Boyce J. - Windows 7 PL. Biblia

Rzut oka na ksik
O autorach . ...................................................................................................... 27
Wstp . .............................................................................................................. 29
Cz I Na pocztek bezpieczestwo ........................................... 33

Rozdzia 1. Co nowego w Windows 7 ............................................................. 35
Rozdzia 2. Obsuga systemu .......................................................................... 49
Rozdzia 3. Wspdzielenie i zabezpieczanie
za pomoc kont uytkownikw .................................................. 91
Rozdzia 4. Kontrola rodzicielska i bezpieczestwo rodzinne ................... 127
Rozdzia 5. Pomoc i rozwizywanie problemw ......................................... 139
Rozdzia 6. Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu .......... 151
Cz II Uszczelnianie systemu ................................................... 157

Rozdzia 7. Blokowanie wama za pomoc Zapory systemu Windows .... 159
Rozdzia 8. Zwalczanie zoliwego oprogramowania .................................. 175
Rozdzia 9. Automatyczne aktualizacje zwizane z bezpieczestwem ..... 193
Cz III Personalizowanie systemu Windows 7 ........................ 203

Rozdzia 10. Personalizowanie rodowiska pracy . ............................................ 205
Rozdzia 11. Uatwienia dostpu i jzyki . .......................................................... 259
Rozdzia 12. Przenoszenie plikw z innego komputera . .................................. 291
Rozdzia 13. Modyfikowanie opcji
automatycznego uruchamiania programw ............................ 305
Rozdzia 14. Uywanie programw i akcesoriw systemu Windows 7 ........ 323
Rozdzia 15. Rozwizywanie problemw z dostosowywaniem systemu .... 343
Windows 7 PL. Biblia
Cz IV Internet i multimedia ................................................... 353

Rozdzia 16. Przegldarka Internet Explorer ................................................. 355
Rozdzia 17. Oprcz poczty i stron WWW ...................................................... 369
Rozdzia 18. Zarzdzanie nazwami i adresami .............................................. 387
Rozdzia 19. Zabawy z obrazami .................................................................... 401
Rozdzia 20. DVD, filmy i co jeszcze .............................................................. 443
Rozdzia 21. Rozwizywanie problemw z internetem ................................ 449
Cz V Zarzdzanie plikami i folderami .................................... 455

Rozdzia 22. Napdy, foldery i pliki ................................................................ 457
Rozdzia 23. Zarzdzanie plikami i folderami ................................................ 517
Rozdzia 24. Wyszukiwanie plikw i wiadomoci .......................................... 549
Rozdzia 25. Metadane i wyszukiwanie zaawansowane ............................... 567
Rozdzia 26. Uywanie pyt CD i DVD .............................................................. 593
Rozdzia 27. Ochrona plikw .......................................................................... 621
Rozdzia 28. Rozwizywanie problemw z plikami i folderami .................... 645
Cz VI Drukowanie ................................................................... 653

Rozdzia 29. Instalowanie drukarek i zarzdzanie nimi ................................ 655
Rozdzia 30. Drukowanie dokumentw i zrzutw ekranu ............................ 671
Rozdzia 31. Zarzdzanie zadaniami drukowania .......................................... 681
Rozdzia 32. Rozwizywanie problemw z drukowaniem ............................ 691
Cz VII Instalowanie i usuwanie programw ......................... 697

Rozdzia 33. Instalowanie i aktualizowanie programw .............................. 699
Rozdzia 34. Uruchamianie starszych programw ........................................ 711
Rozdzia 35. Naprawianie i usuwanie programw ........................................ 723
Rozdzia 36. Wybieranie programw domylnych ........................................ 731
Rozdzia 37. Zarzdzanie programami i procesami ...................................... 745
Rozdzia 38. Rozwizywanie problemw z oprogramowaniem ................... 761
Cz VIII Sprzt i poprawianie wydajnoci ............................... 773

Rozdzia 39. Instalowanie i usuwanie sprztu .............................................. 775
Rozdzia 40. Uywanie bezprzewodowych urzdze Bluetooth .................. 803
Rozdzia 41. Synchronizowanie urzdze ...................................................... 817
Rzut oka na ksik
Rozdzia 42. Poprawianie wydajnoci systemu ............................................. 831

Rozdzia 43. Rozwizywanie problemw ze sprztem i wydajnoci .......... 867
Cz IX Sie i udostpnianie ...................................................... 877

Rozdzia 44. Tworzenie sieci domowej .......................................................... 879
Rozdzia 45. Udostpnianie zasobw w sieci ................................................ 901
Rozdzia 46. Uywanie udostpnionych zasobw ......................................... 919
Rozdzia 47. Rozwizywanie problemw z sieciami ...................................... 933
Dodatki . .................................................................................. 943

Dodatek A Unowoczenianie systemu do wersji Windows 7 ..................... 945
Dodatek B
Instalowanie nowego systemu Windows 7 .............................. 951
Dodatek C
Uniwersalne skrty klawiszowe ................................................ 957
Skorowidz . ..................................................................................................... 967
Spis treci
O autorach . ...................................................................................................... 27
Wstp . .............................................................................................................. 29
Cz I Na pocztek bezpieczestwo ........................................... 33

Rozdzia 1. Co nowego w Windows 7 ............................................................... 35
Pasek zada i usprawnienia penoekranowe . ........................................................................................35
Listy szybkiego dostpu . ......................................................................................................................36
Nowe metody pracy z systemem Windows . .........................................................................................37
Internet Explorer 8 ................................................................................................................................38
Szybkie wyszukiwanie . ...............................................................................................................................38
Obiekty Web Slice . .....................................................................................................................................38
Akceleratory . ..............................................................................................................................................39
Lepsza nawigacja . .......................................................................................................................................40
Przegldanie InPrivate . ...............................................................................................................................41
Inne funkcje . ...............................................................................................................................................41
Windows Live . ............................................................................................................................................42
Lepsze zarzdzanie urzdzeniami ...............................................................................................................42
Grupa domowa . ...........................................................................................................................................43
Wydajno i czas pracy na baterii ...............................................................................................................44
Wygld i funkcjonowanie ...........................................................................................................................45
Alarmy i rozwizywanie problemw . ........................................................................................................45
Udostpnianie muzyki i wideo ....................................................................................................................46
i wicej . ...................................................................................................................................................47
Podsumowanie . ...........................................................................................................................................47
Rozdzia 2. Obsuga systemu ............................................................................ 49
Terminologia wykonywanych czynnoci . ............................................................................................50
Terminologia zwizana z mysz . .........................................................................................................50
Terminologia dotyczca klawiatury . ....................................................................................................52
Logowanie ............................................................................................................................................53
Co znajdziemy na pulpicie . ..................................................................................................................55
Uywanie menu Start ............................................................................................................................57
Prawa strona menu Start .......................................................................................................................58

Uywanie pulpitu ..................................................................................................................................62
Ikony pulpitu . ........................................................................................................................................63
Porzdkowanie ikon pulpitu .................................................................................................................65
Uruchamianie programw . ...................................................................................................................66
Okno aktywne . ......................................................................................................................................68
Przeczanie midzy otwartymi programami . ......................................................................................68
Ukadanie okien programw .................................................................................................................71
Zmiana wielkoci okien programw . ...................................................................................................72
Przesuwanie okna programu .................................................................................................................76
Przesuwanie i zmiana wielkoci okien za pomoc klawiatury .............................................................77
Zamykanie programu ............................................................................................................................78
Uywanie obszaru powiadomie . ........................................................................................................79
Wywietlanie i ukrywanie ikon powiadomie ...............................................................................80
Reagowanie na komunikaty powiadomie . ...................................................................................82
Uywanie paskw przewijania . .....................................................................................................82
Uywanie przyciskw Wstecz i Dalej . ...........................................................................................84
System Windows Zapraszamy . .......................................................................................................85
Szybka pomoc dla pocztkujcych . .....................................................................................................86
Wylogowanie i zamknicie systemu . ...................................................................................................87
Co mona zrobi na swoim komputerze . .............................................................................................88
Podsumowanie ......................................................................................................................................88
za pomoc kont uytkownikw .................................................... 91
Logowanie i wylogowanie z konta uytkownika .................................................................................92
Gdzie teraz jestem? ...............................................................................................................................93
Wylogowanie z konta ...........................................................................................................................93
Tworzenie silnych hase ........................................................................................................................95
Zapamitywanie hase ...........................................................................................................................96
Tworzenie podpowiedzi do hasa . ........................................................................................................96
Typy kont uytkownikw . ...................................................................................................................97
Wbudowane konto administratora . ......................................................................................................97
Konta uytkownikw z uprawnieniami administracyjnymi .................................................................98
Konta standardowe ...............................................................................................................................98
Konto gocia . ........................................................................................................................................98
Tworzenie kont uytkownikw i zarzdzanie nimi ..............................................................................99
Tworzenie konta uytkownika ..............................................................................................................99
Zmiana konta uytkownika .................................................................................................................101
Zmiana typu konta uytkownika . .......................................................................................................101
Ochrona konta hasem ........................................................................................................................102
Zmiana obrazka konta .........................................................................................................................105
Zmiana nazwy konta ...........................................................................................................................105
Wczanie i wyczanie konta gocia . ................................................................................................105
Nawigowanie po stronach kont uytkownika . ...................................................................................106
Tworzenie dysku resetowania hase . ..................................................................................................107
Uywanie dysku resetowania hasa . ...................................................................................................108
Wamywanie si na standardowe konta uytkownikw . ....................................................................109
Usuwanie kont uytkownikw . ..........................................................................................................109
Korzystanie z kont uytkownikw . ....................................................................................................110
Dziaanie mechanizmu kontroli kont uytkownikw ...................................................................112
Eskalacja uprawnie w kontach administracyjnych .....................................................................113
Spis treci
Wyczanie i wczanie mechanizmu UAC .................................................................................114

Uruchamianie programw jako administrator . ...................................................................................117
Dodawanie wbudowanego konta administratora do ekranu logowania . ............................................118
Wyczanie wprowadzania hasa po blokadzie . .................................................................................118
Zaawansowane narzdzia zabezpieczajce . .......................................................................................119
Windows CardSpace ...........................................................................................................................119
Uywanie menedera powiadcze . ...................................................................................................121
Zarzdzanie waciwociami profilw i zmiennymi rodowiskowymi . ............................................123
czenie identyfikatorw sieciowych z kontami systemu Windows . ...............................................124
Podsumowanie ....................................................................................................................................126
Rozdzia 4. Kontrola rodzicielska i bezpieczestwo rodzinne ..................... 127
Zanim zaczniemy ................................................................................................................................127
Uywanie wbudowanych funkcji kontroli rodzicielskiej ...................................................................128
Otwieranie strony kontroli rodzicielskiej . ..........................................................................................128
Definiowanie limitw czasowych . .....................................................................................................130
Kontrolowanie gier .............................................................................................................................131
Blokowanie i pozwalanie na uruchomienie programw . ...................................................................132
Kontrola rodzicielska w usugach Windows Live ..............................................................................132
Definiowanie ogranicze w sieci WWW . ..........................................................................................135
Praca ze stronami WWW ....................................................................................................................135
Przegldanie raportw dziaa . ..........................................................................................................136
Podsumowanie ....................................................................................................................................138
Rozdzia 5. Pomoc i rozwizywanie problemw ........................................... 139
Wprowadzenie do systemu pomocy . ..................................................................................................139
Nawigowanie w systemie pomocy . ....................................................................................................142
Uywanie pola wyszukiwania .............................................................................................................143
Pomoc sieciowa i lokalna ...................................................................................................................144
Pomoc udzielana przez innych ludzi . .................................................................................................144
Pomoc zdalna . .....................................................................................................................................146
Spoecznoci Microsoft .......................................................................................................................146
Obsuga klienta firmy Microsoft . .......................................................................................................147
Rozwizywanie problemw . ..............................................................................................................148
Podsumowanie ....................................................................................................................................150
Rozdzia 6. Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu ............ 151
Komputer si nie uruchamia . .............................................................................................................151
To nie jest dysk systemowy albo bd dysku . ....................................................................................152
Komputer si uruchamia, ale nie dziaa mysz i klawiatura ................................................................152
Komputer cay czas prbuje si uruchomi, ale nigdy mu si to nie udaje . ......................................152
W czasie uruchamiania ekran przyjmuje kolor niebieski i komputer si zatrzymuje . .......................153
Komputer bardzo dugo si uruchamia . .............................................................................................153
Odtwarzanie plikw systemowych z wczeniejszych uruchomie ....................................................154
Naprawa instalacji systemu Windows 7 . ...........................................................................................154
Instrukcja obsugi doczana do komputera . ......................................................................................154
Zasoby prezentowane w ksice . .......................................................................................................155
rda informacji w pomocy systemu Windows . ..............................................................................155
Sieciowe rda informacji .................................................................................................................155
Programy si nie uruchamiaj . ...........................................................................................................156
10
Cz II Uszczelnianie systemu ................................................... 157

Rozdzia 7. Blokowanie wama za pomoc Zapory systemu Windows ...... 159
Jak dziaa Zapora systemu Windows . ................................................................................................159
Przed czym zapora nas nie ochroni . .............................................................................................161
Centrum akcji systemu Windows . ......................................................................................................161
Wczanie i wyczanie programu Zapora systemu Windows . ...................................................163
Tworzenie wyjtkw w ochronie zapor . ...........................................................................................163
Rczne konfigurowanie wyjtkw zapory . ........................................................................................165
Dodawanie wyjtkw dla programw . ..............................................................................................166
Wyczanie, modyfikowanie i usuwanie wyjtkw . ..........................................................................167
Zaawansowane ustawienia zapory . ....................................................................................................168
Otwieranie ikony Zapory systemu Windows z zabezpieczeniami zaawansowanymi . ......................168
Zmiana waciwoci profilw zapory . ...............................................................................................168
Reguy pocze przychodzcych i wychodzcych . ..........................................................................171
Podsumowanie ....................................................................................................................................172
Rozdzia 8. Zwalczanie zoliwego oprogramowania ................................... 175
Rodzaje zoliwego oprogramowania . ...............................................................................................175
Wirusy i robaki . ..................................................................................................................................176
Spyware i adware ................................................................................................................................176
Konie trojaskie i rootkity ..................................................................................................................176
Zwalczanie programw szpiegujcych programem Windows Defender . .........................................177
Otwieranie programu Windows Defender . ........................................................................................178
Usuwanie oprogramowania szpiegujcego . .......................................................................................179
Odbieranie pozwole programom . .....................................................................................................185
Spoeczno NetSpy ...........................................................................................................................185
Witryna WWW programu Windows Defender . .................................................................................186
Oprogramowanie antywirusowe . .......................................................................................................186
Ochrona przed wirusami .....................................................................................................................187
Antywirusy i Centrum akcji ................................................................................................................188
Mechanizm UAC a zoliwe oprogramowanie . ..................................................................................190
Narzdzie do usuwania zoliwego oprogramowania .........................................................................190
Podsumowanie ....................................................................................................................................190
Rozdzia 9. Automatyczne aktualizacje zwizane z bezpieczestwem ....... 193
Automatyczne aktualizacje . ...............................................................................................................193
Aktualizacje a unowoczenienia . .......................................................................................................194
Dlaczego aktualizacje s tak wane? . ................................................................................................195
Wczanie automatycznych aktualizacji . ...........................................................................................195
Zarzdzanie aktualizacjami . ...............................................................................................................196
Zarzdzanie aktualizacjami opcjonalnymi . ........................................................................................196
Zmiana sposobu dziaania aktualizacji . ..............................................................................................197
Przegldanie i usuwanie aktualizacji . ................................................................................................199
Zapobieganie wamaniom za pomoc mechanizmu DEP ..................................................................199
Podsumowanie ....................................................................................................................................201
Spis treci
11
Cz III Personalizowanie systemu Windows 7 ........................ 203

Rozdzia 10. Personalizowanie rodowiska pracy ......................................... 205
Uywanie strony personalizacji . ........................................................................................................206
Wybieranie kompozycji ......................................................................................................................207
Personalizowanie ta pulpitu ...............................................................................................................209
Personalizowanie schematu kolorw . ................................................................................................210
Personalizowanie efektw dwikowych . .........................................................................................215
Personalizowanie wygaszacza ekranu . ...............................................................................................217
Personalizowanie ikon pulpitu ............................................................................................................219
Zmiana rozdzielczoci ekranu .............................................................................................................222
Uywanie wielu monitorw ................................................................................................................224
Dostosowywanie wielkoci czcionek . ................................................................................................227
Personalizowanie myszy .....................................................................................................................229
Personalizowanie klawiatury . ............................................................................................................233
Personalizowanie menu Start . ............................................................................................................234
Otwieranie waciwoci paska zada i menu Start . ............................................................................235
Personalizowanie prawej strony menu Start . .....................................................................................236
Dostosowywanie lewej kolumny menu Start . ....................................................................................240
Reorganizacja w menu Wszystkie programy . ....................................................................................241
Tworzenie wasnych skrtw klawiszowych .....................................................................................243
Dostosowywanie paska zada . ...........................................................................................................245
Blokowanie i odblokowywanie paska zada . ....................................................................................247
Przesuwanie i zmiana rozmiaru paska zada . ....................................................................................247
Wywietlanie paskw narzdzi na pasku zada . ................................................................................248
Zmiana pooenia i wielkoci paskw narzdzi na pasku zada ........................................................249
Dostosowywanie obszaru powiadomie . ...........................................................................................251
Jak si pozby ikon z obszaru powiadomie ...............................................................................252
Gadety systemu Windows . ...............................................................................................................254
Dodawanie i usuwanie gadetw . ......................................................................................................256
Uywanie gadetw i manipulowanie nimi . ......................................................................................256
Funkcja Windows SideShow . ............................................................................................................257
Podsumowanie ....................................................................................................................................257
Rozdzia 11. Uatwienia dostpu i jzyki ....................................................... 259
Wprowadzenie do Centrum uatwie dostpu . ...................................................................................259
Pomoc dla osb niedowidzcych . ......................................................................................................263
Pomoc dla osb z problemami z poruszaniem si . .............................................................................268
Pomoc dla osb niedosyszcych . ......................................................................................................278
Uatwianie koncentracji na zadaniach . ...............................................................................................279
Ustawienia administracyjne zwizane z uatwieniami dostpu ..........................................................279
Skrty klawiszowe zwizane z uatwieniami dostpu . .......................................................................280
Ustawienia regionalne i jzykowe . .....................................................................................................281
Zmienianie wygldu liczb, dat i czasu . ..............................................................................................281
Poinformuj o swojej lokalizacji . ........................................................................................................282
Praca z wieloma jzykami ..................................................................................................................282
Instalowanie jzykw interfejsu uytkownika . ..................................................................................288
Podsumowanie ....................................................................................................................................289
12

Rozdzia 12. Przenoszenie plikw z innego komputera ................................ 291
Co mona przenie ............................................................................................................................291
Czego nie mona przenie .................................................................................................................292
Przenoszenie programw na nowy komputer . ...................................................................................292
Czego nie naley instalowa ...............................................................................................................293
Wybieranie metody przenoszenia . .....................................................................................................294
Uywanie kabla atwego transferu . ....................................................................................................294
Uywanie sieci domowej ....................................................................................................................295
Uywanie zewntrznych dyskw . ......................................................................................................295
Przenoszenie danych ...........................................................................................................................296
Po zakoczeniu przenoszenia . ............................................................................................................298
Przenoszenie bez uycia programu atwy transfer w systemie Windows . .......................................299
Rczne przenoszenie Ulubionych stron przegldarki Internet Explorer . ..........................................300
Rczne przenoszenie kontaktw . .......................................................................................................301
Rczne przenoszenie wiadomoci pocztowych z programu Outlook Express . .................................301
Przenoszenie czcionek ........................................................................................................................302
Podsumowanie ....................................................................................................................................303
Rozdzia 13. Modyfikowanie opcji
automatycznego uruchamiania programw ............................ 305
Na pocztek kilka szczegw . ..........................................................................................................306
Automatyczne uruchamianie aplikacji . ..............................................................................................308
Pomijanie wszystkich programw z folderw Autostart ..............................................................309
Wyczanie automatycznego uruchamiania aplikacji ..................................................................310
Kontrolowanie automatycznego uruchamiania programw
za pomoc programu Konfiguracja systemu ...................................................................................311
Automatyczne uruchamianie jako usugi . ..........................................................................................314
Pomijanie strony logowania . ..............................................................................................................317
Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu .....................................................................318
Pozbywanie si wyczonych urzdze . ............................................................................................318
System Windows w ogle si nie uruchamia . ....................................................................................319
Podsumowanie ....................................................................................................................................321
Rozdzia 14. Uywanie programw i akcesoriw systemu Windows 7 ........ 323
Wane informacje o programach . ......................................................................................................324
Uywanie Kalkulatora .........................................................................................................................325
Wpisywanie znakw specjalnych za pomoc Tablicy znakw . ........................................................326
Praca z czcionkami .............................................................................................................................327
Uywanie Notatnika ............................................................................................................................328
Pakowanie i rozpakowywanie plikw . ...............................................................................................329
Kompresowanie plikw ......................................................................................................................329
Rozpakowywanie plikw ....................................................................................................................330
Opisywanie zrzutw ekranu za pomoc Narzdzia Wycinanie . ........................................................332
Zapisywanie wycinka .........................................................................................................................334
Kopiowanie i wklejanie wycinka . ......................................................................................................335
Wysyanie wycinka poczt elektroniczn . .........................................................................................335
Modyfikowanie opcji Narzdzia Wycinanie . .....................................................................................336
Tworzenie zrzutw ekranu metod tradycyjn . .................................................................................337
Uywanie programu Paint . .................................................................................................................337
Uywanie Rejestratora dwikw . .....................................................................................................339
Podsumowanie ....................................................................................................................................341
Spis treci
13
Rozdzia 15. Rozwizywanie problemw z dostosowywaniem systemu ..... 343

Problemy z pulpitem ...........................................................................................................................343
Mj ekran jest za duy lub zbyt may; kolory s paskudne ................................................................343
Po klikniciu pulpitu prawym przyciskiem myszy nie pojawia si opcja Personalizuj . ....................344
Cz ekranu jest odcita lub pusta . ...................................................................................................345
Obrazek tapety nie pasuje do pulpitu . ................................................................................................345
Wszystko jest ogromne; nie wida caoci okien dialogowych ...............................................................346
Nazwy ikon s za mae albo za due . .................................................................................................346
Nie mam adnych ikon na pulpicie (albo nie odpowiada mi ich rozmiar) . .......................................347
Nie mog umieci ikony pulpitu w upatrzonym miejscu .................................................................348
Wygaszacz ekranu nigdy si nie wcza . ...........................................................................................348
Brakuje interfejsu Windows Aero albo przycisku Przecz midzy oknami . ....................................348
Problemy z menu Start . ......................................................................................................................349
Nie mona wywietli niektrych elementw menu Start .................................................................349
Po prawej stronie menu Start brakuje kilku elementw .....................................................................349
Problemy z paskiem zada . ................................................................................................................350
Pasek zada znikn ............................................................................................................................350
Pasek zada jest za wysoki (albo zupenie zabaaganiony) ................................................................350
Nie mam paska Szybkie uruchamianie . .............................................................................................350
Aktualizowanie sterownika karty graficznej . .....................................................................................351
Cz IV Internet i multimedia ................................................... 353

Rozdzia 16. Przegldarka Internet Explorer ................................................. 355
Uruchamianie przegldarki . ...............................................................................................................355
Przegldanie witryny WWW ..............................................................................................................356
Uywanie hiperczy ..........................................................................................................................357
Uywanie przyciskw Wstecz, Dalej i Historia . ................................................................................357
Powikszanie strony ...........................................................................................................................357
Zmiana domylnej strony gwnej . ....................................................................................................358
Uywanie kart .....................................................................................................................................359
Korzystanie z obiektw Web Slice . ...................................................................................................361
Uywanie akceleratorw . ...................................................................................................................361
Zarzdzanie ulubionymi stronami . .....................................................................................................361
Dodawanie grup kart do ulubionych . .................................................................................................362
Porzdkowanie ulubionych .................................................................................................................363
Blokowanie wyskakujcych okienek . ................................................................................................364
Uywanie paska informacyjnego . ................................................................................................365
Podsumowanie ....................................................................................................................................367
Rozdzia 17. Oprcz poczty i stron WWW ...................................................... 369
Uywanie FTP ....................................................................................................................................369
Anonimowe FTP a konta FTP ............................................................................................................370
Uywanie Internet Explorera jako klienta FTP . .................................................................................370
Uywanie Pomocy zdalnej . ................................................................................................................372
Konfigurowanie Pomocy zdalnej . ......................................................................................................373
Proba o pomoc zdaln .......................................................................................................................374
Uywanie Pulpitu zdalnego . ...............................................................................................................376
Ekran ............................................................................................................................................377
Zasoby lokalne ..............................................................................................................................378
Programy ......................................................................................................................................378
14

Wraenia .......................................................................................................................................378
Zaawansowane ..............................................................................................................................378
Pozwalanie na zdalne poczenia w sieci domowej . ..........................................................................380
czenie si z innego komputera w sieci domowej . ..........................................................................381
Podsumowanie ....................................................................................................................................385
Rozdzia 18. Zarzdzanie nazwami i adresami .............................................. 387
Otwieranie kontaktw .........................................................................................................................388
Zmiana sposobu ogldania kontaktw . ........................................................................................388
Tworzenie skrtw do kontaktw . ...............................................................................................389
Tworzenie kontaktu . ....................................................................................................................390
Otwieranie i edytowanie kontaktw . ...........................................................................................390
Tworzenie kontaktu Ja ....................................................................................................................392
Tworzenie grup kontaktw . ...............................................................................................................392
Drukowanie kontaktw .......................................................................................................................394
Importowanie i eksportowanie kontaktw . ........................................................................................395
Importowanie danych do folderu Kontakty .................................................................................395
Eksportowanie kontaktw do plikw vCard . ...............................................................................397
Eksportowanie do pliku CSV ..............................................................................................................397
Wyszukiwanie w kontaktach . .............................................................................................................398
Wspdzielenie kontaktw w sieci . ....................................................................................................398
Podsumowanie ....................................................................................................................................398
Rozdzia 19. Zabawy z obrazami .................................................................... 401
Przenoszenie obrazw na swj komputer . .........................................................................................401
Pobieranie zdj z aparatu cyfrowego . .........................................................................................401
Pobieranie obrazw z karty pamici . ...........................................................................................403
Pobieranie obrazw z pyt CD i DVD . .........................................................................................405
Pobieranie obrazw ze skanera . ...................................................................................................406
Uywanie obrazw otrzymywanych w poczcie elektronicznej . ..................................................407
Kopiowanie obrazw ze stron WWW . .........................................................................................407
Kopiowanie i wklejanie obrazw . ......................................................................................................409
Pobieranie zrzutw ekranu ..................................................................................................................409
Uywanie folderu Obrazy . .................................................................................................................411
Kilka wskazwek do folderu Obrazy . ..........................................................................................413
Dlaczego zamiast niektrych obrazw pojawiaj si tylko ikony? . ............................................417
Filmy w folderze Obrazy . ............................................................................................................418
Zmiana nazw obrazw i filmw ..........................................................................................................418
Uywanie Galerii fotografii usugi Windows Live ............................................................................419
Wybieranie, co i jak chcemy oglda . .........................................................................................420
Kilka wskazwek dotyczcych uywania Galerii fotografii . ......................................................422
Wybieranie miniaturek w galerii . .................................................................................................422
Datowanie, ocenianie, podpisywanie i oznakowywanie ..............................................................423
Filtrowanie obrazw .....................................................................................................................423
Modyfikowanie znacznikw . .......................................................................................................426
Uywanie obrazu jako ta pulpitu . ...............................................................................................426
Dodawanie obrazw do galerii . ...................................................................................................426
Ustalanie opcji Galerii fotografii . ......................................................................................................427
Tworzenie filmw w Galerii fotografii . .............................................................................................429
Drukowanie obrazw ..........................................................................................................................429
Drukowanie z Galerii fotografii . ..................................................................................................430
Drukowanie obrazw z folderu . ...................................................................................................431
Spis treci
15
Uywanie gadetu Pokaz slajdw . .....................................................................................................432

Piksele i megapiksele ..........................................................................................................................432
Rozszerzenia plikw, wymiary i rozmiary . ........................................................................................434
Modyfikowanie wielkoci lub typu obrazu . .......................................................................................438
Obrazy, oznakowania i foldery wirtualne . .........................................................................................440
Podsumowanie ....................................................................................................................................441
Rozdzia 20. DVD, filmy i co jeszcze .............................................................. 443
Ogldanie pyt DVD, VCD itp. . .........................................................................................................443
Ustalanie domylnego dziaania dla pyt DVD . .................................................................................443
Odtwarzanie filmw DVD lub VCD . ................................................................................................444
Wybieranie rozmiaru ekranu ...............................................................................................................446
Odtwarzanie plikw wideo . ...............................................................................................................446
Korzystanie z biblioteki Wideo ..........................................................................................................446
Dodawanie filmw do biblioteki mediw . .........................................................................................447
Odtwarzanie filmw z biblioteki . .......................................................................................................448
Podsumowanie ....................................................................................................................................448
Rozdzia 21. Rozwizywanie problemw z internetem ................................ 449
Rozwizywanie problemw z przegldark Internet Explorer . .........................................................449
Klikanie hipercza nie daje adnych efektw .............................................................................449
Nie mona pobra programu lub formantu ActiveX ....................................................................450
Alarm bezpieczestwa dotyczcy opuszczania bezpiecznego poczenia internetowego ...........450
Komunikat o bdzie Nie mona wywietli strony sieci Web . ...............................................451
Nie mona zmieni domylnej strony gwnej ............................................................................451
Obrazki zapisywane s jako bitmapy (pliki .bmp) .......................................................................452
Inne problemy lub funkcje przegldarki Internet Explorer . ........................................................453
Cz V Zarzdzanie plikami i folderami .................................... 455

Rozdzia 22. Napdy, foldery i pliki ................................................................ 457
Dyski i napdy ....................................................................................................................................457
Twardy dysk w komputerze ................................................................................................................457
Noniki wymienne ..............................................................................................................................458
Przegldanie napdw w swoim komputerze . ...................................................................................462
Wielkoci i pojemnoci .......................................................................................................................463
Ile jest wolnego miejsca? ....................................................................................................................465
Foldery . ...............................................................................................................................................467
Przegldanie zawartoci folderw . ....................................................................................................467
Foldery w folderach (podfoldery) . .....................................................................................................469
Foldery nadrzdne ..............................................................................................................................469
Pliki . ....................................................................................................................................................469
Otwieranie i zamykanie plikw ..........................................................................................................471
cieki do plikw ...............................................................................................................................475
Uywanie Eksploratora Windows . .....................................................................................................476
Otwieranie programu Eksplorator Windows ................................................................................477
Skadniki programu Eksplorator Windows . .................................................................................477
Wywietlanie i ukrywanie opcjonalnych paneli ...........................................................................479
Nawigowanie za pomoc paska adresu . .......................................................................................480
Uywanie panelu nawigacyjnego . ................................................................................................481
Nawigowanie w panelu zawartoci . .............................................................................................483
16

Nawigowanie w napdach ..................................................................................................................484
Wybieranie widoku ikon .....................................................................................................................485
Uywanie kolumn w widoku Szczegy . ...........................................................................................485
Sortowanie ikon ..................................................................................................................................487
Filtrowanie folderu .............................................................................................................................488
Uywanie panelu podgldu .................................................................................................................490
Uywanie panelu szczegw .............................................................................................................491
Klikn raz czy dwa razy? . ................................................................................................................491
Personalizowanie zachowania folderw . ...........................................................................................494
Opcje na karcie Widok .......................................................................................................................495
Zapisywanie rnych rzeczy w folderach . .........................................................................................502
Ktrego folderu uy? ........................................................................................................................502
Jak zapisywa w folderach ..................................................................................................................503
Tworzenie wasnych folderw . ..........................................................................................................507
Tworzenie folderw przy okazji zapisywania plikw . .......................................................................508
Personalizowanie folderu ....................................................................................................................509
Podsumowanie ....................................................................................................................................515
Rozdzia 23. Zarzdzanie plikami i folderami ................................................ 517
Jak zaznacza ikony ............................................................................................................................518
Zaznaczanie jednej ikony ....................................................................................................................518
Zaznaczanie wszystkich ikon ..............................................................................................................520
Zaznaczanie ssiadujcych ze sob ikon . ...........................................................................................520
Zaznaczanie i usuwanie zaznaczenia pojedynczych ikon ..................................................................520
Zaznaczanie za pomoc klawiatury . ..................................................................................................522
Zaznaczanie przez filtrowanie ............................................................................................................522
Zaznaczanie przez przeciganie ..........................................................................................................523
Zaznaczanie wikszoci ikon w folderze . ..........................................................................................524
Zaznaczanie ikon w wielu folderach . .................................................................................................524
Usuwanie zaznaczenia ikon ................................................................................................................524
Przenoszenie i kopiowanie plikw . ....................................................................................................524
Przenoszenie plikw do podfolderu . ..................................................................................................525
Kopiowanie na i z dyskw zewntrznych . .........................................................................................526
Przenoszenie i kopiowanie plikw przez przeciganie . .....................................................................527
Przenoszenie lub kopiowanie za pomoc dwch otwartych folderw ...............................................528
Uywanie techniki kopiuj-i-wklej do kopiowania lub przenoszenia plikw . ....................................530
Tworzenie kopii w tym samym folderze . ...........................................................................................530
Cofanie operacji kopiowania lub przenoszenia plikw . .....................................................................531
W tej lokalizacji znajduje si plik . .................................................................................................532
Zmienianie nazw plikw . ...................................................................................................................533
Cofanie zmiany nazwy pliku ..............................................................................................................533
Zmiana nazw wielu plikw .................................................................................................................534
Usuwanie plikw ................................................................................................................................535
Uywanie Kosza .................................................................................................................................537
Odzyskiwanie przypadkowo usunitych plikw . ...............................................................................538
Trwae usuwanie plikw z Kosza . .....................................................................................................539
Tworzenie i usuwanie skrtw . ..........................................................................................................539
Zarzdzanie plikami za pomoc polece systemu DOS .....................................................................542
Otwieranie wiersza polecenia . .....................................................................................................542
Uywanie wiersza polecenia . .......................................................................................................543
Kopiowanie i wklejanie w oknie wiersza polecenia ....................................................................544
Spis treci
17
Nawigowanie za pomoc wiersza polecenia . .....................................................................................544

Uywanie znakw wieloznacznych . ..................................................................................................545
Wypisywanie listy nazw plikw . .......................................................................................................545
Podsumowanie ....................................................................................................................................547
Rozdzia 24. Wyszukiwanie plikw i wiadomoci .......................................... 549
Podstawy wyszukiwania . ...................................................................................................................550
Komputerowi nie zadaje si pyta . ....................................................................................................550
Ucilanie zapyta ..............................................................................................................................551
Pisownia jest wana ............................................................................................................................551
Miejsce wyszukiwania ma znaczenie . ................................................................................................552
Jak dziaa wyszukiwanie . ...................................................................................................................552
Szybkie wyszukiwanie w menu Start . ................................................................................................553
Dostosowywanie wyszukiwania w menu Start . .................................................................................555
Rozbudowywanie wyszukiwania w menu Start . ................................................................................556
Przeszukiwanie folderw i widokw . ................................................................................................557
Okrelanie kryteriw wyszukiwania . .................................................................................................559
Wyszukiwanie wedug rodzaju ...........................................................................................................562
Zapisywanie wyszukiwania ................................................................................................................563
Uywanie zapisanych wyszukiwa . ...................................................................................................563
Podsumowanie ....................................................................................................................................565
Rozdzia 25. Metadane i wyszukiwanie zaawansowane ............................... 567
Praca z waciwociami plikw . ........................................................................................................568
Przegldanie karty waciwoci ..........................................................................................................568
Przegldanie waciwoci w kolumnach . ...........................................................................................569
Edytowanie waciwoci .....................................................................................................................570
Ustalanie waciwoci w czasie zapisywania pliku ............................................................................574
Personalizowanie wyszukiwania . .......................................................................................................574
Zarzdzanie indeksem wyszukiwania . ...............................................................................................577
Dodawanie i usuwanie indeksowanych lokalizacji . ...........................................................................578
Usuwanie lokalizacji z indeksu . .........................................................................................................580
Wybieranie indeksowanych typw plikw . .......................................................................................580
Opcje zaawansowane ..........................................................................................................................582
Wyszukiwanie zaawansowane . ..........................................................................................................583
Przeszukiwanie okrelonych waciwoci . .........................................................................................584
Wiksze ni i mniejsze ni ..................................................................................................................585
Sowa I, LUB oraz NIE .......................................................................................................................585
Wyszukiwanie dat i liczb ....................................................................................................................588
Podsumowanie ....................................................................................................................................592
Rozdzia 26. Uywanie pyt CD i DVD .............................................................. 593
Poznawanie tajnikw pyt CD i DVD . ...............................................................................................593
Pyty CD-ROM i DVD-ROM .............................................................................................................594
Pyty CD-R, DVD-R i DVD+R ..........................................................................................................594
Pyty CD-RW, DVD-RW i DVD+RW . .............................................................................................594
Pyty CD Audio a pyty CD z danymi . ..............................................................................................594
Pyty DVD- i DVD+ ...........................................................................................................................595
Jaki rodzaj napdu mam w komputerze? . ..........................................................................................595
Uywanie pyt zawierajcych dane . ...................................................................................................597
Jaki to rodzaj pyty? . ....................................................................................................................598
Przegldanie zawartoci pyty . .....................................................................................................598
18

Kopiowanie plikw z pyty CD lub DVD . .........................................................................................598
Zmiana operacji wykonywanych po woeniu pyty CD lub DVD do napdu . ................................600
Kopiowanie plikw na czyste pyty CD i DVD .................................................................................602
Nagrywanie pyt w formacie zarzdzanym (ISO) . .............................................................................605
Zamykanie pyty w formacie Aktywny system plikw (UDF) ..........................................................606
Dodawanie kolejnych plikw na pyt . ..............................................................................................606
Czyszczenie zawartoci pyt . .............................................................................................................606
Formatowanie pyt CD i DVD . ..........................................................................................................607
Nagrywanie pyt w Eksploratorze Windows . .....................................................................................609
Uywanie programu Windows DVD Maker . .....................................................................................610
Otwieranie programu Windows DVD Maker . ...................................................................................610
Dodawanie zdj i filmw ..................................................................................................................611
Wybieranie opcji filmu DVD ..............................................................................................................612
Projektowanie menu ...........................................................................................................................614
Tworzenie pyty DVD ........................................................................................................................617
Otwieranie zapisanego projektu pyty DVD . .....................................................................................618
Pomoc i rozwizywanie problemw z programem DVD Maker .......................................................619
Podsumowanie ....................................................................................................................................620
Rozdzia 27. Ochrona plikw ........................................................................... 621
Proste kopie zapasowe plikw . ..........................................................................................................622
Uywanie programu Kopia zapasowa/Przywracanie .........................................................................624
Uruchamianie programu Kopia zapasowa/Przywracanie ...................................................................625
Tworzenie kopii zapasowych plikw i ustawie . ...............................................................................626
Odtwarzanie plikw z kopii zapasowej . .............................................................................................629
Tworzenie kopii zapasowej komputera . .............................................................................................631
Odtwarzanie obrazu na dysk twardy . .................................................................................................631
Przywracanie obrazu na czciowo uszkodzony dysk .......................................................................632
Tworzenie dysku naprawy systemu . ..................................................................................................632
Uywanie ochrony systemu . ..............................................................................................................633
Wczanie i wyczanie ochrony systemu . .........................................................................................633
Tworzenie punktu przywracania . .......................................................................................................635
Przywracanie systemu do stanu z poprzedniego punktu przywracania . ............................................636
Cofanie przywracania systemu ...........................................................................................................636
Uywanie funkcji poprzednich wersji (ukrytych kopii) .....................................................................638
Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker . ...........................................................................................640
Wymagania sprztowe funkcji BitLocker . .........................................................................................641
Szyfrowanie woluminu .......................................................................................................................642
Gdy komputer si nie uruchamia . ......................................................................................................642
Wyczanie funkcji BitLocker ............................................................................................................643
Wicej informacji na temat funkcji BitLocker . ..................................................................................643
Podsumowanie ....................................................................................................................................643
Rozdzia 28. Rozwizywanie problemw z plikami i folderami .................... 645
Rozwizywanie problemw z plikami, folderami i skrtami . ...........................................................645
W Eksploratorze nie wida klasycznego menu ............................................................................645
A gdzie si podzia przycisk przechodzenia do folderu nadrzdnego? . ......................................646
Co si stao z list folderw? . ......................................................................................................646
Na pasku narzdzi Eksploratora nie wida przycisku pokazu slajdw . ......................................646
Nie widz rozszerze nazw plikw . .............................................................................................646
Przy prbach zaznaczania przez przeciganie nic si nie zaznacza, a ikony s przesuwane .......647
Spis treci
19
Komunikat o bdzie Nie mona ukoczy akcji, poniewa plik jest otwarty
w innym programie. Zamknij plik i sprbuj ponownie . .........................................................647
Komunikat o bdzie Jeli zmienisz rozszerzenie nazwy pliku,
plik moe sta si niezdatny do uytku . ..................................................................................647
Komunikat o bdzie W tej lokalizacji ju znajduje si plik o tej samej nazwie .....................647
Otwiera si okno dialogowe Problem ze skrtem ....................................................................648
Usunicie skrtu z mojego pulpitu usuwa go z pulpitw wszystkich uytkownikw .................648
Rozwizywanie problemw z dokumentami . .....................................................................................648
Nie mona zapisa pliku w podanym folderze . ..................................................................................649
Nieprawidowa nazwa pliku ...............................................................................................................649
W oknie dialogowym Otwieranie nie wida mojego dokumentu ......................................................649
Rozwizywanie problemw z pytami CD i DVD .............................................................................649
Komunikat o bdzie nieprawidowa funkcja pojawiajcy si w momencie prby
zapisania plikw na pycie CD . ................................................................................................649
Nagranych pyt CD i DVD nie da si odczytywa na innych komputerach . ...............................650
Rozwizywanie problemw z wyszukiwaniami ................................................................................650
Wyszukiwanie nie znalazo mojego pliku . ...................................................................................651
rda informacji pomocne przy rozwizywaniu problemw . ..........................................................651
Cz VI Drukowanie ................................................................... 653

Rozdzia 29. Instalowanie drukarek i zarzdzanie nimi ................................ 655
Waciwoci drukarki a waciwoci drukowania ..............................................................................655
Otwieranie folderu Urzdzenia i drukarki . .........................................................................................656
Wybieranie drukarki domylnej ..........................................................................................................656
Testowanie drukarki ...........................................................................................................................657
Instalowanie nowej drukarki . .............................................................................................................658
Instalowanie drukarek podczanych poprzez port szeregowy lub rwnolegy . ...............................658
Instalowanie drukarek ze zczem USB albo portem podczerwieni ..................................................659
Instalowanie drukarki sieciowej, bezprzewodowej lub z poczeniem Bluetooth . ............................659
Zarzdzanie sterownikami drukarek . .................................................................................................661
Wybieranie domylnych ustawie drukarki . ......................................................................................661
Drukowanie stron we waciwej kolejnoci . ......................................................................................662
Drukowanie w orientacji pionowej i poziomej . .................................................................................663
Oszczdzanie czasu i pienidzy ..........................................................................................................663
Definiowanie waciwoci drukarki . ..................................................................................................664
Konfigurowanie portw drukarki . ......................................................................................................665
Konfigurowanie grupowania drukarek . .............................................................................................666
Konfigurowanie dostpnoci drukarek . .............................................................................................667
Definiowanie innych opcji zaawansowanych . ...................................................................................667
Podsumowanie ....................................................................................................................................669
Rozdzia 30. Drukowanie dokumentw i zrzutw ekranu ............................ 671
Drukowanie dokumentu ......................................................................................................................671
Typowe opcje drukowania ..................................................................................................................673
Wybieranie jakoci wydruku oraz inne opcje . ...................................................................................674
Kolejne opcje drukowania ..................................................................................................................675
Drukowanie ekranu .............................................................................................................................676
Uywanie podgldu wydruku . ...........................................................................................................678
Podsumowanie ....................................................................................................................................678
20

Rozdzia 31. Zarzdzanie zadaniami drukowania .......................................... 681
Jak dziaa drukowanie .........................................................................................................................681
Zarzdzanie zadaniami drukowania . ..................................................................................................683
Zarzdzanie pojedynczym dokumentem . .....................................................................................683
Zarzdzanie kilkoma dokumentami . ............................................................................................683
Zarzdzanie wszystkimi dokumentami . .............................................................................................684
Wybieranie kolejnoci zada ..............................................................................................................684
Rozwizywanie typowych problemw z drukarkami ........................................................................685
Drukowanie w trybie offline . .............................................................................................................686
Tworzenie dokumentw XPS . ...........................................................................................................688
Podsumowanie ....................................................................................................................................690
Rozdzia 32. Rozwizywanie problemw z drukowaniem ............................ 691
Rozwizywanie problemw z drukowaniem . .....................................................................................691
Trywialne rozwizania problemw z drukowaniem ....................................................................691
Dokument jakby si drukowa, ale z drukarki nic nie wychodzi . ..................................................692
Problem z drukark sieciow . ......................................................................................................692
Drukarka drukuje mieci . .........................................................................................................693
Wyczone s zaawansowane funkcje drukowania ......................................................................693
Drukowane kolory nie s takie jak na ekranie .............................................................................693
Komunikat o bdzie problem z komunikacj z drukark . ......................................................693
Aktualizowanie sterownika urzdze . .........................................................................................695
Cz VII Instalowanie i usuwanie programw ......................... 697

Rozdzia 33. Instalowanie i aktualizowanie programw .............................. 699
Bezpieczne instalowanie programw . ................................................................................................700
Aktualizacje a unowoczenienia . .......................................................................................................700
Instalowanie i unowoczenianie z zewntrznych nonikw ...............................................................701
Typowe operacje przy instalacji . ........................................................................................................702
Okno autoodtwarzania pyty CD lub DVD . .................................................................................702
Podaj haso administratora . ..........................................................................................................702
Klucz produktu lub numer seryjny . ..............................................................................................703
Sprawdzanie zgodnoci . ...............................................................................................................703
Podawanie informacji o uytkowniku . .........................................................................................704
Umowa licencyjna ........................................................................................................................704
Rodzaj instalacji ...........................................................................................................................706
Podsumowanie instalacji . .............................................................................................................706
Zakoczenie instalacji .........................................................................................................................707
Uywanie zainstalowanego programu . ..............................................................................................707
Podsumowanie ....................................................................................................................................708
Rozdzia 34. Uruchamianie starszych programw ........................................ 711
Rodzaje programw ............................................................................................................................711
Programy dla systemu DOS ................................................................................................................712
Stare programy, ktrych naley unika . .............................................................................................713
Instalowanie niezgodnych programw . ..............................................................................................713
Uywanie kreatora zgodnoci programw . ........................................................................................715
Szybki sposb na zgodno programw . ...........................................................................................717
Tryb Windows XP ..............................................................................................................................718
Wykorzystywanie polece systemu DOS w systemie Windows 7 . ...................................................719
Podsumowanie ....................................................................................................................................722
Spis treci
21
Rozdzia 35. Naprawianie i usuwanie programw ........................................ 723

Zmienianie i naprawianie programw . ...............................................................................................723
Usuwanie (odinstalowanie) programw . ............................................................................................726
Odinstalowanie za pomoc menu Wszystkie programy .....................................................................726
Problemy przy odinstalowywaniu programw . .................................................................................727
Przywracanie poprzedniej wersji programu . ......................................................................................728
Wczanie i wyczanie funkcji systemu Windows ...........................................................................729
Podsumowanie ....................................................................................................................................730
Rozdzia 36. Wybieranie programw domylnych ........................................ 731
Wybieranie domylnych programw do obsugi dokumentw . ........................................................731
Uywanie strony programw domylnych . ........................................................................................735
Ustaw programy domylne . .........................................................................................................736
Skojarz typ pliku lub protok z programem ...............................................................................737
Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie ................................................................................738
Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne .............................................................740
Podsumowanie ....................................................................................................................................742
Rozdzia 37. Zarzdzanie programami i procesami ....................................... 745
Poznawanie Menedera zada . ..........................................................................................................745
Wybieranie widokw Menedera zada . ...........................................................................................747
Nie odpowiada? Meneder zada sobie z tym poradzi ......................................................................748
Zamykanie zawieszonych programw . ..............................................................................................748
Przeczanie i uruchamianie zada . ...................................................................................................749
Ponowne uruchamianie zawieszonego komputera . ............................................................................750
Sprawdzanie wykorzystania zasobw . ...............................................................................................750
Zarzdzanie procesami w Menederze zada . ...................................................................................752
Procesy ukryte ..............................................................................................................................753
Procesy wsplne ...........................................................................................................................754
Wybieranie kolumn na karcie Procesy . ..............................................................................................754
Monitorowanie wydajnoci za pomoc Menedera zada .................................................................756
Karty Sie i Uytkownicy . .................................................................................................................758
Podsumowanie ....................................................................................................................................759
Rozdzia 38. Rozwizywanie problemw z oprogramowaniem ................... 761
Rozwizywanie problemw z instalowaniem . ...................................................................................761
Rozwizywanie problemw z programami . .......................................................................................762
Sprawdzanie bdw w programach . .................................................................................................763
Edytowanie rejestru ............................................................................................................................764
Organizacja danych w rejestrze . ..................................................................................................764
Tworzenie kopii zapasowej rejestru . ............................................................................................769
Wprowadzanie zmian do rejestru . ......................................................................................................770
Dodatkowe wskazwki .......................................................................................................................771
Pomoc przy rozwizywaniu problemw z oprogramowaniem . .........................................................772
Cz VIII Sprzt i poprawianie wydajnoci ............................... 773

Rozdzia 39. Instalowanie i usuwanie sprztu ............................................... 775
Tajniki sprztu i oprogramowania . .....................................................................................................775
Kilka sw o sterownikach urzdze . .................................................................................................776
Uywanie urzdze typu hot-plug . .....................................................................................................776
Podczanie urzdze USB . .........................................................................................................777
22

Podczanie urzdze IEEE 1394 . .....................................................................................................779
Karty PCMCIA (PC Card) ..................................................................................................................780
Uywanie kart pamici .......................................................................................................................780
Karty pamici i pami masowa USB . ..............................................................................................781
Odczanie urzdze typu hot-plug . ...................................................................................................782
Instalowanie innych urzdze . ...........................................................................................................783
Instalowanie kart rozszerze ...............................................................................................................784
Instalowanie dodatkowej pamici RAM . ...........................................................................................786
Instalowanie drugiego dysku twardego . .............................................................................................787
Partycje podstawowe i rozszerzone . ..................................................................................................788
Partycjonowanie i formatowanie dysku . ............................................................................................789
Inne operacje na dyskach twardych . ..................................................................................................793
System plikw exFAT ........................................................................................................................796
Usuwanie sprztu ................................................................................................................................798
Aktualizowanie sterownikw . ............................................................................................................799
Obsuga urzdze blokujcych uruchamianie systemu Windows 7 . .................................................800
Podsumowanie ....................................................................................................................................801
Rozdzia 40. Uywanie bezprzewodowych urzdze Bluetooth .................. 803
wiat Bluetooth ...................................................................................................................................803
Konfigurowanie adaptera Bluetooth . .................................................................................................805
Dodawanie urzdze Bluetooth . ........................................................................................................807
Instalowanie drukarki Bluetooth . .......................................................................................................807
Instalowanie klawiatury lub myszy Bluetooth . ..................................................................................808
Instalowanie telefonu komrkowego Bluetooth . ...............................................................................808
Podczanie urzdze typu BlackBerry . ............................................................................................810
Podczanie urzdzenia Windows Mobile . ........................................................................................811
Instalowanie urzdze Palm PC ..........................................................................................................811
Doczanie do osobistej sieci Bluetooth . ...........................................................................................811
Rozwizywanie problemw z sieciowymi poczeniami Bluetooth ..................................................812
Wspdzielenie poczenia internetowego . ........................................................................................813
Przenoszenie plikw pomidzy urzdzeniami Bluetooth ...................................................................813
Podsumowanie ....................................................................................................................................815
Rozdzia 41. Synchronizowanie urzdze ...................................................... 817
Synchronizowanie z plikw w sieci . ..................................................................................................817
Uywanie Centrum synchronizacji dla plikw trybu offline ..............................................................818
Uywanie Centrum synchronizacji . ...................................................................................................819
Ustawienia plikw trybu offline . .......................................................................................................822
Obsuga konfliktw synchronizacji . ..................................................................................................825
Synchronizowanie z innymi urzdzeniami . ........................................................................................829
Podsumowanie ....................................................................................................................................829
Rozdzia 42. Poprawianie wydajnoci systemu ............................................. 831
Poznawanie wasnego systemu . .........................................................................................................831
Odczytywanie informacji o procesorze i pamici . .............................................................................832
Indeks wydajnoci systemu Windows . ..............................................................................................833
Pobieranie szczegowych informacji na temat swojego komputera .................................................834
Maksymalizowanie wykorzystania procesora i pamici ....................................................................835
Pami komputera ........................................................................................................................835
Zarzdzanie pamici wirtualn . ..................................................................................................836
Spis treci
23
Priorytety procesw, procesy w tle i na pierwszym planie ................................................................839

Kontrolowanie priorytetw procesora . ...............................................................................................839
Monitorowanie i dostosowywanie wydajnoci ..................................................................................840
Monitor wydajnoci ............................................................................................................................840
Monitor zasobw . ...............................................................................................................................848
Monitor niezawodnoci .......................................................................................................................850
Uywanie funkcji Windows ReadyBoost . .........................................................................................851
Wydajno czy wygld? .....................................................................................................................854
Zarzdzanie dyskiem twardym . .........................................................................................................856
Odzyskiwanie zmarnowanego miejsca na dysku .........................................................................856
Usuwanie plikw przywracania systemu oraz wyczanie niechcianych funkcji
systemu Windows . ....................................................................................................................857
Defragmentowanie dysku twardego . ............................................................................................858
Ustawienia zasilania ............................................................................................................................860
Tworzenie planu zasilania ..................................................................................................................862
Ustawienia systemowe ........................................................................................................................862
Podsumowanie ....................................................................................................................................864
Rozdzia 43. Rozwizywanie problemw ze sprztem i wydajnoci .......... 867
Pierwsza pomoc przy problemach ze sprztem . .................................................................................867
Obsuga komunikatw o bdach . ......................................................................................................871
Wykonywanie czystego rozruchu . .....................................................................................................872
Uywanie opcji przywracania systemu . .............................................................................................873
Rozwizywanie problemw z wydajnoci . .......................................................................................874
Podsumowanie ....................................................................................................................................876
Cz IX Sie i udostpnianie ...................................................... 877

Rozdzia 44. Tworzenie sieci domowej .......................................................... 879
Czym jest sie lokalna? .......................................................................................................................880
Planowanie sieci lokalnej . ..................................................................................................................880
Tworzenie przewodowej sieci lokalnej . .............................................................................................880
Szybkoci tradycyjnej sieci Ethernet . ................................................................................................881
Najwolniejszy element wyznacza szybko sieci . .............................................................................882
Tworzenie bezprzewodowej sieci lokalnej . ........................................................................................882
Bezprzewodowy router szerokopasmowy . .........................................................................................883
Inne przydatne urzdzenia bezprzewodowe . ......................................................................................884
Zakup i instalowanie sprztu sieciowego . ..........................................................................................885
Po skonfigurowaniu sprztu . ..............................................................................................................886
Konfigurowanie sieci przewodowej z komputerem udostpniajcym poczenie internetowe .........887
Konfigurowanie komputera udostpniajcego poczenie internetowe . ...........................................887
Konfigurowanie pozostaych komputerw . .......................................................................................889
Konfigurowanie sieci przewodowej z routerem .................................................................................890
Konfigurowanie sieci bezprzewodowej . ............................................................................................892
Standard 802.11 . .................................................................................................................................892
Punkt dostpowy, SSID, WEP i WPA . ..............................................................................................893
Instalowanie sprztu sieci bezprzewodowych . ...................................................................................895
Podczanie do dostpnych sieci .........................................................................................................895
Ikona w obszarze powiadomie ..........................................................................................................899
Podsumowanie ....................................................................................................................................900
24

Rozdzia 45. Udostpnianie zasobw w sieci ................................................. 901
Terminologia sieciowa ........................................................................................................................902
Metody udostpniania w Windows 7 . ................................................................................................903
Grupa domowa . ..................................................................................................................................903
Grupa robocza . ....................................................................................................................................903
Domain . ..............................................................................................................................................904
I co tu wybra? . ..................................................................................................................................905
Wczanie udostpniania i odnajdywania . .........................................................................................905
Grupy Domowe Windows 7 . ..............................................................................................................909
Wyszukiwanie lub zmienianie hasa grupy domowej . .......................................................................909
Doczanie do grupy domowej ...........................................................................................................910
Udostpnianie elementw w grupie domowej . ..................................................................................911
Wykluczanie udostpniania elementw . ............................................................................................911
Udostpnianie wybranym uytkownikom . .........................................................................................912
Udostpnianie folderw publicznych . ................................................................................................913
Udostpnianie zaawansowane . ...........................................................................................................914
Identyfikowanie udostpnionych folderw . .......................................................................................916
Udostpnianie drukarki . .....................................................................................................................916
Podsumowanie ....................................................................................................................................917
Rozdzia 46. Uywanie udostpnionych zasobw ......................................... 919
Uniwersalna konwencja nazewnictwa UNC (Universal Naming Convention) . ................................919
Dostp do zdalnych zasobw . ............................................................................................................920
Otwieranie zdalnych dokumentw . ....................................................................................................922
Otwieranie dokumentu w trybie tylko do odczytu .......................................................................922
Tworzenie lokalizacji sieciowych . .....................................................................................................923
Zapisywanie plikw na zdalnym komputerze . ...................................................................................925
Pobieranie programw ........................................................................................................................925
Przenoszenie plikw midzy komputerami . .......................................................................................926
Przypisywanie liter napdw folderom udostpnionym .....................................................................927
Odczanie od dysku sieciowego . ................................................................................................930
Uywanie udostpnianych drukarek . .................................................................................................930
Uywanie udostpnianych multimediw . ..........................................................................................930
Podsumowanie ....................................................................................................................................931
Rozdzia 47. Rozwizywanie problemw z sieciami ...................................... 933
Rozwizywanie problemw z sieci za pomoc systemu Windows . ................................................933
Samodzielne rozwizywanie problemw . ..........................................................................................934
Rozwizywanie problemw z konkretnym poczeniem ...................................................................936
Testowanie za pomoc wiersza polecenia . .........................................................................................937
Rozwizywanie problemw z drukarkami sieciowymi ......................................................................940
Korzystanie z innych rde informacji . ............................................................................................941
Dodatki . .................................................................................. 943

Dodatek A Unowoczenianie systemu do wersji Windows 7 ....................... 945
Wymagania systemu Windows 7 . ......................................................................................................946
Kontrola przed instalacj . ..................................................................................................................946
Instalowanie systemu Windows 7 . .....................................................................................................947
Opcje instalacji .............................................................................................................................948
Ponowne wczanie programw uruchamianych automatycznie . ...............................................948
Spis treci
25
Dodatek B Instalowanie nowego systemu Windows 7 ................................. 951

Przygotowania do czystej instalacji . ..................................................................................................952
Tworzenie kopii zapasowych ..............................................................................................................952
Upewnienie si, e mona uruchomi system z pyty CD lub DVD ..................................................953
Instalowanie na nowym dysku twardym . ...........................................................................................953
Wykonywanie czystej instalacji . ........................................................................................................954
Pozostaa cz instalacji . ..................................................................................................................955
Dodatek C Uniwersalne skrty klawiszowe .................................................. 957
Oglne skrty klawiszowe . ..........................................................................................................959
Skrty klawiszowe okien dialogowych . .......................................................................................960
Skrty klawiszowe programu Eksplorator Windows ...................................................................960
Skrty klawiszowe uatwie dostpu . ..........................................................................................961
Skrty klawiszowe pomocy systemu Windows ...........................................................................961
Skrty klawiszowe klawiatury firmy Microsoft ...........................................................................962
Skrty klawiszowe nawigacji i edycji tekstu ...............................................................................962
Klawisze skrtu tablicy znakw . .................................................................................................963
Skrty programu Internet Explorer . .............................................................................................964
Skorowidz . ...................................................................................................... 967
26
Podzikowania
Przygotowanie nowego wydania istniejcej ksiki bardzo rni si od projektu tworzonego od zera, przede wszystkim dlatego, e znaczna cz kocowego produktu zbudowana jest na podstawie prac poprzedniego autora. A zatem przede wszystkim chciaem
wyrazi uznanie dla Alana Simpsona, ktry przygotowa podstaw, na ktrej mogem
zbudowa niniejsz ksik. W tak krtkim projekcie, tak solidna baza bya kluczowym
elementem.
Chciabym te podzikowa Robowi Tidrow, Nathanowi Kuhn i Tylerowi Regas za pomoc
okazan szczeglnie w ostatnich momentach pracy nad ksik. To dziki ich pomocy
moglimy zakoczy cay projekt na czas.
Nie mog te nie wspomnie o Carol Long i Carole McClendon, ktre zwrciy moj uwag
na moliwo pracy przy tym projekcie. Na koniec chciabym podzikowa caemu zespoowi redaktorw za pomoc przy skadaniu caego projektu: Kenyonowi Brown, Toddowi
Meister, Kathleen Wisor, Susan Christophersen i Kim Cofer. To byo naprawd niezwyke
dowiadczenie.
O autorach
Jim Boyce jest autorem i wspautorem ponad 50 ksiek na temat komputerw i zwizanych z nimi technologii obejmujcych systemy operacyjne, aplikacje oraz rne tematy
z dziedziny programowania. Czsto wypowiada si na portalach microsoft.com, techrepublic.com i innych. Jim napisa te wiele artykuw dla czasopism takich jak Windows
IT Pro, Windows Magazine, InfoWorld i innych. By te felietonist w Windows Magazine.
Dzisiaj Jim zajmuje stanowisko Sr. Practice Managera w firmie ACS, bdcej jednym
z waniejszych dostawcw usug zwizanych z szeroko pojt technologi informacyjn,
w ktrej zarzdza zespoem wiadczcym usugi dla wielu klientw i ponad 30 000 uytkownikw.
28
Wstp
Witamy w ksice Windows 7 PL. Biblia. Jeeli kto uywa systemw Windows, to
z pewnoci wie, e istniej one ju prawie dwie dekady. W cigu tych lat zmieniay si
pod wieloma wzgldami, dostosowujc si do ogromnych zmian zachodzcych w sprzcie
komputerowym.
Windows 7 jest najnowsz wersj systemu z tej rodziny; zosta oparty na systemie poprzedniej generacji Windows Vista. Nie mona jednak powiedzie, e Windows 7 to tylko
Windows Vista z poprawionym wygldem. W Windows 7 rozwizano wiele problemw, na ktre narzekali uytkownicy systemu Windows Vista, ale oprcz tego w nowej
wersji znajdziemy liczne nowe funkcje. Co waniejsze, poprawiona zostaa te wydajno systemu i znacznie uatwiono jego obsug.
Staralimy si opisa jak najwicej nowych funkcji i moliwoci udostpnianych przez
system Windows 7, ale cz z nich musiaa zosta pominita ze wzgldu na brak miejsca
w ksice. Jednak dobra znajomo najistotniejszych funkcji pozwoli na efektywn i przyjemn prac z komputerem.
Dla kogo jest ta ksika

Cay czas otrzymuj rnego rodzaju przypomnienia, e nie kady uytkownik jest ekspertem w sprawach komputerw. Co wicej, nie kady chce sta si ekspertem od komputerw. Wikszo osb chce po prostu uywa komputera do wykonywania pewnych
zada albo po prostu dla zabawy, i nie powinno to nikogo dziwi. W kocu nie kady
kierowca musi by mechanikiem samochodowym. Nie kady uytkownik telefonu komrkowego musi by inynierem elektronikiem. Dlaczego wic kady uytkownik komputera
miaby by (a przynajmniej chcie by) ekspertem komputerowym? Niektrzy chc by
tylko uytkownikami komputerw i korzysta z nich bez koniecznoci wgryzania si
w szczegy.
Niniejsza ksika przeznaczona jest dla uytkownikw komputerw, czyli osb, ktre chc
uywa swoich komputerw do pracy i zabawy. Moe si wydawa, e jest to wyjtkowo
wielka ksika jak na tego rodzaju grup docelow. Powodem powstania tak obszernej
ksiki jest fakt, e za pomoc Windows 7 mona zrobi naprawd wiele rnych rzeczy.
30
Wikszo z nas woli uczy si przez wasne badania i odkrywanie nowych rzeczy. To
zdecydowanie najprzyjemniejsza metoda. Niestety, ma ona kilka bardzo wyranych niedocigni. Po pierwsze, od czasu do czasu mona po prostu utkn, bez moliwoci
posunicia pracy do przodu. Po drugie, w przypadku natknicia si na sytuacj, w ktrej
nie wiadomo, co dalej robi, konieczne jest uzupenienie swojej wiedzy, poniewa nie jest
wtedy moliwe dziaanie przez eksperymentowanie.
W takim momencie bardzo przydaje si ksika wyjaniajca to wszystko, co inni uznaj
za oczywiste. Jeeli taka ksika podzielona jest dodatkowo na czci i rozdziay szczegowo powicone wybranym tematom, to mona skoncentrowa si na tych zagadnieniach, ktre nas w danej chwili interesuj. A to prowadzi nas do kolejnego tematu.
Jak uywa tej ksiki

Ksika wspomagajca uczenie si przez eksperymentowanie powinna zawiera elementy
samouczka, jak rwnie pewne elementy rasowego podrcznika. Mona powiedzie, e
powinien by to podrcznik podzielony na wiele malutkich samouczkw, dziki czemu
w danym momencie moliwe byoby poznawanie dokadnie tego zagadnienia, ktre jest
nam potrzebne. Z tego wanie powodu niniejsza ksika podzielona zostaa na 9 gwnych
czci, z ktrych kada omawia jedno, bardzo rozlege zagadnienie.
Kada z tych czci podzielona jest natomiast na kilka rozdziaw, przy czym kady rozdzia powicony jest mniejszym zagadnieniom. Poszczeglne rozdziay dzielone s na
podrozdziay i punkty pozwalajce szybko odszuka potrzebne w danej chwili informacje.
Szczegy tego podziau mona zobaczy w spisie treci znajdujcym si na pocztku
ksiki. Z kolei na kocu ksiki umieszczony zosta skorowidz, ktry pozwala odszuka
w ksice waciwe miejsce na podstawie okrelonego sowa lub tematu. Brakuje ju
tylko bardzo oglnego opisu poszczeglnych czci ksiki, dlatego zostanie on umieszczony w tym miejscu.
Cz I: Na pocztek bezpieczestwo. Pocztek pracy z systemem Windows 7

uzaleniony bdzie od tego, jakie mamy za sob dowiadczenia. W czci I staramy
si omwi wszystkie ewentualnoci. Dowiadczeni uytkownicy systemw
Windows z pewnoci bd chcieli dowiedzie si, co nowego znajd w nowym
systemie, i temu wanie powicony jest rozdzia 1. Jeeli jednak kto dopiero
zaczyna zabaw z komputerami PC, to z pewnoci bdzie chcia pozna najbardziej
podstawowe czynnoci, jakie wykonywane s przy pracy z komputerem. T tematyk
zajmuje si rozdzia 2. W rozdziaach od 3. do 6. omawiane s rne zagadnienia
zwizane z pocztkiem prac w nowym systemie, ktre dotyczy bd wszystkich
uytkownikw. W szczeglnoci, w rozdziale 6. zgromadzone zostay sposoby
radzenia sobie z rnymi problemami w pocztkowej fazie uywania systemu.
Cz II: Uszczelnianie systemu. Nie istnieje co takiego jak komputer bezpieczny

w 100%. Mimo zastosowania bardzo zaawansowanych zabezpiecze wbudowanych
w system, pewne prace musi wykona sam uytkownik. Dopiero wtedy bdzie
mona powiedzie, e komputer jest bezpieczny, na bieco aktualizowany
i zabezpieczony przed pojawiajcymi si cigle zagroeniami. Zagadnieniom
tym powicone zostay rozdziay z czci II.
Wstp
31
Cz III: Personalizowanie systemu Windows 7. Chyba wszyscy lubi zmienia

w systemie rne elementy, dopasowujc je do swoich wymaga, smaku i stylu.
Takiej wanie zabawie powicona zostaa trzecia cz ksiki. Nie chodzi tu
wycznie o modyfikowanie wygldu i zachowania systemu, a raczej o zrobienie
z komputera naprawd uytecznego narzdzia, przystosowanego do naszego stylu
pracy (lub zabawy).
Cz IV: Internet i multimedia. Waciwie kady uytkownik komputera korzysta

rwnie z internetu. Z tego powodu system Windows 7 wyposaony zosta w wiele
narzdzi uatwiajcych tak prac. Rozdzia 16. powicony zosta przegldarce
Internet Explorer, ktrej mona uywa do odwiedzania takich witryn jak eBay,
Google i milionw innych. Pozostae rozdziay powicone zostay mniej znanym,
ale nie mniej uytecznym aspektom sieci internet oraz rozwizywaniu typowych,
zwizanych z ni problemw. Internet nie jest jedynym miejscem, w ktrym
mona si rozerwa za pomoc komputera. Poza sieci rwnie mona bawi si
obrazkami, muzyk i filmami.
Cz V: Zarzdzanie plikami i folderami. Oczywicie jest to nudne, ale czasami

trzeba si zaj odpowiednim uporzdkowaniem swoich plikw i dooy stara,
aby ten porzdek utrzyma. Jeeli o to nie zadbamy, to wicej czasu bdziemy
powica na szukanie danych ni na sam prac. W szstej czci ksiki omawiane
s rne metody trzymania porzdku w komputerze, dziki ktrym wicej czasu
bdzie mona powici na waciw prac.
Cz VI: Drukowanie. Czasami pewne informacje trzeba po prostu przenie

z ekranu komputera na papier. Proces ten nazywany jest drukowaniem. Czasami
konieczne jest te przeniesienie pewnych informacji z papieru do komputera.
Ten proces nazywany jest skanowaniem. Czasami musimy posuy si faksem
(a nie e-mailem), aby wysa komu wydrukowan stron. Tymi zagadnieniami
zajmowa si bdziemy w sidmej czci ksiki.
Cz VII: Instalowanie i usuwanie programw. Do najwaniejszych tematw

omawianych w tej czci ksiki nale: pobieranie programw, instalowanie
programw z pyt CD i dyskietek, uruchamianie starszych wersji programw,
kontrolowanie dostpu do programw, usuwanie niechcianych programw i radzenie
sobie z problematycznymi programami i procesami. W kocu ile jest warty komputer
bez oprogramowania, ktre mona by na nim uruchomi?
Cz VIII: Sprzt i poprawianie wydajnoci. Sprzt (ang. hardware) to stosowane

w wiatku komputerowym sowo oznaczajce dowolny, fizyczny element komputera,
ktry moemy wzi do rki. Wraz z upywem lat sprzt staje si coraz mniejszy,
lepszy, szybszy, taszy i (trzeba to powiedzie) ciekawszy. W tej czci ksiki
zajmiemy si tym wszystkim, co wie si z dodawaniem i usuwaniem sprztu
z komputera oraz z rozwizywaniem problemw ze sprztem.
Cz IX: Sie i udostpnianie. Niezalenie od tego, czy mamy dwa komputery,

czy moe 20, w ktrym momencie bdziemy chcieli poczy je w ramach prywatnej
sieci, w ktrej mogyby one wspdzieli jedno konto internetowe, drukark, a moe
nawet kilka drukarek. Jeeli kto nadal traci czas, przenoszc pliki za pomoc
dyskietek, pyt CD lub innych nonikw wymiennych, to z pewnoci doceni wygod
operacji typu przecignij i upu wykonywanych na ekranie komputera.
Zagadnieniom tym powicona zostaa dziesita cz niniejszej ksiki.
32
Jak wida, w ksice omawiamy wiele zagadnie. Nie ma jednak powodu do popiechu.
Jeeli kto dopiero zaczyna prac z systemami Windows albo ma dowiadczenia ograniczone do posugiwania si poczt elektroniczn i sieci WWW, to powinien zacz lektur
od rozdziau 2. Osoby z wikszym bagaem dowiadcze mog zacz od rozdziau 1.,
aby dowiedzie si, co nowego znajd w systemie Windows 7.
Cz I
Na pocztek
bezpieczestwo
W tej czci:
Rozdzia 1. Co nowego w Windows 7
Rozdzia 2. Obsuga systemu
Rozdzia 3. Wspdzielenie i zabezpieczanie za pomoc kont uytkownikw
Rozdzia 4. Kontrola rodzicielska i bezpieczestwo rodzinne
Rozdzia 5. Pomoc i rozwizywanie problemw
Rozdzia 6. Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu
Uytkownicy systemw Windows maj bardzo rny zasb dowiadcze, zaczynajc
od osb, ktre dopiero kupiy sobie pierwszy komputer i ucz si obsugi systemu, a koczc na zawodowcach z wieloletnim dowiadczeniem w pracy z t rodzin systemw.
W pierwszej czci ksiki staramy si trafi do obu tych grup, prezentujc tematy, ktre
pozna musi kady, kto chce zacz prac z nowym systemem.
W rozdziale 1. omawiane s nowe funkcje systemu Windows 7 i dlatego jest on kierowany
do uytkownikw systemw Windows z wieloletnim dowiadczeniem. Zadaniem tego
rozdziau jest zaprezentowanie nowych funkcji Windows 7 i przedstawienie elementw
odrniajcych ten system od wczeniejszych wersji.
Jeeli kto nie ma adnych lub ma niewielkie dowiadczenia w pracy z systemami Windows, to nie bdzie mie dla niego znaczenia to, czy co jest nowoci, czy te nie.
Gwnym zadaniem powinno by w takim przypadku nauczenie si metod pracy z samym
systemem. Jeeli kto naley do tej grupy uytkownikw, to moe spokojnie pomin
rozdzia 1. i od razu przej do rozdziau 2.
W rozdziale 3. opisywane s konta uytkownikw oraz funkcja kontroli kont uytkownikw (ang. User Account Control UAC). Rozdzia 4. powicony zosta kontroli rodzicielskiej, czyli mechanizmom, na ktre rodzice czekali ju od bardzo dawna. Uytkownicy
pocztkujcy oraz ci dowiadczeni znajd w tych rozdziaach wiele ciekawych informacji.
34
Cz I Na pocztek bezpieczestwo
W rozdziale 5. prezentowane s sposoby uzyskiwania pomocy na temat uytkowania

systemu Windows 7 i caego komputera. Z kolei w rozdziale 6. zgromadzone zostay
opisy typowych problemw, na jakie mona si natkn przy wykonywaniu operacji
opisywanych w pierwszych piciu rozdziaach niniejszej ksiki.
35
Rozdzia 1.
Co nowego w Windows 7
W tym rozdziale:
Nowy wygld i wraenie
Szybsza i prostsza nawigacja
Wbudowane funkcje bezpieczestwa i kontroli rodzicielskiej
Lepsza wsppraca z internetem
I wiele wicej
Witamy w systemie Windows 7! Ten rozdzia przeznaczony jest dla osb, ktre pracoway ju z systemem Windows Vista lub z innymi wersjami systemu Windows, i chc
si dowiedzie, co ciekawego znajd w nowym systemie. Jeeli kto dopiero zaczyna
swoj przygod z komputerami PC, to niniejszy rozdzia nie na wiele si mu przyda,
poniewa wszystko bdzie nowoci. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, eby nowicjusze
pominli ten rozdzia i od razu przeszli do rozdziau 2.
Co prawda system Windows 7 ma wiele nowych funkcji oraz odwieony wygld
(w szczeglnoci dla uytkownikw Windows XP), ale to wcale nie oznacza, e musimy
porzuci wszystkie ciko zdobyte dowiadczenia. Wprost przeciwnie, dowiadczenia te
bdzie mona bardzo aktywnie wykorzysta, poniewa w systemie nadal obowizuj stare
metody wykonywania rnych operacji. Trzeba tylko by gotowym na rozszerzanie
swoich horyzontw o nowe, lepsze dziaania i elementy.
Jeeli zdecydujemy si zainwestowa nieco czasu w nauk nowych i nieco odmiennych
elementw nowego systemu, to z pewnoci w niedugim czasie bdziemy w stanie wykonywa wiele rzeczy duo szybciej i atwiej. W tym rozdziale prezentujemy krtki przegld nowych elementw systemu, dziki czemu kady moe samodzielne zdecydowa,
ktre z nich bd istotne dla jego pracy.
Pasek zada i usprawnienia penoekranowe

Pasek zada widoczny w dolnej czci pulpitu, tak jak w poprzednich wersjach systemu
Windows, pozwala na szybki dostp do dziaajcych programw, zegara oraz komunikatw
powiadomie. W systemie Windows 7 pasek ten zosta usprawniony przez zastosowanie
36
ikon grupujcych poszczeglne programy. Jeeli na przykad w trzech oknach przegldarki

Internet Explorer mamy otwarte trzy rne strony WWW, to na pasku zada zobaczymy
tylko jedn ikon programu, poprzez ktr moemy dosta si do dowolnego z trzech
okien. Zmniejszone rozmiary ikon pozostawiaj wicej miejsca na ikony pozostaych grup
programw, co zdecydowanie uatwia prac w systemie. Na rysunku 1.1 mona zobaczy
przykadowy wygld nowego paska zada.
Rysunek 1.1. Nowy pasek zada
Dodatkowo Windows 7 udostpnia te funkcj podgldu, ktra uatwia przemieszczanie

si pomidzy programami. Jeeli klikniemy lub umiecimy wskanik myszy nad ikon
grupy programw, to system wywietli podgld wszystkich okien programu z tej grupy.
Co wicej, po wskazaniu mysz okna podgldu system wywietli na pulpicie penowymiarowy podgld zawartoci wybranego okna. Teraz wystarczy tylko klikn okienko
podgldu, eby otworzy wybrane okno programu (rysunek 1.2).
Rysunek 1.2. Podgld okien z paska zada
System Windows pozwala te na kontrolowanie funkcjonowania nowego paska zada.

Moemy nakaza mu cige czenie podobnych programw w ramach pojedynczej ikony
grupy, czenie ich tylko po zapenieniu paska zada albo cakowicie wyczy funkcj
grupowania programw.
Listy szybkiego dostpu

Listy szybkiego dostpu (ang. jumplist) s kolejn nowoci w systemie Windows 7. Po
klikniciu prawym przyciskiem myszy ikony na pasku zada system wywietli list
szybkiego dostpu zawierajc zadania najczciej wykonywane przez dany program oraz
ostatnio uywane dokumenty (rysunek 1.3).
Listy szybkiego dostpu s funkcj systemu Windows, a nie funkcj poszczeglnych aplikacji, dlatego wywietlane s dla kadego programu, nawet jeeli nie zosta on przystosowany do tej funkcji systemu. Twrcy programw mog jednak samodzielnie modyfikowa listy szybkiego dostpu swoich aplikacji, dodajc do nich kolejne opcje.
37
Rysunek 1.3. Lista szybkiego dostpu
Nowe metody pracy z systemem Windows

System Windows 7 udostpnia jeszcze kilka innych sposobw pracy z oknami programw.
Na przykad istnieje teraz wicej metod maksymalizowania i ukadania okien na pulpicie. Oprcz znanych nam ju sposobw maksymalizowania poprzez dwukrotne kliknicie paska tytuu okna lub kliknicie przycisku maksymalizacji moemy po prostu
przecign okno za pasek tytuu do grnej krawdzi ekranu. System sam zmaksymalizuje
takie okno. Aby przywrci jego pierwotn wielko, wystarczy odcign pasek tytuu
od grnej krawdzi ekranu. Czy jest to szybsze od uywania przyciskw w prawym
grnym rogu okna? Chyba nie, ale w przypadku ekranw o duej rozdzielczoci przyciski te mog by naprawd mae, a wtedy przeciganie paska tytuu moe by zdecydowanie wygodniejsze.
Oprcz tego moliwe jest te przypicie okna do lewej lub prawej strony pulpitu. Operacja ta wyrwnuje jedn z krawdzi okna do krawdzi pulpitu i zmienia jego rozmiar tak,
eby zajmowao dokadnie poow ekranu. Takie przypicie okna wykonywane jest po
przecigniciu paska tytuu do lewej lub prawej krawdzi pulpitu. Sprawdza si to doskonale, gdy chcemy skopiowa lub przenie elementy pomidzy dwoma oknami.
Na koniec trzeba jeszcze wspomnie o ikonie Poka pulpit dostpnej w poprzednich wersjach systemu Windows. Jej kliknicie powodowao tymczasowe zminimalizowanie okien
wszystkich programw do paska zada. Ta sama funkcja dostpna jest teraz na prawym
kocu paska zada. Wystarczy umieci wskanik myszy nad maym prostoktem widocznym po prawej stronie paska zada, a system ukryje wszystkie okna zasaniajce nam
w danym momencie pulpit. Przydaje si to szczeglnie wtedy, gdy chcemy na chwilk
spojrze na gadety uoone wczeniej na pulpicie. Aby ponownie wywietli okna, wystarczy przesun wskanik myszy poza pasek zada.
Aby zminimalizowa lub odtworzy okna wszystkich programw, kliknij przycisk Poka
pulpit dostpny przy prawej krawdzi paska zada.
cz 1
38
Na
pocztek bezpieczestwo
Internet Explorer s
System Windows 7 dostarczany jest razem z przegldark Internet Explorer 8, ktra rw
nie udostpnia wiele nowych funkcji. S one pokrtce opisane w kolejnych punktach.
szybkie wyszukiwanie
Wystarczy zacz wpisywa tekst w polu Google, by przegldarka wywietlia wyniki
pasujce do wprowadzanego tekstu. Na przykad moe ona prezentowa list poprzed
nio odwiedzonych stron i jednoczenie zaczyna wyszukiwanie danego sowa lub frazy
w historii oraz w usudze Google, tak jak pokazano na rysunku 1.4.
') N
ow
karta- Window> Internet EXp lorer
li']
Ou
about:Tabs
Narzedzia
ot lb ertiH
1-t l X l
Pomoc
l l
!====-----------------!;========;:;1(
l'
Ulubione
Nowa
karta
Otwrz ponownie zamknite karty
'L
'-v
"
PIWw
Wywietl karty zamknite od chwili uruchomienia programu
Internet Explorer.
Google
Otwrz ponowme ostatni sesj przegldania
"""-\-. -<..
.il_
A...\
._
Rysunek 1.4. Dziaan gi Google
Gotowe
Pr egl
nrz
V
Olol
CJ ania.
ert einstein biografia
albert eistem c i ekawodki

albert emstem w1k1pedia
albert e
s wy az
albert ei.nstei.n z.lote myli
in tein
n al
ki
albert emstem 1q
albert einstein quotes

Historia
a l b ert einstein - Bing
ok no przegldania InP
Uyj akceleratora
tein
stein cytaty
albert einstein teoria wzgldno-ki
trybie InPr
j sie Web bez prze c
albe
alb_.t e
'-'=
=----=_:: __'l:_'!l_____1'--zn_ _ad.J _z __,
,
..
Otwrz usug s.ieci Web z tekstem skopiowanym ze strony sieci
Web .
Dr.V-:J7 o::Vr.ninu,nu toVd
Q Inte net l Tryb chroniony: wylczony
4'a
...
lOO%
Obiekty Web Slice

Obiekty Web Slice w przegldarce Internet Explorer 8 umoliwiaj ledzenie treci w sieci
za porednictwem paska ulubionych. Na przykad portal Facebook udostpnia obiekty
Web Slice, ktre mona doda do swojego paska ulubionych i ktre powiadamiaj
o nowych komentarzach, zdjciach i akcjach podjtych przez naszych znajomych. Pniej
przy kadej aktualizacji bdziemy otrzymywali o tym powiadomienia. Kolejnym przy
kadem jest strona Allegro, ktra pozwala na ledzenie poszczeglnych aukcji i otrzy
mywanie powiadomie o zmianie biecej ceny towaru.
Po wywietleniu strony ofemjcej obiekty Web Slice zobaczymy zielon ikon, ktra na
rysunku 1.5 widoczna jest pod wskanikiem myszy. Aby doda obiekt do paska ulubio-
Rozdzia
1.
co nowego w Windows
Onel.f>l Pol>ki Portal Internetowy Window> Internet Explorer
39
l +t l X lil:> pogoda
O.., l:i!] http:/!www.onet.pl/
SJ i]ll [;'] Strona Bezf>ieczestwo Narzdzia Q

" Znalezisko w grocie podwaa
teori nt. Caunu Turyskiego
Z.obacz szczegov_ prognoz

Zobacz prognoz na l,l',ideo >)
Na skrty
Zmieniono rekordowe
odszkodowanie
To bdzie prawdziwie zimowa noc.

Opady niegu i -16 st. C
Polecane:
Kompromitacja noblisty- Polak
Prezenty na gwiazdk
Znany dziennikarz usysza zarzuty. Kara do 2 lat
Wygraj laptopa
"Szczeglne" odkrycie- zdjcie obiego wiat
Dyplomata i jego ona "posiedz" za przemyt
Nie mieli kocielnego lubu, ksidz ich popdzi
28 lat odsiedzia za brutalny gwat. Jest niewinny
Maopolska: rolnik zgotowa pieko zwierztom
Otwrz gwiazdom
Wicej multigier -:
..
Narty na Sowacji za
Koldy karaoke
Zobacz codziennie:
Gieda
Horoskopy
Program TV
Z TV1000
centrum afery
;;;
REKLAMA
Przegld prasy
Repertuar kin
Sport -
narty? Zobacz kamerki na stokach!
na ywo
<>Tragiczne skutki sextingu
Waluty
Jedna pita nastolatkw przyznaje,

:e wysyaa komrk nagi e zdjci a.
Pewna 13-latka przesaa swoje
rozebrane zdjcie chopakowi,
ktry si jej podoba. Zdjcie
z:a czo kry po szkol e. VoJicej
Zobacz take:
Dziecko
Encyklopedia
Film
Gry
Katalog WWW
Magia
Muzyka
Last minute
Konic dyktatury amrykaskigo

giganta komputerowego
GUS poda dane o wynagrodzeniu
Praca
Sexy
Sowniki
bogatych, aby dotrzymywali sowa?
Teledyski
Rysunek 1.5.
Ikona na stronie WWW oznacza,
a ona obiekt Web 5/ice
jawi si wtedy okno dialogowe z pytaniem, czy

nych, wystarczy klikn t ik
chcemy doda obiekt Web Sli paska ulubionych -naley klikn przycisk Dodaj
do paska ulubzonych. :"
kadej akalizacji ?biektu Web Slie przegldarka
_
pozycJe na pasku ulubwnych.
Intemet Explorer bdzmaa odpowiednie
pPU
Akceleratory
.::;;.
Akceleratory s kolejn nowoci w przegldarce Internet Explorer 8, ktra upraszcza

i przyspiesza przegldanie sieci WWW. Jeeli na przykad korzystalimy z poprzedniej
wersji przegldarki i na ogldanej stronie zauwaylimy informacj o jakim wydarze
niu, to aby dowiedzie si czego wicej na jego temat, z pewnoci kopiowalimy jego
nazw do schowka, a nastpnie wklejalimy j na stronie wyszukiwarki. Przy zastoso
waniu akceleratora Wyszukiwanie przy uyciu dostawcy Google wystarczy zaznaczy
interesujc nas nazw i klikn niebiesk ikon akceleratora, ktra pojawi si nad tek
stem, a nastpnie wybra waciw pozycj na licie (tysunek 1.6).
Istnieje wiele innych akceleratorw-uatwiajcych blagowanie, wyszukiwanie infotma
cji, przegldanie map, wyszukiwanie muzyki, dziaanie w sieciach spoecznociowych itp.
Mona je wszystkie znale na stronie http:/ /ieaddons. com/pl/.
40
cz 1
Na
Portal INTERIA.PL- wicej ni <i <podziewa>Z!- Window< Internet Explorer
Starb.Jj z INTERIA.PL Portal" komrce
ISZIJi(;.1
1. ohaocbyd Googie
eocy<lopedie
Dostosuj stron B
Poczto
Znojami
Posuchaj radia:
CLATerio
:py
:::kleje
wybiEl.Z ::.tscj-
D
O
A
Graj
PC
'""'"'"'""'
998 hPa
-._ o c
997hPa
r,d,.Jfd.J1'2:m
I.L--===-----====-:===j
"------1
Rysunek 1.6.
pog::>ds.intE'fi.a.pl
Korzystaj z poczty w usudze Windows Live
t}
Wy<Zuk anie przy uyciu do;tawcy Google

W>L}'>tkie akceleratory
(:}:7
Akceleratory przyspieszaj surfowanie po s
Lepsza nawigacja
wyposaona w kilka funkcji uatwiajcych na

Przegldarka Internet Explorer I ....-...
wigacj w sieci. Na prykad p
u nowej karty na P?dsta':ie cza z przegld W:ej
strony zobaczymy, e Jest onaarta zaraz przy aktualneJ karcie, a dodatkowo wyro
nia si kolorem wskazu c ma powizanie tych kart ze sob. Moemy teraz klikn
now kart prawym pr
m myszy i wybra opcj zamknicia jej, zamknicia wszystkich pozostaych kru
unicia karty z danej grupy oraz przejrzenia listy ostatnio zamknitych krui w cel
1 nownego otwarcia.
Usprawniono
szukiwanie na stronie. Pasek narzdzi Znajd mona otworzy kom
binacj klawiszy Ctrl+ F; umoliwia on wyszukiwanie tekstu ju w czasie jego wpisy

wania. Lista wynikw wyszukiwania zmienia si po wpisaniu kadego znaku, a dodatkowo
wyniki wyszukiwania s odpowiednio wyrniane na stronie, dziki czemu nie trzeba
wyszukiwa ich pojedynczo, tak jak w poprzednich wersjach przegldarki (rysunek l. 7).
W przegldarce Internet Explorer 8 znajdziemy te kilka innych usprawnie nawigacji,
takich jak inteligentny pasek adresu pozwalajcy na natychmiastowe przeszukiwanie historii,
ulubionych, kanaw RSS, a take poprawiony mechanizm powikszania widoku strony,
inteligentny przycisk Wstecz oraz widok zgodnoci pozwalajcy na przegldanie stron nie
w peni zgodnych z najnowsz przegldark.
Rozdzia
1.
co nowego w Windows
Albert Ein<tein- Wikipedia, wolna encyklopedia- Window>lnternet Explorer

V"'
Ulubione
W/ http://pl.wikipedia.org/wiki!Aibert_Ein>tein
O net. pl - Polecamy T
Sugerowane witryn
l
41
ll:> Bing
[J Galeria obiektw Web ...
Poprzednie
Na.tpne l [l] Opcje l
Liczba dopa>owa: 19
tym razem zda_ Jednoczenie do tej samej sekcji przyjto Milev Mari'"'. ktra pniej wywara
duy wpyw na ycie Einsteina_ W lipcu
Ido
llokano
'!:omrilllrm>tfr:11
mao znaczc prac dotyczc zjawiska woskowatocr''W czasie studiw zakocha si z wzajemnoci w Milevie'"'"'. co- nie podobao si matce
Bahasa lnclonesia
lnter ling ua
Einsteina'>''1oar"'_ W
1901 r_ Mileva zasza w ci'""- Na -czas porodu udaa si do rodzinnej Serbii
'"'i tam urodzia crk o imieniu Lise (zdrobniale Lieserl), oddan po cichu do adopcji, ktrej
VlpoHay
i s le ns ka
Albert najprawdopodobniej nigdy nie zobaczy i ktrej <Jalsze losy s nieznane'""""';'-
Tl'l)J.I
nauk cisych zacz szuka pracy'"- Stara si bezskutecznie o asystentur u uczcego w
2:1 lutego 1901 r_ Einstein przyj obywatelstwo szwajcarskie'..'"'- Majc ju dyplom wykadowcy
lta liano
1900 r. oboje przystpili do z-dawania egzaminw
kocowych, ktre Albert, w przeciwiestwie -do Milevy, zda''"""'- Wtedy te opublikowa pierwsz
Basa Jawa
ETHZ Webera, pniej u Hurwitza i Wilhelma Ostwalda'"''- Dopiero w maju
Ka pam pan g a n
3>"""="'
1901 r_ zatrudni si na
krtko jako zastpca. nauczyciela w szkole redniej w Winterthur w Szwajcarii"'' i zajmowa si

stycznia
Kiswahili
Kre l ayisye n
do-ktorsk dotyczc kinetycznej teorii gazw''"- W lutym
Ladino
okres prbny jako ekspert techniczny trzeciej klasy w urzdzie patentowym=><r'""'. a trzy mies
Latina
10 padziernika 1902 r_ wskutek choroby serca zmar ojciec Einsteina""- 6- stycznia. 903 r_ Alti
KurcliiS'Jft
tz.e
Latvieu
Ui b u r g e sch
L ietuv i4
1902 r. przeprowadzi si do Berna'"'.
wzili w Bernie lub cywilny:;"_
14 maja 1904 r. urodzi si pierwszy syn Einsteina
pniej rwnie zosta wybitnym uczonym""-
1905 jest okrelany jako Annu.s mirabili
(cudowny rok) Einsteina='''- Wtedy e
Lo t>a n
fizykw szwajcarski urzdnik patentowy opublikowa kilka wanych prac
Lumt>aart
elektrodynamice cia w ruchu wprowadza now teori, nazwan pniej
[;
ktra poprzez nowe spojrzenie na czas i przestrze, rozwizywaa o b e

wiata od obserwatora, wprowadzaa zwizek midzy mas a
Rysunek 1. 7.
e:;:>
go
czerwcu zosta zatrudniony na

przyjto go na stae_
lbert"".
'
y w rodowisku
-- jl) gr{(;J.
u ik
a o
niezaleno prdkoci
gr ; wyjani zaobserwowany
'5!!j
Wyszukiwanie na stronie w prze
Przegldanie lnPrivate
ar
'
Rok
c5::t
spodziewa si dosta tam sta
prac w Szwajcarskim Urzdzie Patentowym w Bernie_ Utrzymywa si z udzielania korepetycji'"'''"-
Uguru
Magyar
Ma.KeAOHCK1
.wiadeciwo maturalne Einsteina
1901 r_ do
19-D2 r_ uczy w prywatnej szkole w Schaffhausen"". gdzie pracowaJ nad swoj prac
tam ruchem materii wzgldem eteru i kinetyczn teori gazw""- Od padziernika
1888
All>ert Einstein
on
6J
l.lileva
100%
rce Internet Explorer 8
Tryb InPrivate dostpn'-4

r:egldarce Internet Explorer 8 pozwala na zredukowanie
iloci ladw naszj
i w internecie. Uniemoliwia ona zapisywanie historii prze
gldanych stron,
sowych plikw internetowych, danych formularzy, ciasteczek
.
.
.
.
.
raz nazw uy!1i_m i hase.
ziki temu nie pozostwia?' praktycznie .adnyc
,
sladow
naszyzynan. Tryb InPnvate moe te blokowac tresc1 ze stron trzecich, czyh
takich, z ktrych wywietlana wanie strona pobiera dane. Dziki temu mona uniemo
liwi ledzenie naszych dziaa przez zewntrzne serwery.
Inne funkcje
Nowe funkcje opisywane w poprzednich punktach s tylko wycinkiem nowoci wpro
wadzonych w przegldarce Internet Explorer 8. Oprcz nich mona wymieni jeszcze
poprawion szybko dziaania, usprawnione odzyskiwanie danych po awarii, dodatkowe
funkcje zabezpieczajce przed phishingiem oraz zoliwym oprogramowaniem, lepsze
zarzdzanie ulubionymi i wiele innych.
42
cz 1
Na
Windows Live
Jeeli kto uywa ju systemu Windows Vista, to moe zdziwi si, e cz programw,
do ktrych zdylimy si przyzwyczai, nie jest doczana do systemu Windows 7. Na
przykad na prno szuka bdziemy programu Poczta systemu Windows. Programy te
zostay wyczone z systemu i stay si czci pakietu Windows Live, czyli zestawu
usug sieciowych udostpnianych przez firm Microsoft. Moemy wrd nich znale
nastpujce pozycje:
Messenger-program
ten pozwala na prowadzenie rozmw tekstowych i wideo

z innymi uytkownikami pakietu, a take na rozmowy telefoniczne.
Po czta -program
dawniej znany pod nazw Outlook Express, a w systemie

Windows Vista-Poczta systemu Windows. Pozwala na wysyanie i odbieranie
wiadomoci e-mail oraz na prac z grupami dyskusyjnymi.
Edytor-za pomoc tego programu
mona blogowa, dzie

wideo, poprzez wiele usug prowadzenia blogu.
zdjciami i klipami
A,
umoliwia zarzdzanie c ym djciami, edytowanie

pozwala te na skadanie
ich i udostpnianie rodzinie i przyjacioom. Co
kilku zdj w jedno ujcie panoramiczne. "'"; (.7
Galeria fo to grafii-
do tworzeni lfr__
ideo, dodawania do nich napisw,
tytuw, oprawy muzycznej i rn c "'w specjalnych.
Movie Maker-program
prawowanie kontroli nad stronami WWW,

ktre og ogl':lda ieci. : aporty na temat historii przeldanych strn,
, wyszua oraz pozwala decydowac, z kim uytkowmcy
ogranicza mohwosci
z program Windows Live Messenger.
mog si komunikowa p
Bezpieczestwo rodzinne -urno
Pa sek narzd i
do pakietu Wind
O niektiych
szej ksiki.
r1hn Windows Live Toolbar pozwala na szybki dostp

ve oraz usugi Live Search z poziomu Internet Explorera.
ogramw bdziemy mwi w poszczeglnych rozdziaach niniej

stkie programy z pakietu Windows Live mona pobra ze strony
http:/ /home.live. om.
Lepsze zarzdzanie urzdzeniami

Poprzednie wersje systemu Windows udostpniay kilka metod zarzdzania sprztem,
takim jak drukarki, myszy, kamery, skanery i inne. Na przykad drukarkami mona byo
zarzdza w panelu sterowania poprzez obiekt Drukarki, myszami poprzez obiekt Mysz,
klawiatur przez obiekt Klawiatura itd. W systemie Windows 7 wszystkie urzdzenia
zostay zgromadzone w ramach nowego obiektu Urzdzenia i drukarki, ktry pozwala nam
zarzdza wszystkimi urzdzeniami z jednego miejsca (Iysunek 1.8).
W oknie Urzdze nia i drukarki moemy sterowa telefonami komrkowymi, odtwarza
czami MP3, kamerami, myszami, monitorami, drukarkami, faksami, klawiaturami i innymi
43
Rysunek 1.8. Okno zarzdzania urzdzeniami
urzdzeniami dostpnymi w systemie. Zgromadzenie tych wszystkich urzdze w ramach

jednego narzdzia zarzdzajcego znacznie upraszcza ich konfiguracj i rozwizywanie
ewentualnych problemw.
Grupa domowa
W systemie Windows 7 wprowadzona zostaa nowa funkcja o nazwie Grupa domowa,
ktra ma upraszcza udostpnianie plikw i drukarek w ramach domowej sieci. Grupa
domowa jest zbiorem komputerw, ktrych zautomatyzowana konfiguracja pozwala na
udostpnianie obrazw, muzyki, klipw wideo, dokumentw i drukarek (albo dowolnej
kombinacji tych elementw).
Funkcja ta pozwala na wspdzielenie w sieci zasobw za pomoc jednego hasa. Domylnie, gdy jest utworzona taka grupa, system Windows 7 wcza udostpnianie bibliotek
Obrazy, Muzyka i Wideo, a take pozwala na udostpnianie drukarek. Oprcz tego moemy
samodzielnie wczy udostpnianie innych folderw. Wystarczy tylko klikn folder
prawym przyciskiem myszy, wybra z menu kontekstowego pozycj Udostpnij, a nastpnie wybra jedn z wywietlonych opcji grupy domowej (rysunek 1.9).
W systemie Windows 7 znajdziemy te specjalny obiekt grupy domowej, ktry uatwia
korzystanie z zasobw udostpnianych w jej ramach. Naley klikn ikon Eksploratora
Windows na pasku zada, aby otworzy okno Biblioteki. Nastpnie trzeba klikn w lewym
panelu pozycj Grupa domowa, aby otworzy swoj grup domow. W ten sposb
bdziemy mogli przejrze zasoby udostpniane przez innych czonkw tej samej grupy.
44
Rysunek 1.9. Udostpnianie folderw w ramach grupy domowej
Grupa domowa jest tylko uproszczonym mechanizmem wspdzielenia zasobw, dlatego

moliwoci jej konfigurowania s ograniczone. Na przykad moemy pozwoli innym
czonkom grupy na odczytywanie lub modyfikowanie plikw w jej obrbie. Jeli chcemy,
eby tylko wybrane osoby miay moliwo przegldania lub edytowania tych plikw, to
nie powinnimy korzysta z funkcji grupy domowej. W takiej sytuacji lepiej bdzie uy
jednej z opcji udostpniania plikw.
Wydajno i czas pracy na baterii

Kolejnym znacznie poprawionym elementem w systemie Windows 7 jest wydajno.
Jeeli kto korzysta z poprzednich wersji systemu Windows, to z pewnoci zauway,
e Windows 7 uruchamia si, wznawia prac oraz zamyka si szybciej, zdecydowanie
poprawiajc komfort pracy z komputerem. Dziki dodatkowym funkcjom oszczdzania
energii system Windows 7 powinien pozwoli nam na dusz prac na baterii w komputerach typu notebook.
45
Wygld i funkcjonowanie
Ze wzgldu na to, e Windows 7 wywodzi si z systemu Windows Vista, to wygld
i funkcjonowanie obu tych systemw s do siebie bardzo zblione. Jak mona si jednak
spodziewa, nowy system zosta wyposaony w kilka dodatkowych funkcji, ktre nadaj
mu wiey wygld.
Doczane s do niego na przykad nowe zestawy tapet, schematw kolorw oraz wygaszaczy ekranu. Oprcz tego mona te pobiera z sieci nowo powstajce kompozycje.
Jak ju wspominaem wczeniej, wszystkie zmiany wprowadzone do pulpitu, paska zada
oraz okien nadaj systemowi Windows 7 wiey wygld i uatwiaj korzystanie z niego.
Alarmy i rozwizywanie problemw

Jedn z irytujcych cech systemu Windows Vista jest czstotliwo, z jak wywietlaj
si rne alarmy i okienka z komunikatami. W systemie Windows 7 zmieniony zosta
zatem sposb wywietlania alarmw, a dodatkowo otrzymalimy wiksz kontrol nad
nimi i moemy teraz wybra komunikaty, ktre chcemy otrzymywa.
W ramach Centrum akcji zbierane s wszystkie alarmy generowane przez poszczeglne
funkcje systemu Windows 7, m.in. Windows Defender. Ikona Centrum akcji pojawia si
wic na pasku zada systemu Windows 7. Kliknicie tej ikony powoduje wywietlenie
komunikatw powizanych z problemami, ktrymi powinnimy si zaj, takimi jak
brak programu antywirusowego, kopoty z jednym z urzdze zainstalowanych w komputerze albo konieczno przeskanowania komputera w poszukiwaniu zagroe (rysunek 1.10).
Rysunek 1.10. Centrum akcji zbiera wszystkie powiadomienia
System Windows 7 pozwala nam te wybra rodzaje komunikatw, jakie chcemy zobaczy.
Jeeli na przykad nie interesuj nas komunikaty usugi Windows Update, to moemy je
wyczy przez usunicie zaznaczenia z odpowiedniego pola wyboru w oknie ustawie Centrum akcji. Oprcz tego moemy te zdefiniowa sposb, w jaki system Windows 7 bdzie
powiadamia nas o zmianach wprowadzanych w komputerze. Teraz zamiast kadorazowej
proby o potwierdzenie zamiaru dokonania pewnych zmian moemy wybra wywietlanie
powiadomie tylko wtedy, gdy takie zmiany bd wprowadza niezalene programy.
Pozostae modyfikacje systemu maj za zadanie uatwia rozwizywanie problemw.
Na przykad folder Urzdzenia i drukarki jest miejscem, w ktrym moemy zarzdza
46
urzdzeniami podczonymi do komputera i rozwizywa dotyczce ich problemy. Dodatkowo w panelu sterowania dostpny jest te obiekt Rozwizywanie problemw, w ktrym
zgromadzone zostay narzdzia do rozwizywania problemw (rysunek 1.11).
Rysunek 1.11. Obiekt Rozwizywanie problemw w panelu sterowania
Udostpnianie muzyki i wideo

System Windows 7 udostpnia nam nowe sposoby korzystania z muzyki i filmw oraz
metody ich wspdzielenia. Przy zastosowaniu funkcji grupy domowej moemy bardzo
atwo udostpnia muzyk, obrazy i filmy wszystkim uytkownikom podczonym do
naszej sieci domowej. Na przykad wszystkie zdjcia moemy zebra w jednym miejscu,
z ktrego atwo bdzie tworzy ich kopie bezpieczestwa i udostpnia je w sieci.
Duo waniejsze w tym zakresie s moliwoci doczanego do systemu Windows 7
programu Windows Media Player 12, ktry jest w stanie wysya strumieniowo media do
innych komputerw, nawet poprzez internet. Oznacza to, e inni uytkownicy naszej grupy
domowej mog uzyska dostp do centralnej biblioteki mediw, powiedzmy, serwera
dziaajcego bezpiecznie w piwnicy i odtwarza je w dowolnym miejscu w domu, na
przykad w salonie. Co wicej, istnieje te moliwo przesyania strumieniowego tych
mediw do urzdze mobilnych, takich jak smartfony lub odtwarzacze z system Windows Mobile.
47
Aby jeszcze bardziej zwikszy moliwoci udostpniania mediw, Windows Media

Player 12 moe przeszukiwa biblioteki mediw dostpne na innych komputerach, dziki
czemu moemy odtwarza media znajdujce si na wszystkich komputerach w naszej
sieci. Moliwoci te nie ograniczaj si tylko do bibliotek programu Windows Media
Player moe on te korzysta z bibliotek programu iTunes.
i wicej
Nowe funkcje Windows 7, ktre opisuj w tym rozdziale, s tylko najwaniejszymi nowociami wprowadzonymi do tej wersji systemu. Oprcz tego naley wymieni rozbudowan obsug sprztu oraz inne funkcje poprawiajce komfort korzystania z komputera.
Windows 7 na przykad znacznie lepiej wsppracuje z ekranami dotykowymi, co uatwia prac z wyposaonymi w nie urzdzeniami. Oprcz tego usprawnione zostay mechanizmy rozpoznawania pisma odrcznego, co z kolei przekada si na atwiejsz prac
z urzdzeniami typu tablet PC.
Nie naley zatem myle o Windows 7 jak o typowych okienkach z poprawionym wygldem. Po dokadniejszym zapoznaniu si z tym systemem przekonamy si, e oferuje on
ogrom nowych funkcji i moliwoci, dziki ktrym korzystanie z komputera jest znacznie
sprawniejsze i przyjemniejsze.
Podsumowanie
Dawno miny ju czasy, gdy korzystalimy z zaledwie kilku plikw i folderw zapisanych na zewntrznych dyskach i gdy nie mielimy poczenia internetowego. W dzisiejszym wiecie musimy radzi sobie z ogromnymi ilociami informacji cyfrowych zapisanych na wiele sposobw i pochodzcych z wielu rde. System Windows 7 udostpnia
nam nowatorskie metody interakcji z tymi informacjami.
W tym rozdziale zaprezentowaem system Windows 7 z lotu ptaka. Koncentrowaem
si przy tym na najwaniejszych rzeczach, z ktrych bdzie korzysta zdecydowana
wikszo uytkownikw. Nowoci jest jednak o wiele wicej, ni mona zmieci
w jednym tylko rozdziale. Oto krtkie zestawienie najciekawszych funkcji:
Nowy pasek zada uatwia prac z wieloma programami jednoczenie.
Listy szybkiego dostpu pozwalaj na szybki dostp do dokumentw i funkcji

programw bezporednio z paska zada.
Nowe funkcje pulpitu uatwiaj nawigowanie i pozwalaj na szybkie przenoszenie

i przegldanie okien programw. Uzyskujemy te lepsz kontrol nad pulpitem,
ni miao to miejsce w poprzednich wersjach systemu.
Internet Explorer wyposaony zosta w pokany zbir nowych funkcji, ktre bardzo
uatwiaj korzystanie z internetu.
Usugi Windows Live pozwalaj na pobranie kilku dodatkowych programw

dla systemu Windows; oprcz tego udostpniaj wiele innych funkcji przydatnych
w codziennej pracy.
48
Skonsolidowana funkcja zarzdzania urzdzeniami uatwia kontrolowanie urzdze

podczonych do komputera.
Sieciowa funkcja grupy domowej upraszcza udostpnianie dokumentw oraz mediw

w ramach sieci domowej.
Program Windows Media Player 12 umoliwia udostpnianie mediw nawet

w internecie.
Rozdzia 2.
Obsuga systemu
W tym rozdziale:
Logowanie
Uywanie pulpitu
Uywanie menu Start
Uywanie programw
Wyczanie komputera
W dzisiejszym zabieganym wiecie mao kto ma czas na to, eby po prostu usi i nauczy
si obsugi komputera. Mnogo ksiek i dostpnych w sieci poradnikw nie na wiele
si tu zdaje, poniewa ich autorzy zakadaj, e uytkownik zna ju pewne podstawowe
pojcia i terminologi. Jest to do wygrowane zaoenie, poniewa wikszo pocztkujcych uytkownikw nie zna jeszcze adnych tego rodzaju poj. Wikszo pocztkujcych nie jest w stanie odrni folderu od pliku, a megabajta od piki do golfa. To
po prostu nie s rzeczy, o ktrych uczy si w szkoach i ktre da si wywnioskowa
z codziennych dowiadcze.
Ten rozdzia powicony zosta w wikszoci omawianiu spraw, ktre gdzie indziej uznawane s za oczywiste. Przeznaczony jest on dla osb, ktre wanie kupiy swj pierwszy
komputer i zauwayy, e ma on zainstalowane co, co nazywa si Windows 7. Skorzysta z niego mog te osoby, ktre dawno temu uyway ju komputera, ale teraz przychodzi im pracowa z nowym komputerem wyposaonym w Windows 7, i ktre chc si
dowiedzie nieco wicej o jego dziaaniu.
Umiejtnoci przedstawiane w tym rozdziale lubi nazywa umiejtnociami codziennymi, poniewa s to rzeczy, ktre wykonywane s praktycznie za kadym razem, gdy
siadamy do komputera. Staram si przedstawi nazw i przeznaczenie wikszoci elementw, ktre mona zobaczy na ekranie komputera. To wszystko tworzy bardzo podstawowe
wiadomoci na temat uytkowania komputera pozwalajce na wykonanie rnych czynnoci. A wszystko to zaczyna si od zalogowania.
50
Terminologia wykonywanych czynnoci

Jeeli kto nie mia wczeniej kontaktu z komputerami, to pierwszym krokiem powinno
by poznanie terminologii opisujcej rne rzeczy wykonywane przy uyciu komputera.
Zakadam tutaj, e kady wie, czym jest mysz. Poruszajc mysz, poruszamy te wskanikiem myszy, ktry przesuwa si na ekranie komputera w tym samym kierunku, w ktrym przesuniemy sam mysz. Kada mysz ma dwa przyciski. Przycisk znajdujcy si
po lewej stronie nazywany jest podstawowym lub lewym przyciskiem myszy. Nazwa
podstawowy wynika z faktu, e jego uycie zawsze wie si z wykonaniem jakiej
natychmiastowej operacji.
Jeeli uoymy wygodnie do na myszy, to jej lewy przycisk powinien znajdowa si
pod palcem wskazujcym. Nie naley jednak przez cay czas naciska tego przycisku,
a jedynie delikatnie pooy na nim palec. Osoby leworczne mog zmieni funkcje przyciskw myszy za pomoc obiektu Mysz dostpnego w panelu sterowania.
Przycisk znajdujcy si po prawej stronie nazywany jest pomocniczym lub prawym przyciskiem myszy. W przeciwiestwie do podstawowego przycisku, przycisk drugorzdny nie
wykonuje adnej bezporedniej operacji, ale wywietla list opcji dostpnych dla wskazywanego w danym momencie elementu.
Terminologia zwizana z mysz

W powszechnym uyciu s pewne terminy, stosowane do opisywania operacji wykonywanych za pomoc myszy. Wrd terminw dotyczcych myszy mona wymieni
wskazywanie, klikanie, dwukrotne klikanie, klikanie prawym przyciskiem oraz przeciganie.
Wskazywanie
Pojcie wskazywania oznacza przesunicie wskanika myszy nad pewien element
wywietlany na ekranie. Na przykad wskazanie przycisku Start oznacza przeniesienie
wskanika myszy w lewy dolny rg ekranu tak, eby znalaz si nad przyciskiem Start
(duy okrgy przycisk z logo Windows umieszczony w lewym dolnym rogu ekranu).
Jeeli element, ktry chcemy wskaza, jest mniejszy od wskanika myszy, to wystarczy,
e nad elementem znajdzie si tylko czubek strzaki reprezentujcej wskanik. Wskazywany jest zawsze ten element, nad ktrym znajduje si czubek strzaki wskanika.
Podobne znaczenie ma te okrelenie umieci nad (ang. hover). Na przykad zdanie
prosz umieci kursor myszy nad przyciskiem Start oznacza, e powinnimy wskaza
przycisk Start.
Gdy wskazujemy pewien element, to czsto obok niego pojawia si podpowied (ang.
tooltip). Na przykad po wskazaniu przycisku Start zobaczymy, e obok wskanika pojawia si podpowied ze sowem Start. Taka podpowied informuje nas, e wskazywany
wanie przycisk nazywa si Start. Na rysunku 2.1 zobaczy mona efekt wskazania
przycisku Start, ktrego nazwa pojawia si tylko w podpowiedzi.
51
Rysunek 2.1. Wskazywanie przycisku Start

Nazw i przeznaczenie wielu elementw znajdujcych si na ekranie mona pozna
przez proste wskazanie ich kursorem myszy i przeczytanie pojawiajcej si po chwili
podpowiedzi.
Klikanie
Pojcie kliknicia oznacza wskazanie pewnego elementu i krtkie nacinicie lewego
przycisku myszy. Nie chodzi tu o to, eby przytrzyma przycisk duej. Wystarczy go
klepn (nacisn i puci). Dwik towarzyszcy tej operacji (klik) sta si podstaw do
utworzenia jej nazwy. Na przykad, zdanie kliknij przycisk Start oznacza, e mamy
umieci kursor myszy nad przyciskiem Start i krtko nacisn lewy przycisk myszy.
W efekcie zobaczymy, e otwarte zostanie menu Start. Jeeli drugi raz klikniemy przycisk
Start, to wywietlone przed chwil menu zostanie ukryte.
Dwukrotne klikanie
Pojcie dwukrotnego kliknicia oznacza wskazanie elementu i jak najszybsze dwukrotne nacinicie lewego przycisku myszy. Nie naley przytrzymywa przycisku ani
robi odstpu midzy kolejnymi klikniciami. Wystarczy dwukrotnie klepn lewy przycisk myszy tak szybko, jak tylko potrafimy. Dwukrotne kliknicie pozwala na otwieranie
elementw reprezentowanych przez ikony wywietlane na ekranie.
Klikanie prawym przyciskiem

Pojcie kliknicia prawym przyciskiem myszy oznacza wskazanie pewnego elementu
i nacinicie prawego przycisku myszy. Tutaj rwnie nie naley przytrzymywa przycisku. Nie naley te przez pomyk naciska lewego przycisku. Kliknicie elementu
zazwyczaj od razu wywouje jak operacj, natomiast kliknicie prawym przyciskiem
powoduje wywietlenie menu kontekstowego, ktre zawiera operacje, jakie mona wykona na danym elemencie. Przykady takich menu bdzie mona zobaczy w caej ksice.
Przeciganie
Pojcie przecigania oznacza wskazanie elementu, przytrzymanie lewego przycisku
myszy i jednoczesne przesunicie myszy w inne miejsce. Najczciej przeciganie stosowane jest do przesuwania i zmiany rozmiaru okien na ekranie. Inne przykady przecigania podane zostan w dalszej czci rozdziau.
Jak bdzie mona si przekona w rozdziale 29., przecigania mona te uywa
do przenoszenia i kopiowania plikw z jednego miejsca w inne.
52
Terminologia dotyczca klawiatury

Klawiatura komputera jest podobna do klawiatury maszyny do pisania. Znajdujce si
na grze klawisze oznaczone F1, F2 itd. nazywane s klawiszami funkcyjnymi. Klawisze ze strzakami i z nazwami takimi jak Home, End, PgUp i PgDn nazywane s klawiszami nawigacyjnymi.
Tab, Enter i spacja

Na klawiszu tabulacji (Tab) zazwyczaj znajduj si dwie strzaki wskazujce przeciwne
kierunki. Klawisz ten najczciej znajduje si po lewej stronie klawisza Q. Klawisz Enter
(nazywany te powrotem karetki) znajduje si w tym samym miejscu, w ktrym w standardowej maszynie do pisania znajduje si klawisz powrotu karetki. Moe by on oznaczony sowem Enter, Return albo zagit strzak wskazujc w lew stron. Klawisz
spacji jest najwikszym klawiszem umieszczonym na samym dole klawiatury, w jej rodkowej czci. W czasie wpisywania tekstu klawisz ten pozwala na wstawianie odstpw.
W razie wtpliwoci uyj klawisza Esc

Klawisz Esc moe by oznaczony sowem Esc lub Escape (a czasami nawet Cancel).
Najczciej znajduje si on w lewym grnym rogu klawiatury. To bardzo przydatny
klawisz, poniewa czsto pozwala na wycofanie si z nieprzyjemnych sytuacji.
Klawisz pomocy (F1)

Klawisz pomocy jest rwnoznaczny z klawiszem F1. Wystarczy nacisn ten klawisz,
aby wywoa okno pomocy. Niestety, nie bdzie to pomoc polegajca na wyjanieniu
wszystkich naszych wtpliwoci i prezentujca sposb dalszego postpowania. Tego
rodzaju pomocy trudno oczekiwa od dzisiejszych komputerw. Na temat pomocy, jak
mona w ten sposb uzyska, mwi bdziemy w rozdziale 5.
Klawisz (
Jeeli kto ma klawiatur przystosowan do pracy z systemem Windows, to na pewno

znajduje si na niej klawisz Windows oznaczony logo systemu Windows. W tekcie klawisz ten oznaczany jest symbolem ( ). Klawisz ten najczciej znajduje si w pobliu
lewego dolnego rogu klawiatury. Czasami jest te oznaczany sowem Start, poniewa jego
nacinicie pozwala na wywietlanie i ukrywanie menu Start.
Shift, Ctrl i Alt

Klawisze oznaczone sowami Shift, Ctrl i Alt nazywane s klawiszami modyfikatorw.
Na klawiaturze zazwyczaj znajduj si po dwa klawisze kadego rodzaju: jeden w pobliu lewego dolnego rogu, a drugi w pobliu prawego dolnego rogu klawiatury. Klawisz Shift moe by te oznaczony symbolem duej strzaki skierowanej w gr. Jeden
z tych klawiszy znajduje si po lewej stronie klawisza Z, a drugi po prawej stronie klawisza ?. Klawisze te nazywane s modyfikatorami, poniewa same w sobie nie wprowa-
53
dzaj adnych znakw. Ich uycie polega na przytrzymaniu jednego z klawiszy modyfikatorw i naciniciu jakiego innego klawisza. Na przykad, przytrzymanie klawisza
Shift i nacinicie klawisza A spowoduje wpisanie wielkiej litery A, natomiast nacinicie
klawisza A bez towarzystwa klawisza Shift powoduje wpisanie maej litery a.
Skrty klawiaturowe
Pojcie naciskania samo w sobie dotyczy przede wszystkim klawiatury, a dopiero po
odpowiednim doprecyzowaniu moe dotyczy operacji wykonywanych na myszy. Na
przykad polecenie nacinij Enter oznacza, e mamy nacisn klawisz Enter. Jeeli
zobaczymy polecenie nakazujce nacisn dwa klawisze, pomidzy ktrymi znajduje si
znak dodawania (+), na przykad Ctrl+C, to znaczy, e mamy najpierw nacisn i przytrzyma pierwszy z tych klawiszy, nastpnie nacisn krtko drugi i puci pierwszy. Na
przykad polecenie nacinicia klawiszy Ctrl+Esc oznacza: nacinij i przytrzymaj klawisz
Ctrl, krtko nacinij klawisz Esc i pu klawisz Ctrl.
Tego rodzaju kombinacje bardzo czsto opisywane s jako skrty klawiaturowe. Nazwa
skrt wynika z faktu, e takie kombinacje klawiszy s najczciej szybsz metod
wykonania pewnych operacji, ni gdybymy zaangaowali do tego mysz. Oczywicie dla
osb, ktre nie s w stanie szybko odszuka na klawiaturze danej litery, z ca pewnoci
takie skrty mog by tylko utrudnieniem.
Wiem, e nikt nie lubi uczy si nowej terminologii, ale przedstawione tutaj pojcia s
absolutnie niezbdne przy pracy z komputerem. Wszystkie istniejce poradniki zakadaj,
e ich odbiorcy znaj ju znaczenie tych podstawowych poj. Bez ich znajomoci wszelkie poradniki na niewiele si zdadz.
Przejdmy zatem do uywania komputera i najczciej stosowanych w takiej pracy nazw.
Logowanie
Jak mona si domyla, pierwszym krokiem w uywaniu komputera jest jego wczenie.
Krtko po jego uruchomieniu na monitorze pojawi si ekran logowania systemu Windows 7. Dokadny wygld tego ekranu uzaleniony jest od kont uytkownikw, jakie
istniej na danym komputerze. Domylnie w systemie Windows 7 istnieje wbudowane
konto o nazwie Administrator, ale raczej nie bdzie nam dane zobaczy tego konta, poniewa nie jest ono przeznaczone do normalnej pracy w systemie. Jeeli na danym komputerze system Windows 7 nie by jeszcze uywany, to na pocztek uruchomiony zostanie proces tworzenia konta nowego uytkownika. W procesie tym wystarczy odpowiada
na pytania pojawiajce si na ekranie.
Jeeli na komputerze istniej ju jakie konta uytkownikw, to na ekranie pojawi si
strona logowania, na ktrej zobaczymy ikony (czyli obrazki) oraz nazwy opisujce
jedno lub wicej kont uytkownika. Wicej informacji na temat kont uytkownikw
podawa bd w rozdziale 3. Na razie wystarczy tylko wiedzie, e po uruchomieniu komputera i pojawieniu si ikon kont uytkownikw trzeba klikn jedn z nich.
54
Niebieskie kko znajdujce si w okolicy lewego dolnego rogu ekranu udostpnia
opcje uatwiajce dostp dla osb niedowidzcych. Z kolei czerwony przycisk w prawym
dolnym rogu ekranu pozwala wyczy komputer bez koniecznoci logowania si
do systemu.
Jeeli konto uytkownika nie jest chronione hasem, to od razu uruchomiony zostanie
pulpit systemu. Jeeli jednak konto jest chronione hasem, to pojawi si tylko prostoktne
pole tekstowe. Aby uzyska dostp do pulpitu, trzeba w nim wpisa waciwe haso.
Oczywicie litery skadajce si na haso nie s jawnie prezentowane w polu tekstowym, ale zamiast liter pojawiaj si tylko czarne kropki, takie jak na rysunku 2.2. Ma to
uniemoliwi osobom postronnym poznanie naszego hasa przez zagldanie nam przez
rami. Po wpisaniu hasa wystarczy nacisn klawisz Enter albo klikn przycisk ze strzak
umieszczony po prawej stronie pola tekstowego.
Rysunek 2.2. Wpisywanie hasa
Po udanym logowaniu zobaczymy pulpit systemu Windows.
55
Co znajdziemy na pulpicie
Interfejs udostpniany przez Windows 7 nazywany jest pulpitem systemu Windows.
Nazwa pulpit wywodzi si z tego, e ekran komputera suy nam niemal tak samo jak
porzdny drewniany pulpit biurka. Praca z programami na pulpicie systemu Windows
jest bardzo podobna do pracy z kartkami papieru na pulpicie biurka.
Pulpit znajduje si na ekranie od momentu zalogowania a do momentu wyczenia
komputera. Sam pulpit moe zosta zakryty oknami rnych programw i innymi elementami, ale niezalenie od stopnia zamiecenia ekranu, zawsze jest na nim obecny. Pod
tym wzgldem zachowuje si podobnie do kadego biurka. Rzeczywiste biurko te moe
zosta zasypane najrniejszymi mieciami (tak jak moje w tej chwili), ale samo biurko
zawsze bdzie obecne. Wystarczy tylko zrobi troch porzdku, a natychmiast si pojawi.
Dwa najwaniejsze elementy pulpitu systemu Windows to sam pulpit oraz pasek zada.
Na pulpicie umieszczane jest to wszystko, co w czasie pracy zdoamy otworzy. Z kolei
pasek zada ma uatwia przeczanie midzy poszczeglnymi otwartymi elementami.
Wszystko, co kiedykolwiek zobaczymy na ekranie, ma jak nazw i jakie przeznaczenie.
Praktycznie nie ma tam elementw wycznie dekoracyjnych (z wyjtkiem tapety). Na
rysunku 2.3 przedstawione zostay najwaniejsze skadniki pulpitu oraz innych elementw. Pulpit Czytelnika moe wyglda inaczej od przedstawionego tutaj. Na przykad
moe nie zawiera wszystkich przedstawionych skadnikw, ale nie powinno to nikogo
przeraa. Na razie skoncentrujemy si na poznawaniu nazw poszczeglnych elementw,
tak eby wiedzie, o czym mwi wspominajce o nich osoby.
Poniej podaj skrcone opisy poszczeglnych elementw przedstawionych na rysunku.
W kolejnych podrozdziaach elementy te opisywane bd duo dokadniej.
Pulpit pulpitem jest wszystko to, co znajduje si ponad paskiem zada. Kady
otwierany program umieszczany jest w oknie na pulpicie.
W rozdziale 10. nauczymy si personalizowa swj pulpit. Tutaj podam tylko ma
porad. Praktycznie wszystko, co kiedykolwiek zobaczymy na ekranie, jest obiektem,
ktry ma jakie waciwoci. W celu dostosowania obiektu do swoich potrzeb naley
klikn go prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybra pozycj
Waciwoci.
Ikony pulpitu ikony znajdujce si na pulpicie pozwalaj na szybki dostp

do czsto uywanych programw, folderw i dokumentw. Ikony pulpitu mona
dodawa i usuwa wedug wasnych upodoba.
Gadety opcjonalny komponent przeznaczony do wywietlania danych w maych

okienkach. Przykadami mog tu by gadety wywietlajce zegar, prognoz pogody
albo informacje giedowe.
Przycisk Start przycisk Start wywietla menu Start, ktre umoliwia nam dostp
do programw zainstalowanych na komputerze, a take czsto wykorzystywanych
folderw, takich jak Dokumenty, Obrazy i Muzyka.
56
Rysunek 2.3. Pulpit, pasek zada i inne elementy
Pasek zada zadanie jest jednym z otwartych programw, a pasek zada uatwia
przeczanie si midzy wszystkimi uruchomionymi programami. Kliknicie prawym
przyciskiem myszy zegara widocznego na pasku zada umoliwia nam dostp
do opcji zwizanych z paskiem zada i organizowaniem okien otwartych programw.
Obszar powiadomie wywietla ikony programw dziaajcych w tle, ktre

czsto nazywane s procesami lub usugami. Komunikaty wywietlane przez te
programy pojawiaj si w dymkach, ponad obszarem powiadomie.
Zegar wywietla aktualny czas i dat.
To bya tylko krtka prezentacja pulpitu systemu Windows 7. W kolejnych podrozdziaach opisywane bd wszystkie najwaniejsze elementy pulpitu. Na pocztek jednak
musz wspomnie, e pulpit moe zosta czciowo zakryty przez okno powitania
w systemie. W takiej sytuacji moe ono przeszkadza w wykonywaniu operacji opisywanych w tym rozdziale i mona je po prostu zamkn. Wicej informacji na temat
Centrum Powitania znajdzie si w podrozdziale System Windows Zapraszamy na
kocu tego rozdziau.
57
Uywanie menu Start

Kliknicie przycisku Start powoduje pojawienie si menu Start. Z lewej strony menu
Start znajduj si ikony niektrych (nie wszystkich) programw zainstalowanych w systemie. Po prawej stronie menu znajdziemy natomiast cza do czsto uywanych folderw oraz rnych funkcji. Przykadowe menu Start mona zobaczy na rysunku 2.4.
Rysunek 2.4. Menu Start
Ikony menu Start na komputerze Czytelnika nie musz wyglda dokadnie tak samo
jak na rysunku i nie naley si przejmowa ewentualnymi rnicami. W kocu rysunek
jest tylko przykadem. Mona jednak zauway, e niektre nazwy programw wywietlane po lewej stronie menu s pogrubione, a niektre nie. Te dwa rodzaje nazw rozdzielane s dodatkowo poziom lini.
Pozycje powyej poziomej linii (wypisywane pogrubieniem) s przytwierdzone do
menu Start i nigdy si nie zmieniaj. Z kolei pozycje poniej poziomej linii nazywane
s dynamicznymi, co oznacza, e ich lista moe si zmieni w zalenoci od tego, ktrych
programw uywamy najczciej. Wraz z upywem czasu lewa strona menu Start wypeni
si programami, z ktrych korzystamy czciej od innych.
Aby zobaczy list wszystkich programw zainstalowanych w systemie, naley klikn
przycisk Wszystkie programy znajdujcy si w dolnej czci menu Start. Otworzy si
wtedy menu Wszystkie programy, w ktrym cz ikon bdzie wygldaa jak foldery,
a cz jak logo programw. Wszystkie ikony z logo programw reprezentuj odpowiednie programy. Aby uruchomi taki program, wystarczy klikn jego nazw lub logo.
58
Ikony wygldajce jak foldery reprezentuj grupy programw. Aby zobaczy nazwy
programw w danej grupie, naley klikn jej nazw lub ikon folderu. Na przykad na
rysunku 2.5 kliknem folder Akcesoria. Teraz po lewej stronie menu Start wypisywane
s programy oraz grupy programw zgromadzone w grupie Akcesoriw Windows 7.
Rysunek 2.5. Menu wszystkich programw i grupy Akcesoria
Uytkownik moe wybiera spord wszystkich programw wywietlanych po lewej

stronie menu Start. Aby zobaczy pozycje menu niemieszczce si na ekranie, mona
skorzysta z paska przewijania umieszczonego po prawej stronie listy. Jeeli chcemy opuci menu wszystkich programw i wrci do menu dynamicznego, to wystarczy klikn
przycisk Wstecz znajdujcy si na dole listy.
Prawa strona menu Start

Prawa strona menu Start zawiera ikony czsto uywanych folderw i funkcji. Nazwa
wypisywana na samej grze tej listy (w poprzednim przykadzie bya to nazwa jboyce)
jest nazw konta aktualnie zalogowanego uytkownika. Kliknicie nazwy uytkownika
otwiera folder zawierajcy ikony i foldery reprezentujce takie elementy jak dokumenty,
obrazki, muzyka i inne informacje przechowywane przez danego uytkownika.
Elementy oznaczone jako Dokumenty, Obrazy i Muzyka otwieraj foldery, w ktrych
mona przechowywa dokumenty, zdjcia i piosenki. Z kolei cze Gry otwiera folder
z grami, w ktre mona pogra sobie na komputerze.
Folder w systemie Windows 7 dziaa jak skoroszyt na dokumenty. Jest on pojemnikiem,
do ktrego mona wkada kolejne dokumenty. W systemie Windows foldery pozwalaj
na odpowiedni organizacj dokumentw, podobnie jak skoroszyty w biurze.
59
cze Komputer otwiera folder zawierajcy ikony reprezentujce dyski, karty pamici
i inne urzdzenia sprztowe, takie jak napdy DVD, aparaty fotograficzne albo skanery.
Dokadny opis tego folderu przedstawiony zostanie w rozdziale 29.
System Windows 7 pozwala na dopasowanie do swoich wymaga niemal wszystkich
aspektw menu Start. Mona na przykad okreli, e pewne opcje powinny lub nie
powinny pojawia si po prawej stronie tego menu. Wystarczy klikn przycisk Start
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci,
a otworzy si okno dialogowe Waciwoci. Wszystkie dostpne w tym oknie opcje
opisane zostan w rozdziale 10.
Na omawianie folderw i dokumentw, o ktrych przed chwil wspomniaem, powicimy

jeszcze bardzo duo czasu, a na razie skoncentrujemy si na samym menu Start.
Pole wyszukiwania w menu Start

Na samym dole menu Start znajduje si pole wyszukiwania. Jak wskazuje jego nazwa,
pozwala ono na szukanie elementw na podstawie wprowadzonej frazy. Prosz na
przykad otworzy menu Start klikniciem przycisku Start (albo naciniciem klawisza
lub kombinacji klawiszy Ctrl+Esc), a nastpnie wpisa w polu wyszukiwania litery
kal. W menu Start wypisane zostan wtedy wszystkie programy zawierajce w swojej
nazwie wpisane litery. Jak wida na rysunku 2.6, na uzyskanej w ten sposb licie
programw znajduj si programy Kalendarz i Kalkulator.
Rysunek 2.6. Menu Start z szukaniem sowa kal
Poniej listy programw zawierajcych szukane litery znajduje si lista plikw, kontaktw, wiadomoci pocztowych, w ktrych rwnie znaleziono szukan fraz. Wraz
z wpisywaniem kolejnych liter lista ta bdzie si kurczy, poniewa znajdowa si na
60
niej bd wycznie elementy zawierajce wpisane do tej pory litery. Gdy zobaczymy
interesujcy nas element, wystarczy klikn jego nazw wywietlan w menu Start.
Aby zakoczy wyszukiwanie bez dokonywania wyboru, naley po prostu nacisn klawisz Esc.
Dowiadczeni uytkownicy zauwa zapewne, e takie natychmiastowe wyszukiwanie
w menu Start jest jedn z najciekawszych funkcji systemu Windows 7. Oszczdza ono
wiele czasu, ktry normalnie powica si na otwieranie programw i folderw w celu
odszukania okrelonego elementu.
Przycisk zasilania
Przycisk zasilania znajdujcy si w dolnej czci prawej strony menu Start peni kilka
rnych funkcji i moe przyjmowa jedn z dwch postaci. Jeeli przycisk zasilania nie
ma adnej ikony, ale oznaczony jest napisem Zamknij, to jego kliknicie cakowicie
wycza komputer. Jeeli jednak na przycisku obok napisu Zamknij widoczna jest ikona,
to system Windows najpierw zainstaluje dostpne aktualizacje, a potem zamknie komputer.
Kliknicie strzaki znajdujcej si obok przycisku zasilania powoduje wywietlenie dodatkowych opcji przedstawionych na rysunku 2.7 i opisanych na poniszej licie (w zalenoci od konfiguracji komputera bd si pojawia tylko wybrane pozycje tej listy).
Rysunek 2.7. Przycisk zamknicia i jego opcje
Przecz uytkownika przecza system do innego konta uytkownika bez

koniecznoci wylogowania si z biecego konta.
Wyloguj zamyka wszystkie otwarte elementy, wylogowuje biece konto

uytkownika i wraca do ekranu logowania.
61
Zablokuj ukrywa pulpit za ekranem logowania. Odzyskanie dostpu do pulpitu

wymaga ponownego wpisania hasa uytkownika.
Wycz komputer zamyka wszystkie otwarte elementy i wycza komputer.
Uruchom ponownie zamyka wszystkie otwarte elementy i ponownie uruchamia

komputer.
Wstrzymaj przecza komputer do stanu, w ktrym pobiera on mniej energii,

ale zachowuje aktualny stan pulpitu.
Hibernacja zapisuje stan naszego pulpitu, a nastpnie cakowicie wycza

komputer, tak e w ogle nie pobiera on prdu. Po ponownym uruchomieniu
komputera i zalogowaniu si na swoje konto pulpit wraca do stanu sprzed hibernacji.
Rne komputery udostpniaj rne opcje zwizane z hibernacj, stanem wstrzymania

i wyczaniem komputera. Rnice mog wystpowa te w sposobie ponownego uruchamiania komputera. Na przykad po przeczeniu komputera w stan wstrzymania czsto
mona go obudzi, naciskajc dowolny klawisz na klawiaturze albo poruszajc mysz.
Z drugiej strony, w komputerach typu notebook do obudzenia komputera wystarczy podniesienie jego pokrywy (ekranu).
Po wyczeniu lub zahibernowaniu komputera najprawdopodobniej trzeba bdzie uy
przycisku wczania, aby go ponownie uruchomi. Niestety, przyciski te s rne w niemal kadym komputerze, dlatego nie jestem w stanie powiedzie, jakie opcje udostpnia
dany komputer i jak bd si one zachowyway. Jeeli kto bdzie mia problemy z tymi
opcjami, to powinien przeczyta instrukcj obsugi, ktr otrzyma razem z komputerem.
Czasami na przycisku przeznaczonym do wyczania komputera moe pojawi si symbol tarczy z wykrzyknikiem, taki jak na rysunku 2.8. Po wskazaniu tego przycisku pojawi si podpowied z informacj, ktr rwnie mona zobaczy na rysunku. Przycisk
i podpowied s informacj, e komputer odebra automatyczne aktualizacje, ktre wymagaj ponownego uruchomienia komputera. Nie naley wtedy czeka ani obawia si,
e moe to le wpyn na bezpieczestwo systemu. Nie stanie si przy tym nic zego,
nie bdzie to nic kosztowao, a wszystko bdzie dziaao dokadnie tak samo jak poprzednio. Odebrana aktualizacja zawiera tylko poprawki rnych bdw i luk w zabezpieczeniach. Prosz zatem klikn przycisk z wykrzyknikiem na tarczy i poczeka na
wyczenie komputera.
Dokadniejsze informacje na temat automatycznych aktualizacji podam w rozdziale 9.
Uywanie list szybkiego dostpu

Listy szybkiego dostpu s now funkcj systemu Windows 7, ktra rozbudowuje uyteczno ikon wywietlanych na pasku zada. Na listach szybkiego dostpu wywietlane
s ostatnio uywane obiekty wybierane z menu aplikacji. Aby wywietli list szybkiego
dostpu, wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy ikon na pasku zada (rysunek 2.9).
62
Rysunek 2.8. Przycisk wyczania i zwizana z nim podpowied
Rysunek 2.9. Lista szybkiego dostpu programu Microsoft WordPad
Inne aplikacje napisane z myl o systemie Windows 7 mog dodawa kolejne funkcje
do menu listy szybkiego dostpu. Na przykad Internet Explorer 8 udostpnia nam histori
przegldanych stron (rysunek 2.10).
Aby skorzysta z listy szybkiego dostpu, nie trzeba adnych przygotowa. Wszystko
odbywa si cakowicie automatycznie. Za kadym razem, gdy chcemy skorzysta z listy
szybkiego dostpu, wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy ikon na pasku zada,
a otwarta zostanie lista elementw, ktre moemy otworzy.
Uywanie pulpitu
Jak ju wspominaem, pulpit systemu Windows jest odpowiednikiem prawdziwego, drewnianego pulpitu biurka. Jest to po prostu miejsce, na ktrym znajduj si rzeczy potrzebne
nam aktualnie do pracy. Kady otwarty w danym momencie program umieszczany jest
63
Rysunek 2.10. Historia przegldanych stron w menu listy szybkiego dostpu programu Internet
Explorer
w jednym z okien programw. Jeeli nie mamy otwartych adnych programw, to na

ekranie widoczny bdzie pulpit oraz wszystkie znajdujce si na nim ikony.
Ikony pulpitu
Ikony pulpitu s dokadnie takie same jak ikony z menu Start. Kada taka ikona reprezentuje zamknity obiekt, ktry mona otworzy dwukrotnym klikniciem tej ikony.
Wikszo ikon pulpitu to tylko skrty do rnych plikw i folderw. Pojcie skrtu
wynika z tego, e s one tylko duplikatami ikon istniejcych w innych miejscach i pozwalaj oszczdzi nam klikania potrzebnego na dotarcie do tych miejsc poprzez menu
Start lub menu Wszystkie programy.
Od kadej reguy istnieje jaki wyjtek. Jeeli chodzi o ikony pulpitu, to takim wyjtkiem
jest ikona Kosza. Ikona ta istnieje wycznie na pulpicie i nie znajdziemy jej nigdzie indziej.
Kosz spenia w systemie funkcje zabezpieczajce dla naszych plikw. Za kadym razem,
gdy usuwamy z dysku plik lub folder, element ten przenoszony jest tylko do Kosza. Dziki
temu moemy odtworzy przypadkowo usunite ikony, przenoszc je z Kosza na ich
oryginalne miejsce.
Oprcz ikony Kosza na pulpicie znale si mog jeszcze inne ikony wbudowane. Nie
ma potrzeby, eby w tej chwili dokadniej zgbia ten temat, ale jeeli jednak kto ma
ochot na nieco eksperymentowania, to moe otworzy stron personalizacji i samodzielnie dokona kilku wyborw. Stron personalizacji mona otworzy na dwa rne
sposoby:
Kliknicie przycisku Start, wpisanie w polu wyszukiwania sowa pers i kliknicie

pozycji Personalizacja.
Kliknicie pulpitu prawym przyciskiem myszy i wybranie z menu kontekstowego

pozycji Personalizuj.
64
Jeeli po klikniciu pulpitu prawym przyciskiem myszy, w pojawiajcym si menu nie ma
pozycji Personalizuj, to znaczy, e nie kliknlimy pulpitu, ale co innego, co zakrywa
pulpit. W dalszej czci tego rozdziau nauczymy si zamyka i ukrywa elementy,
ktre mog przesania nam pulpit.
Otwarty zostanie w ten sposb panel personalizacji. W jego lewej kolumnie naley
klikn pozycj Zmie ikony pulpitu. Pojawi si wtedy okno dialogowe przedstawione
na rysunku 2.11. Okno to nazywane jest dialogowym, poniewa mona z nim prowadzi
swego rodzaju dialog. Prezentuje ono rne opcje, pord ktrych moemy wybiera,
a po dokonaniu wyboru mona klikn przycisk OK. Takie okna dialogowe omawiane bd
w caej ksice.
Rysunek 2.11.
Okno dialogowe
ikon pulpitu
Aby ikona pojawia si na pulpicie, naley wybra (zaznaczy) pole wyboru znajdujce
si obok nazwy ikony. Jeeli nie chcemy, eby ikona pojawiaa si na pulpicie, pole to
musi zosta wyczyszczone (wystarczy je klikn). Na podanym rysunku zdecydowaem
si wywietla wszystkie ikony, z wyjtkiem ikon Sie i Panel sterowania.
Dla kadej ikony, ktra ma si pojawia na pulpicie, mona wybra tu inny obrazek. W tym
celu naley klikn obrazek ikony wywietlany w rodkowej czci okna dialogowego,
a nastpnie klikn przycisk Zmie ikon. Teraz trzeba ju tylko wybra ikon, jaka
ma zosta przypisana do tego elementu, i klikn przycisk OK. Jeeli rozmylimy si ju
po dokonaniu takiej zmiany, to zawsze mona klikn przycisk Przywr domyln.
Po dokonaniu wszystkich wyborw mona klikn przycisk OK. Okno dialogowe zniknie,
a wybrane ikony pojawi si na pulpicie. Oczywicie mog nie by widoczne, jeeli ta
cz pulpitu zostanie przesonita przez jakie okno. Bez obaw, za chwil dowiemy si,
jak mona otwiera, zamyka, przesuwa i zmienia rozmiar rnych elementw znajdujcych si na pulpicie.
65
Jeeli nic nie zasania pulpitu, a mimo to nie wida na nim adnych ikon, to by moe
zostay one po prostu wyczone. Na ten temat bdziemy mwi szerzej ju w nastpnym
punkcie.
Porzdkowanie ikon pulpitu

W rozdziale 10. zaprezentuj wiele sposobw na dostosowanie pulpitu Windows 7 do
wasnych potrzeb. Jeeli chodzi nam tylko o wprowadzenie pewnych drobnych zmian
w ikonach pulpitu, to wystarczy klikn pulpit prawym przyciskiem myszy, aby wywietli menu kontekstowe. Elementy tego menu, ktre po prawej stronie maj ma strzak,
otwieraj dodatkowe podmenu. Na przykad, po wskazaniu w tym menu pozycji Widok
zobaczymy kolejne menu, takie jak na rysunku 2.12.
Rysunek 2.12. Kliknicie pulpitu prawym przyciskiem myszy
Jeeli ikony maj si pojawi na pulpicie, to zaznaczona musi by ostatnia pozycja

w menu Widok Poka ikony pulpitu. Jeeli obok tej pozycji nie ma znaku zaznaczenia,
to naley j klikn. Zniknie wtedy cae menu, a ikony pojawi si na pulpicie. Jeeli
kto musi ponownie skorzysta z tego menu, to wystarczy, e jeszcze raz kliknie pulpit
prawym przyciskiem myszy.
66
Trzy pierwsze pozycje w menu Widok Due ikony, rednie ikony i Mae ikony steruj wielkoci ikon wywietlanych na pulpicie. Aby zobaczy ich dziaanie, wystarczy je
po prostu klikn. Jeeli uzyskany efekt komu nie odpowiada, to mona ponownie klikn pulpit prawym przyciskiem myszy, wybra menu Widok, a nastpnie klikn pozycj
wybierajc inn wielko ikon.
Jeeli mysz jest wyposaona w rolk, to zmian wielkoci ikon mona te wprowadza
przez przytrzymanie klawisza Ctrl i pokrcenie rolk myszy. W ten sposb uzyskujemy
dostp do nieograniczonej liczby wielkoci ikon. Za pomoc trzech pozycji dostpnych
w menu Widok moemy potem atwo wrci do jednej z trzech domylnych wielkoci.
Znajdujca si w menu kontekstowym pulpitu opcja Sortuj wedug pozwala uoy ikony
w porzdku alfabetycznym wedug ich nazw, wedug wielkoci, typu albo daty modyfikacji. Niezalenie od wybranego sposobu porzdkowania ikon, ikony wbudowane s zawsze wywietlane jako pierwsze. Ikony skrtw, ktre moemy tworzy samodzielnie,
pojawiaj si dopiero za ikonami wbudowanymi. Na przykad po wybraniu porzdku alfabetycznego najpierw wywietlone zostan, odpowiednio posortowane, ikony wbudowane,
a dopiero za nimi znajd si ikony skrtw, ktre rwnie uoone bd w porzdku alfabetycznym. Jeeli jednak okrelimy odwrotn kolejno sortowania (przez dwukrotne
wybranie pozycji Nazwa z menu Sortuj wedug), to przygotowane przez nas ikony bd
wywietlane jako pierwsze, a dopiero za nimi znajd si ikony wbudowane.
Aby utworzy na pulpicie skrt do swojego ulubionego programu, mona klikn prawym
przyciskiem myszy ikon tego programu w menu Wszystkie programy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Wylij do/Pulpit (utwrz skrt).
Wicej informacji na temat personalizowania pulpitu znajdzie si w rozdziale 11. Na

razie skoncentrujemy si na podstawowych umiejtnociach, takich jak klikanie lewym
i prawym przyciskiem myszy, a take na nazwach elementw pojawiajcych si na
ekranie.
Uruchamianie programw
Dowolny z programw zainstalowanych w systemie mona uruchomi, odszukujc jego
ikon w menu Wszystkie programy i klikajc t ikon. Oczywicie istniej te inne metody
uruchamiania programw. Na przykad, jeeli po lewej stronie menu Start zobaczymy
ikon potrzebnego nam programu, to jej kliknicie rwnie uruchomi ten program. Jeeli
ikona tego programu widnieje na pasku szybkiego uruchamiania, to jej kliknicie take
uruchomi ten program. Jeeli na pulpicie znajduje si ikona skrtu do tego programu, to
po jej klikniciu (albo dwukrotnym klikniciu) program rwnie zostanie uruchomiony.
Tylko od nas zaley, czy do uruchomienia programu za pomoc ikony pulpitu potrzebne
bdzie kliknicie, czy te dwukrotne kliknicie. Szczegy znale mona w rozdziale 22.,
w podrozdziale Klikn raz czy dwa razy?.
Przy kadym uruchomieniu programu, w nowym oknie otwierany jest jego egzemplarz
(ang. instance). Nie istnieje zasada mwica, e w danym momencie otwarty moe by
tylko jeden program. Podobnie, nie istnieje zasada zakazujca otwierania danego programu
wielokrotnie. Moemy otworzy tyle programw, ile tylko zdoamy zmieci w dostpnej
67
pamici RAM. Wikszo programw pozwoli si te wielokrotnie uruchomi. Im wicej

pamici mamy w systemie, tym wicej programw bdziemy mogli otworzy bez widocznego wpywu na ich ogln wydajno.
Jeeli chodzi o uywanie programw, to pojcia startu, uruchomienia i otwarcia maj
dokadnie to samo znaczenie opisuj proces adowania kopii programu do pamici
(RAM), tak eby by on widoczny na ekranie komputera. Z programu nie bdziemy mogli
korzysta do czasu, a zostanie on otwarty i pojawi si na ekranie.
Dowolny element otwarty na pulpicie bdzie prezentowa swoj nazw w grnej czci
okna programu. Na rysunku 2.13 zobaczy mona przykad okna programu System Windows Zapraszamy wywietlanego na pulpicie. Nazw okna zobaczy mona w pasku
adresu znajdujcym si w pobliu grnej krawdzi okna.
Rysunek 2.13. Przykadowy pasek tytuu oraz przycisk paska zada
Z wikszoci otwieranych elementw zwizany bdzie te przycisk paska zada. Nazwa

pojawiajca si na takim przycisku jest identyczna z nazw samego elementu. Na przykad po wskazaniu przycisku reprezentujcego okno Wprowadzenie pojawia si napis
Wprowadzenie. Klikanie przycisku paska zada powoduje pojawianie si i znikanie okna
programu. Dziki temu mona atwo usun na chwil z pulpitu pewne okno, aby zobaczy
rzeczy przez nie przesonite.
68
Jeeli otworzymy wiele okien programw, to bd si one ukaday na pulpicie podobnie do kartek papieru na biurku. Kartki uoone w stosik uniemoliwiaj zobaczenie tego,
co jest napisane na kartkach znajdujcych si pod spodem. Zobaczy mona tylko to, co
znajduje si na kartce lecej na samej grze, poniewa wszystkie pozostae s zasonite.
Dokadnie tak samo zachowuj si okna programw. Jeeli otwartych jest wiele okien
programw, to widoczne jest tylko to, ktre znajduje si na samym szczycie stosu okien.
Program znajdujcy si na wierzchu nazywany jest oknem aktywnym.
Niektre programy udostpniaj opcj Zawsze na wierzchu, ktra powoduje, e ich okna
wywietlane s na szczycie stosu nawet wtedy, gdy nie s one aktywne. Oznacza to,
e dany program moe by aktywny, a mimo to jego okno nie znajdzie si na szczycie
stosu. Na potrzeby tego rozdziau przyjmiemy jednak, e okno aktywne zawsze znajduje
si na szczycie stosu okien.
Okno aktywne
Jeeli na pulpicie otwartych zostanie kilka programw, to tylko jeden z nich moe znajdowa si w oknie aktywnym. Okno aktywne wyrnia si kilkoma specyficznymi cechami:
Okno aktywne zawsze znajduje si na szczycie stosu okien. Wszystkie pozostae

okna znajduj si pod nim i w zwizku z tym nie zasaniaj jego zawartoci.
Wyjtkiem od tej zasady s okna z zaznaczon opcj Zawsze na wierzchu, o ktrej
mwilimy powyej.
Przycisk na pasku zada powizany z tym oknem sprawia wraenie rozjanionego,

czyli widoczna na nim ikona wywietlana jest janiejszymi kolorami.
Wszystko, co robimy na klawiaturze, dotyczy wycznie okna aktywnego. Nie mona

wpisywa tekstw do okna nieaktywnego.
Przeczanie midzy otwartymi programami

Jeeli w danym momencie otwartych mamy kilka programw, to z pewnoci chcielibymy mie moliwo atwego przeczania si midzy nimi. W tym punkcie omwimy
kilka dostpnych metod przeczania si midzy programami.
Pasek zada domylnie wywietla miniatur okna programu. Wskazanie przycisku
na pasku zada powoduje wywietlenie podpowiedzi z nazw okna tego programu.
Wielko ikon widocznych na pasku zada mona ustala w ramach waciwoci paska
zada.
Przeczanie za pomoc przyciskw paska zada

Jak ju wspomniaem, z kadym otwartym programem powizany jest przycisk na pasku
zada. Jeeli otwartych jest kilka programw, to na pasku zada znajduje si kilka przyciskw. W celu przywoania wybranego programu na szczyt stosu okien wystarczy klikn jego przycisk. Jeeli nie mamy pewnoci, o ktry przycisk chodzi, to wystarczy wskaza
wszystkie przyciski po kolei. Zobaczymy wtedy nazw oraz miniaturk okna reprezentowanego przez dany przycisk (rysunek 2.14). Oprcz tego zobaczymy te penowymiarowy podgld okna, co jest nowoci wprowadzon do systemu Windows 7.
69
Rysunek 2.14.
Wskazywanie
przycisku na pasku
zada
Jeeli na ekranie widoczna jest dowolna cz okna, ktre chcemy przenie na szczyt
stosu okien, to wystarczy klikn t cz okna, a zostanie ono przeniesione na szczyt
stosu okien.
Przeczanie za pomoc klawiatury

Jeeli kto woli pracowa z klawiatur, to do przeczania okien programw moe skorzysta ze skrtu klawiszowego Alt+Tab. Aby go uzyska, naley przytrzyma klawisz Alt
i nacisn klawisz Tab. Na ekranie pojawi si wtedy ikony obrazujce wszystkie otwarte
programy, takie jak przedstawione na rysunku 2.15. Przytrzymujc nadal klawisz Alt,
naley naciska klawisz Tab tak dugo, a nad ikonami pojawi si w kocu nazwa potrzebnego nam programu. Dopiero wtedy mona puci klawisz Alt.
Rysunek 2.15. Okno Alt+Tab

Na klawiszu Tab najczciej znajduje si rysunek dwch strzaek wskazujcych
w przeciwnych kierunkach. Zazwyczaj jest on umieszczany po lewej stronie klawisza Q.
Ostatni element (ten po prawej stronie) wywietlany w oknie wywoywanym przez kombinacj Alt+Tab nie dotyczy adnego z otwartych programw, ale reprezentuje pulpit.
Jeeli klawisz Alt pucimy w momencie, gdy wybrany jest ten element, to wszystkie okna
znikn z pulpitu. Bdziemy mogli wtedy otworzy okno dowolnego z otwartych programw, klikajc jego przycisk na pasku zada.
Przeczanie za pomoc funkcji Przerzucania okien 3W

Kady uytkownik korzystajcy w systemie Windows 7 z interfejsu Aero Glass moe
przy przeczaniu midzy programami skorzysta z funkcji Przerzucania okien 3W.
Wystarczy przytrzyma klawisz ( ) i nacisn klawisz Tab. Pulpit jest wtedy przyciemniany, a wszystkie okna programw wywietlane s w widoku trjwymiarowym, przedstawionym na rysunku 2.16.
70
Rysunek 2.16. Funkcja Przerzucania okien 3W

Przerzucanie okien 3W dziaa wycznie w poczeniu z interfejsem Windows Aero Glass.
W widoku trjwymiarowym mona klikn dowolne z okien, a zostanie ono przeniesione

na szczyt stosu okien na pulpicie. Jeeli mysz wyposaona jest w rolk, to mona przeglda kolejne okna, obracajc rolk myszy. Osoby preferujce klawiatur mog przytrzymywa klawisz ( ) i naciska klawisz Tab do czasu, a potrzebne im okno znajdzie
si na szczycie stosu. Puszczenie wtedy klawisza ( ) sprawi, e wybrane okno znajdzie
si na szczycie stosu okien na pulpicie.
W systemie Windows Vista funkcja Przerzucanie okien 3W bya dostpna poprzez ikon
na pasku szybkiego uruchamiania. Pasek ten nie jest dostpny w systemie Windows 7,
ale moemy utworzy skrt do tej funkcji i przypi go do paska zada. W tym celu
naley wykona nastpujce kroki:
1. Kliknij pulpit prawym przyciskiem myszy i wybierz z menu kontekstowego pozycj
Nowy/Skrt.
2. W otwartym oknie dialogowym, w polu tekstowym Wpisz lokalizacj elementu,
wpisz c:\windows\system32\rundll32.exe DwmApi #105 i kliknij przycisk Dalej.
3. Wpisz Przerzucanie okien jako nazw skrtu i kliknij przycisk Zakocz.
4. Kliknij utworzon ikon prawym przyciskiem myszy i wybierz z menu
kontekstowego pozycj Waciwoci.
5. W otwartym oknie dialogowym Waciwoci kliknij kart Skrt, a nastpnie kliknij
przycisk Zmie ikon.
71
6. Kliknij przycisk Przegldaj, odszukaj folder Windows\System32, a w nim wybierz

plik imageres.dll i kliknij przycisk Otwrz.
7. Wybierz ikon Przerzucanie okien 3W (lub dowoln inn) i kliknij przycisk OK.
8. Kliknij przycisk OK, aby zamkn okno dialogowe Waciwoci.
9. Przecignij skrt na pasek zada, aby go do niego przypi. Pniej mona te
usun pierwotny skrt nadal znajdujcy si na pulpicie.
Za kadym razem, gdy bdziemy chcieli skorzysta z funkcji przerzucania okien 3W,
wystarczy klikn utworzon wanie ikon na pasku zada. Teraz do wybierania aktywnego okna bdziemy mogli posuy si kkiem myszy.
Ukadanie okien programw

Do ukadania otwartych aktualnie okien programw mona wykorzysta opcje znajdujce si na menu kontekstowym paska zada. Menu to mona wywoa, klikajc prawym
przyciskiem myszy pust cz paska zada albo zegar znajdujcy si w prawym dolnym
rogu ekranu. Wszystkie opcje tego menu mona zobaczy na rysunku 2.17.
Rysunek 2.17. Menu kontekstowe paska zada
Cztery opcje dotyczce okien programw s bardzo podobne do opcji, jakie zobaczy
mona po klikniciu prawym przyciskiem myszy przycisku reprezentujcego wiele egzemplarzy tego samego programu:
Okna kaskadowo ukada wszystkie okna programw podobnie do stosu kartek,

tak e widoczne s tylko ich paski tytuw (rysunek 2.18).
Poka okna uoone na stosie ukada otwarte okna w poziome paski, uoone
jeden nad drugim albo w postaci rwno rozmieszczonych kafelkw o jednakowej
wielkoci.
Poka okna jedno obok drugiego ukada okna w pionowe paski rozcigajce si
na ca wysoko ekranu. Tutaj rwnie w przypadku braku miejsca okna ukadane
s jak kafelki.
Poka pulpit minimalizuje wszystkie otwarte okna, tak e widoczne s tylko

ich przyciski na pasku zada. Aby przywrci dowolne z okien na pulpit, naley
klikn jego przycisk na pasku zada. Aby przywrci wszystkie okna programw,
naley ponownie klikn prawym przyciskiem myszy pasek zada i wybra opcj
Poka otwarte okna.
72
Rysunek 2.18. Kaskada okien programw
Jedynym sposobem skontrolowania tych opcji jest samodzielne ich wyprbowanie. Prosz otworzy kilka programw, a nastpnie wywoa po kolei wszystkie opisywane tu
opcje i zobaczy ich wpyw na otwarte okna programw.
Zmiana wielkoci okien programw

Wikszo okien programw moe przyjmowa na ekranie dowoln wielko, cho od
tej reguy jest kilka wyjtkw. Na przykad nie mamy duego wpywu na wielko okna
kalkulatora. Okna takich programw jak Movie Maker, Media Player albo Pasjans pozwalaj si zmniejszy tylko do okrelonych wymiarw. Oglnie jednak otwarte programy
mog przyjmowa trzy wielkoci:
Zmaksymalizowany, co oznacza, e okno programu zajmuje ca przestrze ponad

paskiem zada i przykrywa cay pulpit.
Zminimalizowany, co oznacza, e widoczny jest tylko przycisk na pasku zada,

a okno programu w ogle nie zajmuje miejsca na pulpicie.
Dowolny inny rozmiar pomidzy tymi dwiema wielkociami granicznymi.
Czsto si zdarza, e musimy pracowa jednoczenie z oknami kilku programw. Umiejtno zmiany wielkoci okien programw jest bardzo przydatna w takiej pracy, poniewa zwykle bardzo trudno pracuje si z wieloma oknami programw, jeeli nie s widoczne
przynajmniej czci tych okien.
73
Maksymalizowanie okien programw

Zmaksymalizowane okno programu wypeni ca przestrze powyej paska zada. Dziki
temu mona zobaczy wszystko to, co znajduje si wewntrz okna programu. Jeeli
okno programu nie jest jeszcze zmaksymalizowane, to mona je zmaksymalizowa na
kilka sposobw:
Klikn przycisk maksymalizacji znajdujcy si na pasku tytuu programu

(rysunek 2.19).
Rysunek 2.19. Przycisk maksymalizacji na pasku tytuu programu
Klikn dwukrotnie pasek tytuu programu.
Klikn lewy grny rg okna i wybra z wywoanego w ten sposb menu pozycj
Maksymalizuj. Ewentualnie mona te klikn prawym przyciskiem myszy rodkow
cz grnej krawdzi okna i wybra z menu kontekstowego pozycj Maksymalizuj.
Przecignicie okna programu do grnej krawdzi pulpitu.

Trzeba pamita, e na ekranie niewiele przyciskw opisywanych jest swoimi nazwami.
Nazw przycisku mona jednak odczyta, wskazujc go czubkiem wskanika myszy.
Minimalizowanie okna programu

Jeeli chcielibymy tymczasowo usun okno programu z pulpitu, bez zamykania samego
programu, to naley zminimalizowa takie okno. Po zminimalizowaniu okna sam program
nadal pozostaje otwarty, ale nie zabiera na pulpicie miejsca i dziki temu nie moe niczego
zasoni. Widoczny jest wtedy wycznie przycisk na pasku zada. Okna programw
mona minimalizowa na kilka rnych sposobw:
74
Klikn przycisk minimalizacji znajdujcy si na pasku tytuu programu

(rysunek 2.20).
Rysunek 2.20. Przycisk minimalizacji na pasku tytuu okna
Klikn lewy grny rg okna i wybra z wywoanego w ten sposb menu pozycj
Minimalizuj. Ewentualnie mona te klikn prawym przyciskiem myszy rodkow
cz grnej krawdzi okna i wybra z menu kontekstowego pozycj Minimalizuj.
Raz lub dwa razy klikn przycisk programu na pasku zada (jeeli program
nie jest aktywny, to pierwsze kliknicie powoduje aktywowanie tego programu,
natomiast drugie kliknicie powoduje minimalizacj aktywnego ju okna).
Klikn prawym przyciskiem myszy przycisk programu na pasku zada i wybra

z menu kontekstowego pozycj Minimalizuj.
Dowolne zmiany wielkoci okna

Wikszoci okien programw mona nadawa dowolne wielkoci pomidzy dwoma
granicznymi stanami maksymalizacji (zakrycia caego pulpitu) i minimalizacji (cakowitego usunicia z pulpitu). Pierwszym krokiem w procesie nadawania oknu wybranej
przez nas wielkoci jest upewnienie si, e nie jest ono zmaksymalizowane ani zminimalizowane. W zwizku z tym:
Jeeli okno programu jest zminimalizowane, naley klikn przycisk programu

na pasku zada, aby przywrci okno programu na pulpit.
Jeeli okno programu jest zmaksymalizowane, naley klikn dwukrotnie pasek

tytuu tego okna albo klikn przycisk Przywr, przez co okno zostanie troch
zmniejszone. Na rysunku 2.21 zobaczy mona podpowied, jaka wywietlana
75
Rysunek 2.21. Przycisk przywracania w zmaksymalizowanym oknie programu
jest po wskazaniu przycisku Przywr. Ewentualnie mona te skorzysta

z opisywanej wczeniej opcji tworzenia kaskady okien, przez co wszystkie okna
otrzymaj poredni wielko.
Gdy okno programu jest ju widoczne i nie zasania nam caego ekranu, moemy przystpi do modyfikowania jego rozmiarw za pomoc przecigania dowolnego naronika
okna. Czubek wskanika myszy trzeba przesun nad brzeg okna, ktrego wielko chcemy
zmieni, tak, eby wygld wskanika zmieni si w strzak wskazujc w dwch kierunkach, tak jak na rysunku 2.22.
Gdy zobaczymy ju dwustronn strzak, naley delikatnie, bez poruszania mysz, nacisn i przytrzyma lewy przycisk myszy. Po naciniciu przycisku mona przeciga
naronik okna w dowolnym kierunku, a po uzyskaniu podanej wielkoci okna naley
puci przycisk myszy.
Wielko okna mona te zmienia za pomoc klawiatury. Tutaj rwnie okno programu
musi mie najpierw wielko poredni, a proces zmiany wielkoci okna zaczyna si od
przycisku programu na pasku zada:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy przycisk programu na pasku zada i wybra
z menu kontekstowego pozycj Rozmiar.
2. Naciska klawisze nawigacyjne (, , , ) do momentu, a okno uzyska
satysfakcjonujce nas wymiary.
76
Minimalizacja a zamykanie okna

Wszystko to, co mamy na komputerze, zawarte jest w plikach znajdujcych si na twardym
dysku. Rzeczy zapisane na dysku znajduj si na nim niezalenie od tego, czy komputer jest
wczony, czy te nie. W momencie otwierania takiego elementu we wntrzu komputera dziej
si dwie rzeczy. To co wida od razu, to fakt, e element ten zaczyna by widoczny na ekranie. To,
co nie jest tak oczywiste, to fakt, e do pamici operacyjnej komputera (RAM) adowana jest kopia
uruchamianego programu.
W momencie zminimalizowania otwartego okna program nadal pozostaje w pamici. Potwierdza
to przycisk programu w dalszym cigu znajdujcy si na pasku zada. W momencie, gdy znowu
chcemy zobaczy okno tego programu, wystarczy klikn ten przycisk, a pojawi si ono ponownie na
ekranie. Co wicej, pojawi si w dokadnie takim samym stanie, w jakim byo przed minimalizacj.
W momencie zamykania programu znika zarwno jego okno, jak i przycisk na pasku zada, a sam
program usuwany jest z pamici RAM (w ten sposb pozostaje wicej miejsca na inne rzeczy,
ktre moemy wykonywa za pomoc komputera). Jedyn metod przywrcenia okna programu
jest uruchomienie go ponownie przez kliknicie odpowiedniej ikony. Trzeba jednak pamita, e
nowe okno programu bdzie cakowicie nowym egzemplarzem programu i nie bdzie wygldao tak
samo jak przed jego zamkniciem.
Rysunek 2.22.
Wskanik myszy
umieszczony
w miejscu
pozwalajcym
na zmian
rozmiaru okna
3. Nacisn klawisz Enter.
Przesuwanie okna programu

Okno programu mona bardzo atwo przesuwa po ekranie, przecigajc jego pasek tytuu. Nie mona jednak zacz przecigania zmaksymalizowanego lub zminimalizowanego
okna. Okna mona przesuwa tylko wtedy, gdy maj wielko poredni. Gdy mamy
77
ju takie okno, wystarczy przesun kursor myszy w poblie grnej krawdzi okna, nacisn lewy przycisk myszy i przytrzymujc go, przecign okno w inne miejsce na ekranie. Po umieszczeniu okna w nowym miejscu mona puci przycisk myszy.
Podobnie zachowuj si okienka dialogowe. Nie mona ich co prawda minimalizowa
ani zmienia ich wielkoci, nie maj te swojego przycisku na pasku zada, ale mona je
bez problemu przesuwa po pulpicie, przecigajc za pasek tytuu.
Przesuwanie i zmiana wielkoci okien

za pomoc klawiatury
Jak wida, wikszo technik zmiany wielkoci okna i przesuwania go po pulpicie wymaga
zastosowania myszy. Istniej co prawda metody pozwalajce uzyska te same dziaania
z klawiatury, ale nie s one dostpne we wszystkich oknach. Jedynym sposobem na sprawdzenie, czy metody te bd dostpne w uywanym aktualnie oknie, jest nacinicie klawiszy Alt+spacja, ktre w pewnych oknach wywouj menu systemowe rozwijane w lewym
grnym rogu okna (rysunek 2.23).
Rysunek 2.23.
Menu systemowe
okna programu
Jeeli takie menu si pojawi, to mona nacisn na klawiaturze liter podkrelon w nazwie
interesujcej nas opcji. Na przykad litera x oznacza maksymalizacj, a litera n oznacza
minimalizacj. Jeeli naciniemy klawisz p oznaczajcy przesuwanie lub s oznaczajcy
zmian rozmiarw, to za pomoc klawiszy strzaek bdziemy mogli przesuwa lub zmienia wielko okna. Po zakoczeniu przesuwania lub modyfikowania wielkoci okna
naley oczywicie nacisn klawisz Enter.
78
Czasami okno moe znale si poza widocznym obszarem pulpitu. Zdarza si to wtedy,
gdy pulpit jest rozcigany na kolejny monitor, ktry w danym momencie nie jest
podczony lub jest po prostu wyczony. Za pomoc klawiszy Alt+Tab mona sprawdzi,
czy program dziaa. Jeeli jednak nadal nie pojawia si na ekranie, to naley wybra
go z wywietlonej listy programw (aktywowa go), a nastpnie nacisn klawisze
Alt+spacja, wcisn klawisz M i skorzysta z klawiszy strzaek, aby przesun okno
w widoczn cz pulpitu.
Zamykanie programu
Po zakoczeniu pracy z programem mona go po prostu zamkn. Kady otwarty program i dokument zajmuje pewn ilo zasobw systemowych; najczciej jest to pami
RAM. Po cakowitym zapenieniu pamici komputer zaczyna korzysta z pamici wirtualnej, czyli pewnej przestrzeni na dysku skonfigurowanej tak, e dla komputera wyglda jak pami RAM.
Pami RAM nie ma czci mechanicznych, dziki czemu moe z ogromn prdkoci
przekazywa procesorowi (to wanie w nim wykonywane s wszystkie prace) nowe informacje. Twardy dysk skada si z wielu elementw mechanicznych i w zwizku z tym
dziaa o wiele, wiele wolniej. Gdy tylko system Windows musi skorzysta z pamici
wirtualnej, cay komputer zaczyna pracowa wolniej. Z tego powodu nie naley otwiera
duej iloci elementw, ktre bd tylko niepotrzebnie zajmoway cenne zasoby komputera.
Programy mona zamyka na wiele sposobw. Wszystkie one maj dokadnie taki sam
efekt (program jest usuwany z pamici, a razem z nim znika okno z pulpitu oraz przycisk
z paska zada), a zatem mona uywa tego sposobu, ktry najbardziej przypadnie nam
do gustu:
Kliknicie przycisku zamykania programu (X) znajdujcego si w prawym grnym

rogu okna.
Kliknicie prawym przyciskiem myszy paska tytuu okna i wybranie z menu

kontekstowego pozycji Zamknij.
Wybranie z menu programu pozycji Plik/Zamknij.
Kliknicie prawym przyciskiem myszy przycisku na pasku zada i wybranie z menu

kontekstowego pozycji Zamknij.
Nacinicie kombinacji klawiszy Alt+F4, jeeli program jest w oknie aktywnym.
Jeeli pracujemy z dokumentem wywietlanym w oknie programu i od czasu ostatniego

zapisania wprowadzilimy w nim zmiany, to program wywietli okno dialogowe podobne
do przedstawionego na rysunku 2.24, w ktrym zapyta nas (a przynajmniej powinien
zapyta), czy chcemy zapisa te zmiany na dysk.
Takiego okna dialogowego nie wolno lekceway, poniewa wybrana tu opcja jest
ostateczna i nie bdziemy ju mieli moliwoci podjcia innej decyzji. W takim okienku
mamy do wyboru nastpujce opcje:
79
Rysunek 2.24.
Ostatnia szansa
zapisania dokumentu
na dysk
Tak dokument zostanie zapisany w swojej biecej postaci, nastpnie okno

programu (razem z dokumentem) zostanie zamknite.
Nie zapisuj wszystkie zmiany, jakie zostay wprowadzone do dokumentu

od czasu jego ostatniego zapisania, zostan na zawsze utracone. Program (i dokument)
zostan zamknite.
Anuluj program razem z dokumentem pozostan nadal widoczne na ekranie.

Umoliwi to kontynuacj pracy nad dokumentem i zapisanie go przez wybranie
odpowiedniej pozycji z menu programu (na przykad Plik/Zapisz).
Uywanie obszaru powiadomie

Po prawej stronie paska zada znajduje si obszar powiadomie (nazywany te tack
systemow albo po prostu tack). Kada ikona wywietlana w tym obszarze reprezentuje program albo usug dziaajc w tle. Na przykad programy antywirusowe i zabezpieczajce czsto wywietlaj w tym obszarze swoj ikon, informujc nas, e czuwaj
nad bezpieczestwem komputera.
W celu zachowania wikszej iloci miejsca na pasku zada Windows 7 pozwala na
ukrywanie nieaktywnych ikon. Jeeli nieaktywne ikony s ukryte, to po lewej stronie
obszaru powiadomie widoczny jest may przycisk ze znakiem <. Kliknicie tego przycisku powoduje wywietlenie wszystkich ikon, wcznie z ukrytymi.
Podobnie jak w przypadku kadego innego przycisku lub ikony, ikony w obszarze powiadomie rwnie mona wskaza kursorem myszy, aby pozna ich nazwy. Kliknicie takiej
ikony prawym przyciskiem myszy najczciej powoduje wywietlenie menu kontekstowego z opcjami pozwalajcymi na uywanie programu zwizanego z ikon. Z kolei
kliknicie lub dwukrotne kliknicie ikony przywouje okno zwizane z programem lub
usug dziaajc w tle.
Menu kontekstowe jest rodzajem menu, ktre udostpnia polecenia waciwe
dla kontekstu wybranego elementu. Innymi sowy, s to polecenia bezporednio
dotyczce tego elementu i niezwizane z innymi elementami. Aby otworzy menu
kontekstowe, naley klikn wybrany element (na przykad ikon) prawym przyciskiem
myszy.
Na przykad ikona Gono udostpnia nam prost usug pozwalajc na sterowanie

gonoci dwiku odtwarzanego z gonikw. Aby zmieni gono dwiku, wystarczy klikn ikon i odpowiednio przecign suwak (rysunek 2.25). Mona te cakowicie
wyciszy dwik, naciskajc przycisk znajdujcy si pod suwakiem. Ponowne kliknicie
tego przycisku wycza wyciszenie. Opcja Mikser powoduje otwarcie okna, w ktrym
mona sterowa gonoci poszczeglnych kanaw dwiku.
80
Rysunek 2.25. Suwak sterowania gonoci
Ikony znajdujce si w obszarze powiadomie nie reprezentuj programw, ktre moemy

uruchomi (takich jak ikony na pasku szybkiego uruchamiania), ale reprezentuj ju
uruchomione programy. Ikona jest prost informacj, e program dziaa, cho w wielu
przypadkach udostpnia ona rwnie opcje pozwalajce na zamknicie programu albo
zmian sposobu jego dziaania. W kadym komputerze znajdziemy inny zestaw ikon
w obszarze powiadomie. Czsto jednak spotyka si ponisze rodzaje ikon:
Poczenia sieciowe jeeli komputer jest podczony do jakiej sieci,

to w obszarze powiadomie moe pojawi si ikona umoliwiajca odczenie
komputera od sieci, podczenie do sieci bezprzewodowych lub otwarcie okna
Centrum sieci i udostpniania.
Komunikatory jeeli korzystamy z takich programw jak Windows Live

Messenger, AOL Instant Messenger czy choby Gadu-Gadu, to w obszarze
powiadomie widoczna jest ikona informujca o tym, e jestemy podczeni
do sieci komunikatora.
Programy zabezpieczajce programy chronice komputer przed zoliwym

oprogramowaniem (wirusami lub programami szpiegujcymi) czsto wywietlaj
swoj ikon w obszarze powiadomie.
Aktualizacje odpowiednia ikona informuje nas o dostpnoci aktualizacji,

ktre mona pobra i zainstalowa.
Bezpieczne usuwanie sprztu jeeli do komputera podczone jest urzdzenie

USB, to ikona Bezpieczne usuwanie sprztu pozwala na wyczenie tego urzdzenia
przed jego faktycznym usuniciem. W ten sposb zyskujemy pewno, e urzdzenie
nie zostanie usunite w czasie, gdy jest uywane.
Wywietlanie i ukrywanie ikon powiadomie

Moemy te samodzielnie zdecydowa, ktre ikony powiadomie chcemy oglda, a ktre
nie s nam potrzebne i mog by stale ukryte. Praktycznie nie ma potrzeby wywietlania
wszystkich tych ikon, a zatem mona cz z nich ukry, tak eby nie zajmoway miejsca
na pasku zada. Aby wybra ikony, ktre maj zosta ukryte, naley klikn zegar prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Dostosuj ikony powiadomie.
Na rysunku 2.26 przedstawione zostao okno dialogowe dostosowywania powiadomie.
81
Rysunek 2.26. Okno dialogowe dostosowywania powiadomie
W oknie dialogowym dostosowywania powiadomie wypisywane s wszystkie aktualnie

aktywne elementy, a take elementy, ktre byy aktywne w przeszoci. To, czy dana
ikona ma by wywietlana w obszarze powiadomie, definiuje si klikniciem w kolumnie Zachowanie, po prawej stronie nazwy interesujcej nas ikony. Moemy zdefiniowa
trzy rodzaje zachowa:
Pokazuj tylko powiadomienia ikona wywietlana jest tylko wtedy,

gdy jest aktywna i spenia jakie zadanie.
Ukryj ikony i powiadomienia ikona pozostaje zawsze ukryta.
Poka ikony i powiadomienia ikona jest zawsze widoczna w obszarze

powiadomie.
Jak wida, moemy samodzielnie okreli, co ma by wywietlane, a co ma pozosta

ukryte. Wystarczy w otwartym oknie dialogowym wybra odpowiednie opcje i klikn
przycisk OK.
Jeeli chcemy, eby w obszarze powiadomie zawsze widoczne byy wszystkie ikony,
to naley wykona nastpujce kroki:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy zegar znajdujcy si w prawym dolnym rogu
ekranu i wybra z menu kontekstowego pozycj Dostosuj ikony powiadomie.
2. Otwarte zostanie okno dialogowe Ikony obszaru powiadomie, w ktrym naley
klikn pole wyboru Zawsze pokazuj wszystkie ikony i powiadomienia na pasku
zada.
3. Klikn przycisk OK.
82
W rozdziale 10. podawa bd kolejne metody dostosowywania pulpitu, paska zada oraz
obszaru powiadomie.
Reagowanie na komunikaty powiadomie

Od czasu do czasu ikony z obszaru powiadomie mog wywietla komunikaty w postaci
komiksowych dymkw. Cz z nich ma tylko znaczenie informacyjne i nie wymaga od
nas adnych reakcji. Przykadem moe tu by komunikat z rysunku 2.27, w ktrym litera
I zawarta w keczku informuje nas, e jest to tylko komunikat informacyjny. Ten rodzaj
komunikatw wywietlany jest zazwyczaj przez zaledwie kilka sekund, cho mona je
zamkn wczeniej, klikajc przycisk zamykania (X) znajdujcy si w prawym grnym
rogu dymku.
Rysunek 2.27. Komunikat informacyjny wywietlany przez ikon z obszaru powiadomie
Komunikaty zawierajce ikon tarczy, takie jak na rysunku 2.28, zwizane s z bezpieczestwem systemu. Przedstawiony na rysunku komunikat jest stosunkowo czsto spotykany.
Prosz zauway, e mona klikn dymek, aby uzyska wicej informacji na dany temat.
Rysunek 2.28. Ostrzeenie zwizane z bezpieczestwem
Zagadnienia zwizane z bezpieczestwem nieco dokadniej omawia bd w rozdziaach od 7. do 9. Na razie powinna wystarczy informacja, e przedstawiony na rysunku 2.28
komunikat ostrzega nas, i w systemie moe brakowa ochrony antywirusowej. Tak
naprawd oznacza to, e system Windows nie jest w stanie wykry adnego zainstalowanego programu antywirusowego. Jeeli jestemy pewni, e w systemie jest dziaajcy program antywirusowy, do takich komunikatw mona podchodzi ze spokojem.
Uywanie paskw przewijania

Paski przewijania pojawiaj si w oknach programw za kadym razem, gdy okna te
zawieraj wicej informacji, ni mog w sobie pomieci. Wcale nie musz si one znajdowa na ekranie w danym momencie. Wane jest, eby rozpozna je, gdy tylko zdarzy si
nam je zobaczy, wiedzie, do czego su i jak naley z nimi pracowa. Na rysunku 2.29
zobaczy mona przykad poziomego i pionowego paska przewijania.
83
Rysunek 2.29.
Przykady paskw
przewijania
Gdy zobaczymy na ekranie pasek przewijania, to znaczy, e okno zawiera wicej informacji, ni wida aktualnie na ekranie. Rozmiar przycisku przewijania w stosunku do rozmiaru caego paska informuje nas, ile dodatkowych informacji moemy jeszcze zobaczy.
Na przykad przycisk przewijania o wielkoci mniej wicej 10% wielkoci caego paska
przewijania oznacza, e aktualnie widzimy tylko 10% caej zawartoci okna programu.
Chcc zobaczy pozosta cz zawartoci okna, trzeba skorzysta z paska przewijania
i za jego pomoc przewin widoczn cz okna. Istniej tylko trzy metody posugiwania
si paskami przewijania:
Klikanie przyciskw na kocach paska przewijania powoduje przesuwanie zawartoci

okna w kierunku wskazywanym przez strzak na takim przycisku.
Klikanie pustego miejsca na pasku przewijania powoduje szybkie przesuwanie

przycisku przewijania (a co za tym idzie szybkie przewijanie strony) w kierunku
miejsca kliknicia. W ten sposb zawarto okna przewijana jest duo szybciej
ni podczas klikania przyciskw.
Przeciganie przycisku przewijania w odpowiednim kierunku. Aby przecign

przycisk, naley wskaza go kursorem myszy, nacisn i przytrzyma lewy przycisk
myszy i przesun mysz w kierunku, w ktrym chcemy przewin zawarto okna.
Jeeli mysz wyposaona jest w rolk, to mona z niej skorzysta do przewijania zawartoci
okna. Jeeli w oknie pojawia si pionowy pasek przewijania, to obracanie rolki powoduje
przewijanie zawartoci okna w gr lub w d. Jeeli w oknie pojawia si wycznie poziomy pasek przewijania, to obracanie rolki powoduje przewijanie zawartoci okna w lewo
i w prawo.
Do przewijania zawartoci okna mona wykorzysta te klawiatur. Trzeba jednak pamita, e bdzie to moliwe wycznie w oknie aktywnym (czyli tym znajdujcym si na
84
szczycie stosu okien). W razie potrzeby naley klikn najpierw okno, eby przenie je
na szczyt stosu okien. Wtedy mona bdzie naciska klawisze strzaek w gr () i w d
(), i w ten sposb przewija zawarto okna. Podobnie zachowywa si bd klawisze
PgUp i PgDn, ale one bd powodowa wikszy skok przewijania strony. Klawisz Home
powoduje przewinicie okna na sam gr (albo do lewej strony), a klawisz End przewija
zawarto okna na sam d (albo do prawej krawdzi).
Uywanie przyciskw Wstecz i Dalej

Przyciski Wstecz i Dalej uatwiaj nawigowanie wrd wielu stron lub elementw znajdujcych si w oknie. Podobnie jak paski przewijania, przyciski te pojawiaj si tylko
wtedy, gdy maj jakie zastosowanie, wic nie naley oczekiwa, e bdzie je mona
w kadej chwili zobaczy na ekranie. Czasami przyciski te mog by wyczone (przyciemnione), takie jak zaprezentowano w grnej czci rysunku 2.30, ale czciej widywa bdziemy je w postaci wczonej (kolorowe), czyli podobne do przedstawionych
w dolnej poowie tego samego rysunku. Co wicej, przyciski Wstecz i Dalej nie s dostpne
w oknie kadego programu.
Rysunek 2.30.
Przyciski
Wstecz i Dalej
Jeeli przycisk jest wyczony, to nie znaczy, e jest zepsuty. Jeeli pewien element jest
wyczony, to znaczy, e w danym momencie nie mona z niego skorzysta. Na przykad przy pierwszym otwarciu okna programu oba przyciski mog by wyczone, poniewa w programie nie ma jeszcze stron, midzy ktrymi mona by si przecza. Po klikniciu jakiego cza i przejciu do innej strony wczony zostanie przycisk Wstecz,
poniewa teraz mamy ju stron, do ktrej mona wrci (strona, ktr ogldalimy przed
chwil). Jeeli teraz naciniemy przycisk Wstecz, to wczony zostanie przycisk Dalej,
poniewa teraz mamy stron, do ktrej mona przej dalej (t, z ktrej si wycofalimy).
85
Jeeli przycisk jest wczony, to jego klikanie powoduje przejcie do poprzedniej lub do
nastpnej strony. Gdy przycisk jest wyczony, to jego klikanie nie powoduje adnych
skutkw, poniewa nie ma strony, do ktrej mona by byo przej.
System Windows Zapraszamy

Centrum powitania jest programem, ktry moe, cho nie musi, pojawi si przy naszym
pierwszym logowaniu do systemu. Wywietla on informacje na temat komputera i prezentuje cza do niektrych funkcji systemu Windows oraz do zasobw sieciowych. Przykad okna tego programu zobaczy mona na rysunku 2.31. Oczywicie okna na komputerach Czytelnikw mog wyglda nieco inaczej.
Rysunek 2.31. Okno Wprowadzenie
Po klikniciu ikony z dolnej czci okna grna cz zmienia si i wywietlane s na

niej dodatkowe informacje. Pojawia si tam rwnie przycisk z zielon strzak i opisem,
ktre prezentuj nam informacje na temat wybranego elementu i pozwalaj na uruchomienie powizanych z nim zada.
Okno powitania mona maksymalizowa, minimalizowa, przywraca, przesuwa, zmienia jego rozmiar i zamyka dokadnie tak samo jak okna wszystkich innych programw.
Informacje na temat wykonywania tych czynnoci podawaem w specjalnych punktach, we
wczeniejszej czci tego rozdziau.
86
Szybka pomoc dla pocztkujcych

Pomoc systemu Windows jest doskonaym rdem informacji na temat systemu i metod
pracy z komputerem. Aby otworzy system pomocy, naley klikn menu Start i wybra
z niego pozycj Pomoc i obsuga techniczna.
Jeeli kto dopiero zaczyna swoj przygod z komputerem, to powinien skorzysta z cza
Podstawy systemu Windows i przejrze stron pomocy zaprezentowan na rysunku 2.32.
Rysunek 2.32.
Podstawowa pomoc
systemu Windows
Kady wycinek tekstu wypisywany kolorem niebieskim jest czem, ktre przenosi nas
do innego tematu pomocy. Aby zobaczy nowy temat, wystarczy klikn takie cze.
W wielu przypadkach, chcc zobaczy ca zawarto strony pomocy, trzeba bdzie skorzysta z paskw przewijania. Za pomoc przyciskw Wstecz i Dalej (o ile s wczone)
mona przechodzi midzy odwiedzonymi ju stronami. Wykorzystywanie w ten sposb systemu pomocy pozwala na opanowanie umiejtnoci przydatnych w obsudze caego
systemu. Przy okazji mona dowiedzie si wielu nowych rzeczy oraz odwiey zebrane
dotychczas informacje.
87
Po zakoczeniu korzystania z okna pomocy mona je po prostu zamkn (klikajc przycisk zamykania ten ze znakiem X znajdujcy si w prawym grnym rogu okna).
Wicej informacji na temat systemu pomocy podawa bd w rozdziale 5.
W oknach programw czsto mona zobaczy may niebieski przycisk ze znakiem
zapytania. Jest to przycisk pomocy, po klikniciu ktrego mona uzyska informacje
na temat programu. Rwnie dobrze mona nacisn na klawiaturze klawisz F1, ktry
rwnie wywouje system pomocy.
Wylogowanie i zamknicie systemu

Wiele osb zadaje sobie pytanie: Mam wycza komputer, gdy nie planuj uywa go
przez jaki czas, czy moe lepiej bdzie zostawi go wczonym?. Na ten temat kady
ma swoje wasne zdanie. Osobicie uwaam, e nie ma to znaczenia. Wyczam komputer
tylko wtedy, gdy jest to naprawd niezbdne, czyli na przykad w czasie instalowania
nowego sprztu. Poza takimi przypadkami mj komputer pracuje 24 godziny na dob
i 7 dni w tygodniu. Przy zastosowaniu dzisiejszych, energooszczdnych komputerw
wyczanie ich nie jest ju tak wane jak kiedy. Prawdopodobnie duo waniejsze jest
pozostawienie komputera w takim stanie, eby mona byo od razu rozpocz prac bez
oczekiwania na uruchomienie. Na przykad po zakoczeniu pracy z komputerem typu
notebook zamykam tylko jego pokryw, a on przecza si w stan wstrzymania. Nastpnego dnia wystarczy tylko, e otworz pokryw, a w przecigu pitnastu sekund komputer jest ponownie gotowy do pracy.
No dobrze, to bdzie raczej pytanie, a nie prosta uwaga. Skoro dysponujemy technik
pozwalajc wysa czowieka na Ksiyc, to dlaczego firma Microsoft nie jest w stanie
wyposay swojego systemu w funkcj natychmiastowego uruchomienia, ktra
pozwalaaby na uywanie systemu w dziesi sekund po naciniciu przycisku zasilania?
Przycisk zasilania bdcy czci menu Start prezentowaem ju na rysunkach 2.7 i 2.8.
Trzeba jednak pamita, e wyczanie komputera PC nie wyglda tak samo jak wyczanie telewizora lub radia. Nie naley przecza wycznika sieciowego w czasie, gdy
na pulpicie nadal s otwarte rne rzeczy. Najpierw trzeba pozamyka wszystkie programy, z ktrymi pracowalimy, a nastpnie klikn przycisk Start, klikn strzak przy
przycisku zasilania i z wywietlonego menu wybra pozycj Zamknij. Oczywicie mona
od razu klikn przycisk zasilania, jeeli opisany jest on etykiet Zamknij.
Nie naley oczekiwa, e komputer zamknie si natychmiast. System Windows potrzebuje kilku sekund na zamknicie wszystkich swoich elementw i przygotowanie si do
wyczenia. W wikszoci komputerw nie trzeba robi nic wicej, a komputer po pewnym czasie wyczy si automatycznie. Niektre ze starszych komputerw mog wywietla informacj Teraz mona ju bezpiecznie wyczy komputer. Po pojawieniu si
takiego napisu naley przytrzyma przez kilka sekund przycisk zasilania, aby cakowicie
wyczy komputer.
88
Co mona zrobi na swoim komputerze

Za pomoc systemu Windows 7 mona zrobi naprawd wiele rnych rzeczy na
swoim komputerze. Waciwie to nie wiem nawet, od czego zacz wymienia. Podam
zatem tylko kilka pomysw i wska rozdziay, w ktrych pomysy te bd rozwijane.
Oczywicie duo wicej szczegw na temat zawartoci niniejszej ksiki mona uzyska ze znajdujcego si na pocztku spisu treci. Pewnych informacji mona te szuka
za pomoc skorowidzu, ktry z kolei znajduje si na kocu ksiki. Mimo to osobom,
ktre dopiero zaczynaj prac z komputerem i nie do koca wiedz, od czego zacz,
polecam zajrze do poniszych rozdziaw:
Konfigurowanie kontroli rodzicielskiej: rozdzia 4.
Uzyskiwanie pomocy: rozdzia 5.
Personalizacja ekranu: rozdzia 10.
Wykonywanie prostych oblicze za pomoc Kalkulatora Windows: rozdzia 14.
Uywanie stron WWW: rozdzia 16.
Szeregowanie, poprawianie i drukowanie zdj: rozdzia 20.
Pojcia, jakie poznalimy, i umiejtnoci, jakie posiedlimy w tym rozdziale, powinny

cakowicie wystarczy do skutecznej nauki dowolnych innych zagadnie. Aby skorzysta
z poczty elektronicznej i sieci WWW, potrzebne nam bdzie poczenie do internetu, ale
do wykonania wszystkich pozostaych dziaa cakowicie wystarczy sam system Windows 7 (nie trzeba kupowa adnych dodatkowych programw).
Podsumowanie
Omwilimy ju ca podstawow terminologi i umiejtnoci. W rnych samouczkach i instrukcjach wikszo z tego, co poznalimy w tym rozdziale, uznawane jest za
rzeczy oczywiste. Zanim przejdziemy dalej, by moe konieczne bdzie kilkukrotne
przeczytanie tego rozdziau i powicenie czasu na praktyk. Do takiej praktyki doskonale nadaje si dokument pomocy Podstawy systemu Windows, o ktrym wspominaem
wczeniej.
Oto podsumowanie najwaniejszych zagadnie, o ktrych mwilimy w tym rozdziale:
Pulpit Windows jest miejscem, na ktrym wykonywane s wszystkie prace.
Komputerem steruje si za pomoc myszy i klawiatury.
Wikszo prac wymaga otwierania i zamykania programw.
Za pomoc menu Wszystkie programy mona otworzy dowolny z programw

zainstalowanych na komputerze.
Kady z otwartych programw pojawia si na pulpicie w osobnym oknie. Okna

programw ukadaj si na sobie jak kartki papieru.
89
Z kadym otwartym programem powizany jest przycisk na pasku zada. Takie

przyciski uatwiaj przeczanie si midzy otwartymi programami.
Okna programw mona przesuwa i zmienia ich rozmiary tak, aby zobaczy
dokadnie to, co chcemy, i wtedy, kiedy tego chcemy.
Po zakoczeniu pracy z komputerem nie naley od razu siga do wycznika

sieciowego. Prawidowe wyczenie komputera wymaga nacinicia przycisku
Start i kliknicia przycisku Zamknij komputer znajdujcego si w menu Start.
Na razie zakoczymy opowiadania o pulpicie i programach. W dzisiejszych czasach niemal kada osoba korzystajca z komputera ma te dostp do internetu, wic bezpieczestwo staje si naprawd istotnym problemem. Zajmiemy si nim w rozdziale 3., w ktrym
omawiane s konta uytkownikw i ich wpyw na bezpieczestwo komputera.
90
Rozdzia 3.
Wspdzielenie
i zabezpieczanie
za pomoc
kont uytkownikw
W tym rozdziale:
Po co nam konta uytkownikw?
Tworzenie i zarzdzanie kontami uytkownikw
Uywanie kont uytkownikw
Odtwarzanie zapomnianych hase
Tajniki zarzdzania kontami uytkownikw
Zarzdzanie danymi uwierzytelniajcymi i identyfikatorami sieciowymi
Kada osoba korzystajca z komputera nazywana jest jego uytkownikiem (ang. user).
Jeeli na jednym komputerze pracuje kilka osb, to kada z nich musi otrzyma wasne
konto uytkownika. Utworzenie konta uytkownika jest podobne do przekazania tej osobie cakowicie niezalenego komputera. Kady z uytkownikw moe dostosowa wygld
i zachowanie pulpitu do swoich wymaga, kady z uytkownikw moe mie swj niezaleny zbir zdj, muzyki, filmw i innych dokumentw. Kady z uytkownikw moe
te przygotowa swoje wasne konto poczty elektronicznej.
Konta uytkownikw pozwalaj rodzicom na sprawowanie kontroli rodzicielskiej nad
kontami swoich dzieci. Jest to doskonaa funkcja dla rodzicw, ktrzy nie zawsze mog
monitorowa to, co ich dzieci robi na komputerze. Kontrola rodzicielska pozwala na
cige (24 godziny na dob, 365 dni w roku) monitorowanie i kontrolowanie wykorzystania komputera przez dzieci, nawet wtedy, gdy rodzica nie ma w pobliu.
Konta uytkownikw tworz te dodatkow warstw bezpieczestwa samego komputera.
Wiele luk bezpieczestwa nie wynika z bdw w systemie operacyjnym Windows, ale
92
z faktu, e uytkownik pracuje na koncie nadajcym zoliwym programom uprawnienia

do wykonywania nieprzyjemnych rzeczy. Oczywicie uytkownik komputera nie zdaje
sobie sprawy z tego, e nadaje jakiekolwiek uprawnienia, poniewa takie programy nie
prosz o nie. Pobieraj je po prostu automatycznie na podstawie charakterystyki konta
aktualnie zalogowanego uytkownika.
Tworzenie i zarzdzanie kontami uytkownikw jest bardzo proste. Zanim jednak przejdziemy do szczegw, sprawdmy, co dla nas, czyli uytkownikw, oznacza wprowadzenie kont uytkownikw.
Logowanie i wylogowanie
z konta uytkownika
Jeeli na komputerze istnieje ju wiele kont uytkownikw, to zaraz po uruchomieniu
komputera na ekranie wywietlana jest ikona kadego konta. Na rysunku 3.1 zobaczy
mona przykadowy zestaw ikon reprezentujcych konta uytkownikw.
Rysunek 3.1. Przykadowe ikony kont uytkownikw
93
W celu zalogowania si na konto uytkownika naley klikn jego ikon. Jeeli konto
jest chronione hasem, to trzeba jeszcze wprowadzi haso chronice konto przed niepowoanym dostpem.
Gdzie teraz jestem?

Po klikniciu przycisku Start mona zobaczy nazw uytkownika, na ktrego konto si
zalogowalimy. Nazwa ta wypisywana jest w prawym grnym rogu menu Start. Na
rysunku 3.2 mona zobaczy, e aktualnie uywane konto uytkownika nazywa si
jboyce. Oczywicie na komputerze Czytelnika takie konto moe mie dowoln inn nazw.
Jeeli system Windows 7 zosta ju wstpnie zainstalowany na nowo kupionym komputerze, to moe by to bardzo oglna nazwa, taka jak Waciciel lub Uytkownik.
Rysunek 3.2. Nazwa uytkownika w menu Start
Wylogowanie z konta
Istnieje kilka rnych sposobw na przejcie z konta uytkownika, na ktrym jestemy
aktualnie zalogowani, do innego konta (zakadam, e na komputerze jest wicej ni tylko
jedno konto). Pierwszym krokiem jest kliknicie przycisku Start i przycisku ze strzak
obok przycisku blokowania komputera (rysunek 3.3). W wywietlonym menu trzy pozycje
maj zwizek z kontem uytkownika, na ktrym jestemy aktualnie zalogowani:
Przecz uytkownika pozwala na przejcie do innego konta uytkownika,

bez koniecznoci wylogowania si z biecego konta. Opcja ta sprawdza si
do tymczasowego skorzystania z konta innego uytkownika w celu wykonania
jakiej prostej operacji (na przykad sprawdzenia poczty).
94
Rysunek 3.3. Opcje wylogowania
Hibernacja w komputerach typu notebook opcja ta zapisuje na dysku aktualny

stan systemu i wycza komputer. Dziki temu odtworzenie stanu komputera
jest znacznie szybsze ni w przypadku zwykego wyczenia i ponownego
uruchomienia.
Wyloguj ta opcja powoduje zamknicie wszystkich otwartych programw, dajc

nam moliwo zapisania wszystkich niezapisanych jeszcze wynikw pracy. Z opcji
tej mona skorzysta w sytuacji, w ktrej przez pewien czas nie bdziemy korzysta
z komputera.
Zablokuj jeeli konto uytkownika jest chronione hasem, to opcji tej mona
uy do ukrycia zawartoci ekranu i uniemoliwienia innym osobom korzystania
z komputera poprzez nasze konto uytkownika. Po ponownym zalogowaniu si
na konto przywrcone zostaj wszystkie otwarte wczeniej programy.
Dlaczego przeczanie uytkownikw jest z praktyk

Jeeli do wylogowania si z konta uytkownika korzystamy z opcji przeczania uytkownikw, ale
nie wylogowujemy si cakowicie, to wszystkie uywane przez nas programy i dokumenty pozostaj
w pamici komputera. W ten sposb mniej pamici pozostaje na dane i programy innych uytkownikw.
Jeeli wielu uytkownikw korzysta wycznie z opcji przeczania uytkownikw, to w pamici komputera cay czas znajduje si duo rnych rzeczy pochodzcych z kont uytkownikw. W takiej sytuacji bardzo prawdopodobne jest, e komputer bdzie dziaa o wiele wolniej.
Najlepszym rozwizaniem jest wylogowanie kadego uytkownika po zakoczeniu pracy. Jeeli
zauwaymy, e inni uytkownicy nie stosuj si do tego zalecenia, a komputer dziaa wolniej od
leniwca, to zawsze mona wyczy opcj przeczania uytkownikw.
95
Jeeli konto uytkownika nie jest chronione hasem, to ostatnia z opcji tak naprawd nie
blokuje innym osobom dostpu do tego konta. Kady, kto podejdzie do komputera, moe
klikn ikon uytkownika i skorzysta z jego konta.
Tworzenie silnych hase

Za chwil bd mwi o technikach tworzenia, zarzdzania i chronienia hasami kont uytkownikw. Zanim jednak przystpi do omawiania szczegw, powinienem chyba nieco
dokadniej opisa same hasa. Nie chodzi tu tylko o hasa do kont uytkownikw, ale rwnie hasa do wszelkiego rodzaju kont, rwnie kont sieciowych.
Haso, ktrego mona si atwo domyli, jest sabym hasem. Silne haso musi by nie
tylko trudne do odgadnicia, ale te odporne na ataki polegajce na prbach odgadnicia
hasa. Dwa najpowszechniej stosowane rodzaje atakw tego rodzaju to atak sownikowy
oraz atak brutaln si. Oba rodzaje atakw wymagaj zastosowania specjalnych programw przeznaczonych do amania hase uytkownikw i uzyskiwania dostpu do ich kont.
Atak sownikowy polega na prbach zastosowania tysicy hase wybieranych ze sownika
(zazwyczaj jzyka angielskiego) zawierajcego typowe hasa i czsto stosowane sowa.
Atak brutaln si polega na skadaniu hasa w postaci tysicy kombinacji liter, a do
znalezienia takiej kombinacji, ktra pozwala na dostp do konta.
Przyznaj, e oba rodzaje atakw rzadko si spotyka w rodowiskach domowych komputerw PC. Tego rodzaju ataki s skutecznie blokowane przez typowe techniki nakazujce
uytkownikowi odczeka kilka minut po trzech nieudanych prbach logowania. Mimo
to wikszo wskazwek dotyczcych tworzenia hasa chronicego poufne dane przed
atakami polegajcymi na odgadywaniu hasa mona stosowa przy tworzeniu praktycznie
dowolnych hase. Silne haso powinno spenia przynajmniej kilka z poniszych kryteriw:
Nie powinno by krtsze ni osiem znakw.
Nie moe si w nim znale nasze nazwisko, nazwa uytkownika, imi psa ani aden
inny element, ktry czonkowie rodziny albo wsppracownicy mogliby atwo
odgadn.
Nie moe zawiera sowa, ktre mona znale w sowniku.
Skada si z kombinacji maych i wielkich liter, cyfr oraz symboli (takich jak !, &,
?, @ lub #).
Wiem, e mao kto zamienia swj osobisty komputer w fortec. Nikt nie chce korzysta
z hasa, ktre trudno si zapamituje, a jeszcze trudniej wpisuje. Jednak wszelkie dziaania
zabezpieczajce nasze haso przed odgadniciem s warte podjtego wysiku. Na pewnych
stronach WWW mona znale funkcje sprawdzania jakoci hasa. Na przykad mona
skorzysta z takiej funkcji dostpnej na stronie http://www.microsoft.com/poland/athome/
security/privacy/password_checker.mspx. Mona te skorzysta z pomocy wyszukiwarek
sieciowych (na przykad Google) i wpisa w nich haso: jako hasa.
96
Zapamitywanie hase
Najwikszym problemem z hasami jest to, e po ich wymyleniu atwo o nich zapominamy. W przypadku serwisw WWW zapomniane haso mona czsto odzyska, klikajc cze Zapomniaem hasa. Niestety, na stronie logowania w systemie Windows 7 nie
znajdziemy takiego cza i dlatego wane jest, eby nie zapomina hase dostpu do kont
uytkownikw!
Zanim zaczniemy zabezpiecza swoje konto, naley zapisa na kartce papieru haso, jakie
mamy zamiar zastosowa. Trzeba przy tym uwaa, eby zapisa je dokadnie tak samo
jak w komputerze, uwzgldniajc wielkie i mae litery. We wszystkich hasach rozrniane
s mae i wielkie litery, dlatego nawet taka rnica moe zablokowa nam dostp do
swojego konta!
Na przykad ustalilimy, e nasze haso bdzie miao posta kawa@lawa!0 (ostatnim znakiem
jest zero). Jednak w czasie wpisywania hasa w komputerze wprowadzilimy cig znakw
Kawa@Lawa!o (tutaj ostatnim znakiem jest maa litera o). Za jaki czas okazao si, e
zapomnielimy swojego hasa i musielimy wykopa karteczk z zapisanym hasem.
Niestety, zapisane na karteczce haso kawa@lawa!0 nic nam nie pomoe, poniewa faktyczne
haso zastosowane w komputerze ma posta Kawa@Lawa!o.
Na maszynach do pisania cyfra 0 jest praktycznie taka sama jak dua litera O. Z kolei
liczba 1 jest niemal identyczna z ma liter l. Takie podobiestwa nie maj jednak
zastosowania w wiecie komputerw. Chcc wpisa cyfry 1 (jeden) i 0 (zero), trzeba
skorzysta z klawiszy 1 i 0 znajdujcych si w grnym rzdzie klawiatury alfanumerycznej
lub w bloku klawiatury numerycznej.
Tworzenie podpowiedzi do hasa

Przy wprowadzaniu hasa do konta uytkownika, system Windows 7 pozwala na podanie
podpowiedzi, ktra uatwia nam przypomnienie sobie zapomnianego hasa. Jest to jednak
troch ryzykowne, poniewa podpowied t bdzie mg zobaczy kady, kto podejdzie
do komputera. Oznacza to, e podpowied nie moe w sposb oczywisty informowa
potencjalnego wamywacza o tym, jakie ma wpisa haso.
Taka podpowied moe przypomnie nam ogln posta hasa, ale nie musi uwzgldnia
zastosowanych w nim maych i wielkich liter. Zapisywanie hase zdecydowanie nie jest
dobrym rozwizaniem, poniewa w ten sposb umoliwiamy innym ich poznanie. Jeeli
jednak musimy zapamitywa wiele rnych hase, to moemy zastanowi si nad zapisaniem ich w chronionym hasem arkuszu programu Excel. W ten sposb bdziemy musieli
pamita tylko jedno haso to otwierajce plik arkusza. Oprcz tego istniej te programy
do przechowywania hase, ktre maj takie samo zadanie.
Jeeli zdecydujemy si przechowywa hasa w pliku programu Excel, to dobrze jest
utworzy sobie kopi tego pliku na innym komputerze. Tak na wypadek, gdyby nasz
komputer uleg awarii albo zapomnielibymy hasa do swojego konta.
Najwaniejsz rzecz przy zapamitywaniu i zapisywaniu hase jest to, e nie moemy
popeni adnego bdu. Hasa typu co w stylu tego, ktre zaoylimy, nie s tu wystarczajce. Aby dosta si do konta, musimy poda dokadnie takie samo haso. W zwizku
97
z tym hasa trzeba traktowa tak, jakby byy niezwykle cennymi diamentami, i przechowywa je w bezpiecznym miejscu. Nie naley jednak ukrywa ich tak bardzo, eby nie
dao si ich znale wtedy, gdy bd potrzebne.
No dobrze, to tyle na temat hase. W nastpnym podrozdziale pomwimy o rodzajach kont
uytkownikw.
Jeeli nasze konto jest kontem administracyjnym albo mamy zdefiniowane dodatkowe
konto administracyjne, to mamy te moliwo wyzerowania hasa dowolnego uytkownika
komputera. Nie trzeba zatem przeprowadza procedury odzyskiwania hasa. Wystarczy
je wyzerowa.
Typy kont uytkownikw

Windows 7 udostpnia cztery podstawowe typy kont uytkownikw: wbudowane konto
administratora, konta uytkownikw z prawami administracyjnymi, konta standardowe
oraz konto gocia. Typy te rni si zakresem uprawnie, jakie otrzymuj osoby korzystajce z poszczeglnych rodzajw kont.
Wbudowane konto administratora

System Windows 7 ma jedno wbudowane konto administratora. Nie jest ono tosame
z kontem administracyjnym, ktre moemy samodzielnie utworzy i ktre bdzie wywietlane na ekranie logowania. Tego konta nigdy nie zobaczymy na ekranie logowania.
Wbudowane konto administratora ma nieograniczony dostp do caego komputera. Oznacza to, e po zalogowaniu na to konto mona w komputerze doda i zrobi absolutnie
wszystko, na co mamy ochot. Kady program uruchamiany w czasie, gdy jestemy zalogowani na to konto, rwnie otrzymuje nieograniczone uprawnienia. Z tego powodu
konto to tworzy pewne ryzyko zwizane z bezpieczestwem i w zwizku z tym naley
uywa go tylko wtedy, gdy jest to absolutnie niezbdne.
W rodowiskach, w ktrych wielk uwag przykada si do bezpieczestwa, nowy komputer najczciej trafia najpierw do doskonale wyszkolonego administratora sieci i bezpieczestwa, ktry loguje si na konto administratora i konfiguruje cay komputer dla
innych uytkownikw. W procesie tym administrator konfiguruje konta uytkownikw
zgodnie z zasad najmniejszych wymaganych uprawnie, ktra mwi, e dane konto
powinno otrzyma dokadnie takie uprawnienia, jakie s wymagane do wykonania przypisanych mu zada.
Po zakoczeniu pracy przez administratora, najczciej zmieniana jest nazwa wbudowanego konta administracyjnego oraz chronice je haso, tak eby nie mia do niego dostpu
nikt nieuprawniony. Konto jest zawsze ukryte przed zwykymi uytkownikami, ale administratorzy systemu dobrze wiedz, jak mona je odnale. W rodowiskach dbajcych
o bezpieczestwo komputerw to wszystko stanowi standardow procedur dziaania, ale
wrd uytkownikw domowych naley do rzadkoci.
W systemie Windows 7 nie ma tak naprawd koniecznoci odszukiwania i logowania si
na konto administratora. Tak potrzeb mog mie tylko zaawansowani uytkownicy
98
o bardzo specyficznych potrzebach, a wtedy mog uzyska dostp do tego konta, uruchamiajc system w trybie awaryjnym. Typowemu uytkownikowi korzystajcemu z komputera w domu cakowicie wystarcza bdzie konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi.
Dowiadczeni uytkownicy, ktrzy wymagaj dostpu do konta administratora, mog
si do niego zalogowa w trybie awaryjnym. Wicej informacji na ten temat podaj
w rozdziale 13. Jeeli jednak Czytelnik nie jest zaawansowanym uytkownikiem systemw
Windows, powinien ograniczy si do korzystania z kont o uprawnieniach
administracyjnych, o ktrych mwi bd za chwil.
Konta uytkownikw z uprawnieniami administracyjnymi

W wikszoci przypadkw, gdy kto mwi o koncie administracyjnym w systemie Windows 7, mona bezpiecznie zakada, e chodzi mu o konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi. Takie konto ma niemal wszystkie uprawnienia, jakie znamy
z konta administratora, ale obwarowane jest te wieloma zabezpieczeniami, ktre chroni
nasz komputer przed atakami, ktre mogyby wykorzysta tak wysoki poziom uprawnie.
Dobrze byoby zaoy w systemie konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi, a jeeli chcielibymy zaimplementowa mechanizmy kontroli rodzicielskiej, to takie
konto musi by chronione hasem, tak eby dzieci nie mogy wyczy lub pozmienia
ustanowionych zasad kontroli rodzicielskiej.
Konta standardowe
Standardowe konto uytkownika jest tym rodzajem konta, ktre powinno by uywane
w naszej codziennej pracy z komputerem. Konto to ma ilo uprawnie wystarczajc do
wykonywania codziennych zada, takich jak uruchamianie programw, obsuga poczty
czy przegldanie sieci WWW. Nie ma ono jednak uprawnie umoliwiajcych wprowadzanie do systemu zmian, ktre miayby wpyw na konta innych uytkownikw. Nie ma
te uprawnie pozwalajcych dzieciom na obejcie mechanizmw kontroli rodzicielskiej,
a co najwaniejsze, nie ma uprawnie, ktre pozwoliyby zoliwemu oprogramowaniu na
sianie spustoszenia w caym systemie.
Jeeli w czasie normalnej pracy uywa bdziemy konta standardowego, a z konta z uprawnieniami administracyjnymi korzysta bdziemy tylko wtedy, gdy bdzie to naprawd
niezbdne, to bdzie to wielka poprawa w zakresie zabezpieczania komputerw przed
zagroeniami pyncymi z internetu.
Konto gocia
Opcjonalne konto gocia ma umoliwia tymczasowe korzystanie z komputera osobom,
ktre normalnie go nie uywaj. Konto to umoliwi im przejrzenie poczty oraz stron
WWW, jak rwnie zagranie w niektre gry, ale zdecydowanie nie pozwoli ono na wprowadzanie zmian w tym ani adnym innym koncie. Ograniczone uprawnienia tego konta
maj chroni komputer przed zoliwym oprogramowaniem, jakie go moe zapa
w internecie.
99
Tworzenie kont uytkownikw

i zarzdzanie nimi
Najlepszym sposobem obsugi kont uytkownikw jest wyznaczenie jednej osoby, ktra
spenia bdzie zadania administratora, nawet jeeli nie jest ona zaawansowanym uytkownikiem. W domu takie zadanie spadnie zapewne na osob doros, ktra powinna
zdefiniowa zasady kontroli rodzicielskiej. Na pocztek naley zalogowa si na konto,
ktre ma ju uprawnienia administracyjne. Jeeli w systemie jest tylko jedno konto albo
po starcie systemu od razu pojawia si pulpit, to takie konto najprawdopodobniej ma ju
uprawnienia administracyjne.
Wiele zada konfiguracyjnych, w tym rwnie tworzenie kont uytkownikw i zarzdzanie nimi, wykonywanych jest w panelu sterowania. Waciwie w wikszoci przypadkw moemy skorzysta z kilku rnych stron i mamy kilka sposobw ich otwarcia.
Tutaj rwnie nie istnieje jedyna suszna metoda wykonywania czynnoci. Nie ma lepszych ani gorszych sposobw, ale moemy uywa takiego, ktry najlepiej pasuje do
naszego stylu pracy. Oto dwie metody dotarcia do opcji pozwalajcych na zarzdzanie
kontem, na ktrym jestemy aktualnie zalogowani:
Nacisn klawisz ( ), wpisa w pasku wyszukiwania sowo konta i klikn pozycj

Konta uytkownikw.
Klikn przycisk Start, wybra pozycj Panel sterowania, klikn pozycj Konta
uytkownikw i Filtr rodzinny, a nastpnie pozycj Konta uytkownikw.
W ten sposb zostanie otwarta strona (jej przykad pokazuj na rysunku 3.4), na ktrej bdziemy mogli wprowadzi zmiany do konta, na ktrym jestemy aktualnie zalogowani.
Zmiana opcji oznaczonych ikon tarczy wymaga uzyskania uprawnie administracyjnych.
W celu utworzenia nowego konta uytkownika naley klikn opcj Zarzdzaj innym
kontem. Jeeli uywamy aktualnie konta zwykego uytkownika, ale w systemie istnieje
ju chronione hasem konto administracyjne, to trzeba bdzie najpierw wprowadzi haso
administratora. Jeeli konto administratora nie jest chronione hasem, to w wywietlonym
polu tekstowym wystarczy nacisn klawisz Enter. Pojawi si wtedy strona Zarzdzanie
kontami, na ktrej wywietlane s ikony wszystkich kont uytkownikw, jakie istniej
w systemie. Podawany jest na niej rwnie typ kadego z tych kont. Na rysunku 3.5 przedstawiony zosta przykad, na ktrego potrzeby utworzyem dwa konta administracyjne:
jedno otrzymao nazw jboyce, a drugie jest wbudowanym kontem Administrator. Pozostae konta to standardowe konta uytkownikw.
Tworzenie konta uytkownika

Tworzenie nowego konta uytkownika nie jest trudne. Idealnie byoby, gdyby kade konto
uytkownika chronione byo hasem. Jedno konto standardowe potrzebne bdzie nam do
wykonywania wasnych codziennych zada, a wszyscy pozostali uytkownicy powinni
mie zaoone swoje wasne konta standardowe.
100
Rysunek 3.4. Panel sterowania kontami uytkownikw
Trzeba pamita, e z kadym kontem powizany jest pewien zbir plikw. Jeeli od
pewnego czasu uywalimy konta administracyjnego, to z pewnoci nie chcielibymy
tworzy nowego konta uytkownika od zera. Lepszym rozwizaniem bdzie utworzenie
nowego konta administracyjnego, a nastpnie zmiana rodzaju swojego konta z administracyjnego na standardowe. Dziki temu nie bdziemy musieli przenosi swoich plikw
do nowego konta.
Aby utworzy nowe konto uytkownika, trzeba klikn opcj Utwrz nowe konto, a otwarte
zostanie okno przedstawione na rysunku 3.6.
W oknie tym trzeba wpisa nazw nowego konta. Jeeli tworzymy konto administracyjne,
to naleaoby nada mu nazw w rodzaju Admin lub podobn. Nie mona uy nazwy
Administrator, poniewa jest ona zarezerwowana dla wbudowanego konta administratora.
Jeeli tworzone jest konto standardowe, na przykad dla czonkw rodziny, to jako nazw
konta mona wykorzysta imi osoby, dla ktrej tworzymy konto.
Po wpisaniu nazwy konta naley wybra opcj Uytkownik standardowy, aby utworzy
konto standardowe. Jeeli tworzone ma by konto administracyjne, to naleaoby wybra
opcj Administrator. Na zakoczenie trzeba ju tylko klikn przycisk Utwrz konto,
a w systemie zostanie utworzone nowe konto. Od razu wracamy do strony Zarzdzanie
kontami, na ktrej wida ju, e w systemie pojawio si nowe konto.
101
Rysunek 3.5. Strona zarzdzania kontami
Proces ten mona powtarza tyle razy, ile kont chcemy utworzy.
Zmiana konta uytkownika

Przy tworzeniu nowego konta moemy mu jedynie nada nazw oraz wybra rodzaj.
Dopiero po utworzeniu konta uytkownika uzyskujemy moliwo dokadniejszego dopasowania go do swoich wymaga. Wszystkie modyfikacje mona wprowadza do kont uytkownikw za porednictwem strony Zarzdzanie kontami, przedstawionej na rysunku 3.5.
Przy usuwaniu konta uytkownika mona te niechccy usun wszystkie pliki zwizane
z tym kontem. Usuwanie czegokolwiek to bardzo powana operacja. Przed usuniciem
jakiegokolwiek konta naley zatem przeczyta podrozdzia Usuwanie kont uytkownikw
znajdujcy si w dalszej czci tego rozdziau, tak eby nie usun przypadkiem zdj
lub innych dokumentw, ktrych odtworzenie moe by trudne, a nawet niemoliwe.
Zmiana typu konta uytkownika

Na stronie zarzdzania kontami mona zmieni typ konta administracyjnego na konto
standardowe i vice versa. Na przykad, jeeli od momentu zakupienia komputera do wykonywania codziennych zada korzystalimy z konta administracyjnego, to dobrze byoby
zmieni typ tego konta na konto standardowe, tak aby podnie poziom bezpieczestwa
102
Rysunek 3.6. Tworzenie konta nowego uytkownika
w systemie. W systemie musi istnie przynajmniej jedno konto z uprawnieniami administracyjnymi, a zatem takiej zmiany mona dokona tylko wtedy, gdy oprcz naszego
konta w systemie jest jeszcze jedno konto z uprawnieniami administratora.
Aby zmieni rodzaj konta, naley klikn ikon tego konta wywietlan na stronie Zarzdzanie kontami. Najpierw wywietlona zostanie strona Zmienianie konta. Jak wida na
rysunku 3.7, strona ta pozwala na wprowadzenie wielu zmian w koncie, a nawet na jego
usunicie.
Kliknicie opcji Zmie typ konta pozwala na zmodyfikowanie typu konta z administracyjnego na standardowe i vice versa. Po klikniciu tej opcji pojawi si strona Zmienianie
typu konta, na ktrej mona wybra rodzaj, jaki chcemy nada temu kontu. Po wybraniu
rodzaju pozostaje ju tylko klikn przycisk Zmie typ konta.
Ochrona konta hasem

Jeeli z komputera korzysta kilka osb, to najprawdopodobniej czci z nich nie bdziemy
chcieli udostpnia konta administratora. Podobnie, cz uytkownikw nie bdzie miaa
dostpu do kont administracyjnych. Taki podzia jest szczeglnie istotny dla prawidowego
funkcjonowania kontroli rodzicielskiej. Jeeli konto administracyjne nie jest chronione
hasem, to dzieciom nie zajmie duo czasu wypracowanie metod skutecznego pominicia
ogranicze nakadanych przez rodzicw.
103
Rysunek 3.7. Strona zmiany konta
Samo wczenie ochrony konta hasem jest bardzo proste, ale trzeba pamita, eby nie
zapomnie zdefiniowanego hasa. Jeeli zdarzy si nam zapomnie haso, to nikt nie
bdzie mia uprawnie administracyjnych, co spowoduje wiele problemw. Z tego powodu
trzeba sobie wymyli solidne haso oraz dobr podpowied do niego. Co wicej, haso
naley zapisa sobie na kartce, jeszcze zanim przystpimy do zabezpieczania konta.
W celu zabezpieczenia hasem konta uytkownika trzeba przej do strony gwnej
z danymi tego konta. Na stronie Zarzdzanie kontami naley klikn ikon tego konta, ktre
chcemy zabezpieczy hasem, a nastpnie klikn opcj Utwrz haso. Otwarta zostanie
wtedy strona pokazana na rysunku 3.8. Jeeli kto uywa wczeniej konta bez hasa, to
powinien przynajmniej przeczyta pojawiajce si ostrzeenia. Jeeli jednak jest to cakowicie nowe konto, to nie ma si czym przejmowa.
W celu ochrony konta hasem trzeba wpisa haso w polu Nowe haso. Nastpnie trzeba
nacisn klawisz tabulacji albo klikn w drugim polu tekstowym i wprowadzi to samo
haso ponownie. W czasie wpisywania hasa nie zobaczymy wpisywanych znakw, a jedynie znaczki zastpcze. Hasa zawsze wpisywane s w ten sposb, co ma zapobiec podgldaniu hasa przez osoby nieuprawnione, ktre mogyby pozna tworzone wanie haso,
po prostu zagldajc nam przez rami w czasie, gdy wpisujemy haso do komputera.
104
Rysunek 3.8. Ochrona konta hasem
Na koniec trzeba jeszcze wprowadzi podpowied do hasa. Powinien to by tekst, ktry

uatwi nam przypomnienie sobie zapomnianego hasa, ale nie bdzie oczywist wskazwk
dla kogo, kto chciaby si wama na nasze konto. Po wypenieniu wszystkich pl pozostaje klikn przycisk Utwrz haso.
Jeeli pojawi si komunikat z informacj, e wprowadzone hasa nie s ze sob zgodne,
to znaczy, e oba hasa trzeba wprowadzi jeszcze raz. Trzeba si upewni, e haso wpisujemy dokadnie tak samo w obu polach. Nastpnie mona ponownie klikn przycisk
Zmie haso. Po waciwym wprowadzeniu obu hase oraz podpowiedzi wrcimy do gwnej strony konta uytkownika.
Ca procedur ochrony konta hasem mona powtarza na dowolnej liczbie kont. Jeeli
tworzymy konta nie tylko dla siebie, to lepszym rozwizaniem jest niechronienie ich
hasami i umoliwienie innym uytkownikw podjcia decyzji o ewentualnym zaoeniu
hasa. W kocu kady powinien samodzielnie zarzdza swoimi hasami. Osobicie uwaam jednak, e kade konto powinno by chronione hasem.
Dlaczego kade konto ma by chronione hasem? Po pierwsze, jest to podstawowa
zasada bezpieczestwa. Po drugie, jeeli z komputera korzysta kilkoro dzieci, to hasa
chronice ich konta zabezpieczaj przed zalogowaniem si dziecka na nie swoje konto
na przykad w celu obejcia naoonych na nie ogranicze.
105
Zmiana obrazka konta

Z kadym kontem uytkownika powizany jest pewien obrazek. Jest to niewielka ikona
pozwalajca szybko okreli, do kogo naley konto, bez koniecznoci czytania jego nazwy.
Taki obrazek moe zosta wybrany spord obrazkw dostarczanych razem z systemem,
ale mona te zastosowa dowolny inny obrazek zapisany na dysku.
Jeeli chcielibymy zastosowa tu swoje zdjcie, to naley unika zdj przenoszonych
bezporednio z aparatw cyfrowych. Wielkoci takich zdj s naprawd ogromne. Naley
zatem wybra zdjcie, ktre bdzie doskonaym kwadratem i nie bdzie miao adnych
znieksztace. Najlepiej bdzie przyci zdjcie do wymiarw nieprzekraczajcych 100100
pikseli. Wybrane zdjcie musi zosta zapisane w formacie JPEG, BMP, PNG lub GIF.
Jeeli kto nie zna si na zdjciach cyfrowych na tyle, eby speni te wszystkie
wymagania, to zawsze moe skorzysta ze zdj wbudowanych. Po nabyciu umiejtnoci,
o jakich bdziemy mwi w rozdziale 19., kady powinien by w stanie przygotowa
wasne zdjcie i zastosowa je jako ikon swojego konta.
Chcc zmieni obrazek konta uytkownika, trzeba przej do gwnej strony tego konta
i klikn na niej przycisk Zmie obraz (albo Zmie swj obraz jest to uzalenione od
tego, w jaki sposb dana strona zostaa otwarta). Nastpnie:
Aby wykorzysta jeden z wbudowanych obrazkw, trzeba klikn interesujcy

nas obrazek, a nastpnie klikn przycisk Zmie obraz.
Aby wykorzysta samodzielnie przygotowane zdjcie, trzeba klikn przycisk

Przegldaj w poszukiwaniu obrazw, a nastpnie odszuka folder zawierajcy
inne obrazki kont uytkownikw, takie jak mona zobaczy na rysunku 3.9. Na koniec
trzeba ju tylko klikn (by moe dwukrotnie) obrazek, ktrego chcemy uy.
Wybrany w ten sposb obrazek od razu zastpi dotychczasowy.
Zmiana nazwy konta

Nazwa kadego konta pojawia si zawsze na ekranie logowania, a po zalogowaniu si
na konto, jego nazw mona te zobaczy w menu Start. Jeeli przy tworzeniu konta
zdarzyo si nam popeni literwk, to z pewnoci chcielibymy mie moliwo poprawienia tak fatalnej pomyki. Podobnie, w przypadku gdy konto ma bardzo ogln nazw,
tak jak Waciciel, rwnie moemy chcie zmieni j na lepiej dopasowan do naszej
osoby. Poza tym raczej rzadko zachodzi potrzeba zmiany nazwy konta.
W celu zmiany nazwy konta trzeba przej do gwnej strony tego konta, klikn opcj
Zmie nazw konta, wpisa now nazw i klikn przycisk Zmie nazw.
Wczanie i wyczanie konta gocia

Konto gocia przeznaczone jest dla osb, ktre musz skorzysta z komputera, ale nie s jego codziennymi uytkownikami. Na przykad, w komputerze domowym z konta gocia
moe skorzysta odwiedzajca nas osoba. Bdzie ona moga na tym koncie sprawdzi
106
Rysunek 3.9. Zmiana obrazka konta uytkownika
swoj poczt, przejrze strony WWW i wykona podobne, proste dziaania. Konto gocia ma bardzo ograniczone uprawnienia, dlatego nie musimy obawia si, e osoba
uywajca komputera na tym koncie bdzie w stanie co popsu w naszym komputerze.
Konto gocia jest domylnie wyczone. Nie ma potrzeby wczania go do czasu, gdy
bdzie faktycznie potrzebne. W celu wczenia konta gocia naley przej do strony
Zarzdzanie kontami, klikn ikon konta Go, a nastpnie wybra opcj Wcz. Jeeli
w przyszoci zajdzie potrzeba wyczenia konta gocia, to mona to zrobi na podobnej
zasadzie: klikn ikon konta Go na stronie Zarzdzanie kontami i klikn opcj Wycz.
Nawigowanie po stronach kont uytkownika

Jak wida, tworzenie i zarzdzanie kontami uytkownikw jest bardzo proste. W wikszoci wystarcza wybieranie prostych opcji i czytanie tekstw pojawiajcych si na
ekranie. Prosz pamita, e tekst w kolorze niebieskim jest czem, co oznacza, e moemy
go klikn. Do poruszania si midzy stronami mona te wykorzysta przyciski Wstecz
i Dalej. Na wikszoci stron mona klikn cze Zarzdzaj innym kontem, ktre przeniesie
nas do strony Zarzdzanie kontami. Do poruszania si wrd stron mona te skorzysta z paska adresu znajdujcego si w grnej czci kadego okna. Kliknicie nazwy
pojawiajcej si w pasku adresu przenosi nas od razu do wybranej strony. Do innych
stron mona si dosta za pomoc kliknicia strzaki rozdzielajcej dwie nazwy stron albo
znajdujcej si po lewej stronie paska adresu (rysunek 3.10).
107
Rysunek 3.10. Pasek adresu uatwia poruszanie si wrd stron
Tworzenie dysku resetowania hase

Dysk resetowania hase jest bardzo wan czci kadego komputera chronionego za
pomoc hase. W przypadku zapomnienia hasa jest to jedyna metoda pozwalajca na
jego odzyskanie i ponowne uzyskanie dostpu do danych zapisanych w naszym koncie.
Zaawansowane funkcje, takie jak szyfrowanie EFS, osobiste certyfikaty i zapisane hasa
sieciowe, mona odtworzy wycznie za pomoc dysku resetowania hase.
Najwaniejsze jest, eby utworzy sobie taki dysk, jeszcze zanim uda si nam zapomnie
hasa. Niestety, pniej przygotowanie takiego dysku bdzie ju niemoliwe. Przygotowany dysk trzeba przechowywa w bezpiecznym miejscu, w ktrym atwo znajdziemy go
w razie potrzeby, ale nie znajd go osoby niepowoane, chcce uzyska nieautoryzowany
dostp do konta administracyjnego naszego komputera.
Najlepszym rozwizaniem byoby przygotowanie sobie dysku resetowania hase na dyskietce. Jeeli w komputerze nie ma napdu dyskietek, to mona skorzysta z pendrivea
albo z karty pamici. Trzeba jednak pamita, e karta pamici zadziaa tylko wtedy, gdy
w komputerze dostpne bd odpowiednie gniazda.
W celu utworzenia dysku resetowania hasa trzeba zalogowa si na utworzone wczeniej
konto z uprawnieniami administracyjnymi i do stacji dyskietek woy czyst dyskietk.
Oczywicie mona te woy pendrive do portu USB albo kart pamici w odpowiednie
gniazdo. Nastpnie trzeba przej na stron Konta uytkownikw. Jeeli okno to jest
zamknite, to naley nacisn klawisz ( ), wpisa kont i w menu Start klikn pozycj
108
Pendrive? Karta pamici?

Pendrive (nazywany te dyskiem USB) to niewielkie urzdzenie podczane do komputera przez
port USB, ktre w systemie wyglda i zachowuje si jak twardy dysk. Karta pamici jest urzdzeniem pamici masowej, ktre najczciej wykorzystywane jest do przechowywania zdj w cyfrowych aparatach fotograficznych. Jeeli komputer wyposaony jest w gniazda takich kart pamici,
to mona woy kart w gniazdo i traktowa j tak, jak traktujemy zwyke dyskietki. Wicej informacji na ten temat podawa bd w rozdziale 25.
Przykady takich urzdze oraz ich ceny znale mona na stronach WWW dowolnego sklepu komputerowego. Na takich stronach trzeba tylko odszuka sekcj o nazwie Pamici flash albo Pamici
USB i przejrze dostpne w nich produkty. Jeeli kto jest zainteresowany czytnikami pamici, to
powinien wybiera modele podczane do portu USB, poniewa s one najatwiejsze do zainstalowania.
Konta uytkownikw. Stron t mona te otworzy z poziomu panelu sterowania (klikn

przycisk Start, wybra z menu Panel sterowania/Konta uytkownikw i Filtr rodzinny/Konta
uytkownikw). Na otwartej stronie trzeba wykona nastpujce operacje:
1. W lewej kolumnie klikn opcj Utwrz dysk resetowania hasa.
2. Przeczyta pierwsz stron kreatora i klikn przycisk Dalej.
3. Wybra napd, do ktrego woylimy dyskietk, albo liter napdu reprezentujc
pendrive albo kart pamici i klikn przycisk Dalej.
4. Wprowadzi haso konta administracyjnego, na ktrym jestemy zalogowani,
i klikn przycisk Dalej.
5. Po zakoczeniu dziaania programu (pasek postpu przesunie si do koca) klikn
przycisk Dalej, a nastpnie przycisk Zakocz.
Tak utworzon dyskietk (albo pendrive, lub kart pamici) trzeba przechowywa w bezpiecznym miejscu. Jeeli wykorzystalimy pendrive, ktrego uywamy te do innych celw,
to trzeba uwaa, eby nie usun z niego pliku userkey.psw, poniewa jest on niezbdny
do odtworzenia hasa.
Uywanie dysku resetowania hasa

Jeeli kiedykolwiek bdziemy zmuszeni do korzystania z przygotowanego wczeniej
dysku (albo pendrivea lub karty pamici) do uzyskania dostpu do konta administracyjnego, to naley najpierw uruchomi komputer i klikn ikon konta administracyjnego,
dla ktrego przygotowalimy wczeniej dysk resetowania hasa. Trzeba sprbowa odgadn haso i nacisn klawisz Enter.
Jeeli haso zostanie odrzucone, to naley woy do stacji dyskietk (albo pendrive, lub
kart pamici), na ktrej zapisane s dane odzyskiwania hasa. Po kilku sekundach system
Windows zauway i zarejestruje nowy element, a wtedy trzeba klikn opcj Resetuj
haso, jaka pojawi si w podpowiedziach do hasa na ekranie logowania.
W pojawiajcym si oknie kreatora naley wykonywa wszystkie instrukcje wywietlane
w kolejnych okienkach. Nie bdziemy musieli przypomina sobie pierwotnego hasa
109
zabezpieczajcego konto, ale uzyskamy moliwo zdefiniowania cakowicie nowego hasa

i podpowiedzi do niego. Po zakoczeniu procedury, z tego hasa bdziemy mogli skorzysta przy kadym logowaniu si na konto administracyjne.
Wamywanie si na standardowe konta uytkownikw

Jeeli swojego hasa zapomni uytkownik korzystajcy ze standardowego konta, to za
pomoc konta administracyjnego mona umoliwi mu ponowny dostp do jego konta.
Jeeli administrator chciaby sprawdzi, co w jego systemie porabia dany uytkownik, to
moe skorzysta z tej samej techniki do usunicia hasa zabezpieczajcego konto i uzyskania penego dostpu do wszystkich folderw tego uytkownika.
Rozwizanie to sprawia, e uytkownik traci dostp do swoich zaszyfrowanych plikw
oraz wiadomoci pocztowych. Jeeli uytkownik jest na tyle zaawansowany, eby korzysta
z takich funkcji, to lepszym rozwizaniem na przywrcenie mu dostpu do konta bdzie
skorzystanie z dysku odzyskiwania hasa.
Aby usun haso zabezpieczajce standardowe konto uytkownika, naley:

1. Zalogowa si na konto uytkownika o uprawnieniach administracyjnych.
2. Przej do strony Zarzdzanie kontami (klikn przycisk Start i wybra z menu
pozycje Panel sterowania/Dodaj lub usu konta uytkownikw).
3. Klikn ikon chronionego hasem konta, ktrego uytkownik zapomnia hasa.
4. Klikn opcj Usu haso, a nastpnie klikn przycisk Usu haso.
Po wykonaniu tej operacji standardowe konto uytkownika nie bdzie ju chronione hasem.
Od tego momentu kady bdzie mg zalogowa si na to konto, po prostu klikajc jego
ikon na ekranie logowania.
Usuwanie kont uytkownikw

Administrator moe bez trudu usuwa wszystkie konta uytkownikw. Jeeli nikt nie
korzysta z danego konta, to mona je usun bez wikszych problemw. Jeeli jednak
kto uywa ju tego konta, to przed jego usuniciem trzeba si chwil zastanowi, poniewa usunicie konta wie si z usuniciem wszystkich wiadomoci, kont pocztowych,
a take listy ulubionych stron. Jeeli nie zachowamy dostatecznej ostronoci, to przy
okazji moemy te usun wszystkie pliki danego uytkownika. Mona w ten sposb
spowodowa prawdziw katastrof, poniewa nie ma ju sposobu na odzyskanie tak
usunitych plikw. Chciabym mie pewno, e nikt nie przeoczy tej niezwykle istotnej
informacji, a zatem prezentuj tutaj mae ostrzeenie:
Usunicie konta uytkownika moe mie bardzo powanie konsekwencje. Nie naley
tego robi, jeeli nie ma si penej wiadomoci ogranicze zwizanych z t operacj.
Jeeli chcemy zachowa wiadomoci pocztowe i ulubione strony WWW uytkownika,

to trzeba je najpierw wyeksportowa do folderu dokumentw tego uytkownika. Sposb
takiego eksportu uzaleniony jest od programu, jakiego uywamy do obsugi poczty i stron
110
WWW. Jeeli uywamy programw Poczta usugi Windows Live i Internet Explorer, to
do eksportu tych informacji mona wykorzysta techniki prezentowane w rozdziale 18.
Zakadam, e Czytelnik zna konsekwencje swoich dziaa i nie ma zamiaru usuwa jakiego konta tylko dla zasady. Tylko administratorzy mog usuwa konta uytkownikw.
Oznacza to, e chcc usun jakie konto z poziomu konta standardowego, musimy przynajmniej zna haso konta administracyjnego. Mona si te zalogowa na dowolne konto
w systemie z wyjtkiem tego, ktre chcemy usun. Nastpnie:
1. Klikn przycisk Start, wybra pozycj Panel sterowania, klikn opcj Dodaj
lub usu konta uytkownikw.
2. Jeeli system o to prosi, wpisa haso administratora.
3. Klikn konto, ktre chcemy usun.
4. Klikn opcj Usu konto i przeczyta tre komunikatu. Nastpnie trzeba klikn
jeden z poniszych przyciskw:
Usu pliki ten przycisk trzeba klikn, jeeli planujemy usun wszystkie
pliki zwizane z kontem, wcznie z plikami utworzonymi i zapisanymi przez
uytkownika;
Zachowaj pliki ten przycisk pozwala zachowa pliki uytkownika. Trzeba

jednak pamita, e i tak tracone s wiadomoci pocztowe i ulubione strony
WWW uytkownika.
5. Nastpn stron trzeba koniecznie przeczyta, eby pozna konsekwencje

dokonanego wyboru. Jeeli mimo wszystko zmienimy zdanie, to trzeba klikn
przycisk Anuluj, a jeeli jestemy cakowicie pewni dokonanego wyboru, to mona
klikn przycisk Usu konto.
Jeeli wybierzemy opcj Usu konto, to w tym momencie konto to przestanie istnie.
Jeeli wczeniej zaznaczymy opcj Zachowaj pliki, to pliki uytkownika zostan zapisane
w specjalnym folderze na pulpicie, ktry otrzymuje tak sam nazw, jak miao usunite
konto. W przypadku wybrania drugiej opcji nie s zachowywane adne pliki, a konto usuwane jest w caoci i nie zostaje po nim aden lad. (Jeeli jednak w kroku 5. naciniemy
przycisk Anuluj, to konto pozostanie w systemie w stanie nienaruszonym).
Nawet jeeli za chwil utworzymy konto uytkownika o takiej samej nazwie jak konto
usunite przed chwil, to bdzie to cakowicie nowe konto i nie przejmie po usunitym
koncie adnych ustawie ani plikw.
Jeeli w folderze Dokumenty dany uytkownik nie zapisa adnych dokumentw,
to podczas usuwania tego konta system nie utworzy na pulpicie folderu z zachowanymi
plikami (bo nie byo tam nic do zachowania).
Korzystanie z kont uytkownikw

Jak ju wspominaem na pocztku tego rozdziau, kade konto uytkownika mona
porwna do osobnego komputera PC. Kady z uytkownikw ma swoje wasne foldery
Dokumenty, Obrazy, Muzyka i Wideo, w ktrych moe przechowywa pliki. Kady z uyt-
111
kownikw moe mie swoje wasne konto pocztowe i list ulubionych stron WWW. Kady
z uytkownikw moe dostosowa do swoich wymaga pulpit, menu Start, a take wiele
innych ustawie.
Zaraz po uruchomieniu komputera albo po wylogowaniu si z konta uytkownika zobaczymy ekran z nazwami i ikonami wszystkich dostpnych kont uytkownikw. Kliknicie
ikony konta, ktre nie jest chronione hasem, od razu przenosi nas do tego konta. Jeeli
jednak wybrane konto jest chronione hasem, to na ekranie pojawi si pole tekstowe
z prob o wprowadzenie hasa, takie jak na rysunku 3.11.
Rysunek 3.11. Logowanie na konto chronione hasem
Chcc dosta si do wybranego konta, trzeba wprowadzi odpowiednie haso. Po wpisaniu nieprawidowego hasa wywietlana jest tylko podpowied i system pozwala na
ponown prb wpisania hasa. Nie uda si nam jednak dosta do konta uytkownika
bez podania prawidowego hasa.
Przy pierwszym logowaniu nowe konto uytkownika wyglda bdzie tak, jakbymy po
raz pierwszy uruchamiali system na cakiem nowym komputerze PC. Pulpit bdzie mia
domylny wygld, a wszystkie foldery dokumentw bd cakowicie puste. Nie bdziemy
mieli adnych wiadomoci pocztowych ani listy ulubionych stron WWW. Chcc skorzysta z poczty, uytkownik (lub administrator) musi skonfigurowa swoje konto pocztowe.
Najlepiej byoby, gdyby byo to konto wykorzystywane wycznie przez tego uytkownika.
112
Uytkownik bdzie mia te dostp do wszystkich programw zainstalowanych na tym

komputerze (z wyjtkiem tych rzadkich sytuacji, w ktrych kto instaluje program do
swojego wycznego uytku). Najprawdopodobniej uytkownik bdzie mg te poczy si z internetem za porednictwem tego samego modemu lub sieci co wszyscy pozostali uytkownicy.
Jeeli utworzone konto uytkownika jest kontem standardowym, to na dziaania, jakie
moe wykona uytkownik, nakadane s pewne ograniczenia. Mwic oglnie, uytkownik nie moe wprowadza do systemu takich zmian, ktre mogyby wpywa na konta
innych uytkownikw. W tym miejscu moemy zauway dziaanie mechanizmu kontroli
kont uytkownikw UAC (User Account Control).
Dziaanie mechanizmu kontroli kont uytkownikw

Mechanizm kontroli kont uytkownikw (UAC) jest oglnym pojciem opisujcym sposb dziaania w systemie Windows 7 kont administracyjnych i standardowych. Przegldajc w panelu sterowania rne opcje, zauwaymy, e wiele czy oznaczonych jest
ikon tarczy. Na przykad po klikniciu przycisku Start, wybraniu pozycji Panel sterowania i klikniciu opcji Konta uytkownikw i Filtr rodzinny zobaczymy stron przedstawion na rysunku 3.12.
Rysunek 3.12. Konta uytkownikw i Filtr rodzinny
Uycie elementw oznaczonych ikon tarczy wymaga uzyskania uprawnie administracyjnych. Elementy bez ikony tarczy nie wymagaj takich uprawnie. Na przykad kady
uytkownik moe zmieni haso do swojego konta i nie potrzebuje do tego uprawnie
administracyjnych. Mona to stwierdzi na pierwszy rzut oka, poniewa przy opcji Zmie
swoje haso nie ma ikony tarczy.
Wszystkie opcje oznaczone tarcz wymagaj uprawnie administracyjnych, ale do ich
uycia nie musimy by zalogowani na koncie administracyjnym. Wystarczy, e udowodnimy, i faktycznie mamy uprawnienia do administrowania systemem, a to oznacza,
113
e musimy wprowadzi haso konta administracyjnego. Po klikniciu opcji oznaczonej

tarcz pojawia si okno dialogowe podobne do przedstawionego na rysunku 3.13.
Aby udowodni, e mamy uprawnienia do administrowania tym systemem, wystarczy
w wywietlonym oknie wpisa haso do konta administracyjnego i klikn przycisk Wylij
(w niektrych przypadkach bdzie to przycisk OK).
Rysunek 3.13.
Okno dialogowe
mechanizmu kontroli
kont uytkownikw
Oczywicie w sytuacji, gdy kto nieznajcy hasa do konta administracyjnego natknie si

na przedstawione okno dialogowe, nie bdzie w stanie za wiele wskra. Z braku waciwego hasa system nie pozwoli mu na skorzystanie z zabezpieczonej opcji. W ten sposb uytkownik standardowy nie bdzie mia moliwoci wykonywania dziaa, ktre
mogyby wpywa na cay system i konta innych uytkownikw. Co wicej, dziki temu
dzieci nie maj moliwoci obejcia mechanizmu kontroli rodzicielskiej, o ktrym mwi
bd ju w rozdziale 4.
Eskalacja uprawnie w kontach administracyjnych

Jeeli klikniemy opcj oznaczon tarcz w czasie, gdy jestemy zalogowani na koncie
administracyjnym, to nie musimy ju wprowadza hasa administratora. W kocu, skoro
pracujemy na koncie administracyjnym, to znaczy, e ju wczeniej musielimy takie
haso poda. Nie ma zatem potrzeby podawania go ponownie. Mimo to zobaczymy okno
dialogowe informujce nas, e uruchamiany wanie program ma zamiar wprowadzi
zmiany wpywajce na cay system, podobne do tego z rysunku 3.14. Aby kontynuowa
prac, wystarczy klikn przycisk Tak.
Konieczno cigego klikania kolejnych przyciskw przy prbach wejcia do interesujcych nas opcji moe si wydawa irytujca, ale takie dziaanie ma swoje podstawy.
Pojawiajce si okna dialogowe informuj nas, e uruchamiany wanie program ma
zamiar wprowadzi zmiany wpywajce na cay system. Takiego wanie komunikatu
naley si spodziewa po klikniciu opcji oznaczonych ikon tarczy. Z czasem nabierzemy
dowiadczenia i bdziemy umieli samodzielnie przewidywa, jakie operacje mog wiza si ze zmianami wpywajcymi na cay system. Tak zmian bdzie na przykad instalowanie dodatkowego oprogramowania.
114
Rysunek 3.14.
Okno z informacj
o wykonywanych
dziaaniach
S jednak pewne sytuacje, w ktrych takich komunikatw si nie spodziewamy. Na przykad nie powinny si one pojawia przy otwieraniu zacznikw do wiadomoci pocztowych. W takiej sytuacji oczekujemy tylko wywietlenia zawartoci zacznika, a nie
modyfikowania wanych czci systemu. Wywietlenie takiego ostrzeenia w tym
kontekcie jest dla nas informacj, e z otwieranym zacznikiem jest co mocno nie
w porzdku. Mona wtedy klikn przycisk Anuluj i zrezygnowa z otwierania zacznika,
chronic w ten sposb swj system przed wirusami i innymi nieprzyjemnymi rzeczami,
jakie mog ukrywa si w takim zaczniku.
W rozdziale 8. przedstawi dokadne informacje na temat ochrony systemu
przed wirusami i innym zoliwym oprogramowaniem.
Rozpatrujc spraw nieco bardziej technicznie, mechanizm UAC dziaa zgodnie z zasad
najmniejszych koniecznych uprawnie, przy czym kady uytkownik dziaa z pewnym
ograniczonym zbiorem uprawnie. Pracujc na koncie administracyjnym, dziaamy
z dokadnie takim samym zbiorem uprawnie co uytkownicy pracujcy na koncie standardowym. Ma to na celu ochron systemu przed zoliwym oprogramowaniem, ktre
mogoby wykorzysta uprawnienia konta administracyjnego do wprowadzenia zamtu
w ustawieniach caego systemu.
Po wprowadzeniu hasa lub klikniciu przycisku Kontynuuj w odpowiedzi na pojawienie
si okna dialogowego UAC, system tymczasowo podnosi nam uprawnienia, umoliwiajc
wprowadzenie tej jednej zmiany. Po jej wprowadzeniu nasze konto wraca do standardowego poziomu uprawnie. Taki schemat jest czym nowym w systemie Windows 7,
ale nie jest adn nowoci w oglnym schemacie dziaania komputerw. W ten sposb ju
od lat dziaaj rodowiska o wysokim poziomie bezpieczestwa i mechanizm ten zosta
uznany za najlepsz moliw praktyk. Jeeli jest to tylko moliwe, nie powinnimy wycza mechanizmu UAC na naszych komputerach, ale jeeli okae si on wyjtkowo niepraktyczny, to mona go oczywicie wyczy.
Wyczanie i wczanie mechanizmu UAC

Mechanizm UAC nie bdzie z pewnoci najpopularniejsz funkcj systemu Windows 7,
mimo e zosta mocno usprawniony w porwnaniu z wersj dostpn w Windows Vista.
W kocu nikt nie lubi funkcji zmuszajcych do dodatkowej pracy, nawet jeeli praca ta
polega tylko na okazjonalnym klikaniu jakiego przycisku. Niestety, zdarzaj si sytuacje,
w ktrych mechanizm UAC jest po prostu niepraktyczny. Na przykad, jeeli nadamy
115
dzieciom konta standardowe, to nie bd one mogy instalowa adnych programw.

Z drugiej strony, jeeli nadamy im konta administracyjne, to nie bdziemy mogli sprawowa nad komputerem kontroli rodzicielskiej. W takiej sytuacji wyczenie mechanizmu
UAC bdzie chyba najlepszym rozwizaniem.
Przed wyczeniem mechanizmu UAC naley si upewni, e wszystkie inne mechanizmy
zabezpieczajce, ktre omawiane s w drugiej czci niniejszej ksiki, zostay uruchomione i dziaaj prawidowo. Trzeba pamita, e kontrola kont uytkownikw jest tylko
jednym z elementw oglnej strategii bezpieczestwa systemu. Im wicej skadnikw
zabezpieczajcych jest aktywnych, tym lepiej.
W systemie Windows 7 mechanizm UAC zosta zmodyfikowany tak, eby mniej narzuca
si uytkownikowi. W systemie Windows Vista moliwe byo tylko wczenie lub wyczenie
tego mechanizmu, a w nowej wersji zyskujemy moliwo ustawienia czuoci jego
dziaania.
Wyczanie mechanizmu UAC jest bardzo proste. Najpierw trzeba otworzy stron zarzdzania kontami uytkownikw (nacisn przycisk ( ), wpisa konto i klikn pozycj
Konta uytkownikw albo klikn przycisk Start i wybra pozycje Panel sterowania/Konta
uytkownikw i Filtr rodzinny/Konta uytkownikw). W oknie pojawi si wtedy opcja
Zmie ustawienia funkcji Kontrola konta uytkownika, ktra bdzie oznaczona tarcz.
Opcj t trzeba klikn, a nastpnie klikn przycisk Kontynuuj lub wpisa haso administracyjne. Dopiero wtedy pojawi si strona przedstawiona na rysunku 3.15.
Rysunek 3.15. Okno wczania i wyczania mechanizmu UAC
116
W oknie tym mona wybra jedn z poniszych opcji:
Zawsze powiadamiaj powiadomienia bd wygenerowane przy prbach

instalowania oprogramowania lub prbach wprowadzania zmian w komputerze
albo w ustawieniach systemu.
Domylnie Powiadamiaj mnie tylko wtedy, gdy programy prbuj wprowadza

zmiany na komputerze powiadomienia nie bd generowane w przypadku,
gdy uytkownik bdzie wprowadza zmiany w komputerze, ale w przypadku
wprowadzania takich zmian przez programy zostanie wygenerowane powiadomienie
w postaci przyciemnienia pulpitu i wywietlonego na nim okienka.
Powiadamiaj mnie tylko wtedy, gdy programy prbuj wprowadza zmiany

na komputerze (nie przyciemniaj pulpitu) powiadomienia nie bd generowane
w przypadku, gdy uytkownik bdzie wprowadza zmiany w komputerze, ale
w przypadku wprowadzania takich zmian przez programy zostanie wygenerowane
powiadomienie w postaci okienka dialogowego, lecz bez przyciemniania pulpitu.
Nigdy mnie nie powiadamiaj system w ogle nie bdzie generowa powiadomie
(co oznacza wyczenie UAC). Jedynym przypadkiem, w ktrym mona zastosowa
t opcj, jest instalowanie programu, ktrego nie da si wykona przy wczonym
mechanizmie UAC. Mona wtedy go wyczy, zainstalowa program i ponownie
wczy UAC.
Aby wyczy mechanizm UAC, wystarczy przecign suwak w d do pozycji Nigdy

mnie nie powiadamiaj, a jeeli suwak jest ju w tej pozycji, a nam zaley na poprawie
bezpieczestwa systemu, to naley podcign go w gr. Na koniec pozostaje ju tylko
klikn przycisk OK. Jeeli wybralimy opcj Nigdy mnie nie powiadamiaj, to zostaniemy
poproszeni o ponowne uruchomienie komputera, co oznacza, e zmiana zostanie wprowadzona dopiero po ponownym uruchomieniu komputera. Naley teraz klikn w tacce
systemowej ikon Rozwi problemy z komputerem, a nastpnie klikn komunikat z tekstem Uruchom ponownie komputer, aby wyczy kontrol konta (Wane). Mona teraz
klikn Uruchom ponownie teraz, aby wprowadzi zmiany i uruchomi komputer ponownie, lub klikn przycisk Uruchom ponownie pniej i dokoczy prace, jakie mamy
jeszcze do zrobienia.
Po ponownym uruchomieniu komputera cay system bdzie wyglda dokadnie tak samo,
ale po klikniciu opcji oznaczonej ikon tarczy nie bdziemy ju proszeni o potwierdzenie chci wykonania tej operacji. Cao bdzie dziaaa podobnie do tego, co znamy
z Windows XP i wczeniejszych wersji systemu.
Nadal mamy moliwo sprawowania kontroli rodzicielskiej, oczywicie pod warunkiem,
e konto administracyjne zabezpieczone jest hasem, a wszystkie dzieci maj konta standardowe. (Wane jest te to, eby dzieci nie znay hasa dostpu do konta administracyjnego). Gdy ktre z dzieci bdzie prbowao wyczy mechanizm kontroli rodzicielskiej,
to pojawi si okno z komunikatem informujcym o tym, e nie maj one dostatecznych
uprawnie do wykonania tej operacji. Wszystkie zmiany w mechanizmie kontroli rodzicielskiej mona wprowadza wycznie po zalogowaniu si na konto administracyjne.
117
Uruchamianie programw
jako administrator
Wikszo nowych programw doskonale wsppracuje z mechanizmem podnoszenia
uprawnie. S jednak takie programy, ktre nie wsppracuj z tym mechanizmem (najczciej s to starsze programy). Dowolny program mona uruchomi z uprawnieniami
administratora. Wystarczy tylko klikn ikon tego programu prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Uruchom jako administrator, przedstawion na
rysunku 3.16.
Rysunek 3.16. Uruchamianie programu jako administrator
Ta sama metoda sprawdza si w stosunku do programw, ktrych nie da si uruchomi

z menu Start. Za pomoc Eksploratora Windows naley wtedy przej do folderu zawierajcego plik wykonywalny, klikn prawym przyciskiem myszy ikon tego pliku i wybra
z menu kontekstowego opcj Uruchom jako administrator.
W systemie Windows 7 mona te automatycznie uruchamia starsze programy z podniesionym poziomem uprawnie. W tym celu trzeba zmieni ustawienia zgodnoci, czyli
klikn prawym przyciskiem myszy ikon uruchamiajc program albo ikon pliku wykonywalnego i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W wywietlonym oknie
dialogowym naley klikn kart Zgodno, a w polu Poziom uprawnie zaznaczy opcj
Uruchom ten program jako administrator i klikn przycisk OK.
118
Jeeli opcja uruchamiania programu jako administrator jest wyczona, to znaczy, e:
program nie wymaga do dziaania uprawnie administratora albo
nie jestemy zalogowani na koncie administracyjnym, albo
program zosta zablokowany i nie moe pracowa z podniesionymi uprawnieniami.
Dodawanie wbudowanego
konta administratora do ekranu logowania
Wbudowane konto administratora zostao celowo ukryte tak, eby uytkownicy, ktrym
brakuje wiedzy i dowiadczenia, nie mogli skorzysta z tego konta. Domylnie, jedyn
metod pozwalajc na zalogowanie si na to konto jest uruchomienie komputera w trybie
awaryjnym. Dowiadczeni uytkownicy mog jednak chcie uzyska dostp do tego konta
ze strony logowania, i w zwizku z tym wprowadzona zostaa moliwo doczenia tego
konta do standardowego ekranu logowania. Oto procedura pozwalajca na wykonanie tej
operacji:
1. Zalogowa si na konto z uprawnieniami administracyjnymi.
2. Klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy ikon Komputer
i z menu kontekstowego wybra pozycj Zarzdzaj.
3. W lewej kolumnie otwartego w ten sposb narzdzia Zarzdzanie komputerem
klikn opcj Uytkownicy i grupy lokalne.
4. W rodkowej kolumnie klikn dwukrotnie pozycj Uytkownicy.
5. Klikn prawym przyciskiem myszy konto Administrator i wybra z menu
6. Wyczyci pole wyboru oznaczone tekstem Konto jest wyczone i klikn
przycisk OK.
7. Zamkn okno zarzdzania komputerem.
Po wylogowaniu si z aktualnego konta zobaczymy, e na ekranie logowania pojawio
si te konto administratora. Bdzie ono widoczne rwnie przy kolejnych uruchomieniach komputera.
Wyczanie wprowadzania hasa

po blokadzie
Jeeli odejdziemy od komputera na kilka minut bez uprzedniego wylogowania si, to na
ekranie pojawi si ekran blokady, wywietlajcy informacje na temat naszego konta.
Jeeli nasze konto jest chronione hasem, to bdziemy musieli je wprowadzi, aby uzyska
dostp do pulpitu. Ma to uniemoliwi osobom postronnym korzystanie z naszego komputera w czasie, gdy nas przy nim nie ma. Funkcja ta ma jednak sens wycznie w ro-
119
dowisku pracy. W domu jest ona zdecydowanie niepotrzebna. Mona zatem tak skonfigurowa system, eby w przedstawionej sytuacji nie trzeba byo ponownie wprowadza
hasa. W tym celu naley wykona nastpujce kroki:
1. Klikn przycisk Start, wpisa zas i klikn pozycj Opcje zasilania.
2. W lewej kolumnie klikn opcj Wymagaj hasa po wznawianiu.
3. Jeeli opcje poniej pozycji Ochrona hasem przy wznowieniu pracy s wyczone,
to naley klikn opcj Zmie ustawienia, ktre s obecnie niedostpne. Nastpnie
mona podnie swoje uprawnienia, klikajc przycisk Kontynuuj lub wprowadzajc
haso administratora.
4. Wybra opcj Nie wymagaj hasa.
5. Klikn przycisk Zapisz zmiany.
Wicej informacji na temat opcji zwizanych z zasilaniem podawa bd w rozdziale 45.
Zaawansowane narzdzia zabezpieczajce

Zawodowi administratorzy i dowiadczeni uytkownicy mog korzysta z konsoli Uytkownicy i grupy lokalne oraz Zasady zabezpiecze lokalnych, i za ich pomoc poprawia
bezpieczestwo systemu. Opcje znajdujce si w tych narzdziach wykraczaj poza zakres
niniejszej ksiki, poniewa nie s to rzeczy, ktrymi mgby si zajmowa przecitny
uytkownik. Chcc dosta si do konsoli Uytkownicy i grupy lokalne, naley klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy ikon Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Zarzdzaj. Mona te nacisn klawisz ( ), wpisa sowo komp
i klikn ikon Zarzdzanie komputerem. Nastpnie trzeba klikn opcj Uytkownicy
i grupy lokalne, znajdujc si w lewej kolumnie.
Aby dosta si do konsoli Zasady zabezpiecze lokalnych, trzeba nacisn klawisz ( ),
wpisa lok i klikn pozycj menu Zasady zabezpiecze lokalnych. W konsoli tej dodatkowe ustawienia dotyczce mechanizmu UAC znajdziemy po rozwiniciu w lewej kolumnie gazi Zasady lokalne i klikniciu pozycji Opcje zabezpiecze. Ustawienia dotyczce
mechanizmu UAC znajduj si na samym dole listy wywietlanej w gwnym panelu okna.
Funkcja Windows CardSpace pozwala na zdefiniowanie zwizkw z sieciowymi
usugami, do ktrych musimy si zalogowa.
Windows CardSpace
Funkcja Windows CardSpace pozwala na zapisywanie informacji o kontach usug sieciowych obsugujcych t funkcj. Ma ona suy tworzeniu cyfrowej tosamoci, ktr
mona si posugiwa do logowania na konta usug sieciowych, bez koniecznoci podawania nazwy uytkownika i hasa.
120
Funkcja CardSpace wprowadza wyszy poziom bezpieczestwa w obsudze sieci dziki

szyfrowaniu danych z naszej karty przed wysaniem ich do odwiedzanej strony WWW.
Moemy te przeglda karty witryn WWW i tym samym dowiedzie si wicej na ich
temat jeszcze przed zaoeniem sobie konta w danej witrynie.
Funkcja CardSpace jest jeszcze wzgldn nowoci i dlatego obsuguje j niewiele witryn
WWW. Trzeba jednak zaznaczy, e metoda jej dziaania jest wyjtkowo prosta. Moemy
przygotowa sobie jedn lub kilka cyfrowych kart, na ktrych zapisujemy dowolne informacje na temat swojej osoby, ktre chcemy udostpni odwiedzanym witrynom WWW.
Taka karta moe na przykad zawiera tylko nasze nazwisko i nic ponadto. Pozostae
karty mog obejmowa te numer telefonu i adres zamieszkania.
W czasie zakadania konta w serwisie WWW obsugujcym funkcj CardSpace, moemy
wysa do niej nasz kart i zrezygnowa z wypeniania formularza uytkownika. Po zaoeniu konta kade logowanie do serwisu polega bdzie ju tylko na przesaniu karty.
Istniej dwa rodzaje kart, z ktrych moemy korzysta:
Karty osobiste moemy tworzy je samodzielnie i przekazywa witrynom

WWW zgodnie z wasnymi upodobaniami.
Karty zarzdzane te karty s swego rodzaju kartami czonkowskimi

wydawanymi przez organizacje obsugujce system identyfikacji CardSpace.
Program mona uruchomi, wybierajc dowoln z poniszych metod:
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Konta

uytkownikw i Filtr rodzinny/Windows Cardspace.
Nacisn klawisz (
), wpisa card i klikn pozycj Windows CardSpace.
Jeeli pojawi si strona powitalna, to naley klikn przycisk OK. W celu utworzenia
osobistej karty trzeba klikn opcj Dodaj kart znajdujc si w prawej kolumnie.
W nastpnym oknie trzeba klikn opcj Karta osobista i wypeni wybrane przez siebie
pola. Na pocztek mona przygotowa sobie kart zawierajc tylko imi i nazwisko,
adres e-mail i by moe zdjcie lub logo. W razie potrzeby mona te tworzy inne karty
z dodatkowymi informacjami, przeznaczone dla witryn, ktrym takie informacje mona
powierzy.
Kart zarzdzanych nie tworzymy samodzielnie. Musimy natomiast zaoy sobie konto
w serwisie korzystajcym z takich kart. Po otrzymaniu takiej karty uzyskamy te instrukcje
dotyczce sposobu jej uycia. Najprostsza procedura polega na przejciu do okna funkcji
CardSpace, klikniciu opcji Dodaj kart, nastpnie opcji Instaluj kart zarzdzan i zaimportowaniu karty otrzymanej od serwisu WWW.
Jeeli technologia CardSpace zdobdzie popularno, to ze wszystkich kart bdziemy
mogli korzysta bezporednio z przegldarki WWW. Przy prbach logowania w rnych
witrynach WWW, obok tradycyjnej metody logowania na swoje konto, uzyskamy te
moliwo zalogowania za porednictwem funkcji CardSpace (lub InfoCard). Wystarczy
wtedy klikn opcj stosowania funkcji CardSpace, klikn kart, ktrej chcemy w tej
sytuacji uy, i to wszystko.
121
Uywanie menedera powiadcze

Meneder powiadcze (rysunek 3.17) pozwala na zarzdzanie naszymi nazwami uytkownika oraz powizanymi z nimi hasami (oglnie nazywanymi powiadczeniami lub
danymi uwierzytelniajcymi ang. credentials), uywanymi na rnych serwerach, stronach WWW i w programach. Dane te przechowywane s w specjalnym zabezpieczonym
magazynie. Gdy chcemy skorzysta z serwera, strony lub programu wymagajcego podania danych uwierzytelniajcych, meneder powiadcze moe przesa je samodzielnie,
oszczdzajc nam koniecznoci rcznego ich wpisywania. Jeeli w magazynie mamy ju
dziesitki rnych zestaww danych uwierzytelniajcych, to z pewnoci docenimy to, co
robi dla nas ten meneder.
Rysunek 3.17. Meneder powiadcze przechowuje nazwy uytkownika i hasa

Meneder powiadcze nie wsppracuje ze wszystkimi stronami WWW wymagajcymi
podania danych uwierzytelniajcych. Na przykad logujc si na stron swojego banku,
zobaczymy najprawdopodobniej specjalny formularz, do ktrego musimy wprowadzi
dane uwierzytelniajce. Meneder powiadcze nie bdzie w stanie pomc nam
w przypadku takich wanie stron WWW, wykorzystujcych specjalne formularze.
Tutaj z pomoc moe przyj nam przegldarka Internet Explorer, ktra jest w stanie
zapamita dane uwierzytelniajce rwnie na takich stronach. Wicej informacji
na temat Internet Explorera bd podawa w rozdziale 16.
122
Co prawda dane uwierzytelniajce mona wpisywa bezporednio do menedera powiadcze, ale zwykle nie musimy tego robi w ten sposb, poniewa zajmie si tym sam system
Windows. Wystarczy przej do serwera, innego komputera znajdujcego si w naszej
sieci albo strony WWW, ktra bdzie wymagaa podania danych uwierzytelniajcych,
a pojawi si okno dialogowe przedstawione na rysunku 3.18. W oknie tym naley wprowadzi nazw uytkownika i haso, a nastpnie zaznaczy opcj Zapamitaj moje powiadczenia i klikn przycisk OK. System Windows zapisze wtedy dane uwierzytelniajce
w menederze powiadcze (rysunek 3.19).
Rysunek 3.18.
System Windows
wymaga podania
danych
uwierzytelniajcych
Rysunek 3.19. W menederze powiadcze zapisane s dane uwierzytelniajce
123
Oczywicie moemy te samodzielnie dodawa dane uwierzytelniajce do magazynu.

