Brian Tracy - Plan Lotu

SPIS TRECI
Wstp od partnera wydania polskiego
13
Wprowadzenie. Prawdziwa tajemnica sukcesu
15
Rozdzia 1. Wybierz cel podry
21
Rozdzia 2. Przeanalizuj warianty lotu
35
Rozdzia 3 Sporzd plan lotu
45
Rozdzia 4. Przygotuj si do podry
57
Rozdzia 5. Wystartuj pen moc
67
Rozdzia 6. Przygotuj si na turbulencje
75
Rozdzia 7. Dokonuj cigych poprawek kursu
87
Rozdzia 8. Przyspiesz swj rozwj i proces nauki
101
Rozdzia 9- U r u c h o m nadwiadomy umys
115
Rozdzia 10. Unikaj drogi na skrty

i kierowania si zudzeniami
126
Rozdzia 11. Zapanuj nad strachem
133
12
Spis treci
Rozdzia 12. Wytrwaj, dopki

nie osigniesz sukcesu
143
Zakoczenie. Sukces to nie przypadek
153
O autorze
158
WSTP OD PARTNERA
WYDANIA POLSKIEGO
W czasach kiedy wiat pdzi i nie mona sobie pozwoli na

bdzenie - bo konkurencja nie pi i nikogo z nas ani adnej or
ganizacji nie sta na to, aby traci czas na podanie w niewaci
wym kierunku - wyznaczenie celu dziaa jest spraw absolutnie
fundamentaln i ley u podstaw osignicia sukcesu. Jak bowiem
i we waciwym kierunku, skoro nie znamy celu podry.
Brian Trcy w swojej kolejnej ksice, w ktrej porwnuje biz
nes do podry samolotem, w prosty i ciekawy sposb pokazuje,
jak stworzy plan naszego lotu" i przeoy go na niezbdne
dziaania, jakie musimy podj, aby dotrze do celu. Niedawno
wiele mwiono o ksice Sekret, ktra prbuje znale odpowied
na pytanie, gdzie ley prawdziwy sekret sukcesu. Autorka Se
kretu, Rhonda Byrne, twierdzi, e pozytywne nastawienie i sta
e mylenie o tym, co chcemy osign, niejako automatycznie
przyblia nas do upragnionego celu i sprawia, e go osigamy.
Z tym sposobem mylenia zgadza si Brian Trcy, ktry ju
w swoich wczeniejszych ksikach pisa o tzw. prawie przyciga
nia. Ksika Plan lotu jest jednak rodzajem odpowiedzi na Sekret.
Tracy wykazuje w niej bowiem, e nie ma adnego sekretu ani
magicznej sztuczki, ktra pozwoli nam osign sukces. Autor
14
Plan lotu
Planu lotu podkrela, e samo wyznaczenie celu i mylenie o nim

nie wystarcza, aby przycign do siebie bogactwo. Trzeba jesz
cze ten cel przeoy na dziaania, od ktrych naprawd moe
zalee sukces.
Trzymajc si metafory Briana Tracy moemy stwierdzi, e
nie wystarczy okreli cel lotu i zaplanowa kurs, trzeba jeszcze
poderwa maszyn do lotu i potem stale korygowa jej kurs i by
gotowym na turbulencje. Aby oderwa si od ziemi, trzeba te
wczy silniki na pen moc. Przedstawiajc konkretne etapy
- od zaplanowania lotu poprzez sprawdzenie wszystkich urz
dze i systemw po stae korygowanie kierunku lotu - Tracy
pokazuje, jak uwolni swj peny potencja dla osignicia suk
cesu, ktry zaley od naszej postawy wobec tego, co robimy i co
chcemy osign.
To dlatego wanie motto firmy Brian Tracy International to
Odkrywamy Postawy Sukcesu", bo przygotowujc programy
szkoleniowe dla duych firm wiemy, e rda efektywnego dzia
ania, waciwe postawy, s w nas samych - musimy je jedynie
odkry. Plan lotu to ksika, ktra wanie pokazuje, jak odkry
w sobie t postaw konsekwentnego denia do celu, ktra bu
duje w nas i w organizacji wewntrzn motywacj, decydujc
o sukcesie.
Zarzd Brian Trcy International,

www. briantracy.pl
WPROWADZENIE
PRAWDZIWA TAJEMNICA
SUKCESU
Tysicmilotua podr zaczyna si od pierwszego kroku''.

KONFUCJUSZ
yjemy we wspaniaych czasach. Jeszcze nigdy w historii

ludzkoci tak wielu ludzi nie miao moliwoci osigania
tak wielu celw. A przyszo zapowiada si jeszcze lepiej. Twoim
zadaniem jest uczestniczy w tym, co ekonomici nazywaj zo
tym wiekiem" ludzkoci.
W wiecie, w ktrym yjemy, kady chce by szczliwy, zdro

wy, szczupy i bogaty i kady chce to osign moliwie jak naj
szybciej i w najatwiejszy sposb. Powszechny popyt na natych
miastowe zaspokojenie potrzeb sprawi, e od najdawniejszych
czasw niezliczona liczba osb i organizacji wabia nas rnymi
formuami, technikami i tajemnymi metodami na osignicie
sukcesu i szczcia bez wysiku.
Co jaki czas kto wydaje ksik zatytuowan, powiedzmy,
Tajemnica, w ktrej sugeruje, e istnieje prosta i szybka metoda
osignicia szczcia i bogactwa. Zgodnie z tak ksik, musisz
jedynie myle pozytywnie, by nastpiy wszystkie podane zda
rzenia. Idea ta jest kuszca dla ludzi, ktrzy nie chc zdoby si na
trud niezbdny, by osign co naprawd wartociowego.
Jednak prawdziw tajemnic sukcesu jest to, e nie ma adnej
tajemnicy. S tylko uniwersalne zasady i ponadczasowe praw
dy, ktre na przestrzeni historii byy wielokrotnie odkrywane na
nowo. Szczcie, zdrowie, dobrobyt nie s kwesti przypadku. S
rezultatem zamierzonych dziaa i podlegaj elaznemu Prawu
Przyczyny i Skutku.
Prawo to mwi, e kada przyczyna rodzi okrelone skutki,
a take, e kady skutek ma swoj przyczyn. Oznacza to, e
wynikiem twojego postpowania bd okrelone rezultaty.
W Biblii moemy przeczyta: Co bowiem czowiek posieje,
to i bdzie 1 ". Sir Isaac Newton napisa: Kada akcja powo
duje reakcj".
1
Biblia Tysiclecia, List do Galarw 6,7.(przyp. tum.).
18
Wprowadzenie. Prawdziwa tajemnica sukcesu
Plan lotu
Oto prosta zasada: jeeli bdziesz naladowa ludzi sukcesu,

nic nie przeszkodzi ci w osigniciu w kocu tych samych rezulta
tw, co oni. I odwrotnie, jeeli bdziesz postpowa inaczej, nic ci
nie pomoe. Sukces nie jest ani dzieem przypadku, ani szczcia,
lecz celowego postpowania. Podlega prawu przyczyny i skutku.
Wielkie odkrycie
Prawdopodobnie najwikszym odkryciem w historii ludzko
ci, stanowicym podstaw religii, filozofii, metafizyki i psycho
logii, jest to, e myli s przyczyn, a warunki efektami. Ozna
cza to, e myli tworz rzeczywisto. Nie widzisz wiata takim,
jakim jest, lecz takim, jaki ty jeste. Wszdzie, gdzie patrzysz,
widzisz siebie. Mwic oglniej, wiat zewntrzny jest odbiciem
twojego wiata wewntrznego. Cokolwiek mylisz, znajdzie od
zwierciedlenie na zewntrz. Jeeli chcesz wiedzie, jaki kto jest
w rodku, przyjrzyj si po prostu jego sytuacji.
Prawo Zgodnoci, ktre mwi, e: wiat zewntrzny jest
zgodny z twoim wiatem wewntrznym", jest nienaruszalne.
Nigdy nie moesz zdoby w wiecie zewntrznym czego, na co
nie jeste przygotowany wewntrz.
Pewnie syszae powiedzenie, e sukces ma swoj cen. Cen
t jest stworzenie w umyle o d p o w i e d n i k a tego, co chcesz
osign lub dowiadczy. By zmieni wiat zewntrzny, musisz
zmieni swoje wntrze. Jak powiedzia Goethe: Jeeli chcesz
mie wicej, musisz najpierw by kim wicej".
Innymi sowy, jeeli chcesz y inaczej, musisz sta si kim
innym. Musisz si uczy, rozwija i zdobywa dowiadczenie,
dziki czemu osigniesz mdro i wiedz, niezbdne, by wie
wspaniae ycie. Nie ma drogi na skrty.
Przypomina mi to przenoni, ktrej uywam, opowiadajc
od at o sukcesie tysicom ludzi na caym wiecie. Gdy o niej
19
mwi, kady czowiek sukcesu stwierdza: Wanie dziki temu

osignem sukces".
Zycie jest podr

Na przestrzeni lat wielokrotnie podrowaem samolotem po
kraju lub po wiecie. Pewnego razu zdaem sobie spraw z nie
zwykego faktu: gdy lecisz samolotem do jakiego celu, przez
99% czasu nie znajdujesz si na kursie! Ze wzgldu na rne wa
runki atmosferyczne, prdy wznoszce i opadajce, turbulencje,
burze i pole magnetyczne, samolot czsto schodzi z kursu.
Jednak, gdy samolot startuje z Los Angeles w podr do No
wego Jorku, pilot przez wewntrzne goniki mwi mniej wicej
co takiego: Panie i panowie, dzikuj za wybr naszej linii. Lot
bdzie trwa okoo 5 godzin i 12 minut. Wyldujemy na lotnisku
La Guardia o 17.40. ycz miego lotu".
Chodzi o to, e p r z e z w i k s z c z y c i a z b a
c z a s z z k u r s u . Bez wzgldu na to, jak szczegowo by
nie planowa, robisz dwa kroki do przodu i jeden do tyu. Od
momentu, gdy zaczniesz podr przez ycie w jakim obranym
kierunku, nieustannie musisz korygowa kurs. Musisz wyruszy,
zatrzyma si, skrci w lewo lub w prawo, omin przeszkody
i czsto i po wasnych ladach. S to niezbdne dowiadczenia,
by sta si osob zdoln do osignicia trwaego sukcesu.
Potrzebujesz planu lotu

Pewien mdry czowiek kiedy mi powiedzia: Sukces to
cele, reszta to szczegy". Potrzebujesz sprecyzowanych celw,
planw i harmonogramu, by mie osignicia i by twoja obecna
sytuacja si zmienia. Potrzebujesz planu lotu, ktry stworzysz,
20
Plan lotu
zanim rozpoczniesz podr i ktrym bdziesz si kierowa. Mu

sisz take mie odwag i wiar, by wystartowa" bez gwarancji
na sukces. W trakcie podry musisz by przygotowany na nie
ustanne korekty kursu. A przede wszystkim musisz postanowi,
e nie zrezygnujesz, dopki nie osigniesz celu.
ROZDZIA 1
Prawdziwa tajemnica tkwi w dziaaniu

Najbardziej skomplikowane pociski samosterujce, ktre
nieomylnie zdaj do celu, musz najpierw zosta wystrzelone.
Musz znajdowa si w ruchu, zanim mechanizmy naprowadza
jce zaczn dziaa
Podobnie jest w twoim przypadku. Zanim bdziesz mg
wykorzysta swoj wiedz i zdolnoci, musisz zrobi pierwszy
krok i zacz dziaa. Musisz przezwyciy strach przed porak
i moliwym rozczarowaniem. Musisz opuci stref bezpiecze
stwa i komfortu.
Prawdziw tajemnic sukcesu jest fakt, e ycie przypomina
dugi lot samolotem. Najpierw musisz zdecydowa, dokd si
udasz, nastpnie wsi na pokad i wystartowa, wiedzc z gry,
e 99 procent czasu nie bdziesz znajdowa si na kursie. Gdy ju
rozpoczniesz, musisz si przygotowa na cigle korekty kursu,
dopki nie dotrzesz do miejsca przeznaczenia.
Wystartuj
Jest dwanacie krokw, ktre powiniene zrobi na drodze do
szczcia, bogactwa i dobrobytu wikszego, ni kiedykolwiek so
bie wyobraae. Dziki nim moesz cakowicie kontrolowa swo
je ycie, uaktywni si umysu, sta si tym, kim chcesz i zwik
szy prawdopodobiestwo dotarcia do celu na czas. Oto one.
WYBIERZ CEL PODROY
Dokadnocharakteryzuje wszystkich ludzi sukcesu".

Geniusz to sztuka ponoszenia nieskoczonego trudu".
.Wielkie osignicia charakteryzuj si olbrzymim tru
dem i przywizywaniem wagi nawet do najdrobniejszych
szczegw".
ELBERT HUBBARD
u teraz masz zdolnoci, umoliwiajce ci osignicie w yciu

wicej, ni sobie kiedykolwiek wyobraae. Twj talent jest
tak duy, e nie mgby go wykorzysta nawet yjc sto razy.
Nigdy wczeniej nie byo tak duych moliwoci osignicia zdro
wia, szczcia i powodzenia finansowego. By w peni zda sobie
z nich spraw, twoim najwikszym obowizkiem w stosunku do
siebie jest uwiadomienie sobie, czego naprawd pragniesz.
Gdy ju wiesz, kim jeste, czego pragniesz i gdzie chcesz do
trze, osigniesz dziesi razy wicej i znacznie szybciej, ni prze
citna osoba.
W zasadzie wszyscy z nas maj cztery cele. S to: 1) by w do

brej formie fizycznej, by zdrowym i dugo y, 2) mie popatn
prac, ktr si lubi, 3) by w dobrych stosunkach z osobami,
ktre kochamy i szanujemy i ktre odpacaj nam mioci i sza
cunkiem oraz 4) osign finansow niezaleno, by nigdy nie
musie martwi si o pienidze.
Gdy ocenisz kady z tych obszarw swojego ycia, wykorzystu
jc dziesiciopunktow skal, odkryjesz, e wikszo problemw
ma rdo w obszarach ocenionych najniej. Twoje ycie poprawi
si najszybciej, gdy zdecydujesz si te obszary udoskonali.
Pozytywny pogld na wiat

Lecc w kierunku ktregokolwiek z tych czterech celw po
dry, moesz przyj postaw wypenienia" lub postaw nie
doboru". Jeeli przyjmiesz postaw wypenienia", czujesz si
pewny siebie i jeste optymist, to w pozytywny i nieprzerwany
sposb pracujesz nad realizacj swoich marze.
Jeeli przyjmiesz postaw wypenienia", patrzysz na wiat
w yczliwy sposb. Wierzysz, e jest to dobre miejsce, zamiesz-
24
Plan lotu
kane w wikszoci przez dobrych ludzi. Czujesz, e to najlepszy

moment w historii, by y.
Nie znaczy to, e nie zdajesz sobie sprawy z wystpujcych
na wiecie problemw. Jednak godzisz si z faktem, e istnia
y one zawsze. Majc postaw wypenienia", dziaasz w sposb
pozytywny i konstruktywny, jeste bardziej skoncentrowany na
rozwizaniach, ni na problemach. Jeste bardziej skupiony na
tym, co zrobi, by byo lepiej, ni na tym, kogo obwinia lub co
stao si w przeszoci.
Postawa niedoboru" oznacza co zupenie przeciwnego. Uwa
asz, e sukces zaley od szczcia i e ci, ktrzy go osignli, za
wdziczaj to oszustwu. Wszdzie widzisz zo i niesprawiedliwo.
Z atwoci akceptujesz takie stare wymwki jak: Bogaci staj
si coraz bogatsi, a biedni coraz biedniejsi", Nie ma znaczenia, co
umiesz, tylko kogo znasz", Z biurokracj nie wygrasz".
Postawa, ktr wybierzesz, kieruje twoim postpowaniem.
wiat zewntrzny dostosowuje si do wewntrznego. Jeeli czy
tasz t ksik, to na pewno masz postaw wypenienia" i pa
trzysz na wiat w yczliwy sposb. Wierzysz, e wikszo z tego,
co si dzieje, zaley od ciebie.
Jeeli twoja postawa jest pozytywna i konstruktywna, to
przyjmujesz pen odpowiedzialno za wasne czyny i za wszyst
ko, co ci spotyka. Nie obwiniasz innych ludzi ani si nie uspra
wiedliwiasz. Jeeli sytuacja ci nie zadowala, bierzesz si do robo
ty i starasz si j zmieni. Jeeli jest to niemoliwe, akceptujesz
j, lecz nigdy nie narzekasz.
25
Rozpocznij od pytania, ktre prawdopodobnie jest najwaniej

sze ze wszystkich: Czego tak naprawd pragn od ycia?".
Gdy ustalasz cele, dotyczce rnych obszarw ycia, bd
samolubny, idealizuj. Okrel dokadnie, co moe sprawi, e b
dziesz szczliwy.
Wyobra sobie, e masz czarodziejsk rdk, dziki ktrej
twoje ycie moe sta si doskonae pod kadym wzgldem. Jak
by wtedy wygldao? O czym miaby marzy, gdyby wiedzia,
e to marzenie si speni?
Gdy zadajesz to pytanie, wyobra sobie, e nie ma o g r a
n i c z e . Wyobra sobie, e dysponujesz czasem, pienidzmi,
wiedz i umiejtnociami, e masz przyjaci, kontakty, wy
ksztacenie i zdolnoci niezbdne, by osign cel, ktry sobie
wyznaczye. Ujmujc to inaczej, wyobra sobie, e masz kart
kredytow bez limitu wydatkw i e moesz polecie gdziekol
wiek chcesz.
Idealna kariera i dochody

Rozpocznij od zawodu i kariery. Ile powiniene zarabia i gdzie
pracowa, eby by zadowolony? Z jakimi ludmi chciaby
pracowa? Gdyby rodzaj pracy zalea od ciebie, co sprawiao
by ci najwiksz rado i kiedy byby najbardziej wydajny? Do
czego masz talent i jakie zdolnoci, ktre moesz najefektywniej
wykorzysta?
Bdziesz pracowa przez wikszo swojego ycia, wic jed
nym z twoich gwnych obowizkw jest wybr najbardziej
odpowiedniego zajcia. Jak powiedzia Napoleon Hill: Klu
Wyznacz cel podry
czem do sukcesu jest uwiadomienie sobie, co najbardziej lubisz
Im wicej czasu powicisz na okrelenie celu, tym szybciej

i atwiej go osigniesz. Bdzie on codziennie wpywa na twoje
obecne postpowanie.
zarabia".
Gdyby mia co robi cay dzie i otrzymywa za to dobr
robi, a nastpnie odkrycie sposobu, eby dziki temu dobrze
zapat, co to by byo?
26
Plan lotu
Naturalne talenty i zdolnoci

Wayne Dyer powiada, e kade dziecko przychodzi na wiat
z sekretnym zadaniem. Jakie jest twoje? Po co si urodzie? Do
czego masz talent, jakie zdolnoci, zainteresowania, pragnienia
i umiejtnoci, ktre czyni ci wyjtkowym, odmiennym od in
nych ludzi? Skd wiesz, e robisz to, co byo ci przeznaczone? Jak
moesz si przekona?
Oto lista 10 wskazwek, ktre moesz wykorzysta do usta
lenia, czy robisz to, co zostao ci przeznaczone:
1. K o c h a s z swoj prac - jeste ni zainteresowany i zafascy
nowany, pociga ci.
27
10. Tak lubisz swoj prac, e planujesz wykonywa j p r z e z

c a e y c i e i nigdy nie przej na emerytur.
Jest powiedzenie: Rb to, co lubisz, a pienidze pojawi si
same". Prawdziwy sukces jest efektem odkrycia, co lubisz robi,
a nastpnie zaangaowania si caym sercem, by robi to coraz
lepiej. Okrelenie idealnego rodzaju wykonywanej pracy i karie
ry jest niezwykle wane dla przyszoci i wykorzystania swojego
potencjau.
Idealne ycie osobiste

Wycignij rdk i zaczaruj ni rodzin, znajomych i ycie
2. Chcesz by d o s k o n a y w swojej specjalnoci, by wrd

10 procent najlepszych.
osobiste. Gdyby ten obszar twojego ycia mia by idealny, to jak
3. P o d z i w i a s z najlepszych specjalistw ze swojej brany,

chcesz by taki jak oni, by osign podobny sukces.
by mieszka? W jakim domu? W jaki sposb codziennie sp
4. Chcesz p o s z e r z a w i e d z na temat swojej specjalnoci

- czyta, bra udzia w kursach, chodzi na wykady. Ta nauka
nigdy ci nie mczy.
Jeeli nie masz wspmaonka, opisz, jak wygldaby wedug
by wyglda? Jaki styl ycia sprawiaby ci przyjemno? Gdzie

dzaby czas z czonkami rodziny?
ciebie idealny zwizek. Jaka osoba byaby idealna? Opisz wszyst
ko, czym powinna si charakteryzowa. Bdziesz zaskoczony, jak
5. Waciwa dla ciebie praca to taka, ktrej atwo si uczysz

i ktra nie stanowi dla ciebie problemu. Wykonujesz j w spo
sb n a t u r a l n y , chocia dla wikszoci jest trudna.
szybko spotkasz waciw osob, gdy tylko bdziesz szczegowo
6. Jeste zaangaowany w prac, c z a s n i e ma z n a c z e

n i a . Czsto zapominasz o jedzeniu, piciu lub odpoczynku.
skonae, to jak by wygldao? Jakim samochodem by jedzi?
7. Sukces osignity w tej dziedzinie daje ci olbrzymie poczucie

wasnej wartoci i satysfakcji - jest dla ciebie rdem n a j
s i l n i e j s z y c h d o z n a . Nie moesz si doczeka, by po
nownie ich dowiadczy.
dokadny harmonogram - na kady dzie, tydzie, miesic, rok.
8. Lubisz m y l e o swojej pracy i mwi o niej, nawet gdy jej

nie wykonujesz. Jest zwizana z caym twoim yciem.
9. Lubisz p r z e b y w a w towarzystwie ludzi, reprezentuj
cych t sam specjalno i rozmawia przy kadej okazji na
tematy zawodowe.
wiedzia, jaka powinna by.

Gdyby twoje ycie osobiste byo pod kadym wzgldem do
Gdzie by spdza urlop? Co by chcia zwiedzi? Przygotuj sobie
Wiedzie, czego si chce, to pierwszy krok, by to osign.
Wyobra sobie, e nie ma ogranicze

Gdyby twj stan zdrowia byo doskonay, czym by si rni
od obecnego? Ile by way? Czy byby szczupy? Co by jad?
Jakie wiczenia by codziennie i co tydzie wykonywa? Wyob
ra sobie, e moesz ksztatowa swoje ciao. Jak by wygldao?
28
Plan lotu
I na koniec, gdyby twoja sytuacja finansowa wygldaa pod

kadym wzgldem doskonale, to jakie miaby aktywa? Ile by
mia pienidzy w banku? Ile pienidzy by zainwestowa, by dla
ciebie pracoway? Ile by wynosia twoja warto netto? Ile by
wynosiy twoje miesiczne i roczne dochody? A przede wszyst
kim, jak bardzo by chcia by zamony?
Im lepiej znasz odpowiedzi na te pytania, tym atwiej bdzie
ci zaplanowa przyszo i opracowa plan lotu.
29
Mylenie typu powrt z przyszoci"

Okrelajc cel w kadym z obszarw ycia, wykorzystuj du
gookresow perspektyw". Technika ta, uywana przez ludzi
sukcesu, polega na okreleniu, w jakiej sytuacji chciaby by za
kilka lat.
Nastpnie zastosuj mylenie typu powrt z przyszoci".
Z wymarzonego momentu w przyszoci cofasz si do chwi
li obecnej i zastanawiasz nad krokami, ktre musisz zrobi, by
Finansowa niezaleno
Oto proste wiczenie: oblicz, abstrahujc od poziomu tera
niejszych dochodw, ile kosztowaoby ci komfortowe przey
cie miesica. We pod uwag koszty utrzymania domu, opieki
zdrowotnej, jedzenie, podre, wakacje i rozrywk. Otrzyman
kwot pomn przez 12 (liczba miesicy w roku), a nastpnie
przez 20 (prawdopodobna dugo ycia po przejciu na eme
rytur). W ten sposb poznasz cel finansowy, zwizany z eme
rytur. Tyle musisz zgromadzi, by osign finansow nieza
leno.
Kolejnym krokiem jest obliczenie swojej wartoci netto".
Sprawd, ile wynosi ona dzisiaj. Wyobra sobie, e masz zamiar
sprzeda wszystko, co posiadasz i przenie si do innego kraju.
Bd uczciwy. Ile by mia pienidzy, gdyby wszystko sprzeda?
Jest to rodzaj analizy wymaganej przez bank, gdy ubiegasz si
o kredyt. Kredytodawca chce wiedzie, ile aktyww posiadasz,
ile jeste winien i ile masz gotwki.
Dziki wykonanym obliczeniom, masz punkt finansowego
startu, znasz wasn warto finansow i warto docelow, kt
r chcesz osign w nadchodzcych latach. Jeste gotowy do
dziaania.
znale si tam, gdzie chciaby by.

