Makroekonomia jest badaniem gospodarki narodowej, jako caoci lub te

badaniem jej znaczcej czci Odnosi si do oglnego obrazu, a nie

szczegw dziaalnoci gospodarczej danego kraju. Zamiast skupia swoj
uwag na tym, ile rowerw i telewizorw zostao sprzedanych w danym
okresie, makro ekonomici obserwuj, jakie s cakowite zakupy dbr i usug
dokonywane przez konsumentw, albo te, ile rodkw finansowych wydaj
wszyscy producenci na budow nowych zakadw i wyposaenie do nich.
Zajmuje si badaniem krajowej produkcji bezrobocia i inflacji.
U jej podstaw znajduje si przekonanie, e w gospodarce wystpuj
prawidowoci, ktre nie daj si wyjani prost sum zachowa
indywidualnych podmiotw gospodarczych. Pomidzy poszczeglnymi
podmiotami zachodz zoone relacje, ktre maj realny wpyw na ksztat
zjawisk gospodarczych. Aby wyjani, zatem prawidowoci rzdzce
gospodark, makroekonomia bada zalenoci pomidzy wielkociami
agregatowymi, a nie poszczeglnymi jej indywidualnymi elementami
Roczna stopa inflacji jest to procentowy przyrost przecitnego poziomu cen
dbr i usug w cigu roku.
Bezrobocie to liczba osb zarejestrowanych jako poszukujce pracy i
jednoczenie nie majcych zatrudnienia. Stopa bezrobocia to odsetek siy
roboczej pozostajcej bez pracy.
Sia robocza to liczba ludzi pracujcych lub poszukujcych pracy
Realny produkt narodowy brutto (PNB) miara cakowitego dochodu
gospodarki narodowej. wiadczy ok iloci dbr i usug na ktrych zakup moe
pozwoli sobie gospodarka jako cao. Przyrosty realnego PNB okrela si
mianem wzrostu gospodarczego.
W krajach o wysokiej stopie inflacji zawsze wystpuje niskie tempo wzrostu
gospodarczego .
Ograniczenia zakresu interwencjonizmu: obnianie podatkw i zmniejszenie
wydatkw budetowych a zmierzajce do ,,zdjcia pastwa z plecw ludzi.
Gospodarka jako cao skada si z wielu milionw podmiotw
gospodarczych: gospodarstw domowych, przedsibiorstw oraz jednostek
organizacyjnych aparatu pastwa tak na szczeblu centralnym, jak i lokalnym.
Ich indywidualne decyzje wyznaczaj cznie wydatki cakowite w
gospodarce , dochd cakowity i ogln wielko produkcji dbr i usug.
Gospodarstwa domowe

Przedsibiorstwa

- dysponuj czynnikami produkcji

dostarczonymi przedsibiorstwom

- wykorzystuj czynniki produkcji

dostarczane przez gosp. dom. do
wytwarzania dbr i usug.

- otrzymuj dochody od
przedsibiorstw w zamian za
dostarczane czynniki wytwrcze

- pac gosp. dom. za wykorzystanie

czynnikw produkcji

- wydaj dochody na dobra i usugi

wytwarzane przez przedsibiorstwa

- sprzedaj doba i usugi

gospodarstwom domowym

Ruch okrny midzy przedsibiorstwem a gospodarstwem domowym :

Krg wewntrzny ilustruje przepywy zasobw rzeczowych. Krg zewntrzny
ukazuje odpowiadajce transferom zasobw rzeczowych przepywy pienine.

Sposoby mierzenia skali dziaalnoci gospodarczej :

- warto wytworzonych dbr
- poziom dochodw czynnikw produkcji, ktry reprezentuje warto
dostarczonych przez nie usug
- warto wydatkw ma dobra i usugi
Dochody czynnikw produkcji musz by rwne wydatkom gosp. dom.
Warto produkcji musi si rwna cakowitym wydatkom na dobra i usugi.
Warto produkcji musi by rwna wartoci dochodw gosp. dom.

Produkt krajowy brutto (PKB) jest miara wielkoci produkcji wytworzonej

przez czynniki wytwrcze zlokalizowane na terytorium danego kraju,
niezalenie od tego, kto jest ich wacicielem.
Gospodarka zamknita gospodarka w ktrej nie wystpuje zwizek z
zagranic.
Przedsibiorstwa nabywaj usugi wiadczone przez czynnik praca od gosp.
dom. ale jednoczenie kupuj surowce i maszyny od innych przedsibiorstwa.

Warto dodana to przyrost wartoci dbr w wyniku okrelonego procesu

produkcji. Oblicza si j przez odjcie od wartoci dbr wyprodukowanych w
przedsibiorstwie sumy kosztw rzeczowych czynnikw wytwrczych zuytych
do produkcji tych dbr.
Dobra finalne to dobra nabyte przez ostatecznego uytkownika. S to albo
dobra konsumpcyjne zakupione przez gosp. dom . albo dobra kapitaowe
(inwestycyjne) np. maszyny nabywane przez przedsibiorstwa. Nie zuywaj
si cakowicie w procesie produkcji.
Dobra porednie to dobra czciowo przetworzone ktre stanowi nakad w
procesie produkcji w innych przedsibiorstwach gdzie s zuywane.
Inwestycje s to zakupy nowych dbr kapitaowych przez przedsibiorstwa.
Oszczdnoci to ta cz dochodu ktra nie zostaa wydana na zakup dbr i
usug.
Zapasy to dobra trzymane obecnie w przedsibiorstwie na potrzeby przyszej
produkcji lub sprzeday.

