imi

nazwisko

podpis

XXIIIOLIMPIADA
OLIMPIADA WIEDZY
WIEDZY EKONOMICZNEJ
XXVII
EKONOMICZNEJ
Rok szkolny 2009/2010
Zawody
I stopnia
(szkolne)
Rok szkolny
2013/2014
Zawody I stopnia (szkolne)
Zestaw nr
Zestaw z prawidowymi odpowiedziami
I. Pytanie opisowe o charakterze oglnym wybierz JEDEN z dwch podanych poniej tematw. (025 pkt)
1. Na przykadach wybranych przez siebie firm przedstaw, jak obserwowane na wiecie spowolnienie
I. Pytanie opisowe o charakterze oglnym wybierz JEDEN z dwch podanych poniej tematw.
gospodarcze wpywa na funkcjonowanie przedsibiorstw.
pkt) jak wahania koniunktury wpywaj na zachowania gospodarstw domowych w zakresie
2.(025
Przedstaw,
oszczdzania. przyjcia euro w Polsce dla przedsibiorstw w wybranej przez Ciebie brany.
1.konsumpcji
Przedstawi konsekwencje
II. Zadanie
z podstaw
ekonomii.
(015 pkt)
Przykadowy
schemat
odpowiedzi:
1) Dziaalno
przedsibiorstw
okresie
poprzedzajcym
wejciepodstawowe
do strefy euro
W gospodarce
pewnego
europejskiego w
kraju
w trzech
wybranych latach
wielkoci makroeko2)
Proces
wprowadzenia
wsplnej
waluty
w
Polsce
nomiczne uksztatoway si nastpujco (kwoty w mld EUR, ceny biece):
3) Wybrane krtko- i dugoterminowe korzyci i koszty z przyjcia wsplnej waluty:
LataPolsk euro
3) Szanse iWyszczeglnienie
zagroenia dla przedsibiorstw zwizane z przyjciem przez
2000
2004
2008
4) Znaczenie optymalnego kursu konwersji dla konkurencyjnoci eksporterw i importerw
Amortyzacja
30
40
50
5) Stopie przygotowania polskich przedsibiorstw do akcesji do unii walutowej
Dochody netto obywateli za granic
10
20
30
Eksport
150
140
200
Import
160
180
160
2.Dochody
Omw podatkowe
wpyw euro na sytuacj makroekonomiczn krajw
120 czonkowskich
140 Unii Europejskiej.
160
Transfery
30
40
50
Przykadowy
schemat
Wydatki
inwestycyjne
bruttoodpowiedzi:
80
90
120
1) Znaczenie
wsplnej waluty dla stabilnoci makroekonomicznej
krajw
Wydatki
konsumpcyjne
250
280 czonkowskich
320
2) Korzyci
wymiany handlowej w krajach
strefy euro110
Wydatki
pastwa znaintensyfikacji
zakup dbr i usug
100
120

3) Wpyw wsplnej waluty na ksztatowanie si podstawowych kategorii makroekonomicznych

Na podstawie
danych
z tabeli
odpowiedz na nastpujce pytania:
(PKB,
inflacja,
bezrobocie)
1. Ile
wynis
produkt
krajowy
brutto w 2004
r. w cenach
biecych?
(2 pkt) a moliwo prowadze4) Synchronizacja polityki monetarnej
i fiskalnej
w krajach
unii walutowej
2. Ile nia
wynis
eksport
netto
w
2000
r.?
(2
pkt)
polityki antycyklicznej
3. Ile wynioso saldo budetu pastwa w 2008 r.? (2 pkt)
5) Problem nadmiernego zaduenia w strefie euro
4. Ile wynis produkt narodowy netto w 2004 r.? (3 pkt)
Wiedzc, e ceny w gospodarce w 2004 r. byy wysze o 15% wzgldem 2000 r., a w 2008 r. byy wysze o 10%
wzgldem 2004 r., odpowiedz na ponisze pytania:
5. Ile wyniosa warto produktu krajowego brutto w 2004 r. w cenach z 2000 r. (3 pkt)
6. Ile wynis realny wzrost produktu krajowego brutto w latach 20002008? (3 pkt)
1/4

