You are on page 1of 13

OSOBOWO NARCYSTYCZNA

Popd, afekt,
temperament

Mechanizmy
obronne,
adaptacja

Relacje z
obiektem

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzeniesi
enie

Terapeutyczne implikacje
diagnozy

Diagnoza
rnicowa

Pragnienie
podtrzymania
samooceny i
potwierdzenia
wasnej wartoci
przez rda
zewntrzne
- deficyt, w
wewntrznym
yciu tych osb
czego
brakowao.
- afekt: wstyd
(bycie
postrzeganym
jako zy); zawi
(ocenianie siebie i
innych pogarda,
potpienie,
krytykowanie
- dziecko
wyczulone na
niewypowiedzian
e emocje,
postawy,
oczekiwania
innych, dziecko
jako narcystyczne
przeduenie
rodzicw
-wrodzony, silny,
popd agresywny
- brak tolerancji
na lk zwizany z
agresywnymi
impulsami

Idealizacja i
dewaluacjakiedy Ja ulega
idealizacji inni
zostaj poddani
dewaluacji.
Podporzdkowa
nie wszystkich
spraw kwestii
wartociowania;
Wzorzec
obronny to
perfekcjonizmpuapka. Prbuj
dorwna
nierealnym
ideaom
(poczucie
wielkoci a
depresja)
-uznanie kogo
innego za idea
(jestem
zwizany z
osob, ktra
nigdy si nie
myli)
-idealizacja
osb, ktre
natychmiast
zostaj zrzucone
z piedestau,
jeli ujawniaj
najmniejsz
niedoskonao.

- na relacjach z innymi
ci problemy z
samoocen
- obiekty Ja-aspekt
relacji
(ograniczona zdolno
do mioci)- potrzebuj
od nich wiele,
ofiarowuj tylko
powierzchown mio.
Pacjenci mogli by
niezwykle wani dla
swoich rodzicw nie z
powodu tego, kim byli
naprawd, lecz ze
wzgldu na funkcj,
jak speniali.
- atmosfera
nieustannego
oceniania panujca w
rodzinie.
- oceniajca atmosfera
nieustajcego aplauzu i
wychwalania.
-trudno z
odrnieniem
prawdziwych uczu od
wysikw nastawionych
na zadowolenie innych
lub wywarcie na nich
wraenia.
W przeciwiestwie do
mnie moesz mie
wszystko, po
holocaust zaburzenia
tosamoci o poczucie
niejasnego wstydu i
pustki- bardzo
obciajce
dziedzictwo- nikt nie
moe mie

Poczucie
pustki,
brzydoty,
niszoci vs
duma,
pogarda,
prno,
poczucie
wyszoci
-w pewnym
stopniu
wiadome
delikatnoci
swej psychikiboja si, e si
rozklej i
utraca
poczucie
wasnej
wartocihipochondria i
dojmujcy
strach przed
mierci.
Unikanie
uczu i
dziaa, ktre
wyraayby
omylno i
zaleno od
innych
(wyrzuty
sumieniauomno a
wdzicznoe si czego
potrzebowao).
Przeprosiny i
podzikowania
zaniedbywane
- zuboenie

Idealizacje i
dewaluacje,
jednoczenie bdc
sabo
zainteresowanymi
relacj.
Przeniesienie -egosyntoniczne nie
poddaj si badaniu.
Przeciwprzeniesienio
we poczucie
unicestwienia, bycia
ignorowanym jako
realna jednostka
stanowi kryterium
diagnostyczne
narcyzmu, znudzenie,
irytacja, senno,
niejasne odczucie, e
w terapii nic si nie
dzieje. Poczucie bycia
niepenowartociowy
m terapeut jako
odzwierciedlenie
kluczowych lkw
zwizanych z wasn
wartoci pacjenta.
Terapeuta jako obiekt
Ja- dokonanie
projekcji
wielkociowej lub
zdewaluowanej czci
Ja- bycie
wykorzystywanym do
podtrzymania
samooceny, nie bycie
traktowanym jako
odrbna osobairytujce i
deprymujce.

- uwaaj, e celem terapii jest


udoskonalenie wasnego ja, a nie
zrozumienie go i znalezienie bardziej
efektywnych sposobw radzenia sobie
z jego potrzebami.
-terapeuta powinien pokaza na czy
polega akceptowanie kogo bez
oceniania i eksploatacji, kochanie bez
idealizowania, szczere wyraanie uczu
bez wstydu.
TERAPEUTA
-cierpliwo- przeciwprzeniesieniowe
reakcje znudzenia i demoralizacjim
- postawa akceptacja ludzkich
niedoskonaoci- uznanie przez
terapeute wasnych bdw.
Przeprosiny potwierdzaj, e pacjent
prawidowo spostrzeg i zrozumia bd
terapeuty (nie przesadzajc z
samokrytyk)
- naley nieustannie pamita o
ukrytym Ja pacjenta- interwencje
ostrone i pene wraliwoci (mog
przerwa terapi gdy ich uczucia
zostan zranione).
- poszerzanie wiadomoci pacjenta
dotyczcej jego zachowania bez
wywoywania u niego poczucia wstydu.
Na duy krytycyzm do innych ludzi:
Czy jasno wyrazie swoje potrzeby?
-odczuwaj ogromny wstyd, proszc o
cokolwiek, poniewa odbieraj to jako
uomno Ja (poniajcy wysiek
wyartykuowania proby)
Terapeuta nie jest w stanie zanalizowa
reakcji przeniesieniowej w takim
stopniu, jak by to zrobi w innym
przypadku. Terapeuta musi przyjmowa
bez komentarza rzeczy, do ktrych
odnisby si w terapii z innymi
osobami

Reakcje
narcystycznezachowania w
warunkach
podwaajcy
tosamo osoby i
ograniczajcych
pewno siebie.
Osobowo
psychopatycznaempatia jest
niemoliwa
Depresja - osoby
depresyjne s
przepenione
subiektywnie
krytycznymi,
penymi zoci
internalizacjami
Osobowo
histerycznaproblemy z Ja s
specyficzne dla
pci i powodowane
przez lk a nie
przez wstyd. Poza
pewnymi
konfliktowymi
obszarami s
ciepymi,
kochajcymi,
pozbawionymi
poczucia pustki
kobietamiskupienie si na
przeniesieniu5

wszystkiego.

relacji z
ludmi.

OSOBOWO PSYCHOPATYCZNA (ANTYSPOECZNA)


Popd, afekt,
temperament

Mechanizmy
obronne,
adaptacja

Relacje z obiektem

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzeniesie
nie

Terapeutyczne implikacje diagnozy

Diagnoza
rnicowa

1.Skrajnie
psychotyczne,
zdezorganizowane,
impulsywne,
sadystyczne
2.dystyngowane,
eleganckie, czarujce
-niemono
wytworzenia
przywizania do
drugiego czowieka,
bardzo prymitywne
mechanizmy obronne.
Nadrzdna idea to
mniej lub bardziej
wiadome
manipulowanie
ludmi.
Dzieci wicej agresji
od innych. Czynniki
genetyczne jako nie
jedyny determinant,
wyszy poziom agresji
wie si z
elementem
biologicznym.
Reaktywno AUN jest
powtarzalnie niska.
Skonno do
agresywnoci i wyszy
ni przecitny prg
przyjemnego
podniecenia.
Afekt- nie s w stanie
wyraa emocji.
Zamiast mwi od
razu dziaaj.
Odczuwaj
pobudzenie ale nie
maj poczucia

Imnipotentna
kontrola,
identyfikacja
projekcyjna,
subtelne
procesy
dysocjacyjne,
acting out.
Przechwalaj si
swoimi
oszustwami, gdy
widz, e ich
wadza wywiera
wraenie.
Identyfikacja
projekcyjna
wiadczy o
niezdolnoci do
werbalnego
wyraania
emocji- jedyny
sposb, eby
inni wiedzieli co
Oni czuj to
wywoanie w
innych tego
uczucia.
Dysocjacje- od
minimalizowania
wasnej roli w
popenieniu gafy
do cakowitej
amnezji
okrutnego
morderstwa.
Dysocjacja
osobistej
odpowiedzialno
ci to krytyczny
wskaniki

Dziecistwo- brak poczucia


bezpieczestwa i chaos.
Mieszanina surowej
dyscypliny i
rozpieszczania. Brak
spjnych, opartych na
mioci, chronicych
dziecko wpyww rodziny.
Alkoholizm i inne
uzalenienia w rodzinie.
Sabe, depresyjne,
masochistyczne matki i
wybuchowy, niespjny lub
sadystyczny ojciec.
- nie rozwinite
wczesnodziecice
poczucie omnipotencji ani
pniejsza wiara, e
otoczenie jest zdolne do
chronienia modego
czowieka.
Nie potrafi przyzna si
do emocji, poniewa
kojarz je ze saboci i
podatnoci na zranienie.
Stosuj sowa by
manipulowa.
Dzieci rozpieszczane
materialnie i poddane
deprywacji emocjonalnej.
-niezdolno do
internalizacji-nigdy nie
przeyte przywizanie
psychiczne, internalizacja
dobrych obiektw,
identyfikacja z
opiekunami. Nigdy nie
przyja mioci i sama nie
kochaa.
Dziecistwo, w ktrym