Taka dugookresowa perspektywa pozwala ci dokadniej
przyjrze si wasnemu yciu. Dziki niej wiesz, co powiniene
zrobi, a czego nie, by osign cel.
Szczegowa wiedza pozwoli ci znacznie atwiej podejmowa
decyzje dotyczce tego, co powiniene robi w danej chwili, czy
w cigu dnia. Sekret polega na tym, by wszystko, co robisz i ka
da decyzja, ktr podejmujesz, przybliaa ci do realizacji wy
branego celu.
Cztery znakomite techniki

Do okrelenia celu moesz wykorzysta cztery specjalne tech
niki, ktre przyspiesz jego realizacj i zwiksz prawdopodo
biestwo ukoczenia zadania zgodnie z planem. Techniki te to:
werbalizacja, wizualizacja, podejcie emocjonalne i racjo
nalizacja.
1. Werbalizacja. Zapisujesz konkretny, mierzalny cel. Nie mo
esz osign celu, ktrego nie widzisz i ktrego nie moesz
w zrozumiay sposb opisa sowami. Im bardziej jeste precy
zyjny w takim opisie, tym wiksz bdziesz mia pewno, e
kady krok, ktry robisz, prowadzi we waciwym kierunku.
30
Plan lotu
2. Wizualizacja. Wszelkie pozytywne zmiany otaczajcej ci

rzeczywistoci rozpoczynaj si od zmian sposobu, w jaki po
strzegasz siebie i podan przyszo. Wizualizacja polega
na wytworzeniu w umyle szczegowego obrazu wymarzo
nego celu.
Umiejtno wizualizacji jest jedn z najbardziej niezwykych,
ktre posiadasz. Za kadym razem, gdy wyobraasz sobie sy
tuacj, w ktrej wymarzony cel zosta osignity, coraz silniej
zapada ona w podwiadomo. Im lepiej widzisz cel w umyle,
tym szybciej osigniesz go w rzeczywistoci.
3. Podejcie emocjonalne. Podchodzc emocjonalnie do celu,
ktrego werbalizacji i wizualizacji dokonae, wyzwalasz w so
bie uczucia podobne do towarzyszcych jego osigniciu. Im
bardziej intensywne jest pragnienie, tym wicej energii prze
znaczysz na realizacj celu i tym szybciej go osigniesz.
Gdy wyobraasz sobie uczucia radoci, szczcia, dumy i przy
jemno, towarzyszce realizacji celu, wzmacniasz energi
umysu, pomagajc w szybszym dojciu do niego.
4. Racjonalizacja. Dokonujesz racjonalizacji celu, zapisujc
wszystkie powody, dla ktrych chcesz go osign i korzyci
z tego wynikajce. Zapisz, w jaki sposb twoje ycie si polep
szy, gdy dotrzesz do celu. Jak napisa Nietsche: Ten, kto ma
pewno, moe znie prawie wszystko".
Motywacje s paliwem, dajcym energi do osigni. Im wi
cej masz powodw, by osign cel, tym wiksz masz moty
wacj i tym bardziej jeste zdeterminowany. Im wicej masz
powodw, tym atwiej bdziesz znosi przeciwnoci. Im wicej
masz powodw, tym jeste bardziej kreatywny w omijaniu
trudnoci i usuwaniu przeszkd. Im wicej masz powodw,
tym wiksze prawdopodobiestwo, e nic ci nie zatrzyma na
drodze do osignicia celu.
31
Realne cele
Jest jedna wana sprawa: pamitaj, eby cele byy realne i by
wierzy w ich osignicie. Jak powiedzia Napoleon Hill: Cokol
wiek ludzki umys sobie wyobrazi i w cokolwiek uwierzy, moe
zosta osignite".
Gdy decydujesz si na osignicie jakiego celu, musi on by
realistyczny. Umys musi uwierzy, e zadanie jest wykonalne.
Moe by trudne, lecz osigalne.
Dlatego cele musz by wiarygodne; jeeli postawisz przed
sob cel, ktry jest znacznie trudniejszy ni wszystko, co do tej
pory osigne, bdzie ci raczej z n i e c h c a ni motywowa
do dziaania. Gdy cele s zbyt ambitne, bezpiecznik" w twojej
podwiadomoci wycza motywacj.
Jeeli w i a d o m i e nie potrafisz uwierzy, e cel jest moli
wy do osignicia, twj umys nie pomoe ci. Moesz przez krt
ki czas czu si zmotywowany i podekscytowany, jednak gdy tyl
ko napotkasz nieuniknione trudnoci, rozczarowanie sprawi, e
stracisz serce do realizacji tego celu.
Naucz si chodzi, zanim zaczniesz biega

Bardzo czsto po zakoczeniu seminarium podchodz do
mnie jego uczestnicy i mwi, e okrelili swj finansowy cel.
Gdy pytam jaki, odpowiadaj, e podjli decyzj, e w przecigu
roku lub dwch zostan milionerami lub nawet miliarderami.
Prawie zawsze s to ludzie, ktrzy maj bardzo mao pie
nidzy lub nie maj ich wcale. S to najczciej trzydziesto- lub
czterdziestolatkowie, ktrzy dotd bardzo le zarzdzali swoimi
finansami. Niemniej jednak sdz, e mog przezwyciy prze-
30
Plan lotu
2. Wizualizacja. Wszelkie pozytywne zmiany otaczajcej ci

rzeczywistoci rozpoczynaj si od zmian sposobu, w jaki po
strzegasz siebie i podan przyszo. Wizualizacja polega
na wytworzeniu w umyle szczeglowego obrazu wymarzo
nego celu.
Umiejtno wizualizacji jest jedn z najbardziej niezwykych,
ktre posiadasz. Za kadym razem, gdy wyobraasz sobie sy
tuacj, w ktrej wymarzony cel zosta osignity, coraz silniej
zapada ona w podwiadomo. Im lepiej widzisz cel w umyle,
tym szybciej osigniesz go w rzeczywistoci.
3- Podejcie emocjonalne. Podchodzc emocjonalnie do celu,
ktrego werbalizacji i wizualizacji dokonae, wyzwalasz w so
bie uczucia podobne do towarzyszcych jego osigniciu. Im
bardziej intensywne jest pragnienie, tym wicej energii prze
znaczysz na realizacj celu i tym szybciej go osigniesz.
Gdy wyobraasz sobie uczucia radoci, szczcia, dumy i przy
jemno, towarzyszce realizacji celu, wzmacniasz energi
umysu, pomagajc w szybszym dojciu do niego.
4. Racjonalizacja. Dokonujesz racjonalizacji celu, zapisujc
wszystkie powody, dla ktrych chcesz go osign i korzyci
z tego wynikajce. Zapisz, w jaki sposb twoje ycie si polep
szy, gdy dotrzesz do celu. Jak napisa Nietsche: Ten, kto ma
pewno, moe znie prawie wszystko".
Motywacje s paliwem, dajcym energi do osigni. Im wi
cej masz powodw, by osign cel, tym wiksz masz moty
wacj i tym bardziej jeste zdeterminowany. Im wicej masz
powodw, tym atwiej bdziesz znosi przeciwnoci. Im wicej
masz powodw, tym jeste bardziej kreatywny w omijaniu
trudnoci i usuwaniu przeszkd. Im wicej masz powodw,
tym wiksze prawdopodobiestwo, e nic ci nie zatrzyma na
drodze do osignicia celu.
31
Realne cele
Jest jedna wana sprawa: pamitaj, eby cele byy realne i by
wierzy w ich osignicie. Jak powiedzia Napoleon Hill: Cokol
wiek ludzki umys sobie wyobrazi i w cokolwiek uwierzy, moe
zosta osignite".
Gdy decydujesz si na osignicie jakiego celu, musi on by
realistyczny. Umys musi uwierzy, e zadanie jest wykonalne.
Moe by trudne, lecz osigalne.
Dlatego cele musz by wiarygodne; jeeli postawisz przed
sob cel, ktry jest znacznie trudniejszy ni wszystko, co do tej
pory osigne, bdzie ci raczej z n i e c h c a ni motywowa
do dziaania. Gdy cele s zbyt ambitne, bezpiecznik" w twojej
podwiadomoci wycza motywacj.
Jeeli w i a d o m i e nie potrafisz uwierzy, e cel jest moli
wy do osignicia, twj umys nie pomoe ci. Moesz przez krt
ki czas czu si zmotywowany i podekscytowany, jednak gdy tyl
ko napotkasz nieuniknione trudnoci, rozczarowanie sprawi, e
stracisz serce do realizacji tego celu.
Naucz si chodzi, zanim zaczniesz biega

Bardzo czsto po zakoczeniu seminarium podchodz do
mnie jego uczestnicy i mwi, e okrelili swj finansowy cel.
Gdy pytam jaki, odpowiadaj, e podjli decyzj, e w przecigu
roku lub dwch zostan milionerami lub nawet miliarderami.
Prawie zawsze s to ludzie, ktrzy maj bardzo mao pie
nidzy lub nie maj ich wcale. S to najczciej trzydziesto- lub
czterdziestolatkowie, ktrzy dotd bardzo le zarzdzali swoimi
finansami. Niemniej jednak sdz, e mog przezwyciy prze-
32
Plan lotu
sze dowiadczenia i w jaki sposb wzbogaci si, nie majc pra

wie adnego przygotowania, zasobw ani konkretnego pomysu
na osignicie celu. Wierz, e wystarczy jedynie zayczy sobie
czego w mylach, a w magiczny sposb si to pojawi, bez wzgl
du na dziesiciolecia frustracji i poraek.
Gdy ludzie mwi, e chc zosta milionerami tak szybko,
jak tylko jest to moliwe, sugeruj im, by najpierw nastawili
si na zdobycie mniejszych pienidzy. Gdy uda si im oszcz
dzi 1 tys. dolarw i wydosta z dugw, mog zacz myle
o zaoszczdzeniu 10 tys. itd. By wiele osign, potrzebny jest
olbrzymi wysiek. Kady musi nauczy si chodzi, zanim za
cznie biega.
Czy zasugujesz?
W dzisiejszych czasach granica nie znajduje si na zewntrz,
lecz raczej w e w n t r z nas i oznacza moliwo identyfikacji
i uwolnienia olbrzymiej potgi umysu.
W twoim umyle znajduje si wiele blokad psychicznych,
ktre maj swoje rdo w dziecistwie i rozmaitych dowiadcze
niach i ktre hamuj" wykorzystanie twojego potencjau. Jed
n z pierwszych rzeczy, ktre musisz zrobi, gdy stawiasz sobie
trudny do osignicia cel, jest identyfikacja i pozbycie si tych
blokad, by mg dziaa szybciej ni kiedykolwiek.
Jedn z najgorszych blokad jest poczucie, e na co nie za
sugujesz. Gboko w sercu jeste przekonany, e nie zasugu
jesz na to, by by szczliwy, zdrowy i bogaty. Wielu ludzi
w pewnym stopniu uwaa, e na to nie zasuguje - staje si to
gwn przeszkod na drodze do osignicia sukcesu. Blokada
pojawia si w postaci przekonania nie jestem wystarczajco
dobry".
33
Twrz co, co stanowi dla innych warto

Prawda jest taka, e zasugujesz na wszystkie dobre rzeczy
w yciu, ktre potrafisz sobie wyobrazi pod warunkiem, e ro
bisz co, co stanowi warto dla innych ludzi i dla wiata.
Gdy rozwijasz swoje talenty i umiejtnoci, pracujesz ciko
i dobrze, a z owocw twojej pracy korzystaj take inni ludzie,
zasugujesz na kad nagrod. Nie ma powodu, by czu si
winny lub uwaa, e na co nie zasugujesz. Gdy wytwarzasz
warto, z ktrej korzystaj inni, to masz prawo do skorzystania
z jej czci.
Ta prosta idea jest podstaw wolnego rynku i wolnego spoe
czestwa.
Gdy osigniesz wielki finansowy sukces, ludzie mog ci zapy
ta: Czy nie czujesz si winny, zarabiajc tyle pienidzy?". Mo
esz wwczas z dum i przekonaniem odpowiedzie: Absolutnie
nie. Doszedem do wniosku, e mog bardziej pomc biednym,
nie stajc si jednym z nich".
Praktyka dobrowolnej wymiany

Doszlimy do wanego zagadnienia. Pienidze maj swoje
rdo w wytwarzanej wartoci. Wikszo pienidzy, ktre ma
dana osoba, jest efektem wymiany jej czasu i wysiku, niezbd
nych przy wytwarzaniu dbr i usug na okrelon kwot.
Innymi sowy, kady dolar, ktry pragniesz zdoby na drodze
do finansowej niezalenoci, musi pochodzi od kogo, kto w ja
ki sposb zapracowa na to, by go zarobi.
Kady dolar, ktry chcesz mie, musi by ci dany lub wypa
cony dobrowolnie przez kogo, kto ciko na niego pracowa.
Kluczowym pytaniem w yciu jest wic: Co mog zrobi, by
zasuy na te pienidze?"
34
Plan lotu
Twj wkad
Peter Drucker powiedzia, e wikszo nieporozumie, doty
czcych obszaru biznesu i finansw, mogaby zosta wyelimino
wana, gdyby sowo sukces" zamieni na wkad".
Gdy rozejrzysz si dookoa, odkryjesz, e najbogatsze oso
by to te, ktrych wkad jest najwikszy. Wytwarzaj produkty
i usugi, ktre s kupowane przez du liczb ludzi, zwikszajc
jako ich ycia.
Pytanie, ktre musisz sobie zada i na ktre musisz odpo
wiedzie to: Jaki powinien by mj wkad, by ludzie chcieli mi
da pienidze, na ktrych mi zaley?" Moe to by najwaniejsze
pytanie, biorc pod uwag sfer finansw. Czym dzisiaj si zaj
mujesz? Co moesz robi w przyszoci? Co powoduje, e zasu
gujesz na pienidze, ktre chcesz otrzyma? Jak warto chcesz
zaoferowa innym, by dobrowolnie dali ci pienidze, ktre zaro
bili wasnym wysikiem?
A przede wszystkim, kim musisz sta si wewntrz, biorc
pod uwag wiedz, umiejtnoci i charakter, by zasuy na taki
rodzaj ycia, jaki chcesz wie na zewntrz?
Gdy przestaniesz myle o sobie i o tym, co chcesz mie
oraz postarasz si zajrze do ludzkich serc i umysw, zobaczysz
wiele moliwoci, by by osob przydatn. Gdy skoncentrujesz si
na dawaniu, to naprawd znajdziesz si na drodze do sukcesu.
ROZDZIA 2
PRZEANALIZUJ WARIANTY LOTU
Nasz biznes nie polega na tym, by przyglda sie temu,

co znajduje si u> dali, lecz temu. co ley na doni'.
THOMAS CARLYLE
dy ju stanie si dla ciebie jasne, kim jeste, czego pra

gniesz i jakie masz cele w kadym z obszarw ycia, mo
esz zacz si zastanawia nad rnymi sposobami ich osigni
cia. Moesz opracowa strategi i taktyk, by dotrze do celu
podry w wyznaczonym czasie.
Nieustannie pracuj
nad rnymi wariantami
Jedn z najwaniejszych zasad, jakich si kiedykolwiek na
uczyem mwi, e jeste na tyle wolny, na ile pozwalaj ci moli
woci, ktre sam sobie stworzye.
Na przykad, jeeli przewidziae tylko jedn moliwo reali
zacji zadania, a ona si nie sprawdzi, bdziesz musia si zatrzy
ma. Jeeli masz tylko jedn opcj dziaania, i opcja ta z jakie
gokolwiek powodu zawiedzie, moesz poczu si tak, jak gdyby
osiad na mielinie.
Ludzie sukcesu nieustannie tworz rozwizania alternatywne
na wypadek, gdyby jedna z metod osignicia celu nie dziaaa
w zaplanowany sposb. Opracowuj rezerwowe metody dziaa
nia, by zabezpieczy si przed nieprzewidzianymi przeszkodami.
W rezultacie, gdy pojawi si problemy, a pojawiaj si zawsze,
ludzie sukcesu s spokojni i zrelaksowani. Przemyleli ju kad
najgorsz opcj rozwoju wydarze i s na ni przygotowani.
Zwiksz liczb moliwoci

Jeeli twoim celem jest osignicie znakomitej kondycji fi
zycznej, przygotuj list siedmiu dziaa, ktre jeszcze dzi mo-
38
Plan lotu
esz rozpocz, by sta si w przyszoci szczupy i zdrowy. Co

powiniene zacz robi, a czego zaprzesta? Jak powinien wy
glda kady dzie od momentu wstania z ka do wieczora,
by mg poczu si zdrowy i wysportowany?
Jeeli twoim celem jest mie szczliw rodzin lub szczliwy
zwizek, zrb list wszystkich dziaa, ktre pomog urzeczy
wistni to marzenie. Zapytaj osb, ktre s dla ciebie wane, co
powiniene zrobi, by wasz relacje stay si lepsze. Co powiniene
zrobi, by byli szczliwsi?
Dobre wybory i lepsze decyzje
39
Zanim zaczniesz planowa, musisz dokadnie wiedzie, ile za

rabiasz teraz na godzin i ile chcesz zarabia w przyszoci. Kada
godzina, ktr powicasz na czynnoci mao wartociowe lub
bezwartociowe, kosztuje ci 25, 50 lub wicej dolarw. Wszyst
ko, co robisz w cigu dnia pracy, jest albo przychodem, albo
kosztem rwnym podanej stawce godzinowej.
Staraj si jak najlepiej

wykorzysta swj czas
Bez wzgldu na to, jak prac zamierzasz podj, w jakiej
firmie pracowa, jak zrobi inwestycj i ile czasu powici na
Przez cae ycie dokonujemy wyborw i podejmujemy de

cyzje. Jako twojego ycia dzisiaj zaley w duym stopniu od
tego, co zrobie w przeszoci. Jako ycia w przyszoci za
ley od tego, co zdecydujesz dzisiaj; szczeglnie jest to wane
w przypadku obszarw znaczco wpywajcych na realizacj
celw.
konkretne dziaanie, przemyl to najpierw dokadnie i upewnij
Wybr posady, firmy w ktrej pracujesz lub rodzaju prowa

dzonej dziaalnoci moe cakowicie zmieni kierunek twojego
ycia. Dlatego musisz mie wystarczajc ilo czasu, by przemy
le te kwestie, zanim dokonasz ostatecznego wyboru.
staraj si je poprawi, jeeli jest to moliwe, a jeeli nie, bd
Jedna z koncepcji, ktrych nauczamy w trakcie zaawansowa

nych programw coachingowych, to godzinna stawka. Prosimy
kadego uczestnika, by podzieli swj roczny dochd przez 2000
(przybliona liczba godzin przepracowanych w roku przez ty
powego menedera lub przedsibiorc). Otrzymana kwota jest
stawk godzinow.
Nie zgadzaj si na status quo
Na przykad, jeeli twj roczny dochd wynosi 50 tys. dola

rw rocznie i podzielisz t kwot przez 2000, to otrzymasz 25
dolarw za godzin. Jeeli rocznie zarabiasz 100 tys., twoja go
dzinna stawka wynosi 50 dolarw.
rej nie lubi. S w zwizkach, ktre nie czyni ich szczliwymi.
si, e wykorzystujesz swj czas w najlepszy sposb.

Jeeli nie jeste zadowolony z sytuacji, w ktrej si obecnie
znajdujesz, nie bd pasywny, lecz aktywny. Jeeli nie jeste za
dowolony z wykonywanej pracy, znajd tak, ktra lepiej bdzie
ci odpowiada. Jeeli nie jeste zadowolony z relacji z bliskimi,
przygotowany, by je zakoczy.
Abraham Maslow kiedy napisa: Historia ludzkiego gatun

ku to historia mczyzn i kobiet, ktrzy siebie nie cenili".
Wielu ludzi, z powodu strachu czy niemiaoci, godzi si na
znacznie mniej, ni mogliby otrzyma. Pozostaj w pracy, kt
Maj nawyki, ktre s dla nich szkodliwe. Inwestuj pienidze,
nie znajc si na tym i kontynuuj inwestycje nawet wwczas,
gdy zdadz sobie spraw, e popenili bd.
40
Plan lotu
41
Jeeli nie jeste zadowolony z jakiegokolwiek obszaru swoje

go ycia, czy obecnej pracy, pamitaj, e zawsze moesz zdoby
wolno, pacc cen, ktr bdziesz zna.
e im bardziej emocjonalnie podchodzisz do kierunku dziaa na
Pro o to, czego pragniesz
Zosta wasnym konsultantem
Zarwno w yciu zawodowym jak i prywatnym pamitaj, e

wszystkie warunki, z ktrymi si spotykasz, zostay przez ko
go stworzone i mog by zmienione przez kogo innego. Bez
wzgldu na to, czy dotycz pracy, wysokoci wynagrodzenia,
zawartych umw, kosztw wytworzenia dbr i usug, patnoci
za najem biura lub za leasing wyposaenia, a nawet warunkw
otrzymanych kredytw, nie wahaj si prosi o ich zmian
Wyobra sobie, e jeste konsultantem, ktrego sprowadzie,

by doradzi ci wybr najlepszego sposobu dotarcia do celu. Bdc
w tej roli, zmu si do obiektywnego, profesjonalnego spojrzenia
z dystansu, zanim sam sobie udzielisz rady.
Pamitaj, e z a n i m nie poprosisz, odpowied zawsze brzmi

nie". Jeeli poprosisz, a odpowied nadal jest odmowna, to stra
cisz tylko chwil, za jeeli jest pozytywna, moe to odmieni
twoj przyszo.
Znasz stare powiedzenie: Kto nie ryzykuje, ten nie ma"?
2
W Biblii jest za napisane Procie, a bdzie wam dane ". Nigdy
nie obawiaj si prosi.
Zarzu szerok sie

Istnieje nastpujca zasada: Jako zaley od iloci". Oznacza
ona, e im wicej sposobw na osigniecie celu rozwaysz przed
wyruszeniem w drog, tym wysz jako bdzie mia twj wybr.
Zarzu szerok sie. Nie przywizuj si za bardzo do pierwsze
go pomysu, ktry ci przyjdzie do gowy. Musisz nieustannie pa
mita, e e m o c j e z n i e k s z t a c a j o c e n . Oznacza to,
2
Biblia Tysiclecia, Ewangelia wedug w. Mateusza, 7,7. (przyp. tum.).
pocztku, tym mniej jeste zdolny do podejmowania waciwych

decyzji i wyboru najlepszych sposobw osignicia celu.
Jest take czas na emocje, pasj, entuzjazm i zaangaowanie,

lecz nadchodzi on po w y b o r z e najlepszego wariantu. Przed
tem powiniene patrze na sytuacj z zewntrz", tak obiektyw
nie, jak tylko jest to moliwe, by podj najlepsz decyzj.
Nie zachwycaj si swoimi pomysami, a w szczeglnoci pierw
szymi pomysami. Bd zawsze elastyczny i przygotowany na to,
e s lepsze moliwoci osignicia tego samego celu.
Podstawy sukcesu
Jeeli twoim celem jest sukces finansowy, istnieje tylko je
den sposb, by by trway, a polega na wytworzeniu wartoci
dodanej". Kady trway sukces finansowy ma rdo w wartoci
dodanej. Pochodzi ona z oferowanych produktw i usug, kt
rych ludzie potrzebuj i za ktre chc zapaci na konkurencyj
nym rynku. Jest to podstawowe, niezmienne w czasie prawo
ekonomii.
Prawdopodobnie najwikszym z biblijnych praw jest to, ktre
mwi o siewie i zbiorze: Zbierzesz to, co zasiae". Kady zasiew
dotyczcy kariery, rodziny, zdrowia, da w przyszoci okrelone
42
Plan lotu
zbiory. To, co dzisiaj zbierasz, jest bezporedni konsekwencj

tego, co zasiae w przeszoci. Jeeli nie jeste zadowolony ze
zbiorw", zacznij jeszcze dzisiaj sia co innego. Rozpocznij wy
twarza warto dodan.
Zauwa, e wspomniane prawo nie nazywa si prawem zbie
rania i siania". Zasiew jest zawsze pierwszy i czasem trzeba du
giego czasu, zanim doczekamy si efektw.
Z ksiki Millionaire Next Door napisanej przez Thomasa Stanleya i Williama Danko wynika, e typowy amerykaski milioner,
ktry doszed do bogactwa wasnym wysikiem, zainwestowa
dwadziecia dwa lata cikiej pracy i powice, znis wiele
okresowych poraek, przeciwnoci losu i trudnoci, by zdoby
to, co ma. Ludzie, ktrzy myl, e zwyci statystyk i szybciej
wespn si na finansowe szczyty, nie s zazwyczaj przygotowani
na cik prac i w rezultacie ponosz porak. Nie pozwl, by
to przytrafio si tobie.
Rozpocznij od listy
Jeeli twj cel ma charakter finansowy, zrb list rnych spo
sobw osignicia go. Im wicej masz moliwoci wyboru, tym
lepsz decyzj podejmiesz.
Oto osiem przykadw:
1. Moesz osign cel, zakadajc now firm.
2. Moesz kupi istniejc firm i sprawi, by bya bardziej zy
skowna.
43
5. Moesz wykorzysta talent i zdolnoci, by otworzy firm za

kapita pozyskany w zamian za udziay, jeeli przedsiwzicie
okae si zyskowne.
6. Moesz wykupi franczyz i osign sukces.
7. Moesz wykorzysta swoje hobby lub zainteresowania jako
sposb na zarabianie pienidzy.
8. Moesz pracowa w dobrej firmie i by wietnym pracow
nikiem, jednym z najlepiej opacanych w danej specjalnoci.
Moesz sta si bogaty, dziki waciwemu inwestowaniu
oszczdnoci.
Nadzieja nie jest strategi

