Professional Documents
Culture Documents
jzyka angielskiego
dla pocztkujcych i zaawansowanych
TEORIA, PRZYKADY, WICZENIA
400 zada
i wicze
ltA
Spis freci
W s t p ..........................................................................................................................................................
1. P rzedim ki ..............................................................
.....................................................................
19
19
23
..............................
28
32
32
2 .3 . W y ra a n ie p rzynalenoci ...................................................................................................................... 3 4
2 .3 .1 . F o rm a dzieraw cza z 's ............................................................................................................... 3 4
2 .3 .2 . K o n s tru kcja z o f ............................................................................................................................. 3 5
3 . C z a s o w n ik i ............................................................................................................................................................ 3 7
3 .1 . C za so w n iki f o r m y ................................................................................................................................... 3 7
3 .2 . C za so w n iki p o s ik o w e to d o , to b e , to have ................................................................................... 3 8
3 .2 .1 . C z a s o w n ik to d o ............................................................................................................................ 3 8
3 .2 .2 . C z a s o w n ik to be ............................................................................................................................ 4 2
3 .2 .3 . C z a s o w n ik to h ave ........................................................................................................................ 4 6
3 .2 .4 . to h a v e o ra z to h ave g o t ............................................................................................................. 4 8
3 .3 . C za s o w n ik i to d o o ra z to m a k e ........................................................................................................... 5 2
3 .4 . C za so w n iki fra zo w e ................................................................................................................................. 54
3 .5 . C za s o w n ik i z fo rm -in g lu b z b e zo ko liczn ikie m
........................................................................... 5 8
3 .5 .1 . C z a s o w n ik i + fo rm a -in g ........................................................................................................... 5 8
3 .5 .2 . C z a s o w n ik i + b e z o k o lic z n ik ...................................................................................................... 5 9
3 .5 .3 . C z a s o w n ik i + fo rm a -in g lu b
4 . P rz y m io tn ik i ............................................................................................................................................................ 66
4 .1 . P rzym iotnik s to p n io w a n ie p roste i o p isow e ..........................................................
4 .1 .1 . S to p ie wyszy p rzym io tn ika
67
...................................................................................................... 6 7
70
.....................................................................................................
5 . P rz y s w k i .............................................................................................................................................................. ^
5 .1 . Przyswek - fo rm a ................................................................................................................................... ^
5 .2 . Przyswek ro la i pozycja w z d a n iu ................................................................................................
5 .3 . S to p n io w a n ie przysw ka .............................................................................................................
5 .4 . K onstrukcje z cza so w n ika m i to lo o k , to fe e l itp ............................................................................... ^
5 .5 . Przyswek so ..............................................................................................................................................
Hln n n r7 n tk u ia c v c h i z a a w a n s o w a n y c h
Z a im k i i o k re ln ik i .................................................................................. ..............................................
6 .1 .Zaimek o s o b o w y ........................................................................... ..................................................
O/
O/
.....
90
..
^^
^Cjy
,03
6 .7 . Zaim ki w z a je m n e .......................................................................
, ,r
i r
- -
,,
7 . P rzyim ki ..............................................................
7 .1 . Przyimki czasu ............................................................
7.1.1. Przyimki on, ot, i n ......................................................
llg
7.1.3. Pozostae przyimki czasu:from , to, u n til (till), after, b e fo re , w bile oraz during .... 120
7.1.4. Przyimek b y ............................................
...
~,
19
7.2.3. Inne pnryimki miejsca i ruchu: under, over, behind, next to inside \tp. Z Z Z
7 o p
' rUC
/o . Przyimek bv'
.....................................
130
133
"8
...........................................................................
!!::::!!!!!
8 .3 .
S A D z , o W mol
156
157
9 1 Tryb rozkozujqcy w
Czasownik
1
....
W d lW
p o c z q tk u iq c y c h
i z a a w a n s o w a n y ch
. .............................................................................
,5 9
..................................................................................... 159
be + t0 + bezokolicznik
......................................................................... I 6 U
162
]71
1 0 .2 .2 . Z a stoso w a n ie ..........................................................
187
191
-............
215
10.7.3f. P orw nanie czasw Past Perfect, Present P erfect i Past S im p le ............................... 2 1 6
10.8. Czas Past Perfect C o n tin u o u s ....................................................................................................... 2 1 9
1 0 .8 .1 . F orm a tw ierdzca, przeczenia i pytania ........................................................................... 2 1 9
1 0 .8 .2 . Z astoso w a n ie .......................................................................................................................... 2 2 0
1 0 .8 .3 . P o rw na n ie czasw Present Perfect C o n tinu o u s, Past Pefect C o n tinu o u s
i Past P e rfe c t............................................................................................................................ 221
10.9. Czas przyszy F uture S im ple .......................................................................................................... 2 2 3
1 0 .9 .1 . F orm a tw ierdzca, przeczenia i pytania ......................................................................... 2 2 3
1 0 .9 .2 . Z astosow anie .........................................................
225
227
.236
236
237
..237
240
240
240
242
242
2;^
-2
..................... 291
300
302
..............................................................
304
306
..............................................................................
306
! l ''
^
3!2
4
15. Z da n ia p rz y d a w k o w e ...............................
217
317
322
323
326
326
334
338
WIELKA G R A M A TY KA JZYKA A N G IE L S K IE G O
.W ie lk a
g ra m a ty k a
j z y k a
a n g ie ls k ie g o
d la
p o c z tk u j c y c h
i za a w a n so w a n ych Teorj
mI<j
por/q!lrU|gcyctt i ffj(jwan*owijnych
v>u ^ '
Przedimki Articles
ek w jzyku angielskim wystpuje przed rzeczownikiem lub przed okrelajcym ten rzeczownik
p rz y m io tn ik ie m . Jest to nieodmienna cz mowy, ktra nie ma odpowiednika w jzyku polskim. Wyrniamy
W IE L K A G R A M A T Y K A J ZY K A A N G I E L S K I E G O
morza i oceany:
rzeki: the Thames (Tamiza), the D anube (Dunaj), the Vistula (Wisa);
nazwy geograficzne, w ktrych wystpuje of, przym iotnik lub wyraenia takie jak republika"
czy kr le stw o ", na przykad:
the United States o f Am erica (Stany Zjednoczone Ameryki), the Czech Republic (Republika Czeska)
the United Kingdom (Zjednoczone Krlestwo),
the Tropic o f Cancer (Zwrotnik Raka!
nazwy geograficzne zawierajce north (pnocny), south (poudniowy), east (wschodni), west (zachodni)
na przykad: the N orth Pole (Biegun Pnocny);
nazwy
geograficzne,
ktrych
north,
south,
east,
west
funkcjonuj
jako
rz e c z o w n ik i,
the M id d le East (rodkowy W schd), the west of Poland (zachd Polski), the West (Zachd).
Poza nazwami geograficznym i, przedimka th e uyjemy take w innych sytuacjach.
przed nazwami dziennikw: the W a rsa w Voice, the Los Angeles Times, the le d e p .n d .n t.
1. P R ZE D IM K I
on the ra d io (w radio),
szczeglne uycie th e dotyczy rzeczownikw, przed ktrymi przedimek ten z reguy nie wystpuje,
jednak mona go uy w pewnych kontekstach dla podkrelenia.
Na przykad, wedug zasady, nie stosujemy przedimka przed nazwami dni tygodnia, moe on jednak
pojawi si w takim zdaniu:
N ow I remember, it was the Saturday when Jane came to visit. - Teraz pamitam, to bya ta
sobota, kiedy Jane przyjechaa w odwiedziny.
-ii
jria w n n s o w c irtv c h
W IE LK A G R A M A TYKA JZYKA A N G IE L S K IE G O
a desk (biurko),
o dog (pies),
a ticket (bilet),
a hospital (szpital),
a w in d o w (o k n o )'
a b a 9 (torba)'
a flo w e r (kwiat),
a uniform (m undur) / ju:.m.fo:m/.
na przykad:
an egg (jajko),
an apple (ja b ko ),
an airport (lotnisko),
an honour (zaszczyt),
an hour (godzina),
an heir (sp a d ko b ie rca ).
przed rzeczownikiem , ktry jest w sp o m n ia ny po raz pierwszy i nie wskazuje na aden konkretny,
okrelony obiekt, na przykad:
p rz e d m io t w ,
It's time she realised she is not a M adonna. - Najwyszy czas, eby zdaa sobie spraw z
e adna z niej M adonna.
There is a M r Smith on the phone to you. - Dzwoni do ciebie jaki pan Smith.
W IC Z E N IA
a ........
1.................
h
c........
m ....... ......country
n ........ ......West
d ........
o ..............
Kennedys
e........
P........
armchair
q ..................... university
Netherlands
r.........
s...............orange
t .........
Royal Theatre
u ........
Ukraine
WIELKA GRAMATYKA J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
U z u p e n ij w y r a e n ia o d p o w ie d n im i p r z e d im k a m i a , a n lu b th e .
o ....................best stu de n t in o u r class
h ..................... d oze n a p p le s
b ....................k ilo o f o ra n g e s
i.......................w es*
c . 5 0 m ile s ..................h o u r
j.
2 e u r o s .................. k ilo
d . o n c e ................w e e k
k.
i n ...................m id d le
I.
i n .................sky
f .....................m a n I love.
m. o n ....................ra d io
n ........................ th o u sa n d p o u n d s
P o la n d
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n im i p r z e d im k a m i a , a n lu b th e :
a. There i s ................. pen on the desk. Is it yours?
b. Paul i s ................. best student at o u r school.
c ....................French d o n 't l i k e ..................English.
d. I've b o u g h t ............... b ea u tiful new dress.
e. Let's g o t o ................. cinem a to n ig h t.
f.
g. An e a g le i s ................. bird.
h. I alw ays have coffee i n ................. m o rn in g .
i.
M y b ro th e r is i n ................. arm y.
j.
a p p le pie.
W y b ie r z p r a w id o w o d p o w ie d :
a. W h o i s .................boy M a rk is talking to?
a. the
b. a
b. a
b. a
|<j|0
b the
^ster i s ..................
a. the
'
.....
b. a
hour.
przed
nazw am i
w i k s z o c i
m ia s t,
p a s tw ,
k o n ty n e n t w ,
w ysp,
je z io r
o ra z
pojedynczych
gr,
no p rz y k a d :
Rome (Rzym),
N e w Y o rk (N o w y Jo rk),
M o u n t Blanc,
Lake M ic h ig a n (J e z io ro M ic h ig a n );
przed im io n a m i w a s n y m i, o p r c z w y j tk o w y c h k o n te k s t w , k ie d y c h c e m y co p o d k re li (p o r w n a j:
P rzedim ek o k re lo n y th e ), o ra z przed ty tu a m i:
U w a g a ! W y j te k s ta n o w i : t h e H ig h S tre e t, th e S tra n d .
on S aturday (w s o b o t ),
in sp rin g (w io sn ),
fo r Easter (na W ie lk a n o c );
I had b re a k fa s t a t 8 o 'c lo c k .
Z ja d a m n ia d a n ie o sm ej,
ale:
I had a b ig b re a k fa s t this m o rn in g .
prze d rz e c z o w n ik a m i h o m e (d o m ), b e d ( ko ) o ra z w o r k (p ra c a ), n a p rz y k a d :
I r e tu r n e d h o m e la te .
Pno w r c ie m d o d o m u .
I a m a t w o r k a t th e m o m e n t, I 'l l c a ll y o u b a c k .
pniej.
M a rk is in hospital.
p o n ie w a jest chory)
a le :
ka d
n ie d zie l c h o d z d o
k o c io a ,
(o g ln ie ,
n ie d o
k o n k re tn e g o )
a le :
The tourists w ent to the church to adm ire its beautiful frescos.
Turyci w eszli d o k o c io a
aby
g d y w y p o w ia d a m y si o g ln ie o jakiej g ru p ie ludzi lu b p rz e d m io t w , na p rz y k a d :
a le :
Tell thfi children to wash their hands. Powiedz d zie c io m , eby um yy rce. (k o n k re tn y m d zie cio m )
I like to read books.
Lubi czyta ksiki.
a le :
Ksiki, k t re m i p o le c ie , byy
n a p ra w d b a rd zo ciekaw e.
I d , d o o ro d o , m u s s , podloC
a, s . !
S Q m dote" ' P * * " / a u to b u s e m ).
:
' m o '7 u ' w P odry m o rskie j),
,n c o u rt (w s d z ie ,
... )
a t n,,9 ht / w nocy),
a ll d a y (cay dzie),
1. P R Z E D I M K I
W IC Z E N IA
W y b ie rz p r a w id o w o d p o w ie d :
a. I've never swam in ............... Pacific O c e a n .
a. the
b. -
b. the
b. the
b. -
b. -
b. -
b. -
b. the
b. -
j.
a. the
b. -
b. -
b. the
prison
on TV
at the end
in the sky
in the middle
on holiday
the prison
once a week
I never travel
G R A M A T Y K A JZYKA A N G IE L S K IE G O
W IE L K A
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n im i p rz e d im k a m i a, an lub the:
a.
D id y o u l i k e ......................b o o k I g a v e yo u fo r y o u r b irth d a y ?
b.
c.
u.
Excuse m e , c o u ld y o u o p e n
e.
f.
w in d o w , ple ase ?
9 ........................... w h a le is o n e o f th e b ig g e s t m a m m a ls .
h.
i.
j.
W e had
k.
I.
b ig b re a k fa s t th is m o rn in g b ecause w e 're g o in g to th e s w im m in g p o o l.
M a ry sp e n d s h o u rs ta lk in g on .......................p h o n e .
C z y nastp uj ce z d a n ia sq p o p ra w n e? Z n a jd i p o p ra w w nich b d y :
a.
b.
c.
d.
W e live d in H a g u e fo r 4 years................................................................................................
e.
..................................
f.
..................................
g.
..................................
h.
W h a t shall w e have fo r a d in n e r?
k.
I.
Rzeczowniki N o u n s
2.1. Liczba mnoga rzeczownikw____________
Tworzenie liczby mnogiej rzeczownikw w jzyku angielskim nie jest trudnym zagadnieniem . Naley
pamita o tym, e istnieje grupa rzeczownikw majcych w liczbie m nogiej form y nieregularne lub
tylko jedn form - liczby pojedynczej lub m nogiej. W rozdziale tym om wim y rzeczowniki regularne
oraz nieregularne, rzeczowniki majce obydwie liczby oraz te, ktre wystpuj tylko w jednej liczbie:
pojedynczej lub mnogiej.
Rzeczowniki regularne
Regularn liczb mnog w jzyku angielskim tworzy si przez dodanie do rzeczownika kocwki -S:
Rzeczowniki koczce si na -tch, -ss, -sh, -ge, -d g e , -x, -o maj w liczbie m nogiej kocwk -es,
oto przykady:
Wyjtkami od tej reguy s rzeczowniki obcego pochodzenia koczce si na -O, ktre maj w liczbie mnogiej
kocwk -s. O to niektre z tych wyjtkw:
a UFO (U F O )-U F O s,
a kilo (kilogram) - kilos (kilogramy).
Rzeczowniki koczce si na -y w liczbie mnogiej zmieniaj form w dwojaki sposb, zalenie od tego,
jaka goska znajduje si przed kocwk -y. Jeli przed -y wystpuje spgoska, rzeczownik w liczbie
mnogiej ma kocwk -es, oto przykady:
Warto jednak zwrci uwag, e take od tych regu istniej pewne wyjtki. Nale do nich niektre nazwy
wasne oraz grupa rzeczownikw zoonych, na przykad:
www.iezykiobce.pl
19
WIELKA G R A M A T Y K A JZYKA A N G I E L S K I E G O
kocw k no -ves
na przykad:
nie ma zastosowania
Rzeczownik scarf sza < ma dwie poprawne form y: scarfs oraz scarves.
Rzeczowniki nieregularne
W jzyku angielskim wiele rzeczownikw w liczbie mnogiej posiada formy nieregularne. Wrd nich mono
wyrni:
a w om an kobieca - w om en kobiety
an o x w) - oxen woy),
znaczeniu: ~ ~ is : ;
ze v. przypadku tych rzeczown kw, o ich iczbie decyduje kontekst, w ialci wystpuj
zalenie cc
"ego towarzyszcy im czaswr k pojawia si w ;orm ie liczby pojedynczej tub m nogiej, no przykcd
The salmon is a very healthy fish. - oso iest bardzo zdrow ryb. (liczbo p o edynczo
Salmon ar m ainly farm ed all over Europe and th ro ug ho u t the U nited States - ososie sq
hodowane gwn e w Europie i Stanach Zjednoczonych, (liczba m n cca )
D o rzeczownikw majcych *akq sam form w obydwu liczbach nale:
nazwy niektrych zwierzt, gwnie ryb: ca rp (karp), cod (dorsz), d e e r (jele), grouse 'guszec ,
moose (o), salmon (oso), sheep (owco), trout (pstrg);
2. R Z E C Z O W N IK I
rzec zowniki zbiorowe, c o lle c tiv e n o u n s . M og one wystpowa z czasownikiem w liczbie pojedynczej
lub mnogiej, w zalenoci od tego czy odnosimy si do caej grupy jako jednej zbiorowoci czy do
zbioru indywidualnych jednostek. O to przykadowe rzeczowniki zbiorowe: audience (widownia), group
(grupa), gang (gang), fam ily (rodzina), committee (komitet), governm ent (rzd), staff (personel),
W IC Z E N IA
Podaj form y liczby mnogiej rzeczow nikw :
a. key
....................................
h.desk
............... ............
b. hero
....................................
i.brush
............................
c. watch
...................................
j.story
............................
d. wife
...................................
k.tom ato
............................
e. safe
....................................
I.photo
............................
..................................
m.kiss
............................
f.
radio
g. half
.............................
h.child
....................
b. tooth
...................................
i.woman................................ .
c. man
...................................
j.goose......... .............................
d. sheep
...................................
k.salmon...... .............................
e. mouse
..................................
I.foot..........................................
f.
..................................
m.deer......... .............................
species
g. series
............................
T h e ....................
d lo po ciq* uiqcych
21
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
......................................................
Rzea
cech>
......................................................
......................................................
"
i.
W y b ie rz p ra w id to w q o d p o w ie d z :
( ) l
f
or m
abstn
a are
b. is
(pore
b. goes
c .................. of
a. Hundred
Nalei
b. Hundreds
kq re
na pr
b. dozens
b. Women
Wr6
b. are
n
fi
b. was
h. He earned th r e e
a. m illions
\A
rz
goose
sheep
salmon
moose
carp
ox
w o lf
mouse
^
cl
rz
P1
d. At night you could only hear the howling o f ........................... in the forest.
n<
e. My grandm other m ainly kept birds on her farm , including turkeys and ............................
f.
It's a tradition to eat fish for Christmas in Poland, mainly herrings and ............................
O'
"
W
Er
R Z E C Z O W N IK I
cechy charakterystyczne:
nie pojawiaj si nigdy z przedimkiem a lub a n , ani z takim i kwantyfikatorami jak m a n y czy (a) few.
S to rzeczowniki okrelajce przedmioty lub pojcia, ktrych nie mona fizycznie policzy. M ona jedynie
okreli, czy jest ich duo, m ao, troch, za pom oc okrelnikw ilociowych takich jak na przykad:
(a) little, much, some, plenty o f itd. M ona policzy take pojem niki, w ktrych si znajduj: a bottle
of milk (butelka mleka), a bow l o f rice (miska ryu), a carton of m ilk (karton mleka). Do rzeczownikw
abstrakcyjnych stosowane jest wyraenie a piece of lub an item of, na przykad: a piece of advice
(porada), a piece of music (utwr muzyczny), an item of news (inform acja).
Naley zauway, e cz z tych rzeczownikw ma mylc kocwk -S, ktra moe wydawa si kocw
k regularnej liczby mnogiej, ale ni nie jest. Wszystkie te rzeczowniki wystpuj tylko w liczbie pojedynczej,
na przykad:
M oney is not the most im portant thing in life, (liczba pojedyncza) - Pienidze nie sq najwaniejsz
rzecz w yciu, (liczba mnoga);
gold (zoto), w o o d (drewno), sugar (cukier), flour (mka), w a te r (woda), silk (jedwab), a ir (powietrze),
cheese (ser), coffee (kawa), glass (szko);
patience (cierpliwo), musie (muzyka), happiness (szczcie), advice (porada), friendship (przyja),
news (wiadomoci), time (czas);
The news on TV is alw ays boring, (liczba pojedyncza) - W iadom oci w telewizji s zawsze nudne.
(liczba mnoga);
jzyki, na przykad:
English (jzyk angielski), French (jzyk francuski), Italian (jzyk woski), itd.
|ezyV.tobce pl
W IE L K A G R A M A T Y K A JZYKA A N G I E L S K I E G O
inne wyrazy koczce si na -ics: aerobics (aerobik), athletics (atletyka), classics (klasyka);
fo o tb a ll (pika nona), basketball (koszykwka), b rid g e (bryd), b illia rd s (bilard), bowls (krgle!,
darts (gra w rzutki), draughts [UK] (warcaby), checkers [US] (warcaby);
rzeczowniki odczasownikowe:
mumps (winka), measles (odra), rabies (wcieklizna), shingles (ppasiec), diabetes (cukrzyca),
fiu (grypa);
nazwy wasne:
Islam (islam), Christmas (Boe Narodzenie), A lgiers (Algier), Athens (Ateny), Brussels (Bruksela),
Flanders (Flandria), M arseilles (Marsylia);
the unknown
(co
nieznane),
the best
(co
najlepsze),
the impossible
(co
n ie m o liw e ),
p r a c u je
nad
"The M e rry W ives o f W in d so r" is one of Shakespeare's best works. - Wesoe kumoszki
z W indsoru" to jeden z lepszych utworw Szekspira.
Two hours is enough fo r this exam. - Dwie godziny wystarcz na napisanie tego egzaminu.
Five dollars i$ not a huge sum of money. - Pi dolarw to nie jest dua kwota pienidzy.
Two miles too fa r to w alk. - Dwie mile to zbyt daleko, eby i piechot.
Trzeba pamita, e niektre z wymienionych wyej rzeczownikw niepoliczalnych wystpuj w fomll
policzalnej (z kocwk liczby mnogiej oraz czasownikiem w liczbie mnogiej), jednak wtedy zmienia ^,c<
ich znaczenie:
2.
R Z E C Z O W N IK I
W IC Z E N IA
Q
child
fo o t
billiards
series
rice
sheep
louse
rabies
dozen
species
w eather
barracks
w ood
kilo
governm ent
milk
cheese
the best
sgle),
Rzeczowniki policzalne
Rzeczowniki niepoliczalne
rzyca),
uksela),
measles
darts
equipment
friendship
money
the best
flour
advice
Linguistics
furniture
b. To make this cake you need s u g a r,........................, eggs and some milk.
c. I can lend you s o m e ........................ but I don't have much.
d. Love a n d .........................are the most important things in life.
e. I stu dy.........................at university.
f. I've never p la ye d ......................... before.
g. Be p a tie n t,.........................is yet to come.
h. We've bought n e w .........................for Tommy's room.
TU
y*
f o r r n ie
Lmienia si
iezykiobce.pl
cnG^ 1
25
W y b ie rz p ra w id o w q o d p o w ie d :
a. 1 take two
a. sugars
b. su ga r
b. Politics
a. are
b. is
c. Billiards
a. is
b. are
b. needs
b. is
b. are
b. a paper
b. Is
b. a re n 't
b. are
P oqcz w y ra e n ia w pary:
1 . a bottle o f
a. rice
2 . a bar o f
3 . a carton o f
b. cheese
4. a loaf of
d. chocolate
5. a can o f
e. butter
6 . a pinch of
f. milk
7. a jar of
g, bread
8 . a slab of
h. salt
9. a slice of
. beer
1 0 . a grain of
j. am
c. water
2.
R Z E C Z O W N IK I
a. friends
2 . an item of
b. paper
3. a game of
c. music
4. a bar of
d. cattle
5. a group of
e. news
6 . a circle of
f.
7. a bit of
8 . a herd of
g* chess
h. people
9. a scrap of
i.
1 0 . a branch of
advice
knowledge
i- soap
pochodzenia hebrajskiego:
kibbutz (kibuc) - kibbutzim.
www-iezykiobce pi
27
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
W a rto jednak zauway, e cz tych rzeczownikw posiada, poza wyej w ym ienionym i, take formy
regularne , z typow dla jzyka angielskiego kocw k -es. Jednak zalenie od form y liczby mnogiej,
m oe zm ieni si rwnie ich znaczenie, na przykad:
...........................
g. analysis
b. stimulus
...........................
h. crisis
c. corpus
...........................
i.
thesis
d. aquarium
...........................
j.
phenom enon
e. bacterium
............................
f. curriculum ...........................
k. basis
I. criterion
......................
..........................
d. a postman
..........................
e. a passer-by
f. a brother-in-law
..........................
..........
g. a breakdow n
h. a take-off
i.
a fo rge t-m e -n o t
i- a pocket-knife
k. an apple tree
I. a m anservant
2. R Z E C Z O W N IK I
d Some m eteorological
f.
I had three
i.
..
.................
last
__ ________
(curriculum)
.............
month,
(criterion)
leggings
(legginsy)
overalls
handcuffs (kojdonki)
(spodnie ogrodniczki),
pants
jeans (dzmsy)
(spodnie
lub
majtki) pincers (szczypce), pyjamas (piama) scales (waga), scissors (noyczki), shorts (szorty)
tights (rajstopy) trousers (spodnie);
niektre rzeczowniki koczce si no -S:
arms (bro), brains (inteligencjo), clothes (ubranie), congratulations (gratulacje), customs (do)
earnings (zarobki, dochody) goods (towary) looks (wygld), manners (manieiy), means (sposb
metoda) odds (szanse, prawdopodobiestwo) outskirts (przedmiecia) overheads (koszty stole),
premises (teien, posesja) refreshments (przekski, napoje bufet), remains (pozostaoci szcztki),
stairs (schody), thanks (podzikowania);
rzeczowniki,
ktrych
znaczenie
tzw u n m a rk e d p lu r a l:
wskazuje
na
grup
ludzi,
zwierzt.
przedmiotw,
cattle (bydo), clergy (duchowiestwo), gentry (szlachta), people (ludzie) verm in (szkodniki' police
(policjo);
The police ar looking fo r a dangerous crim inal w ho escaped from prison last night.
Pok a
d lo
:< )tk u iq c v th
la o w u o s c w a n w
W I E L K A G R A M A T Y K A JZYKA ANGIELSKIEGO
the young (m odzi, m odzi ludzie), the p o o r (biedni, biedni ludzie), the French (Francuzi),
The French are considered to be rude and a rro g a n t.
i aroganckich.
W IC Z E N IA
U zupenij zd a n ia podanym i rzeczow nikam i:
outskirts
scales
brains
rem ains
thanks
premises
scissors
customs
handcuffs
glasses
j.
c.
d.
The police in our town has become more and more successful
This clothes is too tight.
e.
f.
dozens eggs.
2. RZECZOWNIKI
f.
i.
j.
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
rodzaju
mskiego.
k l 1
.
^
(SiOS,r>'
~ clueen (krlowa),
l .^
~ C W (kr Wa)'
b rid e g ro o m (pan mody) - b rid e (panna moda).
2. R Z E C Z O W N I K I
W IC Z EN IA
Dopisz form eskq do podanych form mskich:
a. boy
g. waiter
b. husband
h. em peror
c. dog
i.
d. father
. landlord
e. uncle
k. soldier
hero
f. king
iezykiobce.pl
33
WIELKA G R A M A T Y K A JZYKA A N G IE L S K IE G O
s (apostrof l s)
do rzeczownika okrelajcego waciciela" danego przedmiotu. Zazwyczaj forrny tej uywamy w odniesieniu
do osb lub zwierzt, na przykad;
9 a rd "
( 9 ' 6d Wuika)
rir A~-
gdy rzeczownik
liczbie poied
dl PO "ufJCych , Mawon.owortucK
isb
2 R Z EC ZO W N IKI
gdy grupa rzeczownikowa jest rozbudowana, kocwka 's zostaje dodana do ostatniego elementu:
iu
2.3.2. Konstrukcja z of
Forma i uycie
Aby wyrazi przynaleno w odniesieniu do przedmiotw, rzeczownikw abstrakcyjnych lub niepoliczalnych,
i>wkq
uywana jest konstrukcja z cznikiem of, zwaszcza z takimi wyraeniami jak b e g in m n g (pocztek),
end (koniec), to p (szczyt), b o tto m (dno), fro n t (przd), b a c k (ty), m id d le (rodek), side (strona),
na przykad:
Uwaga! W wyjtkowych kontekstach moliwe jest zastosowanie D ouble G e n itiv e , czyli rwnoczesne
uycie formy dopeniacza 's oraz of, w znaczeniu jeden z
, na przykad:
This is John, a friend of my brother's. - To jest John, jeden z kolegw m ojego brata.
skach
wa, na
loemy
|Q*ykiobce pl
35
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
W IC Z E N IA
3J
b. the house of my parents
.......................
......................
.......................
.......................
f.
Czas
Form
Formc
dla w<
......................
.......................
i.
.......................
w
W
j.
......................
czsto
I V
Formc
end
bottom
a m ount
p u rp o se
back
Forma
middle
*op
b e g in n in g
Zasady
He
Shi
Forma
Forma z
..
.............................
colleagues.
our conference, I w o u ld
like to
in tro d u ce
my distinguished
C o n tin
I arT
She
^ ^
r m '
^ ^
We
Forma 4
Form cz
w ty
lista
Forma
Forma
natomic
m.in. w
I ha
We
Czasowniki Verbs
3.1. Czasowniki - formy___________________
Czasownik w jzyku angielskim przyjmuje pi gwnych form.
write (pisa)
W e write letters. - My piszemy listy.
W rite ! - Pisz! lub Piszcie!
I want to w rite a letter. - Chc napisa list.
coking
37
-a
be, to
o b e (by) oroz to h a v e (mie). Sq one niezbdne d o tw orzenia form pew nych czasw lub niektrystru ktu r gram atycznych.
C zasow niki
posikow e
nie
m oj
3.2.1. Czasownik to do
Poniej przedstaw iono fo rm y czasownika to d o (robi, wykonywa) w p o szcze g ln ych czasach oraz ego
zastosow anie w funkcji czasownika posikow ego.
C zas te ra n ie js z y P re s e n t S im p le
Z d a n ie tw ierdzce:
1 / you do
we / you / they d o
he / she / it does
Przeczenie:
1/ you d o not (d o n 't)
Pytanie:
D o 1/ you?
Do we / you / they?