II. Zadanie z podstaw ekonomii (015 pkt)

Funkcja kosztw cakowitych pewnego przedsibiorstwa dana jest wzorem:
TC = 0,05Q2 + 300Q + 1 400 000,
gdzie TC to wielko kosztw cakowitych (w z), a Q to wielko produkcji (w szt.).
Polecenia i pytania:
a) Wyznacz funkcj przecitnych kosztw cakowitych (1 pkt) i oblicz, ile wynosi przecitny koszt cakowity dla wielkoci produkcji rwnej 2500 szt. (1 pkt)
Przecitne koszty cakowite (ATC) to warto kosztw cakowitych podzielona przez wielko produkcji, a zatem:
ATC = TC / Q = (0,05Q2 + 300Q + 1 400 000) / Q = 0,05Q + 300 + (1 400 000 / Q)
ATC (dla Q=2500) = 0,05*2500 + 300 + (1 400 000 / 2500) = 985 z
b) Ile w przyblieniu wynosi koszt kracowy wyprodukowania dodatkowej jednostki, jeli aktualna
wielko produkcji przedsibiorstwa wynosi 1000 szt. (4 pkt)
Koszt kracowy (MC) to zmiana kosztw cakowitych wywoana wytworzeniem kolejnej jednostki
produktu, a zatem:
TC1 (dla Q1=1000) = 0,05*10002 + 300*1000 + 1 400 000 = 1 750 000,00 z
TC2 (dla Q2=1001) = 0,05*10012 + 300*1001 + 1 400 000 = 1 750 400,05 z
MC = TC / Q = (TC2 TC1) / (Q2 Q1) = 400,05 z 400 z
c) Czy rozpatrywana funkcja kosztw dotyczy krtkiego, czy dugiego okresu? Odpowied uzasadnij
i jeli to moliwe podaj, ile wynosz koszty stae tego przedsibiorstwa. (4 pkt)
Podzia na krtki i dugi okres w ekonomii moe by dokonywany na podstawie analizy funkcji
kosztw cakowitych. W krtkim okresie przedsibiorstwo ponosi koszty stae (s one niezalene
od wielko produkcji). Aby okreli wysoko kosztw staych naley zatem obliczy warto funkcji kosztw cakowitych (TC) dla wielkoci produkcji (Q) rwnej 0. W tym przypadku koszty stae
(FC) wynosz 1 400 000 z, a wic rozpatrywana funkcja dotyczy krtkiego okresu.
d) Wyjanij, co to jest optimum ekonomiczne, i oblicz, dla jakiej wielkoci produkcji przedsibiorstwo
bdzie znajdowa si w tym optimum, jeli popyt na produkty przedsibiorstwa opisuje nastpujce
rwnanie: P = 1500 0,1Q, gdzie P to cena za sztuk, a Q to wolumen sprzeday. (5 pkt)
Optimum ekonomiczne to taka wielko produkcji, przy ktrej przedsibiorstwo osiga maksymalny zysk cakowity lub minimaln strat cakowit.
Zysk cakowity () = utarg cakowity (TR) koszt cakowity (TC)
Utarg cakowity (TR) = P * Q = (1500 0,1Q) * Q = 1500Q 0,1Q2
Zysk cakowity () = (1500Q 0,1Q2) (0,05Q2 + 300Q + 1 400 000) = 0,15Q2 + 1 200Q 1 400 000
Funkcja zysku cakowitego () jest funkcj kwadratow, a zatem wyznaczenie Q, dla ktrego wielko
zysku cakowitego jest maksymalna, wymaga obliczenia odpowiedniej wsprzdnej wierzchoka
paraboli.
Qw = b / 2a = 1200 / [2 * (0,15)] = 4000 szt.
Przedsibiorstwo znajduje si w optimum ekonomicznym przy wielkoci produkcji wynoszcej
4000 szt.
Uwaga! Alternatywnie ppkt b) i d) mona rozwiza przy uyciu rachunku rniczkowego.

2/4

III. Pytania testowe w kadym pytaniu zaznacz [X] przy prawidowej odpowiedzi. Za kad prawidow
odpowied na pytanie testowe otrzymujesz 2 pkt. Kada zmiana odpowiedzi w pytaniach testowych traktowana
jest jako odpowied bdna. Odpowiedzi zaznaczone owkiem nie s punktowane. (060 pkt)
1. Jeeli zwikszenie ceny pewnego dobra o 10%
prowadzi do spadku wielkoci popytu o 6%, to
z pewnoci mamy do czynienia z:
[ X ] popytem nieelastycznym
[ ] popytem elastycznym
[ ] dobrem podstawowym
[ ] dobrem luksusowym

6. Ktra z poniszych cech nie dotyczy konkurencji

monopolistycznej?
[ ] bariery wejcia na rynek s niewielkie
[ ] krzywa popytu na produkty przedsibiorstwa
jest ujemnie nachylona
[ X ] produkty s niezrnicowane (homogeniczne)
[ ] przedsibiorstwo znajdujce si w rwnowadze dugookresowej osiga wycznie zysk
normalny

