ZAKAD INTERWENCJI POLICYJNYCH

MATERIAY DYDAKTYCZNE

71
Daniel Golicki Hubert Kowalik
BUDOWA I DZIAANIE BRONI PALNEJ KRTKIEJ
Pytania i odpowiedzi

CENTRUM SZKOLENIA POLICJI

Legionowo 2012

Autorzy zdj: D. Golicki, H. Kowalik

Wydawnictwo Centrum Szkolenia Policji w Legionowie

Nakad 25 egz.

SPIS TRECI
Wstp ....................................................................................................................................................

I. Zasady bezpieczestwa .......................................................................................................................

II. Podstawowe wiadomoci o broni i amunicji ......................................................................................

III. Budowa i dziaanie pistoletu P-64 ..................................................................................................... 11

IV. Budowa i dziaanie pistoletu P-83 .................................................................................................... 18
V. Budowa i dziaanie pistoletu P-99 Walter ......................................................................................... 24
VI. Budowa i dziaanie pistoletu Glock ................................................................................................. 30
VII. Zasadnicze elementy teorii strzau ................................................................................................... 34
VIII. Zacicia .......................................................................................................................................... 36
Bibliografia ...........................................................................................................................................

40

WSTP

Niniejsze opracowanie zawiera informacje na temat warunkw bezpieczestwa w posugiwaniu si

broni paln oraz podstawowe wiadomoci o broni palnej krtkiej uywanej przez policjantw w trakcie
codziennej suby. Znalazy si tu rwnie wiadomoci z zakresu zaci, z ktrymi moe si spotka
strzelec w trakcie uytkowania swojego narzdzia pracy, jakim niewtpliwie jest bro palna. Pamita
naley, e ten wyjtkowy i ostateczny rodek przymusu bezporedniego naley stosowa z rozwag,
a swoj wiedz cigle pogbia i doskonali, by by profesjonalnie przygotowanym do podejmowanych
w codziennej pracy obowizkw.
Zaoeniem niniejszego opracowania jest nakrelenie podstaw wiedzy i przekazanie jej suchaczom
szkole podstawowych.
Poczwszy od bardzo istotnych zagadnie zwizanych z bezpiecznym posugiwaniem si broni paln, poprzez podstawowe wiadomoci o broni i amunicji wystpujcej w Policji jak rwnie wybrane elementy teorii strzau przechodzimy do broni palnej uywanej przez policjantw. Wiedza zostaa uporzdkowana w kolejnoci od pistoletw P-64 i P-83, ktre pojawiy si stosunkowo wczenie, a funkcjonuj
do chwili obecnej, skoczywszy na P-99 i pistolecie Glock ktre obecnie wypieraj starsze jednostki
broni. Zasygnalizowano rwnie obecno rewolwerw i innych pistoletw w naszej formacji, z uwagi
jednak na ich ladowe iloci zostay one pominite w szczegowych opisach. Dodatkowo omwiono
rwnie zacicia najczciej wystpujce w broni palnej krtkiej.
Ponisze opracowanie stanowi materia pogldowy i podstawowy, nie wyczerpujc caoci zagadnie
w nim poruszanych.
Zdaniem autorw forma pyta i odpowiedzi bdzie atwiejsza do przyswojenia, a odbiorca poniszych treci bdzie mg przygotowa si na najczciej wystpujce pytania z zakresu warunkw bezpieczestwa, zaci broni palnej krtkiej, jej budowy i zasad dziaania.

I. ZASADY BEZPIECZESTWA
1. Jakie znasz zasady bezpiecznego posugiwania si broni paln?

ZAWSZE traktuj KAD bro jak naadowan, sprawn i gotow do strzau.

ZAWSZE kieruj luf w bezpiecznym kierunku.
NIGDY nie kad palca na jzyku spustowym, jeeli nie chcesz strzela.
ZAWSZE no bro zabezpieczon.
NIGDY nie pozostawiaj broni bez nadzoru.
NIGDY nie przechowuj zaadowanej broni.
NIGDY nie cz broni ze rodkami odurzajcymi.
NIGDY nie powstrzymuj si przed upominaniem osb nieprzestrzegajcych zasad bezpieczestwa
w obchodzeniu si z broni.
ZAWSZE utrzymuj bro w czystoci i dobrym stanie technicznym.
ZAWSZE uwaaj, czym adujesz bro.
Trening bezstrzaowy przeprowadzaj tylko w bezpiecznym miejscu.