Podwyszony
poziom agresjitrudno dziecko
uspokoi i okaza
mu mio.
Nadpobudliwe,
wymagajce,
atwo
rozpraszajce si
dziecko,
postrzegane jako
trudne dzieckonie pomaga to w
zbudowaniu
poczucia wasnej
wartoci normaln
drog, poprzez
odbieranie mioci
i dumy od
opiekunw.
Chaotyczne
otoczenie dziecka
powoduje, e nie
zostaje ono
nauczone granic i
nie bdzie musiao
bra serio
konsekwencji
swoich
impulsywnych
dziaa. dziecko
wychowywane
przez osoby
majce mniej
energii uczy si ,
e mona
ignorowa
potrzeby innych,
robi co si chce i
radzi sobie z

Przeniesienie:
projekcja postawy
wewntrznej klienta.
Zaoenie, e
terapeuta chce
wykorzysta klienta do
wasnych celw. Nie
jest w stanie
zrozumie
bezinteresownej
postawy terapeuty
(nigdy tego nie
zazna). Jeli moe mu
si do czego przyda
moe by miy i
czarujcy.
Przeciwprzeniesienie:
szok i sprzeciw.
Poczucie niszczenia
podstawowej
tosamoci jako osoby
nioscej pomoc.
Wrogo pogarda,
gniew powinnimy
przyj te uczucia jako
rodzaj
wspodczuwania z
psychopatyczn
psychik. Trudno jest
przejmowa si
klientem. Otwarta
nienawi do pacjenta
nie naley do
rzadkoci i nie
powinna martwi
Reakcje
komplementarna:
wi si ze strachem,
niejako przeczuciem
czego zowrogiego.

wrogie poczucie wasnej wielkoci- destrukcyjne


wysiki pacjentw uwieczone sadystycznym
triumfem w postaci sabotau terapii. W rednim
wieku wypalaj si i s w stanie skorzysta z
psychoterapii.
Kiedy pacjent minimalizuje swoj
odpowiedzialno np. troch mnie ponioso
pytamy co dokadnie zrobie? Na czym polega
Twj zy osd? zazwyczaj usyszymy, e auje, e
da si zapa a nie e posugiwa si oszustwem.
Niektrzy mog sporo skorzysta z mdrej terapii
ale naley oceni czy dany przypadek da si
leczy. Podzia na diagnost i terapeut
1.bezkompromisowo terapeuty, kontraktu i
warunkw terapii- lepiej przesadzi ze
sztywnoci i uporem ni pokaza postaw
odbierana jako empatia, ktra zostanie odebrana
przez pacjenta jako sabo. Mona zapracowa na
ich szacunek pozostajc nieugitym i
skrupulatnym.
2.cakowita szczero- mwienie wprost,
dotrzymywanie obietnic, groenie tylko wtedy, gdy
id za tym konsekwencje, cige odnoszenie si do
rzeczywistoci (rwnie przyznanie si wobec
siebie do negatywnych uczu wobec pacjenta).
Naley zaakceptowa wasne skonnoci
antyspoeczne, aby mie podstaw do
identyfikowania si z psychik pacjenta.
Nie oznacza: otwierania si przed pacjentem
(mogoby by odebrane jako sabo) oraz
moralizowania. Klienta nie ma normalnego super
ego i nie powinnimy si zachca go do
wyraania negatywnych uczu do siebie tylko
odnosi si do rzeczywistych rezultatw
amoralnego zachowania.
3.elementy humorystyczne
4.nabywanie sumienia- bez moralizowania
prowadzenie pacjenta w kierunku bardziej
odpowiedzialnego zachowania bdc po prostu
staym, niekarzcym, niedajcym si wykorzysta

OS.PARANOIDA
LNA
Maja gbokie
poczucie winy,
ktrego
analiza jest
nieodzowna,
aby uly im w
cierpieniu
OS.DYSOCJACY
JA
Przy
waciwym
zdiagnozowani
u duo
szybciej i lepiej
reaguj na
terapi
Gboka
nieufno
wobec innych
(strach przed
wykorzystanie
m)
OS.NARCYSTYC
ZNA
Nie jest
uzaleniona od
omnipotentnej
kontroli

przeywanych
afektw. Czuj albo
lep wcieko albo
maniakalne szczcie.
Ogromna blokada
afektu. W pracy z
nimi terapeuta nie
jest w stanie
odzwierciedla ich
uczu.
Nadrzdna potrzeba:
zdobywanie wadzy i
korzystanie z niej.
Brak sumienia
wiadczy o uomnym
ego oraz braku
podstawowego,
odwzajemnionego
przywizanie do
innych osb

diagnostyczny
psychopatii.
Acting out
definicja
psychopatii.
Natychmiastowy
mechanizm
acting out nie
pozwala na
dostrzeenie
saboci czy lku
zarwno u
obserwatorw
jak i samych
psychopatw.

rodzice ulegay
demonstracjom wadzy
dziecka wysyajc sygnay
potwierdzajce, e ycie
nie powinno ogranicza
przywilejw osoby
urodzonej po to, by
dominowa.
Moe by dziedziczona na
zasadzie naladownictwa.

niepodanymi
skutkami poprzez
ucieczk,
udawanie,
uwodzenie lub
zastraszanie
innych.
PRYMITYWNA
ZAWISpragnienie
zniszczenia czego
czego najbardziej
si porzda.
Aktywne ponianie
i deprecjonowanie
wszystkiego co
jest zwizane z
uczuciow stron
yciacharakterystyczne
dla socjopatw.

Wraenie zimnych,
bezwzgldnych oczu i
poczucie, e pacjenci
trzymaj
psychoterapeut w
garci. Naley
tolerowa te reakcje,
nie prbowa im
zaprzecza ani ich
kompensowa.
Sadystyczne ponianie
wartoci terapeuty
moe wzbudzi
intensywn wrogo
lub rezygnacj. Jest to
mechanizm obronny
psychopatw
bronicych si przed
zawici.

obiektem .
5. metoda Naciganie nacigacza
demonstracja siy, pokonanie psychopaty jego
wasn broni, demonstrujc mu tym samym, e
terapeuta zasuguje na jego szacunek.
W 2 lub 3 roku terapii zapadaj na psychotyczna
depresj, znak, ze zaczo im zalee na terapii
(uczucia niemowlcia, kiedy zaczyna bolenie
odczuwa oddzielno matki pozostajcej poza jej
kontrol).
6. postawa niezalenej siy ocierajcej si o
obojtno- nie angauje si w zmian pacjenta.
Jeli klient zauway by te potrzeb natychmiast
zacznie sabotowa terapi, by wykaza niemoc
terapeuty.
Dyscyplina i rzeczowa postawa oraz gboko
zakorzeniony szacunek- najlepsze poczenie w
kontaktach z osobami psychopatycznymi.

OSOBOWO SCHIZOIDALNA
Popd,
afekt,
temperamen
t

Mechani
zmy
obronne
,
adaptac
ja

- jednostki
(dzieci)
nadpobudliwe,
ulegajce
nadmiernej
stymulacji
(cofanie si
przed haasem
czy wiatem w
dziecistwie),
przy prbie
tulenia
sztywniay.

