You are on page 1of 24

16.03.

2016

CURIA - Dokumenty

OPINIARZECZNIKAGENERALNEGO
MACIEJASZPUNARA
przedstawionawdniu16marca2016r.(1)

SprawaC484/14

TobiasMcFadden
przeciwko
SonyMusicEntertainmentGermanyGmbH

[wniosekowydanieorzeczeniawtrybieprejudycjalnymzoonyprzezLandgerichtMnchenI
(sdokrgowyMonachiumI,Niemcy)]

OdesanieprejudycjalneSwobodnyprzepywusugspoeczestwainformacyjnego
Dyrektywa2000/31/WEArtyku2lit.a)ib)Pojcieusugispoeczestwa
informacyjnegoPojcieusugodawcyUsugaocharakterzegospodarczymArtyku12
Ograniczenieodpowiedzialnocipodmiotuwiadczcegousugizwykegoprzekazu
Artyku15WyczenieoglnegoobowizkuwzakresienadzoruPrzedsibiorca
udostpniajcypublicznieibezpatnielokalnsiebezprzewodowzdostpemdoInternetu
Naruszenieprawaautorskiegoiprawpokrewnychdokonaneprzezuytkownikabdcegoosob
trzeciNakazsdowynakadajcyobowizekzabezpieczeniaczainternetowegohasem

IWprowadzenie
1.Czyprzedsibiorca,ktrywramachswojejdziaalnocijestoperatoremlokalnejsieci
bezprzewodowejzdostpemdoInternetu(zwanejdalejsieciWiFi(2)),dostpnejpublicznie
i bezpatnej, wiadczy usugi spoeczestwa informacyjnego w rozumieniu dyrektywy
2000/31/WE(3)?Wjakimzakresieograniczonajestjegoodpowiedzialnozanaruszeniaprawa
autorskiego popenione przez uytkownikw bdcych osobami trzecimi? Czy taki operator
publicznejsieciWiFimoezostazobowizanywdrodzenakazusdowegodozabezpieczenia
dostpudoswojejsiecihasem?
2. Pytania te opisuj problematyk podniesion w sporze pomidzy T. Mc Faddenem
a Sony Music Entertainment Germany GmbH (zwan dalej Sony Music), dotyczcym
powdztwa odszkodowawczego i powdztwa o wydanie nakazu sdowego w zwizku
z udostpnieniem do pobrania utworu muzycznego chronionego prawem autorskim poprzez
publicznsieWiFi,ktrejoperatoremjestT.McFadden.
IIRamyprawne
APrawoUnii
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

1/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

1.Uregulowaniedotyczceusugspoeczestwainformacyjnego
3.Dyrektywa2000/31,zgodniezjejmotywem40,zmierzamidzyinnymidoharmonizacji
przepisw krajowych dotyczcych odpowiedzialnoci usugodawcw bdcych porednikami
w celu umoliwienia sprawnego funkcjonowania jednolitego rynku usug spoeczestwa
informacyjnego.
4.Zgodniezart.2dyrektywy2000/31,zatytuowanymDefinicje:
Docelwniniejszejdyrektywynastpujcepojciaoznaczaj:
a) usugi spoeczestwa informacyjnego: usugi w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy
98/34/WE[(4)]zmienionejdyrektyw98/48/WE[(5)]
b)usugodawca:kadaosobafizycznalubprawna,ktrawiadczyusugspoeczestwa
informacyjnego
[].
5. W art. 1214 dyrektywy 2000/31 okrelono trzy kategorie usug poredniczcych,
mianowicie,odpowiednio,zwykyprzekaz,cachingihosting.
6.Artyku12dyrektywy2000/31,zatytuowanyZwykyprzekaz,stanowi:
1.Pastwaczonkowskiezapewniaj,ebywprzypadkuwiadczeniausugispoeczestwa
informacyjnego polegajcej na transmisji w sieci telekomunikacyjnej informacji przekazanych
przez usugobiorc lub na zapewnianiu dostpu do sieci telekomunikacyjnej usugodawca nie
byodpowiedzialnyzaprzekazywaneinformacje,jeeli:
a)niejestinicjatoremprzekazu
b)niewybieraodbiorcyprzekazuoraz
c)niewybieraorazniemodyfikujeinformacjizawartychwprzekazie.
[]
3.Niniejszyartykuniemawpywunamoliwowymaganiaodusugodawcyprzezsdlub
organadministracyjny,zgodniezsystememprawnympastwczonkowskich,ebyprzerwaon
naruszeniaprawalubimzapobieg.
7. Artyku 15 dyrektywy 2000/31, zatytuowany Brak oglnego obowizku w zakresie
nadzoru,przewidujewust.1:
Pastwa czonkowskie nie nakadaj na usugodawcw wiadczcych usugi okrelone
w art. 12, 13 i 14 oglnego obowizku nadzorowania informacji, ktre przekazuj lub
przechowuj, ani oglnego obowizku aktywnego poszukiwania faktw i okolicznoci
wskazujcychnabezprawndziaalno.
2.Uregulowaniedotyczceochronywasnociintelektualnej
8. Artyku 8 dyrektywy 2001/29/WE(6), zatytuowany Sankcje i rodki naprawcze
[prawne],stanowiwust.3:
Pastwaczonkowskiezapewni,abypodmiotyprawautorskichmogywnioskowaowydanie
nakazuprzeciwkoporednikom,ktrychusugiswykorzystywaneprzezstrontrzeciwcelu
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

2/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

naruszeniaprawautorskichlubpokrewnych.
9.Przepiswistocieidentycznywzakresiedotyczcymoglnienaruszeprawawasnoci
intelektualnej zosta przewidziany w art. 11 zdanie trzecie dyrektywy 2004/48/WE(7),
zatytuowanym Zakazy sdowe. Zgodnie z motywem 23 dyrektywa ta nie ma wpywu na
art.8ust.3dyrektywy2001/29,ktryprzewidujejuwysokipoziomharmonizacjiwzakresie
naruszeprawaautorskiegoiprawpokrewnych.
10.Artyku3dyrektywy2004/48,zatytuowanyObowizkioglne,stanowi:
1.Pastwaczonkowskiezapewniajobjteniniejszdyrektywrodki,proceduryirodki
naprawczeniezbdnedostosowaniaprawwasnociintelektualnej.Powyszerodki,procedury
i rodki naprawcze s sprawiedliwe i suszne oraz nie s nadmiernie skomplikowane czy
kosztowne, ani te nie pocigaj za sob nierozsdnych ogranicze czasowych czy
nieuzasadnionychopnie.
2. Powysze rodki, procedury i rodki naprawcze s rwnie skuteczne, proporcjonalne
i odstraszajce i stosowane w taki sposb, aby zapobiec tworzeniu ogranicze handlu
prowadzonegozgodniezprawemizapewnizabezpieczeniaprzedichnaduywaniem.
BPrawoniemieckie
1.Przepisyustawowedokonujcetranspozycjidyrektywy2000/31
11. Artykuy 1215 dyrektywy 2000/31 zostay wdroone do prawa niemieckiego przez
710Telemediengesetz(ustawyomediachelektronicznych)(8).
2.Przepisyustawowedotyczceochronyprawaautorskiegoiprawpokrewnych
12. Paragraf 97 Gesetz ber Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (ustawy o prawie
autorskimiprawachpokrewnych,zwanejdalejUrheberrechtsgesetz)(9)stanowi:
1)Ktobezprawnienaruszaprawoautorskielubinneprawochronionenamocyniniejszej
ustawy,moezostaprzezposzkodowanegowezwanydousunicianaruszenia,awprzypadku
zagroeniapowtrnegonaruszeniadojegozaniechania.Roszczenieozaniechanieprzysuguje
takewtedy,gdynaruszeniezagraaporazpierwszy.
2) Kto popenia naruszenie umylnie lub przez niedbalstwo, jest wobec poszkodowanego
zobowizanydonaprawieniapowstaejszkody[].
13. Paragraf 97a omawianej ustawy w brzmieniu obowizujcym w chwili wezwania do
zaniechanianaruszeniaw2010r.stanowi:
1) Poszkodowany powinien przed rozpoczciem postpowania sdowego o zaniechanie
wezwa sprawc do zaniechania i umoliwi mu zakoczenie sporu poprzez zoenie
obwarowanego odpowiedni kar umown zobowizania do zaniechania. Jeeli wezwanie do
zaniechanianaruszeniajestzasadne,monadazwrotuwydatkwkoniecznych.
2) Zwrot koniecznych wydatkw za czynnoci adwokackie dla pierwszego wezwania do
przerwania naruszenia ogranicza si dla spraw niebudzcych wtpliwoci w przypadku tylko
nieznacznegonaruszeniaprawapozaobrotemgospodarczymdowysokoci100EUR.
14.Paragraf97aomawianejustawywobecnieobowizujcymbrzmieniustanowi:
1) Poszkodowany powinien przed rozpoczciem postpowania sdowego o zaniechanie
wezwa sprawc do zaniechania i umoliwi mu zakoczenie sporu poprzez zoenie
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

3/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

obwarowanegoodpowiednikarumownzobowizaniadozaniechania.
[]
3) Jeeli wezwanie do zaniechania naruszenia jest zasadne [], mona da zwrotu
wydatkwkoniecznych[].
[].
3.Orzecznictwo
15. Z postanowienia odsyajcego wynika, e odpowiedzialno w przypadku naruszenia
prawa autorskiego lub praw pokrewnych moe w prawie niemieckim mie charakter zarwno
bezporedni(Tterhaftung),jakiporedni(Strerhaftung).
16.Paragraf97Urheberrechtsgesetzinterpretowanyjestprzezsdyniemieckiewtensposb,
e odpowiedzialno w przypadku naruszenia moe ponosi osoba, ktra nie bdc sprawc
naruszeniaanipomocnikiem,przyczyniasiwjakikolwieksposbdojegopopenieniapoprzez
rozmylne dziaanie pozostajce w wystarczajcym zwizku przyczynowym z naruszeniem
(Strer).
17. W tym wzgldzie Bundesgerichtshof (trybuna federalny) orzek w wyroku z dnia
12maja2010r.,SommerunseresLebens(IZR121/08),eosobaprywatnabdcaoperatorem
sieci WiFi z dostpem do Internetu moe zosta uznana za Strer, jeli nie zabezpieczya
swojejsiecihasem,pozwalajcwtensposbosobietrzeciejnanaruszenieprawaautorskiego
lubprawpokrewnych.Zgodnieztymwyrokiemodtakiegooperatorasiecimonawrozsdny
sposb oczekiwa, e wprowadzi on rodki zabezpieczajce takie jak system identyfikacji za
pomochasa.
IIISprwpostpowaniugwnym
18.Powdwpostpowaniugwnymprowadzidziaalnogospodarcz,wramachktrej
sprzedaje i wynajmuje sprzt owietleniowy i naganiajcy przeznaczony na rne
uroczystoci.
19.JestonwacicielemioperatoremczainternetowegodziaajcegopoprzezsieWiFi.
W dniu 4 wrzenia 2010 r. przez to cze zosta bezprawnie udostpniony do pobrania utwr
muzyczny.
20.SonyMusicjestproducentemfonogramwipodmiotemprawdotegoutworu.Pismem
z dnia 29 padziernika 2010 r. spka Sony Music wysaa do T. Mc Faddena wezwanie do
zaniechanianaruszeniajejpraw.
21.Jakwynikazpostanowieniaodsyajcego,T.McFaddenpodnosiwtymwzgldzie,e
w ramach swojej dziaalnoci gospodarczej jest on operatorem sieci WiFi, dostpnej dla
wszystkichuytkownikw,nadktrniemaonadnejkontroli.wiadomieniezabezpieczyjej
hasem, aby umoliwi publiczny dostp do Internetu. Tobias Mc Fadden twierdzi, e nie
dokonazarzucanegonaruszenia,aleniemoewykluczydokonanianaruszeniaprzezjednego
zuytkownikwjegosieci.
22. W wyniku wezwania do zaniechania naruszenia T. Mc Fadden wnis do sdu
odsyajcego powdztwo o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego lub prawa (negative
Feststellungsklage). Spka Sony Music wniosa powdztwo wzajemne o zaniechanie i
powdztwooodszkodowanie.
23.Wyrokiemzdnia16stycznia2014r.,wydanymzaocznie,sdodsyajcyoddalidanie
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