Jeeli na przykad uywamy wielu rnych zestaww takich danych przy wsppracy
z wieloma serwerami, to moemy samodzielnie wpisa je do magazynu, aby nie trudzi si
pniej koniecznoci wpisywania ich przy korzystaniu z rnych zasobw.
Aby doda dane uwierzytelniajce do magazynu, naley otworzy w panelu sterowania
pozycj Konta uytkownikw i Filtr rodzinny, a nastpnie klikn pozycj Meneder powiadcze. Na otwartej stronie trzeba klikn cze Dodaj powiadczenie systemu Windows
i wprowadzi ponisze dane do otwartego w ten sposb formularza:
Adres internetowy lub sieciowy tutaj naley wprowadzi adres zasobu.

Na przykad mona poda adres \\serwerplikow\Dokumenty, aby wskaza folder
Dokumenty udostpniony w sieci przez okrelony serwer plikw. Mona te wpisa
adres portal.mojafirma.pl, opisujcy stron portalu naszej firmy dostpnej pod
adresem https://portal.mojafirma.pl.
Nazwa uytkownika w tym polu naley poda nazw uytkownika stosowan

do zalogowania si w podanej wyej usudze.
Haso tutaj naley wprowadzi haso powizane z podan wyej nazw

uytkownika.
Moliwe jest te dodanie danych uwierzytelniajcych opartych na certyfikacie, aby powiza zasb sieciowy z certyfikatem zainstalowanym wczeniej w systemie. W takim wypadku
naley si upewni, e certyfikat jest ju zainstalowany, a nastpnie klikn cze Dodaj
powiadczenie oparte na certyfikacie, wpisa adres URL usugi, klikn przycisk Wybierz
certyfikat i wybra certyfikat z wywietlonej listy. Moliwe jest te zastosowanie certyfikatu zapisanego na karcie inteligentnej (w tym przypadku certyfikat znajduje si na karcie,
ktr musimy wsun do komputera).
Trzecim rodzajem danych uwierzytelniajcych s dane oglne, ktre stosowane s przez
aplikacje przeprowadzajce wasn procedur uwierzytelniania uytkownika, z pominiciem mechanizmw systemu Windows. Podobnie jak w pierwszym wariancie, naley
tu poda adres URL, nazw uytkownika i haso.
W razie potrzeby w adresie URL mona poda te numer portu. Jeeli aplikacja czy
si na przykad z serwerem SQL pod adresem sql.mojadomena.pl poprzez port 1433,
to w menederze powiadcze moemy wpisa adres sql.mojadomena.pl:1433.
Zarzdzanie waciwociami profilw

i zmiennymi rodowiskowymi
Od pierwszych dni systemu DOS systemy operacyjne komputerw PC uywane jeszcze
na dugo przed powstaniem systemw Windows wykorzystyway zmienne rodowiskowe, w ktrych zapisywane byy informacje uywane w samym systemie operacyjnym.
Na przykad zmienne TMP lub TEMP informuj system Windows o tym, gdzie naley przechowywa pliki tymczasowe. Z kolei zmienna PATH informuje system o miejscach,
124
w ktrych naley szuka uruchamianych programw, jeeli nie ma ich w biecym katalogu. Istnieje jeszcze wiele innych zmiennych systemowych i zmiennych uytkownika,
realizujcych podobne zadania.
W wikszoci przypadkw nie trzeba modyfikowa zmiennych rodowiskowych. Jeeli
jednak chcemy to zrobi na przykad doda folder do zmiennej PATH to moemy
skorzysta z okna waciwoci konta uytkownika. W oknie panelu sterowania naley
otworzy pozycj Konta uytkownikw, a nastpnie klikn cze Zmie moje zmienne
rodowiskowe. W oknie dialogowym Zmienne rodowiskowe (rysunek 3.20) naley klikn zmienn, w ktrej chcemy wprowadzi zmiany, klikn przycisk Edytuj, zmieni
warto zmiennej i klikn przycisk OK. Oczywicie mona te klikn przycisk Nowa
i utworzy w ten sposb now zmienn rodowiskow.
Rysunek 3.20.
Okno dialogowe
Zmienne
rodowiskowe
Systemowe zmienne rodowiskowe mona zmienia tylko poprzez wbudowane konto

Administrator.
czenie identyfikatorw sieciowych

z kontami systemu Windows
System Windows 7 daje nam moliwo powizania identyfikatorw sieciowych z kontami systemowymi. Na przykad moliwe jest powizanie swojego identyfikatora Windows
Live ze swoim kontem systemu Windows. Takie czenie identyfikatorw sieciowych
pozwala innym uytkownikom na udostpnianie plikw w ramach grupy domowej z wykorzystaniem swojego identyfikatora sieciowego, a nie konta systemu Windows.
Zalet takiego rozwizania jest to, e inni uytkownicy nie musz tworzy na swoich
komputerach dodatkowych kont, lecz mog skorzysta z naszego identyfikatora sieciowego,
takiego jak adres e-mail, i za jego porednictwem udostpnia nam pliki.
125
czenie swoich identyfikatorw sieciowych z kontem systemu Windows wykonywane

jest w ramach dwch krokw. W pierwszym kroku dodajemy do systemu dane dostawcy
identyfikatora sieciowego, a nastpnie czymy ten identyfikator z kontem systemu Windows. Na przykad najpierw trzeba doda do systemu dostawc identyfikatora Windows
Live, a nastpnie powiza ten identyfikator z kontem.
Oba zadania mona zrealizowa, postpujc zgodnie z poniszymi zaleceniami:
1. Zaloguj si do systemu Windows, wykorzystujc konto, z ktrym chcesz
powiza identyfikator sieciowy, nastpnie otwrz w panelu sterowania cze
Konta uytkownikw.
2. W lewym panelu okna kliknij cze Pocz identyfikatory w trybie online.
3. Kliknij cze Dodaj dostawc identyfikatorw online widoczne w dolnej czci
okna, aby otworzy stron dostawcw identyfikatorw sieciowych dla Windows 7.
4. Kliknij nazw dostawcy, z ktrego usugami chcesz poczy konto. W czasie,
gdy powstawaa ta ksika, obsugiwana bya tylko usuga Windows Live. Z czasem
lista ta wyduy si o kolejnych dostawcw usug sieciowych.
5. Gdy wybierzesz dostawc, powinna pojawi si strona umoliwiajca pobranie
i zainstalowanie dodatku dostawcy identyfikatorw. W tym miejscu naley
postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi na stronie.
6. Po zainstalowaniu dostawcy identyfikatorw sieciowych wr do okna Konta
uytkownikw w panelu sterowania. Tym razem powinna by dostpna lista
zainstalowanych dostawcw (rysunek 3.21).
Rysunek 3.21. Dostawca identyfikatorw sieciowych
126
7. Kliknij cze Pocz identyfikator trybu online. Dalsze kroki uzalenione s od rodzaju
wybranego dostawcy. W przypadku usugi Windows Live naley wprowadzi
swoje dane uwierzytelniajce dla tej usugi. Tak zdefiniowany identyfikator zostanie
poczony z kontem systemu Windows.
Wicej informacji na temat wykorzystywania powizanych identyfikatorw sieciowych
w celu udostpniania danych podam w rozdziale 46.
Podsumowanie
Jeeli z jednego komputera korzysta kilka osb, to konta uytkownikw pozwalaj kadej z tych osb traktowa cay komputer jak swj wasny. Kady z uytkownikw moe
dostosowa wygld i zachowania pulpitu do swoich wymaga, a poza tym moe przechowywa swoje pliki cakowicie niezalenie od pozostaych uytkownikw.
Konta uytkownikw dobrze wsppracuj te z mechanizmem kontroli rodzicielskiej.
Rodzic moe utworzy chronione hasem konto administracyjne i korzysta z niego do
definiowania zasad kontroli rodzicielskiej. Dla dzieci trzeba utworzy konta standardowe,
dziki czemu bd si one mogy zalogowa wycznie na swoje wasne konto. Funkcje
kontroli rodzicielskiej omawiane s w rozdziale 4.
Konta uytkownika poprawiaj te bezpieczestwo systemu, poniewa kady z uytkownikw pracujcych w systemie dziaa z ograniczonym zbiorem uprawnie. Pojciem
opisujcym bezpieczestwo tworzone przez konta uytkownikw jest mechanizm kontroli kont uytkownikw (ang. User Account Control UAC). Wane jest, eby pamita o kilku sprawach:
Przynajmniej jedna osoba powinna spenia rol administratora komputera. Osoba

ta powinna utworzy w systemie chronione hasem konto administracyjne.
Administrator powinien te utworzy konto standardowe dla siebie i dla wszystkich

innych uytkownikw komputera.
Wszyscy uytkownicy (wczajc w to administratora) do wykonywania swoich

codziennych prac powinni uywa kont standardowych.
Wszystkie konta powinny by zabezpieczone hasami.
Wszystkie narzdzia przeznaczone do tworzenia i zarzdzania kontami uytkownikw

dostpne s w panelu sterowania, na stronie Konta uytkownikw i bezpieczestwo
rodzinne.
Rozdzia 4.
Kontrola rodzicielska
i bezpieczestwo
rodzinne
W tym rozdziale:
Konfigurowanie kontroli rodzicielskiej
Ustalanie limitw czasowych
Kontrolowanie przegldania sieci WWW
Przegldanie i drukowanie raportw dziaa dzieci
Zapewnienie dzieciom bezpieczestwa w sieci nie zawsze jest atwym zadaniem, szczeglnie dla tych rodzicw, ktrzy niekoniecznie musz by na bieco z technicznymi
nowinkami ostatnich lat. Kontrola rodzicielska jest doskona metod zapewnienia bezpieczestwa swoim dzieciom w sieci. Najlepsze jest to, e do zdefiniowania zasad kontroli
rodzicielskiej nie trzeba by ekspertem od komputerw. Po zaoeniu dla dzieci kont
standardowych (ten temat omawiany by w rozdziale 3.) pozostaa cz tego procesu
jest ju wyjtkowo prosta. W tym rozdziale poka, jak definiowa zasady kontroli rodzicielskiej w systemie Windows 7 i rozbudowywa je na potrzeby usug Windows Live.
Zanim zaczniemy
Kontrola rodzicielska sprawdzi si tylko wtedy, gdy w komputerze zdefiniowane bdzie
przynajmniej jedno chronione hasem konto administracyjne. Jeeli w komputerze definiujemy kilka kont z uprawnieniami administracyjnymi, to trzeba si upewni, e wszystkie bd chronione hasem. Oczywicie trzeba te mie pewno, e dzieci nie znaj hasa
dostpu do tych kont, bo w przeciwnym wypadku bd mogy atwo zmieni zdefiniowane przez nas zasady kontroli rodzicielskiej.
Co wicej, kade dziecko powinno mie swoje wasne standardowe konto uytkownika.
Jeeli kto nie ma pojcia, o czym mwi, to powinien przeczyta rozdzia 3., w ktrym
prezentuj wszystkie informacje niezbdne do utworzenia takich kont.
128
Na koniec trzeba jeszcze powiedzie, e Windows 7 udostpnia pewien zestaw funkcji

zwizanych z kontrol rodzicielsk. Pozostae funkcje mona doda do systemu po pobraniu dodatku Bezpieczestwo rodzinne dostpnego w ramach usugi Microsoft Windows
Live. W pierwszej czci tego rozdziau omawiane bd funkcje kontroli rodzicielskiej
dostpne w systemie Windows 7, natomiast w drugiej czci zajmiemy si dodatkami
pobranymi z usugi Windows Live.
Uywanie wbudowanych funkcji

kontroli rodzicielskiej
System Windows 7 udostpnia trzy opcje pozwalajce na kontrolowanie dzieci (a nawet
samych rodzicw) podczas pracy z komputerem:
Ograniczenia czasowe umoliwia okrelenie godzin, w ktrych dziecko

moe korzysta z komputera.
Gry umoliwia zdefiniowanie, czy dziecko moe gra w gry komputerowe;

pozwala te ustali dopuszczaln klasyfikacj oraz okreli, ktre ich rodzaje
s dozwolone.
Zezwolenia lub blokady uruchamiania okrelonych programw pozwala

na wybranie programw, z ktrych moe korzysta dziecko.
Otwieranie strony kontroli rodzicielskiej

Aby zdefiniowa zasady kontroli rodzicielskiej na szczcie nie trzeba by ekspertem
od komputerw. Po zaoeniu wszystkich potrzebnych kont uytkownikw, pozostaa
cz operacji jest ju bardzo prosta. Oto kroki, jakie naley wykona:
1. Zalogowa si na konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi.
2. Otworzy stron kontroli rodzicielskiej w najwygodniejszy dla nas sposb:
Nacisn klawisz (
rodzicielska.
), wpisa w polu szukania kont i klikn pozycj Kontrola
Klikn przycisk Start, wybra Panel sterowania i klikn Konfiguruj ustawienia

kontroli rodzicielskiej dla wszystkich uytkownikw.
3. Otwarta zostanie strona zawierajca nazw i ikon kadego z kont uytkownikw,

jakie utworzylimy w systemie (rysunek 4.1). Naley tu klikn ikon tego konta,
dla ktrego chcemy zdefiniowa zasady kontroli rodzicielskiej.
W ten sposb otwarta zostaje strona kontroli rodzicielskiej przedstawiona na rysunku 4.2.
Wszystkie wybrane tu opcje dotyczy bd wycznie tego konta, ktrego dane wywietlane s na stronie. Jak wida na rysunku 4.2, definiujemy teraz zasady kontroli rodzicielskiej dla uytkownika o nazwie Gene.
Chcc aktywowa kontrol rodzicielsk dla tego konta, naley wybra opcj Wczona,
egzekwuj biece ustawienia w sekcji Kontrola rodzicielska. Po wczeniu kontroli rodzicielskiej moemy wybra rodzaje kontroli dotyczce wybranego wczeniej uytkownika.
129
Rysunek 4.1. Na tej stronie trzeba klikn ikon konta, dla ktrego chcemy definiowa zasady
kontroli rodzicielskiej
Rysunek 4.2. Definiowanie zasad kontroli rodzicielskiej dla uytkownika Gene
130
Definiowanie limitw czasowych

Chcc okreli limity czasowe, w ktrych dzieci bd mogy korzysta z komputera,
naley klikn opcj Limity czasu. Na ekranie pojawi si siatka dni i godzin. Pocztkowo
wszystkie kwadraty siatki s biae, co oznacza cakowity brak ogranicze. Kliknicie
dowolnego kwadratu zmienia jego kolor na niebieski, co oznacza, e w tym czasie
dziecko nie bdzie mogo korzysta z komputera. Mona te przecign kursor myszy nad
wiksz liczb kwadratw, zaznaczajc w ten sposb wikszy zakres czasu.
Ewentualnie mona te umieci kursor myszy w lewym grnym rogu siatki i przecign
go do prawego dolnego rogu, blokujc tym samym cakowicie moliwo korzystania
z komputera. Nastpnie naley przecign kursor myszy przez te godziny, w ktrych nasze
dziecko bdzie mogo uywa komputera. Na przykad na rysunku 4.3 pozwoliem uywa komputera w niedziel od 10.00 do 19.00, od poniedziaku do czwartku w godzinach
od 15.00 do 19.00, w pitek od 15.00 do 21.00, a w sobot od 10.00 do 21.00.
Rysunek 4.3. Biae kwadraty oznaczaj, e w tym czasie dziecko moe korzysta z komputera
Po ustaleniu godzin pracy z komputerem mona klikn przycisk OK. Wszystkie ustawienia moemy pniej zmieni, klikajc opcj Limity czasu. Na przykad w czasie, gdy
dzieci maj szlaban na komputer, moemy cakowicie zablokowa im dostp, zaznaczajc wszystkie kwadraty przedziaw czasowych.
Moemy pozwoli dzieciom korzysta z komputera, ale zablokowa im dostp
do internetu, aby mogy na przykad przygotowa na komputerze zadanie domowe,
ale nie mogy w tym czasie przeglda stron WWW. Takie ograniczenie mona wprowadzi
przez zablokowanie przegldarki Internet Explorer. Osobicie wol jednak zablokowa
ruch sieciowy na domowej zaporze sieciowej. Za pomoc jednego kliknicia w interfejsie
zapory mona zablokowa lub otworzy ruch sieciowy pochodzcy z komputera dzieci.
Konfigurowanie zapory sieciowej wykracza poza ramy niniejszej ksiki; wskazwka
ta ma tylko poinformowa Czytelnika o istnieniu innej metody ograniczania sposobw
wykorzystywania komputera przez dzieci.
131
Kontrolowanie gier
W celu kontrolowania gier, w jakie moe gra nasze dziecko, naley klikn opcj Gry.
Pojawi si wtedy strona przedstawiona na rysunku 4.4. Jeeli uznamy, e nasze dziecko
nie powinno w ogle gra w adne gry, to naley zaznaczy opcj Nie. W przeciwnym
wypadku powinnimy wybra opcj Tak.
Jeeli wybierzemy opcj Tak, to bdziemy mogli blokowa niektre gry, w zalenoci
od ich treci. Naley wtedy klikn opcj Ustal klasyfikacje gier, aby uzyska moliwo
wybrania oceny spord ocen ESBR. Skrt ten oznacza Entertainment Software Rating
Board, niezalen organizacj zajmujc si ocen gier i przydzielaniem ich do kategorii
wiekowych. Oceny te podobne s do ocen filmw, ale odnosz si wycznie do gier komputerowych.
Rysunek 4.4. Kontrolowanie gier naszych dzieci

Jeeli kto chce uywa innego systemu ocen ni ESBR, to powinien klika przycisk
Wstecz tak dugo, a znajdzie si z powrotem na stronie kontroli rodzicielskiej z kontami
uytkownikw. Na stronie tej naley wybra opcj Systemy klasyfikacji gier znajdujc
si w lewej kolumnie.
Jeeli chcemy zablokowa wszystkie gry nieposiadajce oceny ESBR, to naley zaznaczy
opcj Blokuj gry niesklasyfikowane. Nastpnie moemy przeczyta wszystkie wywietlone
oceny i wybra t, ktra bdzie najodpowiedniejsza dla naszego dziecka. Komputer bdzie
pozwala na uruchamianie gier z ocenami niszymi i rwnymi tej, ktr tutaj wybierzemy.
Po przewiniciu strony w d uzyskamy moliwo blokowania gier na podstawie ich
treci. W tym celu naley zaznaczy te treci, ktre chcemy zablokowa w grach. Po przejrzeniu caej listy i zablokowaniu wszystkich nieodpowiednich naszym zdaniem treci
mona klikn przycisk OK.
132
Na koniec mona jeszcze skorzysta z opcji Zablokuj okrelone gry lub zezwl na nie
i za jej pomoc zablokowa lub odblokowa rne gry zainstalowane na komputerze.
Przy kadej z gier mona wybra opcj Ustawienie klasyfikacji uytkownika, a gra bdzie
blokowana zgodnie z ocen ESBR. Dostpna jest te opcja Zawsze zezwalaj, dziki ktrej
dziecko bdzie mogo zagra w wybran gr. Podobnie, wybranie opcji Zawsze blokuj
cakowicie uniemoliwia dziecku uruchomienie danej gry. Po dokonaniu wyboru pozostaje klikn przycisk OK. Klikniciem kolejnego przycisku OK wracamy do gwnej strony
kontroli rodzicielskiej dla naszego dziecka.
Blokowanie i pozwalanie na uruchomienie programw

Kliknicie opcji Dozwalaj i blokuj okrelone programy otwiera stron, na ktrej wypisane
s wszystkie programy, jakie s zainstalowane na naszym komputerze. Moemy na niej
zadecydowa, e nasze dziecko bdzie mogo uywa wszystkich programw, albo wybra
opcj <Dziecko> moe uywa tylko programw dozwolonych. Po wybraniu tej drugiej
opcji musimy zaznaczy pole wyboru przy kadym programie, ktrego bdzie mogo
uywa nasze dziecko. Po dokonaniu wyboru pozostaje ju tylko klikn przycisk OK.
Po zakoczeniu konfigurowania kontroli rodzicielskiej dla jednego dziecka, na jego
stronie gwnej zobaczy mona podsumowanie wszystkich zdefiniowanych zasad. Po
klikniciu przycisku OK przejdziemy do strony z list wszystkich kont, na ktrej mona
wybra kolejne konto i rozpocz dla niego definiowanie zasad kontroli rodzicielskiej.
Po zakoczeniu definiowania zasad kontroli rodzicielskiej mona po prostu zamkn okno.
Oczywicie zasady kontroli rodzicielskiej mona modyfikowa w dowolnym momencie.
Wystarczy otworzy gwn stron kontroli rodzicielskiej, wykorzystujc metody opisywane w podrozdziale Otwieranie strony kontroli rodzicielskiej, i klikn konto, dla ktrego chcemy zmieni lub zdefiniowa zasady kontroli rodzicielskiej.
Kontrola rodzicielska
w usugach Windows Live
Dodatek Bezpieczestwo rodzinne przeznaczony dla usug Windows Live udostpnia
funkcje filtrowania stron WWW oraz raportowania o operacjach wykonywanych w sieci.
Aby doda te funkcje do swojego komputera, naley si najpierw upewni, e mamy
konto w usudze Windows Live. Jeeli nie, to moemy utworzy je przy pierwszej wizycie
na stronie WWW tej usugi. W tym celu naley otworzy przegldark Internet Explorer,
wpisa adres http://home.live.com i zalogowa si za pomoc identyfikatora Windows
Live (lub utworzy sobie nowy). Pniej naley klikn przycisk Wicej, a nastpnie cze
Bezpieczestwo rodzinne.
Podane wyej cza otwieraj strony pobierania usug Windows Live pod adresem
http://download.live.com. Sie WWW zmienia si jednak cay czas, dlatego w momencie
wydania tej ksiki cza mog wyglda ju nieco inaczej. Jeeli przestan dziaa,
to najlepiej bdzie poszuka na stronie live.com informacji o pobieraniu usug i kontroli
rodzicielskiej.
133
Z listy rozwijanej naley wybra odpowiedni jzyk, a nastpnie klikn przycisk Download
i postpowa zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie.
Dodatek Bezpieczestwo rodzinne udostpnia nam nastpujce funkcje uzupeniajce:
Raporty aktywnoci pozwala na przegldanie raportw dziaa w sieci WWW

lub innych dziaa w internecie wykonanych przez okrelonego uytkownika
(dziecko).
Filtrowanie zawartoci umoliwia okrelenie rodzajw stron WWW,

ktre dziecko moe odwiedzi.
Zarzdzanie kontaktami pozwala wybra osoby, z ktrymi dziecko moe si

komunikowa w sieci poprzez usugi Windows Live Messenger, Hotmail oraz
Spaces. Moemy te pozwoli dziecku na samodzielne zarzdzanie swoj list
kontaktw.
Aby skorzysta z ustawie usugi Bezpieczestwo rodzinne, naley klikn przycisk Start
i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Windows Live/Bezpieczestwo rodzinne
usugi Windows Live otworzy si okno dialogowe Filtr Bezpieczestwo rodzinne usugi
Windows Live. Nastpnie trzeba klikn cze Przejd do witryny funkcji bezpieczestwo rodzinne, aby otworzy stron WWW Bezpieczestwo rodzinne Windows Live
(rysunek 4.5).
Rysunek 4.5. Definiowanie ustawie usugi Bezpieczestwo rodzinne
134
Za pomoc strony Bezpieczestwo rodzinne moemy doda do usugi konta wszystkich

uytkownikw komputera, zarwno dzieci, jak i dorosych, a nastpnie zdefiniowa
ustawienia kadego z nich. Aby skonfigurowa konto dziecka, naley najpierw doda je
do usugi. Jeeli utworzylimy ju dla dziecka konto w usudze Windows Live, to wystarczy klikn cze Dodaj dziecko, a nastpnie zalogowa si za pomoc identyfikatora
waciwego dla tego konta. Jeeli takiego konta jeszcze nie utworzylimy, to naley klikn cze Utwrz identyfikator dziecka.
Utworzone konto pojawi si na stronie Bezpieczestwo rodzinne, na licie dostpnych
kont. W celu zdefiniowania ustawie konta naley klikn cze pod nagwkiem Filtrowanie zawartoci sieci web, Raportowanie aktywnoci lub Zarzdzanie kontaktami.
Kade konto systemu Windows domylnie korzysta z identyfikatora Windows Live, ktry
zosta uyty przy instalowaniu dodatku Bezpieczestwo rodzinne. Zanim zezwolimy dziecku
na przegldanie sieci WWW, musimy zalogowa si na naszym komputerze na jego
koncie, a nastpnie zalogowa si do usugi Bezpieczestwo rodzinne, korzystajc z identyfikatora dziecka. Mona to zrobi, wykonujc ponisze kroki:
1. Naley zalogowa si na komputerze, korzystajc z konta dziecka.
2. W menu Start trzeba klikn pozycj Wszystkie programy/Windows Live/
Bezpieczestwo rodzinne usugi Windows Live.
3. Na otwartej stronie naley klikn przycisk wyrejestruj, aby zmieni zalogowanego
uytkownika.
4. W oknie dialogowym Zaloguj si naley wprowadzi dane uwierzytelniajce dziecka.
Jeeli nie chcemy, eby dziecko musiao wprowadza je za kadym razem, to trzeba
zaznaczy opcje Zapamitaj moje haso i Zaloguj mnie automatycznie. Na koniec
mona klikn przycisk Zarejestruj.
Moliwe jest zaoenie jednego identyfikatora Windows Live, ktry bdzie definiowa
wsplne ograniczenia dla wszystkich dzieci. W ten sposb nie bdziemy jednak mogli
ledzi dziaa poszczeglnych dzieci, poniewa wszystkie ich dziaania bd zbierane
w ramach jednego identyfikatora. Z tego wanie powodu dobrze jest przygotowa
osobne identyfikatory dla wszystkich dzieci.
Musz tutaj zaznaczy, e gdy korzysta si z dodatku Bezpieczestwo rodzinne usugi
Windows Live przy wczonym raportowaniu dziaa, to caa historia stron przegldanych
przez dziecko zapisywana jest na stronie WWW firmy Microsoft. Jest to bardzo praktyczne,
poniewa moemy przejrze t histori z dowolnego miejsca, na przykad z pracy,
ale tworzy te potencjalne zagroenie dla naszej prywatnoci. Jeeli nie podoba nam si,
e historia przegldania internetu przez nasze dziecko zapisywana jest na publicznym
serwerze, nawet jeeli jest on zabezpieczony i nie pozwala innym na przegldanie
tych informacji, to naleaoby zastanowi si nad zastosowaniem innego programu
do kontroli korzystania z internetu. Programy firm trzecich instalowane s na naszym
komputerze i lokalnie zapisuj histori lub wysyaj j do nas poczt e-mail.
W kolejnych punktach opisane zostan sposoby definiowania ustawie kontroli rodzicielskiej.
135
Definiowanie ogranicze w sieci WWW

W sieci znajdziemy miliony rnych witryn i miliardy rnych stron WWW. Nad sieci nie
sprawuje kontroli adna organizacja ani tym bardziej osoba. Jest to cakowicie publiczne
miejsce, w ktrym kady moe publikowa wybrane przez siebie treci. Oczywicie nie
wszystkie treci nadaj si dla dzieci. (Cz z nich nie nadaje si take dla normalnych
dorosych).
W celu zdefiniowania ogranicze w korzystaniu z sieci WWW naley przej na stron
Bezpieczestwo rodzinne, wykonujc operacje opisane powyej, i klikn na niej cze
Dodaj dziecko. Jeeli konto danego dziecka jest ju zaoone i wypisane na licie, to
wystarczy klikn cze tego konta. Na otwartej w ten sposb stronie Filtrowanie zawartoci sieci web moemy wybra jedn z poniszych opcji:
cise blokowane s wszystkie strony z wyjtkiem oznaczonych jako waciwe

dla dzieci i tych, ktre sami odblokujemy.
Podstawowe blokowane s jedynie treci dla dorosych.
Niestandardowe pozwala wybra wiele rodzajw stron, do ktrych dostp

bdzie dozwolony.
Oprcz tych trzech podstawowych opcji moemy jeszcze samodzielnie zdefiniowa

strony dodawane do listy blokowanych lub dozwolonych. W tym celu naley klikn
pole tekstowe widoczne pod nagwkiem Zablokuj witryn sieci web lub zezwl na jej
wywietlanie, wpisa w nim adres URL danej strony i z listy rozwijanej wybra jedn
z dostpnych opcji, na przykad Zezwalaj tylko ta osoba. Na zakoczenie naley klikn przycisk Zapisz. Po zakoczeniu prac nad list stron trzeba jeszcze klikn przycisk
Zapisz.
Filtr sieci WWW zadziaa dopiero wtedy, gdy program filtrujcy Bezpieczestwo rodzinne
bdzie zainstalowany na komputerze. Jeeli korzystamy z wielu komputerw, to trzeba
si upewni, e jest on zainstalowany na wszystkich komputerach, ktrych uywaj
nasze dzieci.
Praca ze stronami WWW

Jeeli zdefiniowalimy ograniczenia w dostpie do witryn WWW, to najprawdopodobniej
bdziemy musieli jeszcze troch dopracowa zasady kontroli stron WWW. Prosz si
wylogowa z konta administracyjnego (klikn przycisk Start, przycisk ze strzak obok
przycisku blokowania, a na koniec opcj Wyloguj). Nastpnie naley zalogowa si na
konto dziecka i otworzy w przegldarce jedn z dozwolonych witryn WWW. Jeeli
cz treci na tej witrynie zostanie zablokowana, to w pasku informacyjnym pojawi si
odpowiednie ostrzeenie. Pasek ten mona klikn i przejrze zablokowane czci strony.
Najczciej mona cakiem bezpiecznie wywietla takie zablokowane treci, poniewa
nie s one niewaciwe dla dzieci. Jeeli chcemy, eby nasze dziecko mogo bez przeszkd oglda te strony bez naszego nadzoru, to w pojawiajcym si okienku trzeba zaznaczy opcj Zawsze zezwalaj.
136
Jak mam wklei adres URL?

Kada witryna charakteryzuje si unikalnym adresem, ktry nazywany jest adresem URL (ang.
Uniform Resource Locator uniwersalny lokalizator zasobw). Chcc umoliwi dziecku odwiedzanie danej witryny, trzeba wpisa lub wklei jej adres URL w polu Adres witryny sieci Web. Jeeli
chcielibymy wklei, a nie wpisywa adres URL witryny, trzeba otworzy j w Internet Explorerze
lub innej przegldarce WWW. Po otwarciu witryny jej adres URL wywietlany jest w pasku adresu
przegldarki.
Chcc wklei gdzie adres URL, musimy go najpierw skopiowa. Najpierw trzeba zaznaczy adres
URL, klikajc ikon znajdujc si po lewej stronie znakw http:// w pasku adresu przegldarki.
Jeeli ta metoda nie zadziaa, to mona jeszcze przecign kursor myszy nad caym adresem
URL. Po zaznaczeniu wszystkich liter skadajcych si na adres URL (powinny by teraz wywietlane
bia czcionk na niebieskim tle) naley nacisn kombinacj klawiszy Ctrl+C, aby skopiowa
zaznaczony adres (na ekranie nic si w zwizku z tym nie zmieni). Nastpnie naley przej na
stron Zezwl na okrelone witryny sieci Web lub zablokuj je (mona klikn jej przycisk na pasku
zada), klikn pole tekstowe Adres witryny sieci Web, w ktrym normalnie wpisujemy adresy URL,
i nacisn kombinacj klawiszy Ctrl+V, aby wklei adres. Na koniec trzeba jeszcze klikn przycisk
Zezwalaj, aby doda wklejony adres do listy adresw.
Operacje kopiuj i wklej to bardzo uyteczna umiejtno, poniewa w kadym miejscu, w ktrym
moemy wpisa tekst, moemy go te wklei. Dziki temu rzadko zdarzaj si sytuacje, w ktrych
nie mona wklei tekstu skopiowanego z innej czci ekranu. Wicej informacji na temat pracy
z tekstem podawa bd w rozdziale 14.
Jedn z wybranych witryn mona te ustawi jako stron gwn, ktra bdzie otwierana
za kadym razem, gdy nasze dziecko otworzy przegldark WWW. W Internet Explorerze
trzeba przej do strony WWW, ktra ma si sta stron domyln, a nastpnie klikn
w pasku narzdzi przycisk domku (albo nacisn klawisze Alt+M) i klikn opcj Dodaj
lub zmie stron gwn. Mona jeszcze zaznaczy opcj Uyj tej strony sieci Web jako
jedynej strony gwnej i klikn przycisk Tak. Dozwolone strony mona te doda
w przegldarce do listy stron ulubionych. Wicej informacji na temat przegldarki Internet
Explorer, ulubionych i domylnej strony gwnej podawa bd w rozdziale 16.
Gdy bdziemy chcieli wrci do swoich dorosych (czyli administracyjnych) zada,
musimy si wylogowa z konta dziecka i zalogowa na nowo na konto administracyjne.
Nastpnie dobrze jest okreli, co dziecko moe, a czego nie moe zrobi na komputerze.
Przydatne w tym zakresie opcje zaprezentowane zostan dokadniej w kolejnym podrozdziale.
Przegldanie raportw dziaa

Raporty dziaa uytkownikw stanowi podsumowanie wszystkich dziaa wykonywanych przez poszczeglnych uytkownikw. Raporty te mona przejrze w dowolnym
momencie; informacje o dziaaniach wykonywanych na komputerze dziecka mona uzyska po wykonaniu poniszych krokw:
1. Wej na stron usugi Bezpieczestwo rodzinne usugi Windows Live, postpujc
zgodnie z podawanymi wczeniej wskazwkami.
137
2. Zalogowa si na konto Windows Live i klikn ikon przypisan uytkownikowi,

ktrego chcemy skontrolowa.
3. Klikn cze Raporty aktywnoci (rysunek 4.6).
Rysunek 4.6. Przegldanie raportu aktywnoci
4. Na karcie Aktywno w sieci Web naley wybra zakres dat, ktre chcemy przejrze,
i klikn przycisk Odwie. Domylnie wywietlane s informacje z ostatnich
siedmiu dni.
5. Klikn kart Inna aktywno internetowa, aby przejrze inne operacje, jakie dziecko
wykonao w internecie.
Techniczne sposoby podnoszenia bezpieczestwa w sieci, takie jak mechanizm kontroli
rodzicielskiej, z ca pewnoci s dobrym rozwizaniem. Nie mog one jednak obejmowa wszystkich moliwych zagroe. Dzieci bardzo lubi nawizywa znajomoci
poprzez komunikatory i strony z pogaduszkami (ang. chat), w ktrych ich rozmwcy nie
zawsze podaj swoj prawdziw tosamo.
W zwizku z tym dzieci naley nauczy kilku podstawowych zasad. Na przykad nie
powinny nigdy podawa adnych informacji osobistych, takich jak miejsce zamieszczania
albo dane szkoy, do ktrej uczszczaj. Jeeli co wprawi je w zakopotanie, to powinny
szybko poinformowa o tym rodzicw. A przede wszystkim nie powinny zgadza si na
spotkania z kimkolwiek.
Rodzice maj dostp do wielu sieciowych zasobw, w ktrych mona podzieli si swoimi obawami i uzyska rne porady. Skorzysta z nich moe rwnie osoba niebdca
komputerowym ekspertem. Oto kilka przykadowych adresw:
138
Safe Kids: www.safekids.com;
Child Safety: www.microsoft.com/poland/athome/security/children;
Cyber Angels: www.cyberangels.org;
GetNetWise: www.getnetwise.org;
Opiekun: www.opiekun.com;
Dziecko w sieci: http://www.dzieckowsieci.pl/;
Saferinternet: http://www.saferinternet.pl/;
Helpline: http://helpline.org.pl/;
Sieciaki: http://www.sieciaki.pl/.
Podsumowanie
Internet na pewno nie zniknie z tego wiata. W dzisiejszych czasach dzieci bd korzystay z niego coraz czciej i stanie si on dla nich jednym z waniejszych rde informacji i sposobw komunikowania si. Internet jest te miejscem publicznym, odzwierciedlajcym cay otaczajcy nas wiat. Co prawda znakomita wikszo osb korzystajcych
z sieci to cakowicie normalni ludzie, ale zawsze mog si wrd nich znale rni przestpcy i nacigacze (podobnie jak i w wiecie rzeczywistym).
Wiedza jest najlepsz metod ochrony dzieci przed niebezpieczestwami czyhajcymi
w internecie. Rodzice nie do koca nadajcy za wszystkimi nowinkami technicznymi
z ostatnich lat z pewnoci bd mieli wiele obaw o bezpieczestwo swoich buszujcych
w sieci pociech. Tworzenie kont uytkownikw i definiowanie zasad kontroli rodzicielskiej jest doskonaym sposobem na zapanowanie nad wykorzystaniem komputera przez
dzieci. Monitorowanie ich dziaa jest zupenie inn spraw. Oto krtkie podsumowanie
najwaniejszych zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
Rodzic powinien utworzy przynajmniej jedno chronione hasem konto

administracyjne, za pomoc ktrego przejmie kontrol nad komputerem.
Kada osoba korzystajca z komputera powinna mie swoje konto standardowe,

ktre zapewnia wiksze bezpieczestwo od konta administracyjnego.
Osoba z dostpem do konta administracyjnego moe zdefiniowa zasady kontroli

rodzicielskiej, ograniczajc dostp do internetu i moliwoci uywania samego
komputera wszystkim osobom uywajcym kont standardowych.
Administrator moe te przeglda raporty na temat dziaa wykonywanych

przez uytkownikw.
Zabezpieczenia komputera pozwalaj na ograniczenie zmian, jakie moe w nim

wykona uytkownik.
Rodzice mog uzyska pomoc w sprawie bezpieczestwa swoich pociech w sieci,

korzystajc z wielu powiconych temu tematowi witryn WWW.
Rozdzia 5.
Pomoc i rozwizywanie
problemw
W tym rozdziale:
Poznawanie systemu pomocy
Pomoc udzielana przez innych
Rozwizywanie problemw
Chyba kady sysza ju powiedzenie: gdy wszystko inne zawiedzie, przeczytaj instrukcj. Jest to oczywicie sarkazm, ale ma ono do mocne podstawy, poniewa wynika
z naszej naturalnej potrzeby natychmiastowego uzyskania wynikw. Prosz mi wierzy,
jeeli chodzi o ch uzyskiwania natychmiastowych wynikw, jestem tak samo winny, jak
kady inny czowiek.
Niestety, tak naprawd nie ma adnych instrukcji opisujcych uywanie komputera.
Gdyby taka istniaa, to byaby wiksza od Encyklopedii Britannica i prawdopodobnie
sama wystarczyaby do zapenienia niemaej biblioteki. Prawda jest taka, e za pomoc
komputera mona zrobi tak wiele rzeczy i udostpnia on tak wielk ilo informacji, e nie
moe istnie jedno tylko rdo, z ktrego moglibymy czerpa wiedz na jego temat.
Chcc przetrwa w dzisiejszym cyfrowym wiecie, trzeba by aktywnym, a to oznacza
posiadanie wystarczajcych umiejtnoci do wyszukiwania potrzebnych nam w danym
momencie informacji, niezalenie od tego, gdzie si przed nami ukrywaj. Niestety, nie
kady urodzi si z takim darem i niektrzy musz dopiero nauczy si wyszukiwania
informacji. Wanie temu zagadnieniu powicony zostanie niniejszy rozdzia.
Wprowadzenie do systemu pomocy

Najwaniejszym zasobem pozwalajcym na uzyskanie potrzebnych nam informacji jest
system pomocy wbudowany w Windows 7. Niestety, nie opisuje on dokadnie wszystkich
zagadnie zwizanych z obsug systemu. Opisuje jednak najwaniejsze funkcje i skupia
si na rzeczach, ktre wikszo ludzi wykonuje na swoim komputerze.
140
Istnieje kilka metod otwierania systemu pomocy w Windows 7. Jeeli pracujemy w jednym
z doczanych do systemu programw, takim jak Photo Gallery, Media Player lub innym,
to mona klikn przycisk pomocy (o ile jest widoczny) znajdujcy si zazwyczaj w
prawym grnym rogu ekranu (rysunek 5.1). Jeeli program ma pasek menu, to mona
z menu wybra pozycj Pomoc i zobaczy, jakie opcje pomocy mamy do dyspozycji.
Czsto wystarcza te nacinicie klawisza pomocy, czyli F1.
Rysunek 5.1. Przykadowy przycisk pomocy w systemie Windows 7

Jeeli klawiatura ma funkcje blokowania klawiszy funkcyjnych (ang. Function Lock
lub F-Lock), to klawisze funkcyjne dziaaj tylko wtedy, gdy wcinity jest klawisz F.
Odwoujemy si do systemu pomocy z poziomu konkretnego programu. Oznacza to, e

wywietlona zostanie strona pomocy dopasowana do uywanego programu albo do uywanego w danym momencie komponentu.
Aby otworzy oglniejszy system pomocy, naley klikn przycisk Start i wybra z menu
pozycj Pomoc i obsuga techniczna (rysunek 5.2).
Jeeli w menu Start nie znajdziemy pozycji Pomoc i obsuga techniczna, to nie jest to
tragedi. Niektrzy producenci komputerw zastpuj t pozycj swoim wasnym systemem pomocy. Kliknicie tej opcji spowoduje otwarcie strony pomocy podobnej do strony
pomocy Windows 7, ale przygotowanej tak, eby promowa producenta komputera.
Brak pozycji Pomoc i obsuga techniczna w menu Start moe by spowodowany wyczeniem tej opcji i najprawdopodobniej moemy j zwyczajnie wczy. W tym celu
trzeba klikn prawym przyciskiem myszy przycisk Start i z menu kontekstowego wybra
141
Rysunek 5.2. Pomoc i obsuga techniczna w menu Start
pozycj Waciwoci. W wywietlonym oknie dialogowym naley klikn przycisk Dostosuj. Teraz trzeba przejrze dug list w poszukiwaniu pozycji Pomoc i zaznaczy j, a na
koniec klikn przycisk OK w kadym z otwartych okien dialogowych.
Dokadny opis wszystkich opcji menu Start podaj w rozdziale 10., w podrozdziale
Personalizowanie menu Start.
Okno Pomoc i obsuga techniczna (rysunek 5.3) pozwala nam na dostp do wszystkich
funkcji pomocy.
Najlepszym miejscem dla pocztkujcych uytkownikw bdzie pozycja Podstawowe
informacje dotyczce systemu Windows, szczeglnie jeeli chcemy sobie przypomnie
podstawowe pojcia i koncepcje, ktre w pozostaej czci systemu pomocy uznawane
s za oczywiste. Wrd omawianych tu tematw znajduj si takie pojcia, jak: sprzt,
oprogramowanie, kliknicie, wskazanie, dwukrotne kliknicie, kliknicie prawym przyciskiem, przeciganie, klawisze funkcyjne, klawisze nawigacyjne, skrty klawiszowe, menu,
polecenie, pulpit, ikona, pasek zada, szybkie uruchamianie, pasek boczny, program, okno,
dokument, minimalizacja, maksymalizacja, przywracanie, pasek przewijania, otwieranie, zapisywanie, zamykanie, cofanie, plik, folder, przenoszenie, kopiowanie, usuwanie
i drukowanie.
142
Rysunek 5.3.
Strona gwna
pomocy i obsugi
technicznej
Jeeli kto jest ju zaznajomiony z tymi pojciami, to moe skorzysta z elementu Spis
treci, aby przyjrze si zawartoci systemu pomocy. Mona te klikn pole tekstowe
Wyszukaj w pomocy, wpisa w nie sowo kluczowe lub pytanie i klikn przycisk Wyszukaj w pomocy, aby przeszuka zawarto systemu pomocy.
Nawigowanie w systemie pomocy

Na samej grze okna Pomoc i obsuga techniczna widoczne s przyciski przedstawione
na rysunku 5.4. Proponuj wskaza te przyciski po kolei i odczyta ich nazwy. Oto funkcje speniane przez poszczeglne przyciski:
Rysunek 5.4.
Pasek narzdzi
okna Pomoc
i obsuga techniczna
Wstecz wraca do strony pomocy, ktr ogldalimy przed chwil (o ile taka bya).
Przyciemnienie (wyczenie) przycisku oznacza, e nie ma ju adnej strony,
do ktrej mona by wrci.
143
Dalej wraca do strony, z ktrej przed chwil si wycofalimy. Wyczony przycisk

oznacza, e nie wycofywalimy si ostatnio z adnej strony.
Strona gwna Pomocy i obsugi technicznej wywietla stron, ktra pojawia

si przy otwieraniu okna Pomoc i obsuga techniczna.
Drukuj pozwala na wydrukowanie aktualnie przegldanej strony pomocy.
Przegldaj pomoc wywietla stron spisu treci.
Zapytaj prezentuje opcje pozwalajce zasign pomocy od innych ludzi

(nie oznacza to jednak, e gdzie siedzi kto i czeka na moliwo odpowiedzenia
na zadane pytania; to nieco bardziej skomplikowane).
Opcje kliknicie przycisku udostpnia nastpujce opcje:
Drukuj to samo, co kliknicie przycisku Drukuj.
Przegldaj pomoc to samo, co kliknicie przycisku Przegldaj pomoc.
Rozmiar tekstu pozwala zmieni wielko tekstu wywietlanego w oknie

pomocy (bardzo przydaje si w sytuacji, gdy tekst wywietlany w oknie jest
tak may, e ciko si go czyta).
Szukaj (na tej stronie) szuka (wycznie) na biecej stronie wpisanego sowa.
Ustawienia udostpnia opcje pozwalajce na wczenie lub wyczenie

pomocy, a take na wzicie udziau w programie poprawienia jakoci pomocy.
Wszyscy ju chyba wiedz, e nazwy poszczeglnych przyciskw na pasku narzdziowym

mona pozna, wskazujc je kursorem myszy.
Uywanie pola wyszukiwania

Pole wyszukiwania umieszczone w grnej czci okna Pomoc i obsuga techniczna
przeznaczone jest wycznie do przeszukiwania zawartoci systemu pomocy. Przeszukuje
ono zawarto dokumentw pomocy zapisanych na komputerze, ale rwnie zawarto
dokumentw dostpnych w sieci (oczywicie pod warunkiem, e komputer ma dostp
do sieci).
Z pola wyszukiwania mona korzysta podobnie, jak korzysta si ze skorowidzu umieszczonego na kocu ksiki. Najlepiej sprawdza si wtedy, gdy dokadnie wiemy, jakiego
pojcia chcemy szuka. Co ciekawe dziaa dobrze nawet wtedy, gdy nie do koca wiemy,
jak dane pojcie naley zapisa. Na przykad szukanie sowa desktop (bo tak nazywa si
pulpit po angielsku) wywietli strony opisujce pulpit.
W polu wyszukiwania mona te wpisywa cae pytania, na przykad Co to jest konto
uytkownika? albo Jak utworzy nowe konto uytkownika?.
Po wpisaniu pytania lub pojcia w pole tekstowe naley nacisn klawisz Enter albo
klikn ikon ze szkem powikszajcym. W wyniku otrzymamy ca list czy do stron
pomocy pasujcych do zadanego pytania.
144
Pomoc sieciowa i lokalna

W systemie Windows 7 istniej tak naprawd dwa systemy pomocy: pomoc lokalna
(ang. offline help), z ktrej moemy korzysta w kadym momencie pracy z komputerem,
oraz pomoc sieciowa (ang. online help), ktra dostpna jest tylko wtedy, gdy komputer
ma poczenie z internetem. Jak mona si domyla, pomoc sieciowa jest o wiele bardziej rozbudowana od pomocy lokalnej.
W prawym dolnym rogu okna pomocy znajduje si may przycisk informujcy nas,
z jakiego rodzaju pomocy aktualnie korzystamy (rysunek 5.5). Klikniciem tego przycisku moemy wybra, czy chcemy korzysta z pomocy sieciowej (ktra obejmuje te
zasoby pomocy lokalnej), czy te wolimy ograniczy si do pomocy lokalnej. Jeeli
chcemy, eby system pomocy automatycznie uwzgldnia te zasoby pomocy sieciowej, to
naley wybra pozycj Ustawienia i zaznaczy opcj Uwzgldnij witryn Pomoc i obsuga
techniczna online systemu Windows podczas wyszukiwania pomocy (zalecane).
Rysunek 5.5.
Opcje pomocy
sieciowej i lokalnej
Pomoc udzielana przez innych ludzi

W przypadku, gdy nie moemy wykona czego metod prb i bdw, najczciej mamy
ochot do kogo zadzwoni i poprosi o pomoc. Skuteczno takiej pomocy uzaleniona
jest od tego, do kogo dzwonimy. Wiksze firmy maj w zwyczaju obcia dzwonicych
opatami za udzielanie pomocy telefonicznej, dlatego taki telefon moe okaza si
naprawd drogi, szczeglnie wtedy, gdy nie znamy odpowiedniej terminologii. W takiej
sytuacji bardzo trudno zada konkretne pytanie, a jeszcze trudniej zrozumie udzielon na
nie odpowied.
145
Pomoc Windows 7 dotyczy tylko systemu Windows 7

Trzeba tutaj zaznaczy, e Pomoc i obsuga techniczna systemu Windows 7 obejmuje wycznie
zagadnienia zwizane z samym systemem i programami doczanymi do systemu. Istnieje przecie
przynajmniej 100 000 programw, ktre mona kupi niezalenie od samego systemu, i dlatego
system pomocy Windows 7 nie zawiera tematw omawiajcych te programy.
Chcc uzyska pomoc dotyczc jednego z dodatkowych programw, musimy przeglda dokumenty
pomocy zwizane z tym programem, a nie dokumenty systemu Windows 7. Zazwyczaj pomoc programu mona uzyska, wybierajc z jego menu pozycj Pomoc albo naciskajc klawisz F1 podczas pracy z programem.
Podobnie rzeczy si maj w przypadku poczty elektronicznej. Nie jest ona czci systemu Windows 7, ale usug realizowan przez naszego dostawc usug internetowych (ang. Internet Service
Provider ISP) albo przez firmy trzecie, takie jak Google i jej usuga GMail lub Yahoo! z usug
Yahoo! Mail. Z tego powodu najlepszym rdem informacji na temat funkcjonowania takiej usugi
jest dostawca usug internetowych albo firma wiadczca usugi poczty elektronicznej. Naley te
zaznaczy, e system pomocy doczony do programu pocztowego (innego ni przegldarka, chodzi
o takie programy jak Poczta systemu Windows albo Microsoft Office Outlook) jest zdecydowanie
najwaciwszym rdem informacji na temat metod korzystania z tego programu.
Na szczcie istnieje kilka innych rozwiza umoliwiajcych uzyskanie pomocy od

prawdziwych ludzi, bez koniecznoci wydawania fortuny. Moliwoci te zobaczymy po
klikniciu w oknie Pomoc i obsuga techniczna przycisku Zapytaj (rysunek 5.6). W kolejnych punktach omawia bd dostpne w tym miejscu opcje.
Rysunek 5.6. Dostpne zasoby pomocy
146
Pomoc zdalna
Pomoc zdalna to technologia pozwalajca innej osobie zobaczy to, co mamy na naszym
ekranie, i pracowa na naszym komputerze za pomoc swojej klawiatury i myszy. Chodzi
tu o to, eby przekaza kontrol nad naszym komputerem zaufanemu specjalicie, ktry
bdzie w stanie rozwiza problem.
Niestety, o zaufanego specjalist bdziemy musieli zadba samodzielnie. Nie istniej jeszcze firmy (a przynajmniej ja o nich nie syszaem) zatrudniajce zaufanych specjalistw,
ktrzy byliby skonni za darmo podczy si do naszego komputera i rozwiza zgoszone problemy. Wicej informacji na ten temat znale mona w rozdziale 17., w podrozdziale Uywanie pomocy zdalnej.
Spoecznoci Microsoft
Spoecznoci Microsoft to system grup dyskusyjnych, w ktrych rni uytkownicy
zadaj pytania i odpowiadaj na pytania innych uytkownikw. Nikt nikomu za to nie
paci, a pomocy udzielaj tutaj wolontariusze. Za dostp do grup dyskusyjnych rwnie
nie pobiera si adnych opat.
Grupy dyskusyjne nie s systemem pomocy natychmiastowej. Nikt nie czeka na pojawiajce si pytania i nie odpowiada na nie od razu. Dziaa to w sposb podobny do
poczty elektronicznej, czyli wysyamy wasn wiadomo z pytaniem, a kto udzieli nam
odpowiedzi wtedy, gdy bdzie mia na to czas. Jest to jednak bardzo wane rdo informacji, ktre koniecznie trzeba doczy do swojego zasobnika.
Chcc skorzysta z grup dyskusyjnych, musimy si najpierw upewni, e nasz komputer
jest podczony do sieci. Nastpnie trzeba klikn w oknie Pomoc i obsuga techniczna
przycisk Zapytaj, a potem opcj Spoecznoci systemu Windows. Otwarta zostanie przegldarka, a w niej wywietlona strona spoecznoci. Nie jestem w stanie powiedzie, jak
bdzie ona wygldaa, poniewa strony WWW maj tendencj do cigych zmian. Powinno
by jednak na niej widoczne pole Szukaj oraz proste instrukcje postpowania, podobne
do tych z rysunku 5.7.
Wane jest, eby pamita o tym, e wpisujc pytanie w polu Szukaj, nie wysyamy go
do specjalisty, ktry ma obowizek odpowiedzie na wszystkie pytania. Na takie pytanie
nikt nigdy nam nie odpowie. Otrzymamy jednak list wszystkich poprzednich wiadomoci
wysanych na grupy dyskusyjne, zawierajcych wpisane sowo lub fraz. Odpowied
moe by podobna do tego, co przedstawiem na rysunku 5.8.
Chodzi tu o to, eby przejrze wszystkie wywietlone wiadomoci i sprawdzi, czy ktra
z nich nie mogaby rozwiza naszego problemu. Po znalezieniu takiej obiecujcej wiadomoci naley klikn jej nagwek (pogrubiony tekst), a rozwinity zostanie cay
wtek. Wtek skada si z oryginalnej wiadomoci i wszystkich udzielonych na ni odpowiedzi. Aby przeczyta dowoln wiadomo z wtku, trzeba klikn jej nagwek w lewym
panelu. Tekst wybranej wiadomoci pojawi si w prawym panelu.
147
Rysunek 5.7. Strona gwna spoecznoci Windows
Jeli chcemy wysa wasne pytanie na grup, musimy zaoy sobie konto. Bez obaw,
nie trzeba bdzie podawa adnych informacji osobistych, a dodatkowo cao bdzie
bezpatna. Takie konto naley utworzy tylko raz, przy kolejnych wizytach na grupie
dyskusyjnej nie bdzie to ju konieczne.
Wysanie pytania zaczyna si od kliknicia na pasku narzdzi przycisku Ask a Question
(Zadaj pytanie). Jeeli jeszcze nie zaoylimy sobie konta, to na otwartej stronie bdziemy
mieli tak moliwo. Jeeli jednak konto ju mamy, to wystarczy wpisa swoj nazw
uytkownika oraz haso i klikn przycisk Zaloguj. Po tym wszystkim bdziemy mogli
zada pytanie, jak pokazano na rysunku 5.9.
Po zaoeniu konta, grupy dyskusyjne znacznie atwiej obsuguje si nie za pomoc przegldarki, a przy uyciu czytnika NNTP. Jako klienta NNTP mona wykorzysta program
Poczta usugi Windows Live (nawet jeeli nie uywamy go do obsugi poczty).
Obsuga klienta firmy Microsoft

Kliknicie cza Obsuga klienta firmy Microsoft otwiera stron WWW zawierajc
kolejne opcje pomocy. Znale tu mona wiele czy do rnych rodzajw rozwiza
i odpowiedzi na najrniejsze pytania. Prosz przejrze dostpne na stronie opcje i samodzielnie podj decyzj, ktre z nich bd najlepszym rozwizaniem.
148
Rysunek 5.8. Wyniki szukania sw Windows Aero
W wiecie komputerw rozwizywanie problemw nie jest proste. Jest to umiejtno,
ktrej uzyskanie wymaga duej iloci czasu, nauki i dowiadcze. Na szczcie niektre
z powszechniejszych problemw mona rozwiza, korzystajc z oglnie dostpnych
rde informacji, i nie trzeba w zwizku z tym by geniuszem komputerowym.
Po pierwsze, trzeba wiedzie, e problemy moemy prbowa rozwizywa tylko wtedy,
gdy wiemy, jak co naley zrobi, ale to co nie dziaa zgodnie z naszymi oczekiwaniami.
Nie mona tego zrwna z sytuacj, w ktrej nie wiemy, jak co naley zrobi, i nie
umiemy si tego dowiedzie metod prb i bdw. Jest to wana rnica, poniewa rozwizywanie problemw na nic si nam nie zda, jeeli nie wiemy, jak naley wykonywa
okrelon czynno.
Istnieje wiele rde informacji umoliwiajcych rozwizywanie problemw nawet niedowiadczonym uytkownikom. Pierwszym takim rdem jest automatyczny mechanizm
rozwizywania problemw bdcy czci systemu Windows 7. Bardzo czsto jest on
w stanie samodzielnie zauway, e co poszo nie tak. W takiej sytuacji pojawia si okno
z pytaniem, czy zgadzamy si, eby system przesa informacj o tym zdarzeniu do firmy
Microsoft. Naley wtedy odpowiedzie Tak. Wysanej wiadomoci nie odbierze czowiek,
149
Rysunek 5.9. Wysyanie pytania
nikt do nas nie zadzwoni i nie bdzie prbowa rozwiza powstaego problemu. Przesan
wiadomo odbierze komputer, ktry sprawdzi, czy otrzyma ju zgoszenie o podobnym
problemie i czy problem ten zosta jako rozwizany.
Jeeli takie rozwizanie zostanie znalezione, to (po pewnym czasie) w obszarze powiadomie pojawi si komunikat z propozycj rozwizania problemu. Wystarczy klikn
taki komunikat i postpowa zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie. Przy odrobinie szczcia problem uda si usun bez koniecznoci wzywania drogiego eksperta
od komputerw.
Poza tym, na rysunku 5.3 zauway mona, e w oknie Pomoc i obsuga techniczna znajduje si te cze Rozwizywanie problemw. Po klikniciu tego cza znajdziemy rozwizania wielu powszechnych problemw.
Na kocu kadej czci niniejszej ksiki umieciem rozdzia powicony rozwizywaniu problemw. Podobnie jak cz systemu pomocy powicona rozwizywaniu
problemw, w rozdziaach tych omawia mog tylko niektre spord najczciej pojawiajcych si problemw. adna ksika nie byaby w stanie pomieci omwienia wszystkich moliwych problemw.
Poza tym doskonaym rdem informacji do rozwizywania problemw mog okaza
si spoecznoci, o ktrych mwiem w poprzednim podrozdziale. Trzeba si tylko upewni, e dokadnie opisujemy powstay problem, tak eby osoby czytajce nasze pytanie
150
mogy domyli si, z czego on wynika. By moe kto, kto przeczyta nasze pytanie,
natkn si ju na podobny problem i udao mu si go rozwiza. Poza tym takie porady
s darmowe, a zatem na pewno warto sprbowa.
Podsumowanie
Odszukiwanie potrzebnych nam w danym momencie informacji jest bardzo wan czci pracy z komputerem. Pojedyncze rdo informacji, takie jak ksika, kurs komputerowy, wbudowany system pomocy, spoeczno albo sie WWW, jest zdecydowanie
niewystarczajce. Zasig problemw jest zbyt wielki. W dzisiejszym cyfrowym wiecie
trzeba korzysta z wielu rde informacji jednoczenie. W tym rozdziale staraem si
przedstawi rne moliwoci uzyskiwania informacji. Podsumowujc:
Okno Pomoc i obsuga techniczna jest jednym z najlepszych rde informacji

na temat systemu Windows 7.
Istniej trzy sposoby otwarcia okna pomocy, ktre naley sobie dobrze zapamita:
nacinicie na klawiaturze klawisza pomocy (F1), kliknicie przycisku pomocy
(niebieskie keczko ze znakiem zapytania) albo kliknicie przycisku Start i wybranie
z menu pozycji Pomoc i obsuga techniczna.
Wikszo z programw niedostarczanych razem z systemem Windows 7 ma swj

wasny system pomocy, do ktrego mona si dosta, wybierajc z menu pozycj
Pomoc albo naciskajc na klawiaturze klawisz F1.
Jeeli naciskanie klawisza F1 nie przynosi adnego efektu, to by moe trzeba

najpierw nacisn klawisz F, aby odblokowa moliwo uywania klawiszy
funkcyjnych.
Spoecznoci Microsoft s rdem informacji i pomocy pochodzcej od innych

uytkownikw komputerw z caego wiata.
Na nauczenie si sposobw uytkowania spoecznoci trzeba powici troch czasu.

Nie mona te oczekiwa natychmiastowej odpowiedzi na zadawane pytania.
Mimo to zainwestowany czas na pewno zwrci si z nawizk.
Rozdzia 6.
Rozwizywanie
problemw
z uruchamianiem
systemu
W tym rozdziale:
Komputer si nie uruchamia
Komputer uruchamia si zbyt dugo
rda informacji pozwalajce rozwiza problemy z uruchamianiem systemu
Programy si nie uruchamiaj
Kada cz niniejszej ksiki koczy si rozdziaem powiconym rozwizywaniu rnych problemw. W tych rozdziaach prezentowa bd szybkie rozwizania czsto pojawiajcych si problemw. To wszystko. Nie bd si tu rozwodzi nad szczegami ani
podawa dokadnych opisw.
Komputer si nie uruchamia

Jeeli komputer po wczeniu nawet nie drgnie, to trzeba przede wszystkim sprawdzi
poprawno wszystkich pocze kablowych i upewni si, e kable zasilajce wszystkich
urzdze s prawidowo wpite do gniazdek na cianie. Poza tym trzeba sprawdzi, czy
mysz, klawiatura i inne urzdzenia zewntrzne s prawidowo wpite w odpowiednie
gniazda.
152
Jeeli kto posiada komputer stacjonarny, to powinien poszuka na tylnej cianie obudowy
wcznika sieciowego i przeczy go w pozycj zaczenia.
Po ponownym (mam nadziej, e tym razem udanym) wczeniu komputera naley nacisn przyciski stacji dyskietek i wszystkich napdw CD i DVD. Jeeli w ktrym z nich
znajduje si dyskietka lub pytka, to trzeba j wysun.
Jeeli komputer brzmi tak, jakby si uruchamia, ale na ekranie monitora nic si nie pojawia, to trzeba sprawdzi, czy prawidowo wpite s wszystkie wtyczki monitora. W przypadku komputera stacjonarnego trzeba si upewni, e kabel zasilajcy jest prawidowo
podczony do monitora i do gniazdka sieciowego na cianie, a kabel czcy monitor
z komputerem jest prawidowo podczony na obu kocach. Wane jest te, eby sam
monitor by wczony. Po dokonaniu tych wszystkich kontroli mona ponownie uruchomi komputer.
To nie jest dysk systemowy albo bd dysku

Taki komunikat pojawia si wtedy, gdy komputer prbuje si uruchomi z dysku, na
ktrym nie zainstalowano systemu Windows. Jeeli w stacji dyskietek znajduje si dyskietka, to trzeba j usun. Podobne efekty mog powodowa wszelkie pytki CD lub DVD
znajdujce si w napdach, a nawet pamici flash podczone przez port USB. Po ich
usuniciu naley nacisn dowolny klawisz, a komputer bdzie kontynuowa uruchamianie. Jeeli to nie zadziaa, to mona nacisn klawisze Ctrl+Alt+Del i w ten sposb
ponownie uruchomi komputer (oczywicie mona te nacisn po prostu przycisk wcznika komputera).
Komputer si uruchamia, ale nie dziaa mysz i klawiatura

Jeeli komputer si uruchamia, ale nie reaguje na mysz i klawiatur, to naley go wyczy i odczy oba urzdzenia. Jeeli mysz podczana jest do okrgego portu PS/2, to
trzeba si upewni, e wtyczka jest odpowiednio podczona. Naley si te upewni,
e taka wtyczka jest podczona do gniazda myszy, ktre najczciej oznaczane jest kolorem zielonym. Musimy si rwnie upewni, e na klawiaturze nic nie ley i nie naciska
cigle jakiego klawisza. Wtyczk klawiatury trzeba porzdnie podczy do okrgego
zcza klawiatury, ktre najczciej ma kolor fioletowy. Dobrze jest jeszcze raz sprawdzi
pozostae poczenia kablowe i mona ponownie uruchomi komputer.
Komputer cay czas prbuje si uruchomi,

ale nigdy mu si to nie udaje
Naley uruchomi tryb awaryjny i wyczy opcj automatycznego ponownego uruchamiania. Jeeli to nie pomoe, to naley jeszcze raz uruchomi tryb awaryjny i wybra opcj Ostatnia znana dobra konfiguracja. Wicej informacji na ten temat znale
mona w podrozdziale Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu, w rozdziale 13.
153
W czasie uruchamiania ekran przyjmuje kolor niebieski

i komputer si zatrzymuje
Taki efekt nazywany jest niebieskim ekranem mierci (ang. Blue Screen Of Death
BSOD). Oznacza to, e system zosta trwale uszkodzony. Najbardziej prawdopodobn
przyczyn powstawania takich problemw jest uszkodzony sterownik, ktry nie dziaa
z systemem Windows 7.
Jeeli ostatnio podczalimy i instalowalimy jakie urzdzenie, to naley je odczy
i odinstalowa. Mona wtedy sprbowa ponownie uruchomi komputer.
Jeeli mimo wszystko nadal pojawia si niebieski ekran mierci, to bdzie trzeba uruchomi system w trybie awaryjnym i wyczy problematyczne urzdzenie w Menederze
urzdze. Nie jest to jednak operacja, ktr powinien wykonywa zwyky uytkownik.
Powinien si tym zaj raczej specjalista od komputerw. Jeeli jednak kto ma ochot
samodzielnie dokona pewnych napraw, to powinien przeczyta podrozdzia Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu w rozdziale 13. oraz podrozdzia Obsuga
urzdze blokujcych uruchamianie systemu Windows 7 w rozdziale 39.
Jeeli mimo wszystko bdu nie uda si usun, to naley poszuka na niebieskim ekranie
mierci numeru bdu. Taki numer zawsze zaczyna si od znakw 0x. Po jego znalezieniu
naley zapisa go na kartce papieru i korzystajc z innego komputera, odwiedzi witryn
WWW firmy Microsoft (http://search.microsoft.com), na ktrej trzeba poszuka tego
numeru bdu. By moe uda si znale w ten sposb stron WWW zawierajc rozwizanie problemu, z ktrym si zmagamy.
Jeeli mamy dostp do internetu z innego komputera, to moemy te sprbowa wysa
pytanie na grupy dyskusyjne Spoecznoci Microsoft, pamitajc o tym, eby doczy
do wiadomoci numer bdu. By moe znajdzie si kto, kto natkn si na taki problem
i ju go rozwiza.
Komputer bardzo dugo si uruchamia

Jeeli komputer uruchamia si o wiele duej, ni zwykle to robi, to wynika to najczciej
ze zbyt duej liczby programw prbujcych uruchomi si razem z systemem. Naley
wtedy pomyle o odinstalowaniu programw, z ktrych tak naprawd nie korzystamy
(bd o tym mwi w rozdziale 37.). Co do pozostaych programw, to mona zastosowa
program Windows Defender i za jego pomoc zablokowa uruchamianie niepotrzebnych programw przy starcie systemu. Wicej informacji na ten temat podaj w podrozdziale Zwalczanie programw szpiegujcych programem Windows Defender w rozdziale 8. Poza tym w rozdziale 13. przedstawiam inne metody kontrolowania programw
uruchamiajcych si automatycznie razem z systemem.
Wiele rzeczy uniemoliwiajcych uruchomienie komputera nie ma nic wsplnego z systemem Windows 7. Rozwizanie problemw z uruchamianiem systemu moe zaj wiele
godzin nawet najbardziej dowiadczonym specjalistom. Zanim jednak pobiegniemy
z komputerem do serwisu, moemy sprbowa kilku prostych zabiegw.
154
Odtwarzanie plikw systemowych

z wczeniejszych uruchomie
Jeeli uda si uruchomi komputer w trybie awaryjnym, to mona sprbowa odtworzy
pliki z poprzednich, prawidowych uruchomie systemu. W trybie awaryjnym naley
klikn przycisk Start, wpisa w polu wyszukiwania sowo przywracanie i klikn w menu
pozycj Przywracanie systemu. Postpujc zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie, mona odtworzy pliki do takiej postaci, jak miay jeszcze przed pojawieniem si
problemu. Dobrze jest wybra najmniej odleg dat. Na przykad, jeeli problemy pojawiy si dopiero dzisiaj, to mona odtworzy pliki do postaci, jak miay wczoraj albo
przedwczoraj.
Naprawa instalacji systemu Windows 7

Jeeli dysponujemy dyskiem CD lub DVD z instalacj systemu Windows 7, to moemy
uruchomi komputer za pomoc takiej pyty i dokona naprawy zainstalowanego wczeniej systemu. Pyt CD lub DVD naley umieci w napdzie i uruchomi ponownie
komputer. Prosz poczeka na pojawienie si na ekranie komunikatu Nacinicie dowolnego klawisza spowoduje rozruch z pyty CD (albo podobnego) i nacisn klawisz Enter
lub spacj.
Jeeli komunikat umoliwiajcy uruchomienie komputera z pyty CD lub DVD si nie
pojawi, to znaczy, e trzeba zmieni w BIOS-ie komputera ustawienia tak, eby komputer
uruchamia si z pyty CD. Sposb definiowania takich ustawie uzaleniony jest od
konkretnego modelu komputera. Najczciej zaraz po jego uruchomieniu trzeba nacisn
klawisz F1, F2 lub Del (zwykle na ekranie pojawia si odpowiedni komunikat), aby
wczy program pozwalajcy na edycj ustawie BIOS-u. W programie tym trzeba tak
zmieni opcj, eby komputer najpierw prbowa uruchomi system znajdujcy si na pycie CD woonej do napdu. Po odpowiednim zmodyfikowaniu ustawie naley je zapisa
i zamkn program. Komputer zostanie wtedy ponownie uruchomiony i bdzie prbowa
uruchomi system z pyty CD lub DVD.
Gdy w kocu si nam uda uruchomi system z pyty CD, to na pierwszym ekranie najprawdopodobniej zobaczymy prob o wybranie wersji jzykowej i lokalizacji. Po wybraniu odpowiednich opcji mona klikn przycisk Dalej. Na kolejnej stronie naley wybra
opcj Napraw komputer (trzeba pomin opcj Zainstaluj). Pozostae instrukcje wywietlane na ekranie doprowadz do skutecznej naprawy systemu Windows 7.
Instrukcja obsugi doczana do komputera

Wikszo producentw komputerw udostpnia pewne rodki pozwalajce na rozwizywanie problemw z komputerem i z jego uruchamianiem. Dobrze jest zatem przejrze
dokumentacj, jak producent docza do komputera, i przestrzega podawanych w niej
zalece. To moe by najskuteczniejsza metoda, poniewa kady komputer jest do pewnego stopnia urzdzeniem unikalnym, a instrukcja doczana do naszego komputera podaje
informacje dotyczce tego konkretnego modelu komputera.
155
Zasoby prezentowane w ksice

W niniejszym rozdziale podawaem wiele technicznych poj i koncepcji. Jeeli chodzi
o rozwizywanie problemw, nie ma niestety przed nimi ucieczki. Poniej podaj kilka
innych miejsc w ksice, ktre mog by pomocne przy rozwizywaniu problemw
z uruchamianiem komputera:
Stosowanie trybu awaryjnego w rozdziale 13. podrozdzia Rozwizywanie

problemw z uruchamianiem systemu powicony zosta uruchamianiu komputera
w trybie awaryjnym. Jeeli uda si uruchomi system w trybie awaryjnym, to techniki
podawane w wypisanych tu rozdziaach mog przyczyni si do skutecznego
rozwizania problemw z uruchamianiem komputera.
Odtwarzanie danych z obrazu komputera jeeli przygotowalimy

kopi bezpieczestwa caego dysku za pomoc programu do tworzenia kopii
bezpieczestwa, to w rozdziale 27., w podrozdziale Uywanie programu Kopia
zapasowa/Przywracanie znale mona informacje dotyczce odtwarzania
wszystkich plikw z takiej kopii.
Przywracanie systemu informacje na temat przywracania systemu

do wczeniejszego stanu podaj w rozdziale 27., w podrozdziale Uywanie
ochrony systemu.
Usuwanie programw jeeli podejrzewamy, e za problemy z uruchamianiem

komputera moe odpowiada uszkodzony program, to moemy podj prb
usunicia go z wykorzystaniem technik prezentowanych w rozdziale 35.
(zakadam, e komputer uruchomiony jest w trybie awaryjnym i e mamy dostp
do sprawiajcego problemy programu).
Usuwanie sprztu jeeli za problemy z uruchamianiem systemu odpowiada

uszkodzony sprzt, to pomocne mog si okaza techniki omawiane w rozdziale 39.,
w podrozdziale Usuwanie sprztu.
Rozwizywanie problemw ze sprztem problemy z uruchamianiem systemu

s czsto tylko pochodn problemw ze sprztem, dlatego w rozdziale 43. podaj
gar porad pozwalajcych rozwizywa rnego rodzaju problemy ze sprztem.
rda informacji w pomocy systemu Windows

Jeeli komputer uda si uruchomi w trybie awaryjnym, to bdziemy mogli skorzysta
z systemu pomocy. Co wicej, okno pomocy powinno otworzy si automatycznie zaraz
po uruchomieniu systemu w trybie awaryjnym. Jeeli tak si nie stanie, to naley klikn
przycisk Start i wybra z menu pozycj Pomoc i obsuga techniczna. W oknie pomocy
mona wtedy szuka sw tryb awaryjny, aby uzyska list stron opisujcych rozwizywanie problemw z uruchamianiem komputera.
Sieciowe rda informacji

Jeeli uda si uruchomi komputer w trybie awaryjnym z obsug sieci, to bdziemy mieli
moliwo dostpu do sieciowych rde informacji. Mona wtedy prbowa przeszuka
grupy dyskusyjne Spoecznoci Windows (mona si do nich dosta za porednictwem
156
okna pomocy Windows), podajc sowa powizane z problemem, jaki pojawia si przy
uruchamianiu systemu. Mona te wysa wiadomo z jak najdokadniejszym opisem
problemu i prob o pomoc w jego rozwizaniu.
Sw opisujcych nasz problem mona te szuka na witrynie firmy Microsoft, ale trzeba
tu pamita, eby w podawanej frazie znalaza si cyfra 7. Jeeli o niej zapomnimy, to
z pewnoci otrzymamy wiele odpowiedzi dotyczcych zupenie innych produktw tej
firmy. Rozpoczcie wyszukiwania na stronie http://search.microsoft.com lub http://support.
microsoft.com ograniczy zakres wyszukiwania do samej witryny firmy Microsoft (nie
bdziemy szuka w caej sieci WWW). Jeeli tutaj nie znajdziemy rozwizania, to mona
sprbowa przeszuka ca sie WWW, korzystajc przy tym z takich wyszukiwarek jak
www.live.com, www.google.com lub dowolnej innej.
Osoby nieobyte z nowoczesn technik z pewnoci bd miay przy tym wiele kopotw.
Jak ju mwiem, problemy z uruchamianiem komputera mog by bardzo trudne do
zdiagnozowania nawet dla specjalistw. Jeeli wszystkie przedstawione tu zabiegi nie
dadz adnego efektu, to trzeba bdzie odda komputer do serwisu. Mona te sprbowa
skorzysta z usug serwisu na telefon i zaprosi do domu lub do firmy specjalist.
Programy si nie uruchamiaj

Jeeli nie chce si uruchamia nasz ulubiony stary program, to najprawdopodobniej wynika
to z problemw ze zgodnoci. Mona wtedy klikn ikon programu prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego opcj Uruchom jako administrator. Jeeli to nie
pomoe, to pozostaj jeszcze eksperymenty z funkcjami zgodnoci. Na temat uruchamiania starszych programw w Windows 7 mwi bd w rozdziale 34.
Cz II
Uszczelnianie systemu
W tej czci:
Rozdzia 7. Blokowanie wama za pomoc Zapory systemu Windows
Rozdzia 8. Zwalczanie zoliwego oprogramowania
Rozdzia 9. Automatyczne aktualizacje zwizane z bezpieczestwem
W pierwszych latach istnienia komputerw osobistych nikt nie zastanawia si nad ich
bezpieczestwem. Po co w kocu myle o poprawie bezpieczestwa komputera, z ktrego i tak korzystamy tylko my. Ten stan rzeczy zmieni si po pojawieniu si internetu.
Nagle komputery osobiste zostay podczone do ogromnej sieci publicznej, wypenionej
najrniejszymi formami zoliwego oprogramowania. Od tego czasu wiele osb miao
wtpliw przyjemno dowiadczy wama na swoje komputery, ktrych skutki zaczynay si od drobnych irytacji, a koczyy na katastrofalnych utratach danych.
System Windows Vista zosta od samego pocztku zaprojektowany, przygotowany i przetestowany z myl o tym, eby sta si najbezpieczniejszym spord powstaych do tej
pory systemw Windows. Nastpujcy po nim system Windows 7 wykorzystuje t solidn
podstaw. Wystarczy jednak zapyta dowolnego specjalist od bezpieczestwa komputerw, czy istnieje w stu procentach bezpieczny komputer, a na pewno usyszymy, e taki
komputer nie istnieje. Po prostu nie da si przygotowa komputera, ktry bdzie mg
uruchamia dowolne programy i jednoczenie bdzie cakowicie bezpieczny. Jedyne, co
moemy zrobi, to zminimalizowa prawdopodobiestwo zamania zabezpiecze.
Dzisiaj praktycznie kady, kto uywa komputera, korzysta te z internetu. Musimy zatem
jak najlepiej zabezpieczy swj komputer. W drugiej czci niniejszej ksiki omwimy
trzy najwaniejsze elementy bezpieczestwa komputera. Rozdzia 7. powicony jest
Zaporze systemu Windows. W rozdziale 8. omawiam narzdzia i techniki ochrony komputera przez zoliwym oprogramowaniem. Omawiany jest te program Windows Defender dostarczany razem z systemem Windows 7. Rozdzia 9. powicony zosta automatycznym aktualizacjom, czyli bardzo wanemu elementowi, pozwalajcemu na utrzymanie
jak najwyszego poziomu bezpieczestwa komputera.
158
Cz II Uszczelnianie systemu
159
Rozdzia 7.
Blokowanie wama
za pomoc Zapory
systemu Windows
W tym rozdziale:
Jak Zapora chroni nasz komputer
Centrum akcji
Zapora systemu Windows
Konfigurowanie Zapory systemu Windows
Jeeli korzystamy z internetu, to zapora jest obowizkowym narzdziem do zapewniania bezpieczestwa naszemu systemowi. Nie jest jedynym tego rodzaju narzdziem, ale
z ca pewnoci jest bardzo wanym, poniewa chroni nasz komputer przed wamywaczami i robakami. Wamywacze to osoby, ale i programy, ktre prbuj uzyska dostp
do naszego komputera. Robakami z kolei nazywane s zoliwe programy, ktre zostay
przygotowane po to, eby wprowadza zamieszanie i powodowa kopoty.
System Windows 7 dostarczany jest z wbudowan zapor. Jeeli kto o tym nie wiedzia
przed podczeniem si do sieci, to moe si uspokoi. Wbudowana Zapora jest domylnie wczona. Najprawdopodobniej chronia nasz komputer od pierwszej chwili podczenia si do sieci. W tym rozdziale wyjani, jak dziaa Zapora systemu Windows i jak j
skonfigurowa tak, aby uzyska maksymaln ochron.
Jak dziaa Zapora systemu Windows

Chcc pozna zasad dziaania Zapory systemu Windows, musimy najpierw pozna
pojcie poczenia sieciowego. Co prawda nasz komputer poczony jest z internetem
za porednictwem cienkiego kabelka (poprzez gniazdo telefoniczne albo sieciowe), ale
takie poczenie skada si naprawd z 65 535 portw. Kady port pozwala na niezalen
160
komunikacj ze wiatem zewntrznym. Oznacza to, e teoretycznie nasz komputer moe

wykonywa w sieci 65 535 rzeczy jednoczenie. Oczywicie w rzeczywistoci nikt a tak
intensywnie nie korzysta z sieci. Najczciej aktywnych jest zaledwie kilka portw.
Porty podzielone zostay na dwie kategorie: TCP (ang. Transmission Control Protocol
protok kontroli transmisji) i UDP (ang. User Datagram Protocol protok datagramw uytkownika). Protok TCP uywany jest przede wszystkim do przesyania tekstu
i obrazkw (stron WWW i wiadomoci pocztowych). Zawiera on pewne mechanizmy
kontroli bdw zapewniajce, e informacje odebrane na komputerze docelowym s
zgodne z informacjami wysyanymi przez komputer rdowy. Protok UDP dziaa w sposb podobny do telewizji i radia, co oznacza, e informacje s po prostu wysyane, bez
adnej kontroli ewentualnych bdw. Protok UDP stosowany jest przede wszystkim
do komunikacji w czasie rzeczywistym, takiej jak rozmowy gosowe i audycje radiowe
nadawane w sieci.
Kady z portw ma dwa kierunki: przychodzcy (lub wejciowy) i wychodzcy (czyli
wyjciowy). Kierunek portu zwizany jest z danymi, jakie przesyane s do naszego komputera z zewntrz, czyli z internetu. Na dane pochodzce z zewntrz trzeba zwraca baczn
uwag, ale nie oznacza to, e mamy zamkn wszystkie porty na dane przychodzce.
W takiej sytuacji nie mielibymy moliwoci pobrania jakichkolwiek danych, w tym
rwnie tych podanych. Chodzi o to, eby nie wpuszcza do komputera wszystkich
przychodzcych danych. Trzeba znale sposb na oddzielenie ziaren od plew, czyli odbieranie podanych danych i odrzucanie danych niechcianych.
Oprogramowanie antywirusowe i programy tylko antyspyware s doskonaymi narzdziami do ochrony przed wirusami i innymi nieprzyjemnymi rzeczami, ktre dostaj si
na nasz komputer. Jednak wamywacze potrafi przemyci takie nieprzyjemne rzeczy
przez niechronione porty, bez wykorzystywania w tym procesie adnych plikw. To wanie dlatego potrzebna jest nam Zapora systemu Windows. Taki rodzaj zapory (zapora
ze ledzeniem stanu), jaki jest wbudowany w Windows 7, dokadnie ledzi wszystko to,
co robimy na komputerze. Jeeli dane z internetu maj zosta przesane przez jaki port,
to zapora sprawdza, czy s to dane, ktre rzeczywicie zamawialimy. Jeeli tak nie jest,
to zapora zakada, e s to dane przesyane przez wamywacza prbujcego dosta si do
komputera bez naszej wiedzy, i w zwizku z tym uniemoliwia przesanie tych danych
do komputera. Dziaanie takiej zapory przedstawione zostao na rysunku 7.1.
Rysunek 7.1.
Metoda dziaania
zapory ze ledzeniem
stanu
Oczywicie ochrona nie koczy si na otwarciu albo zamkniciu portu. Cay proces
obejmuje te filtrowanie danych, czyli sprawdzanie, czy dane przychodzce do otwartego portu zostay przez nas zamwione, czy te s to niepodane dane przesyane przez
161
jakiego wamywacza. Wiele robakw, ktre infekoway komputery w latach 90. zeszego
wieku, dostawao si do nich przez niefiltrowane porty. W dzisiejszych czasach posiadanie dziaajcej zapory przy kadej wizycie w sieci jest absolutn koniecznoci.
Przed czym zapora nas nie ochroni

Wane jest, eby pamita o tym, e sama zapora nie ochroni nas przed wszystkimi zagroeniami czyhajcymi w internecie. Zapora jest tylko jednym z elementw wikszego systemu chronicego nasz komputer. W szczeglnoci:
Zapora nie ochroni nas przed oprogramowaniem szpiegujcym (ang. spyware)

i wirusami. Na temat ochrony przed nimi mwi bd w rozdziale 8.
Zapora nie ochroni nas przed atakami wykorzystujcymi dziury w oprogramowaniu

(ang. exploit). Ochron w tym zakresie zapewni moe tylko automatyczna
aktualizacja (rozdzia 9.).
Zapora nie ochroni nas przed wyskakujcymi reklamami. W rozdziale 16.

przedstawi informacje na temat blokowania okienek wyskakujcych w przegldarce
Internet Explorer.
Zapora nie ochroni nas przed prbami wyudzenia (ang. phishing). Na temat ochrony
w tym zakresie mwi bd w rozdziale 16.
Zapora nie ochroni nas przed spamem (niechcian poczt).
Jak wida, zapora nie jest rozwizaniem doskonaym. Jest jednak bardzo wanym
elementem oglnej strategii ochrony komputera.
Prosz zauway, e na powyszej licie zaznaczyem, e zapora systemu Windows
nie chroni nas przed pewnymi rodzajami zagroe, takimi jak spam lub wirusy. Musz
jednak powiedzie, e wiele zapr sprztowych zawiera rwnie takie mechanizmy
ochronne. Funkcje te nazywane s czsto ochron graniczn (ang. perimeter protection),
poniewa chroni nasz sie ju na jej zewntrznej granicy. Takie zapory sieciowe
mog kosztowa od kilku do kilkudziesiciu tysicy zotych, dlatego nie nadaj si
do zastosowania w sieciach domowych. Bywaj jednak niezastpione w sieciach
korporacyjnych.
Centrum akcji systemu Windows

Zanim zajmiemy si systemow zapor, musimy zajrze do Centrum akcji systemu Windows. Jest to centralny punkt pozwalajcy na administrowanie wikszoci funkcji zabezpieczajcych nasz komputer. Centrum akcji mona otworzy na kilka rnych sposobw:
Klikn dwukrotnie ikon alarmu zabezpiecze Windows (ikon flagi) pojawiajc

si w obszarze powiadomie.
Nacisn klawisz (
Centrum akcji.
Klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania, klikn ikon
System i zabezpieczenia, a nastpnie Centrum akcji.
), wpisa w pasku wyszukiwania akc i klikn pozycj
162
Niezalenie od wybranej metody otwarte zostanie okno Centrum akcji. Przykadowy wygld
tego okna zobaczy mona na rysunku 7.2. We wszystkich nagwkach kliknem przycisk
ze strzak, dziki czemu pod kadym z nich widoczny jest tekstowy opis. Kliknicie
tego przycisku powoduje wywietlenie lub ukrycie opisu danej czci okna.
Rysunek 7.2. Centrum akcji
Domylnie Zapora systemu Windows jest zawsze wczona i cay czas chroni komputer,
a zatem w oknie Centrum akcji przy pozycji Zapora sieciowa powinno si znajdowa
sowo Wczone, tak jak na rysunku 7.2 (dodatkowo, po klikniciu strzaki przy nagwku
Zabezpieczenia, w oknie Centrum akcji bd widoczne wycznie informacje na temat
zapory). Jeeli pojawia si tam sowo Wyczone albo Niemonitorowane, to najprawdopodobniej w miejsce programu Zapora systemu Windows ochron komputera zajmuje
si inny program. Dostpnych jest wiele tego rodzaju programw, takich firm jak McAfee,
Symantec (Norton), Gibson Research i inne. Jeeli w naszym komputerze zapora jest
wyczona i nie wiemy, dlaczego tak jest, to koniecznie trzeba si tego dowiedzie. Mona
zada w zwizku z tym pytanie producentowi komputera albo specjalicie od bezpieczestwa. Jeeli w komputerze nie dziaa adna zapora, to koniecznie trzeba wczy program
Zapora systemu Windows.
Uruchomienie dwch lub wicej zapr jednoczenie nie powoduje podniesienia poziomu
bezpieczestwa. Co wicej, kilka jednoczenie dziaajcych zapr moe powodowa
rnego rodzaju problemy.
163
Wczanie i wyczanie programu

Zapora systemu Windows
Wczanie i wyczanie Zapory systemu Windows wymaga uprawnie administracyjnych.
W oknie panelu sterowania, w sekcji System i zabezpieczenia, prosz klikn pozycj
Zapora systemu Windows. W prawym panelu otwartego okna powinny pojawi si informacje o stanie zapory, a w lewym panelu dostpne bd opcje kontrolujce jej dziaanie.
Po klikniciu opcji Zmie ustawienia powiadomie albo Wcz lub wycz Zapor systemu
Windows pojawi si okno z opcjami, widoczne na pierwszym planie rysunku 7.3.
Rysunek 7.3. Ustawienia Zapory systemu Windows

Opcji Blokuj wszystkie poczenia przychodzce naley uywa do tymczasowego
wyczenia wyjtkw przy poczeniach z publicznymi sieciami bezprzewodowymi.
Wicej informacji na ten temat podaj w nastpnych podrozdziaach.
Jeeli kto korzysta z zapory innej firmy, to moe wybra opcj wyczenia programu
Zapora systemu Windows. Trzeba by jednak pewnym tego, e jaka zapora w systemie
dziaa i jest aktywna. Przy braku takiej ochrony nic nie bdzie blokowao niechcianego
ruchu sieciowego atakujcego nasz komputer.
Tworzenie wyjtkw w ochronie zapor

Dziaajca Zapora systemu Windows nie wymaga od nas waciwie adnej szczeglnej
uwagi. Jest ona cay czas aktywna w tle, gdzie chroni komputer przed wamaniami i robakami, prbujcymi dosta si do naszego komputera przez niechronione porty. Porty
164
Jeeli w domu mamy ju zapor sieciow, tak jak zapora wbudowana w bezprzewodowy
punkt dostpowy lub w modem DSL, i funkcja ta zostaa wczona, to moemy spokojnie
wyczy program Zapora systemu Windows. Z drugiej strony nic nie stoi te
na przeszkodzie, eby program ten dziaa nawet przy wczonej zewntrznej zaporze.
Wyjtkiem s tylko sytuacje, w ktrych prbujemy gra w gry sieciowe albo chcemy
wykonywa rne inne dziaania sieciowe i nie jestemy w stanie prawidowo
skonfigurowa programu Zapora systemu Windows. W takim przypadku mona wyczy
Zapor systemu Windows, ale trzeba si upewni, e nadal dziaa zapora zewntrzna.
typowych usug internetowych, takich jak poczta elektroniczna i strony WWW, s jednak
cay czas otwarte i monitorowane, dziki czemu bez problemu moemy korzysta z programw do obsugi tych usug.
Programy, ktre nie korzystaj ze standardowych portw poczty elektronicznej i stron
WWW, mog wymaga utworzenia wyjtku od normalnych regu zapory. Jako przykady
mona tu poda komunikatory oraz niektre gry sieciowe. Przy prbie uruchomienia
takiego programu Zapora systemu Windows wywietla okno z alarmem, podobne do
przedstawionego na rysunku 7.4.
Rysunek 7.4.
Alarm zabezpiecze
Zapory systemu
Windows
Wywietlony komunikat nie oznacza, e dany program jest zy, a jedynie to, e Zapora
systemu Windows musi otworzy port dla tego programu, o ile faktycznie chcemy go
uywa. Jeeli nie znamy wywietlonej nazwy programu ani nazwy jego twrcy, to naley
klikn przycisk Anuluj. Gdy jednak chcemy uy tego programu, to musimy zdecydowa, w jakiej sieci chcemy zdefiniowa wyjtek. Jeeli dane s przesyane na przykad
z innego komputera w naszej sieci, to trzeba wybra opcj Sieci prywatne. W przypadku
ruchu sieciowego pochodzcego z internetu naley wybra opcj Sieci publiczne (w razie
potrzeby mona wybra obie te opcje). Na zakoczenie trzeba jeszcze klikn przycisk
Zezwalaj na dostp. Udzielenie zezwolenia na dostp dla programu nie oznacza, e potrzebny
mu port zostanie otwarty. Tworzona jest przy tym tylko regua pozwalajca jednemu
programowi na korzystanie z tego portu. Poza tym port jest zamknity dla wszystkich
innych programw z wyjtkiem tego, dla ktrego zrobilimy wyjtek. Jeeli w przyszoci zmienilibymy zdanie co do uywania tego programu, to zawsze mona rcznie
zablokowa port, postpujc zgodnie z instrukcjami podawanymi w nastpnym punkcie.
165
Rczne konfigurowanie wyjtkw zapory

Przy prbach pracy z programem, ktry musi kontaktowa si z internetem, zobaczymy
zazwyczaj okno z komunikatem podobne do tego z rysunku 7.4. Czasami jednak bdziemy
chcieli rcznie zablokowa lub odblokowa pewien program. Uytkownik z uprawnieniami administratorskimi moe dokona takich zmian w oknie Dozwolone programy
(rysunek 7.5). W celu otwarcia takiego okna naley klikn cze Zezwalaj programowi
lub funkcji na dostp przez Zapor systemu Windows (widoczne jest te w panelu sterowania, przy nagwku Zapora systemu Windows).
Rysunek 7.5. Dozwolone programy i funkcje Zapory systemu Windows
Elementy wymieniane na tej stronie opisuj programy i funkcje systemu Windows 7,

ktre musz komunikowa si ze wiatem przez zapor. Zaznaczone bd tu rwnie
wszystkie wyjtki, jakie poczynilimy w odpowiedzi na alarmy bezpieczestwa zgaszane
przez zapor. Na przykad program Gadu-Gadu nie jest funkcj systemu Windows 7
i dlatego moe nie pojawia si na tej licie. Pogram ten widoczny jest na rysunku 7.5,
poniewa w odpowiedzi na alarm z rysunku 7.4 kliknlimy przycisk Zezwalaj na dostp.
Oczywicie nikt nie wymaga od nas, eby od razu dokadnie zna znaczenie wszystkich
wypisywanych tu pozycji. Lepiej wic bdzie nie prbowa eksperymentw z zaznaczaniem i czyszczeniem poszczeglnych pozycji. Nie ma po prostu takiej potrzeby, bo
166
system bdzie doskonale dziaa przy domylnych ustawieniach. Jeeli pniej bdziemy
chcieli skorzysta z jednej z wymienianych tu funkcji, to po prostu system wywietli nam
okno z komunikatem i prob o potwierdzenie chci odblokowania portu.
Dodawanie wyjtkw dla programw

Istnieje te moliwo odblokowania portw dla programw nieznajdujcych si na licie
Dozwolone programy. Tak operacj naley wykonywa tylko wtedy, gdy odpowiednie
instrukcje otrzymamy od zaufanego producenta oprogramowania.
Jeeli program, dla ktrego chcemy utworzy wyjtek, nie jest wypisany na licie Dozwolone programy, to naley klikn przycisk Zmie ustawienia, a nastpnie przycisk Zezwalaj
na dostp innego programu. Po klikniciu przycisku zobaczymy list zainstalowanych
programw, ktre mog chcie korzysta z internetu, podobn do tej z rysunku 7.6. Naley
tu klikn program, ktry chcemy doda do listy. Jeeli interesujcy nas program nie znajduje si na licie, ale wiemy, gdzie jest zapisany na dysku, to mona klikn przycisk Przegldaj i odszuka plik wykonywalny (z rozszerzeniem .exe).
Rysunek 7.6.
Okno dialogowe
Dodawanie programu
Po klikniciu przycisku Typy lokalizacji sieciowych uzyskujemy moliwo podania adresw, z jakich pochodzi moe ruch sieciowy przepuszczany przez dany port. Na przykad, jeeli korzystamy z programu, ktry suy nam do komunikowania si wycznie
z komputerami w sieci lokalnej, to z ca pewnoci nie chcielibymy, eby przez porty
wykorzystywane przez ten program przechodziy te dane pochodzce z caego internetu.
Chcemy przyjmowa wycznie ruch sieciowy pochodzcy z komputerw podczonych
do tej samej sieci lokalnej co nasz komputer. Po klikniciu przycisku Typy lokalizacji sieciowych pojawi si okno dialogowe przedstawione na rysunku 7.7. W oknie tym mamy
dostp do nastpujcych opcji:
167
Rysunek 7.7.
Okno dialogowe
Wybieranie lokalizacji
sieciowych
Domowe/firmowe (prywatne) jeeli rozpatrywany program nie powinien

kontaktowa si z internetem i ma dziaa wycznie w rodowisku maej sieci
domowej lub firmowej, to naley wybra t opcj. Blokuje ona dostp do internetu,
ale pozwala programom dziaajcym w tej samej sieci na swobodne komunikowanie
si ze sob.
Publiczne, takie jak porty lotnicze czy kawiarnie jeeli chcemy uywa
programu bez ogranicze (czyli rwnie w internecie), to naley zaznaczy t opcj.
Zakres programu mona wybra te na licie Dozwolone programy. Wystarczy zaznaczy
na niej opcj Domowe/firmowe (prywatne) lub Publiczne.
Wyczanie, modyfikowanie i usuwanie wyjtkw

Pola wyboru widoczne w licie wyjtkw sygnalizuj czy dany wyjtek jest aktywny,
czy te nie. Wyczyszczenie pola wyboru sprawia, e wyjtek jest wyczony, a dane
przesyane przez ten port bd odrzucane. W ten sposb moemy wzgldnie atwo wycza i wcza port zalenie od aktualnych potrzeb, poniewa nazwa programu zawsze
bdzie widoczna na licie wyjtkw.
Adresy IP w sieci domowej lub biurowej
W czasie konfigurowania sieci za pomoc kreatora konfiguracji sieci opisywanego w dziesitej
czci niniejszej ksiki kady komputer otrzymuje automatycznie adres IP wedug schematu
192.168.0.x, gdzie x jest unikalnym numerem kadego komputera. Na przykad wrd komputerw wspdzielcych ze sob poczenie internetowe, pierwszy komputer moe mie adres
192.168.0.1, drugi moe mie adres 192.168.0.2 itd. (cho adres ostatniego komputera jest
trudny do okrelenia).
Wszystkie te komputery bd miay tak sam mask podsieci 255.255.255.0. Taka maska
informuje komputer o tym, e trzy pierwsze liczby w adresie okrelaj adres sieci (czyli adres sieci
traktowanej jako cao), a ostatnia liczba definiuje okrelony host (czyli komputer) w tej sieci.
Adresy zaczynajce si od liczb 192.168 nazywane s adresami prywatnymi, poniewa nie
mona si do nich dosta bezporednio z internetu.
Chcc pozna adres IP komputera podczonego do sieci lokalnej, musimy do niego podej, klikn przycisk Start i wybra z menu Wszystkie programy/Akcesoria/Wiersz polecenia. W oknie wiersza polece trzeba wpisa polecenie ipconfig /all i nacisn klawisz Enter. Wypisany zostanie
wtedy adres IP komputera, a take maska podsieci i inne informacje dotyczce protokou IP (Internet Protocol).
168
Chcc zmieni zakres jednego z wyjtkw znajdujcych si na licie, musimy klikn pole
wyboru w kolumnie Prywatne lub Publiczne, zalenie od oczekiwanego efektu. Mona
te usun program z listy wyjtkw i zablokowa tym samym przepyw danych przez
wykorzystywany przez niego port. W tym celu naley klikn nazw wyjtku, a nastpnie
klikn przycisk Usu.
Z listy nie mona usun programw domylnych. Moemy usun tylko te programy,
ktre sami do niej dodalimy.
Zaawansowane ustawienia zapory

W pozostaej czci tego rozdziau opisywa bd zagadnienia wykraczajce poza zakres
prac, jakich dokonuje typowy uytkownik komputera. Konfigurowaniem Zapory systemu
Windows i dostosowywaniem jej do zasad bezpieczestwa obowizujcych w danej organizacji zajmowa si bd raczej administratorzy sieci oraz osoby zajmujce si bezpieczestwem komputerw. Wszystkie te opcje wymagaj uprawnie administracyjnych.
Nie bd w szczegach opisywa znaczenia poszczeglnych opcji, poniewa zakadam, e
osoby przystpujce do takiej konfiguracji doskonale znaj wszystkie potrzebne pojcia.
Jeeli Czytelnik nie jest zawodowym administratorem, to lepiej, eby nie zabiera si
za tak zaawansowan konfiguracj. Prby tworzenia konfiguracji metod prb i bdw
mog doprowadzi do masowego napywu rnych robakw na komputer,
a w konsekwencji utrudni lub cakowicie uniemoliwi dostp do internetu.
Otwieranie ikony Zapory systemu Windows

z zabezpieczeniami zaawansowanymi
Aby dosta si do zaawansowanych opcji konfiguracyjnych Zapory systemu Windows,
trzeba najpierw w panelu sterowania otworzy ikon Narzdzia administracyjne. Nastpnie naley klikn ikon Zapora systemu Windows z zabezpieczeniami zaawansowanymi.
Mona te nacisn klawisz ( ), wpisa zapora i klikn pozycj Zapora systemu Windows z zabezpieczeniami zaawansowanymi. Otwarte zostanie okno konsoli zapory, przedstawione na rysunku 7.8.
Jak wida na rysunku, moemy konfigurowa trzy cakowicie niezalenie profile konfiguracji. Profil domeny aktywny jest wtedy, gdy komputer jest zalogowany do domeny.
Profil prywatny stosowany jest wobec komputerw znajdujcych si w tej samej, prywatnej sieci lokalnej. Profil publiczny chroni komputer przed zagroeniami pyncymi
z publicznego internetu.
Zmiana waciwoci profilw zapory

Kliknicie cza Waciwoci Zapory systemu Windows znajdujcego si w pobliu dolnej
czci konsoli otwiera okno dialogowe przedstawione na rysunku 7.9. Prosz zauway,
e za pomoc kart umieszczonych na grze okna moemy konfigurowa waciwoci profilu domeny, prywatnego i publicznego. Czwarta karta zawiera ustawienia zabezpiecze
IP (IPSec), stosowanych najczciej w wirtualnych sieciach prywatnych VPN (Virtual
Rysunek 7.8. Zapora systemu Windows z zabezpieczeniami zaawansowanymi

Rysunek 7.9.
Waciwoci Zapory
systemu Windows
z zabezpieczeniami
zaawansowanymi
169
170
Private Network), ktre bd opisywane w dalszej czci tego rozdziau. Domylnie blokowane s wszystkie poczenia przychodzce, natomiast poczenia wychodzce s
dopuszczane. Klikajc odpowiedni przycisk, mona zmieni dowolne z tych ustawie.
Alarmy zapory, odpowiedzi typu unicast,

dziaania lokalnego administratora
W kadej karcie, w czci Ustawienia znajduje si przycisk Dostosuj. Kliknicie tego
przycisku pozwala na wyczenie w danym profilu powiadomie zapory. Administratorzy
mog te wykorzysta te opcje do zezwolenia albo zablokowania odpowiedzi na rozgoszeniowy ruch sieciowy (ang. broadcast). Dostpna jest te opcja pozwalajca na poczenie lokalnych regu administratora z reguami zdefiniowanymi w ramach polityki grup.
Protokoowanie
Na kadej karcie profilu znajdziemy te opcje protokoowania i przycisk Dostosuj. Po
jego klikniciu moemy okreli nazw i lokalizacj pliku protokou oraz jego maksymaln
wielko. Mona te wybra, czy protokoowane maj by pakiety odrzucone, ustanowione
poczenia, czy oba rodzaje danych. Plik protokou pozwala pniej przejrze dziaania
wykonywane przez zapor i rozwizywa rne problemy z poczeniami sieciowymi,
wynikajce z nieprawidowej konfiguracji zapory.
Dostosowywanie ustawie IPSec

Karta Ustawienia protokou IPSec w oknie ustawie Zapory systemu Windows pozwala
na konfigurowanie ustawie IPSec. Kliknicie przycisku Dostosuj spowoduje wywietlenie
okna przedstawionego na rysunku 7.10. Opcja Domylna w kadym z przypadkw wywietlanych w oknie sprawia, e ustawienia dziedziczone s z wyszego poziomu obiektw GPO
(Group Policy Object). Chcc zmieni ustawienia odziedziczone po GPO, naley wybra
dowoln z opcji, jak chcemy zastosowa w biecym egzemplarzu Zapory systemu Windows. Po zmianie ustawie domylnych mona wybiera algorytmy wymiany kluczy oraz
spjnoci danych. Za pomoc tych ustawie mona dokadnie skonfigurowa dziaanie
mechanizmu uwierzytelniania Kerberos V5.
Po klikniciu przycisku OK lub Anuluj w oknie dialogowym dostosowywania ustawie
protokou IPSec wracamy do karty ustawie IPSec. Mona tu te ustanowi rne wyjtki,
takie jak wyczenie protokou ICMP z regu IPSec, dziki czemu atwiej bdzie rozwizywa rne problemy z sieci.
IPSec to nazwa zestawu protokow kryptograficznych przeznaczonych do zabezpieczania
komunikacji wewntrz niezaufanych sieci, najczciej w powizaniu z tunelowaniem
pocze i tworzeniem sieci VPN.
To waciwie wszystkie waciwoci Zapory systemu Windows. Oczywicie istnieje

jeszcze wiele innych ustawie, ktre moemy modyfikowa poza oknami dialogowymi.
Wikszo z nich przekracza jednak to, co powinien wykonywa zwyky uytkownik
komputera, dlatego opisz je tylko skrtowo. Uytkownicy zaawansowani, ktrym potrzebnych jest wicej informacji, znajd je w systemie pomocy Zapory systemu Windows.
171
Rysunek 7.10.
Okno dialogowe
ustawie protokou
IPSec
Dlaczego poczenia wychodzce s domylne przepuszczane?

Domylne przepuszczanie pocze wychodzcych nie sprawia, e nasz komputer jest podatny
na zagroenia pynce z internetu (cho co innego staraj si nam wmwi rne akcje marketingowe i pogoski). Zapory sieciowe maj za zadanie kontrolowanie ruchu sieciowego przepywajcego
midzy sieci zaufan a sieci niezaufan. Internet trzeba zawsze uzna za sie niezaufan, poniewa jest to miejsce publiczne, w ktrym zdarzy si moe wszystko. Z tego powodu konieczne jest
domylne blokowanie wszystkich pocze przychodzcych, tak aby mie moliwo dokadnego
kontrolowania, co moe, a co nie powinno przedostawa si do naszego komputera z internetu.
Elementy znajdujce si ju na naszym komputerze (albo w sieci lokalnej) najczciej mona uzna
za zaufane. Po prostu mamy pen kontrol nad tym, co znajduje si na naszym komputerze lub
w sieci. W utrzymywaniu bezpiecznego rodowiska wspomagaj nas zapory oraz programy wykrywajce i usuwajce zoliwe oprogramowanie (anti-malware). Z tego powodu nie ma potrzeby domylnego blokowania pocze wychodzcych.
Od tej zasady istniej oczywicie pewne wyjtki. W bezpiecznych rodowiskach, w ktrych bardzo
wane dane przechowywane s na zabezpieczonych stacjach roboczych zgromadzonych w pewnej
podsieci, domylne blokowanie pocze wychodzcych ma oczywiste zastosowanie. W ten sposb
mona ograniczy wychodzce poczenia do pewnej grupy hostw, programw, grup bezpieczestwa itd. Taka konfiguracja pozwala te wymusza szyfrowanie wszystkich wychodzcych pocze.
Reguy pocze przychodzcych i wychodzcych

W lewej kolumnie przedstawionego na rysunku 7.7 okna Zapora systemu Windows
z zabezpieczeniami zaawansowanymi zobaczy mona cza Reguy przychodzce i Reguy
wychodzce. Pozwalaj one na bardzo szczegow kontrol nad dziaaniem zapory
172
systemu Windows w zakresie obsugi pocze przychodzcych i wychodzcych. Na

rysunku 7.11 przedstawiono tylko niewielk cz dostpnych w tym miejscu moliwoci.
Wszystkie opcje bd widoczne po przesuniciu paska przewijania.
Rysunek 7.11. Zaawansowane funkcje sterowania wyjtkami pocze wychodzcych
S to jednak sprawy zwizane z bezpieczestwem systemu, ktre wykraczaj poza zakres

niniejszej ksiki. Sdz jednak, e kady zawodowy administrator nie powinien mie
wikszych problemw z okreleniem, do czego su poszczeglne opcje. Opcje z kolumny
Akcje (a take cze Pomoc) do dobrze wyjaniaj wszystkie zagadki. Mona te zmieni dowolny wyjtek wypisywany w rodkowej kolumnie. Trzeba tylko klikn go prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybra pozycj Waciwoci.
Podsumowanie
Zapora jest bardzo wanym elementem oglnej strategii zabezpieczania komputera.
System Windows 7 dostarczany jest z wbudowan zapor, ktra jest domylnie wczona
i chroni nasz komputer od pierwszego uruchomienia. Zapora jest automatycznie skonfigurowana tak, eby blokowa niezamawiane dane z internetu, ktre kierowane s do naszego
komputera, i tym samym chroni go przed wamywaczami i robakami. Zapora systemu
173
Windows 7 udostpnia te zaawansowane opcje obsugi sieci, przeznaczone dla zaawansowanych administratorw, wymagajcych dokadniejszej kontroli nad zachowaniami
zapory. Podsumowujc:
Zapora chroni komputer przed niechcianymi danymi z sieci, ktre s jedn

z najwaniejszych przyczyn rozprzestrzeniania si robakw oraz wama.
Zapora nie chroni komputera przed wirusami, wyskakujcymi reklamami i spamem.
Nie musimy konfigurowa zapory, eby uywa standardowych usug internetowych,

takich jak strony WWW i poczta elektroniczna. Usugi te s domylnie przepuszczane
przez zapor.
W momencie uruchomienia programu wymagajcego poczenia z internetem

poprzez zablokowany port pojawia si alarm zabezpiecze pozwalajcy
na odblokowanie lub dalsze blokowanie portu. Chcc skorzysta z takiego programu,
naley wybra opcj Odblokuj.
Zapora systemu Windows jest jednym z programw dostpnych w Centrum

zabezpiecze. W celu otwarcia okna Centrum akcji systemu Windows
trzeba klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania/
System i zabezpieczenia/Centrum akcji.
Aby dosta si do opcji konfiguracyjnych Zapory systemu Windows, trzeba w menu

Start poszuka sowa zapora.
W Zaporze systemu Windows wyjtkami nazywane s programy, ktre otrzymay

pozwolenie na przesyanie danych przez zapor.
Zawodowi administratorzy sieci i zabezpiecze mog konfigurowa Zapor systemu

Windows za pomoc konsoli Zapory systemu Windows z zabezpieczeniami
zaawansowanymi dostpnej w oknie Narzdzia administracyjne.
174
Rozdzia 8.
Zwalczanie zoliwego
oprogramowania
W tym rozdziale:
Czym jest zoliwe oprogramowanie?
Zwalczanie programw szpiegujcych programem Windows Defender
Usuwanie i wykrywanie wirusw
Odrobaczanie komputera za pomoc narzdzi do usuwania zoliwego

oprogramowania
Zoliwe oprogramowanie (ang. malware) to oprogramowanie zaprojektowane tak, eby

uszkodzi nasz komputer albo wtargn w nasz prywatno. Takich programw nie
mona nigdzie kupi. Nie tworz ich uznani producenci oprogramowania, tacy jak Microsoft, Adobe, Corel i inni. Najczciej w systemie nie zobaczymy ikon takich programw
i nie bdziemy musieli ich specjalnie uruchamia. S to zwykle niewielkie programy
ukrywajce si w systemie i wykonujce swoje nieprzyjemne zadania cakowicie bez
naszej wiedzy.
Istnieje ju kilka rodzajw zoliwego oprogramowania, na przykad wirusy, robaki, programy szpiegujce (ang. spyware) i programy wywietlajce reklamy (ang. adware).
Wyjani w tym rozdziale, co mona zrobi, eby zabezpieczy swj komputer przed
inwazj zoliwego oprogramowania. W przypadku, gdy jest ju na to za pno, nadal
mamy do dyspozycji kilka rozwiza pozwalajcych na usunicie zoliwego oprogramowania z naszego komputera. Zaczynam od omwienia najpowszechniejszej dzisiaj formy
zoliwego oprogramowania oprogramowania szpiegujcego.
Rodzaje zoliwego oprogramowania

Zoliwe oprogramowanie przyjmuje wiele postaci. Wszystkie te formy maj jednak
pewne wsplne cechy. Po pierwsze, s niewidoczne i nigdy nie wiemy, czy faktycznie
dziaaj w systemie. Po drugie, wszystkie wykonuj rne nieprzyjemne dziaania, ktrych
z ca pewnoci nie chcielibymy widzie na naszych komputerach. Po trzecie, zostay
celowo napisane przez ludzi chccych wyrzdzi szkody naszym komputerom. Rnice
176
midzy tymi programami polegaj gwnie na sposobie rozprzestrzeniania si i czynnociach, jakie wykonuj po dostaniu si na jaki komputer. W kolejnych punktach przyjrzymy si wszystkim tym zagadnieniom.
Wirusy i robaki
Wirusy i robaki s samokopiujcymi si programami, ktre przenosz si z jednego komputera na inny, najczciej wykorzystujc do tego internet. Do takiego rozprzestrzeniania
si wirus potrzebuje pliku nosiciela. Moe to by cakowicie dowolny plik, przy czym
najczciej wirusy przenoszone s w zacznikach wiadomoci pocztowych albo w pobieranych z internetu programach.
Robak jest bardzo podobny do wirusa, jako e rwnie moe sam si kopiowa i rozpowszechnia, jednak robaki w przeciwiestwie do wirusw nie potrzebuj pliku nosiciela. Mog przenosi si z jednego komputera na drugi bezporednio przez poczenia
internetowe. To wanie dlatego tak wane jest, eby cay czas mie aktywn zapor.
Chodzi o zatrzymywanie robakw przenoszcych si za porednictwem internetu.
Szkody, jakie mog wyrzdzi wirusy i robaki, zaczynaj si od niewielkich irytacji, a kocz na powanych uszkodzeniach. Jako niewielk irytacj mona traktowa komunikat
pojawiajcy si gdzie na ekranie, ale powaniejsze wirusy mog usuwa z dysku wane
pliki, a nawet usuwa wszystkie pliki, przez co komputer staje si cakowicie bezuyteczny.
Spyware i adware
Spyware i adware to rodzaje zoliwego oprogramowania, ktre nie maj na celu wyrzdzania bezporednich szkd w systemie, ale maj przyczyni si do zwikszenia sprzeday rnych rzeczy. Typow taktyk programw szpiegujcych jest zbieranie informacji
na temat odwiedzanych przez nas witryn WWW i wysyanie ich do komputerw zajmujcych si rozsyaniem reklam w internecie. Komputery te analizuj otrzymane listy
witryn WWW i na tej podstawie okrelaj produkty, jakie najprawdopodobniej bylibymy
skonni kupi. W odpowiedzi komputery te zaczynaj nadsya do naszego komputera
reklamy wybranych w ten sposb produktw.
Programy typu adware umoliwiaj wywietlanie rnego rodzaju reklam na naszym
komputerze. Jeeli na ekranie ni std, ni zowd pojawia si okno z jak reklam, to
niemal na pewno pochodzi ona z ukrywajcego si gdzie w systemie oprogramowania
typu adware. Takie programy stanowi tylko metod wywietlania reklam, natomiast programy szpiegujce wspomagaj serwery reklamowe (czyli komputery wysyajce reklamy)
przy wybieraniu produktw, ktre maj by reklamowane na naszym komputerze.
Konie trojaskie i rootkity

Kady z pewnoci sysza o koniu trojaskim, ale zwykle kojarzy go z mitologi greck.
Pozwol sobie w skrcie przypomnie t histori. Po dziesiciu latach wojny z Troj
Grecy uznali, e najwyszy czas j zakoczy. Na znak pokoju podarowali Trojanom wielkiego, drewnianego konia, nazwanego koniem trojaskim.
177
W czasie, gdy mieszkacy Troi witowali z okazji zakoczenia wojny, ukryci wewntrz
konia greccy onierze wyszli z niego i od rodka otworzyli bramy miasta. W ten sposb
wojska greckie, ktre ukryway si poza miastem, mogy bez przeszkd wedrze si do
miasta i je podbi. (Zdecydowanie by to ten przypadek, w ktrym darowanemu koniowi
naleao pozaglda w zby).
Koniem trojaskim nazywany jest program, ktry dziaa na podobnej zasadzie. W przeciwiestwie do innych form zoliwego oprogramowania, konie trojaskie s doskonale
widoczne na naszym pulpicie. Z zewntrz wygldaj tak, jakby speniay jakie uyteczne
zadania, ale wewntrz takiego programu ukryty jest inny program, ktry bez naszej wiedzy robi rne nieprzyjemne rzeczy.
Koniem trojaskim moe by te program, ktry niczego nie ukrywa, ale moe by wykorzystany do niecnych celw. Przykadem mog by tutaj programy do odzyskiwania
zapomnianych hase. Z jednej strony ich uycie moe uratowa nam skr, jeeli zdarzyoby si nam zapomnie jakiego bardzo wanego hasa. Ale z drugiej strony, moe
by te wykorzystywany do prb wamania si do chronionych hasami plikw innych
uytkownikw.
Z kolei rootkit jest programem zdolnym do skutecznego ukrywania si w systemie, a take
maskowania zoliwych dziaa innych programw. Podobnie jak w przypadku koni
trojaskich, nie wszystkie rootkity s z definicji zoliwe, ale z ca pewnoci mog by
w ten sposb wykorzystywane. System Windows 7 chroni si przed rootkitami na kilka
rnych sposobw, a jednym z nich jest program Windows Defender.
Zwalczanie programw szpiegujcych

programem Windows Defender
Program Windows Defender jest bezpatnym dodatkiem do systemu Windows XP,
ktry mona sobie w kadej chwili pobra. Systemy Windows Vista i Windows 7
dostarczane s razem z tym programem, a zatem nie trzeba ju nic pobiera.
Oprogramowanie typu spyware (i blisko zwizane z nim oprogramowanie typu adware)

nie ma na celu wprowadzania w systemie jakichkolwiek uszkodze. Mimo to oprogramowanie to moe powodowa w systemie bardzo powane zamieszanie. Zbyt wiele programw szpiegujcych moe spowolni dziaanie komputera oraz wszystkich innych
dziaajcych w nim programw. Oprogramowanie szpiegujce moe wprowadza niechciane zmiany w ustawieniach internetowych, przez co przegldarka internetowa bdzie
zachowywaa si w sposb nieprzewidywalny. Programy szpiegujce mog irytowa nas
wieloma wyskakujcymi okienkami z reklamami. W najgorszym przypadku oprogramowanie to moe wysya szczegowe informacje na nasz temat do tak zwanych zodziei
tosamoci.
Wikszo programw szpiegujcych instalowanych jest razem z oprogramowaniem,
ktre mona pobra za darmo, takim jak wygaszacze ekranu, rne paski narzdzi i programy do wymiany plikw. Moe by ono jednak instalowane rwnie przez zautomatyzowane skrypty i programy wbudowane w strony WWW.
178
Na rynku dostpnych jest wiele programw przeznaczonych do wykrywania i eliminowania oprogramowania szpiegujcego. Na szczcie nie trzeba wydawa ani grosza na
oprogramowanie firm trzecich, ktre chronioby nasz system przed takimi zagroeniami,
poniewa mona skorzysta z bezpatnego programu Windows Defender, ktry dostarczany jest razem z systemem Windows 7. Program ten koncentruje si na oprogramowaniu szpiegujcym, ale w zasadzie chroni komputer przed wszystkimi rodzajami niechcianego oprogramowania. Jego ochrona obejmuje rwnie wszystkie programy typu adware,
konie trojaskie oraz rootkity.
Otwieranie programu Windows Defender

Programu Windows Defender nie trzeba specjalnie uruchamia, eby zacz chroni nasz
komputer. Otwarcia programu wymagaj jednak pewne operacje, ktre mona w nim
wykona. Podobnie jak w przypadku wielu innych programw, Windows Defender rwnie moe zosta otwarty na kilka rnych sposobw. Dziki temu moemy uy wybranej przez siebie metody:
Otworzy panel sterowania, z listy Widok wedug wybra pozycj Due ikony
lub Mae ikony, a nastpnie otworzy ikon programu Windows Defender.
Nacisn klawisz ( ), w polu wyszukiwania wpisa def i klikn ikon programu

Windows Defender.
Po otwarciu program Windows Defender wyglda tak jak na rysunku 8.1.

Rysunek 8.1.
Program Windows
Defender
179
Usuwanie oprogramowania szpiegujcego

Program Windows Defender oferuje nam wiele narzdzi do zwalczania oprogramowania
szpiegujcego. Jednym z nich jest moliwo przeskanowania caego systemu w poszukiwaniu oprogramowania szpiegujcego, ktre moe si ju w nim znajdowa. Wybranie
opcji Pene skanowanie uruchomi procedur, ktra moe zaj do duo czasu, ale daje
nam pewno, e w systemie nie ukrywaj si adne programy szpiegujce. Z drugiej
strony, mamy te do dyspozycji opcj Szybkie skanowanie, ktra uruchamia procedur
zajmujc duo mniej czasu, poniewa w jej trakcie przeszukiwane s tylko te miejsca,
w ktrych najprawdopodobniej ukrywaj si programy szpiegujce. Mona te wybra
opcj Skanowanie niestandardowe i samodzielnie wskaza miejsca, ktre maj zosta
przeszukane. Samo wykonanie skanowania komputera uruchamiane jest po naciniciu
przycisku Skanuj teraz przedstawionego na rysunku 8.2.
Rysunek 8.2.
Poszukiwania
programw
szpiegujcych
Jeeli nie jestemy w stanie uruchomi skanowania z konta standardowego,

to bdziemy musieli poprosi o to administratora komputera. Prosz te zajrze
do punktu Opcje zaawansowane i opcje administratora znajdujcego si w dalszej
czci tego podrozdziau.
Peny skan komputera moe potrwa nawet kilkanacie minut, a zatem naley uzbroi
si w cierpliwo. Po jego zakoczeniu powinnimy zobaczy informacj, e nasz komputer jest czysty. Jeeli jednak program znajdzie jakie podejrzane elementy, to zostan
one umieszczone w kwarantannie (czyli po prostu zostan wyczone). Program powinien
od razu przedstawi nam list elementw umieszczonych w kwarantannie, cho list t
mona wywoa w kadej chwili, klikajc w menu pozycj Narzdzia/Elementy poddane
kwarantannie.
Kademu elementowi przeniesionemu do kwarantanny przypisywany jest pewien poziom
potencjalnego zagroenia. Poniej podaj znaczenie poszczeglnych poziomw:
180
Powane takie elementy na pewno le wpywaj na bezpieczestwo komputera

i naley je natychmiast usun.
Wysokie takie elementy s zbyt nowe i jeszcze nie poznano ich dokadnie,
ale wszystko wskazuje na ich zoliwe zamiary i w zwizku z tym zaleca si ich
natychmiastowe usunicie.
rednie takie elementy najczciej zbieraj informacje osobiste i modyfikuj

ustawienia internetu. Kademu z nich trzeba si dokadnie przyjrze, a jeeli nie
rozpoznajemy twrcy takiego elementu lub nie ufamy mu, to naley go natychmiast
usun.
Niskie w ten sposb oznaczane s potencjalnie niechciane elementy, ktre naley

usun, chyba e zostay zainstalowane celowo.
Jeszcze nie sklasyfikowano takie elementy nie zostay jeszcze sklasyfikowane,

ale raczej nie powinny znajdowa si na naszym komputerze. Dodatkowych
informacji na ich temat mona szuka w grupach dyskusyjnych powiconych
programowi Windows Defender, o ktrych mwi bd w dalszej czci tego
rozdziau.
W celu usunicia danego elementu naley klikn jego nazw, a nastpnie klikn przycisk
Usu. Mona te klikn przycisk Usu wszystko, poniewa uyteczne programy tylko
z rzadka rozpoznawane s jako oprogramowanie szpiegujce lub inne potencjalnie niechciane elementy. W razie wtpliwoci moemy na par dni zostawi dany element w kwarantannie. Przez ten czas mona normalnie korzysta z komputera i sprawdza, czy jaki
z uytecznych programw nagle nie zacz odmawia wsppracy. Po upewnieniu si, e
wszystko dziaa prawidowo, mona wrci do listy elementw w kwarantannie i usun
wszystko to, co na niej pozostao.
Jeeli kiedy przytrafi nam si faszywy alarm (czyli do kwarantanny przeniesiony zostanie cakiem niewinny program), to nie naley go usuwa, ale naley klikn jego nazw
i nacisn przycisk Przywr.
Wykonywanie szybkiego skanu

Peny skan komputera zajmuje sporo czasu, poniewa w jego trakcie przeszukiwane s
wszystkie pliki znajdujce si na dysku. Troch czasu mona sobie oszczdzi przez
wykonanie szybkiego skanu, w ktrym sprawdzane s wycznie nowe pliki oraz te rodzaje
plikw, ktre s czsto wykorzystywane przez programy szpiegujce. Po wykonaniu jednego penego skanu, pniej wystarczy wykonywa tylko szybkie skanowanie.
Wykonywanie skanowania niestandardowego

Opcja skanu wasnego pozwala na skontrolowanie tylko wybranych napdw lub folderw. Na przykad, gdy kto przyle nam pyt CD lub DVD, to przed skopiowaniem lub
uruchomieniem jej zawartoci mona sprawdzi, czy nie zawiera ona podejrzanych
elementw.
Mona te utworzy sobie w folderze Dokumenty osobny folder o nazwie Nieskanowane
lub podobnej i zapisywa w nim wszystkie pliki pobrane z internetu. Do takiego folderu
181
trafia powinny wszystkie pobrane z internetu pliki oraz zaczniki wiadomoci pocztowych,
ktrym nie moemy w stu procentach ufa. Po takim zapisaniu pliku mona przeskanowa
tylko wybrany folder i upewni si, e nie zawiera on niczego niepokojcego. Jeeli taka
kontrola nie wykryje w plikach niczego zego, to mona je przenie do folderu docelowego,
a w przypadku pobranego programu mona klikn jego ikon i uruchomi instalacj.
W celu wykonania skanu wasnego trzeba klikn w programie Windows Defender przycisk
Skanuj i wybra z listy pozycj Skanowanie niestandardowe. Nastpnie trzeba klikn
przycisk Wybierz i zaznaczy napdy, ktre maj zosta przeskanowane. Mona te rozwin ikon napdu i wybra pojedynczy folder. Skan zostanie uruchomiony po klikniciu
przycisku OK.
Skanowanie automatyczne
Mamy te moliwo takiego skonfigurowania programu Windows Defender, eby automatycznie wykonywa skanowanie komputera w trybie codziennym, cotygodniowym
albo z dowoln inn czstotliwoci. W celu przygotowania automatycznego skanowania
komputera musimy by zalogowani na koncie z uprawnieniami administracyjnymi.
Naley wtedy normalnie uruchomi program Windows Defender i wybra z menu pozycj Narzdzia/Opcje. Pojawi si wtedy opcje skanowania automatycznego, przedstawione
na rysunku 8.3.
Rysunek 8.3.
Opcje skanowania
automatycznego
W celu wczenia automatycznego skanowania trzeba zaznaczy opcj Automatycznie

skanuj mj komputer (zalecane). Uzyskamy wtedy moliwo przygotowania harmonogramu skanowania. Na przykad w przypadku komputera stacjonarnego, ktry pracuje
182
24 godziny na dob, mona wybra skanowanie codzienne i zaplanowa je na godzin,

w ktrej mao prawdopodobne jest, eby kto korzysta z komputera. Jeeli w czasie zaplanowanego skanowania komputer bdzie wyczony, to skanowanie zostanie przeprowadzone natychmiast po ponownym wczeniu komputera. Trzeba te wybra rodzaj skanowania, jaki chcemy wykona w ramach harmonogramu.
Jeeli komputer uruchomiony jest ca dob, to mona te zaznaczy opcj Wyszukaj zaktualizowane definicje przed skanowaniem. W ten sposb uzyskamy pewno, e Windows
Defender bdzie poszukiwa w komputerze wszystkich znanych programw szpiegujcych.
W sekcji Akcje domylne mona zdefiniowa zachowanie programu po skanowaniu automatycznym w stosunku do wykrytych elementw o wysokim, rednim i niskim poziomie
zagroenia. Dostpne mamy tu nastpujce moliwoci:
Akcja zalecana na podstawie definicji wybranie tej opcji nakazuje programowi

wykona dziaanie zalecane w definicji danego elementu.
Usu ta opcja nakazuje automatycznie usun wszystkie znalezione elementy.
Kwarantanna ta opcja nakazuje programowi umieszcza znalezione elementy

w kwarantannie i uniemoliwia ich uruchamianie do czasu, a podejmiemy decyzj
o ich usuniciu lub przywrceniu.
Zezwalaj program Windows Defender ma doda znalezione programy do listy

elementw zatwierdzonych i pozwoli im dziaa na naszym komputerze. Ta opcja
dostpna jest tylko w przypadku alarmw o niskim i rednim poziomie zagroenia.
Jeeli kto ma wtpliwoci, jak warto powinien wybra, to najlepszym rozwizaniem

jest pozostawienie opcji Akcja zalecana na podstawie definicji. Kade zoliwe oprogramowanie wykrywane przez program Windows Defender opisywane jest tak zwan definicj zawierajc dane na temat przeznaczenia, poziomu zagroenia i zalecanych dziaa
w stosunku do danego oprogramowania. Takie definicje tworzone s przez specjalistw,
ktrzy ju wczeniej odszukali i przeanalizowali dane oprogramowanie. Skoro sami nie
jestemy specjalistami od bezpieczestwa komputerw, to najlepszym rozwizaniem bdzie
zastosowanie si do wskazwek ekspertw.
Zapobieganie
Kady z pewnoci sysza powiedzenie mwice, e zapobiega jest lepiej ni leczy.
Powiedzenie to doskonale odnosi si te do oprogramowania szpiegujcego. Moliwo
usunicia takiego oprogramowania w sytuacji, gdy dostao si ono na nasz komputer,
z ca pewnoci jest bardzo przydatna, ale zablokowanie takich programw jeszcze zanim
znajd si w systemie jest duo lepszym rozwizaniem. Oznacza to, e musimy skorzysta
z ochrony w czasie rzeczywistym (ang. real-time). Pojcie czasu rzeczywistego oznacza,
e komputer chroniony jest w kadej chwili swojego dziaania.
Funkcje programu Windows Defender dotyczce ochrony w czasie rzeczywistym pozwalaj na analiz plikw przesyanych na nasz komputer z internetu. Blokowane s te
wszystkie podejrzane pliki i zidentyfikowane programy szpiegujce, a tym samym nasz
komputer na bieco jest chroniony.
183
Ochrona w czasie rzeczywistym jest domylnie wczona. Aby wczy lub wyczy ten
mechanizm, a take zmieni opcje dotyczce monitorowania komputera, naley klikn
w programie Windows Defender menu Narzdzia i wybra z niego pozycj Opcje.
W otwartym oknie trzeba klikn pozycj Ochrona w czasie rzeczywistym pojawi si
opcje przedstawione na rysunku 8.4.
Poniej przedstawione s opcje dotyczce ochrony w czasie rzeczywistym:
Uyj ochrony w czasie rzeczywistym (zalecane) wcza ochron w czasie

rzeczywistym.
Skanuj pobierane pliki i zaczniki monitoruje kontrolki ActiveX oraz programy

instalacyjne pobierane, instalowane lub uruchamiane z serwera WWW.
Skanuj programy dziaajce na moim komputerze monitoruje inne programy

zainstalowane na komputerze, szukajc w nich podejrzanych zachowa.
Rysunek 8.4.
Opcje ochrony
w czasie
rzeczywistym
Wykluczanie plikw i folderw

W niektrych sytuacjach moemy chcie wykluczy pewne pliki lub foldery z procesu
skanowania wykonywanego przez program Windows Defender. Jeeli na przykad mamy
w systemie pliki lub foldery, co do ktrych jestemy pewni, e s cakowicie bezpieczne,
a ich skanowanie trwaoby bardzo dugo lub powodowaoby problemy, to moemy wykluczy je z procesu skanowania. Dodatkowo moemy te wyklucza pliki na podstawie
ich typu.
184
Aby umieci pewien plik lub folder na licie wykluczonych, naley klikn cze Wykluczone pliki lub foldery dostpne na stronie opcji programu Windows Defender. Nastpnie trzeba klikn przycisk Dodaj, wybra folder lub plik i klikn przycisk OK. Proces ten
mona powtarza przy dodawaniu kolejnych plikw i folderw.
Wykluczanie plikw wedug typu wymaga kliknicia cza Wykluczone typy plikw.
Nastpnie naley klikn pole tekstowe, wprowadzi w nim rozszerzenie plikw, ktre
chcemy wykluczy ze skanowania, i klikn przycisk Dodaj. Na zakoczenie trzeba
jeszcze klikn przycisk Zapisz.
Opcje zaawansowane i opcje administratora

Jeeli w oknie programu Windows Defender klikniemy pozycj Zaawansowane, to
wywietlony zostanie ekran opcji przedstawiony na rysunku 8.5. Znajdziemy na nim
nastpujce pozycje:
Skanuj pliki archiwum nakazuje programowi skanowa zawarto plikw

archiww, takich jak pliki .zip lub .cab.
Skanuj poczt e-mail nakazuje skanowanie treci i zacznikw wiadomoci

pocztowych.
Skanuj dyski wymienne nakazuje skanowanie napdw USB i innych nonikw

wymiennych.
Uyj algorytmw heurystycznych przy skanowaniu program Windows Defender

bdzie uywa czciowych sygnatur zoliwego oprogramowania. Opcja ta pozwala
programowi na wykrywanie zagroe pochodzcych ze zmodyfikowanych
zoliwych programw, powstaych ju po wydaniu pierwotnej sygnatury.
Utwrz punkt przywracania nakazuje programowi utworzy punkt odtwarzania

systemu przed usuniciem kadego z wykrytych elementw. W ten sposb
uzyskujemy moliwo cofnicia zmian wprowadzanych przez program Windows
Defender w przypadku, gdyby zmiany te spowodoway usunicie plikw
wykorzystywanych w wielu wanych programach.
W celu odtworzenia takich plikw naley zastosowa procedur opisywan
w rozdziale 27., w podrozdziale Przywracanie systemu do stanu z poprzedniego
punktu przywracania.
Kliknicie pozycji Administrator na stronie opcji pozwala na zdefiniowanie dwch kolejnych opcji programu Windows Defender. Za pomoc opcji Uyj tego programu mona
wczy program Windows Defender lub cakowicie go wyczy. Jeeli program ten
nie powoduje adnych problemw w systemie ani w dziaajcych w nim programach, to
powinien pozosta wczony, tak eby skutecznie chroni system. Druga opcja Wywietl
elementy wszystkich uytkownikw komputera pozwala na przegldanie historii, list
elementw dozwolonych i umieszczonych w kwarantannie, przygotowanych przez innych
uytkownikw. Normalnie wszystkie te informacje s ukryte.
185
Rysunek 8.5.
Zaawansowane opcje
konfiguracji programu
Windows Defender
Odbieranie pozwole programom

Zaufanym programom moemy pozwala na dziaanie bez adnych ostrzee wywietlanych przez program Windows Defender. Programy te dodawane s do listy programw
dozwolonych po klikniciu przycisku Zawsze zezwalaj w oknie alarmu wywietlonego
przez program Windows Defender. Po pewnym czasie moemy jednak zmieni zdanie.
Wtedy naley klikn menu Narzdzia i otworzy stron opcji, na ktrej trzeba klikn
pozycj Elementy dozwolone. Na wywietlonej licie mona klikn dowoln z pozycji,
a nastpnie opcj Usu z listy Windows Defender zacznie ponownie monitorowa
wybrany program.
Spoeczno NetSpy
Spoeczno NetSpy to ogromna grupa uytkownikw programu Windows Defender,
ktra cay czas kontroluje nowo pojawiajce si programy szpiegujce. Doczenie do
spoecznoci pozwala na sprawdzenie, jak inni traktuj podejrzane programy, ktre nie
zostay jeszcze zaklasyfikowane przez specjalistw. Takie informacje mog uatwi nam
podjcie decyzji co do podejrzanego oprogramowania, jakie znajdziemy na wasnym
186
komputerze. Jeeli Windows Defender odnajdzie w systemie podejrzany plik, to pojawi

si te wykres oceny spoecznoci, z ktrego mona si dowiedzie, ilu czonkw spoecznoci pozostawio dany element w swoim systemie.
Chcc doczy do spoecznoci SpyNet, naley otworzy program Windows Defender,
klikn menu Narzdzia i wybra pozycj Spoeczno Microsoft SpyNet. Mona wtedy
wybra czonkostwo podstawowe lub zaawansowane, albo cakowicie zrezygnowa z czonkostwa. Odpowiednie opcje pojawiaj si na stronie programu.
Witryna WWW programu Windows Defender

Witryna WWW programu Windows Defender jest doskonaym rdem aktualnych informacji na temat zagroe ze strony zoliwego oprogramowania. cze Spoeczno Microsoft SpyNet prowadzi nas do kolejnych informacji i daje nam moliwo dyskutowania
z innymi osobami zmagajcymi si z oprogramowaniem szpiegujcym. Na witryn WWW
programu Windows Defender mona si dosta po klikniciu cza Witryna sieci Web
usugi Windows Defender znajdujcego si na stronie narzdzi programu.
Oprogramowanie antywirusowe
Windows Defender chroni nasz komputer przed oprogramowaniem szpiegujcym i innymi
rodzajami zoliwego oprogramowania, ale nie stanowi ochrony przed wirusami. Do
ochrony przed wirusami potrzebny nam bdzie program firmy trzeciej (czyli taki, ktry
nie jest dostarczany razem z systemem Windows 7). Centrum bezpieczestwa systemu
Windows jest w stanie wykry cz dziaajcych w systemie programw antywirusowych
(cho nie wszystkie).
Jeeli w systemie nie mamy oprogramowania antywirusowego albo system nie jest w stanie rozpozna dziaajcego programu, to na ekranie zobaczymy ostrzeenie informujce
nas, e oprogramowanie antywirusowe moe nie by zainstalowane (prosz spojrze
na rysunek 8.6).
Rysunek 8.6. Oprogramowanie antywirusowe moe nie by zainstalowane

Komunikat widoczny na rysunku 8.6 moe pojawia si na krtko nawet wtedy,
gdy w systemie jest zainstalowany program antywirusowy. Wynika to z tego, e system
moe reagowa jeszcze zanim program antywirusowy zostanie cakowicie zaadowany
do pamici. Jeeli jednak w Centrum akcji pozycja Ochrona przed zoliwym
oprogramowaniem jest wczona, to takie ostrzeenia mona ignorowa.
187
Pewn ochron przed wirusami moe zapewnia nam dostawca usug internetowych,
a producent komputera mg te wstpnie zainstalowa jaki system antywirusowy. Jeeli
nie mamy pewnoci, to przed zakupem nowego programu warto zapyta dostawc usug
internetowych i producenta komputera.
Ochrona przed wirusami

Istniej dwie metody radzenia sobie z problemem wirusw. Pierwsz z nich jest uniemoliwianie im pojawienia si w systemie, a drug jest wykrywanie i usuwanie tych,
ktrym udao si jako dosta na nasz komputer. Jak wspomniaem wczeniej, moemy
przeskanowa komputer w poszukiwaniu wirusw albo szuka ich na wejciu do naszej
sieci.
Pewn ochron antywirusow moe realizowa nasz dostawca usug internetowych (prosz
spojrze na rysunek 8.7). Za tak ochron nie musimy ju nic dopaca, poniewa pacimy
za ni w ramach comiesicznego rachunku za poczenia internetowe. Co wicej, nie
musimy si wtedy w ogle zajmowa aktualizowaniem ochrony antywirusowej, poniewa
tymi sprawami zajmuje si dostawca usug internetowych. To samo dotyczy ochrony
antywirusowej realizowanej przez nasz firm. Tutaj rwnie specjalne urzdzenie zainstalowane w sieci przeglda przychodzcy i wychodzcy ruch sieciowy, poszukujc w nim
wirusw i od razu je usuwajc. Niestety, taki rodzaj ochrony nie zabezpieczy nas przed
wirusami przenoszonymi na pendriveach lub innych nonikach wymiennych.
Drugim rozwizaniem jest zainstalowanie programu antywirusowego na swoim komputerze. Do najpopularniejszych programw tego rodzaju mona zaliczy Norton Antivirus, McAfee VirusScan i Trend PC-cillin. W tym przypadku trzeba jednak samodzielnie
zadba o cig aktualizacj ochrony antywirusowej.
Rysunek 8.7. Dostawca usug internetowych blokuje wirusy jeszcze zanim dostan si na nasz
komputer
188
Mutacje wirusw
Bezpieczestwo komputerw jest toczc si cay czas walk. Dobrzy ludzie cigle wymylaj nowe
sposoby zwalczania zoliwego programowania (w tym i wirusw), natomiast zoczycy nieustannie
wymylaj nowe metody tworzenia wirusw i innych nieprzyjemnych programw. W ramach utrzymywania skutecznych zabezpiecze komputera wikszo programw antywirusowych musi regularnie
pobiera nowe bazy sygnatur wirusw. Kada sygnatura informuje program antywirusowy, co
powinien blokowa w ramach utrzymywania wysokiego poziomu bezpieczestwa komputera.
Jeeli programu antywirusowego nie dostarczy nam ani dostawca usug internetowych,
ani producent komputera, to bdziemy musieli samodzielnie zakupi i zainstalowa odpowiedni pakiet. Oczywicie nie ma obowizku uywania takich programw, jednak prdzej
czy pniej nasz komputer zostanie zainfekowany, niezalenie od tego, jak ostronie
bdziemy postpowa z pobranymi programami lub zacznikami do wiadomoci e-mail.
Nawet jeeli dostawca usug internetowych lub pracodawca udostpnia nam ochron graniczn, to dobrze jest zainstalowa na swoim komputerze program antywirusowy. Korzystanie z funkcji ochrony granicznej jest zdecydowanie lepsze od cakowitego braku ochrony
i pozwala ograniczy rozprzestrzenianie si rnych wirusw, ale z ca pewnoci nie
jest to rozwizanie doskonae. Ten rodzaj ochrony nie zabezpiecza nas przed wirusami
przenoszonymi na nonikach wymiennych (kartach pamici lub pendriveach) podczanych do komputera. Osobicie zalecam zastosowanie ochrony granicznej od jednego
producenta i czenie jej z programem pochodzcym od innego producenta, zainstalowanym na komputerze. W ten sposb chronieni jestemy przez dwa rne mechanizmy, co
daje nam wyszy poziom ochrony, zgodnie z zasad wicej znaczy lepiej.
Mona zatem klikn przycisk Znajd program w internecie (widoczny jest na rysunku 8.8,
w dalszej czci tego rozdziau) i poszuka dostpnych programw antywirusowych.
Mona te zainteresowa si witryn Windows Live OneCare, na ktrej ochrona antywirusowa czona jest z wieloma innymi usugami. Wicej informacji znale mona
pod adresem onecare.live.com.
Niezalenie od swojego dowiadczenia w uywaniu komputerw, powinnimy przynajmniej raz na tydzie skanowa swj komputer w poszukiwaniu wirusw. Skanowanie nie
blokuje wirusom moliwoci zainfekowania naszego komputera. Jest to analiza wszystkich
plikw znajdujcych si na dysku w poszukiwaniu ukrywajcych si w nich wirusw.
W przypadku znalezienia wirusa program wcza alarm i pozwala na usunicie szkodnika.
Jak wida, cay proces jest bardzo zbliony do skanowania w poszukiwaniu programw
szpiegujcych, wykonywanego przez program Windows Defender.
Antywirusy i Centrum akcji

Wrmy jeszcze do komunikatu o by moe niezainstalowanym oprogramowaniu
antywirusowym, o ktrym wspominaem we wczeniejszej czci tego rozdziau. Jeeli
takie oprogramowanie mamy ju zainstalowane w systemie, to z pewnoci nie zobaczymy
takiego komunikatu. Pojawia si on tylko wtedy, gdy: 1) system Windows nie wykrywa
adnego programu antywirusowego albo 2) w systemie faktycznie nie ma adnego programu tego typu.
189
Rysunek 8.8. W tym przykadzie nie znaleziono ochrony przed zoliwym oprogramowaniem
Niektre opcje w Centrum akcji wymagaj podania hasa administratora.
Jeeli mamy cakowit pewno, e nasz komputer jest chroniony przed wirusami, to
mona wyczy ten irytujcy komunikat. Trzeba po prostu zmieni ustawienia powiadomie o ochronie antywirusowej.
Grupa Zabezpieczenia widoczna w oknie Centrum akcji przechowuje informacje o ochronie antywirusowej. Informacje o ochronie antywirusowej wywietlane s w ramach paska
Ochrona przed wirusami. Jeeli w pozycji tej zobaczymy sowo Wczone, to znaczy,
e komputer jest chroniony przed wirusami, a my nie musimy robi ju nic ponad okresowe aktualizowanie sygnatur wirusw, do ktrego zachca nas bd odpowiednie
komunikaty. W czasie dokonywania aktualizacji naley postpowa zgodnie z instrukcjami
podawanymi w takich komunikatach.
Jeeli w grupie Zabezpieczenia widoczny jest przycisk Znajd program w internecie
(rysunek 8.8), to musimy podj wan decyzj. Majc pewno, e to nasz dostawca
usug internetowych chroni nas przed wirusami albo e w systemie zainstalowany jest
ju program antywirusowy, moemy klikn cze Wycz komunikaty dotyczce funkcji
ochrona przed wirusami. W Centrum akcji nadal bdziemy mogli zobaczy status
ochrony przed wirusami, ale dotychczasowa wiksza ramka zniknie i widoczna bdzie tylko
informacja, e ochrona przed wirusami nie jest monitorowana.
190
Jeeli jednak wiemy, e nie mamy adnej ochrony antywirusowej, a chcielibymy si

dowiedzie, jakich programw moemy uy, to powinnimy klikn przycisk Znajd
program w internecie.
Mechanizm UAC a zoliwe oprogramowanie

Mechanizm kontroli kont uytkownikw (ang. User Account Control UAC) jest kolejn
form ochrony przed zoliwym oprogramowaniem. W odrnieniu od opisywanych
w tym rozdziale programw zwalczajcych zoliwe oprogramowanie mechanizm UAC
uniemoliwia zoliwym programom, ktre jako dostay si na nasz komputer, wyrzdzenie powanych szkd. Co prawda w systemie Windows 7 mocno ograniczono liczb
wywietlanych alarmw, to jednak wyczenie mechanizmu UAC moe by kuszce,
poniewa w ten sposb nie bdzie trzeba klika pojawiajcych si okienek z probami
o potwierdzenie wykonania rnych operacji. Naley jednak pamita, e w ten sposb
obniamy poziom ochrony komputera przed zoliwym oprogramowaniem. Wicej informacji na temat mechanizmu UAC podawaem w rozdziale 3.
Narzdzie do usuwania
zoliwego oprogramowania
Przed zamkniciem tego tematu musz wspomnie o jeszcze jednym narzdziu przeznaczonym do ochrony komputera przed zoliwym oprogramowaniem. Program ten nazywa
si Malicious Software Removal Tool (MSRT), czyli po prostu narzdzie do usuwania
zoliwego oprogramowania. Jest to narzdzie sieciowe, z ktrego mona skorzysta pod
adresem www.microsoft.com/security/malwareremove/.
Jeeli z jakiego powodu nie moemy znale tego narzdzia, to mona otworzy stron
microsoft.com i poszuka na niej sw Malicious Software Removal Tool. To powinno
naprowadzi nas na waciwy trop.
Musz tu rwnie zaznaczy, e program MSRT dostpny jest te w usudze Windows
Update, dlatego kady komputer automatycznie wykonujcy aktualizacje powinien by
ju wyposaony w ten program.
Podsumowanie
Zoliwe oprogramowanie to programy, ktre zostay celowo napisane w celu siania
zamtu i naruszania naszej prywatnoci. Takich programw nie mona nigdzie kupi ani nie
pobiera si ich ze stron powanych firm produkujcych oprogramowanie. Co wicej, takie
programy nie informuj nas o swojej obecnoci w systemie, ale wkradaj si do niego poprzez inne programy albo zaczniki w wiadomociach pocztowych. W tym rozdziale omawiaem najwaniejsze rodzaje zoliwego oprogramowania i metody ochrony przed nimi:
191
Oprogramowanie szpiegujce jest form zoliwego oprogramowania, ktra ma

za zadanie narusza nasz prywatno. W dzisiejszym internecie to wanie ten
rodzaj oprogramowania stanowi najwiksze zagroenie.
Windows Defender jest programem, dostarczanym razem z systemem Windows 7,

ktry ma chroni nasz komputer przed oprogramowaniem szpiegujcym i podobnymi
formami zoliwego oprogramowania.
Windows Defender moe skanowa cay system i usuwa z niego niechciane

oprogramowanie.
Funkcje ochrony w czasie rzeczywistym oferowane przez program Windows Defender

uniemoliwiaj programom szpiegujcym dostanie si do naszego komputera.
Wirusy i robaki s zoliwymi programami, ktre mog przenosi si z jednego

komputera na drugi za porednictwem internetu (a waciwie to za porednictwem
dowolnej sieci).
Wikszo wirusw rozprzestrzenia si za pomoc zacznikw do wiadomoci

pocztowych lub dziwnych programw pobieranych z podejrzanych witryn WWW.
System Windows 7 nie ma wbudowanej ochrony antywirusowej. Czasami tak

ochron zapewnia dostawca usug internetowych albo producent komputera,
ale czsto trzeba dokupi osobny pakiet zabezpieczajcy.
Centrum akcji systemu Windows alarmuje nas w przypadku, gdy nie moe znale
na komputerze adnego oprogramowania antywirusowego.
Program MSRT (Malicious Software Removal Tool) jest sieciowym narzdziem

przeznaczonym do usuwania z komputera robakw. Naley uruchamia go
przynajmniej raz w miesicu, upewniajc si w ten sposb, e komputer jest
cakowicie wolny od wszelkich robakw.
192
Rozdzia 9.
Automatyczne
aktualizacje zwizane
z bezpieczestwem
W tym rozdziale:
Po co mi automatyczne aktualizacje
Wczanie automatycznych aktualizacji
Zarzdzanie aktualizacjami
Unieszkodliwianie zoliwych programw za pomoc mechanizmu DEP
Bezpieczestwo w internecie to niekoczca si gra w kotka i myszk toczca si midzy specjalistami od zabezpiecze a wamywaczami, ktrzy wykorzystuj chyba kad
woln chwil na wymylanie nowych metod przeamywania zabezpiecze komputerw
PC. Wyglda na to, e za kadym razem, gdy obrocom uda si zaata jaki wyom
w zabezpieczeniach, ktry by wykorzystywany przez wamywaczy, ci znajd sobie dwie
nastpne dziury, z ktrych bd korzysta.
Windows 7 jest zdecydowanie najbezpieczniejszym systemem z rodziny Windows. Niestety, nie istnieje komputer bezpieczny w 100 procentach, poniewa kto zawsze znajdzie
metod na zoliwe wykorzystanie czego zupenie niezoliwego. Oznacza to, e oprcz
zabezpiecze, o ktrych mwilimy w poprzednim rozdziale, potrzebowa bdziemy te
cigego aktualizowania systemu za pomoc atek zabezpieczajcych. W tym rozdziale
opisywa bd zatem usug Windows Update zajmujc si aktualizacj systemu.
Automatyczne aktualizacje
Wiele osb obawia si stosowania usugi Windows Update. Obawiaj si, e poprawki
wprowadzane do systemu przez t usug mog popsu co, czego pniej nie bdzie si
dao naprawi. To oczywicie prawda, e kada zmiana wprowadzana do systemu moe
194
spowodowa problemy, ale aktualizowanie systemu na bieco raczej nie powinno wywoa powanych problemw. W kadym razie, na duo wiksze problemy naraamy si, nie
instalujc w systemie adnych aktualizacji. Dodatkowo usuga Windows Update przed
zainstalowaniem wielu (cho nie wszystkich) aktualizacji tworzy punkty przywracania
systemu, co daje nam moliwo przywrcenia systemu do stanu sprzed aktualizacji.
Inni obawiaj si, e firma Microsoft mogaby w czasie aktualizowania systemu zbiera
dane o jego uytkownikach, ale cay proces nie dziaa w ten sposb. Firma Microsoft ma
dziesitki milionw klientw i dysponuje dziesitkami miliardw dolarw. Do osignicia
sukcesu nie musi posuwa si do takich dziaa. Tylko zdesperowani ludzie i firmy posuwaj si do takich nieczystych dziaa, a firmie Microsoft daleko jeszcze do takiego stanu.
Firma Microsoft jest poza tym spk notowan na giedzie, co oznacza, e jest cay
czas pod cis kontrol. Takie firmy nie bd naraa swojej pozycji przez dystrybuowanie zoliwego oprogramowania. Tego rodzaju programy przychodz do nas w zacznikach do wiadomoci pocztowych oraz w bezpatnych programach pochodzcych z nieznanych rde. Jeeli kto zastanawia si nad tym, komu mona ufa, to myl, e
najbardziej godne zaufania s wielkie firmy, notowane na publicznych giedach, poniewa to wanie one nie mog sobie pozwoli na utrat zaufania klientw. Kolejn czst
obaw przed automatycznymi aktualizacjami mona podsumowa pytaniem: a ile bdzie
mnie to kosztowao?. Odpowied w tym przypadku jest bardzo prosta: ani grosza. To
wanie tutaj wyania si najwaniejsza rnica midzy aktualizacjami (ang. update)
a unowoczenianiem (ang. upgrade).
Troch terminologii
wiat wamywaczy jest przepeniony terminologi, ktrej nie spotkamy nigdzie indziej. Angielski
termin zero-day exploit oznacza dziur w oprogramowaniu (czyli wanie exploit) wykryt jeszcze przed oficjalnym pojawieniem si samego produktu. Blackhat (czarny kapelusz) to osoba
z tak du wiedz techniczn, e jest w stanie samodzielnie wykrywa i wykorzystywa dziury
w oprogramowaniu. Z kolei script kiddie jest pocztkujcym programist bez dowiadczenia
pozwalajcego na tworzenie i wykrywanie nowych dziur w oprogramowaniu, ale z wiedz wystarczajc do tworzenia nowych zoliwych programw wykorzystujcych znane dziury. Na koniec zostaje
jeszcze whitehat (biay kapelusz), czyli specjalista od zabezpiecze cay czas szukajcy sposobw na pokrzyowanie planw blackhatw i script kiddies.
Aktualizacje a unowoczenienia
Wiele osb uwaa, e pojcia aktualizacji (ang. update) i unowoczenienia (ang. upgrade)
s sobie rwnowane, a z ca pewnoci w mowie potocznej s one uywane zamiennie.
Trzeba jednak pamita, e w wiecie komputerw opisuj one dwie zupenie rne sprawy.
Unowoczenienia najczciej s patne, a ich instalacja moe zajmowa sporo czasu. Na
przykad za unowoczenienie systemu Windows Vista do wersji Windows 7 bdziemy
musieli zapaci, a zainstalowanie nowej wersji systemu zajmie nam troch czasu. By
moe bdziemy musieli zatrudni kogo, kto sprawdzi, czy takie unowoczenienie dziaa
prawidowo i wykona wszystkie konieczne prace.
195
Aktualizacje to zupenie inna sprawa. S to niewielkie, proste i bezpatne poprawki istniejcego systemu. Niektrzy wol wycza automatyczne aktualizacje z obawy przed
otrzymaniem jakiego tajemniczego rachunku za pobieranie w tle rzeczy, o ktrych nie
maj najmniejszego pojcia. Takie rachunki z ca pewnoci si nie pojawi. Wczenie
i korzystanie z automatycznych aktualizacji nie kosztuje nas ani grosza.
Dlaczego aktualizacje s tak wane?

Automatyczne aktualizacje s bardzo wanym elementem strategii bezpieczestwa komputera. Wiele rodzajw zoliwego oprogramowania (a w szczeglnoci wirusy i robaki)
dziaa z wykorzystaniem rnych luk w programach. W terminologii komputerowej
sowo eksploit oznacza pewne oprogramowanie, ktre jest w stanie wykorzysta luk
w pewnym programie i w ten sposb uzyska nieautoryzowany dostp do komputera.
Niektrzy hakerzy publikuj w internecie wykryte przez siebie luki w rnych programach, co z jednej strony ma pozytywne skutki, ale z drugiej strony ma te skutki negatywne,
poniewa na tej podstawie wamywacze mog przygotowa nowe rodzaje zoliwego
oprogramowania powodujcego kolejne zagroenia dla bezpieczestwa komputerw.
Z drugiej jednak strony, specjalici od zabezpiecze mog szybko przygotowa poprawki
do programw, ktre bd zapobiega wykorzystaniu odkrytej luki przez zoliwe oprogramowanie. Automatyczne aktualizacje pozwalaj na pobieranie najnowszych atek
zabezpieczajcych, ktre usuwaj z systemu wykryte luki wykorzystywane przez rne
zoliwe programy.
Wczanie automatycznych aktualizacji

Automatyczne aktualizacje s najlepsz metod pobierania najnowszych atek zabezpieczajcych. Najprawdopodobniej mechanizm ten jest ju wczony w naszym systemie.
Chcc si o tym upewni, naley otworzy okno Windows Update. Dla osb, ktre nie czytay poprzednich rozdziaw albo zapomniay, jak naley to zrobi, podaj kilka metod
otwierania wspomnianego okna:
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/System

i zabezpieczenia/Windows Update.
Nacisn klawisz (
Windows Update.
), wpisa upd i na licie programw klikn ikon
Na rysunku 9.1 przedstawione zostao okno usugi Windows Update. Aby sprawdzi jej
aktualny stan, naley klikn cze Zmie ustawienia znajdujce si w lewym panelu. Stan
usugi widoczny jest wtedy na licie rozwijanej Aktualizacje wane.
Jeeli jednak automatyczne aktualizacje s wyczone, to trzeba powanie pomyle
o ich wczeniu w oknie Windows Update naley klikn cze Zmie ustawienia,
a nastpnie wybra jedn z trzech opcji wczajcych automatyczne aktualizacje.
196
Rysunek 9.1. Usuga Windows Update
Zarzdzanie aktualizacjami
Automatyczne aktualizacje zwizane z bezpieczestwem systemu nie wymagaj od nas
praktycznie adnego zaangaowania. S jednak sytuacje, kiedy dostpne s aktualizacje
opcjonalne, ktre nie s zwizane z bezpieczestwem. S to zwykle nowe wersje sterownikw, poprawki drobnych bdw itd. Takie aktualizacje nazywane s opcjonalnymi,
poniewa komputer bdzie bezpieczny niezalenie od tego, czy je zainstalujemy, czy
te nie.
Zarzdzanie aktualizacjami opcjonalnymi

W celu zarzdzania aktualizacjami opcjonalnymi albo wprowadzenia zmian w kilku ustawieniach trzeba otworzy w panelu sterowania okno usugi Windows Update. Mona to
zrobi na dwa sposoby:
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/System

i zabezpieczenia/Windows Update.
Nacisn przycisk (
), wpisa upd i klikn pozycj Windows Update.
Jeeli dostpne s jakie aktualizacje opcjonalne (rysunek 9.1), to ich list zobaczymy
po klikniciu opcji Opcjonalne aktualizacje. Nazwa kadej z takich aktualizacji wypisywana jest obok pustego pola wyboru (rysunek 9.2). Kad z nich mona potraktowa na
trzy sposoby:
Jeeli chcemy pobra i zainstalowa aktualizacj, to naley zaznaczy pole wyboru.
Jeeli chcemy ukry dan pozycj, tak eby nie pojawiaa si w przyszoci,
to trzeba klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
197
Rysunek 9.2. Aktualizacje opcjonalne
pozycj Ukryj aktualizacj (pozycja zostanie faktycznie ukryta dopiero po naszym

wyjciu z tego okna). Mona te klikn prawym przyciskiem myszy i wybra
pozycj Przywr aktualizacj, aby przywrci ukryt wczeniej aktualizacj.
Jeeli chcemy uzyska wicej informacji na temat danego elementu przed podjciem
decyzji o jego ewentualnym zainstalowaniu, naley klikn go prawym przyciskiem
myszy i przeczyta jego opis w prawym panelu okna.
Jeeli zdecydujemy si zainstalowa jakie aktualizacje opcjonalne, to na koniec naley

jeszcze klikn przycisk OK, aby wrci do gwnego okna usugi Windows Update.
Nastpnie trzeba klikn przycisk Zainstaluj aktualizacje i postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi na ekranie. Jeeli nie chcemy instalowa dodatkowych aktualizacji, to
wystarczy zamkn okno usugi Windows Update.
Aby przywrci aktualizacje, ktre zostay ju wczeniej ukryte, naley otworzy okno
usugi Windows Update i klikn cze Przywr ukryte aktualizacje dostpne w lewym
panelu.
Zmiana sposobu dziaania aktualizacji

W lewym panelu okna usugi Windows Update mona klikn opcj Zmie ustawienia
i zmieni sposb dziaania automatycznych aktualizacji. Otwarte zostanie wtedy okno
przedstawione na rysunku 9.3. Na rysunku tym mona zobaczy zalecane i przy okazji
najbezpieczniejsze ustawienie automatycznych aktualizacji, nakazujce systemowi sprawdzanie nowych aktualizacji codziennie o trzeciej w nocy.
198
Rysunek 9.3. Zmiana ustawie aktualizacji
A co bdzie, jeeli nasz komputer nie bdzie wczony o tej godzinie? Czy co wanego
moe nas w takiej sytuacji omin? Nic z tych rzeczy! Po pierwsze, na pobieranie aktualizacji nie nakada si adnych limitw czasowych. Kada aktualizacja po pojawieniu
si jest dostpna przez cay czas, a zatem moemy j pobiera w dowolnym momencie.
Jeeli nasz komputer nie bdzie wczony o godzinie trzeciej nad ranem, to aktualizacje
zostan pobrane w tle przy nastpnym podczeniu komputera do sieci. (W tle oznacza
tutaj, e proces pobierania aktualizacji nie bdzie nam przeszkadza w wykonywanych
czynnociach). Co wicej, jeeli bdziemy zamyka komputer przed zaplanowanym
pobieraniem aktualizacji, to system zaproponuje ich pobranie i zainstalowanie w trakcie
zamykania. Jak wida, nie trzeba si obawia, e w trakcie normalnej pracy zdarzy si
nam pomin jak wan aktualizacj.
Oczywicie mona sobie wybra dowolny inny harmonogram pobierania aktualizacji, na
przykad raz na tydzie w poudnie, ale domylne ustawienie pobierania codziennie o trzeciej na ranem sprawdza si doskonale.
Oprcz w peni automatycznych aktualizacji w oknie dostpne s te inne opcje. Na przykad moemy zdecydowa, e system ma pobiera automatycznie aktualizacje, ale musi
prosi nas o pozwolenie na ich zainstalowanie. Mona te zayczy sobie wywietlania
powiadomie o dostpnych aktualizacjach, na podstawie ktrych bdziemy mogli podj
decyzj o ich pobraniu i zainstalowaniu.
199
Oczywicie dostpna jest te opcja cakowitego wyczenia automatycznych aktualizacji.

Po jej wybraniu jedyn metod aktualizowania systemu bdzie kliknicie opcji Wyszukaj
aktualizacje znajdujcej si po lewej stronie okna usugi Windows Update.
Domylnie pobierane i instalowane s wycznie aktualizacje krytyczne. Takie aktualizacje
s niezbdne do skutecznej ochrony komputera przed zagroeniami pyncymi z internetu.
Wybranie opcji Udostpnij zalecane aktualizacje tak samo, jak otrzymuj wane aktualizacje rozszerza zakres pobieranych aktualizacji o mniej istotne poprawki, ktre nie s
bezporednio zwizane z bezpieczestwem systemu. Takie poprawki najczciej usuwaj
wykryte drobne bdy w programach i wprowadzaj niewielkie usprawnienia w dziaaniu
systemu Windows i innych produktw firmy Microsoft.
Po wprowadzeniu zadowalajcych zmian naley klikn przycisk OK, a jeeli chcielibymy pozostawi ustawienia bez zmian, to naley klikn przycisk Anuluj.
Przegldanie i usuwanie aktualizacji

Fakt istnienia ponad 200 000 sprztowych i programowych produktw przeznaczonych
do wsppracy z systemem Windows sprawia, e od czasu do czasu zainstalowana aktualizacja moe powodowa problemy z okrelonym urzdzeniem lub programem. Najczciej takie problemy rozwizuje si, odwiedzajc witryn WWW producenta i sprawdzajc, czy nie ma ju poprawki dla tego programu. Jeeli producent nie zdoa jeszcze
rozwiza problemu, a my pilnie musimy pracowa z danym programem lub urzdzeniem,
to moemy tymczasowo wyczy zainstalowan aktualizacj, szczeglnie jeeli nie bya
to wana aktualizacja bezpieczestwa.
Histori zainstalowanych aktualizacji mona zobaczy po klikniciu pozycji Wywietl
histori aktualizacji znajdujcej si w lewej kolumnie okna. Jeeli pewne aktualizacje
musz zosta usunite, to mona to zrobi poprzez aplet Odinstaluj program dostpny
w panelu sterowania.
W tym celu naley otworzy Panel sterowania i klikn w nim opcj Odinstaluj program.
W otwartym oknie trzeba klikn cze Wywietl zainstalowane aktualizacje, a nastpnie
wybra aktualizacj, ktr chcemy usun, i klikn przycisk Odinstaluj. W razie potrzeby
aktualizacj t mona pniej zainstalowa ponownie, klikajc w lewej kolumnie okna
usugi Windows Update cze Wyszukaj aktualizacje.
Wicej informacji na ten temat oraz pomoc w rozwizywaniu problemw z aktualizacjami
mona uzyska po klikniciu cza Aktualizacje: czsto zadawane pytania znajdujcego
si w lewym panelu okna usugi Windows Update.
Zapobieganie wamaniom
za pomoc mechanizmu DEP
Zapobieganie atakom wykorzystujcym luki w oprogramowaniu jest jednym z najwaniejszych elementw automatycznych aktualizacji. Windows 7 udostpnia nam jeszcze
jeden sposb obrony przed takimi atakami. Mechanizm ten nazywany jest zapobieganiem
200
wykonywania danych (ang. Data Execution Prevention DEP). Nie naley go uywa
w zastpstwie jakiegokolwiek z pozostaych zabezpiecze opisywanych w tym rozdziale;
powinien dziaa raczej jako uzupenienie wszystkich pozostaych technik.
Dodatkowe zabezpieczenie wynika z faktu, e wiele zoliwych atakw wykorzystuje
technik zwan przepenieniem bufora (ang. buffer overrun lub buffer overflow), za
pomoc ktrej udaje si przemyci do komputera zoliwy kod (czyli instrukcje programu) i umieci go w pamici, z ktrej powinien korzysta wycznie system operacyjny
(Windows). Z takich obszarw pamici mona uzyska bezporedni dostp do kadego
elementu komputera, a zatem umieszczony w nich zoliwy kod moe wyrzdzi naprawd
ogromne szkody.
Dodatkowe sztuczki zabezpieczajce
Cz technik zoliwego oprogramowania opiera si na wykorzystaniu znanych adresw w pamici.
Dla takich programw system Windows 7 przygotowa drobn niespodziank. System nie aduje
ju poszczeglnych elementw do staych miejsc w pamici, ale uywa mechanizmu ASLR (ang.
Address Space Layout Randomization losowanie rozkadu przestrzeni adresowej), dziki ktremu
poszczeglne czci systemu umieszczane s w rnych miejscach pamici przy kadym uruchomieniu komputera. W ten sposb twrcy zoliwego oprogramowania nie mog z gry zakada, e
w okrelonym miejscu pamici znajd kod systemu pozwalajcy na wamanie, co bardzo utrudnia
im zadanie.
Mechanizm DEP stanowi zabezpieczenie przed tego rodzaju atakami. System monitoruje
wszystkie programy, sprawdzajc, czy uywaj one wycznie waciwych i bezpiecznych
obszarw pamici. Jeeli mechanizm DEP zauway, e jaki program zachowuje si
podejrzanie, to program ten jest zamykany, zanim jeszcze zdy wywoa jakiekolwiek
zamieszanie.
Domylnie mechanizm DEP ochrania wycznie najwaniejsze programy i usugi systemu Windows. Takie zabezpieczenia w poczeniu z ochron antywirusow s zazwyczaj
cakowicie wystarczajce. Mona oczywicie nakaza monitorowanie wszystkich programw i usug, ale w takiej sytuacji moe si okaza konieczne wybieranie programw,
ktre uzyskaj pozwolenie na obchodzenie zabezpiecze mechanizmu DEP. Umiejtno
rozpoznania sytuacji, w ktrych takiego pozwolenia mona udzieli, wymaga moe
dowiadczenia i wiadomoci wykraczajcych poza ramy niniejszej ksiki.
Chcc zmieni opcje mechanizmu DEP, trzeba najpierw otworzy okno System. Mona
w tym celu wykorzysta dowoln z poniszych konwencji:
Klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer

i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
Nacisn klawisz (
), wpisa sowo sys i klikn pozycj System.
W kadym wypadku otwarte zostanie okno System, w ktrym w lewej kolumnie naley
klikn opcj Zaawansowane ustawienia systemu. W ten sposb otwarte zostanie okno
dialogowe Waciwoci systemu. W oknie tym naley klikn kart Zaawansowane i w sekcji Wydajno klikn przycisk Ustawienia, a nastpnie kart Zapobieganie wykonywaniu
danych. Naszym oczom powinny ukaza si opcje przedstawione na rysunku 9.4.
201
Rysunek 9.4.
Opcje
mechanizmu DEP
Domylnie wybrana jest tylko opcja nakazujca stosowa mechanizm DEP wycznie
do najwaniejszych usug i programw systemu Windows. W celu uzyskania lepszej
ochrony mona rozszerzy dziaanie mechanizmu DEP na wszystkie programy i usugi.
Po wybraniu tej opcji moe si zdarzy, e czasami mechanizm DEP wyczy jaki
z uywanych przez nas programw.
Wiele nowoczesnych procesorw ma wbudowan technologi NX, ktra ju na poziomie
sprztu zapobiega powstawaniu bdw przepenienia bufora. System Windows
uruchomiony na takich procesorach wykorzystuje sprztow wersj mechanizmu DEP.
W przypadku uruchomienia na procesorach nieobsugujcych technologii NX system
Windows zmuszony jest do uywania programowej wersji mechanizmu.
Jeeli mechanizm DEP wyczy program, z ktrego musimy skorzysta, to mamy do

wyboru kilka moliwoci. Po pierwsze, mona si skontaktowa z producentem programu
i zapyta, czy istnieje wersja poprawnie dziaajca z mechanizmem DEP. Po drugie, jeeli
cakowicie ufamy naszemu programowi, mona umieci go na licie programw, ktre
mog obchodzi zabezpieczenia DEP. W tym celu trzeba nacisn przycisk Dodaj, odszuka na dysku plik wykonywalny (z rozszerzeniem .exe) i klikn go dwukrotnie.
Podsumowanie
Z oglnym bezpieczestwem komputera wi si nierozerwalnie trzy najwaniejsze elementy: zapora, ochrona przed zoliwym oprogramowaniem i automatyczne aktualizacje.
Elementy te zostay dokadnie opisane w rozdziaach 7., 8. i 9. Nie mona te zapomina
202
o tym, e rwnie wane jest to, eby pracowa na standardowym koncie uytkownika
(rozdzia 3.). Co wicej, trzeba pamita o nietechnicznych, ale socjalnych zagroeniach, takich jak phishing albo wyskakujce reklamy. O zagroeniach tych mwi bd
w rozdziale 16.
Z niniejszego rozdziau powinnimy wynie nastpujce informacje:
Automatyczne aktualizacje s szybk i prost metod ochrony komputera

przed oprogramowaniem wykorzystujcym luki w systemie.
Jeeli nie ma adnych powanych przeciwwskaza, to naley pozwoli systemowi

Windows 7 codziennie pobiera i instalowa nowe aktualizacje.
Technologia DEP tworzy jeszcze jedn warstw zabezpieczajc przed atakami

polegajcymi na wstawieniu zoliwego kodu w istotne czci pamici systemu.
Cz III
Personalizowanie
systemu Windows 7
W tej czci:
Rozdzia 10. Personalizowanie rodowiska pracy
Rozdzia 11. Uatwienia dostpu i jzyki
Rozdzia 12. Przenoszenie plikw z innego komputera
Rozdzia 13. Modyfikowanie opcji automatycznego uruchamiania programw
Rozdzia 14. Uywanie programw i akcesoriw systemu Windows 7
Rozdzia 15. Rozwizywanie problemw z dostosowywaniem systemu
Wszyscy lubi mie jaki wybr. Wikszo rozdziaw w tej czci ksiki powicona zostaa modyfikowaniu wygldu i zachowa systemu Windows 7 i dostosowywaniu ich do naszych upodoba. W rozdziale 10. omawiane s najwaniejsze sprawy
zwizane z wygldem i zachowaniem systemu (ang. look and feel) oraz sposoby dostosowywania ich do wasnych wymaga. Rozdzia 11. powicony zosta dostosowywaniu
systemu Windows 7 do pracy z osobami niedowidzcymi, niedosyszcymi i majcymi
trudnoci z poruszaniem si, a take modyfikowaniu opcji jzykw mwionych i pisanych.
W rozdziale 12. zajmiemy si zagadnieniem przenoszenia plikw z innego komputera
na nowy komputer z systemem Windows 7. Rozdzia 13. powicony zosta dokonywaniu
zmian w sposobie uruchamiania systemu i programw w czasie uruchamiania komputera.
W rozdziale 14. omawiane s przydatne programy dostarczane bezpatnie razem z systemem Windows 7. Z kolei w rozdziale 15. zajmiemy si typowymi problemami powstajcymi w czasie dostosowywania systemu do swoich potrzeb oraz metodami ich rozwizywania.
204
Cz III Personalizowanie systemu Windows 7
205
Rozdzia 10.
Personalizowanie
rodowiska pracy
W tym rozdziale:
Personalizowanie ekranu, myszy i klawiatury
Dostosowywanie menu Start
Personalizowanie paska zada
Uywanie paska bocznego i gadetw
Pulpit systemu Windows jest naszym miejscem pracy albo miejscem zabawy, zalenie
od tego, w jaki sposb wykorzystujemy nasz komputer. Najwaniejsze jest jednak to,
e pulpit systemu Windows jest bardzo podobny do pulpitu naszego biurka. To wanie
na nim trzymamy wszystkie aktualnie uywane rzeczy, czyli wszystkie rzeczy otwarte.
W podobny sposb mona porwna twardy dysk i foldery do szafy z segregatorami.
To wanie w nich przechowywane s rzeczy, ktrych by moe potrzebowa bdziemy
w przyszoci.
Kady z pewnoci lubi przystosowywa swoje biurko do swoich osobistych potrzeb.
Ustawienia zadowalajce jedn osob mog by nie do zaakceptowania dla innej. Wygld
i zachowanie pulpitu systemu Windows 7 rwnie nie s odgrnie zdefiniowane. Moemy
w dowolny sposb personalizowa pulpit tak, eby wyglda i dziaa zgodnie z naszymi
oczekiwaniami. I temu wanie powicimy cay rozdzia.
Wikszo z opisywanych tutaj opcji dotyczy wycznie konta aktualnie zalogowanego
uytkownika. Oznacza to, e wszystkie zmiany, jakie wprowadzimy na pulpicie, obowizywa bd wycznie na naszym koncie (zakadam, e kady jest zalogowany na swoje
wasne konto). W ten sposb wszyscy mog mie swj ulubiony wygld pulpitu i tym
samym nie przeszkadza innym uytkownikom komputera.
206
Uywanie strony personalizacji

Wiele opcji pozwalajcych na personalizowanie wygldu i zachowania systemu Windows 7 zostao zgromadzonych na stronie personalizacji przedstawionej na rysunku 10.1.
Jak ju zdylimy si przyzwyczai, w systemie Windows 7 istnieje kilka sposobw
pozwalajcych na otwarcie strony personalizacji. Mona zatem wybra sposb najwygodniejszy dla nas w danym momencie.
Klikn prawym przyciskiem myszy pulpit i wybra z menu kontekstowego

pozycj Personalizuj.
Nacisn klawisz (
W oknie Wprowadzenie klikn dwukrotnie ikon Personalizuj system Windows.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Wygld

i personalizacja/Personalizacja.
), wpisa pers i klikn ikon Personalizacja.
Rysunek 10.1. Strona personalizacji
W kolejnych punktach sprawdzimy, jak mona uy rnych opcji dostpnych na tej

stronie i dostosowa za ich pomoc wygld oraz zachowanie systemu Windows 7.
207
Wybieranie kompozycji
Kompozycj nazywany jest zbir ustawie okrelajcy wygld elementw wywietlanych
na ekranie. Na przykad na rysunku 10.2 zobaczy mona pulpit systemu Windows 7 po
wczeniu kompozycji o nazwie Windows 7. Z kolei na rysunku 10.3 widoczny jest ten
sam pulpit po wczeniu kompozycji Klasyczny Windows, przez co system wyglda podobnie do systemw Windows 98 lub Windows XP.
Rysunek 10.2. Kompozycja Windows 7
Aby wybra kompozycj, naley otworzy okno personalizacji w panelu sterowania.

Zobaczymy wtedy zbir dostpnych kompozycji. Dobr metod personalizowania ekranu
jest wybranie kompozycji wygldajcej podobnie do naszego wymarzonego wygldu pulpitu. Oczywicie moemy te tworzy swoje wasne kompozycje, ale na pocztek wybranie przypadajcej nam do gustu kompozycji bdzie cakowicie wystarczajce.
Jeli chcemy wyprbowa okrelon kompozycj, naley klikn jej przycisk zostanie ona naoona na pulpit; jeeli stwierdzimy, e si nam nie podoba, to mona od razu
wybra inn.
Kompozycje korzystajce z funkcji Aero wyrniane s przezroczystym kwadracikiem
umieszczanym w dolnym lewym rogu ich ikon.
208
Przezroczysto a wydajno komputera

W czasie wybierania schematu kolorw moemy zobaczy komunikat informujcy o tym, e przezroczysto bdzie wpywa na wydajno pracy komputera. Stosowanie przezroczystoci w interfejsie uytkownika wymaga przeprowadzenia ogromnej iloci oblicze matematycznych. Jeeli komputer nie ma wystarczajcej mocy obliczeniowej do natychmiastowego wykonania takich oblicze,
to po wczeniu przezroczystoci moemy zauway zmniejszenie oglnej wydajnoci pracy komputera. Nie powinno to jednak stanowi problemu w nowych komputerach, tworzonych z myl o pracy
pod kontrol systemu Windows 7.
Rysunek 10.3. Kompozycja Klasyczny Windows
Nic nie stoi na przeszkodzie, eby wyprbowa dowoln liczb kompozycji. Jeeli mamy
zamiar nieco pozmienia ustawienia kompozycji, to mona te klikn przycisk Zapisz
kompozycj i wpisa w oknie jej now nazw.
Moemy utworzy dowoln liczb wasnych kompozycji. Musimy tylko pamita o tym,
eby przy zapisywaniu nadawa im opisowe nazwy
209
Dokadne wymagania interfejsu Aero

Chcc korzysta z interfejsu Aero, musimy wyposay komputer w kart graficzn zgodn ze standardem DirectX 9, obsugujc model sterownikw WDDM, 32-bitow gbi kolorw oraz technologi Pixel Shader 2.0. Karta graficzna musi by wyposaona w przynajmniej 64 MB pamici,
cho zalecane jest przynajmniej 256 MB, szczeglnie do obsugi wikszych rozdzielczoci.
Wiele nowych kart graficznych spenia te wymagania, ale niestety wbudowane ukady graficzne
czsto nie s w stanie im podoa. Jeeli kto chciaby kupi sobie kart graficzn pozwalajc
na uzyskanie wszystkich graficznych bajerw, to powinien zainteresowa si kart zgodn z systemem Windows 7. Oczywicie trzeba te dopasowa kart do zcza dostpnego w komputerze.
Jeeli nie wiemy, jakie zcza s dostpne na naszej pycie gwnej lub nie chcemy samodzielnie
montowa urzdze, to najlepiej bdzie zleci te prace specjalistom. Wystarczy im powiedzie,
e chcemy unowoczeni kart graficzn tak, eby obsugiwaa wszystkie funkcje systemu Windows 7. Z pewnoci uzyskamy porad w zakresie wybrania najodpowiedniejszej dla nas karty graficznej oraz zainstalowania jej w komputerze.
Personalizowanie ta pulpitu
Na pulpit mona naoy tapet dowolnego koloru albo z dowolnie wybranym obrazkiem.
W oknie personalizacji naley klikn opcj To pulpitu, a otwarte zostanie okno wyboru
tapety pulpitu przedstawione na rysunku 10.4.
Na licie rozwijanej naley klikn pozycj Pene kolory i wybra kolor najwaciwszy
dla naszego pulpitu. Mona te klikn opcj Biblioteka obrazw, aby uzyska moliwo
wybierania spord obrazkw zgromadzonych w folderze Obrazy i w takich samych
folderach udostpnionych przez innych uytkownikw (rysunek 10.5). Oczywicie, w przypadku gdy foldery te s puste lub nie zawieraj obrazw obsugiwanych przez system, to
wywietlona tu lista bdzie pusta. Po wybraniu kategorii mona klikn dowoln z miniatur
obrazkw wywietlanych w rodkowej czci okna.
Opcja Zdjcia z najwysz ocen pozwala wybiera zdjcia, ktrych klasyfikacja ma
warto przynajmniej 4, z naszego lub udostpnionego folderu Obrazy.
Jeeli na naszym koncie przechowujemy obrazki w innym folderze ni folder Obrazy albo
Obrazy publiczne, to naley klikn przycisk Przegldaj i odszuka folder zawierajcy
nasz kolekcj obrazkw. Na koniec wystarczy klikn (albo klikn dwukrotnie) ikon
obrazka, ktry chcemy umieci na pulpicie. W oknie Tapeta pulpitu pojawi si miniaturki wszystkich obrazkw znajdujcych si w tym folderze i tym samym bdziemy mogli
atwo wybiera spord nich.
Jeeli pulpit jest zakryty oknami programw, to mona klikn przycisk Poka pulpit
znajdujcy si w prawym dolnym rogu ekranu, aby ukry wszystkie okna znajdujce si
aktualnie na pulpicie. Mona w ten sposb wyprbowa dowoln liczb obrazw, a do
znalezienia tego waciwego.
Jak mona zauway, dla naszego pulpitu mona wybra wicej ni tylko jeden obrazek.
Opcja Zmie obraz co pozwala na okrelenie czstoci zmian obrazu na pulpicie. Jeeli
chcemy, eby obrazy byy pokazywane w sposb losowy, to naley wczy opcj Losowo.
210
Rysunek 10.4. Strona wyboru ta pulpitu
Mona take wybra opcje z listy Pooenie obrazu i za ich pomoc ustali rne metody
umieszczania obrazka na pulpicie. Opcje te mog nie mie praktycznie adnego wpywu
na wygld wielkich obrazkw, ale w przypadku maych obrazkw moemy wybra, czy
obrazek ma wypenia cay pulpit, ma by ukadany w kafelki albo umieszczony centralnie
na pulpicie. W przypadku wybrania trzeciej opcji mona jeszcze wybra kolor ta pulpitu, ktry bdzie widoczny naokoo obrazka.
Jeeli nie chcemy, eby na pulpicie pojawia si jakikolwiek obrazek, to mona z listy
rozwijanej wybra opcj Pene kolory, a nastpnie wybra kolor, jaki chcemy nada pulpitowi. Mona te klikn przycisk Wicej i dokadnie okreli kolor pulpitu. Po wybraniu
odpowiadajcego nam obrazka lub koloru moemy klikn przycisk Zapisz zmiany.
Personalizowanie schematu kolorw

W celu wybrania podstawowego schematu kolorw dla aktywnej kompozycji naley
klikn w oknie Personalizacja cze Kolor okna. Jeeli aktywny jest interfejs Aero
Glass oraz kompozycja korzystajca z tego interfejsu, to pojawi si okno przedstawione
na rysunku 10.6.
211
Rysunek 10.5. Wybieranie tapety pulpitu
Myl, e wikszo dostpnych tu opcji nie wymaga adnych dodatkowych opisw.

Wystarczy klikn dowolny z przykadw wywietlanych pod nagwkiem Kolor okna.
Za pomoc pola wyboru Wcz przezroczysto mona wczy lub wyczy efekt przezroczystoci obramowania okien. Za pomoc suwaka Intensywno koloru mona ustawi
nasycenie koloru zastosowanego na oknach.
Przezroczysto a wydajno komputera
W czasie wybierania schematu kolorw moemy zobaczy komunikat informujcy o tym, e przezroczysto bdzie wpywa na wydajno pracy komputera. Stosowanie przezroczystoci w interfejsie
uytkownika wymaga przeprowadzenia ogromnej iloci oblicze matematycznych. Jeeli komputer
nie ma wystarczajcej mocy obliczeniowej do natychmiastowego wykonania takich oblicze, to po
wczeniu przezroczystoci moemy zauway zmniejszenie oglnej wydajnoci pracy komputera.
Nie powinno to jednak stanowi problemu w nowych komputerach, tworzonych z myl o pracy pod
kontrol systemu Windows 7.
Jeeli chcielibymy przygotowa wasny zestaw kolorw, to naley klikn opcj Poka mikser kolorw, a pojawi si kilka dodatkowych suwakw, przedstawionych na rysunku 10.7,
ktrych mona uy do zdefiniowania wasnego koloru.
212
Rysunek 10.6. Zmiana schematu kolorw
Zanim przystpimy do tworzenia nowego koloru, dobrze jest przecign suwak intensywnoci na rodek, a moe nawet do prawego koca i wyczy pole wyboru Wcz
przezroczysto. Poza tym, suwaki nasycenia i jasnoci naley przecign na rodek skali.
W ten sposb duo atwiej bdziemy mogli oceni wybierany kolor, ktry bdzie wywietlany na obramowaniu okna.
Suwak Odcie naley przeciga po tczowej stali tak dugo, a znajdziemy odpowiadajcy nam kolor. Nastpnie mona uy suwaka Nasycenie i za jego pomoc pogbi lub
osabi nasycenie koloru. Z kolei suwak Jasno pozwoli nam przyciemni lub rozjani
wybrany kolor. Oczywicie moemy te wczy przezroczysto i dowolnie ustali jej
stopie. Wszystkimi suwakami mona manipulowa a do uzyskania odpowiadajcego
nam koloru.
Wyostrzanie tekstu za pomoc funkcji ClearType

ClearType jest technologi pozwalajc na poprawienie czytelnoci tekstu. Szczeglnie
dobrze sprawdza si ona na monitorach LCD, ale zdecydowanie poprawia te wygld
tekstu na monitorach kineskopowych. Ten rodzaj wygadzania czcionek jest standardowo
wczony w systemie Windows 7.
Aby dostosowa dziaanie funkcji ClearType w systemie Windows 7, naley najpierw
otworzy Panel sterowania. Nastpnie trzeba klikn ikon Ekran, a w otwartym oknie
213
Rysunek 10.7. Suwaki miksera kolorw
cze Dopasuj tekst ClearType. Mona te nacisn klawisz ( ), wpisa sowo clear
i klikn pozycj Dopasuj tekst ClearType. Pojawi si wtedy okno przedstawione na rysunku 10.8.
Okno Dostrajanie technologii tekstu ClearType jest kreatorem prowadzcym nas przez
kilka krokw zmieniajcych ustawienia wywietlania czcionek na ekranie. Naley tu
zaznaczy opcj Wcz technologi ClearType i klikn przycisk Dalej. System Windows 7 skontroluje wtedy rozdzielczo ekranu naszego komputera i ewentualnie zaproponuje jej zmian, aby dopasowa j do standardowej rozdzielczoci monitora. Mona
tu zmieni rozdzielczo i klikn przycisk Dalej. Nastpnie wywietl si cztery ekrany
z przykadowym tekstem, spord ktrych bdziemy mogli wybra najlepszy wariant.
Po wybraniu wszystkich niezbdnych opcji naley klikn przycisk Zakocz.
Modyfikowanie poszczeglnych elementw ekranu

W oknie Kolor okna mona te klikn przycisk Zaawansowane zostanie wtedy otwarte
okno ustawie Kolor i wygld okien przedstawione na rysunku 10.9. Przy modyfikowaniu tych ustawie naley zachowa daleko posunit ostrono. Znane s przypadki,
214
Rysunek 10.8. Okno Dostrajanie technologii tekstu ClearType

Rysunek 10.9.
Okno dialogowe
ustawie wygldu
zaawansowanego
215
w ktrych uytkownicy do skutecznie namieszali w systemie za pomoc tych ustawie.

Na przykad pewien uytkownik wybra dla wszystkich elementw ten sam kolor i zastanawia si, dlaczego nic nie widzia na ekranie. (W takiej sytuacji nic nie wida, poniewa
wszystkie elementy interfejsu maj ten sam kolor, a zatem na ekranie widoczna jest tylko
nieruchoma plansza o jednolitym kolorze).
Jeeli kto mimo wszystko bdzie chcia pobawi si tymi ustawieniami, to podaj sposb pracy z tym oknem. Na pocztek z listy Element trzeba wybra element poddawany
modyfikacji. Od razu aktywowane bd kontrolki definiujce ustawienia dla wybranego
elementu. Wszystkie kontrolki, ktre zostan wyczone, opisuj parametry niedotyczce
wybranego wanie elementu. Dla kadego z wybranych elementw moemy zmienia
kolory i czcionki (zalenie do tego, ktre z parametrw bd dostpne). Dokonane wybory
od razu odwzorowywane s w obszarze podgldu umieszczonym w grnej czci okna.
Z ca pewnoci nie naley dla zabawy modyfikowa opcji dostpnych w oknie Wygld
zaawansowany. Jeeli kto ma nadziej w ten sposb rozwiza jaki problem, to moe
si rozczarowa, poniewa opcje te nie rozwizuj adnych problemw. Jeeli mimo
wszystko udao si nam mocno pozmienia ustawienia wygldu i nie bardzo wiemy, jak
przywrci ustawienia domylne, to naley przej do okna wyboru kompozycji i wybra
inn kompozycj.
Personalizowanie efektw dwikowych

Kady z pewnoci zwrci uwag na dwiki, jakie towarzysz pracy z systemem
Windows 7. Dwiki te nazywane s efektami dwikowymi i mona je modyfikowa
za pomoc okna personalizacji. Wystarczy w oknie tym klikn opcj Dwiki, a otwarte
zostanie okno dialogowe Dwik przedstawione na rysunku 10.10.
Rysunek 10.10.
Okno dialogowe
Dwik
216
Jeeli nie chce si nam wybiera pojedynczych dwikw dla kadego zdarzenia z osobna,
to moemy wybra od razu cay schemat dwikowy spord schematw dostpnych
na licie Schemat dwikowy. Jeeli te wszystkie dwiki kogo irytuj, to moe wybra
schemat Brak dwikw.
Na licie Zdarzenia programu wywietlane s rne zdarzenia, do ktrych mona przypisywa dwiki. Pozycje, przy ktrych widoczna jest ikona goniczka, maj ju przypisany
jaki dwik. Chcc go usysze, naley klikn pozycj takiego zdarzenia. Wczona
zostanie wtedy lista rozwijana Dwiki, na ktrej znajduj si wszystkie dostpne dwiki.
Obok listy znajduje si przycisk Testuj, ktrego kliknicie powoduje odtworzenie dwiku
zwizanego z danym zdarzeniem.
Dwiki bd odtwarzane tylko wtedy, gdy komputer wyposaony bdzie w kart dwikow oraz goniki podczone do waciwego gniazda. Jeeli na gonikach umieszczony
jest osobny przycisk zasilania, to musi on by ustawiony w pozycji wczonej. Oczywicie
ewentualny potencjometr gonoci na gonikach musi by ustawiony w pozycji pozwalajcej usysze jakikolwiek dwik. Jeeli na gonikach znajduje si przycisk wyciszania, to musi on by wyczony. Oprcz tego poziom gonoci w kontrolce regulacji
gonoci z obszaru powiadomie musi by ustawiony w pozycji pozwalajcej na usyszenie odtwarzanych dwikw, a przycisk wyciszenia nie moe by wczony, tak jak
na rysunku 10.11.
Rysunek 10.11.
Kontrolka regulacji
gonoci
Wrmy do okna dialogowego Dwik. W oknie tym mona przypisa dowolny dwik
do dowolnie wybranego zdarzenia. Najpierw naley klikn na licie zdarzenie programu,
ktremu chcemy przypisa lub zmieni efekt dwikowy, a nastpnie klikn list rozwijan Dwiki, aby zobaczy list dostpnych w systemie dwikw. Po wybraniu jednego
z dwikw mona klikn przycisk Testuj, aby posucha wybranego dwiku.
Jeeli mamy wasne dwiki, ktre chcielibymy przypisa do zdarze programw, to
naley klikn przycisk Przegldaj i odszuka na dysku odpowiedni folder, a w nim plik
z dwikiem. Przypisanie dwiku do zdarzenia nastpuje po dwukrotnym klikniciu
ikony wybranego dwiku.
Oto kilka witryn WWW, z ktrych mona pobra bezpatne dwiki, gotowe
do wykorzystania w naszym systemie: www.ilovewavs.com, www.frogstar.com/wav/
effects.asp i www.partnersinrhyme.com/pir/PIRsfx.html.
217
Po zmodyfikowaniu dwikw zwizanych z rnymi zdarzeniami naley zapisa cay

powstay w ten sposb schemat. W tym celu naley klikn przycisk Zapisz jako i poda
nazw nowego schematu.
Personalizowanie wygaszacza ekranu

Wygaszaczem ekranu nazywane s przesuwajce si na ekranie obrazy lub wzory, ktre
aktywowane s po pewnym czasie braku naszej aktywnoci. Nazwa wygaszacz ekranu
pochodzi z dawnych czasw, w ktrych pozostawienie na zbyt dugi czas statycznego
obrazu wywietlanego na monitorze mogo spowodowa uszkodzenia ekranu. Problem
ten zosta ju dawno temu rozwizany, a dzisiaj wczanie wygaszacza ekranu jest spraw
cakowicie opcjonaln. W kocu mio jest wywietla na ekranie ciekawe rzeczy w czasie,
gdy komputer jest wczony, ale nikt go w danym momencie nie uywa. Dodatkowo
wygaszacz ekranu moe by kolejnym elementem chronicym nasz komputer przed ciekawskimi oczami w czasie, gdy przed nim nie siedzimy. Trzeba jednak pamita o tym,
eby zablokowa komputer.
W oknie personalizacji naley klikn cze Wygaszacz ekranu, a otwarte zostanie okno
dialogowe Ustawienia wygaszacza ekranu przedstawione na rysunku 10.12. Po klikniciu
listy rozwijanej zobaczymy list wszystkich dostpnych wygaszaczy, z ktrej naley wybra
jeden. Wystarczy klikn nazw na licie, a podgld wygaszacza pojawi si na maym
obrazku monitora, dajc nam przedsmak efektw, jakie zobaczymy po jego wybraniu.
Rysunek 10.12.
Okno dialogowe
ustawie wygaszacza
ekranu
Niektre wygaszacze ekranu mona konfigurowa. Po klikniciu przycisku Ustawienia

kady wygaszacz pozwalajcy na konfigurowanie swoich ustawie wywietli okno dialogowe z dostpnymi opcjami, spord ktrych mona wybiera te, ktre nas najbardziej
interesuj.
218
Jeeli w Galerii fotografii znajduj si jakie obrazy, to z listy rozwijanej mona wybra
pozycj Fotografie. W ten sposb wygaszacz ekranu bdzie wywietla obrazki zgromadzone w galerii. Oczywicie mona te klikn przycisk Ustawienia, a zobaczymy okno
z opcjami przedstawione na rysunku 10.13.
Rysunek 10.13.
Ustawienia
wygaszacza ekranu
fotografii
Jak wida na rysunku 10.13, domylne ustawienia tego wygaszacza nakazuj mu wywietla wszystkie obrazki i filmy znajdujce si w bibliotece obrazw, czyli w naszym wasnym folderze Obrazy i w folderze Obrazy publiczne. Mona te klikn przycisk Przegldaj, aby doda inne foldery.
Opcje zgromadzone w dolnej czci okna dialogowego pozwalaj na wybranie kompozycji, wczenie losowej kolejnoci wywietlania obrazkw oraz okrelenie szybkoci ich
zmiany. Po zdefiniowaniu zadowalajcych nas ustawie naley klikn przycisk Zapisz.
Niezalenie od tego, ktry wygaszacz ekranu wybierzemy i jakie zdefiniujemy dla niego
ustawienia, zawsze bdziemy mogli zobaczy dziaanie wygaszacza w maym obszarze
podgldu. Jeeli chcielibymy zobaczy podgld na penym ekranie, to moemy klikn
przycisk Podgld. Wybrany wygaszacz zakryje wtedy wszystkie otwarte okna i cay pulpit.
Na szczcie mona go wyczy, po prostu poruszajc mysz.
Po wybraniu wygaszacza ekranu trzeba jeszcze okreli, po ilu minutach naszej bezczynnoci ma si on wcza. Okres bezczynnoci to czas, w ktrym nikt nie dotyka klawiatury
i nie porusza mysz. Jeeli w opcji Czekaj wpiszemy 5 minut, to wygaszacz ekranu wczy
si, kiedy przez pi minut nikt nie bdzie korzysta z komputera. Wyczenie wygaszacza
nastpi w momencie pierwszego poruszenia mysz lub nacinicia klawisza na klawiaturze.
Zaznaczenie opcji Po wznowieniu wywietl ekran logowania sprawia, e przy wyczaniu
aktywnego wygaszacza ekranu wywietlany jest ekran logowania, natomiast pulpit pozostaje ukryty. Jeeli korzystamy z konta zabezpieczonego hasem, to dziki temu osoby
niepowoane nie bd miay dostpu do naszego pulpitu, ale jeeli to my chcemy wrci
do normalnej pracy z systemem, to musimy ponownie wprowadzi swoje haso. W tym
czasie wszystkie programy bd nadal dziaay, co oznacza, e nie jest to funkcja automatycznego wylogowania, po ktrym musimy si ponownie zalogowa.
219
Wygaszacz nie bdzie w ogle uruchamiany, jeeli ustawienia oszczdzania energii nakazuj wyczy monitor przed zaplanowanym uruchomieniem wygaszacza. Opcje oszczdzania energii mona przejrze i w razie potrzeby zmodyfikowa po klikniciu cza Zmie
ustawienia zasilania.
Na przykad plan Oszczdzanie energii nakazuje wyczy monitor po 20 minutach. Jeeli
nasz wygaszacz ekranu ma si wczy dopiero po 21 minutach, to nigdy go nie zobaczymy, poniewa w tym czasie monitor bdzie ju wyczony. Jeeli kto woli oglda
efekty wygaszacza ekranu i nie lubi czarnego ekranu, to powinien zdefiniowa ustawienia
tak, eby wygaszacz ekranu wcza si jeszcze przed wyczeniem monitora.
Wicej informacji na temat opcji zasilania podawa bd w rozdziale 42., w podrozdziale
Ustawienia zasilania.
Po skonfigurowaniu wygaszacza ekranu mona klikn przycisk OK. Trzeba pamita,

e wygaszacz zostanie uruchomiony dopiero wtedy, gdy nie bdziemy korzystali z komputera przez liczb minut, jak wprowadzilimy w opcji Czekaj.
Personalizowanie ikon pulpitu

W lewej kolumnie okna Personalizacja zobaczy mona cze o nazwie Zmie ikony
pulpitu. Po jego klikniciu zobaczymy okno przedstawione na rysunku 10.14, w ktrym
mona zaznaczy ikony, ktre chcemy zobaczy na pulpicie. Jeeli danej ikony nie chcemy
widzie na pulpicie, to wystarczy wyczyci przynalene do niej pole wyboru. Oczywicie
dobr widocznych ikon jest kwesti osobistych upodoba, a dodatkowo zestaw widocznych
ikon mona w dowolnym momencie zmieni. Po wybraniu zestawu ikon naley klikn
przycisk OK.
Rysunek 10.14.
Ustawienia ikon
pulpitu
220
Tworzenie wasnych ikon pulpitu

W oknie dialogowym Ustawienia ikon pulpitu widocznych jest tylko kilka ikon, wbudowanych w system Windows 7. Wiele instalowanych pniej programw tworzy swoje
wasne ikony pulpitu. Co wicej, sami moemy tworzy kolejne ikony. Trzeba jednak
pamita, e pulpit nie jest miejscem do przechowywania rnych rzeczy i w zwizku
z tym wikszo ikon pulpitu to jedynie skrty do innych folderw i programw.
Ikony skrtw charakteryzuj si dwiema ciekawymi cechami. Po pierwsze, kada taka
ikona wyrniana jest maym rysunkiem strzaki umieszczonym w lewym dolnym rogu
(rysunek 10.15), a po drugie, usunicie ikony pulpitu nie ma adnego wpywu na otwierany przez ni element. Usunicie ikony skrtu powoduje usunicie samej ikony, natomiast program lub folder otwierany za jej pomoc pozostaje bez adnych zmian. Nadal
mona je otwiera za pomoc innych ikon.
Rysunek 10.15.
Przykady
ikon skrtw
Jeeli czsto otwieramy element, do ktrego dosta si mona za pomoc sekwencji kilku
klikni lub krokw, to utworzenie na pulpicie ikony skrtu moe bardzo skrci ca
procedur. W tym celu trzeba dosta si do ikony, ktra normalnie uruchamia program,
folder lub dokument, a nastpnie klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego Wylij do/Pulpit (Utwrz skrt).
W celu przeniesienia ikony pulpitu do menu Start naley przecign j na przycisk Start.
Zmiana wielkoci i uoenia ikon,

ukrywanie i wywietlanie ikon
Na pulpicie moemy dowolnie rozmieszcza ikony oraz modyfikowa ich wielko. Po
pierwsze, naley zminimalizowa lub zamkn wszystkie okna otwartych programw,
tak eby widoczny by cay pulpit. Nastpnie mona klikn pulpit prawym przyciskiem
myszy wywietli si menu kontekstowe, w ktrym naley wskaza pozycj Widok.
W widocznym na rysunku 10.16 podmenu Widok zgromadzone zostay opcje pozwalajce na zmian uoenia ikon. Pozycje menu wyrnione znakiem parafki s wybrane, czyli
aktywne, z kolei pozycje bez parafki nie s wybrane i w zwizku z tym nie s aktywne.
Kliknicie elementu niewybranego powoduje jego wybranie, natomiast kliknicie elementu
wybranego powoduje cofnicie wybrania. Oto znaczenie poszczeglnych opcji:
Due ikony powoduje wywietlanie duych ikon pulpitu.
rednie ikony powoduje wywietlanie ikon pulpitu redniej wielkoci.
Mae ikony powoduje wywietlanie maych ikon pulpitu, podobnych do znanych

z poprzednich wersji systemu Windows.
221
Rysunek 10.16.
Podmenu Widok
Jeeli mysz jest wyposaona w kko, to wielko ikon pulpitu mona zmienia,
przytrzymujc klawisz Ctrl i obracajc kko myszy.
Autorozmieszczanie ikon po wybraniu tej opcji wszystkie ikony s ukadane

rwno przy lewej krawdzi pulpitu. Jeeli opcja ta nie jest wybrana, to ikony
mona dowolnie umieszcza na caej powierzchni pulpitu; wystarczy po prostu
przecign ikon w wybrane miejsce.
Wyrwnaj ikony wedug siatki wybranie tej opcji spowoduje, e ikony bd

wyrwnywane do niewidocznej siatki, dziki czemu odstpy midzy ikonami bd
zawsze rwne.
Poka ikony pulpitu jeeli ta opcja jest wybrana (zaznaczona), to na pulpicie

widoczne s wszystkie ikony. Po wyczeniu tej opcji z pulpitu natychmiast znikaj
wszystkie ikony, ale nie s one usuwane. Pojawi si ponownie po kolejnym
zaznaczeniu tej opcji.
Opcja Sortuj wedug pozwala na szybkie posortowanie ikon pulpitu wedug nazwy, rozmiaru, rozszerzenia pliku albo daty modyfikacji. Niezalenie od wybranego rodzaju sortowania, najpierw umieszczane s wbudowane ikony pulpitu, a dopiero za nimi znajd si
pozostae ikony.
Pozostae opcje s bardzo podobne do opcji, jakie dostpne s w kadym folderze. Opcja
Odwie sprawia, e wszystkie ikony pulpitu odwzorowywa bd zmiany, jakie moglimy
wprowadzi w innych miejscach w systemie. Jeeli przez przypadek usuniemy jak ikon
skrtu, to mona wybra opcj Cofnij Usu (albo nacisn klawisze Ctrl+Z), a ikona ta
zostanie przywrcona na pulpit. Opcja Nowy pozwala na utworzenie na pulpicie nowego
folderu lub dokumentu, natomiast opcja Personalizuj otwiera okno personalizacji, o ktrym
mwilimy na pocztku tego rozdziau.
Dostosowywanie ikon
Chcc zmieni wbudowan ikon pulpitu, trzeba otworzy okno Ustawienia ikon pulpitu
przedstawione na rysunku 10.14. W oknie tym naley klikn ikon, ktrej wygld chcemy
zmieni, i nacisn przycisk Zmie ikon. Otwarte zostanie okno dialogowe Zmienianie
ikony, w ktrym wywietlone bd inne ikony. Na rysunku 10.17 zobaczy mona przykadowy zbir propozycji ikon.
222
Rysunek 10.17.
Okno dialogowe
Zmienianie ikony
Nie wszystkie programy pozwalaj na wybranie innej ikony. Jeeli przycisk Zmie ikon
jest wyczony, to znaczy, e nie mamy takiej moliwoci.
Jeeli dysponujemy wasnym zestawem ikon (plikw .ico) i chcielibymy uy ich w systemie, to w oknie dialogowym Zmienianie ikony powinnimy klikn przycisk Przegldaj,
w otwartym oknie odszuka folder z plikami .ico i wybra interesujc nas ikon. Trzeba
tu zauway, e pliki .dll i .exe rwnie mog zawiera ikony, ktre moemy wykorzysta.
W sieci WWW znale mona wiele programw pozwalajcych na tworzenie wasnych
ikon. Programy te mona odszuka, wpisujc w wyszukiwarce sieciowej sowa edytor
ikon. Mona te wpisa sowa pobieranie ikon Windows, a uzyskamy list adresw
umoliwiajcych pobieranie dodatkowych ikon dla systemu Windows.
Zmiana rozdzielczoci ekranu

Jedn z pierwszych rzeczy, ktr moemy chcie dostosowa do swoich potrzeb, jest rozdzielczo ekranu, poniewa to wanie ten parametr okrela, ile rzeczy bdziemy w stanie
zmieci na ekranie. Rozdzielczo mierzona jest w pikselach, przy czym kady piksel
oznacza jedn ma kropeczk, ktra moe si pojawi na ekranie. Pojedyncze piksele
s tak mae, e trudno bdzie je zobaczy na ekranie. Trzeba pamita, e im wiksz
rozdzielczo wybierzemy, tym mniejsze bd wszystkie rysowane na ekranie elementy,
a zatem zmieci si na nim wicej rzeczy. Aby zmieni rozdzielczo ekranu, naley klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Rozdzielczo ekranu. Zostanie wtedy otwarte okno dialogowe przedstawione na rysunku 10.18.
Nie istnieje co takiego jak waciwa lub niewaciwa rozdzielczo ekranu. Wysza
rozdzielczo ma t zalet, e na ekranie moemy zobaczy wicej elementw, ale nie
sprawdza si to w przypadku maych elementw, ktre trudno bdzie zobaczy na ekranie. W czasie przesuwania suwaka wybierajcego rozdzielczo ekranu mamy moliwo
obserwowania proporcji ekranu (ang. aspect ratio) wybranej wanie rozdzielczoci.
Niestety, przy przesuwaniu suwaka nie jestemy w stanie okreli wielkoci poszczegl-
223
Rysunek 10.18. Okno Rozdzielczo ekranu
nych elementw przy danej rozdzielczoci, a zatem wybranie najwaciwszej dla nas
rozdzielczoci bdzie wymagao kilku prb. Zatrzymajmy si jednak na chwil, aby
pomwi na temat wspominanego przed momentem pojcia proporcji ekranu.
Co to jest proporcja ekranu?

W dawnych czasach wszystkie monitory komputerowe miay proporcj ekranu wynoszc 4:3. Oznacza to, e na kade 4 piksele w poziomie przypaday 3 piksele w pionie.
W dzisiejszych czasach spotka mona rwnie inne proporcje ekranw, takie jak 5:4
albo 16:9, przy czym ta ostatnia stosowana jest rwnie w telewizorach panoramicznych.
Oczywicie istniej rwnie inne proporcje. Dane na temat proporcji ekranu w swoim
monitorze albo w notebooku powinnimy znale w odpowiedniej instrukcji obsugi.
Oczywicie mona te wybra rozdzielczo, ktra po prostu dobrze sprawuje si na ekranie naszego komputera. W tabeli 10.1 wypisane zostay typowe proporcje ekranu wraz
z pasujcymi do nich rozdzielczociami.
Zmiana rozdzielczoci polega na wybraniu suwakiem odpowiadajcej nam rozdzielczoci
(na przykad 1024768) i klikniciu przycisku Zastosuj. Wybrana rozdzielczo zostanie
wtedy zastosowana na ekranie komputera. Nie naley panikowa, jeeli po takim zabiegu
ekran zganie. Oznacza to po prostu, e wybralimy rozdzielczo, ktra z jakiego powodu
nie zadziaa na naszym komputerze. Taki nieszczliwy wybr zostanie automatycznie
cofnity po 15 sekundach, a ekran wrci do poprzednich ustawie. Bdziemy wtedy mogli
sprbowa wprowadzi inn rozdzielczo, przesuwajc suwak w inn pozycj i ponownie klikajc przycisk Zastosuj. Po znalezieniu odpowiadajcej nam rozdzielczoci mona
klikn przycisk OK i zaj si wprowadzaniem innych zmian, o ktrych za chwil.
224
Tabela 10.1. Typowe proporcje ekranu i rozdzielczoci

Proporcja ekranu
Ksztat
Pasujce rozdzielczoci
4:3
800600, 1024768, 1152864, 16001200
5:4
12801024, 16001280
16:9
1088612, 1280720, 1600900
Inne metody modyfikowania wielkoci elementw ekranu

Wybrana rozdzielczo definiuje tylko domyln wielko rnych elementw wywietlanych na ekranie. Istnieje wiele metod pozwalajcych na modyfikowanie wielkoci tekstu, ikon oraz obrazkw
pojawiajcych si na ekranie komputera, ktre mona stosowa niezalenie od wybranej rozdzielczoci ekranu. Na przykad przytrzymanie klawisza Ctrl i obracanie kkiem myszy spowoduje zmiany
wielkoci ikon. W przegldarce Internet Explorer mona klikn przycisk Strona i wybra wielko
powikszenia lub rozmiar tekstu, przez co zmieni si wielko wywietlanego w ramach strony tekstu i obrazkw.
W wielu programach dostpne jest menu Widok, w ktrym znajdziemy opcje pozwalajce na powikszanie i zmniejszanie obrabianych w danym programie elementw. W dalszej czci tego rozdziau
poznamy te ustawienie liczby punktw na cal (ang. dots per inch DPI) dostpne w ustawieniach
uatwie dostpu, dziki ktremu mona atwo zmieni wielko wszystkich elementw pojawiajcych si na ekranie.
Uywanie wielu monitorw

System Windows 7 pozwala na uywanie wielu monitorw w najrniejszych konfiguracjach. W wielu przypadkach dodanie drugiego monitora polega po prostu na podczeniu
dodatkowego monitora do komputera i wczeniu go. Jeeli monitor obsuguje standard
EDID (ang. Extended Display Identification Data rozbudowane dane identyfikacyjne
wywietlacza), to system rozpozna dane urzdzenie i automatycznie dopasuje do niego
najlepsz rozdzielczo.
Jeeli zewntrznym monitorem bdzie zwyczajny telewizor, to po jego podczeniu i wczeniu naley uy na pilocie przycisku wyboru wejcia wideo i wybra wejcie sygnau
zewntrznego (najczciej oznaczane jako AV1 lub podobnie). Mona te zamontowa
w komputerze kilka kart wideo i do kadej z nich podczy osobny monitor.
Po podczeniu zewntrznego monitora i odpowiednim skonfigurowaniu go do odbierania
sygnau z podczonego komputera, moemy przystpi do konfigurowania go w systemie Windows. W tym celu naley klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Rozdzielczo ekranu, tak eby pojawio si okno Rozdzielczo ekranu przedstawione na rysunku 10.19.
225
Rysunek 10.19. Ustawienia wywietlania na dwch monitorach
Gdy podczymy drugi monitor, na stronie Rozdzielczo ekranu wywietl si ikony

dwch monitorw, opisanych numerami 1 i 2. Obrazki umieszczone na tych ikonach informuj nas, ktry z monitorw jest monitorem podstawowym, wywietlajcym menu
Start. Mona tu klikn przycisk Identyfikuj, aby na obu monitorach pojawiy si due
cyfry uatwiajce nam stwierdzenie, ktry monitor jest monitorem podstawowym.
Poniej opisano wszystkie kontrolki uywane do konfigurowania monitorw.
Ekran za pomoc tej listy mona wybra ekran, ktry chcemy skonfigurowa.
Rozdzielczo pozwala na ustalenie rozdzielczoci ekranu za pomoc suwaka.
Orientacja pozwala wybra tryb orientacji: Pozioma, Pionowa oraz Pionowa

(odwrcona) i Pozioma (odwrcona).
Wiele ekranw wybrana tu opcja Powiel te ekrany powoduje wywietlanie tej

samej informacji na obu monitorach. Z kolei opcja Rozszerz te ekrany rozciga
pulpit tak, eby zajmowa oba monitory. Pozostae dwie opcje nakazuj
wywietlanie pulpitu na monitorze 1 lub 2.
Ustaw ten wywietlacz jako domylny zaznaczenie tej opcji spowoduje,

e na monitorze wybranym z listy Ekran wywietlane bdzie menu Start.
Wykryj kliknicie tego przycisku nakazuje systemowi wykrywa nowe

monitory.
226
Identyfikuj po klikniciu tego przycisku na monitorach wywietlane s numery

pozwalajce zidentyfikowa monitory.
Zmie wielko tekstu i innych elementw kliknicie tego cza otwiera stron
Ekran, na ktrej mona wybra wielko czcionki stosowanej na danym ekranie.
Rozcignicie okna programu Microsoft Excel na dwa monitory pozwala na przegldanie
dwukrotnie wikszej liczby kolumn.
Mona te wywietla obraz wycznie na drugim monitorze, podczas gdy pierwszy nie
bdzie pracowa. Jeeli uywamy komputera przenonego zasilanego z baterii, to ta opcja
pozwoli na dusz prac z komputerem.
Niezalenie od tego, w jaki sposb zdefiniujemy ustawienia w oknie Wykryto nowy ekran
(a nawet wtedy, gdy okno to w ogle si nie pojawi), moemy skorzysta z okna Ustawie
ekranu i skonfigurowa w nim nowo podczony monitor. Okno dialogowe naley otworzy
w sposb opisany ju wczeniej w tym podrozdziale i klikn w nim obrazek drugiego
monitora (z cyfr 2). Jeeli obrazek tego monitora jest przyciemniony, to naley wybra
opcj Powiksz pulpit do rozmiarw tego monitora. Jeeli obrazek drugiego monitora
mimo wszystko nie zostanie rozjaniony, to trzeba dodatkowo klikn przycisk Zastosuj.
Co jeszcze mona zrobi z monitorami
Monitor podczany jest do karty graficznej lub ukadu graficznego zamontowanego w komputerze.
To wanie ta karta lub ukad okrelaj zakres efektw wizualnych, jakie zobaczymy na monitorze.
W zwizku z tym Windows 7 moe nie udostpnia wszystkich ustawie, nawet jeeli klikniemy
przycisk Ustawienia zaawansowane.
Aby w peni wykorzysta moliwoci swojej karty graficznej, naley skorzysta z doczonego do niej
programu konfigurujcego. Na rynku dostpne s setki rnych urzdze graficznych, ktrych nie
dotycz adne regulacje. Z tego powodu peni moliwoci naszej karty graficznej mona kontrolowa tylko za pomoc programu doczonego do niej przez producenta karty lub komputera.
Jeeli nie udaje si nam zmusi drugiego monitora do pracy, naley si upewni,
e jest on prawidowo podczony do komputera i wczony. Jeeli podczamy telewizor,
to trzeba te sprawdzi, czy wybrane jest w nim waciwe wejcie sygnau wideo.
Moemy te dostosowa kolejno obrazkw monitorw do ukadu monitorw, jaki mamy

na biurku. Na przykad, jeeli monitor numer 2 znajduje si po lewej stronie monitora
numer 1, to mona przecign obrazek monitora numer 2 na lew stron obrazka monitora numer 1. Jeeli monitory umieszczone s jeden nad drugim, a monitor numer 1
znajduje si na grze, to mona przecign obrazek monitora numer 1 nad obrazek
monitora numer 2.
Usuwanie migotania ekranu

Jeeli monitor sprawia wraenie, jakby nieustannie migota, to sytuacji tej mona zaradzi
przez modyfikowanie czstotliwoci odwieania ekranu. Nie naley tego jednak robi
dla zabawy, a jedynie w celu zmniejszenia migotania ekranu. Na pocztek trzeba klikn
227
przycisk Ustawienia zaawansowane, a w otwartym oknie wybra kart Monitor. W karcie

tej mona skorzysta z przycisku Czstotliwo odwieania ekranu i zmieni warto tej
opcji na wysze ustawienie.
Nie naley wycza pola wyboru Ukryj tryby, ktrych ten monitor nie moe wywietli.
W ten sposb mona odblokowa ustawienia, ktre mogyby spowodowa uszkodzenie
monitora.
Po wybraniu nowej czstotliwoci odwieania ekranu naley klikn przycisk Zastosuj.

Monitor na kilka sekund przestanie wywietla obraz, a po ponownym pojawieniu si
obrazu bdziemy mogli sprawdzi, czy sytuacja ulega poprawie. Jeeli tak si nie stao,
to moemy sprbowa z inn czstotliwoci odwieania (nie mona zapomnie o przycisku Zastosuj), a do uzyskania optymalnych ustawie. Po znalezieniu najlepszych parametrw mona klikn przycisk OK i zamkn tym samym okno ustawie zaawansowanych.
Nie mona zapomnie o klikniciu przycisku OK w oknie Ustawienia ekranu. Prosz
pamita, e wprowadzone tu ustawienia nie s niezmienne i mona je w dowolnym
momencie zmodyfikowa, otwierajc odpowiednie okno dialogowe.
Dostosowywanie wielkoci czcionek

Windows 7 pozwala na dostosowanie wielkoci tekstu i innych elementw wywietlanych
na ekranie, co przydaje si szczeglnie w przypadku ekranw o wysokiej rozdzielczoci,
poniewa umoliwia zdecydowane poprawienie czytelnoci obrazu (a im starszy si staj,
tym jest to dla mnie waniejsze). Aby zmieni wielko tekstu, naley otworzy w panelu
sterowania opcj Ekran lub klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Rozdzielczo ekranu, a nastpnie klikn cze Zmie wielko
tekstu i innych elementw. Na rysunku 10.20 przedstawione zostao otwarte w ten sposb
okno, w ktrym mona wybra powikszenie na poziomie 100%, 125% i 150%.
Po zmianie rozmiaru tekstu w oknie Ekran musimy si wylogowa i ponownie zalogowa.
Dopiero wtedy nasze zmiany zostan wprowadzone w systemie. Nie trzeba jednak ponownie uruchamia komputera.
Oprcz moliwoci wybrania jednej z opisanych powyej opcji moemy te ustali wasn
warto powikszenia:
1. Zamkn wszystkie otwarte programy i zalogowa si na konto uytkownika
z uprawnieniami administracyjnymi.
2. Otworzy okno personalizacji (klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Personalizuj).
3. Klikn cze Ekran.
4. Klikn cze Ustaw niestandardowy rozmiar tekstu (DPI) i otworzy okno
dialogowe Niestandardowe ustawienie DPI przedstawione na rysunku 10.21.
5. W celu powikszenia tekstu wybra wiksz warto z listy rozwijanej
(na przykad 125%). Mona te po prostu pocign mysz za linijk, aby zmieni
powikszenie nawet do 500%.
228
Rysunek 10.20. Okno Ekran

Rysunek 10.21.
Okno dialogowe
skalowania DPI

Trzeba postpowa ostronie i tylko w niewielkim stopniu powiksza aktualn
warto DPI. Zbyt due powikszenie moe spowodowa, e nic nie bdzie si
mieci na ekranie.
7. Klikn przycisk Zastosuj, a nastpnie przycisk Wyloguj teraz lub Wyloguj pniej,
w zalenoci od tego, czy chcemy, aby zmiana zostaa od razu wprowadzona
w systemie.
Nowe ustawienia zostan uwzgldnione po wylogowaniu si i ponownym zalogowaniu.
Jeeli elementy wywietlane na ekranie oka si zbyt due, to naley jeszcze raz wykona podane przed chwil kroki, wybierajc w kroku 5. mniejsz warto DPI.
229
Dostosowanie wartoci DPI nie jest jedyn metod powikszenia tekstu na ekranie. Wiele
programw ma te w menu Widok opcj powikszania widoku. W dalszej czci tego rozdziau opisywane s opcje uatwie dostpu, ktre rwnie oferuj pewne rozwizania.
Jeeli jednak nic innego nie pomaga, to najlepszym rozwizaniem jest zmiana wartoci DPI.
Personalizowanie myszy
Jeeli komu znudzi si korzystanie cay czas z takiego samego wskanika myszy albo
chciaby, eby wskanik by lepiej widoczny na ekranie, to moe klikn w oknie Personalizacja cze Zmie wskaniki myszy. Pojawi si wtedy okno Waciwoci: Mysz,
otwarte na karcie Wskaniki, tak jak pokazano na rysunku 10.22.
Rysunek 10.22.
Karta Wskaniki
w oknie dialogowym
waciwoci myszy
W celu zmodyfikowania wskanika myszy naley wybra z listy jeden z dostpnych schematw. Na licie w sekcji Dostosuj wywietlane s wszystkie wskaniki definiowane
w ramach danego schematu. Klikniciem przycisku OK mona wybra wszystkie wskaniki w takiej formie, w jakiej zostay zdefiniowane w schemacie. Oczywicie mona te
wybra inn posta dla kadego z rodzajw wskanika myszy. Wystarczy klikn dwukrotnie wskanik, ktry chcemy zmodyfikowa, albo klikn pozycj tego wskanika,
a nastpnie klikn przycisk Przegldaj. W ten sposb otwarty zostanie folder o nazwie
Cursors, w ktrym zgromadzone zostay wszystkie wskaniki wbudowane w system
Windows 7.
Po klikniciu przycisku Przegldaj mona powikszy wywietlane ikony wskanikw
myszy i przyjrze si im dokadniej. Wystarczy przytrzyma klawisz Ctrl i obrci kkiem
myszy. Mona te klikn przycisk Widok i wybra z menu pozycj rednie ikony
lub wikszy rozmiar ikon.
230
Jeeli wygld wskanikw myszy zmieniamy na zasadzie pojedynczych modyfikacji,

to na koniec trzeba jeszcze klikn przycisk Zapisz jako i zapisa utworzony schemat pod
now nazw.
Prosz pamita, e wikszo opcji dostpnych w oknach dialogowych wcielana jest
w ycie dopiero po klikniciu przycisku Zastosuj albo OK.
Myszy dla leworcznych

Osoby leworczne chciayby zapewne, eby podstawowy (czyli lewy) przycisk myszy
znajdowa si pod palcem wskazujcym ich lewej rki (ale wtedy byby to ju prawy
przycisk). W tym celu konieczne jest odwrcenie funkcji dwch przyciskw myszy.
Domylnie lewy przycisk myszy jest przyciskiem podstawowym, a prawy przycisk myszy
jest przyciskiem pomocniczym. W celu odwrcenia tego stanu rzeczy naley w oknie
Waciwoci: Mysz klikn kart Przyciski, tak eby uzyska dostp do opcji przedstawionych na rysunku 10.23. W karcie tej naley zaznaczy opcj Przecz przycisk podstawowy i pomocniczy.
Rysunek 10.23.
Karta Przyciski w oknie
Waciwoci: Mysz
Po odwrceniu znaczenia przyciskw konieczne bdzie odpowiednie dostosowanie

standardowej terminologii dotyczcej przyciskw. W tabeli 10.2 wypisane zostay rne
pojcia dotyczce myszy wraz z oznaczeniami, o ktry przycisk chodzi w przypadku osb
lewo- i praworcznych.
Dostosowanie prdkoci dwukrotnego kliknicia

W celu wykonania dwukrotnego kliknicia wybranej ikony trzeba do szybko dwa razy
nacisn lewy przycisk myszy. Jeeli zrobimy to zbyt wolno, system uzna to za dwa niezalene kliknicia. Jeeli wykonanie dwch szybkich klikni sprawia nam problemy
231
Tabela 10.2. Terminologia dotyczca myszy dla osb prawo- i leworcznych

Standardowa terminologia
Osoby praworczne
Osoby leworczne
Przycisk podstawowy
Lewy
Prawy
Przycisk pomocniczy
Prawy
Lewy
Kliknicie
Lewy przycisk
Prawy przycisk
Dwukrotne kliknicie
Lewy przycisk
Prawy przycisk
Przeciganie
Lewy przycisk
Prawy przycisk
Kliknicie prawym przyciskiem
Prawy przycisk
Lewy przycisk
Przeciganie prawym przyciskiem
Prawy przycisk
Lewy przycisk
albo klikamy tak szybko, e dwa zwyczajne kliknicia uznawane s za dwukrotne kliknicie, to na karcie Przyciski w oknie dialogowym Waciwoci: Mysz moemy zmieni
szybko dwukrotnego kliknicia.
Mona te usun konieczno wykonywania dwukrotnego kliknicia. Wystarczy w oknie
dialogowym Opcje folderw zaznaczy opcj Pojedyncze kliknicie. Okno to mona
otworzy przez nacinicie klawisza ( ), wpisanie fol i wybranie z menu pozycji
Opcje folderw. Mona te przejrze podrozdzia Klikn raz czy dwa razy?
w rozdziale 22.
W celu sprawdzenia biecych ustawie naley klikn dwukrotnie ikon folderu. Jeeli
zamknity folder si nie otworzy (albo w drug stron), to znaczy, e nie klikalimy dostatecznie szybko. Naley wtedy przesun suwak Szybko w kierunku pozycji Wolno
i sprbowa ponownie. W momencie, gdy suwak umiecimy w pozycji pozwalajcej
na atwe otwieranie i zamykanie znajdujcej si obok niego ikony folderu, moemy uzna,
e znalelimy waciwe ustawienie.
Uywanie funkcji BlokadaKliknicia

Jeeli zaznaczanie wielu elementw za pomoc przecigania wskanika myszy sprawia
nam problemy, to moemy uatwi sobie prac przez wczenie funkcji BlokadaKliknicia.
Funkcja ta umoliwia zaznaczanie wielu elementw bez koniecznoci przytrzymywania
przycisku myszy. Najpierw trzeba wczy opcj Wcz funkcj BlokadaKliknicia w oknie
Waciwoci: Mysz, na karcie Przyciski. Nastpnie mona nacisn przycisk Ustawienia,
ktry pozwala na okrelenie czasu, przez jaki trzeba przytrzyma przycisk myszy, eby
zosta on zablokowany.
Po wczeniu funkcji BlokadaKliknicia mona na przykad ustali wymagane opnienie
na mniej wicej sekund. Teraz, chcc zaznaczy mysz wiele elementw za pomoc
przecigania, musimy umieci wskanik myszy w miejscu rozpoczcia przecigania
i przytrzyma przycisk myszy przez jedn sekund. Potem mona puci przycisk myszy
i przesun wskanik nad wszystkimi elementami, ktre maj zosta zaznaczone. Elementy te bd zaznaczane tak, jakbymy w czasie przesuwania myszy mieli przycinity
przycisk myszy.
232
Po zakoczeniu zaznaczania wystarczy klikn w dowolnym miejscu poza zaznaczonym

obszarem. Wskanik myszy wraca do normalnego trybu pracy, a zaznaczone przed chwil
elementy pozostan zaznaczone.
Przyspieszanie lub zwalnianie wskanika myszy

Po klikniciu w oknie Waciwoci: Mysz karty Opcje wskanika zobaczymy zestaw
opcji widoczny na rysunku 10.24. Pierwsza z widocznych tu opcji Wybierz szybko
wskanika ustala szybko poruszania wskanika myszy na ekranie w stosunku do
szybkoci poruszania myszy na biurku. Jeeli mamy problemy ze wskazaniem niewielkich
elementw na ekranie, to mona przesun suwak w kierunku wartoci Wolno. Z drugiej
strony, jeeli musimy za bardzo przesun mysz, eby przemieci wskanik z jednego
miejsca ekranu w drugie, to naleaoby przesun suwak w kierunku wartoci Szybko.
Rysunek 10.24.
Okno Waciwoci:
Mysz z kart Opcje
wskanika
Zaznaczenie opcji Zwiksz precyzj wskanika bardzo uatwia przesuwanie wskanika

myszy na mae odlegoci. Jest ona przydatna szczeglnie wtedy, gdy suwak szybkoci
zostanie przesunity w poblie wartoci Szybko.
Opcje uatwie dostpu opisywane w rozdziale 11. rwnie umoliwiaj modyfikowanie
zachowania myszy.
Poprawianie widocznoci wskanika myszy

Jeeli czsto zdarza si, e mamy trudnoci z odszukaniem wskanika myszy na ekranie,
to za pomoc pozostaych opcji moemy uatwi sobie to zadanie:
Przyciganie do zaznaczenie tej opcji zmusza wskanik myszy

do automatycznego ustawiania si nad domylnym przyciskiem (najczciej
jest to przycisk OK) kadego nowo otwartego okna.
233
Poka lady wskanika zaznaczenie tej opcji powoduje, e za wskanikiem

myszy cignie si pewnej dugoci lad, dziki czemu duo atwiej mona zobaczy
poruszajcy si wskanik.
Poka lokalizacj wskanika po naciniciu przycisku CTRL po zaznaczeniu

tej opcji mona bardzo atwo zlokalizowa na ekranie wskanik myszy. Wystarczy
tylko przytrzyma klawisz Ctrl.
W czasie wywietlania prezentacji za pomoc rzutnika dobrze jest wczy opcj ladw
wskanika, dziki czemu wszyscy bd mogli atwo zobaczy poruszajcy si na ekranie
wskanik myszy.
Innym sposobem poprawienia widocznoci wskanika myszy jest wybranie dla niego duej
lub animowanej grafiki.
Modyfikowanie zachowania kka myszy

Na karcie Kko w oknie Waciwoci: Mysz mona ustali wielko przesunicia powodowanego przez obracanie kka myszy. Domylnie kady krok obrotu powoduje przesunicie o trzy linie, ale warto t mona zmieni w zakresie od 1 do 100 linii. Ewentualnie mona te nakaza przewijanie za kadym razem o jeden ekran.
Na karcie Sprzt wywietlane s informacje na temat myszy. W razie potrzeby mona
na niej rwnie zaktualizowa sterownik myszy.
Po wybraniu wszystkich ustawie w oknie Waciwoci: Mysz nie mona zapomnie

o koniecznoci kliknicia przycisku OK.
W ten sposb zakoczylimy opisywanie wszystkich opcji dostpnych w oknie personalizacji. Jak si jednak zaraz okae, istnieje jeszcze wiele innych sposobw pozwalajcych
na dopasowanie systemu Windows 7 do swoich potrzeb i gustw.
Personalizowanie klawiatury
Istnieje kilka sposobw na zmian dziaania klawiatury. Cz z nich dostpna jest w oknie
dialogowym Waciwoci: Klawiatura, o ktrym mwi bd w tym podrozdziale. Pozostae opcje zwizane s przede wszystkim z uatwieniami dostpu i w zwizku z tym
zostay przeniesione do rozdziau 12. Okno Waciwoci: Klawiatura mona otworzy
za pomoc dowolnej z poniszych metod:
Nacisn klawisz (
), wpisa klaw i wybra z menu pozycj Klawiatura.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania. W oknie panelu
sterowania kliknij na pasku adresu strzak znajdujc si po prawej stronie nagwka
Panel sterowania i wybierz z listy pozycj Wszystkie elementy Panelu sterowania,
a nastpnie kliknij dwukrotnie ikon Klawiatura.
W obu przypadkach na ekranie pojawi si okno dialogowe Waciwoci: Klawiatura przedstawione na rysunku 10.25.
234
Rysunek 10.25.
Okno dialogowe
Waciwoci:
Klawiatura
W oknie tym znajdziemy ponisze opcje. Oczywicie nie ma tutaj ustawie waciwych
i niewaciwych, poniewa zalee one bd wycznie od naszego osobistego stylu pisania
na klawiaturze:
Opnienie powtarzania okrela czas, przez jaki musimy przytrzymywa

klawisz, zanim rozpocznie si jego automatyczne powtarzanie.
Czstotliwo powtarzania okrela czstotliwo, z jak dany klawisz bdzie

si automatycznie powtarza w czasie, gdy bdziemy go przytrzymywa.
Czstotliwo migania kursora definiuje czstotliwo migania kursora

wywietlanego w dokumencie.
Nawet jeeli na klawiaturze znajduj si klawisze programowalne, to najprawdopodobniej

w oknie tym nie znajdziemy adnych opcji umoliwiajcych przypisanie do tych klawiszy
jakichkolwiek operacji. W tym celu bdziemy musieli zainstalowa specjalny program,
ktry dostarczany jest razem z klawiatur. Niestety, w przypadku klawiszy programowalnych nie istnieje jedna regua pasujca do wszystkich modeli klawiatur. Z tego powodu
dokadniejszych informacji musimy szuka w instrukcjach doczanych do klawiatury albo
na witrynie WWW jej producenta.
W dalszej czci tego rozdziau, w podrozdziale Tworzenie wasnych skrtw
klawiszowych podawa bd wskazwki dotyczce uruchamiania swoich ulubionych
programw za pomoc klawiatury.
Personalizowanie menu Start

Przycisk Start jest bram do wszystkich programw zainstalowanych w naszym systemie.
Menu Start pozwala te na atwy dostp do czsto uywanych folderw, takich jak Dokumenty, Komputer, Panel sterowania albo dowolny inny, ktry dodamy do tej listy. Zazwy-
235
czaj w menu Start umieszczane s najczciej uywane elementy, dziki czemu s one pod
rk bez koniecznoci nawigowania na wielu poziomach menu.
W systemie Windows 7 menu Start zostao podzielone na dwie kolumny, przy czym ikony
programw umieszczane s w lewej kolumnie, a ikony folderw i innych miejsc w prawej.
Lewa kolumna menu podzielona zostaa na dwie czci. Pozycje znajdujce si ponad
poziom lini s przytwierdzone do menu, co oznacza, e nie zmieniaj si automatycznie,
chyba e samodzielnie wprowadzimy odpowiednie modyfikacje do menu. Poniej poziomej linii umieszczane s najczciej wykorzystywane programy. Ten zestaw ikon moe si
zmienia, dopasowujc si do aktualnego zestawu czsto uywanych programw. Przykadowe menu Start zobaczy mona na rysunku 10.26.
Rysunek 10.26.
Menu Start
w systemie Windows 7
Otwieranie waciwoci paska zada i menu Start

Za pomoc okna dialogowego Waciwoci paska zada i menu Start mona dostosowa
do swoich wymaga wygld caego menu Start oraz wywietlanych w nim opcji. Jak
mona si domyla, okno to mona otworzy na kilka rnych sposobw, wic kady
moe wybra sposb najwygodniejszy dla siebie:
Klikn prawym przyciskiem myszy przycisk Start i wybra z menu kontekstowego

pozycj Waciwoci.
Klikn przycisk Start, wpisa sta i klikn w menu pozycj Pasek zada
i menu Start.

i personalizacja/Dostosuj menu Start.
236
W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Menu Start, a pojawi si opcje
przedstawione na rysunku 10.27.
Rysunek 10.27.
Karta Menu Start
w oknie dialogowym
Waciwoci paska
zada i menu Start
Lista Akcja przycisku zasilania pozwala nam wybra akcj, jaka ma zosta wykonana
po klikniciu przycisku zasilania (znajduje si w prawej dolnej czci menu Start). Domylnie przycisk ten wywouje akcj Zamknij, ale jeeli najczciej po prostu wylogowujemy
si ze swojego konta, nie wyczajc komputera, to moemy zmieni t akcj na Wyloguj.
W sekcji Prywatno mona zaznaczy lub wyczyci zaznaczenie poniszych elementw. Trzeba jednak pamita, e w przypadku, gdy nasze konto jest chronione hasem,
ochrona prywatnoci w tym miejscu nie jest konieczna, poniewa nikt nie zobaczy naszego
menu Start bez pozwolenia.
Przechowaj i wywietl niedawno otwierane programy w menu Start

po usuniciu zaznaczenia tej opcji w lewej czci menu Start nie bd widoczne
ostatnio uywane programy.
Przechowaj i wywietl niedawno otwierane elementy w menu Start i na pasku

zada jeeli ta opcja jest zaznaczona, to obok programw w menu Start bdzie
wywietlane podmenu, w ktrym podawane bd ostatnio otwierane dokumenty.
Kliknicie pozycji tego podmenu otworzy program wraz z kliknitym dokumentem.
W ten sposb moemy bardzo atwo otworzy plik, nad ktrym ostatnio
pracowalimy.
Personalizowanie prawej strony menu Start

Chcc wybra inne opcje menu Start, naley klikn przycisk Dostosuj znajdujcy si obok
opcji Menu Start. Na rysunku 10.28 przedstawione zostao okno z opcjami pozwalajcymi na dostosowanie menu Start systemu Windows 7. W przypadku dostosowywania
237
Rysunek 10.28.
Okno dialogowe
dostosowania
menu Start
menu Start w nowym stylu opcje dostpne w oknie Dostosuj menu Start pozwalaj na
okrelenie, jakie elementy maj pojawia si z prawej strony menu.
Foldery menu Start

Na wywietlanej licie znajduj si opcje kontrolujce wygld i zachowanie pozycji
menu Start. Przy elementach menu otwierajcych foldery mamy do wyboru trzy opcje:
Wywietlaj jako cze wybranie tej opcji nakazuje systemowi otwiera odpowiedni
folder po klikniciu tej pozycji w menu. Po zapoznaniu si z prac z folderami
bdzie to najbardziej naturalna metoda.
Wywietlaj jako menu po wybraniu tej opcji system Windows bdzie wywietla
wszystkie elementy z folderu wskazywanego przez dan pozycj jako elementy
podmenu, bez faktycznego otwierania folderu. Opcja ta nadaje si do zastosowania
w przypadku folderw zawierajcych niewiele elementw, ale zupenie nie nadaje
si dla folderw z wieloma elementami.
Nie wywietlaj tego elementu jak sama nazwa wskazuje, wybranie tej opcji
powoduje wykluczenie danej pozycji z prawej czci menu Start.
Foldery, ktre mona otworzy bezporednio z menu Start, zostay wypisane na poniszej
licie. Jeeli kto dopiero zaczyna swoj przygod z komputerem, to najlepszym rozwizaniem bdzie wybranie dla wszystkich pozycji opcji Wywietlaj jako cze. Jeeli za
jaki czas stwierdzimy, e danego cza ju nie potrzebujemy, to bdziemy mogli zmieni
warto opcji na Nie wywietlaj tego elementu.
Komputer zawiera ikony wszystkich napdw zamontowanych w komputerze.

Przydaje si do kopiowania plikw z i na zewntrzne dyski i karty pamici.
238
Panel sterowania zawiera wszystkie strony i okna dialogowe przeznaczone

do personalizowania systemu oraz zarzdzania sprztem i oprogramowaniem.
Dokumenty przechowuje wszystkie prywatne dokumenty z wyjtkiem mediw

cyfrowych (czyli zdj, muzyki i filmw).
Pobieranie przechowuje pliki pobrane z internetu.
Gry folder z grami i uzyskanymi w nich wynikami. Jeeli nie interesuj nas gry
komputerowe, to dla tej pozycji mona wybra opcj Nie wywietlaj tego elementu.
Folder osobisty pozycja wywietlana w prawym grnym rogu menu Start

i oznaczana nazw uytkownika. Otwarcie jej powoduje wywietlenie ikon
prywatnych folderw uytkownika, takich jak Ulubione, Kontakty i Wyszukiwania.
Muzyka zawiera piosenki zgromadzone w bibliotece programu Windows

Media Player.
Obrazy zawiera zdjcia i filmy z kamer cyfrowych, galerii zdj oraz innych
rde.
Nagrany program telewizyjny przechowuje nagrane przez nas programy

telewizyjne.
Wideo zawiera wszystkie elementy biblioteki Wideo.
Miejsca w menu Start

Niektre pola wyboru widoczne na licie pozwalaj na dostp do innych zasobw komputera. Oczywicie wszystkie te pozycje s cakowicie opcjonalne, a zatem moemy
wybra tylko te, ktrych naprawd bdziemy uywa. Oto krtka lista dostpnych pozycji
wraz z opisami:
Pocz z z opcji tej naley korzysta tylko wtedy, gdy czsto musimy rcznie
podcza si do sieci bezprzewodowych, komutowanych lub innych.
Programy domylne konieczno uywania tej pozycji pojawia si niezwykle

rzadko, a zatem nie ma potrzeby umieszczania jej w menu Start. Okno wybierania
domylnych programw otworzy mona poprzez Panel sterowania albo klikajc
przycisk Start i wpisujc w polu wyszukiwania domy.
Menu Ulubione wybranie tej opcji pozwala ledzi list ulubionych stron
Internet Explorera oraz folderu cza. Jeeli nie korzystamy z ulubionych, to opcja
ta do niczego si nam nie przyda.
Pomoc zaznaczenie tej opcji powoduje pojawienie si w menu Start pozycji

Pomoc i obsuga techniczna. Jest to bardzo wana pozycja umoliwiajca uzyskanie
informacji na temat funkcjonowania systemu, z ktrej kady powinien czsto
korzysta, a zatem dobrze bdzie umieci j w menu Start.
Sie t opcj mona wybra w sytuacji, gdy nasz komputer podczony jest
do sieci lokalnej i musimy czsto korzysta z rnych zasobw udostpnianych
w tej sieci.
239
Niedawno uywane elementy wywietla niedawno uywane elementy

menu Start.
Polecenie Uruchom wywietla opcj Uruchom przeznaczon dla bardziej

zaawansowanych uytkownikw, ktrzy chc uruchamia programy nieposiadajce
wasnych ikon. Jeeli opcja ta nie jest dostpna, to mona wpisa nazw programu
w polu wyszukiwania menu Start, a nastpnie klikn pozycj programu, ktra
pojawi si na licie. Mona te wpisa w polu wyszukiwania uru i wybra z menu
Start pozycj Uruchom.
Systemowe narzdzia administracyjne po zaznaczeniu tej opcji w menu Start

pojawia si pozycja umoliwiajca szybki dostp do narzdzi uywanych przez
administratorw sieci i systemu. Mona nakaza wywietlanie tej pozycji w menu
Wszystkie programy albo jednoczenie w menu Wszystkie programy i bezporednio
w menu Start. Jeeli zaznaczymy opcj Nie wywietlaj tego elementu, to okno
narzdzi administracyjnych bdzie mona otworzy za porednictwem panelu
sterowania albo przez wpisanie do pola wyszukiwania adm.
Wyszukiwanie w menu Start

Wyszukiwanie w systemie Windows 7 zostao bardzo usprawnione w stosunku
do poprzednich wersji systemw Windows. Chcc w peni wykorzysta ten mechanizm,
trzeba jednak pozna zasad jego dziaania. Wicej informacji na ten temat podawa
bd w rozdziaach 23. i 24.
Wszystkie elementy menu Start s skrtami
Wszystkie ikony pojawiajce si w menu Start s skrtami, mimo e nie s one uzupeniane symbolem strzaki. Oznacza to, e operacja usunicia lub odpicia elementu od menu Start nie oznacza jednoczesnego usunicia samego folderu, programu albo pliku. Innymi sowy, usunicie elementu z menu Start nie powoduje fizycznego usunicia programu, folderu lub pliku otwieranego
przez ten element.
Jak wida, nie musimy si wcale obawia dodawania nowych elementw do menu Start i ich pniejszego usuwania. Co wicej, moemy zmieni nazw elementu w menu Start, a zmiana ta nie
spowoduje zmodyfikowania nazwy faktycznego elementu na dysku. Wystarczy klikn wybrany element prawym przyciskiem myszy, wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw i wprowadzi now nazw elementu. Program, plik lub folder otwierany przez ten element zachowa swoj
oryginaln nazw.
Kilka z opcji w oknie dialogowym Dostosowywania menu Start zostao powiconych

mechanizmowi wyszukiwania. Opcje te s domylnie zaznaczone, a poniej podaj ich
znaczenie:
Wyszukaj w innych plikach i bibliotekach jeeli zaznaczymy opcj

Nie wyszukuj, to wyszukiwania uruchamiane z paska wyszukiwania nie bd
uwzgldniay plikw dokumentw. Jeeli wybierzemy opcj Wyszukuj w folderach
publicznych, to takie wyszukiwanie bdzie obejmowa rwnie udostpnione foldery
Publiczne. Mona te wybra opcj Wyszukaj poza folderami publicznymi; wtedy
wyszukiwanie bdzie pomija foldery Publiczne.
240
Wyszukaj w folderze Programy i Panelu sterowania zaznaczenie tej opcji

nakazuje uwzgldnia przy wyszukiwaniu z paska wyszukiwania programy oraz
elementy panelu sterowania.
Zachowanie menu Start

Cz elementw znajdujcych si na licie dostosowywania menu Start dotyczy zachowania caego menu. Do takich opcji nale:
Wcz menu kontekstowe oraz przeciganie i upuszczanie zaznaczenie tej

opcji pozwala na dowolne ukadanie kolejnoci ikon w menu Wszystkie programy
za pomoc przecigania ich prawym przyciskiem myszy.
Wyrnij nowo zainstalowane programy wczenie tej opcji powoduje

wyrnienie w menu Start wszystkich niedawno zainstalowanych programw.
Dziki temu mona je duo atwiej znale.
Sortuj menu Wszystkie programy wedug nazw wybranie tej opcji sprawia,
e elementy menu Start ukadane s w kolejnoci alfabetycznej. Na pocztku
ukadane s programy, a za nimi grupy programw (foldery). Jeeli opcja ta nie
jest zaznaczona, to elementy menu Start mona posortowa alfabetycznie, klikajc
prawym przyciskiem myszy pozycj w menu Wszystkie programy i wybierajc
z menu kontekstowego opcj Sortuj wedug nazw.
Uywaj duych ikon wybranie tej opcji powoduje wywietlanie w menu Start
duych ikon. Jej wyczenie powoduje wywietlanie maych ikon, dziki czemu
w menu moe zmieci si wicej elementw.
Opcja Liczba niedawno uywanych programw do wywietlenia okrela liczb ikon

programw wywietlanych po lewej stronie menu Start. Jeeli ustalona tu liczba okae
si za dua jak na aktualn rozdzielczo ekranu i wielko ikon, to po klikniciu przycisku Start zobaczymy komunikat Nie mona wywietli niektrych elementw menu
Start. Z kolei opcja Liczba niedawno uywanych elementw do wywietlenia na listach
szybkiego dostpu definiuje liczb pozycji wywietlanych na listach szybkiego dostpu
poszczeglnych programw.
Kliknicie przycisku Uyj ustawie domylnych przywraca wszystkie ustawienia menu
Start oraz liczb ostatnio uywanych programw do wartoci pocztkowych.
Dostosowywanie lewej kolumny menu Start

Trzeba pamita, e elementy znajdujce si nad poziom lini s przytwierdzone do
menu i nie bd si zmieniay automatycznie. Z kolei elementy znajdujce si poniej
tej linii opisuj czsto uywane programy, a te mog si z czasem zmienia.
Oczywicie nie musimy si biernie przyglda temu, co dzieje si po lewej stronie menu
Start. W kadej chwili mona klikn dowolny element, tak jak pokazano na rysunku 10.29.
Wybranie z menu kontekstowego pozycji Usu z tej listy spowoduje usunicie z menu
wybranego elementu. Jeeli dany element nie jest jeszcze przytwierdzony do menu Start,
to mona wybra opcj Przypnij do menu Start.
241
Rysunek 10.29.
Kliknicie elementu
menu Start prawym
przyciskiem myszy
W menu Wszystkie programy rwnie moemy klikn dowolny element prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Przypnij do menu Start. W ten
sposb bardzo szybko mona umieci ikon czsto uywanego programu w grnej czci
lewej kolumny menu Start.
Jeeli czsto korzystamy z danego folderu, to jego rwnie mona przytwierdzi do
menu Start. Co wicej, do menu Start mona przytwierdzi nawet czsto uywany dokument. Wystarczy przecign ikon folderu i upuci j na przycisk Start. W podobny sposb mona przytwierdzi do menu Start dowoln inn ikon znajdujc si na pulpicie.
Rwnie wystarczy j przecign i upuci na przycisk Start. W celu odpicia elementu od menu Start trzeba go klikn prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wypnij z menu Start.
Reorganizacja w menu Wszystkie programy

Menu Wszystkie programy zapewnia nam dostp do niemal wszystkich aplikacji, jakie
zostay zainstalowane w naszym systemie. Elementy znajdujce si na grze tego menu
reprezentuj poszczeglne programy, natomiast umieszczone niej elementy oznaczone
ikonami folderw reprezentuj cae grupy programw. Po klikniciu ikony folderu, dana
grupa jest rozwijana i pojawiaj si ikony programw znajdujcych si w tej grupie.
242
Kada grupa programw moe zawiera kolejne grupy, ktre rwnie oznaczane bd ikonami folderw. Na rysunku 10.30 zobaczy mona przykad, w ktrym otworzyem grup
programw o nazwie Akcesoria. Wewntrz tej grupy dostpna bya grupa Narzdzia systemowe, ktr rwnie otworzyem.
Rysunek 10.30.
Grupy programw
Akcesoria i Narzdzia
systemowe
Jeeli moliwo przecigania elementw menu Wszystkie programy jest wczona,

to mona je ukada w dowolnej kolejnoci za pomoc prawego przycisku myszy. Takie
dziaanie jest jednak bardzo niewygodne. Duo atwiej pracuje si w zwyczajnym oknie
folderw. W zalenoci od tego, co chcemy osign, moemy klikn przycisk Start
prawym przyciskiem myszy i wybra jedn z dostpnych opcji:
Otwrz otwiera folder zawierajcy ikony menu Start biecego uytkownika.
Otwrz wszystkich uytkownikw otwiera folder zawierajcy ikony pojawiajce

si w menu Start wszystkich uytkownikw.
Oczywicie wprowadzanie zmian wpywajcych na konta innych uytkownikw wymaga
uzyskania uprawnie administracyjnych.
Otwarty zostanie w ten sposb folder o nazwie Menu Start. Widoczne w oknie ikony reprezentuj poszczeglne elementy menu Start. W folderze Menu Start znajduje si te folder
o nazwie Programy. Po jego otwarciu zobaczymy ikony reprezentujce programy zgromadzone w menu Wszystkie programy. Wszystkie zmiany, jakie wprowadzamy w folderze
Programy, s natychmiast widoczne w menu Wszystkie programy.
243
Zamy, e w menu Wszystkie programy znajduje si kilka programw do wykonywania

konwersji formatw plikw. Z ca pewnoci dobrze byoby zgromadzi je w ramach
jednej grupy o nazwie Konwertery. W folderze Programy naley zatem klikn przycisk
Organizuj, wybra opcj Nowy Folder i nowo tworzonemu folderowi nada nazw
Konwertery. Na koniec zostanie nam ju tylko przeniesienie ikon programw do nowego
folderu.
Mona te wykona odwrotn operacj, czyli wybra jeden lub kilka programw z grupy
Akcesoria i umieci je bezporednio w menu Wszystkie programy. Naley w tym celu
w folderze Programy otworzy folder Akcesoria i zaznaczy interesujce nas ikony programw. Nastpnie trzeba skopiowa je kombinacj klawiszy Ctrl+C, klikn w pasku
adresu cze folderu Programy, aby przej do naszego folderu docelowego, i wklei ikony
za pomoc kombinacji klawiszy Ctrl+V. Przeniesione w ten sposb ikony bd dostpne
bezporednio w menu Wszystkie programy, a nie w folderze Akcesoria, tak jak dotychczas.
Jeeli chcemy przenie element z folderu, a nie skopiowa go, to mona uy
kombinacji klawiszy Ctrl+X, aby wyci go z folderu rdowego.
Po zakoczeniu wprowadzania zmian naley zamkn folder Programy lub Menu Start
(zaleenie od tego, ktry z nich jest otwarty), a nastpnie klikn przycisk Start i wybra
menu Wszystkie programy. W menu tym powinny by widoczne wszystkie te zmiany,
ktre wprowadzilimy w folderze Programy.
Tworzenie wasnych skrtw klawiszowych

W systemie Windows 7 dostpnych jest wiele rnych skrtw klawiszowych, ktre
mona traktowa jako alternatyw dla myszy. Wszystkie te skrty zostay wypisane w dodatku C. Dodatkowo kady z programw uywa swoich wasnych skrtw klawiszowych,
ktre mona pozna przez rozwijanie poszczeglnych menu programu albo szukanie
w pomocy sekcji opisujcej skrty klawiszowe.
Mona te tworzy swoje wasne skrty klawiszowe, ktre uruchamiayby nasze ulubione programy albo otwieray wane foldery. Domylnie takie skrty maj posta
Ctrl+Alt+klawisz, dziki czemu unika si konfliktw ze skrtami wbudowanymi w system. Poza tym, skrty te dziaaj tylko wtedy, gdy aktywny jest pulpit systemu. Wynika
to z tego, e nacinicia klawiszy przesyane s wycznie do aktywnego okna, a zatem
w przypadku, gdy na pulpicie jest jakie aktywne okno programu, nacinicia klawiszy
dotyczy bd wycznie tego okna.
Chcc dosta si do pulpitu bez koniecznoci zamykania otwartych programw, mona
po prostu zminimalizowa wszystkie okna. Wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy
puste miejsce na pasku zada i wybra z menu kontekstowego pozycj Poka pulpit.
Ewentualnie mona te klikn przycisk Poka pulpit znajdujcy si po prawej stronie
paska zada. Na szybki dostp do pulpitu pozwala te kombinacja klawiszy ( )+M.
Zanim przystpimy do tworzenia nowego skrtu klawiszowego, naley sprawdzi, czy nie
jest on ju wykorzystywany w innym celu. Naley zatem przej na pulpit i wcisn kombinacj klawiszy Ctrl+Alt+klawisz, ktry mamy zamiar wykorzysta. Jeeli nic si nie
244
stanie, to znaczy, e wybrany skrt jest dostpny. Jeeli otwarty zostanie jaki program,
to znaczy, e musimy sobie wybra inny skrt klawiszowy albo usun aktualne przypisanie sprawdzanego skrtu.
Skrt klawiszowy mona przypisa do elementu menu Start, klikajc ten element prawym
przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
Skrt klawiszowy mona przypisa kademu elementowi, w ktrego oknie Waciwoci

dostpna jest opcja Klawisz skrtu. Najatwiejsza metoda polega jednak na utworzeniu
na pulpicie skrtu do tego elementu, a nastpnie utworzeniu skrtu klawiszowego do
takiej ikony skrtu na pulpicie. Najpierw trzeba dotrze do ikony, ktra otwiera nasz
program albo folder, nastpnie klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Wylij do/Pulpit (Utwrz skrt).
Jeeli wszystkie ikony pulpitu s ukryte, to mona klikn prawym przyciskiem myszy
pust przestrze na pulpicie i wybra z menu kontekstowego pozycj Widok/Poka
ikony pulpitu.
Nastpnie trzeba przej na pulpit i odszuka utworzon wczeniej ikon skrtu, klikn
j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
W otwartym oknie naley klikn kart Skrt, a nastpnie pole wyboru Klawisz skrtu
i wprowadzi kombinacj klawiszy, z jakiej chcemy korzysta. Na przykad na rysunku
10.31 w oknie tworzenia skrtw klawiszowych dla programu Kalkulator wprowadziem
liter K. System Windows automatycznie dopisa na pocztku kombinacji znaki Ctrl+Alt+.
Rysunek 10.31.
Skrt klawiszowy
Ctrl+Alt+K przypisany
do programu
Kalkulator
Na koniec trzeba zamkn okno dialogowe, naciskajc przycisk OK. W celu przetestowania nowo utworzonego skrtu naley wyczyci pulpit i nacisn zdefiniowan przed
245
chwil kombinacj klawiszy. Na przykad nacinicie klawiszy Ctrl+Alt+K po uprzednim

wykonaniu czynnoci podanych w powyszym przykadzie powinno otworzy program
Kalkulator.
Z takim tworzeniem skrtw klawiszowych wie si jedna niewielka wada. W przypadku
usunicia ikony skrtu z pulpitu usuwamy rwnie skrt klawiszowy. Jeeli dla kogo stanowi to problem, to zamiast usuwania ikony z pulpitu powinien j tylko ukry. W tym celu
trzeba klikn ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Oglne i zaznaczy
pole wyboru Ukryty. Na koniec mona klikn przycisk OK, a ikona natychmiast zniknie
z pulpitu (albo zostanie przyciemniona), ale skrt klawiszowy bdzie nadal dziaa.
To, czy ukryte ikony bd niewidoczne, czy tylko przyciemnione, uzalenione jest od
ustawie w oknie Opcje folderw. Chcc otworzy to okno, naley klikn przycisk Start,
wpisa fol i wybra z menu pozycj Opcje folderw. Jeeli chcielibymy, eby ukryte ikony
byy wywietlane, to naley zaznaczy opcj Poka ukryte pliki i foldery. Po dokonaniu
zadowalajcego nas wyboru naley klikn przycisk OK.
Okno dialogowe Opcje folderw mona otworzy, klikajc przycisk Organizuj i wybierajc
z menu pozycj Opcje folderw i wyszukiwania.
Dostosowywanie paska zada

Pasek zada znajdujcy si w dolnej czci ekranu jest jednym z najbardziej uytecznych
narzdzi w systemie Windows. Na pasku tym znajduje si przycisk Start, przyciski reprezentujce wszystkie otwarte programy oraz obszar powiadomie. Mog si na nim te
znajdowa rne paski narzdzi, takie jak pasek adresu, umoliwiajcy atwe otwieranie
stron WWW, napdw, folderw i innych elementw, do ktrych dostp mona uzyska
za pomoc adresu URL. Pasek zada mona modyfikowa na wiele rnych sposobw,
dlatego nie naley si przejmowa jego aktualnym wygldem.
Cz opcji zwizanych z paskiem zada znajduje si w oknie dialogowym Waciwoci
paska zada i menu Start. Okno to mona utworzy za pomoc dowolnej z poniszych
technik:
Klikn prawym przyciskiem myszy przycisk Start, zegar albo dowolne puste
miejsce na pasku i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
Nacisn klawisz (
i menu Start.

i personalizacja/Pasek zada i menu Start.
), wpisa sowo zada i klikn pozycj Pasek zada
W otwartym oknie naley klikn kart Pasek zada, a pojawi si opcje przedstawione
na rysunku 10.32. Oto krtki opis wszystkich dostpnych tu opcji:
Zablokuj pasek zada po wybraniu tej opcji pasek zada zostanie zablokowany,
przez co zostanie on zabezpieczony przed przypadkow zmian rozmiaru albo
przesuniciem. Jeeli chcielibymy przesun lub zmieni rozmiar paska zada,
to trzeba najpierw wyczyci t opcj, czyli odblokowa pasek zada.
246
Rysunek 10.32.
Karta Pasek zada
w oknie dialogowym
Waciwoci paska
zada i menu Start
Wcz autoukrywanie paska zada po wybraniu tej opcji pasek zada zostanie
automatycznie wysunity poza ekran i bdzie tak usuwany zawsze wtedy, gdy nie
bdzie uywany. Po takim ukryciu paska zada mona umieci wskanik myszy
nad cienk lini widoczn przy dolnej krawdzi ekranu, a pasek zada zostanie
przywrcony na ekran.
Uyj maych ikon zamiast domylnych duych ikon wywietla w menu Start
ich mniejsze wersje.
Pooenie paska zada na ekranie umoliwia okrelenie krawdzi ekranu,

przy ktrej ma si znale pasek zada.
Przyciski paska zada za pomoc tej opcji moemy ustali, czy system ma czy
ze sob podobne elementy na pasku zada (na przykad dokumenty tego samego
programu) oraz czy takie czenie ma si odbywa zawsze, czy tylko w przypadku
zapenienia paska zada.
Dostosuj kliknicie tego przycisku pozwala nam okreli, ktre elementy maj
si pojawia w obszarze powiadomie.
Uyj programu Aero Peek do podgldu pulpitu zaznaczenie tej opcji sprawia,
e po wskazaniu dowolnego przycisku paska zada wywietlana bdzie miniatura
okna programu zwizanego z tym przyciskiem, tak jak na przykadzie
z rysunku 10.33.
Po dokonaniu wyboru opcji w tym oknie dialogowym naley klikn przycisk OK.
W nastpnych punktach przedstawi jeszcze kilka innych metod dostosowywania paska
zada dostpnych niezalenie od omawianego przed chwil okna dialogowego.
247
Rysunek 10.33.
Miniaturka okna
programu wywietlana
po wskazaniu
przycisku na pasku
zada
Blokowanie i odblokowywanie paska zada

Pasek zada nie musi si znajdowa na dole ekranu. Nie musi te mie z gry ustalonej
wielkoci. Po odblokowaniu paska zada moemy go do woli przesuwa i zmienia jego
wielko. Umieszczenie czubka wskanika myszy nad grn krawdzi paska zada
spowoduje, e wskanik myszy zmieni swj ksztat na strzak dwustronn. Dodatkowo,
jeeli na pasku zada znajduj si jakie paski narzdzi, to przy kadym z nich znajdziemy uchwyt (kolumn zoon z kropek) pozwalajcy na jego przeciganie. W takiej
sytuacji po klikniciu prawym przyciskiem myszy zegara lub pustej przestrzeni paska
zada zobaczymy, e opcja Zablokuj pasek zada nie jest zaznaczona (rysunek 10.34).
Rysunek 10.34. Odblokowany pasek zada
Jeeli pasek zada jest zablokowany, to do jego odblokowania wystarczy klikn prawym
przyciskiem myszy zegar albo woln przestrze na pasku zada i wybra z menu kontekstowego opcj Zablokuj pasek zda. Opcja ta jest przecznikiem, a zatem dokadnie tej
samej procedury mona uy do ponownego zablokowania paska zada.
Przesuwanie i zmiana rozmiaru paska zada

Po odblokowaniu paska zada mona przytwierdzi go do dowolnej krawdzi ekranu.
Mona to zrobi w nastpujcy sposb:
1. Umieci czubek wskanika myszy nad woln przestrzeni paska zada (nie nad
paskiem narzdzi ani przyciskiem).
2. Przytrzyma lewy przycisk myszy, przecign pasek zada do innej krawdzi
ekranu i puci przycisk myszy.
Zmiana wysokoci paska zada zaczyna si od umieszczenia czubka wskanika myszy
nad grn krawdzi paska, tak eby wskanik myszy zmieni si w podwjn strzak.
Naley wtedy przytrzyma lewy przycisk myszy i przecign koniec paska zada na
odpowiadajc nam wysoko. Minimalna wysoko paska to jeden wiersz, natomiast
maksymalna wysoko to mniej wicej jedna trzecia wysokoci ekranu.
Jeeli mamy problemy z przywrceniem oryginalnej wielkoci paska zada (jeden wiersz),
to naley zamkn wszystkie paski narzdzi. Dopiero wtedy bdzie mona dowolnie
zmieni wielko paska zada, a na koniec ponownie wczy paski narzdzi.
248
Jeeli chcielibymy cakowicie ukry pasek zada, to w oknie dialogowym Waciwoci

paska zada i menu Start naley zaznaczy opcj Wcz autoukrywanie paska zada
(bya ju o tym mowa w tym rozdziale). Pasek zada bdzie ukryty do czasu, a przysuniemy kursor myszy do krawdzi ekranu, za ktr pasek zosta ukryty.
Wywietlanie paskw narzdzi na pasku zada

System Windows 7 pozwala umieci na pasku zada kilka dodatkowych paskw narzdzi
albo rozmieci je w dowolnych miejscach na pulpicie. Chcc wywietli lub ukry jeden
z paskw, naley klikn prawym przyciskiem myszy zegar znajdujcy si w prawym dolnym rogu ekranu i z menu kontekstowego wybra pozycj Paski narzdzi. Nazwy poszczeglnych paskw narzdzi zobaczy mona na rysunku 10.35, a ich opisy podaj poniej.
Rysunek 10.35. Wywietlanie lub ukrywanie opcjonalnych paskw narzdzi
Adres wywietla pasek adresu, podobny do znanego z przegldarki WWW.