2. Jakie znasz zasady bezpieczestwa obowizujce na strzelnicy?

Na strzelnicy zabrania si kierowania zaadowanej broni w stron ludzi, z wyczeniem sytuacji prowadzenia treningu bezstrzaowego, z uyciem amunicji barwicej i szkolnej.
Strzelanie przeprowadza tylko z broni technicznie sprawnej.
Zaadowanej broni nie odkada i nie przekazywa innemu strzelajcemu.
W razie potrzeby odoenia lub przekazania broni, naley j rozadowa, sprawdzi i zabezpieczy.
Na linii ognia bro kierowa w stron kulochwytu, tarcz bd przedmiotw, okrelonych przez prowadzcego bdcych celem.
Ukada palec na jzyku spustowym wycznie w chwili oddawania wiadomego strzau do rozpoznanego i okrelonego warunkami strzelania celu.
Stale kontrolowa pooenie broni w trakcie wykonywania strzelania.
W strzelaniu zespoowym wzajemnie kontrolowa swoje ustawienie.
Dobywa bro wycznie na stanowisku strzeleckim lub treningowym, na komend okrelon przez
prowadzcego.
Wykonywa wszystkie czynnoci zwizane ze strzelaniem na wyrane polecenie prowadzcego.

3. Kto, w jaki sposb, i w jakich okolicznociach ma obowizek przerwa strzelanie?

W sytuacji zagroenia komend PRZERWIJ OGIE podaje uczestnik strzelania, ktry stwierdzi
niebezpieczestwo. Uczestnikami strzelania s wszystkie osoby przebywajce na strzelnicy w trakcie zaj.
Strzelajcy, ktry stwierdzi zagroenie, natychmiast przerywa strzelanie i podaje komend
PRZERWIJ OGIE w sytuacjach:
pojawienia si przed strzelajcymi ludzi lub zwierzt,
padania pociskw poza obrb kulochwytu,
rykoszetowania pociskw w stron strzelajcych,
kontuzji strzelajcego,
powstania innego niebezpieczestwa.

4. Co naley zrobi po komendzie PRZERWIJ OGIE?

Po komendzie PRZERWIJ OGIE naley:

przerwa strzelanie,
zdj palec z jzyka spustowego, uoy go wzdu zamka (szkieletu) broni,
zabezpieczy bro,
przyj postaw bezpieczn okrelon przez prowadzcego zajcia.

II. PODSTAWOWE WIADOMOCI O BRONI I AMUNICJI

1. Co to jest bro palna?
Bro palna jest to bro miotajca pociski si gazw prochowych, powstajcych w wyniku spalania
adunku prochowego.

2. Co to jest kaliber broni palnej?

Kliber broni palnej to rednica wewntrzna lufy mierzona pomidzy przeciwlegymi polami, podana
w calach bd milimetrach.

3. Jakie znasz rodzaje amunicji?

pistoletowa przeznaczona do pistoletw i pistoletw maszynowych;
rewolwerowa przeznaczona gwnie do rewolwerw;
porednia przeznaczona do karabinkw, karabinkw samopowtarzalnych;
karabinowa przeznaczona do karabinw, karabinw maszynowych;
sportowa przeznaczona do strzela z maokalibrowej broni sportowej kal. 5,6 mm bocznego zaponu;
specjalna przeznaczona do strzela z broni gadkolufowej, rewolwerw oraz pistoletw sygnaowych;
amunicja szkolna ma ksztat i parametry zewntrzne amunicji bojowej, lecz pozbawiona jest elementw ogniowych (sponki i adunku prochowego);
amunicja wiczebna (lepa) rodzaj amunicji penosprawnej, lecz pozbawionej pocisku.

4. Wymie i wska podstawowe elementy naboju.

Gwnymi elementami naboju s:

uska, w skad ktrej wchodzi kryza uski oraz kanaliki ogniowe,
sponka,
adunek prochowy,
pocisk.

rdo: http://js2010.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=70:amunicja-strzeleckawp&catid=41:bro-i-amunicja&Itemid=75

5. Jakie znasz rodzaje broni palnej krtkiej, uywanej przez polsk Policj?
Pistolety:
9 mm pistolet P-64 CZAK,

9 mm pistolet P-83 WANAD,

 9 mm pistolet P-99 WALTHER,

9 mm pistolet GLOCK (17, 19, 26),

 9 mm pistolet CZ (75, 85),

Rewolwery:
0,38 Special ASTRA,

0,38 Special Smith & Wesson.

6. Wymie i scharakteryzuj rodzaje amunicji pistoletowej, najczciej uywanej przez

polsk Policj.
Nabj 9 x 18 mm MAKAROW
Wszed on do uzbrojenia w ZSRR wraz z pistoletem Makarowa w 1951 r., co uzasadnia jego
potoczn nazw. W Polsce jest stosowany do pistoletw P-64 i P-83.