C za s p rz e s z y P a s t S im p le
Zdanie twierdzce:
1/ you d id
he / she / i d id
we / you / they d id
3. C Z A S O W N I K I
Przeczenie:
he / she / it d id n o t (d id n 't)
Pytanie:
Did 1/ you?
W czasach C o n tin u o u s czasownik to d o przybiera form d o in g , natom iast w czasach P erfect - form
done.
Billy is doing his hom ew ork now .
Present S im ple oraz Past Sim ple. Szczegowe zasady ich uycia zostan om w ione w rozdziaach
powiconych tym czasom. O to przykady:
Do you smoke?
N o, I d o n 't.
Palisz?
Czasownik to d o stosowany jest te w przeczeniach w trybie rozkazujcym dla drugiej osoby liczby
pojedynczej i m nogiej:
i _i
39
a. read
b. reading
o. seen
b. see
a. h a ving
b. have
a. w atched
b. watch
a. e atin g
b. eat
a. w ashing
b. washes
a. w ere
b. be
a. eating
b. eaten
a. w o rkin g
b. w ork
a. g o in g
b. go
a. m et
b. meet
a. to go
b. going
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
..................................................................
j.
...................................................................
...................................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
3. C Z A S O W N IK I
H ow
g. W h a t
..............................................
b. G o there!
..............................................
..............................................
..............................................
..............................................
f.
..............................................
g. Feed the d og !
..............................................
..............................................
..............................................
..............................................
..............................................
zdenerwowany.
h. Nie chc bra w tym udziau!
www pyulfinirr* nl
..............................................
41
3 .2 .2. Czasownik to be
P oniej fo r m y czasow nika t o b e (by) o ra z je g o z a s to s o w a n ie w fu n k c ji c z a s o w n ik a p o s ik o w e g o .
C z a s te ra n ie js z y P r e s e n t S im p le
Z d a n ie tw ierdzce:
11 am (I'm )
ja jestem
we a re (w e 're )
my jestemy
ty jeste
you a re (y o u 're )
wy jestecie
on / ona / o n o jest
o n i / o n e sq
you a re (y o u 're )
1 he / she / it is
1 am not
Pytanie:
A m 1?
A re we?
A re you?
A re you?
Is he / she / it?
A re they?
1 w as
ja byem, byam
you w ere
ty bye, bya
he / she / it w as
we w e re
my bylimy, byymy
you w e re
wy bylicie, byycie
they w e re
ono byo
Przeczenie:
w as not (w asn't)
you w ere not (w e re n 't)
he / she / it was not (w a sn 't)
we w e re not (w e re n 't)
you w e re not (w e re n 't)
they w e re n o t (w e re n 't)
3. C Z A S O W N I K I
Pytanie:
Was 1?
W ere we?
W ere you?
W e re you?
Was he
W e re they?
she / it?
W hy are you being so mean to him? Dlaczego jeste dla niego taka zoliwa?
I have been to India tw ice. - Dwa razy byam w Indiach.
Czasownik to b e w swoim podstawowym znaczeniu b y" wystpuje we wszystkich czasach.
w ic z e n ia
i-
j.
I.
e. I .................. a d octo r.
m. W e .....................students.
f.
n.
g. My b ro th e r.................. a pilot.
o.
p.
U z u p e tn ij z d a n ia o d p o w ie d n iq fo rm q c z a s o w n ik a b y
|,
lo m a s
g \A /e .....................ready to leave a t 6 a .m .
h. This kind of m u s ic
p o p u la r in th e e ig h tie s .
j.
Q j
co m p le te ly re b u ilt a fte r th e w a r.
Zam ie z d a n ia tw ie rd z c e na p rz e c z e n ia :
o
3. C Z A S O W N II
jj
....................................................
....................................................
.....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
.....................................................
.....................................................
....................................................
.....................................................
I.
.....................................................
.....................................................
.....................................................
.....................................................
f.
.....................................................
.....................................................
.....................................................
Zdanie twlerdiqce:
wo / yon / they
-.ho
she
Do 1 you have?
Does he
Do we
she / it have?
she
il got?
C z a * p rzeszy P a s t S im p l e
Zdanie twierdzqce:
1 / you had
he / she / 1 had
have fun (dobrze si bawi), have a sh o w e r (bra prysznic), have a lo o k (zerknq, spojrze; na co) itp
We have a beautiful house on the lakes. M am y pikny dom nad leziorem.
Haye you got a car? Czy masz samoc hd?
I boye bad this ring for years, it belonged to my grandmother.
dl poqtku|qcych I zoowan.owanych
WIELKA GRAMATYKA J Z Y K A a i m u k h m
* K onstrukcja h a v e s o m e th in g d o n e
Czasownik to h a v e wystpuje take w konstrukcji h a v e s o m e th in g d o n e . Uywamy jej, gdy mwimv
o tym, e zlecilimy komu wykonanie pewnej pracy. N a przykad:
W e are having o u r house painted a t the moment. - Zlecilim y m a low an ie dom u. (m alarze, ktrym
to zlecilimy, m aluj teraz nasz dom)
W e w ill have the w e d d in g organised in th a t church. - Nasz lub zostanie zorganizowany w tym
kociele.
Tom has his law n cut every tw o weeks. - Trawnik Tom a jest przycinany co dw a tygodnie.
lub
D o yo u have a car?
lub
lub
dinner
have a lo o k (zerkn)
hove o h o lid a y (by no wakacjach),
have a g o o d tim e / fu n (baw i sr d o b rte l.
.
i i* .
, .
have o b a b y (urodzi dziecko),
! Z
CO" * e
W IC Z E N IA
H i*
0 P0%>
e.
f.
:ryw^
enkdc
9h.
i.
ik.
I.
Uzupenij zd a n ia od p o w ie dn i form czasownika m ie " w czasie Present Sim ple lub Past
Simple:
dZi5r':
2 &CC*:
w
ito *
b. T o m ...................a yo u n g e r sister.
c fo do
it.
rioc'o:
W?
fu.
e. O u r h o u s e
f.
jo b - he's an archeologist.
eZSi'
www.iezykiobce.pl
(Ila p o c z q tk u jq c y c h i z a a w a n s o w a n y c h
49
IS
Z am ie z d a n ia na p rz e c z e n ia :
a. John has g o t a fast car.............................................................. .............................................
b. Betty has a b e a utifu l silk dress................................................. ................................................
c. M y n e ig h b o u r's children have g o t a place to play.
................................................
...................................................
f.
.....................................................
......................................................
......................................................
j.
......................................................
Z ro z s y p a n y c h w y ra z w u p y ta n ia :
a. brothers / you / any / have / sisters / g o t / o r
b. hom e / a n im a ls / she / g o t / at / any / has
c. yo u r / tim e / you / have / visit / d o / to / g ra n d p a re n ts
d. have / you / w ith / lunch / d id / boss / yo ur
e. friends / Paul / have / does / m any
f.
j.
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n im i w y ra e n ia m i z cza s o w n ik ie m ha ve o ra z podanymi
w y ra z a m i:
d iffic u lty
a cup o f te a
fun
b re a k fa s t
a p a rty
a cigarette
a show er
an a c c id e n t
a lo o k
a rest
lunch
a baby
I u s u a lly
c.
d.
e.
f.
g.
son.
I I ,JJ IM
3 . C ZASO W N IKI
architect.
J im m y ...................d o his hom ew ork because h e ...................... w atching TV all evening yesterday.
Przetumacz na jzyk angielski, uyw ajc konstrukcji have som ething done:
a. Jutro zainstaluj mi telewizj kablow .
f.
g. Powiniene o d d a g a rn itu r d o p ra ln i.
W ICZ
O b y d w a czasow niki to d o o ra z to m a k e m ona przetum aczy na jzyk polski jako robi, wylc0
U zupe
czyni". W jzyku angielskim nie m ona zazwyczaj uywa ich za m ie n n ie , wystpuj one w r / "
kontekstach. C zasow nik to d o ma znaczenie n ieco bardziej o g ln e , za to m a k e oznaczn .
r
a "rODli rn
z czego, tw o rz y ':
a. W hy
b. Can
c. M r T
d. He .
e. C on
G e n e ra ln ie nie ma jasnych re g u na uycie tych czasow nikw . W yst p uj o n e w staych zwrotach ktr
f.
It dc
g. This
h. I'll j.
i. It...
Wyraenia z czasownikiem to do:
j.
Torr
k. I kn>
do a jo b (wykonywa prac),
do a degree in something (zdoby stopie
make a noise (h a a so w a ),
a. I'll r
b. It's
c. Dor
make w a r (p ro w a d zi w ojn),
d. Y o i
e. I co
f.
g. I di'
h. The
i.
I. You
Czy p
Wh
It w
Przet
a. Mu
b. Zr
c. O s
z kogo),
d. Pon
e. Na
f.
/ ze w raenie),
g. Nie
h. Pr
To.
w y j t e k ) ,
3. CZASOWNIKI
W IC Z E N IA
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n i fo rm q c z a s o w n ik a d o lu b m ake:
a. Why are you ..................................... so much noise?!
b. Can y o u ................................... me a favour and pick the kids up from school?
c. M r Thom pson has his own business a n d ................................... lots o f money.
d. H e
e. Com e on, kids! ................................... your beds and p ut your toys away!
f.
j. Tom a lw a y s
......................... .
......................... .
......................... .
......................... .
..........................
..........................
d re s s in s o m e th in g (ubiera si w co, za ka da co) to zwyky czasow nik w raz z p rzyim kiem , ale
d re s s u p as s o m e b o d y / s o m e th in g (przebiera si za kogo / co) to czasow nik fra zo w y, ktrego
nie mona traktowa dosow nie. Naley podkreli, e P h r a s a l V e r b s s b a rd zo czsto stosowane
w potocznym, zwaszcza m wionym angielskim i d la te g o w a rto o p a n o w a ich ja k najw iksz liczb.
Najnowsze sowniki czasownikw frazowych zaw ieraj kilka tysicy hase, p oniej p rze dsta w ia m y zatem
tylko kilkadziesit najwaniejszych angielskich czasow nikw frazow ych:
z wizienia),
podej bliej),
do fo r (zniszczy kompletnie),
do up (wyremontowa lub zapi),
licie ),
check up on somebody
kogo)
9e in (wej do rodka),
get on (wsiada lub dogadywa si z kim),
get over (wyleczy si, doj do siebie).
3. C Z A S O W N IK I
o zapasach),
go back (wspomina),
o baterii),
go on (kontynuowa),
przeglda),
oblicze),
kogo),
zajmowa czas),
WICZENIA
U zu p e n ij z d a n ia p o d a n ym i c z a s o w n ik a m i w o d p o w ie d n ie j fo rm ie .
turn on
put on
fa ll o u t
get dow n
com e a lo n g
d o up
turn up
look fo rw a rd
run o u t o f
turn d o w n
g e t on
b re ak into
Billy and I ......................................over nothing now - the atm osp h ere is pretty tense.
b. g o t by
news, a b o m b .... near a hospital in B aghdad,
b. has gone off
c. When I .... to my childhood years, I rem em ber the sm ell o f my g ra n d m o th e r's pie
a. go back
b. turn back
d. Some people ca n 't im agine life w ith o u t TV, I can to ta lly .... it.
a. go w ithout
b. d o w ithout
b. take up
b. breaks dow n
g. Jake's not a t hom e right now. But I'll tell him to .... y o u .......
a. call back
b. ca ll up
b CQme up
b g ,v . up
it
j.
1 . call o ff
a.
2 . give up
b.
3. take in
c.
4. bring up
d.
5. catch up
6 . turn dow n
f.
7. lo o k up
9'
h.
8 . break up
understand so m e th in g
j.
jzyku a n g ie ls k im
c z a s o w n ik i w y m a g a j c e
d o p e n ie n ia
p o s ta c i
in n e g o
czasownika t a-
(gerund)
lub z czasownike~
w b e z o k o lic z n ik u ( in fin itiv e ) . N ie ste ty n ie m a re g u o k re la j c y c h , k ie d y w y m a g a n a jest dana forma Trzezatem nauczy si na p a m i , kt re c z a s o w n ik i c z si z k o c w k - in g , a k t re z bezokolicznikiem
O t o przykady:
I decided to sell m y grandm other's o ld house. - Z d e c y d o w a a m si sp rze da stary dom mojej bab
I w a n t to go shopping. - C h c i na za kup y.
ke e p (k o n ty n u o w a ),
a vo id (unika),
m ind (m ie co p rz e c iw k o ),
miss (t s k n i za czym ),
need (w y m a g a ),
p o stp o n e (o d k a d a n a p n ie j),
practise (w iczy),
p re v e n t (z a p o b ie g a ),
re ca ll / re c o lle c t (p rz y p o m in a sobie),
resent
(by
n ie z a d o w o lo n y m ,
cze g o , k o g o ),
nie akcept
3. CZASOWNIKI
Czasownik z kocwk
m iego),
czego).
co),
order
(nakaza, rozkaza),
persuade (przekona),
plan (planow a),
prepare (przygotow a),
pretend (udaw a),
promise (obiecywa),
refuse (odm w i),
seem (w ydaw a si),
tend (mie skonno),
threaten (straszy kogo),
undertake (podj, przedsiwzi),
urge (przekonyw a, n akania),
vow (lubow a, przysiga),
w a it (czeka),
w ant (chcie),
w arn (ostrzega),
wish (yczy),
w ould like / love (chcie),
w ould prefer (wole co),
yearn (p ra g n czego).
WIELKA G RA M A TY KA JZYKA A N G IE L S K IE G O
przed
I have promised to help them clean up after the party. - O b ie ca a m , ze pom og im posprzqtai
po imprezie.
At the moment we can't afford to go on holiday this year. - Nie sta nas teraz, zeby pojecha
na wakacje w tym roku.
I wouldn't dare to tell him the truth, lub I wouldn't dare tell him the truth. - Nie omieliobym
si powiedzie mu prawdy.
Jednak d a re n 't (dare not) wystpuje zawsze z bezokolicznikiem bez swka to.
3.5.3. Czasowniki +
(bez zmiany znaczenia)
Pewna grupa czasownikw moe wystpowa zarwno z imiesowem -in g , jak i z bezokolicznikiem
me
began to_wnt the report yesterday evening, lub I began writing the report yesterday
evening. - Wczoraj wieczorem zaczam pisa raport.
He proposed gams to the cinema, bot I . o s bosy. lob He proposed ts u ja to the cinema, bot
was busy. - Zaproponowa wyjcie do kina, ale byam zajto
Po aosowrnifcoch toksdt * * lik e (,ob*|. I . . . (kochoC), p re e r |w o l*). h o ,. (IsochaC, ro-m er maga
wystpowa obydwie omawiane formy.
I like to a*im . lub I tike wim m ing - Lubi pywa
t bb7
,0m p,
" " " do
jakiego
lubklubu
w *
od czasu
do czasu
Do you prefer tg gt out or ot home? lub Do you o r f.r
- U w ielbiam y
o r a* home? - Wolisz ec
3. C ZA S O W N IK I
'm
zeb>
remember -tmed
lub 2 sarn.
machine.
- Pamitaem, eby wyczy pralk.
koliczDiito
forget +
Ip ocror.
:zodwuw.
Kanion.
mik
jnei0,
regret +
i1 /1 *
naszym ogrodem.
1 really felt.
zeszej nocy
g o on +
like that!
N ie moemy dalej pozw ala mu, eby tak j
traktowa!
a break!
try to +
w ater.
yo u r parents fo r help.
1 c a n 't do it.
stop +
m any
me
mean +
3. C Z A S O W N IK I
W IC Z E N IA
U zupenij z d a n ia odpow iedniej form q (-ing lub bezokolicznik) czasow nikw
w nawiasach:
a Do vou fa n c y ............................. (go) to the cinema with me?
D. There s no harm in ............................. (want) to help him, but let him make this decision o r his
own.
c. James threatened............................ itell) everyone my secret.
d. I ordered my s o n ........................... (apologise) to his teacher for his rude behaviour.
e. Can you im a g in e ............................(lie) on the beach and doing nothing?!
f
g. How can
W y b ie rz p ra w id o w o d p o w ie d :
a.
prom ise
a. cleaning
b. to clean
b. to buy
Spanish rather than Russian at school.
b. to Iearn
b. to be
b. to see
b to b u
do poczqtkujiKTCh zaawansowanych
3y
P ogcz czci z d a w p a ry :
a. to be a selfish idiot.
1 I w ould p r e fe r ....
b. having
q u ie t.
I'm busy.
5. I f o r g o t ....
d . to q u it m y jo b .
6. I r e g re t....
e. to te ll y o u : J im m y is c o m in g from London
f.
8. W e miss ....
to h a v e n e v e r m e t th e accused.
g . rid e h is b ra n d n e w m o to rb ik e .
I decided ....
10. I avoid ....
i.
j.
s p e n d in g
tim e
w ith
a b o u t th e m s e lv e s .
TRY
c. f lease stop interrupting me, I am tr y in g ............................................. (relax) a little
d. Sue seems a little depressed these days, I tried ............................................. (take) h e r shopping and
to the cinema, but it d id n 't help.
REMEMBER
e. Did you re m e m b e r
f I remember
>. ..
,.
' n v'^e him
for you?
.
fo r d in n e r tonight?
FORGET
g. I will never forget
(see) m y fu tu re w ife f o r th e firs t tim e -
it was
h. My husband fo rg o t........
STOP
........................... ..
i.
Please s to p ...........
I-
II " a s a lo n g d riv e
so , w
, so once o
. 7
,ce we
' m 6 n d C a lm d " n !
stopped
tk i s o m e th
L in g to eat
(have)
love
3. C Z A S O W N IK I
P rz e tu m a c z z d a n ia n a j z y k a n g ie ls k i:
a. N ie n a w id z r o b i w i te czn ych z a k u p w .
b. U n ik a m s p o tk a n ia z m o j b y d z ie w c z y n , ro z w a a m p rz e n ie s ie n ie si d o in n e g o m ia s ta .
c. U w ie lb ia m g o to w a , a le m a m a n ie p o z w a la m i w c h o d z i d o k u c h n i.
d. N ie m o g si d o c z e k a w y ja z d u w g ry .
e. N ie m a sensu k u p o w a m u p re z e n tu , o n i ta k to b ie n ic n ie k u p i.
f.
D o ra d z i m i k u p ie n ie ksi ki z d ie ta m i d la m o je j te c io w e j, a le o b a w ia m si , e b d z ie
w c ie k a .
g. B ardzo c h tn ie m u p o m o g , m o e na m n ie liczy.
h. W o la a b y m w y je c h a z m ia s ta p o d c z a s w i t, ni z n o w u s p d z i je p rze d te le w iz o re m .
i.
O b ie c u j p o s p rz ta c a e m ie s z k a n ie , jeli p o m o e s z m i w k u p o w a n iu p re z e n t w .
j.
Z a p rz e c z y , e z ja d c a e c ia s to , a le wszyscy w ie d z ie li, e to b y o n .
na m n ie
-ous
-less
-ful
-ive
-ical
-ible
-ish
-al
-ant
e le g a n t (elegancki), p le a s a n t (przyjemny),
-able
-y
ir - . Naley jednak pamita, e nie ma niezawodnej reguy, w e d u g kt re j uywa si d a n e g o przed'-i wielu z przeciwiestw w arto po prostu nauczy si na pam i:
le g a l (legalny) - ille g a l (nielegalny),
lo g ic a l (logiczny) -
illo g ic a l \meiogiczny),
(nielogiczny),
f n ir Icnm vuiaJI*-*'
*- 9
fa ir (sprawiedliwy) - u n fa ir (niesprawiedliwy)
re sp o n sib le (odpow edbaln,) - irre s p o n s ib le (n ie o d p o w ,e d r,a ln ,|
re g u la r (reguom ,) - irre g u la r (niereaulam
Comparative
Stopie wyszy tworzymy przez dodanie do przymiotnika kocwki - e r lub samego - r , w przypadku
przymiotnikw koczcych si samogosk -e .
cheap (tani) - c h e a p e r (taszy),
la rg e (wielki) - la rg e r (wikszy).
Stopnia wyszego uywa si m.in. do wyraenia zalenoci midzy dwom a zjawiskami za pom oc struktury
th e ... th e ..., oto przykady:
The sooner the b e tte r.
czasu.
The m ore yo u eat, the fa tte r yo u get.
W IC Z E N IA
P o d a j s to p ie w y s z y p rz y m io tn ik w :
a. pretty
g- b ig
b. lo rg e
h. p o lite
c. c o m fo rta b le
i.
lu c k y
d. h a p p y
j.
wet
e. fast
k. e x p e n s iv e
f.
I.
p a tie n t
n ic e
P o d a j s to p ie w y s z y p rz y m io tn ik w :
a. y o u n g
g. h o t
b. thin
h. b e a u tifu l
c. easy
i.
h ig h
j.
d iffic u lt
d. o ld
e. dirty
f.
im p o rta n t
k. safe
b o rin g
(exciting) th a n p la y in g chess.
4. P R Z Y M I O T N I K I
This is the most b o rin g film I've ever seen. - To najnudniejszy film , jaki kiedykolwiek widziaam .
Jessica is the most attractive girl I've ever met. - Jessica to najatrakcyjniejsza dziewczyna,
jak znam.
WIELKA G R A M A T Y K A JZYKA A N G I E L S K I E G O
W IC Z E N IA
[ |
P odaj s to p ie n a jw y s z y p r z y m io tn ik w :
O- PrettY
b. large
Za po
? ' b l
h - Po llte
c. com fortable
...........................*
d. happy
e. fast
................................
f.
...*..................................
i*
................................
mzszy
lucky
le:
w e
|e
th
k - expensive ..........
patient
k n *ce
th
Podaj stopie n a jw y s z y p rz y m io tn ik w :
4.1
a. young
g. h o t..........................
b. thin
h. b e a u tifu l
...........
c. easy
i. high
...........
d. old
j. d iffic u lt
...........
e. dirty
k. safe ........................
f.
im p o rta n t
......................................
I. b o rin g
Wzd<
(ni, <
to
..............................
nr
Ir
U zu p e n ij z d a n ia stopniem n a jw y s z y m p rz y m io tn ik w w n a w ia s a c h :
o
A.
Kons
za p(
prz
j.
tylko
J
*W f
g o o d (dobry) - u
be
c iiw
tte ir (lepszy)
\ i e p b z y j - the
m e
u
best
e s i (najlepszy),
\ n a |ie p s z y ;,
h
bn
ad
d (zy)
fa r (daleki)
w o rse (gorszy)
the w o rs t (najgorszy),
W st
4. P R Z Y M IO T N IK I
' J ' " 4 p iu rio t nu /y< li less (m m uj) o r a / th e le a s t (n a jm n ie j) m ona utw orzy tzw. stopie
le t t ric h (m nio| b o g a ty ),
In m le r o ilim j (mmn| < mkawy),
m q d iz n jt/o
In P o la n d fo o tb a ll is m a te p o p u la r th a n b a s k e tb a ll.
ru i koszykw ki
i w o s k ie g o in.- d u s k ie g o
r . mi-.Iu i L
hi
|tik
' i -.mii. h ij pi.-ym iotm ku w stopniu rwnym . Mozo pojaw ia si zarwno w zdaniach twierdzqcych
ak
i p io n zeniai h o n i: p yta n k u h
W p .>,lal*ny n
na.
ono ak wvzorc
ok Uwopc
stosuje s q
ck, th e s o n ie ... as
,'ok sc "
Vso s o "o
S te* 1 t h t | U, n t h e ig h t U t h it h ith e r
os
Uzupenij zdania odpow iedniq formq przymiotnika w stopniu wyszym lub najwyj^
n
b . M y b ro th e r i s
(talented) th a n I a m .
c. T o d a y i s .................................................(b a d ) d a y o f m y life!
d . J o g g in g is m u c h ................................................ (tiring) th a n w a lk in g .
e. W h o i s ............................................... (p o p u la r) a c to r in H o lly w o o d ?
f.
i.
j.
I a m o ld e r th a n y o u . Y o u .........................................................
g . T o d a y is c o ld e r th a n yesterday. Y e s te rd a y .......................
h
N ie lestem y ta k b o g a c i ja k p a s tw o B row n.
N a jb li s z y s kle p by d u z o d a le j, ni m ylelim y.
In d ie to n a jp i k n ie js z y k ra j, ja k i o d w ie d z ia m
p rzym io tn iki o k re la j c e w ie lk o i ro z m ia r,
2 . p rzym io tn iki o k re la j c e w ie k,
3 . p rzym io tn iki o k re la j c e ksztat, styl,
4 . p rzym io tn iki o k re la j c e k o lo r,
5.
WICZENIA
U p rz y m io tn ik i w o d p o w ie d n ie j kolejnoci:
a
a pretty
c.
o m odem / b ig
a golden
a com fortable
an mterest.ng
lovely
house
small
red
bracelet
ancient / a rm ch a ir
French
rom antic
novei
W IELKA G R A M A T Y K A JZYKA A N G IE L S K IE G O
P rzym io tn iki w z d a n ia c h u w o d p o w ie d n ie j k o le jn o c i. U y j p r a w id o w y c h
p rz e d im k w tam , g d z ie to k o n ie c z n e :
a.
M y g r a n d m o th e r g a v e m e (R ussian / o ld ) b r o o c h .
b.
c.
They w e re s in g in g (A m e ric a n / o ld ) s o n g .
d.
W e h a d (v e g e ta b le / d e lic io u s ) s o u p .
e.
f.
g.
W e k e e p a ll o u r d o c u m e n ts in (b ig / p la s tic ) b o x .
h.
For th e ir w e d d in g , w e g o t th e m (p o rc e la in / a n c ie n t) va se
Gdy przymiotnik koczy si na -le , po dodaniu kocwki przyswka sam ogoska -e zanika:
friendly (przyjacielski),
lovely (liczny, uroczy),
silly (gupi),
O to przykadowe zdania:
www.jezykiobce.pl
75
W I E L K A G R A M A T Y K A J ZY KA A N G IE L S K IE G O
Kiiko przyswkw ma dw ie moliwe formy: jednq z kocwk -ly , drug identyczn z przyn-
'
Podaj odp
a . straight
'C z z poniszych przyswkw wystpuje z kocwk -ly, jednak m aj one wwczas zupeinip
** ifo-
znaczenie:
b.
p e rfe c t
c.
loud
d. bad
e.
w eek
U z u p e
a. Please
b. They <
c. The *
la t e ly (ostatnio, niedawno)
I h a ve n 't seen any g oo d films lately. - Nie widziaam ostatnio adnych dobrych filmw.
d. W hy
e. You I
f.
Pleai
g. The
h. M ah
i. Bob
r ig h t ly (sprawiedliwie, odpow iednio, susznie)
The profits w ere rig h tly shared out. - Zyski zostay sprawiedliwie podzielone.
j.
Lots
k. W e
I.
I liv
n e a rly (prawie)
Tom n e a rly lost his leg in the accident. - Tom prawie straci nog w wypadku.
W ybi
a. Th
b. M>
c. i
w r o n g ly (niesprawiedliwie, nieodpowiednio)
d. I v
Steve was w rongly accused of stealing the documents. - Steve zosta niesusznie oskaiiw
e. H
I:
W IC Z E N IA
g. p
h. c
i. y
good
d. public
e. careful
i.
............................
noisy
............................
............................
..........................
.........................
i-
5. PRZYSWKI
P o d a j o d p o w ie d n i fo rm p rz y s w k a :
a.
straight
...............................................
f sac|
b.
perfect
................................................
gterrible
.......................
c.
loud
.................................................
h early
bad
...............................................
j s e rio u s ...........................
e.
week
...............................................
j.
...........................
fjrst
...........................
(late) yesterday?
g.
The m an acted v e r y ................................................. (brave) saving the girl from the fire.
h. M a rk speaks C h in e s e ...................................................(perfect).
i.
Bob always drives s o ................................................ (fast), th a t I'm scared to get in to his car.
j.
W y b ie r z p r a w id o w o d p o w ie d :
a. hard
b. hardly
a. late
b. lately
a. late
b. lately
d. I w o u ld like to s i t
a. near
b. nearly
a. high
a.
high
b. highly
f.
a. near
b. nearly
a. wrong
b. wrongly
a. hard
b. hardly
a. deep
b. deeply
a. short
b. shortly
th a t he colla p sed .
b. M y son returned h o m e
last n ig ht.
the w in d o w , please.
g. Paul w a s
i. He hurt m e .......
j.
tasted my stew.
D .,y .l w g k
"
",
r o lo
n o
p o iF
ja c i a t w y m
z a g a d n ie n ie m .
z d g -
te |
Przystawki Okres,Oigce t f b
mieisce p o czasowniku,
d o ktrego si odnosz:
(zawsze), u s u a lly
(zazwyczaj),
o fte n
(czsto),
Tom fiften has lunch w ith his colleagues. - Tom czsto ja d a lu n c h z k o le g a m i z p ra cy.
(p no ), t o m o r r o w
(jutro),
T o r n w
(I,cudzo), r
l ' ^ ' To
/W
i i
.
P ^na 9r7e^' s o m e w h e r e
' d !ie M
"
a lm o s t u n re a l (p ra w ie n ie re a ln y).
5 . PRZYSWKI
W IC Z E N IA
U zupenij zd a n ia podanym i przysw kam i. W ktrym miejscu pow inny si znale?
a. G ive m e 5 m in u te s, I'm ready, (alm ost)
b. This w atch is expensive, let's fin d a c h e a p e r one. (quite)
c. I have to a s t a n d scra m b le d eggs fo r breakfast, (usually)
d. I'm busy to d a y , let's m eet to m o rro w , (rather)
e. M a rk is d e vo te d to his w o rk, (fully)
f.
U zd a n ia z rozsypanych w y ra z w :
a. coffee / p re fe r / I / d rin k / rarely / I / tea
f.
swka
5 3 Stopniowanie
p osb, c o s to p n io w a n ie p rz y m io tn ik w Stop*
R egularne sto p n io w a n ie przys w k w z a c h o d z iiw te n sa m
wyszy p rs y s l w k " je d n o s yla b o w ych (bez kocw ki
" f a T
o m o c q k o c w k i - e r , o stopie*
> yi
K ilko przysw kw s to p n iu je m y n ie re g u la rn ie :
patiently (cierpliw ie) - less p a tie n tly (m n ie j c ie rp liw ie ) - the le a s t p a tie n tly ( n a jm n ie j c ie rp liw ie )
*Z d a n ia okolicznikow e p o r w n a n ia
Przyswek wystpuje w p o r w n a n ia c h w s tru k tu ra c h a n a lo g ic z n y c h d o przym iotnika:
U zupenij zdania o d p o w ie d n i fo rm p o d a n e g o p rz y s w k a :
a.
u
b.
r
c.
d
W om en d r iv e
/
, . ,
i in/ .
. | .
...................................... (carefully) than m en.
Unfortunately I e a r n
.Mi . ,
TL- l i .