Pamitaj, e n a d z i e j a n i e j e s t s t r a t e g i . Dokad
nie przeanalizuj sytuacj, zanim zainwestujesz czas i pienidze
lub zaangaujesz si emocjonalnie w prac dla kogo, we wasn
firm lub w jaki zwizek. Zbadaj kady szczeg proponowanej
drogi do celu.
Popro o rad innych, ktrzy podrowali t sam drog. Ucz
si od ekspertw. Pytaj ludzi, ktrzy dotarli do tego samego celu,
jak to zrobili i czego si nauczyli. Zapytaj ich, co by zrobili ina
czej, gdyby mieli jeszcze raz ruszy w tak sam podr.
Wybierajc rne opcje, zawsze bierz pod uwag moliwo, e
moesz si cakowicie myli. Bd przygotowany na przyznanie si
do tego i na wybr innego wariantu, jeeli zajdzie konieczno.
3. Moesz doj do doskonaoci w tym, co robisz, otrzymywa

za to dobre wynagrodzenie i ostronie inwestowa oszczdno
ci w trakcie kariery zawodowej.
Mwi si, e najkrtsz drog midzy dwoma punktami jest

linia prosta. Niekoniecznie musi to by prawda, jeeli chodzi
o podr z miejsca, w ktrym jeste obecnie do obranego celu.
Czasem droga dookoa jest w rzeczywistoci najszybsza.
4. Moesz zainwestowa w jak nieruchomo, by j wyremon

towa i sprzeda lub wynaj.
Wielu ludzi w dzisiejszych czasach zdaje sobie spraw, e

osignicie celw finansowych wymaga nauki i cigego rozwi-
44
Plan lotu
jania swoich umiejtnoci. Chodz wic do lokalnych szk wy

szych, bior udzia w kursach internetowych i seminariach, czy
taj jak najwicej na temat swojej specjalnoci. Uyniaj ziemi,
by kocowy zbir by jak najwikszy.
Zdolno mylenia
Najwartociowszym zasobem, ktry masz do dyspozycji pod
czas drogi do obranego celu, jest umys. Jego warto polega na
zdolnoci jasnego mylenia o tym, kim jeste i czego pragniesz.
Powodzenie w ponad 80 procentach zaley od powicenia cza
su przed podjciem dziaania na szczegowe przemylenie, co
chcesz w yciu osign i co rozumiesz przez sukces.
Umiejtno ustalenia jasnych, konkretnych i mierzalnych ce
lw, ktrych realizacji mocno pragniesz i ktre s zgodne z two
imi zdolnociami oraz talentem, to pierwszy krok w kierunku
celu podry i osignicia dugotrwaego sukcesu.
ROZDZIA 3
SPORZD PLAN LOTU
Cele mog zosta osignite jedynie przy pomocy planu,

w ktry musimy gorco wierzy i ktry musimy energicznie
realizowa. Nie ma innej drogi do sukcesu".
STEPHEN A. BRENNEN
ielu ludzi uwaa, e jasno okrelony cel oraz pozytywna

i optymistyczna postawa, to wszystko, czego potrzeba,
by by szczliwym i osign sukces. Jednak wybr celu, chocia
bardzo wany, jest jedynie pocztkiem drogi. Dopiero wtedy roz
poczyna si prawdziwa praca. Dopiero wtedy moesz udowodni
sobie i innym, e swoje zamiary traktujesz powanie.
Fakty s takie, e jedynie 3 procent ludzi ma jasno ustalone
cele i plany ich osignicia. Tylko okoo 3 procent dorosych pra
cuje kadego dnia nad realizacj najwaniejszych celw. Tylko
najlepsi myl o swoich celach przez wiksz cz czasu.
Zamiast celw, wikszo ma jedynie y c z e n i a . Ludzie
maj nadzieje, marzenia, fantazje. Jest to co, co nazywam cela
mi z dymu papierosowego", bowiem szybko znikaj i wwczas
nie mamy nic, na czym moglibymy si koncentrowa i co nada
waoby kierunek naszym dziaaniom.
Wymarzony dom, biznes, relacje, ktrych pragniesz lub wy
marzona praca, pozostaj jedynie mrzonkami, dopki nie nadasz
im ksztatu. Tylko wwczas, gdy dokadnie zaplanujesz i przemylisz kady szczeg podry, moesz by pewien, e dotrzesz
do celu na czas.
Potrzebujesz miary i metody

Zdefiniuj cele pod wzgldem jakociowym i ilociowym.
Zdefiniowanie j a k o c i o w e polega na okreleniu, co b
dziesz myla i jak bdziesz si czu po osigniciu celu. Wy
obra sobie uczucie dumy, satysfakcji, radoci, szczcia, mio
ci, spokoju i przyjemnoci, panujce po osigniciu wczeniej
okrelonego celu. Doznajesz tych uczu wyobraajc sobie, e
ju go zrealizowae.
48
Plan lotu
Zdefiniowanie i l o c i o w e polega na przypisaniu celowi

wartoci liczbowych. Dziki temu jest on dokadnie okrelony
i moesz kontrolowa postpy. Jeeli cel jest niemierzalny, kon
trola taka jest niemoliwa.
Na przykad, wszyscy ludzie twierdz, e chcieliby by finan
sowo niezaleni. Jednak, gdy zapytasz ich, co przez to rozumiej,
w najlepszym razie otrzymasz odpowied w rodzaju: Chc by
milionerem".
Jednak taki cel jest zbyt mglisty. Finansowa niezaleno"
oznacza, e masz tyle pienidzy, by nie musie si ju o nie wicej
martwi. Powstaje wic pytanie, ile to jest w twoim przypadku?
Ile tak naprawd potrzebujesz?
Proste okrelanie celw

Zanim rzeczywicie wyruszysz w drog", moesz wykona
kilka krokw zwizanych z planowaniem, ktre w znacznym
stopniu zwiksz prawdopodobiestwo sukcesu.
1. Zdecyduj, czego dokadnie pragniesz w kadym z obszarw
ycia. Bd szczegowy. Okrel cel tak jasno, by mogo zro
zumie go dziecko i opowiedzie o nim innemu dziecku.
Na przykad, zamiast mwi: Chc zarobi duo pienidzy",
musisz wiedzie, co dla ciebie znaczy duo". Nie bdziesz
umotywowany i zdeterminowany, by osign co, co jest nie
okrelone lub rozmyte.
2. Zapisz cel i upewnij si, e jest wymierny. Nie zapisany cel jest
jedynie yczeniem, jest celem bez energii". Gdy jest wymier
ny, to jednoczenie staje si konkretny.
3. Ustal ostateczny termin realizacji swojego celu. Musisz do
kadnie wiedzie, kiedy cel ma by osignity. Podwiadomo
Rozdzia 3. Sporzd plan lotu
49
lubi terminy. Uwalniaj si umysu i pomagaj posuwa si

do przodu.
4. Zidentyfikuj wszystkie przeszkody, ktre moesz napotka na
drodze do celu. Co moe si nie uda? Co przeszkadza w osi
gniciu celu? Dlaczego jeszcze go nie osigne? Co ci po
wstrzymuje lub co moe ci powstrzymywa?
Myl na papierze! Im szczegowiej okrelisz rne proble
my i przeszkody, ktre moesz napotka, tym lepiej bdziesz
przygotowany, by je rozwiza lub usun, gdy rzeczywicie
si pojawi.
5. Okrel, jak dodatkow wiedz i jakie umiejtnoci musisz
mie, by osign cel. Pamitaj: aby zrobi co, czego nigdy
nie robie, musisz zdoby now wiedz i wyprbowa j
w praktyce. To, dziki czemu znalaze si w obecnym miej
scu nie wystarcza, by pj dalej. Kady nowy cel wymaga
zdobycia i zastosowania nowej wiedzy i nowych umiejtnoci.
Co to jest w twoim przypadku? Musisz to wiedzie.
6. Ustal, czyjej pomocy i wsppracy potrzebujesz, by osign
cel. Przy realizacji wikszych, bardziej skomplikowanych ce
lw, niezbdna bdzie pomoc wielu osb. Wiedzc, jakich
ludzi potrzebujesz, szybciej podejmiesz niezbdne kroki, by
udzielili ci wsparcia.
7. Zrb list odpowiedzi na powysze pytania i uporzdkuj je we
dug kolejnoci oraz wanoci. Co musisz zrobi najpierw? Co
jest najwaniejsze? Lista dziaa, uporzdkowanych zgodnie
z kolejnoci ich wykonywania i znaczeniem jest planem, za
wierajcym kolejne kroki do nieuniknionego osignicia celu.
Realizujc siedem powyszych krokw, moesz zrealizowa
prawie kady cel, ktry sobie postawie. Przedstawiam take
prost formu, ktr moesz wykorzysta do okrelenia swojego
celu numer jeden.
50
Plan lotu
Gwarantowana formua na sukces

Dziki tej formule moesz zmieni swoje ycie i dotrze na
czas do najwaniejszego celu. Skada si ona z czterech prostych
krokw. Ludzie na caym wiecie mwi mi, e te cztery kroki
pozwoliy im urzeczywistni plany o wiele szybciej, ni myleli.
51
Krok drugi: okrel najwaniejszy cel

Gdy ju zapisae cele, wyobra sobie, e wszystkie prdzej
czy pniej osigniesz, jeeli tylko bdziesz konsekwentny i bar
dzo tego zapragniesz. Wyobra sobie take, e jeden wybrany cel
urzeczywistni si w cigu 24 godzin.
Nastpnie zadaj sobie nastpujce pytanie: Ktry cel z listy,
Krok pierwszy: wykorzystaj metod dziesiciu celw

We czyst kartk i na samej grze napisz sowo Cele"
oraz dzisiejsz dat. Wypisz 10 celw, ktre chcesz osign
w przyszoci. Uyj techniki magicznej rdki" i wyobra so
bie, e nie ma adnych ogranicze. Zapisz w dziesiciu punktach,
kim chciaby by, co mie i co robi w przyszoci, zakadajc, e
wszystko jest realne.
Oto kilka wskazwek:
1. Uywaj czasu t e r a n i e j s z e g o , jak gdyby cel ju by
osignity. Zamiast pisa: Bd zarabia xxx dolarw kadego
roku", pisz Zarabiam xxx dolarw na rok". Podwiadomo
rejestruje jedynie polecenia wyraane w czasie teraniejszym.
gdybym mg osign go teraz, miaby najbardziej pozy

tywny wpyw na moje ycie?". Zakrel odpowied. To bdzie
najwaniejszy, z d e f i n i o w a n y
c e l w kolejnym etapie two
jej podry przez ycie.
Krok trzeci: zrb plan

Zapisz ten wybrany cel na grze czystej kartki papieru. Pa
mitaj, by by zapisany w pozytywny sposb w pierwszej osobie
liczby pojedynczej w czasie teraniejszym, tak jak gdyby ju zo
sta osignity, i by w opisie znalaz si nieprzekraczalny termin
realizacji.
Zrb list potencjalnych przeszkd, ktre musisz przezwyci
2. Uywaj p o z y t y w n y c h sformuowa. Zamiast pisa Rzuc

palenic" (negatywne), pisz Nie jestem palaczem" (pozytywne).
y, by osign swj cel, dodatkowych informacji i umiejtno
3- W sformuowaniach uywaj p i e r w s z e j o s o b y liczby po

jedynczej. Na potrzeby tego wiczenia i ju zawsze, rozpoczy
naj opis kadego celu od sowa Ja". Jeste jedyn istot we
wszechwiecie, ktra moe uy w stosunku do ciebie sowa
Ja". Gdy sformuowanie celu rozpoczyna si od Ja", jest to
natychmiast uznane przez podwiadomo za wane polecenie
pynce z centrali".
potrzebowa. Z punktw na licie skonstruuj plan i natychmiast
Opis kadego z celw powinien by sformuowany w pozytyw

ny sposb w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie tera
niejszym i koczy si okreleniem terminu realizacji: do
"
gwny cel w formie pytania. Na przykad, jeeli jest to cel fi
ci, ktre musisz zdoby oraz ludzi, ktrych wsppracy bdziesz

przystp do jego realizacji.
Krok czwarty: burza mzgu

Burza mzgu zmusza ci do skoncentrowania si na sposo
bach osignicia celu. We now kartk papieru i zapisz na grze
nansowy, moesz napisa: Jak mog zarobi xxx dolarw do 31
grudnia 2xxx roku?".
52
Rozdziat 3. Sporzd plan lotu
Plan lotu
53
Nastpnie narzu sobie dyscyplin i napisz 20 odpowiedzi na

to pytanie. Moesz napisa wicej, ale 20 to minimum.
szy z nich i narzu sobie dyscyplin, by wymyli 20 sposobw
Napisanie pierwszych trzech do piciu odpowiedzi jest w mia

r atwe. Napiszesz, e moesz zrobi czego wicej, a czego
mniej. Wymylenie piciu kolejnych odpowiedzi jest trudniejsze
i wymaga wikszej kreatywnoci. Ostatnie dziesi odpowiedzi
wymaga olbrzymiej koncentracji i dyscypliny. Musisz sign
bardzo gboko do ukrytych pokadw kreatywnoci, by wyko
na to zadanie.
rozpocznij jego realizacj.
jego osignicia. Nastpnie wybierz jeden pomys i natychmiast
Zastosuj ponownie powrt z przyszoci"

Wyobra sobie nieprzekraczalny termin realizacji celu. Wy
obra sobie, e wszystko si udao i e dotare do celu w zapla
nowany sposb i na czas.
Patrzc wstecz z perspektywy sukcesu, uzupenij nastpujce
Zacznij dziaa
zdanie przynajmniej na 20 sposobw: Osignem cel, ponie
Gdy zapisae 20 odpowiedzi, wybierz jedn z nich i natych

miast przystp do dziaania. Jest to bardzo wane. Gdy zaczynasz
realizowa jeden z tych pomysw, uwalniasz niewykorzystane
zasoby kreatywnoci. Przez cay czas przychodz ci do gowy
nowe sposoby rozwizywania problemw i osigania celw. Wy
dajno znacznie wzrasta.
zapewni sukces.
Potem we kolejn kartk papieru i uzupenij nastpuj
Jeeli natychmiast nie zaczniesz dziaa, strumie kreatywno

ci zacznie wysycha, a w kocu cakiem zniknie. Korzyci bd
niewielkie. Nie zdarzy si nic pozytywnego.
Istnieje bardzo silny zwizek midzy szybkoci rozpoczcia
realizacji nowego pomysu a prawdopodobiestwem podjcia ta
kich dziaa w przyszoci.
Gdy wyrobisz w sobie orientacj na dziaanie, bdziesz mg
w znacznie wikszym stopniu wykorzystywa wasny potencja.
Bdziesz bardzo szybko porusza si w kierunku najwaniejsze
go celu.
Przeprowadzaj to wiczenie regularnie przez cae ycie. Za
wsze, gdy przechodzisz przez okres zmian lub chcesz dotrze do
nowych obszarw, zrb list dziesiciu celw, wybierz najwaniej-
wa...". Zapisz wszystko, co moesz wymyli i co wedug ciebie
ce zdanie: Nie osignem celu, poniewa...". Przygotuj list

wszystkich wanych rzeczy, ktrych nie zrobie, co spowodowa
o porak.
Ten zestaw wicze zmusza ci do mylenia w sposb bardziej
szczegowy, ni zdarza si to wikszoci ludzi w cigu caego y
cia. Koczc te zdania na 10 czy 20 sposobw natychmiast wiesz,
co powiniene zrobi, a czego nie, by zapewni sobie sukces.
Dokonaj pozytywnej afirmacji celu numer jeden: Moim
gwnym celem jest zarobienie xxx dolarw do 31 grudnia 2xxx
roku.". Nastpnie wyobra sobie, czym twoje ycie bdzie si
rnio od obecnego, gdy ten cel osigniesz. Wyobra sobie, jak
bdziesz si wtedy czu. Myl o tym, co powoduje, e ten cel jest
dla ciebie najwaniejszy.
Na koniec postanw, e codziennie, bez wyjtkw, dopki nie
dotrzesz do celu, bdziesz robi co, co bdzie ci do niego przy
bliao. Nie ustawaj w dziaaniu. Cay czas pamitaj, e poraka
nie wchodzi w gr!
54
Plan lotu
55
Wypisz trzy dodatkowe umiejtnoci lub zakresy wiedzy,
WICZENIE
Zapisywanie planu lotu
ktre musisz naby, by osign cel:

1
2
Zrb list dziesiciu celw, ktre chcesz osign w przy

szym roku:
3
Wymie trzech najwaniejszych ludzi, trzy grupy lub orga
1
2
nizacje, ktrych pomocy lub wsppracy bdziesz potrzebowa,
3
4
by osign cel:
1
5
6
2
3
7
8
W oparciu o odpowiedzi na powysze tematy, zrb list sied
9
10
miu krokw, ktre natychmiast moesz podj, by osign cel:

1
2
Ktry cel z tej listy miaby najwikszy wpyw na twoje ycie,

gdyby mg go osign w cigu 24 godzin?
3
4
5
6
7
Jaki jest ostateczny termin osignicia tego celu?

Co zamierzasz zrobi natychmiast, by zacz realizowa cel?
Wypisz trzy problemy lub przeszkody stojce na drodze do

osignicia celu:
1
Jakakolwiek by nie bya odpowied na ostatnie pytanie, za

cznij dziaa od razu. Nie czekaj. Reaguj szybko. Rozpocznij po
dr i nie ogldaj si za siebie.
ROZDZIA 4
PRZYGOTUJ SI DO PODRY
..Trza korzysta z sposobnoci,

zdecydowa, chwyci z si potem droga si wymoci,
rzecz potoczy si a mio"3.
JOHANN WOLFGANG VON GOETHE
Faust Johann Wolfgang Von Goethe, przekad Emil Zegadowicz (przyp.

tum.).
rzygotowanie si jest znakiem szczeglnym profesjonali

sty. Przygotowanie jest take znakiem szczeglnym kadej
osoby, ktra osigna sukces na jakimkolwiek polu. Gdy pniesz
si w gr po szczeblach swojej profesji zauwaysz, e najlepsi
powicaj znacznie wicej czasu na przygotowanie si ni prze
citna osoba. Osoby, nalece do grupy 10 procent najlepszych
w danej specjalnoci, s zawsze o wiele lepiej przygotowane, ni
ci, ktrzy walcz o przetrwanie.
Przygotowujc si do podry, dowiadczeni wdrowcy prze

rabiaj wielokrotnie wszystkie niezbdne kroki, dopki nie stan
si nawykiem. Po pierwsze, robi list wszystkich niezbdnych
do podry rzeczy. Nie ufaj pamici. Wszystko zapisuj.
Po drugie, zanim zaczn si pakowa, wyjmuj z szaf wszyst
ko, co maj zamiar ze sob zabra. Po trzecie, pakuj rzeczy do
torby, by przed czasem by gotowymi do wyjazdu na lotnisko.
Dowiadczony podrnik wie, e jeeli bdzie pakowa si w po
piechu, bo nie przeznaczy na to wystarczajcej iloci czasu, to
zapomni wielu rzeczy, co moe pniej by przyczyn proble
mw w podry.
Jedn z technik, ktr moesz wykorzysta, by podrowa
bez przeszkd i zwikszy prawdopodobiestwo dotarcia do celu,
jest mylenie typu najgorsza moliwa ewentualno". Polega
ona na zadaniu sobie pytania: Co najgorszego moe zdarzy si
podczas tej podry?"
Przygotuj si na najgorsze
Dla mnie, jako profesjonalnego mwcy i wykadowcy na se
minariach, najgorsz rzecz, ktra moe si zdarzy, jest utrata
bagau i znajdujcych si w nim ubra oraz materiaw wykado-
60
Plan lotu
wych. By zabezpieczy si przed tak ewentualnoci wszystko,

co najwaniejsze, mam ze sob, zawsze w zasigu wzroku. Dzi
ki nawykowi planowania z wyprzedzeniem, nigdy nie miaem
znaczcych problemw zwizanych z utrat bagau lub opnie
niem w jego otrzymaniu.
Nawet jeeli wyjazd jest duszy i czeka mnie kilka dni podr
owania i wykadw, w zwizku z czym pocrzebuj wikszej wa
lizki, zawsze mam przy sobie jeszcze jedn mniejsz z wszystkimi
najwaniejszymi rzeczami. Wikszy baga moe zosta oddany
do odprawy, jeeli jednak zaginie, bdzie to jedynie niedogod
no, a nie katastrofa.
W drodze do miejsca przeznaczenia, realizujc najwaniejszy
cel, nieustannie zadawaj sobie pytanie: Co moe mi si przytra
fi najgorszego?" Nastpnie przygotuj si na to.
Przygotuj si na kad ewentualno

Znakiem szczeglnym wybitnego czowieka jesc to, e zakada
najgorsze i przygotowuje si na to. Zapytano kiedy Napoleona
Bonaparte, czy wierzy w szczcie. Odpowiedzia na to: Wie
rz w pecha. Wierz, e bd mia pecha i odpowiednio planuj
dziaania".
Na przykad, niczym niezwykym nie jest odwoanie lub op
nienie lotu ze wzgldu na pogod lub problemy techniczne. Sam
dowiadczaem tego wiele razy. By si przed tym zabezpieczy, za
wsze prosz biuro podry o list lotw alternatywnych. Jeeli po
jawia si problem z moim samolotem, szybko wybieram inn mo
liwo. W przypadku nieprzewidzianych okolicznoci, natychmiast
dzwoni do pracownicy biura podry, ktra szybko sprawdza al
ternatywy na komputerze i byskawicznie rezerwuje inny lot.
61
Gdy jest taka potrzeba, dziaaj szybko

Nie tak dawno temu wsiadem na pokad samolotu, by od
by piciogodzinn podr na drugi koniec kraju i poprowadzi
seminarium dla jednej z firm z listy Fortune 500. Gdy wszyscy
zajli miejsca, pilot ogosi, e wystpi problem techniczny i per
sonel pracuje nad jego rozwizaniem. Powiedzia, e poda kolej
ny komunikat za p godziny i w tym czasie pasaerowie mog
czyta lub uywa telefonw komrkowych.
Miaem ju w przeszoci dowiadczenie z opnieniami,
ktrych czasu trwania nie mona przewidzie, wic natych
miast zadzwoniem z samolotu do biura podry, otrzymaem
informacj o innym samolocie, ktry odlatywa za 20 minut,
przesiadem si do niego i dotarem do celu z 30 minutowym
opnieniem.
Dowiedziaem si pniej, e problemy techniczne w samolo
cie, ktrym miaem lecie, okazay si o wiele bardziej powane,
ni na pocztku przewidywano. Pasaerowie spdzili w samo
locie i w poczekalni ponad trzy godziny, po czym lot zosta od
woany. Wszystkie samoloty na wschodnie wybrzee tego dnia
ju odleciay, pasaerowie nie mieli innego wyboru, tylko i do
domu i prbowa znale miejsca w samolotach odlatujcych na
stpnego dnia.
Niewielkie komplikacje
mog zniszczy plan
Wybierajc si na lotnisko, moesz potrzebowa takswki.
Jednak im duej czekasz, by j zamwi, tym wiksze jest praw
dopodobiestwo, e przyjedzie opniona lub jej zamwienie b-
62
Plan lotu
dzie niemoliwe. Pamitaj o starej formule Sze P 4 : Odpowied

nio wczesne planowanie zapobiega problemom".
Kilka lat temu podczas burzy nienej w Dallas musiaem spdzi
noc w motelu, pooonym 25 mil od lotniska, do ktrego dotarem
po pnocy. By zdy na kolejny lot do Birmingham, gdzie miaem
prowadzi seminarium, musiaem by na lotnisku o sidmej rano.
Recepcjonista w motelu by o tej porze zmczony i nie zain
teresowany moim problemem. Nalegaem, by zamwi mi tak
swk na 5.30 rano, ebym mg pojecha na lotnisko. Zapewni
mnie, e zadzwoni i takswka bdzie na mnie czeka o 5.30. Po
okoo czterech godzinach snu wstaem, ubraem si i pospieszy
em do wyjcia, by wsi do takswki. Nie byo jej tam jednak.
Dyur mia ten sam recepcjonista. Gdy zapytaem go, co si
stao, wzruszy ramionami i powiedzia mi, e zapomnia. Byem
zdany na wasne siy.
Na szczcie w tym momencie podjecha autobus linii lotni
czych, by zabra czonkw zaogi na poranny lot. Przekupiem
kierowc, by zabra mnie na lotnisko, gdzie zdyem zapa sa
molot i dotrze do Birmingham na czas.
Nie bd bierny
Dowiadczenie nauczyo mnie dwch rzeczy. Po pierwsze, trze
ba by przygotowanym na n a j g o r s z e . Bez wzgldu na to, co
ci mwi inni, przygotuj si na ewentualno, ktra moe ciebie
dotyczy. Po drugie, bd a k t y w n y , nie pasywny. Zamiast
zoci si lub wpada w depresj, dziaaj. Znajd rozwizanie al
ternatywne. Nie akceptuj obecnej sytuacji, jeeli nie jest satysfak
cjonujca. Zamiast czeka na bieg wydarze, sam nimi pokieruj.
4
Z angielskiego: proper prior planning prevents poor performance (przyp.

