rodek masy

125. Na rysunku przedstawiono uoenie czterech cia o jednakowej masie rwnej 1kg. Wyznacz
pooenie rodka masy tego ukadu.

Rozwizanie:

126. Dwa klocki poruszaj si po paskim stole wzdu tej samej prostej. Klocek A ma mas m A
i porusza si z prdkoci vA , a klocek B o masie mB porusza si z prdkocia vB w kierunku
przeciwnym do ruchu klocka A. Z jak prdkoci przemieszcza si rodek masy ukadu skadajcego
si z obu klockw?
Rozwizanie:

127. Dwie cienkie jednorodne blachy, jedn w ksztacie kwadratu o boku 1m, a drug w ksztacie
prostokta o dugoci 2m i szerokoci 1m, uoono na stole tak jak to pokazano na rysunku. Wyznacz
wsprzdne rodka masy ukadu blach.
Rozwizanie:

128. rodek masy ukadu piciu kulek miedzianych porusza si ze sta prdkoci o wartoci v=3m/s.
Jak warto ma suma wektorowa si zewntrznych dziaajca na ten ukad, jeeli masa kadej z kul
jest rwna 0.2 kg?
Rozwizanie:

129. Z jednorodnej blachy o gruboci 5 mm wycito dwa kawaki w ksztacie trjkta rwnobocznego
o boku 5 cm. Trjkty te uoono tak jak przedstawiono
to
na rysunku. Wyznaczy pooenie rodka masy ukadu.
Rozwizanie:

130. Dwaj chopcy o masach m1 = 77 kg i m2 = 63 kg, stojcy na ywach na lodowisku w odlegoci

l = 7 m od siebie, trzymaj koce napitej linki rwnolegej do osi OX. a) Oblicz wsprzdn x
rodka masy ukadu chopcw. Przyjmij, e chopiec o masie m1 znajduje si w pocztku ukadu
wsprzdnych, a linka jest niewaka. b) W pewnej chwili lejszy chopiec zaczyna cign za koniec
linki. Czy pooenie rodka masy ukadu w chwili zderzenia chopcw ulegnie zmianie, gdy
pominiemy tarcie? Oblicz, jak drog przejedzie ten chopiec od startu a do zderzenia ze swo im
koleg. c) Oblicz wartoci przyspiesze chopcw podczas ich ruchu w ukadzie odniesienia
zwizanym z lodowiskiem, jeli sia napicia linki miaa sta warto rwn F = 90 N. d) Oblicz (w
ukadzie lodowiska) maksymaln szybko kadego z chopcw tu przed zderzeniem. e) Ile wynios
wartoci przyspiesze chopcw, jeli wspczynnik tarcia kinetycznego midzy ywami a lodem
wynosi fk= 0,04. f) Czy w przypadku wystpowania tarcia pd ukadu chopcw podczas zbliania si
bdzie ulega zmianie? Uzasadnij odpowied.
Rozwizanie:

131. Ciao o masie 2 kg znajduje si pocztkowo na wierzchoku rwni o masie 8 kg, wysokoci 2 m
i dugoci poziomej podstawy 6 m mogcej porusza si po poziomej idealnie gadkiej powierzchni.
Wyznaczy pooenie rwni w momencie, gdy ciao osignie koniec rwni.

Rozwizanie:

132. Sternik o masie 45 kg stoi na pokadzie niezacumowanej aglwki o masie 450 kg i dugoci 7 m,
nieruchomo spoczywajcej na powierzchni jeziora. Sternik rozpoczyna spacer po pokadzie z
prdkoci 1 m/s w wzgldem aglwki przechodzc od jej przodu na ruf. Jak daleko wzgldem
brzegu przemieci si aglwka, a jak sternik?
Rozwizanie:

133. Naturalna czsteczka wody zawiera atom tlenu 16O8 oraz dwa atomy wodoru, co

0,1 nm
5
O16
3

pokazuje rysunek obok. Odlego midzy atomem

tlenu i wodoru wynosi 0,1 nm, a kt midzy
wizaniami wodoru z atomem tlenu jest rwny
106o. Wyznaczy pooenie rodka masy czsteczki
wody umieszczajc pocztek ukadu odniesienia w
rodku atomu tlenu i przyjmujc za o OX kierunek
linii przerywanej umieszczonej na rysunku. Masa
atomu wodoru to 16 u (u = 1.6710-27 kg
jednostka masy atomowej), a atomu wodoru 2 u.