10

Dane taktyczno-techniczne:
nabj ma mas 9,7 g;
dugo naboju wynosi 25 mm;
dugo uski wynosi 18 mm;
pocisk o masie 6,1 g;
prdko pocztkowa ok. 300 m/s;
energia pocztkowa pocisku ok. 300 J;
skuteczno raenia celu ywego do ok. 300 m;
donono ok. 1100 m.
9 x 19 mm PARABELLUM (Para, Luger, NATO)
Powsta on w 1902 r. Opracowa go niemiecki konstruktor Georg Luger. Sta si uniwersalnym
nabojem wojskowo-policyjnym, produkowanym i uywanym na caym wiecie, z wyjtkiem byego
ZSRR. W zalenoci od kraju producenta, naboje rni si nieco mas pocisku, mas adunku
prochowego i prdkoci pocztkow.
W Polsce stosowany m.in. do pistoletw: P-99, Glock, CZ-75, CZ-85.
Dane taktyczno-techniczne:
nabj ma mas 12 g;
dugo naboju wynosi 29,7 mm;
dugo uski wynosi 19 mm;
pocisk o masie 8 g i 7,5 g;
prdko pocztkowa pocisku okoo 350 m/s;
energia pocztkowa pocisku okoo 462 J;
skuteczno raenia celu ywego do okoo 600 m;
donono pocisku do okoo 1600 m.

III. BUDOWA I DZIAANIE PISTOLETU P-64

1. Scharakteryzuj pistolet P-64.

bro samopowtarzalna;
zasada dziaania broni polega na wykorzystaniu energii odrzutu swobodnego zamka;
ryglowanie odbywa si mas bezwadnoci zamka;
mechanizm spustowo-uderzeniowy podwjnego dziaania system DA;
magazynek pudekowy jednorzdowy o pojemnoci 6 sztuk;
amunicja 9x18 Makarow,
prdko pocztkowa pocisku 305 m/s.

2. Roz, z i omw budow pistoletu P-64.

Sposb rozoenia P-64:
1) zabezpieczy bro;

11

2) wycign magazynek;

3) sprawdzi komor nabojow;

4) odcign kabk w d i oprze go na szkielecie z prawej lub lewej strony;

5) odcign zamek w tylne pooenie i unie;

12

6) ruchem do przodu cign zamek ze szkieletu;

7) ruchem obrotowym cign spryn powrotn z lufy.

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci.

Sprawd poprawno zoenia broni.

Pistolet P-64 skada si z 4 podstawowych elementw:

zamek
szkielet z luf

spryna powrotna
magazynek

13

3. Wymie, jakie elementy znajduj si w zamku pistoletu P-64.

W zamku znajduje si:
trzon zamkowy;

iglica;

wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej;

zesp wycigu;

przyrzdy celownicze;

14

 bezpiecznik.

4. Wymie funkcje zamka w pistolecie P-64.

Zamek:
dosya nabj do komory nabojowej;
zamyka przewd lufy podczas strzau;
umoliwia wycignicie uski (naboju) z komory nabojowej;
ustawia kurek na zaczepie kurka (napina kurek).

5. Omw, jak dziaa zabezpieczenie przed strzaem przypadkowym w pistolecie P-64.

W trakcie zabezpieczenia bezpiecznik:

unieruchamia iglic;
uniemoliwia uderzenie kurka w iglic;
rozcza mechanizm spustowo-uderzeniowy;
zwalnia kurek z pooenia tylnego do przedniego.

6. Jak w pistolecie P-64 jest zabezpieczona iglica przed uderzeniem kurka?

W pistolecie P-64 iglica przed uderzeniem kurka jest zabezpieczona na dwa sposoby:
podczas zabezpieczania iglica zostaje zablokowana w kanale iglicy, uniemoliwiajc jej ruch do przodu;
zabezpieczenie broni uniemoliwia take uderzenie kurka w iglic poprzez specjalne uksztatowanie
bezpiecznika, uniemoliwiajce ruch kurka do przodu.

7. Wymie, jakie elementy znajduj si w szkielecie z luf w pistolecie P-64.

lufa z komor nabojow;

kabk;

15

 szyna spustowa;

zatrzask magazynka;

wycznik;

wyrzutnik;

kurek;

16

8. Wymie funkcje kabka w pistolecie P-64.

Kabk:
czy zamek ze szkieletem;
amortyzuje cofajcy si zamek;
osania jzyk spustowy przed przypadkowym jego naciniciem.

9. Jakie funkcje spenia wyrzutnik w pistolecie P-64?

Wyrzutnik:
wyrzuca usk lub nabj,

zatrzymuje zamek w tylnym pooeniu po oddaniu ostatniego strzau.

rdo: http://js2010.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=194:pistolet-p-64-czak&catid=41:bro-iamunicja&Itemid=75

10. Omw, jak dziaa mechanizm zatrzymania zamka w tylnym pooeniu po ostatnim
strzale w pistolecie P-64.
Po wystrzeleniu ostatniego naboju z magazynka, wyrzutnik unosi si pod dziaaniem dononika magazynka podnoszonego przez spryn magazynka, a jego wystp wchodzi przy tym w odpowiednie wycicie zamka, zatrzymujc go w tylnym pooeniu.

17

11. Jak dziaa wycznik w pistolecie P-64?

Wycznik:
rozcza mechanizm spustowo-uderzeniowy;
przeciwdziaa oddaniu strzau przedwczesnego;
uniemoliwia strzelanie ogniem cigym;
zwalnia kurek z pooenia tylnego.

