Professional Documents
Culture Documents
Dokumente Fiskale,
Nr. 2015/12/03
www.al-tax.org
altax@constultant.com
Dat 09.12.2015
Tiran, Shqipri
Nj sqarim i disa shembujve nga profesionet e lira duke i vendosur n pozicione t ndryshme t
kryerjes s shrbimit dhe trajtimi fiskal sipas legjislacionit n 2015 dhe ndryshimeve ligjore t
pakets fiskale pr 2016.
Autor
Eduart GJOKUTAJ
Aurela GJOKUTAJ
AL-TAXDokumente fiskale
Dhjetor 2015
PRMBLEDHJE
Qendra AL-Tax (Albanian Taxation Association) prezanton vlersimin e barrs tatimore n rastin e
profesioneve t lira, t cilat konsiderohen sipas prcaktimit t ligjit pr TVSH, si dhe ligjit t taksave vendore.
N prpjekjen pr tkrahasuar tendencat e ngarkess fiskale n rastin e profesionistit kur sht n rolin e
punmarrsit, si dhe n rastin kur profesionisti sht nj siprmarrs i vetpunsuar shikojm se kush mund t
jet trheqja m e dukshme pr efekt shmangie barre fiskale.
Fjale ky: barra tatimore, Shqipria, tatime, taksa, profesione tw lira, profesionist, aktivitet, mjek, inxhinier
Ky dokument sht prgatitur nga ekspertt e AL-TAX, n serin e prmbledhjeve tematike, me synimin q t
kthehet n nj burim diskutimi pr gjith ata q interesohen, ose kan lidhje t pandashme me tatimet n
zbatimin e praktikave t tyre.
Autorsia sht e AL-TAX dhe nga donjri q do t prdor kt material, krkohet t shnoj autorsin si
referenc n materialet q do t prdor.
Dokumenti gjendet te faqja n internet www.al-tax.org
Nse keni krkesa dhe pyetje drgojini te altax@consultant.com
Nr.
Emertimi
Bonus
Paga mujore
Paga vjetore
(shperblim)*
Tatim page
vjetor
lek
Kontribute sigurimesh
vjetore
pundhnsi
punmarrsi
pundhnsi
punmarrsi
1 Mjek ne Tirane
100,000
100,000
1,300,000
129,200
196,754
132,714
196,754
261,914
2 Inxhinier ne Fier
100,000
100,000
1,300,000
129,200
196,754
132,714
196,754
261,914
3 Profesor ne Kukes
100,000
100,000
1,300,000
129,200
196,754
132,714
196,754
261,914
4 Agronom ne Bilisht
100,000
100,000
1,300,000
129,200
196,754
132,714
196,754
261,914
Llogaritja e tatimit mbi pagn bhet duke llogaritur prqindjen prkatse, sipas grupit t dyt, q i
prket paga e rastit n tabel1.
N llogaritjen e br pr pagn bruto mujore 100 mij lek(prfshir edhe muajin kur jepet nj pag
si shprblim vjetor), tatimi mbi pagn si shum vjetore sht 129.200 lek. Tatimi mbi pagn pr do
muaj normal me shumn e pags bruto 100 mij leksht 9.100 lek. Tatimi mbi pagn pr nj
muaj, kur profesionisti ka marr edhe shprblim n shumn 100 mij lek, pra pr at muaj e
ardhura mujore nga paga arrin n 200 mij leksht 29.100 lek.
Kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore2, t llogaritura sipas rolit t pundhnsit dhe
punmarrsit, n tabeln sipas rastit t par jan respektivisht 196.754 lek n vit, si kosto e
pundhnsit dhe 132.714 lek n vit si kosto e punmarrsit (ndales page).
Kontributet e sigurimit shoqror dhe shndetsor q paguhen nga pundhnsi pr do muaj, pr
nj pag mujore bruto 100 mij lek llogariten n shumn 16.25 mij lek.
