You are on page 1of 28

QUALITROLIRISPOWERESTLEPRINCIPALFOURNISSEURAUMONDEDQUIPEMENTPOUR

LESUIVIETLESESSAISELECTRIQUESDESMOTEURSETDESALTERNATEURS

LA MAINTENANCE
PRODUITSETSERVICESPOURLESMOTEURSETLESALTERNATEURS

IRISPOWER
TABLEDESMATIRES
HISTORIQUEDESESSAISDEDCHARGEPARTIELLE

ESSAYAGEHORSSERVICE
ELCIDtestdunoyaudestator
SWAtestd'tanchitdelenroulementdustator
RIVVhiculedecontrlerobotique
DCR50DCtestderampedehautetension
PDTechDRA3test
PDTechDeltaMaxxanalyseurdufacteurdepertenu
meriqueetducondensateur
PPM97dtectiondulieudedchargespartiellesdans
lenroulementdustator
PDTechPowerMaxxsystmedetestdehautetension
mobile

SERVICES
Miseenserviceetessayage
Consultation
Coursdessaisdiagnostiqueetdemaintenancedesma
chines

APERUSURQUALITROL

RCOMPENSESETRECONNAISSANCEDEQUALITROLIRISPOWER

QUALITROLIRISPOWER

LAMAINTENANCEPRDICTIVE
Lesavantagesdelamaintenanceprdictivesurles
moteursetlesalternateurs

LASURVEILLANCEENLIGNEDESENROULEMENTSDESTATOR
DchargesPartielles
Hydrognrateurs
Moteurs
Alternateurs
Monitoragecontinu
TracII
PDTechMicaMaxx

Suividufluxmagntiquepourlesenroulementsdurotor
Lesrotorsronds
Lesrotorsplessaillants

Analysedesignatureducourantpourytrouverlesdfautsdero
torsdesmoteursasynchrones

Surveillancevibratoiredesenroulementsdesstators

Surveillancedentreferdeshydrognrateurs

Monitoragedelaxeinfrieur

Monitoragedelamachineintgre

HISTORIQUEDESESSAYAGESDEDCHARGESPARTIELLESENLIGNESURLESMACHINES
1949Westinghouselancelepremiertestbaseexpertenligne
DP(dchargesdanslencoche).

197678GregStone,undesfondateursdIrisPower,etMoKurtz
dOntarioHydro,souscontratavecl'organisationdeservicepublic
canadien,leCEA,etaveclassistancedeBillMcDermiddeMani
tobaHydro,dveloppentuntestenlignepourleshydrognra
teurs.Ils'agitdupremiertestenligneDPquipeuttreeffectu
parunnonspcialiste.

197889OntarioHydrodveloppedenouveauxcapteurs:lescou
pleursstatoriquesdanslencoche(SSCs)etinstrumentation(parla
suiteconnuesouslenomTGA)pourladtectionenligneDPdes
moteursetdesalternateurs.CommepourletestdePDA,c'estla
premiretechnologiepourlesmachinesrotativesouunspcialiste
n'estpasncessaire.IrisPowerpoursuitavecsuccsledveloppe
mentdesoptionsdesinstrumentationpourSSC,TGA,andPDA.
1985OntarioHydrodonnedeslicencesexclusivesaFESInterna
tionalLtd.(unprdcesseurdeADWEL)deTorontopourlaproduc
tionetlapplicationdelinstrumentPDAHetdescoupleursde
typecblesurleshydrognrateurs.

1992aprsavoirobtenulalicenceexclusivepourlafabricationde
laPDA,IrisPowerintroduitlapremireanalysedimpulsionsdeDP
parrapportlafrequencefondamentalede50/60Hzdanslecadre
desoninstrumentnumriquePDAIVTMpourlesmachineshy

drauliques.IrisPowerassureparlesoutiendel'OntarioHydro,le
CEAetEPRIetbienttdominelemarche.

1993IrisPowerintroduitlatechnologieTGABTM,appliqueauxmo
teursetpetitsalternateurs,etlaTGASTMpouruneutilisationsurles
grandsalternateursrefroidisparhydrogne.

1994IrisPowerintroduitavecsuccsGenGuardTMlepremiersystme
mondialdesurveillancedeDPcommercialenligneetencontinue.Iris
Powerintroduitgalementlepremiercoupleurcapacitifpoxymica
(EMC)quirpondtouslescodesetnormesenvigueurpourunappa
reillagehautetension.

2000IrisPowerintroduitPDAlertTMquiestlepremierinstrument
commercialcapabledemesurerleDPcrpardesimpulsionsavec
untempdemontedemoinsde100nseffectuesparlescom
mandesdemoteursinverseurs.

2006IrisPowerpubliesontauxdefaussesindicationsquiestd'en
viron1,5%del'ensembledesmachinesaffichantun"haut"niveau
deDP.Cetauxexceptionnelestimportantpournosclientsetaide
alacrdibilitdesmesuresdeDPdanslecontextedelamainte
nanceprdictive.

2012IrisPowerQualitrolintroduitlagammedeproduits
GuardIITM,lepremierinstrumentintgraumondecapablede
mesurerencontinuDP,lefluxmagntique,etlavibrationden
roulementsdextrmitdustator.

IRIS POWER

quipeduSigeSociald
IrisPower2013

IrisPoweratformen1990parquatrepersonnesquiayanttravaillOntarioHydro
(maintenantconnusouslenomdel'OntarioPowerGeneration),lpoqueleplusgrand
servicepublicd'lectricitenAmriqueduNord.SteveCampbell,BlakeLloyd,GregStoneet
ResiZarb,avaientpassdenombreusesannesfairedestestsparticulirementpertinents
surlesmoteursetenroulementsdesalternateurs,ainsiquassurerledveloppementde
nouveauxsystmesdesurveillanceenlignepourlesprojetsfinancsparl'OntarioHydro,
InstitutdeRecherchesurlaPuissancelectrique(EPRI)etl'AssociationCanadiennedel'Elec
tricit(ACE).IrisPoweratspcifiquementformparcespionniers,aveclesoutiendOn
tarioHydro,pourcommercialiserdenouvellestechnologiesviauneorganisationquipartage
lesmmesintrtsentantquepropritaires,etexploitants,demachinestournantes.

Depuissacrationen1990,IrisPowerestpassdequatremembresdupersonnelplusde
120collaborateurs,principalementenraisondelaremarquableadhsionsesproduitsde
suivienlignededchargepartiellePDAetTGA.Plusde75%desgrandsalternateursausein
desservicespublicsamricainsetcanadienssontmaintenantquipsparlematerieldIris
LesFondateursdIrisPoweren1991
Powerquiaidealaplanificationdentretien.

En1998,unchangementdepropritaireseproduitlorsquelesquatrepartenairesvendent
leursactionsKochChemicalTechnologyGroup(KCTG).KCTG,basWichitaauKansas,estunimportantfournisseurd'quipementsetde
servicespourl'industrieptrochimique.

En2007,IrisPoweracquiertAdwel,lefabricantdel'appareildecontrledenoyaudustatorELCIDetautresproduitsdemesurehors
servicepourlesalternateursetlesmoteurs.Avecl'ajoutdeproduitsdesurveillancedenroulementderotoren2007,IrisPoweramain
tenantunegammecomplted'outilsenligneethorsservicepourpermettrelamaintenanceprdictivedemoteuretalternateurs.

En2010,IrisPoweratacquisparQualitrolCorporation,unefilialedeDanaherCorporation(DHRNYSE).Qualitrolcresongroupe
"Generation"constitud'IrisPower,AdweletPDTechpourdvelopperetfabriquerdesinstrumentsportatifsetpermanentspourla
dtectionetlasurveillancedeproblmesdeappareillagelectrique,doncdesmachinetournantesdemoyenethautetension.

LAMAINTENANCE PRDICTIVE

LaMaintenancePrdictive(PdM),galement
appeleMaintenanceConditionnelle,at
rapidementreconnuecommelemeilleur
moyendeminimiserlescotsdemaintenan
cedappareillagelectrique,commelesgros
moteursetlesalternateurs.PdMestune
approchedelamaintenancedelaplanifica
tion,ol'quipementestretirduservice
lorsque,exclusivementquandlasurveillance
enlignedonnelindicationquunmcanisme
dedfaillanceestimminent.Ainsilesinter
ventionsnedpendentpasdunombredheu
resd'exploitationoudutempscouldepuis
ledernierentretien.

Unerelleconfiancedanslaplanificationdela
maintenance,surlabasedtatreldelama
chine,impliquelesconditionssuivantes:

Lesystmedoittrecapablededtecter
laplupartdesmcanismesdchecsqui
sontsusceptiblesdeseproduire.Sinon,
leschecsimprvusdiminuelaconfiance
danslapprochePdM.
Peudefaussesalertesdoiventseproduire.
Autrementdit,siunmoniteurindiqueun
problme,cediagnosticdoittrefiable.
Linstrumentationetlesdecteursnedoit
pasajouterunrisqudchec,etlecot
desuivinedoitpasconstituerunpourcen
tagedisproportionnducotdumoteur
oudelalternateur.

Statordelalternateurdelaturbine

AVANTAGES DE LA MAINTENANCE PRDICTIVE SUR LES MOTEURS


ET LES ALTERNATEURS
Letempsentrelesarrtsdesmachinespeuttreprolongsi
lasurveillancemontrequelesenroulementssontenbon
tat.Celaaugmenteladisponibilit,etpermetd'viterles
pagnescausespardeserreurssuiteauneintervention(par
exemplequandonlaisseunoutildansunemachine).
Lesproblmespeuventtreidentifisunstadetrspr
coce,permettantlaplanificationdelamaintenanceun
momentappropri.L'expriencemontreaussiquesilaplu
partdesproblmessontdtectsenavance,lescotsde
rparationsontsouventmoinsde1%ducotengagsion
laissaitparrapportaunchecinattendu.
Lesrebobinagesetdautresrparationsmajeuressont
fondessurlesbesoinspluttquesurlagedappareillage.

Historiquement,l'analysedelavibration,l'analysedel'huilede
graissage,etlathermographieonttutilisescommedesoutils
PdMsurlescomposantsmcaniquesdesmachines.Toutefois,les
enroulementsdurotoretdustatordessontgnralementexam
inerlorsdelamisel'arrtdelamachineparlestestshorsser
viceetlesinspectionsvisuelles.

Durantles30derniresannes,denombreusesrecherches,fi
nancesparl'EPRIetlaCEAontpermisdetrouverdessolutions
quipermettentdedtecterlaplupartdesproblmesd'enroule
mentdurotoretdustatordanslesmachinesenexploitation.Ces
nouvellestechnologiesdesurveillancecomprennent:

lamesurefiabledesdchargespartiellesdelenroulement
dustatoraveclamachineenpleincharge,

ladtectiondebarresderotorcassesdanslesrotorsde
moteursinductionenutilisantl'analysedesignaturedu
courant,

ladtectiondetoursencourtcircuitesl'aidedelasurveil
lancedufluxmagntiquedanslesenroulementsdurotorsur
machinesynchrone,

ladtectiondelavibrationdelenroulementdustator
l'aidedefibresacclromtresoptiques.

Toutcommelavibrationconventionnelleetlasurveillancedela
temprature,lamajoritdesproblmesd'enroulementpeuttre
dtecteettraitebienavantquelesdfaillancesenservice.

