WSTP

SPIS TRECI

Kilka sw na pocztek od naszego Duszpasterza, ksidza Dariusza Talika

Po sowach Ojcze nasz w modlitwie Paskiej pada akcent na sowo jeste. Warto mie na uwadze, e
Jestem to imi Boga. Imi Boga odsania najprostsze
i jednoczenie najgbsze treci. Po pierwsze
obecno Boga jest stwrcza. Ojciec jest rzeczywicie
tym, ktry jest obecny, a ta obecno jest yciem.
Obecno Boga sprawia, e yjemy, poruszamy si i jestemy. Dlatego e Bg jest, kady z nas jest i yje.
Teologia mwi, e Bg nas nieustannie stwarza. Kada
chwila naszego ycia nie jest owocem zaprogramowania, ale stwarzania. Po drugie obecno Boga
to blisko. Jezus mwi: Jestem z Wami przez
wszystkie dni Najpeniej ta blisko realizuje si
w tym, e Bg pragnie dobra dla kadego z nas.
Wszystko, co ze, chce zmaza, zapomnie, zniszczy
moc ofiary krzya; wszystko, co dobre chce
udoskonala, upiksza, zachowa na wieki. Po trzecie
obecno to take osanianie. Ten, kto kocha,
chce chroni tego, kogo kocha. W Duchu witym Pocieszycielu Bg Ojciec nas osania. Jest Adwokatem,
Obroc. Modlitwa Paska wskazuje na t obecno
u samego poczt-ku obecno dyskretn i realn.
Dyskrecja przejawia si w sowach ktry jeste w niebie. Nie chodzi o obecno odleg, ale o obecno
tajemnicz. Ojciec jest w niebie oznacza take przy
nas wraz z caym niebem, ale tajemniczo, bymy
mogli do nieba poda, tworzc je w ten sposb take
na ziemi.
ignis.da@gmail.com
Redaktorzy naczelni:

Co nowego w styczniowym numerze:

Wstp

Sowo Duszpasterza
Wywiad

Rozmowa z ojcem Wojciechem Kowalskim

Damsko-mski punkt widzenia

Dwa spojrzenia na postanowienia noworoczne

Pi pyta: JESTE

Dni Wsplnoty i rekolekcje adwentowe

Wspomnienia z DA
Kapan zza Odry

Rozmowa z ksidzem Kazimierzem Pajorem

Znajd swoj drog

O szukaniu siebie
Felieton

Jeste...

Ktry jeste w niebie

Rozwaania nad Sowem

Dziadkowie Ania i Joachim

Wspomnienie witych
Oto ja, polij mnie...

Sowo o powoaniu misyjnym

ARCM

Czyli rozwaania na temat mioci

O Annecy, szampanie i odkrywaniu po kawaku,
czyli dlaczego Francja dobrym pomysem jest
Jak skutecznie radzi sobie ze stresem

W obliczu zbliajcej si sesji zimowej

Moe cho troch kultury...

Przegld wydarze kulturalnych

Sowo wstpne:

Nauka

Kola:

Kopalnia wiedzy

Okadka:

Kuchnia

Skad:

Rozrywka

Joanna Pirkowska
Izabela Gut

10
12
13
14
15
16
17

Podre

Korekta:

Anna Wszkowska

7
8

Zosta Tutorem!

ks. Dariusz Talik

Odpowiada czworo krakowskich studentw

Agnieszka Drabina, Micha Masiulaniec,

Aleksndra Szczepaniak
Edyta Cybiska, Anna Dajek, Joanna Guzikowska

Akademia Przyszoci

Dlaczego nie powinnimy wierzy naukowcom

Wiadomoci ze wiata
Obfito ywieniowych tematw
Do pomylenia

18
20
21
22
23
24
25
26

WYWIAD

Ktry jest w niebie, ktry jest Mioci

Z ojcem Wojciechem Kowalskim , duszpasterzem Waju, rozmawia Ania Kiciska

ANIA KICISKA: Modlitwa Ojcze

nasz to studnia bez dna, rdo niewyczerpanych bogactw. Jest jedn
z najpikniejszych rzeczy, jakie moemy powiedzie do naszego Ojca.
Ojca, ktry sam mwi: Jestem,
Ktry Jestem. O tym, e Bg jest
w naszym yciu, naszych relacjach,
a przede wszystkim e jest Mioci,
dzisiaj porozmawiam z ojcem Wojtkiem Kowalskim, wieloletnim Duszpasterstwem Waju.
Jak w tej posudze odsania si przed
ojcem wymiar bycia nie tylko
opiekunem modych ludzi, ale take,
a moe przede wszystkim bycia ich
duchowym ojcem?

te przekazuj innym. Miosiernego,

pochylajcego si nad czowiekiem
i gotowego zawsze przebaczy. Taki
Pan Bg mnie samego gdzie
podnis, kiedy byo ciko. Myl, e
On taki po prostu jest, taki te ja
prbuj by. Oczywicie zanim ten
obraz Pana Boga si przedrze przez
moje wasne ugruntowania, moj tak
ziemsk ko i krew, to wszystko, co
nie zawsze jest doskonae, potrzebny
jest pewien czas i tarcie, ale wierz,
e wicej wychodzi ze mnie
w kontaktach z ludmi ten Pan Bg
miosierny, cierpliwy i kochajcy
bezinteresownie ni Pan Bg surowy.
Co nie znaczy, e Bg kochajcy, nie
jest wymagajcy. Mio wymaga
WOJCIECH KOWALSKI: Myl, e to si posuszestwa i eby bya autentyczna,
odkrywa przez cae ycie. Gdy roz- to potrzebne s wymagania.
poczynaem duszpasterzowanie, to taki model, punkt odniesienia do bycia
ojcem w mojej gowie by, ale cay czas
w teorii. To si dopiero dzieje w czasie.
To proces odkrywania, jak to jest by
tak wanie osob dla modych ludzi
Wic ojcostwo, nawet
tzn. wsplnie z nimi odkrywa Pana
jeli jest jaki model czy
Jezusa i im towarzyszy. Wic ojzaoenie, zanim si
costwo, nawet jeli jest jaki model czy
stanie ciaem to musi
zaoenie, zanim si stanie ciaem to
pewien czas upyn.
musi pewien czas upyn. Tak samo
jak z pywaniem: wiemy, czym jest
Tak samo jak z pypywanie teoretycznie, natomiast
waniem: wiemy, czym
trzeba wskoczy do wody, czasem by
jest pywanie teorewrzuconym do tej wody, eby si
tycznie, natomiast
nauczy pywa.

Pana Boga nie poznajemy, bo prorocy

pokazuj nam troch inny Jego obraz.
By moe na pewnym etapie uczenia
si Boga Jedynego Izrael potrzebowa
wanie takiego autorytetu Boga,
ktry jest surowy. To nie tyle mwi
duo o Bogu, co mwi duo o Izraelu.
Ewangelia pokazuje nam Ojca przez
Pana Jezusa i my widzimy Go w takim
wietle, ktre jest rozbrajajce dla nas
wszystkich. Ojciec przede wszystkim
kocha i si wzrusza, gdy wracamy. I ja
takiego Pana Boga moc Ducha
witego prbuj gosi.

A.K.: Jak sowa Jana Bg jest mioci odnie do codziennego ycia,

ktre nie zawsze jest idealne, w ktrym nie zawsze realizujemy chrzecijaskie wzory?
W.K.: Prawdziwe chrzecijastwo ma
swj pocztek w dowiadczeniu.
Dowiadczeniu tego, o czym mwi
Ewangelie czy listy apostolskie jestemy zbawieni nie dlatego, e
jestemy grzeczni, poprawni, tylko
dlatego, e Pan Bg nam daje bezinteresownie ask. Pan Jezus, ktry
umywa nogi uczniom jest tego
obrazem. Umywa nam nogi, bo s
brudne, a wic nam suy Bg. Bg
nas ukocha, gdy bylimy jeszcze
grzesznikami. Wic jeeli kto dowiadczy tego, e w swojej najwikszej niemocy, grzesznoci czy
nieporadnoci nie zosta potpiony,
trzeba wskoczy do woodrzucony czy przyparty do muru, ale
A.K.: Mwi Ksidz o pewnym wyby ukochany i Pan Bg umy mu
dy, czasem by wrzuobraonym modelu bycia ojcem. Jaki
stopy, to tu si zaczyna jego osobiste
conym do tej wody, eby
to model, schemat, i skd si on biechrzecijastwo i takiego Pana Boga
si nauczy pywa.
rze?
bdzie gosi innym. Bg jest
mioci, mwi Jan i tu stawia kropk.
W.K.: Przypuszczam, e kluczowe jest
Mio jest zawsze, a wic nawet
tutaj wanie osobiste dowiadczenie A.K.: Czasem spotykam si z po- wtedy, gdy jestemy oddaleni.
Boga Ojca. Na wasnej skrze do- gldem, e starotestamentalny Bg
wiadczyem Boga, ktry przebacza jest Bogiem surowym. Jak Ojciec na A.K.: Jak wic w kontekcie bycia
i kocha bezinteresownie to mnie to patrzy?
w relacji z Bogiem, z Bogiem, ktry
uksztatowao i taki obraz Pana Boga W.K.: W Starym Testamencie takiego jest mioci, rozumie sowa Pana

2 Ignis

Jezusa, e mamy si odmieni i by

jak dzieci?
W.K.: Poruszamy si w kontekcie
wiary, wic przypuszczam, e Panu
Jezusowi chodzi o to, abymy w kwestii zaufania i zawierzenia Panu Bogu
byli autentyczni i przejrzyci jak
dzieci. Bez dwuznacznoci. Bez liskoci. Nazywali rzeczy po imieniu:
tak tak, nie nie. A po drugie to
jest trudne dla osoby dojrzaej przyzna si do tego, e sobie z czym nie
radzi. Dziecko, gdy czego nie umie,
kiedy sobie nie radzi, boi si, to mwi.
I to jest ocalajce dla dorosych osb,
ktre przed Panem Bogiem staj
nieporadne, prawdziwe. Czowiek ma
w sobie wymiary sabe, o czym mwi
wity Pawe, a zakadam, e by
i cholerykiem i mnym czowiekiem
i skoro on si przyznaje do saboci, to
odkrywa niesamowity dar bycia
szczerym przed sob, przed Panem
Bogiem, jak dziecko bycia pokornym.
Zreszt ycie weryfikuje nasz wiar
i pokazuje, e prdzej czy pniej
czowiek mwi tak, jak Faustyna Jezu,
Wojciech Kowalski / fot. Arkadiusz Wiatrowski

WYWIAD
kogo zdepta, ni powcign si,
przekroczy poziom ludzkich zachowa. Punktem odniesienia jest to, co
powiedzia nam Jezus w Ojcze nasz
wy wszyscy brami jestecie.

ufam Tobie, bo bez Ciebie potrafi

tylko grzeszy. I jedyne co mog
zrobi to jest dziecictwo. To
powierzy, woy w rce Ojca. Pan
jest moc w mojej saboci. Czyli, e
w tym wymiarze sabiutkim,
najbardziej nieporadnym nie musisz A.K.: Autentyczno naszej wiary jest
weryfikowana wanie w kontaktach
by sam. Bo jest Ojciec.
z drugim czowiekiem, we wspA.K: Czyli taka wiadomo bycia lnocie, w naszym postpowaniu. Jak
dzieckiem Boym jest niezbdna popatrze przez pryzmat wiary na
w byciu we wsplnocie? Pomaga by sytuacje, ktre si we wsplnocie
bardziej wyrozumiaym wobec zdarzaj, a ktre czsto s trudne,
a nawet ranice?
blinich?
W.K.: To rzecz jasna. Bdcie mio- W.K.: Punktem wyjcia jest wiara.
sierni jak ja jestem miosierny. Jeeli wstpuj do wsplnoty zakonnej
Przechodzc take przez etap bycia i wierz, e za tym stoi Pan Jezus, mam
miosiernym dla siebie samego. te potwierdzenia, pokj w sercu,
Cokolwiek chcielibycie eby ludzie poczucie sensu, jeeli wchodz
wam czynili i wy im czycie. Jeeli ja dwiema nogami w t rzeczywisto, to
widz swoj sabo, nie cwaniakuj wierz, e Pan Bg jest w tych
przed innymi. Powcignicie tego, co wszystkich rzeczach. Pan Bg mwi
chc zrobi czy powiedzie, uczy Jestem to znaczy, e jest zawsze.
przeywania mioci, jest wyzwaniem. Nawet jeeli s rne sytuacje we
Nie tylko we wsplnocie zakonnej, ale wsplnocie, a maj prawo by, bo s
rwnie w maestwie, rodzinie, rne osobowoci i temperamenty, to
grupie parafialnej. O wiele atwiej jest si nic zego nie dzieje. To te jest
opatrznociowe, to te jest po co.
I w kluczu tego zdania weryfikowane
jest moje przeywanie relacji z Panem
Bogiem. Jeeli jest ono autentyczne, to
ja moc tej relacji bd uczy si (a to
wcale nie jest proste i nie ma by
proste), przyjmowa i kocha mojego
wspbrata, ssiada czy czonka
rodziny.

A.K.: Wic kluczem jest dostrzeenie

Boej obecnoci?
W.K.: Jeeli jestem osob wierzc, to
ufam, e gdziekolwiek jestem, nie
dzieje mi si krzywda, bo jak mwi
Ewangelia Gdzie jest mj suga, tam
ja jestem. Wiara tylko wtedy jest
wiar, gdy jest przeywana w sposb
totalny. Nie moe by tej resztki,
dwch procent niewiary, bo wtedy na
tym zy duch zbuduje cae krlestwo.
Musi by to krtkie Ja Jestem. Gdzie?
Wszdzie. W takiej perspektywie
mona przeywa rozmaite trudnoci,
gdy si pojawiaj we wsplnotach. To
tak jak apostoowie byli dobrani:
Judasz, synowie gromu, Piotr tam te
musia by sprawdzian. W tym take
jest Pan. Myl e Duch Boy tak
prowadzi nas przez ycie, abymy
zobaczyli, e to, o czym opowiada,

5 Ignis

WYWIAD
przyjmuje bardzo konkretn form.
To jest kwestia np. zego mylenia
o kim, plotkowania mona si
na tym apa i wychodzi z logiki
obmowy, ktra nikomu nie suy
a szkodzi. Mog do kogo czu
niech, bo emocje s i nie ma co
z nimi walczy, trzeba si w nie
wsucha. Natomiast z niechci
mog zrobi przynajmniej dwie
rzeczy mog j pielgnowa i za
plecami mwi le o tobie, a mog
si powstrzyma. To jest moliwe
i to jest yciodajne. Ocal osob
o ktrej le mylisz, nie mwic le
o niej. W takich maych rzeczach
wychodzi, na ile prbujemy y
Ewangeli.

