ELEKTROMAGNETYZM

Wykady: prof. dr hab. in. Stanisaw Gratkowski

Laboratoria:

dr in. Krzysztof Stawicki

e-mail: ks@zut.edu.pl
w temacie wiadomoci prosz wpisa: STUDENT

15 godzin laboratorium: co 2 tygodnie po 2 godziny + 1 godzina

strona www:

ks.zut.edu.pl/em

Konsultacje:

ks.zut.edu.pl/pliki/konsultacje.pdf
pokj A310, tel. 914494886

Rwnania Maxwella w elektrostatyce:

rot E = 0,
div D =
E wektor natenia pola elektrycznego [V/m]
D wektor indukcji pola elektrycznego [C/m2]
objtociowa gsto adunku [C/m3]

Oceny
5 wejciwek: testy punktowane w skali 0 10,
+ ewentualnie sprawozdania w skali od -5 do +5.
nieobecno = 0 punktw z testu
wejciwek ani sprawozda nie poprawiamy
SPRAWOZDANIA przesyamy przez SIWE:
- w terminie do 7 dni od wiczenia,
- w pliku PDF,
- w formacie pracy dyplomowej,
1 sprawozdanie na grup laboratoryjn,
wykonanie sprawozdania: od 0 do 5 punktw,
sprawdzanie sprawozdania: -5 do +5 punktw,
(maksymalnie 5 punktw dla 1 osoby za 1 sprawozdanie).
Ocena kocowa: suma punktw dzielona przez 10.

Pole dwch adunkw elektrycznych:

pozostae zalenoci w elektrostatyce:

E = grad V,
D = E,
= 0 r
V potencja pola elektrycznego (skalar) [V]
przenikalno dielektryczna rodowiska [F/m]
0 = 8,85410-12 F/m przenikalno prni,
r przenikalno wzgldna rodowiska.
operatory rniczkowe w ukadzie kartezjaskim:
gradient: V =[

=D
1+ D 2
D

V V V
1 +
1 +
1]
x x y y z z

dywergencja: D=

=q2 E 1=q1 E 2
F

Dx Dy Dz
+
+
x
y
z

H =
Hz Hy
Hx Hz
H y Hx

1x+

1y +

1z
y
z
z
x
x
y

) (

Prawo Gaussa:
EdS = q
S

) (

=
F

V =V 1+V 2

q1q2
1
2 d
4 d

Pole adunku o gstoci liniowej :

rotacja:

= E1+ E2
E

= 1r
D
2r
=
E

DdS=q
S

S powierzchnia zamknita, wewntrz ktrej znajduje

si adunek q
Pole odosobnionego adunku elektrycznego:
= q 1r
D
4r2
= q 1r
E
2
4r
q
V=
4r

1
2r r

1
V = ln
2 r

Zadanie domowe
Pole elektryczne jest wytwarzane przez adunek
rozoony rwnomiernie na paszczynie.

q
.
Sp
Wyznacz zaleno indukcji elektrycznej D, natenia
pola E i potencjau V od odlegoci r od paszczyzny.
Gsto powierzchniowa adunku wynosi: =

Zadania

5. Trzy adunki punktowe X, Y i Z s rozmieszczone

jak pokazano na rysunku. Oblicz si jak na kady
adunek dziaaj pozostae dwa adunki.

1. Znale rozkad potencjau w pobliu nieskoczenie

dugiej, cienkiej linii dwuprzewodowej obdarzonej
adunkiem o rwnomiernej gstoci liniowej.
Rozwizanie:

r2
V = ln
2 r 1

2. Wyrazi potencja (z zadania 1) w kartezjaskim

ukadzie wsprzdnych XY.
r 1= y 2+(b x)2

r 2= y 2+(b+ x)2

3. Z rozwizania zadania 2 wyprowadzi zaleno na

natenie pola elektrycznego E w pobliu linii.
4. Znale rwnanie linii ekwipotencjalnych
(dla zagadnienia z zadania 1) na paszczynie XY.

6. Trzy adunki: -2q, +q, +q, s umieszczone w wierzchokach trjkta rwnobocznego o boku a, ktrego
wysokoci przecinaj si w punkcie A. Oblicz potencjay w punktach A, B i C.
7. Dla zagadnienia z zadania 6 oblicz natenie pola
elektrycznego w wierzchoku D, pochodzce od
adunkw +q.
8. Oblicz si jak adunki +q dziaaj na adunek -2q.

Rozwizanie:
2

y 2+ x b
2

)( )

a 2+1
2ab
= 2
2
a 1
a 1
2

y +( xh ) =R
h=b

a 2+1
2ab
; R= 2
2
a 1
a 1

9. Prosty, nylonowy sznurek ma dugo 8 cm i jest

rwnomiernie naadowany adunkiem dodatnim.
W punkcie P, pooonym w odlegoci 1 cm od
rodka sznurka s mierzone potencja elektryczny V
oraz natenie pola elektrycznego E.
Jak warto (dodatni, ujemn, czy zerow) ma
potencja?
Jaki kierunek ma natenie pola elektrycznego E ?
10. Naadowany sznurek z zadania 9 zosta zoony
w taki sposb, e tworzy kwadratow ramk.
Potencja i natenie pola s teraz mierzone
w rodku ramki.
Jak zmieni si te wartoci?