2. Jeli na pewnym rynku zaobserwowano wzrost

ceny rynkowej przy jednoczesnym spadku iloci
rwnowagi rynkowej, a funkcja popytu i poday
ma typowy przebieg, mona przypuszcza, e musia nastpi:
[ ] zarwno wzrost popytu, jak i wzrost poday
[ ] spadek popytu przy niezmienionej poday
[ ] wzrost poday przy niezmienionym popycie
[ X ] spadek poday przy niezmienionym popycie

7. Utarg przecitny zawsze rwny jest:

[ ] utargowi kracowemu
[ ] iloczynowi zysku jednostkowego i liczby
sprzedanych jednostek produktu
[ ] kosztowi przecitnemu
[ X ] cenie
8. Indywidualna poda pracy determinowana jest
przez:
[ ] przecitne wynagrodzenie w gospodarce
[ X ] preferencje jednostki wzgldem czasu pracy
i czasu wolnego
[ ] liczb przedsibiorstw, ktre s skonne zatrudni pracownikw
[ ] popyt na dobra wytwarzane przez pracownika

3. Zgodnie z pierwszym prawem Gossena wzrost

konsumpcji dobra o jednostk prowadzi zwykle do:
[ X ] spadku uytecznoci kracowej
[ ] wzrostu ceny
[ ] wzrostu poday
[ ] spadku dochodw do dyspozycji
4. Jeli przedsibiorstwo zwiksza nakad zmiennego czynnika wytwrczego w krtkim okresie, to:
[ ] produkt kracowy pocztkowo spada, a pniej ronie
[ X ] produkt przecitny pocztkowo ronie, a pniej spada
[ ] produkt cakowity nie moe spa
[ ] wielko zysku cakowitego nieprzerwanie
ronie

9. Rwnowaga na rynku produktw w ujciu makroekonomicznym zdefiniowana jest jako stan,

w ktrym:
[ ] oszczdnoci rwnaj si konsumpcji
[ X ] planowane zagregowane wydatki rwnaj si
wytworzonej produkcji
[ ] konsumpcja rwna si inwestycjom
[ ] zagregowane nakady rwnaj si konsumpcji
pomniejszonej o inwestycje

5. Korzyci skali produkcji to:

[ ] wszystkie korzyci, jakie przedsibiorstwo
czerpie z rozszerzania dziaalnoci produkcyjnej
[ ] przyrost zysku, jaki firma osiga ze wzrostu
wielkoci produkcji w dugim okresie
[ X ] sytuacja, kiedy wzrost rozmiarw produkcji
w dugim okresie powoduje obnienie
ponoszonych przez przedsibiorstwo kosztw
przecitnych
[ ] wszystkie powysze warianty odpowiedzi s
bdne

10. PKB per capita mierzy wielko produktu krajowego brutto przypadajc na:
[ ] zatrudnionego
[ X ] mieszkaca
[ ] jednostk kapitau wyraon w walucie narodowej
[ ] osob penoletni

3/4

11. Zjawisko taksflacji moe przyczyni si do:

[ ] zwikszenia deficytu budetowego
[ X ] zmniejszenia siy nabywczej gospodarstw
domowych
[ ] wzrostu deficytu handlowego
[ ] zwikszenia konkurencyjnoci eksporterw po
naoeniu dodatkowych obcie podatkowych na importerw

17. Podstawowym celem dziaania Narodowego

Banku Polskiego jest dbao o:
[ ] dynamik PKB
[ ] poziom bezrobocia
[ X ] stabilno cen
[ ] dobrobyt spoeczny
18. Ktry z poniszych krajw przyj euro?
[ ] Dania
[ ] Szwecja
[ ] Bugaria
[ X ] otwa

12. Kiedy wystpuje inflacja?

[ ] gdy nastpi wzrost ceny choby jednego
dobra lub usugi
[ ] tylko wtedy, gdy nastpi wzrost cen wszystkich dbr lub usug
[ X ] w sytuacji wzrostu przecitnego poziomu cen
[ ] wwczas, gdy zwikszya si baza monetarna

19. Ile wynosi kurs USD/CHF, jeli redni kurs

GBP/USD na rynku walutowym wynosi 1,6038,
a redni kurs GBP/CHF to 1,4985?
[ X ] 0,9343
[ ] 1,0703
[ ] 1,4001
[ ] 2,4033

13. Baza monetarna to suma:

[ X ] gotwki w obiegu i rezerw bankw komercyjnych w banku centralnym
[ ] gotwki w obiegu oraz gotwki i wkadw na
danie w bankach komercyjnych
[ ] zota i walut wymienialnych bdcych w posiadaniu banku centralnego
[ ] wartoci netto aktyww sektora bankowego

20. Do wyliczenia ilociowego progu rentownoci

(BEP) konieczna jest znajomo wartoci:
[ ] zysku netto, kosztw staych i ceny
[ X ] kosztw staych, jednostkowych kosztw
zmiennych i ceny
[ ] zysku netto, kosztw zmiennych i kosztw
staych
[ ] jednostkowych kosztw staych, jednostkowych kosztw zmiennych i mary zysku

