Dualizm korpuskularno falowy

Teresa Ryba

Hipotez dualizmu korpuskularno-falowego wysun

Louis de Broglie w 1924 r. (Nobel 1929 r.).

Na podstawie teoretycznych rozwaa doszed do

wniosku, e jeeli wiato ma natur dualn, to take
materia powinna mie tak natur.
Teresa Ryba

Hipoteza Victorade Broglie'a: poruszajca si czstka

niesie ze sob fal materii. Wyraenie na dugo tej fali
czy ze sob wasnoci falowe (staa Plancka) i
korpuskularne (pd) h/p
Materia skada si z czstek, wic powinna wykazywa
wasnoci falowe.
dB = h / p dugo fali de Broglie'a
h = 6,626 0693 x 10-34 J s, p - pd
Teresa Ryba

1927 Potwierdzenie hipotezy:

(Nobel 1937 r.) Clinton Davisson
i Lester Germer oraz George
Thomson badajc dyfrakcj
elektronw na krysztaach.

Elektrony podobnie jak wiato zachowuj si jak fale i

czstki.

Teresa Ryba

Teresa Ryba

Inne przykady dyfrakcji czstek

Teresa Ryba

Dowiadczenie Younga dla elektronw przeprowadzili

Jean Faget, i Albert Charles Fert w 1956 r. W eksperymencie
tym obraz interferencyjny powstawa wtedy, gdy przez ukad z
dwiema szczelinami przepuszczano pojedyncze elektrony.
[J. Faget, C. Fert, Cah. Phys.,83, 285 (1957)]

Jeeli liczba elektronw uderzajcych w ekran wzrasta, to

mona przekona si, e w pewne miejsca pada wicej
elektronw, a w inne mniej. Pojawiaj si jasne i ciemne
prki, co odpowiada obrazowi interferencyjnemu
powstajcemu w przypadku fal.
Wnioskujemy std, e kady elektron przechodzi przez
ukad dowiadczalny jako fala materii, czyli interferuje sam
ze sob.
Teresa Ryba

Teresa Ryba

Wspczesne eksperymenty potwierdzajce dualizm

korpuskularno falowy
Neutrony Anton Zeilinger ze wsppracownikami
Uniwersytet Wiedeski (Austria) 1988 Rev. Mod. Phys. 60, 1067 (1988)
Atomy helu (He) O. Mlynek, J. Carnal
Uniwersytet w Konstancji (Niemcy) 1991 Phys. Rev. Lett. 66, 2689, (1991)
Fotony M. Lai, J. Diels Uniwersytet w Nowym Meksyku 1992 J.
Opt. Soc. Am. B, 9, 2290, (1992)

Czsteczki wodoru (H2) W. Schllkopf, J. Toennies Instytut

Maxa-Plancka (Niemcy) 1994 Science 266, 1345, (1994)
Fullereny C60,

Teresa Ryba

Anton Zeilinger

Teresa Ryba

W ostatnich latach przeprowadzono eksperymenty

interferencyjne z fullerenami C60 i C70.
Obiekty przewyszajcymi pod wzgldem masy i
zoonoci poprzednie obiekty. Opisywany eksperyment
przeprowadzili O. Nairz, M. Arndt i A. Zeilinger z
Uniwersytetu Wiedeskiego (2002).

Teresa Ryba

Czy moliwa jest dyfrakcja elektronw na fotonach?

W 1933 roku, Kapica i Dirac zasugerowali, e zjawisko
dyfrakcji elektronw powinno zachodzi te na
periodycznej strukturze fotonw.
Zjawisko to zostao nazwane efektem Kapicy-Diraca.
Jest to zjawisko zblione w swej naturze do dyfrakcji
wiata na siatce krystalicznej, ale w tym przypadku role fal
i materii s odwrcone - elektrony ulegaj ugiciu
oddziaujc z okresow struktur fali wietlnej.
Dowiadczenie potwierdzajce istnienie efektu KapicyDiraca zostao przeprowadzone przez Daniela L.
Frelmunda, Kayvana Aflatooniego i Hermana Batelaana z
Uniwesytetu Stanu Nebraska w Lincoln (USA) w 2001
roku.
Teresa Ryba

Mikroskop elektronowy: wykorzystanie falowych wasnoci

elektronw.
Mikroskop transmisyjny (elektrony przechodz przez
prbk)
Mikroskop skaningowy (elektrony odbijaj si od prbki obraz trjwymiarowy).
Pierwszy mikroskop elektronowy skonstruowa w 1931 roku
Ernst Ruska razem z Maksem Knollem w Berlinie

Teresa Ryba

Teresa Ryba

Teresa Ryba

Wejd na podane strony i obejrzyj galerie

fotografii wykonanych za pomoc
mikroskopu elektronowego:
http://www.biolog.pl/article5065.html oraz
http://www.biolog.pl/content-60.html

Teresa Ryba

Teresa Ryba

Teresa Ryba

Atomy ksenonu na powierzchni niklu

Teresa Ryba

Powierzchnia pyty CD

Teresa Ryba