Rozwizanie:

Pd ukadu

r
r
r
v 5i 4 j
134. Wyznacz pd klocka o masie 1 kg poruszajcego si z prdkoci
Rozwizanie:

[m/s].

r
r
r
a 3i 4 j
135. Wyznacz zmian pdu klocka o masie 1 kg poruszajcego si z przyspieszeniem
[m/s], jak uzyskuje on po 10s ruchu.
Rozwizanie:

136. Pika po odbiciu od podogi wzniosa si na wysoko 1 m. Z jak si zadziaaa ona na podog,
jeeli czas zderzenia wynosi 0.1 s. Masa piki m = 0.4 kg.
Rozwizanie:

Zderzenia oraz zasada zachowania pdu

m1 60 kg
137. Czowiek o masie

v1 8 km h
, biegncy z prdkoci

, dogania wzek o masie 90

v 2 4 km h

kg, ktry jedzie z prdkoci

i wskakuje na ten wzek; a) z jak prdkoci bdzie
porusza si wzek z czowiekiem? b) Jaka bdzie prdko wzka z czowiekiem w przypadku, gdy
czowiek bdzie bieg naprzeciw wzka?
Rozwizanie:

v 10 m s
138. Na poziomo poruszajcy si z prdkoci

m2 3 kg

cega o masie

m1 5 kg
wzek o masie

spada pionowo

. Ile wynosia po tym prdko wzka i cegy?

Rozwizanie:

139. Oowiany pocisk o masie 0,1 kg lecc poziomo uderza w stojcy wzek z piaskiem o cznej
masie 50 kg i grznie w nim. Po zderzeniu wzek odjeda z prdkoci 1 m/s. Jaka bya prdko
pocisku przed zderzeniem.
Rozwizanie:

M 0,5 kg
140. W spoczywajcy na idealnie gadkim stole klocek o masie

v 500 m s

poziomo z prdkoci

uderza poruszajcy si

m 0,01kg
pocisk o masie

. Przebiwszy klocek pocisk porusza

v1 300 m s
si dalej ze zmniejszon prdkoci
pocisk?

. Ile wynosi prdko u klocka po uderzeniu przez

Rozwizanie:

M 0,5 kg
141. W spoczywajcy na stole klocek o masie

v 500 m s

uderzy poruszajcy si poziomo z

m 0,01 kg

prdkoci
pocisk o masie
i utkwi w nim na skutek czego klocek zacz
si porusza. Jak drog s przeby klocek do zatrzymania si jeeli wspczynnik tarcia klocka o

f 0,2
podoe wynosi

Rozwizanie:

v 10 m s
142. Granat leccy w pewnej chwili z prdkoci
rozerwa si na dwa odamki. Wikszy
odamek, ktrego masa stanowia w = 60% masy caego granatu, kontynuowa lot w pierwotnym

v1 25 m s
kierunku, lecz ze zwikszon prdkoci
mniejszego odamka.

. Znale kierunek i warto prdkoci

Rozwizanie:

143. Pocisk o masie m leccy z prdkoci v trafia w nieruchomy wagon naadowany piaskiem
i grznie w nim. Obliczy prdko u wagonu po tym zdarzeniu. Masa wagonu z piaskiem wynosi M.

Rozwizanie:

v
m

u2

u1

144. Oowiany pocisk o masie m lecc poziomo z prdkoci v uderza

w stojcy wzek z piaskiem o cznej masie M (patrz rysunek obok). Przebiwszy warstw piasku
pocisk porusza si dalej z prdkoci u1. Jaka bya prdko u2 wzka tu po zderzeniu? Ile wynosi

efektywny wspczynnik tarcia f wzka o podoe jeeli po zderzeniu wzek przeby do zatrzymania
drog s?

Rozwizanie:

v 200 m s

M 1200 kg
145. Od dwustopniowej rakiety o masie

, po osigniciu szybkoci

m 700 kg

oddzieli si pierwszy stopie o masie

. Jak szybko osign drugi stopie rakiety, jeli

v1 150 m s

szybko pierwszego stopnia zmalaa w wyniku tej operacji do

Rozwizanie:

m1 2 kg
146.

Masa startowa rakiety (z paliwem) wynosi

m2 0,4 kg

. Po wyrzuceniu paliwa o masie

h 1000 m
rakieta wznosi si pionowo na wysoko

. Oblicz prdko wyrzuconego

paliwa.
Rozwizanie:

147. Granat leccy z prdkoci 10 m/s rozerwa si na dwa odamki o jednakowej masie.
Po rozerwaniu jeden z nich na moment zatrzyma si a nastpnie spad pionowo w d. Znale
prdko drugiego odamka tu po rozerwaniu.
Rozwizanie:

148. Pika o masie m = 100g uderza w cian z prdkoci v = 5 m/s pod ktem i odbija si
od niej doskonale sprycie. a) Narysuj wektor zmiany pdu piki p. b) Oblicz warto
wektora zmiany pdu. c) Na podstawie rysunku wykonanego w punkcie a) zadania podaj
kierunek i zwrot siy, ktr ciana dziaa na pik i ktr pika dziaa na cian.
Rozwizanie:

149. ywiarz o masie M = 80 kg, stojcy na zamarznitym jeziorze rzuca kamie o masie m = 400g
poziomo w kierunku brzegu. W momencie rzutu rka ywiarza znajdowaa si na wysokoci h = 2 m.
Kamie upada na brzeg w odlegoci s = 15 m od ywiarza. Jaka prac wykona ywiarz?
Rozwizanie:

150. Dwie kule zawieszone na rwnolegych niciach tej samej dugoci stykaj si. Kula o masie M
zostaje odchylona od pionu tak, e jej rodek cikoci wznosi si na wysoko h zostaje puszczona
swobodnie. Na jak wysoko wzniesie si ta kula po zderzeniu doskonale niesprystym z drug
kul. Masa drugiej kuli wynosi m.
Rozwizanie:

151. Z dziaa o masie M nastpuje wystrza pocisku o masie m pod ktem do poziomu. Oblicz
prdko, z jak dziao zostaje odrzucone wstecz, jeeli prdko pocisku wzgldem ziemi wynosi v.
Rozwizanie:

152. Poziomo leccy strumie wody uderza o cian i spywa po niej swobodnie. Prdko strumienia
wynosi v, a jego pole przekroju poprzecznego S. Wyznaczy si z jak ten strumie dziaa na cian.
Rozwizanie:

153. Pika o masie m uderza pod ktem o doskonale gadk cian i odbija si od niej doskonale
sprycie. Znale redni si F z jak ciana dziaa na pik. Prdko padajcej piki v, a czas
zderzenia t.
Rozwizanie:

154. Obliczy cinienie wywierane na cian przez strumie czstek poruszajcych si z prdkoci v.
Zderzenie kulek ze cian jest doskonale spryste. Kt midzy strumieniem padajcymi prostopad
do ciany wynosi Koncentracja czstek w strumieniu jest rwna n.
Rozwizanie:

155. Kulka o masie 0,25 kg lecca poziomo z prdkoci v1 = (14, 0, 0), zderza si centralnie idealnie
sprycie z kulk o masie 0,4 kg leccej poziomo po tej samej prostej z prdkoci v2 = ( 8, 0, 0).
Wyznaczy prdkoci (wartoci i kierunki) obu kulek po zderzeniu.

Rozwizanie:

156. Rozwiza poprzednie zadanie przy zaoeniu, e zderzenie jest idealnie niespryste. Jaka ilo
i na co jest tracona pocztkowa warto energii kinetycznej kulek? Przy jakich warunkach obie kulki
po zderzeniu bd spoczyway?

Rozwizanie:
157. Spoczywajce w pocztku ukadu odniesienia jdro atomu nagle rozpada si na 3 czci. Znane
s nastpujce dane dotyczce czci rozpadu: m1 = 16,710-27 kg, v1 = (6106, 0, 0) m/s, m2 = 8,3510-27
kg, v2 = (8105, 0, 0) m/s oraz m2 = 11,710-27 kg. Wyznaczy wektor v3. Ile wynosi energia kinetyczna
uwolniona w tym rozpadzie? Ile potrzeba takich rozpadw w cigu jednej sekundy, aby wydzielona
moc energii kinetycznej bya rwna 1 megawatowi?

Rozwizanie:

158. W czasie testw samochodu bada si jego odporno na zderzenia. Samochd o masie 2300 kg
i prdkoci 15 m/s uderza w podpor mostu. Jak redni si dziaa podpora na samochd (a
samochd na podpor) w czasie zderzenia trwajcego 0,56 s?
Rozwizanie:

159. (Patrz take zdanie 28) Sternik o masie 45 kg stoi na pokadzie niezacumowanej aglwki
o masie 450 kg i dugoci 7 m, nieruchomo spoczywajcej na powierzchni jeziora. Sternik rozpoczyna
spacer po pokadzie z prdkoci 1 m/s w wzgldem aglwki przechodzc od jej przodu na ruf.
Z jak prdkoci wzgldem wody porusza si sternik a z jak aglwka?

Rozwizanie:
160. Jednej kuli bilardowej nadano prdko V kierujc j na 15 innych nieruchomych. W rezultacie
zderze kul miedzy sob i z brzegiem masywnego stou, w pewnym momencie wszystkie kule maj te
same prdkoci v. Jeli zaniedbamy ruch obrotowy kul, to ile wynosi stosunek v/V?