4/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

T. Mc Faddena i uwzgldni powdztwo wzajemne, wydajc nakaz sdowy wobec


T.McFaddenaztytuujegobezporedniejodpowiedzialnocizarozpatrywanenaruszenieoraz
zasdzajc od niego odszkodowanie, a take zwrot kosztw wezwania do zaniechania
naruszeniaikosztwpostpowania.
24. Tobias Mc Fadden wnis sprzeciw od tego wyroku zaocznego. Utrzymywa on
w szczeglnoci, e jego odpowiedzialno bya wyczona na mocy przepisw prawa
niemieckiegodokonujcychtranspozycjiart.12ust.1dyrektywy2000/31.
25. W ramach postpowania w sprawie sprzeciwu spka Sony Music daa utrzymania
wyroku zaocznego w mocy, a posikowo orzeczenia nakazu sdowego oraz zasdzenia od
T. Mc Faddena odszkodowania i zwrotu kosztw wezwania do zaniechania naruszenia na
podstawiejegoodpowiedzialnociporedniej(Strerhaftung).
26. Sd odsyajcy wskazuje, e na tym etapie nie uwaa on, i T. Mc Fadden jest
bezporednio odpowiedzialny, jednak zamierza stwierdzi jego odpowiedzialno poredni
(Strerhaftung)ztegopowodu,ejegosieWiFiniebyazabezpieczona.
27. W tym wzgldzie sd odsyajcy skania si do zastosowania przez analogi wyroku
Bundesgerichtshofzdnia12maja2010r.,SommerunseresLebens(IZR121/08),uznajc,e
wyrokten,jakkolwiekodnoszcysidoosbprywatnych,dotyczytymbardziejprzedsibiorcy
bdcego operatorem publicznie dostpnej sieci WiFi. Zdaniem sdu odsyajcego ustalenie
odpowiedzialnociztegotytuubyobyjednakwykluczone,gdybyokolicznocifaktycznesporu
wpostpowaniugwnymobjtebyyart.12ust.1dyrektywy2000/31,wdroonymdoprawa
niemieckiego przez 8 ust. 1 Telemediengesetz z dnia 26 lutego 2007 r., zmienionej ustaw
zdnia31marca2010r.
IVPytaniaprejudycjalneipostpowanieprzedTrybunaem
28. W tych okolicznociach Landgericht Mnchen I (sd okrgowy Monachium I)
postanowi zawiesi postpowanie i zwrci si do Trybunau z nastpujcymi pytaniami
prejudycjalnymi:
1)Czyart.12ust.1[]dyrektywy[2000/31]wzwizkuzart.2lit.a)[tejdyrektywy]
w zwizku z art. 1 pkt 2 dyrektywy [98/34] zmienionej dyrektyw [94/48] naley
interpretowawtensposb,enormalniezawynagrodzeniemoznacza,isdkrajowy
musistwierdzi,czy:
a) dana osoba, ktra powouje si na waciwo usugodawcy, oferuje konkretn
usugnormalniewiadczonzawynagrodzeniem,lub
b)istniejwogledostawcynarynku,ktrzyoferujtelubporwnywalneusugiza
wynagrodzeniem,lub
c)wikszotychlubporwnywalnychusugoferowanajestzawynagrodzeniem?
2) Czy art. 12 ust. 1 [] dyrektywy [2000/31] naley interpretowa w ten sposb, e
zapewnianie dostpu do sieci telekomunikacyjnej oznacza, i zgodne z dyrektyw
zapewnienie dostpu zaley jedynie od tego, e prba si powiedzie w ten sposb, e
dostpdosiecitelekomunikacyjnej(np.Internetu)jestdostarczony?
3) Czy art. 12 ust. 1 [] dyrektywy [2000/31] w zwizku z art. 2 lit. b) [tej dyrektywy]
naley interpretowa w ten sposb, e dla wiadczenia w rozumieniu [omawianego
art. 2 lit. b)] wystarczajce jest, e usuga spoeczestwa informacyjnego faktycznie
zostanie udostpniona, tj. w konkretnym przypadku zostanie udostpnione
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

5/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

niezabezpieczoneWiFi,czynp.wymaganejestoprcztegorwniepromowanie?
4)Czyart.12ust.1[]dyrektywy[2000/31]naleyinterpretowawtensposb,enie
by odpowiedzialny za przekazywane informacje oznacza, i wszelkie roszczenia
o zaniechanie, odszkodowanie, zapat kosztw wezwania do zaniechania naruszenia
oraz opat sdowych osoby, ktrej dotyczy naruszenie praw autorskich, przeciwko
dostawcy dostpu s co do zasady lub w kadym razie w odniesieniu do pierwszego
stwierdzonegonaruszeniaprawautorskichwykluczone?
5)Czyart.12ust.1[dyrektywy2000/31]wzwizkuzart.12ust.3tejdyrektywynaley
interpretowa w ten sposb, e pastwa czonkowskie nie mog zezwoli sdowi
krajowemu, aby wyda on w postpowaniu gwnym zarzdzenie przeciwko dostawcy
dostpu, zgodnie z ktrym zaniecha on w przyszoci umoliwiania osobom trzecim
udostpniania poprzez konkretne cze internetowe okrelonego utworu chronionego
prawemautorskimdopobieraniapoprzezinternetowgiedwymiany?
6) Czy art. 12 ust. 1 [] dyrektywy [2000/31] naley interpretowa w ten sposb, e
w okolicznociach takich jak w niniejszej sprawie przed sdem odsyajcym naley
zastosowa regulacj z art. 14 ust. 1 lit. b) [tej dyrektywy] odpowiednio do roszczenia
ozaniechanie?
7) Czy art. 12 ust. 1 [] dyrektywy [2000/31] w zwizku z art. 2 lit b) [tej dyrektywy]
naley interpretowa w ten sposb, e wymagania stawiane usugodawcy s spenione
w przypadku, gdy usugodawc jest kada osoba fizyczna lub prawna, ktra dostarcza
usugispoeczestwainformacyjnego?
8)Wprzypadkuodpowiedziprzeczcejnapytanie[sidme]:jakiedodatkowewymagania
naleyustanowiwzgldemusugodawcywramachinterpretacjiart.2lit.b)dyrektywy
[2000/31]?
9)a)Czyart.12ust.1[]dyrektywy[2000/31]przyuwzgldnieniuobowizujcego
podstawowego prawa ochrony wasnoci intelektualnej, ktre wynika z prawa
wasnoci (art. 17 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, zwanej
dalej kart), a take przy uwzgldnieniu [regulacji zawartych w dyrektywach
2001/29 i 2004/48], a take przy uwzgldnieniu wolnoci wypowiedzi
iinformacjiorazprawpodstawowychUniiEuropejskiejwzakresieprowadzenia
dziaalnocigospodarczej(art.16[karty])naleyinterpretowawtensposb,e
nie jest on sprzeczny z orzeczeniem sdu krajowego w postpowaniu gwnym,
jeeli w tym orzeczeniu dostawca dostpu pod kar grzywny zostanie
zobowizanydotego,abywprzyszocizaniechaumoliwianiaosobomtrzecim
udostpnianiaprzezkonkretneczeinternetoweokrelonegoutworuchronionego
prawem autorskim lub jego czci do pobierania poprzez internetow gied
wymiany, i tym samym dostawcy dostpu zostanie pozostawiony wybr co do
tego,jakichkonkretnierodkwtechnicznychuy,abyspenitozarzdzenie?
b)Czyobowizujetorwniewtedy,gdydostawcadostpumoespenizakazsdowy
faktycznietylkowtensposb,ezablokujeczeinternetowelubzabezpieczyje
hasem, lub te skontroluje ca komunikacj przekazywan przez to cze pod
ktem tego, czy okrelony utwr chroniony prawem autorskim jest ponownie
bezprawnie przekazywany, przy czym jest to pewne od samego pocztku, a nie
wychodzi na jaw dopiero w ramach postpowania egzekucyjnego lub
postpowaniaoukaranie?.
29.Postanowienieodsyajcezdnia18wrzenia2014r.wpynodosekretariatuTrybunau
wdniu3listopada2014r.Uwaginapimiezostayprzedooneprzezstronywpostpowaniu
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