12. Wymie elementy, z ktrych skada si magazynek w pistolecie P-64.

pudeko magazynka;
dononik magazynka;
spryna magazynka;
denko z kopytkiem.

13. Omw czynnoci zwizane ze sprawdzeniem sprawnoci pistoletu P-64.

Naley sprawdzi:
czy na metalowych czciach nie ma rdzy, zanieczyszcze i uszkodze;
czy prawidowo dziaa kurek podczas samonapinania, zwalniania kurka z pooenia napitego (sprawdzenie mechanizmu spustowo-uderzeniowego);
czy nie s uszkodzone przyrzdy celownicze;
czy zatrzask pewnie utrzymuje magazynek w chwycie pistoletu;
stan przewodu lufy;
czy zamek zatrzymuje si w tylnym pooeniu na zaczepie, gdy magazynek jest pusty;
dziaanie czci pistoletu w stanie zabezpieczonym (luz na jzyku spustowym, kurek nie powinien si
utrzymywa w stanie napitym);
sprawdzi poprawno dziaania iglicy, wycznik, kabk.
IV. BUDOWA I DZIAANIE PISTOLETU P-83.

1. Scharakteryzuj pistolet P-83.

bro samopowtarzalna;
zasada dziaania broni polega na wykorzystaniu energii odrzutu swobodnego zamka;
ryglowanie odbywa si mas bezwadnoci zamka;
mechanizm spustowo-uderzeniowy podwjnego dziaania system DA.;
magazynek pudekowy jednorzdowy o pojemnoci 8 sztuk;
amunicja 9 x18 mm Makarow;
prdko pocztkowa pocisku 318 m/s.

2. Roz, z i omw budow pistoletu P-83.

Sposb rozoenia P-83:
1) zabezpieczy bro;

18

2) wycign magazynek;

3) sprawdzi komor nabojow;

4) odcign zderzak w d;

5) odcign zamek w tylne pooenie i unie;

19

6) ruchem do przodu cign zamek ze szkieletu;

7) ruchem obrotowym cign spryn powrotn z lufy.

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci.

Sprawd poprawno zoenia broni.

3. Pistolet P-83 skada si z 4 podstawowych elementw:

zamek
szkielet z luf

spryna powrotna
magazynek

4. Wymie, jakie elementy znajduj si w zamku pistoletu P-83.

trzon zamkowy;

20

 iglica;

wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej;

zesp wycigu;

przyrzdy celownicze;

bezpiecznik.

21

5. Wymie funkcje zamka w pistolecie P-83.

Zamek:
wprowadza nabj do komory nabojowej;
zamyka przewd lufy podczas strzau;
umoliwia wycignicie uski (naboju) z komory nabojowej;
ustawia kurek na zaczepie kurka (napina kurek).

6. Omw, jak dziaa zabezpieczenie przed strzaem przypadkowym w pistolecie P-83.

W trakcie zabezpieczenia, bezpiecznik:

unieruchamia iglic;
uniemoliwia uderzenie kurka w iglic;
blokuje mechanizm spustowo-uderzeniowy;
zwalnia kurek z pooenia tylnego do przedniego.

7. Jak w pistolecie P-83 zabezpieczona jest iglica przed uderzeniem kurka?

W pistolecie P-83 iglica przed uderzeniem kurka jest zabezpieczona na dwa sposoby:
podczas zabezpieczania iglica zostaje obniona i zaczepia zbem o powierzchni zamka, uniemoliwiajc jej ruch do przodu;
pooenie dolne iglicy uniemoliwia take uderzenie kurka w iglic, poniewa w takim pooeniu
gwka iglicy wchodzi w wyobienie w kurku.

8. Wymie, jakie elementy znajduj si w szkielecie z luf w pistolecie P-64.

lufa z komor nabojow;

zderzak;

wyrzutnik;

22

 dwignia zwalniania zamka;

szyna spustowa;

zatrzask magazynka;

kurek.

9. Wymie funkcj kabka w pistolecie P-83.

Kabk osania jzyk spustowy przed przypadkowym naciniciem.

10. Wymie funkcje zderzaka w pistolecie P-83.

Zderzak:
ogranicza ruch zamka do tyu po strzale;
czy zamek ze szkieletem.

23

11. Omw, jak dziaa mechanizm zatrzymania zamka w tylnym pooeniu po ostatnim
strzale w pistolecie P-83.
Po wystrzeleniu ostatniego naboju z magazynka dwignia zwalniania zamka unosi si pod dziaaniem
dononika magazynka podnoszonego przez spryn magazynka, a jego wystp wchodzi przy tym
w odpowiednie wycicie zamka, zatrzymujc go w tylnym pooeniu.

12. Wymie elementy, z ktrych skada si magazynek w pistolecie P-83.

pudeko magazynka;
dononik magazynka;
spryna magazynka;
denko magazynka.