tum.).
63
Przygotuj list kontroln

Piloci szczegowo przegldaj list kontroln przed kadym
lotem. Nawet jeeli przelatali tysice godzin i s pilotami od 20
lat, zawsze sprawdzaj t list.
Ty take powiniene przygotowa tak list kontroln. Bez
wzgldu na to, ile razy podrowae, za kadym razem powinie
ne j sprawdza. Nigdy nie ufaj pamici. Przeoczenie jednego
wanego szczegu moe by przyczyn powanych kopotw,
a nawet sprawi, e nie dotrzesz do celu.
Kilka lat temu prowadziem cykl seminariw dla IBM. Jeden
z doskonaych menederw tej firmy, naprawd miy facet, nagle
przesta odpowiada na moje telefony. Gdy zaniepokojony skon
taktowaem si z innymi pracownikami firmy, powiedzieli mi, e
zgin w katastrofie lotniczej, odbywajc podr subow. Bya
to naprawd tragiczna historia.
Samolot rozbi si podczas ldowania w Dallas; wszyscy pa
saerowie zginli. W przeprowadzonym pniej ledztwie od
kryto przyczyn katastrofy. By to ostatni lot tego dnia i zaoga
cieszya si, e spdzi wieczr w Dallas. Analiza czarnej skrzyn
ki wykazaa, e personel by zajty pogawdk podczas pod
chodzenia do ldowania. Mechanik pokadowy, osoba z dwu
dziestoletnim dowiadczeniem, gawdzc z pilotami w kabinie,
zapomnia sprawdzi list kontroln. W rezultacie zapomnia
opuci klapy, gdy samolot ldowa. Ten jeden bd spowodo
wa rozbicie si samolotu, wybuch i mier wszystkich na po
kadzie. Gdy podasz w kierunku wasnego celu, konsekwen
cje nie sprawdzenia listy kontrolnej nie bd tak tragiczne. Nie
jest jednak niczym niezwykym bankructwo firmy lub utrata
wszystkich pienidzy z powodu nieprzywizywania wagi do
wanych szczegw.
64
Plan lotu
65
Najwaniejsze etapy przygotowania
Opracuj plan B
Syszae zapewne powiedzenie najwaniejszy jest dobry po

cztek". Przygotowanie jest znakiem szczeglnym profesjonali
stw i ludzi sukcesu w kadej specjalnoci. Sposobem efektywne
go przygotowania si jest sprawdzanie wasnej listy kontrolnej.
Oto niektre sugerowane kroki:
Gdy wyruszasz w drog, powi czas na zidentyfikowanie

moliwych opnie, zakce i objazdw na trasie. Zawsze przy
gotuj plan B na wypadek, gdyby pierwotny plan si nie spraw
dzi. Nigdy nie zakadaj, e wszystko pjdzie zgodnie z przewi
dywaniami.
1. Dokd zmierzasz? Powi czas, by upewni si, jakie s twoje

cele i marzenia. Co jest kocem podry? Jaka sytuacja by
aby najbardziej podana? Im lepsze bdziesz mia wyobra
enie na temat kocowych rezultatw, tym atwiej bdzie ci
zaplanowa kolejne kroki.
Otwierajc biznes powiniene zidentyfikowa kluczowe oso

by, klientw, rda finansowania, metody marketingu i sprzeda
y oraz wszystkie inne elementy, mogce mie wpyw na sukces.
Take jeeli chodzi o ycie osobiste, powiniene przewidzie naj
gorsze ewentualnoci, ktre mog zakci realizacj planw. Na
wszelki wypadek przygotuj plan B.
2. Zrb kompletn list wszystkich dziaa, niezbdnych do

osignicia celu. Niczego nie pomi. Uzupeniaj list, gdy co
dodatkowego przyjdzie ci do gowy.
3. Wyobra sobie wszystko, co moe si nie uda lub co moe
spowodowa opnienie lub porak. Planuj z wyprzedze
niem i przygotuj si na nieprzewidziane zdarzenia. Nigdy
nie licz na szczcie i nie zakadaj, e wszystko pjdzie zgod
nie z planem.
Nigdy nie zapominaj o prawach Murphy'ego:

1. Jeeli co moe si nie uda - nie uda si na pewno.
2. Najgorsza rzecz, ktra moe si zdarzy w najmniej sprzyjaj
cym momencie - zdarzy si wanie wtedy.
3. Najgorsza rzecz, kosztujca najwicej pienidzy, zdarzy si
w najbardziej nieodpowiednim momencie.
4. Porozmawiaj z osobami, ktre ju podroway tam, gdzie ty

wyruszasz. Nie staraj si wynale koa na nowo. Pro o rad
ludzi, ktrzy ju zapacili za tak sam podr.
Jest jeszcze prawo Cohena, ktre brzmi: Murphy by opty

mist".
5. Czytaj wszystko, co inni napisali na temat trasy i celu. Czasem

jeden drobny szczeg, o ktrym si dowiemy, moe stanowi
o sukcesie lub porace.
Planuj i przygotowuj si zawczasu

Umiejtno szczegowego okrelania celu, a nastpnie pla
Im cel jest waniejszy dla ciebie, dla twojej rodziny i przyszo

ci, tym wicej czasu powiniene powici na przygotowania.
Nie ma czego takiego jak zbyt wiele przygotowa".
nowania wszystkich detali przed rozpoczciem podry, moe

znacznie zredukowa to, co niewiadome i zwikszy prawdopo
dobiestwo dotarcia do miejsca przeznaczenia. Pamitaj, e naj
waniejszy jest dobry pocztek".
66
Plan lotu
Ludzie sukcesu s wiadomi wszystkich wanych szczegw,

szczeglnie przed rozpoczciem nowego przedsiwzicia lub po
dry. Nic nie zostawiaj przypadkowi. Nie zakadaj, e wszyst
ko przebiegnie zgodnie z planem lub e kogo innego obchodzi
podr, w ktr wyruszaj. W rezultacie znacznie zwikszaj
prawdopodobiestwo dotarcia do celu i nie ma to nic wsplnego
ze szczciem.
ROZDZIA 5
WYSTARTUJ PEN MOC
Nie ma wielkiej odwagi tam. gdzie nie ma wiary we

wasne siy i pewnoci siebie; po/owa sukcesu zaley od prze
konania, e osigniemy to, co zamierzylimy".
ORJSON SWEET MARDEN
krelie cel podry,

do samolotu i zaje
najwaniejszego kroku - do
to punkt zwrotny w twoim
sukcesu.
przyjechae na lotnisko, wsiade

miejsce. Jeste gotowy do podjcia
startu bez gwarancji sukcesu. Jest
yciu i w yciu kadego czowieka
Samolot kouje na pas startowy, dostaje pozwolenie na lot

z wiey kontrolnej i zaczyna si rozpdza. Jest to przeomowy
moment, start jest prawdziwym pocztkiem podry do miejsca
przeznaczenia.
Gdy pilot dostaje z wiey pozwolenie, wcza silniki na pen
moc. Samolot na pocztku porusza si powoli, potem nabiera
prdkoci, jedzie szybciej i szybciej po pasie startowym i wreszcie
unosi si w powietrze. W tym momencie pilot mwi podwozie
w grze". Jest to oficjalny pocztek lotu.
Tu pojawia si kluczowe pytanie. Co by si stao, gdyby pilot
nie wczy silnikw na pen moc, tylko na 80 lub 90 procent?
Kady pilot moe udzieli odpowiedzi. Jeeli silniki nie pracuj
z pen moc, samolot nigdy nie osignie prdkoci startowej;
zjedzie z pasa startowego i nie uniesie si w powietrze.
Ten przykad obrazuje kluczow rnic midzy sukcesem
i porak w yciu. Ludzie sukcesu startuj pen moc, gdy roz
poczynaj podr w obranym kierunku. Pracuj pena par. Je
eli co robi, wkadaj w to cae serce, szczeglnie na pocztku
przedsiwzicia.
Chyba nic nie jest waniejsze, by osign wymarzony suk
ces, ni przygotowanie si na bardzo, bardzo cik prac, dop
ki nie zrealizujesz celu.
Z drugiej strony przecitni ludzie nigdy nie dziaaj z pen
moc. Szukaj atwych rozwiza, staraj si robi jak najmniej.
W rezultacie nigdy nie startuj. Nigdy w niczym nie osigaj
sukcesu.
70
Plan lotu
Zrb pierwszy krok

Podstawowa rnica midzy wielkoci i miernoci w yciu po
lega na tym, e ludzie sukcesu stawiaj sobie ambitne cele, szczeg
owo planuj wszystkie dziaania i r o b i p i e r w s z y k r o k .
Ludzie przecitni maj nadzieje, marzenia, denia i pragnie
nia - takie same jak ludzie sukcesu. Jednak, gdy nadchodzi mo
ment wyboru, powstrzymuj si. Co nie pozwala im zrobi tego
kroku. Strach przed porak przewaa i wycofuj si.
Wiele lat temu przeczytaem nastpujcy cytat: Na wybrze
ach rozpaczy le biae koci tych, ktrzy w momencie triumfu
zawahali si i stracili wszystko". Nigdy go nie zapomniaem.
Odwaga jest kluczem

Czynnikiem bardzo potrzebnym, by osign sukces, jest
o d w a g a . Jak napisa Winston Churchill: Odwaga to pierw
sza z ludzkich cech, jest bowiem gwarancj wszystkich innych".
elazna dama", Margaret Thatcher powiedziaa kiedy, e
wszystko sprowadza si do odwagi.
Robert Green, autor ksiki zatytuowanej Power powiedzia:
Zawsze bd miay. miao moe przysporzy ci kopotw,
lecz jeszcze wiksza miao moe ci z nich wydoby".
Id tam, dokd siga wzrok

Musisz dokadnie wiedzie, co jest twoim celem i by e l a
s t y c z n y m w procesie jego realizacji. Bez wzgldu na to, jak
szczegowo zaplanujesz przedsiwzicie, nieprzewidziane oko
licznoci zmusz ci do kolejnych korekt planu. Musisz jednak
by przygotowany na zrobienie pierwszego kroku.
Rozdzia 5. Wystartuj petn moc
71
Na szczcie zawsze moesz spojrze w dal, by zrobi pierwszy

krok. Natura jest przewrotna w tym sensie, e zakrywa przed nami
cz drogi. Gdy raz okrelisz swj cel, Natura pozwoli ci ujrze
pocztek drogi i zrobi pierwszy krok. Jest to test. Dziki niemu
moesz si przekona, czy traktujesz swoj podr powanie.
Gdy z wiar robisz pierwszy krok, chocia widzisz tylko frag
ment drogi, Natura dochodzi do wniosku, e jeste powany. Po
kae wwczas kolejny odcinek. Gdy zrobisz drugi krok, Natura
odsoni przed tob dalsz drog. Zawsze bdziesz widzia przed
sob tylko pewien fragment drogi do celu, a kady kolejny krok
bdzie odsania nastpne.
Pogo za doskonaoci
W yciu prywatnym i zawodowym odpowiednikiem star
tu z pen moc jest po pierwsze zdecydowanie si na bardzo
cik prac, dopki nie osigniesz upragnionego sukcesu. Po
drugie jest to osignicie doskonaoci w tym, co robisz. By
w peni wykorzysta potencja, musisz postanowi, e bdziesz
najlepszy, e doczysz do czowki 10 procent profesjonalistw
w swojej brany. Szczcie, nagrody, satysfakcja i uznanie do
tycz ludzi, ktrzy osignli szczyt. Reszta dzieli si tym, co
pozostao.
Gary Becker, ekonomista i laureat nagrody Nobla z 1992
r. napisa ostatnio o nierwnociach" w Ameryce. Zaprezento
wa pogld, e tak zwane nierwnoci tak naprawd wynikaj
z nierwnoci w umiejtnociach". yjemy w spoeczestwie op
artym na wiedzy i wykorzystujcym najnowsze zdobycze tech
niki, wic najwiksze korzyci odnosz ci, ktrzy nieustannie t
wiedz i umiejtnoci doskonal. Najwiksze dochody maj ci,
ktrzy nieustannie ucz si nowych sposobw wytwarzania war
toci dodanej.
72
Rozdzia 5. Wystartuj pen moc
Plan lotu
Im wicej zainwestujesz,
tym wicej zyskasz
W gospodarstwach domowych o wyszym dochodzie jest
wicej osb pracujcych duej w cigu dnia ni w gospodar
stwach o niskim dochodzie. Przecitny przedsibiorca, waci
ciel firmy lub meneder wysokiego szczebla, osigajcy dochody
z grnego przedziau, pracuje 59 godzin tygodniowo 5 . W 20
procentach gospodarstw o niskich dochodach ich czonkowie
pracuj mniej ni 20 godzin tygodniowo. Pamitaj, e jeeli nie
posiae, to nie zbierzesz.
W ksice Millionaire next door jej autorzy Stanley i Danko
przedstawiaj rezultaty 25 lat wywiadw, z ktrych wynika, e
85 procent milionerw, ktrzy zawdziczaj wszystko samym
sobie, osigno sukces cik prac. W ich wypowiedziach po
wtarzao si nastpujce sformuowanie: Nie otrzymaem do
skonaego wyksztacenia. Nie byem mdrzejszy ub lepszy ni
inni, lecz byem skonny pracowa znacznie ciej".
Osoby nalece do czoowych 10 procent w swojej specjalno
ci, zarabiaj dwa, trzy, dziesi, a nawet dwadziecia razy wi
cej ni dolne 80 procent. W przyszoci powiniene znale si
w tych 10 procentach, jeeli ju teraz tam nie jeste.
Gdy pracujesz, pracuj

Przestrzeganie nastpujcej zasady zagwarantuje ci dotarcie do
celu: gdy pracujesz, p r a c u j . Gdy idziesz do pracy, pracuj. Nie
tra czasu na rozrywk lub kontakty towarzyskie. Pracuj cay dzie.
Postanw, e bdziesz zaczyna troch wczeniej, pracowa troch
ciej i koczy troch pniej. Gdy jeste w pracy, cay czas pracuj.
5
Dane dotycz realiw amerykaskich (przyp. red.).
73
Unikaj ludzi, ktrzy trac czas. Wikszo otaczajcych ci

ludzi pracuje z poowiczn lub nawet mniejsz wydajnoci. Roz
mawiaj o rodzinach, sporcie, polityce i innych tematach, niezwizanych z prac. Trzymaj si od nich z daleka. Powiedz im, e
po pracy chtnie z nimi porozmawiasz, ale teraz musisz wraca
do obowizkw.
Przygotuj list zada na kady dzie i nadaj im priorytety.
Rano rozpocznij prac od wykonywania najwaniejszego zadania
i nie przestawaj, dopki nie bdzie ono w 100 procentach wy
konane. Postanw, e wyrobisz sobie reputacj osoby pracujcej
najciej w f i r m i e . G d y
pracujesz,
pracuj.
Sukces nie jest dzieem przypadku. Sukces jest przewidywal

ny. Jeeli bdziesz naladowa ludzi sukcesu, z czasem osigniesz
te same rezultaty, co oni. Jeeli sam siebie nie powstrzymasz, to
nic ci nie powstrzyma.
ROZDZIA 6
PRZYGOTUJ SI
NA TURBULENCJE
Gdyby zapytano mnie, co uwaam za najbardziej

uyteczn rad dla ludzkoci, odpowiedziaabym nastpu
jco: problemy s nieuniknion czci ycia, wic gdy na
dejd, trzymaj podniesion gow, spjrz im miao w oczy
i powiedz: -Jestem silniejszy ni wy. Nie moecie mnie
pokona ".
ANN LANDERS
o starcie pilot mwi pasaerom, by pozostali na swoich

miejscach z zapitymi pasami. W wielu przypadkach pilot
mwi: Przewidujemy turbulencje w pierwszej czci lotu, wic
prosimy nie rozpina pasw".
Oczekuj turbulencji take wwczas, gdy otwierasz firm lub

rozpoczynasz now prac. W pierwszym okresie nastpuje seria
problemw i kopotw, ktrych nigdy by nie oczekiwa. Przy
pomina to sytuacj, w ktrej samolot gwatownie traci wysoko
z powodu prdw powietrznych.
Gdy tylko zaczniesz poda w stron nowego celu, wszdzie,
gdzie tylko moliwe, pojawi si problemy. W cigu tych pierw
szych kilku dni po rozpoczciu nowego przedsiwzicia nauczysz
si wicej, ni podczas roku planowania i przygotowa.
Gdy zaczniesz realizowa nowy cel, popenisz seri bdw,
ktrych kosztem bd: czas, pienidze i emocje. Nie ma innego
sposobu, by zdoby wiedz i umiejtnoci oraz rozwin cechy
charakteru niezbdne, by osign sukces, ni przez popenianie
bdw i nauk na dowiadczeniu.
Twoja podr do celu skada si bdzie z serii problemw,
przeszkd i przejciowych poraek. S one nieuniknion czci
ycia. aden sukces nie jest moliwy, jeeli nie rozwiniesz umie
jtnoci radzenia sobie z nieuniknionymi wyzwaniami i przeszko
dami, stojcymi na drodze do celu.
Kontroluj swoje reakcje

Ludzie silni s przygotowani na to, e na ich drodze do celu
pojawi si problemy. Ludzie sabi s zaskoczeni i zaniepokojeni,
gdy nie wszystko idzie po ich myli. Zoszcz si wtedy i staj si
78
Plan lotu
agresywni. Obwiniaj innych za swoje problemy. Czsto wpadaj

w depresj i zachowuj si nieracjonalnie.
Moesz kontrolowa tylko jedn cze rwnania, w ktrym
wystpuje problem: swoj o d p o w i e d na pojawiajce si
trudnoci. Czsto nazywa si to odpowiedzi-alnoci".
Sukces w yciu w duej mierze zaley od umiejtnoci odpo
wiedniej reakcji na problemy. Na szczcie moesz nauczy si
wielu efektywnych sposobw radzenia sobie z trudnociami, sto
sowanych przez ludzi sukcesu.
Gdy wyruszasz, pojawiaj si problemy

Przede wszystkim s p o d z i e w a j s i problemw, rozczaro
wa i przejciowych poraek. Nie bd zszokowany, zaskoczony
lub zy, gdy si pojawi. Zamiast tego we gboki oddech, od
pr si i powiedz sobie: Rozwizywanie problemw to moja
specjalno; tym wanie si zajmuj".
Kady rozwizany problem powoduje, e nabierasz wprawy
i moesz pokonywa coraz trudniejsze przeszkody. Gwna ko
rzy, ktr otrzymujesz rozwizujc problemy, polega na dosko
naleniu umiejtnoci radzenia sobie z coraz wikszymi przeciw
nociami. Wraz z nimi pojawiaj si jednak take coraz wiksze
nagrody i coraz wiksza odpowiedzialno.
Bdziesz zawsze osiga szczyt swoich moliwoci, radzc so
bie z problemami w yciu zawodowym i osobistym. Wybitni lu
dzie rozwizuj wielkie problemy. Ludzie przecitni rozwizuj
mae problemy lub nie rozwizuj ich w ogle. Ludzie sukcesu,
ktrzy wierz we wasne siy to ci, ktrzy w najbardziej efek
tywny sposb radz sobie z najwiksz liczb duych i maych
przeszkd.
79
Myl w kategoriach rozwizywania

problemw
Ludzie wybitni s zorientowani na rozwizania. Myl raczej
o tym, co trzeba zrobi, a nie o tym, kogo obwinia. S skoncen
trowani na przyszoci i nieustannie zastanawiaj si nad dziaa
niami, ktre natychmiast naley podj, by zapanowa nad stra
tami, zminimalizowa problem i i do przodu.
Jedn z najlepszych metod, ktre moesz wykorzysta, jest
wewntrzne przygotowanie si do radzenia sobie z problema
mi. Z gry za, e cokolwiek si wydarzy, bdziesz spokojny
i odprony. Postanw, e nie zdenerwujesz si. Zaprogramuj
swj umys, by radzi sobie z problemami w spokojny i efek
tywny sposb.
Dziki takiemu zaprogramowaniu, gdy tylko pojawi si nie
unikniony problem, przekonasz si, e automatycznie reagujesz
ze spokojem. Jeste odprony i obiektywny. Kontrolujesz sy
tuacj.
Zadawaj pytania
Gdy w yciu zawodowym lub prywatnym pojawiaj si nie
uniknione kopoty, zamiast reagowa emocjonalnie, moesz
podej do nich ze spokojem i skoncentrowa si na zadawa
niu pyta.
Przede wszystkim poznaj fakty. Na czym polega problem?
W jaki sposb powsta? Jakie s jego rozmiary lub koszty? Pa
mitaj, eby wszystkie informacje sprawdzi podwjnie. Bardzo
czsto problem jest przejaskrawiony lub dysponujesz bdn in
formacj.
80
Plan lotu
Czasem rozwizanie tkwi wewntrz samego problemu. Moe

te si zdarzy tak, e to, co uwaasz za problem, wcale nim nie
jest. Czsto moe by to nawet bogosawiestwo. Zadawanie
pyta sprawia, e jeste spokojny i kontrolujesz sytuacj. Skon
centruj si na r o z w i z a n i u . Zapytaj si: Co ja lub co my
moemy natychmiast zrobi, by poradzi sobie z przeszkod?".
Gdy pojawia si problem, wikszo ludzi ma tendencj do
widzenia wszystkiego w czarnych barwach, fatalistycznego my
lenia i poszukiwaniu koza ofiarnego. Musisz oprze si takiemu
postpowaniu i zachca osoby w twoim otoczeniu by take tak
si nie zachowyway.
Przyjmuj odpowiedzialno i bierz sprawy

w swoje rce
Gdy ju okrelie istot problemu (i potwierdzie, e rzeczy
wicie jest to problem) oraz zastanowie si nad rnymi sposo
bami jego rozwizania lub zminimalizowania, kolejnym krokiem
jest albo wzicie na siebie odpowiedzialnoci za dziaanie, albo
obarczenie ni kogo innego.
Myl zawsze w kategoriach dziaa, ktre mog by podjte.
Podobnie jak pilot, ktry w oczekiwaniu na turbulencje trzyma
dwoma rkami drek sterowniczy i ledzi wskaniki, tak i ty,
gdy pojawia si problem, musisz zapanowa nad sytuacj i mie
pewno, e zdasz w dobrym kierunku.
Kada przeszkoda, ktra pojawia si w twoim yciu, jest pew
nego rodzaju sprawdzianem. Powstaje pytanie, czy go zdasz, czy
oblejesz. Za kadym razem, gdy w efektywny sposb reagujesz
na problem, rozwijasz mdro, inteligencje i si. Stajesz si doj
rzalszy, bardziej kompetentny i zdolny do radzenia sobie z jeszcze
wikszymi przeciwnociami.
81
Zmie jzyk
W lotnictwie sowo orientacja" odnosi si do kta lotu
w stosunku do horyzontu. Sposb, w jaki mylisz, take okrela
twoj orientacj i postaw. Moesz uy trzech sw, by zmieni
orientacj i postaw w przypadku trudnoci. Przede wszystkim
zamie sowo problem" na sytuacja". Problem" jest sowem
negatywnym, ktre wzbudza uczucia strachu i niepokoju, za
sytuacja" ma znaczenie neutralne. Zamiast uywa sformuo
wania Mamy problem", moesz powiedzie: Znalelimy si
w takiej a takiej sytuacji".
Ja osobicie wol zamieni sowo problem" na wyzwanie".
Zawsze, gdy co dzieje si nie po twojej myli, mw: Stoi dzi
przed nami interesujce wyzwanie".
Wyzwanie" ma pozytywny wydwik. Kojarzysz je sobie
z czym, co w tobie i w innych wyzwala to, co najlepsze, czyni
ycie ekscytujcym, czym, dla czego warto y. Radzc sobie
z wyzwaniami, ktre przynosi codzienne ycie, wykorzystujesz
w coraz wikszym stopniu wasny potencja.
By moe jednak najlepszym sowem jest moliwo". Za
miast stwierdzi Mamy problem", moesz powiedzie Mamy
nieoczekiwan moliwo".
Napoleon Hill jest znany z nastpujcego powiedzenia:
W kadym problemie lub trudnoci, ktre spotykasz, kryje si
zalek niewspmiernie wikszych korzyci". Twoim zadaniem
jest je dostrzec; takie podejcie zaley od twojej postawy.
Postawa odkrycia czego dobrego w kadej sytuacji, poszu
kiwania korzyci w przypadku problemw lub przeszkd, jest
charakterystyczna dla ludzi sukcesu.
82
Plan lotu
Wyzwl potg umysu

Mzg jest niezwykym narzdem. Gdy jeste spokojny i od
prony, tzw. nowa kora mzgowa (lac. neocortex), jest aktywna
i moesz z niej korzysta. Jednak gdy jeste niespokojny lub zy,
nowa kora wycza si, podobnie jak wycza si nagrzane elaz
ko. Gdy do problemu podchodzisz w sposb emocjonalny, uak
tywnia si tzw. kora dawna (lac. paleocortex).
Moe ona znajdowa si w dwch stanach: agresji lub uciecz
ki. Jeeli z powodu pojawienia si problemu stajesz si niespo
kojny, reagujesz wypieraniem, zoci lub obwinianiem innych.
Moesz wykazywa ch do ataku lub do ignorowania problemu
w nadziei, e rozwie si sam. Jednak adna z tych postaw nie
jest efektywna.
Ludzie wybitni, liderzy, na drodze do celu radz sobie z nie
uniknionymi w codziennym yciu upadkami i wzlotami dziki
przejciu cakowitej kontroli nad sposobem mylenia i nad emo
cjami. Osigaj j dziki doborowi sw opisujcych sytuacj,
tonowi gosu i swojemu zachowaniu w trakcie radzenia sobie
z problemami.
Zmaganie si z przeciwnym wiatrem

Gdy wyruszasz w nowym kierunku, podobnie jak startuj
cy samolot, przewidujesz zarwno czas rozpoczcia podry
jak i dotarcia do celu. Sdzisz, e wszystko pjdzie zgodnie ze
stworzonym harmonogramem. Jednak gdy tylko rozpoczniesz
podr, dowiadczysz tego, co piloci nazywaj nieoczekiwanym
wiatrem przeciwnym".
Przez lata przebyem wiele milionw mil. Dowiadczyem
prawie wszystkiego oprcz katastrofy lotniczej. Nie jest niczym
83
niezwykym, szczeglnie na wiosn lub na jesie, e samolot

podczas lotu napotka przeciwne wiatry. Czasem ich prdko
wynosi od 150 do 200 mil na godzin, co moe wyduy lot a
o dwie godziny. Gdy kiedy leciaem z Nowego Jorku do Dallas,
przeciwny wiatr by tak silny, e samolot musia wyldowa w St.
Louis, by nabra paliwa.
Podobna sytuacja wystpuje w yciu. Gdy tylko zaczniesz
zmierza w kierunku celu, powstrzyma ci przeciwny wiatr:
wszystko bdzie kosztowa dwa razy droej i trwa trzy razy
duej, ni przewidywae. Rozpoczynajc nowe przedsiwzicie,
powiniene zrobi szczegow analiz finansow, a nastpnie
pomnoy koszty razy dwa, by otrzyma realistyczn prognoz.
Powiniene oceni, jak dugo bdzie trwaa realizacja celw po
rednich, a nastpnie pomnoy czas razy trzy.
Rodzaje przeciwnych wiatrw