Letesthorslignecomprendlarsistanced'isolement,lindicede
polarisation,lestestsdesfacteursdecapacitetlefacteurde
dissipationdel'enroulementdustator,ainsiquedestestsde
continuit,etdestestsdesurtensiondel'enroulementdurotor.

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

tionnementdesoutilslectriques,etc.D'autrestechnologies
demesuredeDPncessitentuneexpertiseprofessionelle
considrablepourdistinguerlesDPdubruit.Ellesontbesoin
d'expertisepourajusterenpermanencelesfiltrespours
parerlesDPetlebruit.LatechnologieIrisPowerpermetdes
mesuresobjectivesralisespardestechniciensnayant
suiviquuneseulejournedeformation.Lesfaussesindica
tionsdeproblmesd'enroulementdustatorsontenregis
tresetsuiviesparIrisPoweretneconcernentque<1,5%
desmachinesolahauteDPestsuspecte.

DCHARGESPARTIELLES
Lesdchargespartielles(DP)sontdepetitestincelleslectriques
quiseproduisentauniveaudel'isolationlectriquedanslesen
roulementsdustatorsoustensionde3kVetplus.LesDPseprodu
isentchaquefoisquedespetitsvidessontprsentsdans,ousurla
surfacedel'isolant.Normalement,lesenroulementsdustatoren
bonneconditionoffrenttrspeud'activitDP.

Cependant,plusde60ansd'exprienceontmontrquequand
lenroulementdustatorsedtrioresuiteauxeffetsdesvibrations
desenroulements,lefonctionnementhautetemprature,oula
contaminationdel'huile,del'humiditetd'autreseffetschimiques,
augmententl'activitdeDP.

LasurveillanceenligneDPexposlesprincipalescausesdedfail
lancedelenroulementdustator.Etantdonnquelasurveillance
delaDPpeuttreeffectuependantlefonctionnementnormaldu
moteuroudelalternateur,etproduitgnralementunealerte
deuxansouplusavantunedfaillance,lamthodeestdevenueun
outildemaintenanceprdictivetrspuissant.

IrisPowerestleplusgrandfournisseurmondialdesystmesde
surveillanceenlignededchargepartielledesmoteursetdesg
nrateurs.Laprincipaleraisondenotresuccsestunemthodede
mesurefiable,objectiveetfacileutiliser.
LatechnologiespareexplicitementlaDPdelenroulementdu
statoretd'autrestypesdesignauxlectriquessimilaires,appe
lsbruit.Lebruit,quiestengnralrelativementinoffensif,
provientdescouronnesdusystmedepuissancequiprodui
sentdestincellessurlesbrossesdemiselaterredarbre,les
mauvaisesconnectionsdesjeuxdebarresetmmelefonc

LesystmeIrisPowerpermetl'interprtationdesrsultats
detestpardestechniciensaprsseulementdeuxjoursde
formation.Laraisonprincipalevientdelavastebasede
donnesdersultatsd'essaisquIrisPoweracollectset
metfrquemmentjour.Danslaplupartdescas,ilestfacile
pourunutilisateurdedterminersurplacesil'enroulement
destatorprsentedesproblmesd'isolation.

LesystmededtectiondesDPestextrmementfiable.Les
coupleurscapacitifsetlescoupleursSSContsubidestests
approfondisetpossdentlacertificationprouvantqu'ilsont
peudechancesdeprovoquerunchecdelenroulementdu
stator.

LatechnologieIrisPowerpossdeunelicencemanantdu
CEA,delEPRI,etdeNYPA.Ilsagitdeservicepublicdlec
tricitayantunerputationmondialeetbeaucoupdecrdi
bilit.

LesclientsdeIrisPowerontpublidesdizainesdedocuments
techniquesavecplusde200tudesspcifiquesurl'efficacitde
latechnologie.

L'checcatastrophiqued'une
machinehydraulique

checdelenroulementdunstatorde
moteur

Desbarresdustatordegraderparlemovement
danslcocheduturboalternateur

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

UnesurveillancedesDPenlignecomprendl'installationpermanentede
capteurssurlamachine.Lescapteurssontpriodiquementsuivispar
uninstrumentportatifspcialisouunsystmedesurveillancecon
nectencontinu.Letypedecapteur,l'emplacementdumontage,etla
technologiedel'instrumentutilisepourlamesurefonttouspartiedes
fonctionsdelamachinedesurveillance.

LesinstrumentsportatifsdIrisPowersontutilissenconjonctionavec
unordinateurportablefonctionnantsouslecontrledulogicielWin
dowsTM.Celogicielpermetl'utilisateurdedfinirlamachineenter
mesdetensionenfonctionnement,depuissancedesortie,deconcep
tiond'isolationetdesquenceprivilgiepourlesmesuresdespaires
decoupleurs.Lesrsultatspeuventtreaffichsdansunformatprati
quegrceaulogicieldaffichagePDViewTM.Lahauteurdebased'impul
sion(2D)etladistributiondeDPparrapportlafrquencefondamen
tale50/60HZ(3D)permettentdtablirfacilementdescomparaisons,
destendancesetdesanalyses.

Lestechniciensetlesingnieurs,quiontassistauxcoursd'interprta
tionDPdIrisPower,ouceuxquionttudielundesnombreuxarticles
publis,peuventidentifierlamodedevieillissementouladtrioration
delenroulementdustator.Lanalysefournitl'utilisateurdavoirun

aperudesproblmestelsquelesbobinesdresserer,ladgradationdes
revtementssemiconducteursdanslencoche,ledlaminagedel'iso
lantdebase,lasparationdelacouchederubandecuivreenraisonde
cyclagethermique,et,enfin,lacontaminationsurlesttesdesbobines.

IrisPoweroffregalementunegammedesystmesdesurveillance
continueinstallsdefaonpermanente,(leslignesdinstrumentsGuar
dIIetTracII).Contrairementlagammedel'appareilportable,ces
systmesdesurveillanceencontinuesontconstitusdunitsd'acquisi
tionspcifiquesautypedemachinessurveiller.Lesunitsd'acquisi
tionsonttoutescontrlesl'aided'unordinateurcentral(contrleur).
Enoutre,lesystmepeuttreconnectunecentraleinformatiqueou
peuttrerelidesunitsd'acquisitiondedonnespourprendreen
comptelesexternesentrespertinentestellesquelacharge,latemp
ratureetlatension.Enutilisantcessystmes,lestestsDPpeuventtre
lancsautomatiquement,fournissantdes"mainslibres".

IRISPOWERFOURNITDESSOLUTIONSDIFFRENTESPOUR
LESUIVIDESDCHARGESPARTIELLES

Hydrognrateurs
Moteursassigns3.3kVetplus
Petitsalternateursvalusmoinsde
quelquescentainesdeMW
Alternateurssurplateformes
ptroliresetnavires
Grandsalternateursvalusplusde
quelquescentainesdeMW
Surveillancecontinueaveclaligne
TracII
Surveillancecontinueaveclaligne
GuardII

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

LASUIVIDESDCHARGEPARTIELLEDESHYDROGNRATEURS
LesuivienserviceutilispourdtecterlesDPdansleshydrognrateurs
impliquel'installationpermanentedecoupleurscapacitifs(micapoxy
80pF)surlesconducteursdecircuitdeconnexion(ouprochedece
point)lalignefinaledechaquebobineetchaqueparallledelaphase.
Linstallation"diffrentielle"etlacalibrationdescapteurssontoptimiss
pourassurerunesparationfiabledubruitetdesimpulsionsDP.Typi
quement,lenombredepairesdecoupleursparphaseestdterminpar
rapportaunombredeparalllesdelamachine.

Avecplusde60000capteursenservice,lescapteursmicapoxydIris
Power80pF(identifis7,16et25kV)utilisentuneconceptionetdes
techniquesdefabricationexclusivespourassurerlascuritetlafiabilit
enfonctionnement.LamesuredeDPenligneestacceptepartoutdans
lemondecommeunoutildediagnosticessentieldanslaprventionde
dfaillancesimprvuesdesalternateurshydrolectriques.Selonunrap
portduCIGRE2009,lesproblmesdisolationdustatorconduisent
50%desarrtsforcsdemachineshydraulique.

Utilisantdumatrieletdeslogicielsdepointe,lePDAIVestuninstru
mentportabledequatrimegnrationquisutiliseaumoinsdeuxfois
paranpourfaireunemesureenservice.Lesentresnumriquesultra
rapidespermettentunedtectiond'impulsionsplusprciseetlaspara
tiondubruitexterne.Alternativement,laDPpeuttresuivieencontinu
aveclessystmesHydroTracIIouHydroGuardII.

PositiondesDPparrapportla
phasedelafrequencefondamenta
lede50/60Hz

Lescapteurscapacitifsinstalls

Ladistributiond'amplituded'impulsiondeDP
7

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

MESUREPORTABLEDESDCHARGESPARTIELLESPOURLESMOTEURSCLASSS
3.3KVETPLUS
Lesmoteursdeplusde3.3kVindustrielsetdansles
centraleslectriquessontcontrlspourlactivitde
DPlaidedecoupleurscapacitifs80pFinstallsaux
bornesdehautetensiondeschaquemachines.En
gnral,seulstroiscapteursnots6.9kVou16kVsont
installsparcequelaplupartdesmoteurssontalimen
tspardeslongueursimportantesdecbled'alimen
tation,cequiattnuelebruitprovenantdusystme
d'alimentation;ilestdonctrsimprobablequele
signalsoitconfonduaveclessignauxdeDPmisparle
stator.

Lescapteurssontmontsl'intrieurdubotierde
terminaisondumoteur,etlescblescoaxiauxdes
capteurssontattachdansunbotierdistinctpour
treutilissaveclanalyseurportatifTGABDP,ou
directementbranchssuruninstrumentpermanent
PDTracII.

Lechoixdelasurveillancepriodiquel'aideduTGAB
oudunesurveillancecontinuelaidedelaPDTrac
dpenddespratiquesd'entretiendusite,etaussidela
classedetensiondumoteur.Lesmachinesnotes
3.3kVet4kVontundlaipluscourtavantdfaillance,
doncunefoisquelesproblmesdisolation
apparaissent,unesurveillancecontinuel'aidedu
PDTracIIestunchoixprudent.Lagammefournitdes
versionspourlesinstallationsdansleszones
contrles(ATEX,etc)aussibienquelacertificationde
rayonnementpourlesapplicationsdanslescentrales
nuclaires.

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

SURVEILLANCEMOBILEENLIGNEDESDCHARGESPARTIELLESDESALTERNATEURS
Petitalternateursvalusmoinsde
quelquescentainesdeMW

Grandsalternateursvalusplusde
quelquescentainesdeMW

Cesmachinessontgnralementquipesdesix
Coupleurs80pFmicapoxycapacitifs(EMC).Unen
sembledetroiscapteursestinstallauniveaudes
bornesdelamachineetunsecondensembledetrois
capteursestinstallunecourtedistancelelongdu
conducteurversl'appareillagedecommutationoule
transformateur.L'installation"directionnelle"sur
chaquephasedelalternateurbnficieduprincipede
propagationdel'impulsionhautefrquencedansles
jeuxdesbarres,reliantainsilalternateuraualterna
teurausystme.Aprsuntalonnagedel'installation
lorsd'uneplannifier,l'installationestoptimisepour
aiderdterminerlasourcedesimpulsionsenregis
tresparl'instrumentTGAB.Laprocduredetest
semiannuelleestderelierlinstrumentportableTGA
Bauxcblescoaxiauxcalibrsquisontemboutsdans
unbotiermontprslalternateur.Lesprincipales
caractristiquesdel'instrumentsontlescomparaisons
numriquesdestempsdarrivedesimpulsions,et
unersolutionde6ns(correspondantunedistance
denviron2mentreunepairedecoupleurscapacitifs
surchaquephase).