13. Wska najwaniejsze rnice midzy pistoletami P-64 a P-83.

wymiary zewntrzne;
pojemno magazynka;
sposb dziaania bezpiecznika przed strzaem przypadkowym;
umiejscowienie wskanika obecnoci naboju w komorze nabojowej;
sposb zabezpieczenia przed strzaem przedwczesnym;
sposb zatrzymania zamka w tylnym pooeniu po oddaniu ostatniego strzau;
funkcje wyrzutnika;
sposb rozczenia zamka ze szkieletem;
funkcje kabka.

14. Omw czynnoci zwizane ze sprawdzeniem sprawnoci pistoletu P-83.

Naley sprawdzi:
czy na metalowych czciach nie ma rdzy, zanieczyszcze i uszkodze;
czy prawidowo dziaa kurek podczas samonapinania, zwalniania kurka z pooenia napitego;
czy nie s uszkodzone przyrzdy celownicze;
czy zatrzask pewnie utrzymuje magazynek w chwycie pistoletu;
stan przewodu lufy;
czy zamek zatrzymuje si w tylnym pooeniu na dwigni zatrzymania zamka, gdy magazynek jest pusty;
dziaanie czci pistoletu w stanie zabezpieczonym (zablokowany mechanizm spustowo-uderzeniowy);
sprawdzi poprawno dziaania iglicy.

V. BUDOWA I DZIAANIE PISTOLETU P-99 WALTER

1. Z jakich podstawowych elementw skada si pistolet P-99 Walter?

zamek
lufa
spryna powrotna z erdzi
szkielet

magazynek

24

2. Czy w pistolecie P-99 jest wycznik-przerywacz? Jeli tak, to jak funkcjonuje.

W P-99 nie ma wycznika-przerywacza. W pistolecie P-99 znajduje si wystp na szynie spustowej,
penicy funkcj przerywacza, uniemoliwiajcy oddanie strzau przedwczesnego.

Gdy komora nabojowa jest zamknita, wystp na szynie spustowej (penicy funkcj wycznika-przerywacza) znajduje si w wyciciu zamka. Gdy zamek jest cofnity wciska on szyn spustow
poprzez wystp i rozcza mechanizm spustowo-uderzeniowy.

3. Roz pistolet P-99 i omw funkcje wyrzutnika.

Sposb rozoenia pistoletu P-99:
1) wycign magazynek,

2) sprawdzi komor nabojow,

25

3) zwolni napit iglic,

4) cofn zamek ok. 23 mm i odcign rygle zamka w d,

5) przesun zamek do przodu i odczy od szkieletu,

6) wyj spryn powrotn z erdzi,

26

7) wyj luf z zamka.

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci.

Sprawd poprawno zoenia broni.

4. Wyrzutnik:

Wyrzuca on usk bd nabj w przypadku rozadowania broni lub usuwania zacicia w postaci niewypau.

5. Omw, jak funkcjonuje system zabezpieczenia przed strzaem przypadkowym w pistolecie P-99.

Blokada iglicy uniemoliwia ruch iglicy do przodu, blokujc kana iglicy. Wcinicie jzyka spustowego powoduje wyczenie blokady.

27

 Bezpiecznik spustowy uniemoliwia bezwadnociowy ruch mechanizmu spustowego uderzeniowego do tyu, np. przy upadku broni.
W trakcie cigania spustu bezpieczniki wyczaj si automatycznie.
Gdy tylko strzelec zdejmie palec ze spustu, pistolet zabezpiecza si automatycznie.

6. Wymie funkcje zamka w pistolecie P-99.

dosya nabj do komory nabojowej;

zamyka przewd lufy podczas strzau;
umoliwia wycignicie uski (naboju) z komory nabojowej;
napina iglic.

7. Omw, jak dziaa mechanizm zatrzymania zamka po ostatnim strzale w pistolecie P-99.
Po oddaniu ostatniego strzau, dononik magazynka unosi dwigni zwalniania zamka, dziki czemu
zaczepia ona o wcicie w zamku, zatrzymujc go w tylnym pooeniu.

8. Wska wskaniki i dwignie w pistolecie P-99.

Wskaniki:
wskanik obecnoci naboju;

28

 wskanik napicia iglicy;

dwignia zwalniania zamka;

dwignia (zatrzask) magazynka;

dwignia zwalniania iglicy.

29

VI. BUDOWA I DZIAANIE PISTOLETU GLOCK

1. Z jakich podstawowych elementw skada si pistolet Glock?

zamek;
lufa;
spryna powrotna z erdzi;
szkielet;
magazynek.

2. Jakie wersje pistoletu Glock uywane s przez polsk Policj?

Standard GLOCK 17;
Compact GLOCK 19;
Subcompact GLOCK 26.

3. Roz pistolet Glock.

Sposb rozoenia pistoletu Glock:
1) wycign magazynek;

30

2) sprawdzi komor nabojow,

3) zwolni napit iglic, oddajc strza kontrolny,

4) cofn zamek ok. 23 mm i odcign rygle zamka w d,

5) przesun zamek do przodu i odczy od szkieletu,

31

6) wyj spryn powrotn z erdzi,

7) wyj luf z zamka.