Za nim si ze mnie
wydobdzie ze sowo,
to najpierw jest we
mnie za jako, ktra
w to sowo chce si
wpakowa. Dlatego Pan
Jezus zajmuje si
sercem, jako czym, co
powoduje, e to ze
sowo si pojawia. Jak
najbardziej mwienie
Ojcze nasz jest
lekarstwem. Sowo Pana
Boga jest absolutnym lekarstwem. Myl,
e Pan Bg daje
nam taki rodek, ktry
pomaga nam sta
si bardziej ludmi, a nie
zwierztami. Kade
wezwanie w Ojcze
nasz ma w sobie niesamowity dynamit.

ostatnim sowem, bo mog na to

co poradzi. Boe daj mi ask,
eby patrze innym okiem na t
osob. I w tym kontekcie mio
jest wymagajca. I to ma Jezus na
myli, gdy mwi nadstaw drugi
policzek. Przeam ten taki ludzki
naturalny odruch niechci wobec
kogo. Przebaczaj siedemdziesit
siedem razy, bo tylko wtedy mona
zatrzyma ten system szykanowania, oceniania, obmowy.
Trzeba woy kij w szprychy.
Ewangelia jest takim woeniem
kija w szprychy.

A.K.: Zaprzyj si samego siebie.

W.K.: Ewangelia pokazuje e to
jest moliwe. Tylko wtedy, gdy
wezm Jego Ducha. Beze mnie nic
nie moecie uczyni, mwi Pan
Jezus. Natomiast z Nim moliwe
jest i z kim te symboliczne dwa
tysice krokw czy nadstawi
drugi policzek.

synem czy crk Boga Oj ca, e

nie mam prawa o nich le myle.
Najpierw Ewangelia, a pniej
odrywanie prawd w j ej wietle.
yjc Ewan-geli, odkrywamy
fundamentalne prawdy j este
moj siostr i na-wet j eli sobie
co o tobie zego pomyl, bo ta
myl przychodzi szybko, ode
mnie zaley czy bd t myl
pielgnowa czy nie. Pielgnujc
to krzywdz. Mwic nie, nie
wchodzc w to, robi miejsce na
Krlestwo.

A.K.: Czy mona modlitw Ojcze

nasz potraktowa jako odtrutk
na te wszystkie ze sowa
i emocje, ktre s w nas?
W.K.: To j est lekarstwo absolutne
i to bez wtpienia. Negatywne
sowa s nonikami negatywnych
emocji, a to j est rzeczywisto
duchowa. Wic kiedy si do
kogo powie z moc i intencj onalnie ty gnoju to nie
j est oboj tne. Jest caa paleta
innych sw, ktre potrafi
zniszczy. Plus gesty. To wszystko
s noniki pewnej rzeczywistoci
duchowej i j eli j w sobie pielgnuj e bdzie to ze mnie wychodzio. Za nim si ze mnie
wydobdzie ze sowo, to najpierw j est we mnie za jako,
ktra w to sowo chce si wpakowa. Dlatego Pan Jezus zajmuj e
si sercem, jako czym, co
powoduj e, e to ze sowo si
pojawia. Jak najbardziej mwienie Oj cze nasz j est lekarstwem.
Sowo Pana Boga j est absolutnym
lekarstwem. Myl, e Pan Bg
daj e nam taki rodek, ktry
pomaga nam sta si bardziej
ludmi, a nie zwierztami. Kade
wezwanie w Oj cze nasz ma
w sobie niesamowity dynamit.

A.K.: Wszyscy jestemy dziemi

Boga, a co wicej wszyscy
jestemy siostrami i brami. Bardzo adnie to brzmi, ale
w praktyce czasami ciko nawet
to sobie uwiadomi, a co
dopiero wcieli w ycie. Co moe
by pomocne w zmienieniu
swojej perspektywy?
W.K.: Do wiadomoci, e kto
j est synem czy crk Boga tak jak
ja dochodzi si poprzez praktykowanie Ewangelii. Prbuj by
wiernym Ewangelii, stosowa j
w yciu i wtedy widz, ile we
mnie j est starego czowieka,
ktry ocenia, osdza, le myli
o innych. Pan Jezus si bierze za
serce.
Gdy mwi:
groby
pobielane, Jemu chodzi o serce.
Mwi: Woj ciechu, jakie masz
serce? Co mylisz o tym
i o tamtym, jak patrzysz na
kobiety, jak traktuj esz swoich A.K.: Dzikuj za rozmow.
przyjaci w gowie? Jak wiele
tam j est starego czowieka? On
A.K.: Jak z takim schematem my- si tym chce zajmowa. I j eli
lenia walczy? Jak go przeama? prbuj stosowa Ewangeli, to
wierz, e bdzie przede mn
W.K.: Nieumiejtno kochania odkrywana prawda, e ta druga
nie jest jeszcze dramatem. Nie jest osoba j est jak tak samo jak ja

4 Ignis

D AMSKO- MSKI PUNKT WIDZENIA

To nie tak jak mylisz, czyli damskie i mskie

spojrzenie na postanowienia noworoczne
Metoda maych krokw wedug Martyny Szakiel

Prawdopodobnie okoo poowy Polakw zdecyduje si w

tym roku na 100%, tym razem ju na pewno zmieni
swoje ycie za pomoc postanowie noworocznych. Setki
ludzi zarwno kobiet, jak i mczyzn postanowi
przesta pali, zacz wiczy, zdrowo si odywia,
zmieni prac etc. Wedug bada okoo 92% z tych
postanowie speznie na niczym. Moe dlatego, e
gdybymy chcieli co naprawd zmieni, nie byaby nam do
tego potrzebna adna wyjtkowa data?
Badania pokazuj jednak, e zmiany zachowania za
pomoc postanowie noworocznych s a 10 razy
skuteczniejsze ni bez planowania. By moe z powodu
symbolicznej mocy Nowego Roku, ktry oddziela
przeszo na ktr ju nie mamy wpywu, i w ktrej
utony wszystkie nasze niespenione postanowienia od
przyszoci dopiero staje ona przed nami, niczym otwarta
ksiga, i na ni jeszcze mamy wpyw. Dodatkowo sprzyja
nam spoeczny trend. Okoo poowa ludzi rwnie sprbuje
dokona zmian w swoim yciu. Podniosy nastrj wit
zwikszy motywacj, jak rwnie to, e mamy wicej
wolnego czasu.

Kr anegdoty o tym, e pierwszego stycznia najlepiej

zarabiajcymi ludmi s waciciele siowni i klubw
fitness. Cho podobno ju po miesicu liczba ich klientw
spada o ponad jedn trzeci, a po szeciu miescach o
poow. Niestety wyrobione przez lata nawyki, bardzo
czsto s trudne do zmiany, a brak prawidowego
uniemoliwia osignicie celw. Chocia czasem zdarza si,
e kategoryczne postanowienie o zakoczeniu jakiego
destruktywnego dziaania (np. palenia papierosw)
zostanie wprowadzone w ycie i utrzymane, to jednak
praktyka pokazuje e znacznie lepiej wychodzi si na
konsekwentnej polityce maych krokw. Nie liczmy na to,
e od razu uda nam si dokona wielkich zmian.
Czy jednak fakt, e tylko okoo 8% osb speni swoje
postanowienia, oznacza, e nie maj one sensu? Moim
zdaniem wcale nie! Nawet jeeli nie dotrzymujemy
skadanych sobie samym obietnic, skaniaj nas one do
refleksji i zastanowienia si nad sob. Sprawiaj, e
zagldamy w gb siebie i lepiej poznajemy, a kada podjta
prba przyblia nas do tej, ktra kiedy moe zakoczy si
sukcesem! Kluczem jest cierpliwo!

Postanowienia noworoczne, czyli stary czowiek itd Okiem Michaa Masiulaca

Oczywistym jest, e postanowienia noworoczne nie maj

najmniejszego sensu i to chyba niezalenie od pci. Chocia
trzeba tutaj doda, e w przypadku kobiet, jako e kobiety
s z reguy ambitniejsze, postanowienia noworoczne s
jeszcze bardziej bez sensu ni w przypadku mczyzny. Jako
kobiec ambicj, rozumiem tu oczywicie, nie przejaw
jakiej siy charakteru, czy chci zdobywania wiata, jak w
przypadku mczyzn, ale po prostu absolutny brak
zdrowego rozsdku. Tu tkwi caa rnica i szkopu: kiedy
mczyzna nakada na swe strudzone zmaganiem z pod
codziennoci barki, kolejne noworoczne postanowienie,
wie ju na starcie, e go nie dotrzyma, ale rozumie take, e
nie o jego dotrzymanie tutaj chodzi, lecz o heroiczn walk
z samy sob, o nieustanne pielgnowanie w sobie chci
sigania gwiazd i zdobywania szczytw, a take, nie bjmy
si tego powiedzie, o trosk o wasn godno, godno
czowieka, ktrego mona zniszczy, ale nie da si
pokona. Kobiety s w tym wzgldzie daleko bardziej
prozaiczne, i wyznaczaj sobie noworoczne postanowienia,
po to tylko, eby je, o zgrozo, dotrzyma. Za dobry
przykad, ktry dobitnie skontrastuje, te dwie odmienne
postawy, moe posuy porwnanie dwch utworw
literackich, ktre opisuj niejako eskie i mskie podejcie

do postanowie noworocznych, czy te oglniej, do

jakichkolwiek postanowie, zmagania si z samym sob i
wasnym yciem. esk postaw przywouje popkulturowy, postmodernistyczny i przelukrowany "Dziennik
Bridget Jones", msk natomiast nagrodzone nagrod
Nobla dzieo Ernesta Hemingwaya "Stary czowiek i morze"
( a take poza tym: "Iliada", "Odyseja" i "Pie o Rolandzie",
ale na "Starym czowieku" si skupmy). Tak jak jest
opisane w "Dzienniku", kobietom, w yciowych
postanowieniach, chodzi najczciej, nie oszukujmy si, o
to, eby znale bardziej satysfakcjonujc i lepiej patn
prac, znale idealn mio na reszt ycia a przede
wszystkim o to, eby schudn i je mniej czekolady.
Mczyni, stawiaj sobie za dalece ambitniejsze, bardziej
wzniose i heroiczne zadania. Chodzi nam, mianowicie o
to, eby na przykad, zapa tak ryb, ogromnego marlina,
takiego, ktrego jeszcze nikt nigdy nie zdoa zowi,
dokona tego za wszelk cen, zmagajc si z wszelkim
przeciwnociami, i choby przyszo nam za to zapaci
wasnymi krwi, potem i zami, wytrwa do koca w walce
o nieuchwytne marzenie. Oj, obawiam si, e drogie panie
nigdy tego nie zrozumiej, mam racj? No wanie

5 Ignis

PI PYTA

Pi pyta: JESTE
Z krakowskimi studentami rozmawia Krzysztof Kawik
Bg Abrahama, Izaaka, Jakuba, Ciebie i Mnie kadego dnia staje przed drzwiami naszego serca i koacze Nie bjmy si usysze i realizowa Jego gosu: Bdcie witymi, bo Ja jestem wity, Pan, Bg wasz! Na trudn drog wcielania tych sw w nasz codzienno
z pomoc przychodzi nam Koci i ukazuje ludzi budujcych swoje ycie na skale, ktr jest Jezus Chrystus. wici i bogosawieni
to postacie, ktre nie tylko wiedziay, e Bg Jest Mioci, ale przede wszystkim miay odwag y i umiera dla tej Mioci.
Kroczmy wraz z nimi drog do zwycistwa!

Czym dla Ciebie jest imi?

Aneta: Imi jest dla mnie wyrazem mojej tosamoci. Jest
darem wybranym przez moich rodzicw, ktry
nieprzypadkowo otrzymaam na chrzcie. Jest znakiem mojego istnienia.
Dominik: W kontekcie wiary imi jest dla mnie pewnym
drogowskazem, wskazaniem sposobu postpowania.
Wierz, e tworzy rwnie pewien charakter wizi midzy
noszcym imi, a witymi patronami.
Karolina: W moim osobistym odczuciu imi jest tym, co
wyrnia nas spord innych, obdarza nas indwidualnoci
i poczuciem wyjtkowoci.
Krzysztof: Imi jest czym wicej ni wyraeniem, jakim si
zwracam do drugiej osoby, to pewna charakterystyka
tego czowieka.

Kto zosta Twoim patronem bierzmowania i dlaczego?

Aneta: Moj patronk bierzmowania jest w. Agnieszka.
Wybraam j na mojego ordownika duchowego,
bo zaimponowaa mi swoj odwag w walce o czysto.
Oddaa si w peni Bogu. Jest moim autorytetem
i chciaabym by tak odwana i konsekwentna jak ona.
Dominik: Moim patronem jest w. Szczepan. Zawsze podziwiaem tego witego. Jest on dla mnie wzorem
odwagi, mstwa i pobonoci, cech, ktrymi moim zdaniem powinien si charakteryzowa kady chrzecijanin.
Karolina: Moj patronk jest wita Urszula Ledchowska. Na pocztku wybraam J, poniewa chciaam
mie imi po babci, jednak po jakim czasie zauroczyam
si yciem, duchowoci i postaw mojej patronki.
Do dzi jest jedn z moich ulubionych witych.
Krzysztof: Jest to w. Pawe, gdy by to czowiek, ktry
zawrci z drogi, w ktr tak bardzo wierzy i po spotkaniu
z Jezusem zmieni cakowicie swoje ycie, wicej zawierzy i odda je Bogu, goszc Ewageli.

6 Ignis

Jak mylisz, dlaczego Bg nazwa siebie: Jestem, Ktry

Jestem?

Aneta: Bg nazywajc siebie Jestem, Ktry Jestem, mwi do

mnie Jestem, istniej dla Ciebie i z Tob. Mwi, e
jest tym, ktrym mia by, by, jest i bdzie. Podkrela swoj
obecno w kadej czci stworzenia. Jest, Ktry Jest
i unosi si nad nami Swoim Duchem.
Dominik: Wedug mnie Bg powiedzia o sobie Jestem,
Ktry Jestem, poniewa ukazuje to Jego istot,
tajemnic, jako Boga ywego, prawdziwego, bdcego od
zawsze i na zawsze. Bg mwi Ja Jestem, Jestem
przy Was, z Wami. Nie opuszczam Was.
Karolina: Sdz, i dlatego, abymy mogli czu, e On nie
zmienia Swojej postawy wobec nas, bez wzgldu na to,
co dzieje si w naszym yciu. Bg jest zawsze wierny i cigle
obecny.
Krzysztof: Te sowa oznaczaj dla mnie, e Bg jest wszdzie i w kadym z Nas. Niezalenie od czasu, sytuacji
On Jest.

