN-EN ISO
Cieplne waciwoci uytkowe budynkw - Wspczynniki
13789:2008
wymiany ciepa przez przenikanie i wentylacj - Metoda
obliczania
PN-EN ISO
Mostki cieplne w budynkach - Liniowy wspczynnik
14683:2008
przenikania ciepa - Metody uproszczone i wartoci
orientacyjne
PN-BOgrzewnictwo - Temperatury obliczeniowe zewntrzne
02403:1982

18 135 ust. 4

PN-B02421:2000

19 136 ust. 2

PN-B02411:1987

20 136 ust. 2a PN-B02411:1987

21 136 ust. 3

PN-B02411:1987

22 137 ust. 9

PN-E05204:1994
PN-B10425:1989
PN-B10425:1989

23 140 ust. 1
24 142 ust. 2

25 143 ust. 1

26 147 ust. 1

27 147 ust. 3

28 149 ust. 1

29 149 ust. 4

30 153 ust. 2

31 153 ust. 5

32 154 ust. 6

Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Izolacja cieplna przewodw,

armatury i urzdze - Wymagania i badania odbiorcze
(w zakresie pkt 2.1; 2.2; 2.3.1; 2.4.1-2.4.4 i 2.5.1-2.5.6)
Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwo stae Wymagania
(w zakresie pkt 2.1.3-2.1.6 i 2.1.8-2.1.10)
Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwo stae Wymagania
(w zakresie pkt 2.1.3-2.1.5; 2.1.6.2 i 2.1.9-2.1.10)
Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwo stae Wymagania
(w zakresie pkt 2.2.2-2.2.8 i 2.2.10-2.2.16)
Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochrona obiektw,
instalacji i urzdze - Wymagania
Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z
cegy - Wymagania techniczne i badania przy odbiorze
Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z
cegy - Wymagania techniczne i badania przy odbiorze
(w zakresie pkt 3.3.2)
Obcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie wiatrem
(w zakresie pkt 3.3)

PN-B02011:1977
PN-B02011:1977/Az1
:2009
PN-BWentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
03430:1983
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania
PN-B(z wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)
03430:1983/Az3
:2000
PN-BWentylacja i klimatyzacja - Parametry obliczeniowe powietrza
03421:1978
wewntrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do staego
przebywania ludzi
PN-BWentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
03430:1983
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania
PN-B(w zakresie pkt 2.1.2-2.1.4; 3.1 i 4.1)
03430:1983/Az3
:2000
PN-BWentylacja i klimatyzacja - Parametry obliczeniowe powietrza
03421:1978
wewntrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do staego
przebywania ludzi
PN-EN
Wentylacja budynkw - Przewody wentylacyjne z blachy o
1507:2007
przekroju prostoktnym - Wymagania dotyczce
wytrzymaoci i szczelnoci
PN-EN
Wentylacja budynkw - Sie przewodw - Wytrzymao i
12237:2005
szczelno przewodw z blachy o przekroju koowym
PN-EN
Wentylacja budynkw - Sie przewodw - Wymagania
12097:2007
dotyczce elementw skadowych sieci przewodw
uatwiajcych konserwacj sieci przewodw
PN-EN
Przeciwpyowe filtry powietrza do wentylacji oglnej -

779:2005
33 155 ust. 4

Okrelanie parametrw filtracyjnych

(w zakresie rozdziau 4)
Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania
(w zakresie pkt 2.1.5)

PN-B03430:1983
PN-B03430:1983/Az3
:2000
34 157 ust. 2 PN-CGaz ziemny - Jako gazu dostarczanego odbiorcom z sieci
04753:2002
rozdzielczej
(w zakresie rozdziau 2)
PN-CPrzetwory naftowe - Gazy wglowodorowe - Gazy skroplone
96008:1998
C3-C4
(w zakresie rozdziau 3)
35 163 ust. 1a PN-EN
Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynkw 1775:2009
Maksymalne cinienie robocze rwne 5 bar lub mniejsze Zalecenia funkcjonalne
(w zakresie pkt 4.2)
36 163 ust. 2 PN-EN 10208- Rury stalowe przewodowe dla mediw palnych - Rury o klasie
1:2000
wymaga A
37 163 ust. 4 PN-EN
Dostawa gazu - Przewody gazowe dla budynkw 1775:2009
Maksymalne cinienie robocze rwne 5 bar lub mniejsze Zalecenia funkcjonalne
(w zakresie pkt 4.2)
38 166 ust. 1 PN-EN
Gazomierze - Gazomierze miechowe
1359:2004
39 170 ust. 1 PN-BWentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania
03430:1983
zbiorowego i uytecznoci publicznej - Wymagania
PN-B(z wyjtkiem pkt 5.2.1 i 5.2.3)
03430:1983/Az3
:2000
40 176 ust. 1 PN-B-02431Ogrzewnictwo - Kotownie wbudowane na paliwa gazowe o
1:1999
gstoci wzgldnej mniejszej ni 1 - Wymagania
(w zakresie pkt 2.2 z wyczeniem 2.2.1.4; 2.2.1.8; 2.2.2.4 i
2.2.2.5 oraz pkt 2.3 z wyczeniem 2.3.8.1; 2.3.8.2; 2.3.9 i
2.3.14)
41 180
PN-HD 308
Identyfikacja y w kablach i przewodach oraz w przewodach
S2:2007
sznurowych
PN-IEC 364-4- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona
481:1994
zapewniajca bezpieczestwo - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Wybr rodkw
ochrony przeciwporaeniowej w zalenoci od wpyww
zewntrznych
(w zakresie pkt 481.3.1.1)
PN-N-01256- Znaki bezpieczestwa - Ewakuacja
02:1992
PN-B-02151Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
02:1987
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
PN-BOcena wpywu drga na ludzi w budynkach