Pourlasurveillancedistanceetencontinu,lessys
tmesTracIIetGuardIIdIrisPowerfournissent
uneplusgrandeflexibilitdanslagestiondel'activit
desmesurespourunparcdesalternateursdansune
usine.Lescaractristiquesimportantesdecesystme
sontl'acquisitiondedonnesbasessurdemultiples
optionsdedclenchement,tellesquelatemprature,
l'humidit,lachargeetlatension.

LesplusgrossesmachinesoffrentundfiuniquepourlesuiviDPenraisondesris
queslisaubruitinterne,quipeuttreattribudemultiplessourcesdtincelles
danslestator.Cebruitinternepeutconduiredefaussesindicationsdeproblmes
d'enroulementdustatorsionchoisidinstallerdescapteurscapacitifssontutiliss.
Pourdiminuercerisques,OntarioHydroetIrisPowerontconulecapteurSSC.Ces
antennessontinstallesaucoursduneextractiondurotorsursite,oul'usinelors
del'assemblagedustator.LeSSCestinsrsouslaclavettedelabobinedechaque
parallledefindephase,ouentrelesbarressuprieuresetinfrieuresdanslemme
crneau.LesSSCsontfabriqussurmesurepours'adapterlalargeurdelafentedes
machinesindividuelles.Ilssontfabriquspartirdematriauxsemblablesceux
utilissdanslemballage/remplissagedelafente.LesSSCnesontrelisdirectement
aucuncomposanthautetensionl'intrieurdelamachine.Pourlesalternateurs
refroidisl'hydrogne,lescblescoaxiauxdechaquecapteursontressortisdela
machinetraversunepntrationscurise.Plusde1000alternateursdeplusde
quelquescentainesdeMVAdanslemonde(dediversmarquesetmodles)ontt
quipsdececapteuraucoursdesdeuxderniresdcennies.

LesmesuresDPsemiannuellessontraliseslaidedelinstrumentTGAS.Les
caractristiquesuniquesducoupleurSSCetdelinstrumentTGASpermettentl'affi
chagespardel'activitDPdanslafenteetdanslazonedettesdesbobinesdela
machine.L'interprtationdesrsultatsobligel'utilisateursuivreunecourteforma
tionouserfrerlalistetoujoursplusexhaustivedesdocumentstechniques
disponiblesaupublic.

IrisPowerproposegalementlesystmedesurveillancecontinuetdistancedonc
lagammeGuardII.CesystmeoffreunesurveillancedeDPquiestcompatibleavec
lesdonnesobtenuesaveclinstrumentportableTGAS.

SSC install

Les EMCs installs


9

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

SYSTMESDEMONITORAGECONTINUENLIGNEDESDCHARGESPARTIELLES
LagammeIrisPoweroffreunesystmesdesurveillan
cedesDPautomatiss.UnsystmedesurveillanceDP
continutypiqueestcompose:

descapteursdeDPinstallsdefaonpermanente
utilisspourlasurveillanceDPavecuninstrument
portable,

uneunitadaptedacquisitiondedonnesDP,
montdefaonpermanenteetrobuste,adapte
autypedemachinesurveiller(moteur,turbo,ou
hydraulique)etleniveaudinformationDPenre
gistrer(rsumdesdonnes,oupleinehauteur
d'impulsion,donnesd'analysedesphasesd'im
pulsion),

dunordinateurdecontrleintgraurseau
local(LAN).

LagammedeTracIIestmaintenantsatroisimeg
nration,suivantlvolutiondesplateformeslogicielles
etdelacommunication.

Lesavantagesdunsuiviencontinu

LasurveillancecontinuedeDPautomatisedispensel'utilisateurdelancessit
deffectuerdestestsmanuelspriodiques,etveillecequedesdonnesDPprci
sesetanalysablessoientrecueilliesaussisouventquencessaire.

Lacommoditdanslasurveillanced'installationsinaccessiblesousurdesmachines
installesdansdesendroitsdangereuxodestestsmanuelsavecuninstrument
portablepeuventtredifficileset/oucoteux.

Larductiondescotsdetest,permetaupersonneldemaintenancedeseconcen
trersurd'autresproblmesalorsquelesdonnesdeDPsontidalementsauvegar
der.

L'accsauxdonnestoutmomentetn'importeodanslemondeviaunrseau
localetuneconnexioninternet.

Lacapacitdtecterdesproblmesd'isolationvoluantrapidementetquipour
raientsurgirentrelespriodesdetestsmanuels.

LesalarmessurlesniveauxdeDPavertissantl'utilisateurlorsquuneintervention
simpose.

LintgrationdesparamtresdetendancesclsdansleSCADAdel'usineoudela
centrale.

LapossibilitderelierlesystmedesurveillancedesDPd'autreslogiciels,ycom
prisauxsystmesexpertsdIrisPower,oud'autresfournisseurs,pourl'analyseet
desdiagnosticsdesdonnes.

LacollectededonnesdeDPexactestoutmoment,permettantainsiune
meilleureinterprtationdesrsultatsdutestetlasuividelvolutiondela
dtriorationdeltatdelappareilmmeencasdevariationdelacharge,de
latensionetdelatempraturedelappareil.

TouteslesunitsdacquisitiondedonnesdIrisPowerDPemploientlamme
techniqueprouvedesparationdebruitsquiafaitdespreuvesetsontentire
mentcompatiblesavecnosinstrumentsportatifsetnotrebasededonnesconte
nantplusde272000rsultatsdetest,cequipermetlutilisateurdedfinirdes
niveauxdalarmeDPadquats.

10

LA SURVEILLANCE EN LIGNE DES ENROULEMENTS DU STATOR

LAGAMMEDESINSTRUMENTSPERMANENTSTRACII
Ils'agitd'unbonrapportcotefficacitdemoniteursquirecueillentl'impul
siondeDPparrapportalaphasersolutionrduite,etlesdonnesde
synthsencessairespouranalyserlestendances,desdiagnosticsetdes
alarmessimples.SilesrsultatsdelaDPindiquentdesproblmesd'isola
tion,uninstrumentportableavecunersolutionsuprieuredterminerala
natureduproblme.LesinstrumentsTracIIsontquipsdemodesd'exploi
tationetdecommunicationflexibles.LesproduitsdelagammeTracIIcom
prennent:

LesinstrumentPDTracIIpourmoteurs,petitsalternateurs,appareil
lageettransformateurssecsetclasssaumoin3.3kVquisontquips
decoupleurs80pF.LePDTracIIdisposedelacertificationpourutilisa
tionenzonesdangereuses(IEC,ATEX,etc).

UnmoniteurHydroTracIIpouralternateurshydrolectriquesdetou
tesnotationsquipsdecoupleursPDAdiffrentiels.

UnmoniteurdeconducteurBusTracIIpouruneutilisationavecles
coupleursdeconducteursdirectionnelssurlesmoteursetlespetits
alternateurs.

TracIIMoniteur

UnmoniteurMarineTracIIpourlesnaviresetlesplateformes,pouvant
surveillerjusqu'4alternateursauborddesnaviresquipsdescou
pleurscapacitifs80pF.

UnmoniteurMCPDTracIIpourutilisationavecplusieursjeuxdecou
pleursinstallsdefaonpermanentesurl'appareillagededistribution
etlesconducteursdephaseisolsdessousstations.

PDTechMicaMaxx
LesystmedesurveillancedeDPencontinuMicaMaxxemploieunetechniquealterna
tivepourlesutilisateursdotsduneexpertiselveedansledomainedelinterprta
tiondesDP.ContrairementlaligneTracII,laMicaMaxxfonctionnedanslagammedes
bassesfrquences.LeDPestdtectelaDPlaidedecondensateursdecouplagehaute
tension1nFoptimisspourlabassefrquence.Commeavectouteslesmthodesde
mesureBaseFrequence,linterprtationdesrsultatsrequiert
plusdhabiletdanslescasoulesbruitlectriquesontimpor
tant.

LeMicaMaxxfacilitelanalysedetendanceDPgrceunesortie
analogique420mA.

11

CONTRLE EN LIGNEDES ENROULEMENTS DU ROTOR


Lesenqutesdespropritairesdemachinesindiquentsystmatiquementquelesenroulementsdurotorsontlatroisimecausedchecde
moteuretdesalternateurs,aprsdesdfaillancesmcaniquesetaussicellesdustator.Pourcetteraison,en2004,IrisPoweralancunpro
grammedeR&Dmajeurpourdvelopperdemeilleuresmthodespouravertirdel'imminencedunchecd'enroulement.Certainsdeces
travauxdeR&Donttfinancsparl'EPRIetleNewYorkPowerAuthority.Commeaveclesuividelasurveillancedelenroulementdustator,
l'objectifatdedvelopperdesoutilsquipeuventtreutilissetinterprtsparlepersonneldelacentrale(sidsir),avecunrisquediminuer
defaussesindications.

TandisquIrisPoweraprofitdelaconstructionphysiquediffrentedemoteurs,machinehydrauliqueetturboalternateurspourfournirun
systmedemesuredeDPfacileutiliserpourchaquetypedemachine,lemmeprocessusatsuivipourlasurveillancedelenroulementdes
rotors.Ainsi,diffrentsproduitssontdisponiblespoursurveillerl'tatd'enroulementdes:
rotorsrondsdanslesturboalternateurshautevitesseetlesmoteurssynchrones
rotorsplessaillantspourleshydrauliquesetlesmoteurssynchrones
rotorsdemoteurinductioncagedcureuil

SURVEILLANCEDUFLUXMAGNTIQUEENLIGNEDESMOTEURSHAUTEVITESSEETDES
ENROULEMENTSDUROTORDESALTERNATEURS
Presquetouslesalternateursontunrotor
hautevitessequitournepartirde1500
3600toursparminute.Certainsgrands
rotorsdemoteurssynchronestournent
aussicettevitesse.Lescorpsderotorde
tellesmachinesontuneformecylindrique,
etsontsouventdsignscommerotors
cylindriquesouronds.Cesrotorsontdes
fentesusinesdanslesquellesonplaceles
conducteursetlisolant,pourformerun
lectroaimant.Lisolationestprsente
pourviterlescourtscircuitsentreles
spiralesdecuivre,ainsiquepouremp
cheruncourtcircuitentrelecuivreetle
corpsderotor.

Sil'isolationentrelestourestmalinstalle,
descourtscircuitsseproduisentimmdiate
ment.Cependant,ilestplusprobableque
l'isolantsedtrioreprogressivementaufil
desannesenraisonduvieillissementther
miqueetmcanique.Finalement,descourts
circuitspeuventseproduireentrelesspira
lesdecuivre.Bienquecescourtscircuitsne
ncessitentpasforcmentunarrtdumo
teuroudelalternateur,silenombreetla
gravitdescourtscircuitsaugmentent,un
dfautlaterredevientplusprobable.De
plus,lescourtscircuitspeuventconduire
unplusgrandsvibrationdurotor.Dansles
casgraves,leshautesvibrationspeuvent
inciterlesexploitantsdecentralesarrter
lamachine.