(Intle)
This bird sings a s
,,
...
This is
(beautifully)
than you.
as th a t one.
Wri" n ^
^
re a d l
(hard) th a n usual II yo u w a n l to lin is h o n tim e
5. PRZYSWKI
less efficiently
earlier
w ell
beautifully
unfairly
less enthusiastically
quietly
d la poczqtkuiqcych i zaawansowanych
WWW
jezykiobce pi
81
lo o k (wyglda,,
feel (czu si), so u n d (brzmie), taste (m ie smak), be (by), sm ell (mie zapach, pachnie), o rwnie
becom e (stawa si), seem (wydawa si), get (robi si, stawa si). O to przykadowe zdania
You look happy, (nie happily) - W ygldasz na szczliwego.
It sounds great, (nie greatly) - Brzmi w spaniale.
I feel awful, (nie awfully) - Czuj si okro pn ie .
The casserole tastes really good, (nie well) - Z apiekanka jest bardzo d o b ro .
Be careful! (nie carefully) - Bd ostrony!
The flowers smell beautiful, (nie beautifully) - Kwiaty piknie pachn.
Cz z tych czasownikw moe wystpi z przyswkam i, ale w innym znaczeniu, na przykad: lo o k
(spojrze, patrze si), ta s te (prbow a), s m e ll (wcha). Przyswek okrela w tedy sposb, w jaki
czynno zostaa w ykonana.
Tom looked at me angrily. - Tom spojrza na mnie z wciekoci, (w jaki sposb spojrza na mnie)
ale:
Tom looked angry. - Tom w yglda na wciekego, (jak w ygl d a , jak si czu)
I tasted her cake eagerly. - Chtnie sprbow aam jej ciasta.
Mum quickly smelled the milk, but it wasn't fresh. - M am a szybko p o w cha a m leko, ale nie byo
wiee.
WICZENIA
Uzupenij zdania podanymi przymiotnikami i przyswkami:
stunning
sleepy
difficult
delicious
wonderful
angrily
angry
exhausted
0>
I Is it a new dress?
The boss lo o k s
c*
f.
h. Bd cich o ! S u cha m w ia d o m o c i w ra d io .
d in n n r /a t lc u ia c v c h i z a a w a n s o w a n y c h
so suddenly (tak n a g le ).
ta k p o m o c n osob.
Such people shouldn't be w orking with children. - Tacy lu d zie nie p o w in n i p ra c o w a z dziem i.
The party was brilliant. W e had such a g o o d time. - Przyjcie b yo w s p a n ia e . B a w ilim y si tak
wietnie.
W IC Z E N IA
"N
U z u p e n ij z d a n ia su ch lu b so :
Btt
a. I have neve r r e a d
a g o o d b o o k befo re .
g. I m
O ':
a ........................................
g ................
b ............................
h ..................
c .............................
i ............................
d .............................
i.................
k ..........................
f ............................... ..........fast
1............................ .......................sad
mes
*14
ite
jr. :*
9V'
f.
ril.i
n n r
/o tk u ia c v c h
85
Zaimki i okrelniki
P ro n o u n s a n d d eterm in ers
N a u k a o a ngielskich zaim kach jest do a tw a , poniew a w jzyku tym nie w ystpuje o d m ia n a rze czo w n ik
a n i zaim ka przez przypadki. Tak w ic polskim za im ko m je m u , //jo g o , d o n ie g o , o n im , z nim ,
bdzie o d p o w ia d a jeden angielski zaim ek h im " .
P odstaw ow ro l za im k w (p ro n o u n s) jest zastpienie rzeczow nika. M o g o n e za st p o w a zarwno
pojedyncze rzeczowniki w funkcji p o d m io tu , ja k rw nie bardziej ro z b u d o w a n e g ru p y rzeczownikowe,
na przykad:
I - ja ,
w e - my,
y o u - ty,
yo u - wy,
he - o n ,
they - o n i, one.
she
ona,
it - o n o , to,
forma
6. Z A I M K I I O K R E LN IK I
n et
Naley pamita o tym, e zaimki h e oraz s h e odnoszq si tylko i wycznie do ludzi. Zaim kiem it moemy
zastpi za to rzeczowniki odnoszce si do przedmiotw, poj abstrakcyjnych oraz zwierzt. Zdarza si,
e zaimki he oraz she s uywane w odniesieniu do zwierzt, ale tylko w okrelonych przypadkach,
na przykad w celu podkrelenia ich pci lub gdy mwimy pieszczotliwie o swoim wasnym zwierzciu
3n
>nim
W
M y mother is a very good cook. She spends a lot of time in the kitchen. - M oja mama jest
wietn kuchark. (Ona) spdza duo czasu w kuchni.
Ernest H em ingway was born in 18 9 9 . He is one of the best known Am erican w riters. - Ernest
* * * * zora,
Hemingway urodzi si w 1899. (On) jest jednym z najbardziej znanych amerykaskich pisarzy.
r2eQowni|t0
M y dog is very lazy. jt likes to sleep a lot. - M j pies jest bardzo leniwy. (On) lubi duo spa.
Zaimek you uywany jest czsto w form ie bezosobowej. Na przykad:
mokrymi rkami.
Polski zaimek
Zaimek w funkcji
Zaim ek w funkcji
podm iotu
dopenienia
me
ty
you
you
on
he
him
ona
she
her
ono
it
it
jpiewoz W '
my
we
us
y 0or 9l6
wy
you
you
oni, one
they
them
ach: podmfc
przykadowe zdania:
WICZENIA
U zupeni zdania odpow iednim zaim kiem o io b o w y t
o
b M y biofhei is o doctot
c
works in a hospital
Sofia lo ic n is a fa m o u s actress
is Ita lia n
is sn k
i.
is very la;y
is deli, iousl
house
always n o to
o n Fridays.
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n im za im k ie m o s o b o w y m
a. Iliis is a present fo r Sue. I his is o present o i
b. I to ld my p a te n ts a b o u t my
plans I la id
a b o u t my plans
D a d to o k me a n d my sister to the o p o ra
I )tid look
In the o p e ia
f.
M y co l is sick. I took
C o n n ie , did M a rk tell
lo rn , co n I offe r
I.
to llio vel
a b o u t his sum m er p la n s?
fm m ||,n d ro p in the Ity . entm
so m e th in g to d rin k?
anywhere?
I b o u g h t o b o o k fo r my lu ll,o r
lo m asked
I bought
n b n ,.I u b n u l
r e
W o ild W m II
g n llig In m n rin w
ip
cinema
6. Z A I M K I I O K P E LN IK I
W y b ie rz p ra w id o w q o d p o w ie d :
a. This is Sally.......is my best friend.
a. she
b. her
a. you
b. we
a. she
b. her
a. it
b. he
a. 1
b. me
a. us
b. we
a. her
b. him
a. she
b. her
a. we
b. us
a. me
b. 1
a. him
b. he
a. they
b. them
j.
Possessive
pronouns an
^
Ki
my
our
your
your
his
her
th e ir
ich
its
O to przykady:
m y p a re n ts (moi rodzice), m y house (mj dom ),
y o u r clothes (twoje ubrania), y o u r b o o k (twoja ksika),
o u r p la n s (nasze plany), o u r g a rd e n (nasz ogrd),
th e ir c a r (ich sam ochd), th e ir sa n d w ich e s (ich kanapki).
m ine
y o u rs
his
hers
its
o u rs
y o u rs
th e irs
ich
. o POGA$
6 . Z A IM K I I OKRELNIKI
Me and M a ry have both bought new jackets. But hers was much more expensive.
du no liob
nk m mj*
d)'
key;
26 WVstSPujq
W IC Z E N IA
Uzupenij zdania odpow iednim i okrelnikami dzierawczym i:
a. (he) This i s ..... ...................car.
b. (we) M ark and Jane a r e .........................children.
c. (they)............... .........house is big and comfortable.
d. (she) ................ ........ favourite actress is Julia Roberts.
e. (w e ).................
zeczowniko
> wystpuj
............... husband.
:yk a d :
pojawia si
, na przykad:
j.
is coming tomorrow.
. has been arrested.
W I I I K A G R A M A T Y K A II, / T K A A N G I I O K I E G O
l* r / o k * / f f i/ z d a n ia , u y w a j c o k re iln ik w iz a im k w d z iw r a w . / y
u
I)
Ilm I >0(ik w l
im
il
I Im In u >! *. w liK li Im io n a ^
fj
li
lim
b o o k , |u ,,
mi
iu
l,l, H Hhm|
li m i b o i im |
Ih r . b o o k r ................................. ....
b ool* r* v o ry lo r h j.
lh o im Im o l *. u rn
bool*; w h lr li Im lo n i) lo llm m
om
lir .lo m u l i l m i i K r ,
lio o l *. o m
hi&torlrol
dramat.
i
......................
. .
6. Z A I M K I I O K R E LN IK I
s** - s
ro,herK
lub czci. Nale do nich m.in. som e oraz any, a take (a) few , (a) little , m uch, m any, se ve ra l,
every oraz each. O ddzieln grup stanowi tzw. zaimki rozdzielcze b o th , n e ith e r, e ith e r. Wikszo
5o k$ cre
z fyCh wyrae peni w zdaniu funkcj okrelnikw: towarzysz one rzeczownikowi i okrelaj go. Jednak
czasem si zdarza, e wystpuj samodzielnie w roli zaimka. Istotny jest fakt, i pojaw iaj si one w rnych
kontekstach gramatycznych. Naley zatem wiedzie, kiedy uycie danego okrelnika jest moliwe.
rench
novel.
zrzeczownikami
I haven't g o t a n y m oney, I c a n 't g o to Spain w ith you. - Nie mam adnych pienidzy, nie mog
jecha z wami do Hiszpanii.
Have you g o t any news fo r me? - Masz dla mnie jakie wiadom oci?
There a re n 't a n y apples left, we c a n 't make a pie. - N ie ma ju adnych jabek, nie moemy
zrobi szarlotki.
A n y moe pojaw i si w zdaniu twierdzcym w znaczeniu kady, wszystko jedno jaki":
Any doctor w ill tell you that smoking can ruin yo u r health. - Kady lekarz ci powie, e palenie
moe zrujnowa ci zdrowie.
I d o n 't care, I'll accept any kind o f help. - Wszystko mi jedno, przyjm kad pom oc.
www-iezykiobce.pl
W'
poczqtku |qcych i za a w a n s o w a n y ch
93
U , ^
^ ^
fresh a ir.
w o n d e rfu l cakes?
^ ^
mQm
|uice.
m. I n e e d ................................... advice.
n. You can buy this a t .................................... shop you w a n t.
o. There i s
W y b ie rz p ra w id lo w q o d p o w ie d z :
a. Have you ever been t o
exotic co u n tries?
a. any
b. some
a. a n y
b. some
a. any
b. some
d. There is n 't
a. any
b. some
a. any
b. some
a. any
b. some
a. any
b. some
a. any
b. some
a. any
b. some
a. any
b. some
b. There is n 't
e. I haven't g o t
f.
I'm going to g e t
fo o d fo r the d o g .
6. Z A I M K I I OKRELNIKI
There aren t that many good schools in this area. - W tej okolicy nie ma tak wielu dobrych szk.
H o w many boxes do you need to pack all yo u r books? Ile pudeek potrzebujesz, eby spakowa
wszystkie swoje ksiki?
W jzyku potocznym, w zdaniach twierdzcych m a n y bardzo czsto zastpowane jest przez lots o /
a lo t o f (duo, wiele):
I know lots o f / a lot o f people w ho w ould never take such a brave step. - Znam wiele osb,
ktre nigdy nie zdecydowayby si na taki odwany krok.
I have lots o f / a lot o f CDs, it's quite a collection. - M am duo pyt, to cakiem nieza kolekcja.
A great m any university graduates are w ithout jobs now adays. - W dzisiejszych czasach wielu
absolwentw uczelni wyszych nie ma pracy.
Okrelnik m uch (duo, wiele) wystpuje tylko z rzeczownikami niepoliczalnymi, gwnie w przeczeniach
i pytaniach (how m uch? ile?). W zdaniach twierdzcych bywa czsto zastpiony przeza lo t o f (duo, wiele),
ktre moe wystpowa zarwno z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej, jak i niepoliczalnymi.
W twierdzeniach moe pojawi si w zoeniu z so lub to o - so m uch (tak duo), to o m uch (za duo).
W IC Z E N IA
U zupenij p yta n ia much lub many:
a. H o w ............................... money d o you have?
b. H o w ............................... rain falls in Poland during autumn?
c. H o w ............................... eggs do you need for the cake?
d. H o w ............................... packets o f rice did you buy?
e. H o w ............................... people are you going to invite?
f.
j.
u -
95
j zyk a a n o ic ls k ic o o
W IELKA G RA M A TYKA
i - - r A n n i o m u c h lu b m a n y :
U z u p e n ij z d
e. John d o e sn 't k n o w
A g re a t
p |o y |n g fo o tb a ll.
b j i n sPe n d s ...................
c . | d o n 't h a v e
...............................
d. My father doesn t k n o w
fu n n y sto rie s.
^ Q(jt n u c le a r p h ysics.
o f my"frie n d s use th e In te rn e t a t w o rk .
" ...............
q. W e d id n 't c a tc h ...............................
y
, ,
s n o w fa ll la te ly.
h. We haven t h a d ....................
frie n d s .
1. Tim is very shy, he d o e s n 't h a v e .................................
j.
6.3.3. (a)
fe w
You know so little a b o u t him! A re yo u sure h e 's the o n e ? - Wiesz o nim tok mao! Jesteipe*
ze to ten jedyny?
W y b ie rz p r a w id o w o d p o w ie d :
a. I can t a ffo rd to g o o u t w ith you. I have .... money,
a. little
b. a little
b. a few
b. a few
b. a little
e. Very .... p e o p le attended the concerts because the tickets were very expensive
a. few
f.
b. a few
b. a few
b. a little
j.
b. a little
b. a few
b. a little
b.
c.
W IE L K A G R A M A T Y K A Z Y K A A N O .E L S K .E O O
During the exam each student g o t a piece o f p a p e r a n d p e n . - Podczas egzaminu kady srude~
dosta kartk papieru i dugopis.
They each had to ask fo r perm ission p e rs o n a lly . - K ady z nich m usia osobicie poproo pozwolenie.
Each book in the lib ra ry has its o w n n u m b e r. - Kada ksika w b ib lio te c e m a swj numer
A pples are 10 pence each. - Kade ja b k o kosztuje 10 p e n s w .
O krelniki
/
each
oraz
W y b ie rz p ra w id fo w q o d p o w ie d z :
a
w om an likes to lo o k g o o d .
I.
g. I have three d o g s
is different breed.
a. every
a . every
a. every
a. e ve iy
a. every
a. every
a. every
b. each
b. each
b. each
b. each
b. each
b. each
b. each
U z u p e n ij z d o n ia e a ch lu b e ve ry:
o.
rv.
b
o TH6CO"
. 6 bus to
o irpeC!
o rfTleaves0VDS - 1 ^
r
two months.
u ix l
bolt an hour.
Of my films.
A ll o f us need some peace and quiet from time to time. Wszyscy potrzebujemy od czasu do
czasu troch ciszy i spokoju.
O krelnik
(nikt z / spord):
N o person should be treated like that. - aden czowiek (nikt) nie powinien by tak
traktowany.
A la rg e n u m b e r o f people are a fra id o f going to the dentist's. - Mnbstwo ludzi boi si? wizyty
She spends a g re a t deal o f time lo o kin g after her garden. - O n a spdza bardzo duo a o s u .
zajmujc si swoim ogrodem .
'IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K IE G O
E n o u g h (wystarczajco duo) u iy w o n e jest z rze czo w n ika m i p o lic z a ln y m i w lic z b ie m nogiej or0!
z rzeczow nikam i n ie p o licza ln ym i:
A re th e re e n o u g h glasses fo r e v e ry b o d y ? -
Czy jest w y s t a r c z a n o
wszystkich?
- N a s p o tk a n iu p 0 |a w ,lo s i,
m n ie j o s b , ni oczekiw a lim y.
Z A I M K I I O K R E L N IK I
W IC Z E N IA
W y b ie rz p r a w id o w o d p o w ie d :
There aro .... m odels ,o choose from . Please, have a look a. o u r catalogue
a few er
b. plenty of
a. the fewest
b. several
a- no
f.
b. all
b. none
To our surprise, .... people attended the exhibition than we had expected,
a. more
g. I'm afraid
a. several
b. the most
Id o n 't have .... money to help you.
b. enough
j.
b. no
u,
b. no
no
b. plenty o f
^ 7aim KI m o w - _ ----------'9.
zoimkw nieokrelonych naleiq: som e oraz any, ich z o e n ia : som ebody, som eone, somethin
Z0'm
anything, a take n o b o d y , n o th m g , everybody, e ve ryth in g , all, 0nft oroz
"
Do zaimkw nieokreb<
anybody, an yo n e , a n y th in g , o take
zaimki you i th e yr
h j p ie c z e n ia c h . Na przykad.
like to spe
WG,cWng TY' ' Niek,6,iy
Sorne *people
wakacje
telewizi.
obpe? J q mam troch.
WUNVU|v w domu
------ ogldajc
_
Who's got change? I've got some. - Kto ma (Okies arounc?
....... .........
Who's go. change? I W
had a n y mo re s in o . .h en ?
I got news from Tom last month. And have you had any more since then? - W zeszym miesiqcu
aT
.iv#!f
tpcn^
r . ai
&
so m eo n e
(ko),
s o m e t h in g
tfaatnock
anybody / an yo n e
(kto) oraz
a n y t h in g
pi
:"*oarinc
anybody
/ anyone
flQ
MP
NX,
nothing (nic)
Nothi
Nothing can spoil my mood today. - Ni nie popsuje mi dzi humoru.
b0we90
There is nothing interesting on TV tonight. - Dzi wieczorem w telewizji nie ma nic c
e v e ry b o d y / e v e ry o n e
X
102
t Z
(kady)
r e' bU n ne kneW
U,
^ PClq,kUW^ 1 ta -n ,w 0ych
S*
Wi
*1.
c \
\
> \
everything (wwyrtko)
n f*O lo b o w | N l w ik a m m nn L
I
(
N<n,i
You con learn o foreign language more ea.ily when you g V X o a d ' 7 2
ki/Jy wyidzie *,9 M granKq.
*
M v a y t if# jfzyiuj
psopI likn spicy food/ while otbors pnsf#r more daficote mal*
<
i| possible.
........
d. Knock, knock)
I I'v* hoard you //on a lot f/f moru / on the: lottery Con you tend me
..
can happen.
co n try rt,
, w as destroyed by it fire,
help you?
/tf/.r-tulo |>ri
i pfOCO fll# wyn
^ ,
'wumtey w jaktej |t
tfudhf) fytwcK|)
Or rf fMrrriir
f ^ r k to c h o c i" (Qt odwig<i/f| IruJ/e, wle, ie to n/enomowity kro|
g wyMn*/
h- Ki,
00 WMnego < ,y , 4
W)sfO'//j| rite
tolo?
taovt\*
^
5
interrogative pronouns
Z a im k i p y g j
-----------------
"
t l Z c ^ o e ^ o w y c h . N a jw a n ie js z e z n ic h to w h a t (c o ), w h o
*5S
/$ *L
Zoimfc P t: uZyWOOe *
J * --W*
o*
, -f
s d'
t*
o przedmiotw
W h a t is this
this? - Co to t s t^ ^
_ Wc o bya u b ra na na p rzyj ciu ?
W h a t did you w e a r
W h a t is yo u r new b o y frie n d like ? - Jaki jest tw j now y c h o p a k ?
&
*****
Zaimek w h o (kto) o ra z w h o s e (c z y j)
Zcimek w h o odpowiada polskiemu . k t o '. Naley zw rci u w a g , e p o z a im k u w h o w czasach prosty
(np P re s e n t S im p le iub P a s t S im p le w pytaniu o p o d m io t nie w y s t p u j czaso w nik posikowy, zess,*
szyk zdana twierdzcego. Ilustruj to dw a ostatnie przykady p o n i e j:
W ho is you r best friend? - Kto jest tw oim najlepszym przyja cie le m ?
W h o can answ er this question? - Kto potrafi od p o w ie d zie n o to pytonie?
W ho wants coffee? (nie W ho
W ho told you all those lies? (me: W fro-otH gii vou a ll those ires-?) - K to p o w ie d z ia ci te wszystbe
^seouro
kamstwa?
wJangi
-o
Whom jest form dopenie,ow zoimko w h o , ktro jest bliska p o ls k ie m u k o m u , k o g o , k im '. N ote
iednok pamita, ze jest ono coroz rzadszo i powoli wychodzi z uycia, za st p o w a n o powszechnie P*
Whomdid you see? lub Who d id y o u see? - Kogo widziae?
kino?
^ 0 d id
y u 9 0 to
00^
cine m a? - Z kim p o s a d o
Zaimek w h ic h (ktry)
' Sb:
W
hich. exercises
U /L.
------'es nave you
wh' * * b . !c=y ,
? kis
104
d, Pczqtlc(j
! 0aan5owonych
w .
Zadaj p y ta n ie d o z d a n ia :
0. Mary is washing the dishes. W h o .....................................................
^
^
.................
......
...............................
2
..........................................
Zapytaj o podkreslonq cz zd a n ia :
a. Mgik broke his leg.
..........
.........................................................................................................................................................
_______ ____
h6
Z a im k i
r , - >
i okrelniki rozdzielcze
, w p r o n o u n s and determiners
n , / d , U / y * i.
o th e r,
other,
wiU/*| (jn/py
yu / ih n te ilil
h o y o u w o o l m o p m
mi
I d o n 't m in d , I'll h a v e e i l h e i
Wszystko
i loiotot Ml llio.ili?
I ithai fi (Ilia ly ma
jrnhi
N elthei (<mlv>i ksO.li) j*t tak/e nzywony i i.-m/rwnikiem M> zaimkiem w Ik zbie pojedynczej lub
ontiMikipImiu Wy
t ot vs doimun h neither of us
th e m
you th o s e ikl Okreslnik ten
nliM*u|e xii* |uk |Hm toma, vvl<p . oownik vs ktimt me vmn^o |v/ oimy pi/eczqcei
Nelthei one.
t hies: mp v s tlnkv
tkvOv h
W \*m \ m t h e a t r e ?
N e it h e r lutt m e
kino a \ teolHr
Aulne t dwx\h
Neither of es
hove
Ravine iwt
do
.*
n<*
**> tu
mi
pWMriu W o. (ok , m b *m k
p ie te n l* Km
v howK^te vxtktu
Mm
U o th o t y o u
ippla pief
.
W v n
t u o w o * sVs> m \V $ o t v
. >
*
** **
^
v ^s\> v :w v\ v. x>
^ iw te ia
6. ZAIM KI I O K R E IN IK I
wnis puda.
O th e r (inne, inni) wystpuje z rzeczownikiem w liczbie mnogiej lub z zaimkiem ones:
mwili, e by nudny.
When I was at s c h o o l, o th e r p u p ils use d to la u g h a t m e.
miali si ze mnie.
I like these shoes, b u t c a n y o u s h o w m e som e o th e r o n e s?
The o th e r (ten drugi) wystpuje zawsze z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej lub z zaimkiem o n e
We took on tw o n e w e m p lo y e e s . O n e re s ig n e d q u ic k ly , b u t th e o th e r m a n p r o v e d to b e
a brilliant salesman. - Zatrudnilimy dwch nowych pracownikw. Jeden szybko zrezygnowa, ale
ten drugi okaza si wietnym sprzedawc.
I have two y o u n g e r b ro th e rs , o n e is fiv e , th e o th e r o n e is e ig h t y e a rs o ld .
Morn dwch
modszych braci, jeden ma pi, a drugi osiem lat.
I like this shirt, but I'll take the other one. - Podoba mi si ta koszula, ale wezm t dnjgq
The o th e rs (inni, ci drudzy) wystpuje zawsze samodzielnie, bez rzeczownika w roli zaimka
e it h e r ... o r ...
Podobnie w konstrukcji
n e it h e r ...
n o r ...
a n d ...
Both M a ry and Tom to o k th e ir d riv in g tests last w e e k . - Zarwno Mary, jak i Tom zdowol;
niebezpieczne sporty.
WICZENIA
Uzupenij zdania either , neither lub both:
a.
W o u ld
you
lik e c o f f e e o r te a ? -
.................................. s Q K
fo r m e .
accident a n d t h e y w e r e
c. Whot shall we listen to? Miles Davis or Woyne Shorter? - .
b.
I to ld
m y p a re n ts a b o u t th e
d.
M um
e.
T o m ! J . m i .................................. o f y o u ! C o m e
f.
T h e s e a s i d e o r t h e m o u n t a i n s , ..........................
g.
u
I w o u ld
sh o cke d
to
h e o r such
a s k e d m e o n d m y b r o t h e r t o h e l p h e r i n t h e g a r d e n , b u , ................................. o f u s h a d t i m e t o d o H
.
4
a s k K a te
.
o n d
,
Jane
4
to
,
,
h e lp
to th e k itc h e n
r ig h t a w a y !
sound:
m e
p re p a re
g o o d to m e
th e d in n e r , b u t
. .
<
1M
fe e l lik e
g o in g
J
lh e m
aw ay.
c o n r e a lly
cook.
h.
new s.
W h ic h d re s s d o y o u
lik e , th e r e d o n e o r th e g r e e n o n p ?
I h a te d re s s e s .
6. Z A I M K I I O K H l S L N I K I
jm
vVyl'H i / prawldtowq o d p o w ie d i:
KE II,,,
b another
|, tinondiiinfti seem* .1 little irmxpenoncod but
.........
11 olhor
one?
<1 ''I'''
k
"
"
.
'Ch8S " 1ey brin
h o im .
piece?
b. another
h the other
,b
another
h tttiu m a c * no j f * y k a n g to tik i:
a
t> Vt'^iVvd; r-My do Ktnv oU>o opu'Mnn :nojom>vh : obrr-MON p a rtilm a w no DVD
mawno Moy |ok jf>| norc*ony Toro ntg c hcq dutagopntyj^da weseJngo.
N t '\\My\ am somoi hodu, ctni ptavva |tudy
v>stvv^puj^:
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N O i i l S K l i O O
6.7. Zaimki
Zoimki wzajemne
w z a je m n e
e a ch o th e r
oraz
R eciprocal p ro n o u n^
o n e a n o th e r
midzy dwiema lub wicej osobajm, Mogq one byt* u/yweme zamiennie:
H o w lo n g h a v e y o u a n d M a rk k n o w n e a c h o th e r?
Jak dugo znano si / Markiem?
I'v e h e a rd th a t Sue a n d G in a d o n 't lik e o n e a n o th e r?
Syszaam, e Sue i Ginn
ma ,
,
lubiq
jl
nawzajem.
In m y fa m ily , w e a ll tru s t o n e a n o th e r. - W naszej rodzinie ufamy sob.o nawzajem.
Zaimki zwrotne odpowiadojgee polskiemu si, sobie, siebie, sobq" majq w izyku angielskim rno formy
w zalenoci od osoby. Oto one:
Z a im e k o s o b o w y
Z a im e k z w ro tn y
m y s e lf
you
y o u rs e lf
be
h im s e lf
she
h e rs e lf
it
its e lf
we
o u rs e lv e s
you
y o u rs e lv $
they
th e m s e lv g j
O to przykladowe zdania:
I burnt m yse lf while cooking. Sp0rZyfam si
,
You must learn to look after yourself
^
9 ui(l c*
A re you e n jo y in g yo u rse lve s ?
Dobr7o s i^ b a l.v
dboci sieb,e
gramatyka j
^ yka
AISIi>,ICfc'
WIELKA
ourselves
one another
[ J W yb ie rz p ra w id lo w q o d p o w ie d z ;
a. itself
b. herself
a. each other
a. one another
b . him self
a. each other
I), ourselves
a. each olher
themselves
your so If
o Yourself
m yself
a eQch olher
h ourselves
a.
b . on e another
o u rs e lv o s
ourselves
6 .9 .
W jzyku angielskim okrelnik wskazujcy przyjmuje w liczbie pojedynczej form t h i s , w liczbie mnogiej
za - th e s e . Odnosi si on do osb, przedmiotw oraz zjawisk bliskich mwicemu w czasie i przestrzeni.
polskim okrelnikom ten, ta, to, te, ci". Na przykad:
this com pute r (ten komputer) - these c o m p u te rs (te komputery),
this engineer (ten inynier) - th e s e e n g in e e rs (ci inynierowie).
O dpow iad a
W odniesieniu do osb, przedmiotw oraz zjawisk odlegych mwicemu, w liczbie pojedynczej uyjemy
okrelnika t h a t, a w liczbie mnogiej - t h o s e . Odpowiadaj one polskim okrelnikom tamten, tamta,
tamto, tamte, tamci". Na przykad:
that w in d o w (tamto okno) th o s e w in d o w s (tamte okna),
that man (tamten mczyzna) - th o s e m en (tamci mczyni).
rzeczownika.
z rzeczownikami w liczbie pojedynczej i mnogiej. Jego znaczenie odpowiada polskiemu taki, taka, takie,
tacy". Rzeczowniki policzalne w liczbie pojedynczej po s u c h wystpuj zawsze z przedimkiem nieokrelonym
a ub a n . S uch czy si z rzeczownikiem lub z rzeczownikiem i okrelajcym go przymiotnikiem.
Na przykad:
Such a person sh o u ld n e v e r be a llo w e d in this fa n c y c lu b .
wpuszczono do tego eleganckiego klubu.
'yfeobca.pl
a. (To)............................ w
b. Who ore (ci).............................people?
c. Does (ten)...........................colour suit me?
d. (To)
place is absolutely beautiful I
e I prefer (tamte)
shoes on the upper shelf.
f. How much are (te)...........................oranges?
g. Excuse me, is (ten)...........................your pen?
h. Look at (tamte)............................ houses on the hillj
i. (C i)............................are my friends, Tim and Sally.
j. (Tamta)............................ girl over there is my sister.
k. What's (tamten)............................ terrible noise?
I. I need a copy of (te)........................... documents.
Przetumacz na jzyk angielski:
V
i .
;k
**> < * w * * ,
iJCLjglml w z g l o r i M r
^ IS l l ^ R r o n o u n s
V,
7 9 ,he P'ono is ,y Cq
0 P^ydawkowe".
114
7. Rrzyltnkl Prepositions
7.1.