Przeciwnoci w yciu zawodowym i prywatnym maj rne
przyczyny. Podstawow s i n n i l u d z i e . Niektrzy z nich ci
rozczaruj, inni oszukaj, zdradz, nie bd chcieli postpowa
zgodnie z twoimi oczekiwaniami lub oka si niekompetentni
albo przecitni. Jeeli oczekujesz, e kady, z kim masz do czynie
nia, bdzie inteligentny, kompetentny i uczciwy, to dowiadczysz
wielu wyzwa na drodze do zdobycia mdroci i dowiadczenia.
Klienci bd gwnym powodem przeciwnych wiatrw.
Otwierajc now firm zdziwisz si, jak trudno jest zdoby po raz
pierwszy klientw, sprawi by kupowali twoje produkty lub usu
gi. Bdziesz zdumiony, jak trudno jest ich przekona, by porzucili
obecnych dostawcw i wybrali ciebie. Wikszo klientw ceni
komfort. Zgodnie z prawem bezwadu wybior obecnych dostaw
cw nawet wwczas, jeeli oferowane przez ciebie produkty lub
usugi s lepsze, gdy najwygodniej jest im utrzyma status quo.
84
Plan lotu
Klienci rozczaruj ci, gdy bd kupowali mniej ni oczeku

jesz, bdzie to trwao duej, bd zwlekali z zapat i bd wicej
narzeka. Czsto przekonasz si, e produkty lub usugi, kt
re proponujesz klientom, by ich ycie byo wygodniejsze, maj
zbyt wysokie ceny, nie s konkurencyjne oraz s wadliwe, tzn.
nie maj obiecywanych przez ciebie zalet. Wyzwania i trudnoci
tego typu s normalne i naturalne. Twoim zadaniem jest radzi
sobie z nimi i rozwizywa je.
Pamitaj, e klient ma zawsze racj. Wane jest to, co podo
ba si ludziom, a nie tobie. Wane jest nie to, co chcesz ofero
wa, lecz to, co ludzie chc kupi. Zarabiamy na ycie, suc
innym w jaki sposb. To inni okrelaj, co musimy zrobi, by
osign sukces. Spjrz prawdzie w oczy, zmierz si z rzeczywi
stoci i zmodyfikuj produkt lub usug tak, by ludzie j kupili
i zarekomendowali ci znajomym.
85
bank, poyczkodawcw lub dostawcw o poyczk lub kredyt,

przekonasz si, e s sceptyczni, podejrzliwi, dziaaj powoli, e
s bardzo ostroni, jeeli chodzi o pienidze. Dzieje si tak dlate
go, e ludzie, ktrzy maj pienidze, dowiadczyli bardzo wiele:
w przeszoci okamywano ich, zwodzono i oszukiwano; z tego
powodu s niezwykle ostroni w poyczaniu pienidzy tobie lub
komukolwiek innemu.
Rodzaj przeciwnego wiatru: ty sam

Ku wasnemu zdziwieniu przekonasz si, e s a m d l a s i e b i e stanowisz przeciwny wiatt, e brak ci talentu, umiejtnoci
i wiedzy, niezbdnych do osignicia sukcesu. Moesz odkry,
e nie radzisz sobie z zarzdzaniem czasem lub brak ci samody
scypliny. Wydaje ci si, e nie moesz si skoncentrowa i po
wici bez reszty najwaniejszym zadaniom. Tracisz czas i czu
Rodzaj przeciwnego wiatru: finanse
jesz si przytoczony jego brakiem i iloci pracy, ktt masz do

wykonania.
Innym rodzajem przeciwnego wiatru, z ktrym si zmierzysz,

s p i e n i d z e . Niektrzy ludzie powiedz ci, e atwo jest zdo
by pienidze, ktrych pragniesz, dziki pozytywnemu myleniu
i wizualizacji bogactwa. Kady chce wierzy, e jest to prawda
i wiele osb caym sercem identyfikuje si z ide bogactwa osi
ganego bez wysiku.
By moe brak ci umiejtnoci finansowych, analitycznych,

matketingowych lub sprzedaowych. By moe nie wiesz, jak
zaplanowa i zorganizowa nowe przedsiwzicie, efektywnie je
reklamowa by zainteresowa klientw i zachci ich do kupna.
By moe nie wiesz, jak zdoby i utrzyma dobrych pracowni
kw lub jak podejmowa dobre biznesowe decyzje.
Nie s to jednak ci, ktrzy naprawd osignli sukces finan

sowy. Ludzie, ktrzy wiele zarobili, dziki gorzkiemu dowiad
czeniu odkryli, e w przypadku pienidzy atwa jest jedynie ich
utrata. Japoskie przysowie mwi: Zarabianie pienidzy przy
pomina kopanie w piasku przy pomocy szpilki; tracenie pieni
dzy przypomina wylewanie wody na piasek".
Jeeli otwierasz firm, a nastpnie j rozwijasz, by moe nie

wiesz jak rekrutowa ludzi i obsadza ich na odpowiednich sta
nowiskach. By moe nie wiesz, jak rozdziela obowizki i nad
zorowa pracownikw, by by pewnym, e praca jest wykona
na na czas, zgodnie z zaplanowanym budetem i ustalonymi
Z pienidzmi cz si wielkie emocje. Ludzie niechtnie si

z nimi rozstaj, bez wzgldu na powd. Gdy poprosisz przyjaci,
wskanikami.
Na szczcie s to wszystko umiejtnoci, ktrych m o n a
s i n a u c z y . Jednak punktem wyjcia do ich doskonalenia
86
Plan lotu
jest przyznanie, e ich potrzebujesz, i e nie jeste w nich specjal

nie dobry. Wtedy moesz rozpocz nauk.
Dziki swojemu niezwykemu umysowi moesz zdoby
wszystkie umiejtnoci niezbdne, by osign zaoony cel.
Nigdy nie powiniene sobie pozwoli na odwrt tylko dlatego,
e brakuje ci jakiej umiejtnoci lub zdolnoci. Zamiast tego
postaw sobie za cel jej doskonalenie, zrb plan osignicia tego
celu, a nastpnie bierz si do pracy, dopki go nie zrealizujesz.
Nie dziw si
Znakiem dojrzaoci, zdolnoci do rozwoju na drodze do suk
cesu i rwnowagi w yciu jest uwaanie problemw i trudnoci
za co normalnego i nieuniknionego. Stanie si osob wybitn
wymaga zaakceptowania faktu, e kiedy zaczniesz zmierza
w kierunku wielkiego, ekscytujcego celu, nieustannie bdziesz
napotyka nieoczekiwane turbulencje i przeciwne wiatry. Twoje
zadanie to nauczy si nawigowa wrd nich ze spokojem i ca
kowit wiar we wasne siy.
Stajesz si osob opanowan i efektywn dziki zachowaniu
spokoju w przypadku przeciwnoci. Stajesz si cierpliwy, za
chowujc si cierpliwie zawsze wtedy, gdy sytuacja tego wyma
ga. Stajesz si doskonaym pilotem, leccym w kierunku celu,
sprawnie radzc sobie z nieuniknionymi burzami pojawiajcymi
si w yciu zawodowym i prywatnym.
ROZDZIA 7
DOKONUJ CIGYCH
POPRAWEK KURSU
Wczeniej czy pniej pojawia si sytuacja kryzysowa

i to. w jaki sposb sobie z ni radzimy, decyduje o naszym
szczciu i osigniciu sukcesu. Od zarania dziejw kada
forma ycia napotykaa taki kryzys".
ROBERT COLLIER
roblemy, trudnoci i komplikacje s normaln czci y

cia prywatnego i zawodowego. Gdy stawiasz sobie nowy cel
lub wyruszasz w kolejn podr, dowiadczasz wyzwa, ktrych
nie oczekiwae i nie przewidywae. Prawdziwym sprawdzianem
charakteru jest reakcja na nieunikniony kryzys. Umiejtno roz
wizywania problemw jest wana, jednak to zdolno do radze
nia sobie z kryzysem w najwikszym stopniu wpywa na sukces
lub porak w yciu.
Ocenia si, e przecitna osoba przeywa w dzisiejszych cza
sach kryzys co dwa, trzy miesice. Moe to by kryzys finansowy,
rodzinny, zdrowotny lub osobisty. Oznacza to, e kada osoba,
ktr znasz, cznie z tob dowiadcza go teraz albo przeyje go
w najbliszym czasie.
Kryzysy z definicji pojawiaj si znikd, nieproszone. Nie mo

emy ich przewidzie, wic kiedy si pojawi, najlepiej reagowa
na nie w sposb efektywny.
Zdolnoci przywdcze
Pracownicy naukowi Stanford University w cigu wielu lat
przeanalizowali wyniki corocznych ocen setek prezesw i mene
derw najwyszego szczebla w firmach z listy Fortune 1000".
Wielu z tych menederw naleao do grupy osigajcej najwik
sze sukcesy w swojej brany. Eksperci dokonali analizy tego, co
napisano o tych ludziach od momentu rozpoczcia przez nich
pracy zawodowej, szukajc cech wsplnych.
Badania pokazay, e menederowie najwyszego szczebla
maj przynajmniej dwie cechy wsplne. Pierwsz jest umiejt
no bycia wartociowym czonkiem zespou. Gdy rozpoczynali
prac, wietnie funkcjonowali w zespoach, wnoszc duy wkad
w ich prac. Po otrzymaniu awansu, charakteryzowali si umie-
90
Plan lotu
j-tnoci doboru utalentowanych ludzi i takiego organizowania

ich pracy, by wsplnie osign istotne dla organizacji cele.
91
Gdy jeste liderem, ktry znalaz si w sytuacji kryzysowej,

kady obserwuje, w jaki sposb reagujesz. Ludzie ci oceniaj.
Dziki temu zyskujesz lub tracisz w ich oczach. Kryzys to wielki
egzamin, przed ktrym stawia nas ycie.
Najwaniejsza cecha przywdcy

Drug, waniejsz cech, wspln dla czoowych przywdcw,
jest umiejtno sprawnego funkcjonowania w sytuacji kryzyso
wej. Najbardziej wybitni ludzie kadej specjalnoci udowodnili
w swoich karierach zawodowych, e gdy nadchodzi kryzys, s
w stanie dobrze sobie z nim radzi.
Eksperci odkryli co jeszcze: zasad pracy zespoowej mona
nauczy si na seminariach i warsztatach. Jednak nie mona
w taki sam sposb naby umiejtnoci radzenia sobie z kryzysem.
Lider nie moe nauczy si postpowania w sytuacji kryzysowej
na szkoleniu, biorc udzia np. w wyreyserowanych scenkach.
Tak umiejtno mona naby jedynie wwczas, gdy nadej
dzie p r a w d z i w y k r y z y s , nieprzewidywalna i nieoczeki
wana przeszkoda, ktra moe by przyczyn powanych szkd.
W takiej sytuacji u prawdziwego lidera uruchamiaj si cechy,
ktre pozwalaj uratowa sytuacj i rozwiza problem.
Zycie to seria prb

Problemy pojawiajce si w yciu to egzaminy, ktre musisz
zda, by i naprzd. Nieuniknione kryzysy, ktrych dowiad
czasz w codziennym yciu to prawdziwy test twoich kompetencji
i dojrzaoci. Stanowi najlepsz podstaw oceny odwagi, inteli
gencji, wytrwaoci i dalekowzrocznoci.
Jak powiedzia Epiktet: To nie okolicznoci tworz czowie
ka. One jedynie odkrywaj o nim prawd". Zarwno dla niego
samego, jak i dla innych.
Jak liderzy zachowuj si

w sytuacji kryzysowej
Na przestrzeni lat pracowaem z prezesami i menederami
najwyszego szczebla wielu duych firm. Byem konsultantem
milionerw, multimilionerw i nawet miliarderw. Miaem mo
liwo dokadnego si im przyjrzenia".
Cech, ktr moim zdaniem mieli wszyscy, bya umiejtno
zachowania spokoju nawet w obliczu powanego kryzysu. Gdy
pojawiaa si trudna sytuacja, umieli tak przygotowa si do niej
psychicznie, e nie tracili spokoju i kontroli. Natychmiast potra
fili zapanowa nad emocjami i nad t sytuacj.
Najwybitniejsi ludzie, z ktrymi miaem do czynienia, nigdy
nie zocili si, nie denerwowali i nie irytowali. Tak naprawd
sprawiali wraenie, e przewaaj w nich zupenie inne emocje.
Zwalniali tempo, stawali si bardziej uprzejmi i taktowni. Uy
wali takich sw jak prosz i dzikuj". Przed podjciem dzia
ania zadawali pytania i gromadzili informacje.
Poznaj fakty
Harold Geneen, byy prezes IT&T, grupy zrzeszajcej 150
firm, stwierdzi kiedy, e najwaniejszym krokiem w radze
niu sobie z jakimkolwiek problemem biznesowym jest poznanie
faktw. Powiedzia nastpujco: Poznaj fakty. Nie przypusz
czenia, nie to, co wydaje si oczywiste lub to, czego by sobie
92
Plan lotu
93
yczy. Szukaj, dopki nie poznasz rzeczywistych faktw. One

nie kami".
Myl z wyprzedzeniem
Gdy Jack Welch, byy prezes General Electric stawa przed

problemem, mia zwyczaj pyta: Jakie s fakty?". Nalega,
aby wiedzie wszystko o sytuacji, jakakolwiek by ona nie
bya.
Jedn z najwaniejszych umiejtnoci, zwizanych z myleniem,

jest przewidywanie kryzysw. By j wiczy, regularnie spogldaj
w przyszo i zadawaj sobie pytania: Co najgorszego moe si wy
darzy? Co moe przeszkodzi w realizacji moich planw i celw?"
Prezesi ci odkryli, e im wicej maj informacji (wicej fak

tw) na temat problemu lub kryzysu, tym bardziej oczywiste
bdzie rozwizanie lub kierunek dziaania. Rozwizanie pojawi
si jako rezultat poznania problemu.
Zrb list wszystkich problemw lub kryzysw, ktre mog

si pojawi. Wykorzystaj regu 3 procent": nawet jeeli praw
dopodobiestwo wystpienia powanego problemu wynosi
3 procent, zapisz go na swojej licie. Zastanw si, co moe si
wydarzy, gdy si pojawi i w jaki sposb zareagujesz.
Najwaniejsza praca
Jaka jest najwaniejsza praca, ktr wykonujesz? Odpo
wied brzmi: mylenie". Umiejtno jasnego mylenia i po
dejmowania dobrych decyzji w znacznym stopniu wpywa na
kierunek i jako twojego ycia. Ludzie, ktrzy lepiej myl,
wycigaj lepsze wnioski. Lepiej dziaaj i otrzymuj lepsze
rezultaty. Ludzie, ktrzy nie powicaj czasu na zastanowie
nie, czsto dochodz do bdnych wnioskw, podejmuj ze
decyzje i dziaania, prowadzce do zych wynikw i cigych
poraek.
Najwaniejsz umiejtnoci, ktr wykorzystujesz w y
ciu prywatnym i zawodowym, jest zdolno do logicznego, nie
poddajcego si emocjom mylenia. Wymaga to celowego wi
czenia zachowania dystansu do nieprzewidzianych zdarze. Po
zostajesz obiektywny. Wyobraasz sobie, e jeste zewntrznym
konsultantem, ktry zosta poproszony o analiz problemu
i propozycj jego rozwizania. Cakowicie zapominasz o emo
cjach, gdy zapoznajesz si z sytuacj i zbierasz informacje. Do
piero wwczas, gdy czujesz, e dowiedziae si wszystkiego na
temat problemu, podejmujesz decyzj.
Royal Dutch Shell, jeden z najwikszych koncernw nafto

wych na wiecie, znany jest ze swoich umiejtnoci planowania
scenariuszowego. Ze wzgldu na to, e koncern ma zoa nafty
i gazu, stacje pomp, rurocigi, statki, rafinerie i stacje benzyno
we na caym wiecie, opracowano ponad 600 scenariuszy post
powania na wypadek kryzysu.
W rezultacie, gdy pknie rurocig w Kazachstanie, wybuch
nie wojna domowa w Nigerii, czy nastpi wyciek ropy na Ala
sce, Royal Dutch Shell ma opracowany plan dziaania. Koncern
jest przygotowany na szybk i efektywn reakcj, dziki ktrej
minimalizuje szkody i koszty, sprawnie transportujc rop i gaz
z jednego miejsca w drugie, by unikn przerwy w dostawach.
Powiniene postpowa podobnie, przewidywa przysze wy
darzenia i myle, co moe negatywnie wpyn na plany i reali
zacje celw. Zadajesz sobie rwnie pytanie, co by zrobi, gdyby
najgorszy scenariusz wystpi w rzeczywistoci.
Klucz do zwycistwa
Napoleon Bonaparte syn ze swojej umiejtnoci przewidy
wania, co si moe wydarzy w trakcie bitwy. Zanim si zacza,
94
Plan lotu
jecha ze swoimi generaami i bada teren. Szczegowo anali

zowa jego uksztatowanie, miejsca rozmieszczenia artylerii, pie
choty i kawalerii. Potem zawsze, gdy byo to moliwe, zwabia
armi przeciwnika w miejsce, ktre sam wybra.
Dzisiaj pamitamy Napoleona jako dowdc, ktry przegra
bitw pod Waterloo. Przegra take w 1813 r. bitw pod Lipskiem
w Niemczech i nie udao mu si dokona inwazji na Rosj w 1812
r. Czsto jednak zapomina si o tym, e w latach 1793-1815 do
wodzi armi francusk w setkach bitew toczonych w caej Europie
i prawie zawsze zwycia, czsto z przewaajcymi siami wroga.
Umiejtno przewidywania najgorszego scenariusza bitwy da
waa mu olbrzymi przewag nad generaem wrogiej armii. By
przygotowany na wszystko bez wzgldu na to, co si dziao po roz
poczciu ognia. W trakcie bitwy mg natychmiast wydawa roz
kazy, by radzi sobie z niespodziewanymi dziaaniami wroga oraz
wykorzystywa manewry wycofywania si lub ataku. Byo to mo
liwe, gdy wczeniej przemyla wszelkie moliwe scenariusze.
95
oczekiwanymi wypadkami i okolicznociami. Umiejtno szyb

kiego i efektywnego dokonywania poprawek ma wikszy wpyw
na osignicie sukcesu, ni cokolwiek innego.
Bd odporny na pokus wygody

Wikszo ludzi, obawiajc si poraki, opiera si zmianom,
nawet jeeli byyby one korzystne. Zgodnie z prawem bezwad
noci, ktre mwi, e ciao porusza si ruchem jednostajnym pro
stoliniowym, chyba e zadziaaj na nie siy zewntrzne", ludzie
wykazuj tendencj do postpowania dzie po dniu i rok po roku
tak samo. Powodem jest wycznie to, e jest im tak wygodnie.
Jak powiedzia Harold Geneen: Najwikszym problemem
menedera nie jest alkoholizm czy pracoholizm, lecz egoizm".
Im wicej czasu powicisz na przemylenie potencjalnych pro

blemw, wyzwa i kryzysw, z ktrymi moesz si spotka, tym
spokojniej i z wiksz pewnoci siebie moesz reagowa, gdy si
pojawi. Podobnie jak po wionie nastpuje lato, tak i twoje ycie
jest niekoczc si seri maych i duych problemw.
Wikszo ludzi nie znosi si myli. Nawet jeeli jest jasne,

e popenili bd, nie chc si do tego przyznawa. Ze wzgl
du na swoje ego, wykonuj niesamowit gimnastyk umysow
i emocjonaln, by unikn przyznania si, e popenili bd. Gdy
przyapie si ich na pomyce, wikszo z nich ignoruje jej zna
czenie, zaprzecza, e to oni s winni lub obwinia kogo innego.
Nie zgadzaj si na zmian kursu.
Dokonywanie poprawek kursowych
Jedyn rzecz niezmienn jest zmiana
Jest to najwaniejsza cz prawdziwego sekretu osigania

sukcesu. Wczeniej powiedziaem, e samolot jest poza kursem
przez 99 procent czasu lotu. Osignicie celu wymaga cigych
poprawek kursowych.
W czasach szybkich zmian, wedug American Management

Association, moesz myli si przynajmniej w 70 procentach
przypadkw. Informacja si zmienia. Technologia si rozwija.
Konkurencja robi co, czego nie oczekiwae. Wydarzenia, na
ktre nie masz wpywu, mog sprawi, e twoje plany i zamie
rzenia stan si bezuyteczne.
Take w yciu musisz nieustannie dokonywa takich popra

wek. Kadego dnia musisz co zmienia, by radzi sobie z nie-
96
Plan lotu
W pitek koczysz wielodniowy lub wielotygodniowy proces

planowania. W poniedziaek moe si zdarzy co tak powanego,
jak ataki w dniu 11 wrzenia lub taki drobiazg", jak obnienie
cen przez konkurencj i wszystkie plany musz ulec zmianie.
Wanie dlatego e l a s t y c z n o jest podstawow cech,
ktr musisz rozwin, by efektywnie radzi sobie z burzami,
turbulencjami, przeciwnymi wiatrami i byskawicami, ktre spo
tykasz na drodze do celu. Musisz umie akceptowa informa
cj zwrotn i dokonywa korekt kursu. Musisz zwraca wiksz
uwag na to, co jest waciwe, a nie na to, kto ma racj.
Niektrzy ludzie myl, e przyznanie si do omyki i zmia
na zdania s oznakami saboci i niekompetencji. Jednak w cza
sach szybkich zmian ch przyznania, e nie jest si doskonaym,
e nowa informacja wymaga korekty postpowania, jest cech
szczegln odwagi, charakteru i siy. Sabi ludzie zawsze usiuj
ukry swoje bdy. Ludzie silni szybko si do nich przyznaj i za
czynaj dziaa inaczej.
Myl w jasny sposb, zastanawiaj si nad zagadnieniem od
nowa.
1. Co staramy si osign?
2. W jaki sposb staramy si to osign?
3. Czy jest lepszy sposb?
4. Jakie s zaoenia?
5. Co zrobi, jeeli zaoenia s ze?
6. Co natychmiast powinnimy zrobi w efekcie odpowiedzi na
te pytania?
7. Co powinnimy zrobi na samym pocztku?
Oddziel fakty od problemw. Fakt jest czym, co jest stae
i niezmienne, jak przesze wydarzenie lub wydarzenie obecne,
np. pogoda, na ktr nie masz wpywu.
Z drugiej strony problem jest stanem, ktry moe by zmie
niony. Masz na niego wpyw. Moesz wykorzysta umys, by zna
le jakie rozwizanie.
Zasada jest prosta: nie irytuj si czym, czego nie moesz
zmieni. Wykorzystaj czas i energi na sprawy, na ktre masz
wpyw. Pamitaj o powiedzeniu, e gow muru nie przebijesz.
Zadawaj sobie pytanie: Wiedzc to, co teraz wiem, czy roz

poczbym to, co teraz robi jeszcze raz?"
Jak zachowa elastyczno
Jeeli odpowied jest negatywna, natychmiast przeprowad

wszelkie niezbdne zmiany, by powrci na drog do osignicia
celu. Pamitaj nastpujca zasad: Znaj dokadnie cel, do kt
rego zdasz, lecz bd elastyczny, jeeli chodzi o wybr drogi
jego osignicia".
Moesz regularnie wykorzystywa trzy stwierdzenia, by

oczyci umys i zwikszy zdolno do radzenia sobie w kadej
sytuacji. Gdy wyrobisz w sobie nawyk robienia tych deklaracji
w przypadku pojawienia si problemw i trudnoci, znacznie a
twiej bdziesz dokonywa korekt kursu niezbdnych do dotarcia
Zapanuj nad umysem

Zawsze, gdy pojawi si nieunikniona kryzysowa sytuacja,
przejmij nad ni i nad swoim umysem kontrol, zadajc sobie
i innym nastpujce kluczowe pytania:
do celu.
1. Gdy podje decyzj, a nowe okolicznoci udowodniy, e
bya bdna, nie obawiaj si stwierdzi: Myliem si".
Gdy tylko przyznasz si do bdu, masz cz problemu
z gowy". Nie musisz traci ani minuty wicej na bronienie
si ub usprawiedliwianie. Powiedz po prostu: Myliem si"
i zrb niezbdne zmiany w oparciu o now informacj.
98
Plan lotu
2. Drugie stwierdzenie to: Popeniem bd".

