You are on page 1of 4

1.

Co to jest gospodarka przestrzenna (def)


-Gospodarka przestrzenna naley do poj ktre s rnie definiowane.
Jest ona dziedzin praktycznego dziaania, polegajcego na ksztatowaniu,
uytkowaniu i przeksztacaniu rodowiska przestrzennego poprzez
czowieka.
-Na gospodark przestrzenna, jej podstawy, skadaj si : podstawy
planowania przestrzennego, skutki gospodarowania w przestrzeni oraz
wpyw dziaalnoci wielu podmiotw gospodarczych na jej ksztat.
2. Przestrze (def)
-pojcie przestrzeni mona zdefiniowa nastpujco : jest to obszar
nieokrelony mieszczcy wszystkie byty przestrzenne
-w sowniku jzyka polskiego znajdujemy okrelenie przestrzeni jako
nieskoczony i nieograniczony obszar trjwymiarowy
-przestrze jest podstawow, obok czasu, form istnienia materii.
Rodzaje przestrzeni:
3.Szczeble gospodarowania:
Powstaa konieczno wiadomego ksztatowania rozwoju przestrzennego
na trzech szczeblach;
-na poziomie indywidualnej dziaki,
-w obrbie miast i osad
-na obszarze caego regionu
4. Wszystkie nauki ktre wniosy/ wnosz wkad do dyscypliny i
czym si zajmuj:
Wiele gazi nauki wnosi istotny wkad do dyscypliny gospodarka
przestrzenna. Naley tu wymieni przede wszystkim grup nauk o Ziemi, a
wrd nich zwaszcza nastpujce dyscypliny:
-Geodezj kartografi ; nauki o geometrii i dynamice Ziemi, dostarczaj
one niezbdnych danych dla racjonalnego gospodarowania jej zasobami;
-fizyk Ziemi; nauk o zoonych procesach geofizycznych dajc
podstawy do bada, nastawionych na poszukiwanie surowcw mineralnych
.
-Fizyk atmosfery (meteorologi) zajmujc sipoznaniem
skomplikowanych procesw zachodzcych w atmosferze, wyrnia si tutaj
dziay meteorologii zwizane z rolnictwem, komunikacj ldow,
powietrzn i wodn, gospodark wodn, turystk, a take przemysem
-Fizyk zewntrznych warstw Ziemi i badania przestrzeni kosmicznej;
bdc podstaw wielu metod i technik wanych dla cznoci
satelitarnych obserwacji powierzchni Ziemi.
-oceanologi; zajmujc si badaniem przyrodniczych waciwoci morza
i jego dna, stwarza ona podstawy do racjonalnego gospodarowania
zasobami morza, oraz wykorzystania mrz na potrzeby eglugi
-geologi : zesp nauk o mineraach, tektonice, stratygrafii, geochemii i
petrografii, badajcych budow skorupy ziemskiej, procesy, ktrym ona
podlega oraz jej histori,
sucych gwnie poszukiwaniom surowcw mineralnych.
-geografi : wie si ona z naukami przyrodniczymi i spoecznoekonomicznymi (geografia gospodarcza) bada ona wspoddziaywania
czowieka i jego rodowiska, powizana jest z planowaniem przestrzennym
i z ekonomik regionaln np. geografia osadnictwa, przemysu, rolnictwa i

komunikacji.
5. Elementy czynne i bierne GP:
a)Elementy bierne:
*stacjonarne(dziaki)
*wice(instruktora techniczna)
Pod pojciem elementw biernych systemu gospodarki naley rozumie
elementy stacjonarne tj. tereny (dziaki) o zrnicowanym uytkowaniu
oraz elementy wice te dziaki midzy sob, czyli urzdzenia i sieci
infrastruktury technicznej, np. szlaki komunikacyjne, sieci wodocigowe i
kanalizacyjne, linie energetyczne, rurocigi oraz czno przewodowa i
bezprzewodowa.
*Elementy stacjonarne, czyli dziaki terenu, zalenie od sposobu
uytkowania mog mie rozmiary bardzo zrnicowane; od rzdu tysicy
hektarw (np. w lenictwie ) do rzdu kilkuset metrw kwadratowych (np.
w przypadku urzdze usugowych i budownictwa mieszkaniowego).
*W powszechnej ewidencji gruntw, jako gwne rodzaje uytkowania
stacjonarnego traktuje si: uytki rolne, powierzchnie lene, wody, tereny
mieszkaniowe, tereny przemysowe, tereny rekreacje oraz pozostae (np.
nieuytki ). Kada z tych kategorii moe by dzielona wedug bardziej
szczegowych kryteriw np. uytki rolne na pola, ki i pastwiska oraz
sady.
Elementy wice(infrastruktura techniczna) take wystpuj w
ewidencji gruntw gdzie ujmowane s jako tereny komunikacyjne. Zajmuj
one fizycznie pewien teren i z punktu widzenia sposobu uytkowania
terenu mona je rwnie dzieli, np. w zakresie infrastruktury
komunikacyjnej na tereny kolejowe, drogi i ulice, lotniska.
b)Elementy czynne:
*podmioty gospodarki przestrzennej
*system regulacji
Na pojcie elementw czynnych skadaj si podmioty gospodarcze tj.
waciciele i dysponenci przypisanych im dziaek terenu oraz system
regulacji rozwoju przestrzennego, bdcy w rku wadz odpowiedzialnych
za funkcjonowanie gospodarki przestrzennej.W skali kraju, regionw czy
miejscowoci. Podmioty gospodarcze s jednoczenie podmiotami gp na
swoim terenie. W granicach okrelonych prawem, mog one swobodnie
uytkowa teren na swoje cele.
6.Komponenty przestrzeni:
Problematyka gospodarki przestrzennej jest bardzo szeroka i zoona.
Przestrze
skada si bowiem z wielu komponentw, ktre mona uj w dwch
zasadniczych
grupach:
*dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe, czyli rodowisko, w ktrym tocz si
procesy spoeczne i gospodarcze; w tej grupie jako podstawowe mona
uzna
rodowisko przyrodnicze, bdce zasadnicz podstaw gospodarowania i
rodowisko kulturowe, czyli te elementy rodowiska, ktre na przestrzeni
wiekw
wytworzy czowiek, ksztatujc nasz cywilizacj;
* procesy rozwoju przestrzennego w wyej wymienionym rodowisku