Jak rozumiesz sowa, e Bg wzywa kadego z nas

po imieniu?
Aneta: Bg od zawsze zna moje imi. Nada mi je w chwili
stworzenia mojego ducha i rozpoznaje woanie Boga,
kiedy woa mnie swoje dziecko. Bg kadego z nas nazywa inaczej.
Dominik: Bg powouje do witoci kad poszczegln
osob. Zwraca si oczywicie z jednej strony do nas, jako do
Kocioa, do wsplnoty. Z drugiej natomiast zna kad
czstk tego Kocioa. Jezus przemawia i chce przebywa
z kadym poszczeglnym czowiekiem.
Karolina: Oznacza to dla mnie, e Pan Bg traktuje kadego bardzo indywidualnie, osobicie i w sposb intymny. Patrzy na mnie wyjtkowo i przenika wszystkie moje sprawy.
Krzysztof: Oznacza to, e Bg zna kadego z nas jak
ojciec zna swoje dzieci, wzywa je po imieniu, aby odpowiedziay na jego woanie. Bg pragnie, aby kady z nas do-

WSPOMNIENIA
stpi ycia wiecznego i chce, aby kady usysza to zaproszenie od niego.

Wspomnienia z DA

Czym wedug Ciebie jest penia ycia?

Aneta: Penia ycia jest nie wtedy, kiedy wszystko
ukada si po mojej myli, ale wtedy, gdy yje zgodnie z
wol Pana, nawet, jeeli jest trudno. y peni ycia to
ycie zgodnie ze swoim sumieniem w asce uwicajcej, cieszc si z darw, ktre otrzymujemy.
Dominik: ycie w szczciu, mioci, spokoju ducha.
Moliwo kochania i uczynienia kochanej osoby
szczliw. Moliwo zrobienia czego wartociowego
ze swoim yciem.
Karolina: Dla mnie penia dla ycia to ycie realizowane w peni czowieczestwa. Przeywanie radoci,
ale i blu w sposb pikny i mdry.
Krzysztof: Kady z nas inaczej postrzega jak to jest
y na 100%. Mwi si, e ycie mamy tylko jedno i dlatego trzeba z niego korzysta w peni, jednak naley
pamita, e to na razie tylko ziemskie ycie, prawdziwa
penia ycia czeka nas w raju.

Refleksjami z Dni Wsplnoty dzieli si

Agnieszka Kromska

Ten czas by dla mnie odkrywaniem, jak wielkim darem

jest intymno. Po pierwsze, jakie to niesamowite,
e nigdy nie zgbi jej do dna i midzy mn, czowiekiem, a Bogiem, zawsze pozostaje tajemnica.
Codzie moemy y w wiecznym zdumieniu, w odkrywaniu. I druga rzecz: jak hojnie obdarowywana
jestem przez bliskich - ich czasem, spotkaniem, zaufaniem. Warto walczy o spojrzenie delikatniejsze
i gbsze, mc patrze na czowieka inaczej ni dotd.

Na pytania odpowiedzieli:
Rekolekcje adwentowe wspomina

Ola Szczepaniak

Aneta , studentka polonistyki

Dominik, student prawa

Powiej, aby oyli. Temat tegorocznych rekolekcji

adwentowych moe zaskoczy, z ca pewnoci jednak
daje wiele do mylenia. Dla mnie ten czas by mocnym uderzeniem w nasz zamknit ludzk egzystencj;
uwiadomieniem sobie, e bez cakowitej ufnoci nie
mona budowa prawdziwej relacji z Bogiem.
Duch wity powia tak, e wysprzta nam ca kolegiat, cznie z otarzem, ale moe wanie tego
byo nam potrzeba.

Karolina , studentka romanistyki

Krzysztof, student ochrony rodowiska

7 Ignis

WYWIAD

Kapan zza Odry

Z ksidzem Kazimierzem Pajorem, duszpasterzem Polonii w Niemczech, czonkiem Kongregacji Oratorium w. Filipa, stowarzyszenia ksiy katolickich zaoonego przez w. Filipa Neri w 1 551 r. rozmawia Bogusaw Kowal

B OGUSAW KOWAL: Co przyczynio

si do wyjazdu ksidza na emigracj?
KAZIMIERZ PAJOR: Waciwie musz
wyzna, e nie wiem, co ostatecznie
zdecydowao o moim wyjedzie do
Niemiec. Po prostu nie wiem! Nigdy
nie mylaem o takiej przygodzie. W
czasie studiw seminaryjnych byem
zainteresowany woskimi Kongregacjami, ktrym brakowao i cigle
brakuje ksiy. Przypominam sobie
jedn rozmow na ten temat z pewnym znajomym ksidzem, ktry mia
dowiadczenia z Niemiec. Wydaje mi
si, e ta rozmowa dodaa mi odwagi,
gdy nosiem si z zamiarem wyjazdu
do Niemiec.
B.K.: Jak doszo do powstania
polskiej wsplnoty, w ktrej obecnie ksidz przebywa w Niemczech? Jak si ona rozwijaa i jaki
jest jej stan dzisiejszy?
K.P.: Jedenacie lat temu wyjecha
ksidz Wadysaw Borowiecki ze
wsplnoty tarnowskiej do Niemiec.
Mia kontakt z pewnym tutejszym
dziekanem. Rwnie nasz biskup
(Josef Homeyer) by bardzo zainteresowany tego rodzaju wsplnot kapask. Kiedy powiedzia
mi, e jako modego kapana
fascynowaa go osobowo w.
Filipa Neri i idea Oratorium. W
1 987 roku rozpoczlimy w czwrk tworzenie nowej Kongregacji w
Goslar-Grauhof. Ju w pierwszych
czterech latach doczyo si
czterech klerykw, midzy innymi
Andrzej Tenerowicz, ktry odbywa diakosk praktyk na
wierczewie. Potem dochodzili
dalsi ksia (z Bytowa, Tomaszowa
Mazowieckiego i nawet jeden z
Rzymu). Obecnie istniej trzy
domy (1 2 filipinw) na terenie

8 Ignis

diecezji Hildesheim. Dotychczas

tylko dom w Celle stanowi samodzieln Kongregacj, inne
natomiast ubiegaj si o taki
status. Praca nasza sprowadza si
przede wszystkim do duszpasterstwa parafialnego. Kongregacji w Celle, do ktrej przynale,
powierzy ordynariusz duszpasterstwo w piciotysicznej parafii w. Ludwika w Celle oraz w
dwch mniejszych parafiach poza
miastem. Miasto Celle liczy okoo
72 tys. mieszkacw. Z tego tylko
1 0% stanowi katolicy, tworzc
trzy parafie.

B.K.: Jaki jest stosunek rodowiska niemieckiego do polskich

ksiy?
K.P.: rodowisko niemieckie jest
z natury bardzo krytyczne. Przejawia si to rwnie w Kociele i w
yciu religijnym. Autorytet moralny trzeba sobie powoli zdoby
tego si tu nie otrzymuje na
kredyt. Nie ulega wtpliwoci, e
to krytyczne nas-tawienie niekiedy poczone z nieufnoci
wobec polskiego ksidza jest
stosunkowo wiksze jak wobec
swojego. Niemcy maj powody
ku temu, gdy na przykad w latach siedemdziesitych i osiemdziesitych przyszo tu sporo
ksiy ze lskich i pomorskich
diecezji, ktrzy niekoniecznie
wykazali si wielk gorliwoci
kapask. Czy mona powiedzie, e w Polsce obdarzaj
wierni kadego ksidza sympati i
yczliwoci, dlatego e jest Polakiem w polskiej parafii? Moje
osobiste dowiadczenia z Niemcami s bardzo pozytywne. Mam
wielu znajomych i przyjaci.
Niestety, najczciej brak czasu nie

pozwala mi na tego rodzaju kontakty.

B.K.: Jak w tej sytuacji wyglda

pra-ca parafialna?
K.P.: Jest to bardzo obszerne
pytanie, dlatego mog tu tylko
wymieni kilka przykadw bez
dalszych wyjanie. Niewtpliwie
du rol odgrywaj tu ludzie
wieccy. W kadej parafii istniej
obowizkowo dwa gremia: Pfarrgemeinderat i Kirchenvorstand. Rada
Parafialna zajmuje si wycznie
sprawami duszpasterskimi i pastoralnymi (np. przygotowanie wit i
uroczystoci parafialnych, kontakty
ekumeniczne,
przygotowywanie
ronych akcji duszpasterskich itp.).
Wybory odbywaj si co cztery lata
i s tajne. Proboszcz naley do tego
gremium, ale nie jest jego przewodniczcym jest normalnym
czonkiem z prawem weta. Rady
Parafialne, chocia stanowi gremium doradcze, to jednak odgrywaj coraz to wiksz rol. Drugie
gremium za przepisane jest
odpowiednim konkordatem, ktry
reguluje stosunki midzy pastwem a Kocioem. Zadaniem
Komitetu Parafialnego, ktremu
proboszcz przewodniczy, jest zarzdzanie ma-jtkiem parafii,
robienie budetu, zatrudnianie lub
zwalnianie osb, jeli parafia posiada np. wasne przedszkole lub
dom starcw.
Ze wzgldu na duy brak ksiy
czy si dwie lub nawet trzy
parafie w tzw. Seelsorgeeinheit.
Praktycznie oznacza to blisk
wspprac parafii, przejcie jeszcze wikszej odpowiedzialnoci
przez laikat oraz uczestniczenie
wieckich w zarzdzaniu parafi (to
ma na myli wyraenie, ko-

operative Gemeindeleitung).
Innym ciekawym elementem niemiec-kiego duszpasterstwa jest zorientowanie katechezy sakramentalnej na parafi. Dzieci i modzie maj religi w szkole,
podobnie jak od kilku lat w Polsce.
Mimo to przygotowanie do
pierwszej komunii w. i do bierzmowania trwa cay rok i odbywa
si w parafii. Mona by wymieni
kilka punktw wskazujcych na
mocne zakorzenienie tej katechezy
w yciu parafialnym, np.: prowadzenie katechezy przez samych
rodzicw (ksidz przygotowuje rodzicw do tego zadania), katecheza
odbywa si w pomieszczeniach
parafialnych, dzieci przygotowuj
msze i naboestwa. Przez takie
powizanie uczestniczy w jaki
sposb caa parafia w tego rodzaju
katechezie.

wskaza na pewien stan faktyczny,

ktry powsta w Niemczech po zjednoczeniu. Ot do zjednoczenia prawie wszyscy Niemcy (zachodni) byli
chrzecijanami (ok. 50% katolicy i ok.
50% protestanci). Po zjednoczeniu
natomiast mamy ok. 33% katolikw,
ok. 33% ewangelikw i ok. 33% ateistw.
Po drugie synod, jaki zakoczy si
przed trzema laty w naszej diecezji,
stwierdzi, e obecny stan Kocioa
i naszych parafii nie jest zadowalajcy,
bo brakuje ksiy, bo coraz mniej
ludzi w kocioach (przede wszystkich
modego pokolenia), bo sakramentw
udziela si ludziom niepraktykujcym
itd. Uczestnicy synodu odkryli bowiem w sobie tsknot za tym, aby by
Kocioem na inny sposb. Drog do
osignicia tego celu nazywa si
ewangelizacj. Ta za musi si rozpocz w sercu kadego czowieka
Pierwsze dowiadczenia na tej drodze
B.K.: Jak ukadaj si stosunki z pro- napawaj duym optymizmem.
testantami?
K.P.: W naszej diecezji, ktra te- B.K.: Ktre z dowiadcze niemiecrytorialnie jest bardzo dua, bo roz- kich uznaje Ksidz za godne przeciga si od Gettyngi a do Bremen, niesienia na grunt polski (szczekatolicy s zdecydowan mniejszoci glnie jeli chodzi o prac para(ok. 10%). W klasach szkolnych jest fialn)?
najwyej dwoje lub troje katolickich K.P.: Mona by si najpierw nad tym
dzieci, prawie kade maestwo to zastanowi, jakich dowiadcze nie
maestwo mieszane (katolik-ewan- powinno si w adnym wypadku
gelik). Czasem dowiadcza si wic naladowa To, co mam na myli,
uczucia mniejszego brata. To z kolei, dotyczy postawy etycznej czowieka
jak twierdz protestanci, dziaa mo- wobec dbr materialnych i zachowabilizujco na katolikw. Pomimo tej nia odpowiedniej hierarchii wartoci.
faktycznej sytuacji i wspomnianych Wydaje mi si, e spora cz spoodczu nieustannie rozwijaj si eczestwa zachodniego ulega pokusie
starania ekumeniczne. W cigu roku konsumpcjonizmu, czego owocem jest
jest wiele wsplnych akcji, nabo- materializm praktyczny co prawda
estw i rnych spotka. Czsto nie neguje si istnienia Boga, ale yje
prosz mnie rne grupy protestanc- si tak, jak gdyby Bg nie istnia. Bez
kie o jaki referat, np. o papieskiej wtpienia pozytywnym i wanym doencyklice Veritatis splendor. W mar- wiadczeniem jest uwiadomienie
cu zorganizowalimy wielk wystaw ludziom wieckim tego teologicznego
wspczesnej sztuki sakralnej wspl- faktu, e na podstawie sakramentu
nie z luteranami i kalwinistami, u kt- chrztu i bierzmowania ponosz odporych to, jak wiadomo, sztuka (obraz) wiedzialno obok ich duszpasterza
nie jest mile widziana.
za ycie religijne rodziny parafialnej
i tym samym za przekazanie wiary
B.K.: Jak ocenia Ksidz stan Ko- przyszemu pokoleniu. Koci nie
cioa katolickiego w Niemczech?
potrzebuje takich czonkw, ktre
K.P.: Pytanie to przerasta moje siy. potrafi wycznie konsumowa, by
Wszelkie oceny tego typu s niebez- zaspokojonymi. Chodzi o przejcie od
pieczne. Dlatego nadmieni tylko poczucia zaspokojenia wasnych
dwie rzeczy. Po pierwsze chciabym potrzeb przez instytucj do odpo-

WYWIAD
wiedzialnej i zatroskanej o innych
postawy chrzecijaskiej. Dokonanie
tego przejcia prowadzi do konkretnego zaangaowania w parafii.
Wydaje mi si, e duszpasterstwa tu
w Niemczech maj bardziej personalny charakter. Podam tu moe taki
przykad. Przed chrztem dziecka nie
zgasza si chrztu w biurze parafialnym. Oczywicie nawizuje si
kontakt z duszpasterzem, informujc
go o zamiarze chrztu. Ten za umawia
si z nimi na rozmow przedchrzcieln, ktra odbywa si w mieszkaniu rodzicw i, gdy to moliwe,
z udziaem rodzicw chrzestnych.
Rozmowa taka trwa od dwoch do
trzech godzin. Tu istnieje wiksza
moliwo nawizania osobistego
kontaktu, poznania ludzi, a przede
wszystkim rozmowy na tematy religijne. Czsto, gdy rodzicw zapytam,
dlaczego chc waciwie, aby ich
dziecko zostao ochrzczone, obserwuj najpierw wielkie zdziwienie (jak
mona tak pyta?), a nastpnie jeszcze
wiksz irytacj i bezradno. Takiej
rozmowy nie mgbym nigdy przeprowadzi w moim biurze.