02171:1988
PN-EZakresy napiciowe instalacji elektrycznych w obiektach
05010:1991
budowlanych
PN-EInstalacje elektroenergetyczne prdu przemiennego o napiciu
05115:2002
wyszym od 1 kV
PN-EUrzdzenia elektryczne - Tablice i znaki bezpieczestwa
08501:1988
PN-EN 12464- wiato i owietlenie - Owietlenie miejsc pracy - Cz 1:
1:2004
Miejsca pracy we wntrzach
PN-EN
Parametry napicia zasilajcego w publicznych sieciach
50160:2002
rozdzielczych
PN-EN
50160:2002/AC:
2004
PN-EN
50160:2002/Ap
1:2005
PN-EN
Stosowanie pocze wyrwnawczych i uziemiajcych w
50310:2007
budynkach z zainstalowanym sprztem informatycznym
PN-HD 60364- Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 1: Wymagania
1:2010
podstawowe, ustalanie oglnych charakterystyk, definicje
PN-HD 60364- Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 4-41: Ochrona
4-41:2009
dla zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed poraeniem
elektrycznym
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-42:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed skutkami
oddziaywania cieplnego
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-43:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed prdem
przeteniowym
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-442:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona instalacji niskiego napicia przed przejciowymi
przepiciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach
wysokiego napicia
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-443:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi
lub czeniowymi
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-444:2001
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona przed zakceniami elektromagnetycznymi (EMI) w
instalacjach obiektw budowlanych
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-45:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed obnieniem
napicia
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
4-473:1999
zapewnienia bezpieczestwa - Stosowanie rodkw ochrony
zapewniajcych bezpieczestwo - rodki ochrony przed

PN-IEC 603644-482:1999

PN-IEC 603645-51:2000
PN-IEC 603645-52:2002
PN-IEC 603645-523:2001
PN-IEC 603645-53:2000
PN-IEC 603645-534:2003
PN-IEC 603645-537:1999

PN-HD 603645-54:2010
PN-IEC 603645-551:2003
PN-HD 603645-559:2010

PN-IEC 603645-56:1999
PN-HD 603646:2008
PN-HD 603647-701:2010

prdem przeteniowym
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Dobr rodkw ochrony w
zalenoci od wpyww zewntrznych - Ochrona
przeciwpoarowa
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Postanowienia oglne
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Oprzewodowanie
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Obcialno prdowa
dugotrwaa przewodw
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Aparatura rozdzielcza i
sterownicza
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Urzdzenia do ochrony
przed przepiciami
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Aparatura rozdzielcza i
sterownicza - Urzdzenia do odczania izolacyjnego
i czenia
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 5-54: Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Uziemienia, przewody
ochronne i przewody pocze ochronnych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Inne wyposaenie Niskonapiciowe zespoy prdotwrcze
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 5-55:
Dobr i monta wyposaenia elektrycznego - Inne
wyposaenie - Sekcja 559: Oprawy owietleniowe i instalacje
owietleniowe
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
monta wyposaenia elektrycznego - Instalacje
bezpieczestwa
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 6:
Sprawdzanie
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 7-701:
Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji Pomieszczenia wyposaone w wann lub prysznic
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Wymagania
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji - Baseny
pywackie i inne

PN-IEC 603647-702:1999
PN-IEC 603647702:1999/Ap1:2
002
PN-HD 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 77-703:2007
703: Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub
lokalizacji - Pomieszczenia i kabiny zawierajce ogrzewacze

PN-HD 603647-704:2010
PN-IEC 603647-705:1999
PN-IEC 603647-706:2000
PN-IEC 603647-714:2003
PN-HD 603647-715:2006
PN-HD 603647-740:2009

PN-EN
60445:2010
PN-EN
60446:2010

PN-EN
60529:2003
PN-EN
61140:2005
PN-EN
61140:2005/A1:
2008
PN-EN
61293:2000
42 181 ust. 7

43 184 ust. 2

44 184 ust. 3

sauny
Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 7-704:
Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji Instalacje na terenie budowy i rozbirki
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Wymagania
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji - Instalacje
elektryczne w gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Wymagania
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji - Przestrzenie
ograniczone powierzchniami przewodzcymi
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Wymagania
dotyczce specjalnych instalacji lub lokalizacji - Instalacje
owietlenia zewntrznego
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 7715: Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub
lokalizacji - Instalacje owietleniowe o bardzo niskim napiciu
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Cz 7740: Wymagania dotyczce specjalnych instalacji lub
lokalizacji - Tymczasowe instalacje elektryczne obiektw,
urzdze rozrywkowych i straganw na terenie targw,
wesoych miasteczek i cyrkw
Zasady podstawowe i bezpieczestwa przy wspdziaaniu
czowieka z maszyn, znakowanie i identyfikacja Identyfikacja zaciskw urzdze i zakocze przewodw
Zasady podstawowe i bezpieczestwa przy wspdziaaniu
czowieka z maszyn, znakowanie i identyfikacja Identyfikacja przewodw kolorami albo znakami
alfanumerycznymi
Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (kod IP)
Ochrona przed poraeniem prdem elektrycznym - Wsplne
aspekty instalacji i urzdze

Znakowanie urzdze elektrycznych danymi znamionowymi

dotyczcymi zasilania elektrycznego - Wymagania
bezpieczestwa
Zastosowania owietlenia - Owietlenie awaryjne

PN-EN
1838:2005
PN-EN
Systemy awaryjnego owietlenia ewakuacyjnego
50172:2005
PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
5-56:1999
monta wyposaenia elektrycznego - Instalacje
bezpieczestwa
PN-HD 60364- Instalacje elektryczne niskiego napicia - Cz 5-54: Dobr i
5-54:2010
monta wyposaenia elektrycznego - Uziemienia, przewody
ochronne i przewody pocze ochronnych
PN-EN 62305- Ochrona odgromowa - Cz 1: Zasady oglne