Ponad 70 procent twoich decyzji bdzie niewaciwych,
wic w yciu popenisz wiele duych i maych bdw. Gdy
spokojnie i pewnie przyznasz, e nie jeste doskonay i e
w oparciu o posiadane informacje wycigne bdne wnio
ski, cz problemu jest rozwizana. Wszyscy mog skon
centrowa si na rozwizaniu i na dziaaniach zmierzajcych
do skorygowania kursu.
3. Trzecie stwierdzenie to: Zmieniem zdanie".
Przez cae ycie bdziesz podejmowa decyzje w oparciu o prze
konania i uczucia, dominujce w danym momencie. Jednak
za kilka godzin lub dni moesz ocenia sytuacj odmiennie.
Moesz doj do wniosku, e biorc pod uwag informacje,
ktre obecnie masz, podjte decyzje nie byy najlepsze. Jeeli
bdziesz mia odwag przyzna, e zmienie zdanie, moesz
kontynuowa podr.
Wolno wyboru
Sposb mylenia moich rodzicw by bardzo nieelastyczny.
Gdy ju zajli jakie stanowisko, nigdy go nie zmieniali. W re
zultacie moje dziecistwo byo pene frustracji. Jeeli nawet moi
rodzice popenili bd, nigdy si do tego nie przyznawali, gdy
ucierpiaoby na tym ich ego.
Wychowujc wasne dzieci zdecydowaem, e bd postpo
wa inaczej. Powtarzaem im, nawet gdy byy mae, e zawsze
mog zmieni zdanie. Nie chciaem, by kiedykolwiek nabray
przekonania, e jeli bd miay zdanie na jaki temat lub zajm
jakie stanowisko, to w nieskoczono musz ich broni.
Moja crka Christina, ktra ju dorosa i wysza za m, wie
lokrotnie powtarzaa, e rada zawsze moesz zmieni zdanie"
99
jest jedn z najbardziej wyzwalajcych idei, jakich kiedykolwiek

si nauczya. Teraz dzieli si ni z innymi. Ty take moesz j
wykorzysta.
Kluczem do osignicia wszystkiego jest dokonywanie ci
gych poprawek kursowych w trakcie ycia. Zawsze moesz
zmieni zdanie.
ROZDZIA 8
PRZYSPIESZ SWJ ROZWJ

I PROCES NAUKI
..Dobrze widzi si tylku sercem. Najwaniejsze jest nie

widoczne dla oczu"1'.
ANTOINE DE SAINT-EXUPERY
Antoine de Saint-Exupery, May Ksi, przekad Jan Szwykowski (przyp.

red.).
o jest twoim najcenniejszym zasobem finansowym? Moe

si zdziwisz, ale nie jest to dom, inwestycje lub konto
w banku. Najcenniejszym zasobem jest z d o l n o do z a
r a b i a n i a . Jest ona najcenniejszym i najbardziej kruchym za
sobem, jaki posiadasz.
Cae ycie pracowae na to, by zdolno do zarabiania osig

na obecny poziom. Jest ona kombinacj wiedzy, umiejtnoci,
dowiadczenia, wyksztacenia, pochodzenia, osobowoci, cha
rakteru i takich cech jak odwaga, samodyscyplina i wytrwao.
Wykorzystujc rozsdnie zdolno do zarabiania, moesz co roku
inkasowa dziesitki tysicy dolarw.
Moesz straci dom, samochd, pienidze i wszystkie inne do
bra materialne. Dopki jednak zachowasz zdolno do zarabia
nia, moesz zdoby to wszystko ponownie.
Aktywa niematerialne
Zdolno do zarabiania jest niewidoczna i niematerialna. Jest
trudna do oceny i pomiaru. Dwie osoby z takim samym IQ mog
skoczy taki sam kierunek studiw z identycznymi wynikami
i zacz jednoczenie prac. Dziesi lat pniej jedna z nich kil
ka razy awansuje i zarabia pi, a nawet dziesi razy tyle, co
druga. Co jest tego przyczyn?
Wyjanienie jest proste. Zdolno do zarabiania, podobnie jak
aktywa, moe z y s k a l u b s t r a c i n a w a r t o c i wraz
z upywem czasu. Zaley to cakowicie od ciebie.
Gdy inwestujesz w siebie, aktywa" zyskuj na wartoci. Gdy
decydujesz uczy si przez cae ycie, to poziom twojej wiedzy
i umiejtnoci nieustannie wzrasta. Wzrasta take zdolno do
tworzenia nowej wartoci, czyli zdolno do zarabiania. Dosta-
104
Plan lotu
jesz wicej pienidzy, gdy wicej jeste wart. Zgodnie z pra

wem przyczyny i skutku, gdy zwikszasz zdolno do zarabiania,
zwikszasz warto swojej oferty na konkurencyjnym rynku.
Najwyej opacana inteligencja

Wedug Howarda Gardnera z Uniwersytetu Harvarda, naj
waniejsz i najlepiej opacan inteligencj jest i n t e l i g e n c j a
s p o e c z n a . Oznacza ona umiejtno negocjowania, komu
nikowania si i przekonywania oraz sprzedawania siebie, swoich
produktw i usug innym ludziom.
By osign w yciu co wartociowego, potrzebujesz pomo
cy i wsppracy wielu ludzi. U m i e j t n o c i i n t e r p e r
s o n a l n e s wicej warte ni cokolwiek innego, jeeli chodzi
o zdobywanie pomocy i wsparcia, ale mog by one zbyt sabo
rozwinite.
Moe brakowa ci umiejtnoci negocjowania w imieniu swo
im i firmy, by kupujc lub sprzedajc otrzyma najlepsze ceny.
Moe brakowa ci umiejtnoci do przekonania sceptycznych
klientw do siebie, do twoich produktw lub usug w sytuacji,
gdy s zadowoleni z tego, co uywaj obecnie.
Rozdzia 8 . Przyspiesz swj rozwj i proces nauki
105
Niestety, dla wikszoci ludzi zdolno do zarabiania nie tylko

nie utrzymuje si na staym poziomie, lecz co gorsza jest akty
wem" t r a c c y m na w a r t o c i. Ich umiejtno wnosze
nia swojego udziau nie zyskuje na wartoci znacznie wicej ni
wynosi stopa inflacji, czyli 3 procent rocznie. Z tego powodu
wikszo ludzi po prostu wykonuje swoj prac", co oznacza,
e s na krawdzi bankructwa".
Grne 20 procent ludzi w naszym spoeczestwie nieustannie
zwiksza zdolno do zarabiania i oferowania wci czego lepszego
swojej firmie lub pracodawcy. Ludzie ci czytaj najlepsze ksiki,
suchaj najlepszych programw edukacyjnych na CD, ogldaj fil
my edukacyjne na DVD, chodz na kursy zwizane z ich specjalno
ci. Ucz si, jak gdyby ich przyszo od tego zaleaa - i zaley.
Zapisuj wszystko, czego si uczysz

Mj przyjaciel otworzy firm marketingow jako dwudzie
stolatek. Pracowa przez dwa lata 12 godzin dziennie, siedem dni
w tygodniu, jednak firma upada i straci wszystko.
Potem zrobi co, co zmienio jego ycie. Wzi notes i napisa
nastpujce pytania, kade na grze kolejnej strony:
1. Czego to dowiadczenie nauczyo mnie o biznesie jako takim?
2. Czego dziki tej porace dowiedziaem si o klientach i rynku?
Wcinij peda gazu

Wykorzystanie wiedzy i umiejtnoci mona porwna do
uywania wysokooktanowej benzyny w samochodzie. Nauka
nowych umiejtnoci, zwikszajcych potencja, przypomina
wcinicie pedau gazu. Mwic najkrcej, by zarabia wicej,
musisz wicej umie. Jak powiedzia Pat Riley, trener koszy
kwki: Jeeli nie stajesz si coraz lepszy, to stajesz si coraz
gorszy".
3. Czego dowiedziaem si na temat ludzi i pracownikw?

4. Czego dowiedziaem si na temat wsplnikw i wsppracow
nikw?
5. Czego dowiedziaem si na temat pienidzy, bankw i finan
sw?
6. Czego dowiedziaem si o sobie, o swoich silnych i sabych
stronach?
7. Czego dowiedziaem si o wytwarzaniu i oferowaniu produk
tw i usug?
106
Plan lotu
Nastpnie na kade z tych pyta napisa ca stron odpowiedzi,

tak jak robi si to podczas burzy mzgw. Notes sta si jego pod
rcznikiem, z ktrego korzysta przy kolejnym przedsiwziciu. Za
kadym razem, gdy mia problem lub pojawiaa si trudno, czyta
odpowiedni stron, by przypomnie sobie to, czego si nauczy.
W wieku 35 lat by ju milionerem. W wieku 50 lat prze
szed na emerytur i osiad w piknym domu przy polu golfo
wym w Palm Springs, gdzie mieszka do dzi.
Dochodzenie do doskonaoci
Osobista doskonao jest prawdopodobnie najwaniejszym
z niedostrzegalnych i niematerialnych aktyww, ktre moesz zdo
by. Jej osigniecie w specjalnoci, ktr reprezentujesz, wymaga
zaangaowania przez cae ycie. Gdy jednak znajdziesz si wrd
10 procent najlepszych w swojej specjalnoci, bdziesz jedn z naj
lepiej zarabiajcych osb w kraju. Bdziesz cieszy si powaaniem
i szacunkiem otaczajcych ci ludzi. Bdziesz mg y w sposb,
ktry lubisz. Bdziesz mia szacunek dla samego siebie.
Nie tak dawno podczas seminarium w Las Vegas podszed do
mnie pewien mczyzna i powiedzia: Gdy prowadzi pan wy
kad dla tej firmy cztery lata temu, powiedzia nam pan, e jeli
bdziemy mieli szczegowo zapisane cele, bdziemy nieustannie
pracowali nad doskonaleniem swoich umiejtnoci i nigdy nie
damy za wygran, to podwoimy dochody".
Nastpnie doda: C, myli si pan. Zastosowaem si do
tych instrukcji co do joty. Doskonaliem si przez ostatnie cztery
lata prawie kadego dnia, lecz nie podwoiem dochodu. Moje
zarobki wzrosy prawie dziesiciokrotnie. Nawet mnie ciko jest
uwierzy ile dzisiaj zarabiam w porwnaniu do okresu przed roz
poczciem procesu doskonalenia si".
107
Rozwijaj intelektualny kapita

Kada osoba ma lub moe zdoby trzy rodzaje intelektual
nego kapitau. Wymaga to inwestycji w postaci nauki i cikiej
pracy, lecz efektem s wysze zarobki przez reszt ycia.
Pierwszy rodzaj kapitau intelektualnego to podstawowa wie
dza, umiejtnoci i zdolnoci. S one rezultatem nauki, dowiad
czenia i treningu. Od nich zaley jako wykonywanej pracy i to,
co masz do zaoferowania swojej firmie. Mog by one doskona
lone i rozwijane bez ogranicze przez cae ycie. Czasem dodanie
jednej kluczowej umiejtno moe p o d w o i warto twojej
oferty oraz dochody.
Buduj wewntrzn wiedz

Drug form intelektualnego kapitau jest wiedza na temat
jak twoja firma dziaa wewntrz w porwnaniu do konkurencji
i kadego innego przedsibiorstwa.
Kada firma rozwija szereg systemw, procedur, metod, tech
nik i strategii, by wytwarza i sprzedawa produkty oraz usugi
by zaspokaja potrzeby klientw. Kada firma lub organizacja ma
wewntrzn hierarchi, tzw. porzdek dziobania", ktra okrela
znaczenie i zakres wadzy kadej osoby, z ktr wsppracujesz.
Kada firma ma wewntrzny system ksigowoci, administra
cji i kontroli finansowej. Opracowanie tych systemw wymaga
wielu lat i trzeba duo czasu, by osoba nowa w organizacji je
poznaa. Niemniej jednak s one czsto kluczow czci ak
tyww" firmy. Osoba, ktra zna je i rozumie, posiada bezcenny
intelektualny kapita.
Gdy asystentka, z ktr wsppracuj od 15 lat przychodzi,
by prosi o podwyk, natychmiast zdaj sobie spraw, e znale
zienie kogo na jej miejsce kosztowaoby mnie duo czasu, wysi-
108
Plan lotu
ku i pienidzy. Zdobycie przez now osob niezbdnego kapitau

intelektualnego wymagaoby miesicy lub nawet lat. Zdobycie
przez moj asystentk szczegowej wiedzy na temat kadego
aspektu firmy, w tym klientw, kontaktw, umw, komunikacji
i wielu zoonych dziaa biznesowych, zabrao cae lata. Przy
znanie podwyki jest atwe w porwnaniu z kosztem zastpienia
jej przez kogo innego. Staa si niezwykle cenna.
Rozwijaj zdolno osigania rezultatw

Trzecia form kapitau intelektualnego, prawdopodobnie klu
czow dla zdolnoci do zarabiania, jest wiedza i zrozumienie, jak
mona osign rezultaty finansowe na konkurencyjnym rynku.
Obejmuje ona znajomo oferowanych produktw i usug oraz
sposobw ich sprzedawania, a take znajomo klientw i do
stawcw oraz sposobw postpowania z nimi. Ta forma kapitau
intelektualnego obejmuje rwnie znajomo bankierw, praw
nikw, ksigowych i przedstawicieli administracji oraz wiedz,
jak z nimi efektywnie wsppracowa. Zdobycie tej wiedzy wy
maga lat, lecz jest nieoceniona dla organizacji.
109
wczeniej, pracuj nieco ciej i kocz troch pniej. Stajesz si nie

zastpiony, osigajc lepsze rezultaty ni ktokolwiek inny na ta
kim samym stanowisku. Gdy zdobywasz reputacj wartociowego
czonka organizacji, szybko zwracaj na ciebie uwag ludzie, ktrzy
mog pomc ci w rozwoju zawodowym. Bdziesz zarabia wicej
i awansowa szybciej na kadym etapie kariery, bez wzgldu na to,
czy prowadzisz wasn firm, czy pracujesz dla kogo innego.
Okazja wybiera przygotowany umys

Moesz zwikszy zdolno wykorzystywania niewidocz
nej umiejtnoci wpywu, ktra w znacznym stopniu zwiksza
prawdopodobiestwo sukcesu. Kluczem jest to, by nieustannie
przyswaja nowe informacje. Czytaj ksiki, czasopisma i biu
letyny dotyczce twojej specjalnoci. Bierz udzia w corocznych
konferencjach branowych i ucz si jak najwicej od najlepszych.
Spotykaj si regularnie z innymi ludmi z tej samej brany i wy
mieniaj si informacj.
Najwaniejszym obowizkiem, ktry masz wobec samego

siebie, jest zwikszanie zdolnoci do zarabiania. Moesz to osi
gn nieustannie rozwijajc kapita intelektualny, zwiksza
jc umiejtno wykonywania pracy, stajc si wartociowym
czonkiem organizacji i bdc rdem coraz lepszych finanso
wych rezultatw.
Zgodnie z prawem prawdopodobiestwa nigdy nie moesz

by pewien, ktra z idei bdzie t przeomow, ktra oszczdzi
ci lat cikiej pracy w osiganiu sukcesu. Dlatego musisz by
otwarty na poznawanie tak wielu nowych idei i zdobywanie tak
wielu nowych informacji, jak tylko jest to moliwe. W ten spo
sb zwikszysz prawdopodobiestwo natknicia si na t waci
w w odpowiednim czasie.
Wydajno i efektywno
Grne 10 procent w twojej specjalnoci
Twoim celem jest najpierw uczyni siebie bezcennym, a nastp

nie n i e z a s t p i o n y m . By to osign, zaczynaj dzie nieco
By osign wszystko, co moliwe na wybranej drodze rozwoju

zawodowego, musisz podj decyzj, e znajdziesz si w grnych
110
Plan lotu
10 procentach najlepszych w twojej specjalnoci. Idea ta szokuje

wielu ludzi. Gdy pierwszy raz dowiedziaem si, e aby osign
sukces, musz znale si w gronie 10 procent najlepszych, pierw
sz reakcj byo rozczarowanie i zniechcenie. Nie ukoczyem
studiw. Zanim trafiem do sprzeday, wykonywaem przez kilka
lat prace fizyczne. Wiele razy byem zwalniany lub wyrzucany
z pracy i jako trzydziestolatek omal nie zbankrutowaem.
Pniej dowiedziaem si czego, co zmienio moje ycie: ka
dy, kto dzisiaj zalicza si do grnych 10 procent, rozpoczyna od
dolnych 10 procent. Kady, kto wietnie sobie dzisiaj radzi, kie
dy mia sabe wyniki. Jak uwaa mwca T. Harv Eker: Kady
mistrz by kiedy nikim".
Kady zaczyna na dole

Tylko pomyl! Najlepsi w twojej brany nie s w niej od za
wsze i kiedy nawet nie wiedzieli, e istnieje. Dzisiaj s na szczy
cie i zarabiaj wielokrotno przecitnego wynagrodzenia. Po
zytywny jest fakt, e ty take moesz osign to, co inni, jeeli
tylko bdziesz wiedzia jak.
Nikt nie jest od ciebie lepszy i mdrzejszy. Masz wicej talen
tu, zdolnoci i inteligencji, ni mgby wykorzysta, yjc nawet
100 razy. Zgodnie z prawem przyczyny i skutku, jeeli nauczysz
si tego, czego nauczyli si ludzie sukcesu, i wykorzystasz to
w praktyce, udoskonalisz te same umiejtnoci i osigniesz te
same rezultaty.
Nie ma ogranicze oprcz tych, ktre sam sobie narzucasz.
Tragedi jest fakt, e brak zaangaowania w osiganiu do
skonaoci jest rwnoznaczny z akceptacj miernoci. Nikt nigdy
nie osign doskonaoci przez przypadek. Dochodzenie do do
skonaoci, podobnie jak realizacja dugoterminowego, trudnego
celu, zabiera wiele czasu.
111
Osignicie mistrzostwa
Ile czasu moe wymaga znalezienie si w gronie najlepszych?
Podczas trwajcych ponad 50 lat bada tego tematu eksperci
doszli do wniosku, e potrzeba na to w przyblieniu siedmiu lat
lub 10 tys. godzin cikiej pracy.
Trzeba siedmiu lat, by sta si znakomitym neurochirurgiem.
Trzeba siedmiu lat, by sta si najlepszym handlowcem. Trzeba
siedmiu lat, by sta si osigajcym sukcesy wacicielem firmy.
Trzeba siedmiu lat, by zosta najlepszym mechanikiem silnikw
diesla. Dojcie do doskonaoci w dowolnej profesji wymaga oko
o siedmiu lat.
Gdy mwi o tym moim suchaczom, czsto reaguj rozcza
rowaniem i s skonsternowani. Jednak z faktami trudno dysku
towa. By moe bdziesz lepszy ni rednia", nie licz jednak na
to zbytnio. Siedem lat lub 10 tys. godzin pracy to czas konieczny,
by udoskonali si w wykonywaniu wybranego zawodu, by sta
si mistrzem w tym, co robisz.
Czas pynie tak czy inaczej

Czasem ludzie mwi: Chwileczk! Mam teraz 30 lat. Chce
pan powiedzie, e bd mia 37, zanim docz do grona 10
procent najlepszych i bd mg cieszy si nagrod? Czy zdaje
pan sobie spraw, e bd siedem lat starszy?"
Zadaj wwczas proste pytanie: O ile lat bdzie pan starszy
za siedem lat? Za siedem lat bdzie pan starszy o siedem lat. Po
zostaje jednak pytanie, czy znajdzie si pan w gronie najlepszych,
czy w grupie pozostaych 80 procent, majcych przecitne zarob
ki i martwicych si przez wikszo czasu sytuacj finansow".
Ta sama zasada dotyczy biznesu. Z wynikw bada 30 tys.
przedsibiorstw, przeprowadzonych przez znan firm ksigow
112
Plan lotu
wynika, e nowo utworzone firmy trac pienidze przez pierwsze

dwa lata dziaalnoci. Przez nastpne dwa lata zarabiaj tyle, e
pokrywaj te straty. Pod koniec czwartego roku zaczynaj przy
nosi zysk netto. Dopiero w sidmym roku dziaalnoci biznes
zaczyna si rozkrca i przynosi dochody roczne czsto wiksze
ni dochody czne z ostatnich piciu do siedmiu lat. Jak mwi
Peter Drucker: adna nowa firma nie osigna zysku w czasie
pierwszych czterech lat dziaalnoci".
Zacznij szybko poda do przodu

Jak najszybciej i w najbardziej przewidywalny sposb osi
gn wysoko przelotow? Odpowied jest prosta: wymaga to
wiedzy, umiejtnoci i cikiej pracy.
Zaangauj si w cigy proces nauki, w nieustanny rozwj
osobisty i zawodowy. Czytaj codziennie na temat swojej specjal
noci, suchaj w samochodzie edukacyjnych pyt CD, chod na
seminaria, by zdoby nowe umiejtnoci, zapisz si na dodatko
we kursy, w tym internetowe. Nigdy nie zaprzestawaj uczy si
i pogbia wiedzy.
Wykorzystujc nieustannie wiedz teoretyczn, przekszta
j w umiejtnoci praktyczne. Pamitaj, e wikszo nowych
technik, ktre bdziesz stara si wykorzysta, nie bdzie za
pierwszym razem dziaa. Przygotuj si na doskonalenie nowych
umiejtnoci, bez wzgldu no to, ile czasu wymagaj.
Nauka nowej umiejtnoci przypomina nauk przygotowy
wania w domu nowej potrawy. Nawet jeeli smakuje dobrze, to
gdy robisz j pierwszy raz, efekt kocowy nie przypomina efek
tu, osiganego przez mistrza kuchni. Gdy jednak bdziesz pona
wia prby, stosowa nieco inne proporcje skadnikw i zmienia
sposb przygotowania, w kocu potrawa bdzie smakowaa wy-
113
mienicie. Od tego momentu zawsze bdziesz osiga ten sam

doskonay efekt.
Podobna zasada dotyczy kadej umiejtnoci, wykorzystywa
nej w biznesie. Na pocztku jeste niezdarny. Gdy jednak b
dziesz ponawia prby, udoskonalisz t umiejtno i bdziesz
mg przez cae ycie efektywnie j wykorzystywa. Jest to jed
na z najwaniejszych regu osigania sukcesu, jak kiedykolwiek
poznasz.
ROZDZIA 9
URUCHOM NADSWIADOMY
UMYS
Cudpolega na tym, e kademu, kto odkry wasn to

samo, jedno z wszechogarniajc Mdroci i Si mog
by objawione prawa, niedostpne dla zwykego umysu".
RALPH WALDO TRINE
zisiejsze szerokokadubowe odrzutowce pasaerskie maj

najbardziej zaawansowany i skomplikowany sprzt, jaki tyl
ko mona sobie wyobrazi. Wyspecjalizowane komputery typowe
go samolotu pasaerskiego potrafi monitorowa kad jego cz
i zbiera dane o funkcjonowaniu urzdze. Systemy, kosztujce
w przypadku duego samolotu miliony dolarw, potrafi pokiero
wa startem, lotem i ldowaniem prawie bez udziau czowieka.
Piloci s oczywicie niezbdni na pokadzie z trzech gwnych
powodw. Po pierwsze, musz okreli cel lotu. Musz nastpnie
sprawdzi list kontroln, by upewni si, e samolot nie ma pro
blemw technicznych. Ich zadaniem jest doprowadzenie samolo
tu na pas startowy, start i osignicie wysokoci przelotowej.
Po drugie, piloci s potrzebni, by nieustannie sprawdza, czy
wszystko w samolocie dziaa prawidowo, by osobicie podejmo
wa decyzje zwizane z si i kierunkiem wiatru, turbulencjami
i burzami oraz by na tej podstawie robi korekty kursu.
Po trzecie, piloci s niezbdni, by dopilnowa, czy manewr
ldowania przebiega bezpiecznie.
Na szczcie w wikszoci sytuacji, gdy koordynaty celu zostay
wprowadzone przez pilota do komputera pokadowego i zostaa
osignita wysoko przelotowa, samolot jest kierowany przez autopilota i bezbdnie zmierza do miejsca przeznaczenia, nieustan
nie dokonujc poprawek kursowych. Pilot moe troch odpocz
wiedzc, e nad samolotem czuwa wart miliony dolarw sprzt.
Nadwiadomy umys
- twoja najwiksza sia
Nadwiadomy umys, podobnie jak awionika w samolocie,
dziaa jak system sterowania. By go wykorzysta, najpierw mu-
118
Plan lotu
sisz okreli cel. Zapisujesz go, programujc w ten sposb pod

wiadomo. Gdy cel jest dla niej jasny, jest przekazywany do
umysu nadwiadomego, ktry pracuje nad nim 24 godziny na
dob, dopki nie zostanie osignity.
Nadwiadomy umys by znany i mwiono o nim w trakcie
dziejw ludzkoci. Mistycy i przewodnicy religijni nazywaj go
umysem absolutnym". Ralph Waldo Emerson nazwa go wy
sz dusz". Carl Gustaw Jung okrela go mianem zbiorowej nie
wiadomoci", a Napoleon Hill nieskoczonej inteligencji". Ten
ostatni uwaa, e wanie uruchomienie nadwiadomego umysu
byo przede wszystkim odpowiedzialne za osignicie sukcesu
przez najbogatszych ludzi Ameryki. Nazywa go take intuicj",
przeczuciem", instynktem" lub gosem wewntrznym".
Nie ma znaczenia, czy jeste religijny i uduchowiony, czy
te nie. Nadwiadomy umys jest najwiksz potg, jak masz
i waciwie pokierowany moe pomc w osigniciu kadego
celu, jaki sobie wyznaczysz, pod warunkiem, e bdzie on jasno
zdefiniowany. Jest to jeden z najwaniejszych sekretw sukcesu.
Nadwiadomy umys przyciga do twojego ycia ludzi, idee
i zasoby wiedzy, zgodne z twoj hierarchi wanoci.
Moesz zawsze z niego skorzysta, tak jak z superkomputera,
gdy potrzebujesz idei, rozwiza, wskazwek i porad. Staje si
tym potniejszy, im czciej go uywasz i im mocniej w niego
wierzysz. Gdy zaczniesz korzysta regularnie z nadwiadomego
umysu, bdzie dziaa automatycznie i coraz sprawniej, rozwi
zujc problemy i pomagajc ci dotrze do celu.
Nadwiadomy umys wymaga jasnych polece