- ucieczka
w fantazj
- projekcja
introjekcja
idealizacja
dewaluacja
TWRCZO

Sublimacja

Relacje z
obiektem

- konflikt
pomidzy:
bliskoci i
dystansem oraz
mioci i
strachem.
- ambiwalentne
uczucia wobec
przywizania
- zachowuj
dystans, aby
upewni si co do
wasnego

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzenies
ie
nie

Terapeutyczne
implikacje diagnozy

Diagnoza
rnicowa

lekcewaeni
e
konwencjona
lny ch
zachowa
spoecznych
schizoidaln
e Ja zawsze
trzyma si w
bezpiecznej
odlegoci od
reszty

- pacjenci na og
doceniaj terapi i s
chtni do wsppracy,
jeli traktuje si ich z
szacunkiem i naleyt
uwag.
- lk maleje dziki
dyscyplinie i granicom
w terapii.
Pacjenci mieszanina
wraliwoci,
uczciwoci i strachu
przed pochoniciem,

Terapeuta - otwarty na
autentyczno, wiadomo
emocji oraz fantazjowanie;
odczuwanie empatii wobec
potrzeby zachowania
przestrzeni emocjonalnej
(odsunicie krzesa);
- komentarze i zwyke reakcje
- unikanie interpretacji i
wycigania od pacjenta
czego wicej ni to, o czym
bezporednio mwi
- normalizacja (interpretacja w

Psychik
schizoidaln
atwo rozpozna,
poniewa osobie
jest obojtne, czy
wywrze typowe
wraenie.
- ocena siy ego
oszacowanie jak
bardzo zaburzona
jest osoba
schizoidalna:
1. zbadanie

- konflikt
stadium oralnego
obawa przed
pochoniciem,
wcigniciem.
- wycofanie si,
poszukiwanie
satysfakcji w
wiecie fantazji,
odrzucanie
wiata
fizycznego
- postrzegane
jako osoby
agodne i
spokojne.
- brak
popularnych
mechanizmw
obronnych
szczero
zawstydzajca
suchacza.
- nie cierpi z
powodu poczucia
winy czy wstydu
- lk przed
brakiem
podstawowego
poczucia
bezpieczestwa.

autystyczn
ego
wycofania
w
aktywno
twrcz
jako
gwny cel
terapii !!!

bezpieczestwa i
odrbnoci
jednoczenie
narzekaj na
alienacj i
samotno.
- seksualnopodejcie
apatyczne
- postawa
rodzicw
nadmiernie
zaangaowanych,
narzucajcych si,
wpywajcych na
dziecko (uwodzca,
przekraczajca
granice matka i
niecierpliwy,
krytyczny ojciec)
- rola sprzecznych
i mylcych
komunikatw od
najbliszych
- skonno do
wycofania si na
skutek przeytej w
dziecistwie
ogromnej
samotnoci i
powanego
zaniedbania

ludzkoci
zdystansowa
na,
ironizujca,
pogardliwa
postawa
- porzucenie
jest
mniejszym z
zem ni
pochonicie
przez innych
- moe im
bardzo
zalee na
innych ale
potrzebuj
ochronnej
przestrzeni
osobistej.
podtrzymyw
anie
poczucia
wasnej
wartoci
dziki
dziaalnoci
twrczej

maj czsto okrelone


cele. Izolacyjny,
niejasny styl
komunikacji, Obawa,
e terapeuta wycofa
si syszc jego
mylce, odpychajce
komunikaty
Terapeuta trzeba
znosi dugie okresy
ciszy (internalizacja
poczucia
bezpieczestwa),
znalezienie drogi do
subiektywnego wiata
klienta bez
wywoywania w nim
przy tym nadmiernego
lku przed intruzem.
Wycofanie jest
mechanizmem
obronnym, ktry
mona podda
analizie.
Wsplne fantazje o
omnipotencji

gr)
- komunikujc, e
wewntrzny wiat klienta jest
zrozumiay, terapeuta
pomaga mu zinternalizowa
dowiadczenie bycia
akceptowanym takim, jakim
jest
- przedstawienie bogactwa
wyobrani jako talentu, a nie
patologii przynosi ogromn
ulg
- odwoywanie si do rde
artystycznych i literackich
- kokon emocjonalny
terapeuty i klienta
traktowanie relacji
terapeutycznej jako ucieczki
os wiata przeniesienie
bezpiecznego poczucia
bliskoci na wiat zewntrzny
jako due wyzwanie dla
terapeuty
- terapeuta jako prawdziwa
osoba, ktra aktywnie
angauje si w terapi jako
osoba, wspiera w trudnych
chwilach, okazuje wesoo i
humor.

potencjalnych
procesw
psychotycznych.
Osoby
schizoidalne
czsto s
spostrzegane jako
bardziej
zaburzone ni s
w rzeczywistoci.
- podziw i
uznanie dla
oryginalnoci
oraz stopnia
integralnoci
osoby
schizoidalnej
funkcjonujcej na
wysokim
poziomie.
Os.obsesyjna i
kompulsywna
raczej
towarzyskie,
zaley im na
szacunku
otoczenia,
skonne do
moralizowania,
zaprzeczaj
uczuciom lub je
izoluj.

OSOBOWOS PARANOIDALNA
Popd,
afekt,
tempera
ment

Mechaniz
my
obronne,
adaptacj

Relacje z
obiektem

Ja

Przeniesien
ie i
przeciwprz
eniesie

Terapeutyczne
implikacje diagnozy

Diagnoza
rnicowa

a
- wysoki
poziom
agresji
wewntrznej
- zo,
niech,
mciwo,
wszechogar
niajcy
strach,
kombinacja
strachu i
wstydu
(zaprzeczeni
e,
projekcja),
zawi
(projekcja),
tsknota za
osob tej
samej pci
(mylona z
homoseksua
lizmem),
niewiadom
e poczucie
winy.

- projekcja
(poziom
psychotyczn
y, borderline,
neurotyczny)
zaprzeczenie
- reakcja
upozorowan
a

nie
- poczucie
skuteczno mocno
zaburzone (byy
poddane wadzy
innych i poniane)
- krytyka,
niekonsekwentne
kary, niezadowoleni
doroli, strach
- dziecko syszy, e
mona ufa tylko
czonkom rodziny co
dla niego wydaje si
paradoksalne.
- krytycyzm,
omieszanie, rola
koza ofiarnego.
- nieopanowany lk
opiekuna dziecka
- S ZDOLNI DO
MIOCI

1. Ja
ogarnite
niemoc,
upokorzone i
pogardzane
2. Ja
omnipotentn
e,
zwyciskie,
triumfujce
kombinacja
zaburze
tosamoci
seksualnej,
pragnienie
bliskoci tej
samej pci i
zwizane z
tym
zaabsorbowa
nie
kwestiami
homoseksual
izmu,

1. przeniesienie
nage i
negatywne,
terapeuta jako
przeciwnik,
rdo
upokorzenia
(rzadziej jako
zbawca)
przeciwprzenies
ienie lk i
wrogo,
poczucie
bezradnoci i
postawa
obronna,
przeciwprzenies
ieniowa
skonno do
naprostowania
pogldw
pacjenta na
temat natury
niebezpieczest
wa, kte
rzekomo na
niego czycha.

Stworzenie silnego przymierza


terapeutycznego jak zaufa
koniec terapii i wielki sukces!
- terapeuta cierpliwo,
rozmowa i negatywnym
przeniesieniu jako co, co jest
oczekiwane, akceptacja silnego
uczucia wrogoci
1. poczucie humoru (ostrone!),
gotowo miania si z samego
siebie.
2. otwarto uczciwe
odpowiadania na pytania a nie
badanie myli kryjcych si pod
pytaniami, pjcie wprost do
uczu, wskazwk moe by
przeciwprzeniesienie.
3. edukowanie aby zauwaa
stany pobudzenia i wywoujce je
bodce,
unikanie bezporedniej
konfrontacji z treci idei
paranoidalnej (nie dostarczamy
szlachetniejszego motywu!)
4. podkrela rnic midzy
mylami a dziaaniami (jako
przykady twrczej perwersji)
5. trzymanie granic, ryzyko
pseudoerotycznych wybuchw
przeniesieniowych
6. demonstracja osobistej siy i
jednoznacznej szczeroci
- moliwe jest prowadzenie
terapii opartej na empatii

Os.psychopatyczn
a
- niezdolna do
empatii i poczucia
winy
Os. Obsesyjna
- zagbiaj si
mocno w detale i
mog nie
dostrzega
penego obrazu
- rola uczucia
upokorzenia w
historii pacjenta i
jego wraliwoci.
Obawia si kontroli
z zewntrz ale nie
odczuwa strachu
przed fizyczn
krzywd ani
emocjonalnego
przeraenia.
- s bardziej
gotowi do
wsppracy a
terapeuta nie czuje
lku.
- praca
standardowymi
technikami
Os.dysocjacyjna
- czsto
wspwystpuj ze
sob
(dowiadczenie
zego traktowania)

Osobowo depresyjna
Popd, afekt,

Mechanizmy

Relacje z obiektem

Ja

Przeniesienie i

Terapeutyczne implikacje diagnozy

Diagnoza rnicowa

temperament

obronne,
adaptacja

-wasna cz Ja
odczuwana jako
utracona lub
zniszczona- Depresja
jako przeciwiestwo
aoby.
- jest dziedziczona
-czynnik wany
poprzedzajcy
depresj to
dowiadczenie
przedwczesnej straty.
- fiksacja oralna
(rozpieszczenie lub
nadmierna
deprywacja).
Reakcje zoci
przeciw wasnemu
Ja; Poczucie winy;
bolesna wiadomo
kadego popenionego
grzechu, zaniedbanej
uprzejmoci czy
samolubnej myli;
smutek, al
- daj si lubi i
podziwia, s hojne,
wraliwe, potrafi
wspczu gdy kto
popeni bd.
Zakadaj dobre
intencje innych ludzi i
za wszelka cen
zabiegaj o
utrzymanie relacji

