9.

Pikny i dobry
Cele lekcji
Wymagania oglne
I. Chronologia historyczna.
Ucze posuguje si podstawowymi okreleniami czasu historycznego: okres p.n.e., n.e.,
tysiclecie, wiek, rok; przyporzdkowuje fakty historyczne datom; oblicza upyw czasu
midzy wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej; dostrzega
zwizki teraniejszoci z przeszoci.
II. Analiza i interpretacja historyczna.
Ucze odpowiada na proste pytania postawione do mapy, ilustracji; pozyskuje informacje z rnych rde oraz selekcjonuje je i porzdkuje; stawia pytania dotyczce przyczyn
i skutkw analizowanych wydarze historycznych.
III. Tworzenie narracji historycznej.
Ucze tworzy krtk wypowied o postaci historycznej, posugujc si poznanymi pojciami; przedstawia wasne stanowisko i prbuje je uzasadni.
V. Wspdziaanie w sprawach publicznych.
Ucze wsppracuje z innymi planuje, dzieli si zadaniami i wywizuje si z nich.
Wymagania szczegowe
Po zakoczonych zajciach ucze:
zna dat: ok. 3500 rok p.n.e.; posta: Peryklesa,
rozumie pojcia: staroytno, miasto-pastwo, demokracja, pedagog, gimnazjon,
niewolnik; cele wychowania ateskich chopcw,
potrafi: zlokalizowa Grecj i Ateny na mapie; omwi system rzdw w staroytnych Atenach; opisa ycie w Atenach peryklejskich; opisa wygld ateskiego domu;
wyjani, jak wyglday wychowanie i edukacja ateskich dzieci; scharakteryzowa
pozycj spoeczn mczyzn, kobiet i niewolnikw w staroytnych Atenach; wymieni produkty wchodzce w skad jadospisu staroytnych Ateczykw; dostrzec, na
przykadzie ustroju Aten, wpyw staroytnoci na wspczesno.
rodki dydaktyczne
podrcznik (s. 5260),
zeszyt wicze (s. 3538),
pyta CD Wehiku czasu 4. Opowiadania,
mapa cienna staroytnej Grecji,
karta pracy.
Metody i forma zaj
opowiadanie, praca z map, wykad, praca z ilustracj, rozmowa nauczajca, dyskusja.
Czas zaj
1 godzina lekcyjna.
1

H3Gny

str. 1

16 stycznia 2012

Struktura i opis lekcji

I. Wprowadzenie
Prosimy uczniw, aby przypomnieli, co to jest o czasu i kalendarz, oraz podali, jakie
wydarzenie zapocztkowao istnienie kalendarza, ktrym si wspczenie posugujemy. Korzystajc z tekstu podrcznika (s. 52) i osi czasu (podrcznik, s. 53), wprowadzamy pojcie staroytnoci oraz wyjaniamy zasady datowania wydarze sprzed
narodzin Chrystusa.
II. Rozwinicie
Odczytujemy (podrcznik, s. 5455) lub odtwarzamy z pyty CD opowiadanie Porwanie.
Zwracamy uwag, e jego bohaterowie bd towarzyszy caemu cyklowi zaj o Grecji. ledzc przygody Timona, uczniowie poznaj histori i dokonania staroytnych
Grekw.
Korzystajc z mapy ciennej, podajemy podstawowe informacje na temat pooenia
Grecji. Wyjaniamy sytuacj polityczn panujc na tym obszarze w V wieku p.n.e.
Wskazujemy na mapie Ateny jako najwiksze z greckich miast-pastw. Odwoujc si
do treci podrcznika (s. 56) oraz ilustracji zgromadzenia Ateczykw, omawiamy obowizujcy w Atenach ustrj i opisujemy sposb, w jaki Ateczycy podejmowali decyzje
polityczne. Wyjaniamy, kim by Perykles i akcentujemy rol tej postaci w ksztatowaniu si demokracji ateskiej.
W celu zobrazowania przebiegu zgromadzenia obywateli rozdajemy uczniom karty
pracy (materia nr 1) i prosimy, aby wybrali ilustracj odzwierciedlajc istot demokratycznego gosowania (zadanie A). Zwracamy uwag, e stworzony przez Ateczykw ustrj dawa jednostce prawo do wspdecydowania o sprawach wsplnoty i jest
to zasada, ktra do dzi obowizuje w wikszoci pastw na wiecie.
W kolejnej czci lekcji proponujemy zabaw w obrazkowego detektywa. Prosimy
uczniw o przeanalizowanie ilustracji przedstawiajcej wntrze zamonego domu ateskiego (podrcznik, s. 57) i odpowied na pytania:
Z jakich pomieszcze skada si zamony dom ateski?
Jakie przedmioty znajdoway si w takim domu?
Czym rni si zamony dom ateski od wspczesnych domw?
Co, na podstawie ilustracji, moemy powiedzie na temat warunkw ycia panujcych w staroytnych Atenach?
Po zakoczeniu zabawy porwnujemy odpowiedzi uczniw z treci podrozdziau Jak
mieszkali Ateczycy? (podrcznik, s. 5758). Zwracamy uwag, e biedniejsi mieszkacy Aten mieszkali w znacznie gorszych warunkach.
Dalsz cz lekcji powicamy zagadnieniom spoecznym. Omawiamy pozycj mczyzn, kobiet i niewolnikw w spoeczestwie greckim oraz informujemy, w jakim
celu Grecy utrzymywali niewolnikw. Wspierajc si podrozdziaem Ateskie dzieci
(podrcznik, s. 5859), opisujemy wychowanie i edukacj modych Ateczykw. Akcentujemy przy tym rnice w sposobie wychowania chopcw i dziewczynek.
Nastpnie wsplnie z uczniami wykonujemy wiczenie 1 (zeszyt wicze, s. 35). Inicjujemy krtk dyskusj wok pytania: Czy wychowanie piknych i dobrych obywateli
byo korzystne dla pastwa ateskiego? W celu utrwalenia wiedzy na temat spoeczestwa staroytnych Aten polecamy uczniom wykona zadanie B w karcie pracy.
2

H3Gny

str. 2

16 stycznia 2012

Odczytujemy dialog Timona z Klejtosem w podrozdziale Co jedli Grecy? (podrcznik,

s. 60). Rysujemy na tablicy tabel (materia nr 2) i zadajemy pytanie: Jakie produkty
wchodziy w skad diety bogatych, a jakie w skad diety biednych Ateczykw? Prosimy
wybrane osoby o odpowied i wpisanie nazw produktw w odpowiednich rubrykach
tabeli.
III. Zakoczenie
W podsumowaniu lekcji uczniowie wypowiadaj si na temat pozytywnych i negatywnych aspektw ycia w staroytnej Grecji.
Metody kontroli
wiczenie 2 (zeszyt wicze, s. 3637).
Praca domowa
wiczenie (podrcznik, s. 60).
Materiay dla nauczyciela
Materia nr 1
KARTA PRACY PIKNY I DOBRY (zob. s. 4)
Materia nr 2
Dieta bogatych Ateczykw

Dieta biednych Ateczykw

H3Gny

str. 3

16 stycznia 2012