B.K.: Wrmy jeszcze do osoby Ksidza. Doktorat zdoby Ksidz na poznaskim Papieskim Wydziale Teologicznym na podstawie pracy z myli
Junga. Co dalej z prac naukow?
K.P.: Praca w parafii, z ludmi
przynosi mi wiele satysfakcji, dlatego
nigdy nie chciabym z niej zrezygnowa jest moj pasj. Praca ta
jednak, u schyku XX wieku, staa si
jednak bardzo wymagajca. Duszpasterz naszej epoki musi by bardzo
dobrze przygotowany do wielu zada,
bo ma konkurentw poza rodowiskiem kocielnym, ktry dysponuj
fachow wiedz. Mam tu na myli
rne formy poradnictwa. Od ksidza
wymaga si rwnie fachowej wiedzy i
to nie tylko z dziedzin teologicznych.
Ten stan rzeczy zmusza kadego
ksidza, rwnie i mnie, do cigego
pogbiania wiedzy naukowej, wic
tym bardziej staram si tego nie
zaniedbywa.
B.K.: Dzikuje za rozmow:-)

9 Ignis

FELIETON
Przytacza mnie to ycie... Moja praca jest bez sensu... Po co
wybraem ten kierunek studiw... Nie mam pomysu na
swoje ycie...
Tak czsto wypowiadamy te
zdania, zbyt czsto. W obecnym wiecie, gdzie jest mnstwo drg, a nie wiemy, ktr
wybra, a jak ju przypadkiem
jak znajdziemy, to nie wiemy, jak ni poda. Nie wiemy kim jestemy, nie wiemy
kim chcemy by, gdzie chcemy
doj. A moe jest jaka
odpowied na nasze dylematy?
Opowiem wam krtk histori: lata szedziesite, USA,
grupa ludzi postawia przed
sob jasne zadanie: chcemy,
aby pierwsi ludzie wyldowali
na Ksiycu jeszcze w tej dekadzie. Czy samo szczegowe
okrelenie celu przyczynio si
do ich sukcesu? Nie.. Pierwszym krokiem, aby zrealizowa
swoje marzenia byo ich nastawienie, codziennie przed snem
wyobraali sobie swj sukces.
Pozytywne nastawienie od samego pocztku pozwolio pokona wszystkie trudnoci, jakie spotkali na swojej drodze.
Drugim etapem by jeden z
najwaniejszych krokw: okrelenie punktu startu. Czy mona wystrzeli rakiet na Ksiyc, nie znajc dokadnych
wsprzdnych miejsca, z ktrego wyruszymy? Trzecim etapem byo nakrelenie pojedynczych zada, ktre trzeba
byo zrealizowa aby dotrze
do punktu kocowego. Marzenia i trzy kroki sami dobrze
wiecie, jak skoczya si ta historia.
Jak moemy odnie misje
na Ksiyc to naszego ycia?
Na samym pocztku najwaniejsze s marzenia. Moemy
je spisywa na kartce, w notesiku, ktry bdziemy nosi
zawsze przy sobie. Warto je
pogrupowa, wtedy zauwaymy, e realizacja jednego

10 Ignis

Znajd swoj drog

O szukaniu szczcia i realizacji marze: Piotr Siwiec

zaspokoi nam kilka mniejszych; albo odwrotnie, realizacja mniejszych doprowadzi

nas do spenienia tego najwikszego.
Marzenia, aby atwiej byo nam je osign
musz posiada nastpujce cechy:
prostota: tak abymy je bez problemu rozumieli;
precyzyjno i mierzalno: czsto nasze
fantazje s abstrakcyjne, mwimy: chc by
dobrym czowiekiem! Tak okrelonego celu
nie uda nam si zrealizowa, jest to zbyt duy
obszar dziaalnoci aby go osign. Zamiast
tego doprecyzujmy: oddaj regularnie krew,
jestem wolontariuszem w hospicjum w kady
weekend, jestem kulturalny wobec moich
rodzicw;
istotno: marzenia musz stanowi dla
nas pozytywn warto, powinny by atrakcyjne, tak aby za kadym razem, kiedy bdziemy sobie je wizualizowa przed snem,
budziy w nas motywacj nie tylko do ich
realizacji, ale rwnie motywacj do ycia
sensu largo;
okrelone w czasie: jeeli nie sprecyzujemy daty osignicia naszego marzenia,
bdziemy przesuwa jego realizacj, a o nim
zapomnimy albo bdzie ju za pno na jakiekolwiek dziaanie. W tym przypadku warto
pamita o dwch rzeczach. Musimy by
wymagajcy wzgldem siebie jeeli chodzi o
pilnowanie terminowoci, jeeli raz przesuniemy nasz deadline, bdziemy to robi cay
czas, a nasze marzenia bd co raz szybciej
si oddala. Drug wan zasad jest podzielenie drogi, dziki ktrej dotrzemy do
celu, na mniejsze etapy oraz zaznaczenie na
niej punktw kontrolnych, w ktrych bdziemy sprawdza, jak daleko ju dotarlimy.
Dziki niej zastanowimy si te, czy nie pojawiy si dodatkowe okolicznoci, pozytywne
bd negatywne, oraz w zalenoci od nich
skorygujemy kierunek naszej wdrwki.

A co jeeli nie mamy adnego celu? Cae szczcie wysyanie ludzi na Ksiyc jest
trudniejsze ni ycie. Aby speni marzenia, o ktrych moemy w tym momencie nie
wiedzie, wystarczy nakreli
na naszej mapie waciw
ciek. Jak to zrobi? Po
pierwsze wyznaczymy punkt
startowy: kim jestem jakie
posiadam role spoeczne (crka, ona, studentka, katolik,
lekarz, fotograf, jedynak, brat);
jakie zasoby posiadam(wiedza,
umiejtnoci, dowiadczenie,
relacje, dostp do specjalistycznego sprztu); jakie s
moje sabe i mocne strony(jak
mog zamieni moje minusy
na plusy, ktre cechy w sobie
ceni); jakie s moje wartoci(wiara, mio, wolno,
ktre s dla mnie najwaniejsze); co lubi w yciu
(pasje, praca, relacje, osoby);
co mi przeszkadza w byciu
sob, w osigniciu szczcia(osoby, relacje, brak wiedzy,
brak zasobw, jak mog
zmieni t sytuacj, czy mog
obej t ,,cian, czy jest inne
wyjcie);
Kiedy ju bdziemy wiedzieli, kim jestemy, zaakceptu-jemy siebie wraz z pozytywnymi i negatywnymi
stro-nami, kiedy zaczniemy
nad sob pracowa, uzupenia
brakujce zasoby, skupimy si
na realizacji pasji, tego, co nas
uszczliwia niespodziewanie
wkroczymy na ciek ku naszym marzeniom, ku naszemu
szczciu. Spotkamy na niej
osoby, ktre bd nas wspiera
i osoby, ktre do tej pory
moglimy zna bd nie, ale
ktre bd chciay nas zatrzyma przy sobie, nie pozwalajc nam na realizacj
naszych marze. Nie bjmy si
z nimi poegna i ruszy nasz
wasn drog. Powodzenia!

FELIETON
Kady dzi chce podkreli, e jest.
wiadcz o tym pene prywatnych
zdj profile na portalach spoecznociowych czy zamieszczane ze
skrupulatn regularnoci wpisy
na blogach. Internet a huczy gosami ze wszystkich stron wiata:
Jestem! Zauwacie mnie!
Ten, Ktrego imi brzmi Jestem, postpuje zupenie inaczej.
On nie chce nikogo przekrzykiwa,
nie manifestuje swej mocy, nie lubi
spektakularnych pokazw. Pozwala
odczu sw obecno tym, ktrzy
jej pragn i poszukuj. Bg czeka
cierpliwie i wytrwale; czasami tylko poprzez wydarzenia naszego
ycia daje pewne znaki, ale zawsze
pozostawia nam ostateczn decyzj, czy si do Niego zbliymy.
Kady otwarty na Boga czowiek
przeywa szczeglne chwile, w ktrych moe powiedzie z przekonaniem, e On jest. Najczciej
zdarza si to podczas adoracji
Najwitszego Sakramentu, przebywania sam na sam z Najwyszym, kiedy cisza nasiknita
jest Jego obecnoci. Nawet ludzie,
ktrzy odwrcili si od Kocioa,
mwi, e przechodzc obok wityni, wstpuj na chwil do rodka,
by posiedzie w ciszy. Co (a raczej
Kto) musi ich przyciga Bo
obecno odkrywamy, zgbiajc
Pismo wite, poprzez sowa, ktre
Bg przekaza przez prorokw,
poprzez Jego objawienie si w losach Narodu Wybranego oraz
najpeniej poprzez ycie i nauczanie Chrystusa. Znajdujemy Go w
naszej wsplnocie, kiedy razem
modlimy si, uczestniczymy w Eucharystii, rozmawiamy na pobone
lub codzienne tematy, przyrzdzamy kolacj, sprztamy czy po
prostu siedzimy w Kanie. Kiedy
zastanawiamy si nad wydarzeniami naszego ycia, czsto
dostrzegamy Boe prowadzenie;
sytuacje, ktre dziay si wiele lat
wczeniej, nabieraj sensu w
wietle biecych spraw. Dzikujemy Mu, e uchroni od cierpienia, pokierowa tam, gdzie
spotkao dobro albo doda si, by

Jeste

Swoimi przemyleniami dzieli si

Agnieszka Jaranowska

przetrwa naprawd trudne chwile.

Mona by dzieli si niezliczonymi
wiadectwami takich Boych interwencjiw yciu, historii naszych
rodzin, Kocioa czy wiata. W
kocu caa natura wiadczy o Jego
obecnoci. Kady, kto cho raz
stan po dugiej wspinaczce na
szczycie wysokiej gry i zobaczy
pod stopami zapierajcy dech w
piersiach widok, przyznaje, e
wtedy myli same ulatuj do
Stwrcy
Wiele jest momentw, w ktrych
odczuwamy Bo obecno. Czciej jednak jestemy skonni
twierdzi, e Go nie ma. Bo jakby
by, to by nie pozwoli, ebymy
zachorowali na depresj, eby wyrzucono nas z pracy, eby nasza
rodzina si rozpada. Biskup Grzegorz Ry pisa, e Sowo, ktre
przychodzi, napotyka na opr w
nas i wok nas. wiato przyszo
na wiat, lecz ludzie bardziej
umiowali ciemno anieli wiato: bo ze byy ich uczynki (J
3,1 9). Wierzymy, e Bg jest, co
nie znaczy, e zawsze chcemy za
Nim i. Zamykamy si na dziaanie aski poprzez cige zadrczanie si wtpliwociami czy
nierozwizanymi
problemami,
uwinicie w schematach. wiat
wci odwraca nasz uwag od
Boga, stara si popchn na zupenie inne tory. Trzeba by przygotowanym na nieustann walk z
wrogami, ktrzy chc zabi w nas
Sowo. Ile trzeba mie w sobie siy

i ufnoci, by przezwyciy nie

tylko mroki ziemskiej rzeczywistoci, ale te wasn ciemno.
Jako chrzecijanie caym yciem
powinnimy pokazywa, e On jest
i Jego Krlestwo istnieje pord
nas. Krlestwo Boe to nie
sprawa tego, co si je i pije, ale to
sprawiedliwo, pokj i rado w
Duchu witym (Rz 1 4, 1 7). Nie
oszukujemy w pracy, bo nasz Bg
jest sprawiedliwy. Kochamy i
wybaczamy, bo nasz Bg jest
mioci. Wspczujemy i pocieszamy, bo nasz Bg jest miosierny.
Niektrzy z nas yj w celibacie,
gdy Chrystus powiedzia, e przy
zmartwychwstaniu ( ) nie bd
si ani eni, ani za m wychodzi (Mt 22,30). Jeli naprawd wierzymy, e On jest, mamy si i odwag sta si pomiewiskiem dla wiata, ktry Go
odrzuci. Podejmujemy to ryzyko,
cho wmawiaj nam, e, starajc
si speni wymogi Ewangelii w
obecnych, ciekawych czasach,
prdko stoczymy si na dno szalestwa niczym ksi Myszkin z
Idioty Dostojewskiego, biedaczyna,
co chcia wszystkich po chrzecijasku kocha i nosi krzye
braci-utracjuszy. Ludzi mog dziwi wybory rzeczy piknych i wymagajcych, kiedy wszyscy beztrosko i przyjemnie pyn z prdem. Po rewolucji seksualnej, niezrozumienie budzi b. Karolina
Kzkwna i jej ofiara dla czystoci,
a powoania kapaskie czy zakonne traktowane s jako prba
ucieczki przed maestwem lub
wyraz innych deficytw psychicznych. Zamykanie si w klasztorze byoby gupie, gdyby Bg nie
istnia. Ale On jest, wic nie powinno nikogo dziwi, e niektrzy
nie mog si ju doczeka spotkania z Nim
Kiedy wic wspominamy Noc
Boego Narodzenia, kiedy przyszed jako bezbronne Dziecitko,
by by bliej nas, dzikujmy Mu
wanie za to, e jest.