1:2008
PN-EN 623052:2008
PN-EN 623053:2009
PN-EN 623054:2009
PN-IEC 603644-443:1999

45
46
47

47a
48

49

Ochrona odgromowa - Cz 2: Zarzdzanie ryzykiem

Ochrona odgromowa - Cz 3: Uszkodzenia fizyczne

obiektw i zagroenie ycia
Ochrona odgromowa - Cz 4: Urzdzenia elektryczne i
elektroniczne w obiektach
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Ochrona dla
zapewnienia bezpieczestwa - Ochrona przed przepiciami Ochrona przed przepiciami atmosferycznymi
lub czeniowymi
186 ust. 2 PN-IEC 60364- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych - Dobr i
5-52:2002
monta wyposaenia elektrycznego - Oprzewodowanie
187 ust. 3 PN-EN 1363- Badania odpornoci ogniowej - Cz 1: Wymagania oglne
1:2001
187 ust. 5 PN-EN
Metoda badania palnoci cienkich przewodw i kabli bez
50200:2003
ochrony specjalnej stosowanych w obwodach
zabezpieczajcych
192b
PN-EN 50174- Technika Informatyczna - Instalacje okablowania - Cz 2:
2:2010
Planowanie i wykonywanie instalacji wewntrz budynkw
196 ust. 2 i PN-B-02151Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
3
02:1987
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
PN-BOcena wpywu drga na ludzi w budynkach
02171:1988
204 ust. 4 PN-BObcienia budowli - Zasady ustalania wartoci
02000:1982
PN-BObcienia budowli - Obcienia stae
02001:1982
PN-BObcienia budowli - Obcienia zmienne technologiczne 02003:1982
Podstawowe obcienia technologiczne i montaowe
PN-BObcienia budowli - Obcienia zmienne technologiczne 02004:1982
Obcienia pojazdami
PN-BObcienia budowli - Obcienia suwnicami pomostowymi,
02005:1986
wcigarkami i wcignikami
PN-BObcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie niegiem
02010:1980
PN-B02010:1980/Az1
:2006
PN-BObcienia w obliczeniach statycznych - Obcienie wiatrem
02011:1977
PN-B02011:1977/Az1
:2009
PN-BObcienie budowli - Obcienia zmienne rodowiskowe 02013:1987
Obcienie oblodzeniem
PN-BObcienia budowli - Obcienie gruntem

02014:1988
PN-BObcienia budowli - Obcienia zmienne rodowiskowe 02015:1986
Obcienie temperatur
PN-BKonstrukcje i podoa budowli - Oglne zasady oblicze
03001:1976
PN-BKonstrukcje murowe - Projektowanie i obliczanie
03002:2007
PN-BGrunty budowlane - Posadowienie bezporednie budowli 03020:1981
Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-BKonstrukcje drewniane - Obliczenia statyczne i projektowanie
03150:2000
PN-B03150:2000/Az1
:2001
PN-B03150:2000/Az2
:2003
PN-B03150:2000/Az3
:2004
PN-BKonstrukcje stalowe - Obliczenia statyczne i projektowanie
03200:1990
PN-BKonstrukcje stalowe - Poczenia z fundamentami 03215:1998
Projektowanie i wykonanie
PN-BLekkie ciany osonowe i przekrycia dachowe z pyt
03230:1984
warstwowych i ebrowych - Obliczenia statyczne i
projektowanie
PN-BKonstrukcje betonowe, elbetowe i sprone wykonywane z
03263:2000
kruszywowych betonw lekkich - Obliczenia statyczne i
projektowanie
PN-BKonstrukcje betonowe, elbetowe i sprone - Obliczenia
03264:2002
statyczne i projektowanie
PN-B03264:2002/Ap
1:2004
PN-BKonstrukcje zespolone stalowo-betonowe - Obliczenia
03300:2006
statyczne i projektowanie
PN-B03300:2006/Ap
1:2008
PN-EN 1990*): Eurokod: Podstawy projektowania konstrukcji
PN-EN 1991*): Eurokod 1: Oddziaywania na konstrukcje
PN-EN 1992*): Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu
PN-EN 1993*): Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych
PN-EN 1994*): Eurokod 4: Projektowanie konstrukcji stalowo-betonowych
PN-EN 1995*): Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych
PN-EN 1996*): Eurokod 6: Projektowanie konstrukcji murowych

50 208
208a

PN-EN 1997*): Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne

PN-EN 1999*): Eurokod 9: Projektowanie konstrukcji aluminiowych
(wszystkie czci norm)
PN-EN 81Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i instalowania
58:2005
dwigw - Badania i prby - Cz 58: Prba odpornoci
ogniowej drzwi przystankowych
PN-EN 1021- Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych - Cz 1:
1:2007
rdo zaponu: tlcy si papieros
PN-EN 1021- Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych - Cz 2:
2:2007
rdo zaponu: rwnowanik pomienia zapaki
PN-EN 1991-1- Eurokod 1: Oddziaywania na konstrukcje - Cz 1-2:
2:2006
Oddziaywania oglne - Oddziaywania na konstrukcje w
PN-EN 1991-1- warunkach poaru
2:2006/AC:2009
PN-BOchrona przeciwpoarowa budynkw - Obliczanie gstoci
02852:2001
obcienia ogniowego oraz wyznaczanie wzgldnego czasu
trwania poaru
(w zakresie czci dotyczcej gstoci obcienia ogniowego pkt 2)
PN-BOchrona przeciwpoarowa budynkw - Metoda badania
02855:1988
wydzielania toksycznych produktw rozkadu i spalania
materiaw
PN-BOchrona przeciwpoarowa budynkw - Metoda badania
02867:1990
stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ciany
(w zakresie czci dotyczcej cian zewntrznych przy
dziaaniu ognia od strony elewacji)
PN-EN ISO
Wyroby wkiennicze - Zachowanie si podczas palenia 6940:2005
Wyznaczanie zapalnoci pionowo umieszczonych prbek
PN-EN ISO
Wyroby wkiennicze - Zachowanie si podczas palenia 6941:2005
Pomiar waciwoci rozprzestrzeniania si pomienia na
pionowo umieszczonych prbkach
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
1+A1:2010
budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji
na ogie
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
2+A1:2010
budynkw - Cz 2: Klasyfikacja na podstawie bada
odpornoci ogniowej, z wyczeniem instalacji wentylacyjnej
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
3+A1:2010
budynkw - Cz 3: Klasyfikacja na podstawie bada
odpornoci ogniowej wyrobw i elementw stosowanych w
instalacjach uytkowych w budynkach: ognioodpornych
przewodw wentylacyjnych i przeciwpoarowych klap
odcinajcych
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
4+A1:2010
budynkw - Cz 4: Klasyfikacja na podstawie wynikw
bada odpornoci ogniowej elementw systemw kontroli
rozprzestrzeniania dymu
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
5+A1:2010
budynkw - Cz 5: Klasyfikacja na podstawie wynikw