Kontributet e sigurimit shoqror dhe shndetsor q paguhen nga punmarrsi (profesionisti) pr
do muaj, pr nj pag mujore bruto 100 mij lek llogariten n shumn 10.92 mij lek.
Kontributet e sigurimit shoqror dhe shndetsor, pr muajin kur profesionisti ka marr edhe
shprblim n shumn 100 mij lek, pra pr at muaj kur e ardhura mujore nga paga arrin 200 mij
lek, kosto e llogaritur pr pundhnsin arrin n shumn 17.95 mij lek.
Kontributet shoqrore q i mbahen nga paga bruto punmarrsit (profesionistit) pr do muaj jan 9.5%e pags bruto
Kontributet shndetsore,q i mbahen nga paga bruto punmarrsit (profesionistit) pr do muaj jan 1.7%e pags bruto
Pra, norma q i mbahet nga paga bruto mujore nj profesionisti nga zyra e administrats sht 11.2%
Kontributet shoqrore,q llogariten nga pundhnsi pr pagn bruto t punmarrsit (profesionistit) pr do muaj jan sa
15%e pags bruto dhe sht kosto q paguhet nga pundhnsi, pa efekte n pagn bruto t profesionistit.
Kontributet shndetsore,q llogariten nga pundhnsi pr pagn bruto t punmarrsit (profesionistit) pr do muaj jan
sa 1.7%e pags bruto dhe sht kosto q paguhet nga pundhnsi, pa efekte n pagn bruto t profesionistit.
Pra, norma qllogarit nga paga bruto mujore nj profesionisti nga zyra e administrats sht 16.7%
Shuma mesatare vjetore q kontribuon profesionisti n buxhetin e shtetit me t ardhurat nga paga
dhe shprblimi duke prfshir edhe kontributin e pundhnsit arrin 458.67 mij lek. Nse e
llogaritim si mesatare mujore, kostoja q paguhet si detyrim pr tatim page dhe kontribute
shoqrore dhe shndetsore sht 38.22 mij lek.
Vendndodhja gjeografike nuk ka ndikim n rastin e llogaritjes s tatimit mbi pagn dhe kontributeve
t sigurimeve shoqrore dhe shndetsore.
Pundhnsi do fillim muaji bn llogaritjen pr koston q duhet t paguaj vet, llogarit edhe
koston (ndalesat) mbi pagn bruto n emr t punmarrsit dhe duke i bashkuar t dyja shumat
bashk bn llogaritjen pr secilin profesionist dhe e derdh n llogari t zyrave tatimore, sipas
juridiksionit t vendndodhjes ku sht regjistruar institucioni, organizata apo shoqria tregtare.
N rastin e dyt prezantohen t njjtat profesione si n rastin e par dhe q pr efekt llogaritje t
disa kostove q lindin pr shkak t forms s prfaqsimit dhe burimit t t ardhurs jan vendosur
n disa nga bashkit q prfaqsojn kategori t ndryshme. Profesionistt konsiderohen se jan n
kushtet e ushtrimit t t njjtit profesion si n rastin e par, por n sektorin privat dhe si tregtar t
thjesht n kuptimin e prshkrimit t rolit t tyre, sipas ligjit t shoqrive tregtare. Profesionistt
qprezantohen n rastin e dyt jan n rolin e nj profesionisti t lir dhe q jan prgjegjs direkt
vet ata pr zbatimin e legjislacionit fiskal dhe legjislacionit profesional t sektorit ekonomik, q i
prket profesioni i tyre. N kt rol, ata duhet t llogaritin dhe paguajn vet dhe n emr t tyre
gjith detyrimet fiskale dhe kontributet shoqrore dhe shndetsore.
Paga mujore pr efekt llogaritje dhe krahasimi, paga bruto mujore prej 100 mij lek. Kjo shum
sht paga m prfaqsuese pr profesionist q kan nj prvoj n sektorin ku shrbejn.