6/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

gwnym,rzdpolskiorazKomisjEuropejsk.
30.StronywpostpowaniugwnymorazKomisjawziyudziawrozprawie,ktraodbya
siwdniu9grudnia2015r.
VAnaliza
31. Pytania prejudycjalne mona pogrupowa ze wzgldu na podnoszone w nich dwa
zagadnienia.
32. Z jednej strony w pytaniach od pierwszego do trzeciego sd odsyajcy zmierza do
ustalenia,czyprzedsibiorcatakijakwsprawiegwnej,bdcywramachswojejdziaalnoci
gospodarczej operatorem publicznej i bezpatnej sieci WiFi, jest objty zakresem stosowania
art.12dyrektywy2000/31.
33.Zdrugiejstrony,nawypadekgdybyart.12dyrektywy2000/31miazastosowanie,sd
odsyajcy w swoich pytaniach od czwartego do dziewitego zwraca si do Trybunau
o dokonanie wykadni przewidzianego w tym przepisie ograniczenia odpowiedzialnoci
usugodawcybdcegoporednikiem.
AWprzedmiociezakresustosowaniaart.12dyrektywy2000/31
34. W trzech pierwszych pytaniach sd odsyajcy zmierza w istocie do ustalenia, czy
przedsibiorc bdcego w ramach jego dziaalnoci gospodarczej operatorem publicznej
i bezpatnej sieci WiFi naley uwaa za podmiot wiadczcy usug polegajc na
zapewnianiu dostpu do sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy
2000/31.
35. Sd odsyajcy zadaje w tym wzgldzie dwa pytania, dotyczce z jednej strony
gospodarczego charakteru tej usugi, a z drugiej strony okolicznoci, e operator sieci WiFi
moe po prostu j publicznie udostpni, nie okrelajc siebie wyranie wobec potencjalnych
uytkownikwjakousugodawcy.
1.Usugaocharakterzegospodarczym(pytaniepierwsze)
36.Jelichodziopojcieusugi,art.2lit.a)dyrektywy2000/31odsyadoart.1ust.2
dyrektywy 98/34(10), ktry dotyczy kad[ej] usug[i] spoeczestwa informacyjnego, to
znaczy kad[ej] usug[i] normalnie wiadczon[ej] za wynagrodzeniem, na odlego, drog
elektroniczninaindywidualnedanieodbiorcyusug.
37. Warunek, aby dana usuga bya wiadczona normalnie za wynagrodzeniem, zosta
zaczerpnityzart.57TFUEiodzwierciedlautrwaloneworzecznictwiestwierdzenie,zgodnie
z ktrym tylko usugi o charakterze gospodarczym objte s postanowieniami traktatu FUE
dotyczcymirynkuwewntrznego(11).
38. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pojcie dziaalnoci gospodarczej i pojcie
wiadczeniausugwkontekcierynkuwewntrznegonaleyinterpretowaszeroko(12).
39. W tym wzgldzie sd odsyajcy zastanawia si nad gospodarczym charakterem
rozpatrywanegowiadczenia,wskazujcjednoczenie,ejegozdaniemzapewnianiedostpudo
Internetu, nawet bezpatne, stanowi dziaalno gospodarcz, poniewa zapewnianie takiego
dostpustanowinormalnieusugwiadczonzawynagrodzeniem.
40.Pragnzauway,ejakzostaowskazaneprzezsdodsyajcyoraz,zwyjtkiemSony
Music, przez wikszo stron i zainteresowanych, zapewnianie dostpu do Internetu stanowi
normalniedziaalnogospodarcz.Stwierdzenietodotyczytakezapewnianiatakiegodostpu
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

7/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

poprzezsieWiFi.
41. Moim zdaniem, jeli podmiot gospodarczy oferuje taki dostp publicznie w ramach
swojej dziaalnoci gospodarczej, nawet bezpatnie, wiadczy on jakkolwiek akcesoryjnie
wobecswojejgwnejdziaalnociusugocharakterzegospodarczym.
42.SamaokolicznobyciaoperatorempowszechniedostpnejsieciWiFiwzwizkuzinn
dziaalnocigospodarczwpisujesisirzeczywkontekstgospodarczy.
43.WtymwzgldziedostpdoInternetumoestanowiformmarketingupozwalajcna
przycignicie i przywizanie do siebie klientw. Skoro przyczynia si on do wykonywania
gwnej dziaalnoci, okoliczno, e usugodawca nie jest bezporednio wynagradzany przez
odbiorcw, nie jest decydujca. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przewidziany
w art. 57 TFUE warunek istnienia wiadczenia stanowicego odpowiednik gospodarczy nie
wymaga,abyzausugpaciybezporednioosobyzniejkorzystajce(13).
44.NieprzekonujemnieargumentspkiSonyMusic,wktrympodwaaonaokoliczno,
echodziousugoferowannormalniezawynagrodzeniem.
45.CoprawdadostpdoInternetujestczstobezpatnieoferowanywhotelachlubbarach,
niemniej jednak okoliczno ta nie wyklucza w aden sposb, e dane wiadczenie jest
zwizanezodpowiednikiemgospodarczymwczonymdocenyinnychusug.
46. Nie widz przyczyn, dla ktrych zapewnianie dostpu do Internetu w zwizku z inn
dziaalnocigospodarczmiaobybytraktowaneodmiennie.
47.WniniejszejsprawieT.McFaddenwskazuje,eudostpniaonsieWiFi,pocztkowo
podnazwmcfadden.de,abyzwrciuwagklientwokolicznychsklepwiprzechodniw
naswojeprzedsibiorstwospecjalizujcesiwsprzcieowietleniowyminaganiajcymoraz
zachciichdoodwiedzeniajegosklepulubwitrynyinternetowej.
48. Moim zdaniem zapewnianie dostpu do Internetu w tych okolicznociach odbywa si
wkontekciegospodarczym,nawetjelijestoferowanebezpatnie.
49. Ponadto, jakkolwiek z postanowienia odsyajcego wynika, e mniej wicej w czasie
wystpienia okolicznoci faktycznych sporu w postpowaniu gwnym T. Mc Fadden
prawdopodobniezmieninazwswojejsieciWiFinaFreiheitstattangst.de(wolnozamiast
strachu) w celu zamanifestowana swojego poparcia dla walki z nadzorem pastwowym nad
Internetem,tojednaksamataokolicznopozostajebezwpywunauznanietejdziaalnociza
gospodarcz. Zmiana nazwy sieci WiFi nie wydaje mi si decydujca, skoro chodzi
wkadymrazieosieuytkowanwlokaluprzedsibiorstwaT.McFaddena.
50.Cowicej,skoroT.McFaddenbyoperatorempublicznejsieciWiFiwramachswojego
przedsibiorstwa, nie ma potrzeby bada, czy zakres stosowania dyrektywy 2000/31 moe
obejmowa take tak dziaalno w zakresie uytkowania sieci, gdy jest ona pozbawiona
wszelkiegoinnegokontekstugospodarczego(14).
2.Usugapolegajcanazapewnianiudostpudosieci(pytaniadrugieitrzecie)
51. Pojcie usugi spoeczestwa informacyjnego obejmuje na mocy art. 12 ust. 1
dyrektywy 2000/31 wszelk dziaalno gospodarcz polegajc na zapewnianiu dostpu do
sieci telekomunikacyjnej, w tym uytkowanie publicznej sieci WiFi z dostpem do
Internetu(15).
52.Moimzdaniemterminzapewnianieoznaczajedynie,edanadziaalnopozwalana
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

8/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

dostpdopublicznejsieci,wpisujcjjednoczeniewkontekstgospodarczy.
53. Uznanie danej dziaalnoci za usug ma bowiem obiektywny charakter. Moim
zdaniem nie jest zatem niezbdne, aby dana osoba okrelaa si wobec odbiorcw jako
usugodawcaaniabywyraniepromowaaswojdziaalnoupotencjalnychklientw.
54. Co wicej, zgodnie z orzecznictwem dotyczcym art. 8 ust. 3 dyrektywy 2001/29
okoliczno wiadczenia usug poredniczcych naley rozumie szeroko i nie wymaga ona
istnienia stosunku umownego pomidzy usugodawc a uytkownikami(16). Pragn ponadto
zauway,ekwestiaistnieniastosunkwumownychpodlegawycznieprawukrajowemu.
55. Tymczasem z pytania sidmego wynika, e sd odsyajcy ma wtpliwoci co do tej
ostatniej kwestii ze wzgldu na okoliczno, i niemiecka wersja jzykowa art. 2 lit. b)
dyrektywy 2000/31, definiujcego pojcie usugodawcy (Diensteanbieter), odnosi si do
osoby, ktra wiadczy (anbietet) usug, z uyciem terminu, ktry moe by rozumiany
jakowymagajcyaktywnegopromowaniausugiwobecklientw.
56.Takierozumienieterminuwiadczy[usug],pozaokolicznoci,eniejestpoparte
przez inne wersje jzykowe(17), nie wydaje mi si uzasadnione w wietle orzecznictwa
dotyczcego art. 56 TFUE, opierajcego si na szerokiej wykadni pojcia usugi
iniezawierajcegowarunkuaktywnegopromowania(18).
3.Wniosekczciowy
57.Wobecpowyszychrozwaauwaam,eart.2lit.a)ib)orazart.12ust.1dyrektywy
2000/31 naley interpretowa w ten sposb, i maj one zastosowanie do osoby bdcej
akcesoryjnie wobec swojej gwnej dziaalnoci gospodarczej operatorem publicznej
ibezpatnejsieciWiFizczeminternetowym.
BWykadniaart.12dyrektywy2000/31
1.Uwagiwstpne
58. Z uwagi na ich zoono, zagadnienie podniesione w pytaniach od czwartego do
dziewitegochciabymusystematyzowa.
59. Pytania czwarte i pite, ktre proponuj rozpatrze cznie, dotycz zakresu
odpowiedzialnoci podmiotu wiadczcego usug zwykego przekazu, jaki wynika z art. 12
ust.1i3dyrektywy2000/31.
60. Sd odsyajcy zastanawia si w szczeglnoci nad moliwoci wydania, wobec
usugodawcy bdcego porednikiem, nakazu sdowego, zasdzenia odszkodowania oraz
zapaty kosztw pozasdowych i kosztw postpowania w przypadku naruszenia prawa
autorskiego popenionego przez osob trzeci. Ponadto zmierza on do ustalenia, czy sd
krajowy moe nakaza usugodawcy bdcemu porednikiem powstrzymanie si od dziaa
umoliwiajcychosobomtrzecimpopenianiedanegonaruszenia.
61. W razie gdyby wobec usugodawcy bdcego porednikiem nie przysugiway adne
skuteczne rodki, sd odsyajcy zastanawia si nad moliwoci ograniczenia zakresu art. 12
dyrektywy2000/31woparciuoodpowiedniezastosowaniewarunkuprzewidzianegowart.14
ust. 1 lit. b) teje dyrektywy (pytanie szste) lub w oparciu o inne, niewynikajce z treci
dyrektywy,warunki(pytaniasidmeisme).
62. Pytanie dziewite dotyczy natomiast granic nakazu sdowego, jaki moe zosta
orzeczonywobecusugodawcybdcegoporednikiem.Abyudzielinatopytanieuytecznej
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1751