51 253 ust. 1

PN-EN 8172:2005

52 258 ust. 1a PN-EN ISO

6940:2005
PN-EN ISO
6941:2005
53 261 pkt 1

PN-EN 10212:2007
PN-EN 10211:2007
PN-B02855:1988

54 266 ust. 2

PN-B02870:1993
PN-N-0125602:1992
PN-N-012565:1998

55 287 pkt 4

PN-ISO
7010:2006
56 287 pkt 6
57 288 pkt 5

PN-N-0125602:1992
PN-N-012565:1998
PN-ISO
7010:2006

58 288 pkt 7
59 298 ust. 1

60 305 ust. 2
61 324

PN-B02003:1982
PN-E05204:1994
PN-B-0215102:1987
PN-B02170:1985
PN-B02171:1988

bada oddziaywania ognia zewntrznego na dachy

Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i instalowania
dwigw - Szczeglne zastosowania dwigw osobowych i
towarowych - Cz 72: Dwigi dla stray poarnej
Wyroby wkiennicze - Zachowanie si podczas palenia Wyznaczanie zapalnoci pionowo umieszczonych prbek
Wyroby wkiennicze - Zachowanie si podczas palenia Pomiar waciwoci rozprzestrzeniania si pomienia na
pionowo umieszczonych prbkach
Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych - Cz 2:
rdo zaponu: rwnowanik pomienia zapaki
Meble - Ocena zapalnoci mebli tapicerowanych - Cz 1:
rdo zaponu: tlcy si papieros
Ochrona przeciwpoarowa budynkw - Metoda badania
wydzielania toksycznych produktw rozkadu i spalania
materiaw
Badania ogniowe - Mae kominy - Badania w podwyszonych
temperaturach
Znaki bezpieczestwa - Ewakuacja
Znaki bezpieczestwa - Zasady umieszczania znakw
bezpieczestwa na drogach ewakuacyjnych i drogach
poarowych
Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znaki
bezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane w
miejscach pracy i w obszarach uytecznoci publicznej
patrz: Polskie Normy powoane w 180
Znaki bezpieczestwa - Ewakuacja
Znaki bezpieczestwa - Zasady umieszczania znakw
bezpieczestwa na drogach ewakuacyjnych i drogach
poarowych
Symbole graficzne - Barwy bezpieczestwa i znaki
bezpieczestwa - Znaki bezpieczestwa stosowane w
miejscach pracy i w obszarach uytecznoci publicznej
patrz: Polskie Normy powoane w 180
Obcienia budowli - Obcienia zmienne technologiczne Podstawowe obcienia technologiczne i montaowe
(w zakresie pkt 3.6)
Ochrona przed elektrycznoci statyczn - Ochrona obiektw,
instalacji i urzdze - Wymagania
Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przez podoe na
budynki
Ocena wpywu drga na ludzi w budynkach

62 325 ust. 1

63 325 ust. 2

64 326 ust. 1

65 326 ust. 2

PN-B-0215102:1987
PN-B02170:1985
PN-B02171:1988
PN-B-021513:1999

PN-B-0215102:1987
PN-B02156:1987
PN-B02171:1988
PN-EN ISO
140-4:2000

PN-EN ISO
140-5:1999

PN-EN ISO
140-6:1999

PN-EN ISO
140-7:2000
PN-EN ISO
140-8:1999

PN-EN ISO
140-12:2001

PN-EN 201403:1999
PN-EN 201403:1999/A1:2007
PN-EN 201409:1998

Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w

budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
Ocena szkodliwoci drga przekazywanych przez podoe na
budynki
Ocena wpywu drga na ludzi w budynkach
Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem w budynkach Izolacyjno akustyczna przegrd w budynkach oraz
izolacyjno akustyczna elementw budowlanych Wymagania
(w zakresie pkt 1, 2, 6, 8 i 9.)
Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
Akustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A w
budynkach
Ocena wpywu drga na ludzi w budynkach
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
terenowe izolacyjnoci od dwikw powietrznych midzy
pomieszczeniami
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
terenowe izolacyjnoci akustycznej od dwikw
powietrznych ciany zewntrznej i jej elementw
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw uderzeniowych
stropw
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
terenowe izolacyjnoci od dwikw uderzeniowych stropw
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
laboratoryjne tumienia dwikw uderzeniowych przez
podogi na masywnym stropie wzorcowym
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Cz
12: Pomiar laboratoryjny izolacyjnoci od dwikw
powietrznych i uderzeniowych podniesionej podogi pomidzy
dwoma ssiednimi pomieszczeniami
Akustyka - Pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw powietrznych
elementw budowlanych
Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiar

66

67

68
69

70

71

72

73

74

laboratoryjny izolacyjnoci od dwikw powietrznych, dla

sufitw podwieszonych z przestrzeni nad sufitem, mierzonej
pomidzy dwoma ssiednimi pomieszczeniami
PN-EN 20140- Akustyka - Pomiary izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
10:1994
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych - Pomiary
laboratoryjne izolacyjnoci od dwikw powietrznych
maych elementw budowlanych
326 ust. 3 PN-B-02151Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem w budynkach 3:1999
Izolacyjno akustyczna przegrd w budynkach oraz
izolacyjno akustyczna elementw budowlanych Wymagania
(w zakresie pkt 1-5; 7 i 9.)
326 ust. 4 PN-B-02151Akustyka budowlana - Ochrona przed haasem pomieszcze w
02:1987
budynkach - Dopuszczalne wartoci poziomu dwiku w
pomieszczeniach
PN-BAkustyka budowlana - Metody pomiaru dwiku A w
02156:1987
budynkach
PN-BOcena wpywu drga na ludzi w budynkach
02171:1988
326 ust. 5 PN-EN ISO
Akustyka - Pomiar pochaniania dwiku w komorze
354:2005
pogosowej
Zacznik nr PN-EN ISO
Komponenty budowlane i elementy budynku - Opr cieplny i
2 pkt 1.1. i 6946:2008
wspczynnik przenikania ciepa - Metoda obliczania
1.4.
PN-EN ISO
Cieplne waciwoci uytkowe budynkw - Przenoszenie
13370:2008
ciepa przez grunt - Metody obliczania
Zacznik nr PN-EN ISO
Cieplno-wilgotnociowe waciwoci komponentw
2 pkt 2.2.1., 13788:2003
budowlanych i elementw budynku - Temperatura
2.2.2., 2.2.3.
powierzchni wewntrznej konieczna do uniknicia krytycznej
ppkt 1 i pkt
wilgotnoci powierzchni i kondensacja midzy-warstwowa 2.2.4.
Metody obliczania
Zacznik nr PN-EN ISO
Mostki cieplne w budynkach - Strumienie ciepa i temperatury
2
10211:2008
powierzchni - Obliczenia szczegowe
pkt 2.2.3.
ppkt 2
Zacznik nr PN-EN
Okna i drzwi - Przepuszczalno powietrza - Klasyfikacja
2
12207:2001
pkt 2.3.2.
Zacznik nr PN-EN
Waciwoci cieplne budynkw - Okrelanie
2
13829:2002
przepuszczalnoci powietrznej budynkw - Metoda pomiaru
pkt 2.3.4.
cinieniowego z uyciem wentylatora
Zacznik nr PN-ENV
Metody bada oddziaywania ognia zewntrznego na dachy
3
1187:2004
PN-ENV
1187:2004/A1:2
007
PN-EN 13501- Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
1:2008
budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji
na ogie

*)

- Polskie Normy projektowania wprowadzajce europejskie normy projektowania konstrukcji Eurokody, zatwierdzone i opublikowane w jzyku polskim, mog by stosowane do projektowania
konstrukcji, jeeli obejmuj one wszystkie niezbdne aspekty zwizane z zaprojektowaniem tej
konstrukcji (stanowi kompletny zestaw norm umoliwiajcy projektowanie). Projektowanie
kadego rodzaju konstrukcji wymaga stosowania PN-EN 1990 i PN-EN 1991.