Wpisanie do tego paska adresu URL spowoduje otwarcie przegldarki i zaadowanie
do niej strony spod wprowadzonego adresu.
cza wywietla w pasku narzdzi zawarto folderu cza programu

Internet Explorer. Wicej informacji na ten temat znale mona w podpunkcie
Dostosowywanie paska narzdzi cza.
Panel wprowadzania na komputerze typu Tablet wywietla okno

do rozpoznawania pisma odrcznego uywane w poczeniu z komputerami
Tablet PC. Ten pasek nie bdzie czci paska zada, ale bdzie si wysuwa
z boku ekranu.
Pulpit wywietla wszystkie ikony pulpitu w ramach prostego paska narzdzi.

Mona te natkn si na opcj Pasek jzykw. Pozwala ona na przeczanie rnych
ukadw klawiatury i bdzie omawiana dokadniej w rozdziale 11., w punkcie Praca
z wieloma jzykami.
Nowy pasek narzdzi pozwala utworzy nowy pasek narzdzi, zawierajcy ikony
z dowolnego folderu. Na przykad w otwartym oknie dialogowym mona klikn
nazw swojego konta uytkownika i nacisn przycisk OK. Na pasku zada pojawi
si nowy pasek narzdzi, na ktrym znajdowa si bdzie przycisk uatwiajcy
dostp do naszych folderw.
249
W menu paskw narzdzi kady z paskw oznaczony parafk jest wczony, czyli pojawia si na pasku zada. Nazwy paskw narzdzi bez takiej parafki oznaczaj, e paski te
s ukryte. Kliknicie danej nazwy paska powoduje jego ukrycie lub wywietlanie.
Przy tworzeniu wasnego paska narzdzi czsto okazuje si, e nie ma ju dla niego
miejsca na pasku zada, poniewa ten jest wypeniony przyciskami programw oraz
innymi paskami narzdzi. W nastpnym punkcie przedstawi sposoby radzenia sobie
z brakiem miejsca na pasku zada.
Zmiana pooenia i wielkoci paskw narzdzi

na pasku zada
Na pasku zada nie mamy do dyspozycji zbyt wiele miejsca, wic umieszczenie na nim
wielu elementw szybko powoduje, e zaczyna by na nim toczno. Jeeli chcemy umieci na pasku zada wiele dodatkowych paskw narzdzi, to najprawdopodobniej trzeba
bdzie powikszy cay pasek zada. Mona te sprbowa przenie go na bok ekranu
i sprawdzi, czy to nie poprawi sytuacji.
Jeeli chcemy rozcign pasek zada na kilka monitorw, to naley skorzysta
z programu UltraMon (www.ultramon.com). Jest to niezwykle uyteczne narzdzie
udostpniajce wiele narzdzi uatwiajcych prac z wieloma monitorami.
Jeeli na pasku zada nie ma do miejsca na wszystkie paski narzdzi, to po prawej

stronie niektrych z nich pojawi si przycisk ze znakami >>. Kliknicie tego przycisku
spowoduje wywietlenie tych elementw, ktre nie mieszcz si na pasku narzdzi. Jeeli
na pasku zada nie mieszcz si wszystkie przyciski otwartych programw, to po prawej
stronie tych przyciskw pojawi si dwie strzaki pozwalajce na przewijanie listy.
Pomidzy otwartymi oknami programw mona si te przecza, naciskajc klawisze
Alt+Tab lub ( )+Tab.
Jeeli pasek zada jest odblokowany, to po lewej stronie kadego paska narzdzi widoczny
bdzie uchwyt do przecigania. Za pomoc tego uchwytu mona dowolnie przesuwa
pasek narzdzi i zmienia jego wielko. Mona te wywietla lub ukrywa tytuy oraz
teksty pojawiajce si na paskach narzdzi. Na rysunku 10.36 zobaczy mona, e na
pasku zada znajduje si tekst, tytuy, uchwyt oraz strzaki do przewijania przyciskw
paska zada.
Rysunek 10.36. Pasek zada z uchwytem paska narzdzi, jego tytuem, tekstami oraz przyciskami
Chcc wywietli albo ukry na pasku narzdzi tekst lub tytu, naley klikn prawym
przyciskiem jego tytu lub uchwyt przecigania. W wywietlonym menu kontekstowym
opcja Poka tytu suy do ukrywania lub wywietlania tytuu paska, z kolei opcja Poka
tekst pozwala na ukrywanie lub wywietlanie tekstu opisw ikon umieszczonych na pasku
narzdzi.
250

W pozycjach paska narzdzi wywoanych klikniciem przycisku >> tekst zawsze pojawia
si obok ikon. Opcja Poka tekst nie ma na to zachowanie adnego wpywu. Chcc
zmieni tekst pojawiajcy si obok ikony, trzeba go klikn prawym przyciskiem myszy,
wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw, wprowadzi nowy tekst (lub zmieni
dotychczasowy) i nacisn klawisz Enter.
Dostosowywanie paska narzdzi cza

Pasek narzdzi cza pozwala na atwy dostp do czsto uywanych witryn WWW.
Naprawd du kolekcj czy mona zgromadzi w folderze Ulubione programu Internet Explorer, natomiast na pasku cza powinny si znajdowa tylko najczciej
uywane cza.
Aby utworzy ikon skrtu na pasku cza do aktualnie ogldanej strony w programie
Internet Explorer, naley wybra Ulubione/Dodaj do ulubionych i w oknie Dodawanie
ulubionych, w polu Utwrz w, wybra cza, jak pokazano na rysunku 10.37. Po zatwierdzeniu skrt natychmiast pojawi si na pasku cza.
Rysunek 10.37. Dodawanie strony do paska cza
Mona rwnie modyfikowa pasek cza w bardziej intuicyjny sposb:
Aby utworzy ikon skrtu do aktualnie ogldanej strony, naley przecign ikon
znajdujc si na pasku adresu po lewej stronie adresu URL i upuci j przy prawym
kocu paska cza (przycisk myszy naley zwolni dopiero wtedy, gdy wskanik
myszy zmieni ksztat).
251
Podobnie jak w przypadku wszystkich innych paskw narzdzi, jeeli zabraknie miejsca
na kolejne ikony, to po lewej stronie pojawi si przycisk >>, ktrego kliknicie powoduje
wywietlenie niewidocznych ikon.
Aby utworzy ikon na podstawie cza bdcego czci ogldanej strony, naley
przecign to cze ze strony i upuci na pasek cza.
Aby usun ikon z paska cza, naley klikn j prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu.
W celu zmodyfikowania kolejnoci ikon na pasku cza naley przecign

wybran ikon w nowe miejsce na pasku.
Dostosowywanie obszaru powiadomie

Obszar powiadomie znajduje si przy prawym brzegu paska zada. Zawiera on ikony
programw i usug dziaajcych w tle, co oznacza, e z programami tymi nie s powizane adne okna na pulpicie ani przyciski na pasku zada. Ikony w obszarze powiadomie
reprezentuj takie elementy jak programy antywirusowe, kontrola gonoci, poczenia
sieciowe, pasek boczny i wiele innych. Wskazanie ikony w obszarze powiadomie powoduje wywietlenie jej nazwy i dodatkowych informacji.
W celu oszczdzania miejsca na pasku zada nieistotne lub nieuywane ikony s ukrywane. Jeeli cz ikon zostaje ukryta, to po lewej stronie obszaru powiadomie pojawia
si may przycisk ze znakiem strzaki skierowanej w gr, taki jak na rysunku 10.38.
Kliknicie tego przycisku powoduje wywietlenie ukrytych ikon.
Rysunek 10.38. Obszar powiadomie
Obszar powiadomie mona dostosowa za pomoc kilku okien dialogowych. Pierwszym z nich jest okno Waciwoci paska zada i menu Start, o ktrym mwilimy ju
w tym rozdziale. W celu otwarcia tego okna naley klikn przycisk Start prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Nastpnie
w polu Obszar powiadomie naley klikn przycisk Dostosuj. W otwartym oknie trzeba
klikn cze Wczanie i wyczanie ikon systemowych, aby wywietli okno przedstawione na rysunku 10.39.
Mona tu skorzysta z list rozwijanych, aby ukry lub wywietli ikony zegara, kontroli
gonoci, pocze sieciowych, zasilania oraz centrum akcji. Pola wyczone (przyciemnione) nie maj w danym systemie adnego znaczenia, a zatem nie trzeba si nimi
przejmowa.
Trzeba pamita, e wprowadzane zmiany nie bd miay adnego efektu do czasu
kliknicia przycisku OK lub Zastosuj.
252
Rysunek 10.39. Karta Obszar powiadomie
W celu uzyskania dokadniejszej kontroli nad obszarem powiadomie naley klikn

cze Dostosuj ikony powiadomie. Mona te klikn prawym przyciskiem myszy zegar
znajdujcy si w prawym dolnym rogu ekranu i wybra z menu kontekstowego pozycj
Dostosuj ikony powiadomie. W obu przypadkach otwarte zostanie okno dialogowe Ikony
obszaru powiadomie. Sposb konfigurowania dostpnych tu ustawie podawany by ju
w rozdziale 2.
Jak si pozby ikon z obszaru powiadomie

Ikony obszaru powiadomie nie da si usun przez kliknicie jej prawym przyciskiem
myszy i wybranie z menu kontekstowego opcji Usu. Po prostu ikony znajdujce si
w obszarze powiadomie, w przeciwiestwie do ikon znajdujcych si na paskach narzdzi, nie s skrtami do rnych programw. Ikony te reprezentuj programy uruchomione
ju w systemie, cho dziaajce w tle i w zwizku z tym niewidoczne na ekranie.
Nie istnieje jeden uniwersalny sposb pozwalajcy na pozbycie si ikony z obszaru powiadomie. Na rynku dostpne s setki programw, ktre s w stanie dziaa w tle. Chcc
uniemoliwi programowi umieszczenie swojej ikony w obszarze powiadomie, nie
moemy pozwoli na uruchamianie tego programu razem z caym systemem. Innym rozwizaniem moe by cakowite usunicie programu z systemu. Z drugiej strony, by
moe wystarczy otwarcie okna opcji rozpatrywanego programu i zaznaczenie w nim opcji
wyczajcej wywietlanie ikony w obszarze powiadomie.
253
Nadrzdn zasad w tym miejscu powinno by to, e nie usuwamy z obszaru powiadomie adnych ikon, dopki nie upewnimy si, do czego one su i jakie mog by konsekwencje takiego posunicia. Takie ikony mog na przykad reprezentowa dziaajce
w tle programy chronice komputer przez wirusami i oprogramowaniem szpiegujcym.
Takich programw z ca pewnoci nie chcielibymy usuwa z komputera ani blokowa
ich automatycznego uruchamiania, poniewa musz one dziaa w tle i zapewnia bezpieczestwo naszego komputera.
Opcje zwizane z ikon widoczn w obszarze powiadomie zobaczy mona po klikniciu tej ikony prawym przyciskiem myszy. Niektre z ikon pozwalaj wywietli na pulpicie okno programu. Zazwyczaj do otwarcia takiego okna wystarcza dwukrotne kliknicie ikony. W otwartym w ten sposb oknie zwykle wywietlane s dodatkowe informacje
na temat funkcji programu reprezentowanego przez kliknit ikon. Jeeli program ma
pasek menu, to mona z niego wybra pozycj Narzdzia/Opcje i odszuka wrd nich
opcje umoliwiajce zablokowanie automatycznego uruchamiania programu razem z systemem albo wyczajce wywietlanie ikony programu w obszarze powiadomie.
Jeeli ikona z obszaru powiadomie zwizana jest z programem, ktrego nie chcemy mie
w swoim systemie, to program ten mona usun z systemu za porednictwem panelu
sterowania. Trzeba si jednak upewni, e nie usuwamy potrzebnego nam programu, ktrego w aden sposb nie bdziemy w stanie zastpi. Szczegy procesu usuwania programw omawia bd w rozdziale 35.
Jeeli chcielibymy zachowa program, ale zablokowa jego automatyczne uruchamianie
przy starcie systemu, a nie moemy znale odpowiednich opcji w ustawieniach samego
programu, to mona posuy si jeszcze kilkoma innymi rozwizaniami. Jeeli ikona tego
programu znajduje si w folderze Autostart, to moemy usun t ikon z folderu. Mona
te skorzysta z narzdzia Konfiguracja systemu dostpnego w folderze Narzdzia administracyjne, aby wyczy automatyczne uruchamianie pewnych programw.
Modyfikowanie zegara
Zegar znajdujcy si w lewym dolnym rogu ekranu wyglda bardzo niepozornie, ale
mona go zmodyfikowa na wiele rnych sposobw. Po jego wskazaniu zobaczymy
biec dat. Po klikniciu zegara pojawi si kalendarz z zaznaczon biec dat oraz
zegar wskazwkowy podajcy biecy czas. Jeeli zegar klikniemy prawym przyciskiem
myszy i wybierzemy z menu kontekstowego pozycj Ustaw dat/godzin, to pojawi si
okno dialogowe przedstawione na rysunku 10.40. W oknie tym mona wprowadzi kilka
modyfikacji zegara.
Zmiana pewnych aspektw daty i czasu w systemie wymaga uprawnie administracyjnych.
Moe si to wydawa dziwne, ale dziki temu dzieci nie bd mogy obchodzi zasad
kontroli rodzicielskiej ograniczajcych im czas pracy z komputerem.
Na pocztku trzeba sprawdzi, czy ustawiona jest prawidowa strefa czasowa. Stref mona
zmieni po klikniciu przycisku Zmie stref czasow. Jeeli znajdujemy si w strefie,
w ktrej obowizuje podzia na czas letni i zimowy, to naley zaznaczy opcj umoliwiajc automatyczne przeczanie czasw.
254
Rysunek 10.40.
Waciwoci
daty i czasu
Jeeli zegar ustawiony jest na nieprawidow godzin, to naley klikn przycisk Zmie
dat i godzin, a nastpnie rcznie wprowadzi waciwe informacje. Mona te klikn
kart Czas z Internetu, a nastpnie klikn przycisk Zmie ustawienia. Po klikniciu przycisku Aktualizuj teraz nastpi synchronizacja czasu i daty w komputerze z oficjalnymi
informacjami pobranymi z internetu.
Po otwarciu karty Czas z internetu moemy zobaczy komunikat, e usuga Czas systemu
Windows nie dziaa. Mimo to moemy zaktualizowa czas, klikajc przyciski Zmie
ustawienia i Aktualizuj teraz. System sam uruchomi t usug.
Mona te nakaza wywietlanie na zegarze czasw z maksymalnie trzech stref czasowych. Wystarczy klikn kart Zegary dodatkowe, a nastpnie wykonywa wywietlane
instrukcje i w ten sposb doda jeden lub dwa dodatkowe zegary. Po zmodyfikowaniu
wszystkich ustawie zegara naley klikn przycisk OK.
Po powrocie do pulpitu zauwaymy, e zegar w obszarze powiadomie wywietla prawidowy czas. Podobnie, po wskazaniu zegara wskanikiem myszy pojawi si te prawidowa data. Jeeli skonfigurowalimy wiele stref czasowych, to pojawi si one te po
klikniciu zegara (rysunek 10.41).
Gadety systemu Windows

Gadety s wygodn metod przechowywania elementw, ktre chcemy czsto oglda
na swoim pulpicie. Nie s ju ograniczone do paska bocznego znanego z systemu
Windows Vista, ale mona je ukada w dowolnym miejscu na pulpicie.
Gadety s opcjonalnymi elementami pulpitu. Na rysunku 10.42 przedstawiono kilka

gadetw, z ktrych dwa znajduj si przy prawej krawdzi ekranu, jeden przy grnej
255
Rysunek 10.41. Zegary wielu stref czasowych
Rysunek 10.42. Cztery gadety uoone na pulpicie
i jeden przy dolnej. Oprcz tego mona wybiera spord wielu innych gadetw. Cz
z nich dostpna jest w galerii gadetw (ktra rwnie widoczna jest na rysunku 10.42),
a inne mona pobra z internetu.
256
Dodawanie i usuwanie gadetw

Nie istnieje co takiego jak gadety wymagane, waciwe, niewaciwe, dobre albo ze.
Chodzi o to, eby przejrze dostpne gadety i wybra te, ktre przypadn nam do gustu.
W celu dodania gadetw na pulpit naley klikn prawym przyciskiem myszy pust
przestrze na pulpicie i wybra z menu kontekstowego pozycj Gadety, aby otworzy
okno dialogowe pokazane wczeniej na rysunku 10.42.
Na pocztek w galerii dostpnych bdzie zaledwie kilka przykadowych gadetw. Kliknicie przyciskw W gr lub W d znajdujcych si nad wspomnianymi oznaczeniami
spowoduje przewinicie do innych stron gadetw.
Po przejrzeniu dostpnych gadetw mona klikn cze Pobierz wicej gadetw w trybie online, ktre pozwala na przegldanie dodatkowych gadetw w internecie. Wystarczy
przeczyta instrukcje wywietlane na stronie i postpowa zgodnie z nimi, a pobieranie
dodatkowych gadetw z pewnoci nie bdzie trudne. Pobrane gadety s dodawane do
galerii, dziki czemu bardzo atwo mona je umieszcza na pulpicie.
Chcc doda gadet na pulpit, naley klikn go dwukrotnie. Mona te klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Dodaj albo po prostu
przecign go z galerii na pulpit.
Aby usun gadet z pulpitu, naley klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Zamknij gadet. Mona te wskaza gadet i klikn
przycisk zamykania (X), ktry pojawi si w jego prawym grnym rogu. Kopia gadetu
pozostanie w galerii, na wypadek, gdybymy chcieli uy go pniej. Aby usun gadet
z komputera, trzeba klikn go w galerii prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Odinstaluj.
Uywanie gadetw i manipulowanie nimi

Kady gadet przeznaczony jest do innego zadania i w zwizku z tym ma inn zasad
dziaania. W wikszoci przypadkw ich rozgryzienie nie powinno sprawia kopotw.
Jeeli gadet ma jakie opcje lub ustawienia, to mona je zmieni, klikajc symbol narzdzia znajdujcy si w prawym grnym rogu gadetu. Po klikniciu tego symbolu otwierane
jest okno opcji gadetu, ktre powinny by do dobrze opisane. Okno to mona te otworzy, klikajc gadet prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego
pozycj Opcje.
Jeeli symbol narzdzia i pozycja menu Ustawienia s niedostpne, to znaczy, e gadetu
nie da si konfigurowa.
Cz gadetw wyposaona jest w opcje sterujce ich dziaaniem, na przykad pozwalajce na sterowanie ich przezroczystoci. Po klikniciu gadetu prawym przyciskiem
myszy naley wybra opcj Przenie, a wskanik myszy zmieni si w czterokierunkow
strzak do przesuwania i bdziemy mogli przecign gadet w dowolne inne miejsce
na pulpicie.
257
Gadety powinny by proste, przydatne i zabawne. Prosz zatem przebiera wrd nich
i dobra sobie najciekawsz kolekcj. Nie istnieje jednak oglny zbir regu, ktry obowizywaby we wszystkich gadetach, a zatem zasad dziaania kadego gadetu bdzie
trzeba poznawa samodzielnie. Prosz pamita, e po umieszczeniu gadetu na pulpicie
mona go klikn prawym przyciskiem myszy i przejrze opcje pozwalajce na zmian
ustawie.
Funkcja Windows SideShow

Funkcja Windows SideShow jest bardzo podobna do paska bocznego, z tym e nie pozwala na umieszczenie gadetw na pulpicie, ale przeznaczona jest do prezentowania
tych gadetw na dodatkowych urzdzeniach wywietlajcych umieszczanych w komputerach typu notebook, telefonach komrkowych i innych urzdzeniach przenonych.
Funkcja ta dziaa wycznie z urzdzeniami oznaczonymi logo Windows SideShow.
Co wicej, wsppraca urzdzenia z funkcj Windows SideShow wymaga zainstalowania
specjalnego sterownika. Nie jestem w stanie poda tutaj waciwej procedury postpowania, poniewa istnieje wiele urzdze tego rodzaju i kade z nich obsugiwane jest
nieco inaczej. Szczegw naley zatem szuka w instrukcji dostarczanej razem z takim
urzdzeniem.
W swoim komputerze moemy wykorzysta Panel sterowania funkcji SideShow, aby
za jego pomoc zmieni ustawienia dodatkowego wywietlacza i wybiera rne gadety.
W celu wczenia panelu sterowania funkcji SideShow mona wykorzysta dowoln
z poniszych metod:
Nacisn klawisz (
SideShow.
), wpisa side i wybra z menu pozycj Windows
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Sprzt i dwik/

Windows SideShow.
To, co zobaczymy w panelu sterowania Windows SideShow, zaley od rodzaju urzdzenia, ktre zostao wczeniej zainstalowane. Wszystkie opcje powinny by jednak do
dokadnie opisane, wic rozpoznanie ich przeznaczenia nie powinno nastrcza wikszych
trudnoci. Oglnie sprowadza si to do wybierania gadetw spord dostpnych dla
danego urzdzenia. Po klikniciu cza Pobierz wicej gadetw w trybie online zostaniemy przekierowani do strony z wiksz liczb gadetw dla funkcji SideShow. cze
Pomoc dostpne w panelu sterowania funkcji SideShow pozwala na uzyskanie dokadniejszych informacji na temat konfigurowania samej funkcji oraz wykorzystywania podczonego sprztu.
Podsumowanie
Ten rozdzia zosta powicony rnym metodom dostosowywania do swoich wymaga
pulpitu systemu Windows, menu Start oraz paska zada. W tym zakresie dostpnych jest
naprawd wiele opcji. Trzeba tu zawsze pamita, e s to tylko opcje i nie istnieje co
258
takiego jak ze lub dobre ustawienia. Zawsze chodzi tylko o dokonanie wyboru najbardziej
odpowiadajcego naszym wymaganiom. Oto podsumowanie najwaniejszych zagadnie
poruszanych w tym rozdziale:
Pulpit systemu Windows zajmuje praktycznie cay ekran, jest zatem miejscem,
na ktrym wykonywana jest caa praca.
Wikszo narzdzi przeznaczonych do personalizowania systemu zostaa

zgromadzona na stronie Personalizacja. Mona si do niej szybko dosta, klikajc
pulpit prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj
Personalizuj.
W celu spersonalizowania menu Start, paska zada albo obszaru powiadomie

naley klikn prawym przyciskiem myszy przycisk Start i wybra z menu
Chcc utworzy skrt klawiszowy uruchamiajcy jaki program, naley klikn

ikon tego programu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci. W otwartym oknie, na karcie Klawiszowy skrt mona
wprowadzi wybrany przez siebie skrt.
W celu dodania lub usunicia paskw narzdzi naley klikn zegar prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Paski narzdzi.
W celu ukrycia lub wywietlenia ikon w obszarze powiadomie naley klikn

zegar prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Dostosuj
ikony powiadamiania.
Funkcja Windows SideShow pozwala na prezentowanie gadetw na dodatkowych

urzdzeniach wywietlajcych. Dziaa ona wycznie z urzdzeniami oznaczonymi
logo Windows SideShow.
Rozdzia 11.
Uatwienia dostpu
i jzyki
W tym rozdziale:
Uatwienia dostpu dla osb niepenosprawnych
Wczanie funkcji narratora
Praca z wieloma jzykami
Niniejszy rozdzia powicony zosta uatwieniom dostpu i opcjom jzykowym. Co

prawda s to bardzo zrnicowane funkcje, ale wszystkie tworz dodatkowe moliwoci
interakcji z komputerem, wykraczajce poza standardow metod polegajca na czytaniu,
pisaniu i klikaniu.
Niektre z tych funkcji przygotowane zostay z myl o osobach niepenosprawnych,
natomiast inne stanowi po prostu alternatywn metod pracy z komputerem.
Na przykad opcja zamiany tekstu na mow pozwala na automatyczne odczytanie tekstu
z ekranu, co bardzo przydaje si przedszkolakom oraz osobom po czterdziestce, ktrych
wzrok nie jest ju taki jak dawniej. Jak wida, nie jest to rozdzia przeznaczony wycznie
dla osb niepenosprawnych, poniewa prezentuje funkcje, z ktrych moe skorzysta
dosownie kady.
Jeeli z jednego komputera korzysta kilka osb, a kada z nich ma inne wymagania, to
naley dla kadej osoby przygotowa osobne konto uytkownika. W ten sposb bdzie
mona dokadnie dopasowa ustawienia dla kadej osoby. Jeeli kto jeszcze nie wie,
jak tworzy si konta uytkownikw, to powinien przeczyta rozdzia 3.
Wprowadzenie
do Centrum uatwie dostpu
Funkcje uatwienia dostpu dla osb niepenosprawnych zgromadzone zostay w Centrum uatwie dostpu. Jeeli zdefiniowanych jest wiele kont uytkownikw, to do ich
opcji mona si dosta ju na stronie logowania, zaraz po uruchomieniu komputera albo
260
po wylogowaniu si ze swojego konta. Wystarczy klikn biao-niebieski przycisk Uatwienia dostpu znajdujcy si w lewym dolnym rogu ekranu. Na ekranie pojawi si okno
Rysunek 11.1. Uatwienia dostpu na ekranie logowania
Po otwarciu okna dialogowego komputer odczyta wszystkie opcje znajdujce si w oknie,

a aktualnie wybrana opcja wypisana bdzie wiksz czcionk. W celu wczenia danej
funkcji uatwienia dostpu naley nacisn klawisz spacji i w ten sposb zaznaczy odpowiednie pole wyboru. Po wybraniu potrzebnej funkcji pojawia si okno dialogowe,
w ktrym mona zmieni jej ustawienia. Dokadniejszy opis opcji poszczeglnych funkcji podawa bd w czasie omawiania samych funkcji. Myl jednak, e wikszo opcji
jest do dobrze opisana, wic mona samodzielnie sprbowa je dopasowa, a na koniec
klikn przycisk OK.
Po zakoczeniu definiowania opcji Uatwie dostpu naley klikn nazw lub obrazek
konta uytkownika. Jeeli kto nie skorzysta z ustawie uatwie dostpu na stronie logowania, to zawsze moe skonfigurowa je po zalogowaniu si na swoje konto.
Po zalogowaniu si na konto uytkownika mona otworzy Centrum uatwie dostpu,
a w nim zmieni, wczy lub wyczy rne opcje. Okno to mona otworzy na kilka
rnych sposobw:
261
Nacisn klawisz (
), wpisa uat i klikn w menu pozycj Uatwienia dostpu.
Przytrzyma klawisz (
Klikn przycisk Start i wybra z menu Panel sterowania/Centrum uatwie dostpu.
Klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj

Personalizuj, a nastpnie klikn cze Centrum uatwie dostpu znajdujce si
w lewym dolnym rogu strony Personalizacji.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/

Uatwienia dostpu/Centrum uatwie dostpu.
) i nacisn klawisz U.
Niezalenie od zastosowanej metody otwarte zostanie okno Centrum uatwie dostpu

Rysunek 11.2. Centrum uatwie dostpu
Jeeli zaznaczone s pola wyboru Zawsze odczytuj t sekcj na gos i Zawsze skanuj t
sekcj, to kada z opcji zostanie odczytana przez komputer, a funkcja lupy bdzie wspomaga osoby niedowidzce. Po odczytaniu jednej opcji mamy kilka sekund na nacinicie
spacji i jej zaznaczenie. Jeeli nie chcemy, eby opcja zostaa wczona, to po prostu nie
naley naciska w tym czasie spacji. W celu wyczenia funkcji odczytywania opcji naley
wyczyci wspomniane wyej pola wyboru.
Jeeli przedstawiona tu procedura si nie sprawdza, to naley klikn cze Poznaj zalecenia
uatwiajce korzystanie z komputera i przeczyta propozycje wprowadzenia uatwie
262
w uytkowaniu komputera. Naley postpowa zgodnie z instrukcjami przedstawianymi na

poszczeglnych stronach, zaznacza tylko te opcje, ktre dotycz konkretnego uytkownika
i klika przycisk Dalej. Takie postpowanie doprowadzi nas do ostatniej strony, na ktrej
mona odpowiedzie na kilka pyta. Po zakoczeniu naley klikn przycisk Zakocz.
Po udzieleniu odpowiedzi na wszystkie pytania z ostatniej strony zobaczymy list zalecanych ustawie. Oczywicie adne z nich nie jest jeszcze wybrane (zaznaczone). Musimy
zatem samodzielnie zaznaczy wszystkie opcje, a przynajmniej te, ktre najbardziej
mog uatwi nam korzystanie z komputera. Okno zostanie zamknite po klikniciu przycisku Zapisz.
Istnieje te trzecie rozwizanie pozwalajce na wybieranie opcji uatwie dostpu, polegajce na klikniciu opcji znajdujcej si w dolnej czci okna Centrum uatwie dostpu
(rysunek 11.3). Za pomoc paska przewijania mona przewin zawarto okna Centrum
uatwie dostpu i w ten sposb dosta si do pozostaych opcji. Trzeba jednak pamita, e jest to tylko kolejna moliwo modyfikowania opcji zwizanych z uatwieniami
dostpu. Podobnie jak w pozostaych przypadkach, wszystkie opcje s do dobrze opisane. Wystarczy klikn dowolny niebieski tekst znajdujcy si pod nagwkiem Eksploruj wszystkie ustawienia. Na otwartej w ten sposb stronie znajdziemy rne opcje, instrukcje i informacje.
Rysunek 11.3. Kolejne opcje uatwie dostpu
Niezalenie od podjtych przez nas krokw zwizanych z opcjami uatwie dostpu

wczona zostanie przynajmniej jedna z funkcji uatwiajcych nam korzystanie z kom-
263
putera. Kada z tych funkcji ma specjaln nazw, tak jak Lupa, Narrator, Klawiatura
ekranowa i inne. Niektre z nich maj dodatkowe opcje, ktre mona wykorzysta do
lepszego dopasowania ich do swoich wymaga. W pozostaej czci tego rozdziau omawia bd poszczeglne narzdzia uatwiajce korzystanie z komputera.
Pomoc dla osb niedowidzcych

Uszkodzenia wzroku zaczynaj si od nieostrego widzenia, a kocz na cakowitej utracie
wzroku. W Centrum uatwie dostpu znajdziemy kilka usprawnie dla osb z problemami ze wzrokiem. Trzeba jednak pamita, e osoby niewidome wymagaj zastosowania zupenie innych urzdze do wprowadzania danych, ktre dalece wykraczaj poza
to, co mona uzyska przez zmian ustawie systemu Windows. Wicej informacji na
temat takich urzdze mona znale na stronie www.microsoft.com/enable.
Osoby niedowidzce, ktre nie wymagaj zastosowania takich dodatkowych urzdze,
mog skorzysta z narzdzi wbudowanych w system Windows 7, ktre opisywane bd
w kolejnych podpunktach.
Uywanie Lupy
Funkcja Lupa jest narzdziem przeznaczonym dla osb, ktre z powodu sabego wzroku
wymagaj powikszenia pewnych elementw na ekranie. Funkcja ta udostpnia dwie
metody powikszania obrazu. W trybie domylnym powikszenie wynosi 200% normalnej wielkoci wywietlanych elementw. Po wczeniu tej funkcji cz ekranu wywietla bdzie powikszony obszar otaczajcy wskanik myszy.
Na przykad na rysunku 11.4 mona zobaczy okno, w ktrym pojawia si powikszona
wersja obszaru otaczajcego wskanik myszy. Powikszenie bdzie podao za wskanikiem myszy, a zatem wywietlana bdzie zawsze powikszona wersja tych elementw, ktre wskaemy mysz.
Jeeli programu tego nie uruchomilimy w Centrum uatwie dostpu, to mona to zrobi
za porednictwem menu Start. Naley klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj
Wszystkie programy/Akcesoria/Uatwienia dostpu/Program Lupa. Oczywicie mona
te nacisn klawisz ( ), wpisa sowo lupa i klikn w menu pozycj Program Lupa.
Okno dialogowe widoczne na rysunku 11.4 pozwala na modyfikowanie ustawie Lupy;
mona w nim wybra widok Penego ekranu, Lupy i Dokowany. Okno to otwierane jest
automatycznie w momencie uruchomienia programu Lupa. Po kilku sekundach okno
zmienia si w czciowo przezroczyst lup. Moemy wtedy klikn t lup, aby przy
wrci oryginalny wygld okna i zmieni opcje widoku. W przywrconym w ten sposb
oknie mona te zamkn program (wystarczy klikn przycisk zamykania okna programu Lupa).
Przedstawione na rysunku 11.4 okno dialogowe zawiera rne opcje pozwalajce na
zmian dziaania programu Lupa. Aby otworzy to okno, naley klikn przycisk z zbatk
w oknie gwnym programu. Jeeli program dziaa w trybie penoekranowym, to w oknie
opcji znajdziemy tylko cz dostpnych ustawie. Wszystkie pojawi si dopiero po
przeczeniu si w tryb lupy.
264
Rysunek 11.4. Funkcja Lupa
W oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje:
Ustaw precyzj zmian wielkoci powikszenia okrela warto, o jak

zmniejszany lub zwikszany jest obraz przy klikaniu przyciskw Pomniejsz
lub Powiksz.
Wcz odwrcenie kolorw powoduje wywietlanie zawartoci okna Lupy

jako negatywu oryginalnego obrazu.
led wskanik myszy zaznaczenie tej opcji sprawia, e w oknie powikszenia

zawsze wywietlany jest obszar znajdujcy si w pobliu wskanika myszy.
led klawiatur zaznaczenie tej opcji sprawia, e w oknie powikszenia zawsze

wywietlany jest tekst, ktry aktualnie wpisujemy z klawiatury.
Lupa ma poda za punktem wstawiania tekstu ta opcja dziaa podobnie

do powyszej, z tym e zapewnia powikszenie dowolnego edytowanego tekstu.
Wielko Lupy za pomoc dwch suwakw moemy ustali wielko Lupy.
Dokadnie dostrj wygld czcionek ekranowych kliknicie tego cza uruchamia

program Dostrajanie technologii tekstu ClearType (opisany w rozdziale 10.),
w ktrym mona poprawi wygld tekstu wywietlanego na ekranie.
265
Kontroluj, czy program Lupa jest uruchamiany przy logowaniu kliknicie

tego cza pozwala okreli, czy program Lupa ma by uruchamiany przy starcie
systemu Windows 7.
W celu zamknicia okna dialogowego bez zamykania okna powikszenia naley nacisn
przycisk minimalizacji albo klikn prawym przyciskiem myszy przycisk programu na
pasku zada lub pasek tytuu i wybra z menu kontekstowego pozycj Minimalizuj.
Chcc utworzy skrt do programu Lupa na pulpicie, naley klikn przycisk Start i wybra
z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Uatwienia dostpu, a nastpnie klikn
prawym przyciskiem myszy dowoln z wywietlonych ikon i wybra z menu kontekstowego
pozycj Wylij do/Pulpit (utwrz skrt), Przypnij do paska zada lub Przypnij do menu
Start.
Program Narrator
Program Narrator jest dodatkow technologi umoliwiajc odczytanie z ekranu wywietlanego na nim tekstu, ktra uatwia korzystanie z komputera osobom niedowidzcym. Informuje on o zdarzeniach i rzeczach, ktre dziej si na ekranie. Jeeli funkcji
Narratora nie wczymy w Centrum uatwie dostpu, to mona uruchomi go w dowolnym momencie, klikajc przycisk Start i wybierajc z menu pozycj Wszystkie programy/
Akcesoria/Uatwienia dostpu/Narrator (mona te nacisn klawisz ( ), wpisa nar
i wybra z menu pozycj Narrator).
Po otwarciu Narratora pojawi si okno dialogowe przedstawione na rysunku 11.5. Po
rozpoczciu pracy natychmiast usyszymy gos opisujcy nasze poczynania. W oknie
dialogowym mona zmieni nastpujce ustawienia:
Rysunek 11.5.
Opcje programu
Narrator
Powtrz nacinicia klawiszy przez uytkownika po wczeniu tej opcji Narrator

bdzie odczytywa wszystkie nacinite przez nas klawisze.
Ogo komunikaty systemu po zaznaczeniu tej opcji Narrator bdzie odczytywa

wszystkie komunikaty systemowe, jakie mog pojawi si na ekranie.
Ogo powiadomienia przewijane po wybraniu tej opcji otrzymywa bdziemy

informacje o tym, jak daleko przewinite zostao okno.
266
Uruchom w postaci zminimalizowanej po zaznaczeniu tej opcji program

Narrator uruchamiany jest ze zminimalizowanym oknem, do ktrego mona si
dosta po klikniciu przycisku programu na pasku zada.
Szybka pomoc uruchamia gosow pomoc programu Narrator.
Ustawienia gosu pozwala zmodyfikowa gos, szybko, gono oraz barw

gosu narratora.
Zakocz zamyka okno dialogowe programu Narrator. Do czasu ponownego

uruchomienia programu nie usyszymy wicej opisw wygaszanych przez Narratora.
Jeeli chcemy pozby si okna dialogowego, ale nadal korzysta z funkcji programu,
to naley zminimalizowa okno dialogowe.
Program Narrator nie jest bardzo rozbudowany w porwnaniu z innymi dostpnymi
technologiami wspomagajcymi osoby niepenosprawne. Informacje na temat lepszych
urzdze przeznaczonych do wsppracy z systemem Windows 7 znale mona
na stronie www.microsoft.com/enable.
Program Narrator zosta zaprojektowany tak, eby wspomaga osoby z problemami ze

wzrokiem. Oznacza to, e odczytuje on wszystkie teksty, jakie pojawiaj si na ekranie.
Jeeli kto szuka bardziej specjalizowanego programu przeznaczonego na przykad do
odczytywania dokumentw elektronicznych, na przykad ksiek, to powinien zainteresowa si programami Adobe Reader albo Microsoft Reader dostpnymi pod adresami
www.adobe.com/reader i www.microsoft.com/reader.
Program TextAloud jest innym popularnym narzdziem przeznaczonym do odczytywania wiadomoci pocztowych, stron WWW oraz podobnych dokumentw. Nie jest to
program darmowy, ale nie jest te bardzo drogi. Wicej informacji na jego temat uzyska mona na stronie www.textaloud.com, na ktrej dostpna jest te bezpatna wersja
testowa.
Duy kontrast
Duy kontrast jest funkcj systemu Windows, ktra powoduje, e elementy wywietlane
s w kontrastowych kolorach, dziki czemu osoby ze sabym wzrokiem mog atwiej
rozpozna poszczeglne elementy interfejsu uytkownika. Opcje pozwalajce na kontrolowanie funkcji duego kontrastu uzyskamy po klikniciu opcji Konfiguruj duy kontrast w oknie Centrum uatwie dostpu.
Jeeli domylny schemat kolorw o wysokim kontracie nam nie odpowiada, to naley
otworzy stron Personalizacja w panelu sterowania i wybra schemat kolorw z kategorii
Kompozycje podstawowe i o duym kontracie. Mona wyprbowa rne kompozycje,
a znajdziemy najwaciwsz.
Domylnie funkcj duego kontrastu mona wcza i wycza za pomoc kombinacji klawiszy Alt+lewy Shift+PrtScr (przytrzyma klawisz Alt, przytrzyma lewy klawisz Shift
ten obok klawisza Z nacisn klawisz PrtScr i puci pozostae klawisze).
267
Jeeli na klawiaturze znajduje si klawisz blokady klawiszy funkcyjnych (F-Lock),

to przed zastosowaniem kombinacji Alt+lewy Shift+PrtScr naley wyczy blokad
klawiszy funkcyjnych.
Uywanie komputera bez monitora

W oknie Centrum uatwie dostpu, w sekcji Eksploruj wszystkie ustawienia znale mona
cze Uywaj komputera bez ekranu. Po jego klikniciu zobaczymy opcje przedstawione
na rysunku 11.6.
Rysunek 11.6. Uywanie komputera bez ekranu
Pierwsza z opcji wcza program Narrator, ktry opisywany by w poprzednim podpunkcie. Wczenie opcji Wcz opis audio uruchamia mechanizm sownego opisywania
tego, co dzieje si na filmie. Niestety, nie wszystkie filmy obsuguj prawidowo t technologi, a to oznacza, e mimo wczenia tej opcji nie kady film bdzie opisywany sownie. Filmy obsugujce funkcj opisw dwikowych wykorzystywa bd aktualne
ustawienia mechanizmu zamiany tekstu w mow, o ktrych mwi bd w dalszej czci
tego rozdziau. cze Konfiguruj zamian tekstu na mow otwiera okno dialogowe pozwalajce na skonfigurowanie tego mechanizmu.
Zaznaczenie opcji Wycz wszystkie niepotrzebne animacje (jeeli moliwe) wycza
dodatkowe efekty animacji, ktre nie maj adnego znaczenia dla alternatywnych urzdze wywietlajcych, przez co system dziaa nieco szybciej. Mona te okreli czas,
268
przez jaki maj by wywietlane informacje pochodzce z ikon obszaru powiadomie.

Jeeli znikaj, zanim zdymy je klikn, to mona tu zdefiniowa duszy czas ich
wywietlania.
Jeeli w oknie tym wprowadzimy jakie zmiany, to po klikniciu przycisku Zastosuj zostan
one wprowadzone w ycie bez zamykania okna. Mona te klikn przycisk Zapisz, aby
zapisa ustawienia i zamkn okno. Oczywicie mamy te do wyboru przycisk Anuluj
lub Wstecz, ktre odrzucaj wprowadzone zmiany.
Optymalizacja wywietlania
W oknie Centrum uatwie dostpu znajdziemy te cze Zwiksz widoczno zawartoci
ekranu przeznaczone dla osb majcych problemy ze wzrokiem. Pierwsze dostpne tu
opcje pozwalaj na sterowanie funkcjami Duego kontrastu, Narratora, Opisw audio
i Lupy. Po przewiniciu zawartoci okna zobaczymy opcje przedstawione na rysunku 11.7.
Pogrub prostokt fokusu za pomoc klawisza tabulacji mona przenosi

si w oknie dialogowym z jednej opcji na inn, a aktualnie wybrana opcja wyrniana
jest za pomoc prostokta fokusu. Za pomoc tej opcji mona sprawi, e prostokt
ten bdzie lepiej widoczny.
Ustaw grubo mrugajcego kursora w czasie wpisywania tekstu na ekranie

pojawia si pionowy kursor, mrugajcy w miejscu, w ktrym pojawi si nastpny
wpisywany znak. Jeeli kto ma problemy z zobaczeniem tego kursora, to moe
skorzysta z listy rozwijanej i pogrubi cay kursor. Linia znajdujca si w sekcji
Podgld pokazuje aktualnie wybran grubo kursora.
Wycz wszystkie niepotrzebne animacje (jeeli moliwe) cz wywietlanych

na ekranie animacji nie ma adnego praktycznego znaczenia i suy tylko
uprzyjemnianiu pracy z komputerem. Dla osb z problemami ze wzrokiem takie
efekty mog by jednak czynnikiem rozpraszajcym i utrudniajcym prac, dlatego
ta opcja pozwala na ich wyczenie.
Usu obrazy ta (jeli dostpne) obrazki umieszczane w tle pulpitu, folderw

i innych miejsc mog sprawia, e wywietlany na nich tekst bdzie trudny
do odczytania. Za pomoc tej opcji mona usun wszystkie obrazki umieszczane
w tle.
Oczywicie dokonane tu wybory zostan aktywowane dopiero po klikniciu przycisku

OK lub Zastosuj (przycisk OK dodatkowo zamknie okno dialogowe).
Pomoc dla osb z problemami z poruszaniem si

Centrum uatwie dostpu zawiera kilka opcji uatwiajcych uywanie klawiatury i myszy
osobom z problemami z poruszaniem si. Mona tu wymieni funkcje Klawiatury programowej, Klawiszy trwaych, Klawiszy filtru i inne. Do opcji tych mona si dosta za
porednictwem Centrum uatwie dostpu, a take za pomoc innych metod, ktre bd
opisywane w nastpnych podpunktach.
269
Rysunek 11.7. Poprawianie widocznoci zawartoci ekranu
Uywanie klawiatury programowej

Klawiatura programowa, jak sama nazwa wskazuje, jest klawiatur wywietlan na
ekranie, dziki czemu moemy wpisywa tekst za pomoc wskanika myszy, a nie przez
naciskanie klawiszy na fizycznej klawiaturze. Mechanizm ten doskonale sprawdza si
w przypadku osb z problemami z poruszaniem si, ale mog z niego korzysta rwnie
osoby, ktre pisz jednym palcem, poszukujc za kadym razem kolejnej litery. Opcj
pozwalajc na wczenie klawiatury programowej znale mona w oknie Centrum
uatwie dostpu, w sekcji Uywaj komputera bez myszy lub klawiatury. Klawiatur
programow mona te otworzy bezporednio z pulpitu, naciskajc klawisz ( ), wpisujc
klaw i wybierajc z menu pozycj Klawiatura programowa. Mona te klikn przycisk
Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Uatwienia dostpu/
Klawiatura programowa.
Klawiatura pojawia si na ekranie w osobnym oknie programu (rysunek 11.8) i mona
z ni pracowa tak samo jak z kad inn klawiatur. Najpierw trzeba klikn na ekranie
miejsce, w ktrym chcemy wpisa jaki tekst moe to by dowolne miejsce pozwalajce na wprowadzanie tekstu, od paska adresu w przegldarce a po dokument w procesorze tekstu. Nastpnie mona przystpi do wprowadzania tekstu, klikajc poszczeglne
znaki na klawiaturze programowej.
270
Rysunek 11.8. Klawiatura programowa
Klawisze Backspace (bksp) i Delete (del) su do usuwania tekstu. Chcc wpisa wielk
liter, naley klikn klawisz Shift, a nastpnie klawisz wybranej litery. W celu wybrania
kombinacji klawiszowej takiej jak Ctrl+Esc, naley najpierw klikn pierwszy z klawiszy,
a potem drugi.
Po zakoczeniu pracy z klawiatur programow mona zamkn jej okno, naciskajc
przycisk zamykania (X) umieszczony w prawym grnym rogu okna. Chcc zobaczy
peniejszy zestaw funkcji wspomagajcych pisanie na klawiaturze, mona skorzysta
z dowolnej z poniszych metod:
W oknie Centrum uatwie dostpu klikn cze Uatw korzystanie z klawiatury.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Uatwienia

dostpu/Zmie sposb dziaania klawiatury.
W ten sposb otwierane jest okno przedstawione na rysunku 11.9. W kolejnych podpunktach opisywa bd dostpne w tym oknie opcje.
Po wczeniu niektrych opcji w obszarze powiadomie pojawia si specjalna ikona,
taka jak na rysunku 11.10. Dziki temu mona bardzo atwo sprawdzi, ktre z opcji s
aktywne w danym momencie. Jeeli widoczne s ikony Klawiszy filtru i Klawiszy trwaych, to mona klikn je dwukrotnie i zmieni ustawienia wybranej funkcji.
Korzystanie z funkcji Klawisze myszy

Klawisze myszy to funkcja pozwalajca na przemieszczanie wskanika myszy na ekranie
za pomoc klawiszy strzaek umieszczonych na klawiaturze przy bloku klawiszy numerycznych. Chcc skorzysta z funkcji Klawisze myszy, naley si najpierw upewni, e
zaznaczona jest opcja Wcz funkcj Klawisze myszy przedstawiona na rysunku 11.9.
W celu skonfigurowania funkcji Klawisze myszy naley klikn cze Konfiguruj funkcj
Klawisze myszy. Pojawi si wtedy okno z opcjami przedstawione na rysunku 11.11.
Kada z dostpnych tu opcji objaniona jest na poniszej licie:
Wcz funkcj Klawisze myszy zaznaczenie tego pola wyboru wcza funkcj
Klawisze myszy.
Wcz funkcj Klawisze myszy za pomoc klawiszy lewy Alt+lewy Shift+Num

Lock wczenie tej opcji umoliwia wczanie i wyczanie funkcji Klawisze
myszy za pomoc skrtu klawiszowego (przytrzyma klawisz Alt, przytrzyma
klawisz Shift znajdujcy si przy klawiszu Z i nacisn klawisz Num Lock).
271
Rysunek 11.9.
Uatwianie pracy
z klawiatur
Wywietlaj komunikat ostrzegawczy przy wczaniu ustawienia za pomoc tej

opcji mona nakaza systemowi wywietlanie informacji na temat wczonej funkcji
Klawisze myszy.
Wydawaj dwik przy wczaniu lub wyczaniu ustawienia za pomoc tej

opcji mona nakaza systemowi odtwarzanie specjalnego dwiku w momencie
wczania funkcji Klawisze myszy.
Szybko maksymalna ten suwak pozwala okreli maksymaln prdko,

jak moe osign wskanik myszy po naciniciu klawisza strzaki.
Przyspieszenie im duej przytrzymujemy klawisz strzaki, tym szybciej porusza

si wskanik myszy. Za pomoc tego suwaka mona okreli poziom przyspieszenia
wskanika.
Przytrzymaj wcinity klawisz Ctrl, aby przyspieszy lub klawisz Shift, aby zwolni
wczenie tej opcji pozwala na sterowanie prdkoci wskanika myszy
przesuwanego klawiszami strzaek za pomoc klawiszy Ctrl i Shift.
Uyj funkcji Klawisze myszy, gdy klawisz Num Lock jest pozwala okreli,
czy funkcja Klawisze myszy aktywna jest przy wczonym lub wyczonym klawiszu
Num Lock.
Wywietl ikon Klawiszy myszy na pasku zada wyczyszczenie tej opcji sprawi,
e ikona funkcji Klawisze myszy nie bdzie pojawiaa si w obszarze powiadomie.
272
Rysunek 11.10. Ikony pomocy klawiaturowych w obszarze powiadomie
Funkcja Klawisze myszy do dziaania wymaga wykonania kilku zabiegw. Przede wszystkim w obszarze powiadomie powinna by widoczna ikona funkcji. Jeeli jej nie ma, to
naley nacisn klawisze lewy Alt+lewy Shift+Num Lock i wczy w ten sposb funkcj.
W otwartym oknie dialogowym naley klikn przycisk Tak. Mona te w Centrum
uatwie dostpu klikn cze Uatw korzystanie z klawiatury, a nastpnie klikn pole
wyboru Wcz funkcj Klawisze myszy i klikn przycisk Zastosuj.
Jeeli w obszarze powiadomie zobaczymy ikon funkcji Klawisze myszy z przekrelonym czerwonym kkiem, to znaczy, e klawisz Num Lock znajduje si w pozycji uniemoliwiajcej korzystanie z tej funkcji. Wystarczy jednak raz nacisn klawisz Num
Lock, a czerwone kko zniknie z ikony i bdziemy mogli porusza wskanikiem myszy
za pomoc klawiszy strzaek.
Klawisze nawigacyjne nieznajdujce si na klawiaturze numerycznej najprawdopodobniej
w ogle nie bd miay wpywu na wskanik myszy, niezalenie od stanu klawisza
Num Lock. Trzeba zatem uwaa, czy korzysta si z waciwych klawiszy nawigacyjnych.
273
Rysunek 11.11. Konfigurowanie funkcji Klawisze myszy
Po wczeniu funkcji Klawisze myszy wskanikiem myszy mona sterowa w nastpujcy sposb:
Klawisze strzaek w gr () i w d () przesuwaj wskanik myszy w pionie.
Klawisze strzaek w lewo () i w prawo () przesuwaj wskanik myszy

w poziomie.
Klawisze Home, Page Down, Page Up i End przesuwaj wskanik myszy ukonie.
Kliknicie elementu wskazywanego przez wskanik myszy nastpuje po naciniciu

na klawiaturze numerycznej klawisza 5.
Dwukrotne kliknicie wywoywane jest za pomoc klawisza dodawania (+)

na klawiaturze numerycznej.
Kliknicie prawym przyciskiem myszy wywoywane jest za pomoc klawisza

odejmowania (-) na klawiaturze numerycznej albo przez kombinacj klawiszy
Shift+F10.
Zmiana nazwy elementu nastpuje po naciniciu klawisza F2.
W celu przecignicia elementu naley nacisn klawisz Insert na klawiaturze

numerycznej i przesun wskanik myszy za pomoc opisywanych wyej klawiszy.
Upuszczenie przeciganego elementu nastpuje po naciniciu klawisza Del

na klawiaturze numerycznej.
274
W celu wyczenia funkcji Klawisze myszy i ukrycia zwizanej z ni ikony obszaru

powiadomie naley skorzysta z tego samego skrtu klawiszowego, ktry posuy nam
do wczenia tej funkcji: Alt+lewy Shift+Num Lock.
Moemy te zmieni wygld wskanika myszy. W oknie Centrum uatwie dostpu
naley klikn cze Uatw korzystanie z myszy, a pojawi si opcje przedstawione na
rysunku 11.12.
Rysunek 11.12. Wicej opcji myszy
W grnej czci tego okna dialogowego naley wybra wielko i kolor wskanikw myszy (dostpnych jest dziewi wariantw). Jeeli chcielibymy mie moliwo przywoania czciowo zakrytego okna przez wskazanie go wskanikiem myszy, to naley
zaznaczy opcj Uaktywnij okno przez umieszczenie na nim wskanika myszy. Kliknicie cza Ustawienia myszy powoduje otwarcie okna dialogowego personalizacji myszy,
o ktrym mwiem ju w rozdziale 10., w podrozdziale Personalizowanie myszy.
Uywanie funkcji Klawiszy trwaych

Funkcja Klawiszy trwaych eliminuje konieczno przytrzymywania klawiszy i naciskania dwch klawiszy jednoczenie w celu nacinicia kombinacji klawiszy, takiej jak
Ctrl+Esc. Przy aktywnej funkcji Klawiszy trwaych wystarczy tylko nacisn klawisz
modyfikatora (pierwszy klawisz w kombinacji Klawisz+Klawisz), a nastpnie nacisn
275
drugi klawisz kombinacji. Na przykad kombinacj Ctrl+Esc przy aktywnej funkcji

Klawiszy trwaych mona uzyska przez nacinicie klawisza Ctrl, a nastpnie nacinicie
klawisza Esc.
Po wczeniu funkcji Klawiszy trwaych w obszarze powiadomie pojawia si ikona
(rysunek 11.10). Jeeli takiej ikony nie ma, to mona wczy funkcj, naciskajc klawisz
Shift pi razy i klikajc w otwartym oknie przycisk Tak. Jeeli ta metoda nie zadziaa,
to mona w oknie Centrum uatwie dostpu klikn opcj Uatw korzystanie z klawiatury,
a nastpnie zaznaczy opcj Wcz funkcj Klawisze trwae.
Kady z klawiszy modyfikatorw, ktry mona utrwali, oznaczany jest za pomoc maego
prostokta w ikonie obszaru powiadomie. Po wczeniu klawisza odpowiadajcy mu
prostokt przyjmuje kolor biay. Mona wyprbowa ten mechanizm, naciskajc kilka
razy rne klawisze modyfikatorw (Ctrl, Alt, Shift lub klawisz z logo Windows).
W momencie zablokowania klawisza jeden z prostoktw na ikonie zmienia kolor na
czarny, a po odblokowaniu zamienia si z powrotem na biay.
Zachowanie funkcji Klawisze trwae mona dowolnie dostosowywa do swoich potrzeb.
Okno z opcjami tej funkcji mona otworzy przez dwukrotne kliknicie jej ikony znajdujcej si w obszarze powiadomie, a nastpnie kliknicie opcji Konfiguruj funkcj
Klawisze trwae. Mona te klikn opcj Uatw korzystanie z klawiatury w oknie Centrum uatwie dostpu, a nastpnie klikn opcj Konfiguruj funkcj Klawisze trwae.
Otwarte zostanie w ten sposb okno przedstawione na rysunku 11.13.
Wikszo opcji dostpnych w tym oknie dialogowym jest do dobrze opisana, a zatem
nie bd wchodzi w szczegy. Pierwsza z nich umoliwia wczanie i wyczanie funkcji
Klawiszy trwaych. Druga opcja pozwala okreli zachowanie skrtu klawiszowego wczajcego funkcj. Osobnego wyjanienia wymagaj jednak ponisze opcje:
Zablokuj klawisze modyfikujce po naciniciu ich dwa razy z rzdu wczenie

tej opcji pozwala zablokowa klawisz modyfikatora na potrzeby kilkukrotnego
uycia. Na przykad po wczeniu tej opcji mona zablokowa klawisz Shift
przez jego dwukrotne nacinicie. Kady nacinity pniej klawisz bdzie
traktowany tak, jakby jednoczenie naciskany by klawisz Shift. Klawisz
modyfikatora pozostaje w stanie zablokowanym do momentu kolejnego nacinicia
tego samego klawisza.
Wycza funkcj Klawisze trwae w przypadku jednoczesnego nacinicia dwch

klawiszy zaznaczenie tej opcji pozwala na wyczenie funkcji Klawiszy trwaych
przez jednoczesne nacinicie dwch klawiszy. (Jeeli opcja ta jest wyczona,
to funkcj mona wyczy przez piciokrotne nacinicie klawisza Shift).
Opcje zwizane z powiadomieniami steruj sygnaami dwikowymi oraz ikon w obszarze powiadomie. Po wybraniu odpowiadajcego nam zestawu opcji naley oczywicie
klikn przycisk OK lub Zastosuj.
Uywanie klawiszy przeczajcych

Funkcja Klawisze przeczajce generuje dwiki przy kadym naciniciu klawisza
przeczajcego (Caps Lock, Num Lock lub Scroll Lock). W celu aktywowania funkcji
klawiszy przeczajcych naley zaznaczy zwizane z ni pole wyboru, znajdujce si
276
Rysunek 11.13. Konfigurowanie klawiszy trwaych
na rodku okna przedstawionego na rysunku 11.9. Dodatkowo, jeeli opcja ta nie zostanie
wyczona, to moliwe jest wczanie i wyczanie funkcji klawiszy przeczajcych przez
przytrzymanie klawisza Num Lock przez pi sekund.
Nazwa klawisze przeczajce wzia si z faktu, e klawisze te mog mie dwa stany:
wczony i wyczony. Po naciniciu takiego klawisza zostaje on przeczony
w przeciwny stan. Na wielu klawiaturach znajduj si mae lampki sygnalizujce stan
wczenia danego klawisza.
Jeeli po wczeniu funkcji Klawisze przeczajce chcielibymy posucha generowanych przez ni dwikw, to mona kilka razy nacisn klawisz Caps Lock. W momencie
przeczania klawisza w stan wczenia usyszymy wysoki dwik, natomiast przeczanie w stan wyczony sygnalizowane bdzie niskim dwikiem. Funkcja Klawiszy
przeczajcych nie ma swojej ikony w obszarze powiadomie, a zatem jedynym sposobem na sprawdzenie, czy jest aktywna, jest nacinicie jednego z klawiszy przeczajcych, na przykad klawisza Caps Lock.
Uywanie Klawiszy filtru

Funkcja Klawiszy filtru wycza automatyczne powtarzanie nacinicia klawisza, jeeli
jest on przytrzymany przez duszy czas albo w przypadku kilkukrotnie powtarzanych
szybkich nacini klawisza. Funkcja ta pozwala unikn wprowadzania nadmiarowych
277
znakw powodowanego przez niekontrolowane ruchy typowe dla choroby Parkinsona

i podobnych upoledze ruchu.
W celu aktywowania funkcji Klawiszy filtru naley w oknie Centrum uatwie dostpu
zaznaczy pole wyboru Wcz funkcj Klawisze filtru. Gdy funkcja jest aktywna, w obszarze powiadomie wywietlana jest jej ikona (pokazana na rysunku 11.10). Mona te
wcza i wycza funkcj Klawiszy filtru przez przytrzymanie prawego klawisza Shift
przez osiem sekund i kliknicie przycisku Tak.
Chcc spersonalizowa funkcj Klawiszy filtru, naley otworzy okno ustawie przedstawione na rysunku 11.14. Mona to zrobi, klikajc dwukrotnie ikon w obszarze powiadomie albo otwierajc okno Centrum uatwie dostpu, klikajc opcj Uatw korzystanie
z klawiatury i klikajc cze Konfiguruj funkcj Klawisze filtru.
Rysunek 11.14. Konfiguracja klawiszy filtru
W otwartym oknie dwie pierwsze sekcje oraz znajdujca si na dole sekcja Inne ustawienia s bardzo podobne do sekcji opisywanych ju w przypadku innych funkcji uatwie dostpu pozwalaj na wczanie i wyczanie funkcji oraz konfigurowanie skrtw klawiszowych. Pozostae opcje wymagaj jednak specjalnego omwienia:
Wcz funkcj Klawisze odbijajce jeeli zdarza si nam niechccy nacisn

klawisz kilka razy, cho chcielimy nacisn go tylko raz, to naley zaznaczy
t opcj, dziki czemu system bdzie ignorowa powtarzane nacinicia klawiszy.
278
Trzeba tu poda te czas, jaki system ma odczeka, aby uzna nastpne nacinicia
klawisza za celowe.
Wcz funkcj Klawisze powtrzenia i Klawisze wolne t opcj naley zaznaczy,

jeeli czsto tak dugo przytrzymujemy klawisz, e system zaczyna powtarza
jego nacinicia, albo niechccy naciskamy jednoczenie kilka ssiadujcych
klawiszy. Dodatkowo naley klikn cze Konfiguruj funkcj Klawisze powtrzenia
i Klawisze wolne i w otwartym oknie wyczy, zmieni powtarzanie klawiszy
oraz ustali minimalny czas nacinicia, ktre zostanie uznane za prawidowe
nacinicie klawisza.
Zdefiniowane ustawienia mona od razu przetestowa w polach tekstowych znajdujcych si w tym samym oknie. Ostatnie dwie opcje pozwalaj na przypisanie sygnaw
dwikowych oznaczajcych przyjte nacinicia klawiszy oraz wywietlenie opcji ikony
w obszarze powiadomie. Jak zwykle wybrane opcje wcielane s w ycie po naciniciu
przycisku OK lub Zastosuj.
Nie mona zakada, e ustawienia tej opcji uda si nam ustali od razu przy pierwszej
prbie. Na pocztek mona tylko zakada pewne ustawienia, ktre mog, cho nie musz
si sprawdzi. Po lepszym zapoznaniu si z dziaaniem tej funkcji bdzie mona wrci
do ekranu jej konfigurowania i lepiej dopasowa poszczeglne ustawienia.
Pozostae opcje konfiguracji myszy i klawiatury opisywane byy w rozdziale 10.,
w podrozdziaach Personalizowanie myszy i Personalizowanie klawiatury.
Pomoc dla osb niedosyszcych

Kliknicie opcji Uyj tekstu lub wizualnych alternatyw dwikw dostpnej w oknie Centrum uatwie dostpu powoduje wywietlenie opcji przedstawionych na rysunku 11.15.
Opcje te uatwiaj prac osobom niedosyszcym, zamieniajc typowe dwiki wydawane
przez system sygnaami wizualnymi.
W wywietlonym oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje:
Wcz powiadomienia wizualne dla dwikw (Sound Sentry) zaznaczenie tej

opcji zmienia wszystkie piknicia i inne alarmy dwikowe przeznaczone dla osb
syszcych na wizualne informacje dla niesyszcych.
Wybierz ostrzeenie wizualne pozwala wybra wielko ostrzee wizualnych.

Wielkoci zaczynaj si od ich cakowitego braku, a kocz na byskaniu caym
pulpitem.
Wcz podpisy tekstowe dla dialogu mwionego (jeli to moliwe) zaznaczenie tej
opcji ma efekt podobny do wybrania podpisw przy ogldaniu filmw. Gdy tylko jest
to moliwe, mwiony tekst wywietlany jest na ekranie w postaci zwykego tekstu.
Oczywicie wszystkie wybrane opcje zostan uruchomione dopiero po naciniciu przycisku OK lub Zastosuj.
279
Rysunek 11.15. Uywaj tekstw lub wizualnych alternatyw dwikw
Uatwianie koncentracji na zadaniach

Na samym dole Centrum uatwie dostpu znajduje si cze Uatw koncentracj na zadaniach. Kliknicie tego cza otwiera okno z opcjami przedstawione na rysunku 11.16.
Wszystkie znajdujce si w nim opcje wczaj lub wyczaj funkcje opisywane w poprzednich punktach.
Jak zwykle, po dokonaniu jakichkolwiek zmian w opcjach naley nacisn przycisk OK
lub Zastosuj.
Ustawienia administracyjne
zwizane z uatwieniami dostpu
Opcja Zmie ustawienia administracyjne znajdujca si w lewej kolumnie Centrum
uatwie dostpu pozwala administratorowi systemu na zastosowanie wybranych opcji
uatwie dostpu w stosunku do strony logowania, z ktrej korzystaj wszyscy uytkownicy komputera. W tym miejscu konieczne s uprawnienia administracyjne, poniewa
opcje te wpywaj na wszystkich uytkownikw komputera. Mona tutaj rwnie utworzy punkt przywracania systemu, ktry zachowa wszystkie zdefiniowane ustawienia
uatwie dostpu.
280
Rysunek 11.16. Uatwienia koncentracji
Skrty klawiszowe zwizane z uatwieniami dostpu

Na wszelki wypadek w tabeli 11.1 zgromadziem wszystkie skrty klawiszowe pozwalajce na wczanie lub wyczanie funkcji uatwie dostpu za pomoc klawiatury.
Trzeba jednak pamita, e podane tu skrty dziaa bd pod warunkiem, e nie zostay
wyczone w opcjach poszczeglnych funkcji.
Tabela 11.1. Skrty klawiszowe funkcji uatwie dostpu
Otwarcie Centrum uatwie dostpu
Klawisz z logo Windows+U
Wczenie lub wyczenie duego kontrastu
Nacisn lewy Alt+lewy Shift+PrtScr
Wczenie lub wyczenie klawiszy filtru
Przytrzyma prawy klawisz Shift przez osiem sekund
Wczenie lub wyczenie funkcji Klawisze myszy
Nacisn lewy Alt+lewy Shift+Num Lock
Wczenie lub wyczenie klawiszy trwaych
Nacisn klawisz Shift pi razy
Wczenie lub wyczenie klawiszy przeczajcych
Przytrzyma klawisz Num Lock przez pi sekund
281
Jak to wszystko wyczy?

Opcje uatwie dostpu niczym nie rni si od innych opcji znajdujcych si w innych oknach
dialogowych. Jeeli wczymy pewn funkcj, to system Windows 7 zakada, e faktycznie mielimy
taki zamiar. Wszystkie wczone funkcje bd aktywne w czasie trwania sesji pracy z komputerem,
a take w czasie kolejnych sesji. Nie ma tutaj trybu ja tylko eksperymentuj albo to tylko arty,
pozwalajcego na wyczenie dziwnych ustawie po pewnym czasie.
Sprawa komplikuje si tym bardziej, e istnieje kilka sposobw na wczenie lub wyczenie rnych
opcji. Jeeli nie pamitamy, gdzie dana funkcja zostaa wczona, to jej wyczenie moe przysparza
pewnych problemw. Jeeli mamy tego rodzaju problemy, to na pocztek naleaoby wyczy pierwsze opcje w oknie Centrum uatwie dostpu. Nastpnie naley otworzy pierwszy element w sekcji
Eksploruj wszystkie ustawienia, usun zaznaczenia tych funkcji, ktre nie s nam potrzebne, i klikn przycisk Zapisz. Podobnie postpowa naley ze wszystkimi pozostaymi czami z sekcji Eksploruj wszystkie ustawienia, a do wyczania wszystkich niepotrzebnych funkcji.
Ustawienia regionalne i jzykowe

W rnych regionach i jzykach liczby, kwoty, daty oraz czas prezentowane s na rne
sposoby. Na przykad w Polsce kwoty pienine podawane s w formacie 1234,56 PLN.
W Wielkiej Brytanii z kolei stosowany jest format 1,234.56. Jeeli komputer nie wywietla tych wartoci w sposb odpowiedni dla naszego regionu, to naley poprawi odpowiednie ustawienia. Po pierwsze, naley otworzy okno Region i jzyk. Mona to zrobi
na dwa rne sposoby:
Nacisn klawisz (
), wpisa sowo region i wybra z menu pozycj Region i jzyk.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Zegar, jzyk

i region/Region i jzyk.
Otwarte w ten sposb okno dialogowe wyglda podobnie do przedstawionego na

rysunku 11.17. Na przedstawionej na rysunku karcie Formaty mona zmienia regionalne ustawienia wywietlania rnych wartoci.
Zmienianie wygldu liczb, dat i czasu

W oknie Region i jzyk mona zobaczy na karcie Formaty wzorce wywietlania na ekranie liczb, walut, dat oraz czasu. Oczywicie nie musimy ogranicza si wycznie do
domylnych formatw. Mona je zmieni, rozwijajc list Format i wybierajc z niej
opcj najlepiej opisujc nasz region. Wywietlane w oknie formaty zostan zmienione
zgodnie z ustawieniami waciwymi dla wybranego regionu.
Jeeli chcemy zmieni jeden lub kilka formatw zdefiniowanych dla wybranego regionu,
to naley klikn przycisk Ustawienia dodatkowe. W otwartym w ten sposb oknie
dialogowym mona okreli, w jaki sposb system Windows 7 ma wywietla liczby,
waluty, czas i dat. Jeeli domylne formaty przedstawione w karcie Formaty uznamy za
zadowalajce, to mona po prostu klikn przycisk Zastosuj. Przed zamkniciem okna
dialogowego dobrze byoby zapozna si jeszcze z nastpnymi punktami.
282
Rysunek 11.17.
Karta Formaty
w oknie Region
i jzyk
Poinformuj o swojej lokalizacji

Niektre programy i usugi sieciowe dostosowuj swoj tre do lokalizacji, w ktrej
znajduje si nasz komputer. Jeeli informacje te s nieprawidowe, to w oknie Region
i jzyk naley klikn kart Lokalizacja, a nastpnie wybra z listy rozwijanej waciw
lokalizacj i klikn przycisk Zastosuj.
Praca z wieloma jzykami

Dla osb pracujcych w kilku jzykach system Windows 7 oferuje wygodne narzdzia
pozwalajce dopasowa klawiatur do wymogw wybranego jzyka. Funkcje te przydaj
si szczeglnie tumaczom, ktrzy musz przecza si pomidzy rnymi jzykami.
Istniej dwa rodzaje jzykw obsugiwanych przez system:
Jzyki wprowadzania s to jzyki stosowane przy wpisywaniu, edycji i czytaniu

dokumentw. Jzyki wprowadzania s instalowane razem z systemem. Nie trzeba
nic dodatkowo instalowa ani kupowa. Po zainstalowaniu jzyka do czytania
i pisania mona uywa go rwnie w ramach mechanizmu rozpoznawania mowy.
Jzyki interfejsu uytkownika jzyk interfejsu uytkownika jest jzykiem

wykorzystywanym do opisywania pozycji menu, opcji w oknach dialogowych
i kreatorach oraz w innych elementach wywietlanych na ekranie. Kilka takich
jzykw instalowanych jest domylnie z systemem, natomiast pozostae musz
by instalowane osobno. W systemie zainstalowa mona dwa rodzaje jzykw
interfejsu uytkownika:
283
Jzykowe pakiety interfejsu (ang. Language Interface Pack LIP)

takie pakiety zawieraj tumaczenia mniej wicej 80% elementw interfejsu
uytkownika. S one zalecane dla osb, ktre chc zmieni jzyk interfejsu
uytkownika dla wszystkich uytkownikw danego komputera. Pakiety te dziaaj
ze wszystkimi wersjami systemu, s bezpatne i atwe do zainstalowania.
Pakiety wielojzycznego interfejsu uytkownika (ang. Multilanguage User

Interface MUI) te pakiety interfejsu uytkownika zawieraj tumaczenia
caoci interfejsu i mog by stosowane na wybranych kontach uytkownikw.
Dziki nim cz uytkownikw komputera moe korzysta z polskiej wersji
systemu, podczas gdy inni uytkownicy mog cieszy si wersj angielsk.
Niestety, pakiety MUI dziaaj wycznie w wersjach Windows 7 Ultimate.
Mona je zainstalowa z oryginalnej pytki DVD z systemem Windows albo
pobra je z witryny firmy Microsoft.
Narzdzia umoliwiajce dodanie jzykw wprowadzania oraz jzykw interfejsu uytkownika znajduj si w oknie Region i jzyk, na karcie Klawiatury i jzyki. Jak mona
zobaczy na rysunku 11.18, grna cz karty dotyczy wycznie jzykw wprowadzania
(definiujcych sposb pisania, czytania i edycji dokumentw), natomiast w dolnej czci
znajduj si opcje jzykw interfejsu uytkownika (teksty pojawiajce si w menu, oknach
dialogowych i w kreatorach).
Rysunek 11.18.
Karta Klawiatury
i jzyki
W kolejnych podpunktach przyjrzymy si technikom pracy z rnymi rodzajami jzykw

oraz plikw.
284

Do wprowadzania znakw specjalnych nie potrzeba narzdzi opisywanych w tym rozdziale.
Takie znaki mona wstawia do tekstu za pomoc Tablicy znakw, o ktrej mwi
bd w rozdziale 14., w punkcie Wpisywanie znakw specjalnych za pomoc
Tablicy znakw.
Uywanie jzykw wprowadzania

Jeeli kto jest tumaczem albo po prostu musi pisa, edytowa lub odczytywa dokumenty napisane w kilku rnych jzykach, to powinien zainteresowa si jzykami
wprowadzania. W celu zainstalowania jzyka wprowadzania naley klikn przycisk Zmie
klawiatury. Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe Usugi tekstowe i jzyki przedstawione
na rysunku 11.19.
Rysunek 11.19.
Okno dialogowe usug
tekstowych i jzykw
wprowadzania
W celu zainstalowania nowego jzyka wprowadzania naley nacisn przycisk Dodaj.

Pojawi si wtedy okno dialogowe z dug list rnych jzykw, z ktrej naley wybra
interesujcy nas jzyk i klikn znajdujcy si obok niego znak dodawania (+). Dopiero
wtedy mona bdzie wybra styl klawiatury, ktrego chcemy uy w danym jzyku. Po
klikniciu przycisku Waciwoci zobaczymy ukad wybranej wanie klawiatury.
Tekst mona tumaczy elektronicznie, bez koniecznoci uywania jzykw wprowadzania.
Wystarczy skopiowa tekst i wklei go do jednego z sieciowych tumaczy, takich jak
http://babelfish.altavista.com. Pniej wystarczy ju tylko skopiowa przetumaczony
tekst i wklei go do dowolnego dokumentu.
W przypadku jzykw korzystajcych ze zoonych znakw mona skorzysta te ze

specjalnego edytora metod wprowadzania IME (Input Method Editor). Tego rodzaju
edytory korzystaj z alternatywnych narzdzi do wprowadzania tekstu, takich jak pady.
285
Przy wikszoci jzykw mona te zaznaczy pole wyboru Mowa, ale trzeba pamita,
e mechanizm rozpoznawania mowy nie jest dostpny we wszystkich jzykach (w tym
i w jzyku polskim). Firma Microsoft podaje list dostpnych aktualnie mechanizmw
rozpoznawania mowy na witrynie systemu Windows 7 (www.microsoft.com/windows),
na ktrej naley poszuka frazy speech recognition engines. Po wybraniu jzyka naley
klikn przycisk OK.
W systemie mona zainstalowa dowoln liczb klawiatur i jzykw, cho nie trzeba tego
robi od razu. Kolejne jzyki mona dodawa w razie potrzeby. Kady z dodawanych
jzykw pojawia si na licie zainstalowanych usug. Na rysunku 11.20 mona zobaczy, e dodany zosta jzyk chiski z edytorem IME oraz jzyk hiszpaski z klawiatur
acisk. Oczywicie zainstalowany jest te jzyk polski, ale zosta przewinity poza
widoczn cz listy.
Rysunek 11.20.
Dodawanie
jzyka chiskiego
i hiszpaskiego
Prosz zwrci uwag na dwuliterowe skrty przy poszczeglnych jzykach widoczne

na rysunku 11.24. Dobrze jest je zapamita, poniewa w ten sposb bdziemy pniej
okrela, ktry z jzykw jest aktualnie aktywny. Po zakoczeniu wybierania jzykw
naley oczywicie klikn przycisk OK.
Przeczanie jzykw i klawiatur

Jeeli w systemie zainstalowanych jest kilka jzykw, to w danym momencie aktywny
moe by tylko jeden z nich. Oznacza to, e potrzebny jest program pozwalajcy na
wykorzystanie rnych jzykw, taki jak WordPad, Word albo klawiatura programowa.
Dopiero z takim programem pasek jzykw bdzie mia jakiekolwiek zastosowanie. Jeeli
taki program jest aktywny, to na pasku jzyka mona sprawdzi, ktry z jzykw jest
aktualnie wykorzystywany. W otwartym pasku jzyka wywietlana jest nazwa aktywnego
w danym momencie jzyka, tak jak na grze rysunku 11.21, z kolei w zminimalizowanym
286
Rysunek 11.21. Pasek jzykw i ikona na pasku zada
pasku jzyka wywietlany jest na pasku zada tylko dwuliterowy skrt jzyka, tak jak
na dole tego samego rysunku. Kliknicie dowolnego z tych elementw powoduje zmian
aktywnego jzyka.
Musz poda tu kilka najwaniejszych informacji na temat paska jzyka:
Zminimalizowany pasek jzyka mona przywrci, klikajc jego przycisk na pasku

zada i wybierajc z menu pozycj Przywr pasek jzyka.
Jeeli dla jednego jzyka wybralimy kilka klawiatur, to dla uywanego wanie
programu mona wybra zarwno jzyk, jak i powizan z nim klawiatur.
W widocznym pasku jzyka mona klikn przycisk Ustawienia znajdujcy si

w prawym dolnym rogu paska i zdefiniowa opcje wygldu i zachowania paska.
Minimalizacja widocznego paska jzyka nastpuje po klikniciu przycisku

minimalizacji znajdujcego si w prawym grnym rogu paska.
Prosz pamita, e dla rnych programw mona wybiera rne jzyki i ukady klawiatury. Jeeli w systemie otwartych jest kilka programw, to najpierw trzeba klikn
pasek tytuu programu, ktry chcemy skonfigurowa, poniewa dopiero wtedy zobaczymy
ustawienia jzyka aktywne dla tego programu.
287
Po wybraniu innego jzyka lub klawiatury nie moemy (niestety) oczekiwa, e zmieni
si te symbole na klawiaturze lecej na biurku. Najlepiej byoby podczy do komputera klawiatur z odpowiednim ukadem klawiszy. Mona te wykorzysta rnego
rodzaju szablony prezentujce ukad klawiszy w wybranym rodzaju klawiatury. Ostatecznie, z ukadem klawiszy mona te zapozna si za pomoc Klawiatury programowej. Opisy ukadw klawiatury mona te znale na stronie WWW systemu Windows
(www.microsoft.com) i poszuka na niej frazy ukady klawiatury.
Na rysunku 11.22 przedstawiony zosta may przykad, w ktrym najpierw wczyem
Klawiatur programow, a nastpnie wczyem jzyk hiszpaski z klawiatur dla Ameryki
aciskiej. Na rysunku tym mona te zobaczy may ukad klawiatury wywietlany na
stronie WWW firmy Microsoft. W obu przypadkach klawiatura wyglda bardzo podobnie
do klawiatury polskiej (a take angielskiej), cho mona zauway kilka rnic. Na
przykad obok klawisza Backspace znajdziemy klawisz z odwrconym znakiem zapytania, ktry nie istnieje na polskiej klawiaturze. Po naciniciu klawisza Shift taki odwrcony znak zapytania zamienia si w wykrzyknik.
Rysunek 11.22. Ekranowa klawiatura hiszpaska
Jzyki niekorzystajce ze standardowych ukadw klawiatury pozwalaj na wprowadzanie znakw za pomoc edytorw IME. Na przykad na rysunku 11.23 wybraem jzyk
chiski, a z paska jzyka wybraem edytor IME. Okienko edytora IME widoczne poniej
klawiatury programowej pozwala na tworzenie na ekranie znakw chiskich.
288
Rysunek 11.23. Pasek jzyka chiskiego i edytor IME
Usuwanie jzykw wprowadzania

Usuwanie jzyka wprowadzania realizowane jest podobnie do jego dodawania. Naley
przej na kart Klawiatury i jzyki albo klikn przycisk Ustawienia w oknie Region
i jzyk. Na licie naley klikn jzyk lub klawiatur, ktr chcemy usun, a nastpnie
klikn przycisk Usu. Po zakoczeniu naley klikn przycisk OK.
Instalowanie jzykw interfejsu uytkownika

Jzyki interfejsu uytkownika pozwalaj na zmian jzyka stosowanego w opisach pozycji menu, okien dialogowych oraz kreatorw. Do zainstalowania tych jzykw potrzebne
s uprawnienia administratora, poniewa wpywaj one na konta wszystkich uytkownikw. Mona je pobiera na stronie http://download.microsoft.com, na ktrej naley
szuka frazy 7 Language Interface Pack, a potem postpowa zgodnie z instrukcjami
podawanymi na kolejnych stronach. Po pobraniu caego pliku wystarczy dwukrotnie klikn
jego ikon i wykonywa instrukcje podawane na ekranie.
Wielojzyczne pakiety interfejsu uytkownika dziaaj wycznie w systemie Windows 7
w wersji Ultimate. Pakiety te dostarczane s na pycie DVD razem z systemem, ale
mona te pobra je z witryny http://download.microsoft.com, na ktrej naley szuka frazy
multilingual user interface.
289
Po pobraniu pakietu MUI naley postpowa nastpujco:

1. Otworzy okno dialogowe Region i jzyk.
2. Klikn kart Klawiatury i jzyki, a nastpnie klikn przycisk Instaluj/odinstaluj
jzyki (dostpny jest tylko w wersjach obsugujcych pakiety MUI).
3. Postpowa zgodnie z wywietlanymi instrukcjami i zainstalowa wybrany
pakiet MUI.
Po zmianie jzyka interfejsu uytkownika naley przejrze zawarto karty Formaty
w oknie Region i jzyk. W razie potrzeby mona zmieni domylne formaty, tak jak opisywaem to w punkcie Zmienianie wygldu liczb, dat i czasu.
Podsumowanie
Uatwienia dostpu w systemie Windows 7 s zbiorem funkcji pozwalajcych na usprawnion interakcj z komputerem za pomoc klawiatury lub myszy, lub z cakowitym ich
pominiciem. Rozpoznawanie mowy pozwala na sterowanie komputerem za pomoc
gosu i dyktowanie tekstu. Opcje regionalne i jzykowe s metod pozwalajc na dopasowanie kopii systemu Windows 7 do dowolnego jzyka. Oto skrt najwaniejszych informacji podawanych w tym rozdziale:
Klikajc na ekranie logowania niebieski przycisk Uatwienia dostpu, mona

otworzy okno Uatwienia dostpu.
Chcc otworzy okno Centrum uatwie dostpu, naley przytrzyma klawisz

z logo systemu Windows i nacisn klawisz U. Mona te klikn przycisk Start
i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Uatwienia dostpu/Centrum uatwie
dostpu.
Programy Lupa, Narrator i Duy kontrast wspomagaj osoby niedowidzce

przy pracy z komputerem.
Programy Klawiatura programowa, Klawisze myszy, Klawisze trwae, Klawisze

przeczajce i Klawisze filtrw wspomagaj osoby z problemami z poruszaniem si.
Jzyki wprowadzania definiowane w oknie Region i jzyk pozwalaj na wybranie

jzyka i ukadu klawiatury najodpowiedniejszego do edycji tekstu.
Jzyki interfejsu uytkownika definiuj jzyk stosowany w opisach pozycji menu,

okien dialogowych i kreatorw.
290
Rozdzia 12.
Przenoszenie plikw
z innego komputera
W tym rozdziale:
Co mona, a czego nie mona przenie
Wybieranie metody transferu
Uywanie programu atwy transfer w systemie Windows
Przenoszenie plikw ze starszych komputerw
Jeeli kto kupi nowy komputer z zainstalowanym ju systemem Windows 7, to z pewnoci chciaby przenie pewne pliki ze starszego komputera na nowszy. Jeeli oba
komputery podczone s do tej samej sieci, to caa operacja sprowadza si do prostego
przecignicia i upuszczenia plikw i folderw. Jeeli jednak komputery nie s w sieci,
to sprawy si troch komplikuj.
Pliki mona skopiowa na napd flash albo inny zewntrzny nonik danych, a nastpnie
skopiowa je do odpowiednich folderw w komputerze docelowym. Taka procedura zajmie
jednak bardzo duo czasu, szczeglnie w przypadku, gdy do przeniesienia mamy setki
tysicy rnych plikw.
Program atwy transfer w systemie Windows jest chyba najlepsz metod przeniesienia
plikw ze starego komputera na nowy. Oba komputery czy si za pomoc specjalnego
kabla, uruchamia si program, wybiera elementy przeznaczone do przeniesienia i mona
i na obiad (a moe nawet i spa, poniewa takie przenoszenie moe trwa nawet kilka
godzin). W tym rozdziale przyjrzymy si wszystkim dostpnym moliwociom. Na pocztek jednak musimy pomwi o tym, co mona, a czego nie mona przenosi, tak eby
kady przystpowa do tej procedury wiadomy jej ogranicze.
Co mona przenie
Niestety, ze starego komputera na nowy nie da si przenie wszystkiego. Mona jednak
przenie wszystko to, co samodzielnie pobralimy z sieci albo wasnorcznie utworzylimy. W szczeglnoci mona przenosi nastpujce elementy:
292
Pliki i foldery wszystko to, co znajduje si w folderach Moje dokumenty,

Dokumenty wspdzielone oraz w ich podfolderach przenoszone
jest do odpowiadajcych im folderw w nowym komputerze.
Pliki mediw muzyka, listy odtwarzania, albumy, obrazy i filmy, ktre

w wikszoci gromadzone s w folderach Moja muzyka, Moje obrazy i Moje wideo.
Ustawienia i wiadomoci pocztowe ustawienia wymagane do uzyskania

dostpu do poczty elektronicznej oraz wszystkie przechowywane wiadomoci
pocztowe.
Kontakty jeeli w starym komputerze nazwiska i adresy osb przechowywalimy

w Kontaktach systemu Windows (WAB) albo w programie Microsoft Outlook,
to naley przenie je na nowy komputer.
Ustawienia internetowe oraz ulubione strony ustawienia zwizane

z poczeniem z internetem, a take zebrana kolekcja ulubionych stron WWW.
Mona te przenosi ciasteczka, ktre zawieraj informacje pozwalajce
na korzystanie z serwisw w sieci WWW wymagajcych zalogowania si.
Ustawienia osobiste ustawienia systemu Windows, takie jak to pulpitu,

wygaszacze ekranu, opcje menu Start i paska zada, czcionki, poczenia
sieciowe, schematy kolorw, opcje uatwie dostpu itd. Trzeba jednak pamita,
e Windows 7 jest zupenie innym systemem operacyjnym, a zatem nie mona
oczekiwa, e bdzie dziaa i wyglda dokadnie tak samo jak poprzednie systemy.
Konta uytkownikw jeeli na starym komputerze istniao kilka kont

uytkownikw, to mona przenie je na nowy komputer. Kady z uytkownikw
zachowa w ten sposb swoje ustawienia i pliki.
Ustawienia programw przenosi mona te ustawienia, jakich dokonalimy

w rnych programach dziaajcych w systemie. Trzeba jednak pamita, e same
programy nie s przenoszone.
Czego nie mona przenie

Waciwie jedyn rzecz, jakiej nie mona przenie, jest stara wersja systemu Windows oraz zainstalowane w niej programy. Po prostu wszystkie programy (w tym rwnie
system Windows) musz zosta zainstalowane na tym komputerze, na ktrym maj dziaa. Proste skopiowanie programu z jednego komputera na drugi nie pozwoli na jego
uruchomienie w nowym systemie.
Przenoszenie programw na nowy komputer

Co prawda nie mona przenie zainstalowanych programw z jednego komputera na
drugi, ale te same programy mona zainstalowa na nowym komputerze. W przypadku
programw zakupionych na pycie CD wystarczy woy pyt do napdu CD i po prostu
zainstalowa program.
293
W systemie Windows 7 nie naley instalowa starych programw uytkowych (skanerw

antywirusowych, menederw plikw, zapr sieciowych itp.). W punkcie Czego nie naley
instalowa podawa bd wicej informacji na ten temat. Najlepiej ograniczy si
do zwyczajnych aplikacji, takich jak procesory tekstu, arkusze kalkulacyjne, programy
graficzne i tym podobne, przeznaczonych przede wszystkim do tworzenia i edytowania
dokumentw.
W przypadku programw pobieranych z sieci reguy postpowania s nieco inne. Jeeli

w czasie pobierania pliku zdecydowalimy si zachowa go na dysku, to teraz mona
przenie tak zapisany plik na nowy komputer, a nastpnie uruchomi go i zainstalowa
w nowym systemie. Jeeli nie mamy ju oryginalnego pliku, to trzeba ponownie odwiedzi
witryn WWW, z ktrej zosta pobrany, i jeszcze raz pobra go na nowy komputer. Moe
si okaza, e dziki temu uzyskamy nowsz, poprawion wersj programu, specjalnie
przygotowan dla systemu Windows 7.
Jeeli chodzi o systemy Windows, to trzeba pamita o tym, e dany komputer moe
pracowa tylko z jednym systemem w danym momencie. Nie ma sensu podejmowa
prb przeniesienia Windows XP, Windows 2000 lub Windows Vista na nowy komputer
Jeden komputer, wiele systemw operacyjnych
Na jednym komputerze PC mona zainstalowa i uywa kilku systemw operacyjnych. Jedna
z metod, nazywana dual boot albo multi boot, polega na zainstalowaniu kadego z systemw
operacyjnych na osobnej partycji na dysku twardym. Do tworzenia partycji na dysku mona wykorzysta narzdzie do zarzdzania dyskami opisywane w rozdziale 39. albo program firmy trzeciej,
na przykad Partition Magic. Trzeba jednak pamita, e w obu przypadkach istnieje ryzyko utraty
wszystkich danych zapisanych na dysku twardym i w zwizku z tym naley wykona najpierw kopi
zapasow danych. Jeeli Czytelnik nie jest specjalist od komputerw i dyskw twardych, to powinien pomyle o zleceniu przygotowania takiej konfiguracji specjalistom.
Inn metod uruchamiania kilku systemw operacyjnych na jednym komputerze jest oprogramowanie do tworzenia maszyn wirtualnych. Ze strony www.microsoft.com/windows/VirtualPC mona pobra tego rodzaju bezpatny program Microsoft Virtual PC. Mona te skorzysta ze strony
search.microsoft.com i poszuka na niej frazy Virtual PC. Alternatyw s tutaj programy firm trzecich, na przykad produkty firmy VMware dostpne pod adresem www.vmware.com/products.
Czego nie naley instalowa

Programy narzdziowe s przygotowane specjalnie w celu poprawienia bezpieczestwa
albo rozbudowania funkcji wybranego systemu operacyjnego. Kady z takich programw
zosta zaprojektowany do wsppracy ze cile okrelonym systemem operacyjnym albo
rodzin systemw operacyjnych. Z tego powodu nie naley instalowa w systemie programu, ktry nie zosta zaprojektowany do wsppracy z systemem Windows 7. W razie
wtpliwoci dobrze jest skontaktowa si z producentem programu i zapyta, czy takie
instalowanie jest dopuszczalne.
Przed przystpieniem do instalowania takich programw naley zatem sprawdzi, jakie
programy s dostpne dla systemu Windows 7 i jak mona z nich skorzysta. Istnieje pewne
prawdopodobiestwo, e programy narzdziowe przeznaczone dla starszych systemw
294
Windows w systemie Windows 7 po prostu nie bd potrzebne. Na przykad w systemie

Windows 7 wbudowane zostay bardzo zaawansowane zabezpieczenia, a take dodatkowe
mechanizmy chronice komputer przed rnymi zagroeniami. Wszystkie te programy
opisywane byy w drugiej czci niniejszej ksiki.
Wybieranie metody przenoszenia

System Windows 7 dostarczany jest razem z programem atwy transfer w systemie
Windows, ktry pozwala na bardzo proste i bezproblemowe przeniesienie plikw z jednego
systemu na drugi. Program prowadzi uytkownika po kolejnych krokach caego procesu
przenoszenia wanych plikw i ustawie ze starego komputera na nowy komputer z systemem Windows 7. Program atwy transfer w systemie Windows wsppracuje wycznie z systemami Windows XP, Windows 2000 i Windows Vista. Jeeli komputer, z ktrego
chcemy przenie pliki, dziaa pod kontrol innego systemu operacyjnego, to bdziemy
musieli skorzysta z innych metod, ktre opisywane bd w dalszej czci tego rozdziau.
Program atwy transfer w systemie Windows obsuguje kilka metod przenoszenia plikw.
Musimy zatem wybra t metod, ktra bdzie obsugiwana przez oba komputery.
W kolejnych punktach opisz trzy metody przenoszenia: kabel atwego transferu, sie
domowa oraz zewntrzne dyski.
Jeeli w komputerze dokonalimy unowoczenienia systemu z Windows Vista, to nie
bdziemy musieli przenosi adnych plikw. Wszystkie pliki z poprzedniego systemu
s nadal na tym samym komputerze i powinny by automatycznie dostpne w systemie
Windows 7.
Uywanie kabla atwego transferu

Jeeli jest to moliwe, to do przenoszenia plikw ze starego komputera na nowy naley
uy kabla atwego transferu. Oczywicie metoda ta wymaga zaopatrzenia si w odpowiedni kabel. Jeeli nowy komputer kupilimy z zainstalowanym ju systemem Windows 7, to bardzo prawdopodobne jest, e taki kabel zosta doczony do komputera.
Jeeli kto nie ma pewnoci, powinien przejrze dokumentacj komputera albo skontaktowa si z jego producentem.
Jeeli kto nie ma kabla atwego transferu, to moe kupi go w internecie albo w dowolnym sklepie komputerowym. Szukajc kabla w sklepach internetowych, naley posugiwa si fraz kabel USB atwy transfer. W sklepach komputerowych kady sprzedawca
powinien wiedzie, o co nam chodzi. Do kabla powinna by doczona pyta CD zawierajca programy niezbdne do przeniesienia plikw. Pyt t naley woy do napdu
w starym komputerze i postpowa zgodnie z instrukcjami w zakresie podczenia kabli
lub dyskw.
Pyty CD z programem atwy transfer w systemie Windows nie naley uywa na nowym
komputerze z systemem Windows 7, poniewa na nim znajduj si ju wszystkie
potrzebne programy.
295
Jeeli kabel USB nie jest do dugi, eby poczy dwa komputery, a nie mona przenie adnego z nich, to kabel atwego transferu trzeba bdzie przeduy za pomoc specjalnego przeduacza kabla USB. Taki przeduacz mona kupi w kadym sklepie komputerowym albo w sklepach internetowych, w ktrych naley szuka frazy przeduacz
kabla USB.
Uywanie sieci domowej

Jeeli dysponujemy ju sieci domow i komputer z systemem Windows 7 jest do niej
podczony, to bdziemy mogli skorzysta z programu atwy transfer w systemie Windows bez koniecznoci podczania dodatkowych kabli. To rozwizanie zadziaa tylko
wtedy, gdy nasz komputer z systemem Windows 7 zosta ju prawidowo podczony
do sieci. Informacje na temat tworzenia i uywania sieci domowych podaj w dziesitej
czci niniejszej ksiki.
Uywanie zewntrznych dyskw

Jeeli nie mamy adnej moliwoci poczenia nowego komputera z systemem Windows 7
ze starym komputerem, to bdziemy musieli skorzysta z zewntrznych dyskw. Na
pocztek trzeba jednak sprawdzi, jakiego rodzaju dyskw bdziemy mogli uy.
Uywanie napdw flash

lub zewntrznych dyskw twardych
Jako zewntrznego dysku mona uy napdu flash (popularnego pendrivea) albo
zewntrznego dysku podczonego przez port USB. Oczywicie prostszym i szybszym
rozwizaniem bdzie uycie zewntrznego dysku twardego. Korzystajc z napdu flash,
musimy zaopatrzy si w model o pojemnoci wystarczajcej do przechowania najwikszego z plikw. Nie musi on mie pojemnoci odpowiedniej do zapisania wszystkich
plikw, poniewa przenoszenie mona rozoy na kilka etapw. Jeeli na dysku znajduj si kopie zapasowe wanych plikw, to naleaoby najpierw przenie je w jakie
bezpieczne miejsce. Im wicej miejsca bdzie na dysku, tym lepiej.
Uywanie pyt CD lub DVD

Do przenoszenia plikw mona uy te pyt CD-RW, DVD-RW lub DVD+RW. Oba
komputery musz by wyposaone w napdy pozwalajce na odczytanie i zapisywanie
wybranego rodzaju pyt. Na przykad w sytuacji, gdy jeden z komputerw jest w stanie
zapisywa i odczytywa wycznie pyty CD-RW, musimy ograniczy si do korzystania
z takich wanie pyt.
Jeeli na starym komputerze mielimy wiele starych plikw, ktrych nie uywalimy ju
od duszego czasu, to by moe przydaoby si uprzednio nieco wyczyci stary dysk.
Naley z niego usun te wszystkie pliki, ktrych na pewno nie bdziemy ju nigdy wicej potrzebowa. Przenoszenie takich mieci na nowy komputer nie ma najmniejszego
sensu, poniewa w ktrym momencie bdziemy musieli wyczyci oba komputery.
296
A co z dyskietkami?
Kady chyba zauway ju, e nie wspomniaem ani sowem o zwyczajnych dyskietkach. Po prostu
program atwy transfer w systemie Windows nie pozwala na stosowanie dyskietek. Maj one wyjtkowo ma pojemno (1,4 MB) i w zwizku z tym s bardzo niewygodnym nonikiem danych. Co
wicej, wiele osb uznaje je dzisiaj za niewygodne w praktycznie kadym zastosowaniu i dlatego
coraz wicej producentw komputerw nie zaprzta sobie gowy doczaniem napdw dyskietek
do produkowanych przez siebie komputerw. Dyskietki stay si przestarzaym nonikiem danych
i dzisiaj nadaj si wycznie do tworzenia kopii zapasowych niewielkich plikw, takich jak pliki
cyfrowych licencji i certyfikatw.
Ile to wszystko potrwa?

Czas przenoszenia plikw ze starego komputera na nowy zaley od iloci danych, jak chcemy
w ten sposb przenie, oraz wybranej metody przenoszenia plikw. Cay proces moe trwa
nawet kilka godzin. Oznacza to, e proces przenoszenia danych naley rozpocz wtedy, gdy bdziemy
mogli si na nim w peni skoncentrowa i wykona go bez adnych przerw.
Przed rozpoczciem przenoszenia plikw trzeba si upewni, e mamy dostpn przynajmniej jedn pust pyt CD-RW lub DVD-RW. Naley j umieci we waciwym
napdzie w komputerze z systemem Windows 7. Jeeli po woeniu pyty do napdu uruchomi si automatycznie jaki program, to naley go zamkn, klikajc przycisk zamykania (X) znajdujcy si w prawym grnym rogu okna tego programu.
Pyty DVD mog przechowywa o wiele wicej danych ni pyty CD. Oznacza to,
e do przeniesienia plikw potrzebowa bdziemy mniejszej liczby pyt DVD. Mona
te skorzysta z dwuwarstwowych pyt DVD (o pojemnoci 8,5 GB), pod warunkiem
jednak, e oba komputery bd w stanie je obsuy.
Przenoszenie danych
Po wybraniu metody przenoszenia plikw program atwy transfer w systemie Windows
przedstawi kolejne kroki konieczne do wykonania caej operacji. Na pocztek naley
usi przy nowym komputerze z systemem Windows 7 i zastosowa dowoln z poniszych technik:
Nacisn klawisz ( ), wpisa trans i klikn w menu pozycj atwy transfer

w systemie Windows.

Narzdzia systemowe/atwy transfer w systemie Windows.
Otwarte zostanie okno programu atwy transfer w systemie Windows przedstawione na

rysunku 12.1.
Program atwy transfer w systemie Windows zapyta nas, czy zainstalowalimy ju kopi
tego programu na swoim starym komputerze, i bdzie wymaga wskazania zewntrznego
dysku twardego, sieciowego udziau lub napdu flash. Nastpnie skopiuje wszystkie
pliki we wskazane miejsce i bdziemy mogli skorzysta z nich przy instalowaniu programu
na starym komputerze. Wystarczy uruchomi program MgSetup.exe.
297
Rysunek 12.1.
Pierwsza strona
programu atwy
transfer w systemie
Windows
Program poprowadzi nas przez wszystkie kroki procesu przenoszenia plikw. Prosz
uwanie czyta instrukcje podawane na kolejnych stronach, udziela dokadnych odpowiedzi na zadawane pytania i dopiero potem klika przycisk Dalej (lub jakikolwiek inny
przycisk). W czasie pracy z programem mona zwrci uwag na kilka szczegw:
Jeeli przed otwarciem programu atwy transfer w systemie Windows otworzymy

jakie inne programy, to zostaniemy poproszeni o ich zamknicie. Naley wtedy
klikn przycisk Zamknij wszystkie i w razie potrzeby zapisa niezapisane dotd
dokumenty.
Jeeli zostaniemy poproszeni o pozwolenie na przejcie przez zapor sieciow,

naley klikn przycisk Tak lub OK. Bez obaw. Nie sprawi to, e komputer bdzie
podatny na ataki i zakusy zoliwego oprogramowania. W ten sposb nadajemy
jedynie programowi atwy transfer w systemie Windows uprawnienia do wykonania
jego pracy i nic ponadto.
Jeeli do przenoszenia plikw uywa bdziemy pyt CD lub DVD, to naley

podstpowa zgodnie z instrukcjami nakazujcymi przenie program atwy transfer
w systemie Windows na pyt. Tak przygotowan pyt trzeba pniej woy
do napdu w starym komputerze, uruchomi program na tym komputerze
i kontynuowa przenoszenie plikw ze starego komputera.
Niezalenie od wybranej metody, w pewnym momencie zobaczymy stron programu atwy

transfer w systemie Windows przedstawion na rysunku 12.2. Mona na niej wybiera
pliki kont i elementy udostpnione, ktre maj zosta przeniesione. Jeeli chcemy wybra
tylko cz elementw danego konta, naley klikn cze Dostosuj znajdujce si pod
ikon tego konta otworzy si mae okienko z list widoczn na rysunku 12.2. Moemy
tutaj wcza i wycza poszczeglne elementy, okrelajc w ten sposb, co ma by
298
Rysunek 12.2. Podejmowanie decyzji, co naley przenie
przeniesione na nowy komputer. Mona te klikn cze Zaawansowane, widoczne

w dolnej czci okienka, aby otworzy okno Eksploratora Windows, w ktrym moliwe
bdzie wczenie lub wyczenie poszczeglnych folderw lub plikw.
Po dokonaniu wyboru pozostaje ju tylko czyta wywietlane na ekranie instrukcje i odpowiednio si do nich stosowa, poniewa s one dopasowane do wybranej metody przenoszenia plikw i rodzaju przenoszonych danych. Jeeli pliki przenoszone s przez sie,
to program wygeneruje specjalny klucz, ktry naley wprowadzi do programu atwy
transfer w systemie Windows uruchomionym na nowym komputerze. Dziki temu oba
programy pocz si ze sob i rozpoczn przesyanie plikw.
Po zakoczeniu przenoszenia
Gdy program atwy transfer w systemie Windows zakoczy swoj prac, nowy komputer bdzie zawiera wszystkie te elementy, ktre wybralimy do przeniesienia. Prosz
pamita, e niektre foldery w systemie Windows 7 maj inne nazwy ni w poprzednich
wersjach systemu. Z nazw Foldery z serii Wspdzielone s teraz folderami Publicznymi
(Publiczne dokumenty, Publiczne obrazy itd.).
299
Znany z Windows XP folder Documents and Settings w systemie Windows 7 ma nazw

Uytkownicy. Z kolei podfolder Wszyscy uytkownicy ma teraz nazw Publiczny.
Trzeba pamita, e programy znajdujce si na starym komputerze nie s przenoszone na

nowy komputer. Kady program musi zosta zainstalowany na tym komputerze, na ktrym
ma dziaa, a to oznacza, e kady z programw trzeba zainstalowa z oryginalnej pyty
CD lub za pomoc pobranego z internetu pliku.
Na nowym komputerze nie bdzie si dao otworzy dokumentw, dla ktrych nie ma
odpowiedniego programu obsugujcego. Przy prbach otwarcia takiego dokumentu
zobaczymy tylko komunikat o bdzie podobny do przedstawionego na rysunku 12.3.
Rysunek 12.3.
Na tym komputerze
nie ma programu,
ktry mgby otworzy
ten dokument
W celu otwarcia takiego dokumentu trzeba zainstalowa na nowym komputerze taki sam
program, jakiego uywalimy na starym komputerze. Naley pamita, e wybranie w przedstawionym oknie opcji Uy usugi sieci Web do znalezienia odpowiedniego programu
nie spowoduje automatycznego zainstalowania na komputerze odpowiedniego programu.
Wspomniana usuga sprawdza tylko, jakiego programu potrzeba do otwarcia tego rodzaju
plikw, i podaje cza do rde dodatkowych informacji. Jeeli potrzebny program mona
bezpatnie pobra i zainstalowa, to podawane w usudze cza najprawdopodobniej prowadzi bd do stron WWW, z ktrych dany program mona pobra. Niestety, nie wszystkie programy s bezpatne i nie wszystkie mona pobiera z internetu.
W czasie pobierania programu naley wybra opcj Uruchom, ktra pozwala
na zainstalowanie pobieranego programu. Jeeli wybierzemy opcj Zapisz, to program
nie zostanie zainstalowany, a jedynie zapisany na dysku. Instalacj bdzie mona
uruchomi poprzez otwarcie (dwukrotnym klikniciem) zapisanego wczeniej pliku.
Przenoszenie bez uycia programu

atwy transfer w systemie Windows
W niektrych sytuacjach moemy chcie skorzysta z manualnych metod kopiowania
plikw ze starego komputera na nowy komputer z systemem Windows 7. Na przykad
nie moemy uy programu atwy transfer w systemie Windows z powodu ogranicze
starego komputera lub rodowiska sieciowego, a moe po prostu lubimy wykonywa takie
prace rcznie.
300
Jednym rozwizaniem jest skopiowanie wszystkich potrzebnych plikw na zewntrzny

nonik. W tym miejscu najlepszym rozwizaniem byby napd flash albo zewntrzny dysk
twardy. Mona te skorzysta z pyt CD lub DVD, pod warunkiem, e oba komputery
wyposaone s w odpowiednie napdy. Po skopiowaniu wszystkich plikw na zewntrzny
nonik mona podczy go do komputera z systemem Windows 7 i skopiowa pliki do waciwych folderw w nowym komputerze (na przykad Dokumenty, Obrazy, Muzyka, Wideo).
Skopiowanie plikw nie przeniesie jednak listy ulubionych stron sieci WWW, wiadomoci pocztowych, kontaktw i tym podobnych danych. Na szczcie zazwyczaj takie
informacje mona wyeksportowa do zwykych plikw, ktre pniej mona zapisa na
zewntrznym noniku, a nastpnie zaimportowa we waciwych programach w systemie
Windows 7. Opcje importu i eksportu danych najczciej s umieszczane w programach
w menu Plik. Jeeli takich opcji nie da si szybko odnale, mona przeszuka system
pomocy programu.
W kolejnych punktach podawa bd przydatne porady oraz techniki. Na pocztek musz
jednak poda pewne ostrzeenia skierowane do osb, ktre pominy lub nie do koca
zrozumiay informacje podawane w dotychczasowej czci tego rozdziau.
W prezentowanych tu technikach zakadam, e Czytelnik wie, jak naley porusza si
w folderach, jak uywa folderu Mj komputer (a w systemie Windows Vista i Windows 7
folderu Komputer) i jak kopiowa pliki. Wikszo koncepcji i umiejtnoci opisywanych
w szstej czci niniejszej ksiki znajduje zastosowanie we wszystkich wersjach
systemu Windows.
Rczne przenoszenie Ulubionych stron

przegldarki Internet Explorer
W celu wyeksportowania listy ulubionych stron z przegldarki Internet Explorer ze starego
komputera naley wybra z menu przegldarki pozycj Plik/Importuj i eksportuj/Eksportuj
ulubione. Wygenerowany w ten sposb plik naley umieci na zewntrznym noniku.
Mona te przenie go do folderu dokumentw, a nastpnie skopiowa razem z pozostaymi plikami. Lista ulubionych stron zapisywana jest do pliku o nazwie bookmark.htm.
Eksportowanie i importowanie ciasteczek nie jest konieczne, poniewa pliki te tworzone
s na bieco w czasie przegldania stron WWW i nie s tak naprawd wymagane
do uzyskania dostpu do rnych serwisw. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, eby
wyeksportowa rwnie wszystkie ciasteczka. Trzeba pamita, e jeeli nie przeniesiemy
plikw ciasteczek, to bdziemy musieli rcznie logowa si na wszystkich tych stronach
WWW, ktre korzystaj z ciasteczek do przechowywania danych uwierzytelniajcych
swoich uytkownikw.
Na komputerze z systemem Windows 7 naley otworzy przegldark Internet Explorer

i nacisn klawisz Alt, aby wywoa klasyczne menu, z ktrego naley wybra pozycj
Plik/Importuj i eksportuj, a w oknie kreatora opcj Importuj ulubione. Nastpnie trzeba
odszuka plik bookmark.htm na zewntrznym dysku i klikn w odpowiednich miejscach
przyciski Dalej, OK i Zakocz. Po zakoczeniu caej procedury mona klikn na pasku
narzdzi ikon Centrum ulubionych. Powinna si wtedy pojawi zaimportowana lista
ulubionych stron.
301
Rczne przenoszenie kontaktw

Jeeli na starym komputerze do zarzdzania kontaktami uywamy programu Outlook
Express lub Microsoft Outlook, to mona wyeksportowa kontakty na zewntrzny dysk
w postaci pliku .csv. Pniej taki dysk wystarczy podczy do komputera z systemem
Windows 7 i zaimportowa plik do folderu Kontakty.
W celu wyeksportowania w programie Outlook Express kontaktw zapisanych w Ksice
adresowej naley klikn w programie ikon Ksika adresowa. W oknie ksiki adresowej naley wybra z menu pozycj Plik/Eksportuj/Inna ksika adresowa/Plik tekstowy
(w formacie CSV). Nastpnie naley wskaza folder na zewntrznym dysku i wprowadzi
nazw pliku. Na stronie Wybierz pola, ktre chcesz eksportowa naley zaznaczy wszystkie pola wyboru, a na koniec klikn przycisk Zakocz.
W celu wyeksportowania kontaktw zgromadzonych w programie Microsoft Outlook
naley go otworzy i klikn ikon kontaktw, tak eby wywietlone zostay wszystkie
kontakty. Teraz trzeba wybra z menu pozycj Plik/Importuj lub eksportuj, a w oknie
kreatora wybra opcj Eksport do pliku, Wartoci rozdzielane przecinkiem (Windows)
i Kontakty. Po klikniciu przycisku Przegldaj naley odszuka zewntrzny dysk, wprowadzi nazw pliku i klikn przyciski Dalej i Zakocz. Dane kontaktw zostan wyeksportowane do pliku.
W systemie Windows 7 za zarzdzanie kontaktami i adresami odpowiedzialny jest folder
Kontakty. Szczegy jego dziaania bd opisywane w rozdziale 20. Jeeli chodzi o zaimportowanie danych z pliku .csv, naley postpowa nastpujco: najpierw trzeba podczy zewntrzny dysk z plikiem kontaktw, a nastpnie naley otworzy folder Kontakty (czyli zalogowa si na konto uytkownika, klikn przycisk Start, klikn w menu
nazw uytkownika i otworzy ikon folderu Kontakty).
Po otwarciu folderu Kontakty naley klikn na pasku narzdzi przycisk Importuj. Jeeli
tego przycisku nie wida, to mona klikn przycisk >> znajdujcy si na kocu paska
i wybra z wywietlonej listy przycisk Importuj. W otwartym oknie naley klikn opcj
Plik tekstowy (w formacie CSV) i klikn przycisk Importuj. Na nastpnej stronie trzeba
klikn przycisk Przegldaj i odszuka na zewntrznym dysku wyeksportowany wczeniej plik, klikn jego ikon i nacisn przycisk Otwrz. Teraz wystarczy ju tylko klikn przyciski Dalej i Zakocz. Kady z zaimportowanych w ten sposb kontaktw reprezentowany bdzie przez osobn ikon w folderze Kontakty.
Rczne przenoszenie wiadomoci pocztowych

z programu Outlook Express
Program Poczta usugi Windows Live ma te moliwo importowania wiadomoci
z programu Outlook Express 6. Zadanie to mona wykona nastpujco:
1. Na starym komputerze otworzy program Outlook Express i wybra w menu
pozycj Narzdzia/Opcje.
2. Klikn kart Konserwacja, a nastpnie przycisk Folder magazynu, aby dowiedzie
si, w ktrym folderze przechowywane s wiadomoci pocztowe.
302
3. Skopiowa zawarto folderu magazynu programu Outlook Express na dysk

przenony.
4. W systemie Windows 7 z zainstalowanym programem Poczta usugi Windows Live
uruchomi ten program i wybra z menu pozycj Plik/Importuj/Wiadomoci.
5. W oknie kreatora importu wybra z listy pozycj Microsoft Outlook Express 6
i klikn przycisk Dalej.
6. Odszuka pliki skopiowane w kroku 3. i klikn przycisk Dalej. Postpowa dalej
zgodnie z instrukcjami podawanymi przez kreator.
Nie istnieje niestety jedna metoda pozwalajca na przeniesienie wiadomoci pocztowych ze wszystkich poprzednich wersji programu Outlook Express do systemu Windows 7. Metoda, ktr tutaj opisz, dziaa jednak z wieloma wersjami tego programu.
Na pocztek naley normalnie otworzy program Outlook Express. Nagwki przeznaczonych do przeniesienia wiadomoci naley przecign z okna programu do okna folderu utworzonego na zewntrznym dysku. Mona od razu zaznaczy wiele nagwkw,
klikajc je w poczeniu z klawiszem Ctrl albo w poczeniu z klawiszem Shift i przecigajc tak zaznaczon grup wiadomoci. Kada wiadomo umieszczona w folderze
zapisywana jest w osobnym pliku .eml.
A teraz najciekawsza cz przenoszenia wiadomoci pocztowych. Dysk zawierajcy
wyeksportowane pliki .eml naley podczy do komputera z systemem Windows 7,
otworzy program Poczta usugi Windows Live i klikn w nim folder Skrzynka odbiorcza (albo jego dowolny podfolder). Najlepiej bdzie utworzy nowy folder o nazwie
Zaimportowane, na wypadek, gdyby co poszo niezgodnie z oczekiwaniami. Teraz trzeba
zaznaczy wszystkie ikony plikw .eml na zewntrznym dysku i przecign je na gwny
panel programu Poczta usugi Windows Live, w miejsce, w ktrym normalnie wywietlane s nagwki wiadomoci. Wszystkie przecignite wiadomoci powinny od razu
znale si we waciwym miejscu, cho zostan one umieszczone na kocu listy wiadomoci, za wiadomociami, ktre byy ju w folderze.
Innym rozwizaniem jest przekazanie wszystkich wiadomoci do samego siebie, przez
co zostan one zachowane na serwerze pocztowym i bdziemy mogli odebra je za pomoc
komputera z systemem Windows 7, ktry od razu umieci je w folderze wiadomoci
odebranych. Trzeba si tylko upewni, e stary komputer nie pobierze poczty z serwera
przed nowym.
Poczta elektroniczna jest usug internetow wiadczon przez dostawcw usug
internetowych. Niestety, nie wszyscy usugodawcy wiadcz usugi w takim samym
zakresie. Oznacza to, e w przypadku jakichkolwiek problemw z poczt trzeba zgosi
si z pytaniami do usugodawcy, poniewa jest on jedynym rdem informacji, ktre
moe nam pomc w takiej sytuacji.
Przenoszenie czcionek
Jeeli pobralimy z internetu albo kupilimy czcionki typu TrueType albo OpenType
i chcielibymy uy ich na nowym komputerze, to trzeba otworzy w starym komputerze
folder Czcionki. Najczciej jest on zlokalizowany w folderze C:\Windows\Fonts. Po
jego otwarciu naley skopiowa na zewntrzny dysk wszystkie te czcionki, ktre chcemy
303
przenie na nowy komputer. Trzeba tu wybiera te czcionki TrueType i OpenType

(rozszerzenie .ttf), ktre samodzielnie dodalimy do starego systemu. Kopiowanie wszystkich czcionek nie ma sensu, poniewa system Windows 7 dostarczany jest z wasnym
zestawem czcionek i nie naley zastpowa tych czcionek ich starszymi wersjami.
Po skopiowaniu czcionek na zewntrzny dysk naley umieci go w komputerze z systemem Windows 7, a nastpnie zalogowa si na konto z uprawnieniami administracyjnymi. Teraz wystarczy klikn plik czcionki prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Zainstaluj.
Podsumowanie
Przenoszenie plikw i ustawie ze starego systemu Windows 2000 lub Windows XP na
nowy komputer jest wzgldnie prostym zadaniem. W tym celu mona wykorzysta kabel
atwego transferu doczany do nowych komputerw (mona go te kupi w sklepach
komputerowych). Jeeli stary komputer nie dziaa pod kontrol systemu Windows 2000
lub XP, to niestety nie da si skorzysta z programu atwy transfer w systemie Windows.
Istnieje jednak kilka innych sposobw na przeniesienie plikw na nowy komputer,
oczywicie pod warunkiem, e jestemy w stanie sprawnie porusza si wrd folderw
i kopiowa pliki. Podsumowujc:
Program atwy transfer w systemie Windows jest najszybsz i najprostsz metod

przeniesienia kont uytkownikw, folderw, plikw i ustawie z systemw
Windows 2000 lub XP na nowy komputer z systemem Windows 7.
Nie mona przenie programw ze starego komputera na nowy przez proste

skopiowanie plikw. Kady z programw musi zosta zainstalowany na komputerze,
na ktrym ma dziaa, nie wystarczy tylko kopiowanie lub przenoszenie.
W systemie Windows 7 nie naley instalowa starszych programw narzdziowych,

takich jak programy antywirusowe, zapory sieciowe, menedery plikw itp. Takie
programy s zaprojektowane do pracy z okrelon wersj systemu operacyjnego
lub rodzin systemw operacyjnych i w zwizku z tym mog powodowa problemy
w systemie Windows 7.
W celu uruchomienia programu atwy transfer w systemie Windows 7 naley

klikn przycisk Start, wpisa trans i wybra z menu pozycj atwy transfer
w systemie Windows. Samo przenoszenie plikw wymaga ju tylko wykonywania
instrukcji i wybierania opcji waciwych dla uywanego sprztu.
W celu przeniesienia plikw z wczeniejszych wersji systemu Windows naley

skopiowa je na zewntrzny dysk, a nastpnie skopiowa z tego dysku do systemu
Windows 7.
W celu przeniesienia kontaktw ze starszego komputera naley wyeksportowa je

do pliku o formacie CSV i zapisa na zewntrznym dysku. Nastpnie mona je
zaimportowa do folderu Kontakty w systemie Windows 7.
304
Rozdzia 13.
Modyfikowanie
opcji automatycznego
uruchamiania
programw
W tym rozdziale:
Aplikacje i usugi
Automatyczne uruchamianie programw
Blokowanie automatycznego uruchamiania wybranych programw
Zarzdzanie usugami
Pomijanie strony logowania
Komputery s zwykymi maszynami, ktre zostay zaprojektowane do wykonywania

tylko jednej czynnoci: uruchamiania programw. Na swoim komputerze mona zatem
uruchomi dowolny spord ponad 100 000 dostpnych programw. Oczywicie nikt nie
przechowuje takiej ich liczby, poniewa nie trzeba mie a tylu, ale jak wida, mamy
z czego wybiera.
Na komputerze Czytelnika z ca pewnoci s ju zainstalowane jakie programy. Wiele
z nich mona uruchomi za pomoc ikon widocznych w menu Start i menu Wszystkie
programy. Niektre programy rozpoczynaj prac automatycznie w czasie uruchamiania
komputera. Takie programy czsto dziaaj we wasnym oknie, maj ikon w obszarze
powiadomie, a nawet korzystaj z obu tych elementw.
Programy innego rodzaju uruchamiaj si automatycznie w momencie wczenia komputera. S one nazywane usugami, ktre najczciej s czci systemu Windows lub
programw sterujcych urzdzeniami sprztowymi albo wykonuj podstawowe funkcje.
306
Usugi zwykle nie maj swojego okna ani nie umieszczaj ikony w obszarze powiadomie.
Co wicej, najprawdopodobniej nigdy nie dowiedzielibymy si, e usugi istniej, gdybymy nie zaczli ich szuka.
W tym rozdziale zajmiemy si kontrolowaniem, ktre programy i usugi mog, a ktre
nie mog wcza si automatycznie w czasie uruchamiania systemu Windows. W ten
sposb mona usprawni proces uruchamiania systemu i rozwiza problemy z jego
wydajnoci lub dziaaniem pewnych funkcji.
Na pocztek kilka szczegw

Na pocztek musz wprowadzi rozrnienie midzy programami, czyli aplikacjami,
a usugami. Na nasze potrzeby zwyczajne programy nazywa bdziemy programami lub
aplikacjami. Takie programy po otwarciu wywietlaj swoje okno na pulpicie oraz prostoktny przycisk na pasku zada. Najczciej s one otwierane i uywane w celu wykonania okrelonego zadania, takiego jak sprawdzenie poczty elektronicznej albo przegldanie sieci WWW. Przy zamykaniu programu uznajemy, e zadanie to zostao wykonane.
Zamknicie programu zazwyczaj wykonywane jest przez kliknicie przycisku zamykania
(X) znajdujcego si w prawym grnym rogu okna albo przez kliknicie prawym przyciskiem myszy przycisku programu na pasku zada i wybranie z menu kontekstowego
pozycji Zamknij. Zamknity w ten sposb program mona ponownie otworzy, klikajc
jego ikon w menu Start lub menu Wszystkie programy.
Oglnego pojcia usugi uywa bdziemy w stosunku do wszystkich tych programw,
ktre nie wywietlaj swojego okna na pulpicie ani przycisku na pasku zada. Wikszo tego rodzaju programw wywietla swoj ikon w obszarze powiadomie. Najczciej po wskazaniu takiej ikony mysz pojawia si podpowied z nazw programu
lub usugi reprezentowanej przez t ikon. Kliknicie lub dwukrotne kliknicie ikony
zwykle powoduje otwarcie okna dialogowego zwizanego z tym programem. Kliknicie
ikony prawym przyciskiem myszy wywouje list czynnoci, jakie mona wykona za jej
porednictwem. Na rysunku 13.1 zaprezentowane zostay rnice midzy aplikacjami
a usugami.
W wielu przypadkach moemy sami zdecydowa, czy w obszarze powiadomie ma si
pojawi ikona programu. Dodatkowo moemy te ustali, ktre ikony systemu Windows 7
maj by tam wywietlane. Wicej informacji na ten temat podawaem w rozdziale 10.,
w podrozdziale Dostosowywanie obszaru powiadomie.
Usugi rwnie s programami, ale najczciej nie wymagaj adnej interakcji z uytkownikiem. Wiele z nich doczanych jest do systemu operacyjnego. Na przykad usuga
Czas systemu Windows synchronizuje czas w systemie Windows. Wczenie jej umoliwia ustalenie czasu w systemie na podstawie wskaza zdalnego serwera. Kolejnym
przykadem moe by usuga klienta DHCP, ktra jest odpowiedzialna za pobieranie
adresu IP dla naszego komputera w momencie jego uruchomienia. Dziki temu komputer
moe rozpocz prac w sieci.
adna z opisanych powyej usug nie udostpnia funkcji pozwalajcych na interakcj
z uytkownikiem. Dziaaj one w tle, nie wymagajc od nas wprowadzania danych.
Rozdzia 13. Modyfikowanie opcji uruchamiania programw
307
Rysunek 13.1. Przykady aplikacji z ikonami w obszarze powiadomie
Z drugiej strony usuga Zapora systemu Windows pozwala uytkownikowi na interakcj.

Co ciekawe, jest to nadal zwyczajna usuga i przez wikszo czasu nie wymaga naszej
interwencji. Usugi wymagajce od czasu do czasu interakcji z uytkownikiem s tylko
wyjtkiem od reguy.
Dlaczego omawiam tutaj usugi i podaj, czym rni si one od zwyczajnych programw? W wikszoci przypadkw nie bdziemy musieli zarzdza usugami ani modyfikowa sposobu ich uruchamiania, ale w pewnych sytuacjach takie dziaania okazuj
si niezbdne. Zwykle ustalamy, ktre z normalnych aplikacji maj by uruchamiane
automatycznie. Wane jest jednak to, eby mie na uwadze wszystkie te rnice i mc
w odpowiednim momencie podj najwaciwsz decyzj. Jednym z gwnych tematw
tego rozdziau bdzie automatyczne uruchamianie programw, ktre zazwyczaj nie uruchamiaj si same, oraz blokowanie automatycznego uruchamiania si pewnych programw. Oczywicie bd podawa te wszystkie niezbdne szczegy. Na pocztek zajmiemy
si automatycznym uruchamianiem programw.
308
Automatyczne uruchamianie aplikacji

Jeeli zawsze po uruchomieniu komputera uruchamiamy swj ulubiony program, to
moemy nakaza systemowi Windows uruchamia go automatycznie. Zamy, e zawsze korzystamy z poczty za pomoc programu Microsoft Office Outlook i w zwizku
z tym chcemy uruchamia go automatycznie za kadym razem, gdy bdziemy logowa si
na swoje konto.
To samo dotyczy folderw. Mona na przykad nakaza systemowi automatycznie otwiera
folder naszego konta, tak eby mona byo atwo si dosta do innych folderw, takich
jak Dokumenty, Obrazy albo Muzyka.
Istnieje kilka metod automatycznego uruchamiania programw w momencie logowania
uytkownika systemu. Po pierwsze, mona doda skrt do programu do jednego z dwch
folderw Autostart dostpnych w systemie Windows. Jeden z nich powizany jest z kontem danego uytkownika, a drugi dotyczy wszystkich uytkownikw komputera. Nasz
folder Autostart znajduje si w folderze \Uytkownicy\<uytkownik>\AppData\Roaming\
Microsoft\Windows\Menu Start\Programy, gdzie <uytkownik> jest nazw uytkownika
(na przykad jboyce). Z kolei folder Autostart wszystkich uytkownikw komputera zosta
ukryty w folderze \ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs.
Jeeli chcemy, eby program by uruchamiany automatycznie, to naley umieci jego
skrt w folderze Autostart. Gdybymy chcieli, eby by on uruchamiany dla wszystkich
uytkownikw komputera, to skrt naleaoby umieci w folderze Autostart wszystkich
uytkownikw.
Zakadajc, e jestemy zalogowani na swoim koncie, powinnimy wykona nastpujce
kroki:
1. Klikn przycisk Start i wybra menu Wszystkie programy.
2. W razie potrzeby przewin menu a do pojawienia si ikony folderu Autostart.
3. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon folderu Autostart i wybra z menu
kontekstowego pozycj Otwrz. Folder zostanie otwarty w nowym oknie.
Ewentualnie mona zmieni wielko i uoenie otwartego okna, aby zrobi sobie nieco
wicej miejsca, tak jak na rysunku 13.2. W oknie nie potrzebujemy panelu nawigacyjnego, wic mona go zamkn, klikajc przycisk Organizuj i wybierajc z menu Organizuj/Ukad/Okienko nawigacji.
Aplikacja bdzie uruchamiana automatycznie po przecigniciu jej ikony z menu Wszystkie
programy do gwnego panelu w oknie folderu Autostart. Trzeba jednak pamita, e
im wicej programw dodamy do tego folderu, tym dusza bdzie procedura uruchamiania komputera. Nie naley zatem umieszcza tu wszystkich swoich ulubionych programw, ale ograniczy si do jednego lub dwch.
Jeeli omykowo przenielimy skrt z menu Start, zamiast go skopiowa, to naley
klikn prawym przyciskiem myszy woln przestrze w oknie folderu Autostart i wybra
z menu kontekstowego opcj Cofnij Przenie. Mona te po prostu przecign ikon
z powrotem do menu Start.
309
Rysunek 13.2. Okno folderu Autostart
Po zakoczeniu operacji mona zamkn okno folderu Autostart. Pojawi si moe ostrzeenie programu Windows Defender informujce nas o zmianie ustawie automatycznie
uruchamianych programw. Nie trzeba si nim jednak przejmowa. W tym przypadku
komunikat mona zignorowa, poniewa samodzielnie wprowadzilimy opisywan przez
niego zmian. Niestety, program Windows Defender o tym nie wie i sumiennie wykonuje
swoje zadanie, czyli w tym przypadku informuje nas o zmianach w opcjach automatycznego uruchamiania programw.
Ten sam proces mona wykorzysta, aby doda skrt programu do folderu Autostart
dla wszystkich uytkownikw, by program ten uruchamia si przy logowaniu dowolnego
uytkownika. Jedyna rnica polega na tym, e skrt naley doda do folderu Autostart
wszystkich uytkownikw, a nie pojedynczego uytkownika.
Pomijanie wszystkich programw z folderw Autostart

System Windows udostpnia szybk i prost metod pomijania wszystkich programw
uruchamianych automatycznie z obu folderw Autostart. Jeeli na przykad jeden z takich
programw powoduje problemy przy uruchamianiu komputera albo uruchamiamy w ten
sposb wiele programw i szybko chcemy dosta si do pulpitu, to moemy pomin
ich automatyczne uruchamianie przy starcie systemu. W tym celu na ekranie logowania
naley klikn ikon swojego konta uytkownika, wpisa haso i nacisn klawisz Enter.
Natychmiast po tym naley nacisn i przytrzyma lewy klawisz Shift. Naley przy
310
trzymywa go tak dugo, a na ekranie pojawi si menu Start, ikony pulpitu oraz pasek
zada. Jeeli mimo to programy z folderw Autostart zostan uruchomione, to znaczy,
e klawisz Shift nie by nacinity wystarczajco dugo.
Wyczanie automatycznego uruchamiania aplikacji

Jeeli kiedy zmienimy zdanie i nie bdziemy duej chcieli, eby dana aplikacja uruchamiaa si w czasie startu systemu, to wystarczy otworzy ponownie folder Autostart
zwizany ze swoim kontem, a nastpnie usun ikon skrtu wybranego programu. Trzeba
jednak pamita, e nie wszystkie automatycznie uruchamiane programy wymieniane s
w folderze Autostart naszego konta. Cz takich programw moe znajdowa si
w folderach Autostart innych uytkownikw. (Inne programy uruchamiane s w innych
miejscach, o ktrych mwi bdziemy w dalszej czci tego rozdziau, w czasie omawiania programu Windows Defender).
Chcc przejrze i ewentualnie usun programy uruchamiane automatycznie we wszystkich
kontach uytkownikw, musimy otworzy folder Autostart wszystkich uytkownikw.
Wprowadzanie zmian do tego folderu moe wymaga uprawnie administracyjnych,
a zatem pracujc na koncie standardowym, trzeba si przygotowa na podanie hasa
administratora. Sama procedura otwierania tego folderu jest bardzo prosta. Naley klikn przycisk Start i wybra menu Wszystkie programy, nastpnie klikn prawym przyciskiem myszy folder Autostart i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz wszystkich uytkownikw (rysunek 13.3).
Rysunek 13.3.
Otwieranie
folderu Autostart
dla wszystkich kont
uytkownikw
311
Folder Autostart dla wszystkich uytkownikw dziaa dokadnie tak samo jak foldery
zwizane z poszczeglnymi kontami. Jeeli chcemy, eby dany program uruchamia si
automatycznie w kontach wszystkich uytkownikw, to naley przecign jego ikon
do tego folderu. Podobnie, chcc wyczy automatyczne uruchamianie danego programu
w kontach wszystkich uytkownikw, wystarczy usun jego ikon z folderu Autostart.
Naley jednak usuwa tylko dobrze znane nam programy, poniewa usuwanie losowo
wybranych programw moe mie nieprzyjemne konsekwencje.
W systemie Windows Vista program Windows Defender zawiera skadnik Eksplorator
oprogramowania, ktry pozwala na kontrolowanie automatycznie uruchamianych
programw. Niestety, skadnik ten zosta usunity z programu Windows Defender dla
systemu Windows 7., ale automatycznie uruchamiane programy moemy kontrolowa
za pomoc narzdzia Konfiguracja systemu, opisanego w nastpnym podrozdziale.
Kontrolowanie automatycznego
uruchamiania programw
za pomoc programu Konfiguracja systemu
Narzdziem pozwalajcym na kontrolowanie automatycznego uruchamiania programw,
ktre istniao ju w wielu wersjach systemu Windows, by program Konfiguracja systemu.
Program ten dostpny jest rwnie w systemie Windows 7. Aby go uruchomi, naley
otworzy Panel sterowania, z listy Widok wedug wybra pozycj Mae ikony lub Due
ikony, a nastpnie klikn ikon Narzdzia administracyjne. W otwartym oknie mona
wtedy klikn dwukrotnie ikon Konfiguracja systemu. Na rysunku 13.4 przedstawione
zostao okno programu Konfiguracja systemu.
Rysunek 13.4.
Program
Konfiguracja systemu
312
Na przedstawionej na rysunku 13.4 karcie Oglne dostpne s trzy opcje uruchamiania

systemu:
Uruchamianie normalne system Windows uruchamiany jest normalnie.

Wczaj si wszystkie elementy uruchamiane automatycznie.
Uruchamianie diagnostyczne adowane s tylko podstawowe sterowniki

urzdze oraz usugi systemu operacyjnego, ale pomijane s inne usugi i programy.
Za pomoc tej opcji moemy rozwizywa problemy z uruchamianiem systemu
Windows, ktre mog by spowodowane zewntrznymi programami, sterownikami
lub usugami.
Uruchamianie selektywne opcja ta pozwala wybra elementy, ktre maj zosta

uruchomione automatycznie. Mona wic uruchomi system z podstawowymi
sterownikami i usugami, a dodatkowo inne usugi systemowe oraz programy.
Na przedstawionej na rysunku 13.5 karcie Rozruch moemy zdefiniowa sposb uruchamiania systemu Windows. W gwnym polu tekstowym wypisane s wszystkie moliwoci uruchamiania systemu operacyjnego. Jeeli Windows 7 jest jedynym systemem
zainstalowanym na tym komputerze, to pojawi si tutaj jako jedyna opcja. Jeeli jednak
mamy w komputerze kilka systemw operacyjnych (na przykad systemy Windows 7
i Windows XP zainstalowane na rnych partycjach), to na licie pojawi si pozycje
opisujce wszystkie zainstalowane systemy operacyjne. Mona tutaj klikn dowoln
pozycj, a nastpnie przycisk Ustaw jako domylne. W ten sposb wybrany system operacyjny bdzie automatycznie uruchamiany podczas startu komputera.
Rysunek 13.5.
Karta Rozruch
Pozostae opcje zgromadzone w grupie Opcje rozruchu pozwalaj na skonfigurowanie

bezpiecznego rozruchu, tak eby przy nastpnym uruchomieniu systemu Windows proces
ten przebiega zgodnie z ustawieniami. Mona tu te zdefiniowa inne opcje rozruchu
systemu. Ze wzgldu na to, e z ustawie tych bdziemy korzystali rzadko, o ile w ogle,
zalecam zapoznanie si z zawartoci rozdziaw systemu pomocy opisujcych to zagadnienie; nie bd omawia jej tutaj dokadnie. Wystarczy klikn przycisk Pomoc, aby
uzyska szczegowy opis kadej z dostpnych opcji.
313
Po zaznaczeniu opcji Wszystkie ustawienia rozruchu jako trwae wszystkie zdefiniowane

tu opcje zostan zastosowane przy kadym nastpnym uruchomieniu komputera.
Na karcie Usugi mamy moliwo wyczenia usug, tak eby nie byy one uruchamiane
przy starcie systemu. Mona na niej te zobaczy aktualny stan poszczeglnych usug
systemu. Zaznaczenie pola wyboru przy nazwie usugi oznacza, e jest ona wczona.
Kad usug mona tu wyczy przez usunicie zaznaczenia z tego pola wyboru. Jeeli
chcemy zobaczy tylko usugi pochodzce od firm trzecich, to naley zaznaczy pole
wyboru Ukryj wszystkie usugi firmy Microsoft. W ten sposb atwo mona przejrze
usugi niebdce czci systemu Windows 7.
Generalnie naley unika wyczania usug w systemie, chyba e dokadnie wiemy,
czym zajmuje si dana usuga i jakie bd konsekwencje jej wyczenia. Najczciej
naley je wycza tylko wtedy, gdy tak instrukcj otrzymamy od pracownika pomocy
technicznej albo odczytamy j w dokumentacji technicznej.
Na karcie Uruchamianie (rysunek 13.6) wymienione s wszystkie programy uruchamiane poprzez wpisy do rejestru systemu Windows. Najczciej programy te wpisywane s do klucza rejestru HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\
CurrentVersion\Run. Jeeli usuniemy zaznaczenia z pola wyboru przy nazwie danego
programu, to zablokujemy jego automatyczne uruchamianie przy starcie systemu.
Rysunek 13.6.
Karta Uruchamianie
Rejestr systemu Windows jest grup plikw przechowujcych informacje o konfiguracji

systemu Windows i rnych aplikacji. Inn metod przegldania i edytowania rejestru
jest skorzystanie z programu Edytor rejestru. Trzeba tu jednak zaznaczy, e nie
powinnimy zmienia ustawie rejestru, chyba e dokadnie wiemy, co chcemy zrobi,
poniewa kada nieprawidowa zmiana moe spowodowa zakcenia pracy systemu
i uniemoliwi jego prawidowe uruchomienie.
Twrcy programw czsto projektuj swoje produkty tak, eby byy uruchamiane automatycznie poprzez wpis w rejestrze, a nie skrt umieszczony w folderze Autostart. Chodzi
o to, eby uytkownik nie mg wyczy automatycznego uruchamiania programu bez
314
jego odinstalowywania. Jest to typowe dziaanie programw antywirusowych i innych

programw uytkowych. Jeeli prbujemy wyczy program, ale nie moemy znale
go w folderze Autostart, to najprawdopodobniej w rejestrze istnieje wpis powodujcy
automatyczne uruchomienie tego programu.
Na karcie Narzdzia zgromadzone zostay uyteczne narzdzia przydatne podczas rozwizywania problemw z komputerem oraz przy prbach uzyskania dodatkowych informacji na temat programw. Wystarczy tutaj klikn dane narzdzie, a nastpnie przycisk
Uruchom, aby je uruchomi.
Po wprowadzeniu zmian w konfiguracji za pomoc programu Konfiguracja systemu
mona klikn przycisk OK, a nastpnie ponownie uruchomi komputer, aby wszystkie
modyfikacje zostay uwzgldnione.
Automatyczne uruchamianie jako usugi

Windows 7 zawiera zaawansowane narzdzie konfiguracyjne o nazwie Zarzdzanie komputerem (ang. Microsoft Management Console MMC). Konsola ta zawiera rne przystawki, z ktrych kada udostpnia rne rodzaje opcji konfiguracyjnych lub jest interfejsem do zarzdzania reguami, kontami i innymi elementami. Jedna z przystawek nazywa
si Usugi.msc. Nie jest to program szczeglnie przyjazny dla uytkownika, poniewa
zosta zaprojektowany specjalnie dla administratorw systemu. Z tego powodu pocztkujcy uytkownicy powinni poprzesta na korzystaniu wycznie z folderu Autostart
jako metody automatycznego uruchamiania programw. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, eby pozna metody dziaania systemu Windows przez przyjrzenie si konsoli Usugi
i sprawdzenie, czym zajmuj si poszczeglne usugi.
Chcc wprowadzi jakiekolwiek zmiany w przystawce Usugi, naley wylogowa si
z kont standardowych i zalogowa na konto o uprawnieniach administracyjnych. Mona
te klikn prawym przyciskiem myszy ikon Usugi i wybra z menu kontekstowego
pozycj Uruchom jako administrator.
W celu uruchomienia przystawki Usugi naley klikn przycisk Start, wpisa usu
i klikn w menu pozycj Usugi. Po otwarciu okna przystawki mona skorzysta z menu
Widok i ustali sposb wywietlania ikon. Na rysunku 13.7 przedstawiony zosta
sposb prezentowania danych w widoku Szczegy. Na pasku narzdzi znajdziemy kilka
przyciskw pozwalajcych na wywietlanie i ukrywanie opcjonalnych elementw Drzewa
konsoli i panelu Akcji (na rysunku 13.7 oba te elementy s ukryte). Karty Rozszerzony
i Standardowy znajduj si w dolnej czci okna, a na rysunku zobaczy mona wygld
okna na karcie Rozszerzony.
Konsol Usugi mona te wywietli przez uruchomienie programu Services.msc
znajdujcego si w folderze Narzdzia administracyjne. Mona te klikn prawym
przyciskiem myszy ikon Komputer, wybra z menu kontekstowego pozycj Zarzdzaj,
a w otwartej konsoli Zarzdzanie komputerem klikn w lewym panelu wze Usugi
(trzeba rozwin ga Usugi i aplikacje).
315
Rysunek 13.7. Przystawka Usugi
Po klikniciu karty Rozszerzone z lewej strony okna otwierany jest nowy panel, w ktrym
wywietlane s szczegowe informacje na temat kliknitej usugi. Dostpne s na nim
rwnie opcje uruchamiania usug nieaktywnych i zatrzymywania tych usug, ktre
w danym momencie dziaaj.
Ze wzgldu na podniesiony poziom zabezpiecze w systemie Windows 7 nie mamy takiej
swobody uruchamiania i zatrzymywania usug, jak mielimy w poprzednich wersjach
systemu. Niektrych usug w ogle nie da si zatrzyma!
Przegldajc list usug, mona zauway, e jest ich naprawd duo. Dokadny zestaw
usug uzaleniony jest od konkretnej konfiguracji komputera. Dla przecitnego uytkownika nazwy wikszoci, o ile nie wszystkich usug nie bd miay adnego znaczenia.
S to rzeczy przeznaczone dla zaawansowanych administratorw, programistw i administratorw sieci, dlatego dalsza cz tego podrozdziau skierowana jest wanie do nich.
Nie bd wyjania dokadnie, czym zajmuj si poszczeglne usugi, poniewa takie
opisy zajyby kilka stron, a byyby tylko powtrzeniem tego, co mona przeczyta
w kolumnie Opis.
W przypadku usug ju uruchomionych w kolumnie Stan wypisywana jest warto Uruchomiono. W przypadku usug nieaktywnych w kolumnie tej nie ma adnego opisu.
W kolumnie Typ uruchomienia podawana jest informacja, czy usuga jest skonfigurowana
do automatycznego uruchamiania, czy te nie. W kolumnie tej pojawia si mog nastpujce wartoci:
316
Automatyczny usuga uruchamiana jest automatycznie po uruchomieniu

komputera albo po zalogowaniu si uytkownika.
Rczny usuga nie jest uruchamiana automatycznie. Mona j jednak uruchomi,

klikajc prawym przyciskiem myszy jej nazw i wybierajc z menu kontekstowego
pozycj Uruchom albo klikajc pozycj Uruchom w menu Akcje.
Wyczony usuga jest wyczona i przed uruchomieniem trzeba j wczy

w oknie dialogowym Waciwoci.
Chcc uzyska wicej informacji na temat wybranej usugi albo zmieni jej typ uruchomienia, naley klikn nazw usugi prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Waciwoci. Pojawi si wtedy okno dialogowe podobne do przedstawionego na rysunku 13.8.
Rysunek 13.8.
Waciwoci usugi
klienta DNS
Czym zajmuje si klient DNS?

Adresy IP uywane s przez routery do odszukiwania w internecie urzdze, takich jak serwery,
i przesyania ruchu sieciowego pomidzy tymi urzdzeniami. Usuga klienta DNS jest bardzo wana
dla prawidowego dziaania sieci, poniewa zamienia ona tekstowe nazwy komputerw na adresy
IP, takie jak 68.32.323.6. Po wpisaniu adresu URL do przegldarki i naciniciu klawisza Enter
usuga klienta DNS musi zaj si zamian wprowadzonej nazwy na adres IP, poniewa tekstowa
nazwa nie ma w internecie adnego znaczenia. W sieci komputery adresowane s wycznie za
pomoc liczb. Oczywicie moemy do koca ycia przeglda zawarto sieci WWW bez koniecznoci uczenia si czegokolwiek o usugach DNS i adresach IP, ale z ca pewnoci nie uda si
nam obejrze adnej strony WWW bez dziaajcej usugi klienta DNS.
Opcje widoczne na rysunku 13.8 s typowe dla wikszoci elementw wywietlanych

w przystawce Usugi. W polu tekstowym Opis podawany jest krtki opis usugi wraz
z informacjami o tym, co si stanie po jej wyczeniu lub zatrzymaniu. W polu cieka
317
do pliku wykonywalnego podawana jest nazwa i lokalizacja programu wiadczcego dan

usug. Z kolei w opcji Typ uruchomienia dostpne s wartoci Automatyczny, Rczny lub
Wyczony.
Widoczne w oknie przyciski pozwalaj na zatrzymanie, wstrzymanie, wznowienie i uruchomienie usugi. Niektre programy przyjmuj dodatkowo parametry, ktre mona wpisywa w polu Parametry uruchomienia.
Na karcie Logowanie zebrane zostay opcje umoliwiajce przyznawanie usudze uprawnie wymaganych do jej prawidowego dziaania. Na karcie Odzyskiwanie znajdziemy
natomiast opcje pozwalajce rozwizywa problemy powstajce w czasie, gdy usuga nie
chce si uruchomi.
Karta Zalenoci jest jedn z najwaniejszych w tym oknie, poniewa podawane s na
niej wszystkie usugi, od ktrych dziaania uzaleniona jest wybrana usuga (jeeli takie
s), oraz usugi uzalenione od tej wybranej. Na przykad usuga DNS zwizana jest
z protokoem TCP/IP (czyli protokoem sieciowym uywanym w internecie i wikszoci
nowoczesnych sieci lokalnych). Jeeli usuga si nie uruchamia i nie moemy dociec,
dlaczego, to moliwo sprawdzenia, z jakich usug korzysta problematyczna usuga, moe
przedstawi bardzo wane informacje. Jeeli taka usuga nie dziaa, to nasza usuga nie
bdzie moga si uruchomi. W takiej sytuacji trzeba zrobi wszystko, eby brakujca
usuga rwnie uruchamiaa si automatycznie.
Jeeli kto jest zainteresowany protokoem TCP/IP oraz mechanizmem funkcjonowania
internetu, to z pewnoci ksika o systemie Windows nie bdzie wystarczajcym rdem informacji. Zagadnienia te w szczegach wyjaniane s w ksikach dotyczcych
protokou TCP/IP albo przygotowujcych do egzaminu MCSA (Microsoft Certified System Administrator) lub MCSE (Microsoft Certified Software Engineer). Dokadniejszy
opis dziaania usug w systemie podawany jest w ksikach technicznych, takich jak
Microsoft Windows 7 Resource Kit.
Wicej informacji na temat certyfikatw wydawanych przez firm Microsoft znale
mona na stronie www.microsoft.com/learning/mcp.
Pomijanie strony logowania

Jest to jedna z tych sztuczek systemu Windows 7, ktre kady chciaby zna, ale ktrych trzeba uywa bardzo ostronie. Pozwala ona na pominicie ekranu logowania
i uruchomienie komputera od razu na koncie wybranego uytkownika. Co prawda w ten
sposb oszczdzamy sobie jedno kliknicie w czasie uruchamiania komputera, ale oznacza to, e kady moe po prostu wczy nasz komputer i uzyska peny dostp do naszego
konta. Z tego powodu sztuczki tej nie naley stosowa w sytuacji, gdy chcemy chroni
swoje konto przed dostpem innych uytkownikw.
Prezentowana sztuczka wymaga uzyskania uprawnie administratora, a zatem trzeba
wprowadzi haso albo zalogowa si na konto z uprawnieniami administracyjnymi. Oto
kroki, ktre trzeba wykona:
318
1. Klikn przycisk Start, wpisa netplwiz i klikn w menu pozycj netplwiz.

2. W razie potrzeby klikn przycisk Kontynuuj lub wprowadzi haso administratora.
3. Usun zaznaczenie pola wyboru Aby uywa tego komputera, uytkownik musi
wprowadzi nazw uytkownika i haso.
4. Klikn przycisk Zastosuj.
5. W otwartym oknie dialogowym wpisa nazw konta uytkownika, na ktre komputer
ma si automatycznie logowa w czasie uruchamiania.
6. Jeeli konto to wymaga podania hasa, to naley wpisa je raz w polu Haso i kolejny
raz w poniszym polu tekstowym. Jeeli konto nie jest chronione hasem, to oba
pola mona pozostawi niewypenione.
7. Klikn przycisk OK w kadym z otwartych okien dialogowych.
To wszystko! Przy nastpnym uruchomieniu komputera nie zobaczymy nawet strony
logowania. Od razu zostaniemy przeniesieni do konta uytkownika. Jeeli w komputerze
s jeszcze inne konta, to w celu ich wykorzystania trzeba si najpierw wylogowa (klikn
przycisk Start, przycisk ze strzak obok przycisku logowania i wybra z menu pozycj
Wyloguj). Wywietlona zostanie wtedy strona logowania, ktra dziaa dokadnie tak, jak
mona si tego spodziewa. Na przykad chcc dosta si do chronionego hasem konta
administracyjnego, trzeba klikn ikon tego konta, a nastpnie wpisa waciwe haso.
Jeeli kiedykolwiek stwierdzimy, e taki tryb uruchamiania komputera nam nie odpowiada, to wystarczy ponownie wykona kroki 1. i 2. z poprzedniej listy. Tym razem
jednak naley zaznaczy pole wyboru Aby uywa tego komputera, uytkownik musi
wprowadzi nazw uytkownika i haso i klikn przycisk OK.
z uruchamianiem systemu
Istnieje wiele powodw, dla ktrych system Windows moe si nie uruchamia. Nie ma
prostego rozwizania takiego problemu. Po prostu zbyt wiele rzeczy moe si popsu.
Najczciej do rozwizania takiego problemu trzeba zatrudni specjalist, ale nawet niedowiadczony uytkownik moe sprbowa na kilka sposobw przywrci poprawne
dziaanie systemu.
Pozbywanie si wyczonych urzdze

Nawet jeeli w komputerze znajduj si urzdzenia, ktrych system Windows 7 nie jest
w stanie wykorzysta, to mimo wszystko powinnimy zobaczy pulpit systemu. Za kadym razem pojawia si bdzie komunikat, e dane urzdzenie zostao wyczone, a to
po pewnym czasie moe by mczce. Jeeli takie urzdzenie zostanie rcznie wyczone
w oknie Menedera urzdze, to komunikaty przestan si pojawia, a system powinien
uruchamia si nieco szybciej.
319
W tym miejscu nie naley dziaa na wyczucie. Jeeli wyczone zostanie urzdzenie
niezbdne do pracy komputera, to moe si okaza, e nie uda si nawet uruchomi
systemu. W razie wtpliwoci lepiej bdzie odda komputer do naprawy i pozwoli
specjalistom dociec przyczyny problemw.
Okno Menedera urzdze mona otworzy dopiero po zalogowaniu si na konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi. Naley wtedy nacisn klawisz ( ), wpisa urz i klikn w menu pozycj Meneder urzdze. W otwartym oknie naley rozwin kategori, do ktrej naley sprawiajce problemy urzdzenie. Jeeli nie wiemy, do
ktrej kategorii ono naley, to na pocztek dobrze jest sprawdzi kategori Inne urzdzenia.
Oglnie poszukiwa trzeba urzdzenia, ktrego ikona oznaczona jest maym czerwonym wykrzyknikiem umieszczonym w tym kku. Po znalezieniu takiego urzdzenia
mona klikn jego nazw prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Wycz.
Po wyczeniu urzdzenia ta ikona zmieni si w bia strzak wskazujca w d.
Oznacza to, e urzdzenie jest wyczone i system Windows 7 nie bdzie prbowa zainstalowa go przy nastpnych uruchomieniach, przez co nieznacznie skrci si czas uruchamiania i nie bd pojawiay si irytujce komunikaty o wyczaniu urzdzenia.
System Windows w ogle si nie uruchamia

Jeeli system Windows w ogle si nie uruchamia, to trzeba sprbowa uruchomi go
w trybie awaryjnym. Jest to specjalny tryb dziaania systemu, w ktrym adowane s
wycznie najbardziej podstawowe usugi, sterowniki i programy, wymagane do dziaania
systemu. Wczenie tego trybu nie jest niestety cakiem proste. Konieczne jest ponowne
uruchomienie komputera i nacinicie klawisza F8 zaraz po wykonaniu wstpnych testw
komputera (ang. Power-On Self Test POST), ale jeszcze przed waciwym uruchomieniem systemu. Jeeli na klawiaturze znajduje si klawisz blokowania klawiszy funkcyjnych (F-Lock), to przed naciniciem klawisza F8 trzeba odblokowa moliwo korzystania z klawiszy funkcyjnych. W ostatecznoci mona uruchomi ponownie komputer
i przez kilka sekund naciska klawisz F8, ale nawet wtedy nie mona zapomnie o klawiszu F-Lock, poniewa w czasie ponownego uruchamiania komputera moe si on
ponownie zablokowa.
Po naciniciu w odpowiednim momencie klawisza F8 zobaczymy stron z kilkoma
opcjami pozwalajcymi na uruchomienie systemu Windows:
Tryb awaryjny uruchamia system Windows z minimaln liczb sterownikw

i usug, tak eby mona byo skorzysta z innych narzdzi, takich jak Przywracanie
systemu, Meneder urzdze, Zainstalowane programy i inne, za pomoc ktrych
mona usun problem. W tym trybie mona na przykad usun z systemu
uszkodzony program lub sterownik, a nastpnie wrci do poprzedniego punktu
przywracania.
Tryb awaryjny z obsug sieci podobnie jak w poprzedniej opcji, ale pozwala
na uzyskanie dostpu do internetu i sieci lokalnej.
320
Tryb awaryjny z wierszem polece uruchamia system Windows bez interfejsu

graficznego (GUI).
Wcz rejestrowanie rozruchu tworzy plik protokou o nazwie ntbtlog.txt,

w ktrym zapisywane s wszystkie sterowniki zaadowane w czasie uruchamiania
systemu.
Wcz wideo o niskiej rozdzielczoci uruchamia system z nisk rozdzielczoci

i czstotliwoci odwieania ekranu, tak eby mona byo zmieni ustawienia
ekranu.
Ostatnia znana dobra konfiguracja uruchamia system Windows z ostatni znan

dziaajc konfiguracj (jest to proste rozwizanie naprawd wielu problemw).
Tryb przywracania usug katalogowych uruchamia kontroler domeny z usug

Active Directory, dziki czemu moliwe jest odtworzenie usug katalogowych.
Tryb debugowania uruchamia system w zaawansowanym trybie

do rozwizywania problemw przeznaczonym dla specjalistw.
Wycz automatyczne ponowne uruchamianie komputera po bdzie systemu

uniemoliwia systemowi automatyczne ponowne uruchamianie po nieudanym
uruchomieniu. W ten sposb mona przerwa niekoczc si ptl ponownych
uruchomie systemu.
Uruchom system Windows normalnie uruchamia system Windows normalnie,

ze wszystkimi sterownikami i programami.
Wycz wymuszanie podpisw sterownikw pozwala na adowanie

niepodpisanych sterownikw w czasie uruchamiania systemu.
Napraw swj komputer za pomoc tej opcji mona naprawi instalacj systemu
Windows 7.
Czsto wybranie opcji Ostatnia znana dobra konfiguracja od razu pozwala wrci do
pracy. Po wybraniu opcji Trybu awaryjnego otrzymamy minimaln wersj pulpitu. W obu
przypadkach po wczeniu pulpitu mamy moliwo rozwizania powstaego problemu.
Jeeli taki problem pojawi si zaraz po zainstalowaniu nowego sprztu, to mona skorzysta z Menedera urzdze i za jego pomoc usun sterownik tego urzdzenia. Potem
mona wyczy komputer, usun z niego problematyczne urzdzenie i ponownie uruchomi. Wicej informacji na ten temat podawa bd w rozdziale 39.
Jeeli problemy sprawia jaki program, to naley go odinstalowa za pomoc panelu
sterowania. Informacje na temat odinstalowywania programw podawa bd w rozdziale 35.
Mona te skorzysta z funkcji Przywracania systemu i za jej pomoc przywrci system do stanu z wczeniejszego punktu przywracania. Wicej informacji na ten temat podaj
w rozdziale 27., w podrozdziale Uywanie ochrony systemu.
Jeeli nie mamy pewnoci, co powoduje dany problem, to moemy skorzysta z opisywanego wczeniej narzdzia Konfiguracja systemu, aby zdiagnozowa przyczyn.
321
Na pocztek mona wybra opcj Uruchamianie diagnostyczne i zamkn program

Konfiguracja systemu. Nastpnie naley ponownie uruchomi komputer, ale nie wcza
przy tym trybu awaryjnego. Komputer zostanie uruchomiony z minimalnym zestawem
sterownikw i programw, a na koniec uruchomi si program Konfiguracja systemu.
Bdziemy wtedy mogli skorzysta z opcji dostpnych na kartach Rozruch, Usugi, Uruchamianie i Narzdzia, aby wybra inne dostpne opcje. Na przykad mona uaktywni
kilka usug lub programw, a nastpnie ponownie wczy komputer, sprawdzajc, czy uda
si uruchomi system. Proces ten naley powtarza do czasu znalezienia programu lub
usugi, ktra nie pozwala na normalne uruchomienie. Po takim zdiagnozowaniu winowajcy mona zablokowa automatyczne uruchamianie usugi lub programu. Oczywicie
mona te po prostu odinstalowa dany program.
Po przywrceniu penej sprawnoci systemu mona w oknie Konfiguracja systemu wybra
pozycj Uruchamianie normalne i uruchomi ponownie komputer.
Oczywicie opisywane tu narzdzia przeznaczone s dla specjalistw, a niniejsza ksika
skierowana jest do zwykych uytkownikw, w zwizku z czym nie mona wdawa si
za bardzo w szczegy techniczne. Wiele informacji mona jednak znale w systemie
pomocy oraz w sieci. Na przykad mona klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj
Pomoc i obsuga techniczna, a w otwartym oknie poszuka takich fraz jak tryb awaryjny,
konfiguracja systemu albo naprawianie systemu. Mona te otworzy w przegldarce
stron http://search.microsoft.com i poszuka na niej tych samych fraz poprzedzonych
sowem windows 7, na przykad Windows 7 tryb awaryjny lub Windows 7 konfiguracja
systemu.
Podsumowanie
W tym rozdziale omawiaem rne metody kontrolowania, ktre programy mog lub nie
mog by uruchamiane automatycznie w czasie uruchamiania systemu Windows albo
w momencie logowania na swoje konto.
Niektre programy maj wasne opcje pozwalajce okreli, czy program ma by

uruchamiany razem z systemem Windows i czy ma wywietla ikon w obszarze
powiadomie.
Mona automatycznie otwiera dowolny program, a nawet folder, przecigajc

jego skrt do folderu Autostart.
Peny zestaw usug, ktre mog by automatycznie uruchamiane i zatrzymywane,

podawany jest w przystawce Usugi.
Przystawka Usugi jest zaawansowanym narzdziem, ktrego uywa powinni

programici i administratorzy sieci. Z tego powodu podaje ona bardzo niewiele
informacji przydatnych dla zwykego uytkownika.
Programu netplwiz mona uy do pominicia strony logowania i automatycznego

logowania si na wybrane konto uytkownika.
Tryb awaryjny pozwala na uruchomienie systemu Windows 7 z minimalnym

zestawem sterownikw i usug. Umoliwia on uruchomienie, zdiagnozowanie
i naprawienie systemu w przypadku, gdy nie udaje si go normalnie uruchomi.
322
Rozdzia 14.
Uywanie programw
i akcesoriw systemu
Windows 7
W tym rozdziale:
Uywanie Kalkulatora
Praca z tekstem, znakami specjalnymi i czcionkami
Pakowanie i rozpakowywanie plikw
Tworzenie zrzutw ekranu
Zapisywanie i odtwarzanie dwikw
Windows 7 to system operacyjny dziaajcy na naszym komputerze (czsto stosuje si

skrt OS od angielskich sw operating system) i jako taki odpowiedzialny jest przede
wszystkim za uruchomienie komputera i zapewnienie prawidowej pracy wszystkich
zainstalowanych w nim programw oraz podczonych urzdze. Odpowiedzialny jest te
za zdefiniowanie zasad posugiwania si caym komputerem. Pod tym wzgldem jest to
zdecydowanie najwaniejszy program dziaajcy na naszym komputerze, poniewa bez
systemu operacyjnego komputer nawet si nie uruchomi, przez co mona by go traktowa
jako do drog kotwic do maej dki.
System Windows 7 dostarczany jest z wieloma dodatkowymi aplikacjami, ktre nie s
czci samego systemu operacyjnego. Mona je traktowa jako dodatki suce do przegldania i tworzenia rnych rzeczy. Wiele z tych programw jest bardzo rozbudowanych
i zoonych, w zwizku z czym powiciem im osobne rozdziay. Typowymi przykadami mog by tutaj programy Internet Explorer (rozdzia 16.) lub Kontakty systemu
Windows (rozdzia 18.).
W tym rozdziale przyjrzymy si kilku mniejszym i mniej rozbudowanym programom,
ktre rwnie dostarczane s z systemem Windows 7. Takie programy powszechnie nazywa
si akcesoriami, a wiele z nich umieszczonych jest w menu Start w folderze Akcesoria.
324
Zanim jednak zaczn opisywa poszczeglne programy, musz przedstawi kilka oglnych
zagadnie, ktre dotyczy bd niemal wszystkich programw, z ktrymi kiedykolwiek
przyjdzie nam pracowa.
Wane informacje o programach

Na swoim komputerze mona uruchomi dowolne spord ponad 100 000 dostpnych
programw. Oczywicie nikt nie instaluje i nie uywa ich wszystkich na raz, ale kady ma
zainstalowany jaki zestaw programw. Na przykad zaraz po zainstalowaniu systemu
Windows 7 mamy do dyspozycji wszystkie programy, jakie s do niego doczane. Jeeli
komputer zosta kupiony z zainstalowanym ju systemem Windows 7, to producent komputera najprawdopodobniej zainstalowa na nim rwnie inne programy.
Wikszo dostpnych programw reprezentowana jest przez ikony w menu Wszystkie
programy (albo w jednym ze znajdujcych si w tym menu folderw). W celu uruchomienia programu naley klikn jego ikon w menu. Po uruchomieniu programu otwierany jest on w oknie na pulpicie. Takie okno mona dowolnie przenosi i zmienia jego
wielko, przecza si pomidzy oknami rnych dziaajcych jednoczenie programw,
a po zakoczeniu pracy z programem zamkn go (razem z oknem).
Wicej informacji na temat menu Start i metod pracy z programami podawaem
w rozdziale 2.
Spord wszystkich oglnych informacji na temat wszystkich programw najwaniejszy

jest fakt, e kady program ma swj wasny wbudowany system pomocy. Nie ma zatem
potrzeby rozgryzania programu po omacku. Dziki moliwoci skorzystania z wbudowanego systemu pomocy danego programu mona po prostu przeczyta, jak naley go
uywa, oszczdzajc sobie frustracji oraz nieustannych problemw wynikajcych z poznawania tego programu metod prb i bdw.
Wiele osb popenia typowy bd i szuka pomocy w niewaciwym miejscu. Na przykad system pomocy opisywany w rozdziale 5. dotyczy wycznie systemu Windows 7
i w zwizku z tym na prno mona szuka w nim pomocy dotyczcej innych programw.
Wiele osb szuka pomocy na stronach WWW, ale takie poszukiwania oznaczaj konieczno przegldania miliardw stron tekstu, z ktrych wikszo nie ma nic wsplnego z naszym programem. Szukajc pomocy dotyczcej konkretnego programu, na pocztek naley
skorzysta z systemu pomocy wbudowanego w program. To naprawd jest takie proste.
Istniej dwie metody otwarcia systemu pomocy zwizanego z konkretnym programem.
Na pocztek trzeba otworzy sam program, a nastpnie wykona ponisze operacje:
Wybra pozycj Pomoc z paska menu programu i klikn pierwsz z opcji

w rozwinitym w ten sposb menu. Przykad podaj na rysunku 14.1.
Jeeli w programie widoczny jest przycisk Pomocy, to naley go klikn. Taki

przycisk najczciej oznaczony jest znakiem zapytania, podobnie jak na rysunku 14.2.
Mona te nacisn po prostu klawisz F1, upewniajc si uprzednio, e interesujcy

nas program jest w aktywnym oknie.
325
Rysunek 14.1.
Przykadowe menu
Pomoc w programie
Rysunek 14.2.
Przykadowy przycisk
pomocy obok
wskanika myszy
Po otwarciu systemu pomocy nie powinnimy mie ju trudnoci z obsug programu.

Gwnie chodzi tu o czytanie podawanych instrukcji i klikanie czy do opisw kolejnych
zagadnie.
W pozostaej czci tego rozdziau bdziemy si przyglda programom i akcesoriom
dostarczanym razem z systemem Windows 7. Niestety, w ksice nie ma do miejsca,
eby opisywa je wszystkie w szczegach. Oznacza to, e obsug kadego interesujcego
nas programu bdzie trzeba poznawa za pomoc zwizanego z nim systemu pomocy.
Uywanie Kalkulatora
Najprostszym (a czasami najbardziej uytecznym) programem w systemie Windows 7
jest Kalkulator. Wyglda on jak zwyczajny kalkulator kieszonkowy. W celu jego otwarcia
naley klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/
Kalkulator. Ewentualnie mona te nacisn klawisz ( ), wpisa kal i klikn pozycj Kalkulator. Program domylnie otwiera si w widoku standardowym, przedstawionym na grze rysunku 14.3, ale w kadej chwili mona go przeczy na jeden
z bardziej zaawansowanych widokw: Naukowy, Programisty i Statystyka, ktre przedstawione s na tym samym rysunku.
Kalkulator mona przesuwa po pulpicie, chwytajc go za pasek tytuu i minimalizowa
do postaci przycisku na pasku zada. Nie mona go jednak zmaksymalizowa
ani dowolnie zmieni wielkoci okna.
Jeeli wiemy, jak pracuje si ze zwykym kalkulatorem, to z ca pewnoci nie bdziemy

mieli problemw z wykorzystaniem kalkulatora w komputerze. Jedyna rnica polega
na tym, e przyciski naciska si za pomoc myszy, a nie palcem. Na przykad w celu
pomnoenia liczby 123,45 przez liczb 678,9 trzeba nacisn nastpujce przyciski:
123.45*678.9=
Chcc zakoczy aktualne obliczenia i rozpocz nowe, naley klikn przycisk oznaczony
wielk liter C. Pomoc w zakresie uywania programu mona uzyska, wybierajc z menu
pozycj Pomoc/Wywietl pomoc albo naciskajc klawisz F1 w czasie, gdy okno Kalkulatora jest aktywne.
326
Rysunek 14.3. Cztery widoki programu Kalkulator
Wpisywanie znakw specjalnych

za pomoc Tablicy znakw
Wiele znakw mona wpisa bezporednio z klawiatury, ale jest te wiele takich, ktrych nie da si w ten sposb wprowadzi. Przykadem mog by znaki lub .
Dowolny ze znakw, ktrego nie mona uzyska za pomoc klawiatury, mona wpisa
za porednictwem programu Tablica znakw. Najpierw naley jednak umieci kursor
tam, gdzie chcemy wpisa nowy znak, a nastpnie klikn przycisk Start i wybra z menu
pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Narzdzia systemowe/Tablica znakw. Mona te
nacisn klawisz (
Win), wpisa sowo znak i klikn w menu pozycj Tablica znakw.
Otwarte zostanie okno programu Tablica znakw, takie jak na rysunku 14.4.
W Tablicy znakw dostpne s tysice rnych znakw, a to oznacza, e znalezienie
potrzebnego nam znaku moe wcale nie by takie proste. Dobrze jest jednak zacz poszukiwania od czcionki Symbol, ktr mona wybra z listy rozwijanej Czcionka. Po wybraniu czcionki mona skorzysta z paska przewijania znajdujcego si po prawej stronie
tablicy znakw i za jego pomoc przejrze wszystkie dostpne symbole. Po klikniciu
wybranego znaku zobaczymy jego powikszon wersj.
327
Rysunek 14.4.
Tablica znakw
Po znalezieniu potrzebnego znaku naley go klikn, a nastpnie klikn przycisk Wybierz.

Mona wybra od razu kilka znakw, ktre zostan wypisane w polu tekstowym Znaki
do skopiowania. Gdy w polu tym znajd si ju wszystkie potrzebne nam znaki, mona
klikn przycisk Kopiuj, przej do edytowanego dokumentu i wklei (nacisn klawisze
Ctrl+V) wszystkie przygotowane znaki.
Jeeli potrzebnego znaku nie znajdziemy w czcionce Symbol, to naley sprbowa z inn
czcionk. Wiele znakw specjalnych znajduje si w czcionkach Wingdings i Webdings.
Jeeli chodzi o znaki z rnych jzykw, takie jak , lub , to naley ich szuka w tej
samej czcionce, ktrej uywamy w dokumencie (Arial lub Times New Roman). Na pewno
znajd si one na licie dostpnych znakw.
Chcc poszuka znaku wedug nazwy, naley zaznaczy pole wyboru Widok zaawansowany, a nastpnie wpisa nazw znaku i klikn przycisk Wyszukaj. Wicej informacji na
temat programu Tablica znakw uzyska mona po naciniciu w nim przycisku Pomoc.
Praca z czcionkami
System Windows 7 dostarczany jest z ogromnym wyborem rnych czcionek. Ich liczb
mona pozna przy prbie zastosowania czcionki w zaznaczonym tekcie. Kada z czcionek, ktr mona zastosowa w dokumentach, zapisana jest w osobnym pliku w folderze
Czcionki. Folder ten mona otworzy za pomoc jednej z poniszych technik:
Nacisn klawisz (
), wpisa czcion i klikn w menu pozycj Czcionki.

i personalizacja/Czcionki.
Na rysunku 14.5 mona zobaczy, jakie midzy innymi czcionki znajduj si domylnie
w tym folderze. Dziki temu, e jest to zwyczajny folder, mona skorzysta z przycisku
Widoki i za jego pomoc zmieni rozmiar ikon.
328
Rysunek 14.5. Folder Czcionki

Folder Czcionki nie ma nic wsplnego ze stosowaniem czcionek w tekcie. Czcionki
stosuje si w programach pozwalajcych na wpisywanie tekstu, takich jak WordPad,
natomiast folder Czcionki jest tylko repozytorium, w ktrym gromadzone s wszystkie
zainstalowane w systemie czcionki.
Chcc zobaczy, jak wyglda dana czcionka, naley klikn dwukrotnie jej ikon. Otwarte
zostanie wtedy okno z przykadem, ktre mona w dowolnym momencie zamkn.
Uywanie Notatnika
Notatnik jest programem podobnym do programu WordPad, poniewa rwnie suy on
do wpisywania tekstw. Mona w nim rwnie wykorzysta podstawowe umiejtnoci
edycyjne, a take techniki pozwalajce na otwieranie i zamykanie plikw. Gwna rnica
polega na tym, e Notatnik przeznaczony jest do tworzenia dokumentw zapisanych
czystym tekstem. Takie pliki najczciej zawieraj niesformatowany tekst bez adnych
obrazkw i elementw nietekstowych.
Oznacza to, e zwykli uytkownicy (nie programici) powinni w celu edytowania dokumentw tekstowych posugiwa si programami typu Microsoft Word lub WordPerfect.
Kady z tych programw ma swj wasny system pomocy, w ktrym mona pozna tajniki
jego obsugi. Jeeli kto nie dysponuje programem Word lub WordPerfect, to musi ograniczy si do uywania programu WordPad. Po prostu nie bdzie mg skorzysta z pewnych zaawansowanych funkcji, takich jak sprawdzanie pisowni.
329
Z Notatnika nie naley korzysta, chyba e chcemy przygotowa plik tekstowy zawierajcy tylko zwyky tekst. W takiej sytuacji Notatnik mona uruchomi w typowy sposb:
nacisn klawisz ( ), wpisa sowo nota i klikn w menu pozycj Notatnik albo klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Notatnik.
Pakowanie i rozpakowywanie plikw

Pakowanie plikw polega na czeniu kilku plikw lub folderw do postaci folderu
skompresowanego. Taka operacja wykonywana jest czsto w celu wysania poczt elektroniczn duej liczby plikw jako jednego zacznika. Na przykad w czasie przygotowywania niniejszej ksiki kady rozdzia skada si z wielu plikw jeden plik
zawiera tekst rozdziau, a w pozostaych plikach przechowywane byy obrazki. Przed
wysaniem rozdziau do wydawnictwa wszystkie te pliki czyem w ramach folderu skompresowanego, ktry otrzymywa nazw Rozdzia X (gdzie X byo numerem rozdziau).
Tak powstay plik by wysyany poczt elektroniczn.
Redaktor prowadzcy proces powstawania ksiki moe potem atwo przesa kopie
otrzymanego rozdziau do wszystkich zajmujcych si ni redaktorw. Zdecydowanie
atwiej, ni gdyby otrzyma 20 lub 30 osobnych plikw.
W systemie Windows 7 pojcia folder skompresowany i plik Zip maj dokadnie takie
samo znaczenie plik z rozszerzeniem .zip zawierajcy skompresowane pliki i foldery.
Ikona takiego pliku wyglda jak ikona folderu, w ktry wszyty zosta zamek byskawiczny.
Jeeli rozszerzenia plikw nie s ukrywane, to rozszerzenie .zip wywietlane jest tak jak
na rysunku 14.6.
Miym efektem ubocznym stosowania folderw skompresowanych jest fakt, e system
Windows bdzie prbowa zmniejszy rozmiary plikw przez ich kompresj. Oznacza
to, e folder skompresowany bdzie zajmowa mniej miejsca na dysku i bdzie mona go
przesa przez sie szybciej ni poszczeglne znajdujce si w nim nieskompresowane
pliki. Nie mona niestety okreli, w jakim stopniu zostan zmniejszone pliki po umieszczeniu ich w folderze skompresowanym. Wiele plikw w formatach takich jak JPEG,
PNG, WMV, MPEG, WMA i MP3 jest ju skompresowanych, wic po umieszczeniu ich
w pliku .zip ich wielko nie zmieni si wiele (o ile w ogle). Z drugiej strony, wiele
rodzajw plikw po umieszczeniu w pliku .zip bardzo traci na wadze.
Kompresja dotyczy wycznie iloci miejsca zajmowanego przez pliki na dysku. Nie sprawia
ona, e zawarto plikw staje si na ekranie mniejsza albo usuwane s z nich jakie
treci.
Kompresowanie plikw
Chcc umieci kilka plikw w pliku .zip, naley najpierw zaznaczy ich ikony. Jeeli
kto nie wie jeszcze, jak naley to zrobi, to powinien zajrze do rozdziau 23. Nastpnie
naley klikn prawym przyciskiem myszy dowoln z zaznaczonych ikon i z menu kontekstowego wybra pozycj Wylij do/Folder skompresowany (zip), tak jak pokazano na
rysunku 14.7.
330
Rysunek 14.6. Przykad folderu skompresowanego (plik ZIP)
Na chwil pojawi si okno z informacj o operacji, a nastpnie zobaczymy ikon folderu

skompresowanego. Oryginalne pliki nie zostan w aden sposb naruszone, poniewa
system zakada, e plik Zip chcemy tylko wysa komu poczt elektroniczn, a oryginalne
pliki chcemy zachowa w postaci nieskompresowanej.
Chcc doda pliki do istniejcego pliku ZIP, naley przecign ikony tych plikw
nad ikon pliku ZIP i upuci je na tej ikonie.
Zakadajc, e przygotowany plik ZIP chcielibymy wysa komu za pomoc programu

Poczta usugi Windows Live lub innego klienta poczty obsugujcego skrzynki POP3
lub MAPI, wystarczy klikn ten plik prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Wylij do/Adresat poczty. Jeeli z tego rozwizania nie moemy
skorzysta z powodu stosowania niezgodnego systemu obsugi poczty, to plik mona
doczy do wiadomoci pocztowej, korzystajc z metod waciwych dla uywanego programu pocztowego.
Jeeli kto nie uywa programu Poczta usugi Windows Live i nie wie, jak w swoim
programie doda zacznik do wiadomoci, powinien przejrze strony pomocy zwizanej
z uywanym programem albo skontaktowa si ze swoim dostawc usug internetowych.
Rozpakowywanie plikw
Jeeli od kogo otrzymamy plik ZIP, to pierwsz rzecz, jak trzeba zrobi, jest zapisanie
zacznika jako pliku. W programie Poczta usugi Windows Live operacj t wykonamy,
klikajc nagwek wiadomoci, nastpnie klikajc w obszarze podgldu (rysunek 14.8)
331
Rysunek 14.7. Kompresowanie wybranych plikw
ikon spinacza do papieru i wybierajc z wywietlonego menu pozycj Zapisz zaczniki.

W wielu innych programach pocztowych wymaga to kliknicia ikony zacznika prawym
przyciskiem myszy i wybrania z menu kontekstowego pozycji Zapisz jako.
Niezalenie od sposobu zapisywania zacznika, wane jest, eby zapamita, gdzie zosta
on zapisany, poniewa teraz trzeba bdzie przej do zapisanego zacznika i rozpakowa
jego zawarto. W razie problemw mona zapisa plik z zacznika do folderu Dokumenty.
Nastpnie trzeba przej do folderu, w ktrym zapisalimy plik ZIP, klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wyodrbnij wszystkie, tak jak pokazano na rysunku 14.9.
Otwarty zostanie kreator Wyodrbnianie folderw skompresowanych (zip), w ktrym
mona poda miejsce zapisu rozpakowywanych plikw. Najprostszym rozwizaniem jest
oczywicie zaakceptowanie proponowanego przez kreatora folderu i kliknicie przycisku
Wyodrbnij. W ten sposb powstanie nowy folder o nazwie identycznej z nazw folderu
skompresowanego, w ktrym znajd si pliki rozpakowane z pliku ZIP (rysunek 14.10).
Teraz mona ju usun plik ZIP, poniewa nie bdzie nam duej potrzebny. Plikw
zapisanych w zwyczajnym folderze mona teraz uywa w dowolny sposb.
Funkcje pakowania i rozpakowywania plikw s wbudowane w system Windows. Nie
znajdziemy adnego okna programu ani pozycji menu umoliwiajcych uzyskanie pomocy
na temat tych operacji. Jedynym miejscem, gdzie mona jej szuka, jest system pomocy
Windows 7. Wystarczy klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Pomoc i obsuga
techniczna i szuka w systemie pomocy sw folder skompresowany lub plik zip.
332
Rysunek 14.8. Zapisywanie zacznika do wiadomoci w programie Poczta usugi Windows Live
Na stronie www.winzip.com mona znale program udostpniajcy o wiele wicej
funkcji zwizanych z plikami Zip.
Opisywanie zrzutw ekranu

za pomoc Narzdzia Wycinanie
Narzdzie Wycinanie jest programem uatwiajcym przygotowanie obrazka na podstawie
czci ekranu. Tak przygotowany obrazek mona pniej opisa za pomoc tekstu i drobnych wskazwek. Na pocztek trzeba przygotowa sobie ekran tak, eby widoczne na
nim byo wszystko to, co chcemy umieci na rysunku, a nastpnie skorzysta z jednej
z poniszych technik i za ich pomoc otworzy Narzdzie Wycinanie:
Klikn przycisk Start i wybra z menu Wszystkie programy/Akcesoria/Narzdzie

Wycinanie.
Nacisn klawisz (
Wycinanie.
), wpisa wyci i klikn w menu pozycj Narzdzie
Na ekranie pojawi si mae okno z kilkoma instrukcjami, przedstawione na rysunku 14.11.

Wszystkie elementy znajdujce si za oknem bd przyciemnione.
Rysunek 14.9. Przygotowanie do rozpakowania plikw z folderu skompresowanego
Rysunek 14.10. Zwyky folder rozpakowany z folderu skompresowanego
333
334
Rysunek 14.11.
Narzdzie Wycinanie
bez obrazka
Po otwarciu Narzdzia Wycinanie zrzut ekranu wykonuje si za pomoc poniszych

krokw:
1. Klikn strzak obok przycisku Nowy i wybra sposb tworzenia zrzutu:
Wycinek dowolny pozwala wykona zrzut dowolnej czci ekranu,

o dowolnym ksztacie.
Wycinek prostoktny pozwala wykona zrzut prostoktnego wycinka ekranu.
Wycinek okna pozwala wykona zrzut okna dowolnego otwartego programu.
Wycinek penoekranowy pozwala wykona zrzut caego ekranu.
2. Okreli obszar ekranu, ktry chcemy umieci na zrzucie:
Jeeli wybralimy Wycinek dowolny albo Wycinek prostoktny, to naley

zaznaczy mysz obszar, ktry ma zosta umieszczony na zrzucie ekranu.
Jeeli wybrana zostaa opcja Wycinek okna, to wystarczy klikn wewntrz

okna programu, z ktrego chcemy przygotowa zrzut.
Jeeli wybrana zostaa opcja Wycinek penoekranowy, to nie trzeba robi nic,
poniewa zrzut jest tworzony automatycznie na podstawie caego ekranu.
Pojawia si wtedy wiksza wersja okna Narzdzie Wycinanie, w ktrej prezentowany

jest wycity zrzut ekranu. Na przykad na rysunku 14.12 przygotowaem zrzut okna programu Windows Media Player w czasie, gdy odtwarza on piosenk.
Po takim przygotowaniu zrzutu mona skorzysta z Pira, aby co na nim dorysowa.
Wystarczy wybra z menu pozycj Narzdzia/Piro i wybra jego kolor. Mona te
wybra z menu pozycj Narzdzia/Piro/Dostosuj i w otwartym oknie zmieni pozostae
parametry, takie jak kolor, grubo i kocwka pira. Pozycja menu Narzdzia/Piro/Piro
niestandardowe pozwala na skorzystanie z niestandardowego pira. Na zrzucie mona
rysowa pirem, przecigajc je po rysunku. Jeeli uda si nam w ten sposb nabaagani,
to mona skorzysta z gumki i wyczyci zrzut.
W celu zaznaczenia pewnego obszaru kolorem tym naley wybra narzdzie Wyrnienie i przecign nim nad czci obrazka. Tutaj rwnie mona skorzysta z gumki,
jeeli pomylimy si przy wyrnianiu.
Zapisywanie wycinka
W celu zapisania przygotowanego wycinka naley klikn przycisk Zapisz wycinek albo
wybra z menu pozycj Plik/Zapisz jako. W otwartym oknie trzeba odszuka folder, do
ktrego chcemy zapisa wycinek, a nastpnie nada mu nazw. Z listy rozwijanej Zapisz
jako typ mona wybra format zapisywanego obrazka (JPEG, GIF lub PNG). Jeeli kto
335
Rysunek 14.12. Narzdzie Wycinanie ze zrzutem okna programu Media Player
nie do koca wie, ktrego formatu powinien uy, to naley zdecydowa si na format
JPEG, poniewa zachowuje on wszystkie kolory i jest obsugiwany przez wikszo
programw graficznych.
Moliwe jest te zapisanie wycinka jako pliku HTML z rozszerzeniem .mht. Trzeba jednak
pamita, e nie jest to standardowy format obrazu i bdzie go mona otworzy wycznie
w programach Internet Explorer i Microsoft Word. Co wicej, tak zapisanego obrazu nie
bdzie si pniej dao obrabia w adnym programie graficznym.
Kopiowanie i wklejanie wycinka

Chcc skopiowa wycinek i wklei go do otwartego dokumentu, naley klikn przycisk
Kopiuj na pasku narzdzi albo wybra z menu pozycj Edycja/Kopiuj. Nastpnie trzeba
przej do dokumentu, do ktrego chcemy wklei skopiowany wycinek, i skorzysta
z typowych metod wklejania (nacisn klawisze Ctrl+V albo klikn prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej).
Wysyanie wycinka poczt elektroniczn

Jeeli korzystamy z programu Poczta usugi Windows Live albo innego programu do
obsugi poczty elektronicznej, to przygotowany wycinek mona przesa komu bezporednio z programu Narzdzie Wycinanie. Naley w tym celu klikn strzak przy
336
przycisku Wylij wycinek albo wybra z menu pozycj Plik/Wylij do, a nastpnie wybra
jedn z poniszych opcji:
Adresat poczty e-mail otwiera now wiadomo pocztow i wstawia wycinek

do treci wiadomoci.
Adresat poczty e-mail (jako zacznik) otwiera now wiadomo pocztow

i docza wycinek do wiadomoci jako zacznik w formacie JPEG.
Po otwarciu okna nowej wiadomoci wystarczy poda w nim adresata (lub adresatw)
i wpisa temat. Waciwie naleaoby te wprowadzi jaki tekst do treci wiadomoci,
eby nie wysya samego obrazka. Na koniec mona klikn przycisk Wylij.
Jeeli wysyanie bezporednio z programu Narzdzie Wycinanie si nie powiedzie,
to mona zapisa obrazek do pliku i wysa go jako zacznik w utworzonej rcznie
wiadomoci w programie pocztowym.
Modyfikowanie opcji Narzdzia Wycinanie

W celu wprowadzenia zmian w sposobie dziaania Narzdzia Wycinanie naley klikn
przycisk Opcje albo wybra z menu pozycj Narzdzia/Opcje. W otwartym oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje:
Ukryj tekst instrukcji zaznaczenie tej opcji powoduje ukrycie drobnych instrukcji
pojawiajcych si w pustym oknie Narzdzie Wycinanie.
Zawsze kopiuj wycinki do Schowka wybranie tej opcji powoduje natychmiastowe

skopiowanie kadego wycinka do schowka, co oznacza, e mona je od razu wkleja
do dokumentw, bez koniecznoci klikania przycisku Kopiuj na pasku narzdzi.
Docz adres URL pod wycinkami (tylko format HTML) jeeli Narzdzia
Wycinanie uywamy do tworzenia zrzutw stron WWW, to ta opcja powoduje
automatyczne opisanie kadego wycinka adresem strony, z ktrej on pochodzi.
W czasie zapisywania tak utworzonego wycinka trzeba w polu Zapisz jako typ
wybra zapisywanie wycinka jako pliku HTML.
Monituj o zapisanie wycinkw przed zakoczeniem pracy po wyczeniu tej

opcji program nie bdzie pyta przy zamykaniu, czy chcemy zachowa niezapisany
wycinek.
Poka nakadk ekranu, gdy narzdzie Wycinanie jest aktywne wyczenie

tej opcji sprawi, e w czasie tworzenia zrzutu ekranu jego zawarto nie bdzie
przyciemniana.
Kolor pisma odrcznego umoliwia podanie koloru obramowania otaczajcego

wycity obraz.
Poka pismo odrczne zaznaczenia po przechwyceniu wycinkw jeeli ta opcja

zostanie wyczona, to obramowanie otaczajce normalnie kady wycity obraz
nie bdzie wywietlane.
Po zaznaczeniu potrzebnych opcji mona klikn przycisk OK. Niektre zmiany mog
wymaga zamknicia i ponownego otwarcia Narzdzia Wycinanie.
337
Tworzenie zrzutw ekranu metod tradycyjn

Nadal dostpna jest tradycyjna metoda tworzenia zrzutw ekranu, polegajca na naciskaniu
klawisza Print Screen. Metoda ta moe sprawdza si te w sytuacji, gdy chcemy przygotowa zrzut elementu, ktry wywietlany jest za pomoc myszy. W takim przypadku Narzdzie Wycinanie nam nie pomoe. Wicej informacji na temat tworzenia zrzutw ekranu
metod tradycyjn podaj w rozdziale 19., w punkcie Pobieranie zrzutw ekranu.
Uywanie programu Paint

Paint jest prostym programem do rysowania i edycji grafiki dostarczanym z systemem
Windows 7. Tak naprawd jest to tylko zabawka do rysowania na ekranie. Praktycznie
kady inny dostpny na rynku program zawiera wszystkie funkcje programu Paint oraz
wiele innych. Mimo to program Paint moe by naprawd uyteczny.
Jeeli chcemy przyci lub edytowa zdjcia, to naley skorzysta z funkcji Napraw
oferowanej przez Galeri fotografii usugi Windows Live.
Paint nadaje si te do zmiany wielkoci duych zdj. Na przykad cyfrowe aparaty fotograficzne tworz czsto ogromne obrazy o wielkoci 5 megapikseli, ktre doskonale
wygldaj na ekranie i po wydrukowaniu. Takie due rozmiary zdjcia, a co za tym idzie,
spore wielkoci plikw mog sprawia kopoty przy prbach wysania zdj poczt elektroniczn albo umieszczenia ich na stronie WWW.
Jeeli do obsugi poczty korzystamy z programu Poczta usugi Windows Live, to rozwizanie tego problemu jest bardzo proste. Wystarczy normalnie wysa obrazki, a program
zapyta nas, jakiej wielkoci maj by wysyane kopie. Naley wtedy wybra wielko
640480 (albo dowoln inn), a program sam przygotuje zmniejszone kopie oryginalnych
obrazw. W ten sposb oryginalne obrazy pozostaj nienaruszone.
Jeeli nie uywamy klienta pocztowego automatycznie zmniejszajcego wysyane obrazy
albo ich zmniejszenie jest konieczne przed wstawieniem na stron WWW, to mona do tej
operacji wykorzysta program Paint. Niestety, Paint nie pozwala na zmniejszanie obrazw do dowolnych wymiarw, dlatego nawet do tej operacji lepiej bdzie wykorzysta
prawdziwy program graficzny. Jak wida, programu Paint naley uywa jedynie
w ostatecznoci.
Na pocztek trzeba pozna wymiary oryginalnego obrazu. Jedn z metod jest otwarcie
folderu, w ktrym zapisany jest ten obraz, i wczenie widoku Szczegy. Jeeli w oknie nie
bdzie widoczna kolumna Wymiary, to naley klikn prawym przyciskiem nagwek
dowolnej z kolumn i doda kolumn Wymiary. Na rysunku 14.13 mona zobaczy, e dodaem wspomnian kolumn i przecignem j tak, e znalaza si ona obok kolumny Nazwa.
Jeeli chcemy pozna wymiary tylko jednego obrazka, to nie trzeba wcza widoku
Szczegy. Wystarczy klikn ikon wybranego obrazka prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie dialogowym
naley klikn kart Szczegy, na ktrej znajduje si wiele szczegowych informacji na
temat rysunku, w tym rwnie jego wymiary.
338
Rysunek 14.13. Przegldanie ikon obrazkw w widoku szczegowym

Nie wszystkie rodzaje plikw s w stanie poda wymiary przechowywanego obrazka.
W tym przykadzie wykorzystaem pliki BMP, ktre obok informacji o wielkoci obrazu
zawieraj te wiele innych danych.
Teraz trzeba wykona nieco oblicze, aby okreli, o ile musimy zmniejszy obrazek,
eby uzyska potrzebne nam wymiary. Sprbuj zmniejszy obraz do 50% jego oryginalnej wielkoci, dziki czemu uzyskamy wielko 508374.
W kolejnym kroku trzeba wykona kopi obrazu, poniewa zmniejszanie wymiarw lub
jakoci oryginau nie jest najlepszym pomysem. Orygina trzeba sobie zachowa na
potrzeby pniejszego edytowania i drukowania. Najprostsz metod przygotowania
kopii obrazu jest kliknicie jego ikony prawym przyciskiem myszy i wybranie z menu
kontekstowego pozycji Kopiuj. Nastpnie naley nacisn klawisze Ctrl+V i wklei plik.
Nowy plik otrzyma tak sam nazw jak orygina, ale bdzie ona miaa dopisek Kopia.
Tak nazw mona oczywicie zmieni, dopisujc do niej dodatkowy opis, na przykad
zastpujc sowo Kopia dopiskiem (mae).
Nastpnie naley klikn kopi obrazu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc/Paint (zadziaa to tylko wtedy, gdy Paint jest
zainstalowany w systemie i chcemy edytowa obrazek w obsugiwanym przez niego formacie). W programie Paint naley wybra ze wstki ikon Zmie rozmiar i pochyl, dostpn
w grupie Obraz, a w otwartym oknie dialogowym, w grupie Zmiana rozmiaru, w polach
tekstowych W poziomie i W pionie, wpisa warto procentow. Jak wida na rysunku 14.14,
w kad z tych opcji wpisaem warto 50%.
339
Rysunek 14.14.
Zmniejszanie
wielkoci obrazka
do 50% oryginalnej
wielkoci
Kliknicie przycisku OK spowoduje zmniejszenie obrazka. Mona wtedy zamkn program Paint i klikn przycisk Tak w oknie z pytaniem, czy zapisa wprowadzone do obrazu
zmiany. I to ju wszystko.
Uywanie Rejestratora dwikw

Rejestrator dwikw jest prostym programem przeznaczonym do rejestrowania dwikw
z podczonego do komputera mikrofonu. Na pocztek trzeba si oczywicie upewni,
e mikrofon jest prawidowo podczony do karty dwikowej. Chcc unikn potencjalnych problemw, naley upewni si te, e mikrofon jest prawidowo skonfigurowany.
W celu sprawdzenia i skonfigurowania mikrofonu naley klikn prawym przyciskiem
myszy ikon goniczka w obszarze powiadomie i wybra z menu pozycj Urzdzenia
rejestrujce. Jeeli takiej ikony tam nie ma, trzeba klikn przycisk Start, wpisa audio
i klikn pozycj Zarzdzaj urzdzeniami audio. W otwartym oknie dialogowym naley
wybra kart Nagrywanie, na ktrej wypisane s wszystkie dostpne w systemie urzdzenia nagrywajce (rysunek 14.15).
Na pocztek naley si upewni, e mikrofon, ktry chcemy wykorzysta, jest domylnym
urzdzeniem nagrywajcym (oznaczony jest znakiem parafki w zielonym kku). Jeeli
nie jest, to naley klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Ustaw jako urzdzenie domylne.
Nastpnie dobrze jest powiedzie co do mikrofonu, aby si upewni, e dziaa on prawidowo. Powinnimy zobaczy reakcj na mierniku znajdujcym si przy ikonie mikrofonu. Jeeli reakcja jest niewielka albo nie ma jej w ogle, to naley:
Upewni si, e mikrofon jest podczony do waciwego gniazda w komputerze.
Jeeli na mikrofonie znajduj si przeczniki, to trzeba si upewni, e nie jest

on wyczony, wyciszony i nie ma cakowicie zredukowanej gonoci.
340
Rysunek 14.15.
Okno dialogowe
Dwik i karta
Nagrywanie
Klikn prawym przyciskiem ikon mikrofonu i wybra z menu kontekstowego

pozycj Waciwoci. W otwartym oknie klikn kart Poziomy i przecign suwak
w praw stron. Na koniec klikn przycisk OK.
Gdy w kocu zobaczymy reakcj przy ikonie domylnego mikrofonu, mona uzna, e
jestemy gotowi do pracy. Naley wtedy klikn przycisk OK w oknie dialogowym Dwik.
W celu uruchomienia Rejestratora dwiku naley wykona jedn z poniszych operacji:
Nacisn klawisz (
), wpisa rej i klikn pozycj Rejestrator dwiku.

Rejestrator dwiku.
Otwarte zostanie okno Rejestrator dwiku przedstawione na rysunku 14.16.

Rysunek 14.16.
Rejestrator dwiku
Mwic do mikrofonu, powinnimy zobaczy zielony wskanik poruszajcy si w rytm

naszego gosu. W ten sposb mona atwo stwierdzi, e Rejestrator dwiku syszy nasze
sowa. Chcc rozpocz nagrywanie, naley klikn przycisk Rozpocznij nagrywanie
i wypowiedzie kwesti, ktr chcemy zarejestrowa.
Po zakoczeniu nagrywania naley klikn przycisk Zatrzymaj nagrywanie. Pojawi si
wtedy okno dialogowe Zapisywanie jako, w ktrym mona zapisa zarejestrowany wanie
dwik. Naley tylko odszuka waciwy folder, nada plikowi nazw i klikn przycisk
OK. (Jeeli kto nie chce zapisywa nagrania, to moe po prostu klikn przycisk Anuluj).
341
Pomoc dotyczc dziaania programu Rejestrator dwiku uzyskamy po klikniciu przycisku pomocy (niebieski przycisk z biaym znakiem zapytania).
Po zakoczeniu pracy z Rejestratorem dwiku mona go zamkn. Chcc odsucha
wszystkie nagrane dwiki, naley przej do folderu, w ktrym byy zapisywane, i klikn dwukrotnie ikon dowolnego z nagranych dwikw.
Podsumowanie
W tym rozdziale omwiem niektre z prostszych programw narzdziowych dostarczanych z system Windows 7. Wikszym programom powicone zostay osobne rozdziay
w caej ksice. Oto krtkie podsumowanie zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
Wikszo programw ma wasny system pomocy, a zatem szukajc informacji

dotyczcej danego programu, naley najpierw korzysta z systemu pomocy tego
programu.
Kalkulatora mona uywa tak jak kalkulatora kieszonkowego albo bardziej

zaawansowanego kalkulatora naukowego.
W celu wpisania specjalnych znakw do dokumentu mona skorzysta z programu

Tablica znakw.
Chcc doda nowe czcionki do systemu, naley posuy si folderem Czcionki.
W celu poczenia kilku plikw lub folderw w jeden folder skompresowany

(plik ZIP) naley zaznaczy odpowiednie ikony, a nastpnie klikn je prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wylij do/Folder
skompresowany (zip).
Rozpakowanie zawartoci pliku ZIP nastpi po klikniciu pliku prawym przyciskiem

myszy i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Wyodrbnij wszystkie.
Za pomoc Narzdzia Wycinanie mona tworzy i opisywa zrzuty ekranu.
Do zmiany wielkoci obrazw mona wykorzysta program Paint (o ile nie

dysponujemy lepszym narzdziem).
Program Rejestrator dwiku pozwala na nagrywanie gosu przez mikrofon.
342
Rozdzia 15.
Rozwizywanie
problemw
z dostosowywaniem
systemu
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z pulpitem
Rozwizywanie problemw z menu Start
Rozwizywanie problemw z paskiem zada
Rozwizywanie problemw z uatwieniami dostpu i jzykami
Problemy z pulpitem
Przez wikszo czasu spdzonego przy komputerze korzysta bdziemy z pulpitu systemu. Oto kilka najczciej pojawiajcych si problemw z pulpitem, na ktre mona
natkn si w czasie prb przystosowania go do swoich upodoba.
Mj ekran jest za duy lub zbyt may; kolory s paskudne

Pulpit bdzie wyglda najlepiej wtedy, gdy jego rozdzielczo bdzie wynosia 800600
lub wicej pikseli, a gbia kolorw nie bdzie mniejsza ni 16 bitw. W celu uzyskania
takich ustawie trzeba wykona ponisze operacje:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy pulpit systemu Windows 7 i wybra z menu
kontekstowego pozycj Rozdzielczo ekranu.
2. Ustali rozdzielczo 800600 lub wiksz, tak jak pokazano na rysunku 15.1
(tutaj rozdzielczo ustalono na 1024768), i klikn przycisk Zastosuj.
344
Rysunek 15.1. Ustawienia rozdzielczoci ekranu
3. Klikn cze Ustawienia zaawansowane, przej na kart Monitor i z listy

rozwijanej Kolory wybra opcj przynajmniej 16 bitw.
Jeeli uzyskane w ten sposb wyniki nie s zadowalajce, to mona powtrzy powysze
kroki, prbujc ustawi wysz rozdzielczo i gbi kolorw. Jeeli po wprowadzeniu
takich modyfikacji pulpit nie jest dopasowany do ekranu monitora, to naley przeczyta
nastpny punkt.
Jeeli nie jestemy w stanie zmusi ekranu do wczenia wyszej rozdzielczoci, to znaczy,
e najprawdopodobniej nasza karta graficzna nie jest zgodna z systemem Windows 7.
Wicej informacji na ten temat podaj w dalszej czci tego rozdziau, w podrozdziale
Aktualizowanie sterownika karty graficznej.
Po klikniciu pulpitu prawym przyciskiem myszy

nie pojawia si opcja Personalizuj
Najprawdopodobniej problem wynika z tego, e nie klikamy pulpitu, ale co, co go zakrywa,
na przykad ikon albo okno programu. Dobrze jest w takiej sytuacji klikn prawym
przyciskiem myszy w prawym dolnym rogu ekranu i wybra z menu kontekstowego
pozycj Poka pulpit. Dziki temu mona zobaczy i klikn pulpit systemu Windows.
Innym rozwizaniem pozwalajcym na otwarcie opcji personalizacji jest kliknicie
przycisku Start, wpisanie sowa pers i wybranie w menu pozycji Personalizacja.
345
Cz ekranu jest odcita lub pusta

Jeeli pulpit nie pokrywa prawidowo ekranu monitora, to naley go odpowiednio
wyregulowa za pomoc ustawie samego monitora. Trzeba tu skorzysta z przyciskw
i pokrte dostpnych na obudowie monitora. Mysz i klawiatura nie bd w tej sytuacji
potrzebne. Dokadny sposb regulacji wywietlanego obrazu uzaleniony jest od modelu
monitora, ale najczciej wymaga to po prostu zmodyfikowania opcji wywietlanych
w menu OSD (ang. On Screen Display wywietlane na ekranie) monitora. W szczeglnoci zmodyfikowania mog wymaga opcje Wysoko (ang. Height), Centrowanie w pionie (ang. Vertical centering), Szeroko (ang. Width) i Centrowanie w poziomie (ang. Horizontal centering).
Jeeli kto ma problemy z obsug swojego monitora, to jedynym rozwizaniem jest uwana
lektura zaczonej do monitora instrukcji obsugi. Ewentualnie mona poszuka informacji
na stronie WWW producenta monitora, szukajc na niej konkretnego numeru modelu.
Obrazek tapety nie pasuje do pulpitu

Na pulpicie mona uoy dowolny obrazek (nazywany jest wtedy tapet). Obrazki wiksze od ekranu monitora (definiowanego przez rozdzielczo w oknie Rozdzielczo ekranu)
zostan automatycznie zmniejszone tak, eby dopasowa je do wymiarw pulpitu.
Mniejsze obrazki mona uoy na rodku pulpitu, poukada obok siebie jak kafelki albo
rozcign tak, eby zajy cay pulpit. Chcc wybra obrazek na to pulpitu i zdefiniowa
jego uoenie, naley wykona ponisze kroki:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy pulpit systemu Windows i wybra z menu
kontekstowego pozycj Personalizuj.
2. W oknie personalizacji klikn cze To pulpitu.
3. Kliknicie listy rozwijanej pozwala wybra kategori obrazw ta. Wybranie
jednej z kategorii powoduje wywietlenie wszystkich dostpnych w niej obrazw.
Po wybraniu kategorii mona zatem wybra konkretny obraz albo klikn przycisk
Przegldaj i odszuka cakowicie dowolny obraz.
4. Jeeli obrazek nie pasuje do pulpitu, to naley wybra jedn z poniszych opcji
znajdujcych si na licie Pooenie obrazu pokazanej na rysunku 15.2:
Wypenienie powiksza obrazek tak, eby cakowicie wypeni ekran.
Dopasuj obrazek jest rozcigany tak, eby dopasowa jego szeroko

do szerokoci ekranu.
Rozcignicie obraz jest rozcigany tak, eby dopasowa jego szeroko

i wysoko do wymiarw ekranu. W efekcie obraz moe by znieksztacony.
Ssiadujco obraz wywietlany jest z oryginaln wielkoci, a ekran jest

wypeniany powtrzeniami obrazka.
Do rodka obraz wywietlany jest w oryginalnym rozmiarze na samym rodku

ekranu.
5. Klikn przycisk Zapisz zmiany.
346
Rysunek 15.2. Dostpne opcje umieszczania obrazu w tle pulpitu
Jeeli mimo wybrania opcji Ssiadujco obraz nie jest powtarzany na ekranie, to znaczy, e jest on tak duy jak pulpit (a moe nawet wikszy). Opcja ta dziaa wycznie
z obrazami mniejszymi od pulpitu.
Wszystko jest ogromne; nie wida caoci okien dialogowych

Przy ustalaniu skalowania DPI ekranu mona spowodowa sytuacj, w ktrej wszystko
na ekranie jest tak due, e nie da si nawet dosta do przyciskw potrzebnych do przywrcenia ustawie do pierwotnej postaci. W takiej sytuacji naley wykona kroki opisywane w rozdziale 10., w punkcie Dostosowywanie wielkoci czcionek.
Nazwy ikon s za mae albo za due

W rozdziale 10. mona dowiedzie si, jak dopasowa ekran komputera do swoich wymaga. Na razie, chcc zwikszy (lub zmniejszy) wielko czcionek wywietlanych na
ekranie, naley wykona ponisz procedur:
1. Klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
2. Klikn cze Kolor okna.
347
3. Klikn cze Zaawansowane ustawienia wygldu.

4. W otwartym oknie z listy rozwijanej Element wybra pozycj Ikona.
5. Ze znajdujcej si poniej listy rozwijanej Czcionka naley wybra czcionk,
tak jak pokazano na rysunku 15.3. Mona te wybra inny rozmiar i kolor czcionki,
a take zmieni jej krj na pogrubiony lub kursyw.
Rysunek 15.3.
Dostosowywanie
wielkoci czcionki
ikon pulpitu
6. Klikn przycisk OK, a nastpnie Zapisz zmiany, aby wrci do strony personalizacji.
To powinno wystarczy do przywrcenia waciwej wielkoci podpisw pod ikonami
pulpitu.
W celu powikszenia lub zmniejszenia ikon pulpitu naley klikn pust przestrze
na pulpicie, przytrzyma klawisz Ctrl i poruszy kkiem myszy.
Nie mam adnych ikon na pulpicie

(albo nie odpowiada mi ich rozmiar)
Jeeli na pulpicie nie ma adnych ikon, to najprawdopodobniej s po prostu wyczone.
Wystarczy zatem klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Widok/Poka ikony pulpitu. W celu zmiany wielkoci ikon pulpitu naley
z tego menu wybra pozycj Widok, a nastpnie klikn jedn z wywietlonych wielkoci
ikon (Due ikony, rednie ikony, Mae ikony). Jeeli mysz wyposaona jest w kko, to
naley przytrzyma klawisz Ctrl i pokrci kkiem myszy.
348
Nie mog umieci ikony pulpitu w upatrzonym miejscu

Jeeli przecigniemy ikon w inne miejsce na pulpicie, a ona natychmiast wrci w pierwotne miejsce, to znaczy, e aktywna jest funkcja automatycznego rozmieszczania ikon.
Naley wtedy klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Widok/Autorozmieszczanie ikon.
W celu posortowania ikon pulpitu naley klikn pulpit prawym przyciskiem myszy,
wybra z menu kontekstowego pozycj Sortuj wedug, a na koniec wybra z rozwinitego
podmenu rodzaj sortowania ikon.
Wygaszacz ekranu nigdy si nie wcza

Jeeli ustawienia zasilania monitora nakazuj wyczy go jeszcze przed uruchomieniem wygaszacza ekranu, to nigdy nie bdziemy mieli okazji zobaczy samego wygaszacza. W takiej sytuacji naley albo wczeniej uruchamia wygaszacz ekranu, albo pniej wycza monitor. W celu zdefiniowania pniejszego wyczania monitora naley
nacisn klawisz ( ) albo klikn przycisk Start, wpisa zas i klikn w menu pozycj
Opcje zasilania. W lewej kolumnie otwartego w ten sposb okna naley klikn opcj
Wybierz moment wyczenia ekranu i ustali czas duszy ni czas oczekiwania na wczenie wygaszacza ekranu. Na podobnej zasadzie, jeeli komputer przechodzi w stan upienia
przed uruchomieniem wygaszacza ekranu, to nigdy nie zobaczymy wygaszacza.
Wicej informacji na temat opcji zasilania podawa bd w rozdziale 42.
Brakuje interfejsu Windows Aero

albo przycisku Przecz midzy oknami
Aero Glass jest opcjonalnym interfejsem uytkownika, ktry dostpny jest wycznie na
okrelonych rodzajach kart graficznych. Chcc uywa interfejsu Aero Glass, trzeba zaopatrzy si w odpowiedni kart graficzn i wybra w systemie jedn z kompozycji Aero.
Aby upewni si, e uywamy waciwej kompozycji, naley wykona ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start, wpisa pers i klikn pozycj Personalizuj. Mona
te klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
2. W oknie personalizacji naley wybra jedn z kompozycji z grupy Kompozycje
systemu Aero.
Jeeli nasza karta graficzna obsuguje interfejs Aero, to od razu powinien by widoczny
efekt przezroczystoci, a po przytrzymaniu klawisza ( ) i naciniciu klawisza tabulacji powinnimy zobaczy efekt przerzucania okien.
Jeeli nasza karta graficzna powinna obsugiwa interfejs Aero, ale nie udaje si go
wczy, to by moe konieczna bdzie aktualizacja sterownika karty graficznej. Na ten
temat mwi bd w podrozdziale Aktualizowanie sterownika karty graficznej.
349
Problemy z menu Start

Wikszo instalowanych w systemie aplikacji dodaje do menu Start swoj ikon. Gdy
menu Start zaczyna wyglda inaczej, ni si do tego przyzwyczailimy, moemy spodziewa si znacznego pogorszenia si naszego komfortu pracy. Oto kilka porad pozwalajcych przywrci menu Start wygld, do ktrego si przyzwyczailimy.
Nie mona wywietli niektrych elementw menu Start

Jeeli po klikniciu przycisku Start pojawia si komunikat Nie mona wywietli niektrych elementw menu Start, to znaczy, e trzeba zmniejszy liczb elementw wywietlanych w menu Start albo wczy uywanie maych ikon. Na pocztek naley sprbowa
zmniejszy liczb elementw:
1. Klikn przycisk Start prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci.
2. Klikn wczony przycisk Dostosuj znajdujcy si na karcie Menu Start.
3. W oknie Dostosowywanie menu Start naley zastosowa jedno z poniszych
rozwiza:
Jeeli chcemy, eby w menu Start pojawiay si mniejsze ikony programw,

to naley wyczy opcj Uyj duych ikon, znajdujc si w dolnej czci
listy opcji.
Jeeli zdecydowanie bardziej podobaj si nam due ikony, to naley zmniejszy

liczb wywietlanych elementw w menu Start, na przykad do szeciu.
4. We wszystkich oknach dialogowych klikn przycisk OK.

W kocu sami bdziemy w stanie okreli, ile elementw moe zmieci si w lewej dolnej
czci menu Start. Jeeli opcji Rozmiar menu Start nadamy odpowiedni warto, to
w menu Start wywietlana bdzie liczba ikon zapeniajca ca dostpn powierzchni i nie
bdzie si pojawia komunikat Nie mona wywietli niektrych elementw menu Start.
Po prawej stronie menu Start brakuje kilku elementw

W rozdziale 11. wyjaniaem, jak mona dostosowa zawarto menu Start. Jeeli jednak
kto potrzebuje natychmiastowego rozwizania, to powinien wykona ponisze kroki:
pozycj Waciwoci.
2. Klikn przycisk Dostosuj na karcie Menu Start.
3. Na licie wywietlanej w oknie Dostosowywanie menu Start naley zaznaczy te
opcje, ktre chcemy zobaczy w menu Start, a usun zaznaczenie z tych opcji,
ktre nie s nam potrzebne.
4. Klikn przycisk OK we wszystkich otwartych oknach dialogowych.
350
Problemy z paskiem zada

Pasek zada (oczywicie pod warunkiem, e dziaa prawidowo) umoliwia szybki dostp
do wszystkich wczonych programw. Oto kilka porad dotyczcych radzenia sobie
z problemami z paskiem zada.
Pasek zada znikn

Najprawdopodobniej jest tylko ukryty. Prosz przesun wskanik myszy do samego
dou ekranu, a pasek zada powinien si ponownie pojawi. Aby wyczy automatyczne
ukrywanie paska zada, naley:
pozycj Waciwoci.
2. Klikn kart Pasek zada, a nastpnie usun zaznaczenie z pola wyboru Wcz
autoukrywanie paska zada.
Pasek zada jest za wysoki (albo zupenie zabaaganiony)

Najpierw trzeba si upewni, e pasek zada jest odblokowany, a nastpnie naley zamkn
wszystkie niepotrzebne paski narzdzi. W tym celu naley wykona ponisze kroki:
pozycj Waciwoci.
2. Klikn kart Pasek zada, a na niej usun zaznaczenie z pola wyboru Zablokuj
pasek zada.
3. Klikn kart Paski narzdzi i usun w niej zaznaczenie ze wszystkich pl wyboru.
4. Klikn przycisk OK albo nacisn klawisz Enter.
5. Umieci wskanik myszy nad grn krawdzi paska zada, tak eby wskanik
zmieni swj ksztat w podwjn strzak. Naley wtedy przytrzyma lewy przycisk
myszy i przecign pasek w d tak, eby zmniejszy jego wysoko do jednego
wiersza.
6. Klikn prawym przyciskiem myszy zegar znajdujcy si w lewym dolnym rogu
ekranu i wybra z menu kontekstowego pozycj Zablokuj pasek zada. W ten
sposb wysoko paska zada zostanie ustalona.
Wicej informacji na ten temat podaj w rozdziale 10., w podrozdziale Dostosowywanie
paska zada.
Nie mam paska Szybkie uruchamianie

Jeeli wczeniej korzystalimy z systemu Windows Vista, to brak paska Szybkie uruchamianie w systemie Windows 7 nie powinien nas dziwi, poniewa nowa wersja systemu
nie udostpnia ju tej opcji. Nowe funkcje paska zada systemu Windows 7 sprawiaj, e
pasek Szybkie uruchamianie nie jest potrzebny.
351
Aktualizowanie sterownika karty graficznej

Problemy uniemoliwiajce zdefiniowanie odpowiedniej rozdzielczoci ekranu lub gbi
kolorw najczciej powodowane s przez sterowniki karty graficznej. Jeeli mimo posiadania karty graficznej speniajcej wymagania interfejsu Aero Glass nie udaje si nam
go wczy, to rwnie win moe ponosi sterownik karty graficznej, ktry trzeba
w takiej sytuacji zaktualizowa. Prosz wykona ponisze kroki:
1. Jeeli uywamy konta uytkownika standardowego, zalogowa si na konto
administracyjne.
2. Poczy si z internetem, tak eby system Windows mg poszuka w sieci
nowszych sterownikw.
3. Otworzy Menedera urzdze (nacisn klawisz ( ) albo klikn przycisk Start,
wpisa urz i klikn w menu pozycj Meneder urzdze).
4. Klikn znak strzaki obok pozycji Karty graficzne.
5. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon reprezentujc kart graficzn
i wybra z menu kontekstowego pozycj Aktualizuj oprogramowanie sterownika
(rysunek 15.4).
Rysunek 15.4. Aktualizowanie sterownika karty graficznej
6. Postpowa zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie.
352

Na komputerze Czytelnika nazwa wywietlana w gazi Karty graficzne z ca pewnoci
bdzie inna.
Jeeli takim wyszukiwaniem nie odnajdziemy aktualizowanego sterownika, to by moe

w systemie jest ju zainstalowany najnowszy sterownik. Jedynym rozwizaniem w takiej
sytuacji jest odwiedzenie witryny WWW producenta karty graficznej i poszukanie na niej
najnowszych sterownikw.
Cz IV
Internet i multimedia
W tej czci:
Rozdzia 16. Przegldarka Internet Explorer
Rozdzia 17. Oprcz poczty i stron WWW
Rozdzia 18. Zarzdzanie nazwami i adresami
Rozdzia 19. Zabawy z obrazami
Rozdzia 20. DVD, filmy i co jeszcze
Rozdzia 21. Rozwizywanie problemw z internetem
Internet tak bardzo przenikn do naszego codziennego ycia, e teraz ju prawie nie da si
bez niego wykona wielu podstawowych czynnoci. Z ca pewnoci wikszo uytkownikw komputerw PC korzysta z nich przede wszystkim w celu uzyskania dostpu
do internetu. W tej czci ksiki zajmiemy si m.in. narzdziami przeznaczonymi wanie do tego do korzystania z zasobw internetu.
Rozdzia 16. zaczynamy od przejrzenia funkcji programu Microsoft Internet Explorer,
czyli przegldarki stron WWW dostarczanej razem z systemem Windows 7. Przegldarka jest nam potrzebna, aby uzyska dostp do takich stron WWW jak eBay, Google,
Allegro itp.
Rozdzia 17. zosta powicony innym zagadnieniom zwizanym z internetem, takim jak
obsuga grup dyskusyjnych, protokou FTP oraz zdalnej pomocy. W rozdziale 18. omawiam
folder Kontakty systemu Windows, czyli wygodn funkcj przeznaczon do zarzdzania
nazwiskami i adresami, ktra jest wielkim usprawnieniem w stosunku do Ksiki adresowej znanej z poprzednich systemw Windows. Kolejne dwa rozdziay powicone
zostay ciekawym i kreatywnym rzeczom, jakie moemy zrobi ze swoimi obrazami,
muzyk i filmami. Rozdzia 19. powicony zosta obrazom i wszystkim interesujcym
rzeczom, ktre mona z nimi zrobi, natomiast w rozdziale 20. omawiane bd metody
odtwarzania rnego rodzaju materiaw wideo. W rozdziale 21. podaj rozwizania najczciej pojawiajcych si problemw z internetem.
354
Cz IV Internet i multimedia
355
Rozdzia 16.
Przegldarka
Internet Explorer
W tym rozdziale:
Przegldanie stron WWW
Uywanie kart
Zarzdzanie ulubionymi
Blokowanie wyskakujcych okienek
Obok poczty e-mail, to wanie dostp do sieci WWW jest jednym z najwaniejszych
powodw, dla ktrych ludzie kupuj sobie komputery. Sie ta skada si z miliardw
stron zawierajcych rne informacje, obrazy, muzyk i filmy.
Chcc skorzysta z sieci WWW, trzeba uzyska poczenie do internetu oraz uy przegldarki WWW. Przegldarka WWW jest programem umoliwiajcym przegldanie
zawartoci sieci WWW i wyszukiwanie potrzebnych nam treci. Przegldarka dostarczana razem z systemem Windows 7 nazywa si Internet Explorer 8 i to wanie jej powicony zostanie niniejszy rozdzia.
Uruchamianie przegldarki
Jak ju wspominaem wczeniej, Internet Explorer jest przegldark stron WWW dostarczan razem z systemem Windows 7. Nie ma przymusu uywania wanie tej przegldarki. Naley jednak pamita, e Internet Explorer na pewno bdzie wsppracowa z kadym kontem udostpnianym nam przez dostawc usug internetowych.
Internet Explorera mona uruchomi tak samo jak kady inny program. Jeeli Internet
Explorer skonfigurowany jest jako domylna przegldarka stron WWW, to mona go
uruchomi, klikajc ikon Internet Explorer znajdujc si na pasku zada, tu przy
przycisku Start, albo klikajc przycisk Start i wybierajc z menu pozycj Wszystkie
programy/Internet Explorer.
356
Okno programu Internet Explorer mona minimalizowa, maksymalizowa, przesuwa
i dowolnie zmienia jego rozmiar, wykorzystujc umiejtnoci, o ktrych mwiem
w rozdziale 2., w podrozdziale Ukadanie okien programw.
Przegldanie witryny WWW

Chcc pierwszy raz otworzy wybran witryn WWW, trzeba klikn w pasku adresu
Internet Explorera i wpisa w nim adres URL witryny. Adresu nie trzeba poprzedza
przedrostkiem http://, ale konieczne jest uwane pisanie wszystkich pozostaych znakw.
W adresie nie wolno uywa znakw spacji ani znakw lewego ukonika (\), ktre musz
by zastpowane znakami prawego ukonika (/). Po wpisaniu adresu URL naley nacisn klawisz Enter albo klikn znajdujcy si po prawej stronie paska adresu przycisk
Przejd do. Na rysunku 16.1 mona zobaczy przykadowy adres URL wpisany do paska
adresu przegldarki (jest to adres wyszukiwarki sieciowej Google).
Rysunek 16.1. Wpisywanie adresu URL
Po naciniciu klawisza Enter albo przycisku Przejd do przegldarka Internet Explorer

dodaje do wpisanego adresu przedrostek http://. W niedugim czasie w oknie przegldarki pojawia si zawarto strony. Jeeli strona aduje si wyjtkowo dugo i stracimy
w kocu cierpliwo, to mona zatrzyma jej adowanie, klikajc przycisk Zatrzymaj.
Jeeli to konieczne, mona wrci do poprzedniej strony, klikajc przycisk Wstecz.
Rozwijane menu odwiedzonych stron jest bardzo wygodne, ale zdecydowanie nie
nadaje si do przechowywania danych o swoich ulubionych stronach WWW. Do tego
celu znacznie lepiej nadaje si Centrum ulubionych, o ktrym mwi bd w podrozdziale
Zarzdzanie ulubionymi stronami. Metod pozwalajc na wyczenie lub wyczyszczenie
listy odwiedzonych stron podaj w podrozdziale Usuwanie historii przegldarki.
357
Uywanie hiperczy
Po wywietleniu jednej strony WWW nie trzeba ju rcznie wpisywa kolejnych adresw
URL. Na otwartej ju stronie mona klikn dowolne hipercze (nazywane te w skrcie
czem) prowadzce do innej strony. Hiperczem moe by wycinek tekstu, obrazek
albo przycisk. Hipercza tekstowe najczciej wyrniane s kolorem niebieskim i podkreleniem. Jeeli jednak ju odwiedzalimy stron wskazywan przez dane hipercze tekstowe, to jest ono wywietlane kolorem purpurowym.
Obrazek bdcy hiperczem moe nie wyrnia si niczym szczeglnym. O tym, e jest
on hiperczem, mona si przekona, wskazujc go mysz. Jeeli wskanik myszy zmieni
si w ma rczk, to znaczy, e moemy klikn obrazek, aby przej do wskazywanej
przez niego strony.
Uywanie przyciskw Wstecz, Dalej i Historia

Przyciski Wstecz i Dalej pozwalaj na korzystanie z historii stron odwiedzonych w aktualnej sesji przegldania stron WWW. Sesja rozpoczynana jest po otwarciu przegldarki,
a koczy si po jej zamkniciu. Z tego powodu zaraz po otwarciu przegldarki przycisk
Wstecz jest wyczony (przyciemniony) przecie w tej sesji nie odwiedzilimy jeszcze
adnej strony. Jednak przejcie na kolejn stron spowoduje, e przycisk Wstecz zostanie
wczony i bdziemy mogli powrci do ostatnio ogldanej strony.
Chcc przej do poprzedniej strony, mona te nacisn klawisz Backspace.
Przycisk Dalej jest wyczony do czasu nacinicia przycisku Wstecz. Jeeli przycisk
ten jest wczony, to po jego klikniciu wracamy na stron, z ktrej si przed chwil
wycofalimy.
Po klikniciu maej strzaki obok przycisku Dalej (mona j zobaczy na rysunku 16.2)
wywietlana jest lista ostatnio odwiedzonych stron. Mona wtedy klikn dowoln ze
stron, aby wywietli j ponownie. Kliknicie znajdujcej si na samym dole pozycji
Historia powoduje wywietlenie panelu historii stron, w ktrym wywietlana jest duo
bardziej rozbudowana lista odwiedzonych stron. Klikajc zawarto tego panelu, mona
rozwija gazie z listami ostatnio odwiedzanych stron. Kliknicie dowolnej strony na
licie powoduje jej ponowne wywietlenie.
Rysunek 16.2.
Przyciski Wstecz,
Dalej i Historia
Powikszanie strony
Odczytanie maych czcionek na stronie WWW moe by bardzo trudne, dlatego bardzo
wygodna jest moliwo powikszenia tekstu. Takie powikszenie mona wykona na dwa
sposoby. Mona zmienia wielko samego tekstu bez zmiany wielkoci obrazkw albo
powiksza od razu ca stron, czyli tekst razem z obrazkami.
358
Chcc zmieni wielko samego tekstu, naley klikn przycisk Strona

(rysunek 16.3), klikn w rozwinitym menu pozycj Rozmiar tekstu, a nastpnie
wybra podany rozmiar tekstu.
Rysunek 16.3. Przycisk Strona i menu Strona
Chcc zmieni wielko tekstu i rysunkw, naley klikn przycisk Strona, klikn
w rozwinitym menu pozycj Powikszenie i wybra poziom powikszenia strony.
Mona te szybko powikszy stron za pomoc klawiatury. Wystarczy przytrzyma
klawisz Ctrl i nacisn na klawiaturze numerycznej klawisz dodawania (+). Przytrzymanie
klawisza Ctrl i naciskanie na klawiaturze numerycznej klawisza odejmowania () powoduje
zmniejszenie widoku strony.
Zmiana domylnej strony gwnej

Strona wywietlana automatycznie po uruchomieniu przegldarki nazywana jest domyln
stron gwn. Pocztkowo jest to strona wybrana przez firm Microsoft albo przez producenta komputera, ale w kadym momencie moemy j zamieni na inn stron. Caa
operacja jest wyjtkowo prosta:
359
1. Najpierw naley przej na stron, ktra ma si sta nasz now domyln stron
gwn.
2. Nastpnie naley klikn strzak przy przycisku z domkiem i wybra
z wywietlonego menu pozycj Dodaj lub zmie stron gwn.
3. Jeeli jeszcze nie korzystalimy z kart (bdzie o nich mowa za chwil), to naley
wybra opcj Uyj tej strony jako jedynej strony gwnej i klikn przycisk Tak.
Niezalenie od tego, jak intensywnie buszowalimy w internecie, zawsze moemy szybko
wrci do swojej domylnej strony gwnej. Wystarczy tylko klikn na pasku narzdzi
przycisk z domkiem.
Jeeli czsto odwiedzamy dwie rne strony WWW, to moemy zdefiniowa sobie wicej
stron gwnych wywietlanych w kartach.
Uywanie kart
Karty pozwalaj na otwarcie wielu stron WWW. Mona ich te uywa do tworzenia wielu
stron gwnych, dziki czemu nasze ulubione strony bd dostpne zaraz po uruchomieniu Internet Explorera. Karty pojawiaj si poniej paska menu i pozwalaj otwiera wiele
stron w ramach jednej sesji. Na kadej z kart wywietlana jest nazwa otwartej w niej strony
WWW. Aby otworzy now kart i wywietli w niej now stron, naley klikn pust
kart znajdujc si po prawej stronie wszystkich otwartych kart albo nacisn klawisze
Ctrl+T. W nowo otwartej karcie trzeba jeszcze tylko wprowadzi adres URL interesujcej
nas strony.
Przechodzenie midzy kartami wykonywane jest za pomoc kliknicia wybranej karty.
Mona te skorzysta z klawiatury, poniewa kombinacja klawiszy Ctrl+Tab powoduje
przejcie do nastpnej karty, natomiast kombinacja Ctrl+Shift+Tab powoduje przejcie do
poprzedniej karty.
Karty mona te otwiera w tle, co oznacza, e nowa strona zostanie otwarta w nowej
karcie, ale karta ta nie stanie si kart aktywn. Aktywna bdzie nadal ta karta, ktr
aktualnie ogldamy. Chcc otworzy now kart w tle, naley:
Przytrzyma klawisz Ctrl i klikn hipercze.
Klikn hipercze prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego

pozycj Otwrz w nowej karcie.
Jeeli mysz wyposaona jest w kko, to mona klikn hipercze kkiem.
Nowa strona zostanie otwarta w kolejnej karcie, ale na ekranie widoczna bdzie tylko
karta, a nie sama strona. Stron bdziemy mogli obejrze po klikniciu waciwej karty.
Przy zamykaniu przegldarki Internet Explorer, w ktrej otwartych jest kilka kart, pojawi
si okno z pytaniem, czy chcemy zamkn wszystkie karty. Jeeli chcielimy zamkn
tylko jedn kart, naley klikn w nim przycisk Anuluj. Jeeli jednak chcielimy zamkn
360
wszystkie karty razem z przegldark, to naley klikn przycisk Zamknij karty. Zaznaczenie dodatkowo opcji Nie pokazuj tego okna dialogowego ponownie sprawi, e komunikat
ten nie bdzie si wicej pojawia.
Oto kilka innych ciekawych informacji na temat uywania kart:
Jeeli nowo otwierana karta ma zosta od razu przeniesiona na pierwszy plan,

to w czasie klikania hipercza naley przytrzyma klawisze Ctrl i Shift.
Aby otworzy w nowej karcie stron o adresie wpisanym do paska adresu

i jednoczenie przenie t kart na pierwszy plan, naley nacisn klawisze
Alt+Enter.
Kliknicie karty kkiem myszy powoduje jej zamknicie. Podobny efekt

ma kliknicie przycisku zamykania (X) znajdujcego si na karcie albo
nacinicie klawiszy Ctrl+W.
W celu zamknicia wszystkich kart z wyjtkiem karty aktualnie aktywnej naley

klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Zamknij inne karty (rysunek 16.4).
Rysunek 16.4. Kliknicie karty prawym przyciskiem myszy

Mona te zapisa grup kart jako swoje ulubione strony. Wicej informacji na ten
temat podawa bd w podrozdziale Zarzdzanie ulubionymi stronami.
361
Korzystanie z obiektw Web Slice

Funkcja Web Slices przegldarki Internet Explorer pozwala ledzi zawarto stron WWW
za pomoc paska ulubionych. Na przykad na stronie Live Search dostpne s obiekty
Web Slice z informacjami o pogodzie, ktre moemy doda do paska ulubionych. Dziki
temu bdziemy zawsze na bieco z aktualn prognoz. Innym przykadem moe by
serwis Allegro pozwalajcy na ledzenie aukcji i informowanie uytkownika o zmianach
aktualnej stawki.
Po otwarciu strony udostpniajcej obiekty Web Slice zobaczymy zielon ikon w miejscu,
w ktrym taki obiekt si znajduje. Oprcz tego na pasku narzdzi pojawi si zielony
przycisk Obiekty Web Slice. Aby zasubskrybowa obiekt Web Slice, wystarczy klikn
t zielon ikon. Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe z pytaniem, czy chcemy doda
obiekt do paska ulubionych naley klikn przycisk Dodaj do paska ulubionych.
Gdy tylko pojawi si aktualizacja tak zasubskrybowanego obiektu, Internet Explorer
odpowiednio wyrni t pozycj paska ulubionych.
Po klikniciu strzaki widocznej przy przycisku Obiekty Web Slice zobaczymy wszystkie
obiekty Web Slice oraz kanay RSS udostpniane na danej stronie.
Uywanie akceleratorw
Akceleratory s kolejn now funkcj przegldarki Internet Explorer 8, ktra upraszcza
i przyspiesza surfowanie po internecie. Jeeli na przykad podczas korzystania z poprzednich wersji przegldarki Internet Explorer znalelimy stron ciekawej restauracji, ktr
chcielimy odwiedzi, konieczne byo skopiowanie jej adresu do schowka, przejcie na
inn stron i wklejenie tego adresu, aby wywietli map. Dziki zastosowaniu akceleratora Google Maps wystarczy tylko zaznaczy adres restauracji, a nastpnie klikn niebiesk ikon akceleratora, ktra pojawi si obok zaznaczenia. Jeeli teraz wybierzemy opcj
akceleratora Google Maps, otworzymy map w nowej karcie przegldarki.
Internet Explorer 8 udostpnia wiele akceleratorw uatwiajcych przegldanie blogw,
map, witryn spoecznociowych, wyszukiwanie danych, muzyki itp. Wszystkie te akceleratory mona znale na stronie http://ieaddons.com/pl/.
Zarzdzanie ulubionymi stronami

Powracanie do swoich ulubionych stron przez wpisywanie za kadym razem ich penego
adresu URL moe by naprawd uciliwe. Na szczcie mamy do dyspozycji duo
atwiejsze rozwizanie, pozwalajce otworzy wybran stron za pomoc jednego kliknicia mysz. Trzeba tylko pamita, eby w czasie ogldania swojej ulubionej strony doda
j do listy Ulubione. Mona to zrobi w poniszy sposb:
1. Jeeli nasza ulubiona strona nie jest jeszcze otwarta w przegldarce, to naley
j otworzy.
2. Wykona dowoln z poniszych czynnoci dodajcych stron do listy Ulubione:
362
Klikn przycisk Ulubione i wybra z wywietlonego menu pozycj Dodaj

do ulubionych.
Klikn prawym przyciskiem myszy pust przestrze na stronie i wybra z menu

kontekstowego pozycj Dodaj do ulubionych.
Wybra z menu przegldarki pozycj Ulubione/Dodaj do ulubionych.
W kadej chwili moemy tworzy foldery, zmienia ich nazwy i poprawia nazwy stron,
a take umieszcza je w dowolnych folderach. Na razie mona zatem pomin pozostae
kroki prezentowanej procedury.
3. W wywietlonym oknie dialogowym mona zmieni nazw dodawanej strony,

wpisujc do pola Nazwa wybran przez siebie nazw.
4. Jeeli utworzylimy ju wasne foldery, to mona klikn list rozwijan Utwrz
w i wybra z niej folder.
5. Mona te od razu utworzy nowy folder, klikajc przycisk Nowy folder i wpisujc
nazw folderu w otwartym oknie, a nastpnie klikajc przycisk Utwrz.
6. Klikn przycisk Dodaj.
Nazwa tak dodanej strony dostpna bdzie teraz w menu Ulubione i w Centrum ulubionych. W przyszoci bdziemy mogli otworzy t stron, klikajc menu Ulubione
i wybierajc z niego nazw wybranej strony albo klikajc przycisk Centrum ulubionych
(z gwiazdk) i klikajc w nim nazw strony.
W celu utworzenia skrtu do ogldanej wanie strony naley wybra z menu Internet
Explorera pozycj Plik/Wylij/Skrt na pulpit. Chcc wysa komu cze do strony
albo ca stron, naley wybra z tego samego menu pozycj cze poczt e-mail albo
Strona poczt e-mail.
Dodawanie grup kart do ulubionych

Do ulubionych mona te dodawa cae grupy stron wywietlanych w kartach. W ten sposb mona od razu otwiera kilka ulubionych stron muzycznych, sportowych, sklepw itp.,
przy czym kada z tych stron otwarta zostanie w osobnej karcie. W celu zapisania do ulubionych caej grupy stron naley wykona ponisze operacje:
1. Wybra z menu pozycj Ulubione/Dodaj grup kart do ulubionych. Mona te
klikn przycisk Dodaj do ulubionych i wybra z wywietlonego menu pozycj
Dodaj grup kart do ulubionych.
2. Wpisa nazw najlepiej opisujc ca grup kart (na przykad Sklepy) i klikn
przycisk Dodaj.
Grupa kart dodana zostanie do menu Ulubione i do Centrum ulubionych. W celu ponownego otwarcia grupy kart naley klikn przycisk Centrum ulubionych. W otwartym centrum ulubionych naley wskaza nazw grupy kart i klikn przycisk z niebiesk strzak,
ktry pojawi si obok niej. Mona te klikn grup prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Otwrz w grupie kart.
363
Porzdkowanie ulubionych
Z czasem nasza kolekcja ulubionych stron i rde RSS rozronie si tak bardzo, e bdzie
trzeba wprowadzi w niej jaki porzdek. Dziki rozmieszczeniu ulubionych stron w folderach nie bdziemy musieli przeszukiwa coraz duszej listy stron wywietlanej po klikniciu menu Ulubione. Chcc wprowadzi porzdek na licie ulubionych, naley klikn
przycisk Dodaj do ulubionych i wybra z wywietlonego menu pozycj Organizuj ulubione
albo wybra z menu przegldarki pozycj Ulubione/Organizuj ulubione. W obu przypadkach otwarte zostanie okno Organizowanie ulubionych przedstawione na rysunku 16.5.
Rysunek 16.5.
Organizowanie
ulubionych
W celu utworzenia nowego folderu naley klikn przycisk Nowy folder, wpisa nazw
folderu i nacisn klawisz Enter. Utworzenie podfolderu wyglda bardzo podobnie, ale
wymaga uprzedniego kliknicia folderu, w ktrym ma si znale nowo tworzony folder.
Potem rwnie trzeba klikn przycisk Nowy folder i wprowadzi nazw nowego podfolderu.
W celu przeniesienia strony lub grupy kart do folderu naley zaznaczy odpowiedni element i klikn przycisk Przenie. W otwartym oknie dialogowym trzeba jeszcze klikn
folder, w ktrym chcemy umieci przenoszony element i klikn przycisk OK. Inne rozwizanie polega na prostym przecigniciu wybranego elementu do innego folderu.
W celu poprawienia nazwy cza lub folderu naley zaznaczy je na licie i klikn przycisk Zmie nazw, wpisa now nazw i nacisn klawisz Enter.
Usunicie folderu pociga za sob usunicie wszystkich elementw znajdujcych si
w tym folderze. Jeeli folder zawiera jakie elementy, ktre chcielibymy
zatrzyma, to trzeba je najpierw przenie do innego folderu.
364
Chcc usun pewien element, naley zaznaczy go na licie, klikn przycisk Usu,
a nastpnie potwierdzi, klikajc przycisk Tak.
W celu uoenia elementw w porzdku alfabetycznym trzeba klikn prawym przyciskiem myszy jeden z folderw albo pust przestrze na licie i wybra z menu kontekstowego pozycj Sortuj wedug nazw.
Po zakoczeniu porzdkowania ulubionych naley klikn przycisk Zamknij. Wyniki
przeprowadzonych prac porzdkowych zobaczy mona po klikniciu przycisku Centrum
ulubionych.
Blokowanie wyskakujcych okienek

Wyskakujce okienka s stronami WWW, ktre otwieraj si w osobnym oknie przegldarki. Niektre z tych okienek s cakowicie do zaakceptowania. Przykadem mog by
tu wyskakujce okienka, w ktrych wywietlana jest pena wersja obrazu po klikniciu
jego miniaturki. Takie okienka mog by te otwierane w celu zachowania czy, za
pomoc ktrych otwarta zostaa nowa strona. Inne rodzaje wyskakujcych okienek, takie
jak reklamy, nie s ju tak mile widziane. Czsto nazywane s one automatycznymi okienkami wyskakujcymi, poniewa pojawiaj si one samoczynnie, cakowicie bez naszego
udziau.
Przegldarka Microsoft Internet Explorer ma wbudowany modu blokowania wyskakujcych okienek, ktry ma za zadanie blokowa niechciane wyskakujce okienka. Modu ten
mona wczy lub wyczy, wykonujc ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Narzdzia i z wywietlonego menu wybra pozycj Opcje
internetowe albo wybra z menu pozycj Narzdzia/Opcje internetowe.
2. Klikn kart Prywatno.
3. W celu zablokowania wyskakujcych okienek naley zaznaczy opcj Wcz
blokowanie wyskakujcych okienek. Usunicie zaznaczenia tej opcji pozwoli
na otwieranie wszystkich wyskakujcych okienek.
Jeeli chcemy skorzysta z blokowania wyskakujcych okienek, to naley klikn przycisk
Ustawienia. Pojawi si wtedy okno dialogowe przedstawione na rysunku 16.6.
Na pocztek mona zdefiniowa agresywno dziaania mechanizmu blokowania wyskakujcych okienek (prosz pamita, e nie wszystkie tego rodzaju okienka zawieraj reklamy).
Ze znajdujcej si w dolnej czci okna dialogowego listy rozwijanej Poziom filtrowania
mona wybra trzy poziomy filtrw wyskakujcych okienek:
Wysoki blokuje wszystkie wyskakujce okienka, nawet jeeli sami klikniemy

cze otwierajce takie okienko. Przy takim ustawieniu otwarcie wyskakujcego
okienka bdzie moliwe, jeeli w czasie klikania cza przytrzymamy klawisze
Ctrl i Alt.
redni blokuje wikszo automatycznie wyskakujcych okienek, ale nie blokuje

tych okienek, ktre wywoywane s za pomoc kliknicia.
365
Rysunek 16.6.
Ustawienia blokowania
wyskakujcych
okienek
Niski blokuje tylko niektre wyskakujce okienka, a pozwala na pojawianie

si wyskakujcych okienek ze stron zabezpieczonych i zaufanych.
Opcje Powiadomienia pozwalaj na wczenie odtwarzania dwikw i wywietlanie

paska informacyjnego w przypadku zablokowania wyskakujcego okienka. Dobrze jest
zaznaczy obie te opcje, tak eby dokadnie wiedzie, kiedy zablokowane zostay wyskakujce okienka. W ten sposb bdziemy w stanie okreli, czy chcemy pozwoli przegldarce na wywietlanie wyskakujcych okienek z danej witryny. (Ponownie przypominam, e nie wszystkie wyskakujce okienka s reklamami).
Jeeli wiemy ju, e chcemy pozwoli na wywietlanie wyskakujcych okienek z okrelonej witryny, to moemy wpisa jej adres URL w polu tekstowym Adres witryny sieci
Web, ktra ma by dozwolona i klikn przycisk Dodaj. Nie trzeba jednak za kadym
razem otwiera tego okienka dialogowego. Jeeli wczona jest opcja Poka pasek informacji po zablokowaniu wyskakujcego okienka, to po kadym zablokowaniu okienka
w oknie przegldarki pojawia si bdzie pasek informacyjny, w ktrym mona pozwoli
na wywietlanie wyskakujcych okienek z ogldanej wanie witryny. Prosz klikn przycisk Zamknij znajdujcy si na dole okna dialogowego, a nastpnie klikn przycisk OK
w oknie opcji internetowych.
Uywanie paska informacyjnego

Pasek informacyjny przegldarki Internet Explorer pojawia si zawsze wtedy, gdy zablokowane zostanie wyskakujce okienko. Pojawia si rwnie w sytuacji, w ktrej prbujemy pobra pewne rodzaje oprogramowania, takie jak formaty ActiveX. Najczciej przy
otwieraniu paska informacyjnego usysze mona te krtki sygna dwikowy, a take
zobaczy okienko z komunikatem przedstawione na rysunku 16.7.
366
Pasek informacji pojawia si tu poniej kart. Dalsze korzystanie z przegldarki moliwe

jest dopiero po klikniciu przycisku Zamknij w wywietlonym jednoczenie oknie dialogowym. Dobrze jest uprzednio zaznaczy opcj Nie pokazuj tego komunikatu ponownie,
dziki czemu okienko dialogowe nie bdzie si wicej pojawiao. Po zamkniciu okienka
dialogowego naley klikn pasek informacji i wybra jedn z dostpnych opcji:
Tymczasowo zezwalaj na wyskakujce okienka kliknicie tej opcji pozwala

na wywietlenie okienka wyskakujcego i sprawdzenie, czy znajdziemy w nim
co ciekawego. Jeeli tre okienka jest do zaakceptowania, to mona zamkn
wyskakujce okienko, klikn ponownie pasek informacji i wybra ponisz opcj.
Zawsze zezwalaj na wyskakujce okienka z tej witryny wybranie tej opcji

oznacza, e ufamy ogldanej wanie witrynie WWW i chcemy pozwoli jej
na wywietlanie wyskakujcych okienek. W oknie z prob o potwierdzenie
naley klikn przycisk Tak.
Rysunek 16.7. Pasek informacji
Ustawienia za pomoc tego menu mona dosta si do ustawie kontrolujcych

prac mechanizmu blokowania wyskakujcych okienek.
Jeeli pniej uznamy, e takie pozwolenie na wywietlanie wyskakujcych okienek nie

byo najlepsz decyzj, to mona otworzy okno opcji blokowania wyskakujcych okienek, ktre pamitamy z rysunku 16.6, zaznaczy w nim adres URL kopotliwej witryny
i klikn przycisk Usu.
367
Podsumowanie
W tym rozdziale podawaem rne informacje na temat sieci WWW i przegldarki Internet Explorer. Sie WWW jest jednym z najbardziej rozbudowanych rde informacji,
jakie mona sobie wyobrazi. Program pozwalajcy na korzystanie z zasobw tej sieci
nazywany jest przegldark. Przegldark dostarczan razem z systemem Windows 7 jest
Internet Explorer. Oto krtkie podsumowanie najwaniejszych funkcji tej przegldarki,
o ktrych mwilimy w tym rozdziale:
Karty pozwalaj na jednoczesne przegldanie wielu stron WWW.
Ulubione pozwalaj na wprowadzenie organizacji do listy ulubionych stron

WWW i uatwiaj ich ponowne odwiedzanie.
Mechanizm blokowania wyskakujcych okienek przegldarki Internet Explorer pozwala

do minimum ograniczy liczb irytujcych wyskakujcych okienek z reklamami.
368
Rozdzia 17.
Oprcz poczty
i stron WWW
W tym rozdziale:
Korzystanie z FTP w programie Internet Explorer
Korzystanie ze zdalnej pomocy
Uywanie zdalnego pulpitu
Protok FTP (File Transfer Protocol) jest usug internetow uywan do przesyania
plikw pomidzy komputerami podczonymi do internetu. W przeciwiestwie do przesyania zacznikw do wiadomoci pocztowych, protok FTP nie nakada adnych ogranicze co do wielkoci przesyanych plikw i nie wymaga doczania plikw do przesyanych wiadomoci. Wystarczy tylko przecign i upuci pliki albo zastosowa dowoln
inn metod przenoszenia i kopiowania plikw z jednego folderu do drugiego.
Pomoc zdalna pozwala przekaza kontrol nad swoim systemem zaufanej osobie lub
wyszkolonemu specjalicie. Pozwala te na kontrolowanie zdalnego komputera za pomoc
dowolnego innego komputera, z ktrego teraz korzystamy. W tym rozdziale omawia
bd wszystkie te zagadnienia.
Uywanie FTP
Skrt FTP oznacza File Transfer Protocol, czyli protok do przesyania plikw, bdcy
ustandaryzowan metod przesyania plikw pomidzy komputerami w internecie. Protok FTP nie ma wiele wsplnego ze wspdzieleniem plikw w sieciach P2P, w ktrych
pliki pobierane s ze wszystkich komputerw podczonych do sieci. Nie jest te podobny
do przesyania plikw za pomoc programu Windows Live Messenger, ktry pozwala
na wysyanie i odbieranie plikw od osoby, z ktr wanie rozmawiamy. Protok FTP
pozwala natomiast na kopiowanie plikw z, a czasem te na komputer nazywany serwerem FTP.
370
Przy uywaniu protokou FTP trzeba pamita, jakie znaczenie maj sowa pobieranie
(ang. download) i przesyanie (ang. upload):
Pobieranie oznacza kopiowanie plikw z serwera FTP na nasz komputer.
Przesyanie oznacza kopiowanie plikw z naszego komputera na serwer FTP.
Kady serwer FTP musi mie adres URL o nastpujcej postaci:

ftp://komputer.domena.dnp
gdzie komputer oznacza nazw konkretnego komputera, domena jest nazw firmy lub
witryny prowadzcej serwer FTP, natomiast dnp oznacza jedn z domen najwyszego
poziomu, tak jak .com lub .net.
Anonimowe FTP a konta FTP

Istniej dwie podstawowe metody korzystania z serwerw FTP. Anonimowe FTP pozwala
na pobieranie plikw serwera FTP bez koniecznoci zakadania na nim konta i hasa.
Bardzo czsto mamy moliwo pobierania plikw z anonimowych serwerw FTP. Rzadko
jednak zdarza si, eby anonimowy serwer FTP pozwala te na przesyanie plikw, poniewa waciciele takich serwerw nie chc, eby nieznane im osoby umieszczay na serwerze rne dziwne pliki.
Chcc umieci pliki na serwerze FTP, najczciej musimy dysponowa kontem na tym
serwerze, ktre zabezpieczane jest nazw uytkownika i hasem. Zamy, e nasz
dostawca usug internetowych udostpnia nam wolne miejsce na serwerze WWW, na
ktrym moemy publikowa swoj stron. Tak przestrze mona te wykupi w dowolnej firmie zajmujcej si publikowaniem stron WWW w sieci. W obu przypadkach powinnimy otrzyma od usugodawcy adres URL serwera WWW oraz nazw konta i haso
umoliwiajce przesanie na serwer plikw skadajcych si na publikowan stron. Gdy
pliki te znajd si na serwerze, kady uytkownik internetu bdzie mg j zobaczy
w swojej przegldarce.
Do przesyania i pobierania plikw z serwera FTP potrzebny jest nam program klienta
FTP. Jak sugeruje nazwa, klient FTP jest programem umoliwiajcym przesyanie plikw
midzy naszym komputerem a serwerem FTP, do ktrego mamy dostp. W dzisiejszych
czasach wiele serwerw FTP pozwala na wykorzystanie przegldarki Microsoft Internet
Explorer lub dowolnej innej w roli klienta FTP.
Uywanie Internet Explorera jako klienta FTP

Do uzyskania dostpu do serwerw FTP mona wykorzysta zarwno Internet Explorera
(albo dowoln inn przegldark). Naley tu wpisa lub wklei adres URL serwera do
paska adresu i nacisn klawisz Enter. Jeeli serwer FTP wymaga zalogowania, to przegldarka wywietli okienko, w ktrym moemy wpisa nazw uytkownika i haso.
Aby skorzysta z serwera FTP, moemy te uy Eksploratora Windows. Wystarczy
otworzy dowolny folder (na przykad Dokumenty), a nastpnie w pasku adresu wpisa
adres serwera FTP (razem z przedrostkiem ftp://) i nacisn klawisz Enter.
371
Jeeli chcemy zalogowa si z wykorzystaniem innej nazwy uytkownika ni aktualnie

uywana (logowanie anonimowe lub przy uyciu konkretnej nazwy uytkownika), to mona
to zrobi za pomoc Eksploratora Windows. Naley wybra z menu pozycj Plik/Zaloguj
jako, aby otworzy okno Logowanie jako przedstawione na rysunku 17.1.
Rysunek 17.1.
Okno dialogowe
logowania na serwer
Jeeli w przegldarce Internet Explorer nie wida paska menu, to naley nacisn
klawisz Alt albo klikn przycisk Narzdzia i wybra z wywietlonego menu pozycj
Paski narzdzi/Pasek menu.
Jeeli serwer FTP pozwala na dostp anonimowy, to naley zaznaczy opcj Zaloguj
anonimowo i klikn przycisk Zaloguj.
W przypadku zabezpieczonych serwerw trzeba wprowadzi swoj nazw

uytkownika oraz haso. Ewentualnie mona klikn opcj Zachowaj haso,
tak eby nie trzeba byo logowa si za kadym razem. Na koniec trzeba jeszcze
klikn przycisk Zaloguj.
W obu przypadkach zawarto serwera zostanie wywietlona tak, jakby znajdowaa si

w dowolnym folderze w naszym komputerze.
Chcc skopiowa pliki z serwera FTP, trzeba najpierw otworzy lokalny folder, bez
wprowadzania zmian w oknie, w ktrym otworzylimy folder na serwerze FTP. Mona
na przykad klikn przycisk Start i klikn w menu nazw swojego konta. Nastpnie
trzeba przej do tego folderu, w ktrym chcemy umieci pliki, albo do folderu zawierajcego pliki, ktre chcemy przenie na serwer FTP. Nastpnie trzeba oba okna ustawi
w taki sposb, eby w kadej sytuacji widoczna bya cho cz kadego z nich, podobnie
jak na przykadzie z rysunku 17.2.
Po otwarciu takich dwch okien mona przeciga elementy z folderu na serwerze FTP do
folderu lokalnego, a zostan one pobrane na nasz komputer. Chcc przesa pliki na serwer FTP, naley przecign je z okna lokalnego folderu do okna folderu na serwerze FTP.
Prosz zajrze do rozdziau 23., do punktu Przenoszenie i kopiowanie plikw przez
przeciganie, w ktrym omawiam t metod przenoszenia plikw midzy folderami.
372
Rysunek 17.2. Folder lokalny i folder na serwerze FTP

Jeeli kto uzna to za wygodne, to moe wprowadzi nazw uytkownika i haso w samym
adresie URL serwera FTP. Naley przy tym zastosowa format ftp://uytkownik:haso@
serwerftp.domena.dnp, gdzie uytkownik to nazwa konta na serwerze, haso to haso
do tego konta, a serwerftp.domena.dnp to adres serwera.
Uywanie Pomocy zdalnej

Pomoc zdalna jest sposobem na przekazanie kontroli nad swoim komputerem zaufanemu specjalicie. Takim specjalist moe by dowolna osoba, ktrej ufamy na tyle, eby
przekaza jej pen kontrol nad swoim komputerem, ze wiadomoci, e nie spowoduje ona w nim adnych uszkodze ani nie bdzie prbowaa wykra naszych osobistych
informacji. Moe by to administrator zatrudniony w naszej firmie, ale rwnie dobrze moe
to by nasz znajomy lub krewny, ktry doskonale zna si na administrowaniu komputerami.
Najwaniejsze jest jednak to, e sami musimy znale tak zaufan osob. Pomoc zdalna
daje tylko moliwo zdalnego kontrolowania naszego komputera, ale w ramach tej usugi
nie jest doczany zaufany specjalista.
373
Pomoc zdalna i zapory sieciowe

Jeeli mamy problemy z korzystaniem z Pomocy zdalnej, to trzeba si upewni, e usuga ta zostaa
oznaczona jako wyjtek w Zaporze systemu Windows. W tym celu naley klikn przycisk Start,
wybra z menu pozycj Panel sterowania, nastpnie w polu wyszukiwania wpisa zapo i klikn
pozycj Zezwalaj programowi na dostp przez Zapor systemu Windows. Na licie wyjtkw naley
zaznaczy pozycj Pomoc zdalna i klikn OK. Trzeba tu zauway, e do wysyania e-maili z probami o zdaln pomoc musimy umoliwi usudze Pomoc zdalna wykonywanie pocze publicznych.
Jeeli ponadto komputer umiejscowiony jest za graniczn zapor sieciow (routerem DSL, bezprzewodowym punktem dostpowym lub inn zapor sprztow), to zarwno zapora lokalna, jak
i zapora graniczna musz obsugiwa protok UPnP (Universal Plug and Play), aby usuga Pomoc
zdalna moga dziaa bez adnej dodatkowej konfiguracji. Jeeli jednak zapora graniczna nie obsuguje tego protokou, to naley samodzielnie wczy w niej przekazywanie portw, aby odpowiednio skierowa ruch sieciowy usugi Pomoc zdalna. Sposb konfigurowania przekazywania portw
jest inny w kadej sprztowej zaporze sieciowej. Chodzi jednak o to, eby utworzy regu przekazujc ruch przychodzcy na porcie 3389 do komputera wymagajcego pomocy.
Konfigurowanie Pomocy zdalnej

Zanim zaczniemy korzysta z funkcji Pomocy zdalnej, trzeba si upewni, e zostaa ona
wczona w ramach naszego konta. Wymaga to oczywicie uprawnie administracyjnych.
Opcje pozwalajce na wczanie i wyczanie tej funkcji znale mona w oknie dialogowym Waciwoci systemu. Do opcji tych mona si dosta za pomoc poniszych
krokw:
1. Klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer
2. W lewym panelu otwartego okna klikn cze Ustawienia zdalne.
3. Jeeli to konieczne, to naley wprowadzi haso administracyjne. W oknie
dialogowym Waciwoci systemu naley klikn kart Zdalny, aby zobaczy
opcje przedstawione na rysunku 17.3.
4. Jeeli chcemy pozwoli na uruchamianie na tym komputerze sesji Pomocy zdalnej,
naley zaznaczy pierwsze pole wyboru. Bez tego korzystanie z funkcji Pomocy
zdalnej nie bdzie moliwe.
5. Ewentualnie mona te klikn przycisk Zaawansowane, w ktrym naley zaznaczy
opcj Zezwalaj na zdalne sterowanie tym komputerem, dziki czemu specjalista
bdzie mg zdalnie sterowa caym naszym komputerem.
6. Mona tu te ustali limit czasu, przez jaki maj by otwarte zaproszenia do pomocy
zdalnej. Zaproszenia mona te ograniczy do komputerw dziaajcych pod kontrol
systemu Windows Vista lub przyszych systemw.
7. Na koniec trzeba klikn przycisk OK i zamkn Panel sterowania.
W kolejnym punkcie zakadam, e w poprzednich krokach pozwolilimy na dziaanie
funkcji Pomocy zdalnej.
374
Rysunek 17.3.
Karta Zdalny w oknie
Waciwoci systemu
Proba o pomoc zdaln

Zanim przekaemy zaufanemu specjalicie kontrol nad swoim komputerem, musimy
uzgodni haso i czas, przez jaki bdzie on mia kontrol nad komputerem. Ze wzgldw
bezpieczestwa haso naley ustali osobicie albo przez telefon.
Jeeli znamy adres pocztowy specjalisty, ktremu moemy zaufa, to naley wykona
ponisze operacje, aby wysa do niego prob o pomoc zdaln:
1. Nacisn klawisz (
Windows.
), wpisa zdal i klikn pozycj Pomoc zdalna systemu
2. Klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Pomoc i obsuga techniczna

i klikn opcj Pomoc zdalna systemu Windows (w sekcji Proba o pomoc).
Nastpnie naley klikn przycisk Popro o pomoc kogo, komu ufasz. Dalsza procedura
postpowania zaley od tego, w jaki sposb obsugujemy poczt elektroniczn. Jeeli
korzystamy z programu Poczta systemu Windows albo innego klienta pocztowego, to
naley wykona ponisze kroki:
1. Klikn opcj Uyj poczty e-mail do wysania zaproszenia.
2. W polu Do w oknie nowej wiadomoci naley wpisa adres specjalisty, do ktrego
wysyamy zaproszenie i klikn przycisk Wylij.
3. Jeeli klient pocztowy nie jest skonfigurowany do natychmiastowego wysania
poczty, to naley jeszcze klikn przycisk Wylij/Odbierz.
Jeeli korzystamy z poczty za porednictwem przegldarki WWW, to naley wykona
ponisze kroki:
375
1. Klikn opcj Zapisz to zaproszenie jako plik.

2. Wybra miejsce zapisania pliku i klikn przycisk Zapisz.
3. Za pomoc uywanego interfejsu poczty elektronicznej przygotowa wiadomo
pocztow do specjalisty i zaczy do niej plik zaproszenia (Zaproszenie lub
Zaproszenie.msrcincident). Sam wiadomo mona wysa tak jak wszystkie inne.
Jeeli nie wiemy, jak mona docza pliki do wiadomoci, to naley przeszuka strony
pomocy naszego dostawcy usug internetowych albo zapyta znajomego specjalist.
Wiadomo z zaproszeniem jest wysyana do wybranego specjalisty. Pojawi si te okno

Pomoc zdalna systemu Windows przedstawione na rysunku 17.4.
Rysunek 17.4.
Okno funkcji
Pomoc zdalna
Jeeli zamkniemy okno funkcji Pomoc zdalna, to wystosowane zaproszenie zostanie

cofnite i specjalista nie bdzie mg nam pomc.
Wybrany przez nas specjalista musi odebra od nas wiadomo pocztow, otworzy
zaczony do niej plik i wprowadzi uzgodnione wczeniej haso. Haso to nie jest przesyane razem z wiadomoci, zatem musimy zatroszczy si o przekazanie go przez telefon lub w osobnej wiadomoci. Dopiero wtedy specjalista bdzie mg wpisa je w okno
Pomocy zdalnej na swoim komputerze.
Po tym wszystkim powinnimy zobaczy komunikat z pytaniem, czy zaproszony specjalista moe podczy si do naszego komputera. W oknie tym naley klikn przycisk Tak.
Po ustanowieniu poczenia nasz specjalista zobaczy nasz pulpit oraz opcje podobne do
tych z naszego okna Pomocy zdalnej. Chcc zrobi cokolwiek na naszym komputerze,
specjalista musi przej nad nim cakowit kontrol, co moe zrobi, klikajc w swoim
oknie przycisk daj sterowania. Na naszym komputerze pojawi si kolejny komunikat
z pytaniem, czy chcemy przekaza kontrol do zdalnego specjalisty. Tutaj rwnie naley
klikn przycisk Tak.
Bdziemy widzie wszystko to, co specjalista robi na naszym komputerze. Ikony dostpne
w oknie Pomocy zdalnej pozwalaj na wykonanie pewnych operacji w czasie, gdy specjalista jest podczony do naszego komputera:
Rozcz koczy poczenie, a specjalista traci moliwo sterowania naszym

komputerem.
Zatrzymaj udostpnianie utrzymuje poczenie, ale odbiera specjalicie

moliwo sterowania komputerem.
Wstrzymaj tymczasowo przerywa poczenie specjalisty z naszym komputerem.