Nadwiadomy umys uruchamiasz przy pomocy jasnych
polece, przekazywanych w formie afirmacji. S to pozytywne
stwierdzenia, sformuowane w czasie teraniejszym, przekazywa
ne z umysu wiadomego do podwiadomoci. Za kadym razem,
Rozdzia 9. Uruchom nadwiadomy umys
119
gdy stosujesz afirmacj lub mylisz o celu tak, jak gdyby by ju

osignity, aktywujesz nadwiadomy umys.
Uruchamiaj go take wyobraenia i wizualizacje, wywou
jce okrelone emocje. Im wyraniej jest okrelony cel, ktrego
pragniesz i im wicej emocji wywouje jego wizualizacja, tym
szybciej nadwiadomy umys go urzeczywistni.
Nadwiadomy umys dziaa automatycznie

i bez przerwy
Nadwiadomy umys automatycznie rozwizuje kady problem,
pojawiajcy si na drodze do celu, dopki ten cel jest jasno okrelo
ny. Zapisujc cele precyzyjnie i konkretnie, programujesz nadwia
domy umys, ktry zaczyna pracowa nad ich osigniciem.
Bez wzgldu na to, czy pisz, czy nie, i czy jeste zajty czym
innym, nadwiadomy umys pracuje 24 godziny na dob. Gdy
ju okrelisz cel, moesz zajmowa si codziennymi sprawami,
a on bdzie pracowa nad jego osigniciem, podobnie jak kom
puter, ktremu zadasz pytanie i ktry przetwarza dane.
Nadwiadomy umys pracuje najlepiej w atmosferze spokoj
nego, pewnego przekonania. Gdy jeste pewny, e osigniesz
postawiony cel lub uzyskasz odpowied w zaplanowanym cza
sie, nadwiadomy umys bdzie pracowa szybko i wydajnie.
Jest zawsze do twojej dyspozycji, gdy trzeba osign cel, roz
wiza problem lub przezwyciy przeszkod. Rozwie problemy
finansowe, doprowadzi ci do bratniej duszy i speni pragnienia.
Nadwiadomy umys suy osigniciu sukcesu

i szczcia
Nadwiadomy umys jest penym powicenia sug. Chce,
by osign sukces i to sukces olbrzymi. Chce, by by szczliwy
i zdrowy, by twoje ycie byo udane, wspaniae i satysfakcjonujce.
120
Plan lotu
Jednak nadwiadomy umys wie rwnie, e musisz nauczy

si pewnych rzeczy, by sukces by trway. Udzieli ci wic kolej
nych lekcji, podobnie jak robi to dobry nauczyciel. Twoim zada
niem jest poszukiwanie w kadej przeszkodzie i kadym proble
mie wartociowej nauki. Gdy dzieje si le, zawsze zadawaj sobie
pytanie: Czego mog si nauczy z tego dowiadczenia?"
Bd przygotowany na natychmiastowe
dziaanie
Nadwiadomy umys dostarczy oczekiwanej odpowiedzi w naj
lepszym dla ciebie momencie. Jednak jej aktualno jest ograni
czona w czasie. Gdy j uzyskasz, musisz natychmiast dziaa.
Gdy rozwizujesz problem lub realizujesz jaki cel i nadcho
dzi impuls, by zadzwoni do kogo, kupi ksik, porozmawia
z kim lub co zrobi, dziaaj szybko. Nie zwlekaj. Jeeli bdziesz
czeka 24 godziny lub nawet kilka minut, moe by za pno.
Nadwiadomy umys czsto mwi do ciebie za pomoc idei.
Niektrzy ludzie, ktrzy osignli najwiksze w historii sukcesy,
zaczli dziaa zainspirowani jedn ide, ktra przemkna jak
byskawica przez ich umysy.
Uruchamianie nadwiadomego umysu

Istnieje kilka sposobw celowego uruchomienia nadwiadomego
umysu. Pierwszy z nich jest prosty. We kartk papieru i wypisz
wszystkie szczegy problemu, z ktrym masz do czynienia. Czasem
sam fakt zapisania tych szczegw zwizanych z problemem - jak
powsta, jakie s jego skutki, co mona zrobi, itd. - aktywuje nad
wiadomy umys, ktry nastpnie podsuwa ci idealne rozwizanie.
Rozdzia 9. Uruchom nadwiadomy umyst
121
Inna metoda to zapomnie cakowicie o problemie. Zajmij si

czym innym, tak, by nie mia czasu o nim myle. I w pewnym,
najbardziej odpowiednim momencie, waciwa odpowied nagle
pojawi si w umyle. Pamitaj jednak, by natychmiast zacz
dziaa, gdy to nastpi.
Na przestrzeni dziejw najwybitniejsi ludzie uruchamiali nadwiadome umysy przy pomocy medytacji lub tzw. wyciszenia".
Rozwizanie problemu czsto pojawia si, gdy jeste cakowicie
zrelaksowany, a umys oczyszczony z wszelkich myli.
Moj ulubion metod uruchamiania nadwiadomego umysu
jest s a m o t n o . Postaraj si wykorzysta chwile, gdy jeste
sam. Przede wszystkim sied spokojnie przez okoo 30 minut.
Cakowite uspokojenie umysu wymaga czasu.
Po drugie, upewnij si, e nic nie bdzie ci przeszkadza. Wy
eliminuj kaw, herbat, odsu na bok wszelkie lektury i wszyst
ko, co mogoby ci rozprasza. Nazywa si to wyciszeniem".
Gdy jeste sam i siedzisz zrelaksowany, nie syszysz adnych
dwikw i nic ci nie rozprasza, a umys jest spokojny i jasny,
dzieje si co cudownego. Pisarze czsto mawiaj, e w okresach
samotnoci czuli dotyk muzy".
Po trzecie, nie staraj si myle o problemie lub o celu. Po
zwl, by twj umys cakowicie si odpry. Nie staraj si my
le o czymkolwiek. Po prostu zrelaksuj si i pozwl, by umys
spokojnie eglowa", myl o wszystkim i o niczym. W pewnym
momencie, gdy tak siedzisz, pojawia si waciwa odpowied.
Suchajc spokojnej muzyki klasycznej, take moesz urucho
mi dziaanie nadwiadomego umysu. Sprzyja temu gboka re
laksacja. Czasem nowe pomysy pojawiaj si, gdy zasypiasz lub
si budzisz. Trzymaj przy ku notatnik, by szybko je zanoto
wa, zanim o nich zapomnisz.
Nadwiadomy umys moesz take uruchomi przy pomocy
aktywnoci fizycznej: chodzc, biegajc, pywajc, uprawiajc
122
Plan lotu
aerobik, robic wszystko to, co podwysza ttno oraz uwalnia

endorfiny i dopamin. Dziki tym substancjom chemicznym od
czuwasz szczcie i eufori, ktrym czsto towarzyszy nadwiadoma inspiracja. To dlatego tak wielu ludzi wpada na najlepsze
pomysy, gdy po wiczeniach bior prysznic.
Gdy zdobdziesz wiedz o nadwiadomym umyle i zaczniesz
mu ufa, twj potencja bdzie nieograniczony. Twoim zadaniem
jest wej z nim w kontakt i uywa go wiadomie, rozwanie
i systematycznie. Gdy uwierzysz, e umys ten pomoe ci we wa
ciwy sposb w odpowiednim czasie, to na pewno si tak stanie.
Nadwiadome rozwizanie
Przedstawiam trzy cechy, charakteryzujce nadwiadome roz
wizanie:
1. Jest kompletne, dotyczy kadego aspektu problemu.
2. Pojawia si jako nagle olnienie". Jest proste, jasne i moliwe
do realizacji. Dziwisz si, e nie przyszo ci wczeniej do gowy.
Rozdzia 9. Uruchom nadwiadomy umys
fali morskiej wzbudzonej wiatrem i miotanej to tu, to tam. Czo

wiek ten niech nie myli, e otrzyma cokolwiek od Pana, bo jest
mem chwiejnym i niestaym we wszystkich swych drogach 7 ".
Jedno oko" umoliwia uwolnienie potgi umysu. Najwa
niejsza jest umiejtno koncentracji. Nadwiadomy umys b
dzie ci pomaga, gdy skoncentrujesz si na najwaniejszym dla
ciebie celu, ktry bdzie mia najbardziej pozytywny wpyw na
twoje ycie i gdy bdziesz o nim nieustannie myla, definiujc
go w jasny sposb w wiadomym umyle.
Nadwiadomy umys zaczyna dziaa, gdy wierzysz w osi
gnicie celu i gdy robisz pierwszy a potem kolejne kroki, by go
osign. Przede wszystkim wymaga on dokonywania nieustan
nych poprawek kursowych, nie poddawania si przeciwnociom
losu i kontynuowania podry bez wzgldu na przeszkody.
Gdy poczysz wszystkie te dziaania, bdziesz mg wyko
rzysta wielk si tkwic we wszechwiecie, by pomoga ci zre
alizowa cel, ktrego naprawd pragniesz.
3. rdem jest intuicja. W efekcie masz poczucie, e jest to

dobre rozwizanie. Czujesz si odprony i szczliwy. Masz
ochot zastosowa je jak najszybciej.
Potne prawo
Prawo Nadwiadomej Dziaalnoci mwi, e kada myl,
plan, cel lub idea, o ktrych wiadomie mylimy, musz zosta
wprowadzone w ycie przez nadwiadomy umys".
Jest to wana definicja. Nadwiadomy umys nie moe ci po
mc, jeeli twoje cele s sprzeczne lub niejasne. To wanie dlate
go Biblia mwi: Kto bowiem ywi wtpliwoci, podobny jest do
123
Biblia Tysiclecia, List w. Jakuba Apostola, 1, 6-8 (przy. tum.).
ROZDZIA 10
UNIKAJ DROGI NA SKRTY
I KIEROWANIA SI ZUDZENIAMI
S ludzie, ktrzy porzucaj swoje zamysy, gdy prawie

dotarli do celu: s i tacy, ktrzy zwyciaj, zdobywajc si
na najwikszy wysiek w ostatniej chwili".
HERODOT
rawdopodobnie najwiksza przeszkoda w rozwoju osobistym

jest opisana przez prawo najmniejszego oporu. Wikszo
ludzi poszukuje najszybszych i najatwiejszych sposobw osi
gnicia celw na podobiestwo wody spywajcej z gry, nie za
stanawiajc si nad dugoterminowymi konsekwencjami swojego
postpowania. Taka naturalna tendencja wyboru najatwiejszej
drogi wyjania wikszo przypadkw uzyskiwania sabych wyni
kw i wikszo poraek dowiadczanych w dorosym yciu.
Jest tylko jeden sposb osignicia dobrej kondycji fizycznej.

Musisz powica przynajmniej 200 minut w cigu tygodnia na
wiczenia. By mie szczupe i sprawne ciao, musisz wykonywa
wiczenia rozcigajce i wzmacniajce minie a take wiczenia
poprawiajce wydolno oddechow. Musisz trenowa minie
grnej i dolnej czci ciaa. wiczenia te, podobnie jak czesanie
i mycie zbw, trzeba wykonywa przez cae ycie.
Jeeli chcesz by sprawny umysowo, by utrzyma i zwik
szy zdolno do zarabiania, powiniene wiczy umys i co
dziennie doskonali si w swojej specjalnoci. Powiniene na
bieco wiedzie, co si w niej dzieje. Zamiast radia sucha
w samochodzie edukacyjnych pyt CD. Musisz wyczy telewi
zor i doskonali osobowo oraz rozwija wiedz profesjonaln.
Kadego dnia musisz umie powstrzymywa si przed wybo
rem najatwiejszej drogi.
Co za nic
Jednym z najsilniejszych ludzkich pragnie jest otrzymanie
czego za darmo lub za jak najmniejsz cen. Przykro patrze,
jak wielu ludzi kieruje si bdnymi przekonaniami, wynikajcy
mi z nadziei lub wyobrae na temat szybkiego i atwego zdo-
128
Plan lotu
bycia pienidzy. Niestety, ludzie nastawieni na szybkie wzboga

cenie si i otrzymanie czego za nic, zazwyczaj kocz z pustymi
kieszeniami i dziurawymi butami.
Malcolm Forbes kiedy napisa: Jeeli co jest zbyt pikne,
by byo prawd, to prawdopodobnie jest".
Przygotuj si na zapacenie ceny

Nic nie jest tak atwe, jak wydaje si na pocztku. Osignicie
czego wartociowego nie jest proste. Kade wielkie osignicie
jest rezultatem setek i tysicy drobnych dziaa, ktrych nikt
nie widzi i nie docenia. Kada wielka fortuna jest efektem wielu
lat cikiej pracy i dowiadcze; rezultatem pracy przez 60, 70
i 80 godzin tygodniowo. Caych lat bez wakacji, wypenionych
nieustann walk z przeciwnociami, lat rozczarowa, nieoczeki
wanych problemw i przeciwnych wiatrw.
Czsto mona przeczyta w gazetach o ludziach, ktrzy ot
warli przedsibiorstwa, wykorzystujce najnowsze osignicia
techniki, lub firmy internetowe, takie jak Google lub YouTube, i stali si bajecznie bogaci w bardzo krtkim okresie czasu."
Jednak na 26 milionw firm w Ameryce, stanowi oni zaledwie
uamek procenta. Pisz o nich w gazetach, poniewa zdarza si
to rzadko. Wikszo majtkw powstaa w oparciu o pienidze
zdobyte stopniowo w dugim okresie czasu.
Zastosuj cztery reguy latania

Gdy uczysz si lata maym samolotem, poznajesz cztery za
sady, ktre moesz wykorzysta, gdy si zgubisz. Zasady te to:
przyznaj si, wznie si, potwierd, zastosuj si.
Rozdzia 10. Unikaj drogi na skrty i kierowania si zudzeniami
129
Spjrz prawdzie w oczy

Pierwsza zasada to przyznaj si". Gdy tylko zdasz sobie spra
w, e si zgubie i nie wiesz, gdzie jeste, bo nie rozpoznajesz
okolicy, powiniene skontaktowa si z najblisz wie kontroli
lotw i przyzna, e masz problem. W niektrych przypadkach
piloci maych samolotw zamiast zgosi, e si zgubili, zataczali
coraz szersze koa, a koczyo si im paliwo i rozbijali si.
Gdy masz problemy w yciu zawodowym lub prywatnym
bd przygotowany, by porozmawia o nich z kim, kto moe ci
pomc. Jeeli s to problemy finansowe, natychmiast skontaktuj
si ze swoim bankowym opiekunem klienta. Na pewno spotka
si z tak sytuacj setki razy i bdzie postpowa elastycznie. Ban
ki nie lubi niespodzianek. Nie lubi dowiadywa si w ostatniej
chwili, e nie dokonasz uzgodnionych patnoci.
Jeeli twoja firma przeywa kopoty, nie wahaj si, znajd ko
go, kto prowadzi podobny biznes i popro o rad. Wiele pro
blemw biznesowych to takie, ktre wystpoway ju w innych
firmach. Wikszo z nich zostaa ju wielokrotnie rozwizana.
Nie wymylaj koa na nowo. Popro dowiadczon osob o rad.
Nie pozwl, by rzdzio tob ego.
Zdobd waciw perspektyw

Druga zasada to wznie si". W samolocie oznacza to, e
wznosisz si tak wysoko, jak tylko moesz, by widzie wikszy
obszar i dziki temu ponownie ustali swoje pooenie.
W yciu osobistym i zawodowym odpowiednikiem wznosze
nia si jest rezygnacja z obecnego sposobu postpowania i ab
solutna uczciwo wobec samego siebie, jeeli chodzi o sytuacj
i problemy. Zachowuj si jak zewntrzny konsultant. Zadawaj
obiektywne pytania, na przykad takie, jakie ju wymieniaem.
130
Plan lotu
Rozdziat 10. Unikaj drogi na skrty i kierowania si zudzeniami
131
Przemyl wszystko od pocztku. Nie reaguj emocjonalnie, gdy

wiele spraw nie idzie po twojej myli, a zdarza si tak zawsze.
otwartemu, uczciwemu i prostolinijnemu postpowaniu, zyskasz
Umiejtno zachowania spokoju i wiary we wasne siy po

zwoli ci rozwizywa problemy z jasnym i skoncentrowanym
umysem.
o wiele bardziej skonni ci pomaga ni w sytuacji, gdyby ze
Bd uczciwy i prostolinijny
Skorzystaj z rady ekspertw
Trzecia zasada to potwierd". Przeka do najbliszej wiey

kontrolnej, kim jeste i co widzisz. Odpowiadaj na pytania kon
trolera uczciwie i obiektywnie, najlepiej jak potrafisz. Niczego
nie przemilcz. Im kontroler ma wicej informacji, tym bardziej
jest prawdopodobne, e pomoe ci wrci na waciwy kurs.
Ostatnia zasada to zastosuj si". Jeeli zgubie si, lecc

maym samolotem, to powiniene cile zastosowa si do wska
zwek kontrolera. Nie spierasz si i nie dyskutujesz, nie pr
bujesz by mdrzejszy. Stosujesz si do jego polece co do joty.
Kontroler ma tylko jeden cel - pomc ci bezpiecznie wrci na
ziemi. Podobna zasada dotyczy ycia osobistego i zawodowego.
Gdy prosisz o rad doradc w banku, prawnika, ksigowego lub
konsultanta biznesowego, powiniene by przygotowany do na
tychmiastowego zastosowania si do jego wskazwek. Nie ozna
cza to, e musisz lepo si do nich stosowa, ale jeli uwaasz,
e maj sens i pomog rozwiza problem, powiniene dziaa
Gdy zboczysz z drogi obranej w yciu, natychmiast powiedz

o tym ludziom, na ktrych moe mie to wpyw. Jeeli problemy
wystpuj w firmie, powiedz o nich pracownikom i poinformuj
ich, jak masz zamiar je rozwiza. Jeeli s to problemy zwiza
ne z dostawami lub produkcj, natychmiast powiadom o tym
klientw. Nie rb z tego tajemnicy, nie trzymaj wanej informa
cji tylko dla siebie.
Jedna z najwaniejszych prawd, dotyczcych ycia i biznesu
to ta, e wszyscy wiedz wszystko. Nie ma tajemnic. Gdy tylko
co si stanie, ludzie zaczynaj sobie o tym opowiada. Pogoski
rozchodz si z niewiarygodn prdkoci i trafiaj do najmniej
podanej osoby. Lepiej powiedz ludziom prawd, zanim usysz
j od kogo innego.
Gdy bawiem si jako dziecko i zbiem szyb ssiada, zasada
bya prosta: Ty przynie ze wiadomoci do domu". Byo lepiej,
gdy to ja byem pierwszy, a nie ssiad. Rodzice take nie lubi
by zaskakiwani.
Take w yciu osobistym i zawodowym to ty powiniene by
rdem informacji. Staraj si nikogo nie zaskakiwa. Dziki
opini czowieka prawego. Ludzie bd ci ufali i wierzyli. Bd

wieci dotary do nich drog okrn. Pamitaj, jeeli chcesz, by
ludzie ci ufali, musisz na to zaufanie zasuy.
natychmiast.
Z gry przygotuj si na zapacenie penej ceny za sukces. Nie
poddawaj si naturalnej pokusie szybkiego wzbogacenia si lub
dostania czego za nic. W ostatecznym rozrachunku jedynym
sposobem osignicia celu jest stworzenie jakiej wartoci doda
nej. Nigdy nie licz na nagrod, ktra przychodzi bez wysiku
z twojej strony lub na otrzymanie czego, na co nie zasuye
cik prac.
ROZDZIA 11
ZAPANUJ NAD STRACHEM
Odwaga nie oznacza nieodczuuiania strachu, lecz od

porno na strach i panowanie nad nim".
MARK TWAIN
rawdopodobnie najwikszym wyzwaniem, z jakim si w y

ciu spotkasz, jest zapanowanie nad strachem i rozwinicie
w sobie odwagi. Strach jest i zawsze by najwikszym wrogiem
gatunku ludzkiego.
Gdy Franklin D. Roosevelt powiedzia: Jedyn rzecz, ktrej
musimy si ba, jest strach", mia na myli, e to uczucie strachu,
a nie rzeczywisto, ktrej si obawiamy, jest rdem niepokoju,
stresu i niezadowolenia. Gdy rozwijasz w sobie odwag i wiar
we wasne siy, otwiera si przed tob wiat nowych moliwoci.
Wyobra sobie tylko, o czym miaby marzy, kim by i co ro
bi, gdyby niczego na wiecie si nie ba?
Rozwi w sobie odwag

Na szczcie odwagi mona si nauczy, tak jak i innych na
wykw, dziki powtrzeniom. Powinnimy nieustannie stawia
czoo strachowi i przezwycia go, by rozwija w sobie odwag,
ktra pozwoli nam na miae radzenie sobie z nieuniknionymi
wzlotami i upadkami. Punktem wyjcia jest przyjrzenie si temu,
co wywouje w nas strach.
Wikszo obaw ma rdo w uwarunkowaniach pochodz
cych z okresu dziecistwa, zwizanych najczciej z d e s t r u k
t y w n k r y t y k . Powoduje to odczuwanie dwch rodzajw
strachu. Jest to strach przed porak, ktry sprawia, e mylimy
nie uda mi si, na pewno mi si nie uda" i strach przed odrzuce
niem, ktry sprawia, e mylimy musz".
Gdy strach tego typu zwycia, obawiamy si moliwoci
straty pienidzy, czasu lub pogorszenia relacji emocjonalnych.
Stajemy si wraliwi na opinie i moliw krytyk ze strony in-
136
Plan lotu
nych. Czasem boimy si zrobi cokolwiek, czego inni mogliby

nie zaakceptowa.
Strach moe nas sparaliowa, powstrzymywa przed podj
ciem dziaa, ukierunkowanych na realizacj marze i celw. Gdy
czujemy strach, wahamy si i opniamy dziaanie. Trudno jest
nam podj decyzj, zwlekamy. Szukamy wymwek i wynajduje
my powody, by nic nie robi. Czujemy si sfrustrowani. Z jednej
strony mylimy: Musz to zrobi, ale si nie uda", z drugiej na
pewno si nie uda, ale musz sprbowa".
Im wicej wiesz, tym mniej si boisz

Strach jest rwnie efektem i g n o r a n c j i . Im mniej wie
my, tym bardziej si boimy. Jestemy spici i niepewni wyniku
dziaania. Ignorancja powoduje, e boimy si zmiany, boimy si
nieznanego, boimy si zrobi co nowego lub odmiennego.
Prawdziwa jest take odwrotna sytuacja. Wiksza wiedza
zwizana z jakim zagadnieniem, powoduje wzrost odwagi
i pewnoci siebie. Dostrzegasz, e s obszary ycia, w ktrych nie
odczuwasz strachu, bo wiesz, co robisz. Czujesz si kompetentny
i wiesz, e kontrolujesz sytuacj.
Dwa inne czynniki, ktre wpywaj na poziom lku, to c h o
r o b a i z m c z e n i e . Gdy jeste zmczony lub le si czujesz,
jeste bardziej podatny na obawy ni wwczas, gdy jeste zdrowy
i peen energii.
Przeanalizuj swoje obawy

Gdy ju poznae gwne powody odczuwania lku, kolejnym
krokiem bdzie obiektywne zdefiniowanie i analiza indywidual
nych obaw.
137
Na grze czystej kartki papieru napisz: Czego si boj?" Pa

mitaj, wszyscy inteligentni ludzie czego si obawiaj. Troska
o zdrowie fizyczne i emocjonalne oraz bezpieczestwo finanso
we wasne i bliskich, jest rzecz normaln i naturaln. Osoba
odwana to nie taka, ktra nie odczuwa strachu. Mark Twain
powiedzia: Odwaga nie oznacza nieodczuwania strachu, lecz
odporno na strach i panowanie nad nim".
Problem nie polega na tym, czy si boisz, czy te nie. Wszyscy
si boimy. Pozostaje jednak pytanie, jak sobie z tym strachem ra
dzisz. Osoba odwana to taka, ktra dziaa pomimo obaw. Wane
jest to, e gdy konfrontujesz si ze swoimi obawami i zaczynasz
walczy z ich przyczyn, staj si one coraz mniejsze, wzrasta za
wiara we wasne siy i szacunek dla samego siebie. Emerson napi
sa: Zrb to, czego si boisz, a strach na pewno zniknie".
Odwrotna sytuacja take jest prawdziwa. Gdy unikasz rzeczy,
ktrych si boisz, obawy rosn i przejmuj kontrol nad twoim
yciem.
Zrb list
Zapisz na kartce wszystko, czego si obawiasz, wszystko, co
jest rdem strachu i niepokoju. Pomyl o takich obszarach y
cia zawodowego lub osobistego, w ktrych obawy powstrzymu
j ci przed dziaaniem, zmuszaj do kontynuowania pracy lub
relacji, z ktrych nie jeste zadowolony. Najbardziej powszechne
s oczywicie obawa przed porak i obawa przez odrzuceniem.
Niektrzy ludzie, kierujc si strachem przed porak, po
wicaj olbrzymi ilo energii, usprawiedliwiajc si lub sta
rajc si ukry wasne pomyki. Inni, przytoczeni obaw przed
odrzuceniem, maj tak siln obsesj na temat tego, jak postrze
ga ich otoczenie, e nie s w stanie samodzielnie dziaa. Nie
potrafi podj adnej decyzji, dopki nie s pewni, e kto j
zaaprobuje.
138
Plan lotu
Gdy ju wypiszesz wszystkie obawy, ktre mog wpywa na

sposb mylenia lub zachowanie, poukadaj je pod wzgldem
wanoci. Co ma najwikszy wpyw na twoje zachowanie? Co
najbardziej powstrzymuje ci przed dziaaniem? Ktra obawa
stoi na drugim, a ktra na trzecim miejscu pod wzgldem wpy
wu na twoje ycie?
W obiektywny sposb zastanw si nad swoimi obawami