9/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

odpowiedzi, naley odnie si nie tylko do art. 12 i 15 dyrektywy 2000/31, ale take do
przepiswdotyczcychnakazwsdowychzamieszczonychwdyrektywach2001/29i2004/48
w dziedzinie ochrony wasnoci intelektualnej, jak rwnie do praw podstawowych lecych
upodstawrwnowagiwprowadzonejprzezogtychprzepisw.
2.Zakresodpowiedzialnociusugodawcybdcegoporednikiem(pytaniaczwarteipite)
63. Artyku 12 ust. 1 dyrektywy 2000/31 ogranicza odpowiedzialno podmiotu
wiadczcego usug zwykego przekazu za bezprawn dziaalno inicjowan przez osob
trzeciwodniesieniudoprzekazywanychinformacji.
64.Jakwynikazpraclegislacyjnychdotegoaktuustawodawczego,omawianeograniczenie
obejmujewsposbhoryzontalnywszelkieformyodpowiedzialnocizabezprawndziaalno
kadego rodzaju. Chodzi wic o odpowiedzialno zarwno karn lub administracyjn, jak
i cywiln, oraz o odpowiedzialno zarwno bezporedni, jak i wtrn za czyny popenione
przezosobytrzecie(19).
65.Zgodniezart.12ust.1lit.a)c)dyrektywy2000/31dziaanietegoograniczeniazaley
od spenienia trzech kumulatywnych warunkw stanowicych, e podmiot wiadczcy usug
zwykegoprzekazuniejestinicjatoremprzekazu,eniewybieraonodbiorcyprzekazuoraze
niewybieraorazniemodyfikujeinformacjizawartychwprzekazie.
66. W ten sposb zgodnie z motywem 42 dyrektywy 2000/31 wyczenia w dziedzinie
odpowiedzialnocidotyczjedyniedziaalnociczystotechnicznej,automatycznejibiernej,co
oznacza, e usugodawca nie posiada wiedzy o informacjach przekazywanych lub
przechowywanychanikontrolinadnimi.
67.Pytaniazadaneprzezsdodsyajcyopartesnazaoeniu,ewarunkiteswniniejszej
sprawiespenione.
68.Pragnzauway,ezcznejlekturyust.1i3art.12dyrektywy2000/31wynika,i
przepisy te ograniczaj odpowiedzialno usugodawcy bdcego porednikiem za
przekazywaneinformacje,aleniechronigoprzednakazamisdowymi.
69.Podobnie,zgodniezmotywem45dyrektywy2000/31ograniczeniaodpowiedzialnoci
usugodawcwbdcychporednikaminiemajwpywunamoliwodochodzeniaroszczeo
zaniechanienarusze,ktremogwszczeglnociprowadzidowydaniaorzeczesdwlub
decyzji organw administracyjnych wymagajcych przerwania wszelkiego naruszenia lub
zapobieeniamu.
70.Artyku12dyrektywy2000/31,odczytywanywcaoci,wprowadzazatemrozrnienie
pomidzy powdztwami odszkodowawczymi a powdztwami zmierzajcymi do uzyskania
nakazwsdowych,ktrenaleywzipoduwagprzywyznaczaniugranicodpowiedzialnoci
okrelonychwtymartykule.
71.Wniniejszejsprawiesdodsyajcyzastanawiasinadmoliwociorzeczeniawobec
usugodawcy bdcego porednikiem z tytuu jego odpowiedzialnoci poredniej
(Strerhaftung)rodkwwynikajcychznastpujcychda:
nakazu sdowego, ktrego wykonanie jest zabezpieczone grzywn, zmierzajcego do
niedopuszczenia, aby osoby trzecie naruszay prawa do konkretnego chronionego
utworu
zasdzeniaodszkodowania
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

10/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

zwrotu kosztw wezwania do zaniechania naruszenia, mianowicie kosztw


pozasdowych zwizanych z wezwaniem do zaniechania naruszenia stanowicym
obowizkow czynno poprzedzajc wniesienie powdztwa z zamiarem uzyskania
nakazusdowego,oraz
zasdzeniakosztwpostpowaniaprzedsdemwramachpowdztwazmierzajcegodo
uzyskanianakazusdowegoizasdzeniaodszkodowania.
72.Sdodsyajcysamuwaa,enamocyart.12ust.1dyrektywy2000/31T.McFadden
nie moe zosta obciony odpowiedzialnoci wobec spki Sony Music w odniesieniu do
caocijejdazewzgldunato,iniejestodpowiedzialnyzainformacjeprzekazywaneprzez
osobytrzecie.Wtymwzgldzieprzeanalizujwpierwszejkolejnocimoliwodochodzenia
roszcze pieninych, w niniejszej sprawie roszczenia odszkodowawczego, zwrotu kosztw
pozasdowych i zwrotu kosztw postpowania, a w drugiej kolejnoci moliwo dania
wydanianakazusdowego,ktregowykonaniejestzabezpieczonegrzywn.
a)Roszczenieodszkodowawczeiinneroszczeniapienine
73.Pragnprzypomnie,eart.12ust.1dyrektywy2000/31ograniczaodpowiedzialno
cywiln usugodawcy bdcego porednikiem, wyczajc wszelkie powdztwo
odszkodowawczeopartenajakiejkolwiekformieodpowiedzialnocicywilnej(20).
74.Moimzdaniemtoograniczenieobejmujenietylkodanieodszkodowawcze,aletake
wszelkie inne dania pienine wymagajce stwierdzenia odpowiedzialnoci za naruszenie
prawa autorskiego w odniesieniu do przekazywanych informacji, takie jak dania dotyczce
zwrotukosztwpozasdowychlubkosztwpostpowania.
75. W tym wzgldzie nie jestem przekonany o trafnoci argumentu Sony Music, zgodnie
z ktrym suszne byoby obcienie kosztami wynikajcymi z naruszenia osoby, ktra je
popenia.
76.Namocyart.12dyrektywy2000/31podmiotwiadczcyusugzwykegoprzekazunie
moezostaobcionyodpowiedzialnocizanaruszenieprawaautorskiegowodniesieniudo
przekazywanychinformacji.Cozatymidzie,niemonagoobciykosztamipozasdowymi
anikosztamipostpowaniaprzedsdemzwizanymiztakimnaruszeniem,ktregoniemona
muprzypisa.
77. Pragn ponadto zauway, e obcienie kosztami pozasdowymi oraz kosztami
postpowania zwizanymi z takim naruszeniem mogoby podway cel, do ktrego zmierza
art.12dyrektywy2000/31,aktrypolegananieograniczaniuniepotrzebniewykonywaniadanej
dziaalnoci. Obcienie kosztami wezwania do zaniechania naruszenia i kosztami
postpowania ma potencjalnie ten sam penalizujcy skutek co orzeczenie obowizku zapaty
odszkodowaniaimoewtensposbbyprzeszkodwrozwojuusugporedniczcych.
78.Coprawdaart.12ust.3dyrektywy2000/31przewidujemoliwonaoeniaprzezsd
lub organ administracji na usugodawc bdcego porednikiem pewnych obowizkw
wnastpstwiepopenionegonaruszenia,wszczeglnocipoprzeznakazsdowy.
79. Jednake w kontekcie art. 12 ust. 1 tej dyrektywy orzeczenie sdowe ani decyzja
administracyjna, ktre nakadaj na usugodawc pewne obowizki, nie mog by oparte na
stwierdzeniu odpowiedzialnoci tego ostatniego. Usugodawca bdcy porednikiem nie moe
zosta obciony odpowiedzialnoci za niezapobieenie ewentualnemu naruszeniu z wasnej
inicjatywy ani za naruszenie obowizku bonus pater familias. Nie moe zosta uznany za
odpowiedzialnego,zanimniezostanienaniegonaoonyszczeglnyobowizekprzewidziany
wart.12ust.3dyrektywy2000/31.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

11/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

80. W niniejszej sprawie moim zdaniem art. 12 ust. 1 dyrektywy 2000/31 stoi zatem na
przeszkodziezasdzeniuodusugodawcybdcegoporednikiemnietylkoodszkodowania,ale
takezwrotukosztwwezwaniadozaniechanianaruszeniaikosztwpostpowaniawzwizku
z naruszeniem prawa autorskiego popenionym przez osob trzeci w odniesieniu do
przekazywanychinformacji.
b)Nakazsdowy
81. Obowizek przewidzenia przez pastwa czonkowskie nakazu sdowego wobec
usugodawcy bdcego porednikiem wynika z art. 8 ust. 3 dyrektywy 2001/29, a take
zprzepisuwistocieidentycznegozawartegowart.11zdanietrzeciedyrektywy2004/48.
82.Moliwowydanianakazusdowegowobecporednika,dostawcydostpudoInternetu,
ktregousugiswykorzystywaneprzezosobtrzecidonaruszeniaprawautorskichlubpraw
pokrewnych,wynikatakezorzecznictwadotyczcegotychdwchdyrektyw(21).
83. Dyrektywa 2001/29 zgodnie z jej motywem 16 nie narusza przepisw zawartych
wdyrektywie2000/31.Niemniejjednaknamocyart.12ust.3dyrektywy2000/31ograniczenie
odpowiedzialnoci usugodawcy bdcego porednikiem nie ma natomiast wpywu na
moliwo dochodzenia roszcze o zaniechanie zmierzajcych do tego, aby ten porednik
przerwanaruszenielubmuzapobieg(22).
84. Wynika z tego, e art. 12 ust. 1 i 3 dyrektywy 2000/31 nie sprzeciwia si orzeczeniu
nakazusdowegowobecpodmiotuwiadczcegousugzwykegoprzekazu.
85. Ponadto warunki i zasady wydania takich nakazw sdowych objte s prawem
krajowym(23).
86. Pragn jednak przypomnie, e na mocy art. 12 ust. 1 dyrektywy 2000/31 wydanie
nakazu sdowego nie moe wymaga stwierdzenia odpowiedzialnoci cywilnej usugodawcy
bdcego porednikiem, bez wzgldu na jej form, za naruszenia prawa autorskiego
dokonanegowodniesieniudoprzekazywanychinformacji.
87.Ponadtoart.12tejdyrektywy,wzwizkuzinnymiwaciwymiprzepisamiprawaUnii,
okrela pewien zakres tych nakazw sdowych, ktry zbadam w ramach analizy dziewitego
pytaniaprejudycjalnego.
c)Sankcjatowarzyszcanakazowisdowemu
88.Wceluudzieleniauytecznejodpowiedzinazadanepytanianaleyjeszczeustali,czy
art. 12 dyrektywy 2000/31 ogranicza odpowiedzialno usugodawcy bdcego porednikiem
ztytuusankcjizanaruszenienakazusdowego.
89. Z postanowienia odsyajcego wynika, e wykonanie nakazu sdowego rozwaanego
w postpowaniu gwnym byoby zabezpieczone grzywn mogc wynosi do 250 000 EUR,
z moliwoci zamiany na kar pozbawienia wolnoci. Zastosowanie tych rodkw dotyczy
przypadkwniewykonaniatakiegonakazu.
90. W tym wzgldzie uwaam, e o ile art. 12 ust. 1 dyrektywy 2000/31 wyklucza
jakiekolwiek orzeczenie wobec usugodawcy bdcego porednikiem rodkw w zwizku
znaruszeniemprawaautorskiegowodniesieniudoprzekazywanychinformacji,otyleprzepis
tennieograniczajegoodpowiedzialnocizanaruszenienakazusdowegowydanegowzwizku
ztymnaruszeniem.
91.Skorochodzioodpowiedzialnoakcesoryjnwobecpowdztwaozaniechanie,ktrej
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