Trouverdescourtscircuits
estproblmatiquelorsque
lamachineestarrte.
Souventleproblmepeut
disparatrelorsquelerotor
s'arrte.Parconsquent,
unemthodepourlocali
serlenombreetlagravit
desspiresencourtcircuit
aucoursdoprationsnormalesdumoteuroude
lalternateurestsouhaite.En1970,GEadve
loppunemthodepourdtecterlesspiresen
courtcircuitlorsquelerotordelalternateurde
turbinerotortournait,sanscharge.Peuaprs,
unemthodeatdveloppepourdtecterles
enroulementsdecourtcircuitslorsquelalter
nateurestconnectausystmed'alimentation
etdlivreducourant.Latechniqueimpliqu
l'insertiond'unepetitebobinedanslentrefer,
entrelestatoretlerotor,pourmesurerla"fuite"
defluxmagntiquederotor.Unconsultantavec
expertisepeutanalyserlesdonnespervenant
des"sondedeflux"sortiesurunoscilloscope
pourdeterminersilesfentesdurotorpouvaient
contenirdestourscourtcircuit.

Suitecesdveloppements,beaucoupdesfabri
cantsdealternateursetquelquesentreprises
indpendantesontfournidescapteursetde
l'instrumentation,ouontoffertdesservicespour
trouverlescourtscircuitsdesrotors.Cependant,
ilyadeuxgrandeslimitationscettemthode:

Etantsensibleauxcourtscircuitsdans
touteslesfentesetbobinesdurotor,la
chargedualternateuradtremanoeu
vrtoutesleschellesdechargedelal
ternateur
Lessondesdefluxnepeuventpastre
installeslorsquelerotorn'estpasdansla
machine.Lessondesdoiventtremon
tesauxcalesd'encochedestator,etles
sondesontuneforteprobabilitd'tre
endommaglorsquelerotoratinsr.

Aucoursdesderniresannes,lapremire
limitationestdevenueunobstacleimportant
tantdonnquedenombreuxproducteursne
peuventpaschangerlachargesanslapermis
siond'unoprateurdesystmeindpendant
d'lectricit(ISO).Deplus,danslemoteur
grandevitesse,ilestsouventimpossiblede
varierlachargedezroplein.

12

CONTRLE EN LIGNEDES ENROULEMENTS DEROTOR

TECHNOLOGIEDUFLUXMAGNTIQUEDEUXIMEGNRATION
En2008,aprsdenombreusesannesderechercheparlesexpertsduchampmagntique,IrisPoweraralisladeuximegnrationdesuivide
fluxcapabledesurmonterleslimitesprincipalesdelatechnologiedepremiregnration.

LedveloppementdelaTFProbeTMbrevetesouslicenceparleBureauofReclamationconstituelapremireavance.Ils'agitd'uncircuitimprim
souplepouvanttredirectementcollaustator,souventsansavoirretirerlerotor.Ainsi,aucunforagedanslescalesdesbobinesestncessaire.
C'estunavantagepourlessituationsolesvibrationslevesdurotoronttmesures,etlamesureestncessairepourconfirmersilacause
sontlescourtscircuitsdurotor.LeTFProbepeutsouventtrequiptrsviteetsansbesoinderetirerlerotor.LeTFProbeestutilissurdes
machinesol'entreferentrelerotoretlestatorestinfrieur50mm(2").Pourlentreferplusgrandes,unFFProbeTMclassiqueestutilis.

Ledveloppementdenouveauxalgorithmespourinterprterlesrsultatsdessondesdefluxproposespardenombreuxfabricantsdemachines
reprsentelasecondeavance.Ceci,combinaveclameilleurersolutiontemporelledel'instrumentation,permetsouventladtectionetlalocali
sationdecourtscircuitsdansn'importequelemplacementdurotorrond,sansbesoindevariationssignificativesdelacharge.Cetteavancea
renduladtectiondescourtscircuitsplusfacilequelleneltaitaveclatechnologied'origine.

IrisPoweroffrelafoisuninstrumentportableetunsystmedecontrlecontinu.

DtecteurscourtsportablespourdesrotorsrondesRFAIIR
LeRFAIIRestunappareilportablequipermetdemesurerlessignauxprovenantdesondesdesfluxconven
tionneloulaTFProbe,etdterminesilescourtcircuitsontprsents.Danslaplupartdescas,lesspiresen
courtcircuitpeuventtreidentifiessanslebesoindevarierlachargedelamachine.Siunsignal"depha
seurcl"estfournilaRFAIIR,labobineetlafentecontenantleproblmepeuventtreidentifies.Toutes
lesmesuresettouslescalculssontfaitsdansleRFAIIR,etl'instrumentpeutcollecterdesdonnessans
l'aided'unordinateurportable.Unordinateurn'estncessairequepourl'installationetletlchargement
dedonnes.Letestprendquelquesminutesetestnormalementrptdeuxfoisparan,ouchaquefois
qu'ilyauneaugmentationdanslavibrationdespaliers.

LeRFAIIRestdotdunmodeol'instrumentpeutmesurerlessignauxdufluxsousdeschargesvariablede
faonautonome.Cestunavantagesilonsouhaiteavoiruneplusgrandecertitudedelaprsencede
courtscircuits.Lelogicielquiaffichelesrsultatsindiqueclairement,aussibiensousformedeschmasquedetableaux,
laprsencedecourtscircuitsetleurspositions.

Moniteur de courts-circuits continu des rotors rondsFluxTracIIR


LatechnologieFluxTracIIRestunesolutionpourlefluxmagntiquededeuximegnration.Cesystmere
cueilleetanalyselesdonnesdefluxdetouslesfabriquantsdesondesdefluxentempsrel,fournissantau
personneld'entretienemplacementdelabobineenquestion,etlagravitducourtcircuit.Parailleurs,l'acquisi
tiongrandevitesse,lagrandecapacitdersolutionetlesnouveauxalgorithmesd'analyseluipermettentde
recueilliretd'analyserdesdonnesencoursdefonctionnementnormal,ainsiquesurunmodedemodede
ralentissementoudedmarragedelalternateur.

Unefoisconfigur,leFluxTracIIRnencessiteaucuneinterventiondel'utilisateurvousalertequand
uncourtcircuitestdtect,etestidalpourleprofilagedel'tatd'isolationtourdurotoravantune
arrtforcedelamachineouaprsunernovation.Lesdonnespeuventtretlchargeslocale
mentoudistanceoupeuventtretransmisesautomatiquementparprotocoleModbusTCP/IPun
systmeSCADAdel'usine/centrale.
13

CONTRLE EN LIGNEDES ENROULEMENTS DEROTOR

SUIVIENLIGNEDUFLUXDESHYDROGNRATEURSET
MOTEURSSYNCHRONESBASSESVITESSE
Grceunfinancementpartieldel'EPRIetlaNewYorkPower
Authority,IrisPoweraintroduiten2005lepremierinstrument
commercialaumondecapablededtecterlescourtscircuitsdans
lesrotorsplessaillants.Lesrotorsplessaillantssontcons
truitsdiffremmentdesrotorsronds.Chaquepleestautonome
avecunnoyaupolaired'acierlaminautourduquelonformedes
bobinagesoudesbandesdecuivreisols.Lesconducteursen
cuivresontisolslesunsdesautres(isolationdebrin),ainsique
descorpsdesplesdurotor(isolationdesprincipales).Engn
ral,uncourtcircuitdanslisolationdebrinsurunhydrognra
teurnecauserapasdedifficultsdefonctionnement.
Toutefois,silenombreetlagravitdescourtscircuitsaugmente,
celaindiquequunfautelaterrepeuttreimminente.Toutefois,
danslesmoteursplessaillants,lescourtscircuitspeuvent
souventconduiredesvibrationsexcessives.Siellen'estpas
corrige,l'attractionmagntiquedsquilibrecrsparles
spiresencourtcircuitpeutamenerlerotorfrapperlestator
avecdesconsquencescatastrophiques.Ledveloppementdun
moyenfiableenservicepourdtecterlesspiresencourtcircuits
a,pourlapremirefois,donnauxoprateursunoutildemain

tenanceprdictiveprcieuxpourlesrotorsplessaillants.Enplus,cella
permettradliminerlancessitd'effectueruntesthorsserviceend
montantleplepourtrouverlecourtcircuit.Lescourtscircuitspeuvent
disparaitreousefermeretilsnesontprsentsquependantlarotation.
LatechnologieIrisPowerncessitelamesuredufluxmagntiquetotaldans
lentrefer.Lasondeestcollesurunedentdunoyaudustatorlorsdunarrt
appropri.Habituellement,leTFProbeestinstallaveclerotorenplace.La
sortiedelasondecorrespondunetensionquiestproportionnelleau
principalfluxmagntiquetraversantl'intervalled'airlorsquelerotortourne.

TFProbecollesurladentdestatordun
alternateur

RFAIIS

14

CONTRLE EN LIGNEDES ENROULEMENTS DUROTOR

DtecteurportablepourlesrotorsplessaillantsRFAIIS
DesalgorithmesuniquespourrotorsplessaillantsonttdveloppsetmisenuvredanslesRFAIISpourdtecterlesperturbationsdansle
fluxmagntiqueprovoquesparlescourtscircuits.Siunsignal"dephaseurcl"estprvupourlesRFAIIS,leplederotorcontenantledfautpeut
treidentifi.TouteslesmesuresettouslescalculssonteffectusdanslesRFAIIS,etl'instrumentpeutcollecterdesdonnessansl'aided'unordi
nateurportable.Unordinateurn'estncessairequepourl'installationetletlchargementdedonnes.Letestprendquelquesminutesetilest
normalementrptdeuxfoisparan.Lelogicielquiaffichelersultatindiqueclairementsousformedeschmasetdetableauxsidescourtscircuits
sontprsentsetsurquelpleilssetrouvent.

Diagrammepolairemontrantun
courtcircuitsurleple39dun
rotordhydrognrateur76
ples

FluxTracIISMoniteurpermanentpour
lasuividesrotorsplessaillants

MotiffluxmesurparIrisPowerRFAIIS

L'instrumentFluxTracIISestuninstrumentdacquisition
desmesuresencontinupourlesmachinesplessaillants
telsqueleshydro,lesmoteursalternateursturbines
pompesrversibles,etlesmoteursplessaillants.L'instru
mentFluxTracIISpeutsurveilleretvaluerjusqu'quatre
machinesenmmetemps,etunrelaisestactivpoursi
gnalerlapresenceduncourtcircuitsurundesrotorsdes
machinessuivies.L'instrumentenregistrelaconditiondu
rotordebase,laderniresriedemesuresalertes,etla
derniresriedemesuresnonalertes.Lesdonnespeu
venttreexamineslocalementoudistance,oubientl
chargesettransmisesautomatiquementparModbus
TCP/IPunsystmeSCADAdelacentrale.