Priyimki
I'uyiiith no|* /v5, 'I idywane w akitnllenlai li /asawyi It to oii cil, In *11/ hum Inne pr/ylrnM(lau <
by until (till) (*> I ' In'* Iter, while mu dm lay
at lunchtim e
ut 12 o'clock (g yocJ/ioi 12 ),
at 10 40 (o godiinjo IQ,40),
ot midday (w polwdnie, o 12 .00 ),
ut midnight (o poluocy),
uf d a w n (0 twicie),
a t duik (o n mai/. hu),
(It sunet (a in. hod/.a sdon, a),
*<t kimmu (o wtchodfcio slorti a)
(w p o u e
km h u ),
I II iiitsol you at )jx ut the Itha Spolkuniy siq w biaf/a < t/6 slaj
We, 1 laoviny at dqwo. WyvtiKfiiuy o Swk la
Pnyimek at utywany |st tuk a w wyruionjac 1
ut the moment (w tym rnameru ie, tqrni),
Ut illy lit (w ftocy),
ut I liriktnicn (w wic^tn fkvjego Nmd/emu).
at the *ame moment (w ia| aunttt|hwili).
ti tlie kame ini (w tym samyin asie, iGwnat uduie).
w . D|ov
a t |n e & e n t (o b tn .n ia
td h i/)
......
Pffpfnttk on uiywuny
priede wb/y.tk
on M o n d a y (w p o , rd a k ).
on N e w Yeor * D o y (w N q w y Kok),
an oui
w e d d in y d a y
*|*,s,y
(w d u ia n u s ie p a iii
ftluhu)
..,!
, l6
...........m & )
On M fm lu y t I a lw a y i go to tho uy">
I WOI horn on S*
M oy,
IV 6 A
* * ........ ^
1U | yry huppy on my w .d d in g
ito y
W UWu n v i r r * M *
< >*'
......
. (1|
tt
.N O I 1" 50
WIELKA
m
d u s z y m i p r z e d z ie la m ! c z a s u :
p tt^ o A -
e p o k a m i, n o
p o r a m i d n ia ,
the a fte rn o o n
in
in J a n u a ry
(ro n o ),
m ie s i c a m i, p o r a m , ^
(w
(p o
p o u d n iu ) ,
s ty c z n iu ) ,
n the su m m e r (latem),
n M a y
jn 1 7 8 9
(w m a ju ) ,
in 2 0 0 8
in th e
(w 2 0 0 8 r o k u ) ,
1 7 8 9
fu tu re
1 7 ,h c e n t u r y ( w X V I I w i e k u ) ,
in t h e M i d d l e
jw
in t h e m o r n i n g ?
, h o p e t o s t u d y L o w in t h e f u t u r e . -
je li
(w
ro k u ),
p r z y s z o c i) ,
p r z e s z to c jj
A g e s (w r e d n io w ie c z u ) ,
W h o . d o y o u u s u a lly d o
U w aga!
(w
C o z a z w y c z a j r o b is z
p r z y s z o c i c h c i a b y m
m o rn in g , a f t e r a o n , e v e n i n g
o k r e le ,o m
on,
t y g o d n i a , s t o s u je m y p r z y i m e k
ro n o ?
s tu d .o w o
n ig h t
lu b
fi
p ra w o .
to w a rz y s z y
o k r e le n .e
-to
dnio
n a p r z y k a d :
,
o n S u n d a y m o r n in g (w n ie d z ie l r a n o ) ,
oilheenrf inll'efl
o n F r id a y e v e n in g (w p i t e k w ie c z o r e m ) ,
wM
o n S u n d a y n ig h t (w n ie d z ie ln n o c ) .
N ie z n o s z w s t a w a
ja
ra n o .
ale:
O n
c y c lin g .
s o b o tn ie
p o ra n k i za w sze
j e d z i m y n a row erze.
oleostutecrcei
P r z y im e k I n u y w a n y je s t t a k e d Q w y r a e n i a p r z y s z o c i :
i n a m o m e n t (z a c h w i l ) ,
r
.
,
in a t e w h o u r s (z a p a r g o d z i n )
in
re w
,n
w e e k
in a fr * w
i l
'* "
S h e w ill tu rn
1 8 in a f e w
m in u te s
za p a r
, ,
T
za
ty d z ie
m in u t ,
1 do
w eeks' H m .
M y v is a r u n s o u t in f iv e m o n t h s
'
^*Qdoy
-fridoy
'
8 ,0t zo
w ,z a t r a c i w a n o z a
k ilk a
ty g o d n i.
^Jy,
m ie s i c y .
I n n e z a s t o s o w a n ia p r z y i m k w o n , a t , i n
r o k r e le n ia m i n e x t ( n a s t p n y )
next w e k
w e e k (w p r z y s z y m t y g o d n . n )
e r y y e a r (c 0 r o k u ) ,
|a s t ,
*, e n '
e v e rr
lo s , F r id a y
(k a d y )
(w
n ie
^1*
u y w a m y adneg
z e s z y p ig t e k ) ,
" ^str
W h a t w e re v a n
A*
m o n ^
(w ty m
m ie s i c u ) .
: .Ih?%
%
dla
poctu,qcych
*Oav,anic>wonyh
7. P R Z Y I M K I
, rr*
,eSfQcomi
time
0 n
in tim e:
w y ro e n i
w s a m ro z n a ..., z z a p a s e m
"
i r *
oznacza
d o k a d n ie
(lotem),
k o n fe r e n c ja z a c z a
na
G/as,
p u n k tu a ln ie
, in tim e
c z a s u " , n a p r z y k a d :
1'
59 ^ u ),
P ro c i),
toresrfoici).
e on time
N ie
b y o a d n y c h o p n ie ,
s i p u n k t u a l n i e .
P r z y s z e d e w s a m
ro z rta d e s e r
at the beginning o z n a c z a na p o r / g i k u
c z e g o " , | a k i e g o w y d a r z e n i a l u b p r o c e s u , in the beginning l o n a j p i e r w , n a p o c z t k u , p r z e d
i n n y m i w y d a r z e n i a m i " , m o n a j e s t o s o w a z a m i e n n i e z at first ( n a j p i e r w ) , n a p r z y k a d .
The teacher checked our homework gt the beginning of our class. N a u c z y i e l s p r a w d z i n a s z e
p ro c e d o m o w e n a p o c z q tk u
w y r a e n ie
le k c ji.
in the beginning, I thought he was shy, but he turned out to be very friendly.
m y l a a m , z e je s t n i e m i a y , a l e
p o te m
o k a z a s i b a r d z o
a n a lo g ic z n ie
w
d o
N o jp ie r w
p r z y ja c ie ls k i.
p o p r z e d n ie j p a r y
at the end o z n a c z a n a
z a s t q p i o n e at last l u b fin a lly,
w y ra e ,
k o c u , o s t a t e c z n ie " , k t r e m o e b y
n o p r z y k a d :
Pod
k o n ie c
te g o
m ie s i c a
b io r
k ilk a
dm
wolnego.
I thought he was shy, but in the end he turned out to be very friendly.
n ie m ia y , a le o s t a t e c z n ie o k o z o s i b a r d z o
z / s z e j e d z i m y n o row--
M y la a m ,
je s t
p r z y ja c ie ls k i.
w ic z e n ia
s ( z a p a r m in u t ) ,
| |
dzie),
)dni.
y) nie uywa
f.
............................... F r i d a y
................................. s ix o ' c l o c k
c ................................... F r i d a y a f t e r n o o n
h.
^ ...................................J u n e
6 ................................... t h e a g e o l
I.........................night
dusk
................................ t h e f i r s t d a y o f s c h o o l
0 ............... .
Christmas day
................................... p r e s e n t
s z y p i t e k ) ,
......................... t h e M i d d l e A g e s
c .................................
n m ie s i c u ) .
a fe w
f ..............................
... th e s a m e m o m e n t
g ..................................... 6 " o f M a r c h
m in u te s
th e w e e k e n d
h ......................................s u n r i s e
..................................t h e f u tu r e
e...................... 1999
^ ytoobcn.pi
117
angielskiego
WIELKA
gram atyka
y b ie r z
0 . w e
b.
J|Z Y KA
p r o w id fo w q
o fte n
g o
th e e n d
o d p o w e d z :
o u t
o f th e
story,
" ^
t e
r s
g e t m o r r ie d .
d
e
f
g
h
r il
i.
i-
k.
1
I..
be
fo g , th e
p la n e
w a s
u n ^ ^
on
in
on
in
b.
b.
b.
b
in
at
ot
ot
a.
a.
a.
a.
o.
in
on
in
on
in
b.
b.
b.
b.
b.
b.
b.
b.
b.
b.
in
ot
in
in
at
ot
on
in
a. at
a. in
a. in
o.
a.
a.
a.
was iate.
o. in
a. at
.<
!'WOJ__
fo r
T tor
oIU minutes {przez 10 minut, ,0 miQ, krel ny cP Czq,ek
Lraz. kon'ec:. . .
ostatnio widziQ
|em^
----1 ve known Jim since
7. PRZYIMKI
W IC Z E N IA
c.
Christm os day
h ..................
a year
i ................... ............last M o n d a y
five years
a few days
i ....................
k ...................
last April
1....................
yesterday
m ..................
a year
n ...................
..................... breakfast.
hours. M y eyes are tired now.
...............
three o'clock!
przez*. lchu:*oet
e r fe c t Continuom
sci wskozuiqc w F
we last spoke.
!C
miesic),
fen dzie),
nie
iok
poniedi'0^ ^
u 1989),
^ obco.pl
ctlo poczqtUiqcych i zawansowanych
119
a n g ie l s k ie g o
a m a t y k a je y k a
w ie lk a GR
ja k ie j
c z y n n o c i.
W y s t p u je
c z s to w r a z J to
^od:
a*
ft*
a m o n th fr o m
now
Czasami zamiennie z przyimkiem t o uywany moe by przyimek t i l l (do, o do, dopki), ktry wskazuj
jak dugo, do jakiego momentu bdzie trwao jakie wydarzenie. Identyczne znaczenie co t i l l ma przyimek
u n t i l , lea uywany jest on tylko wtedy, gdy znany jest moment zakoczenia czynnoci, a nie wiadome
kiedy si rozpoata. Na przykad:
f r o m n i n e t i l l f i v e (od godziny 9 do godziny 5),
f r o m M o n d a y t i l l F r i d a y (od poniedziaku do pitku),
until she comes (dopki nie przyjdzie),
u n t i l n e x t F r i d a y (a do nastpnego pitku),
u n t i l f i v e o ' c l o c k (do pitej),
u n t i l n o w (do obecnej chwili).
is on leave until next Friday - lim
I'm at the office till five - j estPm u- ' *
J im
w b iu r z e d o p i t e j.
P^
1 ",d
Z
* * *
Z
* * *
t l ' Z
9odz
,nc* pit).
7 onf o r T , ^ d i n n e r
Z * - ,
PO piei.
n'e P^^tawal pado deszcz.
th
D o n 't
* * *
P r z y im e k b e f o r e
'
7.1.4- W
iic y c h i
I0Qw>n,o*onyth
srltonday x
k.jms'doc
t)r . ds
leSeekbym
7. PR2YIM KI
while ora/ during tumaczone sq jako podczas, podczas gdy, kiedy", jednak sq stosowane
in n y c h k o n s t r u k c j a c h . During uywane jest zawsze z rzeczownikiem, na przykad:
' during the film (podczas filmu),
d u rin g o u r h o lid a y s (podczas wakacji),
during the p e rfo rm a n ce (podczas przedstawienia), d u rin g the n ig h t lub in the n ig h t (w nocy)
Jim fell asleep d u rin g the lectu re.
y im e k
k o la c j , m j m q n a k r y w a d o
s t o u .
7 14 Przyimek by
Przyimek by oznacza a/ do, nie pniej ni/". Okrela moment w przyszoci, do ktrego czynno powinna
y' ukoczona, ale nie wyznacza konkretnego terminu |ej wykonania Na przykad:
by M onday (do poniedziaku) nie wiadomo dokadnie kiedy, ale nie pniej ni w poniedziaek,
by three o'clo ck (do trzeciej),
by now (do obecnej chwili).
Be back by m idnight!
Wr przed pnocg!
c ie m n o .
*"'wlo'rWtK. i
din pOcclkujgcych
WIELKA
gramatyka
J ^ y KA
j* r. . &
W IC Z E N IA
u * , * t a * odP.-i.d P ^ k< i:
, r
a. W e'll wait for S u s a n ..................
.v . i :
^ a f (/)
................
c le a n
th e
h o u se .
'
? . i t * ''
.rfS J *-
: <0
I* - 0
1'kt#'"*'-
it .
] QypoaattZfi
: 3>?sgc
T h e film
s t a r t s ..................................s ix . I f w e h u r r y u p w e ' l l g e t t h e r e
A m o n t h ..................................n o w
c..
T h e d e a d l i n e f o r t h i s r e p o r t is F r i d a y , s o I m u s t f i n i s h
d.
I c r i e d ................................. t h e w h o l e f i l m , i t w a s s o m o v i n g !
e.
I w a s t a k i n g a b a t h ................................. t h e t h i e v e s w e n t t h r o u g h
f.
F ir s t w a s h t h e d i s h e s , b u t ................................t h a t , t a k e t h e
9-
1 w o r ^ .................................k v e , s o I c o n m e e t y o u
h.
I 'v e k n o w n J i m
i.
I c a n ' t m e e t y o u s t r a i g h t ................................. w o r k , I m u s t g o t o
I l a s t s a w J a n e ................................. T u e s d a y ,
I 'm
tim e
fo r th e
tr a ile r s .
* 'W
CTdCO!
g o in g o n h o lid a y s . I c a n 't w a it !
in t h e
i t ....................................... t h e n .
d o g
o u r b e lo n g in g s
fo r a
in
th e
w a lk .
c e n t r e ........................................5 . 3 0 .
it.
h ig h s c h o o l.
.
th e
p o s t o ffic e
fir s t.
b e d ro o m .
Wi
Win
m . W e w e r e f r i e n d s ..................................m a n y y e a r s , b u t w e
h o d
month-
h u g e f i g h t .....................................
s u n r is e a n d w e n t t o t h e b e a c h
9 ..............................................m o m e n t 1 s a w h i m , 1 k n e w
y o u d o in g
* * C
th o
'w e e k e n d s
i S
. * *
* ,
few days.
d!a
Was the o n e f o r m e.
W h a t o re
"
he w m
t o s e e it.
seven
o n d g o > I *
POCZ1 kuic,ch i
A \v
7. P R Z Y IM K I
W y b ie rz p r a w id o w o d p o w ie d :
a. during
b. while
a. from
b. for
a. from
b. till
a. by
b. from
a. on
b. at
a. in
b. on
a. -
b. in
a. for
b. since
a. at
b. in
a. by
b. at
a. in
b. by
a. since
b. for
a. till
b. before
a. on
b. at
Jj
C zy p o n i s z e z d a n ia sq p o p r a w n e ? Z n a jd i p o p r a w w n ic h b d y :
......
.......
......
......
...... .
.......
JSZYKA A N O . ^ K .
WIELKA g r a m a t y k a
r
^
fi*
------------------------------------i
in
7.2.1 . Przyimki
on, at, in
w # **
im **
ffcpty <
jropsRcnj*
A tat t
Atop?s
Sini
pocigu / somolocie),
on o bicycle / m otorcycle (no rowerze /
motorze),
on a horse (konno),
on television (w telwizji),
n foot (pieszo),
'
1 p o L n
London
isltaTeTon
" m , 0rcycle.
dl<* P oczatlni.
u QP<Jt
%
Ul
*|L K
n beLhalf of (W imieniu),
edule (zgodnie z planem),
\y
\ 'H
Qb'
124
^you
r .
w* *
Cs
7.
P R Z Y IM K I
t ot nie mu jednoznacznego odpowiednika w jzyku polskim. Moz mie bardzo rone znaczenie.
w j est to jeden z trudniejszych angielskich przyimkw. Oto przykady jego uycia.
I Y J T b i i ! P fno PrzVstonku),
h me Iw domu),
a h e P o s o ffic e *n a P o c z a e )'
. \
uniwersytecie),
a h e re c e p tio n (w recepc,.).
a t th e c in e m a / th e a tr e (w kinie / w teatrze),
at the party / c o n c e rt / c o n fe re n c e
a t th e d o c to r 's / h a ir d r e s s e r 's
(u lekarza / fryzjera),
a t th e a g e o f (w wieku),
a t o n e 's o w n ris k (na wasne ryzyko),
a t 1 00 m ile s a n h o u r (z prdkoci 1 0 0 mil na
godzin),
a t th e e n d (na kocu),
u fryzjera.
in th e b u ild in g (w budynku),
!n Wn
mi$cie),
,n be centre (w centrum ),
'n
Look 'S
man *n
ot the stars in the sky!
Z Y K A
WIELKA GRAMATYKA
&
in a q u e u e (w k o le jc e ),
&
hC
in d a n g e r (w niebezpieczestw ie),
in cash (gotwk)
in
in good condition (w dobrym stonm),
,
p ris o n (w w i z ie n iu ),
in my o p in io n (m o im zd a n ie m ),
the
r i * :L L a kw*
ft
I, ftmcaei'iou'
N a l e y z w r c i u w a g n a p e w n e w y j t k i :
W
* 'Muflvreor.ved
r
a rriv e in / at:
i
i f a i d ......
3. 'nette
t fa s ! fifty
^Efttttlhusbc
thei
oWery
i
p^mko- W PRVPadkU WC
b' H .m . h i d o .
' ^ s#feoUf
'5 ^
WICZENIA
................................... h e f i r s t f l o o r
....................................
d o c t o r 's
( ................... work
centre
d'0 P0C!I)lkul')CYCt1 ,
9- ..........
queue
............................................ a
bus
.............................the bottom
..........................my opinion
........................ the left
7. PR ZY IM K I
W p is z o d p o w ie d n i p r z y im e k :
................................. a photo
b
sea
c ............................ the conference
h.................................... purpose
d ...............................schedule
j......................................holiday
i......................................the mirror
................................. school
k.................................... behalf of
I......................................advance
page 27.
the left.
m. Our neighbours' house is ................ sale. It's a beautiful property, right .................. the corner
of our street.
n- This place must be evacuated, we're a l l ................ danger.
o. There's someone.................. the door, can't you hear the bell?
P- Tom lives................the countryside now. He w orks.................... the fieldsa n d .....................the garden.
W IE L K A G R A M A T Y K A J ^ K A
A N G IE L S K IE G O
AA
A
I*
A
P le a s e c a l l m e , w h e n y o u g e t . . . . h o m e .
a.
b -in
b. W hen I
a.
oni^ed
.... th e a ir p o r t , I r e a lis e d
in
a.
d.
e.
b. at
... th e b a c k o f
the class
at
a
h.
is s i t u a t e d . . . .
s le e p
or
lis te n
to
m u sic
jfljOit?"
t h e r i v e r S e in e .
I h a d lo
b. a t
w a it fo r
at
y o u f o r tw o h o u rs .... th e
p o u r in g
i
.
"IT
ra in !
b- m
a . in
i'
I ca n
b. on
on
a.
le c tu r e s , s o
th e p h o n e .
a - at
Paris
d u r in g
b . in
M a r y s p e n d s h o u rs ta lk in g ....
g.
.... a d v a n c e ,
t h is . . . . y o u r o w n r is k ,
on
o.
p a s s p o rt a t h o m e .
b . w ith
I l i k e t o s it
f.
b y , p le a s e le t m e k n o w
in
Y o u 'r e d o in g
a.
le ft m y
b.
If you're going to d ro p
c.
I hod
b.
. com
ing,0Polod
at
I d o n 't th in k w e
can
a . in
buy t h o s e
s p ic e s . . . . o u r lo c a l
b.
grocer's.
at
7 2 2 . Przyimek to
Przyimek to oznacza do" i ^
94"to
bm T T
" 'k
Wy'" 0g i<'
w 0 doPottd>>
% S
i T l i i
'" i r *
do domu
,,
*Qwsze w zcjaniac^ w r
I hay never k
1 ve i^sr been *0 ^ Ven,c- NiQHv .
t *
HOV
l , om e
V SSS
k
mn'e
,f/yimek o stosow
2,0;r?tib - n
s
c
> !:>
been ,0
Czosie
e r*ec / czasownikiem
9h ^
be
(byAciy"
i
PastQ h r \
COncrts lafe|yg
,nnr.
Wadnie wrciam l*
Byfe<Oitain.
na i(|ki koncertach?
v
0w>wK
Si
................................. m y d e s k .
I ' m g o i n g ...............................t h e
Cd.
c h e m is t 's to g e t y o u
som e
B o b w a s t a k e n ................................. h o s p i t a l , h e s l i p p e d
o n
p a in k ille r s .
t h e s t a ir s .
M y c o l l e a g u e d r i v e s m e ........................... w o r k e v e r y d a y , b e c a u s e h e l i v e s j u s t a c r o s s
W h a t t im e w ill y o u
t h e s tre e t f r o m
m e.
b e ...............................h o m e t o n i g h t ?
W h i c h o f t h e s e p a i n t i n g s s h o u l d w e h a n g ............................... t h e w a l l ?
W e ' r e g o i n g ...............................I t a l y f o r o u r h o l i d a y s .
I m e t J i m ................................. t h e p a r t y l a s t w e e k e n d .
D o y o u f e e l l i k e g o i n g ............................... M a r y ' s b i r t h d a y p a r t y w i t h
m e?
T h e f l i g h t w a s d e l a y e d s o w e a r r i v e d ............................... P a r i s l a t e a t n i g h t .
k.
I n e e d t o g o ...............................t h e d e n t i s t . I h a v e a t e r r i b l e t o o t h a c h e .
I.
M r s P e r k in s f l i e s ................................. M i l o n
I h o v e a b u s y e v e n in g
t a k in g
me
ahead
...............................
e v e ry n o w a n d
of m e:
f ir s t I 'm
a re s ta u ra n t a n d
th e n to d o
g o in g
f in a lly
s o m e s h o p p in g .
.............................. h o m e
w e 'r e
g o in g
to
................................
change,
th e n
M a rk
is
a c o n c e r t ..................................
th e N a t io n a l T h e a t r e .
n-
I g o ............................. t h e g y m
tw ic e a w e e k .
W h y d o n ' t w e g o .................................t h e c i n e m a
b.
c.
I h a v e n ' t b e e n .............................
d.
I m et Tom
e.
W e a r r i v e d l a t e ................................t h e s t a t i o n s o w e m i s s e d o u r t r a i n .
f-
I s a w J i m 's n e w g i r l f r i e n d ................................. t h e p a r t y l a s t F r i d a y .
I th in k I lo s t m y g l o v e s
b.
It u s u a l l y t a k e s m e a b o u t 3 0 m i n u t e s t o g e t ..................................m y o f f i c e i n t h e m o r n i n g .
I h a t e g o i n g ................................. t h e p o s t o f f i c e a n d w a i t i n g ....................................q u e u e s .
i-
don't feel l i k e
g o in g
when
o u t t o n ig h t,
I'd r a t h e r
C h in a
s t a y ................................h o m e .
y e t.
I w a s w a l k i n g ...............................h o m e
th e
b. Welcome
to n ig h t?
bus.
................................. a
o u r h o t e l. W e 'r e
la s t n ig h t .
h u rry .
p le a s e d
y o u 'r e
.................................m y w a y ..................................t h e
s ta y in g w it h
us.
'
It s t a r t e d t o r a i n
p a rk .
m
H.
I 'v e h e a r d .................................t h e r a d i o t h a t t h e r e w a s a s e r i o u s a c c i d e n t o n t h e h i g h w a y .
T h f i r o '^ ~ - - *~
r e s 0 P Q r ty ............................... G r e g ' s o n F r i d a y . A r e y o u c o m i n g ?
^^obcepl
dla poczqiV uiqcych t zaowansowonych
129
on H . -
I"". )
lub przedmiotu;
" W
. ,akie somo
samo raczenie,
znaczenie, lecz uywane s
sq w nieco innych
odnosi si
zarwno do
do fizycznego
fizycznego pooe,a,
pooenia, ok
jok
kontekstach6 Under es. zdecydowanie czystsze i odnosi
si zarwno
abstrakcyjnych
Be.ow
es,
najczulej,
aby
i o
t r a M n y d t rrelacji.
e la c ji. B
e lo w uuywane
y w a n e je
st n
a jc z c ie j, a
b y wyrazi,
w y r a z i , ze
e cco
o jest
r - * pon.ze, pewnego
nn nHv mowa o temperaturze:
. . . . ____i_i : :
p o z io m u " , w k o n te k c ie m ia r , s k a li i p o z io m w , n p . g d y m o w a o t e m p e r a t u r z e :
-
N ie s te ty
w y n ik
tw o je g o
above
(n a d )
je s t . g d y m o w a o p o z i o m a c h i s k a l a c h , a
-
je s t a n a l o g i c z n e
over
p o z o s ta y c h
P o w ie t l a m p
nad
in fr o n t o f
There was
under
d o
b e lo w : a b o v e
p rz y p a d k a c h , d u o
c z c ie j n i
uyw ane
above:
s to fe m .
T e m p e r a tu r a w z r o n ie d o
Z a n o to w a e w y n ik
le d w o
s t o p n i p o w y e j z e ra .
p o w y e j r e d n ie j.
ibojcwort1
( p r z e d , n a p r z e c iw k o ) :
a
Tu
p rz e d
s z p it a le m :
by
w ypadek
sam ochodow y.
K to
z a p a rk o w a
s a m o c h d
p rz e d
m o jq
b ra m q .
behind
( z a , z ty u ) :
W h o ^ iT tW
m am q?
W O n (?e ^
9 a r c *e n
b e tw e e n
P b o o ?
am ong
Z a
~ K im
d o m e m
m a m y w s p a n ia y o g r d ,
ie s m c z y z n a , k t r y s t o i n a
c o H e e ta b le .
i
w o rk .
M u s z w y b ra
P o s ta w m y
p o m i d z y
fo te l m i d z y
r o d z in
(p o r d , w r d ):
Pr2yi Ci
n e x t to / b y / b e s id e
(o b o k );
130
z d j c iu
za
tw o j
kaw ow ym .
( m i d z y , p o m i d z y ) :
. *
u y c ie t y c h p r z y i m k w
f
fi
te s tu
je s t p o n i e j n a s z y c h o c z e k iw a .
over
'
|e
<
ZP 'es obok Postefunku policji.
ka n a p ,
p ra c .
I* >
7. P R Z Y IM K I
^ against the w all and observed everyone. Opadem si o cian i obserwowaem wszystkich.
J!eC^ onc|erful to feel y o u r h a n d a g a in s t m y fa c e . Lubi dotyk twojej rki no mojej twarzy.
*p.
!nie H
c<>>nrvr-v
Kenio, jct
i pewn^g;
Opposite ( n a p r z e c i w k o ) :
* ^ere js a beautiful p a rk o p p o s ite the k in d e rg a rte n . Naprzeciwko przedszkola jest pikny park.
My best friend from c h ild h o o d used to liv e just o p p o s ite m y house. Mj najlepszy przyjaciel
d ziecistw a mieszka dokadnie naprzeciwko mnie.
R near (niedaleko):
Is there a bus stop near here? - Czy jest tu niedaleko przystanek autobusowy?
The currency exchange is near the hotel. - Kantor jest niedaleko hotelu.
e g o test-
e uywam
above
w y e j zero
i inside (wewnqtrz):
Come in, it's warm inside. Wejd, wewnqtrz jest ciepo.
How many boxes are there inside the container? - Ile pude jest w kontenerze?
outside (na zewntrz):
There's someone outside, the dog keeps barking nervously. - Kto jest na zewntrz, pies nerwowo
szczeka.
have to take the do g fo r a w a lk , even th o u g h it's so c o ld outside. - Musz wyprowadzi psa na
spacer, mimo e na zewntrz jest tak zimno.
*nrieprzyimki:
underneath / b e n e a th (pod)
It'
5very cold,
Vj Sob,e co p o r j
b lu z ?
W* could
w,thin (v
^here
^
b w
***
w granicach, w obrbie):
n sboPs within
are
I
20
kilometres o f here.
Niektre przepisy
M l 1
WIELKA G R A M A T Y K A J Z T K M
WICZENIA
U z u p e n ij z d a n ia p a d a n y m i p rz y im k a m i:
aro u n d
n e x t ta
b e h in d
above
b e tw e e n
against
among
inside
W y b ie rz p ra w id o w g o d p o w ie d :
a. It s cold
a-out
b. outside
b. I always sit.... Alice during classes, because she makes the best notes
- next to
b. against
c. Inthis country, you'renot allowed to vote if you're .... 21
Under,
d The bank is on the right
b. underneath
the shopping centre
a. opposite
,,
1 keeP my diary .... the bed.
a. within
o. between
,
132
d|Q Pcr<JtlcujqCvci, , _ _
were true.
b- Q9ainst
oik I,o m il.
b. by
7 . P R Z Y IM K I
7 24 . Przyimki ruchu:
baagon.
, o n / o n t o (na):
We walked up that hill for over two hours. - Ponad dwie godziny wchodzilimy na to wzgrze.
I climbed up the ladder to reach the books from the shelf. - Weszam na drabin, aby sign
po ksiki na pce.
d o w n (n o d ) :
Come down from that tree! You might hurt yourself! - Zejd z tego drzewa! Moesz sobie zrobi
krzywd!
Bob fell down the stairs and broke his leg. - Bob spad ze schodw i zama nog.
o v e r (n a d , p o n a d , p rz e z ) :
The thief jumped over the fence and ran away. - Zodziej przeskoczy ogrodzenie i uciek,
he kicked the ball over the garden wall. Kopn pik na drug stron muru w ogrodzie.
t h r o u g h (p rz e z ):
The new highway will go straight through the village. - Nowa autostrada bdzie przebiegaa przez
mosk.
a l o n 9 ( w z d u z ) :
do pocztkujcych zaawansowanych
J 33
i.
' Z Z ? 6 oJ ^
1p,,,i,a' mi ^
1 L Ve9 '
k .1 . w a rd , * . d o o , - Wsto. i posted. . * * . * * .
l l d e d to - o i k to w a rd s h im , b o t I los, s ig h , o i b in , in l h . c r o w d , - Z ocztotn t id w
90 W
.* .
ro u n d , a r o u n d (wok, dookoa):
We kept d rivin g a ro u n d no t k n o w in g w h e re to g o . - Jedzilimy w kko nie wiedzc, dokd
jecha.
The new bypass w ill g o ro u n d the to w n . - Nowa obwodnica okry miasto.
off (z):
The cat jum ped o ff the a rm c h a ir. - Kot zeskoczy z fotela.
Keep o ff the grass!
H ow m ony boxes d id y o p , d .
Jo
134
e Please com e
me one by one and you'll be given the exam papers.
{ After he had failed the test, he threw all his books...................................... the window.
a When Mark w alked.......................................the door everybody stood up.
h Are you mad at me? You w ent.......................................me and didn't even notice me.