Analizujc dominujce obawy, napisz odpowiedzi na trzy na
stpujce pytania:
1. W jaki sposb strach powstrzymuje mnie przed zrobieniem
czego?
2. W jaki sposb strach mi pomaga (lub jak pomaga mi w prze
szoci)?
3. Co zyskam, jeeli wyeliminuj strach?
Gdy sam wiele lat temu wykonaem to wiczenie, doszedem
do wniosku, e najbardziej b o j s i b i e d y . Baem si, e
bd bez grosza, e nie bd mia rodkw do ycia. Zdawaem
sobie spraw, e ten strach ma rdo we wczesnym dziecistwie.
Moi rodzice, ktrzy wzrastali w czasach recesji, nieustannie mar
twili si o pienidze. Mj strach zosta jeszcze spotgowany tym,
e jako dwudziestolatek wielokrotnie nie miaem pienidzy. Cho
cia obiektywnie przeanalizowaem podoe strachu, cigle ma
on jeszcze na mnie wpyw. Mam teraz wystarczajco duo pieni
dzy, by zaspokoi wszystkie potrzeby, lecz nadal go odczuwam.
139
wniosku, e obawiam si podejmowania ryzyka, zwizanego

z pienidzmi. W wyniku tego bardzo ostronie podchodziem do
kwestii, zwizanych z zatrudnieniem; wybieraem raczej bezpie
czestwo ni wykorzystywanie okazji.
Odpowied na drugie pytanie W jaki sposb strach mi po
maga (lub jak pomaga mi w przeszoci)?" bya taka, e aby
przezwyciy strach przed bied, pracowaem duej i ciej ni
inni. Moja motywacja i determinacja byy wiksze. Powicaem
znacznie wicej czasu ni inni na zdobycie informacji, dotycz
cych sposobw zarabiania i inwestowania pienidzy. Strach przed
bied kierowa mnie w stron finansowej niezalenoci.
Gdy odpowiadaem na trzecie pytanie: Co zyskam, jeeli wy
eliminuj strach?", natychmiast zdaem sobie spraw, e jestem
skonny podj wiksze ryzyko. Mog by bardziej agresywny,
realizujc cele finansowe. Mog otworzy wasn firm. Mog
nie ba si tak bardzo wydania zbyt wielu pienidzy lub posiada
nia ich zbyt mao. Mog ju wicej tak bardzo nie przejmowa si
cen, ktra trzeba zapaci.
Analizujc w ten sposb moj najwiksz obaw, mogem
rozpocz proces jej eliminowania. Mogem przeksztaci strach
w si" (znane powiedzenie motywacyjnego mwcy Tony'ego
Robbinsa). Ty take moesz tego dokona.
wicz jako odwagi

Moesz rozpocz proces eliminowania strachu, podejmujc
dziaania, ktre wymagaj odwagi i wiary we wasne siy. Wszyst
Zadaj kluczowe pytania

Odpowiadajc na pierwsze pytanie W jaki sposb strach
powstrzymuje mnie przed zrobieniem czego?", doszedem do
ko, co robisz i co ma charakter powtarzalny, staje si w kocu

nawykiem.
Podstawowym i prawdopodobnie najwaniejszym rodzajem
odwagi, niezbdnej do osignicia sukcesu, jest odwaga zwizana
140
Plan lotu
z rozpoczynaniem czego, ze zrobieniem miao pierwszego kroku

w kierunku obranego celu; odwaga sprbowania czego nowego,
wyjcia z bezpiecznej strefy bez gwarancji na osignicie sukcesu.
Robert Ronstadt, przez 12 lat profesor zarzdzania na Babson
College, bada dalsze losy swoich studentw z kierunku MBA.
Ku swojemu zaskoczeniu odkry, e mniej ni 10 procent z nich
otworzyo wasne firmy i osigno sukces. Pozostali podjli pra
c etatow i marzyli, e pewnego dnia zostan przedsibiorcami.
Co mogo tumaczy rnice midzy tymi dwoma grupami?
Profesor mg wyodrbni tylko jedn cech wspln dla
przedsibiorcw, ktrzy osignli sukces: ch do otwarcia wa
snej firmy, a nie do czekania. Ronstadt nazwa to regu kory
tarza". Odkry, e dziaanie tych ludzi w nowych firmach przy
pomina spacer korytarzem, w ktrym po obu stronach otwieraj
si drzwi do nowych moliwoci. Nie dostrzegliby ich, gdyby nie
byli w ruchu.
Okazao si, e ci absolwenci kierunku zarzdzania, ktrzy
nie wykorzystywali zdobytej wiedzy, wci czekali, aby warun
ki byy o d p o w i e d n i e , zanim rozpoczn wasn dziaalno.
Nie chcieli wyruszy korytarzem wtpliwoci", dopki nie bd
pewni, e osign sukces - co nigdy si nie zdarzao.
Przyszo naley do tych,

ktrzy podejmuj ryzyko
Przyszo naley do osb podejmujcych ryzyko, a nie do
tych, ktrzy przede wszystkim poszukuj bezpieczestwa. ycie
jest przewrotne - im bardziej poszukujesz bezpieczestwa, tym
mniej go masz. Im bardziej jednak poszukujesz rnych moli
woci, tym bardziej jest prawdopodobne, e zyskasz upragnione
bezpieczestwo.
141
Zawsze, gdy odczuwasz strach lub niepewno i chcesz

wzmocni odwag, skoncentruj si na obranych celach. Wyobra
sobie, e s rzeczywistoci. Wyobra sobie, e jeste osob, ktr
chciaby by i yjesz w sposb, ktrego pragniesz.
wiadomie moesz w danej chwili myle tylko o jednym o pragnieniach lub o strachu. Gdy si zdyscyplinujesz i bdziesz
nieustannie myla i mwi o swoich celach, zminimalizujesz lub
wyeliminujesz obawy. Gdy skoncentrujesz si na sposobach osi
gania celw, wiara w siebie i odwaga wzrosn. Przejmiesz cako
wita kontrol nad emocjami i swoj przyszoci.
Zgodnie z prawem koncentracji im wicej o czym mylisz,
tym bardziej to wzrasta i si rozwija". Im wicej uwagi powi
casz obranym celom, tym wicej z nich osigniesz.
Rozwijanie odwagi
Opanowanie strachu i rozwijanie odwagi to dwa niezbdne
warunki szczliwego ycia i osignicia sukcesu. Gdy rozwijasz
odwag, dochodzisz w kocu do punktu, w ktrym strach nie
ma nad tob kontroli. Nie odgrywa ju wicej kluczowej roli
w procesie podejmowania decyzji.
Wyznacz sobie trudne do osignicia, stanowice wyzwanie
cele i miej do siebie pene zaufanie, wiedzc, e moesz je osi
gn. Rozwizuj kady problem ze spokojem i wiar we wasne
siy. Nic nie jest w stanie ci powstrzyma.
ROZDZIA 12
WYTRWAJ, DOPKI
NIE OSIGNIESZ SUKCESU
Postanw, ze bdziesz jednym z najlepszych; wystar

czajce pienidze pojawi si prawie automatycznie, jeeli
bdziesz w gronie najlepszych, bez iczgldu na specjalno".
DON G. MITCHELL
zynnikiem, majcym najwikszy wpyw na sukces, jest sa

modyscyplina. Oznacza ona opart na sile charakteru i sil
nej woli zdolno do robienia tego, co zrobi powiniene we wa
ciwym czasie, bez wzgldu na to, czy masz ochot, czy te nie.
Charakter to zdolno do kontynuowania dziaania, gdy en
tuzjazm towarzyszcy wyborowi celu ju przemin. Nie jest on
zwizany z tym, czego si nauczye, lecz z tym, czy jeste skonny
ponosi koszty i wykaza si samodyscyplin, dopki nie osigniesz
celu. Samodyscyplina wymagana jest na kadym etapie podry.
Jest ona konieczna przede wszystkim do tego, by wyznaczy
sobie cele. Potrzebujesz jej do robienia i osigania planw, oraz
ich uaktualniania, gdy pojawi si nowe informacje. Samodyscy
plina jest potrzebna, by planowa kady dzie, ustala priorytety
i koncentrowa si na zagadnieniach najbardziej istotnych.
Potrzebujesz samodyscypliny, aby codziennie w siebie inwe

stowa, by kontynuowa rozwj osobisty i zawodowy, by nauczy
si wszystkiego, co jest konieczne, by osign cele. Potrzebujesz
samodyscypliny, aby duej czeka na nagrod, aby oszczdza
i inwestowa pienidze i w efekcie osign finansow niezale
no. Potrzebujesz samodyscypliny, aby koncentrowa myli na
wytyczonych celach i marzeniach oraz nie myle o wtpliwo
ciach i obawach. Potrzebujesz samodyscypliny, aby w przypadku
przeszkd i problemw nie kierowa si gniewem lub nie podda
wa depresji, lecz reagowa pozytywnie i konstruktywnie.
Wytrwao to samodyscyplina
w dziaaniu
Prawdopodobnie
najwikszym
przejawem
samodyscypliny
jest wytrwao w dziaaniu, gdy warunki staj si trudne. Wy-
146
Plan lotu
trwao to samodyscyplina w dziaaniu. Wytrwao jest zna

komit miar ludzkiego charakteru. Wytrwao jest prawdziw
miar wiary w siebie i zdolnoci do osignicia sukcesu.
Rozdzia 12. Wytrwaj, dopki nie osigniesz sukcesu
147
Nazywa si Orison Sweet Marden. Wynaj pokj, znajdu

jcy si nad stajni i przez cay rok w dzie i w nocy pracowa,
piszc rcznie ksik, ktr zatytuowa Pushing to the Front.
Za kadym razem, gdy nie rezygnujesz z dziaania w przypad

ku zdarzajcych si trudnoci i rozczarowa, wzmacniasz swoj
wytrwao. Twj charakter i osobowo staj si silniejsze, wzra
sta duma i wiara w samego siebie. Stajesz si mocniejszy i bar
dziej zdecydowany. Wykazujc si wytrwaoci, wzmacniasz sa
modyscyplin. Rozwijasz w sobie cech, majc twardo stali,
a ktra w najwikszym stopniu wpywa na osignicie sukcesu.
Cecha ta pozwoli ci przezwyciy kad przeciwno losu.
Opowiada w niej o ludziach, ktrzy potrafili przetrwa wszelkie
Wszystkie opowieci, dotyczce najwikszych osigni czo

wieka w dziejach ludzkoci, s historiami zwycistwa wytrwao
ci. Wszyscy wybitni ludzie musieli wiele przej, zanim dokonali
szczytowych osigni. To sia charakteru, objawiajca si nieza
chwian wytrwaoci, uczynia ich wielkimi.
Nigdy si nie poddawaj
Wytrwao jest cech charakterystyczn

sukcesu
Gdy bya skoczona, zaoferowa j kilku wydawcom, lecz

w czasie recesji, ktra trwaa ju trzeci rok, nikt nie by zainte
resowany tematyk motywacji. Ze spokojem przyj wszystkie
odmowy i postanowi czeka na bardziej odpowiedni okres. Prze
nis si do Chicago i podj inn prac.
Biznesmeni i przedsibiorcy, ktrzy osignli sukces, charak

teryzuj si niezomn wol i niezachwian wytrwaoci. Kady,
kto na jakimkolwiek polu osiga sukces napotyka, i to czasem
przez wiele lat, na olbrzymie przeszkody, zanim w kocu wygra.
W 1890 r. Ameryka bya w stanie gbokiej recesji. Firmy
w caym kraju upaday, a tysice ludzi byo zwalnianych z pracy.
Pewien biznesmen, mieszkajcy na rodkowym zachodzie, straci
swj hotel w poowie okresu recesji. Mia mao pienidzy, lecz
wiele czasu. Zdecydowa si napisa ksik, by umotywowa
i zainspirowa innych do wytrwaoci mimo trudnoci, ktre na
rd musia znosi.
przeciwnoci losu i w kocu osign sukces.

Ksika zostaa skoczona. Wczesnym wieczorem, po napisa
niu ostatniej strony, zmczony i godny Marden poszed do maej
restauracji, by zje kolacj. Gdy jad, stajnia stana w ogniu.
Zanim do niej dobieg, cay liczcy 5,5 tys. stron rkopis zosta
zniszczony przez ogie.
Na pocztku by przytoczony uczuciami rozczarowania i znie

chcenia. Potem jednak zda sobie spraw, e caa ksika bya
powicona tematowi wytrwaoci w obliczu przeciwnoci losu.
Wykorzystujc si charakteru, wrci do pracy i przez kolejny
rok pisa ksik od pocztku. Nie podda si.
Pewnego razu wspomnia o ksice przyjacielowi, ktry aku

rat zna waciciela wydawnictwa. Wydawca przeczyta ksik
i by ni zachwycony. Uwaa, e wanie takiej ksiki ludzie
potrzebuj w okresie recesji. Pushing to the Front zostaa opubli
kowana i staa si bestsellerem. Bya rdem inspiracji i odwagi
dla tysicy ludzi.
Wielu wybitnych biznesmenw i politykw uwaa, e Pushing
to the Front bya ksik, ktra wprowadzia Ameryk w XX
wiek. Miaa olbrzymi wpyw na umysy decydentw w caym
148
Plan lotu
kraju i do dzisiaj stanowi klasyk pozycji, powiconych osobi

stemu rozwojowi. Czytali j tacy ludzie jak Henry Ford, Thomas
Edison, Harvey Firestone i J.P. Morgan.
Kontynuuj dziaanie
Orison Sweet Marden napisa nastpujco: Trzeba speni
dwa podstawowe wymagania, by osign sukces. Pierwsze to
sprbuj, drugie to utrzymaj go". Nawizujc do wytrwa
oci, napisa: Nie odniesie poraki czowiek, ktry zdaje sobie
spraw ze swojej siy i ktry nigdy nie przyjmuje do wiadomoci,
e zosta pokonany; nie poniesie poraki czowiek zdeterminowa
ny, ktrego wola jest niezomna. Nie poniesie poraki czowiek,
ktry zawsze powstaje, gdy si przewrci, czowiek, od ktrego
problemy odbijaj si jak groch od ciany, ktry wytrwa, gdy
inni daj za wygran, ktry dziaa, gdy inni opucili rce".
149
Conrad Hilton, ktry rozpocz od marzenia i maego hotelu

w Lubbock w Texasie, a nastpnie stworzy jedn z najwikszych
korporacji hotelarskich wiata, powiedzia: Sukces zwizany jest
z dziaaniem. Ludzie sukcesu s w nieustannym ruchu. Popenia
j bdy, lecz nie rezygnuj".
Rozczarowanie jest nieuniknione

Inteligentni ludzie, ktrzy dziaaj w swoim najlepiej poj
tym interesie, robi wszystko, co moliwe, aby zminimalizo
wa liczb problemw i trudnoci, ktrych mog codziennie
dowiadcza. Jednak pomimo nas2ych najwikszych wysikw
rozczarowanie i przeszkody s normaln, naturaln i nieunik
nion czci ycia. Mwi si, e jedynie mier i podatki s nie
uchronne. Dowiadczenie pokazuje jednak, e nieuchronne jest
rwnie rozczarowanie.
Bez wzgldu na to, jak dobrze bdziesz zorganizowany i jak
Wytrwao jest nasz najwiksza zalet
dobrze zorganizujesz swoje dziaania, dowiadczysz w yciu nie
Mona zaoy, e twoj najwiksz zalet jest umiejt

no konsekwentnego kontynuowania dziaania, gdy inni re
zygnuj. B.C. Forbes, ktry zaoy magazyn Forbes i rozwija
go w najgorszym okresie recesji, napisa: Historia pokazuje,
e najwiksi zwycizcy, zanim osignli sukces, napotykali na
olbrzymie przeszkody. Zwyciyli, poniewa poraki ich nie
zniechcay".
ambitne s cele, ktre sobie stawiasz, tym czeka ci wicej roz
John D. Rockefeller, w swoim czasie najbogatszy czowiek

wiata, ktry do wszystkiego doszed dziki sobie, napisa: Uwa
am, e nic nie jest waniejsze ni wytrwao, by osign sukces.
Wytrwao przezwyciy prawie wszystko, nawet przyrod".
by ich unikn. Kopoty pojawiaj si nieproszone, s niechciane
zliczonych rozczarowa, problemw i przeszkd. Im bardziej

czarowa i problemw.
Paradoks polega na tym, e nie moesz rozwija si i wykorzy
stywa w peni wasnego potencjau w inny sposb, ni napoty
kajc trudnoci, radzc sobie z nimi w efektywny sposb i uczc
si dziki nim. Najwicej uczysz si w rezultacie dowiadczania
problemw i okresowych poraek, mimo olbrzymich wysikw,
i nieoczekiwane, cho robisz wszystko, by nie wystpiy. Jednak
nie dowiadczajc przeszkd, nie moesz sta si kim, kto jest
zdolny do osignicia wielkich celw.
150
Plan lotu
Przeszkody s egzaminem
Na przestrzeni dziejw wielcy myliciele zastanawiali si nad tym
paradoksem i doszli do wniosku, e przeciwnoci losu to egzamin,
ktry musisz zda, by osign co wartociowego. Wielki grecki
filozof Herodot powiedzia: Przeciwnoci losu wydobywaj z czo
wieka sil i to, co jest w nim najlepsze, to, co byoby upione, gdyby
ich zabrako". Wewntrzna moc, odwaga, sia charakteru i wytrwa
o uaktywniaj si, gdy stoisz naprzeciw najwikszych wyzwa
i gdy reagujesz na nie w pozytywny i konstruktywny sposb.
Kady i na kadym kroku napotyka na trudnoci. Rnica
midzy ludmi sukcesu a nieudacznikami polega na tym, e ci
pierwsi wykorzystuj przeciwnoci, aby si wzmocni, podczas
gdy ci drudzy pozwalaj, by problemy ich przytoczyy, w efekcie
czego s zniechceni i brak im odwagi.
151
Sia, by dziaa mimo wszystko, by przetrwa, jest cech zwy

cizcw. Wytrwao to umiejtno wielokrotnego znoszenia
poraek i nie poddawania si - kontynuowania wysikw pomi
mo olbrzymich przeszkd. Istnieje wiersz, napisany przez nie
znanego autora, ktry, jak uwaam, kady powinien przeczyta,
zapamita i powtarza sobie, gdy ma ochot zaprzesta wysi
kw i wicej nie prbowa. Wiersz nosi tytu Nie rezygnuj".
Nie rezygnuj
Gdy wszystko idzie le, a czasem tak si dzieje,
Gdy droga, ktr z trudem kroczysz, ledwo przed tob widnieje,
Gdy pienidzy masz mao, a duo zalegoci,
Chciaby si umiechn, lecz troska na twej twarzy goci,
Gdy zgryzoty nieco przygniataj ci,
Sukces idzie zawsze o krok za porak

Najwikszy sukces prawie zawsze idzie o krok za porak, gdy
wszystko wewntrz ciebie mwi ci, by zrezygnowa. Ludzie na
przestrzeni wiekw dziwili si, e najwiksze przeomy byy rezulta
tem wytrwaoci w obliczu przeciwiestw losu, gdy wszystko wska
zywao, e si nie uda. Ostatni wysiek, zwany czsto testem wy
trwaoci", poprzedza wielkie osignicia najrniejszego rodzaju.
H. Ross Perot, ktry otwiera firm EDP Industries majc
1 tys. dolarw i przeksztaci j w przedsibiorstwo warte pra
wie 3 mld dolarw, jest jednym z najwikszych ludzi sukcesu
w Ameryce, ktrzy osignli wszystko wasn prac. Powiedzia
nastpujce sowa: Wikszo ludzi rezygnuje, gdy s ju bardzo
blisko osignicia sukcesu. Rezygnuj na mecie. Daj za wygran
w ostatniej minucie meczu, gdy zwycistwo jest w zasigu rki".
Odpocznij, jeli musisz, lecz nie poddawaj si,

ycie zmienne i dziwne si nam wydaje,
Kady z nas si na nim w kocu poznaje,
Wiele poraek zdarza si nam,
Lecz moesz wygra - trzeba tylko powiedzie sobie: wytrwam,
Nie rezygnuj, cho postp wydaje si wolny,
Zwycistwo moe przynie krok kolejny,
Sukces to druga twarz niepowodzenia,
Srebrny odcie na chmurze zwtpienia,
Nigdy nie wiesz, jak blisko jeste ju,
Cho cel wydaje si odlegy, moe by tu, tu,
Walcz wic dalej, cho ciosy najsilniejsze trafiaj ci,
Wanie wtedy, gdy jest najgorzej, nie poddawaj si.
ZAKOCZENIE
SUKCES TO NIE PRZYPADEK
Nie czekaj. Pora nigdy nie bdzie lepsza. Rozpocznij

z tym, co masz. Uywaj narzdzi, ktrymi dysponujesz,
lepsze pojawi sie z czasem".
NAPOLEON HILL
Ksidze Przysw jest napisane: (...) zdobywaj mdro,

za wszystko, co masz, mdroci nabywaj!8". Przez cae
wieki zdobywanie wiedzy uwaano za najwaniejsze ludzkie powo
anie. Ludzie, ktrych najbardziej podziwiamy, yjcy obecnie lub
ci dawno ju zmarli, to ludzie, ktrzy zdobyli najwiksz wiedz.
W yciu codziennym szukamy osb, ktre maj mdro
wynikajc z dowiadczenia, by suyy nam rad i pokieroway
nami tak, bymy uniknli puapek i szybciej osignli cele.
Arystoteles napisa: Mdro to zarwno dowiadczenie, jak
i refleksja". By sta si mdrzejszym, z przeytych dowiadcze
musisz wycign wnioski i idee, bdce podstaw do nauki.
Osoba, ktr si stajesz

Wikszo ludzi marzy o tym, by zarobi duo pienidzy i sta
si finansowo niezalenymi. Jest to ich cel. Prawie kady chciaby
pewnego dnia zosta milionerem. Cel ten da si zrealizowa, je
eli pragniesz go wystarczajco dugo, wystarczajco mocno i je
ste skonny wykona prac niezbdn do jego osignicia.
Jednak to nie sam cel, taki jak np. zostanie milionerem, czy do
tarcie do jakiego miejsca przeznaczenia, jest najwaniejszy. Naj
waniejsza jest osoba, ktr musisz si sta, by ten cel osign.
By zrobi co, czego jeszcze nie robie, musisz sta si kim,
kim nigdy nie bye. Musisz rozwin w sobie takie cechy, kt
rych nigdy nie miae. Musisz posi nowe talenty i naby nowe
umiejtnoci. By osign wielki sukces, musisz sta si wybit
n osob. By zosta czowiekiem sukcesu, bez wzgldu na to,
co przez sukces rozumiesz, musisz nim przede wszystkim zosta
w swoim sercu i umyle.
8
Biblia Tysiclecia, Ksiga Przysw, 4,7. (przyp. tum.).

Brian Tracy - Plan Lotu

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Brian Tracy - Plan Lotu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SPIS TRECI

Wstp od partnera wydania polskiego

Wprowadzenie. Prawdziwa tajemnica sukcesu

Rozdzia 1. Wybierz cel podry

Rozdzia 2. Przeanalizuj warianty lotu

Rozdzia 3 Sporzd plan lotu

Rozdzia 4. Przygotuj si do podry

Rozdzia 5. Wystartuj pen moc

Rozdzia 6. Przygotuj si na turbulencje

Rozdzia 7. Dokonuj cigych poprawek kursu

Rozdzia 8. Przyspiesz swj rozwj i proces nauki

Rozdzia 9- U r u c h o m nadwiadomy umys

Rozdzia 10. Unikaj drogi na skrty

Rozdzia 11. Zapanuj nad strachem

Rozdzia 12. Wytrwaj, dopki

Zakoczenie. Sukces to nie przypadek

W czasach kiedy wiat pdzi i nie mona sobie pozwoli na

Planu lotu podkrela, e samo wyznaczenie celu i mylenie o nim

Zarzd Brian Trcy International,

Tysicmilotua podr zaczyna si od pierwszego kroku''.

yjemy we wspaniaych czasach. Jeszcze nigdy w historii

W wiecie, w ktrym yjemy, kady chce by szczliwy, zdro

Biblia Tysiclecia, List do Galarw 6,7.(przyp. tum.).

Wprowadzenie. Prawdziwa tajemnica sukcesu

Oto prosta zasada: jeeli bdziesz naladowa ludzi sukcesu,

mwi, kady czowiek sukcesu stwierdza: Wanie dziki temu

Zycie jest podr

Potrzebujesz planu lotu

zanim rozpoczniesz podr i ktrym bdziesz si kierowa. Mu

Prawdziwa tajemnica tkwi w dziaaniu

WYBIERZ CEL PODROY

Dokadnocharakteryzuje wszystkich ludzi sukcesu".

u teraz masz zdolnoci, umoliwiajce ci osignicie w yciu

W zasadzie wszyscy z nas maj cztery cele. S to: 1) by w do

Pozytywny pogld na wiat

Rozdzia 1. Wybierz cel podry

kane w wikszoci przez dobrych ludzi. Czujesz, e to najlepszy

Rozpocznij od pytania, ktre prawdopodobnie jest najwaniej

Idealna kariera i dochody

Wyznacz cel podry

czem do sukcesu jest uwiadomienie sobie, co najbardziej lubisz

Im wicej czasu powicisz na okrelenie celu, tym szybciej

robi, a nastpnie odkrycie sposobu, eby dziki temu dobrze

Rozdzia 1. Wybierz cel podry

Naturalne talenty i zdolnoci

10. Tak lubisz swoj prac, e planujesz wykonywa j p r z e z

Idealne ycie osobiste

2. Chcesz by d o s k o n a y w swojej specjalnoci, by wrd

osobiste. Gdyby ten obszar twojego ycia mia by idealny, to jak

3. P o d z i w i a s z najlepszych specjalistw ze swojej brany,

by mieszka? W jakim domu? W jaki sposb codziennie sp

4. Chcesz p o s z e r z a w i e d z na temat swojej specjalnoci

Jeeli nie masz wspmaonka, opisz, jak wygldaby wedug

by wyglda? Jaki styl ycia sprawiaby ci przyjemno? Gdzie

5. Waciwa dla ciebie praca to taka, ktrej atwo si uczysz

szybko spotkasz waciw osob, gdy tylko bdziesz szczegowo

6. Jeste zaangaowany w prac, c z a s n i e ma z n a c z e

skonae, to jak by wygldao? Jakim samochodem by jedzi?

7. Sukces osignity w tej dziedzinie daje ci olbrzymie poczucie

dokadny harmonogram - na kady dzie, tydzie, miesic, rok.

8. Lubisz m y l e o swojej pracy i mwi o niej, nawet gdy jej

wiedzia, jaka powinna by.

Wyobra sobie, e nie ma ogranicze

I na koniec, gdyby twoja sytuacja finansowa wygldaa pod