15

CONTRLE EN LIGNEDES ENROULEMENTS DEROTOR


ANALYSEDESIGNATUREDUCOURANTPOURYTROUVERLESDFAUTS
DUROTORSDESMOTEURSASYNCHRONES
Lesrotorscaged'cureuildanslesmoteursinductionnecontiennentpasd'isolation.Bienquede
telsrotorscagesd'cureuilsolentextrmementfiables(cestpourquoiilssontutilissdans>99%
detouslesmoteurscourantalternatif),parfoisilschouentcausedebarresderotor"casses"et
danneauxcourtcircuitsfissurs.Ceschecssontplussusceptiblesdeseproduiresurdesmoteurs
quisubissentdesdmarragesfrquents,ousurlesapplicationsavecuneforcesdedmarrageleve
tellesquelesventilateurs.Lecourantquicirculedansl'enroulementdurotorpendantlefonctionne
mentnormalestbloquourduitchezunebarredurotorquiestfissureoubrise.Ceci,sontour,
changelechampmagntiquedurotor.Etantdonnquelechampmagntiquedurotordefilature
induituncourantdansl'enroulementdustator,ilestpossiblededtecterdesbarresderotorcasses
enmesurantlecourantquivientdel'enroulementdustatordanslemoteur.

Lanalysedesignaturesdecourant(CSA)atinventeparleprofesseurBillThomsondelUniversit
RobertGordonencosse.Bienquelesversionsantrieuresdecettetechnologieaienteutendance
Rotoravecbarcass
donnerdefaussesindications,leprofesseurThomsonapoursuivisesrecherchesetadveloppdenombreusesam

liorationsdelatechnologieCSA.En2002,IrisPowerintroduitlapremiregnrationdeCSMeter iintgrantlesides
deM.Thomsondansunportable,facileutiliser.En2014,IrisPowerintroduitlaMDSP3TMdetroisimegnrationdecetinstrument.LeMDSP3d
tectelecourantdumoteurdansl'unedestroisphasesaumoyend'unepinceampremtrique,soitsurl'alimentationprincipaledanslesmoteurs
bassetension,soitsuruncourant(TC)secondairepourlesmoteurshautetension.Aprsseulementuneminuteoudeux,lesMDSP3affichentsile
rotordumoteurcontientdesbarrescasses,ousilerotorauneexcentricitetdonclentrefervariable.Plusieursannesd'exprienceontmontrque
lesalgorithmesontunefaibleprobabilitdefaussesindicationsparrapportd'autresoutilsfournispardesoffresconcurrentielles.

LesavantagesdesMDSP3
Desalgorithmesavancs:MDSP3estdveloppencombinantdes
algorithmesavancsCSApourprdireavecprcisionleglissement
partirducourantmesur.Ainsi,lescalculsdeglissementpeuvent
treeffectussousdiffrenteschargesafindedtecterlesglisse
mentsavecprcision,etdoncdetablirlesfrquencesdenroule
mentdelacage.

Simplicit:MDSP3peutdtecterlesdfautsdelacageetaussilex
centricitparl'utilisationd'unseultransformateurdecourantautour
desconducteursdephase.
Fiabilit:CommetouslesinstrumentsIrisPower,leMDSP3estfabri
quepourrduireletauxdefaussesindications.Linstrumentest
capablededistinguerlesbruitsdesproblmesrelsdecagedecu
reuilenutilisantunseuildebruitdeplusde100dB.

Desmesuresenligne:Tousles
mesuresdesessaissonteffec
tuesenligne,enmoinsde90
secondes,pourtrouverdespro
blmesavantqu'ilsnendommage
lemoteurdavantage.
Porteetprcision:MDSP3fait
desmesuresprcisessousles
conditionsdeschargesvariables,
parrapportauxrsultatsambigus
dessystmesconcurrentiells.
MDSP3utilisedeuxsondesde
courantpourcouvrirunpluslarge
ventaildecoursde5A1000A.

MDSP3aveccapteursducourant

Portatifetsr:MDSP3nabesoinqued'unesondedecourantfixesur
lesconducteursdephaseousurlectsecondaired'unTClaMCCdu
moteuroududisjoncteur.LeMDSP3estaliment
parlaconnexionUSBd'unordinateurportable.Il
n'apasbesoind'unebatteriespareoudautres
alimentationlamesure.

16

SUIVI DE LA VIBRATION DES ENROULEMENTS DES STATORS


LESALTERNATEURSSYNCHRONESETLESENROULEMENTSDESMOTEURS

Lapartiedel'enroulementdumoteuretdel'alternateurendehorsdelamassestatoriquerpresentelesttesdesbobines.Lesttesdes
bobinessontnormalementsurhautetensionetellessontsupportesavecunsystmerigidepourentranerlavibrationmcaniqueproduite
pardesforceslectriquesetmcaniques.Cependant,lesttesdesbobinespeuventtreendommagesenraison:

Durelchementdel'appuietdelastructuresuiteauvieillissementmcaniqueetladilatationthermique.
Dunemauvaiseconceptiondusystmedesupportavecdesconditionsdersonanceprochesdesforcesmcaniquesprimairesde
frquencederotationetdefrquencedelignedouble(100/120Hz).
Desvnementsd'exploitationanormauxtelsquedescourtscircuitsdanslacentralequiproduisentdustressetdeladformationdes
composantsaudeldeleurslimitesmcaniques.
Lemouvementrelatifentreunlmentetunautrequipeutabraserl'isolationhautetensionsurlesbobines.

Lesvibrationsdelenroulementpeuventconduirelafissurationdel'isolationdesbobinesjustel'extrieurdel'encochedustatoret,dans
lescasgraves,peutentranerdesfissuresdefatiguedesconducteursencuivre,gnrantainsidesarcsdecourantlevs.Pourfinir,unde
cesproblmespeutcauserundfautlaterredustator.

EVTRACIITMSUIVIDEVIBRATIONSDESTTESDESBOBINESSTATORIQUES
LatechnologieIrisPowerEVTracIIreprsenteunprogrsconsidrable
dansladtectionetlindicationdesproblmesderelchementetdevi
brationsdanslargiondesttesdel'enroulementdesmoteursetdes
alternateurs.Cesystmerecueilleetanalyselesdonnesdevibration
captespardesacclromtresfibreoptiqueentempsrel.Lesrespon
sablesd'entretiendisposedunoutilsimplepoursuivrelestendancesdes
vibrationsetledplacementmaximaldesbobinesdanstoutel'chelledes
frquencespertinentes.Unefoisconfigur,l'instrumentEVTracIInen
cessiteaucuneinterventiondelapartdel'utilisateur.L'instrumentfait
retentirunealarmelorsquelesniveauxdesvibrationsimportantessont
dtectes,etilestdoncidalpourtablirlesmesuresdebaseetpour
fairesuivrelestendancesdelavibrationaufuretmesurequelesyst
medesupportdesttesdesbobinesvieillit.

Lebutprincipaldelasurveillancedesvibrationspendantlefonctionnement
normaldelamachineestdetrouverlesproblmesnaissants(etcorriger)

unstadeprcoce,bienavantl'chec.Lesystmedesur
veillanceestcomposdequatrelments:

Lesacclromtresdevibration(EVA)montsdes
endroitscritiquesdel'enroulementexternelamasse
statorique.

Lescbledefibreoptiquepourconnecterlescapteurs
l'extrieurdumoteuroudalternateur.

Lunitlectrooptiquepourconvertirlessignauxlopti
quesenmillivolts,proportionnellementl'acclration.

LinstrumentEVTracIIservantnumriser,traiteret
sauvegarderlesdonnesdevibration.

17

LE SUIVIE SPCIALIS D'AUTRES PARAMTRES DES ALTERNATEURS


AGTracIITMSURVEILLANCEENCONTINUDELENTREFERPOURLES
MACHINESHYDRAULIQUES
L'entreferestunemesuredeladistanceentrelediamtreextrieurdurotoretlediamtreintrieurdu
statordunalternateurhydraulique.Lasurveillancedel'entreferestimportantecarlestatoretlerotor
peuventtretrssouplessurlesgrandesmachineshydrauliques,etleurformeetleuremplacements
sontinfluencspardesforcescentrifugesd'exploitation,leseffetsthermiques,lesforcesmagntiques
etladfaillancedusystmemcanique.Lesconditionsdanslesquelleslerotorestdcentroubienpas
toutfaitrondrduisentl'efficacitd'exploitationet,danslescasplusgraves,peuvententranerdes
dommagesd'chauffementinduitparlechampmagntiqueouparunfrottementderotorstator.

L'IrisPowerAGTracIIestunoutilefficacepourlasurveillanceenservicedelentrefer.Ilutilisedescap
teurscapacitifsd'unprofiltrsbaspourmesurerprcismentl'cart
entrelestatoretlerotor.Ildonnetouteslesanalysesentempsrel,la
protection,lagestiondesalarmesetdestendancesdeceparamtre.

Lesystmepeuttreutilispoursaisirlesdonnespendantl'opration
del'alternateurhydrauliqueenpleinecharge.Iloffreunemodedesur
veillancedeprotection,etlesdonnespeuventtreaffichesentemps
relsurl'cranpendantledmarrage,l'oprationoubienl'entretiende
lamachine.LesystmeAirGapcomprend5parties:

LesdtecteurscapacitifsAirGap(416capteurs)

Laboitedejonctionpourletraitementdessignaux

LecapteurSync(1capteur)

Linstrumentdesurveillancecontinue

Lelogicieldegestiondedonnes

SMTracIITMSURVEILLANCEAXEINFERIEUR
Lesuividelatensionetducourantinduitsurl'arbredel'alternateur,dtecte
traverslesbalaisdemiselaterre,peutfournirdesinformationssupplmen
tairesconfirmantl'tatdesenroulementsdurotor.LeSMTracIIpeutconstater
lesconditionssuivantes:

Courtcircuitdel'enroulementderotor
Miselaterreinattenduedurotor
Mauvaisesconnectionsdesmiselaterredel'arbre
Problmesd'isolationderoulement

LeSMTracIIestcompatibleetbassurlemodledinstrumentsTracIIetpeutcom
muniqueraveclesordinateursdistanceenutilisantunprotocoleportEthernet
ModbusTCP/IPetleserveurFTP.Ilpeuttrereliquatrecapteurs(jusqu'deux
capteursdeVoltageetjusqu'deuxcapteursdecourant).Lescapteursdecourant
sontdesshuntslectriquesde1ou0,1shuntsohmsmontssurlebalaidemiselaterredelarbredelalternateur.

18

LE SUIVI INTGR DES MACHINES TOURNANTES


GUARDIITMSURVEILLANCEDESTURBOALTERNATEURSET
DESGROUPESHYDRAULIQUES
LeGuardIIestuncontrlecontinuetunservicequipermetdedtec
terdemultiplesproblmesdeturboalternateursetlalternateurshy
drolectriquesgrceunseulinstrument.LesystmeGuardIIaune
conceptionflexibleetmodulaireetilpeutintgrerunevaritde
technologiesetdecapteursselonlesbesoinsdelacentraleetles
modesdedfaillancepluslevspourl'appareillagespcifique.

LaplateformeGuardIIpeutsurveillerunouplusieursdesfacteurs
suivants:
DP
Fluxmagntique
Vibrationd'enroulementdanslesttesdesbobines

GuardIIenregistrelesdonnesdeDPl'aidedecapteursIrisPower,
ycompris(SSC)etdescondensateurspoxymica(EMC).Ilpeuttre
programmpourdclencherlacollectiondedonnesbasessurdes
conditionsoprationellesprcises.Lesnotificationsd'alertepeuvent
tredclenchesdistanceet,parexemple,lepersonneld'entretien
nerecevraaucunenotificationsaufencasdeniveaudeDPexcessif
selonlesprioritsprogrammesdanslesystme.