Introjekcja
caociowe
dowiadczenie bycia
niekompletnym bez
obiektu.
(niewiadoma
internalizacja
znienawidzonych
cech dawnych
obiektw mioci.
Pozytywne cechy
tych obiektw s
ciepo wspominane
a negatywneodczuwane jako
cz wasnego ja.
Dziecko po
utraceniu obiektu
dokonuje jego
idealizacji a
negatywny afekt
przenosi do
wasnego Ja.
Zwracanie przeciw
Ja- redukuje lk
przed separacj.
Idealizacja wynika
z obnionej
samooceny, co
skutkuje wzrostem
podziwu dla innych
(skupia si na
kwestiach
zwizanych z
moralnoci)

przeciwprzeniesienie
-wczesna i/lub powtarzajca
si strata (moe by
zjawiskiem wewntrznym a
nie konkretnym
wydarzeniem)
- proces separacjiindywiduacji, w ktrym
matka odczuwa tak silny
bl, e albo trzyma si
kurczowo dziecka (umr bez
Ciebie) lub na zasadzie
przeciwfobii odpycha
dziecko (dlaczego nie
moesz sam si pobawi?)
-splot okolicznoci
utrudniajcych zrozumienie,
co naprawd zaszo i
poddanie si normalnemu
smutkowi. (strata w fazie
separacji-indywiduacji
gwarantuje pewn doz
dynamiki depresyjnej.
-zaniedbanie potrzeb dziecka
przez czonkw rodziny,
pochonitych wasnymi
problemami.
- brak wiedzy, w jakim
stopniu dzieci potrzebuj
wyjanie
przeciwdziaajcych braniu
wszystkiego do siebie
- rodzina, w ktrej
nieprzychylnie patrzy si na
aob- jest nam lepiej bez
niego. Brak zgody na
przyznawanie si do
odczuwania smutku.
Depresja u rodzica

Wierz, e w
rzeczywistoci s
li. Przypisuj
sobie najgorsze
cechy.
Poczucie
odrzucenia
przeksztaciy w
zasuguj na
odrzucenie
-poczucie winy
przeogromnezawiera element
prnoci.
-bardzo wraliwe
nawet na
konstruktywn
krytyk
-czsto nios
pomoc innymmaleje ich
poczucie winy
(psychoterapeuci)

Przeniesienie- przywizuj
si szybko, daj si lubi,
przypisuj dobre intencje,
wzruszaj ich empatyczne
reakcje, doceniaj kady
element wgldu. Darz
terapeut szacunkiem jako
odrbn, realn, troskliw
jednostk i staraj si nie
by nadmiernym ciarem.
Projekcja wewntrznych,
krytycznych pogldw.
Potem faza terapii, w
ktrej dokonuj projekcji
swoich wrogich postawzo i krytycyzm wobec
terapeuty (przestaj
narzeka na siebie)
Od ciepych uczu do
fantazji o spieszeniu na
ratunek. Przeniesieni
zgodne- czuje si
zdemoralizowany,
niekompetentny,
beznadziejny, nie do
dobry by pomc klientowi.
Postawy depresyjne s
zaraliwe.

Atmosfera akceptacji, szacunku, wspczucia i


stara zmierzajcych do zrozumienia pacjenta.
Nie ocenia i utrzyma swe emocje na staym
poziomie radary wykrywajce najmniejsze
objawy krytyki lub odrzucenia.
Analizowanie przekona na temat
nieuniknionego odrzucenia, prby zrozumienia
ich uprzedzajcych odrzucenie stara aby by
dobrymi. KOZETKA- brak kontaktu
wzrokowego, brak weryfikacji aprobaty u
terapeuty- prbowa zminimalizowa inwigilacj
wzrokow.
- naley zbada ich reakcj na separacje- forma
krtkiego milczenia ale unika dugich okresw
milczenia, ktre mog wiadczy, e s mao
interesujcy.
-oprcz przeycia aoby po przeszych i
teraniejszych separacjach trzeba prbowa
dotrze do fantazji dotyczcych Ja.
Krtkoterminowa terapia moe wywoa
odwrotny skutek: innym pomaga mi nie, nie
jestem do dobra by si od mnie przywiza
- dla klientw wielkim odkryciem jest to, e
swoboda przyznania si do negatywnych uczu
zwiksza blisko midzy ludmi, a maskowanie
uczu prowadzi do izolacji.
Wysiki majce zagodzi poczucie, e pacjent
jest zy s prze niego ignorowane lub
przyjmowane na opak.- chwalenie moe nie
przynosi efektu- naley zaatakowa superegolekko krytyczny ton jest dobrze tolerowany prze
pacjenta.
Uznanie dla zachowa rozwojowych (oporu)zazwyczaj stanowi wzr pacjenta interpretacja
odwoania sesji jako mae zwycistwo
Trzeba pozwoli na pozbawienie terapeuty
aureoli ideau.
Decyzj o zakoczeniu terapii powinien podj P

OS.NARCYSTYCZNAwewntrzny wstyd, pustka,


poczucie braku sensu, nuda i
rozpacz egzystencjalna. Brak
poczucia Ja.
Przeciwprzeniesienie jest
mao wyrane, dranice,
afektywnie pytkie.
OS. MASOCHOSTYCZNA

Osobowo maniakalna i hipomaniakalna


Popd, afekt,
temperament

Mechanizmy
obronne,

Relacje z obiektem

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzeniesienie

Terapeutyczne implikacje diagnozy

Diagnoza rnicowa

adaptacja
Odwrotny stan
depresji- depresyjna
organizacja
osobowoci, ktrej
przeciwdziaa
mechanizm obronny
zaprzeczenia
(cyklotymiamechanizm przestaje
dziaa)
Rozradowana, pena
energii, dowcipna,
promuje siebie, ma
poczucie wasnej
wielkoci- w rodku
czuje si winna z
powodu swojej agresji
wobec innych. Jest
niezdolna do
samotnoci, empatii,
mioci, jest podatna
na zepsucie.
Ambitne plany,
gonitwa myli,
niezaleno od godu
i snu.
Nie potrafi zwolni
tempa, pocigaj je
alkohol i inne uywki
Czsto s niedostpne
emocjonalnie,
negatywne emocje
powoduj wybuchy
niekontrolowanej
wciekoci. Spokj i
rwnowaga ducha s
poza ich zasigiem.

Zaprzeczenieignorowanie i
obracanie w art
zdarze, ktre
niepokoj wikszoc
ludzi.
Acting out (ucieczka
od sytuacji
grocych
przeyciem straty)
seksualizacje,
intoksykacja,
prowokacja,
dziaania
wygldajce na
psychopatycznekradziee
Dewaluacjazwaszcza w
zwizkach
uczuciowych, w
ktrych boj si
rozczarowania.

Popd, afekt,
temperament

Mechanizmy
obronne,

Motyw traumatycznych
separacji z dziecistwa 9bez
przeycia aoby, rozwody o
ktrych nikt nie rozmawia.
- krytyka
-wykorzystywanie
emocjonalne lub fizyczne

Ja jako wirujcy
bczek- bycie w
ruchu chroni
przed
odczuwaniem
czego bolesnego.
Obawiaj si
przywizania,
poniewa boj si
nieznonego blu
w razie utraty
bliskiej osoby.
Poczucie wartoci
podtrzymuj
dziki kombinacji
skutecznego
unikania blu i
euforii
wynikajcej z
urzekania sob
innych.

Ujmujce, spostrzegawcze,
fascynujce- jednoczenie
pogmatwane, kontakt z
nimi wyczerpuje.
Poczucie, e burzliw
histori pacjent powinien
opowiada bardziej
emocjonalnie, moe
odnie wraenie, e nie
daje rady poskada
wszystkich kawakw w
cao. Niebezpieczna
tendencja
przeciwprzeniesieniowaniedocenianie cierpienia i
dezintegracji skrywanych
za autoprezentacj.

Podstawowe zadanie: niedopuszczenie do


ucieczki z terapii- na pierwszej sesji naley
poruszy kwesti obronnej skonnoci pacjenta
do unikania przywizania i ustali pozostanie
pacjenta przez okrelony czas w terapii (od
pojawienia si impulsu do ucieczki)
- nieustanna koncentracja na zaprzeczaniu alu i
negatywnych emocji.
- u pacjentw gbiej zaburzonych lepi
psychotropowe s nieodzowne.
- czasem osoby przychodz na terapi w
starszym wieku, gdy ich energia i popdy sabn.
Terapeuta czsto musi przebi si przez
mechanizmy obronne ( jak w przypadku
paranoidalnych)
- raczej agresywna konfrontacja z
zaprzeczeniem, nazywanie tego co jest
zaprzeczane ni zapraszanie do badania tego
mechanizmu obronnego.
Terapeuta jako osoba silna i oddana.
- uczenie, e emocje negatywne to normalne
reakcje.
Terapia powinna posuwa si powoli, w bardzo
szczerym tonie
Terapeuci maj tendencj do przypisywania im
mniejszej iloci prymitywnych mechanizmw
obronnych, silniejszego ego i bardziej
zintegrowanej toszamoci

OS. HISTERYCZNA
- Brak dowodw gwatownie
zakoczonych relacji
- brak dowiadcze
traumatycznych i
nieodaowanych strat
- zaabsorbowanie problemem
pci i wadzy
OS. NARCYSTYCZNA
- przeszo znacznie mniej
burzliwa i pena katastrof.
- odczuwanie subiektywnej
pustki
- utrudnione prowadzenie
terapii z aroganckim
pacjentem narcystycznymunika przywizania
- mae ryzyko ucieczki z
terapii.
OS.KOMPULSYWNA
-jest zdolna do gbokiej
relacji z obiektem, dojrzaej
mioci i troski, szczerego
poczucia winy i smutku.
- potrafi wytrwa w bliskim
zwizku
- jest skromna i
umiarkowanie towarzyska
- wielbi szczegy
- czuje si zwizana
moralnoci, respektuje
wszelkie reguy
SCHIZOFRENIA- historia
pacjenta i historia choroby.

