You are on page 1of 133

Parlament Europejski

2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
w trakcie posiedzenia w
rod
25 listopada 2015

P8_TA-PROV(2015)11-25

PL

WYDANIE TYMCZASOWE

Zjednoczona w rnorodnoci

PE 537.745

SPIS TRECI
TEKSTY PRZYJTE PRZEZ PARLAMENT EUROPEJSKI

P8_TA-PROV(2015)0404
Projekt budetu korygujcego nr 8/2015: Zasoby wasne i Europejski Inspektor Ochrony
Danych
(A8-0337/2015 - Sprawozdawca: Eider Gardiazabal Rubial)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie stanowiska
Rady dotyczcego projektu budetu korygujcego nr 8/2015 Unii Europejskiej na rok
budetowy 2015, zasobw wasnych i Europejskiego Inspektora Ochrony Danych
(13439/2015 C8-0341/2015 2015/2269(BUD))......................................................................
P8_TA-PROV(2015)0405
Uruchomienie instrumentu elastycznoci na potrzeby natychmiastowych rodkw
budetowych w celu zaegnania kryzysu uchodczego
(A8-0336/2015 - Sprawozdawca: Jos Manuel Fernandes)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie wniosku
dotyczcego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia
instrumentu elastycznoci na potrzeby natychmiastowych rodkw budetowych w celu
zaegnania kryzysu uchodczego zgodnie z pkt 12 Porozumienia
midzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy Parlamentem Europejskim,
Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej, wsppracy w kwestiach budetowych
i naleytego zarzdzania finansami (COM(2015)0514 C8-0308/2015
2015/2264(BUD))..........................................................................................................................
P8_TA-PROV(2015)0406
Uruchomienie Funduszu Solidarnoci Unii Europejskiej na wypat zaliczek
(A8-0335/2015 - Sprawozdawca: Lefteris Christoforou)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie wniosku
dotyczcego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Funduszu
Solidarnoci Unii Europejskiej zgodnie z pkt 11 Porozumienia midzyinstytucjonalnego z
dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie
dyscypliny budetowej, wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania
finansami w celu umoliwienia wypaty zaliczek w ramach budetu na 2016 r.
(COM(2015)0281 C8-0133/2015 2015/2123(BUD))..............................................................
P8_TA-PROV(2015)0407
Procedura budetowa na rok 2016 - wsplny projekt
(A8-0333/2015 - Sprawozdawca: Jos Manuel Fernandes (sekcja 3 Komisja), Grard Deprez
(inne sekcje))
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie
wsplnego projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016,
zatwierdzonego przez komitet pojednawczy w ramach procedury budetowej
(14195/2015 C8-0353/2015 2015/2132(BUD))....................................................................
PE 537.745\ I

P8_TA-PROV(2015)0408
Interpretacja prawa podatkowego i innych rodkw o podobnym charakterze lub
skutkach
(A8-0317/2015 - Sprawozdawca: Elisa Ferreira i Michael Theurer)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji
prawa podatkowego i innych rodkw o podobnym charakterze lub skutkach
(2015/2066(INI)).........................................................................................................................
P8_TA-PROV(2015)0409
Zezwolenie na stosowanie ftalanu di-2-etyloheksylu (DEHP)
(B 8-1228/2015)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie projektu
decyzji wykonawczej Komisji z dnia XXX udzielajcej zezwolenia na zastosowanie
ftalanu bis(2-etyloheksylu) (DEHP) na podstawie rozporzdzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 (D041427-2015/2962 (NLE)).................................
P8_TA-PROV(2015)0410
Zapobieganie radykalizacji oraz rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje
terrorystyczne
(A8-0316/2015 - Sprawozdawca: Rachida Dati)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie zapobiegania
radykalizacji oraz rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne
(2015/2063(INI)).........................................................................................................................
P8_TA-PROV(2015)0411
Strategiczne ramy UE dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020
(A8-0312/2015 - Sprawozdawca: Ole Christensen)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie strategicznych
ram UE dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020 (2015/2107(INI))
....................................................................................................................................................

II /PE 537.745

EN

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0404
Projekt budetu korygujcego nr 8/2015: Zasoby wasne i Europejski
Inspektor Ochrony Danych
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie stanowiska
Rady dotyczcego projektu budetu korygujcego nr 8/2015 Unii Europejskiej na rok
budetowy 2015, zasobw wasnych i Europejskiego Inspektora Ochrony Danych
(13439/2015 C8-0341/2015 2015/2269(BUD))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzgldniajc art. 106a Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii


Atomowej,

uwzgldniajc rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr


966/2012 z dnia 25 padziernika 2012 r. w sprawie zasad finansowych majcych
zastosowanie do budetu oglnego Unii oraz uchylajce rozporzdzenie Rady (WE,
Euratom) nr 1605/20021, w szczeglnoci jego art. 41,

uwzgldniajc budet oglny Unii Europejskiej na rok budetowy 2015, w formie


przyjtej ostatecznie w dniu 17 grudnia 2014 r.2,

uwzgldniajc budet korygujcy nr 1/2015, w formie przyjtej ostatecznie w dniu 28


kwietnia 2015 r.3,

uwzgldniajc budety korygujce nr 2/2015, nr 3/2015, nr 4/2015 i nr 5/2015 w formie


przyjtej ostatecznie w dniu 7 lipca 2015 r.4,

uwzgldniajc budety korygujce nr 6/2015 i nr 7/2015 w formie przyjtej ostatecznie w


dniu 14 padziernika 2015 r.,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r.

1
2
3
4

Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.


Dz.U. L 69 z 13.3.2015, s. 1.
Dz.U. L 190 z 17.7.2015, s. 1.
Dz.U. L 261 z 7.10.2015.

okrelajce wieloletnie ramy finansowe na lata 201420201,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) 2015/623 z dnia 21 kwietnia 2015 r.


zmieniajce rozporzdzenie (UE, Euratom) nr 1311/2013 okrelajce wieloletnie ramy
finansowe na lata 201420202,

uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy


Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej,
wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania finansami3,

uwzgldniajc decyzj Rady 2007/436/WE, Euratom z dnia 7 czerwca 2007 r. dotyczc


systemu zasobw wasnych Wsplnot Europejskich4,

uwzgldniajc projekt budetu korygujcego nr 8/2015 przyjty przez Komisj dnia 19


padziernika 2015 r. (COM(2015)0545),

uwzgldniajc stanowisko dotyczce projektu budetu korygujcego nr 8/2015 przyjte


przez Rad dnia 10 listopada 2015 r. i przekazane Parlamentowi Europejskiemu tego
samego dnia (13439/2015 C8-0341/2015),

uwzgldniajc art. 88 i 91 Regulaminu,

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Budetowej (A8-0337/2015),

A.

majc na uwadze, e projekt budetu korygujcego nr 8/2015 dotyczy korekty prognozy


tradycyjnych zasobw wasnych (ca), ujcia w budecie salda pozostaej czci zasobw
wasnych opartych na VAT i DNB za 2014 r. oraz ujcia w budecie sald zasobw
wasnych opartych na VAT i DNB za 2015 r.;

B.

majc na uwadze, e projekt budetu korygujcego nr 8/2015 aktualizuje rwnie


prognozy dotyczce innych dochodw;

C.

majc na uwadze, e projekt budetu korygujcego nr 8/2015 przewiduje ponadto


zmniejszenie o kwot 123 474 EUR rodkw na patnoci i rodkw na zobowizania w
budecie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych;

D.

majc na uwadze, e projekt budetu korygujcego nr 8/2015 przewiduje zmniejszenie


wkadw opartych na DNB wnoszonych przez pastwa czonkowskie o 9,4 mld EUR;

1.

przyjmuje do wiadomoci przedoony przez Komisj projekt budetu korygujcego


nr 8/2015 oraz stanowisko Rady dotyczce tego projektu;

2.

zwraca uwag, e wpyw projektu budetu korygujcego nr 8/2015 we wszystkich jego


aspektach to zmniejszenie wkadw pastw czonkowskich do budetu Unii o 9 403,4
mln EUR;

3.

podkrela, e niezbdne s pokane dodatkowe rodki finansowe na rozwizanie

1
2
3
4

Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.


Dz.U. L 103 z 22.4.2015, s. 1.
Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.
Dz.U. L 163 z 23.6.2007, s. 17.

aktualnego kryzysu zwizanego z uchodcami;


4.

odnotowuje, e pastwa czonkowskie do tej pory nie podjy zobowiza finansowych


dla funduszu powierniczego na rzecz Afryki, funduszu powierniczego na rzecz Syrii oraz
agencji ONZ wspierajcych uchodcw, ponownie potwierdzonych na nieformalnym
posiedzeniu szefw pastw i rzdw UE w sprawie migracji w dniu 23 wrzenia 2015 r.,
na szczycie Rady Europejskiej w dniu 15 padziernika 2015 r. oraz na szczycie w La
Valletcie w dniach 1112 listopada 2015 r.; ubolewa, e wedug danych Komisji pastwa
czonkowskie na pocztku listopada 2015 r. miay zalegoci w wysokoci 2,3 mld EUR;

5.

zauwaa, e konieczne bd dalsze wysiki finansowe w celu zapewniania pomocy


humanitarnej na szlakach tranzytowych i sprostania wyzwaniom zwizanym z przyjciem
bezprecedensowej liczby uchodcw w europejskich miastach i regionach;

6.

gboko ubolewa, e w ramach procedury pojednawczej nie osignito wicego


kompromisu co do wykorzystania rodkw powracajcych w wyniku projektu
budetowego nr 8/2015 do rozwizania kryzysu zwizanego z uchodcami; niemniej
jednak oczekuje, e pastwa czonkowskie wywi si w peni ze swych wczeniejszych
zobowiza;

7.

zatwierdza stanowisko Rady dotyczce projektu budetu korygujcego nr 8/2015;

8.

zobowizuje swojego przewodniczcego do ogoszenia, e budet korygujcy nr 8/2015


zosta ostatecznie przyjty i do zarzdzenia jego publikacji w Dzienniku Urzdowym Unii
Europejskiej;

9.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie,


Komisji, Trybunaowi Obrachunkowemu oraz parlamentom narodowym.

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0405
Uruchomienie instrumentu elastycznoci na potrzeby natychmiastowych
rodkw budetowych w celu zaegnania kryzysu uchodczego
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie wniosku
dotyczcego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia
instrumentu elastycznoci na potrzeby natychmiastowych rodkw budetowych w celu
zaegnania kryzysu uchodczego zgodnie z pkt 12 Porozumienia midzyinstytucjonalnego
z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie
dyscypliny budetowej, wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania
finansami (COM(2015)0514 C8-0308/2015 2015/2264(BUD))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc wniosek Komisji przedoony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie


(COM(2015)0514 C8-0308/2015),

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r.


okrelajce wieloletnie ramy finansowe na lata 201420201, w szczeglnoci jego art. 11,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) 2015/623 z dnia 21 kwietnia 2015 r.


zmieniajce rozporzdzenie (UE, Euratom) nr 1311/2013 okrelajce wieloletnie ramy
finansowe na lata 201420202,

uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy


Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej,
wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania finansami3, w
szczeglnoci jego pkt 12,

uwzgldniajc projekt budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016,


przyjty przez Komisj dnia 24 czerwca 2015 r. (COM(2015)0300), zmieniony listami w
sprawie poprawek nr 1/2016 (COM(2015)0317) i 2/2016 (COM(2015)0513),

uwzgldniajc stanowisko w sprawie projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok


budetowy 2016, przyjte przez Rad w dniu 4 wrzenia 2015 r. i przekazane

1
2
3

Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.


Dz.U. L 103 z 22.4.2015, s. 1.
Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.

Parlamentowi w dniu 17 wrzenia 2015 r. (11706/2015 C8-0274/2015),

uwzgldniajc swoje stanowisko w sprawie projektu budetu oglnego Unii na rok 2016
przyjte w dniu 28 padziernika 2015 r.1,

uwzgldniajc wsplny tekst zatwierdzony przez komitet pojednawczy w dniu


14 listopada 2015 r. (14195/2015 C8-0353/2015),

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Budetowej (A8-0336/2015),

A.

majc na uwadze, e po zbadaniu wszystkich moliwoci realokacji rodkw na


zobowizania w ramach dziau 3 i dziau 4 stwierdzono, e zachodzi konieczno
uruchomienia instrumentu elastycznoci w zakresie rodkw na zobowizania;

B.

majc na uwadze, e Komisja zaproponowaa uruchomienie instrumentu elastycznoci w


celu uzupenienia rodkw finansowych w budecie oglnym Unii na rok budetowy
2016 powyej puapu dla dziau 3 o kwot 1 504 mln EUR w rodkach na zobowizania
na finansowanie rodkw w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji;

C.

majc na uwadze, e oprcz zgody na ostateczn kwot w wysokoci 1 506 mln EUR
powyej puapu dla dziau 3 komitet pojednawczy zwoany w zwizku z budetem na rok
2016 zgodzi si na propozycj delegacji Parlamentu dotyczc dalszego uruchomienia
instrumentu elastycznoci w kwocie 24 mln EUR powyej puapu dla dziau 4, aby zaj
si wymiarem zewntrznym wyzwa zwizanych z kryzysem uchodczym;

D.

majc na uwadze, e czna kwota instrumentu elastycznoci na rok budetowy 2016,


obejmujca kwoty niewykorzystane z lat budetowych 2014 i 2015 zostaa zatem
cakowicie wyczerpana;

1.

zauwaa, e przewidziane na 2016 r. puapy dla dziau 3 i dziau 4 nie pozwalaj na


odpowiednie sfinansowanie pilnych rodkw w dziedzinie migracji i uchodcw;

2.

zgadza si zatem na uruchomienie instrumentu elastycznoci w kwocie 1 530 mln EUR w


rodkach na zobowizania;

3.

wyraa ponadto zgod na proponowany przydzia odnonych rodkw na patnoci


wynoszcy: 734,2 mln EUR w 2016 r., 654,2 mln EUR w 2017 r., 83 mln EUR w 2018 r.
i 58,6 mln EUR w 2019 r.;

4.

przypomina, e uruchomienie tego instrumentu, zgodnie z art. 11 rozporzdzenia w


sprawie WRF, kolejny raz wiadczy o istotnej potrzebie zwikszenia elastycznoci
budetu Unii; zauwaa, e przeznaczenie tych dodatkowych rodkw jest moliwe tylko
dziki przeniesieniu niewykorzystanych kwot z instrumentw elastycznoci w latach
budetowych 2014 i 2015; podkrela, e na rok 2017 nie zostanie przeniesiona adna
kwota, a wic uruchomienie instrumentu elastycznoci bdzie moliwe tylko w ramach
rocznego puapu w wysokoci 471 mln EUR (w cenach z 2011 r.);

5.

powtarza swoj wyraan od duszego czasu opini, e bez uszczerbku dla moliwoci
uruchomienia rodkw na patnoci na konkretne pozycje budetowe za pomoc
instrumentu elastycznoci bez uprzedniego uruchomienia zobowiza patnoci

Teksty przyjte, P8_TA(2015)0376.

wynikajce z zobowiza uruchomionych wczeniej za pomoc instrumentu


elastycznoci mog by uwzgldniane jedynie poza puapami;
6.

zatwierdza decyzj zaczon do niniejszej rezolucji;

7.

zobowizuje swojego przewodniczcego do podpisania wraz z przewodniczcym Rady


niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej;

8.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z


zacznikiem Radzie i Komisji.

ZACZNIK: DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY


w sprawie uruchomienia instrumentu elastycznoci na potrzeby natychmiastowych
rodkw budetowych w celu zaegnania kryzysu uchodczego
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzgldniajc Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy
Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej, wsppracy w
kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania finansami1, w szczeglnoci jego pkt 12,
uwzgldniajc wniosek Komisji Europejskiej,
a take majc na uwadze, co nastpuje:
(1)

Artyku 11 rozporzdzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/20132 pozwala na


uruchomienie instrumentu elastycznoci w ramach rocznego puapu w wysokoci
471 mln EUR (w cenach z 2011 r.) w celu umoliwienia finansowania precyzyjnie
okrelonych wydatkw, ktrych nie mona byo pokry w ramach puapw dostpnych
w ramach co najmniej jednego innego dziau.

(2)

Z uwagi na pilne potrzeby konieczne jest uruchomienie znacznej dodatkowej kwoty na


sfinansowanie rodkw w celu opanowania kryzysu migracyjnego i uchodczego.

(3)

Po zbadaniu wszystkich moliwoci realokacji rodkw w ramach puapw wydatkw


w dziale 3 (Bezpieczestwo i obywatelstwo) i dziale 4 (Globalny wymiar Europy)
stwierdzono, e zachodzi konieczno uruchomienia instrumentu elastycznoci w celu
uzupenienia rodkw finansowych w budecie oglnym Unii Europejskiej na rok
budetowy 2016 ponad puapy wydatkw w dziale 3 o kwot 1 506 mln EUR i w
dziale 4 o kwot 24 mln EUR w celu sfinansowania rodkw w dziedzinie migracji i
uchodcw. Do uruchamianych rodkw naley wczy niewykorzystane kwoty
roczne udostpnione w ramach instrumentw elastycznoci w latach budetowych
2014 i 2015.

(4)

W oparciu o spodziewany profil patnoci rodki na patnoci odpowiadajce


uruchomieniu instrumentu elastycznoci powinny zosta rozoone na kilka lat
budetowych i szacuje si je na kwot: 734,2 mln EUR w 2016 r., 654,2 mln EUR w
2017 r., 83,0 mln EUR w 2018 r. oraz 58,6 mln EUR w 2019 r.,

1
2

Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.


Rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. okrelajce
wieloletnie ramy finansowe na lata 20142020 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884).

PRZYJMUJ NINIEJSZ DECYZJ:


Artyku 1
1.

W ramach budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016 uruchamia si


instrument elastycznoci w celu uwzgldnienia kwoty 1 506 mln EUR w rodkach na
zobowizania w dziale 3 (Bezpieczestwo i obywatelstwo) oraz kwoty 24 mln EUR w
rodkach na zobowizania w dziale 4 (Globalny wymiar Europy).
Kwoty te zostan wykorzystane do sfinansowania rodkw sucych zarzdzaniu
kryzysem uchodczym.

2.

W oparciu o spodziewany profil patnoci rodki na patnoci


odpowiadajce uruchomieniu instrumentu elastycznoci wynios:
a)

734,2 mln EUR w 2016 r.;

b)

654,2 mln EUR w 2017 r.;

c)

83,0 mln EUR w 2018 r.;

d)

58,6 mln EUR w 2019 r.

Konkretne kwoty w kadym roku budetowym zostan zatwierdzone zgodnie z roczn


procedur budetow.

Artyku 2
Niniejsza decyzja zostaje opublikowana w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej.
Sporzdzono w

W imieniu Parlamentu Europejskiego


Przewodniczcy

W imieniu Rady
Przewodniczcy

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0406
Uruchomienie Funduszu Solidarnoci Unii Europejskiej na wypat zaliczek
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie wniosku
dotyczcego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Funduszu
Solidarnoci Unii Europejskiej zgodnie z pkt 11 Porozumienia midzyinstytucjonalnego z
dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie
dyscypliny budetowej, wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania
finansami w celu umoliwienia wypaty zaliczek w ramach budetu na 2016 r.
(COM(2015)0281 C8-0133/2015 2015/2123(BUD))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc wniosek Komisji przedoony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie


(COM(2015)0281 C8-0133/2015),

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (WE) nr 2012/2002 z dnia 11 listopada 2002 r.


ustanawiajce Fundusz Solidarnoci Unii Europejskiej1,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r.


okrelajce wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-20202,w szczeglnoci jego art. 10,

uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy


Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej,
wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania finansami3, w
szczeglnoci jego pkt 11,

uwzgldniajc wsplny tekst zatwierdzony przez komitet pojednawczy w dniu


14 listopada 2015 r. (14195/2015 C8-0353/2015),

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Budetowej (A8-0335/2015),

A.

majc na uwadze, e zgodnie z art. 4a ust. 4 rozporzdzenia (WE) nr 2012/2002 kwota


50 000 000 EUR jest udostpniona na wypaty zaliczek za porednictwem rodkw w
budecie oglnym Unii

Dz.U. L 311 z 14.11.2002, s. 3.


Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.
Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.

2
3

1.

zatwierdza decyzj zaczon do niniejszej rezolucji;

2.

zobowizuje swojego przewodniczcego do podpisania wraz z przewodniczcym Rady


niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej;

3.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z


zacznikiem Radzie i Komisji.

10

ZACZNIK: DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY


w sprawie uruchomienia Funduszu Solidarnoci Unii Europejskiej na wypat zaliczek

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,


uwzgldniajc Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (WE) nr 2012/2002 z dnia 11 listopada 2002 r.
ustanawiajce Fundusz Solidarnoci Unii Europejskiej1, a w szczeglnoci jego art. 4a ust. 4,
uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy
Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej, wsppracy
w sprawach budetowych i naleytego zarzdzania finansami2, w szczeglnoci jego pkt 11,
uwzgldniajc wniosek Komisji Europejskiej,
a take majc na uwadze, co nastpuje:
(1)

Fundusz Solidarnoci Unii Europejskiej (fundusz) ma na celu umoliwienie szybkiej,


skutecznej i elastycznej reakcji Unii w sytuacjach nadzwyczajnych oraz okazanie
solidarnoci z ludnoci zamieszkujc regiony dotknite klskami.

(2)

rodki funduszu nie mog przekroczy maksymalnej kwoty 500 mln EUR (w cenach
z 2011 r.), zgodnie z art. 10 rozporzdzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/20133.

(3)

Art. 4a ust. 4 rozporzdzenia (WE) nr 2012/2002 przewiduje moliwo uruchomienia


funduszu w kwocie do 50 000 000 EUR na wypat zaliczek i zapisanie odpowiednich
rodkw w budecie oglnym Unii,

PRZYJMUJ NINIEJSZ DECYZJ:


Artyku 1

1
2
3

Dz.U. L 311 z 14.11.2002, s. 3.


Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.
Rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. okrelajce
wieloletnie ramy finansowe na lata 20142020 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884).

11

W ramach budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016 uruchamia si Fundusz
Solidarnoci Unii Europejskiej w celu udostpnienia na wypat zaliczek kwoty
50 000 000 EUR w postaci rodkw na zobowizania i rodkw na patnoci.
Artyku 2
Niniejsza decyzja wchodzi w ycie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzdowym Unii
Europejskiej.
Sporzdzono w
W imieniu Parlamentu Europejskiego
Przewodniczcy

W imieniu Rady
Przewodniczcy

12

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0407
Procedura budetowa na rok 2016 - wsplny projekt
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie
wsplnego projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016,
zatwierdzonego przez komitet pojednawczy w ramach procedury budetowej (14195/2015
C8-0353/2015 2015/2132(BUD))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc wsplny projekt zatwierdzony przez komitet pojednawczy oraz


owiadczenia Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (14195/2015 C8-0353/2015),

uwzgldniajc projekt budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 2016,


przyjty przez Komisj dnia 24 czerwca 2015 r.(COM(2015)0300),

uwzgldniajc stanowisko w sprawie projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok


budetowy 2016, przyjte przez Rad w dniu 4 wrzenia 2015 r. i przekazane
Parlamentowi dnia 17 wrzenia 2015 r. (11706/2015 C8-0274/2015),

uwzgldniajc listy w sprawie poprawek nr 1/2016 (COM(2015)0317) oraz 2/2016


(COM(2015)0513) do projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy
2016,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 28 padziernika 2015 r. dotyczc stanowiska Rady


w sprawie projektu budetu oglnego Unii Europejskiej na rok budetowy 20161 i
zawarte w niej poprawki budetowe,

uwzgldniajc art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzgldniajc art. 106a Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii


Atomowej,

uwzgldniajc decyzj Rady 2007/436/WE, Euratom z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie


systemu zasobw wasnych Wsplnot Europejskich2,

1
2

Teksty przyjte, P8_TA(2015)0376.


Dz.U. L 163 z 23.6.2007, s. 17.

13

uwzgldniajc rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr


966/2012 z dnia 25 padziernika 2012 r. w sprawie zasad finansowych majcych
zastosowanie do budetu oglnego Unii oraz uchylajce rozporzdzenie Rady (WE,
Euratom) nr 1605/20021,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r.


okrelajce wieloletnie ramy finansowe na lata 201420202,

uwzgldniajc Porozumienie midzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomidzy


Parlamentem Europejskim, Rad i Komisj w sprawie dyscypliny budetowej,
wsppracy w kwestiach budetowych i naleytego zarzdzania finansami3,

uwzgldniajc art. 90 i 91 Regulaminu,

uwzgldniajc sprawozdanie swojej delegacji do komitetu pojednawczego (A80333/2015),

1.

zatwierdza wsplny tekst uzgodniony przez komitet pojednawczy, ktry obejmuje


nastpujce dokumenty:
-

wykaz pozycji niezmienionych w stosunku do projektu budetu lub stanowiska


Rady;

zestawienie danych liczbowych wedug dziaw ram finansowych;

dane liczbowe wedug pozycji dla wszystkich pozycji w budecie;

scalony dokument zawierajcy dane liczbowe i ostateczne brzmienie wszystkich


pozycji zmienionych w trakcie postpowania pojednawczego;

2.

potwierdza wsplne owiadczenia Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji zaczone


do niniejszej rezolucji;

3.

potwierdza swoje owiadczenie w sprawie stosowania pkt 27 porozumienia


midzyinstytucjonalnego;

4.

zobowizuje swojego przewodniczcego do stwierdzenia, e budet oglny Unii


Europejskiej na rok budetowy 2016 zosta ostatecznie przyjty, i do zarzdzenia jego
publikacji w Dzienniku Urzdowym Unii Europejskiej;

5.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji


ustawodawczej Radzie, Komisji, innym zainteresowanym instytucjom i organom oraz
parlamentom narodowym.

1
2
3

Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.


Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.
Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.

14

ZACZNIK

WERSJA OSTATECZNA Z DNIA 14.11.2015 r.


Budet na rok 2016 wsplne konkluzje

Ww. wsplne konkluzje dotycz nastpujcych sekcji:


1. Budet na rok 2016
2. Budet na rok 2015 Budet korygujcy nr 8/2015
3. Wsplne owiadczenia
Streszczenie
A. Budet na rok 2016
Zgodnie z treci wsplnych konkluzji:
- Oglny poziom rodkw na zobowizania w budecie na 2016 r. ustalono na poziomie
155 004,2 mln EUR. Zostawia to zasadniczo margines poniej puapw WRF na 2016 r.
wynoszcych 2 331,4 mln EUR w rodkach na zobowizania.
- Oglny poziom rodkw na patnoci w budecie na 2016 r. ustalono na poziomie
143 885,3 mln EUR.
- Uruchamia si instrument elastycznoci na rok budetowy 2016 w wysokoci
1 506 mln EUR w rodkach na zobowizania w dziale 3 Bezpieczestwo i
obywatelstwo oraz w wysokoci 24 mln EUR w rodkach na zobowizania w dziale 4
Globalny wymiar Europy.
- Jak szacuje Komisja, rodki na patnoci w 2016 r. odpowiadajce uruchomieniu
instrumentu elastycznoci w latach 2014, 2015 i 2016 wynios 832,8 mln EUR.
B. Budet na rok 2015
Zgodnie treci wsplnych konkluzji:
- Projekt budetu korygujcego nr 8/2015 zosta zaakceptowany zgodnie z propozycj
Komisji.

15

1.

Budet na rok 2016

1.1.

Zamknite linie budetowe

W przypadku braku innego stwierdzenia w konkluzjach, wszystkie linie budetowe


niezmienione ani przez Rad, ani przez Parlament oraz te, w ktrych Parlament zaakceptowa
poprawki Rady podczas ich odpowiedniego czytania, uznaje si za zatwierdzone.
W przypadku pozostaych pozycji budetowych komitet pojednawczy doszed do wnioskw
ujtych w czciach 1.21.6 poniej.
1.2.

Kwestie horyzontalne

Agencje zdecentralizowane
Wkad UE (w rodkach na zobowizania i w rodkach na patnoci) oraz liczb stanowisk dla
wszystkich agencji zdecentralizowanych ustala si na poziomie zaproponowanym przez
Komisj w projekcie budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016,
z nastpujcymi dostosowaniami uzgodnionymi przez komitet pojednawczy:
-

zwikszenie liczby stanowisk okrelonych w planie zatrudnienia (finansowane z opat)


w Europejskiej Agencji Chemikaliw (ECHA produkty biobjcze, +3 stanowiska) oraz
zmniejszenie rodkw o 1 350 000 EUR;

zwikszenie liczby stanowisk okrelonych w planie zatrudnienia (finansowane z opat)


w Europejskiej Agencji Bezpieczestwa Lotniczego (EASA, +6 stanowisk);

zwikszenie liczby stanowisk okrelonych w planie zatrudnienia (finansowane z opat)


w Europejskiej Agencji Lekw (EMA, +3 stanowiska);

zwikszenie liczby stanowisk przewidzianych w planie zatrudnienia oraz odnonych


rodkw dla Agencji ds. Wsppracy Organw Regulacji Energetyki (ACER, +5
stanowisk oraz +325 000 EUR);

zwikszenie liczby stanowisk przewidzianych w planie zatrudnienia oraz odnonych


rodkw dla Agencji Praw Podstawowych (FRA, +2 stanowiska oraz +130 000 EUR);

zwikszenie liczby stanowisk przewidzianych w planie zatrudnienia oraz odnonych


rodkw dla Eurojustu (+2 stanowiska oraz +130 000 EUR);

zwikszenie rodkw dla Europejskiego Urzdu Nadzoru Bankowego (EBA,


+928 000 EUR);

zmniejszenie rodkw na Europejsk Agencj ds. Zarzdzania Operacyjnego


Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolnoci, Bezpieczestwa i
Sprawiedliwoci (eu.LISA, -260 000 EUR).

Agencje wykonawcze
Wkad UE (w rodkach na zobowizania i w rodkach na patnoci) oraz liczb stanowisk dla
wszystkich agencji wykonawczych ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w
projekcie budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016.
Projekty pilotaowe/ dziaania przygotowawcze

16

Zatwierdza si kompleksowy pakiet 89 projektw pilotaowych/ dziaa przygotowawczych


(PP/ DP) na kwot 64,9 mln EUR w rodkach na zobowizania, zgodnie z propozycj
Parlamentu.
Jeeli projekt pilotaowy lub dziaanie przygotowawcze wydaje si mie ju podstaw prawn,
Komisja moe wnioskowa o przesunicie rodkw do odpowiedniej podstawy prawnej, aby
uatwi realizacj dziaania.
Pakiet ten w peni przestrzega puapw na projekty pilotaowe i dziaania przygotowawcze,
przewidzianych w rozporzdzeniu finansowym.
1.3.

Dziay wydatkw w ramach finansowych rodki na zobowizania

Wziwszy pod uwag powysze konkluzje dotyczce zamknitych linii budetowych, agencji
oraz projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych, komitet pojednawczy uzgodni, co
nastpuje:
Dzia 1a
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w projekcie
budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, wczajc nastpujce zmiany
uzgodnione w ramach komitetu pojednawczego:

Zobowizania na Horyzont 2020 zostay zwikszone w nastpujcym podziale:


W EUR

Linia
budetowa
02 04 02 01
02 04 02 03
02 04 03 01

05 09 03 01
06 03 03 01
08 02 01 03
08 02 02 01
08 02 02 03
08 02 03 01
08 02 03 02

Nazwa

Przewodnia rola w przestrzeni kosmicznej


Podniesienie innowacyjnoci w maych i rednich
przedsibiorstwach (MP)
Przeksztacenie gospodarki w gospodark
efektywn pod wzgldem zasobw i zdoln do
adaptacji do zmiany klimatu oraz osignicie
zrwnowaonych dostaw surowcw
Zabezpieczenie wystarczajcych dostaw
bezpiecznej i wysokiej jakoci ywnoci oraz
innych bioproduktw
Przeksztacenie europejskiego systemu
transportowego w zasobooszczdny, przyjazny dla
rodowiska, bezpieczny i bezawaryjny system
Wzmacnianie europejskiej infrastruktury
badawczej (w tym e-infrastruktury)
Wiodca pozycja w zakresie nanotechnologii,
materiaw zaawansowanych, technologii
laserowej, biotechnologii, zaawansowanych
systemw produkcji i przetwarzania
Podniesienie innowacyjnoci w maych i rednich
przedsibiorstwach (MP)
Poprawa zdrowia i dobrostanu w caym okresie
ycia
Zabezpieczenie odpowiedniego zaopatrzenia w

17

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)
158 446 652

Budet na
rok 2016

Rnica

159 792 893

1 346 241

35 643 862

35 738 414

94 552

74 701 325

75 016 498

315 173

212 854 525

214 205 269

1 350 744

109 250 820

110 916 737

1 665 917

183 108 382

183 905 321

796 939

502 450 912

504 175 361

1 724 449

35 967 483

36 120 567

153 084

522 476 023

524 745 272

2 269 249

141 851 093

142 233 804

382 711

08 02 03 03
08 02 03 04

08 02 03 05
08 02 03 06
08 02 06
09 04 01 01
09 04 01 02
09 04 02 01
09 04 03 01
09 04 03 02
09 04 03 03
10 02 01
15 03 05
18 05 03 01
32 04 03 01

bezpieczn, zdrow i wysokiej jakoci ywno


oraz inne bioprodukty
Przeksztacenie systemu energetycznego w system
niezawodny, zrwnowaony i konkurencyjny
Zapewnienie europejskiego systemu
transportowego, ktry jest zasobooszczdny,
przyjazny dla rodowiska, bezpieczny i
bezawaryjny
Przeksztacenie gospodarki w gospodark
efektywn pod wzgldem zasobw i zdoln do
adaptacji do zmiany klimatu oraz osignicie
zrwnowaonych dostaw surowcw
Promowanie integracyjnych, innowacyjnych i
bezpiecznych spoeczestw europejskich
Nauka z udziaem spoeczestwa i dla
spoeczestwa
Wzmacnianie bada w zakresie przyszych i
powstajcych technologii
Wzmacnianie europejskiej infrastruktury
badawczej (w tym e-infrastruktury)
Przewodnia rola w zakresie technologii
informacyjno-komunikacyjnych
Poprawa zdrowia i dobrostanu w caym okresie
ycia
Promowanie integracyjnych, innowacyjnych i
bezpiecznych spoeczestw europejskich
Promowanie bezpiecznych spoeczestw
europejskich
Horyzont 2020 Zorientowane na klienta wsparcie
naukowe i techniczne dla polityki Unii
Europejski Instytut Innowacji i Technologii
integracja trjkta wiedzy czcego szkolnictwo
wysze, badania naukowe i innowacje
Promowanie bezpiecznych spoeczestw
europejskich
Przeksztacenie systemu energetycznego w system
niezawodny, zrwnowaony i konkurencyjny
Razem

333 977 808

335 369 074

1 391 266

330 992 583

331 555 393

562 810

283 265 173

284 530 369

1 265 196

111 929 624

112 411 389

481 765

53 267 640

53 497 266

229 626

213 825 023

215 400 890

1 575 867

97 173 367

97 889 261

715 894

718 265 330

723 681 812

5 416 482

117 323 526

118 188 002

864 476

36 289 820

36 564 471

274 651

45 457 909

45 791 092

333 183

24 646 400

25 186 697

540 297

219 788 046

224 938 881

5 150 835

134 966 551

136 092 171

1 125 620

322 875 370

324 676 361

1 800 991
31 828 018

Zobowizania na COSME zostay zwikszone w nastpujcym podziale:


W EUR

Linia
budetowa

02 02 01
02 02 02

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)

Nazwa

Promowanie przedsibiorczoci i poprawa


konkurencyjnoci oraz dostpu do rynkw dla
przedsibiorstw unijnych
Poprawa dostpu do finansowania dla maych i
rednich przedsibiorstw (MP) w formie
instrumentw kapitaowych i dunych
Razem

Budet na
rok 2016

Rnica

108 375 000

110 264 720

1 889 720

160 447 967

172 842 972

12 395 005
14 284 725

Zobowizania na Erasmus+ zostay zwikszone w nastpujcym podziale:


W EUR

18

Linia
budetowa

15 02 01 01

Nazwa

Promowanie doskonaoci i wsppracy w


europejskim obszarze ksztacenia i szkolenia oraz
ich znaczenia dla rynku pracy
Razem

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)

Budet na
rok 2016

1 451 010 600

1 457 638 273

Rnica

6 627 673
6 627 673

W zwizku z tym, oraz po uwzgldnieniu zdecentralizowanych agencji oraz projektw


pilotaowych i dziaa przygotowawczych, uzgodniony poziom zobowiza ustalono na 19 010
mln EUR, nie pozostawiajc adnego marginesu w ramach puapu wydatkw w dziale 1a oraz
wykorzystujc czny margines na zobowizania w kwocie 543 mln EUR.
Dzia 1b
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym w projekcie budetu
zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016.
Przy uwzgldnieniu projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych, uzgodniony poziom
zobowiza ustalono na 50 831,2 mln EUR, co pozostawia margines w wysokoci 5,8 mln EUR
w ramach puapu wydatkw w dziale 1b.
Dzia 2
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w projekcie
budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, ktre zmniejszyy rodki
o kolejne 140 mln EUR wynikajce ze zwikszonych dochodw przeznaczonych na EFGR i
wzrost w linii budetowej 11 06 62 01. W rezultacie komitet pojednawczy uzgodni, co
nastpuje:
W EUR
Linia
budetowa
05 03 01 10
11 06 62 01

Projekt
budetu na
2016 r. (w tym
list ws.
poprawek nr 1
i 2)
16 067 000 000
8 485 701

Nazwa

System patnoci podstawowej


Doradztwo naukowe i wiedza
Razem

Budet na rok
2016
15 927 000 000
8 680 015

Rnica

-140 000 000


194 314
-139 805 686

Przy uwzgldnieniu agencji zdecentralizowanych oraz projektw pilotaowych i dziaa


przygotowawczych, uzgodniony poziom zobowiza ustalono na 62 484,2 mln EUR, co
pozostawia margines w wysokoci 1 777,8 mln EUR w ramach puapu wydatkw w dziale 2.
Dzia 3
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w projekcie
budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, wczajc nastpujc zmian
uzgodnion w ramach komitetu pojednawczego:
W EUR

19

Linia
budetowa
09 05 05
17 04 01
17 04 02
17 04 03
17 04 04

Nazwa

Dziaania multimedialne
Zapewnienie poprawy statusu zdrowia zwierzt
oraz wysokiego poziomu ochrony zwierzt w Unii
Zapewnienie szybkiego wykrywania organizmw
szkodliwych dla rolin i ich zwalczania
Zapewnienie skutecznych, efektywnych i
niezawodnych kontroli
Fundusz na rodki nadzwyczajne dotyczce
zdrowia zwierzt i rolin
Razem

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)
24 186 500

Budet na
rok 2016

Rnica

26 186 500

2 000 000

177 000 000

171 925 000

-5 075 000

14 000 000

12 000 000

-2 000 000

50 401 000

47 401 000

-3 000 000

20 000 000

19 000 000

-1 000 000
-9 075 000

W zwizku z tym, oraz po uwzgldnieniu zdecentralizowanych agencji, projektw


pilotaowych, dziaa przygotowawczych oraz uruchomienia instrumentu elastycznoci na
rzecz migracji, uzgodniony poziom zobowiza ustalono na 4 052 mln EUR, nie pozostawiajc
adnego marginesu w ramach puapu wydatkw w dziale 3 oraz uruchamiajc 1 506 mln EUR
w ramach instrumentu elastycznoci.
Dzia 4
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w projekcie
budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, wczajc nastpujce zmiany
uzgodnione w ramach komitetu pojednawczego:
W EUR
Linia
budetowa

13 07 01
21 02 07 03
21 02 07 04
21 02 07 05
22 02 01 01
22 02 01 02
22 02 03 01
22 02 03 02
22 04 01 01
22 04 01 02
22 04 01 03

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)

Nazwa

Wsparcie finansowe w celu pobudzenia rozwoju


gospodarczego spoecznoci Turkw cypryjskich
Rozwj spoeczny
Bezpieczestwo ywnoci i ywienia oraz
zrwnowaone rolnictwo
Migracja i azyl
Wsparcie reform politycznych oraz stopniowego
dostosowania do unijnego dorobku prawnego
Wsparcie rozwoju gospodarczego, spoecznego i
terytorialnego oraz stopniowego dostosowania do
unijnego dorobku prawnego
Wsparcie reform politycznych oraz stopniowego
dostosowania do unijnego dorobku prawnego
Wsparcie rozwoju gospodarczego, spoecznego i
terytorialnego oraz stopniowego dostosowania do
unijnego dorobku prawnego
Kraje rdziemnomorskie Dobre rzdy, prawa
czowieka i mobilno
Kraje rdziemnomorskie Ograniczanie
ubstwa i zrwnowaony rozwj
Kraje rdziemnomorskie Budowanie zaufania,
zapewnianie bezpieczestwa oraz zapobieganie

20

Budet na
rok 2016

Rnica

31 212 000

33 212 000

2 000 000

161 633 821

163 633 821

2 000 000

187 495 232

189 495 232

2 000 000

45 257 470

57 257 470

12 000 000

188 000 000

190 000 000

2 000 000

326 960 000

327 960 000

1 000 000

240 300 000

255 300 000

15 000 000

321 484 000

340 484 000

19 000 000

135 000 000

144 000 000

9 000 000

636 900 000

640 900 000

4 000 000

116 000 000

131 000 000

15 000 000

22 04 01 04

22 04 02 03
22 04 03 03
23 02 01

konfliktom i rozwizywanie ich


Wsparcie dla procesu pokojowego i wsparcie
finansowe dla Palestyny oraz dla Agencji Narodw
Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodcom
Palestyskim (UNRWA)
Partnerstwo Wschodnie Budowanie zaufania,
zapewnianie bezpieczestwa oraz zapobieganie
konfliktom i rozwizywanie ich
Wsparcie na inne rodzaje wsppracy
wielonarodowej w ssiedztwie Program
parasolowy
Dostarczanie pomocy humanitarnej i wsparcia
ywnociowego szybko, efektywnie i stosownie do
potrzeb
Razem

272 100 000

290 100 000

18 000 000

8 000 000

9 300 000

1 300 000

189 500 000

193 500 000

4 000 000

1 035 818 000

1 061 821 941

26 003 941
132 303 941

W zwizku z tym, oraz po uwzgldnieniu projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych,


uzgodniony poziom zobowiza ustalono na 9 167 mln EUR, nie pozostawiajc adnego
marginesu w ramach puapu wydatkw w dziale 4 oraz uruchamiajc 24 mln EUR w ramach
instrumentu elastycznoci.
Dzia 5
Liczba stanowisk w planach zatrudnienia poszczeglnych instytucji oraz rodki zaproponowane
przez Komisj w projekcie budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016
zostay zatwierdzone, z wyjtkiem nastpujcych przypadkw:
-

zatwierdzono czytanie przez Parlament Europejski jego wasnego budetu, z redukcj 9


etatw;

zatwierdzono czytanie przez Rad jej wasnego budetu;

zatwierdzono 7
(+300 000 EUR);

zatwierdzono zmiany wprowadzone przez Parlament Europejski podczas czytania


budetu Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego i Komitetu Regionw.

dodatkowych

stanowisk

dla

Trybunau

Sprawiedliwoci

W dniu 26 listopada Komisja powinna zatwierdzi sprawozdanie na temat budetowych


skutkw aktualizacji wynagrodze w 2015 r., co bdzie miao moc wsteczn od dnia 1 lipca
2015 r. dla wynagrodze pracownikw wszystkich instytucji UE oraz emerytur.
W wyniku tego, przy uwzgldnieniu projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych,
uzgodniony poziom zobowiza ustalono na 8 935,2 mln EUR, co pozostawia margines w
wysokoci 547,8 mln EUR w ramach puapu wydatkw w dziale 5.
Fundusz Solidarnoci Unii Europejskiej
rodki na zobowizania ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w projekcie
budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, w tym uruchomienie kwoty 50
mln EUR z Funduszu Solidarnoci Unii Europejskiej na wypat zaliczek.
1.4.

rodki na patnoci

Oglny poziom rodkw na patnoci w budecie na 2016 r. ustalono na kwot 143 885,3 mln
EUR, w tym 832,8 mln EUR zwizane z uruchomieniem instrumentu elastycznoci.

21

Podzia rodkw na patnoci ustala si na poziomie zaproponowanym przez Komisj w


projekcie budetu zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016, wczajc
nastpujce zmiany uzgodnione w ramach komitetu pojednawczego:
1. Po pierwsze, uwzgldnia si uzgodniony poziom rodkw na zobowizania w
przypadku wydatkw niezrnicowanych, gdzie poziom rodkw na patnoci jest
rwny poziomowi zobowiza. Dotyczy to take agencji zdecentralizowanych, na rzecz
ktrych wkad UE w postaci rodkw na patnoci ustala si na poziomie
zaproponowanym w punkcie 1.2 powyej. czny skutek tych dziaa to zmniejszenie
rodkw o 140 mln EUR;
2. rodki na patnoci przeznaczone na wszystkie nowe projekty pilotaowe i dziaania
przygotowawcze ustala si na poziomie 50% odpowiednich rodkw na zobowizania
lub na poziomie zaproponowanym przez Parlament, jeeli jest on niszy. W przypadku
przeduenia realizowanych ju projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych
poziom patnoci odpowiada poziomowi okrelonemu w projekcie budetu plus 50%
odpowiednich nowych zobowiza lub poziomowi zaproponowanemu przez Parlament,
jeeli jest on niszy. czny skutek tych dziaa to zwikszenie rodkw o 29,5 mln
EUR;

22

3. rodki na patnoci zostaj zmniejszone o 460,1 mln EUR w nastpujcy sposb:


W EUR
Linia
budetowa

Projekt
budetu na
2016 r. (w
tym list ws.
poprawek nr
1 i 2)

Nazwa

Budet na
rok 2016

Rnica

02 05 01

Rozwj i zapewnienie struktur i usug globalnego


systemu radionawigacji satelitarnej (Galileo) do
2020 r.

308 000 000

297 000 000

-11 000 000

02 05 02

Zapewnienie usug satelitarnych umoliwiajcych


popraw wydajnoci GPS, aby stopniowo obj
cay region Europejskiej Konferencji Lotnictwa
Cywilnego (ECAC) do 2020 r. (EGNOS)

215 000 000

207 000 000

-8 000 000

17 000 000

16 000 000

-1 000 000

125 000 000

121 000 000

-4 000 000

475 000 000

459 000 000

-16 000 000

1 130 000 000

1 109 595 811

-20 404 189

930 000 000

927 965 850

-2 034 150

2 200 000 000

2 178 091 258

-21 908 742

12 000 000

7 200 000

-4 800 000

3 268 000 000

3 235 000 000

-33 000 000

8 574 000 000

8 487 000 000

-87 000 000

2 345 348 000

2 302 998 509

-42 349 491

1 863 122 000

1 860 036 800

-3 085 200

2 775 630 000

2 750 605 336

-25 024 664

328 430 000

284 930 000

-43 500 000

66 215 941

57 415 941

-8 800 000

02 05 51
02 06 01
02 06 02
04 02 19

04 02 61
04 02 62
04 02 63 01
05 04 05 01
05 04 60 01

13 03 18

13 03 61

13 03 62
13 03 64 01
13 03 65 01

Zakoczenie europejskich programw nawigacji


satelitarnej (EGNOS i Galileo)
Zapewnienie usug operacyjnych w oparciu o
rozmieszczon w przestrzeni kosmicznej
infrastruktur do obserwacji Ziemi i dane in situ
(Copernicus)
Tworzenie autonomicznych zdolnoci Unii w
zakresie monitorowania Ziemi (Copernicus)
Zakoczenie Europejskiego Funduszu Spoecznego
Konkurencyjno regionalna i zatrudnienie (lata
20072013)
Europejski Fundusz Spoeczny Regiony w
okresie przejciowym Cel Inwestycje na rzecz
wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
Europejski Fundusz Spoeczny Regiony lepiej
rozwinite Cel Inwestycje na rzecz wzrostu
gospodarczego i zatrudnienia
Europejski Fundusz Spoeczny Operacyjna
pomoc techniczna
Programy na rzecz rozwoju obszarw wiejskich
Promowanie zrwnowaonego rozwoju obszarw
wiejskich oraz bardziej zrwnowaonego
terytorialnie i rodowiskowo, przyjaznego dla
klimatu i innowacyjnego sektora rolnego Unii
Zakoczenie programw Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego (EFRR)
Konkurencyjno regionalna i zatrudnienie
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
(EFRR) Regiony w okresie przejciowym
Cel Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i
zatrudnienia
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
(EFRR) Regiony bardziej rozwinite Cel
Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i
zatrudnienia
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
(EFRR) Europejska wsppraca terytorialna
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
(EFRR) Operacyjna pomoc techniczna

23

13 03 66
13 04 01
13 04 60
13 04 61 01
32 05 01 02

32 05 51

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego


(EFRR) Innowacyjne dziaania w dziedzinie
zrwnowaonego rozwoju obszarw miejskich
Zakoczenie projektw w ramach Funduszu
Spjnoci (sprzed 2007 r.)
Fundusz Spjnoci Cel Inwestycje na rzecz
wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
Fundusz Spjnoci Operacyjna pomoc
techniczna
Budowa, obsuga i eksploatacja obiektw ITER
Europejskie Wsplne Przedsiwzicie na rzecz
Realizacji Projektu ITER Energia termojdrowa
(F4E)
Zakoczenie Europejskiego Wsplnego
Przedsiwzicia na rzecz Realizacji Projektu ITER
Energia termojdrowa (F4E) (20072013)
Razem

53 149 262

48 649 262

-4 500 000

90 000 000

70 000 000

-20 000 000

4 100 000 000

4 077 806 436

-22 193 564

22 106 496

20 606 496

-1 500 000

150 000 000

131 000 000

-19 000 000

350 000 000

289 000 000

-61 000 000


-460 100 000

4. czny poziom rodkw na patnoci okrelony w ust. 13 powyej jest o 570,6 mln
EUR niszy ni zaproponowany przez Komisj w jej projekcie budetu zmienionym
listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016 w odniesieniu do przedmiotowych pozycji
wydatkw.
1.5.

Uwagi do budetu

Poprawki wprowadzone przez Parlament Europejski lub Rad do tekstu uwag do budetu s
uzgodnione, o ile nie bd one zmienia ani rozszerza zakresu istniejcej podstawy prawnej,
narusza administracyjnej autonomii instytucji, powodowa trudnoci operacyjnych lub nie
bd mogy zosta pokryte z dostpnych zasobw (jak wskazano w zaczniku do pisma w
sprawie wykonalnoci).
1.6.

Nowe linie budetowe

Jeeli nie podano inaczej we wsplnych konkluzjach uzgodnionych przez komitet pojednawczy
ani nie uzgodniono wsplnie przez oba organy wadzy budetowej w ich odpowiednim
czytaniu, nomenklatura budetowa zaproponowana przez Komisj w projekcie budetu
zmienionym listami w sprawie poprawek nr 1 i 2/2016 pozostanie bez zmian, z wyjtkiem
projektw pilotaowych i dziaa przygotowawczych, a take rozdzielenia artykuu 18 04 01
(Europejska inicjatywa obywatelska) na dwie pozycje: 18 04 01 01 Program Europa dla
Obywateli Wzmocnienie pamici o przeszoci oraz zwikszenie aktywnoci obywatelskiej
na szczeblu Unii oraz 18 04 01 02 Europejska inicjatywa obywatelska.
2.