Shuma vjetore e t ardhurave n rastin e ushtrimit t profesionit t lir sht e njjta si n rastin kur
profesionisti ka qen i punsuar n sektor publik ose n sektor privat. T ardhurat vjetore nga
siprmarrja jan n shumn 1.3 milion lek.
Rasti 2. Trajtimi tatimor per profesionet e lira qe regjistrohen ne QKR si aktivitet me license, 2016
Supozojme se xhiro mujore e nje profesionisti te lire te licensuar eshte 100.000 leke ne muaj (ne xhiro do te shtohen edhe 200.000 leke qe jane
ekuivalent I bonusit qe merr profesionisti ne Rasti 1.)
Nr.
Emertimi
Xhiro
mujore
Xhiro
vjetore
1 Mjek ne Tirane
100,000 1,300,000
2 Inxhinier ne Fier
100,000 1,300,000
3 Profesor ne Kukes
100,000 1,300,000
4 Agronom ne Bilisht
100,000 1,300,000
Segmenti i
xhiros
0-2 milione
leke/vit
0-2 milione
leke/vit
0-2 milione
leke/vit
0-2 milione
leke/vit
Kontribute
Taksa
sigurimesh
vjetore vendore (pa
Tatim mbi
fitimin
vjetor I vetepunesuari tatim pronesie)
Tatim
prone**
ne leke
Shpenzime
vjetore
pa perfshire biznesi***
perfshire tatim
pronesie
tatim pronesie
4,800
352,191
342,391
300,000
3,600
343,991
332,391
240,000
2,400
334,791
322,391
180,000
2,400
329,791
317,391
144,000
* taksat lokale jane te variueshme nga njeri aktivitet ne tjetrin, por dhe nga nje bashki ne tjetren. Per efekt llogaritje merret si shume fikse vjetore 35.000 leke
** per efekt llogaritje per tatimin e prones merret si siperfaqe sherbimi 12 m . Tatimi ndryshon sipas bashkive. Shembulli trajton Tiranen
*** energji elektrike, uje, shpenzime mujore biznesi (paisje dhe mjete me qera apo ne pronesi per kryerje aktiviteti)
Sipas ndryshimeve t ligjit pr taksat vendore, duke filluar nga viti 2016
-
ambulant konsiderohen vetm ato biznese pa vend fiks q kan qarkullim jo m t madh se
2 milion lek n vit.
prjashtohen nga tatimi i thjeshtuar mbi biznesin e vogl t gjith ambulantt dhe
tatimpaguesit, t cilt ushtrojn aktivitet n fushn e zejtaris si t vetpunsuar, pa t
punsuar t tjer dhe q kan qarkullim vjetor nga 0 deri n 2 milion lek n vit. Zejtar do
t konsiderohen t gjith personat fizik, t cilt shrbimin apo produktet e ofruara n
funksion t aktivitetit t tyre e kan produkt t puns me dor, t kryer nga vet ata q
jant vetpunsuar dhe nuk punsojn t tret.
Dallimi midis shpenzimeve q kryhen pr nj shrbim profesional n rastin e par me rastin e dyt
sht mbulimi i kostove. N rastin e par, gjith kostot e shpenzimeve sa m lart mbulohen nga
pundhnsi. N rastin e dyt, gjith kostot e shpenzimeve sa m lart mbulohen nga i vetpunsuari,
n rolin e profesionistit t lir.
Emertimi
Shpenzime
vjetore
Mjek ne Tirane
300,000
240,000
180,000
144,000
Treguesit e shpenzimeve mujore nuk kan marr n konsiderat shpenzime ekstra pr qera ambjenti,
kredi/hua, apo shpenzime q kryhen pr m shum se arritjen e nj niveli baz shrbimi profesional.
n Tiran, shpenzimi mujor sht llogaritur n shumn deri 25 mij lek n muaj
n Fier, shpenzimi mujor sht llogaritur n shumn deri 20 mij lek n muaj
n Kuks, shpenzimi mujor sht llogaritur n shumn deri 15 mij lek n muaj
n Bilisht, shpenzimi mujor sht llogaritur n shumn deri 12 mij lek n muaj.