Po klikniciu przycisku Kontynuuj poczenie jest przywracane.
376
Ustawienia otwiera okno dialogowe ustawie Pomocy zdalnej, w ktrym mona

ustali niektre opcje pomocy zdalnej (szczegy mona uzyska po klikniciu
w tym oknie cza Co oznaczaj te ustawienia?).
Pomoc otwiera okno pomocy i obsugi technicznej.
Rozmowa otwiera okno rozmowy, w ktrym moemy porozumiewa

si ze specjalist w czasie trwania poczenia.
Wylij plik pozwala na wysanie pliku lub plikw do specjalisty.
Po zakoczeniu pracy z Pomoc zdaln naley klikn przycisk Rozcz i zamkn okno
Pomocy zdalnej.
Uywanie Pulpitu zdalnego

Pulpit zdalny jest funkcj pozwalajc na sterowanie komputerem z poziomu innego
komputera. Czsto jest uywana w celu uzyskania dostpu do komputera firmowego
z poziomu komputera domowego. Korzystaj z niej te administratorzy systemw do
zdalnego zarzdzania serwerami. Funkcja Pulpitu zdalnego rni si od Pomocy zdalnej,
poniewa pozwala na zdalne zalogowanie si na dany komputer i korzystanie z niego
jak normalny uytkownik. Z kolei sesja Pomocy zdalnej wymaga wsppracy uytkownika
lokalnego i czcego si zdalnie eksperta.
Zanim bdziemy mogli poczy si zdalnie z komputerem w firmie, funkcj t musi
skonfigurowa administrator sieci firmowej, zezwalajc komputerom na odbieranie pocze przychodzcych (albo przez udostpnienie usugi VPN czcej sie firmow z sieci
uytkownika). Podobnie, jeeli chcemy poczy si z domowym komputerem z pracy,
musimy zdefiniowa w domowej zaporze sieciowej przekazywanie portu 3389 do komputera, z ktrym mamy zamiar si poczy. Na tym etapie zakadam, e niezalenie od
kierunku poczenia wszystkie niezbdne zmiany w konfiguracji sieci i zapr zostay
ju wprowadzone.
Jeeli czymy si z innym komputerem w tym samym segmencie sieci, to nie ma
potrzeby konfigurowania zapory, poza standardow koniecznoci wczenia wyjtku
Pomoc zdalna w ustawieniach Zapory systemu Windows.
Chcc poczy si ze zdalnym komputerem, musimy zna albo jego nazw albo adres IP.
Jeeli komputer ten znajduje si w tym samym segmencie sieci, to wystarczy nam nazwa
zdalnego komputera. Jeeli jednak chcemy poczy si z komputerem znajdujcym si
w innym segmencie sieci, to konieczne bdzie zastosowanie penej, kwalifikowanej nazwy
komputera lub jego zewntrznego adresu IP. Taki adres IP jest adresem publicznym
przekadanym w zaporze sieciowej na adres prywatny przypisany temu komputerowi
w danym segmencie sieci.
Pena nazwa domeny to nazwa zachowujca format komputer.domena.dnp.
377
Po zebraniu wszystkich niezbdnych informacji samo ustanowienie poczenia nie bdzie

ju trudne. Oczywicie musimy dysponowa poczeniem z internetem. Jeeli firma
wymaga ustanowienia poczenia za pomoc modelu lub sieci VPN (ang. Virtual Private
Network wirtualna sie prywatna), to naley utworzy takie poczenie zgodnie ze
wskazwkami podawanymi przez administratora firmowej sieci.
Nastpnie naley w menu Start otworzy okno Podczanie zdalnego pulpitu. Do znalezienia odpowiedniej pozycji w menu mona wykorzysta pole wyszukiwania znajdujce si
na dole menu Start. Mona te klikn w menu Start pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/
Podczanie zdalnego pulpitu. Otwarte zostanie wtedy okno Podczanie zdalnego pulpitu,
w ktrym mona klikn przycisk Opcje. Okno zostanie wtedy rozwinite do postaci
przedstawionej na rysunku 17.5.
Rysunek 17.5.
Podczanie
pulpitu zdalnego
Przed podczeniem si do zdalnego komputera dobrze jest klikn przycisk Opcje i przejrze opcje dostpne na poszczeglnych kartach. Jedyn wymagan opcj jest adres IP
komputera, z ktrym chcemy si poczy. W nastpnych podpunktach opisane zostan
kolejne karty i opcje z tego okna.
Ekran
Na karcie Ekran, w sekcji Konfiguracja ekranu, mona ustali rozdzielczo ekranu
stosowan przy poczeniu zdalnym. Jeeli do lokalnego komputera mamy podczonych
wiele monitorw, to mona te zaznaczy opcj Uyj wszystkich moich monitorw dla
sesji zdalnej, aby wykorzysta je wszystkie podczas sesji zdalnego poczenia.
Z listy rozwijanej Kolory naley wybra warto gbi kolorw stosowan w zdalnej sesji.
Mniejsza gbia kolorw pozwala na uzyskanie szybszych reakcji podczas pracy.
378
Wczenie opcji Wywietl pasek poczenia w trybie penoekranowym powoduje, e Pulpit

zdalny bdzie wywietla pasek poczenia w grnej czci ekranu podczas zdalnej sesji.
Przysunicie myszy do grnej krawdzi ekranu spowoduje pojawienie si tego paska, na
ktrym bdziemy mogli minimalizowa, przywraca, a take zamkn okno zdalnej sesji.
Zasoby lokalne
Ustawienia dostpne na karcie Zasoby lokalne pozwalaj na skonfigurowanie sposobu
wykorzystania lokalnych i zdalnych zasobw przez funkcj Pulpitu zdalnego. Na przykad za pomoc przycisku Ustawienia dostpnego w grupie Dwik zdalny mona otworzy okno dialogowe, pozwalajce okreli, czy funkcja Pulpitu zdalnego bdzie odtwarzaa dwiki na zdalnym komputerze, przekazywaa je do komputera lokalnego albo
czy nie bdzie ich odtwarzaa w ogle. Podobne ustawienia mona te zdefiniowa dla
zdalnego nagrywania dwikw.
Korzystajc z listy rozwijanej w grupie Klawiatura, mona ustali sposb traktowania
przez funkcj Pulpit zdalny specjalnych kombinacji klawiszy, takich jak Alt+Tab. Kombinacje te mog by obsugiwane na komputerze lokalnym, na komputerze zdalnym lub
na komputerze zdalnym, ale tylko podczas sesji penoekranowej.
W grupie Lokalne urzdzenia i zasoby moemy okreli sposb udostpniania zdalnej sesji
lokalnych zasobw, takich jak drukarki, schowek, porty, dyski i inne. Jest to niezwykle
przydatna funkcja. Na przykad udostpnienie dyskw lokalnego komputera spowoduje
pojawienie si ich w folderze Komputer komputera zdalnego. Oznacza to, e bdziemy
mogli atwo przenosi pliki pomidzy tymi dwoma systemami. Co wicej, udostpnienie
schowka pozwoli nam kopiowa i wkleja rne elementy pomidzy komputerami.
Programy
Na karcie Programy moemy wybra program uruchamiany na zdalnym komputerze.
Tylko podany tu program bdzie na nim dziaa. Moemy wtedy wyj z sesji, co spowoduje jednoczesne zamknicie tego programu, albo zamkn sesj, pozostawiajc
program dziaajcy na zdalnym komputerze.
Wraenia
Opcje dostpne na karcie Wraenia pozwalaj na kontrol wydajnoci pracy ze zdaln
sesj. Mona tu wybra jedn z pozycji listy rozwijanej, co spowoduje zmian ustawie
w opcjach znajdujcych si poniej. Oczywicie moliwe jest te indywidualne konfigurowanie kadej z tych opcji.
Zaawansowane
Na karcie Zaawansowane znajdziemy opcje sterujce funkcjami uwierzytelniania oraz
bramy pulpitu zdalnego. Z listy rozwijanej mona tu wybra opcje okrelajce, jakie
operacje ma wykona Pulpit zdalny podczas czenia si ze zdalnym komputerem, ktry
nie spenia wymaga bezpieczestwa zdefiniowanych w ramach regu bezpieczestwa
379
lokalnego systemu. Moemy nakaza natychmiastowe przerwanie poczenia, wywietlenie

pytania, tak ebymy sami podjli decyzj, co robi dalej, albo kontynuowanie poczenia
bez wywietlania adnego ostrzeenia.
Przycisk Ustawienia otwiera okno Ustawienia serwera bramy usug pulpitu zdalnego
(rysunek 17.6), umoliwiajce okrelenie sposobu wsppracy poczenia pulpitu zdalnego z serwerem bramy usug terminalowych, ktry teraz nazywa si serwerem bramy
pulpitu zdalnego. Brama pulpitu zdalnego dziaa jak serwer poredniczcy pomidzy
naszym komputerem znajdujcym si w internecie a zdalnymi komputerami ukrytymi
za zapor sieciow, czyli na przykad w biurze. Brama pulpitu zdalnego korzysta z pocze SSL (port 443) zamiast standardowych pocze na porcie 3389. Oznacza to, e
pozwala ona na wykonywanie pocze ze zdalnymi komputerami bez koniecznoci tworzenia sieci VPN albo otwierania portu 3389 na zaporach. Co wicej, pozwala na poczenie z wieloma komputerami, a nie tylko z jednym, co jest ograniczeniem pocze
poprzez port 3389.
Rysunek 17.6.
Ustawienia serwera
bramy usug
pulpitu zdalnego
Funkcja Pulpitu zdalnego moe automatycznie wykrywa ustawienia serwera bramy,

ale moemy te zdefiniowa je samodzielnie. Dwie pierwsze opcje w oknie Ustawienia
serwera bramy usug pulpitu zdalnego umoliwiaj wybranie metody konfigurowania
poczenia. Jeeli zdecydujemy si na rczne definiowanie ustawie, to uzyskamy moliwo wprowadzenia nazwy serwera, metody logowania oraz wczenia opcji pomijania bramy w przypadku wykonywania pocze w sieci lokalnej. Istnieje te moliwo
nakazania funkcji Pulpitu zdalnego wykorzystanie danych uwierzytelniajcych bramy
podczas czenia si ze zdalnym komputerem.
W wikszoci przypadkw moemy otworzy zdaln sesj Pulpitu zdalnego bez
koniecznoci modyfikowania jakichkolwiek opcji.
380
Pozwalanie na zdalne poczenia w sieci domowej

Z Pulpitu zdalnego mona te skorzysta do sterowania swoim komputerem z systemem
Windows 7 z poziomu dowolnego innego komputera znajdujcego si w tej samej sieci
lokalnej. Na przykad w domu mam komputer typu laptop, ktry wykorzystuj przy pracy,
oraz komputer stacjonarny do zastosowa osobistych. Do tego drugiego nie mam podczonego ani monitora, ani klawiatury lub myszy, ale cz si z nim za pomoc funkcji
Pulpitu zdalnego. Podobnie mog poczy si z innymi komputerami w domu, jeeli
musz w nich co poprawi.
Pulpit zdalny nie jest potrzebny do wykonywania normalnych zada w sieci domowej,
takich jak wspdzielenie folderw, plikw lub drukarek. Nie jest te potrzebny
do uzyskania dostpu do tych zasobw. Z Pulpitu zdalnego naley korzysta tylko wtedy,
gdy chcemy uywa zdalnego komputera, wykorzystujc ekran, klawiatur i mysz
innego komputera podczonego do tej samej sieci.
Dziki temu, e laptop wyposaony jest w bezprzewodow kart sieciow, mog korzysta
ze stacjonarnego komputera praktycznie w kadym zaktku swojego domu, a przy dobrej
pogodzie nawet poza nim, na przykad na tarasie.
Chcc utworzy takie zdalne poczenie, musimy przede wszystkim utworzy domow
sie lokaln. Komputer, ktry ma by zdalnie sterowany, musi dziaa pod kontrol
systemu Windows 7 Ultimate lub innej wersji udostpniajcej funkcj Pulpitu zdalnego.
Wane jest te to, e zdalnie mona si zalogowa wycznie na konta chronione hasem.
Mog by to konta standardowe, ale zawsze musz by chronione hasem.
Zdalny komputer rwnie musi dziaa pod kontrol systemu obsugujcego Pulpit zdalny.
Wersje domowe systemu, takie jak Windows XP Home, nie obsuguj tej funkcji, przez
co nie mona ich kontrolowa zdalnie, ale maj program klienta pozwalajcego na czenie si z komputerami obsugujcymi t funkcj.
Zakadajc, e dostpny sprzt i oprogramowanie pozwalaj na stosowanie Pulpitu zdalnego, pierwsze kroki powinny polega na skonfigurowaniu komputera z systemem Windows 7. Wymaga to uzyskania uprawnie administracyjnych i wykonania nastpujcych
operacji:
1. Na komputerze z systemem Windows 7 naley zalogowa si na konto
z uprawnieniami administracyjnymi.
2. Otworzy okno Waciwoci systemu (klikn przycisk Start, klikn prawym
przyciskiem myszy pozycj Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci).
3. Klikn cze Ustawienia zdalne znajdujce si w lewej kolumnie okna.
4. Na karcie Zdalny, w sekcji Pulpit zdalny, wybra jedn z opcji Zezwalaj
na poczenia.
Funkcja uwierzytelniania na poziomie sieci pozwala na lepsze zabezpieczanie pocze
ze zdalnym pulpitem, ale nie jest dostpna w starszych wersjach systemu Windows.
Wicej informacji mona uzyska po klikniciu cza Pom mi wybra.
381
5. Klikn przycisk Wybierz uytkownikw.

6. Za pomoc przycisku Wybierz uytkownikw naley doda do listy nazwy tych
uytkownikw, ktrzy maj uprawnienia do wykonywania pocze ze zdalnym
pulpitem. Do listy tej automatycznie dodawany jest administrator komputera.
Na rysunku 17.7 zobaczy mona, e do listy dodaem jeszcze uytkownika jboyce.
Rysunek 17.7.
Uytkownik jboyce
dodany do listy
uytkownikw
pulpitu zdalnego

Trzeba si jeszcze upewni, e znamy nazw sieciow lub adres IP komputera z systemem
Windows 7. Nazw t mona odczyta w oknie Waciwoci systemu, na karcie Nazwa
komputera. Na potrzeby naszego przykadu swj komputer z systemem Windows 7 nazwaem Przegldarka. Aby odszuka adres IP tego komputera, naley zalogowa si lokalnie,
w panelu sterowania otworzy obiekt Sie i Internet, a nastpnie klikn cze Wywietl
stan sieci i zadania. Na otwartej stronie naley klikn cze Zobacz pen map i umieci
wskanik myszy nad ikon swojego komputera, aby zobaczy jego adres IP w dymku.
Szybsz metod odczytania adresu IP komputera jest kliknicie przycisku Start, wpisanie
sowa cmd i nacinicie klawisza Enter. W otwartym oknie wiersza polecenia naley
wprowadzi polecenie ipconfig. (Pojcie wiersza polecenia jest rwnowane ze znakiem
zachty w systemie DOS).
czenie si z innego komputera w sieci domowej

Chcc poczy si z komputerem z systemem Windows 7 z innego komputera w tej
samej sieci lokalnej, naley otworzy w nim program Podczanie zdalnego pulpitu.
W wywietlonym oknie dialogowym trzeba wprowadzi nazw komputera lub adres IP
i klikn przycisk Podcz. Jeeli nazwa uywanego konta uytkownika rni si od nazwy
konta uytkownika na komputerze z systemem Windows 7, to naley klikn przycisk
Zaloguj jako inny uytkownik. Naley wtedy wprowadzi nazw konta uytkownika i haso
pozwalajce na dostp do wybranego konta na komputerze z systemem Windows 7,
i nacisn klawisz Enter.
382
W zalenoci od zastosowanych ustawie poczenia ekran zdalnego komputera pojawi

si albo w oknie, albo wypeni cay nasz ekran. Jeeli poczenie realizowane jest w trybie
penoekranowym, to po przysuniciu wskanika myszy do grnej krawdzi ekranu pojawi
si pasek poczenia, udostpniajcy opcje, dziki ktrym moliwe jest zminimalizowanie, otworzenie lub zamknicie poczenia. Za pomoc zdalnego komputera moemy
posugiwa si systemem Windows 7 dokadnie tak samo, jakbymy przy nim siedzieli.
Po zakoczeniu pracy (czyli zdalnej sesji) mona si wylogowa z konta uytkownika.
Oznacza to kliknicie przycisku Start i wybranie opcji Wyloguj.
Wicej informacji na temat korzystania ze zdalnego pulpitu naley szuka w systemie
pomocy na obu komputerach, ktre chcemy wykorzysta do tworzenia takich pocze.
Dostp do wielu komputerw za domow zapor sieciow

Przyznaj, e jestem komputerowym zapalecem. W domu mam wiele rnych komputerw. Sam mam jeden, moja ona ma kolejny, a dzieci korzystaj z jeszcze jednego.
Od czasu do czasu pojawiaj si dodatkowe komputery wykorzystywane w ramach rnych projektw, takich jak ta ksika. Zazwyczaj musz si czy tylko ze swoim
komputerem domowym, ale czasami zachodzi konieczno poczenia si rwnie z innymi
komputerami. W tym miejscu zajmiemy si tak konfiguracj zapory sieciowej na potrzeby
jednego komputera, a potem rozbudujemy j tak, eby obsugiwaa wiele komputerw.
W typowej sieci domowej modem DSL, modem kablowy lub inne podobne urzdzenie
peni te funkcj granicznej zapory chronicej domow sie. Jako zapalony uytkownik
komputerw zastosowaem osobn sprztow zapor umiejscowion midzy modemem
DSL a sieci domow. Dziki takiemu usytuowaniu skonfigurowanie funkcji Pulpitu zdalnego dla jednego komputera nie nastrcza adnych trudnoci. Wystarczy zdefiniowa
statyczne skierowanie portu 3389 do komputera, ktrego chcemy uywa zdalnie.
W przypadku uywanej przeze mnie zapory FortiGate taka konfiguracja skada si z dwch
krokw:
1. Utworzenie wirtualnego obiektu IP definiujcego przekazywanie portu 3389
na wewntrzny adres IP komputera (rysunek 17.8). Taki wirtualny obiekt IP wie
port 3389 z prywatnym adresem komputera.
2. Utworzenie reguy w zaporze sieciowej pozwalajcej na przesyanie ruchu
sieciowego do wirtualnego obiektu IP. W efekcie pozwoli to na przesyanie ruchu
sieciowego przez port 3389, a wirtualny obiekt IP przele ten ruch sieciowy
do komputera, ktrym chcemy administrowa zdalnie.
W przypadku bardziej powszechnych domowych urzdze sieciowych, takich jak bezprzewodowy punkt dostpowy firmy Linksys, ktrego uywam w sieci domowej, cay
proces jest jeszcze prostszy. W tym przypadku wystarczy zdefiniowa obiekt wirtualnego
serwera dla komputera, ktrym chcemy zdalnie administrowa. Na rysunku 17.9 przedstawiony zosta przykad, w ktrym skonfigurowaem przekierowanie portu 3389 na adres
192.168.1.2, czyli na adres mojego komputera w sieci domowej.
383
Rysunek 17.8. Wirtualny obiekt IP na potrzeby przekazywania portu
Wiele urzdze sieciowych korzysta z koncepcji wirtualnego serwera do konfigurowania

funkcji przekazywania portw. Wirtualny serwer jest po prostu komputerem w sieci, ktry
bdzie przyjmowa ruch sieciowy na podanym porcie. W tym przypadku jest to port
3389 uywany przez usug Pulpitu zdalnego.
To byo proste, nieprawda? Sprbujmy zatem rozbudowa t koncepcj tak, eby umoliwi zdalne poczenia z wieloma komputerami. Przekazywanie portw mona zdefiniowa tylko dla jednego komputera w sieci wewntrznej. Oznacza to, e tylko jeden
komputer bdzie mg korzysta z portu 3389 zwizanego z funkcj Pulpitu zdalnego.
Na szczcie funkcj t mona skonfigurowa tak, eby uywaa innego portu, a to oznacza, e kademu komputerowi w sieci moemy przypisa osobny port. Jeden bdzie stosowa standardowy port 3389, a inne mog korzysta z portu 3390, 3391 itd.
Skonfigurowanie zapory sieciowej na potrzeby dodatkowych komputerw polega na
wykonaniu tych samych krokw, ktre zastosowalimy ju przy pierwszym komputerze.
Naley utworzy obiekt przekazywania portu oraz regu kierujc ruch sieciowy z danego
portu na okrelony adres IP. W tabeli 17.1 podaj kilka przykadw takiej konfiguracji.
W tym przypadku w zaporze sieciowej utworzone zostay trzy obiekty przekazywania
portw, tak e port 3389 kierowany jest na adres 192.168.1.2, port 3390 kierowany jest
na adres 192.168.1.3, a port 3391 kierowany jest na adres 192.168.1.4.
Po wprowadzeniu takich ustawie do zapory sieciowej musimy jeszcze zmieni numer
portu, na ktrym bd nasuchiway usugi pulpitu zdalnego dwch komputerw w sieci.
384
Rysunek 17.9. Obiekt wirtualnego serwera

Tabela 17.1. Przykadowa konfiguracja przekazywania portw
Port
Wewntrzny adres IP
3389
192.168.1.2
3390
192.168.1.3
3391
192.168.1.4
W pierwszym komputerze nie trzeba nic zmienia, poniewa port 3389 jest domylnym
portem tej usugi. W pozostaych dwch komputerach trzeba zastosowa podan niej
procedur.
Podczas edytowania rejestru naley zachowa daleko posunit ostrono!
1. Zalogowa si na komputer na konto z uprawnieniami administracyjnymi.

2. Klikn przycisk Start, wpisa sowo regedit i nacisn klawisz Enter.
3. W edytorze rejestru przej do klucza HKEY_LOCAL_MACHINE\System\
CurrentControlSet\Control\TerminalServer\WinStations\RDP-Tcp.
385
4. W prawym panelu klikn dwukrotnie warto PortNumber.

5. W oknie dialogowym edytowania wartoci typu DWORD klikn opcj Dziesitne
i wpisa numer portu (w tym przypadku 3390).
6. Klikn przycisk OK i zamkn okno edytora rejestru.
7. Powtrzy ten proces na pozostaych komputerach, zmieniajc numer portu tak,
eby na kadym komputerze by unikalny.
Chcc sprawdzi, czy dany komputer nasuchuje na waciwym porcie, naley otworzy
wiersz polecenia i wpisa polecenie netstat -an. Polecenie to wywietla wszystkie
poczenia oraz porty, na ktrych komputer nasuchuje. Jeeli komputer zosta
skonfigurowany do nasuchiwania na porcie 3389, to na licie powinna si pojawi
pozycja portu 3389 z przypisanym stanem NASUCHIWANIE.
Podsumowanie
Serwery FTP s takimi samymi, powszechnie dostpnymi usugami internetowymi jak
poczta elektroniczna oraz sie WWW. Protok FTP jest prostym sposobem przesyania
plikw o dowolnej wielkoci pomidzy serwerami FTP a naszym lokalnym komputerem.
Pomoc zdalna i Pulpit zdalny s funkcjami umoliwiajcymi zdalne operowanie na danym
komputerze. Oto najwaniejsze zagadnienia poruszane w tym rozdziale:
Protok FTP jest technologi przeznaczon do przesyania plikw z jednego

komputera na drugi za porednictwem internetu.
Najprostsz metod obsugi protokou FTP jest wykorzystanie przegldarki Microsoft

Internet Explorer, poniewa pozwala ona na obsug plikw za pomoc tych samych
technik, ktre stosowane s w stosunku do plikw na lokalnym komputerze.
Jeeli znamy zaufanego specjalist od komputerw, to mona poprosi go o pomoc

przy naszym komputerze, wykorzystujc do tego funkcj Pomocy zdalnej.
Niektre firmy pozwalaj swoim pracownikom na czenie si z sieci firmow

z komputerw domowych za pomoc funkcji Pulpitu zdalnego.
Jeeli mamy w domu sie lokaln oraz odpowiednie wersje systemw Windows,
to moemy skorzysta z funkcji Pulpitu zdalnego do sterowania jednym komputerem
za pomoc innego, podczonego do tej samej sieci lokalnej.
386
Rozdzia 18.
Zarzdzanie
nazwami i adresami
W tym rozdziale:
Uywanie folderu Kontakty
Tworzenie i zarzdzanie kontaktami
Tworzenie grup kontaktw
Importowanie i eksportowanie kontaktw
W systemie Windows 7 folder Kontakty jest wykorzystywany jako elektroniczna ksika

adresowa. Kady ze znajdujcych si w nim plikw jest osobnym kontaktem, czyli
zbiorem danych o osobie, z ktr si komunikujemy. Nie musz by to wycznie dane
osb dostpnych w sieci. W folderze Kontakty mona przechowywa dane wszystkich
swoich znajomych. Kady z uytkownikw systemu ma swj wasny folder Kontaktw,
podobnie jak w przypadku folderw przeznaczonych na obrazy, muzyk, dokumenty
lub filmy. Dziki temu kada osoba majca konto na danym komputerze moe mie w nim
swj wasny zestaw informacji o znajomych.
Prosz pamita, e folder Kontakty i lista kontaktw w programie pocztowym s
od siebie cakowicie niezalene. Jeeli zdecydujemy si pobra i zainstalowa program
Poczta usugi Windows Live, to bdzie on tworzy swoj wasn list kontaktw.
Oczywicie istnieje moliwo zaimportowania zawartoci folderu Kontakty do programu
Poczta usugi Windows Live, ale nie oznacza to, e obie listy kontaktw bd zawsze
synchronizowane. Jeeli po wykonaniu takiego importu wprowadzimy zmiany do jednego
z kontaktw z folderu Kontakty, to nie pojawi si one w programie Poczta usugi
Windows Live, poniewa tak naprawd s to dwa niezalenie od siebie kontakty.
Po co w takim razie uywa folderu Kontakty? Jeeli kto korzysta z komputera, ale nie
uywa poczty elektronicznej, to moe w tym folderze przechowywa dane kontaktowe,
aby wykorzystywa je np. podczas pisania listw, telefonowania itp. Mona te uy
folderu Kontakty do przechowywania kontaktw osobistych, a programu pocztowego
kontaktw biznesowych. W kadym przypadku moemy jednak uy folderu Kontakty do
adresowania wiadomoci e-mail, o czym bdzie mowa w dalszej czci tego rozdziau.
388
Otwieranie kontaktw
Chcc utworzy list kontaktw lub ni zarzdza, trzeba otworzy folder Kontakty, stosujc jedn z poniszych metod:
Klikn przycisk Start, klikn nazw konta uytkownika, a nastpnie klikn

(lub klikn dwukrotnie) folder Kontakty.
Nacisn klawisz (
Jeeli mamy ju otwarty jaki folder, to moemy klikn w pasku adresu nazw
uytkownika, a nastpnie klikn ikon folderu Kontakty.
), wpisa kon i klikn pozycj Kontakty.
Jeeli wczeniej nie uywalimy folderu Kontakty, to bdzie on cakiem pusty z wyjtkiem kontaktu naszego wasnego konta uytkownika. Na rysunku 18.1 mona zobaczy
przykadow zawarto folderu Kontakty, ktry wypeniem danymi fikcyjnych osb.
Rysunek 18.1. Przykadowa zawarto folderu Kontakty
Zmiana sposobu ogldania kontaktw

Kontakty systemu Windows s zwykym folderem, a zatem moemy zmienia jego wygld,
stosujc standardowe techniki, o ktrych mwi bd w rozdziale 23. Na przykad:
Aby ukry lub wywietli panel podgldu, naley klikn przycisk Organizuj
i wybra z menu Ukad/Okienko podgldu.
Aby ukry lub wywietli panel nawigacji, naley klikn przycisk Organizuj
i wybra z menu Ukad/Okienko nawigacji.
389
Aby ukry lub wywietli pasek menu, naley klikn przycisk Organizuj i wybra
z menu Ukad/Pasek menu.
Aby zmieni wielko ikon, naley klikn strzak obok przycisku Widoki i wybra
wielko ikon albo przytrzyma klawisz Ctrl i obraca kkiem myszy.
W celu posortowania lub grupowania kontaktw naley wskaza nagwek

dowolnej kolumny i klikn strzak, ktra si w nim pojawi.
Tworzenie skrtw do kontaktw

Zanim przystpi do dokadniejszego opisywania folderu kontaktw, musz zaprezentowa kilka sposobw tworzenia skrtw do tego folderu. Takie skrty bardzo uatwiaj
otwieranie folderu w czasie normalnej pracy. Oczywicie takich skrtw nie trzeba tworzy, s to elementy cakowicie opcjonalne. Jeeli jednak kto czsto korzysta z folderu
kontaktw, to z pewnoci stwierdzi, e bardzo uatwiaj one prac.
Jeeli ju otworzylimy folder Kontakty, naley klikn na pasku adresu nazw swojego
konta, tak eby wywietlone zostay gwne foldery konta. Mona te klikn przycisk
Start, a nastpnie nazw swojego konta. Teraz naley klikn prawym przyciskiem myszy
ikon folderu Kontakty i wybra z menu kontekstowego pozycj Wylij do/Pulpit (Utwrz
skrt), tak jak pokazano na rysunku 18.2. Na koniec mona przecign tak utworzony
skrt z pulpitu nad przycisk Start i przypi go do menu Start.
Rysunek 18.2. Kliknicie prawym przyciskiem myszy ikony Kontakty
Chcc doda skrt do panelu Ulubione cza w oknie folderu, naley klikn przycisk
Start, a nastpnie klikn nazw swojego konta. Ikon folderu Kontakty naley wtedy
przecign nad panel Ulubione cza i tam j upuci.
390
Tworzenie kontaktu
Tworzenie nowego kontaktu jest bardzo proste. Najpierw trzeba otworzy folder kontaktw, a nastpnie klikn w pasku narzdzi przycisk Nowy kontakt. Mona te klikn
pust przestrze w oknie folderu (nie naley klika ikony) i wybra z menu kontekstowego pozycj Nowy/Kontakt.
Pojawi si okno z formularzem, gdzie naley wypeni puste pola, ktre zostay rozmieszczone na kilku kartach. Oczywicie nie musimy wypenia wszystkich pl, a jedynie
wpisa te informacje, ktrymi dysponujemy lub ktre chcemy zapisa w komputerze. Oto
kilka wskazwek dotyczcych wprowadzania danych kontaktw:
Po wypenieniu pola mona nacisn klawisz tabulacji, aby przenie si

do nastpnego. Mona te po prostu klikn to pole, ktre chcemy wypeni
jako nastpne.
Po wpisaniu imienia i nazwiska naley klikn list rozwijan Imi i nazwisko

i wybra sposb wywietlania nazwiska na licie kontaktw.
Aby doda informacje o adresie poczty elektronicznej, naley wpisa adres do pola
Adres e-mail i klikn przycisk Dodaj. Jeeli dana osoba posuguje si kilkoma
adresami pocztowymi, to proces ten naley powtrzy dla kadego z tych adresw.
Na koniec trzeba spord wpisanych adresw wybra ten, z ktrego korzystamy
najczciej, klikn go, a nastpnie klikn przycisk Ustaw jako preferowany.
Aby zmieni obrazek kontaktu, naley klikn obrazek na karcie Nazwa i adres
e-mail, a nastpnie wybra pozycj Zmie obraz. W otwartym oknie naley odszuka
folder zawierajcy waciwy obrazek i klikn (lub klikn dwukrotnie) ikon
wybranego obrazka. Obrazek ten stanie si ikon kontaktu w folderze Kontakty.
Jeeli jest to kontakt prywatny, to naley wpisa dane tego kontaktu na karcie
Domowe.
Na karcie Subowe mona wprowadzi dane kontaktowe zwizane z prac danej

osoby.
Na karcie Osobiste naley wpisa wszystkie informacje osobiste, takie jak data
urodzenia, rocznica, wspmaonek, dzieci itd.
Na karcie Uwagi mona wpisa wszystkie pozostae informacje, dla ktrych

nie przewidziano specjalnych pl.
Karta Identyfikatory nie powinna wymaga naszej interwencji. Dane s do niej

dopisywane automatycznie w momencie otrzymania od danej osoby wiadomoci
podpisanej cyfrowo.
Po zakoczeniu wpisywania danych kontaktu mona klikn przycisk OK.
Otwieranie i edytowanie kontaktw

Chcc otworzy kontakt, musimy klikn jego ikon dwukrotnie (chyba e kto stosuje
pojedyncze kliknicia, bo wtedy wystarczy klikn j tylko raz). W oknie kontaktu otwarta
bdzie karta Nazwa i adres e-mail, w ktrej wywietlane s informacje o adresie pocztowym, telefonie oraz inne dane, takie jak przedstawione na rysunku 18.3.
391
Rysunek 18.3.
Karta Nazwa
i adres e-mail
w oknie
przykadowego
kontaktu
Przy okazji przegldania danych kontaktu mona wykona nastpujce operacje:
Wysa wiadomo pocztow, klikajc dowolny z wywietlonych adresw

pocztowych.
Odwiedzi witryn WWW (o ile tak zdefiniowalimy), klikajc jej adres URL.
Doda, usun lub zmieni obrazek, klikajc aktualnie wywietlany obraz.
Zmiana innych informacji wymaga uprzedniego kliknicia odpowiedniej karty.
Wskazwki dotyczce obrazkw kontaktw

Najlepsze efekty uzyskamy, przygotowujc obrazki specjalnie na potrzeby kontaktw. Dobrze jest
w tym celu utworzy w folderze Obrazy specjalny podfolder (mona go nazwa Obrazy kontaktw).
Dziki temu obrazy te bdzie mona atwo odszuka.
Jeeli chcielibymy wykorzysta zdjcie wykonane cyfrowym aparatem, to dobrze byoby najpierw
zrobi sobie jego kopi, tak eby nie uszkodzi oryginau. Z takiego zdjcia naley wyci kwadratowy obszar z twarz danej osoby, a nastpnie zmieni jego wymiary do mniej wicej 250250
pikseli. Tak przygotowany obraz mona zapisa w formacie BMP, JPEG, TIFF lub PNG. Jeeli zamiast
zdjcia chcemy wstawi logo lub ikon, to naley zastosowa formaty GIF lub ICO. Narzdzia i techniki edycji zdj omawia bd w rozdziale 19.
Kady kontakt dodawany do folderu Kontakty zapisywany jest w pliku o rozszerzeniu
.contact. Rozszerzenie to widoczne jest jednak dopiero po usuniciu zaznaczenia
z pola wyboru Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw na karcie Widok w oknie
dialogowym Opcje folderw.
392
Tworzenie kontaktu Ja
System Windows automatycznie tworzy kontakt naszego konta uytkownika, ale najprawdopodobniej bdziemy musieli samodzielnie wypeni poszczeglne pola, np. wpisa
nasz adres e-mail. Mona potem wysa ten kontakt do swoich znajomych, eby nie musieli
wpisywa wszystkich danych samodzielnie. Po utworzeniu swojego kontaktu mona
jeszcze klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Ustaw jako mj kontakt.
Domylny kontakt konta uytkownika jest ju ustawiony jako kontakt osobisty. Jeeli
klikniemy go prawym przyciskiem myszy, to w menu kontekstowym zamiast pozycji
Ustaw jako mj kontakt widoczna bdzie pozycja To ja. Oczywicie nie musimy korzysta
z domylnego kontaktu jako wasnego kontaktu. Moemy w dowolnym momencie
utworzy osobny.
Jeeli chcielibymy wysa swj kontakt do osoby, ktra nie korzysta z systemu Windows 7, to naley do wiadomoci pocztowej doczy plik .vcf. W tym celu naley klikn prawym przyciskiem myszy ikon swojego kontaktu i wybra z menu kontekstowego
pozycj Wylij kontakt. Otwarte zostanie okno nowej wiadomoci, do ktrej doczona
ju bdzie wizytwka. Nam pozostanie wypeni pola Do i Temat oraz dopisa w treci
informacj, e doczamy do wiadomoci swoj wizytwk.
Grupy kontaktw s bardzo prostym sposobem na wysyanie i przekazywanie wiadomoci
do wielu odbiorcw.
Tworzenie grup kontaktw

Grupa kontaktw jest dowolnym zbiorem kontaktw, ktre maj ze sob co wsplnego.
Mog to by osoby chodzce do tego samego kocioa, korzystajce z tej samej siowni,
mog to by koledzy z pracy albo po prostu starzy znajomi. Grupy kontaktw mona
traktowa jak listy wysykowe. Ich najlepsz cech jest to, e mona od razu wysa
wiadomo do wszystkich osb przypisanych do danej grupy kontaktw.
Grupa kontaktw jest tak naprawd tylko zbiorem nazw kontaktw. Przykadow grup
kontaktw, ktr nazwaem Rodzina, przedstawiam na rysunku 18.4.
Aby utworzy w folderze Kontakty now grup kontaktw, naley wykona ponisze
operacje:
1. Klikn na pasku narzdzi przycisk Nowa grupa kontaktw.
2. W polu Nazwa grupy wprowadzi nazw, jak chcemy nada grupie.
3. Doda do grupy jej czonkw, wykorzystujc dowoln z poniszych metod:
W celu dodania istniejcych ju kontaktw naley klikn przycisk Dodaj

do grupy kontaktw. W wywietlonym okienku naley klikn ikon pierwszej
osoby, ktr chcemy doda do grupy, a nastpnie przytrzyma klawisz Ctrl
i klikn ikony innych osb, ktre rwnie chcemy doda do grupy. Na koniec
naley klikn przycisk Dodaj.
393
Rysunek 18.4. Przykadowa grupa kontaktw
Aby doda do grupy now osob i jednoczenie utworzy dla niej kontakt, naley
klikn przycisk Utwrz nowy kontakt. W otwartym okienku dialogowym naley
wprowadzi wymagane informacje i klikn przycisk OK.
Aby doda do grupy nazwisko i adres osoby bez tworzenia dla niej nowego
kontaktu, naley wprowadzi te informacje do znajdujcych si na dole okna pl
Nazwa kontaktu i Adres e-mail, a nastpnie klikn przycisk Utwrz tylko
dla grupy.
4. Ewentualnie mona klikn kart Szczegy grupy kontaktw i wprowadzi

dodatkowe informacje na temat grupy. Na przykad, jeeli wszyscy czonkowie
danej grupy chodz do tego samego klubu sportowego, to mona wpisa adres
i inne informacje na temat tego klubu.
Okno grupy zostanie zamknite, a sama grupa pojawi si jako ikona w folderze Kontakty.
Z grupy kontaktw mona korzysta tak samo jak z indywidualnych kontaktw:
Chcc wysa wiadomo pocztow do grupy kontaktw, naley klikn ikon tej
grupy prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Akcja/Wylij wiadomo e-mail.
Aby zmieni dane grupy, naley dwukrotnie klikn jej ikon w folderze Kontakty.
Aby usun grup kontaktw, naley klikn jej ikon prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu. W folderze pozostan wszystkie
kontakty zapisane w tej grupie. Usuwana jest tylko ikona grupy oraz zapisane w niej
dane niezwizane z poszczeglnymi kontaktami.
394
Nie mona zapomina o tym, e do dyspozycji mamy wiele moliwoci przegldania

zawartoci folderu Kontakty. Na przykad, jeeli chcemy przeglda list kontaktw
w postaci tabeli, to naley klikn przycisk Widoki i wybra pozycj Szczegy. Chcc
wybra kolumny, ktre maj by wywietlane w tym widoku, naley klikn prawym
przyciskiem myszy nagwek kolumny, tak jak pokazano na rysunku 18.5. Jeeli na
wywietlonej licie nie ma potrzebnej nam kolumny, to naley klikn pozycj Wicej,
a wtedy pojawi si pena lista kolumn.
Rysunek 18.5. Wybieranie kolumny do wywietlenia
Po wybraniu kolumn, ktre chcemy wywietli, mona uoy je w dowolnej kolejnoci.

Wystarczy przecign nagwek wybranej kolumny w miejsce, w ktrym ma si znale.
Kontakty mona te sortowa, grupowa i filtrowa tak jak zwyczajne pliki w kadym
innym folderze. Wicej informacji na temat dziaania tego mechanizmu podawa bd
w rozdziaach od 23. do 26.
Drukowanie kontaktw
Drukowanie informacji z kontaktw nie jest trudne. Jeeli chcemy wydrukowa dane
wybranych kontaktw, to naley zaznaczy ich ikony, wykorzystujc standardowe techniki, na przykad klikanie ikon z przytrzymanym klawiszem Ctrl. Nastpnie naley klikn na pasku narzdzi przycisk Drukuj. Jeeli przycisk ten nie jest widoczny, to naley
klikn przycisk >> znajdujcy si na kocu paska narzdzi i z wywietlonej listy wybra
pozycj Drukuj. Okno dialogowe drukowania kontaktw wyglda tak jak na rysunku 18.6.
395
Rysunek 18.6.
Opcje drukowania
kontaktw
Chcc wydrukowa wszystkie kontakty, naley w oknie dialogowym Drukuj wybra

opcj Wszystkie kontakty. Chcc wydrukowa wycznie zaznaczone kontakty, naley
zaznaczy opcj Wybrane kontakty. Mona te wybra styl wydruku:
Nota drukuje wikszo informacji biznesowych oraz adresy kontaktw.
Wizytwka drukuje informacje biznesowe oraz telefony.
Lista telefonw drukuje list telefonw.
Jeeli korzystamy z wielu drukarek, to trzeba jeszcze wybra t, na ktrej chcemy wykona wydruk. Na koniec mona klikn przycisk Drukuj.
Jeeli aden z zaprezentowanych stylw wydruku nie spenia naszych oczekiwa, to
mona wyeksportowa kontakty do pliku, a nastpnie zaimportowa je do programu,
ktry da nam wiksz swobod ksztatowania wydrukw danych kontaktw.
Importowanie i eksportowanie kontaktw

Importowanie pozwala na skopiowanie kontaktw z zewntrznych programw do folderu
Kontakty. Eksportowanie umoliwia przeniesienie kontaktw z folderu Kontakty do innego
programu albo zapisanie ich w formacie wykorzystywanym przez inne programy. Na
pocztek zajmiemy si importowaniem.
Importowanie danych do folderu Kontakty

Do folderu Kontakty mona zaimportowa nazwy i adresy zapisane w nastpujcych
formatach:
396
CSV (ang. Comma Separated Value wartoci rozdzielane przecinkami)

jest to bardzo oglny format stosowany przez wiele programw do zapisywania
eksportowanych danych. Najpierw trzeba wyeksportowa dane w innym programie
i zapisa je w pliku o formacie CSV. Nastpnie mona otworzy folder Kontakty
i zaimportowa w nim przygotowany wczeniej plik CSV.
LDIF (serwer LDAP) z tego formatu mona skorzysta do importowania

kontaktw z serwera usug katalogowych korzystajcego z protokou LDAP
(ang. Lightweight Directory Access Protocol lekki protok dostpu do katalogu).
vCard (pliki VCF) ten format uywany jest przez wiele programw
do przechowywania danych wirtualnych wizytwek. W przeciwiestwie
do pozostaych opcji, w tym przypadku mona zaimportowa dane tylko jednego
kontaktu zapisanego w pliku o rozszerzeniu .vcf.
WAB (ang. Windows Address Book Ksika adresowa systemu Windows)

ten format pozwala na zaimportowanie kontaktw z plikw .wab uywanych
we wczeniejszych wersjach systemu Windows i w programie Outlook Express
do przechowywania danych kontaktw. Najczciej takie pliki znale mona
w folderze x:\Documents and Settings\NazwaKonta\ApplicationData\Microsoft\
Address Book, gdzie x jest liter napdu, a NazwaKonta jest nazw konta uytkownika.
Jeeli dane, ktre chcemy zaimportowa, nie s jeszcze zapisane w tych formatach, to
naley otworzy program przeznaczony do zarzdzania tymi kontaktami, nastpnie
w jego systemie pomocy poszuka informacji o eksportowaniu danych i sprawdzi, czy
jest w stanie zapisa je w formacie CSV lub w innym.
Jeeli dane, ktre chcemy zaimportowa, zapisane s we waciwym formacie i wiemy,
gdzie znajduje si plik z danymi, to naley wykona ponisze kroki pozwalajce na zaimportowanie danych do folderu Kontakty:
1. Otworzy folder Kontakty.
Jeeli chcemy importowa dane z folderu Dane aplikacji lub innego ukrytego folderu,
to naley najpierw klikn przycisk Organizuj i wybra pozycj Opcje folderw
i wyszukiwania. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Widok, a na niej
zaznaczy opcj Poka ukryte pliki, foldery i dyski. Po klikniciu przycisku OK w kolejnych
krokach widoczne bd rwnie ukryte pliki oraz foldery.
2. Na pasku narzdzi klikn przycisk Importuj.

3. Wybra format, w jakim zapisane s dane, i klikn przycisk Importuj.
4. Przej do folderu, w ktrym zapisane s dane przeznaczone do importu, i klikn
(lub klikn dwukrotnie) ikon importowanego pliku. Nastpnie klikn przycisk
Dalej.
5. Jeeli importujemy dane z pliku CSV, to w oknie dialogowym Import CSV naley
skontrolowa przypisanie poszczeglnych pl importowanego pliku. Aby zmieni
kolejno pl, naley klikn jedno z nich, klikn przycisk Zmie mapowanie
i wybra waciwe pole. Na koniec trzeba klikn przycisk OK.
6. Po zakoczeniu importu klikn przycisk Zakocz.
W folderze Kontakty powinny pojawi si ikony zaimportowanych kontaktw.
397
Eksportowanie kontaktw do plikw vCard

Wiele programw przechowuje informacje o kontaktach w postaci wirtualnych wizytwek, co oznacza, e kady kontakt zapisany jest w osobnym pliku o rozszerzeniu .vcf.
Przed wykonaniem eksportu dobrze jest utworzy sobie specjalny folder, w ktrym zapisane zostan eksportowane dane.
Aby wyeksportowa dane kontaktw do plikw vCard, naley wykona ponisze kroki:
1. Otworzy folder Kontakty.
2. Na pasku narzdzi klikn przycisk Eksportuj.
3. Wybra opcj Wizytwki vCard (folder plikw .vcf).
4. Klikn przycisk Eksportuj.
5. Przej do folderu, w ktrym chcemy umieci plik vCard.
7. Po zakoczeniu eksportu klikn przycisk OK.
Mona jeszcze sprawdzi poprawno eksportu, otwierajc folder, do ktrego eksport
danych zosta wykonany. Powinnimy zobaczy ikony wszystkich wyeksportowanych
kontaktw. Nie zobaczymy tu adnych obrazkw, poniewa format vCard nie pozwala na
doczanie obrazkw do kontaktw.
Eksportowanie do pliku CSV

Mona te wyeksportowa kontakty do jednego pliku wypenionego wartociami rozdzielanymi przecinkami (CSV), ktry pniej mona zaimportowa w innych programach. Na przykad po wyeksportowaniu kontaktw do pliku CSV mona otworzy go
w programie Excel, zaimportowa do tabeli programu Microsoft Access albo uy w korespondencji seryjnej w programie Microsoft Word. W programach Word i Access moemy
dodatkowo wydrukowa listy, etykiety i koperty zawierajce dane pobrane z pliku CSV.
W celu wyeksportowania pliku CSV naley otworzy folder Kontakty, a nastpnie wykona ponisze operacje:
1. Klikn na pasku zada przycisk Eksportuj.
2. Wybra opcj Plik tekstowy (w formacie CSV) i klikn przycisk Eksportuj.
3. Wpisa nazw eksportowanego pliku albo klikn przycisk Przegldaj i przej
do folderu, w ktrym chcemy zapisa ten plik, wprowadzi nazw pliku i klikn
przycisk Zapisz.
4. Klikn przycisk Dalej.
5. Zaznaczy te pola, ktre maj znale si w eksportowanym pliku, i klikn przycisk
Zakocz.
6. Po zakoczeniu eksportu klikn przycisk OK.
398
W ramach sprawdzenia poprawnoci eksportu naley otworzy folder, do ktrego zapisalimy plik CSV, wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc/Notatnik.
W ten sposb otworzymy zawarto pliku w programie Notatnik. Normalnie bdziemy
jednak importowa j do innych programw i wykorzystywa do najrniejszych celw.
Wyszukiwanie w kontaktach
Szukajc informacji o osobie zapisanej w swoich kontaktach, nie musimy specjalnie
otwiera folderu Kontakty. Wystarczy klikn przycisk Start albo nacisn klawisz ( ),
a nastpnie wpisa kilka znakw z nazwiska lub imienia szukanej osoby. W pewnym momencie w menu Start pojawi si ikona szukanego kontaktu. Naley wtedy klikn t ikon,
a otwarte zostanie okno kontaktu, w ktrym mona klikn kart Podsumowanie, a na niej
klikn adres pocztowy, eby wysa do wybranej osoby wiadomo. Jak wida, jest to
bardzo szybkie i proste.
Podobne wyszukiwanie mona przeprowadzi za pomoc pola wyszukiwania znajdujcego si w prawym grnym rogu okna folderu Kontakty. Wystarczy tam wpisa kilka
znakw nazwiska szukanej osoby, a lista kontaktw zostanie ograniczona do tych pozycji,
ktre pasuj do wprowadzonych znakw. Gdy zobaczymy w kocu ikon szukanej osoby,
mona klikn j dwukrotnie. Usunicie filtru i wywietlenie penej listy kontaktw
wymaga kliknicia przycisku ze znakiem X znajdujcego si w polu wyszukiwania.
Wspdzielenie kontaktw w sieci

Jeeli nasz komputer pracuje w sieci, to moemy wspdzieli swoje kontakty z innymi
osobami uywajcymi w tej samej sieci systemu Windows 7. Proces udostpniania swoich
kontaktw jest dokadnie taki sam jak proces udostpniania wszystkich innych folderw
i plikw. Naley klikn ikon kontaktu prawym przyciskiem myszy, wybra z menu
kontaktowego pozycj Udostpnij, a nastpnie wybra osoby, ktre maj mie dostp
do kontaktu, i ustali ich poziom uprawnie. Wicej informacji na temat udostpniania
podawa bd w rozdziale 46.
Podsumowanie
Dziki folderowi Kontakty zarzdzanie nazwami i adresami w systemie Windows 7 jest
niezwykle proste. Oto podsumowanie wszystkich operacji, jakie moemy wykona
z kontaktami:
W celu przejrzenia listy kontaktw naley otworzy folder Kontakty. Na pulpicie

mona klikn przycisk Start, klikn w menu nazw swojego konta i w otwartym
oknie klikn dwukrotnie ikon Kontakty.
W celu utworzenia skrtw do folderu Kontakty naley klikn przycisk Start

i klikn nazw swojego konta. W pasku adresu naley klikn strzak widoczn
399
po lewej stronie folderu Biblioteki i wybra nazw swojego konta. Nastpnie

trzeba przecign ikon folderu Kontakty do folderu Biblioteki albo na przycisk
Start, w zalenoci od tego, gdzie chcemy umieci ten skrt.
W celu utworzenia nowego kontaktu naley klikn przycisk Nowy kontakt

na pasku narzdzi folderu Kontakty.
W celu zmodyfikowania danych wybranego kontaktu naley otworzy jego ikon.
Chcc wybra jeden z kontaktw jako swj kontakt, naley klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Ustaw jako
mj kontakt.
Kliknicie przycisku Nowa grupa kontaktw pozwala na utworzenie listy wysykowej.
W celu wysania wiadomoci do grupy kontaktw naley klikn jej ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Akcja/Wylij wiadomo
e-mail. Mona te w oknie przygotowywanej wiadomoci klikn przycisk Do:
i wybra grup kontaktw jako odbiorc wiadomoci.
Znajdujcy si na pasku narzdzi przycisk Drukuj pozwala na wydrukowanie

kontaktw.
Za pomoc przyciskw Importuj i Eksportuj moemy importowa kontakty

z zewntrznych rde lub kopiowa istniejce kontakty do zewntrznych plikw.
Chcc szybko odszuka kontakt bez otwierania folderu Kontakty, mona nacisn
klawisz ( ) i wpisa kilka znakw nazwiska lub imienia szukanej osoby.
Ikona szukanego kontaktu powinna pojawi si w menu Start, gdzie mona
j klikn.
400
Rozdzia 19.
Zabawy z obrazami
W tym rozdziale:
Przenoszenie obrazw na swj komputer
Uywanie folderu Obrazy
Naprawianie zdj
Rozrnianie typw obrazw
W wiecie komputerw pojcia obrazu, zdjcia, obrazka, grafiki oraz obrazu cyfrowego
dotycz tej samej rzeczy nieruchomego obrazu. System Windows 7 udostpnia wiele
narzdzi pozwalajcych na organizowanie, edycj, drukowanie i wysyanie poczt elektroniczn rnych obrazw.
Dzisiejsze dyski twarde mog pomieci wiele tysicy zdj. Z kolei program Galeria
fotografii usugi Windows Live umoliwia bardzo atwe organizowanie i wyszukiwanie
zdj na podstawie sw kluczowych nazywanych tagami.
Wiksza cz tego rozdziau powicona jest programowi Galeria fotografii usugi
Windows Live jako gwnemu narzdziu do zarzdzania zdjciami na naszym komputerze.
Program ten mona pobra ze strony home.live.com.
Przenoszenie obrazw na swj komputer

Istnieje kilka metod przenoszenia obrazkw na swj komputer, na ktrym mona je przechowywa w dowolnym folderze. Jeeli nie mamy jeszcze adnego pomysu na rozmieszczenie obrazw, to moemy skorzysta po prostu z folderu Obrazy. Jeeli pniej zajdzie
taka potrzeba, to mona dowolnie skopiowa obrazy w inne miejsce.
Pobieranie zdj z aparatu cyfrowego

Zanim przedstawi szczegy sposobw przenoszenia zdj z aparatw cyfrowych, musz
zaznaczy, e opisywa bd tylko te aparaty, ktre podczane s za pomoc kabla USB
i ktre pojawiaj si w systemie jako urzdzenia pamici masowych. Jeeli opisywana tu
402
procedura nie zadziaa w przypadku niektrych aparatw, to informacji na temat pobierania zdj naley szuka w instrukcji doczanej do samego aparatu. By moe konieczne
bdzie zainstalowanie oprogramowania doczanego do aparatu. Ponisza procedura powinna si jednak sprawdza z wikszoci nowoczesnych aparatw cyfrowych:
1. Podczy aparat do komputera za pomoc kabla USB i wczy aparat.
2. Poczeka kilka sekund, a nastpnie:
Jeeli pojawi si okienko Autoodtwarzanie podobne do tego z rysunku 19.1,

to naley klikn opcj Importuj i przej do kroku 4.
Rysunek 19.1.
Opcje
autoodtwarzania dla
aparatu cyfrowego
Jeeli nic si nie stanie w trakcie mniej wicej minuty od podczenia i wczenia
aparatu, to naley otworzy program Galeria fotografii usugi Windows Live
(mona klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/
Windows Live/Galeria fotografii usugi Windows Live). W oknie programu
naley klikn na pasku narzdzi przycisk Plik i z wywietlonego menu wybra
pozycj Importuj z aparatu fotograficznego lub skanera. W otwartym oknie
naley klikn ikon swojego aparatu, a nastpnie klikn przycisk Importuj.
3. W oknie dialogowym przedstawionym na rysunku 19.2 naley wprowadzi tag

(sowo kluczowe), za pomoc ktrego bdziemy mogli pniej wyrni
importowane wanie obrazy. Mona tu na przykad wpisa zdarzenie, miejsce
lub temat zdj.
Rysunek 19.2.
Dodawanie tagw
do obrazw
4. Klikn przycisk Importuj.
403
Wpisanie tagw jest operacj opcjonaln, ale jak si okazuje bardzo przydatn.
Dobrze jest zatem wymyli jedno sowo dobrze opisujce importowane obrazy.
W dowolnym momencie moemy dodawa, zmienia i usuwa tagi przypisane
poszczeglnym obrazom. Nie trzeba zatem natychmiast wymyla sowa, ktre dobrze
pasowaoby do wszystkich importowanych obrazw.
5. Nastpne okno dialogowe bdzie tylko informowa nas o postpie importu. Jeeli
chcemy usun obrazki z aparatu po zakoczeniu kopiowania, to naley zaznaczy
pole wyboru Wyma po zaimportowaniu.
Jeeli nie skorzystamy z moliwoci usunicia obrazw w czasie ich importowania,
to moemy usun je za pomoc klawiszy dostpnych na aparacie cyfrowym. Ewentualnie
mona te otworzy ikon aparatu w folderze Komputer i usun wszystkie obrazy,
korzystajc z technik omawianych w rozdziale 23.
6. Po zakoczeniu kopiowania obrazw mona wyczy i odczy aparat.

W zalenoci od rodzaju aparatu oraz typw importowanych zdj (i filmw) w programie
Galeria fotografii usugi Windows Live mog pojawi si miniaturki zaimportowanych
plikw. Obrazy te nie s jednak przechowywane w samym programie, wic brak ich miniaturek nie powinien by powodem do niepokoju. Wszystkie zaimportowane pliki znajduj
si w folderze Obrazy, o ktrym bd mwi w podrozdziale Uywanie folderu Obrazy.
Pobieranie obrazw z karty pamici

Jeeli obrazy zapisane s na karcie pamici, a nasz komputer wyposaony jest w gniazda
obsugi tych kart, to moemy kopiowa obrazy bezporednio z karty pamici. Po woeniu
karty w odpowiednie gniazdo bdzie ona traktowana tak samo jak kady inny zewntrzny
napd. Moemy zatem wykorzysta wszystkie standardowe techniki omawiane w rozdziale 23. do kopiowania, przenoszenia i usuwania plikw poszczeglnych obrazw.
To, co zobaczymy na ekranie po woeniu karty pamici do gniazda, uzalenione jest od
ustawie autoodtwarzania dla kart pamici. Wicej informacji na ten temat podawa bd
w rozdziale 36., w podrozdziale Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie. Niezalenie od tego, co stanie si po woeniu karty do gniazda, jej zawarto mona odczyta za porednictwem folderu Komputer. Wystarczy wykona ponisze operacje:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Komputer.
2. Jeeli to konieczne, przewin list napdw z nonikami wymiennymi. Jeeli
w komputerze jest wiele gniazd na karty pamici, to naley szuka ikony z konkretn
nazw. Na przykad na rysunku 19.3 kart pamici zawiera napd H.
3. Otworzy ikon karty pamici, a nastpnie przej w jej folderach do tego folderu,
w ktrym przechowywane s ikony obrazw.
4. Zaznaczy ikony tych obrazw, ktre chcemy skopiowa, albo klikn przycisk
Organizuj i wybra pozycj Zaznacz wszystko (mona te nacisn klawisze Ctrl+A),
aby zaznaczy wszystkie pliki.
5. Przecign albo skopiowa-i-wklei zaznaczone ikony do folderu Obrazy
i zignorowa kolejne kroki. Mona te wykona kolejne kroki, aby skopiowa
pliki bez przecigania i kopiowania-i-wklejania.
404
Rysunek 19.3. Napd H zawiera kart pamici
6. Jeeli pasek menu nie jest widoczny, to naley nacisn klawisz Alt. Z menu naley
wybra pozycj Edycja/Kopiuj do folderu (albo Przenie do folderu, jeeli chcemy
jednoczenie usun obrazy z karty pamici).
7. Otworzy folder, w ktrym chcemy umieci zdjcia, i nacisn klawisze Ctrl+V,
aby wklei pliki do tego folderu.
Obrazy zostan skopiowane do folderu Obrazy. Mona ju zamkn okno folderu i wyj
kart pamici z gniazda, a potem otworzy folder Obrazy i obejrze skopiowane obrazy.
Nie ma gniazd kart pamici?
Jeeli nasz komputer nie ma adnych gniazd na karty pamici, to moemy zakupi i podczy
czytnik kart pamici. Takie czytniki znale mona w kadym sklepie ze sprztem komputerowym.
Mona te skorzysta z usug sklepw internetowych, szukajc w nich frazy czytnik kart pamici.
Jeeli kto nie chce montowa w komputerze dodatkowego urzdzenia, to moe kupi czytnik
podczany do portu USB. Przed zakupem trzeba jeszcze sprawdzi, jakiego typu kart pamici uywamy i wybra w sklepie odpowiedni czytnik. Oczywicie mona wybra te bardziej rozbudowany
czytnik wsppracujcy ze wszystkimi rodzajami kart pamici.
Po upewnieniu si (a nie przed), e obrazy rzeczywicie zostay skopiowane, moemy
usun je z karty pamici. Naley wtedy zaznaczy wszystkie ikony na karcie, tak jak
zrobilimy to w kroku 4., a nastpnie nacisn klawisz Delete lub klikn dowoln ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu.
405
Pobieranie obrazw z pyt CD i DVD

Istnieje wiele sposobw przechowywania obrazw na pytach CD i DVD, jak rwnie
wiele sposobw kopiowania ich z tych nonikw. Jeeli kto przyle nam pyt CD lub
DVD z rnego rodzaju obrazami, to z pewnoci krtko po woeniu jej do napdu
pojawi si specjalne okno dialogowe. Najprostsz metod importowania obrazw z takiej
pytki jest kliknicie w wywietlonym oknie dialogowym opcji Importuj za pomoc lub
Importuj wideo. Pniej wystarczy tylko wykonywa instrukcje wywietlane na ekranie.
Jeeli zostaniemy poproszeni o podanie tagw, to naley wpisa sowa najlepiej opisujce
importowane obrazy. Wszystkie obrazy zostan skopiowane do folderu Obrazy, gdzie
bdziemy mogli je oglda bez koniecznoci uywania pyty CD lub DVD. Pyt dobrze jest
jednak zachowa jako kopi bezpieczestwa.
Obrazy mona kopiowa z pyt CD, korzystajc ze standardowych technik opisywanych
w rozdziale 23.
Niektre z komercyjnych pyt CD zaraz po woeniu do napdu automatycznie uruchamiaj jaki program. W takiej sytuacji mona si zastanawia, w jaki sposb mamy
skopiowa obrazy z takiej pyty. Sztuczka polega na zamkniciu uruchomionego programu i uzyskaniu bezporedniego dostpu do zawartoci pyty. Cay proces wyglda
mniej wicej tak:
1. Woy pyt CD lub DVD do napdu i poczeka kilka sekund:
Jeeli pojawi si okno dialogowe autoodtwarzania z pytaniem, co naley zrobi

z pyt, to trzeba klikn opcj Otwrz folder i nastpnie przej do kroku 3.
Jeeli otworzy si automatycznie jaki program do odtwarzania obrazw,

to naley go zamkn i przej do kroku 2.
Jeeli w cigu minuty od woenia pyty do napdu nie pojawi si adne okno,
naley przej do kroku 2.
2. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Komputer. W otwartym oknie

klikn prawym przyciskiem myszy ikon reprezentujc napd CD lub DVD
i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz.
3. Teraz ogldamy ju zawarto pyty CD. Jeeli to konieczne, to naley przejrze
dostpne foldery i poszuka w nich obrazw.
4. Zaznaczy ikony obrazw, ktre chcemy skopiowa z pyty. Mona w tym celu
klikn przycisk Organizuj i wybra z menu pozycj Zaznacz wszystko albo nacisn
klawisze Ctrl+A.
5. Przecign lub skopiowa-i-wklei zaznaczone pliki do folderu Obrazy widocznego
w panelu nawigacyjnym. Trzeba si upewni, e w czasie przenoszenia wskazujemy
mysz folder Obrazy, tak eby obok wskanika myszy pojawi si napis Kopiuj
do: Obrazy. Dopiero wtedy mona puci przycisk myszy.
6. Poczeka na zakoczenie kopiowania obrazw i usun pyt CD z napdu.
Pyta CD nie bdzie nam ju potrzebna, a do obrazw bdziemy mieli dostp na swoim
dysku. Pyt naley jednak zachowa, traktujc j jako kopi bezpieczestwa, na wypadek,
gdyby obrazy na dysku ulegy uszkodzeniu lub zostay usunite.
406
Pobieranie obrazw ze skanera

Chcc przenie zdjcia z papieru do komputera, musimy skorzysta ze skanera. Jeeli
zdjcia mamy jeszcze na filmie lub w postaci slajdw, to mona korzysta ze skanera
z przystawk pozwalajc na obsug filmw i slajdw. Takie urzdzenia s jednak nieco
drosze od standardowych skanerw przeznaczonych wycznie do skanowania papieru.
Najpierw naley oczywicie zainstalowa skaner oraz oprogramowanie do jego obsugi
zgodnie z instrukcjami doczanymi do skanera. W drugim etapie naley zapozna si
z instrukcj obsugi i pracy ze skanerem. Poszczeglne urzdzenia tego typu obsuguje si
w rny sposb. Procedura, ktr za chwil przedstawi, sprawdza si w przypadku wikszoci, cho nie wszystkich skanerw. Tutaj te mog pojawia si due rozbienoci
pomidzy rnymi skanerami. Jeeli przedstawiona procedura si nie sprawdzi, to naley
zmieni j tak, eby mona byo z niej skorzysta ze stosowanym przez siebie skanerem.
Standardowa procedura obsugi nowoczesnych skanerw wyglda nastpujco:
1. Wczy skaner i umieci w nim zdjcie, ktre chcemy skopiowa.
2. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Windows
Live/Galeria fotografii usugi Windows Live.
3. Klikn na pasku narzdzi przycisk Plik i wybra z wywietlonego menu pozycj
Importuj z aparatu fotograficznego lub skanera.
4. W otwartym oknie wybierania urzdzenia klikn ikon skanera, a nastpnie klikn
przycisk Importuj.
5. Ustali opcje skanowania zgodnie ze wskazwkami podawanymi na poniszej licie:
Jeeli poprzednio zapisalimy ustawienia w profilu skanowania, to wystarczy klikn
przycisk Wybierz profil, a nastpnie klikn profil, z ktrego chcemy skorzysta.
rdo papieru tutaj mona wybra rodzaj uywanego skanera

(paski, bbnowy lub skaner filmw).
Wielko papieru jeeli korzystamy z automatycznego podajnika skanowanych

dokumentw, to naley tutaj poda wielko skanowanego papieru. W pozostaych
przypadkach to pole mona zostawi bez wypenienia.
Format koloru mona wybiera spord opcji Kolor, Skala szaroci

lub Czarno-Biay.
Do skanowania zdj czarno-biaych naley wybra opcj Skala szaroci. Skanujc z opcj
Czarno-Biay, uzyskamy cakowicie czarno-biay obraz, bez adnych odcieni szaroci. Z tego
powodu opcja ta nadaje si jedynie do skanowania dokumentw drukowanych (czarny
tusz na biaym papierze).
Typ pliku tutaj naley wybra format zapisywanego pliku. Mapy bitowe
pozwalaj na uzyskanie najlepszej jakoci obrazu, ale za cen ogromnych
rozmiarw plikw. Poza tym, w przeciwiestwie do nowszych formatw,
mapy bitowe nie pozwalaj na stosowanie tagw i innych metadanych.
Do zapisywania skanowanych zdj lepiej jest stosowa formaty JPEG lub PNG.
407
Z kolei pliki typu Microsoft Document Imaging File najlepiej nadaj si

do zapisywania drukowanych dokumentw, ale zupenie nie sprawdzaj si
w przypadku zdj.
Rozdzielczo (DPI) rozdzielczo skanowania ustala si w punktach na cal

(DPI). Im wiksza warto rozdzielczoci, tym lepsza bdzie jako skanowanego
obrazu, ale jednoczenie wikszy bdzie plik obrazu. Najlepsz wartoci
w przypadku zdj jest rozdzielczo 300 DPI, z kolei dla czarno-biaych
dokumentw drukowanych lepiej jest wybra rozdzielczo 75 DPI. Warto
150 DPI przydaje si do skanowania zdj, ktrych nie bdziemy chcieli pniej
wydrukowa.
Jasno i kontrast tych opcji mona uy w razie potrzeby, w celu

dostosowania jasnoci i kontrastu w skanowanych zdjciach. Efekty
wprowadzanych tutaj zmian zobaczymy dopiero po wykonaniu podgldu
skanowania.
Jeeli z tymi samymi ustawieniami mamy zamiar skanowa kilka zdj, to mona
klikn przycisk Zapisz profil i nada nazw profilowi ustawie.
6. Klikn przycisk Skanuj.
Po zakoczeniu skanowania nowe zdjcie pojawi si w Galerii fotografii usugi Windows
Live. Plik zdjcia znajdowa si bdzie w folderze Obrazy.
Uywanie obrazw otrzymywanych

w poczcie elektronicznej
Obrazki, jakie otrzymujemy w wiadomociach pocztowych (wbudowane w wiadomo
lub w postaci zacznikw), nie pojawiaj si od razu w Galerii fotografii usugi Windows
Live. Jeeli chcemy oglda je i obsugiwa za pomoc technik przedstawionych w tym
rozdziale, to musimy je samodzielnie zapisa do folderu Obrazy. Sposb zapisywania
obrazw zaczonych lub wstawionych do otrzymywanych wiadomoci pocztowych zaley
od uywanego programu pocztowego.
W przypadku wikszoci programw pocztowych cay proces sprowadza si do kliknicia prawym przyciskiem myszy ikony zacznika i wybrania z menu kontekstowego
opcji Zapisz jako. W przypadku obrazw wstawionych do treci wiadomoci zwykle
wystarcza kliknicie obrazu prawym przyciskiem myszy i wybranie z menu kontekstowego opcji Zapisz obraz jako. Trzeba jednak pamita, e nie ma dwch identycznych
programw pocztowych. Jeeli nie wiemy, jak zapisywa zaczniki w swoim programie,
to naley skontaktowa si ze swoim dostawc usug internetowych i poprosi go o pomoc.
Kopiowanie obrazw ze stron WWW

Nie musz chyba przypomina, e w sieci WWW dostpne s miliony najrniejszych
zdj i obrazw. Czsto potrzebny nam obraz znale mona, odwiedzajc stron images.
google.com i wprowadzajc odpowiednie sowo lub fraz.
408
Po znalezieniu odpowiedniego obrazu (zakadam, e jego pobranie i ewentualne wykorzystanie nie narusza niczyich praw wasnoci) moemy zapisa jego kopi do dowolnego,
wybranego folderu. Jeeli widoczny na stronie obrazek jest czem do wikszej wersji
tego samego obrazu, to naley go klikn, eby zobaczy pen wersj obrazu. Wtedy
mona skorzysta z funkcji udostpnianych przez przegldark i za ich pomoc skopiowa obraz na dysk. Poniej podaj kroki, jakie trzeba wykona w przegldarce Internet
Explorer, dostarczanej razem z systemem Windows 7:
1. Klikn interesujcy nas obrazek prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Zapisz obraz jako.
2. Klikn folder Obrazy w panelu nawigacyjnym (rysunek 19.4). Oczywicie mona
te wybra dowolny inny folder. Wystarczy dwukrotnie klikn jego ikon
w gwnym panelu.
Rysunek 19.4.
Zapisywanie obrazu
Chcc umieci obraz w podfolderze wanie otwartego folderu, naley klikn

dwukrotnie jego ikon.
Mona te zmieni zaproponowan nazw obrazu na dowoln inn.
Ewentualnie w polu Zapisz jako typ mona wybra inny format zapisywanego
obrazu (jeeli chcemy korzysta z programu Galeria fotografii usugi Windows
Live, to najlepiej bdzie wybra format .jpg).
3. Klikn przycisk Zapisz.

Kopia obrazu zapisywana jest wtedy w folderze wybranym w kroku 2.
Wicej informacji na temat zapisywania plikw podaj w rozdziale 22., w punkcie
Zapisywanie rnych rzeczy w folderach.
409
Kopiowanie i wklejanie obrazw

Obrazy mona kopiowa z praktycznie kadego dokumentu, a wkleja je do wszystkich
dokumentw pozwalajcych na przechowywanie obrazw. Na przykad obrazy mona
kopiowa i wkleja do wszystkich dokumentw programu Microsoft Word. Najpierw
trzeba si upewni, e obraz jest ju otwarty (nie jest tylko ikon lub miniatur w oknie
folderu), a nastpnie trzeba wykona ponisze operacje w celu jego skopiowania
i wklejenia:
1. Klikn obraz prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Kopiuj.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy w miejscu, w ktrym chcemy umieci obraz,
i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej.
Tej samej techniki moemy uy do wykonania kopii obrazka wewntrz folderu albo
w programie Galeria fotografii usugi Windows Live. Wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy ikon obrazu i wybra z menu kontekstowego pozycj Kopiuj, a nastpnie
klikn prawym przyciskiem myszy puste miejsce w folderze (na przykad za ostatni
ikon) i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej. Kopia obrazu bdzie miaa tak
sam nazw, uzupenion tylko dopiskiem -kopia.
Pobieranie zrzutw ekranu

Program Narzdzie Wycinanie pozwala na tworzenie zrzutw ekranu i oznaczanie ich
wasnymi komentarzami. Informacje na temat korzystania z tego narzdzia podawaem
ju w rozdziale 14., w podrozdziale Opisywanie zrzutw ekranu za pomoc Narzdzia
Wycinanie.
Zrzut ekranu mona traktowa jak zdjcie pewnego elementu wywietlanego na ekranie.
Wikszo rysunkw z niniejszej ksiki to wanie zrzuty ekranu. W systemie Windows 7 istniej dwa sposoby tworzenia zrzutw ekranu. Jeden z nich wymaga uycia
programu Narzdzie Wycinanie, a drugi polega na wykorzystaniu klawisza Prt Scr.
Uywanie klawisza Print Screen

Klawisz Print Screen pochodzi jeszcze z czasw, kiedy po naciniciu tego klawisza
faktycznie nastpowa wydruk aktualnej zawartoci ekranu. W ten sposb nie dziaa on
ju od wielu lat. W dzisiejszych czasach klawisz Print Screen pozwala na przygotowanie
zrzutu ekranu i umieszczenie go w schowku systemu Windows, skd mona go wklei do
dowolnego programu. Klawisza Print Screen mona uywa na dwa sposoby:
Print Screen tworzy zrzut caego ekranu.
Alt+Print Screen tworzy zrzut wycznie aktywnego okna.

Na klawiaturze klawisz Print Screen moe by oznaczony jako Prt Scr, PrntScrn
lub podobnie.
Chcc utworzy zrzut ekranu, naley najpierw odpowiednio przygotowa zawarto ekranu,
a potem wykona ponisze kroki:
410
1. Nacisn klawisz Print Screen lub Alt+Print Screen.

2. Otworzy swj ulubiony program graficzny. Jeeli nie mamy takiego programu,
to mona klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/
Akcesoria/Paint. W ten sposb uruchamiany jest program Paint dostarczany
razem z systemem Windows.
Przygotowany zrzut ekranu mona te wklei do dokumentu (na przykad do dokumentu
programu Microsoft Word). W takiej sytuacji nie bdziemy mogli traktowa go jak zwykego
obrazu, ktry mona podda edycji. Lepszym rozwizaniem jest wklejenie obrazu
do programu Paint lub innego programu graficznego i zapisanie go w postaci pliku
PNG lub JPEG. Nie mona niestety wklei zrzutu ekranu do folderu ani do programu
Galeria fotografii usugi Windows Live.
3. Wybra z menu programu pozycj Edytuj/Wklej albo nacisn klawisze Ctrl+V.

Zrzut ekranu zostanie wklejony do programu.
4. Zamkn program Paint lub inny uywany program graficzny, klikajc w jego
prawym grnym rogu przycisk zamykania (X).
5. W wywietlonym oknie dialogowym z pytaniem, czy chcemy zapisa przygotowany
obraz, naley klikn przycisk Tak. Pojawi si wtedy okno dialogowe Zapisz jako.
6. W oknie dialogowym Zapisz jako wprowadzi nazw zapisywanego pliku.
7. Domylnie obrazy zapisywane s w folderze Obrazy (na przykad C:\Uytkownicy\
nazwaUytkownika\Obrazy). Jeeli otwierany jest inny folder, to naley przej
do folderu, w ktrym zapisujemy swoje zrzuty ekranu.
8. Jako typ zapisywanego obrazu naley wybra plik PNG lub JPEG, chyba e musimy
wykorzysta jaki inny format.
Nie dziaa mi klawisz Print Screen
Jeeli w menu programu Paint pozycja Wklej jest wyczona, to znaczy, e w schowku nie ma
adnego obrazu. Istnieje przynajmniej kilka powodw powstawania takiej sytuacji. By moe zapomnielimy nacisn klawisz Print Screen lub Alt+Print Screen. Moe po naciniciu tego klawisza
skopiowalimy do schowka co innego, a to co nie jest obrazem.
Innym moliwym powodem moe by inaczej dziaajca klawiatura. Na przykad na niektrych
klawiaturach trzeba nacisn klawisze Shift+Print Screen lub Alt+Shift+Print Screen. Na jednym
z moich laptopw musz nacisn klawisze Fn+Print Screen. W przypadku innych klawiatur przed
naciniciem klawisza Print Screen trzeba si upewni, e klawisz F Lock jest wyczony.
Jeeli kto ma problemy z wyszukaniem waciwej kombinacji klawiszy, powinien zajrze do dokumentacji dostarczanej razem z komputerem. Mona si te skontaktowa z jego producentem
i poprosi o pomoc.
Na ekranie nie pojawi si ju aden komunikat. Mona mie jednak pewno, e zrzut
ekranu zosta zapisany do pliku o nazwie okrelonej w kroku 6., w folderze wskazanym
w kroku 7. Jeeli w kroku 7. wybralimy folder Obrazy, to zapisany zrzut ekranu zobaczymy zaraz po otwarciu tego folderu.
411
Uywanie folderu Obrazy

Jak wskazuje nazwa, folder Obrazy przeznaczony jest do przechowywania obrazw. Za
pomoc technik przedstawionych w poprzednim podrozdziale moliwe jest automatyczne
umieszczanie obrazw w tym folderze. Chcc przejrze zawarte w nim obrazy, wystarczy
otworzy folder za pomoc dowolnej z podanych niej technik:
Klikn przycisk Start i klikn w menu pozycj Obrazy (rysunek 19.5).
Rysunek 19.5. Pozycja Obrazy w menu Start
Klikn folder Obrazy w panelu nawigacyjnym Eksploratora Windows

(rysunek 19.6).
Klikn w pasku adresu nazw swojego konta i wybra z listy pozycj Obrazy
(rysunek 19.7).
Folder Obrazy zostanie otwarty w Eksploratorze Windows. Nie rni si on niczym od

pozostaych folderw na dysku, a zatem mona w nim wykorzysta wszystkie techniki
i narzdzia (takie jak zmienianie wielkoci i uoenia ikon, ukrywanie i wywietlanie
poszczeglnych paneli itd.), ktre opisywa bd w rozdziale 22., w podrozdziale Uywanie Eksploratora Windows.
412
Rysunek 19.6. Folder Obrazy w panelu nawigacyjnym
Rysunek 19.7. Pozycja Obrazy w menu paska adresu
413
Obrazy skopiowane z aparatu cyfrowego albo pobrane ze skanera zapisane s najprawdopodobniej w podfolderach. Nazwa takiego podfolderu bdzie zapewne zawieraa dat
skopiowania obrazw, poczon ze sowami tagw, jakie wpisalimy w czasie ich pobierania. Przykady takich folderw przedstawiam na rysunku 19.8. Te foldery, ktrych nazwy
zaczynaj si od liczby 2009, zawieraj zdjcia skopiowane z aparatu cyfrowego. Pozostae foldery przygotowaem sobie na innego rodzaju obrazy.
W momencie otwarcia podfolderu zawierajcego obrazy wywietlone zostan miniaturki
wszystkich tych obrazw. Wielko takiej miniaturki oraz ilo umieszczonego pod ni
tekstu uzalenione s od pozycji suwaka w menu przycisku Widoki. Jeeli otwarty jest
panel podgldu, to po wskazaniu miniaturki w panelu tym wywietlona zostanie jej powikszona wersja (prosz spojrze na rysunek 19.9). Za pomoc menu Ukad dostpnego po
klikniciu przycisku Organizuj moemy zdecydowa, ktre panele maj by widoczne,
a ktre ukryte.
Kilka wskazwek do folderu Obrazy

W systemie Windows Vista i Windows 7 ikony w folderach wygldaj nieco inaczej ni
we wczeniejszych wersjach systemu. Nie ma tutaj widoku Miniatury, ale wystarczy
wybra odpowiednio du wielko ikon, eby zobaczy do dobr miniatur obrazu
bez koniecznoci otwierania go.
Oto kilka wskazwek dotyczcych wszystkich folderw, z pewnymi szczegami, ktre

mona zastosowa wycznie w folderze Obrazy:
Jeeli mysz jest wyposaona w kko, to przytrzymujc klawisz Ctrl i krcc

kkiem myszy moemy zmienia wielko wywietlanych ikon.
Przecigajc wewntrzn krawd panelu nawigacyjnego lub panelu podgldu,

mona zmienia ich wielko.
W celu otwarcia podfolderu wystarczy klikn (lub klikn dwukrotnie) jego ikon.
Wyjcie z podfolderu nastpi po klikniciu przycisku Wstecz lub naciniciu
klawisza Backspace.
To, czy ikon trzeba klikn, czy moe klikn dwukrotnie, zaley od ustawie w oknie
dialogowym Opcje folderw. Mona je otworzy, klikajc przycisk Organizuj i wybierajc
z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw i wyszukiwania. W otwartym oknie, w sekcji
Klikanie elementw naley zaznaczy odpowiedni opcj, a nastpnie klikn przycisk OK.
W celu obrcenia obrazu naley klikn jego miniatur prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Obr w prawo lub Obr w lewo.
Jeeli opcje obrotu obrazu nie s dostpne, to znaczy, e system Windows nie jest
w stanie obrci obrazw zapisanych w tym typie pliku. Obrcenie takiego obrazu bdzie
jednak moliwe w wielu dostpnych programach graficznych.
Chcc obejrze wiksz wersj obrazu, naley klikn (lub klikn dwukrotnie)
jego miniatur.
Aby obejrze wszystkie obrazy z danego folderu w postaci pokazu slajdw, naley
klikn przycisk Pokaz slajdw.
414
Rysunek 19.8. Przykadowy folder Obrazy
Rysunek 19.9. Folder z obrazami
415
Klikn prawym przyciskiem myszy dowoln miniatur, aby zobaczy list operacji,
jakie mona wykona na tym obrazie.
Za pomoc standardowych technik opisywanych w rozdziale 23., w podrozdziale

Jak zaznacza ikony, mona zaznaczy wiele ikon, ktre chcemy wydrukowa,
skopiowa, nagra na pyt CD itp. Mona te od razu zaznaczy wszystkie ikony,
klikajc przycisk Organizuj i wybierajc z wywietlonego menu pozycj Zaznacz
wszystko lub naciskajc klawisze Ctrl+A.
Kliknicie przycisku Nagraj pozwala skopiowa obrazy na pyt CD lub DVD.

Chcc skopiowa wycznie wybrane elementy, naley zaznaczy ich ikony
i klikn przycisk Nagraj.
Kopiowanie plikw na pyty CD i DVD wyglda zupenie inaczej ni kopiowanie plikw
na inne noniki. Wicej informacji na ten temat podaj w rozdziale 26.
Po klikniciu prawym przyciskiem myszy nagwka kolumny mona wybra,

ktre kolumny maj by wywietlane w oknie folderu.
Kliknicie nagwka kolumny powoduje posortowanie ikon plikw w porzdku

rosncym lub malejcym, wedug nazwy, daty utworzenia, oceny lub dowolnego
innego nagwka.
Kliknicie strzaki przy nazwie kolumny tak jak na rysunku 19.10 pozwala
na sortowanie, grupowanie lub filtrowanie ikon wedug nazwy, daty, tagw
lub oceny. Podobne moliwoci uzyskamy po klikniciu prawym przyciskiem
myszy pustej przestrzeni pomidzy ikonami.
Wicej informacji na temat tagw podawa bd w podrozdziale Uywanie Galerii
fotografii usugi Windows Live, z kolei informacje na temat grupowania, filtrowania
i ukadania w stos ikon plikw znajduj si w rozdziale 22., w podrozdziale Uywanie
Eksploratora Windows.
Jeeli otwarty jest panel szczegw, mona z niego skorzysta do dodania tagw
lub tytuw do wybranego obrazu lub obrazw.
Jeeli dany obraz moe by otwierany przez kilka programw, to mona klikn
ikon obrazu prawym przyciskiem myszy, wybra z menu kontekstowego pozycj
Otwrz za pomoc i wybra program, ktrego chcemy uy. Program mona te
wybra z menu wywietlanego pod przyciskiem Otwrz.
W celu wywietlenia lub ukrycia paska menu naley nacisn klawisz Alt albo
klikn przycisk Organizuj i wybra z menu pozycj Ukad/Pasek menu
(rysunek 19.11).
Chcc wywietli lub ukry rozszerzenia plikw, naley wybra pozycj Opcje
folderw z menu przycisku Narzdzia. W oknie dialogowym naley klikn opcj
Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw znajdujc si na karcie Widok i klikn
przycisk OK.
416
Rysunek 19.10. Opcje grupowania
Rysunek 19.11. Opcje ukadu w menu Organizuj
417
Dlaczego zamiast niektrych obrazw

pojawiaj si tylko ikony?
Nie wszystkie typy plikw mog by zamienione w miniaturki. Na przykad filmy w formatach MP4, MOV lub podobnych importowane z kamer cyfrowych wywietlane bd
wycznie jako ikony. Na przykad na rysunku 19.12 ikona po lewej stronie przedstawia
film zapisany w formacie Windows Media Video (plik .wmv), natomiast ikona po prawej
stronie reprezentuje film zapisany w formacie Apple QuickTime (plik .mov).
Rysunek 19.12. Ikona z liter Q reprezentuje film w formacie QuickTime
Jeeli dysponujemy odtwarzaczem odpowiednim dla danego typu pliku, to moemy

odtworzy film, klikajc dwukrotnie jego ikon. Na przykad, jeeli w systemie zainstalowany jest program QuickTime Player (do pobrania ze strony www.apple.com/quicktime), to
bdziemy mogli klikn dwukrotnie dowoln ikon filmu w formacie QuickTime i obejrze jego zawarto.
Nic tutaj nie pomoe modyfikowanie rozszerzenia plikw za pomoc funkcji Zmie nazw.
Co wicej, po wprowadzeniu takiej zmiany moemy straci moliwo otwierania pliku,
do czasu przywrcenia mu oryginalnego rozszerzenia!
Jeeli koniecznie chcemy zobaczy miniatur obrazu lub filmu, to trzeba skonwertowa taki
plik do formatu obsugiwanego w systemie Windows 7, czyli JPEG (w przypadku obrazw)
lub WMV (w przypadku filmw). W przypadku pojedynczego obrazu tak operacj
mona wykona, otwierajc obraz w programie graficznym, nawet tak prostym jak Paint
418
(mona klikn ikon obrazu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc/Paint). Z menu programu graficznego naley wybra
pozycj Plik/Zapisz jako, w oknie dialogowym wybra typ pliku jako JPEG i klikn
przycisk Zapisz.
Niektre programy graficzne, takie jak Paint Shop Pro firmy Corel, pozwalaj na wykonanie grupowej konwersji formatu obrazw, bez koniecznoci wybierania plikw pojedynczo. Programy przeznaczone do konwertowania formatw znale mona te w dowolnym serwisie udostpniajcym oprogramowanie, takim jak www.tucows.com albo
www.dobreprogramy.pl. W serwisach tych mona te poszuka programw przeznaczonych do konwertowania plikw wideo.
Jeeli chcemy przesa plik wideo do urzdzenia przenonego, takiego jak iPod,
Pocket PC lub innego, to mona skorzysta z konwerterw dostpnych na stronie
www.pqdvd.com.
Filmy w folderze Obrazy

Jeeli uywany przez nas cyfrowy aparat fotograficzny pozwala na tworzenie krtkich
filmw, to zwykle s one importowane razem ze wszystkimi zdjciami. Jeeli takie filmy
zapisane s w rozpoznawanym przez system formacie, to w miniaturce wywietlana bdzie
pierwsza klatka filmu. Poza tym wok miniaturki pojawi si imitacja brzegu tamy filmowej oraz ikona domylnego programu przeznaczonego do odtwarzania takich plikw.
Po zaznaczeniu miniatury pliku wideo w panelu podgldu pojawi si may ekranik
z kontrolkami zachowujcymi si podobnie do kontrolek w odtwarzaczach DVD. Na
rysunku 19.13 zobaczy mona przykad takiego filmu wraz z aktywnym podgldem.
W panelu podgldu rwnie wywietlana jest pierwsza klatka filmu, a sam film zostanie
odtworzony po klikniciu widocznego w panelu podgldu przycisku Odtwrz.
Po rozpoczciu odtwarzania filmu mona klikn przycisk Przecz do trybu penego,
aby obejrze film w trybie penoekranowym. W czasie ogldania filmu mona klikn
dowolne miejsce na ekranie, aby wyczy tryb penoekranowy i wrci do pulpitu.
Zmiana nazw obrazw i filmw

Obrazy i filmy pobierane z aparatw fotograficznych czsto maj dziwne i niezrozumiae nazwy, takie jak 100_9630 lub DCM1234. Moemy zmieni tak nazw, klikajc
ikon pliku prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj
Zmie nazw. Podobnie, mona te zaznaczy kilka ikon plikw, klikn dowoln z nich
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw. Wyrniona zostanie wtedy ikona biecego pliku.
Prosz wpisa now nazw pliku, ale nie zmienia rozszerzenia znajdujcego si po
kropce, a nastpnie nacisn klawisz Enter. Jeeli zmian wprowadzalimy w tylko jednym
pliku, to zostanie ona zmieniona. Jeeli jednak modyfikowalimy nazwy kilku plikw,
to zostanie ona nadana wszystkim wybranym plikom, przy czym kolejne pliki otrzymaj
dodatkow numeracj, na przykad kosmos (2), kosmos (3), kosmos (4) itd.
419
Rysunek 19.13. Zaznaczenie miniatury pliku wideo
Jeeli po wprowadzeniu zmian w nazwach plikw uznamy, e popenilimy bd, to mona

wycofa zmiany, naciskajc klawisze Ctrl+Z. Trzeba to jednak zrobi zaraz po naciniciu klawisza Enter. Jeeli w midzy czasie zajmiemy si innymi dziaaniami, to cofnicie
zmian moe nie by ju moliwe.
Oczywicie ogldanie obrazw i filmw w folderze Obrazy to nie wszystko, co mona
z nimi zrobi. Ju za chwil przyjrzymy si programowi Galeria fotografii usugi Windows
Live dostarczanemu razem z systemem Windows 7.
Uywanie Galerii fotografii

usugi Windows Live
Galeria fotografii usugi Windows Live jest wspaniaym narzdziem do zarzdzania
du kolekcj zdj.
Galeria fotografii usugi Windows Live jest programem uatwiajcym gromadzenie obrazw i filmw w rnych podfolderach folderu Obrazy. Program ten nie jest doczany do
systemu Windows 7, ale mona pobra go ze strony home.live.com.
Galeria fotografii nie jest folderem, w ktrym mona zapisywa obrazy. Jest raczej
metod pozwalajc na atwy dostp do tych obrazw bez koniecznoci przeszukiwania
420
zawartoci wielu folderw. Mona na przykad obejrze od razu wszystkie swoje zdjcia, niezalenie od tego, w jakim folderze si one znajduj. Co ciekawsze, moliwe jest
te grupowanie zdj na podstawie ich pewnych wsplnych cech, na przykad rodzice
mog tworzy grup wszystkich zdj swojego dziecka.
Jedyn wad programu jest to, e nie wywietla on ikon wszystkich obrazw i filmw. Te
elementy, ktre w folderze Obrazy nie s wywietlane jako miniatury, w ogle nie pojawiaj si w programie Galeria fotografii usugi Windows Live. Program ten jest w stanie
wywietli obrazy w formatach BMP, JFIF, JPEG, PNG, TIFF i WDP oraz filmy w formatach WMV, AVI, ASF i MPEG.
Najprostszym sposobem na poznanie funkcji programu Galeria fotografii usugi Windows
Live jest jego uruchomienie i wyprbowanie. Program mona uruchomi za pomoc dowolnej z podanych niej metod:
Klikn (lub klikn dwukrotnie) miniatur obrazu w folderze Obrazy w celu wczenia
jego podgldu, a nastpnie w otwartym oknie podgldu klikn przycisk Przejd do galerii
znajdujcy si w lewym grnym rogu okna.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Windows

Live/Galeria fotografii usugi Windows Live.
Nacisn klawisz (
Windows Live.
), wpisa gal i klikn pozycj Galeria fotografii usugi
Na rysunku 19.14 przedstawiony zosta przykadowy wygld okna programu Galeria

fotografii usugi Windows Live. Oczywicie widoczne w tym oknie obrazy bd cakowicie inne (o ile na pocztek w ogle jakie si pojawi). Wane s te nazwy poszczeglnych
elementw tego okna.
Tak jak w przypadku okien wszystkich programw, okno tego programu rwnie mona
minimalizowa, maksymalizowa, przesuwa i zmienia jego wielko (istnieje jednak
ograniczenie minimalnej wielkoci okna). Galeria fotografii usugi Windows Live jest
te wyposaona we wasny system pomocy. Wywoujcy go przycisk znajduje si po
prawej stronie paska narzdzi (oczywicie mona te nacisn po prostu klawisz F1).
Wybieranie, co i jak chcemy oglda

Galeria fotografii usugi Windows Live pozwala na wywietlanie obrazw i filmw ze
wszystkich folderw naszego dysku twardego (a nawet z kilku dyskw twardych). Z drugiej strony, program moe wywietla te zawarto tylko kilku wybranych folderw.
Na pocztek dobrze jest jednak wywietli wszystkie te elementy, ktre s dostpne
w Galerii fotografii usugi Windows Live. W tym celu naley klikn opcj Wszystkie
obrazy i wideo znajdujc si na samym szczycie panelu nawigacyjnego. Jeeli chcielibymy zobaczy wycznie filmy, to naley w tym samym panelu klikn opcj Wideo.
W galerii znajdujcej si po prawej stronie panelu nawigacyjnego wywietlane s miniatury
wszystkich zdj oraz filmw.
421
Rysunek 19.14. Galeria fotografii usugi Windows Live
Za pomoc suwaka w dolnej czci okna galerii fotografii mona zmieni wielko wywietlanych miniatur. Znajdujcy si z lewej strony suwaka przycisk pozwala na wybranie
widoku szczegw lub standardowego widoku miniatur. W widoku szczegw wywietlana jest nazwa pliku, data utworzenia, wielko pliku, klasyfikacja oraz kilka innych
informacji na temat kadego z obrazkw.
W celu grupowania lub ukadania obrazw w galerii naley klikn przycisk Wybierz widok
miniatur i wybra z wywietlonego menu pozycj Grupuj wedug lub Sortuj wedug,
a nastpnie wybra z listy t opcj, ktra najlepiej pasuje do rodzaju organizacji, jak
chcemy wprowadzi.
W menu wywietlanym po klikniciu prawym przyciskiem myszy dostpna jest te pozycja Spis treci. Kliknicie tej opcji otwiera panel spisu treci umiejscowiony po lewej
stronie galerii miniaturek. Panel spisu treci wsppracuje z opcj Grupuj wedug dostpn
po klikniciu przycisku Wybierz widok miniatur. Na przykad, nakazujc grupowanie
wedug miesicy, bdziemy mogli wybra w spisie treci te obrazy, ktre zostay wykonane w okrelonym miesicu. Jeeli wczymy grupowanie wedug wielkoci obrazu, to
w spisie treci pojawi si opcje pozwalajce wybra obrazy due, rednie, mae itd.
Prosz przez chwil poeksperymentowa z przedstawionymi przed chwil przyciskami
i ustawieniami. Tutaj nie mona nic zepsu. Trzeba jednak pamita, e cz metod grupowania nie bdzie miaa wikszego sensu do czasu zgromadzenia naprawd pokanej
422
kolekcji obrazw. Wane jest te, e zdefiniowane teraz ustawienia mona pniej zmieni w dowolnym momencie. W czasie takiego eksperymentowania nie definiujemy ustawie, ktre maj obowizywa przez kilka kolejnych lat.
Kilka wskazwek dotyczcych uywania Galerii fotografii

Poniej podaj kilka dodatkowych, przydatnych informacji. Jeeli ktre z podanych niej
rozwiza nie zadziaa, to prosz zajrze do punktu Ustalanie opcji Galerii fotografii.
Wskazanie mysz miniatury obrazu powoduje wywietlenie jego wikszej wersji.
W celu obrcenia obrazu naley klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra

z menu kontekstowego jedn z pozycji Obr.
Kliknicie dowolnej miniatury wywietla j w panelu informacji, w ktrym mona

oceni wybrany obraz, doda, usun lub zmieni jego tagi lub zmieni podpis.
Panel informacji mona wywietla i ukrywa, klikajc na pasku narzdzi przycisk
Informacje.
Dwukrotne kliknicie miniatury obrazu powoduje wywietlenie jego wikszej wersji.

Wyjcie z podgldu moliwe jest po klikniciu przycisku Powrt do Galerii.
Pokaz slajdw wywietlany jest po klikniciu przycisku Odtwrz pokaz slajdw.
Aby otworzy obraz lub film w wybranym programie, naley klikn jego miniatur
prawym przyciskiem myszy, a nastpnie klikn przycisk Otwrz za pomoc
i wybra z menu waciwy program.
W celu pobrania obrazw z aparatu cyfrowego lub ze skanera naley klikn przycisk
Plik i wybra z menu pozycj Importuj z aparatu fotograficznego lub skanera.
Chcc wydrukowa wybrane obrazy, naley klikn przycisk Drukuj (wicej

szczegw na ten temat podawa bd w podrozdziale Drukowanie obrazw.
Aby otworzy folder zawierajcy pewien obraz, naley klikn miniatur obrazu
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz
lokalizacj pliku.
Wybieranie miniaturek w galerii

W Galerii fotografii mona wybiera wiele miniaturek plikw, podobnie jak w przypadku
plikw w oknie folderu. Takie rozwizanie przydaje si, gdy chcemy nada pewnym
obrazom jednakow ocen, tag albo podpis. W ten sposb mona te tworzy pokaz
slajdw z wybranych obrazw itp. Do wybierania miniaturek mona zastosowa te same
techniki, ktre stosujemy do wybierania plikw w oknie folderw.
Oprcz stosowania standardowych technik wybierania miniaturek (i ikon), poszczeglne
miniatury moemy zaznacza, klikajc znajdujce si przy nich pola wyboru. Miniaturka
ze znakiem parafki jest zaznaczona, natomiast wszystkie niezaznaczone miniatury nie
maj znaku.
Chcc zaznaczy wszystkie obrazy w galerii, naley klikn dowolny z nich i nacisn
klawisze Ctrl+A. Mona te klikn prawym przyciskiem myszy pust przestrze mi-
423
dzy miniaturami i wybra z menu pozycj Zaznacz wszystko. Jeeli chcielibymy zaznaczy wikszo obrazw (ale nie wszystkie), to najpierw trzeba zaznaczy je wszystkie,
a nastpnie przytrzyma klawisz Ctrl i klikn te miniatury, ktrych nie chcemy zaznacza.
Datowanie, ocenianie, podpisywanie i oznakowywanie

Znaczniki s jednym z najciekawszych elementw wprowadzonych przez program Galeria
fotografii usugi Windows Live. Znacznik jest po prostu sowem kluczowym lub fraz,
ktra pozwala na identyfikowanie obrazw. Moe to by na przykad miejsce wykonania zdjcia, jego temat albo imiona osb widocznych na zdjciu. Do jednego obrazu mona
doczy dowoln liczb znacznikw. Co wicej, mona je w dowolnym momencie zmienia, dodawa lub usuwa.
Oceny pozwalaj sklasyfikowa zdjcie w skali od 1 do 5 gwiazdek. Ocena zaley tylko
i wycznie od naszego zdania. Nie ma tu adnych innych kryteriw. Podpisy umoliwiaj dodanie do zdjcia jakiego wymylonego przez siebie tytuu. Wszystkie te elementy
mona doda do obrazu na pasku informacji.
Na pocztek naley klikn obraz, ktry chcemy oceni, a jeeli chcemy nada t sam
ocen kilku obrazom, to mona zaznaczy je wszystkie. Nastpnie:
Aby nada ocen wybranym obrazom, naley klikn jedn z gwiazdek przy grnej
krawdzi panelu informacyjnego (prosz spojrze na rysunek 19.15). Chcc usun
nadan ocen, naley klikn pierwsz gwiazdk, a po chwili klikn j ponownie.
Aby nada znaczniki wybranym obrazom, naley klikn przycisk Dodaj nowe
oznakowanie. W pole tekstowe naley wtedy wpisa jedno lub dwa sowa i nacisn
klawisz Enter. W ten sposb mona dodawa te kolejne znaczniki, za kadym
razem naciskajc klawisz Enter.
Jeeli obraz przedstawia znane nam osoby, to dobrze jest wpisa imiona tych osb
w osobnych znacznikach. Dziki temu bdziemy mogli pniej atwo szuka zdj danej
osoby albo zdj przedstawiajcych kilka wybranych osb. W czasie wpisywania
znacznikw nie naley stosowa rednikw ani przecinkw do ich rozdzielania.
Po wpisaniu kadego znacznika naley zawsze nacisn klawisz Enter.
Aby doda podpis do obrazu, naley wpisa go w polu Dodaj podpis albo zastpi
istniejcy ju podpis innym tekstem.
Moliwa jest te zmiana daty i godziny wykonania zdjcia. Naley w tym celu
klikn dat lub godzin wywietlan ponad gwiazdkami oceny.
W widoku Kafelki mona ocenia i dodawa podpisy do obrazw bezporednio w galerii
miniaturek, bez koniecznoci uywania panelu informacyjnego.
Filtrowanie obrazw
Najciekawsz rzecz zwizan z przypisaniem tagw do obrazw jest wyjtkowe uproszczenie wyszukiwania tak oznaczonych obrazw. Funkcja ta jest szczeglnie przydatna
w przypadku, gdy nasza kolekcja skada si ju z setek albo tysicy rnych obrazw i nie
chcemy przeszukiwa wielu folderw w poszukiwaniu okrelonego zdjcia.
424
Rysunek 19.15. Panel informacyjny
Chcc zobaczy wszystkie obrazy, ktrym przypisalimy okrelony znacznik, naley

klikn ten znacznik w panelu nawigacyjnym. Jeeli na licie nie wida waciwego
znacznika, to naley klikn trjkcik przy pozycji Oznakowania, aby rozwin list
wszystkich znacznikw. Po klikniciu wybranego znacznika w galerii zostan wywietlone
tylko te obrazy, ktrym przypisalimy wybrany znacznik. Na rysunku 19.16 mona zobaczy list obrazw, jaka si pojawi po klikniciu znacznika Pingwiny. W galerii po prawej
stronie widoczne s wszystkie zdjcia oznaczone tym wanie znacznikiem.
Aby zobaczy obrazy zawierajce kilka znacznikw, musimy skorzysta z pola wyszukiwania. Zamy, e w swoich zdjciach wprowadzalimy imiona fotografowanych osb
jako osobne znaczniki. Najpierw naley klikn na panelu nawigacji pozycj Wszystkie
obrazy i wideo, tak eby widoczne byy wszystkie obrazy. Nastpnie w polu wyszukiwania naley wpisa imiona szukanych osb, rozdzielajc je spacj. Na przykad wyszukiwanie imion Ashley Alec spowoduje wywietlenie wszystkich zdj przedstawiajcych
Ashley i Aleca.
Jeeli chcemy zobaczy te zdjcia, ktrym nie przypisalimy jeszcze adnego znacznika,
naley klikn w panelu nawigacji pozycj Bez oznakowania. W ten sposb bdziemy
mogli przypisa znaczniki wszystkim obrazom dodawanym wanie do galerii.
W dolnej czci panelu nawigacyjnego zobaczy mona pozycj Data wykonania. Kliknicie pojawiajcego si przy niej trjkcika powoduje jej zwinicie lub rozwinicie.
425
Rysunek 19.16. Przegldanie wszystkich obrazw z przypisanym znacznikiem Pingwiny
Dostpnych tutaj opcji mona uywa w sposb podobny do uywania znacznikw; na

przykad chcc zobaczy obrazy wykonane w danym roku, naley klikn w panelu nawigacyjnym pozycj tego roku. Natomiast w celu wywietlenia obrazw z danego dnia naley
najpierw rozwin waciwy rok i miesic, a nastpnie klikn pozycj odpowiedniego dnia.
Chcc zobaczy wszystkie obrazy wykonane w okrelonym roku, miesicu lub dniu,
naley klikn odpowiedni pozycj w panelu nawigacyjnym. Aby zobaczy wszystkie
obrazy, ktrym nadalimy okrelon ocen, naley klikn waciw liczb gwiazdek
poniej nagwka Klasyfikacja. Chcc zobaczy obrazy znajdujce si w wybranym folderze, naley klikn nazw tego folderu na licie znajdujcej si na dole panelu nawigacyjnego.
Aby zobaczy wszystkie obrazy, ktrym przypisalimy okrelon klasyfikacj, naley
klikn gwiazdki klasyfikacji widoczne w grnej czci panelu miniaturek. Jeeli chcemy
zobaczy obrazy, ktrym nie przydzielono adnej gwiazdki, naley wyczy zaznaczenie wszystkich gwiazdek i wybra opcj Tylko z listy znajdujcej si obok. Takie zebranie
wszystkich niesklasyfikowanych zdj moe by pierwszym krokiem do nadania im klasyfikacji. Przygotowany w ten sposb filtr mona usun klikniciem przycisku Wyczy filtr.
W celu usunicia oceny obrazu (albo oceny kilku zaznaczonych obrazw) naley klikn
jego miniatur prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Wyczy klasyfikacj. W ten sposb obraz zostanie przeczony do stanu
Nieklasyfikowany.
426
W celu wyszukania obrazw lub filmw wedug nazwy, tagw albo innych sw kluczowych naley najpierw klikn w panelu nawigacyjnym pozycj Wszystkie obrazy i wideo,
a nastpnie wpisa szukane sowo do pola wyszukiwania. Zakres poszukiwa mona te
zawa, klikajc najpierw w panelu nawigacji pozycj Obrazy, Wideo lub dowoln inn,
ktra zmniejszy liczb miniatur wywietlanych w galerii.
Modyfikowanie znacznikw
Znaczniki przypisywane obrazom s bardzo elastyczne. W dowolnym momencie mona
je dodawa, usuwa i modyfikowa. Chcc zmieni zapis znacznika przypisanego do
danego obrazu, naley klikn go prawym przyciskiem myszy w panelu nawigacyjnym
i z menu kontekstowego wybra pozycj Zmie nazw. Po wpisaniu poprawionej nazwy
znacznika naley nacisn klawisz OK. Poprawiona nazwa znacznika zostanie automatycznie zastosowana we wszystkich zwizanych z nim obrazach.
W celu usunicia oznakowania z wybranego obrazu bez usuwania go z pozostaych obrazw naley zaznaczy miniatur tego obrazu (jeeli chodzi o usunicie oznakowania z kilku
obrazw, to mona zaznaczy ich miniatury), a nastpnie klikn prawym przyciskiem
myszy wybrane oznakowanie w panelu informacyjnym i wybra z menu kontekstowego
pozycj Usu oznakowanie. Usunicie oznakowania nie pocignie za sob usunicia jakichkolwiek obrazw. W ten sposb mona jedynie usun oznakowanie z wybranego obrazu.
Uywanie obrazu jako ta pulpitu

Jeeli jednego z obrazw chcielibymy uy jako ta swojego pulpitu, to naley klikn
jego miniatur prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Ustaw
jako to pulpitu.
Jeeli pulpit nie jest w danym momencie widoczny, to naley klikn prawym przyciskiem
myszy zegar znajdujcy si w prawym dolnym rogu ekranu i wybra z menu kontekstowego pozycj Poka pulpit. Pniejsze przywrcenie okna programu Galeria fotografii
usugi Windows Live wymaga tylko kliknicia jego przycisku na pasku zada.
W rozdziale 10., w podrozdziale Uywanie strony personalizacji, prezentuj rne
metody personalizowania pulpitu swojego systemu.
Dodawanie obrazw do galerii

Galeria fotografii usugi Windows Live nie przeglda caego dysku w poszukiwaniu obrazw. Domylnie obejmuje ona tylko obrazy znajdujce si w folderze Obrazy naszego
konta. Jeeli obrazy przechowujemy rwnie w innych folderach, to moemy doda je
do galerii na kilka rnych sposobw. Jeeli obrazy znajduj si w rnych miejscach,
w ktrych umieszczalimy je do przypadkowo, to dobrze byoby pomyle o przeniesieniu ich do folderu Obrazy. Mona przy tym wykorzysta techniki przenoszenia i kopiowania opisywane w rozdziale 23.
Jeeli obrazy zostay celowo umieszczone w pewnych folderach, to mona doda te foldery do galerii fotografii. Nie bdzie to miao adnego wpywu na obrazy umieszczone
427
w tym folderze, a zatem nie zniszczymy w ten sposb utworzonej wczeniej organizacji.
Aby doda wybrany folder do Galerii fotografii usugi Windows Live, naley wykona
ponisze operacje:
1. Klikn w pasku narzdzi przycisk Plik i wybra z wywietlonego menu pozycj
Docz folder do galerii.
2. Wybra folder zawierajcy obrazy i filmy, ktre chcemy doczy do galerii,
i klikn przycisk OK.
Kroki 1. i 2. mona powtarza wielokrotnie, dodajc do galerii kolejne foldery. Jeeli w tych
folderach umiecimy nowe obrazy, to zostan one automatycznie dodane do galerii.
Ustalanie opcji Galerii fotografii

Program Galeria fotografii usugi Windows Live wyposaony jest w okno dialogowe Opcje
(podobnie jak wiele innych programw), w ktrym mona dostosowa wygld i zachowanie programu do swoich wymaga i swojego stylu pracy. W celu otwarcia tego okna
dialogowego naley klikn na pasku narzdzi przycisk Plik i wybra z wywietlonego
menu pozycj Opcje. Na rysunku 19.17 mona zobaczy trzy dostpne w tym oknie
karty Oglne, Importuj i Oznakowania.
Rysunek 19.17.
Opcje Galerii
fotografii
Zaznaczenie opcji Poka podgld obrazu i wideo w etykietach narzdzi sprawia, e po

wskazaniu mysz miniatury w Galerii fotografii wywietlona zostanie wiksza wersja
obrazu lub filmu. Usunicie zaznaczenia tej opcji spowoduje, e takie podpowiedzi nie
bd si pojawiay.
428
W sekcji Fotografie oryginalne dostpna jest jedna opcja wpywajca na dziaanie przycisku Przywr. Domylnie poprzednie wersje obrazw s zachowywane na dysku, mimo
e nie mamy moliwoci ich zobaczenia. Po latach, a nawet miesicach, ilo miejsca
zajmowana przez takie kopie obrazw moe by naprawd ogromna. Wybranie odpowiedniej wartoci dla opcji Przenie oryginay do Kosza po nastpujcym terminie pozwala
na okrelenie czasu przechowywania oryginalnych obrazw. Z listy mona wybra dowolny
czas, zaczynajc od jednego dnia, a koczc na Nigdy.
Kosz systemu Windows jest podobny do kosza na mieci. Przechowuje wszystkie
usunite pliki do czasu, a zdecydujemy si go oprni. Wicej informacji na jego
temat podawa bd w rozdziale 23., w punkcie Usuwanie plikw.
Prosz pamita, e po upywie zdefiniowanego tu czasu nie bdziemy w stanie przywrci poprzedniej wersji obrazu. Jeeli zawsze pracujemy z kopiami obrazw, a nie z ich
oryginaami, to nie bdzie to adnym problemem, poniewa oryginay bd zawsze dostpne w osobnym folderze.
Opcja Wykrywanie twarzy dostpna na karcie Oglne pozwala na wczenie funkcji wykrywania twarzy na fotografiach.
Na karcie Importuj znajduj si opcje pozwalajce na dostosowanie sposobu obsugi obrazw importowanych do Galerii fotografii. Nowe obrazy mona importowa po klikniciu w pasku narzdzi przycisku Plik i wybraniu z wywietlonego menu pozycji Importuj
z aparatu fotograficznego lub skanera.
Ustawienia dla okrela urzdzenie lub nonik, dla ktrego definiowane

s pozostae ustawienia.
Importuj do pozwala wybra folder, do ktrego importowane bd obrazy

lub filmy. Domylnie wybrany jest folder Obrazy aktualnego konta uytkownika.
Nazwa folderu importowane obrazy s automatycznie umieszczane w nowym

folderze. Za pomoc tej opcji mona okreli, jak ma wyglda nazwa takiego
folderu. Poniej prezentuj opis dostpnych tu skadnikw nazwy:
Data zaimportowania dzisiejsza data (czyli data wykonania importu);
Nazwa nazwa importowanego zdjcia lub filmu;
Data wykonania data z waciwoci Data wykonania pierwszego obrazu;
Zakres data wykonania data wykonania pierwszego i ostatniego

z importowanych obrazw.
Nazwa pliku kademu z zaimportowanych plikw przypisywana jest

automatycznie nazwa. Aby pozostawi oryginaln nazw pliku wygenerowan
przez aparat fotograficzny, naley wybra opcj Oryginalna nazwa pliku. Niektre
aparaty fotograficzne rozmieszczaj obrazy w rnych folderach. Chcc zachowa
ten porzdek po zaimportowaniu, naley wybra opcj Oryginalna nazwa pliku
(z zachowaniem folderw).
Po zakoczeniu importu usu pliki z urzdzenia jeeli ta opcja zostanie

zaznaczona, to obrazy zaraz po zaimportowaniu zostan usunite z aparatu
429
fotograficznego. Jeeli opcja ta bdzie wyczona, to bdziemy musieli wybiera

opcj Usu pliki w czasie importowania obrazw albo rcznie usuwa obrazy
w dogodnym dla siebie momencie.
Obr zdjcia przy importowaniu niektre aparaty cyfrowe s w stanie stwierdzi,

kiedy trzymamy je pionowo, i odpowiednio oznaczy wykonane w ten sposb
zdjcia. Zaznaczenie tej opcji powoduje, e zdjcia s automatycznie obracane
do waciwej pozycji w czasie ich importowania.
Po zaimportowaniu otwrz Galeri fotografii usugi Windows Live zaznaczenie

tej opcji powoduje, e zaraz po zakoczeniu importowania obrazw uruchamiany
jest program Galeria fotografii usugi Windows Live.
Przywr domylne przywraca wszystkim opcjom domylne ustawienia.
Po wybraniu zadowalajcych nas opcji naley klikn przycisk OK. Zasady zdefiniowane na karcie Importuj obowizywa bd wycznie przy nastpnych wykonywanych
importach i nie maj wpywu na zaimportowane ju obrazy. Oczywicie obrazy mona
w dowolnym momencie obraca, oznakowywa, zmienia ich nazwy i przenosi cakowicie niezalenie od ustawie w oknie dialogowym Opcje.
Na karcie Oznakowania dostpne s opcje okrelajce metadane doczane do zdj publikowanych za pomoc Galerii fotografii usugi Windows Live. Na tej karcie mona te
usun wszystkie nieuywane znaczniki.
Tworzenie filmw w Galerii fotografii

Przycisk Przygotuj film widoczny na pasku zada Galerii fotografii jest tylko skrtem
do programu Windows Movie Maker. Chodzi o to, eby wybra najpierw wszystkie obrazy
i filmy, ktre maj znale si w tworzonym filmie, umieci je w galerii fotografii i nada
im jednakowe oznakowanie. Mona wtedy klikn to oznakowanie w panelu nawigacyjnym i wybra wszystkie wywietlone obrazy, a nastpnie klikn przycisk Przygotuj
film. Otwarty zostanie program Movie Maker i przeniesione zostan do niego wszystkie
zaznaczone obrazy i filmy.
Drukowanie obrazw
Obrazy mona drukowa na cakowicie dowolnej drukarce, ale jeeli dysponujemy specjaln drukark do zdj, to uzyskamy znacznie lepsze efekty. Trzeba jednak posugiwa si ni zgodnie z instrukcjami, jakie zostay do niej doczone (chodzi tu gwnie
o podczanie drukarki do komputera). By moe konieczne bdzie pobranie i zainstalowanie odpowiedniego sterownika ze strony producenta. W razie potrzeby mona szuka
pomocy w podrczniku uytkowania drukarki albo na stronie WWW jej producenta.
Wikszo nowoczesnych drukarek atramentowych i laserowych pozwala na drukowanie zdj zarwno na zwykym, jak i na fotograficznym papierze. Papier fotograficzny
jest o wiele droszy od zwykego, dlatego do wydrukw testowych lepiej bdzie stosowa
zwyky papier, a papier fotograficzny zostawi do drukowania wycznie najlepszych zdj.
430
Drukowanie z Galerii fotografii

Jeeli obrazy, ktre chcemy wydrukowa, znajduj si w Galerii fotografii usugi Windows Live, to moemy wydrukowa je bezporednio z tego programu. Za pomoc panelu
nawigacyjnego mona wybra te zdjcia, ktre chcemy wydrukowa. Jeeli chcemy wydrukowa wszystkie obrazy z aktualnie wywietlanej grupy, naley klikn nagwek tej
grupy i nacisn klawisze Ctrl+A. Jeeli chodzi o wydrukowanie tylko wybranych zdj,
to naley po prostu zaznaczy ich ikony. W tym celu mona wykorzysta uniwersalne
techniki zaznaczania ikon, ktre omawiane s w rozdziale 23.
Po wybraniu wszystkich zdj do wydrukowania naley klikn na pasku narzdzi przycisk Drukuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Drukuj. Pojawi si wtedy okno dialogowe Drukowanie obrazw przedstawione na rysunku 19.18.
Prosz nie przejmowa si odwrotnym uoeniem niektrych obrazw na podgldzie
wydruku. Nie trzeba ich obraca, poniewa po wydrukowaniu bd wyglday prawidowo,
nawet jeeli na podgldzie wywietlane s jako obrcone.
W wywietlonym oknie mamy do wyboru wiele opcji pozwalajcych na okrelenie sposobu wydrukowania obrazw. Dostpne opcje uzalenione s od rodzaju uywanej drukarki. Jeeli do komputera podczonych jest wiele drukarek, to w pierwszym kroku
naley z listy Drukarka wybra t drukark, ktrej chcemy w danym momencie uy.
Rysunek 19.18. Okno drukowania obrazw
431
Jeeli wybrana drukarka obsuguje wiele rozmiarw papieru, to z listy Rozmiar papieru
naley wybra ten rozmiar, ktrego chcemy uy do wydruku. W zalenoci od rodzaju
uywanej drukarki moe by te konieczne wybranie rozdzielczoci wydruku. W tym
celu naley wybra odpowiedni rozdzielczo z listy rozwijanej Jako. Im wysza warto, tym lepsza jako wydruku, ale i duszy czas jego wykonywania.
Jeeli wybrana drukarka obsuguje kilka typw papieru, to naley wybra waciwy z listy
Typ papieru.
Jeeli chcemy wydrukowa kilka zdj na jednej duej kartce, to w prawej kolumnie
moemy wybra sposb rozmieszczenia zdj. Wszystkie dostpne opcje mona zobaczy po przewiniciu paska przewijania. Najczciej moemy wybra dowolny rozmiar
zdjcia, od penej strony A4 a do malutkich fotografii pasujcych do portfela. Z dostpnej
listy naley wybra najbardziej odpowiadajcy nam ukad drukowania zdj. W obszarze
podgldu mona od razu zobaczy, jak wyglda bd zdjcia po wydrukowaniu.
Jeeli uznamy, e wybranych obrazw nie chcemy jednak wydrukowa, to naley po prostu
klikn przycisk Anuluj i wrci do Galerii fotografii.
Chcc wydrukowa kilka kopii kadego obrazu, naley wpisa odpowiedni warto w polu
Kopie kadego obrazu. Opcja Dopasuj obraz do ramki pozwala na wypenienie caej strony
drukowanymi na niej mniejszymi obrazami.
Po ustaleniu wszystkich parametrw mona klikn przycisk Drukuj i poczeka na wydrukowanie zdj. Nie mona oczekiwa, e drukarka od razu rozpocznie drukowanie. Najpierw komputer musi odpowiednio przygotowa wszystkie informacje i dopiero wtedy
zacznie wysya je do drukarki. Naley zatem zachowa troch cierpliwoci. Po zakoczeniu drukowania mona klikn przycisk Zakocz i zamkn tym samym okno drukowania.
Drukowanie obrazw z folderu

Jeeli mamy w kolekcji obrazy, ktre nie pojawiaj si w Galerii fotografii, to moemy
wydrukowa je bezporednio z folderu, w ktrym zostay zapisane. Najpierw trzeba
oczywicie otworzy waciwy folder. Nastpnie trzeba zaznaczy ikony tych obrazw,
ktre maj zosta wydrukowane. Trzeba przy tym uwaa, eby nie zaznaczy plikw
niebdcych obrazami, poniewa wtedy prezentowana technika nie zadziaa.
Po wybraniu wszystkich ikon obrazw naley klikn na pasku narzdzi przycisk Drukuj. Jeeli przycisk Drukuj nie jest widoczny, to naley klikn znajdujcy si na kocu
paska narzdzi przycisk >> i wybra z wywietlonej listy pozycj Drukuj. Jeeli opcja
Drukuj jest nadal niedostpna, to by moe jeden z wybranych plikw nie jest obrazem.
Gdy w kocu pojawi si przycisk Drukuj, naley go klikn, przez co wywietlone zostanie okno dialogowe Drukowanie obrazw. Naley w nim ustali opcje wydruku, o ktrych
mwiem ju w poprzednim punkcie, i klikn przycisk Drukuj.
432
Uywanie gadetu Pokaz slajdw

Za pomoc gadetu Pokaz slajdw mona cay czas oglda pokaz slajdw swoich
ulubionych obrazw.
Gadet Pokaz slajdw jest ciekawym rozwizaniem, pozwalajcym na cige wywietlanie wybranych obrazw na pasku bocznym systemu Windows. Domylnie wywietla
on wszystkie obrazy z biblioteki Obrazy, ale mona nakaza mu wywietlanie obrazw
z dowolnego innego folderu.
Chcc mie dokadn kontrol nad obrazami pojawiajcymi si w tym gadecie, naley
utworzy w folderze Obrazy nowy podfolder. Mona nazwa go Gadet Pokaz slajdw lub
podobnie, a nastpnie skopiowa do niego wszystkie obrazy, ktre maj pojawia si
w pokazie slajdw.
Informacje na temat uywania paska bocznego i gadetw podawaem w rozdziale 10.,
w podrozdziale Pasek boczny systemu Windows.
Aby doda do paska bocznego gadet Pokaz slajdw, naley najpierw klikn pulpit prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Gadety. W otwartym
oknie dialogowym Gadety naley wybra gadet Pokaz slajdw i przecign go na pulpit.
Zacznie on wywietla obrazy znajdujce si w bibliotece Obrazy.
Po wskazaniu gadetu Pokaz slajdw zobaczymy przyciski opisane na rysunku 19.19.
Oprcz tego mona klikn gadet prawym przyciskiem myszy, aby go usun albo
wywoa okno ustawie.
Opcje gadetu mona zmieni po klikniciu przycisku Ustawienia albo klikniciu gadetu
prawym przyciskiem myszy i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Opcje. Pojawi
si wtedy okno dialogowe opcji pokazu slajdw przedstawione na rysunku 19.20. Jeeli
gadet ma pokazywa obrazy z wybranego folderu, to naley klikn przycisk z wielokropkiem przy licie rozwijanej Folder, a nastpnie odszuka interesujcy nas folder
i klikn przycisk OK. Opcja Uwzgldnij podfoldery nakazuje gadetowi wywietlanie
zdj znajdujcych si te w podfolderach wskazanego folderu. Pozostae opcje pozwalaj
na okrelenie czasu wywietlania jednego slajdu, sposobu wymiany slajdw i kolejnoci
ich wywietlania.
Piksele i megapiksele
Kady z obrazw wywietlanych na ekranie jest tylko zbiorem maych punktw ekranu
nazywanych pikselami. Poszczeglnych pikseli nie bdziemy widzie, poniewa s one
zbyt mae, ale jeeli obraz zostanie odpowiednio powikszony, to kady z pikseli bdzie
wywietlany jako zestaw maych kolorowych prostoktw. Przykad mona zobaczy
na rysunku 19.21. Poniej powikszenia mona zobaczy may obraz bdcy jego oryginaem. Teraz dokadnie wida, e mniejszy obraz jest zbiorem duej liczby pikseli, czyli
kolorowych punktw.
433
Rysunek 19.19. Gadet Pokaz slajdw

Rysunek 19.20.
Opcje gadetu Pokaz
slajdw
W opisach technicznych nowoczesnych aparatw fotograficznych najwaniejszym czynnikiem s megapiksele. Megapiksel nie jest pikselem o gigantycznym rozmiarach, ale
milionem najzwyczajniejszych pikseli. Oglna zasada mwi, e im wicej pikseli, tym
lepsza jest jako obrazu. W przypadku zdj chodzi gwnie o to, jak duy moe by
wydruk bez powstania efektu powikszonych pikseli. Obrazy, w ktrych wystpi taki efekt,
w najlepszym przypadku wygldaj nieadnie, a w najgorszym staj si po prostu bezadnym zbiorem wielkich prostoktw.
W tabeli 19.1 podaj oglne wskazwki dotyczce przekadania si liczby megapikseli
na jako drukowanego obrazu. Oczywicie kady obraz mona wydrukowa w dowolnej
wielkoci, ale jeeli przekroczymy maksymalne zalecane wymiary podawane w drugiej
434
Rysunek 19.21. Powikszone piksele

Tabela 19.1. Megapiksele a wielko wydruku
Megapiksele
Maksymalny rozmiar wydruku
12
813
23
1318
34
2025
45
2835
>5
4560
kolumnie, to jako wydruku bdzie coraz gorsza. Podane w tabeli wartoci s oczywicie przyblione, poniewa na ogln jako wydruku wpywa jeszcze kilka innych
czynnikw.
Rozszerzenia plikw, wymiary i rozmiary

Kady obraz ma pewien typ, ktry w systemie plikw oznaczany jest za pomoc odpowiedniego rozszerzenia. Wielko kadego pliku mierzona jest w kilobajtach (KB) albo megabajtach (MB). Wane jest te to, e obrazy maj te swoje wymiary. Wszystkie te informacje mona zobaczy po wskazaniu miniatury obrazu w oknie folderu (rysunek 19.22).
435
Rysunek 19.22. Wskazanie obrazu w folderze
W widoku Szczegy wywietlane s te kolumny zawierajce te same informacje na

temat obrazw. Mona te klikn prawym przyciskiem myszy nagwek dowolnej
kolumny i wybra nazwy kolumn, ktre chcemy zobaczy.
W programie Galeria fotografii usugi Windows Live informacje o rozszerzeniu i wymiarach obrazu wywietlane s po wskazaniu miniatury obrazu albo w widoku Szczegy.
Wymiary obrazu definiowane s jako wysoko i szeroko obrazu podawana w pikselach. Z reguy wiksze wymiary obrazu oznaczaj lepsz jako, poniewa pozwalaj na
wdrukowanie wikszego zdjcia bez utraty jakoci. Moliwe jest te stosowanie duych
powiksze oraz wycinanie czci obrazu, ktre nadal s dostatecznie due i szczegowe.
Pamitamy, e pojcie megapiksela opisuje liczb pikseli na obrazie, przy czym jeden
megapiksel oznacza jeden milion pikseli. Aparat o rozdzielczoci 5 megapikseli generuje obrazy o wymiarach 25741932. Pomnoenie tych dwch liczb daje nam w wyniku
warto 4 976 832, czyli mniej wicej 5 milionw pikseli. Std wanie bierze si okrelenie 5 megapikseli.
Rozmiar pliku opisuje ilo miejsca na dysku potrzebn do zapisania pliku obrazu. Wiksze wartoci tego parametru oznaczaj zwykle lepsz jako obrazu, poniewa w wikszych plikach mieci si duo wicej informacji. Oznacza to, e due pliki mona drukowa na duych kartkach i stosowa due powikszenia, bez uszczerbku na jakoci obrazu.
436
Rozszerzenie pliku okrela typ pliku obrazu. Istnieje wiele rodzajw plikw obrazw.
W tabeli 19.2 zebraem zaledwie kilka przykadw. Cz z tych typw jest ju tak stara
i nietypowa, e praktycznie nigdzie si ich ju nie spotyka. W dzisiejszych czasach najczciej stosowane s typy TIFF, JPEG, PNG, BMP i GIF.
Tabela 19.2. Przykady formatw plikw obrazw
Rozszerzenie pliku Format
.art
Plik AOL Art
.bmp
Bitmapa systemu Windows
.cdr
Rysunek programu CorelDRAW
.cgm
Plik Computer Graphics Metafile
.clp
Schowek systemu Windows
.cmx
Corel Clipart
.cut
Dr. Halo
.dcx
Wielostronicowy plik Zsoft Paintbrush
.dib
Bitmapa niezalena od urzdzenia
.drw
Micrografx Draw
.dxf
Autodesk Drawing Interchange
.emf
Rozszerzony metaplik systemu Windows
.eps, .ai, .ps
Plik Postscript
.fpx
FlashPix
.gem
Rysunek Ventura/Gem
.gif
Plik CompuServe Graphics Interchange
.hgl
Plik HP Graphics Language
.iff
Amiga
.img
GEM Paint
.jpg, .jpeg, .jif
Joint Photographic Experts Group
.kdc
Aparaty cyfrowe Kodak
.lbm
Deluxe Paint
.mac
MacPaint
.msp
Microsoft Paint
.pbm
Portable Bitmap
.pcd
Kodak Photo CD
.pct
Macintosh PICT
437
Tabela 19.2. Przykady formatw plikw obrazw cig dalszy

Rozszerzenie pliku Format
.pcx
Zsoft Paintbrush
.pgm
Portable Greymap
.pic
Lotus PIC
.pic
PC Paint
.png
Portable Network Graphics
.ppm
Portable Pixelmap
.psd
Photoshop
.psp
Paint Shop Pro
.ras
Sun RasterImage
.raw
Format pliku surowego
.rle
Format Windows lub Compuserve RLE
.sct, .ct
SciTex Contignous Tone
.tga
Truevision Targa
.tif, .tiff
Tagged Image File Format
.wdp
Windows Digital Photo
.wmf
Windows Meta File
.wpg
Obraz bitmapowy lub wektorowy programu WordPrefect
Obrazy TIFF
Format TIFF (Tagged Information File Format) jest zalecan metod przechowywania
wysokiej jakoci obrazw przeznaczonych do wydrukowania. Z tego powodu format TIFF
jest szeroko wykorzystywany w przemyle wydawniczym. Pliki tego typu s zwykle
bardzo due, poniewa zawieraj w sobie wiele szczegowych informacji i nie wykorzystuj praktycznie adnej metody kompresji danych, ktra mogaby zmniejszy wielko
pliku.
Obrazy JPEG
Format JPEG (Joint Photographic Experts Group) jest najczciej uywanym formatem
zdj umieszczanych na stronach WWW. Kompresja danych uywana w tym formacie
pozwala mocno zredukowa wielko pliku przy zachowaniu duych wymiarw obrazu.
Kompresja powoduje jednak niewielki spadek jakoci obrazu. Jest ona zwykle cakowicie niezauwaalna, chyba e bardzo mocno przybliymy niewielki wycinek obrazu.
438
Moliwe jest regulowanie stopnia kompresji stosowanej w plikach JPEG. Wikszo

powanych programw do obrbki grafiki pozwala na bardzo dokadne ustalenie stosowanego stopnia kompresji. Wiele aparatw cyfrowych pozwala na zapisywanie zdj w formacie JPEG z bardzo niskim poziomem kompresji, dziki czemu zachowywana jest wysoka
jako zdj, a jednoczenie oszczdzane jest miejsce na kartach pamici.
Obrazy GIF
Format GIF (Graphics Interchange Format) jest czsto stosowany na stronach WWW do
tworzenia niewielkich ilustracji i animacji. Ten format ogranicza liczb uywanych kolorw do 256, przez co nie nadaje si on do przechowywania zdj. Zdjcia wymagaj
uycia milionw kolorw i po zapisaniu w formacie GIF mocno trac na jakoci. Format
GIF pozwala na stosowanie przezroczystoci i tworzenie prostych animacji.
Obrazy PNG
Format PNG (Portable Network Graphics) jest kompresowanym formatem obrazw dla
stron WWW, ktry cay czas zyskuje na popularnoci. Podobnie jak format JPEG, pozwala
na stosowanie milionw kolorw i w zwizku z tym nadaje si do przechowywania
zdj. Poza tym obsuguje te przezroczysto tak jak format GIF i dziki temu mona
w nim zapisywa obrazy z przezroczystym tem.
Obrazy BMP
Format BMP (Windows Bitmap) jest starszym formatem grafiki nieskompresowanej, ktry
zachowuje jako obrazu kosztem wielkich rozmiarw plikw. Dawniej by bardzo czsto
stosowany w systemach Windows, ale dzisiaj straci na znaczeniu i zastpowany jest formatami JPEG i TIFF.
Modyfikowanie wielkoci lub typu obrazu

Czasami zachodzi potrzeba zmiany typu obrazu, na przykad w celu edytowania go
w Galerii fotografii usugi Windows Live albo w celu umieszczenia go na stronach WWW.
W innych przypadkach konieczne jest zmniejszenie wymiarw obrazu albo rozmiarw
pliku, tak eby mona byo wysa go w wiadomoci pocztowej.
Jeeli do wysyania obrazw zastosujemy program Poczta usugi Windows Live, to
udostpni on nam opcj automatycznego zmniejszania wymiarw wielkich obrazw.
Trzeba pamita, e zmniejszone bd wycznie kopie obrazw wysyane w wiadomoci pocztowej. Oryginalne obrazy zapisane na dysku pozostan niezmienione.
Jeeli nie korzystamy z programu Poczta usugi Windows Live, to musimy samodzielnie przygotowa mniejsze obrazy przeznaczone do wysania (zachowujc jednoczenie
oryginalny obraz). Podobn procedur trzeba wykona w celu umieszczenia obrazu na
stronie WWW. Praktycznie kady program graficzny pozwala na zmian wymiarw obrazu
i zapisanie go w innym formacie. Jeeli nie mamy adnego programu graficznego, to mona
skorzysta z programu Paint, ktry dostarczany jest razem z systemem Windows 7.
439
1. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon lub miniaturk obrazu, ktry chcemy
zmodyfikowa, i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc/Paint.
Nie trzeba si przejmowa, jeeli na ekranie pojawi si tylko niewielka cz obrazu.
Paint nie skaluje automatycznie otwieranych obrazw tak, eby dopasowa
je do wymiarw okna programu.
2. Wybra z menu pozycj Plik/Zapisz jako i wpisa nazw kopii otwartego pliku.
Mona wykorzysta nazw oryginalnego pliku, dopisujc do niej sowo TIFF,
jeeli chcielibymy zmieni format obrazu, lub sowo may, jeeli chodzi nam
o zmniejszenie jego wymiarw.
3. Jeeli obraz nie jest w formacie TIFF, JPEG lub PNG, to z listy rozwijanej Zapisz
jako typ naley wybra format JPEG lub PNG.
Format TIFF nadaje si najlepiej do przechowywania obrazw przeznaczonych
do wydrukowania, ale zdecydowanie nie naley uywa go do zapisywania obrazw,
ktre maj by wysane poczt elektroniczn lub umieszczone na stronach WWW.
Do tych zastosowa najlepiej nadaj si obrazy zapisane w formacie JPEG lub PNG.
5. Jeeli chodzi nam wycznie o zmian formatu obrazu (z formatu BMP na inny),
to mona pomin kolejne kroki i od razu przej do kroku 10.
6. W celu zmiany wielkoci obrazu naley klikn na wstce przycisk Zmie rozmiar
i pochyl.
7. W sekcji Zmiana rozmiaru naley wprowadzi warto procentow w polach
W poziomie i W pionie. Wane jest, eby w obu polach znalazy si takie same
wartoci, tak eby nie znieksztaci obrazu. Na przykad obraz o wymiarach
25761932 mona zmniejszy do wymiarw 644483, wpisujc w oba pola
warto 25%.
8. Chcc zobaczy obraz w takiej postaci, w jakiej zobaczy go odbiorca wiadomoci
pocztowej albo w jakiej pojawi si na stronie WWW, naley klikn kart Widok,
a nastpnie opcj 100%. (Jeeli okno programu Paint jest bardzo mae, to mona
je zmaksymalizowa, klikajc dwukrotnie pasek tytuu okna).
9. Jeeli obraz bdzie zbyt may lub zbyt duy, to naley nacisn klawisze Ctrl+Z
i powtarza kroki od 6. do 7. do czasu uzyskania zadowalajcych efektw.
10. Zamkn program Paint (klikn przycisk zamykania albo wybra z menu pozycj
Plik/Zakocz). Jeeli program zapyta, czy chcemy zapisa plik, to naley klikn
przycisk Tak.
Jeeli program Paint wywoywany by z Galerii fotografii, to utworzona kopia moe nie
pojawi si w galerii od razu. Czasami konieczne jest zamknicie okna Galerii fotografii
i otwarcie go ponownie. Poza tym nowy obraz moe nie mie przypisanych takich oznacze, jakie mia orygina. Taki obraz najczciej mona znale w kategorii Bez oznakowania.
440
Obrazy, oznakowania i foldery wirtualne

Moliwoci oznaczania obrazw oferowane przez program Galeria fotografii usugi
Windows Live s tylko czstk moliwoci drzemicych w systemie Windows 7.
Oznakowania mona dodawa do wszystkich typw plikw, dziki czemu s one
podstawowym elementem mechanizmu wyszukiwania w systemie Windows 7.
Za pomoc pola wyszukiwania dostpnego w Galerii fotografii mona odnale obrazy

zawierajce pewne oznakowania. To jednak jeszcze nie wszystko. Poza Galeri fotografii
oznakowania mona wykorzysta w znacznie szerszym zakresie. Obrazy mona wyszukiwa i szeregowa na wiele rnych sposobw.
Na pocztek prosz klikn przycisk Start albo nacisn klawisz ( ) i wpisa nazw
oznakowania. Wywietlone zostan wszystkie te obrazy, ktre zawieraj wpisane oznakowanie. Mona wtedy wybra z menu jeden z obrazw i otworzy go klikniciem. Mona
te klikn ikon obrazu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Otwrz lokalizacj pliku, pozycj Otwrz za pomoc, Podgld, Wylij do lub
dowoln inn. Wszystko to jest naprawd wspaniae. Innym rozwizaniem jest otwarcie
folderu Obrazy i skorzystanie ze znajdujcego si w jego prawym grnym rogu pola
wyszukiwania. W ten sposb zakres wyszukiwania ograniczymy do folderu Obrazy i jego
podfolderw.
Korzystajc z wyszukiwania w menu Start, moemy wyszukiwa wycznie obrazy lub
rozszerzy wyszukiwanie do wszystkich plikw.
Jeeli chcielibymy odszuka obrazy zawierajce dwa oznakowania, to oznakowania te
naley oddzieli spacjami. Na przykad mona wprowadzi oznakowania Alec Ashley,
czyli wczy wyszukiwanie obrazw zawierajcych oznakowania Alec i Ashley. Korzystajc z operatora logicznego LUB (czyli wpisujc do pola wyszukiwania Alec LUB Ashley),
mona rozszerzy zakres poszukiwa do obrazw zawierajcych oznakowania Ashley
lub Alec.
Jeeli warunki wyszukiwania musimy okreli duo dokadniej, to mona skorzysta z pola
wyszukiwania znajdujcego si w prawym grnym rogu okna. Na przykad tak wyglda
zapytanie poszukujce plikw TIFF zawierajcych oznaczenie Ashley lub Alec: typ:BMP
I (Ashley LUB Alec). Z kolei zapytanie typ:JPEG I Hawaje poszuka wszystkich zdj
w formacie JPEG zrobionych na Hawajach.
Przy wyszukiwaniu wedug nazw plikw mona stosowa znaki wieloznaczne znane ju
od czasw systemu DOS. Na przykad po wpisaniu do pola wyszukiwania frazy haw* albo
nazwa:haw* system znajdzie wszystkie pliki zaczynajce si od liter haw.
Wyniki kadego wyszukiwania mona zapisa w folderze wirtualnym. Po otwarciu tego
folderu zobaczymy wszystkie obrazy, ktre w danym momencie speniaj zwizane z nim
kryteria. Dla osb przechowujcych due kolekcje zdj takie moliwoci wyszukiwania
s naprawd bezcenne. Wicej informacji na temat wyszukiwania i wirtualnych folderw
podawa bd w rozdziaach 24. i 25.
441
Podsumowanie
W systemie Windows 7 mona wykona wiele rzeczy z obrazami i zdjciami. Nie mamy
oczywicie takich moliwoci, jakie daje specjalistyczny program graficzny, taki jak Adobe
Photoshop lub Corel Paint Shop Pro, ale za pomoc narzdzi dostarczanych z systemem
Windows 7 moemy wykonywa wiele podstawowych operacji, takich jak kadrowanie
zdj, usuwanie efektu czerwonych oczu lub konwersje typw plikw.
Chcc pobra zdjcia z aparatu cyfrowego, naley podczy aparat do komputera,

wczy go i wybra opcj importu.
Chcc pobra obrazy z pyty CD lub z karty pamici, naley woy pyt lub kart
do napdu i wybra opcj importu. Mona te otworzy po prostu pyt CD lub kart
i skopiowa pliki za pomoc standardowych metod.
W celu skopiowania i wklejenia obrazu naley klikn obraz prawym przyciskiem

myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Kopiuj. Nastpnie naley klikn
prawym przyciskiem myszy miejsce docelowe i wybra z menu kontekstowego
pozycj Wklej.
Folder Obrazy jest najlepszym miejscem do przechowywania obrazw i zdj.
Program Galeria fotografii usugi Windows Live pozwala szeregowa i wyszukiwa

obrazy tak, jakby znajdoway si one w jednym folderze.
Za pomoc przycisku Drukuj w folderze Obrazy albo w Galerii fotografii usugi

Windows Live mona wydrukowa wybrane zdjcia.
Due zdjcia nadaj si do wykonywania edycji i drukowania. Z kolei mniejsze,

skompresowane obrazy doskonale nadaj si do wysania poczt elektroniczn
lub do umieszczenia na stronie WWW.
442
Rozdzia 20.
DVD, filmy i co jeszcze

W tym rozdziale:
Ogldanie filmw DVD
Odtwarzanie plikw wideo
Filmy internetowe
Zarzdzanie obrazami w programie Media Player
Program Windows Media Player pozwala na duo wicej ni tylko zgrywanie i odtwarzanie pyt CD. Umoliwia on take odtwarzanie cyfrowych mediw zapisanych na pytach
DVD, Enhanced DVD, VCD i SVCD. Moe te odtwarza pliki wideo pobrane z internetu albo przygotowane za pomoc programu Movie Maker. Mona go rwnie uywa
do zarzdzania obrazami i kopiowania ich na przenone odtwarzacze.
Jeeli w naszej wersji systemu Windows 7 dostpny jest te program Media Center, to
programu Media Player mona te uywa do ogldania nagranych programw telewizyjnych i zarzdzania nimi.
Ogldanie pyt DVD, VCD itp.

Jeeli nasz komputer wyposaony jest w napd DVD, to moemy w nim odtwarza filmy
DVD, wliczajc w to filmy kupione, wypoyczone, a take przygotowane za pomoc programu Windows DVD Maker. Technik opisywanych w tym rozdziale mona te uy
do ogldania filmw zapisanych na pytach VCD i SVCD. W przypadku tych ostatnich
nie musimy nawet posiada napdu DVD. Cakowicie wystarczy napd pyt CD.
Ustalanie domylnego dziaania dla pyt DVD

System pozwala nam wybra domylny program do odtwarzania pyt DVD. Program ten
bdzie otwierany automatycznie w momencie, gdy woymy do napdu pyt DVD z filmem. Domylny program mona wybra, stosujc ponisz procedur:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania.
2. Klikn cze Sprzt i dwik.
444
3. Klikn cze Autoodtwarzanie.

4. Z listy rozwijanej przy nagwku Film DVD (rysunek 20.1) wybra warto
Odtwrz film DVD przy uyciu: Windows Media Player.
Rysunek 20.1. Domylne ustawienia autoodtwarzania filmw DVD

6. Zamkn okna panelu sterowania.
Po woeniu do napdu pyty DVD otwarty zostanie program Windows Media Player,
ktry automatycznie zacznie odtwarza film.
Odtwarzanie filmw DVD lub VCD

Chcc odtworzy film DVD (lub VCD), naley umieci pyt z filmem w napdzie
i poczeka kilka sekund. Zakadam, e jako domylny program do odtwarzania takich
filmw wybralimy Windows Media Player, a zatem po kilku sekundach powinien si
on uruchomi i zacz odtwarza film. Jeeli film bdzie odtwarzany na penym ekranie,
to naley klikn prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Zakocz tryb penoekranowy. Pojawi si wtedy okno programu.
Kontrolki dostpne w oknie programu s bardzo podobne do kontrolek dostpnych na
odtwarzaczach DVD, a dodatkowo uzupeniane s kilkoma innymi funkcjami. Oto znaczenie tych funkcji:
445
Zatrzymaj zatrzymuje odtwarzanie i przewija film do pocztku.
Poprzedni/Cofnij kliknicie powoduje przejcie do poprzedniej sceny,

a przytrzymanie przewija film do tyu.
Odtwrz/Wstrzymaj kliknicie powoduje wstrzymanie lub wznowienie

odtwarzania filmu.
Nastpny/Przewi kliknicie powoduje przejcie do nastpnej sceny,

a przytrzymanie przewija film do przodu.
Wycisz wycza dwik. Ponowne kliknicie powoduje przywrcenie

odtwarzania dwiku.
Gono pozwala dostosowa gono dwiku.
Peny ekran przecza odtwarzanie w tryb penego ekranu. W tym trybie

wystarczy poruszy mysz, eby zobaczy kontrolki odtwarzania. Kliknicie
przycisku Zamknij tryb penoekranowy powoduje przywrcenie okna programu
Media Player.
Menu DVD udostpnia opcje podobne do znanych ze stacjonarnych

odtwarzaczy DVD:
Menu gwne wywietla gwne menu filmu DVD, w ktrym najczciej

mona wybra opcj odtwarzania filmu, wyboru scen, wyboru jzyka itd.
Menu tytuowe otwiera menu tytuw, o ile jest ono dostpne w danej
pycie DVD. Jeeli opcja menu gwnego nie dziaa, to mona sprbowa
skorzysta z tej opcji.
Zamknij menu (Wznw) jeeli w czasie odtwarzania filmu wybralimy opcj

menu gwnego, to wybranie tej opcji pozwala na wznowienie odtwarzania
filmu.
Wstecz jeeli ogldany film zawiera cza do stron WWW, to ta opcja dziaa
jak przycisk Wstecz w przegldarce, czyli przywraca poprzednio
wywietlan stron.
Funkcje specjalne umoliwia dostp do nastpujcych opcji:
Audio pozwala na wybranie cieki dwikowej filmu.
Podpisy ukrywa lub wywietla napisy do filmu.
Kty ustawienia kamer przy odtwarzaniu pyt DVD obsugujcych kilka

ktw ustawienia kamer moemy skorzysta z tej funkcji, eby przecza
si midzy kamerami.
Pobierz informacje o dysku DVD jeeli ogldany film DVD jest opisywany
szczegowo w internecie, to wybranie tej opcji spowoduje pobranie
dodatkowych informacji na jego temat.
Ustaw rozmiar wideo pozwala na ustawienie wielkoci odtwarzanego filmu

(wicej w nastpnym punkcie).
Peny ekran wcza tryb penego ekranu.
446
Wybieranie rozmiaru ekranu

W czasie ogldania filmu (moe by on odtwarzany lub wstrzymany) prosz klikn go
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Widok/Funkcje
wideo. Zostanie wtedy wywietlone menu z opisywanymi niej pozycjami:
Dopasuj wideo do odtwarzacza przy zmianie rozmiaru jeeli ta opcja

jest zaznaczona, to program Media Player nie bdzie obcina filmu, jeeli okae
si on wikszy od okna programu. Przy zmniejszaniu okna programu zmniejszane
bd te wymiary filmu.
Dopasuj odtwarzacz do wideo przy uruchomieniu jeeli ta opcja jest zaznaczona,

to program Media Player zaraz po uruchomieniu odtwarzania nowego filmu
automatycznie dopasuje wielko swojego okna do jego wymiarw.
Zalecam wczy obie te opcje. Oprcz tego w menu filmu dostpne s te inne opcje
pozwalajce na okrelenie wielkoci filmu w procentach jego faktycznej wielkoci:
50% odtwarza film w poowie jego faktycznej wielkoci (t funkcj mona

wywoa, naciskajc klawisze Alt+1).
100% odtwarza film w jego faktycznej wielkoci (t funkcj mona wywoa,

naciskajc klawisze Alt+2).
200% podwaja wielko odtwarzanego filmu (t funkcj mona wywoa,

naciskajc klawisze Alt+3). Z tej funkcji korzysta si raczej przy odtwarzaniu
niewielkich filmw, a nie filmw DVD.
Na szybkie przeczanie midzy oknem programu a trybem penoekranowym pozwala

kombinacja klawiszy Alt+Enter. W trybie penoekranowym mona klikn prawym
przyciskiem myszy, a wywietlone zostan dodatkowe opcje.
Odtwarzanie plikw wideo

Plikiem wideo nazywany jest dowolny plik zapisany na naszym dysku, ktry zawiera
informacje wideo i audio. Zaliczaj si do nich pliki z filmami nagrywanymi kamerami
cyfrowymi, nagrane programy telewizyjne oraz filmy pobierane z sieci WWW. Pliki
wideo zapisywane s w wielu rnych formatach, a program Media Player nie jest w stanie
ich wszystkich odtworzy.
Korzystanie z biblioteki Wideo

Pliki wideo mona przechowywa w dowolnym folderze. Jednak chcc zachowa
odpowiedni organizacj plikw zapisywanych w swoim prywatnym koncie uytkownika,
dobrze jest skorzysta z folderu Wideo. Pliki wideo, ktre chcielibymy wspdzieli
z innymi uytkownikami, mona umieci w folderze Wideo publiczne. Oba foldery
udostpniaj bardzo zblione funkcje. Zanim przystpimy wic do odtwarzania plikw
wideo, przyjrzymy si folderowi Wideo.
447
Chcc tworzy swj folder Wideo, naley klikn przycisk Start i w wywietlonym menu
klikn nazw swojego konta. W otwartym oknie folderu, w panelu nawigacyjnym naley
klikn znajdujc si w dole okna pozycj Foldery, a nastpnie klikn pozycj Wideo.
Filmy zawieraj te pliki, ktrych ikony przedstawiaj miniatury filmu. Po klikniciu takiej
ikony film zostanie wywietlony w panelu podgldu (o ile jest on otwarty).
Poszczeglne panele mona otwiera i zamyka, klikajc przycisk Organizuj i wybierajc
z wywietlonego menu pozycj Ukad. Wicej informacji na temat folderw i paneli
Jeeli chcielibymy zobaczy rozszerzenia plikw wideo, to naley klikn przycisk

Organizuj i z wywietlonego menu wybra pozycj Opcje folderw i wyszukiwania.
Nastpnie naley klikn kart Widok, usun zaznaczenie opcji Ukryj rozszerzenia
znanych typw plikw i klikn przycisk OK.
Dodawanie filmw do biblioteki mediw

Informacje na temat przechowywanych filmw mona zapisa w bibliotece programu
Windows Media Player. Zalenie od konfiguracji programu, pliki wideo znajdujce si
w folderze Wideo albo w folderach publicznych mog by ju uwzgldniane w bibliotece.
Mona si o tym przekona, klikajc w programie przycisk Biblioteka, a nastpnie klikajc
strzak pod tym przyciskiem i wybierajc z menu pozycj Wideo.
Chcc doda nowe filmy do biblioteki, naley zacz monitorowanie folderw, w ktrych
s one zapisane. Mona to wykona za pomoc poniszej procedury:
1. Uruchomi program Media Player (o ile nie jest jeszcze uruchomiony).
2. Klikn Organizuj/Zarzdzaj bibliotekami/Wideo. Domylnie w oknie dialogowym
Lokalizacje biblioteki pojawi si pozycje Moje wideo i Wideo publiczne.
3. Klikn przycisk Dodaj i odszuka napd oraz folder zawierajcy inne filmy, ktre
chcielibymy doda do biblioteki. Klikn przycisk OK i powtarza ten krok w celu
dodania innych folderw.
4. Klikn przycisk OK we wszystkich otwartych oknach dialogowych, aby zapisa
wprowadzone zmiany.
Do biblioteki zostan dodane pliki mediw znajdujce si w folderach, ktre wybralimy
w powyszej procedurze. Podobnie jak w przypadku pracy z muzyk, moemy wywietla ikony w widoku Kafelki, Ikony lub Szczegy. Moemy te doda do nich swoje
wasne informacje na temat mediw, dziki czemu zostan one lepiej posegregowanie
wedug gatunku, reysera, aktorw lub innej cechy. Kliknicie w panelu nawigacyjnym
pozycji Gatunek powoduje wywietlenie wszystkich filmw znajdujcych si w bibliotece, pogrupowanych wedug gatunku.
Standardowo w panelu nawigacyjnym nie jest dostpna w gazi Wideo opcja Gatunek.
Aby si pojawia, trzeba klikn Organizuj/Dostosuj okienko nawigacji, a w otwartym
oknie dialogowym Dostosowywanie okienka nawigacji naley zaznaczy opcj gatunek
w gazi Wideo i klikn przycisk OK.
448
Odtwarzanie filmw z biblioteki

Odtwarzanie filmw w programie Media Player nie rni si niczym od odtwarzania
muzyki. Wystarczy klikn dwukrotnie ikon lub tytu wybranego filmu. Mona te klikn
prawym przyciskiem myszy ikon, grup lub kategori i wybra z menu kontekstowego
pozycj Odtwrz. Nie mona te zapomnie o klikniciu przycisku Teraz odtwarzane, tak
eby zobaczy odtwarzany wanie film.
Podsumowanie
Windows Media Player 12 jest najnowsz i najbardziej rozbudowan wersj programu
dostarczanego bezpatnie z wikszoci wersji systemu Windows 7. Oto krtkie podsumowanie zagadnie poruszanych w tym rozdziale, powiconym odtwarzaniu filmw,
pyt DVD i ogldaniu obrazw w programie Media Player:
Chcc odtworzy film DVD w programie Media Player, naley woy pyt
do napdu i poczeka na uruchomienie programu.
W celu pobrania z internetu niestrumieniowego pliku wideo naley klikn

prowadzce do tego pliku cze i wybra z menu kontekstowego pozycj Zapisz
element docelowy jako.
W celu otwarcia folderu Wideo naley klikn przycisk Start, klikn w menu
nazw swojego konta i otworzy ikon folderu Wideo. Mona te w pasku adresu
klikn nazw konta i wybra z listy pozycj Wideo.
Chcc zobaczy filmy zaimportowane do programu Media Player, naley klikn

pozycj Wideo w panelu nawigacyjnym.
Pomoc na temat programu Media Player i inne dodatkowe informacje mona

uzyska po klikniciu przycisku Pomoc znajdujcego si na pasku narzdzi.
Rozdzia 21.
Rozwizywanie
problemw z internetem
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z przegldark Internet Explorer
Problemy z internetem mog by powodowane przez uywane poczenie internetowe,

a take przez rne problemy z ogldanymi stronami albo z sam przegldark.
z przegldark Internet Explorer
W tym podrozdziale zajmiemy si problemami zwizanymi wycznie z przegldark
Microsoft Internet Explorer.
Klikanie hipercza nie daje adnych efektw

Klikane cze moe otwiera stron w nowym oknie, ktre jest blokowane jako wyskakujce okienko. Naley wtedy klikn pasek informacyjny i pozwoli na otwieranie okienek wyskakujcych albo klikn symbol zablokowania na pasku statusu przegldarki
(prosz spojrze na rysunek 21.1) i wybra opcj pozwalajc na otwieranie okienek
wyskakujcych. Moliwe jest te, e nowe okno otwierane jest w tle. Naley wtedy poszuka go na pasku zada.
Wszystko to, co opisywane byo w rozdziale 16., dotyczy rwnie stron WWW,
ktre otwieraj si w nowym oknie przegldarki.
450
Rysunek 21.1. Wybieranie opcji pozwalajcej na wywietlanie okienek wyskakujcych
Nie mona pobra programu lub formantu ActiveX

System Windows 7 zapewnia wikszy poziom bezpieczestwa przez blokowanie tych
przypadkw pobierania programw, ktre sprawiaj wraenie, jakby odbyway si bez
naszego pozwolenia. Po klikniciu cza rozpoczynajcego pobieranie moemy zobaczy
okno przedstawione na rysunku 21.2. Pobieranie bdzie kontynuowane po klikniciu
w nim przycisku Zapisz lub Uruchom.
Rysunek 21.2.
Trzeba okreli,
czy chcemy pobra,
czy moe uruchomi
aplikacj
Nie naley pobiera plikw z nieznanych nam stron. Naley korzysta wycznie ze stron,
ktre znamy i ktrym ufamy.
Alarm bezpieczestwa dotyczcy opuszczania

bezpiecznego poczenia internetowego
Wiele witryn w internecie wymaga podania informacji osobistych. Zamawianie produktw w sklepach internetowych albo zakadanie konta w serwisie Allegro to czynnoci
wymagajce wpisania szczegowych informacji o sobie. Powane witryny pozwalaj
451
na wpisywanie tych informacji w sposb bezpieczny. Po wpisaniu wszystkich informacji

i wysaniu ich moemy zobaczy okno dialogowe przedstawione na rysunku 21.3.
Rysunek 21.3.
Internet Explorer
ostrzega nas,
e wychodzimy
z bezpiecznej witryny
Ostrzeenie to informuje nas, e do tej pory znajdowalimy si na stronie, ktra przekazywaa informacje do serwera w formie zaszyfrowanej, a teraz jestemy kierowani na
stron, ktra nie stosuje takich zabezpiecze. W wikszoci przypadkw nie stanowi to
adnego problemu, poniewa informacje zostay ju wysane do serwera w formie zabezpieczonej. Kliknicie przycisku Wicej informacji spowoduje wywietlenie dodatkowych
danych na ten temat. Jeeli takie komunikaty nas irytuj, to mona zaznaczy pole wyboru
W przyszoci.
Komunikat o bdzie
Nie mona wywietli strony sieci Web
Najczstsz przyczyn powstawania tego problemu jest prba otwarcia strony WWW
bez aktywnego poczenia internetowego albo bdne wpisanie adresu URL. Jeeli korzystamy z poczenia modemowego, to najpierw trzeba si poczy z sieci. (Jeeli moemy
odbiera poczt, to znaczy, e jestemy ju poczeni).
Trzeba pamita, e przy wpisywaniu adresw URL nie mona popeni jakiegokolwiek
bdu. Bdy mog powodowa nawet najdrobniejsze niecisoci we wpisywanych adresach, takie jak wpisanie www.heliom.pl zamiast waciwego adresu www.helion.pl. Podobne
problemy spowoduje najprawdopodobniej umieszczenie spacji we wpisywanym adresie
URL (po naciniciu klawisza Enter wszystkie spacje zamieniane s na znaki %20).
Inne czste powody pojawiania si bdu Nie mona wywietli strony sieci Web opisywane s na stronie http://support.microsoft.com, na ktrej trzeba poszuka frazy nie
mona wywietli strony.
Istnieje te moliwo wczenia bardziej opisowych komunikatw o bdach programu
Internet Explorer. W tym celu naley wybra z menu pozycj Narzdzia/Opcje internetowe,
klikn kart Zaawansowane i usun zaznaczenie opcji Poka przyjazne komunikaty
o bdach HTTP.
Nie mona zmieni domylnej strony gwnej

Normalnie mamy moliwo zmienienia domylnej strony gwnej (czyli strony otwieranej
zaraz po otwarciu przegldarki) w dowolnym momencie pracy z komputerem. Wystarczy
otworzy t stron w przegldarce, klikn przycisk Narzdzia, z wywietlonego menu
wybra pozycj Opcje internetowe, w otwartym oknie dialogowym klikn przycisk Uyj
452
biecej, a na koniec klikn przycisk OK. Do listy stron gwnych mona doda kilka
stron, a wtedy przy uruchamianiu przegldarki Internet Explorer kada z nich otwierana
bdzie w osobnej karcie.
W rodowisku korporacyjnym administrator moe odgrnie ustala stron gwn
przegldarki Internet Explorer, wykorzystujc narzdzia Internet Explorer Administration
Kit. W takim wypadku nie bdziemy w stanie zmieni strony gwnej bez zezwolenia
administratora.
Jeeli okae si, e adres strony gwnej jest cay czas zmieniany na inny adres URL ni
ten wybrany przez nas, to naley otworzy w panelu sterowania opcj Odinstaluj programy, poszuka na licie takich pozycji jak SecondPower Multimedia SpeedBar, GoHip!
Browser Enhancement albo Xupier toolbar i szybko je odinstalowa. Mona te wybra
z menu przegldarki pozycj Narzdzia/Zarzdzaj dodatkami/Wcz lub wycz dodatki
i wyczy wszystkie dodatki zawierajce takie nazwy.
Jeeli opcje pozwalajce na zmian domylnej strony gwnej s wyczone, to najprawdopodobniej komputer zosta zainfekowany wirusem lub robakiem. Naley wtedy skorzysta
z programu antywirusowego i przeskanowa cay system, a nastpnie usun wszystkie
znalezione zagroenia. Oprcz tego naley uy omawianego w rozdziale 8. programu
Microsoft Windows Defender, ktry rwnie jest zaprojektowany do usuwania niechcianego oprogramowania.
Mona te pokusi si o uruchomienie Internet Explorera bez dodatkw. W tym celu
naley klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/
Narzdzia systemowe/Internet Explorer (bez dodatkw).
Obrazki zapisywane s jako bitmapy (pliki .bmp)

Normalnie po klikniciu obrazka widocznego na stronie prawym przyciskiem myszy
mamy moliwo zapisania go w formacie JPEG lub GIF, do pliku o podanej nazwie.
Jeeli jednak wszystkie obrazki zapisywane s w formacie BMP, to naley wykona
ponisze kroki:
1. Wybra z menu pozycj Narzdzia/Opcje internetowe.
2. Klikn przycisk Usu, w otwartym oknie zaznaczy opcj Tymczasowe pliki
internetowe, a nastpnie klikn przycisk Usu. (Bez obaw, nie utracimy w ten
sposb adnych programw, dokumentw ani innych wanych rzeczy).
3. Po zakoczeniu usuwania plikw naley klikn kart Zaawansowane w oknie
dialogowym Opcje internetowe.
4. W sekcji Ustawienia przewin list opcji do nagwka Zabezpieczenia i usun
zaznaczenie z opcji Nie zapisuj zaszyfrowanych stron na dysku.
5. Klikn przycisk OK i zamkn okno dialogowe.
6. W oknie przegldarki Internet Explorer klikn przycisk Odwie albo nacisn
klawisz F5.
453
Inne problemy lub funkcje przegldarki Internet Explorer

Przegldarka Internet Explorer jest wielkim programem, ktry wie si z internetem
duo bardziej ni sam system Windows 7. Nie jest to zatem co, co mona dokadnie
opisa w ksice powiconej oglnie systemowi Windows. Na szczcie w sieci dostpnych jest wiele innych informacji. Na pocztek mona skorzysta z systemu pomocy
wbudowanego w przegldark, na przykad tak:
1. Wybra z menu pozycj Pomoc/Pomoc programu Internet Explorer (jeeli nie wida
paska menu, to najpierw trzeba nacisn klawisz Alt).
2. W otwartym oknie pomocy klikn przycisk Przegldaj pomoc (wyglda jak maa
ksika), a nastpnie:
Kliknicie elementu wyrnianego ikon ksiki pozwala zobaczy wszystkie

tematy z danej kategorii.
Kliknicie elementu wyrnianego ikon strony ze znakiem zapytania otwiera

opis tematu.
Mona te wpisa dowolny tekst w polu Wyszukaj w Pomocy, aby znale dodatkowe
informacje niedostpne w lokalnym systemie. Po klikniciu przycisku Zapytaj i pniejszym wybraniu cza spoecznoci systemu Windows mona te wysa pytanie do
spoecznoci sieciowej zwizanej z tym systemem.
Najnowsze informacje na temat przegldarki Microsoft Internet Explorer uzyska mona
na stronie http://www.microsoft.com/ie.
454
Cz V
Zarzdzanie
plikami i folderami
W tej czci:
Rozdzia 22. Napdy, foldery i pliki
Rozdzia 23. Zarzdzanie plikami i folderami
Rozdzia 24. Wyszukiwanie plikw i wiadomoci
Rozdzia 25. Metadane i wyszukiwanie zaawansowane
Rozdzia 26. Uywanie pyt CD i DVD
Rozdzia 27. Ochrona plikw
Rozdzia 28. Rozwizywanie problemw z plikami i folderami
Ju dawno miny dni, w ktrych ludzie uywali dyskietek oraz niewielkich dyskw
twardych i przechowywali na nich zaledwie kilka setek plikw. Dzisiejsze ogromne
pojemnoci dyskw twardych pozwalaj uytkownikom przechowywa tysice, a nawet
dziesitki tysicy plikw. Firma Microsoft w czasie projektowania systemu Windows 7
zdawaa sobie spraw, e wikszo uytkownikw komputerw ma problemy z waciwym zarzdzaniem takimi ogromnymi kolekcjami plikw. Okazuje si, e prace nad
popraw tego stanu rzeczy naprawd si opaciy.
Rozdzia 22. zaczynam od oglnego opisania napdw, folderw i plikw. Skierowany jest
on do osb zaczynajcych dopiero swoj przygod z komputerem i nie do koca wiedzcych, co waciwie znacz te pojcia. W rozdziale 23. omawiam podstawowe operacje uywane przy zarzdzaniu plikami i folderami, takie jak przenoszenie, kopiowanie,
zmiana nazwy, usuwanie i odzyskiwanie plikw.
Rozdziay 24. i 25. powicone zostay indeksowi wyszukiwania, czyli chyba najbardziej uytecznej, najwaniejszej (i najmniej docenianej) funkcji systemu Windows 7.
Jak dowiemy si w tych rozdziaach, indeks wyszukiwania jest doskona wyszukiwark
treci znajdujcych si w naszym komputerze, podobn do tych, ktre znamy z internetu.
Jest to idealne rozwizanie dla osb, ktre przechowuj na dysku ogromne iloci najrniejszych plikw.
456
Cz V Zarzdzanie plikami i folderami
W rozdziale 26. zagbimy si w zadziwiajcym wiecie nonikw optycznych, czyli pyt

CD i DVD. System Windows 7 ma wiele wbudowanych funkcji, ktre bardzo uatwiaj
prac z tymi nonikami. W rozdziale 27. omawia bd nowe funkcje zwizane z zabezpieczaniem plikw, takie jak Centrum kopii zapasowych i przywracania, poprzednie wersje
uszkodzonych lub utraconych plikw oraz funkcja BitLocker umoliwiajca szyfrowanie napdw w komputerach przenonych. W rozdziale 28. przedstawi kilka problemw
najczciej spotykanych przy zarzdzaniu plikami oraz sposoby ich rozwizywania.
457
Rozdzia 22.
Napdy, foldery i pliki

W tym rozdziale:
Dyski twarde, napdy i karty pamici
Nawigowanie w folderach w programie Eksplorator Windows
Klikanie, przegldanie i szeregowanie ikon
Nie tramy zapisanych plikw
Pocztkujcy uytkownicy komputerw s czsto przestraszeni, syszc pojcia takie

jak folder, napd, plik, ikona, kilobajt, megabajt, gigabajt itp. W praktycznie kadym
miejscu zakada si, e uytkownik dokadnie wie, co znacz te pojcia, i nikt nie zadaje
sobie trudu ich objaniania. Wynika to z faktu, e pojcia te nie zmieniy si praktycznie
do 25 lat.
Oczywicie samo istnienie tych poj od wielu lat nie sprawio, e stay si one powszechnie
znane. Co wicej, na jedn osob znajc znaczenie tych poj przypadaj zapewne tysice
osb niemajcych na ten temat adnej wiedzy. Z tego powodu w tym rozdziale postanawiam zerwa z tradycj i dokadnie objani znaczenie tych najbardziej podstawowych
poj.
Dyski i napdy
Komputery s urzdzeniami do obsugi informacji. Informacje te przechowywane s na
rnego rodzaju nonikach. W dzisiejszych czasach noniki te maj zwykle posta dysku
lub karty, cho czasami zdarza si te, e informacje przechowywane s na kasetach, ale
te uywane s najczciej do wykonywania kopii bezpieczestwa.
Twardy dysk w komputerze

Wszystkie programy i informacje znajdujce si w naszym komputerze s zapisane na
znajdujcym si w nim dysku. Samego dysku nie mamy moliwoci zobaczy, poniewa jest on zamknity w obudowie komputera, ktra nie powinna by otwierana bez
potrzeby. Taki dysk okrelany jest wieloma rnymi nazwami, na przykad dysk twardy
albo dysk trway.
458
W zasadzie wszystkie dane, z ktrymi pracujemy, zapisane s na twardych dyskach zamontowanych w naszym komputerze. Wyjtkiem s tu tylko te dane, do ktrych dostp mamy
w internecie. Poza tym na twardych dyskach zapisany jest sam system Windows ze wszystkimi zainstalowanymi w nim programami oraz zdjcia, filmy, muzyka i inne pliki.
Nie naley myli dysku twardego z pamici komputera (nazywana jest te pamici
RAM, od angielskich sw Random Access Memory, czyli pami o dostpie swobodnym).
Na dysku zapisane s wszystkie informacje przechowywane w komputerze. W pamici
przechowywane s tylko elementy otwarte, czy te, ktrych aktualnie uywamy.
Do komputera mona doczy dodatkowe dyski twarde, zarwno wewntrzne, jak i zewntrzne. Kady z nich reprezentowany jest przez ikon w folderze Komputer, o czym
bd mwi w dalszej czci tego rozdziau.
Gwny dysk twardy komputera, czyli dysk C:, nazywany jest te dyskiem niewymiennym, poniewa nie mona go atwo wyj z komputera naciniciem jednego przycisku.
Pozostae rodzaje dyskw nazywane s wymiennymi, poniewa mona je wzgldnie
atwo usun z komputera. Przykadami takich nonikw s pyty CD lub DVD.
Noniki wymienne
Nonikami wymiennymi nazywane s dyski i urzdzenia, ktre mona podczy i odczy
od komputera. Wikszo nonikw wymiennych wymaga zastosowania w komputerze
specjalnego napdu. Napd jest urzdzeniem, do ktrego mona woy nonik. Dopiero
wtedy specjalne urzdzenia znajdujce si w napdzie s w stanie odczyta informacje
zapisane na woonym do niego noniku. W kolejnych podpunktach opisywane s rne
rodzaje nonikw wymiennych.
Dyskietki i dyski Zip

Dyskietki i dyski Zip istniej ju od bardzo dugiego czasu. S to noniki magnetyczne,
co oznacza, e do zapisywania informacji wykorzystuj pole magnetyczne, podobnie
jak dzieje si to w dyskach twardych. Dawniej praktycznie kady komputer wyposaony
by w napd dyskietek i prawie wszyscy uywali tych nonikw. Dzisiaj jest to ju jednak przeytek. Niewielka pojemno dyskietek sprawia, e zostay one odrzucone przez
wiat, w ktrym cay czas brakuje miejsca na dyskach.
Dyski Zip nadal zachowuj wzgldnie du popularno, gwnie dziki ich zwikszonej pojemnoci. Na jednym dysku Zip mona zapisa informacje z wielu dyskietek. Dokadna warto uzaleniona jest od uywanego dysku Zip i napdu, ale zwykle na jednym
takim dysku mona zapisa dane ze stu, a maksymalnie z tysica dyskietek.
Napdy Zip wbudowywane s w tylko niewielk liczb komputerw. Nie trzeba si zatem
przejmowa, jeeli w kupionym komputerze nie ma napdu dyskietek ani napdu dyskw
Zip. W kadej chwili mona nieduym kosztem uzupeni system o te napdy. Najczstszym powodem montowania takich napdw w komputerze jest potrzeba tworzenia kopii
bezpieczestwa danych. Do tego celu mona jednak wykorzysta rwnie pyty CD lub
DVD, jak rwnie napdy flash i zewntrzne dyski twarde.
459
Dyski Zip nie s tosame z plikami Zip i nie naley ich ze sob myli, tym bardziej e nie
maj ze sob nic wsplnego. Dysk Zip jest elementem sprztowym, ktry mona wzi
do rki i obejrze. Z kolei plik Zip jest zwyczajnym plikiem, ktry moe zosta zapisany
na dowolnym dysku.
Na rysunku 22.1 przedstawiam przykadowy wygld dyskietki. Dysk Zip wyglda bardzo
podobnie, ale jest nieco wikszy. Jeeli kto ma w komputerze napd takich dyskietek,
musi pamita o tym, eby prawidowo je w nim umieszcza. Metalowa osona powinna
znajdowa si z przodu dysku, a etykieta z opisem na grze. Jeeli na dyskietce nie ma
etykiety, to naley umieszcza j w napdzie tak, eby metalowe kko znajdowao si na
spodniej stronie dyskietki.
Rysunek 22.1.
Dyskietka
Przecznik blokady zapisu na dyskietce ma zapobiega przypadkowemu usuniciu lub

nadpisaniu wanych informacji. Jeeli przecznik zasania otwr w dyskietce, to znaczy,
e mona na niej zapisywa dane. Jeeli jednak otwr nie jest zasonity, to mona tylko
odczytywa dane z dyskietki, ale nie mona na niej nic zapisa.
Pyty CD i DVD
Pyty CD i DVD s bardzo popularnymi nonikami informacji. Pyty CD s wykorzystywane przez koncerny muzyczne do sprzedawania albumw z utworami rnych wykonawcw. Z kolei przemys filmowy wykorzystuje pyty DVD do sprzedawania filmw.
W wiecie komputerw oba rodzaje nonikw uywane s do rozprowadzania oprogramowania. Na rysunku 22.2 przedstawiam przykad pyty CD lub DVD. Oba rodzaje pyt
wygldaj dokadnie tak samo, wic to, co wida na rysunku, moe by zarwno pyt CD,
jak i pyt DVD.
Przy wkadaniu pyty CD lub DVD do napdu naley si upewni, e kadziemy j etykiet do gry. Nastpnie naley nacisn w napdzie przycisk wysuwania albo delikatnie
popchn tack, tak eby zostaa wsunita do napdu.
Chcc posucha muzyki z pyty CD, wystarczy woy j do napdu i poczeka kilka
sekund na rozpoczcie odtwarzania, najczciej w programie Windows Media Player.
460
Rysunek 22.2.
Pyta CD lub DVD
Ta sama procedura obowizuje w przypadku pyt DVD, ale tutaj nasz komputer musi
by wyposaony w odpowiedni sprzt i oprogramowanie. Oto krtka lista rde informacji na temat obsugi pyt CD i DVD:
Ogldanie filmw z pyt DVD rozdzia 21., DVD, filmy i co jeszcze.
Kopiowanie plikw z pyt i na pyty CD lub DVD rozdzia 26., Uywanie

pyt CD i DVD.
Najczciej popenianym bdem jest zaoenie, e pyty CD i DVD to waciwie to samo.

W kocu oba rodzaje pyt wygldaj tak samo. Mimo to trzeba pamita, e s to cakowicie rne noniki. Co wicej, obsuguje si je zupenie inaczej ni pozostae rodzaje
nonikw. To wanie dlatego powiciem im cay rozdzia (26.).
Urzdzenia przenone
Pod wzgldem technicznym urzdzenia przenone nie s dyskami ani napdami, a mimo
to mona w nich przechowywa pliki. Na przykad w aparatach cyfrowych mona przechowywa obrazy, a przenone odtwarzacze MP3 nadaj si do przechowywania muzyki.
Po podczeniu takiego urzdzenia do komputera, w systemie Windows 7 pojawia si
ono jako kolejny napd i jako takie reprezentowane jest przez ikon w folderze Komputer.
Pliki mona kopiowa na i z urzdze przenonych, korzystajc przy tym z wielu rnych technik. Na przykad do pobrania obrazw z aparatu cyfrowego mona wykorzysta program Galeria fotografii usugi Windows Live. Za pomoc programu Windows
Media Player mona kopiowa utwory z i na przenone odtwarzacze MP3. Oczywicie
mona te wykorzysta oglne techniki kopiowania plikw, ktre opisywane bd
w rozdziale 23.
Karty pamici
Karty pamici (nazywane czasami kartami pamici flash) s nonikami elektronicznymi,
co oznacza, e nie ma w nich adnych obracajcych si czci mechanicznych ani gowic
pozwalajcych na odczytywanie i zapisywanie informacji. Karty pamici dostpne s
w wielu rnych ksztatach i formatach, z ktrych cz przedstawiam na rysunku 22.3.
461
Rysunek 22.3.
Karty pamici
Wikszo aparatw cyfrowych i odtwarzaczy MP3 wykorzystuje karty pamici do przechowywania utworw i obrazw. Po podczeniu urzdzenia do komputera uzyskujemy
dostp do zawartoci takiej karty i moemy kopiowa pliki z niej i na ni.
Jeeli komputer wyposaony jest w gniazdo karty pamici, to moemy woy do niego
posiadan kart. Kade gniazdo, do ktrego mona woy kart, pojawia si w folderze
Komputer jako osobna ikona. Po woeniu karty do gniazda uzyskujemy moliwo kopiowania plikw na kart i z karty przy zastosowaniu technik omawianych w rozdziale 23.
Napdy flash
Napd flash (albo po prostu pendrive) nie jest adnym dyskiem. Jest to niewielkie urzdzenie, ktre mona przypi do kluczy albo schowa do kieszeni lub portfela. Co wicej,
do uywania takiego nonika nie potrzebujemy adnego napdu, poniewa to ju jest
napd. Wystarczy tylko podczy go do portu USB w komputerze.
Napd flash jest zwyk kart pamici z wtyczk USB.
Po podczeniu do komputera napd flash zachowuje si i dziaa w systemie Windows

dokadnie tak samo jak dysk twardy. Mona na niego i z niego kopiowa i przenosi pliki,
stosujc techniki omawiane w rozdziale 23. Napdy flash produkowane s w najrniejszych ksztatach i wielkociach. Przykady takich urzdze znale mona na stronach
WWW dowolnego sklepu komputerowego. Wystarczy tylko poszuka dziau pamici
flash albo Pendrive.
462
Przegldanie napdw w swoim komputerze

Kady napd w systemie reprezentowany jest przez ikon wywietlan w folderze Komputer. Mona go otworzy za pomoc dowolnej z przedstawionych poniej metod:
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Komputer.
Klikn przycisk Start, klikn nazw swojego konta i otworzy folder Komputer.
Klikn dwukrotnie ikon Komputer widoczn na pulpicie.
Nacisn klawisz (
Nacisn klawisze (
klawisz [ ]).
), wpisa komp i klikn pozycj Komputer.

)+E (przytrzyma klawisz [
], nacisn klawisz E, puci
Jeeli w prawej kolumnie menu Start nie ma pozycji Komputer, a chcielibymy j tam
zobaczy, to naley klikn przycisk Start prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie naley zaznaczy opcj Menu
Start i klikn znajdujcy si przy niej przycisk Dostosuj. W kolejnym oknie, w sekcji
Komputer naley zaznaczy opcj Wywietl jako cze. Na koniec trzeba jeszcze klikn
przycisk OK.
Zawarto otwartego okna folderu zaley od wyposaenia naszego komputera PC. Na

rysunku 22.4 przedstawiam przykad komputera wyposaonego w wiele rnych napdw.
Rysunek 22.4. Przykad folderu Komputer
463
Nie mona oczekiwa, e folder Komputer bdzie w kadym komputerze wyglda dokadnie tak samo jak na rysunku 22.4. Kady komputer jest tworzony indywidualnie i w zwizku
z tym moe mie rne napdy, gniazda kart pamici oraz podczone urzdzenia zewntrzne. Zawsze powinny by jednak widoczne przynajmniej dwie kategorie napdw.
Folder Komputer jest wyjtkowy, poniewa zawiera ikony wszystkich napdw znajdujcych
si w komputerze oraz podczonych do niego urzdze zewntrznych przeznaczonych
do przechowywania plikw. Pozostae foldery zawieraj tylko podfoldery oraz pliki.
Pierwsza kategoria to Dyski twarde. W komputerze musi by przynajmniej jeden dysk,

ktry zostanie oznaczony liter C:. To wanie na nim zapisane s wszystkie informacje.
W wikszoci przypadkw cakowicie wystarczajcy jest jeden dysk.
W kategorii Urzdzenia z wymiennymi nonikami pamici widoczne s ikony pozostaych
nonikw. Moe si tam pojawia Stacja dyskietek (A:), a najprawdopodobniej dostpny
bdzie te napd CD lub DVD. Takim napdom przypisywane s litery D: lub kolejne.
Ikona dysku E: reprezentuje napd flash wyprodukowany przez firm Kingston.
W kolejnej kategorii Urzdzenia przenone prezentowane s ikony urzdze podczonych aktualnie do naszego komputera. Jeeli w danym momencie do komputera nie
jest podczone adne urzdzenie w rodzaju aparatu fotograficznego, to kategoria ta nie
bdzie w ogle wywietlana. Na rysunku wida ikon aparatu fotograficznego podczonego aktualnie do komputera.
Poszczeglne noniki mona wkada i wyjmowa z rnych napdw, i obserwowa
ikony wywietlane w folderze Komputer. Nazwy ikon napdw wymiennych odwzorowuj
zawarto znajdujcych si w nich nonikw. Po wysuniciu nonika z napdu nazwa
przy ikonie wraca do oglnego opisu samego napdu. Jest to funkcja bardzo uatwiajca
pocztkujcym uytkownikom komputera rozpoznanie zawartoci i znaczenia poszczeglnych ikon wywietlanych w folderze Komputer.
Wielkoci i pojemnoci
Kady dysk mona przyrwna do pojemnika, do ktrego wkadamy rne rzeczy. Dysk
ma pewne ograniczenie liczby rzeczy, ktre mona na nim umieci. Na podobnej zasadzie
inn ilo wody mona zmieci w szklance, wiadrze, wannie i w basenie. We wszystkich mona przechowywa wod, ale rni si midzy sob pojemnoci (czyli iloci
przechowywanej wody).
Skoro porwnujemy ju noniki komputerowe do zbiornikw na wod, to dyskietk mona
przyrwna do szklanki, pyt CD do wiadra, pyt DVD do wanny, a twardy dysk do
basenu. Karty pamici, napdy flash i dyski Zip maj bardzo rne pojemnoci, dlatego
trudno im przypisa jaki konkretny pojemnik na wod, cho zwykle zawieraj si one
w przedziale od wiadra do wanny.
Objto wody mierzymy w litrach, natomiast w wiecie komputerw podstawow jednostk miary jest bajt. Jeden bajt jest iloci miejsca potrzebn mniej wicej do zapisania jednego znaku, takiego jak litera a. Na przykad do zapisania sowa kot potrzeba
trzech bajtw.
464

Najmniejsz jednostk miary w komputerach jest bit, ktry moe zawiera warto 0
lub 1. Jeden bajt skada si z omiu bitw.
Wikszo dyskw pozwala na przechowywanie tysicy, milionw, nawet miliardw

bajtw. Zazwyczaj pojemnoci dyskw zaokrgla si do najbliszego tysica, miliona lub
miliarda bajtw. Dzisiejsze dyski s bardzo tanie i udostpniaj wiele miejsca, a zatem
nie ma sensu rozpatrywa ich pojemnoci z dokadnoci do bajta. Co wicej, w komputerowym slangu nie uywa si sw tysic, milion i miliard, ale stosowane s duo
krtsze pojcia:
Kilo tysic
Mega milion
Giga miliard
Tera bilion
To waciwie wszystko, co trzeba wiedzie na temat tych poj. Dla osb lubicych poznawa szczegowe wartoci podaj je w tabeli 22.1.
Tabela 22.1. Pojemnoci dyskw i wielkoci plikw
Sowo
Skrt
Kilo
K lub KB
Mega
Giga
Tera
M lub MB
G lub GM
T lub TB
Przybliona warto
1000
1 000 000
1 000 000 000
1 000 000 000 000
Przybliona warto sownie
Dokadna warto
Tysic
210 lub
Milion
Miliard
Bilion
1024
20
1 048 576
30
1 073 741 824
2 lub
2 lub
40
2 lub 1 099 511 627 776
Wracajc do analogii ze zbiornikami na wod, poniej podaj przyblione pojemnoci

poszczeglnych rodzajw nonikw danych:
Dyskietka 1,44 MB
Pyta CD 650 700 MB
Pyta DVD 4,7 GB
Dysk twardy ponad 40 GB
W przypadku dyskw twardych podaem warto ponad 40 GB, poniewa s one dostpne w wersjach o wielu rnych pojemnociach, od 40 GB do 2 TB, a nawet wikszych. Podobnie dyski Zip, karty pamici, napdy flash oraz urzdzenia przenone bardzo
mocno rni si oferowan pojemnoci. Pod wzgldem moliwoci przechowywania
duych iloci danych zdecydowanymi liderami s dyski twarde.
465
Ile jest wolnego miejsca?

Wszystko, co zapisujemy na dysku, zajmuje na nim troch miejsca. Oznacza to, e zaraz
po umieszczeniu jakiegokolwiek pliku zmniejszamy ilo dostpnego miejsca. Sprawdzenie, ile wolnego miejsca jeszcze nam pozostao, jest bardzo proste.
Po otwarciu folderu Komputer zobaczymy, e pod kadym dyskiem twardym znajduje
si wskanik, z ktrego mona odczyta, ile miejsca na danym dysku zostao ju zajte
(niebieska cz), a ile jest jeszcze wolne (biaa cz). Poniej wskanika podawane s
te konkretne wartoci dotyczce oglnej pojemnoci dysku i wolnego miejsca. Na przykad na rysunku 22.4 wida, e na wymiennym dysku E: o oglnej pojemnoci 3,75 GB
pozostao jeszcze 3,07 GB wolnego miejsca.
Jeeli w folderze Komputer nie wida omawianych wanie wskanikw, to naley klikn
przycisk Widoki i wybra z wywietlonego menu pozycj Kafelki. Jeeli ikony napdw
nie s pogrupowane, to naley wskaza mysz nagwek kolumny Typ, klikn znajdujc
si obok niego strzak, a z wywietlonego menu wybra pozycj Grupuj.
Chcc sprawdzi, ile wolnego miejsca zostao w napdzie flash, na dyskietce albo karcie
pamici, naley j najpierw woy do komputera, a nastpnie klikn prawym przyciskiem myszy jej ikon i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Pojawi si
wtedy okno dialogowe przedstawione na rysunku 22.5, w ktrym mona odczyta ogln
pojemno nonika oraz ilo wolnego miejsca.
Rysunek 22.5.
Przykad sprawdzania
iloci dostpnego
miejsca na noniku
Jeeli zobaczymy informacj, e cakowita pojemno nonika wynosi 0 bajtw, to znaczy,

e kliknlimy prawym przyciskiem myszy ikon napdu bez adnego nonika. W takiej
sytuacji jego pojemno musi wynosi zero, poniewa sam napd albo gniazdo nie ma
adnej pojemnoci. Jakkolwiek pojemno moe mie tylko woona do niego pyta lub
karta.
466
Jeeli bdziemy sprawdza pojemno nagranej pyty CD lub DVD, to moemy uzyska informacj, e znajduje si na niej 0 bajtw wolnego miejsca, mimo e nagrane na
pycie dane nie zajmuj jej cakowitej pojemnoci. Wynika to z faktu, e napdy optyczne
dziaaj na nieco innej zasadzie ni pozostae rodzaje nonikw danych. Szczegami
zajmiemy si w rozdziale 26.
Jeeli prawym przyciskiem myszy klikniemy ikon urzdzenia przenonego, to moemy
w ogle nie uzyska informacji o jego pojemnoci oraz zajtym i wolnym miejscu. Po
prostu okno waciwoci urzdzenia przenonego ma przede wszystkim prezentowa informacje o samym urzdzeniu, a nie o dostpnej w nim pamici. Zwykle nie stanowi to jednak
problemu, poniewa w wikszoci przypadkw dane kopiowane s z urzdze przenonych, a nie na nie. Poza tym do wsppracy z urzdzeniami przenonymi przeznaczone
s specjalne programy, takie jak Galeria fotografii usugi Windows Live albo Windows
Media Player, a folder Komputer peni tylko oglne funkcje informacyjne.
Przegldanie zawartoci dysku

Dyski maj tylko jedno przeznaczenie przechowywa informacje. Informacje zapisywane s w plikach, a te rozmieszczane w folderach. Chcc przejrze zawarto dysku lub karty
pamici, naley woy j do napdu lub gniazda, a nastpnie otworzy jej ikon w folderze
Komputer. Trzeba si najpierw upewni, e prawidowo woylimy pyt lub kart, poniewa otwieranie ikony pustego napdu lub gniazda nie ma najmniejszego sensu.
Na przykad w sytuacji, gdy w napdzie dyskietek nie ma adnej dyskietki, otwarcie ikony
tego napdu nic nam nie da. W napdzie musi znajdowa si jaki nonik, ktrego zawarto bdziemy mogli przeglda. Ta sama zasada dotyczy napdw CD i DVD oraz gniazd
kart pamici.
Podobnie jak w przypadku dyskw twardych, dyski zewntrzne przechowuj dane
w folderach i plikach. Kady folder i plik na dysku reprezentowany jest przez ikon.
Dwukrotne kliknicie ikony folderu pozwala na obejrzenie jego zawartoci. Dwukrotne
kliknicie ikony pliku powoduje jego otwarcie i umoliwia obejrzenie zawartoci. Za
pomoc przycisku Wstecz mona przej do folderu, ktry ogldalimy przed chwil.
Formatowanie dyskw
Chyba kady ju sysza o operacji formatowania dysku. Myl jednak, e tak naprawd
niewiele osb wie, z czym tak naprawd wie si ta operacja. Opisz wic kilka podstawowych zasad:
Nie wszystkie dyski wymagaj formatowania. Formatowania wymagaj jedynie

czyste, niesformatowane dyskietki i kilka innych rodzajw nonikw, jednak nawet
one powinny zosta sformatowane tylko raz, a nie przy kadym uyciu.
Nie naley zakada, e dysk twardy wymaga formatowania. Jeeli zajdzie taka
potrzeba, to wywietlony zostanie odpowiedni komunikat. Jeeli takiego komunikatu
nie wida, to znaczy, e dysk nie wymaga formatowania i nie naley uruchamia
takich operacji.
467
Formatowanie dysku cakowicie usuwa jego dotychczasow zawarto. Z tego

powodu dysku nie naley formatowa, jeeli nie mamy cakowitej pewnoci,
e nigdy nie bd nam potrzebne znajdujce si na nim dane.
Lepiej nawet nie prbowa formatowania swojego dysku twardego, tym bardziej e system nam na to nie pozwoli. Sformatowanie dysku twardego spowodowaoby usunicie
caego systemu Windows 7, wszystkich zainstalowanych programw, kontaktw, zapisanych wiadomoci pocztowych, zapisanych plikw, czyli wszystkiego, co znajdowao
si na dysku. Takiej operacji z ca pewnoci nie chcielibymy przeprowadza, chyba
e bdziemy w stanie atwo odtworzy te wszystkie elementy z kopii zapasowych.
Foldery
Wszystkie informacje zapisywane na dysku umieszczane s w plikach. Na przykad
kade zdjcie albo utwr muzyczny znajduje si w osobnym pliku. Poszczeglne pliki
mog by umieszczane w folderach. Foldery na dysku maj dokadnie takie samo zadanie
jak segregatory w szafach z dokumentami gromadz rne dokumenty, tak eby atwiej
mona byo je odszuka w razie potrzeby.
Jeeli kto nadal nie rozumie, po co nam te wszystkie foldery, to mona spojrze na
spraw w ten sposb: Zamy, e wyjmiemy ze wszystkich naszych segregatorw wszystkie dokumenty i uoymy je na swoim biurku. Z pewnoci zrobi si na nim ogromny
baagan, a odszukanie potrzebnego nam dokumentu bdzie graniczyo z cudem. To wanie
dlatego dokumenty umieszczane s w segregatorach. Dziki temu atwiej mona odnale to, co jest nam w danej chwili potrzebne.
Na dysku mona zapisa wiele tysicy plikw. Przy kadym otwarciu ikony dysku widzielibymy tylko tysice nazw plikw, czyli mielibymy ten sam problem co w przypadku
gry papierw zalegajcych na biurku. Wikszo czasu musielibymy przeznaczy na
wyszukiwanie dokumentw, a nie na wykonywanie waciwej pracy.
Jak wida, foldery na dysku speniaj te same zadania co segregatory w naszych szafach
na dokumenty. Chodzi tylko i wycznie o wprowadzenie porzdku w przechowywanych dokumentach i o nic wicej. Przegldajc zawarto dysku twardego, bardzo atwo
mona stwierdzi, ktre ikony reprezentuj foldery:
Ikona folderu zazwyczaj wyglda jak faktyczny segregator.
Ikony folderw zazwyczaj wywietlane s jako pierwsze.
Na rysunku 22.6 przedstawiam przykady rnych ikon reprezentujcych foldery.
Przegldanie zawartoci folderw

Chcc otworzy folder i zobaczy jego zawarto, naley klikn dwukrotnie jego ikon.
Nazwa aktualnie przegldanego folderu znajduje si zawsze w pasku adresu widocznym
w grnej czci okna. Zawarto folderu wywietlana jest w gwnej czci okna. Na
rysunku 22.7 przedstawione zostao okno folderu, w ktrym widoczna jest zawarto folderu Muzyka.
468
Rysunek 22.6. Ikony reprezentujce foldery
Rysunek 22.7. Przegldanie zawartoci folderu
469
Moe wydawa si dziwne, e folder o nazwie Muzyka zawiera ikony kolejnych folderw, ale tak wyglda organizacja plikw na dysku. Jeden folder moe zawiera zarwno
pliki, jak i kolejne foldery. Pod tym wzgldem foldery rni si od segregatorw. Zastanwmy si zatem, co daje nam taka organizacja.
Foldery w folderach (podfoldery)

W szafie na dokumenty jeden segregator zawiera zwykle same dokumenty, ale nie zawiera
ju kolejnych segregatorw. Jednak w komputerze kady folder moe zawiera w sobie
kolejne foldery. Foldery umieszczane w innych folderach nazywane s podfolderami,
ale s to cakowicie penoprawne foldery. Na przykad na rysunku 22.7 przedstawiona
zostaa zawarto folderu Muzyka. Wszystkie ikony folderw widocznych w gwnej czci
okna reprezentuj podfoldery folderu Muzyka (s one jednak takimi samymi folderami).
Podfoldery umoliwiaj stosowanie hierarchicznej struktury dokumentw, dziki czemu
atwiej mona je odszukiwa. Zamy, e za pomoc programu Media Player skopiowalimy do folderu Muzyka tysic utworw z naszej kolekcji pyt CD. Jeeli teraz otworzymy ten folder, to zobaczymy tysic ikon reprezentujcych poszczeglne utwory,
w zwizku z czym odszukanie interesujcego nas utworu moe by kopotliwe, poniewa
trzeba przebrn przez list wielu innych nazw plikw.
Program Media Player stosuje zatem organizacj utworw wedug wykonawcw i albumw. To wanie dlatego po otwarciu folderu Muzyka zobaczymy ikony folderw z nazwami poszczeglnych wykonawcw, a po otwarciu dowolnego z tych folderw zobaczymy
ikony folderw poszczeglnych albumw tego wykonawcy. Dopiero po otwarciu folderu
albumu zobaczymy ikony samych utworw.
Najwaniejsze jest tutaj to, eby uwiadomi sobie, e foldery i podfoldery s po prostu
metod organizowania plikw w pewne grupy, podobnie jak dokumenty szereguje si
w segregatorach. Oczywicie musimy jeszcze wiedzie, jak mona si porusza w folderach, w ktrych zapisywane s nasze pliki.
Foldery nadrzdne
Folder, w ktrym zapisane s rne podfoldery, nazywany jest ich folderem nadrzdnym. Na przykad po klikniciu przycisku Start, a nastpnie klikniciu nazwy swojego
konta otwarty zostanie folder tego konta. Jest on folderem nadrzdnym dla wszystkich podfolderw widocznych w gwnej czci okna.
W czasie przegldania folderw mona bardzo atwo dosta si do folderu nadrzdnego
w stosunku do przegldanego folderu. Wystarczy klikn jego nazw w pasku adresu
(bdzie to przedostatnia nazwa wywietlana w tym pasku).
Pliki
Najmniejszym elementem, jaki moe znale si na dysku, jest plik. Kady plik ma swoj
nazw oraz ikon. Plik moe zawiera praktycznie wszystko zdjcia, utwory muzyczne,
filmy, raporty, arkusze kalkulacyjne, kontakty i wiele innych rzeczy. W poprzednim
470
podrozdziale przyrwnaem komputerowy folder do segregatora na dokumenty. Kontynuujc t analogi, pliki zapisywane na dysku mona przyrwna do papierowych dokumentw umieszczanych w segregatorach. I o to w tym wszystkim chodzi! O odpowiednie szeregowanie plikw w folderach, tak jak szereguje si dokumenty w segregatorach.
W poprzednim podrozdziale mona byo te zobaczy, e ikona reprezentujca folder
wyglda podobnie do rzeczywistego segregatora. W ikonach poszczeglnych plikw nie
zobaczymy ju obrazka segregatora, poniewa w tym miejscu wprowadzaby on tylko
zamieszanie. Ikony plikw wygldaj najczciej jak kartki papieru z zagitym rogiem,
na ktrych narysowane jest logo programu uywanego do otwierania tych plikw. Wicej
szczegw na ten temat podam ju za chwil.
Na rysunku 22.8 prezentuj kilka przykadowych ikon reprezentujcych pliki. Trzeba
jednak pamita, e istniej tysice rnych rodzajw plikw i tysice rnych programw. Nie naley zatem oczekiwa, e w swoim systemie zobaczymy dokadnie te same
ikony. Najwaniejsze jest to, e ikony plikw nie przypominaj ikon folderw.
Rysunek 22.8. Przykadowe ikony reprezentujce pliki
Obrazy i filmy rwnie zapisywane s w plikach. Jednak ich ikony nie zawsze wygldaj
jak kartki papieru. Czsto przybieraj one form obrazu zapisanego w pliku albo pierwszej klatki filmu znajdujcego si w danym pliku. System Windows 7 wywietla je w ten
sposb, dziki czemu nie musimy otwiera pliku, eby zobaczy jego zawarto. Prosz
spojrze na rysunek 22.9.
471
Rysunek 22.9. Przykadowe ikony obrazw
Otwieranie i zamykanie plikw

Chcc zobaczy zawarto jakiego pliku, zmieni j albo wydrukowa, trzeba ten plik
otworzy. Mona to zrobi w ten sam sposb, w jaki otwierane s foldery albo ikony
napdw. Wystarczy klikn dwukrotnie ikon pliku.
Zalenie od ustawie zdefiniowanych, w opisywanym w dalszej czci tego rozdziau
oknie dialogowym Opcje folderw i wyszukiwania ikony napdw, folderw i plikw mona
otwiera dwukrotnym lub pojedynczym klikniciem.
Pliki dokumentw nigdy nie otwieraj si samodzielnie. Zawsze musz zosta otwarte
wewntrz jakiego programu. Istniej tysice rnych rodzajw plikw i tysice rnych programw. Nie mona w zwizku z tym powiedzie, jaki program zostanie uyty
do obsugi danego pliku. Jeeli jednak uda si nam otworzy jaki plik, to na pewno zostanie on otwarty w przystosowanym do tego programie.
W rozdziale 2. omawiaem ju podstawy uywania programw i ich okien.
Wywietlanie i ukrywanie rozszerze nazw plikw

System Windows korzysta z rozszerze nazw plikw i na ich podstawie okrela program, jaki ma zosta uyty w celu otwarcia pliku. Rozszerzenie nazwy pliku skada si
z kilku znakw poprzedzonych kropk, ktre umieszczone s na samym kocu nazwy,
tak jak pokazano na rysunku 22.10.
472
Rysunek 22.10.
Nazwa i rozszerzenie
pliku
Chcc zobaczy rozszerzenie nazwy wybranego pliku, naley klikn jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym
oknie dialogowym waciwoci pliku podany bdzie opisowy typ pliku, a za nim rozszerzenie umieszczone w nawiasach. Na przykad po klikniciu prawym przyciskiem myszy
ikony pliku wideo i wywoaniu okna jego waciwoci zobaczymy nastpujcy opis pliku
(znajdujce si w nawiasie znaki .wmv skadaj si na rozszerzenie nazwy pliku, ktre
moe by ukryte w oknach folderw):
Typ pliku: Plik audio/wideo pakietu Windows Media (.wmv)
Chcc zobaczy wszystkie rozszerzenia plikw w oknie Eksploratora, naley klikn

w nim przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw i wyszukiwania. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Widok i usun zaznaczenie z opcji Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw. Nastpnie mona zamkn okno,
klikajc przycisk OK.
Nazwy folderw nie maj rozszerze i w zwizku z tym w oknie waciwoci folderu nie
zobaczymy adnego rozszerzenia.
Po wczeniu wywietlania rozszerze wszystkich plikw trzeba uwaa, eby nie zmieni ich w czasie poprawiania nazw plikw. Zmiana rozszerzenia nie zmienia typu pliku,
a jedynie przypisuje do niego niewaciwy typ, przez co jego otwarcie moe si okaza
niemoliwe. W takiej sytuacji trzeba przywrci oryginalne rozszerzenie pliku i dopiero
wtedy bdzie mona go normalnie otworzy.
Wybieranie programu otwierajcego plik

Program uruchamiany automatycznie po otwarciu ikony pliku nazywany jest domylnym programem do obsugi plikw tego typu. Nie jestemy jednak ograniczeni do
uywania wycznie tego programu. Jeeli w systemie mamy kilka programw zdolnych
do otwarcia wybranego pliku, to mona klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc, a nastpnie wybra z wywietlonej listy nazw programu, ktrego chcemy uy (rysunek 22.11). Plik zostanie wtedy
otwarty za pomoc wybranego programu.
Zmiana programu domylnego

Jeeli chcielibymy na stae zmieni domylny program uywany do otwierania okrelonego typu plikw, to naley klikn ikon takiego pliku prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc. Nie naley jednak klika
nazwy programu, ale wybra z wywietlonej listy pozycj Wybierz program domylny.
Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe Otwieranie za pomoc przedstawione na
rysunku 22.12. Zestaw programw widocznych w tym oknie uzaleniony jest od typu
kliknitego pliku oraz od programw, jakie s zainstalowane w naszym komputerze.
473
Rysunek 22.11. Wybieranie programu do otwarcia pliku
W oknie mona klikn nazw dowolnego programu, ktry ma si sta domylnym programem do obsugi plikw wybranego typu. Jeeli program, z ktrego chcemy skorzysta, nie pojawia si w oknie dialogowym, to mona klikn przycisk Przegldaj i wybra
potrzebny nam program. Musimy jednak dokadnie zna nazw tego programu oraz folder,
w ktrym si on znajduje. Sam przycisk Przegldaj nie odnajdzie go za nas.
Przy wybieraniu programu do otwierania danego typu plikw naley si upewni, czy
wybrany program jest w stanie obsuy pliki tego typu. Jeeli wybierzemy niewaciwy
program, to przy prbie otwarcia pliku zobaczymy tylko komunikat o bdzie albo w oknie
programu pojawi si nic nieznaczcy bekot.
Jeeli dokonany wybr ma zosta zapamitany, to naley zaznaczy opcj Zawsze uywaj
wybranego programu do otwierania tego typu plikw. Po wybraniu programu naley
oczywicie klikn przycisk OK.
Chcc wyprbowa wprowadzon zmian, naley klikn dwukrotnie ikon pliku, dla
ktrego zmienialimy program domylny. Plik powinien zosta otwarty w wybranym wczeniej programie. Jeeli wybrany zosta program niebdcy w stanie obsuy plikw danego
474
Rysunek 22.12.
Okno dialogowe
Otwieranie
za pomoc
typu, to najczciej zobaczymy tylko komunikat o bdzie albo program uruchomi si,
ale w jego oknie widoczne bd cakowicie niezrozumiae dane. W takiej sytuacji naley
ponownie otworzy okno dialogowe Otwieranie za pomoc i wybra w nim jeden z zalecanych programw albo program, ktry na pewno przeznaczony jest do obsugi plikw
tego typu.
System Windows nie moe otworzy tego pliku

Moe si te zdarzy tak, e system Windows w ogle nie bdzie w stanie otworzy pliku.
Zamy, e kto przysa nam w ramach wiadomoci pocztowej plik arkusza kalkulacyjnego programu Microsoft Excel. Jeeli nie mamy tego programu zainstalowanego
w systemie, to system nie bdzie w stanie otworzy takiego pliku. Wywietli tylko komunikat o bdzie podobny do przedstawionego na rysunku 22.13.
Rysunek 22.13.
System Windows
nie jest w stanie
otworzy pliku
Jeeli kto dopiero zaczyna swoj przygod z komputerami, to z pewnoci bdzie mia kopoty z przypisaniem waciwego programu do plikw rnych typw. Jak ju wspominaem,
475
istniej tysice typw plikw i tysice programw przeznaczonych do ich obsugi. Najlepszym rozwizaniem jest zatem zapytanie osoby, od ktrej otrzymalimy plik, jakiego programu trzeba uy do jego otwarcia. Mona te poprosi j o przesanie pliku w formacie,
ktry bdziemy w stanie otworzy.
cieki do plikw
Kady plik w systemie zapisany jest w miejscu, ktre oglnie nazywane jest ciek do
tego pliku. cieka zaczyna si od litery napdu (na przykad litery C: oznaczajcej gwny
dysk twardy), folderu, w ktrym zapisany jest plik, oraz wszystkich folderw wyszego
poziomu prowadzcych do tego folderu. Poszczeglne czci cieki rozdzielane s znakami lewego ukonika (\).
Na przykad po zalogowaniu si na swoje konto (jboyce) i zapisaniu pliku MjFilm.wmv
do folderu Wideo mog powiedzie, e cieka do tego pliku ma nastpujc posta:
C:\Uytkownicy\jboyce\Moje wideo\MjFilm.wmv
Konstrukcja takiej cieki zostaa przedstawiona na rysunku 22.14. Jak wida, na dysku
twardym znajduj si przynajmniej trzy foldery najwyszego poziomu. Jeden z nich nazywa
si Program Files i zawiera podfoldery oraz pliki wszystkich programw zainstalowanych w systemie. Drugi folder o nazwie Uytkownicy zawiera podfoldery kont wszystkich uytkownikw systemu. Trzeci z folderw Windows zawiera foldery i pliki
skadajce si na system operacyjny Windows 7.
Foldery Program Files i Windows zawieraj pliki wykorzystywane przez system operacyjny.
Nie ma w nich nic, co miaoby by uywane przez zwykych uytkownikw. W zwizku z tym
naley trzyma si od tych folderw z daleka i udawa, e one w ogle nie istniej.
Nie naley zapisywa do nich swoich wasnych plikw. Nie wolno te usuwa, zmienia
nazw ani przenosi plikw znajdujcych si w tych folderach. Takie operacje mog
doprowadzi do uszkodzenia systemu operacyjnego i koniecznoci szukania pomocy
u specjalistw.
Kady folder konta uytkownika znajdujcy si w folderze Uytkownicy zawiera kilka

wbudowanych folderw, ktrych mona uywa do przechowywania swoich dokumentw. Wrd tych folderw s midzy innymi foldery Moja muzyka, Moje obrazy i Moje
wideo.
cieka C:\Uytkownicy\jboyce\Moje wideo\MjFilm.wmv informuje system Windows
o dokadnym miejscu zapisania pliku. Poszukiwania naley zacz od dysku twardego C:,
przej po kolei do folderw o nazwach Uytkownicy i jboyce, a do folderu o nazwie
Moje wideo. Dopiero w tym folderze znajdziemy plik MjFilm.wmv. Na rysunku 22.14
mona przeledzi ca ciek w hierarchii folderw.
Najprawdopodobniej nigdy nie bdziemy musieli wpisywa (a nawet zna) cieki do
pliku. cieki opisuj tu dlatego, e z pewnoci wielokrotnie natkniemy si na tego rodzaju
zapisy. Na szczcie program do obsugi folderw Eksplorator Windows pozwala
na poruszanie si wrd folderw bez koniecznoci uywania cieek.
476
Rysunek 22.14.
cieka
C:\Uytkownicy\
jboyce\Moje wideo\
MjFilm.wmv
Jeeli kiedykolwiek chcielibymy zobaczy ciek do przegldanego aktualnie folderu,

to mona skorzysta z bardzo prostego sposobu. Wystarczy klikn ikon folderu
wywietlan po lewej stronie paska adresu. Dotychczasowa zawarto paska adresu
zostanie wtedy usunita, a pojawi si w nim pena cieka do tego folderu. cieka
ta bdzie od razu zaznaczona, tak eby mona byo nacisn klawisze Ctrl+C i skopiowa
j do schowka, a nastpnie wklei w wybranym przez nas miejscu.
Uywanie Eksploratora Windows

Wiedza na temat napdw, folderw i plikw z ca pewnoci jest bardzo istotna. Co
wicej, bez niej nie mona zbyt wiele uzyska za pomoc komputera. W ramach podsumowania zatem:
Wszystkie informacje s w komputerze zapisywane na rnych nonikach,

najczciej na dyskach twardych.
Wszystkie rzeczy dostpne w komputerze zapisane s na dysku twardym, ktrego

nie mona zobaczy ani wyj z komputera.
477
Informacje zapisywane s w plikach.
Pliki rozmieszczane s w rnych folderach, podobnie jak dokumenty umieszczane

s w segregatorach.
Po zaznajomieniu si z tymi pojciami naley pozna narzdzie umoliwiajce dostp

do wszystkich napdw, folderw i plikw. Narzdzie, o ktrym mowa, to program Eksplorator Windows (albo po prostu Eksplorator).
Eksplorator Windows jest podstawowym programem pozwalajcym na uzyskanie dostpu
do wszystkich dostpnych napdw, folderw i plikw. Prosz zauway, e nie mwi
tu o programie Internet Explorer. Mimo podobiestwa nazw programy te maj zupenie
inne przeznaczenie:
Eksplorator Windows pozwala przeglda i otwiera elementy znajdujce si

w naszym komputerze.
Internet Explorer pozwala przeglda i otwiera elementy znajdujce si poza

naszym komputerem, najczciej w internecie.
To naprawd ogromna rnica. Przede wszystkim, chcc korzysta z programu Internet

Explorer, musimy mie aktywne poczenie z internetem. W kocu internet istnieje tylko
poza naszym komputerem. Chcc uywa programu Eksplorator Windows, nie potrzebujemy poczenia z internetem, poniewa pozwala on przeglda tylko elementy znajdujce si w naszym komputerze.
Istnieje te wana rnica w wielkoci. Internet skada si z milionw komputerw rozproszonych na caym wiecie. Na przejrzenie wszystkich dostpnych w internecie materiaw nie starczyoby nam caego ycia. Nasz komputer jest tylko jeden, a zatem przejrzenie
jego zawartoci zajmie nam duo mniej czasu. Troch czasu trzeba jednak zainwestowa w nauk obsugi Eksploratora, tak eby bez problemw mc dosta si do wszystkich
elementw znajdujcych si w komputerze.
Otwieranie programu Eksplorator Windows

Wikszo programw w komputerze uruchamia si za pomoc menu Start i menu
Wszystkie programy. W ten sposb mona te uruchomi program Eksplorator Windows.
Wystarczy klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/
Eksplorator Windows. Nie ma jednak takiej potrzeby, poniewa program Eksplorator
Windows otwiera si automatycznie przy otwieraniu dowolnego folderu. Mona na przykad klikn przycisk Start, a nastpnie w menu klikn nazw swojego konta, pozycj
Dokumenty, Obrazy, Muzyka lub Komputer. Program Eksplorator Windows zostanie
wtedy uruchomiony i zostanie w nim wywietlona zawarto wybranego folderu.
Skadniki programu Eksplorator Windows

W programie Eksplorator Windows znajdziemy wiele opcjonalnych paneli i elementw.
Na rysunku 22.15 przedstawione zostay nazwy najwaniejszych z nich. Cz z nich
moe nie by widoczna przy pierwszym otwarciu folderu. Nie naley si tym jednak
przejmowa, poniewa mona je wzgldnie atwo wywietli i pniej ukry.
478
Rysunek 22.15. Panele i narzdzia programu Eksplorator Windows
Oto krtki opis poszczeglnych skadnikw okna tego programu:
Pasek tytuu mona uy go do wygodnego przecigania caego okna. Za pomoc

przyciskw Minimalizuj, Maksymalizuj i Zamknij mona zmienia wielko okna,
tak jak w przypadku okien wszystkich programw (prosz zajrze do rozdziau 2.,
do podrozdziaw Zmiana wielkoci okien programw i Przesuwanie okna
programu).
Pasek adresu wywietla list napdw i folderw prowadzcych do folderu,

ktry wanie przegldamy. Nazwa aktualnie przegldanego folderu pojawia si
na samym kocu.
Pole wyszukiwania pozwala wyszukiwa wrd elementw znajdujcych

si w biecym folderze.
Panel wyszukiwania umoliwia prowadzenie dokadniejszych i bardziej

szczegowych poszukiwa ni pole wyszukiwania. Na temat wyszukiwania
szerzej mwi bd w rozdziale 24.
Klasyczne menu podobne do paska menu znanego z wczeniejszych wersji

systemw Windows. Jeeli jest ukryte, to mona je wywietli, naciskajc
klawisz Alt.
479
Pasek narzdzi przyciski na pasku narzdzi reprezentuj operacje, jakie moemy

wykona na plikach z tego folderu. Zestaw przyciskw zmienia si w zalenoci
od rodzaju plikw znajdujcych si w danym folderze.
Panel nawigacyjny bardzo uatwia dostp do napdw i folderw.
Zawarto wywietlana jest w nim zawarto przegldanego aktualnie folderu.
Panel podgldu po zaznaczeniu ikony w tym panelu wywietlany jest podgld

zawartoci pliku reprezentowanego przez ikon. Jeeli wygenerowanie takiego
podgldu bdzie niemoliwe, to pojawi si tylko powikszona ikona pliku.
Panel szczegw wywietla szczegowe informacje na temat ikony lub ikon

zaznaczonych w panelu zawartoci.
Wywietlanie i ukrywanie opcjonalnych paneli

Chcc ukry lub wywietli opcjonalne panele okna Eksploratora, naley klikn na pasku
narzdzi przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Ukad, tak jak na
rysunku 22.16. Na wywietlonej w ten sposb licie elementy zaznaczone wyrniane
s kolorem niebieskim, natomiast pozostae elementy maj zwyczajne to menu. Chcc
ukry lub wywietli pewien element, wystarczy klikn jego pozycj w menu.
Rysunek 22.16. Wywietlanie i ukrywanie paneli Eksploratora
480
Nawigowanie za pomoc paska adresu

Niezalenie od tego, w jaki sposb otwieramy okno Eksploratora Windows, moemy
bardzo atwo przej do dowolnego folderu w systemie, korzystajc z paska adresu. Nie
naley zakada, e znaczenie maj wycznie znajdujce si na nim nazwy. Mona te
klika widoczne na nim symbole << i >>, a take mae trjkciki widoczne pomidzy
poszczeglnymi nazwami. Po klikniciu trjkcika przy nazwie jednego z folderw na
pasku adresu zobaczymy list miejsc dostpnych z tego folderu. W ten sposb mona
szuka rnych folderw:
Jeeli nazw szukanego folderu widzimy na wywietlonej licie, to naley j klikn.
Mona te klikn trjkcik widoczny po prawej stronie dowolnej nazwy folderu

wypisywanej w pasku adresu, a wywietlona zostanie lista jego podfolderw, tak
jak na rysunku 22.17. Z listy tej mona wybra folder, ktry chcemy otworzy.
Rysunek 22.17. Lista podfolderw w pasku adresu
Po klikniciu symbolu << widocznego z lewej strony paska adresu wywietlona

zostanie lista wszystkich folderw nadrzdnych, ktre nie zmieciy si na pasku
adresu.
Mona te klikn przycisk Poprzednie lokalizacje (ze strzak w d) znajdujcy

si przy prawej krawdzi paska adresu albo przycisk Niedawno uywane strony
(ze strzak w d przy przycisku Do przodu) i za ich pomoc przej do poprzednio
wywietlanych folderw.
481
Przycisk z dwiema zakrconymi strzakami to przycisk Odwie. Nie zmienia

on wywietlanego aktualnie folderu, a jedynie aktualizuje wywietlan list z biecym
stanem zawartoci folderu.
Nazw folderu, ktrego zawarto chcemy obejrze, mona te wpisa bezporednio do

paska adresu. Ta metoda sprawdza si jednak wycznie z kilkoma wbudowanymi folderami. Najpierw trzeba klikn ikon widoczn przy lewej krawdzi paska adresu, a nastpnie wpisa kilka liter nazwy interesujcego nas folderu. Pojawi si wtedy lista wszystkich
miejsc pasujcych do wpisywanego sowa. Gdy zobaczymy na tej licie nazw poszukiwanego folderu, wystarczy j klikn. Mona te wpisa ca nazw folderu i nacisn
klawisz Enter.
Do paska adresu mona te wpisa adres URL jakiego miejsca w internecie.
Po naciniciu klawisza Enter uruchomiona zostanie przegldarka Internet Explorer
wraz z wpisanym adresem. Chcc wrci do okna Eksploratora, wystarczy zamkn
okno przegldarki albo klikn przycisk Eksploratora na pasku zada.
Oczywicie do nawigowania w folderach mona te wykorzystywa przyciski Wstecz i Do

przodu znajdujce si po lewej stronie paska adresu. Pocztkowo oba przyciski mog
by wyczone, ale po przejciu z jednego folderu do innego aktywowany zostanie przycisk Wstecz. Mona go wtedy klikn, aby powrci do miejsca, w ktrym poprzednio
bylimy. Po klikniciu przycisku Wstecz wczany jest przycisk Do przodu, ktry umoliwia ponowne wywietlenie folderu, z ktrego si przed chwil wycofalimy.
Uywanie panelu nawigacyjnego

Za pomoc paska adresu mona wywietli zawarto dowolnego folderu. Czasami jednak
uywanie panelu nawigacyjnego moe si okaza znacznie wygodniejsze. Panel nawigacyjny podzielony jest na dwie czci. W grnej czci wywietlane s Ulubione cza, czyli cza do folderw, z ktrych korzystamy najczciej. Po klikniciu dowolnego z dostpnych
tam czy, w gwnej czci okna Eksploratora wywietlana jest zawarto wybranego folderu. Mona te klikn jedno z czy prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz. Wybrany w ten sposb folder zostanie otwarty w nowym oknie.
Przydaje si to w sytuacji, gdy chcemy skopiowa pewne pliki za pomoc przecigania.
Wybranie z menu kontekstowego pozycji Otwrz lokalizacj folderu rwnie otwiera
nadrzdny folder biecego folderu. Na przykad kliknicie prawym przyciskiem myszy
folderu Pobrane i wybranie z menu kontekstowego pozycji Otwrz lokalizacj folderu
otworzy folder uytkownika (zawierajcy foldery Kontakty, Ulubione, Moje Dokumenty
oraz inne foldery obok folderu Pobrane).
W rodkowej czci panelu nawigacyjnego wywietlana jest grupa Biblioteki, ktra pozwala
nam na szybki dostp do bibliotek uytkownika. Domylnie w grupie tej znajduj si biblioteki Dokumenty, Muzyka, Obrazy i Wideo.
Poniej tej grupy w panelu nawigacyjnym dostpna jest grupa Komputer, w ktrej znajdziemy ikony dyskw lokalnych i wymiennych. Kad z nich mona dalej rozwin, aby
uzyska dostp do zawartych w nich folderw. Pod grup Komputer znajduje si jeszcze
grupa Sie, ktra umoliwia nam szybki dostp do urzdze wspdzielonych w ramach
sieci lokalnej.
482
Aby zwikszy lub zmniejszy szeroko panelu nawigacyjnego, naley umieci czubek
wskanika myszy nad obramowaniem tego panelu, tak eby wskanik zmieni si w dwukierunkow strzak. Nastpnie mona przecign obramowanie panelu w lewo lub
w prawo.
Na licie folderw mona rozwija i zwija zawarto poszczeglnych bibliotek, napdw i folderw. W tym celu naley klikn may trjkcik wywietlany przed nazwami
folderw i napdw. Kliknicie czarnego trjkcika powoduje zwinicie zawartoci folderu. Wszystkie omwione przed chwil elementy widoczne s na rysunku 22.18.
Rysunek 22.18. Praca z panelem nawigacyjnym
Po klikniciu nazwy folderu lub napdu w panelu nawigacyjnym jego zawarto wywietlana jest w gwnej czci okna. Jeeli chcemy zobaczy j w osobnym oknie, to naley
klikn nazw folderu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz w nowym oknie.
Rozbudowywanie listy Ulubionych czy

Lista Ulubione cza pozwala na szybki dostp do dowolnego napdu lub folderu w systemie. Pocztkowo dostpnych jest tu zaledwie kilka czy, ale mona je zastpi dowolnym zestawem innych czy. Wystarczy przecign wybrany przez siebie element do
listy Ulubione cza. Na rysunku 22.19 przedstawiam przykad, w ktrym przecigam
wanie ikon folderu Kontakty do listy ulubionych czy. cze zostanie utworzone po
puszczeniu przycisku myszy.
483
Rysunek 22.19. Tworzenie nowego ulubionego cza
Zarzdzanie ulubionymi czami

Zarzdzanie list ulubionych czy rwnie nie jest trudne. Oto podstawowe operacje,
jakie mona na niej wykona:
W celu zmiany nazwy cza naley klikn je prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw, wpisa now nazw cza i nacisn
klawisz Enter.
W celu uoenia czy w porzdku alfabetycznym naley klikn dowolne cze

prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Sortuj wedug
nazw.
W celu usunicia nieuywanego cza naley klikn je prawym przyciskiem myszy

i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu cze. Ch usunicia cza trzeba
jeszcze potwierdzi klikniciem przycisku Tak.
Usunicie cza nie powoduje usunicia wskazywanego przez to cze folderu. Nie trzeba
si zatem obawia utraty danych.
Nawigowanie w panelu zawartoci

Panel zawartoci znajdujcy si na rodku okna Eksploratora wywietla zawarto przegldanego aktualnie folderu. Jeeli w tym folderze znajduj si jakie podfoldery, to
mona je otworzy, klikajc dwukrotnie ich ikony (jeeli w oknie opcji folderw wybrana
484
jest opcja pojedynczego klikania, to wystarczy tylko raz klikn ikon folderu). Po otwarciu podfolderu mona skorzysta z przycisku Wstecz, aby powrci do jego folderu nadrzdnego.
Jeeli chcielibymy otworzy podfolder w osobnym oknie, to naley klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz. Mona
potem tak zmieni pozycje i wymiary obu okien, eby na pulpicie widoczne byy oba okna.
Po takim przygotowaniu bardzo atwo mona kopiowa pliki, przecigajc je z jednego
okna do drugiego.
Niezalenie od wybranej metody nawigowania, zawsze mamy moliwo otwarcia dowolnego folderu w swoim systemie. Cz uytkownikw lubi uywa paska adresu, inni
wol stosowa tradycyjn list folderw, bdc czci panelu nawigacyjnego. Nie ma
znaczenia, w jaki sposb otworzymy interesujcy nas w danej chwili folder. Wane jest,
eby w razie potrzeby szybko si do niego dosta.
A co z wiadomociami pocztowymi?
Pliki komputerowe s podobne do papierowych dokumentw umieszczanych w segregatorach.
Zakada si zatem, e chcemy przechowywa je przez cay czas. Wiadomoci pocztowe nie s
waciwie plikami. S wiadomociami i w zwizku z tym maj taki sam status jak wiadomoci telefoniczne pozostawiane w automatycznej sekretarce. Zakada si zatem, e nie bdziemy chcieli
przechowywa ich w nieskoczono. W zwizku z tym wiadomoci przechowywane s w folderach
istniejcych tylko w programie do obsugi poczty.
Plikami s natomiast zaczniki do wiadomoci pocztowych. Nie s one jednak automatycznie
umieszczane w folderach, o ktrym mwimy w tym rozdziale. Wszystkie zaczniki pozostaj w programie pocztowym do czasu, a samodzielnie zapiszemy je gdzie na dysku (na przykad w folderze
Obrazy lub Dokumenty). Sposb zapisywania zacznikw uzaleniony jest od stosowanego klienta
poczty, zwykle jednak wystarcza kliknicie prawym przyciskiem myszy ikony zacznika i wybranie
z menu kontekstowego pozycji Zapisz lub Zapisz jako.
Jeeli kto do obsugi poczty uywa programu Poczta usugi Windows Live, to z pewnoci zauway,
e troszk nakamaem w powyszym opisie. Kada wiadomo w tym programie zapisywana jest
w folderze poczty w postaci pliku .eml, znajdujcego si w folderze ukrytym w folderze naszego konta.
Nawigowanie w napdach
Do dowolnego napdu mona si te dosta za porednictwem panelu nawigacyjnego.
Jeeli przy nazwie folderu Komputer widoczny jest may trjkcik, to jego kliknicie
spowoduje wywietlenie wszystkich napdw dostpnych w naszym komputerze. Teraz
mona klikn nazw dowolnego z dostpnych napdw. Mona j te klikn prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz, a zawarto napdu
zostanie wywietlona w nowym oknie. Jeeli w licie folderw obok nazwy napdu
widoczny jest biay trjkcik, to mona go klikn, eby zobaczy list folderw znajdujcych si w tym napdzie, bez koniecznoci otwierania go.
Istnieje te kilka sztuczek, ktre mona zastosowa wobec napdw flash wywietlanych
na licie folderw. Chcc zobaczy ilo wolnego miejsca na takim napdzie, mona
klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz jako
urzdzenie przenone. Przed wyjciem napdu z gniazda USB naley klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu bezpiecznie.
485
Wybieranie widoku ikon

Po otwarciu folderu moemy przeglda jego zawarto na kilka rnych sposobw.
Przypominam, e nie ma tu dobrych i zych sposobw. Spord wszystkich dostpnych
metod przegldania zawartoci folderu naley wybra t, ktra bdzie najlepiej dopasowana do danej sytuacji. Chcc wybra sposb wywietlania ikon, naley klikn przycisk
Widoki. Zostanie wtedy wywietlony suwak umoliwiajcy wybranie jednego z widokw
(rysunek 22.20).
Rysunek 22.20. Wybieranie widoku
Potrzebny nam widok mona wybra klikniciem jednej z opcji przy suwaku albo poprzez
przeciganie suwaka w gr lub w d. Jeeli nasza mysz wyposaona jest w kko, to
nie trzeba nawet klika przycisku Widoki. Wystarczy przytrzyma klawisz Ctrl i obraca
kkiem myszy, dokadnie tak samo jak przy zmianie wielkoci ikon pulpitu.
Wikszo z opcji widoku prezentuje wszystkie pozycje w postaci ikony z nazw pliku.
W widoku Kafelki podawany jest dodatkowo typ pliku oraz jego wielko. W przypadku
folderw pojawia si tylko opis Folder plikw.
Uywanie kolumn w widoku Szczegy

W widoku Szczegy wszystkie pliki i foldery wypisywane s w widoku tabelarycznym,
takim jak na rysunku 22.21. W tym widoku mona zobaczy naprawd sporo informacji
na temat folderw i plikw. Nagwki kolumn widoczne w grnej czci panelu zawartoci
486
Rysunek 22.21. Kliknicie nagwka kolumny prawym przyciskiem myszy
(Nazwa, Data modyfikacji, Typ itd.) to zwykle tylko cz z dostpnych tu informacji.

Moemy samodzielnie wybra te kolumny, ktre chcemy zobaczy w widoku szczegw.
Wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy nagwek dowolnej z kolumn. W menu
kontekstowym zobaczymy nazwy dostpnych kolumn (rysunek 22.21).
Chcc doda kolumn do listy wywietlanych, naley klikn jej nazw w menu kontekstowym. Podobnie, chcc usun kolumn z widoku, naley klikn jej nazw w menu
kontekstowym. Zniknie wtedy towarzyszcy jej znaczek parafki. Po wybraniu z menu
kontekstowego pozycji Wicej zobaczymy dusz list dostpnych kolumn. Mona w niej
wybra (zaznaczy) te kolumny, ktre chcemy zobaczy, i usun zaznaczenie z tych
kolumn, ktrych nie chcemy oglda. Na koniec trzeba oczywicie klikn przycisk OK.
Jeeli wybierzemy tak duo kolumn, e nie bd si mieciy w oknie, to na dole panelu
zawartoci pojawi si poziomy pasek przewijania. Za jego pomoc bdzie mona przejrze
zawarto wszystkich kolumn.
Chcc zmieni szeroko kolumny, naley umieci wskanik myszy nad praw krawdzi jej nagwka, tak eby wskanik zmieni si w strzak dwukierunkow. Mona
wtedy przecign nagwek w lew lub w praw stron. W celu przesunicia kolumny
naley wskaza jej nagwek mysz i przecign go na waciwe miejsce.
Przedstawione tu techniki przesuwania i zmiany szerokoci kolumn mona stosowa
nie tylko w widoku Szczegy. Te same techniki sprawdzaj si rwnie w wikszoci
widokw tabelarycznych stosowanych w rnych programach.
487
Sortowanie ikon
W menu Widok moemy wybra rne metody przegldania ikon. Nagwki kolumn
umoliwiaj stosowanie rnych ukadw ikon w folderze. S one widoczne nie tylko
w widoku Szczegy, ale i we wszystkich pozostaych widokach. Moe si to wydawa
dziwne, e nagwki kolumn wywietlane s nawet wtedy, gdy same ikony nie s poukadane w kolumnach. Istnieje jednak bardzo dobre uzasadnienie takiego stanu rzeczy. Za
pomoc kliknicia nagwka wybranej kolumny mona posortowa ikony w potrzebnym
nam porzdku.
Chcc posortowa wszystkie ikony w folderze, naley klikn nagwek tej kolumny,
wedug ktrej ma zosta wykonane sortowanie. Pierwsze kliknicie najczciej ukada
ikony w porzdku rosncym (od A do Z, od najmniejszego do najwikszego, od najstarszego do najmodszego). Gdy ikony sortowane s w porzdku rosncym, to w wybranej
kolumnie pojawia si strzaka skierowana w gr.
Na przykad po klikniciu nagwka kolumny Nazwa zobaczymy w nim strzak skierowan w gr. Na tej podstawie mona od razu powiedzie, e ikony w folderze s posortowane alfabetycznie. Foldery zawsze wywietlane s przed plikami. Oznacza to, e najpierw wywietlane s uporzdkowane alfabetycznie foldery, a dopiero za nimi pojawiaj
si pliki, rwnie w porzdku alfabetycznym. Prosz spojrze na rysunek 22.22.
Rysunek 22.22. Ikony w porzdku alfabetycznym

Kolejno alfanumeryczna oznacza posortowanie wedug liter i cyfr, a nie tylko samych
liter (czyli w kolejnoci alfabetycznej).
488
Po klikniciu nagwka kolumny Data modyfikacji wszystkie ikony zostan posortowane

wedug daty wprowadzenia w nich ostatniej modyfikacji. Pierwsze kliknicie ukada ikony
w kolejnoci malejcej (od najmodszego do najstarszego), natomiast drugie kliknicie
nagwka tej kolumny ukada ikony w kolejnoci rosncej.
Ikony mona sortowa wedug dowolnie wybranej kolumny. Jeeli po prawej stronie
nagwkw kolumn zobaczymy znak >>, to mona go klikn, aby zobaczy nagwki
pozostaych kolumn. Jeeli kolumna, wedug ktrej chcemy posortowa ikony, nie jest
widoczna, to mona j wywietli za pomoc metod opisywanych w poprzednim punkcie.
Filtrowanie folderu
Wskazujc nagwek kolumny w widoku szczegw, zobaczymy, e po jego prawej
stronie pojawia si trjkcik. Po klikniciu tego trjkcika wywietlane s opcje zwizane
z filtrowaniem ikon w folderze. Opcje te najlepiej sprawdzaj si w folderach wynikw
wyszukiwania zawierajcych wiele rnych ikon. Rodzaj wywietlonych opcji uzaleniony
jest od kolumny, ktr aktualnie wskazujemy, poniewa poszczeglne kolumny pozwalaj
na rne metody szeregowania elementw. Na przykad na rysunku 22.23 mona zobaczy
opcje pojawiajce si po klikniciu trjkcika w nagwku kolumny Data modyfikacji.
Rysunek 22.23. Kliknicie strzaki w nagwku Data modyfikacji
W zalenoci od wyborw dokonanych w nagwku kolumny zobaczymy odpowiednio

odfiltrowan zawarto folderu. Jeeli na przykad klikniemy strzak w kolumnie Nazwa
i zaznaczymy opcj A G, to w folderze zobaczymy ju tylko te pliki, ktrych nazwy
zaczynaj si od liter z zakresu od A do G. W nagwku kolumny bdzie wtedy widoczny
489
znaczek parafki, ktry bdzie nas informowa o naoonym filtrze. Aby usun filtr i ponownie zobaczy ca zawarto folderu, naley klikn znaczek parafki i usun zaznaczenie
opcji filtru. W dalszej czci tego rozdziau dokadniej przyjrzymy si tym sprawom.
Aby zaznaczy wycznie pliki okrelonego typu, naley pogrupowa zawarto folderu
wedug kolumny Typ. Nastpnie mona klikn nagwek grupy, ktrej ikony chcemy
zaznaczy.
Filtrowanie jest sposobem na chwilowe ukrycie pewnych ikon, ktre w danym momencie po prostu przeszkadzaj w pracy. Zamy, e przegldamy folder zawierajcy dziesitki, a moe nawet setki ikon, a chcielibymy si skoncentrowa na folderach i plikach,
ktre zostay zmodyfikowane dzisiaj lub wczoraj. Oczywicie pozostaych ikon nie chcemy
usuwa, a jedynie ukry na chwil, tak eby nie przeszkadzay przy pracy z ostatnio modyfikowanymi plikami.
Chcc zobaczy tylko ikony zmodyfikowane dzisiaj lub wczoraj, naley zaznaczy pola
wyboru znajdujce si przy opcjach Dzisiaj i Wczoraj widocznych na rysunku 22.23,
a nastpnie klikn poza tym menu. Te ikony, ktre nie zostay zmodyfikowane dzisiaj
ani wczoraj, zostan usunite z panelu zawartoci. Przy nagwku kolumny Data modyfikacji widoczny jest teraz znak parafki, ktry ma nam przypomina o tym, e nie s
wywietlane wszystkie ikony z tego folderu, a jedynie te, ktre speniaj kryteria filtrowania (rysunek 22.24).
Rysunek 22.24. Znak parafki z nagwka kolumny informuje o tym, e cz ikon jest niewidoczna
Do filtrowania ikon mona te wykorzysta pole wyszukiwania widoczne w prawym

grnym rogu okna (rysunek 22.25). Po wpisaniu jakiego sowa w tym polu zobaczymy
490
Rysunek 22.25. Filtrowanie widoku w polu wyszukiwania
tylko te ikony z aktualnego folderu i jego podfolderw, ktrych nazwy pasuj do wpisanego sowa. Pozostae ikony zostan tymczasowo usunite z okna Eksploratora. W ten
sposb mona bardzo atwo odszuka pewne w pliki w folderze zawierajcym wiele ikon.
W czasie korzystania z pola wyszukiwania na pasku adresu pojawiaj si sowa Wyniki
wyszukiwania w <nazwa_folderu>. Chcc anulowa wyszukiwanie i ponownie wywietli wszystkie ikony z danego folderu, wystarczy nacisn klawisz Esc.
Wicej szczegw na temat wyszukiwania podawa bd w rozdziaach 24. i 25.
Uywanie panelu podgldu

W opcjonalnym panelu podgldu znajdujcym si przy prawej krawdzi okna Eksploratora wywietlany jest podgld zawartoci wybranej ikony pliku. Jeeli nie wybralimy
adnej ikony, to w panelu tym widoczny jest tylko komunikat Wybierz plik do przegldu.
Jeeli panel podgldu nie jest otwarty, to naley klikn przycisk Organizuj i wybra
z wywietlonego menu pozycj Ukad/Okienko podgldu. Okno musi by na tyle szerokie, eby pomieci w sobie wszystkie wywietlane w nim panele. Jeeli okno bdzie
zbyt wskie, to panel podgldu zostanie ukryty. Chcc go ponownie zobaczy, musimy
zwikszy szeroko okna albo ukry panel nawigacyjny.
491
To, co pojawia si w panelu podgldu, uzalenione jest od rodzaju wybranej ikony:

Sposoby zaznaczania ikon opisywa bd w rozdziale 23., Jak zaznacza ikony.
Jeeli wybierzemy ikon obrazu, to w panelu pojawi si ten obraz.
Jeeli wybierzemy ikon filmu lub utworu muzycznego, to w panelu pojawi si

opcje pozwalajce na jego odtworzenie.
Jeeli wybierzemy ikon pliku, ktrego zawarto mona odczyta w samym

systemie Windows 7, to w panelu pojawi si pocztkowa cz zawartoci tego pliku.
Jeeli wybierzemy ikon folderu albo pliku, ktrego zawartoci nie mona podejrze,
to w panelu pojawi si tylko komunikat Podgld niedostpny.
Podobnie jak w przypadku pozostaych paneli, moemy zmienia szeroko panelu podgldu, przecigajc jego wewntrzn krawd. Przed rozpoczciem przecigania trzeba
si tylko upewni, e wskanik myszy zosta prawidowo umieszczony nad krawdzi
panelu i zmieni si w dwustronn strzak. Im szerszy bdzie panel podgldu, tym wikszy bdzie widoczny w nim podgld zawartoci pliku.
Na rysunku 22.26 zobaczy mona podgld pliku wideo wybranego w jednym z folderw.
Prosz zauway, e wskanik myszy ma ksztat dwustronnej strzaki, co pozwala na
zmian szerokoci panelu.
Uywanie panelu szczegw

Opcjonalny panel szczegw pojawia si na dole okna Eksploratora Windows i wywietla informacje na temat zaznaczonej wanie ikony lub ikon. Chcc ukry lub wywietli
ten panel, naley klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj
Ukad/Okienko szczegw. Ilo wywietlanych informacji zaley od rodzaju zaznaczonej ikony lub ikon oraz od wysokoci panelu. Panel mona powiksza i zmniejsza,
przecigajc jego grn krawd.
Na rysunku 22.27 wywietlany jest przykad, w ktrym zaznaczyem trzy ikony reprezentujce pliki obrazw. W zalenoci od rodzaju zaznaczonego pliku w menu podgldu,
moemy uzyska moliwo zmiany danych o autorze, znacznikach (tagach), komentarzach, statusie, rodzaju zawartoci oraz temacie. Informacje te staj si metadanymi
wykorzystywanymi przez indeks wyszukiwania i umoliwiaj szybkie odszukanie i uporzdkowanie ikon, w sposb znacznie przekraczajcy moliwoci tradycyjnego rozmieszczania ikon w folderach. Szczegowe informacje na temat metadanych i ich wykorzystania przy wyszukiwaniu podawa bd w rozdziale 25.
Klikn raz czy dwa razy?

Jak ju wielokrotnie wspominaem w niniejszej ksice, w celu otwarcia ikony trzeba
klikn j dwukrotnie, cho czasami wystarczy klikn tylko jeden raz. Tylko od nas zaley,
czy bdziemy stosowa metod z pojedynczym, czy moe z dwukrotnym klikniciem.
492
Rysunek 22.26. Panel podgldu, wybrana ikona i zmiana jego szerokoci
Domylnie wczona jest metoda z dwukrotnym klikniciem, poniewa pozwala ona

zaznacza ikony pojedynczym klikniciem, co jest duo atwiejsze dla osb, ktre nie
opanoway jeszcze w peni sztuki posugiwania si mysz.
Opcja powodujca przeczanie midzy metod z pojedynczym i dwukrotnym klikniciem znajduje si w oknie dialogowym Opcje folderw i wyszukiwania. Oto sposb na
zmian aktualnie aktywnego trybu:
1. Otworzy dowolny folder w oknie Eksploratora Windows.
2. Klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw
i wyszukiwania. Jeeli kto uywa klasycznego menu, to moe wybra z niego
pozycj Narzdzia/Opcje folderw. W obu przypadkach otwarte zostanie okno
dialogowe Opcje folderw przedstawione na rysunku 22.28.
3. W sekcji Klikanie elementw mona wybra metod obsugi ikon:
Pojedyncze kliknicie bdzie otwiera element (wskazanie zaznaczy) t opcj

naley zaznaczy, jeeli chcemy otwiera ikony pojedynczym klikniciem.
Po wybraniu tej opcji dostpne staj si kolejne dwie opcje:
Podkrel tytuy ikon zgodnych z uywan przegldark zaznaczenie tej opcji

sprawia, e nazwy wikszoci ikon wygldaj jak hipercza (s niebieskie
i podkrelone).
Rysunek 22.27. Panel szczegw i trzy zaznaczone ikony

Rysunek 22.28.
Karta Oglne
w oknie dialogowym
Opcje folderw
i wyszukiwania
493
494
Podkrel ikony tylko po ich wskazaniu zaznaczenie tej opcji sprawia,

e nazwy ikon wywietlane s tak jak dotychczas i zmieniaj si w hipercza
dopiero po wskazaniu ikony mysz.
Dwukrotne kliknicie bdzie otwiera element (pojedyncze zaznaczy) ta opcja

reprezentuje tradycyjne rozwizanie, w ktrym trzeba klikn dwukrotnie,
aby otworzy ikon. Z opcji tej z ca pewnoci powinny korzysta osoby
zaczynajce dopiero prac z komputerem albo majce trudnoci z opanowaniem
myszy.

Oto kilka innych sposobw otwarcia okna dialogowego opcji folderw i wyszukiwania:
nacisn klawisz ( ), wpisa fol i klikn w menu pozycj Opcje folderw; Klikn
przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Wygld i personalizacja/Opcje
folderw.
Personalizowanie zachowania folderw

W oknie dialogowym Opcje folderw znajdziemy jeszcze duo innych opcji. Na karcie
Oglne dostpne s nastpujce:
Otwrz foldery w tym samym oknie jest to domylne zachowanie, przy ktrym
kade otwarcie folderu w oknie Eksploratora powoduje wywietlenie jego zawartoci
w tym samym oknie.
Otwrz kady folder w osobnym oknie wybranie tej opcji sprawia, e kady
otwierany folder wywietlany jest w osobnym oknie Eksploratora. W zwizku
z tym na pulpicie moe si szybko pojawi wiele takich okien.
Poka wszystkie foldery wczenie tej opcji, dostpnej w grupie Okienko

nawigacji, nakazuje Eksploratorowi wywietli dodatkowe ikony w panelu
nawigacyjnym, takie jak Panel sterowania lub Kosz.
Automatycznie rozwi do biecego folderu gdy zostanie wczona ta opcja,

Eksplorator bdzie automatycznie rozwija zawarto panelu nawigacyjnego,
tak eby pokaza aktualnie otwarty folder.
Jeeli otwartych jest kilka okien folderw, mona klikn prawym przyciskiem myszy
zegar widoczny w prawym dolnym rogu pulpitu i uporzdkowa otwarte okna, wybierajc z menu kontekstowego pozycj Okna kaskadowo, Poka okna uoone na stosie
lub Poka okna jedno obok drugiego. Do przeczania midzy oknami mona wykorzysta
przyciski na pasku zada albo kombinacje klawiszy Alt+Tab lub ( )+Tab.
Domylnie przyciski paska zada reprezentujce otwarte okna folderw zostan zebrane
w ramach jednego przycisku o nazwie Eksplorator Windows. Tak grup okien mona
zamkn, klikajc prawym przyciskiem myszy przycisk grupy na pasku zada i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Zamknij wszystkie okna. Mona te umieci wskanik myszy nad przyciskiem paska zada i obejrze miniatury wszystkich otwartych okien.
495
Opcje na karcie Widok

Po klikniciu karty Widok w oknie dialogowym Opcje folderw zobaczymy ca list
rnych opcji pozwalajcych na zmian zachowania folderw (rysunek 22.29). Wikszo z tych opcji nie wymaga dokadniejszego opisywania. Jeeli otworzymy folder
z ikonami obrazw i aktywny bdzie panel nawigacji, to wikszo z tych opcji bdziemy
mogli od razu wyprbowa. Wystarczy klikn przycisk Zastosuj po zaznaczeniu (lub
usuniciu zaznaczenia) jednej z nich, a efekty bd od razu widoczne w oknie folderu.
Rysunek 22.29.
Karta Widok w oknie
opcji folderw
Ustawienia zdefiniowane w oknie dialogowym Opcje folderw i wyszukiwania dotycz

wszystkich folderw, a nie tylko aktualnie przegldanego folderu. Jedynym wyjtkiem
jest pierwsza opcja na karcie Widok. Wicej informacji na temat personalizowania
pojedynczych folderw podaj w punkcie Personalizowanie folderu.
Dziaanie niektrych z opcji nie jest jednak tak oczywiste. Musz zatem opisa je nieco
dokadniej w kolejnych podpunktach.
Zawsze pokazuj ikony, nigdy miniatury

Po wybraniu tej opcji wszystkie obrazy i filmy reprezentowane bd przez domylne
ikony, a nie przez miniatury z ich zawartoci. W ten sposb mona nieco przyspieszy
dziaanie wolniejszych komputerw, jednak chcc zobaczy zawarto pliku, trzeba bdzie
go specjalnie otworzy. Nie bdzie mona uzyska podgldu w oknie Eksploratora.
Ta opcja nie ma wpywu na dziaanie programu Galeria fotografii usugi Windows Live.
Jest to po prostu zupenie niezaleny program, a nie folder.
496
Zawsze pokazuj menu

T opcj naley zaznaczy, jeeli chcemy, eby klasyczne menu byo zawsze widoczne
w oknie Eksploratora. Jeeli nie zostanie ona zaznaczona, to w uruchamianych oknach
pasek menu bdzie ukryty, cho bdzie go mona wywietli naciniciem klawisza Alt
albo przez kliknicie przycisku Organizuj i wybranie z menu pozycji Ukad/Pasek menu.
Wywietl ikon pliku na miniaturach

Jeeli zaznaczymy t opcj, to miniatury uzupeniane bd o logo domylnego programu
uywanego do otwierania tych plikw. Jeeli zaznaczenie tej opcji zostanie usunite, to
miniatury bd wywietlane bez adnego logo.
Wywietl informacje o rozmiarze plikw

w etykietach folderw
Ta opcja dotyczy rozmiarw plikw i folderw, czyli iloci miejsca zajmowanego przez
nie na dysku (nie chodzi o wielko ikony na ekranie). Po zaznaczeniu tej opcji Eksplorator Windows podawa bdzie rozmiar plikw i folderw w podpowiedziach pojawiajcych si po wskazaniu ikony mysz. Rozmiar folderu ustalany jest przez zsumowanie
rozmiarw wszystkich znajdujcych si w nim plikw. Na przykad wszystkie utwory
z folderu Przykadowa muzyka na rysunku 22.30 zajmuj na dysku 16,5 MB. Informacja
ta znajduje si w podpowiedzi widocznej przy ikonie folderu.
Jeeli ta opcja nie zostanie zaznaczona, to w podpowiedzi zobaczymy tylko dat utworzenia folderu.
Wywietl pen ciek na pasku tytuu

(tylko foldery klasyczne)
Ta opcja ma znaczenie tylko podczas uywania kompozycji Klasyczny Windows, ktra
usuwa z interfejsu uytkownika kilka funkcji systemu Windows 7, tak eby upodobni go
do systemu Windows XP lub wczeniejszych.
W widoku klasycznych folderw w pasku tytuu podawana jest zwykle tylko nazwa
aktualnie przegldanego folderu, na przykad Muzyka. Jeeli zaznaczymy t opcj, to na
pasku tytuu pojawia si bdzie pena cieka do pliku, na przykad C:\Uytkownicy\
NazwaKonta\Muzyka.
Poka ukryte pliki i foldery

Pliki ukryte maj zaznaczony atrybut Ukryty w oknie ich waciwoci. Jeeli wybierzemy
opcj Nie pokazuj ukrytych plikw i folderw, to wszystkie pliki z zaznaczonym atrybutem Ukryty nie bd pojawiay si w oknie Eksploratora. Jeeli jednak wybierzemy
opcj Poka ukryte pliki i foldery, to pliki te bd wywietlane mimo zaznaczonego
atrybutu. Ich ikony bd jednak lekko przyciemnione, w celu wyrnienia ich spord pozostaych ikon plikw.
497
Rysunek 22.30. Folder zajmuje na dysku 16,5 MB

W celu otwarcia waciwoci wybranego pliku naley klikn jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
Ukryj puste stacje w folderze Komputer

Po zaznaczeniu tej opcji system Windows 7 bdzie ukrywa te napdy, w ktrych nie ma
adnych nonikw. Na przykad w przypadku, gdy napd CD bdzie pusty, to nie bdzie
si on pojawia w folderze Komputer w panelu nawigacyjnym.
Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw

Jak ju wczeniej wspominaem, nazwa kadego pliku ma jakie rozszerzenie. Na podstawie tego rozszerzenia wybierany jest program, ktry ma zosta otwarty przy okazji
otwierania pliku. Znany plik to taki plik, ktry ma ju przypisany domylny program.
Zaznaczenie opcji Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw powoduje ukrycie rozszerze takich plikw. Na ekranie wywietlana jest tylko ich nazwa, tak jak po lewej stronie
rysunku 22.31. Po usuniciu zaznaczenia z tej opcji wywietlane s pene nazwy plikw,
wcznie z ich rozszerzeniami, tak jak po prawej stronie rysunku.
Jak zawsze, wybranie jednej lub drugiej opcji jest kwesti wasnych upodoba. Czasami
wywietlenie rozszerze plikw naprawd si przydaje, a w innych sytuacjach moe jedynie
498
Rysunek 22.31.
Ukryte (na grze)
i wywietlane
(na dole) rozszerzenia
nazw plikw
wprowadza niepotrzebne zamieszanie. Jak wida, wczenie i wyczenie wywietlania

rozszerze nazw plikw wymaga tylko kilku klikni mysz, wic mona atwo przecza si midzy tymi dwoma trybami wywietlania.
Ukrywanie rozszerze nazw plikw moe powodowa niewielkie zagroenie dla bezpieczestwa komputera. Zoliwe oprogramowanie dostarczane w wiadomociach pocztowych moe mie w rodku nazwy dodatkow kropk, na przykad MjDokument.txt.exe.
Jeeli rozszerzenia plikw s ukrywane, to zobaczymy tylko nazw MjDokument.txt,
499
poniewa za rozszerzenie pliku uznawana jest cz nazwy po ostatniej kropce. Pliki .txt
w aden sposb nie zagraaj naszemu systemowi, ale pliki .exe mog zawiera zoliwe
oprogramowanie. Oczywicie istniej miliony cakowicie bezpiecznych plikw .exe, ale
jeeli kto prbuje w taki sposb ukry to rozszerzenie, to mona uzna, e nie jest to
bezpieczny plik. Poza tym otwieranie zacznikw do wiadomoci otrzymanych od nieznanych nam osb rwnie nie naley do najbezpieczniejszych zachowa.
Ukryj chronione pliki systemu operacyjnego (zalecane)

Chronione pliki systemu operacyjnego to pliki, ktrych system Windows 7 potrzebuje
do dziaania. Pliki te s przeznaczone wycznie dla komputera i nie powinny by uywane przez czowieka. Zaznaczenie tej opcji powoduje ukrycie takich plikw, przez co
nie zobaczymy ich ikon. Jest to ustawienie zalecane zgodnie z teori nie kusi to, czego
nie wida. Jeeli nie zobaczymy plikw, ktrymi nie powinnimy si interesowa, to
wikszo osb nawet nie bdzie wiedzie o ich istnieniu. Ukrycie tych plikw chroni
nas te przed wykonaniem potencjalnie destruktywnych operacji, takich jak usunicie
pliku lub zmiana jego nazwy, ktre mog spowodowa wiele zamieszania w systemie.
Jeeli opcja nie bdzie zaznaczona, to chronione pliki systemu operacyjnego bd widoczne
w oknie Eksploratora. W tej sytuacji wszystko robimy na wasne ryzyko. Jeeli zepsujemy
jeden z wanych plikw, to komputer moe przesta dziaa.
Uruchom okna folderw w osobnych procesach

Ta dziwnie nazwana opcja nie ma nic wsplnego z procesami widocznymi w Menederze
zada. Domylnie Eksplorator Windows zapisuje dane przegldanego wanie folderu
w wycinku pamici komputera. Przy przechodzeniu midzy folderami zawarto tego
wycinka zastpowana jest danymi na temat nowo otwieranego folderu.
Jeeli jednak zaznaczymy t opcj, to zawarto kadego folderu przechowywana bdzie
w osobnym wycinku pamici. Nie zmieni to wygldu wywietlanych folderw, ale jeeli
system czsto zawiesza si z niewiadomego powodu, to zaznaczenie tej opcji moe poprawi sytuacj.
Poka litery dyskw

Domylnie przy wywietlaniu folderu Komputer pod ikonami napdw podawane s
zarwno ich pene nazwy, jak i przypisane im litery (na przykad C:). Usunicie zaznaczenia tej opcji spowoduje, e wywietlane bd tylko nazwy napdw, a przypisane im
litery zostan ukryte.
Poka zaszyfrowane lub skompresowane

pliki NTFS w kolorze
W uywanym przez Windows 7 systemie plikw NTFS mona oznaczy wybrane foldery jako zaszyfrowane lub skompresowane. Po zaznaczeniu tej opcji nazwy takich folderw s specjalnie kolorowane, dziki czemu mona je atwo odrni od normalnych
500
folderw. Nazwy folderw skompresowanych wypisywane s kolorem niebieskim, a nazwy

folderw zaszyfrowanych zielonym.
Chcc skompresowa lub zaszyfrowa folder lub plik, naley klikn jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym
oknie dialogowym naley klikn przycisk Zaawansowane, a w kolejnym oknie zaznaczy
opcj kompresowania lub szyfrowania folderu. Nie mona niestety wybra obu tych
opcji na raz.
Poka podrczny opis elementw folderw i pulpitu

Zaznaczenie tej opcji sprawia, e po wskazaniu mysz ikony pliku, folderu lub ikony
pulpitu pojawia si podpowied podobna do przedstawionej na rysunku 22.32. Jeeli
usuniemy zaznaczenie tej opcji, to adne podpowiedzi nie bd si pojawiay.
Rysunek 22.32. Wskazanie mysz ikony pulpitu powoduje wywietlenie podpowiedzi z opisem
tej ikony
Poka elementy obsugi podgldu w okienku podgldu

Jeeli w Eksploratorze wybierzemy ikon pliku, to w panelu podgldu (o ile bdzie wywietlony) zobaczymy podgld zawartoci wybranego pliku. Wywietlanie podgldu nie dziaa
niestety ze wszystkimi typami plikw i w niektrych przypadkach zobaczymy tylko
komunikat Podgld niedostpny.
501
Jeeli usuniemy zaznaczenie tej opcji, to w panelu podgldu nigdy nie zobaczymy podgldu zawartoci pliku. Jeeli wywietlanie podgldu za bardzo spowalnia nam prac, to
z pewnoci wyczenie tej opcji przyczyni si do poprawy sytuacji. Nie bdziemy mogli
jednak zobaczy podgldu zawartoci plikw.
Uyj pl wyboru do zaznaczania elementw

W rozdziale 23. opisywa bd rne metody zaznaczania ikon w folderze. Jeeli kto
uzna, e uywanie tych technik jest zbyt skomplikowane, to moe zaznaczy t opcj,
dziki czemu przy kadej ikonie pojawi si pole wyboru. Korzystajc z tych pl wyboru,
bdziemy mogli zaznacza wiele ikon w folderze. Oprcz tego pole wyboru pojawi si
te przy nagwku kolumny Nazwa. Za pomoc tego pola wyboru moliwe bdzie zaznaczenie wszystkich ikon.
Na rysunku 22.33 przedstawiam przykad, w ktrym zaznaczyem trzy ikony. Zaznaczone ikony wyrniane s znakiem parafki w polu wyboru i zmienionym tem ikony.
Na rysunku wida te umiejscowienie pola wyboru zaznaczajcego wszystkie ikony.
Rysunek 22.33. Korzystanie z pl wyboru do zaznaczania ikon
Uyj kreatora udostpniania (zalecane)

Chcc udostpni innym uytkownikom jaki folder, wystarczy klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Udostpnianie albo po zaznaczeniu ikony folderu klikn na pasku narzdzi przycisk Udostpnij. Jeeli ta opcja bdzie
zaznaczona, to pojawi si wtedy kreator udostpniania, ktry pomoe nam zdefiniowa
potrzebne ustawienia.
502
Po wyczeniu tej opcji kreator udostpniania nie bdzie si pojawia, a zobaczymy tylko
okno waciwoci folderu. W oknie tym mona samodzielnie zdefiniowa duo bardziej
szczegowe parametry udostpniania.
Podczas wpisywania w widoku listy

Opcje z tej grupy definiuj reakcje systemu na rozpoczcie wpisywania tekstu w widoku
listy. Domylnym zachowaniem jest zaznaczanie elementw pasujcych do wpisywanego
tekstu. Moemy jednak okreli, eby wpisywany tekst pojawia si w polu wyszukiwania.
Przywr domylne
Po klikniciu tego przycisku wszystkie ustawienia przywracane s do swojej domylnej
postaci. Mona z niego skorzysta po wprowadzeniu zbyt wielu eksperymentalnych zmian
w ustawieniach.
Oczywicie po zdefiniowaniu wszystkich ustawie naley zamkn okno dialogowe, klikajc przycisk OK.
Zapisywanie rnych rzeczy w folderach

Zwykli uytkownicy komputerw najczciej narzekaj na niemono odszukania rnych rzeczy, ktre przecie kiedy zapisywali na dysku. Problem najczciej wynika
z faktu, e uytkownik nie wybiera miejsca zapisania danego elementu ani nie zastanawia si nad nadawan mu nazw, ale po prosu klika przycisk Zapisz. Wyglda to mniej
wicej tak, jakbymy przekazali koledze papierowy dokument, mwic w to do jakiego segregatora, nic mnie nie obchodzi, do jakiego. Pniejsze odszukanie takiego dokumentu z pewnoci nie bdzie proste.
Nastpnym bdem czsto popenianym przez uytkownikw jest zapisywanie plikw na
zewntrznych nonikach, takich jak dyskietki, napdy flash, pyty CD itp. Jest to bardzo
ze rozwizanie, poniewa zewntrznych nonikw naley uywa wycznie do zapisywania kopii plikw, ktre wczeniej zapisalimy na dysku twardym. Tak kopi mona
traktowa jako kopi zapasow albo po prostu przekaza innym osobom. W kadym
wypadku powinna by to tylko kopia pliku, a nie jeden jedyny orygina.
Jeeli zapisujc pliki na zewntrznym noniku, chcemy oszczdzi miejsce na dysku
twardym, to naley zada sobie pytanie: Ile wolnego miejsca mam teraz na dysku,
a ile bd mie po zapisaniu tego pliku?. Jeeli odpowied na to pytanie brzmi: Nie
wiem, to by moe, zapisujc plik na zewntrznym noniku, marnujemy tylko swj czas,
energi i wiele wolnego miejsca na dysku.
Ktrego folderu uy?