Budet na rok 2015

Projekt budetu korygujcego (PBK) nr 8/2015 zosta zatwierdzony zgodnie z propozycj


Komisji.

24

3.

Wsplne owiadczenie

3.1.

Wsplne owiadczenie w sprawie Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi modych

Parlament Europejski, Rada i Komisja przypominaj, e zmniejszenie bezrobocia modziey


pozostaje jednym z wanych i wsplnych priorytetw politycznych; w tym celu potwierdzaj
swoj zdecydowan wol optymalnego wykorzystywania zasobw budetowych dostpnych w
celu rozwizania tego problemu, w szczeglnoci Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi
modych.
Przypominaj, e zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporzdzenia Rady (UE, EURATOM) nr 1311/2013
z dnia 2 grudnia 2013 r. okrelajcego wieloletnie ramy finansowe na lata 20142020
marginesy pozostawione poniej puapw WRF na rodki na zobowizania w latach 2014
2017 stanowi czny margines WRF na zobowizania, ktry zostanie udostpniony poza
puapami okrelonymi w WRF na lata 20162020, przeznaczone na cele polityki zwizane z
wzrostem gospodarczym i zatrudnieniem, w szczeglnoci zatrudnieniem modziey.
W ramach rdokresowego przegldu WRF Komisja wycignie wnioski z oceny rezultatw
Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi modych, ktrym stosownie do sytuacji towarzyszy
bd propozycje dotyczce dalszej realizacji inicjatywy do 2020 r.
Rada i Parlament zobowizuj si do szybkiego przeanalizowania wnioskw przedstawionych
przez Komisj w tym zakresie.
3.2.

Wsplne owiadczenie w sprawie prognozy dotyczcej patnoci na lata 2016


2020

Na podstawie istniejcego porozumienia w sprawie planu patnoci na lata 20152016


Parlament Europejski, Rada i Komisja przyjmuj do wiadomoci kroki podjte w celu
stopniowego eliminowania zalegoci dotyczcych nieuregulowanych wnioskw o patno w
ramach programw spjnoci na lata 20072013, a take w celu poprawy monitorowania
wszelkich niezapaconych rachunkw we wszystkich dziaach. Potwierdzaj swoje
zaangaowanie na rzecz zapobiegania podobnemu narastaniu zalegoci w przyszoci, w tym
poprzez utworzenie systemu wczesnego ostrzegania.
Parlament Europejski, Rada i Komisja przez cay rok bd aktywnie monitorowa stan
wykonania budetu na 2016 r., zgodnie z uzgodnionym planem patnoci; w szczeglnoci
rodki przewidziane w budecie na 2016 r. pozwol Komisji zmniejszy przed kocem 2016
r. poziom nagromadzonych na koniec roku budetowego zalegoci dotyczcych
nieuregulowanych wnioskw o patno w ramach programw spjnoci na lata 20072013 do
poziomu ok. 2 mld EUR.
Parlament Europejski, Rada i Komisja bd kontynuoway podsumowywanie stanu realizacji
patnoci
i
zaktualizowanych
prognoz
w
trakcie
specjalnych
posiedze
midzyinstytucjonalnych,
zgodnie
z
pkt
36
zacznika
do
porozumienia
midzyinstytucjonalnego, ktre to spotkania w 2016 r. powinny odby si co najmniej trzy razy
na szczeblu politycznym.

25

W tym kontekcie Parlament Europejski, Rada i Komisja przypominaj, e spotkania te


powinny rwnie dotyczy dugoterminowych prognoz w zakresie oczekiwanej ewolucji
patnoci do koca okresu obowizywania WRF na lata 20142020.
3.3.

Owiadczenie Parlamentu Europejskiego


porozumienia midzyinstytucjonalnego

sprawie

stosowania

pkt 27

Parlament Europejski jest zdecydowany kontynuowa redukcj oglnej liczby stanowisk w


planie zatrudnienia oraz ukoczy ten proces do 2019 r. zgodnie z przedstawionym poniej
harmonogramem, przy uwzgldnieniu faktu, e w 2016 r. nastpi redukcja netto o 18 stanowisk.
Roczne redukcje netto oglnej liczby stanowisk zatwierdzonych w planie zatrudnienia
Parlamentu Europejskiego w porwnaniu do poprzedniego roku
Pozostaa do przeprowadzenia
redukcja umoliwiajca
osignicie celu 5%1
179

2017

2018

2019

-60

-60

-59

20172019
-179

Parlament Europejski jest zdania, e do zakresu redukcji o 5% nie wchodz stanowiska czasowe
przewidziane w planie zatrudnienia dla grup politycznych.

26

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0408
Interpretacja prawa podatkowego i innych rodkw o podobnym
charakterze lub skutkach
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji
prawa podatkowego i innych rodkw o podobnym charakterze lub skutkach
(2015/2066(INI))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc art. 4 i 13 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

uwzgldniajc art. 107, 108, 113, 115, 116, 175 i 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej (TFUE),

uwzgldniajc swoj decyzj z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie powoania, kompetencji,


skadu liczbowego i czasu trwania mandatu Komisji Specjalnej ds. Interpretacji Prawa
Podatkowego i Innych rodkw o Podobnym Charakterze lub Skutkach1,

uwzgldniajc informacje ujawnione przez Midzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy


ledczych na temat interpretacji prawa podatkowego i innych szkodliwych praktyk
stosowanych w Luksemburgu, znanych jako afera LuxLeaks,

uwzgldniajc wyniki szczytw G7, G8 i G20 powiconych kwestiom podatku


midzynarodowego, a w szczeglnoci szczytu w Elmau w dniach 78 czerwca 2015 r.,
szczytu w Brisbane w dniach 1516 listopada 2014 r., szczytu w Sankt Petersburgu w
dniach 56 wrzenia 2013 r., szczytu w Lough Erne w dniach 1718 czerwca 2013 r. i
szczytu w Pittsburghu w dniach 2425 wrzenia 2009 r.,

uwzgldniajc sprawozdanie Organizacji Wsppracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) z


1998 r. pt. Harmful Tax Competition. An emerging global issue [Szkodliwa
konkurencja podatkowa. Nowy wiatowy problem],

uwzgldniajc sprawozdanie OECD pt. Addressing Base Erosion and Profit Shifting
[Rozwizanie kwestii erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw] z 2013 r., odnony
plan dziaania OECD i nastpne publikacje na ten temat,

Teksty przyjte, P8_TA(2015)0039.

27

uwzgldniajc niedawne konkluzje Rady Europejskiej dotyczce wsplnej


skonsolidowanej podstawy opodatkowania osb prawnych (14 marca 2013 r.),
opodatkowania (22 maja 2013 r.), automatycznej wymiany informacji (18 grudnia 2014
r.), erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw (BEPS), automatycznej wymiany
informacji na poziomie globalnym i szkodliwych rodkw podatkowych (18 grudnia
2014 r.) oraz uchylania si od opodatkowania (27 czerwca 2014 r.),

uwzgldniajc konkluzje i sprawozdanie Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych


(ECOFIN) dla Rady Europejskiej dotyczce kwestii podatkowych z dnia 22 czerwca 2015
r.,

uwzgldniajc proczne sprawozdania Grupy ds. Kodeksu Postpowania


(opodatkowanie dziaalnoci gospodarczej) dla Rady dotyczce kodeksu postpowania,

uwzgldniajc dyrektyw o wsppracy administracyjnej1, dyrektyw o opodatkowaniu


odsetek i nalenoci licencyjnych 2 oraz najnowsze wnioski ustawodawcze Komisji
dotyczce ich zmiany,

uwzgldniajc dyrektyw Rady 90/435/EWG z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie


wsplnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spek dominujcych i
spek zalenych rnych pastw czonkowskich3 (dyrektywa w sprawie spek
dominujcych i spek zalenych), zmienion ostatnio w 2015 r.,

uwzgldniajc dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/56/UE z dnia


16 kwietnia 2014 r. zmieniajc dyrektyw 2006/43/WE w sprawie ustawowych bada
rocznych sprawozda finansowych i skonsolidowanych sprawozda finansowych 4,

uwzgldniajc rozporzdzenie Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r.


ustanawiajce szczegowe zasady stosowania art. 108 TFUE5,

uwzgldniajc dyrektyw Rady 77/799/EWG z dnia 19 grudnia 1977 r. dotyczc


wzajemnej pomocy waciwych wadz pastw czonkowskich w obszarze podatkw
bezporednich oraz opodatkowania skadek ubezpieczeniowych6,

uwzgldniajc dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20


maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania
pienidzy lub finansowania terroryzmu, zmieniajc rozporzdzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylajc dyrektyw Parlamentu
Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektyw Komisji 2006/70/WE7,

Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie wsppracy administracyjnej w


dziedzinie opodatkowania i uchylajca dyrektyw 77/799/EWG (Dz.U. L 63 z 11.3.2011, s. 1)
dotyczc wzajemnej pomocy waciwych wadz pastw czonkowskich w dziedzinie podatkw
bezporednich.
Dyrektywa Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wsplnego systemu
opodatkowania stosowanego do odsetek oraz nalenoci licencyjnych midzy powizanymi
spkami rnych pastw czonkowskich (Dz.U. L 157 z 26.6.2003, s. 49).
Dz.U. L 225 z 20.8.1990, s. 6.
Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 196.
Dz.U. L 83 z 27.3.1999, s. 1.
Dz.U. L 336 z 27.12.1977, s. 15.
Dz.U. L 1416 z 5.6.2015, s. 73.

3
4
5
6
7

28

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 26 lutego 2007 r. dla Rady, Parlamentu


Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego w sprawie prac
Wsplnego Forum UE ds. Cen Transferowych w dziedzinie procedur unikania i
rozstrzygania sporw oraz w sprawie wytycznych dotyczcych uprzednich porozumie
cenowych w UE (COM(2007)0071),

uwzgldniajc obwieszczenie Komisji z dnia 10 grudnia 1998 r. w sprawie stosowania


zasad pomocy pastwa do rodkw zwizanych z bezporednim opodatkowaniem
dziaalnoci gospodarcze1,

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 17 czerwca 2015 r. zatytuowany Sprawiedliwy


i skuteczny system opodatkowania przedsibiorstw w Unii Europejskiej: pi gwnych
obszarw dziaania (COM(2015)0302),

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 18 marca 2015 r. w sprawie przejrzystoci


podatkowej w celu zwalczania uchylania si od opodatkowania i unikania opodatkowania
(COM(2015)0136),

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2012 r. zatytuowany Plan dziaania


zakadajcy popraw skutecznoci walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem si od
opodatkowania (COM(2012)0722),

uwzgldniajc zalecenie Komisji z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie agresywnego


planowania podatkowego (C(2012)8806),

uwzgldniajc zalecenie Komisji z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie rodkw majcych


na celu zachcenie pastw trzecich do stosowania minimalnych standardw dobrego
zarzdzania w kwestiach podatkowych (C(2012)8805),

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 27 czerwca 2012 r. w sprawie konkretnych


sposobw usprawnienia walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem si od
opodatkowania, w tym w odniesieniu do pastw trzecich (COM(2012)0351),

uwzgldniajc wniosek Komisji z 2011 r. dotyczcy dyrektywy Rady w sprawie wsplnej


skonsolidowanej podstawy opodatkowania osb prawnych (COM(2011)0121) oraz
odnone stanowisko Parlamentu z dnia 19 kwietnia 2012 r.2,

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 25 padziernika 2011 r. pt. Odnowiona


strategia UE na lata 20112014 dotyczca spoecznej odpowiedzialnoci przedsibiorstw
(COM(2011)0681),

uwzgldniajc rezolucj Rady i przedstawicieli rzdw pastw czonkowskich z dnia 1


grudnia 1997 r. w sprawie kodeksu postpowania w zakresie opodatkowania dziaalnoci
gospodarczej3 oraz regularne sprawozdania przedkadane Radzie przez Grup ds.
Kodeksu Postpowania (opodatkowanie dziaalnoci gospodarczej),

uwzgldniajc zalecenie przyjte przez komitet ministrw Rady Europejskiej dnia 30


kwietnia 2014 r. w sprawie ochrony demaskatorw,

Dz.U. C 384 z 10.12.1998, s. 3.


Dz.U. C 258 E z 7.9.2013, s. 134.
Dz.U. C 2 z 6.1.1998, s. 2.

2
3

29

uwzgldniajc sprawozdanie kancelarii Simmons & Simmons z 1999 r. dotyczce praktyk


administracyjnych, wspomniane w ust. 26 sprawozdania Grupy ds. Kodeksu
Postpowania z 1999 r., sprawozdanie Primarolo (SN 4901/99) oraz aktualizacj tego
sprawozdania z 2009 r.,

uwzgldniajc poprawki przyjte przez Parlament w dniu 8 lipca 2015 r. do wniosku


dotyczcego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany dyrektywy
2007/36/WE w zakresie zachcania akcjonariuszy do dugoterminowego zaangaowania
oraz zmiany dyrektywy 2013/34/UE w zakresie okrelonych elementw owiadczenia o
stosowaniu zasad adu korporacyjnego1,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie unikania zobowiza


podatkowych i uchylania si od opodatkowania jako wyzwa dla zarzdzania, ochrony
socjalnej i rozwoju w krajach rozwijajcych si2,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania rocznego


dotyczcego podatkw3,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie sprawozdania rocznego


za rok 2013 dotyczcego ochrony interesw finansowych Unii Europejskiej zwalczanie
naduy finansowych4,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 23 padziernika 2013 r. w sprawie przestpczoci


zorganizowanej, korupcji i prania pienidzy5,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie walki z oszustwami


podatkowymi, uchylaniem si od opodatkowania i rajami podatkowymi 6,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 19 kwietnia 2012 r. w sprawie apelu o opracowanie


konkretnych sposobw walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem si od
opodatkowania7,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie podatkw i rozwoju


wsppracy z krajami rozwijajcymi si w zakresie wspierania dobrych rzdw w
dziedzinie opodatkowania8,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie wspierania dobrych


rzdw w dziedzinie opodatkowania9,

uwzgldniajc rne parlamentarne wysuchania i kolejne sprawozdania na ten sam temat


parlamentw narodowych, w szczeglnoci brytyjskiej Izby Gmin, Senatu USA i
Zgromadzenia Narodowego Francji,

Teksty przyjte, P8_TA(2015)0257.


Teksty przyjte, P8_TA(2015)0265.
Teksty przyjte, P8_TA(2015)0089.
Teksty przyjte, P8_TA(2015)0062.
Teksty przyjte, P7_TA(2013)0444.
Teksty przyjte, P7_TA(2013)0205.
Dz.U. C 258 z 7.9.2013, s. 53.
Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 37.
Dz.U. C 341 E z 16.12.2010, s. 29.

2
3
4
5
6
7
8
9

30

uwzgldniajc art. 52 Regulaminu,

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Specjalnej ds. Interpretacji Prawa Podatkowego i


Innych rodkw o Podobnym Charakterze lub Skutkach (A8-0317/2015),

LuxLeaks: fakty i liczby


A.

majc na uwadze, e afera LuxLeaks, ktra wybucha w dniu 5 listopada 2014 r. po


ujawnieniu przez Midzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy ledczych ok. 28 tys. stron
poufnych dokumentw dotyczcych ponad 500 potajemnych uzgodnie podatkowych
zawartych midzy luksembursk administracj podatkow a ponad 300 korporacjami
wielonarodowymi w latach 20022010, ukazaa skal wykorzystywania tajnych
porozumie o zoonych strukturach finansowych sucych uzyskaniu daleko idcych
ulg podatkowych; majc na uwadze, e w wielu przypadkach luksemburskie jednostki
zalene obracajce w swojej dziaalnoci setkami milionw euro s obecne w
Luksemburgu w znikomym stopniu i prowadz tam bardzo ograniczon dziaalno
gospodarcz;

B.

majc na uwadze, e kwestie zwizane z erozj bazy podatkowej osb prawnych i


praktykami agresywnego planowania podatkowego byy znane i analizowane na szczeblu
midzynarodowym co najmniej od kilkudziesiciu lat; majc na uwadze, e afera
LuxLeaks zwrcia na te kwestie uwag opinii publicznej i mediw, ujawniajc
dyskusyjne praktyki podatkowe propagowane przez firmy audytorskie w jednym z
pastw czonkowskich; majc na uwadze, e dochodzenie Komisji i praca wykonana
przez parlamentarn komisj specjaln wykazay, i nie jest to odosobniony przypadek, a
stosowanie rodkw podatkowych celem zmniejszenia niektrych oglnych zobowiza
podatkowych duych przedsibiorstw, aby tym sposobem w sztuczny sposb podnie
krajow baz podatkow ze szkod dla innych pastw pord ktrych znalazy si
pastwa prowadzce polityk oszczdnociow jest szeroko rozpowszechnion
praktyk w Europie i poza ni;

C.

majc na uwadze, e takie zachowania, czsto wynikajce z braku powizania midzy


miejscem generowania dochodw a miejscem ich opodatkowania, nie ograniczaj si do
interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, lecz obejmuj szeroki zakres
szkodliwych praktyk podatkowych stosowanych przez krajowe administracje podatkowe
w UE i poza ni;

D.

majc na uwadze, e poddanie tych praktyk nadzorowi publicznemu jest elementem


demokratycznej kontroli; majc na uwadze, e z uwagi na ich negatywny wpyw na og
spoeczestwa mog one istnie tylko do czasu ich ujawnienia albo dopki jest na nie
przyzwolenie; majc na uwadze, e zasadnicz rol w ujawnieniu przypadkw unikania
opodatkowania oraz w informowaniu o tym opinii publicznej odegrali dziennikarze
ledczy, sektor pozarzdowy i rodowisko akademickie; majc na uwadze, e dopki nie
mona im zapobiec, ich ujawnianie nie powinno zalee od odwagi i etyki pojedynczych
demaskatorw, lecz by czci systematyczniejszej sprawozdawczoci i mechanizmw
wymiany informacji;

Podejcie pastw czonkowskich do opodatkowania osb prawnych


E.

majc na uwadze, e dochody z podatku od osb prawnych dla 28 pastw czonkowskich

31

UE wyniosy w 2012 r. rednio 2,6% PKB1;


F.

majc na uwadze, e zgodnie z Traktatem opodatkowanie bezporednie wchodzi przede


wszystkim w zakres kompetencji pastw czonkowskich; majc na uwadze, e w zakresie
w jakim UE posiada kompetencje podatkowe, wykonywanie tych kompetencji podlega
zazwyczaj wymogowi jednomylnoci w Radzie; majc na uwadze, e w zwizku z tym
na szczeblu UE nie podjto jak dotd adnych istotnych decyzji w dziedzinie
opodatkowania osb prawnych mimo niedawnych zmian zwizanych z integracj UE w
kontekcie rynku wewntrznego i innych obszarw objtych traktatami UE, takich jak
midzynarodowe porozumienia handlowe, wsplna waluta, zarzdzanie gospodark i
budetem, a take zasady i przepisy dotyczce przeciwdziaania praniu pienidzy; majc
na uwadze, e pastwa czonkowskie musz przestrzega europejskiego prawa
konkurencji i dopilnowa, by ich przepisy podatkowe byy zgodne z zasadami rynku
wewntrznego i nie prowadziy do zakce konkurencji; majc na uwadze, e dajc
kademu pastwu czonkowskiemu prawo weta, zasada jednomylnoci w Radzie nie
zachca do rezygnacji ze status quo na rzecz rozwizania opartego w wikszej mierze na
wsppracy; majc na uwadze, e zmiana wymogu jednomylnoci w kwestiach
dotyczcych opodatkowania bezporedniego wymagaaby zmiany Traktatu, chyba e
zastosowana zostanie procedura okrelona w art. 116 TFUE;

G.

majc na uwadze, e aktualna sytuacja kadego pastwa czonkowskiego posiadajcego


prawo weta oznacza, e wszystkie pastwa czonkowskie musz dziaa zdecydowanie i
we wsppracy na rzecz sprostania oglnoeuropejskiemu problemowi uchylania si od
opodatkowania i unikania opodatkowania;

H.

majc na uwadze, e z kilkoma chwalebnymi wyjtkami krajowi przedstawiciele


polityczni nie byli dotd wystarczajco chtni i gotowi do rozwizania problemu unikania
opodatkowania, w tym problemu interpretacji indywidualnych prawa podatkowego;

I.

majc na uwadze, e na europejskim rynku wewntrznym kapita nie napotyka przeszkd


w przepywie, a due przedsibiorstwa skadaj sprawozdania o swej dziaalnoci na
zasadzie skonsolidowanej, podczas gdy podatki pobierane s na szczeblu krajowym przez
organy podatkowe, ktre praktycznie nie dziel si midzy sob informacjami;

J.

majc na uwadze, e na urzeczywistnionym rynku wewntrznym adne sztuczne


zakcenia nie powinny wpywa na decyzje inwestycyjne i lokalizacj dziaalnoci
gospodarczej; majc jednak na uwadze, e globalizacja, cyfryzacja i swobodny przepyw
kapitau przyczyniaj si do nasilenia konkurencji podatkowej midzy pastwami
czonkowskimi i z pastwami trzecimi, by przycign inwestorw i przedsibiorcw;
majc na uwadze, e cho istotne jest przycignicie i zatrzymanie przedsibiorstw w
Europie, nie powinno to przybiera formy potencjalnie szkodliwych systemw
opodatkowania majcych na celu przede wszystkim pobudzanie inwestycji i przyciganie
dodatkowej dziaalnoci gospodarczej, reagowanie na podobne rodki podejmowane w
krajach ociennych lub prb korygowania przypadkw wczeniejszych zakce
rwnowagi midzy pastwami czonkowskimi, jeli chodzi o wzgldn zamono,
rozmiar czy peryferyjne pooenie; majc rwnie na uwadze, e nawiasem mwic
w niektrych jurysdykcjach wydaje si istnie zwizek midzy atrakcyjnymi systemami
opodatkowania osb prawnych a wysokim poziomem bogactwa narodowego; majc na

Taxation trends in the European Union [Tendencje w opodatkowaniu w Unii Europejskiej],


wyd. 2014, Eurostat.

32

uwadze, e optymalna struktura systemw podatkowych zaley od wielu czynnikw i


dlatego jest rna w poszczeglnych pastwach; majc na uwadze, e szkodliwa
konkurencja podatkowa pomidzy pastwami czonkowskimi ogranicza potencja
jednolitego rynku;
K.

majc na uwadze, e oprcz samego koncentrowania si na promowaniu atrakcyjnego


otoczenia dla przedsibiorstw dziki, na przykad, dobrej infrastrukturze i wysokiej
jakoci sile roboczej, w tym przez wydatki zwikszajce wydajno, oraz na promowaniu
stabilnoci i przewidywalnoci systemu podatkowego pastwa wspzawodnicz ze sob
pod wzgldem podatkowym, wykorzystujc wasne ustawodawstwo wraz z sieci
wasnych konwencji podatkowych do promowania siebie jako krajw wartych
inwestowania, jako orodkw kanalizujcych przepywy finansowe lub w ktrych warto
ksigowa zyski, przycigajc tym samym przedsibiorstwa lub firmy przykrywki ze
szkod dla krajw partnerskich i doprowadzajc do stosowania nieuczciwych praktyk
midzy sob; majc na uwadze, e kady kraj z osobna ma ywotny interes w przyjciu
postawy gapowicza, tzn. w byciu pierwszym przy tworzeniu i stosowaniu specjalnych
systemw opodatkowania i przepisw wspierajcych podstaw opodatkowania i ostatnim,
jeeli chodzi o jakiekolwiek wsplne i skoordynowane dziaania na rzecz walki z
unikaniem opodatkowania;

L.

majc na uwadze istnienie konkurencji podatkowej midzy pastwami czonkowskimi;


majc na uwadze zasad lojalnej wsppracy midzy pastwami czonkowskimi UE
zapisan w art. 4 TUE; majc na uwadze, e pastwa czonkowskie powinny w peni
stosowa zasad lojalnej wsppracy w kwestiach dotyczcych konkurencji podatkowej;

M.

majc na uwadze, e niektre pastwa czonkowskie zajmuj ambiwalentne stanowisko


wobec unikania opodatkowania i skar si z jednej strony na erozj krajowej bazy
podatkowej, a jednoczenie odpowiadaj za ksztat obecnych krajowych i
midzynarodowych systemw podatkowych, ktre j umoliwiy, a take nadal utrudniaj
znalezienie dla ich systemw podatkowych bardziej skoordynowanego rozwizania;
majc na uwadze, e w ramach cakowitej mobilnoci kapitau w UE i wobec
zadeklarowanego celu Komisji, jakim jest utworzenie unii rynkw kapitaowych, naley
w peni uwzgldni wspzaleno i wzajemne oddziaywanie krajowych systemw
podatkowych i dochodw podatkowych, pamitajc o rozlegych, pozytywnych i
negatywnych transgranicznych skutkach ubocznych decyzji podatkowych
podejmowanych przez poszczeglne pastwa czonkowskie, poniewa bodziec
podatkowy w jednym pastwie oznacza erozj bazy w innym;

N.

majc na uwadze, e obserwujemy pojawienie si paradoksalnej sytuacji, w ktrej


swobodna konkurencja midzy pastwami czonkowskimi w kwestiach podatkowych
daa w rezultacie szkodzce konkurencji zachowania i zakcanie konkurencji;

O.

majc na uwadze, e utworzenie europejskiego jednolitego rynku okazao si niezwykle


korzystne dla gospodarki pastw czonkowskich, umoliwiajc im uzyskanie wikszej
konkurencyjnoci i atrakcyjnoci w globalnej gospodarce, a take majc na uwadze, e
konwergencja podatkowa midzy pastwami czonkowskimi przyniesie w ostatecznym
rozrachunku takie same skutki;

P.

majc na uwadze, e ustawodawca i administracje podatkowe nieposiadajce czsto


wystarczajcych zasobw nie mog antycypowa innowacyjnych systemw unikania
opodatkowania tworzonych i promowanych przez niektrych doradcw podatkowych,

33

zwaszcza z bardzo duych firm audytorskich, prawnikw i porednikw, lecz tylko na te


systemy reagowa, czasem z ogromnym opnieniem; majc na uwadze, e
dowiadczenie pokazuje w szczeglnoci, i organy UE, ktre powinny zapobiega
wprowadzaniu nowych szkodliwych rodkw podatkowych (takie jak Grupa ds. Kodeksu
Postpowania powoana przez pastwa czonkowskie w 1998 r. lub Komisja, bdca
straniczk traktatw), nie s w stanie zapobiega temu niepodanemu rozwojowi
sytuacji ze wzgldu na podejmowanie dziaa w sposb nieskuteczny lub ze wzgldu na
zbyt ograniczone uprawnienia, oraz e w UE wprowadzono wiele nowych i czsto
agresywnych rodkw lub umw jak np. korzystne opodatkowanie dochodw z
patentw sucych unikaniu opodatkowania; majc na uwadze, e korporacje
wielonarodowe w UE i na caym wiecie funkcjonuj w oparciu o ekspertyzy dobrze
zorganizowanych i zrcznych doradcw podatkowych, a take bankw i innych
dostawcw usug finansowych, pomagajcych im przy tworzeniu systemw unikania
opodatkowania; majc na uwadze, e sektor ten jest jednoczenie reprezentowany w
organach doradzajcych rzdom i instytucjom publicznym w sprawach podatkowych,
takich jak na przykad unijna platforma na rzecz dobrego zarzdzania w kwestiach
podatkowych; majc na uwadze, e istniej obawy co do konfliktu interesw, ktry moe
powsta na skutek udzielania przez te same firmy porad zarwno organom publicznym,
jak i prywatnym wielonarodowym korporacjom;
Q.

majc na uwadze, e wszelkie planowanie podatkowe powinno odbywa si w granicach


prawa i obowizujcych traktatw; majc zatem na uwadze, e najlepsz odpowiedzi na
agresywne planowanie podatkowe jest dobre ustawodawstwo i midzynarodowa
koordynacja co do podanych skutkw;

R.

majc na uwadze, e wdroenie ustawodawstwa ma decydujcy wpyw na realizacj


zaoonych celw; majc na uwadze, e takie wdroenie naley do kompetencji
administracji krajowych, ktre czsto nie maj wielu bodcw do wsppracy ze sob na
szczeblu europejskim; majc na uwadze, e sytuacja ta jeszcze bardziej pogarsza ju
powstae rozbienoci w przepisach w caej Unii;

S.

majc na uwadze, e trojka (Komisja Europejska, Europejski Bank Centralny i


Midzynarodowy Fundusz Walutowy) nadzorujca programy korekty finansowej i
budetowej w takich pastwach czonkowskich jak Portugalia i Grecja nie usiowaa
zapobiega abolicjom podatkowym, interpretacjom indywidualnym prawa podatkowego,
zwolnieniom i korzyciom podatkowym, ktre byy i s niesprawiedliwie
dyskryminujce, faworyzujc przedsibiorstwa i osoby fizyczne unikajce pacenia
podatkw, co powoduje drastyczne zmniejszanie si dochodw pastwa przy coraz
wikszym obcieniu ju nadmiernie opodatkowanych maych i rednich przedsibiorstw
(MP) i obywateli;

T.

majc na uwadze, e dochodzenie i ciganie przestpstw podatkowych i prania pienidzy,


czsto obejmujce operacje finansowe i osoby prawne w kilku jurysdykcjach, stanowi
ogromne wyzwanie; majc na uwadze, e pracownicy pastw czonkowskich
odpowiedzialni za badanie i przeprowadzanie dochodze sdowych wobec sprawcw
przestpstw podatkowych oraz innych przestpstw finansowych s czsto
niewystarczajco wyszkoleni i brakuje im sprztu i wyposaenia;

U.

majc na uwadze, e polityka oszczdnociowa oraz ograniczenia budetowe w ostatnich


latach znacznie ograniczyy zdolno administracji podatkowych do dochodzenia

34

przestpstw podatkowych i szkodliwych praktyk podatkowych; majc na uwadze, e


cicia te byy szczeglnie szkodliwe w krajach objtych programami pomocy finansowej
kierowanymi przez trojk, gdzie wzrost dochodw pastwa zosta osignity kosztem
nadmiernie opodatkowanych MP i obywateli, podczas gdy due przedsibiorstwa i
zamoni oszuci podatkowi czsto korzystali z abolicji podatkowych, interpretacji
indywidualnych prawa podatkowego i innych programw zwolnie i korzyci
podatkowych, jak miao to miejsce w Portugalii i Grecji;
Interpretacje indywidualne prawa podatkowego a szkodliwe praktyki podatkowe
V.

majc na uwadze, e interpretacje indywidualne prawa podatkowego obejmuj szeroki


wachlarz praktyk stosowanych w pastwach czonkowskich od polityki ad hoc do jasno
sformuowanych ram stosowania przepisw jeli chodzi o moliwy zakres i tematyk,
wicy charakter, czstotliwo, rozgos, dugo i opaty; majc na uwadze, e nie ma
definicji interpretacji indywidualnych prawa podatkowego uzgodnionej wsplnie na
szczeblu midzynarodowym poza stwierdzeniem Komisji okrelajcym je jako kady
komunikat lub kady inny instrument lub kade inne dziaanie o podobnych skutkach
podejmowane przez dane pastwo czonkowskie lub w jego imieniu w odniesieniu do
interpretacji lub stosowania przepisw podatkowych;

W.

majc na uwadze, e z natury rzeczy interpretacje indywidualne prawa podatkowego nie


s problematyczne, poniewa zgodnie ze swoim pierwotnym celem mog zapewni
pewno prawa dla podatnika oraz ograniczy ryzyko finansowe dla uczciwych firm w
przypadkach, gdy przepisy podatkowe lub ich konkretne zastosowanie w pewnych
okolicznociach s niejasne lub podlegaj rozbienym interpretacjom, zwaszcza przy
zoonych transakcjach, co pozwala unikn przyszych sporw midzy podatnikiem a
organem podatkowym;

X.

majc na uwadze, e praktyka interpretacji zostaa wypracowana w ramach bliszego i


opartego w wikszym stopniu na wsppracy stosunku midzy administracjami
podatkowymi a podatnikami jako narzdzie radzenia sobie z coraz wiksz zoonoci
opodatkowania niektrych transakcji w coraz bardziej skomplikowanej, globalnej i
zdigitalizowanej gospodarce; majc na uwadze, e pomimo i pastwa czonkowskie
twierdz, e interpretacje indywidualne prawa podatkowego utrzymywane jednak w
tajemnicy nie maj charakteru dyskrecjonalnego, lecz s jedynie narzdziem majcym
na celu objanienie obowizujcych przepisw podatkowych, komisja specjalna PE
potwierdzia, e interpretacje prawa podatkowego mog by wydawane bez adnych ram
prawnych poprzez nieformalne lub dyskrecjonalne uzgodnienia, co sprzyja strukturom
konstruowanym pod ktem korzyci podatkowych, ktre opieraj si na narzdziach
planowania podatkowego stosowanych zwykle przez korporacje wielonarodowe w celu
obnienia paconych podatkw; majc na uwadze, e wydaje si to stanowi problem
zwaszcza cho nie tylko przy interpretacjach dotyczcych wyceny transferw
wewntrz przedsibiorstw (tzw. uprzednie porozumienie cenowe); majc na uwadze, e
zapewniajc pewno prawa tylko niektrym wybranym podmiotom interpretacje
indywidualne prawa podatkowego mog doprowadzi do powstania nierwnoci
pomidzy przedsibiorstwami: tymi, ktrym zostay przyznane takie interpretacje i
przedsibiorstwami z tego samego sektora, ktre nie maj do nich dostpu;

Y.

majc na uwadze, e ani OECD, ani Komisja Europejska nie wezway do zaprzestania
praktyki wydawania interpretacji indywidualnych prawa podatkowego;

35

Z.

majc na uwadze, e ustalone z gry interpretacje indywidualne prawa podatkowego nie


powinny wpywa w aden sposb na opodatkowanie jakiejkolwiek transakcji ani
przynosi korzyci jednemu podatnikowi w porwnaniu z innym, lecz w zasadzie
powinny mie taki sam skutek jak zastosowanie ex post obowizujcych przepisw
podatkowych; majc na uwadze, e niniejsze sprawozdanie nie koncentruje si zatem
wycznie na interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, lecz obejmuje
zgodnie z mandatem udzielonym komisji specjalnej (TAXE) wszelkie rodki podatkowe
o podobnym charakterze lub skutkach okrelane oglnym pojciem szkodliwych praktyk
podatkowych, tzn. rodki majce na celu przyciganie firm niebdcych rezydentami lub
odnonych transakcji ze szkod dla innych jurysdykcji podatkowych, w ktrych
transakcje te podlegayby zwykemu opodatkowaniu, lub rodki zmierzajce do
faworyzowania niektrych przedsibiorstw, co zakca konkurencj;

AA. majc na uwadze, e szkodliwe praktyki podatkowe mona powiza do pewnego stopnia
z co najmniej jednym z nastpujcych niepodanych skutkw: brak przejrzystoci,
arbitralna dyskryminacja, zakcenia konkurencji i nierwne warunki dziaania na rynku
wewntrznym i poza nim, wpyw na integralno jednolitego rynku, naruszenie
sprawiedliwoci, stabilnoci i zasadnoci systemu podatkowego, wiksze opodatkowanie
mniej mobilnych czynnikw ekonomicznych, nasilenie si nierwnoci gospodarczych,
nieuczciwa konkurencja midzy pastwami, erozja bazy podatkowej, spoeczne
niezadowolenie, nieufno i deficyt demokratyczny;
AB. majc na uwadze, e cho MP pozostaj si napdow gospodarki i zatrudnienia w
Europie trzeba przyzna, e wielonarodowe przedsibiorstwa rwnie odgrywaj wan
rol w pobudzaniu inwestycji i wzrostu gospodarczego; majc na uwadze, e uczciwe
uiszczanie podatkw w krajach, w ktrych odbywa si rzeczywista dziaalno
gospodarcza oraz w ktrych dochd zosta wygenerowany, to gwny wkad tych
przedsibiorstw w dobrobyt i rwnowag europejskich spoeczestw;
Praca komisji specjalnej
AC. majc na uwadze, e jego waciwa komisja specjalna utworzona w dniu 26 lutego 2015 r.
odbya 14 posiedze, w czasie ktrych przesuchaa przewodniczcego Komisji JeanaClaudea Junckera, komisarz ds. konkurencji Margrethe Vestager, komisarza do spraw
gospodarczych i finansowych, podatkw i ce Pierrea Moscoviciego, urzdujcego
przewodniczcego Rady Pierrea Gramegn, ministrw finansw Francji Michela
Sapin, Niemiec Wolfganga Schuble, Woch Piera Carla Padoana i Hiszpanii Luisa de
Guindosa, przedstawicieli OECD, a take demaskatorw, dziennikarzy ledczych,
ekspertw, przedstawicieli rodowisk akademickich, korporacji wielonarodowych,
stowarzysze zawodowych, zwizkw zawodowych, organizacji pozarzdowych i posw
do parlamentw narodowych UE (zob. zacznik I); majc na uwadze, e delegacje
komisji TAXE uday si do Szwajcarii w celu zbadania specyficznych aspektw
dotyczcych pastw trzecich zgodnie z przyznanym jej mandatem, a take do
nastpujcych pastw czonkowskich w celach informacyjnych: Belgii, Luksemburga,
Irlandii, Krlestwa Niderlandw i Zjednoczonego Krlestwa; majc na uwadze, e
zorganizowano take posiedzenia z przedstawicielami rzdu Gibraltaru i Bermudw;
majc na uwadze, e wszystkie te dziaania cho pozwoliy na uzyskanie rnorodnych
i cennych spostrzee na temat systemw i praktyk podatkowych stosowanych w caej
UE nie wyjaniy wszystkich istotnych aspektw, w tym utrzymujcych si niespjnoci
w wypowiedziach przewodniczcego Komisji Jeana-Claudea Junckera odnoszcych si

36

do podnoszonej od dawna kwestii tajnej strony sprawozdania Kreckgo;


AD. majc na uwadze, e prace komisji zostay utrudnione ze wzgldu na to, e szereg pastw
czonkowskich oraz Rada nie udzieliy na czas odpowiedzi (patrz zacznik II), a take
nie przekazay wszystkich wymaganych dokumentw lub udzielay jedynie odpowiedzi
grzecznociowych bez konkretnego odniesienia do treci zoonych wnioskw; majc na
uwadze, e z 17 zaproszonych korporacji wielonarodowych tylko cztery zgodziy si
stan przed komisj podczas pierwszego zaproszenia w czerwcu i lipcu 2015 r.; majc na
uwadze, e kolejne 11 korporacji wielonarodowych zgodzio si stan przed komisj
dopiero po przeprowadzeniu gosowania nad sprawozdaniem w komisji TAXE i po
ponownych zaproszeniach, tak e konieczne byo zwoanie kolejnego posiedzenia
nadzwyczajnego krtko przed gosowaniem na posiedzeniu plenarnym (patrz zacznik
III); majc na uwadze, e Komisja Europejska nie wsppracowaa w peni i nie przesaa
wszystkich dokumentw roboczych i nieoficjalnych notatek z posiedze dotyczcych
kodeksu postpowania, a zaproponowaa jedynie ze wzgldu na nieustpliwo
niektrych pastw czonkowskich ograniczon procedur konsultacji; majc na uwadze,
e w zwizku z tym konieczne jest przeduenie mandatu komisji;
AE. majc na uwadze, e w momencie przyjmowania niniejszego sprawozdania w toku byo
jeszcze kilka prowadzonych przez Komisj dochodze w sprawie pomocy pastwa
dotyczcych uzgodnie w zakresie ustalania cen transferowych potwierdzonych
interpretacjami indywidualnymi prawa podatkowego i innymi rodkami o podobnym
charakterze lub skutkach, ktre maj wpyw na dochd do opodatkowania przypisywany
niektrym jednostkom zalenym korporacji wielonarodowych;
Przegld praktyk w zakresie opodatkowania osb prawnych stosowanych w pastwach
czonkowskich
1.

przypomina, e modele opodatkowania osb prawnych istniejce w krajach


uprzemysowionych zostay stworzone w pierwszej poowie XX w., czyli w okresie, w
ktrym dziaalno transgraniczna miaa ograniczony zakres; zauwaa, e globalizacja i
cyfryzacja gospodarki cakowicie zmieniy globalny acuch wartoci oraz sposb
funkcjonowania rynkw oraz e wikszo duych firm posiada obecnie midzynarodow
struktur, ktra wymaga wyjcia poza krajowe przepisy podatkowe; podkrela, e
krajowe i midzynarodowe przepisy w dziedzinie opodatkowania nie nadaj za
rozwojem otoczenia biznesowego;

2.

zauwaa, e naley opracowa zrwnowaon i sprawiedliw polityk podatkow jako


nieodczny element reform strukturalnych w pastwach czonkowskich;

3.

zauwaa, e cho utrzymanie zgodnoci z rnymi systemami podatkowymi stao si


trudniejsze dla firm prowadzcych dziaalno transgraniczn, to globalizacja i cyfryzacja
uatwiy im prowadzenie dziaalnoci za porednictwem centrw offshore oraz tworzenie
wyrafinowanych struktur umoliwiajcych zmniejszenie ich globalnej kwoty podatku;
wyraa zaniepokojenie, e z powodu kryzysu gospodarczego i zadueniowego oraz
konsolidacji budetowej wikszo pastw czonkowskich znaczco ograniczya liczb
pracownikw w krajowych administracjach podatkowych; podkrela, e krajowe
administracje podatkowe musz dysponowa wystarczajcymi zasobami, w tym zasobami
ludzkimi, aby skutecznie zapobiega agresywnemu planowaniu podatkowemu, uchylaniu
si od opodatkowania i unikaniu opodatkowania, wykrywa te praktyki i walczy z nimi,
poniewa powoduj one znaczn erozj bazy podatkowej, a take aby zapewni lepszy i

37

bardziej sprawiedliwy pobr podatkw oraz wiarygodno systemu podatkowego; zwraca


uwag, e wedug bada wykwalifikowani pracownicy administracji podatkowych
przynosz o wiele wicej dochodw pastwu ni wynosz zwizane z nimi wydatki,
poniewa skuteczno dziaania organw administracji podatkowej ma bezporedni
pozytywny wpyw na dochody podatkowe;
4.

podkrela, e istnieje rnica midzy szkodliwymi praktykami niektrych administracji


krajowych i podatkowych zezwalajcymi korporacjom wielonarodowym na przenoszenie
zyskw w celu uniknicia opodatkowania na terytoriach, gdzie zyski te zostay
wypracowane, a konkurencj midzy rzdami majc na celu przycignicie
bezporednich inwestycji zagranicznych (BIZ) lub utrzymanie dziaalnoci gospodarczej
w ich krajach przy penej zgodnoci z prawem UE;

5.

podkrela, e Traktat zgodnie z zasad pomocniczoci umoliwia pastwom


czonkowskim okrelanie wasnych stawek podatku od osb prawnych oraz podstawy
opodatkowania do momentu uzgodnienia rodkw cilejszej konwergencji podatkowej
zgodnie z Traktatem; podkrela te jednak, e zbyt skomplikowane przepisy krajowych
systemw podatkowych, a take rnice midzy tymi systemami, powoduj powstawanie
luk wykorzystywanych przez korporacje wielonarodowe do celw agresywnego
planowania podatkowego, co prowadzi do erozji bazy, przenoszenia zyskw, rwnania w
d, a take do niezadowalajcych wynikw gospodarczych; podkrela, e ten rodzaj
unikania opodatkowania jest gr o sumie ujemnej dla wszystkich budetw krajowych
razem wzitych, poniewa wzrost dochodw podatkowych wynikajcy ze szkodliwych
praktyk w jednym pastwie czonkowskim (dziki odstpstwom, specjalnym ulgom lub
lukom) nie rwnoway zmniejszenia tych dochodw w innych pastwach; zauwaa, e
tylko bardziej skoordynowane, wsplne podejcie pastw czonkowskich prowadzce do
przyjcia wsplnych ram, w ktrych pastwa czonkowskie bd okrelay swoje stawki
podatkowe, moe zapobiec dalszej erozji bazy, szkodliwej konkurencji podatkowej oraz
rwnaniu w d, jeeli chodzi o stawki podatkowe;

6.

przypomina, e niektre pastwa czonkowskie maj formalnie wysze stawki podatku od


osb prawnych ni inne kraje, jednak w rzeczywistoci, w wyniku odlicze i luk
korzystnych dla krajowej dziaalnoci biznesowej, stawki te s znacznie nisze, dziki
czemu efektywna stawka podatkowa jest nisza ni w pastwach czonkowskich
posiadajcych formalnie nisze stawki podatkowe;

7.

zwraca uwag, e nisze stawki podatku od osb prawnych w niektrych pastwach


czonkowskich mog przynie wikszy przychd podatkowy ni w przypadku
zastosowania wyszych stawek podatku;

8.

zauwaa, e wedug Komisji1 ustawowe stawki podatku od osb prawnych w UE spady o


12 punktw procentowych z 35% do 23% w latach 19952014; podkrela, e temu
spadkowi stawek podatkowych towarzyszy poszerzenie podstawy opodatkowania majce
na celu zmniejszenie uszczuplenia dochodw i e stosunkowo stabilne dochody
pochodzce z opodatkowania osb prawnych w tych samych ramach czasowych mona
wytumaczy istotnym deniem do uzyskania zdolnoci prawnej, czego przykadem jest
odchodzenie od pewnych form prawnych prowadzenia dziaalnoci takich jak firmy
jednoosobowe na rzecz uzyskania statusu korporacyjnego, co skutkuje podobn zmian

Taxation trends in the European Union [Tendencje w opodatkowaniu w Unii Europejskiej],


opracowania statystyczne Eurostatu, wyd. 2014.

38

podstawy opodatkowania osb fizycznych na podstaw opodatkowania osb prawnych;


9.

zwraca uwag, e wikszo pastw czonkowskich przeznacza due kwoty na zachty


podatkowe majce na celu zapewnienie MP przewagi konkurencyjnej, jednak zdaniem
Komisji1 te prby osabiane s przez skutki midzynarodowego planowania podatkowego
w trzech z czterech pastw czonkowskich badanych w ostatniej analizie; zwraca uwag,
e skutki te stawiaj MP w niekorzystnej sytuacji pod wzgldem konkurencji pomimo
wysokich kosztw zwizanych z wydatkami podatkowymi na ich wsparcie oraz e takie
rezultaty s wbrew intencjom krajowych decydentw;

10.

zwraca uwag na pogbiajc si luk midzy ustawowymi a efektywnymi stawkami


podatkowymi, szczeglnie dla firm prowadzcych dziaalno na skal globaln, na ktrej
istnienie maj wpyw przynajmniej po czci rne odstpstwa i wyjtki od oglnego
systemu podatkowego, czy to zamierzone przez ustawodawc, aby osign konkretne
cele, czy to wynikajce z agresywnego planowania podatkowego, tzn. ze stworzenia
cakowicie sztucznych warunkw wycznie dla celw podatkowych;

11.

podkrela, e rozbienoci midzy systemami podatkowymi na szczeblu globalnym


przyczyniaj si do znacznej erozji bazy podatkowej i uchylania si od opodatkowania,
jednak dziaania podejmowane jedynie na szczeblu UE nie zaradz tej sytuacji;

12.

zauwaa du rnorodno 28 systemw podatkowych w UE, zarwno pod wzgldem


definicji bazy podatkowej, jak i poziomu stawki podatkowej, ktra jest nawet jeszcze
wiksza, jeli wzi pod uwag te specjalne jurysdykcje o autonomicznych systemach
podatkowych, ktre s powizane z pastwami czonkowskimi UE (terytoria zamorskie i
terytoria zalene Korony Brytyjskiej); ubolewa nad obecnym brakiem w UE wsplnych
definicji czy wytycznych dla podstawowych poj i elementw, takich jak rwnowaga
midzy opodatkowaniem u rda a opodatkowaniem zalenym od miejsca zamieszkania,
stae miejsce prowadzenia dziaalnoci i jednostki podlegajce opodatkowaniu, istota
ekonomiczna transakcji i przepisy dotyczce zapobiegania naduyciom, odsetki i opaty
licencyjne, sposb traktowania aktyww niematerialnych i prawnych, dugu i kapitau
wasnego, nie mwic ju o tym, co moe lub nie moe zosta odliczone od podstawy
opodatkowania, czego skutkiem jest brak koordynacji systemw podatkowych pastw
czonkowskich; podkrela, e niezbdne jest ujednolicenie tych definicji;

13.

podkrela, e krajowe systemy preferencyjne i rozbienoci midzy rnymi systemami


podatkowymi na jednolitym rynku tworz moliwoci unikania opodatkowania; zauwaa,
e te niepodane skutki pogbiane s dodatkowo przez wzajemne relacje pomidzy
ogromn liczb dwustronnych konwencji podatkowych midzy pastwami
czonkowskimi a pastwami trzecimi oraz niewystarczajce przepisy zapobiegajce
naduyciom w tych konwencjach;

14.

zauwaa, e inn bolczk tych nieskoordynowanych ram podatkowych w UE jest racy


brak wsppracy pomidzy pastwami czonkowskimi; podkrela w tym kontekcie, e
pastwa czonkowskie niekoniecznie bior pod uwag wpyw ich rodkw podatkowych
na inne pastwa czonkowskie, nie tylko przy opracowywaniu tych rodkw, lecz rwnie

Komisja Europejska (2015), SME taxation in Europe - an empirical study of applied corporate
income taxation for SMEs compared to large enterprises (Opodatkowanie MP w Europie
empiryczna analiza stosowanych podatkw dochodowych od osb prawnych wobec MP w
porwnaniu z duymi przedsibiorstwami).