Osobowo masochistyczna (autodestrukcyjna)


Relacje z obiektem

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzeniesienie

Terapeutyczne implikacje diagnozy

Diagnoza rnicowa

adaptacja
-osoby bdce
najwikszym
wrogiem samych
siebie
-masochizm moralnybez odniesie
seksualnych
(umartwianie si)
-okaleczanie si
-masochizm
seksualnyprawdopodobne
podoe genetyczne
-u maltretowanych
dziewczynek
masochizm, u
chopcw- sadyzm
Afekt- bardzo
podobny do osoby
depresyjnej-dominuje
smutek i gbokie
poczucie winy, jednak
jest atwo
odczuwania zoci,
urazy i oburzenia.
Spostrzegaj siebie
jako niesusznie
cierpice, wrobione,
przeladowane przez
pech, ale bez wasnej
winy.

Introjekcja
Zwracanie
przeciwko ja
Idealizacja
Acting out- istot
masochizmu s
dziaania
autodestrukcyjne.
Wymiary A.o.:
prowokacja,
polityka ustpstw,
ekshibicjonizm,
odpieranie poczucia
winy.
Sprowokowanie
kary uwalnia lk i
upewnia co do
panowania nad
sytuacj.
Przymus
powtarzanianiesprawiedliwe
ycie;
Moralizacja
oddawanie si raczej
opakiwaniu aktw
niesprawiedliwoci
ni ich
eliminowaniu.
Zaprzeczeniedemonstracja
cierpienia i krzywdy
przy jednoczesnym
zaprzeczaniu, e
czuj jak krzywd
i podkrelanie
dobrych intencji
agresora.

Popd, afekt,

Mechanizmy

masochista to osoba
depresyjna, ktra cigle ma
nadziej- strata, lecz nie na
tyle druzgocca, by dziecko
porzucio nadziej na bycie
kochanym jeli bd
dostatecznie cierpie to mog
liczy na nieco troski.
-powane, nieodaowane
straty, krytyczni, wywoujce
poczucie winy rodzice,
zamiana rl, lecz te ludzie,
ktrzy pomogli jej, kiedy
byo naprawd le.
Prosz nie zostawiaj mnie.
Jeli to zrobisz, ja zrobi
sobie cos zego
Kobiety bite- o wiele
bardziej ni blu boj si
porzucenia.
-ich rodzice angaowali si
emocjonalnie tylko w
karanie.
-otrzymywanie ogromnej
nagrody za dzielne znoszenie
opresji
-odczuwanie nieustannej
groby ataku na ich
samoocen, bezpieczestwo
czy dobrostan fizyczny
zaatakuj siebie samego
pierwszy eby Ty nie musia
tego robi- mio wadza.

Bezwartociowe,
winne, godne
odrzucenia,
zasugujce na
kar; dodatkowo
moe wystpowa
poczucie bycia
potrzebujcym,
niepenym,
poczucie bycia
skazanym na
niezrozumienie,
niedocenienie, ze
traktowanie.
Na otoczeniu
robi wraenie:
pretensjonalnych,
pogardliwych
wobec innych,
egzaltowanych w
swym cierpieniu,
gardzcychznaleli w
cierpieniu
postaw do
wsparcia
poczucia wasnej
wartoci.
Radz sobie z
poczuciem bycia
zym projektujc
te poczucie na
innych.

Rozgrywanie spektaklu, w
ktrym dziecko potrzebuje
opieki, ale otrzymuje j
tylko wtedy, gdy wyranie
cierpi. Komunikaty o
bezradnoci wobec ktrych
pacjent przyjmuje postaw
tolerancyjn a nawet
pogodn.
Przekonanie terapeuty, e
potrzebuje ratunku i
zasuguje na ratunek..
Obawa, e terapeuta jest
nieczuy, samolubny,
krytyczny, oskarajcy.
Przeciwprzeniesienie:
przeciwmasochizm
(przesadna
wspaniaomylno oraz
prba przekonania pacjenta
o zrozumieniu i e si go
nie zaatakuje) i sadyzm..
Zdarza si, e prbuj
zrobi co co pomogoby
im samym.- zrobi wicej
ni przewiduje kontrakt,
np.obniaj cen za sesj.takie dziaania prowokuj
do regresji (im bardziej
eksponowane cierpienie
tym wicej)-skonno do
wspierania zamiast
konfrontowania reakcji
masochistycznych.
Obwinianie ofiary przez
terapeut (acting out
zapdw sadystycznych).
- trudno zachowa
agodn, wspierajc
postaw wobec kogo, kto
stale ponia samego siebie.

-zaistnienie prawdziwej relacji, unikanie


sygnaw omnipotencji w gosie
nie modeluj masochizmu- nie ustpowa w
niczym. Powicenie si terapeuty dla tych
klientw nie suy niczemu. Sprawia, e czuj si
winni, uwaaj, e nie zasuguj na popraw
swego losu.
Okazywanie troski o samych siebie i ochron
wasnych interesw eby pacjenci mogli
dostrzec takie aspekty Ja i przesta ich
nienawidzi. Zostaniemy za to ukarani i czekamy
na to zjawisko- musza si przekona, e s
akceptowane take wtedy, gdy trac panowanie
nad sob; powinne zrozumie, e zo to
naturalna reakcja, gdy nie dostanie si tego czego
si chce.
Mona tez nie okazywa adnych oznak
wspczucia- nie obwinia ich za ich problemy
ale pyta jak si znalaze w tej sytuacji?
Zawsze zaznacza, e klient jest w stanie
poprawi swoj sytuacj
Nie powinno si spieszy na ratunek
potraktowanie osoby jako dorosej, zdolnej
ponosi konsekwencje wasnych dziaa
Nie powinno si wpada w poczucie winy i
zwtpienie- komunikaty majce wzbudzi w
terapeucie poczucie winy.(urlop terapeuty)

OS. DEPRESYJNA
Wane rozrnienie, bo
postpowanie terapeutyczne
takie jak w wypadku
os.masochistycznej moe
sprawi, e depresja si
pogbi, a nawet moe
doprowadzi do
samobjstwa, poniewa
klient bdzie czu si
obwiniany i porzucony
OS.DYSOCJACYJA
Os. Masochistyczna moe
by jedn z czci Ja

Ogsobowo obsesyjna i kompulsywna


Relacje z

Ja

Przeniesienie i

Terapeutyczne implikacje

Diagnoza

temperament

obronne,
adaptacja

obiektem

Psychik napdza
mylenie i dziaanie,
ktre wyranie
przymiewa
odczuwanie,
intuicj, suchanie,
zabaw, marzenia,
dziaanie twrcze.
Odmian zaburzenia
jest pracoholizm i
osobowo typu A.
filozof-obsesyjny;
ksigowykompulsywny- oba
style przejawiaj
podobn dynamik.
Fiksacja analna
de agresywnych.
Dowiadczenie
bycia
kontrolowanym,
ocenianym,
zmuszanym do
dziaania budzi zo
i agresywne fantazje
na temat oddawania
kau za, brudna,
sadystyczna cz
Ja. Poczucie kontroli,
bycie punktualnym,
czystym i
rozsdnym
podtrzymuj
pozytywn ocen Ja.
sztywna wraliwo
etyczna
Afekt :wcieko
(bycie
kontrolowanym) i
strach (przed
potpieniem lub
ukaraniem)-uczucia
stumione,
niedostpne,
poddane
racjonalizacji. Sowa
su do ukrywania
emocji a nie ich
wyraania. Tylko
zo akceptowalna
tylko jako suszna i
uzasadniona, ale ju