11 Ignis

PISMO WITE

Ktry jeste w niebie

Ojcze nasz, ktry jeste w niebie Mt 6,9
Rozwaania o Biblii prowadzi Barbara Kupiec

Jestem, to chyba najpikniejsze sowo na wiecie Zdawa by si mogo,

e z wielu powodw, bo jest dowodem
istnienia, bo zaprzecza samotnoci i
opuszczeniu, bo usyszane od przyjaciela w trudnej chwili ma moc
ukojenia A tak naprawd, to wszystko tylko z jednego powodu: bo
JESTEM to imi Mioci. Ju w Starym Testamencie Bg na pytanie Mojesza o Swoje Imi, odpowiada: JESTEM, KTRY JESTEM (Wj 3, 14).
Wiele traktatw powstao ju na temat
sw, ktrymi przedstawia si Bg.
Przyjrzyjmy si jednak paru elementom. Przyzwyczajeni jestemy do
nadawania rzeczom nazw, uywajc w
tym celu rzeczownikw. Tutaj jest
inaczej, Imieniem staje si czasownik.
Czasowniki za w pierwszej kolejnoci
kojarz nam si z jakim dziaaniem,
akcj, pytamy bowiem: co robi?.

Czemu zatem Bg nie nazywa Siebie

istnieniem? Bo istnienie ju co
zubaa, bo nie jest a tak bardzo
namacalne. Chyba nikogo nie pocieszyoby a tak bardzo wypowiedziane
przez przyjaciela nie martw si
istniej, bowiem wyraz istniej nie
zawiera caej gbi sowa jestem.
Jestem wyraa owo tu i teraz i w
peni domaga si dokoczenia
jestem dla jestem dla Ciebie
Kiedy pochylimy si nad tytuowym
wersetem z modlitwy Ojcze nasz, na
pierwszy rzut oka moe si wydawa,
e jeste w niebie czyni Boga mniej
obecnym. Takim, ktry jest gdzie,
zamiast by tutaj. Niestety polski
przekad Ewangelii Mateusza nie
oddaje peni. W oryginale greckim
pojawia si sowo ouranois, co naleaoby tumaczy, jako rzeczownik
liczby mnogiej oznaczajcy niebiosa.

Nie oznacza wic jakiego abstrakcyjnego miejsca, lecz podkrela

Bo transcendencj: Jestem przenikajce wszystko, obejmujce wszystko, dotykajce tajemniczo samego
wntrza czowieka, wszystkiego w nim
i poza nim, oznaczajce Tego dla ktrego nie ma adnych barier
przestrzeni i czasu ktry jest wiecznie dziejcym si teraz. A oto Ja
jestem z wami przez wszystkie dni, a
do skoczenia wiata (Mt 28,20)
tymi sowami koczy si Ewangelia
wedug w. Marka. I znowu kolejny
przykad na pikno natchnionego
tekstu Nie mwi: bd z wami, ale
jestem z wami. Czy jest zatem co
bardzej zdumiewajcego od tej prawdy, e Imieniem Boga jest wanie
Mio?

KRTKO

Krtko o JESTE
Rozwaa Krzysztof Kawik

Dowiadczasz przygnbienia, a moe stoisz na krawdzi

rozpaczy? Wydaje Ci si, e wszystko idzie nie tak, jak
powinno? Codzienno przynosi kolejne smutki, cierpienia,
niepowodzenia Moe zadajesz pytanie: Gdzie jeste
Boe? Prosisz Boga i nic nie syszysz w odpowiedzi? To
wanie wtedy, w chwilach trudnych dowiadcze Bg Jest
blisko Ciebie! Nie zapominaj, e Bg jest Emmanuelem
Bogiem z nami przez wszystkie dni, a do skoczenia
wiata. Jest z tob, za tob, nad tob i w tobie. Boa
obecno nigdy ci nie opuszcza. Przypomnij sobie histori
biblijnego Hioba i pomyl, ile on wycierpia: wrzody na
ciele, piekce rany, mier najbliszych, utrata majtku
Jednak w tych trudnych chwilach dowiadcze z wiar
powtarza: Pan da, Pan wzi, niech bdzie imi Paskie
bogosawione. Najwiksz chwa oddajesz Bogu, kiedy
ofiarowujesz Mu swoj wol i przyjmujesz wszystko, co Ci

12 Ignis

w yciu spotyka, z cakowitym poddaniem si Jego woli. W

trudnych chwilach jeszcze bardziej przylgnij do Boga i
pytaj: Boe, czego chcesz mnie nauczy przez to
dowiadczenie? Co ukrye w tej sytuacji dla mnie? Powierz
si Matce Boej, Tej, ktr Bg kocha w sposb szczeglny
i wyjtkowy, a nie ustrzeg od cierpienia Nie tra swojego
serca, kiedy przechodzisz bolesne dowiadczenie. Skup swj
wzrok na tym, co wieczne i niewidzialne, a nie na tym, co
ziemskie i widzialne. Kiedy Bg milczy, pamitaj, e to
milczenie jest tylko inn form Jego sowa, a Jego
nieobecno tylko inn form ogarniajcej Ci nieustannie
Obecnoci. Bd cierpliwy, przyjdzie czas, kiedy wszystko
zrozumiesz, poznasz inny wymiar widzenia ludzkich spraw,
spotykajc si twarz w twarz z Jestem.

ROZWAANIA

Dziadkowie Ania
i Joachim
O witych opowiada Karolina Latkiewicz

Wspomnienie: 26 lipca
Hebrajskie imi Anna oznacza ask; Joachim znaczy przygotowanie Panu.
Dlaczego Joachim i Anna?
Anna jest jedn z moich ulubionych witych, od ktrej,
cho niewiele o niej wiedzc, mona wiele czerpa. Poza
tym niewielu z nas wie cokolwiek wicej o w. Annie,
oprcz tego, e czcimy j w naszej kolegiacie. :-)
Kim s?
Joachim i Anna to dziadkowie Jezusa, rodzice Maryi, a teciowie Jzefa. Oboje pochodzili z rodu Dawida. Obecnie
patronuj maestwom, a Anna szczeglnie matkom i kobietom oczekujcym dziecka.
Skd o nich wiemy?
Ewangelie milcz na ten temat, dlatego o ich yciu dowiadujemy si z pism apokryficznych i tekstw niemieckiej
mistyczki Katarzyny Emmerich.
Co szczeglnego ich spotkao?
Przez dwadziecia lat maestwa nie doczekali si potomstwa. Bdc wiernymi Bogu, nie mogli zrozumie,
dlaczego s tak dowiadczani, gdy bezpodno w Izraelu
bya kar za grzechy. Pewnego dnia Joachim wybra si do
wityni, aby zoy Bogu ofiar. Niestety z powodu swojej
bezdzietnoci kapan nie przyj tego daru, co spowodowao, e zrozpaczony Joachim uda si na pustyni, by
poci i baga o Boe miosierdzie. W tym samym czasie,
samotna Anna, opakujc swoj niepodno i doznane
upokorzenia, gdy modlia si w ogrodzie, zauwaya
gniazdo wrbli, ktre przypomniao jej o wielkim cierpieniu z powodu braku potomstwa. Naraz przystpi do niej
anio, ktry zapowiedzia rychy powrt ma i cudowne
narodziny crki. W tym samym czasie, podczas pobytu na
pustyni, Joachim rwnie mia widzenie anioa, ktry
zapowiedzia narodzenie dziecka napenionego Duchem
witym.
Czego nas ucz wici maonkowie?
Poprzez swoj pokor, cierpliwo i wytrwa modlitw
wyprosili u Boga ask, ktra dla czowieka wydawaa si
niemoliw. Ich bezgraniczne zaufanie wbrew nadziei
ukazuje, e Pan Bg zawsze wynagradza ludzi, ktrzy bez
reszty Mu si oddaj

Odrobina poezji od

Jadwigi Walczak-Wjciak

Mode maestwo mwi

Chcielibymy przyrwna maestwo do drewna

Rozpalone daje ogie
Zwizane - tratw
Uksztatowane - pomoc w codziennym yciu
A moe do ogrodu
Pielgnowany zachwyca swoim piknem
Zmienia si z biegiem czasu
Potrzebuje deszczu i soca, nieba i ziemi
Przychodzi nam jeszcze do gowy tcza
Jedna, caa
czca dwa rne ciaa
Kolory, cho przechodz agodnie w siebie
Nie trac swojej wyjtkowoci na niebie
Powstaje w deszczu i socu zarazem
Dziecko dwch wiatw nadziei obrazem
Moe by symbolem niebiaskiej bramy
Do ktrej jako m i ona zmierzamy
Jak wiele porwna
Jak wiele symboli
Pjcie t drog
Odkry jeszcze nam pozwoli
Ciekawe, ale c
To tajemnica cudownych r
Zaufajmy po prostu Boej Mioci
I idmy razem ku witoci
Maestwo to nieatwa droga
Ruszamy
Nie straszne nam przeciwnoci
Wszystkie pokonamy
wito wygramy
Bo si kochamy

rdo: http://www.stacja7.pl

13 Ignis

D OBRZE SI DZIEJE

Oto ja, polij mnie...

O powoaniu misyjnym:

Katarzyna Kozio

Sowo misja kojarzy nam si z kontynentami Afryki czy

Ameryki Poudniowej, z dalekimi krajami, biednymi, ubogimi,
potrzebujcymi ludzi. Tak jest w rzeczywistoci. Gdyby jednak
zastanowi si gbiej, pojcie misji jest znacznie szersze. Myl,
e kade ycie jest misj. Inaczej kady czowiek w swoim yciu
ma swoj misj do spenienia. Jan Pawe II w encyklice
Redemptoris Missio1 pisze: Jednym z gwnych celw misji jest
gromadzenie ludu na suchanie Ewangelii w braterskiej komunii,
na modlitwie i Eucharystii. Czy zatem Wasza dziaalno i
posuga w Duszpasterstwie Akademickim nie jest misj? Czy
Wsplnota, jak tworzycie, nie spenia tej misji? Podobnie
wiadectwo codziennego ycia, suba w pracy, bycie DLA
drugiego czowiekaChciaam tu mocno zaznaczy, e pojcie
misji dotyczy Was wszystkich. Jednak misja w znaczeniu tego
szczeglnego rozesania: Idcie wic i nauczajcie wszystkie
narody (Mt 28,19), to tzw. misja ad gentes. S ni objte
narody i grupy spoeczne jeszcze niewierzce w Chrystusa, ci,
ktrzy s daleko od Chrystusa, wrd ktrych Koci nie
zapuci jeszcze korzeni i ktrych kultura nie doznaa jeszcze
wpyww Ewangelii2 . Mamy jednego Ojca w Niebie. Niech
kade serce na Ziemi bdzie gotowe zwraca si do Niego po
imieniu Abba, Ojcze, Tatusiu. A na zakoczeniekrtka
rozmowa z Bogiem:

Oto ja, polij mnie (), powiedz Panie, czego

chcesz, a moj rozkosz bdzie by posusznym
te sowa zadray w sercach tysicy misjonarzy,
Oto ja, Panie polij mnie w miejsce,
ktrzy zdecydowali si zostawi wszystko i w
ktre odwiecznie mi przyrzeke.
najdalszych zaktkach wiata gosi tajemnice
Nie pozwl zbyt dugo tskni sercu,
Krlestwa Boego. Czym jest powoanie misyjne?
skoro ju dawno je Sob urzeke
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
Kada odpowied jest tu indywidualna, osobista. Z
pewnoci, jak kade powoanie jest DAREM,
Pragn, by w miejsce, ktre ci przeznacz
prezentem od Pana Boga, ktry naley odkrywa
dotara moja Nowina Radosna.
delikatnie, kolejno rozwizujc supeki wtpliwoci
Tam oczekuj na mnie me dzieci
i szukajc odpowiedzi na nurtujce pytania. Zanim
pol ci, zanim nadejdzie wiosna.
dojdziemy do zawartoci, tego co kryje si w gbi
nas, przed nami lata poszukiwania, piknego
poszukiwania formacji serca. Pisz tu o bliskich
Lecz, o mj Ojcze, czy jestem godna
mi ludziach, wolontariuszach, ktrzy wyjechali na
wzi ten Chleb, ktry jest Twoj Postaci?
misje i tak formacj przeszli. Niejednokrotnie
I po cudzie rozmnoenia, jeszcze drcymi
chcielibymy zbiera plon, nie zasiawszy wpierw
rkoma
ziarna tak, teraz pisz o sobie :) Wydawao mi si,
e przekroczy si progi wolontariatu i ju jest si
rozda Go godnym, akncym braciom?
gotowym na wyjazd na misje. Tu potrzebne jest
przygotowanie zaangaowanie w dziaalno
O, moje dziecko, kosy musz dojrze,
misyjn w Polsce, w otoczeniu i przede wszystkim
a plon wydadz w swoim czasie.
formacja duchowa. I tak naprawd trzeba si
Nim yzna gleba bdzie gotowa
dobrze napracowa tu, na miejscu, eby mc
wyjecha dalej.
przygotujemy ziarno na zasiew
Niejednokrotnie w yciu syszaam stwierdzenie
typu Po co tam wyjeda, jak tu jest tyle do
zrobienia, jak u nas tyle potrzebujcych, tyle
biednych dzieci. Tu jest komu pomaga.
Cakowicie si z tym zgadzam. Jednak nie kady
jest gotowy zostawi swoj rodzin, swj dom,
prac, uczelni, blisk osob i wyjecha. Potrzeba 1 Jan Pawe II, Encyklika Redemptoris Missio; O staej aktualnoci posania
tu wielkiej gotowoci serca, gorliwoci do misyjnego, nr 26.
2Jan Pawe II, Encyklika Redemptoris, dz. cyt., nr 34.
ewangelizacji, a wreszcie cakowitego powicenia.

14 Ignis

Mio to nie pluszowy mi...

ARCM

Rozwaania o mioci snuje Pawe Mazurek

Mio cierpliwa jest, askawa jest jeden z pikniejszych tekstw obrazujcych przymioty mioci znany
jest kademu. Jednak rwnie i tu w. Pawe nie pokusi si
o definicj mioci, przedstawi tylko jej cechy. Zdecydowana wikszo na pytanie: Co to jest mio? bez
wahania odpowiada: Mio to uczucie. Czy aby na
pewno? W moim przekonaniu uczucie to o wiele za mao
mio to co mocniejszego, ale jak to zdefiniowa?
Pierwsz definicj mioci w mojej gowie zbudowaem,
podczas ogldania bajki Kraina Lodu (polecam kademu!). Pord wielu zabawnych sytuacji padaj w niej
sowa, ktre daj duo do mylenia. Tylko prawdziwa
mio moe roztopi serca ld zwraca si do Anny
zabawny bawanek Olaf, by po chwili doda, e Mio jest
wtedy, gdy si bardziej martwisz o kogo, ni o samego
siebie (). Dobrze, ale w tej definicji syszymy jedynie,
kiedy mamy do czynienia z mioci, ale czym ona jest?
Tutaj z pomoc przychodzi ks. Dariusz, ktry wielokrotnie
w swych kazaniach powtarza, e mio to obecno. czc
te dwie definicje, moemy doj do wniosku, e mio to
trwanie przy kim zarwno w chwilach przyjemnych, jak i
trudnych. To wsplne przeywanie wszystkiego, co na-

potykamy na yciowej drodze. To rwnie troska o drug

osob. Mio to obecnie jeden z najchtniej podejmowanych tematw filmw i piosenek. Przeszukujc wiele
tego typu utworw, znalazem jeden, ktry w mym mniemaniu rewelacyjnie oddaje sens mioci. Zesp Happysad
w refrenie jednej ze swych piosenek kolejno wymienia
czym mio nie jest:
Mio to nie pluszowy mi ani kwiaty.
To te nie diabe rogaty.
Ani mio kiedy jedno pacze,
a drugie po nim skacze.
Mio to aden film w adnym kinie
ani re, ani causy mae, due
by w finale tej wyliczanki spuentowa jej istot:
Ale mio kiedy jedno spada w d,
drugie cignie je ku grze.