39

przy dzieleniu si informacjami dotyczcymi ich wdraania, co de facto skutkuje


stosowaniem polityki zuboania ssiada w kwestiach podatkowych, sprzecznej z
fundamentalnymi zasadami integracji europejskiej; zwraca uwag, e automatyczna
systematyczna i efektywna wymiana informacji midzy pastwami czonkowskimi
umoliwiaby uwzgldnianie opodatkowania okrelonych przepyww dochodw lub
transakcji w innych pastwach czonkowskich; podkrela, e przyczynia si to rwnie do
powstania niemoliwej do zaakceptowania sytuacji, w ktrej zyski wygenerowane przez
korporacje wielonarodowe w jednym z pastw czonkowskich s w UE czsto
opodatkowane wedug bardzo niskich lub zerowych stawek;
15.

uwaa, e polityk podatkow i polityk konkurencji na rynku wewntrznym naley


postrzega jak dwie strony medalu, i wzywa Komisj do ponownej oceny i wzmocnienia
mechanizmw i zasobw polityki konkurencji i pomocy pastwa;

16.

podkrela, e spjno krajowych systemw podatkowych w UE jest bardzo ograniczona


mimo bezprecedensowego pogbienia procesu integracji UE w cigu minionych 30 lat,
szczeglnie w kontekcie jednolitego rynku oraz unii gospodarczej i walutowej; wyraa
ubolewanie z powodu faktu, e koordynacja midzy krajowymi systemami podatkowymi
pozostaje daleko w tyle w porwnaniu z wysikami koordynacyjnymi w innych obszarach
na szczeblu UE, w szczeglnoci w ramach europejskiego semestru, mimo e oprcz
znaczenia rodkw po stronie wydatkw istotna cz kombinacji polityki budetowej i
monetarnej zmierzajca do zapewnienia konsolidacji budetowej dotyczy strony
dochodw; uwaa, e naleao wczy ten aspekt do sprawozdania piciu
przewodniczcych pt. Dokoczenie budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej
z czerwca 2015 r.;

17.

podkrela, e brak politycznej woli doprowadzenia do konwergencji krajowych polityk


podatkowych skania pastwa czonkowskie do wybierania podejcia dwustronnego,
podczas gdy podejcie wsplne byoby skuteczniejsze; przypomina o moliwoci pracy
na rzecz konwergencji podatkowej z wykorzystaniem zacienionej wsppracy; w
zwizku z tym z zadowoleniem przyjmuje fakt, e niektre pastwa czonkowskie chc
wprowadzi podatek od transakcji finansowych;

Instrumenty agresywnego planowania podatkowego i ich skutki


18.

podkrela, e unikanie opodatkowania przez niektre korporacje wielonarodowe moe


skutkowa bliskimi zeru efektywnymi stawkami podatkowymi dla zyskw generowanych
w jurysdykcjach europejskich, co uwypukla fakt, i takie korporacje, cho korzystaj z
rnych publicznych dbr i usug w miejscu ich dziaalnoci, nie pac nalenych
podatkw, przyczyniajc si tym samym do erozji krajowej bazy podatkowej i
zwikszenia nierwnoci; podkrela rwnie, e moliwo przeniesienia zyskw maj
jedynie firmy prowadzce dziaalno transgraniczn, co stawia w gorszej sytuacji
konkurentw dziaajcych jedynie w jednym kraju;

19.

zauwaa z duym zaniepokojeniem, e unikanie opodatkowania przez osoby prawne


wywiera bezporedni wpyw na budety krajowe i na podzia wysiku fiskalnego midzy
kategorie podatnikw oraz midzy czynniki ekonomiczne (z korzyci dla czynnikw
najbardziej mobilnych, takich jak kapita w formie BIZ); ubolewa z powodu faktu, e
oprcz zakce konkurencji i nierwnych warunkw dziaania prowadzi to rwnie do
niezwykle niepokojcej sytuacji, w ktrej w kontekcie cikich wysikw
konsolidacyjnych i reform strukturalnych niektrzy z podatnikw o najwyszej zdolnoci

40

finansowej pac znacznie mniej ni podatnicy najbardziej dotknici kryzysem


gospodarczym, finansowym i zadueniowym, tacy jak zwykli obywatele i
przedsibiorstwa niestosujce agresywnego planowania podatkowego, ktre czsto nale
do kategorii MP i s czsto niezdolne do konkurowania z korporacjami
wielonarodowymi z powodu tej wzgldnie niekorzystnej sytuacji podatkowej; podkrela,
e sytuacja ta moe podsyci demokratyczn nieufno i wpyn na oglne
przestrzeganie przepisw prawa podatkowego, zwaszcza w pastwach realizujcych
programy dostosowania gospodarczego; ubolewa nad tym, e demaskatorzy, ktrzy w
interesie publicznym przekazuj organom krajowym niezwykle istotne informacje o
naruszeniach, naduyciach, oszustwach lub nielegalnej dziaalnoci bd praktykach,
mog zosta pocignici do odpowiedzialnoci karnej, jak rwnie ponie konsekwencje
w yciu osobistym i konsekwencje ekonomiczne; zauwaa z duym niepokojem, e
nawet dziennikarze ujawniajcy nielegalne lub nieprzepisowe praktyki ponosz czasami
podobne konsekwencje;
20.

zauwaa, e z badania MFW1 obejmujcego 51 pastw wynika, i przenoszenie zyskw


midzy jurysdykcjami podatkowymi skutkuje rednim uszczupleniem dochodw w
wysokoci ok. 5% biecych dochodw z podatku od osb prawnych za to w pastwach
nienalecych do OECD wynosi niemal 13%; zauwaa ponadto, e wedug Komisji
dowody ekonometryczne wskazuj, i z upywem czasu zwikszy si wpyw
opodatkowania osb prawnych na BIZ; podkrela fakt, e wedug jednego z bada co
roku dochodzi do utraty ok. 1 biliona euro potencjalnych dochodw podatkowych z
powodu poczonych skutkw oszustw podatkowych, uchylania si od opodatkowania, w
tym szarej strefy gospodarki i unikania opodatkowania w UE2, a ponadto e zgodnie z
szacunkami roczne straty dla krajowych budetw z powodu unikania opodatkowania
wynosz 5070 mld EUR, ale w rzeczywistoci to uszczuplenie dochodw moe wynosi
nawet 160190 mld EUR, jeeli uwzgldni specjalne ustalenia podatkowe,
nieskuteczno poboru podatkw i inne tego typu zjawiska3; majc na uwadze, e
Komisja ds. Handlu i Rozwoju ONZ wyliczya, i kraje rozwijajce si trac co roku ok.
100 mld USD dochodw z powodu unikania opodatkowania przez korporacje
wielonarodowe; podkrela, e liczby te powinny by traktowane z rozwag i e mog
zbyt nisko szacowa rzeczywiste straty dla budetw krajowych, zwaywszy na
ograniczon przejrzysto oraz rne standardy rachunkowoci i ramy koncepcyjne na
caym wiecie, co wpywa na dostpno porwnywalnych i znaczcych danych oraz
wiarygodno wszelkich szacunkw;

21.

zauwaa, e podstaw strategii planowania podatkowego moe by organizacja


korporacji, uzgodnienia finansowe dla ich oddziaw lub ustalanie cen transferowych w
oderwaniu od rzeczywistej dziaalnoci gospodarczej, pozwalajce na sztuczne
przenoszenie zyskw midzy jurysdykcjami w celu zmniejszenia globalnych wpat

Analizy polityczne MFW, Spillovers in international corporate taxation [Skutki uboczne w


midzynarodowym systemie opodatkowania osb prawnych], 9 maja 2014 r., oraz Base Erosion,
Profit Shifting and Developing Countries [Erozja bazy podatkowej, przenoszenie zyskw a kraje
rozwijajce si], 29 maja 2015 r.
Sprawozdanie Richarda Murphyego (FCA) z dnia 10 lutego 2012 r. pt. Closing the European
Tax Gap [Zlikwidowanie europejskiej luki podatkowej].
European added value of legislative report on bringing Transparency, coordination and
convergence to corporate tax policies in the European Union [Europejska warto dodana
sprawozdania ustawodawczego w sprawie wprowadzenia przejrzystoci, koordynacji i spjnoci
do polityki opodatkowania osb prawnych w Unii Europejskiej], dr Benjamin Ferrett, Daniel
Gravino i Silvia Merler Parlament Europejski.

41

przedsibiorstw z tytuu podatku; zauwaa z duym niepokojem, e w UE jest coraz


wicej firm przykrywek, lecz e te przedsibiorstwa s nimi tylko z nazwy i s
wykorzystywane jedynie do celw uchylania si od opodatkowania; zauwaa szczeglny
przypadek McDonalds, ktrego praktyki podatkowe, ukazane w raporcie koalicji
zwizkw zawodowych, kosztoway pastwa europejskie w latach 20092013 po
przeliczeniu utraty dochodw z podatkw ponad 1 mld EUR1;
22.

uwaa, e krajowe systemy preferencyjne i niski poziom koordynacji czy spjnoci


midzy systemami podatkowymi pastw czonkowskich skutkuje mimo efektywnych
gospodarczych powiza i wzajemnych zalenoci na rynku wewntrznym szeregiem
rozbienoci umoliwiajcych agresywne planowanie podatkowe, podwjne odliczenia i
podwjne nieopodatkowanie, na przykad za porednictwem jednej z nastpujcych
praktyk lub ich poczenia: naduycia w ustalaniu cen transferowych, lokowanie odlicze
w jurysdykcjach o wysokich podatkach, przenoszenie funduszy pozyskanych dziki
poyczkom przez spki poredniczce, przenoszenie ryzyka, hybrydowe produkty
finansowe, wykorzystywanie rozbienoci, arbitra podatkowy, umowy o opaty
licencyjne, nabywanie korzyci umownych i prowadzenie sprzeday aktyww w
jurysdykcjach o niskich podatkach;

23.

podkrela, e w czasie misji informacyjnych w piciu pastwach czonkowskich i


Szwajcarii komisja specjalna zaobserwowaa, i wiele krajowych rodkw podatkowych,
czsto stosowanych cznie przez korporacje wielonarodowe, mogo stanowi
potencjalnie szkodliwe praktyki podatkowe, a zwaszcza nastpujce rodki, ktrych
wykaz nie jest jednak wyczerpujcy:
naduywanie interpretacji indywidualnych prawa podatkowego lub porozumie
ugodowych idcych dalej ni zwyke doprecyzowanie istniejcych przepisw i
dcych do preferencyjnego traktowania podatkowego,
rozbiene definicje staego miejsca prowadzenia dziaalnoci i rezydencji podatkowej,
uwzgldnianie w niewielkim stopniu lub nieuwzgldnianie istoty ekonomicznej
transakcji umoliwiajce zakadanie podmiotw do specjalnych celw (np.
przedsibiorstw dziaajcych na zasadzie skrzynki pocztowej, firm przykrywek itp.),
od ktrych pobiera si nisze podatki,
odliczenie z tytuu fikcyjnych odsetek (umoliwiajce przedsibiorstwom odliczanie
od dochodu podlegajcego opodatkowaniu fikcyjnych odsetek obliczonych na
podstawie ich kapitau wasnego),
praktyki w zakresie interpretacji indywidualnych prawa podatkowego dotyczcych
opodatkowania nadmiernych zyskw (dziki ktrym przedsibiorstwo moe uzyska
od administracji podatkowej pisemne potwierdzenie, e jego podlegajcy
opodatkowaniu dochd nie obejmuje zyskw, ktre nie zostayby osignite
indywidualnie),
niejasne lub nieskoordynowane przepisy dotyczce ustalania cen transferowych,
szereg systemw preferencyjnych, w szczeglnoci w zwizku z aktywami
niematerialnymi i prawnymi (korzystne opodatkowanie dochodw z patentw, wiedzy

Unhappy meal 1 Billion in Tax Avoidance on the Menu at McDonalds [Zestaw Unhappy
Meal Milliard strat na skutek unikania opodatkowania w menu McDonalds], Europejska
Federacja Zwizkw Zawodowych Sub Publicznych i in., luty 2015 r.

42

lub wasnoci intelektualnej),


zwrot lub odstpstwo od pobierania podatku u rda od odsetek, dywidend i
nalenoci licencyjnych w drodze dwustronnych konwencji podatkowych lub na
podstawie przepisw krajowych,
rnice w kwalifikacjach prawnych midzy pastwami czonkowskimi (podmioty
hybrydowe lub poyczki hybrydowe, w przypadku ktrych wydatki z tytuu odsetek
zmieniaj si w dywidendy zwolnione od podatku),
w przypadku Szwajcarii specjalne systemy podatkowe na poziomie kantonw, z
ktrych korzystaj kontrolowane przedsibiorstwa zagraniczne, ale nie
przedsibiorstwa kontrolowane przez podmioty krajowe (tzw. wyodrbnione systemy),
brak skutecznych oglnych lub szczegowych przepisw zapobiegajcych
naduyciom albo sabe egzekwowanie bd agodna wykadnia tych przepisw,
oraz struktury, ktre mog kry rzeczywistego beneficjenta aktyww i ktre mog nie
podlega systemom wymiany informacji, takie jak powiernictwa i tzw. wolne porty;
24.

zauwaa, e wedug Komisji1 w 72% przenoszenie zyskw odbywa si w UE w drodze


ustalania cen transferowych i wyboru lokalizacji wasnoci intelektualnej;

25.

podkrela, e w ostatnich latach szereg pastw czonkowskich stworzyo specjalne


systemy obniania podatku od osb prawnych, aby przycign mobilne aktywa
niematerialne i prawne przedsibiorstw, takie jak dochd z tytuu wasnoci
intelektualnej; odnotowuje rnorodno obnionych stawek podatkowych i kwot
wolnych od podatku oraz w zakresie proponowanych systemw (korzystne
opodatkowanie dochodw z innowacji, wasnoci intelektualnej, wiedzy, patentw itd.);
podkrela, e w niektrych pastwach czonkowskich podatnicy nie musz sami tworzy
wasnoci intelektualnej lub tworzy jej w danym pastwie, aby uzyska dostp do
korzyci podatkowych, lecz tylko wej w jej posiadanie za porednictwem
przedsibiorstwa, ktre ma siedzib w tej jurysdykcji; podkrela zatem, e jakiekolwiek
korzyci podatkowe z tytuu bada i rozwoju powinny by powizane z rzeczywistymi
wydatkami w rzeczonej jurysdykcji;

26.

zwraca ponadto uwag, e w ramach krajowych systemw podatkowych mona


wystpowa o zwrot podatkw z tytuu kosztw poniesionych na badania i rozwj
rwnie bez systemu korzystnego opodatkowania dochodw z patentw, ktry to system
w zwizku z tym stanowi niezgodn z przepisami zacht do unikania opodatkowania;

27.

uwaa takie systemy za przykady szkodliwej konkurencji podatkowej midzy


pastwami, poniewa cho ich powizanie z gospodark realn i wpyw na ni nie s w
wikszoci przypadkw oczywiste, to powoduj one uszczuplenie dochodw
podatkowych innych krajw, w tym pastw czonkowskich; zauwaa, e w ramach
przegldu zacht podatkowych na rzecz bada i rozwoju Komisja2 stwierdzia, i
korzystne opodatkowanie dochodw z patentw wydaje si raczej by sposobem na
przenoszenie dochodw przedsibiorstwa, a nie na pobudzanie innowacji;

Dokument roboczy sub Komisji z dnia 17 czerwca 2015 r. w sprawie podatku dochodowego od osb prawnych
w Unii Europejskiej (SWD(2015)0121).
2

Badanie na temat zacht podatkowych w dziedzinie bada i rozwoju, Dokument podatkowy nr


522014, Komisja Europejska.

43

28.

podkrela, e w otoczeniu gospodarczym charakteryzujcym si wiksz iloci aktyww


niematerialnych i prawnych wpyw na ustalanie cen transferowych ma czsto brak
porwnywalnych transakcji i punktw odniesienia, co sprawia, e waciwe stosowanie
zasady ceny rynkowej, zgodnie z ktr ustalanie cen transakcji dokonywanych midzy
jednostkami nalecymi do tej samej grupy przedsibiorstw powinno si odbywa w ten
sam sposb co midzy samodzielnymi jednostkami, staje si duym wyzwaniem;

29.

zauwaa, e istniejce wytyczne dotyczce ustalania cen transferowych zostawiaj


korporacjom wielonarodowym duy margines swobody przy wyborze i realizacji metod
oceny; podkrela, e brak rzeczywistego wsplnego standardu ustalania cen
transferowych oraz rne odstpstwa, wyjtki i alternatywy byy wykorzystywane przez
korporacje wielonarodowe niezgodnie z duchem tych wytycznych w celu wyskalowania
ich podlegajcych opodatkowaniu zyskw w zalenoci od jurysdykcji i w celu
zmniejszenia oglnych zobowiza podatkowych, na przykad przez niewaciwe
stosowanie metody koszt plus, dowolne ustalanie mary zysku lub budzce wtpliwoci
wyczanie z ich oblicze niektrych wydatkw; podkrela, e najlepszym sposobem
rozwizania kwestii ustalania cen transferowych na szczeblu unijnym jest wsplna
skonsolidowana podstawa opodatkowania, ktra sprawi, e ceny te nie bd ju
potrzebne;

30.

podkrela, e dokumentacja dotyczca ustalania cen transferowych dostarczana przez


korporacje wielonarodowe lub ich przedstawicieli nie moe by odpowiednio
monitorowana przez administracje podatkowe, ktre czsto nie dysponuj dostatecznym
wyposaeniem ani personelem, aby bada te analizy i ich wyniki lub wpyw w krytyczny
i gruntowny sposb;

31.

wyraa ubolewanie, e w kontekcie ekonomicznym, w ktrym 60% wiatowego handlu


ma charakter wewntrzgrupowy1, wytyczne dotyczce stosowania tej czysto
ekonomicznej koncepcji s fragmentaryczne na szczeblu krajowym, co skutkuje
rozbienociami midzy pastwami czonkowskimi i sporami prawnymi;

32.

podkrela jednak, e mimo znacznej liczby sporw prawnych w UE wynikajcych z


odmiennych interpretacji tych samych zasad ustalania cen transferowych na szczeblu
europejskim nie ma skutecznego mechanizmu ich rozstrzygania; zauwaa, e
rozstrzyganie spraw na mocy unijnej konwencji arbitraowej dotyczcej ustalania cen
transferowych moe trwa nawet osiem lat, naraajc przedsibiorstwa i administracje
podatkowe na niepewno prawa;

33.

podkrela gwn rol duych firm audytorskich, w tym wielkiej czwrki,


wykorzystujcych rozbienoci midzy przepisami krajowymi do tworzenia i
sprzedawania interpretacji oraz systemw unikania opodatkowania; podkrela, e firmy
te, ktrych dochd wydaje si pochodzi w znacznej czci z usug podatkowych, tworz
wski oligopol w celu zdominowania rynkw usug audytorskich w wikszoci pastw
czonkowskich i zdobycia przewagi w dziedzinie wiatowych usug doradztwa
podatkowego; ocenia, e utrzymywanie si takiej sytuacji szkodzi funkcjonowaniu
jednolitego rynku w dziedzinach objtych dziaalnoci wielkiej czwrki; zwraca
uwag na konflikt interesw wynikajcy z prowadzenia w ramach tych samych firm
dziaalnoci w zakresie doradztwa podatkowego i konsultingu przeznaczonej z jednej

Transfer pricing: Keeping it at arms length[Ceny transferowe: utrzymanie ich w warunkach


penej konkurencji], OECD Observer 230, stycze 2002 r. (poprawione w 2008 r.).

44

strony dla administracji podatkowych, a z drugiej ukierunkowanej na usugi planowania


podatkowego dla korporacji wielonarodowych wykorzystujcych saboci krajowych
systemw podatkowych; uwaa, e naley promowa dobre praktyki w tym obszarze oraz
poprawi istniejce kodeksy postpowania; kwestionuje jednak skuteczno kodeksu
postpowania dla przedsibiorstw oraz polityki spoecznej odpowiedzialnoci
przedsibiorstw w rozwizaniu tej kwestii; podkrela, e interpretacje indywidualne
prawa podatkowego stay si w UE i na caym wiecie pospolit praktyk biznesow
stosowan nie tylko w celu uzyskania pewnoci prawa czy korzystnych umw
podatkowych, lecz rwnie w przypadkach, w ktrych przepisy ustawowe nie daj
moliwoci interpretacji; jest zaniepokojony szacunkami brany doradztwa podatkowego,
e zaledwie 50% szans na zgodno z prawem wystarczy, by zaleca klientom dany
system planowania podatkowego1;
34.

wzywa organy podatkowe do korzystania z lepszych rde fachowej wiedzy i ich


rnicowania oraz do znacznego usprawnienia procesu oceny skutkw w celu
zmniejszenia ryzyka niespodziewanych konsekwencji wprowadzenia nowych rodkw
podatkowych; przypomina pastwom czonkowskim, e nie tylko rnice midzy
systemami podatkowymi, ale i nadmierna zoono krajowych systemw podatkowych
oraz ich maa stabilno przy zbyt czstych zmianach, s istotnymi przyczynami
powstawania luk podatkowych, niesprawiedliwoci systemw podatkowych i sabej
wiarygodnoci polityki podatkowej; podkrela w tym kontekcie, e fragmentacja
podatkowa stanowi przeszkod w realizacji europejskiej unii rynkw kapitaowych;

Stan realizacji i ocena dziaa unijnych, midzynarodowych i krajowych


35.

uznaje, e w zwizku z kryzysem gospodarczym i afer LuxLeaks zajcie si problemem


agresywnego planowania podatkowego stosowanego przez korporacje wielonarodowe
jest jednym z priorytetw politycznych pastw czonkowskich, UE, OECD i G20, ale
wyraa ubolewanie, e w praktyce nie osignito dotychczas znaczcego postpu, z
wyjtkiem zakoczonego wanie projektu OECD pod auspicjami G20 dotyczcego
BEPS, ktry nie zosta jeszcze wdroony na szczeblu krajowym;

36.

w tym kontekcie zauwaa, e wiele pastw czonkowskich wprowadzio lub zamierza


przyj rodki majce na celu walk z unikaniem opodatkowania, w szczeglnoci w
zwizku z ograniczeniem moliwoci odliczania odsetek, przepisami dotyczcymi
zapobiegania naduyciom, lepsz definicj pojcia stae miejsce prowadzenia
dziaalnoci (w tym opracowanie testw istoty ekonomicznej transakcji w celu
skuteczniejszego okrelania sytuacji podatkowej firm), moliwym wykluczaniem firm
stosujcych niewaciwe praktyki z przetargw publicznych lub publikacj systemw
planowania podatkowego, ktre mog posuy do odzyskania wiarygodnoci systemu
podatkowego oraz do zmniejszenia luki czasowej midzy stworzeniem okrelonych
systemw a podjciem dziaa naprawczych, w tym na poziomie legislacyjnym;

37.

jest jednak zaniepokojony, e w obliczu braku wsppracy jednostronne rodki


podejmowane przez pastwa czonkowskie w walce z erozj bazy podatkowej mog
przyczyni si do pogbienia zoonoci, powstania nowych rozbienoci i tym samym
nowych moliwoci unikania opodatkowania na rynku wewntrznym; podkrela, e
kade rozbiene wdroenie przez pastwa czonkowskie wytycznych midzynarodowych

Izba Gmin Zjednoczonego Krlestwa, przesuchanie przed Komisj Finansw Publicznych, 31 stycznia 2013 r.

45

lub unijnych moe mie ten sam skutek;


38.

z zadowoleniem przyjmuje rne inicjatywy i wnioski ustawodawcze Komisji z ostatnich


20 lat, w tym najnowszy dotyczcy poprawy koordynacji midzy systemami
opodatkowania osb prawnych w pastwach czonkowskich, w celu wzmocnienia rynku
wewntrznego, rozwizania problemw zwizanych z podwjnym opodatkowaniem lub
podwjnym nieopodatkowaniem oraz utrzymania prawa pastw czonkowskich do
skutecznego opodatkowania; ubolewa jednak nad tym, e jak dotd Rada przyja tylko
niewielk ich liczb z powodu wymogu jednomylnoci oraz z uwagi na fakt, e niektre
pastwa czonkowskie uparcie twierdz, i mog zyska wicej w pojedynk dziki
lukom w nieskoordynowanym systemie podatkowym ni razem dziki koordynacji
dziaa;

39.

z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie nowego pakietu w sprawie polityki


podatkowej i zwraca si do Komisji o denie do zapewnienia sprawiedliwego systemu
opodatkowania opierajcego si na zasadzie, e podatki naley paci w kraju, w ktrym
osigane s zyski, co pozwoli unikn zakce rynku i nieuczciwej konkurencji;

40.

podkrela, e stworzona przez pastwa czonkowskie w 1998 r. Grupa ds. Kodeksu


Postpowania (opodatkowanie dziaalnoci gospodarczej) nazywana dalej grup
umoliwia w pnych latach 90. i po roku 2000 wyeliminowanie najbardziej
szkodliwych wczesnych indywidualnych praktyk podatkowych dziki zastosowaniu
dwutorowego podejcia opartego na prawie mikkim polegajcego na wycofywaniu
istniejcych rodkw podatkowych, ktre skutkoway szkodliw konkurencj podatkow,
i unikaniu wprowadzania takich rodkw w przyszoci (zawieszenie);

41.

wyraa ubolewanie, e jak si wydaje tempo pracy grupy spado; zauwaa, e


niektre z ponad 100 rodkw wycofanych w wyniku jej dziaalnoci zostay zastpione
w pastwach czonkowskich rodkami podatkowymi o podobnie szkodliwych skutkach;
odnotowuje, e reakcj organw podatkowych na zalecenia grupy byo stworzenie
nowych struktur o takich samych szkodliwych skutkach jak te wycofane przez grup;
ubolewa, e podejmowane w przeszoci prby wzmocnienia jej zarzdzania i mandatu
oraz dostosowania i rozszerzenia metod i kryteriw pracy okrelonych w kodeksie w celu
zwalczania nowych form szkodliwych praktyk podatkowych w obecnym otoczeniu
gospodarczym zakoczyy si niepowodzeniem; popiera ostatnie propozycje Komisji w
tej sprawie okrelone w jej planie dziaania z dnia 17 czerwca 2015 r. na rzecz
sprawiedliwego i wydajnego systemu opodatkowania osb prawnych w UE;

42.

ubolewa, e pomimo ambitnych celw goszonych ju od 1997 r. utrzymuje si


konkurencja podatkowa midzy pastwami czonkowskimi, wynikajca nie tyle z rnic
w stawkach podatkowych, co z rnorodnoci krajowych zasad obliczania podstawy
opodatkowanego zysku, co od dziesicioleci nieodmiennie ilustruj rozbienoci midzy
nominalnymi a efektywnymi stawkami podatku od osb prawnych stosowanymi przez
pastwa czonkowskie;

43.

wyraa te ubolewanie, e pocztkowy status grupy i jej zasady zarzdzania pozostawiay


zbyt duo miejsca na polityczne negocjacje i kompromisy w deniu do osignicia
szerokiego konsensusu (tzn. faktycznie niemal jednomylnoci z moliwoci
wyraania zastrzee w przypisach do dokumentu) odnonie do oceny szkodliwych
praktyk, co odbio si na wiarygodnoci i kompletnoci jej prac, a czasami prowadzio do
umylnego niepublikowania sprawozda i niereagowania na nie jak to miao miejsce w

46

przypadku sprawozdania z 1999 r. przygotowanego przez kancelari Simmons &


Simmons na temat praktyk administracyjnych; uwaa za godne ubolewania, e na
wycofywanie istniejcych rodkw wpyway negatywnie opnienia polityczne,
umoliwiajc w niektrych przypadkach korzystanie z nich nowym podmiotom po
upywie terminu, co wynika te z bardzo sabych mechanizmw grupy zwizanych z
odpowiedzialnoci i nadzorem;
44.

podkrela zasadniczo, e cho jednostkowe podejcie kodeksu spowodowao, e pastwa


czonkowskie konkuruj teraz ze sob w wikszym stopniu za porednictwem oglnych
rodkw, nie rozwizao jednak systemowej saboci niekompletnych ram opodatkowania
osb prawnych w UE, ktre wymagaj szerzej zakrojonego przegldu;

45.

odnotowuje te wysiki zwizane ze stworzeniem platformy na rzecz dobrego zarzdzania


w kwestiach podatkowych, ktra skupia rne podmioty celem wypracowania
konsensusu w kwestii unikania opodatkowania, szczeglnie w midzynarodowym
kontekcie, oraz Wsplnego Forum UE ds. Cen Transferowych, ktre wydaje szereg
wytycznych dotyczcych kwestii technicznych zwizanych z ustalaniem cen
transferowych; podkrela, e jak dotd organy te przyczyniy si do wprowadzenia
niewielkich korekt do ram opodatkowania osb prawnych; ubolewa nad tym, e wytyczne
opublikowane przez Wsplne Forum UE ds. Cen Transferowych jak dotychczas w
niewystarczajcym stopniu rozwizay problem unikania opodatkowania; wyraa
ubolewanie z powodu braku rwnowagi w skadzie Wsplnego Forum UE ds. Cen
Transferowych, pomimo ostatniej zmiany czonkw; sprzeciwia si ponadto praktyce
angaowania w prace nad wytycznymi dotyczcymi ustalania cen transferowych
ekspertw podatkowych, ktrzy jednoczenie mog doradza swoim klientom stosowanie
strategii agresywnego planowania podatkowego, a zatem by w sytuacji konfliktu
interesw;

46.

podkrela, e prawodawstwo UE (dyrektywy dotyczce spek dominujcych i spek


zalenych, odsetek i nalenoci licencyjnych, czenia si spek i wsppracy
administracyjnej), mimo e reguluje ograniczon liczb kwestii zwizanych z
opodatkowaniem osb prawnych, zdoao rozwiza specyficzne problemy, z jakimi
borykaj si pastwa czonkowskie i firmy prowadzce dziaalno w kilku pastwach;
podkrela, e rodki te, pierwotnie stworzone w celu zlikwidowania podwjnego
opodatkowania, pocigaj za sob pewne mimowolne, odwrotne do zamierzonych skutki
dla unikania opodatkowania i czasami prowadz do podwjnego nieopodatkowania; z
zadowoleniem przyjmuje niedawne przyjcie przez Rad zmian do dyrektywy w sprawie
spek dominujcych i spek zalenych, majcych na celu wprowadzenie oglnej
klauzuli zapobiegajcej naduyciom i rozwizanie problemu rozbienoci dotyczcych
poyczek hybrydowych; zmiany te wejd w ycie pod koniec 2015 r., co pozwala
oczekiwa, e pomog usun niektre moliwoci unikania opodatkowania w UE;

47.

przypomina o przepisach dyrektywy Rady 2011/16/UE o wsppracy administracyjnej


majcej na celu promowanie wymiany wszystkich istotnych informacji podatkowych;
uwaa, e automatyczna, niezwoczna i wszechstronna wymiana informacji podatkowych
oraz ich skuteczne przetwarzanie miayby wyrany skutek odstraszajcy, zniechcajc do
uchylania si od opodatkowania i wprowadzania szkodliwych praktyk podatkowych, a
pastwa czonkowskie i Komisja uzyskayby wszystkie informacje niezbdne do
reagowania na te praktyki;

47

48.

ubolewa nad nieskutecznoci obecnych ram legislacyjnych i ram monitorowania


wymiany informacji o rodkach podatkowych, zwaywszy e istniej dowody
potwierdzajce, i obowizujce wymogi w zakresie spontanicznej wymiany informacji
lub wymiany na danie nie s przestrzegane; wyraa ubolewanie, e praktycznie adne
pastwo czonkowskie nie prowadzi wymiany informacji, ktre mog mie wpyw na
kraje partnerskie UE; ubolewa z powodu braku koordynacji midzy Komisj a
waciwymi organami pastw czonkowskich;

49.

wyraa ubolewanie, e informacje podatkowe s bardzo rzadko dobrowolnie wymieniane


pomidzy pastwami czonkowskimi; z zadowoleniem przyjmuje automatyczn wymian
informacji, ktra nie opiera si ju na zasadzie wzajemnoci; zwraca uwag na problemy
strukturalne systemu opartego na swobodzie decydowania, ktre informacje naley
przekaza, a ktre nie, wyposaonego w sabe systemy monitorowania, co bardzo
utrudnia stwierdzenie jakichkolwiek narusze wymogu wymiany informacji;

50.

z zadowoleniem przyjmuje zobowizanie Komisji do propagowania automatycznej


wymiany informacji podatkowych jako przyszego europejskiego i midzynarodowego
standardu przejrzystoci; wzywa Komisj w pierwszej kolejnoci do wywizania si ze
spoczywajcego na niej obowizku straniczki traktatw i do podjcia wszelkich dziaa
niezbdnych do zagwarantowania naleytego przestrzegania obowizujcych przepisw
UE i okrelonej w traktatach zasady lojalnej wsppracy pastw czonkowskich; z
zadowoleniem przyjmuje propozycj grupy ekspertw zajmujcej si automatyczn
wymian informacji finansowych dotyczc zbadania moliwoci wsparcia krajw
rozwijajcych si w zakresie automatycznej wymiany informacji przez przyjcie
porozumie o wymianie o charakterze niewzajemnym;

51.

zauwaa, e zasady pomocy pastwa i zwizane z ni sankcje s przydatne jako rodek


reagowania na najbardziej nieuczciwe i prowadzce do zakce szkodliwe praktyki
podatkowe oraz mog mie wyrany skutek odstraszajcy;

52.

z zadowoleniem przyjmuje pakiet Komisji dotyczcy przejrzystoci podatkowej w


sprawie automatycznej wymiany informacji midzy pastwami czonkowskimi w
zakresie interpretacji prawa podatkowego z marca 2015 r. oraz plan dziaania na rzecz
sprawiedliwego i wydajnego systemu opodatkowania osb prawnych w UE z czerwca
2015 r.; podkrela jednak, e teksty te mona uzna jedynie za pierwsze kroki we
waciwym kierunku oraz e pilnie potrzebne s spjne ramy przepisw legislacyjnych i
koordynacji administracyjnej, ktre bd korzystne rwnie dla MP i korporacji
wielonarodowych wspierajcych prawdziwy wzrost gospodarczy i paccych swoj cz
nalenych podatkw na rynku wewntrznym;

53.

z zadowoleniem przyjmuje niedawne porozumienie w odniesieniu do planu dziaania


OECD w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw, ktry po kolejnych
apelach o podjcie dziaa wyraanych na szczytach G7 i G20 prbuje rozwiza
pojedyncze problemy dotyczce funkcjonowania midzynarodowego systemu
opodatkowania osb prawnych dziki propozycji globalnych systematycznych dziaa na
rzecz ich rozwizania; ubolewa nad pnym i nierwnym wczaniem krajw
rozwijajcych si w proces realizacji planu OECD, w ktrym kraje te powinny
uczestniczy na sprawiedliwych warunkach; wyraa rwnie ubolewanie z powodu braku
ambicji niektrych wynikw planu przeciwdziaania BEPS w dziedzinie szkodliwych
systemw podatkowych, gospodarki cyfrowej i przejrzystoci;

48

54.

zauwaa, e po dokadnej analizie krytycznych punktw midzynarodowego systemu


podatkowego okrelono 15-punktowy plan przeciwdziaania BEPS, z czego siedem
zostao zatwierdzonych na szczycie G20 w listopadzie 2014 r., a pozostae punkty zostay
przedstawione w padzierniku 2015 r.; podkrela, e w kontekcie ewoluujcego
otoczenia biznesowego dziaania te maj na celu zaradzenie problemom z przejrzystoci,
np. przez wydawanie wytycznych dotyczcych sprawozdawczoci w podziale na kraje, z
brakiem istoty ekonomicznej w przypadku niektrych uzgodnie dotyczcych unikania
opodatkowania oraz z wiksz spjnoci przepisw midzynarodowych;

55.

ostrzega jednak przed kompromisami, ktre mog si okaza dalekie od pocztkowych


celw lub doprowadzi do rozbienych interpretacji na szczeblu krajowym; podkrela
ponadto, e dotychczas w zasadzie nie byo skutecznego monitoringu wdraania
wytycznych OECD w pastwach, ktre je zatwierdziy, i e nawet najlepiej opracowane
rozwizania nie mog by skuteczne, jeli nie s odpowiednio kontrolowane i
wprowadzane w ycie;

56.

podkrela komplementarny charakter dziaalnoci UE i OECD w tej dziedzinie; uwaa, e


biorc pod uwag stopie integracji UE musi ona wyj poza propozycje dotyczce erozji
bazy podatkowej i przenoszenia zyskw, jeli chodzi o koordynacj i konwergencj
suce unikaniu wszelkich form szkodliwej konkurencji podatkowej na rynku
wewntrznym; jest przekonany, e oprcz pilnowania, by jej wasna konkurencyjno nie
ucierpiaa, UE mogaby wprowadzi efektywniejsze mechanizmy zapewniania uczciwej
konkurencji podatkowej i prawa pastw czonkowskich do skutecznego opodatkowania
zyskw osiganych na ich terytoriach;

Dochodzenia Komisji w sprawie pomocy pastwa: przegld i wyniki


57.

podkrela, e na rynku wewntrznym nowe podmioty i przedsibiorstwa, w tym MP,


ktre nie stosuj praktyk agresywnego planowania podatkowego s w gorszej sytuacji ni
korporacje wielonarodowe, ktre mog przenosi zyski lub stosowa inne formy
agresywnego planowania podatkowego za porednictwem rozmaitych decyzji i
instrumentw, do ktrych maj dostp jedynie z racji swojej wielkoci i zdolnoci do
prowadzenia dziaalnoci midzynarodowej; zauwaa z zaniepokojeniem, e w zasadzie
nisze zobowizania podatkowe oznaczaj dla korporacji wiksze zyski po
opodatkowaniu i w zwizku z tym tworz nierwne warunki dziaania dla ich
konkurentw na rynku wewntrznym, ktrzy nie uciekaj si do agresywnego planowania
podatkowego i podtrzymuj zwizek midzy miejscem osigania zyskw a miejscem
opodatkowania; zwraca uwag, e te zakcenia w zakresie rwnych warunkw dziaania
na korzy korporacji wielonarodowych przecz fundamentalnej zasadzie jednolitego
rynku;

58.

podkrela, e OECD1 zwraca uwag na stosowanie przez niektre korporacje


wielonarodowe strategii, ktre umoliwiaj im pacenie zaledwie 5% podatku od osb
prawnych, podczas gdy mniejsze firmy pac do 30%; jest zaniepokojony, e zgodnie z
niektrymi badaniami2 obcienia zwizane z podatkiem od osb prawnych dla firm
prowadzcych dziaalno transgraniczn s przecitnie do 30% nisze ni dla krajowych
firm prowadzcych dziaalno tylko w jednym pastwie; uwaa za niedopuszczalne, e

Komunikat prasowy OECD OECD urges stronger international co-operation on corporate tax
[OECD domaga si cilejszej wsppracy midzynarodowej w dziedzinie opodatkowania osb
prawnych], 12.2.2013.

49

w wyniku tych strategii niektre korporacje wielonarodowe mog paci podatki, ktrych
efektywna stawka podatkowa jest bardzo niska, podczas gdy niektre MP musz paci
wszystkie nalene podatki;
59.

podkrela, e to zakcenie dotyczce decyzji podmiotw gospodarczych, rozpatrywane


na podstawie oczekiwanych zwrotw po opodatkowaniu, powoduje nieoptymaln
alokacj zasobw w UE i na og obnia poziom konkurencji, wpywajc w ten sposb na
wzrost i zatrudnienie;

60.

podkrela, e niektre szkodliwe praktyki podatkowe mog podlega zasadom


podatkowej pomocy pastwa, szczeglnie w zakresie, w jakim mog w ten sam sposb
umoliwia uzyskanie selektywnej korzyci i pociga za sob zakcenia konkurencji
na rynku wewntrznym; zauwaa, e w przeszoci prace grupy ds. pomocy pastwa i
Grupy ds. Kodeksu Postpowania uzupeniay si wzajemnie, zwaszcza w 1999 r. i w
pierwszej poowie minionej dekady; podkrela, e egzekwowanie unijnych regu
konkurencji wzmocnio presj prawn bdc uzupenieniem procesu decyzyjnego grupy
opartego na prawie mikkim, kompensujc po czci brak innych skutecznych
instrumentw przeciwdziaania unikaniu opodatkowania na szczeblu UE;

61.

odnotowuje wane wydarzenia w cigu ostatnich 20 lat w zwizku z ramami


analitycznymi Komisji dotyczcymi podatkowej pomocy pastwa, ktre umoliwiy
wprowadzenie wikszej jasnoci do definicji i analizy pomocy pastwa uzyskiwanej za
porednictwem rodkw podatkowych oraz systematyczniejsze przeciwdziaanie takim
rodkom; odnotowuje w szczeglnoci wytyczne Komisji z 1998 r. dotyczce stosowania
zasad pomocy pastwa do rodkw zwizanych z bezporednim opodatkowaniem
dziaalnoci gospodarczej, sprawozdanie w tej sprawie z 2004 r. i rne wane orzeczenia
wydane po 2000 r.; z zadowoleniem przyjmuje zainicjowanie w 2014 r. w ramach
procesu Komisji dotyczcego unowoczenienia polityki w dziedzinie pomocy pastwa
konsultacji publicznych w sprawie projektu wytycznych majcych na celu wyjanienie
pojcia pomocy pastwa zgodnie z art. 107 TFUE, ktre obejmuje elementy dotyczce
podatkowej pomocy pastwa, a w szczeglnoci interpretacji indywidualnych prawa
podatkowego;

62.

stwierdza, e w ostatnich dziesicioleciach powstao coraz bardziej utrwalone


orzecznictwo Trybunau Sprawiedliwoci dotyczce stosowania przepisw w dziedzinie
pomocy pastwa w odniesieniu do rodkw podatkowych pastw czonkowskich,
ostatnio w 2011 r. w sprawie dotyczcej Gibraltaru1;

63.

zauwaa, e Trybuna Sprawiedliwoci kad nacisk na zasad treci nad form, zgodnie
z ktr skutki gospodarcze danego rodka s punktem odniesienia przy ocenie;

64.

dlatego stwierdza, e Trybuna Sprawiedliwoci ustali na podstawie zakazu


przyznawania pomocy pastwa dalekosine wymogi dotyczce kompetencji pastw

SME taxation in Europe - an empirical study of applied corporate income taxation for SMEs
compared to large enterprises [Opodatkowanie MP w Europie empiryczna analiza
stosowanych podatkw dochodowych od osb prawnych wobec MP w porwnaniu z duymi
przedsibiorstwami], Komisja Europejska, maj 2015 r., oraz P.Egger, W. Eggert i H. Winner
(2010), Saving taxes through foreign plant ownership [Oszczdnoci podatkowe dziki prawom
wasnoci zagranicznych zakadw], Journal of International Economics 81, s. 99108.
Sprawy C-106/09 P i C-107/09 P Komisja przeciwko Government of Gibraltar i Zjednoczonemu
Krlestwu, wyrok z dnia 15 listopada 2011 r.

50

czonkowskich w dziedzinie prawa podatkowego;


65.

zauwaa, e koncepcja charakteru i oglnej struktury krajowego systemu jest


centralnym punktem odniesienia przy ocenie, czy bezporednie lub porednie rodki
podatkowe s selektywne czy nie, i tym samym zgodne bd niezgodne z rynkiem
wewntrznym, a ponadto e wszelka pomoc pastwa powinna by oceniana w stosunku
do ju istniejcej rwnowagi; podkrela, e unijnym punktem odniesienia przy ocenie
potencjalnych zakce jest krajowy system odniesienia1, w zwizku z czym nie
wszystkie zakcenia konkurencji i szkodliwe praktyki podatkowe na rynku
wewntrznym mog zosta objte obowizujcymi reguami konkurencji; zauwaa w
zwizku z tym, e samo pene egzekwowanie tych regu nie umoliwioby rozwizania
problemu unikania opodatkowania osb prawnych w UE;

66.

zauwaa, e wedug danych przekazanych waciwej komisji specjalnej PE2 przez


Komisj tylko 65 spraw dotyczcych podatkowej pomocy pastwa zostao formalnie
zbadanych przez Komisj, z czego 7 dotyczyo interpretacji indywidualnych prawa
podatkowego, a jedynie 10 wszczto w nastpstwie formalnych powiadomie pastw
czonkowskich;

67.

podkrela, e Komisja rozpatrzya jedynie niewielk liczb spraw z dziedziny podatkowej


pomocy pastwa w drugiej poowie minionej dekady i e najnowsze postpowania
dotyczce pomocy pastwa obejmuj:
wszczcie w czerwcu 2013 r. ledztwa w sprawie praktyk w zakresie interpretacji
prawa podatkowego w siedmiu pastwach czonkowskich, rozszerzonego na wszystkie
pastwa czonkowskie w grudniu 2014 r.,
wszczcie w padzierniku 2013 r. dochodzenia majcego ustali, czy gibraltarski
system opodatkowania osb prawnych faworyzuje niektre przedsibiorstwa, ktre to
dochodzenie rozszerzono w padzierniku 2014 r. w celu zbadania stosowanych na tym
terytorium interpretacji prawa podatkowego;
rwnolegle wszczcie osobnego ledztwa w sprawie systemw opodatkowania
wasnoci intelektualnej (korzystne opodatkowanie dochodw z patentw),
wszczcie w czerwcu 2014 r. formalnych dochodze w trzech sprawach: Apple w
Irlandii, Fiat Finance and Trade w Luksemburgu oraz Starbucks w Holandii,
zakoczonych w padzierniku 2015 r., a nastpnie wszczcie w padzierniku 2014 r.
dochodzenia w sprawie firmy Amazon w Luksemburgu,
wszczcie w lutym 2015 r. formalnego dochodzenia w sprawie systemu
opodatkowania w Belgii (system indywidualnych interpretacji prawa podatkowego
dotyczcych opodatkowania nadmiernych zyskw);

68.

2
3

podkrela, e toczce si i zakoczone dochodzenia Komisji i informacje ujawnione w


aferze LuxLeaks wskazuj na to, e niektre pastwa czonkowskie nie wywizay si ze
spoczywajcego na nich zobowizania prawnego3 do informowania Komisji o wszystkich
Jeeli rodki przyjte przez pastwa czonkowskie dotycz caego systemu podatkowego,
wwczas stanowi one elementy organizacji oglnej polityki podatkowej, a nie pomoc pastwa.
Komunikat skierowany do komisji TAXE przez komisarz M. Vestager w dniu 29 kwietnia 2015 r.
Jak okrelono w rozporzdzeniu Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiajcym
szczegowe zasady stosowania art. 108 TFUE w odniesieniu do obowizku wsppracy i
dostarczania wszystkich niezbdnych dokumentw.

51

potencjalnych przypadkach pomocy pastwa;


69.

podkrela, e dochodzenia te ujawniy jedynie bardzo ograniczon liczb niektrych


typowych praktyk, ktre maj wpyw na podlegajcy opodatkowaniu zysk przypisywany
niektrym jednostkom zalenym korporacji wielonarodowych w drodze ustalania cen
transferowych; jest zaniepokojony, e obecne zasoby waciwych sub Komisji mog
zmniejszy jej zdolno do rozpatrywania znacznie wikszej liczby spraw i
przeprowadzania systematycznych kontroli w celu ustalenia, czy dalsze praktyki w
dziedzinie opodatkowania osb prawnych oprcz tych opartych na ustalaniu cen
transferowych mog by niezgodne z przepisami dotyczcymi pomocy pastwa;

70.

wyraa zdecydowane poparcie dla podejcia Komisji, ktra nie spieszy si w celu
gruntownego zbadania toczcych si spraw przy zachowaniu naleytej starannoci;
uwaa, e wynik dochodze przyczyni si do opracowania precyzyjniejszych i
skuteczniejszych wytycznych dotyczcych podatkowej pomocy pastwa i ustalania cen
transferowych oraz zmusi pastwa czonkowskie do odpowiedniego skorygowania
stosowanych praktyk; zwraca si jednak do Komisji o jak najszybsze zakoczenie
toczcych si dochodze dotyczcych podatkowej pomocy pastwa bez uszczerbku dla
ich jakoci i wiarygodnoci oraz oczekuje z duym zainteresowaniem na ich wyniki; prosi
Komisj o regularne informowanie Parlamentu Europejskiego o tych dochodzeniach;
apeluje do Komisji o domaganie si zwrotu kadego brakujcego euro w przypadku
potwierdzenia w toczcych si dochodzeniach zarzutw o stosowanie nielegalnej pomocy
pastwa;

71.

podkrela, e w przypadku naruszenia przepisw UE toczce si dochodzenia mogyby


doprowadzi do odzyskania przez pastwo czonkowskie, ktre zatwierdzio dane rodki
podatkowe, kwoty odpowiadajcej nielegalnej pomocy pastwa przyznanej
przedsibiorstwom bdcym jej beneficjentami; podkrela, e cho moe to mie
wyrany negatywny wpyw na reputacj danego pastwa czonkowskiego, stanowi de
facto nagrod za nieprzestrzeganie przepisw, co w razie wtpliwoci raczej nie zniechci
pastw czonkowskich do przyznawania nielegalnej pomocy pastwa i nieuczciwych ulg
podatkowych, a zamiast tego zwalnia je z odpowiedzialnoci za przestrzeganie unijnych
zasad pomocy pastwa i nie agodzi strat finansowych w budetach pastw
czonkowskich, ktrych to dotyczy; uwaa oglnie rzecz biorc, e przepisy dotyczce
pomocy pastwa powinny okrela kary, ktre bd skutecznie zniechca do
przyznawania nielegalnej pomocy pastwa;

72.

zwraca te uwag, e w przypadku nieuczciwego ustalania cen transferowych midzy


transgranicznymi jednostkami zalenymi moliwe jest, i korekta dochodw
podatkowych (zwrot pomocy) bdzie dotyczy nie tylko pastwa czonkowskiego
odpowiedzialnego za przyznanie korzystnego opodatkowania, lecz rwnie innych
pastw, w ktrych dokonano transakcji (korekta ex post cen transferowych i tym samym
dochodu podlegajcego opodatkowaniu); podkrela, e w niektrych przypadkach
mogoby to prowadzi do podwjnego opodatkowania;

73.

przypomina, e celem interpretacji prawa podatkowego powinno by zapewnienie


pewnoci prawa i stworzenie uzasadnionych oczekiwa dla osb korzystajcych z tych
interpretacji; podkrela, e z uwagi na moliwo zakwestionowania interpretacji
krajowych w wietle unijnych zasad dotyczcych pomocy pastwa istnieje ryzyko zalewu
wnioskw o interpretacje indywidualne ze strony poszczeglnych pastw czonkowskich

52

w celu uzyskania wczeniejszych wyjanie Komisji, ktre pozwol administracji


podatkowej i przedsibiorstwom na uniknicie niepewnoci prawa; podkrela, e
zwikszenie potencjau Komisji i usprawnione procesy przekazywania informacji s
odpowiednimi sposobami radzenia sobie z coraz wikszym napywem zgosze oraz
zapewnieniem wikszej przejrzystoci wymaganej od pastw czonkowskich w kwestiach
podatkowych;
Pastwa trzecie
74.

wyraa zaniepokojenie, e negatywne skutki uboczne szkodliwych praktyk podatkowych


stosowanych przez niektre korporacje wielonarodowe wydaj si duo bardziej
odczuwalne w krajach rozwijajcych si ni w krajach rozwinitych 1, poniewa dochody
tych pierwszych w wikszym stopniu pochodz z podatkw od przedsibiorstw, a ich
systemy finansw publicznych, uregulowania prawne i zdolnoci administracyjne nie s
tak wydajne, aby zapewni cigalno podatkw i zwalcza te szkodliwe praktyki
podatkowe; zwraca uwag na opini MFW2, zgodnie z ktr kraje rozwijajce si trac w
ujciu relatywnym trzy razy wicej dochodw wskutek agresywnego planowania
podatkowego ni kraje rozwinite; podkrela, e art. 208 traktatu lizboskiego
zobowizuje pastwa czonkowskie do dostosowania swojej polityki w celu wsparcia
rozwoju w krajach rozwijajcych si; podkrela, e dogbne analizy ex post efektw
mnonikowych zwizanych z praktykami podatkowymi pastw czonkowskich, ktrych
wyniki powinny by upubliczniane, powinny pomc odpowiednio ukierunkowa polityk
w celu zadbania o to, by takie praktyki nie prowadziy do erozji bazy podatkowej innych
pastw czonkowskich lub krajw trzecich;

75.

podkrela, e jednoczenie zwycizcw w wiatowej konkurencji podatkowej, czyli


tych kilka krajw o atrakcyjnych stawkach podatku od osb prawnych zarwno z UE, jak
i spoza jej terytorium, cechuj pewne pozbawione proporcji w porwnaniu do wielkoci
kraju i prawdziwej dziaalnoci gospodarczej fundamentalne parametry gospodarcze,
jeeli przyjrze si na przykad liczbie majcych tam siedziby firm na mieszkaca,
kwotom zaksigowanych zyskw zagranicznych, BIZ lub wychodzcych przepyww
finansowych w porwnaniu do PKB itd.; zauwaa, e pokazuje to sztuczny charakter ich
podstawy opodatkowania i przychodzcych przepyww finansowych oraz brak zwizku
na ktry pozwalaj obecne systemy podatkowe pomidzy miejscem wygenerowania
zysku, a miejscem jego opodatkowania;

76.

podkrela, e konkurencja podatkowa wcale nie ogranicza si do pastw czonkowskich


oraz ich terytoriw zalenych i stowarzyszonych, a wikszo zbadanych praktyk ma
wymiar midzynarodowy, polegajcy na przenoszeniu zyskw do jurysdykcji stosujcych
niskie podatki lub niestosujcych ich wcale oraz jurysdykcji zapewniajcych tajemnic
transakcji, gdzie czsto nie prowadzi si adnej znaczcej dziaalnoci gospodarczej;
ubolewa nad brakiem skoordynowanego podejcia ze strony pastw czonkowskich
wobec tych jurysdykcji, nie tylko jeeli chodzi o wsplne dziaania lub odpowied na ich
szkodliwe praktyki, lecz rwnie pomimo wysikw Komisji w odniesieniu do ich
identyfikacji i okrelenia waciwych kryteriw; zdecydowanie popiera zatem wniosek
Komisji z 2012 r., w ktrym zaproponowano konkretne kryteria zapewnienia uczciwej

Analiza polityczna MFW pt. Spillovers in international corporate taxation [Efekt mnonikowy
w midzynarodowym systemie opodatkowania przedsibiorstw], 9 maja 2014 r.
Dokument roboczy MFW pt. Base erosion, profit shifting and developing countries [Erozja
bazy podatkowej, przenoszenie zyskw a kraje rozwijajce si], maj 2015 r.