Silamachinedveloppeuncourtcircuitdanslesenroulementsdu
rotor,lesystmeGuardIIcomprendlacapacitdesurveillerleflux
magntiqueet,enexploitantlesalgorithmessophistiqusprogram
msdanslinstrument,ilfournitunavertissementprciseducourt
circuitdanslerotor.

Lesvibrationsdesttesdesbobinessontcontrlsdansdescondi
tionsnormalesd'operationdesalternateurs,maisavecdescontraintes
tellesquel'expansionthermiqueouvieillissementdelamachine,les
enroulementpeuventsedesserreretpeuventconduiredesfissure
dusystmed'isolationetlafissurationparfatiguedecuivreconduc
teurs.

TouscesparamtressontcontrlesetsurveillesparlogicielIrisApplica
tionManager(IAM).L'IAMestuneplateformeuniquepourconfigurer,
tlchargeretafficherles
donnes.L'utilisateurap
prendtravailleravecun
seullogicielpourgererplu
sieursalternateursdansla
centrale,outraversplu
sieurscentralesoutypes
d'appareillage.

LesavantagesdIrisPo
werGuardIISystme
desurveillancedeltat
actueldesalternateurs
Des connaissances exceptionelles des machines tournantes et
de la conception des stators et
des rotors: L'utilisateurdece

systmepourlesuividela
conditiondusystmed'isolationstatoriqueparlesmesuresde
DPbnficiedunaccsunevastebasededonnesdersul
tatsfourniesparIrisPowerdeplusde270000rsultatscompa
rables.Cesdonnessontgalementutilisespourconfigurerles
niveauxd'alertedusystmeDPduGuardIIautomatiquement.
GuardIIemploiedesalgorithmesavancspouranalyserlesdon
nesdefluxmagntiquessurlesenroulementsderotor,ind
pendammentdeschangementsdecharge.Cettemthoded
tecteavecprcisionlaprsencedespiresencourtcircuit.

Unesolutionclenmain:Danslecasoleclientadjdes
capteursdeDP,defluxoudescapteursd'entrefer(machines
hydrauliques),l'installationdusystmeGuardIInerequiertpas
dinterruptiondelamachineetleffortprincipalestdebrancher
l'instrument,deconfigurerlelogiciel,etsicestsouhait,dta
blirlacommunicationdistanceavecunordinateurWindows.
ReliaulogicielIAM,ilpermetl'utilisateurderecueillirdes
donnespartirdeplusieursmachinestournantesenservice.
Celarduitlesdifficultslieslacollectergulirededonnes
parl'quipedemaintenanceprdictive.

Uneinstrumentationmodulaire:Destechnologiessupplmen
tairescommelesuividuVoltagedel'arbreetlesuividel'entre
fer(machineshydrauliques)peuventtreintgresausystme
GuardII(combinaisond'aumoins3typesdeparamtressuivis).

Desprdictionsfiables:LesystmeGuardIIasubidesessais
rigoureuxpourneutraliserleproblmedesbruits,trscourant
dansl'environnementoprationneldescentrales.Lersultat
nouspermetdassurerunsuivietdesrsultatsfiablesavecun
tauxdefaussesalarmesrduit.

L'ducationdelaclientle:Lesdonnespeuventtreinterprtes
parlesmembresdelquipedentretienaprsuneformationofferte
parlesingnieursetlesexpertsdeQualitrolIrisPower.

LesinstrumentsGuardIIpeuventtreconfigursetmis
jourselonlesbesoinsduclient.

L'analysecomprhensivesurunseulcran

19

QUIPEMENT DE TEST HORS SERVICE POUR LES MOTEURS


ET LES ALTERNATEURS
IrisPowerestenmesured'offrirunelargegamme
doutilsspcialissquisontutilisshorsservice
dvaluerl'tatdesenroulementsdesrotorsetdes
stators.

Cesoutilshorslignecomprennent:
LesessaisELCIDTMdenoyaudustator
L'analysedescalesdusystmed'isolation
UnoutilrobotiquepourELCID,linspection
descalesetlinspectionvisuellesansavoir
besoind'extrairelerotor
Un essai de rigidit dilectrique Courant
Continu
UnesondedeCoronaPPM97pourlalocali
sationdesDP
Unsystmed'alimentationdehautetension
PowerMaxxcourantalternatif,etdesins
trumentsdedtectiondeDPenmodebasse
frquence
UntesteurdeDPhorsserviceDeltaMaxx
enmodebassefrquenceencombinaison
aveclesmesuresdespertesdilectriques.
Unenregistreurdelapolarisationetdpo
larisationDRA3DCcourantcontinupour
lessystmesd'isolationdesmachinestour
nantes.

Touscesoutilscompltentlediagnosticenser
vicepourconfirmerlaconditiondel'enroule
ment,etaiderlesmembresdel'quiped'entre
tienvaluerl'tatd'enroulementavantles
interventionsetaprslesrparations.

LinstrumentELCID

ELCIDTESTDUNOYAUDESTATOR
L'inventionen1978duELCIDparJohn
SuttonetsescollguesauxServicesPub
licsd'ElectricitedeGrandeBretagne
(CEGB)arvolutionnl'valuationdes
noyauxdestatormoteurs,lesturboal
ternateursethydrognrateurs.Pourla
premirefois,lespropritairesdemachi
nesontpufacilementdtecteretlocali
ser,entoutescurit,desproblmesde
stratificationsdesnoyauxsansavoir
excuterdesessaisaufluxcomplet.
Doncreplacentlesessaiimpliquantdes
courantsetdestensionstrslevs.

Lesnoyauxdestator,ainsiquelesp
lesderotordesmachinesplessail
lants,sontfabriquspartirdefines
pelliculesenaciermagntique.Les
tlessontisoleslesunesdesautres
pourempcherlacirculationdescou
rantsaxiauxdanslenoyauinduitspar
lechampmagntiqueprincipal,am
liorantainsil'efficacitdumoteurou
delalternateur.Silafineisolation
entrecespelliculesestcourtcircuite,
uncourantaxialcirculeaugmentant
ainsilatempraturedunoyauaux
endroitsdescourtscircuits.Sisuffi
sammentdetlessontcourt
circuites,toutpointchaudauniveau
dunoyausetrouvantencontactavec
lisolationdubobinagepeutrapide
mentcauserunvieillissementthermi
queetdesdfautslaterre.Mmesi
lestlescourtcircuites
nesontpasprsdela
bobine,latemprature
peutfinirpargrimper
telpointquel'acierdes
tlescommencentfon
dre.Danscecaslepro
blmeescaladerapide
mentetconduitgnrale
mentundfautla
terre.

AvantledveloppementdutestEL
CID,laseulefaond'assurerqu'aucune
destlesntaitencourtcircuittait
d'induireunfluxmagntiquedansle
noyauquitaitpresquedelamme
intensitquecelledunemachineen
pleinfonctionnement.Pourlestestsdu
noyaudestator,l'essaiexigeleretrait
durotor,l'installationtemporairede
grandsconducteurshautetension
acheminstraversl'alsagedustator
etautourdel'extrieurdelamachine.
Pourlesgrandesmachines,cetteconfi
gurationdescblesdoittrealimente
paruncourantalternatifdehaute
puissance,ncessitantl'utilisation
d'unesourcecapabledefournirdes
centainesd'ampresetplusieurskV.
Unefoislaconfigurationdescbles
excite,unecamrainfrarougeest
utilisepoursurveillerlenoyaudansle
butdetrouverlespointschaudsprovo
quspardescourtscircuitsdestles.
Cesessaisprennentsouventplusieurs
joursetsonttrsintensesentermede
mainduvre.Deplus,l'excitationdu
noyaucrecertainsrisquesdescurit
despersonnes.Lefluxlevquiest
prsentpeutgalementconduire
unesurchauffedangereusedunoyau
(pasdecirculationd'airoud'hydrog
nepourrefroidirlamassestatorique).

20

QUIPEMENT DE TEST HORS SERVICE POUR DES MOTEURS ET


DES GNRATEURS
Enrevanche,letestELCIDestfacileef
fectuer,nencessitequ'unpetitenroule
mentd'excitationet,laplupartdesmachi
nespeuventtretestesenunseuljour
paruneseulepersonne.

LesessaisELCIDdansunemachine
hydraulique

Lestechnicienslectriquespeuventtre
formsetcertifispoureffectueretinter
prterlesmesuresELCIDenseulement
troisjoursgrceaucoursIrisPower
ACE.Laplupartdesexpertssaccordent
pourdirequeletestELCIDremplace
compltementletestdefluxcomplet,
l'exceptionpeuttredesviellesmachi
neshydrauliquesstatorsegment.

Leprincipalavantagedel'essaiELCID
estqu'ilesteffectuavecunfluxmagn
tiquerelativementfaible,soitseulement
4%dufluxnormalenexploitation.Plutt
quedetrouverlespointschaudsforms
parlestlesencourtcircuit,lesprobl
messontdirectementdtectesparun
capteurdefluxmagntique(unebobine
Chattock).Lasondeestapplique
manuellement,oudemanirerobotise,
surl'alsageintrieurdunoyaudesta
tor,oulasurfaceexternedustator.

Ladtectiondescourantsaxiaux(et
leurschampmagntique)estbeaucoup
plussensibleauxdfautslasurfacedes

tlesainsiquauxdgtssituspluspro
fondmentdanslamasse,quedat
tendrequelatempraturedestles
montedanslecadreduntestdeflux
complet.Lunedescaractristiquesfon
damentalesdesessaisELCIDestsaca
pacitnepastenircomptedescou
rantsaxiauxcaussdirectementparle
systmed'excitationd'enroulementlui
mme.Cetavantagefaitpartiedela
propritintellectuelleencodedansla
mthode.30ansaprscetteinvention,
ADWELet,parlasuite,IrisPoweront
considrablementamliorlescapteurs,
linstrumentationetl'interprtationdu
testELCID.LemodlecourantestleEL
CIDEvolution,uninstrumententire
mentnumriquequipermetunenumri
sationplusrapidedesnoyauxfeuillets,
quiprsentedesmthodesamliores
pourrduirelenombredefaussesindi
cationsetpossdeunaffichagequiaffi
chelacartecompltedelaconditiondu
stator.

SWATMANALYSEURDUCOINDESTATOR
Ledesseragedesbarresetdesbobines
daurelchementdescalesestl'undes
mcanismesdevieillissementdessta
torslespluscommuns.Lemouvement
desbarresdanslesencochesdustator
finitparroderlisolationparcequelles
sefrottentcontrelenoyaudestator
sousl'influencedesforcesmagntiques.
Ainsi,ilestessentieldegarderlescales
serresafind'assurerunenroulement
enbonnecondition.Malheureusement,
lescalesdestator,quisonthabituelle
mentfaitesenfibredeverrepoxyren
forceouenpolyester,onttendance
perdreleurrigiditenservice.Lerel
chementdesbobinesetdesbarresen
serviceestdtectdanslesessaisdeDP.
Dterminerleserragedesbobinesper
metdavoiruneindicationdirectequant
lventualitdunrelchementfutur
descalesetdesbobines.

Historiquement,onutilisaitunessaide
percussionafindedterminerdemani
resubjectivesilescalestaientlches.

Pourcela,lerotordevaittreretiret
unexperttapaitsurchaquecaleafinde
dterminersicellecitaitdesserre,
moyennementserreoutrsserre.On
tablissaitensuiteunecartelaidedes
numrosdescalesetdeleurspositions
axiales,basesurcetteindicationsub
jective.