Mio to wybr drogi mioci i wierno

wyborowi
Swoimi refleksjami dzieli si Karolina Latkiewicz

Wybr. Ju kiedy wspominaam o tym, e dla mnie mio

opiera si na wyborze, decyzji, e ja chc, chc by.
Przytoczone przez Pawa sowa ks. Dariusza, e mio to
obecno sprawiaj, e coraz czciej staram si
zatrzymywa przy tym Boym JESTEM, i tym naszym,
codziennym byciu
Mylc o tym, mam poczucie, e zbliaj si wita
Boego Narodzenia. wita nadejcia Obecnoci. Ta
Jezusowa obecno w betlejemskiej szopce bardzo mnie
ostatnio wzruszya, bo pokazaa, e On po prostu BY
bez sw, bez zbdnych gestw. Przyszed w milczeniu, by
towarzyszy. I tyle A tyle. To jest tak proste i tak
jednoczenie trudne, e chyba czsto nie potrafimy tego
przeoy na ycie codzienne. Mam wraenie, e tak
naprawd nie wiemy, czego chcemy. Nie wiemy, czego

szukamy. Niby pragniemy mioci, ktra to gry przenosi,

nie lka si trudnoci, nie zwaa na emocje, a jednak to
czsto gwnie nimi si kierujemy... Chcemy znale skarb.
Kopiemy ten d, kopiemy, kopiemy i nic twarda,
zamarznita ziemia, dalej si nie da. Odpuszczamy to
pewnie nie tutaj trzeba kopa. Nie czekamy na wiosn, a
ld stopnieje brak nam cierpliwoci, by odkry to, co tak
gboko schowane, a przez to najpikniejsze. A przecie
prawdziwe skarby odkrywa si w pocie czoa, czasem idc
po grudzie
Tylu z nas pyta: A moe ja nie potrafi kocha?.
Nieprawda. Kady czowiek potrafi. Zapytaabym raczej: A
czy ja CHC kocha?.

15 Ignis

PODRE

Klucz francuski
O Annecy, szampanie i odkrywaniu po kawaku, czyli dlaczego Francja dobrym pomysem
jest opowiada Justyna Mikoajczyk

Francj mona obecnie uzna za

temat oglnie znany, a w kontekcie wyjazdw, odkrywania wiata
oraz szalonych wypraw, na wspomnienie o ktrych ronie w nas duma eksploatatora i pioniera, to ju
temat zdecydowanie mao egzotyczny.
Przecie w dobie galopujcego
rozwoju tanich linii lotniczych i biletw za symboliczn zotwk spora
cz z nas zapytana, czy zwiedzia
Francj, z dum odpowie: Byem /
byam w Paryu!. Czy jednak pobyt,
nawet kilkudniowy, w jednym miecie wystarczy, aby ze spokojnym
sumieniem skreli Francj z listy
200 krajw do odwiedzenia? Czy po
spdzeniu kilku godzin w Luwrze,
wdrapaniu si na wie Eiffla i zjedzeniu croissanta mona stwierdzi,
e si dany kraj zgbio i posmakowao? Wbrew pozorom i przewiadczeniu wikszoci paryan
Francja nie koczy si w granicach
administracyjnych swojej stolicy.
Nie oceniajmy wic ksiki po
okadce i odwamy si ruszy troch
dalej. Zapraszam na wypraw do
ojczyzny szampana, bagietki i biaej
sukienki lubnej, gdzie aktywnie
wypoczniemy zarwno u stp alpejskich szczytw, jak i na Lazurowym
Wybrzeu. Ruszamy!

Na pocztek Francja od kuchni

okiem Karoliny Karo wider:
1. Co we Francji dziwi mnie najbardziej?
Z rzeczy bahych (ale niezrozumiaych) maczanie rogalika w kawie
na niadanie. Rogalik rozmiky, a
kawa pena okruszkw. Z rzeczy powanych polityczna poprawno
wikszoci modych ludzi. Naprawd jest to niezmiernie przykre. No i

16 Ignis

moe jeszcze fakt, e witem naro- chodzi o francuskie wina mj ojdowym zostao zdobycie Bastylii, co ciec twierdzi, s ich tylko dwa rojest absurdalne.
dzaje: dobre, i bardzo dobre
2. Moje miejsca we Francji to
Na pewno najbardziej domowo jest
mi w Paryu tu si urodziam, i
mieszkam, wiec znam miasto (prawie) na wylot, i chocia ostatnio
chtnie bym daa z niego nog, to
nie mona mu odmwi ani pikna,
ani dynamizmu, ani rozmachu. Ale
poza tym caa Francja w ogle jest
bardzo piknym krajem. Na pewno
wielki sentyment mam do Bretanii
(czsto jedziam na ferie do koleanki do korsarskiego miasta St.
Malo, bardzo lubi Mont-Saint-Michel, Honfleur), Alzacji (Alzatczycy zawsze wykcaj si ze mn o
prawo do bocianw twierdz, e
bociany s typowo alzackimi ptakami a przecie kady bociek
nasz), no i cudownie leniwie mieszka si na poudniu Francji.

4. Mj ulubiony zwyczaj we Francji

to...
Chyba jedzenie galette des rois
czyli ciasta krlw na wito
Trzech Krli. Ciasto zostaje pokrojone, a najmodszy obecny osobnik
ukrywa si pod stoem i mwi, komu ma przypa dany kawaek. A w
ciecie jest ukryta fve, maa
porcelanowa figurka (w zasadzie
przedstawiajca cokolwiek, pamitam, e kiedy we wszystkich galettes byy postacie z Asterixa, jednak
najczciej s to figurki do szopki), i
szczciarz, ktry znajduje fve w
swoim kawaku ciasta (a szczciarzem jest, o ile nie poamie sobie na
teje fve zbw), zostaje okrzyknity krlem, ma prawo nosi kartonow koron, i musi wybra sobie
krlow (vice versa, jeli fve znajduje dziewczyna). Pierwszy raz zos3. Bo jak Francuskie specjay, to ko- taam wybrana na krlow przez
niecznie...
koleg, w przedszkolu. PodejrzeViennoiseries! Czyli niadaniowe wam, e przedszkole dugo wspomisodkoci. Nic nie pobije francus- nao moje... wiate i sprawiedliwe
kiego croissanta. W ogle warto rzdy.
cho raz obrabowa francusk piekarni wszystko jest pyszne Odkrywanie po kawaku
bagietki, ciastka... Z dziwniejszych Francja jest jak puzzle kady eleda (w kadym razie dla polskiego ment jest inny i niezaleny, wszystpodniebienia) bez niespodzianek: kie razem stanowi jednak spjn
na pewno owoce morza (np. ostrygi cao. Podzielona na regiony, daje
a jak ju szale, to z przytupem turystom ogromn rnorodno,
popijane szampanem), aby i limaki kady znajdzie wic co dla siebie.
wedug mnie nie wyrniaj si Oto przegld kilku z nich:
niczym specjalnym, a za to napraw- Lazurowe Wybrzee tu dotkniesz
d bardzo dobre s francuskie sery. luksusu, mijajc w porcie w SaintW ogle Francuzi lubi je, i na Tropez jachty o wartoci niemaego
og jedzenie dobrze im wychodzi domu oraz poczujesz wielki wiat,
wic po prostu trzeba wszystkiego czekajc na filmowe sawy podczas
prbowa w kadym regionie znaj- festiwalu w Cannes.
dzie si co smakowitego. A jeli Dolina Loary zwana inaczej

PODRE
Ogrodem Francji, zachwyca wszystkich turystw okazaymi redniowiecznymi i renesansowymi zamkami, ktrych wybudowano tu
ponad 300!
Normandia pooona nad kanaem La Manche rozlega rwnina jest
nazywana krain dzikich pla.
A tych w Normandii jest duo, niektre kamieniste, niektre piaszczyste. Per w koronie, dla ktrej
warto zobaczy Normandi, jest
Wzgrze witego Michaa (MontSaint-Michel).
Kraina Ardeche pooone w regionie RodanAlpy to zdecydowanie
jedno z najciekawszych miejsc dla
mionikw kajakarstwa. Spyw rzek trwa tu a sze godzin, a trasa
wiedzie wrd wwozw i skalnych
urwisk.
Langwedocja w tym winnym
poudniowym regionie znajdziemy
rzymski akwedukt Pont du Gard w
Camargu, liczne miasta, ktre znalazy si na licie UNESCO tj. Montpellier, Nimes oraz Carcassonne, a
nawet natkniemy si na niejednego
rowego flaminga!
Szampania to tu pokosztujemy
prawdziwego szampana (niestety,
kady szampan niepochodzcy z
tego regionu [nawet droszy ni 20
z] to tylko wariacja na temat :-) )
Akwitania region czcy dwa ywioy, idealny zarwno dla surferw,
jak i grskich zapalecw.
Roussillon nazywane jest fran-

cusk Kataloni, to region winnic,

gajw oliwnych i pl figowych.
Odbywaj si tu te walki bykw.

Z cyklu Autor poleca Annecy

Tu pod granic szwajcarsk, jedynie 35 km od Genewy, wrd Alp
Sabaudzkich kryje si prawdziwa
pereka Annecy. Poprzecinana
licznymi kanaami miejscowo nazywana zostaa alpejsk Wenecj, z
t przewag nad woskim miastem,
e z pewnoci nie znajdziemy tu a
tylu turystw.
To wanie w Annecy funkcj biskupa przez blisko 20 lat sprawowa
w XVII wieku w. Franciszek Salezy,
powsta pierwszy market sieci
Carrefour na wiecie oraz prawie
miay odby si Zimowe Igrzyska
Olimpijskie w 2018 roku (krakowski
akcent!). Miasto pochwali si moe
przepikn starwk z Palais de l'Isle
na czele, tj. XII-wiecznym zamkiem
otoczonym wodami kanau Thou,
stanowicym bez dwch zda najwikszy znak rozpoznawczy Annecy.
Swoje mocne strony Annecy zawdzicza jednak nie tylko wytworom ludzkich rk. Miasto pooone
jest na pnocnym brzegu jeziora
dAnnecy, drugiego pod wzgldem
wielkoci we Francji oraz jednego z
najczystszych w Europie! Przyciga
wic wielu mionikw sportw
wodnych, a ze wzgldu na pikny
krajobraz i dogodne warunki miasto
co roku jest gospodarzem najwik-

szych zawodw paralotniarskich na

wiecie.

Nieprzekonany? Przeczytaj relacj

naszego redakcyjnego kolegi, ktry
w zesze wakacje odwiedzi Annecy:
Miasto z romantycznej pocztwki,
Francuska Wenecja, Pereka w
koronie Alp to najczstsze okrelenia Annecy, urokliwego miasteczka w poudniowo-wschodniej Francji, ktre zobaczyem w minione wakacje i pamitam do dzi Co najbardziej utkwio mi w pamici?
Przede wszystkim turkusowe jezioro
z dkami, wodnymi rowerami i
oczywicie abdziami, ukwiecone,
malutkie mostki, z ktrych mogem
podziwia szczyty Alp szkoda tylko, e nie miaem lornetki:( wskie
uliczki ze straganami, przytulna restauracja, w ktrej pierwszy raz skosztowaem francuski rarytas limaka, idealny kemping, urokliwy
zamek na wodzie oraz potny park,
w ktrym mona rozoy koc i poczyta ksik, ale te wykorzysta
aktywnie czas uprawiajc sport, rnorakiego sprztu nie brakuje :) Jest
te co dla ducha. Franciszek Salezy
i Joanna de Chantal to wici zwizanie z t ziemi i wane lady po
nich pozostay tam do dzi. Myl,
e w Annecy kady bez wyjtku
znajdzie co dla siebie.

fot. savoie-mont-blanc.com

17 Ignis

PORADY

Jak skutecznie radzi sobie

ze stresem?
Podpowiada Jacek Boratyski

Sesja zblia si wielkimi krokami.

Jej nadejcie przeczuwaj nawet
najbardziej zatwardziae leniuchy, do ktrych si zreszt
zaliczam. Co zrobi, eby po j ej
przejciu nie pozosta z nas j edynie wrak czowieka, ktrym
niegdy bylimy? Jak stawi opr
przeraajcemu potworowi zwanemu stresem? Odpowied na to
pytanie nie j est prosta. Gwnie
dlatego e cae nasze ycie ksztatuj si w nas postawy, z ktrych
wynikaj nasze odczucia dotyczce egzaminw. A skoro nie ma
osb o takim samym yciu, nie
ma osb o takim samym sposobie
przeywania stresu, i nie ma odpowiedniego dla kadego sposobu radzenia sobie z nim. Tak
wic kady z nas musi wyku
swj wasny or do walki z tym
monstrum, na drodze pogbionej refleksji na temat swoich
dowiadcze, analizy wasnych
odczu w momencie ich przeywania oraz, w czym mam nadziej pomc, korzystania z dowiadcze lub wnioskw innych i
wpisywania ich we wasn struktur ja. piesz z wyjanieniem. Nie chodzi tu o jakkolwiek form naladowania zachowa czy mylenia, ale raczej o
uznanie Tak to ma sens, sprbuj tak na to patrze. Oczywicie to, co napisz, moe te
nie mie dla Was, Drodzy Czytelnicy, adnego sensu wynika
bowiem z moich bardzo indywidualnych spostrzee, ale przynajmniej speni swoj e z dawna
odkadane marzenie o powieleniu
moj ej grafomanii w druku.