53

konkurencji, a take przejrzystoci i wymiany informacji, jak rwnie niedawn


publikacj w pakiecie podatkowym Komisji z dnia 17 czerwca 2015 r. wykazu
niewsppracujcych jurysdykcji podatkowych, przygotowanego w wyniku przyjcia
wsplnego mianownika na podstawie list istniejcych na szczeblu krajowym; podkrela,
e przygotowanie takiego wykazu to warunek wstpny podjcia waciwych dziaa
wobec tego typu jurysdykcji; uwaa, e wykaz ten powinien by pierwszym etapem
procesu prowadzcego do okrelenia cisej i obiektywnej definicji rajw podatkowych,
ktra moe by przydatna przy tworzeniu przyszych wykazw, sporzdzanych na
podstawie jasnych uprzednio znanych kryteriw; zachca Komisj Europejsk do
przeprowadzenia oceny przestrzegania tych kryteriw przez jurysdykcje europejskie;
77.

podkrela, e dziaania OECD w tym zakresie przyniosy znaczce wyniki, jeeli chodzi o
przejrzysto i wymian informacji; z zadowoleniem przyjmuje w szczeglnoci
podpisanie przez prawie 100 krajw (sytuacja w czerwcu 2015 r.) wielostronnej
konwencji OECD o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych, ktra
przewiduje wspprac administracyjn pomidzy pastwami w zakresie oceny i
cigania podatkw, zwaszcza jeeli chodzi o walk z unikaniem opodatkowania i
uchylaniem si od niego;

78.

podkrela jednak, e prace OECD nad jej wczeniejszym wykazem niewsppracujcych


rajw podatkowych byy oparte na procesie politycznym, ktry doprowadzi do
arbitralnych kompromisw ju podczas ustalania kryteriw majcych zastosowanie do
tych wykazw, takich jak wymg zawarcia konwencji podatkowych z 12 innymi krajami,
a w kocu do tego, e adna jurysdykcja nie zostaa uznana za niewsppracujcy raj
podatkowy; zwraca uwag, e obecne podejcie OECD nadal opiera si na kryteriach,
ktre odnosz si do przejrzystoci podatkowej i wymiany informacji i nie s
wystarczajco kompleksowe, aby poradzi sobie ze szkodliwoci niektrych praktyk
podatkowych; uwaa, e bez wzgldu na jego zalety zmniejsza to warto podejcia
OECD, jeeli chodzi o okrelanie jurysdykcji podatkowych, ktre przoduj w praktykach
unikania opodatkowania i szkodliwej konkurencji podatkowej na wiecie; zaznacza w
szczeglnoci, e takie podejcie nie odnosi si do adnych jakociowych wskanikw
pozwalajcych na obiektywn ocen zgodnoci z dobrymi wzorcami zarzdzania ani nie
bierze pod uwag danych ilociowych, takich jak zyski ksigowe czy przychodzce i
wychodzce przepywy finansowe, ani oddalenia tych ostatnich od rzeczywistoci
gospodarczej w danej jurysdykcji;

79.

podkrela rwnie, e te wykazy mog by wykorzystywane na szczeblu krajowym do


wdroenia krajowych rodkw ochrony i przepisw zapobiegajcych unikaniu
opodatkowania wobec krajw trzecich (takich jak ograniczenie korzyci, zastosowanie
testu gwnego celu (ang. principal purpose test), zasady dotyczce przedsibiorstw pod
kontrol zagraniczn itd.), a ograniczenia takich wykazw mog zatem zmniejsza
rwnie zasig i skuteczno rodkw krajowych majcych zwalcza szkodliwe praktyki
podatkowe;

80.

jest przekonany, e zapewnienie uczciwej konkurencji na rynku wewntrznym i ochrona


podstawy opodatkowania w pastwach czonkowskich zaley w duej mierze od zajcia
si najsabszym ogniwem, jakim s wzajemne relacje z jurysdykcjami stosujcymi niskie
podatki lub niestosujcymi ich wcale oraz jurysdykcjami zapewniajcymi tajemnic
transakcji, pamitajc o tym, e okrelanie stawek podatkowych wchodzi w zakres
kompetencji pastw czonkowskich, poniewa istnienie moliwoci przeniesienia

54

podatkw (np. brak podatku u rda) do krajw trzecich, bez wzgldu na praktyki
podatkowe w tych krajach, zdecydowanie zwiksza moliwoci unikania opodatkowania
w UE;
81.

podkrela, e skoordynowane na szczeblu pastw czonkowskich podejcie zarwno do


krajw rozwijajcych si, jak i rozwinitych mogoby by duo bardziej skuteczne w
walce ze szkodliwymi praktykami podatkowymi i promowaniu wikszej wzajemnoci w
kwestiach podatkowych;

82.

podkrela, e w odpowiedzi na naciski zarwno ze strony UE, jak i G20 w odniesieniu


do kwestii przejrzystoci podatkowej i w kontekcie kryzysu gospodarczego i
zadueniowego niektre kraje trzecie podpisay wreszcie z UE umowy o wymianie
informacji w sprawach podatkowych, co powinno poprawi wspprac z tymi
pastwami; zwraca uwag, e w przypadku Szwajcarii umow podpisano w maju 2015 r.
po dugim okresie przejciowym, podczas ktrego ten wany dla UE partner handlowy
korzysta z uprzywilejowanego dostpu do jednolitego rynku, a jednoczenie nie
wsppracowa w innych obszarach, w szczeglnoci w odniesieniu do opodatkowania;

83.

zauwaa niewielkie postpy w toczcych si negocjacjach w sprawie podpisania


podobnych umw o wsppracy z San Marino, Monako, Liechtensteinem i Andor;
ubolewa nad tym, e Komisja nie ma podobnego europejskiego mandatu do negocjacji
umw o automatycznej wymianie informacji z terytoriami zamorskimi, ktre obecnie
obejmuje unijna dyrektywa w sprawie opodatkowania dochodw z oszczdnoci;

84.

z zaniepokojeniem zauwaa, e wiele krajw rozwijajcych si znajduje si w


szczeglnie trudnej sytuacji z uwagi na dziaania korporacji wielonarodowych majce na
celu unikanie opodatkowania, a gwn przyczyn uszczuplenia dochodw w budetach
krajowych krajw rozwijajcych si s praktyki ustalania cen transferowych przez
korporacje wielonarodowe1; podkrela ponadto, e kraje te maj bardzo sab pozycj
przetargow wobec niektrych korporacji wielonarodowych lub bezporednich
inwestorw zagranicznych poszukujcych na wiecie odlicze i zwolnie od podatku;
potpia to, e roczne straty w budetach krajowych dochodw z podatkw szacuje si na
kwot 912 mld EUR do 125 mld EUR dochodw podatkowych rocznie3;

85.

przypomina pastwom czonkowskim, e na mocy Traktatu z Lizbony s one


zobowizane do przestrzegania zasady spjnoci polityki rozwoju i musz zapewni
zgodno polityki podatkowej z unijnymi celami rozwoju; zachca pastwa czonkowskie
UE do przeprowadzenia analiz skutkw ubocznych ich polityk podatkowych i ich
wpywu na kraje rozwijajce si zgodnie z zaleceniem MFW;

Wnioski i zalecenia
86.

w oparciu o mandat powierzony przez PE komisji specjalnej i pomimo rnorakich


ogranicze i przeszkd napotkanych podczas realizacji misji informacyjnych oraz ze
strony innych instytucji UE, niektre pastwa czonkowskie i korporacje wielonarodowe:

Badanie pt. Tax revenue mobilisation in developing countries: issues and challenges [Mobilizacja dochodw
podatkowych w krajach rozwijajcych si: problemy i wyzwania], Parlament Europejski, kwiecie 2014 r.
2

sprawozdanie UNCTAD dotyczce inwestycji wiatowych za rok 2015, Konferencja Narodw


Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju.
Sprawozdanie organizacji Christian Aid z 2008 r.

55

bez uszczerbku dla wynikw prowadzonych przez Komisj dochodze w sprawie


pomocy pastwa, zebrane informacje wskazuj na to, e w szeregu przypadkw
pastwa czonkowskie nie speniy wymogw art. 107 ust. 1 TFUE, poniewa
dokonay interpretacji prawa podatkowego i wprowadziy inne rodki o podobnym
charakterze lub skutkach, ktre ze wzgldu na preferencyjne traktowanie niektrych
przedsibiorstw zakciy konkurencj na rynku wewntrznym,
niektre pastwa czonkowskie nie wdroyy w peni art. 108 TFUE, poniewa nie
powiadomiy formalnie Komisji o planach wprowadzenia pomocy podatkowej, tym
samym naruszajc rwnie odpowiednie przepisy rozporzdzenia Rady (WE) nr
659/1999; podkrela w zwizku z tym, e Komisja nie bya w stanie prowadzi staego
badania wszystkich systemw pomocy, jak stanowi art. 108 TFUE, poniewa nie miaa
dostpu do wszystkich waciwych informacji, przynajmniej nie przed 2010 r., tj.
okresem badanym w ramach toczcych si dochodze,
pastwa czonkowskie nie wywizay si z zobowiza okrelonych w dyrektywach
Rady 77/799/EWG i 2011/16/UE, poniewa nie przekazyway sobie i nadal nie
przekazuj dobrowolnie informacji podatkowych, nawet w przypadkach, w ktrych
pomimo marginesu swobody uznania przewidzianego w tych dyrektywach wystpiy
jasne przesanki ku temu by spodziewa si, e moe doj do strat podatkowych w
innych pastwach czonkowskich lub e sztuczne transfery zyskw w obrbie
korporacji mog prowadzi do oszczdnoci podatkowych,
niektre pastwa czonkowskie nie przestrzegay rwnie zasady lojalnej wsppracy
okrelonej w art. 4 ust. 3 TUE, poniewa nie podjy wszystkich odpowiednich
rodkw, oglnych lub szczegowych, celem wywizania si z zobowiza;
analiza poszczeglnych przypadkw narusze prawa wsplnotowego w odniesieniu do
ww. punktw nie bya moliwa, poniewa pastwa czonkowskie, Rada i Komisja nie
przekazay szczegowych informacji;
wreszcie Komisja nie wywizaa si ze swojej roli straniczki traktatw powierzonej
jej na mocy art. 17 ust. 1 TUE, poniewa nie podja dziaa w tej sprawie ani krokw
niezbdnych do zagwarantowania, e pastwa czonkowskie wywi si ze swoich
zobowiza, w szczeglnoci okrelonych w dyrektywach Rady 77/799/EWG i
2011/16/UE, pomimo uzyskanych dowodw na takie uchybienia; Komisja nie
dopenia obowizkw wynikajcych z art. 108 traktatu lizboskiego dotyczcego
funkcjonowania rynku wewntrznego, poniewa nie wszcza w przeszoci
dochodze w sprawie pomocy pastwa;
87.

potpia fakt, e komisji nie ujawniono wcale kilku dokumentw podatkowych z


posiedze Grupy ds. Kodeksu Postpowania, o ktre wystpiono, lub ujawniono je tylko
czciowo, chocia niektre z nich przekazano ju konkretnym obywatelom, ktrzy
wystpili o nie na podstawie procedury dostpu do dokumentw, co doprowadzio do
tego, e Parlament Europejski by gorzej poinformowany o stanowisku pastw
czonkowskich w sprawach podatkowych ni europejscy obywatele; ubolewa take nad
faktem, e Komisja ujawnia niecae 5% dokumentw z cakowitej puli dokumentw, o
ktre wystpiono, liczcej szacunkowo okoo 5 500 pozycji; ubolewa nad brakiem
wsppracy z komisj ze strony Komisji i Rady, co utrudnia komisji realizacj jej
mandatu;

88.

biorc pod uwag, e Parlament aktualnie nie posiada uprawnie do prowadzenia


dochodzenia, wzywa Komisj i Rad Europejsk do pilnego porozumienia si w sprawie

56

omawianego wniosku dotyczcego rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego w sprawie


szczegowych przepisw regulujcych egzekwowanie przez Parlament Europejski jego
prawa do prowadzenia dochodze 1, aby da Parlamentowi Europejskiemu autentyczne
uprawnienia dochodzeniowe konieczne do wykonywania jego prawa do prowadzenia
dochodze;
89.

wzywa Komisj do zastanowienia si, czy moliwe jest jeszcze wszczcie postpowa
przed Trybunaem Sprawiedliwoci w sprawie wspomnianych wyej narusze;

90.

wzywa pastwa czonkowskie do przestrzegania zasady opodatkowania dochodu w


miejscu jego uzyskania;

91.

wzywa pastwa czonkowskie i instytucje UE bdce politycznie odpowiedzialnymi za


obecn sytuacj do wyeliminowania szkodliwej konkurencji podatkowej i penej
wsppracy w celu zlikwidowania rozbienoci pomidzy systemami podatkowymi (i
powstrzymania si od tworzenia kolejnych) i usunicia szkodliwych rodkw
podatkowych, ktre tworz warunki umoliwiajce masowe unikanie opodatkowania
przez korporacje wielonarodowe oraz erozj bazy podatkowej na rynku wewntrznym; w
tym kontekcie wzywa pastwa czonkowskie do powiadomienia Komisji i innych
pastw czonkowskich o wszelkich istotnych zmianach w krajowym prawie podatku od
osb prawnych, ktre mogyby mie wpyw na ich efektywne stawki podatkowe lub
dochody podatkowe jakiegokolwiek innego pastwa czonkowskiego; podkrela, e
pastwa czonkowskie odgrywajce zasadnicz rol w umoliwianiu uchylania si od
opodatkowania powinny wzi na siebie odpowiedzialno i stan na czele dziaa
majcych suy poprawie wsppracy podatkowej w UE;

92.

apeluje do szefw pastw i rzdw UE o podjcie nowych jasnych zobowiza


politycznych do bezzwocznego zajcia si t sytuacj, ktrej nie mona duej tolerowa,
rwnie ze wzgldu na jej wpyw na budety krajowe, objte ju przepisami konsolidacji
budetowej, oraz na podatki podatkowe pacone przez innych podatnikw, w tym MP i
obywateli; w tym kontekcie podkrela, e zamierza w peni wykorzysta swoje
uprawnienia i jest gotw wprowadzi skuteczniejsz kontrol polityczn w bliskiej
wsppracy z parlamentami narodowymi;

93.

wzywa Komisj do spenienia swoich obowizkw jako straniczki traktatw i


zapewnienia penej zgodnoci z prawem UE i zasad lojalnej wsppracy pomidzy
pastwami czonkowskimi; wzywa Komisj do podejmowania dalszych dziaa
prawnych w sposb systematyczny zgodnie z uprawnieniami powierzonymi Komisji na
mocy traktatu; wzywa zatem Komisj do wzmocnienia wewntrznych zdolnoci,
moliwie przez stworzenie odrbnego departamentu ds. podatkowych w ramach swoich
sub w celu zarwno obsugi rosncej liczby zgosze o pomocy pastwa w dziedzinie
polityki konkurencji, jak i z uwagi na zwikszenie obowizkw koordynacyjnych
dotyczcych nowych rodkw zwizanych z przejrzystoci podatkow;

94.

wzywa pastwa czonkowskie do dostarczenia Komisji wszystkich informacji


niezbdnych jaj do odgrywania bez utrudnie roli straniczki traktatw;

95.

wzywa Komisj do promowania dobrych praktyk ustalania cen transferowych i wyceny


poyczek i opat finansowych w transakcjach wewntrz grupy w celu dostosowania ich

Dz.U. C 264 E z 13.9.2013, s. 41.

57

do aktualnych cen rynkowych;


96.

podkrela, e pastwa czonkowskie zachowuj wyczn kompetencj w odniesieniu do


ustalania stawek podatku od osb prawnych; nalega jednak, aby konkurencja podatkowa
w UE i wobec krajw trzecich odbywaa si w otoczeniu jasnych przepisw, ktre
gwarantowa bd uczciw konkurencj pomidzy firmami na rynku wewntrznym;
wzywa pastwa czonkowskie przede wszystkim do zapewnienia warunkw przyjaznych
dla przedsibiorstw, charakteryzujcych si midzy innymi stabilnoci gospodarcz,
finansow i polityczn, jak rwnie pewnoci prawa i prostot przepisw podatkowych;
z uwagi na ich kluczow rol w zapewnianiu stabilnoci budetowej, domaga si od
Komisji szerszego zajcia si podatkami od osb prawnych, w tym szkodliwymi
praktykami podatkowymi i ich wpywem, w ramach europejskiego semestru oraz
wczenia odpowiednich wskanikw, w tym szacunkw dotyczcych luki podatkowej
wynikajcej z unikania opodatkowania i uchylania si od opodatkowania, do procedury
dotyczcej zakce rwnowagi makroekonomicznej;

97.

wzywa pastwa czonkowskie zwaszcza te otrzymujce pomoc finansow do


przeprowadzenia reform strukturalnych, zwalczania oszustw podatkowych i wdroenia
dziaa przeciwko agresywnemu planowaniu podatkowemu;

98.

wzywa w zwizku z tym Komisj, by znalaza waciw rwnowag midzy


konwergencj podatkow a gospodarcz oraz by zagwarantowana, e podjte dziaania
posu pobudzeniu wzrostu, inwestycji i zatrudnienia;

99.

uwaa, e midzy innymi kompleksowa, przejrzysta i skuteczna automatyczna wymiana


informacji podatkowych oraz obowizkowa wsplna skonsolidowana podstawa
podatkowa w odniesieniu do podatku od osb prawnych to warunki niezbdne dla
wprowadzenia na szczeblu UE systemu podatkowego, ktry bdzie zgodny z
podstawowymi zasadami rynku wewntrznego i bdzie tych zasad broni;

100. zwraca si do pastw czonkowskich i instytucji UE o wdroenie ze wzgldu na


zoono tego zagadnienia szeregu dziaa dodatkowych celem poprawy obecnej
sytuacji, pamitajc o potrzebie ograniczenia zoonoci dla wszystkich zainteresowanych
podmiotw i zminimalizowania kosztw przestrzegania przepisw ponoszonych przez
przedsibiorstwa i administracje podatkowe; podkrela w zwizku z tym, e uproszczenie
systemw podatkowych powinno by pierwszym krokiem do wprowadzenia jasnoci nie
tylko dla pastw czonkowskich, ale rwnie dla obywateli, ktrzy obecnie s wykluczeni
z wymiany informacji;
101. wzywa Komisj, by ponadto empirycznie zbadaa moliwo ograniczenia potrce opat
licencyjnych dla powizanych przedsibiorstw z opat wynikajcych z podstawy
opodatkowania podatkiem dochodowym od osb prawnych w celu przeciwdziaania
przesuniciom zyskw wewntrz grupy;
102. podkrela, e pomimo ponawianych zaprosze pocztkowo tylko cztery1 z 17 korporacji
wielonarodowych zgodziy si stawi przed komisj, by przedyskutowa kwestie
midzynarodowego planowania podatkowego; uwaa, e pocztkowa odmowa
wsppracy z komisj parlamentarn przez 13 korporacji2 czasem o duej widocznoci
1
2

Airbus, BNP Paribas, SSE plc, Total S.A,


Fiat Chrysler Automobiles, Walmart.

58

w spoeczestwie jest nie do przyjcia i zdecydowanie szkodzi powadze Parlamentu


Europejskiego oraz obywateli, ktrych ten ostatni reprezentuje; zwraca jednak uwag, e
11 korporacji wielonarodowych1 ostatecznie zgodzio si stan przed komisj dopiero po
przeprowadzeniu gosowania nad sprawozdaniem w komisji TAXE i krtko przed
gosowaniem na posiedzeniu plenarnym, natomiast dwie korporacje wielonarodowe2
podtrzymao swoj odmow; zaleca w zwizku z tym, aby waciwe organy rozwayy
moliwo pozbawienia tych przedsibiorstw wstpu do budynkw Parlamentu oraz aby
powanie zastanowi si nad utworzeniem jasnych ram obowizkw wymienionych w
kodeksie postpowania dla organizacji zawartym w rejestrze sucym przejrzystoci3,
jeli chodzi o wspprac z komisjami Parlamentu i innymi organami politycznymi;
103. wzywa do zbadania roli instytucji finansowych we wspieraniu szkodliwych praktyk
podatkowych;
Wsppraca i koordynacja w odniesieniu do interpretacji indywidualnej prawa podatkowego
104. wyraa ubolewanie z powodu treci porozumienia politycznego w Radzie z dnia 6
padziernika 2015 r., ktre jest dalekie od wniosku ustawodawczego Komisji z marca
2015 r. zmieniajcego dyrektyw 2011/16/UE w zakresie obowizkowej automatycznej
wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania; podkrela, e przewidywa on, oprcz
wsplnych przepisw dotyczcych rejestracji i automatycznej wymiany informacji na
temat interpretacji prawa podatkowego, postanowienia pozwalajce Komisji na skuteczne
monitorowanie ich wdraania przez pastwa czonkowskie oraz zagwarantowanie, e
interpretacje te nie bd miay negatywnego oddziaywania na rynek wewntrzny;
podkrela, e przyjcie stanowiska Rady nie pozwolioby na wycigniecie wszystkich
korzyci z automatycznej wymiany interpretacji podatkowych, w szczeglnoci jeli
chodzi o skuteczne wdraanie, oraz wzywa Rad, by w zwizku z tym trzymaa si
wniosku Komisji oraz naleycie uwzgldnia opinie Parlamentu w tej sprawie, w
szczeglnoci jeli chodzi o zakres dyrektywy (wszystkie interpretacje indywidualne
prawa podatkowego zamiast tylko transgranicznych), okres dziaania z moc wsteczn
(wszystkie obowizujce interpretacje indywidualne prawa podatkowego powinny
podlega wymianie) oraz informacje dostarczone Komisji, ktra powinna mie dostp do
interpretacji indywidualnej prawa podatkowego;
105. zwraca si do pastw czonkowskich o wsparcie na wszystkich forach
midzynarodowych automatycznej wymiany informacji pomidzy administracjami
podatkowymi jako nowego globalnego standardu; wzywa w szczeglnoci Komisj,
OECD i G20 do promowania tej inicjatywy za porednictwem najbardziej odpowiednich i
skutecznych instrumentw w ramach wsplnych wysikw na szczeblu wiatowym;
apeluje o podjcie konkretnych dziaa, aby zagwarantowa, e automatyczna wymiana
informacji stanie si prawdziwie globalnym narzdziem i w zwizku z tym narzdziem
skutecznym, z poszanowaniem wymogw zwizanych z poufnoci, wspierajc wysiki
krajw rozwijajcych si na rzecz budowy potencjau pozwalajcego na peen udzia w
automatycznej wymianie informacji; podkrela, e w UE automatyczna wymiana
informacji w UE moe odbywa si za porednictwem centralnego oglnounijnego
1

2
3

Amazon, Anheuser-Busch InBev, Barclays Bank Group, Coca-Cola Company, Facebook, Google,
HSBC Bank plc, IKEA, McDonalds Corporation, Philip Morris, Walt Disney Company
Fiat Chrysler Automobiles, Walmart.
Kodeks postpowania okrelony w zaczniku III porozumienia midzyinstytucjonalnego z 2014 r. w
sprawie rejestru sucego przejrzystoci.

59

rejestru, do ktrego dostp miaaby Komisja i waciwe wadze krajowe;


106. zwraca si do pastw czonkowskich o zastanowienie si nad przygotowywaniem
interpretacji prawa podatkowego w szczeglnoci w przypadku kwestii dotyczcych
ustalania cen transferowych we wsppracy ze wszystkimi zainteresowanymi
pastwami, nad automatyczn, kompleksow i natychmiastow wymian informacji
pomidzy waciwymi organami oraz nad wsplnym przeprowadzaniem wszystkich
dziaa krajowych, ktrych celem jest ograniczenie unikania opodatkowania i erozji bazy
podatkowej w UE, w tym audytw, przy naleytym uwzgldnieniu dowiadcze z
realizacji programu Fiscalis 2020; ponownie zauwaa, e podstawowe elementy
wszystkich interpretacji, ktre maj wpyw na inne pastwa czonkowskie, powinny nie
tylko by przekazywane administracjom podatkowym i Komisji, ale rwnie
przedstawiane w przygotowywanych przez korporacje wielonarodowe sprawozdaniach w
odniesieniu do poszczeglnych pastw;
107. podkrela w zwizku z tym, e na inne pastwa czonkowskie wpyw mog mie nie
tylko interpretacje transgraniczne, ale rwnie i interpretacje krajowe, i wzywa zatem do
rozszerzenia automatycznej wymiany informacji na wszystkie obowizujce interpretacje
indywidualne prawa podatkowego w momencie wejcia w ycie dyrektywy wydawane
przez rzd lub organ podatkowy pastwa czonkowskiego lub jego terytorialne lub
administracyjne jednostki niszego szczebla; stanowczo podkrela kluczow rol
zaangaowania Komisji w proces gromadzenia i analizowania danych dotyczcych
interpretacji;
108. wzywa ponadto do przyjcia ram skutecznej kontroli wdraania automatycznej wymiany
informacji, do gromadzenia i publikacji statystyk opracowanych w oparciu o informacje,
ktre bd przedmiotem wymiany, a w szczeglnoci do stworzenia przez Komisj do
dnia 31 grudnia 2016 r. bezpiecznej centralnej bazy danych, ktra uatwi wymian
informacji midzy zaangaowanymi organami podatkowymi; przypomina, e stworzenie
systemu dla automatycznej wymiany informacji w sprawie interpretacji indywidualnych
prawa podatkowego spowoduje gromadzenie ogromnych iloci informacji, co utrudni
wykrywanie autentycznie problematycznych przypadkw; podkrela, e ta sytuacja oraz
fakt, e jest 28 pastw czonkowskich z rnymi jzykami i praktykami
administracyjnymi sprawia, i konieczne jest, by Komisja i pastwa czonkowskie
zastanowiy si nad inteligentnymi sposobami, w tym za pomoc technologii
informacyjnych, radzenia sobie z t iloci i rnorodnoci zgromadzonych danych, aby
automatyczna wymiana informacji w Unii bya prawdziwie skuteczna i pomocna;
109. zwraca si do Komisji o zbadanie warunkw stworzenia, w duszej perspektywie
czasowej, oglnounijnego systemu izby rozrachunkowej, za porednictwem ktrej
Komisja prowadziaby systematyczn kontrol interpretacji prawa podatkowego, aby
zwikszy poziom pewnoci, spjnoci, jednolitoci i przejrzystoci systemu oraz
sprawdzi, czy takie interpretacje maj szkodliwy wpyw na inne pastwa czonkowskie;
110. podkrela, e aby zwikszy przejrzysto z myl o obywatelach, Komisja powinna
publikowa roczne sprawozdania streszczajce najwaniejsze przypadki ujte w
bezpiecznej centralnej bazie danych; ponadto jest zdania, e Komisja powinna przy tym
przestrzega przepisw o poufnoci informacji okrelonych w dyrektywie w sprawie
wzajemnej pomocy;
111. apeluje do Komisji o zastanowienie si nad ustanowieniem wsplnych na szczeblu UE

60

ram interpretacji prawa podatkowego, w tym wsplnych kryteriw, w szczeglnoci:


wymogu okrelenia ich na podstawie rozlegej analizy, obejmujcej m.in. wpyw
interpretacji podatkowych na bazy podatkowe innych pastw, przy wsppracy
wszystkich zainteresowanych stron i pastw,
podawania ich do wiadomoci publicznej, w penej albo w uproszczonej formie, przy
penym poszanowaniu wymogw poufnoci,
obowizku publikowania kryteriw wydawania, odmowy wydania i uniewaniania
interpretacji prawa podatkowego,
rwnego traktowania i dostpnoci dla wszystkich podatnikw,
braku swobody uznania i zapewnienia penego przestrzegania obowizujcych
przepisw podatkowych;
112. zwraca si do Komisji o okrelenie wsplnych unijnych wytycznych dotyczcych
stosowania sformuowanej przez OECD zasady ceny rynkowej, majcych na celu
harmonizacj stosowanych w pastwach czonkowskich UE praktyk ustalania cen
transferowych w taki sposb, by zawierajc porozumienia w sprawie ustalenia cen
transferowych, administracje krajowe miay do dyspozycji narzdzia pozwalajce im
porwnywa podobne przedsibiorstwa, a nie tylko podobne transakcje;
113. uwaa, e uczciwy i wydajny system podatkowy wymaga odpowiedniego poziomu
przejrzystoci i poufnoci; jest wic przekonany, e administracjom podatkowym pastw
czonkowskich oraz, w stosownych przypadkach, Komisji naley zapewni dostp do
informacji na temat beneficjentw ostatecznych wszelkich podmiotw prawnych lub
interpretacji prawa podatkowego;
114. wzywa Komisj do korzystania midzy innymi z przepisw dyrektywy (UE) 2015/849 w
sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pienidzy lub
finansowania terroryzmu, w ktrej przestpstwa podatkowe zaliczono do szeroko
zdefiniowanej dziaalnoci przestpczej, w celu ustalania beneficjentw ostatecznych
pewnych podmiotw prawnych;
115. wzywa Komisj do utworzenia scentralizowanego publicznego rejestru wszelkich
legalnych wyjtkw, zwolnie, odlicze i ulg podatkowych dotyczcych podatku od osb
prawnych, wraz z ilociow ocen wpywu na budet poszczeglnych pastw
czonkowskich;
Wsplna skonsolidowana podstawa opodatkowania osb prawnych
116. z zadowoleniem przyjmuje plan dziaa zaproponowany przez Komisj w dniu 17
czerwca 2015 r., ktrego celem jest rozwizanie problemu unikania opodatkowania i
promowanie sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania osb prawnych w UE; wzywa
Komisj do przyspieszenia prezentacji zmian ustawodawczych, ktre umoliwi szybkie
ustanowienie obowizkowej oglnounijnej wsplnej skonsolidowanej podstawy
opodatkowania osb prawnych (CCCTB), ktra nie tylko regulowaaby problem
systemw preferencyjnych i rozbienoci pomidzy krajowymi systemami podatkowymi,
ale rwnie wikszo kwestii prowadzcych do erozji bazy podatkowej na szczeblu
europejskim (w szczeglnoci kwestii ustalania cen transferowych); wzywa Komisj, by
bezzwocznie ponownie podja zakoczone w 2011 r. prace nad wnioskiem w sprawie

61

dyrektywy Rady ustawiajcej CCCTB, uwzgldniajc stanowisko Parlamentu w tej


sprawie oraz nowe czynniki, ktre wystpiy od tej pory, i wczajc do wniosku
najnowsze konkluzje z prac OECD, zwaszcza normy wynikajce z planu dziaa
dotyczcych erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw, aby umoliwi opracowanie
wersji ujednoliconej w 2016 r.;
117. wzywa Komisj do wczenia do swoich wnioskw przepisw majcych wyjani
definicj inwestycji w badania i rozwj oraz staego miejsca prowadzenia dziaalnoci
zgodnie z zasad treci ekonomicznej, obejmujc rwnie gospodark cyfrow; zwraca
uwag na znaczenie inwestycji w badania i rozwj i potrzeb uatwiania, a nie
hamowania inwestycji i wzrostu w gospodarce cyfrowej, co da rozwijajcej si unijnej
gospodarce w tym sektorze przewag konkurencyjn nad innymi podmiotami w Stanach
Zjednoczonych i na wiecie; podkrela, e dostpne dane wykazuj, i korzystne
opodatkowanie dochodw z patentw nie przyczynia si do zwikszenia innowacyjnoci,
a moe prowadzi do znacznej erozji bazy podatkowej w wyniku przenoszenia zyskw;
podkrela jednoczenie, e naley zminimalizowa przypadki naduy lub
wykorzystywania takich systemw dziki skoordynowaniu dziaa w pastwach
czonkowskich i wsplnym standardom i definicjom tego, co kwalifikuje si jako
promowanie bada i rozwoju; podkrela, e tzw. zmodyfikowane podejcie do metody
wydatkowej w przypadku korzystnego opodatkowania dochodw z patentw, zalecane w
inicjatywie BEPS, nie wystarczy, by dostatecznie ograniczy problemy zwizane z
korzystnym opodatkowaniem dochodw z patentw;
118. podkrela, e w celu ponownego powizania opodatkowania z istot ekonomiczn
transakcji oraz zagwarantowania, e podatki s pacone w krajach, gdzie ma miejsce
faktyczna dziaalno gospodarcza i powstaje warto ekonomiczna, oraz skorygowania
istniejcych rozbienoci metoda podziau wedug ustalonych formu mogaby
wprowadza rozrnienie na poszczeglne sektory, aby uwzgldni ich specyfik, w
szczeglnoci w odniesieniu do przedsibiorstw cyfrowych, poniewa gospodarka
cyfrowa utrudnia organom podatkowym okrelenie, gdzie wytwarzana jest warto;
wzywa Komisj do uwanego rozpatrzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego w
sprawie CCCBT oraz do przyjcia metody podziau wedug ustalonych formu
odzwierciedlajcej realn dziaalno gospodarcz przedsibiorstw; wzywa Komisj do
dalszego poszukiwania konkretnych moliwoci stworzenia takiego klucza podziau, aby
dla kadego sektora mona byo przewidzie wpyw na dochody podatkowe kadego
pastwa czonkowskiego zgodnie ze struktur jego gospodarki; podkrela rwnie, e
CCCTB to poyteczny sposb na zwalczanie erozji bazy podatkowej i przenoszenia
zyskw oraz stworzenie europejskiej wartoci dodanej bez wzgldu na to, czy dochody
podatkowe mogyby zosta czciowo wykorzystane jako nowe zasoby wasne w
budecie UE, czy nie;
119. zdecydowanie popiera jak najszybsze wprowadzenie penej i obowizkowej CCCTB;
odnotowuje stanowisko przyjte przez Komisj dotyczce wprowadzenia uproszczonej
wsplnej podstawy opodatkowania osb prawnych (CCTB, bez konsolidacji) jako
pierwszego kroku w ramach planu dziaa z czerwca 2015 r., ale zwraca uwag, e nie
rozwie to wielu kwestii, w szczeglnoci w przypadku przedsibiorstw dziaajcych na
jednolitym rynku, ze wzgldu na to, e CCTB nie wprowadzaaby moliwoci
kompensacji strat za pomoc konsolidacji, ani nie rozwizywaa problemu biurokracji
oraz niepewnoci zwizanej z ustalaniem cen transferowych, co jest rwnie jednym z
gwnych narzdzi unikania opodatkowania wykorzystywanym przez korporacje

62

wielonarodowe, ani nie pooyaby ostatecznie kresu przenoszeniu podstawy


opodatkowania wewntrz Unii; wzywa zatem Komisj do ustalenia konkretnego i
krtkiego terminu na wczenie elementu konsolidacji do inicjatywy CCCTB; apeluje do
Komisji, by zrezygnowaa z wszelkich dodatkowych ocen skutkw tego instrumentu,
ktry od wielu lat znajduje si w agendzie UE, by przedmiotem rozlegych prac
przygotowawczych, a obecnie od jego formalnego przedstawienia w 2011 r. pozostaje
zablokowany w Radzie;
120. w oczekiwaniu na przyjcie penej CCCTB i jej penego wdroenia na szczeblu UE
wzywa Komisj do podjcia natychmiastowych dziaa celem zapewnienia skutecznego
opodatkowania, zmniejszenia przenoszenia zyskw (gwnie za pomoc ustalania cen
transferowych), przygotowania, w oczekiwaniu na konsolidacj, przejciowego systemu
potrcenia transgranicznych zyskw i strat, ktry powinien mie charakter tymczasowy
oraz zawiera dostateczne gwarancje, e nie stworzy on adnych dalszych okazji dla
agresywnego planowania podatkowego, a take do wprowadzenia odpowiednich i
skutecznych klauzul zapobiegajcych naduyciom we wszystkich przedmiotowych
dyrektywach; apeluje do Komisji o sprawdzenie, czy obowizujce dyrektywy i
dotychczasowe projekty dyrektyw dotyczce prawa podatkowego i prawa spek s
odpowiednie z punktu widzenia egzekwowania skutecznego opodatkowania; wzywa
Rad do przygotowania si do szybkiego przyjcia tych przepisw; podkrela, e aby w
peni osign jeden z celw, jakim jest ograniczenie biurokracji, stosowaniu wsplnej
skonsolidowanej podstawy opodatkowania powinno towarzyszy wdroenie wsplnych
zasad rachunkowoci oraz odpowiednia harmonizacja praktyk administracyjnych w
kwestiach podatkowych;
121. domaga si, aby Komisja opublikowaa jasne przepisy dotyczce definicji istoty
ekonomicznej transakcji, tworzenia wartoci i staego miejsca prowadzenia dziaalnoci w
celu rozwizania przede wszystkim problemu firm przykrywek oraz opracowaa unijne
kryteria i wytyczne dotyczce bada i rozwoju zgodne z pracami OECD w tej dziedzinie,
ale nieograniczajce si do nich, poniewa pastwa czonkowskie zmieniaj obecnie
swoj strategi w tym obszarze, czsto rwnoczenie z przedmiotowymi subsydiami;
podkrela, e takie przepisy powinny jasno wskazywa na konieczno wystpowania
bezporedniego zwizku midzy systemami preferencji przyznawanych przez
administracj podatkow a dziaalnoci badawczo-rozwojow, do ktrej systemy te maj
si odnosi; wzywa Komisj do przeprowadzenia przegldu unijnych przepisw
dotyczcych kontrolowanych przedsibiorstw zagranicznych oraz przegldu stosowania
tych przepisw w oparciu o wyrok Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej w
sprawie Cadbury Schweppes (C-196/04), aby zapewni pene wykorzystanie
kontrolowanych przedsibiorstw zagranicznych w sytuacjach wykraczajcych poza
cakowicie sztuczne uzgodnienia, aby unikn przypadkw podwjnego
nieopodatkowania; wzywa Komisj do przedstawienia wnioskw w sprawie
ujednolicenia zasad dotyczcych kontrolowanych przedsibiorstw zagranicznych w UE;
122. wzywa Komisj, w obliczu braku oglnie przyjtej definicji, do przeprowadzenia
dalszych analiz i bada w celu okrelenia agresywnego planowania podatkowego i
szkodliwych praktyk podatkowych, a w szczeglnoci obchodzenia porozumie o
unikaniu podwjnego opodatkowania i hybrydowych rozbienych uzgodnie, biorc pod
uwag rne negatywne skutki, jakie mog one mie dla spoeczestwa, zapewnienia ich
monitorowania i bardziej szczegowego okrelenia wpywu unikania opodatkowania w
UE i w krajach rozwijajcych si; wzywa Komisj, by okrelia rwnie metody

63

mierzenia luki podatkowej bdcej wynikiem uchylania si od opodatkowania i unikania


opodatkowania zgodnie z zapowiedzi zawart we wniosku z marca 2015 r. oraz by
zagwarantowaa, e pomiary te bd regularnie prowadzone, aby monitorowa postpy i
opracowywa waciwe dziaania polityczne; apeluje do Komisji o podjcie koniecznych
dziaa celem wyjanienia dokadnego statusu wszystkich zalenych jurysdykcji pastw
czonkowskich i okrelenia argumentw, jakie mona wykorzysta do zmiany ich praktyk
w celu zapobiegnicia erozji bazy podatkowej na terytorium UE;
123. przypomina, e oprcz oszustw dotyczcych podatku od osb prawnych odnotowuje si
znacznych rozmiarw transgraniczne oszustwa dotyczce podatku VAT, majcego
fundamentalne znaczenie dla wszystkich skarbw pastwa; wzywa Komisj do
opracowania rodkw majcych rozwiza ten problem, obejmujcych lepsz
koordynacj dziaa krajowych urzdw podatkowych w tej dziedzinie;
Kodeks postpowania w zakresie opodatkowania dziaalnoci gospodarczej
124. domaga si pilnej reformy kodeksu postpowania w zakresie opodatkowania dziaalnoci
gospodarczej oraz grupy powoanej do jego wdroenia, zwaywszy, e dotychczas jego
warto okazaa si wtpliwa, w celu usunicia rzeczywistych barier utrudniajcych
obecnie walk ze szkodliwymi praktykami podatkowymi oraz wspomoenia
oglnounijnej wsppracy i koordynacji w zakresie polityki podatkowej;
125. wzywa pastwa czonkowskie, by w duchu dobrej wsppracy zatwierdziy projekty
wczone do planu dziaania Komisji z dnia 17 czerwca 2015 r. w sprawie
sprawiedliwego i wydajnego systemu opodatkowania przedsibiorstw w UE; uwaa, e
na zwikszona przejrzysto i odpowiedzialno zwikszy legitymacj grupy; zaleca
zatem zmian sposobu zarzdzania i mandatu grupy, w tym poprzez mianowanie staego
przewodniczcego, odpowiedzialnego przed organami politycznymi, popraw metod
pracy grupy z moliwym mechanizmem egzekwowania, regularny udzia grupy
ministrw finansw lub urzdnikw wyszego szczebla, aby podnie jej rang, i
zwikszon wymian informacji w obrbie grupy, tak aby skutecznie rozwiza problem
erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw; domaga si rwnie aktualizacji i
rozszerzenia kryteriw okrelonych w kodeksie w celu uwzgldnienia nowych form
szkodliwych praktyk podatkowych, w tym w krajach trzecich; wzywa przewodniczcego
grupy oraz Rad do regularnego skadania komisji przedmiotowo waciwej PE
sprawozda z dziaalnoci grupy oraz do wymian z t komisj, w szczeglnoci w
odniesieniu do prezentacji sprawozda procznych przed ECOFIN;
126. w ujciu oglniejszym zwraca si do Rady o wspieranie idei prawdziwej kontroli
demokratycznej w kwestiach podatkowych na szczeblu UE, zgodnie ze strukturami ju
wprowadzonymi w innych obszarach, w ktrych pastwa czonkowskie lub inne
niezalene instytucje, takie jak Europejski Bank Centralny i Rada ds. Nadzoru
Europejskiego Banku Centralnego, maj wyczn kompetencj; zwraca si do Rady i
pastw czonkowskich o zastanowienie si nad moliwoci powoania grupy wysokiego
szczebla do spraw polityki podatkowej, jak sugerowa rwnie przewodniczcy Komisji;
zaznacza, e komitet ds. podatkw odpowiedzialna przez Parlamentem obejmowaby
Rad i Komisj, na wzr Komitetu do Spraw Ekonomicznych i Finansowych, oraz
niezalenych ekspertw, oraz oglnie monitorowa ustawodawcze i nieustawodawcze
rodki polityki podatkowej i odpowiada przed ECOFIN; zwraca si o przyznanie
Parlamentowi prawa do inicjatywy w zakresie zgaszania grupie ds. kodeksu

64

postpowania wszelkich rodkw krajowych, ktre uzna za speniajce kryteria


szkodliwej konkurencji podatkowej przewidziane w kodeksie postpowania;
127. wzywa Komisj, aby po raz drugi zaktualizowaa sprawozdanie firmy Simmons &
Simmons z 1999 r. dotyczce praktyk administracyjnych, wspomniane w ust. 26
sprawozdania grupy ds. kodeksu postpowania z 1999 r. (sprawozdanie Primarolo, SN
4901/99);
128. domaga si, aby Rada i pastwa czonkowskie z naleytym poszanowaniem traktatw i
kompetencji pastw czonkowskich w kwestiach podatkw bezporednich zwikszyy
przejrzysto, odpowiedzialno i kontrol dziaa grupy, oraz wzywa Komisj do
zainicjowania ram ustawodawczych w oparciu o metod wsplnotow; uwaa, e
niezwykle wane jest, aby szersza opinia publiczna rwnie otrzymywaa wicej
informacji o pracy grupy;
129. wzywa Komisj, by w peni wdroya zalecenia Rzecznika Praw Obywatelskich UE
dotyczce skadu grup ekspertw oraz przyja plan dziaania, aby zagwarantowa
zrwnowaony skad grup ekspertw; nalega, by dc do tego celu bezzwocznie
rozpocz reformowanie obecnej struktury i skadu tych grup; podkrela, e takie reformy
nie spowoduj braku dostpnoci fachowej wiedzy technicznej przy tworzeniu prawa,
gdy mona j uzyska w drodze konsultacji publicznych lub publicznych wysucha
ekspertw, otwartych dla przedstawicieli wszystkich interesw; wzywa Komisj, aby
przyja jasn definicj konfliktu interesw i solidn polityk uniemoliwiajc
podmiotom zagroonym takimi konfliktami interesw, ani przedstawicielom organizacji
skazanych za oszustwa podatkowe lub inne naduycia o charakterze karnym, aktywne
czonkostwo w jakimkolwiek organie eksperckim lub doradczym;
Pomoc pastwa
130. z duym zadowoleniem przyjmuje i popiera gwn rol Komisji jako waciwego organu
w kwestiach konkurencji w toczcych si dochodzeniach w sprawie pomocy pastwa
dotyczcych interpretacji prawa podatkowego; uwaa, e stosowana przez niektre
pastwa czonkowskie staa praktyka utrzymywania w tajemnicy projektw, ktre
otrzymay pomoc pastwa, jest niewaciwa; zachca Komisj do penego wykorzystania
swoich uprawnie wynikajcych z unijnych regu konkurencji do walki ze szkodliwymi
praktykami podatkowymi oraz do nakadania sankcji na pastwa czonkowskie i
przedsibiorstwa, w przypadku wykrycia ich udziau w takich praktykach; podkrela, e
Komisja musi przeznaczy wicej zasobw finansowych i kadrowych na zwikszenie
swoich zdolnoci jednoczesnego prowadzenia wszystkich niezbdnych dochodze w
sprawie pomocy pastwa w zakresie podatkw; podkrela, e pastwa czonkowskie
musz w peni podporzdkowywa si dochodzeniom i daniom Komisji o udzielenie
informacji;
131. wzywa Komisj do przyjcia najpniej do poowy 2017 r. nowych wytycznych w
ramach swojej inicjatywy unowoczenienia polityki w dziedzinie pomocy pastwa, ktre
wyjani pojcia podatkowej pomocy pastwa i waciwego ustalania cen transferowych,
tak aby zlikwidowa niepewno prawa zarwno po stronie podatnikw
przestrzegajcych prawa, jak i administracji podatkowej, zapewniajc pastwom
czonkowskim odpowiednie ramy praktyk podatkowych, a take ktre nie bd
zniechcay do skadania uzasadnionych wnioskw o interpretacje prawa podatkowego;
kwestionuje celowo konwencji arbitraowej, ktra nie jest skuteczna w regulowaniu

65

kwestii sporw, w szczeglnoci w sprawach dotyczcych ustalania cen transferowych;


uwaa, e naley zmieni ten instrument i uczyni go skuteczniejszym lub te zastpi
unijnym mechanizmem rozwizywania sporw wyposaonym w skuteczniejsze
procedury wzajemnego porozumiewania;
132. wzywa Komisj, aby obja dochodzeniem rwnie inne korporacje wielonarodowe
wymienione w zwizku z afer LuxLeaks oraz rodki o podobnym charakterze lub
podobnych skutkach jak ustalanie cen transferowych;
133. zgodnie z wiksz odpowiedzialnoci spoczywajc na pastwach czonkowskich w
ramach inicjatywy unowoczenienia polityki w dziedzinie pomocy pastwa wzywa
Komisj do zastanowienia si nad ustanowieniem sieci krajowych administracji
podatkowych celem wymiany najlepszych praktyk i spjniejszej wsppracy majcej
zapobiega wprowadzaniu jakichkolwiek rodkw podatkowych, ktre mog stanowi
nielegaln pomoc pastwa; zachca Komisj do zwikszenia strategicznych synergii
pomidzy dziaalnoci (zreformowanej) Grupy ds. Kodeksu Postpowania i
egzekwowaniem przez Komisj regu konkurencji w dziedzinie podatkowej pomocy
pastwa;
134. odnotowuje, e obecne przepisy w zakresie kontroli pomocy pastwa odnosz si do
praktyk naruszajcych konkurencj i polegaj na odzyskiwaniu nienalenych korzyci
przyznanych przedsibiorstwom; wzywa Komisj do oceny moliwoci zmiany
obowizujcych przepisw, tak aby kwoty odzyskane w wyniku postpowa o naruszenie
unijnych zasad pomocy pastwa byy zwracane pastwu czonkowskiemu, w ktrym
doszo do erozji bazy podatkowej, a nie trafiay do pastwa czonkowskiego, ktre
przyznao nielegaln pomoc podatkow, jak to ma miejsce obecnie, lub by trafiay do
budetu UE; wzywa Komisj do zmiany obowizujcych przepisw, aby zapewni
moliwo przyjmowania sankcji wobec odpowiednich krajw i przedsibiorstw w
przypadku naruszenia zasad pomocy pastwa;
Przejrzysto
135. uwaa, e Unia moe sta si wzorem i globalnym liderem pod wzgldem przejrzystoci
podatkowej;
136. podkrela ogromne znaczenie przejrzystoci dla zwikszania publicznej
odpowiedzialnoci korporacji wielonarodowych oraz wspierania administracji
podatkowych w ich dochodzeniach; podkrela, e moe to mie silny skutek
odstraszajcy i zmieni zachowania, zarwno ze wzgldu na ryzyko utraty reputacji przez
firmy nieprzestrzegajce zasad, jak i ze wzgldu na przekazywanie informacji waciwym
organom, ktre z kolei mog przyj odpowiednie rodki naprawcze i sankcje; zwraca
uwag, e potrzeb przejrzystoci naley rozwaa w kontekcie koniecznoci ochrony
sensytywnych interesw handlowych oraz przestrzegania przepisw w zakresie ochrony
danych;
137. uwaa, e zwikszona przejrzysto w odniesieniu do dziaalnoci przedsibiorstw
wielonarodowych ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia administracjom podatkowym
moliwoci skutecznego zwalczania BEPS; podtrzymuje zatem swoje stanowisko, e we
wszystkich gaziach przemysu korporacje wielonarodowe powinny w jasny i
zrozumiay sposb podawa w swoich sprawozdaniach finansowych dla kadego
pastwa czonkowskiego i kadego pastwa trzeciego, w ktrym maj oddzia szereg

66

zbiorczych informacji obejmujcych zyski lub straty przed opodatkowaniem, wysoko


podatkw od zyskw lub strat, liczb pracownikw, posiadane zasoby, podstawowe
informacje dotyczce interpretacji prawa podatkowego (sprawozdawczo w odniesieniu
do poszczeglnych pastw); podkrela, jak wane jest upublicznianie tych informacji,
ewentualnie w formie centralnego rejestru UE; podkrela ponadto, e MP i spki o
redniej kapitalizacji niebdce korporacjami wielonarodowymi powinny by zwolnione
z tego obowizku; wzywa Rad, by przyja do koca 2015 r. stanowisko Parlamentu w
formie przegosowanej w dyrektywie w sprawie praw przysugujcych akcjonariuszom w
lipcu 2015 r.; podkrela, e wymogi dotyczce przejrzystoci powinny by opracowane i
wdroone w taki sposb, aby w ich wyniku przedsibiorstwa UE nie znalazy si w
niekorzystnej sytuacji pod wzgldem konkurencji;
138. wzywa rwnie pastwa czonkowskie, aby wprowadziy szerszy, dostpny dla ich
organw podatkowych system sprawozdawczoci w odniesieniu do poszczeglnych
pastw, w oparciu o standard OECD oraz z bardziej szczegowymi informacjami takimi
jak zwroty od podatku oraz transakcje wewntrz grupy; podkrela, e obok
przekazywania przez przedsibiorstwa innym administracjom podatkowym informacji
podatkowych powinno by uzupenione popraw ram w zakresie rozstrzygania sporw w
celu sprecyzowania stosownych praw i unikania wszelkich negatywnych skutkw
ubocznych; podkrela, e w odniesieniu do administracji podatkowych pastw trzecich
informacje powinny by przekazywane organom jedynie tych pastw, ktre dysponuj
rozwizaniami rwnowanymi z rozwizaniami przewidzianymi w unijnej konwencji
arbitraowej; domaga si rozwoju zharmonizowanych standardw rachunkowoci
umoliwiajcych, w szczeglnoci wikszy poziom szczegowoci informacji na temat
opat licencyjnych;
139. zwraca si do Komisji o poparcie tego stanowiska, zgodnie z jej uprzednimi ocenami i
stanowiskami, oraz o podjcie wszelkich niezbdnych krokw w celu zapewnienia
rozszerzenia stosowania sprawozdawczoci w odniesieniu do poszczeglnych pastw na
wszystkie przedsibiorstwa wielonarodowe prowadzce dziaalno na rynku
wewntrznym; wzywa rwnie OECD do poparcia rozszerzenia takiej sprawozdawczoci
na cay wiat, tak aby na wszystkich firmach prowadzcych dziaalno transgraniczn
spoczyway podobne zobowizania; podkrela, e dziaania zmierzajce do poprawy
przejrzystoci cho konieczne nie s wystarczajce, aby cakowicie poradzi sobie z
tym problemem, oraz e potrzebne s znaczce reformy systemw podatkowych na
szczeblu krajowym, UE i midzynarodowym;
140. podkrela, e obecna nieprzejrzysto midzynarodowego systemu podatkowego
umoliwia korporacjom wielonarodowym unikanie podatkw, obchodzenie krajowych
przepisw podatkowych i przenoszenie zyskw do rajw podatkowych; wzywa Komisj i
pastwa czonkowskie, by zapewniy waciwym organom peny dostp do centralnych
rejestrw wasnoci rzeczywistej, zarwno przedsibiorstw, jak i funduszy, zgodnie z
czwart dyrektyw w sprawie przeciwdziaania praniu pienidzy; wzywa pastwa
czonkowskie do bezzwocznej transpozycji czwartej dyrektywy w sprawie
przeciwdziaania praniu pienidzy, z zagwarantowaniem szerokiego i uproszczonego
dostpu do informacji zawartych w centralnych rejestrach rzeczywistych beneficjentw;
przypomina swoje stanowisko, zgodnie z ktrym rejestry te powinny by publicznie
dostpne;
141. odnotowuje wysiki Komisji woone w stworzenie europejskiego numeru identyfikacji

67

podatkowej (NIP); wzywa Komisj do przedstawienia wniosku w sprawie europejskiego


numeru identyfikacji podatkowej (NIP) w oparciu o projekt europejskiego NIP zawarty w
planie dziaania Komisji dotyczcym walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem si
od opodatkowania z 2012 r. (dziaanie 22); przypomina, e NIP s uznawane za najlepszy
sposb identyfikacji podatnikw i wzywa w zwizku z tym do przyspieszenia prac nad
projektem; wzywa jednoczenie Komisj do podejmowania aktywnych dziaa
zmierzajcych do stworzenia podobnego numeru identyfikacji na skal wiatow, jak np.
identyfikator podmiotu prawnego (LEI) Komitetu Nadzoru Regulacyjnego;
142. podkrela ponadto, e przejrzysto jest rwnie wana w toczcych si dochodzeniach w
sprawie pomocy pastwa w zakresie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego;
143. wzywa Komisj, by zbadaa moliwoci wprowadzenia w UE przepisw podobnych do
przepisu amerykaskiej Rady Rzdowych Standardw Rachunkowoci1 zobowizujcego
rzdy stanowe i lokalne do skadania sprawozda o wielkoci dochodw utraconych z
tytuu ulg podatkowych dla przedsibiorstw, przewidzianych na rozwj gospodarczy;
Ochrona demaskatorw
144. wzywa Komisj do przedstawienia do czerwca 2016 r. unijnych ram prawnych sucych
skutecznej ochronie demaskatorw i innych tego typu osb; podkrela, e
niedopuszczalne jest, aby obywatele lub dziennikarze byli przedmiotem cigania, zamiast
otrzyma ochron prawn, gdy, kierujc si interesem publicznym, ujawniaj informacje
lub zgaszaj podejrzenia dotyczce narusze, naduy, oszustw lub nielegalnej
dziaalnoci, w szczeglnoci przypadkw unikania opodatkowania, oszustw
podatkowych i prania brudnych pienidzy lub innego postpowania naruszajcego
podstawowe zasady UE, takie jak zasad lojalnej wsppracy;
145. domaga si, aby Komisja rozwaya szereg narzdzi, ktre miayby zapewni tak
ochron przed nieuzasadnionymi postpowaniami karnymi, sankcjami gospodarczymi i
aktami dyskryminacji, gwarantujc jednoczenie ochron poufnoci i tajemnic
handlowych; zwraca w tym kontekcie uwag na przykad amerykaskiej ustawy DoddaFranka, na mocy ktrej demaskatorzy nie tylko otrzymuj wynagrodzenie za przekazanie
wadzom istotnych informacji, ale rwnie ochron przed ciganiem i utrat pracy,
pamitajc, e takie wynagrodzenie nie powinno stanowi zachty do publikacji
szczeglnie chronionych informacji biznesowych; proponuje utworzenie niezalenego
europejskiego organu z zadaniem zbierania takich informacji i prowadzenia dochodze,
jak rwnie paneuropejskiego wsplnego funduszu na rzecz demaskatorw, by
zagwarantowa, e demaskatorzy otrzymaj odpowiedni pomoc finansow w oparciu o
mechanizm pobierania proporcjonalnej czci rodkw odzyskanych lub wpaconych z
tytuu kar finansowych; uwaa, e demaskatorom powinno si rwnie zapewni ochron
w przypadkach gdy, po poinformowaniu waciwych wadz na szczeblu krajowym lub UE
i w zwizku z brakiem reakcji z w cigu miesica, podadz oni posiadane informacje do
publicznej wiadomoci;
spoeczna odpowiedzialno przedsibiorstw
146. uwaa, e prowadzenie odpowiedzialnej strategii podatkowej naley uwaa za filar
spoecznej odpowiedzialnoci przedsibiorstw, w szczeglnoci wedug zaktualizowanej
1

Tracking corporate tax breaks: a welcome new form of transparency emerges in the U.S., Tax
Justice Network (Sie na rzecz Sprawiedliwoci Podatkowej).