LaSWAestl'instrumentdeschmatisa
tionobjectivedescaleslepluspopulaire
danslemonde.LaSondeSWAestappli
quecontrechaquecaleetun
marteaucalibrfrappelescalesetdes
dtecteursmesurentlavibrationdes
calescausparlapercussion.Desalgo
rithmespropritaireconvertissentla
vibrationetgnreunechelleindi
quantsichaquecaleestlche,moyen
nementserreoutrsserre.Lelogiciel

creunschmareprsentantleserrage
descalesautomatiquement.Ilestpri
mordialdenoterquechaquepersonne
formequieffectueletestobtientle
mmersultat.

Deplus,toutcommelasondeELCID,le
capteurSWApeuttremontsurleRIV
IrisPowerafinquelescartesdescales
puissentsouventtreproduitessans
retirerlerotorunenormerduction
ducotdansl'excutiondecesessais.

21

QUIPEMENT DE TEST HORS SERVICE POUR DES MOTEURS ET


DES GNRATEURS
RIVTMINSTRUMENTROBOTIQUESWA,ELCIDET
INSPECTIONVISUELLEDANSL'ENTREFER

Historiquement,pourtrouverdescales
desserresoudesproblmesdansle
noyaudestator,ilfallaitquelerotorsoit
retirdesgroupeshydrolectriqueset
desturboalternateurs.Avecledispositif
robotiqueRIV,quipeutrampersurles
dentsdunoyaudestator,ilestsouvent
possiblededtecterlescalesrelcheset
lesproblmesauniveaudunoyausans
avoirbesoindenleverlerotor.Grce
l'optioncamravidomontesurleRIV,
ilestgalementpossibled'examinervi
suellementlenoyaudustator,les
conduitsdeventilationetmmelasurfa
cedurotor.Ensupprimantlancessit
d'extrairelerotor,ondiminueletempsetlecotdelaralisationdecestches.
Ainsi,leRIVrduitlesrisquesdeproblmesassocisl'extractionetl'insertion
durotor.

LaplupartdesgrandsfabricantsdalternateursdanslemondeutilisentleRIVet
lesdispositifsassociscommeleSWA.

DCR50TMSURTENSIONACOURANTCONTINU
LeDCR50estuninstrumentquiaugmente
lentementetprogressivementlatension
continuesurlesbobinesoulesenroule
ments,toutenmesurantlecourant.Le
testeurreprsenteplusieursavantagespar
rapportauxtestsdesurtensionCC
conventionnels(HIPOT):

Souvent,letesteurDCR50afficheune
augmentationbrusqueducourantau
furetmesurequelatensionaug
mente.Cettesoudaineaugmentationest
uneindicationquundfautd'isolation
estimminent,etletestdoittreaban
donnpourviterladfaillancedusyst
medisolationstatorique.Ainsi,letes

teurDCR50permetdvaluerla
rigiditdilectriqueavecunrisque
d'uncheclimit.Cestdoncrassu
rantpourlesentreprisesquise
mfientdesdfaillancesdesces
essais.
Lerapportentrelatensionetle
courantestautomatiquementenre
gistretpeuttreutilislorsde
comparaisonsavecdautresessais
futursafindedterminersilesni
veauxdefuitedecourantsontplus
levs.

Danscertainscas,laformedela
courbetensioncourantpeuttre
indicativedecertainsproblmes
disolationdesenroulementsdu
statordenroulementtelquele
dlaminage.

Ilestbeaucoupmoinsprobableque
letechniciend'entretienapplique
accidentellementunetensionplus
levequeprvul'enroulement,
cequipermetdviterleschecs
denroulementinutiles.

PPM97TML'ONDE
PORTABLEDEDETECTIONET
LOCALISATIONDEDPETLA
CORONA
LestestsPDAetTGAidentifientlesenroule
mentsstatoriquesavecdesDPimportantes
etquiont,parconsquent,plusderisques
dedfaillancedel'isolationdesenroule
mentsstatoriques.Cependant,cestestsen
lignenepermettentpasauxutilisateursde
trouverlabobineoulabarrequialeplus
hautniveaudeDPdefaonexacte.Dansles
annes1940,Westinghousedveloppela
premiresondedecouronneafindaider
localiserlespartiesdel'enroulementavec
lesplushautesDP.En1960,lesservices
publiquesTVAdestatsUnis(Tenessee
ValleyAuthority)publieuncircuitdestin
unercepteurcoronagnriquepartir
d'uneantenne"deproximit"etduncircuit
deradiorgl5MHz.LercepteurPPM97
estladernireversiondecercepteur,
raliseavecdescircuitsRFplusavancs.

LorsquedesDPseproduisent,ellesmet
tentunsignalradio.Tandisquelesignalse
propageetsloignedelasourcedesDP,il
perdsonintensit.Pluslantennedurcep
teurestprochedelasource,pluslesignal,
quiestmesurenmA,estintense.Enpas
santlantenneduPPM97lelongdetout
lenroulementdustatorpendantquele
statorestsoustensionnominale,onpeut
localiserlesDPquelquescentimtresprs.
Deplus,l'expriencecollectiveconfirme
que,sileniveauestsuprieur20mA,le
niveauesttrslev.Lesdtailsdesniveaux
acceptablessontdtaillsdanslesnormes
IEEE1434.

PPM97avec tui de transport


22

QUIPEMENT POUR LES TESTS HORS SERVICE DES MOTEURS ET


DES TURBOALTERNATEURS
PDTechDeltaMaxx
LesystmenumriquePDTechDeltaMaxx
dtermineavecunegrandeprcisionla
facteurdepertedilectrique(facteurde
puissance),lacapacit,etlaDPdansles
enroulementsdesalternateurs,etdesmo
teurs,lestransformateurs,lescblesetles
condensateurs.

Facteurdeperte/testdecapacitance:
Lesystmemesurelecouranttravers
uncondensateurderfrenceetun
objetdessai.Lecourantestmesur
grcelachutedelatensionlorsquelle
traverselesrsistancescalibres.Un
convertisseurdanalogiquenumrique
de16bitstraitelesrsultats.Lediff
renced'angledephaseentrelecourant
enregistretlahautetensionestdter
mineparunnouvelalgorithme,qui
permetdecalculerl'angledeperteetde
neutraliserautomatiquementlessour
cesd'erreurspotentielles.

Lamesuredesdchargespartielles:
L'instrumentPDTechDeltaMaxxest
configurpourextrairelesimpulsions
desDPducondensateurcoupleuren
interne.Lemesuragenencessitepas
deshuntsexternes,nidecomposants
supplmentaires,cestdirequel'im
pdancepourlecouplage,depr
amplificateur,letraitementdessignaux
etlanumrisationsefontl'intrieurde
l'unitdemesure.Cetteapprocheper
metl'appareild'treplacdirectement
proximitdel'objetd'essaietlesc
blesdegrandelongueur,pouvanttre
susceptiblesauxinterfrences,nesont
pasrequis.LePDTechDeltaMaxxmesu
relesDPdanslesfrquencesbasseset
conformmentauxnormesIEC60270et
ASTMD1868.

PDTechDRA3DCL'ANALYSE
DEPROFILSDIELECTRIQUE

Lanalyseurderponseestutilispourlediagnostichors
servicedessystmesd'isolationdesturboalternateurs,
desmoteursetdestransformateurs.Ilmesurelechar
gementetledchargementsoustensionCCdusystme
disolationdustatoroudurotor.

LaDRA3PDTechpermetdeconnecterlestroisphases
etlamisalaterreenmmetemps.Lesphasessont
mesuressquentiellement,tapepartape,sansau
cuneinteractiondupersonneld'essai.Lestapesde
mesuresontcontrlesautomatiquementetsontenre
gistresparunordinateurportable.
PDTechDRA3

PDTechPowerMaxx

LaPDTechPowerMaxxestunesourcedalimentation50/60Hzflexiblepourlexcitation
desbarresetdesenroulementsdestatorallantjusqu15kVrmsdpourvuedeDP.Le
transformateurpeutfournirjusqu'0.85A(15,3kV)parluimme.Lorsqu'ilestutilisavec
desracteursdecompensationsupplmentaires,lesystmepeutalimenterdescharges
allantjusqu'1F.Lesystmeestalimentpartirde400480V,40Aduneprisede
courantmonophas.

LePDTechPowerMaxxfacilitelesessaisd'enroulementstatoriqueshorsservicetelsqueles
DP,lesfacteursdedissipation,lesbasculementstipup,etlercepteurcorona.

PowerMaxxController

PowerMaxx
Transformateur

PDTechDeltaMaxx

23

SERVICES TECHNIQUES

LepersonneldIrisPoweradesdizainesdan
nesdexprienceentantquexperttechnique
danslafabricationdesmachineset/oudans
lutilisationdesmachinespourlesservices
publics.Deplus,nousparticiponslacration
etlarvisiondesnormesd'essaidelaCEIet
del'IEEEdepuisdesdcennies.Lesmembres
dupersonneldIrisPowerontgalementcrit
deuxlivressurlaconception,l'chec,lesessais
etlarparationdesmachinestournantes.Le
rsultatestsansdoutelaplusgrandeconcen
trationd'expertiseaumondeentermedva
luationdesconditionsdenroulementsdes
rotorsetdesstatorsauseindunemmequi
pe.Plusimportantencore,cetteexpertiseest
indpendanteetobjectivepuisquIrisPowerne
fabriquepasetnerparepascesmachines.

IrisPoweroffrequatretypesdeserviceses
clients:

Desconseils,lasupervisionetlaformation
surl'installationdel'ensembledesespro
duitssurlesmachines.
Desessaissursiteavectouslesinstru
mentsproduitsparIrisPowerpourlasuivi
desstatorsetrotors,ainsiquelaforma
tiondesclientsquisouhaitentfaireleurs
propresmesuresetinterprtation.
Descoursd'entretienetdesuividesdif
frentsmoteursetalternateursquisont
reconnusparlesgouvernementsetles
servicespublicspartoutdanslemonde.
Desservicesdeconsultationpourvaluer
l'tatdel'enroulement,desenqutessur
lesdfaillances,ainsiquedesspcifica
tionssurlesnouvellesmachinesetles
rembobinages.

Depuis1997,IrisPoweraorganiseunecon
frenceannuellesurlesmachinestournantes,
(IRMC),quioffreunforumunique,non
commercialepourlesconstructeursdema
chines,lespropritairesdesmachinesdans
touteslesindustries,lesfournisseursd'quipe
mentsdetestetlesconsultantspourdiscuter
desderniresinnovationsenmatiredema
chines,detestsdelamachine,dedfaillances
d'enroulementetderparation.Enplusdu
programmetechnique,l'IRMCfournitgale
mentunegammedesminairesdeformation
pourlesclientsdIrisPower.Laconfrence
accueilledesparticipantsdepresquetousles
continentsdumonde.