12/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

cel ogranicza si do zapewnienia skutecznoci tego nakazu sdowego, jest ona objta art. 12
ust. 3 dyrektywy 2000/31, zgodnie z ktrym sd moe zobowiza usugodawc bdcego
porednikiemdoprzerwanianaruszenialubzapobieeniamu.
d)Wniosekczciowy
92. Uwzgldniajc powysze, uwaam, e art. 12 ust. 1 i 3 dyrektywy 2000/31 stoi na
przeszkodzie orzeczeniu wobec podmiotu wiadczcego usug zwykego przekazu rodkw
wynikajcych z jakiegokolwiek dania wymagajcego stwierdzenia odpowiedzialnoci
cywilnejtegopodmiotu.Przepiswsprzeciwiasiwiczasdzeniuodusugodawcybdcego
porednikiem nie tylko odszkodowania, ale take zwrotu kosztw wezwania do zaniechania
naruszenia i kosztw postpowania w zwizku z naruszeniem prawa autorskiego dokonanym
przezosobtrzeciwodniesieniudoprzekazywanychinformacji.Tensamprzepisniestoina
przeszkodziewydaniunakazusdowego,ktregowykonaniejestzabezpieczonegrzywn.
3. Ewentualne dodatkowe warunki dotyczce ograniczenia odpowiedzialnoci (pytania od
szstegodosmego)
93. Pragn zauway, e w swoich pytaniach szstym, sidmym i smym sd odsyajcy
wydaje si wychodzi z zaoenia, zgodnie z ktrym art. 12 dyrektywy 2000/31 wyklucza
wszelkie powdztwo przeciwko usugodawcy bdcemu porednikiem. Zastanawia si on
w konsekwencji nad zgodnoci takiej sytuacji z waciw rwnowag pomidzy rnymi
cierajcymisiinteresami,wymienionwmotywie41dyrektywy2000/31.
94. To najwyraniej z tego powodu sd odsyajcy zwraca si do Trybunau z pytaniem
omoliwoograniczeniazakresuart.12dyrektywy2000/31zaporednictwemodpowiedniego
zastosowania warunku przewidzianego w art. 14 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2000/31 (pytanie
szste) lub poprzez dodanie innego warunku nieprzewidzianego w teje dyrektywie (pytania
sidmeisme).
95. Zastanawiam si, czy te pytania prejudycjalne nie strac na znaczeniu, w razie gdyby
Trybuna orzek, zgodnie z moj propozycj, e art. 12 dyrektywy 2000/31 pozwala co do
zasadynawydanienakazusdowegowobecusugodawcybdcegoporednikiem.
96. W kadym razie uwaam, e na niniejsze pytania, w zakresie, w jakim zakadaj one
moliwo ograniczenia stosowania art. 12 dyrektywy 2000/31 poprzez pewne dodatkowe
warunki,naleyodrazuudzieliodpowiedziprzeczcej.
97.Artyku12ust.1lit.a)c)dyrektywy2000/31poddajeograniczenieodpowiedzialnoci
podmiotu wiadczcego usug zwykego przekazu pewnym kumulatywnym, jednak
wymienionym enumeratywnie warunkom(24). Dodanie innych warunkw do stosowania tego
przepisuwydajemisiwykluczonezewzgldunajegowyranebrzmienie.
98.Jelizatemchodziopytanieszste,dotyczcemoliwociodpowiedniegozastosowania
warunkuprzewidzianegowart.14ust.1lit.b)dyrektywy2000/31,pragnzauway,eprzepis
ten przewiduje, i podmiot wiadczcy usug hostingu nie jest odpowiedzialny za
przechowywaneinformacje,podwarunkiemepodejmujeniezwocznieodpowiedniedziaania
wceluichusunicialubuniemoliwieniadostpudonich,gdytylkodowiesiobezprawnym
dziaaniu.
99.Pragnwtymwzgldzieprzypomnie,eart.1214dyrektywy2000/31dotycztrzech
odrbnych kategorii dziaalnoci i poddaj ograniczenie odpowiedzialnoci usugodawcy
rnym warunkom z uwzgldnieniem charakteru kadej konkretnej dziaalnoci. Skoro
odpowiedniestosowanieskutkowaobyzrwnaniemwarunkwodpowiedzialnocidotyczcych
tych dziaalnoci, jasno rozrnionych przez prawodawc, jest ono sprzeczne z systematyk
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

13/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

tychprzepisw.
100. Jest tak zatem tym bardziej w postpowaniu gwnym, poniewa jak zauwaa Komisja,
czynnozwykegoprzekazuuregulowanawart.12dyrektywy2000/31,ktraograniczasido
przekazywania informacji, odrnia si poprzez swj charakter od czynnoci uregulowanej
w art. 14 teje dyrektywy, polegajcej na przechowywaniu informacji dostarczonych przez
usugobiorc.Taostatniaczynnowymagapewnegostopniauczestnictwawprzechowywaniu
informacji,awicpewnegostopniakontroli,nacowskazujehipotezazawartawart.14ust.1
lit.b)dyrektywy2000/31,zgodniezktrniejestwykluczone,epodmiotwiadczcyusug
przechowywaniadowiesiookolicznociachwskazujcychnabezprawndziaalnooraze
powinienzadziaawtymwzgldziezwasnejinicjatywy.
101.Jelichodziopytaniasidmeisme,sdodsyajcyzastanawiasinadtym,czywarunki
przewidzianewart.12ust.1dyrektywy2000/31,ataketewynikajcezdefinicjizawartych
wart.2lit.a),b)id)tejedyrektywymogzostauzupenioneinnyminiepisanymiwarunkami.
102. Z postanowienia odsyajcego wynika, e dodatkowym warunkiem mgby by na
przykadwymgcisegozwizkupomidzygwndziaalnocigospodarczazapewnianiem
bezpatnegodostpudoInternetuwramachtejdziaalnoci.
103. Pragn przypomnie, e z brzmienia art. 12 ust. 1 dyrektywy 2000/31 wynika, i trzy
warunki dotyczce stosowania tego przepisu zostay wymienione enumeratywnie. W zakresie,
wjakimniniejszepytaniadotyczwykadnipojusugiidziaalnocigospodarczej,pozwol
sobieodesadoanalizydotyczcejtrzechpierwszychpyta(25).
104. W wietle tych uwag jestem zdania, e warunki przewidziane w art. 12 ust. 1 lit. a)c)
dyrektywy 2000/31 s wymienione enumeratywnie i nie pozostawiaj miejsca dla
odpowiedniegostosowaniawarunkuprzewidzianegowart.14ust.1lit.b)tejedyrektywyani
innychdodatkowychwarunkw.
4.Zakresnakazusdowego(pytaniedziewite)
105.WpytaniudziewitymsdodsyajcyzwracasidoTrybunauowyjanienie,czyart.12
ust. 1 dyrektywy 2000/31, biorc pod uwag inne przepisy prawa Unii towarzyszce jego
stosowaniu, stoi na przeszkodzie wydaniu nakazu sdowego nakazujcego usugodawcy
bdcemu porednikiem powstrzymanie si w przyszoci od umoliwiania osobom trzecim
naruszaniaokrelonegochronionegoutworupoprzezczeinternetowetegousugodawcy,jeli
nakaz ten umoliwia usugodawcy wybr rodkw technicznych, jakie naley zastosowa
[pytanie dziewite lit. a)]. Zastanawia si on ponadto, czy taki nakaz sdowy jest zgodny
zomawianymprzepisem,jelizostaoodpocztkuustalone,eadresatbdziemgwpraktyce
zastosowa si do tego nakazu sdowego jedynie poprzez blokad cza internetowego,
zabezpieczeniegohasemlubbadaniecaejkomunikacjiprzekazywanejprzeztocze[pytanie
dziewitelit.b)].
a)Granicenakazusdowego
106.Jakwynikazmojejanalizypytaczwartegoipitego,art.12dyrektywy2000/31niestoi
codozasadynaprzeszkodziewydawaniunakazwsdowychtakichjakprzewidzianewart.8
ust. 3 dyrektywy 2001/29 i art. 11 zdanie trzecie dyrektywy 2004/48 wobec podmiotu
wiadczcegousugzwykegoprzekazu.
107. Wydajc taki nakaz, sd krajowy powinien jednak uwzgldni ograniczenia wynikajce
ztychprzepisw.
108. W tym wzgldzie rodki przewidziane w zastosowaniu art. 8 ust. 3 dyrektywy 2001/29
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