68

definicji spoecznej odpowiedzialnoci przedsibiorstw jako odpowiedzialnoci


przedsibiorstw za ich wpyw na spoeczestwo1; ubolewa, e wikszo firm nie
uwzgldnia tego w sprawozdaniu na temat spoecznej odpowiedzialnoci przedsibiorstw;
podkrela, e agresywne planowanie podatkowe jest nie do pogodzenia ze spoeczn
odpowiedzialnoci przedsibiorstw; wzywa Komisj, aby uwzgldnia ten aspekt i
zdefiniowaa waciwie jego tre w zaktualizowanej strategii dotyczcej spoecznej
odpowiedzialnoci przedsibiorstw;
Pastwa trzecie
OECD
147. popiera przygotowany przez OECD plan dziaania w sprawie erozji bazy podatkowej i
przenoszenia zyskw, ale jednoczenie dostrzega, e jest on wynikiem kompromisu, ktry
nie idzie wystarczajco daleko, by podj dziaania wspmierne do skali problemu
unikania opodatkowania oraz e te propozycje powinny by podstaw dla dalszych
dziaa na szczeblu UE i wiatowym; wzywa OECD, jej pastwa czonkowskie i
wszystkie pozostae zaangaowane kraje do ustanowienia silnego narzdzia kontroli
oceny postpw we wdraaniu tych wytycznych, uzyskania dowodw na ich skuteczno
i ewentualnie podjcia dziaa naprawczych;
148. zaleca wzmocnienie powiza instytucjonalnych i zacienienie wsppracy pomidzy
OECD i Komisj, tak aby zapewni dalsz kompatybilno dwch procesw i unikn
powstania podwjnych standardw; wzywa pastwa czonkowskie do szybkiej
transpozycji wszelkich przepisw opartych na wytycznych OECD do prawodawstw
krajowych, co uczyni z UE lidera we wprowadzaniu w ycie zalece OECD; podkrela,
e podejcie OECD w dalszym cigu opiera si na prawie mikkim oraz e powinny mu
towarzyszy unijne ramy prawne z prawdziwego zdarzenia, aby sprosta potrzebom
jednolitego rynku, np. w postaci dyrektywy zapobiegajcej erozji bazy podatkowej i
przenoszeniu zyskw, wykraczajcej poza prowadzon przez OECD inicjatyw BEPS w
obszarach, ktrych ta inicjatywa nie obejmuje w dostatecznym stopniu;
Raje podatkowe
149. Domaga si przyjcia wsplnego podejcia UE do rajw podatkowych; wzywa w
szczeglnoci Komisj do kontynuacji prac nad sformuowaniem i przyjciem
europejskiej definicji i wsplnego zestawu kryteriw w celu okrelenia rajw
podatkowych, bez wzgldu na ich lokalizacj, i waciwych sankcji dla pastw, ktre z
nimi wsppracuj, w wietle zalecenia Komisji z grudnia 2012 r. w sprawie rodkw
majcych na celu zachcenie pastw trzecich do stosowania minimalnych norm dobrych
rzdw w dziedzinie opodatkowania (tj. wyjcia poza sam wymian informacji i
przejrzysto celem wprowadzenia uczciwej konkurencji podatkowej i skutecznych
systemw podatkowych), oraz dla przedsibiorstw wykorzystujcych je w celu
agresywnego planowania podatkowego oraz nad okreleniem waciwych wsplnych
rodkw majcych zastosowanie do tych jurysdykcji; przywouje otwarty wykaz takich
ewentualnych rodkw zawarty w rezolucji PE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie walki z

Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu


Ekonomiczno-Spoecznego i Komitetu Regionw Odnowiona strategia UE na lata 20112014
dotyczca spoecznej odpowiedzialnoci przedsibiorstw (COM(2011)0681), s.6.

69

oszustwami podatkowymi, uchylaniem si od opodatkowania i rajami podatkowymi 1;


ponownie stwierdza, e prawdziwie europejskie wykazy, regularnie aktualizowane oraz
oparte na kompleksowych, przejrzystych, solidnych, obiektywnie weryfikowalnych i
oglnie akceptowanych wskanikach byyby skuteczniejsze jako narzdzia promocji
dobrego zarzdzania w kwestiach podatkowych i zmiany zachowa podatkowych wobec
tych jurysdykcji i w ich obrbie;
150. wzywa Komisj, aby umiecia na europejskiej czarnej licie terytoria, ktre oferuj
korzyci podatkowe podmiotom nie wymagajc od nich prowadzenia znaczcej
dziaalnoci gospodarczej w kraju, oferuj zdecydowanie niskie efektywne stawki
podatkowe oraz nie gwarantuj automatycznej wymiany informacji podatkowych z
innymi jurysdykcjami;
151. podkrela w szczeglnoci potrzeb zapewnienia przynajmniej jednokrotnego
opodatkowania wychodzcych przepyww finansowych, na przykad przez naoenie
podatku u rda lub rwnowane rodki, tak aby unikn sytuacji, w ktrej dochody s
wyprowadzane z UE bez opodatkowania oraz wzywa Komisj, by wystpia z wnioskiem
ustawodawczym w tej sprawie, na przykad w formie przegldu dyrektywy o spkach
zalenych i dyrektywy w sprawie odsetek i nalenoci licencyjnych; nalega na
wprowadzenie systemu, zgodnie z ktrym krajowe organy podatkowe bd musiay
zatwierdzi tak operacj na podstawie dokumentu potwierdzajcego, o ktrym nastpnie
zostanie powiadomiona Komisja, co jednoczenie ochroni jednolity rynek i zachowa
zwizek pomidzy miejscem wygenerowania zyskw i wartoci ekonomicznej, a
miejscem ich opodatkowania; podkrela, e naley dokadnie przemyle, jak taki system
powinien wyglda, aby unikn podwjnego opodatkowania i sporw; popierajc
promowanie przez OECD wielostronnego podejcia do kwestii podatkowych majcego na
celu uproszczenie midzynarodowych uzgodnie podatkowych i zapewnienie
opodatkowania dochodw w miejscu ich wygenerowania, apeluje do Komisji, aby
wzmocnia rol UE na arenie midzynarodowej dziki przyjciu przez t ostatni
jednolitego stanowiska, i dooya stara w celu rozwoju wsplnych unijnych ram
dwustronnych konwencji podatkowych oraz stopniowego zastpienia duej liczby
dwustronnych indywidualnych konwencji podatkowych konwencjami pomidzy UE a
jurysdykcj pastwa trzeciego; podkrela, e byby to najbardziej bezporedni sposb na
rozwizanie problemu nabywania korzyci umownych; w midzyczasie apeluje do
pastw czonkowskich, by bezzwocznie wprowadziy do swoich konwencji podatkowych
klauzule zapobiegajce naduyciom zgodnie z propozycjami dotyczcymi erozji bazy
podatkowej i przenoszenia zyskw;
152. uwaa, e ustanowieniu umw o wolnym handlu musi towarzyszy cilejsza wsppraca
w kwestiach podatkowych, walka z unikaniem opodatkowania przez firmy konkurujce
1

Obejmuj one m.in.: zawieszenie lub wypowiedzenie obowizujcych umw o unikaniu


podwjnego opodatkowania z systemami prawnymi znajdujcymi si na czarnej licie,
uniemoliwienie dostpu do zamwie publicznych UE na towary i usugi dla przedsibiorstw
majcych siedzib w systemach prawnych z czarnej listy oraz odrzucanie ich wnioskw o pomoc
pastwa, zakaz ustanawiania lub utrzymywania przez instytucje finansowe i doradcw
finansowych z UE filii lub oddziaw w systemach prawnych z czarnej listy oraz rozwaenie
cofnicia licencji europejskim instytucjom finansowym i doradcom finansowym, ktrzy utrzymuj
filie lub kontynuuj dziaalno w systemach prawnych z czarnej listy, wprowadzenie specjalnej
opaty od wszystkich transakcji dokonywanych na rzecz lub z systemw prawnych z czarnej listy,
zbadanie moliwoci nieuznawania w UE statusu prawnego spek utworzonych w systemach
prawnych z czarnej listy, stosowanie barier taryfowych w handlu z krajami trzecimi z czarnej listy.

70

na tych samych rynkach i gwarancja sprawiedliwych warunkw; zwraca si zatem do


Komisji o wprowadzenie do wszystkich unijnych umw o wolnym handlu przepisw
podatkowych, ktre zobowizayby kraje partnerskie do stosowania dobrego zarzdzania
w kwestiach podatkowych i zapewniyby wzajemno w kwestiach podatkowych;
podkrela, e dziaalno platformy na rzecz dobrego zarzdzania w dziedzinie
opodatkowania stanowi dobr baz dla wdroenia tej koncepcji; podkrela, e takie same
przepisy mona by wprowadzi do unijnych umw o wsppracy;
153. wzywa organy UE, by nie wsppracoway z jurysdykcjami, ktre nie przejawiaj ducha
wsppracy w kwestiach podatkowych, ani z przedsibiorstwami skazanymi za oszustwa
podatkowe, uchylanie si od opodatkowania czy agresywne planowanie podatkowe;
wzywa instytucje, takie jak Europejski bank Inwestycyjny (EBI) oraz Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju (EBOR) do niewsppracowania, poprzez swoich porednikw
finansowych, z jurysdykcjami, ktre nie przejawiaj ducha wsppracy w kwestiach
podatkowych; wzywa ponadto organy UE, by zobowizay si do nieudzielania wsparcia
finansowego UE przedsibiorstwom skazanym za oszustwa podatkowe, uchylanie si od
opodatkowania czy agresywne planowanie podatkowe;
154. wzywa Komisj do wykorzystania wszystkich dostpnych jej narzdzi do rozwoju
bardziej skoordynowanego podejcia wobec krajw rozwinitych w celu sprzyjania
wikszej wzajemnoci w kwestiach podatkowych, w szczeglnoci w odniesieniu do
wymiany informacji ze Stanami Zjednoczonymi w nastpstwie wejcia w ycie ustawy o
wypenianiu obowizkw podatkowych w stosunku do rachunkw posiadanych za
granic; w kontekcie umowy midzy UE a Szwajcari w sprawie automatycznej
wymiany informacji finansowych z dnia 27 maja 2015 r. apeluje rwnie do Komisji o
dokadne monitorowanie z myl o ochronie jednolitego rynku uzgodnionego
stopniowego wycofania przez Szwajcari pewnych szkodliwych praktyk podatkowych,
zgodnie z wytycznymi dotyczcymi erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw oraz
do niewprowadzania w przyszoci nowych szkodliwych instrumentw podatkowych;
wzywa Komisj, aby w trwajcych obecnie negocjacjach ze Szwajcari zasugerowaa
wcielenie do szwajcarskiego prawa przepisw dotyczcych kontrolowanych
przedsibiorstw zagranicznych; nalega, by Komisja dopilnowaa stosowania przez
Szwajcari unijnego podejcia w dziedzinie podatkw oraz by skadaa Parlamentowi
sprawozdania na ten temat;
155. przypomina, e wszystkie pastwa czonkowskie wybray wielostronne podejcie do
automatycznej wymiany informacji, podpisujc konwencj o wzajemnej pomocy
administracyjnej w sprawach podatkowych oraz dziki przegldowi w 2014 r.
odpowiednich dyrektyw UE1; podkrela, e te dwie inicjatywy s kluczowym elementem
walki z uchylaniem si od opodatkowania i tajemnic bankow, poniewa nakadaj one
na instytucje finansowe obowizek skadania administracjom podatkowym sprawozda
zawierajcych szeroki zakres informacji dotyczcych podmiotw z siedzib w danym
pastwie czonkowskim, ktrych dochd jest generowany przez aktywa trzymane za
granic;
Kraje rozwijajce si
156. podkrela, e przy opracowywaniu dziaa i strategii politycznych majcych na celu
1

Unijna dyrektywa w sprawie opodatkowania dochodw z oszczdnoci oraz dyrektywa w sprawie


wsppracy administracyjnej.

71

walk z unikaniem opodatkowania szczeglnej uwagi na szczeblu krajowym, unijnym i


midzynarodowym wymaga sytuacja krajw rozwijajcych si, a w szczeglnoci
pastw najsabiej rozwinitych, poniewa zazwyczaj s one najbardziej dotknite
unikaniem opodatkowania przez osoby prawne oraz cechuje j wysoce zawona
podstawa opodatkowania i niski stosunek wysokoci podatkw do PKB; podkrela, e te
dziaania i strategie polityczne powinny przyczynia si do generowania dochodw
publicznych odpowiednich w stosunku do wartoci dodanej powstaej na ich terytorium,
tak aby zapewni wystarczajce finansowanie na rzecz strategii rozwoju, realizacji
milenijnych celw rozwoju i programu rozwoju po roku 2015; w tym kontekcie z
zadowoleniem przyjmuje dziaalno Komitetu Ekspertw ONZ ds. Wsppracy
Midzynarodowej w Sprawach Podatkowych; zwraca si do Komisji o wsparcie
interesw krajw rozwijajcych si w ramach biecych inicjatyw midzynarodowych i
wczenia przedstawicieli krajw rozwijajcych si w dziaania swojej platformy na rzecz
dobrego zarzdzania w dziedzinie opodatkowania;
157. wzywa UE i czonkw OECD, aby zadbali o to, eby nowy, opracowany przez OECD
globalny standard w zakresie automatycznej wymiany informacji przewidywa okres
przejciowy dla krajw rozwijajcych si, ktre nie s obecnie w stanie speni wymogw
wzajemnej automatycznej wymiany informacji z powodu braku zdolnoci
administracyjnych;
158. wzywa Komisj do zaproponowania dalszych rodkw majcych poprawi potencja
administracyjny w krajach rozwijajcych si, w szczeglnoci w kwestiach podatkowych,
tak aby umoliwi skuteczn wymian informacji podatkowych z administracjami tych
krajw; domaga si ustanowienia platformy dla krajw rozwijajcych si za pomoc
projektw pilotaowych dotyczcych automatycznej wymiany informacji; apeluje do
krajw rozwijajcych si o promowanie regionalnych porozumie i innych form
wsppracy w kwestiach podatkowych w celu poprawy ich pozycji negocjacyjnej wobec
bezporednich inwestorw zagranicznych i korporacji wielonarodowych, a take w celu
zajcia si kwestiami bdcymi przedmiotem wsplnego zainteresowania;
159 wzywa pastwa czonkowskie, by zagwarantoway, e ich agencje pomocy rozwojowej
maj dostp do wystarczajcej ekspertyzy technicznej, aby mc zaj si kwesti
podatkw w polityce rozwoju, zwaszcza ze strony ministerstw finansw i administracji
podatkowych;
160. przypomina o planie dziaania przedstawionym w swojej rezolucji z dnia 8 lipca 2015 r. w
sprawie unikania zobowiza podatkowych i uchylania si od opodatkowania jako
wyzwa dla zarzdzania, ochrony socjalnej i rozwoju w krajach rozwijajcych si;
zachca wszystkie kraje i organizacje midzynarodowe takie jak ONZ do zaangaowania
si w wieloaspektowy proces i zapewnienia wkadu w agend podatkow G20/OECD,
rozwizujc problem erozji bazy podatkowej i przenoszenia zyskw, promujc
midzynarodow przejrzysto podatkow i oglnowiatow wymian informacji
podatkowej, na przykad za pomoc rozwoju jednolitego wsplnego standardu do
wymiany informacji w ramach automatycznej wymiany informacji lub upubliczniajc
wasno rzeczywist; wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do wspierania
zwikszenia roli ONZ w przyszych midzynarodowych dyskusjach na temat podatkw,
na przykad dziki opowiadaniu si za utworzeniem globalnego organu ds. podatkw pod
auspicjami ONZ;

72

Doradcy podatkowi
161. zwraca uwag na problematyczne i budzce wtpliwoci zestawienie w ramach tych
samych firm dziaalnoci w zakresie doradztwa podatkowego, audytu i konsultingu dla
administracji podatkowych zajmujcych si podatkami od usug z jednej strony, np. dla
projektowania systemw podatkowych lub poprawy skutecznoci poboru podatkw, a z
drugiej strony zapewniania usug planowania podatkowego dla korporacji
wielonarodowych wykorzystujcych saboci krajowych systemw podatkowych;
162. przypomina o istnieniu europejskich ram prawnych, na ktre skada si w szczeglnoci
najnowszy pakiet reform rynku audytu, zatwierdzony przez Parlament dnia 3 kwietnia
2014 r.1; zwraca si do Komisji o dopilnowanie, aby odnone przepisy prawa zostay
faktycznie wdroone w pastwach czonkowskich w przewidzianych terminach i zgodnie
z wyznaczonymi celami;
163. wzywa Komisj do zaproponowania wytycznych dla przedsibiorstw doradztwa
podatkowego i ustanowienia unijnych kryteriw zachowania zgodnoci dla doradcw
podatkowych oraz jeeli to konieczne ustanowienia dla bankw ram pozwalajcych
na skuteczne uniknicie konfliktw interesu pomidzy usugami dla sektora publicznego i
sektora prywatnego;
164. wzywa ponadto Komisj do realizacji badania w celu okrelenia poziomu koncentracji w
tym sektorze oraz wszelkich wynikajcych z tego zakce konkurencji; zaleca, by w tym
badaniu rwnie rozwaono w szczeglnoci, czy poczenie doradztwa podatkowego i
dziaalnoci audytowej w obrbie tych samych firm moe prowadzi do konfliktu
interesw, oraz zaproponowano odpowiednie rodki, w tym poprzez wprowadzenie
mechanizmw rozdzielania dziaw w firmach zajmujcych si doradztwem;
165. domaga si od Komisji pilnej oceny moliwoci wprowadzenia ram legislacyjnych
umoliwiajcych wprowadzenie dostatecznych sankcji dla firm, bankw, firm
audytorskich i doradcw finansowych, ktrym udowodniono stosowanie nielegalnych
metod unikania opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego lub nakanianie
do stosowania tych metod; podkrela, e sankcje te powinny mie skutek odstraszajcy i
mog obejmowa, midzy innymi, grzywny, zablokowanie dostpu do finansowania z
budetu UE, zabronienie jakiejkolwiek roli doradczej w instytucjach UE oraz, w
powtarzajcych si i ekstremalnych przypadkach, odbieranie pozwole na prowadzenie
dziaalnoci;
Dalsze dziaania na szczeblu krajowym
166. zachca do podjcia dalszych dziaa na szczeblu krajowym w zakresie walki z
unikaniem opodatkowania w ramach struktur UE i OECD, poniewa nieskoordynowane
dziaania mog prowadzi do dalszych rozbienoci i tworzy moliwoci uchylania si
od pacenia podatkw; podkrela, e najlepszym narzdziem walki z erozj bazy
podatkowej jest wsppraca, a nie jednostronne wprowadzanie preferencyjnych systemw
majcych przycign inwestorw;
167 wzywa Komisj do przedstawienia wytycznych dotyczcych ogaszanych przez pastwa
czonkowskie amnestii podatkowych majcych na celu zdefiniowanie okolicznoci, w
1

Teksty przyjte P7_(2014)0283 i P7_TA(2014)0284.

73

jakich takie amnestie byyby zgodne z postanowieniami traktatu UE dotyczcymi


swobodnego przepywu kapitau, swobody wiadczenia usug, zasad przyznawania
pomocy pastwowej i przepisw dotyczcych prania pienidzy, oraz do uzgodnienia
wsplnego stanowiska UE przeciwko rajom podatkowym; przypomina o potrzebie
korzystania z tej praktyki z zachowaniem szczeglnej ostronoci, aby nie stwarza
zacht przeczekania do nastpnej amnestii przed podmioty uchylajce si od
opodatkowania;
168. wzywa pastwa czonkowskie do wprowadzenia systemu podatkw u rda od
nalenoci licencyjnych, ktry zapewni rwnie opodatkowanie opat licencyjnych na
rzecz pastw trzecich, ktre nie s objte dwustronnymi konwencjami podatkowymi;
169. wzywa kade pastwo czonkowskie do przeprowadzenia o ile to konieczne przy
technicznym wsparciu ze strony Komisji ocen skutkw, ktre obejm ocen skutkw
ubocznych w innych krajach, przed wprowadzeniem jakichkolwiek rodkw
podatkowych o potencjalnie transgranicznym oddziaywaniu; apeluje o silne
zaangaowanie parlamentw narodowych w kwesti unikania opodatkowania, poniewa
wszystkie systemy podatkowe lub przepisy podatkowe powinny by poddane
wiarygodnej ocenie i kontroli demokratycznej ze strony ustawodawcy;
170. zdecydowanie nalega na pastwa czonkowskie do zaprzestania ci w zasobach swoich
administracji podatkowych i ponownego zastanowienia si nad nimi, do zwikszenia
inwestycji i skutecznoci swoich administracji podatkowych oraz do zagwarantowania
skutecznego wykorzystania personelu i technologii oraz najnowszej wiedzy eksperckiej,
tak aby zahamowa rozwj i wpyw szkodliwych praktyk podatkowych, ktre staj si
coraz bardziej wyrafinowane; wzywa Komisj do zapewnienia wsparcia technicznego dla
takich dziaa, w szczeglnoci w kontekcie programu Fiscalis 2020; wzywa rwnie
pastwa czonkowskie do dziaa na rzecz uproszczonych, skuteczniejszych i bardziej
przejrzystych przejrzystych systemw podatkowych w interesie pastw czonkowskich,
obywateli i przedsibiorstw;
171. przypomina, e zamwienia publiczne stanowi 16% PKB w UE; domaga si oceny
moliwoci wprowadzenia kryteriw dotyczcych podatkw, przejrzystoci i wsppracy
do przetargw publicznych przy okazji nastpnego cyklu wprowadzania poprawek do
dyrektywy o zamwieniach publicznych; wzywa rwnie pastwa czonkowskie do
zastanowienia si nad wyczeniem z udziau w zamwieniach publicznych
przedsibiorstw, ktrym udowodniono, e bray udzia w agresywnym planowaniu
podatkowym i systemach unikania opodatkowania;
172. podkrela rwnie, e zasada jednomylnoci w Radzie, dajca kademu pastwu
czonkowskiemu prawo weta, nie zachca do rezygnacji ze status quo na rzecz
rozwizania opartego w wikszej mierze na wsppracy; apeluje do Komisji, aby nie
odstpowaa od korzystania w stosownych przypadkach z art. 116 TFUE, ktry
stanowi: W przypadku gdy Komisja stwierdzi, e rnica midzy przepisami
ustawowymi, wykonawczymi lub administracyjnymi pastw czonkowskich narusza
warunki konkurencji w rynku wewntrznym i powoduje w ten sposb zakcenie, ktre
powinno by wyeliminowane, podejmuje ona konsultacje z zainteresowanymi pastwami
czonkowskimi. Jeli konsultacje te nie doprowadz do porozumienia eliminujcego to
zakcenie, Parlament Europejski i Rada, stanowic zgodnie ze zwyk procedur
ustawodawcz, przyjmuj w tym celu niezbdne dyrektywy [...];

74

173. zobowizuje si do kontynuacji prac rozpocztych przez swoj komisj specjaln,


usuwania przeszkd, ktre utrudniaj komisji specjalnej pene wykonanie jej mandatu i
zagwarantowania stosownej realizacji jej zalece; zleca swoim waciwym organom
okrelenie najlepszej struktury instytucjonalnej do osignicia tego celu;
174. powtarza swj wniosek dotyczcy dostpu do wszystkich stosownych dokumentw UE;
wzywa swojego przewodniczcego do przekazania niniejszego wniosku Komisji i Radzie
oraz jasno okrela, e Parlament jest zdeterminowany wykorzysta wszystkie moliwe
rodki, jakie ma do dyspozycji, aby osign ten cel;
175. wzywa komisj przedmiotowo waciw do wykorzystania tych zalece w przyszym
sprawozdaniu z wasnej inicjatywy w kwestiach ustawodawczych na ten sam temat;
176. wzywa swoj przedmiotowo waciw komisj odpowiedzialn za sprawy konstytucyjne
do opracowywania dziaa nastpczych zwizanych z tymi zaleceniami, w szczeglnoci
jeli chodzi o dodanie wicych klauzul o wsppracy do kodeksu postpowania dla
organizacji zawartych w rejestrze sucym przejrzystoci oraz zmiany w zasadach
dostpu do dokumentw midzy instytucjami UE, w celu lepszego uzgodnienia ich z
zasad lojalnej wsppracy okrelon w TUE;
o
o

177. zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie


Europejskiej, Radzie, Komisji, pastwom czonkowskim, parlamentom narodowym, G20
i OECD.

75

ZACZNIK I: WYKAZ OSB, Z KTRYMI SPOTKAA SI KOMISJA


(POSIEDZENIA I DELEGACJE KOMISJI)

Data

Mwcy

30.3.2015

Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatkw


i ce
Serge Colin, przewodniczcy Zwizku Zawodowego Pracownikw Sektora
Finansw
Fernand Mller, przewodniczcy Komisji Podatkowej Zwizku Zawodowego
Pracownikw Sektora Finansw
Paulo Ralha, przewodniczcy portugalskiego Zwizku Zawodowego
Pracownikw Sektora Podatkowego
Franois Goris, przewodniczcy UNSP-NUOD w ramach Europejskiej
Konfederacji Niezalenych Zwizkw Zawodowych (CESI)
Nadja Salson, Europejska Federacja Zwizkw Zawodowych Sub
Publicznych
Henk Koller, przewodniczcy Europejskiej Federacji Doradcw Podatkowych
(CFE)
OOlivier Boutellis-Taft, dyrektor generalny Europejskiej Federacji
Ksigowych (FEE)
Ravi Bhatiani, dyrektor ds. prawnych w Independent Retail Europe
Margrethe Vestager, komisarz ds. konkurencji
Wolfgang Nolz, przewodniczcy Grupy ds. Kodeksu Postpowania
Jane McCormick, starszy partner ds. podatkowych, szefowa dziau doradztwa
podatkowego dla Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki, KPMG
Chris Sanger, partner, dyrektor ds. globalnej polityki podatkowej, Ernst &
Young
Stef van Weeghel, partner w PricewaterhouseCoopers, lider ds. globalnej
polityki podatkowej
Bill Dodwell, dyrektor ds. polityki podatkowej w Deloitte UK
Wysuchanie publiczne powicone interpretacji prawa podatkowego i
szkodliwym praktykom podatkowym

16.4.2015

5.5.2015

11.5.2015

Stephanie Gibaud, demaskatorka i b. pracownica UBS


Lutz Otte, demaskator i b. dostawca usug informatycznych dla banku Julius
Baer
Kristof Clerix, Midzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy ledczych (ICIJ)
Edouard Perrin, czonek ICIJ
Richard Brooks, czonek ICIJ
Lars Bov, czonek ICIJ
Xavier Counasse, dziennikarz Le Soir
Dominique Berlin, Kolegium Europejskie w Paryu, Uniwersytet PanthonAssas (Paris II)

76

12.5.2015

Gabriel Zucman, adiunkt w London School of Economics and Political


Sciences
Achim Doerfer, prokurator specjalizujcy si w prawie podatkowym, autor
ksiek i filozof prawa
Wizyta w Belgii

18.5.2015

Jacques Malherbe, Uniwersytet w Leuven


Axel Haelterman, Uniwersytet w Leuven
Werner Heyvaert, specjalista ds. podatkw, Jones Day
Wim Wuyts, dyrektor ds. podatkowych przewodniczcy Komisji ds.
Podatkw VBO-FEB (Stowarzyszenie Przedsibiorstw w Belgii) oraz Hilde
Wampers, wiceprzewodniczca FEB-VBO ds. podatkw i finansw
Christophe Quintard, ekspert w zwizkach zawodowych FGTB, b. inspektor
podatkowy
Eric van Rompuy (przewodniczcy) oraz inni czonkowie Komisji ds.
Finansw i Budetu w Parlamencie Federalnym
Steven Van den Berghe, kierownik Dziau Interpretacji Prawa Podatkowego
Johan Van Overtveld - minister finansw (spotkanie w dniu 17 czerwca)
Wizyta w Luksemburgu

22.5.2015

Wim Piot, dyrektor ds. podatkowych w PwC Luxembourg


Nicolas Mackel, prezes Luxembourg for Finance
Christine Dahm, dyrektor, i Mike Mathias, czonek Cercle de Coopration des
ONG du dveloppement (Zgromadzenie ds. wsppracy organizacji
pozarzdowych dziaajcych w dziedzinie rozwoju)
Eugne Berger (przewodniczcy) i inni czonkowie parlamentarnej Komisji
Finansw
Pierre Gramegna, minister finansw
Pascale Toussing, dyrektor ds. podatkowych, minister finansw oraz
czonkowie administracji podatkowej
Wizyta w Bernie, Szwajcaria
Markus R. Neuhaus, prezes zarzdu PwC Switzerland, czonek gabinetu
naczelnego prezesa PwC
Frank Marty, czonek zarzdu, dyrektor ds. usug finansowych i podatkw,
Economie Suisse
Franois Baur, stay przedstawiciel w Brukseli, dyrektor ds. europejskich,
Economie Suisse
Martin Zogg, czonek zarzdu, dyrektor ds. krajowych i midzynarodowych
systemw podatkowych, Swiss Holdings
Urs Kapalle, dyrektor ds. polityki finansowej i podatkw, Stowarzyszenie
Bankierw Szwajcarskich
Mark Herkenrath, Alliance Sud, czonek organizacji Global Alliance for Tax
Justice
Olivier Longchamp, organizacja Deklaracja Berneska
Jacques de Watteville, sekretarz stanu odpowiedzialny za midzynarodowe

77

27.5.2015

28.5.2015

29.5.2015

1.6.2015

sprawy finansowe
Ambasador Christoph Schelling, dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej
Adrian Hug, dyrektor w szwajcarskiej federalnej administracji podatkowej
Ruedi Noser, czonek Rady Zwizkowej, przewodniczcy Komisji ds.
Gospodarczych i Podatkowych
Urs Schwaller, czonek Rady Zwizkowej
Ulrich Trautmann, dyrektor ds. handlu i spraw gospodarczych, Delegacja Unii
Europejskiej do spraw Szwajcarii i Lichtensteinu
Marco Salvi, starszy analityk, Avenir Suisse
Spotkanie z rzdem Jej Krlewskiej Moci w Gibraltarze (z koordynatorami
komisji TAXE)
Fabian Picardo, prezes Rady Ministrw
Joseph Garcia, wiceprezes Rady Ministrw
Wizyta w Dublinie, Irlandia
Martin Lambe, prezes Irlandzkiej Izby Podatkowej
Michael Noonan, minister finansw
Niall Cody, prezes irlandzkiego Inspektoratu Podatkowego
Liam Twomy (przewodniczcy) i inni czonkowie parlamentarnej Komisji
Finansw (Oireachtas) oraz Wsplnej Komisji Spraw Europejskich obu izb
parlamentu
Frank Barry, Trinity College Dublin (TCD)
Seamus Coffey, University College Cork (UCC)
Feargal ORourke, dyrektor ds. podatkowych, PwC
Conor OBrien, dyrektor ds. podatkowych, KPMG
Jim Clarken, prezes Oxfam Ireland
Michel Collins, Nevin Economic Research Institute (NERI).
Wizyta w Hadze, Holandia
posanka Sjoera Dikkers i inni czonkowskie Komisji Finansw w Parlamencie
Krlestwa Niderlandw
Bartjan Zoetmulder, Holenderskie Stowarzyszenie Doradcw Podatkowych
Hans Van den Hurk, Uniwersytet w Maastricht
Indra Rmgens, SOMO, niezalena organizacja zajmujca si
niekomercyjnymi badaniami i budowaniem sieci
Francis Weyzig, Oxfam
Pieterbas Plasman, dyrektor Izby Skarbowej
Eric Wiebes, holenderski sekretarz stanu ds. podatkowych
Wysuchanie publiczne na temat midzynarodowego wymiaru interpretacji prawa
podatkowego i innych rodkw
senator Mario Monti, b. komisarz ds. konkurencji oraz ce, podatkw i rynku
wewntrznego
Tove Maria Ryding, kierownik ds. polityki i rzecznictwa w dziedzinie
sprawiedliwoci podatkowej, Europejska Sie ds. Zaduenia i Rozwoju
(EURODAD)

78

17.6.2015

Antoine Deltour, demaskator, b. audytor, PwC Luxembourg


Spotkanie midzyparlamentarne nt. agresywnego planowania podatkowego i
demokratycznej kontroli rola parlamentw
Udzia wzio 37 posw z 18 parlamentw narodowych:
AT, BE, CY, CZ, FR, DE, GR, HU, IE, IT, LT, LU, MT, PL, PT, RO, ES, SV

18.6.2015

Heinz Zourek, dyrektor generalny DG TAXUD


Pascal Saint-Amans, dyrektor Centrum Polityki i Administracji Podatkowej
OECD
Wizyta w Londynie, Zjednoczone Krlestwo

David Gauke, pose, sekretarz stanu ds. finansowych


Jim Harra, dyrektor generalny ds. podatkw od dziaalnoci gospodarczej,
Krlewski Urzd Podatkowy i Celny
Fergus Harradence, zastpca dyrektora, Dzia Podatkw od Osb Prawnych,
Wydzia ds. Podatkw od Osb Prawnych i Podatkw Midzynarodowych,
Krlewskie Ministerstwo Skarbu
Andrew Dawson, dyrektor zespou ds. konwencji podatkowych, gwny
negocjator z ramienia Zjednoczonego Krlestwa ds. konwencji podatkowych
Maura Parsons, wicedyrektor, dyrektor ds. ustalania cen transferowych w
HMRC Business International i przewodniczca rady ustalajcej ceny
transferowe w HMRC
Meg Hillier (przewodniczca), Margaret Hodge (b. przewodniczca) i Guto
Bebb, czonek Komisji Finansw Publicznych w Izbie Gmin
Prem Sikka, profesor w Katedrze Rachunkowoci, Essex Business School,
Uniwersytet w Essex
Frank Haskew, dyrektor ICAEW (Instytut Biegych Rewidentw w Anglii i
Walii), Wydzia Podatkowy; oraz Ian Young, dyrektor ds. podatkw
midzynarodowych
Will Morris, przewodniczcy Komisji Podatkowej i Komitetu Doradczego ds.
Biznesu i Przemysu przy OECD
Richard Collier, starszy partner ds. podatkowych w PwC
Joseph Stead, Christian Aid
Meesha Nehru, dyrektor programowy, Fair Tax Mark

23.6.2015

Wymiana pogldw z wielonarodowymi korporacjami

25.6.2015

Nathalie Mognetti, dyrektor ds. podatkowych, Total S.A.


Martin McEwen, dyrektor ds. podatkowych, SSE plc
Christian Comolet-Tirman, dyrektor ds. budetowych, BNP Paribas Group
Spotkanie z przedstawicielem rzdu Bermudw (z koordynatorami komisji TAXE)

2.7.2015

Everard Bob Richards, wicepremier i minister finansw


Alastair Sutton, doradca prawny rzdu Bermudw ds. UE
Richard Murphy, dyrektor Tax Research LLP i czonek-zaoyciel Tax Justice
Network (Sie na rzecz Sprawiedliwoci Podatkowej)

79

22.9.2015

Guillaume de la Villegurin, dyrektor ds. podatkowych Airbus S.A.S.


Jean-Claude Juncker, przewodniczcy Komisji Europejskiej
Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatkw
i ce
Margrethe Vestager, komisarz ds. konkurencji
Pierre Gramegna, przewodniczcy Rady ECOFIN i minister finansw
Luksemburga
Dr Wolfgang Schuble, minister finansw Republiki Federalnej Niemiec
Luis de Guindos, minister gospodarki i konkurencyjnoci Hiszpanii
Michel Sapin, minister finansw i rachunkw publicznych Francji
Pier Carlo Padoan, minister gospodarki i finansw Woch

16.11.2015

Wymiana pogldw z wielonarodowymi korporacjami

17.9.2015

Monique Meche, wiceprezes ds. oglnej polityki publicznej, Amazon


Malte Lohan, gwny dyrektor ds. korporacyjnych, Anheuser-Busch InBev SA
Mark Hubbard, gwny dyrektor podatkowy, Barclays Bank Group
Delphine Reyre, dyrektor ds. polityki publicznej na Europ Poudniow,
Facebook
Iain McKinnon, dyrektor ds. podatkw grupy, HSBC
Krister Mattsson, dyrektor ds. finansw, ubezpiecze, podatkw i zasobw
finansowych przedsibiorstwa, IKEA Group
Irene Yates, wiceprezes ds. podatkw korporacyjnych, McDonalds Europe
Werner Schuster, wiceprezes ds. podatkowych, Philip Morris International
Nicklas Lundblad, starszy dyrektor ds. polityki publicznej i relacji z rzdem,
Google
John Stowell, starszy wiceprezes ds. podatkw korporacyjnych, The Walt
Disney Company
Robert Jordan, wiceprezes, gwny doradca podatkowy, Coca-Cola Company

80

ZACZNIK II: WYKAZ ODPOWIEDZI W PODZIALE NA KRAJE/INSTYTUCJE


(sytuacja na dzie 16 listopada 2015 r.)
Kraj

Odpowied

Pierwszy wniosek w dniu 23 kwietnia 2015 r. Termin upywa w


dniu 31 maja 2015 r.
Szwecja
29/5/2015
Jersey
29/5/2015
Guernsey
31/5/2015
Luksemburg
1/6/2015
Finlandia
2/6/2015
Sowacja
3/6/2015
Irlandia
5/6/2015
Niderlandy
8/6/2015
Zjednoczone Krlestwo
8/6/2015
Francja
10/6/2015
Republika Czeska
11/6/2015
otwa
16/6/2015
Belgia
16/6/2015
Malta
18/6/2015
Pierwsze przypomnienie w dniu 29 czerwca 2015 r. Termin
upywa w dniu 9 lipca 2015 r.
Portugalia
30/6/2015
Polska
2/7/2015
Litwa
3/7/2015
Wgry
7/7/2015
Chorwacja
8/7/2015
Estonia
10/7/2015
Grecja
10/7/2015
Hiszpania
10/7/2015
Gibraltar
13/8/2015
Dania
26/8/2015
Niemcy
2/9/2015
Rumunia
3/9/2015
Wochy
17/9/2015
Ostatnie przypomnienie w dniu 21 wrzenia 2015 r.
Austria
Cypr
Bugaria
Sowenia
INSTYTUCJE
Komisja

21/9/2015
22/9/2015
28/9/2015
28/9/2015
Odpowied
29/4/2015
3/6/2015
31/8/2015
23/10/2015

81

9/11/2015

Rada

29/5/2015
15/6/2015
27/7/2015

82

ZACZNIK III: KORPORACJE WIELONARODOWE, KTRE POPROSZONO O


STAWIENIE SI PRZED KOMISJ

83

Nazwa
Airbus
BNP Paribas
SSE plc
Total S.A.
Amazon
Anheuser-Busch InBev
Barclays Bank Group
Coca-Cola Company
Facebook
Google
HSBC Bank plc
IKEA Group
McDonalds Europe
Philip Morris
International
The Walt Disney
Company
Fiat Chrysler
Automobiles
Walmart

Osoba zaproszona/ Przedstawiciele


Guillaume de La Villegurin,
wiceprezes ds. podatkw i ce
Christian Comolet-Tirman,
dyrektor ds. budetowych
Martin McEwen, dyrektor ds.
podatkowych
Nathalie Mognetti,
dyrektor ds. podatkowych
Monique Meche, wiceprezes ds.
oglnej polityki publicznej, Amazon
Malte Lohan, dyrektor generalny ds.
korporacyjnych
Mark Hubbard, gwny dyrektor
podatkowy
Robert Jordan, wiceprezes, gwny
doradca podatkowy
Delphine Reyre, dyrektor ds. polityki
publicznej na Europ Poudniow
Nicklas Lundblad, starszy dyrektor
ds. polityki publicznej i relacji z
rzdem
Iain McKinnon, dyrektor ds.
podatkw grupy
Krister Mattsson, dyrektor ds.
finansw, ubezpiecze, podatkw i
zasobw finansowych
przedsibiorstwa
Irene Yates, wiceprezes ds. podatkw
korporacyjnych
Werner Schuster, wiceprezes ds.
podatkowych
John Stowell, starszy wiceprezes ds.
podatkw korporacyjnych
Sergio Marchionne,
prezes
Shelley Broader,
przewodniczca grupy i prezes
zarzdu, region EMEA

84

(Sytuacja na dzie 16 listopada 2015 r.)


Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 2
lipca 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 23
czerwca 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 23
czerwca 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 23
czerwca 2015 r.
Wzia udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzia udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzia udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Wzi udzia w posiedzeniu w dniu 16
listopada 2015 r.
Odmwi udziau ze wzgldu na toczce
si dochodzenie
Odmwia udziau

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0409
Zezwolenie na stosowanie ftalanu di-2-etyloheksylu (DEHP)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie projektu
decyzji wykonawczej Komisji z dnia XXX udzielajcej zezwolenia na zastosowanie ftalanu
bis(2-etyloheksylu) (DEHP) na podstawie rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i
Rady (WE) nr 1907/2006 (D041427-2015/2962 (NLE))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc projekt decyzji wykonawczej Komisji XXX udzielajcej zezwolenia na


zastosowanie ftalanu bis(2-etyloheksylu) (DEHP) na podstawie rozporzdzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 (D041427),

uwzgldniajc rozporzdzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady1, w


szczeglnoci jego art. 64 ust. 8,

uwzgldniajc opini Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) i Komitetu ds. Analiz
Spoeczno-Ekonomicznych (SEAC)2, zgodnie z art. 64 ust. 5 akapit trzeci rozporzdzenia
(WE) nr 1907/2006,

uwzgldniajc art. 11 rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr


182/20113,

uwzgldniajc dyrektyw 2008/98/WE4, w szczeglnoci jej art. 4,

Rozporzdzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r.


w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwole i stosowanych ogranicze w zakresie
chemikaliw (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliw, zmieniajce dyrektyw
1999/45/WE oraz uchylajce rozporzdzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporzdzenie Komisji
(WE) nr 1488/94, jak rwnie dyrektyw Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG,
93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).

http://echa.europa.eu/documents/10162/b50d9fc3-f6db-4e91-8a95-c8397bb424d2
http://echa.europa.eu/documents/10162/8d9ee7ac-19cf-4b1a-ab1c-d8026b614d7a

Rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r.


ustanawiajce przepisy i zasady oglne dotyczce trybu kontroli przez pastwa czonkowskie
wykonywania uprawnie wykonawczych przez Komisj (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r.


w sprawie odpadw oraz uchylajca niektre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

85

uwzgldniajc decyzj Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1386/2013/UE1, w


szczeglnoci ust. 43 ppkt (viii) zacznika do tej decyzji,

uwzgldniaj dyrektyw delegowan Komisji (UE) 2015/8632,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie oszczdnego


gospodarowania zasobami: ku gospodarce o obiegu zamknitym 3,

uwzgldniajc projekt rezolucji Komisji Ochrony rodowiska Naturalnego, Zdrowia


Publicznego i Bezpieczestwa ywnoci,

uwzgldniajc art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A.

majc na uwadze, e DEHP zosta ujty w zaczniku XIV do rozporzdzenia (WE)


nr 1907/2006 (rozporzdzenie REACH) ze wzgldu na zaklasyfikowanie go jako
substancji kategorii 1B, dziaajcej szkodliwie na rozrodczo; majc na uwadze, e
DEHP znajduje si na licie substancji kandydujcych REACH ze wzgldu na szkodliwy
wpyw na rozrodczo;

B.

majc na uwadze, e Komisja zamierza, poprzez przyjcie projektu decyzji wykonawczej


w sprawie identyfikacji ftalanu bis(2-etyloheksylu) (DEHP), ftalanu dibutylu (DBP),
ftalanu benzylu butylu (BBP) i ftalanu diizobutylu (DIBP) jako substancji wzbudzajcych
szczeglnie due obawy zgodnie z art. 57 lit. f) rozporzdzenia (WE) nr 1907/2006
Parlamentu Europejskiego i Rady, okreli DEHP jako substancj wzbudzajc
szczeglnie due obawy;

C.

majc na uwadze, e ju w 2000 r., na podstawie komunikatu Komisji do Rady i


Parlamentu Europejskiego w sprawie wsplnotowej strategii dotyczcej substancji
zaburzajcych gospodark hormonaln (COM(1999)0706), DEHP zosta ujty w
zaczniku 1 ustanawiajcym list 553 substancji kandydujcych w kategorii I substancji
chemicznych, ktre wykazyway oznaki zaburzania gospodarki hormonalnej w co
najmniej jednym gatunku w badaniu na zwierztach nienaruszonych4;

D.

majc na uwadze, e DEHP by jednym z pierwszych szeciu zwizkw, ktre miay


zosta wycofane na mocy rozporzdzenia REACH, zgodnie z zapowiedzi Komisji z dnia
17 lutego 2011 r.5;

E.

majc na uwadze, e w dniu 12 grudnia 2014 r. komitet pastw czonkowskich (MSC)


jednogonie uzgodni okrelenie DEHP jako substancji dajcej podstaw do
rwnowanych obaw ze wzgldu na jego waciwoci zaburzajce gospodark

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1386/2013/UE z dnia 20 listopada 2013 r.


w sprawie oglnego unijnego programu dziaa w zakresie rodowiska do 2020 r. Dobra
jako ycia z uwzgldnieniem ogranicze naszej planety (Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s.
171).
Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2015/863 z dnia 31 marca 2015 r. zmieniajca
zacznik II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w odniesieniu
do wykazu substancji objtych ograniczeniem (Dz.U. L 137 z 4.6.2015, s. 10).
Teksty przyjte, P8_TA(2015)0266.
http://ec.europa.eu/environment/archives/docum/pdf/bkh_annex_01.pdf
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-11-196_pl.htm

3
4
5

86

hormonaln w rodowisku6; majc na uwadze, e komitet jednomylnie uzna, e w


przypadku DEHP istniej dowody naukowe na zaburzanie gospodarki hormonalnej oraz
na zwizek przyczynowy midzy tym dziaaniem a szkodliwymi skutkami dla zdrowia
ludzi;
F.

majc na uwadze, e Komisja odnotowuje jednomylne porozumienie w komitecie, ktry


stwierdzi, e cztery ftalany, w tym DEHP, zaburzaj gospodark hormonaln oraz e
negatywny wpyw tego rodzaju dziaania jest takie sam jak te, ktre spowodoway ich
klasyfikacj jako majcych szkodliwy wpyw na rozrodczo i ich identyfikacj jako
substancji wzbudzajcych szczeglnie due obawy zgodnie z art. 57 lit. c) rozporzdzenia
REACH; majc na uwadze, e Komisja zauwaa rwnie, e wikszo czonkw
komitetu uznaa, e poziom obaw, ktre wywouj takie skutki, jest rwnowany do obaw
stwarzanych przez substancje ju zidentyfikowane;

G.

majc na uwadze, e w dniu 21 padziernika 2015 r. Komisja przedstawia projekt aktu


wykonawczego majcego na celu zidentyfikowanie DEHP jako substancji zaburzajcej
gospodark hormonaln, ktrej wpyw na zdrowie czowieka wywouje rwnowany
poziom obaw na mocy art. 57 lit. f) rozporzdzenia REACH;

H.

majc na uwadze, e w opinii RAC uznaje si hormonalny sposb dziaania DEHP, lecz
rwnie uznaje, i zosta on uwzgldniony w zaczniku XIV ze wzgldu na jego
szkodliwe dziaanie na rozrodczo (art. 57 lit. c)), a nie na podstawie waciwoci
powodujcych zaburzenia gospodarki hormonalnej (art. 57 lit. f)); majc na uwadze, e w
konsekwencji bieca ocena DEHP jest ograniczona do jego szkodliwego dziaania na
rozrodczo;

I.

majc na uwadze, e DEHP powinien by zidentyfikowany jako substancja wzbudzajca


szczeglnie due obawy, poniewa spenia on kryteria ustanowione w art. 57 lit. f)
rozporzdzenia REACH jako substancja majca waciwoci zaburzajce gospodark
hormonaln, w odniesieniu do ktrej istniej naukowe dowody na prawdopodobne
powane skutki dla zdrowia ludzkiego, dajce powody do obaw rwnowanych obawom
stwarzanym przez pozostae substancje wymienione w lit. a) e) art. 57 rozporzdzenia
REACH;

J.

majc na uwadze, e wnioskodawca ubiega si o zezwolenie w drodze odpowiedniej


kontroli przewidziane w art. 60 ust. 2 rozporzdzenia REACH; jednake na mocy art. 60
ust. 3 lit. a) rozporzdzenia REACH odpowiedniej kontroli nie stosuje si do substancji
rakotwrczych, mutagennych lub dziaajcych szkodliwie na rozrodczo lub, zgodnie
z art. 57 lit. f) tego rozporzdzenia, w odniesieniu do ktrych nie jest moliwe okrelenie
progu zgodnie z sekcj 6.4 zacznika I do tego rozporzdzenia;

K.

majc na uwadze, e gwnie poprzez ustalenia dotyczce obnionego poziomu


testosteronu u podu wykazano, e DEHP niekorzystnie wpywa na gospodark
hormonaln ssakw in vivo; majc na uwadze, e ustalenia te s ponadto poparte
ustaleniami z analiz zjawisk i procesw, take in vivo, dotyczcymi zmniejszenia
materiau genetycznego w szlaku biosyntezy steroidw; majc na uwadze, e wachlarz
negatywnych skutkw zaobserwowanych u szczurw obejmuje zwikszenie

http://echa.europa.eu/view-article/-/journal_content/title/the-member-state-committeeunanimously-agreed-to-identify-the-phthalate-dehp-as-an-svhc-because-of-its-endocrinedisrupting-properties-in-the-environm

87

zatrzymywania pynu w brodawkach, zmniejszenie odlegoci midzy odbytem a


otworem pciowym, deformacje genitaliw, zmniejszenie liczby spermatocytw i zmiany
w jdrach, w tym wielojdrowe gonocyty, atrofia kanalikw i hiperplazja komrek
Leydiga;
L.

majc na uwadze, e dowody naukowe wskazuj, e naraenie na DEHP w


newralgicznych oknach czasowych rozwoju moe powodowa nieodwracalne skutki w
programach rozwoju osobniczego prowadzce do powanych skutkw dla rozwoju i
rozmnaania, uznanych za szczeglnie powane w odniesieniu do zdrowia ludzi i
zwierzt dzikich gatunkw, rwnie dlatego e te negatywne skutki mog po raz pierwszy
pojawia si w pniejszych etapach ycia w wyniku naraenia podczas wczesnych
stadiw ycia;

M.

majc na uwadze, e wedug opinii RAC w oparciu o informacje dostarczone we


wnioskach, wnioskodawcy nie wykazali, eby stopie zagroenia dla zdrowia
pracownikw w zwizku z zastosowaniem okrelonym we wniosku by odpowiednio
kontrolowany zgodnie z art. 60 ust. 2 rozporzdzenia REACH; majc na uwadze, e
wedug RAC z tego wzgldu nie naley udziela zezwolenia na podstawie tego przepisu;

N.

majc na uwadze, e pomimo opinii RAC Komitet ds. Analiz Spoeczno-Ekonomicznych


stwierdzi, e zezwolenie na zastosowanie byoby proporcjonalne, a tym samym e
korzyci spoeczno-ekonomiczne wynikajce z zastosowa objtych wnioskiem
przewaaj nad ryzykiem dla zdrowia ludzi zwizanego z tymi zastosowaniami; majc na
uwadze, e opinia SEAC potwierdzia, e istniej powane uchybienia w zakresie analiz
spoeczno-ekonomicznych przedstawionych przez wnioskodawc, w tym brak oceny
oddziaywania pod ktem zdrowia w identyfikowaniu pozostaego ryzyka dla zdrowia
pracownikw;

O.

majc na uwadze, e SEAC to komitet naukowy, ktrego zadaniem na mocy art. 64 ust. 4
lit. b) rozporzdzenia REACH jest ocena czynnikw spoeczno-ekonomicznych oraz
dostpnoci i technicznej wykonalnoci rozwiza alternatywnych zwizanych z
zastosowaniem substancji opisanych we wniosku, oraz majc na uwadze, e jego rola nie
polega na przekazywaniu wnioskw na temat proporcjonalnoci zezwolenia w przypadku,
gdy zagroenie dla spoeczestwa nie jest odpowiednio kontrolowane;

P.

majc na uwadze, e wnioskodawca jest odpowiedzialny za ocen ryzyka zwizanego z


produktami chemicznymi i zarzdzanie nim oraz za udzielanie uytkownikom
odpowiednich informacji dotyczcych bezpieczestwa; majc na uwadze, e SEAC nie
mg orzec ilociowo w przedmiocie proporcjonalnoci staego zastosowania, jako e
informacje o pozostaych zagroeniach dla zdrowia pracownikw nie mog zosta
okrelone ilociowo;

Q.

majc na uwadze, e celem rozporzdzenia REACH jest zapewnienie wysokiego poziomu


ochrony zdrowia i rodowiska, w tym propagowanie alternatywnych metod oceny
zagroe stwarzanych przez substancje, a take swobodnego obrotu substancjami na
rynku wewntrznym przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjnoci i innowacyjnoci;

R.

majc na uwadze, e zoone wnioski dotycz szerokiego zakresu zastosowa, ktre


obejmowayby zastosowanie w przygotowywaniu preparatw wtrnego PVC
plastyfikowanego zawierajcego DEHP w mieszankach kompandowanych i suchych
mieszankach oraz w przemysowym wykorzystaniu wtrnego PVC plastyfikowanego

88

zawierajcego DEHP w przetwrstwie polimerw w celu wytwarzania wyrobw z PVC;


majc na uwadze, e tak szeroki zakres zezwolenia w duym stopniu zaszkodziby
zastpieniu DEHP, co byo celem uwzgldnienia substancji w zaczniku XIV do
rozporzdzenia REACH;
S.

majc na uwadze, e DEHP w wyrobach z PVC jest szeroko stosowany w produktach


konsumpcyjnych codziennego uytku, takich jak tekstylia, meble i materiay budowlane;
majc na uwadze, e nie jest on chemicznie zwizany z tworzywem i dlatego jest atwo
wypukiwany do rodowiska;

T.

majc na uwadze, e wniosek o udzielenie zezwolenia powinien koncentrowa si na


zastosowaniu substancji, a take majc na uwadze, e fakt, e substancja jest obecna w
materiaach poddanych recyklingowi nie jest istotnym czynnikiem dla wydania
zezwolenia;

U.

majc na uwadze, e SEAC stwierdzi, i moliwe jest stosowanie odpadw


przemysowych o niskiej zawartoci DEHP jako alternatywnego surowca, co podniosoby
take jako produkowanych recyklatw, lecz podmioty prowadzce recykling
prawdopodobnie nie byyby w stanie obciy wysz cen za lepszej jakoci recyklaty
dalszych uytkownikw, gdy ci na og produkuj artykuy znajdujce si w dolnym
zakresie skali wartoci; majc na uwadze, e SEAC stwierdzi, i nie rozwaono
alternatywnego rozwizania dla stosowania przez przetwrcw tworzyw sztucznych jako
surowca pierwotnego PVC z innymi plastyfikatorami niebdcymi substancjami
wzbudzajcymi szczeglnie due obawy, a nie materiau pochodzcego z recyklingu,
gdy wnioskodawcy zasygnalizowali, e przetwrcy tworzyw sztucznych mog przesta
by konkurencyjni, jeeli ponios dodatkowy koszt stosowania pierwotnego PVC;

V.

majc na uwadze, e niedopuszczalne jest tolerowanie potencjalnie licznych przypadkw


mskiej bezpodnoci tylko z tego wzgldu, eby umoliwi podmiotom prowadzcym
recykling plastyfikowanego PVC i dalszym uytkownikom oszczdnoci na kosztach
produkcji niskowartociowych artykuw, aby mogy konkurowa z produktami niskiej
jakoci z importu;

W.

majc na uwadze, e mimo i DEHP ma wiele substytutw, wnioskodawcy nie


przedstawili kompleksowej analizy alternatywnych rozwiza dostpnych na rynku, ktre
mogyby zastpi DEHP dla zastosowa, ktrych dotyczy wniosek;

X.

majc na uwadze, e jednym z podanych przez SEAC argumentw przemawiajcych za


udzieleniem zezwolenia jest to, i istnieje polityczna i spoeczna wola sprzyjania
recyklingowi jako zrwnowaonemu sposobowi gospodarowania zasobami naturalnymi;
majc na uwadze, e ten nazbyt uproszczony argument nie zwaa na hierarchi
postpowania z odpadami ustanowion w art. 4 dyrektywy 2008/98/WE, zgodnie z ktr
zapobieganie ma pierwszestwo przed recyklingiem; majc na uwadze, e ten
uproszczony argument nie uznaje rwnie wyranych postanowie sidmego programu
dziaa w zakresie rodowiska wzywajcych do opracowania cykli ycia nietoksycznych
materiaw, aby odpady poddane recyklingowi mogy by wykorzystywane jako gwne,
wiarygodne rdo surowcw w Unii;

Y.

majc ponadto na uwadze, e Parlament w swojej rezolucji z dnia 9 lipca 2015 r. w


sprawie oszczdnego gospodarowania zasobami: ku gospodarce o obiegu zamknitym
podkreli, i recykling nie powinien usprawiedliwia cigego wykorzystywania

89

odziedziczonych substancji niebezpiecznych; majc na uwadze, e DEHP jest


substancj odziedziczon i zosta uznany za tak przez zainteresowany sektor
przemysu1;
Z.

majc na uwadze, e na mocy dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2015/863


ograniczono stosowanie DEHP w sprzcie elektrycznym i elektronicznym; majc na
uwadze, e to ograniczenie zostao poparte ocen dostpnoci bezpieczniejszych
substancji alternatywnych wobec DEHP oraz pozytywn ocen spoeczno-ekonomiczn2;

AA. majc na uwadze, e SEAC stwierdzi, e nie moe okreli w oparciu o informacje
dostarczone przez wnioskodawc, e wystpi koszty spoeczne netto, jeeli zezwolenie
nie zostanie wydane; majc zatem na uwadze, e wnioskodawcy nie wykazali korzyci
spoeczno-ekonomicznych wynikajcych z zastosowania substancji i spoecznoekonomicznych konsekwencji odmowy udzielenia zezwolenia, co przewiduje art. 60
ust. 4 lit. c) rozporzdzenia REACH;
AB. majc na uwadze, e udzielenie zezwolenia w przypadku wniosku penego brakw
ustanowioby bardzo niebezpieczny precedens dla przyszych decyzji udzielajcych
zezwolenia na podstawie rozporzdzenia REACH;
AC. majc na uwadze, e art. 1 ust. 3 rozporzdzenia REACH stanowi, e opiera si ono na
zasadzie ostronoci oraz majc na uwadze, e w razie wtpliwoci wzgldy dotyczce
ochrony zdrowia ludzkiego i rodowiska musz mie pierwszestwo przed oglnymi
wzgldami ekonomicznymi;
AD. majc na uwadze, e Komisja ponosi odpowiedzialno wobec obywateli europejskich za
ochron obywateli i rodowiska przez niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, przy
jednoczesnym wspieraniu innowacji, midzy innymi w dziedzinie bezpieczestwa
substancji chemicznych i wyrobw w celu wspierania odpornej gospodarki;
1.

uwaa, e projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze


przewidziane w rozporzdzeniu (UE) nr 1907/2006;

2.

wzywa Komisj do wycofania projektu decyzji wykonawczej oraz do przedoenia


nowego projektu oddalajcego wnioski o zezwolenie na przygotowywanie preparatw
mikkiego PVC poddanego recyklingowi zawierajcego DEHP;

3.

wzywa Komisj do szybkiego pooenia kresu stosowaniu DEHP we wszystkich


pozostaych zastosowaniach, tym bardziej e bezpieczniejsze substancje alternatywne
wobec plastyfikowanego PVC i DEHP s szeroko dostpne;

4.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i


Komisji oraz rzdom i parlamentom pastw czonkowskich.

http://www.vinylplus.eu/uploads/docs/VinylPlus_Progress_Report_2015_English.pdf

http://www.umweltbundesamt.at/fileadmin/site/umweltthemen/abfall/ROHS/finalresults/Annex6 _RoH

S_AnnexII_Dossier_DEHP.pdf

90

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0410
Zapobieganie radykalizacji oraz rekrutacji obywateli europejskich przez
organizacje terrorystyczne
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie zapobiegania
radykalizacji oraz rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne
(2015/2063(INI))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc art. 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej, a take art. 4, 8,


10, 16, 67, 68, 70, 71, 72, 75, 82, 83, 84, 85, 86, 87 i 88 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej,

uwzgldniajc publikacje pt. Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszoci i


dyskryminacji: sprawozdanie szczegowe 2: Muzumanie oraz Badanie FRA na temat
dowiadcze i obserwacji ydw dotyczcych dyskryminacji oraz przestpstw z
nienawici w pastwach czonkowskich Unii Europejskiej, obydwie opublikowane przez
Agencj Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA),

uwzgldniajc przyjt przez Rad Bezpieczestwa ONZ w dniu 8 padziernika 2004 r.


rezolucj w sprawie zagroe dla pokoju i bezpieczestwa midzynarodowego
spowodowanych terroryzmem,

uwzgldniajc Kart praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczeglnoci jej art. 6,


7, 8, 10 ust. 1, art. 11, 12, 21, 48, 49, 50 i 52,

uwzgldniajc strategi bezpieczestwa wewntrznego Unii Europejskiej przyjt przez


Rad w dniu 25 lutego 2010 r.,

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 22 listopada 2010 r. pt. Strategia


bezpieczestwa wewntrznego UE w dziaaniu: pi krokw w kierunku bezpieczniejszej
Europy (COM(2010)0673), powoujcy sie upowszechniania wiedzy o radykalizacji
postaw,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 12 wrzenia 2013 r. w sprawie drugiego


sprawozdania dotyczcego realizacji strategii bezpieczestwa wewntrznego Unii
Europejskiej1,

Teksty przyjte, P7_TA(2013)0384.

91

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 15 stycznia 2014 r. zatytuowany Zapobieganie


radykalizacji prowadzcej do terroryzmu i brutalnego ekstremizmu: wzmocnienie dziaa
UE (COM(2013)0941),

uwzgldniajc zmienion unijn strategi walki z radykalizacj postaw i werbowaniem


terrorystw przyjt przez Rad ds. Wymiaru Sprawiedliwoci i Spraw Wewntrznych
podczas posiedzenia w dniu 19 maja 2014 r. i zatwierdzon przez Rad na posiedzeniu w
dniach 56 czerwca 2014 r. (9956/14),

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 20 czerwca 2014 r. w sprawie sprawozdania


kocowego z realizacji strategii bezpieczestwa wewntrznego UE w latach 2010-2014
(COM(2014)0365),

uwzgldniajc sprawozdanie Europolu z 2014 r. dotyczce sytuacji i tendencji w zakresie


terroryzmu w Unii Europejskiej,

uwzgldniajc rezolucj w sprawie zagroe dla pokoju i bezpieczestwa


midzynarodowego spowodowanych przez akty terroryzmu (rezolucja 2178 (2014)),
przyjt przez Rad Bezpieczestwa ONZ w dniu 24 wrzenia 2014 r.,

uwzgldniajc sprawozdanie Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu dla Rady


Europejskiej z dnia 24 listopada 2014 r. (15799/14),

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie odnowienia strategii


bezpieczestwa wewntrznego Unii Europejskiej1,

uwzgldniajc konkluzje Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwoci i Spraw Wewntrznych


(WSiSW) z dnia 9 padziernika i 5 grudnia 2014 r.,

uwzgldniajc owiadczenie Rady ds. WSiSW przyjte na nieformalnym posiedzeniu


w dniu 11 stycznia 2015 r.,

uwzgldniajc debat plenarn w dniu 28 stycznia 2015 r. na temat rodkw zwalczania


terroryzmu,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie rodkw zwalczania


terroryzmu2,

uwzgldniajc nieformalne posiedzenie Rady ds. WSiSW w dniach 29 i 30 stycznia


2015 r. w Rydze,

uwzgldniajc konkluzje Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwoci i Spraw Wewntrznych z


dni 12 i 13 marca 2015 r.,

uwzgldniajc komunikat Komisji z dnia 28 kwietnia 2015 r. (COM(2015)0185) w


sprawie Europejskiej agendy bezpieczestwa,

uwzgldniajc orzecznictwo ETS dotyczce dyrektywy w sprawie zatrzymywania


danych,

Teksty przyjte, P8_TA(2014)0102.


Teksty przyjte, P8_TA(2015)0032.

92

uwzgldniajc przyjty w dniu 19 maja 2015 r. protok dodatkowy do Konwencji Rady


Europy o zapobieganiu terroryzmowi oraz plan dziaania Rady Europy dotyczcy
zwalczania brutalnego ekstremizmu i radykalizacji prowadzcej do terroryzmu,

uwzgldniajc zielon ksig Komisji Europejskiej pt. Zwikszenie wzajemnego


zaufania w ramach europejskiej przestrzeni sdowej Zielona ksiga w sprawie
stosowania przepisw UE dotyczcych wymiaru sprawiedliwoci w sprawach karnych
w obszarze pozbawienia wolnoci (COM(2011)327),

uwzgldniajc art. 52 Regulaminu,

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Wolnoci Obywatelskich, Sprawiedliwoci i Spraw


Wewntrznych oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, jak rwnie Komisji
Transportu i Turystyki (A8-0316/2015),

A.

majc na uwadze, e ponad 5 000 obywateli europejskich przyczyo si do organizacji


terrorystycznych i innych formacji wojskowych, a zwaszcza do ISIS (Daiszu), Frontu
Obrony Ludnoci Lewantu (Dabhat an-Nusra) oraz innych organizacji dziaajcych poza
granicami Unii Europejskiej, szczeglnie na Bliskim Wschodzie i w Afryce Pnocnej;
majc na uwadze, e zjawisko to bez przerwy si nasila, przybierajc znaczne rozmiary;

B.

majc na uwadze, e terminem radykalizacja okrela si zjawisko akceptowania przez


ludzi opinii, pogldw i idei propagujcych nietolerancj, ktre mog prowadzi do
brutalnego ekstremizmu;

C.

majc na uwadze, e ataki terrorystyczne we Francji, Belgii, Tunezji i Kopenhadze


wiadcz o zagroeniu dla bezpieczestwa, jakie stanowi obecno i przemieszczanie si
zagranicznych bojownikw, ktrzy czsto s obywatelami UE, na terytorium europejskim
i w jego ssiedztwie; majc na uwadze, e Unia Europejska stanowczo potpia te ataki i
zobowizaa si do walki z terroryzmem u boku pastw czonkowskich zarwno na
terytorium UE, jak i poza nim;

D.

majc na uwadze, e potworne ataki terrorystyczne, w wyniku ktrych setki osb


poniosy mier i odniosy rany w Paryu w dniu 13 listopada 2015 r., ponownie
uwypukliy piln potrzeb podejmowania przez pastwa czonkowskie i Uni Europejsk
skoordynowanych dziaa w celu zapobiegania radykalizacji i zwalczania terroryzmu;

E.

majc na uwadze, e zagroenie terrorystyczne jest w UE wysokie, zwaszcza w


pastwach czonkowskich, ktre bray lub nadal bior udzia zbrojny w operacjach
zewntrznych na Bliskim Wschodzie i w Afryce;

F.

majc na uwadze, e radykalizacja tych bojownikw z Europy jest zjawiskiem zoonym i


ulegajcym przemianom oraz e opiera si ona na szeregu czynnikw globalnych,
socjologicznych i politycznych; majc na uwadze, e nie mona jej powiza z jednym
profilem, gdy obserwuje si j wrd mczyzn, kobiet, a zwaszcza modych
europejskich obywateli o kadym pochodzeniu spoecznym, dla ktrych wsplnym
elementem jest poczucie zerwania wizi ze spoeczestwem; majc na uwadze, e
przyczyny radykalizacji mog by zarwno spoeczno-gospodarcze, jak i ideologiczne,
osobiste lub psychologiczne, a z tego wzgldu naley podchodzi do tego zjawiska w
sposb dostosowany do profilu poszczeglnych dotknitych ni osb;

93

G.

majc na uwadze, e terroryzm i radykalizacja prowadz do wielu sytuacji, w ktrych


mylnie czy si je z religiami, co tym samym wywouje wzrost inspirowanych rasizmem
przestpstw i nawoywania do nienawici, a take nasilenie ksenofobii i nietolerancji
wobec pewnych opinii, wierze lub religii; majc na uwadze, e istotne jest, by
przypomina, i jedn z przyczyn radykalizacji nie jest sama religia, lecz wypaczenie
religii;

H.

majc na uwadze, e radykalizacja nie jest zjawiskiem charakterystycznym dla jednej


ideologii lub religii, lecz moe pojawi si w kadej z nich;

I.

majc na uwadze, e jednym z argumentw wysuwanych przez brutalnych ekstremistw


przy werbunku modych ludzi jest nasilanie si islamofobii po latach walki z terrorem,
oraz fakt, e Europa nie jest ju miejscem, gdzie muzumanie s mile widziani oraz mog
y na rwnych prawach i praktykowa swoj religi bez dyskryminacji i stygmatyzacji;
majc na uwadze, e moe to prowadzi do poczucia bezbronnoci, agresywnego gniewu,
frustracji, samotnoci i wyizolowania ze spoeczestwa;

J.

majc na uwadze, e zwalczanie zjawiska radykalizacji nie moe ogranicza si do


radykalizacji islamistycznej; majc na uwadze, e radykalizacja religijna i brutalny
ekstremizm obecne s rwnie na caym kontynencie afrykaskim; majc na uwadze, e
radykalizacja o charakterze politycznym dotkna rwnie Europ w 2011 r., kiedy to w
Norwegii Anders Behring Breivik dopuci si zamachu;

K.

majc na uwadze, e od lat ogromn wikszo atakw terrorystycznych w krajach UE


przeprowadzaj organizacje separatystyczne;

L.

majc na uwadze, e wedug danych Europolu w 2013 r. w UE miay miejsce 152 ataki
terrorystyczne, przy czym dwa miay podoe religijne, a 84 byy zwizane z pogldami
etniczno-nacjonalistycznymi lub separatystycznymi, natomiast w 2012 r. miao miejsce
219 atakw terrorystycznych, z czego 6 miao podoe religijne;

M.

majc na uwadze, e walka z terroryzmem i zapobieganie radykalizacji oraz rekrutacji


obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne pozostaje zasadniczo w gestii
pastw czonkowskich, ale e wsppraca na szczeblu europejskim ma kluczowe
znaczenie dla skutecznej i efektywnej wymiany informacji midzy organami cigania,
aby walczy z przestpczoci transgraniczn i z zagroeniem ze strony terrorystw;
majc na uwadze, e wsplne europejskie podejcie jest zatem konieczne i bdzie
rdem wartoci dodanej polegajcej na koordynacji lub zharmonizowaniu zalenie od
przypadku obowizujcych przepisw w tych dziedzinach, w przestrzeni, w ktrej
obywatele europejscy swobodnie si przemieszczaj, a take na skutecznym zapobieganiu
terroryzmowi lub jego zwalczaniu; majc na uwadze, e zwalczanie nielegalnego handlu
broni paln powinno by priorytetem UE w zakresie zwalczania powanej i
zorganizowanej przestpczoci midzynarodowej;

N.

majc na uwadze, e prawa czowieka musz by w centrum unijnej polityki zwalczania


terroryzmu i zapobiegania radykalizacji postaw oraz e naley zadba o zachowanie
odpowiedniej rwnowagi midzy bezpieczestwem publicznym a poszanowaniem praw
podstawowych, w tym prawa do bezpieczestwa, prywatnoci, swobody wypowiedzi,
religii i stowarzyszania si;

O.

majc na uwadze, e spoecznoci ydowskie stanowi jeden z celw tych atakw

94

terrorystycznych i antysemickich, co powoduje, e spoecznoci te w Europie maj coraz


wiksze poczucie zagroenia i strachu;
P.

majc na uwadze, e rozprzestrzenianie si terroryzmu oraz wzrost liczby zagranicznych


bojownikw doprowadziy do wzrostu nietolerancji wzgldem spoecznoci etnicznych i
religijnych w kilku krajach w Europie; majc na uwadze, e kompleksowe podejcie do
walki z dyskryminacj, a zwaszcza z islamofobi i antysemityzmem, uzupenia dziaania
zwizane ze szczeglnym zapobieganiem terrorystycznemu ekstremizmowi;

Q.

majc na uwadze, e w Europie istnieje ju pewna liczba instrumentw majcych na celu


stawienie czoa radykalizacji obywateli europejskich i e UE i jej pastwa czonkowskie
musz w peni korzysta z tych narzdzi i szuka sposobw ich ulepszenia, aby
uwzgldni obecne wyzwania, przed jakimi stoi UE i pastwa czonkowskie; majc na
uwadze, e cz pastw czonkowskich wci wykazuje niech do wsppracy w
sensytywnych obszarach, takich jak wymiana informacji i danych wywiadowczych;
majc na uwadze, e ze wzgldu na przybieranie na znaczeniu zjawiska radykalizacji
terrorystycznej, stojcego w cakowitej sprzecznoci z wartociami europejskimi, naley
uruchomi nowe rodki, co jednak musi si odbywa z poszanowaniem Karty praw
podstawowych;

R.

majc na uwadze, e we wszystkich rodkach podejmowanych przez Uni Europejsk i


pastwa czonkowskie naley przestrzega praw podstawowych i wolnoci
obywatelskich, tj. prawa do prywatnoci, prawa do bezpieczestwa, ochrony danych,
domniemania niewinnoci, prawa do rzetelnego i sprawiedliwego procesu sdowego,
wolnoci sowa i wolnoci wyznania; majc na uwadze, e bezpieczestwo obywateli
europejskich musi i w parze z utrzymaniem ich praw i swobd oraz e te dwie zasady
stanowi w istocie dwie strony tego samego medalu;

S.

majc na uwadze, e czasami istniej znaczne rnice midzy poszczeglnymi pastwami


czonkowskimi UE, jeeli chodzi o zakres przyjmowanej przez te pastwa
odpowiedzialnoci za przeciwdziaanie zagroeniu radykalizacj i zapobieganie rekrutacji
obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne; majc na uwadze, e o ile
niektre pastwa czonkowskie podjy ju skuteczne dziaania, o tyle inne s opnione
wobec tego zjawiska;

T.

majc na uwadze, e pilnie potrzebne s dziaania europejskie w dziedzinie zapobiegania


radykalizacji i rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne w celu
powstrzymania tego nasilajcego si zjawiska, tak by zahamowa wyjazdy obywateli
europejskich do stref objtych konfliktem, zderadykalizowa spoecznoci lokalne oraz
uniemoliwi popenienie innych aktw terrorystycznych;

U.

majc na uwadze, e jest to zjawisko midzynarodowe i mona wycign wnioski z


dowiadcze wielu czci wiata;

V.

majc na uwadze, e obecnie chodzi o pooenie nacisku bardziej na rodki


zapobiegawcze ni reaktywne oraz o zainwestowanie w takie rodki w obliczu
radykalizacji obywateli europejskich i ich rekrutacji przez organizacje terrorystyczne;
majc na uwadze, e strategia walki z ekstremizmem, radykalizacj i werbowaniem do
organizacji terrorystycznych w UE moe by skuteczna jedynie wwczas, jeeli bdzie
rozwijana rwnolegle ze strategi na rzecz integracji i wczenia spoecznego oraz
reintegracji i deradykalizacji powracajcych tzw. zagranicznych bojownikw;

95

W.

majc na uwadze, e niektre formy wykorzystania internetu sprzyjaj radykalizacji,


umoliwiajc fanatykom z caego wiata komunikowanie si ze sob i werbowanie bez
kontaktu fizycznego oraz w sposb trudny do wyledzenia osb znajdujcych si w
trudnym pooeniu;

X.

majc na uwadze, e naley wyranie odrni zachowania majce na celu


przygotowanie i/lub wspieranie atakw terrorystycznych od dziaa i opinii ekstremistw,
ktre nie zawieraj elementw mens rea ani actus reus;

Y.

majc na uwadze, e wydaje si, i na radykalizacj terrorystyczn maj wpyw zarwno


czynniki wewntrzne, jak i zewntrzne w stosunku do Unii;

Z.

majc na uwadze, e zwalczanie radykalizacji terrorystycznej musi wpisywa si w


globalne podejcie majce na celu zapewnienie Europy otwartej i opartej na fundamencie
wsplnych zasad;

AA. majc na uwadze, e radykalizacji ludzi modych nie naley postrzega w oderwaniu od
kontekstu spoeczno-politycznego, lecz naley j analizowa w szerszym aspekcie
socjologii konfliktu i studiw nad przemoc;
AB. majc na uwadze, e przyczyny radykalizacji terrorystycznej nie zostay wystarczajco
zbadane; majc na uwadze, e niedostateczna integracja nie moe by postrzegana jako
gwna przyczyna radykalizacji terrorystycznej;
AC. majc na uwadze, e wedug Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci okoliczno, e
dana osoba naleaa do organizacji ujtej w wykazie osb, grup i podmiotw znajdujcym
si w zaczniku do wsplnego stanowiska 2001/931 w zwizku z jej zaangaowaniem w
akty terrorystyczne, oraz e aktywnie popieraa walk zbrojn prowadzon przez t
organizacj, nie przesdza automatycznie o istnieniu powanych powodw, aby uwaa,
e dopucia si ona powane[go] przestpstw[a] o charakterze innym ni polityczne
lub dziaa sprzecznych z celami i zasadami Organizacji Narodw Zjednoczonych; z
drugiej strony stwierdzenie, e wystpuj powane powody, aby uwaa, e dana osoba
popenia takie powane przestpstwo lub jest winna takich dziaa, wymaga
indywidualnej oceny konkretnych okolicznoci oraz tego, czy istnieje moliwo
przypisania danej osobie indywidualnej odpowiedzialnoci za te czyny;
AD. majc na uwadze, e aby cofn przyznane uchodcy zezwolenie na pobyt z tego
wzgldu, e uchodca ten popiera tak organizacj terrorystyczn, waciwe organy s
zobowizane przeprowadzi, pod kontrol sdw krajowych, indywidualn ocen
konkretnych okolicznoci faktycznych dotyczcych dziaa zarwno organizacji, jak i
uchodcy;
I. Europejska warto dodana w zapobieganiu radykalizacji
1.

w wietle dramatycznych wydarze w Paryu potpia zbrodnicze ataki oraz przekazuje


ofiarom i ich rodzinom kondolencje i wyrazy solidarnoci, a jednoczenie potwierdza
potrzeb zajcia stanowiska wobec przemocy; potpia rwnie stosowanie stereotypw
oraz ksenofobiczne i rasistowskie wypowiedzi i praktyki poszczeglnych osb i
zbiorowych organw, bezporednio lub porednio czce ataki terrorystyczne z
uchodcami, ktrzy obecnie opuszczaj swoje kraje w poszukiwaniu bezpieczniejszego

96

miejsca, uciekajc przed wojn i aktami przemocy, ktre w ich ojczyznach s na porzdku
dziennym;
2.

podkrela, e terroryzm nie moe i nie powinien by kojarzony z adn konkretn religi,
narodowoci ani cywilizacj;

3.

obawia si, e jeli nie zostan wyeliminowane warunki sprzyjajce rozprzestrzenianiu


si terroryzmu, istnieje ryzyko, i w najbliszych latach coraz wicej obywateli UE
bdzie si udawao do innych krajw w celu przyczenia si do ugrupowa dihadystw
lub do innych ugrupowa ekstremistycznych, a szczeglne zagroenie, ktre osoby te
stwarzaj po powrocie do UE i krajw ssiadujcych, bdzie coraz wiksze, zwaszcza
biorc pod uwag trwajc eskalacj militarn w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki
Pnocnej; wzywa do przeprowadzenia kompleksowej analizy skutecznoci krajowych i
unijnych dziaa majcych na celu zapobieganie terroryzmowi i zwalczanie go;

4.

zwraca si do Komisji Europejskiej o priorytetowe opracowanie planu dziaania na rzecz


realizacji i oceny unijnej strategii majcej na celu zwalczanie radykalizacji i werbowania
przez terroryzm, opierajc si na wymianie dobrych praktyk i poczeniu kompetencji w
Unii Europejskiej, ocenie rodkw przyjtych przez pastwa czonkowskie oraz
wsppracy z krajami trzecimi i organizacjami midzynarodowymi, przy penym
poszanowaniu midzynarodowych konwencji praw czowieka i zastosowaniu
wielopartnerskiego, wielosektorowego, uczestniczcego i konsultacyjnego podejcia; jest
zdania, e Komisja powinna wnie wkad i wspiera opracowanie przez pastwa
czonkowskie strategii skutecznej i intensywnej komunikacji na temat zapobiegania
radykalizacji i rekrutacji obywateli europejskich oraz pozaunijnych rezydentw UE przez
organizacje terrorystyczne;

5.

zwraca si do pastw czonkowskich o koordynowanie swoich strategii i dzielenie si


informacjami i dowiadczeniami, jakimi dysponuj, a take o ustanowienie dobrych
praktyk, tak na poziomie krajowym, jak i europejskim, oraz o prowadzenie wsppracy w
celu wprowadzenia nowych inicjatyw w dziedzinie zwalczania radykalizacji postaw i
werbowania terrorystw poprzez aktualizacj krajowych strategii prewencji i
wprowadzenie sieci praktykw opartych na dziesiciu priorytetowych dziedzinach
dziaania okrelonych w unijnej strategii walki z radykalizacj postaw i werbowaniem
terrorystw; podkrela w zwizku z tym znaczenie wsparcia i wzmocnienia wsppracy
transgranicznej midzy organami cigania oraz podkrela kluczowe znaczenie
zapewnienia wystarczajcych zasobw i szkole dla si policyjnych pracujcych w
terenie;

6.

domaga si penego ujawnienia planw dziaa i wytycznych Rady dotyczcych obecnej


unijnej strategii walki z radykalizacj postaw i werbowaniem terrorystw;

7.

uwaa, e protok dodatkowy do Konwencji Rady Europy o zapobieganiu terroryzmowi


jest dokumentem odniesienia, a take rezolucja nr 2178 Rady Bezpieczestwa ONZ to
dokumenty, ktrymi pastwa czonkowskie i instytucje europejskie powinny si posuy
w celu wypracowania wsplnej definicji kryminalizacji osb, ktre naley uzna za
zagranicznych bojownikw; zwraca si do Komisji o przeprowadzenie dogbnych
analiz gwnych przyczyn, procesw oraz rnych prowadzcych do radykalizacji
wpyww oraz czynnikw, przy wsparciu ze strony nowego centrum doskonaoci w
ramach sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw (RAN);

97

8.

wzywa Komisj do przygotowania, w cisej wsppracy z Europolem i koordynatorem


ds. zwalczania terroryzmu, rocznego sprawozdania na temat stanu bezpieczestwa w
Europie, w tym na temat zagroenia radykalizacj i jego konsekwencji w kontekcie
ochrony ycia obywateli oraz fizycznej integralnoci UE oraz do skadania co roku
sprawozdania Parlamentowi;

9.

kadzie nacisk na znaczenie penego wykorzystania ju istniejcych instrumentw w celu


zapobiegania radykalizacji i rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje
terrorystyczne oraz zwalczania tych zjawisk; podkrela znaczenie wykorzystania
wszystkich odnonych wewntrznych i zewntrznych instrumentw we wszechstronny i
kompleksowy sposb; zaleca Komisji i pastwom czonkowskim posugiwanie si
dostpnymi rodkami, zwaszcza w ramach Funduszu Bezpieczestwa Wewntrznego
(ISF), za porednictwem instrumentu ISF-policja, aby wspiera projekty i rodki majce
na celu zapobieganie radykalizacji; podkrela znaczc rol, jak moe odegra RAN i jej
centrum doskonaoci, aby propagowa zwalczanie radykalizacji postaw obywateli
europejskich; wzywa do lepszego informowania o tej sieci i do zwikszenia jej
widocznoci wrd podmiotw biorcych udzia w zwalczaniu radykalizacji postaw;

II. Zapobieganie brutalnemu ekstremizmowi i terrorystycznej radykalizacji w wizieniach


10.

podkrela, e wizienia pozostaj miejscem sprzyjajcym rozpowszechnianiu


radykalnych i brutalnych ideologii oraz terrorystycznej radykalizacji; zwraca si do
Komisji Europejskiej o zachcanie do wymiany dobrych praktyk midzy pastwami
czonkowskimi, aby stawi czoa szerzeniu si terrorystycznej radykalizacji w
wizieniach w Europie; zachca pastwa czonkowskie do podjcia natychmiastowych
dziaa, by przeciwdziaa przeludnieniu wizie, ktre stanowi powany problem w
wielu pastwach czonkowskich i w istotny sposb zwiksza ryzyko radykalizacji postaw
oraz ogranicza szanse na resocjalizacj; przypomina, e publiczne instytucje ochrony
nieletnich oraz orodki detencyjne lub centra reintegracji rwnie mog sta si
ogniskami radykalizacji dla ludzi modych, ktrzy s szczeglnie podatn na zagroenia
grup docelow;

11.

wzywa Komisj do zaproponowania opartych na najlepszych praktykach wytycznych


dotyczcych rodkw, jakie naley stosowa w wizieniach w Europie, w celu
zapobiegania radykalizacji i brutalnemu ekstremizmowi przy penym poszanowaniu praw
czowieka; podkrela, e winiowie, o ktrych wiadomo, e wyznaj brutalny
ekstremizm lub zostali zwerbowani przez organizacje terrorystyczne, powinni zosta
odizolowani od innych winiw , co moe by skutecznym rodkiem zapobiegania
narzucaniu terrorystycznej radykalizacji innym winiom w drodze zastraszania , a take
powstrzymania radykalizacji w wizieniach; ostrzega jednake, aby tego rodzaju rodki
nakada jedynie indywidualnie i opiera je na decyzji sdu, przy czym powinny one by
poddawane przegldowi przez waciwe organy sdowe; ponadto zaleca, aby Komisja i
pastwa czonkowskie przeanalizoway dowody i dowiadczenia zwizane z praktyk
izolowania w wizieniach w celu powstrzymania rozpowszechniania si radykalizacji;
jest zdania, e taka ocena powinna wspomc rozwj tego rodzaju praktyk w krajowych
systemach wiziennictwa; przypomina jednake, e rodki te powinny by wspmierne i
cakowicie zgodne z podstawowymi prawami winiw;

12.

popiera wprowadzenie specjalistycznych szkole dla caego personelu zakadw karnych,


a take partnerw dziaajcych w systemach karnych, pracownikw duchownych i

98

pracownikw organizacji pozarzdowych wsppracujcych z winiami, aby nauczy


ich wykrywa na wczesnym etapie zachowania, ktre zmierzaj do radykalizmu i
ekstremizmu, a take by zapobiega takim zachowaniom i eliminowa je; kadzie nacisk
na znaczenie szkole i odpowiedniej selekcji przedstawicieli rnych religii, filozofii i
osb laickich pracujcych w wizieniach, tak aby nie tylko odpowiedzie we waciwy
sposb na potrzeby kulturalne i duchowe w zakadach karnych, ale rwnie przyczyni
si do zwalczania potencjalnie radykalnych pogldw;
13.

zachca do wprowadzenia w europejskich wizieniach programw pedagogicznych


odpowiednio finansowanych w celu promowania krytycznego mylenia, tolerancji
religijnej i reintegracji w spoeczestwie winiw, ale take w celu zaoferowania
specjalnej pomocy ludziom modym, podatnym lub bardziej skonnym do
zradykalizowania si i zwerbowania przez organizacje terrorystyczne, a wszystko to przy
penym poszanowaniu praw winiw; uwaa, e po wyjciu osadzonego z wizienia
naley zaoferowa rodki wspierajce;

14.

uznaje, e wysiki te musz koncentrowa si na warunkach odbywania kary w


wizieniach, ktre musz zapewnia pene poszanowanie praw czowieka winiw i
musz by zgodne z midzynarodowymi i regionalnymi standardami, w tym z
Wzorcowymi reguami minimalnymi postpowania z winiami przyjtymi przez ONZ;

III. Zapobieganie terrorystycznej radykalizacji w internecie


15.

zauwaa, e internet ze wzgldu na swj globalny i transgranicznych charakter niesie ze


sob konkretne wyzwania, co moe prowadzi do powstania luk prawnych i konfliktw
jurysdykcji, umoliwiajc tym samym osobom werbujcym i zradykalizowanym zdaln i
atw komunikacj we wszystkich zaktkach wiata bez jakichkolwiek barier fizycznych
oraz bez koniecznoci ustanawiania bazy i szukania schronienia w danym kraju;
przypomina, e internet i sieci spoecznociowe s wykorzystywane jako istotna
platforma suca eskalacji radykalizacji postaw i fundamentalizmu, poniewa
umoliwiaj szerokie i szybkie rozprzestrzenianie wiadomoci przesyconych nienawici
oraz pochwalajcych terroryzm; jest zaniepokojony wpywem tych komunikatw
pochwalajcych terroryzm zwaszcza na modych ludzi, ktrzy s na nie szczeglnie
podatni; podkrela rol ksztacenia i spoecznych kampanii informacyjnych w
zapobieganiu radykalizacji postaw w internecie; potwierdza swoje przywizanie do
wolnoci sowa nie tylko poza internetem, ale take online, i jest przekonany, e powinno
to wspiera wszelkie dziaania regulacyjne dotyczce zapobiegania radykalizacji przez
internet i media spoecznociowe; zauwaa prowadzony na szczeblu europejskim dialog z
firmami internetowymi majcy na celu zapobieganie rozpowszechnianiu online
nielegalnych treci i sprawne usuwanie takich treci, zgodnie z prawem UE i przepisami
krajowymi oraz przy penym poszanowaniu wolnoci sowa; apeluje o opracowanie
skutecznej strategii wykrywania i usuwania nielegalnych treci podsycajcych brutalny
ekstremizm przy penym poszanowaniu praw podstawowych i wolnoci sowa, a
zwaszcza o przyczynienie si do popularyzowania skutecznych alternatywnych punktw
widzenia stojcych w opozycji do propagandy terrorystycznej;

16.

przypomina, e firmy internetowe, firmy dziaajce w brany mediw spoecznociowych


i usugodawcy maj prawny obowizek wsppracy z organami pastw czonkowskich w
obszarze natychmiastowego usuwania wszelkich nielegalnych treci
rozpowszechniajcych brutalny ekstremizm, co naley czyni przy penym poszanowaniu

99

praworzdnoci i praw podstawowych, w tym wolnoci sowa; uwaa, e pastwa


czonkowskie powinny rozway podejmowanie krokw prawnych, w tym postpowa
karnych, przeciw firmom internetowym, firmom dziaajcym w brany mediw
spoecznociowych i usugodawcom, ktrzy odmawiaj podporzdkowania si
administracyjnemu lub sdowemu wymogowi usunicia nielegalnych treci lub treci
pochwalajcych terroryzm ze swoich platform internetowych; uwaa, e odmow lub
celowy brak wsppracy ze strony platform internetowych, co umoliwia krenie takich
nielegalnych treci, powinno si uwaa za wspudzia porwnywalny z zamiarem
popenienia przestpstwa lub zaniedbaniem i e osob za to odpowiedzialn powinno si
w takim przypadku postawi przed sdem;
17.

wzywa waciwe organy do zapewnienia cilejszej kontroli stron internetowych, ktre


podegaj do nienawici;

18.

podkrela, e internet stanowi skuteczn platform rozpowszechniania poszanowania


praw czowieka i przeciwstawiania si przemocy; uwaa, e brana internetowa i
dostawcy usug internetowych powinni wsppracowa z organami pastw
czonkowskich i spoeczestwem obywatelskim, aby promowa zdecydowane i
atrakcyjne metody suce zwalczaniu mowy nienawici i radykalizacji postaw w
internecie, co powinno opiera si na Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej;
zwraca si do platform cyfrowych, by wsppracoway z pastwami czonkowskimi,
spoeczestwem obywatelskim i organizacjami dziaajcymi w obszarze deradykalizacji
lub oceny mowy nienawici w celu uczestniczenia w rozpowszechnianiu apeli
zapobiegawczych nawoujcych do rozwijania krytycznego mylenia i do procesu
deradykalizaxcji, a take w celu okrelenia innowacyjnych metod prawnych sucych
zwalczaniu apologii terroryzmu i mowy nienawici, co sprawi, e radykalizacja postaw w
internecie stanie si trudniejsza; wzywa Komisj Europejsk i pastwa czonkowskie do
wspierania rozwoju takiej alternatywnej narracji online oraz do cisej wsppracy z
organizacjami spoeczestwa obywatelskiego w celu zwikszenia liczby kanaw
rozpowszechniania i promowania demokratycznych i nieagresywnych przesa;

19.

popiera wprowadzenie programw uwraliwiajcych ludzi modych na problem


podegajcych do nienawici komunikatw w internecie oraz na zagroenia, jakie si z
nimi wi, a take programw propagowania ksztacenia w zakresie korzystania ze
rodkw masowego przekazu i z internetu; popiera wprowadzenie programw
szkoleniowych w celu aktywizowania, szkolenia i tworzenia sieci modych dziaaczy na
rzecz ochrony praw czowieka w internecie;

20.

uwaa, e tworzenie alternatywnej narracji, take w pastwach trzecich, stanowi jedno z


kluczowych dziaa na rzecz zmniejszania atrakcyjnoci ugrupowa terrorystycznych z
regionu Bliskiego Wschodu i Pnocnej Afryki. zachca UE do zwikszenia jej wsparcia
dla inicjatyw takich jak Zesp Doradczy ds. Strategicznej Komunikacji z Syri oraz do
pobudzania realizacji i finansowania tego rodzaju projektw w krajach trzecich;

21.

stwierdza, e brana internetowa i dostawcy usug internetowych musz odtd


eksponowa komunikaty dotyczce zapobiegania radykalizacji postaw, aby zwalcza
komunikaty zawierajce apologi terroryzmu; uwaa, e w ramach Europolu naley
ustanowi specjaln komrk europejsk, ktrej zadaniem bdzie rozpowszechnianie
dobrych praktyk w pastwach czonkowskich, przy jednoczesnej staej wsppracy z
operatorami internetowymi, aby uwypukla komunikaty przeciwstawiajce si pogldom

100

podegajcym do nienawici i pochwalajcym terroryzm i w ten sposb utrudnia


radykalizacj przez internet; apeluje do Komisji i pastw czonkowskich o wsparcie
skutecznego wykorzystania metod odpierania propagandy ekstremistw, a take rodkw
agodzcych za porednictwem internetu;
22.

popiera wprowadzanie takich rodkw jak moliwo atwego i szybkiego zgaszania


przez kadego uytkownika internetu nielegalnych treci krcych w internecie i w
mediach spoecznociowych oraz zawiadamiania o nich waciwych organw, w tym za
porednictwem infolinii, w penym poszanowaniu praw czowieka, zwaszcza wolnoci
wypowiedzi, a take przepisw unijnych i krajowych;

23.

wyraa powane zaniepokojenie rosncym wykorzystaniem przez organizacje


terrorystyczne technologii kryptograficznych, ktre uniemoliwiaj organom cigania
nawet jeli posiadaj nakaz sdowy wykrywanie i odczytywanie korespondencji i
radykalizujcych materiaw propagandowych tych organizacji; wzywa Komisj do
niezwocznego ustosunkowania si do tych zastrzee w ramach prowadzonego przez ni
dialogu z przedsibiorstwami internetowymi i informatycznymi;

24.