Przetumacz na j z y k a n g ie ls k i:
^ x ^ ^ ^ prz,fa*m
oh
by myself (samodzielnie);
II u on bv DOst - Dokumenty zostan wysane poczt.
The document w ill be sentJ
wykonano rcznie.
fo re ig n la n g u a g e Is b y r e a d in g f o r e ig n
books and
b y b ik e (na rowerze),
by piane (samolotem),
b y a ir (drog powietrzn),
by boat (dk),
by ship (stokiem),
b y r o a d (drog ldow),
by bus (autobusem),
b y u n d e r g r o u n d (metrem).
I always get seasick w hen I tra v e l b y ship . - Zawsze kiedy podruj statkiem, mam chorob
morsk.
The fastest and most c o m fo rta b le w a y to tr a v e l is b y p la n e .
si somolotem.
Uwaga! Mwimy: on foot (pieszo), in my ca r (moim samochodem).
w iczenia
U P * I zdania a d p o * *
a.
I 'll V n
_______
,
b- 1ve (ost my umbrella! ,
" filin g
' hQVeeft ........................ the train.
t z
*
^ s h , r : yt
Q. I found Rpfh/r
I
a 0ef,y s diary ..
rtable' bui ^ -
decided
" ^^ k e . Minn I
i Mflwansowanych
^ across Asia
,
04 10 ............a motorbike
dl
* - os
' eXQC,IV
U zu p e n ij z d a n ia p o d a n y m i w y ra e n ia m i:
by tra in
by hand
by
u n d e rg ro u n d
b y m y s e lf
ky sea
b y th e c h a ir m a n
by
e le c tr o n ic p o s t
b y a c c id e n t
our company.
WIELKA GRAMATYKA J Z YK A A N G I E L S K I E G O
7 4 Rzeczow niki z p rz y im k a m i
Noun + preposition
W ie le r z e c z o w n ik w w y m a g a u y c ia p o n ic h k o n k r e t n e g o p r z y im k a
R z e c z o w n ik z p r z y im k ie m
t w o r z q s ta e
z o e n ia , k t r y c h t r z e b a n a u c z y s i n a p a m i :
rzeczownik + of:
advantage o f ( k o r z y ,
cause o f
z a le to , p r z e w a g a z ),
disadvantage o f ( w a d a ,
suspicion o f ( p o d e j r z e n i e
intention o f ( z a m i a r ) ,
d is a p p ro v a l o f ( d e z a p r o b a t a
n ie k o r z y z ) ,
o ),
N ie
m om
z a m ia r u
cheque for
excuse fo r
request for
ie r c i
M ie s z k a n ie w
m ie c ie
weakness fo r
z a ),
m a w ie le z a le t.
( s a b o d o ) ,
a p p lic a tio n fo r
( p o d o n ie o ) ,
respon sibility fo r
respect fo r
(w y m w k a z a ),
room fo r
( p o w o a n ie
recipe fo r
d o c z e g o ),
- W
m o im
( p o d z iw d la ) ,
( m ie js c e d la /
sym pathy fo r
( d a n ie , p r o b a o c o ),
( o d p o w ie d z ia ln o z a ),
( s z a c u n e k d la ) ,
a d m ira tio n fo r
(k a ra z a ),
(p rz y c z y n a c z e g o ),
vocation for
pom c.
je s t n a d a l n ie z n a n a .
(p o p y t n a ),
punishment for
reason for
m u
(c z e k n a ),
demand for
w o b e c ),
( z d j c ie , o b r a z , m a p a c z e g o ) ;
rzeczownik + fo r:
gratitude for ( w d z i c z n o
(p rz y c z y n a c z e g o ),
n a ),
( w s p c z u c ie d la ) ,
( p r z e p is n a ) ;
s a m o c h o d z i e je s t m i e j s c e t y l k o d l a p i c i u o s b .
M u s is z
kocu
w z i
o d p o w ie d z ia ln o
z a s w o je c z y n y .
N ie
m am
a d n e g o s z a c u n k u d la o s d b .
k t r e le t r a k t u j z w i e r z t a .
rzeczownik + to :
answer to
solution to
( o d p o w ie d n a ) ,
( r o z w i z a n ie
invitation to
(p a y ) a ttentio n to
c z e g o ),
re p ly to
( z a p r o s z e n ie n a ) ,
attitude to / towards
(s z a n s a n a ),
response to
access to
( n a s ta w ie n ie w o b e c ) ,
( o d p o w ie d n a ) ,
(d o s t p d o ),
threat to (z a g r o e n i e
I can 't send you thoso files, I have no access to the Internet.
n ie m a m
( o d p o w ie d n a ),
chance to
damage to ( z n i s z c z e n ie c z e g o ) ,
addiction to ( u z a l e n i e n i e o d ) ,
( z w ra c a u w a g n a ),
N ie
m og
d la ) ;
w y s a c i ty c h p lik
d o s t p u d o in te r n a tu
T r z s ie ,e z ie m i d o k o n a o
m ie c ie ,
d la p o a q l k u j q c y t h i z o a w a n io w im y c h
on.
N ik t
o g ro m n y
7. PRZYIMKI
rzeczow nik + in :
in c re a s e
in (wzrost czego),
in te re s t in (zainteresowanie czym),
>6::
rzeczow nik + o n :
dependence on (zaleno od),
b a n o n (zakaz czego),
c:>: ' -
i\c & :
rzeczow nik + b e tw e e n :
difference b e tw e e n (rnica pomidzy),
disagreement b e tw e e n (niezgoda, rnica zda, sprzeczka pomidzy),
relationship b e tw e e n (stosunek, powizanie pomidzy, zwizek z czym),
o # *'
1 bad to
Wedug raportu, te
. . . .
Mus.alam zrezygnowa
4 *^
^ '' y f c io h c c p i
139
rzeczow nik + o v e r:
control over ( k o n t r o l o ,
dispute over
H.
w a d z o
n a d ),
( k tn io , s p r o ) ;
i, o g ro w n -u p , I h v , n c o n tro l o h im - -
k n,r N
" *
" im * N
skniaium!ejtno, zdolno),
attempt at (prbo zrobienia czego);
M y r e l a t i o n s h i p ............................ J o h n is t h e b e s t t h i n g
b.
O u r i n v e s t m e n t .............................. s h a r e s p r o v e d
c.
I h a v e f u l l t r u s t .............................. t h i s t e a m
th a t h a s e v e r h a p p e n e d
m e.
to b e v e ry p r o f it a b le .
o f e x p e rts .
d . W e a r e w a itin g f o r y o u r r e s p o n s e
o u r o ffe r.
e.
I d i d n t g e t t h e c h a n c e ............................s a y g o o d b y e .
f.
W hen
g.
I w o n d e r w h a t ' s t h e c a u s e ............................h i s s u d d e n c h a n g e
h.
W h a t ' s y o u r e x c u s e ...............................b e i n g
I was
to
1 7 , I f e l t a s t r o n g v o c a t i o n ................................a c t i n g .
M y w e a k n e s s .............................. s w e e t s a n d
o f h e o rt.
lo te a g a in ?
m y a d d i c t i o n ................................. c h o c o l a t e
|.
P a u l , y o u r e p a y i n g n o a t t e n t i o n ............................w h a t | ' m
so
k.
P o l l u t i o n is a t h r e a t
I.
I s h a r e y o u r d i s a p p r o v a l ............................h i s s c a n d a l o u s b e h a v i o u r .
a re
w e ll- k n o w n .
th e s e u n jq u e ^
W h o t 's I h .
b "
'
1 h a v e ' u n d a w o n d e r fu l r e c ip e .
ch
6 m re s e v e re -
i-
le t m e e x p re s s m y g r o lilu d e
k.
I h a v e n o in te n tio n . ..
.... y 0 u r h
H i s a t t i t u d e . . . . w o r k is u n a c c e p t a b l e 0 0 '
t e llin n
140
<tlo p o c z q lk u lq c y c h I r a o w o n s o w o n y c h
P.
d e ,a i' S
' hG
n e t'
a. of
a. between
a. with
a. to
a. in
a, of
a. lor
a. for
a. on
a. lor
o. lo
0 . lor
b. at
b. in
b. on
b. with
b. at
b. in
b. to
b. of
b. for
b. of
b. of
b. to
7 . PRZYIM KI
5 Czasowniki z przyimkami
Verb + preposition_________________
R w n ie c z a s o w n ik i
B czasownik + o f:
b e w a r e o f (wystrzega si czego),
d e s p a ir o f (rozpacza z powodu),
d is p o s e o f (pozby si czego),
d ie o f (umrze z powodu),
c o n s is t o f (skada si z),
s h o u t to (krzycze do),
listen to (sucha czego),
o b je c t to (sprzeciwia si czemu),
belong to (nalee do),
th r o w s o m e th in g to (rzuci co komu),
refer to (odnosi si do),
r e a c t to (reagowa na),
attribute to (przypisywa co),
a p o lo g is e to (przeprosi kogo),
talk to (rozmawia z),
a n s w e r to (odpowiedzie na),
describe so m e th in g to (opisa co komu),
c o n fe s s to (przyzna si do czego),
commit o n e s e lf to (powici si czemu),
prefer so m e th in g to s o m e th in g e lse (wole co od czego),
explain so m e th in g to (wyjani co komu);
I p re fe r te a to c o ffe e . - Wol herbat od kawy.
He a p o lo g is e d to m e f o r h is s c a n d a lo u s b e h a v io u r. - Przeprosi mnie za swoje skandaliczne
rachowanie,
M a rk fin a lly c o n fe s s e d to s te a lin g th e d o c u m e n ts . - Mark prcyznal si w kocu do kradziey
dokumentw.
WIELKA GRAMATYKA Z Y K A
b la m e f o r (obwinia o),
b e g f o r (baga o),
fo rg iv e fo r (wybaczy co),
p r a is e f o r (chwali za),
w a it fo r (czeka na),
a p p ly fo r (ubiega si o),
c o m p e n s a te f o r (rekompensowa za),
p a y f o r (paci za),
th a n k f o r (dzikowa za);
th,S
s m o li g ,tt.
M c m p o d n e j,,
s ta re a t (gapi si na),
g la n c e a t (z e rk n na),
lo o k a t (patrze na),
A ll of a sudden, he p o in te d a gu n a t m e.
czasownik + a b o u t:
think ab o u t (myle o, mie opini o czym),
talk about (rozmawia o),
d re a m a b o u t (ni o),
h e a r a b o u t (sysze o),
do ab o u t (poradzi na co),
si czym),
o czym)*
y
c o m p la in a b o u t (skada reklamacj),
w a r n s o m e b o d y a b o u t (ostrzec o),
W hat
oknem?
broken w in d o w ?
A t the moment, I o n ly ca re a b o u t
y e xa m s,
m y littl b ro th e r.
Nte
7. PRZYIMKI
, c ia U )*^ + ,rom
nbitoi fro m (powstrzymywa si o d ),
differ from (rni si o d ),
.
^ d T
(chroni
''
fr m
* e g o ),
. enV.e m (Pchodzi o d , w yw odzi si od)
fr a n * 'a fe fro m (umoczy z);
czasownik o n :
concentrt on (ko n ce n tro w a si na),
congratulate on (gratulowa z okazji czego),
spend on (wydawa p ie n i d ze na),
live on (y z czego)
pride onsef on (by dumnym z. szczyci si)
compliment somebody on (chwali komplementowa 20 );
I can always rely o n my b e s t frie n d S o p h ie .
re ly o n (polega na),
ba se o n (bazowa na),
Sophie
czasownik in .
interier* m (wtrca s d o '
czaso w n ik i n t o :
b re a k in to (w am a si d o .
'nonskit* in to ;* u m o czy n o )
d riv e in to (w je ch a *
cu t in to p rz e o p o k ro i no);
m o / sp lit in to oodrefc no
cm th e c o k e m to fo u r p i
iw a*, 1 W M d, z n o s z * * # K>deo
My
^
croshed h *
book
c o r m o o
five
d w .h o d o n .w c h
f0 fe i sa m o ch d o drzew o
Ktre
ch o p
9 o d l> ^
* ^
3A O
* < cztery
^
no p^ -wdzrow
WIELKA G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
* " b od y
7 codziennymi
problem am i.
pienidzy.
c
d
e
I.
g.
tv
1.
j
Nobody objected
the chairman's decision to lira Paul.
Witl you ever forgive m e
revealing your secret?
look, this beautilul girl is smiling
you.
Stop mtnriermg
my businessl
Ch.nese .
W y b ie rz p ra w id fo w q o d p o w ie d :
a. to
a. in
0 . from
a. to
a. on
a. ot
<f lo
CJ. lo r
a. about
a. to
b. with
b. at
b with
b. on
b. at
b about
b with
b. to
b from
b. at
7.
7 .6 .
P K Z tIM K I
Przymiotniki z przyimkami
Adjectjye + preposition
jak r z e c z o w n ik i i czasowniki,
p-rzyimkami. Naley zwrci uwag, ze
P o d o b n ie
r w n ie p rz y m io tn ik i q czq si w stae zo e n ia
o d p o w ie d n im i
n ie k t re z p rz y m io tn ik w m o g w yst p o w a z d w o m a rnym i
przyimkami:
B p rz y m io tn ik + in :
successful in
in te re s te d in (za in te re s o w a n y czym ),
a b so rb e d in
(pochonity czym),
e x p e rie n c e d in (d o w ia d c z o n y w );
Are y o u in te re s te d in o u r s p e c ia l o ffe r?
C zy jest p a n z a in te re s o w a n y nasz o fe rt s p e c ja ln ?
p rz y m io tn ik + to :
(przywizany do),
com m itted to (oddany, zaangaowany w),
e xp o se d to (naraony na),
faithful to (wierny komu, czemu),
in d iffe re n t to (obojtny wobec),
polite to (uprzejmy, grzeczny dla),
sim ilar to (podobny do),
used to / a c c u s to m e d to (przyzwyczajony
a tta ched to
e a g e r to (chtny d o ),
a d d ic te d to (u za le n io n y o d ),
nice to / k in d to (m iy d la ),
cru e l to (o kru tn y d la ),
e n g a g e d to (zarczony z),
m a rrie d to (zam na, o n a ty z);
d o ),
b a d a t (kiepski, sa b y w czym ),
(dobry w czym),
excelle nt a t (wielny w czym),
am azed a t (zdziwiony czym),
shocked a t (zszokowany czym),
g oo d a t
, rn h o p e le ss a t Statistics, p le a s e h e lp m e.
P rzym io tn ik + w it h :
ng ry w ith (zy, z d e n e rw o w a n y n a ko g o )
M fed up with (m le d o czego), ~
Ihe) obsse ssed w ith (m ie o b se sj na p u n k c ie
familiar with (by zazna jom io nym z a y m , zna co), im pressed w ith (pod w raeniem czego);
fe d up w ith y o u r c o m p la in ts l
M a m d o tw o je g o n o rz e k a n ia l
Jestem p o d w ra e n ie m .w o ,e g o p ro ,e k tu . Sw ietna
roboto!
d lo poczqku|qcy<:H i oowtmsowanych
A IF7YKA a n g ie l s k ie g o
a przymiolmk + for:
lit for (nadajcy si do),
responsible for (odpowiedzialny za),
famous for (stawny, znany z),
ready for (gotowy na),
sorry for not telling you the truth. - Bardzo ci przepraszam, e nie powiedziaem ci
I am so
prowdy.
Arayou ready for a new adventure? - Jeste gotowy no now przygod?
przymiotnik + on:
dependent on (zaleny od)
Mrs Brown's son was found guilty of mugging and theft. - Syn pani Brown zosta uznany
za winnego napadu i kradziey.
m. w ogrodzie'Ce ^ ^
***
przymiotnik + from:
different from (inny rny od),
derived from (pochodzcy od),
7. PRZYIMKI
przymiotnik + b y :
i 10),
i);
My boss was impressed by my project. - Szef by pod wraeniem mojego projektu.
faem
WICZENIA
Uzupenij z d a n ia o d p o w ie d n im i p rz y im k a m i:
James is excellent
Chemistry, he has even got a scholarship.
I'm allergic...............dust, that's why we keep the house so clean.
Who was responsible
the accident?
I'm greatly disappointed
your behaviour.
Are you keen
going to the mountains with us?
Mr Smith is very proud
his son Tom who works as an analyst for NASA.
I'm really grateful
your support, I wouldn't have been able to do it without you.
Jane is obsessed
her looks, I'm afraid she needs counselling.
I'm used
getting up early, I have to commute to work everyday.
I- Im ashamed
Uzupenij z d a n ia o d p o w ie d n im i p rz y im k a m i:
utnOW
gnOB*
9- My parents were really disappointed................... me when they saw my poor school results.
b- It's my last attempt.............................contacting him.
1
school cannot approve
such obscene behaviour.
i- lf was really stupid ........................... her to walk alone in the park at night.
P
all sympathise...........................the victims' families.
1. Onlv ik u l .
i
Y ,he highest management has access......................
>'
W IELKA G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
o. Jestem u z a le n io n a o d c z e k o la d y .
b. M o ja m a m a nie u b ie ra si m o d n ie , p o n ie w a
jost
/ b y p r z y w ig z o n a d o i w o u
li '.taryf h ulu-,.,
f.
to k a m c a !
g. To m ia s to jest zn a n e z p i k n e g o p a a c u i w in n ic
/u#
8 . Liczebniki N u m e r a ls
w jzyku angielskim dzielimy na dwie due grupy: liczebniki gwne
oraz lic z e b n ik i porzdkowe ( O r d i n a l n u m e r a l s ) .
L ic z e b n ik i
( C a r d in a l n u m e r a ls )
1 one,
2 two,
4 fo u r,
7 seven,
10
5 five ,
8 e ig h t,
11 e le v e n ,
3 three,
6 six,
9 n in e ,
12
ten,
tw e lv e .
1 5 fifte e n ,
1 7 se ve n te e n ,
14 fourteen,
1 6 s ix te e n ,
1 8 e ig h te e n ,
1 9 nin e te e n .
Liczebniki oznaczajce dziesitki tworzymy za pomoc kocwki - t y . Naley zwrci uwag na nieregulamoci
w pisowni, szczeglnie liczebnika 40, w ktrym nie wystpuje u , jak w liczebniku 4 f o u r :
20 tw enty,
4 0 fo rty ,
6 0 s ix ty ,
8 0 e ig h ty ,
30 thirty,
5 0 fifty ,
7 0 se ve n ty,
9 0 nin ety.
Liczebniki takie jak sto", tysic", milion" poprzedzamy w jzyku angielskim przedimkiem nieokrelonym
a lub innym liczebnikiem gwnym. Wyrazy te, kiedy wystpuj w funkcji liczebnika, nie maj nigdy
w liczbie mnogiej kocwki - 5 :
1 0 0 (sto)
1,0 0 0
1 /0 0 0 ,0 0 0 (milion)
1 /0 0 0 , 0 0 0 ,0 0 0 (miliard 1 0 ')
1 /000 , 0 0 0 , 0 0 0 ,0 0 0 (bilion 1 0 2)
a h u n d re d ,
a th o u s a n d ,
(tysic)
a m illio n ,
a b illio n ,
a trillio n .
lf1ne liczby:
56 fifty-six 8 9 e ig hty-n ine, 1 0 2 o n e h u n d re d a n d tw o , 2 6 8 tw o h u n d re d a n d s ix ty -e ig h t, 9 3 0 nine
hundred a n d th irty, 1 ,8 2 5 o n e th o u s a n d e ig h t h u n d re d a n d tw e n ty-five , 5 , 0 8 0 fiv e th o u s a n d a n d
GRAMATYKA J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
WIELKA
d tocznik and 0)
setek o nastpnie dziesitek q
gdy dziesitek nie ma.
rzeczownika:
* l , 'k P
Zastosowanie licze b n ik w g w n y c h
k i i
1 6 d a y s (16 dni),
1 ,5 0 0 b o x e s (1500
pudeek);
podawanie godziny:
6.00
8.20 tw e n ty
p a s t e ig h t (dwadziecia po smej);
okrelanie wieku:
M y mum is 52 years old . - Mojo mama ma 52 lata.
M y b rothe r is 12. - Mj brat ma 12 lot.
You must be 18 to vote . - Musisz mie
>ol . j
. u I d o u b l. s e v e n , , h . fiv e ;
s s a a s r * K ri:
* '*iooor : r r
"K : k '
or
2 0 0 9 tw o th o u s a n d a n d n in e ,
oyiane
akr, o d d n e L ^ '
o r & i T "
5 .9 % five (point) nine pe r cent,
150
d l P M rqlkuiqcych I zaawansowanych
0W09U. i . w sry.fc,,
-a
pp p ij
8. LIC Z E BN IK I
C,i P^Wofniko
WICZENIA
Zapisz cyfry sownie:
o.
b.
c.
d.
e.
f.
12
i. 113
15
29
41
56
97
. 185
k. 320
I. 576
m. 611
n. 999
o. 1044
p . 1315
g. 100
h. 108
Wpisz cyfr lub zapisz jq sownie:
a- 2 11 ................................................
b. 104 ..............................
c- 349 .......................
W IELKA G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
kj|0 .
6,h s ix th (szsty),
5 th fifth (piqly),
1 0 ,h tenth (dziesity).
7 th s e v e n th (sidmy),
8,h e ig h th (smy),
9 ,h n in th (dziewity),
Jprcz pierwszych trzech, pozostae liczebniki porzdkowe w jzyku angielskim tworzymy dodajc do
iczebnika gwnego kocwk - t h . Wszystkie nastpne, oprcz zoe z f i r s t , s e c o n d , t h i r d , tworzymy
w ten sam sposb. Liczebniki dziesitne koczce si na - y , po dodaniu - t h , zmieniaj kocwk na
liie t h
1 1* eleventh (jedenasty),
12th tw elfth (dwunasty),
100,h h u n d re d th (setny),
102 nd h u n d re d a n d se co n d (sto drugi),
1000,h th o u s a n d th (tysiczny).
6 0 ,h s ix tie th (szedziesity),
Rwnie w przypadku liczebnikw porzdkowych naley zwrci uwag na rnice midzy jzykiem
ingielskim i polskim, a szczeglnie na sposb odczytywania dat po angielsku:
podawanie kolejnoci, wyliczanie przedmiotw, osb, zjawisk; liczebnik porzdkowy w roli przymiotnika
wystpuje zowsze z przedimkem okrelonym t h e :
the first time I saw h e r (pierwszy raz, gdy j zobaczyem),
the second ro w on the le ft (drugi rzd po lewej stronie),
the fifth person on the list (pita osoba na licie);
podawanie dat dziennych. W jzyku angielskim dni miesica podajemy zawsze za pomoc liczebnikw
porzdkowych. Naley pamita o koniecznoci uycia przedimka t h e przed liczebnikiem. Naley
pamita, e przedimek t h e oraz przyimek o f nie wystpuj nigdy w zapisie dat, podajemy je tylko
czytajc. Daty w jzyku angielskim czytamy w nastpujcy sposb:
2 1 M a y (the tw en ty-first o f M a y ),
7 February (the second o f F e b ru a ry ),
1 1 1, N o ve m b e r,
1 9 1 8 (th e e le ve n th o f N o v e m b e r, n in e te e n e ig h t een
io' yV,Qbc.<i.pl
153
WIELKA G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
O c to b e r 6 ,h ( O c to b e r th e s ix th ),
M a y 2 1 ( M a y the tw e n ty -firs t),
F e b ru a ry 2 nd (F e b ru a ry th e s e c o n d ),
czytanie uamkw zwykych. W jzyku angielskim licznik uam ka czytany jest zawsze za pomocq
liczebnika gwnego, za mianownik - porzdkowego. Jeli licznik jest wikszy ni jeden, liczebnik
w mianowniku wystpuje w liczbie mnogiej.
V4
2/ 5
Od liczebnikw
gw n ych u tw rz p o rz d k o w e :
a. 3
g. 86
b. 7
h. 1 1 1
e. 49
i. 135
j. 273
k. 621
f. 51
I.
c. 12
d. 22
1,000
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A
ANGIELSKIEGO
podstawowe z nich:
o n ce (raz),
tw ic e jd w a razy),
com e
dow n
fo r
d in n e r
b u t t h e y 'r e
busy
pla yin g.
- Ju cztery razy woaam dzieci, aby zeszy na obiad, ale s zbyt zajte zabaw .
Licze b n iki w ie lo ra k ie okrelaj liczb opcji, rozwiza lub kombinacji, np.
d o u b le
The n u m b e r o f u n e m p lo y e d is n e a rly tr ip le w h a t it w a s la s t
O u r q u a d ru p le sculls w o n a g o ld m e d a l a t th e O ly m D ic s
odejmowanie (subtraction)
9 - 5 = 4 nine m inu s fiv e is (m a k e s / e q u a ls ) fo u r lub fiv e s u b tra c te d fro m n in e e q u a ls
(is / makes) four;
mnoenie (m ultiplication)
5 x 5 = 2 5 fiv e tim e s fiv e is (m a k e s / e q u a ls ) tw e n ty -fiv e lub fiv e m u ltip lie d b y fiv e m a k e s
tw enty-five;
dzielenie (division)
20 : 4 = 5 fo u r in to tw e n ty is (m a k e s / e q u a ls ) fiv e lub tw e n ty d iv id e d b y fo u r is (m a k e s /
equals) five;
s q u a re d e q u a ls a h u n d re d ,
Zapisz s o w a m i p o n i s z e d z ia a n ia m a te m a ty c z n e :
o. 85 - 40 = 45
b. 13 + 17 = 30
c. 54 : 6 = 9
..................................................................
...................................................................
.................................................... .........
d. 4 x 8 = 32
....................... .........................................
e 65 = 36..................... ...................................................................
I 15x 3 = 45............. ................................................................
9-50:5= 10
*
h. 60 - 8 = 52
*.... .................
ezykiobc.e.p|
157
^ 4 g ru d nia','w ic dosloje dw o ro z , w i c e i p re z e n t w n i in n i.
Czytam drugi
g. Wstaam o 5
w kolejce.
0 - P ^ 7 , n i .
-,
9, Tryb r o z k a z u j c y
Imperatives
9 1 Tryb rozkazujcy w zdaniach twierdzcych
jo brozkazujcy w jzyku angielskim dla drugiej osoby liczby pojedynczej i mnogiej tworzymy za pomoc
podstawowej formy czasownika. W zdaniach twierdzcych suy on do wyraenia nakazu, polecenia lub
dania:
Be quiet! - Bd cicho! lub Bdcie cicho!
Go to your room! - Id do swojego pokoju! lub Idcie do swojego pokoju!
Turn the radio down! - cisz radio! lub ciszcie radio!
Dodajc please (prosz), mona za pomoc trybu rozkazujcego wyrazi rwnie grzeczne proby,
zarwno do osoby, do ktrej zwracamy si na ty", jak i pan, pani":
Please, close the window. - Prosz, zamknij okno. lub Prosz zamkn okno. lub Prosz, zamknijcie
okno.
Please, help me. - Prosz, pom mi. lub Prosz mi pomc, lub Prosz, pomcie mi.
us ^ ep yo u ! - Pozwl, e ci pomoemy!
W IELKA G R A M A TY K A
D o n 't le t him g o th e re !
n o t.
9.4.
Konstrukcja to be + to + bezokolicznik
Konstrukcji to b e
to
b e z o k o lic z n ik uywamy, aby wyrazi, e co musi si wydarzy zgodnie
z wczeniejszymi ustaleniami lub aby wyrazi nakaz czy instrukcj:
He is to g iv e a speech.
Ma przemawia.
I am to clean up m y ro o m b e fo re d a d c o m e s b a c k fr o m w o r k .
a ysit h e r sister on S a tu rd a y e v e n in g .
wieczr.
W IC Z E N IA
P rze kszta z d a n ia na try b ro z k a z u j c y :
i /.n
mountains.
9. TRYB ROZKAZUJCY
Prz
Io you / go / room / to
b. you / turn off / TV
c. he / help / in the garden
.................................................................................
t...........................
,....
....................................................................... ........
v................
g
h,
.
j,
go
marry
talk
put on
forget
send
be
go out
tell
make
Id d o s w o j e g o
i z r b
m i, c o
Z r b m y p r z y j c ie
e - K u p m y je j n a
m a m
n ie s p o d z ia n k
K a te !
u r o d z in y s z c z e n ia k a !
n ie t r a k t u je
N ie c h o n i ju i d
N ie id m y
M am
d o
ja k
d z ie c k o !
ie^obcepl
c i
|o k d z ie c k o !
d o m u !
tam !
czeka na
T om a
M a m y s k o c z y te n
d la
N ie o k a m u j m n i e !
h- N ie c h o n a
i-
d o m o w !
r o b i !
P rz e s ta z a c h o w y w a s i
9-
p ra c
Z a m k n ij s i !
c - N ie m w
J
p o k o ju
na
p rz y s ta n k u .
p r o je k t d o
p i tk u .
Czasy Tenses
P re se n t S im p le
Czas Present Simple jest teraniejszym czasem prostym, uywanym na co dzie do opisywa
tynowych zaj, czynnoci powtarzajcych si, a take stanw, uczu i opinii.
ru
. ft*
\(F
i. ; * * * *
Bstessreoat "
Twierdzenia
C z a s o w n ik
P re se n t S im p le
to ,
tr z e c ie j o s o b ie
je d y n ie
p r z y jm u je
lic z b y
tz w .
p o je d y n c z e j
fo rm
p o d s ta w o w
(he, s h e , it)
w s z y s tk ic h p o z o s t a y c h o s b f o r m a c z a s o w n ik a s i n i e
I w ork
h Si
k o n ie c z n e
w e w o rk
(m y
yo u w o rk
( ty p r a c u j e s z ) ,
he / she / it works
(o n / o n a
o n o
ta k
s a m
je s t
ja k
d o d a n ie
b e z o k o l i c z n i k bez
ko c w ki
-s
D lo
z m ie n ia :
( ja p r a c u j ) ,
you w ork
th e y w o r k
p r a c u je ) ,
(w y
p r a c u je m y ) ,
c*tas soiostaydh a
p r a c u je c ie ) ,
( o n i, o n e
p r a c u j ) .
a
O to
p r z y k a d o w e z d a n ia w c z a s ie
P re s e n t S im p le :
P o p y w a n iu
B a rd z o d o b rz e
zaw sze
m w is z p o
c z u j
s i g o d n a .
a n g ie ls k u .
Ja n e
je s t
p ie l g n ia r k ,
o p ie k u je
s i s ta rs z y m
osobami.