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci.

Sprawd poprawno zoenia broni.

4. Omw funkcje zaczepu zamka.

Po wystrzeleniu ostatniego naboju z magazynka, dwignia zwalniania zamka unosi si pod dziaaniem dononika magazynka, ktry z kolei podnoszony jest przez spryn magazynka. Zaczep zamka
wchodzi w wycicie znajdujce si w zamku, zatrzymujc go w tylnym pooeniu.

32

5. Omw, jak funkcjonuje system zabezpieczenia przed strzaem przypadkowym w pistolecie Glock.
Pistolet GLOCK ma trzy bezpieczniki tworzce wsplnie system bezpiecznego dziaania. Nale
do nich:

moving backwards.

rdo: Prezentacja Zakadu Interwencji Policyjnych CSP Budowa i dziaanie broni palnej, Legionowo 2011.

Zewntrzny bezpiecznik spustowy uniemoliwia bezwadnociowy ruch mechanizmu spustowego

uderzeniowego do tyu, np. przy upadku broni.

rdo: Prezentacja Zakadu Interwencji Policyjnych CSP Budowa i dziaanie broni palnej, Legionowo 2011.

Tylna blokada iglicy zabezpiecza przed samowyzbieniem si iglicy z zaczepu iglicy, poniewa
szyna spustowa oparta jest na szkielecie broni.

33

rdo: Prezentacja Zakadu Interwencji Policyjnych CSP Budowa i dziaanie broni palnej, Legionowo 2011.

Przednia blokada iglicy uniemoliwia ruch iglicy do przodu, blokujc kana iglicy.

6. Wska szyn spustow i wyrzutnik w pistolecie Glock.

szyna spustowa

wyrzutnik

rdo: Prezentacja Zakadu Interwencji Policyjnych CSP Budowa i dziaanie broni palnej, Legionowo 2011.

VII. ZASADNICZE ELEMENTY TEORII STRZAU

1. Balistyka: podzia i znaczenie

Balistyka jest to nauka o miotaniu i ruchu pociskw. Dzieli si na:
balistyk wewntrzn zajmujc si zjawiskami zachodzcymi w przewodzie lufy. Jej gwnym
zadaniem jest okrelanie zalenoci midzy cinieniem gazw prochowych, prdkoci i drog pocisku w przewodzie lufy. Jej parametry maj bardzo duy wpyw na rozwizania techniczne broni;
balistyk zewntrzn zajmujc si zagadnieniami dotyczcymi ruchu pocisku po opuszczeniu
przewodu lufy broni. Jest to jedno z najwaniejszych zagadnie w temacie strzelania, poniewa aby
trafi pociskiem w cel, trzeba najpierw wiedzie jak on bdzie lecia w powietrzu, tzn. w ktrym
miejscu bdzie znajdowa si w danym czasie. Po opuszczeniu lufy pocisk odbywa swj lot dziki sile
bezwadnoci;
balistyk kocow (balistyk celu) zajmujc si zjawiskami wystpujcymi w miejscu spotkania
pocisku z celem. Jest wana przy obliczeniach wytrzymaoci oson oraz siy obalajcej pociskw.

34

2. Co to jest strza?
Strza jest to wyrzucenie pocisku z przewodu lufy spowodowane dziaaniem gazw prochowych powstajcych podczas spalania adunku prochowego.
Cinienie gazw na dno uski powoduje wcinicie dna w czko zamka. Pod wpywem cinienia na
cianki uski nastpuje cise przyleganie ich do cianek komory nabojowej, zapobiegajce przerwaniu si
gazw do tyu. Gazy prochowe rozprzestrzeniaj si w stron najmniejszego oporu, tzn. dna pocisku,
wprawiajc pocisk w ruch. Pocisk wskutek ruchu do przodu wrzyna si w gwinty, otrzymujc ruch wirowy i zostaje wyrzucony z przewodu lufy w kierunku przeduenia osi przewodu lufy.

3. Czym charakteryzuje si zjawisko strzau?

Zjawisko strzau charakteryzuje si:

bardzo duym cinieniem gazw;
wysok temperatur gazw prochowych;
krtkim okresem zjawiska;
szybko zmieniajc si objtoci palcego si adunku prochowego.

4. Wyjanij pojcie prdkoci pocztkowej.

Prdko pocztkowa to prdko ruchu pocisku w momencie jego wylotu z przewodu lufy.

5. Od czego zaley prdko pocztkowa pocisku?

Prdko pocztkowa zaley od:

dugoci lufy;
masy pocisku;
masy adunku prochowego.

6. Na co wpywa prdko pocztkowa pocisku?

Warto prdkoci pocztkowej pocisku wpywa na:

donono;
zdolno raenia celu;
zdolno przebijania oson;
pasko toru lotu pocisku.