System Windows 7 domylnie tworzy dla nas kilka folderw, w ktrych moemy zapisywa pliki. Po klikniciu przycisku Start i wybraniu z menu nazwy swojego konta pojawi
si okno, w ktrym zobaczymy wszystkie te foldery. W czasie zapisywania pliku naley
503
zada sobie pytanie: Co ja waciwie zapisuj?, a nastpnie umieci plik w folderze

najlepiej pasujcym do udzielonej na to pytanie odpowiedzi:
Jeeli zapisujemy zdjcie lub obraz, to powinien on trafi do folderu Obrazy.
Jeeli zapisujemy plik wideo, to naley umieci go w folderze Wideo.
Jeeli zapisujemy jaki utwr muzyczny, to naley zapisa go w folderze Muzyka.
Jeeli jest to jaki dokument albo arkusz kalkulacyjny, to powinien si on znale

w folderze Dokumenty.
Nie istniej adne przepisy nakazujce nam zapisywa pliki w tych wanie folderach.
Istniej one tylko po to, eby uatwi nam waciw organizacj plikw i usprawni ich
wyszukiwanie. Poza tym, po zapisaniu pliku w danym folderze moemy bardzo atwo
przenie go do dowolnego innego folderu.
Jak zapisywa w folderach

Istniej tylko dwa rodzaje sytuacji, w ktrych musimy wybiera miejsce zapisywania pliku:
Po utworzeniu w jakim programie nowego dokumentu i wybraniu z menu tego

programu pozycji Plik/Zapisz albo klikniciu przycisku Tak po prbie zamknicia
programu, ktry wczeniej pyta si, czy chcemy zapisa plik.
Po pobraniu z internetu jakiego pliku i wybraniu opcji zapisania go na dysku.
W kadym przypadku okno dialogowe nazywa si bdzie Zapisywanie (na przykad

Zapisywanie jako, Zapisywanie obrazu albo Zapisywanie strony sieci Web). To wanie
w tym oknie dialogowym wikszo osb popenia bd. Klikaj przycisk Zapisz bez
zastanawiania si, gdzie waciwie zostanie zapisany plik i jak otrzyma nazw.
Dlaczego okna dialogowe Zapisywanie i Zapisywanie jako wygldaj tak samo
we wszystkich programach? Odpowied jest bardzo prosta: te okienka po prostu s takie
same. W systemie Windows 7 dostpnych jest kilka standardowych okien dialogowych,
ktre mog by wykorzystane przez dowolny program przy otwieraniu lub zapisywaniu
plikw. Cz programw tworzy wasne okna dialogowe do tych celw, dodajc do nich
dodatkowe funkcje, ale wikszo korzysta z okien standardowych.
Zapisywanie plikw w oknach dialogowych

w stylu systemu Windows 7
Okna dialogowe zapisywania w stylu systemu Windows 7 wygldaj mniej wicej tak,
jak na rysunku 22.34. Nazwa wypisywana w pasku adresu jako ostatnia jest nazw folderu,
w ktrym zapisany zostanie plik, chyba e wybierzemy inny folder. W przedstawionym
przykadzie mona zobaczy, e dokument zapisywany bdzie w folderze Dokumenty
konta uytkownika jboyce. W takim oknie dialogowym naley przynajmniej spojrze na
te informacje, eby wiedzie, gdzie zapisywany jest dany plik.
Jeeli nie chcemy zapisa pliku w folderze proponowanym w pasku adresu, to naley
przej do folderu, ktry bardziej nam odpowiada. Jednym ze sposobw wskazania innego
504
Rysunek 22.34.
Przykadowe okno
dialogowe w stylu
systemu Windows 7
folderu jest kliknicie strzaki przy nazwie swojego konta, aby wywietli list dostpnych w tym koncie folderw. Z listy tej mona wybra folder, w ktrym chcemy umieci dokument.
Jeeli kto jest zaawansowanym uytkownikiem albo chce zapisa plik w miejscu, ktre
nie jest atwo dostpne z paska adresu, to moe klikn przycisk Przegldaj foldery, a wtedy
okno dialogowe zostanie powikszone i bdzie wygldao tak, jak na rysunku 22.35.
Bdzie tu mona wykorzysta panel nawigacyjny widoczny po lewej stronie okna i za
jego pomoc odszuka potrzebny nam folder.
Rysunek 22.35.
Okno dialogowe
z rozwinitym
panelem
przeszukiwania
folderw
Innym czsto popenianym bdem jest zapisywanie dokumentw w nieodpowiednich

folderach, takich jak Pulpit albo podfoldery w folderach C:\Program Files lub C:\Windows.
Takie foldery nie s przeznaczone do przechowywania dokumentw i w zwizku z tym
nie naley zapisywa w nich plikw.
W zalenoci od rodzaju zapisywanego dokumentu moemy mie moliwo podawania metadanych, takich jak nazwisko autora, znaczniki (tagi) i inne informacje. Metadane
s informacjami opisujcymi zapisywany plik, ktre zobaczy mona w jego waciwociach i ktre wykorzystywane s przez indeks wyszukiwania systemu Windows 7. Poczt-
505
kowo widocznych jest tylko kilka opcji metadanych, ale wystarczy powikszy okno dialogowe, przecigajc jeden z jego rogw, aby zobaczy wicej metadanych. Prosz spojrze
na rysunek 22.36.
Rysunek 22.36.
Przykadowe
metadane
Moemy wypeni tylko te pola metadanych, ktre uznamy za konieczne do prawidowego wyszukiwania i porzdkowania dokumentw. Jeeli kto nie przyzwyczai si jeszcze
do mechanizmu wyszukiwania w systemie Windows 7, to moe si tym nie przejmowa
i wpisa po prostu te informacje, ktre wydaj si dobrze opisywa dokument. Przy
wypenianiu metadanych naley si jednak kierowa pytaniem: Jeeli zdarzy mi si
zgubi ten plik, to jakich sw bd uywa w czasie jego szukania?. Te sowa, ktre
przyjd nam wtedy na myl, powinny znale si w metadanych zapisywanego pliku.
Opcja Zapisz miniatur umoliwia podgldanie zawartoci dokumentu w panelu podgldu.
Jest to bardzo wygodna opcja, poniewa pozwala zobaczy choby cz dokumentu
bez koniecznoci jego otwierania. Jeeli mamy moliwo zaznaczenia takiej opcji,
to z pewnoci naley z niej skorzysta.
Po wybraniu miejsca zapisywania pliku (i ewentualnym wprowadzeniu metadanych)

moemy nada plikowi jak nazw. Na ten temat mwi bd za ju chwil.
Nazywanie pliku
Po wybraniu miejsca, w ktrym chcemy zapisa plik, naley nada mu jak nazw.
Tutaj rwnie dobrze jest zada sobie pytanie: Jeeli za p roku bd szuka tego pliku,
to jakiego sowa uyj w czasie poszukiwa?. W ten sposb mona atwo wymyli
nazw. Najlepiej byoby, gdyby nazwa pliku bya krtka i konkretna. W nazwach plikw
mona uywa spacji i prostych znakw interpunkcyjnych, ale nie mona uy adnego
506
Wskazwki dotyczce nazywania plikw

Przy kadym zapisywaniu pliku lub tworzeniu folderu musimy nada jak nazw tworzonemu
elementowi. Naley przy tym zada sobie pytanie: Jeeli ten plik bdzie mi potrzebny za rok, a uda
mi si zapomnie jego nazwy, to w jaki sposb bd go szuka?. W nazwie pliku naley wykorzysta pierwsze sowo, jakie przyjdzie nam na myl. Nie trzeba ogranicza si do pojedynczego
sowa. Naley jednak najwaniejsze sowa umieszcza na samym pocztku, tak eby w przypadku
obcicia nazwy pliku widoczna bya najistotniejsza cz nazwy.
W pewnych sytuacjach dobrze jest umieszcza liczby w nazwach plikw i folderw. Na przykad
w moim komputerze ten rozdzia zapisany by w pliku o nazwie 22Roz. Poszczeglne rysunki uyte
w rozdziale zapisywane byy w postaci osobnych plikw, ktre otrzymyway nazwy 2201Rys, 2202Rys,
2203Rys itd. W ten sposb nazwa pliku zawieraa ju numer rysunku w dokumencie.
Jeeli w nazwach uywamy liczb, to dobrze jest uywa zawsze tej samej liczby cyfr. Jeeli nie
bdziemy stosowa si do tej zasady, to w czasie sortowania plikw nie zostan one uoone w tej
kolejnoci, ktr chcielibymy zobaczy. Na przykad wiedziaem, e w tym rozdziale uyj nie wicej
ni 99 rysunkw, w zwizku z czym do ich numeracji mogem uy liczb dwucyfrowych. Liczba 22
to oczywicie numer rozdziau, a 01, 02 i 03 to numery kolejnych rysunkw. Wynika z tego, e pierwszy
rysunek ma numer 2201, a ostatni moliwy numer rysunku to 2299. Oczywicie poszczeglne czci
nazwy mona rozdziela mylnikami.
Jeeli nadajemy plikom nazwy zawierajce daty, to naley stosowa format rrrrmmdd. W ten sposb uzyskamy najlepsze wyniki w czasie sortowania plikw. Trzeba jednak zawsze stosowa ten
sam format skadajcy si z czterech cyfr roku, dwch cyfr miesica i dwch cyfr dnia, na przykad
19990101 albo 20071231. Tutaj rwnie poszczeglne czci mona rozdziela mylnikami.
z nastpujcych znakw: \, /, ?, :, *, ", >, <, |. Znaki te maj specjalne znaczenie dla
systemu operacyjnego i w zwizku z tym s odrzucane w nazwach nowo tworzonych
plikw.
Wybieranie typu zapisywanego pliku

Zwykle najlepszym rozwizaniem jest pozostawienie domylnej wartoci na licie rozwijanej Zapisz jako typ. Sugerowany tam typ pliku jest normalnym typem stosowanym przez uywany przez nas program. Jeeli mamy dobry powd, aby wybra inny typ
pliku, to oczywicie mona to zrobi. W pozostaych przypadkach wybr innego typu
pliku moe wprowadza tylko zupenie niepotrzebne zamieszanie.
Kliknicie przycisku Zapisz

Ostatnim krokiem w procesie zapisywania pliku jest kliknicie przycisku Zapisz. Najpierw dobrze jest jednak jeszcze raz skontrolowa nazw folderu widoczn na pasku adresu
albo w polu Zapisz w. Naley te jeszcze raz sprawdzi nazw pliku w polu tekstowym
Nazwa pliku. Plik zapisany zostanie w wybranym folderze, w pliku o podanej nazwie.
Otwieranie zapisanego pliku

Chcc otworzy zapisany ju plik, naley skorzysta z Eksploratora Windows i przej w nim
do folderu, w ktrym umiecilimy ten plik, a nastpnie klikn dwukrotnie jego ikon.
507
Przy zapisywaniu pliku nic si nie dzieje

Przy pierwszym zapisywaniu pliku pojawia si okno dialogowe Zapisywanie, w ktrym informujemy system, gdzie chcemy zapisa plik i jak chcemy go nazwa. Po klikniciu przycisku OK plik jest
zapisywany na dysku.
Przy kadym nastpnym zapisywaniu pliku program zapisuje tylko wprowadzone zmiany, umieszczajc je w tym samym pliku. Nie pyta nas przy tym, gdzie chcemy umieci plik ani jak chcemy
go nazwa. Aktualizuje tylko istniejcy ju plik danymi widocznymi na ekranie. Jest to bardzo wana
operacja, a niewykonywanie jej dostatecznie czsto jest czstym powodem rnych problemw.
Wane jest, eby w czasie pracy nad dokumentem czsto zapisywa postpy naszych prac na dysku.
W ten sposb tworzymy trwa kopi edytowanego dokumentu. W czasie normalnej pracy naley zapisywa dokument mniej wicej co dwie minuty. W ten sposb w przypadku zaniku zasilania albo
innego zdarzenia, ktre nagle wyczy komputer, stracimy najwyej dwie ostatnie minuty swojej pracy!
Jeeli zapisywany plik by dokumentem, to zwykle mona go ponownie otworzy, klikajc przycisk Start, klikajc w menu pozycj Biece elementy i wybierajc nazw tego
pliku. Mona te otworzy program uywany do edycji tego dokumentu, wybra w jego
menu pozycj Plik i klikn nazw dokumentu wywietlan w dolnej czci menu. Trzeba
jednak pamita, e w obu przypadkach widoczne bd tylko nazwy ostatnio uywanych
elementw i nasz plik z pewnoci nie zagrzeje na niej dugo miejsca.
Po otwarciu pliku trzeba pamita, e wprowadzane do niego zmiany nie s zapisywane
automatycznie. S one przechowywane tylko w pamici RAM, a nie na dysku twardym.
Jeeli chcielibymy zachowa wprowadzone do dokumentu zmiany, to naleaoby wybra
z menu Plik pozycj Zapisz. Nie mona te zapomnie o klikniciu przycisku Tak, jeeli
przy zamykaniu programu zostaniemy zapytani, czy chcemy zapisa zmiany wprowadzone
do dokumentu.
Tworzenie wasnych folderw

Nowe foldery moemy tworzy w kadym momencie. Na przykad, jeeli w folderze
Dokumenty lub dowolnym innym mamy wiele rnych dokumentw, to mona sprbowa
poszeregowa je w podfolderach folderu Dokumenty. Mona w nim utworzy dowoln
liczb podfolderw, nadajc im wybrane przez siebie nazwy. Do tak przygotowanych
folderw mona nastpnie przenosi istniejce lub tworzy w nich nowe dokumenty.
Najwikszym wyzwaniem przy tworzeniu nowych folderw jest umieszczenie ich w najodpowiedniejszych miejscach. Kady tworzony folder bdzie podfolderem jakiego innego
folderu. Oznacza to, e najpierw trzeba przej do folderu nadrzdnego, czyli folderu,
w ktrym zostanie utworzony nowy folder. Osobom zaczynajcym dopiero prac z komputerem i nie do koca rozumiejcym te zawioci prezentuj poniej kilka praktycznych
przykadw:
Jeeli tworzymy podfolder w celu uporzdkowania obrazw, to jego folderem

nadrzdnym bdzie folder Obrazy.
Jeeli tworzymy podfolder w celu uporzdkowania utworw muzycznych, to jego

folderem nadrzdnym bdzie folder Muzyka.
508
Jeeli tworzymy podfolder w celu uporzdkowania filmw, to jego folderem

nadrzdnym bdzie folder Wideo.
Jeeli tworzymy podfolder w celu uporzdkowania innych rodzajw plikw, to jego

folderem nadrzdnym bdzie folder Dokumenty.
Jak ju mwiem, nowe foldery moemy tworzy w dowolnym miejscu. Podane wyej
przykady to tylko sugestie. Mona na przykad utworzy nowy folder na zewntrznym
noniku, takim jak dyskietka, dysk Zip, karta pamici albo zewntrzny dysk twardy.
W takim wypadku folderem nadrzdnym dla nowego podfolderu bdzie dysk znajdujcy
si w danym momencie w napdzie. Przed wykonaniem poniszych krokw prosz si
upewni, e w napdzie znajduje si jaki dysk:
Foldery mona te tworzy na pytach CD i DVD, ale nie zawsze mona to zrobi
za pomoc przedstawionej tu procedury. Wicej informacji na temat pracy z tymi pytami
1. W Eksploratorze Windows naley otworzy folder, w ktrych chcemy utworzy

nowy podfolder. Mona te otworzy folder Komputer, a nastpnie klikn
dwukrotnie ikon napdu, w ktrym chcemy utworzy nowy folder;
2. Wykona t z poniszych operacji, ktra bdzie dla nas najatwiejsza:
Jeeli widoczne jest menu klasyczne, to wybra z niego pozycj

Plik/Nowy/Folder.
Klikn prawym przyciskiem myszy woln przestrze poniej lub obok ikon
wywietlanych w gwnej czci okna i wybra z menu kontekstowego pozycj
Nowy/Folder.
3. Wpisa nazw tworzonego folderu i nacisn klawisz Enter.

Pojawi si wtedy nowy folder o wprowadzonej przez nas nazwie. Po otwarciu tego folderu dwukrotnym klikniciem zobaczymy, e jest on pusty. Po prostu zosta on przed
chwil utworzony i nic jeszcze w nim nie umiecilimy. Folder ten mona opuci, klikajc przycisk Wstecz albo naciskajc klawisz Backspace.
Jeeli nazwa nadana folderowi si nam nie podoba, to naley klikn jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw, a nastpnie
wprowadzi now lub poprawi nazw folderu i nacisn klawisz Enter.
Korzystajc z technik opisywanych w rozdziale 23., moemy przenosi do nowego folderu dowolnie wybrane pliki. Oczywicie mona w nim rwnie zapisywa nowe pliki,
korzystajc z okna dialogowego Zapisywanie.
Tworzenie folderw przy okazji zapisywania plikw

Czasami przy zapisywaniu nowego pliku stwierdzamy, e dobrze byoby przygotowa
dla niego (i podobnych mu plikw) osobny folder. Nie musimy wtedy przerywa operacji
zapisywania pliku w celu utworzenia nowego folderu. Mona go utworzy bezporednio
w oknie zapisywania pliku, ale trzeba najpierw przej do folderu, ktry bdzie folderem
nadrzdnym dla obecnie tworzonego folderu.
509
Jeeli korzystamy z okna dialogowego w stylu systemu Windows 7, to naley klikn

przycisk Organizuj/Nowy folder, tak jak pokazano to na rysunku 22.37. Jeeli kto uywa
klasycznego okna dialogowego, to moe wskazywa mysz kolejne przyciski na pasku
narzdzi, a do znalezienia tego, ktry pozwala na tworzenie nowych folderw (trzeba
go oczywicie klikn). Taki przycisk pokazany zosta w dolnej czci tego samego
rysunku. W gwnej czci okna dialogowego pojawi si wtedy ikona nowego folderu,
ktrej mona przypisa nazw i nacisn klawisz Enter.
Rysunek 22.37.
Tworzenie nowego
folderu w oknie
dialogowym
zapisywania pliku
Nowo utworzony folder powinien zosta automatycznie otwarty. Jeeli tak si nie stanie,
to naley klikn dwukrotnie jego ikon, tak eby nazwa tego folderu pojawia si na
pasku adresu albo w polu Zapisz w. Teraz mona ju klikn przycisk Zapisz. Plik zostanie zapisany w nowym folderze.
Personalizowanie folderu
Kady z folderw mona personalizowa na kilka rnych sposobw. Nie chodzi tu o opcje
z okna dialogowego Opcje folderw, o ktrym mwilimy ju wczeniej, poniewa dotycz
one wszystkich folderw. Tym razem zajmiemy si ustawieniami dotyczcymi tylko tego
folderu, ktry klikniemy prawym przyciskiem myszy i wybierzemy z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci. W otwartym oknie dialogowym waciwoci folderu naley klikn
kart Dostosowywanie. Zobaczymy wtedy opcje przedstawione na rysunku 22.38.
510
Rysunek 22.38.
Karta Dostosowanie
w oknie dialogowym
waciwoci folderu
Podczas pracy z bibliotekami systemu Windows 7 nie mamy dostpu do karty

Dostosowywanie. Na przykad po utworzeniu nowego folderu w folderze Dokumenty
i wywietleniu jego waciwoci nie zobaczymy wrd nich karty Dostosowywanie.
Jeeli jednak otworzymy folder C:\Uytkownicy\mojekonto\Moje Dokumenty, gdzie
mojekonto jest nazw naszego konta systemu Windows, a nastpnie wywietlimy
waciwoci nowego folderu, to karta Dostosowywanie bdzie dostpna.
Okrelanie typu folderu

Wszystkie foldery maj pewien domylny widok, ktry definiuje przyciski pojawiajce
si na pasku narzdzi oraz wygld ikon. W celu zdefiniowania widoku domylnego naley
rozwin list znajdujc si w sekcji Jakiego rodzaju folderu potrzebujesz? i wybra
z niej rodzaj folderu. Nie istnieje regua nakazujca wybieranie okrelonego rodzaju folderu, ale dobrze jest wybra taki rodzaj, ktry bdzie dobrze oddawa typ elementw znajdujcych si w tym folderze:
Elementy oglne tej opcji naley uy, jeeli w folderze znajdowa si bd

rne typy plikw i podfolderw.
Dokumenty ta opcja powinna by stosowana wobec folderw zawierajcych

przede wszystkim pliki rnego rodzaju dokumentw tekstowych, arkuszy
kalkulacyjnych, baz danych itp.
Obrazy ta opcja powinna zosta przypisana folderom zawierajcym obrazy.
Muzyka tej opcji naley uywa wobec folderw zawierajcych przede wszystkim
utwory muzyczne.
Video ta opcja powinna by stosowana w przypadku folderw zawierajcych

pliki wideo.
511
Jeeli chcielibymy, eby wybrane opcje stosowane byy rwnie wobec podfolderw
danego folderu, naley zaznaczy te opcj Zastosuj ten szablon take do wszystkich
podfolderw.
Jeeli w oknie dialogowym opcji folderw zaznaczymy opcj Zapamitaj ustawienia
wywietlania kadego folderu, to domylnym widokiem danego folderu bdzie widok,
ktrego uywalimy przy wychodzeniu z tego folderu.
Obrazy folderw
Ikony folderw zawsze przypominaj lekko otwarte segregatory. Podobnie jak w rzeczywistych segregatorach przechowywane s papierowe dokumenty, tak w komputerowych
folderach mona przechowywa rne pliki (dokumenty tekstowe, obrazy, filmy itp.).
Elementy wywietlane na ikonie folderu reprezentuj pliki zapisane w folderze. Na przykad foldery zawierajce albumy muzyczne zobaczy mona na rysunku 22.39.
Rysunek 22.39.
Ikony folderw
z okadkami
znajdujcych si
w nich albumw
Jeeli nie podoba si nam plik wywietlany w ikonie folderu, moemy zastpi go innym
obrazem. Wystarczy klikn przycisk Wybierz plik znajdujcy si na karcie Dostosowywanie i wybra obraz, ktry chcemy umieci w ikonie folderu.
Jeeli nie moemy uy pliku z powodu nieprawidowego typu, to mona wykona zrzut
ekranu z jego zawartoci otwart w odpowiednim programie, a nastpnie zapisa go
w pliku JPG. Tak przygotowanego pliku bdziemy mogli uy jako obrazu w ikonie folderu.
Jeeli kiedy zmienimy zdanie co do wygldu ikony i bdziemy chcieli przywrci jej
domylny wygld, wystarczy klikn przycisk Przywr domylny.
512
Zmiana ikony folderu

Kademu folderowi mona przypisa cakiem inn ikon. W ten sposb stracimy typowy
dla folderw wygld otwartego segregatora, dlatego lepiej bdzie zmieni obraz folderu,
a ikon pozostawi niezmienion. Jeeli jednak kto bardzo chce zmieni ikon, to moe
po prostu klikn przycisk Zmie ikon. W otwartym oknie naley wybra ikon, ktrej
chcemy uy, albo klikn przycisk Przegldaj i odszuka na dysku plik z wybran ikon
(z rozszerzeniem .ico).
Jeeli po zmianie ikony folderu uznamy, e nie by to najlepszy pomys, to naley ponownie klikn przycisk Zmie ikon i w otwartym oknie klikn przycisk Przywr domylne.
Nie mona zapomnie o klikniciu przycisku OK lub Zastosuj. Bez tego adne zmiany
nie zostan wprowadzone w ycie.
Jeeli zmiany nie bd miay natychmiastowego efektu, to naley odwiey folder, czyli
klikn pust przestrze w oknie folderu i wybra z menu kontekstowego pozycj Odwie,
nacisn klawisz F5 albo wybra z menu Eksploratora pozycj Widok/Odwie.
Atrybuty Tylko do odczytu, Ukryty

i atrybuty zaawansowane
Jeeli ikon folderu (albo ikon pliku) klikniemy prawym przyciskiem myszy i wybierzemy z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, to pojawi si okno dialogowe waciwoci tego folderu, z aktywn kart Oglne, na ktrej widoczne bd opcje przedstawione na rysunku 22.40. Opcje Tylko do odczytu i Ukryty czsto wprawiaj uytkownikw
systemu w zakopotanie, dlatego powinnimy powici im kilka sw.
Rysunek 22.40.
Karta Oglne w oknie
waciwoci folderu
513
Atrybut Tylko do odczytu moe by pusty, zaznaczony albo pokolorowany. Poniej opisuj
znaczenie poszczeglnych stanw tego atrybutu:
Pusty zawarto folderu moe by odczytywana (przegldana i otwierana)

przez wszystkie osoby posiadajce do niego dostp.
Pokolorowany zawarto folderu moe by odczytywana i zapisywana

(modyfikowana) tylko przez waciciela tego folderu (czyli osob, ktra
go utworzya). Pozostali uytkownicy mog tylko przeglda zawarto folderu,
ale nie mog jej modyfikowa.
Zaznaczony kady moe przeglda zawarto folderu, ale nikt (nawet waciciel)
nie moe wprowadza do niego adnych zmian.
Zaznaczenie atrybutu Ukryty powoduje, e ikona folderu nie jest wywietlana pod warunkiem, e w opcjach folderw zaznaczona jest opcja Nie pokazuj ukrytych plikw i folderw. Jeeli zaznaczona jest opcja Poka ukryte pliki i foldery, to ikona folderu bdzie
wywietlana z przyciemnieniem.
Po klikniciu na karcie Oglne przycisku Zaawansowane pojawi si okno dialogowe
z kolejnymi atrybutami, przedstawione na rysunku 22.41.
Rysunek 22.41.
Zaawansowane
atrybuty folderu
lub pliku
Atrybut Folder jest gotowy do archiwizacji obsugiwany jest automatycznie przez program
do tworzenia kopii zapasowych. Oznacza to, e raczej nie bdziemy musieli obsugiwa
go samodzielnie. Atrybut ten jest zaznaczony, jeeli nigdy nie wykonywalimy jego kopii
zapasowej albo gdy folder zmieni si od czasu tworzenia ostatniej kopii. Dziki temu
program tworzcy kopi zapasow plikw wie, e ten folder (lub plik) ma zosta
uwzgldniony przy tworzeniu kopii. Atrybut ten nie bdzie zaznaczony, jeeli zawarto
pliku nie zmienia si od czasu wykonywania ostatniej kopii bezpieczestwa. Oznacza
to, e program do tworzenia takiej kopii nie musi si zajmowa tymi plikami lub folderami.
Atrybut Zezwalaj na indeksowanie zawartoci plikw w tym folderze, wraz z ich waciwociami nakazuje systemowi Windows wykona indeksowanie plikw w tym folderze, razem z ich waciwociami. Jeeli folder zawiera bdzie pliki programu Microsoft
Word, to system bdzie indeksowa zawarto tych dokumentw, co pozwoli nam na
wyszukiwanie plikw na podstawie zawartych w nich zapisw.
514
Pozostae dwie opcje wymagaj nieco dokadniejszego wyjanienia i dlatego powicone

im zostay kolejne podpunkty.
Kompresowanie zawartoci
w celu oszczdzania miejsca na dysku
Zaznaczenie tej opcji nakazuje systemowi automatycznie kompresowa ca zawarto
folderu, w celu zmniejszenia iloci miejsca zajmowanego przez ten folder na dysku.
Opcja ta dziaa tylko z dyskami uywajcymi systemu plikw NTFS. Przy otwieraniu
plikw z takiego folderu s one automatycznie rozkompresowywane. Oznacza to, e kompresja jest cakowicie przezroczysta, czyli nie musimy samodzielnie kompresowa i rozkompresowywa poszczeglnych plikw.
Ta opcja nie ma nic wsplnego z plikami .zip (nazywanymi folderami skompresowanymi).
Jeeli chcemy wysa komu plik ZIP, to ta opcja na nic si nam nie przyda. Wicej
informacji na temat obsugi folderw skompresowanych i plikw ZIP podawaem
w rozdziale 14.
Moe si to wydawa dobr metod oszczdzania miejsca na dysku. Zanim jednak wczymy kompresj wszystkich swoich folderw, powinnimy wiedzie, z jakimi kosztami
si to wie. Po pierwsze, kompresja zajmuje troch czasu. Kada operacja kompresowania i rozkompresowywania danych wie si z niewielkim opnieniem wykonania
innych operacji. Co wicej, wiele formatw plikw ma ju wbudowany pewien poziom
kompresji, a zatem umieszczenie ich w skompresowanym folderze moe nie mie praktycznie adnego wpywu na ilo zajmowanego przez nie miejsca.
Trzeba te pamita, e w dzisiejszych czasach miejsce na dysku jest wyjtkowo tanie,
czego nie mona powiedzie o naszym czasie. Zanim zaczniemy kompresowa wszystkie
foldery na dysku, trzeba zada sobie pytanie, czy jest to warte zainwestowanego czasu.
Jeeli skompresujemy pewien folder, ale pniej si rozmylimy, to wystarczy ponownie
otworzy to samo okno dialogowe i usun zaznaczenie tej opcji.
Szyfrowanie zawartoci w celu zabezpieczenia danych

Ta opcja pozwala na zastosowanie w folderze szyfrowania EFS (Encrypting File System).
Metoda ta zaszyfrowuje zawarto folderu lub pojedynczego pliku, przez co praktycznie
niemoliwe bdzie odczytanie tego pliku bez uprzedniego zalogowania si na koncie, na
ktrym dokonano szyfrowania. System EFS nie jest najskuteczniejsz form szyfrowania dostpn dla komputerw PC, ale mimo to jest bardzo skutecznym narzdziem do
zabezpieczania danych.
Firmy obawiajce si o utrat swoich danych w przypadku kradziey komputera czsto
stosuj metod szyfrowania caego dysku. W ten sposb szyfrowanie stosowane jest
ju poniej poziomu systemu operacyjnego, a to praktycznie cakowicie uniemoliwia
odczytanie zawartoci komputera. System EFS nie pozwala na tak daleko posunite
szyfrowanie dysku, ale mona za jego pomoc zaszyfrowa wszystkie dane znajdujce
si w systemie. W zasadzie funkcja szyfrowania caego dysku powinna by nazywana
szyfrowaniem caego systemu, poniewa realizowana jest cakowicie poza systemem
operacyjnym.
515
Przede wszystkim trzeba pamita, e kady, kto ma dostp do naszego konta, bdzie mia
te dostp do zaszyfrowanych plikw. Oznacza to, e nie ma sensu szyfrowanie plikw,
jeeli nasze konto nie jest chronione hasem.
Jeeli zapomnimy hasa do swojego konta, to stracimy dostp do wszystkich plikw znajdujcych si w zaszyfrowanych folderach. Chcc zachowa moliwo dostpu do tych
plikw, naley przygotowa sobie kopi zapasow klucza szyfrujcego, najlepiej na pycie
CD-R, z ktrej nie bdzie si dao tego klucza usun. Tak pyt trzeba oczywicie przechowywa w bezpiecznym miejscu. Wielkie firmy chowaj takie pyty w wielkich ognioodpornych sejfach, a nawet trzymaj kilka kopii w rnych miastach.
Zakadajc, e znamy ju wszystkie niebezpieczestwa zwizane z szyfrowaniem, samo
zaszyfrowanie folderu jest ju bardzo proste. Wystarczy zaznaczy opcj Szyfruj zawarto, aby zabezpieczy dane. Nastpnie trzeba wykona wszystkie kroki w wywietlonym oknie kreatora, w celu przygotowania kopii bezpieczestwa klucza szyfrujcego.
Gdy odpowiedni plik bdziemy mieli ju na dysku twardym, mona zapisa go na pycie
CD-R lub innym noniku i usun kopi z dysku.
Klucz szyfrujcy stosowany jest we wszystkich zaszyfrowanych folderach w naszym
koncie uytkownika. Proces tworzenia kopii zapasowej tego klucza trzeba przeprowadzi
tylko przy wczaniu szyfrowania pierwszego folderu.
Po zaszyfrowaniu folderu nie musimy ju nic robi, aby zapewni bezpieczestwo jego
zawartoci. Przy zapisywaniu lub przenoszeniu plikw do tego folderu ich zawarto
jest automatycznie szyfrowana. W momencie otwierania plikw ich zawarto jest automatycznie rozszyfrowywana. Oznacza to, e praca z plikami w folderach zaszyfrowanych
wyglda dokadnie tak samo jak praca ze wszystkimi innymi plikami.
Jeeli kto bdzie prbowa otworzy te pliki z konta innego uytkownika, to otrzyma
komunikat o braku dostpu do pliku. Nikt nie bdzie mg odczyta zaszyfrowanych plikw, chyba e uda si mu dosta kopi klucza szyfrujcego.
Wicej informacji na temat szyfrowania i tworzenia kopii kluczy szyfrujcych mona
szuka w systemie pomocy, podajc hasa wyszukiwania: EFS lub kopia bezpieczestwa
certyfikatu.
Po tak obszernym opisie tworzenia folderw mona si zastanawia, w jaki sposb moemy
umieci istniejce ju pliki w nowym folderze. Tym zagadnieniem zajmowa si bdziemy
w nastpnym rozdziale. Tutaj pozostao nam jeszcze tylko podsumowanie najwaniejszych
zagadnie poruszanych w tym rozdziale.
Podsumowanie
W tym rozdziale przedstawiem nieco podstawowych informacji na temat sposobu przechowywania informacji w komputerze. Opisywaem te proste (a take nie tak cakiem
proste) techniki nawigowania wrd wszystkich folderw i plikw zapisanych w komputerze. Oto krtkie podsumowanie tego, o czym bya mowa w tym rozdziale:
516
Wszystkie informacje znajdujce si w komputerze zapisane s na dysku twardym,

najczciej na dysku C:.
W folderze Komputer wywietlane s ikony wszystkich napdw dostpnych

w systemie. Chcc otworzy ten folder, naley klikn przycisk Start i wybra
z menu pozycj Komputer.
Folder jest zbiornikiem, w ktrym przechowywane s pliki (a take podfoldery).
Ikony reprezentujce foldery wygldaj jak mae segregatory na dokumenty.

Aby zobaczy zawarto folderu, naley klikn dwukrotnie jego ikon.
Eksplorator Windows (albo po prostu Eksplorator) jest programem sucym

do nawigowania wrd folderw i przegldania ich zawartoci.
Eksploratora Windows nie trzeba otwiera za porednictwem menu Wszystkie

programy. Jest on uruchamiany automatycznie przy otwieraniu dowolnego folderu.
Pasek adresu Eksploratora, panel nawigacyjny i panel zawartoci s narzdziami

pozwalajcymi na nawigowanie wrd folderw i napdw.
W czasie zapisywania pliku naley przej do waciwego folderu i nada plikowi

opisow nazw. Dopiero wtedy mona klikn przycisk Zapisz. Jeeli nie zadbamy
o takie szczegy, to pniej trudno bdzie nam odszuka zapisywany wanie plik.
Wasne foldery mona tworzy za pomoc przycisku Organizuj w oknie Eksploratora

albo w oknie dialogowym Zapisywanie.
W celu dostosowania do swoich wymaga folderu naley klikn jego ikon

prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
Rozdzia 23.
Zarzdzanie
plikami i folderami
W tym rozdziale:
Zaznaczanie elementw w celu ich przesunicia, skopiowania lub usunicia
Przenoszenie i kopiowanie plikw i folderw
Zmiana nazwy plikw i folderw
Tworzenie skrtw do ulubionych miejsc
Usuwanie i przywracanie plikw i folderw
Dysk twardy kadego dzisiejszego komputera ma do miejsca, eby przechowywa na

nim tysice obrazw, utworw muzycznych i innych plikw. Moliwo przechowywania wielu takich rzeczy to co naprawd wspaniaego, ale tylko pod warunkiem, e atwo
mona odnale to, czego w danej chwili potrzebujemy. Z tego powodu kady uytkownik komputera powinien nauczy si utrzymywania odpowiedniego porzdku w swoich
plikach. Jest to jedna z najwaniejszych umiejtnoci przy pracy z komputerem.
W rozdziale 22. mwiem o napdach, folderach i plikach, prezentujc ich natur. Dowiedzielimy si, jak mona uywa Eksploratora w celu nawigowania w caym systemie
i otwierania potrzebnych nam elementw. Przedstawiaem te sposb takiego zapisywania plikw, eby mona je byo pniej atwo odnale.
W tym rozdziale bdziemy kontynuowa ten temat. Zakadam, e Czytelnik przeczyta
ju poprzedni rozdzia i zaznajomi si z omawianymi w nim zagadnieniami. Teraz jestemy gotowi do wprowadzania porzdku w plikach, ktre mamy ju na dysku. Wymaga
to umiejtnoci zaznaczania, przenoszenia i kopiowania plikw. Poznamy tu rwnie
inne wane techniki, pozwalajce na zmian nazwy pliku, jego usunicie oraz przywrcenie na dysk. Umiejtnoci te trzeba sobie przyswoi, jeeli chcemy uywa swojego
komputera do czego wicej ni tylko wysyania wiadomoci pocztowych i przegldania
sieci WWW.
518
Jak zaznacza ikony

W wielu przypadkach bdziemy chcieli wykona jak operacj na wielu plikach jednoczenie. Na przykad moemy chcie skopiowa kilkadziesit plikw na zewntrzny dysk.
Mona kopiowa je jeden po drugim, ale zajmie to bardzo duo czasu i bdzie wymagao od nas duego zaangaowania. Znacznie atwiejszym rozwizaniem jest zaznaczenie
ikon wszystkich tych plikw, ktre chcemy skopiowa, i skopiowanie ich w ramach
jednej operacji.
Jak si przekonamy, istnieje wiele metod zaznaczania plikw. Jak zwykle nie istnieje
metoda waciwa i niewaciwa. Nie mona ich podzieli na lepsze i gorsze. Musimy po
prostu samodzielnie wybra t metod, ktra bdzie dla nas najatwiejsza w realizacji
albo ktra bdzie najlepiej dopasowana do wykonywanego wanie zadania.
Sposb zaznaczania ikon zaley od tego, czy do ich otwierania uywany pojedynczego,
czy te dwukrotnego kliknicia. Jeeli kto nie wie, o czym teraz mwi, to powinien
przeczyta podrozdzia Klikn raz czy dwa razy? w rozdziale 22.
Miniaturki obrazw i filmw rwnie s ikonami, a zatem do nich rwnie odnosz si

wszystkie techniki opisywane w tym rozdziale.
Zaznaczanie jednej ikony

Zaznaczanie tylko jednej ikony jest wyjtkowo proste. Jeeli do otwierania ikon uywamy dwukrotnego kliknicia, to pojedyncze kliknicie spowoduje zaznaczenie ikony.
Jeeli do otwierania ikon wystarczy nam pojedyncze kliknicie, to w celu zaznaczenia
ikony trzeba j po prostu wskaza mysz. Zaznaczona ikona zostanie wyrniona i bdzie
wyranie widoczna wrd pozostaych ikon. Przy okazji zmieni si te przyciski na pasku
narzdzi, odwzorowujc operacje, jakie moemy wykona na zaznaczonej ikonie. Jeeli
otwarty jest panel szczegw, to wywietlone w nim bd informacje na temat zaznaczonej ikony, tak jak na rysunku 23.1.
Jeeli kto nie zaznacza jeszcze wielu ikon, to by moe atwiej bdzie mu skorzysta
z funkcji pl wyboru pozwalajcych na zaznaczanie ikon.
Jeeli wczymy opcj pozwalajc zaznacza ikony za pomoc wywietlanych przy

nich pl wyboru, to najpierw trzeba wskaza ikon mysz, a nastpnie klikn widoczne
przy niej pole wyboru. Znakiem szczeglnym tej metody jest to, e przy zaznaczonych
ikonach pojawia si pole wyboru ze znakiem parafki, takie jak na rysunku 23.2.
Chcc wczy opcj pozwalajc na wykorzystanie pl wyboru do zaznaczania ikon,
naley klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw
i wyszukiwania. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Widok, a nastpnie
odszuka na licie opcj Uyj pl wyboru do zaznaczania elementw i zaznaczy j. Na
koniec mona klikn OK. W ikonie znak parafki pojawi si dopiero po wskazaniu jej
mysz i klikniciu pola wyboru. Wicej informacji na temat opcji folderw podawaem
w rozdziale 22.
519
Rysunek 23.1.
Zaznaczona ikona
Rysunek 23.2.
Zaznaczona ikona
ze znakiem parafki
Jeeli niechccy otwieramy ikony, podczas gdy chcielimy je tylko zaznaczy, by moe
naleaoby wczy tryb otwierania ikon dwukrotnym klikniciem.
520
Zaznaczanie wszystkich ikon

Jeeli chcielibymy zaznaczy wszystkie ikony w danym folderze, to mona skorzysta
z dowolnej z poniszych technik, wybierajc t, ktra bdzie dla nas najwygodniejsza:
Klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Zaznacza

wszystko.
Nacisn klawisze Ctrl+A.
Jeeli uywamy klasycznego menu, wybra z niego pozycj Edycja/Zaznacza

wszystko.
W ten sposb zaznaczone zostan wszystkie ikony w folderze.
Zaznaczanie ssiadujcych ze sob ikon

Korzystajc z myszy i klawiatury, mona atwo zaznaczy ssiadujce ze sob ikony.
Jeeli w folderze jest wiele ikon, to dobrze jest skorzysta z przycisku Widoki i tak
zmniejszy wywietlane ikony (mona te nacisn klawisz Ctrl i pokrci kkiem
myszy), eby widoczne byy wszystkie te, ktre chcemy zaznaczy. Jeeli ikony, ktre
chcemy zaznaczy, maj jak wspln cech, to mona tak uporzdkowa je w folderze,
eby interesujce nas ikony znalazy si obok siebie. W celu zaznaczenia ssiadujcych
ze sob ikon naley:
1. Zaznaczy pierwsz ikon, klikajc j lub tylko wskazujc.
2. Przytrzyma klawisz Shift i klikn ostatni ikon z zakresu.
Zaznaczone zostan obie kliknite ikony oraz wszystkie ikony pomidzy nimi. Przyciski
na pasku narzdzi dostosuj si do zestawu operacji, jakie moemy wykona na zaznaczonych ikonach. W panelu szczegw wywietlona zostanie wielko wszystkich zaznaczonych elementw. Prosz spojrze na rysunek 23.3.
Zaznaczanie i usuwanie zaznaczenia pojedynczych ikon

Chcc zaznaczy jedn ikon bez jednoczesnego usuwania zaznaczenia innych ikon,
naley przytrzyma klawisz Ctrl i klikn wybran ikon. W podobny sposb mona
usun zaznaczenie wybranej ikony. Na przykad, chcc usun zaznaczenie ikony Produkty widocznej na rysunku 23.3, naleaoby przytrzyma klawisz Ctrl i klikn t ikon.
Wszystkie pozostae ikony pozostayby nadal zaznaczone.
Jeeli kto uywa metody pojedynczego kliknicia do otwierania plikw, to zamiast klika
ikon po przytrzymaniu klawisza Ctrl, powinien j tylko wskazywa. W obu przypadkach
efekt bdzie dokadnie taki sam.
Mona na t spraw spojrze nieco inaczej. Przy zaznaczaniu pojedynczej ikony przez jej
kliknicie lub wskazanie automatycznie usuwamy zaznaczenie wszystkich pozostaych
ikon. Jeeli jednak przy okazji przytrzymamy klawisz Ctrl, to zaznaczenie pozostaych
ikon nie ulegnie zmianie. Oznacza to, e przytrzymujc klawisz Ctrl, moemy zaznacza
i usuwa zaznaczenie tylko wybranych przez nas ikon.
521
Rysunek 23.3.
Zaznaczenie
ssiadujcych
ze sob ikon
Jak wida, klawisza Ctrl mona uy do zaznaczania wielu niessiadujcych ze sob ikon,
tak jak pokazano na rysunku 23.4.
Rysunek 23.4.
Zaznaczanie wielu ikon
522
Zaznaczanie za pomoc klawiatury

Ikony mona te zaznacza bez wykorzystywania myszy. Najpierw trzeba si upewni,
e na klawiatur reaguje panel zawartoci okna Eksploratora Windows. Wystarczy naciska klawisze strzaek i sprawdza, czy zaznaczenie ikony przenoszone jest z ikony na
ikon zgodnie z naciskanymi klawiszami. Zaznaczenie naley wtedy przenie na pierwsz
ikon, ktr chcemy zaznaczy, korzystajc przy tym ze wszystkich klawiszy nawigacyjnych, czyli klawiszy strzaek, Home, End, PgUp i PgDn.
W celu zaznaczania kilku znajdujcych si obok siebie ikon naley przytrzyma klawisz
Shift i porusza si wrd ikon za pomoc klawiszy nawigacyjnych. W ten sposb zaznaczone zostan wszystkie wskazane ikony. Jeeli chcielibymy zaznacza niessiadujce
ze sob ikony, podczas przemieszczania si pomidzy ikonami naley przytrzyma klawisz Ctrl. Po znalezieniu ikony, ktr chcielibymy zaznaczy, naley nacisn klawisz
spacji (nie naley jednak puszcza klawisza Ctrl). Chcc usun zaznaczenie ze wszystkich
wczeniej zaznaczonych ikon, naley nacisn dowolny klawisz nawigacyjny, bez jednoczesnego przytrzymywania klawisza Shift lub Ctrl.
Zaznaczanie przez filtrowanie

Kolejnym sposobem na zaznaczanie ikon o pewnych wsplnych cechach jest zastosowanie filtru do ukrycia tych ikon, ktrych nie chcemy zaznacza. Zamy, e chcemy
zaznaczy tylko te pliki, ktre zostay dzisiaj utworzone lub byy dzisiaj edytowane.
Naley w tym celu klikn strzak przy nagwku kolumny Data modyfikacji i zaznaczy
opcj Dzisiaj. Mona te pokusi si o zaznaczenie wycznie plikw tekstowych lub plikw
ze zdjciami, tak jak pokazano na rysunku 23.5. W tym przypadku naley zacz filtrowanie widoku w kolumnie Typ.
Rysunek 23.5. Ukrywanie wszystkich plikw z wyjtkiem plikw tekstowych i zdj
523
Prosz pamita, e w przypadku, gdy potrzebny nam nagwek kolumny nie jest
widoczny, naley klikn symbol >> znajdujcy si na kocu wiersza nagwkw kolumn.
Mona te klikn prawym przyciskiem myszy nagwek dowolnej kolumny, aby wywietli
list dostpnych kolumn. Zaznaczam, e symbol >> pojawia si tylko wtedy, gdy okno
nie jest do due, eby pomieci wszystkie wywietlane kolumny.
Moliwe jest te filtrowanie ikon za pomoc pola wyszukiwania dostpnego w grnej

czci okna. Trzeba jednak pamita, e wyniki takiego wyszukiwania mog zawiera pliki
z podfolderw. Wszystko zaley od ustawie zdefiniowanych w oknie Opcje folderw
i wyszukiwania, o ktrych mwiem w rozdziale 22. Zamy jednak, e chcemy zaznaczy
wszystkie znajdujce si w folderze pliki GIF i PNG. W takiej sytuacji do pola wyszukiwania naleaoby wpisa: typ:gif LUB typ:png albo po prostu *.gif LUB *.png.
Trzeba pamita, eby oba typy plikw rozdziela sowem LUB wpisanym wielkimi literami.
W wynikach wyszukiwania znajd si wycznie pliki z rozszerzeniami .gif i .png.
Zastosowanie w poprzednim przykadzie sowa I nie zwrcioby nam adnych wynikw,
poniewa aden plik nie moe mie jednoczenie rozszerzenia .gif i .png. Prosz
przeczyta rozdziay 24. i 25., w ktrych dokadnie wyjaniam dziaanie wyszukiwania
w indeksie, poniewa nie zawsze jest to operacja cakowicie oczywista.
Gdy widoczne s ju tylko te ikony, ktre chcemy zaznaczy, mona zaznaczy je wszystkie, korzystajc z opisywanych wczeniej technik (na przykad naciskajc klawisze
Ctrl+A). W ten sposb nie zaznaczymy adnej z ukrytych ikon. Mona zatem przenosi,
kopiowa, usuwa lub zmienia nazwy zaznaczonych ikon bez wpywania na pozostae.
Zaznaczanie przez przeciganie

Wiele ikon mona te zaznacza przez przecignicie nad nimi wskanika myszy.
W systemie Windows 7 jest to jednak trudniejsze do zrealizowania ni w poprzednich
systemach. Problem polega na tym, e chcc rozpocz przeciganie, musimy umieci
wskanik myszy w pustym miejscu w okolicy pierwszej z ikon przeznaczonych do zaznaczenia, bez zaznaczania jakiejkolwiek ikony, a w systemie Windows 7 pomidzy ikonami
nie ma prawie w ogle wolnego miejsca. To, co sprawia wraenie pustego miejsca, wcale
nim nie jest.
Mona si o tym przekona, korzystajc z metody otwierania ikon pojedynczym klikniciem. Po umieszczeniu wskanika myszy nad jakkolwiek ikon zostanie ona zaznaczona. Jeeli teraz rozpoczniemy przeciganie, to bdziemy przeciga ikon, przenoszc
j w inne miejsce, a nie bdziemy zaznacza kolejnych ikon. Jeeli chcemy zacz zaznacza ikony, to przed rozpoczciem przecigania wskanik myszy musi znajdowa si
w miejscu niezajtym jeszcze przez adn ikon.
Chcc zobaczy, gdzie jest wolne miejsce w aktualnym widoku ikon, mona nacisn
klawisze Ctrl+A i zaznaczy wszystkie ikony. Wolna przestrze bdzie miaa kolor
biay, co oznacza, e wskanik myszy musimy umieci na biaym tle w pobliu pierwszej ikony, ktr chcemy zaznaczy. Dopiero wtedy mona nacisn i przytrzyma lewy
przycisk myszy i przecign wskanik nad wybranymi ikonami.
524
Zaznaczanie wikszoci ikon w folderze

Nadal mona korzysta ze starej techniki odwracania zaznaczenia znanej z poprzednich
wersji systemu Windows. Odpowiednia opcja jest teraz dostpna wycznie w pasku
menu. Jak wskazuje jej nazwa, powoduje ona usunicie zaznaczenia ze wszystkich zaznaczonych ikon i zaznaczenie tych ikon, ktre nie s jeszcze zaznaczone. Zamy, e
chcemy zaznaczy w folderze wikszo, cho nie wszystkie ikony. Naley zacz od
zaznaczania tych ikon, ktrych nie chcemy zaznaczy, a nastpnie nacisn klawisz Alt
i wybra z menu pozycj Edycja/Odwr zaznaczenie.
Zaznaczanie ikon w wielu folderach

W celu zaznaczenia ikon w wielu folderach naley wykona wyszukiwanie, ktre odnajdzie wszystkie te ikony, ktre chcemy zaznaczy. W wynikach takiego wyszukiwania
mona zaznaczy wszystkie ikony albo wybra tylko niektre, korzystajc z opisywanych
przed chwil metod. Wicej informacji na temat wyszukiwania podawa bd w rozdziaach 24. i 25.
Usuwanie zaznaczenia ikon

Jeeli mamy zaznaczonych kilka ikon i chcemy usun z nich to zaznaczenie, to wystarczy klikn pust przestrze obok wywietlanych ikon albo klikn przycisk Odwie
(z dwiema zakrconymi strzakami po prawej stronie paska adresu).
Przenoszenie i kopiowanie plikw

Istnieje wiele powodw, dla ktrych mona kopiowa i przenosi pliki. Jeeli do tej pory
zapisywalimy pliki bez adu i skadu, to moemy chcie je przenie do rnych folderw, tak eby wprowadzi porzdek w powstaym chaosie. Podobnie, jeeli w folderze
znajduj si setki albo tysice plikw i mamy ju do cigego szukania w nich waciwej
nazwy, to dobrze byoby utworzy kilka podfolderw i przenie do nich pliki, wprowadzajc pewn organizacj.
Jeeli cz plikw przechowujemy na zewntrznych dyskach, to mona pomyle
o skopiowaniu ich na dysk twardy, gdzie bdziemy mieli do nich atwiejszy dostp. Jeeli
chcemy komu wysa kilka plikw, a nie ma on konta poczty elektronicznej, to moemy
skopiowa te pliki na zewntrzny dysk i wysa go poczt tradycyjn. Mona te kopiowa pewne pliki na zewntrzne dyski i traktowa je jak kopie zapasowe, na wypadek gdyby
pliki zapisane na dysku twardym ulegy uszkodzeniu.
Niezalenie od powodu kopiowania plikw, techniki wykonywania tej operacji s zawsze
takie same. Najpierw musimy pozna rnice midzy kopiowaniem a przenoszeniem
plikw. Jak mona si domyla, operacja przenoszenia pliku powoduje usunicie go z jednego miejsca i umieszczenie w innym. Na dysku nadal istnieje tylko jeden egzemplarz
pliku, ale znajduje si w innym miejscu ni jeszcze przed chwil. W momencie kopiowania pliku tworzymy kolejn kopi tego samego pliku. Orygina znajduje si nadal
w pierwotnym folderze, a jego dokadna kopia zostaje umieszczona w innym folderze.
525
Przenoszenie i kopiowanie plikw wie si zwykle z dwoma miejscami w systemie.

Mog to by dwa foldery na tym samym dysku albo dwa zupenie rne napdy. Nie ma to
jednak adnego znaczenia, poniewa jedno z tych miejsc nazywane jest rdem, a drugie
celem. Oto czym rni si te dwa miejsca:
rdo napd lub folder zawierajcy pliki, ktre chcemy przenie lub skopiowa
(folder, z ktrego kopiujemy).
Cel napd lub folder, do ktrego chcemy przenie lub skopiowa pliki
(folder, na ktry kopiujemy).
rdem moe by dowolny folder na dysku twardym, dyskietce, dysku Zip, napdzie flash,
karcie pamici albo pycie CD lub DVD. To samo dotyczy te folderu-celu, ale w przypadku pyt CD i DVD operacja kopiowania wykonywana jest inaczej ni operacje opisywane w tym rozdziale. Wicej na ten temat w rozdziale 26.
Przenoszenie plikw do podfolderu

Jednym z najczstszych powodw przenoszenia plikw jest utworzenie nowego podfolderu w istniejcym ju folderze. W takiej sytuacji zwykle chcemy przenie cz plikw
do utworzonego wanie podfolderu. Mona to zrobi w bardzo prosty sposb:
Przecign element na ikon podfolderu i puci przycisk myszy.
Zaznaczy elementy, ktre chcemy przenie, przecign dowolny z tych elementw

nad ikon podfolderu i puci przycisk myszy.
Najwaniejsze jest to, eby umieci wskanik myszy dokadnie nad ikon podfolderu.
Jeeli uda si nam umieci go w tym miejscu, to pod wskanikiem pojawi si komunikat
Przenie do: <nazwa_folderu> (nazwa_folderu zastpuje tutaj faktyczn nazw podfolderu, ktry wskaemy mysz). Na przykad na rysunku 23.6 prbuj wanie przenie
kilka ikon do podfolderu Sprzeda. Chcc umieci pliki w tym folderze, wystarczy ju
tylko puci przycisk myszy bez jednoczesnego poruszania wskanikiem.
Jeeli w czasie przenoszenia plikw uznamy, e nie jest to dobry pomys, to wystarczy
tylko nacisn klawisz Esc i puci przycisk myszy. Jeeli jest ju na to za pno, poniewa pliki zostay przeniesione, to naley nacisn klawisze Ctrl+Z i w ten sposb cofn
operacj przenoszenia.
Jeeli chcemy skopiowa pliki do podfolderu (a nie przenie je), to naley przecign
je prawym przyciskiem myszy. Po upuszczeniu plikw naley wybra z wywietlonego
menu kontekstowego pozycj Kopiuj tutaj. Mona te przecign pliki lewym przyciskiem myszy, a przed upuszczeniem ich na ikonie podfolderu nacisn i przytrzyma
klawisz Ctrl.
Nie wolno zaznaczy ikony folderu, do ktrego chcemy przenie lub skopiowa inne
elementy. Taka operacja po prostu nie zadziaa. Zaznacza naley tylko te elementy,
ktre chcemy przenie lub skopiowa.
526
Rysunek 23.6. Przenoszenie zaznaczonych ikon na ikon podfolderu
Kopiowanie na i z dyskw zewntrznych

Istnieje wiele metod kopiowania plikw na zewntrzne dyski. Nie mona jednak zapomina,
e maj one ograniczon pojemno. Co wicej, przedstawione tu zasady nie dotycz pyt
CD i DVD, ktre trzeba obsugiwa odmiennymi metodami. Na temat kopiowania plikw
na pyty CD i DVD mwi bd w rozdziale 26.
Najpierw trzeba oczywicie si dowiedzie, ile wolnego miejsca mamy jeszcze na
zewntrznym dysku, co oznacza, e musimy umieci go w napdzie i otworzy folder
Komputer. Jeeli w folderze Komputer uywamy widoku Kafelki, to ilo wolnego miejsca podawana jest pod ikon kadego z napdw. Mona te wybra ikon napdu
w panelu listy folderw, klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym w ten sposb oknie dialogowym waciwoci
dysku pozycja Wolne miejsce podaje nam ilo wolnego miejsca na tym dysku.
Musimy te wiedzie, ile miejsca zajm na dysku pliki, ktre mamy zamiar skopiowa.
W tym celu naley zaznaczy ikony tych plikw. Jeeli otwarty jest panel szczegw,
to wywietlona na nim bdzie oglna wielko wszystkich zaznaczonych ikon. Nie jest to
jednak dokadna ilo miejsca zajmowanego na dysku, poniewa nie uwzgldnia ona
niewielkiego narzutu zwizanego z zapisywaniem plikw na dysku. Dokadniejsze dane
uzyskamy, klikajc dowoln z zaznaczonych ikon prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Informacje na temat iloci miejsca
zajmowanego na dysku przez zaznaczone pliki podawane s w pozycji Rozmiar na dysku.
Jeeli na zewntrznym dysku nie mamy do miejsca, to trzeba zaznaczy do kopiowania
mniejsz liczb plikw.
527
Gdy bdziemy ju mieli pewno, e pliki zmieszcz si na zewntrznym dysku, moemy

wykorzysta dowoln z technik podawanych w kolejnych punktach, aby skopiowa te
pliki na dysk. Tych samych metod mona te uy do kopiowania plikw z zewntrznych dyskw (oraz urzdze przenonych, takich jak aparaty fotograficzne albo odtwarzacze
muzyki) na swj dysk twardy.
Przenoszenie i kopiowanie plikw przez przeciganie

Pliki mona przenosi i kopiowa do dowolnego miejsca, ktrego nazw zobaczymy
w panelu nawigacyjnym. Jeeli chcemy przenie w ten sposb wiksz liczb plikw,
to trzeba najpierw zaznaczy ich ikony, a nastpnie przecign dowoln z nich do odpowiedniego miejsca na panelu nawigacyjnym, tak jak pokazano na rysunku 23.7. Celem
takiego kopiowania moe by dowolny napd lub folder.
Rysunek 23.7. Ikony mona przecign do dowolnego napdu lub folderu na pasku nawigacyjnym
W czasie przecigania trzeba si upewni, e czubek wskanika myszy umiecimy nad

tym folderem, do ktrego chcemy skopiowa pliki. Jeeli przeciganie wykonywane jest
lewym przyciskiem myszy, to przy wskaniku pojawia si bd komunikaty Przenie do:
lub Kopiuj do:. Wywietlane s one zgodnie z poniszymi reguami:
Jeeli przecigamy pliki na zewntrzny dysk, to system Windows zakada, e chcemy

je skopiowa.
Jeeli przecigamy pliki do innego folderu na tym samym dysku, to system Windows
zakada, e chcemy je przenie.
528
Takie zaoenia wynikaj z faktu, e rzadko zachodzi potrzeba przenoszenia plikw na

zewntrzny dysk, poniewa su one gwnie do przechowywania kopii plikw znajdujcych si na dysku twardym. Podobnie rzadko zachodzi potrzeba tworzenia kopii jednego
pliku na tym samym dysku. Nic nas jednak nie ogranicza do wykonywania tylko takich
operacji. Domylne operacje kopiowania lub przenoszenia mona zmieni, naciskajc
klawisz Alt, Shift lub Ctrl przed puszczeniem przycisku myszy. Klawisze te maj nastpujce dziaanie:
Ctrl pliki bd kopiowane do wskazanego miejsca;
Shift pliki zostan przeniesione do wskazanego miejsca;
Alt utworzony zostanie skrt do pliku.
Innym rozwizaniem jest przeciganie plikw za pomoc prawego przycisku myszy.

W momencie puszczenia przycisku (czyli upuszczenia przeciganych plikw) wywietlone zostanie menu kontekstowe przedstawione na rysunku 23.8. W zalenoci od operacji,
jak chcemy wykona, mona klikn w nim pozycj Kopiuj tutaj lub Przenie tutaj.
Jeeli w midzyczasie si rozmylimy, to zawsze mona te wybra pozycj Anuluj.
Rysunek 23.8. Menu wywietlane przy przeciganiu ikon prawym przyciskiem myszy
Przenoszenie lub kopiowanie

za pomoc dwch otwartych folderw
Nie zawsze atwo jest umieci czubek wskanika myszy nad waciwym folderem
w panelu nawigacyjnym. Znacznie atwiej bdzie, jeeli zarwno folder rdowy, jak
i folder docelowy otwarte bd w osobnym oknach Eksploratora. W takiej sytuacji wystarczy
przecign ikony z jednego okna do drugiego. W due okno po prostu nie mona nie trafi.
529
Sztuka polega na otwarciu dwch okien Eksploratora, w ktrych wywietlany byby folder
rdowy i folder docelowy. Oba okna naley tak rozmieci na ekranie, eby oba byy
widoczne. Na przykad na rysunku 23.9 w lewym oknie wywietlana jest zawarto folderu na dysku twardym, a w prawym oknie zawarto napdu flash. Caa procedura
wyglda nastpujco:
Rysunek 23.9. Przeciganie ikon z jednego okna folderu do drugiego
1. Otworzy folder lub napd rdowy (ten, z ktrego bdziemy kopiowa

lub przenosi pliki).
2. Klikn przycisk Start i otworzy folder Komputer albo folder swojego konta.
Mona te klikn prawym przyciskiem myszy ikon Eksploratora na pasku
zada i wybra z menu pozycj Eksplorator Windows.
3. W nowym oknie przej do folderu docelowego (czyli do tego, do ktrego bdziemy
kopiowa lub przenosi pliki).
4. Klikn prawym przyciskiem myszy zegar widoczny w prawym dolnym rogu ekranu
i wybra z menu kontekstowego pozycj U okna obok siebie.
Eksplorator Windows jest programem wywietlajcym wszystkie otwarte foldery.
Do manipulowania oknami tego programu mona wykorzysta wszystkie techniki
opisywane w rozdziale 2.
530
W ten sposb mamy na pulpicie otwarte dwa okna folderw. Teraz musimy ju tylko
zaznaczy te elementy, ktre chcemy skopiowa lub przenie, a nastpnie przecign
je z okna folderu rdowego nad panel zawartoci w oknie folderu docelowego i tam je
upuci. Mona te przecign ikony prawym przyciskiem myszy i po upuszczeniu wybra
z menu kontekstowego pozycj Kopiuj tutaj lub Przenie tutaj.
Nie naley przeciga plikw do panelu nawigacyjnego okna folderu docelowego. Dobrze
jest zamkn ten panel albo upewni si, e wskanik myszy znajduje si nad panelem
zawartoci.
Uywanie techniki kopiuj-i-wklej

do kopiowania lub przenoszenia plikw
Istnieje te moliwo skorzystania z techniki kopiuj-i-wklej w celu skopiowania plikw
albo techniki wytnij-i-wklej w celu ich przeniesienia. Procedura wyglda w tym przypadku
nastpujco:
1. Przej do folderu lub napdu zawierajcego elementy, ktre chcemy skopiowa
lub przenie.
2. Jeeli chcemy skopiowa lub przenie wiele elementw, to naley zaznaczy
ich ikony, a nastpnie:
W celu przeniesienia elementw naley klikn ikon dowolnego z nich prawym

przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wytnij albo nacisn
klawisze Ctrl+X.
W celu skopiowania elementw naley klikn ikon dowolnego z nich prawym

przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Kopiuj albo nacisn
klawisze Ctrl+C.
3. Przej do docelowego folderu lub napdu.

4. Wklei do niego elementy, korzystajc z dowolnej z poniszych metod:
Klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Wklej.
Nacisn klawisze Ctrl+V.
Klikn prawym przyciskiem myszy pust przestrze w panelu zawartoci

folderu docelowego i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej.
Tworzenie kopii w tym samym folderze

Czasami zachodzi potrzeba utworzenia kopii pliku w tym samym folderze. Na przykad
moe to by due zdjcie wykonane aparatem cyfrowym, z ktrego chcemy przygotowa
mniejsz wersj w celu wysania jej poczt elektroniczn albo wykorzystania w jakim
dokumencie. Oczywicie nie chcemy zmniejsza oryginalnego zdjcia, poniewa ono nadaje
si doskonale do drukowania. Oto bardzo prosta metoda tworzenia kopii takiego pliku:
1. Zaznaczy ikon (lub ikony) pliku, ktry chcemy skopiowa.
2. Nacisn klawisze Ctrl+C, a nastpnie klawisze Ctrl+V (najpierw kopiowanie,
a potem wklejenie).
531
Skopiowane pliki bd miay tak sam nazw jak oryginay, z dopiskiem -kopia (rysunek 23.10). Moemy zmieni nazwy tak przygotowanych kopii, ale nie jest to konieczne.
Teraz mona zacz wprowadzanie zmian do utworzonych kopii plikw. Zmiany te nie
bd miay wpywu na posta oryginalnych plikw.
Rysunek 23.10.
Pliki oryginalne i kopie
W celu uoenia plikw w kolejnoci alfabetycznej naley klikn raz lub dwa razy
nagwek kolumny Nazwa.
Cofanie operacji kopiowania lub przenoszenia plikw

Jeeli wykonamy ju ca operacj kopiowania lub przenoszenia plikw i wtedy stwierdzimy, e nie miaa ona sensu, to mona sprbowa j cofn. Tak moliwo mamy
jednak tylko krtko po wykonaniu samej operacji. Na przykad nie da si skopiowa lub
przenie plikw, wykona po tym wielu innych operacji i dopiero wtedy prbowa cofn
wykonane na pocztku kopiowanie lub przenoszenie. W celu cofnicia takiej operacji
mona wykorzysta dowoln z podanych niej technik:
Nacisn klawisze Ctrl+Z.
Klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Cofnij.
Klikn prawym przyciskiem myszy woln przestrze w panelu zawartoci folderu

i wybra z menu kontekstowego pozycj Cofnij Kopiuj lub Cofnij Przenie.
532
W tej lokalizacji znajduje si plik

W folderze nie mog si znale dwa pliki o takiej samej nazwie. Jeeli przeniesiemy lub
skopiujemy plik do folderu (lub napdu), ktry zawiera ju plik o dokadnie takiej samej
nazwie, to zobaczymy okno dialogowe podobne do przedstawionego na rysunku 23.11.
Prosz zauway, e komunikaty w tym oknie wyjaniaj zaistnia sytuacj i prezentuj
kilka rozwiza.
Rysunek 23.11.
W folderze docelowym
znajduje si ju plik
o takiej nazwie
Zanim podejmiemy decyzj, naley przyjrze si folderom rdowemu i docelowemu.

Dane na temat tych folderw podawane s poniej nazwy pliku (na rysunku 23.11 s to
foldery C:\Uytkownicy\jboyce\Pobrane i C:\Uytkownicy\jboyce\Moje Dokumenty). Jeeli
okae si, e kopiujemy niewaciwy plik albo chcemy umieci go w niewaciwym
miejscu, to mona klikn przycisk Anuluj i zaniecha wykonywania caej operacji.
Mona wtedy sprbowa ponownie wykona kopiowanie, tym razem z prawidowymi
parametrami.
Jeeli dane rda i celu s prawidowe, to naley si zastanowi, co chcemy zrobi z plikiem, ktry znajduje si ju w folderze docelowym. Prosz zwrci uwag, e pod nazw
pliku podawany jest jego rozmiar oraz data ostatniego edytowania. Dostpne moliwoci
s do dokadnie opisane w oknie dialogowym:
Jeeli chcemy zastpi plik w folderze docelowym plikiem z folderu rdowego,

naley klikn pierwsz opcj Przenie i zamie lub Kopiuj i zamie.
Jeeli chcemy zatrzyma plik znajdujcy si w folderze docelowym i zaniecha

kopiowania pliku z folderu rdowego, naley klikn opcj Nie przeno
533
lub Nie kopiuj. W obu przypadkach operacja kopiowania lub przenoszenia

pliku zostanie anulowana i wszystko bdzie wygldao tak, jakbymy nigdy jej
nie podejmowali.
Jeeli chcemy zatrzyma plik z folderu docelowego, a jednoczenie skopiowa

plik z folderu rdowego, to naley klikn trzeci opcj Przenie, ale zachowaj
oba pliki lub Kopiuj, ale zachowaj oba pliki. W tym przypadku plik zostanie
przeniesiony lub skopiowany do folderu docelowego i otrzyma w nim swoj
oryginaln nazw uzupenion o liczb w nawiasach, na przykad Rne
przemylenia (2).
Jak wida, pliki mona kopiowa i przenosi w dowolne miejsce i w dowolnym momencie. Nie ma tutaj adnych ogranicze. Trzeba jednak wiedzie, dlaczego chcemy skopiowa dany plik i gdzie chcemy go umieci. Kopiowanie dla samego kopiowania nie
ma wikszego sensu. Musimy oczywicie wiedzie, gdzie znajduje si plik, ktry chcemy
skopiowa lub przenie, i zna miejsce, w ktrym chcemy go umieci. Po ustaleniu
tych parametrw mona skorzysta z dowolnej z opisywanych tutaj metod.
Informacje na temat kopiowania plikw na pyt CD lub DVD podawa bd w rozdziale 26.
Zmienianie nazw plikw

Zmiana nazwy pliku lub folderu jest bardzo prosta. Wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy element, ktrego nazw chcemy zmieni, i wybra z menu kontekstowego
pozycj Zmie nazw. Dotychczasowa nazwa zostanie wywietlona na niebieskim tle,
a obok niej zobaczymy mrugajcy kursor. Moemy wtedy wpisa now nazw albo edytowa istniejc, a na koniec nacisn klawisz Enter.
Jeeli wczylimy wywietlanie rozszerze plikw, to cz nazwy skadajca si na
rozszerzenie nie bdzie zaznaczona. Na przykad na rysunku 23.12 mona zobaczy, e
nie jest zaznaczone rozszerzenie .txt. Wynika to z tego, e rozszerze nazw plikw nie
naley modyfikowa bez naprawd dobrego powodu. Zmieniajc je na chybi trafi,
z pewnoci nie uzyskamy adnych dobrych efektw. Chcc zmieni rozszerzenie nazwy
pliku, naley dobrze wiedzie, jakie bdzie to miao konsekwencje. Jeeli po zmianie
rozszerzenia okae si, e nie jestemy w stanie go otworzy, to mona przywrci mu
oryginalne rozszerzenie (na przykad cofajc wprowadzon zmian).
Aby zmieni nazw pliku, mona te klikn raz jego ikon, poczeka chwilk i klikn
j ponownie.
Cofanie zmiany nazwy pliku

Zmian wprowadzon w nazwie pliku mona cofn tak samo jak wszystkie inne operacje na plikach. Trzeba jednak pamita, e mona to zrobi tylko na krtko po wprowadzeniu takiej zmiany. Wystarczy nacisn klawisze Ctrl+Z albo klikn przycisk Organizuj
i z wywietlonego menu wybra pozycj Cofnij. Jeeli jest ju na to za pno, to naley
ponownie zmieni nazw pliku, tym razem wpisujc jego oryginaln nazw i rozszerzenie.
534
Rysunek 23.12.
Rozszerzenie
nazwy pliku
nie jest zaznaczane
Jak mona zmieni typ pliku?

Nie wystarczy zmiana rozszerzenia pliku, aby zmieni jego typ. Jeeli moemy otworzy plik, a nie
jest to plik muzyczny lub wideo, to by moe w programie mona skorzysta z pozycji menu
Plik/Zapisz jako. W otwartym oknie dialogowym naley wtedy wybra inn warto z listy Zapisz
jako typ i klikn przycisk Zapisz.
Jeeli jest to plik muzyczny lub plik wideo, to bdziemy musieli skorzysta z programu do konwersji formatw. Taki program mona pobra z witryn udostpniajcych oprogramowanie, takich jak
www.download.com albo www.dobreprogramy.pl. Mona te skorzysta z wyszukiwarek, zadajc im
zapytanie konwersja roz1 roz2, gdzie roz1 jest rozszerzeniem pliku, ktry chcemy przeksztaci,
a roz2 rozszerzeniem docelowego formatu pliku. W ten sposb powinnimy otrzyma list programw zdolnych do wykonania takiego przeksztacenia.
S te przypadki, w ktrych do otwarcia pliku potrzebujemy tylko waciwego programu i wcale
nie trzeba dokonywa konwersji formatu pliku. Typowym przykadem mog by tutaj pliki .pdf, do
odczytania ktrych potrzebny jest program Adobe Reader (www.adobe.com), pliki QuickTime wymagajce programu iTunes (odtwarzacz dostpny na stronie www.apple.com) albo dokumenty
Microsoft Office. Programy pozwalajce oglda zawarto tych plikw mona pobra ze strony
download.microsoft.com.
Zmiana nazw wielu plikw

Chcc zmieni nazwy wielu plikw, naley zaznaczy ich ikony, korzystajc z metod
opisywanych na pocztku tego rozdziau. Nastpnie naley klikn dowoln z zaznaczonych ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu pozycj Zmie nazw. Teraz mona
535
ju wpisa now nazw plikw (nie naley modyfikowa rozszerzenia) i nacisn klawisz
Enter. Wszystkie zaznaczone pliki otrzymaj wpisan przez nas nazw, ale wszystkie
z wyjtkiem pierwszego bd miay dopisany do niej numer kolejny. Na przykad po
nadaniu plikom nazwy Wycieczka zobaczymy, e otrzymay one nazwy Wycieczka,
Wycieczka (2), Wycieczka (3), Wycieczka (4) itd.
Jeeli brak numeru przy nazwie pierwszego pliku komu przeszkadza, to mona klikn
j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw,
a nastpnie samodzielnie dopisa znaki (1).
Jeeli mamy ju wzgldnie duy zbir plikw i chcemy zmieni tylko cz nazwy kadego
z nich, to moemy do tego wykorzysta wiersz polecenia. Zamy, e mamy zbir plikw
o nazwach stare-zdjcia-01.jpg, stare-zdjcia-02.jpg, stare-zdjcia-03.jpg itd. i chcemy
zmieni w nich sowo stare na nowe. Mona to zrobi w nastpujcy sposb:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Akcesoria/Wiersz polecenia.
2. W otwartym oknie wpisa polecenie cd \(cieka), gdzie cieka jest ciek
do folderu z plikami, ktrych nazwy chcemy zmieni. Zakadajc, e pliki te zapisane
s w folderze dokumentw uytkownika jboyce, naleaoby wpisa polecenie
cd \Uytkownicy\jboyce\Moje dokumenty.
3. Wpisa polecenie rename stare-zdjcia-??.jpg nowe-zdjcia-??.jpg i nacisn
klawisz Enter.
Pytajniki pojawiajce si w poleceniu informuj system Windows, eby nie modyfikowa znakw znajdujcych si w ich miejscach. W tym przykadzie bez zmiany zostan
numery kolejnych zdj, a zmieni si tylko sowo znajdujce si na pocztku ich nazwy.
Zanim zaczniemy zmienia nazwy plikw za pomoc wiersza polecenia, sugerowabym
wykonanie kopii zapasowej tych plikw. Dziki temu, nawet jeeli zniszczymy pliki, wpisujc nieprawidowe polecenie, bdziemy mieli moliwo odtworzenia ich z przygotowanej wczeniej kopii.
Usuwanie plikw
W wiecie komputerw sowo usu jest rwnoznaczne ze stwierdzeniem wyrzu do
kosza. To bardzo wane, poniewa z pewnoci nie chcielibymy wyrzuca do kosza
adnych wanych dokumentw. Podobnie, nie chcielibymy usun ze swojego komputera nic naprawd istotnego.
Usuwanie plikw i folderw nie jest trudne. Mona nawet powiedzie, e jest zbyt proste,
poniewa moe doprowadzi do wielu problemw, a nawet powanych kopotw. Takie
przypadki zdarzaj si szczeglnie czsto pocztkujcym uytkownikom, ktrzy prbuj
nauczy si rnych rzeczy przez eksperymentowanie. Usuwanie i przenoszenie plikw
do Kosza to waciwie ta sama operacja, dlatego postaram si przedstawi tutaj kilka
oglnych regu. Zanim usuniemy jaki plik albo umiecimy go w Koszu, naley zada
sobie dwa pytania:
536
Czy wiem dokadnie, do czego suy dany plik lub folder?
Czy mam cakowit pewno, e ani ja, ani komputer nie bdziemy potrzebowali
tego pliku?
Jeeli w obu przypadkach odpowied brzmi Tak, to znaczy, e moemy spokojnie

usun plik. Jeeli na ktrekolwiek pytanie odpowiemy Nie, to nie powinnimy usuwa
pliku ani przenosi go do Kosza.
W momencie usuwania folderu usuwamy te wszystkie znajdujce si w nim pliki
i podfoldery! Oznacza to, e jednym maym usuniciem moemy pozbawi si wielu
wanych plikw. Nigdy nie naley usuwa folderu, chyba e jestemy cakowicie pewni
tego, e jego zawarto nie bdzie nam ju nigdy potrzebna.
Jak ju mwiem, samo usuwanie pliku jest bardzo proste. Chcc usun jeden plik lub folder, naley najpierw zaznaczy jego ikon, a jeeli chcemy usun od razu wiele plikw, to
naley zaznaczy ich ikony. Nastpnie mona wykona dowoln z poniszych operacji:
Klikn prawym przyciskiem myszy dowoln z zaznaczonych ikon i wybra z menu

kontekstowego pozycj Usu.
Nacisn klawisz Del.
Wybra z menu Eksploratora pozycj Plik/Usu.
Przecign zaznaczone ikony nad ikon Kosz.
Klikn przycisk Organizuj i wybra pozycj Usu.
Usuwanie plikw jest bardzo powanym dziaaniem, dlatego system prosi nas o potwierdzenie chci usunicia wybranych plikw. Wywietlane jest okno dialogowe z pytaniem,
czy na pewno chcemy usun wybrane pliki. Na rysunku 23.13 zobaczy mona trzy
przykady takich okien dialogowych.
Po przeczytaniu komunikatu naley klikn przycisk Tak, jeeli jestemy pewni, e
chcemy usun te pliki. Jeeli pojawi si jakiekolwiek wtpliwoci, to lepiej bdzie
klikn przycisk Nie, aby pozostawi pliki nienaruszone.
Prosz zauway, e w grnym oknie na rysunku 23.13 widoczne jest pytanie, czy chcemy
przenie pliki do Kosza, natomiast w dolnym oknie pojawia si pytanie, czy chcemy trwale
usun pliki. Jest to bardzo wana rnica.
Przeniesienie plikw do Kosza daje nam jeszcze szans na pniejsze odzyskanie tych
plikw. Jest to operacja podobna do wycigania dokumentw z rzeczywistego kosza na
mieci przed ostatecznym wyrzuceniem jego zawartoci. Nie oznacza to jednak, e
w Koszu mona umieszcza rzeczy, ktre tak naprawd chcemy zachowa. W kocu do
prawdziwego kosza nie wkada si wanych dokumentw, a zatem w Koszu te nie naley
umieszcza wanych plikw.
Komputerowy Kosz naley traktowa tak samo jak rzeczywisty kosz na mieci. Nie naley
zatem uywa go do przechowywania rzeczy, ktrych mamy zamiar jeszcze uywa!
537
Rysunek 23.13.
Proba
o potwierdzenie
chci usunicia
plikw
Jeeli plik lub folder usuniemy trwale, to nie mamy ju moliwoci odzyskania go.
Wszystkie trwale usunite elementy zostaj cakowicie wymazane z komputera i nie ma
najmniejszych szans na ich przywrcenie. Trwae usuwanie mona traktowa tak jak
wrzucanie papierowych dokumentw do ognia. W takich przypadkach nie ma ju czego
odzyskiwa.
W tym miejscu posunem si do maego kamstwa. Istnieje moliwo odzyskania
trwale usunitego pliku za pomoc funkcji Poprzednich wersji, ktra bdzie omawiana
w rozdziale 27. Na wszelki wypadek naley jednak traktowa wszystkie operacje trwaego
usunicia plikw jak operacje nieodwracalne. S te dostpne zewntrzne programy,
ktre umoliwiaj odzyskanie usunitych plikw, a nawet istniej firmy wiadczce takie
usugi. Mimo to prawdopodobiestwo odzyskania danych zmniejsza si wraz z iloci
nowych danych zapisanych na dysku przed podjciem prby odzyskania usunitych
elementw.
Uywanie Kosza
W Koszu przechowywane s kopie wszystkich plikw, ktre usunlimy z dysku twardego. Kosz mona otworzy za pomoc dowolnej z poniszych metod:
Otworzy ikon Kosz widoczn na pulpicie.
Klikn pozycj Kosz na licie folderw w panelu nawigacyjnym Eksploratora.
Klikn ikon wywietlan na pasku adresu Eksploratora i wybra z wywietlonej

listy pozycj Kosz.
Wpisa w pasku adresu Eksploratora sowo Kosz i nacisn klawisz Enter.
538
Po otwarciu Kosza zauwaymy, e wyglda on tak jak kady inny folder. Na rysunku 23.14
mona zobaczy przykad.
Rysunek 23.14. Otwarty folder Kosza
Kada ikona widoczna w tym folderze reprezentuje element, ktry wczeniej umiecilimy
w Koszu. Kosza mona uywa na dwa rne sposoby:
Przywraca pliki, ktre usunlimy przez przypadek, przez co zostan

one umieszczone w ich pierwotnych folderach (w podobny sposb wyjmujemy
z kosza przypadkowo wyrzucone dokumenty).
Oprnia Kosz, czyli trwale usuwa wszystkie znajdujce si w nim pliki,

odzyskujc tym samym zajmowane przez nie miejsce na dysku (t operacj
mona porwna do wyrzucenia zawartoci kosza do mieciarki).
W kolejnych punktach przyjrzymy si dokadniej tym operacjom.
Odzyskiwanie przypadkowo usunitych plikw

Jeeli przez przypadek usuniemy z dysku wane pliki lub foldery i zostan one umieszczone w Koszu, to moemy je odzyska, pod warunkiem e wczeniej nie wykonywalimy
oprniania Kosza. Pliki mona odzyskiwa na trzy rne sposoby:
Chcc odzyska wszystkie elementy znajdujce si w Koszu, naley klikn przycisk

Przywr wszystkie elementy.
539
Chcc odzyska tylko jeden element, naley klikn go prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Przywr.
Mona te zaznaczy kilka ikon w Koszu, klikn jedn z nich prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Przywr. W ten sposb odtworzone
zostan tylko zaznaczone pliki.
Kady z przywracanych plikw umieszczany jest w miejscu, z ktrego zosta usunity.
Trwae usuwanie plikw z Kosza

Jeeli mamy cakowit pewno, e w Koszu znajduj si tylko pliki i foldery, ktrych
z ca pewnoci nie bdziemy ju potrzebowa, to naley klikn przycisk Oprnij
Kosz. Znikn wtedy wszystkie ikony znajdujce si w Koszu, a reprezentowane przez nie
pliki i foldery zostan trwale usunite z dysku twardego, natomiast zajmowane przez nie
miejsce bdziemy mogli wykorzysta do przechowywania dowolnych innych plikw.
Jeeli chcemy usun z Kosza tylko niektre pliki, to naley je najpierw zaznaczy, a potem
klikn prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu.
System Windows zapyta nas jeszcze, czy chcemy trwale usun pliki z Kosza. Kliknicie
przycisku Tak spowoduje ich nieodwracalne usunicie, a kliknicie przycisku Nie pozostawi je w Koszu.
Moliwe jest te oprnianie Kosza bez jego otwierania. Wystarczy klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Oprnij Kosz. Prosz
pamita, e wykonujc t operacj, zakadamy, e zawarto Kosza nie bdzie nam
ju nigdy potrzebna.
Po zakoczeniu pracy z Koszem moemy zamkn jego okno, klikajc przycisk zamykania (X) znajdujcy si w prawym grnym rogu okna.
Wszystkie pliki, jakie znajdoway si w Koszu przed jego oprnieniem, powinnimy uzna
za trwale usunite. Jeeli jednak okazao si, e oprnilimy Kosz nieco za wczenie, to
cz z plikw moe uda si nam odzyska za pomoc funkcji Poprzednich wersji, o ktrej
mwi bd w rozdziale 27.
Tworzenie i usuwanie skrtw

Skrty s metod przechodzenia do wybranych plikw lub folderw bez koniecznoci
nawigowania wrd wielu innych folderw. Zamy, e mamy zewntrzny napd oznaczony liter X:, na ktrym utworzylimy folder Dokumentacja, a w nim kolejny folder
o nazwie Mj wielki projekt. Chcc przejrze zawarto folderu Mj wielki projekt, trzeba
otworzy folder Komputer, otworzy w nim ikon napdu X:, nastpnie otworzy ikon
folderu Dokumentacja i na kocu otworzy ikon folderu Mj wielki projekt. Wielokrotne powtarzanie tych operacji moe by naprawd nuce.
Jeeli utworzymy skrt do folderu Mj wielki projekt, to nie bdziemy musieli za kadym razem wykonywa tych wszystkich krokw porednich. Wystarczy, e otworzymy
540
ikon skrtu do tego folderu. Taki skrt mona umieci w dowolnym miejscu na
pulpicie, w folderze Dokumenty, na panelu Ulubione cza, a nawet w menu Start. Co
wicej, mona umieci go w kilku miejscach.
Na pulpicie mona umieci skrty do praktycznie kadego programu, folderu albo pliku.
Wystarczy klikn ikon tego elementu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Wylij do/Pulpit (utwrz skrt). Oprcz tego mona te wykorzysta dowoln z poniszych metod tworzenia skrtu do pliku lub folderu:
Przytrzyma klawisz Alt i przecign ikon wybranego elementu do folderu,

w ktrym chcemy umieci skrt.
Przecign wybran ikon prawym przyciskiem myszy w miejsce, w ktrym

chcemy utworzy skrt, a po puszczeniu przycisku myszy wybra z menu
kontekstowego pozycj Utwrz skrty tutaj.
Skopiowa wybran ikon do schowka (naciskajc klawisze Ctrl+C albo klikajc

j i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Kopiuj), a nastpnie klikn prawym
przyciskiem myszy puste miejsce, w ktrym chcemy umieci skrt, i wybra z menu
kontekstowego pozycj Wklej skrt.
Po utworzeniu skrtu moemy klikn go dwukrotnie, a otwarty zostanie element wskazywany przez ten skrt.
Trzeba te pamita, e przy usuwaniu skrtu do jakiego elementu usuwany jest tylko
sam skrt, ale wskazywany przez niego plik lub folder pozostaje nienaruszony. Oznacza to,
e mona utworzy wiele skrtw do folderu, z ktrym w danym momencie pracujemy.
Pniej, gdy zajmiemy si kolejnym projektem zapisanym w innym folderze, skrty do
folderu poprzedniego projektu mona po prostu usun i zastpi skrtami do aktualnie
uywanego folderu. Trzeba jednak pamita, eby usun tylko skrty, a nie sam folder.
Jeeli usunlibymy rwnie folder, to razem z nim usunite zostayby wszystkie znajdujce si w nim pliki. W ten sposb wszystkie skrty do tego folderu przestayby dziaa,
poniewa wskazywane przez nie miejsce ju by nie istniao. Przy prbie otwarcia skrtu
do nieistniejcego folderu lub pliku zobaczymy tylko komunikat przedstawiony na
rysunku 23.15.
Rysunek 23.15.
Otwieranie skrtu
do nieistniejcego
elementu
Jeeli element zosta niedawno usunity i znajduje si jeszcze w Koszu, to mona klikn
przycisk Przywr. Zostanie on wtedy pobrany z Kosza i umieszczony na swoim miejscu.
Jeeli jednak nie ma ju moliwoci odzyskania elementu wskazywanego przez skrt, to
mona ju tylko usun bezuyteczny skrt, klikajc przycisk Usu.
541
Jeeli skrt wskazuje elementy znajdujce si na zewntrznym dysku, a ten dysk

nie znajduje si aktualnie w napdzie, to skrt rwnie nie bdzie dziaa. Takich
skrtw naley uywa tylko wtedy, gdy w napdzie znajduje si waciwy dysk.
Jeeli zastanawiamy si nad usuniciem ikony, ale nie mamy pewnoci, czy jest ona
skrtem, czy faktycznym plikiem, to mona sprawdzi to na kilka sposobw. Przede
wszystkim, wszystkie ikony w menu Start, menu Wszystkie programy i ich podmenu s
skrtami. Podobnie, wszystkie cza na panelu Ulubione cza w oknie Eksploratora
Windows i ikony pulpitu sterowane za pomoc okna dialogowego Ikony pulpitu rwnie
s skrtami. Tych ostatnich nie naley jednak usuwa bez dobrego uzasadnienia. Przy
usuwaniu dowolnej ikony skrtu trzeba pamita, e usuwany jest tylko skrt, a nie
wskazywany przez niego element.
Wicej informacji na temat elementw wymienianych w poprzednim akapicie podawaem
ju w rozdziaach 10. i 22.
Utworzone przez nas ikony skrtw maj wiele cech odrniajcych je od elementw, na
ktre wskazuj. Najlepiej widocznym oznaczeniem jest niewielka strzaka pojawiajca
si w prawym dolnym rogu ikony skrtu. Poza tym nazwa ikony skrtu ma najczciej
dopisane oznaczenie skrt (moe ono znikn, jeeli zmienimy nazw skrtu). Poza
tym wszystkie pliki skrtu maj rozszerzenie .lnk i charakteryzuj si niewielkimi rozmiarami, nieprzekraczajcymi 1 KB. Po klikniciu ikony skrtu prawym przyciskiem
myszy i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Waciwoci, w oknie waciwoci
zobaczymy, e typ pliku to Skrt (.lnk), natomiast na karcie Skrt podawane bd dane
wskazywanego elementu (rysunek 23.16).
Rysunek 23.16.
Informacje o skrcie
542
Jak ju mwiem na pocztku tego podrozdziau, w czasie usuwania skrtu usuwany jest
sam skrt, a wskazywany przez niego element pozostaje nienaruszony. Moemy zatem
dowolnie tworzy i usuwa skrty, bez obawy o moliwo utraty wanych plikw lub
folderw. Nadal jednak obowizuje nas zasada numer 1: przed usuniciem czegokolwiek
musimy dokadnie wiedzie, co usuwamy i dlaczego to usuwamy. Myl, e nie jest to
bardzo trudne.
Zarzdzanie plikami
za pomoc polece systemu DOS
Ten podrozdzia skierowany jest do osb, ktre uyway komputerw jeszcze w czasach
systemu DOS i pamitaj takie polecenia jak cd (zmiana katalogu) albo copy (kopiowanie
plikw) itp. Polecenia tego starego systemu nadal dziaaj. Zdarzaj si jednak sytuacje,
w ktrych polecenia te s bardzo przydatne, na przykad wtedy, gdy chcemy wypisa list
nazw plikw albo wklei j do treci jakiego pliku. Musimy zatem przyjrze si metodom
pracy z tymi poleceniami.
Otwieranie wiersza polecenia

Pierwszym krokiem do uywania polece systemu DOS jest otwarcie okna wiersza polecenia. W tym celu naley klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie
programy/Akcesoria/Wiersz polecenia. Mona te nacisn klawisz ( ), wpisa sowo
pole i klikn w menu pozycj Wiersz polecenia. Otwarte zostanie wtedy okno przypominajce ekran starego systemu DOS, w ktrym dostpny jest nawet standardowy znak
zachty z nazw aktualnie otwartego folderu (to znaczy katalogu). Przykadowy wygld
tego okna przedstawiam na rysunku 23.17. Prosz zauway, e w otwartym oknie zmieniem kolory na czarny tekst na biaym tle. Domylnie okno to wywietla biay tekst na
czarnym tle.
Rysunek 23.17. Okno wiersza polecenia
543
Okno wiersza polecenia ma swj pasek tytuu oraz przycisk na pasku zada. Mona je
przeciga po caym pulpicie, chwytajc je najpierw za pasek tytuu. W pewnym zakresie
mona te zmienia wielko tego okna, przecigajc jego krawdzie. Szeroko okna
jest jednak ograniczona liczb znakw w wierszu wywietlanych w danym momencie.
Pen kontrol nad wielkoci okna wiersza polecenia uzyska mona za pomoc okna
dialogowego Waciwoci tego okna. W oknie tym mona ustali wielko kursora, wczy wywietlanie na penym ekranie, uywan czcionk, kolory ta i tekstu itp.
Istniej dwie metody otwierania okna dialogowego waciwoci wiersza polecenia. Jeeli
chcemy zmieni ustawienia na potrzeby tylko biecej sesji, to naley klikn prawym
przyciskiem myszy pasek tytuu okna i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Jeeli jednak chodzi nam o zmian domylnych ustawie na potrzeby wszystkich
przyszych sesji, to naley klikn prawym przyciskiem myszy pasek tytuu okna i wybra
z menu kontekstowego pozycj Domylne. Otwarte okno dialogowe nie wymaga dokadnych objanie.
Zawarto okna Wiersz polecenia mona dowolnie przewija za pomoc pionowego paska
przewijania. Klawisze nawigacyjne dziaa bd dopiero po klikniciu okna prawym
przyciskiem myszy i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Przewi. W trybie przewijania nie mona wpisywa adnych polece. Moliwe jest tylko przewijanie jego zawartoci w gr i w d. Chcc wyj z trybu przewijania i powrci do trybu wpisywania
polece, naley nacisn klawisz Enter.
Chcc wyj z okna wiersza polecenia, naley wpisa w nim polecenie exit i nacisn
klawisz Enter. Mona te zwyczajnie zamkn cae okno, klikajc przycisk zamykania (X)
znajdujcy si w prawym grnym rogu okna albo klikajc prawym przyciskiem myszy
przycisk okna na pasku zada i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Zamknij.
Uywanie wiersza polecenia

Okno wiersza polecenia dziaa tak samo jak stary system DOS. Wpisuje si w nim polecenie i naciska klawisz Enter (zakadam, e nie jest wczony tryb przewijania, w ktrym
naciskanie zwyczajnych klawisze powoduje tylko kolejne sygnay dwikowe). Po naciniciu klawisza Enter zobaczymy wyniki dziaania polecenia i kolejny znak zachty.
Na przykad po wpisaniu polecenia help (czyli po wprowadzeniu sowa help i naciniciu klawisza Enter) zobaczymy ca list obsugiwanych polece systemu DOS.
Chcc uzyska dodatkowe informacje na temat jakiego polecenia, naley wpisa jego
nazw i dopisa znak ukonika (/) oraz znak zapytania (?). Na przykad wpisanie dir /?
spowoduje wywietlenie informacji na temat polecenia dir. Automatycznie wczana jest
te funkcja doskey (ponownie zakadam, e nie jest aktywny tryb przewijania), dziki
czemu moemy korzysta z klawiszy strzaek w gr i w d, aby wprowadza do wiersza
polecenia ostatnio wydane polecenia. Z kolei klawisze strzaek w lewo i w prawo pozwalaj na przywracanie poprzedniego polecenia po jednym znaku.
Jeeli prby wprowadzania znakw kocz si tylko sygnaem dwikowym, a na ekranie
nic si nie pojawia, naley klikn prawym przyciskiem myszy okno wiersza polecenia
i wybra z menu kontekstowego pozycj Przewi. W ten sposb tryb przewijania zostanie
wyczony.
544
W oknie wiersza polecenia nie bdziemy mieli wielkiego poytku z myszy. Jak ju
mwiem, mona klikn je prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci, aby dosta si do okna ustawie wiersza polecenia. Mona te
wybra z menu kontekstowego pozycj Przewi, aby wczy tryb przewijania, w ktrym
klawisze strzaek pozwalaj na przewijanie zawartoci okna, a naciskanie pozostaych klawiszy powoduje tylko rne dwiki (nacinicie klawisza Enter powoduje zakoczenie
tego irytujcego trybu).
Kopiowanie i wklejanie w oknie wiersza polecenia

Kliknicie prawym przyciskiem myszy okna wiersza polecenia udostpnia kilka opcji
pozwalajcych na kopiowanie i wklejanie danych. Nie jest to najatwiejsza operacja, ale
bardzo przydaje si w sytuacji, gdy chcemy wklei do dokumentu tekstowego dug list
nazw plikw. Jeeli do zaznaczania tylko czci widocznego tekstu bdziemy uywa
klawiatury, to najpierw naley tak przewin zawarto okna (za pomoc paska przewijania), eby widoczne byo miejsce, od ktrego chcemy rozpocz zaznaczanie. Miejsce
rozpoczcia zaznaczania nie ma wikszego znaczenia, jeeli bdziemy do tego uywa
myszy albo zaznaczana bdzie caa zawarto okna.
Chcc zaznaczy ca zawarto okna, naley klikn je prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Zaznacz wszystko. Jeeli chcemy zaznaczy tylko
cz zawartoci okna, to naley klikn je prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Oznacz. W oknie pojawi si wtedy kwadratowy kursor. Chcc
zaznacza za pomoc klawiatury, naley przytrzyma klawisz Shift i uy klawiszy strzaek,
klawiszy PgDn i PgUp, wyznaczajc za ich pomoc zakres zaznaczenia. Jeeli chcemy
zaznacza za pomoc myszy wybrany obszar okna, to naley umieci wskanik myszy przy
prawej krawdzi okna i przecign go nad tekstem, ktry mamy zamiar zaznaczy.
Po zakoczeniu zaznaczania mona nacisn klawisz Enter, a wtedy tekst zostanie skopiowany i zaznaczenie zniknie z okna. Teraz mona wklei skopiowany tekst do dowolnego
dokumentu.
Moliwe jest te wklejanie tekstu do okna wiersza polecenia. Tekst ten musi si jednak
skada z prawidowych polece systemu DOS. Wystarczy klikn prawym przyciskiem
myszy w pobliu znaku zachty i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej.
Nawigowanie za pomoc wiersza polecenia

Przejcie w wierszu polecenia do okrelonego napdu jest bardzo proste. Naley wpisa
liter tego napdu, za ni dopisa znak dwukropka i nacisn klawisz Enter. Na przykad
po wpisaniu d: otwarty zostanie napd D:, a po wpisaniu c: otwarty zostanie napd C:.
Za pomoc polecenia cd (ang. Change Directory zmie katalog) mona przechodzi do
rnych folderw w jednym napdzie. Oto dwa czsto uywane warianty polecenia cd:
cd\
przechodzi do gwnego folderu w biecym napdzie;
cd..
przechodzi do folderu nadrzdnego w stosunku do biecego folderu.
cd folder
przechodzi do folderu opisanego parametrem folder.
545
Uywanie znakw wieloznacznych

Podajc nazwy plikw w poleceniach systemu DOS, moemy skorzysta ze znakw wieloznacznych, ktre zastpuj znaki w nazwach plikw. Za pomoc znaku zapytania (?)
moemy zastpi dowolny znak w nazwie, a za pomoc znaku gwiazdki (*) dowolny cig
znakw. Na przykad zapis a?c.txt moe oznacza pliki abc.txt, a2c.txt, aqc.txt itd. Z kolei
zapis a*c.txt moe oznacza pliki abc.txt, a12345c.txt, amoec.txt itd.
Najpowszechniejszym zastosowaniem znakw wieloznacznych jest wyszukiwanie plikw
okrelonego typu, takich jak *.jpg, czyli pliki o formacie JPG. Oznacza to, e ponisze
polecenie wypisze nam wszystkie pliki JPG znajdujce si w biecym katalogu:
dir *.jpg
W kolejnym punkcie bd wyjania sposb wykorzystywania polecenia dir.
Wypisywanie listy nazw plikw

Chyba jedyn przewag wiersza polecenia systemu DOS nad Eksploratorem Windows
jest moliwo atwego wydrukowania listy nazw plikw z danego folderu i ze wszystkich jego podfolderw. Co prawda wiersz polecenia pozwala na drukowanie wynikw
kadego polecenia przez dopisanie do niego znakw >prn, ale chyba wikszo osb woli
przenie list nazw plikw do dokumentu programu Word lub WordPad. W takim dokumencie mona dowolnie edytowa tak list i wydrukowa dopiero po uprzednim przygotowaniu.
Do wypisywania listy nazw plikw suy polecenie dir. Mona w nim wykorzysta
dowolne z poniszych przecznikw, ktre steruj sposobem wywietlania informacji
o folderach i plikach:
/s
docza nazwy plikw z podfolderw;
/b
wywietla list nazw plikw bez nagwka i podsumowania;
/w
wywietla nazwy plikw w formacie szerokim;
/d
dziaa tak samo jak opcja /w, ale sortuje wedug wybranej kolumny;
/n uywa penego formatu listy, w ktrym nazwy plikw znajduj si po prawej
stronie;
/l
uywa tylko maych liter;
sortuje wywietlane dane wedug: N (nazwy), S (rozmiaru), E (rozszerzenia),

D (daty), - (przedrostek odwrotnej kolejnoci sortowania) lub G (najpierw podawane
/o
s nazwy folderw).
Jako przykad wykorzystania przecznika /o mona poda polecenie dir /on, ktre
wypisuje nazwy plikw w kolejnoci alfabetycznej, albo polecenie dir /o-s, ktre wypisuje nazwy plikw w odwrotnej kolejnoci pod wzgldem ich rozmiarw.
Przyjrzyjmy si teraz praktycznemu przykadowi. Zamy, e za pomoc programu
Windows Media Player skopiowalimy wiele pyt CD do folderu Muzyka. Poszczeglne
546
utwory poukadane s w rnych folderach w zalenoci od wykonawcy i albumu. Chcielibymy jednak uzyska pen list nazw plikw znajdujcych si we wszystkich podfolderach.
Pierwszy krok polega na otwarciu folderu nadrzdnego w stosunku do tych wszystkich,
ktrych zawarto chcemy wypisa. W wierszu polecenia naley w tym celu uy polecenia cd i poda za nim pen ciek do tego folderu. W naszym przypadku byoby to
polecenie cd C:\Users\nazwaKonta\Muzyka, gdzie nazwaKonta oznacza nazw uywanego
przez nas konta.
Nastpnie naley wprowadzi polecenie dir, dodajc do niego przecznik /s, ktry powoduje wypisanie nazw plikw ze wszystkich podfolderw. Razem z przecznikiem /s
mona uy te innych przecznikw. Na przykad poniej prezentuj polecenie dir,
ktre wypisuje list wszystkich nazw plikw, bez nagwkw i podsumowa:
dir /b /s
Z kolei polecenie wypisujce uoone w kolejnoci alfabetycznej nazwy plikw w szerokim formacie kolumnowym wyglda nastpujco:
dir /d /on /s
Moemy wyprbowa wiele rnych kombinacji tego polecenia, szukajc takiego formatu
wypisywania nazw plikw, ktry bdzie nam najbardziej odpowiada. Po uzyskaniu podanego efektu naley jeszcze raz wprowadzi to samo polecenie, ale tym razem dopisa
do niego znaki >nazwapliku.txt, gdzie sowo nazwapliku mona zastpi dowoln inn
nazw pliku. Taki plik zostanie zapisany w folderze, w ktrym si aktualnie znajdujemy.
W dalszych przykadach stosowa bd nazw Utwory.txt, co oznacza, e w wierszu polecenia moemy wpisa na przykad takie polecenie:
dir /d /on /s >Utwory.txt
Na ekranie nie zobaczymy adnych informacji, poniewa dane wywietlane przez to

polecenie kierowane s do pliku. Nie ma to jednak adnego znaczenia. Teraz mona ju
wyj z okna wiersza polecenia, a nastpnie w oknie Eksploratora przej do tego folderu,
w ktrym uylimy polecenia dir. Z pewnoci zobaczymy w nim plik o nazwie Utwory.txt.
Mona klikn go prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Otwrz za pomoc/Microsoft Word (albo wybra inny program, ktrego chcemy uy do
edycji tego pliku).
Aby szybko otworzy plik tekstowy, w oknie wiersza polecenia mona wpisa polecenie
notepad plik.txt, gdzie plik.txt jest plikiem, ktry chcemy otworzy.
Lista bdzie wygldaa dokadnie tak samo jak w oknie wiersza polecenia, co nie zawsze
moe by idealnym rozwizaniem. Jeeli jednak kto wie, jak uywa programu do obrbki
tekstu, to z pewnoci nie bdzie mia problemw z odpowiednim sformatowaniem listy. Po
zakoczeniu tych prac mona zapisa plik, wydrukowa go albo zachowa na przyszo.
Jeeli kto umie doskonale posugiwa si pakietem Microsoft Office, to z ca pewnoci
bdzie te w stanie przygotowa makro, ktre odpowiednio wyczyci list folderw
przygotowan poleceniem systemu DOS. Mona te prbowa przeksztaci j w list
nazw plikw rozdzielanych przecinkami. Tak przygotowany plik mona nastpnie zapisa
i sprbowa zaimportowa do programu Excel albo Access.
547
Nie jestem w stanie stwierdzi, czy przedstawiony tu przykad bdzie mia dla Czytelnika
jakkolwiek warto. Jest to jednak tylko prosty przykad, a jeeli kto dobrze zna system
DOS, to na pewno bdzie umia znale inne zastosowania wiersza polecenia. W oknie
wiersza polecenia mona wykonywa dokadnie te same operacje, ktre mona byo wykona w systemie DOS, wcznie z kopiowaniem i usuwaniem plikw. Prosz pamita, e
w kadej chwili mona wypisa list dostpnych polece. Wystarczy wpisa polecenie
help i nacisn klawisz Enter.
Podsumowanie
Zarzdzanie plikami i folderami w systemie Windows 7 jest bardzo podobne do tego,
ktre znamy z poprzednich wersji systemu Windows. Tym razem mamy jednak nieco wiksze moliwoci. Oto krtkie podsumowanie zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
W celu zaznaczenia pojedynczej ikony naley j klikn (jeeli do otwierania

ikon uywamy dwukrotnego kliknicia) albo wskaza (jeeli do otwierania ikon
uywamy pojedynczego kliknicia).
Chcc zaznaczy wiele ikon, naley przytrzyma klawisz Ctrl lub Shift i klika
kolejne ikony albo przecign wskanik myszy nad zaznaczanymi ikonami.
Zastosowana metoda powinna by dostosowana do biecej sytuacji.
W celu skopiowania lub przeniesienia listy plikw i folderw naley przecign

je na nowe miejsce albo uy metody kopiuj-i-wklej.
Chcc zmieni nazw pliku, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw.
Chcc usun plik, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Usu.
Elementy usuwane z dysku twardego przenoszone s do Kosza.
Due pliki i pliki usuwane z nonikw wymiennych nie s przenoszone do Kosza,

ale s od razu trwale usuwane.
Chcc odzyska plik z Kosza, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Przywr.
W celu trwaego usunicia wszystkich plikw znajdujcych si w Koszu naley

oprni Kosz.
Usunicie skrtu do pewnego elementu powoduje usunicie samego skrtu,

a nie wskazywanego przez niego elementu.
Zaawansowani uytkownicy mog korzysta z polece systemu DOS. W celu

otwarcia okna Wiersz polecenia naley klikn przycisk Start i wybra z menu
pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Wiersz polecenia.
548
Rozdzia 24.
Wyszukiwanie
plikw i wiadomoci
W tym rozdziale:
Wyszukiwanie z menu Start
Wyszukiwanie w folderach
Przeszukiwanie komputera i sieci
Wprowadzanie kryteriw wyszukiwania
Zapisywanie wyszukiwa i uywanie ich ponownie
W dwudziestym pierwszym wieku dyski twarde s bardzo trwae, szybkie i tanie. Praktycznie kady komputer sprzedany w cigu ostatnich dwch lat ma zamontowany dysk
twardy o ogromnej pojemnoci. W zwizku z tym uytkownicy komputerw przechowuj na nich tysice rnych plikw. W celu wprowadzenia pewnego porzdku w takiej
liczbie plikw uywane s foldery i podfoldery. Z ca pewnoci dobra organizacja plikw na dysku jest czym podanym, ale taka sytuacja ma jednak par wad. Po pierwsze,
przegldanie dziesitek folderw w celu dostania si do jednego pliku moe by naprawd
nuce. Po drugie, bardzo atwo moemy zapomnie, gdzie umiecilimy dany plik i jak
nadalimy mu nazw.
We wczeniejszych wersjach systemu Windows problem ten moglimy rozwizywa za
pomoc skrtw i wyszukiwania plikw. Jednak zbyt dua liczba skrtw potrafi zamieci nawet najwikszy ekran, a stara metoda wyszukiwania plikw okazuje si bardzo
powolna i nieskuteczna. Wyszukiwanie w systemie Windows 7 przypomina wyszukiwanie w internecie. Nie musimy wcale podawa dokadnej nazwy szukanego pliku. Mona
szuka go, podajc jego zawarto albo znaczenie. W wikszoci przypadkw wyniki
wyszukiwania otrzymujemy praktycznie natychmiast. Nie musimy czeka, a system przejrzy wszystkie pliki na dysku w poszukiwaniu tego jedynego.
550
Podstawy wyszukiwania
Informacje s tylko przechowywane w komputerach, podobnie jak w szafach na dokumenty. Informacje znajdujce si w takiej szafie nie maj dla niej adnego znaczenia.
Tak samo informacje zapisywane w komputerze nie maj dla niego adnego znaczenia.
Wyszukiwanie w komputerze jest podobne do wyszukiwania dokumentw w szafie albo
do poszukiwania ksiki w indeksie biblioteki.
W kolejnych punktach postaram si wyjani pewne nieporozumienia, jakie powstay
wok wyszukiwania danych w komputerze. Przy okazji zaprezentuj kilka wskazwek
i technik, ktre powinny uatwi znalezienie poszukiwanych danych.
Komputerowi nie zadaje si pyta

W czasie wyszukiwania plikw w komputerze trzeba pamita o tym, e nie zadajemy
komputerowi adnych pyta, poniewa komputer nie jest w stanie zrozumie ludzkiego
jzyka. Jak ju wczeniej mwiem, szukanie w komputerze przypomina przeszukiwanie indeksu znajdujcego si na kocu kadej ksiki. Musimy skoncentrowa si na
wybranym sowie lub frazie. Im bardziej szczegowe wybierzemy sowo lub fraz, tym
dokadniejsze uzyskamy wyniki wyszukiwania.
Jako przykad moemy wykorzysta wyszukiwanie w internecie. Oczywicie moemy
zada wyszukiwarce pytanie: Jak nazywa si stolica Polski? i najprawdopodobniej
otrzymamy na nie zadowalajce odpowiedzi. Jednak dokadnie te same odpowiedzi uzyskamy, wpisujc do wyszukiwarki zapytanie: stolica Polski.
Wynika to z faktu, e sowami kluczowymi dla tego wyszukiwania s sowa stolica
i Polski. Pozostae sowa nie przyczyniaj si do zawenia poszukiwa, poniewa albo s
zbyt oglne (nazywa) albo nie maj w ogle adnego znaczenia (jak, si). Sowa
takie jak si, e, jest lub to znajduj si na prawie kadej stronie WWW, wcznie ze stronami cakowicie niezwizanymi ze stolic Polski.
Nie twierdz, e nie mona prowadzi poszukiwa, zadajc pytania w rodzaju Jak nazywa
si stolica Polski?. Oczywicie, e mona, i nawet jest szansa na uzyskanie na te pytania
odpowiedzi, ale z ca pewnoci bd to inne odpowiedzi ni uzyskanie na zapytanie
niezawierajce dodatkowych sw wprowadzajcych tylko zamieszanie. Do takich sw
zalicza si sowa wystpujce w wikszoci stron WWW, przez co nie pozwalaj one na
zawenie zakresu poszukiwa. Poniej podaj przykady sw niepodanych we frazach
wyszukiwania:
o, i, jest, tak, e, ale, jak, si, moje, mj, twoje, twj, ich, nie, jednak, te
Niektre programy prowadzce wyszukiwania usuwaj po prostu takie sowa z wprowadzonej frazy, a inne wczaj do wyszukiwania ca fraz. Czasami wykorzystanie caej
frazy obraca si jednak przeciwko nam, poniewa w wynikach wyszukiwania znajdujemy
odpowiedzi zupenie niepasujce do zadanego pytania.
551
Wynika z tego oglna zasada: w czasie poszukiwa w komputerze lub w internecie nie
naley formuowa caych pyta, ale ograniczy si do poszukiwania sw lub fraz, ktre
maj jakie znaczenie.
Ucilanie zapyta
Kluczem do skutecznego wyszukiwania danych w internecie i swoim komputerze jest
zachowanie jak najwikszej cisoci zapyta. Im cilejsze zadamy zapytanie, tym dokadniejsze uzyskamy wyniki wyszukiwania.
Jako przykad wykorzystam tu wyszukiwanie w internecie. Zamy, e szukamy cytatw
z Jana Kochanowskiego dotyczcych zdrowia. Jeeli wpiszemy w wyszukiwarce Google
sowo zdrowie, to uzyskamy cza do ponad 16,5 miliona stron. Przejrzenie tej liczby
stron zajoby nam cae ycie. Jeeli w wyszukiwarce wpiszemy sowo Kochanowski, to
w wyniku uzyskamy ponad 782 tysice stron. To nadal o wiele za duo.
Jeeli jednak wpiszemy sowa Kochanowski zdrowie, to liczba wynikw zmniejszy si
do 156 000, a po wpisaniu zapytania Kochanowski zdrowie cytat uzyskamy tylko 32
900 wynikw. Jeeli teraz do zapytania dodam jeszcze sowo szlachetne (bo chcemy,
eby cytat zawiera to sowo), to liczba wynikw zostanie zredukowana do 2100. Prosz
zauway, e kolejne sowa dodawane do zapytania zmniejszaj liczb wynikw i poprawiaj ich znaczenie dla naszego wyszukiwania. Co wicej, pierwsze z wypisanych
stron najprawdopodobniej zawiera bd interesujce nas cytaty. Wynika z tego bardzo
wany wniosek: im cilejsze zapytanie, tym dokadniejsze wyniki wyszukiwania.
Po klikniciu cza do strony i jej otwarciu moemy poszuka na tej stronie dowolnego
sowa, wybierajc z menu przegldarki Internet Explorer pozycj Edycja/Znajd na tej
stronie (lub naciskajc klawisze Ctrl+F). Jeeli kto korzysta z innych przegldarek,
to z pewnoci dostpne s w nich podobne funkcje.
Oczywicie wyszukiwanie w internecie i wyszukiwanie w swoim komputerze to dwie

zupenie rne sprawy, choby dlatego, e wyszukiwanie w internecie odbywa si poza
naszym komputerem, a wyszukiwanie w naszym komputerze odbywa si w jego wntrzu.
Mimo to zasada cisoci wprowadzanych zapyta obowizuje we wszystkich rodzajach
wyszukiwania.
Pisownia jest wana

Gdy piszemy tekst, ktry ma by odczytywany przez ludzi, moe nam uj na sucho
nawet spora dawka bdw w tworzonym tekcie. Na przykad ponisze zdanie przeadowane jest rnego rodzaju bdami, a mimo to wikszo z nas bdzie w stanie odczyta jego tre:
Stji an stci lokmtuwa, cinszka ogrmna i pit s nij spyfa, tusta ulwa.
Odczytanie tego tekstu umoliwia nam nasz mzg, ktry stosuje rne strategie pozwalajce na domylenie si waciwej zawartoci tekstu na podstawie kontekstu, dwikw
poszczeglnych liter itd. Komputery niestety nie dysponuj tak rozbudowanym narzdziem
i nie s w stanie domyli si, o co nam chodzi.
552
Istnieje wiele programw komputerowych, ktre s w stanie poprawia nasz pisowni,

proponowa sowa, ktrymi mona zastpi te nieprawidowo wpisane itp. Nie dziaaj one
jednak tak skutecznie jak ludzki mzg. Zdaj sobie spraw z tego, e cz osb bdzie
dobrze sobie radzi z poprawianiem bdw pisowni, a dla czci bdzie to straszliwa
mczarnia, jednak umiejtno poprawnego zapisania szukanego sowa jest kluczowym
elementem tworzenia skutecznych zapyta.
Jeeli kto nie wie, jak naley zapisa dane sowo, to moe wpisa je najpierw w procesorze tekstu albo podobnym programie, ktry jest w stanie skontrolowa poprawno
pisowni. Mona te korzysta z sieciowych sownikw, na przykad sjp.pwn.pl.
Miejsce wyszukiwania ma znaczenie

Wyszukiwa moemy informacje o wielu rnych rzeczach, a wyszukiwania mona przeprowadza w wielu rnych miejscach. Znaczenie ma zatem to, czego poszukujemy,
oraz miejsce, w ktrym przeprowadzamy wyszukiwania. Sie WWW skada si z kilku
miliardw stron tekstu, ktre istniej poza naszym komputerem, a zatem nie ma sensu
przeszukiwa internetu w poszukiwaniu czego, co ju mamy na swoim komputerze.
W swoim komputerze mona prowadzi waciwie tylko dwa rodzaje wyszukiwania. Jednym z nich jest poszukiwanie pomocy, czyli przeszukiwanie systemu pomocy w celu znalezienia instrukcji dotyczcych wykonywania jakiego zadania. Na temat uzyskiwania
pomocy w systemie Windows 7 mwiem ju w rozdziale 5., natomiast w rozdziale 14. prezentowaem rne porady dotyczce poszukiwania pomocy zwizanej z rnymi programami.
W tym rozdziale skoncentrujemy si na poszukiwaniu programw, folderw, plikw
i wiadomoci, ktre znajduj si w naszym komputerze albo na podczonych do niego
urzdzeniach. Takie poszukiwania mona prowadzi nawet wtedy, gdy nie jestemy podczeni do sieci (czyli do internetu).
Jak dziaa wyszukiwanie

Poznanie mechanizmu wyszukiwania stosowanego w systemie Windows 7 jest bardzo
wane, jeeli chcemy prowadzi szybkie i skuteczne poszukiwania. Wikszo wyszukiwa wykonywanych jest w tak zwanym indeksie, ktry jest troch podobny do indeksu,
jaki pojawia si na kocu wikszoci ksiek. Oczywicie w systemie Windows 7 nie
ma czego takiego jak numery stron. Zamiast nich stosowane s nazwy plikw i miejsca
ich zapisania. Nigdy nie bdzie nam dane oglda zawartoci tego indeksu, poniewa jest
on tworzony i obsugiwany przez system operacyjny, cakowicie bez naszego udziau.
Niektre wyszukiwania wymagaj przeszukania caego indeksu, a inne ogranicz si do
przeszukiwania tylko programw lub plikw, kontaktw albo wiadomoci e-mail. S te
takie, ktre cakowicie zignoruj indeks i bd przeszukiway poszczeglne foldery na
dyskach. Wszystko zaley od tego, gdzie i jak zaczniemy swoje wyszukiwanie. Przyjrzyjmy
si teraz typowym wyszukiwaniom, wykonywanym praktycznie codziennie.
553
To nie jest zamiennik pomocnika wyszukiwania

Czytelnicy znajcy pomocnika wyszukiwania bdcego czci systemu Windows XP z pewnoci
zdaj sobie spraw z faktu, e jest to cakowicie inny mechanizm. Systemu wyszukiwania Windows 7 mona uywa do odnajdowania plikw, ale jest to tylko niewielki uamek jego moliwoci.
Dostpne w systemie pola wyszukiwania przypominaj wyszukiwarki znane nam z internetu. Nie
musimy podawa w nich nazw plikw i stosowa znakw wieloznacznych. Moemy poszukiwa
dowolnego sowa lub frazy znajdujcych si wewntrz pliku albo w jego waciwociach.
Na przykad po wpisaniu w polu wyszukiwania znajdujcym si na dole menu Start frazy zmodyfi
kowano:wczoraj zobaczymy wszystkie elementy, ktre zostay zmodyfikowane w poprzednim
dniu. Wpisanie nazwiska osoby znajdujcej si w kontaktach spowoduje wywietlenie wszystkich
elementw zwizanych z t osob. Jeeli wpiszemy fraz o:sowo, gdzie sowo jest sowem znajdujcym si w jakim pliku lub w wiadomoci pocztowej, to wywietlone zostan wszystkie elementy zawierajce to sowo. Stanowi to ogromn rnic w stosunku do szukania nazw plikw i ich
wzorcw. Co wicej, w wikszoci przypadkw wyniki wyszukiwania otrzymamy niemal natychmiast.
Trzeba jednak powici nieco czasu, eby nauczy si prawidowej obsugi nowego mechanizmu
wyszukiwania i w peni wykorzysta jego moliwoci.
Pole wyszukiwania w menu Start pozwala na szybkie i atwe otwieranie wybranych
programw, folderw, plikw i wiadomoci pocztowych.
Szybkie wyszukiwanie w menu Start

Najszybsz metod znalezienia programu, ulubionej strony WWW, pliku dokumentu, kontaktu albo wiadomoci pocztowej jest wyszukanie ich w menu Start. Prosz nacisn
klawisz ( ), klawisze Ctrl+Esc albo klikn przycisk Start. W ten sposb otwarte zostanie menu Start, na dole ktrego znajdzie si pole wyszukiwania (rysunek 24.1). W polu
tym widoczne s sowa Wyszukaj programy i pliki, a kursor jest ju przygotowany do
wprowadzania tekstu zapytania. Nie musimy usuwa widocznych w tym polu sw, poniewa znikn one po wpisaniu pierwszej litery.
Gdy tylko zaczniemy wpisywa pierwsze znaki do pola wyszukiwania, w menu Start
zaczn pojawia si wyniki. Kady wpisywany znak zmniejsza liczb wynikw wyszukiwania, ograniczajc j do tych elementw, ktre pasuj do wpisanej frazy. W czasie
wpisywania kolejnych znakw lista wynikw bdzie na bieco modyfikowana, a zatem
naley wpisywa dalsz cz zapytania a do wywietlenia interesujcego nas elementu.
Wyniki wyszukiwania dzielone s na kategorie, tak jak w przykadzie z rysunku 24.2.
W poszczeglnych kategoriach umieszczane s nastpujce elementy:
Programy programy zainstalowane na komputerze, ktrych mona w kadej

chwili uy.
Panel sterowania elementy znajdujce si w panelu sterowania.
Dokumenty dokumenty zapisane wrd plikw naszego konta.
Muzyka muzyka zapisana wrd plikw naszego konta.
Pliki inne rodzaje plikw, w tym wiadomoci e-mail.
554
Rysunek 24.1.
Pole wyszukiwania
na dole menu Start
W przeciwiestwie do mechanizmw wyszukiwania znanych ze starszych systemw,

wyszukiwanie menu Start nie sprawdza wycznie nazw plikw i folderw. Mechanizm ten
przeglda take zawarto plikw, znaczniki (tagi) oraz waciwoci. Na temat szczegw mwi bd w rozdziale 26. Wspominam o tym w tym miejscu, poniewa patrzc na
rysunek 24.2, mona si zastanawia, dlaczego nie we wszystkich wynikach wyszukiwania znajduje si sowo gra. Po prostu sowo to moe znajdowa si wewntrz plikw
i wiadomoci pocztowych.
Z wynikami takiego wyszukiwania mona zrobi kilka rzeczy. Na przykad:
Klikn wybrany element w celu otwarcia go.
Chcc zobaczy list operacji, jakie mona wykona na danym elemencie, naley
klikn go prawym przyciskiem myszy.
Jeeli w wynikach wyszukiwania nie wida poszukiwanego elementu albo chcemy

poprawi zadane zapytanie, to naley klikn opcj Zobacz wicej wynikw.
W celu odrzucenia wszystkich wynikw wyszukiwania naley nacisn klawisz Esc

albo ponownie klikn przycisk Start.
W menu mona te wykonywa wyszukiwania ze znakami wieloznacznymi, w ktrych znak

gwiazdki (*) zastpuje dowolny zestaw znakw, a znak zapytania (?) zastpuje dowolny
pojedynczy znak. Trzeba jednak pamita, e zawsze przeszukiwany jest indeks, a nie cay
dysk, i dlatego niektre pliki mog si nie pojawi w wynikach.
555
Rysunek 24.2.
Wyniki wyszukiwania
sowa gra
W menu Start mona te tworzy wyszukiwania wykorzystujce spjniki I oraz LUB. Na

przykad wyszukiwanie *.jpg LUB *.jpeg zwrci nam list plikw o rozszerzeniu .jpg
lub .jpeg. Takimi wanie wyszukiwaniami zajmowa si bdziemy w tym i nastpnym
rozdziale.
Dostosowywanie wyszukiwania w menu Start

Pole wyszukiwania w menu Start mona zmodyfikowa tak, eby wczy lub wykluczy
pewne kategorie z wynikw wyszukiwania. Prosz klikn prawym przyciskiem myszy
przycisk Start i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie
dialogowym, na karcie Menu Start naley klikn przycisk Dostosuj. W kolejnym oknie
dialogowym naley przewin list opcji tak, eby widoczne byy opcje przedstawione na
rysunku 24.3.
Oto znaczenie poszczeglnych opcji:
Wyszukaj w innych plikach i bibliotekach wcza przeszukiwanie folderw

Dokumenty, Muzyka, Obrazy oraz innych folderw znajdujcych si w folderze
naszego konta.
Wyszukaj w folderze Programy i w Panelu sterowania przeszukuje programy

dostpne w menu Start oraz elementy panelu sterowania.
Prosz nie zapomnie o klikniciu przycisku OK.
556
Rysunek 24.3.
Opcje wyszukiwania
w menu Start
Sposb konfigurowania ustawie wyszukiwania w systemie Windows 7 bd omawia

w dalszej czci tego rozdziau, w podrozdziale Konfigurowanie opcji wyszukiwania.
Rozbudowywanie wyszukiwania w menu Start

Jeeli poszukiwany element nie pojawia si w wynikach wyszukiwania, to przede wszystkim naley sprawdzi poprawno wprowadzonego zapytania. Trzeba si te upewni,
e poszukiwane sowo w ogle wystpuje gdzie w naszym komputerze. Na przykad,
szukajc zdj psa o imieniu Azor musimy mie pewno, e imi psa wystpuje w nazwach, znacznikach lub waciwociach plikw ze zdjciami psa.
W menu Start nie ma zbyt wiele miejsca na wypisywanie wynikw wyszukiwania,
w zwizku z tym cz elementw moe si nie pojawi wanie z powodu braku miejsca.
Chcc zobaczy wicej wynikw, naley klikn pozycj Wywietl wicej wynikw znajdujc si na dole menu Start.
Wyszukiwanie w menu Start doskonale nadaje si do wyszukiwania rzeczy, z ktrych
korzysta si najczciej programw, folderw, okien dialogowych panelu stertowania,
ulubionych stron WWW, wiadomoci i dokumentw (tekstowych, arkuszy kalkulacyjnych,
obrazw muzyki i filmw). Jeeli kto umie szybko pisa na klawiaturze, to wyszukiwanie w menu Start moe oszczdzi mu wiele czasu, ktry normalnie trzeba powici
na przeklikiwanie kolejnych menu i otwieranie elementw metodami tradycyjnymi.
Trzeba jednak pamita, e wyszukiwanie w menu Start to jeszcze nie koniec moliwoci.
Do dyspozycji mamy jeszcze duo wicej moliwoci.
Pole wyszukiwania widoczne w prawym grnym rogu okna Eksploratora Windows
umoliwia atwe i szybkie przeszukiwanie biecego folderu i jego podfolderw.
557
Przeszukiwanie folderw i widokw

Kady ju z pewnoci zauway, e w prawym grnym rogu okna Eksploratora Windows
znajduje si pole wyszukiwania. Po wskazaniu go mysz zobaczymy podpowied z tekstem Wpisz, aby wyszuka w widoku biecym (rysunek 24.4).
Rysunek 24.4. Pole wyszukiwania w oknie Eksploratora
Podobnie jak w przypadku pola wyszukiwania w menu Start, pole w oknie Eksploratora
zwraca wyniki po kadym naciniciu klawisza. Jednak to pole nie pozwala na szukanie
programw, wiadomoci itp. W tym polu wyszukiwania mona przeszuka tylko biecy
widok, ktry skada si z plikw i podfolderw widocznych na panelu zawartoci. Pole
wyszukiwania w oknie Eksploratora rwnie nie przeglda wycznie nazw plikw i folderw, ale uwzgldnia rwnie zawarto plikw, ich znaczniki (tagi) i inne metadane.
Oznacza to, e z pola tego mona korzysta mniej wicej tak samo jak z internetowej
wyszukiwarki. Moemy szuka nie tylko okrelonej nazwy pliku, ale rwnie sw kluczowych i caych fraz.
Pole wyszukiwania w oknie Eksploratora najlepiej dziaa wtedy, gdy mamy cho oglne
pojcie o lokalizacji szukanego pliku. Zamy, e w folderze Muzyka i jego podfolderach
przechowujemy tysice utworw muzycznych. Jeeli chcielibymy zobaczy wszystkie
utwory jazzowe, to najpierw naleaoby przej w Eksploratorze do folderu Muzyka, a nastpnie wpisa w pole wyszukiwania sowo Jazz. W panelu zawartoci natychmiast zobaczymy list wszystkich znajdujcych si w naszej kolekcji utworw jazzowych.
Oczywicie nie jestemy ograniczeni wycznie do wyszukiwania gatunkw muzyki. Mona
te wpisa w pole wyszukiwana nazw wykonawcy, a w panelu zawartoci pojawi si
558
ikony wszystkich utworw tego wykonawcy. Podobny efekt uzyskamy po wpisaniu kilku
znakw tytuu jakiego utworu. W pole to mona wpisa dowoln informacj identyfikujc poszukiwane elementy. Trzeba tylko pamita, e przeszukiwana jest tylko zawarto biecego folderu.
Jeeli szukamy czego, co znajduje si w jednym z folderw naszego konta uytkownika,
ale nie wiemy, w ktrym folderze, to mona zacz poszukiwania od otwarcia folderu
tego konta (mona klikn przycisk Start i klikn w menu nazw swojego konta). W folderze tym znajduj si wszystkie podstawowe foldery konta, przedstawione na rysunku 24.5.
Po jego otwarciu mona zacz wpisywa w polu wyszukiwania sowa identyfikujce
szukany przez nas plik. W panelu zawartoci od razu wypisywane bd pliki i foldery
pasujce do wpisywanego kryterium wyszukiwania.
Rysunek 24.5. Zawarto folderu konta uytkownika

Przeszukiwanie podfolderw jest operacj opcjonaln. Jeeli nie uzyskujemy wynikw
z podfolderw, to trzeba zaznaczy odpowiedni opcj w oknie dialogowym Opcje folderw
i wyszukiwania.
Jeeli tak naprawd nie chcemy przeszukiwa wszystkich folderw z rysunku 24.5, to
wystarczy otworzy ten folder, ktrego zawarto chcemy przeszuka, i wpisa w polu
wyszukiwania kryterium wyszukiwania.
Jeeli kto dopiero uczy si uywa pola wyszukiwania w oknie Eksploratora, to czasami
moe si zdarzy, e nie znajdzie pliku, ktry chciaby odszuka. Taka sytuacja moe
wystpi z kilku rnych powodw:
559
Plik nie znajduje si w folderze, ktry aktualnie przeszukujemy (ani w adnym z jego
podfolderw).
Pisownia sowa wprowadzonego do pola wyszukiwania nie jest zgodna z pisowni

stosowan w poszukiwanym pliku.
Poszukiwany plik nie jest jednym z typowych plikw uwzgldnianych

w wyszukiwaniach uruchamianych z okna Eksploratora.
Jeeli otrzymujemy duo wicej wynikw wyszukiwania, ni tego oczekiwalimy, naley

pamita, e takie wyszukiwanie nie przeglda wycznie nazw plikw i widocznych
w oknie Eksploratora kolumn z danymi. Przegldane s rwnie waciwoci plikw, ktre
najprawdopodobniej nie bd widoczne nawet w widoku Szczegy. Co wicej, w przypadku plikw zawierajcych tekst, w wyszukiwaniu brana jest pod uwag rwnie tre
tych dokumentw.
Okrelanie kryteriw wyszukiwania

Wszystko to, co wpisujemy do pola wyszukiwania nazywane jest kryterium wyszukiwania.
Za pomoc tego kryterium przekazujemy systemowi Windows 7 rozkaz: poka mi wszystkie elementy charakteryzujce si nastpujcymi cechami. Wywietlanymi elementami
mog by pliki, foldery, wiadomoci, kontakty albo ulubione strony WWW.
Kryterium wyszukiwania moe ogranicza si do kilku znakw tekstu. Mona na przykad
klikn przycisk Start, wpisa nazwisko pewnej osoby, a wywietlone zostan wszystkie
wiadomoci i pliki zawierajce to nazwisko. Mona te wykorzysta narzdzia wyszukiwania zaawansowanego i za ich pomoc dokadniej okreli kryteria wyszukiwania.
Korzystajc z tych narzdzi, moemy zdefiniowa naprawd zoone kryteria. Na pocztek przyjrzyjmy si jednak metodom wyszukiwania za pomoc rnych rodzajw kryteriw.
Szukanie wedug daty

W zalenoci od pozycji wybranej w wierszu Poka tylko moemy ograniczy zakres
poszukiwa do wybranego rodzaju dat, ktry wybierany jest z listy rozwijanej Data. Mona
na przykad szuka elementw wedug ich Daty modyfikacji (czyli daty ostatniego
otwarcia, zmodyfikowania i zapisania pliku), Daty dostpu (daty ostatniego otwarcia
pliku) lub Daty utworzenia. Jeeli w wierszu Poka tylko klikniemy pozycj Obraz, to
pojawi si kolejna moliwo wyszukiwania wedug Daty wykonania. W przypadku
oglnych poszukiwa mona wybra po prostu pozycj Data, a wtedy przeszukiwane
bd wszystkie moliwe daty.
Oto inny przykad. Po klikniciu przycisku Biblioteki na pasku zada otwierane jest okno
Eksploratora. Naley w nim klikn pole wyszukiwania, a z wywietlonego menu wybra
pozycj Data modyfikacji. Nastpnie mona wybra dat z kontrolki kalendarza albo
klikn jedn z opcji w rodzaju Wczoraj albo Wczeniej w tym miesicu. System przeszuka wtedy wszystkie biblioteki w poszukiwaniu plikw speniajcych zadane kryteria.
Co prawda Data modyfikacji jest jedyn opcj dotyczc daty dostpn na poziomie bibliotek, ale nie jest jedynym kryterium wyszukiwania, jakie moemy tu zastosowa. Mona
560
na przykad szuka wedug daty utworzenia pliku, daty modyfikacji lub daty ostatniego
dostpu. Jeeli potrzebna nam opcja nie jest dostpna na licie, to zawsze mona j wpisa
rcznie.
Zamy, e dzisiaj jest 31 marca 2010 roku i wanie pobralimy lub utworzylimy nowy
plik. W popiechu kliknlimy przycisk Zapisz, nie zastanawiajc si nawet, gdzie zapisujemy ten plik, nie patrzc te na jego nazw. Jak teraz dowiedzie si, gdzie ten plik
zosta umieszczony? W polu wyszukiwania naley wpisa kryterium datautworzenia:
dzisiaj, aby zobaczy wszystkie pliki utworzone w biecym dniu. Wrd nich na
pewno znajdziemy ten, ktrego szukamy.
Jeeli chcemy wyszuka pliki z pewnego przedziau dat, to naley wybra rodzaj szukanej
daty (na przykad Data modyfikacji), z listy obok wybra pozycj Wynosi i klikn list
z biec dat, tak eby pojawi si kalendarz. W kalendarzu naley najpierw klikn
pocztkow dat zakresu, a nastpnie przytrzyma klawisz Shift i klikn dat kocow.
Mona te klikn dat pocztkow i przecign wskanik myszy do daty kocowej.
Zaznaczone zostan wtedy data pocztkowa i kocowa oraz wszystkie dni znajdujce si
midzy nimi (rysunek 24.6). System wywietli wszystkie pliki, ktre speniaj kryteria
tak wybranego zakresu dat.
Rysunek 24.6. Wyszukiwanie w zakresie dat
Szukanie wedug rozmiaru

Opcja Rozmiar pozwala szuka plikw o wielkoci rwnej, wikszej lub mniejszej ni
podana w oknie wyszukiwania. Zamy, e po zakupie nowego dysku twardego chcemy
przenie na niego najwiksze pliki wideo. Mona wybra opcj Rozmiar i warunek Gigan-
561
tyczny, ktry wyszukuje pliki wiksze ni 128 MB. Oczywicie mona te okreli konkretny
rozmiar, taki jak 500 MB lub 1 GB. Aby wyszuka pliki o okrelonym rozmiarze, naley
klikn opcj Rozmiar w polu wyszukiwania i po dwukropku wpisa rozmiar pliku. Mona
przy tym stosowa modyfikatory K (kilobajty), M (megabajty) lub G (gigabajty).
Megabajt (MB) to mniej wicej 1000 kilobajtw (dokadnie 1024). Gigabajt (GB) to mniej
wicej 1 000 000 kilobajtw (dokadnie 1 048 576).
Szukanie wedug nazwy pliku tub tematu

W polu Nazwa mona wpisa ca nazw pliku lub jej cz. Na przykad szukanie sowa
zachd wywietli nam wszystkie pliki, w ktrych nazwie znajduje si sowo zachd.
Mona te korzysta ze znakw wieloznacznych, tak jak we wczeniejszych wersjach
systemu Windows (i w systemie DOS). Za pomoc znaku zapytania (?) mona zastpi
dowolny pojedynczy znak, natomiast znak gwiazdki (*) zastpuje dowolny cig znakw.
Jeeli na dysku mamy na przykad pliki o nazwach Zachd (1), Zachd (2), Zachd (3)
itd., to mona je wszystkie znale za pomoc wyszukiwania zachd*.
W celu zawenia wynikw wyszukiwania mona wpisywa te rozszerzenia nazw plikw.
Na przykad wyszukiwania *.jpg zwrci nam list wszystkich plikw o rozszerzeniu .jpg.
Z kolei wyszukiwanie zachd*.jpg zwrci wszystkie pliki o rozszerzeniu .jpg, ktrych
nazwa zaczyna si od sowa zachd.
Za pomoc sowa LUB (zapisanego wielkimi literami i ze spacj po kadej stronie) mona
rozbudowywa wyszukiwania o dodatkowe kryteria. Na przykad po wpisaniu do pola
Nazwa kryterium: *.jpeg LUB *.jpg i klikniciu przycisku Wyszukaj zobaczymy list
wszystkich plikw o rozszerzeniu .jpeg lub .jpg.
Podobnie, wyszukiwane zachd*.jpg LUB zachd*.jpeg spowoduje wywietlenie listy
plikw o rozszerzeniu .jpg lub .jpeg, ktrych nazwy zaczynaj si od sowa zachd.
W kryterium wyszukiwania moe znale si wiele sw LUB. Na przykad ponisze kryterium powoduje wywietlenie listy plikw o rozszerzeniach .avi, .wmv, .mpg lub .mpeg:
*.avi LUB *.wmv LUB *.mpg LUB *.mpeg
W takich wyszukiwaniach naley uywa sowa LUB, a nie I. Jest to bardzo czsto
spotykany bd, ktry bd szczegowo opisywa w rozdziale 25., w podrozdziale
Wyszukiwanie zaawansowane.
Jeeli przeszukujemy folder zawierajcy wiadomoci pocztowe, to naley posuy si

specjalnymi kryteriami dla takich wiadomoci. Na przykad mona wyszuka wiadomoci
zawierajce w temacie pewne sowa lub frazy. Nie ma potrzeby stosowania tu znakw
wieloznacznych, poniewa wiersz tematu wiadomoci jest zwykym tekstem, a nie nazw
pliku. Aby przeszuka wiadomoci wedug tematu, naley wpisa w polu wyszukiwania
kryterium temat:(tekst tematu), gdzie tekst tematu jest tekstem, ktry ma si znajdowa w temacie wiadomoci. Mona te wpisa po prostu tekst bez modyfikatora temat:,
ale wtedy wywietlone zostan wiadomoci pasujce do tego kryterium nie tylko w temacie, ale i w treci. Moliwe jest te zastosowanie innych kryteriw, takich jak pola Do
lub Od, albo szukanie tekstu pojawiajcego si w treci wiadomoci.
562
Wyszukiwanie wedug rodzaju

System Windows 7 pozwala te na wyszukiwanie wedug rodzaju obiektu. Na przykad
moemy szuka kontaktw, dokumentw, wiadomoci pocztowych, kanaw RSS, folderw, gier i innych. Jeeli w polu wyszukiwania nie wida opcji Rodzaj:, to moemy
wpisa to kryterium pojawi si menu z rodzajami obiektw, ktre moemy wyszukiwa (rysunek 24.7).
Rysunek 24.7. Wyszukiwanie wedug rodzaju

Aby wyszukiwa wiele rodzajw obiektw, naley uy operatora logicznego LUB czcego
wiele kryteriw rodzaj:.
Wyszukiwanie wedug znacznikw (tagw), autorw,

tytuw i innych parametrw
W zalenoci od tego, co zostanie wybrane w wierszu Poka tylko, na panelu wyszukiwania zaawansowanego dostpne bd inne opcje wyszukiwania (Tagi, Autorzy, Temat lub
Tytu). Opcje te odpowiadaj rnym rodzajom metadanych identyfikujcych elementy
zapisane w komputerze. Mona w nie wpisa dowolne sowo lub fraz, tak eby wyszuka
pliki zawierajce te sowa w odpowiednich waciwociach. Na ich temat mwi bd
dokadniej w rozdziale 25.
563
Zapisywanie wyszukiwania
Mechanizmu wyszukiwania mona uywa na dwa sposoby. W pewnych przypadkach
mona z niego korzysta do odszukania zaginionego pliku. W takiej sytuacji po znalezieniu konkretnego pliku najprawdopodobniej nie bdziemy musieli ponownie wykona
tego samego wyszukiwania. Wystarczy otworzy go, klikajc dwukrotnie jego ikon,
a nastpnie zamkn okno wyszukiwania.
W pewnych przypadkach moemy chcie powici troch czasu na skonstruowanie
wyszukiwania, ktre zbierze w jednym miejscu pliki z rnych folderw. Na przykad
wyszukiwanie *.avi LUB *.mpg LUB *.wmv wywietli wszystkie pliki z takimi rozszerzeniami. Jeeli czsto przegldamy list zgromadzonych na dysku plikw wideo, to nie
musimy za kadym razem ponownie wpisywa tego samego wyszukiwania. Raz utworzone wyszukiwanie mona po prostu zapisa. Dziki temu za kadym razem, gdy bdziemy
chcieli przejrze list plikw wideo, bdziemy musieli tylko otworzy zapisane wczeniej
wyszukiwanie. Wywietlone zostan wtedy wszystkie aktualne pliki speniajce zadane
kryteria w momencie otwierania wyszukiwania.
Zapisywanie wyszukiwania jest bardzo proste. Po klikniciu przycisku Wyszukaj i wykonaniu caego wyszukiwania na pasku narzdzi pojawi si przycisk Zapisz wyszukiwanie,
po klikniciu ktrego wywietlone zostanie okno dialogowe Zapisywanie jako. Zaproponowana nazwa wyszukiwania odzwierciedla bdzie wprowadzone przez nas kryteria,
ale moemy j zmieni na co bardziej opisowego. Na przykad na rysunku 24.8 nazwaem zapisywane wyszukiwanie Pliki wideo. Jak wida, system Windows 7 proponuje
zapisa to wyszukiwanie w folderze Wyszukiwania w ramach naszego konta uytkownika. Jest to najlepsze miejsce na przechowywanie rnych wyszukiwa i bez dobrego
powodu nie naley go zmienia. Mona te poda nazw autora wyszukiwania oraz dodatkowe znaczniki (tagi). Wyszukiwanie zostanie zapisane po klikniciu przycisku Zapisz.
Uywanie zapisanych wyszukiwa

Wszystkie zapisane wyszukiwania przechowywane s w folderze Wyszukiwania, chyba
e sami umiecimy je w innym miejscu. Folder ten mona otworzy za pomoc dowolnej
z poniszych technik:
Klikn przycisk Start, klikn w menu nazw swojego konta i otworzy folder
Wyszukiwania.
Jeeli w otwartym oknie folderu otwarty jest panel nawigacji, to naley klikn cze
Wyszukiwania w sekcji Ulubione cza.
Nacisn klawisz (
), wpisa sowo wyszu i klikn w menu pozycj Wyszukiwania.
Otwarty zostanie wtedy folder Wyszukiwania, w ktrym zobaczymy wyszukiwania, ktre

sami zdefiniowalimy. Przykad mona zobaczy na rysunku 24.9.
Chcc wykona ponownie zapisane wyszukiwanie, naley otworzy (klikn dwukrotnie) jego ikon. Wyszukiwanie otworzy si i bdzie wygldao dokadnie tak samo, jak
kady inny folder. Jedyna rnica polega na tym, e widoczny na ekranie folder wyszukiwania tak naprawd nie zawiera adnych plikw. Zapisane wyszukiwania s folderami
564
Rysunek 24.8. Zapisywanie wyszukiwania
Rysunek 24.9. Zapisane wyszukiwania
wirtualnymi, ktre zachowuj si i wygldaj tak jak rzeczywiste foldery, ale widoczne
w nich pliki tak naprawd zapisane s w tych folderach, w ktrych je sami zapisalimy.
Folder wirtualny pozwala na zgromadzenie plikw speniajcych pewne kryteria w ramach
565
jednego widoku, ktry sprawia wraenie, jakby pliki te znajdoway si w jednym folderze.
W ten sposb zyskujemy moliwo pracy z tymi plikami, jakby znajdoway si w jednym
folderze, mimo e fizycznie znajduj si one w rnych folderach.
Wyszukiwanie w systemie Windows 7 jest podobne do wyszukiwania w internecie.
Wykonujc wyszukiwanie albo otwierajc zapisane wyszukiwanie, tak naprawd przegldamy tylko cza do plikw speniajcych zadane kryteria. Trzeba jednak pamita,
e wszystkie operacje wykonywane w wynikach wyszukiwania wykonywane s na samych
plikach, a nie na czach. Na przykad, usuwajc plik z wynikw wyszukiwania, usuwamy
go z folderu, w ktrym jest on zapisany. Podobnie, przy przywracaniu tak usunitego
pliku z Kosza jest on umieszczany w swoim folderze, a nie w folderze wynikw wyszukiwania.
Podsumowanie
W systemie Windows 7 mamy wiele sposobw na odszukiwanie rnych rzeczy. Osoby
niemajce adnego dowiadczenia w pracy z komputerami mog po prostu wpisa szukane
sowo w dolnej czci menu Start, aby wywietli w menu wszystkie elementy zawierajce
to sowo.
Zaawansowani uytkownicy powinni wiedzie, e pola wyszukiwania w systemie Windows 7 dziaaj zupenie inaczej ni Pomocnik wyszukiwania znany z systemu Windows XP. Kade pole wyszukiwania dziaa jak miniaturowa wyszukiwarka umoliwiajca znajdowanie dokumentw i wiadomoci pocztowych na podstawie ich zawartoci,
waciwoci, znacznikw (tagw) lub nazwy. Domylnie przeszukiwane s tylko elementy
bdce czci uywanego aktualnie konta uytkownika. Informacje pozwalajce wczy
do wyszukiwania wiksz liczb dokumentw podawa bd w rozdziale 25.
Oto krtkie podsumowanie najwaniejszych zagadnie omawianych w tym rozdziale:
System Windows 7 ma wbudowany indeks programw, plikw, folderw

i wiadomoci dostpnych w danym koncie uytkownika. W czasie przeszukiwania
indeksu wyniki otrzymujemy po kadym naciniciu klawisza.
Chcc wyszukiwa z menu Start, naley nacisn klawisz ( ), klawisze Ctrl+Esc

albo klikn przycisk Start, aby otworzy menu Start, i zacz wpisywa tekst
zapytania.
Chcc odszuka plik, wiedzc mniej wicej, gdzie si on znajduje, naley otworzy
folder nadrzdny w stosunku do szukanego pliku, a nastpnie skorzysta z pola
wyszukiwania w oknie Eksploratora.
W menu Start i w Eksploratorze Windows mona wprowadzi wiele kryteriw

wyszukiwania, wpisujc takie sowa kluczowe, jak datamodyfikacji, temat, rozmiar
i inne, za ktrymi naley umieci dwukropek oraz parametr wyszukiwania.
W ramach jednego wyszukiwania mona poczy ze sob wiele kryteriw.
Chcc wykorzysta w przyszoci przygotowane wyszukiwane, mona je zapisa,

klikajc przycisk Zapisz wyszukiwanie widoczny na pasku narzdzi.
566
Aby ponownie skorzysta z zapisanego wyszukiwania, naley klikn przycisk Start,

klikn w menu nazw swojego konta i otworzy folder Wyszukiwanie. Mona
te klikn cze Wyszukiwanie w panelu nawigacyjnym okna dowolnego otwartego
folderu.
Jeeli czsto korzystamy z plikw zapisanych poza folderami swojego konta, to w rozdziale 25. znajdziemy metody pozwalajce doda te pliki i foldery do indeksu wyszukiwania.
Rozdzia 25.
Metadane
i wyszukiwanie
zaawansowane
W tym rozdziale:
Kilka sw o waciwociach plikw
Dodawanie i modyfikowanie waciwoci
Dodawanie nowych lokalizacji do indeksu wyszukiwania
Dostosowywanie indeksu wyszukiwania
Wyszukiwanie zaawansowane
W rozdziale 24. opisywaem rne sposoby wyszukiwania rnych rzeczy w swoim

komputerze. Poszukujc pliku, przegldamy tylko indeks nazw plikw i ich waciwoci.
Nie jest to co, co mona zobaczy na ekranie komputera. Nie musimy te nic robi, aby
utworzy lub aktualizowa indeks, poniewa tymi sprawami automatycznie zajmuje si
sam system Windows 7. Najwspanialsz cech indeksu jest to, e pozwala nam wyszukiwa rne rzeczy o wiele szybciej ni w przypadku braku indeksu.
Znajdujce si w indeksie informacje na temat plikw pobierane s z waciwoci poszczeglnych plikw. Waciwoci te czasami nazywane s metadanymi, poniewa nie s to
informacje znajdujce si w treci pliku. Tre pliku zobaczymy dopiero po otwarciu pliku
i wywietleniu jej na ekranie, natomiast waciwoci pliku zapisane s na karcie jego waciwoci.
Waciwoci umoliwiaj wprowadzenie w plikach takiej organizacji, na ktr nie pozwala
proste rozmieszczanie ich w rnych folderach. Jest to prawdziwe wybawienie dla osb,
ktre musz zarzdza wielkimi liczbami plikw, poniewa czasami nazwa folderu
i nazwa pliku nie s wystarczajcymi rodkami. Zdarza si te, e chcemy zobaczy
wszystkie pliki przygotowane przez jednego autora, utworzone okrelonego dnia, i wiadomoci o wybranym temacie, a nawet pliki, ktrym przypisalimy okrelony komentarz lub znacznik (tag). Innymi sowy, chcemy zgromadzi w jednym miejscu i pracowa
568
z plikami, ktre fizycznie znajduj si w rnych miejscach na dysku. Dostpne w systemie Windows 7 wyszukiwanie w indeksie pozwala na atwe i szybkie wykonywanie
takich operacji.
Metadane wybranego pliku mona przeglda w oknie Eksploratora panelu szczegw.
Praca z waciwociami plikw

Podejrzewam, e na wiecie istnieje kilkaset tysicy rnych typw plikw, ktrych
moemy uy w swoim komputerze. Oczywicie nikt nie musi uywa wszystkich tych
typw jednoczenie. Niektre z nich s tak rzadko spotykane, e najprawdopodobniej
nigdy si na nie nie natkniemy. Niektre z typw plikw pozwalaj na obsug dodatkowych waciwoci, a niektre nie.
Istnieje wiele metod przegldania i edytowania waciwoci pliku. Jedn z metod jest
otwarcie folderu zawierajcego wybrany plik i zaznaczenie jego ikony. Waciwoci zaznaczonego pliku wywietlone zostan na panelu szczegw (o ile bdzie on widoczny).
Jeeli panel ten nie jest wczony, to naley klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Ukad/Okienko szczegw. Mona te klikn przycisk Zmie
widok i wybra z listy pozycj Szczegy.
Pocztkowo panel szczegw moe by za may, eby pomieci wszystkie waciwoci plikw. Mona jednak dostosowa jego wielko, przecigajc grn krawd. Na
rysunku 25.1 zobaczy mona przykad, w ktrym przegldam waciwoci pliku z wydrukowanym kalendarzem. Z innymi rodzajami plikw wiza si bd inne zestawy waciwoci.
Przegldanie karty waciwoci

Oto inna metoda przegldania waciwoci pliku: naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Otwarte zostanie
wtedy okno dialogowe waciwoci tego pliku. Jeeli widoczna jest na nim karta Szczegy, to naley j klikn, a wywietlone zostan te waciwoci, ktre moemy samodzielnie edytowa i tworzy. Ten zbir waciwoci pliku czsto opisuje si terminem
karta waciwoci, poniewa do pewnego stopnia przypomina on kartk papieru, na ktrej
zapisane s waciwoci.
Na rysunku 25.2 przedstawionych zostao kilka przykadowych kart waciwoci. Po lewej
stronie widoczna jest karta waciwoci pliku, ktry prezentowany by ju na rysunku 25.1,
natomiast po prawej stronie przedstawiam kart waciwoci obrazu w formacie JPEG.
Jeeli waciwoci nie mieszcz si w oknie dialogowym, to mona uy paska przewijania, aby przewin zawarto karty i zobaczy pozostae waciwoci.
569
Rysunek 25.1. Waciwoci pliku na panelu szczegw
Kada waciwo ma swoj nazw oraz warto. Wartoci moe by tekst, data lub
liczba przypisana do danej waciwoci. Na karcie waciwoci ich nazwy wypisywane s
w lewej kolumnie, natomiast przypisane do nich wartoci umieszczane s w prawej kolumnie, przy nazwach odpowiednich waciwoci.
Przegldanie waciwoci w kolumnach

Trzecia metoda przegldania waciwoci pliku polega na wczeniu w oknie Eksploratora widoku Szczegy. W dowolnym folderze (wcznie z wynikami wyszukiwania) mona
klikn przycisk Widoki i wybra z listy pozycj Szczegy. W grnej czci panelu zawartoci pojawi si wtedy kilka nagwkw kolumn, ale z pewnoci nie bd to nagwki
wszystkich waciwoci. Za pomoc paska przewijania mona przewin zawarto panelu
tak, eby zobaczy pozostae kolumny. Poza tym mamy moliwo dodawania do widoku
kolejnych kolumn (a take usuwania kolumn z widoku). Wystarczy klikn prawym
przyciskiem myszy nagwek dowolnej kolumny, tak jak na rysunku 25.3. W wywietlonym wtedy menu kontekstowym moemy wybra te kolumny, ktre chcemy zobaczy,
albo klikn pozycj Wicej, aby wywietli okno z pen list dostpnych kolumn.
Informacje na temat wybierania, przesuwania i zmiany szerokoci kolumn w widoku
Szczegy podawaem w rozdziale 22., w podrozdziale Uywanie kolumn w widoku
Szczegy.
570
Rysunek 25.2.
Przykadowe karty
waciwoci
Edytowanie waciwoci
W celu zmodyfikowania waciwoci pliku naley zaznaczy jego ikon, a nastpnie wprowadzi zmiany na panelu szczegw. Mona te klikn ikon pliku prawym przyciskiem myszy, wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, w otwartym oknie
dialogowym klikn kart Szczegy i wprowadzi na niej wszystkie zmiany.
571
Rysunek 25.3. Wybieranie kolumn w widoku Szczegy
Korzystajc z tych samych metod, mona te wprowadza zmiany do waciwoci wielu

plikw jednoczenie. Wystarczy, e najpierw zaznaczymy ich ikony. Wie si z tym
jednak pewne ograniczenie, poniewa bdziemy mogli zmienia tylko te waciwoci, ktre
wystpuj we wszystkich zaznaczonych plikach. Moe to sprawia naprawd powane
problemy, jeeli musimy pracowa z rnymi typami plikw. Na przykad istnieje wiele
typw plikw przeznaczonych do przechowywania obrazw JPEG, TIFF, PNG, BMP
i GIF to zaledwie niewielki uamek dostpnych formatw. Najnowsze typy plikw, takie
jak JPEG, TIFF i PNG, pozwalaj na stosowanie wielu rnych waciwoci, natomiast
starsze typy, takie jak BMP lub GIF, maj bardzo ograniczony zbir waciwoci.
Na rysunku 25.4 przedstawiam przykad waciwoci dostpnych po zaznaczeniu plikw
kilku typw. Zaznaczyem tu wszystkie znajdujce si w folderze ikony, ktre reprezentuj rne typy obrazw. Nastpnie kliknem jedn z ikon prawym przyciskiem myszy
i wybraem z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, a w otwartym oknie kliknem
kart Szczegy. Jak wida, na licie dostpnych jest zaledwie kilka waciwoci, poniewa zaznaczone typy plikw nie maj wielu wsplnych waciwoci.
W przypadku starszych typw plikw, obsugujcych mniejsz liczb waciwoci, jedynym rozwizaniem jest przeksztacenie do nowoczeniejszych formatw. Na przykad
w momencie instalowania systemu Windows 7 miaem na dysku wiele obrazw w formacie GIF, ktry nie pozwala na stosowania praktycznie adnych waciwoci. Uyem
572
Rysunek 25.4.
Waciwoci wielu
plikw rnych typw
zatem w programie graficznym (Paint Shop Pro) opcji konwersji grupowej i przeksztaciem wszystkie te pliki do formatu PNG. Wybraem format PNG, poniewa obsuguje on
przezroczysto, tak jak format GIF.
573
Format PNG nie pozwala na stosowanie animacji, a zatem nie naley konwertowa na
ten format animowanych plikw GIF.
Jeeli mamy wiele plikw, ktrym chcielibymy przypisa jakie waciwoci, to mona
przygotowa wyszukiwanie, za pomoc ktrego wszystkie te pliki zgromadzimy w jednym
miejscu. Na przykad mona otworzy folder Biblioteki (albo dowolny inny nadrzdny
wobec tego, ktry chcemy przeszuka) i w polu wyszukiwania wprowadzi rodzaje plikw,
z ktrymi chcemy pracowa. Na rysunku 25.5 w polu tym wpisaem nastpujce zapytanie: *.jpg LUB *.jpeg LUB *.tif LUB *.tiff LUB *.png NIE *.lnk.
Rysunek 25.5. W polu wyszukiwania naley poda typy szukanych plikw
Takie wyszukiwanie zbiera wszystkie znajdujce si w systemie pliki JPEG, TIFF i PNG,
a przy okazji pomija pliki skrtw (*.lnk), poniewa nie maj one adnych waciwoci,
ktre moglibymy edytowa. Po wykonaniu wyszukiwania mona uy nagwkw kolumn
w celu odpowiedniego posortowania wszystkich znalezionych plikw. Mona te doda
do widoku kolejne kolumny, z ktrymi chcemy pracowa. Oczywicie nie trzeba stosowa
uytego tu przykadowego zapytania. Nic nie ogranicza nas w wymylaniu wasnych metod
porzdkowania plikw.
Wykonane raz wyszukiwanie mona sobie zapisa, tak eby mona byo otworzy je
w dowolnym momencie, kiedy bdziemy mieli ochot poprawi waciwoci niektrych
plikw. Chcc zmieni waciwoci w pojedynczym pliku, naley klikn jego nazw.
Jeeli t sam warto waciwoci chcemy przypisa wielu plikom, to naley zaznaczy
574
ich ikony, a nastpnie skorzysta z panelu szczegw albo karty waciwoci i wprowadzi na nich wszystkie zmiany. Jeeli takie poprawki musimy wprowadzi w wielu
plikach, to moe zaj to jaki czas, ale moliwo zgromadzenia wszystkich plikw
w jednym miejscu i atwo dostpu do ich waciwoci bardzo uatwia ca prac.
W systemie Windows 7 okno dialogowe Zapisywanie jako udostpnia nowe narzdzia
pozwalajce na wprowadzanie metadanych do zapisywanego pliku.
Ustalanie waciwoci
w czasie zapisywania pliku
Indeksy wyszukiwania nie s adn nowoci. Ju od dziesicioleci stosowane s w niemal wszystkich bazach danych. Przy kadym wyszukiwaniu w internecie tak naprawd
przeszukujemy indeks znajdujcy si na jakim serwerze. Windows XP i inne systemy
operacyjne umoliwiaj stosowanie wyszukiwania z wykorzystaniem indeksu, ktre realizowane jest przez programy firm trzecich. Windows Vista jest pierwszym systemem
z rodziny Windows, w ktrym funkcja wyszukiwania w indeksie jest wbudowana w struktur samego systemu. Z kolei w systemie Windows 7 koncepcja ta zostaa jeszcze bardziej
rozwinita. Programici z pewnoci doceni wag takiego stanu rzeczy. Wraz z upywem czasu nowe wersje programw bd zyskiway moliwo dodawania znacznikw
(tagw) i waciwoci do plikw ju w momencie ich zapisywania.
Przy zapisywaniu nowego pliku prosz przyjrze si opcjom dostpnym w oknie dialogowym Zapisywanie jako i sprawdzi, czy nie ma wrd nich takich, ktre pozwalayby
na przypisanie plikowi pewnych znacznikw lub waciwoci. Na rysunku 25.6 przedstawiam przykad, w ktrym zapisuj wanie dokument przygotowany w programie Microsoft
Word 2007. Jak wida, okno dialogowe pozwala na dodawanie do pliku znacznikw
(tagw), tytuu, tematu, kategorii i komentarzy.
Przy wpisywaniu wartoci do tych waciwoci naley wymyli sowa, ktrych uylibymy do szukania tego dokumentu w pasku wyszukiwania. Naley zada sobie pytanie:
Jeeli ten dokument bdzie mi potrzebny za sze miesicy, a w midzyczasie zapomn,
jak si nazywa i gdzie zosta zapisany, to jakich sw uyj, eby go odnale?. W czasie
gdy rozrasta si bdzie nasza kolekcja plikw i poprawia si bd umiejtnoci wyszukiwania, wymylenie waciwych sw kluczowych wpisywanych do waciwoci nowych
plikw nie bdzie nam sprawiao adnych problemw.
W systemie Windows 7 dostpnych jest wiele opcji pozwalajcych na personalizowanie
i konfigurowanie systemu wyszukiwania.
Personalizowanie wyszukiwania
Chcc skutecznie wykorzysta system wyszukiwania w systemie Windows 7, musimy wiedzie, jak mona zmieni jego ustawienia, tak eby jak najlepiej dopasowa go do naszego
stylu pracy. Niektre z tych ustawie mona zmienia w oknie dialogowym Opcje folderw i wyszukiwania, ktre mona otworzy za pomoc jednej z poniszych metod:
575
Rysunek 25.6.
Okno dialogowe
Zapisz jako
z programu
Word 2007
W otwartym oknie dowolnego folderu naley klikn przycisk Organizuj i klikn

w wywietlonym menu pozycj Opcje folderw i wyszukiwania.
Nacisn klawisz ( ) albo klikn przycisk Start, wpisa fol i wybra z menu
pozycj Opcje folderw.
Pojawi si wtedy okno dialogowe Opcje folderw, w ktrym naley klikn kart Wyszukiwanie. Zobaczymy wtedy opcje widoczne na rysunku 25.7.
Pierwszy zestaw opcji, dostpny w sekcji Jakie dane maj by wyszukiwane, okrela
sposb wykonywania wyszukiwania:
W lokalizacjach indeksowanych wyszukuj w nazwach plikw i zawartoci.

W lokalizacjach nieindeksowanych wyszukuj tylko w nazwach plikw jest
to ustawienie domylne, ktre pozwala na uzyskanie najlepszej wydajnoci przy
wyszukiwaniu dokumentw, wiadomoci itp.
Jeeli pewne pliki nie pojawiaj si w wynikach wyszukiwania, poniewa nie s zapisane
w folderach naszego konta, to modyfikowanie tych opcji w tym przypadku nic nie zmieni.
Lepszym rozwizaniem jest rozszerzenie indeksu tak, eby obj rwnie te pliki. Na ten
temat mwi bd ju w nastpnym podrozdziale.
Zawsze wyszukuj w nazwach i zawartoci plikw (moe to potrwa kilka minut)

ta opcja wymusza przeszukiwanie rwnie zawartoci nieindeksowanych plikw,
co moe bardzo zmniejszy prdko wyszukiwania. Lepszym rozwizaniem jest
wczenie tych plikw do indeksu, dziki czemu ich przeszukiwanie bdzie duo
szybsze.
576
Rysunek 25.7.
Opcje wyszukiwania
Opcje z sekcji Jak wyszukiwa wpywaj na rne aspekty mechanizmu wyszukiwania.

Opcja Uwzgldnij podfoldery w wynikach wyszukiwania w folderach plikw nakazuje
systemowi Windows wyszukiwa nie tylko w biecym folderze, ale rwnie we wszystkich jego podfolderach.
Opcja Znajd czciowe dopasowania umoliwia wpisywanie do pola wyszukiwania
mniejszej liczby znakw i mimo to uzyskanie waciwych wynikw. Zamy, e na dysku
mamy wiele plikw, w ktrych nazwach, znacznikach, nazwach wykonawcw i innych
waciwociach znajduje si sowo sarah. Po wpisaniu w polu wyszukiwania sowa sar
zobaczymy wszystkie te elementy, w ktrych wystpuje sowo sarah. Jeeli jednak usuniemy zaznaczenie opisywanej opcji, to takie skrcone wyszukiwanie si nie sprawdzi
i bdziemy musieli wpisa cae sowo.
Opcja Uyj wyszukiwania z uyciem jzyka naturalnego rwnie wie si z wpisywaniem kryterium wyszukiwania w polu wyszukiwania. Na jej temat mwi bd w dalszej
czci tego rozdziau, w podrozdziale Wyszukiwanie zaawansowane. Tutaj przedstawi
tylko przedsmak jej dziaania. Jeeli nie zostanie ona zaznaczona, to wszystkie zapytania
trzeba bdzie wpisywa z zachowaniem cisej skadni. Na przykad po wpisaniu nastpujcego zapytania w polu wyszukiwania pojawi si wszystkie wiadomoci od uytkownika Alan, ktre maj w temacie sowo obiad:
od:alan temat:obiad
Zapytanie to mona by zastpi nieco atwiejsz wersj, ale tylko wtedy, gdy wczona
zostanie opcja Uyj wyszukiwania z uyciem jzyka naturalnego:
od alan temat obiad.
Zalet takiego rozwizania jest to, e jzyk naturalny agodzi reguy zapyta, dziki czemu
moemy zapomnie o dwukropkach, a wyszukiwanie i tak zadziaa. Czasami jednak moe
577
to dziaa przeciwko nam, poniewa z powodu braku cisych regu tworzenia zapyta
nie moemy mie cakowitej pewnoci, jak system zinterpretuje nasze zapytanie. Systemowa interpretacja wpisanego zapytania moe rni si od tego, co mielimy na myli,
a zatem wyniki wyszukiwania mog nie pokrywa si z naszymi oczekiwaniami.
Opcja Nie uywaj indeksu podczas wyszukiwania w systemie plikw (wyszukiwanie moe
potrwa duej) dotyczy sytuacji, w ktrych przeszukujemy miejsca nieindeksowane. Po
jej wczeniu wyszukiwania poza indeksem dziaaj tak jak wyszukiwania w starszych
wersjach systemu Windows. Wyszukiwanie bdzie sprawdza kady plik we wszystkich
folderach i nie bdzie korzysta z indeksu wyszukiwania. Jeeli jednak opcja ta nie bdzie
zaznaczona, to wyszukiwanie bdzie posikowa si indeksem tam, gdzie bdzie to moliwe, dziki czemu przynajmniej cz procesu wyszukiwania bdzie szybsza. Oczywicie w miejscach, ktrych nie obejmuje indeks, stosowana bdzie tradycyjna metoda
przeszukiwania.
Ostatnie dwie opcje dotycz tylko wyszukiwania w lokalizacjach nieobjtych indeksem.
Opcj Uwzgldnij katalogi systemowe naley zaznaczy, jeeli chcemy, eby wyszukiwania bez indeksu obejmoway te foldery systemu Windows i foldery rnych programw, w ktrych znajduj si pliki niezbdne do prawidowego funkcjonowania caego
komputera. Nie s to pliki, ktre mona bezkarnie otwiera i dowolnie edytowa, a zatem
opcja ta powinna by uywana wycznie przez administratorw i programistw, ktrzy
musz czsto korzysta z takich plikw. W pozostaych przypadkach bdzie ona tylko
spowalnia wyszukiwanie bez adnych istotnych efektw dla zbioru wynikw.
Zaznaczenie opcji Uwzgldnij pliki skompresowane (ZIP, CAB) rozszerza wyszukiwanie o zawarto skompresowanych folderw .zip i podobnych. Najczciej takich folderw uywa si do przechowywania archiwalnych plikw, z ktrych nie korzystamy zbyt
czsto, poniewa ich kompresja i dekompresja powoduje spory narzut czasowy i utrudnia korzystanie z takich plikw. Wczenie zawartoci folderw skompresowanych do
wyszukiwania rwnie spowoduje ich spowolnienie, ale w uzasadnionych przypadkach
zaznaczenie tej opcji pozwala na odszukanie wanych, ale dobrze ukrytych plikw.
Jak mona si domyla, kliknicie przycisku Przywr domylne powoduje przywrcenie wszystkich opcji do ich pierwotnego stanu. Domylne ustawienia tych opcji pozwalaj na uzyskanie najlepszej wydajnoci wyszukiwania indeksowanego i obejmuj
wikszo operacji wyszukiwania, jakie s wykonywane przez uytkownikw komputerw.
Zarzdzanie indeksem wyszukiwania

Chcc uzyska najlepsz wydajno i najdokadniejsze wyniki wyszukiwania w indeksie,
trzeba si upewni, e obejmuje on wszystkie pliki, ktrych regularnie uywamy przy
pracy. Nie naley jednak przesadza i umieszcza w nim plikw nieuywanych lub
uywanych rzadko. W takiej sytuacji komputer bdzie zmuszony do zupenie niepotrzebnego przeszukiwania tysicy nazw plikw i waciwoci. System Windows 7 domylnie
poprawia wydajno wyszukiwania w indeksie przez umieszczenie w nim wiadomoci
i dokumentw tylko z ograniczonej liczby folderw.
578
Oczywicie wiele osb uywa kilku dyskw twardych, na ktrych przechowuje swoje
pliki. Jeeli chcemy wczy do wyszukiwania pliki z innych dyskw i folderw, to trzeba
bdzie je doda do indeksu. Trzeba jednak przy tym zachowa zdrowy rozsdek. Im wikszy
bdzie indeks, tym duej trwa bdzie jego przeszukiwanie i tym pniej bdziemy otrzymywa wyniki. Nie naley dodawa do indeksu plikw zawierajcych wiele plikw niebdcych dokumentami, z ktrych nie korzystamy w ogle albo korzystamy z nich rzadko.
Cz ustawie indeksowania moe zosta zmieniona przez zwykych uytkownikw.
Ustawienia zaawansowane zmienia mog ju tylko uytkownicy z uprawnieniami
administracyjnymi.
Co to s pliki trybu offline?
Pliki trybu offline s plikami, ktre istniej przede wszystkim na innych komputerach. Takie pliki
mona kopiowa na i z przenonego komputera za pomoc Centrum synchronizacji, o ktrym mwi
bd w rozdziale 41. W ten sposb kopie tych plikw znajdujce si na naszym komputerze nigdy
nie bd rozsynchronizowane w stosunku do plikw znajdujcych si na gwnym komputerze. Takie
pliki s domylnie wczane do indeksu wyszukiwania, poniewa zwykle s to rnego rodzaju
dokumenty, a przecie indeks wyszukiwania ma uatwia szybkie odszukiwanie i otwieranie dokumentw.
Pliki trybu offline mona te wyczy z indeksu wyszukiwania, usuwajc zaznaczenie z przypisanego
im pola wyboru w oknie opcji indeksowania. T operacj moe wykona kady uytkownik i nie trzeba
mie uprawnie administracyjnych. Jeeli nie uywamy plikw trybu offline, to fakt zaznaczenia ich
opcji nie powoduje spowolnienia pracy indeksu. W kocu w takiej sytuacji folder jest pusty, a wic
jego przeszukanie praktycznie w ogle nie zajmuje czasu.
Dodawanie i usuwanie indeksowanych lokalizacji

Domylnie system Windows 7 indeksuje tylko pewien zbir folderw. Moemy dodawa
i usuwa kolejne lokalizacje za pomoc okna dialogowego Opcje indeksowania (rysunek 25.8). Wymaga ona wykonania poniszych krokw:
1. W panelu sterowania otworzy element Opcje indeksowania i poczeka
na pojawienie si okna dialogowego Opcje indeksowania.
2. Klikn przycisk Modyfikuj.
3. Rozwin list napdw i folderw, otwierajc dostp do folderw, ktre chcemy
doda do indeksu. Biae trjkty su do rozwijania drzewa, a czarne pozwalaj
na jego zwijanie.
Elementy oznaczone znakami parafki s ju indeksowane. Nie naley usuwa zaznaczenia
tych folderw, chyba e naprawd chcemy je usun z indeksu. Jeeli kto pogubi si
w zaznaczaniu rnych folderw, powinien klikn przycisk Anuluj i wyj z okna
dialogowego bez zapisywania zmian.
4. Zaznaczy te foldery, ktre chcemy doda do indeksu. Zaznaczenie jednego folderu

powoduje automatyczne zaznaczenie wszystkich jego podfolderw, wic nie ma ju
potrzeby zaznaczania ich osobno. Mona jednak usun zaznaczenie niektrych
folderw, jeeli nie chcemy umieszcza ich w indeksie. Takie wykluczone foldery
wypisywane bd w oknie Indeksowane lokalizacje w kolumnie Wyklucz.
579
Rysunek 25.8.
Opcje indeksowania

Folder jest dodawany do indeksu bez adnych dodatkowych komunikatw. Jedyna zmiana,
jak bdziemy mogli zobaczy, to pojawienie si nazwy tego folderu w oknie dialogowym Indeksowane lokalizacje. Jeeli nazwa ta nie jest widoczna od razu, to mona skorzysta z paska przewijania znajdujcego si po prawej stronie okna. Poza tym w grnej
czci okna dialogowego Opcje indeksowania mona zauway zwikszenie liczby indeksowanych elementw.
Jeeli ze swojego komputera korzystamy bardzo aktywnie, to pojawi si komunikat, e
szybko indeksowania moe si zmniejszy. Nie naley si tym przejmowa, poniewa
oznacza to tylko, e proces budowania indeksu otrzyma niszy priorytet ni wykonywane
przez nas operacje. Komunikat ten zostanie zastpiony innym w momencie, gdy tworzenie
indeksu bdzie wykonywane z pen prdkoci i po zakoczeniu tworzenia indeksu.
Korzystajc z tych samych metod mona doda do indeksu dowoln liczb folderw
i napdw. Nie naley jednak przesadza i dodawa do niego kolejnych folderw, nie
wiedzc nawet, co si w nich znajduje. Jeeli skupimy si na tym, eby w indeksie znajdoway si wycznie pliki, ktre chcemy czsto wyszukiwa i uzyskiwa do nich dostp
za pomoc folderw wirtualnych, to uzyskamy lepsz wydajno przy pracy z indeksem.
Posiadajc uprawnienia administracyjne, moemy w oknie dialogowym Indeksowane
lokalizacje klikn przycisk Poka wszystkie lokalizacje, aby wywietli te foldery, ktre
nie s wywietlane domylnie. Zalicza si do nich folder plikw offline wszystkich
uytkownikw, a nie tylko aktualnego uytkownika. Po klikniciu wspomnianego przycisku
mona te przejrze list indeksowanych folderw z kont innych uytkownikw.
580
Usuwanie lokalizacji z indeksu

Usuwanie folderu z indeksu jest operacj odwrotn w stosunku do jego dodawania. Naley
zatem powtrzy podane wczeniej kroki, tak eby otworzy okno dialogowe Indeksowane lokalizacje przedstawione na rysunku 25.9, a w nim rozwin list napdw i folderw, tak eby wywietlone zostay foldery uwzgldniane w indeksie (te ze znakiem
parafki). Jeeli z indeksu chcemy usun ktry z podfolderw jednego z indeksowanych
folderw, to naley najpierw rozwin ten folder, tak eby pojawiy si jego podfoldery.
Mona wtedy usun znaki parafki widniejce przy tych folderach, ktrych nie chcemy
uwzgldnia w indeksie. Ich nazwy pojawi si w kolumnie Wyklucz w dolnym panelu okna
dialogowego. Po zakoczeniu wprowadzania zmian mona klikn przycisk OK.
Rysunek 25.9.
Okno dialogowe
Indeksowane
lokalizacje
Wybieranie indeksowanych typw plikw

Z indeksu celowo wykluczane s nieznane typy plikw, pewne rodzaje plikw wykonywalnych oraz biblioteki, poniewa zwykle nie s to elementy, ktre chcemy zobaczy
w wynikach wyszukiwania czy w wirtualnych folderach. Do indeksu mona jednak doda,
a take usun z nich dowolnie wybrany typ plikw.
Zawsze indeksowane s nazwy i waciwoci wybranych typw plikw. W przypadku
plikw zawierajcych tekst, takich jak dokumenty procesorw tekstu lub arkusze kalkulacyjne, moemy sami zdecydowa, czy ich zawarto ma by indeksowana. Zalet indeksowania zawartoci plikw jest to, e pliki te pojawi si w wynikach wyszukiwania
581
nawet wtedy, gdy szukana fraza nie wystpuje w nazwie pliku ani w jego waciwociach.
Pewn wad takiego indeksowania jest fakt powikszenia wielkoci indeksu. W tym
przypadku sdz jednak, e zalety indeksowania zawartoci plikw przewyszaj wady.
Oczywicie pod warunkiem, e nie uywamy starego i powolnego sprztu, na ktrym ten
rodzaj indeksowania moe dziaa powoli.
Chcc zmieni opcje dotyczce typw plikw, naley najpierw otworzy okno dialogowe
Opcje indeksowania, a nastpnie postpowa zgodnie z poniszymi wskazwkami:
1. Klikn przycisk Zaawansowane.
2. W wywietlonym oknie dialogowym klikn kart Typy plikw. Pojawi si wtedy
lista rozszerze plikw, podobna do przedstawionej na rysunku 25.10:
W celu wczenia typu pliku do indeksu naley zaznaczy pole wyboru przy
odpowiednim rozszerzeniu.
W celu wyczenia typu pliku z indeksu naley usun zaznaczenie pola wyboru
przy odpowiednim rozszerzeniu.
Jeeli zdecydujemy si indeksowa dany typ pliku, to trzeba jeszcze wybra,

czy indeksowane maj by wycznie waciwoci, czy te waciwoci
i zawarto plikw tego typu.
Rysunek 25.10.
Wybieranie
indeksowanych
typw plikw
3. Chcc doda rozszerzenie plikw, ktrego nie ma na licie, naley wpisa je w polu
tekstowym obok przycisku Dodaj nowe rozszerzenie i klikn ten przycisk.
4. Po wprowadzeniu wszystkich zmian klikn przycisk OK.
582
Opcje zaawansowane
Istniej te bardziej zaawansowane zmiany, jakie mona wprowadzi do indeksu w celu
zmodyfikowania jego dziaania. Opcje te dostpne s po klikniciu przycisku Zaawansowane w oknie Opcje indeksowania. Na rysunku 25.11 przedstawione zostao okno dialogowe z omawianymi opcjami.
Rysunek 25.11.
Karta ustawie
indeksowania
Zaznaczenie opcji Indeksuj zaszyfrowane pliki sprawia, e do indeksu doczane s te

pliki zaszyfrowane. Zwykle jednak pliki s szyfrowane po to, eby ukry je przed niepowoanymi osobami, a zatem utrzymywanie tych plikw z dala od indeksu tworzy kolejn
warstw zabezpiecze, poniewa pliki te nie pojawiaj si w wynikach prostych wyszukiwa. Jeeli jednak zdecydujemy si, eby zaszyfrowane pliki pojawiay si w wynikach
wyszukiwania, to wystarczy zaznaczy t opcj.
Znaki diakrytyczne to rnego rodzaju litery z dodanymi znakami, ktre zmieniaj sposb wymowy tej litery. Przykadw takich znakw nie trzeba szuka daleko. W jzyku
polskim mamy niewielk gromadk tego rodzaju znakw, a w innych jzykach rwnie
spotyka si ich niemao. Jeeli znaki te zostan uyte w nazwach plikw lub w ich waciwociach, to indeks wyszukiwania odrnia znaki diakrytyczne od ich znakw podstawowych. Mona jednak usun zaznaczenie opcji Traktuj podobne sowa ze znakami diakrytycznymi jako inne sowa (w angielskiej wersji systemu jest ona domylnie wyczona),
przez co znaki diakrytyczne bd traktowane tak samo jak znaki podstawowe.
Opcja Lokalizacja indeksowania pozwala okreli miejsce, w ktrym skadowany bdzie
indeks wyszukiwania. Domylnie jest do folder C:\ProgramData\Microsoft, ale jeeli
mamy osobny dysk twardy dziaajcy szybciej od dysku C:, to mona przenie na niego
indeks w celu uzyskania wikszej wydajnoci. Trzeba jednak pamita, e musi to by
583
dysk na stae podczony do komputera, a nie napd wymienny. Naley klikn przycisk
Wybierz now i w oknie dialogowym Przegldanie w poszukiwaniu folderu wybra napd
i folder, w ktrym chcemy umieci indeks.
Odbudowywanie indeksu
Jeeli zobaczymy komunikaty o bdach mwice o uszkodzeniu indeksu albo system
operacyjny bdzie si zawiesza w momencie prby wykonania wyszukiwania, to przyczyn moe by uszkodzenie indeksu. Mona wtedy odbudowa cay indeks i sprawdzi,
czy poprawi to sytuacj. Trzeba jednak pamita, e proces odbudowywania indeksu
moe trwa nawet kilka godzin, w zwizku z czym dobrze jest zaplanowa t operacj
tak, eby bya wykonywana w nocy. Samo uruchomienie odbudowy indeksu wymaga
tylko kliknicia przycisku Odbuduj w oknie Opcji zaawansowanych przedstawionym na
rysunku 25.11.
W czasie odbudowywania indeksu moemy nadal korzysta z komputera, jednak wyszukiwania prowadzone w tym czasie najprawdopodobniej nie bd zawieray penego zestawu
wynikw.
Wyszukiwanie zaawansowane
Moliwo kliknicia przycisku Start (albo nacinicia klawisza
), wpisania kilku
znakw i otrzymania listy elementw zawierajcych te znaki to naprawd co wspaniaego. Wikszo osb zaoszczdzi w ten sposb wiele czasu, ktry normalnie musieliby
powici na otwieranie programw albo przegldanie folderw w poszukiwaniu dokumentw, kontaktw lub wiadomoci. Ten mechanizm jest tak przydatny, e bardziej
zaawansowane metody wyszukiwania mog nas w ogle nie interesowa.
Zoone wyszukiwania mona wykona z wykorzystaniem opcji wyszukiwania zaawansowanego, pozwalajcego wyszuka pliki w zalenoci od ich typu, ograniczy wyszukiwanie do okrelonych dat, nazw i rozmiarw plikw, i dowolnych innych parametrw.
Moemy tworzy dowolnie rozbudowane wyszukiwania, a nastpnie zapisywa je na dysku,
tak eby mc wykorzysta je w dowolnym momencie w przyszoci. Osoby, ktrym to
wszystko nie wystarcza, mog te skorzysta ze specjalnego jzyka zapyta.
Z pewnoci kady zauway ju, e po wpisaniu kryteriw wyszukiwania w panelu wyszukiwania zaawansowanego i klikniciu przycisku Wyszukaj, w polu wyszukiwania pojawia si jaki tekst. Prosz spojrze na przykadowe wyszukiwanie przedstawione na
rysunku 25.12. Poszukuj tu plikw zmodyfikowanych dnia 2010-01-17. Po klikniciu
przycisku Wyszukaj w polu wyszukiwania pojawi si nastpujcy tekst: zmodyfikowano:
2010-01-17.
Ten krtki tekst to wanie jest zapytanie, ktre po umieszczeniu go w polu wyszukiwania
powoduje wywietlenie wynikw. W momencie wykonywania wyszukiwania system przeglda ca zawarto indeksu, a zapytanie dziaa jak swego rodzaju filtr. W wynikach
wyszukiwania pojawiaj si tylko te elementy, ktre speniaj warunki zapisane w tekcie zapytania. W tym przypadku w wynikach pojawi si wycznie pliki o dacie modyfikacji pniejszej ni 2009-09-01. Elementy, ktre nie speniaj tych warunkw, zostaj
584
Rysunek 25.12. Przykadowe wyszukiwanie
wykluczone z wynikw wyszukiwania. Nie s one oczywicie usuwane z dysku ani w aden
sposb modyfikowane. S po prostu odfiltrowane, tak e nie pojawiaj si w wynikach
wyszukiwania.
W pole wyszukiwania moemy samodzielnie wpisywa tekst zapytania i tym samym
tworzy bardzo skomplikowane wyszukiwania. Nie jest to jednak tak proste jak wpisanie
zwyczajnego pytania albo kilku dowolnie wybranych sw. Trzeba tu przestrzega pewnych regu i tworzy zapytanie w taki sposb, eby mogo ono by prawidowo zinterpretowane. Jeeli tego nie dopilnujemy, to wyszukiwanie zwraca bdzie niewaciwe
elementy albo nie bdzie zwraca adnych wynikw. W kolejnych punktach przyjrzymy
si metodom, jakie mona wykorzysta do pisania wasnych, zoonych zapyta.
Przeszukiwanie okrelonych waciwoci

Po wpisaniu sowa do pola wyszukiwania, w wynikach pojawi si te elementy, ktre
zawieraj to sowo w nazwie pliku, zawartoci lub waciwociach. Na przykad wyszukiwanie sowa jazz zwrci nam wszystkie utwory muzyczne z gatunku Jazz, pliki i foldery,
w ktrych nazwach znajduje si to sowo, a take pliki zawierajce sowo jazz w dowolnej
waciwoci. Oznacza to, e moemy uzyska naprawd sporo wynikw takiego wyszukiwania.
585
Moemy jednak zawzi takie wyszukiwanie, wpisujc do zapytania nazw waciwoci,

za ni znak dwukropka oraz poszukiwany tekst. Na przykad zapytanie gatunek:jazz
zwrci nam wszystkie utwory muzyczne z gatunku Jazz.
Na podobnej zasadzie wyszukiwanie sowa susan zwrci wszystkie pliki, ktre maj to
sowo w swojej nazwie, waciwociach lub zawartoci, podczas gdy wyszukiwanie
od:susan zwraca tylko wiadomoci pocztowe, ktre w nagwku Od: maj sowo susan.
Poszczeglnym plikom muzycznym i obrazom moemy przypisywa oceny za pomoc
gwiazdek, a pniej wykorzysta je w wyszukiwaniach. Na przykad zapytanie klasyfika
cja:5gwiazdek zwrci wszystkie pliki, ktrym przypisalimy ocen piciu gwiazdek.
Wiksze ni i mniejsze ni
Przy okazji przeszukiwania waciwoci zawierajcych dat lub liczb mona wykorzysta ponisze operatory porwnania:
rwne (ten operator przyjmowany jest jako domylny, jeeli nie wprowadzimy
adnego operatora);
=
>
wiksze ni;
>=
<
wiksze ni lub rwne;
mniejsze ni;
<=
mniejsze ni lub rwne;
<>
nie rwne.
Zapytanie klasyfikacja:>=4gwiazdki zwraca wszystkie pliki, ktrym przypisalimy ocen

czterech lub piciu gwiazdek. Zapytanie szeroko:<600 zwraca wszystkie obrazy, ktrych szeroko jest mniejsza od 600 pikseli. Zapytanie zmodyfikowano:<2007 zwraca
wszystkie pliki, ktre ostatnio byy modyfikowane w roku 2006 lub we wczeniejszych
latach. Z kolei zapytanie rodzaj:wideo rozmiar:<300KB zwraca wszystkie pliki wideo
o rozmiarze nieprzekraczajcym 300 KB.
Sowa I, LUB oraz NIE

W zapytaniach mona uywa sw kluczowych I, NIE oraz LUB. Sowa te musz by wpisywane wielkimi literami, a po obu ich stronach musz si znajdowa spacje.
Przy braku jakiegokolwiek sowa pomidzy kolejnymi czciami zapytania system przyjmuje, e chcemy poczy je sowem I. Na przykad zapytanie, ktre wpisane zostao
w postaci:
zmodyfikowano:>2007-12-1 nazwa:koala
tak naprawd ma posta:

zmodyfikowano:>2007-12-1 I nazwa:koala.
586
Kade uycie sowa I w tekcie zapytania powoduje zawenie wynikw wyszukiwania.

Intuicja moe podpowiada nam dokadnie odwrotne dziaanie tego sowa, ale w komputerach ma ono takie wanie dziaanie. Wpisywane przez nas zapytanie jest tylko filtrem,
a to oznacza, e elementy pojawiajce si w wynikach wyszukiwania musz spenia
wszystkie warunki, jakie zapiszemy w zapytaniu. Na przykad pliki, ktrych nazwa nie
zawiera sowa koala, nie pojawi si w wynikach wyszukiwania, niezalenie od tego,
jaka warto znajduje si w ich waciwoci Data modyfikacji. W wynikach nie pojawi
si te pliki zmodyfikowane przed dat 2007-12-1, nawet jeeli w ich nazwie bdzie
sowo koala.
Jest to typowy bd popeniany przez uytkownikw i w zwizku z tym naley si mu
bliej przyjrze. Prosz spojrze na to zapytanie:
nazwa:(*.jpeg I *.jpg).
W pierwszej chwili moemy stwierdzi, e w wynikach pojawi si pliki z rozszerzeniami

.jpeg i .jpg. Niestety, tak si nie stanie, a wynik wyszukiwania bdzie pusty! Dlaczego?
Ot dlatego, e wpisane kryteria s filtrem, a nie pytaniem. Plik, ktry mgby przedosta si przez taki filtr, musiaby mie rozszerzenie .jpeg i jednoczenie mie rozszerzenie .jpg. Niestety, plik nie moe mie dwch rozszerze. Kady plik ma tylko jedno rozszerzenie i w zwizku z tym nic nie przedostanie si przez tak zdefiniowane kryteria.
Jeeli chcemy poszerza, a nie zawa wyniki wyszukiwania, to naley korzysta ze sowa
LUB. Prosz przyjrze si temu zapytaniu:
nazwa:(*.jpeg LUB *.jpg).
Plik, ktry ma si przedosta przez ten filtr, musi mie rozszerzenie .jpeg lub rozszerzenie
.jpg, a zatem w wynikach wyszukiwania pojawi si pliki charakteryzujce si dowolnym z tych dwch rozszerze.
Jeeli w wynikach wyszukiwania nie wida rozszerze nazw plikw, to naley klikn
przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw i wyszukiwania.
W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Widok, usun zaznaczenie opcji
Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw i klikn przycisk OK.
Jeeli w zapytaniu korzystamy z nazw waciwoci rozszerzenie: lub typ:, to nie trzeba
uywa znakw wieloznacznych. Na przykad kryterium wyszukiwania wywietlajcego
wszystkie pliki .jpg i .jpeg wyglda nastpujco:
rozszerzenie:(jpg LUB jpeg).
W jednym zapytaniu sowo LUB moe wystpi kilka razy. Oto zapytanie, ktre wywietla
pliki o rozszerzeniach .avi, .wmv, .mpg i .mpeg:
rozszerzenie:(avi LUB wmv LUB mpg LUB mpeg).
Korzystajc z waciwoci typ, moemy wpisywa dowolne informacje pojawiajce si

w kolumnie Typ (w widoku Szczegy), a cakowicie pomija rozszerzenie pliku. Na przykad w celu odszukania wszystkich dokumentw programu Microsoft Word mona zastosowa zapytanie
typ:word.
587
Z kolei zapytanie wyszukujce wszystkie dokumenty programu Microsoft Word, w ktrych

nazwach lub treci znajduje si sowo janko, wyglda nastpujco:
janko I typ:word.
W zapytaniu tym sowo I mona pomin, a zatem dokadnie taki sam efekt bdzie miao
zapytanie
janko typ:word.
Jeeli chcemy przejrze wycznie nazwy plikw, a nie ich zawarto, to naley posuy si waciwoci nazwa:. Na przykad zapytanie wyszukujce pliki programu Excel,
w ktrych nazwie znajduje si sowo festiwal, wyglda nastpujco:
nazwa:festiwal typ:Excel.
Oprcz moliwoci przeszukiwania plikw wedug rozszerzenia mona te szuka konkretnych rodzajw plikw, na co pozwala waciwo rodzaj:. Na przykad zapytanie
rodzaj:muzyka zwraca wszystkie pliki muzyczne, zapytanie rodzaj:obrazy wywietla
wszystkie obrazy, zapytanie rodzaj:kontakty wywietla list kontaktw, rodzaj:e-mail
podaje list wiadomoci pocztowych, a rodzaj:komunikacja zwraca wszystkie wiadomoci pocztowe oraz kontakty.
Sowo kluczowe NIE ogranicza wyniki wyszukiwania przez wykluczenie z nich elementw speniajcych warunek wpisany za tym sowem. Na przykad po uyciu w zapytaniu
waciwoci rodzaj:, w wynikach zobaczymy zarwno pliki, jak i prowadzce do nich
skrty. Jeeli chcielibymy ukry te skrty, to do zapytania naley dopisa kryterium NIE
skrt. Oto przykadowe kryterium wyszukiwania, ktre wywietla wszystkie rodzaje plikw
zwizanych z komunikacj z wyjtkiem skrtw do tych plikw:
rodzaj:(komunikacja NIE skrt).
Zapytanie rodzaj:wideo zwraca wszystkie pliki wideo, ale jeeli chcielibymy zobaczy
wszystkie takie pliki z wyjtkiem tych z rozszerzeniem .mov, naley posuy si zapytaniem:
rodzaj:wideo NIE rozszerzenie:mov.
Podawanie rodzaju pliku nie zawsze jest wymagane. Na przykad zapytanie

miasto:Wrocaw
spowoduje wywietlenie tych kontaktw, ktre we waciwoci miasto maj zapisan

nazw Wrocaw. Wynika to z faktu, e kontakty s jednym rodzajem plikw z waciwoci miasto, wic w wynikach wyszukiwania pojawi si same kontakty, nawet jeeli
nie dopiszemy kryterium rodzaj:kontakty.
Moemy te korzysta z waciwoci tag:. Na przykad zapytanie tag:(alec LUB ashley)
wyszukuje wszystkie pliki, ktre w swojej waciwoci tag (znacznik) maj sowo Alec
lub sowo Ashley. Z kolei zapytanie tag:(alec I ashley) wyszukuje te pliki, ktre we
waciwoci tag maj sowa Alec i Ashley.
588
W wyszukiwaniach moemy korzysta rwnie z waciwoci komentarz: i kategoria:,

a take z waciwoci tytu: lub temat:, ktre pozwalaj na wyszukiwanie plikw i wiadomoci wedug ich charakterystycznych waciwoci.
Wyszukiwanie dat i liczb

Szukajc plikw na podstawie daty, mona wykorzystywa ponisze waciwoci, wybierajce rne rodzaje dat:
zmodyfikowano
otwarto
data ostatniej modyfikacji pliku;
data ostatniego otwarcia pliku;
datautworzenia
wysano
data utworzenia pliku;
data wysania wiadomoci pocztowej;
odebrano
data odebrania wiadomoci pocztowej;
zrobiono
data wykonania obrazu.
Chcc przeszuka pewien zakres dat, naley uy odpowiedniego sowa kluczowego

i wpisa za nim dat pocztkow, dwie kropki (..) i dat kocow. Na przykad w celu
wywietlenia wszystkich obrazw wykonanych midzy 1 czerwca 2007 a 1 wrzenia 2007
naley uy zapytania:
wykonane:2007-06-01..2007-09-01.
Przy wyszukiwaniu dat mona te stosowa operatory porwnania. Na przykad, chcc

zobaczy wszystkie pliki zmodyfikowane po 1 stycznia 2007 roku, naley uy zapytania:
zmodyfikowano:>=2007-01-01.
W czasie wyszukiwania dat mona te stosowa nastpujce sowa kluczowe:

dzisiaj
wczoraj
jutro
w tym tygodniu
w zeszym tygodniu
w tym miesicu
w zeszym miesicu
w nastpnym miesicu
w tym roku
w zeszym roku
w nastpnym roku
589
Na przykad w celu znalezienia wszystkich dzisiaj zmienionych plikw naley uy

zapytania:
zmodyfikowano:dzisiaj.
Z kolei zapytanie
datautworzenia:w tym tygodniu
wypisze wszystkie pliki, ktre zostay utworzone w tym tygodniu. Zapytanie wypisujce
wszystkie obrazy zrobione w tym miesicu ma posta:
zrobiono:w tym miesicu.
Chcc zobaczy wszystkie pliki zmodyfikowane od dnia 01-01-2007 do dzisiaj, naley

posuy si zapytaniem
zmodyfikowano:>=2007-01-01 I zmodyfikowano:<=dzisiaj.
Jeeli interesuj nas pliki z okrelonego miesica i roku to naley wpisa w zapytaniu
nazw miesica i numer roku:
zmodyfikowano:czerwiec 2007.
W przypadku dni tygodnia rwnie mona posuy si ich nazwami:

zmodyfikowano:poniedziaek.
Operatory porwnania dziaaj rwnie z liczbami. Przy przeszukiwaniu wedug rozmiarw plikw mona posugiwa si skrtami KB, MB i GB. Na przykad kryterium wyszukujce wszystkie pliki o rozmiarze rwnym lub wikszym od 1 MB wyglda nastpujco:
rozmiar:>=1MB.
Z kolei zapytanie wyszukujce pliki wiksze ni 2 GB ma posta:

rozmiar:>2GB,
a pliki o rozmiarze od 500 KB do 1000 KB mona wyszuka za pomoc zapytania

rozmiar:>=500KB I rozmiar:<=1000KB.
Jeeli na dysku mamy pliki muzyczne o rnych szybkociach przesyania bitw, to

mona na przykad skorzysta z zapytania, ktre odnajdzie nam wszystkie pliki o szybkoci przesyania bitw wikszej ni 300 kb/s:
bitrate:>=300kb/s.
Jeeli chcemy zobaczy tylko pliki MP3 o takiej szybkoci przesyania bitw, to naley
posuy si zapytaniem:
bitrate:>=300kb/s I typ:mp3.
Natomiast zapytanie wyszukujce wszystkie pliki obrazw o wysokoci nieprzekraczajcej 800 pikseli wyglda tak:
rodzaj:obrazy wysoko:<=800.
590
Wyszukiwanie fraz
Przy okazji wyszukiwania kilku sw wypisane zostan pliki zawierajce wszystkie
podane sowa, ale niekoniecznie w tej kolejnoci, w ktrej je wpisalimy do zapytania. Problem ten mona rozwiza, umieszczajc ca fraz w znakach cudzysowu. Na przykad
po wpisaniu do pola wyszukiwania sw droga Wando otrzymamy list plikw zawierajcych sowo droga i sowo Wando. Jeeli jednak sowa te umiecimy w pasku wyszukiwania w cudzysowie "droga Wando" to wypisane zostan te dokumenty, w ktrych
oba sowa wystpuj obok siebie.
Wyszukiwanie wiadomoci
W przypadku wiadomoci przechowywanych w programie Poczta usugi Windows Live
(zarwno wiadomoci pocztowych, jak i wiadomoci grup dyskusyjnych) najwaniejsze
waciwoci uywane w wyszukiwaniach nazywaj si do:, od:, tre:, temat:, wysano:
i odebrano:. Waciwociom od: i do: przypisywa mona dowolne wartoci, jakie pojawiaj si w nagwkach Od: i Do: przechowywanych wiadomoci. Zastosowanie sowa
kluczowego tre: pozwala wyszuka wiadomoci na podstawie pojawiajcych si w nich
sw. Na przykad zapytanie od:Adam tre:obiad mona wpisa do pola wyszukiwania
w menu Start, a w odpowiedzi otrzymamy list wiadomoci od uytkownika Adam,
w ktrych treci pojawia si sowo obiad.
Z kolei zapytanie do:alan odebrano:dzisiaj wywietla list wszystkich wiadomoci kierowanych do uytkownika Alan, ktre zostay odebrane dzisiaj. A oto zapytanie wyszukujce
wiadomoci od Susan, do Alana, w ktrych temacie pojawia si sowo kontrakt: od:susan
do:alan temat:kontrakt. I jeszcze jedno zapytanie, umoliwiajce odszukanie wszystkich
wiadomoci z tego tygodnia wysanych przez Alana do Wandy, w ktrych treci znajduj si
sowa co teraz: do:wanda tre:"co teraz" od:alan wysano:w tym tygodniu.
Zapytania w jzyku naturalnym

W tym rozdziale wspominaem ju o opcji Uyj wyszukiwania z uyciem jzyka naturalnego dostpnej w oknie opcji folderw i wyszukiwania. Jeeli opcja ta zostanie zaznaczona, to moemy pomin dwukropki za nazwami waciwoci i uywa w zapytaniach
wielkich i maych liter. W wikszoci przypadkw bardzo uatwia to zapisywanie zapyta. Na przykad zapytanie w jzyku naturalnym wyszukujce wiadomoci od Susan
zawierajce sowo obiad ma posta:
od susan tre obiad.
Zapytanie wyszukujce wszystkie pliki wideo z wyjtkiem tych o rozszerzeniu .avi ma

posta:
rodzaj wideo nie avi.
Tak wyglda natomiast wersja zapytania wyszukujca wiadomoci ze sowami co teraz,

zapisana w jzyku naturalnym:
do wanda tre co teraz od alan wysano w tym tygodniu.
Tak wyglda zapytanie wyszukujce wszystkie pliki wiksze ni 5 MB:

rozmiar > 5MB.
591
Jeeli kto chciaby wyszuka wszystkie utwory zespou Led Zeppelin, moe posuy
si takim zapytaniem w jzyku naturalnym:
muzyka Led Zeppelin.
Na podobnej zasadzie mona skonstruowa zapytanie w jzyku naturalnym, ktre odnajdzie wszystkie obrazki, w ktrych nazwach plikw znajduje si sowo kwiaty:
kwiaty obrazy.
Zapytanie wyszukujce pliki zawierajce w sobie sowo groszek albo sowo marchewka
(albo oba te sowa) wyglda tak:
groszek lub marchewka.
Bardzo podobnie wyglda zapytanie szukajce plikw zawierajcych oba sowa (cho
nie koniecznie umieszczone obok siebie):
groszek i marchewka.
I jeszcze jedna wersja tego samego zapytania, ktra wyszukuje pliki zawierajce ca
fraz groszek i marchewka:
"groszek i marchewka".
Chyba kademu zdarzyo si szuka pobranego dzisiaj pliku. Moemy uatwi sobie zadanie, wpisujc do pola wyszukiwania zapytanie w jzyku naturalnym utworzono dzisiaj.
Na podobnej zasadzie mona wykorzysta zapytanie w jzyku naturalnym do wyszukania plikw zmodyfikowanych wczoraj:
zmodyfikowano wczoraj.
Poniej podaj jeszcze kilka innych zapyta w jzyku naturalnym, ktrych przeznaczenia
kady powinien domyli si samodzielnie:
e-mail otrzymano dzisiaj
e-mail od alec otrzymano wczoraj
kontakt wiadomo
obrazy alec
gatunek rock
wykonawcy santana
klasyfikacja 5 gwiazdek
Uywanie zapyta w jzyku naturalnym nie uprawnia nas do ignorowania innych opisywanych w tym rozdziale zasad. Znaczenie ma folder, w ktrym wpisywane jest zapytanie.
Nie mona te zapomnie o dziaaniu opcji dostpnych w oknach dialogowych Opcje
folderw i wyszukiwania oraz Opcje indeksowania. Najczciej bdziemy mogli jednak
po prostu wpisa uyteczne zapytanie, nie zastanawiajc si nad takimi szczegami.
Jeeli kto nie moe sobie poradzi z tak dziaajcym mechanizmem wyszukiwania, to
powinien wyczy uywanie jzyka naturalnego i stosowa dokadniejsz skadni
z dwukropkami umieszczanymi za nazwami waciwoci.
592
Podsumowanie
Funkcje wyszukiwania i indeksowania dostpne w systemie Windows 7 stanowi duy
krok do przodu w stosunku do pomocnika wyszukiwania i innych narzdzi do wyszukiwania danych znanych z poprzednich systemw. System wyszukiwania w Windows 7
nie ma na celu wycznie odszukiwania zgubionych plikw, cho mona go oczywicie tak
wykorzystywa. W ten sposb pomijamy jednak kilka bardzo istotnych funkcji caego
systemu.
Wyszukiwanie w systemie Windows 7 korzysta z indeksu wszystkich nazw plikw,
waciwoci i zawartoci plikw, dziki czemu wyszukiwanie jest bardzo proste i szybkie.
Takie wyszukiwanie przeglda jedynie informacje o plikach zapisane w indeksie, poniewa jest to o wiele szybsze od przeczesywania caego systemu plikw i przegldania
zawartoci kadego pliku z osobna. Oznacza to, e wyszukiwanie zadziaa tylko wtedy,
gdy w indeksie znajduj si wszystkie miejsca na dysku, w ktrych przechowujemy swoje
pliki dokumentw.
Jedno jest pewne. Jeeli mamy na dysku tysice plikw rozmieszczonych w setkach folderw i mamy ju do ich przeszukiwania przy kadej potrzebie dotarcia do jednego pliku,
to z pewnoci indeks bdzie dla nas wybawieniem. By moe pocztkowo nie bdziemy
go docenia, poniewa najpierw trzeba pozna zasad jego dziaania. By moe troch
czasu bdzie trzeba powici na odpowiednie dopasowanie ustawie w oknach dialogowych, ale po tym wszystkim z ca pewnoci mniej czasu bdziemy powica na
dotarcie do plikw, a wicej na wykonywanie waciwej pracy.
Oto krtkie podsumowanie najwaniejszych zagadnie omawianych w tym rozdziale:
Indeks wyszukiwania zawiera informacje na temat plikw, zapisane na ich kartach

waciwoci.
Po zaznaczeniu pliku w oknie folderu, na panelu szczegw wywietlane

s waciwoci przypisane do zaznaczonego pliku.
Waciwoci pliku mona te przeglda, klikajc jego ikon prawym przyciskiem

myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Wikszo
waciwoci, ktre mona edytowa, dostpna jest na karcie Szczegy.
Waciwoci plikw podawane s rwnie w oknie folderu po przeczeniu

go do widoku Szczegy. Dotyczy to rwnie folderw wirtualnych (zapisanych
wyszukiwa).
Indeks wyszukiwania obejmuje wszystkie pliki kont uytkownikw, dane osb

zapisanych w folderze Kontakty oraz wszystkie wiadomoci pocztowe.
Okno dialogowe Opcje folderw i wyszukiwania pozwala na personalizowanie

swoich wyszukiwa.
Okno dialogowe Opcje indeksowania umoliwia dostosowanie dziaania indeksu

do swoich wymaga i pozwala na uzyskanie lepszej organizacji plikw.
Rozdzia 26.
Uywanie pyt CD i DVD

W tym rozdziale:
Odtwarzanie i eksplorowanie pyt CD i DVD
Kopiowanie plikw na pyty CD i DVD
Pyty CD (od ang. Compact Disk) i DVD (od ang. Digital Versatile Disk) s nonikami
pozwalajcymi na przechowywanie informacji. Pod tym wzgldem s one podobne do
innych rodzajw nonikw danych, ale w przeciwiestwie do nich pyty CD i DVD s
nonikami optycznymi, a nie magnetycznymi. Oznacza to, e do odczytywania i zapisywania danych uywane jest w nich wiato lasera, a nie magnesy.
W czasie kopiowania informacji na pyt CD lub DVD laser naprawd wypala je na pycie.
To wanie dlatego operacja nagrywania danych na pycie nazywana jest powszechnie
wypalaniem.
W tym rozdziale zajmiemy si narzdziami doczanymi do systemu Windows 7, za
pomoc ktrych moemy tworzy wasne pyty CD i DVD. Na pocztek przyjrzyjmy si
jednak dostpnym rodzajom nonikw optycznych.
Poznawanie tajnikw pyt CD i DVD

Co prawda pyty CD i DVD wygldaj dokadnie tak samo, ale mocno rni si pod
wzgldem pojemnoci. Na pycie CD mieci si od 650 do 700 MB danych, natomiast
pyta DVD pomieci mniej wicej 4,7 GB (czyli 4700 MB) danych. Oznacza to, e na
jednej pycie DVD mona zapisa dane z mniej wicej szeciu pyt CD. Z tego wanie
powodu albumy muzyczne sprzedawane s w postaci pyt CD, a filmy w postaci pyt DVD.
Po prostu na pycie CD nie ma miejsca na zapisanie penometraowego filmu.
Najnowszym rodzajem nonika s pyty Blu-ray, ktre maj takie same wymiary jak
pyty CD lub DVD, ale korzystaj z niebieskofioletowego lasera charakteryzujcego si
mniejsz dugoci fali wietlnej ni czerwone lasery stosowane w starszych nonikach.
Dziki skrceniu dugoci fali moliwe jest zapisanie na pycie Blu-ray nawet 50 GB
danych (w przypadku pyt dwuwarstwowych). Ze wzgldu na zwikszon pojemno
594
pyty Blu-ray pozwalaj na uzyskanie lepszej jakoci obrazu w filmach ni stosowana

w standardowych pytach DVD. Niestety, aby skorzysta z pyt Blu-ray, musimy zaopatrzy si w specjalny napd.
W ramach komplikowania nam ycia, pyty CD i DVD dostpne s w kilku rnych
wariantach, takich jak CD-ROM, CD-R, CD-RW, DVD-ROM, DVD-R, DVD-RW,
DVD+R, DVD+RW i DVD-RAM. Postaram si teraz objani rnice midzy tymi rodzajami pyt, zaczynajc od najpowszechniejszego rodzaju pyt CD-ROM i DVD-ROM.
Napdy CD i DVD charakteryzuj si wspczynnikiem najwyszej prdkoci wyraanym
jako liczba po znaku x, na przykad x52. Jest to najwysza dopuszczalna prdko
nagrywania pyty, oznaczajca krotno standardowej prdkoci odtwarzania (czyli x1).
Zwykle wspczynnik ten nie ma wikszego znaczenia, chyba e nagrywamy due iloci
pyt i chcemy skrci czas przygotowania pojedynczej pyty. W takim przypadku naley
zaopatrzy si w napd o duym indeksie prdkoci oraz noniki o identycznej lub wyszej
dopuszczalnej prdkoci nagrywania.
Pyty CD-ROM i DVD-ROM

Sowo ROM umieszczane w nazwach pyt CD-ROM i DVD-ROM jest skrtem od angielskich sw read-only memory, czyli pami tylko do odczytu. Oznacza to, e zawarto
takich pyt moemy w dowolnym momencie odczyta i odtworzy, ale nie mona na
niej zapisa nowych plikw, usun istniejcych ani zmieni ich zawartoci. Takie pyty
nie pozwalaj na zapisywanie danych.
Pyty CD-R, DVD-R i DVD+R

Litera R w nazwach pyt CD-R, DVD-R i DVD+R pochodzi od angielskiego sowa recordable, oznaczajcego moliwo nagrywania danych. Pyty tego rodzaju czsto nazywane s nonikami dystrybucyjnymi, poniewa firmy tworzce oprogramowanie, a take
przemys muzyczny i filmowy, korzystaj z nich do tworzenia setek kopii swoich programw, albumw oraz filmw i rozprowadzania ich na rynku. Takie firmy kupuj
pyty -R, a nastpnie zamieniaj je w pyty -ROM, ktre mog bezpiecznie sprzedawa.
Pyty CD-RW, DVD-RW i DVD+RW

Litery RW w nazwie tego rodzaju pyt pochodz z angielskich sw read/write, oznaczajcych zapis i odczyt. Pyty -RW nazywane s czsto nonikami kopii zapasowych,
poniewa mona z nich korzysta do tworzenia kopii wanych plikw. Zawarto takich
pyt mona w kadej chwili wyczyci i zacz nagrywanie od nowa. Nie mona jednak
usuwa z nich pojedynczych plikw. Oglnie mona powiedzie, e pyty -RW s bardzo
podobne do dyskietek i napdw flash, ale nie dziaaj a tak szybko.
Pyty CD Audio a pyty CD z danymi

Pyty CD dostpne s w dwch wariantach pojemnoci, nazywanych czsto pytami CD
Audio i pytami CD z danymi. Pyta CD z danymi ma pojemno 650 MB, co wystarcza
do nagrania na niej mniej wicej 74 minut muzyki. Takich pyt naley uywa wtedy,
595
gdy chcemy zapisa na nich pliki z dysku twardego w celu utworzenia ich kopii zapasowej albo przekazania innym osobom.
Pyty CD Audio maj pojemno mniej wicej 700 MB, co wystarcza do zapisania na nich
okoo 80 minut muzyki. Pyty te najlepiej nadaj si do tworzenia wasnych muzycznych pyt CD, ktre chcemy odtwarza w samochodzie albo w dowolnym innym odtwarzaczu.
Pyty DVD- i DVD+

Pyty DVD s wzgldnie nowym nonikiem i nadal istniej pewne rozbienoci co do
sposobu ich uywania. Rnice te nie maj wiele wsplnego z korzystaniem z pyt DVD
w komputerze. Chodzi tu raczej o drobne rozbienoci dotyczce sposobu przechowywania na tych pytach materiaw zwizanych z wywietlaniem filmw na ekranie telewizora. Dla przecitnego uytkownika komputera wybr pyty DVD- lub DVD+ uzaleniony jest najczciej od tego, z jakim rodzajem pyt wsppracuje jego stacjonarny
odtwarzacz DVD, nagrywarka DVD i inny sprzt korzystajcy z pyt DVD.
Jedynym sposobem sprawdzenia, jakie rodzaje pyt DVD obsuguje nasz sprzt, jest
przejrzenie jego dokumentacji. Z reguy pyty DVD+ obsugiwane s przez wiksz liczb
urzdze.
Jaki rodzaj napdu mam w komputerze?

Uzyskanie wyczerpujcych informacji na temat swojego napdu CD lub DVD nie jest
tak proste, jak mona by si byo tego spodziewa. Cz informacji by moe uda si
odczyta z folderu Komputer. Najpierw trzeba si upewni, e w napdzie nie ma adnej pyty. Informacj na temat rodzaju napdu moe by wtedy wywietlana w folderze
ikona i jej opis. Ikon t mona klikn prawym przyciskiem myszy, wybra z menu
kontekstowego pozycj Waciwoci, a w otwartym oknie dialogowym klikn kart
Sprzt. W przykadzie przedstawionym na rysunku 26.1 napd oznaczony liter E: jest
napdem DVD-RW (mona to odczyta z ikony wskazywanej przez mysz).
Wicej informacji na temat swojego systemu uzyska mona za pomoc okna Informacje
o systemie, ktre mona otworzy, klikajc przycisk Start, wpisujc w polu wyszukiwania
sys i wybierajc z menu pozycj Informacje o systemie. W oknie tym naley w lewym
panelu klikn znak dodawania (+) przy pozycji Skadniki, a nastpnie klikn pozycj
CD-ROM. W prawym panelu wywietlone zostan wtedy szczegowe informacje na
temat dostpnych napdw CD i DVD, tak jak na przykadzie z rysunku 26.2.
Niestety, nazwa i model napdu nie s informacjami wystarczajcymi, eby okreli, jakie
rodzaje pyt jest w stanie obsuy nasz napd. Przedstawiony w poprzednich przykadach napd jest w stanie obsuy praktycznie wszystkie istniejce rodzaje pyt CD i DVD.
Nie mona tego jednak odczyta z przedstawionych rysunkw. Znajomo marki i modelu
napdu pozwala odwiedzi witryn WWW jego producenta i wyszuka na niej informacje dotyczce tego modelu. Te same informacje mona odnale za pomoc oglnej
596
Rysunek 26.1.
Ikona i waciwoci
napdu DVD
Rysunek 26.2. Dane napdu CD lub DVD w oknie Informacje o systemie
wyszukiwarki internetowej takiej jak Google lub Bing, wpisujc do niej nazw i model
napdu, cho w tym przypadku moemy otrzyma w odpowiedzi wiele czy do stron cakowicie niezwizanych z naszym problemem.
597
Oczywicie dostpna jest jeszcze starowiecka metoda polegajca na zadzwonieniu do

producenta naszego komputera albo wysaniu do niego wiadomoci pocztowej z pytaniem
o zamontowany w komputerze napd. Musimy tutaj zna przynajmniej model swojego
komputera, i dopiero wtedy pyta, jakie napdy i pyty jest on w stanie obsuy.
Uywanie pyt zawierajcych dane

Uywanie pyt zawierajcych ju zapisane dane nie jest niczym trudnym. Na pocztek
trzeba jednak pamita, e posiadacze napdw DVD mog korzysta zarwno z pyt
CD, jak i z pyt DVD, natomiast posiadacze napdw CD ograniczeni si do uywania
wycznie pyt CD.
Odtwarzanie pyty CD kupionej w sklepie muzycznym jest wyjtkowo proste. Wystarczy
woy j do napdu, a najprawdopodobniej program Windows Media Player automatycznie zacznie j odtwarza. Chcc skopiowa utwory znajdujce si na pycie, naley
zgra je w programie Media Player.
Chcc obejrze film zapisany na pycie DVD, naley woy j do napdu i mie nadziej,
e uda si go odtworzy. Jeeli dysponujemy tylko napdem CD (a nie DVD), to pyty
na pewno nie uda si odtworzy. Chcc skopiowa pliki filmu z pyty DVD na dysk twardy,
najczciej trzeba skorzysta z oprogramowania do zgrywania zawartoci tych pyt.
Jeeli w systemie mamy program Windows Media Center, to moe on zosta otwarty
zamiast programu Windows Media Player.
Operacja wykonywana automatycznie po woeniu pyty CD lub DVD do napdu uzaleniona jest od ustawie mechanizmu autoodtwarzania. Moe si na przykad pojawi okno
dialogowe Autoodtwarzanie z pytaniem, co chcemy zrobi z zawartoci pyty CD. Opcje
dostpne w tym oknie uzalenione bd od zawartoci pyty oraz programw zainstalowanych w systemie. Przykad takiego okna dialogowego przedstawiam na rysunku 26.3.
Po klikniciu dowolnej opcji uruchamiany jest odpowiedni program.
Rysunek 26.3.
Przykadowe
okno dialogowe
Autoodtwarzanie
Oczywicie po woeniu pyty do napdu CD lub DVD moe si po prostu nic nie zdarzy. Wszystko zaley od rodzaju napdu, rodzaju pyty wkadanej do napdu i konfiguracji funkcji autoodtwarzania. W kadej sytuacji moemy jednak dosta si do zawartoci
pyty za pomoc folderu Komputer.
598
Jaki to rodzaj pyty?

Jak ju mwiem w rozdziale 22., kady napd w systemie reprezentowany jest przez
ikon w folderze Komputer. W celu otwarcia tego folderu naley klikn przycisk Start
i wybra z menu pozycj Komputer.
Jeeli chcemy, eby nasze ikony wyglday tak, jak w podawanych tu przykadach,
to naley klikn przycisk Widoki i wybra z wywietlonego menu pozycj Kafelki.
Jeeli w napdzie CD lub DVD znajduje si pyta, to ikona tego napdu prezentowa bdzie
pewne informacje na temat tej pyty. Jeeli napd jest w stanie obsuy dany rodzaj
pyty, z ikony bdziemy mogli odczyta informacje na temat rodzaju pyty. Jeeli na
pycie jest jeszcze wolne miejsce, to przy ikonie podana zostanie ilo wolnego miejsca.
Na rysunku 26.4 przedstawiam kilka przykadw ikony tego samego napdu, ktra wyglda
inaczej, w zalenoci od tego, jak woymy do niego pyt.
Rysunek 26.4. Przykady ikony napdu CD/DVD z woonymi rnymi rodzajami pyt
Przegldanie zawartoci pyty

Chcc zobaczy, co znajduje si na pycie umieszczonej w napdzie CD lub DVD, naley
klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Eksploruj. Zawarto pyty zostanie wtedy wywietlona w oknie Eksploratora. Podobnie jak w przypadku folderw na dysku twardym, foldery znajdujce si na pycie CD
rwnie maj wygld maych segregatorw, a pliki reprezentowane s przez ikony. Jeeli
pyta jest czysta, to nie zostan wywietlone adne ikony.
Kopiowanie plikw z pyty CD lub DVD

Chcc skopiowa pliki z pyty CD, mona wykorzysta dowoln metod opisywan w rozdziale 23. Najpierw jednak musz przedstawi mae przypomnienie dla osb, ktre od
razu przeszy do tego rozdziau, z pominiciem poprzednich. Chodzi o to, kiedy nie naley
uywa prezentowanych tu metod.
W celu skopiowania utworw z komercyjnej pyty CD, na ktrej utwory nazywane

s cieka1, cieka2 itd. i maj rozszerzenia .cda. Tak pyt naley zgra
za pomoc programu Windows Media Player.
W celu skopiowania filmu z pyty DVD, w ktrym dostpny jest folder o nazwie
Video_TS, naley uy specjalnego oprogramowania do zgrywania pyt DVD
i konwertowania filmw do komputerowych formatw, takich jak .avi, .mpg
lub .wmv.
Czasami wystarcza skopiowanie plikw .vob do folderu na dysku twardym i zmiana ich
rozszerzenia na .mpg. Najczciej najwaniejszym plikiem .vob jest ten najwikszy,
a pozostae zawieraj tylko towarzyszce gwnemu filmowi sceny.
599
Co to s foldery Video_TS i Audio_TS?

Na pytach DVD Wideo (takich kupowanych w sklepach, wypoyczanych w wypoyczalniach albo
tworzonych programem Windows DVD Maker) dane filmw zapisywane s w folderach o nazwach
Video_TS i Audio_TS. Stacjonarne odtwarzacze DVD (takie podczane do telewizora) szukaj filmw
wanie w tych folderach. Folder Audio_TS moe by pusty, poniewa jest on uywany przede wszystkim w pytach DVD z muzyk.
W przypadku pozostaych pyt CD, ktre zostay przygotowane przez kogo na komputerze, mona zastosowa tradycyjne techniki kopiowania plikw, o ktrych mwiem ju
w rozdziale 23. Mona na przykad zaznaczy dowolne ikony i przecign je do wybranego folderu w panelu nawigacyjnym, tak jak pokazano na rysunku 26.5. Mona te
otworzy docelowy folder w drugim oknie eksploratora i przeciga pliki midzy oknami.
Rysunek 26.5. Kopiowanie plikw z pyty CD lub DVD metod przecigania

Przeciga trzeba nad konkretn nazw folderu w panelu nawigacyjnym. Przeciganie
nad pust przestrze na tym panelu nie zadziaa.
Mona te wykorzysta metod kopiowania i wklejania opisywan w rozdziale 23. Jeeli

chcielibymy przenie wybrane pliki z pyty CD do folderu Dokumenty, to naley je
zaznaczy, klikn ikon dowolnego z nich prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
pozycj Wylij do/Dokumenty.
600

Funkcja autoodtwarzania w Windows 7 pozwala na atwe kontrolowanie zachowania
pyt CD i DVD w systemie.
Zmiana operacji wykonywanych po woeniu

pyty CD lub DVD do napdu
Po woeniu do napdu pyty CD lub DVD zdarzy si moe waciwie wszystko. Nie
mona jednak powiedzie, co dokadnie, poniewa zaley to od rodzaju plikw umieszczonych na tej pycie oraz konfiguracji systemu Windows dotyczcej obsugi tych plikw.
W celu ustalenia, jak system ma reagowa na rne rodzaje pyt CD i DVD, naley posuy si oknem dialogowym Autoodtwarzanie. Okno to otworzy mona na kilka rnych
sposobw:
Nacisn klawisz (
Autoodtwarzanie.
), wpisa sowo auto i klikn w menu pozycj
Klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w oknie

panelu wybra cza Programy/Programy domylne/Zmie ustawienia funkcji
Autoodtwarzanie.
Klikn prawym przyciskiem myszy ikon napdu CD lub DVD w folderze

Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz Autoodtwarzanie,
a w otwartym oknie klikn cze Okrel ustawienia domylne autoodtwarzania
w Panelu sterowania.
Niezalenie od wybranej metody, otwarte zostanie okno dialogowe Autoodtwarzanie przedstawione na rysunku 26.6. Chcc mie pewno, e odtwarzana bdzie od razu kada
pyta woona do napdu, trzeba si upewni, e zaznaczona jest opcja Uyj autoodtwarzania dla wszystkich nonikw i urzdze. Nastpnie mona ustali reakcje na wszystkie
rodzaje nonikw, na przykad tak, jak pokazano na tym rysunku:
CD audio komercyjne pyty CD Audio (kupowane w sklepach muzycznych,

ktre mona odtwarza w stacjonarnych odtwarzaczach).
Udoskonalony dysk audio CD podobne do powyszych, ale zawierajce

dodatkow zawarto wideo, ktra moe by odtwarzana tylko na komputerze.
Film DVD komercyjne filmy DVD, kupowane w sklepie albo wypoyczane.
Udoskonalony film DVD podobne do powyszych, ale z dodatkowymi funkcjami,

ktre mona wykorzysta na komputerze albo w zaawansowanych odtwarzaczach.
Oprogramowanie i gry pyty CD z rnymi programami lub grami.
Obrazy pyty CD, na ktrych znajduj si wycznie obrazy.
Pliki wideo pyty CD zawierajce wycznie pliki wideo, takie jak pliki .wmv
tworzone w programie Windows Movie Maker.
Pliki audio pliki CD zawierajce skompresowane pliki muzyczne zapisane

w formacie WMV, MP3 lub innym.
Pusty dysk CD czysta pyta CD-R lub CD-RW.
601
Rysunek 26.6. Opcje autoodtwarzania
Pusty dysk DVD czysta pyta DVD-R, DVD-RW, DVD+R lub DVD+RW.
Pusty dysk BD czysta pyta Blu-ray disk.
Zawarto mieszana pyta CD lub DVD zawierajca dwa lub wicej rodzajw
plikw. Na przykad arkusze kalkulacyjne, dokumenty procesorw tekstu, obrazy
i pliki wideo.
Film HD DVD filmy na pytach High Definition DVD.
Film na dysku BD podobne do powyszych, ale korzystajce z nieco innych

urzdze do odtwarzania zawartoci pyt.
Dysk DVD-Audio pyta DVD zawierajca wycznie muzyk i adnych

danych wideo.
Dysk CD wideo pyty CD z filmem, znane te pod nazw VCD.
Dysk CD super wideo (SVCD) pyty CD z filmem znane jako SVCD, oferujce
lepsz jako obrazu w stosunku do pyt VCD.
Opcje dostpne przy kadym rodzaju pyty uzalenione s od programw zainstalowanych

w systemie, ale cz z nich jest dostpnych niemal we wszystkich rodzajach pyt:
Pytaj mnie za kadym razem po woeniu pyty do napdu pojawi si okno

dialogowe Autoodtwarzanie z list opcji waciw dla danego rodzaju pyty.
W ten sposb od razu moemy podj decyzj, co chcemy zrobi z tak pyt.
602
Odtwrz <rodzaj nonika> przy uyciu: Windows Media Player po woeniu

pyty do napdu uruchomiony zostanie program Windows Media Player,
ktry zacznie odtwarza zawarto pyty.
Otwrz folder, aby wywietli pliki przy uyciu: Eksplorator Windows

po woeniu pyty do napdu uruchomiony zostanie Eksplorator Windows,
a w jego oknie wywietlona zostanie zawarto pyty.
Nie podejmuj adnej akcji po woeniu pyty do napdu nie zostanie wykonana
adna operacja.
Moemy zatem wybra t operacj, ktra bdzie dla nas najlepszym rozwizaniem. Jeeli
bdziemy chcieli przywrci pierwotny zestaw opcji dla wszystkich pyt, to naley klikn przycisk Resetuj wszystkie domylne znajdujcy si na dole okna. Niezalenie od tego,
jakie opcje wybierzemy, wejd one w ycie dopiero po klikniciu przycisku Zapisz.
Kopiowanie plikw na czyste pyty CD i DVD

Po woeniu do napdu CD lub DVD czystej pyty trzeba poczeka kilka sekund na reakcj
komputera. Nastpnie system Windows powinien wykona operacj zdefiniowan
w ustawieniach funkcji autoodtwarzania. Na przykad po wybraniu opcji Pytaj mnie za
kadym razem pojawi si okno dialogowe przedstawione na rysunku 26.7. Mona w nim
wybra nastpujce opcje:
Rysunek 26.7.
Przykadowe okno
autoodtwarzania,
pojawiajce
si po woeniu
do napdu czystej
pyty CD lub DVD
Nagraj przy uyciu Windows Media Player t opcj naley wybra wtedy,
gdy chcemy skopiowa na pyt muzyk, obrazy albo filmy zapisane w bibliotece
programu Windows Media Player. Po jej klikniciu program ten zostanie
automatycznie otwarty i bdziemy mogli postpowa zgodnie z procedur
podawan w dalszej czci tego rozdziau, w podrozdziale Nagrywanie pyt DVD
z danymi w programie Media Player.
Nagraj dysk DVD wideo przy uyciu Windows DVD Maker ta opcja umoliwia
przygotowanie pyty DVD z filmem, ktry mona obejrze na ekranie telewizora.
Takie filmy mona tworzy na podstawie przechowywanych na dysku plikw wideo
za pomoc programu Windows Movie Maker. Po klikniciu tej opcji automatycznie
otwierany jest program Windows DVD Maker.
603
Nagraj pliki na dysku przy uyciu Eksplorator Windows wybranie tej opcji
pozwala na skopiowanie dowolnych plikw z dysku twardego na pyt,
aby je przenie na inny komputer.
Zakadajc, e chcemy nagra pliki na pyt w systemie Windows, naley klikn waciw opcj, a wtedy pojawi si okno dialogowe przedstawione na rysunku 26.8. Nazwa
pyty nie musi by zaproponowan przez system dat. Moemy zastpi j dowolnym
innym tekstem do maksymalnej dugoci 16 znakw.
Rysunek 26.8.
Podawanie
tytuu pyty
Teraz trzeba podj najwaniejsz decyzj dotyczc uytego systemu plikw. Mamy
do wyboru format Aktywny system plikw (nazywany te systemem UDF) oraz format
Zarzdzany. Jeeli wybierzemy format Aktywny system plikw, to bdziemy mogli korzysta z pyty CD tak jak z dyskietki, napdu flash albo dowolnego innego nonika wymiennego. Tego rodzaju pyty umoliwiaj dowolne kopiowanie i usuwanie wybranych plikw.
Format zarzdzany dobrze jest wybra wtedy, gdy chcemy przygotowa pyt, ktra ma
by uywana w stacjonarnych odtwarzaczach CD lub DVD oraz w komputerach niekorzystajcych z systemw Windows 7, Windows Vista lub Windows XP. Z pyt zapisanych
w tym formacie nie mona usuwa pojedynczych plikw.
Zalenie od wybranego formatu pyty, naley postpowa w nieco inny sposb:
Jeeli chcemy utworzy pyt o formacie Aktywny system plikw (UDF), ktra
bdzie uywana w systemie Windows XP lub nowszym, to naley wybra opcj
Jak dysk flash USB i klikn przycisk Dalej.
Jeeli chcemy przygotowa pyt w formacie Zarzdzany, to naley wybra opcj

Uywajc odtwarzacza dyskw CD/DVD.
Jeeli nie wybralimy formatu zarzdzanego, to przez kilka nastpnych sekund system
Windows bdzie formatowa pyt w napdzie. Nastpnie otwarte zostanie okno Eksploratora, w ktrym nie zobaczymy oczywicie adnych plikw, poniewa pyta jest jeszcze
pusta. W miejscu, w ktrym normalnie pojawia si zawarto, widoczny bdzie tylko
komunikat Przecignij pliki do tego folderu, aby doda je do dysku.
604
System Windows 7 domylnie formatuje pyty w standardzie UDF 2.01, ktry jest zgodny
z systemami Windows XP i nowszymi. Jeeli chcemy uy innego formatu, to mona skorzysta z polecenia Formatuj, dostpnego w oknie Komputer. Wicej informacji na ten
temat bd podawa w podrozdziale Formatowanie pyt CD i DVD.
Dobry opis rnych formatw pyt oraz moliwoci ich wykorzystania uzyskamy
po klikniciu cza Ktrego naley uy? dostpnego w oknie dialogowym
Nagrywanie dysku.
Jeeli zawarto pyty oraz folder rdowy otwarte s w osobnych oknach, to mona je
przenie i zmieni ich rozmiary tak, eby oba byy widoczne jednoczenie na ekranie,
na przykad tak jak na rysunku 26.9. Po takich przygotowaniach mona przecign
dowolne pliki do okna docelowego (czyli do okna z zawartoci pyty CD lub DVD).
Rysunek 26.9. Przeciganie elementw z folderu rdowego na pyt CD lub DVD (miejsce docelowe)
Wszystkie okna otrzymaj dobr wielko, jeeli klikniemy prawym przyciskiem myszy
zegar widoczny w prawym dolnym rogu ekranu i wybierzemy z menu kontekstowego
pozycj Okna kaskadowo. Nastpnie mona przecign okno docelowe w d i troch
w prawo. Wicej informacji na temat obsugi okien programw podawaem w rozdziale 2.
W oknie rdowym moemy odwiedza wiele folderw i przeciga z nich wiele plikw
do folderu docelowego. Mona tak postpowa do czasu zapenienia caej pyty albo do
momentu skopiowania wszystkich potrzebnych nam plikw.
Po zakoczeniu kopiowania plikw na pyt mona wyj j z napdu, naciskajc przycisk
na jego przednim panelu. Nie naley jednak oczekiwa, e pyta zostanie natychmiast
wysunita. Moe to potrwa od 15 do 30 sekund, poniewa system Windows musi naj-
605
pierw zamkn sesj, tak eby pyta moga by odczytywana w innych komputerach.
Trzeba po prostu cierpliwie poczeka i nie prbowa wyciga pyty na si. Po zamkniciu
sesji nadal bdziemy mogli dodawa do pyty kolejne pliki.
Nagrywanie pyt w formacie zarzdzanym (ISO)

Jeeli wybierzemy zarzdzany format pyty (ISO), to ikony plikw przeciganych do
okna Eksploratora s przyciemnione i oznaczone ma ikon strzaki. Wynika to z faktu,
e s to tylko tymczasowe pliki, ktre czekaj dopiero na zapisanie na pycie. Pojawiaj
si te specjalne przypomnienia, takie jak przedstawione na rysunku 26.10, ktre informuj nas, e w systemie pewne pliki oczekuj na zapisanie na pycie. Nie musimy na
takie komunikaty reagowa natychmiast. Moemy po prostu poczeka, a skopiujemy do
okna pyty CD wszystkie potrzebne nam pliki.
Rysunek 26.10.
Pliki oczekujce
na zapisanie
na pycie w formacie
zarzdzanym (ISO)
Chcc usun z pyty tymczasowy plik, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu. Chcc usun wszystkie takie
pliki, naley klikn na pasku narzdzi przycisk Usu pliki tymczasowe. Wszystkie pliki
zapisane wczeniej na pycie nie zostan naruszone. Usuwane s tylko te pliki, ktrych
jeszcze na niej nie zapisalimy.
Gdy bdziemy mieli pewno, e mamy ju wszystkie tymczasowe pliki, ktre chcemy
nagra na pycie, naley klikn na pasku narzdzi przycisk Nagraj na dysku CD. Zostaniemy wtedy poproszeni o podanie tytuu nagrywanej pyty oraz wybranie prdkoci
nagrywania. Po klikniciu przycisku Dalej rozpocznie si procedura nagrywania danych
na pyt, po zakoczeniu ktrej mona klikn przycisk Zakocz. Mona wtedy nacisn
przycisk na panelu nagrywarki, aby wyj z niej nagran pyt.
606
Zamykanie pyty w formacie Aktywny system plikw (UDF)

Po skopiowaniu plikw na pyt CD-R, DVD-R lub DVD+R w formacie Live File System
(UDF) i naciniciu przycisku wyjmowania pyty z napdu, system Windows zamyka
sesj, tak eby moliwe byo odczytywanie pyty na innych komputerach. Jeeli z jakiego powodu pyta nie zostanie zamknita i jej zawarto nie pojawia si w innych komputerach, to mona zaradzi takiej sytuacji. Pyt mona woy do napdu w komputerze,
w ktrym zostaa nagrana, i zamkn j. Trzeba jednak przestrzega poniszej procedury:
1. Umieci pyt w napdzie CD lub DVD w komputerze z systemem Windows 7
(tym samym, w ktrym pyta bya nagrywana).
2. Jeeli otwarte zostanie okno dialogowe autoodtwarzania, to naley je zamkn,
klikajc przycisk zamykania, tak eby nie wykona adnej operacji.
3. Otworzy folder Komputer.
4. Klikn ikon napdu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Zamknij sesj.
Zamknicie sesji dopisuje na niej informacje na temat nagranych plikw, dziki czemu
mona j odczytywa w innych komputerach; pozwala jednak na pniejsze kopiowanie
na pyt dodatkowych plikw, a to oznacza, e zamykajc sesj, nie ograniczamy sobie
adnych moliwoci.
Dodawanie kolejnych plikw na pyt

W dowolnym momencie moemy umieszcza nowe pliki na pytach CD lub DVD. Wystarczy umieci pyt w napdzie. Jeeli otwarte zostanie okno dialogowe autoodtwarzania, to naley wybra w nim opcj Otwrz folder, aby wywietli pliki. Innym rozwizaniem jest kliknicie prawym przyciskiem myszy ikony w folderze Komputer i wybranie
z menu kontekstowego pozycji Otwrz. W obu przypadkach otwarte zostanie standardowe
okno Eksploratora, ze wszystkimi znajdujcymi si na pycie plikami. Do tego okna mona
teraz przecign kolejne pliki, tak samo, jak robilimy to z czyst pyt.
Czyszczenie zawartoci pyt

Wiele pyt CD i DVD pozwala na usuwanie zapisanych na nich danych. Trzeba jednak
usun od razu ca zawarto pyty. Nie mona wybiera dowolnie plikw przeznaczonych
do usunicia, chyba e pyta zapisana jest w formacie Aktywny system plikw (UDF).
Zanim przystpimy do czyszczenia pyty, trzeba sobie uwiadomi, e jest to operacja
nieodwracalna. Nie ma tutaj adnej funkcji zabezpieczajcej, podobnej do Kosza. Jeeli
na pycie znajduj si wane pliki, ktrych kopii nie mamy nigdzie indziej, to jeszcze
przed wyczyszczeniem pyty naley je skopiowa do folderu na swoim dysku twardym.
W celu wyczyszczenia pyty naley j najpierw umieci w napdzie. Jeeli otwarte zostanie okno dialogowe autoodtwarzania, to naley w nim wybra opcj Otwrz folder, aby
607
wywietli pliki. Jeeli nic si nie stanie, to naley otworzy folder Komputer, a nastpnie klikn ikon napdu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Otwrz. Pozostae operacje s ju bardzo proste:
Chcc wyczyci ca zawarto pyty, naley klikn przycisk Wyma ten dysk
(zobaczy go mona na rysunku 26.11).
Rysunek 26.11. Na wyczyszczenie caej pyty pozwala przycisk na pasku narzdzi, a kliknicie
prawym przyciskiem umoliwia usunicie wybranych plikw
Chcc usun tylko jeden plik, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu.
Chcc usun kilka plikw, naley zaznaczy ich ikony i nacisn klawisz Del albo
klikn jedn z nich prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Usu.
Pyty CD lub DVD mona sformatowa, dziki czemu mona je traktowa jak noniki
magnetyczne.
Formatowanie pyt CD i DVD

Istniej dwie metody formatowania pyt CD i DVD: format zarzdzany (ISO) i format
Aktywny system plikw (UDF). Format zarzdzany jest zgodny praktycznie ze wszystkimi urzdzeniami. Pyty przygotowywane w celu odtwarzania ich w stacjonarnych
odtwarzaczach CD i DVD powinny by zapisywane w formacie zarzdzanym (ISO),
poniewa jest on obsugiwany w praktycznie kadym stacjonarnym odtwarzaczu. Format
zarzdzany jest dodatkowo zgodny ze wszystkimi rodzajami komputerw.
608
Format Aktywny system plikw (UDF) jest znacznie bardziej zaawansowany. Jego zalet
jest to, e pozwala na kopiowanie plikw bezporednio na pyt metod przecigania
i upuszczania. Nie jest konieczny dodatkowy krok polegajcy na nagraniu tymczasowych
plikw na pyt. Wad tego formatu jest jego niezgodno z odtwarzaczami stacjonarnymi, a nawet z czci komputerw. Poziom zgodnoci formatu UDF z innymi komputerami zaley od jego wersji:
UDF 1.5 zgodny z systemami Windows 2000, XP i Server 2003. System

Windows 98 i komputery Apple mog nie odczyta tak sformatowanych pyt.
UDF 2.00 zgodny z systemami Windows XP oraz nowszymi, take z systemami

Windows Server 2003 i nowszymi. Moe nie by obsugiwany przez systemy
Windows 98 i Windows 2000.
UDF 2.01 zgodny z systemami Windows XP i Windows Server 2003.

Wczeniejsze wersje systemw Windows i komputery firmy Apple nie bd w stanie
odczyta takich pyt. Jeeli nie zmienimy ustawie, to wybrany zostanie wanie
ten format.
UDF 2.5 zaprojektowany specjalnie na potrzeby systemu Windows Vista lub

Windows 7. Nie naley go uywa, jeeli chcemy skopiowa pliki na komputery
niekorzystajce z systemu Windows Vista lub Windows 7.
Istniej dwie metody formatowania pyty CD. Przy pierwszej prbie uycia czystej pyty
CD najprawdopodobniej otrzymamy moliwo nadania jej jakiej nazwy. Jeeli nie
wybierzemy innej moliwoci, to pyta zostanie sformatowana w formacie UDF 2.01.
Mona te sformatowa pyt CD lub DVD bezporednio w folderze Komputer. Tutaj
niezbdne bd nam uprawnienia administracyjne. Naley klikn ikon pyty prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Formatuj. Pojawi si wtedy
okno dialogowe przedstawione na rysunku 26.12.
Rysunek 26.12.
Opcje formatowania
609
Z listy rozwijanej Format plikw mona wybra wersj systemu plikw UDF. Nie mona
tu natomiast wybra formatu zarzdzanego, poniewa nie ma takiej potrzeby. Po prostu
pyta w formacie zarzdzanym w ogle nie wymaga adnego formatowania. Jeeli chcemy
utworzy pyt w takim formacie, to naley klikn przycisk Zamknij, bez wykonywania formatowania.
W polu Etykieta woluminu mona wprowadzi tytu tworzonej pyty. Opcja Szybkie
formatowanie dostpna jest tylko wtedy, gdy pyta bya ju wczeniej formatowana. Pozostae opcje nie maj zastosowania w przypadku pyt CD i DVD, i w zwizku z tym nie
mona ich modyfikowa. Po wybraniu wszystkich opcji mona klikn przycisk Start,
aby rozpocz formatowanie pyty.
Pojemno pyty DVD wynoszca 4,37 GB nie jest adnym bdem, mimo e na pycie
moe znajdowa si informacja o pojemnoci wynoszcej 4,7 GB. Pojemno pyt moe
si waha w zalenoci od zastosowanego formatu.
Pliki mona kopiowa na pyty CD lub DVD bezporednio w oknie Eksploratora Windows.
Nagrywanie pyt w Eksploratorze Windows

Jak ju mwiem w rozdziale 22., Eksplorator Windows jest programem przeznaczonym
do przegldania zawartoci naszego komputera. W czasie przegldania rnych folderw
mona zauway, e na pasku narzdzi pojawia si przycisk Nagraj na dysku CD lub po
prostu Nagraj (rysunek 26.13).
Rysunek 26.13. Przycisk Nagraj w oknie Eksploratora
610
Chodzi tutaj o to, eby traktowa pyt jak napd flash. Pyt mona pozostawi w napdzie, a w oknie Eksploratora naley przej do folderu zawierajcego pliki, ktre mamy
zamiar skopiowa. Ikony tych plikw naley zaznaczy, a nastpnie klikn przycisk
Nagraj. Gdy bdziemy ju gotowi do nagrania pyty, naley przej do folderu Komputer i na pasku narzdzi klikn przycisk Nagraj na dysk. Mona te klikn prawym
przyciskiem myszy ikon napdu w folderze Komputer i wybra z menu kontekstowego
pozycj Nagraj na dysk.
Aby przygotowa swoj wasn pyt DVD w systemie Windows 7, naley skorzysta
z doczanego programu DVD Maker.
Uywanie programu Windows DVD Maker

Program Windows DVD Maker umoliwia tworzenie pyt DVD z filmami, ktre mona
odtwarza w stacjonarnych odtwarzaczach. Dziki temu kady posiadacz takiego odtwarzacza bdzie mg obejrze przygotowany przez nas film i nie bdzie do tego potrzebny
komputer. Przed uyciem programu Windows DVD Maker naley rozway kilka spraw:
Komputer musi by wyposaony w nagrywark DVD.
Rodzaj uywanej pyty musi by zgodny z nagrywark i odtwarzaczem. Na potrzeby

przekazywania filmw znajomym najlepszym rozwizaniem powinny by pyty
DVD+R.
Jeeli film, ktry chcemy umieci na pycie DVD, znajduje si jeszcze na kasecie
wideo, to naley uy programu Windows Live Movie Maker, aby zaimportowa
zawarto kasety do komputera.
Na pycie DVD mona umieci filmy, jak i statyczne obrazy, ktre bd odtwarzane
w postaci pokazu slajdw.
Jeeli nasz komputer obsuguje pyty DVD-RW lub DVD+RW, to mona powiczy
nagrywanie filmw na takich pytach. Jeeli efekt si nam nie spodoba, to mona
zawsze wyczyci zawarto pyty i zacz prac od pocztku. Niestety, pyty RW
mog nie by obsugiwane przez stacjonarne odtwarzacze. Ich zawarto mona
jednak oglda na komputerze.
Jeeli kto wypoycza ju filmy DVD, to z pewnoci wie, e zawarto pyty najczciej otwierana jest w postaci menu z rnymi opcjami dotyczcymi odtwarzania samego
filmu. Na przykad po klikniciu opcji Sceny uzyskujemy moliwo przegldania poszczeglnych scen filmu. Tworzony przez nas film rwnie moe zosta wyposaony w takie
menu, ktre mona zaprojektowa w programie Windows DVD Maker. Na pocztek trzeba
oczywicie otworzy sam program.
Otwieranie programu Windows DVD Maker

Przed otwarciem programu Windows DVD Maker trzeba si upewni, e w napdzie
znajduje si czysta pyta DVD pozwalajca na zapisywanie. Do uruchomienia programu
mona wykorzysta dowoln z poniszych metod:
611
Jeeli pojawi si okno dialogowe Autoodtwarzanie, to naley klikn w nim opcj

Nagraj dysk DVD wideo przy uyciu: Windows DVD Maker.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Windows DVD

Maker.
Nacisn klawisz (
), wpisa dvd i wybra z menu pozycj Windows DVD Maker.
Dodawanie zdj i filmw

Po uruchomieniu programu Windows DVD Maker naley klikn przycisk Wybierz
zdjcia i wideo. Gwna strona pozwalajca na wybieranie zdj i filmw umieszczanych
na pycie DVD nazywa si Dodawanie obrazw i wideo do dysku DVD. Naley na niej
klikn przycisk Dodaj elementy, a otwarte zostanie okno dialogowe Dodaj elementy do
dysku DVD.
W oknie tym naley przej do folderu zawierajcego obrazy lub filmy, ktre mamy
zamiar umieci na pycie DVD. Najczciej takie elementy przechowywane s w folderach Obrazy i Wideo (oczywicie mona je te umieci w innych miejscach). W folderze
tym naley zaznaczy ikony interesujcych nas plikw i klikn przycisk Dodaj. Mona
te po prostu klikn dwukrotnie jedn z widocznych w oknie ikon. Na rysunku 26.14
mona zobaczy pliki dodane do programu Windows DVD Maker.
Rysunek 26.14. Windows DVD Maker
612
Pliki zapisane w formacie nieobsugiwanym przez program DVD Maker (na przykad
pliki MOV) w ogle nie pojawi si w tym oknie dialogowym. Trzeba je najpierw przeksztaci do innego formatu, wykorzystujc do tego narzdzia firm trzecich, takie jak
programy Digital Media Converter firmy Deskshare (www.deskshare.com) albo AVS
Video Tools (www.avsmedia.com).
Do zaznaczania ikon w opisywanym tutaj oknie dialogowym mona wykorzysta wszystkie
techniki omawiane w rozdziale 23., w podrozdziale Jak zaznacza ikony.
Z przycisku Dodaj elementy mona korzysta wielokrotnie, aby doda do tworzonej pyty
wicej skadnikw. Wszystkie dodawane zdjcia grupowane s w folderze o nazwie Pokaz
slajdw, natomiast dodawane filmy wywietlane s w postaci osobnych ikon.
Prosz spojrze na wskanik znajdujcy si w lewym dolnym rogu okna programu. Przedstawiany jest na nim aktualny poziom wykorzystania pyty. Jeeli przekroczymy dostpn
ilo miejsca na pycie, to wskanik ten poda nam, o ile przekroczylimy dostpny limit.
Jeeli jaki element trzeba usun z pyty, to naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Usu. Mona te zaznaczy ikony
kilku elementw i klikn na pasku narzdzi przycisk Usu elementy. Chcc zmieni
pozycj elementu na licie, naley klikn jego ikon i wykorzysta znajdujce si na pasku
narzdzi przyciski ze strzak w gr i w d, aby przenie element w inne miejsce.
Chcc wprowadzi zmiany w pokazie slajdw, naley klikn dwukrotnie folder Pokaz
slajdw i skorzysta z tych samych narzdzi do wprowadzenia zmian w ukadzie zdj.
Nastpnie mona skorzysta z przycisku Powrt do wideo (znajduje si po prawej stronie
przyciskw ze strzakami), aby powrci do gwnego widoku.
Wybieranie opcji filmu DVD

W pobliu prawego dolnego rogu okna programu znajduje si cze Opcje. Po jego klikniciu otwierane jest okno dialogowe przedstawione na rysunku 26.15. W oknie tym
dostpne s nastpujce opcje:
Rozpocznij od menu dysku DVD tak dziaa wikszo komercyjnych pyt DVD
z filmami. Najpierw wywietlane jest menu z opcjami, a dopiero potem odtwarzany
jest sam film.
Odtwrz wideo, a nastpnie poka menu dysku DVD film zostaje odtworzony
natychmiast po woeniu pyty DVD do napdu, bez uprzedniego wywietlenia menu,
ktre pojawia si dopiero po zakoczeniu odtwarzania filmu.
Odtwrz wideo w ptli cigej menu nigdy nie jest wywietlane, a film odtwarzany
jest w sposb cigy, do momentu wysunicia pyty DVD z napdu.
Wspczynnik proporcji 4:3 t opcj naley zaznacza, jeeli film ma by

wywietlany na ekranach tradycyjnych telewizorw.
Wspczynnik proporcji 16:9 ta opcja pozwala tworzy filmy przystosowane

do odtwarzania na ekranach telewizorw panoramicznych.
613
Rysunek 26.15.
Opcje dysku DVD
Format wideo NTSC t opcj naley zaznaczy tylko w przypadku,

gdy przygotowywane filmy maj by odtwarzane w Stanach Zjednoczonych
i w innych krajach wykorzystujcych system telewizji NTSC.
Format wideo PAL domylnie zaznaczona opcja systemu PAL pozwala tworzy
filmy, ktre odtwarzane maj by w krajach Europy.
Szybko nagrywarki dyskw DVD pozwala wybra szybko nagrywania pyt.

Mniejsze szybkoci nagrywania pozwalaj uzyska wysz trwao zapisanych
danych.
Lokalizacja plikw tymczasowych tej pozycji nie naley zmienia, chyba

e mamy cakowit pewno, e na naszym dysku twardym nie ma do miejsca
na to, eby pomieci wszystkie pliki tymczasowe potrzebne do przygotowania
pyty DVD.
Po wybraniu wszystkich potrzebnych opcji naley klikn przycisk OK.

W dolnej czci okna programu mona te wypeni pole Tytu dysku. Oczywicie nie
ma obowizku cakowitego zapenienia pyty. Po zakoczeniu wybierania filmw i obrazw mona klikn przycisk Dalej. Pojawi si wtedy podgld podobny do przedstawionego na rysunku 26.16.
614
Rysunek 26.16. Gotowe do nagrania obrazy i filmy
Projektowanie menu
Na nastpnej stronie mona zaprojektowa menu swojego filmu DVD. Tworzenie takiego
menu ma sens tylko wtedy, gdy nie wybierzemy opcji odtwarzania filmu w cigej ptli.
Na pocztek mona przewin zawarto panelu przy lewej krawdzi okna i sprawdzi,
co interesujcego si tam znajduje. Kad z pozycji w tym panelu mona klikn, a nastpnie klikn przycisk Podgld znajdujcy si na pasku narzdzi. W ten sposb wywoane
zostanie okno z symulacj wygldu tego menu na ekranie telewizora.
Jeeli przygotowalimy wasne style menu, to mona skorzysta z menu rozwijanego
znajdujcego si na grze prawego panelu, aby przeczy widok midzy stylami
wbudowanymi w program a stylami przygotowanymi samodzielnie.
Po wybraniu podstawowego stylu menu moemy dostosowywa poszczeglne elementy

tego menu do swoich potrzeb, korzystajc z przyciskw Tekst menu, Dostosuj menu i Pokaz
slajdw.
Dostosowywanie tekstu menu

Kliknicie przycisku Tekst menu otwiera stron, na ktrej moemy zmieni wszystkie
teksty, jakie pojawiaj si w menu naszego filmu. Elementy z grnego wiersza mona
wykorzysta do zdefiniowania czcionki i koloru tekstu, a take wybra styl pogrubiony
lub kursyw.
615
Kolor tekstu trzeba wybra tak, eby dobrze kontrastowa on z kolorem obrazu
umieszczonego w tle. Jeeli tego nie dopatrzymy, to tekst bdzie trudny do czytania,
o ile w ogle uda si go odczyta.
Mona zmieni tutaj opisy w polu Tytu dysku, Przycisk Odtwrz, Przycisk Sceny oraz
Przycisk Uwagi. Z kolei w polu Uwagi naley wpisa tekst opisu tworzonej pyty DVD,
na przykad taki jak przedstawiono na rysunku 26.17. Uwagi te zostan wywietlone
w momencie, gdy osoba przegldajca zawarto pyty kliknie widoczny na ekranie
przycisk Uwagi. Chcc dokadniej obejrze wygld przygotowanego menu, naley klikn
przycisk Podgld.
Rysunek 26.17. Opcje tekstu menu
Po wprowadzeniu wszystkich zmian naley klikn przycisk Zmie tekst.

Widoczny po prawej stronie niewielki ekran podgldu prezentuje wszystkie zmiany, jakie
wprowadzamy do menu tworzonej pyty DVD (na grze), oraz wygld strony wywietlanej
po klikniciu w menu przycisku Sceny (na dole). Jeeli obrazy te s zbyt mae, to mona
powikszy okno programu, na przykad klikajc przycisk maksymalizacji znajdujcy
si w jego prawym grnym rogu.
Dostosowywanie menu
Po klikniciu przycisku Dostosuj menu uzyskamy moliwo zmodyfikowania stylu
gwnej strony menu naszej pyty DVD. Na stronach menu zwykle prezentowana jest
zawarto pyty. Mona jednak skorzysta z przyciskw Przegldaj, aby wybra inne
616
filmy lub obrazy, ktre maj zosta uyte w menu. W czasie przegldania folderw
w poszukiwaniu obrazw i filmw bdziemy mieli dostp wycznie do plikw zgodnych
z programem DVD Maker. Przycisk Przegldaj znajdujcy si w wierszu Dwiki menu
pozwala wybra utwr muzyczny lub dwik, jaki ma by odtwarzany w czasie, gdy na
ekranie widoczne jest menu pyty. Mona tu wykorzysta dowolne, niechronione pliki
WAV, MP3 albo WMA.
Z listy rozwijanej Style przyciskw scen moemy wybra styl przyciskw reprezentujcych poszczeglne sceny filmu. Po wybraniu tej opcji wygld wybranych przyciskw
mona obserwowa na dolnym podgldzie z prawej strony okna programu.
Znajdujcy si na pasku narzdzi przycisk Podgld pozwala na obejrzenie przygotowanego menu w takiej postaci, w jakiej bdzie si ono pojawiao przy odtwarzaniu pyty.
Na pocztek zobaczymy gwn stron menu pyty, a po klikniciu przycisku Sceny
pojawi si menu z moliwoci wyboru sceny. Po obejrzeniu wszystkich dostpnych
scen mona klikn przycisk Menu znajdujcy si w dolnej czci ekranu, aby powrci
do gwnego menu pyty. Po zakoczeniu przegldania zawartoci pyty mona klikn
przycisk OK.
Jeeli istnieje prawdopodobiestwo, e uyte tu ustawienia bdziemy chcieli wykorzysta
przy tworzeniu innych pyt DVD, to mona klikn przycisk Zapisz jako nowy styl, wpisa
nazw nowego stylu i klikn przycisk OK. Zapisywane style pojawiaj si w prawym
panelu okna programu po wybraniu z listy rozwijanej pozycji Style niestandardowe.
Jeeli danego stylu chcemy uy tylko w tej jednej pycie DVD, to naley klikn przycisk
Zmie styl.
Dostosowywanie pokazu slajdw

Wszystkie zdjcia dodane do tworzonej pyty DVD wywietlane s w postaci pokazu
slajdw. Po klikniciu przycisku Pokaz slajdw mamy moliwo zmodyfikowania sposobu wywietlania tego pokazu (rysunek 26.18). Moemy tu wybra muzyk odtwarzan
w tle w czasie wywietlania slajdw i dostosowa czas trwania pokazu slajdw do czasu
odtwarzania muzyki. Mona te odgrnie ustali czas, przez jaki ma by prezentowany
pojedynczy obraz.
Z listy rozwijanej Przejcie mona wybra rne efekty przejcia pomidzy obrazami
wywietlanymi w pokazie slajdw. Jeeli wybierzemy z tej listy pozycj Losowo, to
w pokazie stosowanych bdzie wiele efektw przejcia. Zaznaczenie pola wyboru Uyj
efektw przesunicia i powikszenia obrazw sprawia, e statyczne obrazy w czasie pokazu
slajdw poruszaj si i zmieniaj swoj wielko. Jeeli tego pola nie zaznaczymy, to
kady z obrazw bdzie po prostu wywietlany na ekranie bez dodatkowych efektw.
Kliknicie przycisku Podgld powoduje wywietlenie podgldu pokazu slajdw z biecymi ustawieniami. Jeeli bdziemy zadowoleni z wybranych ustawie i wygldu pokazu
slajdw, naley klikn przycisk Zmie pokaz slajdw, z kolei kliknicie przycisku Nie
zmieniaj spowoduje odrzucenie wszystkich wprowadzonych zmian.
617
Rysunek 26.18. Zmiana ustawie pokazu slajdw
Tworzenie pyty DVD

W celu przygotowania pyty DVD naley klikn przycisk Nagraj i poczeka na zakoczenie nagrywania pyty. W trakcie nagrywania moemy korzysta z komputera do innych
zada, a po zakoczeniu tej operacji mona usun pyt z napdu. Przy zamykaniu
programu DVD Maker zostaniemy zapytani, czy chcemy zapisa aktualny projekt. Kliknicie przycisku Tak spowoduje zapisanie danych projektu, dziki czemu bdziemy mogli
w przyszoci szybko przygotowa dokadn kopi tej samej pyty DVD.
Jeeli uylimy pyty DVD zgodnej z naszym stacjonarnym odtwarzaczem, to naley
woy t pyt do odtwarzacza, a na ekranie telewizora powinno pojawi si menu przygotowanej pyty. Wszystkie menu bdziemy mogli obsugiwa za pomoc pilota, tak jak
w przypadku wszystkich innych filmw DVD.
Jeeli film nagralimy w ramach wicze na pyt RW, to mona j odtworzy na komputerze, korzystajc z programu Windows Media Player albo Media Center. Na komputerowym monitorze do obsugi menu trzeba uywa myszy. Jeeli nie bdziemy zadowoleni
z uzyskanych efektw, to naley wyczyci pyt i wykorzysta j ponownie do nagrania poprawionej wersji filmu.
Po tym wszystkim moemy zamkn program Windows DVD Maker, klikajc przycisk
zamykania widoczny w prawym grnym rogu okna. Pojawi si wtedy okno dialogowe
618
z pytaniem, czy chcemy zapisa tworzony wanie projekt. Dane projektu skadaj si
z elementw, ktre chcemy umieci na pycie, oraz ze wszystkich zmian wprowadzonych w ukadzie tych elementw. Zapisanie projektu jest dobrym rozwizaniem, poniewa umoliwia przygotowanie w pniejszym terminie kolejnych kopii tej samej pyty.
Moemy te wprowadzi pewne zmiany w zapisanym projekcie, jeeli uznamy, e kolejne
pyty powinny troch rni si od pierwszej. Domylnie projekt zapisywany jest w folderze Wideo naszego konta, jeeli jednak chcemy zapisa go w innym miejscu, to wystarczy
klikn przycisk Przegldaj foldery, wybra inne miejsce zapisania pliku i klikn przycisk Zapisz.
Przed zapisaniem projektu nie musimy nagrywa pyty DVD. Program DVD Maker mona
zamkn, a projekt zapisa w dowolnym momencie. Na przykad mona klikn przycisk
Plik i wybra z wywietlonego menu pozycj Zapisz projekt. Oprcz tego trzeba te
pamita, e zapisanie projektu nie tworzy jednego pliku zawierajcego wszystkie
wykorzystane w projekcie zdjcia i filmy. Taki plik zawiera tylko definicj projektu, ale
nie jego tre.
Otwieranie zapisanego projektu pyty DVD

Chcc przygotowa kolejn kopi pyty DVD albo wznowi prace nad zapisanym wczeniej projektem, naley otworzy folder, w ktrym zosta on zapisany. Jeeli by to folder
Wideo, to naley klikn przycisk Start, w menu klikn nazw swojego konta i otworzy folder Wideo. Ikona projektu pyty DVD wyglda podobnie jak w przykadzie
z rysunku 26.19. Mona te otworzy po prostu program DVD Maker i klikn w menu
pozycj Plik/Otwrz projekt, a nastpnie wybra istniejcy ju plik projektu i klikn
przycisk Otwrz.
Ikon projektu, ktry chcemy otworzy, naley klikn dwukrotnie. Otwarty zostanie wtedy
program DVD Maker ze wszystkimi przydzielonymi do pyty obrazami i filmami. Niezmienione bd te ustawienia pyty, ktre wprowadzilimy przed zapisaniem projektu.
Jeeli chcemy po prostu nagra kolejny egzemplarz pyty DVD, naley klikn najpierw
przycisk Dalej, a nastpnie przycisk Nagraj. Jeeli bdziemy chcieli zmieni ustawienia
przed nagraniem pyty DVD, to naley uy tych samych narzdzi, z ktrych korzystalimy
przy tworzeniu projektu:
W celu zmiany tytuu pyty naley posuy si polem Tytu dysku znajdujcym
si w dolnej czci okna.
Chcc zmieni sposb odtwarzania filmu, naley uy cza Opcje znajdujcego

si w prawym dolnym rogu okna.
Za pomoc przycisku Dodaj elementy mona dodawa do pyty DVD kolejne

elementy.
Chcc usun wybrane elementy z pyty DVD, naley zaznaczy ich ikony i klikn
przycisk Usu elementy.
Chcc zmieni pozycj elementu na pycie, naley klikn jego ikon i przesuwa
na licie, korzystajc z dostpnych na pasku narzdzi przyciskw ze strzak w d
i w gr.
619
Rysunek 26.19. Ikona zapisanego projektu DVD
W celu usunicia lub zmiany kolejnoci obrazw w pokazie slajdw naley klikn
dwukrotnie ikon folderu Pokaz slajdw i wprowadzi zmiany, uywajc przycisku
Usu elementy oraz przyciskw ze strzakami. Po zakoczeniu tych prac naley
klikn przycisk Powrt do wideo (znajduje si po prawej stronie przyciskw
ze strzakami).
W celu zapisania wprowadzonych zmian naley klikn przycisk Plik i wybra z wywietlonego menu pozycj Zapisz. Program nie poprosi nas o podanie nowej nazwy pliku,
a zmiany zostan wprowadzone do dotychczasowego pliku projektu. Jeeli chcielibymy
zachowa oryginalny projekt i zapisa now wersj w osobnym pliku, to naley klikn
przycisk Plik i wybra z wywietlonego menu pozycj Zapisz jako, a nastpnie wprowadzi inn nazw pliku projektu. Na podstawie nowego projektu mona przygotowa kolejn
pyt DVD. Wystarczy tylko klikn przycisk Dalej, a nastpnie klikn przycisk Nagraj.
Pomoc i rozwizywanie problemw

z programem DVD Maker
Wicej informacji na temat programu DVD Maker oraz pomoc przy rozwizywaniu
problemw mona uzyska, klikajc przycisk z niebieskim znakiem zapytania widoczny
na pasku narzdzi programu. Mona te klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj
Pomoc i obsuga techniczna, a w otwartym oknie szuka stron opisujcych program
DVD Maker.
620
Podsumowanie
W tym rozdziale zgbialimy tajniki dziwnego wiata pyt CD i DVD. Do odczytywania i zapisywania danych na takich pytach uywa si wiata lasera, a nie magnesu, jak
w przypadku innych nonikw. Z tego powodu pyt tych uywa si zupenie inaczej ni
nonikw magnetycznych. Mam nadziej, e w tym rozdziale przedstawiem do informacji, eby Czytelnik mg swobodnie posugiwa si nonikami optycznymi. Oto krtkie
podsumowanie poruszanych w tym rozdziale zagadnie:
Pyty CD i DVD wygldaj tak samo, ale bardzo rni si pod wzgldem
pojemnoci. Na pycie DVD zmieci si wicej danych ni na szeciu pytach CD.
Praktycznie wszystkie napdy DVD mog obsugiwa te pyty CD, niestety,

napdy CD nie s w stanie obsuy pyt DVD.
Pyty -R i +R pozwalaj na nagrywanie danych, ale po jednokrotnym nagraniu

danych na takich pytach nie mamy ju moliwoci ich usunicia ani zastpienia
innymi plikami. Takie pyty wykorzystywane s do nagrywania pyt CD z muzyk
do odtwarzania w odtwarzaczach stacjonarnych oraz filmw DVD do ogldania
na telewizorze.
Pyty -RW i +RW pozwalaj na wielokrotne nagrywanie danych i usuwanie

wczeniej nagranych informacji. Pyty te s czsto wykorzystywane
do przechowywania kopii zapasowych wanych plikw.
Funkcja autoodtwarzania pozwala zdefiniowa operacje wykonywane po woeniu

do napdu pyty CD lub DVD.
W celu przygotowania pyty CD lub DVD dziaajcej podobnie do nonikw

magnetycznych i pozwalajcej na przechowywanie plikw komputerowych naley
sformatowa j do formatu UDF.
W celu przygotowania pyty DVD, ktrej zawarto bdzie mona oglda

na ekranie telewizora, naley wykorzysta program Windows DVD Maker.
Rozdzia 27.
Ochrona plikw
W tym rozdziale:
Proste tworzenie kopii zapasowych plikw
Uywanie centrum kopii zapasowych
Odtwarzanie utraconych plikw
Uywanie funkcji Ochrona systemu oraz Poprzednie wersje plikw
Ochrona poufnych danych za pomoc szyfrowania BitLocker
Cz rzeczy zapisanych na naszych dyskach z pewnoci ma bardzo du warto.