14/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

i art. 11 zdanie trzecie dyrektywy 2004/48 powinny, z uwzgldnieniem art. 3 tej ostatniej
dyrektywy, by sprawiedliwe i suszne, nie mog by nadmiernie skomplikowane czy
kosztowneanitepocigazasobnierozsdnychograniczeczasowychczynieuzasadnionych
opnie.Powinnyonetakebyskuteczne,proporcjonalneiodstraszajce,istosowanewtaki
sposb,abyzapobiectworzeniuograniczehandluprowadzonegozgodniezprawemizapewni
zabezpieczenia przed ich naduywaniem(26). Wydanie nakazu sdowego wymaga ponadto
wywaeniaintereswzainteresowanychstron(27).
109. Co wicej, biorc pod uwag, e stosowanie dyrektywy 2001/29 nie moe narusza
stosowania dyrektywy 2000/31, sd krajowy, wydajc nakaz sdowy wobec podmiotu
wiadczcego usug zwykego przekazu, powinien uwzgldni ograniczenia wynikajce z tej
ostatniejdyrektywy(28).
110.Wtymwzgldziezart.12ust.3iart.15ust.1dyrektywy2000/31wynika,eobowizki
naoone na tego usugodawc w ramach powdztwa o zaniechanie powinny zmierza do
przerwania naruszenia lub zapobieenia okrelonemu naruszeniu i nie mog obejmowa
oglnegoobowizkuwzakresienadzoru.
111. Przy stosowaniu tych przepisw naley rwnie uwzgldni zasady i prawa podstawowe
chronionewprawieUnii,wszczeglnociwolnowypowiedziiinformacji,atakewolno
prowadzeniadziaalnocigospodarczej,ustanowioneodpowiedniowart.11i16karty(29).
112. Skoro ograniczenia tych praw podstawowych zostay wprowadzone w celu wdroenia
prawa do ochrony wasnoci intelektualnej, ustanowionego w art. 17 ust. 2 karty, ich ocena
wymaga poszukiwania waciwej rwnowagi pomidzy cierajcymi si prawami
podstawowymi(30).
113. Mechanizmy umoliwiajce znalezienie tej rwnowagi s z jednej strony zawarte
w samych dyrektywach 2001/29 i 2000/31, jako e przewiduj one pewne granice rodkw
skierowanychdoporednika.Zdrugiejstronymechanizmytepowinnywynikazestosowania
prawakrajowego(31), w szczeglnoci z uwagi na to, e prawo to okrela szczeglne zasady
dotyczceroszczeozaniechanie.
114.Wtymwzgldziedoorganwisdwpastwczonkowskichnaleynietylkodokonanie
wykadni ich prawa krajowego w sposb zgodny z omawianymi dyrektywami, ale take
nieopieraniesinatakiejwykadnitychdyrektyw,ktrakolidowaabyzmajcymizastosowanie
prawamipodstawowymi(32).
115. W obliczu tych rozwaa sd krajowy, wydajc nakaz sdowy wobec usugodawcy
bdcegoporednikiem,zobowizanyjestsiupewni,e:
rozpatrywane rodki s zgodne z art. 3 dyrektywy 2004/48, a w szczeglnoci e s
skuteczne,proporcjonalneiodstraszajce,
majonenaceluprzerwanieokrelonegonaruszenialubzapobieeniemuiniepocigaj
zasoboglnegoobowizkuwzakresienadzoruzgodniezart.12ust.3iart.15ust.1
dyrektywy2000/31,
stosowanie tych przepisw, a take innych zasad przewidzianych na mocy prawa
krajowego, zapewnia waciw rwnowag pomidzy majcymi zastosowanie prawami
podstawowymi, w szczeglnoci chronionymi z jednej strony przez art. 11 i 16,
azdrugiejstronyprzezart.17ust.2karty.
b)Zgodnooglniesformuowanegonakazusdowego
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

15/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

116. Sd odsyajcy zmierza do ustalenia, czy art. 12 dyrektywy 2000/31 nie stoi na
przeszkodzie oglnie sformuowanemu nakazowi sdowemu, pozostawiajcemu adresatowi
moliwowyborukonkretnychrodkw,jakienaleyzastosowa.
117. I tak, rodek rozwaany w postpowaniu gwnym polega na nakazaniu usugodawcy
bdcemu porednikiem powstrzymania si w przyszoci od umoliwiania osobom trzecim
udostpnianiaprzezkonkretneczeinternetoweokrelonegochronionegoutworudopobrania
poprzezinternetowgiedwymiany.Kwestiawyborurodkwtechnicznychpozostajeotwarta.
118. Pragn zauway, e nakaz sformuowany oglnie, bez przewidzenia konkretnych
rodkw, stanowi potencjalnie rdo znacznej niepewnoci prawnej dla adresata. Moliwo
wykazania przez adresata w postpowaniu dotyczcym zarzucanego naruszenia tego nakazu
sdowego, e podj on wszelkie rozsdne rodki, nie moe w peni wyeliminowa tej
niepewnoci.
119.Ponadto,zuwaginato,ewybrwaciwychrodkw,jakienaleyzastosowa,wymaga
poszukiwania waciwej rwnowagi pomidzy rnymi prawami podstawowymi, rol t
powinien odgrywa sd i nie moe ona by w caoci przeniesiona na adresata nakazu
sdowego(33).
120. Co prawda Trybuna orzek ju, e nakaz sdowy skierowany do dostawcy dostpu do
Internetu pozostawiajcy swojemu adresatowi okrelenie konkretnych rodkw, jakie naley
zastosowa,jestcodozasadyzgodnyzprawemUnii(34).
121. Rozwizanie to oparte jest w szczeglnoci na przekonaniu, zgodnie z ktrym nakaz
sdowy sformuowany oglnie ma t przewag, e umoliwia swojemu adresatowi wybr
rodkw,ktresnajlepiejdostosowanedojegozasobwimoliwociiktreszgodnezjego
innymiobowizkamiwynikajcymizprzepisw(35).
122. Nie wydaje mi si jednak, e rozumowanie to mona zastosowa odpowiednio do
przypadku, takiego jak w postpowaniu gwnym, w ktrym samo istnienie waciwych
rodkw,ktrenaleypodj,podlegadyskusji.
123. Moliwo wyboru najlepiej dostosowanych rodkw moe w pewnych sytuacjach by
zgodnazinteresemadresatanakazusdowego,jednakniejesttakwsytuacji,gdywybrtenjest
rdem niepewnoci prawnej. W takich okolicznociach pozostawienie w caoci po stronie
adresata odpowiedzialnoci za wybr waciwych rodkw, jakie naley zastosowa,
podwaaobyrwnowagpomidzywchodzcymiwgrprawamiiinteresami.
124.Uwaamzatem,ejakkolwiekart.12ust.3dyrektywy2000/31iart.8ust.3dyrektywy
2001/29 nie stoj co do zasady na przeszkodzie wydaniu nakazu sdowego pozostawiajcego
jego adresatowi wybr konkretnych rodkw, jakie naley zastosowa, to jednak do sdu
krajowego,doktregowniesionodaniewydanianakazusdowego,naleyupewnieniesi,e
istniejwaciwerodki,zgodnezograniczeniamiwynikajcymizprawaUnii.
c)ZgodnozprawemUniirodkwrozwaanychwniniejszejsprawie
125. Sd odsyajcy zmierza nastpnie do ustalenia, czy trzy rodki wymienione w pytaniu
dziewitym lit. b), mianowicie blokada cza internetowego, zabezpieczenie go hasem lub
kontrola caej komunikacji przekazywanej przez to cze, mog zosta uznane za zgodne
zdyrektyw2000/31.
126. W tym wzgldzie, o ile stosowanie ogranicze wynikajcych z dyrektyw 2001/29
i 2000/31, a take wymogu waciwej rwnowagi pomidzy prawami podstawowymi naley
w konkretnym przypadku do sdu krajowego, o tyle Trybuna moe udzieli uytecznych
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

16/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

wskazwek.
127. I tak, w wyroku Scarlet Extended(36) Trybuna orzek, e waciwe przepisy dyrektyw
2001/29 i 2000/31 z uwzgldnieniem majcych zastosowanie praw podstawowych stoj na
przeszkodzie skierowanemu do dostawcy dostpu do Internetu nakazowi wdroenia systemu
filtrowania, stosujcemu si do wszystkich pocze elektronicznych, wobec wszystkich jego
klientw,wcelachzapobiegawczychnawycznykosztdostawcyibezograniczewczasie.
128. W wyroku SABAM(37) Trybuna orzek, e omawiane przepisy prawa Unii stoj na
przeszkodzie analogicznemu nakazowi skierowanemu do podmiotu wiadczcego usugi
hostingowe.
129. W wyroku UPC Telekabel Wien(38) Trybuna orzek, e przepisy te nie stoj na
przeszkodzie,podpewnymiwarunkami,rodkowinakazujcemudostawcydostpudoInternetu
zablokowanieuytkownikomdostpudookrelonejstronyinternetowej.
130. Uwaam, e w niniejszej sprawie od razu narzuca si niezgodno z prawem Unii
pierwszegoitrzeciegozerodkwwymienionychprzezsdodsyajcy.
131.rodeknakazujcyzablokowanieczainternetowegojestwoczywistysposbniezgodny
z wymogiem waciwej rwnowagi pomidzy prawami podstawowymi, poniewa narusza on
istotntreprawadowolnociprowadzeniadziaalnocigospodarczejprzysugujcegoosobie,
ktrachobyjedynieakcesoryjnieprowadzidziaalnogospodarczpolegajcnadostarczaniu
dostpudoInternetu(39).Takirodekbybyprzytymsprzecznyzart.3dyrektywy2004/48,na
mocy ktrego sd wydajcy nakaz powinien czuwa nad tym, aby orzekane rodki nie
prowadziydotworzeniaograniczehandluprowadzonegozgodniezprawem(40).
132. Jeli chodzi o rodek nakazujcy wacicielowi cza internetowego kontrolowanie
wszelkiej komunikacji przekazywanej przez to cze, rodek taki jest w sposb oczywisty
sprzeczny z zakazem nakadania oglnego obowizku w zakresie nadzoru, przewidzianym
w art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31. W celu ustanowienia obowizku nadzoru majcego
zastosowanie do przypadkw szczeglnych(41), dopuszczalnego na mocy tego przepisu,
rozpatrywanyrodeknaleybowiemograniczycodoprzedmiotuiokresutrwanianadzoru,co
nie ma miejsca w przypadku rodka polegajcego na kontrolowaniu caej komunikacji
przekazywanejprzezsie(42).
133. Niniejsza dyskusja koncentruje si wic na drugiej hipotezie, dotyczcej ustalenia, czy
operator publicznej sieci WiFi moe zosta zobowizany w drodze nakazu sdowego do
zabezpieczeniadostpudoswojejsieci.
d)ZgodnoobowizkuzabezpieczeniasieciWiFi
134. Omawiana kwestia wie si z prowadzon w kilku pastwach czonkowskich dyskusj
dotyczc stosownoci obowizku zabezpieczenia sieci WiFi w celu ochrony wasnoci
intelektualnej(43).Dyskusjatadotyczywszczeglnociosb,ktreabonujdostpdoInternetu
izapewniajtendostposobomtrzecim,oferujcpubliczniedostpdoInternetupoprzezswoj
sieWiFi.
135. Chodzi zreszt o aspekt dyskutowany w ramach procesu ustawodawczego toczcego si
w Niemczech, zainicjowanego w ramach rzdowej Digital Agenda(44), zmierzajcej do
wyjanieniaregulacjiodpowiedzialnocioperatorwpublicznychsieciWiFiwceluuczynienia
tejdziaalnocibardziejatrakcyjn(45).
136. Jakkolwiek dyskusja ta koncentruje si na poredniej odpowiedzialnoci w prawie
niemieckim (Strerhaftung), podniesione kwestie maj potencjalnie szersze zastosowanie,
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