Rozwizanie:
161. Strumie wody z armatki policyjnego samochodu pada na ciao demonstranta. Prdko wody
wynosi 15 m/s. W cigu sekundy armatka wylewa 10 litrw wody. Woda praktycznie nie odbija si od
ciaa demonstranta, spywa po nim, a jej gsto 1000 kg/m 3. Obliczy redni warto siy dziaajcej
na ciao demonstranta.

Rozwizanie:

162. Pocisk leccy poziomo z prdkoci v rozpada si na dwie rwne czci, ktre dalej lec
poziomo. Jedna cz porusza si w przeciwn stron z taka sam prdkoci, jak prdko pocisku
przed rozpadem. Jaka jest prdko pozostaej czci?

Rozwizanie:
163. Stoisz na ywach na idealnie gadkiej tafli lodu. Koleanka/kolega rzuca w Ciebie pik o masie
0,4 kg, ktrej pozioma prdko w chwili uderzenia o Twoje ciao o masie 60 kg wynosi 14 m/s. a)
Jeli zapiesz pik, to z jak prdkoci bdziesz si porusza? W jakim kierunku? B) Jeli pika
odbije si od Ciebie i nastpnie porusza si bdzie w kierunku przeciwnym z poziom prdkoci 8
m/s, to jaka bdzie Twoja prdko?

Rozwizanie:
164. Ciao A o masie 3 kg zderza si idealnie sprycie i centralnie z innym nieruchomym ciaem.
Ciao A po zderzeniu porusza si w tym samym kierunku ale z prdkoci czterokrotnie mniejsz?
Jak bya masa nieruchomego ciaa?

Rozwizanie:
165. Dwa klocki o masach 2 kg i 5 kg, spoczywajce na idealnie gadkiej poziomej powierzchni, czy
cinita spryna. Po zwolnieniu spryny ciao o mniejszej masie uzyskao prdko 2 m/s.
Jak prdko mia drugi klocek?

Rozwizanie:
166. Neutron zderza si czoowi i idealnie sprycie ze spoczywajcym pocztkowo jadrem atomu
wgla 12C6. Jak cz pocztkowej energii kinetycznej neutronu jest przekazywana atomowi wgla?
Wyznaczy energi kinetyczn jdra wgla i neutronu po zderzeniu, jeli pocztkowa energia neutronu
wynosia 1,610-23 J. Przyj w obliczeniach, e masa jdra wgla jest 12 razy wiksza od masy
neutronu.

Rozwizanie:
167. Podczas legendarnego oblenia przez Szwedw Jasnej Gry kolubryna o masie wasnej 500 kg
wystrzeliwaa pociski o masie 10 kg z prdkoci poziom 150 m/s przesuwajc si przy tym o 2 m.
Obliczy prdko pocztkow dziaa oraz redni sie dziaajc na armat, zakadajc, e ruch
armaty jest jednostajnie opniony.

Rozwizanie:
168. Kamizelki kuloodporne s szyte z odpowiednio gsto utkanych tkanin (dlatego s bardzo
cikie). Uderzajca w kamizelk kula stopniowo ale byskawicznie grznie w splotach tkanin.
Przypumy, e pocisk o masie 10,2 g wystrzelono w kierunku czowieka ubranego w kamizelk.
Zaleno v(t) prdkoci kuli w tkaninach kamizelki zadaje rwnanie v(t) = a bt, gdzie a = 300 m/s ,
b = 75 m/(mikrosekunda)2 dla 0 t 40 s (mikrosekund). Jakie jest opnienie pocisku w

kamizelce? Obliczy: a) zmian pdu i energii pocisku; b) drog, na ktrej pocisk zatrzymuje si;
c) warto siy dziaajcej na kamizelk ze strony grzzncej w niej kuli.

Rozwizanie:
169. Wyobra sobie, e pocisk z poprzedniego zadania uderza w Terminatora stojcego na idealnie
gadkiej powierzchni, ktrego masa wraz z kamizelk wynosi 75 kg. Wyznaczy przyspieszenie
Terminatora w czasie uderzenia trwajcego 40 s oraz jego prdko tora po uderzeniu pocisku.

Rozwizanie:
170. (Kosmiczna proca) Pojazd kosmiczny Voyager 2 o masie m i prdkoci v = 12 km/s wzgldem
nieruchomego Soca zblia si do Jowisza o masie M i prdkoci orbitalnej V = 13 km/s. Pojazd
okra planet i oddala si od niej w kierunku, z ktrego nadlecia. Wyznacz prdko pojazdu
wzgldem Soca po tym manewrze, ktry mona rozpatrywa jako zderzenie idealnie spryste, przy
warunku M m. Ws-ka: skorzysta ze wzoru na prdkoci zderzajcych si obiektw przed i po
zderzeniu i przyj, e prdko Jowisza praktycznie nie ulega zmianie.

Rozwizanie:

***