14. Polityka fiskalna przejawia si w:

[ ] prbach regulacji niektrych cen przez rzd
[ X ] wykorzystaniu podatkw, wydatkw rzdowych oraz dugu publicznego do osignicia
podanego poziomu dochodu narodowego
[ ] deniu rzdu do zrwnania dochodw
budetowych z wydatkami w kadej fazie
cyklu koniunkturalnego
[ ] przymusie prowadzenia wszystkich operacji
gospodarczych z uyciem kas fiskalnych

21. Fakultatywnym elementem faktury VAT w Polsce jest:

[ ] kwota nalenoci brutto ogem
[ X ] podpis i piecz sprzedawcy
[ ] data sprzeday
[ ] numer identyfikujcy faktur

15. Jeeli roczna rynkowa stopa procentowa wynosi

5%, to warto zerokuponowej obligacji skarbowej
o cenie nominalnej 100 z za rok jest dzi rwna:
[ ] 95,00 z
[ X ] 95,24 z
[ ] 100,00 z
[ ] 105,00 z

22. Jeli w miar zmniejszania si podstawy opodatkowania stawki podatkowe rosn, mamy do
czynienia z podatkiem:
[ ] progresywnym
[ ] liniowym
[ X ] regresywnym
[ ] pogwnym

16. Wska prawidowe stwierdzenie dotyczce

pienidza fiducjarnego:
[ ] jest to pienidz wycznie elektroniczny, ktry
nie moe mie formy papierowej (banknotw)
[ ] nie moe by emitowany przez banki centralne
[ ] pozbawiony jest funkcji cyrkulacyjnej
[ X ] nie ma pokrycia w metalach szlachetnych

23. Do kosztw porednich nie mona zaliczy

kosztw:
[ ] zakupu
[ ] wydziaowych
[ X ] usug obcych
[ ] oglnego zarzdu

4/4

24. Czego nie mona ubezpieczy?

[ ] utraty zyskw operacyjnych wskutek zdarze
losowych
[ ] odwoania imprezy kulturalnej wskutek niekorzystnych zjawisk atmosferycznych
[ X ] zuycia maszyn w hucie stali
[ ] ycia i zdrowia grnikw

28. Rebranding oznacza:

[ ] rozpoczcie dziaalnoci przez przedsibiorstwo w nowym segmencie rynku pod dotychczasow mark
[ ] sprzeda przez przedsibiorstwo marek, ktre
znajduj si w fazie schykowej
[ X ] strategi marketingow zmierzajc do zmiany
postrzegania marki przez klientw, inwestorw i konkurencj
[ ] sezonow zmian opakowa produktw
zwizan np. ze witami Boego Narodzenia

25. Ktry instrument finansowy nie jest przedmiotem obrotu na Giedzie Papierw Wartociowych
w Warszawie?
[ ] prawa poboru
[ ] kontrakty terminowe na USD
[ ] certyfikaty inwestycyjne
[ X ] udziay w spkach z ograniczon odpowiedzialnoci

29. Komrki organizacyjne pewnej midzynarodowej firmy zgrupowane s w due, autonomiczne

jednostki, ktre odpowiedzialne s za dany asortyment towarowy. Jak struktur organizacyjn
ma ta firma?
[ X ] dywizjonaln
[ ] funkcjonaln
[ ] liniow
[ ] macierzow

26. Elementem podstawowej koncepcji marketing-mix (tzw. 4P) jest:

[ ] zyskowno
[ X ] dystrybucja
[ ] proces
[ ] personel

30. Strategia, w ktrej firma zwiksza sprzeda

obecnie wytwarzanego produktu na tym samym
rynku gwnie poprzez obnik cen, to strategia:
[ ] ucieczki do przodu
[ ] rozwoju rynku
[ ] dywersyfikacji horyzontalnej
[ X ] penetracji

27. Przykadem tayloryzmu moe by organizacja

pracy:
[ ] informatyka zatrudnionego w dziale rozwoju
Google
[ ] radcy prawnego
[ ] projektanta ogrodw
[ X ] pracownika montowni samochodw

Ocena Komisji Szkolnej

Rodzaj
pytania

Pytania
testowe

Zadanie
z podstaw
ekonomii

Zakres

060 pkt

015 pkt

Pytanie opisowe
Poziom merytoryczny
(w tym zgodno
z wybranym tematem)
014 pkt

Terminologia
i przykady

Poprawno jzykowa
i struktura odpowiedzi

07 pkt

04 pkt

Ocena

........................................................
podpis i piecz szkoy

5/4

Razem