Obsesyjni- izolacja
(racjonalizacja,
moralizacja,
segmentacja,
intelektualizacja
czasem reakcja
upozorowana,
rzadko
przemieszczenie,
szczeglnie dla
zoci)m
Kompulsywnianulowania
-Poznawcze m.o.przecenianie sfery
intelektu, s zdolni
do mioci lecz nie
potrafi wyraa
czuoci bez lku i
wstydu, czasem
mwi w 2 osobie
o uczuciach.
-behawioralne
m.o.
Anulowanie
poprzez dziaanie
majcy
niewiadomy
charakter
zadouczynienia
lub magicznej
ochrony. Przymus
powtarzania
(zapanowanie nad
nieprzepracowany
m dowiadczeniem
z przeszoci
poprzez jego
odtwarzanie);
anulowanie
zgrodni
Reakcja
upozorowana
-sumienno,
drobiazgowo,
pilno to reakcje
upozorowane
przeciwko
marzeniu bycia
niedoskonay,
rozrzutnym,
niechlujnym-

Rodzice cigle
ustanawiajce wysokie
standardy i
oczekujcy, e dziecko
im sprosta. Oczekujcy
zbyt wiele, potpiajcy
dziecko za
nieakceptowane
zachowania oraz
towarzyszce mu
uczucia, myli i
fantazje.
-kluczowe miejsce
KONTROLI w rodziniena og poprzez
moralizujce,
wywoujce poczucie
winy wypowiedzi.
Jestem
rozczarowana
Produktywne dziaanie
kojarzone jest z cnot,
samokontrola i
odroczenie gratyfikacji
s idealizowane.
Poprzez zawstydzanieCo ludzie pomyl
jak si bdziesz tak
zachowywa inne
dzieci nie bd si
chciaaby z tob
bawi . Ten narcyzm
perfekcjonizmu
(kontrola poprzez
zawstydzanie)
wyjaniaj
kompulsywno
anorektyczk czy
bulimiczk, wiele
przypadkw
alkoholizmu,
zaywania narkotykw
czy hazardu.
-przeciwiestwo
rodziny nadmiernie
kontrolujcej
(niekontrolowane i
ignorowane przez
dorosych dzieci)pniejsi doroli
trzymaj si
wyidealizowanych

-przejmuj si
kwestiami zwizanymi
z kontrol i moraln
przyzwoitoci. Czsto
s gboko religijne,
ciko pracujce,
samokrytyczne i
niezawodne.
Samoocena
podbudowywana jest
spenianiem
oczekiwa
zinternalizowanych
postaci rodzicw. Stale
si zamartwiaj, strach
moe je paraliowaszczeglnie w
sytuacjach dokonania
wyboru mania
wtpienia- paralich zachowania do
koca wszystkich
moliwoci dziaania.
Obsesyjni-Czsto na
terapi trafiaj
prbujc wybra
midzy dwoma
chopakami, dwoma
uczelniami
-skonno do
opniania decyzji i
zwlekania tak dugo,
a sytuacja
zewntrzna sama
problem rozwieunikanie poczucia
winy.
Kompulsywni- ten sam
problem ale
przechodz od razu do
dziaania, nie
rozwaajc alternatywwybr pociga
odpowiedzialno za
czyny
Utrata pracy- wielki
problem (podstawowe
rdo pozytywnej
samooceny)
Boj si swych wrogich
uczu, odczuwanie ich
uwaaj za co

przeciwprzenie
sienie

diagnozy

rnicowa

Dobrzy pacjenci, ale


trudni. Dowiadczaj
terapeut jako
wymagajcego i
oceniajcego rodzica,
z ktrych na poziomie
wiadomym si
zgadzaj, ale
niewiadomie si
sprzeciwiaja . wnosz
do terapii lekkie
poczucie poirytowania
i krytycyzmu, ktremu
zaprzeczaj. Bywaj
subtelnie lub nie
ktliwi, kontrolujcy,
niechtnie zostawiaj
pienidze.
Przeciwprzeniesienieuczucie rozdranienia i
zniecierpliwienia. Chce
si potrzsn
pacjentem, otworzy
go na zwyczajne
uczucia. Mieszanina
przesadnej ulego na
poziomie wiadomym i
ogromnie silnego,
niewiadomego oporu
moe doprowadzi
klinicyst do szau.
Przeciwprzeniesienie
zgodne (zacinicie
zwieracza);
przeciwprzeniesienie
komplementarne
(wysiek by
powstrzyma si od
porzucenia osoby,
ktra doprowadza do
takiej rozpaczy).
Zniechcenie i
odpychanie jako
skutek zawoalowanego
krytycyzmu.
Znudzenie z powodu
nieustannej
inetelektualizacji

-Zwyka yczliwo (czsto ich otoczenie


zostao doprowadzone do rozpaczy)- s
wdziczni za agodn reakcj na ich irytujce
cechy.
-docenienie i zinterpretowanie ich
podatnoci na wstyd
-odmowa udzielania rad, powstrzymanie si
od popieszania i krytykowania ich za skutki
izolacji, anulowania i reakcji upozorowanej.
-unika bycia ekwiwalentem wymagajcego
rodzica, ale naley zachowa ciep relacj z
klientem.
Kompulsywna autodestrukcja-dwa wyjcia:
1.tolerowanie niepokoju o poczynania
klienta, dopki integracja osigni terapii
nie zredukuje przymusu powtarzaniazachta do uczciwoci
2.postawi warunek na pocztki, e nie
rozpocznie si terapii, jeli pacjent nie
zaprzestanie kompulsywnego dziaaniauzalenienie od uywek.
- unikanie intelektualizacji dopki emocje nie
zostan odblokowane (wgld emocjonalny a
intelektualny)
- powracanie do pytania Co czujesz? np.
poprzez symbolik, obrazy, komunikacj
artystyczn- bardziej poetycki styl
wypowiedzi, analogie i metafory.
- gotowo do pomocy w wyraaniu zoci i
krytyki pod adresem terapii i terapeuty.
- z pacjentami kompulsywnymi poruszanie
kwestii tolerowania bycia a nie dziaania

OS.NARCYSTYCZNA
W obszarach
niewiadomoci
subiektywna pustka i
krucha samoocena.
OS.SCHIZOIDALNA
Wycofuje si z kontaktw
ze wiatem zewntrznym
jest natomiast wiadoma
swych intensywnych uczu
i ywych fantazji
CHOROBA ORGANICZNA
-uszkodzenia mzgu, w
wywiadzie brak
mechanizmw obronnych
izolacji afektu i
anulowania.
Historia pacjenta a
zwaszcza:
1.alkoholowy zesp
podowy
2.komplikacje podczas
porodu
3.zapalenie opon
mzgowych, za palenie
mzgu
4.urazy gowy

nie oburzenie, e si
czego nie dostao.
Drugi wyjtekwstyd

fiksacja na obu
stronach konfliktu,
midzy buntem a
wspprac itp. U
kadego- jedna
szuflada z
baaganem.

kryteriw zachowa i
uczu, ktre czerpi z
szerszej kultury.

nagannego.
- niedostrzeganie
afektywnych caoci,
skupianie si na
oddzielnie
rozwaanych
szczegach. Nie
potrafi dostrzec lasu,
widz tylko drzewa.

Osobowo histeryczna (histrioniczna)


Histeryczny to pacjenci z wyszego poziomu funkcjonowania - neurotycznych. Histrioniczny w odniesieniu do bordeline i psychotycznych. Wysoki poziom lku, wysoka
intensywno przeywania i wysoka reaktywno zwaszcza w relacjach interpersonalnych, osoby ciepe, pene energii, majce dobr intuicj, sympatyczne, pocigaj je
dramaty osobiste i ryzyko. Mog by do tego stopnia uzalenione od emocjonalnego pobudzenia e przechodz od jednego kryzysu do drugiego. Z powodu silnego lku i
przeywanych konfliktw ich emocjonalno moe wyglda na powierzchown, sztuczn i przesadn. Pracuj w dziedzinach ktre s wyranie eksponowane duchowni,
aktorzy, politycy, nauczyciele, taniec. Wyparcie to gwny proces psychiczny histerii. Gdy traumatyczne wspomnienia wracaj z PIERWOTN SIA EMOCJONALN
dolegliwoci ustpuj (Freud odwracanie wyparcia stao si podstawowym zadaniem terapii, dzi przywouje si wspomnienia by zrozumie pacjenta wiedzc e
rekonstrukcja przeszoci jest niepewna i stanowi swoiste kreowanie wiarygodnej narracji (Spense) ) Freud zacz interpretowa PARALI RKAWICZKI dolegliwoci
histeryczne jako prowadzce do KORZYCI PIERWOTNYCH w rozwizaniu konfliktu midzy pragnieniem (masturbacja) a zakazem KORZYCI WTRNEJ w postaci
zainteresowa i troski innych. Korzy wtrna rekompensowaa strat zainteresowania seksualnego na rzecz zainteresowania jej ciaem i jej upoledzeniu (cicie si
dziewczynek wspczenie M.Ch) W teorii strukturalnej dynamik te traktowano jako konflikt midzy id a superego. Najbardziej charakterystycz cech stylu histerycznego
jest lk.
Popd, afekt,
temperament