utrzymuje, e kade pastwo czonkowskie powinno powoa specjalny zesp, ktrego


zadaniem ma by sygnalizowanie nielegalnych treci obecnych w internecie i uatwianie
wykrywania oraz usuwania takich treci; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w
ramach Europolu jednostki ds. zgaszania podejrzanych treci w internecie,
odpowiedzialnej za wykrywanie nielegalnych treci i wspieranie pastw czonkowskich w
tej dziedzinie, przy penym poszanowaniu praw podstawowych wszystkich
zainteresowanych stron; zaleca, by takie zespoy mogy wsppracowa z unijnym
koordynatorem ds. zwalczania terroryzmu oraz Europejskim Centrum Zwalczania
Terroryzmu w ramach Europolu, a take z organizacjami spoeczestwa obywatelskiego
dziaajcymi w tym obszarze; nadal zachca pastwa czonkowskie do wsppracy ze
sob, a take z odnonymi agencjami UE;

25.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w ramach Europolu z dniem 1 stycznia 2016 r.


europejskiego centrum ds. walki z terroryzmem (ECTC), w ktrego skad wchodzi
bdzie europejska jednostka ds. zgaszania podejrzanych treci w internecie; podkrela
konieczno zapewnienia rodkw finansowych niezbdnych Europolowi do
wywizywania si z dodatkowych zada powierzonych mu w zwizku z utworzeniem
centrum ds. walki z terroryzmem; apeluje o naleyte angaowanie Parlamentu w
tworzenie centrum, a take w decyzje dotyczce jego zada, dziaa i finansowania;

26.

uwaa, e radykalizacja w internecie moe zosta zatrzymana tylko dziki wzmocnieniu


europejskiego arsenau walki z przestpczoci cybernetyczn; zaleca rozszerzenie
mandatu i zwikszenie zasobw Europejskiego Centrum ds. Walki z
Cyberprzestpczoci, a take Europolu i Eurojustu, aby centrum mogo odgrywa
skuteczn rol w lepszym wykrywaniu internetowych zagroe i przeciwdziaaniu im, a
take by mogo lepiej identyfikowa metody stosowane przez organizacje terrorystyczne;
przypomina potrzeb odpowiedniego wyszkolenia ekspertw Europolu, a take ekspertw
pastw czonkowskich, aby reagowa na to konkretne zagroenie; apeluje do
wiceprzewodniczcej Komisji i wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i
polityki bezpieczestwa o reorganizacj Centrum Sytuacyjnego UE (SitCen) oraz
Centrum Analiz Wywiadowczych UE (IntCen), a take o zapewnienie ich koordynacji z
koordynatorem ds. zwalczania terroryzmu, aby lepiej wykrywa dziaalno przestpcz

101

w internecie i szerzenie mowy nienawici zwizanej z radykalizacj postaw oraz


terroryzmem; z drugiej strony wzywa pastwa czonkowskie do znacznego zwikszenia
wzajemnej wymiany informacji oraz wymiany informacji z odnonymi strukturami i
agencjami UE;
27.

uwaa, e wszystkie unijne i krajowe dziaania majce na celu zapobieganie


rozprzestrzenianiu si brutalnego ekstremizmu wrd obywateli europejskich oraz ich
rekrutacji przez organizacje terrorystyczne powinny zapewnia poszanowanie praw
podstawowych UE oraz odnonego orzecznictwa Trybunau Sprawiedliwoci
i Europejskiego Trybunau Praw Czowieka, w tym poszanowanie domniemania
niewinnoci, zasady pewnoci prawa, prawa do sprawiedliwego i niezawisego procesu,
prawa do odwoania i zasady niedyskryminacji;

IV. Zapobieganie radykalizacji postaw poprzez edukacj i integracj spoeczn


28.

podkrela znaczenie roli szkoy i edukacji w zapobieganiu radykalizacji; przypomina o


kluczowej roli szk w promowaniu integracji spoecznej i rozwijaniu krytycznego
mylenia oraz propagowania niedyskryminacji; zwraca si do pastw czonkowskich o
propagowanie w placwkach owiatowych moduw ksztacenia i programw
akademickich majcych na celu umacnianie zrozumienia i tolerancji, zwaszcza zwizku
z rnymi religiami, histori religii, filozofiami i ideologiami; podkrela konieczno
wpajania podstawowych wartoci i zasad Unii, takich jak prawa czowieka; podkrela, ze
obowizkiem pastw czonkowskich jest zagwarantowanie, e ich systemy owiatowe
przestrzegaj wartoci i zasad UE i propaguj je, oraz e ich funkcjonowanie nie stoi w
sprzecznoci z zasadami niedyskryminacji i integracji;

29.

wzywa pastwa czonkowskie do dopilnowania, by w kadej szkole (zarwno w szkole


podstawowej, jak i redniej) dostpne byy programy edukacyjne dotyczce korzystania z
internetu majce na celu ksztacenie i szkolenie odpowiedzialnych, krytycznych i
przestrzegajcych prawa uytkownikw internetu;

30.

podkrela znaczenie wspierania nauczycieli, by aktywnie sprzeciwiali si wszelkim


formom dyskryminacji i rasizmu; kadzie nacisk na kluczow rol ksztacenia, a take
kompetentnych i wspierajcych nauczycieli nie tylko we wzmacnianiu wizi spoecznych,
tworzeniu poczucia przynalenoci, rozwijaniu wiedzy, umiejtnoci i kompetencji oraz
umacnianiu podstawowych wartoci, poszerzaniu spoecznych, obywatelskich i
midzykulturowych kompetencji, zdolnoci krytycznego mylenia i umiejtnoci
korzystania z mediw, lecz take w pomocy modym ludziom w cisej wsppracy z
ich rodzicami i rodzinami w stawaniu si czynnymi, odpowiedzialnymi i otwartymi
czonkami spoeczestwa; podkrela, e szkoy mog budowa odporno uczniw na
radykalizacj przez zapewnianie bezpiecznego rodowiska i czasu na omawianie i
analizowanie kontrowersyjnych i draliwych kwestii; przypomina, e jedn z najbardziej
zagroonych grup stanowi dorastajca modzie, znajdujca si w nieatwym okresie
ycia, w ktrym ksztatuje wasne wartoci, poszukuje sensu ycia, bdc zarazem bardzo
podatn na zagroenia i manipulacj; przypomina, e radykalizacji mog ulega zarwno
grupy, jak i poszczeglne osoby i uwaa, e sposoby reagowania na to zjawisko mog si
znacznie rni w odniesieniu do jednostek i do grup; przypomina, e rol spoeczestwa
jest stwarzanie modym ludziom lepszych perspektyw yciowych i moliwoci
wykorzystania ich zdolnoci, w szczeglnoci za pomoc wysokiej jakoci edukacji i
szkolenia; zwraca uwag na rol instytucji owiatowych w nauczaniu modziey

102

rozpoznawania ryzyka i radzenia sobie z nim oraz podejmowania bezpieczniejszych


wyborw, jak rwnie w propagowaniu silnego poczucia przynalenoci, wsplnoty,
dbaoci o innych, wspierania i odpowiedzialnoci za innych; podkrela potrzeb
wykorzystywania rnych moliwoci w ramach ksztacenia zawodowego i oferty
programw studiw, aby zapewnia modym ludziom kontakt z rnorodnymi
tosamociami narodowymi, regionalnymi, religijnymi i etnicznymi w Europie;
31.

podkrela, e rnorodno Europy oraz jej wielokulturowe spoecznoci stanowi


integraln cz jej struktury spoecznej oraz podstawowe dobro kulturowe; uwaa, e
kad strategi polityczn dotyczc rozwizywania problemu radykalizacji musi
charakteryzowa wraliwo i proporcjonalno, aby zapewni poszanowanie i
wzmacnianie zrnicowanej spoecznie struktury spoecznoci;

32.

podkrela znaczenie czenia programw deradykalizacji postaw ze rodkami, takimi jak


tworzenie partnerstw z przedstawicielami spoecznoci, inwestycje w projekty socjalne i
lokalne majce na celu likwidowanie marginalizacji ekonomicznej i geograficznej oraz
programy mentorskie przeznaczone dla wyobcowanych i wykluczonych modych ludzi
naraonych na radykalizacj; przypomina, e wszystkie pastwa czonkowskie maj
obowizek sumiennego wdraania instrumentw UE w zakresie zapobiegania
dyskryminacji oraz podejmowania skutecznych rodkw majcych na celu uporanie si z
problemem dyskryminacji, mowy nienawici i przestpstw z nienawici jako czci
strategii przeciwdziaania radykalizacji postaw;

33.

zwraca si do Komisji o wspieranie pastw czonkowskich przy prowadzeniu kampanii


komunikacyjnej w celu uczulenia modziey i opiekunw, na kwestie radykalizacji;
podkrela, e szkolenia i kampanie podnoszce wiadomo musz by zorientowane w
pierwszej kolejnoci na wczesne dziaania, tak aby chroni jednostki i oddala je od
wszelkiego ryzyka radykalizacji; zachca pastwa czonkowskie do zapewnienia
specjalnych szkole i odpowiednich narzdzi dla nauczycieli i pracownikw owiaty, tak
by mogli wykrywa ewentualne niepokojce zmiany w zachowaniu, dostrzec krgi
wspdziaania, ktre prowadz do nasilenia zjawiska radykalizacji na skutek
naladownictwa, oraz przyjmowa odpowiedni postaw w celu opieki nad modymi
ludmi naraonymi na rekrutacj przez organizacje terrorystyczne; zachca pastwa
czonkowskie do inwestowania i finansowego wspierania specjalistycznych obiektw w
pobliu szk, ktre su jako punkty kontaktowe oferujce modym ludziom, ale
rwnie ich rodzinom, nauczycielom i innym zaangaowanym osobom zajcia
pozaszkolne otwarte dla rodzin, w tym pomoc psychologiczn; podkrela znaczenie
opracowania jasnych wytycznych w tej dziedzinie, aby nie wpywa negatywnie na
podstawow rol nauczycieli, osb pracujcych z modzie i innych osb, dla ktrych
dobrostan jednostki jest naczeln trosk, poniewa nadmierna interwencja wadz
publicznych moe mie efekty przeciwne do zamierzonych;

34.

kadzie nacisk na moliwoci, jakie daje pastwom czonkowskim i ekspertom w


dziedzinie edukacji medialnej program Kreatywna Europa; przypomina, e programy
UE w dziedzinie edukacji, kultury, dziaalnoci spoecznej i sportu s istotnymi
czynnikami wsparcia stara pastw czonkowskich majcych na celu zaradzenie
problemowi nierwnoci i zapobieganie marginalizacji; podkrela wag rozwijania, w
kontekcie strategicznych ram europejskiej wsppracy w dziedzinie ksztacenia i
szkolenia, nowych dziaa majcych na celu propagowanie wartoci europejskich w
dziedzinie edukacji; kadzie zatem nacisk na m.in. ukierunkowywanie i realizowanie w

103

praktyce wartoci obywatelskich poprzez programy Europa dla Obywateli, Erasmus+ i


Kreatywna Europa;
35.

podkrela kluczowe znaczenie angaowania si w dialog midzykulturowy z rnymi


spoecznociami, liderami i ekspertami z myl o przyczynianiu si do osignicia
lepszego zrozumienia i zapobiegania radykalizacji; podkrela odpowiedzialno i wan
rol wszystkich wsplnot religijnych w przeciwdziaaniu fundamentalizmowi, mowie
nienawici i propagandzie terrorystycznej; zwraca uwag pastw czonkowskich na
kwesti szkolenia liderw religijnych ktre powinno w miar moliwoci odbywa si
w Europie z myl o zapobieganiu podegania do nienawistnego i brutalnego
ekstremizmu w miejscach kultu w Europie oraz wzywa do dopilnowania, by liderzy ci
podzielali wartoci europejskie, a take zwraca uwag na kwesti szkolenia
przedstawicieli religii, filozofw i spoeczestwa laickiego pracujcych w zakadach
karnych; zauwaa jednak, e chocia miejsca kultu mog stanowi punkty kontaktowe,
wikszo procesu indoktrynacji i rekrutacji odbywa si w bardziej nieformalnym
otoczeniu lub w internecie;

36.

kadzie nacisk na kluczowe znaczenie zaangaowania odpowiedzialnoci kadego z


podmiotw w zapobieganie radykalizacji, czy to na szczeblu lokalnym, krajowym,
europejskim czy midzynarodowym; zachca do nawizania cisej wsppracy ze
wszystkimi podmiotami spoeczestwa obywatelskiego na szczeblu krajowym i lokalnym
oraz do szerszej wsppracy midzy podmiotami w terenie, takimi jak stowarzyszenia i
organizacje pozarzdowe, w celu wspierania ofiar terroryzmu i ich rodzin oraz udzielania
pomocy osobom, ktrych postawa si zradykalizowaa, i ich rodzinom; domaga si w tym
kontekcie wprowadzenia szkole dostosowanych do podmiotw w terenie oraz do
udzielania im dodatkowego wsparcia finansowego; podkrela jednak, e finansowanie
organizacji pozarzdowych i innych podmiotw spoeczestwa obywatelskiego naley
oddzieli od wsparcia finansowego dla walki z terroryzmem;

37.

uwaa, e podmioty spoeczestwa obywatelskiego i lokalne maj do odegrania kluczow


rol w rozwijaniu projektw dostosowanych do ich miejscowoci czy struktury, oprcz
roli jak odgrywaj jako czynniki integracji obywateli europejskich, ktrzy zerwali wi
ze spoeczestwem i skaniaj si ku terrorystycznej radykalizacji; jest zdania, e
niezbdne jest uwraliwianie, informowanie i ksztacenie pracownikw znajdujcych si
na pierwszej linii (jak nauczyciele, wychowawcy, funkcjonariusze policji, suby
odpowiedzialne za ochron dzieci i pracownicy sektora opieki zdrowotnej), aby
zwikszy na poziomie lokalnym zdolnoci w zakresie zwalczania radykalizacji; jest
zdania, ze pastwa czonkowskie powinny wesprze tworzenie orodkw
umoliwiajcych w szczeglnoci zajmowanie si modzie, ale take wymian z
rodzinami, szkoami, szpitalami, uniwersytetami itd.; przypomina, e rodki te mog
zosta zrealizowane jedynie poprzez dugoterminowe programy inwestycji spoecznych;
zauwaa, e dziaajce na tym polu stowarzyszenia i organizacje nienaznaczone
wpywem rzdu uzyskuj doskonae wyniki w ponownej integracji w spoeczestwie
obywateli znajdujcych si na drodze do radykalizacji;

38.

uwaa, e niezbdne jest utworzenie w kadym pastwie czonkowskim systemu


ostrzegania z myl o pomocy i poradnictwie, umoliwiajcego rodzinom i otoczeniu
atwe i szybkie sygnalizowanie nagej zmiany zachowa mogcej wskazywa na rozwj
procesu radykalizacji postaw lub wyjazdu danej osoby w celu doczenia do grupy
terrorystycznej; zauwaa w zwizku z tym, e sukcesy odnosz gorce linie

104

umoliwiajce zgaszanie informacji o osobach spord przyjaci czy rodziny


podejrzewanych o radykalizacj, a oprcz tego linie takie pomagaj przyjacioom i
rodzinom w radzeniu sobie z t destabilizujc sytuacj; zwraca si do pastw
czonkowskich, aby rozwayy moliwo utworzenia takiego systemu;
39.

przypomina, e wzrost islamofobii w Unii Europejskiej przyczynia si do wykluczania


muzumanw ze spoeczestwa, co moe tworzy podatny grunt do przystpowania przez
osoby znajdujce si w trudnym pooeniu do brutalnych organizacji ekstremistycznych;
uwaa, e z drugiej strony islamofobi w Europie manipuluj te do celw propagandy i
werbunku organizacje takie jak Daisz; zaleca zatem przyjcie europejskich ram
przyjmowania krajowych strategii zwalczania islamofobii, aby rozwiza rwnie
problem dyskryminacji utrudniajcej dostp do edukacji, zatrudnienia i mieszka;

40.

podkrela, e niedawne badania wskazuj na rosnc liczb zradykalizowanych modych


kobiet, ktre rekrutowane s przez organizacje terrorystyczne i odgrywaj rol w
brutalnym ekstremizmie; uwaa, e UE i pastwa czonkowskie musz rozwija strategie
na rzecz zapobiegania radykalizacji, jak i na rzecz deradykalizacji, uwzgldniajc przy
tym w pewnym stopniu pe; wzywa Komisj do wspierania powszechnych programw
majcych na celu angaowanie modych kobiet w denie do wikszej rwnoci i
organizowanie sieci wsparcia, za porednictwem ktrych mogyby one by bezpiecznie
wysuchane;

41.

podkrela znaczenie roli kobiety w zapobieganiu radykalizacji;

V. Polepszenie wymiany informacji na temat radykalizacji terrorystycznej w Europie


42.

ponawia swoje zaangaowanie w prace nad finalizacj dyrektywy UE na temat danych


dotyczcych przelotu pasaera (PNR) do koca 2015 r. i w zagwarantowanie, e
dyrektywa ta bdzie zgodna z prawami podstawowymi i nie bdzie zawieraa adnych
praktyk dyskryminacyjnych opartych na stygmatyzacji ideologicznej, religijnej i etnicznej
oraz bdzie w peni przestrzegaa praw obywateli UE do ochrony danych; przypomina
jednak, e unijna dyrektywa PNR bdzie stanowia tylko jeden ze rodkw walki z
terroryzmem i e konieczna jest holistyczna, ambitna i szeroko zakrojona strategia walki
z terroryzmem i przestpczoci zorganizowan, obejmujca polityk zagraniczn,
socjaln, owiatow, organy cigania i wymiar sprawiedliwoci w celu zapobiegania
rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne;

43.

wzywa Komisj, aby poszerzya unijn wiedz fachow dotyczc zapobiegania


radykalizacji poprzez ustanowienie europejskiej sieci skupiajcej informacje
przekazywane przez sie upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw i przez sie
podmiotw planujcych polityk dotyczc polaryzacji i radykalizacji, a take informacje
pochodzce od ekspertw wyspecjalizowanych w rnych dyscyplinach nauk
spoecznych;

44.

kadzie nacisk na absolutn konieczno wymiany informacji midzy organami cigania


pastw czonkowskich oraz midzy pastwami czonkowskimi a odpowiednimi
agencjami, zwaszcza poprzez usprawnienie korzystania z Systemu Informacyjnego
Schengen i wizowego systemu informacyjnego (VIS), aplikacji sieci bezpiecznej
wymiany informacji Europolu (SIENA) oraz punktu kontaktowego Travellers Europolu
zajmujcego si zradykalizowanymi obywatelami europejskimi, a take zgaszania
informacji do nich; podkrela, e intensyfikacja wymiany informacji midzy organami

105

cigania odbywa si take dziki zwikszeniu zaufania midzy pastwami czonkowskimi


oraz w drodze umocnienia roli takich organw UE, jak Europol, Eurojust czy Europejskie
Kolegium Policyjne (CEPOL) i zapewnienia im niezbdnych zasobw;
45.

wzywa UE do wczenia zagadnienia radykalizacji terrorystycznej do szkole


prowadzonych przez CEPOL;

46.

podkrela znaczenie wprowadzenia specjalnego europejskiego szkolenia adresowanego


do pracownikw wymiaru sprawiedliwoci i majcego na celu uwraliwienie ich proces
radykalizacji i na rne formy radykalizacji;

47.

podkrela, e dobr wspprac pastw czonkowskich w obliczu radykalizacji i rekrutacji


obywateli europejskich charakteryzuje take intensywna wymiana informacji
i wsppraca midzy organami sdowymi oraz z Eurojustem; zauwaa, e lepsze
informowanie na szczeblu europejskim o wpisach w krajowym rejestrze karnym
dotyczcych osb podejrzanych o terroryzm umoliwioby przyspieszenie ich
wykrywania i sprzyjaoby lepszemu nadzorowi nad nimi, zarwno przy wyjedzie, jak i
powrocie do UE; apeluje zatem o reform i lepsze wykorzystywanie europejskiego
systemu przekazywania informacji z rejestrw karnych (ECRIS); apeluje do Komisji, aby
ocenia wykonalno i warto dodan utworzenia europejskiego systemu przekazywania
informacji z akt policyjnych (EPRIS); podkrela, e podczas takiej wymiany informacji
naley przestrzega traktatw midzynarodowych i prawa UE, jak rwnie praw
podstawowych, a w szczeglnoci ochrony danych osobowych, oraz e skuteczny
demokratyczny nadzr nad rodkami bezpieczestwa ma podstawowe znaczenie;

48.

uwaa, e zwalczanie nielegalnego handlu broni powinno by priorytetem UE w walce z


powan i zorganizowan przestpczoci midzynarodow; uwaa zwaszcza, e naley
dalej zacienia wspprac w zakresie mechanizmw wymiany informacji oraz ledzenia
i niszczenia zakazanej broni;

VI. Nasilenie zniechcania do radykalizacji terrorystycznej


49.

jest przekonany, e rodki zapobiegania radykalizacji obywateli europejskich oraz ich


rekrutacji przez organizacje terrorystyczne bd cakowicie skuteczne dopiero wtedy, gdy
bd im towarzyszy efektywne, odstraszajce i powizane rodki wymiaru
sprawiedliwoci w sprawach karnych we wszystkich pastwach czonkowskich; uwaa,
e dziki rzeczywistej kryminalizacji aktw terroryzmu prowadzonych zagranic w
szeregach organizacji terrorystycznych pastwa czonkowskie Unii Europejskiej
wyposaa si w narzdzia majce zasadnicze znaczenie dla wyparcia radykalizacji
obywateli europejskich, przy jednoczesnym penym wykorzystaniu istniejcych narzdzi
unijnej wsppracy policyjnej i wymiarw sprawiedliwoci w sprawach karnych; uwaa,
e organy cigania i organy wymiaru sprawiedliwoci (sdziowie i prokuratorzy) powinni
mie wystarczajce uprawnienia, by zapobiega tym aktom, wykrywa je i ciga
sdownie oraz e powinni by odpowiednio i stale szkoleni w dziedzinie przestpstw
zwizanych z terroryzmem;

50.

wzywa do wzmocnienia zdolnoci centrum koordynacyjnego Eurojustu, ktre powinno


odgrywa kluczow rol w promowaniu wsplnych dziaa organw sdowych pastw
czonkowskich na rzecz gromadzenia dowodw i w zwikszaniu skutecznoci cigania
przestpstw zwizanych z terroryzmem; w tym wzgldzie jest zdania, e naley
w wikszym stopniu wykorzystywa wsplne zespoy dochodzeniowo-ledcze, zarwno

106

wrd pastw czonkowskich, jak i midzy pastwami czonkowskimi a krajami trzecimi,


z ktrymi Eurojust zawar umowy o wsppracy;
51.

zauwaa, e ciganie aktw terrorystycznych dokonywanych przez obywateli


europejskich w pastwach trzecich lub przez obywateli krajw trzecich zamieszkujcych
w UE wymaga umoliwienia gromadzenia dowodw w krajach trzecich, z zastrzeeniem
penego przestrzegania praw czowieka; wzywa zatem UE do pracy nad wprowadzeniem
umw o wspprac w dziedzinie sdownictwa i cigania z krajami trzecimi w celu
uatwienia gromadzenia dowodw we wspomnianych krajach, z zastrzeeniem
przestrzegania przez wszystkie strony rygorystycznych standardw i procedur prawnych,
litery prawa, prawa midzynarodowego i praw podstawowych oraz poddania tego
kontroli sdowej; przypomina jednak, e podczas zbierania dowodw, przesucha
i innych podobnych technik ledczych naley zapewni przestrzeganie rygorystycznych
norm prawnych oraz poszanowanie prawa, zasad i wartoci UE oraz midzynarodowego
prawa dotyczcego praw czowieka; ostrzega w zwizku z tym, e prawo
midzynarodowe zakazuje okrutnego, nieludzkiego i poniajcego traktowania, tortur,
pozasdowego wydawania osb i porwa oraz e nie mona ucieka si do tych praktyk
do celw zbierania dowodw przestpstw popenionych przez obywateli UE na
terytorium UE lub poza nim;;

52.

z zadowoleniem przyjmuje rozmieszczenie ekspertw ds. bezpieczestwa/zwalczania


terroryzmu w kilku kluczowych delegaturach UE, aby zwikszy potencja tych jednostek
w zakresie przyczyniania si do europejskich dziaa na rzecz zwalczania terroryzmu oraz
skuteczniej wsppracowa z waciwymi organami lokalnymi, przy rwnoczesnym
dalszym budowaniu w ramach Europejskiej Suby Dziaa Zewntrznych (ESDZ)
zdolnoci w zakresie zwalczania terroryzmu;

53.

zachca zatem do wprowadzenia umw o wsppracy midzy Eurojustem a krajami


trzecimi, jak umowy ju zawarte z USA, Norwegi i Szwajcari, podkrelajc jednak
konieczno zapewnienia penej zgodnoci z unijnymi zasadami dotyczcymi ochrony
danych i prywatnoci; wskazuje, e umowy te naley zawrze w pierwszej kolejnoci z
krajami, ktre s rwnie szczeglnie dotknite terroryzmem, jak kraje MENA; ponadto
jest zdania, e rozmieszczenie prokuratorw cznikowych przy Eurojucie w odnonych
krajach, a zwaszcza w poudniowym ssiedztwie, pomogoby promowa wymian
informacji i umoliwioby lepsz wspprac na rzecz skutecznego zwalczania
terroryzmu, jednoczenie przestrzegajc praw czowieka;

VII. Zapobieganie wyjazdom zradykalizowanych obywateli europejskich zwerbowanych przez


organizacje terrorystyczne i uprzedzanie ich powrotw
54.

ponownie przypomina, e UE musi w trybie pilnym zaostrzy kontrole na swoich


granicach zewntrznych, z zastrzeeniem penego przestrzegania praw podstawowych;
podkrela, e skuteczne wykrywanie wjazdw do UE i wyjazdw z UE bdzie moliwe
dopiero po wprowadzeniu przez pastwa czonkowskie systematycznych i
obowizkowych kontroli przewidzianych na zewntrznych granicach UE; zwraca si do
pastw czonkowskich o odpowiednie wykorzystanie istniejcych instrumentw, jak SIS
i VIS, rwnie w odniesieniu do paszportw skradzionych, zgubionych i sfaszowanych;
uwaa rwnie, e w zwizku z tym lepsze egzekwowanie kodeksu Schengen musi
znale si wrd priorytetw UE;

55.

zwraca si do pastw czonkowskich o udzielenie swoim straom granicznym staego

107

dostpu do systemu informacyjnego Europolu, ktry moe zawiera informacje o osobach


podejrzanych o terroryzm, o zagranicznych bojownikach i osobach podegajcych do
nienawici;
56.

apeluje do pastw czonkowskich o wymienianie si dobrymi praktykami w dziedzinie


kontroli wyjazdw i powrotw oraz zamraania aktyww finansowych obywateli w
kontekcie zapobiegania udziaowi obywateli w dziaalnoci terrorystycznej w strefach
objtych konfliktami w krajach trzecich, a take organizowania ich powrotu do UE;
podkrela w szczeglnoci, e pastwa czonkowskie powinny mie moliwo
konfiskaty na wniosek waciwego organu sdowego paszportw obywateli planujcych
przyczenie si do organizacji terrorystycznych, zgodnie z prawem krajowym i w peni
przestrzegajc zasady proporcjonalnoci; uwaa, e decyzja o ograniczeniu czyjej
swobody przemieszczania si ktra jest jednym z praw podstawowych moe zosta
podjta wycznie po odpowiednim rozpatrzeniu koniecznoci i proporcjonalnoci tego
rodka przez organ sdowy; opowiada si take za postpowaniem karnym wobec osb
podejrzanych o terroryzm, ktre angauj si w dziaalno terrorystyczn po powrocie
do Europy;

57.

wzywa do wnoszenia midzynarodowego wkadu w zatwierdzony w ramach Programu


Narodw Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) mechanizm finansowy w celu uatwienia
niezwocznej stabilizacji obszarw, z ktrych wyparto Pastwo Islamskie;

58.

wzywa wiceprzewodniczc/wysok przedstawiciel i Rad do wyranego potpienia


trwajcego dekad wsparcia finansowego i ideologicznego udzielanego ekstremistycznym
ruchom islamistycznym przez rzdy i wpywowe osoby w niektrych pastwach regionu
Zatoki Perskiej; wzywa Komisj do przegldu stosunkw UE z pastwami trzecimi w
celu skuteczniejszego zwalczania praktyki materialnego i niematerialnego wspierania
terroryzmu; przypomina, e w zwizku z obecnym przegldem europejskiej polityki
ssiedztwa (EPS) naley wzmocni wymiar bezpieczestwa narzdzi EPS i ich zdolno
przyczyniania si do zwikszenia odpornoci partnerw oraz moliwoci partnerw w
zakresie zadbania o wasne bezpieczestwo z poszanowaniem rzdw prawa;

59.

przypomina, e waciwe stosowanie istniejcych instrumentw, takich jak systemy SIS,


SIS II i VIS, system SLTD Interpolu oraz punkt kontaktowy Travellers Europolu
stanowi pierwszy etap umocnienia granic zewntrznych w celu wykrywania
ewentualnych wyjazdw do stref objtych konfliktem lub powrotw z nich obywateli
europejskich i obcokrajowcw przebywajcych w UE w celu popeniania aktw
terroryzmu, przejcia szkolenia terrorystycznego lub udziau w niekonwencjonalnym
konflikcie zbrojnym w imieniu organizacji terrorystycznych; wzywa pastwa
czonkowskie do usprawnienia wsppracy i wymiany informacji dotyczcych
podejrzanych zagranicznych bojownikw z pastwami czonkowskimi na zewntrznych
granicach UE;

60.

wzywa pastwa czonkowskie do tego, by zapewniy objcie zagranicznych bojownikw


rodkami kontroli sdowej, a w razie koniecznoci rodkami detencyjnymi w momencie
ich powrotu na terytorium Europy, na czas trwania postpowa sdowych;

61.

jest zdecydowanie przekonany, e przy ksztatowaniu polityki w dziedzinie terroryzmu i


radykalizacji postaw naley poczy wiedz fachow i zasoby dotyczce wewntrznego i
zewntrznego wymiaru polityki UE; uwaa w tym wzgldzie, e wanie w oparciu o to
caociowe podejcie mona znale waciwe rozwizanie na rzecz zwalczania

108

terroryzmu i przeciwdziaania rekrutacji terrorystw w UE i w jej ssiedztwie; dlatego


zachca zarwno Komisj, jak i ESDZ, pod kierownictwem i przewodnictwem zarwno
wiceprzewodniczcej/wysokiej przedstawiciel, jak i pierwszego wiceprzewodniczcego
Komisji, przy wsparciu ze strony koordynatora ds. zwalczania terroryzmu, do wsppracy
przy opracowywaniu podejcia politycznego, ktre skutecznie czy w sobie narzdzia
polityki spoecznej (w tym zatrudnienia, integracji i niedyskryminacji), pomoc
humanitarn, pomoc rozwojow, rozwizywanie konfliktw, zarzdzanie kryzysowe,
handel, energi i inne dziedziny polityki, ktre mog posiada wymiar wewntrzny i
zewntrzny;
VIII. Zacienianie powiza midzy bezpieczestwem wewntrznym i zewntrznym UE
62.

podkrela, podstawowe znaczenie nawizania przez UE bliskiej wsppracy kiedy jest


to moliwe, a take przy poszanowaniu przepisw, zasad i wartoci UE oraz
midzynarodowych praw czowieka z krajami trzecimi, zwaszcza krajami tranzytu i
krajami docelowymi, aby mc wykrywa wyjazdy lub powroty obywateli europejskich i
obywateli krajw trzecich zamieszkujcych w UE, ktrzy pojechali walczy w szeregach
organizacji terrorystycznych; podkrela rwnie konieczno umocnienia dialogu
politycznego oraz wsplnych planw dziaania w dziedzinie zwalczania radykalizacji i
terroryzmu w ramach stosunkw dwustronnych oraz w stosunkach z organizacjami
regionalnymi, jak Unia Afrykaska i Liga Pastw Arabskich;

63.

odnotowuje wyraon przez wiceprzewodniczc Komisji /wysok przedstawiciel


Federic Mogherini wol wspierania projektw na rzecz zapobiegania radykalizacji w
pastwach trzecich, w tym w Jordanii, Libanie, Iraku oraz w regionie Maghrebu i Sahelu,
zawart w sprawozdaniu ze stosowania rodkw sporzdzonym po posiedzeniu Rady
Europejskiej w dniu 12 lutego 2015 r.; podkrela, e obecnie naley zadba, aby projekty
te jak najszybciej uzyskay niezbdne finansowanie;

64.

wzywa UE do zacienienia wsppracy z partnerami regionalnymi ukierunkowanej w


szczeglnoci na pastwa, z ktrych wywodzi si terroryzm w celu ograniczenia handlu
broni oraz do cisego monitorowania eksportu uzbrojenia, ktre moe by
wykorzystywane przez terrorystw; wzywa ponadto do wzmocnienia narzdzi polityki
zagranicznej i zacienienia wsppracy z pastwami trzecimi w celu zapobiegania
finansowaniu organizacji terrorystycznych; zwraca uwag na konkluzje ze szczytu grupy
G20 w dniu 16 listopada 2015 r., w ktrych wezwano Grup Specjaln ds.
Przeciwdziaania Praniu Pienidzy (FATF) do szybszego i skuteczniejszego dziaania w
odniesieniu do odcinania finansowania organizacji terrorystycznych;

65.

zachca UE do prowadzenia ukierunkowanych i udoskonalonych dialogw dotyczcych


bezpieczestwa i zwalczania terroryzmu z Algieri, Arabi Saudyjsk, Egiptem, Irakiem,
Izraelem, Jordani, Libanem, Marokiem, Tunezj i Rad Wsppracy Pastw Zatoki, w
tym rwnie na temat zaangaowania pastwa we wspieranie dziaalnoci terrorystycznej
w przeszoci lub obecnie; uwaa rwnie, e naley pogbi wspprac z Turcj
zgodnie z konkluzjami Rady do Spraw Oglnych z grudnia 2014 r.;

66.

wzywa Rad do regularnego przegldu i rozszerzania przyjtej w dniu 16 marca 2015 r.


unijnej strategii regionalnej na rzecz Syrii i Iraku oraz strategii zwalczania terroryzmu ze
szczeglnym naciskiem na zjawisko zagranicznych bojownikw z uwagi na rozwj
sytuacji w kwestii bezpieczestwa w krajach poudniowego ssiedztwa UE, jak rwnie
do przegldu i rozszerzenia innych inicjatyw, w tym prewencyjnych, takich jak RAN,

109

ktra dziaa pod auspicjami Komisji; ponadto wzywa pastwa czonkowskie do


promowania wzajemnego szacunku i zrozumienia jako kluczowych elementw w ramach
zwalczania terroryzmu zarwno w UE i pastwach czonkowskich, jak i w pastwach
trzecich;
67.

jest przekonany, e nawizanie takiej cilejszej wsppracy wymaga od Komisji


Europejskiej, a zwaszcza od ESDZ, zintensyfikowania i polepszenia wiedzy
specjalistycznej w dziedzinie walki z terroryzmem, niekonwencjonalnych konfliktw
zbrojnych i radykalizacji, a take wzmocnienia i zrnicowania obecnego poziomu
umiejtnoci jzykowych w takich jzykach jak np. arabski, urdu, rosyjski i mandaryski,
poniewa ich znajomo jest w powanym stopniu niewystarczajca w europejskich
subach informacyjnych i wywiadowczych; uwaa za niezbdne, eby europejski
przekaz dotyczcy walki z terroryzmem, radykalizacj i przemoc by syszalny poza
granicami Europy dziki zdecydowanym i skutecznym dziaaniom w zakresie
komunikacji strategicznej;

68.

wspiera pogbion wspprac midzynarodow i wymian informacji uzyskanych przez


krajowe suby wywiadu w celu identyfikacji obywateli Unii Europejskiej, ktrzy mog
ulec radykalizacji, zosta zwerbowani i wstpi w szeregi ugrupowa dihadystw i
innych ugrupowa ekstremistycznych; podkrela, e naley wspiera wysiki pastw na
Bliskim Wschodzie, w Afryce Pnocnej i na Bakanach Zachodnich ukierunkowane na
powstrzymanie przepywu zagranicznych bojownikw oraz zapobieganie
wykorzystywaniu przez organizacje dihadystyczne politycznej niestabilnoci w
granicach tych pastw;

69.

przyznaje, e radykalizacja i rekrutacja osb przez siatki terrorystyczne stanowi zjawisko


wiatowe; jest zdania, e nie mona reagowa na nie jedynie na szczeblu lokalnym czy
europejskim, ale take midzynarodowym; uwaa wic, e niezbdne jest wzmocnienie
wsppracy z pastwami trzecimi w celu wykrywania sieci sucych werbowaniu, a
take wzmocnienie bezpieczestwa na granicach z pastwami, ktrych to zjawisko
dotyczy; przypomina rwnie, e naley zacieni wspprac z kluczowymi partnerami,
ktrzy zmagaj si z podobnymi wyzwaniami, w drodze wsppracy dyplomatycznej,
dialogu politycznego i wsppracy wywiadowczej;

70.

ponawia stwierdzenie, e w zwizku z globalnym zasigiem zagroenia terroryzmem


niezbdna jest skuteczna i spjna reakcja midzynarodowa, majca na celu pomylne
zapobieganie przemytowi broni do pastw, ktre zagraaj midzynarodowemu pokojowi
i bezpieczestwu;

71.

z zadowoleniem przyjmuje przyznanie przez Komisj w kwietniu 2015 r. kwoty 10 mln


EUR na finansowanie programu majcego na celu pomoc pastwom partnerskim w
zwalczaniu radykalizacji w regionie Sahelu i Maghrebu oraz powstrzymanie napywu
zagranicznych bojownikw przybywajcych z Afryki Pnocnej, Bliskiego Wschodu i
Bakanw Zachodnich (pierwsza transza 5 mln EUR przeznaczona jest na finansowanie
pomocy technicznej majcej na celu wzmocnienie zdolnoci pracownikw wymiaru
sprawiedliwoci w sprawach karnych w zakresie prowadzenia dochodze w sprawach
dotyczcych zagranicznych bojownikw lub potencjalnych zagranicznych bojownikw, a
take w zakresie cigania i wydawania orzecze w tych sprawach; druga transza 5 mln
EUR przeznaczona jest na finansowanie programw zwalczania radykalizacji w regionie
Sahelu i Maghrebu); podkrela znaczenie cisego monitorowania prawidowego

110

wykorzystania tych rodkw, aby dopilnowa, by nie wykorzystywano ich do


finansowania projektw zwizanych z prozelityzmem, indoktrynacj, ani do innych celw
o charakterze ekstremistycznym;
IX. Promowanie wymiany dobrych praktyk w dziedzinie deradykalizacji
72.

uwaa, e wprowadzenie kompleksowej polityki w zakresie zapobiegania radykalizacji i


rekrutacji obywateli europejskich przez organizacje terrorystyczne nie zakoczy si
sukcesem, jeli nie bdzie jej towarzyszy proaktywna polityka deradykalizacji i
wczenia; apeluje zatem do UE o sprzyjanie wymianie dobrych praktyk midzy
pastwami czonkowskimi, a take wymianie z pastwami trzecimi, ktre zdobyy ju
dowiadczenie i uzyskay pozytywne wyniki w tej dziedzinie, w celu utworzenia
orodkw deradykalizacji umoliwiajcych zajcie si obywatelami europejskimi lub
obywatelami krajw trzecich legalnie przebywajcymi w UE, aby uniemoliwi im
wyjazd lub waciwie postpowa w przypadku powrotw do Europy; przypomina
rwnie o potrzebie zaoferowania wsparcia rodzinom takich obywateli;

73.

sugeruje pastwom czonkowskim rozwaenie kwestii wprowadzenia za pomoc


odpowiednich programw funkcji opiekuna lub doradcy w procesie deradykalizacji
obywateli UE, ktrzy powrcili ze stref konfliktu pozbawieni zudze po tym, czego tam
dowiadczyli, aby sprzyja ich powrotowi do spoeczestwa; podkrela potrzeb lepszej
wymiany najlepszych praktyk w tym wzgldzie midzy pastwami czonkowskimi;
podkrela, e opiekunowie powinni by gotowi do udziau w konkretnych programach
dziki odpowiedniemu szkoleniu;

74.

wzywa do przeprowadzenia na szczeblu UE ustrukturyzowanej kampanii informacyjnej z


wykorzystaniem przykadw byych europejskich bojownikw zagranicznych, ktrzy
pomylnie przeszli deradykalizacj, i ktrych traumatyczne przeycia przyczyniaj si do
uwydatnienia z gruntu wynaturzonego i faszywego aspektu religijnego przystpienia do
walk w szeregach organizacji terrorystycznych, takich jak Daisz; zachca wic do
tworzenia w obrbie pastw czonkowskich platform umoliwiajcych spotkanie si i
rozmow z byymi bojownikami; podkrela poza tym, e spotkanie z ofiarami terroryzmu
wydaje si by skuteczn metod desakralizacji i pomniejszania ideologicznej doniosoci
radykalnych wystpie; sugeruje, by kampania ta posuya jako narzdzie wspomagajce
procesy deradykalizacji w wizieniach, w szkoach oraz we wszystkich strukturach, w
ktrych prowadzone s dziaania w zakresie prewencji i rehabilitacji; ponadto zwraca si
do Komisji o wsparcie, zwaszcza finansowe, oraz o koordynacj krajowych kampanii
informacyjnych;

X. Rozbijanie sieci terrorystycznych


75.

podkrela, e pranie pienidzy, uchylanie si od opodatkowania i inne przestpstwa


skarbowe w niektrych przypadkach s gwnymi rdami finansowania terroryzmu,
ktre zagraaj naszemu bezpieczestwu wewntrznemu, oraz e ledzenie i zwalczanie
przestpstw przeciwko interesom finansowym UE musi by priorytetem;

76.

podkrela, e organizacje terrorystyczne takie jak PI/Daesh i Jabhat al-Nusra zgromadziy


znaczne rodki finansowe w Iraku i Syrii, pochodzce z przemytu ropy naftowej,
sprzeday skradzionych towarw, porwa i wymusze, zaj rachunkw bankowych oraz
przemytu zabytkowych przedmiotw; apeluje zatem o identyfikacj pastw i
porednikw przyczyniajcych si do funkcjonowania tego czarnego rynku oraz o

111

pooenie kresu ich dziaalnoci w trybie pilnym;


77.

popiera rodki majce na celu osabienie organizacji terrorystycznych od wewntrz, aby


ograniczy ich obecny wpyw na obywateli europejskich i obywateli spoza UE legalnie
przebywajcych w UE; zachca Komisj i odpowiednie agencje do zainteresowania si
rodkami sucymi rozbiciu siatek terrorystw oraz wykrywaniu rde ich
finansowania; w tym celu wzywa do lepszej wsppracy midzy jednostkami analityki
finansowej pastw czonkowskich oraz szybkiej transpozycji i wdroenia pakietu o
przeciwdziaaniu praniu pienidzy; zachca Komisj Europejsk do zaproponowania
przepisw europejskich dotyczcych wykrywania i blokowania kanaw finansowania
terroryzmu oraz przeciwdziaania sposobom ich finansowania; wzywa zatem Komisj do
ponownej oceny utworzenia wsplnego europejskiego systemu ledzenia rodkw
finansowych nalecych do terrorystw; zachca pastwa czonkowskie do wdroenia
najwyszych norm przejrzystoci dotyczcych dostpu do informacji dotyczcych
faktycznych wacicieli wszystkich struktur korporacyjnych w UE i na terytoriach o
nieprzejrzystym charakterze, ktre mog napdza finansowanie organizacji
terrorystycznych;

78.

z zadowoleniem przyjmuje niedawne przyjcie europejskiego planu dziaa w zakresie


bezpieczestwa, w ktrym zaproponowano istotne kroki w kierunku nasilenia walki z
terroryzmem i radykalizacj, takie jak utworzenie europejskiego orodka
antyterrorystycznego w strukturze Europolu; wzywa pastwa czonkowskie do penego
wykorzystania istniejcych rodkw i wzywa Komisj do udostpnienia wystarczajcych
zasobw ludzkich i finansowych w celu skutecznej realizacji proponowanych dziaa;

79.

ponawia swj apel do Komisji o przeprowadzenie pilnego przegldu unijnych przepisw


w sprawie broni palnej poprzez zmian dyrektywy Rady 91/477/EWG w celu uatwienia
krajowym organom policyjnym i dochodzeniowym wykonywania zada z zakresu
wykrywania i zwalczania handlu broni na czarnym rynku i w anonimowej sieci ( tzw.
darknet) oraz wzywa Komisj do przedstawienia wsplnych norm regulujcych proces
pozbawiania broni palnej w sposb trway cech uytkowych, aby bro pozbawion cech
uytkowych uczyni nieodwracalnie niezdatn do uytku;

80.

apeluje o zharmonizowane podejcie do zdefiniowania jako przestpstwa mowy


nienawici online i offline, gdzie radykaowie podegaj do nieprzestrzegania i
naruszania praw podstawowych; proponuje, by doda to szczeglne przestpstwo do
odpowiednich decyzji ramowych Rady;

81.

apeluje do pastw czonkowskich o udzia w dziaaniach majcych na celu ledzenie


zewntrznych przepyww finansowych oraz o zapewnienie i wykazanie przejrzystoci w
ich stosunkach z niektrymi pastwami regionu Zatoki Perskiej, aby zacieni wspprac
w celu ujawnienia finansowania terroryzmu i fundamentalizmu w Afryce i na Bliskim
Wschodzie, ale take niektrych organizacji w Europie; zachca pastwa czonkowskie
do wsppracy przy wyeliminowaniu czarnego rynku handlu rop, ktry stanowi
kluczowe rdo dochodw dla organizacji terrorystycznych; wyraa przekonanie, e
pastwa czonkowskie nie powinny waha si przed stosowaniem restrykcyjnych
rodkw przeciwko osobom i organizacjom, jeeli istniej wiarygodne dowody
finansowania terroryzmu lub innego rodzaju zaangaowania w t dziaalno;

82.

zdecydowanie odrzuciby wszelkie prby usunicia ze sprawozdania aspektw


koncentrujcych si na zwalczaniu aktw terroryzmu i ekstremizmu samych w sobie;

112

wyraa opini, e przerwanie powizania midzy zwalczaniem radykalizacji i


zwalczaniem jej przejaww nie jest pomocne i przynosi skutek przeciwny do
zamierzonego; wzywa Rad do sporzdzenia czarnej listy europejskich dihadystw i
osb podejrzanych o terroryzm dihadystyczny.
o
o
83.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i


Komisji, a take rzdom i parlamentom pastw czonkowskich UE i pastw
kandydujcych, Organizacji Narodw Zjednoczonych, Radzie Europy, Unii Afrykaskiej,
pastwom czonkowskim Unii dla rdziemnomorza, Lidze Pastw Arabskich oraz
Organizacji Bezpieczestwa i Wsppracy w Europie.

113

Parlament Europejski
2014-2019

TEKSTY PRZYJTE
Wydanie tymczasowe

P8_TA-PROV(2015)0411
Strategiczne ramy UE dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy na lata
20142020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie strategicznych
ram UE dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020 (2015/2107(INI))
Parlament Europejski,

uwzgldniajc Traktat o Unii Europejskiej, w szczeglnoci jego preambu oraz art. 3


i 6,

uwzgldniajc Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczeglnoci jego art. 3,


6, 9, 20, 151, 152, 153, 154, 156, 159 i 168,

uwzgldniajc Kart praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczeglnoci jej art. 1, 3,


27, 31, 32 i 33,

uwzgldniajc Europejsk kart spoeczn z dnia 3 maja 1996 r., w szczeglnoci jej
cz I oraz art. 3 czci II,

uwzgldniajc deklaracj z Filadelfii z dnia 10 maja 1944 r., dotyczc celw


Midzynarodowej Organizacji Pracy (MOP),

uwzgldniajc konwencje i zalecenia MOP w dziedzinie bezpieczestwa i higieny pracy,

uwzgldniajc konkluzje Rady z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie strategicznych ram UE


dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020 (6535/15) oraz konkluzje
Rady z dnia 5 padziernika 2015 r. w sprawie nowego planu dziaa na rzecz
bezpieczestwa i higieny pracy sprzyjajcego lepszym warunkom pracy,

uwzgldniajc rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1338/2008


z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie statystyk Wsplnoty w zakresie zdrowia publicznego
oraz zdrowia i bezpieczestwa w pracy1,

Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 70.

114

uwzgldniajc dyrektyw Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie


wprowadzenia rodkw w celu poprawy bezpieczestwa i zdrowia pracownikw
w miejscu pracy1 (dyrektywa ramowa) oraz jej dyrektywy szczegowe,

uwzgldniajc dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/88/WE z dnia 4


listopada 2003 r., dotyczc niektrych aspektw organizacji czasu pracy2,

uwzgldniajc dyrektyw 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca


2006 r. w sprawie wprowadzenia w ycie zasady rwnoci szans oraz rwnego
traktowania mczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i prac3y,

uwzgldniajc dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2007/30/WE z dnia 20


czerwca 2007 r. zmieniajc dyrektyw Rady 89/391/EWG, jej dyrektywy szczegowe
oraz dyrektywy Rady 83/477/EWG, 91/383/EWG, 92/29/EWG i 94/33/WE w celu
uproszczenia i racjonalizacji sprawozda z praktycznego wdraania dyrektyw 4,

uwzgldniajc komunikat Komisji w sprawie strategicznych ram UE dotyczcych


bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020 (COM(2014)0332),

uwzgldniajc komunikat Komisji zatytuowany Podniesienie wydajnoci i jakoci w


pracy: wsplnotowa strategia na rzecz bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20072012
(COM(2007)0062),

uwzgldniajc komunikat Komisji zatytuowany Odnowiona agenda spoeczna:


Moliwoci, dostp i solidarno w Europie XXI wieku (COM(2008)0412),

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji dotyczce wykonania umowy ramowej w sprawie


stresu w miejscu pracy, przyjtej przez europejskich partnerw spoecznych
(SEC(2011)0241),

uwzgldniajc strategi EUROPA 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i


zrwnowaonego rozwoju sprzyjajcego wczeniu spoecznemu (COM(2010)2020)
oraz jej najwaniejszy cel, jakim jest zwikszenie poziomu zatrudnienia w Unii
Europejskiej do 75% do koca obecnego dziesiciolecia, w tym przez zwikszenie liczby
pracujcych kobiet i osb starszych oraz lepsz integracj migrantw na rynku pracy,

uwzgldniajc bia ksig Komisji zatytuowan Plan na rzecz adekwatnych,


bezpiecznych i stabilnych emerytur (COM(2012)0055),

uwzgldniajc komunikat Komisji zatytuowany Podsumowanie realizacji strategii


Europa 2020 na rzecz inteligentnego, trwaego wzrostu gospodarczego sprzyjajcego
wczeniu spoecznemu (COM(2014)0130),

uwzgldniajc roczn analiz wzrostu gospodarczego na 2015 r. (COM(2014)0902) i


wsplne sprawozdanie o zatrudnieniu (COM(2014)0906),

1
2
3
4

Dz.U. L 183 z 29.6.1989, s. 1.


Dz.U. L 299 z 18.11.2003, s. 9.
Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 23.
Dz.U. L 165 z 27.6.2007, s. 21.