Muzyka zakupiona w sieci ma pewn warto. Niczym nie da si zastpi obrazw i filmw
wykonanych aparatami cyfrowymi i kamerami. W tworzenie dokumentw, nad ktrymi
pracowalimy caymi godzinami, musielimy zainwestowa sporo czasu i energii. Z pewnoci nie chcielibymy ich straci z powodu uszkodzenia sprztu lub jakiego gupiego
bdu. W takim razie naleaoby tworzy kopie zapasowe takich plikw, dziki ktrym
nawet w przypadku utraty oryginalnych plikw na dysku twardym bdziemy mogli je
odtworzy z kopii zapasowej.
Oprcz naszych wasnych plikw na dysku znajduj si rwnie pliki systemowe, ktrych
system Windows 7 wymaga do prawidowej pracy. Jeeli pliki te zostan uszkodzone,
to komputer nie bdzie dziaa waciwie, a zatem naleaoby przygotowa kopie zapasowe rwnie tych plikw.
W tym rozdziale opisywa bd procedur tworzenia kopii zapasowych wasnych plikw
i plikw systemowych. Oczywicie takie kopie nie przydadz si nam na wiele, jeeli
nie bdziemy wiedzieli, jak naley ich uywa, a zatem omwi te sposb wykorzystania kopii zapasowych do odtwarzania plikw w razie takiej potrzeby. Omwiona zostanie
te funkcja Ochrona systemu, ktra przechowuje kopie wanych plikw systemowych
i umoliwia naprawienie drobnych usterek, bez koniecznoci wykorzystywania zewntrznych dyskw.
622
Proste kopie zapasowe plikw

Prostym sposobem na utworzenie kopii zapasowych plikw swojego konta uytkownika
jest skopiowanie ich na zewntrzny dysk. Do przygotowania takiej kopii zapasowej mona
wykorzysta metody, ktre omawiaem ju w rozdziale 23. Trzeba si tylko upewni, e
na dysku docelowym jest wystarczajca ilo miejsca, eby pomieci wszystkie kopiowane pliki.
Chcc sprawdzi, ile miejsca zajmuj foldery naszego konta uytkownika, naley klikn przycisk Start i wybra z menu nazw swojego konta. Naley wtedy wskaza ikon
folderu, ktrego kopi chcemy wykona, albo klikn j prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Jeeli tylko wskaemy ikon, to
ilo zajmowanego przez nie miejsca zostanie wywietlona w podpowiedzi. Jeeli jednak
wywoamy okno waciwoci danego folderu, to t sam informacj bdziemy mogli
odczyta z pozycji Rozmiar na dysku (rysunek 27.1).
Rozmiary folderw pojawiaj si w podpowiedziach tylko wtedy, gdy w oknie dialogowym
Opcje folderw zaznaczymy opcj Wywietl informacje o rozmiarze plikw w etykietkach
folderw. Wicej informacji na temat tego i innych poj uywanych w tym rozdziale
znale mona w rozdziale 22.
Chcc sprawdzi, ile mamy jeszcze wolnego miejsca na dysku, naley woy go do napdu
w komputerze, a w przypadku napdu flash naley podczy go do gniazda USB. Nastpnie naley otworzy folder Komputer. W przypadku niektrych rodzajw napdw ilo
wolnego miejsca wywietlana jest ju przy ikonie tego napdu. Na przykad, jak wida
na rysunku 27.2, na dysku C: dostpne jest jeszcze 26,6 GB wolnego miejsca, na dysku
D: 23,8 GB, a na urzdzeniu przenonym SONIAK 2,30 GB.
Jeeli przy ikonie nie ma wskanika iloci wolnego miejsca, to naley klikn na pasku
narzdzi przycisk Widoki i wybra z wywietlonego menu pozycj Kafelki lub Zawarto.
Mona te klikn ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci, tak eby wywietlone zostao okno dialogowe waciwoci napdu.
Prosz pamita, e 1 kB to 1024 bajty, 1 MB to mniej wicej milion bajtw (10242),
a 1 GB to mniej wicej miliard bajtw (10243).
Jeeli na dysku jest do miejsca na wykonanie kopii zapasowej plikw, to mona rozpocz kopiowanie z wykorzystaniem metod omawianych ju w rozdziale 23. Jeeli
kiedykolwiek zdarzy nam si uszkodzi plik znajdujcy si na dysku twardym, to mona
go odtworzy na podstawie kopii przygotowanej na dysku zewntrznym.
Tworzenie kopii bezpieczestwa wiadomoci nie jest ju takie proste. Po pierwsze,
wiadomoci pocztowe nie maj takie samego statusu jak pliki na dysku. Pliki traktowane
s podobnie do dokumentw wpitych do segregatorw zakada si, e bdziemy chcieli
przechowywa je na zawsze, z kolei wiadomoci pocztowe traktowane s podobnie do
wiadomoci nagranych na automatycznej sekretarce, a tych nigdy nie przechowuje si
w nieskoczono. W przypadku wiadomoci pocztowych nie zakada si potrzeby wykonywania kopii zapasowych, a przynajmniej nie zakada si duych strat powstaych
w wyniku utraty tych wiadomoci.
623
Rysunek 27.1.
Rozmiar folderu
podawany
w podpowiedzi
(na grze)
i w oknie Waciwoci
(na dole)
Jeeli korzystamy z programu Poczta usugi Windows Live, to mamy do dyspozycji

kilka metod tworzenia kopii zapasowych wiadomoci. Jedn z nich jest wykorzystanie
Centrum kopii zapasowych i przywracania, o ktrym mwi bd w nastpnym podrozdziale. Innym rozwizaniem jest proste skopiowanie wszystkich wiadomoci do innego
folderu lub na inny dysk. Lokalizacj folderu z wiadomociami mona odczyta w oknie
dialogowym opcji programu Poczta usugi Windows Live.
624
Rysunek 27.2. Wolne miejsce na dysku wywietlane w folderze Komputer
Mona te tworzy kopi tylko najwaniejszych wiadomoci. Naley w tym celu utworzy specjalny folder, na przykad w folderze Dokumenty, i nada mu nazw w rodzaju
Zapisane wiadomoci. Do takiego folderu mona kopiowa wszystkie te wiadomoci, ktre
uznamy za istotne. Kopiowanie wiadomoci mona wykona przez kliknicie nagwka
danej wiadomoci i wybraniu z menu pozycji Plik/Zapisz jako. W otwartym oknie dialogowym naley jeszcze wskaza folder, w ktrym ma zosta zapisana wiadomo. Innym
rozwizaniem jest przecignicie nagwka wiadomoci z programu Poczta usugi Windows
Live do folderu Zapisane wiadomoci otwartego w oknie Eksploratora.
Kada zapisana wiadomo umieszczana jest w pliku z rozszerzeniem .eml i zostaje
opatrzona ikon koperty. Chcc wykona kopi zapasow tak zapisanych wiadomoci,
wystarczy skopiowa ca zawarto folderu Zapisane wiadomoci na zewntrzny dysk.
Jest to najszybsza i najprostsza metoda wykonywania kopii zapasowych wanych plikw.
Istniej jednak rwnie bardziej zaawansowane metody. W kolejnych podrozdziaach
omawia bd sposoby wykonania kopii zapasowych wszystkich swoich plikw, a nawet
caego dysku.
Centrum kopii zapasowych i przywracania, wprowadzone w systemie Windows Vista
i przeniesione do systemu Windows 7, jest ogromnym usprawnieniem w stosunku
do programw do tworzenia kopii zapasowych znanych z poprzednich wersji systemu
Windows.
Uywanie programu Kopia

zapasowa/Przywracanie
Program Kopia zapasowa/Przywracanie jest pewn alternatyw dla prostej metody tworzenia kopii zapasowych, o ktrej mwiem w poprzednim podrozdziale. Nie pozwala
ono na tworzenie kopii zapasowych pojedynczych plikw i folderw, ale tworzy kopie
625
wszystkich plikw wszystkich kont uytkownikw, a nawet moe wykona kopi caego
dysku. Centrum kopii zapasowych dziaa najlepiej wtedy, gdy mamy osobny dysk twardy,
ktry moemy zastosowa do przygotowywania kopii zapasowych. Moe to by wewntrzny
dysk, jak rwnie dysk zewntrzny podczany do komputera za pomoc zcza USB.
W sprzeday dostpnych jest niewiele komputerw wyposaonych w kilka dyskw
twardych, a zatem moemy zakada, e w naszym komputerze jest tylko jeden dysk.
Jeeli chcemy wykona kopi zapasow plikw na innym dysku twardym, to musimy
kupi taki dysk i zainstalowa go w komputerze (lub zleci komu zainstalowanie go)
albo skorzysta z zewntrznego dysku twardego, ktry mona atwo podczy do komputera za pomoc zcza USB.
Kopie zapasowe plikw mona te tworzy na pytach CD lub DVD. Niestety, nie zawsze
mona z gry okreli, ile takich pyt bdziemy potrzebowa do wykonania kopii. Zaley
to od liczby plikw do skopiowania i tego, czy chcemy wykona kopi tylko swoich osobistych plikw, czy caego dysku. W takiej sytuacji naley rozway zakup pyt CD lub DVD
w paczkach o wielkoci 50 lub 100 sztuk. W takich paczkach zakup pyt wychodzi znacznie
taniej. Oczywicie na wykonanie kopii zapasowych nie zuyjemy wszystkich pyt z paczki,
ale dla niewykorzystanych pyt na pewno znajdziemy jakie inne zastosowanie.
Jeeli dysponujemy nagrywark pyt DVD, to lepszym rozwizaniem bdzie uycie pyt
DVD, poniewa na jednej takiej pycie mona zmieci tyle danych co na szeciu pytach CD. Do wykonywania kopii zapasowych lepiej nadaj si pyty typu RW, poniewa
mona je wykorzystywa wielokrotnie, a pyty typu R pozwalaj na wykonanie tylko
jednego zapisu.
Trzeba te wspomnie o moliwoci kopiowania plikw i folderw do udostpnionego
folderu sieciowego. Ta opcja upraszcza ca operacj, poniewa nie trzeba tu wymienia nonikw. Trzeba jednak pamita, e kopia przygotowana na tamie lub noniku
wymiennym moe by przechowywana w innym miejscu, co uchroni j przed zniszczeniem na przykad w przypadku poaru, ktry mgby pochon nasze komputery.
Uruchamianie programu Kopia zapasowa/Przywracanie

Centrum kopii zapasowych i przywracania jest narzdziem przeznaczonym do wykonywania kopii zapasowych plikw wszystkich kont uytkownikw, a zatem do jego uruchomienia potrzebowa bdziemy uprawnie administratora. Jeeli kto jest zalogowany na
standardowym koncie uytkownika, to powinien si wylogowa, a nastpnie zalogowa
na konto z uprawnieniami administracyjnymi. Do otwarcia Centrum kopii zapasowych
i przywracania mona wykorzysta dowoln z poniszych metod:
Nacisn klawisz (
Przywracanie.
), wpisa kop i wybra z menu pozycj Kopia zapasowa/
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w panelu

klikn cza System i zabezpieczenia/Kopia zapasowa/Przywracanie.
Otwarte zostanie wtedy okno Kopia zapasowa/Przywracanie przedstawione na rysunku 27.3.
626
Rysunek 27.3. Kopia zapasowa/Przywracanie w trakcie wykonywania kopii zapasowej
Tworzenie kopii zapasowych plikw i ustawie

Program Kopia zapasowa/Przywracanie domylnie wykonuje kopi zapasow plikw
wszystkich uytkownikw oraz ustawie zapisanych w ich kontach. Nie tworzy jednak
kopii zapasowych systemu Windows i zainstalowanych w nim programw. Gwnym przeznaczeniem takich kopii zapasowych jest zapewnienie nam moliwoci odzyskania wszystkich uywanych dokumentw oraz muzyki, filmw i innych plikw w przypadku utraty
oryginaw zapisanych na dysku twardym.
Wykonanie pierwszej kopii zapasowej plikw moe zaj nawet kilka godzin. Proces
ten bdzie wykonywany w tle i nie bdzie nam przeszkadza w normalnej pracy z komputerem. Mimo to tworzenie kopii zapasowej zajmuje pewn cz zasobw komputera
i przez to spowalnia jego prac. Z tego powodu dobrze jest wykona pierwsz kopi zapasow plikw w cigu nocy lub w czasie, gdy nie bdziemy uywali komputera.
Zanim zaczniemy wykonywa kopi zapasow, trzeba skonfigurowa opcje tworzenia
takiej kopii. W oknie Kopia zapasowa/Przywracanie naley klikn przycisk Opcje, a nastpnie w otwartym oknie klikn przycisk Zmie ustawienia kopii zapasowej. System
uruchomi wtedy program do tworzenia kopii zapasowej i wywietli kreatora podobnego
627
do przedstawionego na rysunku 27.4. W pierwszym kroku naley wybra urzdzenie, na

ktrym zostanie umieszczona kopia zapasowa. Na rysunku 27.4 widoczne s napdy,
ktre mona wykorzysta w tym celu: dysk sieciowy, lokalny napd CD-RW lub wymienny
dysk flash.
Rysunek 27.4.
Wybieranie lokalizacji
kopii zapasowej
Z listy naley wybra waciw lokalizacj i klikn przycisk Dalej. Kreator przedstawi
nam teraz dwie opcje. Moemy pozwoli systemowi zdecydowa, co naley umieci
w kopii zapasowej, albo moemy samodzielnie wybra poszczeglne elementy. Jeeli
pozwolimy zaj si tym systemowi, to w kopii zapasowej znajd si pliki z bibliotek,
pulpitu i domylnych folderw systemu Windows. Oprcz tego utworzony zostanie te
obraz systemu, z ktrego mona odtworzy zawarto komputera w przypadku jego awarii.
Jeeli jednak zdecydujemy si samodzielnie wybra zawarto kopii zapasowej, to po
klikniciu przycisku Dalej zobaczymy okno kreatora przedstawione na rysunku 27.5.
Z gazi Pliki danych mona wybra biblioteki poszczeglnych uytkownikw. Z kolei
z gazi Komputer moemy wybiera dowolne foldery znajdujce si na naszym komputerze. Mona te zaznaczy opcj Docz obraz systemu dyskw, aby utworzy obraz
dysku pozwalajcy odzyska system po awarii. Na koniec naley klikn przycisk Dalej.
Na tym etapie program Kopia zapasowa/Przywracanie wywietli podsumowanie zawierajce list elementw dodawanych do tworzonej kopii zapasowej oraz miejsce, w ktrym
ta kopia powstanie. W oknie tym podawany bdzie te harmonogram tworzenia kopii
zapasowych. Jeeli chcemy go zmieni, to naley klikn cze Zmie harmonogram, aby
otworzy okno dialogowe przedstawione na rysunku 27.6. W celu wykonania jednorazowej
kopii zapasowej wystarczy usun zaznaczenie z pola wyboru Uruchamiaj wykonywanie
628
Rysunek 27.5.
Wybieranie elementw
do kopii zapasowej
kopii zapasowej zgodnie z harmonogramem. Jeeli jednak kopie maj by wykonywane

zgodnie z harmonogramem, ktry definiowany jest za pomoc list wyboru dostpnych
w oknie dialogowym, to po ustaleniu harmonogramu naley klikn przycisk OK. Gdy
bdziemy ju zadowoleni ze wszystkich ustawie, mona klikn przycisk Zapisz
ustawienia i zakocz.
Jeeli zdefiniowalimy harmonogram wykonywania kopii zapasowych, to system Windows 7 bdzie tworzy kopie plikw zgodnie z tym harmonogramem. Jeeli jako lokalizacj kopii wybralimy zewntrzny dysk, to bdziemy musieli pamita o podczeniu go
przed automatycznym uruchomieniem kopii zapasowej.
Jak ju wspominaem, tworzenie pierwszej takiej kopii moe potrwa nawet kilka godzin.
W kolejnych kopiach uwzgldniane bd tylko te pliki, ktre zostay zmienione od czasu
tworzenia ostatniej kopii, i w zwizku z tym bd tworzone ju w znacznie krtszym czasie.
Poza tym nie bdziemy musieli ponownie odpowiada na te same pytania, poniewa
przy tworzeniu kolejnych kopii zapasowych uywane bd te same ustawienia, ktre zdefiniowalimy przy pierwszej kopii.
Jeeli kopia tworzona jest na zewntrznym dysku twardym, to zostanie ona umieszczona
w folderze o takiej samej nazwie jak nazwa komputera, ktrego kopi wykonujemy. Jeeli
ten folder zostanie usunity, to utracimy ca kopi zapasow. Przegldajc ten folder,
nie zobaczymy plikw w ich oryginalnej postaci. Wszystkie pliki umieszczane w kopii
zapasowej s ze sob czone i kompresowane, eby zmniejszy ilo zajmowanego przez
nie miejsca. W celu odzyskania plikw z kopii zapasowej naley postpowa zgodnie
ze wskazwkami omawianymi w nastpnym punkcie.
629
Rysunek 27.6.
Definiowanie
harmonogramu
wykonywania kopii
zapasowych
Uszkodzenie lub utrata plikw kopii zapasowej

Jeeli w czasie prby tworzenia kolejnej kopii zapasowej natrafimy na problem, to powodem moe
by fakt, e woylimy do napdu nieprawidowy dysk albo usunlimy folder lub pliki zawierajce
poprzednie kopie zapasowe. Tworzenie kopii zapasowych na nic si nam nie przyda, jeeli zgubimy
nonik takiej kopii albo usuniemy z niego pliki kopii zapasowych.
Jeeli problemy pojawi si dlatego, e system Windows nie moe poradzi sobie z plikami poprzednich kopii zapasowych, naley skorzysta z cza Zmie ustawienia i przygotowa od nowa pen
kopi zapasow plikw. W jednym z ostatnich okien kreatora znajduje si opcja pozwalajca wybra
tworzenie penej kopii. W ten sposb system nie bdzie prbowa przygotowa kopii tylko tych plikw,
ktre zmieniy si od czasu tworzenia ostatniej kopii.
Odtwarzanie plikw z kopii zapasowej

Jeeli kiedykolwiek zdarzy si nam utrata lub zniszczenie wanych plikw, to moemy je
odtworzy z przygotowanej wczeniej kopii zapasowej. Trzeba pamita, e odtwarzanie plikw konieczne jest tylko wtedy, gdy nie mamy ich kopii w systemowym Koszu.
Dobrze jest zatem otworzy najpierw Kosz i sprawdzi, czy czasem nie ma w nim brakujcych plikw. Jeeli takie pliki si znajd, to mona klikn ich ikony prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Przywr. Plik zostanie wtedy
przeniesiony na swoje miejsce, a my nie bdziemy musieli wykonywa procedury opisywanej w tym punkcie.
Jeeli zgubionych plikw nie znajdziemy w Koszu, to mona prbowa je odzyska za
pomoc metody opisywanej w dalszej czci rozdziau, w podpunkcie Przywracanie
630
poprzedniej wersji pliku lub folderu. Co wicej, w ten sposb moe si nam uda odtworzy plik, dla ktrego nie przygotowalimy kopii zapasowej. Proponuj zatem przeczyta
ten podpunkt i stosowa opisan w nim metod przed prb odzyskiwania plikw z kopii
zapasowej.
Jeeli nie uda si odzyska plikw za pomoc adnej z tych dwch metod, to naley
odtworzy je z kopii zapasowej. Na pocztek naley zalogowa si na konto, w ktrym
zgubilimy pliki. Jeeli kopi wykonywalimy na pycie CD lub DVD, to naley j woy
do napdu, a jeeli uywalimy zewntrznego dysku, to trzeba go podczy do komputera.
Nastpnie naley wczy program Kopia zapasowa/Przywracanie w sposb omawiany
ju w tym rozdziale. W oknie programu naley klikn przycisk Przywr moje pliki
otworzy si okno kreatora Przywracanie plikw, ktry poprowadzi nas przez cay proces
przywracania utraconych plikw. Wystarczy odpowiada na wszystkie pytania zadawane
przez kreatora i klika przycisk Dalej.
Po dotarciu do strony przedstawionej na rysunku 27.7 naley klikn przycisk Przegldaj
pliki i wskaza te pliki, ktre chcemy odtworzy. Mona te klikn przycisk Przegldaj
foldery, aby odtwarza zawarto caych folderw. Po znalezieniu interesujcego nas
pliku lub folderu naley zaznaczy jego ikon i klikn przycisk Dodaj. Proces ten mona
powtarza dowoln liczb razy, tworzc ca list plikw i folderw wymagajcych
odtworzenia. Gdy uznamy, e lista jest kompletna, moemy klikn przycisk Dalej.
Rysunek 27.7.
Wybieranie plikw
i folderw do
odtworzenia
Na ostatniej stronie uzyskamy moliwo umieszczenia odtwarzanych elementw w ich

oryginalnych miejscach albo w nowych miejscach. Jeeli chcemy odtworzy przypadkiem
631
usunite pliki, to powinnimy umieci je w oryginalnych lokalizacjach, jeeli jednak

chcemy uzyska w ten sposb dodatkowe kopie plikw, to naley umieci je w osobnym
folderze. Proces odtwarzania plikw rozpoczyna si po klikniciu przycisku Przywr.
Tworzenie kopii zapasowej komputera

Przycisk Wykonaj kopi zapasow komputera pozwala na wykonanie cakowitej kopii
zapasowej gwnego dysku twardego (najczciej jest to dysk C:), co oznacza, e kopia
zawiera bdzie te system Windows 7 i wszystkie zainstalowane programy. Ten rodzaj
kopii zapasowej zajmuje o wiele wicej miejsca ni kopia samych plikw, a jej wykonanie zabiera o wiele wicej czasu. Pozwala jednak na odtworzenie caego systemu i programw w przypadku jakiejkolwiek katastrofy, ktra zniszczy zawarto caego dysku.
Kopia zapasowa caego komputera rni si te od kopii samych plikw tym, e nie pozwala
na odtwarzanie tylko wybranych plikw. W tym przypadku moemy tylko odtworzy
cao kopii zapasowej. Najczstszym zastosowaniem jest przygotowanie do pracy nowego
dysku twardego w przypadku awarii poprzedniego. Tak przygotowany dysk zawiera
bdzie dokadnie te same programy i dane, jakie zawiera pierwotny dysk w momencie tworzenia kopii zapasowej.
Kopii zapasowych caego komputera nie trzeba wykonywa czsto, poniewa wikszo
plikw w folderach Windows i Program files praktycznie w ogle si nie zmienia. Czstotliwo wykonywania takich kopii zaley wycznie od nas, cho zaleca si tworzenie ich
mniej wicej co p roku.
W celu przygotowania kopii zapasowej caego komputera naley klikn przycisk Utwrz
obraz systemu. Pojawi si wtedy okno kreatora, w ktrym cay proces wykonamy krok
po kroku. Na pocztek trzeba jednak wybra miejsce, w ktrym chcemy umieci kopi
komputera.
Jeeli gwny dysk komputera podzielony zosta na kilka dyskw logicznych, to moemy
zdecydowa si na wczenie ich do wykonywanej kopii zapasowej. Na kadej stronie
kreatora naley wybra odpowiednie opcje i klikn przycisk Rozpocznij wykonywanie
kopii zapasowej. Po zakoczeniu takiej konfiguracji proces tworzenia kopii zostanie uruchomiony w tle, a my bdziemy mogli nadal korzysta z komputera.
Po zakoczeniu wykonywania kopii zapasowej na dysku docelowym pojawi si nowy folder o nazwie WindowsImageBackup. Wystpujce w nazwie folderu sowo image oznacza
obraz i ma odzwierciedla fakt, e kopia zapasowa komputera przypomina fotografi zawartoci dysku. Nie jest to jednak taki obraz, ktry moglibymy samodzielnie
obejrze. Nie moemy te otworzy zawartoci tego folderu i przeglda jej tak, jak robimy
to ze zwykymi folderami.
Odtwarzanie obrazu na dysk twardy

Jeeli nasz dysk twardy zostanie uszkodzony i bdziemy musieli go wymieni, to mona
skorzysta z poniszej procedury, aby odtworzy na nowym dysku zawarto obrazu.
Z metody tej nie mona skorzysta do odtwarzania wybranych plikw lub folderw:
632
1. Komputer powinien by wyczony (z nowym dyskiem twardym i tak si

nie uruchomi).
2. Jeeli kopi zapasow wykonywalimy na pytach DVD, to pierwsz z nich naley
woy do napdu. Jeeli kopia zapasowa zostaa umieszczona na zewntrznym
dysku twardym, to naley podczy go do komputera.
3. Wczy komputer i w czasie uruchamiania przytrzyma klawisz F8. Jeeli
na klawiaturze znajduje si klawisz F-Lock, to trzeba si upewni, e nie blokuje
on klawiszy funkcyjnych. Pojawi si wtedy strona rodowiska odtwarzania systemu
Windows.
Jeeli za pomoc klawisza F8 nie da si uzyska dostpu do rodowiska przywracania
systemu Windows 7, to naley umieci w napdzie CD lub DVD instalacyjn pyt
systemu Windows, uruchomi ponownie komputer i jeszcze raz sprbowa przytrzyma
klawisz F8 w czasie uruchamiania si komputera.
4. Gdy pojawi si strona rodowiska przywracania systemu Windows, naley wybra

w niej opcj Napraw swj komputer.
5. W oknie dialogowym Opcje odzyskiwania systemu naley klikn opcj
Odzyskiwanie systemu z obrazu i wykonywa instrukcje podawane na ekranie.
Chodzi tu o wybranie pliku obrazu i dokoczenie operacji przywracania.
Po wykonaniu tych krokw komputer powinien uruchomi si normalnie, bez koniecznoci ponownego uywania dysku z kopi zapasow. Zawarto komputera bdzie dokadnie taka sama jak w momencie tworzenia kopii zapasowej. Jeeli dodatkowo chcemy
odtworzy pliki z kopii zapasowej przygotowanej przez kliknicie przycisku Wykonaj
kopi zapasow plikw, to naley postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi
w punkcie Odtwarzanie plikw z kopii zapasowej.
Przywracanie obrazu na czciowo uszkodzony dysk

Jeeli nadal moemy uruchamia system Windows 7, ale musimy przywrci poprzednie wersje programw, ustawie i plikw, to obraz caego komputera mona przywrci
w oknie Kopia zapasowa/Przywracanie. W ten sposb zawarto dysku zostanie przywrcona do postaci, jaka bya w momencie tworzenia kopii zapasowej komputera. W tym
celu naley otworzy okno Kopia zapasowa/Przywracanie, klikn cze Odzyskaj ustawienia systemu na tym komputerze dostpne w dolnej czci okna, pniej cze Zaawansowane metody odzyskiwania i przycisk Uyj wczeniej utworzonego obrazu systemu do
odzyskania komputera. Na tym etapie mamy jeszcze moliwo przygotowania kopii
zapasowej aktualnych plikw, ale moemy pomin ten krok. Teraz naley postpowa
zgodnie z instrukcjami kreatora, aby odtworzy stan systemu z kopii.
Tworzenie dysku naprawy systemu

Dobrym pomysem jest przygotowanie dysku naprawy systemu. W razie potrzeby pozwoli
nam on na uruchomienie komputera i wykonanie rnych prac zwizanych z rozwizywaniem problemw. Taki dysk mona przygotowa w oknie Kopia zapasowa/Przywracanie.
633
Po otwarciu tego okna naley klikn cze Tworzenie dysku naprawy systemu znajdujce si w lewym panelu. Program bdzie wymaga wtedy wybrania napdu CD lub DVD.
Trzeba umieci w tym napdzie czyst pyt i klikn Utwrz dysk.
Aby skorzysta z dysku naprawy systemu, naley woy go do napdu CD lub DVD
i ponownie uruchomi komputer. Gdy pojawi si komunikat z prob o nacinicie klawisza, aby uruchomi system z pyty, to naley ten klawisz nacisn. Jeeli taka proba
si nie pojawi, to naley zmieni ustawienia w BIOS-ie komputera, tak eby napd CD
lub DVD by jednym z urzdze rozruchowych.
Po uruchomieniu systemu z pyty CD lub DVD powinnimy zobaczy okno dialogowe opcji
naprawiania systemu. W oknie tym moemy skorzysta z kilku narzdzi do rozwizywania problemw, takich jak Naprawianie rozruchu, Przywracanie systemu, Przywracanie obrazu systemu, Diagnostyka pamici oraz Wiersz polecenia (mona z niego skorzysta do wyszukiwania plikw i uruchamiania rnych polece diagnostycznych). Po
zakoczeniu prac naley klikn przycisk Zamknij lub Uruchom ponownie.
Uywanie ochrony systemu

Ochrona systemu jest jeszcze jedn metod tworzenia kopii zapasowych wanych plikw.
W przeciwiestwie do metod opisywanych wczeniej, ta nie wymaga uycia zewntrznych nonikw. Nie mona w ten sposb przygotowa kopii zapasowej zainstalowanych
programw ani caego systemu Windows 7. W tym przypadku na tym samym dysku tworzone s kopie najwaniejszych plikw systemu Windows 7 oraz ukryte kopie niektrych
plikw uytkownikw systemu.
Zadaniem funkcji Ochrona systemu nie jest zabezpieczanie nas przed katastrofalnymi
uszkodzeniami dysku twardego, ale przed mniejszymi, cho znacznie czciej spotykanymi
utratami plikw. Mona sobie wyobrazi sytuacj, w ktrej instalujemy program lub
urzdzenie, ktre nie zostao przystosowane do pracy z systemem Windows 7, przyjmujc
argumentacj, e skoro dziaao w Windows XP, to powinno te dziaa w nowym
systemie. Po zainstalowaniu takiego urzdzenia moe si okaza, e nie dziaa ono tak,
jak zakadalimy (poniewa nie byo przygotowane do pracy w systemie Windows 7),
a po odinstalowaniu programu lub usuniciu urzdzenia cz funkcji nie dziaa tak jak
poprzednio.
Innym rodzajem drobnego nieszczcia moe by sytuacja, w ktrej wprowadzamy
pewne poprawki do wanego pliku, ale po zapisaniu pliku okazuje si, e wprowadzone
zmiany cakowicie niszcz pierwotn zawarto pliku. Czasami mona w ten sposb
odzyska plik usunity nawet z Kosza.
Wczanie i wyczanie ochrony systemu

Funkcja Ochrona systemu jest domylnie wczona dla dysku, na ktrym zainstalowany
jest system Windows 7. Oznacza to, e chronione s pliki systemu Windows oraz wszystkie te pliki, ktre przechowujemy w folderach swojego konta uytkownika, takich jak
Dokumenty, Obrazy, Muzyka itd.
634
Jeeli dokumenty przechowujemy rwnie na innych dyskach twardych, to moemy rozszerzy dziaanie funkcji Ochrona systemu tak, eby obejmowaa rwnie dokumenty
zapisane na tych dyskach. Nie naley jednak uywa funkcji Ochrony systemu na dysku
twardym, na ktrym zainstalowany jest inny system operacyjny, na przykad Windows XP,
poniewa system ten ma swoje wasne funkcje przywracania systemu.
Funkcja Ochrona systemu jest elementem opcjonalnym. Mona j dowolnie wcza
i wycza (pod warunkiem, e mamy uprawnienia administracyjne, poniewa funkcja
ta dotyczy wszystkich kont uytkownikw). Moemy te zdecydowa, ktre woluminy
maj by przez ni monitorowane. (Woluminem nazywany jest kady dysk twardy lub
partycja, ktra pojawia si w folderze Komputer jako osobna ikona). Chcc dosta si do
opcji sterujcych dziaaniem funkcji Ochrona systemu, naley najpierw otworzy folder
System, korzystajc przy tym z dowolnej z poniszych metod:
Klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer

Klikn przycisk Start, wpisa sys i klikn w menu pozycj System.
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w nim cza
System i zabezpieczenia/System.
W lewej kolumnie otwartego folderu System naley klikn cze Ochrona systemu. Otwarte
zostaje wtedy okno dialogowe Waciwoci systemu z aktywn kart Ochrona systemu,
Rysunek 27.8.
Karta Ochrona
systemu w oknie
dialogowym
Waciwoci systemu
Chcc mie pewno, e funkcja Ochrony systemu jest wczona dla dysku z systemem
Windows 7 i wszystkimi plikami uytkownikw, naley w sekcji Ustawienia ochrony
sprawdzi, czy dla dysku systemowego (zwykle jest to dysk C:) w kolumnie Ochrona znajduje si tekst Wczona. Jeeli okae si, e ochrona dla tego dysku jest wyczona, to
635
naley klikn przycisk Konfiguruj, aby otworzy okno dialogowe Ochrona systemu.
Nastpnie naley wybra jedn z dwch pierwszych opcji z grupy Przywr ustawienia.
Oprcz tego za pomoc suwaka Maksymalne zuycie mona te okreli, jak cz dysku
chcemy przeznaczy na funkcje ochrony systemu.
Trzeba pamita o tym, e przy wyczeniu funkcji ochrony systemu usuwane s wszystkie
istniejce punkty przywracania.
Jeeli w naszym komputerze zainstalowane s rwnie inne woluminy, to decyzja o wczeniu ochrony systemu powinna zosta podjta na podstawie ich zawartoci.
Po wybraniu wszystkich dyskw mona klikn przycisk OK. To naprawd wszystko,
cho dziaanie wczonej ochrony nie jest natychmiastowe. System Windows 7 bdzie tworzy punkty przywracania co 24 godziny. Kady taki punkt przywracania zawiera bdzie
kopie wanych plikw systemu operacyjnego oraz ukryte kopie plikw na wskazanych
woluminach.
Funkcja Ochrona systemu zarezerwuje sobie mniej wicej 300 MB miejsca na dysku na
kadym z chronionych woluminw i bdzie tam zapisywa dane punktw przywracania.
W razie potrzeby zostanie wykorzystane od 3 do 5 procent oglnej pojemnoci dysku.
Dalszy wzrost wielkoci danych ochrony systemu zostanie zatrzymany przez usuwanie
starszych punktw przywracania. Uzyskane w ten sposb miejsce zostanie wykorzystane
na potrzeby nowych punktw. Stare punkty przywracania i tak najprawdopodobniej nie
bd ju potrzebne.
Tworzenie punktu przywracania

Przywracanie systemu jest skadnikiem funkcji Ochrona systemu, ktry zajmuje si
ochron najwaniejszych plikw systemu operacyjnego potrzebnych do prawidowego
dziaania komputera. Przywracanie systemu automatycznie tworzy codzienne punkty
przywracania systemu. Moemy tworzy rwnie wasne punkty przywracania, co przydaje si na przykad wtedy, gdy chcemy zainstalowa w komputerze jaki starszy sprzt,
ktry nie zosta przygotowany do wsppracy z systemem Windows 7. Nie jest to oczywicie wymagane, ale zdecydowanie poprawia bezpieczestwo systemu przy takich operacjach.
W celu utworzenia nowego punktu przywracania naley w przedstawionym na rysunku 27.8
oknie Waciwoci systemu klikn przycisk Utwrz. W wywietlonym oknie dialogowym
naley wpisa krtki opis tworzonego punktu przywracania, na przykad Przed instalacj
karty dwikowej. Nastpnie naley klikn przyciski Utwrz i OK.
Po utworzeniu punktu przywracania mona przystpi do instalowania karty dwikowej i testowania jej prawidowego dziaania. Jeeli wszystko zadziaa prawidowo, bez
adnych efektw ubocznych, to wspaniale. O punkcie przywracania mona zapomnie i po
prostu dalej pracowa ze swoim komputerem.
Jeeli jednak okae si, e zainstalowany sprzt nie najlepiej dziaa w systemie Windows 7, to najpierw trzeba odinstalowa z systemu kopotliwy element. Dotyczy to zarwno
sprztu, jak i oprogramowania.
636
Po skutecznym usuniciu testowanego sprztu lub programu moemy upewni si, e nie
pozostan po nim adne niepodane elementy, czyli przywrci system do postaci zapisanej w przygotowanym wczeniej punkcie przywracania.
Jeeli po instalacji feralnego sprztu lub oprogramowania zainstalowalimy jeszcze inne
programy, to nie wolno nam pomin porednich punktw przywracania, ktre powstay
w midzyczasie. Jeeli tak postpimy, to usuniemy z systemu rwnie zmiany wprowadzone przez instalowane pniej programy, przez co najprawdopodobniej przestan one
dziaa. W tym przypadku trzeba postpowa metodycznie. Utworzy punkt przywracania, zainstalowa program lub urzdzenie i przetestowa jego dziaanie. Jeeli pojawi
si jakie problemy, to naley odinstalowa to urzdzenie lub program i przywrci system
do stanu z ostatniego punktu przywracania.
Przywracanie systemu do stanu

z poprzedniego punktu przywracania
Zamy, e zainstalowalimy w systemie co, co nie dziaa prawidowo, nastpnie odinstalowalimy to i teraz chcemy przywrci system do stanu pocztkowego. Odpowiedni
procedur mona rozpocz na dwa sposoby:
Na karcie Ochrona systemu przedstawionej na rysunku 27.8 klikn przycisk

Przywracanie systemu.
Nacisn klawisz (
systemu.
), wpisa przyw i klikn w menu pozycj Przywracanie
Uruchomiony zostanie kreator przywracania systemu. Naley w nim odczytywa i wykonywa podawane instrukcje, a po dotarciu do strony przedstawionej na rysunku 27.9 naley
wybra punkt przywracania, ktry utworzylimy tu przed instalacj. Jeeli zapomnielimy przygotowa taki punkt samodzielnie, to naley wybra najnowszy punkt przywracania dostpny na licie.
Po klikniciu przycisku Dalej naley wykonywa kolejne instrukcje podawane przez kreatora. Po klikniciu przycisku Zakocz komputer zostanie uruchomiony ponownie i wywietlony zostanie komunikat o poprawnym przywrceniu systemu do stanu z punktu przywracania.
Na potrzeby uytkownikw zaawansowanych musz wspomnie, e program przywracania
systemu mona te uruchomi z wiersza polece. Jest to dobra wiadomo, poniewa
czasami komputer udaje si uruchomi tylko w trybie awaryjnym z wierszem polece.
W celu uruchomienia tego programu naley w wierszu polece wpisa rstrui.exe
Cofanie przywracania systemu

Jeeli bdziemy uywa funkcji przywracania systemu dokadnie tak, jak opisywaem
przed chwil, to wszystko powinno dziaa prawidowo. Jeeli jednak bdziemy uywa
tej funkcji w inny sposb, to moemy narobi sobie kopotw. Trzeba pamita, e przy-
637
Rysunek 27.9.
Wybieranie
konkretnego
lub najnowszego
punktu przywracania
wracanie komputera do starszych punktw przywracania moe spowodowa wicej problemw ni ich rozwie. W takiej sytuacji mamy moliwo cofnicia ostatniego przywracania systemu. W tym celu naley postpowa zgodnie z ponisz procedur:
1. Otworzy okno Przywracania Systemu (klikn przycisk Start, wpisa przyw i klikn
w menu pozycj Przywracanie systemu).
2. Klikn opcj Wybierz inny punkt przywracania i klikn przycisk Dalej.
3. Wybra punkt przywracania o nazwie Cofnij i klikn przycisk Dalej.
4. Klikn przycisk Zakocz i postpowa zgodnie z instrukcjami na ekranie.
Komputer zostanie uruchomiony ponownie i zobaczymy komunikat z informacj o cofniciu punktu przywracania.
Funkcja przywracania systemu oraz opisywane tu punkty przywracania nie maj nic
wsplnego z plikami naszych dokumentw. Funkcja ta w aden sposb nie zmienia, nie
usuwa ani nie wpywa na pliki dokumentw. Przywracania systemu naley uywa tylko
w taki sposb, jaki opisaem przed chwil. Chcc wykorzysta funkcj Ochrony systemu
do tworzenia ukrytych kopii plikw swoich dokumentw naley skorzysta z funkcji
poprzednich wersji, o ktrej mwi bd w nastpnym punkcie.
Ochrona systemu tworzy codzienne kopie zapasowe zmodyfikowanych przez nas
dokumentw. Mona z niej korzysta w celu odtworzenia uszkodzonych lub brakujcych
plikw, nawet jeeli nie przygotowalimy sobie ich kopii zapasowej.
638
Uywanie funkcji poprzednich wersji (ukrytych kopii)

Funkcja Ochrony systemu co 24 godziny tworzy kopie zapasowe wanych plikw systemowych, a oprcz tego tworzy te ukryte kopie wszystkich plikw i folderw, ktre
zostay zmodyfikowane w cigu ostatnich 24 godzin. Oglnie takie kopie plikw i folderw nazywane s w systemie poprzednimi wersjami.
Poprzednie wersje plikw i folderw dostpne s tylko na tych woluminach, dla ktrych
wczylimy funkcj ochrony systemu na karcie Ochrona systemu przedstawionej na
rysunku 27.8. Poza tym z poprzednich wersji mona korzysta dopiero po utworzeniu
przynajmniej jednego punktu przywracania. Po spenieniu tych warunkw moemy korzy
sta z funkcji poprzednich wersji do naprawiania uszkodzonych plikw, poprzednich wersji
plikw, ktrych zawarto udao si nam uszkodzi, a nawet do odtwarzania plikw usunitych z Kosza.
Przywracanie poprzedniej wersji pliku lub folderu

Jeeli nadal widoczna jest ikona uszkodzonego pliku lub folderu, to naley postpowa
zgodnie z ponisz instrukcj, aby przywrci j do poprzedniej wersji:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon pliku lub folderu i wybra z menu
2. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Poprzednie wersje, na ktrej
wywietlona zostanie lista dostpnych poprzednich wersji pliku, ich daty oraz
lokalizacje. Na rysunku 27.10 zobaczy mona przykad takiej listy.
Rysunek 27.10.
Poprzednia
wersja pliku
639
3. Klikn jedn z poprzednich wersji widocznych na licie i klikn przycisk Otwrz,

aby zobaczy podgld poprzedniej wersji pliku.
4. Zamkn program, w ktrym wywietlona zostaa zawarto pliku.
5. Jeeli wywietlona wersja pliku jest t, ktr chcemy odtworzy, to naley przej
do nastpnego kroku. Jeeli jednak chodzi nam o inn wersj pliku, to naley
powtarza kroki 3. i 4. do czasu znalezienia waciwej wersji.
6. Teraz trzeba podj decyzj o tym, jak chcemy odtworzy wybran wersj pliku:
Chcc zastpi istniejc kopi pliku jej poprzedni wersj, naley klikn
przycisk Przywr. Prosz przeczyta wywietlone ostrzeenie i postpowa
zgodnie z instrukcjami.
Jeeli chcemy zachowa oryginalny plik, a obok umieci jego poprzedni wersj,
naley klikn przycisk Kopiuj, a nastpnie przej do folderu, w ktrym chcemy
umieci poprzedni wersj pliku, i klikn przycisk Kopiuj. Jeeli pojawi si
informacja o prbie zastpienia istniejcego pliku, naley wybra opcj Kopiuj,
ale zachowaj oba pliki. W ten sposb do nazwy poprzedniej wersji pliku dopisana
zostanie liczba (2), dziki czemu bdzie mona odrni j od kopii zapisanej
ju w folderze.
7. Klikn przycisk OK i zamkn okno waciwoci pliku.

Jeeli folder, w ktrym znajdowaa si poprzednia wersja pliku, ju nie istnieje, to przycisk Przywr bdzie wyczony. Naley wtedy skorzysta z przycisku Kopiuj, aby
umieci przywracany plik w innym folderze. Mona te klikn przycisk Otwrz w programie, w ktrym zostanie wywietlona zawarto pliku, a nastpnie zapisa go w wybranym miejscu, korzystajc z opcji zapisywania udostpnianych przez ten program. Najczciej wystarczy nacisn klawisze Ctrl+S albo wybra z menu pozycj Plik/Zapisz.
Dlaczego nie wida poprzednich wersji?
Istnieje kilka powodw, dla ktrych na karcie Poprzednie wersje w oknie waciwoci pliku lub folderu nie zobaczymy adnych wpisw. Przede wszystkim w wybranym dysku moe nie by wczona
funkcja ochrony systemu. Moe te by tak, e ochrona systemu jest wczona dla tego dysku,
ale nie ma na nim jeszcze punktu przywracania, ktry zawieraby poprzedni wersj naszego pliku.
Automatyczne punkty przywracania tworzone s co 24 godziny. Poza tym punkty przywracania i ukryte
kopie plikw nie s przechowywane w nieskoczono. Najstarsze s usuwane z dysku w celu
zrobienia miejsca dla nowszych. Jeeli potrzebny nam plik zosta usunity ju dawno temu i nie
ma go w Koszu, to istniej niewielkie szanse na odzyskanie go za pomoc poprzednich wersji.
Jedyn nadziej jest wtedy kopia zapasowa zapisana na zewntrznym dysku.
Odtwarzanie usunitych plikw z poprzednich wersji

Jak wiadomo, wikszo usuwanych plikw przechowywana jest w Koszu, dziki czemu
mamy moliwo przywrcenia ich na dysk, jeeli zmienimy zdanie co do ich usunicia.
Wszystkie usunite pliki pozostaj w Koszu do momentu oprnienia go. Kosza nie naley
oprnia, jeeli nie mamy pewnoci, e nie znajduj si w nim adne potrzebne nam
pliki. Czasami jednak zdarzaj si pomyki, takie jak oprnienie Kosza bez uprzedniego
640
sprawdzenia jego zawartoci. W takim przypadku nie da si ju odtworzy pliku z Kosza,

ale mona prbowa odtworzy go z poprzedniej wersji. W takiej sytuacji naley wykonywa nastpujce kroki:
1. Otworzy folder, z ktrego przypadkowo usunlimy plik.
2. Umieci wskanik myszy nad pust przestrzeni wewntrz okna folderu. Najlepiej
bdzie umieci go nieco poniej ostatniego wiersza wywietlanych ikon. Jeeli
po klikniciu mysz nie zostanie zaznaczona adna ikona, to znaczy, e wskanik
jest we waciwym miejscu.
3. Klikn prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci, a w otwartym oknie dialogowym klikn kart Poprzednie wersje.
Jeeli dostpne s poprzednie wersje folderu, to zostan wypisane na tej karcie.
Jeeli zobaczymy list poprzednich wersji jakiego pliku, a nie folderu, to znaczy,
e nie kliknlimy prawym przyciskiem myszy pustego miejsca w oknie folderu, ale jedn
z ikon plikw. Naley wtedy klikn przycisk Anuluj i powtrzy kroki 2. i 3.
4. Klikn dwukrotnie poprzedni wersj folderu, aby zobaczy jego zawarto. Naley
wybiera wersj folderu powsta na krtko przed przypadkowym usuniciem
interesujcych nas plikw. Jeeli pierwsza wybrana wersja folderu nie bdzie
ich zawieraa, naley zamkn okno, klikajc przycisk zamykania i wybra
wczeniejsz wersj.
5. Jeeli znajdziemy potrzebny nam plik, naley klikn jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Kopiuj.
6. Wklei kopi pliku do dowolnego folderu albo umieci j na pulpicie. Mona
na przykad klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Dokumenty i w otwartym
oknie nacisn klawisze Ctrl+V. W folderze Dokumenty umieszczona zostanie kopia
pliku.
7. Klikn przycisk OK, aby zamkn okno waciwoci.
Wklejona kopia jest zwyczajnym plikiem, ktrego mona uywa tak, jak wszystkich
pozostaych. Mona go te przenie do dowolnego innego folderu.
Jeeli nie uda si nam odtworzy przypadkowo usunitego pliku z poprzednich wersji folderu, ale mamy jego kopi na noniku zewntrznym, to naley odtworzy ten plik, stosujc
metody opisane ju w tym rozdziale w punkcie Odtwarzanie plikw z kopii zapasowej.
Funkcja szyfrowania dyskw BitLocker umoliwia zachowanie poufnoci danych
przechowywanych na komputerach przenonych.
Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker

Funkcje kopii zapasowych i ochrony systemu zapewniaj dostpno naszych plikw
nawet w trudnych sytuacjach, umoliwiajc odtwarzanie uszkodzonych lub usunitych
plikw na podstawie wykonanych wczeniej kopii zapasowych. Szyfrowanie dyskw
funkcj BitLocker nie ma na celu poprawienia dostpnoci naszych plikw, ale raczej
zapewnienie ich poufnoci. Jeeli nasz komputer zostaby skradziony, to z pewnoci
641
byaby to pewna strata, a jeeli dodatkowo znajdowayby si na nim nasze poufne dane
osobiste, finansowe, dane klientw albo pacjentw, to straty mogyby by o wiele wiksze.
Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker zapewnia zabezpieczenie tych danych przez niepowoanym dostpem.
Funkcja BitLocker rni si od systemu szyfrujcego EFS tym, e system EFS pozwala
na szyfrowanie pojedynczych plikw i folderw, natomiast funkcja BitLocker zajmuje
si szyfrowaniem caych dyskw.
Funkcja BitLocker zajmuje si szyfrowaniem wszystkich danych zapisywanych na dysku

twardym, zapewniajc nam jednoczenie moliwo normalnego korzystania z komputera. Wszystkie operacje szyfrowania i rozszyfrowywania danych wykonywane s automatycznie w tle. Dziki zastosowaniu szyfrowania zodzieje nie bd w stanie dosta si
do naszych danych, hase i innych tajnych informacji.
Wymagania sprztowe funkcji BitLocker

Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker do swojego dziaania wykorzystuje klucz szyfrujcy. Klucz ten musi by przechowywany w ukadzie scalonym TPM (ang. Trusted
Platform Module modu zaufanej platformy) w wersji 1.2 i obsugujcym go BIOS-ie.
W takie ukady wyposaone s wycznie najnowsze komputery. Potrzebowa bdziemy
te zewntrznego napdu flash, na ktrym zapisana zostanie kopia hasa dostpu do komputera.
Przy pierwszym otwarciu strony programu BitLocker wywietlony zostanie komunikat
z informacj o tym, czy w komputerze jest, czy te nie jest zainstalowany ukad TPM
w wersji 1.2. Jeeli mamy pewno, e w komputerze taki ukad jest, ale system nie
jest w stanie go rozpozna, to naley si skontaktowa z producentem komputera w celu
uzyskania instrukcji na temat uywania go w systemie Windows 7.
Ostrono, ostrono i jeszcze raz ostrono
Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker zaprojektowane zostao z myl o organizacjach, ktre na
swoich komputerach przechowuj poufne dane. Kradzie takich danych moe mie negatywny wpyw
na ca organizacj, jej klientw i udziaowcw. Proces konfigurowania funkcji BitLocker powinien
by wykonywany przez obsug informatyczn dziaajc w organizacji, a uytkownik komputera nie
musi nawet wiedzie o dziaaniu tej funkcji.
Jeeli kto nie jest zawodowym informatykiem, powinien zdawa sobie spraw z zagroe, jakie wi
si z uywaniem szyfrowania caych dyskw. Jest to szczeglnie wane, jeeli chcemy wczy funkcj BitLocker na dysku, na ktrym znajduj si ju jakie pliki. Po pierwsze, przed przystpieniem
do jakichkolwiek dziaa naley wykona kopi zapasow plikw. Na rynku istniej co prawda
programy umoliwiajce zmian ustawie partycji na dysku bez utraty danych, ale takie operacje
zawsze wi si z pewnym ryzykiem. Jedynie kopia zapasowa daje nam cakowit pewno zachowania wszystkich danych. Najwaniejsze jest jednak to, e funkcja BitLocker nie powinna by konfigurowana przez osoby niezaznajomione z t technologi, poniewa nie pozwala ona na cofnicie
popenionych bdw. Jeeli nie bdziemy posugiwa si ni wystarczajco ostronie, to funkcja
BitLocker moe sprawi, e komputer stanie si bezuyteczny, a dane przepadn bezpowrotnie.
Jeeli kto nie jest zaawansowanym uytkownikiem, a bardzo chciaby wczy szyfrowanie dysku
w swoim komputerze, to powinien poprosi zawodowych informatykw o pomoc przy konfigurowaniu funkcji BitLocker.
642
Oprcz obecnoci ukadu TPM, na dysku twardym musz znajdowa si przynajmniej

dwa woluminy (tak zwane partycje). Jeden z nich, nazywany woluminem systemowym,
musi mie wielko przynajmniej 1,5 GB. Na nim zapisane zostan pliki rozruchowe systemu i w zwizku z tym nie moe on zosta zaszyfrowany. Drugi wolumin nazywany jest
woluminem systemu operacyjnego i zawiera bdzie system Windows 7, wszystkie zainstalowane w nim programy oraz foldery i pliki kont uytkownikw. Oba woluminy musz
by sformatowane w systemie plikw NTFS.
Szyfrowanie woluminu
Jeeli mamy dostpny niezbdny sprzt, wczenie funkcji BitLocker jest zadaniem wzgldnie prostym:
1. Klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym
oknie klikn cze System i zabezpieczenia/Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker.
2. Jeeli nasz sprzt nie obsuguje funkcji BitLocker, to zostanie wywietlony
odpowiedni komunikat. W takiej sytuacji nie mona wczy szyfrowania dysku.
3. Jeeli wszystko jest w porzdku, naley klikn opcj wczania funkcji BitLocker
w woluminie systemu operacyjnego.
4. Jeeli ukad TPM nie zosta jeszcze zainicjowany, to pojawi si okno kreatora
inicjacji tego ukadu. Naley w nim wykonywa wszystkie instrukcje
a do zakoczenia inicjacji.
5. W pewnym momencie trzeba wybra metod przechowywania hasa, zapisa
haso i klikn przycisk Dalej.
6. Na stronie szyfrowania naley zaznaczy opcj Uruchom sprawdzanie systemu
funkcj BitLocker i klikn przycisk Kontynuuj.
7. Podczy napd flash z hasem do komputera (albo dowolny inny nonik, na ktrym
zapisalimy haso) i klikn przycisk Uruchom ponownie teraz.
8. Wykonywa instrukcje wywietlane na ekranie.
Kreator sprawdzi, czy wszystkie systemy dziaaj prawidowo i czy mona bezpiecznie
zaszyfrowa dysk. Wykonywanie wywietlanych instrukcji pozwala na bezpieczne zakoczenie caej procedury.
Trzeba si upewni, e wszystkie konta uytkownikw s chronione hasem, tak eby
uniemoliwi nieautoryzowany dostp do systemu. W przeciwnym wypadku zodziej bdzie
mg si dosta do naszych danych, logujc si na niezabezpieczonym hasem koncie
uytkownika.
Gdy komputer si nie uruchamia

Po wczeniu funkcji BitLocker komputer powinien si normalnie uruchomi, dajc nam
moliwo zalogowania si na wybrane konto. Funkcja ta uniemoliwi uruchomienie
systemu tylko w przypadku wykrycia na dysku zmian, ktre mogyby wskazywa na
643
prb wamania. Na przykad umieszczenie dysku w innym komputerze, a nawet wprowadzenie dziwnych ustawie w BIOS-ie moe spowodowa odmow uruchomienia systemu. Blokad t mona znie, wprowadzajc odpowiednie haso.
Wyczanie funkcji BitLocker

Jeeli kiedykolwiek zmienimy zdanie na temat uywania funkcji BitLocker, to moemy
powtrzy kroki opisywane w punkcie Szyfrowanie woluminu i wybra opcj wyczajc szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker.
Wicej informacji na temat funkcji BitLocker

Kreator konfiguracji szyfrowania dyskw funkcj BitLocker ma za zadanie jak najbardziej uproci ten proces osobom, ktrych komputery maj wbudowany ukad TPM 1.2.
Istniej te inne scenariusze uywania tej funkcji, ktre jednak wykraczaj poza zakres
niniejszej ksiki. Wicej informacji na temat dziaania tej funkcji mona uzyska
w pomocy systemu Windows, szukajc w nim sowa BitLocker. Mona te odwiedzi
witryn www.TechNet.com i na niej poszuka informacji o szyfrowaniu dyskw.
Podsumowanie
Jak by na to nie patrze, dwie kopie wanych plikw s zdecydowanie lepsze od jednej
kopii. Powd jest tutaj bardzo prosty i do oczywisty. Jeeli mamy przynajmniej dwie
kopie pliku, to moemy sobie pozwoli na utrat jednej z nich. W tym rozdziale zajmowalimy si rnymi metodami tworzenia kopii zapasowych wanych plikw. Oto podsumowanie poruszanych tu zagadnie:
W celu wykonania prostej kopii zapasowej plikw naley skopiowa je po prostu

na zewntrzny nonik.
Chcc wykona kopi zapasow wszystkich dokumentw we wszystkich kontach

uytkownikw, naley uy przycisku Utwrz kopi zapasow teraz w oknie
Kopia zapasowa/Przywracanie.
Chcc wykona kopi zapasow caego dysku twardego, naley klikn w tym
samym oknie przycisk Wykonaj kopi zapasow komputera.
W celu przywrcenia z kopii zapasowej usunitych plikw albo obrazu caego

dysku naley klikn w oknie Kopia zapasowa/Przywracanie przycisk Przywr
moje pliki lub Przywr komputer.
Za pomoc Ochrony systemu mona automatycznie wykonywa codzienne kopie

zapasowe wanych plikw systemu oraz istotnych dokumentw. Funkcja
ta nie chroni przed skutkami uszkodze dysku twardego, poniewa kopie plikw
przechowywane s na tym samym dysku co oryginay, ale pozwala na wzgldnie
atwe odtworzenie plikw po drobnych problemach, bez koniecznoci uywania
zewntrznych nonikw.
644
Prawidowe uywanie funkcji Przywracanie systemu wymaga utworzenia punktu

przywracania przed kadym instalowaniem nowego sprztu lub oprogramowania.
Jeeli nowy produkt powoduje jakie problemy, to naley go odinstalowa,
a nastpnie przywrci system do utworzonego wczeniej punktu przywracania,
dziki czemu znikn wszystkie lady instalowanego elementu.
W celu przywrcenia poprzedniej wersji pliku lub folderu naley klikn prawym
przyciskiem myszy ikon tego elementu, wybra z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci, a w otwartym oknie dialogowym klikn kart Poprzednie wersje,
na ktrej wywietlone zostan wszystkie dostpne wersje pliku lub folderu.
W celu przywrcenia przypadkowo usunitego pliku naley najpierw prbowa

przywrci ten plik z Kosza.
Jeeli Kosz zosta oprniony zanim udao si nam przywrci z niego plik, to mona
prbowa przywrci go z poprzednich wersji. W tym celu naley otworzy folder,
w ktrym dany plik by przechowywany, klikn w nim prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie, na karcie
Poprzednie wersje wywietlane s wszystkie dostpne wersje tego folderu.
Jeeli pliku nie uda si przywrci adn z powyszych technik, ale wczeniej
wykonalimy jego kopi zapasow, to mona go odtworzy, korzystajc z programu
Kopia zapasowa/Przywracanie.
W celu zapewnienia poufnoci danych na komputerach przenonych system

Windows 7 udostpnia szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker.
Rozdzia 28.
Rozwizywanie
problemw
z plikami i folderami
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z plikami, folderami i skrtami
Rozwizywanie problemw z pytami CD i DVD
Rozwizywanie problemw z wyszukiwaniem
Rozwizywanie problemw z plikami,

folderami i skrtami
Oto kilka typowych problemw powstajcych podczas pracy z plikami i folderami
w Eksploratorze Windows oraz sposoby ich rozwizania. Prosz pamita, e Eksplorator
Windows jest programem uruchamianym przy otwieraniu kadego folderu, a zatem nie
musimy go otwiera specjalnie w menu Wszystkie programy.
W Eksploratorze nie wida klasycznego menu

Firma Microsoft przeniosa wiele najczciej uywanych funkcji na inne paski narzdzi
w Eksploratorze Windows. Mimo to nie wszystkie funkcje dostpne s za porednictwem
paska narzdzi. Jak ju wspominaem w rozdziale 22., w punkcie Skadniki programu Eksplorator Windows, moliwe jest tymczasowe przywoanie klasycznego menu poprzez
nacinicie klawisza Alt.
Jeeli chcielibymy, eby menu stale byo wywietlane w oknie Eksploratora, to naley
klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Ukad/Pasek menu.
646
A gdzie si podzia przycisk

przechodzenia do folderu nadrzdnego?
W Eksploratorze systemu Windows 7 nie ma takiego przycisku. Chcc przej do folderu
nadrzdnego, naley klikn jego nazw w pasku adresu. Mona te klikn strzak znajdujc si po lewej stronie nazwy biecego folderu i wybra z wywietlonej listy nazw
innego folderu.
Co si stao z list folderw?

Lista folderw staa si czci panelu nawigacyjnego. Jeeli panel nawigacyjny nie jest
widoczny, to naley klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj
Ukad/Okienko nawigacji.
Na pasku narzdzi Eksploratora

nie wida przycisku pokazu slajdw
Zawarto paska narzdzi Eksploratora tworzona jest na podstawie zawartoci przegldanego wanie folderu. Jeeli Eksplorator stwierdzi, e w ogldanym folderze opcja tworzenia pokazu slajdw nie jest potrzebna, a my mimo wszystko chcemy z niej skorzysta,
to naley postpowa zgodnie z ponisz procedur:
1. Upewni si, e nie s zaznaczone adne ikony plikw, a nastpnie klikn przycisk
Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Waciwoci.
2. W oknie waciwoci folderu klikn kart Dostosowywanie.
3. Z listy Optymalizuj ten folder dla wybra pozycj Obrazy.
4. Jeeli chcemy, eby wybrany szablon stosowany by rwnie w przypadku
wszystkich podfolderw, naley zaznaczy pole wyboru Zastosuj ten szablon
take do wszystkich podfolderw.
5. Klikn przycisk OK. Na pasku narzdzi Eksploratora powinien pojawi si przycisk
Pokaz slajdw.
Jeeli na pasku narzdzi nadal nie pojawia si przycisk Pokaz slajdw, to mona
sprbowa obejrze ten folder spoza widoku biblioteki. W tym celu naley rozwin
w panelu nawigacyjnym wze Komputer i poszuka w nim interesujcego nas folderu.
Trzeba pamita o tym, e przegldajc folder w widoku biblioteki, nie moemy zmieni
jego waciwoci. Tak moliwo uzyskamy dopiero po otwarciu tego folderu w drzewie
wza Komputer.
Nie widz rozszerze nazw plikw

Domylnie Eksplorator Windows nie wywietla rozszerze plikw, ale czasami zachodzi
potrzeba wprowadzenia zmiany rozszerzenia jakiego pliku. Chcc wywietli w Eksploratorze rozszerzenia plikw, naley wykona ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Organizuj i wybra z wywietlonego menu pozycj Opcje folderw
i wyszukiwania.
647
2. W oknie dialogowym opcji folderw klikn kart Widok.

3. W sekcji Ustawienia zaawansowane odnale opcj Ukryj rozszerzenia znanych
typw plikw i usun jej zaznaczenie. Na koniec klikn przycisk OK.
Wicej informacji na ten temat podawaem ju w rozdziale 22., w punkcie Opcje na karcie
Widok.
Przy prbach zaznaczania przez przeciganie

nic si nie zaznacza, a ikony s przesuwane
W celu przesunicia ikony naley umieci nad ni wskanik myszy i rozpocz przeciganie. Jeeli jednak chcemy przeciganiem zaznaczy jakie ikony, to wskanik myszy
naley umieci w pobliu miejsca, od ktrego chcemy rozpocz zaznaczanie, a jednoczenie nie wskaza nim adnej ikony. W systemie Windows 7 moe to sprawia pewne
trudnoci, poniewa ikony s w nim ukadane bardzo blisko siebie. Zaznaczon ikon
mona rozpozna po zmienionym kolorze ta. Ikony najatwiej zaznacza si przeciganiem
po uprzednim wczeniu widoku Kafelki.
Komunikat o bdzie Nie mona ukoczy akcji,

poniewa plik jest otwarty w innym programie.
Zamknij plik i sprbuj ponownie
Taki komunikat pojawia si wtedy, gdy chcemy usun, przenie lub zmieni nazw
pliku, ktry jest w tym momencie otwarty. Naley wtedy zamkn dokument na pulpicie
(a jeeli jest zminimalizowany, to zamkn go na pasku zada) i sprbowa wykona
operacj raz jeszcze.
Komunikat o bdzie Jeli zmienisz rozszerzenie

nazwy pliku, plik moe sta si niezdatny do uytku
Prbujemy wanie zmieni zarwno nazw, jak i rozszerzenie nazwy pliku. Zmiana rozszerzenia pliku moe by zym posuniciem, poniewa nie bdzie ono odzwierciedla
formatu danych zapisanych w tym pliku. Naley tu wybra odpowied Nie, a nastpnie
zmieni tylko nazw pliku, nie wprowadzajc zmian do rozszerzenia.
Komunikat o bdzie
W tej lokalizacji ju znajduje si plik o tej samej nazwie
W danym folderze nie mog istnie dwa pliki o takiej samej nazwie. Ten komunikat oznacza, e prbujemy przenie lub skopiowa do folderu plik o takiej samej nazwie, jak
ma ju plik istniejcy w tym folderze. Najlepszym rozwizaniem bdzie tu wybranie
opcji Nie przeno lub Nie kopiuj, zmiana nazwy pliku, ktry chcemy przenie lub skopiowa, i przeniesienie pliku ze zmienion nazw.
648
Jeeli wybierzemy opcj Przenie i zamie lub Kopiuj i zamie, to plik w folderze docelowym zostanie zastpiony przenoszonym lub kopiowanym plikiem. Oznacza to, e zostanie on usunity bez moliwoci odzyskania jego zawartoci.
Mamy te moliwo wybrania trzeciej opcji Przenie (lub kopiuj), ale zachowaj oba
pliki ktra powoduje zachowanie oryginalnego pliku, a plikowi kopiowanemu przypisywana jest nazwa uzupeniona o przypis skadajcy si z liczby umieszczonej w nawiasach.
Otwiera si okno dialogowe Problem ze skrtem

Jeeli skrt przestaje dziaa, to znaczy, e wskazywany przez niego folder, plik lub strona
WWW ju nie istnieje. W przypadku pliku lub folderu powodem moe by usunicie,
przeniesienie lub zmiana nazwy oryginalnego elementu, wprowadzona po utworzeniu
do niego skrtu. Jeeli plik lub folder zosta usunity, ale nadal znajduje si w Koszu, to
system Windows daje nam moliwo przywrcenia tego elementu. Jeeli plik lub folder
zosta ju usunity z Kosza, to do dyspozycji mamy tylko opcje pozwalajce na usunicie lub zachowanie skrtu. W przypadku skrtu do strony WWW pojawienie si takiego
okna dialogowego oznacza, e nie mamy poczenia z internetem albo strona o podanym
adresie ju nie istnieje.
Usunicie skrtu z mojego pulpitu

usuwa go z pulpitw wszystkich uytkownikw
Jeeli ikon skrtu utworzymy w ramach wasnego konta uytkownika, klikajc oryginaln ikon prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj
Wylij do/Pulpit (utwrz skrt), to taki skrt pojawi si tylko na pulpicie naszego konta.
W takiej sytuacji po usuniciu tej ikony powinna ona znikn wycznie z naszego pulpitu,
poniewa jest ona przechowywana w folderze Pulpit zwizanym z naszym kontem uytkownika. cieka do tego folderu ma posta C:\Uytkownicy\NazwaKonta\Pulpit, gdzie
NazwaKonta jest nazw naszego konta uytkownika.
Czasami w czasie instalowania programu program instalatora automatycznie tworzy
ikon skrtu do tego programu na pulpitach wszystkich uytkownikw. Ikona takiego
skrtu umieszczana jest w folderze publicznego pulpitu, do ktrego cieka ma posta
C:\Uytkownicy\Publiczny\Pulpit publiczny. Oznacza to, e usunicie ikony skrtu z tego
pulpitu spowoduje usunicie go z pulpitw wszystkich uytkownikw.
Jeeli chcemy odtworzy ikon skrtu tak, eby mogli z niej korzysta rwnie inni uytkownicy, naley otworzy folder Kosz i przywrci z niego usunit ikon.
Rozwizywanie problemw z dokumentami

Bardzo frustrujce s sytuacje, w ktrych po kilku godzinach pracy nad dokumentem, przy
prbie jego zapisania system odpowiada nam, e nie moe zapisa dokumentu. W tym
podrozdziale zajmiemy si typowymi problemami, na jakie mona si natkn przy zapisywaniu swojej pracy na dysk.
649
Nie mona zapisa pliku w podanym folderze

W wybranym przez nas folderze nie mona przechowywa plikw. Naley klikn przycisk OK, aby zamkn okno komunikatu, a nastpnie wybra inny folder, na przykad
folder Dokumenty, i ponownie klikn przycisk Zapisz.
Nieprawidowa nazwa pliku

Wprowadzona nazwa pliku zawiera nieprawidowe znaki. Naley j poprawi, usuwajc
z niej wszystkie znaki z poniszej listy:
\ : / * ? " > < |
Po poprawieniu nazwy pliku mona ponownie klikn przycisk Zapisz.
W oknie dialogowym Otwieranie

nie wida mojego dokumentu
Trzeba si upewni, e w pasku adresu okna dialogowego Otwieranie wywietlana jest
nazwa tego samego folderu, w ktrym zapisalimy nasz dokument. W razie potrzeby
naley przej do waciwego folderu. Jeeli nadal nie wida ikony dokumentu, to naley
wybra z listy typw plikw pozycj Wszystkie pliki albo ten typ pliku, ktry chcemy
otworzy.
z pytami CD i DVD
Pyty CD i DVD stanowi zupenie inn kategori problemw, poniewa w przeciwiestwie do pozostaych nonikw danych wykorzystuj wiato laserowe, a nie pole magnetyczne. Odczyt i zapis danych na tych pytach odbywa si na zupenie innej zasadzie ni
w przypadku tradycyjnych nonikw danych. Z tego powodu przy uywaniu pyt CD
i DVD moemy natkn si na specyficzne komunikaty o bdach, o ktrych mwi bd
w tym podrozdziale.
Komunikat o bdzie nieprawidowa funkcja pojawiajcy

si w momencie prby zapisania plikw na pycie CD
Pliki mona zapisywa wycznie na pytach CD-R i CD-RW, ale nie ma takiej moliwoci w przypadku pyt CD-ROM. Oprcz tego konieczne jest wczenie moliwoci
nagrywania plikw w napdzie CD. Mona to zrobi, stosujc ponisz metod:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Komputer.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon napdu CD i wybra z menu
650
3. W oknie dialogowym waciwoci napdu klikn kart Nagrywanie.

4. Upewni si, e napd jest wybrany na licie Wybierz stacj dyskw, ktrej
system Windows bdzie mg uywa jako nagrywarki domylnej dla systemu.
rdem takiego problemu moe by rwnie uszkodzony lub przestrzay napd CD.
Prosz zajrze do rozdziau 45., w ktrym podaj sposoby wyszukiwania najnowszych
sterownikw.
Poza tym, taki komunikat moe te wynika z konfliktw z innymi programami do nagrywania pyt CD. W takiej sytuacji naley sprawdzi, czy pyt uda si nagra za pomoc
osobnego programu zainstalowanego w systemie. Wicej informacji na temat programw do nagrywania firmy Roxio znale mona na stronie www.roxio.com, z kolei na
stronie www.nero.com znale mona informacje na temat programw Nero.
Nagranych pyt CD i DVD nie da si odczytywa

na innych komputerach
Najbardziej prawdopodobn przyczyn takiego stanu rzeczy jest nieprawidowe zamknicie sesji po zakoczeniu kopiowania plikw na pyt CD lub DVD. W celu zamknicia
sesji naley:
1. Umieci pyt CD lub DVD w napdzie.
2. Otworzy folder z zawartoci pyty.
3. Klikn prawym przyciskiem myszy w oknie tego folderu i wybra z menu
kontekstowego pozycj Zamknij sesj.
Mimo zamknicia sesji moemy nadal dodawa do pyty kolejne pliki. Operacja zamykania sesji umoliwia tylko uywanie tej pyty w innych komputerach.
z wyszukiwaniami
Wyszukiwanie w systemie Windows 7 to zupenie nowa jako, cakowicie nieporwnywalna z Pomocnikiem wyszukiwania znanym z poprzednich wersji systemw Windows.
Wyszukiwanie, ktre zwraca wyniki po kadym naciniciu klawisza, nie przeszukuje
caego dysku twardego. Tylko dziki wykorzystaniu indeksu cao dziaa a tak szybko.
Domylnie w indeksie umieszczane s tylko te elementy, ktre s najczciej wykorzystywane przez uytkownikw, czyli dokumenty, wiadomoci pocztowe, programy i okna
dialogowe.
651
Wyszukiwanie nie znalazo mojego pliku

Due znaczenie ma miejsce, w ktrym uruchamiane jest wyszukiwanie. Jeeli korzystamy
z pola wyszukiwania znajdujcego si w prawym grnym rogu okna Eksploratora, to
przeszukiwany jest tylko aktualnie wywietlany folder i jego podfoldery. Takie ograniczenia zakresu wyszukiwania pozwala systemowi bardzo szybko zwraca wyniki. Chcc
wykona tradycyjne wyszukiwanie, musimy skorzysta z okna wyszukiwania i rozszerzy
zakres poszukiwa poza indeks.
Naley przy tym wykorzystywa techniki, ktre omawiaem w rozdziaach 24. i 25.
rda informacji pomocne

przy rozwizywaniu problemw
Pomocy przy rozwizywaniu problemw z plikami i folderami mona szuka na grupach
dyskusyjnych spoecznoci Microsoft. Istnieje spore prawdopodobiestwo, e kto natkn
si ju na nasz problem i udao mu si znale jego rozwizanie.
Oprcz tego mona te skorzysta z funkcji pomocy i obsugi technicznej wbudowanej
w system Windows 7. Po otwarciu okna pomocy naley wpisa do pola wyszukiwania
temat, ktry sprawia nam problemy.
652
Cz VI
Drukowanie
W tej czci:
Rozdzia 29. Instalowanie drukarek i zarzdzanie nim
Rozdzia 30. Drukowanie dokumentw i zrzutw ekranu
Rozdzia 31. Zarzdzanie zadaniami drukowania
Rozdzia 32. Rozwizywanie problemw z drukowaniem
Od 25 lat pracuj w brany IT i cay czas sysz opowieci o bezpapierowym biurze.
Mimo goszonych od wielu lat proroctw, nadal nie istnieje biuro, w ktrym w ogle nie
uywa si papieru. Czasami po prostu konieczne jest przeniesienie pewnych dokumentw na papier. Co do tego nie ma adnych wtpliwoci. Z drugiej strony, nie wszystko
mona po prostu pobra albo skopiowa na dysk. Czasami tekst i obrazy mona otrzyma
wycznie na papierze i trzeba jako przenie je do komputera. Tymi wszystkimi operacjami zajmowa si bdziemy w VI czci niniejszej ksiki.
Na pocztek, w rozdziale 29. omwi podstawy instalowania drukarek i zarzdzania nimi.
Jeeli kto ma ju podczon do komputera i dziaajc drukark, moe pomin ten
rozdzia.
W rozdziale 30. zajmiemy si faktycznym drukowaniem, natomiast w rozdziale 31. bd
opisywa metody zarzdzania zadaniami drukowania, takimi jak zatrzymywanie oszalaej drukarki, zanim zmarnuje nam cay papier i atrament. W rozdziale 32. zajmiemy si
sposobami rozwizywania problemw zwizanych z drukowaniem.
654
Cz VI Drukowanie
Rozdzia 29. Instalowanie drukarek i zarzdzanie nimi
655
Rozdzia 29.
Instalowanie drukarek
i zarzdzanie nimi
W tym rozdziale:
Uywanie folderu Urzdzenia i drukarki
Wybieranie drukarki domylnej
Instalowanie nowej drukarki
Zarzdzanie sterownikami drukarek
Definiowanie domylnych ustawie drukarki
Instalowanie drukarki to zwykle bardzo proste zadanie. Istnieje pewna oglna regua dotyczca instalowania wszelkiego sprztu, ktra z ca pewnoci dotyczy te drukarek.
Brzmi ona: najpierw przeczytaj instrukcj doczon do urzdzenia. Prbujc oszczdza
czas przez ignorowanie instrukcji i instalowanie drukarki na wyczucie, z pewnoci stracimy tylko duo wicej czasu.
W wielu przypadkach bdziemy mieli moliwo podczenia drukarki do portu USB albo
do portu drukarek. Jeeli nasz komputer jest podczony do sieci, to moemy prbowa
zainstalowa w systemie drukark sieciow, ktra fizycznie podczona jest do innego
komputera. W tym rozdziale omawia bdziemy techniki instalowania nowych drukarek
i zarzdzania drukarkami ju zainstalowanymi.
Waciwoci drukarki
a waciwoci drukowania
W tym rozdziale bdziemy si zajmowa dwoma rodzajami waciwoci: waciwociami
drukarki i waciwociami drukowania. Poniej podaj, co bdziemy rozumie pod tymi
pojciami, tak eby uwypukli dzielce je rnice:
Waciwoci drukarki ten rodzaj waciwoci dotyczy samej drukarki, czyli

sposobu podczenia jej do komputera, udostpniania jej w sieci, sposb wysyania
informacji do drukarki przez komputer i wiele innych.
656
Cz VI Drukowanie
Waciwoci drukowania ten rodzaj waciwoci dotyczy sposobu tworzenia

wydruku przez komputer. Do tej grupy moemy zaliczy rdo papieru, rozmiar
papieru, drukowanie dwustronne, ustawienia jakoci papieru, skalowanie wydruku,
wstawianie znakw wodnych oraz inne waciwoci dotyczce dokumentw.
Mona sobie wyobrazi, e waciwoci drukarki dotycz wszystkich dokumentw drukowanych przez dan drukark, natomiast waciwoci drukowania dotycz sposobu drukowania konkretnego dokumentu. Nie jest to podzia doskonay, ale powinien uatwi
rozrnianie poszczeglnych rodzajw waciwoci.
Zazwyczaj uytkownicy systemw Windows wicej czasu powicaj na zmiany waciwoci drukowania ni na modyfikowanie waciwoci drukarki. Z drugiej strony zaawansowani uytkownicy i administratorzy z ca pewnoci sporo czasu bd powica na
konfigurowanie waciwoci drukarki, tak eby pracowaa ona optymalnie.
Zanim jednak zajmiemy si tymi dwoma rodzajami waciwoci, musimy zainstalowa
swoj drukark. Zajmiemy si tym ju w nastpnym podrozdziale.
Otwieranie folderu Urzdzenia i drukarki

W systemie Windows 7 w jednym folderze zgromadzono rne rodzaje urzdze, w tym
i drukarki, aby uatwi zarzdzanie urzdzeniami podczonymi do komputera. W folderze
Urzdzenia i drukarki mamy moliwo zarzdzania takimi urzdzeniami, jak monitory,
klawiatury, urzdzenia wskazujce, karty sieci bezprzewodowej i drukarki.
Oprcz samego drukowania dokumentw, wszystkie operacje, jakie chcemy wykona na

drukarkach, musimy wykonywa w folderze Urzdzenia i drukarki. Jak mona si domyla, folder ten mona otworzy na kilka rnych sposobw, zalenie od tego, ktry bdzie
dla nas wygodniejszy:
Klikn przycisk Start i wybra pozycj Drukarki z prawej kolumny menu Start.
Nacisn klawisz (
Klikn przycisk Start i wybra w menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym

oknie klikn cze Wywietl urzdzenia i drukarki.
), wpisa druk i klikn w menu pozycj Urzdzenia i drukarki.
Po otwarciu folderu Urzdzenia i drukarki zobaczymy ikony wszystkich drukarek (lub

podobnych urzdze), z ktrych moemy korzysta. Na rysunku 29.1 przedstawiony
zosta tylko przykad. Folder Urzdzenia i drukarki w kadym komputerze bdzie mia
inn zawarto.
Wybieranie drukarki domylnej

Jeeli w folderze Urzdzenia i drukarki widocznych jest kilka ikon, to tylko jedna z nich
moe zosta oznaczona jako domylne urzdzenie do drukowania. Sowo domylne
oznacza tutaj to, e drukarka bdzie uywana automatycznie, jeeli nie podamy jawnie,
o ktr drukark nam chodzi. Na przykad wiele programw pozwala na wydrukowanie
657
Rysunek 29.1.
Przykadowy folder
Urzdzenia i drukarki
dokumentu na drukarce domylnej przez nacinicie klawiszy Ctrl+P. W takiej sytuacji

program nie pyta nas, ktrej drukarki chcemy uy, tylko wysya dokument na drukark
domyln.
W folderze Urzdzenia i drukarki domylna drukarka wyrniana jest zielonym znakiem
parafki. Jeeli chcielibymy zmieni domyln drukark, naley klikn prawym przyciskiem ikon tej drukarki, ktra ma si sta domyln, i wybra z menu kontekstowego
pozycj Ustaw jako drukark domyln. Ikona wybranej w ten sposb drukarki otrzyma
wtedy zielony znak parafki i bdzie uywana do drukowania dokumentw, dla ktrych nie
wybrano konkretnej drukarki.
Testowanie drukarki
Jeeli wanie zainstalowalimy now drukark i chcemy j przetestowa, to naley wykona ponisze kroki (zakadam, e mamy ju otwarty folder Urzdzenia i drukarki):
1. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon drukarki i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci.
2. W dolnej czci okna dialogowego waciwoci drukarki klikn przycisk Drukuj
stron testow.
3. Poczeka kilka sekund (niewiele drukarek natychmiast rozpoczyna prac)
na rozpoczcie wydruku strony tekstowej.
Jeeli wydrukowana strona wyglda prawidowo i mona odczyta jej zawarto,

to naley klikn przycisk Zamknij w otwartym oknie dialogowym.
658
Cz VI Drukowanie
Jeeli w cigu 30 sekund nie pojawi si aden wydruk, to naley klikn cze
Rozwi problemy z drukark i poszuka wskazwek pozwalajcych
na rozwizanie tego problemu.
Dodawanie pozycji Drukarka do menu Start

Chcc wydrukowa jaki dokument, wcale nie musimy otwiera folderu Urzdzenia i drukarki. Jeeli
chcielibymy wydrukowa dokument otwarty wanie na pulpicie, to zwykle mona to zrobi, naciskajc klawisze Ctrl+P, klikajc przycisk Drukuj znajdujcy si na pasku narzdzi albo wybierajc
z menu pozycj Plik/Drukuj.
Jeeli jednak czsto musimy otwiera folder Urzdzenia i drukarki, a w menu Start nie mamy odpowiedniej pozycji, to moemy wprowadzi do menu t opcj. Naley w tym celu klikn przycisk Start
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, nastpnie klikn przycisk Dostosuj widoczny w otwartym oknie dialogowym przy opcji Menu Start, a w kolejnym
oknie dialogowym zaznaczy opcj Urzdzenia i drukarki. Na koniec trzeba oczywicie klikn
przycisk OK we wszystkich oknach dialogowych. Od tego momentu, po klikniciu przycisku Start, po
prawej stronie menu Start bdzie widoczna pozycja Drukarki.
Instalowanie nowej drukarki

Zanim bdziemy mogli skorzysta z nowej drukarki, trzeba j podczy do komputera
i zainstalowa. Wiele drukarek pozwala wybra, czy chcemy podcza je za pomoc
prostego portu USB, czy te za pomoc portu drukarek. W wikszoci przypadkw
port USB sprawdza si doskonale. Co wicej, wiele sprzedawanych dzisiaj komputerw
w ogle nie jest wyposaonych w port drukarek, a zatem port USB jest jedyn moliwoci ich podczenia.
Jeeli nasza drukarka ma tylko port rwnolegy (port drukarek), ale komputer nie ma ju
takiego, to moemy albo dokupi do komputera kart portu rwnolegego, albo kupi
now drukark dziaajc z portem USB.
Jak ju mwiem na pocztku tego rozdziau, najlepszym sposobem instalowania drukarki jest stosowanie si do doczonej do niej instrukcji. Czasami najpierw trzeba zainstalowa sterowniki, a czasami podczy drukark. Nie istnieje uniwersalna regua opisujca proces instalowania wszystkich drukarek (a waciwie jakiegokolwiek dodatkowego
sprztu). Jeeli jednak do urzdzenia nie doczono adnej instrukcji, to mona sprbowa
zastosowa si do procedur podawanych w tym podrozdziale.
Instalowanie drukarek podczanych

poprzez port szeregowy lub rwnolegy
Jeeli dysponujemy typow drukark z mechanizmem plug-and-play, ktra do komputera
podczana jest za pomoc portu LPT lub portu COM, to naley wykona ponisz procedur:
1. Zapisa wszystkie otwarte dokumenty, zamkn wszystkie programy, wyczy
system Windows i komputer.
659
2. Podczy drukark do zasilania, poczy j z komputerem za pomoc portu

rwnolegego (LPT) lub szeregowego (COM), a nastpnie wczy drukark
i komputer.
3. Po uruchomieniu systemu Windows powinien pojawi si komunikat Znaleziono
nowy sprzt.
Nie mona dokadnie powiedzie, co zdarzy si w nastpnym etapie. Jeeli zobaczymy
komunikat z informacj, e drukarka jest zainstalowana i gotowa do uycia, to najprawdopodobniej nic wicej nie trzeba ju robi.
Instalowanie drukarek ze zczem USB

albo portem podczerwieni
Jeeli nie mamy innego wyjcia i musimy podcza drukark do komputera poprzez port
USB albo port podczerwieni, to procedura instalacji wyglda nastpujco:
1. Zamkn wszystkie otwarte programy, tak eby widoczny by tylko pulpit systemu
Windows.
2. Przejrze dokumentacj doczon do drukarki i jeeli podawana tam procedura
nakazuje najpierw zainstalowa sterownik drukarki, to naley to zrobi.
3. Podczy drukark do zasilania i poczy j z komputerem za pomoc przewodu
USB lub skonfigurowa poczenie w podczerwieni, zgodnie z instrukcjami
podawanymi przez producenta drukarki.
4. Wczy drukark i poczeka kilka sekund.
W obszarze powiadomie powinien pojawi si komunikat z informacj, e urzdzenie jest
podczone i gotowe do uycia. To wszystko, drukarka jest zainstalowana.
Niezalenie od tego, ktrej metody uyjemy, naley jeszcze przetestowa drukark, a by
moe oznaczy j rwnie jako domyln (mwiem ju o tym na pocztku tego rozdziau).
Jeeli dokumentacja drukarki nakazuje zainstalowa sterownik przed podczeniem
drukarki, to nie naley pomija tego kroku. Jeeli podczymy drukark przed
zainstalowaniem sterownika, to system Windows moe mie powane problemy z jej
wykryciem.
Instalowanie drukarki sieciowej,

bezprzewodowej lub z poczeniem Bluetooth
Jeeli nasz komputer podczony jest do sieci domowej albo do sieci w maej firmie
i wiemy, e w tej sieci do jednego z komputerw podczona jest udostpniana drukarka,
to za pomoc prezentowanej tutaj techniki mona zainstalowa t drukark na swoim
komputerze. Procedur t mona si te posuy przy podczaniu wielu drukarek bezprzewodowych i drukarek z poczeniem Bluetooth. Z drugiej strony, stosowanie tej procedury moe nie by konieczne, poniewa system Windows 7 automatycznie wykrywa
drukarki sieciowe oraz bezprzewodowe i udostpnia je w systemie. Prosz zapozna si
660
Cz VI Drukowanie
z instrukcj doczon do takiej drukarki, w ktrej powinna by podawana procedura

instalowania drukarki. Poza tym przez rozpoczciem instalowania naley si upewni,
e drukarka jest wczona.
Jeeli chcemy zainstalowa drukark podczon do innego komputera w tej samej sieci
lokalnej, to trzeba si najpierw upewni, e drukarka i komputer s wczone i dziaaj.
Poza tym konieczne jest prawidowe skonfigurowanie sieci i wczenie mechanizmu
udostpniania i odnajdywania, o ktrym mwi bd w IX czci niniejszej ksiki.
W komputerze, w ktrym chcemy zainstalowa drukark sieciow, naley wykona
podane niej kroki. Drukark sieciow, bezprzewodow lub z poczeniem Bluetooth
instaluje si podobnie do instalowania drukarki lokalnej. Najpierw naley otworzy folder
Urzdzenia i drukarki, stosujc metod dowolnie wybran spord tych przedstawionych
na pocztku tego rozdziau.
Jeeli widoczna jest w nim ikona interesujcej nas drukarki, to znaczy, e nie musimy jej
instalowa. Tak drukark mona ewentualnie ustali jako domyln, klikajc jej ikon
prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Ustaw jako
drukark domyln. Mona wtedy zamkn folder Urzdzenia i drukarki oraz okno panelu
sterowania. Drukarki bdzie mona uywa zgodnie z procedurami podawanymi w rozdziale 30.
Jeeli jednak w folderze Urzdzenia i drukarki nie ma ikony potrzebnej nam drukarki,
to naley zainstalowa j, wykonujc ponisze kroki:
1. Klikn na pasku narzdzi przycisk Dodaj drukark albo klikn prawym
przyciskiem myszy pust przestrze w folderze i wybra z menu kontekstowego
pozycj Dodaj drukark. Otwarte zostanie okno kreatora dodawania drukarki.
2. W oknie kreatora naley klikn przycisk Dodaj drukark sieciow, bezprzewodow
lub Bluetooth. Kreator poszuka w sieci wszystkich udostpnianych drukarek.
Jeeli potrzebna nam drukarka zostanie znaleziona, to naley wybra jej nazw
na licie i klikn przycisk Dalej.
Jeeli jednak drukarka nie zostanie odnaleziona, to naley klikn opcj Drukarki,
ktrej szukam nie ma na licie. Jeeli znamy nazw UNC albo adres IP drukarki,
ktr chcemy zainstalowa, to naley wpisa te dane w odpowiednich polach.
Mona te klikn przycisk Przegldaj i samodzielnie wyszuka w sieci komputer
oraz podczon do niego drukark. Naley wtedy zaznaczy nazw drukarki,
klikn przycisk Wybierz, a nastpnie przycisk Dalej.
3. Po pomylnym zainstalowaniu drukarki naley klikn przycisk Dalej. Na nastpnej

stronie kreatora mona zdecydowa si na wydruk strony testowej i ustawi
zainstalowan wanie drukark jako domyln. Na ostatniej stronie kreatora naley
klikn przycisk Zamknij.
Ikona nowej drukarki pojawi si w folderze Urzdzenia i drukarki, a jeeli wybralimy
j jako drukark domyln, to ikona ta bdzie dodatkowo oznaczona zielonym znakiem
parafki.
661
Zarzdzanie sterownikami drukarek

Praktycznie wszystkie urzdzenia sprztowe, w tym rwnie drukarki, wymagaj zastosowania specjalnego programu, nazywanego sterownikiem urzdzenia albo w skrcie
sterownikiem. Sterownik tworzy pewien interfejs midzy urzdzeniem a systemem operacyjnym, takim jak Windows XP, Windows Vista lub Windows 7. Tylko dziki zastosowaniu aktualnej wersji sterownika bdziemy mogli normalnie korzysta z drukarki.
W wikszoci przypadkw wersja sterownika drukarki dla systemu Windows Vista bdzie
doskonale dziaa rwnie w Windows 7. Jeeli jednak dostpny jest specjalny sterownik
dla Windows 7, to naley skorzysta wanie z niego, poniewa tylko w ten sposb
zapewnimy sobie dostp do wszystkich funkcji drukarki.
Do wielu drukarek doczane s sterowniki zapisane na pycie CD. Sposb instalowania

sterownikw zapisanych na takim noniku zaley od rodzaju uywanej drukarki. Niestety, w przypadku starszych drukarek sterownik dla systemu Windows 7 moe po prostu
nie by dostpny. Naley wtedy poszuka najnowszego sterownika w sieci internet. Mona
te sprbowa skorzysta z usugi Windows Update, wykonujc ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Windows
Update.
2. Jeeli system nie zacznie samodzielnie szuka dostpnych aktualizacji, to naley
klikn cze Wyszukaj aktualizacje, znajdujce si w lewej kolumnie.
3. Po zakoczeniu wyszukiwania dostpnych aktualizacji naley klikn cze
prowadzce do dostpnych aktualizacji (o ile takie s).
4. Jeeli na licie pojawi si sterownik do naszej drukarki, to naley go zainstalowa,
postpujc zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie.
Jeeli usuga Windows Update nie odnajdzie nowszej wersji sterownika, to znaczy, e
producent drukarki nie przesa jeszcze do niej poprawionego sterownika. Naley wtedy
odwiedzi witryn WWW producenta drukarki i poszuka na niej sterownikw. Mona
te wysa wiadomo pocztow do obsugi technicznej drukarki i zapyta, czy dostpna
jest ju aktualniejsza wersja sterownika dla naszego modelu drukarki.
Wybieranie domylnych ustawie drukarki

Wczeniej w tym rozdziale podawaem rnice midzy waciwociami drukarki a waciwociami drukowania. W tym podrozdziale przedstawi metod konfigurowania domylnych waciwoci drukowania, ktrych bdzie uywa drukarka w czasie drukowania
dokumentw.
Podobnie do obiektw wywietlanych na ekranie, wiele urzdze ma swoje waciwoci,
ktre mona modyfikowa. Tego rodzaju waciwoci maj praktycznie wszystkie drukarki. Moemy wybra pewien zestaw tych waciwoci i ustali go jako domylne ustawienia drukarki. Raz ustalone domylne ustawienia nie s oczywicie niezmienne. Jak
przekonamy si w rozdziale 30., moemy je zmienia przy kadym wydruku dokumentu.
Ustawienia domylne pozwalaj ustali pewien najczciej uywany zestaw opcji.
662
Cz VI Drukowanie
Podobnie jak w przypadku innych obiektw, do waciwoci drukarki mona dosta si

za porednictwem jej ikony. Chcc obejrze waciwoci jednej z zainstalowanych drukarek, naley najpierw otworzy folder Urzdzenia i drukarki, a nastpnie klikn ikon
drukarki prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Preferencje
drukowania. Opcje dostpne w wywietlonym oknie dialogowym uzalenione s od uywanej drukarki. Na rysunku 29.2 zobaczy mona opcje dostpne dla drukarki HP Photosmart A710.
Rysunek 29.2.
Przykadowe
waciwoci drukarki
Okno dialogowe Preferencje drukowania dla rnych rodzajw drukarek wyglda inaczej.
Czsto pojawia si w nim wiele kart zawierajcych rne zbiory opcji. W kolejnych
punktach omawia bd opcje dostpne w przypadku wikszoci (cho nie wszystkich)
drukarek.
Drukowanie stron we waciwej kolejnoci

Przy drukowaniu dokumentu wielostronicowego z pewnoci nie chcielibymy przekada
wszystkich stron w celu uoenia ich we waciwej kolejnoci. Znacznie lepiej byoby,
gdyby strony wychodziy z drukarki ju prawidowo uoone. Waciwo Kolejno stron
jest elementem pozwalajcym na okrelenie waciwej kolejnoci stron dokumentu. Naley
tu wybiera nastpujce wartoci:
Jeeli strony wychodz z drukarki stron zadrukowan skierowan do dou, to naley

wybra warto Od pocztku do koca.
663
Jeeli strony wychodz z drukarki stron zadrukowan skierowan do gry, to naley

wybra warto Od koca do pocztku.
Mona te zastosowa inne podejcie. Jeeli po wydruku musimy przekada strony, to

naley wybra inn warto w opcji Kolejno stron.
Drukowanie w orientacji pionowej i poziomej

Wikszo dokumentw drukowanych jest w orientacji pionowej, a orientacja pozioma
stosowana jest tylko w wybranych przypadkach. W domylnych ustawieniach drukarki
naley zatem wybra druk w orientacji pionowej (tak jak na rysunku 29.2), poniewa jest
on stosowany przy typowych wydrukach listw i innych dokumentw tekstowych.
Takie ustawienia mona zmieni przy drukowaniu nietypowych dokumentw i ustawi
na potrzeby jednego wydruku orientacj poziom. Sposb zmiany orientacji papieru na
potrzeby jednego wydruku przedstawi w rozdziale 30.
Oszczdzanie czasu i pienidzy

Drukarki z reguy dziaaj powoli. S to po prostu niezgrabne urzdzenia mechaniczne,
a przecignicie kartki papieru przez drukark poczone z naoeniem na ni atramentu
lub tonera zajmuje troch czasu. Jeeli kto chce mie do dyspozycji naprawd szybk
drukark, bdzie musia za ni zapaci niema sumk. Niezalenie od kosztu drukarki
i jej oglnej szybkoci, zawsze obowizuje pewna zasada: im wysza jako wydruku, tym
duej bdzie trwao jego przygotowanie.
Istnieje jeszcze jedna bardzo oglna zasada: same drukarki s wzgldnie tanie, ale za to
uywany w nich atrament kosztuje majtek. W niektrych przypadkach okazuje si, e
taniej jest kupi now drukark, ni dokupi do niej dodatkowy atrament.
Waciwo drukarki, ktra najbardziej wpywa na szybko wykonywania wydruku oraz
zuycie atramentu, nazywana jest jakoci wydruku. Im wysza bdzie jako wydruku,
tym duszy bdzie czas drukowania dokumentu i wiksze zuycie atramentu. W czasie
normalnego uywania drukarki moemy zaoszczdzi sporo czasu i pienidzy, stosujc
tylko robocz jako wydruku, a nawet wycznie druk czarno-biay, aby oszczdza kolorowe atramenty.
W przypadku mojej drukarki LaserJet ustawienia jakoci wydruku znajduj si na karcie
Papier/Jako, przedstawionej na rysunku 29.3. Na przykad tryb EconoMode zmusza
drukark do korzystania z mniejszej iloci tonera, ale to przekada si na zmniejszenie
jakoci drukowanych stron. Inne drukarki powinny udostpnia podobne opcje.
Podobnie jak w przypadku innych waciwoci drukarki, ustalenie domylnych ustawie na
nisk jako druku czarno-biaego nie zablokuje nam moliwoci wydrukowania od czasu
do czasu kilku kolorowych stron w wysokiej jakoci. Jak dowiemy si w rozdziale 30.,
wszystkie domylne ustawienia moemy zmieni na potrzeby kadego drukowanego
dokumentu. Chcc wydrukowa doskonale wygldajce zdjcie lub raport, mona podnie
jako wydruku na potrzeby jednego zadania i wczy tryb drukowania kolorowego.
664
Cz VI Drukowanie
Rysunek 29.3.
Ustawienia papieru
i jakoci
Trzy wymienione tu waciwoci dostpne s w praktycznie wszystkich drukarkach. Oprcz

tego poszczeglne drukarki mog udostpnia jeszcze inne opcje wpywajce na jako
wydruku. Jedynym rdem informacji na temat moliwoci uywanego przez nas modelu
drukarki jest doczona do niej dokumentacja albo witryna WWW jej producenta.
Definiowanie waciwoci drukarki

Typowy uytkownik systemw Windows prawdopodobnie nigdy nie bdzie zmuszony
konfigurowa waciwoci drukarki. W wikszoci przypadkw bd nas interesowa
waciwoci drukowania, poniewa to one maj najwikszy wpyw na wygld wydruku.
Jeeli jednak kto jest zaawansowanym uytkownikiem lub administratorem, to z pewnoci bdzie potrzebowa informacji o sposobie konfigurowania waciwoci drukarki.
W celu skonfigurowania waciwoci drukarki naley otworzy folder Urzdzenia i drukarki, tak jak opisywaem to wczeniej w tym rozdziale. Nastpnie naley klikn prawym
przyciskiem myszy ikon drukarki i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci
Drukarki, aby otworzy okno dialogowe Waciwoci pokazane na rysunku 29.4.
Karty dostpne w tym oknie dialogowym uzalenione s od konkretnego modelu drukarki,
ale cz ustawie jest wsplna dla wszystkich drukarek. W kolejnych punktach bdziemy
wykorzystywa drukark HP LaserJet 2300L do zilustrowania najczciej spotykanych
ustawie, takich jak konfiguracja portw, kolejkowanie, opcje kolejkowania i inne.
665
Rysunek 29.4.
Przykadowe okno
Waciwoci
Za pomoc przycisku Drukuj stron testow, dostpnego na karcie Oglne, moemy

przetestowa oglne dziaanie drukarki.
Konfigurowanie portw drukarki

Na karcie Porty (rysunek 29.5) moemy przejrze i skonfigurowa porty drukarki, ktre
definiuj sposb podczenia drukarki do komputera. Zazwyczaj drukarka ma tylko jeden
port, ale zdarzaj si modele wyposaone w kilka portw.
Najczstszym powodem, dla ktrego zagldamy na kart porty, jest konieczno przeczenia drukarki na inny port sieciowy albo przeniesienie jej z portu LPT (rwnolegego) na
inny. Mona te skonfigurowa drukark tak, eby drukowaa domylnie do pliku. Wystarczy tylko wybra dla niej port File.
Niektre rodzaje portw maj te opcje, ktre moemy skonfigurowa. Na przykad
porty LPT pozwalaj na okrelenie opcji Ponowienie prby transmisji definiujcej czas,
jaki komputer ma oczekiwa na odpowied z drukarki. Cz drukarek ma te port COM,
w ktrych mona zdefiniowa takie ustawienia, jak szybko transmisji oraz sposb
kontroli przepywu danych midzy drukark a komputerem. Aby skonfigurowa dany port,
naley wybra go z listy i klikn przycisk Konfiguruj port. W otwartym w ten sposb
oknie dialogowym mona wtedy zdefiniowa aktualne ustawienia portu.
Jeeli zdecydujemy si doda nowy port drukarki, to naley klikn przycisk Dodaj
port. Wywietlone zostanie wtedy okno dialogowe Porty drukarek, przedstawione na
rysunku 29.6. Naley w nim wybra rodzaj portu i klikn przycisk Nowy port. Jeeli
666
Cz VI Drukowanie
Rysunek 29.5.
Karta Porty
Rysunek 29.6.
Okno dialogowe
Porty drukarek
wybrany rodzaj portu pozwala na tworzenie nowych portw, to wywietlony zostanie

odpowiedni kreator (jego zawarto uzaleniona jest od rodzaju portu), w ktrym mona
okreli ustawienia nowego portu.
Konfigurowanie grupowania drukarek

Grupa drukarek jest zbiorem identycznych drukarek, ktre system Windows traktuje
jak pojedyncz drukark fizyczn. Gdy wczymy drukowanie dokumentu za pomoc
grupy drukarek, to system sam zajmie si przesaniem danych do najodpowiedniejszej
drukarki. Zanim przyjrzymy si tej funkcji dokadniej, musz wyjani, czym rni si
egzemplarz sterownika drukarki od drukarki.
Drukarka, ktrej ikon widzimy w folderze Urzdzenia i drukarki nie jest tak naprawd
adn drukark. Jest to tylko egzemplarz sterownika drukarki. Sterownik drukarki jest programem umiejscowionym pomidzy systemem Windows a sprztow drukark (czyli
667
rzeczywist drukark stojc na biurku), ktry pozwala systemowi na komunikowanie

si z t drukark. Egzemplarz sterownika drukarki oznacza kopi sterownika, ktrej
przypisano pewien zbir waciwoci. Moemy mie dwa egzemplarze tego samego sterownika o dwch rnych konfiguracjach, ktre bd komunikoway si z t sam drukark. Z drugiej strony moemy mie tylko jeden egzemplarz sterownika, komunikujcy
si z wieloma drukarkami i to wanie jest grupa drukarek.
Zamy, e w biurze mamy trzy identyczne drukarki. W folderze Urzdzenia i drukarki
moemy zatem utworzy z nich grup drukarek, przypisujc trzy porty do jednego egzemplarza sterownika. Oznacza to, e w folderze Urzdzenia i drukarki bdzie widoczna tylko
jedna ikona drukarki (na przykad HP LaserJet 2300L), ale reprezentowany przez ni
egzemplarz sterownika bdzie poczony z trzema fizycznymi drukarkami.
Po co mielibymy robi takie dziwne rzeczy? Po pierwsze, w komputerze bdziemy musieli
zajmowa si tylko jednym egzemplarzem drukarki, co znacznie upraszcza zarzdzanie
drukarkami i dokumentami, w szczeglnoci gdy zazwyczaj stosujemy niezmienne ustawienia. Po drugie, nie musimy zastanawia si nad wyborem drukarki przy drukowaniu
dokumentw. Jeeli grupa drukarek zostaa zdefiniowana w systemie jako drukarka
domylna, to wystarczy klikn przycisk Drukuj, a dokument zostanie od razu wydrukowany. To system Windows zadecyduje, do ktrej drukarki naley przesa dokument.
Aby skonfigurowa grup drukarek, naley najpierw zainstalowa sterownik drukarek
nalecych do tej grupy. Nastpnie trzeba otworzy okno waciwoci drukarki i zaznaczy na karcie Porty opcj Wcz buforowanie drukarek. Po jej zaznaczeniu moemy
wybra kilka portw z listy portw. W razie potrzeby mona doda niezbdne porty (na
przykad porty TCP/IP dla drukarek sieciowych) i przypisa je do grupy. Na zakoczenie
naley klikn przycisk OK.
Konfigurowanie dostpnoci drukarek

Moemy te okreli, kiedy dana drukarka ma by dostpna. Na przykad mona ograniczy czas dostpu do drukarki do godzin pracy firmy, tak eby nikt nie mg z niej
skorzysta po godzinach pracy. Niezalenie od powodu wprowadzenia tych ogranicze
dostpno drukarki mona skonfigurowa w oknie waciwoci drukarki, na karcie
Zaawansowane (rysunek 29.7).
Domylnie drukarka jest dostpna zawsze. Aby ograniczy jej dostpno, naley zaznaczy opcj Dostpna od, a nastpnie zdefiniowa w dwch kontrolkach pocztek i koniec
czasu dostpnoci drukarki. Jeeli teraz my lub inny uytkownik przele do drukowania
dokument poza zdefiniowanymi godzinami, to dokument ten zostanie zatrzymany w kolejce
drukowania do czasu, a drukarka bdzie dostpna.
Definiowanie innych opcji zaawansowanych

Jak mona zobaczy na rysunku 29.7, system Windows udostpnia te kilka innych zaawansowanych opcji drukarki. Opcja Buforuj dokumenty tak, aby program szybciej skoczy
drukowanie nakazuje systemowi przechowywa dokumenty w specjalnym buforze na
668
Cz VI Drukowanie
Rysunek 29.7.
Karta Zaawansowane
dysku, gdzie oczekuj one na przesanie do drukarki. Dla drukujcego programu operacja
drukowania zostaje zakoczona w momencie, gdy ostatnia strona dokumentu zostanie
przesana do kolejki. Dziki temu moemy szybko wrci do dalszej pracy z programem.
Z drugiej strony moemy te nakaza systemowi drukowa bezporednio do drukarki, cakowicie pomijajc kolejk dokumentw. Wad takiego rozwizania jest to, e nie moemy
uywa programu do czasu faktycznego zakoczenia drukowania dokumentu, co w przypadku duych i zoonych dokumentw bdzie trwao o wiele duej ni przesanie wydruku
do kolejki.
W wikszoci przypadkw dzisiejsze komputery s wystarczajco szybkie i maj pojemne
dyski, dziki czemu nie musimy drukowa dokumentw bezporednio do drukarki. Jeeli
jednak chcemy wydrukowa ogromny dokument, a na dysku nie mamy ju wiele wolnego miejsca, to moe si okaza, e przesanie wydruku bezporednio do drukarki pozwoli
na wydrukowanie dokumentu, natomiast umieszczenie go w kolejce bdzie niemoliwe.
Poniej przedstawiam jeszcze kilka innych opcji dostpnych w karcie Zaawansowane:
Wstrzymaj niedopasowane dokumenty przed wysaniem dokumentu do drukarki

program zarzdzajcy kolejk dokumentw sprawdza konfiguracj drukarki
i porwnuje j z konfiguracj tego dokumentu. Jeeli konfiguracja dokumentu
nie jest dopasowana do drukarki, to dokument nie jest wysyany, ale zatrzymywany
w kolejce. Moemy wtedy zaj si powodem niedopasowania i ponownie wysa
dokument z kolejki do drukarki.
669
Jako pierwsze drukuj dokumenty buforowane dokumenty, ktre zostay

ju w caoci umieszczone w kolejce, drukowane s przed dokumentami, ktre
nadal s przesyane do kolejki, nawet jeeli te ostatnie maj wyszy priorytet.
Przechowaj dokumenty po wydrukowaniu dokumenty s przechowywane

w kolejce po ich wydrukowaniu, co pozwala na ich ponowne wydrukowanie
bezporednio z kolejki.
Oczywicie to nie wszystkie opcje dotyczce drukarki. W innych rozdziaach zajmiemy

si pozostaymi ustawieniami, takimi jak waciwoci udostpniania drukarek.
Podsumowanie
To waciwie wszystko, co trzeba wiedzie na temat instalowania drukarek i zarzdzania
nimi. W nastpnym rozdziale dowiemy si, jak mona drukowa dokumenty, zmienia
ustawienia jakoci wydruku, wcza i wycza tryb druku kolorowego itp. W tym rozdziale koncentrowalimy si na nastpujcych zagadnieniach:
Istnieje wiele rnych marek i modeli drukarek. Najlepszym rdem informacji

na temat konkretnego modelu drukarki jest doczana do niej dokumentacja.
Wszystkie zainstalowane drukarki oraz ich opcje dostpne s w folderze Urzdzenia

i drukarki. Folder ten mona otworzy za pomoc menu Start, paska wyszukiwania
lub panelu sterowania.
Jeeli mamy dostp do kilku drukarek, to naley klikn prawym przyciskiem myszy
ikon tej drukarki, z ktrej bdziemy korzysta najczciej, i wybra z menu
kontekstowego pozycj Ustaw jako drukark domyln.
W celu sprawdzenia drukarki naley klikn jej ikon prawym przyciskiem myszy
i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W oknie waciwoci drukarki
naley klikn przycisk Drukuj stron testow.
Typowy scenariusz instalowania drukarki podczanej za pomoc zcza

rwnolegego polega na wyczeniu komputera, poczeniu komputera z drukark
i wczeniu obu urzdze. W przypadku drukarek z portem USB czsto naley
najpierw zainstalowa sterownik, a dopiero potem podcza drukark do komputera.
Chcc podczy do komputera drukark ze zczem USB, nie musimy wycza

komputera. Wystarczy poczy komputer z drukark odpowiednim przewodem
i wczy drukark. W dokumentacji drukarki naley sprawdzi, czy sterowniki
drukarki maj zosta zainstalowane jeszcze przed podczeniem urzdzenia
do komputera.
Chcc upewni si, e uywany sterownik drukarki nadaje si do uytku w naszym

systemie operacyjnym, naley przejrze witryn WWW usugi Windows Update
i witryn producenta drukarki.
W celu wybrania domylnych ustawie drukarki naley klikn jej ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Preferencje
drukowania.
670
Cz VI Drukowanie
Rozdzia 30.
Drukowanie
dokumentw
i zrzutw ekranu
W tym rozdziale:
Drukowanie dokumentw
Wybieranie opcji drukowania na potrzeby jednego wydruku
Drukowanie zawartoci ekranu
Uywanie podgldu wydruku
System Windows 7 sam z siebie nie drukuje adnych dokumentw, co wynika przede
wszystkim z faktu, e sam system nie jest w stanie ich otworzy, dlatego do drukowania
dokumentw musimy korzysta z obsugujcych je programw. Najczciej dokument
otwiera si, klikajc jego ikon raz lub dwa razy. Dopiero po otwarciu dokumentu mona
go wydrukowa, stosujc metody udostpniane przez uruchomiony program.
W tym rozdziale przyjrzymy si rnym sposobom drukowania dokumentw. Jak wszyscy
wiemy, atrament do drukarek, toner i papier s do drogie i dlatego postaram si przedstawi tu kilka technik umoliwiajcych uzyskanie najlepszych efektw z kadej woonej
w drukowanie zotwki.
Drukowanie dokumentu
Skoro mamy ju drukark, to jej uywanie powinno by bardzo proste. Na pocztek
trzeba si upewni, e jest ona wczona, ma w podajniku papier i zgasza gotowo do
pracy. Nastpnie, po wywietleniu dokumentu na ekranie mona wykona jedn z poniszych operacji:
Wybra z menu programu pozycj Plik/Drukuj.
Klikn przycisk Drukuj na pasku narzdzi programu.
Nacisn klawisze Ctrl+P.
672
Cz VI Drukowanie
W wielu przypadkach moemy wydrukowa dokument, a nawet kilka dokumentw bez

koniecznoci ich otwierania. Wystarczy klikn prawym przyciskiem myszy ikon dokumentu i wybra z menu kontekstowego pozycj Drukuj. Chcc wydrukowa jednoczenie
kilka dokumentw, naley zaznaczy najpierw ich ikony, stosujc techniki prezentowane
w rozdziale 23., a nastpnie klikn przycisk Drukuj na pasku narzdzi Eksploratora albo
klikn dowoln z zaznaczonych ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Drukuj, tak jak pokazano na rysunku 30.1.
Rysunek 30.1.
Drukowanie wielu
dokumentw
Jeeli zaznaczymy rne rodzaje plikw (na przykad pliki programw Word i Excel),
to nie bdziemy mogli wydrukowa ich za pomoc menu kontekstowego. Takie
drukowanie moliwe jest tylko wtedy, gdy zaznaczone pliki s tego samego typu.
Dalsze zdarzenia uzalenione s od uywanego programu oraz metody wywoania wydruku.

Czsto kliknicie prawym przyciskiem myszy zamknitego dokumentu albo nacinicie
klawiszy Ctrl+P w otwartym dokumencie powoduje natychmiastowe rozpoczcie drukowania caego dokumentu. Nie trzeba robi ju nic ponad to.
Nie naley oczekiwa, e dokument zostanie wydrukowany natychmiast. Najpierw
komputer musi wykona kilka czynnoci przygotowawczych, a to moe potrwa kilka
sekund.
W wikszoci przypadkw otwarte zostanie okno dialogowe Drukowanie, ktrego wygld

uzaleniony jest od uywanego przez nas programu. Na rysunku 30.2 przedstawiam przykad takiego okna dialogowego.
673
Rysunek 30.2.
Przykad okna
dialogowego
drukowania
W oknie dialogowym Drukowanie naley klikn przycisk Drukuj lub OK, aby wydrukowa dokument na drukarce wywietlanej w grnej czci okna dialogowego. Jest to najprostsze rozwizanie pozwalajce na wydrukowanie od razu caego dokumentu. Jak jednak
wida na powyszym rysunku, w kadym oknie dialogowym dostpnych jest kilka dodatkowych opcji, z ktrych moemy skorzysta.
Dokadne informacje na temat drukowania zdj i innych obrazw podawaem
ju w rozdziale 20., w podrozdziale Drukowanie obrazw.
Typowe opcje drukowania

Rne pogramy udostpniaj nam rne okna dialogowe z opcjami drukowania, a zatem
nie mog powiedzie, co zobaczymy na ekranie przy drukowaniu dokumentu. Podane niej
opcje s jednak spotykanie w praktycznie wszystkich oknach dialogowych tego typu:
Wybieranie drukarki jeeli w systemie mamy zainstalowanych kilka drukarek

(na przykad drukarek dostpnych w sieci), to moemy wybra t, ktrej chcemy
w tym momencie uy.
Zakres stron mona tu wybra, ktre strony maj zosta wydrukowane. Zwykle
dostpne s opcje Wszystkie (czyli cay dokument), Bieca strona (czyli ta, ktra
jest aktualnie wywietlana), Zaznaczenie (drukowane s strony i obrazy zaznaczone
aktualnie w dokumencie) lub Strony (mona tu poda konkretne numery stron,
na przykad 1, albo cae zakresy stron, na przykad 2-5, co spowoduje wydruk stron
od 2. do 5.).
Rczny duplex umoliwia dwustronne drukowanie w drukarkach, ktre

nie s w stanie wykona takiego wydruku automatycznie. Po wybraniu tej opcji
najpierw drukowane s strony nieparzyste. Czasami po ich wydrukowaniu pojawia
si komunikat o koniecznoci odwrcenia stron, tak eby pozostae strony mogy
zosta prawidowo wydrukowane.
674
Cz VI Drukowanie
Liczba kopii okrela liczb kopii dokumentu do wydrukowania.
Sortuj jeeli ta opcja jest zaznaczona (dostpna jest tylko przy drukowaniu wielu
kopii dokumentu), to strony s posortowane. Jeeli opcja ta zostanie wyczona,
to wszystkie strony bd drukowane po kolei, ale wielokrotnie: najpierw pierwsze
strony, potem drugie itd.
Wybieranie jakoci wydruku oraz inne opcje

Oglne opcje podawane w oknie dialogowym Drukuj s niemal uniwersalne. W zalenoci od modelu i marki drukarki moemy mie moliwo wybierania rwnie nieco
innych opcji. Moemy na przykad uzyska moliwo kontrolowania jakoci wydruku
dokumentu w zakresie od szybkiego wydruku roboczego a po dugotrway, ale bardzo
dokadny wydruk najlepszej jakoci.
W wikszoci przypadkw do takich opcji mona si dosta, klikajc przycisk Preferencje
w oknie dialogowym Drukuj. Na rysunku 30.3 przedstawione zostay przykadowe opcje
dostpne dla drukarki HP LaserJet 2300L.
Rysunek 30.3.
Przykadowe okno
dialogowe waciwoci
drukarki
Oto krtki opis znaczenia poszczeglnych opcji z tego okna dialogowego:
Orientacja papieru orientacja pionowa przeznaczona jest do normalnych

wydrukw dokumentw, natomiast orientacja pozioma pozwala na wykonywanie
wydrukw w poprzek strony.
675
Kolejno stron Kolejno Od pocztku do koca drukuje strony od najmniejszego

numeru do najwikszego, dziki czemu strony utrzymywane s we waciwej
kolejnoci w drukarkach, w ktrych wydruki skierowane s w d. Kolejno
Od koca do pocztku drukuje strony od najwikszego numeru do najmniejszego,
dziki czemu strony utrzymywane s we waciwej kolejnoci w drukarkach,
w ktrych wydruki skierowane s w gr.
Stron na arkusz jeeli wpiszemy tu warto wiksz od 1, to strony bd

zmniejszane tak, eby wicej zmiecio si na jednej kartce papieru. Na przykad
wybranie wartoci 2 spowoduje, e na jednej kartce drukowane bd dwie strony
dokumentu, zmniejszone do poowy swojej pierwotnej wielkoci.
rdo papieru jeeli drukarka ma kilka zasobnikw papieru, to za pomoc

tej opcji mona ustali, z ktrego zasobnika chcemy teraz korzysta. Na przykad
typowy papier mona trzyma w podstawowym zasobniku, a koperty w drugim
zasobniku.
Nonik pozwala okreli rodzaj lub jako papieru, na jakim wykonywany bdzie
wydruk (na przykad Papier zwyky albo Papier hp premium).
Ustawienia jakoci w celu oszczdzania atramentu przy codziennym drukowaniu

dokumentw mona w tej sekcji wybra nisz jako druku, tak jak Robocza.
Wyszych jakoci druku mona uywa przy przygotowywaniu profesjonalnych
dokumentw lub przy drukowaniu zdj.
Kolor umoliwia wybranie trybu wydruku dokumentu w kolorze albo w czerni

i bieli.
Jeeli musimy czsto zmienia ustawienia wydruku, to mona pomyle nad zmian
domylnych ustawie drukarki na wartoci, ktrych najczciej uywamy. Szczegy
zmiany domylnych ustawie drukarki podawaem w rozdziale 29., w podrozdziale
Wybieranie domylnych ustawie drukarki.
Po dokonaniu wyboru opcji w oknie dialogowym waciwoci drukarki naley klikn przycisk OK, aby wrci do okna dialogowego Drukuj. Tutaj mona zmieni pozostae opcje,
a nastpnie klikn przycisk OK lub Drukuj, aby rozpocz drukowanie dokumentu.
Jeeli po rozpoczciu zadania drukowania zmienimy zdanie, to nie mamy niestety do dyspozycji przycisku Cofnij, ktry anulowaby zadanie drukowania. Konieczne jest otwarcie
ikony drukarki w folderze Drukarki, w otwartym oknie kliknicie prawym przyciskiem
myszy pozycji zadania drukowania i wybranie z menu kontekstowego pozycji Anuluj.
Wicej informacji na temat anulowania zada drukowania podaj w rozdziale 31.
Kolejne opcje drukowania

W zalenoci od uywanej drukarki oraz programu, w oknie dialogowym Drukuj moe
znale si te przycisk Opcje, ktrego kliknicie powoduje otwarcie kolejnego okna
dialogowego, na przykad takiego jak przedstawione na rysunku 30.4. W tym przypadku
prezentowane jest okno dialogowe zwizane z programem Microsoft Office Word 2007.
676
Cz VI Drukowanie
Rysunek 30.4. Kolejne opcje drukowania
Wikszo opcji przedstawionych na rysunku 30.4 dotyczy wycznie dokumentw programu Microsoft Word. Na przykad pola, formularze i ukryty tekst s funkcjami zawartymi w takich dokumentach.
Drukowanie ekranu
Jeeli kto uywa komputerw jeszcze w czasach, gdy trzeba byo si w nich posugiwa ekranami tekstowymi, to z pewnoci pamita, e nacinicie klawisza Print Screen
(czasami skracanego do PrtScr) powodowao wydrukowanie zawartoci ekranu. By to
tak zwany zrzut ekranu. Dzisiaj klawisz ten nie dziaa ju tak samo i nie mona bezporednio wydrukowa zawartoci ekranu. Mona jednak przechwyci zawarto ekranu,
wklei j do jakiego programu i wydrukowa za jego pomoc. W tym celu naley wykona nastpujce kroki:
1. Nada ekranowi wygld, o ktry nam chodzi.
2. W celu przechwycenia caego ekranu naley nacisn klawisz Print Screen. Jeeli
chodzi tylko o przechwycenie zawartoci aktywnego okna, okna dialogowego
albo komunikatu, to naley nacisn klawisze Alt+Print Screen.
Jeeli na klawiaturze znajduje si klawisz F-Lock, to trzeba go nacisn przed
naciniciem klawisza Print Screen. Niektre komputery typu notebook wymagaj
przytrzymania klawisza Fn w czasie naciskania klawisza Print Screen.
3. Otworzy swj ulubiony program graficzny.
677
4. Nacisn klawisze Ctrl+V albo wybra z menu programu graficznego pozycj

Edycja/Wklej.
Jeeli nie mamy ulubionego programu graficznego, to mona uy programu Paint
albo dowolnego innego programu dostarczanego z systemem Windows. Naley
klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Paint.
W programie graficznym znajdzie si migawka zawartoci ekranu albo okna programu.

Jeeli program graficzny na to pozwala, to mona zmniejszy powikszenie i zobaczy
obraz w caej okazaoci. Na rysunku 30.5 zobaczy mona zrzut ekranu wywietlany
w programie Paint.
Rysunek 30.5. Zrzut ekranu w programie graficznym

Niektre programy graficzne pozwalaj na zmian powikszenia obrazu przez krcenie
kkiem myszy. W innych programach konieczne jest wybranie z menu Widok specjalnej
opcji, na przykad Widok/Powikszenie.
Po umieszczeniu zrzutu w programie graficznym mona go wydrukowa tak jak kady

inny dokument, stosujc opisywane wczeniej techniki. Jeeli chcielibymy wykorzysta
zrzut jako obraz na stronie WWW, to naley zapisa go w pliku o formacie JPEG albo
PNG, wybierajc odpowiedni typ z pola Zapisz jako typ w oknie dialogowym Zapisywanie jako.
678
Cz VI Drukowanie
Pewn alternatyw dla opisywanych tu technik jest zastosowanie Narzdzia Wycinanie
doczonego do systemu Windows 7, ktre pozwala na tworzenie zrzutw ekranu. Wicej
informacji na jego temat podawaem ju w rozdziale 14., w podrozdziale Opisywanie
zrzutw ekranu za pomoc Narzdzia Wycinanie.
Uywanie podgldu wydruku

W wielu programach dostpna jest funkcja podgldu wydruku, dziki ktrej mona dowiedzie si, jak wydruk bdzie wyglda po przeniesieniu na kartk papieru. Dziki temu
od razu wiemy, czego moemy oczekiwa, i nie musimy marnowa papieru na testowe
wydruki albo otrzyma dwudziestu stron wydruku, podczas gdy chodzio nam tylko
o jedn.
Chcc skorzysta z funkcji podgldu wydruku, naley najpierw otworzy dokument albo
stron WWW, ktr chcemy wydrukowa, a nastpnie wybra z menu programu pozycj
Plik/Podgld wydruku (zakadam, e program udostpnia tak funkcj w swoim menu).
Mona te klikn stron prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Podgld wydruku.
Zamy, e chcielibymy wydrukowa ogldan wanie stron WWW, ale najpierw
chcielibymy si dowiedzie, ile stron zajmie taki wydruk i jak bdzie wyglda. Naley
wtedy klikn strzak przy przycisku Drukuj i wybra z wywietlonego menu pozycj
Podgld wydruku. Otwarte zostanie wtedy okno podgldu wydruku, na dole ktrego
widoczny bdzie napis Strona x z y, w ktrym y oznacza ogln liczb stron w wydruku.
Za pomoc listy rozwijanej Pokazywanie wielu stron mona wybra liczb stron wywietlonych jednoczenie na ekranie, tak jak na rysunku 30.6.
Za pomoc strzaek widocznych w dolnej czci okna mona przewija kolejne strony.
Wskazanie mysz kolejnych przyciskw na pasku narzdzi spowoduje wywietlenie podpowiedzi opisujcych ich przeznaczenie. Chcc rozpocz wydruk bezporednio z okna
podgldu wydruku, naley klikn przycisk Drukuj dokument znajdujcy si na lewym
kracu paska narzdzi. Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe Drukuj, w ktrym moemy
wybra parametry drukowania. Po zakoczeniu pracy z oknem podgldu wydruku naley
je zamkn i wrci do okna oryginalnego programu.
Podsumowanie
Drukowanie dokumentu wymaga tylko wybrania z menu programu pozycji Plik/Drukuj
albo kliknicia dokumentu prawym przyciskiem myszy i wybrania z menu kontekstowego
pozycji Drukuj. Oto krtkie podsumowanie zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
W celu wydrukowania przegldanego aktualnie dokumentu naley wybra z menu

programu pozycj Plik/Drukuj, klikn przycisk Drukuj na pasku narzdzi albo
nacisn klawisze Ctrl+P.
Chcc wydrukowa dokument bez jego otwierania, naley klikn jego ikon
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Drukuj.
679
Rysunek 30.6. Okno podgldu wydruku w programie Internet Explorer
W oknie dialogowym Drukuj mona wybra drukark, jako wydruku i inne

ustawienia zwizane z drukowaniem dokumentu.
W celu wydrukowania zawartoci ekranu naley najpierw przygotowa zrzut ekranu,

naciskajc klawisz Print Screen lub klawisze Alt+Print Screen, ktre pozwalaj
na przygotowanie zrzutu aktywnego okna. Nastpnie naley otworzy dowolny
program graficzny i wklei do niego zrzut, naciskajc klawisze Ctrl+V. Dziki
temu zrzut ekranu mona wydrukowa za pomoc programu graficznego.
Chcc zobaczy, jak wyglda bdzie na wydruku edytowany dokument, naley

wybra z menu pozycj Plik/Podgld wydruku.
680
Cz VI Drukowanie
Rozdzia 31.
Zarzdzanie
zadaniami drukowania
W tym rozdziale:
Jak dziaa drukowanie
Tworzenie skrtu do drukarki
Zatrzymywanie drukarki
Drukowanie dokumentw XPS
W czasie drukowania dokumentu dzieje si duo wicej, ni mona pocztkowo przypuszcza. Drukarka nie rozpoczyna drukowania natychmiast. Najpierw komputer musi
przeksztaci dokument w zbir instrukcji informujcych drukark, co ma robi. Nastpnie przygotowane instrukcje musz zosta po kawaku przesane do drukarki, poniewa
jest ona powolnym urzdzeniem mechanicznym i bardzo ustpuje komputerowi pod wzgldem prdkoci.
Przy drukowaniu wielu dokumentw, kady z nich musi poczeka na swoj kolej. Drukowane dokumenty staj si zadaniami drukowania, ktre musz poczeka w kolejce
na zakoczenie drukowania aktualnie obsugiwanego zadania i wszystkich pozostaych,
ktre rwnie czekaj w tej samej kolejce. Operacje te wykonywane s w tle, co oznacza,
e sami nie musimy zajmowa si porzdkowaniem kolejki. Moemy natomiast cakowicie normalnie uywa swojego komputera. Nie trzeba bezczynnie oczekiwa na zakoczenie drukowania wszystkich dokumentw.
Jak dziaa drukowanie

W momencie uruchomienia drukowania dokumentu sporo prac wykonywanych jest w tle,
jeszcze zanim drukarka dowie si, e ma co wydrukowa. Najpierw program nazywany buforem wydruku (ang. print spooler) tworzy specjaln kopi dokumentu zawierajc instrukcje dla drukarki opisujce cay proces wydruku. Takie instrukcje w ogle
nie przypominaj oryginalnego dokumentu, ktry chcemy wydrukowa. S to tylko kody
tak sterujce prac drukarki, eby na kartce papieru znalaza si dokadna kopia naszego
dokumentu.
682
Cz VI Drukowanie
Po tym, jak program bufora przygotuje sobie specjalny plik z instrukcjami dla drukarki,
musi przesa go do niej w maych kawakach. Nie moe przesa od razu caego wielkiego zestawu instrukcji, poniewa drukarka jest powolnym urzdzeniem mechanicznym,
mogcym przechowywa w swoim buforze tylko ograniczon ilo informacji, ktra
uzaleniona jest od konkretnego modelu drukarki. W niektrych przypadkach w buforze
zmieszcz si informacje o kilku stronach, czasami moe si okaza, e znajdzie si w nim
miejsce na tylko jedn stron, a jeeli drukowane jest due zdjcie przy maym buforze
drukarki, to moe nie zmieci si nawet jedna strona wydruku.
Co wicej, w momencie zakoczenia przygotowywania pliku z instrukcjami dla drukarki
program bufora wydruku moe stwierdzi, e aktualnie drukowany jest jaki inny dokument. Czasami moe zdarzy si te, e na wydruk oczekuje kilka dokumentw. W takiej
sytuacji program bufora wydrukw musi umieci wszystkie zadania drukowania w kolejce.
Wszystkie te dziaania zajmuj systemowi troch czasu (niekoniecznie naszego czasu).
Dodatkowo konieczno wysyania dokumentw do drukarki w postaci maych kawakach daje nam do czasu, eby na przykad anulowa drukowanie dokumentu, ktry nie
zosta jeszcze cakowicie wydrukowany.
W celu zarzdzania zadaniami drukowania naley korzysta z kolejki wydruku. Jeeli
dokument jest ju drukowany albo nadal oczekuje na wydruk, to w obszarze powiadomie pojawi si maa ikona drukarki. Po jej wskazaniu zobaczymy podpowied z informacj o liczbie dokumentw oczekujcych na wydruk, tak jak na rysunku 31.1. Dwukrotne kliknicie tej maej ikony otwiera okno z kolejk zada drukowania.
Rysunek 31.1.
Ikona drukarki
w obszarze
powiadomie
Okno kolejki zada wydruku mona te otworzy za porednictwem folderu Drukarki.

Jak ju mwiem w rozdziale 29., folder ten mona otworzy za pomoc dowolnej z poniszych technik:
Klikn przycisk Start i klikn w prawej kolumnie menu pozycj Urzdzenia

i drukarki (jeeli jest ona dostpna).
Nacisn klawisz (
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym

oknie klikn cze Wywietl urzdzenia i drukarki.
), wpisa druk i klikn w menu pozycj Urzdzenia i drukarki.
Po otwarciu folderu Urzdzenia i drukarki mona klikn dwukrotnie ikon drukarki, aby
otworzy jej kolejk zada wydruku.
Chcc utworzy na pulpicie skrt do konkretnej drukarki, naley klikn t ikon prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Utwrz skrt. Teraz w razie
koniecznoci otwarcia okna kolejki zada tej drukarki bdziemy mogli po prostu klikn
dwukrotnie ikon tej drukarki na pulpicie.
683
Zarzdzanie zadaniami drukowania

W kolejce zada drukowania znajduj si wszystkie dokumenty, ktre s albo aktualnie
drukowane, albo oczekuj na wydrukowanie. Na rysunku 31.2 przedstawiam przykad,
w ktrym nakazaem systemowi wydrukowa cztery dokumenty. Pierwszy z wysanych
dokumentw jest aktualnie drukowany. Pozostae dokumenty oczekuj w kolejce na
wydrukowanie.
Rysunek 31.2. Przykadowe dokumenty w kolejce drukowania
Zarzdzanie pojedynczym dokumentem

Chcc wstrzyma lub anulowa konkretne zadanie drukowania, naley klikn jego wiersz
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego jedn z poniszych pozycji:
Wstrzymaj wstrzymuje drukowanie dokumentu do czasu wznowienia.
Uruchom ponownie ponownie uruchamia wstrzymane zadanie drukowania.
Anuluj anuluje zadanie drukowania i usuwa je z kolejki drukowania.
Waciwoci wywietla szczegowe informacje na temat zadania drukowania.

Umoliwia te ustalenie priorytetu dokumentu. Im wyszy priorytet, tym bardziej
prawdopodobne jest, e dany dokument zostanie wydrukowany przed innymi,
oczekujcymi w kolejce.
Zarzdzanie kilkoma dokumentami

W celu wstrzymania, ponownego uruchomienia albo anulowania kilku dokumentw znajdujcych si w kolejce naley najpierw zaznaczy ich ikony. Na przykad klikn pierwsze
z interesujcych nas zada drukowania, a nastpnie przytrzyma klawisz Shift i klikn
ostatnie zadanie. Mona te klikn jedno z zada, ktre chcemy zaznaczy, przytrzyma klawisz Ctrl i klikn kolejne zadania. Po zaznaczeniu zada naley klikn jedno
z nich prawym przyciskiem myszy i wybra jedn z dostpnych akcji (s one te dostpne
w menu Dokument). Wybrana akcja zostanie zastosowana wobec wszystkich zaznaczonych dokumentw.
684
Cz VI Drukowanie
Zarzdzanie wszystkimi dokumentami

Za pomoc pozycji menu Drukarka, przedstawionych na rysunku 31.3, mona zarzdza
wszystkimi znajdujcymi si dokumentami w kolejce, bez koniecznoci ich uprzedniego
zaznaczania. W menu tym dostpne s nastpujce opcje dotyczce wszystkich dokumentw:
Rysunek 31.3.
Menu Drukarka
w oknie kolejki
zada drukowania
Wstrzymaj drukowanie wstrzymuje biece zadanie drukowania oraz wszystkie

pozostae zadania oczekujce w kolejce. Przykad zastosowania tej opcji podam
w dalszej czci tego rozdziau, w podrozdziale Drukowanie w trybie offline.
Anuluj wszystkie dokumenty jak mona si domyla, opcja ta anuluje drukowane

aktualnie zadanie oraz wszystkie pozostae zadania oczekujce w kolejce.
Jak to wszystko zatrzyma?

Nie mona oczekiwa, e wstrzymanie lub anulowanie zadania natychmiast zatrzyma drukowanie.
Mimo anulowania biecego zadania drukowania, wydrukowanych moe zosta jeszcze nawet
kilka stron, co wynika z faktu, e program bufora wydruku wysya do drukarki czci dokumentu,
ktre zapisywane s w buforze drukarki. Anulowanie zadania drukowania uniemoliwia przesyanie
kolejnych porcji danych do tego bufora, ale drukarka nie zatrzyma si do czasu wydrukowania wszystkich otrzymanych do tej pory danych (chyba e odczymy j od prdu).
Wybieranie kolejnoci zada

W kolejce zada drukowania moemy zmienia kolejno, w jakiej drukowane bd
poszczeglne zadania. Jeeli na przykad musimy natychmiast wydrukowa jaki may
dokument, a przed nim w kolejce znajduje si jeszcze kilka wikszych dokumentw, to
moemy nada swojemu wydrukowi wyszy priorytet, dziki czemu zostanie on obsuony
przed pozostaymi. Mona zatem powiedzie, e nasze zadanie drukowania wyjdzie przed
szereg.
Chcc zmieni priorytet zadania drukowania znajdujcego si w kolejce, naley klikn
prawym przyciskiem myszy jego ikon i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W oknie waciwoci zadania, na karcie Oglne naley przecign w praw
685
stron suwak w sekcji Priorytet, przedstawionej na rysunku 31.4. Im dalej przecigniemy

suwak, tym dokument otrzyma wyszy priorytet. Po ustaleniu priorytetu mona klikn
przycisk OK. Dokument ze zmienionym priorytetem nie zatrzyma drukowania aktualnie
drukowanego dokumentu, ale bdzie nastpnym w kolejce drukowania.
Rysunek 31.4.
Suwak priorytetu
dokumentu w kolejce
drukowania
Okno kolejki zada mona zamkn tak samo jak kade inne okno klikajc przycisk
zamykania znajdujcy si w jego prawym grnym rogu albo wybierajc z menu pozycj
Drukarka/Zamknij. W celu uzyskania pomocy zwizanej z kolejk zada drukowania
naley wybra z menu pozycj Pomoc.
Rozwizywanie typowych problemw

z drukarkami
Jeeli podczas drukowania dokumentw natkniemy si na jakie problemy, to czsto ich
rozwizanie bdzie wymaga podejcia do drukarki. Zanim, przewidujc najgorsze, zajmiemy si prbami rozwizywania powanych problemw, naleaoby sprawdzi kilka
podstawowych rzeczy, ktre rwnie mog powodowa takie bdy:
Czy drukarka jest wczona i gotowa do pracy?
Czy przewd czcy komputer z drukark jest prawidowo wpity po obu stronach?
Czy w drukarce jest papier i czy jest on prawidowo woony?
686
Cz VI Drukowanie
Czy nie nastpio zablokowanie papieru w drukarce?
Czy drukarka nadal ma atrament lub toner?
Najczciej przyczyn takich problemw okazuje si by brak papieru w drukarce, rozczony przewd albo co rwnie trywialnego.
Jeeli nie jestemy w stanie znale przyczyny w samej drukarce, to naley poszuka rozwizania w systemie Windows. W tym celu trzeba otworzy folder Urzdzenia i drukarki,
klikn prawym przyciskiem myszy ikon drukarki i wybra z menu kontekstowego
pozycj Rozwizywanie problemw, tak jak pokazano na rysunku 31.5. System Windows 7 uruchomi procedur rozwizywania problemw skadajc si z kilku krokw, aby
w ten sposb wykry i usun przyczyn problemu.
Rysunek 31.5. Rozwizywanie problemw w folderze Urzdzenia i drukarki
W niektrych sytuacjach system bdzie w stanie sam rozwiza zaistniay problem, ale
w innych zaproponuje tylko rozwizanie, na przykad tak jak na rysunku 31.6.
Drukowanie w trybie offline

Drukowanie w trybie offline jest procesem, w ktrym jednym z elementw jest przygotowanie pliku z instrukcjami dla drukarki i umieszczenie go w buforze drukowania, ale bez
faktycznego drukowania tego dokumentu. Taki sposb drukowania czasami jest bardzo
687
Rysunek 31.6.
Propozycja
rozwizania problemu
przydatny. Na przykad przydaje si w sytuacji, gdy pracujemy na komputerze typu notebook bez podczonej drukarki, a drukowane przez cay dzie dokumenty chcemy faktycznie wydrukowa dopiero po poczeniu komputera z drukark lub po podczeniu go do
sieci.
Taki tryb pracy mona wczy, klikajc prawym przyciskiem myszy ikon drukarki
i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Uyj drukarki w trybie offline, tak jak pokazano na rysunku 31.7. Ikona drukarki zostanie wtedy przyciemniona i pojawi si pod ni
sowo Offline. Mona wtedy odczy drukark od komputera.
Rysunek 31.7.
Pozycja menu
Uyj drukarki
w trybie offline
Gdy drukarka jest w trybie offline, mona na niej drukowa dowolne dokumenty. Oczywicie nie zostan one wydrukowane, poniewa drukarka nie jest podczona do komputera.
Dopiero po powrocie do miejsca, gdzie znajduje si drukarka, moemy ponownie poczy
j z komputerem. Naley w tym celu otworzy folder Urzdzenia i drukarki, klikn
688
Cz VI Drukowanie
prawym przyciskiem myszy ikon drukarki i wybra z menu kontekstowego pozycj Uyj
drukarki online. Wszystkie dokumenty drukowane w czasie, gdy drukarka bya w trybie
offline, zaczn si teraz faktycznie drukowa.
Dokumenty XPS s doskonaym sposobem na gromadzenie i udostpnianie
elektronicznych wydrukw osobom, ktre nie maj tych samych programw,
ktrych uylimy do tworzenia naszych dokumentw.
Tworzenie dokumentw XPS

Pewn alternatyw dla drukowania na papierze jest drukowane do dokumentw XPS.
Dokument XPS wyglda bdzie dokadnie tak samo jak papierowy wydruk, ale bdzie
tylko kolejnym plikiem zapisanym na naszym dysku. Taki plik mona wysa jako zacznik
do wiadomoci pocztowej albo umoliwi pobieranie go osobom odwiedzajcym nasz
stron WWW.
Technik t mona te wykorzysta do drukowania na swoim komputerze stron WWW
innych osb. Tak utworzony plik z wygldem strony mona oglda w dowolnym
momencie, nawet bez poczenia z internetem.
Chcc wydrukowa dokument XPS, naley rozpocz drukowanie tak jak zawsze, na przykad wybierajc z menu programu pozycj Plik/Drukuj albo klikajc w pasku narzdzi
programu Internet Explorer przycisk Drukuj. W oknie dialogowym Drukuj naley wybra
drukark Microsoft XPS Document Writer, tak jak pokazano na rysunku 31.8, i klikn
przycisk OK lub Drukuj.
Rysunek 31.8.
Drukowanie
dokumentu XPS
Drukowanie odbywa si do pliku, wic otwarte zostanie okno dialogowe Zapisywanie jako.
Mona w nim wybra folder, w ktrym chcemy umieci plik, i nada mu jak nazw.
Na rysunku 31.9 przedstawiony zosta przykad, w ktrym drukowany dokument zapisywany jest do folderu Dokumenty, w pliku PrzykadowyDokumentXPS.xps. W oknie tym
naley klikn przycisk Zapisz.
689
Rysunek 31.9.
Umieszczanie
dokumentu
PrzykadowyDokumen
tXPS.xps w folderze
Dokumenty
Po zamkniciu okna dialogowego moemy sprawdzi, czy dokument rzeczywicie zosta

wydrukowany do pliku. Naley w tym celu otworzy folder, w ktrym umieszczalimy
plik dokumentu, i poszuka w nim ikony podobnej do przedstawionej na rysunku 31.10.
Taki plik mona traktowa dokadnie tak samo jak wszystkie inne dokumenty. Na przykad mona go otworzy dwukrotnym klikniciem albo wysa jako zacznik wiadomoci pocztowej. W tym celu naley klikn ikon dokumentu prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wylij do/Adresat poczty.
Rysunek 31.10.
Ikona
dokumentu XPS
690
Cz VI Drukowanie
Podsumowanie
Najczciej drukowanie dokumentu rozpoczyna si od wybrania z menu programu pozycji
Plik/Drukuj albo nacinicia klawiszy Ctrl+P. Jak si jednak przekonalimy, w procesie
drukowania wiele operacji odbywa si w tle, a my mamy wiele moliwoci zarzdzania
uruchomionymi zadaniami drukowania.
Kady drukowany dokument jest zadaniem drukowania, tymczasowo

przechowywanym w kolejce wydrukw.
W celu otwarcia kolejki wydrukw naley klikn dwukrotnie ikon drukarki

w obszarze powiadomie albo w folderze Urzdzenia i drukarki.
Chcc zarzdza wybranym zadaniem drukowania, naley klikn je prawym

przyciskiem myszy i wybra jedn z pozycji menu kontekstowego.
W celu anulowania drukowania wszystkich dokumentw oczekujcych w kolejce

naley wybra z menu pozycj Drukarka/Anuluj wszystkie dokumenty.
Chcc wydrukowa dokument do postaci dokumentu XPS, naley normalnie

wywoa okno dialogowe Drukuj, a nastpnie z listy drukarek wybra drukark
Microsoft XPS Document Writer.
Rozdzia 32.
Rozwizywanie
problemw
z drukowaniem
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z drukowaniem
Rozwizywanie problemw z drukowaniem

Nie istniej dwa identyczne modele drukarek i dlatego sprawne drukowanie wymaga raczej
poznania uywanej drukarki, a w mniejszym stopniu komputera i systemu. Mog tutaj
przedstawi zaledwie kilka oglnych wskazwek dotyczcych wszystkich drukarek.
Szczegy dziaania swojej drukarki mona pozna jedynie z lektury instrukcji doczonej
do drukarki lub strony WWW jej producenta.
Trywialne rozwizania problemw z drukowaniem

Zanim zaczniemy poszukiwa w komputerze rozwizania jakiegokolwiek problemu z drukowaniem, naley najpierw sprawdzi, czy problemu nie powoduje co naprawd trywialnego:
Upewni si, e drukarka jest podczona do komputera i wczona.
Jeeli drukarka ma przecznik Online/Offline, to powinien by on w pozycji Online.
Upewni si, e kabel poczeniowy jest prawidowo wpity po obu stronach.
Upewni si, e w drukarce jest papier.
Upewni si, e w drukarce jest atrament lub toner.
Sprawdzi, czy w mechanizmach drukarki nie zaci si papier.
Jeeli powysze zabiegi nie pomog, mona przystpi do sprawdzania opisywanych

poniej problemw i szuka ich rozwizania.
692
Cz VI Drukowanie
Dokument jakby si drukowa, ale z drukarki nic nie wychodzi

By moe wybralimy drukark tworzc pliki (tak jak Microsoft XPS Document Writer).
Po wybraniu z menu uywanego programu pozycji Plik/Drukuj naley si upewni, e
w oknie dialogowym Drukuj wybrana jest waciwa drukarka. Takiego bdu najlepiej
unika, wybierajc najczciej uywan drukark jako drukark domyln, za pomoc
procedury podawanej w rozdziale 29.
Problem z drukark sieciow

Jeeli komputer jest czci sieci lokalnej, a problemy z drukowaniem zaczy si w nim
zaraz po zainstalowaniu systemu Windows 7, to najbardziej prawdopodobn przyczyn
jest zapora sieciowa blokujca komunikacj z drukark. Do odblokowania portw w zaporze
sieciowej potrzebne s uprawnienia administracyjne. Ponisze kroki trzeba wykona na
obu komputerach:
1. Otworzy Panel sterowania zapor systemu Windows, klikajc przycisk Start
i wybierajc z menu pozycj Panel sterowania/System i zabezpieczenia/Zezwalaj
programowi na dostp przez Zapor systemu Windows.
2. W otwartym oknie dialogowym, na karcie Wyjtki zaznaczy opcj Udostpnianie
plikw i drukarek, tak jak pokazano na rysunku 32.1.
Rysunek 32.1. Wczenie udostpniania plikw i drukarek w Zaporze systemu Windows
3. Klikn przycisk OK, aby zamkn okno dialogowe.
693
Drukarka drukuje mieci

Jeeli drukarka drukowaa ju prawidowo, to naley j wyczy, a nastpnie zamkn
wszystkie programy i wyczy komputer, wybierajc z menu Start pozycj Zamknij.
Naley si te upewni, e w drukarce nie zaci si papier, wczy ponownie drukark
i odczeka kilka sekund. Potem mona ponownie uruchomi komputer.
Jeeli problem nie zostanie w ten sposb rozwizany, to naley usun wszystkie dokumenty oczekujce w kolejce drukowania i powtrzy ca procedur raz jeszcze. Jeeli
problemu nie uda si usun w ten sposb, to mona sprbowa aktualizowa sterownik
drukarki, stosujc metod przedstawion w dalszej czci tego rozdziau.
Wyczone s zaawansowane funkcje drukowania

Chcc wykorzysta wszystkie moliwoci drukarki, musimy mie pewno, e korzystamy
z najnowszej wersji sterownikw przeznaczonych do obsugi naszej drukarki. Trzeba si
te upewni, e wczone s zaawansowane funkcje tej drukarki. Mona to zrobi za
pomoc poniszej procedury:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania/Wywietl
urzdzenia i drukarki.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon drukarki i wybra z menu kontekstowego
pozycj Preferencje drukowania.
3. Klikn przycisk Zaawansowane.
4. Jeeli w gazi Opcje dokumentu, przy opcji Zaawansowane funkcje drukowania
widoczny jest napis Wyczone, to naley go klikn i wybra z wywietlonej listy
warto Wczone, tak jak pokazano na rysunku 32.2.
Drukowane kolory nie s takie jak na ekranie

W przypadku niektrych drukarek firmy Hewlett-Packard i Canon Bubble Jet system
zarzdzania kolorami (ang. Image Color Management ICM) moe nieprawidowo
dobiera kolory na drukowanych stronach. Rozwizaniem problemu jest otwarcie okna
dialogowego zaawansowanych opcji drukarki i wybranie w opcji Metoda ICM wartoci
ICM wyczone.
Komunikat o bdzie problem z komunikacj z drukark

Taki bd pojawia si w przypadku niektrych drukarek firmy Lexmark podczanych
do komputera za pomoc zcza USB. Rozwizaniem problemu moe by zainstalowanie
najnowszego sterownika do tych drukarek. Innym rozwizaniem jest wyczenie funkcji
koncentratora USB, ktra umoliwia mu wyczanie urzdze. Mona to zrobi za pomoc
poniszej procedury:
694
Cz VI Drukowanie
Rysunek 32.2.
Okno dialogowe
zaawansowanych
opcji przykadowej
drukarki
1. Klikn prawym przyciskiem myszy cze Komputer w menu Start i wybra z menu
kontekstowego pozycj Zarzdzaj.
2. W otwartym oknie klikn cze Meneder urzdze znajdujce si z lewej strony
okna.
3. Klikn symbol strzaki przy pozycji Kontrolery uniwersalnej magistrali szeregowej.
4. Klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Gwny koncentrator USB i wybra
z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
5. Klikn kart Zarzdzanie energi.
6. Usun zaznaczenie z opcji Zezwalaj komputerowi na wyczanie tego urzdzenia
w celu oszczdzania energii.
7. Klikn przycisk OK w oknie waciwoci.
Jeeli w komputerze znajduje si wiele gwnych koncentratorw USB, to kroki od 4.
do 7. trzeba powtrzy dla kadego z nich.
8. Zamkn okno Menedera urzdze.
695
Aktualizowanie sterownika urzdze

Sterownik drukarki, ktry nie zosta specjalnie przygotowany dla systemu Windows 7,
moe powodowa rnego rodzaju problemy, zaczynajc od tego, e drukarka nie bdzie
drukowaa, a koczc na drukowaniu samych mieci. Wikszo producentw drukarek przesya najnowsze sterowniki do firmy Microsoft, dziki czemu mona je aktualizowa za pomoc witryny Windows Update. Trzeba si jednak najpierw zalogowa na
konto uytkownika z uprawnieniami administracyjnymi i poczy komputer z internetem. Jeeli nie uda si automatycznie pobra sterownika drukarki, to naley poszuka
go na witrynie WWW producenta drukarki. Powinien by na niej dostpny zaktualizowany sterownik dla systemu Windows 7, ale moemy te skorzysta z wersji sterownika
dla systemu Windows Vista.
696
Cz VI Drukowanie
Cz VII
Instalowanie i usuwanie
programw
W tej czci:
Rozdzia 33. Instalowanie i aktualizowanie programw
Rozdzia 34. Uruchamianie starszych programw
Rozdzia 35. Naprawianie i usuwanie programw
Rozdzia 36. Wybieranie programw domylnych
Rozdzia 37. Zarzdzanie programami i procesami
Rozdzia 38. Rozwizywanie problemw z oprogramowaniem
W pewnym sensie komputer jest tylko prost maszyn, przeznaczon wycznie do wykonywania jednej rzecz uruchamiania programw. I w tym wanie tkwi cae pikno tej
maszyny, poniewa mona uruchomi dowolny odtwarzacz muzyki lub odtwarzacz programw telewizyjnych, przegldark stron WWW albo program terminarza. W dowolnym
momencie moemy uruchomi jakikolwiek program, czyli na przykad uzyska moliwo rozmawiania z ludmi w sieci albo robienia innych, lubianych przez nas rzeczy.
Gwnym powodem tak wielkiej popularnoci systemw Windows jest fakt, e istniej
tysice rnych programw dziaajcych w tych systemach. W smej czci ksiki zajmiemy si wszystkimi metodami wyszukiwania i uywania programw, dziki ktrym
bdziemy mogli zrobi dowolne rzeczy ze swoim komputerem.
Zaczniemy w rozdziale 33. zajmiemy si instalowaniem takich programw w systemie.
Rozdzia 34. powicony zostanie uruchamianiu starszych programw w systemie Windows 7.
W rozdziale 35. opisywa bd metody naprawiania i usuwania programw z systemu.
Rozdzia 36. powicony zostanie rnym metodom konfigurowania domylnych akcji
i procesw wykonywanych za pomoc rnych programw. W rozdziale 37. zagbimy si
w techniczne szczegy zarzdzania programami i rnymi procesami, a w rozdziale 38.
podawa bd rozwizania najczciej pojawiajcych si problemw z powszechnie stosowanymi programami.
698
Cz VII Instalowanie i usuwanie programw
699
Rozdzia 33.
Instalowanie
i aktualizowanie
programw
W tym rozdziale:
Bezpieczne instalowanie programw
Aktualizacje i unowoczenienia
Instalowanie programw z dyskw
W przeciwiestwie do dokumentw, ktre mona dowolnie kopiowa na swoim dysku

twardym i uywa bez adnych ogranicze, kady nowo umieszczany w komputerze
program musi zosta najpierw zainstalowany. Proces instalacji przygotowuje program do
wsppracy ze sprztem i oprogramowaniem naszego komputera. W procesie tym tworzona jest te ikona lub grupa ikon w menu Wszystkie programy, dziki czemu uzyskujemy
moliwo uruchamiania nowego programu w ten sam sposb co wszystkich innych
programw.
Program wystarczy zainstalowa raz. Nie jest konieczne instalowanie go przed kad prb
uruchomienia. Po jednokrotnym zainstalowaniu programu z zewntrznego nonika moemy
odoy ten nonik w bezpieczne miejsce, poniewa nie bdzie nam ju wicej potrzebny.
Bdziemy musieli z niego skorzysta tylko w przypadku, gdy z powodu jakiego nieszczcia zostaniemy zmuszeni do ponownej instalacji programu.
W tym rozdziale zajmiemy si typowymi metodami stosowanymi przy instalowaniu
programw w systemie Windows 7 oraz problemami, jakie mog si przy tym pojawi.
Prosz pamita, e mimo i procesy instalacji poszczeglnych programw s do siebie
bardzo podobne, to jednak nigdy nie s identyczne. Oznacza to, e w tym rozdziale bd
podawa przykady, a nie konkretne rozwizania.
Wyjtkiem od koniecznoci instalowania programu jest zastosowanie samowystarczalnego
programu, ktry mona po prostu skopiowa na swj komputer i uruchomi dwukrotnym
klikniciem jego ikony.
700
Bezpieczne instalowanie programw

Programy kupowane w sklepach raczej nie bd zawieray zoliwego oprogramowania,
takiego jak wirusy, robaki i programy szpiegujce. Takie rzeczy roznoszone s najczciej w zacznikach wiadomoci pocztowych oraz elementach pobieranych nieuwanie
z sieci WWW. Istnieje jednak pewne prawdopodobiestwo, e nowy program nie bdzie
zgodny z systemem Windows 7 lub ze sprztem wchodzcym w skad naszego komputera. W takich przypadkach jestemy zmuszeni do odinstalowania programu i przywrcenia wszystkich plikw systemowych do stanu sprzed instalacji.
Funkcja Ochrony systemu w Windows 7 bardzo uatwia zadanie przywrcenia pierwotnej
postaci systemu w przypadku, gdy nowo zainstalowany program powoduje jakie problemy. Funkcja ta bdzie pomocna tylko wtedy, gdy zostanie wczona, a my bdziemy
wiedzieli, jak naley jej uywa. Takie informacje podawaem ju w rozdziale 27., w podrozdziale Uywanie ochrony systemu.
Aktualizacje a unowoczenienia
Zwykli uytkownicy systemu uwaaj najczciej, e aktualizacje i unowoczenienia programw to waciwie to samo. Aktualizacj najczciej wykonuje si w internecie. Nie
trzeba przy tym fatygowa si do sklepu ani instalowa niczego z zewntrznych nonikw. Zazwyczaj aktualizacje s bezpatne i cakowicie automatyczne, dziki czemu nie
musimy ich szuka i specjalnie instalowa.
Aktualizowanie czci programw moe nie odbywa si automatycznie, ale zwykle mona
je wywoa, wybierajc z menu odpowiedni pozycj (ktra najczciej ukrywa si w menu
Pomoc). Na przykad jeli chodzi o programy z pakietu Microsoft Office, mona wybra
z menu pozycj Pomoc/Sprawd aktualizacje, aby sprawdzi, czy dostpne s jakie
aktualizacje zainstalowanych programw wchodzcych w skad pakietu. W programach
pakietu Office 2007 naley kolejno klikn przycisk Office dostpny w prawym grnym
rogu okna programu, w wywietlonym menu przycisk Opcje, a w otwartym oknie dialogowym, w lewym panelu pozycj Zasoby, a nastpnie przycisk Sprawd aktualizacje.
Aktualizacje produktw firmy Microsoft mona te pobra za pomoc programu
Windows Update, o ktrym mwilimy ju w rozdziale 9.
W przeciwiestwie do aktualizacji, unowoczenienia nie s bezpatne. Trzeba je specjalnie

zakupi i osobno zainstalowa. Zamy, e na swoim komputerze mamy zainstalowany
pakiet Microsoft Office XP lub 2003. Teraz chcielibymy uywa pakietu Microsoft Office
2007, a zatem musimy zakupi pakiet Office 2007 Upgrade Edition (jest on zwykle duo
taszy od penej wersji). Po jego zakupieniu moemy zainstalowa go w miejsce poprzedniej wersji pakietu, co oznacza, e nie trzeba najpierw usuwa poprzedniej wersji.
701
Instalowanie i unowoczenianie
z zewntrznych nonikw
Zanim zaczniemy, musz przypomnie, e do instalowania nowych programw potrzebne
s nam uprawnienia administracyjne. Oznacza to, e musimy zna haso do konta administracyjnego. Jeeli mamy tylko ograniczone konto uytkownika i nie znamy hasa administracyjnego, to bdziemy musieli poprosi o pomoc administratora komputera.
Kupowane programy dostarczane s zazwyczaj na pytach CD lub DVD. Zawsze naley
przestrzega instrukcji instalacji, ktra doczana jest do kadego programu. W tym miejscu
mog poda tylko oglny schemat procesu instalacji programu z pyty CD lub DVD:
1. Co prawda nie jest to wymagane, ale mimo wszystko dobrze jest zamkn wszystkie
otwarte programy, klikajc w nich przyciski zamykania albo klikajc prawym
przyciskiem myszy ich przyciski na pasku zada i wybierajc z menu pozycj
Zamknij. Instalacj programu naley zaczyna przy pustym pulpicie.
Nie trzeba zamyka tych programw, ktrych ikony widoczne s w obszarze powiadomie,
chyba e program instalacyjny nakae nam zamkn jeden lub kilka z tych programw.
2. Woy pyt CD lub DVD do napdu i poczeka kilka sekund.

3. Poczeka, a okno programu instalacyjnego pojawi si na ekranie. Jeeli nie pojawi
si ono w cigu 30 sekund, to prosz postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi
w punkcie Uywanie zainstalowanego programu, w dalszej czci tego
podrozdziau.
4. Postpowa zgodnie z wywietlanymi instrukcjami prowadzcymi nas przez cay
proces instalowania programu.
To naprawd wszystko, co trzeba zrobi. W czasie instalacji bdziemy musieli odpowiedzie na kilka pyta i dokona kilku wyborw. Szczegy uzalenione s od instalowanego programu, ale zwykle konieczne jest zaakceptowanie licencji uytkownika (ang.
End User Licence Agreement EULA) i wybranie folderu, w ktrym umieszczony zostanie instalowany program.
Jeeli w cigu p minuty od woenia pyty do napdu nic si nie stanie, to musimy rcznie
uruchomi procedur instalowania programu, stosujc ponisz procedur:
1. Otworzy folder Komputer (klikajc przycisk Start i wybierajc z menu pozycj
Komputer).
2. Otworzy ikon reprezentujc napd, w ktrym umiecilimy pyt.
3. Jeeli program instalacyjny nie uruchomi si automatycznie, to naley otworzy
ikon o nazwie setup lub setup.exe (naley klikn j dwukrotnie).
To powinno wystarczy do uruchomienia programu instalacyjnego. Od tego momentu
moemy ju wykonywa instrukcje wywietlane na ekranie i przeprowadzi cay proces
instalacji.
702
Instrukcje i operacje, jakie trzeba wykona w czasie instalowania, bd rne przy kadym
instalowanym programie. W nastpnym podrozdziale omwi rzeczy, z ktrymi mona
si spotka w czasie instalowania niemal kadego programu.
Nie musimy instalowa programu za kadym razem, gdy chcemy go uywa. Program
wystarczy zainstalowa raz. Pniej mona go uruchamia za porednictwem menu Start,
bez koniecznoci uywania pyty instalacyjnej.
Typowe operacje przy instalacji

Co prawda kady program jest pod pewnymi wzgldami unikalny, ale pewne elementy
pojawiaj si w niemal wszystkich programach instalacyjnych. W czasie instalowania
programw nie zawsze zobaczymy wszystkie opcje, jakie bd omawiane w kolejnych
punktach. Jeeli procedura instalacji programu bdzie prostsza od przedstawionej tutaj,
to nie powinnimy si tym przejmowa. Naley traktowa to jako mie uproszczenie.
Okno autoodtwarzania pyty CD lub DVD

Krtko po woeniu do napdu pyty z programem instalacyjnym powinnimy zobaczy
okno przedstawione na rysunku 33.1. W tym miejscu naley wybra opcj uruchomienia
programu setup.exe (moe si okaza, e program bdzie si nazywa inaczej, tak jak na
rysunku 33.1).
Rysunek 33.1.
Pierwsze pytanie
po woeniu
instalacyjnej pyty CD
do napdu
Podaj haso administratora

W systemie Windows 7 programy mog instalowa wycznie osoby z uprawnieniami
administracyjnymi. Jeeli jestemy zalogowani na koncie standardowym, to zobaczymy
okno dialogowe z prob o podanie hasa administracyjnego. Jeeli jestemy ju zalogowani na koncie administracyjnym, to system Windows 7 zapyta tylko, czy chcemy pozwoli programowi na wprowadzanie zmian w naszym komputerze. Po klikniciu przycisku
Tak instalacja zostanie uruchomiona.
703
Klucz produktu lub numer seryjny

Niektre programy (w szczeglnoci autorstwa firmy Microsoft) wymagaj podania w programie instalacyjnym klucza produktu albo numeru seryjnego instalowanego programu.
Numer ten najczciej wydrukowany jest na naklejce znajdujcej si na opakowaniu
pyty CD z programem.
Dobrze jest zapisa sobie numery seryjne wszystkich programw w dokumencie programu
WordPad lub dowolnym innym, na wypadek gdyby trzeba byo ponownie instalowa jaki
program. Firma Belarc (www.belarc.com) udostpnia program Belarc Advisor, ktry
wypisuje list numerw seryjnych wszystkich zainstalowanych programw oraz wiele
innych ciekawych informacji na temat caego systemu. Jest to jeden z tych bezpatnych
programw, ktre okazuj si naprawd bezcenne. Warto te zainteresowa si
programem Magical Jelly Bean Finder, dostpnym na stronie
magicaljellybean.com/keyfinder.
Jeeli musimy wprowadzi numer seryjny lub klucz produktu, to na ekranie pojawi si
okno podobne do przedstawionego na rysunku 33.2. Klucz produktu naley wprowadza
ostronie, poniewa w razie popenienia jakiej pomyki zostaniemy poproszeni o wprowadzenie go ponownie. Po wpisaniu caego klucza mona klikn przycisk Dalej.
Rysunek 33.2.
Wprowadzanie
klucza produktu
Sprawdzanie zgodnoci
Jeeli instalowane jest unowoczenienie jakiego programu, a w systemie mamy ju
zainstalowan poprzedni wersj tego produktu, to najprawdopodobniej instalator wykryje
t wersj i normalnie zainstaluje aktualizacj. Jeeli jednak w systemie nie mamy poprzedniej wersji instalowanego programu, to zobaczymy okno dialogowe umoliwiajce wybr
704
napdu, do ktrego bdziemy wkada pyt CD z poprzedni wersj programu, lub podanie odpowiedniego klucza produktu. Wszystko zaley od tego, jak zosta przygotowany
instalator aktualizacji. Zawsze naley jednak postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi przez instalator.
Moe pojawi si okno z pytaniem, co chcemy zrobi z woon wanie pyt. Oczywicie
nie chcemy instalowa znajdujcego si na niej programu. Chodzi nam tylko o to, eby
instalator nowszej wersji mg sprawdzi, czy na pewno dysponujemy starsz wersj
programu. W zwizku z tym po pojawieniu si okna z pytaniem, co chcemy zrobi
z woon wanie do napdu pyt, naley zamkn je, klikajc przycisk zamykania
znajdujcy si w prawym grnym rogu okna.
Podawanie informacji o uytkowniku

W czasie instalowania niektrych programw moemy zobaczy okno przedstawione
na rysunku 33.3. Podawanie tych informacji nie jest obowizkowe, ale w wielu przypadkach jest bardzo przydatne. Nazwa uytkownika automatycznie wstawiana jest w pole
Autor dokumentw tworzonych za pomoc tego programu. Inicjay z kolei uywane s
w przypadku, gdy nad jednym dokumentem pracuje kilka osb, poniewa pozwalaj oznaczy zmiany, ktre wprowadzane s przez konkretne osoby.
Rysunek 33.3.
Strona z informacjami
o uytkowniku
Umowa licencyjna
Praktycznie kady komercyjny program w czasie instalowania wywietla tekst umowy
licencyjnej uytkownika (ang. End User Licence Agreement EULA). Przykad takiej
umowy przedstawiony zosta na rysunku 33.4. Taka umowa to tekst prawniczy, definiujcy
nasze prawa do uywania programu oraz prawa, jakie rezerwuj dla siebie jego twrcy.
705
Rysunek 33.4.
Przykadowa umowa
licencyjna
Kady program ma swoj wasn licencj EULA. W wikszoci przypadkw taka umowa
daje nam prawo do zainstalowania programu na jednym komputerze. Nie jest to jednak
regu. Na przykad licencja EULA programw Microsoft Office 2007 pozwala na zainstalowanie oprogramowania na urzdzeniu licencjonowanym (czyli naszym komputerze
stacjonarnym) oraz jednym urzdzeniu przenonym (takim jak komputer notebook).
Zakadane jest tutaj, e bdziemy uywa tylko jednego komputera w danym momencie.
Co wicej, moemy zdalnie korzysta z oprogramowania zainstalowanego na naszym
komputerze. Oznacza to, e moemy poczy si z komputerem domowym, eby uruchomi programy Office z komputera biurowego (i odwrotnie).
Wikszo uytkownikw nigdy nie czytaa umowy EULA wywietlanej podczas instalowania programu, ale dobrze jest powici na to nieco czasu, poniewa mona w niej
znale wiele ciekawych informacji (na przykad dane o moliwoci zainstalowania pakietu
Office na wicej ni jednym komputerze). Oczywicie taka lektura moe unaoczni nam
rne problemy. Na przykad widziaem ju umowy EULA programw komercyjnych
i typu shareware, informujce, e instalator zainstaluje rwnie inne programy na naszym
komputerze i e zgadzajc si na t umow, zgadzamy si rwnie na instalacj tych
dodatkowych programw. Takie dodatki mog nie mie nic wsplnego z przeznaczeniem podstawowej aplikacji. Mog to by monitory pogody, paski narzdzi przegldarki
Internet Explorer i inne. Czsto program instalacyjny pozwala nam na pominicie instalacji tych dodatkw, ale moe te instalowa je automatycznie. Z tego powodu dobrze jest
dokadnie czyta umowy EULA.
Jeeli nie akceptujemy warunkw licencji, to nie moemy instalowa programu. Zakadam
jednak, e tre licencji nam odpowiada (a przynajmniej nas nie zniechca), dlatego
moemy zaznaczy opcj Akceptuj warunki licencji i klikn przycisk Dalej, a nastpnie
przeprowadzi cao procesu instalacji.
706
Rodzaj instalacji
Czasami mamy moliwo wybrania miejsca i sposobu instalowania programu. Na
rysunku 33.5 przedstawiony zosta przykad z programu Microsoft Office Visio 2007.
Jeeli wybierzemy wersj szczuplejszej instalacji, to za kilka miesicy moemy szuka
w programie jednej z zaawansowanych lub bardziej egzotycznych funkcji tylko po to,
eby przekona si, e nie zostaa ona zainstalowana razem z caym programem. Dobr
funkcj instalatora pakietu Microsoft Office jest moliwo wybrania opcji instalowania
przy pierwszym uyciu. W ten sposb instalator zostanie uruchomiony zawsze wtedy,
gdy bdziemy prbowali skorzysta z funkcji pakietu, ktra nie zostaa jeszcze zainstalowana. Wystarczy wwczas woy do napdu pyt CD lub DVD instalator samodzielnie zainstaluje potrzebn nam funkcj.
Rysunek 33.5.
Wybieranie
rodzaju instalacji
Jeeli chodzi o miejsce instalowania programu, to raczej nie naley zmienia proponowanego folderu. Zwykle programy instalowane s w folderze C:\Program Files i nie
powinnimy go zmienia, chyba e dokadnie wiemy, co robimy, i mamy ku temu dobre
powody. Nie naley jednak popenia bdu pocztkujcych uytkownikw i instalowa
programw w folderze Dokumenty albo innym folderze swojego konta uytkownika. Nie
instalujemy w kocu adnego dokumentu, ale cay program. Wszystkie programy dobrze
jest przechowywa w podfolderach folderu C:\Program Files.
Podsumowanie instalacji
Nastpna strona procedury instalacji programu moe zawiera ju tylko podsumowanie
wszystkich dokonanych przez nas wyborw. Dostpny jest tutaj przycisk Wstecz, ktry
pozwala wrci do poprzednich stron i poprawi ewentualne uchybienia.
707
Zakoczenie instalacji
Ostatnia strona procesu instalacji programu moe udostpnia kilka kocowych opcji,
podobnych do przedstawionych na rysunku 33.6. Nie ma ju adnego znaczenia, czy
opcje te zostan zaznaczone, czy te nie. W dowolnym momencie moemy sprawdzi
w sieci WWW, czy dostpne s aktualizacje, wybierajc z menu zainstalowanego programu pozycj Pomoc/Sprawd aktualizacje.
Rysunek 33.6.
Zakoczenie
instalacji programu
Niektre programy daj nam moliwo zachowania plikw instalacyjnych na dysku

komputera. Zachowanie plikw instalacyjnych uatwia pniejsz zmian ustawie programu albo instalowanie brakujcych elementw programu. Pliki te i tak nie zajmuj na
dysku wiele miejsca. Na koniec mona klikn przycisk Zakocz, wyj pyt CD z napdu
i umieci j w bezpiecznym miejscu na wypadek, gdyby w przyszoci trzeba byo ponownie zainstalowa program.
Wikszo polis ubezpieczeniowych nie pokrywa strat zwizanych z oprogramowaniem.
Jeeli to moliwe, pyty CD z programami naley przechowywa w sejfie ognioodpornym.
Uywanie zainstalowanego programu

Po zainstalowaniu programu moemy uruchomi go za pomoc menu Start. W poprzednich krokach instalowaem program Microsoft Office Visio 2007. Chcc go uruchomi,
musz klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie programy/Microsoft
Office, a nastpnie klikn pozycj Microsoft Office Visio 2007, tak jak pokazano
na rysunku 33.7.
708
Rysunek 33.7.
Uruchamianie
programu
Podsumowanie
Instalowanie programw z pyt CD lub DVD jest bardzo proste. Najczciej wystarczy
woy instalacyjn pyt CD lub DVD do napdu i wykonywa instrukcje wywietlane
na ekranie. Oto krtkie podsumowanie najwaniejszych zagadnie poruszanych w tym
rozdziale:
Przed rozpoczciem instalowania jakiegokolwiek programu dobrze jest utworzy

punkt przywracania. Dziki temu w przypadku, gdyby nowy program sprawia
jakie problemy, moemy go odinstalowa i przywrci system do stanu
zarejestrowanego w utworzonym wczeniej punkcie przywracania. W wikszoci
przypadkw system Windows 7 automatycznie utworzy nowy punkt przywracania.
Program wystarczy zainstalowa raz. Nie trzeba instalowa go przed kad prb
uycia, poniewa po jednokrotnym zainstalowaniu jest zawsze dostpny w menu
Start, bez koniecznoci umieszczania instalacyjnej pyty CD lub DVD w napdzie.
W rzadkich przypadkach programy mog wymaga umieszczenia w napdzie pyty
CD lub DVD, aby sprawdzi, czy rzeczywicie mamy licencjonowan kopi
programu (posiadanie pyty CD lub DVD oznacza, e nie zainstalowalimy
programu, korzystajc na przykad z poyczonego nonika).
Jeeli dokonujemy unowoczenienia zainstalowanego ju programu, to nie naley

usuwa z systemu poprzedniej wersji, chyba e program instalacyjny tego zada.
709
Standardowa procedura postpowania przy instalowaniu nowych programw

polega na woeniu instalacyjnej pyty CD do napdu i wykonywaniu instrukcji
wywietlanych na ekranie.
Jeeli nic si nie stanie w cigu minuty od woenia pyty do napdu, naley otworzy
folder Komputer, otworzy w nim ikon napdu z instalacyjn pyt CD i klikn
w niej dwukrotnie ikon programu setup lub setup.exe.
Po zakoczeniu instalacji pyt CD naley przechowywa w bezpiecznym miejscu.

Nie bdziemy jej potrzebowali do uruchamiania programu. Moe by jednak
potrzebna do ponownego zainstalowania go w przypadku, gdyby wczeniej
zainstalowana wersja ulega uszkodzeniu.
710
Rozdzia 34.
Uruchamianie
starszych programw
W tym rozdziale:
Jakich programw unika
Instalowanie niezgodnych programw
Uywanie kreatora zgodnoci programw
Zgodno w skrcie
Polecenia systemu DOS a Windows 7
Praktycznie kady program zainstalowany w systemie mona uruchomi, klikajc jego

ikon w menu Wszystkie programy. Od tej reguy s jednak pewne wyjtki. Najwaniejsz
grup wrd tych wyjtkw s stare programy, ktre zostay zaprojektowane do wsppracy ze starszymi wersjami systemw Windows. Co gorsza, cz tych programw moga
zosta napisana jeszcze do pracy w systemie DOS.
Nie chciaem przez to powiedzie, e w systemie Windows 7 nie mona uruchomi starszych programw. W wielu przypadkach starsze programy mona uruchomi bez adnych dodatkowych zabiegw, szczeglnie w przypadku programw projektowanych do
wsppracy z systemem Windows XP lub nowszymi wersjami. W zwizku z tym, zanim
bdziemy prbowali robi rne zabiegi, aby uruchomi zainstalowany program, powinnimy po prostu sprawdzi, czy nie uda si programu uruchomi cakowicie normalnie.
Jeeli program si uruchomi, to wszystko w porzdku. Jeeli program si nie uruchomi,
to naley przeczyta ten rozdzia, w ktrym podaj metody umoliwiajce (mam nadziej)
uruchomienie takiego programu.
Rodzaje programw
W kontekcie tego rozdziau za stare moemy uzna nastpujce programy:
Programy dla systemu DOS czyli programy przygotowane do wsppracy

z rnymi wersjami systemu DOS, ktry by poprzednikiem systemw Windows.
712
16-bitowe programy dla systemw Windows ten rodzaj programw zosta

przygotowany specjalnie dla systemw Windows 98 i wczeniejszych.
Co oznacza 16-bitowe? W systemach Windows funkcjonuj trzy rodzaje aplikacji:

16-bitowe, 32-bitowe i 64-bitowe. Wartoci te definiuj maksymaln ilo pamici, jak
mog wykorzysta programy. Rnice te zobrazowane zostay w tabeli 34.1.
Tabela 34.1. Technologie procesorw i pami adresowana
Technologia
Znaczenie
Pami adresowana
16-bitowa
16
65 536
32-bitowa
232
4 294 967 296
64-bitowa
64
18 446 744 073 709 600 000
Systemy Windows NT, Windows 2000 i Windows XP s systemami cakowicie 32-bitowymi, a Windows XP wystpuje dodatkowo w wariancie 64-bitowym. Systemy Windows 98 i wczeniejsze byy systemami 16-bitowymi. System Windows Vista wystpowa w dwch wersjach 32- i 64-bitowej. Podobne warianty udostpnia te system
Windows 7. Oglnie mona powiedzie, e im wicej bitw, tym wiksze s moliwoci
systemu. Na potrzeby tego rozdziau musimy wiedzie, e program moemy uruchomi
w systemie, dla ktrego zosta on zaprojektowany, i (prawdopodobnie) w nowszych
wersjach systemu. Nie da si go jednak uruchomi w starszych systemach. Na przykad
32-bitowe aplikacje moemy uruchamia w systemie 64-bitowym, ale nie uda si nam
uruchomi 64-bitowego programu w 32-bitowym systemie.
Programy dla systemu DOS

Trzeba tutaj przybliy programy dla systemu DOS i jego polecenia, ktre mona uruchamia w Windows 7. Pojcie programy dla systemu DOS oznacza wszystkie te
programy, ktre zostay napisane tak, eby dziaay w systemie DOS bez udziau systemw Windows. Prawdopodobiestwo koniecznoci uruchomienia starego programu dla
systemu DOS w Windows 7 jest tak niewielkie, e nawet nie bd porusza tutaj tego
tematu (przyznam si jednak, e nadal mam kopi gry Zork, i myl, e mio byoby w
ni chwilk pogra). Nie oznacza to jednak, e nie moemy uruchomi programu dla
systemu DOS w Windows 7; wiele takich programw mona uruchomi bez adnych
powaniejszych problemw.
Polecenia systemu DOS uruchamiane w wierszu polecenia systemu Windows 7 s tak
naprawd programami dla systemu DOS. Rnica polega na tym, e zostay one przygotowane przez firm Microsoft i s doczane do najnowszych systemw Windows; nie
s programami tworzonymi przez zewntrznych twrcw. W dalszej czci tego rozdziau
bd opisywa niektre polecenia systemu DOS.
713
Stare programy, ktrych naley unika

Windows 7 to nowsza wersja systemu Windows Vista, a zatem wikszo programw dla
systemu Vista powinna bez problemu dziaa w Windows 7. Podobnie wiele programw
dla systemu Windows XP rwnie powinno dziaa w Windows 7. Istnieje jednak caa
lista programw, przed ktrych uruchomieniem naley si upewni, e s zgodne z Windows 7. W grupie tej mona wymieni:
Stare programy narzdziowe do dyskw stare programy narzdziowe, takie

jak Norton Utilities oraz rne aplikacje do kompresowania zawartoci dyskw
i tworzenia partycji, nie powinny by nigdy uruchamiane w systemie Windows 7.
Problemy mog sprawia te starsze programy do nagrywania pyt CD. Jeeli
posiadamy taki program, to naley dokona jego aktualizacji do wersji pracujcej
w systemie Windows 7 albo znale podobny produkt prawidowo wsppracujcy
z tym systemem.
Stare programy do tworzenia kopii zapasowych jeeli mamy stare programy

do tworzenia kopii zapasowych, to nawet uywanie ich w trybie zgodnoci moe
mie katastrofalne skutki dla systemu. Nawet jeeli uda si nam utworzy kopi
zapasow, to istnieje due prawdopodobiestwo, e nie bdziemy w stanie odtworzy
plikw z takiej kopii. Lepszym rozwizaniem jest korzystanie z Centrum kopii
zapasowych i przywracania bdcego czci systemu Windows 7.
Stare programy oczyszczajce system starsze programy, ktre maj na celu

utrzymanie systemu w doskonaej kondycji przez regularne oczyszczanie rejestru,
nie powinny by uywane w systemie Windows 7. Jeeli chcielibymy korzysta
z takich programw, to naley uywa wersji przygotowanych specjalnie do pracy
Stare programy optymalizujce system programy przeznaczone do dostrajania

systemu w celu uzyskania w nim najwikszej moliwej wydajnoci niekoniecznie
musz dziaa prawidowo w systemie Windows 7. Co wicej, mog one wyrzdzi
wicej szkd ni poytku. Jeeli uywalimy takich programw, to bdziemy musieli
poszuka wersji przystosowanej do pracy z systemem Windows 7.
Stare programy antywirusowe wykrywanie i usuwanie wirusw to bardzo

delikatna sprawa, dlatego wymaga bardzo duej dokadnoci. Programy
antywirusowe przygotowane dla wczeniejszych wersji systemw Windows
w ogle nie powinny by instalowane w systemie Windows 7. To samo dotyczy
rwnie programw wykrywajcych i usuwajcych oprogramowanie szpiegujce
oraz inne rodzaje zoliwych programw. Lepiej bdzie poszuka wersji dla systemu
Windows 7.
Instalowanie niezgodnych programw

Chcc zainstalowa starszy program, naley sprbowa zainstalowa go cakowicie normalnie. Jeeli program znajduje si na pycie CD, to naley woy j do napdu i poczeka na automatyczne rozpoczcie procesu instalacji oprogramowania. Jeeli instalacja
nie zostanie uruchomiona automatycznie, to naley otworzy folder Komputer (klikn
przycisk Start i wybra z menu pozycj Komputer), w folderze tym otworzy ikon napdu
714
zawierajcego instalacyjn pyt CD, a nastpnie klikn dwukrotnie ikon programu

instalacyjnego (najczciej nazywa si ona setup, setup.exe, install lub install.exe). Jeeli
system Windows 7 rozpozna, e mamy zamiar zainstalowa starszy program, to pojawi si
okno dialogowe Asystent zgodnoci programu przedstawione na rysunku 34.1.
Rysunek 34.1.
Asystent zgodnoci
programu
Jeeli program zosta zainstalowany prawidowo, to naley klikn drug opcj. Jeeli
jednak instalacja si nie powioda, to naley wybra pierwsz opcj, a wtedy system
Windows 7 przypisze programowi pewne atrybuty zgodnoci oprogramowania i ponownie uruchomi instalacj. Pozostaje mie nadziej, e druga prba zakoczy si sukcesem.
Jeeli mimo wszystko pojawi si jakie problemy, to naley sprawdzi nastpujce sprawy:
Jeeli program instalowany jest ze standardowego konta uytkownika, to naley

si wylogowa, zalogowa si na konto administracyjne i sprbowa zainstalowa
program za pomoc tego konta.
Jeeli konieczne jest utworzenie nowych folderw lub plikw, to naley zastosowa
star konwencj nazewnictwa, w ktrej nazwa pliku moe mie tylko 8 znakw,
rozszerzenie nie moe mie wicej ni 3 znaki, a w caej nazwie nie mog si pojawi
spacje.
Jeeli program instalacyjny si zawiesi, to naley wywoa Menedera zada

i na karcie Aplikacje zakoczy zawieszony program. Wicej informacji na temat
uywania Menedera zada podawa bd w rozdziale 37.
Jeeli te wszystkie zabiegi na nic si nie zdadz, to naley skontaktowa si z twrc

programu (o ile nadal zajmuje si jego rozwijaniem). Tylko twrca programu jest w stanie
stwierdzi, czy program da si uruchomi w systemie Windows 7 i co trzeba zrobi, eby
go skutecznie uruchomi.
715
Uywanie kreatora zgodnoci programw

Zainstalowanie programu to jedna sprawa, a jego uruchamianie to zupenie inna rzecz.
Jeeli zainstalowany program nie uruchamia si lub nie uruchamia si prawidowo, to
mona sprbowa wykorzysta kreatora zgodnoci programw.
Kreator zgodnoci programw umoliwia skonfigurowanie i przetestowanie starszego
programu, tak eby dziaa on prawidowo w systemie Windows 7. Zanim go uyjemy,
powinnimy sprbowa uruchomi program bez adnych dodatkowych konfiguracji.
Musz o tym wspomnie, poniewa widziaem ju wiele osb prbujcych uzyska zadowalajc konfiguracj zgodnoci w przypadku programw, ktre w ogle tego nie wymagay. Po prostu program mona byo uruchomi bez adnych dodatkowych zabiegw
i dziaa cakowicie poprawnie.
Jeeli mamy pewno, e zainstalowany program nie dziaa waciwie albo nie dziaa
w ogle, to naley wykona ponisze kroki, aby uruchomi kreatora zgodnoci programw:
Mona te klikn ikon programu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Rozwi problemy ze zgodnoci, aby uruchomi kreatora
zgodnoci programw.
1. Otworzy panel sterowania i klikn kategori Programy. Nastpnie klikn cze

Uruchom programy napisane dla starszej wersji systemu Windows, aby uruchomi
kreatora zgodnoci programw.
2. Przeczyta pierwsz stron kreatora i klikn przycisk Dalej.
3. Na drugiej stronie kreatora wybra z listy program, dla ktrego chcemy zmieni
ustawienia zgodnoci, a nastpnie klikn przycisk Dalej.
4. Jeeli chcemy, eby system samodzielnie okreli najwaciwsze ustawienia,
to naley klikn przycisk Wyprbuj zalecane ustawienia. Po klikniciu przycisku
Rozwi problemy z programem uzyskamy moliwo rcznego zdefiniowania
ustawie zgodnoci programu. W kolejnych krokach zakadam, e wybrana zostaa
druga opcja.
5. Nastpnie kreator bdzie wymaga udzielenia odpowiedzi na kilka pyta dotyczcych
programu (rysunek 34.2). Wybranie dowolnej z trzech pierwszych opcji spowoduje
wywietlenie kolejnych pyta. Jeeli na przykad zaznaczymy opcj Program dziaa
w starszych wersjach systemu Windows, ale teraz nie mona go zainstalowa
ani uruchomi, to kreator zada podania wersji systemu, z ktrym program
wczeniej dziaa. Podobnie po zaznaczeniu opcji Program jest otwierany, ale nie jest
poprawnie wywietlany zobaczymy kolejn list pyta przedstawion na rysunku 34.3.
6. Praca kreatora zakoczy si po wybraniu przez nas opcji najlepiej opisujcych
problemy z uruchomieniem naszego programu.
Uruchomienie programu wymaga przejcia przez proces prb i bdw. Jeeli program
uda si uruchomi, to wietnie. Mona udzieli odpowiednich odpowiedzi na kolejnych
stronach kreatora i po prostu uywa programu. Jeeli program nie uruchomi si od razu, to
mona prbowa zastosowa inne ustawienia, a do skutecznego uruchomienia programu.
716
Rysunek 34.2.
Pierwszy wybr
w kreatorze
zgodnoci programw
Rysunek 34.3.
Opcje zgodnoci
wywietlania
Oto kilka oglnych wskazwek uatwiajcych uruchomienie starszych programw:
Jeeli programu nie da si zainstalowa lub uruchomi, to naley zaznaczy opcj

Program dziaa w starszych wersjach systemu Windows, ale teraz nie mona
go zainstalowa ani uruchomi i poda wersj systemu operacyjnego, dla ktrego
program ten zosta napisany. Jeeli na przykad bya to gra dla systemu Windows
98, to naley wybra ten wanie system z listy podawanej przez kreatora.
Jeeli mamy problemy z danymi wywietlanymi przez program, to trzeba zaznaczy

opcj Program jest otwierany, ale nie jest poprawnie wywietlany i klikn przycisk
717
Dalej. Na kolejnej stronie naley zaznaczy opcje opisujce zachowanie naszego

programu i klikn przycisk Dalej kreator odpowiednio dostosuje opcje
wywietlania.
Jeeli uwaamy, e program moe mie problemy z uprawnieniami, takimi jak

blokada zapisu do pliku, to naley wybra opcj Program wymaga dodatkowych
uprawnie. Kreator skonfiguruje program tak, eby dziaa on z uprawnieniami
administratora, co powinno usun problem.
Nie ma adnych gwarancji, e kreator zgodnoci programw umoliwi nam uruchomienie programu. Niektre programy s ju tak stare i tak bardzo odbiegaj od standardw
nowoczesnych systemw operacyjnych, e po prostu nie ma najmniejszych szans na ich
prawidowe uruchomienie. W wikszoci przypadkw jedynym rozwizaniem jest kontakt
z twrc programu i sprawdzenie, czy istniej jakie sposoby na uruchomienie programu
albo czy istniej jego nowsze wersje.
Szybki sposb na zgodno programw

Kreator zgodnoci programw jest prostym sposobem na wprowadzenie i przetestowanie
ustawie zgodnoci rnych programw. Ustawienia te gromadzone s na karcie Zgodno w oknie waciwoci danego programu. Wszystkie te ustawienia mona zmieni
bezporednio w oknie waciwoci programu, wykonujc ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start, wybra menu Wszystkie programy i odszuka w nim ikon
programu, ktry chcemy uruchomi.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon tego programu i wybra z menu
3. W otwartym oknie dialogowym waciwoci programu klikn kart Zgodno.
Wywietlone zostan wtedy opcje przedstawione na rysunku 34.4.
4. Zaznaczy opcj Uruchom ten program w trybie zgodnoci z, a nastpnie wybra
z listy system operacyjny, dla ktrego zosta napisany dany program. Jeeli program
mona zainstalowa i uruchomi, ale s problemy z wywietlaniem, to mona
pomin t opcj.
5. Jeeli istniej problemy z wywietlaniem, to naley wybra odpowiednie opcje
z grupy Ustawienia.
6. Jeeli istniej problemy z uprawnieniami, to naley zaznaczy opcj Uruchom
ten program jako administrator.
7. Jeeli chcemy, eby zdefiniowane tu ustawienia obowizyway wszystkich
uytkownikw komputera, to naley klikn przycisk Zmie ustawienia dla
wszystkich uytkownikw, aby otworzy podobne okno dialogowe waciwoci,
w ktrym rwnie moemy zdefiniowa ustawienia zgodnoci.
718
Rysunek 34.4.
Ustawienia zgodnoci
Ustawienia zgodnoci zostan przypisane do programu, dziki czemu bdziemy mogli

uruchamia go normalnie, za pomoc menu Wszystkie programy. Oczywicie nie ma adnej
gwarancji, e w systemie Windows 7 bdziemy w stanie uruchomi wszystkie starsze
programy.
Tryb Windows XP
Firma Microsoft zauwaya, e wiele maych i rednich przedsibiorstw musi nadal korzysta z wielu aplikacji zaprojektowanych dla systemw poprzedzajcych Windows 7, a funkcje zgodnoci z poprzednimi systemami tylko czciowo rozwizuj powstajce problemy. W ramach poszukiwania lepszego rozwizania firma Microsoft przygotowaa
specjaln platform wykorzystujc technologie wirtualizacji sprztu. Platforma ta nazywa
si trybem Windows XP i jest czci najnowszej wersji programu Windows Virtual PC.
Windows Virtual PC umoliwia tworzenie wirtualnych systemw operacyjnych dziaajcych
w ramach systemu Windows 7. Na przykad (zakadajc, e mamy w komputerze odpowiednio duo pamici) moemy na tym samym komputerze uruchomi wirtualne maszyny
z systemami Windows XP i Linux. W tym przykadzie Windows 7 jest systemem bazowym,
a systemy Windows XP i Linux s systemami-gomi. System-go dziaa w swoim
wasnym rodowisku odizolowanym od innych, take od systemu bazowego. Moe jednak
korzysta z caego sprztu naszego komputera, na przykad z portw USB, drukarek itp.
Tryb Windows XP pozwala uruchomi wybrane aplikacje w ramach wirtualnej maszyny
z systemem Windows XP. Aplikacje uruchomione w tym trybie pojawiaj si na pulpicie
dokadnie tak samo jak wszystkie inne, ale w rzeczywistoci uruchamiane s w ramach
specjalnej maszyny wirtualnej.
719
Aby mc wykorzysta tryb Windows XP w systemie Windows 7, nasz komputer musi by

wyposaony w procesor obsugujcy technologi Intel Virtualization Technology albo
funkcj AMD-V; dodatkowo funkcja ta musi by wczona w BIOS-ie komputera. Chcc
sprawdzi, czy nasz komputer obsuguje jedn z tych technologii, naley najpierw dowiedzie si, jaki rodzaj procesora jest w nim zainstalowany. W tym celu naley klikn
przycisk Start, w menu Start klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer
i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym w ten sposb oknie
System wywietlany jest rwnie typ procesora. Informacj t najatwiej bdzie znale,
jeeli poszukamy w oknie sowa Intel lub AMD.
Nastpnie naley odwiedzi stron http://www.microsoft.com/windows/virtual-pc/support/
configure-bios.aspx i wybra cze prowadzce do stron sprawdzajcych zgodno z procesorami firm Intel lub AMD. Narzdzia te sprawdz, czy zamontowany w naszym komputerze procesor obsuguje wymagan technologi wirtualizacji.
Jeeli komputer spenia wszystkie wymagania, to nastpnym krokiem powinno by pobranie
i zainstalowanie programu Windows Virtual PC ze strony www.microsoft.com/windows/
virtual-pc. Nastpnie z tej samej strony naley pobra oprogramowanie trybu Windows XP.
Po zainstalowaniu obu pakietw powinnimy w menu Start zobaczy pozycj Windows
Virtual PC, a w niej Virtual Windows XP. Po jej klikniciu po raz pierwszy uruchomiona
zostanie maszyna wirtualna Windows XP, a odpowiedni kreator uatwi nam skonfigurowanie wirtualnego rodowiska tak, eby wczy aktualizacje, poda dane uwierzytelniajce uytkownikw korzystajcych z wirtualnego systemu oraz dokona ustawie kilku
innych elementw.
Po zakoczeniu konfigurowania wirtualnego rodowiska zobaczymy okno, a w nim pulpit
systemu Windows XP, razem z menu Start, paskiem zada itp. W tak przygotowanej
maszynie wirtualnej moemy zainstalowa aplikacje, ktre chcemy uruchamia w trybie
Windows XP. Po zakoczeniu instalacji skrt do nowej aplikacji bdzie dostpny w menu
Start zwirtualizowanego systemu, ale rwnie w menu Start systemu Windows 7. Nowy
program mona uruchomi, wybierajc dowolny z tych skrtw.
Wicej informacji na temat programu Windows Virtual PC i trybu Windows XP mona
uzyska na stronach WWW firmy Microsoft.
Wykorzystywanie polece systemu DOS

w systemie Windows 7
Czytelnicy, ktrzy z komputerami pracuj ju od czasw systemu DOS, mog chcie od
czasu do czasu skorzysta z niektrych polece tego systemu. Polecenia te umoliwiaj
wykonywanie rzeczy, ktrych normalnie nie da si zrobi w systemie Windows. Na przykad w pewnych przypadkach, kiedy w systemie Windows nie da si usun jakiego
pliku, to polecenie systemu DOS o nazwie erase lub del z przecznikiem /F z pewnoci poradzi sobie z tym problemem. Poza tym polecenia dir mona uy do wypisania
nazw plikw na drukarce lub zapisania ich do pliku.
720
W systemie Windows 7 uywanie niektrych polece moe nie by takie proste. Mechanizm UAC od czasu do czasu moe zablokowa wykonanie operacji, ktre wydaj si
nam oczywiste. Problem ten mona rozwiza, uruchamiajc okno wiersza polecenia za
pomoc opcji Uruchom jako administrator. Okno wiersza polecenia mona otworzy na
dwa rne sposoby:
Klikn przycisk Start, wybra z menu Wszystkie programy/Akcesoria/Wiersz

polecenia. Mona te klikn t pozycj menu prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Uruchom jako administrator.
Nacisn klawisz ( ), wpisa polec i wybra z menu pozycj Wiersz polecenia

albo klikn j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego
pozycj Uruchom jako administrator.
Otwarte okno Wiersz polecenia bardzo przypomina ekran systemu DOS. Domylnie otwierany jest gwny katalog naszego konta uytkownika. Za pomoc polecenia cd mona
jednak przechodzi do dowolnego innego katalogu. Na przykad po wpisaniu polecenia
cd .. przejdziemy do katalogu nadrzdnego, a po wpisaniu cd program files przejdziemy
do katalogu Program Files.
Chcc zobaczy list wszystkich dostpnych polece, naley w wierszu polecenia wpisa
polecenie help. Skadni poszczeglnych polece mona pozna, wpisujc samo polecenie z dopisanym przecznikiem /?. Na przykad po wpisaniu polecenia dir /? mona
uzyska dokadny opis polecenia dir.
Moemy dowolnie zmienia wysoko i szeroko okna Wiersz polecenia. W tym celu
naley klikn menu systemowe okna (w jego prawym grnym rogu) i wybra z niego
pozycj Waciwoci.
Dug ciek do pliku mona skopiowa z okna waciwoci pliku i wklei j do okna
wiersza polecenia. W systemie Windows naley otworzy wybrany folder w Eksploratorze i zaznaczy ciek na pasku adresu, tak jak pokazano na rysunku 34.5. Po takim
zabiegu mona nacisn klawisze Ctrl+C, aby skopiowa zaznaczon ciek.
Chcc pozna nazw, jak naley wpisa, aby uruchomi wybrany program, naley klikn
prawym przyciskiem myszy ikon tego programu w menu Wszystkie programy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Nazw pliku znajdujc si na kocu
cieki Element docelowy mona wpisa w wierszu polecenia, w polu wyszukiwania
albo w oknie Uruchom.
W oknie wiersza polecenia prosz wpisa polecenie cd, a za nim spacj. Teraz mona klikn okno prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wklej.
Po naciniciu klawisza Enter przejdziemy od razu do wybranego folderu.
Polecenie dir uzupenione o rne przeczniki pozwala na przegldanie i ewentualne
drukowanie wszystkich nazw plikw z wybranego folderu oraz jego podfolderw. Prosz na przykad przej w swoim koncie do folderu Muzyka (cieka do tego folderu to
C:\Uytkownicy\NazwaKonta\Muzyka). W folderze tym prosz wpisa polecenie
dir /s
ktre spowoduje wypisanie wszystkich nazw plikw i folderw artystw, albumw

i utworw.
721
Rysunek 34.5. Zaznaczanie cieki do pliku
Sposb wywietlania informacji mona regulowa za pomoc przecznikw /b, /n i /w.

Na przykad polecenie
dir /s /w
wywietla nazwy wszystkich plikw w formacie rozszerzonym.

Chcc wydrukowa informacje wypisywane przez polecenie dir, naley posuy si
poleceniem
dir /s /w > prn
Lepszym rozwizaniem bdzie zapewne przesanie wynikw dziaania polecenia dir do

jakiego pliku. Dziki temu uzyskamy moliwo otwarcia tak przygotowanego pliku
i edytowania go przed wydrukowaniem albo zaimportowania jego zawartoci do programu Excel lub Access, aby wywietli j w formie tabelarycznej. W celu przesania
wynikw polecenia do jakiego pliku naley zakoczy to polecenie nazw pliku (albo
ciek i nazw pliku). Na przykad w celu umieszczenia wynikw prezentowanego wczeniej polecenia w pliku MojaMuzyka.txt naley posuy si poleceniem
dir /s /w > MojaMuzyka.txt
Tak powstay plik moemy pniej otworzy w dowolnym edytorze lub procesorze tekstu
i poprawi jego zawarto. Jeeli kto umie posugiwa si bazami danych, z pewnoci
bdzie w stanie zaimportowa te dane do programu Access lub podobnego i przedstawi
je w formie tabelarycznej.
Ten podrozdzia jest tylko drobnym ukonem w kierunku osb, ktre umiej posugiwa
si systemem DOS. Polece systemu DOS nie naley uywa bezmylnie. Mona w ten
sposb straci wiele plikw, bez jakiejkolwiek moliwoci ich odzyskania.
722
Chcc zakoczy prac z oknem wiersza polecenia, naley wpisa w nim polecenie exit
albo klikn przycisk zamykania znajdujcy si w prawym grnym rogu okna.
Podsumowanie
W tym rozdziale skupilimy si na technikach pozwalajcych uruchomi starsze programy w systemie Windows 7. Do dyspozycji mamy kilka narzdzi umoliwiajcych
rozwizywanie problemw ze zgodnoci programw. To, czy uda si nam uruchomi
program, czy te nie, zaley przede wszystkim od tego, jak bardzo jest on stary. Wiele
z programw bdzie doskonale dziaao w Windows 7 z wczonym trybem zgodnoci
lub w trybie Windows XP, jednak czci programw nie uda si ju uruchomi w Windows 7 i trzeba bdzie zaopatrzy si w wersje specjalnie przygotowane dla tego systemu.
Oto krtkie podsumowanie najwaniejszych zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
Programy napisane specjalnie dla systemu Windows XP i nowszych wersji

s ju zgodne z systemem Windows 7 i nie wymagaj specjalnego traktowania.
Przy prbach instalowania starszych programw pomoc suy nam Doradca

zgodnoci programw.
Kreator zgodnoci programw umoliwia zmienianie ustawie zgodnoci tych

programw, ktre nie chc si uruchomi albo nie dziaaj waciwie.
Ustawienia zgodnoci programu zapisywane s w jego waciwociach i mona

je oglda na karcie Zgodno.
Chcc korzysta z polece systemu DOS w systemie Windows 7 bez czstych

interwencji mechanizmu UAC, naley otworzy okno wiersza polecenia za pomoc
opcji Uruchom jako administrator.
Rozdzia 35.
Naprawianie i usuwanie
programw
W tym rozdziale:
Instalowanie brakujcych funkcji programw
Naprawianie uszkodzonych programw
Usuwanie niepotrzebnych ju programw
Zazwyczaj nie bdziemy mieli adnych problemw z zainstalowanymi w systemie programami. Czasami moe si jednak okaza, e konieczne jest naprawienie programu,
ktry zacz sprawia kopoty. Oczywicie mona te po prostu usun nieuywany ju
program lub funkcj systemu Windows.
W tym rozdziale poznamy techniki pozwalajce na zarzdzanie zainstalowanymi programami, dowiemy si, w jaki sposb mona zmieni lub naprawi zainstalowane programy,
a take jak mona je usun ze swojego komputera, kiedy przestan by nam potrzebne.
Wikszo tych zada wykonywa bdziemy na stronie Programy i funkcje bdcej czci
panelu sterowania.
Zmienianie i naprawianie programw

Due programy pozwalaj nam wybra sposb, w jaki maj zosta zainstalowane. Na
przykad program moe udostpnia instalacj minimaln, typow albo kompletn. Dwa
pierwsze warianty mona wybra po to, eby oszczdzi wolne miejsce na dysku twardym. Niestety, pniej moe si okaza, e potrzebna bdzie nam funkcja, ktra zawarta
jest jedynie w kompletnej instalacji programu.
Czasami zdarza si te, e due programy zostaj uszkodzone i przestaj prawidowo dziaa. Takie sytuacje zdarzaj si wtedy, gdy niechccy usuniemy plik, z ktrego korzysta
dany program. Moe to te wynika z rnych awarii, ktrych skutkiem jest uszkodzenie pojedynczych plikw albo caych programw.
724
W takiej sytuacji naszym pierwszym krokiem powinno by otwarcie strony Programy

i funkcje w oknie panelu sterowania. Mona to zrobi, stosujc ponisz procedur:
2. W widoku oglnych kategorii klikn cze Programy.
3. Na kolejnej stronie klikn cze Programy i funkcje.
Stron t mona te otworzy za pomoc samej klawiatury. Naley tylko nacisn przycisk ( ), wpisa funk i wybra w menu pozycj Programy i funkcje.
Na otwartej stronie wypisywane s wszystkie zainstalowane w systemie aplikacje (nie s
na niej uwzgldniane programy dostarczane razem z systemem).
Nie wszystkie programy pozwalaj na zmian lub naprawianie instalacji. Chcc zobaczy, jakie moliwoci dziaania mamy w stosunku do danego programu, naley klikn
jego nazw na licie prawym przyciskiem myszy. Mona te klikn nazw programu
na licie i spojrze na przyciski dostpne ponad list. Wszystkie dostpne operacje pojawiaj si na pasku narzdzi ponad list nazw programw. Na przykad na rysunku 35.1
kliknem pozycj Microsoft SQL Server 2005, ktra udostpnia opcje Odinstaluj, Zmie
i Napraw.
Rysunek 35.1. Lista zainstalowanych programw
W wikszoci przypadkw przy prbach zmieniania lub naprawiania instalacji programu

bdziemy potrzebowa pyty CD (lub DVD), z ktrej program by wczeniej instalowany.
Tak pyt naley woy do napdu CD, a jeeli pojawi si okno dialogowe autoodtwa-
725
rzania, naley zamkn je bez wykonywania jakiejkolwiek operacji. Jeeli program instalacyjny zostanie uruchomiony automatycznie, to naley go zamkn bez uruchamiania
instalacji.
Zmiany wprowadzane w instalacji programu maj wpyw na konta innych uytkownikw.
Z tego powodu, chcc zmieni lub naprawi instalacj programu, musimy zna haso
administratora komputera.
Sposb dalszego postpowania jest rny w praktycznie kadym programie, dlatego mog
tu przedstawi zaledwie kilka przykadw i wskazwek. Najczciej jednak cao procesu ogranicza si do dokonywania wyborw i wykonywania instrukcji wywietlanych
na ekranie. Na przykad, chcc naprawi uszkodzony program, naley klikn przycisk
Napraw i wykona operacje, jakie zostan opisane na nastpnej stronie.
Opcja Zmie pozwala na zainstalowanie tych skadnikw programu, ktrych nie instalowalimy w czasie podstawowej instalacji. Oczywicie opcja ta pozwala te na odinstalowanie niepotrzebnych ju elementw programu. Sposb wprowadzania zmian w instalacji jest rny w niemal kadym programie, ale czsto sprowadza si do wywietlenia
poszeregowanej hierarchicznie listy wszystkich skadnikw programu, podobnej do przedstawionej na rysunku 35.2.
Rysunek 35.2.
Kliknicie
opcjonalnego
skadnika
Okna Programy i funkcje nie naley uywa do modyfikowania ustawie samych

programw. Do tego zadania przeznaczone s okna opcji lub ustawie zawarte w samych
programach. Do okien tych mona si dosta, otwierajc program i szukajc w jego
menu pozycji Opcje, Preferencje lub Ustawienia. Mona te poszuka sowa opcje lub
ustawienia w systemie aktywnej pomocy danego programu.
726
W ramach drzewa skadnikw programu naley klikn jeden ze skadnikw, a wywietlona zostanie lista moliwych do wykonania dziaa. Na przykad wybranie opcji Ten
komponent zostanie zainstalowany na lokalnym dysku twardym umoliwia zainstalowanie wybranego skadnika jako czci programu. Chcc usun skadnik programu ze
swojego komputera, naley wybra opcj Ten komponent nie bdzie dostpny. Funkcja
zostanie wtedy usunita z komputera, a przy jej pozycji pojawi si czerwony znak X. Po
zakoczeniu wybierania skadnikw programu naley klikn przycisk OK lub Dalej
i wykonywa kolejne instrukcje wywietlane przez instalator.
Usuwanie (odinstalowanie) programw

W przeciwiestwie do dokumentw oraz innych plikw, nie wystarczy skopiowa plikw
programu na dysk twardy, eby mona byo go uywa. Kady program musi zosta najpierw zainstalowany. Z drugiej strony, usunicie ikony uruchamiajcej jaki program nie
wystarczy, eby usun z systemu rwnie sam program. Kady z programw musi zosta
odinstalowany. Wynika to z faktu, e programy najczciej skadaj si z wielu plikw.
Na przykad pakiet Microsoft Office skada si z setek plikw! W dodatku zainstalowanie programu wprowadza do systemu wiele innych zmian, ktre trzeba wycofa w procesie
odinstalowywania tego programu.
W celu usunicia programu z systemu musimy zalogowa si na konto administracyjne
albo przynajmniej zna haso do takiego konta.
Przed usuniciem jakiegokolwiek programu musimy wiedzie, dlaczego chcemy go usun.

Jeeli nie wiemy po prostu, do czego suy dany program, to nie powinnimy go z tego
powodu usuwa. Usunicie programu najprawdopodobniej nie rozwie nam adnych
problemw. Co wicej, usuwanie programw na wyczucie moe spowodowa duo
wiksze problemy, ni mielimy do tej pory. W poniszym ostrzeeniu podaj jeszcze
jeden powd, eby nie usuwa programw na podstawie chwilowej zachcianki.
Nie istnieje Kosz ani funkcja Cofnij, ktre umoliwiayby przywrcenie odinstalowanego
programu. Jedyn metod na ponowne umieszczenie programu w systemie jest
przeprowadzenie penej procedury instalacji tego programu z pyty CD albo z pliku
pobranego z witryny WWW.
Po tych wszystkich ostrzeeniach mog powiedzie, e usuwanie programw jest bardzo

proste. Zakadajc, e mamy ju otwart stron Programy i funkcje, naley klikn na
niej nazw programu, ktry chcemy usun, a nastpnie klikn na pasku narzdzi przycisk Odinstaluj. Mona te klikn nazw programu prawym przyciskiem myszy i wybra
z menu kontekstowego pozycj Odinstaluj. W razie potrzeby naley jeszcze poda haso
administracyjne. Wszystkie instrukcje dotyczce procesu odinstalowywania programu
wywietlane bd na ekranie.
Odinstalowanie za pomoc menu Wszystkie programy

Jeeli program, ktry chcemy usun, nie jest wypisywany na stronie Programy i funkcje, to moemy sprbowa usun go bezporednio z menu Wszystkie programy. Naley
w tym celu klikn przycisk Start, wybra menu Wszystkie programy, otworzy w nim
727
folder danego programu, a nastpnie poszuka w tym folderze pozycji Usu lub Odinstaluj (na przykad takiej jak na rysunku 35.3). Jeeli znajdziemy tak pozycj, to po jej
klikniciu program zostanie usunity z systemu.
Rysunek 35.3.
Odinstalowanie
z menu Wszystkie
programy
Problemy przy odinstalowywaniu programw

Czasami moe si zdarzy, e w czasie odinstalowywania programu pojawi si komunikat
o bdzie, a proces zostanie zatrzymany. W takiej sytuacji trzeba najpierw przeczyta
tre komunikatu i sprawdzi, jakie mamy moliwoci reakcji. By moe uda si dokoczy odinstalowywanie programu, wybierajc jedn z udostpnionych opcji.
Jeeli programu nie da si usun normalnymi metodami z powodu pojawiajcych si
komunikatw o bdach, to najlepszym rozwizaniem jest ponowne zainstalowanie tego
programu. Moe si to wydawa niedorzeczne, ale tego typu problemy mog wynika
z faktu, e program zainstalowany jest tylko czciowo. Czciowa instalacja programu
moe powodowa problemy z jego prawidowym usuniciem. Zwykle po ponownym
zainstalowaniu programu nie powinnimy mie adnych problemw z jego usuniciem.
728
Przywracanie poprzedniej wersji programu

Przywracanie poprzedniej wersji programu jest prost i skuteczn metod radzenia
sobie z problemami powodowanymi przez aktualizacje programw, ktre wprowadzaj
wicej bdw, ni rozwizuj problemw.
Wyglda na to, e praca nad programem komputerowym nigdy si nie koczy. Kady
program ewoluuje poprzez kolejne wersje, a kada z nich jest nieco wiksza i lepsza od
poprzednich. Czasami zdarza si jednak, e najnowsza i najwspanialsza wersja programu
nie chce prawidowo dziaa na naszym komputerze. W takiej sytuacji moemy bez wikszych problemw przywrci poprzedni wersj programu. Naley w tym celu otworzy
menu Wszystkie programy, dosta si w nim do ikony otwierajcej program i klikn j
prawym przyciskiem myszy. Jeeli w menu kontekstowym pojawi si pozycja Przywr
poprzednie wersje, taka jak na rysunku 35.4, to naley j klikn. Pojawi si wtedy okno,
w ktrym naley wykonywa kolejne instrukcje, tak eby przywrci poprzedni wersj
programu.
Rysunek 35.4.
Przywracanie
poprzedniej wersji
programu
Aktualizacje programw nieco rni si od ich unowoczenie i dlatego nie zawsze mona
je usun za pomoc opcji przywracania poprzednich wersji. Jeeli jednak aktualizacja
programu spowoduje w nim jakie problemy, to zawsze moemy j usun. Naley
w tym celu klikn cze Wywietl zainstalowane aktualizacje dostpne w lewej kolumnie okna Programy i funkcje, a pojawi si lista wszystkich aktualizacji zainstalowanych
w systemie. Podobnie jak w przypadku programw, naley klikn jedn z zainstalowanych aktualizacji i usun j lub zmieni.
729
Wczanie i wyczanie
funkcji systemu Windows
W przeciwiestwie do okna dialogowego Dodaj/Usu programy znanego z Windows XP,
okno Funkcje systemu Windows pozwala na wczanie i wyczanie rnych funkcji
systemu, bez przeprowadzania procesu ich instalowania i odinstalowywania.
System Windows 7 dostarczany jest z wieloma zainstalowanymi ju programami i funkcjami. Liczba tych funkcji uzaleniona jest od uywanej przez nas wersji systemu. Zawsze
jednak pewn cz z tych funkcji moemy wyczy, jeeli oka si nam zupenie
niepotrzebne.
Chcc wczy lub wyczy jak funkcj, naley otworzy najpierw okno Programy
i funkcje (nacisn klawisz ( ), wpisa funk i klikn w menu pozycj Programy i funkcje), a nastpnie klikn w nim cze Wcz lub wycz funkcje systemu Windows, znajdujce si w lewej kolumnie okna. Otwarte zostanie wtedy okno z list funkcji systemu
przedstawione na rysunku 35.5. Pozycje zaznaczone dziaaj wanie w systemie, natomiast pozycje bez zaznaczenia s nieaktywne. Wypenione pole wyboru oznacza, e dana
funkcja jest aktywna, ale ma kilka podfunkcji, ktre niekoniecznie musz by wczone.
Mona klikn znak dodawania znajdujcy si przy takiej pozycji, a rozwinita zostanie
lista jej podfunkcji.
Rysunek 35.5.
Funkcje systemu
Windows
Wycza naley tylko te funkcje systemu, ktrych z ca pewnoci nie bdziemy

uywa. Jeeli nie wiemy, do czego suy dana funkcja, to lepiej pozostawi j w stanie
aktywnym ni niemile si przekona, e jednak nie naleao jej wycza.
Tutaj wszystko powinno by ju jasne. Chcc wyczy funkcj, naley usun zaznaczenie jej pola wyboru. Oczywicie wczenie funkcji nastpi po zaznaczeniu odpowiedniego
pola wyboru. Na koniec trzeba jeszcze klikn przycisk OK.
730
Podsumowanie
Zarzdzanie programami zainstalowanymi w systemie Windows 7 jest bardzo proste.
Wszystkim mona si zaj za pomoc strony Programy i funkcje. Oto podsumowanie
zagadnie poruszanych w tym rozdziale:
Chcc zmienia, usuwa i naprawia programy, musimy dysponowa

uprawnieniami administracyjnymi.
Stron Programy i funkcje pozwalajc na zmienianie, usuwanie i naprawienie

programw mona otworzy, klikajc przycisk Start, wybierajc z menu pozycj
Panel sterowania i klikajc w nim cza Programy/Programy i funkcje.
Wszystkie opcje, jakie udostpnia zainstalowany program, zobaczy mona, klikajc

jego nazw w oknie Programy i funkcje. Opcje te wywietlane s wtedy na pasku
narzdzi.
Naprawa programu polega przede wszystkim na ponownym zainstalowaniu

go z oryginalnej pyty CD.
Zmiana programu oznacza zainstalowanie funkcji, ktre nie byy do tej pory
zainstalowane, albo usunicie tych funkcji, ktre nie s ju potrzebne.
Odinstalowanie programu usuwa go z komputera i przestaje by on dostpny

we wszystkich kontach uytkownikw.
Jeeli unowoczenienie programu powoduje jakie problemy z jego dziaaniem,

to mona przywrci poprzedni wersj tego programu, klikajc jego ikon prawym
przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Przywr
poprzednie wersje.
W oknie Programy i funkcje dostpne jest te cze do okna umoliwiajcego

wczanie i wyczanie funkcji systemu Windows.
Rozdzia 36.
Wybieranie
programw domylnych
W tym rozdziale:
Wybieranie domylnych programw do obsugi dokumentw
Wybieranie domylnych ustawie kont uytkownikw
Wybieranie domylnych dziaa dla dyskw i urzdze
Wybieranie domylnych ustawie dla wszystkich uytkownikw
Jak wszyscy wiedz, istnieje wiele rnych marek past do zbw, szamponw, samochodw oraz praktycznie wszystkich innych powszechnie uywanych produktw. To samo
dotyczy te oprogramowania. Kady z nas do ogldania stron WWW uywa przegldarki, a na rynku dostpnych jest wiele rnych przegldarek, spord ktrych moemy
wybiera. Moemy wybiera midzy przegldark Internet Explorer dostarczan razem
z systemem Windows 7, przegldark Safari, Firefox, Google Chrome i wieloma innymi.
W przypadku odtwarzaczy plikw multimedialnych mamy do wyboru programy Media
Player i Media Center, zalenie od zakupionej wersji systemu Windows 7. Oprcz nich
dostpne s rwnie odtwarzacze QuickTime, Musicmatch i wiele innych. Jeeli w systemie mamy dwa lub wicej programw zdolnych obsuy dany typ plikw, to jeden
z nich musi sta si programem domylnym, w ktrym automatycznie otwierane bd
te pliki. W tym rozdziale zajmiemy si definiowaniem takich wanie domylnych ustawie w systemie.
Wybieranie domylnych programw

do obsugi dokumentw
Dokumenty s plikami, ktre moemy samodzielnie tworzy (lub pobiera). Przykadami dokumentw s pliki z tekstem, obrazami, utworami muzycznymi oraz rnymi
filmami. Istniej tysice rnych typw dokumentw, a kady z nich wyrniany jest
732
specyficznym rozszerzeniem nazwy pliku. Na przykad obrazy mog by zapisywane w plikach typu JPEG (.jpg lub .jpeg), bitmapowych (.bmp), GIF (.gif), TIFF (.tif), PNG (.png)
lub w dziesitkach innych formatw.
Po klikniciu (lub dwukrotnym klikniciu) ikony dokumentu jest on otwierany w domylnym programie dla danego typu plikw. Jeeli w systemie jest wicej programw zdolnych
do otwarcia danego typu plikw, to mona zignorowa ustawienia domylne i otworzy
plik w innym programie. Naley w tym celu klikn ikon pliku prawym przyciskiem
myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz za pomoc, tak jak pokazano na
rysunku 36.1. Pozycja ta dostpna jest tylko wtedy, gdy w systemie zainstalowane s
przynajmniej dwa programy obsugujce dany typ plikw.
Rysunek 36.1. Przykadowe opcje otwierania za pomoc dostpne w przypadku plikw JPEG
Jeeli chcemy zachowa dotychczasowe ustawienie domylnego programu dla danego

typu plikw, a inny program chcemy wykorzysta tylko w ramach wyjtku, to naley klikn nazw tego programu wywietlan w menu Otwrz za pomoc.
733
Jeeli jednak chcemy zmieni domylny program uywany do otwierania danego typu
plikw, to naley klikn w menu pozycj Wybierz program domylny. Otwarte zostanie
wtedy okno dialogowe przedstawione na rysunku 36.2.
Rysunek 36.2.
Okno dialogowe
Otwrz za pomoc
Nie wida adnych rozszerze nazw plikw

Jeeli system Windows skonfigurowany jest tak, eby nie wywietla rozszerze nazw plikw, to nie
zobaczymy ich w folderze Obrazy ani w innych folderach z dokumentami. Moemy jednak wskaza ikon dokumentu mysz, a jego rozszerzenie pojawi si w wywietlonej po chwili podpowiedzi.
Ewentualnie mona nakaza systemowi wywietlanie rozszerze plikw, usuwajc zaznaczenie
opcji Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw w oknie dialogowym Opcje folderw. Okno to mona
otworzy za pomoc przycisku Organizuj dostpnego w oknie dowolnego folderu. Mona te otworzy Panel sterowania, wybra w nim cze Wygld i personalizacja, a nastpnie klikn cze
Opcje folderw. W otwartym oknie naley klikn kart Widok i przewin list opcji do momentu
pojawienia si opcji Ukryj rozszerzenia.
Na licie naley klikn ten program, ktrego chcemy uywa do obsugi danego typu
plikw, i zaznaczy opcj Zawsze uywaj wybranego programu do otwierania tego typu
plikw. Jeeli zapomnimy o zaznaczeniu tej opcji, to dokonany przez nas wybr nie zostanie zapamitany.
Jeeli nie moemy znale programu, ktrego chcemy uy jako domylnego programu
do obsugi pewnego typu plikw, to naley klikn przycisk Przegldaj i poszuka programu w folderach na dysku twardym. Trzeba mie jednak cakowit pewno, e poszukiwany program jest w stanie otworzy dany typ plikw.
Wybieranie domylnego programu za pomoc okna dialogowego Otwieranie za pomoc
to tylko jedna z metod. Wiele programw udostpnia opcje, ktre umoliwiaj wybranie
734
typw plikw, z ktrymi program ma zosta powizany. Ustawienia definiowane w programie mog nawet zastpi ustawienia zdefiniowane w systemie Windows. Czasami
konieczne jest otwarcie domylnego programu dla danego typu plikw i wprowadzenie
odpowiednich zmian w jego ustawieniach.
Niestety, nie ma uniwersalnego sposobu postpowania w setkach rnych programw
umoliwiajcych zmian powizania programw z typami plikw. Najczciej trzeba
otworzy program i wybra z jego menu pozycj Narzdzia/Opcje lub Edytuj/Preferencje
(albo inn podobn), tak eby otworzy okno opcji programu. W ramach ilustracji wykorzystam program QuickTime (wersja 7), poniewa jest on uywany przez wiele osb.
W programie QuickTime najpierw trzeba uruchomi odtwarzacz, wybierajc jego ikon
z menu Wszystkie programy albo klikajc dwukrotnie jego ikon w obszarze powiadomie. W oknie programu naley wybra z menu pozycj Edit/Preferences/QuickTime
Preferences. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart File types, na ktrej
wywietlana jest lista typw plikw, ktre mona automatycznie otwiera w programie
QuickTime. Naley na niej zaznaczy tylko te typy plikw, ktre chcemy otwiera automatycznie za pomoc dwukrotnego kliknicia ich ikony. Zaznaczenie naley usun
natomiast z tych typw plikw, ktre nie maj by automatycznie otwierane w programie
QuickTime. Przykad takich ustawie przedstawiam na rysunku 36.3.
Rysunek 36.3. Preferencje typw plikw w programie QuickTime 7
Oczywicie nie istnieje prawidowa i nieprawidowa konfiguracja przypisania typw

plikw do danego programu. Wszystko zaley tylko i wycznie od naszych upodoba.
735
Trzeba jednak pamita, eby program wybierany do obsugi danego typu plikw rzeczywicie by w stanie obsuy takie pliki. Na przykad nie ma sensu powizanie plikw
wideo z takimi programami jak Microsoft Word lub Excel, poniewa nie s one przystosowane do odtwarzania plikw multimedialnych.
Uywanie strony programw domylnych

Kliknicie ikony pliku prawym przyciskiem myszy i wybranie z menu kontekstowego
pozycji Otwrz za pomoc, aby zmieni domylny program dla tego typu plikw, jest
bardzo szybkim i prostym rozwizaniem, ale nie jest to jedyna dostpna metoda modyfikowania takich ustawie. Nie jestemy te ograniczeni do definiowania ustawie wycznie dla rnych typw plikw, poniewa moemy te definiowa domylne programy
do obsugi rnych protokow. Protokoem nazywana jest standardowa metoda wykonywania pewnych operacji. Rnych protokow uywaj poszczeglne usugi internetowe.
Na przykad w sieci WWW uywany jest protok HTTP, ktrego nazwa jest skrtem
od sw HyperText Transport Protocol, oznaczajcych protok transportu hipertekstu.
Mamy te moliwo definiowania domylnych dziaa dla pyt CD i DVD oraz dla
urzdze podczanych do komputera. Wszystkie te ustawienia domylne mona zdefiniowa w panelu sterowania, na stronie Programy domylne, ktr mona otworzy za pomoc
dowolnej z poniszych metod:
Klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym

oknie klikn cza Programy i Programy domylne.
Nacisn klawisz (
), wpisa domy i klikn w menu pozycj Programy domylne.
Pojawi si wtedy okno przedstawione na rysunku 36.4, a w nim dostpne bd nastpujce

opcje:
Ustaw programy domylne za pomoc tej opcji mona zdefiniowa programy

domylne w swoim koncie uytkownika.
Skojarz typ pliku lub protok z programem ma podobne dziaanie do poprzedniej

opcji, ale tym razem zaczynamy od wybrania typu pliku lub protokou,
a nie programu.
Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie za pomoc tej opcji mona

zdefiniowa, co si stanie, gdy do napdu woona zostanie pyta CD lub DVD
albo do komputera podczona zostanie kamera wideo lub aparat cyfrowy.
Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne ta opcja przeznaczona

jest wycznie dla administratorw komputera. Za jej pomoc mona ustali
domylne ustawienia odtwarzaczy multimediw i dostpu do internetu dla wszystkich
kont uytkownikw.
W kolejnych punktach opisywa bd wszystkie z wymienionych opcji.
736
Rysunek 36.4. Strona programw domylnych
Ustaw programy domylne

Pierwsza z opcji dostpnych w oknie Programy domylne pozwala wybra typy plikw
i protokoy, ktre maj by powizane z okrelonymi programami. Po klikniciu tej opcji
otwierana jest strona podobna do przedstawionej na rysunku 36.5.
Po klikniciu nazwy programu w lewej kolumnie, w prawej pojawia si opis tego programu. Moemy wtedy wybra jedn z dwch opcji znajdujcych si poniej opisu:
Ustaw ten program jako domylny wybranie tej opcji powoduje, e program
staje si programem domylnym dla wszystkich typw plikw i protokow, jakie
jest w stanie obsuy.
Wybierz ustawienia domylne dla tego programu ta opcja pozwala wybra tylko
niektre typy plikw i protokow, dla ktrych dany program bdzie programem
domylnym.
Wybranie drugiej opcji powoduje wywietlenie listy wszystkich typw plikw i protokow obsugiwanych przez dany program, podobnej do listy z rysunku 36.6. Ca list
moemy przewija i zaznacza na niej te typy plikw i protokoy, ktre program ma obsugiwa domylnie. Jeeli chcielibymy, eby dany typ pliku lub protok obsugiwany by
przez inny program, to naley usun jego zaznaczenie na licie. Po klikniciu przycisku
Zapisz ustawienia s zapisywane i wywietlana jest poprzednia strona.
737
Rysunek 36.5. W lewej kolumnie naley wybra program
Po zakoczeniu definiowania ustawie programw domylnych mona klikn przycisk

OK, aby wrci do strony programw domylnych.
Skojarz typ pliku lub protok z programem

Druga opcja na stronie programw domylnych jest bardzo podobna do pierwszej, ale
tym razem powizanie typu pliku lub protokou z programem zaczyna si od strony typu
pliku. Po klikniciu cza Skojarz typ pliku lub protok z programem zobaczymy stron
z opcjami podobn do przedstawionej na rysunku 36.7.
Na pocztku listy wypisywane s typy plikw w kolejnoci alfabetycznej, a protokoy
umieszczane s na kocu listy. Chcc przypisa typowi pliku lub protokoowi program
domylny, naley najpierw klikn na licie t pozycj, ktr chcemy zmodyfikowa,
a nastpnie klikn przycisk Zmie program. Pojawi si wtedy okno dialogowe, w ktrym
naley wybra domylny program do obsugi danego typu plikw.
Elementami oznaczonymi opisem Nieznana aplikacja moemy si nie przejmowa.
Wikszo takich plikw i tak nie zawiera adnych dokumentw i nie potrzebuje w zwizku
z tym programw domylnych. Nie trzeba te przypisywa programw domylnych
do wszystkich typw plikw.
738
Rysunek 36.6. Wybieranie typw plikw i protokow obsugiwanych przez program
Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie

Autoodtwarzanie to funkcja systemu Windows 7 pozwalajca nam wybra program, jaki
ma zosta uyty do odtwarzania zawartoci pyty CD, DVD lub zewntrznego urzdzenia,
takiego jak aparat cyfrowy albo dysk twardy. Przykad takiego okna mona zobaczy na
rysunku 36.8.
Okno dialogowe Autoodtwarzanie pozwala nam wybra akcj, jaka ma zosta wykonana
dla danego nonika. W przypadku karty pamici flash zawierajcej zdjcia moemy wybra
opcj Importuj obrazy i wideo. Dopki nie wybierzemy domylnej opcji autoodtwarzania,
system Windows bdzie zadawa nam to samo pytanie za kadym razem, gdy woymy
kart pamici do czytnika.
Po klikniciu cza Wywietl wicej opcji autoodtwarzania w Panelu sterowania zobaczymy stron przedstawion na rysunku 36.9. Stron t mona te otworzy, klikajc
w oknie dialogowym Programy domylne cze Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie. Znajdujc si na tej stronie list mona przewija, szukajc ikony urzdzenia lub
nonika, ktre chcemy podcza do komputera.
W rozdziale 26. opisywaem wszystkie rodzaje pyt CD i DVD oraz podawaem wskazwki
dotyczce wybierania ustawie funkcji Autoodtwarzanie.
739
Rysunek 36.7. Typy plikw i protokoy

Rysunek 36.8.
Okno dialogowe
Autoodtwarzanie
dla karty pamici
flash
Chcc zmieni domyln akcj wykonywan dla danego nonika lub urzdzenia, naley
klikn list rozwijan znajdujc si przy odpowiedniej pozycji na stronie i wybra z niej
akcj waciw dla danego nonika lub urzdzenia. Wszystkie zmiany zostan zapisane po
klikniciu przycisku Zapisz.
740
Rysunek 36.9. Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie

Klawisz Shift nie dziaa tak, jak do tej pory
W poprzednich wersjach systemw Windows mona byo przytrzyma klawisz Shift w czasie wkadania pyty do napdu albo podczania urzdzenia, aby system zignorowa domyln akcj przypisan do uywanego wanie nonika lub urzdzenia. W systemie Windows 7 rwnie mona korzysta z tej techniki, ale i tak zawsze pojawi si okno dialogowe Autoodtwarzanie, cho nie zostanie
uruchomiony program domylny. Jeeli chcielibymy, aby okno to nie pojawiao si w ogle, to
naley na stronie przedstawionej na rysunku 36.9 usun zaznaczenie opcji Uyj autoodtwarzania
dla wszystkich nonikw i urzdze.
Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne

Kady, kto ma swoje konto uytkownika, moe wybiera ustawienia domylne za pomoc
opcji opisywanych do tej pory, natomiast opcja Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne przeznaczona jest wycznie dla administratorw komputera. Pozwala
ona na zdefiniowanie ustawie domylnych dotyczcych wszystkich kont uytkownikw
i umoliwia ograniczenie programw, jakich uywa mog uytkownicy. Funkcja ta
uywana jest najczciej w rodowiskach korporacyjnych, gdzie administratorzy prbuj uzyska jak najwiksz kontrol nad sposobem wykorzystania komputerw przez
pracownikw firmy. Mona z niej jednak skorzysta rwnie na komputerze domowym,
aby okreli, jakich programw powinni uywa czonkowie naszej rodziny.
741
Ze wzgldu na to, e opcja Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne pozwala
na mocne ograniczenie programw, z jakich korzysta mog uytkownicy komputera,
dostp do niej wymaga uzyskania uprawnie administracyjnych. Jeeli uywamy standardowego konta uytkownika, to naley si wylogowa, a nastpnie zalogowa na koncie
administracyjnym. Dopiero wtedy uzyskamy moliwo skorzystania z tej opcji, ktra
wywietli nam kolejn stron, z trzema opcjami do wyboru:
Microsoft Windows t opcj naley zaznaczy, jeeli chcemy korzysta wycznie

z tych programw, ktre dostarczane s razem z systemem Windows.
Inne ni firmy Microsoft t opcj naley zaznaczy, jeeli nie chcemy korzysta
z programw tworzonych przez firm Microsoft.
Niestandardowa ta opcja pozwala samodzielnie wybra kombinacj programw,

zarwno tworzonych przez firm Microsoft, jak i przez inne firmy.
Po wybraniu jednej z tych opcji zobaczymy pod ni kolejne opcje, ktre uzalenione s
od tego, co wybierzemy w pierwszej kolejnoci. Wszystko jednak odbywa si na podobnej zasadzie. Najwicej opcji dostpnych jest po wybraniu pozycji Niestandardowa, tak
jak zrobiem to na rysunku 36.10.
Co to jest maszyna wirtualna dla jzyka Java?
Java jest jzykiem programowania, czsto uywanym do tworzenia aplikacji internetowych oraz
apletw, czyli maych programw wbudowanych w strony WWW. Maszyna wirtualna (nazywana
te rodowiskiem uruchomieniowym) umoliwia uruchamianie tych programw na naszym komputerze. Nie jest to element wymagany, chyba e korzystamy z programw albo odwiedzamy strony
WWW wymagajce uycia maszyny wirtualnej.
Najczciej w momencie, gdy maszyna wirtualna jzyka Java okae si potrzebna, wywietlony
zostanie odpowiedni komunikat i bdziemy mieli moliwo pobrania jej z internetu. Maszyn wirtualn jzyka Java mona te pobra i zainstalowa samodzielnie, odwiedzajc stron WWW o adresie www.java.com/download.
Jak wida na rysunku 36.10, pierwsze opcje pozwalaj wybra domyln przegldark
stron WWW, klienta poczty oraz odtwarzacz plikw multimedialnych. Przewijajc stron
dalej, uzyskamy moliwo wybrania programu do obsugi wiadomoci byskawicznych
(komunikatora) i maszyny wirtualnej jzyka Java. Dostpne tu opcje uzalenione s od
zainstalowanych aktualnie w systemie programw, ale w kadej sekcji dostpne s przynajmniej opcje podane poniej:
Uyj mojej biecej ta opcja nie powoduje zmiany aktualnie uywanego

programu domylnego. Jeeli w systemie nie mamy kilku programw z danej
kategorii, to bdzie to jedyna dostpna opcja.
<nazwa programu> kliknicie jednej z tych opcji pozwala na wybranie

konkretnego programu jako domylnego programu w danej kategorii.
Wcz dostp do tego programu zaznaczenie tej opcji umoliwia uytkownikom

uruchamianie danego programu. Usunicie zaznaczenia powoduje ukrycie ikony
programu w menu Start i w innych miejscach, przez co uytkownicy nie maj
moliwoci uruchamiania tego programu.
742
Rysunek 36.10. Strona dostpu do programw
Czasami nie bdziemy mogli wybra dokadnie tej opcji, ktr bdziemy chcieli, albo po
wybraniu pewnego programu jako domylnego nic si w systemie nie zmieni. Wynika
to z faktu, e programici tworzcy te programy nie maj obowizku tworzenia ich tak,
eby wsppracoway ze stron Domylne programy. Jeeli stanowi to dla nas problem,
to jedynym rozwizaniem jest skontaktowanie si z producentem danego programu. By
moe dostpna jest ju nowsza wersja, ktra prawidowo wsppracuje z ustawieniami
domylnych programw w systemie Windows 7.
Po zakoczeniu wybierania domylnych programw naley klikn przycisk OK. Moe
si wtedy pojawi komunikat, e dokonany wybr moe nie zadziaa ze wzgldu na
istniejce powizania typw plikw z programami. Jeeli klikniemy przycisk Tak, to
system sprbuje zmieni powizania tak, eby ujednolici je z aktualnymi ustawieniami
domylnych programw. Jeeli nie wszystko uda si odpowiednio pozmienia, to pewne
poprawki bdziemy musieli wprowadzi samodzielnie.
Podsumowanie
Programy domylne to programy, ktre uruchamiane s automatycznie w momencie otwierania dokumentu albo uycia protokou internetowego, takiego jak protok stron WWW
lub protok pocztowy. Jeeli w systemie s przynajmniej dwa programy zdolne do obsuenia danego typu dokumentw lub protokou internetowego, to moemy wybra, ktry
z nich ma by traktowany jako domylny. Oznaczenie jednego programu jako domylnego
743
nie uniemoliwia nam uywania innych programw. Atrybut domylnoci okrela tylko,
ktry program ma zosta uyty, jeeli nie wskaemy konkretnego programu. System Windows 7 udostpnia kilka sposobw wybierania domylnych programw:
Chcc na szybko wybra domylny program dla danego typu plikw, naley klikn
prawym przyciskiem myszy ikon takiego pliku i wybra z menu kontekstowego
pozycj Otwrz za pomoc/Wybierz program domylny.
Chcc otworzy dokument w programie innym ni domylny, naley klikn jego

ikon prawym przyciskiem myszy, wybra z menu kontekstowego pozycj Otwrz
za pomoc i klikn na licie nazw programu, ktrego chcemy uy.
Strona Programy domylne w panelu sterowania pozwala na zdefiniowanie

programw domylnych dla wielu rnych typw plikw.
Opcja Ustaw programy domylne pozwala wybra program i przypisa do niego

typy plikw oraz protokoy, ktre powinien obsugiwa jako program domylny.
Opcja Skojarz typ pliku lub protok z programem umoliwia wybranie protokou
lub rozszerzenia nazwy pliku i przypisanie do niego domylnego programu, ktry
ma obsugiwa te elementy.
Opcja Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie pozwala zdefiniowa operacj,

jaka ma by wykonywana po woeniu pyty do napdu albo podczeniu urzdzenia
zewntrznego.
Opcja Okrel dostp do programw i ich ustawienia domylne umoliwia

administratorom wybieranie domylnych programw dla wszystkich kont
uytkownikw.
744
Rozdzia 37.
Zarzdzanie
programami i procesami
W tym rozdziale:
Uruchamianie i uywanie Menedera zada
Co zrobi, gdy system si zawiesi
Przegldanie dziaajcych procesw
Monitorowanie wydajnoci i wykorzystania zasobw
Kady z pewnoci zetkn si ju z pojciem aplikacji lub programu. Oba opisuj kod,
ktry (niezalenie od tego, czy skada si z jednego, czy te kilku komponentw) peni
okrelon funkcj. Na przykad aplikacj jest te procesor tekstu. Cz aplikacji skada
si jednak z kilku procesw dziaajcych w tym samym czasie. Co wicej, niektre procesy
mog skada si z kilku dziaajcych jednoczenie wtkw, wykonujcych okrelone
zadania. Zazwyczaj po prostu korzystamy z programw, ale czasami musimy si rwnie
zaj skadajcymi si na nie procesami, szczeglnie gdy jeden z tych procesw przestanie dziaa prawidowo. To wanie wtedy bardzo przydaje si Meneder zada.
Meneder zada jest programem wbudowanym w system Windows 7, pozwalajcym na
przegldanie i zarzdzanie dziaajcymi w systemie aplikacjami i procesami. Z programu
tego mona skorzysta do wyszukiwania przyczyn problemw z wydajnoci komputera,
zamykania zawieszonych programw bez koniecznoci ponownego uruchamiania systemu
i wykonywania wielu innych rzeczy.
Poznawanie Menedera zada

Kady dziaajcy program i proces nazywany jest oglnie zadaniem. Jak wskazuje nazwa
Menedera zada, jest on programem umoliwiajcym sprawowanie kontroli nad wszystkimi dziaajcymi programami i procesami. Menedera zada mona uruchomi na kilka
sposobw:
746
Nacisn klawisze Ctrl+Alt+Del i klikn przycisk Uruchom Menedera zada.
Klikn prawym przyciskiem myszy puste miejsce na pasku zada i wybra z menu
kontekstowego pozycj Meneder zada.
Klikn przycisk Start, wpisa task i klikn pozycj Wywietl uruchomione procesy
w Menederze zada.
Jeeli jaki program si zawiesi, to prby klikania prawym przyciskiem myszy paska
zada mog nie da adnego efektu. Zawsze dziaa bdzie jednak kombinacja klawiszy
Ctrl+Alt+Del, ktr z pewnoci naley wyprbowa. Jeeli i w ten sposb nie uda si
wywoa Menedera zada, a system nie reaguje na nasze dziaania, to jedyn metod
na przywrcenie systemu do ycia jest wyczenie i ponowne wczenie zasilania
komputera.
Okno Menedera zada przedstawione na rysunku 37.1 zachowuje si dokadnie tak samo
jak okna wszystkich innych programw i podobnie jak w przypadku innych programw,
okno to ma swj przycisk na pasku zada. Mona je przeciga po pulpicie, chwytajc
za pasek tytuu, i zmienia jego wielko, chwytajc za krawdzie. Jedyn rnic w stosunku do pozostaych okien programw jest to, e zawsze znajduje si ono ponad wszystkich innymi oknami wywietlanymi na pulpicie. Mona to jednak zmieni, wybierajc
z menu pozycj Opcje/Zawsze na wierzchu.
Rysunek 37.1.
Meneder zada
w widoku normalnym
Niezalenie od tego, w jaki sposb uruchomimy Menedera zada, bdzie on domylnie

wywietla t kart, ktra bya widoczna przy poprzednim uruchomieniu.
747
Okno Menedera zada moe dziaa te w trybie minimalnym, w ktrym ukrywany jest
pasek menu, pasek tytuu oraz wszystkie karty, tak jak na rysunku 37.2. Przeczanie
midzy trybem minimalnym i normalnym nastpuje po dwukrotnym klikniciu pustego
miejsca w oknie.
Rysunek 37.2.
Meneder zada
w trybie minimalnym
Jeeli nie chcemy, eby Meneder zada pojawia si na pasku zada, to naley
wybra z menu pozycj Opcje/Ukryj kiedy zminimalizowane.
Wybieranie widokw Menedera zada

Menedera zada mona uywa na kilka rnych sposobw. W oknie menedera, w menu
Opcje dostpne s nastpujce pozycje:
Zawsze na wierzchu zaznaczenie tej opcji powoduje, e okno Menedera

zada zawsze bdzie widoczne ponad oknami innych programw i nie zostanie
przez nie zakryte.
Minimalizuj podczas uytkowania jeeli ta opcja zostanie zaznaczona,

to w momencie kliknicia przycisku Przecz na w celu przejcia do okna innego
programu okno Menedera zada zostanie po prostu zminimalizowane.
Ukryj kiedy zminimalizowane normalnie w momencie minimalizowania

Menedera zada widoczny jest jego przycisk na pasku zada. Jeeli ta opcja
zostanie zaznaczona, to minimalizacja okna powoduje te ukrycie przycisku
Menedera zada.
Jeeli okno Menedera zada bdzie otwarte, to w obszarze powiadomie widoczna bdzie
zielona ikona, po wskazaniu ktrej pojawi si podpowied z informacj o aktualnym
poziomie wykorzystania procesora (rysunek 37.3). Po zminimalizowaniu okna Menedera
zada moemy klikn t ikon dwukrotnie, a okno menedera zostanie przywrcone na
pulpit.
Rysunek 37.3.
Ikona Menedera
zada w obszarze
powiadomie
748
Jeeli wolimy, eby Meneder zada nie wywietla ikony w obszarze powiadomie,
ale pokazywa tylko same powiadomienia, to naley klikn na pasku zada przycisk
Poka ukryte ikony, a nastpnie klikn cze Dostosuj. W otwartym oknie Ikony obszaru
powiadomie trzeba odszuka pozycj Meneder zada Windows i wybra ze znajdujcej
si przy niej listy rozwijanej opcj Pokazuj tylko powiadomienia. Na koniec trzeba jeszcze
klikn przycisk OK.
W menu Widok w oknie Menedera zada dostpne s nastpujce pozycje:
Odwie teraz nakazuje Menederowi zada natychmiast odwiey wszystkie

wskaniki, niezalenie od wybranej szybkoci aktualizowania.
Szybko aktualizacji Meneder zada musi zaj troch zasobw komputera

w celu dokonywania aktualizacji danych opisujcych wykonywane przez komputer
dziaania. Za pomoc tej opcji moemy wybra czstotliwo, z jak dokonywane
bd aktualizacje tych informacji:
Dua aktualizacje nastpuj dwa razy na sekund.
Normalna aktualizacje nastpuj co dwie sekundy.
Maa aktualizacje nastpuj co cztery sekundy.
Wstrzymana automatyczne aktualizacje nie s wykonywane. Jedynym

sposobem zaktualizowania danych jest wybranie z menu Menedera zada
pozycji Widok/Odwie teraz.
Nie odpowiada?
Meneder zada sobie z tym poradzi
Jedn z najwaniejszych operacji wykonywanych za pomoc Menedera zada jest obsuga
problemw, w wyniku ktrych zawieszaj si niektre programy, a nawet cay system
(oznacza to, e klawiatura i mysz przestaj normalnie pracowa). Nawet jeeli systemu nie
da si normalnie uywa, to moe si nam uda otworzy Menedera zada, naciskajc
klawisze Ctrl+Alt+Del i wybierajc przycisk Uruchom Menedera zada.
Zamykanie zawieszonych programw

Po otwarciu Menedera zada naley klikn w nim kart Aplikacje. Jeeli jaka aplikacja
si zawiesia, to w kolumnie Stan wywietlana bdzie przy niej informacja Nie odpowiada.
Chcc zamkn taki zawieszony program, naley zaznaczy jego nazw w oknie Menedera zada i klikn przycisk Zakocz zadanie. Meneder zada sprbuje wtedy normalnie zamkn dziaajcy program, tak ebymy mieli okazj zapisa zmiany w otwartym
dokumencie. Nie naley zatem oczekiwa, e program zostanie zamknity natychmiast.
Jeeli program mimo wszystko nie zamknie si samodzielnie, to pojawi si ostrzeenie,
e dalsze dziaanie Menedera zamknie program bez moliwoci zachowania naszej
pracy. Chcc wymusi zamknicie programu, naley klikn przycisk Zakocz teraz.
By moe program bdzie prbowa si uruchomi ponownie.
749
Gdy program zostanie zakoczony w ten sposb, najprawdopodobniej uruchomi si proces raportowania problemu i wyszukiwanie rozwizania. Jeeli pozwolimy systemowi
Windows na wysanie informacji o powstaym bdzie programu, to system wyle je do
bazy danych zawierajcej znane ju problemy i ich rozwizania. Nie zawsze uda si
w ten sposb uzyska rozwizanie, ale zdarzao mi si otrzyma informacj o niezgodnym
sterowniku urzdzenia lub inne sugestie.
Jeeli nie zostawilimy w programie niezapisanych danych i nie chcemy traci czasu na
zakoczenie tego procesu, to moemy klikn przycisk Anuluj, jaki pojawia si w wywietlanym oknie dialogowym.
Przeczanie i uruchamianie zada

Jeeli system zosta zawieszony tak, e nie moemy skorzysta z menu Start i paska zada,
a chcemy nadal pracowa z otwartymi oknami programw, to mona do tego wykorzysta
Menedera zada.
Chcc przenie wybrane okno na szczyt stosu okien i sprawi, eby stao si ono oknem
aktywnym, naley zaznaczy nazw tego okna na licie dziaajcych zada i klikn
przycisk Przecz na. Jeeli w takim programie pracowalimy nad jakim dokumentem,
to moemy teraz zapisa swoj prac i normalnie zakoczy dziaanie programu (przy
zaoeniu, e program jeszcze dziaa).
Jeeli chcemy uruchomi teraz jaki program diagnostyczny albo debuger i znamy uruchamiajce go polecenie, to naley klikn przycisk Nowe zadanie. Pojawi si wtedy okno
dialogowe Tworzenie nowego zadania, przedstawione na rysunku 37.4, w ktrym naley
wpisa polecenie uruchamiajce wybrany program (w razie potrzeby mona wpisa te
pen ciek do tego programu) i klikn przycisk OK.
Rysunek 37.4.
Okno dialogowe
Tworzenie nowego
zadania
W przedstawionym na rysunku 37.5 menu Okna dostpne s te same opcje ukadania okien
na pulpicie, do ktrych dostp mamy po klikniciu prawym przyciskiem myszy zegara
na pasku narzdzi. Moemy klikn nazw dowolnego okna (na karcie Aplikacje) i wybra
z tego menu pozycj Przesu na wierzch, aby przenie okno zakopane pod innymi
oknami na szczyt stosu. Taka moliwo bardzo si przydaje, jeeli zawieszony program
zajmuje nam cay ekran, a musimy zrobi co (na przykad zapisa dokument) w jednym
z zasonitych przez niego okien.
750
Rysunek 37.5.
Menu Okna
w Menederze zada
Ponowne uruchamianie zawieszonego komputera

Jeeli nasz komputer jest tak zablokowany, e nie da si nawet otworzy okna Menedera
zada ani zamkn powodujcego problemy programu, to moemy sprbowa jeszcze
kilku innych rozwiza. Jeeli system zareaguje na nacinicie klawiszy Ctrl+Alt+Del
i pojawi si strona przedstawiona na rysunku 37.6, to moemy sprbowa skorzysta
z dowolnej z dostpnych tu opcji. Najprawdopodobniej najlepszym rozwizaniem bdzie
wylogowanie si lub ponowne uruchomienie komputera. Jeeli bdzie to moliwe, system
da nam moliwo zapisania niezapisanych do tej pory dokumentw.
Jeeli to wanie w zawieszonym programie mamy swoj niezapisan prac, to raczej nie
uda si nam jej zapisa. Konieczne bdzie ponowne uruchomienie programu bez zapisywania danych. Mam nadziej, e kady zapisuje swoj prac na tyle czsto, e w ten
sposb nie straci jej zbyt wiele.
Niektre programy mona skonfigurowa tak, eby automatycznie zapisyway dane
co kilka minut. Dobrze jest zatem sprawdzi, czy w najczciej uywanych przez nas
programach dostpna jest taka opcja.
Sprawdzanie wykorzystania zasobw

Oprcz tego, e Meneder zada wspomaga nas w obsudze zawieszonych programw,
pozwala te sprawdzi, ile zasobw komputera zajmuj poszczeglne wykonywane w nim
dziaania. Chodzi tutaj o sprawdzenie, ile zasobw zajmuj wszystkie otwarte aktualnie
elementy (w kocu tylko takie pojawiaj si w Menederze zada). Trzeba pamita, e
mwic o zasobach zajmowanych przez otwarte i dziaajce programy, mamy na myli
dwa elementy sprztowe wchodzce w skad naszego komputera: pami i procesor.
751
Rysunek 37.6. Opcje dostpne po naciniciu klawiszy Ctrl+Alt+Del
Szybko dziaania komputera w danym momencie zaley od iloci dostpnych w tym

czasie zasobw. Na przykad, jeeli w komputerze dziaa kilka programw, a kady z nich
wykonuje jakie wane dziaania, to wszystkie razem zajmuj sporo zasobw procesora.
Jeeli teraz uruchomimy kolejny program, to moe on dziaa wolniej ni zwykle, poniewa pozostae programy uniemoliwiaj mu skorzystanie z odpowiedniej iloci zasobw
procesora.
Podobnie, wszystkie otwarte elementy umieszczane s w pamici RAM. Jeeli jest ona
prawie cakowicie zajta, a my uruchomimy kolejny program, ktry wymaga wikszej
iloci pamici, ni jest w danym momencie dostpne, to system Windows zacznie przenosi cz elementw znajdujcych si aktualnie w pamici na dysk, aby zrobi miejsce
dla nowego programu. Takie przenoszenie danych zajmuje troch czasu, wic cay komputer zaczyna dziaa wolniej.
W pasku stanu znajdujcym si na dole okna Menedera zada wywietlane s skrcone
informacje na temat podstawowych wskanikw wydajnoci komputera i poziomu wykorzystania jego zasobw. Patrzc od lewej do prawej, na pasku wywietlane s nastpujce
pozycje:
Procesy wywietla ogln liczb procesw dziaajcych w danym momencie

w systemie.
752
Procesor CPU podaje, jaki procent czasu procesora jest wykorzystywany

przez wszystkie dziaajce w systemie procesy.
Pami fizyczna podaje procentowy poziom zajcia dostpnej pamici RAM

przez dziaajce w systemie procesy.
Pami fizyczna a pami wirtualna

Pojcie pamici fizycznej dotyczy pamici RAM zamontowanej w komputerze w postaci specjalnych
ukadw scalonych. Po klikniciu w menu Start prawym przyciskiem myszy pozycji Komputer i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Waciwoci otwarte zostanie okno, w ktrym ilo zamontowanej w komputerze pamici fizycznej podawana jest w wierszu Zainstalowana pami (RAM).
Gdy pami RAM zostanie cakowicie zapeniona, to system Windows przenosi mniej uywane
elementy do obszaru na dysku twardym nazywanego plikiem wymiany. Z punktu widzenia procesora plik wymiany dziaa dokadnie tak samo jak pami RAM, mimo e faktycznie jest to obszar
na dysku twardym. W kadym komputerze pewna cz dysku przeznaczana jest na potrzeby pliku
wymiany (wicej na ten temat mwi bd w rozdziale 42.).
Bd strony wystpuje wtedy, gdy procesor chce pobra co z pamici RAM, ale zmuszony jest
pobra to z pamici wirtualnej. Pojcie bdu jest tutaj troch przesadzone, poniewa pewna
ilo pamici przeniesiona do pliku wymiany jest sytuacj cakowicie normaln. W tym kontekcie
uywa si jeszcze poj pamici niestronicowanej, czyli pamici fizycznej, oraz pamici stronicowanej, czyli pamici wirtualnej.
Zarzdzanie procesami w Menederze zada

Wszystkie aplikacje dziaajce w oknach programw wymieniane s w Menederze zada
na karcie Aplikacje. Z drugiej strony procesy nie s zwizane z oknami programw i dlatego mwi si o nich, e dziaaj w tle, poniewa nie pojawiaj si na ekranie.
Musz tu zaznaczy, e dziaajce w systemie programy s tak naprawd procesami.
Chcc dowiedzie si, ktry proces zwizany jest z danym programem, naley klikn
prawym przyciskiem myszy nazw programu na karcie Aplikacje i wybra z menu kontekstowego pozycj Przejd do procesu. Aby zobaczy wszystkie dziaajce w danym
momencie procesy, naley klikn w Menederze zada kart Procesy. Kady proces
identyfikowany jest przez swoj Nazw obrazu (w wikszoci przypadkw jest to po
prostu nazwa pliku wykonywalnego), tak jak pokazano na rysunku 37.7.
Na karcie Procesy wywietlanych jest wiele informacji poszeregowanych w kolumny,
ktrych szeroko mona dowolnie zmienia (przez przeciganie paska znajdujcego
si po prawej stronie kadego nagwka kolumny). Klikajc nagwki poszczeglnych
kolumn, mona te odpowiednio posortowa dane znajdujce si na tej karcie. Na przykad
po klikniciu nagwka kolumny Pami lista procesw zostanie posortowana w kolejnoci rosncego lub malejcego wykorzystania pamici. Dziki temu bdziemy mogli
samodzielnie sprawdzi, ktre procesy zajmuj w systemie najwicej pamici.
W poszczeglnych kolumnach podawane s nastpujce informacje:
Nazwa obrazu nazwa procesu. W wikszoci przypadkw jest ona identyczna

z nazw pliku, w ktrym proces jest przechowywany na dysku.
753
Rysunek 37.7.
Karta Procesy
w oknie Menedera
zada
Nazwa uytkownika konto uytkownika, w ktrym dziaa dany proces. Procesy

z nazwami uytkownika Usuga lokalna, Usuga sieciowa i System s wymagane
do poprawnej pracy komputera i dziaaj w ramach wszystkich kont uytkownikw.
Procesor CPU procent zasobw procesora wykorzystywanych w danym

momencie przez proces.
Pami ilo pamici zajmowana przez dany proces.
Opis krtki opis danego procesu.
Maa ilo pamici jest chyba najczstszym powodem wolnego dziaania komputera. Im
wicej elementw prbujemy umieci w pamici komputera, tym czciej system musi
odwoywa si do pliku wymiany, przez co cay komputer dziaa duo wolniej. W kadej
chwili moemy sprawdzi, ktre procesy zajmuj najwicej pamici, klikajc nagwek
kolumny Pami, tak eby procesy zajmujce najwicej pamici znalazy si na grze listy.
Procesy ukryte
Normalnie na karcie Procesy wywietlane s tylko procesy dziaajce w ramach konta
uytkownika, na ktrym jestemy zalogowani. Po klikniciu przycisku Poka procesy
wszystkich uytkownikw podawana jest faktyczna lista wszystkich procesw dziaajcych
w systemie (wymaga to jednak uprawnie administracyjnych).
Jednym z najczstszych powodw wolnej pracy komputera jest to, e uytkownicy nie
wylogowuj si ze swoich kont. Jeeli do wylogowania si z konta uywamy opcji
Przecz uytkownika, to na licie wszystkich procesw zobaczymy wiele zupenie niepotrzebnie dziaajcych procesw z rnych kont uytkownikw. Takie procesy zajmuj
zasoby komputera i powoduj spowolnienie jego pracy.
754
Oprcz tego w Menederze zada nie s wywietlane procesy 16-bitowe. Chcc je wywietli lub ukry, naley wybra z menu pozycj Opcje/Poka zadania 16-bitowe (jest ona
dostpna tylko przy aktywnej karcie Procesy).
Procesy wsplne
Dowolny proces mona zakoczy, klikajc go prawym przyciskiem myszy i wybierajc
z menu kontekstowego pozycj Zakocz proces (mona te wybra na licie nazw procesu
i klikn przycisk Zakocz proces). W ten sposb mona jednak postpowa tylko w przypadku, gdy dokadnie wiemy, jak usug chcemy zakoczy. Jeeli proces reprezentuje
dziaajcy program, w ktrym mamy jakie niezapisane dane, to zakoczenie tego procesu spowoduje zamknicie programu bez zapisywania edytowanego w nim dokumentu.
Niektre procesy s niezbdne do normalnej pracy komputera. Na przykad procesy
dwm.exe (Windows Desktop Manager) i explorer.exe s bardzo wanymi czciami systemu Windows 7, a zatem nie naley nawet prbowa zamyka ich bez wyranej potrzeby.
To, e dany proces znajduje si w grnej czci listy po posortowaniu jej wedug iloci
wykorzystanej pamici, nie oznacza jeszcze, e zajmuje on naprawd gigantyczne
iloci pamici. Nawet wartoci, ktre mog wydawa si due, takie jak 50 000
lub 60 000 KB, nie s w rzeczywistoci tak przeraajco wielkie, jeeli zestawimy
je z ogln iloci pamici, jak mamy dostpn w systemie. Poza tym trzeba pamita,
e dodanie pamici do komputera jest dzisiaj wyjtkowo tanie.
Jeeli nie mamy pewnoci co do przeznaczenia jakiego procesu, to moemy poszuka

jego nazwy w wyszukiwarkach internetowych, takich jak Google. Na wszelki wypadek
dobrze jest sprawdzi kilka rde informacji i przeczyta je dokadnie. W wielu miejscach
w internecie mona przeczyta, e typowe procesy skadajce si na system, takie jak
dwm.exe lub explorer.exe, mog by komi trojaskimi albo innymi rodzajami zoliwego
oprogramowania. Trzeba jednak pamita, e tylko mog by, a nie s. Prosz zatem
dokadnie czyta wszystkie informacje i nie zakada najgorszego rozwizania.
Wybieranie kolumn na karcie Procesy

Cztery kolumny wywietlane domylnie w oknie Menedera zada nie zawieraj wszystkich moliwych informacji. W czasie przegldania zawartoci karty Procesy mona
wybra z menu Menedera zada pozycj Widok/Wybierz kolumny, aby uzyska moliwo wybrania innych kolumn z informacjami. Kada z tych kolumn prezentuje pewne
szczegy dotyczce procesu, w wikszoci zwizane z wykorzystaniem zasobw komputera. Programici mog wykorzysta te informacje do poprawienia jakoci dziaania
swoich wytworw. Poza tym ciko jest wymyli jakie praktyczne zastosowanie dla
tych szczegowych danych. Poniej podaj jednak list wszystkich kolumn, spord
ktrych moemy wybiera, wraz z ich krtkimi opisami:
Priorytet podstawowy priorytet przypisany do procesu. W przypadku wysokiego

poziomu wykorzystania procesora procesy o niskim priorytecie musz poczeka
na procesy o normalnym i wysokim priorytecie. Chcc zmieni priorytet procesu,
naley klikn jego nazw prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Ustaw priorytet.
755
Wiersz polecenia polecenie razem z parametrami, ktre zostao uyte

do uruchomienia procesu.
Czas procesora CPU oglna liczba sekund od momentu uruchomienia procesu,

przez jak zajmowa on procesor. Warto ta jest podwajana w przypadku systemw
dwuprocesorowych, a w systemach czteroprocesorowych jest mnoona razy cztery.
Procesor CPU procentowa warto czasu procesora, jak aktualnie wykorzystuje

dany proces.
Zapobieganie wykonywaniu danych okrela, czy funkcja DEP jest wczona

dla danego procesu. Funkcja ta jest zbiorem technologii sprztowych
i programowych, ktre utrudniaj uruchomienie zoliwego kodu przez oznaczenie
pewnych obszarw pamici jako niewykonywalnych.
Opis krtki opis procesu.
Obiekty GDI liczba obiektw interfejsu GDI (Graphics Device Interface)

uywanych przez dany proces do wywietlania rnych rzeczy na ekranie.
Dojcia liczba obiektw, do ktrych uchwyty (dojcia) wykorzystuje dany proces.
Inne We/Wy wywoania wejcia-wyjcia niezwizane z dyskiem, wykonywane

przez proces od momentu jego uruchomienia. Wyczane s operacje na plikach,
sieciowe i na rnych urzdzeniach.
Inne We/Wy w bajtach liczba bajtw przesanych do urzdze od momentu

uruchomienia procesu. Wyczane s operacje na plikach, sieciowe i na rnych
urzdzeniach.
Odczyty We/Wy liczba operacji odczytu wejcia-wyjcia wykonanych na plikach

i urzdzeniach sieciowych od momentu uruchomienia procesu.
Odczyty We/Wy w bajtach liczba bajtw przesanych w operacjach odczytu

wejcia-wyjcia wykonanych na plikach i urzdzeniach sieciowych.
Zapisy We/Wy liczba operacji zapisu wejcia-wyjcia wykonanych na plikach

i urzdzeniach sieciowych od momentu uruchomienia procesu.
Zapisy We/Wy w bajtach liczba bajtw przesanych w operacjach zapisu

wejcia-wyjcia wykonanych na plikach i urzdzeniach sieciowych.
Nazwa cieki obrazu cieka do pliku wykonywalnego podawanego w kolumnie

Nazwa obrazu.
Pami zestaw roboczy ilo pamici uywana przez proces od momentu

jego uruchomienia.
Pami szczytowy zestaw roboczy najwiksza ilo pamici fizycznej

wykorzystywana przez proces od momentu jego uruchomienia.
Pami zmiana zestawu roboczego zmiana liczby uywanych blokw pamici

od czasu ostatniej aktualizacji.
Pami prywatny zestaw roboczy liczba blokw pamici uywanych przez

proces w danym momencie.
756
Pami rozmiar przekazywania ilo pamici wirtualnej przydzielonej

aktualnie procesowi.
Pami pula stronicowana ilo pamici wirtualnej przydzielonej procesowi

przez system.
Pami pula niestronicowana ilo pamici fizycznej uywanej przez dany

proces.
Bdy stron liczba przypadkw czytania danych przez proces z pamici wirtualnej,
od momentu jego uruchomienia.
Zmiana bdu stron zmiana liczby bdw stron od czasu ostatniej aktualizacji.
Pami szczytowy zestaw roboczy najwiksza ilo pamici uywana przez

proces od czasu jego uruchomienia.
PID (identyfikator procesu) liczba przypisywana procesowi w momencie

uruchamiania. System operacyjny odwouje si do procesw wedug
ich identyfikatorw, a nie nazw.
Identyfikator sesji identyfikator sesji terminala, bdcej wacicielem procesu.

Zawsze bdzie mie warto zero, chyba e w sieci uywane s usugi terminalowe.
Wtki liczba wtkw dziaajcych w procesie.

Wtkiem nazywana jest niewielka sekwencja instrukcji, ktr procesor musi wykona
w celu zrealizowania jakiego zadania. Niektre programy dziel pewne zadania pomidzy
wykonywane rwnolegle (jednoczenie) wtki, dziki czemu cae zadanie wykonywane
jest szybciej. Takie dziaanie nazywane jest wykonywaniem wielowtkowym.
Wirtualizacja funkcji Kontrola konta uytkownika okrela, czy funkcja UAC

jest wirtualizowana dla danego procesu. Jeeli jest ona wczona, to dane zapisywane
s do obszaru uytkownika, a nie do obszaru systemowego.
Nazwa uytkownika uytkownik, konto uytkownika lub usuga, ktra uruchomia

proces.
Obiekty USER liczba obiektw menedera okien uywanych przez proces,

wliczajc w to okna programw, kursory, ikony i inne obiekty.
Wiele informacji dostpnych w tych dodatkowych kolumnach podsumowywanych jest na

karcie Wydajno.
Monitorowanie wydajnoci
za pomoc Menedera zada
Na przedstawionej na rysunku 37.8 karcie Wydajno podawane s graficzne i liczbowe
podsumowania wykorzystania pamici i procesora. Chcc obserwowa poziom wykorzystania tych zasobw, naley pozostawi otwarte okno Menedera zada z wczon
opcj Zawsze na wierzchu i normalnie pracowa z innymi programami, tak jak robilimy
to do tej pory. Jeeli w komputerze zamontowanych jest kilka procesorw albo procesor
757
Rysunek 37.8.
Karta Wydajno
w Menederze zada
wielordzeniowy, to kady z nich reprezentowany jest osobnym wykresem w sekcji Historia

uycia procesora CPU. Wybierajc z menu pozycj Widok/Historia procesora CPU,
moemy wybra, czy chcemy oglda jeden wykres dla wszystkich procesorw, czy te
osobne wykresy na kady procesor.
Dwukrotnie kliknicie dowolnego wykresu powoduje powikszenie go do wielkoci caego
okna Menedera zada. Pierwotn wielko wykresu mona przywrci w ten sam
sposb.
Oto krtki opis elementw, jakie mona zobaczy na karcie Wydajno:
Procesor CPU wskazuje procent moliwoci procesora wykorzystywanych

w danym momencie.
Historia procesora CPU wywietla poziom wykorzystania procesora w czasie.