Zacznik nr 2

WYMAGANIA IZOLACYJNOCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIZANE Z

OSZCZDNOCI ENERGII

1. Izolacyjno cieplna przegrd

1.1. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa Uc cian, dachw, stropw i stropodachw dla
wszystkich rodzajw budynkw, uwzgldniajce poprawki ze wzgldu na pustki powietrzne w
warstwie izolacji, czniki mechaniczne przechodzce przez warstw izolacyjn oraz opady na dach
o odwrconym ukadzie warstw, obliczone zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi obliczania
oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa oraz przenoszenia ciepa przez grunt, nie mog
by wiksze ni wartoci Uc(max) okrelone w poniszej tabeli:
Wspczynnik przenikania ciepa Uc(max)
Lp.

Rodzaj przegrody i temperatura w

pomieszczeniu

[W/(m2 K)]
od 1 stycznia od 1 stycznia
od 1 stycznia
2014 r.
2017 r.
2021 r.*)
3

ciany zewntrzne:
a) przy ti 16C

0,25

0,23

0,20

1 b) przy 8C ti < 16C

0,45

0,45

0,45

0,90

0,90

0,90

1,00

1,00

1,00

c) przy ti < 8C
ciany wewntrzne:
2 a) przy ti 8C oraz oddzielajce
pomieszczenia ogrzewane od klatek
schodowych i korytarzy
b) przy ti < 8C
c) oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od
nieogrzewanego
ciany przylege do szczelin dylatacyjnych o
szerokoci:
3 a) do 5 cm, trwale zamknitych i
wypenionych izolacj ciepln na gbokoci
co najmniej 20 cm
b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego

bez wymaga bez wymaga

bez wymaga

0,30

0,30

0,30

1,00

1,00

1,00

0,70

0,70

0,70

sposobu zamknicia i zaizolowania szczeliny

4 ciany nieogrzewanych kondygnacji
bez wymaga bez wymaga
podziemnych
Dachy, stropodachy i stropy pod
nieogrzewanymi poddaszami lub nad
przejazdami:
5 a) przy ti 16C
0,20
0,18

bez wymaga

0,15

b) przy 8C ti < 16C

0,30

0,30

0,30

c) przy ti < 8C

0,70

0,70

0,70

Podogi na gruncie:
a) przy ti 16C

0,30

0,30

0,30

6 b) przy 8C ti < 16C

1,20

1,20

1,20

1,50

1,50

1,50

0,25

0,25

0,25

b) przy 8C ti < 16C

0,30

0,30

0,30

c) przy ti < 8C

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

c) przy ti < 8C
Stropy nad pomieszczeniami nieogrzewanymi
i zamknitymi przestrzeniami
podpodogowymi:
7 a) przy ti 16C

Stropy nad ogrzewanymi pomieszczeniami

podziemnymi i stropy midzykondygnacyjne:
8 a) przy ti 8C
b) przy ti < 8C

bez wymaga bez wymaga

bez wymaga

c) oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od

0,25
0,25
0,25
nieogrzewanego
Pomieszczenie ogrzewane - pomieszczenie, w ktrym na skutek dziaania systemu ogrzewania
lub w wyniku bilansu strat i zyskw ciepa utrzymywana jest temperatura, ktrej warto zostaa
okrelona w 134 ust. 2 rozporzdzenia.
ti - Temperatura pomieszczenia ogrzewanego zgodnie z 134 ust. 2 rozporzdzenia
*) Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynkw zajmowanych przez wadze publiczne oraz
bdcych ich wasnoci.
1.2. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa U okien, drzwi balkonowych i drzwi zewntrznych
nie mog by wiksze ni wartoci U(max) okrelone w poniszej tabeli:
Wspczynnik przenikania ciepa U(max)
Lp.

Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewntrzne

[W/(m2 K)]
od 1 stycznia od 1 stycznia
2014 r.
2017 r.
3

od 1
stycznia
2021 r.*)

Okna (z wyjtkiem okien poaciowych), drzwi

balkonowe i powierzchnie przezroczyste
nieotwieralne:
1 a) przy ti 16C

1,3

1,1

0,9

b) przy ti < 16C

1,8

1,6

1,4

Okna poaciowe:
2 a) przy ti 16C

1,5

1,3

1,1

b) przy ti < 16C

1,8

1,6

1,4

Okna w cianach wewntrznych:

a) przy ti 8C

1,5

1,3

1,1

3 b) przy ti < 8C

bez wymaga bez wymaga

bez
wymaga
1,1

c) oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od

1,5
1,3
nieogrzewanego
4 Drzwi w przegrodach zewntrznych lub w
1,7
1,5
1,3
przegrodach midzy pomieszczeniami
ogrzewanymi i nieogrzewanymi
5 Okna i drzwi zewntrzne w przegrodach
bez wymaga bez wymaga
bez
zewntrznych pomieszcze nieogrzewanych
wymaga
Pomieszczenie ogrzewane - pomieszczenie, w ktrym na skutek dziaania systemu ogrzewania
lub w wyniku bilansu strat i zyskw ciepa utrzymywana jest temperatura, ktrej warto zostaa
okrelona w 134 ust. 2 rozporzdzenia.
ti - Temperatura pomieszczenia ogrzewanego zgodnie z 134 ust. 2 rozporzdzenia.
*)

Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynkw zajmowanych przez wadze publiczne oraz

bdcych ich wasnoci.
1.3. Dopuszcza si dla budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego wiksze wartoci
wspczynnika U ni Uc(max) oraz U(max) okrelone w pkt 1.1. i 1.2., jeeli uzasadnia to rachunek
efektywnoci ekonomicznej inwestycji, obejmujcy koszty budowy i eksploatacji budynku.
1.4. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej, produkcyjnym,
magazynowym i gospodarczym podoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna mie
izolacj ciepln obwodow z materiau izolacyjnego w postaci warstwy o oporze cieplnym co
najmniej 2,0 (m2 K)/W, przy czym opr cieplny warstw podogowych oblicza si zgodnie z
Polskimi Normami, o ktrych mowa w pkt 1.1.
1.5. Izolacja cieplna przewodw rozdzielczych i komponentw w instalacjach centralnego
ogrzewania, ciepej wody uytkowej (w tym przewodw cyrkulacyjnych), instalacji chodu i
ogrzewania powietrznego powinna spenia nastpujce wymagania minimalne okrelone w
poniszej tabeli:

Lp.