I gotujemy
pass
he, she it n
( o g l d a n p . t e le w iz je ) ;
he
-t
s L
copy
p i k n y m
d o m u
n a w s i.
n ie r e g u la r n o c i p rz y d o d a ^ c
-e s :
he, she,
W QS^
tm y ) :
re la x
( r e la k s o w a
it
s i ) :
washgs,
he, she, i t
r e la x e s
-ies:
(p r b o w a ):
p e w n e
d o d a je n n y k o c w k
g d y c z a s o w n ik z a k o c z o n y je s t n o s p g o s k +
o tr z y m u j c k o c w k
try
sO i 's
w otc e,
ftdu
m ie s z k a j
s i - s s . . s h
watch
O n i
s i c z a s o w n ik , w y s t p u j
d o c z a s o w n ik w k o c z c y c h
( z d a w a n p . e g z a m in )
y , s a m o g o s k y
z a m ie n ia m y n a I o r a z d o d a ie
-<?5|
' X ^ Vick
s >
( k o p io w a ) :
he, she, it c o p i^ j,
study
( s t u d i o w a , u c z y s i )
he, she,
v v
162
d' Wtkujcych ,
oowansowooych
.-.i*:
10. CZASY
y,
przeczenia
po tworzenia pyta i przecze w czasie P r e s e n t S i m p l e konieczny jest czasownik posikowy d o lub
does Formy d o e s uywamy z trzeci osob liczby pojedynczej ( h e , s h e , it), ze wszystkimi pozostaymi
wymagany jest czasownik posikowy d o . Naley zapamita, e w pytaniach i przeczeniach czasownik
gwny ma dla wszystkich osb tak sam form form bezokolicznika bez kocwki - s . Dla trz e c ie j
osoby liczby p o je d y n c z e j ( h e , s h e , it), przeczenie w czasie P r e s e n t S i m p l e formuujemy przy pomocy
does not (lub doesn't) oraz podstawowej formy czasownika, bez kocwki - s . Oto przykady:
He doesn't ea t b re a k fa s t in the m o rn in g . - On rano nie je niadania.
She d o esn't w o rk a t the h o s p ita l a n y m o re . Ona |u nie pracuje w szpitalu.
It doesn't ra in m uch in S p a in in J u ly . - W lipcu w Hiszpanii nie pada obficie.
p y ta n ia i
(lub d o n 't) oraz podstawowej formy czasownika, bez kocwki. Oto przykady:
I don't like v e g e ta b le s . - Nie lubi warzyw.
If you d o n 't w a n t to h e lp m e , g o h o m e . - Jeli nie chcesz mi pomc, id do domu.
Pytania w
Present
S im p le
Yes, I do.
lu b N o ,
I d o n 't.
Yes, he does, lub N o , he d o e s n 't. - Tak, chce. lub Nie, nie chce.
Do they o rg a n ise such lo u d p a rtie s e v e ry w e e k e n d ? - Czy oni organizuj takie gone imprezy
w kady weekend?
y es, they do . lub N o , th e y d o n 't. - Tak, organizuj, lub Nie, nie organizuj.
Pytania otwarle tworzymy, doda,qc przed czasownikiem posikowym d o lub d o e s odpowiedni zaimek lub
Przyswek: w h a t (co), w h e r e (gdzie), w h e n (kiedy), w h y (dlaczego), h o w o f t e n (jak czsto), w h a t
me
(ile) itd.
W bat do you d o e v e ry m o rn in g ?
Co robisz codziennie rano?
^here does she w o rk ? - Gdzie ona pracuje?
H w often d o yo u g o to the c in e m a ? - Jak czsto chodzisz do kina?
(o
ktrej godzinie),
how m any
m uch
WIELKA B K ""
I I r%*
/V
bezporednio po w n o u
- K lp c h d o d ,*
ay'0*
'
Dlo odrnienia, P N ia c h o dopenienie, kied, -,konoco czynnoici es. nany, po h . p o * * , p ,
zodme z zosodq, czasownik posikowy
i czasowmk w bezokoliczniku.
W h o do you w a n t to invite to y o u r p a rty ? - Kogo chcesz zaprosi na swo|e przyicie
do
lub
does
ft .!)0 ao
Prt
I'
Teagnsoys not ft
Czasu P r e s e n t
S im p le
uywa si:
wZZ
r
;r"e
9
o
v
*'
.u,
..
When J o a n T a T a h ^ T k eel,Sad' ~ Zowsze- kiedy pada deszcz, jest mi smutno.
1
kqpiel
60 C
164
WSch d*ie
.M a th e T T *
W k6t
\ letter from A r
rfadujest&rOf)
'scdiiccTen,
W ien hegeh
^i^vbtegc
' fM od.j*
10, CZASY
O k o o
p o u d n ia
p r z y je d a m y
w cytatach:
The sign says n o t to p a r k h e re . - Na tablicy napisane jest, eby tutaj nie parkowa.
The letter fro m A n n says th e w e a th e r in B ris to l iste r r ib le .
w B r is to lu
je s t o k r o p n a .
w o p is a c h z d a r z e , s y t u a c ji,
w n a g w k a c h
z d o m u !
g a z e t:
WICZENIA
ij;
* r
U z u p e n ij z d a n i a o d p o w i e d n i
v'iw :
te n n is e v e ry S a tu rd a y .
a. Tom (play)........................
b. I (drive)...............................
c. Uncle Bill (smoke)..........
d. My sister (speak)
. ,r. v
w ith m y c o lle a g u e .
W #C-
......................4 0 c ig a re tte s a d a y .
th re e la n g u a g e s .
^qOs
-e c
odf
doesioo'
k. My brother (study).....................................medicine.
aoes
.... you*
doyoo*
...
o. A carpenter (make).......................................furniture.
p. Trees (blossom)...................................... in spring.
~-.dc you
C VO* *
Z a m ie z d a n ia tw ie rd z c e n a p rz e c z e n ia :
- '3C yOw i
166
<30YOUI
-- <k)
il
iX i
...............................................................................
. . . . . .......................................................................
..................................... ....................................
...............................................................................
..............................................................................
Z a pyta j o p o d k re lo n a c z z d a n ia :
U .T Y K A J IV K A A N 0 .IS K I0 O
W,| I K A O R A M A T Y K A
g j
.lok
a^lo o d w i* d iQ M
L w b e u jv
d M j tuto
s / k o lo S u n l n i o j
pracuje w b a n k u , m a w u s in j f ir m .
Juan p o r h o d m M e k sy k u .
O I ,m p i | l U
...................................
..................................................
w>,q * '*
4 'ota.
1 0
].....
10 .2 -
odovwajqcych si w chwili mwienia lub obecnie aktualnych. Charakterystyczny dla tego czasu jest
10 2 1
Twierdzenia
w e are w o r k in g - my pracujemy
y o u a r e w o r k in g - wy pracujecie
he / she / it is w o r k in g
Izste sq rwnie formy skrcone czasownika t o b e (by): I'm , w e 'r e , y o u 'r e , y o u 'r e , h e 's / s h e 's
it's, they're.
Oto przykadowe zdania w czasie P r e s e n t C o n t in u o u s :
I m sitting at home a n d w a tc h in g TV. - Siedz w domu i ogldam telewizj.
You're repairing y o u r b ik e , c a n I h e lp ? Naprawiasz rower, mog ci pomc?
We re having lunch, do you w a n t to jo in us? Jemy lunch, moe si doczysz?
^/dodawaniu kocwki - i n g wystpuj pewne nieregularnoci w pisowni:
czasownik koczy si na - e , po dodaniu kocwki - i n g , samogoska ta zanika.
love (kocha) - lo v in g ,
compare (porwnywa) - c o m p a r in g ,
a r g u e (kci si) - a r g u in g ,
dance M c zy ) - d a n c in g ;
Wyjtki to:
age (starze si) a g e in g ,
0fa* czasowniki zakoczone na
na -e
e:
agree (zgadza si) a g re e in g ,
see (widzie)
seeing;
h iedW
d y e (fa rbo w a) - d ye in g ,
r9
. n it w
,ravel (podrowa)
travelling,
M 11! 9
Aatosk:
WIELKA G RA M A TY K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
( n ie ) -
( p io k a ) -
u on - v nie z a c h o d z a d n e z m ia n y :
^
b a w l s i ) _ p la y in g ,
(b a w i
c a r r y in g ,
d o b rz e ) - e n jo y in g ,
c r y in g ,
C o n tin u o u s
d to
s i
n , o s o b y to rm y c z a s o w n ik .
.0
b o
d o d a iq c
(b ,C ). N o
s t w k o
p a e c tq c .
c o d z io b p o w s z e c h n o
sq
W o o r e n o t a r o n '. w o r k in g .
Y ou a re n o t (a re n t) w o r k in g .
T h ey a r e n o t ( a r e n 't) w o r k in g .
a r e n 't lis te n in g
to
m e a t a ll! -
o g le
m n ie
n ie
d o
o d p o w io d ,
(o rn y , s k ro c o n o
I om not w orking.
Y ou
p iz e c z e ik
s u c h a s z !
N ie
p o m a g a m y
m u ,
p o n ie w a
on
a re n
t r e a d in g
is n t r e a d i n g
k
Z
kocu
th e s e d a y s .
n i.)
o b e cn ych
it . -
O n
n ie
cza sa ch
c z y ta
lu d z ie
te j g a z e ty ,
p m
r
, l
H
P , , 0 n i0 ' P O ,' m
e w e n tu a ln e d o p e n ie n ie , tz w . r e s z t " .
a re
g o in g
to
J im 's
p a rty
w ith
us. -
A re
yo u
g o in g
t o J im 's
p a rty
w ith
us<* -
e a t in g lu n c h w it h
1 I KI
1 .
us? -
P y ta n ia o t w a r t e t w o r z y m y w t e n
C zv
Y
Tom
om
T a k , z je .
sam
W h y a re
m o e s z
im p r e z
d o
, e iS |
d u o .
w z i .
p r ie sto w io Wc
o s t w
z - in g .
J im a
n n m '
; dr
" pr s
jimo?
,
z le z n a m i I u n c h 2
lub Nie,
sposb -
I d z ie s z
n ie c z y t a j
Id z ie s z z n a m i n a
,ok. i
111 -
e r o s ,, P r . s o n t C o n t i n u o u s t w o i , m
You
Is T o m
Y f> c L
t h is n e w s p a p e r , y o u c a n t a k e
th a t m u c h
Kd
th e y
n ie z je .
,,
.W,a|qc czaso w n ik t o
b e
(b v rt r,
t" ^
K to o te , p o rz e
g ra
na
p iQ n in ie ?
10. CZASY
10
2 2 Z a s to s o w a n ie
C o n t in u o u s
- osu P r e s e n t
czynnoci
w yko n yw a n ych
m om ent
a t th e
c z y n n o n ie
P ada
ta k in g
czynnoci
g d y w
C o
m ie js c e
I'm
n p .
m w ie n ia
(w ty m
-
fa s c in a tin g
K p i
ty m
z o k o lic z n ik a m i
t h is m o n t h
s i
je s t o n a
now
o k o lic z n ik w
ty g o d n iu ,
th e se d a y s
m ie s i c u )
tr a k c ie
(te ra z )
lu b
p o d k r e la m y , e d a n a
w y k o n y w a n ia :
book
c ie b ie .
m ie s i c u ,
ty c h
cza sa ch ,
ro k u ,
a le
o b e c n ie )
n ie k o n ie c z n ie
lu b
t h is w e e k
nasz d o m .
M j b r a t s tu d iu je
-
(w
d o
itp .
O d n a w ia m y
s i , o d d z w o n i
d n iu ,
re a d in g
uyw a
P r e s e n t C o n t in u o u s
czasu
m o m e n c ie
o b e c n ie ,
b ro th e r is s tu d y in g m e d ic in e .
P e o p le
p o m o c q
C z s to
p is z e s z ?
W e are re d e c o ra tin g o u r h o u s e .
M y
m w ie n ia .
deszcz.
m w ie n ia ,
(w ty m t y g o d n i u ) ,
w y r a a n ia :
n o w , T il c a ll y o u b a c k .
b a th
m a j c e j
w m o m e n c ie
d o
m o m e n c ie ) . Z a
W h a t a re yo u w ritin g ? I 'm
s i
m o m e n c ie
je s t z a k o c z o n a ,
is ra in in g . -
It
(w ty m
u yw a
m e d ycyn .
O b e c n ie
about
lu d z ie
n ie
o d y w ia j
p s y c h o a n a ly s is .
C z y ta m
s i z d r o w o .
fa s c y n u j c
k s i k
o p s y c h o a n a liz ie .
czynnoci
p r z y s z e j,
k t ra
z o s ta o
z a p la n o w a n a
n a
p e w n o
b d z ie
m ia a
m ie js c e
n ie d a le k ie j
p r z y s z o c i:
s o b o t
s p o ty k a m
W e 're visitin g o u r g r a n d p a r e n ts n e x t w e e k e n d .
s i
-
z T o m e m .
p r z y s z y
w e e ke n d
o d w ie d z a m y
naszych
d z ia d k w .
W hat are yo u d o in g to n ig h t?
C o
r o b is z d z i w ie c z o r e m ?
ta k im i
o k o lic z n ik a m i
r e p e a te d ly
z d e n e r w o w a n ia
a lw a y s
ja k
( w ie lo k r o tn ie )
lu b
d o
( c i g le ) ,
o p is a n io
c o n s t a n t ly
czyn n o ci
( s ta le ) ,
c o n t in u a lly
p o w ta r z a j c y c h
s i ,
( c i g le ,
c z s to
d o
w c i ) ,
w y r a e n ia
ir y ta c ji c z y m :
She s a lw a y s h e lp in g o th e r p e o p le .
He's constantly s ta y in g la te a t w o rk .
O n a
c i g le
O n
c i g le
W hy are y o u a lw a y s le a v in g th e d o o r o p e n ?
p o m a g a
z o s t a je
D la c z e g o
in n y m .
p ra c y
p o
c i g le
g o d z in a c h .
z o s ta w ia s z o t w a r t e
-
N o to r y c z n ie
d r z w i?
o r g a n iz u j
g o n e
sr^ p r e z y w w e e k e n d y .
^ n9 l,sh is im p ro v in g .
The
M j a n g ie ls k i s i
p o p r a w ia .
K l i m a t s i o c i e p l a .
L ic z b a
in w e s ty c ji w
C h in a c h
s z y b k o w z ra s ta .
W E L A GRAMATYKA K Z Y K A . N 8 H L S K . E 6 0
W IC Z E N IA
. . .
a. M a rk s le e p ) ................
a n d
his w ife
(fe a d )
c.
|t (g e t)
I (t r y ) ........................... t o
ate. le t' s 9
hom e>
h e lp y o u , b e
p a tie n t.
fo r an exam .
'm #
" d - V d a u g h te r ( p la y ) ..................
i.
T h i n g s ( c h a n g e ) ..........................n o w a d a y s .
j.
P e o p l e ( l e a r n ) ............................ m o r e
k.
I ( l o o k ) ........................... f o r m y g l a s s e s .
1.
M y g r a n d m o t h e r ( m a k e ) .............................a
m . W e ( e n i o y ) ......................... t h i s
f o r e ig n la n g u a g e s t h e s e
p a rty a
t i r e d , I ( g o ) ............................t o
c h o c o la te
d a ys.
ca ke .
lo t.
n.
I 'm
bed.
0.
W e ( m e e t ) ........................... m y p a r e n t s n e x t w e e k e n d .
p.
I h a v e h e a rd y o u ( w o r k )
o n
y o u r d ip lo m a
p r o je c t.
Zamie zdania tw ie rd z ce na p rz e c z e n ia :
a.
M a r k is w o r k in g n o w .
b.
i am
c.
W e a r e h a v in g a w o n d e r f u l t im e .
d.
J a n e is s t a r t in g h e r k a r a t e c o u r s e o n
e.
M y p a re n ts a re g o in g o n
f.
M y c o t is s le e p in g u n d e r t h e t a b le .
g.
Tom
t h in k in g a b o u t b u y in g
is l i s t e n i n g t o m u s i c
h . T h e b o y s a r e p lo y in g
a c a r.
F r id a y .
h o lid a y t o m o r r o w .
now .
f o o t b a l l in t h e g a r d e n ,
i-
I t is r a i n i n g .
j.
D a d is w a t c h i n g t h e n e w s o n
k.
W e a r e g o in g s k iin g n e x t w e e k .
1.
T h e s tu d e n ts a r e s tu d y in g f o r t h e te s t.
TV.
..............
th e p ia n o .
Do p o n i s z y c h z d a z a d a j p y t a n ie z a m k n i te ( w y m a g a j c e o d p o w ie d z i ta k / n ie )
0. The children are p la y in g S cra b b le .
b.
Y ou
a re
h a v in g
c.
T om
d.
M y fr ie n d s
e.
The
f.
I 'm
g.
T h e s tu d e n ts
h.
M y m u m
1.
Y ou
j.
T h e y a re
k.
W e
I.
O u r c o m p a n y
is w a s h i n g
c u p
th e
a re
o f c o ffe e .
d is h e s .
o r g a n is in g
u n e m p lo y m e n t r a t e
h a v in g
a re
p a rty
fo r M a ry .
is f a l l i n g .
s h o w e r a t th e
m o m e n t.
a re
e x a m .
w r itin g
is b a k i n g
fly in g
a re
to
c a k e .
R o m e
b u ild in g
w a itin g
a n
o n
n e w
b u s in e s s .
s ta d iu m
in
W a rs a w ,
f o r o u r f r ie n d s .
is o p e n i n g
n e w
b ra n c h
in
Leeds.
Z a p y ta j o p o d k re lo n c z z d a n ia :
a.
G ra n d p a
b.
W e
c.
Tom
d.
B e t t y is c r y i n g
e.
W e
f.
T om
9-
S u z y is c o n s t a n t l y
h.
a re
is w o r k i n g
g o in g
to
is r e a d i n g
g r
in
it g jy
th e
f o r o u r h o lid a y s .
b o o k
b e c a u s e
h a v in g
a b o u t C h in a .
h e r b o y fr ie n d
d in n e r a t th e
is h e l p i n g
m e
w ith
m y
ta lk in g
S a lly is b a b y s i t t i n g
is w a i t i n g
g a rd e n .
o u r so n
i-
Tom
\-
A x h o r i t y ^ _ c o n c e r t is t a k i n g
m o m e n t.
M a th s
o n
h a s le f t h e r.
th e
b e c a u se
h e 's g o o d . o t . it.
p h o n e .
t o n ig h t,
f o r h is g i r l f r i e n d .
p la c e
a t th e
to w n
h a ll.
P rzetu m acz na j z y k a n g ie ls k i:
Q-
C o
to z a
h a a s ?
b.
D la c z e g o
c -
N ie
K a te
id z ie m y
C o
p a c z e
ju tr o
> a ta s p r z t a
e.
W y c z m u z y k !
D z w o n i t e le fo n !
9-
Jo m
K lim a t z m ie n ia
c i g le
iezytiobce.pl
s i
d o
d z ie je ?
s w o im
p o k o ju ?
k in a , p o n ie w a
m ie s z k a n ie , p o n ie w a
P r a c u j
n a d
m o im
M o e sz o d e b ra ?
s p n ia
s i d o
J im
je s t c h o r y ,
ju tr o
p r z y je d a
b a b c ia ,
p r o je k te m .
B io r
p r y s z n ic .
p ra c y .
s i , p o n ie w a
lu d z ie
n ie
d b a i
r o d o w is k o .
WIELKA G RA M A TY K A J Z Y K A A N G I E L S K I E G O
J S T ir -
r w n ie d o ty c z y p o z o s ta y c h
- in g
w y s t p u j c y c h z k o c w k
c z a s o w n ik i w y r a a j c e
see
s m e ll
( w id z ie ) ,
czasw
Nd' ^ r * i - ? Z m^
p ro s ty c h
m on a
i z o o n y c h , p t z e s z y c h
w y r n i
c z y n n o c i n a rz d w
p e w n e
ta s e
You lo o k a b s o lu te ly g re a t!
c z a s o w n ik i
w y r a a j c e
a p p r e c ia t e
lik e
v a lu e
( c e n i ) ,
Z im n o
W y g l d a s z a b s o lu t n ie
lo v e
s m a k ),
lo o k
tu , p ro s z
s i
u w a a ),
hear
( s y s z e ) ,
( w y g l d a ) :
z a m k n ij o k n o .
z e p s u o , o k r o p n ie
c u c h n ie .
( p o d z iw ia ,
d e te st
(p ra g n ),
need
(k o c h a ),
w s p a n ia le !
a d m ir e
e m o c je :
w is h
( c h c ie ) ,
o n e .
(c z u , o d c z u w a ,
( m ie
J e d z e n ie
O to
c z a s o w n , k w n ie
je s t p y s z n a .
d e s ir e
( lu b i ) ,
w ant
u c z u c ia
( d o c e n ia ) ,
( o b a w ia s i ) ,
Z u p a
fe e l
z m y s w :
( m ie z a p a c h , p a c h n ie ) ,
g ru p y .
, p r z y s z y c h . W r d
( n ie
z n o s i ) ,
p re fe r
(p o trz e b o w a ),
a d o re
s z a n o w a ),
d is lik e
( n ie
( u w ie lb ia ) ,
re sp e ct
( w o le ) ,
fe a r
lu b i ) ,
(s z a n o w a ),
( y c z y ):
-
U w ie lb ia m
z a p a c h
ty c h
p e rfu m .
M o ja
m a m a
n ie n a w id z i
p ra s o w a
r o b i
p r a n ia .
c z a s o w n ik i
w y r a a j c e
( d o c e n ia ) ,
assu m e
(p rz y p u s z c z a ,
m in d
( m ie
czynnoci
fo rg e t
p r z e c iw k o ) ,
in te le k tu a ln e :
b e lie v e
(p rz y p u s z c z a ),
o c z e k iw a ) ,
co
u m y s o w e ,
know
( z a p o m in a ) ,
p e r c e iv e
( w ie r z y ,
(p o s trz e g a ),
a g re e
(z g a d z a
doubt
u w a a ),
( w ie d z ie ,
r e a lis e
s i ) ,
z n a ),
m ean
(z d a w a
a p p r e c ia t e
exped
( w tp i ) ,
( m ie
s o b ie
z n a c z e n ie ) ,
s p ra w ),
re ca ll
( p o d e jr z e w a ) ,
t h in k
( m y le ,
z n a c z e n iu :
w y ra a
tru st
o p in i ) ,
( u la ) ,
u n d e rsta n d
( r o z u m ie ) :
- Z o w n e d o c e n ia m lo d u , k lin y proco
W h o
d o e , .h is
b o g
b e lo n g
,0!
D o
lo g o
n o l.i,
M , Sm.ib o w e , ih r e , b o i . l , o , , h . seeside. -
10
it c o n s is t o f?
Z c z e g o to
d l a p o c g q t k u jq c y c h j z o o w a n s o w u n y c h
- *
^ d t i x : ^ 1 : ' mo" ,y -
W h a t d o e s
po> a
lo
.*0
win.
,o l b o ,
Sln
1 .1 ..-*
s i s k a d a ?
^ ,- r ^ A flD
i U. L I M 5 T
, feel ( c z u )
n'kVV m o ie ^ s t p i z kocwk(?
Continuous;
jiiuf
How ore you fe e lin g ? / H o w d o y o u fe e l? - M
I feel terrible. / I'm fe e lin g te r r ib le .
lo o k
si czujesz?
lo o k in g
ciosach
C zui si okropnie.
j n g )e^
m oe
w y s t p i
ko c w k
- in g
na
o b r a z k i,
z n a c z e n iu
fra z o w e g o :
P a trz
te
a le
fo r his glasses.
J im
szuka
s w o ic h
o k u la r w .
s m e ll
I'm s m e l l i n g
W ch a m
m l e k o , e b y s p r a w d z i , c z y je s t je s z c z e
wiee.
^
W" Cei S0,i'
, , ZQr
. see w znaczeniu spotyka si, u m aw ia si" lu b o w,e
J o m -n -
w jeaorem no pocig.
m w i
g
niernato
a d m ir in g t h e v i e w .
P o d z iw ia m w id o
amerykaskiej
* * 9i ' ,p
ame angielskiego):
ocjtwarzacz mp3.
_ Absolutnie u w i e l b ^ m ' 1 n
absolutely l o v in g m y n e w m p 3 p a Y e
^ n k
ro z w a a c
poC j r z u c e n ie m p
Qm t h in k in g a b o u t q u ittin g m y jo b . - Zastano
h id io m o ty c
^ Qve w znoczeniu innym ni m ie , tj. W WY1 jzeniuv -.w----- ,
sh o w e r
9 a w o n d e rfu l tim e . - w i e t n i e s i
(b ra
z n y c h ,
p r y s z n ic ) ,
t a ^ . c
p r z y k a d
h a v e g u e sts
H ave
>
( p r z y jm o w a
Rozdziole 3.2 3.
b a w im y .
WIELKA G R A M A T Y K A I f Z T K A A N G I E L S K I E G O
P re s e n t S im p le
uyw any
C za s P r e s e n t C o n t i n u o u s u yw a n y
je s t
jest do
d o o p is a n ia c z y n n o c i, z ja w is k i s y t u a c ji
o p is a n ia n ie z a k o c z o n y c h c z y n n o c i majcych
p o w ta r z a j c y c h
m ie js c e w m o m e n c ie m w ie n ia , w bliej
o r a z s ta y c h
N a
s i lu b
( z ja w is k
zaw sze
p r a w d z iw y c h
p rz y ro d y , p ra w
fiz y k i it d . ) .
p rz y s z o c i, o b e c n ie , w ty m ty g o d n iu , miesicu
p r z y k a d :
It usually rains a lo t in N o v e m b e r.
Z a z w y c z a j c z s to p a d a
itd . N a p rz y k a d :
lis to p a d z ie .
s z k o le d z ie c i u c z s i w i e l u
n ow ych
rz e c z y .
n ie o k re lo n e j te ra n ie js z o c i lu b zaplanowanej
zakupy w
s o b o t .
- Z o s ta m y w d o m u . P a d a d e szcz.
I liv e in W a rs a w .
- C o ro b is z ? Jeste z a j ty ?
M ie s z k a ) w W a r s z a w ie .
Utycie
. P re s e n | s .m p |c i
You're
znie! always slamming the door, I
c a n 't
stnnr4 ut
m e m eg
4
*
:Pe ^ ii z d n ia o d p o w i e d n i q f o r m q c z a s o w n i k a w c z a s ie P r e s e n t S im p le iu b P r e s e n t
Conhnuous:
. To?n a'ways (g o ) ........................................ j o g g in g in th e m o r n in g , b u t he (n o t g o ) ...................................
today because h e is s ic k .
- V ydad usually (g e t u p ) ....................................... a t s e v e n a . m . , b u t to d a y he (get u p ) .....................................
ot five because h e ( g o ) ....................................... fis h in g w ith h is frie n d s .
-
ofways ( r a in ) .........................................in L o n d o n in N o v e m b e r .
Bob (s m o k e )
3 0 c ig a r e tte s a d a y , b u t h e (try)
............................... to q u it.
.........................
13 W yb ie rz p r a w id f o w q o d p o w i e d z :
,
- fo r m y g la s s e s .
e ... a b o u t s e llin g o u r h o u s e
b . a re th in k in g
f ,n
b is b o ilin g
c W a te r.... Qt 1 0 0 d e g re e s .
a - bo,,S
.... guests o n S a tu rd a y .
a aV6
V " - * Ugh! o n !
* Tim is th e s m a rte s t b o y I k n o w .
9
Tne s u c e .... w o n d e r fu l.
a.
b. a m lo o k in g
b a re h a v in g
.
*
t in
b a re a lw ays le a vin g
k ; o m th in k in g
b s tasting
* tOS*0S
b. is b e lo n g in g
'
b. is d e p e n d in g
everything .... o n th e w e a th e r .
M a ry a cro ss th e s tre e t.
b. a m seeing
SeC
U SK ,f6
.
; ' r
'. I r
o o p ro w
w nch
- * - * * - * r *
to 9 0 to C h in o o m * *
d o u b t ih o t M o "Q w dl h e lp yo u
a n n iv e rs a ry ?
- r r ^ s r
*h, Tbfc
ts
* m-ean,
* ng* th, at wenow
u y
.
m
3
Z
...............................
. r_
* , ...............................
* - * is ^
' '
r y s o w n i k a W c z a s ie P re se n t S i m p l e lub Present
U z u p e n ij te k s t o d p o w ie d n im , fo rm o m , c z a s o w o
C o n tin u o u s :
r X :
r tm
b ..........
o g o ~ o . 'd J
r,
.1 , h e p , , dov * * .
ae^
............
B ,n g
_
*
(say)
wear)
................................
I.
aw ay fo r the w e e ke n d
m a ny p la n s fo r th e w e e k e n d a s w e ll
Qf ,1U
o n S a tu ro .^ ^
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i, k o r z y s ta j c z p o d a n y c h w n ie k t r y c h p r z y p a d k a c h
c z a s o w n ik w :
a . Podejrzewam, e Tom zjad m j kaw a e k ciasta.
b . Spotykam si jutro z koleank ze szkoy redniej.
c. Myl, e to dobry pomys. Zgadzam si! Jedmy d o F ra n c ji!
d . Czy chcesz co do picia? Przygotowuj herbat.
e. Nie mam nic przeciwko, eby pj z to b na zakupy, (m ind)
f.
o zjwiam I szanuj lu d /,, ktrzy pow icaj swj czas n a pom oc: inn ym
aynnofc. prpBztyct,
powpechme d o w y ro z e n ,a
L n y ,est w o p o w .o d o o io c h .
o w ia d c z y li m y
p o w ie i c o c h ,
d o k a yc h .
,o k
rSwmrt
m
^
, ,e r a in ie iJ
d o o p is jw o n io s t a
o ra ! a u
h6J ,
w przeszoci.
Past Simple
tw o r z y s i n a d w a s p o s o b y , in a c z e j d la c z a s o w n ik w re g u la rn y c h , in a c z e j d la
nieregularnych.
Czasowniki r e g u la r n e
Dla czasownikw re g u la rn y c h fo r m c z a s u P a s t S i m p l e tw o rz y m y , d o d a j c d o b e z o k o lic z n ik a k o c w k
ed. Naley z w r c i u w a g , e w c z a s ie ty m c z a s o w n ik m a
d la w szystkich o s b ,
w ash (m y):
u
O n m v ie s w j s a m o c h d c o ty d z ie .
He w a s h e s h is c a r e v e r y w e e k . - O n m y|
h d w zeSzym ty g o d n iu .