Emrtimi
Sigurim
shoqror
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
267,803
267,803
267,803
267,803
Ndryshimi midis ksaj vlere t vitit 2015 me vlern qpritet t zbatohet n vitin 2016 sht207.083
lek m shum q do t paguhen n vitin 2016 pr profesionet e lira.
Emrtimi
Sigurim
shndetsor
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
39,588
39,588
39,588
39,588
N vitin 2015, t vetpunsuarit prfshir edhe profesionet e lira paguanin pr vete nj kontribut t
detyrueshm pr sigurimet shndetsore, n masn 3.4% t dyfishit t pags minimale, q llogaritet
22.000 lek x 2 her = 44.000 lek, apo sipas deklarimit t pags prej vet personit apo profesionistit
t lir. Me kt norm kontributi shoqror dhe referim page minimale shuma e detyrimit vjetor
arrinte n vlern 17.952 lek.
Ndryshimi midis ksaj vlere t vitit 2015 me vlern q pritet t zbatohet n vitin 2016 sht 21.636
lek m shum q do t paguhen n vitin 2016 pr profesionet e lira.
1
2
3
4
Emertimi
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
lek
Tatim mbi
fitimin e
thjeshtuar
vjetor
I vetepunesuari
25,000
25,000
25,000
25,000
228,719
228,719
228,719
228,719
40,000
33,000
25,000
20,000
Tatim
prone**
4,800
3,600
2,400
2,400
Kontribute
dhe tatime
perfshire tatim
pronesie
pa perfshire
tatim pronesie
298,519
290,319
281,119
276,119
293,719
286,719
278,719
273,719
Barra fiskale n vitin 2016 n rastin e Tirans arrin deri n 352.19 mij lek n vit ku prfshihet edhe
tatimi mbi pronsin e ambjentit dhe n rast se nuk ka n pronsi ambjent, por ka mardhnie
kontraktimi me qera, ather barra fiskale arrin n rastin e Tirans deri 347.39 mij lek n vit. Pr
shembujt e tjer, treguesit e barrs fiskale jan n tabeln m posht.
Nga t dhnat e barrs fiskale n 2016, sipas tabels m posht pasqyrojn nj rritje t barrs fiskale
me t paktn 53.67 mij lek m shum n vitin 2016.
Barra fiskale n 2016
Nr.
1
2
3
4
Emertimi
lek
Tatim mbi
fitimin e
thjeshtuar
vjetor
I vetepunesuari
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
0
0
0
0
307,391
307,391
307,391
307,391
40,000
33,000
25,000
20,000
Tatim
prone**
4,800
3,600
2,400
2,400
Kontribute
dhe tatime
perfshire tatim
pronesie
pa perfshire
tatim pronesie
352,191
343,991
334,791
329,791
347,391
340,391
332,391
327,391
N llogaritjet e barrs fiskale pr vitin 2016 nuk jan ndryshuar barra fiskale e taksave lokale, si dhe
vlera e tatimit mbi pronsin.
Prfshihen tatami i thjeshtuar mbi fitimin 25.000 lek, kontributet e sigurimeve,taksat vendore dhe tatimi mbi pronn
Treguesit e barrs fiskale ndryshojn sipas bashkive, pr shkak t nivelit t taksave vendore q miraton Kshilli Bashkiak
Barra fiskale e profesioneve t lira dhe nj profesionisti t punsuar n 2015 dhe 2016
Barra fiskale e nj profesionisti t punsuar me pag mujore n 2015 sht 261.91 mij lek n vit.