115

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 20 wrzenia 2001 r. w sprawie nkania w miejscu


pracy1,

uwzgldniajc komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego powiadamiajcy


o Europejskim porozumieniu ramowym dotyczcym nkania i przemocy w miejscu pracy
(COM(2007)0686),

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie promowania zdrowia


i bezpieczestwa w miejscu pracy2

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 6 lipca 2006 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie
ochrony europejskich pracownikw opieki zdrowotnej przed zakaeniami
krwiopochodnymi wynikajcymi ze zranie ig3,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 23 maja 2007 r. w sprawie upowszechniania godnej


pracy dla wszystkich4,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie wsplnotowej


strategii na rzecz bezpieczestwa i higieny pracy na lata 200720145,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie spoecznej


odpowiedzialnoci przedsibiorstw w midzynarodowych umowach handlowych6,

uwzgldniajc rezolucj z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie rdokresowej analizy


europejskiej strategii na lata 20072012 na rzecz zdrowia i bezpieczestwa w pracy7,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie azbestozalenych


chorb zawodowych i perspektyw cakowitego wyeliminowania wci obecnego
azbestu8,

uwzgldniajc swoj rezolucj z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie skutecznych inspekcji


pracy jako strategii poprawy warunkw pracy w Europie9,

uwzgldniajc opini Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego z dnia 11


grudnia 2014 r. oraz opini Komitetu Regionw z dnia 12 lutego 2015 r. na temat
komunikatu Komisji w sprawie strategicznych ram UE dotyczcych bezpieczestwa i
higieny pracy na lata 20142020,

uwzgldniajc dyrektyw Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiajc


oglne warunki ramowe rwnego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy,

1
2
3
4
5
6
7
8
9

Dz.U. C 77 E z 28.3.2002, s. 138.


Dz.U. C 304 E z 1.12.2005, s. 400.
Dz.U. C 303 E z 13.12.2006, s. 754.
Dz.U. C 102 E z 24.4.2008, s. 321.
Dz.U. C 41 E z 19.2.2009, s. 14.
Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 101.
Dz.U. C 168 E z 14.6.2013, s. 102.
Teksty przyjte, P7_TA(2013)0093.
Teksty przyjte, P7_TA(2014)0012.

116

uwzgldniajc wsplne dziaanie w zakresie zdrowia i dobrostanu psychicznego


zapocztkowane w 2013 r.,

uwzgldniajc zasad najpierw myl na ma skal oraz program Small Business Act dla
Europy,

uwzgldniajc biec kampani EU-OSHA pod hasem Stres w pracy? Nie, dzikuj!,

uwzgldniajc art. 52 Regulaminu,

uwzgldniajc sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opini


Komisji Praw Kobiet i Rwnouprawnienia (A8-0312/2015),

A.

majc na uwadze, e dobre warunki pracy chronice zdrowie fizyczne i psychiczne to


prawo podstawowe1 poszczeglnych pracownikw, ktre stanowi warto samo w sobie;

B.

majc na uwadze, e na skutek kryzysu gospodarczego wzrosa niepewno zatrudnienia i


upowszechniy si nietypowe formy zatrudnienia, a take zmniejszyy si zarobki
przedsibiorstw, zwaszcza MP; majc na uwadze, e nie naley z tego powodu
zapomina o znaczeniu bezpieczestwa i higieny pracy oraz wysokich spoecznych i
indywidualnych kosztach, jakie pocigaj za sob wypadki w miejscu pracy wynikajce z
nieprzestrzegania przepisw;

C.

majc na uwadze, e bezpieczestwo i higiena pracy ley w podstawowym interesie


spoeczestwa oraz jest inwestycj wywierajc korzystny wpyw na wydajno i
konkurencyjno przedsibiorstw, a take poprawia stabilno systemw zabezpieczenia
spoecznego i pozwala ludziom pracowa w dobrym zdrowiu a do osignicia
ustawowego wieku emerytalnego; majc na uwadze, e wypadki w miejscu pracy i
choroby zawodowe stanowi powane obcienie spoeczne, a poprawa bezpieczestwa i
higieny pracy w caej Europie moe przyczyni si do oywienia gospodarczego i
osignicia celw strategii Europa 2020, w ktrej poczyniono dotychczas niewielkie
postpy w kierunku zatrudnienia 75% osb w wieku 2064 lat;

D.

majc na uwadze, e zapobieganie ryzyku zawodowemu, promowanie bezpieczestwa i


higieny pracy oraz ochrona pracownikw w miejscu pracy s niezwykle wane dla
poprawy warunkw pracy i tym samym ochrony zdrowia pracownikw, co z kolei
przynosi znaczce korzyci spoeczne i ekonomiczne zarwno danemu pracownikowi, jak
i caemu spoeczestwu; majc na uwadze, e 9 z 10 zakadw w UE-28, ktre regularnie
przeprowadzaj oceny zagroe, uznaje je za przydan metod zarzdzania
bezpieczestwem i higien pracy2;

E.

majc na uwadze, e art. 153 TFUE stanowi, i Unia wspiera i uzupenia dziaania pastw
czonkowskich suce polepszeniu w szczeglnoci rodowiska pracy w celu ochrony
zdrowia i bezpieczestwa pracownikw;

F.

majc na uwadze, e starzenie si ludnoci UE jest jednym z gwnym problemw


pastw czonkowskich; majc na uwadze zrnicowanie redniej dugoci ycia w

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 31 ust.1: Kady pracownik ma prawo do
warunkw pracy szanujcych jego zdrowie, bezpieczestwo i godno.
Drugie europejskie badanie przedsibiorstw na temat nowych i pojawiajcych si zagroe
(ESENER-2), EU-OSHA (2015).

117

poszczeglnych kategoriach spoeczno-zawodowych i grupach uciliwoci pracy; majc


na uwadze, e poza zaburzeniami ukadu miniowo-szkieletowego pracownicy w wieku
powyej 55 lat s szczeglnie naraeni na choroby nowotworowe, kardiologiczne,
zaburzenia ukadu oddechowego i snu1; majc na uwadze, e w latach 20102013
wskaniki dotyczce lat ycia w dobrym zdrowiu obniyy si o 1,1 roku dla kobiet i 0,4
roku dla mczyzn, co wskazuje na konieczno zwikszenia redniej dugoci ycia w
dobrym zdrowiu, dziki czemu wicej osb mogoby pozosta na rynku pracy do czasu
faktycznego osignicia ustawowego wieku emerytalnego;
G.

majc na uwadze, e choroby nowotworowe stanowi gwn przyczyn miertelnoci


zwizanej z prac2, kolejn przyczyn s choroby ukadu krenia i ukadu oddechowego,
natomiast wypadki w miejscu pracy powoduj jedynie znikomy odsetek zgonw; majc
na uwadze, e przewleke problemy zdrowotne, takie jak zaburzenia ukadu miniowoszkieletowego, s powszechne w UE i mog ogranicza zdolno ludzi do podjcia lub
utrzymania patnego zatrudnienia3 oraz majc na uwadze, e wczesne zidentyfikowanie
zagroonych pracownikw jest niezwykle wane;

H.

majc na uwadze, e obcienia administracyjne oraz koszty bezporednie ponoszone


przez przedsibiorstwa w zwizku z polityk bezpieczestwa i higieny pracy (BHP),
ktra sprzyja lepszemu samopoczuciu, jakoci rodowiska pracy i wydajnoci, s
znacznie nisze od kosztw zwizanych z chorobami zawodowymi i wypadkami, ktrym
unijne ramy regulacyjne maj zapobiega4; majc na uwadze, e wedug niektrych bada
przedsibiorstwa mog osiga znaczny zwrot z profilaktyki5;

I.

majc na uwadze, e wskanik miertelnych obrae w pracy i odsetek pracownikw


zgaszajcych zagroenie dla swego zdrowia fizycznego i psychicznego oraz
bezpieczestwa w zwizku z prac jest bardzo zrnicowany w poszczeglnych
pastwach czonkowskich6 i sektorach dziaalnoci gospodarczej, co wskazuje na
potrzeb silniejszego nacisku na wdraanie i egzekwowanie przepisw BHP jako
wanego elementu gwarantujcego zdrowie i wydajno pracownikw;

J.

majc na uwadze, e stres zwizany z prac w szczeglnoci i zagroenia


psychospoeczne oglnie to nasilajcy si w caej UE problem dotykajcy pracownikw i
pracodawcw oraz e prawie poowa wszystkich pracownikw uwaa, i problem ten
wystpuje w ich miejscu pracy; majc na uwadze, e stres zwizany z prac powoduje
absencj w pracy, negatywnie wpywa na wydajno i odpowiada za prawie poow
straconych dni roboczych rocznie; majc na uwadze, e dziaania podejmowane w celu

1
2
3

Eurofound: Warunki pracy starzejcych si pracownikw, Eurofound (2008).


Owiadczenie dyrektora EU-OSHA z 18 listopada 2014 r.
Sprawozdanie na temat szans osb cierpicych na choroby przewleke na zatrudnienie,
Eurofound (2014).
Ocena europejskiej strategii na rzecz bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20072012, KE
(2013) oraz Spoeczno-gospodarcze koszty wypadkw przy pracy i zwizanych z prac
problemw zdrowotnych, KE (2012).
Berechnung des internationalen Return on Prevention fr Unternehmen: Kosten und. Nutzen
von Investitionen in den betrieblichen Arbeits- und Gesundheitsschutz [Wyliczenie osignitego
przez przedsibiorstwa zwrotu z prewencji w skali midzynarodowej: koszty i korzyci
wynikajce z zasad bezpieczestwa i higieny pracy], DGUV (2013).
Pite badanie warunkw pracy w Europie Sprawozdanie, Eurofound (2012).

118

poradzenia sobie z zagroeniami psychospoecznymi s zrnicowane w poszczeglnych


pastwach czonkowskich1;
K.

majc na uwadze, e solidne, dobrze stosowane i egzekwowane przepisy BHP to wany


warunek wstpny zachowania zgodnoci w wymogami BHP, ktry gwarantuje zdrowie i
wydajno pracownikw w caym yciu zawodowym; majc na uwadze, e inspekcje
pracy odgrywaj wan rol w procesie wdraania polityki w dziedzinie bezpieczestwa i
higieny pracy na szczeblu regionalnym i lokalnym oraz majc na uwadze, e gwnym
powodem, dla ktrego wiele przedsibiorstw zarzdza BHP i wprowadza rodki
zapobiegawcze jest spenienie obowizkw przewidzianych prawem2;

L.

majc na uwadze, e wszechstronne zaangaowanie, udzia i reprezentacja pracownikw


na szczeblu przedsibiorstwa oraz zaangaowanie kadry zarzdzajcej s bardzo wane
dla skutecznego zapobiegania zagroeniom w miejscu pracy3 oraz majc na uwadze, e
wskaniki wypadkw i chorb s nisze w miejscach pracy organizowanych przez
zwizki zawodowe;

M.

majc na uwadze, e przeciwdziaanie wypadkom w miejscu pracy moe zasadniczo by


skuteczne tylko wtedy, gdy w procesie produkcyjnym promowane bdzie podejcie
skoncentrowane pod kadym wzgldem na ludziach;

N.

majc na uwadze, e potrzebne s wystarczajce zasoby, aby odpowiednio rozwizywa


problemy dotyczce nowych i pojawiajcych si oraz klasycznych zagroe BHP, takich
jak zagroenia zwizane z azbestem i nanomateriaami oraz zagroenia psychospoeczne;
majc na uwadze, e wielu pracownikw, w tym pracownikw budowlanych, moe by
naraonych na dziaanie azbestu;

O.

majc na uwadze, e niepewno zatrudnienia wywiera negatywny wpyw na


bezpieczestwo i higien pracy oraz osabia istniejce struktury bezpieczestwa i higieny
pracy; majc na uwadze, e niepewno zatrudnienia moe wyklucza pracownikw ze
szkole i dostpu do usug BHP oraz kojarzona jest ze stresem psychicznym z powodu
braku stabilnoci zatrudnienia4; majc na uwadze, e dyrektywa ramowa 89/391/EWG
nakada na pracodawcw obowizek opracowania polityki systematycznego zapobiegania
zagroeniom wszelkiego rodzaju; majc na uwadze, e outsourcing w postaci
podwykonawstwa i zatrudnianie pracownikw tymczasowych mog utrudnia wskazanie
osb odpowiedzialnych za wykonywanie przepisw BHP; majc na uwadze, e praca
nierejestrowana i fikcyjne samozatrudnienie stanowi powane wyzwanie przy wdraaniu
rodkw BHP oraz zagroenie dla zdrowia i bezpieczestwa pracownikw;

P.

majc na uwadze, e partnerzy spoeczni odgrywaj wan rol w procesie


opracowywania i wdraania polityki BHP na szczeblu krajowym, midzynarodowym i
unijnym; majc na uwadze, e art. 153 i 155 wyznaczaj zakres i uprawnienia partnerw

Drugie europejskie badanie przedsibiorstw na temat nowych i pojawiajcych si zagroe


(ESENER-2), EU-OSHA (2015).
Drugie europejskie badanie przedsibiorstw na temat nowych i pojawiajcych si zagroe
(ESENER-2), EU-OSHA (2015).
Reprezentacja pracownikw i konsultacje w sprawie bezpieczestwa i higieny, EU-OSHA
(2012).
Elastyczne formy pracy: bardzo nietypowe ustalenia umowne, Eurofound (2010), oraz
Zdrowie i dobre samopoczucie w pracy: sprawozdanie w oparciu o pite badanie warunkw pracy
w Europie, Eurofound (2012).

119

spoecznych do negocjowania i egzekwowania porozumie dotyczcych bezpieczestwa i


higieny pracy;
Q.

majc na uwadze, e celem ram regulacyjnych UE jest zapobieganie wypadkom w


miejscu pracy i problemom zdrowotnym wszystkich pracownikw; majc na uwadze, e
im mniejsze przedsibiorstwo, tym wiksze prawdopodobiestwo, e pracownicy bd
gorzej informowani o zagroeniach zdrowia i bezpieczestwa w pracy; majc na uwadze,
e nie ma dowodw na istnienie zwizku midzy liczb wypadkw a rozmiarem
przedsibiorstwa; majc niemniej na uwadze, e liczba wypadkw zaley od rodzaju
produkcji i sektora dziaalnoci1;

R.

majc na uwadze, e dostpno i porwnywalno danych na temat chorb


zawodowych na szczeblu UE jest niedostateczna2;

S.

majc na uwadze, e naley walczy z molestowaniem seksualnym w pracy oraz z


wynikajcym z niego poczuciem braku pewnoci;

T.

majc na uwadze, e segregacja na rynku pracy, dysproporcje pacowe, czas i miejsce


pracy, niepewne warunki zatrudnienia, seksizm i dyskryminacja ze wzgldu na pe, a
take rnice zwizane ze specyfik macierzystwa w jego aspekcie fizycznym s
czynnikami mogcymi mie wpyw na warunki pracy kobiet;

U.

majc na uwadze, e istnieje pewien stereotyp, wedug ktrego kobiety pracuj w


zawodach o mniejszym stopniu ryzyka, oraz e zgodnie z ogln opini w Europie
podzia pracy midzy kobiety i mczyzn nigdy nie jest neutralny, a take majc na
uwadze, e podzia ten zaciemnia w zasadzie problemy zdrowotne kobiet, co z kolei
powoduje, e w odniesieniu do pracy kobiet podejmuje si mniej dziaa
zapobiegawczych;

V.

majc na uwadze, e w UE zdecydowanie wiksza liczba kobiet pracuje w sektorze usug


ni w sektorze przemysu, przy czym kobiety s zatrudnione gwnie w sektorze opieki
zdrowotnej i w sektorze spoecznym, w handlu, produkcji, szkolnictwie oraz w zawodach,
w ktrych obserwuje si najwiksz koncentracj kobiet pracujcych w niepenym
wymiarze godzin i dorywczo, co ma due znaczenie dla BHP;

W.

majc na uwadze, e charakter niektrych rodzajw prac wykonywanych w wikszoci


przez kobiety naraa je na szczeglne ryzyko, w tym ryzyko wystpienia zaburze ukadu
miniowo-szkieletowego lub pewnych rodzajw nowotworw jak rak piersi czy rak
bony luzowej trzonu macicy3;

X.

majc na uwadze, e kobiety zgaszaj wicej problemw zdrowotnych zwizanych z


prac ni mczyni, niezalenie od rodzaju wykonywanej pracy4, oraz e kobiety s

Pite badanie warunkw pracy w Europie Sprawozdanie, Eurofound (2012), oraz Trzecie
badanie przedsibiorstw w Europie, Eurofound (2015).
Sprawozdanie na temat obecnej sytuacji w dziedzinie systemw chorb zawodowych w
pastwach czonkowskich UE i pastwach nalecych do EFTA/EOG, KE (2013).
Nowe zagroenia i tendencje w dziedzinie bezpieczestwa i higieny pracy kobiet, EU-OSHA
(2013).
Zagroenia zdrowia i bezpieczestwa w miejscu pracy w odniesieniu do pracownikw
szczeglnie zagroonych, PE, Departament Tematyczny A ds. Polityki Gospodarczej i Naukowej,
2011, s. 40.

120

szczeglnie naraone na choroby zwizane z wiekiem; majc w zwizku z tym na


uwadze, e dziaania na rzecz bezpieczestwa i higieny pracy wymagaj przyjcia
podejcia uwarunkowanego pci i uwzgldniajcego cykl yciowy;
Y.

majc na uwadze, e zdolnociom rozrodczym mog zagraa problemy zdrowotne


zwizane z wpywem, jaki zanieczyszczenie rodowiska i czynniki ryzyka wystpujce w
rodowisku pracy wywieraj na przyszego rodzica lub nienarodzone dziecko;

Z.

majc na uwadze, e badania empiryczne dowodz, i udzia kobiet w procesach


decyzyjnych dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy jest zbyt niski;

AA. majc na uwadze, e kobiety na obszarach wiejskich maj wiksze trudnoci z


korzystaniem z przysugujcych im praw pracowniczych i zdrowotnych, a take s w
wikszym stopniu pozbawione dostpu do podstawowej publicznej suby zdrowia,
leczenia specjalistycznego, a take bada umoliwiajcych wczesne wykrywanie chorb
nowotworowych;
Strategiczne ramy UE dotyczce BHP
1.

podkrela, e wszyscy pracownicy, cznie z pracownikami sektora publicznego, maj


prawo do najwyszego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczestwa w miejscu pracy i
ochrona ta musi zosta zapewniona bez wzgldu na wielko pracodawcy, rodzaj pracy,
umow bazow czy pastwo czonkowskie zatrudnienia; wzywa Komisj do opracowania
specjalnych strategii pracy obejmujcych wszystkie formy zatrudnienia w ramach
regulacyjnych UE dotyczcych BHP; wskazuje na potrzeb jasnych i skutecznych
przepisw w dziedzinie BHP;

2.

z zadowoleniem przyjmuje wyodrbnienie w strategicznych ramach UE dotyczcych


BHP wielu wanych dziedzin dziaania; auje jednak, e Komisja nie wyznaczya w tych
ramach konkretnych celw; podkrela w zwizku z tym, e po przegldzie w 2016 r. do
ram naley wczy bardziej konkretne rodki ustawodawcze i nieustawodawcze oraz
narzdzia wdraania i egzekwowania, jeeli poparte bd dowodami naukowymi i
wynikami oceny ex post unijnych przepisw w dziedzinie BHP;

3.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie, aby w nastpstwie przegldu strategicznych ram


UE dotyczcych BHP zaplanowanego na 2016 r. opracoway orientacyjne cele w zakresie
ograniczania chorb zawodowych i wypadkw w miejscu pracy oraz by opary ten
przegld na najnowszych, poddanych wzajemnej weryfikacji wynikach bada; wzywa
Komisj, aby nadaa specjalny priorytet sektorom, w ktrych pracownicy naraeni s na
najwiksze ryzyko, oraz by opracowaa wytyczne i zachcaa do wymiany dobrych
praktyk w dziedzinie realizacji polityki w zakresie BHP;

4.

uwaa za godne ubolewania opnienia w sporzdzaniu obecnych strategicznych ram


dotyczcych BHP; uwaa, e wiele wyzwa, przed jakimi stoj pracownicy,
przedsibiorstwa i rynki pracy w Europie, w tym te okrelone przez Komisj, wymaga
terminowego i skutecznego wdroenia rodkw;

5.

podkrela, e dla osignicia celu polegajcego na aktywnym starzeniu si w dobrym


zdrowiu wszystkich pracownikw istotne jest zapewnienie bezpiecznego i zdrowego pod
wzgldem fizycznym i psychicznym rodowiska pracy przez cae ich ycie zawodowe;
uwaa, e zapobieganie chorobom zawodowym i wypadkom w miejscu pracy oraz

121

zwrcenie wikszej uwagi na skumulowane skutki zagroe w miejscu pracy tworz


warto dodan dla pracownikw i caego spoeczestwa;
6.

podkrela, e potrzebne s szczeglne rodki zwalczania skutkw kryzysu polegajce na


wspieraniu przedsibiorstw starajcych si polepszy bezpieczestwo i higien pracy;

Strategie krajowe
7.

podkrela, e krajowe strategie BHP, ktre przyczyniaj si do poprawy sytuacji w


zakresie BHP w pastwach czonkowskich, s niezwykle wane; podkrela, e naley
zachca do regularnego skadania sprawozda z postpw; uwaa, e nadal naley
inicjowa i koordynowa polityk na szczeblu UE, kadc jednoczenie wikszy nacisk
na wdraanie i egzekwowanie istniejcych przepisw BHP z myl o zapewnieniu
wszystkim pracownikom wysokiego poziomu bezpieczestwa i higieny pracy; uznaje, e
naley zapewni spjno polityki w dziedzinie BHP na szczeblu europejskim i
krajowym z innymi dziedzinami polityki publicznej oraz e wymogi dotyczce zgodnoci
powinny by jasne, co uatwioby przedsibiorstwom, zwaszcza MP, przestrzeganie
przepisw; uwaa, e naley uwzgldnia aspekt pci, aby lepiej odzwierciedli
szczeglne zagroenia, przed jakimi staj mczyni i kobiety w miejscu pracy;

8.

wzywa pastwa czonkowskie i Komisj, aby dopilnoway, eby krajowe strategie BHP
odzwierciedlay ramy strategiczne UE dotyczce BHP oraz eby byy w peni przejrzyste
i otwarte na wkad partnerw spoecznych i spoeczestwa obywatelskiego, w tym
podmiotw suby zdrowia, zgodnie ze zwyczajami i praktyk pastw czonkowskich;
uwaa, e dzielenie si dobrymi praktykami oraz dialog spoeczny to wane metody
polepszania bezpieczestwa i higieny pracy;

9.

zachca pastwa czonkowskie do wczenia do strategii krajowych adekwatnych do ich


sytuacji, dajcych si zmierzy i porwna celw; uwaa, e naley zachca do
wprowadzenia mechanizmw regularnego skadania przejrzystych sprawozda z
postpw; podkrela, jak wane s wiarygodne dane;

Wdraanie i przestrzeganie przepisw


10.

dostrzega, jak wane jest uwzgldnianie sytuacji, szczeglnych potrzeb oraz trudnoci z
przestrzeganiem przepisw przez mikro- i mae przedsibiorstwa, a take niektre sektory
usug publicznych w zwizku z wdraaniem rodkw BHP na szczeblu przedsibiorstwa;
podkrela, e podnoszenie poziomu wiedzy, wymiana dobrych praktyk, konsultacje,
przyjazne uytkownikom przewodniki i platformy online s niezwykle wane, jeli
chodzi o pomoc MP i mikroprzedsibiorstwom w skuteczniejszym stosowaniu si do
wymogw regulacyjnych BHP; wzywa Komisj, EU-OSHA i pastwa czonkowskie do
dalszego opracowywania praktycznych narzdzi i wytycznych, ktre wespr MP i
mikroprzedsibiorstwa oraz uatwi i poprawi przestrzeganie przez nie wymogw w
zakresie BHP;

11.

wzywa Komisj, aby w czasie przegldu ram strategicznych nadal uwzgldniaa


specyfik i szczegln sytuacj MP i mikroprzedsibiorstw, by pomc tym
przedsibiorstwom w wypenieniu celw wyznaczonych w dziedzinie bezpieczestwa i
higieny pracy; podkrela, e koncepcja MP w obecnej formie obejmuje okoo 99%
wszystkich przedsibiorstw; wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do podejmowania

122

intensywniejszych dziaa w celu gromadzenia wiarygodnych danych o faktycznym


stosowaniu przepisw BHP w mikro- i maych przedsibiorstwach;
12.

z zadowoleniem przyjmuje powstanie w pastwach czonkowskich platformy EU-OSHA


ds. interaktywnej oceny ryzyka online (OiRA), a take innych narzdzi elektronicznych
uatwiajcych ocen ryzyka i majcych na celu propagowanie przestrzegania przepisw i
kultury zapobiegania zagroeniom, w szczeglnoci w mikro- i maych
przedsibiorstwach; nalega na pastwa czonkowskie, by korzystay z europejskich
rodkw przeznaczonych na finansowanie dziaa w zakresie BHP oglnie, a na rozwj
narzdzi elektronicznych w szczeglnoci w celu wspierania MP; podkrela znaczenie
kampanii informacyjnych na temat BHP, takich jak kampanie Zdrowe i bezpieczne
miejsce pracy, oraz podkrela, jak wane jest zwikszanie wiedzy pracodawcw i
pracownikw o podstawowych prawach i obowizkach w zakresie BHP;

13.

wzywa pastwa czonkowskie i partnerw spoecznych do podejmowania inicjatyw


sucych podnoszeniu kwalifikacji przedstawicieli ds. bezpieczestwa i higieny oraz
kierownictwa zgodnie z prawem krajowymi i praktyk; wzywa pastwa czonkowskie, by
wspieray aktywne angaowanie pracownikw we wdraanie rodkw zapobiegawczych
BHP oraz zapewniay przedstawicielom ds. bezpieczestwa i higieny dostp do
zaawansowanych szkole;

14.

podkrela, e wane jest upowszechnianie kultury wzajemnego zaufania i uczenia si, w


ktrej pracownikw zachca si do udziau w rozwoju bezpiecznego i zdrowego
rodowiska pracy, co sprzyja rwnie wczeniu spoecznemu pracownikw i
konkurencyjnoci przedsibiorstw; podkrela w zwizku z tym, e pracownicy, ktrzy
zgaszaj zastrzeenia co do bezpieczestwa i higieny, nie powinni ponosi z tego tytuu
adnej szkody;

15.

wskazuje, e kluczowymi elementami dobrego zarzdzania i efektywnoci dziaa w


zakresie BHP s dobrze wdroone i moliwe do egzekwowania przepisy oraz w peni
udokumentowana ocena ryzyka przeprowadzona z udziaem pracownikw i
przedstawicieli pracownikw, umoliwiajca wprowadzenie w miejscu pracy
odpowiednich rodkw zapobiegawczych;

16.

wzywa Komisj do podjcia wszelkich niezbdnych krokw w celu monitorowania


wdraania i egzekwowania przepisw BHP w pastwach czonkowskich; uwaa, e ocena
ex post praktycznego wdraania unijnych dyrektyw w zakresie BHP w pastwach
czonkowskich stwarza dobr sposobno do takiego dziaania, i oczekuje, e ustalenia
odnoszce si do wdroenia istniejcego prawodawstwa zostan uwzgldnione w toku
przegldu ram strategicznych;

Egzekwowanie
17.

uwaa, e zapewnienie rwnych warunkw dziaania w caej UE oraz wyeliminowanie


nieuczciwej konkurencji i dumpingu socjalnego ma zasadnicze znaczenie; podkrela, e
inspektoraty pracy odgrywaj kluczow rol w egzekwowaniu praw pracownikw do
bezpiecznego i zdrowego pod wzgldem fizycznym i psychicznym rodowiska pracy oraz
w zapewnianiu pracownikom konsultacji i wskazwek, w szczeglnoci MP i
mikroprzedsibiorstwom; zachca pastwa czonkowskie, by kieroway si normami i
wytycznymi MOP dotyczcymi inspekcji pracy, zapewniy inspektoratom pracy
odpowiedni obsad kadrow i zasoby oraz udoskonaliy szkolenia dla inspektorw

123

pracy, zgodnie z zaleceniem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spoecznego1;


z zadowoleniem odnosi si do wsppracy krajowych inspektoratw pracy w ramach
Komitetu Starszych Inspektorw Pracy (SLIC);
18.

zwraca uwag na problem stosowania przepisw bezpieczestwa i higieny pracy w


odniesieniu do pracownikw prowadzcych dziaalno niezarejestrowan; przypomina,
e inspektoraty pracy odgrywaj wan rol w zniechcaniu do pracy nierejestrowanej;
wzywa pastwa czonkowskie do prowadzenia surowych kontroli i nakadania
odpowiednich kar na pracodawcw korzystajcych z pracownikw nierejestrowanych;
nakania Komisj i pastwa czonkowskie do podjcia wszelkich rodkw niezbdnych
do zwalczania pracy nierejestrowanej; podkrela, e wikszo miertelnych wypadkw
w miejscu pracy ma miejsce w sektorach wymagajcych duych nakadw pracy, w
ktrych praca nierejestrowana wystpuje powszechniej ni w innych sektorach;

19.

uwaa, e skuteczne stosowanie przepisw BHP zaley rwnie w znacznej mierze od


inspekcji pracy; uwaa, e zasoby powinny by kierowane do tych sektorw, w ktrych
stwierdzono najwiksze zagroenie pracownikw; apeluje do waciwych organw, aby
kontynuujc wyrywkowe kontrole, wprowadziy zarazem nadzr oparty na ryzyku oraz
ukierunkoway dziaania na podmioty wielokrotnie naruszajce prawo w celu
pocignicia do odpowiedzialnoci pracodawcw, ktrzy nie stosuj si do wymogw w
zakresie BHP; wzywa pastwa czonkowskie, by zadbay o wymian informacji oraz
polepszyy koordynacj dziaa inspektoratw pracy w celu usprawnienia wsppracy
transgranicznej;

Ramy regulacyjne
20.

z zadowoleniem przyjmuje wysiki na rzecz poprawy jakoci ram regulacyjnych oraz


oczekuje dalszych postpw w tej dziedzinie; przypomina jednak Komisji, e objcie
dyrektyw w zakresie BHP programem sprawnoci i wydajnoci regulacyjnej (REFIT)
oraz zmiana prawodawstwa powinny przebiega w demokratyczny i przejrzysty sposb
oraz z udziaem partnerw spoecznych, a zmiany nie mog w adnych okolicznociach
skutkowa obnieniem standardw bezpieczestwa i higieny pracy; podkrela w zwizku
z tym, e naley uwzgldnia zmiany nastpujce w miejscu pracy w wyniku postpu
technicznego; wskazuje, e pastwa czonkowskie mog wprowadza wysze standardy
ni minimalne wymogi w zakresie BHP; uwaa jednak, e obowizujce przepisy
naleaoby poprawi, midzy innymi w taki sposb, aby unikn nakadania si na siebie
przepisw i propagowa lepsz integracj BHP z innymi obszarami polityki, a przy tym
zachowa poziom ochrony zdrowia i bezpieczestwa pracownikw i dy do jego
dalszego podnoszenia;

21.

podkrela, e udzia pracownikw i partnerw spoecznych na wszystkich szczeblach,


zgodnie z prawem krajowym i praktyk, to warunek niezbdny do prawidowego
wdraania przepisw BHP oraz e udzia partnerw spoecznych na szczeblu UE moe
sprawi, i ramy strategiczne dotyczce BHP bd istotne dla europejskich pracodawcw
i pracownikw; wzywa partnerw spoecznych i Komisj do podjcia konstruktywnego
dialogu na temat metod usprawnienia obowizujcych ram regulacyjnych oraz uwaa, e
jest to niezbdne do wzmocnienia roli partnerw spoecznych;

Zapobieganie chorobom zwizanym z prac oraz nowym i pojawiajcym si zagroeniom


1

Dz.U. C 230 z 14.7.2015, s. 82.

124

22. podkrela, jak wana jest ochrona pracownikw przed naraeniem na kontakt z
substancjami rakotwrczymi, mutagennymi oraz dziaajcymi szkodliwie na rozrodczo;
podkrela w zwizku z tym, e kobiety s czsto naraone na oddziaywanie mieszanki
substancji, co zwiksza ryzyko dla zdrowia, w tym wpywa na stan zdrowia potomstwa;
zdecydowanie ponawia apel do Komisji o przedoenie wniosku dotyczcego przegldu
dyrektywy 2004/37/WE, poszerzajcego, gdzie jest to konieczne, w oparciu o dowody
naukowe katalog wicych dopuszczalnych wartoci naraenia zawodowego oraz o
przygotowanie we wsppracy z Komitetem Doradczym ds. Bezpieczestwa i Ochrony
Zdrowia w Miejscu Pracy systemu oceny na podstawie przejrzystych i jednoznacznych
kryteriw; uwaa, e w zwizku z tym naley zaj si ewentualnym nakadaniem si na
siebie przepisw, prowadzcym do niezamierzonego braku zgodnoci;
23.

podkrela konieczno wprowadzenia bardziej rygorystycznej ochrony pracownikw, z


uwzgldnieniem nie tylko okresw naraenia, lecz take mieszanki chemicznych lub
toksycznych substancji, na ktrych dziaanie s naraeni; wskazuje, e wielu
pracownikw suby zdrowia jest naraonych na kontakt z niebezpiecznymi substancjami
chemicznymi w miejscu pracy; wzywa Komisj do podjcia dziaa w sprawie
chemicznych czynnikw ryzyka w subie zdrowia oraz uwzgldnienia w strategicznych
ramach dotyczcych BHP szczeglnych zapisw dotyczcych naraenia pracownikw
suby zdrowia na niebezpieczne leki; wzywa Komisj do zadbania o to, aby wszyscy
pracownicy porednio lub bezporednio uywajcy ostrych narzdzi medycznych lub
uczestniczcy w ich usuwaniu byli odpowiednio chronieni; wskazuje, e w razie
koniecznoci moe si to wiza ze zmian dyrektywy 2010/32/UE dotyczcej
zapobiegania zranieniom ostrymi narzdziami w sektorze szpitali i opieki zdrowotnej;

24.

wskazuje, e wielu pracownikw wci pozostaje naraonych na dziaanie azbestu w


miejscu pracy; wzywa Komisj do cisej wsppracy z partnerami spoecznymi oraz
pastwami czonkowskimi w celu wspierania i koordynowania wysikw pastw
czonkowskich na rzecz opracowania krajowych planw dziaania dotyczcych
zarzdzania azbestem i bezpiecznego usuwania azbestu, przeznaczenia odpowiednich
rodkw na ten cel i podjcia stosowanych dziaa;

25.

ponawia apel1 do Komisji o opracowanie i wprowadzenie w ycie modelu kontroli i


rejestracji azbestu zgodnie z art. 11 dyrektywy 2009/148/WE; apeluje o europejsk
kampani w sprawie azbestu oraz wzywa pastwa czonkowskie do wypacenia
odszkodowa pracownikom naraonym na dziaanie azbestu;

26.

wzywa Komisj do podjcia dziaa w sprawie jednego z najpowszechniejszych


problemw zdrowotnych zwizanych z prac w Europie oraz do przedoenia
bezzwocznie wniosku dotyczcego kompleksowego instrumentu prawnego w sprawie
zaburze ukadu miniowo-szkieletowego w celu poprawy skutecznoci profilaktyki i
eliminacji przyczyn zaburze ukadu miniowo-szkieletowego, z uwzgldnieniem
wieloprzyczynowoci oraz szczeglnych zagroe, przed jakimi stoj kobiety; wskazuje,
e konsolidacja przepisw UE ustanawiajcych minimalne wymagania w zakresie
ochrony pracownikw przed naraeniem na ergonomiczne czynniki ryzyka moe
przynie korzyci zarwno pracownikom, jak i pracodawcom, dziki uatwieniu
wprowadzania w ycie i przestrzegania ram regulacyjnych; podkrela rwnie znaczenie
wymiany dobrych praktyk oraz konieczno lepszego uwiadamiania i informowania
pracownikw o ergonomicznych czynnikach ryzyka;

Teksty przyjte, P7_TA(2013)0093.

125

27.

wzywa pastwa czonkowskie do jak najszybszego wdroenia dyrektywy 2002/44/WE z


dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie minimalnych wymaga w zakresie ochrony zdrowia i
bezpieczestwa dotyczcych naraenia pracownikw na ryzyko spowodowane
czynnikami fizycznymi;

28.

zwraca uwag Komisji na to, jak wana jest poprawa dziaa zapobiegajcych naraeniu
pracownikw na oddziaywanie substancji zaburzajcych funkcjonowanie ukadu
hormonalnego, ktre maj wielorakie negatywne skutki dla zdrowia pracownic i
pracownikw oraz dla ich potomstwa1; wzywa Komisj, by bez zwoki opracowaa
caociow strategi dotyczc substancji zaburzajcych funkcjonowanie ukadu
hormonalnego, ktra mogaby obejmowa, w razie potrzeby, wdraanie unijnych
przepisw w zakresie wprowadzania do obrotu pestycydw i substancji biobjczych oraz
zaostrza zasady zapobiegania zagroeniom zawodowym; podkrela, e unijne wsparcie
bada na rzecz bezpieczniejszych substancji alternatywnych jest niezwykle wane, jeli
chodzi o stosowanie zasad ostronoci i substytucji;

29.

z zadowoleniem przyjmuje zaangaowanie Komisji w prace nad strategicznymi ramami


UE dotyczcymi bezpieczestwa i higieny pracy na lata 20142020 w celu poprawy
profilaktyki chorb zwizanych z prac, zwaszcza w dziedzinach nanotechnologii
i biotechnologii; zwraca uwag na niepewno, jeli chodzi o dystrybucj i stosowanie
nanotechnologii i uwaa, e potrzebne s dalsze badania nad ewentualnymi zagroeniami
w dziedzinie BHP zwizanymi z nowymi technologiami; uwaa w zwizku z tym, e aby
zmniejszy ewentualne zagroenia dla zdrowia i bezpieczestwa pracownikw
zajmujcych si nanotechnologi, naley stosowa zasad ostronoci;

30.

zwraca uwag Komisji na wzrost liczby pracownikw dotknitych chorobami


przewlekymi; uwaa, e osobom dotknitym chorobami miertelnymi, przewlekymi
i dugotrwaymi oraz niepenosprawnoci naley zapewnia dostpne i bezpieczne
stanowiska pracy; nalega na pastwa czonkowskie, aby koncentroway dziaania na
zatrzymywaniu i integracji osb dotknitych chorobami przewlekymi oraz wspieray
wprowadzanie rozsdnych dostosowa na stanowiskach pracy, ktre zapewni powrt do
pracy w stosownym czasie; wzywa Komisj do propagowania rodkw na rzecz integracji
i rehabilitacji osb niepenosprawnych oraz do wspierania dziaa pastw czonkowskich
w drodze kampanii uwiadamiajcych oraz przez okrelenie i rozpowszechnienie dobrych
praktyk dotyczcych udogodnie i dostosowa w miejscu pracy; wzywa Eurofound, by
dalej bada i analizowa moliwoci zatrudnienia i szanse na zatrudnienie osb
dotknitych chorobami przewlekymi;

31.

zauwaa, e innowacje technologiczne mog by korzystne dla caego spoeczestwa;


wyraa jednak zaniepokojenie nowymi zagroeniami wynikajcymi z tych zmian; wyraa
w zwizku z tym zadowolenie, e Komisja zamierza utworzy sie specjalistw
i naukowcw z dziedziny BHP w celu skuteczniejszego rozwizywania przyszych
problemw; zwraca uwag na coraz szersze wykorzystywanie inteligentnych robotw
wsppracujcych, na przykad w produkcji przemysowej, szpitalach i domach opieki dla
osb starszych; wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do rozpoznania potencjalnych
zagroe w zakresie BHP wynikajcych z innowacji technologicznych i podjcia
odpowiednich dziaa w celu zaradzenia im;

Koszt niepodjcia dziaa, Nordon (2014), oraz Rapport sur les perturbateurs endocriniens, le
temps de la prcaution [Sprawozdanie na temat substancji zaburzajcych funkcjonowanie ukadu
hormonalnego, czas zachowa ostrono], Gilbert Barbier (2011).

126

32.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do opracowania i wdroenia programu


systematycznego monitorowania zagroe psychospoecznych, w tym stresu, depresji i
wypalenia, zarzdzania nimi oraz wspierania zagroonych pracownikw w celu midzy
innymi opracowania skutecznych zalece i wytycznych dotyczcych przeciwdziaania
tym zagroeniom; podkrela, e stres w pracy uznano za powan przeszkod dla
wydajnoci i jakoci ycia; zauwaa w zwizku z tym, e na zdrowie psychiczne
i zagroenia psychospoeczne moe oddziaywa wiele czynnikw, z ktrych nie
wszystkie maj zwizek z prac; wskazuje jednak, e zagroenia psychospoeczne i stres
zwizany z prac to problem strukturalny majcy zwizek z organizacj pracy oraz e
zapobieganie zagroeniom psychospoecznym i stresowi zwizanemu z prac oraz
zarzdzanie nimi s moliwe; podkrela, e w toku przegldu strategicznych ram
dotyczcych BHP konieczne jest przeprowadzenie bada, poprawienie profilaktyki i
rozwaenie nowych rodkw w oparciu o wymian najlepszych praktyk oraz narzdzia
reintegracji zawodowej;

33.

z zadowoleniem odnosi si do kampanii pod hasem Stres w pracy? Nie, dzikuj!;


podkrela, e inicjatywy dotyczce walki ze stresem zwizanym z prac musz
obejmowa problematyk pci z uwzgldnieniem szczeglnych warunkw pracy kobiet;

34.

zwraca uwag na problem mobbingu i jego moliwe konsekwencje dla zdrowia


psychospoecznego; wskazuje, jak wane jest zwalczanie nkania i przemocy w pracy i
wzywa w zwizku z tym Komisj, aby w cisej wsppracy z partnerami spoecznymi
rozwaya przedoenie wniosku w sprawie aktu prawnego opierajcego si na
porozumieniu ramowym dotyczcym nkania i przemocy w miejscu pracy; wzywa
ponadto pastwa czonkowskie do opracowania skutecznych krajowych strategii walki z
przemoc w miejscu pracy;

35.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do przyjcia ukierunkowanego podejcia do


eliminacji niepewnych form zatrudnienia oraz do uwzgldnienia negatywnych skutkw
niepewnego zatrudnienia dla bezpieczestwa i higieny pracy; podkrela, e pracownicy
zatrudnieni na nietypowych umowach mog mie utrudniony dostp do szkole i usug
BHP; podkrela, e istotne jest poprawienie pod wzgldem bezpieczestwa i higieny
pracy sytuacji wszystkich pracownikw, we wszystkich formach zatrudnienia, w tym
pracownikw, ktrzy mog si znajdowa w niekorzystnej sytuacji, takich jak osoby
mode oraz osoby dotknite w przeszoci dugotrwaym bezrobociem; wzywa pastwa
czonkowskie do spenienia okrelonych w dyrektywie 96/71/WE wymogw w zakresie
przeciwdziaania dumpingowi socjalnemu oraz do podjcia przy tym wszelkich
niezbdnych dziaa w celu egzekwowania i ochrony praw pracownikw delegowanych
do rwnego traktowania pod wzgldem bezpieczestwa i higieny pracy;

36.

podkrela, e przy rozpatrywaniu sposobw poprawy bezpieczestwa i higieny pracy


naley wzi pod uwag prac w sektorze gospodarstw domowych; apeluje do
pracodawcw i decydentw politycznych, aby zapewniali i uatwiali utrzymanie
waciwej rwnowagi midzy yciem zawodowym a prywatnym, biorc pod uwag
wzrost liczby pracownikw, ktrzy musz czy prac z opiek; podkrela, e dla
zapewnienia rwnowagi midzy yciem zawodowym i rodzinnym istotne jest
rozwizanie problemu nadmiernej liczby godzin pracy; wzywa pastwa czonkowskie do
penego wdroenia dyrektywy 2003/88/WE oraz podkrela w zwizku z tym, jak wane
jest monitorowanie przestrzegania przepisu o maksymalnej liczbie godzin pracy;

127

37.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do opracowania odpowiedniej strategii


podejmujcej problem starzenia si siy roboczej; uwaa, e ramy regulacyjne dotyczce
BHP powinny sprzyja zrwnowaonemu yciu zawodowemu i starzeniu si w dobrym
zdrowiu; wzywa pastwa czonkowskie do upowszechniania rodkw sucych
rehabilitacji i reintegracji starszych pracownikw przez wdroenie wynikw
pilotaowego projektu UE dotyczcego zdrowia i bezpieczestwa pracownikw
w starszym wieku;

38.

podkrela znaczenie rodkw bezpieczestwa i higieny pracy dla przeciwdziaania


szczeglnym problemom i zagroeniom dotyczcym kobiet w miejscu pracy, w tym
molestowaniu seksualnemu; wzywa Komisj i partnerw spoecznych do zapewnienia
bardziej wyrwnanej reprezentacji kobiet i mczyzn we wszystkich procesach dialogu
spoecznego; wzywa Komisj, by w toku przegldu ram strategicznych dotyczcych BHP
w 2016 r. uwzgldnia wymiar rwnoci pci; wzywa Komisj, aby opracowaa
europejsk strategi walki z przemoc wobec kobiet w miejscu pracy i w ramach tego
procesu ocenia, czy dyrektywa 2006/54/WE wymaga zmiany w celu rozszerzenia jej
zakresu o nowe formy przemocy i nkania; wzywa pastwa czonkowskie do wdroenia
zalecenia Komisji nr 92/131/EWG, aby pogbia wiadomo tego, czym jest
molestowanie seksualne i inne formy zachowa o znamionach seksualnych;

39.

zwraca uwag Komisji na rol, jak mog odegra komitety sektorowego dialogu
spoecznego w eliminacji zagroe z dziedziny BHP waciwych dla danych sektorw i w
tworzeniu potencjalnej wartoci dodanej dziki porozumieniom midzy partnerami
spoecznymi, przy wykorzystaniu ich wszechstronnej znajomoci warunkw waciwych
dla danych sektorw;

40.

podkrela, e Komisja powinna gromadzi dane, umoliwia badania i opracowywa


uwzgldniajce specyfik pci i wieku statystyczne metody oceny profilaktyki w celu
stawienia czoa szczeglnym wyzwaniom, przed jakimi staj w miejscu pracy sabsze
grupy, w tym kobiety;

41.

podkrela, e wane jest, by wicej inwestowa w polityk zapobiegania zagroeniom, a


take upowszechnia, rozwija i wspiera kultur profilaktyki w zakresie bezpieczestwa
i higieny pracy; wzywa pastwa czonkowskie do promowania kampanii
uwiadamiajcych oraz pooenia wikszego nacisku na kwestie profilaktyki oraz
bezpieczestwa i higieny pracy w szkolnych programach nauczania na wszystkich
poziomach, rwnie w ramach nauki zawodu; uwaa, e wane jest, by jak najwczeniej
w procesie produkcji skoncentrowa si na profilaktyce i propagowa wdraanie
systematycznych programw zapobiegania zagroeniom w oparciu o ocen ryzyka,
zachcajcych pracodawcw i pracownikw do udziau w rozwoju bezpiecznego i
zdrowego rodowiska pracy; wskazuje, e w wielu pastwach czonkowskich jako
usug profilaktycznych ma zasadnicze znaczenie, jeli chodzi o pomoc
przedsibiorstwom, zwaszcza MP, w przeprowadzeniu oceny ryzyka i podjciu
odpowiednich dziaa zapobiegawczych; wzywa Komisj do przeanalizowania zada
i wymaga szkoleniowych dla sub prewencyjnych przewidzianych przez pastwa
czonkowskie w przepisach krajowych;

42.

podkrela, e kobiety musz by wczane w procesy decyzyjne dotyczce


opracowywania w ich rodowisku pracy lepszych praktyk odnoszcych si do zdrowia i
bezpieczestwa.

128

43.

wzywa Komisj, aby nie pomijaa problemu rozwoju nowotworw zwizanych z prac,
takich jak guzy jamy nosowej, ktrych wystpowanie jest czstsze w przypadku, gdy
ukad oddechowy pracownikw nie jest waciwie chroniony przed stosunkowo
powszechnymi rodzajami pyu, wydzielanymi podczas przetwarzania drewna, skry,
mki, tekstyliw, niklu i innych materiaw;

44.

zachca pastwa czonkowskie, by zapewniy wszystkim obywatelom, w szczeglnoci


kobietom na obszarach wiejskich i innym sabszym grupom obywateli, rwne szanse
korzystania z praw pracowniczych oraz rwny dostp do usug publicznej opieki
zdrowotnej;

Dane statystyczne
45.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie, by udoskonaliy gromadzenie wiarygodnych i


porwnywalnych danych na temat chorb zawodowych, naraenia na ryzyko i zagroe
zawodowych we wszystkich sektorach, w tym w sektorze publicznym, w celu okrelenia
najlepszych praktyk, uczenia si opartego na analizie porwnawczej i utworzenia
wsplnej bazy danych na temat naraenia zawodowego, bez powodowania nadmiernych
kosztw; podkrela, e wane jest zaangaowanie krajowych ekspertw i stae
aktualizowanie bazy danych; wzywa pastwa czonkowskie i Komisj do zgromadzenia
wicej danych o zagroeniach zwizanych z cyfryzacj, bezpieczestwie drogowym
zwizanym z prac oraz ewentualnych skutkach kryzysu dla bezpieczestwa i higieny
pracy;

46.

wzywa Komisj i pastwa czonkowskie do gromadzenia wysokiej jakoci danych


statystycznych o chorobach zwizanych z prac z uwzgldnieniem pci i wieku, aby stale
ulepsza i w razie potrzeby dostosowywa ramy prawne do nowych i pojawiajcych si
zagroe;

47.

wzywa pastwa czonkowskie do przeprowadzenia na szczeblu krajowym bada z


podziaem badanych wedug pci, wieku i obszaru dziaalnoci gospodarczej nad
czstotliwoci wystpowania zaburze miniowo-szkieletowych wrd ludnoci
czynnej zawodowo, w celu zapobiegania i przeciwdziaania pojawianiu si tych zaburze;

48.

podkrela znaczenie, jakie ma aktualizowanie i tworzenie wsplnych wskanikw


zdrowotnych i definicji chorb zwizanych z prac, w tym stresu w pracy, oraz
oglnounijnych danych statystycznych sucych do okrelenia celw dotyczcych
zmniejszenia czstotliwoci wystpowania chorb zawodowych;

49.

podkrela trudnoci w gromadzeniu danych w wielu pastwach czonkowskich; apeluje o


intensyfikacj prac EU-OSHA i Eurofound; wzywa pastwa czonkowskie do podjcia
wszelkich niezbdnych dziaa, ktre pozwol dopilnowa, aby pracodawcy zgaszali
wypadki przy pracy;

Dziaania midzynarodowe
50.

wzywa Rad i Komisj do czuwania nad tym, aby wszystkie umowy handlowe
z pastwami trzecimi skutkoway popraw rodowiska pracy w celu ochrony zdrowia
i bezpieczestwa pracownikw;

129

51.

podkrela, e podnoszenie standardw pracy, w tym poziomu bezpieczestwa i higieny


pracy na wiecie, ley w interesie UE i jest jej obowizkiem;

52.

apeluje do Komisji o zacienienie wsppracy w dziedzinie BHP z organizacjami


midzynarodowymi, w tym MOP, OECD, grup G-20 i WHO;

53.

wyraa ubolewanie, e nie wszystkie pastwa czonkowskie ratyfikoway konwencj


nr 187 MOP dotyczc struktur promujcych bezpieczestwo i higien pracy; wzywa
wszystkie pastwa czonkowskie do ratyfikowania tej konwencji;
o
o

54.

zobowizuje swojego przewodniczcego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz


Komisji.

130

You might also like