Rodzaj przewodu lub komponentu

1
2
1 rednica wewntrzna do 22 mm

Minimalna grubo izolacji

cieplnej (materia o wspczynniku
przewodzenia ciepa = 0,035[W/
(m K)]1))
3
20 mm

2
3
4
5

rednica wewntrzna od 22 do 35 mm
30 mm
rednica wewntrzna od 35 do 100 mm
rwna rednicy wewntrznej rury
rednica wewntrzna ponad 100 mm
100 mm
Przewody i armatura wg lp. 1-4 przechodzce przez ciany
50% wymaga z lp. 1-4
lub stropy, skrzyowania przewodw
6 Przewody ogrzewa centralnych, przewody wody ciepej i
50% wymaga z lp. 1-4
cyrkulacji instalacji ciepej wody uytkowej wg lp. 1-4,
uoone w komponentach budowlanych midzy
ogrzewanymi pomieszczeniami rnych uytkownikw
7 Przewody wg lp. 6 uoone w pododze
6 mm
8 Przewody ogrzewania powietrznego (uoone w czci
40 mm
ogrzewanej budynku)
9 Przewody ogrzewania powietrznego (uoone w czci
80 mm
nieogrzewanej budynku)
10 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewntrz
50% wymaga z lp. 1-4
2)
budynku
11 Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na
100% wymaga z lp. 1-4
2)
zewntrz budynku
Uwaga:
1) Przy zastosowaniu materiau izolacyjnego o innym wspczynniku przewodzenia ciepa ni
podany w tabeli - naley skorygowa grubo warstwy izolacyjnej.
2) Izolacja cieplna wykonana jako powietrznoszczelna.
2. Inne wymagania zwizane z oszczdnoci energii
2.1. O k n a

2.1.1. W budynku mieszkalnym i zamieszkania zbiorowego pole powierzchni A0, wyraone w m2,
okien oraz przegrd szklanych i przezroczystych o wspczynniku przenikania ciepa nie
mniejszym ni 0,9 W/(m2 K), obliczone wedug ich wymiarw modularnych, nie moe by
wiksze ni warto A0max obliczone wedug wzoru:
A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw
gdzie:
Az - jest sum pl powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w
zewntrznym obrysie budynku) w pasie o szerokoci 5 m wzdu cian zewntrznych,
Aw - jest sum pl powierzchni pozostaej czci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po
odjciu Az.
2.1.2. W budynku uytecznoci publicznej pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz
przegrd szklanych i przezroczystych o wspczynniku przenikania ciepa nie mniejszym ni 0,9
W/(m2 K), obliczone wedug ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto
A0max obliczona wedug wzoru okrelonego w pkt 2.1.1., jeeli nie jest to sprzeczne z warunkami
dotyczcymi zapewnienia niezbdnego owietlenia wiatem dziennym, okrelonymi w 57
rozporzdzenia.
2.1.3. W budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym czne pole powierzchni okien
oraz cian szklanych w stosunku do powierzchni caej elewacji nie moe by wiksze ni:
1) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) - 15%;
2) w budynku wielokondygnacyj nym - 30%.
2.1.4. We wszystkich rodzajach budynkw wspczynnik przepuszczalnoci energii cakowitej

promieniowania sonecznego okien oraz przegrd szklanych i przezroczystych g liczony wedug

wzoru:
g = fC gn
gdzie:
gn - wspczynnik cakowitej przepuszczalnoci energii promieniowania sonecznego dla typu
oszklenia,
fC - wspczynnik redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane urzdzenia
przeciwsoneczne, w okresie letnim nie moe by wikszy ni 0,35.
2.1.5. Wartoci wspczynnika cakowitej przepuszczalnoci energii promieniowania sonecznego
dla typu oszklenia gn naley przyjmowa na podstawie deklaracji waciwoci uytkowych okna. W
przypadku braku danych warto gn okrela ponisza tabela:
Lp.

Typ oszklenia

Wspczynnik cakowitej przepuszczalnoci energii

promieniowania sonecznego gn

1
2
1 Pojedynczo szklone
2 Podwjnie szklone
3 Podwjnie szklone z powok
selektywn
4 Potrjnie szklone
5 Potrjnie szklone z powok
selektywn
6 Okna podwjne

3
0,85
0,75
0,67
0,7
0,5
0,75

2.1.6. Wartoci wspczynnika redukcji promieniowania ze wzgldu na zastosowane urzdzenia

przeciwsoneczne fC okrela ponisza tabela:
Waciwoci optyczne
Lp.

Typ zason

1
2
1 Biae aluzje o
lamelach
nastawnych

wspczynnik
absorpcji
3

wspczynnik
przepuszczalnoci
4
0,05

osona
wewntrzna
5
0,25

osona
zewntrzna
6
0,10

0,1

0,1
0,3
0,5
0,7
0,9
0,1
0,3
0,5
0,05

0,30
0,45
0,65
0,80
0,95
0,42
0,57
0,77
0,20

0,15
0,35
0,55
0,75
0,95
0,17
0,37
0,57
0,08

2 Zasony biae
0,1
3 Zasony kolorowe
0,3
4 Zasony z powok

Wspczynnik redukcji
promieniowania fc

0,2

aluminiow
2.1.7. Pkt 2.1.4. nie stosuje si w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz powierzchni
nachylonych wicej ni 60 stopni do poziomu, skierowanych w kierunkach od pnocnozachodniego do pnocno-wschodniego (kierunek pnocny +/- 45 stopni), okien chronionych przed
promieniowaniem sonecznym elementem zacieniajcym, speniajcym wymagania, o ktrych
mowa w pkt 2.1.4., oraz do okien o powierzchni mniejszej ni 0,5 m2.
2.2. W a r u n k i s p e n i e n i a w y m a g a d o t y c z c y c h p o w i e r z c h n i o w e j k o n d e n s a c j i
pary wodnej