Wybranie z menu pozycji Widok/Poka czas jdra powoduje dodanie czerwonej
linii wskazujcej poziom wykorzystania zasobw procesora na potrzeby dziaania
jdra systemu operacyjnego.
System w tej sekcji podawana jest liczba uywanych w systemie uchwytw

(doj), liczba dziaajcych wtkw i procesw, a take oglny czas pracy systemu
oraz wielko pliku stronicowania.
Pami fizyczna (MB) w tej sekcji podawana jest oglna ilo pamici
w systemie, ilo wolnej pamici oraz pamici przeznaczonej na bufory dyskowe.
Kada z tych wartoci podawana jest w megabajtach.
Pami jdra (MB) oglna ilo pamici uywana przez jdro systemu
operacyjnego. Podawana jest te ilo pamici stronicowanej (wirtualnej)
i niestronicowanej (fizycznej).
758
Wykresy na karcie Wydajno przydaj si do wykrywania powanych zatorw wydajnoci komputera. Jeeli na przykad wykres historii uycia procesora cay czas wykazuje wysokie wartoci, to znaczy, e procesor cigle dziaa na wysokich obrotach.
Powodem moe by m.in. le napisana aplikacja, ktra zawaszcza sobie niezwykle duo
zasobw procesora. Poza tym zmniejszenie oglnej liczby dziaajcych programw z pewnoci rwnie wpynie na spadek obcienia procesora.
Najczciej spotykanym powodem spadku wydajnoci komputera jest ograniczona ilo
pamici fizycznej. Uruchamianie systemu i programw na komputerze z ma iloci
pamici zmusza system do intensywnego korzystania z pamici wirtualnej, ktra powoduje bardzo duy spadek oglnej wydajnoci komputera. Pewnym rozwizaniem moe
by zwikszenie oglnej iloci pamici wirtualnej (bdzie o tym mowa w rozdziale 42.),
ale najlepszym wyjciem jest zainstalowanie w komputerze dodatkowej pamici RAM.
Firma Microsoft opublikowaa nastpujce dane o minimalnych wymaganiach systemu
Windows 7: wersja 32-bitowa wymaga przynajmniej 1 GB pamici, natomiast wersja
64-bitowa potrzebuje ju 2 GB. Okazuje si jednak, e system cakiem dobrze dziaa
z mniejsz iloci pamici. Oczywicie zwikszenie oglnej iloci pamici w systemie
skutkuje szybszym jego dziaaniem. Dziki bardzo niskim cenom pamici nie powinnimy
mie problemu z wyposaeniem komputera w 2 lub 4 GB RAM-u.
Karty Sie i Uytkownicy

W Menederze zada, na kartach Sie i Uytkownicy wywietlane s informacje dotyczce uywanej sieci oraz kont uytkownikw. Na przedstawionej na rysunku 37.9 karcie Sie podawane s wykresy dotyczce ruchu sieciowego oraz poziomu wykorzystania
przepustowoci czy sieciowych. Jeeli w komputerze zainstalowanych jest kilka kart sieciowych, to kada z nich otrzymuje swj wasny wykres.
Na karcie Uytkownicy podawane s nazwy wszystkich osb zalogowanych wanie na
tym komputerze. Wikszo uytkownikw zobaczy tu dane wycznie swojego konta,
nawet wtedy, gdy zalogowani s rwnie inni uytkownicy. Administratorzy komputera
mog klikn na karcie Procesy przycisk Poka procesy wszystkich uytkownikw, a wtedy
na karcie Uytkownicy pojawi si dane wszystkich zalogowanych uytkownikw. Stan
kont uytkownikw, ktrzy co prawda si zalogowali, ale potem skorzystali z opcji Przecz
uytkownika, oznaczany bdzie jako Rozczono.
Jeeli niewylogowani uytkownicy powoduj, e nasz komputer dziaa bardzo powoli, to
moemy tutaj sprbowa odpowiednio zareagowa. Najagodniejszym rozwizaniem jest
wybranie nazwy uytkownika i kliknicie przycisku Wylij wiadomo. W otwartym
oknie mona wtedy napisa prob o wylogowanie si po zakoczeniu pracy. Uytkownik
zobaczy t wiadomo przy nastpnym otwarciu swojego konta.
Jeeli nie chcemy czeka na reakcj uytkownika, to mona wybra jego nazw na licie
i klikn przycisk Wyloguj. W ten sposb uytkownik zostanie wylogowany bez moliwoci zapisania edytowanych dokumentw. Nie jest to najlepsze rozwizanie, dlatego
przed podjciem tak drastycznych krokw lepiej jest najpierw poprosi uytkownika
o normalne wylogowanie.
759
Rysunek 37.9.
Karta Sie w oknie
Menedera zada
Podsumowanie
Meneder zada jest przydatnym narzdziem, pozwalajcym na zakoczenie zawieszonych programw (czyli takich, ktre nie odpowiadaj) i monitorowanie poziomu wykorzystania zasobw komputera. W oknie Menedera zada znale mona te wiele innych
informacji, ktre interesowa bd wycznie programistw i administratorw sieci. Oto
lista najwaniejszych rzeczy, ktre trzeba wiedzie na temat Menedera zada:
W celu otwarcia Menedera zada naley nacisn klawisze Ctrl+Alt+Del i klikn

przycisk Uruchom Menedera zada albo klikn prawym przyciskiem myszy
zegar na pasku zada i wybra z menu kontekstowego pozycj Uruchom Menedera
zada.
Na karcie Aplikacje wywietlane s nazwy wszystkich dziaajcych w systemie

aplikacji. Aby zakoczy zawieszony program, naley klikn prawym przyciskiem
myszy jego nazw na licie i wybra z menu kontekstowego pozycj Zakocz
zadanie.
Chcc sprawdzi, jaki proces powizany jest z dan aplikacj, naley klikn
jej nazw prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Przejd do procesu.
Na karcie Procesy wywietlane s wszystkie dziaajce w systemie procesy,

wcznie z procesami aplikacji, programw dziaajcych w tle oraz procesami
systemu operacyjnego.
760
Na karcie Wydajno podawane s oglne dane dotyczce wykorzystania procesora

oraz pamici.
Na karcie Sie wywietlane s informacje zwizane z wykorzystaniem sieci.
Na karcie Uytkownicy mona sprawdzi, kto jest aktualnie zalogowany do systemu.
Rozdzia 38.
Rozwizywanie
problemw
z oprogramowaniem
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z instalowaniem
Rozwizywanie problemw z programami
Sprawdzanie bdw w programach
Edytowanie rejestru
Rozwizywanie problemw z instalowaniem

Generalnie programy zaprojektowane do wsppracy z systemem Windows Vista bd
prawidowo dziaay z systemem Windows 7. Jednake nie wszystkie programy zaprojektowane do wsppracy z systemem Windows XP (albo z wczeniejszymi wersjami
systemw Windows) bd prawidowo dziaay z systemem Windows 7. Naley raczej
unika instalowania programw narzdziowych i zabezpieczajcych, ktre nie zostay
przystosowane do pracy w systemie Windows 7. Wikszo zwyczajnych programw
bdzie natomiast dziaaa bez adnych problemw.
Jeeli nie udaje si nam zainstalowa starszych programw albo nie dziaaj one po zainstalowaniu, naley odwiedzi witryn producenta programu i sprawdzi, czy dostpna jest
wersja przeznaczona dla systemu Windows 7. Mona te skorzysta z metod opisywanych
w rozdziale 34. i skonfigurowa ustawienia zgodnoci tak, eby moliwe byo uruchomienie starszego programu w Windows 7. Oprcz tego mona sprbowa zainstalowa
w systemie Tryb Windows XP razem z programem Windows Virtual PC i z ich pomoc
uruchomi aplikacj. Jeeli i ta metoda zawiedzie, mona jeszcze sprbowa oglnych
metod rozwizywania problemw w nadziei, e program jednak bdzie dziaa prawidowo.
762
Rozwizywanie problemw z programami

Ze wzgldu na ogromn liczb programw dostpnych dla systemw Windows nie mona
poda tu oglnej procedury pozwalajcej na rozwizanie problemw ze wszystkimi
programami. Kady program jest unikalny, dlatego wszystkie problemy zwizane z programami rwnie naley traktowa jako nietypowe.
Jednym z najczstszych bdw popenianych przez uytkownikw komputerw jest to,
e nie ucz si obsugi danego programu, ale prbuj po omacku dowiedzie si, jak
naley go obsugiwa. Jeeli co nie dziaa tak, jak im si zdaje, e powinno dziaa, to
win zawalaj na bdy w programie, podczas gdy prawdziwym winowajc jest uytkownik, ktry nie ma zielonego pojcia o tym, jak naley uywa programu. Takiej ignorancji
nie rozwiemy, poszukujc rozwiza problemw, a jedynie odpowiedni edukacj.
Trzeba pamita, e programy nie bez powodu maj wbudowane wasne systemy
pomocy w kocu kady z programw jest unikalny. Jedyn metod uzyskania dokadnych informacji na temat sposobu uywania programu jest skorzystanie z systemu pomocy
doczanego do programu albo skorzystanie z pomocy dostpnej na stronach WWW
producenta programu. W menu Pomoc (ktre zawsze jest ostatni pozycj na pasku menu)
znajdziemy wszystkie opcje pomocy udostpniane przez dany program.
Metody rozwizywania problemw mona stosowa tylko wtedy, gdy na pewno wiemy,
jak naley wykonywa pewne rzeczy, ale nie dziaa to tak, jak zostao opisane w dokumentacji programu, z ktrej uczylimy si go obsugiwa.
Najwaniejsze jest to, eby nie poddawa si po sprawdzeniu tylko jednego rda. Nie
istnieje ksika, strona WWW, osoba ani miejsce, ktre byoby w stanie odpowiedzie
na wszystkie pytania i poda rozwizania wszystkich problemw. Czasami znalezienie
rozwizania problemu moe by naprawd kopotliwe. Naley zacz od najprostszego
rozwizania i postpowa zgodnie z podawan procedur.
Na pocztek naley sprawdzi, jakie pozycje pomocy dostpne s w menu programu.
Nastpnie mona przejrze zawarto witryny WWW producenta programu. W przypadku
produktw firmy Microsoft naley odwiedzi witryny http://search.microsoft.com,
http://support.microsoft.com albo http://office.microsoft.com, na ktrej podawane s informacje dotyczce pakietu Office. Na witrynie producenta programu naley szuka stron
z pomoc techniczn, czsto zadawanymi pytaniami (ang. Frequently Asked Questions
FAQ), rozwizywaniem problemw oraz odnonikw do grup dyskusyjnych.
Szukajc pomocy zwizanej z produktami firmy Microsoft, naley odwiedzi witryn
http://support.microsoft.com i klikn na niej cze z nazw produktu, z ktrym mamy kopoty. Za pomoc znajdujcego si na tej stronie cza Spoecznoci techniczne Microsoft
mona dosta si do stron grup dyskusyjnych i innych form komunikacji z uytkownikami
produktw firmy Microsoft.
Naley pamita, e rozwiza mona szuka na caym wiecie, stosujc wyszukiwarki
internetowe, takie jak Google. W takiej sytuacji trzeba jednak stosowa sowa jak najdokadniej opisujce nasz problem. Jeeli nie ograniczymy do dobrze wyszukiwania, to
763
uzyskamy cza do wikszej liczby stron, ni bdziemy w stanie przejrze. W zapytaniu

powinna znale si nazwa produktu, numer wersji oraz sowa dokadnie opisujce szukane zagadnienie.
Chcc sprawdzi, jakiej wersji programu uywamy, naley wybra z jego menu pozycj
Pomoc/O programie. Innym wyjciem jest sprawdzenie wersji programu w panelu
sterowania. W tym celu naley otworzy panel sterowania, klikn w nim cze Programy,
a nastpnie Programy i funkcje. Wersja naszego programu podawana jest na licie
w kolumnie Wersja.
Nie naley nawet prbowa definiowa zapyta w stylu Co zrobi, aby? albo Jak
mog?. Na przykad, szukajc pomocy przy tworzeniu kopii zapasowych wiadomoci
programu Poczta usugi Windows Live, w zapytaniu naley umieci wszystkie najwaniejsze sowa: poczta usugi windows Live kopia zapasowa. Tre zapytania powinna
by jak najbardziej szczegowa. Im wicej szczegw umiecimy w zapytaniu, tym
lepsze uzyskamy wyniki wyszukiwania.
Przyznam si, e bez wyszukiwarki Google nie bybym w stanie poradzi sobie z wieloma
rzeczami. Gdy mj zesp natyka si na jaki problem z serwerem, ktrego nie jest
w stanie naprawi samodzielnie, to zawsze szuka rozwizania w wyszukiwarce Google.
I nie jestemy w tym osamotnieni! Ostatnio w moim aucie zawiecia si kontrolka
sprawd silnik kierownik serwisu powiedzia mi, e przyczyny takiego zachowania
samochodu szuka wanie w wyszukiwarce Google.
Sprawdzanie bdw w programach

Wiele komunikatw o bdach w programach zawiera szesnastkowe oznaczenia miejsc
w pamici. Czasami poszukiwanie takich wartoci w internecie nie da nam adnych rezultatw, natomiast powd powstania problemu moe uda si odczyta z paska tytuu
okna z komunikatem. W komunikatach o bdach naley szuka sw kluczowych, ktre
moglibymy wpisa do zapytania przesyanego z wyszukiwarki.
Wyszukiwanie kombinacji nazwy programu oraz sw kluczowych pochodzcych
z komunikatu o bdzie moe doprowadzi nas do rozwizania caego problemu. Na
pocztek wyszukiwanie naley przeprowadzi w specjalizowanych witrynach, takich
jak http://support.microsoft.com, aby mocno ograniczy liczb wynikw. Jeeli tutaj nie
znajdziemy adnych rozwiza, to naley przenie zapytanie do witryny z szerszym zakresem wyszukiwania (na przykad www.bing.com), a ostatecznie mona wykona wyszukiwanie w mniej wicej piciu miliardach stron WWW indeksowanych przez wyszukiwark Google.
Zawsze trzeba jednak pamita, eby do wyszukiwania wpisywa najwaniejsze sowa
z komunikatw o bdach wywietlanych przez program. Na przykad jeeli wyszukiwanie szesnastkowego adresu podawanego w komunikacie nie da nam adnych odpowiedzi, to mona sprbowa kombinacji innych sw pojawiajcych si w tym komunikacie. Jeeli mimo wszystko otrzymujemy wyniki cakowicie niepasujce do naszego
problemu, takie jak strony opisujce kopoty z systemami uniksowymi, podczas gdy interesuj nas problemy z systemami Windows, to naley poprzedzi znakiem odejmowania
764
sowa, ktrych nie chcemy zobaczy w wynikach. Na przykad wpisujc w wyszukiwarce

Google sowa windows 7 kopia zapasowa -unix -linux, otrzymamy list stron zawierajcych sowa Windows 7 i kopia zapasowa, ale niezawierajcych sw unix lub linux.
Najlepszym rozwizaniem jest uzyskanie w sieci WWW jak najwikszej iloci informacji
na temat trapicego nas bdu. Wyszukiwanie na witrynie producenta programu moe
da najlepsze rezultaty, poniewa to wanie jego twrca powinien by w stanie najlepiej
odpowiedzie na nasze pytania.
Edytowanie rejestru
W wyniku poszukiwa rozwizania problemu moemy znale procedur, ktra wymaga
wprowadzenia zmian w rejestrze systemu, co oznacza, e musimy samodzielnie edytowa
rejestr. Edytowanie rejestru to bardzo powana sprawa, poniewa nie ma tutaj miejsca
na pomyki. Nie wolno prbowa rozwizywa problemw przez modyfikowanie zawartoci rejestru na chybi-trafi. Jeeli znajdziemy rozwizanie problemu wymagajce
wprowadzenia zmian do rejestru, naley postpowa dokadnie tak, jak podawane jest
to w rozwizaniu. Nawet najmniejszy bd przy wpisywaniu danych moe spowodowa
duo wiksze kopoty ni te, z ktrymi si zmagamy. Jeeli kto nie ma zacicia technicznego i nie chce wywoa problemw, ktrych nie bdzie w stanie rozwiza, powinien
poprosi o pomoc profesjonalist.
Zanim przystpimy do modyfikowania zawartoci rejestru, naley dokadnie si dowiedzie, co mamy zamiar zrobi. Przede wszystkim trzeba zdawa sobie spraw, e rejestr
jest swoist baz danych, w ktrej system Windows oraz zainstalowane w nim programy
przechowuj dane niezbdne do prawidowego funkcjonowania na danym komputerze.
Typowy uytkownik komputera moe uywa go przez cae ycie i nawet nie zdawa
sobie sprawy z tego, e rejestr w ogle istnieje. Mam nawet przeczucie, e wikszo uytkownikw nie ma o tym bladego pojcia. W rejestrze nie ma w kocu nic, co mona by
nazwa przyjaznym dla uytkownika, a nawet mona powiedzie, e rejestr jest wyjtkowo wrogo nastawiony do uytkownika. Firma Microsoft udostpnia program Edytor
rejestru, poniewa czasami programici i inni specjalici musz zmieni co w rejestrze
rcznie.
Rejestr nie jest bezpiecznym miejscem do zabaw. Prosz zwraca baczn uwag
na wszystkie podawane w tym rozdziale ostrzeenia!
Organizacja danych w rejestrze

Rejestr systemu Windows skada si z kilku kluczy gwnych (ang. hive), z ktrych kady
przechowuje okrelony rodzaj informacji. W kadym z tych kluczy znajduj si kolejne
klucze i podklucze wprowadzajce porzdek do danych. W rejestrze zamiast folderw
i zawartych w nich podfolderw stosowane s klucze i umieszczane w nich podklucze.
W rejestrze nie mona przechowywa plikw ani dokumentw. Zapisywane s w nim tylko
wartoci. Niektre z tych wartoci s czytelne rwnie dla czowieka, ale cz z nich
bdzie dla nas cakowicie nieczytelna. Na przykad po zainstalowaniu pakietu Microsoft
765
Office jedna z wartoci w rejestrze bdzie przechowywaa ciek, w ktrej pakiet ten
zosta zainstalowany. Zazwyczaj warto ta ma posta C:\Program Files\Microsoft
Office\Office 12\. Znaczenia tej wartoci nie trzeba chyba nikomu tumaczy. Niestety,
w rejestrze znajdziemy te wartoci o na przykad takiej treci: {89820200-ECBD-11cf8B85-00AA005B4383}!8,0,7100,0. Nie sdz, eby ktokolwiek mg rozszyfrowa jej
znaczenie. Przeznaczenie poszczeglnych wartoci moe nie by oczywiste dla czowieka, ale korzystajce z nich oprogramowanie przygotowane jest tak, e w zalenoci
od wartoci zapisanych w wybranych kluczach wykonuje okrelone dziaania.
Standardowe klucze gwne i podklucze

Za chwil zajmiemy si szczegami edytowania rejestru. Na razie na rysunku 38.1
przedstawiam przykadowy wygld okna Edytora rejestru. Tak zapewne bdzie wyglda przy pierwszym uruchomieniu. Nazwy wywietlane w lewej kolumnie okna s standardowymi kluczami gwnymi. S to zdefiniowane przez firm Microsoft logiczne grupy
kluczy, podkluczy i wartoci zbudowane na podstawie specjalnych plikw przechowujcych wszystkie te informacje. W kadym z kluczy gwnych przechowywany jest pewien
cile okrelony zbir informacji, opisywany w tabeli 38.1. Prosz zauway, e wikszo
kluczy gwnych ma swoje standardowe skrty, na przykad klucz HKEY_CURRENT_
USER ma skrt HKCU.
Rysunek 38.1.
Standardowe klucze
gwne w lewym
panelu Edytora
rejestru
Aby uruchomi edytor rejestru, naley klikn przycisk Start, wpisa sowo regedit
Kliknicie biaego trjkta przy nazwie klucza powoduje jego rozwinicie i wywietlenie wszystkich podkluczy. W takim przypadku przy podkluczach te powinnimy zobaczy biae trjkty, za pomoc ktrych mona rozwin kolejny poziom podkluczy. Na
przykad na rysunku 38.2 rozwinem klucz HKEY_CLASSES_ROOT, aby wywietli zawarte
w nim podklucze. W tym kluczu kady z podkluczy reprezentuje jeden z typw plikw,
dlatego w ramach przykadw rozwinem rwnie kilka dodatkowych podkluczy.
766
Tabela 38.1. Standardowe klucze gwne

Nazwa klucza
Skrt
Opis
HKEY_CLASSES_ROOT
HKCR
Przechowuje informacje na temat typw dokumentw i rozszerze,

zarejestrowanych programw, ktrych mona uy do otwierania
takich dokumentw, dane domylnych programw dla
poszczeglnych typw plikw oraz opcje, jakie pojawiaj
si po klikniciu ikony pliku prawym przyciskiem myszy.
HKEY_CURRENT_USER
HKCU
Przechowuje informacje na temat konta uytkownika uywajcego

w danym momencie komputera oraz konkretne ustawienia
wybrane przez uytkownika w ramach swojego konta.
HKEY_LOCAL_MACHINE
HKLM
Przechowuje informacje na temat sprztu skadajcego

si na komputer, wcznie z urzdzeniami, ktre mog nie by
w danym momencie podczone.
HKEY_USERS
HKU
Przechowuje informacje na temat wszystkich kont uytkownikw,

definiowanych w panelu sterowania.
HKEY_CURRENT_CONFIG Brak
Podobnie jak w przypadku klucza HKEY_LOCAL_MACHINE,

w tym kluczu rwnie przechowywane s informacje na temat
sprztu wchodzcego w skad komputera. Jednak tym razem
znajdziemy w nim informacje na temat sprztu aktualnie
podczonego i dziaajcego prawidowo.
Rysunek 38.2. Klucz HKEY_ CLASSES_ROOT z rozwinitymi podkluczami
Czsto bdziemy mogli zobaczy odwoania do poszczeglnych podkluczy zapisane

w postaci cieki, podobnej do tych, jakie podawalimy ju wczeniej w odniesieniu do
plikw. Na przykad cieka do pliku moe mie posta C:\Uytkownicy\jboyce\Obrazy
767
Zdjcie01.jpg, ktra dokadnie informuje system Windows o miejscu, w jakim zapisany

jest dany plik: Przej na dysk C:, otworzy po kolei foldery Uytkownicy, jboyce i Obrazy,
a w ostatnim folderze znale plik Zdjcie01.jpg.
cieka rejestru zbudowana jest bardzo podobnie, poniewa tutaj rwnie nazwy kolejnych podkluczy rozdzielane s znakami lewego ukonika. Na przykad klucz wybrany na
rysunku 38.2 ma posta Komputer\HKEY_CLASSES_ROOT\.3g2\OpenWithProgIds.
Rysunek 38.3. Rozwinity klucz HKEY_CURRENT_ USER\Control Panel\ Appearance\ Schemes
Czasami w rnych instrukcjach podawana jest cieka prowadzca do konkretnego

klucza lub wartoci, na przykad HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Appeariance\
Schemes. Chcc dosta si do tego klucza, naley rcznie rozwija po kolei wszystkie
podklucze znajdujce si na ciece. Na rysunku 38.3 zobaczy mona efekt rozwijania
kluczy z podanej wyej cieki. Znajdujce si w tym kluczu wartoci (widoczne w kolumnie Dane) s tylko zbiorem liczb binarnych. Jest to doskonay przykad tego, jak bardzo
nieprzyjazny dla uytkownika moe by rejestr.
Wartoci kluczy
Dane przechowywane w kluczu nazywane s wartociami. Warto jest konkretn informacj, ktr mona przechowywa w postaci cigu znakw (tekstu) lub liczby. Niestety,
pojcia cig znakw i liczba nie wyczerpuj tu wszystkich moliwoci, poniewa
kade z nich mona rozbi jeszcze na poszczeglne typy danych, ktre zostay wypisane
w tabeli 38.2.
W znakomitej wikszoci przypadkw tworzenia lub modyfikowania wartoci w rejestrze przyjdzie nam pracowa z wartociami typu cig znakw, DWORD lub QWORD.
Wprowadzanie cigu znakw do rejestru polega na prostym wpisaniu ich w polu tekstowym. W przypadku wartoci typu DWORD lub QWORD warto t naley poda
768
Tabela 38.2. Typy danych wartoci rejestru

Nazwa
Typ danych
Opis
Warto binarna
REG_BINARY
Surowe dane binarne uywane najczciej przez

elementy sprztowe. Wartoci te najczciej
wywietlane s w formacie szesnastkowym.
Warto typu DWORD REG_DWORD
Liczba cakowita uywana czsto

do przechowywania parametrw urzdze
i usug. Do podtypw tego typu danych
nale REG_DWORD_LITTLE_ENDIAN
i REG_DWORD_BIG_ENDIAN, w ktrych najmniej
znaczcy bit liczby znajduje si odpowiednio
na najmniejszym lub najwikszym adresie.
Wartoci rozwijanego
cigu znakw
REG_EXPAND_SZ
Cig znakw o zmiennej dugoci, uywany

czsto do przechowywania danych dla aplikacji
i usug.
Wartoci wielu cigw

znakw
REG_MULTI_SZ
Cig znakw skadajcy si z wielu cigw

znakw, rozdzielanych za pomoc spacji,
przecinkw lub innych znakw specjalnych.
Warto cigu znakw
REG_SZ
Prosty cig znakw o staej dugoci.
Warto binarna
REG_RESOURCE_LIST
Zbir zagniedonych tablic (list), czsto

uywanych przez sterowniki urzdze.
Najczciej wywietlane s w postaci liczb
szesnastkowych.
Warto binarna
REG_RESOURCE_REQUIREMENTS_LIST Zbir zagniedonych tablic (list), zawierajcych
dane o sprzcie uywane przez sterowniki

urzdze. Najczciej wywietlane s w postaci
liczb szesnastkowych.
Warto binarna
REG_FULL_RESOURCE_DESCRIPTOR
Zbir zagniedonych list z danymi

o moliwociach urzdze sprztowych.
Najczciej wywietlane s w postaci liczb
szesnastkowych.
Brak
REG_NONE
Dane bez okrelonego typu, wywietlane

w postaci liczb szesnastkowych, jako dane
binarne.
cze
REG_LINK
Cig znakw z nazw dowizania

symbolicznego.
Warto typu Qword
REG_QWORD
Liczba 64-bitowa wywietlana jako warto

binarna.
w postaci szesnastkowej lub dziesitnej. Nie bd tutaj dokadniej wyjania rnic midzy
tymi zapisami, a jeeli kto jest zainteresowany szczegami zapisu szesnastkowego, to
z ca pewnoci znajdzie w internecie wiele ciekawych opisw i przykadw. Prosz
jednak pamita, e w czasie edytowania wartoci typu DWORD lub QWORD naley
zaznaczy opcj waciw dla stosowanego przez nas formatu. Na rysunku 38.4 przedstawiona zostaa warto wprowadzona w formacie dziesitnym.
769
Rysunek 38.4.
Edytowanie wartoci
typu DWORD
(32-bitowej)
Jeeli instrukcja rozwizania jakiego problemu nakazuje nam wprowadzenie wartoci

dziesitnej, to naley klikn opcj Dziesitny i dopiero wtedy wpisa warto w polu tekstowym. Jeeli mamy wpisa warto szesnastkow, to najpierw naley klikn opcj
Szesnastkowy.
Tworzenie kopii zapasowej rejestru

Podczas kadego uruchomiania komputera system Windows automatycznie tworzy rejestr
na podstawie dostpnego sprztu i oprogramowania, a nastpnie generuje kopi zapasow
przygotowanego wanie rejestru. Jeeli chcemy samodzielnie wprowadza zmiany do
rejestru, to powinnimy przygotowa sobie jego kopi zapasow jeszcze przed przystpieniem do dalszych operacji. Przy pracy z rejestrem nie mamy prawa popeni adnego
bdu, poniewa nawet drobna pomyka typograficzna moe mie bardzo powane i nieprzyjemnie konsekwencje.
Funkcja Ochrony systemu, ktr opisywaem w rozdziale 27., rwnie tworzy okresowo
kopie zapasowe rejestru.
Do edytowania rejestru potrzebne s uprawnienia administracyjne. Program, ktrego uywamy do tego celu, nazywa si regedit (Edytor rejestru), a mona go uruchomi za pomoc
dowolnej z poniszych metod:
Nacisn klawisz (
), wpisa regedit i klikn w menu pozycj regedit.exe.
Klikn przycisk Start, wybra opcj Uruchom, wpisa polecenie regedit i nacisn
klawisz Enter.
Jeeli w menu Start nie ma opcji Uruchom, to mona j w kadej chwili doda.
Naley w tym celu klikn przycisk Start prawym przyciskiem myszy, wybra
z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, w otwartym oknie dialogowym klikn
przycisk Dostosuj, a na licie opcji zaznaczy opcj Polecenie Uruchom. Na koniec
trzeba oczywicie klikn przycisk OK w kadym z otwartych okien dialogowych.
Otwarte zostanie okno Edytora rejestru, w ktrym zawsze przed wykonaniem jakichkolwiek zmian naley przygotowa kopi zapasow rejestru, stosujc ponisz procedur:
1. Wybra z menu pozycj Plik/Eksportuj.
2. Wybra folder i wpisa nazw pliku, do ktrego zapisana zostanie kopia zapasowa.
3. W celu wyeksportowania caego rejestru naley wybra w sekcji Zakres eksportu
opcj Wszystko.
770
To wszystko. W przypadku wystpienia katastrofy mona wybra z menu Edytora rejestru pozycj Plik/Importuj i przywrci ca zawarto rejestru z utworzonej wczeniej
kopii zapasowej.
Wprowadzanie zmian do rejestru

Zmiany moemy wprowadza we wszystkich wartociach rejestru, ale najpierw musimy
otworzy odpowiedni klucz. Zamy, e na witrynie WWW firmy Microsoft znalelimy
rozwizanie jakiego problemu, a cz tego rozwizania wymaga wprowadzenia zmian do
klucza HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run.
Musimy zatem dosta si do tego klucza, otwierajc po kolei klucze HKEY_LOCAL_
MACHINE, SOFTWARE, Microsoft, Windows, CurrentVersion, a na koniec klikajc
podklucz Run. W prawym panelu pojawi si wtedy wszystkie wartoci znajdujce si
w tym podkluczu. Na rysunku 38.5 mona zobaczy, e na pasku statusu wywietlana
jest pena cieka do otwartego klucza.
Rysunek 38.5. Klucz HKEY_LOCAL_ MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\ CurrentVersion\Run
Chcc zmieni warto jednej z wartoci podklucza, naley j dwukrotnie klikn. Pojawi
si wtedy okno dialogowe, w ktrym bdziemy mogli wprowadzi dowolne zmiany.
Wygld okna dialogowego uzaleniony jest od typu edytowanej wartoci. Na rysunku 38.6
przedstawiam jeden z moliwych wygldw tego okna.
Naley si upewni, e otwarty zosta waciwy klucz i wprowadzamy dokadnie tak
zmian, jaka opisywana jest w instrukcjach. Nawet najmniejsza pomyka moe
powodowa ogromne problemy.
771
Rysunek 38.6.
Okno dialogowe
pozwalajce
edytowa warto
typu cig znakw
W polu Dane wartoci znajduje si warto, ktr moemy edytowa. Po wprowadzeniu do niej modyfikacji naley klikn przycisk OK, a potem zamkn Edytor rejestru.
W ten sposb zmiana zostanie wprowadzona do rejestru, a my koczymy prac z edytorem.
To, czy zobaczymy jak zmian na ekranie, czy te nie, zaley od tego, w ktrym kluczu wprowadzamy zmiany. Wiele zmian w rejestrze wpywa na prac systemu dopiero
po zamkniciu Edytora rejestru, wszystkich dziaajcych w systemie programw i ponownym uruchomieniu komputera.
Jeeli okae si, e wprowadzone zmiany powoduj wicej problemw, ni s w stanie rozwiza, to naley odtworzy rejestr z przygotowanej wczeniej kopii zapasowej. Naley
w tym celu otworzy Edytor rejestru, wybra w nim z menu pozycj Plik/Importuj i zaimportowa plik kopii zapasowej rejestru. Jeeli wszystko poszo zgodnie z planem, to mona
nawet usun kopi zapasow.
Dodatkowe wskazwki
Od mniej wicej wier wieku (tak, chyba czuj si ju staro) rozwizuj najrniejsze
problemy z komputerami. W tym czasie nauczyem si jednej rzeczy, ktra niezmiennie
zapewniaa mi kolejne sukcesy w pracy: naley postpowa metodycznie.
Nie wolno od razu zmienia ustawie programw, systemu, rejestru, usuwa plikw
i robi innych rzeczy bez dokadnego zrozumienia zagadnienia, ktrym si zajmujemy.
Rwnie wane jest to, eby nie wprowadza od razu wielu zmian. Znacznie lepiej jest
wykona jedn zmian, sprawdzi, czy rozwizuje ona problem, a w razie potrzeby sprbowa wprowadzi kolejn.
Oto kilka dodatkowych porad:
Poszukujc odpowiedzi w sieci WWW, naley zadawa jak najbardziej spjne

pytania. Dobrze jest zawrze w nich jak najwicej sw kluczowych opisujcych
nasz problem. Jeeli chodzi nam o pewien komunikat o bdzie, to naley wpisa
do zapytania ca tre tego komunikatu (umieszczajc j w cudzysowie).
Naley zada sobie pytanie, co si ostatnio zmienio. Czy zainstalowalimy

co nowego? Czy zmienialimy jakie ustawienia? Informacja o momencie powstania
problemu i zmianach wprowadzonych tu przed jego pojawieniem si moe by
nieocenion pomoc przy poszukiwaniu rozwizania.
Zmiany naley wprowadza i testowa pojedynczo, za kadym razem sprawdzajc,

czy dana modyfikacja nie rozwizaa naszego problemu.
772
Dobrze jest prowadzi notatki. Po wprowadzeniu kadej zmiany i wykonaniu testu

naley sporzdzi odpowiedni notatk. Dziki temu bdziemy wiedzie, co i kiedy
zostao zmienione.
Nie powinno zaskakiwa nas to, e co, co wygldao na jeden problem,

tak naprawd jest ca gr problemw.
Za pomoc punktw przywracania moemy prbowa przywrci system do stanu,

w jakim znajdowa si przed pojawieniem si problemw.
Przed wprowadzeniem powaniejszych zmian naley wykona kopi zapasow

wszystkich wanych danych.
Przed wprowadzeniem zmian do rejestru naley wykona kopi zapasow kluczy,

ktre mamy zamiar zmodyfikowa.
Pomoc przy rozwizywaniu problemw

z oprogramowaniem
Wicej informacji na temat rozwizywania problemw z oprogramowaniem mona znale w oknie Pomocy i obsugi technicznej, szukajc w nim frazy rozwizywanie problemw oprogramowanie. Mona te sprbowa zada pytanie na odpowiedniej grupie
dyskusyjnej Spoecznoci Microsoft.
Cz VIII
Sprzt i poprawianie
wydajnoci
W tej czci:
Rozdzia 39. Instalowanie i usuwanie sprztu
Rozdzia 40. Uywanie bezprzewodowych urzdze Bluetooth
Rozdzia 41. Synchronizowanie urzdze
Rozdzia 42. Poprawianie wydajnoci systemu
Rozdzia 43. Rozwizywanie problemw ze sprztem i wydajnoci
Sprztem komputerowym nazywane s te elementy, ktrych moemy fizycznie dotkn
i wzi do rki. Za sprzt komputerowy uznawane s te wszystkie dodatkowe gadety,
ktre moemy podczy do komputera, takie jak kamery cyfrowe i zewntrzne dyski
twarde. W VIII czci niniejszej ksiki zajmowa si bdziemy wanie sprztem i tego
rodzaju gadetami.
W rozdziale 39. opisywa bd oglne narzdzia i techniki umoliwiajce instalowanie
nowego sprztu w komputerze, uruchomienie go i ewentualne usunicie sprztu, ktry nie
jest ju potrzebny.
Rozdzia 40. powicony zosta w caoci urzdzeniom Bluetooth, poniewa aktualnie
dostpne s setki rnych urzdze tego typu, a w przyszoci mona si spodziewa
jeszcze wikszej rnorodnoci.
W rozdziale 41. omawiane jest nowe Centrum synchronizacji, umoliwiajce synchronizowanie naszego komputera z wieloma rnymi rodzajami urzdze.
W rozdziale 42. przyjrzymy si sprztowi komputera pod ktem jego wydajnoci, czyli
prb wycinicia ostatnich potw z posiadanego sprztu.
Jak zawsze, na koniec kadej czci omawia bd techniki rozwizywania problemw,
tym razem ukierunkowane na problemy zwizane ze sprztem i wydajnoci komputera.
774
Cz VII Sprzt i poprawianie wydajnoci
775
Rozdzia 39.
Instalowanie i usuwanie
sprztu
W tym rozdziale:
Uywanie urzdze typu hot-plug
Rozczanie urzdze typu hot-plug
Instalowanie innych urzdze
Usuwanie urzdze
Komputery skadaj si ze sprztu i oprogramowania. Te dwa skadniki wsppracuj ze

sob, dziki czemu moemy normalnie uywa komputera. W tym rozdziale postaram si
wyjani funkcj poszczeglnych skadnikw tej mieszanki, ze szczeglnym uwzgldnieniem instalowania i usuwania sprztu w systemie Windows 7.
Zanim zajmiemy si sprawami zwizanymi ze sprztem, zastanowimy si dokadniej,
czym jest sprzt i oprogramowanie.
Tajniki sprztu i oprogramowania

Sprztem (ang. hardware) jest dowolne urzdzenie fizyczne wykorzystywane przez nasz
komputer, niezalenie od tego, czy jest ono zamontowane wewntrz komputera (tak jak na
przykad procesor lub pyta gwna), czy te po prostu do niego podczone. Pojedynczy
gadet sprztowy okrelany jest urzdzeniem sprztowym albo w skrcie urzdzeniem.
Z komputerem mona uywa tysicy rnych urzdze, takich jak drukarki, skanery,
myszy, klawiatury, monitory, dyski twarde, kamery cyfrowe, odtwarzacze MP3, modemy
i routery.
Zanim przejdziemy dalej, musz jeszcze poda dokadniejsz definicj oprogramowania (ang. software). Oprogramowaniem nazywany jest kod programu przygotowany tak,
eby spenia okrelon funkcj. Na przykad oprogramowaniem jest cao kodu skadajcego si na program WordPad. Podobnie kod skadajcy si na cay system Windows 7 rwnie jest oprogramowaniem.
776
Oprogramowaniem s te wszystkie sterowniki urzdze. Sterownik jest programem,

ktrego zadaniem jest poredniczenie pomidzy urzdzeniem a aplikacj lub systemem
operacyjnym. Na przykad sterownik graficzny pozwala systemowi Windows 7 na komunikacj z ekranem komputera i sterowanie nim. Podobnie sterownik drukarki pozwala
systemowi na komunikacj z drukark i sterowanie ni.
Istnieje jeszcze specjalny rodzaj oprogramowania nazywanego oprogramowaniem wbudowanym (ang. firmware), ktre waciwie rwnie jest tylko kodem programu. Istotne
jest jednak miejsce przechowywania tego kodu. W przypadku oprogramowania wbudowanego kod programu przechowywany jest w samym urzdzeniu sprztowym, najczciej
w pamici tylko do odczytu. Na przykad oprogramowaniem wbudowanym jest program
pozwalajcy na normaln prac aparatu fotograficznego lub iPoda.
Typowy uytkownik systemu Windows 7 bdzie styka si z oprogramowaniem wbudowanym tylko wtedy, gdy bdzie chcia dokona aktualizacji tego oprogramowania
w urzdzeniu przenonym, takim jak odtwarzacz MP3. Znacznie czciej bdziemy musieli
instalowa sterowniki urzdze oraz wykonywa aktualizacje systemu Windows.
Kilka sw o sterownikach urzdze

Jak ju wspominaem w poprzednim podrozdziale, sterowniki urzdze umoliwiaj systemowi Windows komunikacj z urzdzeniami sprztowymi i sterowanie nimi. Co prawda
do systemu Windows 7 doczony jest cakiem pokany zbir sterownikw najrniejszych urzdze, ale wikszo z nich tworzona i rozprowadzana jest przez producentw
samych urzdze. Na przykad sterownik do karty graficznej z pewnoci zosta przygotowany przez firm, ktra t kart zaprojektowaa.
Sterowniki urzdze s bardzo cile powizane z konkretnymi urzdzeniami. Oznacza
to, e sterownik przygotowany dla jednego rodzaju urzdzenia nie bdzie wsppracowa z urzdzeniem innego typu. Z tego powodu przed zainstalowaniem urzdzenia naley
si upewni, e mamy do niego waciwe sterowniki. Jeeli wanie kupilimy nowe urzdzenie wymagajce sterownika niedoczanego do systemu Windows, to sterownik ten
powinnimy otrzyma wraz z tym urzdzeniem, na przykad na pycie CD. Ze wzgldu
na to, e wersja sterownika zostaa przygotowana specjalnie dla tego urzdzenia, przed
jego instalacj nie musimy ju pobiera zaktualizowanych sterownikw. Dobrze jest
jednak mimo wszystko odwiedzi witryn WWW producenta urzdzenia i sprawdzi, czy
nie pojawia si nowsza wersja sterownika, usuwajca rne problemy wykryte w poprzednich wersjach. Zalecam najpierw zainstalowa urzdzenie za pomoc doczonego sterownika, a pniej w razie potrzeby sprawdzi dostpno zaktualizowanych wersji.
Uywanie urzdze typu hot-plug

Wiele nowoczesnych urzdze umoliwia podczanie ich do komputera w czasie jego
pracy. S to tak zwane urzdzeniu typu hot-plug. Przed podczeniem takiego urzdzenia
nie trzeba wycza komputera. Nie trzeba te przeprowadza penego procesu instalacji
po podczeniu urzdzenia do komputera. Naley jednak najpierw przeczyta instrukcj
777
doczan do urzdzenia, poniewa czasami w pierwszej kolejnoci naley zainstalowa

pewne oprogramowanie. W takim przypadku oprogramowanie to najczciej znajduje si
na pycie CD doczanej do urzdzenia.
Dziki temu, e system Windows wyposaony jest w ogromn bibliotek rnych
sterownikw, moemy po prostu podczy urzdzenie do komputera i zacz go uywa
bez uprzedniego instalowania specjalnych sterownikw. W ten sposb mona podczy
dowolny napd USB flash. Wikszo aparatw fotograficznych wykrywana jest przez
system Windows 7 jako napdy USB flash, podobnie jak wiele kamer.
Urzdzenia typu hot-plug podczane s zwykle do komputera za pomoc jednego z trzech

gwnych portw: USB, IEEE 1392 (FireWire) lub PCMCIA (nazywanych te PC Card,
CardBus lub ExpressCard). Poszczeglne rodzaje portw omawia bd w kolejnych
punktach.
Podczanie urzdze USB

Urzdzenia USB (Universal Serial Bus) s obecnie najczciej spotykanymi urzdzeniami
typu hot-plug. Port USB uywany jest do podczania aparatw cyfrowych, mikrofonw, zewntrznych dyskw twardych i wielu innych rodzajw urzdze. Podobnie jak inne
technologie komputerowe, porty USB ewoluoway przez lata, przez co na rynku dostpnych jest kilka wersji portw USB.
Najwaniejsz rnic midzy poszczeglnymi wersjami jest szybko przesyania danych.
Porty USB w wersji 1.0 i 1.1 udostpniaj dwie prdkoci: nisk (Low Speed 1,5 Mb/s),
z ktrej korzystaj myszy i klawiatury, oraz pen (Full Speed 12 Mb/s), ktra uywana jest przez aparaty cyfrowe i zewntrzne dyski. Wersja USB 2.0 pozwala na uywanie
dodatkowo trzeciej prdkoci (High Speed), w ktrej dane mona przesya z szybkoci 480 Mb/s.
Standard USB 2.0 jest zgodny z wczeniejszymi standardami USB 1.0 i 1.1, dziki czemu
urzdzenia USB 2.0 mog wsppracowa z komputerami wyposaonymi w porty USB 1.x.
W takiej sytuacji urzdzenia te bd przesyay dane z prdkoci 12 Mb/s, a nie z prdkoci 480 Mb/s przewidywan w standardzie USB 2.0. Jak wida, nie musimy w ogle
wiedzie, jaki typ portw USB mamy zamontowany w komputerze. Jeeli urzdzenie
USB 2.0 podczymy do portu USB 1.0 lub 1.1, to system Windows wywietli komunikat z informacj, e lepsz wydajno pracy z tym urzdzeniem uzyskamy, podczajc je
do portu USB 2.0. Oczywicie urzdzenie bdzie te dziaao prawidowo, cho o wiele
wolniej ni w przypadku podczenia go do portu USB 2.0.
Jeeli kto chciaby si dowiedzie wicej na temat technologii omawianych w tym
rozdziale, takich jak porty USB, IEEE 1394, IDE, SATA i innych, powinien odwiedzi
witryn www.pl.wikipedia.org i poszuka na niej odpowiednich skrtw.
Istniej trzy rne ksztaty wtyczek USB, ktrym przypisano nazwy Typ A, Typ B
i Mini-USB. W komputerze zamontowane s eskie porty typu A, do ktrych wpinane
s mskie wtyczki typu A zamontowane na przewodach USB. Z kolei urzdzenia mog
by wyposaone w porty typu A, B lub Mini. Na rysunku 39.1 przedstawione zostay
symbole portw USB oraz ksztaty gniazd umieszczanych w komputerze. Po prawej stronie
778
Rysunek 39.1.
Symbole USB,
porty i wtyczki
widoczne s te zdjcia poszczeglnych rodzajw wtyczek. Wszystkie wtyczki przygotowane s w ten sposb, e nie da si ich podczy do gniazda w niewaciw stron.
Jeeli przy prbach delikatnego wepchnicia wtyczki do gniazda nie uda si nam uzyska
poczenia, wystarczy odwrci wtyczk i sprbowa jeszcze raz.
Podczenie urzdzenia USB nie powinno by trudne, pod warunkiem e najpierw zainstalowalimy niezbdne oprogramowanie dostarczane przez producenta. Dopiero wtedy
mona wykona nastpujce kroki:
1. Jeeli urzdzenie ma wcznik, naley je wyczy.
2. Podczy urzdzenie do komputera za pomoc odpowiedniego przewodu.
3. Jeeli urzdzenie ma wcznik, naley je wczy.
Przy pierwszym podczaniu urzdzenia moemy zobaczy na ekranie rne komunikaty
informujce o tym, e system Windows aduje wanie sterowniki urzdzenia. Po chwili
powinien pojawi si kolejny komunikat z informacj, e urzdzenie jest gotowe do uycia.
W wielu przypadkach pojawi si te okno dialogowe funkcji autoodtwarzania z opcjami
dotyczcymi podczonego urzdzenia. Przykad takiego okna przedstawiam na rysunku 39.2. Mona w nim klikn opcj, ktr uznamy za najlepiej dopasowan do dziaa,
jakie bdziemy wykonywa z danym urzdzeniem. Na przykad po podczeniu dysku
twardego mona wybra opcj Otwrz folder, aby wywietli pliki. Inn opcj wybierzemy w przypadku, gdy dysk twardy uywany jest do przechowywania konkretnych
rodzajw plikw.
Do czego suy opcja Przyspiesz mj system i funkcja ReadyBoost?
Niektre urzdzenia USB mog zosta wykorzystane do przyspieszenia pracy systemu za pomoc
funkcji ReadyBoost. Po podczeniu do komputera napdu flash wrd opcji autoodtwarzania znajdziemy opcj umoliwiajc wykorzystanie tego napdu w funkcji ReadyBoost. Jest to wbudowany
w system Windows 7 mechanizm umoliwiajcy przyspieszenie pewnych dziaa przez wykorzystanie pamici flash jako porednika pomidzy procesorem a dyskiem twardym. Dziaa on tylko
z urzdzeniami USB, ktre s przystosowane do penienia takiej roli. Pamici flash charakteryzuj
si krtkimi czasami dostpu, ale nie s obsugiwane przez wszystkie urzdzenia USB. Wicej informacji na temat dziaania funkcji ReadyBoost podam w rozdziale 42.
779
Rysunek 39.2.
Przykadowe okno
dialogowe
autoodtwarzania
Podczanie urzdze IEEE 1394

Port IEEE 1394 (w skrcie 1394) jest czem o duej przepustowoci (800 Mb/s) uywanym najczciej do podczania cyfrowych kamer wideo oraz zewntrznych dyskw
o duej szybkoci dziaania. Symbol oraz ksztat gniazda zcza IEEE 1394 przedstawiony
zosta na rysunku 39.3. Porty te znane s te pod nazwami FireWire i iLink.
Rysunek 39.3.
Symbol i ksztat
gniazda zcza
FireWire
Standard 1394a pozwala na uzyskanie szybkoci rzdu 400 Mb/s, natomiast standard
1394b oznacza przyspieszenie do 800 Mb/s.
Podczanie urzdzenia IEEE 1394 jest bardzo podobne do podczania urzdzenia USB:
1. Przy wczonym komputerze naley wyczy urzdzenie (jeeli ma ono wycznik).
2. Podczy urzdzenie IEEE 1394 do komputera za pomoc odpowiedniego
przewodu.
3. Wczy urzdzenie i poczeka.
Jak mona si domyla, dalsze operacje uzalenione s od rodzaju urzdzenia.
780
Karty PCMCIA (PC Card)

Karty PCMCIA (nazywane te kartami PC Card, Cardbus lub ExpressCard) s najczciej
wykorzystywane w komputerach typu notebook. Urzdzenia te s zwykle nieco wiksze
i grubsze od karty kredytowej (przykad takiej karty zobaczy mona na rysunku 39.4).
Rysunek 39.4. Karta PCMCIA
Podczanie karty PCMCIA do komputera jest bardzo proste. Wystarczy woy kart do
gniazda (waciw stron) i docisn a do uzyskania poczenia. Podobnie jak w przypadku urzdze USB i FireWire na ekranie powinny pojawi si pewne komunikaty
oznaczajce, e urzdzenie jest podczone i gotowe do uycia. Sposb uycia tego urzdzenia zaley oczywicie do jego rodzaju i przeznaczenia.
Uywanie kart pamici

Karty pamici s urzdzeniami pamici masowej typu hot-plug. Na rysunku 39.5 przedstawione zostay przykady rnych typw kart pamici. Kart pamici wystarczy podczy
do portu USB, aby uzyska dostp do caej jej zawartoci. Jeeli komputer wyposaony
jest w czytniki kart pamici, to mona podczy je bezporednio do odpowiedniego
gniazda.
Po woeniu kary pamici do gniazda na ekranie powinnimy zobaczy komunikaty informujce o tym, e karta jest gotowa do uycia. Moe otworzy si okno dialogowe autoodtwarzania albo od razu okno Eksploratora, w ktrym wywietlana bdzie zawarto
karty pamici. W obu przypadkach karta pamici traktowana bdzie jak urzdzenie pamici
masowej USB.
781
Rysunek 39.5.
Przykadowe
karty pamici
Karty pamici i pami masowa USB

Karty pamici i urzdzenia USB przechowuj dane w sposb zbliony do zewntrznych
dyskw twardych. Z tego powodu kade takie urzdzenie reprezentowane jest przez
osobn ikon w folderze Komputer. Na rysunku 39.6 mona zobaczy przykad, w ktrym
do portw USB komputera podczony jest zewntrzny dysk twardy, a do gniazda kart
pamici woona zostaa jedna karta.
Rysunek 39.6. Zewntrzna karta pamici w folderze Komputer
Uywanie takich urzdze niczym nie rni si od uywania zwykych dyskw twardych.
Aby zobaczy zawarto urzdzenia, naley otworzy jego ikon, a nastpnie uywa
standardowych technik nawigacji w folderach, usuwania, kopiowania oraz przenoszenia
plikw i folderw, o ktrych mwiem w rozdziaach 22. i 23.
782
Odczanie urzdze typu hot-plug

Przed odczeniem od komputera dowolnego urzdzenia typu hot-plug naley si upewni, e nie s do niego przesyane adne dane, a aden z plikw nie jest otwarty. W tym
celu naley przyjrze si ikonom znajdujcym si w obszarze powiadomie i sprawdzi,
czy nie ma wrd nich ikony o nazwie Bezpieczne usuwanie sprztu i wysuwanie nonikw (pojawia si ona tylko w przypadku, gdy do komputera podczone jest urzdzenie
pamici masowej). Ikona ta zostaa przedstawiona na rysunku 39.7. Prosz zauway,
e ikona ta nie wywietla adnego tekstu podpowiedzi, a jedynie swoj ogln nazw, czyli
Bezpieczne usuwanie sprztu i wysuwanie nonikw.
Rysunek 39.7.
Ikona Bezpieczne
usuwanie sprztu
Chcc bezpiecznie usun jakie urzdzenie, naley klikn t ikon, a nastpnie wybra
na wywietlonej licie nazw tego urzdzenia, ktre ma zosta usunite. Mona te klikn
ikon dwukrotnie, a wtedy otwarte zostanie okno dialogowe Bezpieczne usuwanie sprztu
i wysuwanie nonikw (rysunek 39.8) z list wszystkich podczonych do komputera
urzdze.
Rysunek 39.8.
Okno dialogowe
Bezpieczne usuwanie
sprztu
Jeeli mamy kopoty z podczaniem urzdzenia do portw zlokalizowanych na tylnej

obudowie komputera, to naley zostawi przewd USB lub FireWire wpity do tego zcza,
a odczy tylko przewd od samego urzdzenia. W ten sposb w przyszoci duo
atwiej bdzie nam podcza wszystkie urzdzenia. Mona te zaopatrzy si
w koncentrator USB, podczy go kablem do gniazda z tyu komputera i pooy
na biurku, gdzie bdzie atwo dostpny.
Naley tutaj klikn pozycj Wysu dotyczc urzdzenia, ktre chcemy odczy od komputera. Wybrany nonik nie zostanie automatycznie odczony, ale system go zamknie
i wywietli komunikat, e teraz moemy bezpiecznie go odczy.
Niestety, nie wszystkie urzdzenia mona tak atwo podcza i odcza od komputera.
Niektre z nich wymagaj zastosowania duo bardziej zoonych procedur zwizanych
z podczaniem i instalowaniem. Takimi urzdzeniami zajmiemy si w nastpnym podrozdziale.
783
Instalowanie innych urzdze

Zwyczajnych urzdze sprztowych nie mona podcza do komputera w czasie jego
pracy. W wikszoci przypadkw konieczne jest wyczenie komputera, podczenie urzdzenia, wczenie go i dopiero wtedy ponowne wczenie komputera. Oprcz tego urzdzenie do prawidowej pracy moe wymaga zainstalowania dodatkowego oprogramowania.
Wszystko zaley od tego, jakie urzdzenie chcemy podczy do komputera. Najlepszym
rozwizaniem jest przeczytanie instrukcji instalacji doczanej do kadego urzdzenia
sprztowego. W tym miejscu mog poda tylko oglne wskazwki oraz przykady, ktre
mog da pewien pogld na proces instalowania urzdze.
Wikszo komputerw wyposaona jest w porty przedstawione na rysunku 39.9, cho
w poszczeglnych komputerach moemy znale jeszcze dodatkowe porty albo stwierdzi,
e pewnych portw brakuje. W komputerach typu notebook wszystkie porty umieszczane s na bocznych krawdziach, a czasami zasaniane przez specjalne pokrywy. Mimo
tych wszystkich rnic podstawowy wygld poszczeglnych portw bdzie dokadnie taki,
jak przedstawiono na tym rysunku.
Rysunek 39.9.
Porty znajdujce
si na tylnej cianie
komputera
Dodatkowo istniej te urzdzenia, ktre moemy zainstalowa wewntrz obudowy komputera. Takie urzdzenia podczane s do portw znajdujcych si wewntrz komputera,
na pycie gwnej. Pyta gwna jest elementem elektronicznym czcym wszystkie
elementy sprztowe skadajce si na komputer, w tym procesor, pami RAM, wewntrzne dyski twarde i pozostae urzdzenia. Gniazda przeznaczone na dodatkowe urzdzenia nazywane s zczami rozszerze, a podczane do nich urzdzenia zwykle nazywane s kartami rozszerze.
784
Na rysunku 39.10 zobaczy mona oglny schemat rozoenia wszystkich zczy kart
rozszerze na pycie gwnej oraz ich wygld.
Rysunek 39.10.
Zcza na pycie
gwnej
Instalowanie kart rozszerze

Wiele wewntrznych urzdze sprztowych ma posta kart PCI, ktre montowane s
w zczach PCI. Zcza te umiejscowione s tak, e jeden koniec karty ustawiony jest
tu przy tylnej cianie komputera, dziki czemu z zewntrz dostpne s zcza udostpniane przez tak kart. Oglny przykad karty tego rodzaju przedstawiony zosta na
rysunku 39.11.
W nowszych pytach gwnych montowane s rwnie zcza PCI Express (PCIe) oraz
PCI Express 16. Zcza te umoliwiaj kartom szybsz komunikacj z pyt gwn,
ktra z drugiej strony pozwala na stosowanie duo bardziej rozbudowanych kart. Zcze
PCI Express 16 nadaje si doskonale do wsppracy z najnowszymi kartami graficznymi
obsugujcymi ogromne telewizory w technologii HD. Zcza AGP (Accelerated Graphics
Port) przeznaczone s wycznie do wsppracy z kartami graficznymi.
785
Rysunek 39.11.
Przykadowa karta PCI
Przed zakupem karty rozszerze musimy si dowiedzie, jakie zcza dostpne s w naszej
pycie gwnej. Przed przystpieniem do instalowania karty naley przeczyta doczon
do niej instrukcj. Nie ma tutaj jednej, zotej reguy, poniewa do swojego komputera
moemy doda setki rnych urzdze, dlatego naley dokadnie przestrzega procedury
instalacji urzdzenia podawanej przez producenta. Postpowanie niezgodnie z instrukcj najprawdopodobniej spowoduje rne problemy, ktre bdziemy musieli jeszcze
dugo rozwizywa. Wane jest, eby wyczy komputer przed otwarciem obudowy
i zamontowaniem w nim nowej karty. Naley te odczy przewd zasilajcy. Najlepiej
byoby, gdybymy mieli zaoone antystatyczne obrczki, tak eby nie generowa adunkw elektrostatycznych. Jedno statyczne wyadowanie moe zmieni pyt gwn w niezdatny do uycia kawaek zomu i uniewani jej gwarancj. Nie musz chyba mwi,
jak wielkie problemy to oznacza.
Opaski antystatyczne mona kupi w wielu sklepach komputerowych, a take w sklepach
z czciami elektronicznymi.
Zcza AGP i PCIe 16 wyposaone s w zatrzaski utrzymujce karty we waciwej pozycji. Przed prbami umieszczania karty w zczu trzeba si upewni, e zatrzask znajduje
si w pozycji otwartej. W czasie instalowania karty naley dociska j delikatnie, upewniajc si, e prawidowo dopasowaa si do zcza. Nie naley wciska jej na si, poniewa grozi to zamaniem karty. Docisk powinien by jednak wystarczajcy, eby rwno
i dokadnie umieci kart w zczu. Jeeli zcze wyposaone jest w zatrzask, to naley
przeoy go w pozycj zamknit. Mona wtedy ponownie zoy obudow komputera,
podczy przewd zasilajcy i wczy komputer.
W czasie usuwania karty ze zcza wyposaonego w zatrzask nie mona zapomnie
o przeczeniu go w pozycj otwart. Prby wyrwania karty z zamknitego zcza mog
spowodowa ogromne zniszczenia.
Jeeli instalowane urzdzenie jest zgodne ze standardem Plug-and-Play (wikszo dzisiejszych urzdze jest z nim zgodna), to dalsza procedura powinna by ju bardzo prosta.
Komputer powinien si normalnie uruchomi, ale niekoniecznie bdziemy mieli moliwo
od razu skorzysta z pulpitu. System Windows najpierw wykryje urzdzenie i przeprowadzi
786
procedur jego instalacji. Na ekranie powinny pojawia si komunikaty zwizane z instalowaniem urzdzenia, by moe w postaci dymkw z obszaru powiadomie. Gdy komunikaty przestan si pojawia, a pulpit bdzie wyglda normalnie, urzdzenie powinno
by gotowe do uycia.
Instalowanie dodatkowej pamici RAM

Instalowanie dodatkowej pamici RAM nie przypomina instalowania pozostaych urzdze, poniewa po zamocowaniu ukadw pamici w komputerze nie zobaczymy adnych
komunikatw systemu Windows. Pami RAM jest elementem tak bardzo zwizanym
z samym komputerem, e nie wymaga adnego instalowania. Procesor wykrywa po prostu dostpn pami zaraz po wczeniu zasilania, dlatego jedynym miejscem, w ktrym
mona stwierdzi wiksz ilo pamici RAM w systemie, jest karta Oglne w oknie
dialogowym Waciwoci systemu.
Najwiksz trudnoci przy dodawaniu pamici RAM do komputera jest zastosowanie
waciwego rodzaju pamici. Nowe ukady musimy dopasowa do rodzaju i szybkoci
zamontowanych ju ukadw pamici, a poza tym na pycie gwnej musimy mie wolne
zcze DIMM. Dodatkowo kada pyta gwna ma pewne ograniczenie co do iloci pamici,
jak mona w niej zamontowa. Skadajc sobie komputer PC, zwykle dokadnie wiemy,
na co moemy sobie pozwoli, ale kupujc gotowy zestaw komputerowy nie zawsze mamy
dostp do takich informacji.
Unowoczenianie procesora
Kada pyta gwna jest w stanie obsuy procesory do pewnej maksymalnej szybkoci. Warto
t mona odczyta jedynie ze specyfikacji swojego modelu pyty gwnej. Zwykle rozwizaniem
lepszym od unowoczeniania samego procesora jest wymiana od razu procesora, pyty gwnej
i pamici RAM. W ten sposb mona przyspieszy dziaanie caego komputera, z zachowaniem moliwoci uywania dotychczasowego dysku twardego, napdu CD lub DVD, myszy, klawiatury, monitora i innych elementw. Innym rozwizaniem jest zakup cakowicie nowego komputera, ktry wcale
nie musi by duo droszy od opisanego wyej unowoczenienia dotychczasowego.
Dobrym rozwizaniem moe by te kupienie zestawu podstawowego (ang. barebone), w ktrym
pyta gwna, procesor i pami s ju zamontowane w obudowie. Moemy wtedy przenie do
nowej obudowy elementy z dotychczasowego komputera, takie jak dyski twarde, napdy CD i DVD,
mysz, klawiatura itp. W ten sposb zyskamy szybko i moliwoci nowszego komputera bez
koniecznoci kupowania caego sprztu.
Najlepszym rozwizaniem jest odwiedzenie witryny WWW producenta komputera i poszukanie na niej dokadnych informacji na temat posiadanego komputera i zamontowanej
w nim pyty gwnej. Czsto w ten sposb mona te dokadnie okreli rodzaj i szybko
uywanej pamici RAM. Na stronach wielu producentw ukadw pamici (na przykad
www.kingston.com) dostpne s konfiguratory pozwalajce na atwe okrelenie typu
pamici uywanych w naszym komputerze. Na takiej stronie trzeba odpowiedzie na
kilka pyta dotyczcych uywanego komputera, a w odpowiedzi otrzymamy list ukadw
pamici, jakie mona w tym komputerze zamontowa.
Procedura instalowania pamici w komputerze nie powinna by wykonywana przez osoby
nie najlepiej radzce sobie ze sprztem technicznym. Nawet niewielka pomyka moe
787
Na stronach niektrych firm znale mona te cza do instrukcji instalowania dodatkowej

pamici w naszym komputerze. Prosz pamita, e przed zakupem dodatkowych
ukadw trzeba zajrze do wntrza komputera i sprawdzi, czy jest w nim jeszcze wolne
gniazdo pamici.
uniemoliwi prawidowe uruchomienie komputera. Jeeli szybko nowych ukadw nie

jest dokadnie dopasowana do szybkoci istniejcych, to komputer najprawdopodobniej
si uruchomi, ale pniej otrzymywa bdziemy tylko niekoczce si serie komunikatw
o rnych bdach.
Instalowanie drugiego dysku twardego

Jeeli potrzebujemy wicej miejsca na dysku, to jedynym rozwizaniem jest zainstalowanie w systemie drugiego dysku. Dyski twarde s teraz bardzo tanie, a zatem dodanie
do komputera dodatkowego dysku jest znacznie atwiejsze ni prby uzyskania kilku
dodatkowych megabajtw przez kompresowanie plikw i przenoszenie ich na zewntrzne
noniki.
Instalowanie wikszoci wewntrznych dyskw twardych jest wyjtkowo proste. Co wicej,
dzisiejsze komputery samodzielnie wykrywaj podczone dyski podczas uruchamiania.
Jeeli mimo wszystko nie czujemy si na siach, aby samodzielnie zainstalowa nowy
dysk, to mona zastanowi si nad zakupem dysku zewntrznego.
Jeeli komputer nie rozpoznaje nowego dysku, mona sprawdzi w BIOS-ie, czy jest
ustawione automatyczne wykrywanie napdw podczonych do komputera.
Zewntrzne dyski twarde mona wzgldnie atwo zainstalowa. Zazwyczaj wystarczy podczy napd do portu USB lub FireWire. Jeeli kto kupi ju wewntrzny dysk twardy,
ale jeszcze go nie podczy, to moe przeksztaci go w dysk zewntrzny, umieszczajc
go w specjalnej zewntrznej obudowie na dyski. Trzeba tylko sprawdzi, czy taka obudowa ma wewntrzne zcza pasujce do naszego dysku (IDE lub SATA).
Przykady obudw znale mona w dowolnym sklepie komputerowym. Obudowy
podczane za pomoc portu USB 2.0 umoliwiaj przesyanie danych z prdkoci
480 Mb/s, co jest szybkoci cakowicie wystarczajc do obsugi dyskw twardych.
Dyski twarde mona podzieli na dwie gwne kategorie: dyski SATA (od ang. Serial
ATA szeregowe) i dyski PATA (od ang. Parallel ATA rwnolege), ktre powszechnie nazywane s dyskami IDE (Integrated Drive Electronics). Przy czym zdecydowanie
nowsze, szybsze i atwiejsze w obsudze s dyski SATA.
Serwery i niektre stacje robocze korzystaj z dyskw SCSI (Small Computer System
Interface). Okazuje si jednak, e dyski SATA pozwalaj na uzyskanie wikszych prdkoci
przesyu danych.
Pierwsze dyski SATA przesyay dane z prdkoci 150 Mb/s, ale nowszy standard,
SATA II, pozwala na osignicie prdkoci przesyu na poziomie 300 Mb/s, a trzecia
generacja dyskw SATA uzyskuje prdkoci na poziomie 600 Mb/s. Przed zakupem
nowego dysku SATA trzeba sprawdzi, czy pyta gwna jest wyposaona w zcza SATA,
a nastpnie ustali, czy s to zcza waciwe dla naszego dysku twardego.
788
Dyski IDE dostpne s w duym zakresie prdkoci, od 33 Mb/s do 133 Mb/s. Maksymalna prdko dysku, jaki mona zastosowa w komputerze, zaley od szybkoci zczy
IDE zastosowanych w pycie gwnej.
Dyski IDE czone s w niezwykej konfiguracji, pozwalajcej podczy dwa dyski do
jednego portu IDE. Jeden z dyskw nazywany jest dyskiem nadrzdnym (ang. master),
a drugi dyskiem drugorzdnym (ang. slave). Kady dysk mona oznaczy jako nadrzdny lub drugorzdny za pomoc zworek umieszczonych na jego obudowie. Tak oznaczony dysk naley te podczy we waciwym miejscu na przewodzie. Dysk nadrzdny
podczany jest na kocu przewodu, a dysk drugorzdny podczany jest na rodku, tak
jak pokazano na rysunku 39.12.
Rysunek 39.12.
Wewntrzne
dyski IDE
Tutaj rwnie najlepszym wyjciem jest przeczytanie najpierw instrukcji doczanej do

urzdzenia i dokadne wykonywanie podawanych w niej zalece. Dopiero potem mona
wczy komputer i pozwoli systemowi Windows skonfigurowa nowy dysk. W razie
jakichkolwiek problemw lepiej bdzie poprosi o pomoc specjalist. Zakadajc, e
udao si nam zainstalowa dysk (niezalenie od tego, czy by to dysk wewntrzny, czy
te zewntrzny), musimy wykorzysta system Windows 7 do podzielenia go na partycje
i sformatowania.
Partycje podstawowe i rozszerzone

Kady dysk mona podzieli na kilka partycji, ktre wywietlane s w folderze Komputer jako osobne ikony. Dysk moe zosta podzielony na maksymalnie cztery partycje
podstawowe albo trzy partycje podstawowe i jedn rozszerzon. Rnica polega na tym,
e tylko partycja podstawowa moe by uywana jako partycja systemowa, co oznacza,
e mona na niej zainstalowa system operacyjny i uruchamia z niej komputer.
Z partycji rozszerzonej nie mona uruchomi komputera i nie mona na niej umieci
systemu operacyjnego. Mona j jednak podzieli na kilka dyskw logicznych, przy czym
kady taki dysk bdzie mia w folderze Komputer swoj wasn liter i ikon, przez co
bdzie przypomina niezaleny napd.
W systemie Windows XP i wczeniejszych moemy samodzielnie tworzy partycje rozszerzone za pomoc konsoli zarzdzania dyskami. W systemie Windows Vista, jak rwnie w Windows 7 firma Microsoft zastosowaa nieco inne rozwizanie. Teraz zamiast
partycji podstawowej lub rozszerzonej konsola zarzdzania dyskami pozwala nam
utworzy nowy wolumin prosty. Rodzaj partycji utworzonej za pomoc tego polecenia
zaley od liczby partycji ju utworzonych na dysku. Pierwsze trzy partycje tworzone s
jako partycje podstawowe, a czwarta jako rozszerzona.
789
Jeeli potrzebna jest nam partycja rozszerzona, to moemy j utworzy za pomoc

polecenia diskpart wydanego w wierszu polecenia. Wicej informacji na temat tego
programu mona uzyska po jego uruchomieniu (wpisaniu polecenia diskpart w wierszu
polecenia) i wpisaniu polecenia help.
Kolejn wan informacj jest to, e w systemie Windows 7 moemy uywa trzech rodzajw dyskw:
Podstawowe ten rodzaj dyskw obsugiwany jest przez system DOS i wszystkie
poprzednie wersje systemw Windows.
Dynamiczne ten rodzaj dyskw zosta wprowadzony w systemie Windows 2000.

Dyski dynamiczne obsuguj nastpujce rodzaje woluminw:
Proste ten rodzaj woluminu wykorzystuje miejsce na jednym dysku

dynamicznym i moe zajmowa na nim jeden lub kilka regionw.
czone ten rodzaj woluminu wykorzystuje miejsce na kilku dyskach

fizycznych (logicznie czy ze sob kilka dyskw).
Rozoone ten rodzaj woluminu rozdziela dane jednego woluminu logicznego

na kilka dyskw fizycznych, uzyskujc przy tym wzrost wydajnoci pracy
dziki rozkadaniu jednoczesnych operacji odczytu i zapisu na wiele dyskw.
GPT ten skrt oznacza tablic partycji globalnych identyfikatorw. Dyski GPT
pozwalaj na tworzenie teoretycznych woluminw o wielkoci 18 EB. Gwn
zalet dyskw GPT s ogromne rozmiary woluminw oraz moliwo tworzenia
duej liczby partycji. Struktura takiego dysku jest rwnie optymalizowana na
potrzeby wydajnoci i bezpieczestwa danych.
EB oznacza eksabajt, czyli wielko rwn milionowi terabajtw.
Rodzaj wybranego przez nas dysku zaley tylko i wycznie od naszych potrzeb. Jeeli
w komputerze instalujemy dysk o wielkiej pojemnoci, to lepiej bdzie zastosowa dysk
typu GPT. Jeeli chcemy utworzy wolumin czony lub rozoony, to lepiej bdzie zastosowa dysk dynamiczny. W wikszoci pozostaych przypadkw znakomicie sprawdzaj
si dyski podstawowe.
Partycjonowanie i formatowanie dysku

Ponowne partycjonowanie i formatowanie dysku zawierajcego ju jakie pliki spowoduje
trwa utrat wszystkich plikw znajdujcych si na tym dysku. Nie naley przystpowa
do partycjonowania i formatowania dysku uywanego ju w systemie, chyba e dokadnie
znamy konsekwencje takich dziaa i jestemy przygotowani na konieczno odtwarzania
plikw, ktre usuniemy z dysku. Jeeli kto nie ma dowiadczenia w wykonywaniu takich
operacji, powinien poprosi o pomoc specjalist. Dokadniejszy techniczny opis tego
zagadnienia wykracza jednak poza ramy niniejszej ksiki.
Po zainstalowaniu nowego dysku twardego moemy ponownie uruchomi system

Windows 7 i skorzysta z narzdzia Zarzdzanie dyskami, by za jego pomoc podzieli
nowy dysk na partycje i sformatowa go. Naley si najpierw zalogowa na konto
790
z uprawnieniami administracyjnymi. Jeeli program Zarzdzanie komputerem nie uruchomi

si automatycznie zaraz po zalogowaniu na konto, to mona go uruchomi, wykonujc
ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start, nastpnie prawym przyciskiem myszy klikn pozycj
Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Zarzdzaj.
2. W lewej kolumnie otwartego okna wybra pozycj Zarzdzanie dyskami.
Inny sposb uruchamiania tego programu polega na naciniciu klawisza ( ), wpisaniu
komp i klikniciu w menu pozycji Zarzdzanie komputerem. W otwartym oknie programu
naley w lewej kolumnie wybra pozycj Zarzdzanie dyskami.
Nowy dysk pojawi si w dolnej czci ekranu i najprawdopodobniej bdzie si nazywa

Dysk 1 (zakadam, e w systemie jest ju jeden dysk, ktry otrzymuje nazw Dysk 0). Caa
powierzchnia nowego dysku oznaczona jest obszarem kreskowanym, w ktrego lewym
dolnym rogu znajduj si sowa Wolne miejsce. Mona tu zastosowa ponisz procedur,
aby podzieli dysk na partycje:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy nieprzydzielon przestrze na dysku i wybra
z menu kontekstowego pozycj Nowy wolumin prosty.
2. Na pierwszej stronie kreatora nowych woluminw prostych (partycji) naley klikn
przycisk Dalej.
3. Na nastpnej stronie kreatora naley poda wielko partycji, ktr chcemy utworzy.
Domylnie proponowane jest utworzenie partycji zajmujcej cae dostpne miejsce
i w przypadku dodawania nowego dysku do komputera mona po prostu klikn
przycisk Dalej, aby utworzy na nim tylko jedn, wielk partycj. Jeeli chcemy
podzieli dysk na mniejsze partycje, to mona wybra tu mniejsz warto.
4. Kolejna strona pozwala przypisa nowej partycji liter dysku. Kreator proponuje
zastosowa nastpn woln liter, wic mona po prostu klikn przycisk Dalej.
5. Na nastpnej stronie kreator zapyta nas, jak chcemy sformatowa partycj i jak
nada jej etykiet. Dostpne s nastpujce opcje:
Nie formatuj tego woluminu jeeli wybierzemy t opcj, to formatowanie

partycji bdziemy musieli wykona samodzielnie. Lepiej jest nie zaznaczy tej
opcji.
System plikw dostpne tu opcje zale od rodzaju zastosowanego dysku.

W przypadku woluminw podstawowych i dyskw dynamicznych moemy
wybra formaty exFAT i NTFS. W przypadku dyskw GPT moemy wybra
wycznie format NTFS.
Rozmiar jednostki alokacji ta opcja definiuje rozmiar klastra na dysku.

Wiksze klastry pozwalaj na uzyskanie lepszej wydajnoci, ale wi si
z wikszymi stratami miejsca na dysku. Opcja Domylny automatycznie wybiera
najlepszy rozmiar klastra dla tworzonej partycji i dlatego nie naley jej zmienia.
Etykieta woluminu tutaj mona poda nazw dysku, ktra pojawi si obok
jego ikony w folderze Komputer. Nazwa ta moe mie maksymalnie 12 znakw
dugoci (razem ze spacjami). Oczywicie mona j pniej dowolnie
zmodyfikowa.
791
Wykonaj szybkie formatowanie jeeli ta opcja zostanie zaznaczona,

to formatowanie bdzie bardzo szybkie, ale dysk nie zostanie sprawdzony
pod ktem wystpowania bdw. Lepiej bdzie nie zaznacza tej opcji.
Wcz kompresj plikw i folderw ta opcja dostpna jest tylko wtedy,

gdy wybierzemy system plikw NTFS. Jej zaznaczenie powoduje automatyczne
kompresowanie wszystkich plikw i folderw umieszczanych na dysku. W ten
sposb oszczdzamy nieco miejsca, ale za to zmniejsza si szybko pracy
z dyskiem, poniewa kompresja i dekompresja danych na dysku zajmuje
procesorowi troch czasu. Jeeli opcja ta nie zostanie zaznaczona, to bdziemy
mogli indywidualnie wcza kompresj plikw w wybranych folderach na dysku,
dlatego proponuj jej nie zaznacza.

7. Na ostatniej stronie kreatora podsumowane zostan wszystkie dokonane przez
nas wybory. Mona tu klikn przycisk Zakocz.
Teraz musimy poczeka na zakoczenie formatowania dysku, a to moe zaj naprawd
sporo czasu. W tym czasie mona oczywicie dalej uywa swojego komputera do innych
zada albo pozwoli mu pracowa nad nowym dyskiem i pj na przykad na obiad. Nie
ma tu adnych ogranicze poza tym, e musimy uzbroi si w cierpliwo.
Jeeli na dysku tworzona jest jedna partycja, to cay proces koczy si w momencie,
gdy w oknie programu wskanik postpu formatowania osignie warto 100%. Mona
wtedy zamkn program Zarzdzanie komputerem, zamkn okno panelu sterowania
i otworzy folder Komputer, aby sprawdzi, czy pojawia si w nim ikona nowego dysku.
Jeeli dysk chcemy podzieli na mniejsze czci, to podane wyej kroki trzeba wykona
dla kadej tworzonej partycji. W kroku 1. naley si zawsze upewni, e najpierw kliknita zostaa niewykorzystana jeszcze cz dysku. Jeeli utworzymy partycj rozszerzon, to kreator zostanie zakoczony w momencie jej utworzenia. Naley wtedy klikn
j prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Nowy dysk
logiczny, a nastpnie wykonywa instrukcje podawane przez kreatora.
Na rysunku 39.13 widoczny jest przykad, w ktrym pierwszy dysk twardy (Dysk 0)
zawiera ju kilka partycji o rnych wielkociach i etykietach, natomiast na nowym
dysku (Dysk 1) utworzona zostaa tylko jedna dua partycja podstawowa, sformatowana
w systemie plikw NTFS, ktrej przypisano liter E:.
Po zakoczeniu prac zwizanych z partycjonowaniem i formatowaniem dysku naley
zamkn program Zarzdzanie komputerem. Z dysku mona ju korzysta dokadnie tak
samo jak z kadego innego za porednictwem folderu Komputer. Na rysunku 39.14
przedstawiony zosta przykad tego folderu z ikon nowego dysku. Prosz zauway, e
kada ikona dysku twardego reprezentuje jeden dysk lub partycj zdefiniowan w narzdziu Zarzdzanie dyskami.
792
Rysunek 39.13. Dwa dyski twarde w programie Zarzdzanie komputerem
Rysunek 39.14. Napdy i partycje w folderze Komputer
793
Inne operacje na dyskach twardych

W tym punkcie zajmiemy si innymi operacjami, jakie mona wykonywa na dyskach.
Z tymi operacjami zwizane jest pewne ryzyko utraty danych, wic powinny by wykonywane tylko wtedy, gdy mamy wiadomo tego ryzyka oraz przygotowan wczeniej
kopi zapasow wszystkich danych.
Przeksztacanie dyskw FAT w dyski NTFS

Systemy Windows udostpniaj trzy rne systemy plikw uywane do formatowania
dyskw twardych. Najstarszy z nich system FAT (File Allocation Table) uywany by
w systemie DOS oraz w pierwszych wersjach systemw Windows. System plikw FAT32
zosta wprowadzony w systemie Windows 95. Natomiast system plikw NTFS (New
Technology File System) pojawi si w systemie Windows NT 4.0, gdzie mia za zadanie
wprowadzi kontrol dostpu uytkownikw, niezbdn przy pracy w rodowisku sieciowym. System plikw exFAT jest nowsz wersj systemu FAT, usuwajc jego ograniczenia i jednoczenie zachowujc zgodno ze starszymi systemami operacyjnymi
i urzdzeniami.
Dysk twardy mona podzieli na kilka woluminw, ktre mona formatowa niezalenie
od siebie. (Woluminem nazywana jest dowolna partycja lub dysk logiczny, reprezentowany w folderze Komputer przez osobn ikon). W systemie Windows 7 zaleca si stosowanie systemu plikw NTFS. Nie ma powodu, eby uywa systemu plikw FAT lub
FAT32, chyba e na jednym komputerze korzystamy z kilku systemw operacyjnych.
Jeeli na przykad moemy uruchomi na komputerze systemy Windows 7 i Linux, to
w systemie Linux nie bdziemy mogli uzyska dostpu do plikw zapisanych w woluminach NTFS.
Kady system plikw tworzy pewne ograniczenia dotyczce maksymalnej i minimalnej
wielkoci woluminu oraz maksymalnej wielkoci plikw. Prosz pamita, e omawiane
tu systemy plikw stosowane s wycznie na dyskach twardych, a nie na dyskietkach
albo nonikach optycznych, takich jak pyty CD lub DVD. W tabeli 39.1 przedstawiam
rnice midzy tymi trzema systemami plikw.
W punkcie System plikw exFAT bd podawa dokadniejsze informacje na temat
tego systemu plikw.
Zmiana systemu plikw na dysku powoduje ryzyko utraty zapisanych na nim danych.
Operacja ta powinna by wykonywana przez osoby wiadome tego ryzyka i przygotowane
na ewentualne odzyskanie danych z kopii zapasowej.
Moemy przeksztaci systemy plikw FAT i FAT32 na system plikw NTFS, ale nie
mona wykona odwrotnego przeksztacenia. Oznacza to, e mona unowoczeni system plikw, ale jego zmiana na wersj mniej zaawansowan nie jest ju moliwa. Przed
rozpoczciem konwersji naley zamkn wszystkie programy oraz otwarte dokumenty.
Sam operacj konwersji z systemu plikw FAT lub FAT32 na system plikw NTFS
mona wykona za pomoc nastpujcego polecenia:
convert napd: /fs:ntfs
794
Tabela 39.1. Rnice midzy systemami plikw NTFS, FAT32 i FAT

NTFS
Lokalnie dostpny Windows 7, 2008,
2003, XP i 2000
w systemach
exFAT
FAT32
FAT
Windows Vista,
XP, Windows 7,
Linux
Windows 95
i nowsze
DOS i Wszystkie
wersje systemw
Windows
512 MB
1 MB
64 ZB**
32 GB
4 GB
10 MB
Minimalny
rozmiar woluminu
> 2 TB*
Maksymalny
rozmiar woluminu
Maksymalny
rozmiar pliku
Cay wolumin
64 ZB
4 GB
2 GB
Listy kontroli
dostpu (ACL)
Tak
Nie
Nie
Nie
* Terabajt to bilion bajtw lub 1024 GB.

** Zetabajt to sekstylion bajtw lub 1 miliard terabajtw.
W poleceniu tym sowo napd naley zastpi liter dysku, na ktrym chcemy wykona
konwersj. Zaawansowani uytkownicy mog w wierszu polecenia wpisa polecenie
convert /? (albo poszuka informacji w oknie Pomoc i obsuga techniczna). Chcc skorzysta z tego polecenia, naley:
1. Zamkn wszystkie otwarte dokumenty i programy.
2. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Wszystkie
programy/Akcesoria/Wiersz polecenia.
3. W otwartym oknie wpisa polecenie stosujc podan wyej skadni. Na przykad
w celu wykonania na dysku D: przeksztacenia systemu plikw z FAT32 na NTFS
naley posuy si poleceniem convert d: /fs:ntfs.
4. Nacisn klawisz Enter i wykonywa instrukcje wywietlane na ekranie.
Jeeli konwersji poddajemy dysk systemowy (C:), to zostanie ona rozpoczta dopiero po
ponownym uruchomieniu komputera. W czasie wykonywania przeksztacenia systemu
plikw nie wolno uywa komputera.
Zmniejszanie i powikszanie partycji

Partycje mona teraz zmniejsza i powiksza bez koniecznoci ich ponownego
formatowania. Operacje te mona wykonywa za pomoc narzdzia Zarzdzanie
dyskami albo w programie DISKPART.
Kad partycj mona zmniejszy, aby utworzy na dysku troch nieprzydzielonego

miejsca, a jeeli na dysku jest jakie nieprzydzielone miejsce, to mona je wykorzysta
do powikszenia istniejcych partycji. Oczywicie z tymi operacjami rwnie wie si
pewne ryzyko utraty danych, a zatem przed przystpieniem do nich naley przygotowa
sobie kopi zapasow zmniejszanej lub powikszanej partycji.
795
Techniki opisywane w tym podpunkcie nie powoduj zwikszenia iloci miejsca

dostpnego na dysku. Powinny by uywane tylko przez specjalistw oraz
zaawansowanych uytkownikw. Najmniejszy bd moe oznacza utrat wszystkich
danych zapisanych na dysku, dlatego zwykli uytkownicy nie powinni nawet prbowa
wykonywa takich zmian.
W oknie narzdzia Zarzdzanie dyskami moemy wzgldnie atwo wykona operacj

zmniejszania woluminu niesformatowanego lub uywajcego systemu plikw NTFS.
Wolumin mona zmniejszy do wielkoci zajmowanej przez wszystkie zapisane w nim
pliki albo do miejsca napotkania pierwszego pliku, ktrego nie mona przenosi na dysku
(takim plikiem jest na przykad plik wymiany). Wybrany wolumin naley klikn w dolnej
czci okna prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmniejsz
wolumin. Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe, w ktrym bdziemy mogli poda, o ile
chcemy zmniejszy wybrany wolumin, i klikn przycisk OK.
W podobny sposb moemy wykorzysta nieprzydzielone miejsce na dysku do powikszenia istniejcych partycji. Cay proces powikszania partycji przeprowadzany jest w kolejnych oknach kreatora.
Wicej informacji na temat powikszania i zmniejszania woluminw znale mona
w aktywnej pomocy narzdzia Zarzdzanie dyskami.
Zmiana etykiety woluminu

Etykieta woluminu to nazwa przypisana temu woluminowi, ktra wywietlana jest przy
jego ikonie w folderze Komputer. Domylnie kady wolumin otrzymuje etykiet Dysk
lokalny. Chcc zmieni etykiet woluminu, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie
waciwoci dysku, na karcie Oglne naley wpisa etykiet w pierwsze pole tekstowe, tak
jak pokazano na przykadzie z rysunku 39.15.
Zmiana litery dysku

Litery dyskw A, B i C s zarezerwowane dla napdw dyskietek oraz podstawowego dysku
twardego i nie mog by zmieniane. Pozostaym napdom moemy przypisywa dowolnie
wybrane litery, oprcz tych trzech podstawowych. Trzeba jednak pamita, e po zmianie
litery dysku system Windows nie zaktualizuje ustawie swoich oraz zainstalowanych programw. Konfiguracja programw zawierajca lokalizacje rnych programw moe sta
si nieaktualna. Co wicej, dane niemal wszystkich elementw i folderw w takich programach jak Media Player, Movie Maker i Galeria fotografii mog wymaga aktualizacji
w zwizku ze zmian liter dyskw. Jeeli kto nie wie, jak naley sobie radzi z takimi
zmianami, nie powinien nawet prbowa modyfikowania liter dyskw.
Zmiana litery dysku jest operacj, ktr lepiej pozostawi dowiadczonym uytkownikom,
znajcym konsekwencje takiej modyfikacji i bdcym w stanie rozwiza ewentualne
problemy, jakie mog si w zwizku z tym pojawi.
Dwa dyski nie mog mie przypisanej tej samej litery. Jeeli musimy zamieni litery dwch
dyskw (na przykad zmieni dysk E: w dysk F:, a dysk F: w dysk E:), to tymczasowo
796
Rysunek 39.15.
Zmiana etykiety
woluminu
jeden z nich trzeba pozostawi bez przypisanej litery. Ca operacj mona przeprowadzi w narzdziu Zarzdzanie dyskami, o ktrym mwiem ju wczeniej. Procedura zmiany
litery dysku wyglda nastpujco:
1. Otworzy program Zarzdzanie komputerem, tak jak podawaem na pocztku tego
rozdziau.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy graficzn reprezentacj napdu, ktrego liter
chcemy zmieni, a jeeli chcemy zmieni liter napdu wymiennego, naley klikn
prawym przyciskiem myszy jego liter, tak jak zrobiem to na rysunku 39.16. Z menu
kontekstowego naley wybra pozycj Zmie liter dysku i cieki.
3. Jeeli litera, ktr chcemy przypisa dyskowi, jest dostpna, to naley klikn
przycisk Zmie, wybra t liter z listy rozwijanej i klikn przycisk OK. Jeeli
potrzebna nam litera przypisana jest aktualnie do innego dysku, to naley klikn
przycisk Usu i potwierdzi, klikajc przycisk Tak.
4. Powtarza kroki 2. i 3. do czasu, a wszystkie napdy bd miay przypisane litery
zgodnie z naszymi planami. Mona wtedy zamkn narzdzie Zarzdzanie dyskami.
Nowe litery dyskw mona od razu sprawdzi, otwierajc folder Komputer.
System plikw exFAT

Firma Microsoft zaprojektowaa now wersj systemu plikw o nazwie exFAT, czyli
rozszerzony FAT (ang. Extended FAT). Czasami system ten nazywany jest te FAT64
(64-bitowy).
797
Rysunek 39.16. Zmiana litery dysku
System plikw exFAT nie ma zastpowa systemu NTFS, ale sta si podstawowym systemem plikw na nonikach zewntrznych, takich jak odtwarzacze MP3 i inne urzdzenia mobilne. System exFAT charakteryzuje si kilkoma ciekawymi cechami:
Teoretyczna wielko woluminu to 64 ZB (zalecany rozmiar to 512 TB).
Teoretyczny maksymalny rozmiar pliku to 64 ZB (zalecany to 512 TB).
Pozwala umieci ponad 1000 plikw w katalogu.
W celu przyspieszenia przydzielania miejsca na dysku stosuje map bitow klastrw.
Lepiej rozkada na dysku cige obszary, co przydaje si przy zapisywaniu filmw.
Pozwala na rozszerzanie.
System exFAT obsugiwany jest przez Windows 7 i Windows Vista, a po zastosowaniu

aktualizacji 955704 rwnie przez Windows XP. Windows Vista nie pozwala na uycie
systemu exFAT w poczeniu z funkcj ReadyBoost, ale w Windows 7 jest to ju moliwe.
System exFAT obsugiwany jest rwnie przez Linux po zastosowaniu odpowiedniej
aktualizacji jdra.
Jeeli chcemy zoptymalizowa wydajno nonikw wymiennych, takich jak napdy
flash, moemy pomyle o sformatowaniu ich za pomoc systemu exFAT. Trzeba przy
tym jednak pamita, e takiego urzdzenia bdzie mona uywa tylko w komputerach
obsugujcych system exFAT.
798
Usuwanie sprztu
Urzdzenia typu hot-plug nie wymagaj stosowania zabiegw opisywanych w tym podrozdziale. Chcc usun urzdzenie USB lub FireWire, kart PCMCIA albo kart pamici,
naley postpowa zgodnie z procedur podawan w punkcie Odczanie urzdze typu
hot-plug. W tym podrozdziale zajmiemy si sposobami usuwania bardziej zoonych
urzdze, takich jak wewntrzne elementy komputera. Zanim zaczniemy stosowa podawane
tu metody naley si zastanowi, co chcemy usun z komputera i dlaczego. Usuwanie
urzdze z komputera w celu rozwizania jakiego problemu z pewnoci nic nam nie da.
W celu wykonania opisywanych tu dziaa musimy mie uprawnienia administracyjne.
Najlepszym rozwizaniem bdzie zalogowanie si na konto o odpowiednich uprawnieniach, poniewa uatwi to dalsze prace.
Przed fizycznym usuniciem urzdzenia z komputera naley odinstalowa je w Menederze urzdze, stosujc nastpujce kroki:
1. Klikn przycisk Start, w menu klikn prawym przyciskiem myszy pozycj
Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Zarzdzaj. W otwartym oknie
naley klikn cze Meneder urzdze, znajdujce si w lewym panelu.
2. Rozwin kategori, do ktrej naley usuwane urzdzenie, a nastpnie klikn
prawym przyciskiem myszy nazw tego urzdzenia i wybra z menu kontekstowego
pozycj Odinstaluj, tak jak na rysunku 39.17.
Rysunek 39.17. Odinstalowywanie urzdzenia sprztowego
799
Teraz naley wyczy komputer, odczy od niego przewd zasilajcy i fizycznie usun urzdzenie z komputera. Potem mona ponownie podczy przewd zasilajcy, uruchomi komputer, a wszystko powinno dziaa tak samo jak przed usuniciem urzdzenia.
Jeeli przed zainstalowaniem tego urzdzenia przygotowalimy sobie punkt przywracania,
to mona z niego teraz skorzysta, aby cakowicie wyczyci system.
Aktualizowanie sterownikw
Na pocztku tego rozdziau mwiem ju, jak wane s sterowniki dla prawidowego dziaania sprztu w systemie Windows 7. Zwykle najszybszym i najpewniejszym sposobem
uzyskania aktualnych sterownikw danego urzdzenia jest poszukanie ich w sieci za
1. Otworzy Menedera urzdze (nacisn klawisz [
pozycj Meneder urzdze).
], wpisa urz i wybra z menu
2. Klikn prawym przyciskiem myszy nazw urzdzenia, ktrego sterownik chcemy

zaktualizowa, i wybra z menu kontekstowego pozycj Aktualizuj oprogramowanie
sterownika, tak jak na rysunku 39.18.
Rysunek 39.18. Aktualizowanie sterownika urzdzenia
3. Klikn opcj Wyszukaj automatycznie zaktualizowane sterowniki i postpowa

zgodnie z instrukcjami wywietlanymi na ekranie.
Zwykle taka procedura cakowicie wystarcza. Czasami po zainstalowaniu sterownika
konieczne jest jeszcze ponowne uruchomienie komputera.
800
Jeeli podana tu procedura nie zadziaa, to trzeba odwiedzi witryn WWW producenta
urzdzenia i poszuka na niej sterownika dla systemu Windows 7. Po znalezieniu i pobraniu
takiego sterownika naley postpowa zgodnie z zaleceniami producenta dotyczcymi
instalowania sterownika w systemie. Jeeli nie moemy znale sterownika przygotowanego
dla Windows 7, ale dostpny jest sterownik dla Windows Vista, to mona sprbowa go
uy. W wikszoci przypadkw taki sterownik bdzie dziaa bez problemw.
Obsuga urzdze blokujcych uruchamianie

systemu Windows 7
Moe si czasem zdarzy, e zainstalowany wanie sterownik urzdzenia uniemoliwia
prawidowe uruchomienie systemu Windows 7. W wikszoci przypadkw takie urzdzenie jest automatycznie wyczane, tak eby system mimo wszystko si uruchomi.
Jeeli tak si stanie, to mona skorzysta procedur podawanych w poprzednim podrozdziale, aby pobra z sieci zaktualizowany sterownik.
Jeeli system nie moe wyczy ani w inny sposb obej problematycznego urzdzenia, to trzeba uruchomi komputer w trybie awaryjnym i pobra w nim zaktualizowany
sterownik albo rcznie wyczy dane urzdzenie. Naley przy tym zastosowa ponisz
procedur:
1. Zamkn wszystkie programy i dokumenty, zapisujc uprzednio wprowadzone
w nich zmiany.
2. Uruchomi ponownie komputer (klikn przycisk Start, klikn przycisk ze strzak
obok kdki i wybra opcj Uruchom ponownie).
3. W momencie, gdy komputer uruchamia si ponownie (konkretnie po zakoczeniu
testw POST komputera (Power On Self Test test przy wczeniu zasilania),
ale przed faktycznym uruchomieniem systemu), nacisn kilka razy klawisz F8.
Jeeli na klawiaturze znajduje si klawisz F-Lock, to trzeba na niego uwaa. Jeeli
zostanie wyczony, naley wczy go jeszcze przed naciskaniem klawisza F8.
4. Po pojawieniu si ekranu Zaawansowanych opcji uruchamiania naley wybra

pozycj Tryb awaryjny z obsug sieci.
5. Zalogowa si na konto Administratora.
Po wywietleniu Pulpitu mona skorzysta z procedury podawanej w podrozdziale Aktualizowanie sterownikw i za jej pomoc poszuka aktualnych sterownikw w sieci. Jeeli
takich sterownikw nie uda si odnale, to mona wyczy urzdzenie, klikajc jego
nazw prawym przyciskiem myszy i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Wycz.
Mona wtedy zamkn Menedera urzdze i normalnie uruchomi ponownie komputer.
Jeeli musielimy wyczy urzdzenie, to nie bdzie ono dziaao, ale przynajmniej uda
si nam uruchomi system i bdziemy mogli poszuka sterownika na witrynie WWW producenta tego urzdzenia.
801
Podsumowanie
Ten rozdzia zosta powicony podczaniu, instalowaniu i usuwaniu sprztu. Cz
z podawanych tu informacji skierowana jest przede wszystkim do zaawansowanych
uytkownikw, ktry maj ju dowiadczenie przy pracy ze sprztem komputerowym.
Jeeli informacje te przerosy Czytelnika, ktry musi zainstalowa lub usun sprzt ze
swojego komputera, naley zastanowi si nad zleceniem tej czynnoci specjalicie. Poniej podaj najwaniejsze zagadnienia poruszane w tym rozdziale:
Wikszo nowoczesnych urzdze mona podcza do komputera w czasie jego

pracy (s to urzdzenia typu hot-plug).
Przed podczeniem urzdzenia do komputera naley zapozna si z instrukcjami

podawanymi przez jego producenta i postpowa zgodnie z nimi.
Urzdzenia typu hot-plug dziaajce jako pami masowa reprezentowane

s w folderze Komputer przez osobne ikony. Mona na nie kopiowa pliki,
stosujc metody opisywane ju w rozdziale 23.
Zaawansowane urzdzenia sprztowe wymagaj zwykle odczenia komputera,

podczenia urzdzenia, wczenia go i ponownego uruchomienia komputera.
Instalowanie dyskw twardych najlepiej zleci specjalicie. Do podzielenia dysku

na partycje i sformatowania ich mona wykorzysta narzdzie Zarzdzanie dyskami.
Chcc odczy od komputera urzdzenie typu hot-plug, naley klikn w obszarze

powiadomie ikon Bezpiecznie usu sprzt i zatrzyma urzdzenie przed jego
fizycznym odczeniem.
Chcc usun inne urzdzenia, naley najpierw odinstalowa je w Menederze

urzdze, a nastpnie wyczy komputer i fizycznie usun z niego urzdzenie.
802
Rozdzia 40.
Uywanie
bezprzewodowych
urzdze Bluetooth
W tym rozdziale:
Co to jest Bluetooth
Podczanie i konfigurowanie adaptera Bluetooth
czenie z rnymi urzdzeniami Bluetooth
Podczanie komputera do osobistej sieci Bluetooth
Przenoszenie plikw midzy dwoma systemami za pomoc sieci osobistej
Mwic krtko, Bluetooth jest technologi bezprzewodow pozwalajc na komunikacj

pomidzy komputerami, drukarkami, telefonami komrkowymi, palmtopami, kamerami
cyfrowymi oraz innymi urzdzeniami elektronicznymi. Za pomoc technologii Bluetooth
mona poczy ze sob do omiu urzdze, przy czym jedno z nich bdzie urzdzeniem nadrzdnym, a siedem pozostaych bdzie od niego zalenych (nazywa si to pikosieci, przy czym obok siebie mog istnie dwie pikosieci). Na przykad moemy poczy
ze sob komputer PC, komputer typu notebook, palmtopa, aparat cyfrowy, odtwarzacz
MP3, cyfrow kamer wideo, suchawki oraz telefon komrkowy. Urzdzenia te mog mie
wsplne poczenie do internetu, wspdzieli rne dane i korzysta z jednej drukarki.
wiat Bluetooth
Gdy pisaem ten rozdzia (pod koniec 2009 roku), najnowsza wersja technologii Bluetooth
miaa numer 3.0. Pozwala ona na przesyanie danych z prdkoci do 3 Mb/s, co jest
wynikiem duo niszym od sieci standardu 802.11b (11 Mb/s) i 802.11g (54 Mb/s), dlatego
osoby pragnce uywa bezprzewodowej sieci komputerowej powinny jednak pozosta
przy standardach sieciowych, o ktrych mwi bd w 44. rozdziale niniejszej ksiki.
804
Jeeli chodzi jednak o podczanie urzdze niekomputerowych, podczanie bezprzewodowej drukarki albo okazjonalne przenoszenie plikw midzy komputerami, to technologia Bluetooth jest doskonaym rozwizaniem.
Istniej trzy typy urzdze Bluetooth, klasyfikowane wedug zasigu, w jakim mog si
komunikowa z innymi urzdzeniami:
Klasa 1. przesya i odbiera dane na odlego do 100 m.
Poniej podaj kilka wanych sw, ktrych bd uywa w tym rozdziale i na ktre z pewnoci mona natkn si w instrukcjach doczanych do rnych urzdze Bluetooth:
Odnajdowanie urzdzenie Bluetooth wyszukuje inne urzdzenie Bluetooth,

z ktrym moe si poczy, w procesie nazywanym odnajdowaniem. Aby zabroni
urzdzeniom Bluetooth losowego czenia si z innymi urzdzeniami, funkcja ta jest
najczciej wyczana. Po wykryciu interesujcego nas urzdzenia moemy wyczy
funkcj odnajdowania.
Odnajdowalny odnajdowalne (lub widoczne) urzdzenie Bluetooth jest

urzdzeniem z wczonym mechanizmem odnajdowania, dziki czemu inne
urzdzenia Bluetooth mog je zobaczy i si z nim poczy.
Parowanie gdy kilka urzdze Bluetooth si wzajemnie odnajdzie i sparuje

(poczy), mona w nich wyczy funkcj odnajdowania. Urzdzenia te bd
mogy si ze sob dowolnie czy i komunikowa, ale obce urzdzenia nie bd
mogy wpi si do takiej sieci.
Szyfrowanie jest to proces, w ktrym przesyane dane s kodowane tak, eby

adne postronne urzdzenie nie mogo przechwyci naszego sygnau. Technologia
Bluetooth pozwala na stosowanie mocnego szyfrowania 128-bitowego
do zabezpieczania wszystkich przesyanych danych.
Klucz jest podobny do hasa, poniewa tylko urzdzenia wspdzielce ze sob

jeden klucz mog si ze sob komunikowa. Jest to kolejne zabezpieczenie przed
nieautoryzowanym dostpem do danych przesyanych drog radiow.
Bluejacking proces, w ktrym jeden uytkownik przesya obrazek lub wiadomo

do urzdzenia Bluetooth innego, niczego niespodziewajcego si uytkownika.
Niekomputerowe urzdzenie, takie jak palmtop lub telefon komrkowy, ktre obsuguje
transmisj bezprzewodow Bluetooth, nazywane jest urzdzeniem Bluetooth. Standardowy komputer PC lub komputer typu notebook zwykle nie jest urzdzeniem Bluetooth,
ale nie powinnimy mie wikszych problemw z przeksztaceniem ich w takie urzdzenie. Wystarczy podczy do portu USB komputera adapter Bluetooth, czyli niewielkie
urzdzenie wielkoci zapalniczki i gotowe komputer staje si urzdzeniem Bluetooth.
Przeksztacenie komputera w urzdzenie Bluetooth nie nakada na niego adnych ogranicze, ale rozszerza jego moliwoci. Dziki temu w komputerze mona:
805
Podczy bezprzewodow mysz lub klawiatur Bluetooth.
Skorzysta z kreatora Dodawanie nowej drukarki, eby podczy

bezprzewodow drukark Bluetooth.
Wykorzysta telefon z technologi Bluetooth jako modem.
Przesa pliki na inne komputery korzystajce z technologii Bluetooth.
Podczy komputer do sieci osobistej (ang. Personal Area Network PAN)

typu ad-hoc, skadajcej si z urzdze Bluetooth (sie typu ad-hoc jest sieci
nieformaln, do ktrej urzdzenia mog si podcza i odcza w razie potrzeby,
bez koniecznoci stosowania centralnej stacji bazowej).
Urzdzenia Bluetooth komunikuj si ze sob za pomoc fal radiowych. W czasie instalowania w komputerze adaptera Bluetooth musimy zainstalowa rwnie sterowniki
radiowe. W systemie Windows 7 domylnie dostpnych jest wiele rnych sterownikw
tego typu.
Jeeli wbudowany sterownik radiowy nie dziaa z naszym urzdzeniem, to naley
zainstalowa sterowniki doczane do tego urzdzenia.
Konfigurowanie adaptera Bluetooth

Jeeli chcemy wspdzieli poczenie internetowe z kilkoma komputerami i urzdzeniami Bluetooth, to najpierw trzeba zainstalowa adapter Bluetooth w komputerze, ktry
jest podczony do modemu lub routera. W ten sposb dodawane pniej urzdzenia
Bluetooth bd mogy uzyska dostp do internetu za porednictwem tego komputera.
Po zainstalowaniu adaptera Bluetooth w obszarze powiadomie znajdziemy now ikon
o nazwie Urzdzenia Bluetooth. Ikona urzdze Bluetooth wyglda jak dua litera B,
taka jak na rysunku 40.1, na ktrym pokazano okno dialogowe waciwoci urzdzenia
Bluetooth.
Okno dialogowe Urzdzenia Bluetooth bdzie centralnym miejscem instalowania wszystkich innych urzdze Bluetooth. Okno to mona otworzy, klikajc dwukrotnie ikon
Bluetooth w obszarze powiadomie lub wpisujc Zmie ustawienia funkcji Bluetooth
w polu wyszukiwania w menu Start. Pocztkowo w oknie tym karta Urzdzenia bdzie
pusta, ale wraz z instalowaniem kolejnych urzdze Bluetooth bdziemy j coraz bardziej
zapenia.
Przedstawiona na rysunku 40.2 karta Opcje w oknie dialogowym Urzdzenia Bluetooth
udostpnia podstawowe opcje dotyczce odnajdowania i moliwoci instalowania urzdze Bluetooth. Jeeli w obszarze powiadomie nie wida ikony Bluetooth, to naley
zaznaczy tutaj opcj Poka ikon Bluetooth w obszarze powiadomie.
Menu kontekstowe, pojawiajce si po klikniciu ikony Bluetooth w obszarze powiadomie, udostpnia opcje dodawania urzdze Bluetooth, wysyania i odbierania plikw
oraz przyczania komputera do sieci osobistej.
806
Rysunek 40.1.
Nowa ikona
w komputerze PC
ze skonfigurowanym
adapterem Bluetooth
Rysunek 40.2.
Karta Opcje w oknie
dialogowym
Urzdzenia Bluetooth
oraz menu
kontekstowe ikony
z obszaru
powiadomie
807
Dodawanie urzdze Bluetooth

Na rynku dostpnych jest wiele rnych urzdze Bluetooth. Wikszo z nich pozwala
na wczenie trybu odnajdywania, dziki czemu s dostpne dla innych urzdze. To, czy
musimy wczy w komputerze PC funkcj odnajdywania, aby zainstalowa jakie urzdzenie, zaley od tego, jaki rodzaj instalacji chcemy przeprowadzi. Wszystkie szczegy
dotyczce danego urzdzenia podawane s zawsze w doczonej do niego instrukcji, ale
w przypadku, gdy konieczne jest wczenie w komputerze odnajdywania, wystarczy zaznaczy opcj Zezwalaj urzdzeniom Bluetooth na odnajdywanie tego komputera, widoczn
na rysunku 40.2.
W menu kontekstowym ikony z obszaru powiadomie dostpna jest pozycja Dodaj
urzdzenie Bluetooth, otwierajca kreatora dodawania urzdze Bluetooth, ktry poprowadzi nas przez proces dodawania nowego urzdzenia Bluetooth. W kolejnych podpunktach omawia bdziemy oglne techniki dodawania urzdze Bluetooth, ktre czsto opieraj si na wspomnianym kreatorze.
Instalowanie drukarki Bluetooth

W celu zainstalowania drukarki Bluetooth naley postpowa zgodnie z instrukcjami
podawanymi przez producenta w zakresie jej uruchamiania i wczania funkcji poczenia
z komputerem. Nastpnie na komputerze PC naley wykona ponisze operacje:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Urzdzenia i drukarki. Mona
te klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel sterowania, w otwartym
oknie klikn cze Sprzt i dwik, a nastpnie cze Urzdzenia i drukarki.
2. Na pasku narzdzi Eksploratora klikn przycisk Dodaj drukark.
3. Na pierwszej stronie kreatora wybra opcj Dodaj drukark sieciow,
bezprzewodow lub Bluetooth.
4. System Windows zacznie wtedy szuka drukarki obsugujcej technologi Bluetooth.
Jeeli takiej drukarki nie uda si znale, to znaczy, e drukarka nie jest wczona
albo urzdzenie Bluetooth podczone do komputera nie dziaa prawidowo. Mona
wtedy sprbowa klikn opcj Drukarki, ktrej szukam nie ma na licie, a nastpnie
wybra opcj Dodaj drukark Bluetooth.
5. Po znalezieniu drukarki naley postpowa zgodnie z pozostaymi instrukcjami
wywietlanymi przez kreatora, a do pojawienia si przycisku Zakocz, ktrego
kliknicie koczy ca procedur.
Po prawidowym zainstalowaniu drukarki powinnimy uzyska moliwo drukowania
na niej z dowolnego innego urzdzenia Bluetooth, postpujc zgodnie z doczon do
niego instrukcj. Chcc wydrukowa dokument ze swojego komputera, naley stosowa
standardow procedur drukowania dokumentw (wybieranie z menu programu pozycji
Plik/Drukuj), a w oknie dialogowym Drukuj wybiera zainstalowan wczeniej drukark
Bluetooth.
808
Instalowanie klawiatury lub myszy Bluetooth

Chcc zainstalowa klawiatur lub mysz Bluetooth, musimy najpierw skorzysta z klawiatury lub myszy przewodowej, tak eby w pocztkowej fazie mie moliwo wsppracy z komputerem. Musimy te wiedzie, w jaki sposb mona wczy funkcje odnajdywania w swojej myszy lub w klawiaturze. W razie jakichkolwiek wtpliwoci naley
przeczyta instrukcje doczane do klawiatury lub myszy przez jej producenta.
Jeeli instalowana jest klawiatura, naley sprawdzi w jej dokumentacji, czy obsuguje ona
klucze. Poza tym trzeba sprawdzi, czy klawiatura ma ju przypisany klucz, czy te
moemy uywa samodzielnie wybranego klucza. Sama procedura instalacji klawiatury
lub myszy wyglda nastpujco:
1. Otworzy okno Urzdzenia i drukarki.
2. Klikn przycisk Dodaj urzdzenie. Rozpocznie si wyszukiwanie urzdze
Bluetooth. Po zakoczeniu wyszukiwania w oknie Wybierz urzdzenie do dodania
do tego komputera wywietlona zostanie lista znalezionych urzdze, zawierajca
klawiatur lub mysz, ktr chcemy zainstalowa.
3. Wybra na licie nazw odnalezionego urzdzenia i klikn przycisk Dalej.
4. Jeeli instalujemy klawiatur, naley wybra jedn z poniszych opcji, waciw
dla swojego urzdzenia:
Jeeli system Windows ma przygotowa bezpieczny, losowo wybierany klucz,

to naley wybra opcj Wybierz dla mnie klucz dostpu.
Jeeli urzdzenie ma ju wbudowany klucz dostpu, to naley wybra opcj

Uyj klucza dostpu znajdujcego si w dokumentacji i wpisa klucz do pola
tekstowego.
Jeeli chcemy przygotowa wasny klucz dostpu, naley wybra opcj Pozwl
mi wybra mj wasny klucz dostpu i wpisa klucz do pola tekstowego.
Jeeli urzdzenie nie obsuguje kluczy dostpu, naley wybra opcj Nie uywaj
klucza dostpu.
5. Klikn przycisk Dalej i wykonywa pozostae instrukcje wywietlane przez

kreatora.
Instalowanie telefonu komrkowego Bluetooth

Niektre telefony komrkowe mog czy si z komputerem w celu zsynchronizowania
ksiek adresowych albo przesania rnych plikw. Niektre z nich (nie wszystkie) mog
te suy komputerowi za modem pozwalajcy na poczenie z internetem. Naley przestudiowa dokumentacj doczan do telefonu, aby dowiedzie si, jak mona wczy
w nim funkcj odnajdywania, jak naley nada mu nazw (w razie potrzeby), jak zdefiniowa klucz dostpu i czy mona wykorzysta telefon jako modem.
Jeeli telefon moe zosta uyty jako modem, to bdziemy potrzebowa jeszcze konta
modemowego umoliwiajcego dostp do internetu. Najprawdopodobniej bdzie to konto
u naszego dostawcy usug telefonii komrkowej, do ktrego musimy zna nazw uytkow-
809
nika, haso, kod dostpu lub numer telefonu oraz inne wane informacje niezbdne do
skonfigurowania konta w komputerze. Takie informacje mona uzyska tylko od swojego
dostawcy usug telefonii komrkowej.
Dokadna procedura instalowania telefonu Bluetooth rni si w zalenoci od konkretnego modelu telefonu. Na pocztek trzeba si jednak upewni, e w komputerze wczona
jest funkcja odnajdywania i mona w nim dodawa nowe urzdzenia. Nastpnie mona
wykona ponisze kroki:
telefon komrkowy, ktry chcemy zainstalowa (rysunek 40.3).
Rysunek 40.3.
Okno dialogowe
Dodawanie
urzdzenia
z urzdzeniem
Bluetooth gotowym
do dodania
3. Klikn na licie nazw wykrytego urzdzenia, a nastpnie przycisk Dalej.

4. Postpowa zgodnie z instrukcjami wywietlanymi przez kreatora i podawanymi
w instrukcji doczanej do telefonu.
Jeeli telefon zainstalowany w poprzednim kroku moe dziaa jako modem, to naley
wykona jeszcze ponisz procedur, aby skonfigurowa poczenie z internetem za porednictwem telefonu Bluetooth:
1. Otworzy folder Centrum sieci i udostpniania, klikajc przycisk Start i wybierajc
z menu pozycj Panel sterowania. Jeeli Panel sterowania zostanie otwarty
w widoku kategorii, to naley klikn cze Sie i internet, a nastpnie cze
810
2. Klikn cze Skonfiguruj nowe poczenie lub sie w sekcji Zmienianie ustawie
sieciowych.
4. Wybra opcj Skonfiguruj poczenie telefoniczne i klikn przycisk Dalej.
5. Jeeli komputer wykryje telefon komrkowy Bluetooth, to pojawi si okno
dialogowe, w ktrym naley wpisa wszystkie potrzebne informacje. Po ich
wpisaniu naley klikn przycisk Pocz.
6. Jeeli uda si nawiza poczenie z internetem, mona klikn cze Przegldaj
internet albo przycisk Zamknij.
Po skonfigurowaniu poczenia powinnimy mie moliwo korzystania z internetu, po
otwarciu Centrum sieci i udostpniania w panelu sterowania. Naley w nim klikn cze
Pocz z sieci, a wtedy pojawi si okno dialogowe Pocz z sieci, w ktrym wypisane s
wszystkie dostpne i skonfigurowane poczenia. Naley w nim wybra poczenie i klikn przycisk Pocz, a wtedy telefon komrkowy powinien wybra numer zgodnie z wprowadzonymi wczeniej ustawieniami. Po zakoczeniu pracy z internetem naley klikn
cze Rozcz widoczne w wierszu poczenia telefonicznego w oknie Centrum sieci
i udostpniania.
Podczanie urzdze typu BlackBerry

Chcc podczy do komputera urzdzenie typu BlackBerry, naley najpierw wczy
w nim funkcj odnajdywania i (w razie potrzeby) nada mu jak nazw. Nastpnie naley
wykona ponisze kroki:
1. Upewni si, e w urzdzeniu BlackBerry, w ustawieniach Bluetooth wczona
jest funkcja odnajdywania.
2. W systemie Windows 7 otworzy okno Urzdzenia i drukarki.
urzdzenie BackBerry, ktre chcemy zainstalowa.
4. Klikn nazw wykrytego urzdzenia, a nastpnie przycisk Dalej.
5. W systemie Windows 7 zaznaczy pole wyboru Moje urzdzenie jest ustawione
i gotowe do uycia i klikn przycisk Dalej.
6. Wykona pozostae kroki w kreatorze, wcznie z definiowaniem klucza dostpu,
tak eby komputer i urzdzenie BlackBerry mogy si ze sob komunikowa.
Po zakoczeniu pracy kreatora system Windows moe nas poprosi o zainstalowanie
dodatkowego oprogramowania. Moemy nakaza systemowi szuka oprogramowania
w internecie albo zainstalowa je z pyty CD dostarczanej przez producenta urzdzenia.
811
Podczanie urzdzenia Windows Mobile

Chcc podczy do komputera urzdzenie przenone z systemem Windows Mobile z technologi Bluetooth, naley wczy w tym urzdzeniu funkcj odnajdywania i w razie
potrzeby nada mu nazw. Po wykonaniu tych przygotowa naley postpowa zgodnie
z poniszymi krokami:
do tego komputera zostanie wywietlona lista znalezionych urzdze, zawierajca
urzdzenie Windows Mobile, ktre chcemy zainstalowa.
3. Postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi przez Kreatora dodawania urzdze
Bluetooth dotyczcymi instalowania komputera kieszonkowego. Naley poda
klucz dostpu do urzdzenia, a na zakoczenie klikn przycisk Zakocz.
Teraz urzdzenie Windows Mobile zostao poczone z naszym komputerem i bdziemy
mogli synchronizowa zawarto urzdzenia z komputerem, stosujc si do procedur opisywanych w instrukcji obsugi urzdzenia.
Instalowanie urzdze Palm PC

Chcc podczy do komputera urzdzenie Palm PC, naley wczy w tym urzdzeniu
funkcj odnajdywania i w razie potrzeby nada mu nazw. Po wykonaniu tych przygotowa
naley postpowa zgodnie z poniszymi krokami:
do tego komputera zostanie wywietlona lista znalezionych urzdze, zawierajca
urzdzenie Palm PC, ktre chcemy zainstalowa.
3. Wykonywa instrukcje podawane przez Kreatora dodawania urzdze Bluetooth.
Teraz moemy na komputerze zainstalowa oprogramowanie doczone do urzdzenia
Palm PC. Przy synchronizowaniu danych z urzdzeniem Palm PC naley postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi w doczonej do niego instrukcji.
Doczanie do osobistej sieci Bluetooth

Osobista sie Bluetooth jest sieci bezprzewodow o niewielkim zasigu wykorzystywan do bezprzewodowego czenia ze sob rnych urzdze. Zwykle sie tego typu
uywana jest do poczenia komputera stacjonarnego z komputerem typu notebook, ale
moe te czy inne rodzaje urzdze Bluetooth. Zazwyczaj doczenie urzdzenia do
sieci Bluetooth nie jest trudne, poniewa wszystkie niezbdne operacje wykonywane s
automatycznie w tle.
812
W ramach przedstawiania podstawowej procedury zamy, e mamy ju komputer stacjonarny z istniejcym poczeniem do internetu. Jeeli w komputerze zainstalowalimy
ju adapter Bluetooth, to on rwnie sta si urzdzeniem Bluetooth. Moemy zatem
klikn ikon adaptera Bluetooth w oknie Urzdzenia i drukarki i wybra z menu kontekstowego pozycj Ustawienia Bluetooth. W otwartym oknie naley klikn kart Opcje
i zaznaczy na niej opcj Zezwalaj innym urzdzeniom Bluetooth na odnajdywanie tego
komputera.
Do komputera typu notebook naley podczy drugi adapter Bluetooth, ktry pozwoli
nam podczy ten komputer do sieci osobistej. W tym celu naley w komputerze wykona ponisze kroki:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon Bluetooth w obszarze powiadomie
i wybra z wywietlonego menu pozycj Przycz si do sieci osobistej, a pojawi
si wtedy lista dostpnych urzdze. Jeeli lista bdzie pusta, to naley klikn
przycisk Dodaj i skorzysta z kreatora, aby doda komputer obsugujcy poczenia
Bluetooth. Po zakoczeniu wyszukiwania powinnimy zobaczy list wszystkich
dostpnych urzdze.
2. Wybra nazw komputera, z ktrym chcemy si poczy, i klikn przycisk Pocz
lub Dalej.
3. Na nastpnej stronie kreatora wybra metod tworzenia klucza dostpu (cakowicie
powinna wystarczy opcja Wybierz dla mnie kod dostpu) i klikn przycisk Dalej.
4. Wygenerowany zostanie klucz dostpu. Na drugim komputerze pojawi si okno,
gdzie naley wpisa ten sam klucz dostpu, ktry wywietlany jest w oknie
na pierwszym komputerze, i klikn przycisk Dalej.
5. Przej przez pozostae strony kreatora na obu komputerach, a na koniec klikn
przycisk Zakocz.
Po ustanowieniu poczenia, dostp do internetu powinnimy mie z obu komputerw.
Dodatkowo bdziemy mogli wspdzieli midzy komputerami wszystkie drukarki oraz
foldery i w ten sposb uzyskamy moliwo przenoszenia midzy komputerami plikw
za pomoc technik opisywanych w rozdziaach 23. i 29.
Trzeba jednak pamita, e jeeli poczenie zostao zestawione tylko z jednym komputerem podczonym do sieci lokalnej, to bdziemy mieli dostp do zasobw udostpnianych
przez tylko ten jeden komputer, a zasoby sieci lokalnej bd niedostpne.
z sieciowymi poczeniami Bluetooth
Jeeli w ogle nie moemy uzyska poczenia za pomoc technologii Bluetooth, mona
sprbowa poniszego rozwizania:
1. Przej do komputera, ktry ma problemy z przyczeniem si do sieci osobistej.
2. Otworzy w nim Centrum sieci i udostpniania, klikajc przycisk Start, wybierajc
z menu pozycj Panel sterowania, a w oknie panelu klikajc cza Sie i Internet
i Centrum sieci i udostpniania.
813
3. Przewin zawarto strony do grupy pocze sieciowych Bluetooth. Jeeli takiej

grupy nie ma, to naley postpowa zgodnie z procedur podawan w poprzednim
podpunkcie i wprowadzi do tego komputera kod dostpu sieci osobistej.
Po zakoczeniu pracy z kreatorem poczenie powinno by ustanowione. W obu komputerach powinny si znale w oknach Centrum sieci i udostpniania sekcje opisujce to
samo poczenie Bluetooth.
Wspdzielenie poczenia internetowego

Jeeli z komputera typu notebook nie mona uzyska poczenia z internetem, to naley
przej do komputera podczonego do modemu lub routera i otworzy w nim Centrum sieci i udostpniania. W lewym panelu tego okna naley klikn cze Zarzdzaj
poczeniami sieciowymi, a w otwartym oknie klikn prawym przyciskiem myszy ikon
poczenia internetowego i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
W oknie dialogowym waciwoci poczenia internetowego naley klikn kart Udostpnianie i zaznaczy na niej opcj Zezwalaj innym uytkownikom sieci na czenie si poprzez
poczenie internetowe tego komputera.
Oprcz tego naley te sprawdzi ustawienia zapory systemu Windows:
1. Nacisn klawisz ( ), wpisa zapor i klikn w menu pozycj Zapora systemu
Windows. Mona te klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Panel
sterowania, a w otwartym oknie klikn cza System i zabezpieczenia i Zapora
systemu Windows.
2. Klikn cze Reguy przychodzce w lewym panelu okna Zapora systemu Windows
z ustawieniami zaawansowanymi), tak jak pokazano na rysunku 40.4.
3. W obszarze Reguy przychodzce zaznaczy opcj sieciow, tak jak Podstawowe
operacje sieciowe, i klikn cze Waciwoci w panelu akcji (po prawej stronie
okna).
4. Na karcie Oglne klikn opcj Wczono. Te same operacje naley powtrzy
dla wszystkich regu Podstawowe operacje sieciowe.
Dziki tym ustawieniom powinnimy by w stanie poczy si z internetem z wszystkich
komputerw objtych sieci PAN.
Przenoszenie plikw pomidzy urzdzeniami Bluetooth

Jeeli w sieci Bluetooth poczone s dwa komputery, to mona midzy nimi przenosi
i kopiowa wiele plikw, stosujc przy tym techniki omawiane w rozdziale 46., w podrozdziale Przenoszenie plikw midzy komputerami.
Moemy te wykorzysta opcje Wylij plik i Odbierz plik do przesyania pojedynczych
plikw. Trzeba jednak pamita, e w ten sposb mona jedynie kopiowa pliki, ale nie
mona ich przenosi, dlatego ta metoda najlepiej sprawdza si przy wysyaniu plikw do
urzdze niekomputerowych, cho oczywicie mona jej uy do kopiowania plikw midzy komputerami. Naley zastosowa przy tym nastpujc procedur:
814
Rysunek 40.4. Okno Zapora systemu Windows z ustawieniami zaawansowanymi
1. W komputerze, do ktrego chcemy wysa plik, naley klikn prawym przyciskiem

myszy ikon Bluetooth w obszarze powiadomie i wybra z wywietlonego menu
pozycj Odbierz plik, tak jak pokazano na rysunku 40.5. Pojawi si wtedy okno
Kreatora transferu plikw Bluetooth, ktry bdzie oczekiwa na rozpoczcie
przesyania plikw z innego komputera.
Rysunek 40.5.
Za pomoc ikony
z obszaru powiadomie
mona wybra,
czy chcemy odebra
pliki z urzdzenia
Bluetooth, czy te
wysa pliki do niego
2. W otwartym oknie kreatora naley wybra komputer (lub urzdzenie), do ktrego

chcemy wysa plik (rysunek 40.6).
815
Rysunek 40.6. Wybieranie urzdzenia Bluetooth, do ktrego ma zosta wysany plik
4. Klikn przycisk Przegldaj, aby odszuka plik przeznaczony do przesania, i klikn

przycisk Otwrz.
6. W komputerze odbierajcym kreator zapyta nas, czy chcemy odebra plik z innego
urzdzenia.
7. Klikn przycisk Tak.
8. Po zakoczeniu przesyania pliku mona klikn przycisk Zakocz w oknach
kreatorw na obu komputerach (rysunek 40.7).
Prosz pamita, e na rynku dostpnych jest wiele rnych urzdze Bluetooth. Jeeli
adna z przedstawionych tutaj technik nie pozwoli na ustanowienie poczenia midzy
komputerem a urzdzeniem, naley postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi
w dokumentacji doczanej do urzdzenia Bluetooth.
Podsumowanie
W tym rozdziale zajmowalimy si instalowaniem i konfigurowaniem urzdze oraz sieci
Bluetooth. Urzdzenia te stanowi doskona alternatyw dla wielu typowych urzdze
przewodowych. Poza tym ich konfiguracja nie jest skomplikowana, a sama technologia
816
Rysunek 40.7. Informacja o udanym transferze plikw pomidzy laptopem a urzdzeniem

korzystajcym z poczenia Bluetooth
Bluetooth stanowi doskona metod komunikacji midzy komputerami, bez koniecznoci

stosowania bardziej rozbudowanych sieci. Oto krtkie podsumowanie technik omawianych
w tym rozdziale:
Technologia Bluetooth aktualnie ma numer wersji 3.0 i pozwala na czenie

telefonw komrkowych, palmtopw, myszy, klawiatur i innych urzdze Bluetooth.
Chcc zmieni komputer w urzdzenie Bluetooth, wystarczy podczy do niego

adapter Bluetooth, na przykad poprzez port USB.
W celu podczenia urzdzenia do komputera naley wczy w nim funkcj

odnajdywania, umieci je w zasigu nadajnika komputera, a w komputerze klikn
prawym przyciskiem myszy ikon Bluetooth w obszarze powiadomie i wybra
z menu kontekstowego pozycj Dodaj urzdzenie Bluetooth.
W celu utworzenia sieci osobistej czcej kilka komputerw naley kady z tych
komputerw wyposay w adapter Bluetooth. Nastpnie w poszczeglnych
komputerach naley klikn prawym przyciskiem myszy ikon Bluetooth w obszarze
powiadomie i wybra z wywietlonego menu pozycj Przycz si do sieci osobistej.
Niezalenie od tego, jaki rodzaj urzdzenia chcemy podczy do komputera,

zawsze naley przeczyta doczon do niego instrukcj obsugi.
Rozdzia 41.
Synchronizowanie
urzdze
W tym rozdziale:
Synchronizowanie z zawartoci sieci
Definiowanie harmonogramw i zdarze synchronizacji
Obsuga konfliktw pojawiajcych si przy synchronizacji
Obsuga innych rodzajw urzdze
Jeeli kiedykolwiek na urzdzeniu przenonym mielimy pliki, ktre chcielimy zawsze

mie przy sobie w wersji na bieco synchronizowanej z wersjami znajdujcymi si na
komputerze, to idealnym rozwizaniem dla nas bd funkcje Centrum synchronizacji
i Plikw trybu offline. Te dwa rozwizania wsppracuj ze sob, redukujc nam ilo
pracy zwizanej z cigym kopiowaniem plikw midzy komputerem lokalnym a komputerem przenonym. W tym rozdziale omawia bd wiele opcji zwizanych z tworzeniem
harmonogramu synchronizacji i rozwizywaniem konfliktw, ktre udostpnia funkcja
Centrum synchronizacji.
Centrum synchronizacji wsppracuje z wieloma urzdzeniami, takimi jak palmtopy,
przenone odtwarzacze muzyki itp. Zagadnienia te zostan omwione tylko pokrtce, ale
najwaniejsze funkcje zwizane z synchronizowaniem tego typu urzdze umieszczane
s w doczanym do nich oprogramowaniu.
Synchronizowanie z plikw w sieci

Jednym z najczciej uywanych zastosowa synchronizacji w systemie Windows jest
obsuga plikw trybu offline. Najczciej funkcja ta uywana jest w komputerach typu
notebook, ale moe by te wykorzystywana w komputerach stacjonarnych. Chcc z niej
skorzysta, musimy mie w komputerze skonfigurowan lokalizacj sieciow, ktra czy
si z serwerem (bdzie o tym mowa w rozdziale 45.). Mamy tu moliwoci takiego
skonfigurowania plikw trybu offline, eby dane na komputerze lokalnym byy synchronizowane z zawartoci serwera. Dziki temu bd one dostpne nawet wtedy, gdy nie
jestemy podczeni do serwera.
818
Wszystkie uzyskane w ten sposb dane moemy edytowa w czasie, gdy komputer nie
jest podczony do sieci, a Centrum synchronizacji postara si o to, eby wszystkie te
zmiany zostay przesane do serwera przy nastpnym podczeniu do sieci. Jeeli w midzyczasie kto zmieni pliki znajdujce si na serwerze, to Centrum synchronizacji poprosi
nas o pomoc przy rozwizywaniu takiego konfliktu. Konfigurowanie funkcji plikw trybu
offline odbywa si w kilku krokach, a pierwszy z nich polega na udostpnieniu plikw
i folderw w trybie offline.
Uywanie Centrum synchronizacji dla plikw trybu offline

Pierwszy krok przy konfigurowaniu plikw trybu offline polega na utworzeniu lokalizacji
sieciowej. (Proces ten opisywany jest w rozdziale 46.). Po jej przygotowaniu w oknie folderu Komputer powinno pojawi si cze podobne do przedstawionego na rysunku 41.1.
Rysunek 41.1. Lista lokalizacji sieciowych dostpnych z komputera
Po skonfigurowaniu przynajmniej jednej lokalizacji sieciowej naley klikn jej ikon

prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego opcj Zawsze dostpne
w trybie offline. Powinno si wtedy pojawi okno dialogowe przedstawiajce proces synchronizacji. Po jej zakoczeniu zawarto lokalizacji sieciowej zostaa przeniesiona na
nasz system, a zatem moemy odczy komputer od sieci i uywa wszystkich plikw
skopiowanych z serwera. Teraz moemy klikn prawym przyciskiem myszy ikon lokalizacji sieciowej i wybra z menu kontekstowego pozycj Synchronizuj. W ten sposb
zyskamy pewno, e serwer i nasz lokalny komputer s ze sob zsynchronizowane.
819
Proces ten moe by nieco kopotliwy, jeeli bdziemy musieli zawsze pamita o rcznym
synchronizowaniu plikw przed odczeniem komputera od sieci. Aby zautomatyzowa ten
proces, moemy przygotowa harmonogram zada synchronizacji plikw i folderw.
Synchronizowanie z lokalizacjami sieciowymi dziaa tylko w przypadku lokalizacji
znajdujcych si w naszej sieci lokalnej. Do synchronizowania plikw nie mona uywa
lokalizacji sieciowych FTP. Oglnie, opcja Zawsze dostpne w trybie offline nie jest
dostpna w przypadku lokalizacji sieciowych niezwizanych z nasz sieci lokaln.
Uywanie Centrum synchronizacji

W celu skonfigurowania harmonogramu synchronizacji plikw trybu offline w Centrum
synchronizacji naley zastosowa ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym
oknie klikn cza Sie i Internet oraz Centrum synchronizacji. Mona te nacisn
klawisz ( ), wpisa synch i klikn w menu pozycj Centrum synchronizacji.
2. Po otwarciu okna Centrum synchronizacji, w jego lewej kolumnie naley klikn
cze Wywietl powizania synchronizacji, widoczne na rysunku 41.2.
Rysunek 41.2. Centrum synchronizacji z domylnym wygldem plikw trybu offline
3. Klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Pliki trybu offline i wybra z menu
kontekstowego opcj Harmonogram dla Pliki trybu offline, dziki czemu
uruchomiony zostanie Kreator harmonogramu synchronizowania plikw offline.
820
4. W oknie kreatora naley wybra lokalizacj sieciow, ktr chcemy

synchronizowa, i klikn przycisk Dalej.
5. Teraz moemy okreli, co ma rozpoczyna proces synchronizacji. Jak wida
na rysunku 41.3, mona wybra cykliczne wykonywanie synchronizacji wedug
podanej daty albo nakaza uruchamianie tego procesu w wyniku jakiego
zdarzenia w komputerze.
Rysunek 41.3. Pliki trybu offline pozwalaj na tworzenie harmonogramu synchronizacji
6. W zalenoci od dokonanego wyboru, na pocztek moemy zobaczy dwa rne

ekrany. Jeeli wybrana zostanie pierwsza opcja, to wywietlony zostanie ekran
z rysunku 41.4, ktry pozwala na okrelenie daty pocztku harmonogramu oraz
czstotliwoci wykonywania synchronizacji. Z listy rozwijanej moemy wybra
jednostk czasu, od minut zaczynajc, a na miesicach koczc. Oznacza to,
e zgodnie z harmonogramem synchronizacja moe by wykonywana co minut.
7. Jeeli wybierzemy drug opcj, to zobaczymy ekran przedstawiony na rysunku 41.5,
gdzie mona wybra zdarzenie uruchamiajce proces synchronizacji. Synchronizacj
moe powodowa zalogowanie si do systemu, zablokowanie lub odblokowanie
sesji systemu Windows albo pewien czas bezczynnoci systemu.
8. Niezalenie od tego, ktr opcj uruchamiania synchronizacji wybierzemy,
na obu ekranach (z rysunkw 41.4 i 41.5) zobaczymy przycisk Wicej opcji.
Po jego klikniciu uzyskamy moliwo wyznaczenia momentu, w ktrym
system Windows ma rozpocz lub zakoczy synchronizowanie. Po wprowadzeniu
zmian w przedstawionym na rysunku 41.6 oknie dialogowym Wicej opcji
planowania naley klikn przycisk OK.
Rysunek 41.4. Definiowanie czasowego harmonogramu synchronizowania plikw
Rysunek 41.5. Definiowanie opcji uruchamiania synchronizacji za pomoc zdarze
821
822
Rysunek 41.6. Dodatkowe opcje dotyczce harmonogramu wykonywania synchronizacji
9. Na koniec musimy jeszcze nada nazw tworzonemu harmonogramowi. Opisow

nazw naley wpisa w polu tekstowym Nazwa, a nastpnie klikn przycisk Zapisz.
Po skonfigurowaniu harmonogramu synchronizacja bdzie uruchamiana albo zgodnie
z podanym harmonogramem czasowym, albo przez podane w konfiguracji zdarzenia.
Gotowy harmonogram mona w dowolnym momencie przejrze, edytowa lub usun,
otwierajc okno Centrum synchronizacji, klikajc w nim pozycj Pliki trybu offline prawym
przyciskiem myszy, wybierajc z menu kontekstowego pozycj Harmonogram plikw
trybu offline i postpujc zgodnie z przedstawion przed chwil procedur. Tym razem
do dyspozycji dostaniemy okno dialogowe pozwalajce na tworzenie nowego harmonogramu albo przegldanie, edycj lub usunicie istniejcego. Kliknicie opcji Poka lub
edytuj harmonogram spowoduje wywietlenie kreatora bardzo podobnego do tego, ktrego
uywalimy do przygotowania harmonogramu. Poza tym mona skorzysta z przycisku
Harmonogram znajdujcego si na pasku narzdzi, aby przywoa rne funkcje harmonogramu synchronizacji plikw trybu offline.
Oprcz tego moemy skonfigurowa te inne opcje dotyczce plikw trybu offline, takie
jak poziom wykorzystania dysku lub ustawienia szyfrowania. Zajmiemy si nimi w kolejnym punkcie.
Ustawienia plikw trybu offline

W systemie Windows 7, oprcz moliwoci zdefiniowania synchronizowanych lokalizacji sieciowych i okrelenia terminw wykonywania synchronizacji, moemy te definiowa inne opcje dotyczce dziaania plikw trybu offline. Dostp do tych opcji mona
823
uzyska poprzez cze Zarzdzaj plikami trybu offline dostpne w lewym panelu Centrum
synchronizacji. Naley w tym celu klikn przycisk Start, wpisa sowo synch i wybra
z menu pozycj Centrum synchronizacji, a nastpnie w lewym panelu otwartego okna klikn cze Zarzdzaj plikami trybu offline. Pojawi si wtedy przedstawione na rysunku 41.7
okno dialogowe Pliki trybu offline, z aktywn kart Oglne.
Rysunek 41.7.
Karta Oglne w oknie
dialogowym Pliki
trybu offline
W oknie tym dostpne s nastpujce przyciski:
Wycz pliki trybu offline ten przycisk wycza wszystkie skonfigurowane

przez nas definicje synchronizacji plikw. Jeeli w danym momencie synchronizacja
plikw jest wyczona, to na tym przycisku widoczny bdzie napis Wcz pliki trybu
offline. Wprowadzone zmiany zostan wcielone w ycie dopiero po ponownym
uruchomieniu komputera.
Otwrz Centrum synchronizacji ten przycisk otwiera okno Centrum

synchronizacji.
Wywietl pliki trybu offline kliknicie tego przycisku powoduje otwarcie okna
z list wszystkich synchronizowanych folderw. Na licie najpierw kliknem ikon
Komputery, nastpnie ikon Serwer i w kocu ikon znajdujcego si na tym
serwerze folderu dokumentw. Taka cieka widoczna jest w pasku adresu w oknie
przedstawionym na rysunku 41.8. Prosz zauway, e kada z widocznych w oknie
ikon oznaczona jest znaczkiem zielonego keczka, ktre informuje nas, e jest
to element synchronizowany.
Czasami konieczne jest sprawdzenie iloci miejsca zajmowanego przez pliki trybu
offline i naoenie ograniczenia zwizanego z maksymaln iloci miejsca, jak mog
zaj. W tym celu naley w oknie dialogowym Pliki trybu offline klikn kart Uycie
dysku. Aby wprowadzi zmiany do domylnych ustawie, naley klikn przycisk Zmie
limity, ktry otwiera okno dialogowe przedstawione na rysunku 41.9.
824
Rysunek 41.8. Lista synchronizowanych plikw
Zmiany w limitach wprowadzane s za pomoc suwakw, a po ustaleniu odpowiednich

wartoci naley klikn przycisk OK.
Mona sobie wyobrazi sytuacj, w ktrej z pewnej instytucji skradziony zostaje laptop
zawierajcy poufne informacje. Firma Microsoft przewidziaa tak moliwo i dlatego
wprowadzia moliwo zaszyfrowania danych zapisanych w synchronizowanych plikach trybu offline. Oprcz tego firma Microsoft wprowadzia te bardzo proste metody
zabezpieczania danych. Po wybraniu w oknie dialogowym Pliki trybu offline karty Szyfrowanie mona klikn przycisk Szyfruj, a wszystkie znajdujce si w naszym systemie
pliki zostan zaszyfrowane. Oczywicie w tym procesie szyfrowane s wycznie dane
zapisane na naszym lokalnym dysku, a dane na serwerze pozostaj niezaszyfrowane.
Nie musimy si te martwi o samodzielne rozszyfrowanie tych plikw, poniewa s one
automatycznie rozszyfrowywane w momencie, gdy chcemy ich uy.
Na ostatniej karcie w oknie dialogowym Pliki trybu offline moemy ustali sposb pracy,
jeeli uywane jest wolne poczenie sieciowe. Po otwarciu synchronizowanej aktualnie
lokalizacji sieciowej i dwukrotnym klikniciu ikony pliku system Windows sprawdzi
najpierw, czy uywane poczenie sieciowe jest powolne, i w razie potrzeby uyje lokalnej kopii tego pliku. Za pomoc opcji z karty Sie moemy okreli, e nawet przy wolnym
czu chcemy zawsze korzysta z najnowszej wersji pliku. Jeeli zaznaczymy opcj Przy
wolnych poczeniach automatycznie pracuj w trybie offline, to system Windows zawsze
825
Rysunek 41.9.
Okno dialogowe
pozwalajce ustali
limit iloci miejsca
zajmowanego przez
pliki trybu offline
bdzie uywa lokalnej kopii pliku. Oprcz tego system bdzie co pi minut sprawdza,
czy nadal uywamy wolnego poczenia. Czstotliwo takich kontroli moemy zmienia,
wpisujc inn warto do opcji Sprawd, czy poczenie ma ma szybko, co X min.
Po zdefiniowaniu wszystkich ustawie w plikach trybu offline i w Centrum synchronizacji moemy zacz korzysta z synchronizowanych plikw. Jeeli zdefiniujemy harmonogram synchronizacji, to wszystkie pliki bd synchronizowane zgodnie z tym harmonogramem. Okrelilimy te maksymaln ilo miejsca, jak mog zaj pliki trybu offline
i wczylimy szyfrowanie szczeglnie istotnych danych. Trzeba jednak pamita, e
w czasie wykonywania synchronizacji od czasu do czasu mog powstawa konflikty.
Zdarzaj si one wtedy, gdy zmieniany jest plik na serwerze, a w tym samym czasie my
wprowadzamy zmiany do lokalnej kopii tego samego pliku.
Obsuga konfliktw synchronizacji

Centrum synchronizacji najbardziej przydaje si wtedy, gdy zachodzi potrzeba obsugi
konfliktw synchronizacji. Najczciej wystpujcy scenariusz powstawania takich konfliktw zosta opisany poniej:
826
1. Zdefiniowalimy synchronizacj plikw trybu offline z folderem sieciowym o nazwie

WaneDokumenty, ktry znajduje si na zdalnym serwerze.
2. Odczylimy komputer od sieci i edytowalimy kilka plikw znajdujcych si w tym
folderze.
3. W czasie gdy nasz komputer by odczony od sieci, kolega wprowadzi zmiany
do tych samych plikw znajdujcych si na serwerze.
4. W momencie, gdy podczamy komputer do sieci, Centrum synchronizacji dziaa
zgodnie ze zdefiniowanym harmonogramem synchronizacji i stwierdza, e nastpi
konflikt midzy rnymi wersjami plikw, w zwizku z czym prosi nas
o interwencj.
Prawdopodobiestwo wystpienia takiej sytuacji wzrasta przy wikszej liczbie osb korzystajcych z danych znajdujcych si w sieci. Mniej podatne na powstawanie konfliktw
s pliki, ktre nie s czsto modyfikowane. Chcc wywoa opisan wyej sytuacj, naley
postpowa zgodnie z ponisz procedur, ale najpierw trzeba si upewni, e Centrum
synchronizacji i Pliki trybu offline dziaaj tak, jak zostao to opisane w dotychczasowej
czci rozdziau.
1. Sprawdzi, czy dziaa harmonogram synchronizacji, otwierajc okno Centrum
synchronizacji za porednictwem panelu sterowania. Upewni si, e data ostatniej
synchronizacji nie jest zbyt odlega, klikajc cze Wywietl powizania
synchronizacji, tak jak pokazano na rysunku 41.10.
Rysunek 41.10. Sprawdzanie daty wykonania ostatniej synchronizacji
827
2. Odczy komputer od sieci, na przykad wycigajc z gniazda kabel sieciowy

albo za pomoc cza Rozcz dostpnego przedstawionego na rysunku 41.11.
Okno to mona otworzy, wybierajc w panelu sterowania ikon Centrum sieci
i udostpniania. W otwartym oknie naley klikn cze Zmie ustawienia karty
sieciowej znajdujce si w lewym panelu. W kolejnym oknie naley klikn
przycisk Wycz to urzdzenie sieciowe lub klikn ikon urzdzenia sieciowego
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Wycz.
Rysunek 41.11. Rozczanie poczenia sieciowego
3. Po wyczeniu poczenia sieciowego naley przej do plikw trybu offline.

W tym celu naley otworzy folder Komputer, w ktrym Pliki trybu offline bd
widoczne w sekcji Lokalizacje sieciowe. W tym miejscu mona wybra i otworzy
do edycji dowolny plik, na przykad dokument tekstowy, obraz lub dowolny inny
plik, w ktrym chcemy wprowadzi zmiany. Po wprowadzeniu do pliku wszystkich
zmian naley go zapisa w swoim lokalnym systemie plikw. Przy nastpnym
podczeniu do sieci system Windows bdzie prbowa synchronizowa ten plik
z serwerem.
4. Z innego komputera w tej samej sieci naley poczy si z serwerem i odszuka
na nim ten sam plik, z ktrym pracowalimy na swoim komputerze. Odnaleziony
plik naley otworzy i wprowadzi w nim kilka zmian, a nastpnie zapisa
go w lokalizacji sieciowej, na serwerze.
5. Wrci do komputera, ktry niedawno odczylimy od sieci, i z powrotem
go podczy. W tym celu naley otworzy okno Centrum sieci i udostpniania
i klikn w nim cze Zmie ustawienia karty sieciowej. Z wywietlonej listy naley
wybra odpowiedni kart sieciow i klikn przycisk Wcz to urzdzenie sieciowe.
6. Po podczeniu komputera do sieci naley otworzy okno Centrum synchronizacji.
Dotychczasowy status plikw offline zmieni si na Poczony, a Centrum
synchronizacji bdzie prbowao ponownie zsynchronizowa pliki. Tym razem
system poinformuje nas jednak, e przy synchronizowaniu plikw wykryte zostay
konflikty, tak jak na rysunku 41.12.
828
Rysunek 41.12. Centrum synchronizacji informuje nas o konfliktach midzy synchronizowanymi

plikami
7. Po klikniciu cza z informacj o konfliktach wywietlone zostan wszystkie

pliki, w ktrych wykryte zostay konflikty. W kolumnie Szczegy znajdzie si
informacja o treci: Plik zosta zmieniony na tym komputerze i na serwerze,
w czasie gdy ten komputer by w trybie offline. Kliknicie pozycji prawym
przyciskiem myszy wywietla menu kontekstowe z nastpujcymi opcjami:
Wywietl opcje rozwizywania konfliktw po wybraniu tej opcji wywietlane

jest okno dialogowe, w ktrym moemy zachowa lokaln wersj pliku,
zastpujc ni wersj z serwera. Druga opcja pozwala zachowa wersj pliku
z serwera i zastpi ni plik na lokalnym komputerze. Ostatnia opcja umoliwia
zachowanie obu wersji pliku.
Ignoruj wybranie tej opcji powoduje usunicie konfliktu z listy. Oba pliki
pozostaj niezmienione w swoich systemach plikw jeden na serwerze, a drugi
w komputerze lokalnym. Trzeba jednak pamita, e przy nastpnej synchronizacji
moe si pojawi ten sam konflikt.
Waciwoci w oknie dialogowym Waciwoci wywietlane s dane dotyczce

powiza midzy plikami oraz data i szczegy konfliktu synchronizacji.
Firma Microsoft udostpnia nam kilka opcji pozwalajcych na obsug konfliktw powstajcych w czasie synchronizacji plikw trybu offline. Oprcz listy konfliktw podawanych
w Centrum synchronizacji, system wywietla te komunikaty w obszarze powiadomie,
ktre informuj nas o wystpieniu konfliktu. W poprzednich przykadach pozycja Pliki
trybu offline oznaczana jest jako powizanie synchronizacji.
829
Synchronizowanie z innymi urzdzeniami

Synchronizowanie z innymi urzdzeniami daje nam moliwo utrzymywania aktualnej
zawartoci w rnych urzdzeniach podczanych do naszego komputera. Jedn z podstawowych rnic jest to, e wikszo takich urzdze udostpnia funkcje synchronizacji
wykorzystujce oprogramowanie doczane do urzdzenia. Takie oprogramowanie najczciej tworzy nowe powizanie w Centrum synchronizacji, ale wikszo prac zwizanych z konfiguracj i zarzdzaniem procesem synchronizacji wykonywana jest przez
oprogramowanie doczane do urzdzenia. Kade z takich urzdze udostpnia zupenie
inny zestaw opcji synchronizacji, dlatego mog tu poda tylko oglne wskazwki dotyczce sposobw pracy z takimi urzdzeniami:
Pierwszy krok polega na przeczytaniu instrukcji dostarczanej przez producenta

urzdzenia. Zawarte s w niej informacje na temat postpowania w czasie
instalowania i konfigurowania urzdzenia w komputerze.
Jeeli jest to konieczne, naley podczy urzdzenie do komputera. Mona do tego

wykorzysta porty USB albo poczy urzdzenie za pomoc bezprzewodowej
transmisji Bluetooth.
Nie wszystkie urzdzenia mog wsppracowa z Centrum synchronizacji. Jeeli

po otwarciu Centrum synchronizacji i klikniciu cza Konfiguruj nowe powizania
synchronizacji urzdzenie to nie pojawi si na licie dostpnych powiza, to znaczy,
e producent urzdzenia chce w inny sposb realizowa synchronizacj danych
w tym urzdzeniu.
Najwaniejsze jest to, eby dokadnie przestrzega zalece podawanych przez producenta
urzdzenia. Jeeli urzdzenie bdzie miao problemy z komunikacj z naszym komputerem, naley zaktualizowa jego sterowniki do najnowszej wersji, pobierajc je ze strony
WWW producenta.
Podsumowanie
Ten rozdzia powicony zosta dziaaniu Centrum synchronizacji oraz metodom synchronizowania plikw trybu offline. W szczeglnoci omawiaem tu nastpujce zagadnienia:
Podstawy konfigurowania synchronizacji lokalizacji sieciowych.
Uywanie Centrum synchronizacji do przegldania zdefiniowanych powiza.

W ramach przykadu wykorzystalimy Centrum synchronizacji do definiowania
powiza plikw trybu offline.
Konfigurowanie harmonogramw synchronizacji i zdarze uruchamiajcych

synchronizacje.
Konfigurowanie szczegw dotyczcych wykorzystania dysku przez pliki trybu

offline, szyfrowania i obsugi synchronizacji przy wolnym poczeniu sieciowym.
830
Sposb obsugi konfliktw synchronizacji, powstajcych w wyniku zmodyfikowania

plikw w obu lokalizacjach, w czasie, gdy komputer by odczony od sieci.
Omawiane byy te szczegy wszystkich opcji dostpnych przy rozwizywaniu
takich konfliktw.
Dostpne opcje zwizane z podczaniem i synchronizowaniem innych rodzajw

urzdze, tak eby ich zawarto bya zgodna z zawartoci naszego komputera.
Rozdzia 42.
Poprawianie
wydajnoci systemu
W tym rozdziale:
Zbieranie informacji na temat swojego systemu
Uywanie narzdzi do poprawiania wydajnoci systemu
Maksymalizowanie wykorzystania procesora i pamici
Uywanie funkcji ReadyBoost do poprawiania wydajnoci systemu
Poprawianie wydajnoci dysku twardego
Defragmentowanie plikw w celu poprawienia wydajnoci
W porwnaniu z wikszoci innych maszyn komputery praktycznie nie wymagaj adnej

konserwacji. Wynika to z faktu, e w komputerze jest duo mniej elementw mechanicznych ni w przypadku innych maszyn. Istnieje jednak kilka sposobw na to, eby
utrzyma nasz komputer w doskonaym stanie.
Na przykad im wicej danych zapisanych bdzie na dysku twardym, tym bardziej pofragmentowana bdzie jego zawarto. Nie sprawia to adnych problemw przy odczycie
danych, ale zmniejsza szybko przebiegu tego procesu. Aby przyspieszy odczytywanie, wystarczy defragmentowa zawarto dysku. W tym rozdziale bdziemy si zajmowa tym oraz kilkoma innymi sposobami na podniesienie wydajnoci pracy naszego
komputera.
Poznawanie wasnego systemu

System komputerowy skada si z wielu rnych elementw. Najwaniejsze z nich to
procesor i pami RAM, ktre tworz podstaw caego komputera. Oglna szybko
komputera wynika przede wszystkim z szybkoci procesora oraz iloci pamici zamontowanej w systemie. Szybko procesora mierzona jest w gigahercach (GHz), czyli miliardach instrukcji wykonywanych przez procesor w cigu sekundy, a w przypadku wolniejszych komputerw w megahercach (MHz), czyli milionach instrukcji na sekund.
832
Ilo pamici RAM okrela ilo danych, z jakimi procesor moe pracowa bezporednio,
bez koniecznoci odwoywania si do duo wolniejszego dysku twardego. Ukady pamici
RAM wystpuj w wielu wersjach, zrnicowanych pod wzgldem szybkoci pracy, ale
na ogln szybko systemu wikszy wpyw ma ilo zamontowanej w nim pamici ni jej
fizyczna szybko pracy. Wielko dostpnej pamici mierzona jest w megabajtach (MB),
przy czym jeden megabajt to mniej wicej milion bajtw. Gigabajt (GB) to 1024 megabajty, natomiast pojedynczy bajt okrela ilo miejsca w pamici potrzebn na zapisanie
jednego znaku, takiego jak litera A. Oglnie mona powiedzie, e im szybszy procesor i wiksza ilo pamici zamontowana jest w komputerze, tym szybciej bdzie on
funkcjonowa.
Odczytywanie informacji o procesorze i pamici

Chcc pozna mark swojego procesora i jego szybko albo odczyta ilo pamici
zamontowanej w komputerze, naley klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer w menu Start i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. Mona te
nacisn klawisz ( ), wpisa sys i klikn w menu pozycj System. W otwartym oknie
prezentowane s podstawowe informacje o komputerze, a take informacje o uywanym
systemie operacyjnym, tak jak na rysunku 42.1.
Rysunek 42.1. Strona System
833
Indeks wydajnoci systemu Windows podaje informacje o szybkoci najwaniejszych

elementw komputera, wpywajcych na jako pracy z systemem Windows 7.
Indeks wydajnoci systemu Windows

Wikszo osb zwrci najpierw uwag na Indeks wydajnoci systemu Windows. Nie jest
on miar oglnej szybkoci komputera ani jego moliwoci. Ma on na celu wskaza najsabszy element w caym komputerze, ktry najprawdopodobniej bdzie najbardziej spowalnia prac caego systemu. Nie naley zatem traktowa tego indeksu jako oglnej miary
jakoci pracy na naszym komputerze. Dokadniejszy opis wartoci indeksu mona uzyska
po klikniciu cza Indeks wydajnoci systemu Windows, znajdujcego si obok wartoci
indeksu. Pojawi si wtedy strona przedstawiona na rysunku 42.2.
Rysunek 42.2. Okno informacji o wydajnoci systemu
Na tej stronie wida, e oglny indeks wydajnoci komputera wynoszcy 3,6 determinowany jest przez kategori Grafika w grach. Prosz zauway, e oglny indeks nie jest
redni wartoci indeksw czstkowych, ale najnisz wartoci uzyskan przez komputer w dowolnej kategorii. Przedstawiony tu komputer pozwala na cakiem wygodn
prac w systemie Windows 7. Jeeli nie korzystamy z aplikacji biznesowych ani gier generujcych grafik trjwymiarow, to tak niska ocena tego elementu komputera nie bdzie
miaa adnego wpywu na jako pracy z systemem Windows. Elementami majcymi
834
najwikszy wpyw na szybko dziaania komputera s procesor, pami oraz podstawowy dysk twardy. Jeeli klasyfikacja tych elementw jest wysoka, to oglna wydajno
komputera na pewno bdzie zadowalajca.
Podawane tu indeksy czstkowe nie maj adnego zwizku z szybkoci poczenia
internetowego. Czas potrzebny na pobranie z internetu danego pliku uzaleniony jest
tylko od jednego parametru: przepustowoci naszego cza internetowego. Im szybsze
bdzie cze, tym mniej czasu bdziemy musieli czeka na pobranie rnych plikw.
Mimo to wskanik wydajnoci komputera moe mie wpyw na jako korzystania
z internetu. Przegldanie stron WWW na wolnym komputerze nie bdzie tak wygodne
jak na szybkim.
W przedstawionym na rysunku 42.2 oknie Informacje wydajnoci i narzdzia dostpne

s cza do dodatkowych informacji na temat znaczenia wartoci poszczeglnych indeksw
oraz sposobw na podniesienie wydajnoci swojego komputera. cze Aktualizuj mj wynik
ponownie przeprowadza wszystkie obliczenia niezbdne do wyznaczenia czstkowych
indeksw wydajnoci komputera. Jeeli w komputerze zmienilimy jaki element sprztowy, a wartoci indeksw si nie zmieniy, to mona klikn to cze, aby wymusi
ponowne ich wyznaczenie dla nowo zainstalowanego sprztu.
cze Wywietl i drukuj szczegy powoduje wywietlenie wszystkich informacji z tego
okna uzupenionych o dodatkowe szczegy i udostpnia przycisk umoliwiajcy wydrukowanie tych wszystkich informacji. Pozostae cza pozwalaj na dostp do innych informacji oglnych.
Pobieranie szczegowych informacji

na temat swojego komputera
Za pomoc programu Informacje o systemie moemy uzyska jeszcze bardziej szczegowe informacje na temat elementw skadowych swojego komputera. Program ten
mona otworzy, klikajc przycisk Start i wybierajc z menu pozycj Wszystkie programy/Akcesoria/Narzdzia systemowe/Informacje o systemie. Mona te nacisn przycisk ( ), wpisa info i klikn w menu pozycj Informacje o systemie. Otwarte zostanie
wtedy okno programu Informacje o systemie przedstawione na rysunku 42.3.
W lewej kolumnie programu wszystkie kategorie informacji o systemie pogrupowane
zostay w postaci rozwijanego drzewa. Na przykad kliknicie znaku dodawania przy
kategorii Skadniki powoduje jej rozwinicie i wywietlenie wszystkich podkategorii oraz
nazw poszczeglnych rodzajw urzdze. Po klikniciu okrelonej pozycji, na przykad
Dyski w podkategorii Magazyn, w prawym panelu wywietlane s informacje na temat
urzdze zainstalowanych w naszym komputerze.
W programie Informacje o systemie nie wykonujemy adnych konkretnych prac. Suy
on tylko do wywietlania danych na temat sprztu i oprogramowania zainstalowanego
w danym komputerze. Moemy jednak wyeksportowa dane na temat systemu do pliku
tekstowego, ktry mona pniej otworzy, zmieni lub wydrukowa za pomoc dowolnego procesora lub edytora tekstu. Aby wyeksportowa te informacje do pliku, naley
wybra z menu programu pozycj Plik/Eksportuj.
835
Rysunek 42.3. Okno programu Informacje o systemie
Mona te od razu wydrukowa wszystkie informacje lub ich cz. Aby wydrukowa cao
danych o komputerze, naley klikn w lewej kolumnie pozycj Podsumowanie systemu.
Jeeli chcielibymy wydrukowa tylko wybran kategori, naley klikn j po prostu
w lewym panelu. Nastpnie naley wybra z menu programu pozycj Plik/Drukuj,
a w oknie dialogowym Drukuj zaznaczy opcj Wszystko, jeeli chcemy wydrukowa
wszystkie informacje, opcj Zaznaczenie, jeeli drukowany ma by tylko zaznaczony wczeniej tekst, albo opcj Bieca strona, jeeli chcemy wydrukowa tylko ogldan wanie
stron. Aby zamkn program Informacje o systemie, naley klikn przycisk zamykania
znajdujcy si w jego prawym grnym rogu albo wybra z menu pozycj Plik/Zakocz.
Maksymalizowanie wykorzystania
procesora i pamici
Omawiany tu system operacyjny (Windows 7) automatycznie zajmuje si zarzdzaniem
procesorem i pamici zamontowanymi w tym komputerze. Mimo to moemy wykona
kilka zabiegw, aby poprawi wydajno systemu, ktra zaley od pamici i procesora.
W kolejnych punktach bd podawa rne ciekawe wskazwki.
Pami komputera
Jedn z najlepszych metod na poprawienie wydajnoci pracy komputera jest zapewnienie mu wystarczajcej iloci pamici. Oznacza to, e musimy zadba o zamontowanie
w komputerze odpowiednich ukadw pamici fizycznej. Jako minimum naley traktowa
836
1 GB, cho system Windows dziaa te z mniejsz iloci. Jeeli korzystamy z wielu
programw naraz albo uywamy aplikacji zajmujcych sporo pamici, to lepiej bdzie
zamontowa w komputerze 2 GB pamici, a moe nawet 4 GB.
Dua ilo pamici w komputerze do dopiero poowa sukcesu. Rwnie wane jest odpowiednie zarzdzanie dostpn pamici. Moemy zatem na dwa sposoby zoptymalizowa
poziom wykorzystania pamici RAM:
Zmniejszy liczb jednoczenie dziaajcych programw jeeli aktualnie

nie korzystamy z danego programu, to mona go zamkn, aby odzyska zajmowan
przez niego pami. W razie potrzeby mona pniej ten program otworzy
ponownie.
Zminimalizowa liczb programw zainstalowanych na komputerze

czy na pewno potrzebujemy programu, ktry w obszarze powiadomie wywietla
informacje o pogodzie za oknem? Czy na pewno potrzebny jest nam gadet, ktry
na pulpicie wywietla may pokaz slajdw? Wszystkie te mae programy, ktre
instalujemy i uruchamiamy na swoim komputerze, zajmuj jego zasoby, nawet
jeeli dziaaj w tle. W tym miejscu obowizuje zasada im mniej, tym lepiej.
Zmniejszenie liczby dziaajcych jednoczenie programw nie tylko poprawia wydajno

z perspektywy wykorzystania pamici, ale obnia te obcienie procesora, dziki czemu
wicej czasu procesora maj do dyspozycji programy, ktre faktycznie go potrzebuj.
Zarzdzanie pamici wirtualn

W dawnych czasach systemu operacyjnego DOS kady komputer mg uruchomi tylko
jeden program na raz. Taki program musia by napisany tak, eby zmieci si w dostpnej (niewielkiej) pamici komputera. W systemie Windows moliwe jest uruchamianie
jednoczenie niemal dowolnej liczby programw. Taka moliwo wynika z konstrukcji
dzisiejszych procesorw i samych systemw operacyjnych. Skuteczne zarzdzanie pamici
dla tych wszystkich programw wymaga zastosowania koncepcji pamici wirtualnej.
Wszystkie nowoczesne komputery wykorzystuj tak naprawd dwa rodzaje pamici. Mamy
wic szybk pami fizyczn (RAM), na ktr skadaj si ukady pamici zamontowane
na pycie gwnej.
Ilo pamici RAM (ilo zamontowanej w komputerze pamici fizycznej) wywietlana
jest w oknie dialogowym Waciwoci systemu, na karcie Oglne (rysunek 42.1).
Drugi rodzaj pamici nazywany jest pamici wirtualn; system Windows 7 na jej potrzeby
wykorzystuje plik na dysku do tego pliku zapisywane s dane niemieszczce si
w pamici fizycznej. Obszar na dysku twardym, ktry uywany jest jako pami wirtualna,
nazywany jest plikiem stronicowania, poniewa informacje s do niego zapisywane
i odczytywane w maych czstkach nazywanych stronami. Jeeli zdarzy si nam cakowicie zapeni pami fizyczn i pami wirtualn, to komputer nie zatrzyma si z komunikatem o braku pamici, ale bdzie wywietla ostrzeenie odpowiednio wczeniej, dziki
czemu bdziemy mieli moliwo zwolnienia czci zajtej pamici.
837
Pami wirtualna jest tylko niewielkim plikiem na dysku, i moemy atwo zwikszy jej
ilo, powikszajc po prostu rozmiar pliku stronicowania. Nie trzeba kupowa ani instalowa adnych dodatkowych elementw. Z drugiej strony, jedynym sposobem na zwikszenie iloci pamici fizycznej jest dokupienie i zainstalowanie w komputerze dodatkowych
koci pamici RAM.
Aby zarzdza pamici wirtualn w systemie Windows 7, trzeba otworzy okno System
i klikn w nim cze Zmie ustawienia. W otwartym oknie dialogowym Waciwoci
systemu naley klikn kart Zaawansowane, a nastpnie przycisk Ustawienia znajdujcy
si w sekcji Wydajno. W kolejnym oknie dialogowym (Opcje wydajnoci, przedstawionym na rysunku 42.4) naley klikn kart Zaawansowane. W obszarze Pami wirtualna podawana jest oglna wielko plikw wymiany znajdujcych si na wszystkich
dyskach. Aby zmieni te ustawienia, naley klikn przycisk Zmie; otworzy si okno
dialogowe Pami wirtualna przedstawione na rysunku 42.5.
Rysunek 42.4.
Karta Zaawansowane
w oknie dialogowym
Opcje wydajnoci
W wikszoci przypadkw dobrze jest zaznaczy grne pole wyboru oznaczone etykiet
Automatycznie zarzdzaj rozmiarem pliku stronicowania dla wszystkich dyskw, dziki
czemu system Windows bdzie automatycznie regulowa wielko pliku stronicowania.
Jeeli nie chcemy, eby system sam zajmowa si plikiem stronicowania, moemy skorzysta z opcji dostpnych w sekcji Rozmiar pliku stronicowania dla kadego dysku:
Rozmiar niestandardowy moemy wybra, gdzie chcemy umieci plik

stronicowania, poda jego pocztkowy rozmiar oraz rozmiar maksymalny.
838
Rysunek 42.5.
Okno dialogowe
Pami wirtualna
Rozmiar kontrolowany przez system nakazuje systemowi Windows

automatycznie utworzy plik stronicowania.
Bez pliku stronicowania usuwa plik stronicowania z dysku. Nie jest

to rozwizanie zalecane, chyba e chcemy przenie plik stronicowania na inny dysk.
Jeeli mamy kilka dyskw twardych, to najlepsz wydajno moemy osign, umieszczajc plik stronicowania na najrzadziej wykorzystywanym dysku. Na przykad, jeeli
na dysku D: przechowujemy wycznie dokumenty, to dobrze jest umieci plik stronicowania na tym dysku, poniewa dysk C: zwykle jest bardzo zajty w zwizku z obsug
systemu Windows oraz zainstalowanych w nim programw.
Jeeli w komputerze zamontowanych jest kilka fizycznych dyskw twardych, to moemy
uzyska pewn popraw wydajnoci przez rozmieszczenie pliku stronicowania na
wszystkich dyskach. Nie dotyczy to oczywicie sytuacji, w ktrej jeden fizyczny dysk
zosta podzielony na kilka partycji, wygldajcych jak niezalene dyski. Nie naley rozkada pliku stronicowania na kilku partycjach jednego dysku fizycznego, poniewa bdzie
to miao efekt odwrotny do zamierzonego.
Jeeli chcemy samodzielnie ustali wielko pliku stronicowania, to moemy wybra
inn wielko pliku dla kadego dysku z osobna. Wszystkie dostpne dyski wypisywane s
w grnej czci okna dialogowego, ale w przedstawionym przykadzie wszystkie dyski
s partycjami znajdujcymi si na jednym dysku fizycznym.
Opisywane w rozdziale 39. narzdzie Zarzdzanie dyskami numeruje wszystkie
zamontowane w systemie dyski twarde. Jeeli mamy tylko jeden taki dysk, to otrzyma
on oznaczenie Dysk 0. Jeeli w systemie zainstalowane s dwa dyski, to otrzymaj
one nazwy Dysk 0 i Dysk 1.
Jeeli nie zaznaczymy pola wyboru widocznego na samej grze okna dialogowego Pami
wirtualna, to sami bdziemy musieli ustali wielko pliku wymiany. Na przykad, chcc
839
przenie plik wymiany z dysku C: na dysk D:, naley zaznaczy na licie dysk C:, wybra
dla niego opcj Bez pliku stronicowania i klikn przycisk Ustaw. Nastpnie naley zaznaczy na licie dysk D:, wybra dla niego opcj Rozmiar niestandardowy i klikn przycisk
Ustaw.
W sekcji Cakowity rozmiar plikw stronicowania dla wszystkich dyskw znajdujcej
si w dolnej czci okna dialogowego podawany jest minimalny dopuszczalny, zalecany
i biecy rozmiar wszystkich plikw stronicowania (wyliczany jest jako suma rozmiarw
wszystkich utworzonych plikw stronicowania). Zalecany rozmiar plikw stronicowania
wynosi mniej wicej 150% wielkoci pamici fizycznej. Chodzi o to, eby nie adowa
do pamici duo wicej elementw, ni moe ona pomieci, poniewa to z ca pewnoci
bardzo le wpynoby na szybko komputera.
Jeeli w czasie pracy z komputerem czsto widzimy komunikat o braku pamici wirtualnej,
naley pomyle o zwikszeniu pocztkowego i maksymalnego rozmiaru pliku stronicowania. Dobr wartoci jest jeden gigabajt (1024 MB), ale jeeli po powikszeniu
pliku stronicowania komputer zaczyna pracowa bardzo wolno, to nie ma innego wyjcia
poza dokupieniem dodatkowej pamici RAM.
Jeeli zmienimy ustawienia pamici wirtualnej i klikniemy przycisk OK, to zostaniemy
poproszeni o ponowne uruchomienie komputera. Jeeli mamy w tym czasie otwarte
programy i dokumenty, to naley klikn przycisk Nie i zamkn wszystkie okna. Plik
wymiany tworzony jest tylko przy uruchamianiu komputera, wic nowe ustawienia pliku
stronicowania wejd w ycie dopiero po ponownym uruchomieniu systemu.
Priorytety procesw, procesy w tle i na pierwszym planie

Procesor oraz pami RAM s w komputerze bardzo zajtymi elementami. System
Windows ustala priorytety dziaajcych w nim zada, aby komputer dziaa z optymaln
szybkoci. Uruchomiony przez nas program zawsze dziaa na pierwszym planie, co
oznacza, e moemy w nim klikn dowoln pozycj albo wpisa co za pomoc klawiatury, a bdzie to obsugiwane natychmiast, poniewa dziaania te bd miay dla procesora najwyszy priorytet.
Wikszo procesw dziaa natomiast w tle, co oznacza, e maj one niszy priorytet
i musz poczeka na swoj kolej, jeeli uruchomiony przez nas program musi wykona
jakie dziaania. Na przykad drukowanie dokumentu traktowane jest jako proces o niskim
priorytecie, wykonywany w tle. Wynika to z faktu, e wszystkie drukarki s tylko mechanicznymi urzdzeniami, bardzo powoli wykonujcymi kolejne operacje. Dziki przypisaniu procesowi drukowania niskiego priorytetu mona normalnie korzysta z komputera,
podczas gdy drukarka powoli tworzy kolejne strony dokumentu.
Kontrolowanie priorytetw procesora

Domylnie programy dziaajce na pierwszym planie maj wysze priorytety od procesw dziaajcych w tle. Mona jednak odwrci t sytuacj i nada procesom wyszy
priorytet od priorytetu aplikacji. Z drugiej strony, nie mog sobie wyobrazi powodu, dla
840
ktrego ktokolwiek chciaby wprowadza takie odwrcenie priorytetw. Jeeli chcemy

si upewni, e aplikacje otrzymuj odpowiednio wysoki priorytet, to naley wykona
ponisz procedur:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer w menu Start i wybra
z menu kontekstowego pozycj Waciwoci, aby otworzy okno System.
Okno to mona otworzy te za pomoc ikony System dostpnej w panelu sterowania.
Jeeli Panel sterowania zostanie otwarty w widoku kategorii, naley w nim klikn cze
System i zabezpieczenia, a nastpnie ikon System.
2. Klikn cze Zaawansowane ustawienia systemu znajdujce si w lewej kolumnie

okna, aby otworzy okno dialogowe Waciwoci systemu. W oknie tym naley
wybra kart Zaawansowane.
3. W sekcji Wydajno naley klikn przycisk Ustawienia, a otwarte zostanie okno
dialogowe Opcje wydajnoci.
4. W otwartym oknie dialogowym naley klikn kart Zaawansowane, tak jak
pokazano wczeniej na rysunku 42.4.
Opcje z sekcji Planowanie uycia procesora okrelaj, czy wikszy priorytet przy dostpie
do zasobw procesora maj mie nasze dziaania, czy raczej procesy dziaajce w tle.
Jeeli wybierzemy opcj Usugi dziaajce w tle, to komputer moe nie odpowiada na
nasze dziaania tak jak do tej pory, ale za to dziaania wykonywane w tle bd miay
wyszy priorytet. Jeeli na przykad wykonujemy w tle skanowanie caego systemu i chcielibymy, eby zadanie to zostao wykonane szybciej, to naley zaznaczy tu opcj Usugi
dziaajce w tle i klikn przycisk OK.
Wybranie opcji Usugi dziaajce w tle nie sprawi, e drukarka zacznie szybciej dziaa.
Nie ma praktycznie adnej innej metody przyspieszenia drukowania poza wczeniem
trybu ekonomicznego (o ile drukarka pozwala na stosowanie takiego trybu). Po prostu
drukarki s tylko powolnymi urzdzeniami mechanicznymi, wic nawet komputer nie
jest w stanie przyspieszy dziaania wewntrznych mechanizmw drukarki.
Monitorowanie i dostosowywanie
wydajnoci
System Windows 7 zawiera doskonay zbir narzdzi pozwalajcych na monitorowanie
i dostosowywanie wydajnoci pracy systemu. Do tej pory poznalimy ju niektre z tych
narzdzi, na przykad opisywane wczeniej okno Informacje wydajnoci i narzdzia.
W kolejnych punktach zajmiemy si narzdziami, za ktrych pomoc mona sprawi,
eby system dziaa optymalnie.
Monitor wydajnoci
Wbudowany w system Windows 7 Monitor wydajnoci dostpny by rwnie w poprzednich wersjach systemu. Udostpnia on interfejs umoliwiajcy przegldanie wskanikw
wydajnoci poszczeglnych elementw systemu. Aby wczy Monitor wydajnoci, naley
841
najpierw otworzy okno Centrum akcji (wystarczy klikn ikon Centrum akcji w obszarze powiadomie, a pniej cze Otwrz centrum akcji). Nastpnie w lewym panelu
otwartego okna naley klikn cze Wywietl informacje o wydajnoci. Na koniec w lewym
panelu okna Informacje wydajnoci i narzdzia trzeba klikn cze Otwrz monitor
wydajnoci. Otwarte zostanie wtedy okno Monitora wydajnoci przedstawione na
rysunku 42.6.
Rysunek 42.6. Monitor wydajnoci

Monitor wydajnoci mona otworzy o wiele szybciej, klikajc przycisk Start i wpisujc
sowo perfmon.
Monitor wydajnoci jest bardzo zoon aplikacj, ktrej opis mgby zaj nawet kilka
rozdziaw niniejszej ksiki. Z tego powodu ograniczam si tutaj do zaledwie kilku
podstawowych funkcji tej aplikacji. Wicej informacji na temat Monitora wydajnoci mona
uzyska w systemie pomocy i obsugi technicznej.
W otwartym Monitorze wydajnoci w jego lewym panelu wybrana jest ju ga Wydajno, a w gwnym panelu okna wywietlane s informacje na temat tego programu, podsumowanie systemu oraz kilka czy do informacji na temat Monitora wydajnoci.
W sekcji Podsumowanie systemu prezentowane s aktualne dane na temat wydajnoci, ale
dla nas czytelniejsza bdzie ich graficzna reprezentacja. Aby wywietli okienko pokazane na rysunku 42.7, naley klikn w lewym panelu pozycj Monitor wydajnoci.
842
Rysunek 42.7. Wykresy wydajnoci w Monitorze wydajnoci
Linia rysowana w oknie Monitora wydajnoci prezentuje poziom aktywnoci procesora

w czasie. W dolnej czci wykresu podawana jest skala czasu, a po jego lewej stronie
skala procentowa. Samo ledzenie poziomu wykorzystania procesora nie daje nam wikszej iloci danych ni Meneder zada. Do wykresu moemy dodawa jednak kolejne
wskaniki i w ten sposb obserwowa wskazania kilku parametrw wydajnoci systemu.
Aby doda nowy wskanik do wykresu, naley wykona ponisze kroki:
1. Rozpocz od kliknicia znaku dodawania (+) znajdujcego si tu nad wykresem.
2. Pojawi si okno dialogowe Dodawanie licznikw (rysunek 42.8), w ktrym
wywietlone s wszystkie dostpne w systemie liczniki. W lewej kolumnie okna
naley klikn strzak widoczn po prawej stronie poszczeglnych obiektw
wydajnoci, tak eby wywietli list licznikw dostpnych w tym obiekcie.
Jak wida na rysunku, rozwinem list licznikw przy obiekcie Interfejs sieciowy.
3. W zalenoci od rodzaju wybranego licznika, mog pojawi si te opcje wybierania
konkretnego egzemplarza tego licznika. W przypadku obiektu Interfejs sieciowy
do wyboru mamy kilka interfejsw sieciowych, ktre wypisywane s w polu
Wystpienia wybranego obiektu. Wybraem licznik Bieca przepustowo,
a nastpnie kart sieciow zamontowan w moim komputerze.
4. Mona te zaznaczy pole wyboru Poka opis, ktre powoduje wywietlenie
dodatkowych informacji na temat licznika.
843
Rysunek 42.8. Okno Dodawanie licznikw pozwala dodawa nowe liczniki do Menedera wydajnoci
5. Po klikniciu przycisku Dodaj wybrany wczeniej licznik przenoszony jest do listy

Dodane liczniki.
6. Po wybraniu wszystkich potrzebnych nam licznikw mona klikn przycisk OK,
aby wrci do wykresu.
7. Jak wida na rysunku 42.9, licznik dodawany jest w dolnej czci okna. Jeeli
na licie wybierzemy jeden z licznikw i klikniemy na pasku narzdzi ikon
Podwietl, to licznik ten zostanie wyrniony na wykresie. W tym przypadku
kolor podwietlenia zosta wybrany jako czarny, a styl linii pogrubiony. Jest
to bardzo pomocne rozwizanie, jeeli na jednym wykresie podawane s wykresy
z kilku licznikw.
Mona zauway, e skala poszczeglnych wykresw jest rwnie dostosowywana automatycznie. Jeeli w poprzednim przykadzie wartoci licznika wykraczayby poza skal,
to mamy moliwo zmodyfikowania skali, dziki czemu uzyskamy czytelniejszy wykres,
a nie tylko lini przyklejon do grnej krawdzi skali.
Zestaw moduw zbierajcych i Raporty

Interfejs Monitora niezawodnoci i wydajnoci udostpnia mechanizmy zbierania informacji na temat systemu oraz danych o zachodzcych w nim zdarzeniach. Oprcz samego
zbierania tych informacji pozwala te na tworzenie raportw prezentujcych je w czytelnej formie.
844
Rysunek 42.9. Interfejs sieciowy w trakcie pobierania danych

Raporty oraz Zestawy moduw zbierajcych dane to bardzo rozbudowane zagadnienia.
Z tego powodu omwi tu tylko podstawy ich uywania, a bardziej zaawansowanych
informacji trzeba bdzie szuka w systemie pomocy i obsugi technicznej.
W poprzednim punkcie dowiedzielimy si o moliwoci stosowania wskanikw wydajnoci na przykadzie dwch wskanikw: Czas procesora i Bieca przepustowo. Zestaw
moduw zbierajcych, jak sama nazwa wskazuje, jest zestawem obiektw zbierajcych
dane na temat naszego komputera. Moemy zatem utworzy zestaw moduw zbierajcych informacje o interesujcym nas elemencie. Na przykad jeden z takich zestaww
moe zbiera dane o wykorzystaniu cza sieciowego, wykorzystujc do tego najrniejsze
wskaniki cza. Inny zestaw moe analizowa wydajno pracy dysku, uywajc do
tego rnych wskanikw pracy tego dysku.
W oknie Monitora wydajnoci mamy moliwo tworzenia wasnych zestaww moduw
zbierajcych. Na pocztek poka tu, jak mona wykorzysta domylne zestawy moduw
zbierajcych. Prosz wykona ponisze kroki:
1. Klikn strzak przy pozycji Zestawy moduw zbierajcych, tak eby rozwin
t ga drzewa, a nastpnie rozwin ga System.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy pozycj System Performance (Wydajno
systemu) i wybra z menu kontekstowego pozycj Uruchom. System zacznie
gromadzi dane za pomoc rnych skadnikw tego zestawu.
845
3. Pozwoli systemowi troch popracowa. Po chwili ponownie klikn prawym

przyciskiem myszy pozycj System Performance (Wydajno systemu) i wybra
z menu kontekstowego pozycj Zatrzymaj. Zatrzymanie zestawu zbierajcego
moe troch potrwa. W moim systemie zajo to prawie 30 sekund.
4. Nastpnie naley przej do sekcji Raporty i rozwin ga System, tak jak pokazano
na rysunku 42.10. Na tym rysunku widoczne s dwa przygotowane raporty.
Rysunek 42.10. Interfejs raportw w Monitorze wydajnoci
5. Poszczeglne sekcje raportu mona rozwija, klikajc strzaki widoczne przy

nagwkach poszczeglnych grup. Korzystajc z pionowego paska przewijania,
mona bez problemu obejrze cay raport.
Generowanie raportw o wydajnoci systemu w oknie Monitora wydajnoci pozwala na
wzgldnie szybkie wykrycie zatorw w naszym systemie. Na przykad mona w ten sposb zidentyfikowa przecienia procesora lub nasycenie interfejsu sieciowego.
Dodatkowo oprcz moliwoci tworzenia raportw o wydajnoci systemu mamy te moliwo przygotowania raportw diagnostycznych. W lewym panelu, w gazi Zestawy
moduw zbierajcych dane, mona rozwin ga System i klikn pozycj System
Diagnostics (Diagnostyka systemu). Nastpnie naley klikn przycisk Uruchom na pasku
narzdzi i poczeka, a Monitor wydajnoci przygotuje raport. Podczas zbierania danych
do raportu bdzie widoczna przy pozycji System Diagnostics (Diagnostyka systemu) maa
zielona strzaka. Zostanie ona zastpiona ma klepsydr w czasie, gdy Monitor wydajnoci bdzie generowa raport. Raport bdzie gotowy w momencie, gdy ikona wrci do
846
swojego pierwotnego wygldu. Tak przygotowany raport znajdziemy w gazi Raporty/system/System Diagnostics. Mona tu klikn raport, ktry chcemy przejrze, tak jak
pokazano na rysunku 42.11.
Rysunek 42.11. Raport diagnostyki systemu
Podobnie jak w przypadku raportw wydajnoci, tutaj rwnie moemy rozwija sekcje
raportu, klikajc strzaki widoczne przy nagwkach poszczeglnych grup. Informacje
znajdujce si w tych raportach umoliwiaj wykrywanie problemw sprztowych i najrniejszych kopotw z systemem.
Tworzenie zestawu moduw zbierajcych dane

Moemy te tworzy swoje wasne zestawy moduw zbierajcych dane, co wymaga
wprowadzenia danych pochodzcych z jednej z tych czterech kategorii. W oknie waciwoci zestawu mona zdefiniowa wiele rnych parametrw, takich jak interwa
prbkowania danych, maksymalna liczba przechowywanych prbek, klucze rejestru poddawane monitorowaniu i inne.
Zestawy moduw zbierajcych dane skadaj si z czterech rodzajw moduw. Kady
z nich zostanie opisany poniej:
Dane ledzenia zdarze te dane zbierane s w sytuacji, gdy w systemie pojawiaj

si rne zdarzenia systemowe.
Dane konfiguracji te dane zbierane s na podstawie zmian wprowadzanych

do rejestru systemowego.
847
Dane wydajnoci te informacje s identyczne z informacjami, jakie moemy

uzyska za pomoc omawianego wczeniej Monitora wydajnoci.
Alarmy wydajnoci te dane s zbierane w momencie, gdy zdefiniowany przez

nas licznik wydajnoci osignie okrelony wczeniej poziom krytyczny.
Jak ju wyjaniaem wczeniej, tworzenie zestawu moduw zbierajcych dane wymaga

pewnego poziomu wiedzy technicznej i znajomoci sposobu funkcjonowania komputera
i jego elementw. Zagadnienia te wykraczaj jednak poza zakres tej ksiki. W zwizku
z tym zajmiemy si tylko technik tworzenia wasnego zestawu moduw.
1. Na pocztek trzeba otworzy Monitor wydajnoci i rozwin ga Zestawy moduw
zbierajcych dane.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Zdefiniowany przez uytkownika
i wybra z menu kontekstowego pozycj Nowy/Zestaw moduw zbierajcych dane.
Zostanie wtedy otwarte okno kreatora Utwrz zestaw moduw zbierajcych dane
pokazane na rysunku 42.12.
Rysunek 42.12.
Okno kreatora
Utwrz nowy zestaw
moduw zbierajcych
dane
3. W polu Nazwa naley wpisa opisow nazw tworzonego zestawu.

4. Mona jeszcze zdecydowa, czy chcemy przygotowa zestaw na podstawie szablonu,
czy te chcemy utworzy go od podstaw. Jeeli wybierzemy opcj Utwrz
z szablonu, to nadal bdziemy mieli moliwo dodawania moduw zbierajcych
dane do tych zdefiniowanych w szablonie. Po wybraniu opcji naley klikn przycisk
Dalej.
5. Jeeli zdecydowalimy si przygotowa zestaw na podstawie szablonu, to kreator
poprosi nas o wybranie szablonu. Naley tu wybra jeden szablon z listy i klikn
przycisk Dalej. Jeeli wczeniej wybralimy opcj rcznego tworzenia zestawu,
to kreator bdzie wymaga podania rodzaju moduu zbierajcego dane. W tym
przykadzie zaoymy, e zestaw tworzymy z szablonu, dlatego z listy dostpnych
szablonw prosz wybra pozycj Podstawowy i klikn przycisk Dalej.
848
6. Na koniec trzeba jeszcze poda katalog, w ktrym zapisywane maj by zbierane

dane, i klikn przycisk Dalej.
7. Na ostatniej stronie kreatora naley klikn przycisk Zakocz.
Nowo utworzony zestaw moduw zbierajcych dane powinien pojawi si teraz w gazi
Zdefiniowany przez uytkownika. Zamy, e chcemy doda do tego zestawu kolejne
moduy zbierajce dane. Naley zatem klikn prawym przyciskiem myszy w gwnym
panelu okna (albo w lewym panelu nazw nowo utworzonego zestawu moduw zbierajcych dane) i wybra z menu kontekstowego pozycj Nowy/Modu zbierajcy dane.
Monitor wydajnoci otworzy wtedy okno kreatora nowego moduu zbierajcego dane
(rysunek 42.13), w ktrym naley poda nazw tworzonego moduu i wybra jeden z czterech rodzajw moduw, ju opisywanych w tym punkcie. Na przykad w celu dodania
moduu zbierajcego dane o wydajnoci naley wybra opcj Modu zbierajcy dane
licznikw wydajnoci i klikn przycisk Dalej.
Rysunek 42.13.
Kreator tworzenia
nowego moduu
zbierajcego dane
W zalenoci od wybranego rodzaju moduu zbierajcego dane kreator bdzie wymaga

informacji waciwych dla tego moduu. Naley tu poda wszystkie niezbdne dane konfigurujce modu tak, eby pobiera potrzebne nam informacje. Na koniec naley klikn
przycisk Zakocz.
Po utworzeniu zestawu moduw zbierajcych dane moemy zacz uywa go dokadnie
tak samo, jak byo to opisywane w poprzednim punkcie.
Monitor zasobw
Kolejnym ciekawym narzdziem monitorujcym wydajno systemu jest Monitor zasobw, ktry zbiera i wywietla dane na temat chwilowego wykorzystania procesora, dysku,
sieci i pamici. Aby otworzy Monitor zasobw, naley najpierw otworzy w panelu ste-
849
rowania okno Informacje wydajnoci i narzdzia. W oknie tym trzeba klikn w lewym
panelu cze Narzdzia zaawansowane, a w kolejnym oknie cze Otwrz monitor
zasobw. Otwarte zostanie wtedy okno Monitora zasobw przedstawione na rysunku 42.14.
Rysunek 42.14. Monitor zasobw
Na widocznej na rysunku 42.14 karcie Przegld dostpne jest podsumowanie informacji

z wszystkich czterech kategorii. Aby przejrze dziaania konkretnego procesu, naley
zaznaczy pole wyboru obok nazwy tego procesu wywietlanego na licie Procesor.
Nastpnie trzeba klikn nagwek kategorii, aby przejrze informacje odfiltrowane
z uwzgldnieniem zaznaczonego procesu. Na przykad na rysunku 42.15 mona zobaczy
dane o aktywnoci sieciowej programu Internet Explorer.
Kada z kart widocznych w oknie Monitora zasobw wywietla dane zwizane z konkretn kategori. Aby na przykad zobaczy szczegowe informacje na temat wykorzystania pamici, naley klikn kart Pami. W grnej czci kadej karty wywietlana
jest lista dziaajcych procesw. Moemy filtrowa t list, zaznaczajc pola wyboru
w poszczeglnych wierszach. Aby wyczyci filtr, naley usun zaznaczenie z pola wyboru
w kolumnie Obraz.
850
Rysunek 42.15. Aktywno sieciowa odfiltrowana dla programu Internet Explorer
Monitor niezawodnoci
Monitor niezawodnoci udostpnia informacje dotyczce oglnej stabilnoci caego systemu. Jak wida na rysunku 42.16, indeks stabilnoci systemu wywietlany jest po prawej
stronie wykresu, poniej listy rozwijanej wyboru daty. Indeks ten moe przyjmowa
wartoci od 1 do 10. Monitor niezawodnoci wykorzystuje pi grup informacji tworzcych razem indeks stabilnoci: Bdy aplikacji, Bdy systemu Windows, Rne bdy,
Ostrzeenia i Informacje. Aby otworzy Monitor niezawodnoci, naley otworzy Centrum
akcji, rozwin w nim grup Konserwacja i klikn cze Wywietl histori niezawodnoci.
Monitor niezawodnoci rozpoczyna monitorowanie systemu ju od momentu jego
zainstalowania, a zebrane dane przechowuje przez cay rok. Monitor wydajnoci
potrzebuje 28 dni pracy systemu, zanim bdzie mg wyznaczy indeks stabilnoci.
Do tego czasu linia wykresu bdzie rysowana lini przerywan.
Ikony wywietlane na wykresie Monitora niezawodnoci informuj nas o rodzaju zdarzenia, jakie wystpio danego dnia. Litera i w niebieskim keczku oznacza zdarzenie
informacyjne, takie jak pomylne zainstalowanie aktualizacji systemu. ty trjkt ze
znakiem wykrzyknika oznacza ostrzeenie. Przykadem takiego zdarzenia moe by prba
zainstalowania sterownika, ktra zakoczya si niepowodzeniem. Bdy oznaczane s za
pomoc biaego znaku X w czerwonym kku. Tutaj przykadami mog by zawieszone
aplikacje lub nieoczekiwane zamknicie systemu Windows.
851
Rysunek 42.16. Monitor niezawodnoci kontroluje ogln stabilno systemu
Zdarzenia z konkretnego dnia moemy przejrze po klikniciu tego dnia na wykresie.

Informacje o zdarzeniach pojawi si wtedy na dole, w panelu Szczegy. Przy przegldaniu
wykresu w widoku tygodni, kliknicie na wykresie danego tygodnia spowoduje wywietlenie w panelu szczegw zdarze z wybranego tygodnia. Niezalenie od zastosowanego
widoku dwukrotne kliknicie pozycji w panelu szczegw spowoduje wywietlenie penej
informacji o zdarzeniu. Na przykad na rysunku 42.17 widoczna jest informacja wywietlona
po dwukrotnym klikniciu zdarzenia zwizanego z programem Windows Media Player.
Monitor niezawodnoci jest doskonaym narzdziem do kontrolowania zdarze pojawiajcych si w naszym komputerze. Szczeglnie dobrze przydaje si do wyszukiwania powtarzajcych si problemw z okrelonymi elementami.
Funkcja Windows ReadyBoost pozwala umieci plik stronicowania w pamici flash, a nie
na dysku twardym. Dziki temu programy mog szybciej pobiera dane, a cay komputer
dziaa szybciej i bez przestojw.
Uywanie funkcji Windows ReadyBoost

Przez wiele lat w komputerach istniay dwa podstawowe sposoby przechowywania danych:
w pamici RAM i na dysku twardym. Pami RAM jest bardzo szybka, ale jest to pami
ulotna, co oznacza, e w momencie wyczenia komputera jej zawarto jest tracona. Dysk
852
Rysunek 42.17. Szczegy zdarzenia w Monitorze niezawodnoci
twardy nie jest tak szybki jak pami, ale jest nonikiem trwaym, czyli jego zawarto
jest zachowywana nawet po wyczeniu komputera.
Pami RAM jest drosza i dlatego w komputerach jest jej duo mniej, ni wynosi pojemno zamontowanych w nich dyskw twardych. Na przykad w typowym komputerze
dostpne jest od 1 do 2 GB pamici. Z drugiej strony, na dyskach twardych mona pomieci dziesitki, a nierzadko nawet setki gigabajtw danych.
System Windows 7 automatycznie skorzysta z pliku stronicowania (omawiaem to wczeniej w tym rozdziale), aby zapisa w nim to, co nie mieci si ju w pamici RAM.
Wad uywania pliku stronicowania jest to, e procesor nie moe korzysta ze znajdujcych si w nim danych tak szybko jak w przypadku, gdyby dane te znajdoway si
w pamici RAM. Plik stronicowania dziaa tutaj jak zator, zmniejszajc ogln szybko
dziaania systemu. Przed pojawieniem si systemu Windows Vista nie byo niestety
praktycznego rozwizania tego problemu, ale w nowy system wbudowana zostaa funkcja o nazwie ReadyBoost, ktra pozwala umieci plik stronicowania w pamici flash.
W przypadku dziaania z plikiem stronicowania pami flash jest mniej wicej dziesiciokrotnie szybsza od dysku twardego. Oznacza to, e funkcja ReadyBoost znacznie
skraca czas oczekiwania na reakcj pamici wirtualnej i pozwala na pynniejsz prac
z komputerem. System Windows 7 rwnie pozwala na zastosowanie funkcji ReadyBoost.
853
Funkcja ReadyBoost nie dodaje do systemu dodatkowej pamici RAM. Suy ona jedynie
poprawianiu oglnej wydajnoci komputera przez zastosowanie pamici flash w miejscu,
gdzie normalnie stosowany jest dysk twardy, czyli do przechowywania czsto
wykorzystywanych danych.
System Windows 7 zajmuje si obsug wszystkich potencjalnych problemw, jakie mog
wynika z uywania pamici flash do przechowywania danych. Na przykad utrzymuje
zgodno zawartoci pliku stronicowania znajdujcego si na dysku z zawartoci pliku
umieszczonego w pamici flash. Dziki temu w przypadku, gdy pami flash nagle zniknie
(na przykad przez wyjcie karty pamici z gniazda), nie musimy obawia si o utrat
danych. Co wicej, system dodatkowo szyfruje i kompresuje dane umieszczane w pamici
flash, stosujc przy tym zaawansowany algorytm szyfrowania AES. Jeeli kto ukradby
kart pamici flash uywan przez funkcj ReadyBoost, to i tak nie bdzie w stanie
odczyta z niej jakichkolwiek informacji.
Istniej trzy metody uruchomienia funkcji ReadyBoost w swoim systemie. Jednym z nich
jest wykorzystanie hybrydowego dysku twardego, w ktrym pami flash wbudowana
jest ju w sam dysk. Innym rozwizaniem jest zastosowanie pyty gwnej z obsug funkcji ReadyBoost. Jeeli nie dysponujemy adnym z tych sprztw, to pozostaje nam trzecie
rozwizanie, czyli wykorzystanie na potrzeby funkcji ReadyBoost jakiegokolwiek nonika
korzystajcego z pamici flash. Na przykad mona wykorzysta popularne napdy flash
(pendrive) podczane do portu USB 2.0.
Nie wszystkie napdy flash mog by wykorzystywane przez funkcj ReadyBoost.
Dostpne modele rni si pod wzgldem pojemnoci oraz szybkoci dziaania, a system Windows 7 bdzie wsppracowa tylko z takimi napdami, ktrych uycie w funkcji
ReadyBoost ma jakikolwiek sens. Jeeli zaley nam na uzyskaniu jak najlepszej wydajnoci, powinnimy zainwestowa w pami flash o pojemnoci 4 GB i krtkich czasach
dostpu przy zapisie i odczycie danych.
Jeeli dysponujemy ju pamici flash podczan do portu USB i chcielibymy wykorzysta j w ramach funkcji ReadyBoost, naley po prostu podczy j do portu USB. System
Windows 7 przeanalizuje podczone do komputera urzdzenie i wywietli na ekranie
pewne informacje, takie jak na rysunku 42.18.
Funkcja ReadyBoost wsppracuje wycznie z napdami flash zgodnymi ze standardem
USB 2.0. Wszystkie tego rodzaju urzdzenia dziaajce w standardach USB 1.0 lub
USB 1.1 s zbyt wolne na potrzeby funkcji ReadyBoost.
Jeeli chcemy wykorzysta to urzdzenie do przechowywania pamici wirtualnej, to naley

klikn opcj Przyspiesz mj system. Po jej wybraniu pojawi si okno z waciwociami
dysku wymiennego. Okno to mona te wywoa, otwierajc folder Komputer, klikajc
prawym przyciskiem myszy ikon napdu i wybierajc z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci.
Po zaznaczeniu opcji Uyj tego urzdzenia moemy ustali ilo miejsca w napdzie przeznaczon dla funkcji ReadyBoost. Domylnie system Windows przeznacza dla funkcji
ReadyBoost zalecan ilo pamici i informuje nas, e nie bdzie ona dostpna do normalnego uytku. Po wybraniu ostatecznej wartoci naley klikn przycisk OK.
854
Rysunek 42.18.
System Windows
rozpoznaje nowe
urzdzenie USB
i pozwala wykorzysta
je do poprawienia
wydajnoci systemu
Funkcja ReadyBoost dziaa na zasadzie kopiowania jak najwikszej iloci informacji

z pamici wirtualnej do pamici flash. Oczywicie kopia wszystkich tych danych przechowywana jest nadal w pamici wirtualnej, ale system wie, e najpierw powinien odwoywa si do pamici obsugiwanej przez funkcj ReadyBoost. Jeeli nie znajdzie tam
potrzebnych informacji, to bdzie prbowa odczyta je z faktycznej pamici wirtualnej.
Dziki przechowywaniu oryginalnej postaci pamici wirtualnej na dysku twardym moemy
w kadej chwili odczy od komputera pami flash, bez zakcania pracy systemu.
Nie naley oczekiwa, e dziki zastosowaniu funkcji ReadyBoost wszystko od razu bdzie
dziaao o wiele szybciej. Jej dziaanie moe nie by od razu zauwaalne. Prosz pamita, e gwnym zadaniem funkcji ReadyBoost jest eliminacja niewielkich opnie
powstajcych w czasie adowania pewnych programw, przeczania midzy otwartymi
programami i wykonywania innych dziaa angaujcych plik stronicowania. Z czasem
powinnimy zauway szybsze reakcje systemu, a nawet moe si okaza, e system szybciej si uruchamia, poniewa pocztkowe zaadowanie programw zajmuje mniej czasu.
Wydajno czy wygld?

Wszystkie te wspaniae efekty, jakie moemy podziwia w czasie pracy z systemem Windows, maj swoj cen. Generowanie cieni pod obiektami trjwymiarowymi, stopniowe
wprowadzanie i znikanie obiektw z ekranu oraz inne efekty zajmuj cz zasobw
procesora. Stary komputer wyposaony w niewielk ilo pamici oraz w procesor o maej
mocy obliczeniowej moe zosta mocno przytoczony przez te drobne efekty dodatkowe.
Aby zmieni opcje kontrolujce efekty wizualne, naley otworzy w panelu sterowania
okno Informacje wydajnoci i narzdzia. W lewym panelu okna trzeba klikn cze
Dopasuj efekty wizualne, aby wywietli okno dialogowe Opcje wydajnoci przedstawione
na rysunku 42.19.
855
Rysunek 42.19.
Karta Efekty wizualne
w oknie dialogowym
Opcje wydajnoci
Na karcie Efekty wizualne mamy moliwo okrelenia, ile wydajnoci komputera chcemy
przeznaczy na upikszenie jego wygldu. Jak pokazano na rysunku 42.19, na wspomnianej karcie dostpne s nastpujce opcje:
Niech system Windows wybierze optymalne ustawienia zaznaczenie tej opcji

powoduje automatyczne dobranie ustawie efektw wizualnych na podstawie
moliwoci komputera.
Dopasuj dla uzyskania najlepszego wygldu jeeli wybrana zostanie ta opcja,

to wczane s wszystkie efekty upikszajce system, kosztem spowolnienia jego
dziaania.
Dopasuj dla uzyskania najlepszej wydajnoci zaznaczenie tej opcji wycza

wikszo efektw, dziki czemu poprawia si szybko dziaania i czas reakcji
systemu.
Niestandardowe jeeli zaznaczymy t opcj, to moemy samodzielnie wybiera

poszczeglne efekty wizualne ze znajdujcej si poniej listy.
Zestaw wybranych opcji efektw wizualnych zaley tylko i wycznie od nas. Jeeli dysponujemy potnym komputerem, to mona wczy wiele efektw upikszajcych, poniewa
nie trzeba ich wycza, aby podnosi wydajno komputera. Jeeli jednak nasz komputer
nie reaguje natychmiast na wykonywane przez nas dziaania zwizane z wywietlaniem
i ukrywaniem menu, przeciganiem elementw i innymi operacjami wykonywanymi na
ekranie, to mona wyczy cz efektw, eby poprawi szybko reakcji systemu.
856
Zarzdzanie dyskiem twardym

Dysk twardy peni bardzo wan rol przy wyznaczaniu oglnej wydajnoci systemu.
Wynika to z faktu, e dysk twardy wykorzystywany jest przy otwieraniu programw lub
dokumentw, zapisywaniu dokumentw oraz przy kopiowaniu i przenoszeniu plikw.
Uywany jest rwnie w przypadku, gdy pami RAM jest ju w duym stopniu zajta
i konieczne jest przeniesienie mniej uywanych aplikacji z pamici do pliku stronicowania znajdujcego si na dysku twardym. Oznacza to, e utrzymanie jak najwyszej
wydajnoci pracy dysku bdzie miao te wpyw na wydajno caego komputera.
Odzyskiwanie zmarnowanego miejsca na dysku

Praktycznie w kadym momencie cz miejsca na dysku zajmowana jest przez tak zwane
pliki tymczasowe. Jak wskazuje ich nazwa, pliki tymczasowe nie s podobne do instalowanych programw ani tworzonych dokumentw. Programy i dokumenty s trwae, co
oznacza, e system Windows nigdy nie usuwa ich samodzielnie. Program usuwany jest
tylko wtedy, gdy w panelu sterowania, w sekcji Programy zdecydujemy si na jego usunicie. Podobnie, dokumenty usuwane s tylko wtedy, gdy zostan przez nas celowo
usunite i oprnimy dodatkowo Kosz.
Pliki znajdujce si w buforze przegldarki, czyli w folderze Tymczasowe pliki internetowe, s dobrym przykadem plikw tymczasowych. Za kadym razem gdy odwiedzamy jak stron WWW, wszystkie skadajce si na ni pliki z tekstem i obrazami
zapisywane s w buforze przegldarki. Jeeli klikniemy przycisk Wstecz lub Do przodu,
aby zobaczy odwiedzon wczeniej stron, to przegldarka skorzysta z plikw pobranych z bufora. W ten sposb oszczdzamy wiele czasu, poniewa nie trzeba ju bdzie
pobiera wszystkich plikw strony z internetu przy kadym klikniciu przycisku Wstecz
lub Do przodu.
Zanim kto wywoa narzdzie do oczyszczania dysku za pomoc przycisku Oczyszczanie
dysku, musz powiedzie, e proces ten moe zaj kilka minut, a nawet duo wicej
czasu. Nie ma adnego obowizku uywania narzdzia Oczyszczanie dysku w celu
usunicia z dysku plikw tymczasowych.
W celu odzyskania czci miejsca na dysku naley klikn przycisk Oczyszczanie dysku
w oknie dialogowym Waciwoci dysku. Aby je otworzy, naley klikn folder Komputer, klikn w nim prawym przyciskiem myszy ikon dysku i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym w ten sposb oknie dialogowym naley
klikn przycisk Oczyszczanie dysku. Teraz trzeba poczeka, a proces oczyszczania dysku
przeanalizuje jego zawarto w poszukiwaniu plikw, ktre mona by usun. Po pewnym
czasie pojawi si okno dialogowe Oczyszczanie dysku przedstawione na rysunku 42.20.
Na licie Pliki do usunicia podawane s rne kategorie plikw tymczasowych, a po
klikniciu konkretnej kategorii w sekcji Opis wywietlane jest jej dokadne omwienie.
Bez obaw, wszystkie te kategorie reprezentuj pliki tymczasowe, bez ktrych moemy si
spokojnie obej. Na tej licie na pewno nie znajdziemy adnych programw ani wanych
dokumentw.
857
Rysunek 42.20.
Okno dialogowe
Oczyszczanie dysku
Liczba podawana po prawej stronie kadej kategorii oznacza ilo miejsca zajmowanego
przez pliki z tej kategorii. Dokadnie tyle miejsca na dysku odzyskamy po usuniciu plikw
z danej kategorii. Zaznaczajc pola wyboru przy nazwach kategorii, moemy wybra
pliki, ktre chcemy usun z dysku. Jeeli plikw z pewnej kategorii nie chcemy usuwa,
to nie naley zaznacza pola wyboru tej kategorii. Ilo miejsca, jaka zostanie odzyskana
po usuniciu plikw z wybranych kategorii, podawana jest pod list. Po wybraniu waciwych kategorii plikw naley klikn przycisk OK, a wszystkie te pliki zostan usunite.
Usuwanie plikw przywracania systemu

oraz wyczanie niechcianych funkcji systemu Windows
Jeeli po klikniciu przycisku Oczyszczanie dysku klikniemy przycisk Oczy pliki systemowe, to w oknie dialogowym pojawi si dodatkowa karta Wicej opcji. Po klikniciu
tej karty zobaczymy dwie opcje umoliwiajce zwolnienie miejsca na dysku:
Programy i funkcje kliknicie znajdujcego si w tej sekcji przycisku Oczy

otwiera okno Programy i funkcje, w ktrym mona odinstalowa nieuywane
programy oraz funkcje systemu Windows.
Przywracanie systemu i kopie w tle usuwa wszystkie punkty przywracania

systemu z wyjtkiem najnowszego. W ten sposb mona odzyska naprawd spor
ilo miejsca na dysku, poniewa funkcja ochrony systemu domylnie moe zaj
nawet 15% cakowitej pojemnoci dysku.
Wicej informacji na temat usuwania programw podawaem ju w rozdziale 35. Dokadny

opis punktw przywracania systemu podawaem w rozdziale 27., w podrozdziale Uywanie ochrony systemu.
858
Defragmentowanie dysku twardego

Zaraz po sformatowaniu dowolnego dysku wikszo jego wolnej powierzchni dostpna jest
w postaci cigego kawaka. Oznacza to, e klastry dysku (najmniejsze elementy, jakie
mona zaj na dysku) uoone s obok siebie w sposb cigy. System Windows moe zatem zapisywa pliki na dysku w nastpujcych po sobie klastrach i przeprowadzi cay proces zapisywania w ramach jednego przebiegu. Podobnie przy odczytywaniu plikw mona
zrobi to w ramach jednego przebiegu, co doskonale poprawia wydajno pracy dysku.
Niestety, im czciej korzystamy z dysku, tym bardziej pofragmentowane s zapisane na
nim dane. W takiej sytuacji system nie moe zapisywa nowych danych w sposb cigy,
ale musi dzieli je na fragmenty i wstawia je w wolne miejsca znajdujce si na dysku.
To wanie std wzia si nazwa fragmentacja.
Defragmentacja nie jest konieczna w przypadku dyskw SSD (ang. solid state drive).
W takiej sytuacji dysk twardy musi wykonywa wiele operacji mechanicznych, aby odczyta lub zapisa zawarto pliku. Jeeli pliki s naprawd mocno pofragmentowane (czyli
podzielone na wiele kawakw rozrzuconych po dysku), to mona nawet usysze grzechotanie gowic wewntrz dysku. Powoduje to szybsze zuywanie si mechanicznych
czci dysku, a poza tym dysk pracuje wtedy nieco wolniej.
Jeeli chcielibymy przywrci pocztkow szybko dziaania dysku, naley przeprowadzi defragmentacj jego zawartoci. W ramach tego procesu system Windows zbiera
wszystkie kawaki plikw w cao i zapisuje je na dysku w postaci cigej. Oprcz tego
wszystkie pliki przenoszone s na pocztek dysku, gdzie mona si do nich szybciej dosta.
W efekcie dane na dysku nie s ju pofragmentowane, a sam dysk nie grzechocze
i dziaa o wiele szybciej.
Defragmentacja jest jedn z tych operacji, ktrych nie trzeba wykonywa bardzo czsto.
Cakowicie wystarczy przeprowadzi j cztery do piciu razy w roku. Sam proces defragmentowania dysku moe zaj od kilku minut do kilku godzin, a to oznacza, e jest to jedno
z tych zada, ktre lepiej jest przeprowadzi w nocy. Trzeba jednak pamita o tym, e
system Windows 7 samodzielnie defragmentuje dyski. Aktualny harmonogram defragmentowania mona przejrze w programie defragmentujcym.
W trakcie defragmentowania dysku wcale nie musimy przerywa pracy z systemem
Windows. Moemy w tym czasie pracowa cakowicie normalnie. Trzeba jednak pamita,
e w ten sposb generujemy dodatkowe operacje zapisu i odczytu danych z dysku,
co w efekcie spowalnia prace programu defragmentujcego. Z tego wanie powodu
lepiej bdzie przeprowadzi defragmentacj w czasie, gdy nie korzystamy z komputera.
Aby wczy defragmentacj dysku, naley wykona ponisze kroki:

1. Otworzy folder Komputer, klikajc najpierw przycisk Start.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon dysku twardego i wybra z menu
3. W otwartym oknie dialogowym Waciwoci klikn kart Narzdzia.
859
4. Klikn przycisk Defragmentuj. Pojawi si wtedy okno programu Defragmentator

dyskw przedstawione na rysunku 42.21.
Rysunek 42.21.
Domylne ustawienia
defragmentatora
dysku
Jeeli program informuje nas, e nie musimy wykonywa defragmentacji, to nie znaczy,
e nie moemy albo nie powinnimy jej wykona. Oznacza to po prostu, e dysk nie jest
jeszcze mocno pofragmentowany, ale mimo to mona wykona jego defragmentacj.
5. W oknie programu Defragmentator dyskw moemy zdefiniowa harmonogram

defragmentacji albo klikn przycisk Defragmentuj dysk. Program zacznie wtedy
analizowa zawarto dysku, co moe zaj troch czasu, nawet do kilku godzin.
6. Po zakoczeniu defragmentowania ikona z lewej strony ekranu powinna zmieni
si w zielone kko ze znakiem parafki.
Program defragmentatora dyskw powoduje zczenie wszystkich czci poszczeglnych
plikw i przeniesienie ich na pocztek dysku, gdzie system ma do nich atwiejszy dostp.
Niestety, niektrych plikw nie wolno przenosi i jest to sytuacja cakowicie normalna.
Jeeli system uzna, e danego pliku nie mona przenie, to z pewnoci istniej powane
podstawy takiej decyzji. W czasie pracy defragmentatora moemy usysze intensywne
grzechotanie dysku, ktre jest wynikiem bardzo intensywnej pracy gowicy dysku, przenoszcej dane we waciwe miejsca.
Po zakoczeniu procesu defragmentacji mona zamkn wszystkie okna dialogowe
i gwne okno programu Defragmentator dyskw.
860
Ustawienia zasilania
Ustawienia zasilania dostpne w oknie opcji zasilania w panelu sterowania s funkcj
pozwalaj na balansowanie midzy wydajnoci systemu a poziomem zuycia energii.
Aby otworzy okno ustawie zasilania, naley klikn przycisk Start, wybra z menu
pozycj Panel sterowania, w otwartym oknie klikn cze System i zabezpieczenia,
a nastpnie klikn ikon Opcje zasilania. Otwarte zostanie wtedy okno Opcje zasilania
przedstawione na rysunku 42.22. Kliknicie strzaki przy nagwku Poka plany dodatkowe
spowoduje wywietlenie opcji Wysoka wydajno.
Rysunek 42.22. Rne opcje oszczdzania energii w systemie
W oknie tym znajduj si podstawowe opcje konfiguracji zasilania komputera. Wywietlane tu trzy domylne plany Zrwnowaony, Oszczdzanie energii i Wysoka wydajno dostpne s zaraz po zainstalowaniu systemu. Moemy zatem zmieni ustawienia
tych trzech podstawowych planw, klikajc cze Zmie ustawienia planu znajdujce
si pod wybranym planem albo klikajc cze Wybierz moment wyczenia ekranu lub
Zmie moment przejcia komputera w tryb upienia znajdujce si w lewej kolumnie.
Kliknicie cza Zmie ustawienia planu powoduje wywietlenie opcji z rysunku 42.23.
Prosz zauway, e komputery typu notebook maj dodatkowe ustawienia zasilania,
ktre zwykle nie s dostpne w komputerach biurkowych.
Zmodyfikowanie dowolnej z tych opcji spowoduje zmian wybranego wczeniej domylnego planu. Kliknicie cza Zmie zaawansowane ustawienia zasilania powoduje wywietlenie okna dialogowego Opcje zasilania, w ktrym dostpna jest tylko karta Ustawienia
zaawansowane przedstawiona na rysunku 42.24.
861
Rysunek 42.23. Podstawowe opcje oszczdzania energii w systemie Windows 7

Rysunek 42.24.
Zaawansowane
ustawienia zasilania
Za pomoc tych opcji moemy bardzo szczegowo zdefiniowa ustawienia zasilania.

Jeeli przypadkiem zmienimy opcj, ktrej nie chcielimy modyfikowa, to naley klikn przycisk Przywr ustawienia domylne planu, aby przywrci pocztkow posta
ustawie.
862
Tworzenie planu zasilania

Jeeli domylne opcje zasilania nie speniaj naszych wymaga, to moemy jeszcze utworzy wasny plan zasilania, klikajc w lewej kolumnie okna Opcje zasilania cze Utwrz
plan zasilania. Kliknicie tego cza spowoduje wywietlenie okna przedstawionego na
rysunku 42.25.
Rysunek 42.25. Pierwszy krok do tworzenia wasnego planu zasilania
Dla uatwienia system Windows pozwala nam utworzy nowy plan na podstawie jednego
z trzech domylnych planw. Oprcz tego mamy moliwo nadania nazwy nowemu
planowi. Po jej wpisaniu naley klikn przycisk Dalej, a w kolejnym oknie uzyskamy
moliwo zdefiniowania czasu, po jakim komputer ma wyczy ekran, oraz czasu, po
jakim ma przeczy si w tryb upienia.
Po skonfigurowaniu opcji zasilania mona klikn przycisk Utwrz. Wrcimy wtedy do
okna Opcje zasilania, w ktrym na licie powinien pojawi si nowy plan zasilania. Jeeli
chcielibymy zmieni zaawansowane ustawienia tego planu, naley klikn cze Zmie
ustawienia planu i postpowa tak, jak opisywaem to wczeniej.
Ustawienia systemowe
Kliknicie w lewej kolumnie strony Opcje zasilania cza Wymagaj hasa przy wznawianiu lub Wybierz dziaanie przyciskw zasilania powoduje otwarcie strony Ustawienia
systemowe przedstawionej na rysunku 42.26.
863
Rysunek 42.26. Opcje przyciskw zasilania i ochrony hasem
W dawnych czasach po naciniciu przycisku zasilania komputer si po prostu wycza.

W dzisiejszych komputerach przycisk zasilania ma nieco inne dziaanie. W pierwszej czci
tego okna moemy zdefiniowa reakcj komputera na nacinicie przycisku zasilania.
W kadym przypadku dostpne s do wyboru trzy opcje:
Upij w komputerach stacjonarnych po wybraniu tej opcji dane, nad ktrymi

wanie pracujemy, zostan zapisane w pamici i na dysku twardym. System bdzie
zuywa tylko minimaln ilo energii do czasu nacinicia klawisza lub poruszenia
mysz. Jeeli ta opcja zostanie wybrana w komputerze typu notebook, to nacinicie
przycisku zasilania spowoduje zapisanie wszystkich informacji w pamici,
a ich przepisanie na dysk twardy nastpi dopiero wtedy, gdy system Windows
zauway, e bateria komputera jest ju prawie cakowicie wyczerpana. Po ponownym
uruchomieniu systemu wszystkie informacje zostan przeniesione z dysku twardego
do pamici i uoone tak, jak byy w momencie nacinicia przycisku zasilania.
Zwykle przywrcenie komputera z trybu upienia trwa nie duej ni 2 3 sekundy.
Funkcja ta obsugiwana jest rwnie przez wikszo nowych komputerw
stacjonarnych.
Hibernacja wybranie tej opcji powoduje przeniesienie caej zawartoci pamici

na dysk twardy. W momencie wznawiania pracy z komputerem system pobiera
z dysku plik zawierajcy obraz zawartoci pamici operacyjnej, kopiuje jego
zawarto do pamici i wznawia prac w takim stanie, jaki zosta zahibernowany
do pliku. W pliku tym znajduje si migawka stanu systemu w momencie, w ktrym
zosta on przeczony w stan hibernacji.
864
Zamknij ta opcja pozwala wyczy komputer bez zapisywania adnych danych

znajdujcych si w pamici. System Windows moe nas prosi o zapisanie
dokumentw przed cakowitym zamkniciem systemu. Za pomoc tej metody
uruchamiany jest peny proces zamykania systemu Windows.
Po wybraniu interesujcych nas opcji naley klikn przycisk Zapisz zmiany.

W oknie Ustawienia systemowe mona te zmieni opcje zwizane z reakcj systemu na
wznawianie pracy z trybu wstrzymania. Zgodnie z opisem widocznym przy kadej z tych
opcji, w momencie wznawiania pracy system moe prosi nas o podanie hasa albo uruchomi si bez tej formalnoci. Oczywicie bezpieczniejszym rozwizaniem jest proszenie
w takiej sytuacji o podanie hasa. Jeeli jednak jest to komputer domowy, do ktrego dostp
mamy jako jedyni, to mona wybra drug opcj.
W system Windows 7 wbudowana zostaa nowa technologia o nazwie ReadyDrive.
Jej zadaniem jest poczenie moliwoci dyskw twardych i pamici flash w celu
poprawienia wydajnoci komputera i zmniejszenia zapotrzebowania na energi. Gdy
dysk twardy zatrzymuje si w celu oszczdzania energii przy pracy na baterii, cz
zapisanych na nim danych dostpna jest nadal we wbudowanej w niego pamici flash.
Pami flash zuywa tylko niewielk cz energii potrzebnej do napdzania dysku
twardego, dlatego technologia ta bdzie miaa najwiksze zastosowanie w komputerach
typu notebook. System Windows 7 bdzie mg odczytywa dane zapisane w pamici
flash, czyli bez koniecznoci rozruchu talerzy dysku, przez co wyduy si czas pracy
baterii oraz ywotno samego dysku.
Ustawienia opisywane w tym punkcie s najczciej uywanymi opcjami zwizanymi
ze sprztem. Na przykad w czasie uywania komputera typu notebook dostpnych
jest wicej opcji zasilania ni w przypadku uywania komputera stacjonarnego. Oprcz
definiowania dziaa zwizanych z przyciskiem zasilania mona te okreli reakcj
systemu na zamknicie pokrywy. S to opcje zwizane z konkretnym modelem
komputera.
Dziki tak rozbudowanej gamie opcji zasilania moemy bardzo skutecznie oszczdza
energi, a jednoczenie korzysta z szybko reagujcego komputera. Wszystkie opcje zasilania z pewnoci bardziej bd interesowa uytkownikw komputerw przenonych.
Podsumowanie
Elementy skadowe komputera najbardziej wpywajce na jego wydajno to procesor
oraz pami, cho szybko dziaania dysku twardego rwnie wpywa na ogln wydajno maszyny. (Szybko korzystania z internetu okrelana jest wycznie przez przepustowo poczenia internetowego i nie ma adnego zwizku z omawianymi tu parametrami). Moemy wykona w komputerze kilka operacji, dziki ktrym bdzie on dziaa
szybciej, a my nie bdziemy musieli kupowa nowego sprztu. W tym rozdziale poruszaem
nastpujce zagadnienia:
Program Informacje o systemie wywietla szczegowe informacje na temat

wszystkich elementw skadajcych si na nasz komputer.
865
System Windows automatycznie przydziela priorytety programom dziaajcym

na pulpicie (wysoki priorytet) oraz procesom dziaajcym w tle (niski priorytet),
aby komputer jak najlepiej reagowa na kade kliknicie mysz i nacinicie
klawisza.
Gdy w systemie brakuje pamici RAM, system Windows automatycznie

wykorzystuje cz dysku twardego w charakterze pamici wirtualnej.
Funkcja ReadyBoost uywa pamici flash do przechowywania czsto

wykorzystywanych na dysku plikw, dziki czemu komputer dziaa szybciej
i bez niepotrzebnych zaci.
Jeeli komputer dziaa bardzo powoli i z opnieniem reaguje na nasze dziaania,

naley wyczy niektre efekty wizualne systemu Windows 7.
Szybko dysku twardego okrela czas potrzebny na otwarcie i zapisanie plikw.
Chcc utrzyma dobr wydajno pracy dysku twardego, naley od czasu do czasu
usun z niego pliki tymczasowe, przeskanowa w poszukiwaniu bdw
i zdefragmentowa jego zawarto.
Ustawienia zasilania odgrywaj znaczc rol w ksztatowaniu oglnej wydajnoci

systemu. Mona je wykorzysta do jak najskuteczniejszego oszczdzania energii,
szczeglnie w komputerach typu notebook.
866
Rozdzia 43.
Rozwizywanie
problemw ze sprztem
i wydajnoci
W tym rozdziale:
Rozwizywanie typowych problemw ze sprztem i sterownikami
Rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu za pomoc opcji

przywracania systemu
Rozwizywanie problemw z powolnym i le reagujcym komputerem
Oto kilka typowych problemw zwizanych ze sprztem zamontowanym w naszych komputerach oraz sposoby ich rozwizywania. Na zakoczenie tego rozdziau zaprezentuj
kilka metod rozwizywania problemw zwizanych z wydajnoci systemu.
Pierwsza pomoc
przy problemach ze sprztem
Jeeli mamy pewne problemy ze sprztem, w wyniku ktrych urzdzenia zachowuj si
niezgodnie z oczekiwaniami albo nie dziaaj w ogle, to zwykle najlepszym rozwizaniem jest znalezienie nowszej wersji sterownika. Przedtem mona jednak skorzysta
z wbudowanego w Windows 7 systemu pomocy i obsugi technicznej, ktry moe nam
pomc ustali przyczyn problemu.
W systemie Windows 7 wszystkie dziaania zwizane z rozwizywaniem problemw
zostay zgromadzone w ramach jednego elementu w panelu sterowania, ktry zastpi
narzdzia rozwizywania problemw w oknie pomocy i obsugi technicznej, znane
z poprzednich wersji systemw Windows.
868
Chcc uzyska pomoc dotyczc programw, sprztu i sterownikw, naley otworzy

w panelu sterowania pozycj Rozwizywanie problemw (rysunek 43.1). Kady z elementw wywietlanych w otwartym w ten sposb oknie uruchamia kreatora rozwizywania
problemw, ktry automatycznie wyszukuje, wykrywa i prbuje rozwiza dany problem.
W oknie tym dostpne s nastpujce grupy:
Rysunek 43.1. Okno rozwizywania problemw udostpnia opcje pozwalajce rozwiza problemy
ze sprztem i sterownikami
Programy uruchamia kreatora zgodnoci programw, ktry umoliwia

zdefiniowanie ustawie programw, tak eby dziaay one jak w poprzednich
wersjach systemu Windows. Na przykad moemy uruchomi w systemie
Windows 7 program przygotowany dla systemu Windows 98. Wystarczy tylko
odpowiednio przygotowa opcje zgodnoci z systemem Windows 98. W tej grupie
znajduj si te opcje rozwizywania problemw z drukarkami oraz programami
Media Player i Internet Explorer.
Sprzt i dwik za pomoc tej pozycji moemy poszuka zmian w konfiguracji

sprztu oraz rozwiza problemy z podstawowymi elementami sprztowymi,
drukarkami, kartami sieciowymi i urzdzeniami audio.
Sie i Internet tutaj mona rozwizywa problemy zwizane z internetem

i dostpem do udostpnionych zasobw w sieci lokalnej. Oprcz tego mona
te zaj si problemami z grup domow, przychodzcymi poczeniami sieciowymi
oraz funkcj DirectAccess.
869
Wygld i personalizacja w tej kategorii mona prbowa rozwizywa problemy

z efektami wizualnymi funkcji Aero, takimi jak przezroczyste okna.
System i zabezpieczenia w tym miejscu mona rozwizywa problemy z usug

Windows Update, modyfikowa ustawienia zasilania, kontrolowa aktualn
wydajno komputera i uruchamia zadania konserwacyjne, takie jak usuwanie
nieuywanych skrtw i plikw. Oprcz tego mona te rozwizywa problemy
z wyszukiwaniem i indeksowaniem, a take zmienia ustawienia wydajnoci
systemu.
W oknie rozwizywania problemw widoczna jest tylko cz opcji dostpnych w kadej

z kategorii. Po klikniciu nazwy kategorii (na przykad Sprzt i dwik lub Sie i Internet) wywietlane s wszystkie pasujce do tej kategorii opcje. Na rysunku 43.2 zaprezentowane zostay opcje rozwizywania problemw z kategorii System i zabezpieczenia.
Rysunek 43.2. Kategoria System i zabezpieczenia

Opcja widoczna na dole okna rozwizywania problemw Pobierz najaktualniejsze
narzdzia do rozwizywania problemw z Usugi rozwizywania problemw z systemem
Windows w trybie online powinna by zawsze wczona, aby system Windows mg
aktualizowa narzdzia do rozwizywania problemw, poniewa cigle tworzone s nowe,
a istniejce s poprawiane.
Innym sposobem dotarcia do pomocy technicznej jest wykorzystanie okna dialogowego

Waciwoci urzdzenia, dostpnego za porednictwem Menedera urzdze. Aby otworzy Menedera urzdze, naley nacisn klawisz ( ), wpisa urz i klikn w menu
pozycj Meneder urzdze. Mona te klikn przycisk Start, w menu klikn prawym
870
przyciskiem myszy pozycj Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie System naley klikn w lewej kolumnie cze Meneder urzdze.
W otwartym oknie Menedera urzdze naley postpowa zgodnie z ponisz procedur:
1. Klikn prawym przyciskiem myszy urzdzenie, ktre powoduje problemy, i wybra
z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
2. Jeeli w oknie Menedera urzdze urzdzenie to wykazuje jakie bdy
(rysunek 43.3), to t informacj mona wykorzysta przy rozwizywaniu problemu.
Jeeli na przykad dowiemy si z Menedera urzdze, e dane urzdzenie nie
ma zainstalowanego sterownika, to moemy sprbowa zainstalowa ten sterownik
ponownie.
Rysunek 43.3.
Za pomoc
Menedera urzdze
mona prbowa
rozwiza problem
ze sprztem
3. W razie potrzeby mona skorzysta z opcji dostpnych na karcie Sterownik,

aby zainstalowa ponownie sterownik danego urzdzenia. Mona te po prostu
wyczy urzdzenie i wyeliminowa w ten sposb potencjalne konflikty z innymi
urzdzeniami.
4. Na karcie Zasoby (rysunek 43.4) naley sprawdzi, czy w polu Lista urzdze
powodujcych konflikty znajduj si jakie informacje o konfliktach. Takie problemy
mona rozwiza przez przeniesienie zasobw urzdze powodujcych konflikty
albo przez wyczenie jednego z tych urzdze. Prosz pamita, e nie wszystkie
urzdzenia sprztowe bd miay kart Zasoby.
Jeeli wprowadzilimy jakie zmiany w sprzcie naszego komputera, ale system Windows
ich nie rozpozna, to naley otworzy Menedera urzdze, wybra z menu pozycj
Akcje/Skanuj w poszukiwaniu zmian sprztu. Na przykad po zainstalowaniu zewntrznego
modemu, ktry by wyczony przy wczaniu komputera, moemy nakaza ponowne
skanowanie sprztu, aby system go wykry.
871
Rysunek 43.4.
Karta Zasoby
Obsuga komunikatw o bdach

Komunikaty o bdach przyjmuj rne formy, od prostych ostrzee a do bdw krytycznych i niebieskich ekranw mierci, ktre powoduj natychmiastowe zatrzymanie
pracy komputera. Powaniejsze bdy uzupeniane s zwykle o przynajmniej jedn
z poniszych informacji:
Numer bdu numer bdu najczciej przedstawiany jest w postaci liczby

szesnastkowej o formacie 0x00000xxx, gdzie wartoci wypisane kursyw mog
zawiera faktyczny numer bdu.
Symboliczna nazwa bdu symboliczne nazwy bdw najczciej wypisywane

s wielkimi literami, a poszczeglne sowa rozdzielane s znakami podkrelenia,
na przykad PAGE_FAULT_IN_NONPAGED_AREA.
Szczegy sterownika jeeli problemy powoduje sterownik urzdzenia,

to w komunikacie o bdzie moe pojawi si nazwa pliku z rozszerzeniem .sys.
Informacje o rozwizywaniu problemw w niektrych komunikatach o bdach

zawarte s ju porady dotyczce rozwizania problemu albo przycisk Pomoc.
W ten sposb moemy zebra wicej informacji na temat przyczyn bdu.
Jeeli pojawi si komunikat o bdzie, ktrego nie da si rozwiza, po prostu czytajc

porady przedstawione na ekranie, naley przej na stron http://support.microsoft.com
i poszuka na niej podawanego w komunikacie numeru bdu, symbolicznej nazwy bdu,
nazwy sterownika albo kombinacji sw z komunikatu, lub podawanego w nich rozwizania.
872
Jeeli przeszukanie witryny firmy Microsoft nie rozwie problemu, moemy przeprowadzi podobne poszukiwania w caym internecie, korzystajc na przykad z wyszukiwarki
Google lub Bing. By moe gdzie na wiecie kto zmaga si z takim samym problemem
i poda jego rozwizanie gdzie w internecie. Korzystajc z wyszukiwarki, naley podawa jak najwicej informacji, tak eby uzyska dokadne wyniki wyszukiwania.
Co ciekawe, wyniki wyszukiwania Google czsto kieruj nas na strony firmy Microsoft,
cho te s bardzo trudne do odszukania za pomoc mechanizmw wyszukiwania
witryny firmy Microsoft. W kryteriach wyszukiwania Google mona doda klauzul
site:support.microsoft.com, aby zawzi wyszukiwanie do witryny firmy Microsoft.
Wykonywanie czystego rozruchu

Najwikszym problemem z bdami sprztowymi jest to, e nawet niewielki bd moe
mie katastrofalny wpyw na dziaanie komputera, powodujc na przykad nage wyczenie i brak moliwoci ponownego uruchomienia systemu. Czysty rozruch moe pomc
rwnie przy rozwizywaniu problemw z oprogramowaniem, ktre uniemoliwiaj
normalne uruchomienie komputera albo powoduj czste powstawanie rnych bdw.
Osoby sabo radzce sobie ze sprawami technicznymi opisywan tu procedur powinny
przekaza specjalistom, ktrzy bd w stanie zdiagnozowa rdo problemu, ktry nie
pozwala na normalne uruchomienie systemu. Procedura wykonywania czystego rozruchu
systemu wyglda nastpujco:
Czysty rozruch nie jest rwnoznaczny z czyst instalacj. W czasie czystego rozruchu
moemy tymczasowo nie mie dostpu do pewnych funkcji systemu, ale po normalnym
uruchomieniu komputera powinnimy odzyska dostp do wszystkich funkcji, programw
i dokumentw.
1. Zamkn wszystkie okna programw i zapisa wszystkie dokumenty.

2. Klikn przycisk Start i wpisa msconfig.
3. Otwarty zostanie program Konfiguracja systemu.
4. Na karcie Oglne naley wybra opcj Uruchamianie selektywne i usun
zaznaczenia pl wyboru Zaaduj.
5. Klikn kart Usugi.
6. Wybra opcj Ukryj wszystkie usugi firmy Microsoft i klikn przycisk Wycz
wszystkie.
7. Klikn przycisk OK, a nastpnie przycisk Uruchom ponownie.
Po wykonaniu penej diagnostyki mona przywrci normalny tryb uruchamiania systemu,
otwierajc program Konfiguracja systemu i wybierajc na karcie Oglne opcj Uruchamianie normalne.
873
Uywanie opcji przywracania systemu

Przy powaniejszych bdach, ktre wymagaj naprawiania caej instalacji systemu Windows, rozwizywania problemw z uruchamianiem systemu, odtwarzania systemu, a nawet
caego komputera, uywania narzdzia do diagnostyki pamici albo korzystania z wiersza
polece, musimy posuy si opcjami Przywracania systemu. Metoda ta powinna by
stosowana wycznie przez specjalistw od sprztu, ktrzy umiej posugiwa si wierszem
polece.
W celu uruchomienia systemu z pyty DVD naley si najpierw upewni, e w BIOS-ie
komputera wczona jest funkcja uruchamiania z pyty, a napd DVD ma wyszy priorytet uruchamiania od dyskw twardych. Do napdu naley woy pyt z systemem
Windows, ponownie uruchomi komputer i wykona ponisze kroki:
1. W czasie testw POST, po pojawieniu si komunikatu zachcajcego
do uruchomienia systemu z pyty CD lub DVD naley nacisn dowolny klawisz.
2. Po zaadowaniu wszystkich plikw z pyty CD naley klikn przycisk Dalej
na stronie pozwalajcej wybra jzyk, rodzaj waluty i klawiatur.
3. Na nastpnej stronie naley klikn cze Napraw ten komputer znajdujce si
w dolnej czci strony.
4. System Windows wywietli okno dialogowe Opcje przywracania systemu, w ktrym
poszukiwana jest istniejca instalacja systemu Windows 7. Jeeli system wymaga
zastosowania specjalnych sterownikw kontrolera dyskw twardych, to naley
klikn przycisk Zaaduj sterowniki, eby umoliwi odnalezienie zainstalowanego
systemu. Jeeli na licie pojawi si nasz system, naley go zaznaczy i klikn
przycisk Dalej.
5. W nastpnym oknie wywietlane s wszystkie dostpne opcje przywracania systemu.
W oknie Opcje przywracania systemu dostpne s rne narzdzia do rozwizywania
problemw, ktre mona wykorzystywa zalenie od okolicznoci:
Naprawa uruchamiania tej opcji naley uy w przypadku, gdy system daje

si uruchomi. Przyczyny takiego stanu mog by najrniejsze, zaczynajc
od nieprawidowego lub le skonfigurowanego sterownika, poprzez aplikacje
prbujce uruchomi si razem z systemem, ktre powoduj zawieszenie si
caego komputera, a koczc na uszkodzonym elemencie sprztowym.
Przywracanie systemu przywracanie systemu powoduje przywrcenie stanu

caego systemu do pewnego zapisanego wczeniej punktu przywracania. System
Windows samodzielnie tworzy punkty przywracania, ktre pniej moemy
wykorzysta. Moemy zatem prbowa przywrci system do stanu z dnia,
w ktrym na pewno udao si nam normalnie uruchomi komputer. Zastosowanie
tej opcji nie powoduje zmodyfikowania adnych osobistych danych
uytkownikw systemu.
Przywracanie systemu Windows z obrazu z tej funkcji mona skorzysta

tylko w przypadku, gdy wczeniej przygotowalimy ju pen kopi zapasow
874
swojego komputera. System bdzie szuka prawidowej kopii zapasowej

na zewntrznych dyskach twardych lub na pytach DVD. Wicej informacji
na temat tworzenia kopii zapasowych podawaem w rozdziale 27.
Narzdzie do diagnostyki pamici systemu Windows niektre z problemw,

jakie moemy zaobserwowa w swoim komputerze, mog wynika z rnego rodzaju
uszkodze pamici operacyjnej. Narzdzie do diagnostyki pamici przeprowadza
dokadne testy pamici operacyjnej w poszukiwania ewentualnych uszkodze.
Po klikniciu tego cza otrzymamy moliwo uruchomienia komputera
i przeprowadzenia testw pamici albo odoenia testw do czasu nastpnego
uruchomienia systemu.
Wiersz polecenia moliwo skorzystania z wiersza polece przeznaczona jest

dla zaawansowanych uytkownikw, ktrzy musz uzyska dostp do systemu
plikw i wykona pewne polecenia w systemie Windows 7. Naley j wybiera
tylko wtedy, gdy jest to naprawd niezbdne, a w wierszu polece naley postpowa
bardzo ostronie.
Po zakoczeniu pracy z opcjami przywracania systemu mona klikn przycisk Uruchom

ponownie albo Zamknij. Dodatkowe informacje na temat tych opcji znale mona
w systemie pomocy i obsugi technicznej, w ktrym naley szuka sw opcje przywracania systemu.
Rozwizywanie problemw z wydajnoci

W tym podrozdziale zajmiemy si rozwizywaniem podstawowych problemw z wydajnoci komputera, wykorzystujc przy tym Menedera zada oraz Monitor niezawodnoci i wydajnoci. Trzeba przy tym pamita, e w komputerze sprzt i oprogramowanie
cile ze sob wsppracuj, wic problemy z wydajnoci mog by powodowane
przez oba te elementy. Na przykad w przypadku nieprawidowej konfiguracji lub uszkodzenia urzdzenia moemy spodziewa si problemw z wydajnoci komputera. Podobnie
jednoczesne uruchomienie zbyt duej liczby programw moe spowodowa przecienie procesora i pamici, a w efekcie problemy z wydajnoci. Nie naley zatem zakada,
e kopoty z wydajnoci komputera powodowane s tylko przez sprzt lub oprogramowanie, poniewa wina moe lee po dowolnej ze stron (a moe nawet po obu stronach).
Jeeli w Menederze zada cay czas utrzymuje si wysoki poziom wykorzystania procesora, to przyczyn mog by dwie (lub wicej) zapory sieciowe dziaajce jednoczenie
w systemie. W takiej sytuacji naley zatrzyma i usun zapory firm trzecich albo zatrzyma dziaanie Zapory systemu Windows.
Oprcz tego naley przeskanowa system w poszukiwaniu wirusw oraz innych zoliwych programw i usun je wszystkie, redukujc ilo powodowanych przez nie problemw.
Jeeli adna z powyszych porad nie rozwie problemu, naley sprawdzi, czy ktry
z procesw nie zajmuje zbyt wielu zasobw komputera. W tym celu naley uruchomi
Menedera zada, korzystajc z dowolnej z poniszych metod:
875
W uruchomionym systemie i po zalogowaniu si naley nacisn klawisze

Ctrl+Alt+Del i klikn przycisk Uruchom Menedera zada.
Klikn przycisk Start, wpisa taskmgr i klikn pozycj Meneder zada.
Klikn prawym przyciskiem myszy pasek zada i wybra z menu kontekstowego

pozycj Uruchom Menedera zada.
Po otwarciu Menedera zada naley w nim wybra kart Procesy, a nastpnie klikn
przycisk Poka procesy wszystkich uytkownikw. W ten sposb wywietlona zostanie lista
wszystkich procesw dziaajcych w systemie. Informacje o procesach naley posortowa
wedug poziomu wykorzystania procesora, tak jak pokazano na rysunku 43.5.
Rysunek 43.5.
Okno Menedera
zada z list procesw
posortowan wedug
poziomu wykorzystania
procesora
Jeeli jedno zadanie wykazuje bardzo wysoki, ale nie stay poziom wykorzystania
procesora, to mona wyszuka taki proces przez posortowanie listy wedug poziomu
wykorzystania procesora. W ten sposb od razu dowiemy si, ktre procesy najbardziej
obciaj procesor. Pniej mona posortowa list wedug nazw procesw,
aby obserwowa zmiany obcienia w czasie.
Powinnimy by w stanie zidentyfikowa proces, ktry zajmuje najwiksz cz czasu

procesora. W tej sytuacji mamy do wyboru dwa rozwizania:
Wykorzysta nazw procesu widoczn w kolumnie Nazwa obrazu i poszuka

jej w internecie, sprawdzajc, czy nie jest to czasem jaki wirus. Jeeli okae si,
e proces ten jest wirusem, to znaczy, e musimy zaktualizowa baz definicji
w swoim programie antywirusowym i jeszcze raz przeskanowa system. Jeeli
proces ten bdzie normalnym programem, to trzeba skontaktowa si z jego
producentem i poprosi o pomoc przy rozwizywaniu problemu.
876
Dziaanie na krtk met polega na klikniciu nazwy procesu prawym przyciskiem

myszy i wybraniu z menu kontekstowego pozycji Zakocz proces. Czasami aplikacje
napotykaj problemy, o ktrych nie pomyleli ich twrcy, a wtedy proces zamyka
si w ptli, ktra zajmuje cay czas procesora. Ponowne uruchomienie aplikacji
powoduje wznowienie pracy procesu, ktry by moe nie wpadnie ju w tak ptl.
Oprcz Menedera zada w systemie Windows 7 moemy skorzysta te z kilku
innych narzdzi dostpnych w oknie Narzdzia zaawansowane (bdzie o nim mowa
w rozdziale 44.).
Podsumowanie
Istnieje kilka tysicy rnych urzdze sprztowych, ktre moemy wykorzysta w systemie Windows, ale nie ma jednej, oglnej reguy pozwalajcej atwo rozwizywa problemy z takimi urzdzeniami. Z tego powodu trzeba posugiwa si wieloma rdami
informacji, a przede wszystkim zapozna si z podrcznikiem doczanym do kadego urzdzenia. Jeeli w podrczniku nie znajdziemy rozwizania, to naley sprbowa poszuka
go na witrynie WWW producenta.
Mona te skorzysta z grup dyskusyjnych spoecznoci Microsoft i zadawa na nich
pytania zwizane ze sprztem i rnymi problemami.
Cz IX
Sie i udostpnianie
W tej czci:
Rozdzia 44. Tworzenie sieci domowej
Rozdzia 45. Udostpnianie zasobw w sieci
Rozdzia 46. Uywanie udostpnionych zasobw
Rozdzia 47. Rozwizywanie problemw z sieciami
Sie ma za zadanie umoliwi porozumiewanie si kilku komputerom. Nie chodzi tu
o komunikacj przez internet, ale w ramach prywatnej sieci zbudowanej w domu lub
w firmie. Komputery poczone w sie mog udostpnia sobie nawzajem rne zasoby,
takie jak konta internetowe, drukarki i pliki. To wanie sieciom powicona zostaa dziesita cz niniejszej ksiki.
W rozdziale 44. omawia bd sprzt sieciowy, czyli fizyczne elementy, ktre s niezbdne
do poczenia komputerw ze sob. Zajmiemy si tutaj zarwno tradycyjnymi sieciami
przewodowymi, jak i nowsz, bezprzewodow odmian sieci komputerowych.
Rozdzia 45. powicony zosta udostpnianiu zasobw w sieci. Po udostpnieniu zasobu
przez jeden komputer, pozostae komputery w tej samej sieci mog z niego korzysta.
W rozdziale 46. zajmiemy si wykorzystywaniem udostpnionych zasobw.
W rozdziale 47. podawa bd rozwizania typowych problemw, ktre nkaj wiele osb
prbujcych zbudowa sobie wasn sie lokaln.
878
Cz IX Sie i udostpnianie
879
Rozdzia 44.
Tworzenie sieci domowej

W tym rozdziale:
Po co tworzymy sieci lokalne
Tworzenie tradycyjnej sieci Ethernet
Tworzenie sieci bezprzewodowej
Konfigurowanie sieci przewodowej
Wspdzielenie poczenia internetowego
Konfigurowanie sieci bezprzewodowej
Jeeli dysponujemy kilkoma komputerami, to prawdopodobnie posugujemy si ju tak

zwan pseudosieci. Na przykad przeniesienie pliku z jednego komputera na drugi
wymaga skopiowania go na napd flash lub pyt CD, przejcia do innego komputera
i skopiowania go z pyty na dysk twardy. Czy nie byoby mio, gdyby dao si po prostu
przecign ikon tego pliku z jednego komputera na drugi bez koniecznoci biegania
z pyt CD?
Co zrobi, gdy mamy kilka komputerw, ale tylko jedn drukark, jedno poczenie internetowe i jedn nagrywark DVD? Czy nie byoby wspaniale, gdyby wszystkie komputery mogy korzysta z tej drukarki, poczenia internetowego i nagrywarki? To wszystko
jest moliwe po poczeniu wszystkich komputerw w ramach sieci lokalnej (ang. Local
Area Network LAN).
Po zakupieniu i zainstalowaniu sprztu sieciowego bdziemy gotowi do skonfigurowania
sieci. System Windows 7 zosta wyposaony w funkcje, ktre bardzo uatwiaj proces
konfigurowania kadej sieci.
W tym rozdziale przedstawiam sposoby skonfigurowania systemu Windows na potrzeby
rnych rodzajw sprztu sieciowego, jakie mog znale si w naszych komputerach.
Prosz pamita, e przede wszystkim naley postpowa zgodnie z instrukcj doczon
do kupionego sprztu sieciowego przez jego producenta. W kocu takie instrukcje opisuj
sposb postpowania z dokadnie tym elementem, do ktrego s doczane.
880
Czym jest sie lokalna?

Sie lokalna (czasami nazywana te sieci LAN, grup robocz, sieci prywatn lub po
prostu sieci) jest niewielk grup komputerw poczonych ze sob wewntrz budynku,
ktre mog komunikowa si ze sob i udostpnia sobie rne zasoby. Zasobem moe
by dowolny element, z ktrego komputer moe zrobi uytek, na przykad:
Wszystkie komputery w sieci lokalnej mog uywa jednej drukarki.
Wszystkie komputery w sieci lokalnej mog korzysta z jednego poczenia

internetowego, za porednictwem modemu lub konta internetowego.
Wszystkie komputery w sieci mog korzysta z folderw udostpnianych przez

dowolny inny komputer w tej samej sieci lokalnej.
Dodatkowo moemy kopiowa midzy komputerami pliki i foldery, korzystajc przy tym
z tych samych technik, ktrych uywa si przy kopiowaniu plikw i folderw w ramach
jednego komputera. Plikw, ktre chcemy edytowa, nie trzeba kopiowa na inny komputer, poniewa dokumenty znajdujce si w folderach udostpnianych mona traktowa
tak samo, jakby byy umieszczone na naszym komputerze. To bardzo wygodna cecha,
poniewa w ten sposb moe istnie tylko jedna kopia danego dokumentu i nie musimy
obawia si o konieczno czenia w spjn cao kilku kopii umieszczonych na kilku
komputerach.
Planowanie sieci lokalnej

Chcc utworzy sie lokaln, trzeba j dokadnie zaplanowa i zastosowa sprzt odpowiedni dla zaoonej sieci. Przede wszystkim kady komputer musi zosta wyposaony
w urzdzenie zwane kart interfejsu sieciowego (ang. Network Interface Card NIC)
albo po prostu kart sieciow. Tak kart moemy samodzielnie kupi i zainstalowa,
ale wiele komputerw ma ju wbudowan kart sieciow, ktra pozwala na poczenia
z sieciami przewodowymi. W takim przypadku na tylnej cianie obudowy komputera
dostpne jest gniazdo RJ-45, ktre wyglda jak troch wiksze gniazdo telefoniczne. Do
tego gniazda wcza si przewd sieciowy, a jego drugi koniec musi zosta podczony
do koncentratora lub przecznika sieciowego. Komputery mona te czy ze sob bez
adnego okablowania, wykorzystujc tylko osprzt sieci bezprzewodowych. Potrzebny
nam zestaw elementw uzaleniony jest od tego, co chcemy robi za pomoc tworzonej
sieci. W pozostaej czci tego rozdziau opisywa bd dostpne moliwoci.
Tworzenie przewodowej sieci lokalnej

Jeeli chcemy poczy kilka komputerw, ktre umieszczone s w jednym pokoju i znajduj si blisko siebie, to do ich poczenia mona wykorzysta przewody i koncentratory
sieci Ethernet. Na kady komputer potrzebowa bdziemy dokadnie jednej karty sieciowej i jednego przewodu sieciowego Na rysunku 44.1 przedstawiony zosta przykad po-
881
Rysunek 44.1.
Przykad poczenia
czterech komputerw
w tradycyjnej sieci
lokalnej
czenia czterech komputerw w ramach tradycyjnej sieci lokalnej. Prosz zauway, e

kady z komputerw podczony jest do koncentratora i adne przewody nie s prowadzone
bezporednio od jednego komputera do drugiego.
Na powyszym rysunku drukarka podczona jest do tego samego komputera co modem,
ale tak konfiguracj naley traktowa tylko jako przykad. Drukark mona podczy
do dowolnego komputera. Co wicej, w sieci moe by dostpnych kilka drukarek podczanych do rnych komputerw. Z drukarek tych bd mogy korzysta wszystkie
komputery podczone do sieci, niezalenie od tego, do ktrego komputera podczona jest
dana drukarka.
Szybkoci tradycyjnej sieci Ethernet

Przy zakupie kart sieciowych, przewodw i koncentratora musimy podj decyzj co do
prdkoci, z jak ma pracowa budowana sie. Podobnie jak w przypadku wszystkich
innych rzeczy w wiecie komputerw, za wiksz szybko sieci musimy zapaci wicej
pienidzy, jednak w przypadku sieci rnice w kosztach s naprawd niewielkie, natomiast rnice prdkoci ogromne. Trzy dostpne aktualnie szybkoci elementw sieciowych przedstawiam w tabeli 44.1.
Nie da si w prosty sposb przeoy podanych w tabeli wartoci na faktyczne prdkoci
przesyu. Jako porwnanie mog poda szybko modemu telefonicznego, ktrego maksymalna prdko wynosi 56 kb/s, czyli 56 000 b/s. Sieci typu 100Base-T przesyaj dane
z prdkoci 100 000 000 b/s, czyli prawie 2000 razy szybciej ni modem. Oznacza to, e
882
Tabela 44.1. Typowe szybkoci pracy sieci Ethernet

Nazwa
Przepustowo (szybko)
Bitw na sekund
Przewody
10Base-T
10 Mb/s
10 milionw
Kategoria 3 lub lepsza
100Base-T
100 Mb/s
100 milionw
Gigabit Ethernet
1 Gb/s
1000 milionw (miliard)
ten sam plik w sieci Ethernet zostanie przesany w czasie 2000 razy krtszym od czasu przesyania tego pliku przez modem. Plik, ktrego przesanie przez modem zajmuje 33 minuty
(mniej wicej 2000 sekund) w sieci 100Base-T zostanie przesany w cigu jednej sekundy.
Najwolniejszy element wyznacza szybko sieci

W czasie dokonywania zakupu sprztu trzeba pamita, e szybko dziaania caej sieci
wyznacza bdzie jej najwolniejszy element. Na przykad w przypadku kupienia kart sieciowych typu Gigabit Ethernet oraz koncentratora typu 100Base-T caa sie bdzie
dziaaa z szybkoci 100 Mb/s. Szybkie karty sieciowe nie s w stanie zmusi wolnego
koncentratora do szybszego dziaania.
Moemy sobie wyobrazi, e elektrony w przewodach s podobne do samochodw poruszajcych si po autostradzie. Zamy, e wiele aut porusza si szybciutko po 10-pasmowej
drodze, ale w pewnym miejscu wykonywany jest remont drogi i zwa si ona do jednego pasa. W miejscu zwenia wszystkie samochody bd musiay zwolni, poniewa
teraz mona ju jecha tylko po jednym pasie. Z drugiej strony zwenia znw mamy
autostrad 10-pasmow, ale nie jest ona w stanie wyssa ze zwenia wicej samochodw, ni pozwala na to droga jednopasmowa.
Podobn sytuacj mamy w przypadku, gdy caa sie lokalna poczona jest za pomoc
elementw typu Gigabit Ethernet, ale sie poczona jest z internetem za pomoc poczenia szerokopasmowego o przepustowoci 512 kb/s. Nasza sie lokalna nie moe pobiera danych szybciej, ni przesya je do nas dostawca usug internetowych przez cze
o ograniczonej przepustowoci. Co wicej, jeeli z internetu jednoczenie korzystaj dwie
osoby, to musz midzy siebie podzieli cze szerokopasmowe, a to oznacza, e na jeden
komputer przypada bdzie szybko 256 kb/s. Jeeli jednak z internetu korzysta tylko
jedna osoba, to moe korzysta z penej przepustowoci 512 kb/s, poniewa nie musi dzieli
jej z innymi.
Jeeli chcemy poczy tylko dwa komputery, a kady z nich ma ju kart sieciow,
to koncentrator nie jest nam potrzebny. Komputery te mona poczy bezporednio
za pomoc tak zwanego przewodu krzyowego (krosujcego).
Tworzenie bezprzewodowej sieci lokalnej

Sieci bezprzewodowe s bezkonkurencyjne, jeeli chodzi o wygod i atwo ich uywania. Jak sugeruje ich nazwa, w sieciach bezprzewodowych nie musimy stosowa adnych
przewodw, a to znaczy, e komputery nie s unieruchomione w wybranych miejscach.
883
Na przykad komputera typu notebook moemy uywa w dowolnym pokoju swojego

domu, a nawet przed domem i nadal mie moliwo korzystania z internetu.
W celu skonfigurowania bezprzewodowej sieci lokalnej trzeba w komputerze zamontowa bezprzewodow kart sieciow. W przypadku sieci typu ad-hoc nic wicej nam nie
potrzeba. Wszystkie komputery mog si ze sob komunikowa, o ile znajduj si w zasigu
swoich sygnaw. Jeeli chcemy umoliwi korzystanie z internetu wszystkim komputerom podczonym do sieci lokalnej, to potrzebny jest nam tak zwany punkt dostpowy,
ktry bdzie dziaa jako centralny punkt sieci pozwalajcy podczonym komputerom
na dostp do internetu. Najczciej rol takiego urzdzenia spenia bezprzewodowy router
szerokopasmowy, tak jak pokazano na rysunku 44.2.
Rysunek 44.2.
Przykad czterech
komputerw
podczonych
za pomoc
bezprzewodowej
sieci lokalnej
Bezprzewodowy router szerokopasmowy

Wielk zalet sieci bezprzewodowych jest oczywicie brak przewodw. Jest to szczeglnie wygodne w przypadku komputerw typu notebook, poniewa nie s one unieruchamiane w jednym miejscu przez przewd sieciowy. Oczywicie nie mona si za bardzo
oddali od punktu dostpowego, ale i tak mamy swobod ruchu w zakresie od 30 do 50
metrw od punktu dostpowego w pomieszczeniach. Jest to jednak cakowicie wystarczajce, eby uywa komputera w dowolnym pokoju albo na tarasie.
Poza tym, wiele uczelni i innych instytucji udostpnia publiczny dostp do internetu za
pomoc dowolnego komputera wyposaonego w kart sieci bezprzewodowej dziaajcej
w standardzie 802.11b, 802.11g lub 802.11n. Jeeli tworzc swoj sie bezprzewodow,
wykorzystalimy te same standardy, to bdziemy mogli te korzysta z publicznych punktw dostpu do internetu.
Sieci bezprzewodowe tworzone s za pomoc czterech rnych standardw, pord ktrych
najnowszym i najpopularniejszym jest standard 802.11n. W tabeli 44.2 podsumowane
zostay rnice midzy tymi standardami. Kolumna Dostp publiczny dotyczy wykorzystywania danego standardu w publicznych punktach dostpowych.
884
Tabela 44.2. Standardy sieci bezprzewodowych i ich szybkoci

Standard
Szybko
Zasig
Dostp publiczny
802.11b
11 Mb/s
30 50 metrw
Tak
802.11a
54 Mb/s
10 20 metrw
Nie
802.11g
54 Mb/s
30 50 metrw
Tak
802.11n
600 Mb/s
50 100 metrw
Tak
Jedyn wad sieci bezprzewodowych w porwnaniu z sieciami przewodowymi jest

niska prdko i niezawodno. Sieci bezprzewodowe standardu 802.11n pozwalaj
na uzyskanie przepustowoci na poziomie 300 Mb/s. To oczywicie bardzo dua
szybko, ale wiele jej brakuje do szybkoci 1 Gb/s oferowanej przez sieci przewodowe.
Niska niezawodno sieci nie jest zwizana z sam technologi, ale z wystpowaniem
tak zwanych biaych plam, czyli miejsc, w ktrych komputer po prostu nie jest w stanie
poczy si z sieci.
W wikszoci przypadkw konfigurowanie sieci bezprzewodowej polega na zdefiniowaniu ustawie dwch sieci. Pierwsza z nich pozwala na komunikacj midzy komputerami, co wymaga skonfigurowania sieci bezprzewodowej albo sieci przewodowej, o ktrej
mwiem ju na pocztku tego rozdziau. Drug sieci jest poczenie z internetem, ktre
wymaga skorzystania z usug jakiego dostawcy usug internetowych. Jeeli w sieci lokalnej udostpniamy poczenie internetowe, to jedno z urzdze bdzie miao bezporedni
dostp do internetu, a pozostae bd korzysta z udostpnionego poczenia. Sie lokalna
moe by poczona z internetem za porednictwem jednego z komputerw, ale moemy
te kupi niedrogie urzdzenie pozwalajce na realizacj takiego poczenia, nazywane
routerem szerokopasmowym.
Standard 802.11n
Standard 802.11n, ktry zgodnie z zapowiedziami ma pozwala na uzyskanie szybkoci 600 Mb/s
ma zosta zatwierdzony na pocztku 2010 roku. Wiele firm przygotowao ju urzdzenia, ktre
maj obsugiwa przyszy standard, ale dopki nie bdzie on oficjalny, trudno powiedzie, czy obsuga
ta bdzie prawidowa. Jednak po zatwierdzeniu standardu mona oczekiwa, e wikszo producentw urzdze wyda aktualizacje oprogramowania, ktre sprawi, e urzdzenia te bd w peni
zgodne z obowizujcym standardem.
Inne przydatne urzdzenia bezprzewodowe

Jeeli mamy ju zbudowan sie przewodow z moliwoci podczenia do internetu
i chcemy doda do niej nowe komputery, korzystajc z sieci bezprzewodowej, to nie
bdzie nam potrzebny bezprzewodowy router szerokopasmowy, ale bdziemy musieli
wykorzysta urzdzenie nazywane bezprzewodowym punktem dostpowym. Najpierw
trzeba skonfigurowa punkt dostpowy zgodnie z instrukcjami podawanymi przez producenta, podczajc go do jednego z komputerw, a nastpnie odczy od komputera
i podczy bezporednio do koncentratora. Wszystkie komputery podczane do sieci bezprzewodowo mog korzysta z tego samego poczenia internetowego co komputery podczane przewodami.
885
Pokrycie sygnaem sieci bezprzewodowej caego domu moe sprawia pewne problemy,
szczeglnie w przypadku domw kilkupitrowych. W takiej sytuacji moe by konieczne
zastosowanie kilku wzmacniaczy sygnau, ktre pozwalaj na zwikszenie zasigu sieci.
Umieszczenie tych urzdze w okolicy klatki schodowej pozwala uzyska dobr jako
sygnau na przynajmniej dwch pitrach.
Przydatne moe by te urzdzenie nazywane wyszukiwaczem sieci bezprzewodowych.
Jest tak mae, e z powodzeniem mona przypi je do kluczy, i mierzy si sygnau sieci
w miejscu, w ktrym si znajdujemy. Za jego pomoc mona wykry miejsce spadku
siy sygnau i umieci tam wzmacniacz.
Zakup i instalowanie sprztu sieciowego

Skoro wiemy ju, e chcemy poczy sieci kilka komputerw, musimy kupi i zainstalowa odpowiedni sprzt sieciowy. W tym zakresie nie mog zbyt wiele pomc poza
podaniem kilku oglnych wskazwek:
Jeeli nie mamy ochoty otwiera obudowy komputera i instalowa wewntrz

jakichkolwiek urzdze, naley pomyle o zakupie sprztu sieciowego podczanego
do portu USB. Takie urzdzenia zwykle wystarczy tylko podczy.
Jeeli do sieci bdziemy dodawa komputer typu notebook, to najprawdopodobniej

bdziemy musieli zakupi sieciow kart PCMCIA (nazywan te kart PC, ktrej
nie naley myli z kartami PCI umieszczanymi wewntrz obudowy komputerw
stacjonarnych).
Jeeli kto chce si tylko rozejrze i dowiedzie, jak wygldaj rne urzdzenia sieciowe,
to powinien odwiedzi witryny WWW producentw tych urzdze. Poniej podaj adresy
witryn samych producentw, a pomijam tysice witryn rnych sprzedawcw:
D-Link www.d-link.com;
Gigafast www.gigafast.com;
LinkSys www.linksysbycisco.com;
Netgear www netgear.com;
SMC Networks www.smc.com;
TrendNet www.trendnet.com;
U.S. Robotics www.usr.com.
Planujc zakup, moemy szuka takich urzdze w dowolnym sklepie zajmujcym si

sprzeda elementw komputerowych albo w wielkich marketach oferujcych rnego
rodzaju sprzt komputerowy i domowy. Oczywicie urzdzenia sieciowe mona kupowa
te w internecie, korzystajc z najrniejszych serwisw tworzonych przez sklepy ze
sprztem komputerowym.
Po kupieniu odpowiednich elementw sieci musimy je zainstalowa. W tym miejscu
rwnie nie mog poda zbyt wielu rad. Trzeba po prostu postpowa zgodnie z instrukcj
886
podawan przez producenta urzdzenia, poniewa nie istnieje oglny zbir regu pozwalajcych na zainstalowanie dowolnego sprztu. Z reguy przy tworzeniu sieci naley postpowa w poniszej kolejnoci:
Najpierw skonfigurowa router lub koncentrator.
Zainstalowa w komputerach karty sieciowe.
Poczy wszystkie elementy przewodami sieciowymi.
Po podczeniu i skonfigurowaniu wszystkich elementw sprztowych moemy przystpi do konfigurowania sieci. Ta cz procedury nie jest bardzo skomplikowana, poniewa system Windows doskonale radzi sobie z wyszukiwaniem sieci. T spraw zajmiemy
si w nastpnej kolejnoci.
Po skonfigurowaniu sprztu
Konfigurowanie sprztu sieciowego polega na wykonaniu kilku krokw. Po pierwsze,
trzeba si upewni, e zakupiony sprzt zosta zainstalowany zgodnie ze wskazwkami
podawanymi przez producenta. Moe to wymaga podczenia urzdzenia do komputera,
podczenia go do internetu i kocowego podczenia pozostaych komputerw. Po zakoczeniu tego procesu moemy uruchomi w systemie Windows kreatora konfiguracji sieci,
za pomoc ktrego uruchomimy ca sie.
Instrukcje podawane przez producenta sprztu naley czyta bardzo dokadnie, eby
konfiguracja sieci przebiega bez adnych problemw. Jeeli porady podane w tym
rozdziale nie zgadzaj si z instrukcjami podawanymi przez producenta sprztu, to naley
postpowa zgodnie z procedur zalecan przez producenta. Wybranie innego rozwizania
moe si skoczy tylko frustracj.
Przed rozpoczciem konfigurowania sieci naley zamkn wszystkie programy i edytowane dokumenty. Rodzaj stosowanej konfiguracji uzaleniony jest od typu zainstalowanego sprztu sieciowego. W zalenoci od konfiguracji zbudowanej sieci, naley korzysta z rnych opcji:
Jeeli tworzymy sie Ethernet, a modem internetowy znajduje si wewntrz jednego

z komputerw w sieci albo jest do niego podczony, to musimy skorzysta
z Udostpniania poczenia internetowego, aby udostpni to poczenie innym
komputerom w sieci. Prosz zajrze do podrozdziau Konfigurowanie sieci
przewodowej z komputerem udostpniajcym poczenie internetowe.
Jeeli w sieci korzystamy z routera albo bramy, z ktr cz si wszystkie komputery

dziaajce w tej sieci, to nie trzeba uywa udostpniania poczenia internetowego.
Kady z komputerw bdzie mia swj wasny dostp do internetu za porednictwem
routera. Wicej informacji na temat tej konfiguracji podawa bd w podrozdziale
Konfigurowanie sieci przewodowej z routerem.
Jeeli tworzymy sie bezprzewodow, to naley zajrze do podrozdziau

Konfigurowanie sieci bezprzewodowej.
Jeeli chcemy utworzy bezprzewodow sie osobist Bluetooth, naley zajrze

do rozdziau 40.
887
Przed rozpoczciem instalacji sprztu sieciowego naley wyczy wszystkie komputery.