He w a s h e d h is c a r la s t w e e k . - O n u m y s w , s a m o c h
Przy d o d a w a n iu k o c w k i - e d w y s t p u j Pw
do c z a s o w n ik w k o c z c y c h si n a - e
in vite
(zaprasza)
_
I
invited,
.J :
m ieszka) - lv e
W e ( k * o f ) - lo v e d ,
, l
/ r h z a w ie ra j c y c h ty l^
I
je d n o s y la b o w y
prze d k o c w k
1 cz c z a s o w n ik w
spgosk
p o d w a ja
s a m o g ( o s l? i k o t a w c h
t
.a
o s ta tn i
d<*ay
sp
O t o p rz y k a d y .
o s ,.,
re fe r (o d n o s i si) - re fe rre d ,
ca r ry (nie) - c a r r i e d / kserid /,
cry (p a k a )
c r ie d / k ra id /,
*M ori
r a v e | (p o d r o w a )
W k o . m o iq w o s . e P a s . S i m p l e
,ry (p r b o w a ) - t r i e d / tr a id /,
c z a s o w n ik w
o c le e M .
o p U u w y 0 - s t o p p e d ,
kocw k - e d :
*udy (uczy s i , s tu d io w a ) - u
p rz y p a d k u
si
/ sta d id //
1
p la y (b a w i si, g ra) - p la y e d .
C z a s o w n ik i n ie r e g u la r n e
W ie le z p o d s ta w o w y c h a n g ie ls k ic h cz a s o w n ik w m a w czasie P a s t S i m p l e fo rm nie re g u la rn , zupeni.o d m ie n n o d , np . b e z o k o lic z n ik a . F orm c z a s o w n ik w n ie re g u la rn y c h n a jle p ie j nauczy si na pomi^
T a k a s a m a fo rm a n ie re g u la rn a o b o w i z u je d la wszystkich o s b w o b y d w u liczbach . O t o przykady,
g o (i) - w e n t:
W e w e n t to th e c in e m a la s t F r id a y . - W zeszy p i te k poszlim y d o kina .
e a t (je) - a te :
I a t e fis h f o r lu n c h . - N a lu n c h z ja d a m ryb.
P r z e c z e n ia i p y ta n ia
Przy tw o rz e n iu przecze o ra z p yta w czasie P a s t S i m p l e niezbdny jest czasow nik posikowy did
N a le y b e zw zg l d n ie p a m i ta , e czaso w nik g w n y w przeczen iach i pyta n ia ch jest z a w s z e w formie
b e z o k o lic z n ik a .
P rzeczenie w
tym
czasie fo rm u u je m y
przy p o m o c y d i d
not
(lub
d id n 't )
oraz
be zokoliczn ika
P ytania w czasie P a s t S im p le
l u b p r z y s w
Kto tu tok n a b a a g a n i?
10. CZASY
|c o d r n i e n i a , w
ie z z a s a d
W h o
d id
a s o w n ik
c z a s o w n ik
d o p e n ie n ie ,
d id
p o s ik o w y
m e e t a t th e e o n c e rt?
y o u
k ie d y
w y k o n a w c a
i c z a s o w n ik
K o g o
c z y n n o c i je s t z n a n y ,
p o
(b y )
m a
ja
b y e m
ty
b y e
o n
she w as
o n a
b y a
it was
o n o
b y o
n a
k o n c e r c ie ?
n a s t p u j c e
b y a m
b y a
Z e s z e g o
la ta
It w as to o c o ld to g o s w im m in g y e s te r d a y .
fo rm y
n ie r e g u la r n e :
w e w e re
m y
y o u w e re
w y
th e y w e r e
o n i
b y li m y /
b y li c ie
b y a m
-
b y li
li,
gdy
p n o
o n ia z a m k n i t e
W a s
(ta k /
p o c z tk u
b y y m y
b y y c ie
o n e
b y y
G r e c ji.
W c z o ra j
b y o
za
z im n o
n a
p y w a n ie .
Tom s p a re n ts w e r e v e r y a n g r y w h e n h e c a m e b a c k h o m e la te la s t n ig h t.
na
s i
b y
I w as in G re e c e la s t s u m m e r.
e re
p o ja w i
b e z o k o lic z n ik u :
s p o tk a a
P a s t S im p le
c z a s ie
he w as
bardzo
w ho
to b e ( b y ) w c z a s ie P a s t S i m p l e
to b e
a s o w n ik
p y ta n ia c h
R o d z ic e
T o m a
b y li
w r c i w c z o r a j w ie c z o r e m .
n ie ) z c z a s o w n ik ie m
z d a n ia ,
n a s t p n ie
b y
k o le jn o
tw o rz y m y
p rz e z
in w e r s j : s t a w ia j c
c z a s o w n ik
w as
lu b
p o d m io t i r e s z t " .
Jane a n g r y w h e n s h e s a w th e b r o k e n w in d o w ?
C zy
Ja n e
b y a
z a ,
g d y
z o b a c z y a
z b ite
okno?
p r z y j c ie
z o k a z ji
r o c z n ic y
C z y p a s tw o
u c z e n ia
ic h
B y a
z c z a s o w n ik ie m
b y "
fo rm y
tw o rz y m y ,
d o d a j c
s k r c o n e
w a s n 't
not
s w k o
o ra z
d o
fo rm y
ro k u
w c a le
n ie
p o je c h a a m
n a
m ia
c z a s o w n ik a
w as
lu b
w e re
P o n ie w a
m ia a m
d u o
p ra c y ,
w a k a c je .
u s y s z a o
w e r e n t.
z a s k o c z o n a , g d y
lu b ie ?
fb z o c z s to s to s o w a n e
b y li z a p r o s z e n i
lu b u ?
W e re y o u s u rp ris e d to h e a r th e n e w s a b o u t th e ir w e d d in g ?
w ia d o m o
B ro w n
J im a
n ie
b y o
p ra c y
z e s z y m
t y g o d n iu ,
gryp.
There w e re n 't m a n y p e o p le a t th e p a r k y e s te rd a y .
W c z o ra j w
p a rk u
n ie
b y o
d u o
lu d z i.
10.3.2. Zastosowanie
Pas
k -z a s u
S i m p l e u y w a si d o w y ra a n ia :
czynnoci
W
o ra z
s ta n w
p rz e s z y c h , z a k o c z o n y c h ,
k t re
m ia y m ie js c e w
k o n k re tn y m
m om encie
p r z e s z o c i. C z a s w y d a r z e n ia m o e b y p o d a n y w z d a n iu , a le n ie m u s i, je li z k o n te k s tu ja s n o wynika, ze
m o w a je s t o p rz e s z o c i. O k r e le n ia m i c z a s u ty p o w y m i P a s S im p le c z a s u s q m . in. y e s t e r d a y (wczoraj),
l a s t w e e k (w z e s z y m ty g o d n iu ) , l a s t m o n t h (w zeszym m ie s iq c u ), l a s t y e a r (w zeszym roku), last
M o n d a y (w zeszy p o n ie d z ia e k ) , a g o (te m u ), t w o w e e k s a g o (d w a ty g o d n ie te m u ), 1 0 y e a r s ago
( 1 0 la t te m u ) , i n 1 9 8 0 (w ro k u 1 9 8 0 ) itp .
L a s t m o n th ,
I w e n t t o v is it m y f r ie n d
in
R om e. -
W zeszym m ie s iq c u p o je c h a a m odwiedzi
p r z y ja c i k w R zym ie.
J .K .
R o w lin g
p u b lis h e d
h e r fir s t " H a r r y
P o t t e r " b o o k in
1997. -
1 0 m in u t te m u .
n a u c z y c ie lk a
p rz e z 3 5 la t, a le te ra z jesl ju n a e m e ry tu rz e .
c z y n n o c i/ k t re w p rz e s z o c i byy n a w y k ie m , p rz y z w y c z a je n ie m , np.
B e f o r e I g a v e u p , I s m o k e d o v e r 3 0 c i g a r e t t e s a d a y . - Z a n im rz u c ie m p a le n ie , pa lie m pono
o ' c h ild I J
a lw a y s h a d
o w s ia n k .
p r o b y p rz y p u s z c z e n ia , o p in ie - zazw yczaj z c z a s o w n ik a m i ta k im i jak h o p e (m ie nadziej), w o n d e r
I T
l o , o m e e t in g o n
m o t n in , - O
d o w ie d z ie , czy p a n A n d re w s b y b y o s i g a ln y na s p o tk a n ie w p i te k rano.
p o n d e r e d if y o u
w te j k w e s tii.
could
h e lp m e
out
* * -
10. CZASY
W IC Z E N IA
| (W O n t ) ...................... o
buy
som e
a p p le s a n d
T h e b o y s ( p l a y ) ..........................f o o t b a l l o n
o ra n g e
ju ic e , b u t th e
s h o p w a s c lo s e d .
S a tu rd a y .
Y e s te rd a y e v e n in g , w e
f.
A fte r d in n e r , d a d
g. A s a c h ild
p .m .
( w a t c h ) ......................... T V a n d ( l i s t e n ) .......................... t o
(w a s h )
I a lw a y s
t h e d is h e s a n d
( w a l k ) ......................... t o
M y f a m i l y ( l i v e ) .......................i n
| ( t r y ) ........................t o
M y b r o t h e r ( s t u d y ) .......................L a w , b u t h e
k.
I w a s v e ry s c a re d
i.
M um
w hen
G d a s k f o r fiv e
th e
( c l e a n ) ........................ t h e
o.
p.
I ( l o o k ) ........................a t B e t t y ' s f a c e
I w a s s ic k , s o I ( s t a y )
a n d
in
I ( n e e d ) ......................y o u r h e l p
is a w r i t e r
house
m . W e ( d a n c e ) .........................a l l n i g h t a t J i m ' s
n.
w it h
y e a rs .
lin e w a s b u s y .
lif t s u d d e n ly
w h o le
d e s s e rt.
(p re p a re )
s c h o o l.
c a ll J im , b u t th e
m u m
m u s ic .
.
d.
(s to p )
n o w .
......................... b e t w e e n t w o
b e fo re
flo o r s .
g r a n d m a 's v is it .
p a rty .
( n o t i c e ) ..........................t h a t s o m e t h i n g
bed
(h a p p e n )
....
a ll d a y y e s te rd a y .
m y p r o je c t, b u t y o u
d id n 't a n s w e r m y p h o n e
c a ll.
Uzupenij zd a n ia o d p o w ie d n i fo rm p o d a n y c h c z a s o w n ik w n ie re g u la rn y c h :
J im
( e a t ) ............................... t h e
Som eone
w h o le
cake a n d
he
( s t e a l ) ................................ m y b i k e w h e n
L o rn ( d r i n k )
to o
C h e ls e a L o n d o n
( w in )
I ( b u y ) ..................................a
m uch
a t th e
................................... 2 : 0
O u r E n g lis h t e a c h e r ( t e a c h )
th e
a g a in s t A C
s ta ir s a n d
s a le s
( b r e a k ) ....................................h e r l e g .
w o r d s d u r in g
b a d
id e a
to
p r e v io u s
le s s o n .
1 5 e u ro s .
w a lk
in
S a l l y ( w e a r ) ...................................h e r b e a u t i f u l d i a m o n d
M r E d w i n s ( f l y ) ................................ t o
n.
W e (ta k e )
N e w
th e
t r o p ic a l is la n d .
I.
i^ v h o b c e p i
y e s te rd a y .
a t c h e m i s t r y , I ( u n d e r s t a n d ) ................................... e v e r y t h i n g
* ( k n o w ) ............................... i t w a s a
shop.
M ila n .
................................ u s m a n y n e w
f h e s e s h o e s ( c o s t ) ................................... m e o n l y
v e ry g o o d
...................................... i t o u t s i d e t h e
p a r t y la s t n ig h t .
W e ( s p e n d ) ...................................o u r l a s t h o l i d a y o n
I 'm
s ic k a f t e r w a r d s .
I ( le a v e )
lo v e ly b la c k d re s s a t th e
S a lly ( f a l l ) .................................. d o w n
k.
( fe e l)
Y o rk o n
th e
p a rk
e a r r in g s
th e t e a c h e r s a id .
la s t n ig h t
a t th e
p a rty .
b u s in e s s la s t w e e k .
lo ts o f g r e a t p h o t o s d u r in g
o u r tr ip
a c r o s s A s ia .
183
W IE LK A G R A M A T Y K A JZYKA A N G IELSK IE G O
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n i fo r m c z a s o w n ik a to b e w c z a s ie P a s t S im p le n
I'
.............................
l o i n a n d P a u lo
So h a p p y lo see T o n i th a t I e v e n kissed h im .
.........................
a t th e c in e m a y e s te rd a y e v e n in g .
W h e n m y d o g ....................................
W e ..............
sick,
I to o k h im to th e vet.
T h o m a s E d is o n ........................................ a fa m o u s in v e n to r.
i.
j.
The c h ild r e n
b o b a n d M o n ic a
I.
You
..............................
in th e g a rd e n w h e n it s ta lle d to rain.
Z a m ie z d a n ia tw ie r d z c e n a p r z e c z e n ia :
a .
M y
g ra n d m a
b .
I h e a rd
w o rk e d
a b o u t th e
a s
n u rs e
fo r
o v e r th ir ty
y e a rs .
a c c id e n t
c. I w a s h a p p y to see Jim .
d
W e
I h o d
f.
I fo u n d
g .
J im
h.
T o m
i.
I c le a n e d
i.
T he
w a tc h e d
a
W o o d y
sh o w e r
a
d id
b e fo re
w a lle t o n
in v ite d
m e
h is
A lle n 's
to
th e
h is
s tu d e n ts
w in d o w s
w e re
w e ll
film
la s t w e e k
b re a k fa s t.
b u s.
b ir th d a y
h o m e w o rk
th e
n e w
p a rty
r ig h t a fte r
a n d
s c h o o l.
tid ie d
m y
ro o m
p re p a re d
fo r
th e
la s t w e e k e n d ,
e xa m
D o p o n i s z y c h z d a z a d a j p y ta n ia z a m k n i te (w y m a g a j c e o d p o w ie d z i ta k / me)
a . The p la n e crashed just be fore la n d in g
b . I spo ke to the m a n a g e r a b o u t my project,
c
h. It ro in e d a ll nig ht
1. M y n e ig h b o u r's d o g b it me
I
10. C Z A S Y
IU I"
n < j t Q o s t f o r b r e a k fa s t.
e | read n? n r ir le a b o u t J o fla n e s e c u lt u r e .
.............................................................
.............................................................
g Yesterday, Bill w o k e u p g t 9. p j p .
^ ......... .................
.............................................................
............................................................
j. Dad repaired m y b ik e la s t w e e k .
........................ ....................................
k. I wrote a le tte r to S y lv ia .
, ..... ..................
Uzupenij te k s t o d p o w i e d n i q f o r m q p o d a n y c h c z a s o w n i k w w c z a s ie Past S im p le :
graduate
spend
m ake
le a v e
m ove
perform
get
liv e
s tu d y
d ir e c t
r e c e iv e
................................
to C r a c o w . D u r in g W o r ld W a r
II,
he
b ...............................
L.
h is f ilm d e b u t in 1 9 5 3 . H e
e.
g.
................... in d , b u t h e n e v e r
................... a n O s c a r n o m in a tio n .
in F ra n c e , th e U K a n d H o lly w o o d
S oon a fte r h e h .
............................P o la n d , h e
w h e re h e i.
k....
i ..................................
o n O s c a r fo r The Pianist.
b o g in
make
fmrj
v jy
w eor
Cjro/f
know
ie o /c
dn /<;
fhirik
bring
ve
f boow
fl
IJ
B
f
10. C Z A S Y
10.3.3.
Konstrukcja used
P
s:v,vx>sc
to
n n a w y k w p r z y z w y a o je r t u y w a n a jest k o n s tru k c ja
k K *e b y v r e g u la r n ie w y k o n y w a n e vn p rz e s z o c i
used to
O d n o s i si o n a d o
o b e c n ie n ie m o jq juz m ie js c a
M y p a r e n ts u s e d t o t a k e u s t o th e c ir c u s o n c e a m o n th w h e n w e w e r e k id s .
c ; sc "
K ie d y bylim y
-o c:> ce z a b ie ra li n a s d o c y rk u ra z w m ie s i c u * (juz te g o n ie ro b i )
no
no t d i d n ' t
zen o tw o rz y m y ja k d la in n y c h c z a s o w n ik w w c z a s ie P a s t S i m p l e
o p v 'a m o
za p o m o c d i d
s ta w ia j c n a p o c z tk u c z a s o w n ik p o s ik o w y d i d
M y g r a n d p a r e n t s u s e d t o liv e in a s m a ll v illa g e .
M o i d z ia d k o w ie m ie s z k a li vn m a e j w io s c e
M o i d z ia d k o w ie n ie m ie s z k a li w m a e j
w iosce.
D id v o u r g r a n d p a r e n t s u s e t o liv e in a s m a ll v illa g e ?
C . v tw o i d z ia d k o w ie m ie s z k a li w m a e
w io s c e ?
This b u ild in g u s e d t o b e a p o s t o f f ic e .
W tym b u d y n k u m ie c ia si kied y p o c z ta .
W tvm b u d y n k u n ie m ie c ia si k ie d y p o c z ta
C zy w ty m b u d y n k u m ie c ia si k ie d y p o c z ta -
N cezy r w r o u w a g n a r n ic e m i d zy k o n s tru k c j u s e d
to
a z w ro te m b e
g et u sed
to
d o in g
s o m e t h in g (by p rz y z w y c z a jo n y m d o r o b ie n ia c z e g o / p rz y z w y c z a i si d o r o b ie n ia c z e g o ):
I u s e d to g e t u p v e r y e a r ly .
K ie d y w s ta w a a m b a rd z o w cze n ie .
I a m u s e d t o g e t t in g u p v e r y e a r ly .
Jestem p rz y z w y c z a jo n a d o w s ta w a n ia b a rd z o w c z e n ie .
I g o t u s e d t o g e t t in g u p v e r y e a r ly .
P rzyzw ycza ia m si d o w s ta w a n ia b a rd z o w c z e n ie .
I u s e d t o g o t o w o r k b y b ic y c le .
K .edvs je d z ia m d o p ra c y n a ro w e rz e .
I am
b ic y c le .
u s e d to
g o in g
to
w o rk
by
Je ste m p rz y z w y c z a jo n a d o je d e n ia d o p ra c y n a
ro w e rze .
I g o t u s e d to g o in g to w o r k b y b ic y c le .
P rzyzw yczaiam si d o je d e n ia d o p ro c y n a
rowerze.
" " a
g ra m a ty k a -
u t k a
a n g ie l s k ie g o
WICZENIA
r b i, ^
o ra z c o
In t ie p a s t A n n ...
N o w Ann
hove 0 d 9
have a cat
g o o a t a lo t w ith frie n d s
p re f e r ,0 stoy a t h o m e
n o t r e a d a ot o f b o o k s
re a d o lo t o f b o o k s
h itc h h ik e
tra v e l b y tra in a n d p la n e
eo> o lo r ot fa s t fo o d
e a t h e a lth y , o r g a n ic fo o d
c h a n g e jo o s a lo t
h a ve h e r o w n c o m p a n y
n a v e io n g c u riy h a ir
n a v e s h o rt s tra ig h t h a ir
d o n o s p o rts
g o jo g g in g e ve ry d a y
a . In the p a st A n n .......................................................................................................................................
b ...........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
d ..........................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
.........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..................................................................................................................................
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n i fo r m c z a s o w n ik a used to:
a
M y b ro th e r ( p la y ) ..........................................................fo o tb a ll os a teenager.
(you, h a v e )
| (w rjte)
I je a ()
People (tra v e l)......................................................... !ess because plane tickets were too expensive
h
i.
;
10. CZASY
10 4 Czas przeszy
^.>.5 P ast
Continuous
iv \ wykonywane w p e w n y m m o m e n c ie w p rz e s z o c i, n ie b y y za k o c z o n e .
czasu te ra n ie js z e g o .
A n a lo g ic z n ie d o czasu P r e s e n t C o n t i n u o u s , fo rm a im ie s o w u
O n a p ra c o w a a .
O n o (to) p r a c o w a o .
They w e re w o r k in g .
O n i p r a c o w a li / o n e p ra c o w a y .
b e c z e n i a i p y ta n ia
^ e a e m o w czasie P a s t C o n t i n u o u s tw orzym y, d o d a j c d o w a s lu b w e r e s w k o przeczce n o t
"ta CO dzie p o w sze ch n e s fo rm y s k r c o n e przecze: w a s n ' t o ra z w e r e n ' t .
N ie p ra c o w a o .
S oce nie w ie c io i b y o do z im n o
P y ta n ia z a m k n i t e , w y m a g a j c e o d p o w ie d z i ta k /
l
w as
P r z e s ta w ia j c fo r m
na
ko cu
lu b
e w e n tu a ln e
w e re
na
n ie , w c z a s ie
p o c z te k p y ta n ia , p o te m
s t a w ia m y p o d m io t , n a s t p n ie
imiesw
B r a a
k p i e l , k i e d y p r z y s z e d lis to n o s z ?
o tw a rte
p rz e d
n im
w ho
(k to ),
lu b
te n
sa m
o d p o w ie d n i z a im e k lu b
h o w m uch / m a n y
/ whi
c at 5 p f"- 7
e. laughing / w h |
I your parents
C zy T om
ja d lu n c h
p ie r w s z e j?
g so strangely t
. lor/aH evenir
C z y tw o ja
m am a
p r z y g o to w y w a a
o b io d ,
10.4.2.
tw o rz y m y
I 'M ! * *
p r z y s z li m y ?
C z y d z ie c i p ie w a y k o l d y ?
P y ta n ia
t w o r z y m y p r z e z in w e r s P
d o p e n ie n ie , tz w . r e s z t * .
W ere you having a bath when the postman came? Was it raining yesterday? C z y w c z o r a j p a d a d e s z c z ?
k ie d y
P a st C o n tin u o u s
sposb
p r z y s w e k
p r z e s ta w ia j c
w hat
c z a s o w n ik
w h e re
(c o ),
{ g d z ie ) ,
w a s l u b w ere o r a z s t a w ia j c
w h e n ( k i e d y ) , w hy ( d l a c z e g o ) ,
Za
Cdsu Past C o n t in u a i
i czynnoci, k t r e
( ile ) , itd .
ras, kiedy s i r
w c z o r a j o s z s te j?
p r o w a d z i s a m o c h d ,
k i e d y w y d a r z y s i
okoliczniki c z o s l
przez d uzszy czc
w yp a d e k?
Yesterday a t 4
On S u n d a y a t
W IC Z E N IA
PastContinuous:
* parku.
rbiftne la s t m
po Indiach.
a .
T om
( w a l k ) ................................ i n
b .
L a s t F r id a y a t 5
c.
L a s t S a tu rd a y a t
d .
Y e s te rd a y a t 6
M y p a re n ts
f.
I t ( s n o w ) ................................... a l l d a y a n d a l l n i g h t .
g .
T h is t im e
Y ou
fo r tw o
p .m ., J a n e
h o u rs .
Tomwas snorii
th e s h o p p in g
1 0 a . m . , J im
( s till /
a n d
w ith
m y husband.
s l e e p ) ....................................
K a te ( p r e p a r e )
................................... d i n n e r w h e n
1 Ptnoki, k
fo r th e p a rty .
soup
I a r r iv e d .
E"g lisi
Tl' e situt
y e s t e r d a y , B i l l y ( d o ) ................................ h i s h o m e w o r k .
( s t u d y ) ................................ r e a l l y
A t 2
p a rk
p .m ., I ( d o )
(h a v e )
A t 9 .3 0 , S a ra h
i.
th e
o 'c lo c k
o n
h a rd
(h a v e )
fo r th e e x a m
la s t w e e k .
b re a k fa s t a n d
S a tu rd a y a fte r n o o n , J o h n a n d
her husband
(re a d )
............
n e w sp a p e r
S t e v e ( p l a y ) ..................................f o o t b a l l .
^ I
y"no* w Pci..t
>na c,n S1
K r , , S8*
,rt n 1 w 0 s
ICdn O r
W
a.
J im
w a s lis te n in g
to
b.
O n
M o n d a y
c.
A t 9
O n
A t
f.
T h is t im e
I w a s w o r k in g w h e n
A t 9
m u s ic a ll e v e n in g .
m o r n in g , m u m
p . m . , L is a w a s h a v i n g
S u n d o y m o r n in g , T o m
1 o 'c lo c k , I w a s h a v in g
w o s c le a n in g t h e fla t .
a
r e la x in g
p .m .,
b a th
w o s r id in g
a b ik e ,
lu n c h w it h
m y boss
Ia s i y e a r , B e tty w a s ly in g o n
th e b e a c h
J o n e a r r iv e d
I w a s c le a n in g
u p a lte r th e p a r ty
*doniQ<
.9dV)
Qrri
it Oj I
"W,
pyta nia z ro z s y p a n y c h s w :
th e c a t /
o t /
at
m um
la u g h in g
yo u r
so
k fo r
p -m . /
a r r iv e d
w h e re
w h y /
/ w as
y e llin g
w a s
s tr a n g e ly /
fla t
S a lly
.................................. .
y o u
...............................................................................
/ T o m / w a s / y e s te rd a y
a t
/ Bob
th e
a ll e v e n in g
d o in g
/ w hen /
w h a t
p a re n ts
s le e p in g
w h a t /
w a s
...................................................
th e c o n c e rt / w h o / s in g in g / yo u
a n d
Ja ke
/ at /
w e r e ........................................................ ...............................................................................
/ w h y / c le a n in g / w e re
w hy
w e re
b e h a v in g
...................................................
................... ................................
w as
...................................................
/ y o u / w h a t / lo o k in g ............................... ...................................................
lCj.4.2. Zastosowanie
Past C o n tin u o u s uyw a si d o w y ra a n ia :
noci,
k t re
m ia y m ie js c e w p e w n y m m o m e n c ie w p rz e s z o c i, b yy ro z p o c z te , a le n ie in te re s u je
, kiedy si ro z p o c z y o ra z czy i k ie d y si z a k o c z y y . W ta k ic h z d a n ia c h c z s to s to s o w a n e s
liczniki czasu o p is u j c e k o n k re tn y m o m e n t, g o d z in , d a t lu b w s k a z u j c e n a k o n ty n u a c j c z y n n o c i
ez duszy czas, n p . a l l , s t i l l , t h e w h o l e ... itp .
Tom w a s s n o rin g a ll n ig h t. - T o m c h ra p a c a q n o c .
ynnoci, ktre byy tem innych w ydarze opisyw anych zazwyczaj za p o m o c czasu P a s t S i m p l e :
no w P a s t C o n t i n u o u s p o d k re la trw anie jednej czynnoci, podczas ktrej m ia a m iejsce ta
isana czasem P a s t S i m p l e :
hen I w a s w a tc h in g TV (czynno, ktra Irw a, ktra rozpocz a si wczeniej), th e p h o n e ra n g .
no jednorazow a, ktra p rz e ry w a " Irw anie p o prze dnie j)
lefon.
s ts
w as I w as le a v in g m y fla t, th e p h o n e ra n g .
Mon.
d w c h
c z y n n o c i, k t r e
m ia y
m ie js c e
r w n o le g le
c z a s ie :
W h e n I w a s w a tc h in g TV, m y b ro th e r w a s p la y in g a c o m p u te r gam e.
t e le w iz j , m j b r a g r a w
g r
G d y
ja
o g lq d o ir -
Uzupetnii zda n
Continuous1
k o m p u te ro w .
s i w
o g r o d z ie , a
ic h
r o d z ic e
r o z m a w ia li w
s a lo n ie .
0. It (ram)
Inne zastosowanie czasu P ast Continuous:
-j
W hat (y o u , c
c_ T o m ( b r e a k )
o p is a c h
i o p o w ia d a n ia c h :
s p o d z i e w a s i
t r a g e d ii, k t r a
m ia a
S o c e
w ie c io , d e lik a t n y w ia tr w ia
s i w y d a r z y t e g o
od
W hy ( J e n n y ,I
W h ile I ( w o 11
W e (h a v e )
m o rz o
..
d n ia .
g. I t w o s o l o v e
p o d o b n ie
ja k
P re se n t Continuous
a lw a y s:
c z a s ie
z p r z y s w k ie m
d o
w y r a e n ia
b a rd z o
o f
d o
o p is a n ia
the night.
T om
p rz y m o im
1. When nobc
c i g l e d z w o n i d o m n i e w r o d k u n o cy
u p r z e jm e j p r o b y :
I w a s w o n d e rin g if y o u c o u ld h e lp me w ith m y p ro je c t.
p o m c
h. W h ile I ( p r e
c z y n n o c i p o w t a r z a j c e j s i w p rz e s z o c i,
Z a s t a n a w ia a m
s i , c z y n i e m g b y mi
p r o je k c ie .
m.
10.4. 3.
n.
i Past Continuous
C z a s u
c z y n n o c i
u y w a m y
je d n o r a z o w y c h ,
d o
o p is a n ia
C z a s u
o p is a n ia
z a k o c z o n y c h
w
w
p r z e s z o c i:
k s i k
M a m a
u g o t o w a a
o b ia d .
O b e jr z a a m
p o m o c
c z y n n o c i,
te le w iz ji
c z a s u
k t re
c ie k a w y
p ro g ra m .
n a s t p o w a y
je d n a
p o
w y p i f ili a n k
k a w y
i p o s z e d t d o
p ra c y .
N a ip ie r w
M a m a
g o to w a a
o b ia d .
O g lq d a lo m
t e l e w i z ji c i e k o w y p r o g r o n v
d w ie
lu b
w i c e j c z y n n o c i, k t r e
m .o y
' S t I
i was d o ing my make-up
w s to ,
p o d s m a y a m
o b ro to m
w a rz y w a
w s z y s tk o
n a
i w
p a t e ln i
c e b u l ,
k o c u
p o
K in d , T n
B 't t a
- . ,
i"
"
w a rz y w a , p o d c z a s
, ^
k s i k .
d r u g ie j:
to work.
T o m
C z y ta a m
on TV.
Z o
o p is u je m y
Z a
c z y n n o c i r o z p o c z t e j i t r w a j c e j
d o
p r z e s z o c i:
P r z e c z y ta a m
u yw a m y
I read a book.
-
Past Continuous
e m
p o m . e s . o lo m
,it ; . * , *.
was chopping the
_
O b ie r a a m
s ie k a o
c e b u l
dy mama
VJ.
Uzupe| n ij z d a n ia o d p o w i e d n i f o r m c z a s o w n i k w w c z a s ie P a s f S im p le lu b Past
Continuous:
o u t fo r a w a lk .
o n S a tu rd a y e v e n in g ?
We (h a v e )
g u e s ts ,
g. It was a lo ve ly d a y
w h e n a ll o f a s u d d e n Ja k e ( a r r iv e ) ...............................
I (b re a k )
I.
h e r s h o p p in g a t
the s u p e rm a rke t.
m. W hile w e (w alk) .............................. in th e p a rk w e ( m e e t ) .................................. o u r n e w n e ig h b o u rs w ith
their b e a u tifu l d o g .
n. First, I (dust) .............................. th e fu rn itu re , th e n I ( h o o v e r ) ..................................th e c a rp e ts a n d fin a lly
I (c le a n )
th e flo o rs .