17/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

biorc pod uwag okoliczno, e prawo krajowe niektrych innych pastw czonkowskich
take zawiera instrumenty pozwalajce na obcienie odpowiedzialnoci waciciela cza
internetowego ze wzgldu na niepodjcie waciwych rodkw zabezpieczajcych w celu
uniemoliwieniaewentualnychnaruszedokonywanychprzezosobytrzecie(46).
137. Pragn zauway, e obowizek zabezpieczenia dostpu do takiej sieci potencjalnie
napotykanaszeregzastrzeenaturyprawnej.
138. W pierwszej kolejnoci wprowadzenie obowizku zabezpieczenia podwaa potencjalnie
model handlowy przedsibiorstw oferujcych dostp do Internetu akcesoryjnie wobec swoich
innychusug.
139. Z jednej strony bowiem niektre z tych przedsibiorstw nie bd ju skonne do
oferowaniatejdodatkowejusugi,jelibdzieonapocigaazasobinwestycjeiograniczenia
regulacyjnezwizanezzabezpieczeniemsieciizarzdzaniemuytkownikami.Zdrugiejstrony
niektrzy odbiorcy tej usugi, na przykad klienci fast foodu lub sklepu, zrezygnuj z jej
uywania, jeli bdzie obwarowana systematycznym obowizkiem podania swojej tosamoci
iwprowadzeniahasa.
140.Wdrugiejkolejnocipragnzauway,enaoenieobowizkuzabezpieczeniasieciWiFi
oznaczadlaoperatorwtejsieci,zamierzajcychoferowadostpdoInternetuswoimklientom
orazpublicznie,koniecznoidentyfikacjiuytkownikwiprzechowywaniaichdanych.
141. W tym wzgldzie Sony Music wskazuje w swoich uwagach na pimie, e aby mc
przypisa naruszenie zarejestrowanemu uytkownikowi, operator sieci WiFi powinien
przechowywaadresyIPiportyzewntrzne,przezktrezarejestrowanyuytkownikustanowi
poczeniainternetowe.IdentyfikacjauytkownikasieciWiFiodpowiadawistocieprzypisaniu
adreswIPprzezdostawcdostpu.OperatorsieciWiFimgbywicposuysisystemem
informatycznym, ktry zdaniem Sony Music nie jest zbyt kosztowny, pozwalajcym na
rejestracjiidentyfikacjuytkownikw.
142. Pragn zauway, e obowizki rejestrowania uytkownikw i przechowywania
prywatnych danych s charakterystyczne dla regulacji dotyczcych dziaalnoci operatorw
sieci telekomunikacyjnych i innych dostawcw dostpu do Internetu. Naoenie takich
administracyjnychwymogwwydajemisinatomiastwyranienieproporcjonalne,jelichodzi
o osoby oferujce swoim klientom lub potencjalnym klientom poprzez sie WiFi dostp do
Internetuwsposbakcesoryjnywobecichgwnejdziaalnoci.
143. W trzeciej kolejnoci, jakkolwiek obowizek zabezpieczenia sieci WiFi w ramach
szczeglnego nakazu sdowego nie jest sam w sobie rwnowany oglnemu obowizkowi
nadzorowaniainformacjilubaktywnegoposzukiwaniafaktwiokolicznociwskazujcychna
bezprawndziaalno,zakazanemunamocyart.15dyrektywy2000/31,tojednakuoglnienie
obowizku identyfikowania i rejestrowania uytkownikw moe prowadzi do systemu
odpowiedzialnoci usugodawcw bdcych porednikami, ktry nie bdzie ju zgodny z tym
przepisem.
144.Wramachciganianaruszeprawaautorskiegozabezpieczeniesieciniejestbowiemcelem
samymwsobie,alestanowijedyniewstpnyrodekpozwalajcyoperatorowinasprawowanie
pewnejkontrolinadczynnociamidokonywanymiwsieci.Przypisanieaktywnejiprewencyjnej
roli usugodawcom bdcym porednikami sprzeciwiaoby si ich szczeglnemu statusowi,
chronionemudyrektyw2000/31(47).
145. Wreszcie w czwartej kolejnoci pragn zauway, e rozpatrywany rodek nie jest sam
w sobie skuteczny, a wic jego stosowno, a w konsekwencji jego proporcjonalno s
wtpliwe.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

18/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

146. Naley wskaza, e rodki zabezpieczajce z uwagi na atwo ich obejcia nie s
skuteczne dla zapobieenia okrelonemu naruszeniu chronionego utworu. Jak wskazuje
Komisja, wprowadzenie hasa ogranicza potencjalnie krg uytkownikw, ale nie wyklucza
cakiem naruszenia chronionego utworu. Co wicej, jak zauwaa rzd polski, dostawcy usug
zwykego przekazu maj ograniczone moliwoci ledzenia wymiany ruchu peertopeer,
ktrego kontrolowanie wymagaoby stosowania zaawansowanych i kosztownych rozwiza
technicznych mogcych rodzi powane zastrzeenia z punktu widzenia ochrony prywatnoci
itajemnicykomunikowaniasi.
147. Wobec caoci powyszych rozwaa jestem zdania, e naoenie obowizku
zabezpieczeniadostpudosieciWiFijakometodaochronyprawaautorskiegowInternecienie
speniaoby wymogu waciwej rwnowagi midzy z jednej strony ochron prawa wasnoci
intelektualnej, z ktrej korzystaj podmioty prawa autorskiego, a z drugiej strony ochron
wolnociprowadzeniadziaalnocigospodarczej,zktrejkorzystajpodmiotywiadczcedane
usugi(48). Ograniczajc dostp do komunikacji zgodnej z prawem, rodek ten pocigaby za
sobponadtoograniczeniewolnociwypowiedziiinformacji(49).
148. Bardziej oglnie rzecz ujmujc, pragn zauway, e ewentualne szerokie stosowanie
obowizku zabezpieczenia sieci WiFi, jako metoda ochrony prawa autorskiego w Internecie,
mogobymieniekorzystneskutkidlaspoeczestwajakocaoci,ktremogybyprzewyszy
jegopotencjalnekorzycidlapodmiotwtychpraw.
149. Z jednej strony publiczne sieci WiFi uytkowane przez znaczn liczb osb maj
stosunkowo ograniczon szeroko pasma, a w konsekwencji nie s bardzo naraone na
naruszenia utworw i przedmiotw chronionych prawem autorskim(50). Z drugiej strony
punkty dostpu WiFi stanowi niewtpliwie znaczny potencja innowacyjny. Kady rodek
mogcy zahamowa rozwj tej dziaalnoci naley zatem starannie bada pod ktem jego
potencjalnychkorzyci.
150.Wwietlecaocitychrozwaajestemzdania,eart.12ust.3iart.15ust.1dyrektywy
2000/31, interpretowane z uwzgldnieniem wymogw wynikajcych z ochrony majcych
zastosowanie praw podstawowych, stoj na przeszkodzie wydaniu nakazu sdowego
polegajcego na naoeniu na operatora publicznej sieci WiFi, dla ktrego ta dziaalno jest
akcesoryjnawobecjegogwnejdziaalnocigospodarczej,obowizkuzabezpieczeniadostpu
dotejsieci.
VIWnioski
151. Wobec powyszych rozwaa proponuj, aby Trybuna odpowiedzia na pytania
prejudycjalne przedstawione przez Landgericht Mnchen I (sd okrgowy Monachium I)
wnastpujcysposb:
1)Artykuy2lit.a)ib)orazart.12ust.1dyrektywy2000/31/WEParlamentuEuropejskiego
i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektrych aspektw prawnych usug
spoeczestwainformacyjnego,wszczeglnocihandluelektronicznegowramachrynku
wewntrznego(dyrektywyohandluelektronicznym),naleyinterpretowawtensposb,
e maj one zastosowanie do osoby bdcej akcesoryjnie wobec swojej gwnej
dziaalnoci gospodarczej operatorem publicznej i bezpatnej lokalnej sieci
bezprzewodowejzdostpemdoInternetu.
2)Artyku12ust.1dyrektywy2000/31stoinaprzeszkodzieorzeczeniuwobecpodmiotu
wiadczcego usug zwykego przekazu rodkw wynikajcych z jakiegokolwiek
daniawymagajcegostwierdzeniaodpowiedzialnocicywilnejtegopodmiotu.Przepis
w sprzeciwia si wic zasdzeniu od podmiotu wiadczcego takie usugi nie tylko
odszkodowania, ale take zwrotu kosztw wezwania do zaniechania naruszenia
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

19/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

i kosztw postpowania w zwizku z naruszeniem prawa autorskiego lub praw


pokrewnych popenionym przez osob trzeci w odniesieniu do przekazywanych
informacji.
3) Artyku 12 ust. 1 i 3 dyrektywy 2000/31 nie stoi na przeszkodzie wydaniu nakazu
sdowego,ktregowykonaniejestzabezpieczonegrzywn.
Wydajctakinakaz,sdkrajowyzobowizanyjestupewnisi,e:
rozpatrywane rodki s zgodne z art. 3 dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu
EuropejskiegoiRadyzdnia29kwietnia2004r.wsprawieegzekwowaniapraw
wasnoci intelektualnej, a w szczeglnoci e s skuteczne, proporcjonalne
iodstraszajce
majonenaceluprzerwanieokrelonegonaruszenialubzapobieeniemuinie
pocigajzasoboglnegoobowizkuwzakresienadzoruzgodniezart.12ust.3
iart.15ust.1dyrektywy2000/31oraze
stosowanietychprzepisw,atakeinnychzasadprzewidzianychnamocyprawa
krajowego zapewnia waciw rwnowag pomidzy majcymi zastosowanie
prawami podstawowymi, w szczeglnoci chronionymi z jednej strony przez
art.11i16KartyprawpodstawowychUniiEuropejskiej,azdrugiejstronyprzez
art.17ust.2tejkarty.
4)Artyku12ust.3iart.15ust.1dyrektywy2000/31,interpretowanezuwzgldnieniem
wymogw wynikajcych z ochrony majcych zastosowanie praw podstawowych, nie
stoj co do zasady na przeszkodzie wydaniu nakazu sdowego pozostawiajcego
adresatowi wybr konkretnych rodkw, jakie naley zastosowa. Do sdu krajowego
rozpatrujcegowniosekowydanienakazusdowegonaleynatomiastupewnieniesico
do istnienia odpowiednich rodkw zgodnych z ograniczeniami wynikajcymi z prawa
Unii.
Omawiane przepisy stoj na przeszkodzie wydaniu nakazu sdowego skierowanego do osoby
bdcej akcesoryjnie wobec swojej gwnej dziaalnoci gospodarczej operatorem
publicznejlokalnejsiecibezprzewodowejzdostpemdoInternetu,jeliadresatnakazu
sdowegomoesidoniegozastosowawycznie:
blokujcczeinternetowelub
zabezpieczajcjehasem,lub
kontrolujccakomunikacjprzekazywanprzeztoczepodktemtego,czy
okrelony utwr chroniony prawem autorskim nie jest ponownie bezprawnie
przekazywany.
1Jzykoryginau:francuski.