7. Co to jest odrzut broni palnej?

Odrzut broni palnej to ruch broni do tyu w czasie strzau, spowodowany dziaaniem cinienia gazw
prochowych za porednictwem dna uski na zamek.

rdo: http://www.scribd.com/doc/54391911/14/Odrzut-i-podrzut-broni-palnej

35

8. Co to jest podrzut broni palnej?

Podrzut broni palnej to obrt broni w paszczynie pionowej podczas strzau, spowodowany asymetrycznoci pooenia rodka cikoci broni w stosunku do osi przewodu lufy oraz dziaaniem si odrzutu i hamowania odrzutu.

9. Wymie podstawowe elementy celnego strzelania.

Podstawowe elementy celnego strzelania to:

postawa strzelecka;
chwyt broni;
zgranie przyrzdw celowniczych;
oddech;
praca na spucie;
wytrzymanie po strzale.

10. Wymie nieprawidowoci broni wpywajce na celno strzau:

uszkodzenia przewodu lufy (odksztacony wylot lufy, skrzywienie lufy, rozkalibrowanie przewodu
lufy, starcie lub zaokrglenie krawdzi pl nagwintowanej czci lufy, nadmierne rozgrzanie lufy
w czasie strzelania);
przestawione, uszkodzone przyrzdy celownicze (odksztacenie muszki, odksztacenie ramki celownika,
luz boczny celownika, nieprawidowe ustawienie przyrzdw celowniczych w stosunku do osi lufy).

11. Co to jest rozrzut?

Jest to naturalne zjawisko padania pociskw w rnych miejscach podczas strzelania z tej samej jednostki broni i w takich samych warunkach.

VIII. ZACICIA

1. Wyjanij pojcia: zacicie, zablokowanie, awaria broni palnej.

Zacicie broni niesprawno broni moliwa do usunicia przez strzelajcego podczas strzelania.
Zablokowanie broni niesprawno broni moliwa do usunicia przez strzelajcego podczas strzelania,
lecz wymagajca wikszych umiejtnoci od strzelajcego, a niekiedy dodatkowego wyposaenia,
np. wycior (najczciej powstaje z winy uytkownika).
Awaria broni niesprawno broni, niemoliwa do usunicia przez strzelajcego podczas strzelania.

2. Jakie s przyczyny zacicia niedomknicia komory nabojowej?

niewaciwe przeadowanie;
zanieczyszczony pistolet;
saba spryna powrotna;
uszkodzony pistolet.

3. Jakie s przyczyny zacicia niewypa?

36

wadliwy nabj;
zanieczyszczony kana iglicy;
uszkodzona iglica lub spryna iglicy.

4. Jakie s przyczyny zacicia zakleszczenia uski?

uszkodzony wyrzutnik lub zesp wycigu;

zanieczyszczony pistolet;
saby lub zawilgocony adunek prochowy.

5. Jakie s przyczyny zacicia przekoszenia naboju?

zanieczyszczony pistolet;
niewaciwe przeadowanie;
uszkodzony magazynek.

6. Jakie s objawy zacicia niedomknicia komory nabojowej?

luz na jzyku spustowym;

lekko cofnity zamek;
przez okno wyrzutu usek widoczna kryza naboju.

7. Jakie s objawy zacicia niewypa?

po naciniciu na jzyk spustowy opada kurek (zostaje zwolniona iglica), po ktrym nie pada strza.

8. Jakie s objawy zacicia zakleszczenia uski?

luz na jzyku spustowym;

znacznie cofnity zamek;
przez okno wyrzutu usek widoczna zakleszczona uska.

9. Jakie s objawy zacicia przekoszenia naboju?

luz na jzyku spustowym;
znacznie cofnity zamek;

37

 przez okno wyrzutu usek widoczny przekoszony nabj (zakleszczony pomidzy szczkami magazynka a komor nabojow).

10. Przedstaw sposb usunicia zacicia niedomknicia komory nabojowej.

energicznie uderzy w tyln cz zamka (dobi zamek).

11. Przedstaw sposb usunicia zacicia niewypa.

dobi magazynek;
przeadowa bro.

12. Przedstaw sposb usunicia zacicia zakleszczenia uski.

przechyli pistolet, aby umoliwi wypadnicie uski;

lekko cofn zamek, aby uska wypada;
jeeli jest nabj w komorze nabojowej, puci zamek (moe wystpi niedomknicie komory nabojowej), jeeli nie ma naboju przeadowa bro.

13. Przedstaw sposb usunicia zacicia przekoszenia naboju.

lekko cofn zamek, aby zwolni nacisk na nabj;

po zwolnieniu naboju, puci zamek (moe wystpi niedomknicie komory nabojowej).

14. Omw, dlaczego przy niedomkniciu komory nabojowej nie mona powtrnie przeadowa broni.
Przy niedomkniciu komory nabojowej nie mona powtrnie przeadowa broni, poniewa powtrne
przeadowanie spowoduje zablokowanie broni. Zablokowanie broni jest spowodowane tym, i pazur wycigu nie zaczepi si za kryz uski, co przy powtrnym przeadowaniu spowoduje pozostawienie go
w komorze nabojowej i prb wprowadzenia kolejnego naboju z magazynka.