18 Ignis

Po pierwsze warto podj refleksj nad tym, z czego konkretnie stres wynika i co on nam
daj e. Jego przyczyn rzadko kiedy
bywa zwyczajne pragnienie osigania dobrych wynikw w nauce,
cho na pierwszy rzut oka takie
wyjanienie zwykle przychodzi
nam do gowy. Warto wtedy zada sobie pytanie: po co mi dobre
oceny? Dwie odpowiedzi przychodz mi do gowy. Z obawy
przed zawiedzeniem rodzicw, co
nie j est najlepsz motywacj, bo
przecie j estemy zupenie odrbnymi od nich osobami i motywacja powinna wypywa z nas.
Podporzdkowujc ycie rodzicom, nigdy nie bdziemy szczliwi, powzibym nawet stwierdzenie, e w ten sposb nie szanuj emy wolnoci otrzymanej od
Boga, samemu si zniewalajc.
Drug odpowiedzi j est: eby
znale dobr prac i eby niczego nie brakowao mnie ani
moj ej rodzinie. Ta motywacja j est
w porzdku, ale tylko j eli j est
odpowiednio przeywana. Takie
mylenie z atwoci moe zniszczy czowieka, bo jako warunek
szczcia stawia dobrobyt materialny. A jako ludzie wierzcy
musimy pamita o tym, e bardziej trzeba nam zabiega o Krlestwo Boe i e to w nim j est
szczcie, nie za w 50-calowym
telewizorze albo mieszkaniu o 3cyfrowym metrau. Naley te
zda sobie spraw, e silny stres
j est cakowicie nieprzydatny,
wic nie warto si tak przejmowa. Powoduj e same problemy,
nie moemy si skupi, znajc

dobr odpowied, zaznaczamy

z, j zyk nam si plcze lub nie
potrafimy nawet powiedzie sowa. Skoro j estemy na 1 0 minut
przed egzaminem, to nic ju nie
zmienimy, a przejmowaniem si
tym, co bdzie, j eeli nie zdamy,
te moemy sobie darowa, bo
nasz Pan potrafi wyprowadzi z
narkomanii, nieuleczalnej choroby albo mierci duchowej, wic
niezdany egzamin to przy tym
piku.
Po drugie chciabym si podzieli tym, co sam uskuteczniam. Nie przekonuj , e to
suszna postawa, bo na j ej wytworzenie z pewnoci miao
wpyw lenistwo, z ktrym musz
toczy zacite boj e. Ot j est
napisane: zabiegaj cie najpierw o
Krlestwo Boe, a reszta bdzie
wam dodana. I tak wanie
staram si robi, pokadajc
ufno w Panu. Wierz, e j eli
tylko nie bd szczeglnie przeszkadza Panu Bogu, np. notorycznie nie chodzc na zaj cia
lub nie wywizujc si z obowizkw na studiach, to On zatroszczy si o odpowiednie pytania na kolokwiach/egzaminie.
Oczywicie zdarza mi si co zawali, ale wtedy dokadam
wszelkich stara, eby to naprawi i zawsze jako si udaj e.
Nawet j eli w kocu wywal mnie
z moich studiw, na co troch
zasuguj , to zawsze s inne drogi, ktrymi mog pj. Take
keep calm and sesjing.

D OBRZE SI DZIEJE

Kady moe by Anioem

O krakowskiej Akademii Przyszoci opowiada Katarzyna Kdzierska

Akademia Przyszoci w Krakowie potrzebuj e wanie Ciebie!

Tak, Ciebie! Nie rozgldaj si wokoo, mwi wanie do Ciebie.
Masz racj , nie znam Ci. Nie
wiem, co teraz robisz. Moe siedzisz wygodnie w fotelu, masz
nogi przykryte kocem, a w rkach trzymasz gorcy kubek herbaty, moe wanie zmczony j edziesz tramwaj em i nie masz nawet gdzie usi, moe czekasz na
opniony pocig i bardzo si
nudzisz, a moe koczysz pi porann kaw w ulubionej kawiarni
i umiechasz si sam do siebie.
Nic o Tobie nie wiem, z wyjtkiem dwch rzeczy: czytasz teraz
XXX i moesz pomc dziecku,
ktre bardzo tego potrzebuj e.
Mylisz, e nie dasz rady, e si
do tego nie nadaj esz, albo e pomoc j ednemu dziecku i tak niczego nie zmieni? Jeli tak, to wystarczy, eby zosta darczyc w
Akademii Przyszoci, aby sam
si przekona, jak bardzo si mylisz. Gdzie w Krakowie czeka na
Ciebie dziecko, ktre ma problemy z nauk, trudn sytuacj
rodzinn, stracio zaufanie do
dorosych. Wanie Ty moesz
mu pomc, zapewniajc mu moliwo spotka z tutorem. Poka,
e doroli czasami s dobrzy i e
j eli zechc, to mog naprawd
wiele zmieni.
Jeli tylko zechcesz, moesz sta
si j ego Anioem! Wej d na:
www.akademiaprzyszlosci.org
Nie pozwl swoj emu dziecku czeka, zmie j ego i swoj e ycie! Bo
AKADEMIA
PRZYSZOCI
zmienia ycie, zarwno dzieci,
ich tutorw, jak i darczycw.
Dziki AKADEMII PRZYSZOCI dzieci odbywaj drog od
poraek w szkole do sukcesw w
yciu. Przez cay rok mali stu-

denci co tydzie spotykaj si ze

swoim tutorem, aby wsplnie pokonywa codzienne trudnoci.
Czsto ze oceny w nauce lub z
zachowania to tylko cz ich
problemw. Kopoty w domu
wpywaj na ich sytuacj w szkole, ale rwnie na ich patrzenie
na wiat. Kiedy trafiaj do programu AKADEMII PRZYSZOCI, maj szans zobaczy, e ich
ycie zaley tylko od nich. Poznaj nowe wzorce i wartoci, zaczynaj marzy, wyznaczaj sobie
cele i wiedz, do czego chc dy. To motywuj e ich do nauki,
nie tylko podczas zaj z tutorem, ale rwnie na lekcjach.
Najwaniejsze j est j ednak to, e
zaczynaj wierzy w siebie. Dostrzegaj nawet mae sukcesy,
wiedz, kim chc by i jak mog
to osign. Zainspirowani przez
tutora odkrywaj nowy dla siebie
wiat.
A tutorzy, studenci, ktrzy w ramach wolontariatu pracuj z
dziemi, odkrywaj siebie. Praca
z maymi studentami pozwala im
sprawdzi si w roli przewodnika
i pozytywnego motywatora. Co

wicej, dzieci ucz ich wicej, ni

spodziewali si przychodzc do
Akademii. Otwartoci, radoci z
prostych rzeczy, cierpliwoci,
szczeroci. Ponadto dziki systemowi szkole tutorzy AKADEMII
PRZYSZOCI mog si cigle
uczy, zarwno z zakresu metod
pracy z uczniami, jak i z pisania
dobrego CV. Bo Akademia uczy
wygrywa w yciu nie tylko maych, ale rwnie i duych studentw!
Co wsplnego z tym wszystkim
ma darczyca? To dziki j ego pomocy dziecko i tutor mog si
spotka. Ich wspln przygod
darczyca moe na bieco obserwowa, cieszy si sukcesami
swoj ego podopiecznego, patrze,
jak j ego ycie z tygodnia na tydzie si zmienia. A kiedy dostaj e od maego studenta list z
podzikowaniem, to wie, e byo
warto! Bo przecie umiech i
wdziczno maego serduszka to
to, co najbardziej cieszy Anioy.

19 Ignis

KULTURA

Moe cho troch kultury...

Przegld wydarze kulturalnych:

Ania Kiciska

Roma Ligocka Droga Romo

Pikna. Poruszajca. Tym, ktrzy ju
znaj twrczo Romy Ligockiej, pozwala zobaczy autork od zupenie innej strony. Dla tych, ktrzy nie mieli
jeszcze okazji sign po ksiki tej
artystki, moe sta si wprowadzeniem w jej wiat i to od samych podstaw penych bdw i szalestw
nieporadnych lat modoci. Roma Ligocka staje przed nami zarwno jako
moda, niedowiadczona dziewczyna,
dopiero odkrywajca siebie, wiat relacji, jak i dojrzaa kobieta, ktra z
perspektywy lat przyglda si dawnej
sobie, szuka tamtej siebie, motyww
jej dziaania. Troch ocenia, troch
rozlicza, czasem usprawiedliwia. Odsania przed czytelnikiem ciekaw
perspektyw moe on popatrze na
osiemnastoletni Rom swoimi oczami, zobaczy, jak patrzy na ni do-rosa Roma, a jednoczenie przyjrze si
wanie tej dojrzaej kobiecie i od-kry
w niej zarwno dziewczynk w czerwonym paszczyku, jak i umiech
modziutkiej dziewczyny.

20 Ignis

Oscary 2015
Do gali rozdania Oscarw jeszcze daleko, ale ju 15 stycznia poznamy nominowane filmy. W tym roku szczeglnie warto na to zwrci uwag,
gdy w naszym polskim repertuarze
moe znale si jeden z filmowych
kandydatw do zotej statuetki, a mianowicie Ida. Film dla mnie osobicie
niezwyky, cho krytykw podzieli.
Od tych, piszcych o nim jak najbardziej pochlebne opinie, doceniajcych
jego kunszt, a take gr aktorsk,
przez osoby zauwaajce prac reysera Pawa Pawlikowskiego, ale uwaajcych, e nie wyszlimy z poziomem poza nasze polskie podwrko,
po recenzentw oburzonych jednoliniowoci bohaterw i negatywnym
przedstawieniem rodowiska ydowskiego. Opini trzeba wyrobi sobie
samemu. Na co warto zwrci uwag,
to ujcia czarno-biay koloryt nadaje
Idzie powagi, wraz ze sceneri przenosi do PRL-owskiej rzeczywistoci.
Gwn bohaterk Ann poznajemy w zakonie, gdzie chce zoy luby.
Luxtorpeda / fot. artrock.pl Przed tym jednak ma odwiedzi swoj
jedyn yjc krewn, ciotk Wand.
Nawet jeeli kto nie lubi tego typu Ona odkrywa przed dziewczyn
muzyki, to same teksty s warte prze- prawd o jej ydowskich korzeniach i
czytania czy posuchania. Mnie do razem poszukuj brakujcych eleLuxtorpedy przyciga szczeglnie po- mentw dawno zapomnianej przesta Roberta Friedricha i jego szeroki szoci. W kategorii Najlepszy film
wachlarz muzycznych zainteresowa nieanglojzyczny Ida bdzie konku od skierowanych dla najmodszych rowa m.in. z takimi obrazami jak
rytmw Arki Noego (bo kt z nas nie Dzikie historie, Turysta czy Libepotrafi zapiewa takich hitw jak rator.
fot. telegraph.co.uk
wity umiechnity czy Na drugi
brzeg), poprzez cikie rockowe
brzmienia Mambaagi czy Pustej
studni, a do heavymetalowych piosenek granych z Acid Drinkers. O
biletach dobrze pomyle wczeniej,
bo w przedsprzeday wychodz korzystniej, a kada pitka w studenckiej
kieszeni jest niezwykle cenna.
Luxtorpeda
Myl, e Luxtorped wszyscy znaj,
ale dla formalnoci jest to polski zesp rockowy (cho moe to za delikatne okrelenie) dziaajcy od 2010
roku, a zaoony przez Roberta Litz
Friedricha. Pisz o nim z dwch przyczyn. Za pewne nie musz reklamowa ksiki Litzy i o. Szustaka Wilki
dwa, ale jeli kto ma niedosyt po adwentowym skupieniu lub potrzebuje
inspiracji dla noworocznych postanowie, to warto. Mwi prosto i szczerze, daj do mylenia. A dla fanw samego zespou w lutym, a dokadniej
szstego lutego w krakowskim klubie
Kwadrat bdzie okazja, by posucha
ich na ywo.

NAUKA

Dlaczego nie powinnimy wierzy naukowcom

Wiadomoci ze wiata nauki przedstawia Szymon Ciupak

STOP! jak w pewnej piosence Braci Figo Fagot, ktrej

tytuu nie bd przytacza. Tak wanie powinnimy
reagowa na wikszo (sic!) sensacyjnych i nawet tych
mniej sensacyjnych doniesie ze wiata nauki. W tym
artykule postaram si wyjani, dlaczego.
Na pocztku musimy sobie uwiadomi, e Newton i
jabko spadajce na ziemi to XVII wiek. Wspczesna
nauka nie zajmuje si badaniem tak trywialnych, atwych
do obserwacji i zmierzenia efektw (cho trzeba zaznaczy,
e nadal nie wiemy, czym waciwie jest grawitacja). O nie!
Dzisiejsza nauka szuka powiza nieoczywistych, trudnych
do stwierdzenia, zmierzenia i interpretacji. Narzdziem
naukowcw jest tutaj statystyka. Odpowiednie testy
statystyczne pozwalaj stwierdzi, czy odkrycie rzeczywicie jest prawdziwe. Te testy dobiera si zwykle tak, aby
prawdopodobiestwo potwierdzenia faszywej hipotezy nie
przekraczao 5%. Pi procent brzmi niele, prawda?
Przyjrzyjmy si jednak najprostszemu testowi statystycznemu, a mianowicie p-wartoci. Przytocz przykad
z Wikipedii. Mamy monet i chcemy zbada, czy jest
symetryczna, a mianowicie czy rwnie czsto wypada orze,
co reszka. Rzucamy ni 20 razy. Wypad nam 14 razy orze.
Prawdopodobiestwo, e tak si stanie, jeli moneta
rzeczywicie jest symetryczna, wynosi 5,77%. To wicej ni
przytoczone wczeniej 5%, zwane poziomem istotnoci.
Moemy wic przyj, e moneta jest symetryczna. Myl,
e nie trzeba dobrze zna si na matematyce, eby
zauway, e niby ma sens, ale STOP!
Przejdmy do zagadnienia ambitniejszego ni rzuty
monet. Geny. Temat rzeka. Badanie mechanizmu ich dziaania przypomina prb narysowania mapy Krakowa, kiedy
si ma do dyspozycji kartk A4 i dugopis. Albo co jeszcze
bardziej niedorzecznego. Podajmy przykad. Mamy 1000
genw i szukamy wrd nich takich, ktre odpowiadaj za
wystpowanie pewnej choroby. Jest ich dokadnie 10. Czyli
990 NIE powoduje choroby. Spord tych dziesiciu 80%
(co dobrze wiadczy o metodologii badania!) przechodzi
testy statystyczne. Znalelimy wic 8 z 10 genw. Ale
uwaga! Spord 990 genw, ktre nie maj nic do rzeczy,
5% (niewiele, prawda?) rwnie przechodzi testy
statystyczne. Jest ich wic 50. Czyli 50 z 58 znalezionych
genw zostao faszywie uznanych za wywoujcych
chorob. Osiemdziesit sze procent. STOP!
Jest kilka przyczyn, dla ktrych naukowcy mimo
wszystko podpisuj si pod wtpliwymi wynikami, nierzadko je podkolorowujc. Podstawowa to pogo za grantami, publikacjami i cytowaniami. John Ioannidis, na