Mechanizmy
obronne,
adaptacja

Relacje z
obiektem

Ja

Przeniesienie i
przeciwprzeniesieni
e

- ywy, nadwraliwy,
zdradzajcy socjofili
temperament niemowl
ktre krzyczy i kopie gdy
jest sfrustrowane ale
piszczy z radoci w
zabawie.
- potny gd, akn
zaspokojenia oralnego,
mioci, uwagi, bliskoci
erotycznej. Poszukuj
stymulacji ale jej nadmiar
je przerasta, wiec maj
trudnoci z przeywaniem
przykrych dowiadcze
(Freud) - polegaj bardziej
na dziaaniu prawej pkuli

- wyparcie (amnezje);
wyparcie marze, lkw,
dziecinnych teorii,
fantazji i bolesnych
uczu (konwersje);
inaczej (transformacji)
odczuwanego niepokoju,
lku wynikajcego z
aktualnej sytuacji
yciowej pacjenta w
pozorne np. parali
rkawiczkowy czyli
strata czucia i wadzy w
rce zwizana z
wychowaniem w
przekonaniu o
autostymulacji

- przypisywanie
odmiennej siy i
wartoci kadej z pci
1.dziewczynka, z
rodziny faworyzujcej
brata
2. ktra wyczuwa, e
miaa by chopcem.
3.ktra uwaa, e
ojciec i bracia maj
wicej wadzy ni ona
i matka
- uwaga pozytywna
tylko dla
powierzchownych,
zewntrznych
atrybutw.

Mae, przestraszone
i uomne dziecko
radzce sobie w
wiecie
zdominowanym
przez silnych i
obcych innych.
Manipuluj- nie
szukaj w tym
przyjemnocizarzdzaj innymi
poszukujc
bezpieczestwa.
Samoocena1.uzaleniona od
cigego
utwierdzania si,

Typ psychiki, w ktrej


spostrzeganie wiata jest
zdominowane przez
kwestie zwizane z pci.
Wydaj si nieco
dziecinne.
Terapeuta (M)podekscytowanie,
oniemielenie,
uwodzicielskie)
Terapeutka (K)- subtelna
wrogo i rywalizacja.
Wikszo wsppracuje i
docenia zainteresowanie
terapeuty.
Intensywna reakcja
przeniesieniowa- moe

Terapeutyczne
implikacje
diagnozy
Niewaciwe
potraktowanie
przeniesienia lub
nieustanowienie
przymierza
terapeutycznego to
jedyny zasadniczy
bd.
1.przymierze i
kontrakt
terapeutyczny
2.pozwolenie na
rozwinicie si
przeniesienia.
3.taktowne

Diagnoza rnicowa

Os .psychopatycznaCechy uwaane za
histeryczne u kobiet
czsto uchodz za
psychopatyczne u
mczyzn. Utosamiaj
strach ze saboci i
gardz terapeut, ktry
odzwierciedla ich lki.
Demonstracja siy
terapeuty nastawia ich
pozytywnie.
Os. NarcystycznaProblemy z samoocen
s rozproszone.

mzgu mog by bardzo


twrcze (Shapiro).
- w histerii istnieje
podwjna fiksacja na
stadium oralnym i
edypalnym
(genitalnym).Dziewczynka
w okresie niemowlcym
wymaga troskliwej opieki
matki rozczarowuje si
gdy matka nie jest jej
wstanie da
odpowiedniego poczucia
bezpieczestwa i
zaspokojenia. W fazie
edypalnej separujc si od
niej dewaluujc matk,
mio kierujc ku ojcu,
niezaspokojone potrzeby z
fazy oralnej aczy z
pniejszymi potrzebami
f.genitalnej, by wzmocni
dynamik edypaln.
Konflikt edypalny
rywalizujc z matk i
jednoczenie si ni
identyfikowa, jednoczenie
potrzebowa i dewaluowa
j. Pozostaje na poziomie
edypalnym fiksacjipostrzega mczyzn jako
silnych, ekscytujcych a
kobiety jako sabe i
niewiele znaczce.
-wadza staje si atrybutem
mskim, nienawidzi ich za
to ale i podziwia.
Seksualno staje si
dostpem do mczyzn i
ich siy jako jedyna sia
eska. Seks ma funkcj
obronn ni ekspresyjn
boi si mczyzn oraz
naduywania przez nich
wadzy.
- seksualna bolesno,
pochwica, niezdolno do
orgazmu, anestezja

seksualnej jako objawie


deprywacji.
- regresja dziecinno i
bezradno (rozbrojenie
atakw obiektw
krzywdzcych dla
poczucia bezpieczestwa
w obawie przed
odrzuceniem)
- acting out dokonuj
scenariusza przeciwfobii
(lk jako podstawa tych
dziaa tzn. zblianie si
do tego czego si
niewiadomie
boj)zwizany z
fantazjami na temat siy
pci przeciwnej i jej
zagroenia.
Uwodzicielskie
zachowanie ludzi, ktrzy
obawiaj si relacji
seksualnych.
- dysocjacje - cierpi z
powodu niewiadomego
lku, poczucia winy i
wstydu- atwo je
przytoczy.
Dowiadczenia z
ktrymi inni sobie radz,
dla nich mog by
traumatyczne (wtedy
pojawiaj si dysocjacje)
stosuj mechanizmy
dysocjacji aby
zredukowa ilo
naadowanych
emocjonalnie
informacji , z ktrymi
musz natychmiast sobie
poradzi
(dysocjacja pojawia si,
gdy tracimy poczucie
czasu. Wydaje nam si,
e to, co teraz
przeywamy, wydarzyo
si w przeszoci i jest
wspomnieniem. Na
rn form dysocjacji

- ojcowie wzbudzajcy
strach i jednoczenie
uwodzicielscy a take
ktrzy nie widz
wiata poza crk
oniemielaj j.
Matczyne
niedocignicia i
ojcowski narcyzm.
- dzieci czujce e
wasna tosamo
seksualna jest
problematyczna
(homoseksualni
mczyni, chopcy
wychowywani w
matriarchacie).
Histeria u kobiet
zwizane jest z 1. W
perspektywie
kulturowej meczyzna
ma wiksz wadz ni
kobiety 2. Mczyzna
adko podejmuje
opiek nad
niemowlciem i ta
jego nieobecnoc staje
si bardziej
ekscytujca,
wyidealizowani.
-Wzmacnianie w
wychowaniu
stereotypw
zwizanych z pcisilni, niebezpieczni
mczyni i mikkie i
bezradne,ciepe
kobiety- prowadzi
kobiet do
poszukiwania
poczucia wasnej
wartoci i poczucia
bezpieczestwa
poprzez przywizanie
do mczyzn
(1.seksualno; 2.
Brak satysfakcji
seksualnej; 3.
Sprowokowanie czuej

e maj rwny
status i s tak silne
jak pe przeciwna;
pokazywanie si w
towarzystwie
obiektu jako rodzaj
zapoyczonej
samooceny.
2.pieszenie na
ratunek innym
ludziom
(mechanizm
odwrcenia).
3.przecowfobiezakochuj si w
przeraajcych,
destrukcyjnych
mczyznach.
-przesadne
zajmowanie si
swoim wygldem.
-nie s wewntrznie
puste- czaruj
obawiajc si
wtargnicia,
wykorzystania i
porzucenia.
Ich ekshibicjonizm
jest
przeciwdepresyjnysuy upewnieniu
si, e s
akceptowane a
zwaszcza ich pe.
Pytki afekt nie
oznacza, e nie
odczuwaj emocji,
ktre wyraaj.
- byy dewaluowane
i nie oczekuj
szacunku dla
swoich przey.
Wzmacniaj
niepokj, eby
przekona siebie i
innych, e maj
prawo wyraa
siebie ale te

wytrci z rwnowagi
terapeut i klienta.
Czasem, zanim pacjent
nabierze zaufanie, by to
znie przeniesienie
moe by intensywne a
do blu.
PrzeciwprzeniesienieDystansowanie si i
infantylizacja, postawa
protekcjonalnego
rozbawienia- bardzo
ranice dla pacjentki.
Pokusa, eby traktowa
je jak mae dziewczynkiregresja ma charakter
obronny przed strachem
o poczuciem winy przy
podejmowaniu dorosej
odpowiedzialnoci- nie
naley myli jej z
bezradnoci.
Nadmierne wspczucie,
pobaliwo, postawa
rodzicielskiej troski
wzmacniaj
pomniejszone pojcie Ja
NIEWSKAZANE
Przeciwprzeniesieniowa
pokusa zareagowania na
uwodzicielsk postaw
pacjenta.
- Nieudana prba
uwiedzenia kogo jako
przeycie powodujce
gbok transformacj.
Czsto po raz pierwszy
kto obdarzony
autorytetem przedoy
ich dobro nad okazje do
wykorzystania i e
wykorzystanie wadnej
autonomii przynosi
lepsze skutki ni
seksualizujce
mechanizmy obronnr

interpretowanie
uczu, fantazji,
frustracji, pragnie i
lkw.
Terapeuta powinien
pozwoli pacjentowi
samemu zrozumie
pewne rzeczy.
Popiech lub
komentarze mog
wystraszy osob,
przypominajc jej o
wyszoci innych
nad Ja.
Zadawanie
delikatnych pyta,
rzucanie komentarzy
od niechcenia, gdy
pacjent si zacina
naprowadzanie go
na jego odczucia i
ich rozumienie.
Siedzenie i
obserwowanie jak
pacjent sam sobie
pomaga (poziom
neurotyczny).
Jednostki z poziomu
bardziej
zaburzonego:
1.tolerowanie i
nazywanie
niszczcego jej lku.
Naley ich uprzedzi,
e mog si
spodziewa silnych
negatywnych reakcji
wobec terapeuty i
namwi ich, by
przyszli do niego i
porozmawiali o tym