2.2.1. W celu zachowania warunku, o ktrym mowa w 321 ust. 1 rozporzdzenia, w odniesieniu
do przegrd zewntrznych budynkw mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci
publicznej, produkcyjnych, magazynowych i gospodarczych rozwizania przegrd zewntrznych i
ich wzw konstrukcyjnych powinny charakteryzowa si wspczynnikiem temperaturowym fRsi
o wartoci nie mniejszej ni wymagana warto krytyczna, obliczona zgodnie z Polsk Norm
dotyczc metody obliczania temperatury powierzchni wewntrznej koniecznej do uniknicia
krytycznej wilgotnoci powierzchni i kondensacji midzy warstwowej.
2.2.2. Wymagan warto krytyczn wspczynnika temperaturowego fRsi w pomieszczeniach
ogrzewanych do temperatury co najmniej 20C w budynkach mieszkalnych, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej naley okrela wedug rozdziau 5 Polskiej Normy, o ktrej
mowa w pkt 2.2.1., przy zaoeniu, e rednia miesiczna warto wilgotnoci wzgldnej powietrza
wewntrznego jest rwna = 50%, przy czym dopuszcza si przyjmowanie wymaganej wartoci
tego wspczynnika rwnej 0,72.
2.2.3. Warto wspczynnika temperaturowego charakteryzujcego zastosowane rozwizanie
konstrukcyjno-materiaowe naley oblicza:
1) dla przegrody - wedug Polskiej Normy, o ktrej mowa w pkt 2.2.1.;
2) dla mostkw cieplnych przy zastosowaniu przestrzennego modelu przegrody - wedug Polskiej
Normy dotyczcej obliczania strumieni cieplnych i temperatury powierzchni.
2.2.4. Sprawdzenie warunku, o ktrym mowa w 321 ust. 1 i 2 rozporzdzenia, naley
przeprowadza wedug rozdziau 5 i 6 Polskiej Normy, o ktrej mowa w pkt 2.2.1.
2.2.5. Dopuszcza si kondensacj pary wodnej, o ktrej mowa w 321 ust. 2 rozporzdzenia,
wewntrz przegrody w okresie zimowym, o ile struktura przegrody umoliwi wyparowanie
kondensatu w okresie letnim i nie nastpi przy tym degradacja materiaw budowlanych przegrody
na skutek tej kondensacji.
2.3. S z c z e l n o n a p r z e n i k a n i e p o w i e t r z a
2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i
produkcyjnym przegrody zewntrzne nieprzezroczyste, zcza midzy przegrodami i czciami
przegrd (midzy innymi poczenie stropodachw lub dachw ze cianami zewntrznymi),
przejcia elementw instalacji (takie jak kanay instalacji wentylacyjnej i spalinowej przez
przegrody zewntrzne) oraz poczenia okien z ocieami naley projektowa i wykonywa pod
ktem osignicia ich cakowitej szczelnoci na przenikanie powietrza.
2.3.2. W budynkach niskich, redniowysokich i wysokich przepuszczalno powietrza dla okien i
drzwi balkonowych przy cinieniu rwnym 100 Pa wynosi nie wicej ni 2,25 m3/(m h) w
odniesieniu do dugoci linii stykowej lub 9 m3/(m2 h) w odniesieniu do pola powierzchni, co
odpowiada klasie 3 Polskiej Normy dotyczcej przepuszczalnoci powietrza okien i drzwi. Dla
okien i drzwi balkonowych w budynkach wysokociowych przepuszczalno powietrza przy
cinieniu rwnym 100 Pa wynosi nie wicej ni 0,75 m3/(m h) w odniesieniu do dugoci linii
stykowej lub 3 m3/(m2 h) w odniesieniu do pola powierzchni, co odpowiada klasie 4 Polskiej
Normy dotyczcej przepuszczalnoci powietrza okien i drzwi.
2.3.3. Zalecana szczelno powietrzna budynkw wynosi:
1) w budynkach z wentylacj grawitacyjn lub wentylacj hybrydow - n50 < 3,0 l/h;

2) w budynkach z wentylacj mechaniczn lub klimatyzacj - n50 < 1,5 1/h.

2.3.4. Zalecane jest, by po zakoczeniu budowy budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego,
uytecznoci publicznej i produkcyjny zosta poddany prbie szczelnoci przeprowadzonej zgodnie
z Polsk Norm dotyczc okrelania przepuszczalnoci powietrznej budynkw w celu uzyskania
zalecanej szczelnoci budynkw okrelonej w pkt 2.3.3.

Zacznik nr 3
STOSOWANE W ROZPORZDZENIU OKRELENIA DOTYCZCE
PALNOCI I ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA ORAZ ODPOWIADAJCE
IM EUROPEJSKIE KLASY REAKCJI NA OGIE I KLASY ODPORNOCI
DACHW NA OGIE ZEWNTRZNY
1. P a l n o w y r o b w ( m a t e r i a w ) b u d o w l a n y c h
1.1. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, atwo
zapalny, niekapicy, samogasncy, intensywnie dymicy (z wyczeniem posadzek - w tym
wykadzin podogowych) odpowiadaj klasy reakcji na ogie, zgodnie z Polsk Norm PN-EN
13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw budynkw - Cz 1:
Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie, podane w kolumnie 2 tabeli 1.
Tabela 1
Okrelenia dotyczce palnoci
Klasy reakcji na ogie
stosowane w rozporzdzeniu zgodnie z PN-EN 13501-1:2008
A1;
Niepalne
A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0;
A2-s1,d1; A2-s2,d1; A2-s3,d1;
A2-s1,d2; A2-s2,d2; A2-s3,d2;
niezapalne
B-s1,d0; B-s2,d0; B-s3,d0;
B-s1,d1; B-s2,d1; B-s3,d1;
B-s1,d2; B-s2,d2; B-s3,d2;
C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0;
C-s1,d1; C-s2,d1; C-s3,d1;
Palne trudno zapalne
C-s1,d2; C-s2,d2; C-s3,d2;
D-s1,d0; D-s1,d1; D-s1,d2;
D-s2,d0; D-s3,d0;
D-s2,d1; D-s3,d1;
atwo zapalne
D-s2,d2; D-s3,d2;
E-d2; E;
F
A1;
A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0;
Niekapice
B-s1,d0; B-s2,d0; B-s3,d0;
C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0;
D-s1,d0; D-s2,d0; D-s3,d0;
Samogasnce
co najmniej E
Intensywnie dymice
A2-s3,d0; A2-s3,d1; A2-s3,d2;
B-s3,d0; B-s3,d1; B-s3,d2;
C-s3,d0; C-s3,d1; C-s3,d2;
D-s3,d0; D-s3,d1; D-s3,d2;