Krg wewntrzny ilustruje przepywy zasobw rzeczowych. Krg zewntrzny

ukazuje odpowiadajce transferom zasobw rzeczowych przepywy pienine.
Przedsibiorstwa otrzymuj rwnie dochody dziki wydatkom inwestycyjnym
innych przedsibiorstw na dobra kapitaowe. Oszczdnoci to odpyw z ruchu
okrnego patnoci midzy przedsibiorstwem i gosp. dom. a wydatki na
inwestycje to dopyw patnoci do ruchu okrnego .

S oszczdnoci
C wydatki konsumpcyjne gosp. dom.
Y PKB- warto dochodw gosp. dom.
SYC
Y C + S
Symbol oznacza ,,jest identycznie rwny na mocy definicji
I wydatki kocowe na inwestycje
YC+I
Y C+S C+I
S I
rdem dochodw pastwa s zarwno podatki bezporednie Td
nakadane na dochody (pace, czynsze, odsetki, zyski) jak i podatki porednie
Te wane podatkami od wydatkw (podatek od wartoci dodanej, VAT, podatki
akcyzowe na papierosy). Podatki nakada si aby mc sfinansowa dwa rodzaj
wydatkw pastwa
G- wydatki na dobra i usugi obejmuj zakupy przez pastwo dbr i usug
(wydatki na pace urzdnikw pastwowych i onierzy, zakupy maszyn do
pisania, samolotw, nakady na budow drg). Tworz produkcj netto
B wiadczenia spoeczne, patnoci transferowe ( emerytury, zasiki,
dotacje). Patnoci transferowe s to wypaty ktre nie wi si z
dostarczeniem w zamian jakichkolwiek dbr czy wiadczeniem usug. Nie
powikszaj ani dochodu narodowego ani rozmiarw wytworzonej w
gospodarce produkcji.
Celem rachunku dochodu narodowego jest dostarczenie logicznego i
wewntrznie spjnego zestawu definicji i miernikw wytworzonej w kraju
produkcji.
PKB w cenach rynkowych jest miar produkcji krajowej cznie z podatkami
porednimi na dobra i usugi. PKB w cenach czynnikw wytwrczych jest
miar produkcji krajowej z pominiciem podatkw porednich. PKB wyraony
w cenach rynkowych jest wic wyszy od PKB w cenach czynnikw produkcji o
wielko podatkw porednich.

Produkcja netto wytworzona w gospodarce : C + I + G

C konsumpcja
I inwestycje
G wydatki pastwa
PKB w cenach rynkowych C + I + G
Y PKB w cenach czynnikw produkcji C + I + G - Te

Rozporzdzalne dochody osobiste s to dochody gospodarstw domowych

po uwzgldnieniu podatkw bezporednich i patnoci transferowych. Wielko
ta informuje nas o tym ile gospodarstwa domowe mog przeznaczy na
wydatki i oszczdnoci. Y + B - Td
inwestycje
PKB w cenach
rynkowych
konsumpcje
Wydatki
dobra i
usugi

PKB w cenach
czynnikw
produkcji Y

Podatki
porednie
VAT

C + I + G - Te

Exportem (X) nazywamy dobra ktre zostay wytworzone w kraju a

nastpnie sprzedane za granic.
Import (Z) to dobra ktre s produkowane za granic i tam nabywane na
potrzeby gospodarki krajowej.
PNB jest miernikiem cakowitych dochodw osiganych przez obywateli
danego kraju , niezalenie od miejsca (kraju) wiadczenia usug przez czynniki
produkcji. PNB jest rwny PKB powikszonemu o dochody netto z tytuu
wasnoci za granic. Dochd netto, to za dochd pomniejszony o podatek
dochodowy.

Amortyzacja zwana zuyciem kapitau trwaego jest miar szybkoci

zmniejszania si wartoci istniejcego zasobu kapitau w danym okresie ,
bdcego wynikiem jego fizycznego lub ekonomicznego zuycia.
Dochd narodowy jest to produkt narodowy netto wytworzony w
gospodarce. Oblicza si go przez odjcie amortyzacji od PNB w cenach
czynnikw produkcji.
Deflator PNB jest to stosunek nominalnego PNB (w cenach biecych) do
PNB w ujciu realnym (w cenach staych) wyraony w postaci wskanika
Realny PNB per capita jest to realny PNB podzielony przez liczb
mieszkacw kraju

-Produkt Krajowy Brutto:

C konsumpcja spoeczna
I inwestycje sektora

prywatnego
G wydatki rzdowe
(publiczne)
Xn eksport netto, czyli saldo w handlu
zagranicznym (eksport import)
Produkt Krajowy Netto:
A amortyzacja: finansowe odpisy z tytuu zuywania si rodkw trwaych
(np. budynki, maszyny) niezbdne na ich odtworzenie
Dochd Narodowy:
Te podatki porednie (VAT, akcyza, co)

Dochd osobisty:

US ubezpieczenia spoeczne
NZ

nierozdzielone zyski
Tc podatek dochodowy od
osb prawnych
B transfery rzdowe
Rn stopa procentowa
(procenty netto)

Dochd na obywatela:
osobisty

DDO Dyspozycyjny dochd

RDO

Rozporzdzony dochd osobisty

Td podatki porednie
Ci konsumpcja
S oszczdnoci