ktrego pracy bazowaem, piszc ten artyku, czasem prowadzi swoich kolegw-naukowcw do znajdujcej si
niedaleko jego rodzinnego domu wyroczni (rzecz dzieje
si w Grecji). Najczciej zadawane pytanie brzmi: Czy
dostan grant?. Tak wanie porzdni, wyksztaceni ludzie
goni za sensacj niczym paparazzi. Zwaszcza, e o pienidze na badania ciko. Wic co, powie sponsorowi:
Wydaem te milion dolarw, ktre mi dae na badania, i
nic nie znalazem? E tam. Testw statystycznych jest tyle,
e ktrym na pewno co wyjdzie. STOP!
W roku 2010 bloger o nicku Neuroskeptic opublikowa
artyku1 , w ktrym opisuje dziewi krgw naukowego
pieka. Pozwoliem sobie zamieci ten obrazek obok.
Mamy Limbo, w ktrym wieczno spdzaj ci, ktrzy
wprawdzie nie popenili naukowego grzechu jako takiego,
ale przymykali oko na grzechy innych, dawali granty,
dopuszczali do publikacji W krgu drugim przebywaj
naukowcy, ktrzy przecenili znaczenie swoich odkry.
Kady z nich trzyma pojedynczy szczebel drabiny podpisany Droga wyjcia. Skuteczno udowodniona naukowo. Krg trzeci jest przeznaczony dla dorabiajcych teori
do wynikw. Kady trafiony przez diaba z uku syszy
dugie wyjanienie, jak to demon celowa wanie w ten
punkt jego ciaa. Krg czwarty tu owcy p-wartoci
pywaj odziami i za pomoc rnych przyrzdw (marek
Bayes, Spearman, Student i innych) musz zowi sobie
ryb na obiad. Przewanie pozostaj bardzo godni. W krgu pitym przebywaj badacze odrzucajcy wyniki niepasujce do teorii. Diabe co chwil wyrywa im po jednym
wosie, tumaczc, e bez tego jednego wosa bdzie im
lepiej. Krg szsty jest przeznaczony dla plagiatorw, za
sidmy dla tych, co nie opublikowali swoich wynikw.
W krgu smym uwizieni zostali ci, ktrzy opublikowali
tylko t bardziej wygodn cz rezultatw. Najgbszy,
dziewity krg to miejsce faszerzy. S uwizieni w bloku
lodu razem z artykuem udowadniajcym, e w warunkach
IX krgu pieka woda nie moe zamarzn. Niestety, dane
byy faszywe.
To wszystko nie oznacza, e trzeba rwa sobie wosy z
gowy i krzycze: omnia vanitas! Trzeba tylko wiedzie, e
czasem naley powiedzie: STOP!
Na podstawie: John P. A. Ioannidis, Why Most Published Research
Findings Are False, PloS Medicine, August 2005
1 http://blogs.discovermagazine.com/neuroskeptic/2010/11/24/the9-circles-of-scientific-hell/

21 Ignis

WIAT

Kopalnia wiedzy
Naukowe ciekawostki prezentuje Bartomiej Ryba

Niebezpieczne napoje w puszkach, czyli niesawny bisfenol

A znw pod lup badaczy
Bisfenol A wystpuje na powierzchniach paragonw, biletw
lotniczych, pokwitowaniach z bankomatw oraz innych papierach termicznych, wykorzystywany jest przy produkcji plastikowych butelek na napoje, butelek do karmienia dzieci, plastikowych opakowa, protez, opakowa pyt CD i DVD, jako
przeciwutleniacz w ywnoci i kosmetykach, mona go take
znale w czciach samochodowych, wypenieniach stomatologicznych oraz ywicy epoksydowej, ktr powleka si
puszki na ywno i napoje. Podejrzewany jest o wywoywanie
niepodnoci u mczyzn, przedwczesnego dojrzewania kobiet
(BPA jest w dziaaniu podobny do estrogenw), problemw z
nadwag u dzieci wystawionych na jego dziaanie w okresie
prenatalnym, chorb sercowo-naczyniowych i cukrzycy, udowodniono jego zwizek z otyoci, wzrostem ryzyka zachorowania na niektre nowotwory, znaczne obnianie skutecznoci chemioterapii, a take negatywny wpyw BPA na
zdolnoci uczenia si i zapamitywania. Ostatnie badania
doktora Sanghyuka Bae i prof. Yun-Chul Honga dorzucaj do
tej listy podejrzenie o niwelowanie pozytywnych skutkw spoywania produktw obniajcych cinienie, a wrcz o powodowanie jego wzrostu. W badaniu wykorzystano mleko sojowe, majce waciwoci obniajce cinienie napj pity ze
szklanych butelek obnia cinienie krwi badanych o 7,9 mm
Hg, za pity z puszek jedynie o 2,9 mm Hg. Niebezpieczestwo, jakie niesie ze sob bisfenol A, jest tym wiksze,
e skaonych BPA jest ok. 90% mieszkacw USA.
www.kopalniawiedzy.pl
www.medicalnewstoday.com

Co powinny czyta dzieci, czyli jak zmieni kanon lektur dla

szk podstawowych
Ministerstwo Edukacji Narodowej uruchomio na swojej stronie ankiet, w ktrej kady moe wskaza, jakie lektury powinni czyta uczniowie szk podstawowych. Dodatkow zacht do wzicia udziau moe stanowi fakt, i wrd osb,
ktre wypeni ankiety, zostanie rozlosowanych 10 czytnikw
ksiek wraz z wgranymi na nie ksikami w formie elektronicznej. Do 31 stycznia 2015 r. mona zgosi do 5 propozycji.
www.di.com.pl
www.lubimyczytac.pl

Nowi wici Kocioa syromalabarskiego

23 listopada papie Franciszek dokona kanonizacji dwjki
przedstawicieli Kocioa syromala-barskiego Cyriaka Eliasza
Havary (1805-1871), zaoyciela zgromadzenia Karmelitw
Maryi Niepokalanej i wspzaoyciela zgromadzenia Sistr
Matki Karmelu oraz siostry Eufrazji od Najwitszego Serca

22 Ignis

Jezusa Eluvathingal (1877-1952), zakonnicy ze zgromadzenia

wspzaoonego przez w. Cyriaka.
www.ekai.pl
www.karmel.pl

Szczyt chrzecijasko-muzumaski
4 grudnia w Watykanie zakoczy si tzw. szczyt chrzecijasko-muzumaski, na ktrym podpisana zostaa deklaracja o wsppracy, w ramach ktrej obydwie strony zobowizay si do zwalczania fundamentalizmu poprzez edukacj.
Kolejne spotkanie w ramach dialogu chrzecijastwa i islamu
odbdzie si za 2 lata w Teheranie.
www.ekai.pl
www.pl.radiovaticana.va

Odnalezione pierwsze folio dzie Szekspira

W bibliotece niewielkiego francuskiego miasta, Saint-Omer,
odnaleziono wczeniej nieznany egzemplarz pierwszego folio
(ksiki, ktrej karty maj wysoko rwn poowie arkusza
wydawniczego) z utworami Williama Shakespeare'a, wydanego w 1623 r. Obecno dzie Shakespeare'a w katolickim
college'u moe wskazywa na to, e jego twrczo bya dobrze
odbierana przez katolikw w tamtym okresie, a jednoczenie
ponownie rodzi pytania o powizania mistrza z katolicyzmem.
www.catholicherald.co.uk
www.ekai.pl
www.sternik.bn.org.pl

Gaz rozweselajcy w walce z depresj

Badania przeprowadzone przez naukowcw ze Szkoy Medycznej Uniwersytetu Waszyngtona w St. Louis sugeruj now
metod leczenia osb z lekooporn depresj. Jest ni tlenek
diazotu, czyli gaz rozweselajcy. U wikszoci z 20 pacjentw poddanych terapii t lotn substancj nastpia poprawa.
Ze wzgldu na fakt, i gaz ten jest byskawicznie usuwany z organizmu, a poprawa nastroju obserwowana bya nastpnego
dnia, naukowcy sdz, e pozytywny wpyw tlenku diazotu nie
jest jedynie skutkiem ubocznym jego dziaania. Nowy sposb
leczenia wykazuje mniej dziaa niepodanych i jednoczenie
dziaa duo szybciej ni tradycyjne leki z grupy SSRI (selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny).
www.kopalniawiedzy.pl

Linki do stron informacyjnych, z ktrych korzystaem

maj niestety bardzo skomplikowan struktur, dlatego te konieczne byo ich skrcenie. Osoby zainteresowane dogbniejsz lektur poruszonych tematw
prosz o wysyanie listw na adres: bartlomiejryba@interia.pl.

LEPIEJ DOBRZE ZJE...

Obfito ywieniowych tematw

Po dietetycznym wiecie oprowadza nas Jadwiga Walczak-Wjciak

Co na zb
Przydatnym przedmiotem w kuchni moe si okaza spryskiwacz do oleju. Posuy podczas robienia saatek (spryska
skadniki), pizzy (olej rozpyli przed samym podaniem),
smaenia nalenikw (na patelni sposb na ograniczenie
iloci tuszczu). Dobrze, jeeli pojemnik nie bdzie przezroczysty. Olej bdzie wtedy wolniej jecza.

Na targowisko po studenckie jedzenie

Co powiecie o tym, e dzisiejszymi targowiskami s galerie
handlowe? Zgadzacie si, czy nie? Duo sklepw w jednym
miejscu, asortyment rnego rodzaju. Oczywicie wikszy
komfort ni w tradycyjnych: porzdne zadaszenie, ogrzewanie,
klimatyzacja, ruchome schody, windy. Wspaniaa przemiana!
Czy w ogle warto jeszcze pj na prawdziwy targ? Myl,,
e tak. Ogranicz moje rozwaania do jedzenia :) Bdc w
Jedzenie jest tematyk niejednego filmu. Oto par przy- Krakowie, moemy odwiedzi Stary lub Nowy Kleparz, Plac
kadw: Charlie i fabryka czekolady, Faceci od kuchni, Julie i Imbramowski lub Manhatan i jeszcze par innych. Co nam zaJulia, Niebo w gbie, Nieodparty urok, Przepis na mio, oferuj? Oglnie to, co jest w sklepach spoywczych, superRatatuj, Skrzydeko czy nka, Uczta Babette.
marketach. Ale warto na nie i z powodu pewnych szczeglnych powodw.
Troch historii
Compendium ferculorum albo zebranie potraw. Przyjmuje Zalety
si, e jest to pierwsza polska drukowana ksika kuchar- Moliwo:
ska. Zostaa napisana przez Stanisawa Czernieckiego i wy- kupowania bezporednio od producentw,
dana w roku 1682. Wspczesnym jej opracowaniem jest nabycia ciepego mleka, prawdziwego twarogu, bryndzy itd.,
ksika o tym samym tytule pod redakcj Jarosawa Duma- wyboru jedzenia od dostawcw regionalnych,
nowskiego. Poniej zamieszczone s dwa fragmenty Com- ogldania wikszej iloci produktw mao przetworzonych,
pendium . Pierwszy wprowadza czytelnika w wiat smakw, targowania si,
drugi to przykad potrawy jake zacnej :) W nastpnym nu- ogldania produktw od rnych dostawcw, porwnywania
merze Ignis znajdzie si spolszczona wersja tego przepisu.
cen,
kosztowania produktw (zaley od sprzedawcy),
zaprzyjanienia si z jakim dobrym sprzedawc, tzn. uczciwym, majcym dobre produkty.
Do czytelnika
Midzy wszystkiemi
Wady
wasnociami ludzkiemi
cwaniactwo, oszustwo sprzedajcych,
i te maj ludzie z natury attrybuta,
obecno produktw nieprzebadanych pod ktem zaniee si w smakach rnych kochaj nie tylko
czyszcze i in.,
z apetytu, ale te z biegoci, umiejtnoci
stosunkowo niska kontrola wydatkw
i wiadomoci. Z ktrych cokolwiek by mogo
(czsto nie wiemy dokadnie, ile kg dostalimy, sprzena ten czas w pamici, do wiadomoci Tobie
dawcy zaokrglaj w d lub w gr),
zacnemu Czytelnikowi compendiose podaj.
utrudnienia w postaci warunkw atmosferycznych.
Obermus
Wemij ochdoonych migdaw, utucz dobrze
UWAGI!
w modzierzu i cukru z potrzeb, to dobrze
1. Owoce cytrusowe raczej nie s prosto od prozmieszawszy, rozpu winem gsto,
ducentw.
jako kasza. Wylej na pmisek,
2. Kupowania na targu trzeba si nauczy ;) Stosujc
a potrzsnwszy cynamonem,
metod prb i bdw coraz celniej wybiera si dobre
wsad do pieca wolnego,
produkty.
a gdy upieczesz, pocukruj,
3. Warto patrze na pogod, godzin naszych zakua daj na st.
pw i warunki przechowywania towaru. Jeeli jest ju
17:00, cig dalszy upalnego dnia, a truskawki na penym
socu, to raczej nic smacznego z nich nie bdzie.
Lepiej nie ryzykowa.
4. Jeeli sprzedawca ma mniej towaru, to jest wiksza szansa,
e sam nadzorowa proces produkcji, a produkt jest bardziej
fot. retrovintagestyle.blox.pl
domowy.

23 Ignis

ROZRYWKA

Do pomylenia
O jzykowe amigwki zadbaa Aleksandra Szczepaniak

Zad. 1.
Zapraszam do rozwizania obrazka logicznego - obrazka malowanego dziki liczbom ;). Jak to zrobi? Oto kilka zasad:
1) Liczby na pocztku rzdw i kolumn oznaczaj ilo kolejno zamalowanych kwadracikw.
2) Midzy kolejnymi seriami musi znale si przynajmniej jeden kwadracik niezamalowany.

Zad. 2.
Jako drugie zadanie przesyamy to z ostatniego numeru, w ktre wkrad si bd.
Poniej podano gruziskie nazwy wybranych dyscyplin sportowych. Cztery z nich to golf, hokej, rugby i sumo. Dopasuj
je i podaj tumaczenia pozostaych.
1.
2.
3.
4.
5.

24 Ignis

6.
7.
8.
9.
10.

rdo: http://www.fmw.uni.wroc.pl/