2OkrelenieWiFi,ktrestaosipowszechnieuywanymterminemokrelajcymsie
bezprzewodow,jestznakiemtowarowym(WiFi)odnoszcymsidonajbardziejrozpowszechnionej
normysiecibezprzewodowej.Oglnyterminokrelajcywszystkietypysiecibezprzewodowychto
WLAN(Wirelesslocalareanetwork).
3DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia8czerwca2000r.wsprawieniektrych
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

20/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

aspektwprawnychusugspoeczestwainformacyjnego,wszczeglnocihandluelektronicznego
wramachrynkuwewntrznego(dyrektywaohandluelektronicznym)(Dz.U.L178,s.1).
4DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia22czerwca1998r.ustanawiajca
procedurudzielaniainformacjiwdziedzinienormiprzepiswtechnicznych(Dz.U.L204,s.37).
5DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia20lipca1998r.zmieniajcadyrektyw
98/34/WE(Dz.U.L217,s.18).
6DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia22maja2001r.wsprawieharmonizacji
niektrychaspektwprawautorskichipokrewnychwspoeczestwieinformacyjnym(Dz.U.L167,
s.10).
7DyrektywaParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia29kwietnia2004r.wsprawie
egzekwowaniaprawwasnociintelektualnej(Dz.U.L157,s.45).
8Ustawazdnia26lutego2007r.(BGBl.I,s.179),zmienionaustawzdnia31marca2010r.
(BGBl.I,s.692).
9Ustawazdnia9wrzenia1965r.(BGBl.I,s.1273),zmienionaustawzdnia1padziernika
2013r.(BGBl.I,s.3728).
10Zmienionejdyrektyw98/48.Definicjatazostaapowtrzonawart.1ust.1lit.b)dyrektywy
(UE)2015/1535ParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia9wrzenia2015r.ustanawiajcejprocedur
udzielaniainformacjiwdziedzinieprzepiswtechnicznychorazzasaddotyczcychusug
spoeczestwainformacyjnego(Dz.U.L241,s.1),ktrauchyliadyrektyw98/34.
11Wyroki:SmitsiPeerbooms,C157/99,EU:C:2001:404,pkt58atakeHumbeliEdel,
263/86,EU:C:1988:451,pkt17.
12ZobaczwyrokDelige,C51/96iC191/97,EU:C:2000:199,pkt52iprzytoczonetam
orzecznictwo.
13Zobaczpodobnie,wodniesieniudoprzypadkwbezpatnejusugidostarczaniainformacji
online,jednakfinansowanejprzezdochodypochodzcezreklamrozpowszechnianychwwitrynie
internetowej,wyrokPapasavvas,C291/13,EU:C:2014:2209,pkt29,30iprzytoczonetam
orzecznictwo.Zpraclegislacyjnychnaddyrektyw2000/31wynika,eobejmujeonatakeusugi,za
ktreniepacodbiorcy,jelisonewiadczonewramachdziaalnocigospodarczej{zob.wniosek
dotyczcydyrektywyParlamentuEuropejskiegoiRadywsprawieniektrychaspektwprawnych
handluelektronicznegowramachrynkuwewntrznego[COM(1998)586wersjaostateczna,Dz.U.
C30,s.4,awszczeglnocis.15]}.
14PojciedziaalnocigospodarczejwrozumieniupostanowietraktatuFUEdotyczcych
rynkuwewntrznegowymagadokonaniaocenykonkretnegoprzypadkuzuwzgldnieniemkontekstu
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

21/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

wykonywaniadanejdziaalnoci.Zobaczpodobniewyroki:Factortameiin.,C221/89,
EU:C:1991:320,pkt2022atakeInternationalTransportWorkersFederationiFinnishSeamens
Union,C438/05,EU:C:2007:772,pkt70.
15JakzauwaaKomisja,sieWiFizczeminternetowymstanowisiecznoci
elektronicznejwrozumieniuart.2akapitpierwszylit.a)dyrektywy2002/21/WEParlamentu
EuropejskiegoiRadyzdnia7marca2002r.wsprawiewsplnychramregulacyjnychsieciiusug
cznocielektronicznej(dyrektywyramowej)(Dz.U.L108,s.33),zmienionejdyrektyw
2009/140/WEParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia25listopada2009r.(Dz.U.L337,s.37).
16ZobaczpodobniewyrokUPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt34,35.
17Zobaczwszczeglnociwersje:wjzykuhiszpaskim(suministre[unservicio]),
angielskim(providing[service]),litewskim(teikiantis[paslaug])ipolskim(wiadczy
[usug]).
18Zobaczpkt38niniejszejopinii.
19ZobaczwniosekdotyczcydyrektywyCOM(1998)586wersjaostateczna,s.27.
20ZobaczwniosekdotyczcydyrektywyCOM(1998)586wersjaostateczna,s.28.
21Wyroki:ScarletExtended,C70/10,EU:C:2011:771,pkt31SABAM,C360/10,
EU:C:2012:85,pkt29UPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt26.
22ZobacztakewniosekdotyczcydyrektywyCOM(1998)586wersjaostateczna,s.28.
23Zobaczmotyw46dyrektywy2000/31imotyw59dyrektywy2001/29,atakewyrokUPC
TelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt43,44.
24ZobaczwniosekdotyczcydyrektywyCOM(1998)586wersjaostateczna,s.28.
25Zobaczpkt55niniejszejopinii.
26Zobaczpodobniewyroki:LOraliin.,C324/09,EU:C:2011:474,pkt139atakeScarlet
Extended,C70/10,EU:C:2011:771,pkt36.
27ZobaczcodotejzasadyA.Jakubecki,Dochodzenieroszczezzakresuprawawasnoci
przemysowej,w:Systemprawaprywatnego,t.14b,Prawowasnociprzemysowej,Warszawa,CH
Beck,InstytutNaukPrawnychPAN2012,s.1651.
28WyrokScarletExtended,C70/10,EU:C:2011:771,pkt34.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

22/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

29Zobaczwtymwzgldziemotywy1i9dyrektywy2000/31.
30WyrokUPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt47.
31ZobaczpodobniewyrokPromusicae,C275/06,EU:C:2008:54,pkt66.
32Wyroki:Promusicae,C275/06,EU:C:2008:54,pkt68UPCTelekabelWien,C314/12,
EU:C:2014:192,pkt46.
33ZobaczwtymwzgldzieopiniarzecznikageneralnegoP.CruzaVillalnawsprawieUPC
TelekabelWien,C314/12,EU:C:2013:781,pkt8790.
34WyrokUPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt64.
35WyrokUPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt52.
36WyrokC70/10,EU:C:2011:771.
37WyrokC360/10,EU:C:2012:85.
38WyrokC314/12,EU:C:2014:192.
39ZobaczacontrariowyrokUPCTelekabelWien,C314/12,EU:C:2014:192,pkt50,51.
40ZobaczpodobniewyrokLOraliin.,C324/09,EU:C:2011:474,pkt140.
41Zobaczmotyw47dyrektywy2000/31.
42WramachpracprzygotowawczychKomisjaprzytaczajakoprzykadszczeglnego
obowizkurodekpolegajcynanadzorzenadokrelonwitryninternetowprzezokrelonyczas
wceluzapobieeniaszczeglnejbezprawnejdziaalnocilubprzerwaniajej[wniosekdotyczcy
dyrektywyCOM(1998)586wersjaostateczna,s.30].Zobacztakewtymwzgldzieopiniarzecznika
generalnegoN.JskinenawsprawieLOraliin.,C324/09,EU:C:2010:757,pkt182.
43PozaprocesemustawodawczymtoczcymsiwNiemczech,wymienionymponiej,odsyam
dodyskusjitowarzyszcejprzyjciuDigitalEconomyActwZjednoczonymKrlestwie,atakedo
konsultacjipublicznychprzeprowadzonychprzezOfcom(organregulacjitelekomunikacji)w2012r.
dotyczcychobowizkwnaoonychnadostawcwusuginternetowychipotencjalniena
operatorwpublicznychsieciWiFi(zob.ConsultationrelatedtothedraftOnlineInfringementof
CopyrightOrder,pkt5.52,http://stakeholders.ofcom.org.uk/consultations/infringementnotice/).
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

23/24

16.03.2016

CURIA - Dokumenty

WeFrancjiodczasuprzyjciaszerokodyskutowanychustawloino2009669,du12juin2009,
favorisantladiffusionetlaprotectiondelacrationsurinternet(ustawynr2009669zdnia
12czerwca2009r.wspierajcejrozpowszechnianieiochrontwrczociwInternecie,JORFzdnia
13czerwca2009r.,s.9666)iloino20091311,du28octobre2009,relativelaprotectionpnalede
lapropritlittraireetartistiquesurinternet(ustawynr20091311zdnia28padziernika2009r.
dotyczcejochronykarnejwasnociliterackiejiartystycznejwInternecie,JORFzdnia
29padziernika2009r.,s.18290)abonenciInternetu,awtymoperatorzysieciWiFi,zobowizanis
dozabezpieczaniaswojegoczaWiFiwceluunikniciaobcieniaichodpowiedzialnociza
naruszeniachronionychutworwiprzedmiotwpopenioneprzezosobytrzecie.
44JedenzcelwDigitalAgendarzduniemieckiegozmierzadoupowszechnieniadostpudo
InternetupoprzezsieciWiFi(zob.http://www.bmwi.de/EN/Topics/Technology/digitalagenda.html).
45EntwurfeinesZweitenGesetzeszurnderungdesTelemediengesetzes(wniosekdrugiej
ustawyzmieniajcejustawomediachelektronicznych)(BTDrs18/6745).Wswojejopiniiotym
wniosku(BRDrs440/15)Bundesratzaproponowawycofanieprzepisunakadajcegonaoperatorw
sieciWiFiobowizekpodjciarodkwzabezpieczajcych.
46Zobaczwprawiefrancuskimart.L.3363codedelapropritintellectuelle(kodeksu
wasnociintelektualnej),przewidujcyobowizekosobyposiadajcejdostpdoInternetu
zapobieeniatemu,abydostptenbywykorzystywanydonaruszeniachronionychutworw
iprzedmiotw.
47ZobaczP.VanEecke,Onlineserviceprovidersandliability:Apleaforabalancedapproach,
CommonMarketLawReview,2011,vol.48,s.14551502,awszczeglnocis.1501.
48Zobaczpodobniewyroki:ScarletExtended,C70/10,EU:C:2011:771,pkt49SABAM,
C360/10,EU:C:2012:85,pkt47.
49Zobaczpodobniewyroki:ScarletExtended,C70/10,EU:C:2011:771,pkt52SABAM,
C360/10,EU:C:2012:85,pkt50.
50ZobaczwtymwzgldzieopiniaBundesrat(BRDrs440/15,s.18)atakekonsultacje
Ofcom,pkt3.943.97(zob.przypisy43i45doniniejszejopinii).

http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=175

24/24

You might also like