Nie s ciepe i
opiekucze. Dziel ludzi
na lepszych i gorszych,
bez nacisku silnych uczu
(zwyczajowo).
Niesatysfakcjonujce
realcje intymne z powodu
dewaluacji odpowiednich
(wybranych) obiektw.
Zaburzenia organiczne- stwardnienie rosiane;
wiele przypadoci
kobiecych;
Osoby te poddaj si
regresji, kiedy odczuwaj
lk, a skar si i
narzekaj w sposb
odpychajcy dlatego
trudno rozpozna u nich
chorob fizyczn.
Rozwaenie tego jest
sygnaem
terapeutycznym dla
przestraszonego
pacjenta, ktrego
godno dotychczas nie
zawsze bya szanowana.

cierpi osoby, ktre w


dziecistwie byy
ofiarami naduy.
Potrafi oni odczy si
od realnego wiata i y
w innej rzeczywistoci,
uciekajc od tej, ktra
jest nie do zniesienia.
- seksualizacje

postawy; 4.
Dewaluacja za bycie
nie w peni
mczyzn)cykl
przeceniania i
dewaluacji pci

wycofa si.

OSOBOWO DYSOCJACYJNA
Popd, afekt,
temperament
-wirtuozi
autohipnozy-

Mechaniz
my
obronne,
adaptacja
Dysocjacjadziwnie

Relacje z
obiektem
Zjawisko
wykorzystywania-

Ja

-podzia na wiele
odrbnych,

Przeniesienie i
przeciwprzeniesie
nie
- dua ilo
przeniesienia;

Terapeutyczne
implikacje
diagnozy
- empatyczna
wraliwo

Diagnoza rnicowa

PSYCHOZA- osobowo sprzed


choroby i zdolno relacji z

przechodzenie w
inne stany
wiadomoci pod
wpywem stresu.
-z natury bardziej
pomysowe,
wiksza wraliwo
interpersonalna
- dziecko o
zoonym, bogatym
yciu wewntrznym
(wyimaginowani
przyjaciele, zabawy
w wiecie fantazji)
AFEKT- s nim
przytoczone, nie
otrzymay nigdy
adnej pomocy w
przetwarzaniu
emocji. Pierwotny
strach i
przeraenieemocje
prowadzce do
dysocjacji.
Wcieko,
pobudzenie, wstyd
i poczucie winy. Im
wicej
uaktywnionych
stanw
emocjonalnych i im
bardziej wchodz z
sob w konflikt tym
trudniej
zasymilowa te
dowiadczenie bez
dysocjacji.
STANY CIELESNEnieznony bl i
mylce
podniecenie
seksualne.
(97-98%)- zjawiska
powizanel

niewidzialny
mechanizm
obronny
(ucz si
ukrywa
swoje okresy
wyczenia)
Model BASK
Zachowanienp. parali
Afekt- np.
pozbawione
uczu
wspomnienia
traumy
Odczucia
zmysowenp.
znieczulenie
Wiedza np.
stany fugi
lub amnezji

zazwyczaj
seksualnego. (rodzice
czsto sami cierpi
na dysocjacje- albo
bezporednio lub w
skutek uywek;
zdarza si, e nale
do sekt
zafascynowanych
torturami). Rodzice
czsto sami byli
wykorzystywani
seksualnie.
4 czynniki
wyjaniajce etiologi
osobowoci
wielorakiej:
1.talent do hipnozy
2.przeycie silnej
traumy
3.dysocjacja bya
adaptacyjna i w jaki
sposb nagradzana
przez rodzin
4.podczas epizodw
traumatycznych i po
niech dziecko nie
zaznao adnego
pocieszenia- dziecka
nikt nigdy nie
przytula, nie otar
mu ez, nie wyjani
co si stao. Reakcje
emocjonalne byy
karane kolejnym
maltretowaniem !
Pacjent ten, bardziej
ni histeryczny
poszukuje obiektu,
aknie relacji i
docenia trosk.
Przywizuje si do
innych bardzo mocno
i z nadziej.

czstkowych Ja, z
ktrych kade peni
okrelon funkcj.
Gwn jest
Osobowogospodarz.
Podstawowe
przekonania majce
rdo w
dowiadczanym w
dziecistwie
maltretowaniu.
1.rne czci Ja
stanowi oddzielne
Ja
2.ofiara jest
odpowiedzialna za
maltretowanie
3.le jest okazywa
zo
4.przeszo to
teraniejszo
5.pierwotna
osobowo nie jest
w stanie znie
wspomnie
6.jak kocham
swoich rodzicw ale
ona ich nienawidzi
7.pierwotna
osobowo musi
zosta ukarana
8.nie mog ufa
sobie ani innym.

psychotyczne objawy
przeniesieniowe (zaraz
mnie zgwaci).
- tendencja do
zakadania, e obezna
rzeczywisto ma jedynie
oderwa je od zowrogiej
rzeczywistoci:
wykorzystywania,
porzucenia, drczenia.
-truchlej przy prbach
pogwacenia normalnych
granic midzy terapeut
a pacjentem- skojarzenia
z kaziroctwem.
-trudno ich okiezna,
przeduaj pogawdk,
przekraczaj ustalone
granice czasowe.
Terapeuta niejasne,
agodne, pozytywne
przeniesienie ze strony
osobowoci- gospodarza,
potem nagy kryzys
(przypomnienie
traumatycznych przey
i aktywowanie
osobowoci
alternatywnych.
- zachowanie nieco
bardziej realne ni
zwykle.
-musi najpierw pokaza,
e jest kim innym ni
oczekiwany
przeladowca
-silne reakcje mioci,
troski i pragnienia
uratowania
- dysocjacja kj

standardowe
wyksztacenie
- koncentrowanie si na
tu i teraz na
reakcjach
dysocjacyjnych przez
duszy okres jest
modelem zalecanym
- uwaga na bdne
diagnozy- pacjenci
wydaj si oporni na
terapi, poniewa dua
cz ich Ja nie bierze
w niej udziau.
- znajomo hipnozytechniki te s
skuteczne w
budowaniu poczucia
bezpieczestwa,
powstrzymywania
nadmiernego lku,
radzenia sobie z
nagymi kryzysami.
-wycieczki na
miejsce- wsplne
odwiedzanie miejsc
wczesnej traumy w
celu ustalenia co si
tam faktycznie stao
- tempo terapii Im
wolniej podasz tym
szybciej dotrzesz na
miejsceprzedwczesne naciski
przeduaj okres
nieufnoci pacjenta.

obiektem. Stumione,
przytpione, nie prbuj
zaangaowa terapeuty w
siln wi. Ich wycofanie
czsto zaczyna si w wieku
kilkunastu lat.
Wspwystpowanie.
BORDERLINEWspwystpowanie. Zadanie
pyta umoliwia wykrycie czy
u pacjenta wystpuje
amnezja.
ZAB.HISTERYCZNEWspwystpowanie. Mogy
nigdy nie dowiadczy
maltretowania- wywiad.
ZAB.PSYCHOPATYCZNE- jeli
pacjent ma powane powody
do symulowania lepiej zaoy
istnienie psychopatii.
Dane sugerujce dysocjacje:
1.znana historia traumy
2.przypadki cikiego
alkoholizmu lub uzalenienia w
rodzinie
3.serie niewyjanionych
wypadkw w osobistej historii
pacjenta
4.amnezja dotyczca
wczesnych lat szkolnych
5.wzorzec autodestrukcyjnego
zachowania
6.skargi na stracony czas
7.okresy wyczenia i
niepamici
8.mwienie o sobie w trzeciej
osobie l.p. lub w pierwszej
osobie l.m.
9. przewracanie oczami i
zachowania przypominajce
trans
10.syszenie gosw lub
haasw w gowie
11.zakoczone porak
poprzednie terapie.

You might also like