MISEENSERVICEETTESTSDESPRODUITS
LaphilosophiedIrisPower,cestquetouslesoutilsdoiventtrefournisauxpropri
tairesdemachinesafinqu'ilspuissentinstallerlesdiffrentstypesdecapteursetles
instrumentsdesurveillancequenousproduisonsdefaonindpendante.Deplus,
lespropritairesdemachinesdoiventtreenmesured'interprterlesdonnes,siils
lesouhaitent.Nousavonsrenducelapossiblecarnousavonsdlibrmentessay
deconcevoirdesproduitspouvanttreutilissparlepersonneldelacentraleaprs
quelquesjoursdeformation.IrisPoweroffredessminairesdeformationpourl'ins
tallation,lamiseenserviceetl'utilisationdesescapteurs,moniteursetappareils
portables.Cessminairessontvalorissparlesconseilsprodiguslorsdel'installa
tiondescapteursetdesmoniteurssursite.Habituellement,aprsavoirassist
l'installationdescapteursetdesmoniteurssurquelquesmachines,denombreux
clientssontsuffisammentl'aisepourpratiquercetypedactiviteuxmmes,sils
lesouhaitent.

Certainsclientsprfrenttoujoursconfierl'installationetl'utilisationdeleurssyst
mesdesexperts.Bienentendu,IrisPowerpeutfournirdesservicesdinstallation,
detestetdinterprtationdesdonnes.

Servicesdetestenligne

Servicesdetesthorsservice

LesservicesspcifiquesetlestestsIrisPower
effectuparlesmembredsdelquipeField
Servicecomprennent:

Lechoixdel'emplacementducapteur
deDP,desconseilsd'installationetla
miseenserviceducapteurpourune
performanceoptimale.

Lemplacementdelasondedefluxet
conseilsdeplacementdanslestator.

Lemplacementetl'installationdes
capteursdevibrationdesttesde
bobinesenfibreoptique.

Desconseilssurlinstallationetla
commandedesmoniteursdeDP
continues,deflux,desvibrationsdes
ttesdebobinesetdelentrefer.

Desservicesetl'interprtationdes
measuresenlignedeDP.

L'interprtationdesmesuresenser
vicesdesrsultatsderotor.

L'interprtationdestestsdevibration
d'enroulement.

Linterpretationpourlesmoteurs
inductiondestestspourladtection
desbarrescass.

IrisPowerfabriqueunegammed'ins
trumentsdetesthorsservicepour
aiderlespropritairesdemachineset
lesoprateursavaluerl'tatdes
enroulementsderotoretdustator.
IrisPoweroffredessminairesde
formationsurlafaond'utiliserl'qui
pementdetestetsurlamanire
dinterprterlesrsultatsdetousles
quipementsdetesthorsserviceque
nousfabriquons,ycompris:

LessaidunoyaudestatorEL
CID.

Lanalyseurdescalesdesbo
binesSWA.

RIVrobotiquepourdesinspec
tionssansl'extrationdurotor.

Desessaismechaniques"bump
test"pourlocaliserleplace
mentdessondesdevibration
desttesdesbobines.

DCRrampeunitderigidit
dielectricques.

Enplusdelaformation,IrisPower
soutientsesutilisateursavecdes
servicesd'essaisetdesrapports
d'interprtationpourl'ensemblede
cesoutilsdetesthorsservice.

Dessminairesetformationsurl'un
decesderniers.
24

SERVICES

SERVICESDECONSULTATION
LegroupedesservicestechniquesdIris
Powerestcomposedenombreuxexperts
dansledomainedesmachinestournantes,
chacunayantdesdizainesdannesdex
priencedanslafabricationdemoteurset
dalternateursoudanslentretiendes
machines.Deplus,IrisPowerpossdeune
expertiseconsidrabledansl'analysedes
rsultatsetl'inspectiondesessaisdenrou
lements.

Lersultatestunrassemblementd'experti
ses varies accessible aux propritaires de
machinesetauxoprateursafinde:

Dterminerlacaused'unchecd'en
roulementbassurunensemblede
donnesdetestet/ousurdesinspec
tionsvisuelles.
Dterminerl'entretienncessairepour
prolongerlavieoprationnelledes
moteursetdesalternateursenexploi
tation
Prparerlesspcificationspourles
nouvellemachinesoubienpourlere
bobinage,aiderl'utilisateurdter
minerquelfabriquantaprsenterla
meilleureoffre,etfournirdesservices
d'inspectionlorsdelafabricationdela
machine

Aucoursdesdernier20ans,nouscroyons
quelepersonneld'IrisPoweracritplusdes
darticlestechniquesetdelivressurlesujets
quetouteautreorganizationdanslemonde,
ycomprislesfabricantsdemachines.

COURSDEHAUTNIVEAUDENTRETIENETDE
DIAGNOSTIC
LesexpertsdIrisPowerdispensentdescoursdesendroitscentrauxdeL'Asie,d'Europe
etAmeriqueduNord,surl'entretiendesmoteursetdesalternateurs,ainsiqu'unefor
mationintensivesurladchargepartielleetlesessaisELCID.Cescourssontassurspar
lesmeilleursexpertsaumondesurlesujets.Leniveauestsilevquenfait,lesgrands
fabricantsdemoteursetdalternateursmondiauxyenvoientleurpersonnelpourles
former.Cependant,touslescoursd'IrisPowersontdestinsauxutilisateursdesma
chines,et lenseignementsefaitpartirdupointdevuedel'utilisateur.Cescourspeu
ventgalementtrepersonnalissetprsentsdansunlieuchoisiparleclient.Les
coursdurentengnralenviron34joursetcomprennent:

Descoursdemaintenancedel'enroulementdustatoretrotordumoteurs
Descoursdemaintenancedurotoretdustatordesmachineshydrauliques
Descoursdel'entretienderotoretdestatordesturboalternateurs
DelathoriedelaDP,delamiseenapplicationetdescoursdel'interprtationdes
rsultats
DescoursELCIDautrementconnusouslenomdACE"

Lescoursdemaintenancerevoientlaconceptionderotoretdustatoretlasystme
d'enroulements,commentilschouent,lestestsetlasurveillance,ainsiquelarpara
tionetlaspcificationderembobinagedel'enroulement.

RMTSTeam2012
Degauchedroite:MladenSasic,JoeKapler,Ron
Wheeler,IanCulbert,GregStone,EarlGoodeve

25

APERU SUR QUALITROL

Cren1945aveclebutl'amliorationcontinueaucurdel'entreprise,Qua
litrolassurelasurveillanceintelligenteenservicedeltatoprationneldu
transformateurtraverslemonde.Qualitrolestleplusgrandfournisseurau
mondedescomposantsetdessystemsdesurveillancedeladchargepar
tielle,lesquipmentdesuirveillance,lesinformationetdelaprotection
d'appareillagelectriqueutilissdanslaproduction,latransmissionetla
distributiond'nergie.

Qualitrolproduitdesdiffrentstypesdeproduitslademande,surmesure
pourrpondredesexigencesuniques.Cestleleadermondialentermede
venteetdinstallationdquipementsdeprotectiondestransformateurs,des
enregistreursdedfautsetlocalisateursdedfaut.Lesproduitsincluent:

Devisesdemesuredetempratured'appareillagedetransmissionet
distribution
Descontrlesdepression,desjaugesetdesrelaispourtransforma
teurs
Desmoniteurscompletedetransformateurs
Desindicateursduniveaud'huiledetransformateurs
Unsystmed'enregistrementetdelocalisationdesdfaut
Desmoniteursdedisjoncteurs,descontrlesdeSF6etdesjauges
Unesurveillancedelaqualitd'electricite
L'analysedesgazdansl'huiledestransformateurs(DGA)
LasurveillancedesDPdanslesjeuxdebarresavecrefroidissement
gaz(GISetSF6)

Qualitrolfournitgalementdesproduitsducatifsetdesoutilsdeforma
tion.LesinstructeurscertifisQualitroloffrentauxtudiantslesconnais
sancescompltesdontilsontbesoinpourfairefonctionnerl'quipement
deQualitrolsurl'appareillageenquestion.Chaqueinstructeurestunexpert
produitcertifidotdebeaucoupd'expriencepratique,desortequevous
soyezcertainsdapprendreaveclesmeilleursingnieursdel'industrie.Nos
sessionsaccentuentlaformationpratique,vouspassezdoncmoinsde
tempsparleretplusdetempsapprendredescomptencesessentielles
etamliorervotreniveaudexpertise.

26

PRIX ET RECONNAISSANCES QUALITROL - IRIS POWER

R&D100
IrisPowerareulhonneurdeuxreprisesdtreauclassementdescentsproduitstechnologiques
commercialisslesplusimportantsdeladugroupedexpertstechniquesetrdacteursdeR&DMagazi
ne.Cettereconnaissanceatattribuel'instrumentdesurveillancedesDPencontinupourmachi
neshydrauliquesHydroTracen2001.En2006,c'estleFluxTrac,l'instrumentdesuividufluxmagnti
queencontinuquiafigurdansceclassement.

PRIXACCORDSNOSCOLLGUES
1993DistinctionIEEEpourContributionexceptionelleetleadershipdansl'avancementdel'tude
surlisolationlectriqueetlessciencesdilectriques(IEEEForsterDistinguishedServiceAwardfor
OutstandingContributionsandSustainedLeadershipintheAdvancementoftheFieldofElectrical
InsulationandDielectrics)

1993PrixChercheurprincipalEPRIpourContributionetleadershipdansledevelopmentdesresour
cesdiagnostiquespourlessystmesd'isolationsd'appareillagelectrique"(EPRIPrincipleInvestigator
AwardforcontributionsandleadershipindevelopingEPRI'sdiagnostictoolsforinsulationsystemsin
electricalpowerequipment

2001MdailledutroisimemillnaireIEEEpourralisationsetcontributionsexceptionnelles

2008Prix1906CEIpourcontributionsauxnormesdusystmed'isolationlectrique

2010Prixd'ingnieriemritoireIEEEIASduComitdelapteetdupapier

2011PrixCIGREduComittechnique

2012PrixThomasDakinIEEE/DEISpourLedveloppementetlavancementdesmthodesdesuivi
desdchargespartiellesenlignepourlesmachinestournantes

2013PrixdeleadershipexceptionnelIEEE/DEIS/EICJohnTanakapourlescontributionsIEEEaux
confrencesd'isolation

2014MembredelannedeNETAAlliance

DiplmsIEEEetemployshautesresponsabilits:GregStone,JosephMbuyi,BlakeLloyd,Ian
Culbert,MladenSasic,ResiZarb

PUBLICATIONS
LquipedIrisPowerapubliplusde300articlestechniquesdontcertainsquiontremportleprixdu
meilleurarticledelIEEESocitdepuissanceetnergieetdelIEEESocitdapplicationindustrielle.
Parailleurs,GregStoneetIanCulbertonttlesprincipauxauteursdedeuxlivres:

HandbooktoAssesstheInsulationConditionofLargeRotatingMachines,publiparEPRIen1989.

ElectricalInsulationforRotatingMachinesDesign,Evaluation,Aging,TestingandRepair,Second
Edition,publiparWileyIEEEPressen2014.

27

QUALITROLIRISPOWERHASBEENTHEWORLDLEADERINMOTORANDGENERATORWINDINGDIAGNOSTICSSINCE1990,PROVIDING
AFULLLINEOFONLINEANDOFFLINETOOLS,ASWELLASCOMMISSIONINGANDCONSULTINGSERVICES.

www.irispower.com

www.qualitrolcorp.com

IrisPowerLP
3110AmericanDrive
Mississauga,ON,CanadaL4V1T2
Phone:19056774824
Fax:19056778498
Sales.iris@qualitrolcorp.com

QualitrolCompanyLLC
1385FairportRoad
Fairport,NY,USA14450
Phone:1+5855861515
Fax:1+5853770220

FV106/14

You might also like