E-d2 ; E;
F
1.2. Stosowanym w rozporzdzeniu okreleniom: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, intensywnie
dymicy dotyczcym posadzek (w tym wykadzin podogowych) odpowiadaj klasy reakcji na
ogie, zgodnie z Polsk Norm PN-EN 13501-1:2008 Klasyfikacja ogniowa wyrobw
budowlanych i elementw budynkw - Cz 1: Klasyfikacja na podstawie bada reakcji na ogie,
podane w kolumnie 2 tabeli 2.
Tabela 2
Okrelenia dotyczce palnoci stosowane w
rozporzdzeniu
Niepalne

Klasy reakcji na ogie

zgodnie z PN-EN 13501-1:2008
A1fl; A2fl-s1; A2fl-s2

Trudno zapalne

Bfl-s1; Bfl-s2; Cfl-s1; Cfl-s2

atwo zapalne

Dfl-s1; Dfl-s2; Efl; Ffl

Intensywnie dymice

A2fl-s2; Bfl-s2; Cfl-s2; Dfl-s2; Efl;

Ffl

Uwaga: Stosowane w pkt 1.1. i 1.2. okrelenia odnosz si take do wyrobw (materiaw)
budowlanych uznanych za speniajce wymagania w zakresie reakcji na ogie, bez potrzeby
prowadzenia bada, ktrych wykazy zawarte s w decyzjach Komisji Europejskiej publikowanych
w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.
2. R o z p r z e s t r z e n i a n i e o g n i a p r z e z e l e m e n t y b u d y n k u z w y c z e n i e m c i a n
zewntrznych przy dziaaniu ognia z zewntrz budynku

2.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia elementom budynku odpowiadaj elementy:

- wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie: A1; A2-s1,d0 A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; Bs-2,d0
oraz Bs-3,d0;
- stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie: A1; A2-s1,d0; A2-s2,d0; A2-s3,d0; B-s1,d0; B-s2,d0
oraz B-s3,d0, przy czym warstwa izolacyjna elementw warstwowych powinna mie klas reakcji
na ogie co najmniej E;
2.2. Sabo rozprzestrzeniajcym ogie elementom budynku odpowiadaj elementy:
- wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3,d0 oraz D-s1,d0;
- stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie: C-s1,d0; C-s2,d0; C-s3, d0 oraz D-s1,d0, przy czym
warstwa izolacyjna elementw warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E.
3. R o z p r z e s t r z e n i a n i e o g n i a p r z e z p r z e w o d y i i z o l a c j e c i e p l n e p r z e w o d w
instalacyjnych stosowanych wewntrz budynku

Nierozprzestrzeniajcym ognia przewodom wentylacyjnym, wodocigowym, kanalizacyjnym i

grzewczym oraz ich izolacjom cieplnym odpowiadaj:
- przewody i izolacje wykonane z wyrobw klasy reakcji na ogie: A1L; A2L-s1,d0; A2L-s2,d0;
A2L-s3,d0; BL-s1,d0; BL-s2,d0 oraz BL-s3,d0;
- przewody i izolacje stanowice wyrb o klasie reakcji na ogie wg PN-EN 13501-1:2008: A1L;
A2L-s1,d0; A2L-s2,d0; A2L-s3,d0; BL-s1,d0; BL-s2,d0 oraz BL-s3,d0, przy czym warstwa
izolacyjna elementw warstwowych powinna mie klas reakcji na ogie co najmniej E.
4. R o z p r z e s t r z e n i a n i e o g n i a p r z e z p r z e k r y c i a d a c h w
4.1. Nierozprzestrzeniajcym ognia przekryciom dachw odpowiadaj przekrycia:

1) klasy BROOF (t1) badane zgodnie z Polsk Norm PN-ENV 1187:2004 Metody bada
oddziaywania ognia zewntrznego na dachy; badanie 1.
2) klasy BROOF, uznane za speniajce wymagania w zakresie odpornoci wyrobw na dziaanie
ognia zewntrznego, bez potrzeby przeprowadzenia bada, ktrych wykazy zawarte s w decyzjach
Komisji Europejskiej publikowanych w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.
Warunki i kryteria techniczne dla przekry klasy BROOF (t1), o ktrych mowa w pkt 1, podano w
tabeli 3.
Tabela 3
Grupy kryteriw

Grupa a

powierzchniowe
rozprzestrzenianie ognia

Grupa b

penetracja ognia do wewntrz

budynku

Warunki i kryteria dla klasy BROOF (t1)

(konieczne spenienie wszystkich
wymienionych poniej)
zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w gr dachu <
0,70 m
zasig zniszczenia (na zewntrz i wewntrz dachu) w d dachu <
0,60 m
maksymalny zasig zniszczenia na skutek spalania (na zewntrz i
wewntrz dachu) < 0,80 m
brak palcych si materiaw (kropli lub odpadw staych)
spadajcych od strony eksponowanej
boczny zasig ognia nie osiga krawdzi mierzonej strefy (pasa)
maksymalny zasig (promie) zniszczenia na dachach paskich (na
zewntrz i wewntrz dachu) < 0,20 m
brak palcych si lub arzcych si czstek penetrujcych
konstrukcj dachu
brak pojedynczych otworw przelotowych o powierzchni > 25
mm2
suma powierzchni wszystkich otworw przelotowych < 4500 mm2
brak wewntrznego spalania w postaci arzenia

4.2. Przekrycia dachw speniajce kryteria grupy b i niespeniajce jednego lub wicej kryteriw
grupy a klasyfikuje si jako sabo rozprzestrzeniajce ogie.
4.3. Przekrycia dachw klasy FROOF(t1) klasyfikuje si jako przekrycia silnie rozprzestrzeniajce
ogie.