15. Dlaczego przy niedomkniciu komory nabojowej wystpuje luz na jzyku spustowym?
Przy niedomkniciu komory nabojowej wystpuje luz na jzyku spustowym, poniewa pazur wycigu
opiera si o dno uski, przez co zamek nie przemieszcza si do przedniego pooenia, wciskajc element
odpowiedzialny za rozczenie mechanizmu spustowo-uderzeniowego. W przypadku P-64 elementem
tym jest wycznik, w P-83 i P-99 szyna spustowa, a w Glocku przerywacz.

38

16. Co nastpi, gdy przeadujesz powtrnie pistolet przy niedomkniciu komory nabojowej
i jak to usuniesz?
Jeeli przy niedomkniciu komory nabojowej powtrnie przeaduje si bro, spowoduje to zablokowanie broni. Zablokowanie broni jest spowodowane tym, i pazur wycigu nie zaczepi si za kryz uski,
co przy powtrnym przeadowaniu spowoduje pozostawienie go w komorze nabojowej i prb wprowadzenia kolejnego naboju z magazynka. Usunicie tego rodzaju zablokowania polega na wycigniciu
magazynka, spowodowaniu usunicia naboju z komory zamka, dobiciu magazynka i kontynuowaniu
strzelania. W niektrych jednostkach broni mog wystpi problemy z wycigniciem magazynka, w takim
przypadku przy wyciganiu go, naley zmniejszy nacisk zamka na nabj przez odcignicie zamka.

39

BIBLIOGRAFIA
Akty prawne
Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687, z pn. zm.).
Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie
uzbrojenia Policji (Dz. U. z 2001 Nr 14, poz. 139, z pn. zm.).
Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 19 lipca 2005 r. w sprawie szczegowych warunkw i sposobu
postpowania przy uyciu broni palnej przez policjantw oraz zasad uycia broni palnej przez oddziay i pododdziay zwarte Policji (Dz. U. Nr 135, poz. 1132).
Zarzdzenie Nr 42 KGP z dnia 31 grudnia 1996 r. w sprawie wprowadzenia na uzbrojenie Policji pistoletw Glock 17 i 19.
Zarzdzenie nr 805 KGP z dnia 31 grudnia 2003 r. w sprawie Zasad etyki zawodowej policjanta
(Dz. Urz. KGP z 2004 r. Nr 1, poz. 3).
Zarzdzenie nr 852 KGP z dnia 21 sierpnia 2011 r. w sprawie zasad przyznawania i uytkowania broni
palnej przez policjantw (Dz. Urz. KGP Nr 6, poz. 38).
Decyzja Nr 140 KGP z dnia 24 kwietnia 2001 r. w sprawie wprowadzenia na uzbrojenie Policji pistoletw GLOCK 26 (Dz. Urz. KGP Nr 7, poz. 82).
Decyzja Nr 21 KGP z dnia 22 stycznia 2002 r. w sprawie wprowadzenia na uzbrojenie Policji pistoletw
typu P-99/FB (Dz. Urz. KGP Nr 2, poz. 10).
Decyzja nr 360 Komendanta Gwnego Policji z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie gospodarowania uzbrojeniem i sprztem techniczno-bojowym w Policji (Dz. Urz. KGP Nr 13, poz. 85).
Decyzja nr 713 KGP z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szkolenia strzeleckiego policjantw (Dz. Urz.
KGP z 2006 r. Nr 3, poz. 9, z pn. zm.).
Literatura
Dobrzyjaowski J., Grdzki Z., Taktyka i techniki interwencji oraz wyszkolenie strzeleckie, Wydawnictwo
FORMAT A-B, Warszawa 2005.
Instrukcje obsugi i uytkowania broni palnej krtkiej: P-64, P-83, Walther P-99, Glock 17,19,26.
Jaoszyski K., Technika posugiwania si broni, CSP, Legionowo 1999.
Komar A. B., Ciupiski J., Techniki i taktyka strzela policyjnych, WSPol., Szczytno 1994.
Senderski P., Szkolenie strzeleckie wybrane zagadnienia, CSP, Legionowo 2009.
Teoria strzau. Instrukcja piechoty, Wydawnictwo MON, 1961.
Internet
http://js2010.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=70:amunicja-strzeleckawp&catid=41:bro-i-amunicja&Itemid=75
http://js2010.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=194:pistolet-p-64-czak&catid=41:broi-amunicja&Itemid=75
http://www.scribd.com/doc/54391911/14/Odrzut-i-podrzut-broni-palnej
http://edu.cossw.pl/file.php/1/Czytelnia/Skrypty_i_opracowania_przedmiotowe/Szkolenie_strzeleckie/11
_teoria_strzalu.pdf
http://www.pegatiros.com/reportajes/armas_infanteria/astra250/astra250.htm
http://www.imfdb.org/wiki/Smith_%26_Wesson_Model_10
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pistolet_P-64
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pistolet_P-83
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pistolet_Walther_P99

40