N kt barr nuk prfshihet kontributi q paguhet nga pundhnsi n shumn 196.75 mij lek n
vit. Nse bashkohen t dy shumat bashk pr t llogaritur se sa i shkon barra fiskale gjithsej nj
institucioni publik apo shoqrie tregtare, rezulton se nj punmarrs me pag 100 mij lek n muaj
kushton 458.66 mij lek n vit.
Barra fiskale e nj profesionisti t lir n 2015 sht 298.52 mij lek n vit. N kt barr prfshihet
tatimi i thjeshtuar mbi fitimin, kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore, si dhe taksat
lokale dhe t prons.
Nse shikojm shprndarjen e barrs s profesionistve me pag mujore nuk vrehet ndryshim nga
nj bashki n tjetrn. Por, nse e shikojm shprndarjen e barrs fiskale pr profesionet e lira nga
nj bashki n tjetrn vrehet nj ndryshim t saj n ulje n bashkit e kategorive m t ulta.
Ndikimi n kt ulje t barrs vjen prej taksave lokale dhe t pronsis q ndryshojn n varsi t
vendimeve t Kshillave Bashkiak. Kjo shprndarje sht me vijueshmri t njjt edhe pr 2016,
pavarsisht se vendimet pr vitin 2016 nuk jan marr ende.
Emrtimi
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
Tatim page
129,200
129,200
129,200
129,200
Kontribute
132,714
132,714
132,714
132,714
lek
Profesionisti i lir
Barra fiskale
Tatim fitimi
Thjeshtuar
Kontributet
Barra fiskale
261,914
261,914
261,914
261,914
25,000
25,000
25,000
25,000
228,719
228,719
228,719
228,719
44,800
36,600
27,400
22,400
298,519
290,319
281,119
276,119
Barra fiskale e nj profesionisti t punsuar me pag mujore n 2016 nuk ndryshon dhe vijon t jet
e njjt me vitin 2015 n shumn 261.91 mij lek n vit.
Barra fiskale e nj profesionisti t lir n 2016 sht rritur me 53.67 mij lek. Kjo rritje sht
ndikuar nga ndryshimi i bazs s llogaritjes pr kontributet e sigurimeve shoqrore dhe
shndetsore.
N barrn fiskale t vitit 2016 nuk prfshihet tatimi i thjeshtuar mbi fitimin. Barra fiskale e vitit 2016
prbhet nga kontributet e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore, si dhe taksat lokale dhe t
prons.
Emrtimi
Tatim page
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
Kontribute
129,200
129,200
129,200
129,200
lek
Profesionisti i lir
Barra fiskale
Tatim fitimi
Thjeshtuar
Kontributet
Barra fiskale
261,914
261,914
261,914
261,914
0
0
0
0
307,391
307,391
307,391
307,391
44,800
36,600
27,400
22,400
352,191
343,991
334,791
329,791
132,714
132,714
132,714
132,714
Emrtimi
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
lek
Profesionisti i lir
Paga vjetore
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
Te ardhura
vjetore
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
261,914
261,914
261,914
261,914
1,038,086
1,038,086
1,038,086
1,038,086
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
352,191
343,991
334,791
329,791
947,809
956,009
965,209
970,209
N rastin kur profesionisti i lir ka si barr fiskale t tij 100% t barrs s kontributeve t sigurimeve
shoqrore dhe shndetsore5 dhe tatimin mbi pagn, mbeten n llogarin e tij vjetore 947.8 mij
lek n vit n Tiran dhe 970.2 mij lek n bashki t kategorive t ulta. Megjithat, n rastin e
llogaritjes s t ardhurave duhet marr n konsiderat se paga e nj profesionisti n Tiransht m
e lart se n Devoll. Por n trajtimin e rasteve ky faktor sht marr i pandryshueshm dhe devijon
nga realiteti i sistemit t pagave t sektorit privat.