spoeczestwo, zaspokajajc swoje potrzeby, uruchamia procesy, ktre


wpywaj na
zmiany zastanego ksztatu przestrzeni; zatem pod wpywem procesw
spoecznych
i gospodarczych zmienia si ksztat przestrzeni.
7.Cechy przestrzeni:
W rodowisku skadajcym si z komponentw naturalnych jak i
stworzonych przez czowieka przebiegaj procesy przeksztacajce to
rodowisko. Wpyw na przebieg tych procesw maj nastpujce cechy
przestrzeni:
-przestrze jest dobrem niepomna alnym, jest ograniczona
-przestrze stawia opr dziaalnoci ludzkiej
-przestrze jest zrnicowana , zarwno pod wzgldem cech naturalnych
jak i antropogenicznych.
8.Dokumenty systemu zagospodarowania p:
Na szczeblu krajowym jest opracowywana Koncepcja przestrzennego
zagospodarowania kraju, okresowe raporty o stanie przestrzennego
zagospodarowania kraju oraz programy zawierajce zadania rzdowe
suce realizacji
celw publicznych, sporzdzane przez ministrw i przez centralne organy
administracji
rzdowej.
Na szczeblu wojewdztwa s uchwalane przez sejmik samorzdowy
wojewdztwa
nastpujce dokumenty planistyczne :
* strategia rozwoju wojewdztwa;
* plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa;
* wieloletnie programy wojewdzkie;
* priorytety wsppracy zagranicznej wojewdztwa
Na szczeblu gminy opracowywane s dwa dokumenty :
* studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego
gminy;
* miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dla caej gminy lub
dla jej
czci); do planu miejscowego docza si prognoz skutkw wpywu
ustale planu
na rodowisko przyrodnicze.
9.Elementy rodowiska:
Na rodowisko geograficzne skadaj si skadniki fizyczne i biotyczne i
skadniki antropogeniczne. Suma tych skadnikw stanowi zasb
elementw materialnych, nadajcych rodowisku jego ksztat przestrzenny.
Zasb ten tj. dobra i wartoci rodowiska geograficznego, tworzy podstaw
procesw jego uytkowania.
Na rodowisko czowieka skadaj si: zasoby stworzone przez przyrod,
-zasoby przeksztacone lub tworzone przez czowieka
-wszelkie procesy uytkowania powyszych zasobw rodowiska
geograficznego
-Planowanie przestrzenne, ktre stanowi narzdzie polityki przestrzennej
odnosi pojcie przestrzeni gwnie do jej fizycznego aspektu.
10.Co to jest regionalistyka:

Regionalistyka dzisiejsza jest interdyscyplinarn dziedzin nauki,


zajmujc si objanieniem gospodarczego i spoecznego zachowania si
w przestrzeni. Charakterystycznymi cechami tej dyscypliny nauki s:
-wprowadzenie zasadniczego wymiaru przestrzeni do istniejcych ju nauk
-interdyscyplinarna analiza wymiaru przestrzeni
-wprowadzenie wymiaru przestrzeni do nauki pociga za sob konieczno
traktowania zjawisk oglnogospodarczych i oglnospoecznych w sposb
zrnicowany regionalnie oraz implikuje konieczno analiz oddziaywania
poszczeglnych regionw w caym systemie spoeczno-gospodarczoprzestrzennym.
11.Struktura przestrzenna:
Na struktur przestrzenn skadaj si 3 rodzaje elementw:
-elementy strefowe, s to obszary o okrelonych cechach naturalnych,
ktre predysponuj je do penienia rnych funkcji gospodarczych(np.
obszary lene, rolne, regiony wydobycia surowcw, obszary turystycznowypoczynkowe.
-elementy liniowe, tworzce powizania midzy rnymi elementami
uytkowania stacjonarnego, su one komunikacji czyli przemieszczaniu
ludzi, towarw, informacji oraz zaopatrzeniu w wod i energi
(nfrastruktura)
-elementy punktowe(ogniskujce), ktre powstaj i rozwijaj si na
skrzyowaniach elementw liniowych (miasta, osiedle, wsie)
12.Wspczesny paradygmat GP:
Wspczesny paradygmat gp mona sprowadzi do 2 grup czynnikw:
-czynnikw zwizanych z ksztatujcym si obiektywnie modelem
cywilizacyjnym zwanym cywilizacj informacyjn
-czynnikw, ktre skaniaj do przyjcia modelu zrwnowaonego i
trwaego rozwoju jako podstawy podanych przemian cywilizacyjnych.

You might also like