Po zainstalowaniu wszystkich elementw sieci komputery mona ponownie uruchomi.
Jest bardzo prawdopodobne, e system Windows 7 od razu wykryje nowy sprzt i zacznie
go konfigurowa. Jeeli pojawi si okna dialogowe z pytaniami dotyczcymi instalowanej sieci, to naley si upewni, e bdzie ona traktowana jako sie prywatna (a nie
publiczna). Przy pytaniach dotyczcych udostpniania plikw naley wczy opcje umoliwiajce udostpnianie komputerom w sieci plikw i drukarek.
Po zapamitaniu tych wszystkich oglnych wskazwek i poj moemy przystpi do opisywania konkretnych przypadkw konfigurowania poszczeglnych rodzajw sieci.
Konfigurowanie sieci przewodowej

z komputerem udostpniajcym
poczenie internetowe
Podana tutaj metoda konfigurowania sieci dotyczy wycznie sieci tworzonych za pomoc
przewodw (czyli nie dotyczy sieci bezprzewodowych). Jeeli kto korzysta z routera
sieciowego, to powinien przej od razu do podrozdziau Konfigurowanie sieci przewodowej z routerem. Jeeli chodzi nam o skonfigurowanie sieci bezprzewodowej, to naley
przeczyta podrozdzia powicony tym wanie sieciom.
Rodzaj sieci, ktrego dotycz podawane tutaj instrukcje, zosta przedstawiony na
rysunku 44.3. W takiej sieci tylko jeden z komputerw jest podczony do internetu.
Komputer ten moe by wyposaony w modem wewntrzny, ktry podczany jest bezporednio do gniazda telefonicznego, albo moe czy si z modemem zewntrznym,
ktry dziaa jako urzdzenie niezalene od komputera. Ten sam komputer poczony jest
osobnym przewodem z koncentratorem sieciowym.
W takiej sieci komputer podczony do gniazda telefonicznego (rwnie poprzez modem)
jest jedynym komputerem, ktry ma bezporedni dostp do internetu. Taki komputer
nazywany jest udostpniajcym poczenie internetowe. Musimy dokadnie wiedzie,
ktry z komputerw bdzie peni t funkcj w sieci, poniewa prby czenia z internetem
na chybi-trafi z pewnoci nie dadz nam oczekiwanych efektw. Dla pewnoci naley
usi przy tym komputerze i sprawdzi, czy rzeczywicie moe on poczy si z internetem. Prac z tym komputerem mona uzna za zakoczon po skonfigurowaniu w nim
funkcji udostpniania poczenia internetowego.
Konfigurowanie komputera
udostpniajcego poczenie internetowe
Po zainstalowaniu wszystkich elementw sprztowych i uruchomieniu komputera udostpniajcego poczenie internetowe jestemy gotowi do jego konfigurowania. Naley
zatem podej do tego komputera i zalogowa si w nim na konto administracyjne. W komputerze naley otworzy Centrum sieci i udostpniania, korzystajc z jednej z poniszych
metod:
888
Rysunek 44.3.
Przykady sieci
z komputerem
udostpniajcym
poczenie
internetowe
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a nastpnie

klikn cza Sie i Internet oraz Centrum sieci i udostpniania.
2. Nacisn klawisz (
i udostpniania.
), wpisa siec i klikn w menu pozycj Centrum sieci
W oknie Centrum sieci i udostpniania naley wykona ponisze kroki:

1. W lewej kolumnie klikn cze Zmie ustawienia karty sieciowej, aby wywietli
wszystkie dostpne w komputerze poczenia sieciowe.
2. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon reprezentujc poczenie internetowe
3. W oknie Waciwoci poczenia naley wybra kart Udostpnianie przedstawion
na rysunku 44.4.
4. Zaznaczy opcj Zezwalaj innym uytkownikom sieci na czenie si poprzez
poczenie internetowe tego komputera i klikn przycisk OK.
To wszystko, jeeli chodzi o komputer podczony bezporednio do internetu. Konieczne
bdzie jeszcze skonfigurowanie poczenia sieciowego we wszystkich pozostaych komputerach w tej sieci.
889
Rysunek 44.4.
Karta Udostpnianie
w komputerze
udostpniajcym
poczenie
internetowe
Konfigurowanie pozostaych komputerw

Musimy te skonfigurowa pozostae komputery nalece do tej sieci, tak eby mogy
korzysta z poczenia internetowego udostpnianego przez skonfigurowany przed chwil
komputer. Najpierw trzeba si upewni, e komputer jest nadal podczony do internetu,
poniewa w czasie konfigurowania pozostaych komputerw potrzebne bdzie nam aktywne
poczenie z internetem. W celu poczenia innych komputerw z internetem naley zastosowa ponisz procedur:
1. Otworzy panel sterowania i klikn cze Wywietl stan sieci i zadania,
aby otworzy okno centrum sieci i udostpniania.
2. W lewym panelu okna klikn cze Zmie ustawienia karty sieciowej.
3. Klikn prawym przyciskiem myszy ikon poczenia sieciowego i wybra z menu
4. Na karcie Sie klikn dwukrotnie pozycj Protok internetowy w wersji 4.
5. Wybra opcj Uzyskaj adres IP automatycznie i klikn przycisk OK. Nastpnie
naley klikn przycisk OK w oknie waciwoci poczenia sieciowego.
6. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Internet Explorer.
7. Klikn przycisk Narzdzia i wybra pozycj Opcje Internetowe, aby otworzy
okno Opcje internetowe.
8. Wybra kart Poczenia i klikn przycisk Ustawienia sieci LAN.
9. Upewni si, e w otwartym oknie wszystkie pola wyboru s niezaznaczone,
tak jak pokazano na rysunku 44.5 (mona pozostawi zaznaczon opcj
Automatycznie wykryj ustawienia).
890
Rysunek 44.5.
Ustawienia sieci LAN
w programie Internet
Explorer
10. Klikn przycisk OK we wszystkich otwartych oknach.

Prosz pamita, e podane wyej kroki trzeba wykona w kadym komputerze podczonym do sieci lokalnej, ktry ma mie moliwo korzystania z internetu. Po zakoczeniu
tych prac bdziemy w stanie korzysta z internetu ze wszystkich komputerw podczonych do tej sieci. Mona wtedy przej od razu do rozdziau 46., w ktrym omawiam
przegldanie zasobw dostpnych w sieci lokalnej.
Konfigurowanie
sieci przewodowej z routerem
Jeeli nasz komputer czy si z internetem za porednictwem routera lub bramy sieciowej, to w sieci lokalnej nie bdzie potrzebny komputer udostpniajcy poczenie
internetowe. W przypadku stosowania bramy sieciowej najprawdopodobniej uywany jest
te koncentrator, do ktrego podczone s wszystkie komputery oraz sama brama. Brama
z kolei musi by podczona do modemu kablowego lub modemu DSL, ktry trzeba podczy do gniazda telefonicznego lub kablowego, tak jak pokazano na rysunku 44.6.
Router dziaa w sieci na podobnej zasadzie co brama, z tym e czy w sobie kilka elementw. Co ciekawe, router bardzo przypomina modem, ale mona do niego podcza kilka
komputerw, a nie tylko jeden, jak w przypadku modemu. Konfiguracja sieci wykorzystujcej router przedstawiona zostaa na rysunku 44.7.
W sieci korzystajcej z routera lub bramy pierwszym krokiem powinno by podczenie
si do sieci za pomoc jednego komputera. Konieczne bdzie przy tym stosowanie si do
procedur opisywanych przez producenta routera oraz instrukcji podawanych przez dostawc
usug internetowych. System Windows po uruchomieniu bdzie prbowa samodzielnie
odnale sie, a oprcz tego mona wykona ponisze operacje:
2. Jeeli panel sterowania zostanie otwarty w widoku kategorii, to naley klikn
cze Sie i Internet.
891
Rysunek 44.6.
Przykadowa
sie z bram
Rysunek 44.7.
Przykad sieci czcej
si z internetem
za pomoc routera
3. Klikn cze Wywietl stan sieci i zadania, widoczne w sekcji Centrum sieci
i udostpniania.
4. Jak wida na rysunku 44.8, system podczony jest do sieci lokalnej, ale sama
sie nie jest podczona do internetu.
5. Po skonfigurowaniu poczenia przewodowego z sieci lokaln i otwarciu Centrum
sieci i udostpniania wywietlany w nim schemat sieci wyglda bdzie tak,
jak pokazano na rysunku 44.9.
Na rysunku 44.9 mona zobaczy, e system Windows widzi zarwno sie lokaln, jak
i istniejce w niej poczenie z internetem. Jeeli sprzt sieciowy jest skonfigurowany
prawidowo, to system Windows automatycznie skonfiguruje dany komputer do wsppracy z t sieci.
Jeeli uda si nam prawidowo skonfigurowa pierwszy komputer, to mona prbowa
wykona te same kroki, aby skonfigurowa pozostae komputery podczone do tej samej
sieci lokalnej.
892
Rysunek 44.8. Komputer podczony jest do sieci lokalnej, ale nie ma dostpu do internetu
Jeeli mamy te urzdzenia bezprzewodowe, ktre chcielibymy podczy do sieci, to

naley postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi w nastpnym podrozdziale.
Konfigurowanie sieci bezprzewodowej

W brzmieniu pojcia bezprzewodowy znajdziemy pewn obietnic, e bdzie to co
prostszego od przewodowego. W rzeczywistoci technologia sieci bezprzewodowych
jest nieco bardziej skomplikowana od technologii sieci przewodowych, szczeglnie pod
wzgldem terminologii. Z sieciami bezprzewodowymi zwizanych jest wiele nazw i skrtw, ktre zna powinien kady uytkownik takich sieci. W zwizku z tym przed przystpieniem do samego konfigurowania sieci bezprzewodowych musz omwi podstawy
ich dziaania.
Standard 802.11
Instytut Inynierii Elektrycznej i Elektronicznej IEEE (ang. Institute of Electrical and
Electronics Engineers) jest organizacj skupiajc ponad 360 000 inynierw, ktrzy staraj si tworzy wiele standardw wykorzystywanych przez urzdzenia dla komputerw PC
do wzajemnej komunikacji. Organizacja IEEE nie nadaje swoim standardom wymylnych
nazw, ale po prostu je numeruje (co wydaje si do rozsdne). Nazwy do takich stan-
893
Rysunek 44.9. Komputer podczony jest do sieci lokalnej oraz do internetu
dardw dodawane s zwykle pniej. Na przykad to, co nazywamy dzisiaj sieci Ethernet,
jest w rzeczywistoci standardem IEEE 802.3. To, co firma Apple nazywa czem FireWire,
a firma Sony czem iLink, to tak naprawd standard IEEE 1394.
Witryna organizacji IEEE znajduje si pod adresem www.ieee.net.
Organizacja IEEE opracowaa standard 802.11, ktry dzisiaj uywany jest w wikszoci
bezprzewodowych sieci. W midzyczasie wprowadzone zostay nowsze wersje tego standardu, oznaczane kolejnymi literami, przy czym w czasie pisania tego rozdziau najpowszechniej uywane byy standardy 802.11a, 802.11b i 802.11g i 802.11n. Najprawdopodobniej Czytelnicy niniejszej ksiki bd korzysta z urzdze pracujcych w standardzie
802.11g lub 802.11n, poniewa jest on teraz obsugiwany przez praktycznie wszystkie
urzdzenia sieciowe. To waciwie wszystko, co trzeba wiedzie na temat tego standardu.
Punkt dostpowy, SSID, WEP i WPA

Sie bezprzewodowa wymaga zastosowania punktu dostpowego nazywanego te stacj bazow. Stacja bazowa jest centralnym punktem sieci, za pomoc ktrego komunikuj si wszystkie podczone do niej komputery. Spenia ona takie same zadania jak
894
koncentrator w sieci przewodowej, z tym e stacja bazowa czy si z komputerami bez

porednictwa przewodw. Kady z komputerw musi by jednak wyposaony w bezprzewodow kart sieciow, tak jak pokazano na rysunku 44.10.
Rysunek 44.10.
Komunikacja
bezprzewodowa
odbywa si za
porednictwem
punktu dostpowego
lub stacji bazowej
Punkt dostpowy w sieci bezprzewodowej dziaa podobnie do koncentratora w sieci przewodowej, co oznacza, e wszystkie transmisje s najpierw przesyane do punktu dostpowego, a dopiero z niego przekazywane s do punktu docelowego. Problem z sieciami
bezprzewodowymi polega na tym, e korzystaj one z fal radiowych, ktrych nie da si
ograniczy tak jak sygnaw w przewodzie. Fale radiowe rozchodz si we wszystkich
kierunkach podobnie do fal rozchodzcych si na powierzchni wody po wrzuceniu do niej
kamienia.
Fale radiowe mog powodowa problemy w przypadku, gdy blisko siebie dziaa kilka
sieci bezprzewodowych. Zamy, e firma ma kilka dziaw, a kady z nich wykorzystuje osobn sie bezprzewodow. Jeeli dziay firmy znajduj si niedaleko od siebie,
to moe si zdarzy, e komputery jednego dziau bd wykryway sygna punktu dostpowego drugiego dziau, ktry z kolei mgby przesa wiadomo do komputera z niewaciwej sieci, a nie do jej prawowitego odbiorcy.
W celu zapobieenia takim problemom musia powsta jaki sposb rozrniania poszczeglnych punktw dostpowych. Potrzebne nam bd reguy umoliwiajce okrelenie,
e tych sze komputerw skada si na sie dziau marketingu i bd si one komunikoway wycznie z punktem dostpowym X, natomiast tych 12 komputerw z dziau
ksigowoci komunikowa si bdzie wycznie z punktem dostpowym Z. W nowoczesnych sieciach bezprzewodowych takie rozgraniczenia tworzy si za pomoc nazw sieci,
identyfikatorw SSID i szyfrowania WEP i WPA.
Identyfikatory SSID
Kada sie bezprzewodowa ma swoj unikaln nazw nazywan identyfikatorem zestawu
usug SSID (od ang. Service Set Identifier) albo po prostu nazw sieci. W danej sieci
jej identyfikator SSID przechowywany jest w punkcie dostpowym, ktry rozsya j
895
w regularnych odstpach czasu. Po uruchomieniu komputera w sieci bezprzewodowej

poszukuje on w odbieranych falach radiowych identyfikatora SSID. W czasie tworzenia
konta sieci bezprzewodowej (oczywicie zgodnie z instrukcjami podawanymi przez producenta) naley przypisa jej identyfikator SSID i przekaza go punktowi dostpowemu.
Przypisywana nazwa wcale nie musi by wymylna, ale powinna by na tyle jednoznaczna,
eby unikn konfliktw z ewentualnymi innymi sieciami dziaajcymi w pobliu. Identyfikator SSID w aden sposb nie zabezpiecza naszej sieci, w kocu punkt dostpowy wysya
go w eter i mona go bez problemu odebra z pewnej odlegoci. Jeeli wamywacz
przejedaby w okolicy z komputerem typu notebook, to mgby wychwyci ten identyfikator, nawet siedzc w samochodzie. W takiej sytuacji mgby si podczy do sieci
i odbiera dane przesyane do innych komputerw. Tego rodzaju wamaniom zapobiega
maj funkcje szyfrowania WEP i WPA.
Szyfrowanie WEP i WPA

Szyfrowanie WEP (Wired Equivalent Protocol) jest protokoem zabezpieczajcym, ktry
ma chroni dane przesyane w sieci przed niepowoanym dostpem. Przed wysaniem
informacji poza komputer s one szyfrowane za pomoc klucza WEP, bdcego prostym
cigiem znakw, ktry mona wygenerowa samodzielnie albo zleci to zadanie systemowi Windows.
Szyfrowanie WPA (Wi-Fi Protected Access) jest nowszym i duo skuteczniejszym systemem ochrony danych, ktry obsuguje nowoczesne urzdzenia zabezpieczajce typu
EAP, takie jak certyfikaty, karty tokenw, hasa jednorazowe oraz urzdzenia biometryczne. Organizacja IEEE opublikuje w kocu standard 802.11i, ktry zawiera bdzie
wszystkie funkcje bezpieczestwa obsugiwane aktualnie wycznie za pomoc szyfrowania WPA. Jeeli uywany przez nas sprzt sieciowy obsuguje oba rodzaje szyfrowania,
to naley zastosowa szyfrowanie WPA, poniewa daje ono znacznie wyszy poziom
zabezpieczenia sieci.
Instalowanie sprztu sieci bezprzewodowych

Najwaniejszym krokiem przy konfigurowaniu sieci bezprzewodowej jest skonfigurowanie urzdze sieciowych. Nie mona przy tym zapomnie o postpowaniu zgodnie
z instrukcjami podawanymi przez ich producentw. W szczeglnoci trzeba pamita
o tym, e nawet urzdzenia typu hot-plug podczane do portu USB albo do portu PCMCIA
wymagaj zainstalowania sterownikw jeszcze przed podczeniem urzdzenia. Jest to
zachowanie bardzo nietypowe dla urzdze tego typu, poniewa wikszo osb zakada,
e wystarczy podczy urzdzenie do komputera i po prostu z nim pracowa. Niestety,
w przypadku urzdze sieci bezprzewodowych taka procedura si nie sprawdza.
Podczanie do dostpnych sieci

Najwaniejszym elementem przy tworzeniu sieci bezprzewodowej jest skonfigurowanie
stacji bazowej (punktu dostpowego). Najczciej wykonywane jest to przez wybranie
jednego z komputerw w sieci i uywanie go do konfigurowania punktu dostpowego.
896
W ramach takiego konfigurowania nadaje si tworzonej wanie sieci identyfikator SSID

i wybiera si uywany w niej sposb szyfrowania. Punkt dostpowy bdzie pniej wysya
identyfikator sieci w regularnych odstpach czasu.
W dowolnym komputerze, ktry ma by podczony do takiej sieci, naley zainstalowa
bezprzewodow kart sieciow. W przypadku komputerw typu notebook taka karta najprawdopodobniej bdzie ju wbudowana w sam komputer. W przypadku komputerw
stacjonarnych moemy zainstalowa wewntrzn bezprzewodow kart sieciow albo
podczy do komputera kart sieciow poprzez port USB.
Po zainstalowaniu karty sieciowej moemy wykry i skonfigurowa dostpne sieci bezprzewodowe, wykonujc podane niej kroki. Jeeli w punkcie dostpowym wczylimy
zabezpieczenia sieci, to naley posuy si nastpnym zestawem krokw, natomiast
w celu podczenia si do sieci niezabezpieczonej naley wykona ponisze kroki:
2. Jeeli panel sterowania otworzy si w widoku kategorii, to naley klikn cze
Sie i Internet.
3. Klikn cze Wywietl stan sieci i zadania widoczne w sekcji Centrum sieci
i udostpniania.
4. Jak mona zobaczy na rysunku 44.11, system nie jest podczony do sieci,
ale w oknie wywietlana jest te informacja, e dostpne s jakie sieci
bezprzewodowe.
Rysunek 44.11. System Windows wykrywa dostpne sieci bezprzewodowe
897
5. Po klikniciu cza Pocz z sieci otwarte zostanie okno dialogowe z list sieci
bezprzewodowych wykrytych przez system Windows, takie jak na rysunku 44.12.
Rysunek 44.12.
System Windows
wykry sie
bezprzewodow
6. Jeeli wybierzemy sie niezabezpieczon i klikniemy przycisk Pocz, to system

Windows poinformuje nas, e chcemy podczy si do sieci niezabezpieczonej
i poprosi nas o potwierdzenie. Kliknicie odpowiedniego przycisku wymusza
poczenie komputera z tak sieci.
7. Po udanym podczeniu do sieci moe pojawi si okno dialogowe z pytaniem
o typ tej sieci. Aby dowiedzie si wicej na temat rnych kategorii sieci, naley
poszuka informacji o kategoriach sieci w systemie pomocy i obsugi technicznej.
Jeeli w punkcie dostpowym wczylimy szyfrowanie WEP lub WPA, to naley postpowa zgodnie z poniszymi krokami, aby podczy si do sieci:
2. Jeeli panel sterowania otworzy si w widoku kategorii, to naley klikn cze
Sie i Internet.
3. Klikn cze Wywietl stan sieci i zadania widoczne w sekcji Centrum sieci
i udostpniania.
4. Jak mona zobaczy na rysunku 44.11, system nie jest podczony do sieci,
ale w oknie wywietlana jest te informacja, e dostpne s jakie sieci
bezprzewodowe.
5. Po klikniciu cza Pocz z sieci otwarte zostanie okno dialogowe z list sieci
bezprzewodowych wykrytych przez system Windows, takie jak na rysunku 44.12.
6. Wybra waciw sie bezprzewodow z listy i klikn przycisk Pocz.
7. System Windows bdzie wymaga podania klucza szyfrujcego sieci (rysunek 44.13).
Naley tutaj wpisa klucz i klikn przycisk OK system poczy nas z wybran
sieci bezprzewodow.
898
Rysunek 44.13.
Opcje zabezpiecze
sieci bezprzewodowych
Jeeli bdziemy musieli ponownie wpisa klucz lub zmieni inne waciwoci sieci bezprzewodowej, to naley wykona ponisze kroki:
1. Otworzy panel sterowania i klikn cze Wywietl stan sieci i zadania.
2. W lewym panelu okna klikn cze Zarzdzaj sieciami bezprzewodowymi.
3. W oknie Zarzdzanie sieciami bezprzewodowymi klikn prawym przyciskiem
myszy poczenie bezprzewodowe i wybra z menu kontekstowego pozycj
Waciwoci. Pojawi si wtedy okno przedstawione na rysunku 44.14, z aktywn
kart Poczenie.
Rysunek 44.14.
Waciwoci sieci
bezprzewodowej
pozwalaj na
automatyczne
poczenie si
z sieci
4. Wybra kart Zabezpieczenia przedstawion na rysunku 44.15.

5. Wypeni poszczeglne ustawienia sieci na podstawie konfiguracji punktu
dostpowego. Po zdefiniowaniu zabezpiecze sieci naley klikn przycisk OK.
899
Rysunek 44.15.
Opcje zabezpiecze
sieci
bezprzewodowych
6. System powinien by teraz podczony do sieci lokalnej oraz do internetu, o ile router
jest ju prawidowo skonfigurowany. Mona teraz wybra sie, z ktr chcemy
si poczy, i klikn przycisk Pocz. W cigu kilku sekund nasz system powinien
by poczony z sieci lokaln, a przy okazji i z internetem. W celu przetestowania
poczenia naley otworzy przegldark Internet Explorer i sprbowa otworzy
dowoln stron WWW.
Ikona w obszarze powiadomie

Windows 7 moe wywietla w obszarze powiadomie ikon informujc nas o stanie
poczenia z sieci. W ikonie tej widoczne s dwa komputery. Jeeli nie wida jej w obszarze powiadomie, mona klikn znajdujcy si z lewej strony przycisk <, aby wywietli wszystkie ikony z tego obszaru. Jeeli ikony nadal nie wida, to naley klikn prawym przyciskiem myszy puste miejsce na pasku zada i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci. W oknie dialogowym naley wybra kart Obszar powiadomie
i upewni si, e w sekcji Ikony systemowe zaznaczona jest opcja Sie. Okno mona zamkn, klikajc przycisk OK.
Po zakoczeniu tych przygotowa moemy przej do rozdziau 45., w ktrym dowiemy
si, jak mona udostpnia zasoby swojego komputera i wykorzystywa zasoby udostpniane przez inne komputery w sieci.
900
Podsumowanie
Sie lokalna skada si z przynajmniej dwch komputerw, ktre mog si ze sob komunikowa za pomoc sprztu sieciowego. Wiele komputerw tworzcych tak sie moe
wspdzieli jedno poczenie internetowe, drukarki, a take foldery i pliki. Przenoszenie i kopiowanie plikw midzy komputerami w sieci jest bardzo proste i wymaga tylko
przecignicia i upuszczenia ikon tych plikw. Nie trzeba uywa dyskietek, pyt CD
ani adnych innych nonikw wymiennych. W czasie kupowania sprztu sieciowego trzeba
pamita o nastpujcych sprawach:
Pierwszym krokiem do tworzenia sieci lokalnej jest zakup sprztu sieciowego.
Kady komputer w sieci musi mie zainstalowan kart sieciow.
Przewodowe sieci lokalne Ethernet pozwalaj na uzyskanie wikszych szybkoci,

ale wymagaj stosowania specjalnych przewodw.
Sieci bezprzewodowe pozwalaj cakowicie uwolni si od uciliwych przewodw.
Instalacja urzdze sieciowych podczanych do portu USB jest bardzo prosta

i nie wymaga otwierania obudowy komputera.
W komputerach typu notebook mona zainstalowa sieciowe karty PCMCIA

(karty PC, nie myli z kartami PCI), a wiele takich komputerw ma ju wbudowane
karty sieci bezprzewodowych.
Po zakupieniu sprztu sieciowego trzeba go zainstalowa zgodnie z instrukcjami

podawanymi przez producenta. Po zakoczeniu tego etapu naley otworzy
Centrum sieci i udostpniania, aby skonfigurowa zainstalowany sprzt.
Rozdzia 45.
Udostpnianie zasobw
w sieci
W tym rozdziale:
Opcje udostpniania
Grupy domowe
Wczanie udostpniania i wykrywania
Wspdzielenie nonikw
Wspdzielenie drukarek
Wspdzielenie folderw
Sieci lokalne zbudowane s z przynajmniej dwch komputerw poczonych ze sob za

pomoc sprztu sieciowego. W takiej sieci mona korzysta z zasobw udostpnionych
przez inne komputery i traktowa je tak samo, jakby byy zasobami podczonymi bezporednio do naszego komputera. Dziki temu wykonywanie rnych operacji w sieci
lokalnej bardzo przypomina wykonywanie tych samych operacji na swoim komputerze.
Na przykad wszystko to, czego dowiedzielimy si we wczeniejszych rozdziaach niniejszej ksiki na temat drukowania dokumentw na swoim komputerze, moemy wykorzysta przy drukowaniu dokumentw na drukarce sieciowej. Otwieranie dokumentu
znajdujcego si na innym komputerze w sieci niczym nie rni si od otwierania tego
dokumentu na naszym wasnym komputerze.
Zanim bdziemy mogli skorzysta z udostpnionych zasobw, musimy zacz je udostpnia. W tym rozdziale pokrtce opisz opcje pozwalajce na udostpnianie w sieci
zasobw i sprawdzanie, czy takie zasoby mog by rzeczywicie wykorzystywane przez
inne komputery w sieci.
902
Terminologia sieciowa
Podobnie jak we wszystkich innych dziedzinach zwizanych z komputerami, z sieciami
rwnie zwizana jest specyficzna terminologia. Pojcia, ktrych uywaem w poprzednich rozdziaach, pozostaj oczywicie w mocy, a na poniszej licie dodaj kolejne sowa,
ktre trzeba zapamita:
Zasb dowolny przydatny element, taki jak folder, drukarka albo inne urzdzenie.
Udostpniony zasb zasb dostpny dla wszystkich uytkownikw danego

komputera oraz wszystkich komputerw w sieci lokalnej. Udostpniony folder
czsto nazywany jest udziaem lub udziaem sieciowym.
Komputer lokalny komputer, przy ktrym aktualnie siedzimy.
Zasb lokalny folder, drukarka lub inny element komputera lokalnego albo
bezporednio podczony do tego komputera. Na przykad drukarka podczona
przewodem do komputera jest jego zasobem lokalnym (a dokadniej jest drukark
lokaln).
Komputer zdalny dowolny komputer w sieci, inny ni ten, przy ktrym siedzimy.
Zasb zdalny folder, drukarka lub inny przydatny element podczony

do zdalnego komputera. Na przykad drukarka podczona do zdalnego komputera
w sieci jest zasobem zdalnym (a dokadniej jest drukark zdaln).
Na rysunku 45.1 przedstawiony zosta oglny przykad przedstawiajcy znaczenie poj

lokalny i zdalny w odniesieniu do komputera, przy ktrym siedzimy.
Rysunek 45.1.
Przykady lokalnych
i zdalnych zasobw
z perspektywy
uytkownika
komputera
903
Metody udostpniania w Windows 7

W systemie Windows 7 oferowane s trzy metody udostpniania zasobw; kada z nich
ma pewne wady i zalety. Metody te zostan omwione w kolejnych punktach.
Grupa domowa
Grupa domowa jest now funkcj systemu Windows 7, ktrej zadaniem jest uproszczenie
udostpniania i wykorzystywania zasobw znajdujcych si w sieci domowej. Pierwszy
komputer z systemem Windows 7 tworzy w sieci now grup domow, a pozostae komputery mog si do tej grupy przycza. W momencie, gdy nasz komputer stanie si czci
danej grupy domowej, uzyskujemy dostp do zasobw udostpnianych przez inne komputery z tej samej grupy.
Sposb doczania si do grupy domowej opisany zostanie w dalszej czci tego
rozdziau, w podrozdziale Grupy domowe Windows 7.
Korzystajc z grupy domowej na potrzeby udostpniania zasobw, moemy wybra

foldery, ktre chcemy udostpni w sieci. Foldery te mona udostpni pozostaym uytkownikom grupy domowej z uprawnieniami do odczytu lub do odczytu i zapisu. Oprcz
tego moliwe jest te definiowanie uprawnie dla kadego uytkownika osobno, dziki
czemu jedna osoba moe mie dostp do folderu, a inne nie.
W grupie domowej mog uczestniczy tylko komputery z Windows 7. Moe do niej
doczy komputer dziaajcy pod kontrol dowolnego wariantu systemu Windows 7, ale
warianty Windows 7 Home Basic i Starter nie maj moliwoci jej tworzenia.
Komputery znajdujce si w jednej grupie domowej nie musz nalee do tej samej
grupy roboczej.
Grupa robocza
Co prawda grupy domowe s doskona now metod udostpniania zasobw w sieci,
ale z metody tej korzysta mog tylko komputery z systemem Windows 7. Komputery
dziaajce pod kontrol wczeniejszych wersji systemw Windows nie bd mogy skorzysta z grup domowych. W takiej sytuacji do udostpniania zasobw w sieci moemy
skorzysta z grup roboczych.
Kady komputer z systemem Windows niezalenie od wersji musi by czci jakiej
grupy roboczej lub domeny (bd omawiane w nastpnym punkcie). Grupa robocza nie
jest kolejn metod kontroli bezpieczestwa. Jest raczej sposobem organizowania i wykrywania zasobw udostpnionych w sieci.
Domyln nazw grupy roboczej w systemach Windows jest angielskie sowo Workgroup
oznaczajce (niespodzianka) grup robocz. Komputery korzystajce z tej samej nazwy
grupy roboczej mog udostpnia sobie zasoby w ramach jednego segmentu sieci. Na
rysunku 45.2 mona zobaczy przykad grupy roboczej.
904
Rysunek 45.2. Przeszukiwanie zasobw grupy roboczej
Aby uzyska dostp do zasobw w grupie roboczej, musimy mie konto na komputerze
udostpniajcym dany zasb. Zamy, e korzystamy z niewielkiej sieci skadajcej si
z trzech komputerw i chcemy mie dostp do zasobw wszystkich tych komputerw.
W tej sytuacji musimy utworzy na wszystkich komputerach wsplne konto, z ktrego
bdziemy korzysta w celu udostpniania zasobw.
Domain
W rodowisku domenowym jeden lub wicej kontrolerw domen zazwyczaj dziaajcych pod kontrol systemu Windows Server zajmuje si obsug kont wszystkich uytkownikw w ramach scentralizowanego katalogu o nazwie Active Directory (AD). Nasz
komputer powinien wtedy sta si czci domeny, a nie grupy roboczej. W takiej sytuacji
logowanie odbywa si bdzie za pomoc konta domenowego (zapisanego w katalogu AD),
a nie konta lokalnego (zapisanego na lokalnym komputerze).
W ramach domeny zadaniem uwierzytelniania uytkownikw zajmuje si katalog AD.
Oznacza to, e udostpniajc folder swojego komputera, moemy okreli, ktrzy uytkownicy domeny lub grupy uytkownikw bd miay dostp do udostpnionych zasobw.
Istnieje te moliwo dokadnego definiowania uprawnie takiego dostpu. Zalet tego
rozwizania jest to, e kady uytkownik musi mie tylko jedno konto zdefiniowane
w katalogu AD, za pomoc ktrego moe uzyska dostp do wszystkich zasobw udostpnianych w sieci.
905
I co tu wybra?
Jeeli tworzymy sie domow, w ktrej wszystkie komputery dziaaj pod kontrol
systemu Windows 7, to najlepszym rozwizaniem bdzie zastosowanie grupy domowej.
Jeeli jednak w sieci znajduj si rwnie komputery z systemami Windows Vista lub
Windows XP, to dobr metod udostpniania zasobw bdzie grupa robocza. Mona te
przygotowa rozwizanie hybrydowe, w ktrym komputery z systemem Windows 7 udostpniaj sobie zasoby za pomoc grupy domowej, a innym komputerom za pomoc grupy
roboczej.
W rodowisku biznesowym zazwyczaj liczba komputerw decyduje o tym, czy do udostpniania zasobw uywana jest grupa robocza, czy te domena. Jedna stacja robocza
moe suy za serwer plikw, na ktrym po utworzeniu osobnego konta dla kadego
uytkownika mona udostpnia wszystkie zasoby. Z drugiej strony mona te utworzy
domen i korzysta z komputera z systemem Windows Server do udostpniania zasobw
w sieci. W wikszoci przypadkw rozwizanie z centralnym serwerem najlepiej sprawdza
si ju w sieciach zoonych z 5 10 komputerw.
Komputery klienckie dziaajce pod kontrol systemu Windows Vista i starsze
s ograniczone do tworzenia maksymalnie 10 rwnoczesnych pocze sieciowych,
przez co nadaj si do tworzenia centrw udostpniania zasobw w maych sieciach.
Systemy Windows 7 pozwalaj na tworzenie do 20 rwnoczesnych pocze.
Korzystanie z domeny do udostpniania zasobw oznacza, e musimy mie w sieci
jeden lub kilka centralnych serwerw plikw i wydruku, dlatego udostpnianie zasobw
z komputerw klienckich jest raczej niepraktyczne (cho moliwe). Z tego powodu nie
bd omawia w tym rozdziale zagadnienia udostpniania zasobw w domenie.
Wczanie udostpniania i odnajdywania

Zanim zaczniemy udostpnia zasoby w sieci, musimy si upewni, e system Windows 7
jest odpowiednio skonfigurowany. Domylnie system nie udostpnia nikomu adnych
zasobw. Oznacza to, e musimy samodzielnie udostpni swoje zasoby, tak eby inni
uytkownicy mogli z nich skorzysta.
Pierwszym krokiem na kadym komputerze powinno by upewnienie si, e wczona jest
funkcja udostpniania i odnajdywania sieci, a wszystkie komputery nale do tej samej
grupy roboczej. Do wprowadzenia takich zmian potrzebne s nam uprawnienia administracyjne, naley zatem zalogowa si na odpowiednie konto, a nastpnie otworzy Centrum sieci i udostpniania, stosujc dowoln z poniszych metod:
Klikn przycisk Start, z menu wybra pozycj Panel sterowania, a w otwartym

oknie klikn cza Sie i Internet oraz Centrum sieci i udostpniania.
Nacisn klawisz (
i udostpniania.
), wpisa siec i klikn w menu pozycj Centrum sieci
Zostanie otwarte okno Centrum, podobne do przedstawionego na rysunku 45.3.
906
Rysunek 45.3. Centrum sieci i udostpniania

Jeeli zobaczymy, e pojawiaj si komunikaty o podczaniu do sieci po raz pierwszy
i pytanie o typ tej sieci, naley wybra opcj Domowa. Nasza sie lokalna jest nasz
sieci prywatn, natomiast internet jest sieci publiczn.
Jeeli w miejscu, w ktrym na rysunku znajduje si napis Sie domowa, widoczny bdzie
tekst Sie niezidentyfikowana albo Sie publiczna, to naley klikn cze tej sieci w sekcji
Wywietlanie aktywnych sieci. W oknie przedstawionym na rysunku 45.4 naley zmieni
ustawienie sieci z publicznej na domow.
Zmiana typu sieci na domow spowoduje, e komputer bdzie mg by odnajdywany przez
inne komputery w tej sieci. Wane jest jednak, eby wszystkie komputery naleay do tej
samej grupy roboczej, szczeglnie wtedy, gdy chcemy udostpnia zasoby w sieci za pomoc grupy roboczej, a nie grupy domowej. Oznacza to, e w kadym komputerze musi by
wczone odnajdywanie sieci i kady z nich musi mie tak sam nazw grupy roboczej.
W oknie Centrum sieci i udostpniania naley klikn cze Zmie zaawansowane
ustawienia udostpniania znajdujce si w lewym panelu okna (rysunek 45.5). W otwartym oknie trzeba wczy opcje Wcz odnajdywanie sieci oraz Wcz udostpnianie
plikw i drukarek dostpne w profilu Dom lub praca. Jeeli chcemy korzysta z folderw publicznych, to naley te zaznaczy opcj wczajc udostpnianie folderw publicznych. Jeli chcemy pozwoli uytkownikom na dostp do zasobw bez koniecznoci podawania hasa, to naley wczy opcj Wycz udostpnianie chronione hasem.

Rysunek 45.4.
Definiowanie
sieci lokalnej
jako domowej
Rysunek 45.5. Okno dialogowe Zaawansowane ustawienia udostpniania
907
908
W przypadku uywania grupy domowej moemy na koniec nakaza systemowi automatycznie zarzdza poczeniami z grup domow, ale moemy te zada uywania
kont uytkownikw i hase na potrzeby obsugi grupy domowej. W takiej sytuacji lepiej
jednak zostawi domyln warto Zezwalaj systemowi Windows na zarzdzanie poczeniami grupy domowej.
Jeeli pracujemy w niewielkiej sieci, w ktrej nie bdziemy korzysta z udostpniania
zasobw w domenie, to trzeba si upewni, e wszystkie komputery nale do tej samej
grupy roboczej. W systemach Windows 7 i Windows Vista naley w tym celu klikn przycisk Start, klikn prawym przyciskiem myszy pozycj Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym w ten sposb oknie dialogowym System trzeba
w lewym panelu klikn cze Zaawansowane ustawienia systemu, a w kolejnym oknie wybra kart Nazwa komputera (rysunek 45.6). W systemie Windows XP naley otworzy
menu Start, klikn prawym przyciskiem pozycj Komputer i wybra z menu kontekstowego
pozycj Waciwoci, aby otworzy w ten sposb okno dialogowe Waciwoci systemu.
Rysunek 45.6.
Karta Nazwa
komputera w oknie
dialogowym
Waciwoci systemu
Na karcie Nazwa komputera podawana jest aktualna nazwa naszego komputera, jego opis
oraz nazwa grupy roboczej. Jeeli nazwa tej grupy jest nieprawidowa, to naley klikn
tu przycisk Zmie. W otwartym oknie dialogowym Zmiana nazwy komputera/domeny
naley zaznaczy opcj Grupa robocza i wpisa pod ni waciw nazw grupy roboczej. Na koniec trzeba jeszcze klikn przycisk OK we wszystkich otwartych oknach
dialogowych.
Po wczeniu wszystkich opcji udostpniania i odnajdywania moemy przej do kolejnego komputera w sieci i powtrzy omawiane tutaj kroki. Po wczeniu udostpniania we
wszystkich komputerach nalecych do jednej grupy roboczej bd one mogy automatycznie odnale w sieci wszystkie zasoby udostpniane przez pozostae komputery.
Jednak to sami uytkownicy mog podj decyzj, co chc udostpni w sieci. Techniki
udostpniania zasobw opisywa bd w kolejnych podrozdziaach.
909
Grupy domowe upraszczaj konfigurowanie sieci domowej i udostpnianie w niej

zasobw.
Grupy Domowe Windows 7

Grupy domowe s now funkcj systemu Windows 7, ktra upraszcza konfiguracj sieci
domowej oraz udostpnianie zasobw w tej sieci. Po skonfigurowaniu systemu Windows 7 tworzy on automatycznie grup robocz (o ile taka nie istnieje) i generuje haso
pozwalajce na doczenie si do tej grupy. Korzystajc z tego hasa, inne komputery
z systemem Windows 7 mog przycza si do utworzonej grupy domowej, a uytkownicy
tych komputerw mog korzysta z zasobw udostpnianych przez inne komputery w sieci.
Komputery musz dziaa pod kontrol systemu Windows 7, aby mc skorzysta z grupy
domowej. Obsuga funkcji grup domowych dostpna jest we wszystkich wariantach
systemu Windows 7. Jednak warianty Windows 7 Starter i Windows 7 Home Basic
nie mog tworzy nowych grup domowych, lecz jedynie przycza si do istniejcych.
Wyszukiwanie lub zmienianie hasa grupy domowej

Jeeli system Windows 7 nie znajdzie adnej grupy domowej, to tak utworzy. Od tego
momentu kolejne komputery z systemem Windows 7 mog podcza si do istniejcej
ju grupy domowej. Potrzebne jest do tego tylko haso, ktre system generuje automatycznie podczas tworzenia grupy.
Jeeli nie znamy jeszcze hasa do grupy domowej, to naley otworzy panel sterowania
i w sekcji Sie i Internet klikn cze Wybierz grup domow i opcje udostpniania.
W oknie Grupa domowa trzeba klikn cze Wywietl lub wydrukuj haso grupy domowej. Otwarte zostanie wtedy okno dialogowe (rysunek 45.7) zawierajce haso. Mona
w nim klikn przycisk Drukuj t stron, aby wydrukowa haso.
Jak ju wczeniej wspominaem, system Windows 7 samodzielnie generuje haso grupy
domowej w trakcie jej tworzenia. W razie potrzeby moemy jednak to haso zmieni. W tym
celu naley si upewni, e wszystkie komputery nalece do grupy domowej s wczone,
a nastpnie otworzy okno Grupa domowa, tak jak robilimy to poprzednio. W oknie
tym trzeba klikn cze Zmie haso, a w kolejnym oknie naley klikn przycisk Zmie
haso. System wygeneruje wtedy nowe haso, z ktrego moemy od razu skorzysta lub
zastpi je wasnym. Gdy bdziemy ju zadowoleni z nowego hasa, mona klikn przycisk Dalej (rysunek 45.8).
Nastpnie naley przej do wszystkich pozostaych komputerw nalecych do grupy
domowej i rwnie w nich otworzy okno Grupa domowa. System Windows 7 wykryje,
e haso grupy domowej zostao zmienione i da nam moliwo wprowadzenia nowego.
Naley tu klikn przycisk Wpisz nowe haso, wpisa nowe haso grupy domowej i klikn
przycisk Dalej. Po zakoczeniu procedury zmiany hasa mona klikn przycisk Zakocz.
Proces ten naley powtrzy na wszystkich komputerach nalecych do tej samej grupy
domowej.
910
Rysunek 45.7.
Przegldanie
lub drukowanie
hasa grupy
domowej
Rysunek 45.8.
Ustalanie nowego
hasa grupy
domowej
Doczanie do grupy domowej

Przy dodawaniu do sieci nowego komputera z systemem Windows 7 moemy doda go te
do grupy domowej (nie ma jednak takiego obowizku). Aby doda komputer do grupy
domowej, naley go uruchomi i upewni si, e jest podczony do sieci. Wicej informacji na ten temat podawaem ju w rozdziale 44.
911
Nastpnie naley otworzy panel sterowania, a w nim okno Grupa domowa. W oknie tym
trzeba klikn przycisk Przycz si teraz, a w otwartym oknie dialogowym opcj Przycz
si do grupy domowej (rysunek 45.9) i wybra elementy, ktre chcemy udostpni w sieci.
Teraz trzeba jeszcze klikn przycisk Dalej, wpisa haso grupy domowej, klikn przycisk Dalej i na koniec przycisk Zakocz.
Rysunek 45.9.
Wybieranie elementw
udostpnianych
w grupie domowej
Udostpnianie elementw w grupie domowej

Jeeli zmienimy zdanie dotyczce elementw udostpnianych w grupie domowej, to
moemy odpowiednio zmieni ustawienia udostpniania. W tym celu naley otworzy
okno Grupa domowa w panelu sterowania (rysunek 45.10). Jeeli chcemy tylko zmieni
rodzaje udostpnianych elementw, to mona zaznaczy znajdujce si w tym oknie dialogowym pola wyboru lub usun ich zaznaczenia.
W grupie roboczej mona te atwo udostpni inne elementy. W tym celu naley otworzy
folder zawierajcy pliki, ktre chcemy udostpni. Jeeli na przykad chcemy udostpni folder znajdujcy si w folderze Moje dokumenty, to trzeba otworzy folder Moje
dokumenty, zaznaczy folder przeznaczony do udostpnienia i klikn na pasku narzdzi
przycisk Udostpnij, a nastpnie wybra z listy pozycj Grupie domowej (odczyt). W ten
sposb dajemy wszystkim uytkownikom grupy domowej pozwolenie na odczytywanie
danych z tego folderu. Jeeli wybierzemy z listy pozycj Grupie domowej (odczyt/zapis),
to pozwolimy te na zapisywanie plikw w tym folderze. Z kolei pozycja Nikomu cakowicie wycza udostpnianie wybranego folderu.
Wykluczanie udostpniania elementw

W niektrych sytuacjach moemy chcie udostpni w sieci dany folder lub bibliotek, ale
jednoczenie wykluczy z takiego udostpniania pewne podfoldery, a nawet poszczeglne pliki. Wykluczenie folderu lub pliku z udostpniania polega na wybraniu opcji
912
Rysunek 45.10. Udostpnianie elementw w grupie domowej
udostpniania Nikomu. Naley w tym celu otworzy folder zawierajcy folder lub plik,
ktry chcemy wykluczy z udostpniania. Trzeba teraz zaznaczy wykluczany element,
klikn na pasku narzdzi przycisk Udostpnij i wybra z listy pozycj Nikomu. Tak
skonfigurowane biblioteka, folder lub plik nie bd widoczne podczas przegldania grupy
domowej przez innych uytkownikw sieci. Taki element bdzie w systemie opatrzony
ikon kdki, ktra oznacza, e nie jest on udostpniany (rysunek 45.11).
Udostpnianie wybranym uytkownikom

Istnieje te moliwo udostpniania folderw i plikw tylko wybranym uytkownikom, ale ci uytkownicy musz mie na naszym komputerze swoje konto, a dodatkowo
dostp do tych plikw bdzie moliwy tylko z tego komputera. Jeeli na przykad mamy
w domu tylko jeden komputer, z ktrego korzysta caa rodzina, to moemy chcie wspdzieli pewien folder z maonkiem, ale nie z dziemi. Aby w ten sposb udostpni
plik lub folder, naley otworzy zawierajcy go folder, zaznaczy element przeznaczony
do udostpnienia i klikn na pasku narzdzi przycisk Udostpnij. Z listy trzeba teraz
wybra opcj Okrelonym osobom otwarte zostanie okno dialogowe Udostpnianie
plikw. W oknie tym naley wybra konto z listy rozwijanej i klikn przycisk Dodaj.
Na koniec trzeba jeszcze klikn przycisk Udostpnij, aby zamkn okno dialogowe.
913
Rysunek 45.11.
Elementy wykluczone
z udostpniania
s wyrniane
ikon kdki
Aby uzyska dostp do tak udostpnionego pliku lub folderu, naley otworzy folder Sie,
rozwin ga lokalnego komputera, nastpnie folder Users i w kocu folder uytkownika udostpniajcego interesujcy nas plik lub folder.
Udostpnianie folderw publicznych

W systemie Windows 7 (oraz Windows Vista) istnieje folder Publiczny, ktrego zawarto
jest automatycznie udostpniana w sieci lokalnej. Podobny folder istnia ju w systemie
Windows XP, ale tam nazywa si Dokumenty udostpnione. Do tego folderu mona
przenosi wszystkie pliki, ktre chcemy udostpnia innym uytkownikom tego komputera albo innym komputerom w sieci lokalnej. Do folderu tego mona si dosta za
1. Otworzy dowolny folder (na przykad klikn przycisk Start i wybra z menu
pozycj Komputer).
2. W lewym panelu rozwin dowoln bibliotek, tak eby pojawi si w niej folder
publiczny, jak pokazano na rysunku 45.12.
Foldery publiczne widoczne w panelu nawigacyjnym tak naprawd znajduj si w zbiorczym folderze o nazwie Publiczny, wewntrz folderu Uytkownicy. Domylna cieka
do niego to C:\Uytkownicy\Publiczny. Folder Publiczny ma organizacj podobn do
folderu Dokumenty. Zawiera podfoldery pozwalajce na przechowywanie dokumentw,
muzyki, obrazw i plikw wideo. Jeeli uywamy systemu Windows 7 w wersji Premium
lub Ultimate, to zobaczymy te folder przeznaczony na publikowane programw telewizyjnych, w ktrym program Media Center zapisuje wszystkie nagrywane programy.
914
Rysunek 45.12. Foldery publiczne w rnych bibliotekach

Kliknicie przycisku znajdujcego si przy lewym kocu paska adresu pozwala na szybkie
otwarcie folderu Publiczny.
Chyba najprostsz metod przeniesienia plikw do tego folderu jest otwarcie jednego
z jego podfolderw, na przykad Dokumenty publiczne lub Obrazy publiczne, i otwarcie
folderu zawierajcego plik, ktry chcemy udostpni. Tak przygotowane okna folderw
mona odpowiednio ustawi na pulpicie, a nastpnie przecign pliki z jednego do drugiego. Wicej informacji na temat przenoszenia i kopiowania plikw podawaem w rozdziale 23.
Folder Publiczny udostpniany jest w trybie, ktry kademu uytkownikowi komputera
(a take uytkownikom sieci lokalnej) pozwala na pen kontrol nad jego zawartoci.
Innymi sowy, kady uytkownik ma takie same prawa w folderze publicznym. Jeeli
chcemy mie wiksz kontrol nad sposobem udostpniania plikw, naley uy metod
opisywanych w punkcie Udostpnianie wybranym uytkownikom.
Udostpnianie zaawansowane
Udostpnianie zaawansowane umoliwia uytkownikom z uprawnieniami administracyjnymi przegldanie poszczeglnych uprawnie wielu uytkownikw, kontrolowanie
liczby jednoczesnych pocze i buforowanie plikw trybu offline, a take definiowanie
innych zaawansowanych waciwoci. Niektre z tych zagadnie wymagaj poznania
zasad administracji sieciami, dlatego osobom niemajcym dowiadczenia w tym zakresie
zalecabym trzymanie si z daleka od tych opcji. Praca z nimi moe by skomplikowana,
a ewentualnie powstae zamieszanie moe by bardzo trudne do rozwikania. W sieci
915
domowej cakowicie powinien wystarczy folder Publiczny oraz selektywne udostpnianie folderw, opisywane w poprzednich punktach. Jest to duo prostsza i bezpieczniejsza
metoda.
Specjalnie dla osb z odpowiednim przygotowaniem, poniej opisz proces obsugi zaawansowanego udostpniania. Sdz jednak, e tak zaawansowani uytkownicy powinni sobie
z tym poradzi samodzielnie. Przede wszystkim naley przej do folderu, ktry chcemy
udostpni, klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci. W otwartym oknie naley wybra kart Udostpnianie
i klikn na niej przycisk Udostpnianie zaawansowane. Po podniesieniu swojego poziomu
uprawnie naley zaznaczy opcj Udostpnij ten folder i klikn przycisk Zastosuj. Nastpnie naley ograniczy liczb jednoczesnych uytkownikw do dwudziestu i ewentualnie wpisa jaki komentarz.
W celu skonfigurowania uprawnie uytkownikw do udostpnianego folderu naley klikn przycisk Uprawnienia, aby otworzy okno dialogowe Uprawnienia dla. Wybranej
grupie uytkownikw mona teraz zezwoli albo odmwi korzystania z pewnych uprawnie. Mona tu ustali tylko poziomy udostpniania Pena kontrola, Zmiana i Odczyt.
Jeeli udostpniany element znajduje si na dysku NTFS, to moemy te zdefiniowa
uprawnienia NTFS, ktre s o wiele dokadniejsze ni uprawnienia udostpniania. Aby zdefiniowa uprawnienia NTFS, naley otworzy okno waciwoci folderu i klikn kart
Zabezpieczenia (rysunek 45.13).
Rysunek 45.13.
Karta Zabezpieczenia
z uprawnieniami NTFS
Na karcie Zabezpieczenia moemy dodawa i usuwa uytkownikw oraz grupy uytkownikw, a dla kadego z nich definiowa szczegowe uprawnienia dostpu. Oferowane tu poziomy uprawnie s znacznie bardziej szczegowe ni opisywane wczeniej
uprawnienia udostpniania, dziki czemu mamy znacznie wiksz kontrol nad tym, co
916
dany uytkownik moe zrobi w folderze. Podczas nadawania uprawnie trzeba pamita
o tym, e obowizujce bd najbardziej restrykcyjne z nadanych uprawnie. Jeeli na
przykad w udostpnionym folderze damy wszystkim uytkownikom uprawnienia na
poziomie Pena kontrola, ale w ustawieniach NTFS tego folderu zdefiniujemy dostp
tylko do odczytu, stosowane bd uprawnienia niszego poziomu. Oznacza to, e w tych
warunkach uytkownicy bd mogli tylko odczyta zawarto folderu, ale nie bd mogli
jej zmodyfikowa.
Identyfikowanie udostpnionych folderw

W systemie Windows 7 istnieje kilka metod identyfikowania udostpnionych folderw.
Po pierwsze, w Eksploratorze Windows naley klikn wybrany folder. Jeeli folder ten
jest udostpniany w sieci, to w pasku statusu na dole okna pojawi si opis Stan: Udostpniony.
Mona te wykorzysta funkcj Foldery udostpnione bdc czci konsoli Zarzdzanie komputerem. Aby j otworzy, naley klikn przycisk Start, klikn prawym
przyciskiem myszy pozycj Komputer i wybra z menu kontekstowego pozycj Zarzdzaj. Po otwarciu okna Zarzdzanie komputerem trzeba rozwin w lewym panelu ga
Foldery udostpnione i klikn pozycj Udziay. W rodkowej czci okna wywietlone
zostan wtedy wszystkie foldery, ktre s udostpnione w sieci.
Innym rozwizaniem jest zastosowanie polecenia NET w wierszu polecenia. Po otwarciu
okna wiersza polecenia naley wpisa polecenie NET SHARE, aby zobaczy list wszystkich
udostpnionych zasobw.
Udostpnianie drukarki
Drukarki w sieci lokalnej bd zwykle podczone do jednego z komputerw znajdujcych
si w tej sieci. W celu udostpnienia drukarki, tak eby korzysta z niej mogli rwnie
inni uytkownicy sieci, naley wykona ponisz procedur:
Za pomoc odpowiedniego sprztu mona drukark podczy bezporednio do sieci,
bez porednictwa komputera. W takiej sytuacji trzeba si tylko upewni, e drukarka
jest faktycznie wczona i podczona do sieci, a jej konfiguracja jest przystosowana
do tej sieci.
1. Przej do komputera, do ktrego podczona jest drukarka. Jeeli jest on wyczony,

to najpierw naley wczy drukark, a dopiero potem komputer.
2. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania, a w otwartym
oknie klikn cze Urzdzenia i drukarki.
3. Klikn dwukrotnie ikon drukarki, ktr chcemy udostpni.
4. Klikn dwukrotnie opcj Dostosuj drukark, aby otworzy okno dialogowe
waciwoci drukarki.
917
5. W otwartym oknie wybra kart Udostpnianie, zaznaczy opcj Udostpnij

t drukark, wpisa nazw drukarki i zaznaczy opcj Renderuj zadania wydruku
na komputerach klienckich, tak jak pokazano na rysunku 45.14.
Rysunek 45.14.
Udostpnianie
drukarki
Opcja Renderuj zadania wydruku na komputerach klienckich pozwala poszczeglnym

uytkownikom sterowa zadaniami drukowania ze swoich komputerw. We wczeniejszych
wersjach systemw Windows wikszo zada drukowania musiaa by sterowana
z komputera, do ktrego podczona bya drukarka.

Gdy klikniemy ikon tej drukarki, w oknie Urzdzenia i drukarki powinna pojawi si
w pasku stanu informacja, e drukarka jest udostpniana. Drukarka powinna by widoczna
w oknie dialogowym Drukuj wszystkich komputerw podczonych do sieci. Jeeli nie
pojawi si ona w jakim komputerze, to naley skorzysta z informacji podawanych
w rozdziale 29., dotyczcych instalowania drukarki sieciowej.
Podsumowanie
Sieci komputerowe tworzone s w celu wspdzielenia w nich zasobw poszczeglnych
komputerw. Zasobami tymi mog by poczenia internetowe, pliki multimedialne,
foldery i drukarki. Mechanizm udostpniania i odnajdywania zasobw w systemie Windows 7 umoliwia wzgldnie proste udostpnianie zasobw swojego komputera i korzystanie z zasobw innych komputerw. W tym rozdziale skoncentrowalimy si na udostpnianiu zasobw, w zwizku z czym poruszylimy nastpujce zagadnienia:
918
A co z udostpnianiem programw?
W sieci lokalnej bez problemu mona udostpnia foldery i pliki, ale niestety nie mona w niej
udostpnia programw. Moemy uruchamia tylko programy zainstalowane na naszym komputerze
i widoczne w menu Wszystkie programy. Jeeli bdziemy prbowali otworzy na innym komputerze
dokument, do ktrego nie bdziemy mieli zainstalowanego odpowiedniego oprogramowania,
to takiego dokumentu nie uda si otworzy.
Mona nawet nie prbowa kopiowania zainstalowanego programu z jednego komputera na drugi.
Tak skopiowany program i tak nie zadziaa. W danym komputerze dziaa bd tylko te programy,
ktre zostay w nim zainstalowane.
Jedynym rozwizaniem bdzie zainstalowanie programu na swoim komputerze. Jeeli potrzeby
nam program jest dostpny bezpatnie (tak jak na przykad Adobe Acrobat Reader), to mona go
normalnie pobra z internetu i zainstalowa. W przypadku programu Acrobat Reader naley otworzy
stron www.adobe.com i klikn cze Get Acrobat Reader.
W celu wczenia udostpniania i odnajdywania naley otworzy okno Centrum

sieci i udostpniania. Naley si w nim upewni, e wszystkie komputery nale
do sieci prywatnej oraz grupy roboczej o tej samej nazwie.
W celu maksymalnego uproszenia pracy naley wczy wszystkie opcje

udostpniania.
Funkcja grupy domowej bardzo upraszcza udostpnianie zasobw midzy

komputerami z systemem Windows 7 dziaajcymi w tej samej sieci.
Chcc udostpni bibliotek programu Media Player, naley klikn strzak pod
przyciskiem Biblioteka i wybra z wywietlonego menu pozycj Udostpnianie
multimediw.
W celu udostpnienia drukarki naley skorzysta z karty Udostpnianie w oknie

dialogowym waciwoci drukarki.
Jedn z metod udostpniania plikw jest przeniesienie ich do folderu Publiczny

lub do jednego z jego podfolderw.
Za pomoc konsoli Zarzdzanie komputerem lub polecenia NET SHARE mona

sprawdzi, jakie foldery zostay udostpnione w sieci.
Rozdzia 46.
Uywanie
udostpnionych
zasobw
W tym rozdziale:
Dostp do zdalnych zasobw
Otwieranie dokumentw na zdalnych komputerach
Przenoszenie plikw midzy komputerami w sieci
Uywanie udostpnianej drukarki
Uywanie udostpnianych multimediw
W rozdziaach 44. i 45. opisywaem podstawy konfigurowania sieci lokalnej w domu

lub maym biurze i udostpniania w niej rnych zasobw. W tym rozdziale zakadam,
e wszystkie te czynnoci zostay wykonane, poniewa opisywanych tu operacji nie da si
przeprowadzi w nieskonfigurowanej sieci, bez wczonej funkcji udostpniania i odnajdywania oraz bez udostpnionych jakichkolwiek zasobw.
W tym rozdziale dowiemy si, jak mona pobiera i uywa zasobw udostpnianych przez
inne komputery. Zajmiemy si otwieraniem dokumentw znajdujcych si w zdalnych
zasobach, kopiowaniem i przenoszeniem plikw midzy komputerami podczonymi do
sieci, uywaniem zdalnych drukarek oraz korzystaniem z udostpnionych multimediw.
Uniwersalna konwencja nazewnictwa UNC

(Universal Naming Convention)
Zanim zajmiemy si metodami uzyskiwania dostpu do zasobw sieciowych, proponuj
powici nieco czasu na poznanie zagadnienia, ktre pomoe nam w nawigowaniu po tych
zasobach nazewnictwa UNC.
920
W pasku adresu Eksploratora moemy zobaczy ciek do zdalnego zasobu zapisan

w formacie uniwersalnej konwencji nazewnictwa UNC. Format takiego zapisu wyglda
nastpujco:
\\nazwaKomputera\cieka\do\folderu
W zapisie tym cz nazwaKomputera oznacza nazw zdalnego komputera w sieci, natomiast cieka\do\folderu jest nazw folderu udostpnianego przez dany komputer, poczon z nazw dowolnego podfolderu tego folderu. Zamy, e w naszej sieci znajduje
si komputer o nazwie SNOOPY, ktry peni funkcj serwera plikw. Na komputerze
tym utworzony zosta folder o nazwie DokumentyUdostpnione, a w nim kolejny folder
o nazwie Kontrakty. cieka do tego folderu zapisana zgodnie z konwencj UNC bdzie
wyglda tak: \\SNOOPY\DokumentyUdostepnione\Kontrakty. Wane jest to, e w ciekach UNC wielko liter nie ma znaczenia.
cieki UNC bardzo uatwiaj nawigowanie w sieci, szczeglnie wtedy, gdy znamy ju
posta danej cieki. Zastosowanie cieek UNC jest czsto szybsze ni przejcie do folderu Sie, odszukanie waciwego komputera i przejcie przez wszystkie porednie foldery.
Lepszym rozwizaniem jest otwarcie folderu Komputer, kliknicie w nim paska adresu
i wpisanie cieki UNC do zasobu sieciowego, z ktrego chcemy skorzysta.
Inn rzecz, ktr trzeba zapamita, jest to, e zamiast nazwy zdalnego komputera
w ciece UNC moemy uy jego adresu IP. Jeeli nasz komputer o nazwie SNOOPY
miaby adres IP 192.168.0.5, to cieka UNC do znajdujcego si na nim folderu Kontrakty
mogaby wyglda tak: \\192.168.0.5\DokumentyUdostepnione\Kontrakty.
Skoro znamy ju metody stosowania cieek UNC, moemy zaj si prbami skorzystania z zasobw sieciowych.
Dostp do zdalnych zasobw

Kady komputer z systemem Windows 7, w ktrym zostaa wczona funkcja udostpniania i odnajdywania, powinien pojawi si w folderze Sie wszystkich pozostaych komputerw. To samo dotyczy wszystkich komputerw z systemem Windows Vista lub XP,
w ktrych aktywny jest przynajmniej jeden udostpniany zasb (taki jak wbudowany
w system folder Udostpnione dokumenty). W systemie Windows 7 folder Sie mona
otworzy za pomoc dowolnej z poniszych technik:
Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Sie.
Nacisn klawisz ( ), wpisa siec, klikn w menu pozycj Centrum sieci

i udostpniania, a nastpnie klikn ikon sieci widoczn w mapie sieci.
W otwartym oknie folderu klikn na licie folderw pozycj Sie.

Pozycja Sie nie pojawia si domylnie w menu Start. Naley zatem klikn pasek zada
prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Waciwoci.
W otwartym oknie trzeba klikn kart Menu Start, klikn przycisk Dostosuj, zaznaczy
opcj Sie i klikn przycisk OK.
921
Przy pierwszym otwarciu folderu Sie bdziemy musieli chwilk poczeka na wykrycie
wszystkich komputerw podczonych do sieci. W kocu powinny si jednak pokaza ikony
wszystkich komputerw podczonych do sieci, na przykad takie jak na rysunku 46.1.
Prosz zauway, e kady z komputerw dostpny jest te w panelu Foldery, po rozwiniciu folderu Sie.
Rysunek 46.1. Przykad folderu Sie
Kada ikona komputera zachowuje si jak folder, ktry mona normalnie otworzy, a wtedy
wywietlone zostan wszystkie zasoby udostpniane przez ten komputer. Oznacza to, e
zobaczymy w nim ikon kadego udostpnianego folderu oraz ikony udostpnianych
drukarek.
Jeeli czsto korzystamy z folderu Sie, to dobrze jest uatwi sobie dostp do jego ikony.
W tym celu mona umieci j na pulpicie, klikajc pulpit prawym przyciskiem myszy
i wybierajc z menu kontekstowego pozycj Personalizuj. W lewej kolumnie otwartego
okna Personalizacja naley klikn cze Zmie ikony pulpitu, a w otwartym w ten sposb
oknie dialogowym Ustawienia ikon pulpitu naley zaznaczy pole wyboru Sie i klikn
przycisk OK.
Jeeli w prawej kolumnie menu Start nie ma pozycji Sie, to mona j tam umieci,
stosujc procedury, o ktrych mwiem ju w rozdziale 10.
Mona te doda folder Sie do listy ulubionych lokalizacji w Eksploratorze Windows.
W tym celu naley otworzy dowolny folder i wywietli w nim panel nawigacyjny,
w ktrym naley otworzy list Foldery i przecign pozycj Sie do panelu Ulubione
cza.
922
W dowolnym momencie mona klikn w oknie Eksploratora strzak umieszczon
przy lewej krawdzi paska adresu. W ten sposb wywietlana jest lista, na ktrej
powinna znale si pozycja Sie.
Otwieranie zdalnych dokumentw

Jedn z zalet sieci komputerowych jest to, e moemy umieszcza dokumenty w rnych udostpnianych folderach oraz otwiera je, nawet jeeli s zapisane na zdalnym
komputerze. Na przykad wszystkie wane dokumenty zwizane ze swoj prac mona
umieci w udostpnionym folderze na swoim komputerze roboczym. Jeeli dodatkowo
mamy komputer typu notebook, to mona na nim kontynuowa prac, siedzc w ogrodzie
albo w ku i korzystajc z dokumentw znajdujcych si na zdalnym komputerze.
Cay proces praktycznie w ogle nie rni si od otwierania dokumentu na komputerze
lokalnym. Wystarczy przej do zdalnego folderu poprzez folder Sie i odszuka w nim
interesujcy nas dokument. Mona te otworzy folder Komputer, wpisa w jego pasku
adresu ciek UNC i nacisn klawisz Enter. Nastpnie naley klikn dwukrotnie jego
ikon, a zostanie on otwarty ze zdalnego komputera (oczywicie pod warunkiem, e
w komputerze lokalnym mamy program do obsugi plikw tego typu).
Z drugiej strony mona te w samym programie wykorzysta okno dialogowe Otwrz
w poczeniu z ponisz procedur:
1. Otworzy okno programu, ktrego chcemy uy, i wybra z jego menu pozycj
Plik/Otwrz.
2. W oknie dialogowym Otwrz klikn w panelu nawigacyjnym cze Sie (o ile bdzie
dostpne). Mona te wybra folder Sie z listy Foldery.
3. Nastpnie naley wybra ikon komputera, na ktrym przechowywany jest
interesujcy nas plik, a po jej otwarciu przej do odpowiedniego folderu
na zdalnym komputerze i zaznaczy ikon pliku. W strukturze folderw zdalnego
komputera mona si porusza dokadnie tak samo jak w komputerze lokalnym.
4. Ikon wybranego dokumentu naley klikn dwukrotnie lub jednokrotnie, zalenie
od ustawie.
Po otwarciu dokumentu moemy go dowolnie edytowa oraz drukowa. Przy zapisywaniu dokumentu wszystkie wprowadzone modyfikacje umieszczane s w tym samym pliku,
z ktrego zostay odczytane, czyli na zdalnym komputerze. Jeeli chcielibymy zapisa
lokaln kopi dokumentu, to naley wybra z menu programu pozycj Plik/Zapisz jako,
przej do odpowiedniego folderu, na przykad do folderu Dokumenty, i zapisa w nim
kopi pliku.
Otwieranie dokumentu w trybie tylko do odczytu

Jeeli bdziemy prbowali otworzy dokument, ktry kto ju otworzy na innym komputerze, pojawi si komunikat prezentujcy nam dostpne opcje, ktre s uzalenione
od tego, w jakim programie pracujemy. Na przykad moemy otrzyma propozycj otwar-
923
cia kopii dokumentu w trybie tylko do odczytu. Jeeli wybierzemy ten rodzaj otwarcia
dokumentu, to bdziemy mogli pniej wykorzysta pozycj menu Plik/Zapisz jako do
utworzenia lokalnej wersji tego pliku.
Tworzenie lokalizacji sieciowych

Jeeli mamy swoj wasn stron WWW, konto na serwerze FTP albo korzystamy z dowolnej usugi internetowej pozwalajcej na przesyanie do niej plikw, to moemy doda
do folderu Komputer ikon prowadzc do tej lokalizacji. Dziki temu uzyskamy moliwo przesyania do niej plikw za pomoc tych samych technik, ktrych uywamy do
zapisywania i kopiowania plikw w komputerze lokalnym.
Na pocztek musimy oczywicie pozna adres URL interesujcej nas lokalizacji, a najprawdopodobniej bdziemy musieli te zna haso uytkownika oraz haso dostpu. Takie
informacje mona uzyska od firmy prowadzcej w internecie dan usug ju w momencie zakadania konta. Oprcz tego podawane s rwnie szczegowe instrukcje dotyczce przesyania plikw. Jeeli jednak znamy adres URL, nazw uytkownika oraz haso
do usugi, powinnimy bez adnego problemu skorzysta z opisywanej poniej techniki.
W celu utworzenia cza do interesujcej nas lokalizacji sieciowej naley wykona ponisze
kroki:
1. Otworzy folder Komputer.
2. Klikn w oknie folderu pust przestrze i wybra z menu kontekstowego pozycj
Dodaj lokalizacj sieciow.
3. Na pierwszej stronie kreatora klikn przycisk Dalej.
4. Zaznaczy opcj Wybierz niestandardow lokalizacj sieciow i klikn przycisk
Dalej.
5. Wpisa peny adres URL lokalizacji sieciowej. Jeeli jest to nasza wasna strona
WWW, to na pocztku adresu musi znale si przedrostek http://. Na przykad
na rysunku 46.2 prbuj wanie utworzy skrt do strony www.helion.pl. Jeeli
taki skrt ma prowadzi do serwera FTP, na ktry chcemy przesya pliki, to adres
musi zosta poprzedzony przedrostkiem ftp://. Po wpisaniu adresu naley klikn
przycisk Dalej. Jeeli kto ma problemy z zapisaniem adresu, moe klikn cze
Poka przykady widoczne w rodkowej czci okna.
6. Jeeli zdalny serwer wymaga podania nazwy uytkownika i hasa, to kreator
poprosi nas o podanie tych informacji. Po wprowadzeniu nazwy uytkownika
i hasa naley klikn przycisk Dalej.
7. Na kolejnej stronie kreatora naley poda nazw dla tworzonej ikony skrtu, przy
czym kreator zaproponuje nam zastosowanie wpisanego wczeniej adresu URL.
Mona tu wpisa cakowicie dowolny tekst, poniewa jest on uywany wycznie
jako opis dla ikony. Oczywicie trzeba te klikn przycisk Dalej.
924
Rysunek 46.2.
Podawanie adresu
URL do zasobu
sieciowego
8. Na ostatniej stronie kreatora moemy zaznaczy pole wyboru, pozwalajce

natychmiast skorzysta z utworzonego folderu zdalnego i klikn przycisk Zakocz.
Dwukrotne kliknicie utworzonej tak ikony spowoduje otwarcie lokalizacji sieciowej
w Eksploratorze Windows, przy czym jej zawarto wyglda bdzie dokadnie tak samo
jak zawarto dowolnego innego folderu na dysku twardym. Z drugiej strony, na pasku
narzdzi Eksploratora nie bdziemy mieli zbyt wielu przyciskw. Na rysunku 46.3 mona
zobaczy przykad folderu sieciowego pod adresem ftp.helion.pl, w ktrym widocznych
jest wiele rnych plikw.
Taki folder mona traktowa dokadnie tak samo jak dowolny inny folder w systemie.
Na przykad mona w nim utworzy nowy podfolder albo usun lub zmieni nazw
istniejcych plikw i folderw. W tym celu mona wykorzysta dowolne techniki, ktre
maj zastosowanie wobec plikw i folderw na dysku C:. Moemy te przenosi pliki
do i z takiej lokalizacji sieciowej. Oczywicie wszystkie te operacje bd duo wolniejsze od ich odpowiednikw wykonywanych na lokalnym komputerze, poniewa foldery
internetowe mog by oddalone od nas o tysice kilometrw. Niemniej jednak techniki
ich obsugiwania pozostaj niezmienne.
W dowolnym momencie moemy zmieni nazw ikony widocznej w sekcji Lokalizacje
sieciowe. Tak jak w przypadku wszystkich innych ikon, wystarczy klikn j prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Zmie nazw.
Jeeli komu nie uda si zastosowa opisywanych tu technik i procedur, to powinien poprosi o pomoc osoby zajmujce si prowadzeniem usugi, z ktrej korzysta. Tylko one znaj
swoj usug na tyle, eby udzieli wyczerpujcych wyjanie.
925
Rysunek 46.3.
Zawarto lokalizacji
ftp.helion.pl w oknie
Eksploratora
Zapisywanie plikw na zdalnym komputerze

Przy zapisywaniu nowego dokumentu, niezalenie od tego, czy utworzylimy go samodzielnie, czy te pobralimy z internetu, musimy skorzysta z okna dialogowego Zapisywanie jako. Okno to moe nosi nazw Pobieranie pliku lub inn, ale zawsze bdzie w nim
dostpny panel Foldery, ktry umoliwia wybranie miejsca do zapisania danego dokumentu.
Podobnie jak w przypadku okna dialogowego Otwrz, moemy w nim wybra folder Sie,
jeden z dostpnych w sieci komputerw, a nastpnie dowolny udostpniany przez ten komputer folder, i w nim zapisa nowo tworzony dokument. Mona te klikn w polu tekstowym, w ktrym normalnie wprowadza si nazw pliku, i wpisa w nim ciek UNC do
folderu, w ktrym chcemy zapisa plik. Po tym, jak w oknie dialogowym zostanie otwarty
interesujcy nas folder, w tym samym polu tekstowym mona wpisa nazw pliku.
Pobieranie programw
Jeeli czsto pobieramy programy w celu zainstalowania ich na kilku komputerach w sieci,
to naleaoby je umieszcza w folderze Pobierane pliki publiczne znajdujcym si w folderze Publiczny. Po zapisaniu programu pobranego z sieci bdziemy mogli zainstalowa
go na wszystkich komputerach w sieci lokalnej, cho konieczne bdzie przeprowadzenie
osobnej instalacji na kadym z tych komputerw. Jest to jednak znacznie lepsze rozwizanie od pobierania programu na kady komputer z osobna i przeprowadzania niezalenych instalacji.
926
Na pocztek naley utworzy folder Pobierane pliki publiczne w ramach folderu Dokumenty publiczne lub innego folderu udostpnionego w sieci lokalnej. Nastpnie mona
cakowicie normalnie zainicjowa pobieranie pliku z internetu. Po pojawieniu si okna
dialogowego Pobieranie pliku naley klikn przycisk Zapisz. W oknie dialogowym Zapisywanie jako naley przej do utworzonego wczeniej folderu Pobierane pliki publiczne
i zapisa w nim pobierany plik.
Istnieje moliwo pobrania pliku za pomoc komputera udostpniajcego folder Pobrane
pliki publiczne albo innego komputera w sieci. Zalet pobierania plikw z komputera
udostpniajcego folder jest zmniejszenie ruchu sieciowego. Jeeli plik pobieramy
za pomoc innego komputera, to dane pobieranego pliku musz zosta najpierw
przesane na pobierajcy komputer, a nastpnie przez sie lokaln do komputera
udostpniajcego folder Pobrane pliki publiczne. W efekcie cay proces pobierania bdzie
nieco wolniejszy.
Po zakoczeniu pobierania pliku bdziemy mogli z niego skorzysta na dowolnym komputerze w sieci lokalnej. Na komputerze, na ktrym chcemy zainstalowa program, wystarczy otworzy folder Pobierane pliki publiczne i klikn dwukrotnie ikon pliku, aby
rozpocz instalacj.
Niektre programy trzeba instalowa z lokalnej kopii pliku, a nie z pliku udostpnianego
w sieci lokalnej. Jeeli mamy problemy z instalowaniem programu poprzez sie, to mona
sprbowa skopiowa plik lokalnie i zainstalowa program z takiej kopii pliku.
Przenoszenie plikw midzy komputerami

Przenoszenie i kopiowanie plikw w sieci lokalnej praktycznie niczym nie rni si od
tych samych operacji wykonywanych w ramach jednego komputera. Moemy tu wykorzystywa dowolne techniki omawiane w rozdziale 23., aby zaznacza, przenosi i kopiowa
pliki z dowolnego folderu na swoim komputerze do dowolnego folderu udostpnianego
w sieci albo w przeciwnym kierunku. Z tych samych technik mona te korzysta do
przenoszenia i kopiowania plikw pomidzy dwoma folderami udostpnianymi przez dwa
rne komputery w sieci lokalnej.
Zamy, e pracujemy na komputerze o nazwie Kirk, ale wiele pobranych z internetu
plikw znajduje si w folderze Publiczny\Pobierane pliki publiczne udostpnianym
przez komputer Spock. Oznacza to, e cieka UNC do tego folderu bdzie miaa posta
\\Spock\Public\Downloads. Chcielibymy skopiowa przynajmniej kilka tych plikw do
folderu Pliki projektu w ramach swojego konta uytkownika na komputerze Kirk. W tym
celu naley po kolei otworzy folder Sie, ikon komputera Spock i ikony folderw
Publiczny, Pobierane pliki publiczne. W kolejnym kroku naley klikn przycisk Start
i wybra z menu pozycj Dokumenty, a nastpnie otworzy folder Pliki projektu. Oba
okna najlepiej bdzie uoy na pulpicie tak, jak pokazano na rysunku 46.4.
Po otwarciu obu folderw, jak pokazano na rysunku, naley zaznaczy pliki, ktre chcemy
skopiowa ze zdalnego folderu, stosujc przy tym techniki omawiane ju w rozdziale 23.
Aby skopiowa (nie przenie) pliki ze zdalnego folderu, naley przecign zaznaczone
ikony prawym przyciskiem myszy do folderu lokalnego i po zwolnieniu przycisku myszy
wybra z menu kontekstowego pozycj Kopiuj tutaj. Jeeli przecignlibymy ikony,
927
Rysunek 46.4. Udostpniony folder zdalny (na grze) i folder lokalny (na dole)
trzymajc wcinity lewy przycisk myszy, to pliki zostayby przeniesione, a nie skopiowane. To waciwie wszystko. Jak ju mwiem, procedura ta nie rni si wcale od
kopiowania lub przenoszenia plikw midzy folderami na lokalnym komputerze.
Przypisywanie liter napdw

folderom udostpnionym
Niektre programy wymagaj, eby folderom sieciowym przypisa pewn liter napdu.
Do takich zasobw mona przypisa dowoln, nieuywan do tej pory liter. Na przykad, jeeli w komputerze uywane s ju litery napdw od A: do F:, to znaczy, e udostpnianym w sieci folderom moemy przypisa dowoln liter z zakresu od G: do Z:.
Procedura przypisywania litery napdu do wybranego folderu wyglda nastpujco:
1. Podej do komputera, w ktrym chcemy wykona ca procedur, i otworzy
w nim folder Sie.
2. Klikn dwukrotnie ikon komputera udostpniajcego interesujcy nas folder,
a nastpnie klikn ikon tego folderu prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
928
kontekstowego pozycj Mapuj dysk sieciowy. Mona te nacisn klawisz Alt,

aby wywoa klasyczne menu, i wybra z niego pozycj Narzdzia/Mapuj dysk
sieciowy. W obu przypadkach otwarte zostanie okno dialogowe Mapuj dysk sieciowy.
3. Jeeli pole tekstowe Folder nie jest wypenione, to naley klikn przycisk
Przegldaj, aby otworzy okno dialogowe Przegldanie w poszukiwaniu folderu.
4. W otwartym oknie dialogowym naley wybra nazw folderu sieciowego, ktremu
chcemy przypisa liter napdu, tak eby zostaa ona wyrniona, i klikn
przycisk OK. W przykadzie przedstawionym na rysunku 46.5 folderowi bajki
udostpnianemu przez komputer Jboyce-komputer przypisywana jest litera Z:.
Rysunek 46.5.
Okno dialogowe
Mapowanie dysku
seciowego

6. Jeeli chcemy, eby dysk by automatycznie mapowany przy kadym logowaniu,
to naley zaznaczy opcj Pocz ponownie przy logowaniu.
7. Klikn przycisk Zakocz.
Otwarte zostanie wtedy okno zdalnego folderu. Mona je zamkn razem z oknem folderu
Sie. Dziki temu, e zdalny folder zosta przypisany do litery napdu, bdzie on widoczny
jako osobna ikona w folderze Komputer, w sekcji Lokalizacja sieciowa. Na rysunku 46.6
przedstawiam przykad, w ktrym litery napdw zostay przypisane dwm folderom zdalnym. Napd Z: zwizany jest z folderem bajki z komputera Jboyce-komputer, a napd Y:
z dyskiem C: na komputerze o adresie IP 192.168.1.13.
Od tego momentu dostp do folderu sieciowego mona uzyska albo przechodzc normalnie przez folder Sie, albo otwierajc folder Komputer i wybierajc odpowiedni ikon
w sekcji Lokalizacja sieciowa.
929
Rysunek 46.6. Napdy Y: i Z: s tak naprawd zdalnymi zasobami udostpnianymi przez inne
komputery
Ukryte udziay
System Windows tworzy ukryte udziay administracyjne reprezentujce wszystkie dyski podczone
do naszego komputera. Udziay te udostpniaj katalog gwny kadego napdu, przy czym nazwa
udziau jest liter napdu, po ktrej nastpuje znak dolara ($). Na przykad udzia administracyjny
dysku C: ma nazw C$, dysku E: ma nazw E$ itd. Jeeli mamy konto administracyjne na zdalnym
komputerze, to moemy odwoa si do jego ukrytych udziaw za pomoc cieki UNC. Aby na
przykad poczy si z dyskiem C: na komputerze Jboyce-komputer, naley zastosowa nastpujc ciek UNC: \\Jboyce-komputer\C$.
Udziay te nazywane s ukrytymi, poniewa nie pojawiaj si jako ikony w czasie przeszukiwania
zasobw udostpnionych w sieci. Na przykad nie zobaczymy tych udziaw w folderze Sie. Dodatkowo moemy te tworzy wasne udziay ukryte. Po udostpnieniu udziau wystarczy doda znak
dolara na kocu nazwy udziau. W rozdziale 45. podawaem ju metody udostpniania zasobw
w sieci.
Jeeli ikony w folderze Komputer nie s uoone tak, jak zostao to przedstawione
na rysunku 46.4, naley nacisn klawisz Alt i skorzysta z paska menu Eksploratora,
wybierajc z niego menu Widok, a nastpnie pozycj Sortuj wedug albo Grupuj wedug,
i za ich pomoc zmieni kolejno wywietlania ikon w folderze. Do opcji tych mona si
te dosta, klikajc prawym przyciskiem myszy puste miejsce w oknie folderu Komputer.
Co prawda podczone zasoby sieciowe pojawiaj si w folderze Komputer w postaci
dyskw, ale w rzeczywistoci wcale nie musz to by dyski, lecz na przykad foldery.
Pojcie napd sieciowy dotyczy tylko zasobu sieciowego, ktry wyglda jak dysk,
poniewa na naszym komputerze przypisano mu liter napdu oraz ikon.
930
Odczanie od dysku sieciowego

W folderze Komputer mona odczy dowolny z napdw sieciowych. Wystarczy klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj
Odcz. Jeeli pocztkowo zaznaczylimy opcj Pocz ponownie po zalogowaniu, to
odczony wanie udzia sieciowy nie zostanie podczony przy nastpnym logowaniu.
Uywanie udostpnianych drukarek

Zdalnej drukarki udostpnianej przez inny komputer mona uywa dokadnie tak samo
jak drukarki lokalnej. Wystarczy wybra z menu danego programu pozycj Plik/Drukuj,
a w wielu przypadkach mona te klikn prawym przyciskiem myszy zaznaczony
wczeniej tekst i wybra z menu kontekstowego pozycj Drukuj.
Jeeli drukarka sieciowa nie pojawia si we wspomnianym oknie dialogowym, to mona
doda j z poziomu tego okna dialogowego albo zainstalowa za pomoc okna Urzdzenia i drukarki. Aby zainstalowa drukark z okna dialogowego Drukowanie, naley klikn przycisk Znajd drukark otworzy si folder Sie. W oknie tym naley otworzy
ikon komputera udostpniajcego drukark, nastpnie klikn ikon drukarki prawym
przyciskiem myszy i wybra z menu kontekstowego pozycj Podcz. System podczy
wtedy drukark i bdzie wymaga zainstalowania odpowiednich sterownikw.
Moemy te zainstalowa drukark za pomoc metod opisywanych w rozdziale 29., w podrozdziale Instalowanie drukarki sieciowej, bezprzewodowej lub z poczeniem Bluetooth.
Jeeli jest to czsto uywana przez nas drukarka, to mona ustawi j jako drukark domyln (rwnie bya o tym mowa w rozdziale 29.).
Niezalenie od wybranej metody dodawania drukarki moemy po jej zainstalowaniu
wybra z menu pozycj Plik/Drukuj, zaznaczy na licie nowo zainstalowan drukark
i klikn przycisk Drukuj.
Multimedia udostpniane przez jeden z komputerw dziaajcych pod kontrol systemu
Windows 7 mog by odtwarzane przez wszystkie inne komputery podczone do sieci,
zgodne z funkcj udostpniania multimediw.
Uywanie udostpnianych multimediw

Udostpnianie multimediw rni si od udostpniania zwykych plikw, poniewa udostpniane multimedia przesyane s do uywajcego ich komputera w postaci strumienia. Dziki temu mona je odtwarza rwnie w urzdzeniach niebdcych komputerami,
na przykad w konsoli Xbox 360 lub innych odtwarzaczach multimedialnych podczonych
do sieci. Oczywicie nie jestem tu w stanie poda sposobu obsugi kadego takiego urzdzenia, dlatego zawsze naley uywa instrukcji doczanej do takich odtwarzaczy.
Wspdzielone pliki multimediw mona te odtwarza w programie Windows Media
Player. W lewym panelu programu powinny by widoczne wszystkie urzdzenia sieciowe
931
udostpniajce rne media. Wystarczy klikn strzak znajdujc si przy takim urzdzeniu, aby mc korzysta z udostpnianej przez nie muzyki, tak jak pokazano na
rysunku 46.7.
Rysunek 46.7. Komputer Jboyce jest zdaln bibliotek mediw
Dostpne media mona te przeglda za pomoc folderu Sie. Po jego otwarciu zobaczymy sekcj o nazwie Urzdzenia multimedialne, w ktrej wywietlane s wszystkie
dostpne w sieci urzdzenia strumieniowania mediw (rysunek 46.8). Wystarczy tutaj klikn dwukrotnie ikon urzdzenia, aby otworzy jego bibliotek w programie Media Player.
Podsumowanie
W tym rozdziale omawiaem metody uzyskiwania dostpu do zasobw sieciowych udostpnianych przez inne komputery w tej samej sieci lokalnej. Poruszylimy tutaj midzy
innymi takie zagadnienia:
Chcc dosta si do folderw udostpnionych przez inne komputery w sieci, naley

najpierw otworzy folder Sie w komputerze, przy ktrym pracujemy.
Aby otworzy w programie zdalny dokument, naley wybra z jego menu pozycj
Plik/Otwrz, a nastpnie otworzy folder Sie w oknie dialogowym Otwrz.
932
Rysunek 46.8.
Udostpnione media
w folderze Sie
Aby zapisa przygotowany w programie dokument do zdalnego folderu, naley

wybra z menu programu pozycj Plik/Zapisz (lub Plik/Zapisz jako), a nastpnie
otworzy folder Sie w oknie dialogowym Zapisywanie jako.
Aby utworzy cze do internetowej lokalizacji sieciowej, naley klikn prawym

przyciskiem myszy w oknie folderu Komputer i wybra z menu kontekstowego
pozycj Dodaj lokalizacj sieciow.
Aby przenie lub skopiowa pliki midzy komputerami w sieci, naley otworzy
okno folderu Sie oraz okno folderu docelowego, a nastpnie wykorzysta
standardowe techniki opisywane w rozdziale 23., aby zaznaczy i skopiowa
lub przenie pliki.
Z udostpnianej drukarki mona korzysta dokadnie tak samo jak z lokalnej,

wybierajc po prostu jej ikon w oknie dialogowym Drukuj.
Jeeli w oknie dialogowym Drukuj nie wida udostpnionej drukarki, naley

j zainstalowa na swoim komputerze, stosujc techniki opisywane w rozdziale 29.
Aby odtworzy udostpnione multimedia w programie Windows Media Player,

naley otworzy folder Sie i klikn w nim dwukrotnie ikon udostpnionych
multimediw.
Rozdzia 47.
Rozwizywanie
problemw z sieciami
W tym rozdziale:
Rozwizywanie problemw z sieciami przewodowymi
Rozwizywanie problemw z sieciami bezprzewodowymi
Rozwizywanie problemw z drukarkami sieciowymi
W nowej wersji systemu Windows obsuga sieci zostaa znacznie usprawniona, dziki
czemu powinnimy mie o wiele mniej problemw w tym zakresie. Trzeba jednak pamita,
e Windows 7 to tylko jeden element ukadanki, a rne problemy mog wynika z bdw
sprztu sieciowego, okrelonego elementu komputera, a nawet powstawa w dowolnym
miejscu w sieci. W takich sytuacjach mona skorzysta z kilku technik rozwizywania
problemw. Techniki te s opisane w tym rozdziale.
Rozwizywanie problemw z sieci

za pomoc systemu Windows
Jeeli zdarzy si nam natkn na jaki problem z sieci, to w pierwszej kolejnoci naley
zawsze skontrolowa sprzt sieciowy. Nawet specjalistom zdarzao si ju spdzi godziny
na prbach rozwizania problemu za pomoc klawiatury i myszy, podczas gdy jego przyczyn okazywa si poluzowany przewd sieciowy.
Naley si upewni, e komputer jest prawidowo poczony z koncentratorem za pomoc
odpowiedniego przewodu. Na przykad w sieci Gigabit Ethernet musz by stosowane
proste (a nie krzyowe) przewody kategorii 6. czce komputery z koncentratorem. Kady
z przewodw musi by mocno wcinity do gniazda. Jeeli na koncentratorze lub karcie
sieciowej znajduj si jakie lampki, to po prawidowym podczeniu komputera powinny
one wieci na zielono. Pomaraczowa lampka byska tylko w momencie przesyania
danych.
934
Jak mona odrni kabel prosty od krzyowego? Jeeli spojrzymy na oba zcza kabla
od strony metalowych stykw (zatrzask powinien by z tyu), to w przypadku kabla
prostego kolejno kolorw przewodw we wtyczkach bdzie taka sama.
W przypadku sieci bezprzewodowej naley si upewni, e bezprzewodowy punkt dostpowy jest wczony i poczony z segmentem sieci przewodowej (podczony do przecznika lub modemu DSL).
Zawsze naley korzysta z doczonej do urzdze sieciowych dokumentacji dotyczcej
ich instalowania i rozwizywania rnych problemw. Trzeba pamita, e nie wszystkie
urzdzenia sieciowe dziaaj tak samo, dlatego musimy je odpowiednio obsugiwa i zainstalowa. System Windows 7 moe wsppracowa ze sprztem sieciowym pod warunkiem, e zostanie on odpowiednio zainstalowany i bdzie prawidowo dziaa.
Jeeli mamy pewno, e sprzt dziaa waciwie, to moemy wykorzysta techniki
dostpne w systemie Windows w celu wyszukania przyczyny problemu. Poniej podaj
kroki pozwalajce na rozwizywanie problemw z poczeniem lokalnym:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania. Jeeli Panel
sterowania zostanie otworzony w widoku kategorii, to naley w nim klikn cze
Sie i Internet, a nastpnie cze Centrum sieci i udostpniania. Jeeli Panel
sterowania zostanie otwarty w widoku klasycznym, to wystarczy klikn ikon
2. W dolnej czci okna klikn cze Rozwizywanie problemw, tak jak pokazano
na rysunku 47.1.
3. Gdy klikniemy to cze, system zacznie poszukiwa pakietw rozwizywania
problemw, ktre pozwalaj na poradzenie sobie z rnymi rodzajami kopotw
z sieciami. Na rysunku 47.2 przedstawiona zostaa lista takich pakietw.
4. Z listy naley wybra pakiet, ktry wedug naszej oceny powizany jest z problemem
nkajcym nasz komputer. System uruchomi wtedy kreatora rozwizywania
problemw. W oknie kreatora naley klikn przycisk Dalej, aby pozwoli
mu na prac i rozwizanie problemu.
By moe w ten sposb uda si rozwiza wikszo problemw. Jeeli tak si nie stanie,
to mona skorzysta z dodatkowych krokw, ktre podaj poniej.
Samodzielne rozwizywanie problemw

Jeeli chcemy rozwiza problem z sieci przewodow, to naley si upewni, e wszystkie kable s prawidowo podczone, a na obu czonych urzdzeniach (czyli na komputerze i koncentratorze) wiec si diody. Trzeba te sprawdzi, czy koncentrator jest
wczony, a w przypadku poczenia internetowego naley jeszcze si upewni, czy modem
rwnie jest poczony z koncentratorem.
Dwie najczstsze przyczyny powstawania problemw z sieciami bezprzewodowymi to:
Komputer, na ktrym pracujemy, znajduje si za daleko od routera lub punktu

dostpowego.
Rysunek 47.1. Centrum sieci i udostpniania

Rysunek 47.2.
System Windows
udostpnia kilka
pakietw do
rozwizywania
problemw
Sprzt sieciowy nie jest skonfigurowany zgodnie z instrukcjami podawanymi

przez producenta.
935
936
Najpierw naley zawsze przejrze materiay dotyczce rozwizywania problemw ze

sprztem, jakie umieszcza w jego dokumentacji producent. Jeeli mamy pewno, e komputer znajduje si w zasigu punktu dostpowego, a cay sprzt jest skonfigurowany prawidowo, to inne przyczyny problemw mona wyledzi za pomoc systemu pomocy
i obsugi technicznej.
Jeeli system Windows nie jest w stanie zidentyfikowa problemu i rozwiza go, to
moemy skorzysta z opisywanych w kolejnych punktach technik i narzdzi pozwalajcych na rczne przetestowanie sieci.
Najczstszy problem z sieciami
Najczstszym powodem problemw przy prbach poczenia si z innym komputerem w tej samej
sieci lokalnej s ustawienia Zapory systemu Windows. Domylnie system Windows nie pozwala
na udostpnianie zasobw innym komputerom. Funkcj t trzeba specjalnie wczy w konfiguracji
Zapory systemu Windows.
W tym celu naley klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania. Jeeli okno
panelu sterowania zostanie otwarte w widoku kategorii, to naley klikn w nim cze System
i Zabezpieczenia, a nastpnie cze Zapora systemu Windows. Jeeli Panel sterowania zostanie
otwarty w widoku klasycznym, wystarczy dwukrotnie klikn ikon Zapora systemu Windows. Zapora
powinna by wczona, a w lewym panelu okna naley klikn cze Zezwalaj programowi lub
funkcji na dostp przez Zapor systemu Windows. W otwartym oknie naley klikn cze Zmie
ustawienia, a w kolejnym oknie wybra kart Wyjtki i przy opcji Udostpnianie plikw i drukarek
zaznaczy ten rodzaj sieci, w ktrym chcemy wczy udostpnianie (prywatna lub publiczna). Na
koniec naley klikn przycisk OK i zamkn wszystkie pozostae okna.
Rozwizywanie problemw z konkretnym poczeniem

Aby rozwiza problem z konkretnym poczeniem sieciowym, naley otworzy panel
sterowania, klikn w nim cze Wywietl stan sieci i zadania znajdujce si pod nagwkiem Sie i Internet. W otwartym oknie Centrum sieci i udostpniania naley w lewym
panelu klikn cze Zmie ustawienia karty sieciowej. Otwarte zostanie wtedy okno
z list istniejcych pocze sieciowych (rysunek 47.3). Aby rozwiza problem z danym
poczeniem, naley klikn jego ikon prawym przyciskiem myszy i wybra z menu
kontekstowego pozycj Diagnozuj.
Rysunek 47.3.
Poczenia sieciowe
937
Jeeli poczenie nadal nie dziaa zgodnie z oczekiwaniami, moemy wykona kilka dodatkowych testw za pomoc wiersza polecenia i w ten sposb dotrze do sedna problemu.
Testowanie za pomoc wiersza polecenia

Istnieje kilka przydatnych narzdzi dziaajcych w wierszu polecenia, za pomoc ktrych
mona prbowa rozwizywa problemy z sieci. Pierwszym z nich jest polecenie ping.
ping
Polecenie ping wysya na podany adres IP pakiety testujce, ktre w funkcjonujcej sieci
powoduj odesanie pakietu odpowiedzi. Domylnie polecenie to wysya cztery pakiety
testujce, ale moemy nakaza wysanie dowolnej liczby pakietw, a nawet wysyanie ich
w nieskoczono (do czasu, a sami zamkniemy program).
W ramach rozwizywania problemw za pomoc polecenia ping naley najpierw przetestowa poczenie ze swoim komputerem, wydajc polecenie ping localhost.
Powinnimy otrzyma cztery odpowiedzi. Jeeli tak si nie stanie, to znaczy, e problem
ley w konfiguracji karty sieciowej i to tam naley skoncentrowa dalsze dziaania.
Jeeli otrzymamy od swojego komputera cztery odpowiedzi, to moemy sprbowa przetestowa co poza nim. Na przykad przy prbach rozwizywania problemw z poczeniem internetowym mona zastosowa do testw adres IP naszej bramy sieciowej. Jeeli
korzystamy z poczenia bezprzewodowego, to moemy wysa pakiety testujce na adres
IP punktu dostpowego. W przypadku sieci przewodowej bdzie nas interesowa adres IP
routera. W ten sposb mona sprawdza kolejne elementy sieci, a do znalezienia miejsca, ktre nie odpowiada na pakiety testowe. Jeeli na przykad odpowiedzi otrzymujemy
od bramy sieciowej, ale nie odpowiada nic, co znajduje si poza bram, to problem najprawdopodobniej spowodowany jest przez dostawc usug internetowych.
Prosz pamita, e brak odpowiedzi na pakiety polecenia ping nie musi oznacza
problemw z testowanym urzdzeniem. Jeeli konfiguracja danego urzdzenia nakazuje
mu odrzuca takie pakiety, to nie bdziemy od niego otrzymywa odpowiedzi.
tracert
Kolejnym poleceniem, ktrego moemy uy do rozwizywania problemw z sieci,
jest tracert. Polecenie to ledzi tras pakietw do okrelonego adresu i bardzo przydaje
si do lokalizowania miejsca powstania problemu z naszym poczeniem. Na przykad
moemy uruchomi to polecenie i poda mu adres publicznego serwera, ale jeeli ledzenie zatrzyma si na naszej bramie internetowej, to najprawdopodobniej to wanie ona jest
rdem problemw. Jeeli lad urwie si gdzie w internecie (albo na ktrym z adresw
naszego dostawcy usug internetowych), to rdo problemu ley poza nasz sieci.
Aby skorzysta z polecenia tracert, naley otworzy okno wiersza polecenia i wpisa
w nim polecenie tracert adres, w ktrym adres jest adresem lub nazw urzdzenia sieciowego. Podobnie jak w przypadku polecenia ping, brak odpowiedzi na pewnym etapie
nie daje nam cakowitej pewnoci, e to wanie tam ley przyczyna, poniewa pewne
938
urzdzenia w sieci mog po prostu ignorowa pakiety testujce. Jeeli jednak jestemy
w stanie odbiera odpowiedzi pochodzce spoza naszej sieci, to znaczy, e poczenie
internetowe funkcjonuje prawidowo.
Polecenie tracert moe by bardzo pomocne przy wyszukiwaniu miejsca w sieci
powodujcego due opnienia (odpowiedzi przychodz po duszym czasie).
Poniej przedstawiam przykadowy listing odpowiedzi polecenia tracert.

C:\Users\jboyce>tracert www.wp.pl
ledzenie trasy do wp.pl [212.77.100.101]
z maksymaln liczb 30 przeskokw:
1
2
3
4
5
6
7
1
*
23
22
28
27
37
ms
ms
ms
ms
ms
ms
1
*
19
*
30
24
33
ms
ms
ms
ms
ms
1
*
*
14
30
24
28
ms
ms
ms
ms
ms
10.6.6.1
Upyn limit czasu dania.
dns1.techmedia.com.pl [91.192.0.1]
z-techmedia.gl.digi.pl [213.227.72.105]
WP2.plix.pl [195.182.218.204]
do-r2.rtrd1.adm.wp-sa.pl [212.77.96.98]
www.wp.pl [212.77.100.101]
ledzenie zakoczone.
Ipconfig
Polecenie ipconfig wywietla informacje o konfiguracji sieci i szczeglnie przydaje si
do sprawdzania ustawie protokou TCP/IP, takich jak adresy IP, adresy serwerw DNS
i adres bramy. Aby przejrze pen konfiguracj wszystkich interfejsw sieciowych,
naley wyda polecenie ipconfig /all.
System Windows wywietli wtedy konfiguracj wszystkich kart sieciowych, ktra bdzie
podobna do poniszego listingu:
C:\Users\jboyce>ipconfig /all
Konfiguracja IP systemu Windows
Nazwa hosta . . . . . . . . .
Sufiks podstawowej domeny DNS
Typ wza . . . . . . . . . .
Routing IP wczony . . . . .
Serwer WINS Proxy wczony. .
Lista przeszukiwania sufiksw
. .
. .
. .
. .
. .
DNS
:
:
:
:
:
:
WINSEVEN
Hybrydowy
Nie
Nie
WAG160N
:
:
:
:
:
:
:
WAG160N
Realtek PCIe GBE Family Controller
00-1A-4D-50-CC-F4
Tak
Tak
fe80::8cb0:8149:b7a6:ce14%8(Preferowane)
192.168.1.100(Preferowane)
Karta Ethernet Poczenie lokalne:

Sufiks DNS konkretnego poczenia
Opis. . . . . . . . . . . . . . .
Adres fizyczny. . . . . . . . . .
DHCP wczone . . . . . . . . . .
Autokonfiguracja wczona . . . .
Adres IPv6 poczenia lokalnego .
Adres IPv4. . . . . . . . . . . .

Maska podsieci. . . . . . . . . .
Dzierawa uzyskana. . . . . . . .
Dzierawa wygasa. . . . . . . . .
Brama domylna. . . . . . . . . .
Serwer DHCP . . . . . . . . . . .
Identyfikator IAID DHCPv6 . . . .
Identyfikator DUID klienta DHCPv6
:
:
:
:
:
:
:
939
255.255.255.0
12 lutego 2010 16:32:50
13 lutego 2010 16:32:49
192.168.1.1
192.168.1.1
201333325
00-01-00-01-0F-AE-70-94-00-1A-4D-50-CC-F4
Serwery DNS . . . . . . . . . . . : 192.168.1.1

8.8.8.8
NetBIOS przez Tcpip . . . . . . . : Wczony
Karta Ethernet VirtualBox Host-Only Network:
Opis. . . . . . . . . . . . . . .
Adres fizyczny. . . . . . . . . .
DHCP wczone . . . . . . . . . .
Adres IPv6 poczenia lokalnego .
Adres IPv4. . . . . . . . . . . .
Maska podsieci. . . . . . . . . .
Brama domylna. . . . . . . . . .
Identyfikator IAID DHCPv6 . . . .
Identyfikator DUID klienta DHCPv6
Serwery DNS . . . . . . . . . . .
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
VirtualBox Host-Only Ethernet Adapter

08-00-27-00-40-FD
Nie
Tak
fe80::7406:746a:e7f0:21ce%43(Preferowane)
192.168.56.1(Preferowane)
255.255.255.0
738721831
00-01-00-01-0F-AE-70-94-00-1A-4D-50-CC-F4
fec0:0:0:ffff::1%1
fec0:0:0:ffff::2%1
fec0:0:0:ffff::3%1
NetBIOS przez Tcpip . . . . . . . : Wczony
Karta tunelowa Poczenie lokalne*:
Stan nonika . . . . . . . . . .
Opis. . . . . . . . . . . . . . .
Adres fizyczny. . . . . . . . . .
DHCP wczone . . . . . . . . . .
.: Nonik odczony
:
: isatap.{876645EA-4BD2-4374-A67F-43F0903A179C}
: 00-00-00-00-00-00-00-E0
: Nie
: Tak
Oprcz moliwoci wywietlenia konfiguracji interfejsw sieciowych komputera polecenie ipconfig moe te odnowi adres IP w serwerze DHCP. Jeeli dane poczenie
nie zdoao uzyska swojego adresu IP, to moemy ponowi prb, wydajc polecenie
ipconfig /renew.
Za pomoc tego polecenia moemy te wyczyci bufor nazw lokalnej usugi DNS. Za
kadym razem, gdy prbujemy uzyska dostp do zasobw w sieci poprzez ich nazw,
tak jak www.helion.pl, lokalna usuga DNA prbuje przeksztaci t nazw w adres IP.
Najpierw sprawdza przy tym lokalny bufor naszego komputera i jeeli znajdzie tam odpowiednie zapisy, to od razu zwrci wynik bez koniecznoci stosowania zewntrznych zapyta
DNS. Jeeli jednak w buforze nie ma wystarczajcych danych, to lokalna usuga DNS
wysya zapytania do zdalnych serwerw DNS w celu uzyskania odpowiednich informacji.
System Windows 7 oprcz prawidowych wynikw przechowuje w buforze DNS rwnie
przypisania nieprawidowe. Jeeli prba dostpu do zasobu si nie powioda, to lokalna
940
usuga DNS nie bdzie wicej wysya zapyta dotyczcych tego zasobu, do czasu przedawnienia zapisw w buforze. Moemy zatem wyczyci bufor wczeniej, aby lokalna
usuga DNS ponownie odpytaa serwery DNS o adres IP interesujcego nas zasobu. Operacj t mona przeprowadzi za pomoc polecenia ipconfig /flushdns.
z drukarkami sieciowymi
Jeeli nie jestemy w stanie odszuka w sieci drukarki, to najpierw trzeba sprawdzi, czy
jest ona prawidowo udostpniona w zdalnym systemie. Oprcz tego trzeba te sprawdzi, czy uda si nam co wydrukowa z komputera, do ktrego podczona jest drukarka.
Jeeli lokalne drukowanie jest moliwe, to trzeba skontrolowa wszystkie parametry udostpniania tej drukarki w sieci. W tym celu naley wykona ponisze kroki:
1. Klikn przycisk Start i wybra z menu pozycj Panel sterowania. Jeeli Panel
sterowania zostanie otwarty w widoku kategorii, to naley klikn cze Wywietl
stan sieci i zadania. Jeeli Panel sterowania zostanie otwarty w widoku klasycznym,
to wystarczy klikn ikon Centrum sieci i udostpniania.
2. W otwartym oknie Centrum sieci i udostpniania naley w lewym panelu klikn
cze Zmie zaawansowane ustawienia udostpniania, aby otworzy stron
Zaawansowane ustawienia udostpniania pokazan na rysunku 47.4.
Rysunek 47.4. Konfigurowanie udostpniania drukarek
941
3. Wybra opcj Wcz udostpnianie plikw i drukarek i klikn przycisk Zapisz

zmiany.
4. Otworzy okno Urzdzenia i drukarki i klikn dwukrotnie ikon drukarki, ktr
chcemy udostpni.
5. W otwartym oknie dialogowym klikn dwukrotnie opcj Dostosuj drukark,
aby otworzy okno waciwoci drukarki.
6. Wybra kart Udostpnianie i zaznaczy na niej opcj Udostpnij t drukark,
a nastpnie klikn przycisk OK.
Po upewnieniu si, e drukarka zostaa prawidowo udostpniona, naley usi przy
komputerze, z ktrego chcemy uy tej drukarki, klikn w nim przycisk Start i wybra
z menu pozycj Sie. W otwartym oknie naley klikn dwukrotnie ikon komputera,
do ktrego podczona jest ta drukarka, a nastpnie klikn dwukrotnie ikon samej drukarki i zainstalowa j w systemie.
Korzystanie z innych rde informacji

Jak ju wspomniaem, na pocztek trzeba zawsze skontrolowa rzeczy najbardziej oczywiste, takie jak przewody sieciowe lub sia sygnau z punktu dostpowego. cza zgromadzone w lewej kolumnie okna Centrum sieci i udostpniania mog pomc nam w wyeliminowaniu tych najbardziej oczywistych przyczyn rnych problemw.
Nie mona te zapomnie o Spoecznoci Microsoft. By moe ktry z jej czonkw
mia ju podobne problemy i udao mu si je rozwiza. Wszystkie grupy dyskusyjne
mona przejrze po klikniciu w oknie pomocy cza Spoecznoci Microsoft albo po
skonfigurowaniu programu Poczta usugi Windows Live do wsppracy z tymi grupami.
942
Dodatki
W tej czci:
Dodatek A Unowoczenianie systemu do wersji Windows 7
Dodatek B Instalowanie nowego systemu Windows 7
Dodatek C Uniwersalne skrty klawiszowe
Jeeli niedawno kupilimy nowy komputer, to Windows 7 jest ju najprawdopodobniej
na nim zainstalowany. Jeeli jednak na komputerze dziaa Windows Vista, to konieczne
bdzie zainstalowanie na nim Windows 7. Mamy tutaj dwie moliwoci instalacji nowego
systemu: unowoczenienie istniejcego lub cakowicie nowa instalacja. W dodatku A bd
wyjania metod unowoczeniania systemu Windows Vista do Windows 7. Z kolei
w dodatku B zajmiemy si instalowaniem systemu Windows 7 od nowa.
W dodatku C znajduje si duga lista skrtw klawiszowych, ktrych moemy uy
w Windows 7 oraz w niektrych aplikacjach doczanych do tego systemu.
944
Dodatki
945
Dodatek A
Unowoczenianie
systemu
do wersji Windows 7
W tym dodatku:
Wymagania systemu Windows 7
Przygotowania do instalacji
Instalowanie systemu Windows 7
Jeeli kto kupi nowy komputer z zainstalowanym ju systemem Windows 7 i nie ma

ochoty na instalowanie w nim dodatkowego systemu, to moe przesta czyta ten dodatek, poniewa nie znajdzie w nim dla siebie nic interesujcego. Mona od razu przej do
wprowadzenia lub do rozdziau 1. i cakowicie zapomnie o istnieniu tego dodatku.
Jeeli jednak kupilimy system Windows 7 w wersji unowoczenienia, ktre ma zastpi
dotychczasowy system, ale jeszcze go nie zainstalowalimy, to proponuj najpierw przeczyta ten dodatek. Szczerze mwic, wcale nie trzeba przeczyta caego dodatku, eby rozpocz unowoczenianie systemu. Cakowicie wystarczy wykonanie poniszych krokw:
1. Woy do napdu pyt DVD z aktualizacj systemu Windows 7 i poczeka
kilka sekund.
2. Wykonywa instrukcje wywietlane na ekranie przez program instalujcy system
Windows 7 w miejsce dotychczasowego systemu.
Po zakoczeniu instalacji mona wyj pyt z napdu, umieci w bezpiecznym miejscu i zapomnie o pozostaej czci tego dodatku. Jeeli jednak nie uda si w ten sposb
przeprowadzi pomylnej instalacji systemu, to trzeba czyta dalej.
Musz tutaj wspomnie o pewnej wanej sprawie. Trzeba pamita o tym, e do Windows 7
mona unowoczeni tylko system Windows Vista; nie uda si to z wczeniejszymi wersjami systemu. Uruchamiaem ju wersj beta programu Windows 7 Upgrade Advisor
i cho testowane systemy byy w stanie obsuy system Windows 7, na komputerach
946
Dodatki
z Windows XP pojawiay si informacje o koniecznoci wykonania niestandardowej instalacji. Taki rodzaj instalacji zawsze tworzy nowy system, bez moliwoci unowoczenienia
istniejcego.
Wymagania systemu Windows 7

System Windows 7 wymaga do dziaania nieco bardziej rozbudowanego komputera ni
jego poprzednicy. Im wiksz moc obliczeniow bdzie mia komputer, a zarazem im
wiksze bdzie mia moliwoci, tym lepiej bdzie na nim dziaa nowy system operacyjny.
Poniej podaj absolutnie minimalne wymagania systemu:
1 GB pamici RAM dla wersji 32-bitowych (x86) lub 2 GB dla wersji

64-bitowych (x64).
Procesor 32- (x86) lub 64-bitowy (x64) o szybkoci przynajmniej 1 GHz.
Dysk twardy o pojemnoci przynajmniej 16 GB dla wersji 32-bitowych

lub 20 GB dla wersji 64-bitowych.
Karta graficzna zgodna z DirectX 9 ze sterownikami WDDM 1.0 lub

nowoczeniejsza (128 MB pamici wymagane jest przez kompozycje Aero).
Przed rozpoczciem unowoczeniania istniejcej instalacji systemu Windows Vista dobrze

jest uruchomi program Windows Upgrade Advisor dostpny bezpatnie pod adresem
http://www.microsoft.com/windows/windows-7/upgrade-advisor.aspx. Program ten generuje raport dotyczcy wszystkich elementw komputera, ktre trzeba wymieni na nowoczeniejsze, aby mc skutecznie pracowa w nowym systemie.
Kontrola przed instalacj

Jeeli kto uywa ju komputera PC z wczeniejszymi wersjami systemu Windows, to
przed unowoczenieniem systemu powinien wykona nastpujce kontrole:
Jeeli komputer ma pewne funkcje automatycznego wyczenia po pewnym czasie

nieaktywnoci uytkownika, ktre czsto spotyka si w komputerach przenonych,
to naley je wyczy.
Jeeli w systemie dziaa program antywirusowy, to naley przeprowadzi pene

skanowanie systemu i usun wszystkie wykryte wirusy, ktre mog si ukrywa
w systemie.
Po wykonaniu takiego skanowania naley wyczy program antywirusowy

i nie wcza go do czasu zakoczenia unowoczeniania systemu.
Upewni si, e wszystkie urzdzenia zewntrzne, takie jak drukarki, modemy,

zewntrzne dyski twarde i inne, s podczone do komputera i wczone, tak eby
system Windows 7 mg je wykry ju w czasie instalowania.
Jeeli to moliwe, naley wykona kopi zapasow caego dysku twardego. Jeeli
jest to niemoliwe, to naley przynajmniej zapisa wszystkie informacje konieczne
947
do poczenia z kontami internetowymi i wykona kopi zapasow wanych

dokumentw, wiadomoci pocztowych, nazw i adresw oraz wszystkich innych
elementw, ktre bd nam potrzebne po wykonaniu unowoczenienia systemu.
Zdaj sobie spraw z tego, e poza firmami mao kto ma moliwo wykonania kopii
zapasowej caego dysku twardego. Naley jednak wykona przynajmniej kopi zapasow
dokumentw, wiadomoci pocztowych, kontaktw itp., poniewa te informacje mona
atwo umieci w nowym systemie za pomoc programu atwy transfer w systemie Windows, na temat ktrego mwiem ju w rozdziale 12.
W rozdziale 27. przedstawiam kilka oglnych wskazwek na temat tworzenia kopii
zapasowych dokumentw.
Instalowanie systemu Windows 7

W celu wykonania unowoczenienia istniejcej wersji systemu Windows naley normalnie uruchomi komputer. Najlepiej jest uruchomi go ponownie, tak eby dostpny
by tylko pulpit, bez adnych otwartych programw ani okien dialogowych. Naley wtedy
woy do napdu pyt instalacyjn z systemem Windows 7 i poczeka na pojawienie
si ekranu powitalnego. Jeeli w cigu p minuty nic si nie stanie, to naley wykona
ponisze kroki:
1. Otworzy folder Mj komputer.
2. Otworzy ikon napdu CD lub DVD. Jeeli pojawi si ekran powitalny, to mona
pomin nastpny krok.
3. Klikn (albo klikn dwukrotnie) ikon pliku setup (lub setup.exe).
Teraz na ekranie powinien by ju widoczny ekran powitalny instalacji systemu Windows 7. Moemy zatem rozpocz procedur instalowania:
1. Wybra opcj Zainstaluj teraz.
2. Gdy pojawi si okno Pobierz wane aktualizacje do zainstalowania, bdziemy
mogli poczy si z internetem i pobra najnowsze aktualizacje instalowanego
wanie systemu Windows 7. Jeeli wybierzemy t opcj, to komputer bdzie
musia mie aktywne poczenie z internetem przez cay czas instalowania systemu.
Przed rozpoczciem faktycznej instalacji moemy skorzysta z programu atwy transfer
w systemie Windows doczanego do systemu Windows 7 i za jego pomoc skopiowa
pliki i ustawienia na inny komputer. Na temat tego programu mwiem ju w rozdziale 12.
Rozpocznie si procedura instalowania systemu. W czasie jej trwania mona zauway,

e od czasu do czasu ekran komputera staje si na chwilk czarny. Jest to cakowicie normalne i nie naley si niczego obawia. Jeeli obraz zniknie na duszy czas, to naley
porusza mysz, aby go z powrotem przywoa. Poza tym trzeba jeszcze wykonywa
instrukcje podawane na ekranie komputera.
948
Dodatki
Opcje instalacji
Procedura instalacji od tego momentu moe przyjmowa rn posta, zalenie od tego,
jak wersj systemu instalujemy. Oprcz tego na dziaanie procedury instalacji wpywa
bdzie te konfiguracja sprztowa naszego komputera. Kade pytanie zadawane przez
instalator systemu jest do dobrze opisywane na ekranie komputera, ale poniej podaj
krtkie objanienie elementw, z jakimi moemy si spotka.
Opcje regionalne, waluty i jzykw pozwala wybra nasz lokalizacj,

opis waluty i ukad klawiatury.
Klucz produktu tutaj naley wpisa klucz produktu, ktry mona znale
na kopercie z pyt instalacyjn systemu Windows 7.
Warunki licencji jeeli zgadzamy si z warunkami licencji systemu, naley

zaznaczy pole wyboru Akceptuj postanowienia licencyjne.
Unowoczenienie czy instalacja niestandardowa jeeli uznamy, e chcemy

wykona czyst instalacj systemu, naley wybra opcj Niestandardowa. Trzeba
jednak pamita, e ten tryb instalacji spowoduje usunicie z dysku wszystkich
plikw i dokumentw.
Raport zgodnoci program instalacyjny sprawdzi istniejc konfiguracj

systemu i skontroluje, czy nie ma w niej sterownikw niezgodnych z systemem
Windows 7.
Ustawienia zabezpiecze te ustawienia pozwalaj okreli, w jaki sposb

chcemy chroni swj system.
Ustawienia daty i czasu pozwalaj ustali biec dat i czas, wybra stref
czasow i okreli, czy system Windows ma automatycznie dokonywa zmiany
czasu z letniego na zimowy i vice versa.
Ponowne wczanie programw

uruchamianych automatycznie
Po zainstalowaniu systemu Windows 7 moe si okaza, e pewne programy, ktre
w poprzednim systemie uruchamiay si automatycznie, teraz musimy uruchamia samodzielnie. Za pomoc poniszej procedury mona ponownie wczy funkcje automatycznego uruchamiania tych programw:
1. Klikn przycisk Start, wpisa msconfig i nacisn klawisz Enter. W ten sposb
uruchomiony zostanie program Konfiguracja systemu, ktry nie ma swojej ikony
w menu Start.
2. W oknie programu Konfiguracja systemu wybra kart Uruchamianie.
3. Za pomoc przycisku Wcz wszystkie mona wczy automatyczne uruchamianie
wszystkich przeznaczonych do tego programw. Z drugiej strony mona te przejrze
list i wybra z niej tylko niektre programy.
949
5. Klikn przycisk Start, a nastpnie przycisk ze strzak znajdujcy si obok przycisku

z kdk, i wybra z listy pozycj Uruchom ponownie.
System uruchomi si ponownie, tym razem automatycznie uruchamiajc te wszystkie
programy, ktre uruchamiay si automatycznie w poprzedniej wersji systemu.
950
Dodatki
Dodatek B
Instalowanie nowego
systemu Windows 7
W tym dodatku:
Przygotowania do czystej instalacji
Wykonywanie czystej instalacji
Pozostaa cz instalacji
Jeeli kto wanie samodzielnie zbudowa sobie nowy komputer albo wymieni w dotychczasowym komputerze gwny dysk twardy, to bdzie musia wykona czyst instalacj
systemu Windows 7. Z technologicznego punktu widzenia jest to zdecydowanie najlepsze
wyjcie. Nie musimy przy tym przenosi do nowego systemu starych bagay, ktre
zawsze mog powodowa rne problemy.
Tak instalacj mona przeprowadzi nawet w przypadku, gdy na dysku znajduje si
ju zainstalowany system operacyjny. Trzeba jednak przy tym pamita, e jest to bardzo
powana operacja, poniewa w jej trakcie z dysku twardego usuwane s wszystkie znajdujce si na nim informacje. Nie ma tutaj adnych wyjtkw znikaj wszystkie programy, dokumenty, ustawienia, informacje o kontach internetowych i inne. Co wicej,
nie ma adnej moliwoci pniejszego przywrcenia tych danych. Na wypadek, gdyby
kto przeoczy t niezwykle istotn informacj, pozwol sobie zapisa j w postaci osobnego ostrzeenia.
Procedury opisywane w tym rozdziale przeznaczone s wycznie dla zaawansowanych
uytkownikw. Do ich wykonania konieczna jest wiedza na temat sprztu komputerowego,
konfiguracji BIOS-u, metod tworzenia kopii zapasowych danych znajdujcych si na dysku,
ustawie kont internetowych, wiadomoci pocztowych, ulubionych oraz innych elementw.
Trzeba te umie wyszuka techniczne informacje dotyczce sprztu zainstalowanego
w komputerze. Nie naley tu myli czystej instalacji z czystym uruchomieniem.
952
Dodatki
Przygotowania do czystej instalacji

Wikszo specjalistw woli wykona czyst instalacj przy unowoczenianiu systemu
Windows do nowszej wersji, poniewa w ten sposb unika si ryzyka zwizanego z nakadaniem jednego systemu na drugi. Poza tym, jest to dobra wymwka do kupienia sobie
wikszego i szybszego twardego dysku. Dotychczasowy dysk mona wykorzysta w komputerze jako dysk dodatkowy, dziki czemu przeniesienie plikw z poprzedniego systemu
bdzie ju bardzo proste. Mimo to, nawet w tej sytuacji, po zainstalowaniu nowego
systemu bdziemy musieli ponownie zainstalowa wszystkie programy i wprowadzi
wszystkie ustawienia znane z poprzedniego systemu.
Tworzenie kopii zapasowych

Jeeli do wykonania czystej instalacji mamy zamiar wykorzysta dysk twardy z dotychczasowym systemem, to musimy pamita, e w tym procesie zniszczone zostan wszystkie
dane znajdujce si na tym dysku. W zwizku z tym przed instalacj systemu naley:
Zapisa wszystkie informacje na temat swojego poczenia internetowego, tak eby

w nowym systemie mona je byo atwo odtworzy.
Wykona kopi zapasow lub wyeksportowa wszystkie wiadomoci pocztowe,

ulubione oraz wszystkie inne elementy, tak eby mona byo je przywrci
po zainstalowaniu systemu. Prosz pamita, e wszystko to, czego nie zapiszemy,
zostanie na zawsze utracone. Nie dotyczy to jedynie kont pocztowych obsugiwanych
przez przegldark internetow, poniewa one nie zapisuj wiadomoci
na naszym komputerze.
Wykona kopi zapasow wszystkich dokumentw, poniewa w czasie instalowania

systemu zostan one usunite z dysku razem z dotychczasowym systemem Windows
oraz wszystkimi innymi programami.
Czysta instalacja systemu powoduje wyczyszczenie zawartoci caego dysku twardego,
co waciwe oznacza wyczyszczenie wszystkiego, co mamy w komputerze. Uytkownicy,
ktrzy nie do koca zdaj sobie spraw z konsekwencji tych dziaa, nie powinni prbowa
samodzielnego instalowania systemu Windows 7 ani jakiegokolwiek innego. Nikt
nie bdzie w stanie odtworzy danych, ktre ulegn zniszczeniu w procesie instalacji
systemu operacyjnego.
Jeeli system Windows jest ju zainstalowany na dysku C:, ktry chcemy wykorzysta
do wykonania czystej instalacji, to mona skorzysta z omawianego w rozdziale 12. programu atwy transfer w systemie Windows, aby wykona kopi zapasow dokumentw
i ustawie. Najlepiej byoby przesa te dane do innego komputera w tej samej sieci lokalnej.
Program atwy transfer w systemie Windows pozwala na przesanie do innego komputera plikw i folderw, ustawie poczty elektronicznej oraz innych elementw osobistych,
a pniej przeniesienie ich z powrotem do nowo zainstalowanego systemu. Operacj t
mona przeprowadzi z wykorzystaniem kabla USB atwego transferu, sieci lokalnej,
pyt CD lub DVD albo innych zewntrznych urzdze USB.
953
Aktualnie dyski twarde s wyjtkowo tanie, wic a prosi si o to, eby nowy system zainstalowa na nowym dysku twardym. W ten sposb nie trzeba si obawia o utrat danych
ze starego dysku, poniewa nie bdzie on bra udziau w instalowaniu systemu.
Upewnienie si, e mona uruchomi system

z pyty CD lub DVD
Zdecydowanie najatwiejszym sposobem uruchomienia czystej instalacji jest uruchomienie komputera za pomoc pyty DVD z systemem Windows 7. Najpierw trzeba si jednak upewni, e bdziemy w stanie uruchomi w ten sposb komputer. W tym celu naley
woy do napdu pyt z systemem Windows 7 i uruchomi ponownie komputer. Jeeli
na ekranie pojawi si komunikat Press any key to boot from CD or DVD, naley nacisn
spacj.
Jeeli po chwili zobaczymy komunikat adowanie plikw systemu Windows, to znaczy,
e udao si nam uruchomi komputer z pyty DVD. Naley wtedy nacisn kombinacj
klawiszy Ctrl+Alt+Del, aby uruchomi ponownie komputer i wyj z napdu pyt. Na
koniec mona cakowicie wyczy komputer.
Jeeli nie uda si nam uruchomi komputera z pyty DVD, to musimy odpowiednio zmieni ustawienia w BIOS-ie. Niestety, nie mog poda tu dokadnych wskazwek, poniewa ustawienia te uzalenione s od rodzaju BIOS-u umieszczonego na pycie gwnej
komputera. Zwykle jednak wystarczy w czasie uruchamiania komputera nacisn klawisz F2 lub Del, aby wywoa program konfiguracji BIOS-u. W programie tym naley
si upewni, e wczona jest opcja umoliwiajca uruchomienie komputera z pyty CD lub
DVD i napd ten ma wyszy priorytet ni dysk twardy.
Jeeli kto nie ma ochoty na modyfikowanie ustawie BIOS-u, to moe wybra urzdzenie rozruchowe pozwala na to wiele komputerw. Nacinicie odpowiedniego klawisza
podczas uruchamiania komputera informuje BIOS o tym, e chcemy wybra urzdzenie
rozruchowe. Najczciej uywane s w tym celu klawisze F10, F11 lub F12, ale najlepiej
bdzie przejrze dokumentacj komputera, aby dowiedzie si, ktry klawisz naley
nacisn.
Po zmianie ustawie BIOS-u naley ponownie woy pyt z systemem Windows 7 do
napdu, zapisa ustawienia BIOS-u i jeszcze raz uruchomi komputer. Jeeli wszystko zrobilimy prawidowo, to na ekranie powinien pojawi si komunikat adowanie plikw
systemu Windows, oznaczajcy prawidowe uruchomienie instalatora systemu. Naley wtedy
nacisn klawisze Ctrl+Alt+Del i wyj pyt z napdu, zanim komputer ponownie si
uruchomi.
Instalowanie na nowym dysku twardym

Jeeli system Windows 7 chcemy zainstalowa na nowo zakupionym dysku twardym, to
pierwszym krokiem powinno by ukrycie w BIOS-ie wszystkich pozostaych dyskw, tak
eby system mg skorzysta tylko z przeznaczonego dla niego dysku. Cakowicie wystarczy tu odczenie od pozostaych dyskw przewodw zasilajcych oraz przewodw interfejsw.
954
Dodatki
Wewntrz obudowy komputera nie wolno wykonywa adnych czynnoci, jeeli komputer
jest wczony, a nawet jeeli jest tylko podczony do zasilania. Naley te stosowa
opaski antystatyczne, aby ochroni elementy komputera przed niszczcymi wyadowaniami
elektrostatycznymi. Takie uszkodzenia powoduj natychmiastow utrat gwarancji.
W nastpnym kroku naley zainstalowa nowy dysk tak, eby by rozpoznawany przez
BIOS komputera. Nie mog poda tutaj dokadnej procedury, poniewa rni si ona
w urzdzeniach poszczeglnych producentw. Naley zatem postpowa zgodnie z instrukcjami podawanymi przez producenta napdu albo zasign informacji, odwiedzajc jego
witryn WWW. Po odpowiednim skonfigurowaniu dysku, komputer powinien zobaczy
go zaraz po uruchomieniu.
Bardzo moliwe, e w instrukcjach podawanych przez producenta znajd si informacje
dotyczce podziau dysku na partycje i formatowania ich. Mona je wykona, nawet jeeli
w czasie instalowania systemu Windows wykonamy kolejne formatowanie partycji. Co
prawda z podzielonego na partycje dysku nie bdziemy mogli uruchomi komputera, ale
przynajmniej w czasie instalowania systemu dysk od razu otrzyma liter C:.
Trzeba tu te wspomnie o sposobie podczania dysku do komputera, poniewa rne
rodzaje dyskw s inaczej podczane do pyty gwnej. Niemal wszystkie nowe systemy
s ju wyposaone w szeregowe zcza SATA (ang. Serial ATA). Nieco starsze komputery z pewnoci bd pozwalay na wykorzystanie zczy SATA i tradycyjnych, rwnolegych zczy PATA (ang. Parallel ATA). Kable SATA s cieniutkie i maj plastikowe
kocwki, troch podobne do zczy USB. Z kolei kable PATA s szerokie i paskie, koczce je plastikowe zcza maj prostoktny ksztat z dwoma rzdami maych otworw.
Na kolejnym etapie instalowania dysku musimy wiedzie, w jaki sposb bdzie on zasilany. W przypadku komputera typu laptop potrzebny nam bdzie dysk o wielkoci 1,8 lub
2,5 cala, ktry zasilany jest przez zcze magistrali. W przypadku komputerw biurkowych bdziemy korzysta ze zczy Molex (z biaego plastiku) albo z nowszych, czarnych
lub czerwonych zczy zasilania dla dyskw SATA. Wikszo komputerw jest ju wyposaona w zcza zasilajce Molex i SATA, dlatego zawsze trzeba zwraca uwag na to,
jakiego zcza zasilajcego wymaga nowy dysk. Niektre dyski SATA korzystaj ze zczy
Molex, ale w sklepach komputerowych mona kupi przejciwki SATA-Molex.
Jeeli chcemy samodzielnie zainstalowa dysk w komputerze, to musimy zapozna si
z tymi wszystkimi interfejsami, tak eby podczas zakupu wybra waciwy rodzaj dysku.
Wykonywanie czystej instalacji

Jeeli mamy cakowit pewno, e bdziemy w stanie odtworzy wszystkie dane z uywanego dotychczas dysku, to moemy przystpi do wykonywania czystej instalacji. Naley
umieci w napdzie DVD pyt z systemem Windows 7 i wyczy komputer, a nastpnie uruchomi go ponownie i rozpocz instalacj systemu. Na pocztek cay ekran bdzie
czarny, z wyjtkiem biaego paska postpu widocznego w dolnej czci ekranu, wyznaczajcego postp kopiowania plikw systemu na dysk. Po zakoczeniu kopiowania plikw
instalatora na ekranie pojawi si zielononiebieskie to oraz wskanik myszy. Instalacj
systemu naley przeprowadzi, wykonujc ponisze kroki:
955
1. W oknie dialogowym Instalowanie systemu Windows naley wybra jzyk, czas oraz
walut, a take rodzaj klawiatury, i klikn przycisk Dalej.
2. Po klikniciu cza Instaluj teraz zostaniemy poproszeni o podanie klucza produktu.
Po jego wprowadzeniu naley klikn przycisk Dalej.
3. Jeeli zgadzamy si z warunkami licencji, naley zaznaczy pola wyboru Akceptuj
warunku licencji i klikn przycisk Dalej.
4. Wybra opcj niestandardowej instalacji systemu.
5. W kolejnym oknie dialogowym wypisane zostan wszystkie dyski i partycje, jakie
instalator wykry w naszym komputerze. Z listy naley wybra partycj, na ktrej
chcemy zainstalowa system Windows 7. Jeeli na licie nie wida naszego nowego
dysku, to by moe kontroler, do ktrego podczony jest nasz dysk, wymaga
zastosowania specjalnego sterownika. Naley wtedy klikn cze Zaaduj sterownik
i wybra sterownik doczany do kontrolera przez jego producenta. Kliknicie
cza Opcje napdu otwiera okno pozwalajce na sformatowanie dysku przed
zainstalowaniem systemu Windows 7.
6. Na licie naley zaznaczy partycj, na ktrej ma zosta umieszczony system
Windows 7, i klikn cze Formatuj. Instalator wywietli jeszcze okno z informacj,
e wszystkie dane na tym dysku zostan bezpowrotnie utracone. Jeeli mamy
pewno, e nasze dane znajduj si w bezpiecznym miejscu, mona klikn
przycisk OK.
7. Gdy zakoczy si formatowanie, wartoci w kolumnach Pojemno i Wolne miejsce
bd prawie identyczne. Nie naley przejmowa si drobnymi rnicami midzy
nimi, poniewa wynikaj one ze sposobu pracy systemu plikw. Mona teraz
klikn przycisk Dalej. W tym momencie instalator rozpocznie kopiowanie na dysk
plikw systemu Windows.
Pozostaa cz instalacji
Kopiowanie plikw i instalowanie ich na dysku twardym zajmie troch czasu. W trakcie
instalowania systemu naley wykona ponisze kroki:
1. Zostaniemy poproszeni o wprowadzenie nazwy konta uytkownika, hasa i wybranie
dla niego obrazu.
2. Nastpnie naley wprowadzi nazw swojego komputera albo wykorzysta nazw
zaproponowan przez instalatora. Na tym etapie mona te wybra obraz ta pulpitu.
3. W oknie dialogowym Pom automatycznie chroni system Windows dobrze jest
zaznaczy opcj Uyj ustawie domylnych.
4. Nastpnie zostaniemy poproszeni o wybranie strefy czasowej, wprowadzenie
aktualnej daty oraz czasu. Po uzupenieniu tych danych naley klikn przycisk Dalej.
5. Na koniec mona klikn przycisk Uruchom, a instalacja systemu Windows 7
zostanie ukoczona.
Instalator bdzie przez pewien czas sprawdza wydajno naszego komputera i poprosi
nas o zalogowanie si do systemu. Po zakoczeniu tego etapu system Windows 7 bdzie
zainstalowany i gotowy do uycia.
956
Dodatki
Dodatek C
Uniwersalne
skrty klawiszowe
W tym dodatku:
Skrty oglne, okien dialogowych oraz Eksploratora
Skrty uatwie dostpu
Edycyjne skrty klawiszowe
Skrty klawiszowe przegldarki Internet Explorer
Oto podsumowanie wszystkich skrtw klawiszowych, ktrych mona uywa praktycznie w caym systemie Windows 7. Te same skrty uywane s w wielu rnych programach i wanie dlatego ten dodatek otrzyma tytu Uniwersalne skrty klawiszowe.
Oczywicie kady program moe mie te inne skrty klawiszowe uatwiajce dostp
do jego funkcji. Skrty te widoczne s przy odpowiednich pozycjach menu programw,
tak jak na rysunku C.1, przedstawiajcym grup Narzdzia gwne ze wstki programu
Microsoft Word 2007. Kombinacje klawiszy wywietlane po prawej stronie pozycji menu
opisuj skrty, ktre mona zastosowa, aby wywoa dan funkcj za pomoc klawiatury.
Wiele programw podaje te skrty klawiszowe w podpowiedziach wywietlanych po
wskazaniu mysz przycisku lub ikony. Na przykad na rysunku C.2 wskazuj przycisk
pogrubienia tekstu w programie Microsoft Excel 2007. Poniej wskanika myszy widoczny
jest opis kombinacji klawiszy Ctrl+B, ktra rwnie powoduje pogrubienie zaznaczonego
tekstu.
Praktycznie kady program dostarczany jest z wasnym systemem pomocy, ktry najczciej mona otworzy, naciskajc w aktywnym oknie programu klawisz F1. Innym rozwizaniem jest wybranie pozycji Pomoc z paska menu tego programu. W systemie pomocy
naley szuka sw skrty klawiszowe albo angielskiego zwrotu shortcut keys, a z pewnoci dotrzemy do strony z list wszystkich skrtw klawiszowych udostpnianych przez
dany program.
Oczywicie system Windows 7 rwnie ma swj system pomocy, o ktrym mwiem ju
w 5. rozdziale niniejszej ksiki. Chcc uzyska pomoc dotyczc klawiszy skrtw,
naley klikn przycisk Start, wybra z menu pozycj Pomoc i obsuga techniczna,
958
Dodatki
Rysunek C.1. Skrty klawiszowe na wstce programu Microsoft Word 2007
Rysunek C.2. Podpowiedzi ze skrtami klawiszowymi w pakiecie Microsoft Office 2007
959
a w otwartym oknie poszuka sw skrty klawiszowe. W uzyskanych wynikach wyszukiwania znajd si skrty klawiszowe zwizane z samym systemem Windows 7, jak i z wieloma wbudowanymi w ten system programami.
Oglne skrty klawiszowe

Aby
Nacinij klawisze
Skopiowa zaznaczone ikony
Ctrl+C
Wyci zaznaczone ikony
Ctrl+X
Wklei skopiowane lub wycite wczeniej ikony do biecego folderu
Ctrl+V
Cofn ostatnio wykonan operacj
Ctrl+Z
Usun zaznaczone ikony do Kosza
Del
Usun zaznaczone ikony bez przenoszenia ich do Kosza
Shift+Del
Zmieni nazw zaznaczonych ikon
F2
Rozszerzy zaznaczenie na kolejne ikony
Shift+ klawisze strzaek
Zaznaczy wszystkie elementy w otwartym dokumencie lub oknie
Ctrl+A
Szuka pliku lub folderu
F3
Wywietli waciwoci zaznaczonej ikony
Alt+Enter
Zamkn program dziaajcy w aktywnym oknie
Alt+F4
Otworzy menu skrtw aktywnego okna
Alt+ spacja
Zamkn aktywny dokument w oknie programu z wieloma

dokumentami
Ctrl+F4
Wczy funkcj Flip-3D
Przecza midzy otwartymi programami
Alt+Tab
Przeglda okna programw w kolejnoci ich otwierania
Alt+Esc
Przeglda elementy ekranu na pulpicie lub w otwartym oknie
F6
Wywietli menu skrtw wybranego elementu
Shift+F10
Wywietli lub zamkn menu Start
Ctrl+Esc lub (
Otworzy menu lub wykona operacj zwizan z pozycj menu
Alt+ podkrelona litera
Wywietli pasek menu w aktywnym programie
F10 lub Alt
Przej w menu w lewo lub w prawo
klawisze strzaek w lewo i w prawo
Przej w menu w gr lub w d
klawisze strzaek w gr i w d
Wybra zaznaczon pozycj menu
Enter
Odwiey zawarto aktywnego okna
F5
)+Tab
960
Dodatki
Aby
Nacinij klawisze
Przej do folderu nadrzdnego w oknie Eksploratora
Backspace
Anulowa biece zadanie
Esc
Otworzy menedera zada
Ctrl+Shift+Esc
Skopiowa przecigany element
Ctrl+ przecign
Przenie przecigany element
Ctrl+Shift+ przecign
Skrty klawiszowe okien dialogowych

Opis
Klawisze
Wybra opcj z podkrelon liter
Alt+ litera
Wybra przycisk, jeeli aktywna opcja znajduje si w grupie

przyciskw
klawisze strzaek
Otworzy folder nadrzdny w oknie dialogowym Zapisywanie jako

lub Otwrz
Backspace
Przej do poprzedniej karty
Ctrl+Shift+Tab
Przej do nastpnej karty
Ctrl+Tab
Rwnowane klikniciu przycisku OK
Enter
Rwnowane klikniciu przycisku Anuluj
Esc
Pomoc
F1
Wywietlenie elementw aktywnej listy
F4
Przejcie do poprzedniej opcji
Shift+Tab
Zaznaczenie lub usunicie zaznaczenia opcji
spacja
Przejcie do nastpnej opcji
Tab
Skrty klawiszowe programu Eksplorator Windows

Opis
Klawisze
Zwin zaznaczony folder
- na klawiaturze numerycznej
Wywietli wszystkie podfoldery zaznaczonego folderu
* na klawiaturze numerycznej
Zaznaczy lub zwin folder nadrzdny
strzaka w lewo
Rozwin biecy folder albo przej do nastpnego podfolderu
strzaka w prawo
Wywietli zawarto zaznaczonego folderu
+ na klawiaturze numerycznej
Wywietli doln cz aktywnego okna
End
Opis
Klawisze
Wywietli grn cz aktywnego okna
Home
Otworzy zaznaczony folder w nowym oknie
Shift+ dwukrotne kliknicie
961
Skrty klawiszowe uatwie dostpu

Opis
Klawisze
Otworzy Centrum uatwie dostpu
Wczy lub wyczy funkcj Klawisze myszy
lewy Alt+ lewy Shift+Num Lock
Wczy lub wyczy funkcj Duy kontrast
lewy Alt+ lewy Shift+Print Screen
Wczy lub wyczy funkcj Klawisze przeczajce
Num Lock przez pi sekund
Wczy lub wyczy funkcj Klawisze filtru
prawy Shift przez osiem sekund
Wczy lub wyczy funkcj Klawisze trwae
pi razy Shift
)+U
Skrty klawiszowe pomocy systemu Windows

Aby
Nacinij klawisz
Otworzy okno Pomocy i obsugi technicznej
F1 lub (
Wywietli spis treci
Alt+C
Wywietli menu Ustawienia poczenia
Alt+N
Wywietli menu Opcje
F10
Przej do poprzedniego tematu pomocy
Alt+ strzaka w lewo
Przej do nastpnego (przegldanego ju) tematu pomocy
Alt+ strzaka w prawo
Wywietli stron pomocy technicznej
Alt+A
Wywietli gwn stron systemu pomocy
Alt+Home
Przej do pocztku tematu
Home
Przej na koniec tematu
End
Wyszuka biecy temat
Ctrl+F
Wydrukowa temat
Ctrl+P
Przej do pola wyszukiwania
F3
)+F1
962
Dodatki
Skrty klawiszowe klawiatury firmy Microsoft

Opis
Klawisze
Wywietli lub ukry menu Start
Zablokowa komputer
)+L
Wywietli okno dialogowe waciwoci systemu
)+Break
Wywietli pulpit
)+D
Otworzy folder Komputer
)+E
Wyszuka plik lub folder
)+F
Szuka komputerw
Ctrl+(
Wywietli okno pomocy systemu Windows
)+F1
Zminimalizowa wszystkie okna
)+M
Przywrci wszystkie zminimalizowane okna
)+Shift+M
Otworzy okno dialogowe Uruchom
)+R
Wczy funkcj Flip-3D
)+Tab
Otworzy Centrum uatwie dostpu
)+U
Otworzy Centrum mobilnoci
)+X
)+F
Skrty klawiszowe nawigacji i edycji tekstu

Opis
Klawisze
Przenie kursor do nastpnego wiersza
strzaka w d
Przenie kursor w lewo o jeden znak
strzaka w lewo
Przenie kursor w prawo o jeden znak
strzaka w prawo
Przenie kursor do poprzedniego wiersza
strzaka w gr
Usun znak po lewej stronie kursora
Backspace
Przenie kursor na pocztek nastpnego akapitu
Ctrl+ strzaka w d
Przenie kursor na pocztek poprzedniego akapitu
Ctrl+ strzaka w gr
Przenie kursor na pocztek nastpnego sowa
Ctrl+ strzaka w prawo
Przenie kursor na pocztek poprzedniego sowa
Ctrl+ strzaka w lewo
Zaznaczy wszystko
Ctrl+A
Skopiowa do schowka
Ctrl+C
Skopiowa zaznaczony tekst w inne miejsce
Ctrl+ przecign
Opis
Klawisze
Zaznaczy do koca akapitu
Ctrl+Shift+ strzaka w d
Zaznaczy do koca sowa
Ctrl+Shift+ strzaka w prawo
Zaznaczy do pocztku sowa
Ctrl+Shift+ strzaka w lewo
Zaznaczy do pocztku akapitu
Ctrl+Shift+ strzaka w gr
Zaznaczy do koca dokumentu
Ctrl+Shift+End
Zaznaczy do pocztku dokumentu
Ctrl+Shift+Home
Wklei zawarto schowka w miejscu kursora
Ctrl+V
Wyci do schowka
Ctrl+X
Cofn ostatni operacj
Ctrl+Z
Usun zaznaczony tekst lub znak przed kursorem
Del
Anulowa wykonywane zadanie
Esc
Zaznaczy do znaku w wierszu powyej
Shift+ strzaka w gr
Zaznaczy do znaku w wierszu poniej
Shift+ strzaka w d
Zaznaczy znak z lewej strony
Shift+ strzaka w lewo
Zaznaczy znak z prawej strony
Shift+ strzaka w prawo
Zaznaczy od kursora do wskazanego miejsca
Shift+ kliknicie
Zaznaczy do koca wiersza
Shift+End
Zaznaczy do pocztku wiersza
Shift+Home
Zaznaczy tekst o jeden ekran w d
Shift+PgDn
Zaznaczy tekst o jeden ekran w gr
Shift+PgUp
Klawisze skrtu tablicy znakw

Opis
Klawisz
O jeden wiersz w gr
strzaka w gr
O jeden wiersz w d
strzaka w d
O jedn pozycj w lewo albo na koniec poprzedniego wiersza
strzaka w lewo
O jedn pozycj w prawo albo na pocztek nastpnego wiersza
strzaka w prawo
Przejcie do ostatniego znaku
Ctrl+End
Przejcie do pierwszego znaku
Ctrl+Home
Przejcie na koniec wiersza
End
Przejcie na pocztek wiersza
Home
963
964
Dodatki
Opis
Klawisz
Przejcie o jeden ekran w d
PgDn
Przejcie o jeden ekran w gr
PgUp
Przeczanie midzy trybem powikszenia i normalnym
spacja
Skrty programu Internet Explorer

Aby
Nacinij klawisze
Doda do tekstu wpisanego w pasku adresu przedrostek www.

i przyrostek .com
Ctrl+Enter
Doda biec stron do ulubionych
Ctrl+D
Klikn pasek informacji
spacja
Zamkn biec kart (albo biece okno, jeeli wyczone

jest przegldanie w kartach)
Ctrl+W
Zamkn inne karty
Ctrl+Alt+F4
Zamkn podgld wydruku
Alt+C
Zamkn aktualne okno (jeeli jest w nim tylko jedna karta)
Ctrl+W
Skopiowa zaznaczenie do schowka
Ctrl+C
Wywietli list wpisanych adresw
F4
Wywietli menu skrtw danego cza
Shift+F10
Wywietli pierwsz stron do wydrukowania
Alt+Home
Wywietli ostatni stron do wydrukowania
Alt+End
Wywietli nastpn stron do wydrukowania
Wywietli poprzedni stron do wydrukowania
Alt+ strzaka w lewo
Wywietli list powiksze w procentach
Alt+Z
Wyszuka na stronie
Ctrl+F
Przej do strony gwnej
Alt+Home
Przej do wybranego cza
Enter
Przej do nastpnej strony
Przej do poprzedniej strony
Alt+ strzaka w lewo lub Backspace
Przej do pola wyszukiwania
Ctrl+E
Wywoa pomoc
F1
Przej do poprzedniego elementu na stronie, paska adresu

lub paska czy
Shift+Tab
Aby
Nacinij klawisze
Przej do poprzedniej pozycji na licie sugestii funkcji

autouzupeniania
strzaka w d
Przej do poprzedniej karty (przy wczonym przegldaniu

w kartach)
Ctrl+Shift+Tab
Przej do paska informacyjnego
Alt+N
Przej do nastpnej karty (przy wczonym przegldaniu w kartach) Ctrl+Tab lub F6

lub do nastpnego elementu strony
Przej do nastpnego elementu na stronie, na pasku adresu
lub na pasku czy
Tab
Przej do nastpnej pozycji na licie sugestii funkcji

autouzupeniania
strzaka w gr
Przenie wybrany element w d na licie ulubionych, w oknie

porzdkowania ulubionych
Alt+ strzaka w d
Przenie wybrany element w gr na licie ulubionych, w oknie

porzdkowania ulubionych
Alt+ strzaka w gr
Przenie kursor w lewo, do nastpnego znaku przestankowego

w pasku adresu
Ctrl+ strzaka w lewo
Przenie kursor w prawo, do nastpnego znaku przestankowego

w pasku adresu
Ctrl+ strzaka w prawo
Przenie kursor na pocztek strony
Home
Przenie kursor na koniec strony
End
Otworzy now kart na pierwszym planie
Ctrl+T
Otworzy now kart w tle, ze stron z paska adresu
Alt+Enter
Otworzy now witryn lub stron
Ctrl+O
Otworzy nowe okno
Ctrl+N
Otworzy list kanaw RSS
Ctrl+J
Otworzy histori przegldania
Ctrl+H
Otworzy cze w nowej karcie w tle
Ctrl+ kliknicie
Otworzy cze w nowej karcie na pierwszym planie
Ctrl+Shift+ kliknicie
Otworzy wyszukiwanie w nowej karcie
Alt+Enter
Otworzy okno ustawie strony
Alt+U
Wklei zawarto schowka
Ctrl+V
Wydrukowa aktywn stron lub ramk
Ctrl+P
Odwiey biecy wygld strony
F5
Odwiey biecy wygld strony, niezalenie od znacznikw czasu Ctrl+F5
965
966
Dodatki
Aby
Nacinij klawisze
Zapisa biec stron
Ctrl+S
Przewin stron w d o jeden wiersz
strzaka w d
Przewin stron w d o jedn stron
PgDn
Przewin stron w gr o jeden wiersz
strzaka w gr
Przewin stron w gr o jedn stron
PgUp
Zaznaczy wszystkie elementy biecej strony
Ctrl+A
Wybra ramk do wydrukowania
Alt+F
Zaznaczy tekst w pasku adresu
Alt+D
Ustali opcje wydruku i wydrukowa stron
Alt+P
Zatrzyma adowanie strony
Esc
Przeczy si midzy kartami
Ctrl+Tab lub Ctrl+Shift+Tab
Przej do konkretnej karty
Ctrl+n (gdzie n jest cyfr od 1 do 8)
Przej do ostatniej karty
Ctrl+9
Przeczy midzy trybem normalnym i penoekranowym
F11
Wcza i wycza karty szybkiego dostpu
Ctrl+Q
Wpisa numer strony, ktr chcemy wywietli
Alt+A
Powikszy stron
Alt+ znak dodawania
Powikszy o 10%
Ctrl+ znak dodawania
Pomniejszy stron
Alt+ znak odejmowania
Pomniejszy o 10%
Ctrl+ znak odejmowania
Przywrci normalny wygld strony
Ctrl+0
Skorowidz
100Base-T, 882
10Base-T, 882
802.11, 892
802.11b, 883
802.11g, 883
802.11n, 883, 884
A
Accelerated Graphics Port, 784
Active Directory, 320, 904
AD, 904
adapter Bluetooth, 805
Address Space Layout Randomization, 200
ad-hoc, 883
administrator, 97
Adobe Reader, 534
adres e-mail, 390
adres IP, 167, 316, 889
odnawianie, 939
adres prywatny, 167
adres sieci, 167
adres URL, 136, 316, 356, 923
adware, 175, 176, 177
Aero, 207, 209
wymagania, 209
Aero Glass, 348
Aero Peek, 246
AGP, 784
akceleratory, 39, 361
Akcesoria, 58, 325
akcja przycisku zasilania, 236
aktualizacja programw, 699, 700
aktualizacja sterownikw, 695, 799
sterownik karty graficznej, 351
aktualizacja systemu do wersji Windows 7, 945
aktualizacje, 80, 194
aktualizacje opcjonalne, 196
Aktualizuj oprogramowanie sterownika, 351, 799
aktywacja kontroli rodzicielskiej, 128
Aktywny system plikw, 608

alarmy, 45
alarmy zapory, 170
Alt, 52
Alt+Tab, 69
AMD-V, 719
anonimowe FTP, 370
anti-malware, 171
anulowanie zadania drukowania, 683
aplikacje, 306, 745
Apple QuickTime, 417
ASLR, 200
aspect ratio, 222
Asystent zgodnoci programu, 714
ataki brutaln si, 95
ataki sownikowe, 95
atrybuty plikw, 512
Audio_TS, 599
automatyczne aktualizacje, 193
harmonogram pobierania aktualizacji, 198
historia aktualizacji, 199
przegldanie aktualizacji, 199
usuwanie aktualizacji, 199
Windows Update, 194, 195
wczanie, 195
zarzdzanie aktualizacjami, 196
zarzdzanie aktualizacjami opcjonalnymi, 196
zmiana sposobu dziaania aktualizacji, 197
automatyczne ponowne uruchamianie komputera
po bdzie systemu, 320
automatyczne uruchamianie jako usugi, 314
automatyczne uruchamianie programw, 305, 308
Autoodtwarzanie, 402, 444, 597, 600, 738
opcje, 601
pyty CD/DVD, 702
Uyj autoodtwarzania dla wszystkich nonikw
i urzdze, 600
zmiana operacji wykonywanych po woeniu
pyty CD lub DVD do napdu, 600
zmiana ustawie, 738
968
Autorozmieszczanie ikon, 221, 348

Autostart, 253, 308, 309
pomijanie wszystkich programw, 309
wyczanie automatycznego uruchamiania
aplikacji, 310
autoukrywanie paska zada, 246, 350
AVS Video Tools, 612
B
bajt, 463
barebone, 786
bezpieczestwo, 157
ASLR, 200
blokowanie wama, 159
eskalacja uprawnie w kontach
administracyjnych, 113
hasa, 95
konta uytkownikw, 91
Kontrola konta uytkownika, 112
Windows CardSpace, 119
Windows Defender, 177
zapobieganie wamaniom, 199
Zapora systemu Windows, 159
zasada najmniejszych wymaganych uprawnie, 97
zoliwe oprogramowanie, 175, 190
Bezpieczestwo rodzinne, 42, 127, 128, 132
definiowanie ustawie, 133
filtr sieci WWW, 135
filtrowanie stron WWW, 132
filtrowanie zawartoci, 133
Filtrowanie zawartoci sieci web, 135
identyfikator dziecka, 134
ograniczenia w sieci WWW, 135
przegldanie raportw dziaa, 136
raportowanie o operacjach wykonywanych
w sieci, 132
raporty aktywnoci, 133, 137
strony WWW, 135
zarzdzanie kontaktami, 133
bezpieczne instalowanie programw, 700
Bezpieczne usuwanie sprztu, 80, 782
Bezpieczne usuwanie sprztu i wysuwanie nonikw, 782
bezprzewodowa sie lokalna, 882
bezprzewodowe urzdzenia Bluetooth, 803
bezprzewodowy punkt dostpowy, 884
bezprzewodowy router szerokopasmowy, 883
biay kapelusz, 194
Biblioteka obrazw, 209
Biblioteki, 43
biblioteki mediw, 447
Biece elementy, 507
BIOS, 953
bit, 464
BitLocker, 640, 641

klucz szyfrujcy, 641
problemy, 642
szyfrowanie woluminu, 642
ukad TPM, 641
wyczanie funkcji, 643
wymagania sprztowe, 641
BlackBerry, 810
blackhat, 194
blokada, 118
BlokadaKliknicia, 231
blokowanie
klawisze funkcyjne, 140
pasek zada, 247
programy, 132
wamania, 159
wyskakujce okienka, 364
Blue Screen Of Death, 153
Bluejacking, 804
Bluetooth, 659, 803
adapter, 805
BlackBerry, 810
Bluejacking, 804
dodawanie urzdze, 807
drukarki, 807
instalacja drukarki, 807
instalacja klawiatury lub myszy, 808
instalacja telefonu komrkowego, 808
klawiatura, 808
klucz, 804
konfiguracja adaptera, 805
mysz, 808
odnajdowalne urzdzenie, 804
odnajdowanie, 804
osobista sie Bluetooth, 811
Palm PC, 811
parowanie, 804
podczanie urzdzenia Windows Mobile, 811
przenoszenie plikw midzy urzdzeniami, 813
rozwizywanie problemw, 812
sterowniki radiowe, 805
szyfrowanie, 804
telefony komrkowe, 808
typy urzdze, 804
urzdzenia Windows Mobile, 811
widoczne urzdzenie, 804
wspdzielenie poczenia internetowego, 813
bd strony, 752
bdy krytyczne, 871
bdy w programach, 763
BMP, 338, 391, 438, 452, 571
brama, 891
broadcast, 170
BSOD, 153
buffer overflow, 200
buffer overrun, 200
Skorowidz
bufor DNS, 939
bufor przegldarki, 856
bufor wydruku, 681
buforowanie drukarek, 667
C
Caps Lock, 275
Cardbus, 780
CardSpace, 120
cd, 535, 544, 720
CD, 295, 459, 593
CD Audio, 594
CD-R, 594
CD-ROM, 594
CD-RW, 295, 594
Centrum akcji, 45, 161, 162, 173, 186, 841
Ochrona przed wirusami, 189
Ochrona przed zoliwym oprogramowaniem, 186
oprogramowanie antywirusowe, 188
Zabezpieczenia, 189
Centrum powitania, 56, 85
Centrum sieci i udostpniania, 80, 810, 888, 891, 905,
934, 935
Rozwizywanie problemw, 934
Wywietl stan sieci i zadania, 889, 891
Zmie ustawienia karty sieciowej, 827, 888, 936
Zmie zaawansowane ustawienia udostpniania, 906
Centrum synchronizacji, 817, 819
definiowanie czasowego harmonogramu
synchronizowania plikw, 821
definiowanie opcji uruchamiania synchronizacji
za pomoc zdarze, 821
Harmonogram plikw trybu offline, 822
konfiguracja harmonogramu synchronizacji plikw
trybu offline, 819
Konfiguruj nowe powizania synchronizacji, 829
Kreator harmonogramu synchronizowania plikw
offline, 819
obsuga konfliktw synchronizacji, 825
opcje harmonogramu wykonywania
synchronizacji, 822
pliki trybu offline, 818
powizania synchronizacji, 819, 826
sprawdzanie daty wykonania ostatniej
synchronizacji, 826
synchronizacja z innymi urzdzeniami, 829
ustawienia plikw trybu offline, 822
Zarzdzaj plikami trybu offline, 823
Centrum uatwie dostpu, 259, 260
pomoc dla osb niedosyszcych, 278
pomoc dla osb niedowidzcych, 263
pomoc dla osb z problemami z poruszaniem si, 268
Poznaj zalecenia uatwiajce korzystanie
z komputera, 261
Uatw koncentracj na zadaniach, 279
969
Uatw korzystanie z klawiatury, 270, 275

Uatw korzystanie z myszy, 274
ustawienia administracyjne, 279
Uyj tekstu lub wizualnych alternatyw dwikw,
278
Uywaj komputera bez ekranu, 267
Wcz funkcj Klawisze filtru, 277
wybr opcji, 262
Zawsze odczytuj t sekcj na gos, 261
Zawsze skanuj t sekcj, 261
Zwiksz widoczno zawartoci ekranu, 268
certyfikaty, 123
chat, 137
ClearType, 212
cofanie operacji
kopiowanie plikw, 531
przenoszenie plikw, 531
zmiana nazwy pliku, 533
cofanie przywracania systemu, 636
Cofnij, 533
Cofnij Kopiuj, 531
Cofnij Przenie, 531
COM, 658
Comma Separated Value, 396
Compact Disk, 593
convert, 793
credentials, 121
CSV, 301, 396, 397
Ctrl, 52
czarny kapelusz, 194
czas, 281
czas pracy na baterii, 44
Czas z Internetu, 254
czcionki, 227, 327
niestandardowe ustawienie DPI, 227
przenoszenie z innego komputera, 303
zmiana rozmiaru, 227
Czcionki, 302, 327
czysta instalacja Windows 7, 952
czysty rozruch, 872
czyszczenie bufora DNS, 940
czyszczenie zawartoci pyt, 606
czytnik kart pamici, 404
D
Dalej, 84, 357
dane uwierzytelniajce, 121, 122
daty, 281
definiowanie
ograniczenia w sieci WWW, 135
sie lokalna jako domowa, 907
uprawnienia NTFS, 915
waciwoci drukarki, 664
defragmentacja dysku twardego, 858
Defragmentator dyskw, 859
del, 719
970
DEP, 199, 200, 755

opcje, 200
DHCP, 939
Digital Media Converter, 612
Digital Versatile Disk, 593
dir, 545, 720, 721
DirectAccess, 868
DirectX 9, 209
DISKPART, 794
DNS, 316, 940
Do przodu, 856
Dodaj drukark Bluetooth, 807
Dodaj lub usu konta uytkownikw, 109, 110
dodawanie
filmy do biblioteki mediw, 447
gadety, 256
indeksowane lokalizacje, 578
obrazy do galerii, 426
strona do paska cza, 250
tagi do obrazw, 402
urzdzenia Bluetooth, 807
wbudowane konto administratora do ekranu
logowania, 118
Dodawanie nowej drukarki, 805
dokumenty, 471, 731
drukowanie, 671
programy domylne, 731
Dokumenty, 58, 507, 508, 510
Dokumenty publiczne, 926
Dokumenty wspdzielone, 292
dokumenty XPS, 688
drukowanie, 688
doczanie do grupy domowej, 910
doczanie do osobistej sieci Bluetooth, 811
domeny, 904
domowa sie lokalna, 380
domylne dziaanie dla pyt DVD, 443
Dopasuj tekst ClearType, 213
DOS, 542, 712
doskey, 543
dostawca identyfikatorw sieciowych, 125
dostp do zdalnych zasobw, 919, 920
dostpno drukarki, 667
dostosowywanie
funkcja ClearType, 212
ikony, 221
obszar powiadomie, 251
pasek narzdzi cza, 250
pasek zada, 245
powiadomienia, 81
pulpit, 65
wielko czcionek, 227
wydajno, 840
wyszukiwanie w menu Start, 555
Dostrajanie technologii tekstu ClearType, 214
dots per inch, 224
download, 370
dowolne zmiany wielkoci okna, 74

DPI, 224, 346, 407
drukarki, 655
Bluetooth, 807
buforowanie, 667
COM, 659
definiowanie waciwoci, 664
dostpno, 667
drukarka domylna, 656
egzemplarz sterownika drukarki, 666
grupa drukarek, 666
instalacja, 658
Jako pierwsze drukuj dokumenty buforowane, 669
konfiguracja dostpnoci, 667
konfiguracja grupowania, 666
konfiguracja portw, 665
lokalne, 902
LPT, 659, 665
Microsoft XPS Document Writer, 688
opcje zaawansowane, 667
plug-and-play, 658
porty, 665
Przechowaj dokumenty po wydrukowaniu, 669
sterowniki, 661
testowanie drukarki, 657
udostpnianie, 916
Urzdzenia i drukarki, 656
USB, 659
waciwoci, 655, 662, 664
Wstrzymaj niedopasowane dokumenty, 668
wybr domylnych ustawie, 661
zdalne, 902
drukarki sieciowe, 659
bezprzewodowe, 659
Bluetooth, 659
instalacja, 659, 930
problemy, 692
uywanie, 930
drukowanie, 653, 681
bufor wydruku, 681
dokumenty, 671
dokumenty XPS, 688
drukarki, 655
dwustronne drukowanie, 673
ICM, 693
jako wydruku, 663, 674
kolejka wydruku, 682
kolejno stron, 662, 675
kolor, 675, 693
kontakty, 394
liczba kopii, 674
liczba stron na arkusz, 675
nonik, 675
opcje, 673
orientacja papieru, 663, 674
Skorowidz
podgld wydruku, 678
problem z komunikacj z drukark, 693
rczny duplex, 673
tryb EconoMode, 663
tryb offline, 686
ustawienia jakoci, 675
waciwoci, 655
wybr drukarki, 673
zaawansowane funkcje drukowania, 693
zadania, 681
zakres stron, 673
zarzdzanie kolorami, 693
zarzdzanie zadaniami, 681
zrzut ekranu, 676
rdo papieru, 675
Drukowanie, 672
drukowanie do pliku, 688
drukowanie obrazw, 429
drukowanie z folderu, 431
Galeria fotografii usugi Windows Live, 430
jako, 431
papier, 431
Drukuj, 394, 658, 671, 672
dual boot, 293
Due ikony, 66, 220
duy kontrast, 266
DVD, 295, 443, 444, 459, 593
DVD-, 595
DVD+, 595
DVD+R, 594
DVD+RW, 295, 594
DVD-R, 594
DVD-ROM, 594
DVD-RW, 295, 594
dwukrotne klikanie, 51
dysk, 457
dynamiczny, 789
GPT, 789
niewymienny, 458
podstawowy, 789
SSD, 858
trway, 457
USB, 108
wymienny, 458
Zip, 458
dysk naprawy systemu, 632
dysk resetowania hase, 107
stosowanie, 108
dysk twardy, 457, 787
defragmentacja, 858
formatowanie, 789
odzyskiwanie zmarnowanego miejsca, 856
partycje, 788
partycjonowanie, 789
wydajno systemu, 856
dyskietki, 296, 458, 459
dziury w oprogramowaniu, 194
971
Dwik, 215, 340

dwiki, 215
regulacja gonoci, 216
Schemat dwikowy, 216
E
EDID, 224
edycja
grafika, 337
kontakty, 390
rejestr, 764
tekst, 962
waciwoci pliku, 570
Edytor, 42
edytor IME, 287
edytor metod wprowadzania, 284
Edytor rejestru, 313, 769
efekty dwikowe, 215
efekty wizualne, 226, 854
EFS, 514
egzemplarz programu, 66
egzemplarz sterownika drukarki, 666
ekran, 222
ekran blokady, 118
ekran logowania, 54, 92
uatwienia dostpu, 260
eksploit, 195
Eksplorator Windows, 475, 476, 477
Automatycznie rozwi do biecego folderu, 494
cofanie operacji kopiowania lub przenoszenia
plikw, 531
filtrowanie folderu, 488
karta waciwoci, 568
klasyczne menu, 645
klikanie, 491
kolumny w widoku Szczegy, 485
kopiowanie plikw przez przeciganie, 527
kopiowanie plikw za pomoc dwch otwartych
folderw, 528
lista folderw, 646
litery dyskw, 499
menu, 478
nagrywanie pyt, 603, 609
nawigowanie, 480, 484
nawigowanie w panelu zawartoci, 483
Niedawno uywane strony, 480
Okienko nawigacji, 646
Okienko podgldu, 490
Okienko szczegw, 491
Opcje folderw, 494, 495
otwieranie programu, 477
Otwrz foldery w tym samym oknie, 494
Otwrz kady folder w osobnym oknie, 494
panel nawigacyjny, 479, 481
panel podgldu, 479, 490
972
Eksplorator Windows
panel szczegw, 479, 491
panel wyszukiwania, 478
panel zawartoci, 483
pasek adresu, 478, 480
pasek narzdzi, 479
pasek tytuu, 478
personalizacja zachowania folderw, 494
Podczas wpisywania w widoku listy, 502
Poka elementy obsugi podgldu w okienku
podgldu, 500
Poka litery dyskw, 499
Poka podrczny opis elementw folderw
i pulpitu, 500
Poka ukryte pliki i foldery, 496
Poka wszystkie foldery, 494
pliki NTFS w kolorze, 499
pole wyszukiwania, 478, 557
Poprzednie lokalizacje, 480
przenoszenie plikw, 524
przenoszenie plikw przez przeciganie, 527
przenoszenie plikw za pomoc dwch otwartych
folderw, 528
przycisk pokazu slajdw, 646
przycisk przechodzenia do folderu nadrzdnego, 646
rozbudowywanie listy Ulubionych czy, 482
skadniki programu, 477
skrty klawiszowe, 960
sortowanie ikon, 487
technika kopiuj-i-wklej, 530
tworzenie folderw, 508
tworzenie kopii plikw w tym samym folderze, 530
tworzenie ulubionego cza, 483
Udostpnianie, 501
ukady ikon, 487
Ukryj chronione pliki systemu operacyjnego
(zalecane), 499
Ukryj puste stacje w folderze Komputer, 497
Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw, 497
ukryte pliki, 496
ukrywanie opcjonalnych paneli, 479
Ulubione cza, 482
Uruchom okna folderw w osobnych procesach, 499
usuwanie plikw, 535
Uyj kreatora udostpniania (zalecane), 501
Uyj pl wyboru do zaznaczania elementw, 501
widoki ikon, 485
wybr widoku ikon, 485
wyszukiwanie, 557
Wywietl ikon pliku na miniaturach, 496
Wywietl informacje o rozmiarze plikw
w etykietach folderw, 496
Wywietl pen ciek na pasku tytuu
(tylko foldery klasyczne), 496
wywietlanie opcjonalnych paneli, 479
wywietlanie rozszerze plikw, 646
zarzdzanie ulubionymi czami, 483

zawarto folderu, 479
Zawsze pokazuj ikony, nigdy miniatury, 495
Zawsze pokazuj menu, 496
zaznaczanie ikon, 518
zaznaczanie przez przeciganie, 647
zmiana nazw wielu plikw, 534
zmiana nazwy pliku, 533
eksportowanie kontaktw, 395
pliki CSV, 397
pliki vCard, 397
elektroniczna ksika adresowa, 387
Elementy oglne, 510
Encrypting File System, 514
End User Licence Agreement, 701, 704
Enter, 52
Entertainment Software Rating Board, 131
erase, 719
ESBR, 131
Esc, 52
eskalacja uprawnie w kontach administracyjnych, 113
Ethernet, 881, 886
etykieta woluminu, 790, 795
EULA, 701, 704
Execution Prevention, 200
exFAT, 790, 796
exit, 543
exploit, 161, 194
ExpressCard, 780
Extended Display Identification Data, 224
Extended FAT, 796
F
F1, 52
Facebook, 38
fale radiowe, 894
FAQ, 762
FAT, 793
FAT32, 793
File Transfer Protocol, 369
filmy, 417, 418
dodawanie do biblioteki mediw, 447
DVD, 443, 444
odtwarzanie, 418, 444
tworzenie w Galerii fotografii usugi Windows
Live, 429
VCD, 443, 444
zmiana nazw, 418
Filtr Bezpieczestwo rodzinne usugi Windows Live, 133
filtrowanie danych, 160
filtrowanie folderu, 488
filtrowanie stron WWW, 132
filtrowanie zawartoci, 133
FireWire, 779
firmware, 776
Skorowidz
flash, 295, 460
F-Lock, 140, 319
fokus, 268
foldery, 455, 457, 467
atrybuty, 512
atrybuty zaawansowane, 512
Autostart, 308
Czcionki, 327
Dokumenty, 507, 508, 510
Dokumenty publiczne, 926
Elementy oglne, 510
ikony, 468, 511
indeksowanie plikw, 513
kompresja zawartoci, 514
Komputer, 462, 598
Kontakty, 387
Kosz, 538
Muzyka, 467, 507, 510
nadrzdny folder, 469, 507
Obrazy, 407, 411, 507, 510
okrelanie typu, 510
opcje, 509
personalizacja, 509
Pobierane pliki publiczne, 925
podfoldery, 469
Program Files, 475
przegldanie zawartoci, 467
Publiczny, 913
Sie, 921
stosowanie, 502
szyfrowanie zawartoci, 514
tworzenie, 507
ukryte, 496
Urzdzenia i drukarki, 656
Wideo, 446, 508, 510
Windows, 475
Wyszukiwania, 563
Zapisane wiadomoci, 624
zapisywanie plikw, 503
zmiana ikony, 512
Foldery, 925
foldery menu Start, 237
foldery publiczne, 913
udostpnianie, 913
foldery skompresowane, 329
kompresja plikw, 329
rozpakowywanie plikw, 330
Wyodrbnianie folderw skompresowanych (zip), 331
Foldery udostpnione, 916
foldery wirtualne, 440, 563
formanty ActiveX, 450
formatowanie
dysk, 466, 789
pyty CD/DVD, 607
formaty plikw obrazw, 436
FortiGate, 382
973
fragmentacja, 858
Frequently Asked Questions, 762
FTP, 369
anonimowe FTP, 370
klient, 370
konta, 370
logowanie na serwer, 371
pobieranie, 370
przesyanie, 370
Function Lock, 140
funkcja ReadyBoost, 778
Funkcje systemu Windows, 729
G
gadety, 55, 254
dodawanie, 256
manipulowanie, 256
Pokaz slajdw, 432
stosowanie, 256
usuwanie, 256
Galeria fotografii usugi Windows Live, 218, 402, 419
datowanie, 423
Dodaj nowe oznakowanie, 423
dodawanie obrazw do galerii, 426
dodawanie tagw do obrazw, 402
Docz folder do galerii, 427
drukowanie obrazw, 430
filtrowanie obrazw, 423
grupowanie obrazw, 421
Importuj z aparatu fotograficznego lub skanera,
402, 406, 428
modyfikacja znacznikw, 426
ocenianie, 423
opcje, 427
Oznakowania, 424
panel informacyjny, 424
podpisywanie, 423
pokaz slajdw, 422
Poka podgld obrazu i wideo w etykietach
narzdzi, 427
tworzenie filmw, 429
ukadanie obrazw, 421
Ustaw jako to pulpitu, 426
uywanie obrazu jako ta pulpitu, 426
widok miniatur, 421
wielko miniatur, 421
wybr elementw, 420
wybr miniaturek, 422
Wykrywanie twarzy, 428
znaczniki, 423
znakowanie, 423
GB, 832
GDI, 755
GHz, 831
GIF, 438, 571, 572
974
Giga, 464
Gigabit Ethernet, 882
Gono, 79
gniazda kart pamici, 404
go, 98
GPO, 170
GPT, 789
Graphics Interchange Format, 438
Group Policy Object, 170
grubo mrugajcego kursora, 268
Grupa domowa, 43, 903, 909
doczanie do grupy domowej, 910
haso, 909
udostpnianie folderw, 44
udostpnianie wybranym uytkownikom, 912
udostpnianie zasobw, 903, 911
wybr udostpnianych elementw, 911
wykluczanie udostpniania elementw, 911
zmiana hasa, 909
Grupa drukarek, 666
grupa robocza, 880, 903
nazwa, 903
grupowanie drukarek, 666
grupy dyskusyjne, 146
wtki, 146
grupy kontaktw, 392
dodawanie czonkw, 392
H
hardware, 775
hasa, 95
administrator, 702
ataki, 95
dysk resetowania, 107
grupa domowa, 909
odtwarzanie, 108
podpowiedzi, 96
tworzenie, 103, 104
zapamitywanie, 96
help, 543
Hibernacja, 61, 94, 863
hipercza, 357, 449
Historia, 357
hive, 764
HKCR, 766
HKCU, 765, 766
HKEY_CLASSES_ROOT, 766
HKEY_CURRENT_CONFIG, 766
HKEY_CURRENT_USER, 766
HKEY_LOCAL_MACHINE, 766
HKEY_USERS, 766
HKLM, 766
HKU, 766
host, 167
hover, 50
hybrydowy dysk twardy, 853
I
ICMP, 170
ico, 222
IDE, 787, 788
identyfikacja udostpnionych folderw, 916
identyfikator zestawu usug, 894
identyfikatory SSID, 894
IEEE, 892
IEEE 1394, 779, 893
IEEE 802.3, 893
ikony folderw, 511
ikony kont uytkownikw, 92
Ikony obszaru powiadomie, 81
ikony plikw, 470
ikony pomocy klawiaturowych w obszarze
powiadomie, 272
ikony powiadomie, 80
ikony pulpitu, 55, 63, 219
autorozmieszczanie, 221, 348
dostosowywanie, 221
personalizacja, 219
porzdkowanie, 65
tworzenie, 220
ukrywanie, 220
wielko czcionki, 347
wyrwnanie wedug siatki, 221
wywietlanie, 220
zmiana ikony, 222
zmiana uoenia, 220
zmiana wielkoci, 220
ikony skrtw, 220
iLink, 779
Image Color Management, 693
IME, 284, 285, 287
importowanie kontaktw, 395
Importuj wideo, 405
Importuj za pomoc, 405
indeks, 552
dodawanie lokalizacji, 578
odbudowywanie, 583
usuwanie lokalizacji, 578, 580
wybr indeksowanych typw plikw, 580
zarzdzanie, 577
zaszyfrowane pliki, 582
znaki diakrytyczne, 582
indeks stabilnoci, 850
Indeks wydajnoci systemu Windows, 833
Indeksowane lokalizacje, 578, 580
indeksowanie plikw, 513
informacje o pamici, 832
informacje o procesorze, 832
informacje o programach, 324
informacje o skrcie, 541
Informacje o systemie, 595, 596, 834, 835
informacje o wydajnoci systemu, 833
Skorowidz
Informacje wydajnoci i narzdzia, 849
InPrivate, 41
Input Method Editor, 284
instalacja
dysk twardy, 787
jzyki interfejsu uytkownika, 288
karty rozszerze, 784
pami RAM, 786
sprzt sieci bezprzewodowych, 895
sprzt sieciowy, 885
telefon komrkowy Bluetooth, 808
urzdzenia, 783
urzdzenia Palm PC, 811
instalacja drukarki, 658
Bluetooth, 807
drukarki podczane poprzez port szeregowy
lub rwnolegy, 658
drukarki z portem podczerwieni, 659
drukarki ze zczem USB, 659
instalacja nowego systemu Windows 7, 951
dysk twardy, 953
Pom automatycznie chroni system Windows, 955
procedura instalacji, 954
tworzenie kopii zapasowych, 952
uruchamianie systemu z pyty CD/DVD, 953
instalacja programw, 699
autoodtwarzanie, 702
informacje o uytkowniku, 704
instalacja z zewntrznych nonikw, 701
klucz produktu, 703
licencja uytkownika, 701
niezgodne programy, 713
numer seryjny, 703
operacje, 702
podsumowanie instalacji, 706
rodzaj instalacji, 706
sprawdzanie zgodnoci, 703
umowa licencyjna, 704
zakoczenie instalacji, 707
instalacja systemu Windows 7, 947
opcje instalacji, 948
instance, 66
Institute of Electrical and Electronics Engineers, 892
instrukcja obsugi doczana do komputera, 154
Integrated Drive Electronics, 787
Intel Virtualization Technology, 719
internet, 353
Internet Explorer (bez dodatkw), 452
Internet Explorer 8, 38, 355, 477
adres URL, 356
akceleratory, 39, 361
alarmy bezpieczestwa, 450
blokowanie wyskakujcych okienek, 364
Dalej, 357
Dodaj do paska ulubionych, 39
Dodaj do ulubionych, 362
dodatki, 452
975
dodawanie grup kart do ulubionych, 362

formanty ActiveX, 450
hipercza, 357, 449
Historia, 357
kanay RSS, 40
karty, 359
klient FTP, 370
klikanie hipercza, 449
kopiowanie obrazw ze stron WWW, 407
mechanizm powikszania widoku strony, 40
nawigacja, 40
Nie mona wywietli strony sieci Web, 451
obiekty Web Slice, 38, 361
opuszczanie bezpiecznego poczenia
internetowego, 450
Organizowanie ulubionych, 363
pasek informacyjny, 365
pobieranie programw, 450
porzdkowanie ulubionych, 363
powikszanie strony, 357
problemy, 453
przechodzenie midzy kartami, 359
przegldanie witryny WWW, 356
przenoszenie Ulubionych stron, 300
przeszukiwanie historii, 40
Rozmiar tekstu, 358
strona gwna, 358
szybkie wyszukiwanie, 38
ledzenie treci w sieci, 38
tryb InPrivate, 41
Tymczasowe pliki internetowe, 452
Ulubione, 361
uruchamianie, 355
ustawienia blokowania wyskakujcych okienek, 365
Web Slice, 361
Wcz lub wycz dodatki, 452
Wstecz, 357
wyszukiwanie na stronie, 40
zarzdzanie dodatkami, 452
zarzdzanie ulubionymi stronami, 361
zmiana domylnej strony gwnej, 358, 451
Znajd, 40
Internet Service Provider, 145
ipconfig, 167, 938
IPSec, 170
ISO, 605, 607
ISP, 145
iTunes, 534
J
jako wydruku, 663
Java, 741
Jeli zmienisz rozszerzenie nazwy pliku, plik moe
sta si niezdatny do uytku, 647
976
jzyk, 281
jzyk interfejsu uytkownika, 282, 288
instalacja, 288
jzyk Java, 741
jzyk wprowadzania, 282, 284
jzykowe pakiety interfejsu, 283
Joint Photographic Experts Group, 437
JPEG, 391, 417, 437, 571
jumplist, 36
K
kabel atwego transferu, 294
kable krosowe, 882
Kafelki, 622, 647
Kalkulator, 325
widoki, 326
kanay RSS, 40, 361
karta dwikowa, 216
karta graficzna, 209
aktualizacja sterownika, 351
karta interfejsu sieciowego, 880
karta PC, 885
karta PCI, 785
karta PCMCIA, 780, 885
karta sieciowa, 880
karta waciwoci, 568
karty osobiste, 120
karty pamici, 108, 403, 460, 461, 780
karty zarzdzane, 120
kaskada okien, 72
katalog AD, 904
KB, 434
Kilo, 464
klastry, 858
Klasyczny Windows, 207, 208
klawiatura, 52
Bluetooth, 808
czstotliwo migania kursora, 234
czstotliwo powtarzania, 234
opnienie powtarzania, 234
personalizacja, 233
przeczanie midzy otwartymi programami, 69
przesuwanie okien, 77
zmiana wielkoci okien, 77
Klawiatura programowa, 269, 287
Klawisz skrtu, 244
klawisze
F-Lock, 140, 319
funkcyjne, 52
modyfikatory, 52, 274
nawigacyjne, 52
pomoc, 52
Print Screen, 409
Windows, 52
Klawisze filtru, 276

konfiguracja, 277
Klawisze myszy, 270
konfiguracja, 273
Klawisze odbijajce, 277
Klawisze powtrzenia, 278
Klawisze przeczajce, 275
Klawisze trwae, 275
opcje, 275
Klawisze wolne, 278
klient
DNS, 316
FTP, 370
klikanie, 51
prawy przycisk, 51
klucz produktu, 703
kojarzenie typu pliku lub protokou z programem, 737
kolejka wydruku, 682
kolejno zada drukowania, 684
Kolor i wygld okien, 213
Kolor okna, 210
kompozycje, 207
Aero, 207
Klasyczny Windows, 207, 208
Windows 7, 207
Kompozycje systemu Aero, 348
kompresja, 791
foldery, 514
Komputer, 59, 462, 484, 526, 598
Dyski twarde, 463
przegldanie zawartoci dysku, 466
sprawdzanie wolnego miejsca na dysku, 465
Urzdzenia przenone, 463
Urzdzenia z wymiennymi nonikami pamici, 463
komputer lokalny, 902
komputer zdalny, 902
komunikatory, 80
komunikaty o bdach, 871
informacje o rozwizywaniu problemw, 871
numer bdu, 871
symboliczna nazwa bdu, 871
szczegy sterownika, 871
komunikaty powiadomie, 82
koncentracja na zadaniach, 279
koncentrator, 887
konfiguracja
adapter Bluetooth, 805
dostpno drukarek, 667
grupowanie drukarek, 666
harmonogram synchronizacji plikw trybu offline, 819
pliki trybu offline, 818
Pomoc zdalna systemu Windows, 373
porty drukarki, 665
przekazywanie portw, 384
sie, 886
sie bezprzewodowa, 892
sie przewodowa z komputerem udostpniajcym
poczenie internetowe, 887
Skorowidz
sie przewodowa z routerem, 890
udostpnianie drukarek, 940
udostpnianie poczenia internetowego, 887
Konfiguracja systemu, 311
kontrola automatycznego uruchamiania
programw, 311
Rozruch, 312
Uruchamianie, 313
Uruchamianie diagnostyczne, 312, 321
Uruchamianie normalne, 312
Uruchamianie selektywne, 312
Usugi, 313
konflikty synchronizacji, 825
konie trojaskie, 176
konta FTP, 370
konta uytkownikw, 53, 91, 758
go, 98
hasa, 95
ikony, 92
konta standardowe, 98
konta z uprawnieniami administracyjnymi, 98
kontrola rodzicielska, 128
korzystanie z kont, 110
logowanie, 92, 111
mechanizm kontroli kont uytkownikw, 112
nawigowanie po stronach kont uytkownika, 106
obrazek, 105
ochrona hasem, 102
panel sterowania, 100
tworzenie, 99
UAC, 112
uprawnienia, 92
usuwanie hasa, 109
usuwanie kont, 109
wbudowane konto administratora, 97
wamywanie si na standardowe konta, 109
wczanie konta gocia, 105
wylogowanie, 92, 93
wyczanie konta gocia, 105
zarzdzanie, 99, 106
zmiana konta, 101
zmiana nazwy konta, 105
zmiana obrazka konta, 105
zmiana typu konta, 101
zmienne rodowiskowe, 124
Konta uytkownikw, 99
Konta uytkownikw i Filtr rodzinny, 99, 108, 112, 123
kontakty, 387
dodawanie do grupy, 392
drukowanie, 394
edycja, 390
eksportowanie, 395
grupy, 392
importowanie, 395
Ja, 392
977
obrazki, 391
otwieranie, 390
pliki vCard, 397
tworzenie, 390
wspdzielenie w sieci, 398
Kontakty, 301, 387
drukowanie kontaktw, 394
edycja kontaktw, 390
eksportowanie kontaktw, 395
grupy kontaktw, 392
importowanie kontaktw, 395
Nowa grupa kontaktw, 392
obrazki kontaktw, 391
okienko nawigacji, 388
okienko podgldu, 388
otwieranie kontaktw, 388
pasek menu, 389
sposoby ogldania, 388
tworzenie kontaktu, 390
tworzenie kontaktu Ja, 392
tworzenie skrtw do kontaktw, 389
wspdzielenie kontaktw w sieci, 398
wyszukiwanie, 398
kontrola automatycznego uruchamiania programw, 311
Kontrola konta uytkownika, 112
opcje powiadomie, 116
wczanie mechanizmu, 114
wyczanie mechanizmu, 114
zoliwe oprogramowanie, 190
kontrola priorytetw procesora, 839
Kontrola rodzicielska, 127
aktywacja, 128
blokady uruchamiania okrelonych programw, 132
definiowanie limitw czasowych, 130
definiowanie zasad, 128
Dozwalaj i blokuj okrelone programy, 132
ESBR, 131
gry, 128, 131
kontrola gier, 131
limity czasowe, 130
ograniczenia czasowe, 128
Systemy klasyfikacji gier, 131
Ustal klasyfikacje gier, 131
Windows Live, 132
zezwolenia na uruchamianie okrelonych
programw, 132
kontrolka regulacji gonoci, 216
kopia zapasowa plikw, 622, 952
cay komputer, 631
odtwarzanie plikw, 629
rejestr, 769
Kopia zapasowa/Przywracanie, 624
definiowanie harmonogramu, 629
harmonogram, 627
kopia zapasowa komputera, 631
lokalizacja kopii zapasowej, 627
978
Kopia zapasowa/Przywracanie
odtwarzanie obrazu na dysk twardy, 631
odtwarzanie plikw z kopii zapasowej, 629
pliki danych, 627
przywracanie obrazu na czciowo uszkodzony
dysk, 632
Przywracanie plikw, 630
tworzenie dysku naprawy systemu, 632
tworzenie kopii zapasowej komputera, 631
tworzenie kopii zapasowej plikw, 626
tworzenie kopii zapasowej ustawie, 626
uruchamianie programu, 625
ustawienia kopii zapasowej, 626
uszkodzenie plikw kopii zapasowej, 629
utrata plikw kopii zapasowej, 629
wybr elementw do kopii zapasowej, 628
Wykonaj kopi zapasow komputera, 631
kopiowanie obrazw, 409
obrazy ze stron WWW, 407
kopiowanie plikw, 524, 530
na czyste pyty CD/DVD, 602
na dyski zewntrzne, 526
przez przeciganie, 527
z dyskw zewntrznych, 526
z pyty CD/DVD, 598
za pomoc dwch otwartych folderw, 528
Kopiuj, 409, 530
Kopiuj do folderu, 404
kopiuj i wklej, 136
przenoszenie lub kopiowanie plikw, 530
Kopiuj i zamie, 532
Kopiuj tutaj, 528
Kopiuj, ale zachowaj oba pliki, 533
Kosz, 63, 536, 537, 648
odzyskiwanie przypadkowo usunitych plikw, 538
Przywr, 539
Przywr wszystkie elementy, 538
trwae usuwanie plikw, 539
Kreator harmonogramu synchronizowania plikw
offline, 819
kreator zgodnoci programw, 715
kryteria wyszukiwania, 559
ksika adresowa, 387
Ksika adresowa, 301
Ksika adresowa systemu Windows, 396
kwarantanna, 179
L
LAN, 879
Language Interface Pack, 283
LCD, 212
LDIF, 396
lewy przycisk myszy, 50
licencja EULA, 705
liczby, 281
liczniki wydajnoci, 842
Lightweight Directory Access Protocol, 396

limity czasowe, 130
LIP, 283
listy szybkiego dostpu, 36, 61
litera dysku, 795
Live File System, 606
Live Search, 42
Local Area Network, 879
logowanie, 53, 92, 111
ochrona hasem, 54
lokalizacje sieciowe, 923
adres URL, 923
tworzenie, 923
look and feel, 203
losowanie rozkadu przestrzeni adresowej, 200
LPT, 658, 665
LUB, 561, 563, 585
Lupa, 263
opcje, 264
amanie hasa, 95
atki zabezpieczajce, 195
atwy transfer w systemie Windows, 291, 294, 296
czynnoci po zakoczeniu przenoszenia, 298
metoda przenoszenia, 294
przenoszenie danych, 296
cza, 250
czenie identyfikatorw sieciowych z kontami systemu
Windows, 124
M
maksymalizacja okien, 37, 73
maksymalizacja wykorzystania pamici, 835
maksymalizacja wykorzystania procesora, 835
Maksymalizuj, 73
Malicious Software Removal Tool, 190
malware, 175
Mae ikony, 66, 220
mapowanie dysku sieciowego, 928
Mapuj dysk sieciowy, 928
maska podsieci, 167
maszyna wirtualna, 293
maszyna wirtualna jzyka Java, 741
MB, 434, 832
McAfee VirusScan, 187
MCSA, 317
MCSE, 317
mechanizm ASLR, 200
mechanizm DEP, 199, 200
mechanizm kontroli kont uytkownikw, 112
mechanizm wyszukiwania, 552
Mega, 464
megapiksele, 432, 433
Skorowidz
Meneder powiadcze, 121
certyfikaty, 123
dane uwierzytelniajce, 122
dodawanie danych uwierzytelniajcych, 123
Meneder urzdze, 319, 351, 799, 869
usuwanie sprztu, 798
Meneder zada, 745, 875
Historia procesora CPU, 757
lista procesw, 875
Minimalizuj podczas uytkowania, 747
monitorowanie wydajnoci, 756
Odwie teraz, 748
Okna, 750
Pami fizyczna (MB), 757
Pami jdra (MB), 757
Poka procesy wszystkich uytkownikw, 753
Poka zadania 16-bitowe, 754
ponowne uruchamianie zawieszonego komputera, 750
Procesor CPU, 757
procesy ukryte, 753
procesy wsplne, 754
Przejd do procesu, 752
przeczanie zada, 749
Sie, 758
sprawdzanie wykorzystania zasobw, 750
System, 757
Szybko aktualizacji, 748
tryb minimalny, 747
Ukryj kiedy zminimalizowane, 747
uruchamianie zada, 749
Uytkownicy, 758
widok normalny, 746
widoki, 747
wybr kolumn na karcie Procesy, 754
Wydajno, 757
Wywietl uruchomione procesy, 746
zamykanie zawieszonych programw, 748
zarzdzanie procesami, 752
Zawsze na wierzchu, 746, 747
Menedera zada, 874
menu kontekstowe, 79
menu kontekstowe paska zada, 71
menu Pomoc, 325
menu Start, 55, 57, 93, 235
Akcesoria, 58, 242
akcja przycisku zasilania, 236
brak elementw po prawej stronie, 349
Dokumenty, 58
dostosowywanie lewej kolumny, 240
Drukarka, 658
due ikony, 240
dynamiczne pozycje, 57
elementy, 239
foldery, 237
ikony, 57
kolejno ukadania elementw, 240
Komputer, 59
liczba niedawno uywanych programw
do wywietlenia, 240
979

miejsca, 238
Muzyka, 58
Narzdzia systemowe, 242
Nie mona wywietli niektrych elementw
menu Start, 349
Niedawno uywane elementy, 239
nowo zainstalowane programy, 240
Obrazy, 58, 411
personalizacja, 234
personalizacja prawej strony, 236
pole wyszukiwania, 59, 554
Pocz z, 238
Pomoc, 238
Pomoc i obsuga techniczna, 140
prawa strona, 58
problemy, 349
Programy domylne, 238
przeciganie i upuszczanie, 240
przycisk zasilania, 60, 236
Przypnij do menu Start, 240
przytwierdzone pozycje, 57
reorganizacja w menu Wszystkie programy, 241
Sie, 238
Systemowe narzdzia administracyjne, 239
Ulubione, 238
Uruchom, 239
Waciwoci paska zada i menu Start, 235
Wszystkie programy, 57, 241
wyszukiwanie, 239, 553
zachowanie, 240
menu systemowe okna, 77
Messenger, 42
metadane, 504, 567
metody pracy z systemem Windows, 37
MgSetup.exe, 296
MHz, 831
Microsoft Management Console, 314
Microsoft Outlook, 301
Microsoft Virtual PC, 293
Microsoft Windows 7 Resource Kit, 317
Microsoft Word 2007, 958
Microsoft XPS Document Writer, 688, 692
migotanie ekranu, 226
mikrofon, 339
mikser kolorw, 211, 213
miniaturki, 417
minimalizacja okna, 73, 76
Minimalizuj, 74
MMC, 314
modem, 886
DSL, 890
kablowy, 890
modyfikacja
pasek cza, 250
typ obrazu, 438
wielko elementw ekranu, 224
980
modyfikacja
wielko obrazu, 438
zachowanie kka myszy, 233
zegar, 253
Moje dokumenty, 292
Molex, 954
monitor, 222
EDID, 224
efekty wizualne, 226
konfiguracja, 225
LCD, 212
proporcje ekranu, 223
tryb orientacji obrazu, 225
usuwanie migotania ekranu, 226
uywanie wielu monitorw, 224
wielko tekstu, 226
Monitor niezawodnoci, 850
ikony, 850
indeks stabilnoci, 850
Monitor niezawodnoci i wydajnoci, 874
Monitor wydajnoci, 840
alarmy wydajnoci, 847
Bieca przepustowo, 844
Czas procesora, 844
dane konfiguracji, 846
dane ledzenia zdarze, 846
dane wydajnoci, 847
Diagnostyka systemu, 845
dodawanie licznikw, 842
dodawanie wskanika do wykresu, 842
interfejs raportw, 845
liczniki, 842
Podsumowanie systemu, 841
raport diagnostyki systemu, 846
Raporty, 843
System Diagnostics, 845
tworzenie zestawu moduw zbierajcych dane, 846
Utwrz nowy zestaw moduw zbierajcych dane, 847
Wydajno, 841
wykresy wydajnoci, 842
Zestawy moduw zbierajcych, 843, 844
Monitor zasobw, 848
karty, 849
monitorowanie wydajnoci, 756, 840
MOV, 417
Movie Maker, 42
MP3, 460
MP4, 417
msconfig, 872, 948
MSRT, 190
MUI, 283
multi boot, 293
Multilanguage User Interface, 283
mutacje wirusw, 188
Muzyka, 58, 467, 507, 510
mysz, 50, 229
BlokadaKliknicia, 231
Bluetooth, 808
dwukrotne klikanie, 51
klikanie, 51
klikanie prawym przyciskiem, 51
modyfikacja zachowania kka, 233
opcje wskanika, 232
osoby leworczne, 230, 231
personalizacja, 229
poprawianie widocznoci wskanika, 232
prdko dwukrotnego kliknicia, 230
przeciganie, 51
przyciski, 50
przyspieszanie wskanika, 232
umieszczanie nad elementem, 50
wskazywanie, 50
wskanik, 50, 229
zwalnianie wskanika, 232
N
nadrzdny folder, 469
nagrywanie pyt, 594, 602
Aktywny system plikw, 606
czyszczenie zawartoci pyt, 606
dodawanie kolejnych plikw na pyt, 606
Eksplorator Windows, 603, 609
format pyty, 603
format zarzdzany, 605
ISO, 605
UDF, 603, 606
Windows DVD Maker, 602
Windows Media Player, 602
zamykanie pyty, 606
napdy, 457, 458
CD, 595
DVD, 595
DVD-RW, 595
flash, 295, 461
optyczne, 595
Zip, 458
naprawa instalacji systemu Windows 7, 154
naprawa programw, 723
Narrator, 265
opcje, 265
narzdzia do usuwania zoliwego oprogramowania, 190
narzdzia zabezpieczajce, 119
Narzdzie do diagnostyki pamici systemu Windows, 874
Narzdzie Wycinanie, 332
adres URL pod wycinkami, 336
format zapisywanego obrazka, 334
kopiowanie wycinka, 335
opcje, 336
Piro, 334
pismo odrczne, 336
Schowek, 336
tekst instrukcji, 336
tworzenie zrzutu ekranu, 334
wklejanie wycinka, 335
Skorowidz
wysyanie wycinka poczt elektroniczn, 335
Wylij do, 336
zapisywanie wycinka, 334
nawigacja, 962
nawigowanie w napdach, 484
nazwy
grupa robocza, 903
ikony, 346
komputer, 908
konta uytkownikw, 93, 105
pliki, 505, 506, 649
sie, 894
UNC, 919
NET, 916
NET SHARE, 916
netplwiz, 318
NetSpy, 185
Network Interface Card, 880
New Technology File System, 793
NIC, 880
NIE, 585, 587
Nie mona ukoczy akcji, poniewa plik jest otwarty
w innym programie. Zamknij plik i sprbuj
ponownie, 647
Nie mona wywietli niektrych elementw
menu Start, 349
Nie mona wywietli strony sieci Web, 451
niebieski ekran mierci, 153, 871
nieprawidowa nazwa pliku, 649
Niestandardowe ustawienie DPI, 227
Norton Antivirus, 187
noniki danych, 457
magnetyczne, 458
optyczne, 593
trwae, 852
wymienne, 458
Notatnik, 328
notebook, 44
Nowa grupa kontaktw, 392
Nowy folder, 509
Nowy kontakt, 390
Nowy wolumin prosty, 790
ntbtlog.txt, 320
NTFS, 514, 790, 793, 915
uprawnienia, 915
Num Lock, 275
numer bdu, 871
numer seryjny, 703
NX, 201
O
obiekty, 55
otwieranie, 63
obiekty GPO, 170
obiekty Web Slice, 38, 361
obrazek konta, 105
981
obrazek kontaktu, 391

obrazy, 401
BMP, 438
datowanie, 423
dodawanie tagw, 402
drukowanie, 429
folder Obrazy, 411
formaty plikw, 436
gadet Pokaz slajdw, 432
Galeria fotografii usugi Windows Live, 419
GIF, 438
ikony, 417
JPEG, 437
kopiowanie ze stron WWW, 407
miniaturki, 417
modyfikacja typu, 438
modyfikacja wielkoci, 438
ocenianie, 423
otwieranie, 415
oznakowania, 440
piksele, 432
PNG, 438
pobieranie z aparatu cyfrowego, 401
pobieranie z karty pamici, 403
pobieranie z pyt CD/DVD, 405
pobieranie ze skanera, 406
podpisywanie, 423
rozmiary, 434
rozszerzenia plikw, 434
TIFF, 437
uywanie jako ta pulpitu, 426
wielko wydruku, 434
wymiary, 434
zmiana nazw, 418
znaczniki, 423
znakowanie, 423
zrzut ekranu, 409
Obrazy, 58, 209, 218, 407, 411, 413, 507, 510
filmy, 418
Obrazy publiczne, 209, 218
obsuga dokumentw, 731
Obsuga klienta firmy Microsoft, 147
obsuga komunikatw o bdach, 871
obsuga urzdze blokujcych uruchamianie systemu
Windows 7, 800
obszar powiadomie, 56, 79, 251
aktualizacje, 80
Bezpieczne usuwanie sprztu, 80
dostosowywanie, 251
dostosowywanie powiadomie, 81
komunikatory, 80
modyfikacja zegara, 253
poczenia sieciowe, 80
programy zabezpieczajce, 80
reagowanie na komunikaty powiadomie, 82
ukrywanie ikon, 80, 252
982
obszar powiadomie
wczanie ikon systemowych, 251
wyczanie ikon systemowych, 251
wywietlanie ikon powiadomie, 80
ochrona graniczna, 161
Ochrona hasem przy wznowieniu pracy, 119
ochrona konta hasem, 102
ochrona plikw, 621
kopia zapasowa, 622
Kopia zapasowa/Przywracanie, 624
szyfrowanie dyskw, 640
ochrona przed wirusami, 187
Ochrona systemu, 633
cofanie przywracania systemu, 636
odtwarzanie usunitych plikw z poprzednich
wersji, 639
poprzednie wersje, 638
przywracanie poprzedniej wersji pliku lub folderu, 638
przywracanie systemu do stanu z poprzedniego
punktu przywracania, 636
punkty przywracania, 635
tworzenie punktu przywracania, 635
ukryte kopie wszystkich plikw i folderw, 638
wczanie, 633
wybr punktu przywracania, 637
wyczanie, 633
ochrona w czasie rzeczywistym, 182
Oczyszczanie dysku, 857
odblokowywanie paska zada, 247
odbudowywanie indeksu, 583
odczytywanie informacji o pamici, 832
odczytywanie informacji o procesorze, 832
odczytywanie tekstu z ekranu, 265
odinstalowanie programw, 726
menu Wszystkie programy, 726
problemy, 727
Odinstaluj program, 199
odczanie
dysk sieciowy, 930
urzdzenia hot-plug, 782
odnawanie adresu IP, 939
odpowiedzi typu unicast, 170
odtwarzacz MP3, 460
odtwarzanie danych z obrazu komputera, 155
odtwarzanie filmw DVD/VCD, 444
odtwarzanie filmw z biblioteki, 448
odtwarzanie filmu, 418
odtwarzanie hasa, 108
odtwarzanie obrazu na dysk twardy, 631
odtwarzanie plikw systemowych z wczeniejszych
uruchomie, 154
odtwarzanie plikw wideo, 446
odtwarzanie plikw z kopii zapasowej, 629
odtwarzanie pyt DVD, 443
odtwarzanie usunitych plikw z poprzednich wersji, 639
odwracanie zaznaczenia, 524
Odwr zaznaczenie, 524
odzyskiwanie przypadkowo usunitych plikw, 538

Odzyskiwanie systemu z obrazu, 632
odzyskiwanie zmarnowanego miejsca na dysku, 856
offline help, 144
ogldanie filmw DVD, 443
Okienko nawigacji, 308
Okienko podgldu, 490
Okienko szczegw, 491, 568
okna, 68
aktywne okno, 68
kaskada, 72
maksymalizacja, 37, 73
menu systemowe, 77
minimalizacja, 73, 76
paski przewijania, 82
przesuwanie, 76
przesuwanie za pomoc klawiatury, 77
ukadanie, 71
zamykanie, 76
zmiana wielkoci, 72, 74
zmiana wielkoci za pomoc klawiatury, 77
okna dialogowe, 64, 503
Okna kaskadowo, 71
okrelanie typu folderu, 510
On Screen Display, 345
online help, 144
opcje automatycznego uruchamiania programw, 305
opcje autoodtwarzania, 601
opcje drukowania, 673
Opcje folderw, 245, 472, 494, 509, 575
Opcje folderw i wyszukiwania, 574
opcje grupowania, 416
Opcje indeksowania, 578
opcje mechanizmu DEP, 200
opcje oszczdzania energii, 860, 861
Opcje przywracania systemu, 873
Naprawa uruchamiania, 873
Narzdzie do diagnostyki pamici systemu
Windows, 874
Przywracanie systemu, 873
Przywracanie systemu Windows z obrazu, 873
Wiersz polecenia, 874
opcje uruchamiania systemu Windows, 319
Opcje wskanika, 232
Opcje wydajnoci, 837
Efekty wizualne, 855
opcje wyszukiwania, 576
Opcje zasilania, 860
OpenType, 302, 303
operacje na dyskach twardych, 793
operatory porwnania, 585
opisywanie zrzutw ekranu, 332
oprogramowanie, 775
spyware, 177
wbudowane, 776
Skorowidz
oprogramowanie antywirusowe, 186
Centrum akcji, 188
sygnatury wirusw, 188
Oprnij Kosz, 539
optymalizacja wydajnoci systemu, 831
Organizowanie ulubionych, 363
Organizuj, 416
OSD, 345
osobista sie Bluetooth, 811
Ostatnia znana dobra konfiguracja, 152, 320
ostrzeenia wizualne, 278
ostrzeenie zwizane z bezpieczestwem, 82
Oszczdzanie energii, 219
oszczdzanie energii w systemie, 860
otwieranie
dokumenty w trybie tylko do odczytu, 922
kontakty, 388, 390
obiekty, 63
pliki, 471, 506
programy, 67
system pomocy, 140
udostpniane multimedia, 930
wiersz polecenia, 542
zdalne dokumenty, 922
Otwieranie, 649
Otwieranie za pomoc, 474
Otwrz, 242
Otwrz centrum akcji, 841
Otwrz wszystkich uytkownikw, 242
Otwrz za pomoc, 472, 733, 735
Outlook Express, 301
przenoszenie wiadomoci pocztowych, 301
oznakowania obrazw, 440
P
P2P, 369
Paint, 337, 410
zmiana wielkoci zdj, 337
Zmie rozmiar i pochyl, 338
Paint Shop Pro, 418
pakiety wielojzycznego interfejsu uytkownika, 283, 288
pakowanie plikw, 329
Palm PC, 811
pami, 458, 835
adresowana, 712
fizyczna, 752, 836
flash, 460
masowa USB, 781
niestronicowana, 752
RAM, 76, 78, 458, 752, 786, 831, 832, 852
stronicowana, 752
pami wirtualna, 78, 752, 836
zarzdzanie, 837
Panel sterowania, 99
Parallel ATA, 787, 954
parowanie, 804
983
Partition Magic, 293

partycje, 293, 642, 788
podstawowe, 788
powikszanie, 794
rozszerzone, 788
tworzenie, 789
zmniejszanie, 794
partycjonowanie dysku, 789
pasek jzykw, 286
Pasek narzdzi, 42
pasek Szybkie uruchamianie, 350
pasek tytuu, 67
pasek zada, 35, 55, 56, 245
Adres, 248
Aero Peek, 246
autoukrywanie, 246, 350
blokowanie, 245, 247
dostosowywanie, 245
dostosowywanie paska narzdzi cza, 250
cza, 248
mae ikony, 246
Nowy pasek narzdzi, 248
odblokowywanie, 247
Panel wprowadzania na komputerze typu Tablet, 248
pasek jzykw, 286
paski narzdzi, 248
podgld pulpitu, 246
pooenie na ekranie, 246
problemy, 350
przesuwanie, 247
przyciski, 246
Pulpit, 248
Szybkie uruchamianie, 350
ukrywanie opcjonalnych paskw narzdzi, 248
wysoko, 350
wywietlanie opcjonalnych paskw narzdzi, 248
wywietlanie paskw narzdzi, 248
zmiana pooenia paskw narzdzi, 249
zmiana rozmiaru, 247
zmiana wielkoci paskw narzdzi, 249
Pasek zada i menu Start, 245
paski przewijania, 82
PATA, 787, 954
PATH, 124
PC Card, 780
PCI, 784
PCI Express, 784
PCIe, 784
PCMCIA, 780, 885
pendrive, 108, 461
perfmon, 841
perimeter protection, 161
personalizacja
efekty dwikowe, 215
foldery, 509
ikony pulpitu, 219
984
personalizacja
klawiatura, 233
menu Start, 234
mysz, 229
pasek zada, 245
schemat kolorw, 210
rodowisko pracy, 205
to pulpitu, 209
wygaszacz ekranu, 217
wyszukiwanie, 574
Personalizacja, 206
Personalizuj system Windows, 206
phishing, 161
PIC, 437
piksele, 222, 432
ping, 937
plan zasilania, 862
planowanie sieci lokalnej, 880
plik stronicowania, 836, 852
pliki, 455, 457, 469
ai, 436
art, 436
atrybuty, 512
avi, 598
bmp, 338, 436, 452
cdr, 436
cgm, 436
clp, 436
cmx, 436
CSV, 396, 397
ct, 437
cut, 436
dcx, 436
dib, 436
dokumenty, 471
domylny program obsugi, 472
drw, 436
dxf, 436
edycja waciwoci, 570
emf, 436
eml, 302, 624
eps, 436
fpx, 436
gem, 436
gif, 436
hgl, 436
ico, 222
iff, 436
ikony, 470
img, 436
indeksowanie, 513
ISO, 605
Jeli zmienisz rozszerzenie nazwy pliku, plik
moe sta si niezdatny do uytku, 647
jif, 436
jpeg, 436
jpg, 436
karta waciwoci, 568
kdc, 436
kompresja, 514
kopia zapasowa, 622
kopiowanie, 524, 530
Kosz, 537
lbm, 436
lnk, 541
mac, 436
metadane, 504, 567
mht, 335
mov, 417
mpg, 598
msc, 314
msp, 436
nazwy, 506, 649
Nie mona ukoczy akcji, poniewa plik
jest otwarty w innym programie. Zamknij plik
i sprbuj ponownie, 647
ochrona, 621
odtwarzanie z kopii zapasowej, 629
odzyskiwanie, 538
otwieranie, 471, 506
pakowanie, 329
pbm, 436
pcd, 436
pct, 436
pcx, 437
pgm, 437
pic, 437
png, 437
polecenia systemu DOS, 542
ppm, 437
problem z otworzeniem, 474
Problem ze skrtem, 648
przegldanie karty waciwoci, 568
przenoszenie, 524, 530
przenoszenie do podfolderu, 525
ps, 436
psd, 437
psp, 437
ras, 437
raw, 437
rle, 437
rozpakowywanie, 329
rozszerzenia nazw, 415, 471
sct, 437
skompresowane, 499
skrty, 539
sys, 871
System Windows nie moe otworzy tego pliku, 474
systemowe, 621
szyfrowanie, 514
cieki, 475
tekstowe, 328
tga, 437
tif, 437
Skorowidz
tiff, 437
tworzenie kopii w tym samym folderze, 530
tymczasowe, 856
ukryte, 496
ukrywanie rozszerze nazw, 471
ustalanie waciwoci w czasie zapisywania, 574
usuwanie, 535
vCard, 397
VCF, 396, 397
W tej lokalizacji ju znajduje si plik o tej samej
nazwie, 647
wab, 396
wdp, 437
wideo, 446
wielko, 464
waciwoci, 568
wmf, 437
wmv, 417, 598
wpg, 437
wybr programu otwierajcego plik, 472
wywietlanie rozszerze nazw, 471
zamykanie, 471
zapisywanie, 503
zarzdzanie, 542
zaszyfrowane, 499
zip, 329
zmiana nazw, 533
zmiana nazw wielu plikw, 534
zmiana programu domylnego, 472
zmiana typu, 534
pliki trybu offline, 578, 817
Centrum synchronizacji, 818
konfiguracja, 818
konfiguracja harmonogramu synchronizacji, 819
szyfrowanie, 824
tworzenie harmonogramu synchronizacji, 820
ustawienia, 822
uycie dysku, 823
Plug-and-Play, 785
pyta gwna, 783
pyty CD, 295, 459, 593
formatowanie, 607
komunikat o bdzie nieprawidowa funkcja, 649
nagrywanie pyt, 602
pyty z danymi, 594
pyty CD Audio, 594
pyty DVD, 295, 459, 593, 595
Audio_TS, 599
formatowanie, 607
nagrywanie pyt, 602
tworzenie, 617
Video_TS, 599
985
pyty z danymi, 597

PNG, 391, 438, 571, 572, 573
Pobierane pliki publiczne, 925, 926
pobieranie
obrazy z karty pamici, 403
obrazy z pyt CD i DVD, 405
obrazy ze skanera, 406
programy, 925
szczegowe informacje na temat swojego
komputera, 834
zdjcia z aparatu cyfrowego, 401
zrzut ekranu, 409
Poczta, 42
Poczta usugi Windows Live, 438, 484, 623
przenoszenie wiadomoci pocztowych w Outlook
Express, 301
tworzenie kopii zapasowych wiadomoci, 623
wyszukiwanie wiadomoci, 590
podawanie informacji o uytkowniku, 704
Podczas wpisywania w widoku listy, 502
podfoldery, 469
podgld okien z paska zada, 36
podgld wydruku, 678
podczanie
do sieci bezprzewodowych, 895
urzdzenia BlackBerry, 810
urzdzenia IEEE 1394, 779
urzdzenia USB, 777
urzdzenia Windows Mobile, 811
Podczanie pulpitu zdalnego, 377
Podczanie zdalnego pulpitu, 381
podpisy tekstowe dla dialogu mwionego, 278
podpowiedzi, 50, 62
podpowiedzi do hasa, 96
podstawowy przycisk myszy, 50
pojemno dysku, 463
pokaz slajdw, 422
Pokaz slajdw, 413, 432, 433
Pokazuj tylko powiadomienia, 81
Poka elementy obsugi podgldu w okienku
podgldu, 500
Poka ikony i powiadomienia, 81
Poka ikony pulpitu, 65, 221, 347
Poka litery dyskw, 499
Poka lokalizacj wskanika po naciniciu
przycisku CTRL, 233
Poka mikser kolorw, 211
Poka okna jedno obok drugiego, 71
Poka okna uoone na stosie, 71
Poka otwarte okna, 71
Poka podrczny opis elementw folderw i pulpitu, 500
Poka pulpit, 37, 71, 209, 344
Poka lady wskanika, 233
Poka tytu, 249
Poka ukryte pliki i foldery, 513
pliki NTFS w kolorze, 499
986
pole wyszukiwania, 59
Eksplorator Windows, 557
menu Start, 554
polecenia systemu DOS, 542, 719
Pocz identyfikatory w trybie online, 125
poczenia sieciowe, 80, 827, 888
poczenia wychodzce, 171
poczenie z internetem, 884
pomijanie strony logowania, 317
pomoc, 86, 139
dla osb niedosyszcych, 278
dla osb niedowidzcych, 263
dla osb z problemami z poruszaniem si, 268
lokalna, 144
sieciowa, 144
udzielanie pomocy przez innych ludzi, 144
zdalna, 146, 373
Pomoc, 324, 325, 762
Pomoc i obsuga techniczna, 86, 140, 957
nawigowanie, 142
Podstawowe informacje dotyczce systemu
Windows, 141
pole wyszukiwania, 143
pomoc lokalna, 144
pomoc sieciowa, 144
przeszukiwanie zawartoci, 142
Rozwizywanie problemw, 149
Zapytaj, 145
Pomoc programu Internet Explorer, 453
Pomoc zdalna systemu Windows, 372, 374
konfiguracja, 373
proba o pomoc zdaln, 374
zaproszenia, 375
zapory sieciowe, 373
Zezwalaj na zdalne sterowanie tym komputerem, 373
pomocniczy przycisk myszy, 50
ponowne uruchamianie zawieszonego komputera, 750
poprawianie widocznoci wskanika myszy, 232
poprawianie wydajnoci systemu, 831
Portable Network Graphics, 438
porty, 159
wejciowe, 160
wyjciowe, 160
porzdkowanie ikon pulpitu, 65
POST, 319, 800
poszukiwanie programw szpiegujcych, 179
powiadczenia, 121
Power On Self Test, 319, 800
powiadomienia, 45
Powiksz pulpit do rozmiarw tego monitora, 226
powikszanie partycji, 794
pozbywanie si wyczonych urzdze, 318
prawy przycisk myszy, 50
Preferencje drukowania, 662
prdko dwukrotnego kliknicia, 230
Print Screen, 337, 409, 410, 676
print spooler, 681
priorytety procesw, 839

Problem ze skrtem, 648
problemy z komunikacj z drukark, 693
problemy z menu Start, 349
problemy z paskiem zada, 350
problemy z pulpitem, 343
problemy z sieciami, 936
problemy ze sprztem, 867
procesor, 786, 831
procesy, 56, 745, 752
na pierwszym planie, 839
priorytety, 839
w tle, 839
Program Files, 475
Program Lupa, 263
programy, 306, 324, 699, 745
16-bitowe dla systemw Windows, 712
aktualizacja, 700
dla systemu DOS, 711, 712
instalacja, 699, 700
instalacja z zewntrznych nonikw, 701
licencja uytkownika, 701
naprawianie, 723
odinstalowanie, 726
przywracanie poprzedniej wersji, 728
rozwizywanie problemw, 761, 762
rozwizywanie problemw z instalacj, 761
sprawdzanie bdw, 763
sprawdzanie zgodnoci, 703
unowoczenianie z zewntrznych nonikw, 701
uruchamianie, 708
usuwanie, 726
zamykanie, 306
zamykanie zawieszonych programw, 748
zmiana, 723
programy domylne, 731
kojarzenie typu pliku lub protokou z programem, 737
obsuga dokumentw, 731
strona programw domylnych, 735
ustawianie, 736
Zawsze uywaj wybranego programu do otwierania
tego typu plikw, 733
Programy i funkcje, 724, 857
naprawianie instalacji, 724
Wcz lub wycz funkcje systemu Windows, 729
zmiana instalacji, 724
programy szpiegujce, 175
programy zabezpieczajce, 80
projektowanie menu DVD, 614
proporcje ekranu, 222, 223
prostokt fokusu, 268
proba o pomoc zdaln, 374
protokoy
FTP, 369
IPSec, 170
LDAP, 396
Skorowidz
TCP, 160
TCP/IP, 317
UDP, 160
UPnP, 373
przeciganie, 51
przegldanie
ikony obrazkw, 338
InPrivate, 41
napdy, 462
witryny WWW, 356
waciwoci plikw w kolumnach, 569
zawarto dysku, 466
zawarto folderu, 467
zawarto pyty, 598
przegldarka WWW, 355
przeksztacanie systemu plikw FAT w NTFS, 793
Przecz midzy oknami, 348
Przecz uytkownika, 60, 93
przeczanie jzyka, 285
przeczanie klawiatury, 285
klawiatura, 69
Przerzucanie okien 3W, 69
przyciski paska zada, 68
przeczanie uytkownikw, 94
przeczanie zada, 749
Przenie do folderu, 404
Przenie i zamie, 532
Przenie tutaj, 528
Przenie, ale zachowaj oba pliki, 533
przenoszenie obrazw na komputer, 401
przenoszenie plikw, 524, 530
do podfolderu, 525
midzy komputerami, 926
midzy urzdzeniami Bluetooth, 813
przez przeciganie, 527
za pomoc dwch otwartych folderw, 528
przenoszenie plikw z innego komputera, 291, 299
czas operacji, 296
czcionki, 302
elementy, 291
kabel atwego transferu, 294
kontakty, 301
atwy transfer w systemie Windows, 294, 296
napdy flash, 295
pyty CD/DVD, 295
przenoszenie danych, 296
sie domowa, 295
Ulubione strony przegldarki Internet Explorer, 300
wiadomoci pocztowe z programu Outlook
Express, 301
wybr metody przenoszenia, 294
zewntrzne dyski, 295
przenoszenie programw na nowy komputer, 292
przepenienie bufora, 200
Przerzucanie okien 3W, 69
przesuwanie okna, 76
przesuwanie za pomoc klawiatury, 77
987
przesuwanie paska zada, 247

przesyanie plikw, 369
przeszukiwanie
foldery, 557
pliki wedug rozszerzenia, 587
widoki, 557
zasoby grupy roboczej, 904
przewodowa sie lokalna, 880
przezroczysto, 208, 211
wydajno komputera, 211
Przyciganie do, 232
przycisk paska zada, 67
przycisk Start, 55, 57
przycisk zasilania, 60, 863
opcje, 60
przyciski Dalej, 84
przyciski myszy, 50
przyciski Wstecz, 84
przypinanie okna do krawdzi ekranu, 37
przypisywanie liter napdw folderom
udostpnionym, 927
Przypnij do menu Start, 240
Przyspiesz mj system, 778, 853
przyspieszanie wskanika myszy, 232
przystawki, 314
przywracanie obrazu na czciowo uszkodzony dysk, 632
Przywracanie plikw, 630
przywracanie poprzedniej wersji pliku lub folderu, 638
przywracanie poprzedniej wersji programu, 728
Przywracanie systemu, 154, 155, 320, 873
przywracanie systemu do stanu z poprzedniego punktu
przywracania, 636
Przywracanie systemu i kopie w tle, 857
Przywracanie systemu Windows z obrazu, 873
Przywr, 74
Przywr pasek jzyka, 286
Przywr poprzednie wersje, 728
pseudosie, 879
Publiczne dokumenty, 298
publiczne foldery, 298
Publiczne obrazy, 298
Publiczny, 913
pulpit, 55
dostosowywanie, 65
gadety, 55
ikony, 55, 63
Kosz, 63
obszar powiadomie, 56, 79
okna, 68
panel personalizacji, 64
pasek zada, 55, 56
porzdkowanie ikon, 65
problemy, 343
przycisk Start, 55
rozdzielczo ekranu, 343
uywanie, 62
zegar, 56
zmiana ikon pulpitu, 64
988
Pulpit (utwrz skrt), 648

Pulpit zdalny, 376
brama pulpitu zdalnego, 378
dostp do wielu komputerw za domow
zapor sieciow, 382
klawiatura, 378
konfiguracja ekranu, 377
kontrola wydajnoci pracy, 378
lokalne urzdzenia, 378
pasek poczenia, 378
Podczanie zdalnego pulpitu, 377, 381
poczenie z innego komputera w sieci domowej, 381
programy, 378
serwer bramy usug pulpitu, 379
uwierzytelnianie, 378
wybr uytkownikw, 381
zasoby lokalne, 378
zezwalanie na zdalne poczenia w sieci domowej, 380
zmiana domylnego portu, 384
punkt dostpowy, 884, 893
przywracanie systemu, 636
tworzenie, 635
Q
QuickTime, 417, 534
QuickTime Player, 417
R
RAM, 76, 78, 458, 786, 831
raportowanie o operacjach wykonywanych w sieci, 132
ReadyBoost, 778, 851
metody uruchomienia, 853
Przyspiesz mj system, 853
reagowanie na komunikaty powiadomie, 82
REG_BINARY, 768
REG_DWORD, 768
REG_EXPAND_SZ, 768
REG_FULL_RESOURCE_DESCRIPTOR, 768
REG_LINK, 768
REG_MULTI_SZ, 768
REG_NONE, 768
REG_QWORD, 768
REG_RESOURCE_LIST, 768
REG_RESOURCE_REQUIREMENTS_LIST, 768
REG_SZ, 768
regedit, 769
Region i jzyk, 281
Formaty, 282
Klawiatury i jzyki, 283
Lokalizacja, 282
wzorce wywietlania na ekranie liczb, walut, dat
oraz czasu, 281
regulacja gonoci, 216

rejestr systemu Windows, 764
edycja, 764
HKCR, 766
HKCU, 765, 766
HKEY_CLASSES_ROOT, 766
HKLM, 766
HKU, 766
klucze gwne, 764, 765
organizacja danych, 764
podklucze, 765
REG_DWORD, 768
REG_EXPAND_SZ, 768
REG_FULL_RESOURCE_DESCRIPTOR, 768
REG_LINK, 768
REG_MULTI_SZ, 768
REG_NONE, 768
REG_QWORD, 768
REG_RESOURCE_LIST, 768
REG_RESOURCE_REQUIREMENTS_LIST, 768
REG_SZ, 768
tworzenie kopii zapasowej, 769
typy danych, 767
wartoci, 764, 767
wprowadzanie zmian, 770
Rejestrator dwikw, 339
Urzdzenia rejestrujce, 339
urzdzenie nagrywajce, 339
rejestrowanie dwikw, 339
rejestrowanie rozruchu, 320
rename, 535
RJ-45, 880
robaki, 175, 176
rootkity, 176
router, 886
rozbudowywanie wyszukiwania w menu Start, 556
rozdzielczo ekranu, 222, 343
piksele, 222
proporcje ekranu, 222, 223
Rozdzielczo ekranu, 222
rozgoszeniowy ruch sieciowy, 170
rozczanie poczenia sieciowego, 827
rozmiar folderw, 622
rozmiar jednostki alokacji, 790
Rozmiar pliku stronicowania dla kadego dysku, 837
rozpakowywanie plikw, 329, 330
rozszerzenia nazw plikw, 471, 733
rozszerzenia plikw, 415
rozwizywanie problemw, 45, 139, 148
problemy z dokumentami, 648
problemy z dostosowywaniem systemu, 343
problemy z drukarkami, 685
problemy z drukarkami sieciowymi, 940
problemy z drukowaniem, 691
problemy z folderami, 645
problemy z instalacj programw, 761
problemy z internetem, 449
Skorowidz
problemy z oprogramowaniem, 761
problemy z plikami, 645
problemy z pytami CD i DVD, 649
problemy z poczeniami Bluetooth, 812
problemy z poczeniem sieciowym, 936
problemy z programami, 762
problemy z programem Windows DVD Maker, 619
problemy z przegldark Internet Explorer, 449
problemy z sieciami, 933
problemy z sieci za pomoc systemu Windows, 933
problemy z uruchamianiem programw, 156
problemy z wydajnoci, 874
problemy z wyszukiwaniami, 650
problemy ze sprztem, 155, 867
wysyanie pytania, 149
Rozwizywanie problemw, 46, 868
rozwizywanie problemw z uruchamianiem systemu,
151, 318
BSOD, 153
instrukcja obsugi doczana do komputera, 154
komputer bardzo dugo si uruchamia, 153
naprawa instalacji systemu Windows 7, 154
nie dziaa mysz i klawiatura, 152
odtwarzanie danych z obrazu komputera, 155
odtwarzanie plikw systemowych z wczeniejszych
uruchomie, 154
Ostatnia znana dobra konfiguracja, 152, 320
POST, 319
pozbywanie si wyczonych urzdze, 318
Przywracanie systemu, 155, 320
rejestrowanie rozruchu, 320
sieciowe rda informacji, 155
To nie jest dysk systemowy albo bd dysku, 152
tryb awaryjny, 152, 155, 319
tryb awaryjny z obsug sieci, 319
tryb awaryjny z wierszem polece, 320
tryb debugowania, 320
tryb przywracania usug katalogowych, 320
usuwanie programw, 155
usuwanie sprztu, 155
wideo o niskiej rozdzielczoci, 320
rda informacji w pomocy systemu Windows, 155
RSS, 40, 361
rstrui.exe, 636
rysowanie grafiki, 337
S
samodzielne rozwizywanie problemw z sieciami, 934
SATA, 787, 954
SATA II, 787
SATA-Molex, 954
Schemat dwikowy, 216
schemat kolorw, 208, 210
ClearType, 212
intensywno koloru, 211
Kolor i wygld okien, 213
989
mikser kolorw, 211

modyfikacja poszczeglnych elementw ekranu, 213
przezroczysto, 211
wyostrzanie tekstu, 212
script kiddie, 194
Scroll Lock, 275
SCSI, 787
Serial ATA, 787
Service Set Identifier, 894
Services.msc, 314
serwer
FTP, 370
LDAP, 396
setup.exe, 702, 947
Shift, 52
SideShow, 257
sie, 758, 879, 880
Active Directory, 904
adres IP, 167
Bluetooth, 812
brama, 891
DHCP, 939
DNS, 940
dostp do zdalnych zasobw, 920
Ethernet, 881, 886
Grupa domowa, 43, 903, 909
grupa robocza, 903
ikona w obszarze powiadomie, 899
instalacja sprztu, 885
karta sieciowa, 885
komputer lokalny, 902
komputer typu notebook, 885
komputer zdalny, 902
konfiguracja, 886, 887, 890
LAN, 879, 880
lokalna, 879, 880
modem, 886
odnawianie adresu IP, 939
otwieranie zdalnych dokumentw, 922
P2P, 369
planowanie sieci, 880
poczenia sieciowe, 888
porty, 159
problem, 936
prywatna, 880
przenoszenie plikw midzy komputerami, 926
przypisywanie liter napdw
folderom udostpnionym, 927
router, 886
rozczanie poczenia, 827
rozwizywanie problemw z poczeniem, 936
samodzielne rozwizywanie problemw, 934
sprzt, 885
synchronizacja plikw, 817
szybkoci pracy sieci Ethernet, 882
testowanie, 937
990
sie
tworzenie, 880
udostpnianie plikw i drukarek, 43
udostpnianie zasobw, 901
udziay, 902
ukryte udziay, 929
VPN, 377
wczanie udostpniania, 905
zakup sprztu, 885
zapisywanie plikw na zdalnym komputerze, 925
zasoby, 902
zmiana typu sieci, 906
Sie, 921
sie bezprzewodowa, 882
802.11, 892
802.11n, 884
ad-hoc, 883
automatyczne poczenie z sieci, 898
dostp publiczny, 883
fale radiowe, 894
identyfikator zestawu usug, 894
ikona w obszarze powiadomie, 899
instalacja sprztu, 895
konfiguracja, 884, 892
nazwa sieci, 894
opcje zabezpiecze, 898, 899
podczanie do dostpnych sieci, 895
poczenie z internetem, 884
punkt dostpowy, 884, 893
router szerokopasmowy, 883
SSID, 893, 894
stacja bazowa, 893
standardy, 883, 884
szybkoci dziaania, 884
szyfrowanie, 895, 897
tworzenie, 882
urzdzenia, 884
WEP, 893, 895
WPA, 893, 895
wzmacniacz sygnau, 885
zabezpieczenia, 898
Sie domowa, 906
Sie niezidentyfikowana, 906
Sie publiczna, 906
silne hasa, 95
skalowanie DPI, 346
skaner, 406
skanowanie, 406
skompresowane pliki NTFS, 499
skrty, 539
informacje, 541
tworzenie, 539
usuwanie, 539
skrty do kontaktw, 389
skrty klawiszowe, 53, 243, 957, 959
edycja tekstu, 962
Eksplorator Windows, 960
Internet Explorer 8, 964

klawiatura Microsoft, 962
Microsoft Word 2007, 958
nawigacja, 962
okna dialogowe, 960
pomoc systemu Windows, 961
Tablica znakw, 963
tworzenie, 243
uatwienia dostpu, 280, 961
software, 775
solid state drive, 858
sortowanie ikon, 487
Sortuj wedug, 66, 221
Sound Sentry, 278
spacja, 52
spam, 161
spoecznoci Microsoft, 146
Spoecznoci systemu Windows, 146
Spoeczno Microsoft SpyNet, 186
spoeczno NetSpy, 185
sprawdzanie bdw w programach, 763
sprawdzanie wolnego miejsca na dysku, 465
sprawdzanie wykorzystania zasobw, 750
sprawdzanie zgodnoci programw, 703
Sprawd aktualizacje, 700
sprzt, 773, 775
aktualizacja sterownikw, 799
obsuga urzdze blokujcych uruchamianie
systemu Windows 7, 800
problemy, 867
sterowniki, 776
usuwanie, 798
sprzt sieciowy, 885
spyware, 161, 175, 176
ochrona, 177
SSD, 858
SSID, 893, 894
stabilno systemu, 851
stacja bazowa, 893
standard 802.11, 892
standardowe konto uytkownika, 98
starsze programy, 711
Start, 55, 57
start programu, 67
sterowanie gonoci, 80
sterowniki, 661, 776
aktualizacja, 351, 661, 695, 799
drukarki, 661
radiowe, 805
WDDM, 209, 946
stos, 68
stos okien, 68
stosowanie kont uytkownikw, 110
strefa czasowa, 253
strona logowania, 53
strona personalizacji, 206
Skorowidz
strona programw domylnych, 735, 736
Okrel dostp do programw i ich ustawienia
domylne, 740
Skojarz typ pliku lub protok z programem, 737
ustaw programy domylne, 736
Zmie ustawienia funkcji Autoodtwarzanie, 738
strumienie, 930
sygnatury wirusw, 188
symboliczna nazwa bdu, 871
synchronizacja plikw w sieci, 817
synchronizacja urzdze, 817, 829
System i zabezpieczenia, 869
system komputerowy, 831
system operacyjny, 323
system plikw, 790, 793
EFS, 514
exFAT, 796
FAT, 793
NTFS, 514, 793
system pomocy, 139, 324
System Windows Zapraszamy, 67, 85
System Windows nie moe otworzy tego pliku, 474
system zarzdzania kolorami, 693
Szczegy, 435, 485, 569
wybr kolumn, 571
szybkie formatowanie, 791
Szybkie uruchamianie, 350
szybko procesora, 831
szybko sieci Ethernet, 881
szyfrowanie
EFS, 514
pliki, 514
WEP, 895
woluminy, 642
WPA, 895
szyfrowanie dyskw, 640
cay dysk, 514
wymagania sprztowe, 641
Szyfrowanie dyskw funkcj BitLocker, 642
cieki do plikw, 475

cieki UNC, 920, 929
ledzenie stanu, 160
ledzenie treci w sieci, 38
rednie ikony, 66, 220
T
Tab, 52
Tablet PC, 248
Tablica znakw, 326
tacka, 79
tacka systemowa, 79
Tagged Information File Format, 437
991
tagi, 563
tapeta, 209, 345
taskmgr, 875
TCP, 160
TCP/IP, 317
technika kopiuj-i-wklej, 530
technologia NX, 201
technologie procesorw, 712
tekst, 328
telefon komrkowy Bluetooth, 808
Tera, 464
test POST, 800
testowanie drukarki, 657
testowanie sieci za pomoc wiersza polecenia, 937
TIFF, 391, 437, 571
to pulpitu, 209
czsto zmian obrazu, 209
Pene kolory, 209
pooenie obrazu, 210, 345
tooltip, 50
TPM, 641
tracert, 937
Transmission Control Protocol, 160
Trend PC-cillin, 187
TrueType, 302, 303
trwae usuwanie plikw z Kosza, 539
tryb awaryjny, 152, 155, 319
tryb awaryjny z obsug sieci, 319, 800
tryb awaryjny z wierszem polece, 320
tryb debugowania, 320
tryb przywracania usug katalogowych, 320
tryb Windows XP, 718, 761
tworzenie
bezprzewodowa sie lokalna, 882
dokumenty XPS, 688
dysk naprawy systemu, 632
filmy, 429
foldery, 507
foldery przy okazji zapisywania plikw, 508
foldery skompresowane, 329
grupy kontaktw, 392
hasa, 103
ikony pulpitu, 220
kontakty, 390
kontakty Ja, 392
kopia bezpieczestwa wiadomoci, 622
kopia plikw w tym samym folderze, 530
kopia zapasowa, 952
kopia zapasowa komputera, 631
kopia zapasowa plikw, 622, 626
kopia zapasowa rejestru, 769
kopia zapasowa ustawie, 626
partycje, 789
plan zasilania, 862
pyty DVD, 610, 617
992
tworzenie
podpowiedzi do hasa, 96
przewodowa sie lokalna, 880
sie domowa, 879
silne hasa, 95
skrty, 539
skrty do kontaktw, 389
woluminy, 790
wyjtki w ochronie zapor, 163
zestawy moduw zbierajcych dane, 846
zrzut aktywnego okna, 409
zrzut ekranu, 334, 409
zrzut ekranu metod tradycyjn, 337
Tworzenie dysku naprawy systemu, 633
Tworzenie nowego zadania, 749
Tylko do odczytu, 512, 513
Tymczasowe pliki internetowe, 856
typy kont uytkownikw, 97
U
UAC, 112, 190
uchwyt, 247
UDF, 603, 606
UDF 1.5, 608
UDF 2.00, 608
UDF 2.01, 604, 608
UDF 2.5, 608
Udostpnianie, 501
udostpnianie
drukarki, 43, 916
foldery publiczne, 913
multimedia, 930
muzyka, 46
pliki, 43, 901
programy, 918
wideo, 46
udostpnianie poczenia internetowego, 887
Centrum sieci i udostpniania, 888
konfiguracja klientw, 889
konfiguracja komputera, 887
udostpnianie zaawansowane, 914
konfiguracja, 915
uprawnienia, 915
domeny, 904
dostp do zdalnych zasobw, 919, 920
Grupa domowa, 903, 911
grupa robocza, 903
metody udostpniania, 903
ochrona hasem, 906
udziay, 902
ukryte udziay, 929
UNC, 919
wczanie udostpniania, 905
zaawansowane ustawienia udostpniania, 907
UDP, 160
udziay, 902
ukad klawiatury, 287
ukad TPM, 641
ukadanie okien programw, 71
Ukryj chronione pliki systemu operacyjnego
(zalecane), 499
Ukryj ikony i powiadomienia, 81
Ukryj puste stacje w folderze Komputer, 497
Ukryj rozszerzenia znanych typw plikw, 415, 472, 497
ukryte pliki, 496
ukryte udziay, 929
Ukryty, 512
ukrywanie
ikony, 220
rozszerzenia nazw plikw, 471
Centrum uatwie dostpu, 259
duy kontrast, 266
ekran logowania, 260
Klawiatura programowa, 269
Klawisze filtru, 276
Klawisze myszy, 270
Klawisze przeczajce, 275
Klawisze trwae, 275
koncentracja na zadaniach, 279
Lupa, 263
Narrator, 265
optymalizacja wywietlania, 268
pomoc dla osb niedosyszcych, 278
pomoc dla osb niedowidzcych, 263
pomoc dla osb z problemami z poruszaniem si, 268
skrty klawiszowe, 280, 961
ustawienia administracyjne, 279
uywanie komputera bez monitora, 267
wygld wskanika myszy, 274
UNC, 919, 929
unicast, 170
Uniform Resource Locator, 136
Universal Naming Convention, 919
Universal Plug and Play, 373
Universal Serial Bus, 777
uniwersalna konwencja nazewnictwa, 919
unowoczenianie procesora, 786
unowoczenianie programw z zewntrznych
nonikw, 701
unowoczenianie systemu do wersji Windows 7, 945
instalacja systemu, 947
kontrola przed instalacj, 946
wymagania systemu Windows 7, 946
unowoczenienia, 194, 700
update, 194
Skorowidz
upgrade, 194
upload, 370
UPnP, 373
uprawnienia, 92
administracyjne, 98
NTFS, 915
URL, 136, 316, 923
Uruchamianie diagnostyczne, 321
uruchamianie kilku systemw operacyjnych, 293
uruchamianie programw, 66, 708
uruchamianie jako administrator, 117
uruchamianie starszych programw, 711
Asystent zgodnoci programu, 714
kreator zgodnoci programw, 715
programy dla systemu DOS, 712
programy, ktrych naley unika, 713
tryb Windows XP, 718
Uruchom jako administrator, 720
ustawienia zgodnoci, 718
uruchamianie systemu, 151
uruchamianie systemu z pyty CD/DVD, 953
uruchamianie zada, 749
Uruchom jako administrator, 117, 156, 720
Uruchom Menedera zada, 746, 875
Uruchom okna folderw w osobnych procesach, 499
Uruchom ponownie, 61
Uruchom programy napisane dla starszej wersji
systemu Windows, 715
Uruchom ten program jako administrator, 717
uruchomione programy, 80
urzdzenia, 42, 775
BlackBerry, 810
Bluetooth, 803, 804
dysk twardy, 787
hot-plug, 776
IEEE 1394, 779
instalacja, 783
karta PCI, 785
karta PCMCIA, 780
karty pamici, 780
obsuga urzdze blokujcych uruchamianie
systemu Windows 7, 800
odczanie urzdze hot-plug, 782
Palm PC, 811
pami masowa USB, 781
PC Card, 780
PCMCIA, 780
Plug-and-Play, 785
podczanie, 777
sterowniki, 776
USB, 777
usuwanie, 798
Windows Mobile, 811
Urzdzenia Bluetooth, 805
Urzdzenia i drukarki, 42, 656, 662
993
urzdzenia przenone, 460

urzdzenia sprztowe, 775
USB, 461, 777
ReadyBoost, 778
wtyczki, 777
USB 1.0, 777
USB 2.0, 777
user, 91
User Account Control, 112, 190
User Datagram Protocol, 160
userkey.psw, 108
usugi, 56, 305, 306, 314
parametry uruchomienia, 317
typ uruchomienia, 315
waciwoci, 316
wyczanie, 313
zalenoci, 317
Usugi, 315
Usugi dziaajce w tle, 840
Usugi tekstowe i jzyki, 284
usprawnienia penoekranowe, 35
ustalanie waciwoci w czasie zapisywania pliku, 574
Ustawienia Bluetooth, 812
Ustawienia ekranu, 227
Ustawienia ikon pulpitu, 220
ustawienia karty sieciowej, 827
ustawienia plikw trybu offline, 822
ustawienia protokou IPSec, 170
ustawienia regionalne, 281
Ustawienia wygaszacza ekranu, 217
ustawienia zasilania, 860
ochrona hasem, 863
opcje oszczdzania energii, 860
plany, 860
przyciski zasilania, 863
tworzenie planu zasilania, 862
ustawienia systemowe, 862
zaawansowane ustawienia zasilania, 861
zmiana ustawie planu, 860
Usu, 536
usuwanie
gadety, 256
hasa, 109
indeksowane lokalizacje, 578
jzyk wprowadzania, 288
migotanie ekranu, 226
oprogramowanie szpiegujce, 179
pliki, 535
pliki przywracania systemu, 857
programy, 155, 726
skrty, 539
sprzt, 155, 798
zaznaczenie ikon, 524
zaznaczenie pojedynczych ikon, 520
994
uszczelnianie systemu, 157

Upij, 863
Utwrz dysk resetowania hasa, 108
Utwrz nowy zestaw moduw zbierajcych dane, 847
Uyj drukarki w trybie offline, 687
Uyj kreatora udostpniania (zalecane), 501
Uyj pl wyboru do zaznaczania elementw, 501, 518
Uyj wyszukiwania z uyciem jzyka naturalnego, 590
uytkownicy, 91
Uytkownicy i grupy lokalne, 119
uywanie komputera bez monitora, 267
uywanie obrazw otrzymywanych w poczcie
elektronicznej, 407
uywanie wielu monitorw, 224
V
vCard, 396
VCD, 443, 444
Video_TS, 598, 599
Virtual PC, 293
Virtual Private Network, 377
Virtual Windows XP, 719
VMware, 293
VPN, 376, 377
W
W tej lokalizacji ju znajduje si plik o tej samej
nazwie, 647
WAB, 396
wtki, 146
wbudowane konto administratora, 97, 118
WDDM, 209, 946
Web Slice, 38, 361
WEP, 893, 895
whitehat, 194
wiadomoci e-mail, 484
wideo, 446
Wideo, 446, 447, 508, 510
dodawanie filmw do biblioteki, 447
widok Szczegy, 485, 569, 571
wiele jzykw, 282
wiele monitorw, 224
wiele systemw operacyjnych, 293
wielko czcionek, 227
czcionka ikon pulpitu, 347
wielko dysku, 463
wielko ikon wywietlanych na pulpicie, 66
wielko plikw, 464
wielko tekstu, 226
wielko wydruku obrazu, 434
wielojzyczne pakiety interfejsu uytkownika, 288
wiersz polecenia, 542, 720
cd, 544
dir, 545
doskey, 543
exit, 543
help, 543
informacje na temat polecenia, 543
kopiowanie, 544
nawigowanie po katalogach, 544
polecenia, 543
tryb przewijania, 543
tryb wpisywania polece, 543
wielko okna, 543
wklejanie, 544
waciwoci okna, 543
wypisywanie listy nazw plikw, 545
znaki wieloznaczne, 545
Wiersz polecenia, 874
Wi-Fi Protected Access, 895
Windows, 475
Windows 7, 35
nowoci, 35
wymagania systemu, 946
Windows 7 (kompozycja), 207
Windows 7 Ultimate, 283
Windows 7 Upgrade Advisor, 945
Windows Address Book, 396
Windows Aero, 348
Windows Bitmap, 438
Windows CardSpace, 119
karty osobiste, 120
karty zarzdzane, 120
Windows Defender, 45, 177, 178, 452
definicje, 182
Elementy poddane kwarantannie, 179
faszywe alarmy, 180
kwarantanna, 179
ochrona w czasie rzeczywistym, 182
odbieranie pozwole programom, 185
opcje administratora, 184
poziomy potencjalnego zagroenia, 179
skanowanie automatyczne, 181
Skanowanie niestandardowe, 179, 181
spoeczno NetSpy, 185
Szybkie skanowanie, 179
usuwanie oprogramowania szpiegujcego, 179
witryna WWW programu, 186
wykluczanie plikw i folderw, 183
wykonywanie skanowania niestandardowego, 180
wykonywanie szybkiego skanu, 180
zapobieganie, 182
Windows DVD Maker, 610
Dodaj elementy do dysku DVD, 611
dodawanie filmw, 611
dodawanie zdj, 611
dostosowywanie menu, 615
dostosowywanie pokazu slajdw, 616
dostosowywanie tekstu menu, 614
Format wideo NTSC, 613
Format wideo PAL, 613
Skorowidz
Lokalizacja plikw tymczasowych, 613
menu dysku DVD, 612
nagrywanie pyt, 602
opcje filmu DVD, 612
opcje tekstu menu, 615
otwieranie zapisanego projektu pyty DVD, 618
pliki zapisane w formacie nieobsugiwanym, 612
pokaz slajdw, 616
projektowanie menu, 614
style przyciskw scen, 616
Szybko nagrywarki dyskw DVD, 613
tekst menu, 614
tworzenie pyty DVD, 617
Windows Live, 42, 132
Windows Live Messenger, 369
Windows Live OneCare, 188
Windows Live Toolbar, 42
Windows Media Player, 46
dodawanie filmw do biblioteki mediw, 447
Funkcje wideo, 446
kontrolki, 444
menu DVD, 445
nagrywanie pyt, 602
odtwarzanie filmw DVD/VCD, 444
odtwarzanie filmw z biblioteki, 448
rozmiar ekranu, 446
tryb penoekranowy, 444
wybr rozmiaru ekranu, 446
zdalna bibliotek mediw, 931
Windows Media Video, 417
Windows Mobile, 46, 811
Windows Movie Maker, 429
Windows ReadyBoost, 851
Windows Server, 905
Windows SideShow, 257
Windows Update, 193, 195, 196
harmonogram pobierania aktualizacji, 198
historia aktualizacji, 199
zmiana sposobu dziaania aktualizacji, 197
Windows Virtual PC, 718, 719
Windows XP, 718
WindowsImageBackup, 631
Wired Equivalent Protocol, 895
wirtualna sie prywatna, 377
wirtualny serwer, 382
wirusy, 161, 175, 176
mutacje, 188
ochrona, 186, 187
plik nosiciela, 176
Wizytwki vCard, 397
Wklej, 409, 530
wklejanie obrazw, 409
wamywanie si na standardowe konta uytkownikw, 109
waciwoci, 55
995
waciwoci daty i czasu, 254

waciwoci drukarki, 655, 662, 664, 674
waciwoci drukowania, 655
waciwoci napdu DVD, 596
Waciwoci paska zada i menu Start, 235
waciwoci plikw, 568
edycja waciwoci, 570
przegldanie, 568
przegldanie w kolumnach, 569
ustalanie waciwoci w czasie zapisywania pliku, 574
wartoci, 569
waciwoci profilw, 123
Waciwoci systemu, 634, 786, 840
Ochrona systemu, 634
Waciwoci urzdzenia, 869
waciwoci usugi, 316
Waciwoci Zapory systemu Windows, 168
Waciwoci: Klawiatura, 233
Wcz autoukrywanie paska zada, 248, 350
Wcz funkcj BlokadaKliknicia, 231
Wcz odnajdywanie sieci, 906
Wcz udostpnianie plikw i drukarek, 906
wczanie
duy kontrast, 280
funkcja Klawisze myszy, 280
funkcje systemu Windows, 729
klawisze filtru, 280
klawisze przeczajce, 280
klawisze trwae, 280
komputer, 53
konto gocia, 105
mechanizm UAC, 114
ochrona systemu, 633
odnajdywanie sieci, 905
programy uruchamiane automatycznie, 948
Wczanie i wyczanie ikon systemowych, 251
WMV, 417
wolne miejsce na dysku, 465
wolumin systemu operacyjnego, 642
woluminy, 642, 789
czone, 789
proste, 789
rozoone, 789
systemowe, 642
tworzenie, 790
zmiana etykiety, 795
WPA, 893, 895
wpisywanie
adres URL, 356
znaki specjalne, 326
wprowadzanie zmian do rejestru, 770
Wprowadzenie, 67, 85
wskazywanie, 50
wskanik myszy, 50
wspdzielenie kontaktw w sieci, 398
996
wspdzielenie plikw, 369

wspdzielenie poczenia internetowego, 813
wspdzielenie zasobw w sieci, 43
Wstecz, 84, 357, 856
Wstrzymaj, 61
wstrzymanie zadania drukowania, 683
Wszystkie programy, 57, 63, 66, 241, 305, 324
wtyczki USB, 777
Wybierz dziaanie przyciskw zasilania, 862
Wybierz program domylny, 472
wybr domylnych ustawie drukarki, 661
wybr drukarki domylnej, 656
wybr kompozycji, 207
wybr programw domylnych, 731
wybr programu otwierajcego plik, 472
wydajno, 44
wydajno systemu, 831
dostosowywanie, 840
dysk twardy, 856
Indeks wydajnoci systemu Windows, 833
Monitor wydajnoci, 840
monitorowanie, 840
Opcje wydajnoci, 837
pami, 835
pami wirtualna, 836
priorytety procesw, 839
ustawienia zasilania, 860
Windows ReadyBoost, 851
wygaszacz ekranu, 217
ekran logowania, 218
okres bezczynnoci, 218
problemy, 348
ustawienia, 217
wygld liczb, 281
wygld systemu, 45
wygld wskanika myszy, 274
wykonywanie czystego rozruchu, 872
wykorzystanie zasobw, 750
wykresy wydajnoci, 842
wylogowanie, 87, 92, 93
Wyloguj, 60, 94
Wycz komputer, 61
Wycz udostpnianie chronione hasem, 906
wyczanie
automatyczne uruchamianie aplikacji, 310
duy kontrast, 280
funkcja BitLocker, 643
funkcja Klawisze myszy, 280
funkcje systemu Windows, 729, 857
klawisze filtru, 280
klawisze przeczajce, 280
klawisze trwae, 280
komputer, 60
konto gocia, 105
mechanizm UAC, 114
ochrona systemu, 633
usugi, 313
wprowadzanie hasa po blokadzie, 118
wyczone urzdzenia, 318
wyudzanie danych, 161
Wymagaj hasa przy wznawianiu, 119, 862
wymagania interfejsu Aero, 209
wymagania systemu Windows 7, 946
wyniki wyszukiwania, 555
Wyodrbnianie folderw skompresowanych (zip), 331
wyostrzanie tekstu, 212
wypalanie, 593
wypisywanie listy nazw plikw, 545
Wyrwnaj ikony wedug siatki, 221
wyskakujce okienka, 364
wysyanie obrazw poczt elektroniczn, 438
wysyanie wiadomoci pocztowej do grupy
kontaktw, 393
Wyszukaj aktualizacje, 661
Wyszukiwania, 563
wyszukiwanie, 550
frazy, 590
pliki, 549
typy plikw, 573
w internecie, 550
w kontaktach, 398
wiadomoci, 590
wyszukiwanie danych, 551
dodawanie indeksowanych lokalizacji, 578
indeks, 552
miejsce wyszukiwania, 552
Nie uywaj indeksu podczas wyszukiwania
w systemie plikw (wyszukiwanie moe
potrwa duej), 577
opcje, 574
opcje indeksowania, 578
pisownia, 551
sposb dziaania, 552
usuwanie indeksowanych lokalizacji, 578
usuwanie lokalizacji z indeksu, 580
Uwzgldnij katalogi systemowe, 577
Uwzgldnij pliki skompresowane (ZIP, CAB), 577
Uwzgldnij podfoldery w wynikach wyszukiwania
w folderach plikw, 576
Uyj wyszukiwania z uyciem jzyka naturalnego,
576, 590
wybr indeksowanych typw plikw, 580
Wyszukiwania, 563
zapisywanie wyszukiwania, 563
zapytania, 551
zarzdzanie indeksem wyszukiwania, 577
Znajd czciowe dopasowania, 576
wyszukiwanie w Eksploratorze Windows, 557
Data dostpu, 559
Data modyfikacji, 559, 560
Data utworzenia, 559
Skorowidz
LUB, 561
Nazwa, 561
Rodzaj:, 562
Rozmiar, 560
stosowanie zapisanych wyszukiwa, 563
szukanie wedug daty, 559
szukanie wedug nazwy pliku, 561
szukanie wedug rodzaju, 562
szukanie wedug rozmiaru, 560
szukanie wedug tematu, 561
szukanie wedug znacznikw (tagw), autorw,
tytuw i innych parametrw, 562
Wyszukiwania, 563
Zapisz wyszukiwanie, 563
wyszukiwanie w menu Start, 239, 553
dostosowywanie wyszukiwania, 555
rozbudowywanie wyszukiwania, 556
wyniki wyszukiwania, 554
Wyszukaj w folderze Programy i w Panelu
sterowania, 555
Wyszukaj w innych plikach i bibliotekach, 555
wyszukiwanie zaawansowane, 567, 583
daty, 588
frazy, 590
I, 585
liczby, 588
LUB, 585
mniejsze ni, 585
NIE, 585, 587
operatory porwnania, 585
przeszukiwanie okrelonych waciwoci, 584
przeszukiwanie plikw wedug rozszerzenia, 587
sowa kluczowe dat, 588
wiadomoci, 590
wiksze ni, 585
zakres dat, 588
zapytania w jzyku naturalnym, 590
Wylij do/Adresat poczty, 330
Wylij do/Folder skompresowany (zip), 329
Wylij do/Pulpit (Utwrz skrt), 66, 220, 244, 389, 540
Wylij wiadomo e-mail, 393
Wywietl informacje o rozmiarze plikw w etykietkach
folderw, 622
wywietlanie
ikony, 220
paski narzdzi na pasku zada, 248
rozszerzenia plikw, 415, 471, 646
Wywietlanie aktywnych sieci, 906
Wytnij, 530
wzmacniacz sygnau, 885
wzorce wywietlania na ekranie liczb, walut, dat
oraz czasu, 281
997
X
XPS, 688
Z
Zaawansowane opcje uruchamiania, 800
zaawansowane wyszukiwanie, 567
Zablokuj, 61, 94
Zablokuj pasek zda, 247
zachowanie kka myszy, 233
zachowanie menu Start, 240
zadania, 745
zadania drukowania, 681
anulowanie, 683
kolejka, 682
kolejno, 684
wstrzymanie, 683
wybr kolejnoci zada, 684
zarzdzanie, 683
zarzdzanie kilkoma dokumentami, 683
zarzdzanie pojedynczym dokumentem, 683
zarzdzanie wszystkimi dokumentami, 684
zakoczenie pracy programu, 78
zakup sprztu sieciowego, 885
zamknity obiekt, 63
Zamknij, 60, 78, 87, 306, 864
Zamknij sesj, 606, 650
zamykanie
okna, 76
pliki, 471
pyty, 606
programy, 76, 78
system, 87
zawieszone programy, 748
zapamitywanie hase, 96
Zapisywanie, 503, 507
Zapisywanie jako, 503, 574
Zapisywanie obrazu, 503
zapisywanie plikw, 503
nazywanie pliku, 505
okna dialogowe w stylu systemu Windows 7, 503
tworzenie folderw, 508
ustalanie waciwoci, 574
wybr typu pliku, 506
zapisywanie na zdalnym komputerze, 925
Zapisywanie strony sieci Web, 503
Zapisz, 503, 506
Zapisz jako, 407
Zapisz jako typ, 506
Zapisz obraz jako, 407
Zapisz wyszukiwanie, 563
zapobieganie wamaniom, 199
998
Zapora systemu Windows, 159, 307

alarm zabezpiecze, 164
alarmy, 170
dodawanie wyjtkw dla programw, 166
domylne przepuszczanie pocze
wychodzcych, 171
dostosowywanie ustawie IPSec, 170
Dozwolone programy i funkcje, 165
dziaania lokalnego administratora, 170
filtrowanie danych, 160
konfiguracja wyjtkw, 165
modyfikowanie wyjtkw, 167
odpowiedzi typu unicast, 170
poczenia wychodzce, 171
profile, 168
protokoowanie, 170
reguy pocze przychodzcych, 171
reguy pocze wychodzcych, 171
Reguy przychodzce, 171
Reguy wychodzce, 171
rozgoszeniowy ruch sieciowy, 170
sposb dziaania, 159
ledzenie stanu, 160
tworzenie wyjtkw, 163
ustawienia protokou IPSec, 170
usuwanie wyjtkw, 167
wczanie, 163
wyjtki, 163
wyczanie, 163
wyczanie wyjtkw, 167
zaawansowane ustawienia, 168
zmiana waciwoci profilw zapory, 168
Zapora systemu Windows z zabezpieczeniami
zaawansowanymi, 168
zapytania, 551
zapytania w jzyku naturalnym, 590
zarzdzanie adresami, 387
Zarzdzanie dyskami, 790
zarzdzanie dyskiem twardym, 856
zarzdzanie folderami, 517
zarzdzanie indeksem wyszukiwania, 577
Zarzdzanie komputerem, 314, 790, 791
przystawki, 314
zarzdzanie kontaktami, 133
Zarzdzanie kontami, 106
zarzdzanie kontami uytkownikw, 99, 106
zarzdzanie nazwami, 387
zarzdzanie pamici wirtualn, 836, 837
zarzdzanie plikami, 455, 517, 542
zarzdzanie procesami, 745, 752
zarzdzanie programami, 745
Zarzdzanie sieciami bezprzewodowymi, 898
zarzdzanie sprztem, 42
zarzdzanie sterownikami drukarek, 661

zarzdzanie urzdzeniami, 42
zarzdzanie waciwociami profilw, 123
zarzdzanie zadaniami drukowania, 681, 683
zasada najmniejszych wymaganych uprawnie, 97
Zasady zabezpiecze lokalnych, 119
zasoby, 880, 902
lokalne, 902
zdalne, 902
zatory wydajnoci komputera, 758
Zawarto, 622
Zawsze dostpne w trybie offline, 818
Zawsze na wierzchu, 68
Zawsze uywaj wybranego programu do otwierania
tego typu plikw, 733
Zaznacza wszystko, 520
zaznaczanie ikon, 518
ikony w wielu folderach, 524
jedna ikona, 518
pojedyncze ikony, 520
przez filtrowanie, 522
przez przeciganie, 523, 647
ssiadujce ze sob ikony, 520
wikszo ikon w folderze, 524
wszystkie ikony, 520
za pomoc klawiatury, 522
zdjcia, 401
zegar, 56
Czas z Internetu, 254
modyfikacja, 253
Zegary dodatkowe, 254
zero-day exploit, 194
Zezwalaj na indeksowanie zawartoci plikw
w tym folderze, wraz z ich waciwociami, 513
Zezwalaj urzdzeniom Bluetooth na odnajdywanie
tego komputera, 807
zezwalanie na zdalne poczenia w sieci domowej, 380
zgodno programw, 717
zip, 329
zcza, 783
AGP, 784, 785
IEEE 1394, 779
PATA, 954
PCI, 784
PCI Express, 784
RJ-45, 880
SATA, 954
adware, 176
konie trojaskie, 176
mechanizm UAC, 190
robaki, 176
rootkity, 176
spyware, 176
usuwanie, 190
wirusy, 176
Skorowidz
zoliwy kod, 200
zmiana
etykieta woluminu, 795
haso grupy domowej, 909
ikona folderu, 512
ikony pulpitu, 64
konto uytkownika, 101
litera dysku, 795, 797
nazwa komputera, 908
nazwa konta, 105
nazwa pliku, 533
nazwy filmw, 418
nazwy obrazw, 418
nazwy wielu plikw, 534
obraz konta, 105
operacje wykonywane po woeniu pyty CD/DVD
do napdu, 600
pooenie paskw narzdzi na pasku zada, 249
program domylny obsugi pliku, 472
programy, 723
rozdzielczo ekranu, 222
rozmiar paska zada, 247
schemat kolorw, 212
typ konta uytkownika, 101
typ pliku, 534
typ sieci, 906
uoenie ikon, 220
wielko elementw ekranu, 224
wielko ikon, 220
999
wielko okna programu, 72

wielko okna za pomoc klawiatury, 77
wielko paskw narzdzi na pasku zada, 249
wielko zdj, 337
Zmienianie ikony, 222
zmienne rodowiskowe, 123
Zmienne rodowiskowe, 124
Zmie ikony pulpitu, 64, 219
Zmie moje zmienne rodowiskowe, 124
Zmie stref czasow, 253
Zmie ustawienia funkcji Bluetooth, 805
Zmie ustawienia funkcji Kontrola konta
uytkownika, 115
Zmie ustawienia karty sieciowej, 827, 936
Zmie ustawienia zasilania, 219
Zmie wskaniki myszy, 229
zmniejszanie partycji, 794
znaczniki, 423
znaki specjalne, 326
znaki wieloznaczne, 545
Znaleziono nowy sprzt, 659
zrzut aktywnego okna, 409
zrzut ekranu, 409
drukowanie, 676
Narzdzie Wycinanie, 332
opisywanie, 332
zwalczanie programw szpiegujcych, 177
zwalczanie zoliwego oprogramowania, 175
zwalnianie wskanika myszy, 232

Boyce J. - Windows 7 PL. Biblia

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Boyce J. - Windows 7 PL. Biblia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Rzut oka na ksik

Cz I Na pocztek bezpieczestwo ........................................... 33

Cz II Uszczelnianie systemu ................................................... 157

Cz III Personalizowanie systemu Windows 7 ........................ 203

Windows 7 PL. Biblia

Cz IV Internet i multimedia ................................................... 353

Cz V Zarzdzanie plikami i folderami .................................... 455

Cz VI Drukowanie ................................................................... 653

Cz VII Instalowanie i usuwanie programw ......................... 697

Cz VIII Sprzt i poprawianie wydajnoci ............................... 773

Rzut oka na ksik

Rozdzia 42. Poprawianie wydajnoci systemu ............................................. 831

Cz IX Sie i udostpnianie ...................................................... 877

Dodatki . .................................................................................. 943

Instalowanie nowego systemu Windows 7 .............................. 951

Uniwersalne skrty klawiszowe ................................................ 957

Skorowidz . ..................................................................................................... 967

Windows 7 PL. Biblia

Cz I Na pocztek bezpieczestwo ........................................... 33

Windows 7 PL. Biblia

Wyczanie i wczanie mechanizmu UAC .................................................................................114

Windows 7 PL. Biblia

Cz II Uszczelnianie systemu ................................................... 157

Cz III Personalizowanie systemu Windows 7 ........................ 203

Windows 7 PL. Biblia

Rozdzia 15. Rozwizywanie problemw z dostosowywaniem systemu ..... 343

Cz IV Internet i multimedia ................................................... 353

Windows 7 PL. Biblia

Uywanie gadetu Pokaz slajdw . .....................................................................................................432

Cz V Zarzdzanie plikami i folderami .................................... 455

Windows 7 PL. Biblia

Nawigowanie za pomoc wiersza polecenia . .....................................................................................544

Windows 7 PL. Biblia

Cz VI Drukowanie ................................................................... 653

Windows 7 PL. Biblia

Cz VII Instalowanie i usuwanie programw ......................... 697

Rozdzia 35. Naprawianie i usuwanie programw ........................................ 723

Cz VIII Sprzt i poprawianie wydajnoci ............................... 773

Windows 7 PL. Biblia

Priorytety procesw, procesy w tle i na pierwszym planie ................................................................839

Cz IX Sie i udostpnianie ...................................................... 877

Windows 7 PL. Biblia

Dodatki . .................................................................................. 943

Dodatek B Instalowanie nowego systemu Windows 7 ................................. 951

Windows 7 PL. Biblia

Windows 7 PL. Biblia

Dla kogo jest ta ksika

Windows 7 PL. Biblia

Jak uywa tej ksiki

Cz I: Na pocztek bezpieczestwo. Pocztek pracy z systemem Windows 7

Cz II: Uszczelnianie systemu. Nie istnieje co takiego jak komputer bezpieczny

Cz III: Personalizowanie systemu Windows 7. Chyba wszyscy lubi zmienia

Cz IV: Internet i multimedia. Waciwie kady uytkownik komputera korzysta

Cz V: Zarzdzanie plikami i folderami. Oczywicie jest to nudne, ale czasami

Cz VI: Drukowanie. Czasami pewne informacje trzeba po prostu przenie

Cz VII: Instalowanie i usuwanie programw. Do najwaniejszych tematw

Cz VIII: Sprzt i poprawianie wydajnoci. Sprzt (ang. hardware) to stosowane

Cz IX: Sie i udostpnianie. Niezalenie od tego, czy mamy dwa komputery,

Windows 7 PL. Biblia

W rozdziale 5. prezentowane s sposoby uzyskiwania pomocy na temat uytkowania

Rozdzia 1. Co nowego w Windows 7

Nowy wygld i wraenie

Szybsza i prostsza nawigacja

Wbudowane funkcje bezpieczestwa i kontroli rodzicielskiej