N tabeln m posht sht shtuar barra fiskale pr profesionistin e punsuar me pag. N barrn e
tij sht shtuar edhe shuma e kontributeve q paguan pundhnsi. Arsyeja pr nj pozicionim t
till sht e lidhur me arsyen e pyetjes s ksaj pike. Pra, q t marri nje vendim pr t hapur leje
profesionale nj profesionist me pag me qllimin pr tju shmangur taksave (shfrytzim t
hapsirave ligjore, q nuk prbn shkelje ligji) duhet t merret n konsiderat llogaritja e kostos
gjithsej q paguan shoqria pr t punsuarin e saj (profesionistin me pag).
N tabeln m posht sht llogaritur nj barr fiskale e plot q paguhet nga shoqria tregtare pr
nj t punsuar.
Emrtimi
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
Paga vjetore
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
lek
Profesionisti i lir
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
Te ardhura
vjetore
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
458,668
458,668
458,668
458,668
841,332
841,332
841,332
841,332
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
352,191
343,991
334,791
329,791
947,809
956,009
965,209
970,209
N rastin kur profesionisti me pag (shoqria) llogaritet t ket barr fiskale t tij 100% t barrs s
kontributeve t sigurimeve shoqrore dhe shndetsore dhe tatimin mbi pagn, ather kostot e
puns rriten ndjeshm dhe mbeten n llogarin e shoqris 841.33 mij lek n vit.
N rastin kur profesionisti i lir ka si barr fiskale t tij 100% t barrs s kontributeve t sigurimeve
shoqrore dhe shndetsore6 dhe tatimin mbi pagn, mbeten n llogarin e tij vjetore prsri t
njjtat t ardhura neto vjetore si n versionin e sqaruar m lart.
Ne rastin e dypunesimit
Kontributet paguhen vetem per njerin nga punesimet, por duhet arritur niveli maksimal
i pages se deklaruar deri ne shumen mujore 97030 leke. Detyrimet jane si te Rasti 2.
Ne deklarimin e te ardhurave prej dy punesimeve, nese jane me 100000 leke/muaj secili
xhiro vjetore kalon ne pragun e xhiros 2-5 milione leke ne vit. Nuk ka detyrime shtese.
N sqarim t rastit t dypunsimit, kur profesionisti (p.sh. mjek) punon n nj spital publik dhe
paguhet me nj pag bruto 100 mij lek, ather barra e sigurimeve shoqrore dhe shndetsore
q paguhet nga profesionisti dhe administrata e spitalitnuk do t llogaritet dhe paguhet edhe n
rastin e punsimit t dyt n sektor privat.
Nsituatn, kur nj profesionist i lir hap edhe nj aktivitet privat n kuadr t dypunsimit, barra
fiskale e tij jan vetm taksat lokale. N kt status profesionisti ka dy role: profesionist i lir me
licens pr aktivitet privat dhe profesionist i punsuar me pag.
Emrtimi
Mjek ne Tirane
Inxhinier ne Fier
Profesor ne Kukes
Agronom ne Bilisht
Paga vjetore
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
lek
Profesionisti i lir
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
Te ardhura
vjetore
Barra fiskale
Te ardhura neto
vjetore
458,668
458,668
458,668
458,668
841,332
841,332
841,332
841,332
1,300,000
1,300,000
1,300,000
1,300,000
44,800
36,600
27,400
22,400
1,255,200
1,263,400
1,272,600
1,277,600
N cdo rast vendimarrje duhen konsideruar shpenzimet q duhet t kryej realisht nj profesionist
kur vendos t hap nj aktivitet privat si profesionist i lir. Nj profesionist i lir nuk mund t
kmbej me t njjtn vler shrbimin q kryen si profesionist me pag, pasi ndryshojn shum
element q ndikojn n realizimin e shrbimit.
N rastin e ndryshimit t ksaj status quo nuk mund t ket nj ekuivalentim t situatave t
shrbimit, pasi nuk parashikohet dot cfar do t ndodh me aktivitetin privat dhe ecurin e tij pr t
ardhmen.