ESI
P oq cz w p a r y c z c i z d a :
1 W h ile
T o m
2 .
W h ile
I w a s
3-
Jane
4 -
I tr ip p e d
5 .
Tom
w a s
fis h in g
m a k in g
lo s t h e r w a lle t
a n d
fe ll o H
fe ll
a n d
...
s a n d w ic h
...
W h ile
m a n
I w a s
w a s
w h ile
h e
c.
w h ile
d .
I c u t m y
e .
I s a w
a n
f.
w h ile
sh e
g .
w h ile
I w a s
h ik in g
h .
w h ile
I w a s
f r y in g
fe ll
h e
w a s
in to
h e
r id in g
th e
w a s
h o rs e ,
w a te r.
c r o s s in g
th e
s tre e t.
f in g e r .
...
b ro k e
h is
a rm
6. I b u rnt m y h a n d ...
2 .
a .
w a lk in g
h it b y
in
c a r
th e
...
p a rk
o ld
la d y
w a s
b e in g
d o in g
in
m u g g e d .
h e r s h o p p in g .
th e
m o u n ta in s .
p a n c a k e s .
W IELKA G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
U z d a n ia i p y ta n ia z r o z s y p a n y c h s w :
a .
w a itin g
b .
th e
c.
o u t?
d .
J im
e .
th e
f.
c a m e .
fo r
f ilm ?
m e
w a s
r a in in g
a n d
a r r iv e d
d u r in g
B o b
g u e s ts /
w h e n
w e re
s till /
c u p
I /
m y
f r ie n d s
Je n n y
w a s
w h y
yo u
y e s te rd a y /
p r e p a r in g
w e
th e
a t th e
c r y in g
it /
w h e n
I /
w h e n
w e re
w e n t
w h a t /
p o s tm a n
c lu b .
e v e n in g ?
w a s
h a v in g
th e
d o in g
s te w
o f c o ffe e
10.5 . 1 -
a r r iv e d .
as /
Twierdzenia
w e re
as P r e s e n t
g .
o u t /
f ilm
th e
lig h ts
w a tc h in g
o n
T V . /
w e n t /
w h e n
w e re /
we
pojedynczej) o r a :
'e g jla m y c h m a ,
h .
w ith
th e
s tre e t /
I /
w a s
h is
c r o s s in g
ju s t /
sa w
I /
a s /
n e w
g ir lfr ie n d . /
im iesw b i e r n y ,
B ob
& q k i.
I have w o r l
You have v
U z u p e n ij te k s t o d p o w ie d n i fo r m p o d a n y c h c z a s o w n ik w :
He has lo st
T h e re
th e
a .......................................... a
(b e )
k itc h e n
c h o p s ,
th e
she
k itc h e n .
W h e n
(s e e )
I (ru n )
m y
( r in g )
I ( t r y ) k ..........................................t o
e n d e d
w e ll a n d
in
s o a p
m y
see
she
k itc h e n ,
b u rn s
as
h o u se
fir e ,
fo r
w e e k.
u s.
(g o )
(s e e )
A s
M y
she
m u m
(fry )
(b e )
f ............................................
h ..........................................
b ................................
d ............................................t h e
t o p ic k
sm oke
j ..............................................T h e w h o l e
I (b u rn )
it
up.
c o m in g
th e
( a r r iv e )
s e r io u s , b u t th e
fir e
b r ig a d e .
p .......................
Iro m
k itc h e n
n e e ds
9t prcyWadov^
th e
I have live
c o o k e r w o s o n lire .
W h ile
They have
m eat
I ( w a tc h )
I ................................................m y s e l f . W h e n m y m u m
a m b u la n c e
w e r e n 't v e r y
la s t
she
w h a t (h a p p e n )
( c a ll)
th e
so
s u d d e n ly
p u t o u t th e
th e fir e ,
th e
m y
e ............................................
i .............................................t o
o ...........................
a t
d in n e r
fa v o u r ite
m ............................................
fir e
(p re p a re )
te le p h o n e
g ...........................................
te r r ib le
in
th e
fir e m e n
F o r tu n a te ly ,
Karen has
f in a lly
1haven't s
(w o
What has
e v e ry th ' 9
Hqs he t0 |
r e d e c o r a tin g .
P r z e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a.
K ie d y
b .
W c z o r a j p r a c o w a a m
c.
W a n ie
g d y
d.
M ia a m
n a d z ie j ,
n a
m e g o
c a y
m g b y
f.
h.
G d z ie
r W
p a n
b y w
p o
ro d
p rz e k o n a ,
In te r n e c ie ,
o
Q ve
My
m i troch pienidzy.
J im
p r b o w a m n ie
^Puje o n z
!hQve b
ei
T,
has fc
d z ie .
r o z m a w ia li m y
.b y
S:S 2 c z a s
e .
c i g le
c z e k a a m , z a c z
*od
pf0VV(e
Paren
Hove
V, Xo,
6S' 1
jslauko a0SU ^ r e s e n ^ e r *e c * o p ra w ia P o la ko m
wzgldu na
m oe
wyraa z a r w
P re s e n t
P e rfe c t,
n o te r a n ie js z o ,
w y n i k a o b y , i
s iln y z w i z e k o p i s y w a n e j , n a w e t
r e g u io r n y c h
m a,
im ie s w
b ie r n y ,
zn a n q
k s i k i.
K to w y p i c a e m le k o ?
D la c z e g o Bill rz u c i p ra c ?
ja zd y.
WICZENIA
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n iq fo r m q p o d a n y c h c z a s o w n ik w re g u la rn y c h :
a . I ( p la y ) .................. n e v e r .................... g o i.
b
(try )
......................
| (want) .................... a lw a y s
to be an actress.
B ob (fin is h )................. |u s t
j.
Y ou (lis te n ).............
M y parents (watch)
........... ju s t ...............
.. n e v e r...................the salsa.
the news.
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n iq fo rm q p o d a n y c h c z a s o w n ik w n ie re g u la rn y c h :
o
| (know)
cl
I (s e e )............... , ...........
tin iiocrqtkulqc.yr.h m o w o m o w o n y th
Z podanych w y ra z w u p rz e c z e n ia :
M o r k / n o t f i n d / h e k e y s . ...........................................................................
| /
not eat /
a n y th in g
VVe / n o t o r d e r /
T h e g u e s ts
B ill /
If
You /
to
j.
M y fr ie n d s
j.
Bob /
to
d o
.........................................................................................
la te ly .
h is
c.
It h a s r a i n e d
Tom
h o s tr ie d
........................................................ .................................
n e ig h b o u r s
s o f a r ....................................... ..........................................................
th e ir e x a m s y e t.
z d a :
a b o u t h i s p l a n s .................................................................................................................................
p a r a g lid in g
M y p a re n ts h a v e
B ill h a s j u s t h a d
..........................................................................................
p r o j e c t . ....................................................... .........................................................................................
lo t la te ly .
e.
W e h a v e liv e d
p ie .
f o r l u n c h . ............................................................ ..........................................................................................
m e
a
............................................................... .........................
p o n i s z y c h
p iz z o
J o h n h o s t o 'd
s c h o o l to d a y .
n o t ta k e
g.
.........................................................................................
m y n e w
n o t fin is h /
! have h a d
m y a p p le
not speak /
Z a d a j p y ta n ia
a.
y e t.
J e rry
n o t try /
....... ..........
........................................................................................
n o t a r r iv e
W e / n o t see
g.
y e t.
y e t.
not co m e
. ...................................................
b e fo re .
re d e c o ra te d
a
cu p
h e re
h o u se .
o f c o ffe e .
fo r o v e r
S am h a s n e v e r e a te n
th e
1 0
..........................................................................................
Y es,
it h a s .
.............................................................. ...........................
N o ,
h e
h a s n 't .
Y es,
he
has.
........................................................................................
.........................................................................................
y e a r s .......................... ...............................................................................................
Ow h a v e r e a d t h e
n e w s p a p e r th is
j-
i h o ve b e e n to
th e
m o r n in g
N o ,
I h a v e n 't .
-,-Joci).
#
n
^he has lived in W a rs a w since h e r d iv o rc e .
zoanse wskazuje, ze jego bo haterko zorn,esZ
o d lat.
.
d lo poczqfkoiqcych i to o w a n so w a n ych
C h a ra k te ry s ty c z n e
n a
z w i z e k
d la
le g o
z a s to s o w a n ia
sq
p e w n e
w y r a e n ia , p r z y im k i, o k o lic z n ik i c z a s u , k t re w sk
o p is y w a n e j s y t u a c ji z te r a n ie js z o c i .
" be*
**
P rz y im k i s in c e / f o r (o d / p rz e z ):
p r z e s z o
S in c e
u yw ane
je s t, g d y w
z d a n iu
m o w a
je s t o
i5o$ie
t e r a n ie js z o
k o n k re tn y m
N ie
m o m e n c ie
r o z m a w ia e m
p r z e s z o c i.
z T om e m
o d
B oego
N a r o d z e n ia ,
d z i w c z n ie )
O n a
je s t c h o r a
o d
N ie
p o n ie d z ia k u ,
je d li m y
n ic
(i d z is ia j je s t n a d a l c h o r a )
o d
d r u g ie j!
(a
d o
m o m e n tu
m w ie n ia )
Fo r
uyw a m y,
a d o
g d y
m o m e n tu
m w im y
c z y n n o c i,
k t ro
tr w a a
p rz e z
ja k i
o k r e lo n y
p r z e d z i a c z a s u , tr w a iq c y
m w ie n ia .
W e h a v e k n o w n ea ch o th e r fo r six m onths.
Jim has liv e d in Paris f o r
1 2
y e a rs .
I h a v e be en he re fo r an h o u r.
J im
J e s te m
tu
Z n a m y
m ie s z k a
p rz e z
s i s z e m ie s i c y , ( d o d z i w c z n ie )
P a ry u o d
12
la t . (i d z i n a d a l t a m
m ie s z k a )
g o d z in .
m et Jim fiv e y e a rs a g o .
K ie d y
a g o s t o s u j e m y z a w s z e P a s t S im p le )
H o w long have yo u kno w n Jim? I have know n Jim since 2 0 0 5
te m u .
Z na m
p o z n a a
J im a ?
P o z n a a m
(p rz y
J im a o d 2 0 0 5
W y r o e n ia
ever
ro k u /
od
5 la t . ( p r z y
( k ie d y k o lw ie k ) ,
s in c e
fo r
n e v e r... b efore
a lw a y s ( z a w s z e ) :
I h a v e n e v e r trie d C hinese fo o d .
s to s u je m y
fo r five years.
J a k d u g o m a s ,. ,rn o '
P re s e n t P e rfe c t)
( n ig d y w c z e n ie j) ,
ra z ...),
H a v e yo u e v e r flo w n in a b a llo o n ?
a le
J i m a 5 la t
w c z n ie
z d n ie m
!
N ig d y
n ie
p r b o w a a m
C z y k ie d y k o lw ie k le c ia e b a lo n e m ?
d z is ie js z y m )
d u g im i w o s a m il ( p ie r w s z y r a z w y c iu , a d o
kuchni
( k ie d y k o lw
m o m e n tu
m w ie n ia )
"
( n ig d y ,
ie k
c h i s k ie j
IP "
,
w g r .- m
p r z e s z o c i,
, .
ve
):
la t. (w m o m e n c ie
ey
, i e n i o
s nadal m aestw em )
is
b u s y la te ly . -
Bylim y o s ta tn io d o z a j c i, (i p r a w d o p o d o b n ie
emy)
W IC Z E N IA
Uzupenij z w ro ty p r z y im k ie m fo r lu b since:
o.................................... five years
h .......................................... 1 9 8 2
.....................................yesterday
i .......................................
c.....................................C hristm as
i-
^ .................................... o v e r tw o weeks
k .......................................... 6 m o n th s
e.....................................M o n d a y
*........................................... I first s a w h e r
................................ 2 o 'c lo c k
A p ril
................................ 2 0 m in u te s
m .........................................o v e r a c e n tu ry
n.
................................... a lo n g tim e
^ .....................................h a lf an h o u r
Uzupenij z d a n ia o d p o w ie d n im p r z y im k ie m fo r lu b since:
I haven't seen T o m ................................. y e a rs .
om has been s ic k ................................. M o n d a y .
I . . l e d ,o , f c c o m p o n , ................................. o n ly ^
19 s
Jane hosd h hH VK ^
9 My qrand
* *
i!
0 V e ' 3 m o " th s
f
..........................
' ,rs* hm e he saw her
nadal
y b ie r z
p r a w id o w
I h o v e
b .
M y
c.
d .
M y
b e e n
w a itin g
it* * * 0
el^l
o d p o w ie d :
p a re n ts
h a ve
s is te r h a s
e .
I h a v e
f.
M y
g .
W e
h.
B e tty
liv e d
liv e d
in
b e e n
in
h a d
h a s
.... o v e r o n
m a r r ie d
A u s tr a lia
R om e
da d hos w orked
h a ve
fo r T o m
....
o n
....
y e a rs .
S e p te m b e r.
....
j
b s ln c
b ' s |n c e
C K fo r
I w as
1 2
b,since
o s
a ^
s ix m o n t h s .
R ex, o u r d o g ,
b e e n
.... 2 5
h o u r n o w .
y e a rs o ld .
d i e t . . . . lo s t M o n d a y .
a . f0 r
o
fo r
fa r
b i r o
u
^
^ ''
fe
kno'
yve h v0
' nC
b. since
* . I** it <*ve
|h o P e
have
I There
P rz e k s z ta z d a n ia , u y w a j c p o d a n y c h c z a s o w n ik w o r a z p rz y im k w for i since*
a .
b.
I m e t J im
f iv e
y e a rs a g o .
(k n 0 W >
..............................................................................................................................................................................................5 y e a r s .
(k n o w )
.............................................................................................................................................................................................. 2 0 0 5 .
B e tty a n d
P a u l g o t m a r r ie d
in
Uzdan,a
fl
O c to b e r.
a. *e / h a v e /
(b e
m a r r ie d )
..............................................................................................................................................................................................8 m o n t h s .
(b e
m a r r ie d )
..................................................................................................................... ....................................................................... O c t o b e r
b. I / work / t
c so far / the
c.
I h a d
b re a k fa s t a t 8
o 'c lo c k
in
th e
m o r n in g .
(n o t e a t)
.............................................................................................................................................................................................. 6 h o u r s .
( n o t e a t)
..............................................................................................................................................................................................8 o ' c l o c k
d ever / y o u
e eat / 1 / s f
f. not try / w
d .
e.
T om
m o v e d
to
P ra g u e
la s t m o n t h .
( liv e )
..............................................................................................................................................................................................J a n u a r y .
( liv e )
..............................................................................................................................................................................................o v e r a m o n th .
I la s t v is it e d
9. be / very
n. our b u s ir
m y g r a n d m o t h e r a t C h r is tm a s .
( n o t v is it)
..............................................................................................................................................................................................C h r i s t m a s
( n o t v is it)
..................................................................................................................................... ........................................................ 6 m o n , h s -
D a v id
a t 5
Q Przetumar
o. Czy kiec
f.
a r r iv e d
o 'c lo c k .
b. Na razii
(b e
h e re )
............................................................................................................................................................................ ................ 2 h o u r s
(b e
h e re )
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n i fo rm c z a s o w n ik a o ra z p rz y s w k a m i e ve r lub never.
c. Nie czy
i Nigdy r
e Bezrob
hczba
(y o u , b e )
to
b.
( T o m , try )
........................................................... t o
c.
I (tru s t)
d .
M y
( le t)
e.
Jane
( t , r a i n ) ............................................................i n
g .
( y o u , lo s e )
h .
( y o u , m e e t ) ......................................................... a
i.
M r T h o m p so n
p a re n ts
B o b , I kn e w
h e 's a
9- M ojeq
C h in a ?
o.
c le a n
u p
th e
fla t o n
lia r .
m e
b a b y s it m y little
( l i k e ) ............................................................c o o k i n g , t h a t ' s w h y
I (s e e )
M oj
NoJ
h is o w n ?
th is
b ro th e r. T h e y s a y I m to o
h e r h u s b a n d d o e s it .
.........................................................y o u r w a l l e t ?
(b e
p e rs o n ?
m a r r i e d ) .......................................................... l , h o u 9 h h e *
........................................................... s u c h
b e a u tifu l w o m a n
i- Miow
M zyk
1 Nigd
p a r t o f A fr ic a ?
fa m o u s
ir r e s p
b e fo re .
5 5
^^
ts the first time
l>ve
k
this month
before
lately
alw ays
now
this year
j
g
b e e n
lo t
o f
c h a n g e s in th e g o v e r n m e n t .................................................
T h e re
h. My son B o b b y ha s a lr e a d y b e e n s ic k t w i c e .................................................
U z d a n ia z r o z s y p a n y c h w y r a z w , u y j c z a s o w n ik w w o d p o w i e d n i e j f o r m ie :
o. we / h a v e / la te ly / w ith o u r te e n a g e s o n / m a n y p r o b le m s
...................................................
b. I / w o rk / th is m o n th / h a r d e r th a n u s u a l
....................................................
c. so fa r / th e m o s t b e a u t if u l / Ic e la n d / b e / I / se e / p la c e
....................................................
d. ever / yo u / th in k / ? / a b o u t m o v in g to a n o t h e r c o u n t r y
....................................................
....................................................
f.
....................................................
g. be / v e ry s tric t / m y m u m / a lw a y s / w ith us
....................................................
h. o u r b u s in e s s / v e ry s u c c e s s fu l / u p till n o w / b e
....................................................
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
o. Czy k ie d y k o lw ie k p y w a e w o c e a n ie ?
b. N a ra zie n ie w id z ia e m t e g o film u .
c. N ie c z y ta e m o s ta tn io a d n e j d o b r e j k s i k i.
d . N ig d y n ie b y e m w H o n o lu lu .
e. B ezro bocie w z r o s o w ty m r o k u .
f-
Liczba tu ry s t w w P o ls c e p o d w o ia si o d m a ja 2 0 0 7 ro k u .
9- M o je g o n a jle p s z e g o p r z y ja c ie la z n a m o d c z a s w s z k o y re d n ie j,
h
To p ie rw s z y ra z , g d y s p o tk a a m r o d z ic w m o je g o c h o p a k a .
'
N a u czye m si o s ta tn io w ie lu n o w y c h s w .
I-
M ia e m w ty m ty g o d n iu w ie le p r o b le m w ,
k- C zy k ie d y k o lw ie k s k a m a e m a m ie ?
!
N ig d y
n ie s p o tk a e m ta k n ie g rz e c z n e j o s o b y .
D o k o c z z d a n ia , o d n o s z c si d o w a s n y c h d o w ia d ,
Iczen:
a . I h a ve n e v e r ...................... ...........
c.'
Viiive
d . So fa r I h a ve . . ................................
,he......................................
b6Stbk' h0Veeverread
.............................................
I h a ve a lw a ys w a n te d .................................
......................................
czasie,
H a v e y o u h a d lu n c h ? - J a d a ju lunch?
P a s t S im p l e .
Jim b o o k e d a table at his favourite restaurant y e ste rd a y . - Jim zarezerw ow a wczoraj stolik
w s w o je j u lu b io n e j re s ta u ra c ji.
Zn Pe te r h a s h a d a c a r accident.
L J
w s z p ita lu )
p r a w d o p o d o b n e
I
......n n e n w a n V C h
Tom d o p ie ro c o w yszed.
b o u g h t a ll
your
C h ris tm a s
p re s e n ts
y e t?
Czy k u p ia
ju w szystkie
prezenty
witeczne?
t e le w iz y jn y c h
j n ie i b d z i e o p i s y w a n e
o ra z ra d io w y c h , w c e lu w p ro w a d z e n ia p e w n e g o te m a tu , w y d a rz e n ia , kt re
w
czasie P a s t S im p le . N a p rz y k a d :
- W here ha ve y o u b e e n ? - G d z ie bye?
- I've been to th e c in e m a . - Byem w kinie.
- W hat d id y o u see? - C o w id z ia e ?
- I saw the n e w J a m e s B o n d film . - W id z ia e m now y film o B ondzie.
a.
( w a s h ) .............................................................................................................
B o b 's c a r is c le a n no w .
b.
( l o s e ) ............................................................................................................................................................................... I
c.
( c u t ) .............................................................................................................M y
d.
( s t e a l ) .............................................................................................................I
e-
(b re a k d o w n )
I-
( w in )
( s t o p ) .............................................................................................................It's
fin g e r is b le e d in g .
d o n 't have a b ike a n y m o re .
^ .IK A
g r a m a t y k a jzyka
a n g ie ls k ie g o
c o p y
y o Ur M a th s
m sorry you
c.
B r ia n
is n
m is s e d
a n
e.
T o m (phone
f-
I d o n
fe e l
e x e r c is e s ?
B ill.
h o n e s t
H e
S o rry ,
( le a v e /
p e rs o n .
g o in g
o u t.
y e t ) .................................................
j u s t ) ......................................................
h o p e
j u s t ) ..............................................
lik e
I (n o t d o
he
W h a t? !
yo u
(n o t
s a id
he
B ut
in v e s t
w ill b e
I (b o o k
y e t)
la te
..............................................
fo r th e
a lr e a d y )
j n b is
b u s in e s s
m e e tin g .
................................................ u s a
ta b le a t
the
restaurant.
kno w
g .
h .
T h e
i.
I (hear
j.
I am
n o t g o in g
k.
(y o u
I.
th e
tra in
B o b ,
d e a d lin e
fro m
is t o d a y , b u t I ( n o t f i n i s h
L iv e r p o o l ( n o t a r r iv e
j u s t ) ............................................... t h e
te ll /
to
th e
y e t)
new s o n
w ith
yo u
y e t ) ............................................. t h e
.................................................
th e
b e ca u se
a l r e a d y ) ................................................t h e
it h a s a
r a d io . W h a t a
................................................. e v e r y o n e
a lr e a d y )
( w a lk /
c in e m a
d o g ?
(s e e /
W a n ie
b .
J u c z y ta e m
c.
N ie
w id z ia a m
d .
N ie
d o s ta a m
e .
Ju
r o z m a w ia a m
f.
Jeszcze
g .
W a n ie
z a d z w o n i T o m .
h.
W a n ie
p r z e s ta o
j.
Ju
b y a m
Ju
n a p is a a m
k .
Jeszcze
L e k c ja
m .
J u o d d a a m
n .
Ju
z ja d a m
n ie
n ie
o b ia d .
k s i k .
je s z c z e
je s z c z e
film u .
z a p r o s z e n ia
o d
Jane.
z s io s t r .
z r o b ia m
te g o
z a ku p w .
p a d a ,
P a ry u .
lis t d o
b a b c i.
s p r z e d a a m
w a n ie
s i
s ta re g o
s a m o c h o d u .
z a c z a .
c i p ie n i d z e .
r o z m a w ia a m
z Ja n e
w a k a c ja c h .
2 0 - m in u te
t e r r ib le
d e la y .
e a rth q u a k e !
a l r e a d y ) ...............................................t h i s f i l m .
a b o u t th e
N o , I (d o
s u r p r is e
/
it /
p r o j e c t ............................................
p a rty fo r J a n e ?
y e t ) ........................................ .
j Past Simple
S im p le
P a s t
Z
" Z
p r z e s z e , d o k o n a n e , k t r e
^ ''" 'z o d n e g o z w i z k u
n ^ e k s tu
w y ra a m y
ma w p y w u
Simple
na
n ie
z te r a n ie js z o c i ,
z d a n ia w y n ik a , e d a n a
c zyn n o
m o m e n t t e r a n ie js z y .
u yw a m y z a w s z e , m w i c
P a st
o k r e lo n e j
f j o i e d as a te a ch e r fo r 1 0 y e a rs .
Pracowaam jako nauczycielka przez 1 0 lat.
(janie procuj jako nauczycielka)
m o n e y a n d c re d it c a rd s .
- J a n e z g u b ia
p ie n i d z e
a d n y c h
p o r t f e l. S tr a c ia
i k a rty
k re d y to w e ,
p ie n i d z y
i je s t w
w s z y s tk ie
( n ie
m a
te ra z
t r u d n e j s y tu a c ji)
Napoleon B onaparte d ie d in 1 8 2 1 .
- N a p o le o n B o n a p a r t e
u m a r w
18 2 1
ro k u .
,d / W hen w a s (w e re ) ... ? lu b W h a t
,lr" e ...?
did the accident h a p p e n ?
_ * edy wydarzy si wypadek?
J18" d,d you meet B o b ?
J * dy Podae Boba?
6n were y ou in R om e?
H o w lo n g have yo u know n B o b ?
- Jak d u g o znasz Boba?
H o w lo n g have yo u lived in R om e ?
- Jak d u g o mieszkasz w Rzymie?
bye w Rzymie?
'O k u
the p a rty start?
^ [p o c z a si im preza?
" ^ o b c e .p l
d la p o c z tk u j c y c h
t za a w anso w anych
- ^ C iK |EGO
w ic z e n ia
.. .d o n '0
y < ;>
1
* Z Qn' i P P ra w r*e? Z n a jd i p o p r a w w nich b d y :
o- O h n o ! | b u m f d jn n e r agQ jn!
,0. . y M
C.
'
* " *
otld^re!urn
c-
500
n fo . T
#B^ rS/'be)
e-
f.
9'
h.
They{Bish> -
J * w w 1ir
T o m has g ra d u a te d in 2 0 0 2 .
< I (no*eatl
Joke (not bel
U z d a n ia z ro z s y p a n y c h w y r a z w , u y w a j c c z a s o w n ik w w o d p o w ie d n ie j formie
w c z a s ie Past Simple lu b Present Perfect:
a
m ove
to A u stra lia
Q Uzupenij
di<
Present Perfec
tw o years a g o Jason
\ - Tom and I
a nurse
w ork
since 2 0 0 1
as
-Where (th
-They (go)
C. recently
B ob
d. in Pons
m eet
a new c a r
buy
over 0 years ag o
- 1(never.
my grandparents
B
Bem-
last m onth
on
- H o w lo n <
- W e (k n o v
her lea
- W h e r e (y
this m onth
- W e m e e
and
C
..........
one
'U iu s t /
H id
H id *
Z a p y ta j o p o d k re lo n cz z d a n ia :
0
U H
" Oh no
c . w e m et in J 3 S Q a t a fo o tb a ll gam e.
d |n ? 0 0 3 . we went o n a ro und -the -w orld trip together.
[fol
'P.OOr P
(h
'So) .
.........
Perfect:
Present
T he
(y o u
g ! O h
n o !
S o m e b o d y
Sandra
d .
o n
th e
(re tu rn )
I (n e v e r /
f.
I c o m p le te ly
j.
B r ia n 's
o f th is
fro m
s h e
(fo rg e t)
w o rk ,
I (n o t e a t)
I.
Jake
(w o rk )
b e ) to
........................................ i n
.........................................a n y t h i n g
( n o t b e ) ........................................w e l l
U z u p e n ij
d ia lo g i
b ik e !
I ( l e a v e ) .........................................
(h a v e )
I 'm
........................................
n e w
th a t
n e w
b a n k
to d a y .
la t e ly
so
c o m in g
to
p o o l
sh e
tw o
it h e r e
fro m
th e
Tom
W h e re
They
I (n e v e r /
B. -
H o w
a n d
B e tty
( ju s t /
(th e y /
g o )
w a s
fu r io u s
w e e k s
W e
W h e re
W e
(y o u
k n o w )
y e a rs ,
b u t h e 's
r e tir in g
(y o u
(m e e t)
m e e t)
e a c h
f in a lly
fo r m q
(g o )
.......................................... t o
c z a s o w n ik w
th e
d o c to r
c z a s ie
I ( ju s t /
N o , I d o n 't lik e
P a u l (h a v e )
n o !
S c h o o l.
g o o d
b o o k s
r e a d in g
/
lik e )
t h a t k in d
r e c e n tly ?
(y o u
o f
w e
.............................................t o
la te s t n o v e l
b y
T e rry
P ra tc h e tt.
e v e r /
re a d )
a n y
o f h is
b o o k s ?
lite r a tu r e .
a c c id e n t!
............................................ ?
.......................................... d o w n
M a y b e
th e
it?
..............................................
W h a t (h a p p e n )
P o o r P aul _
I
a n y
fin is h )
Y e S / 1 d d ...............................................
O h
y e a rs .
yo u ?
......................................... ( y o u
1 0
.............................................. ?
......................................... ( y o u , r e a d )
N o , a n d
c o n c e rt.
o th e r fo r o v e r
........................................... a t H i g h
th e
s h o u ld
see
h im
s ta ir s
a n d
v is it h im
n e x t y e a r.
s ta r v in g .
............................................... S a r a h ?
( k n o w ) ...........................................
m e .
p o o l?
o f th e m .
w ith
fa r?
fo r o v e r 3 0
h e
E d ito r s
h e a r)
lo n g
th e
a g o !
a g o .
............................................ o u t .
( g o ) ........................................... t o
m in u te s
th a t.
.............................................. ?
g o )
1 0
a ttic .
resent Perfect:
,
y e s te rd a y .
s h o w e r a n d (lie ) ......................
c h a n g e
a n d
s w im m in g
P a r is
I 'm
so
b ir th d a y
s w im m in g
b e ) to
o d p o w ie d n iq
n o t p la n n in g
K e lly 's
te r r o r is t a tta c k
b e fo re ?
n o is e
a n d
t i m e s ........................................ ( y o u ,
d a d
k.
a lr e a d y
fo r th e
a u th o r
(h e a r)
........................................ b u i l d i n g t h e
m a n y
m y
.......................................... a b o u t
r e s p o n s ib le
S w e d is h
.......................................
( s te a l)
s u d d e n ly
h ............................................ ( y o u
H o w
h e a r)
p e o p le
b e ) ......................................... m a r r i e d
( f in is h )
i.
e v e r /
.......................................
s o fa . T h e n
g. They
in
y e s te rd a y .
(b re a k )
h o s p ita l?
h is
le g .
P ast
y e s te rd a y .
S im p le
lu b
JZYKA A N G IE L S K IE G O
P r e s e n t P e r fe c t C o n t in u o u s ,
5^
ja k
ka d y
czas
C o n t in u o u s ,
s k a d a
s i
d fb c c
o d p o w i e d n i e j fo rm y
been
:eG
lub h a s been
(die trzeciej os. I. p o j.) oraz czasow nika z ko cw k - i n g . Przy tw orzeniu im iesow u obow izuj te same
re g u y c o w pozostaych czasach C o n t in u o u s (patrz Rozdzia 1 0 .2 .).
I h a v e b e e n re a d in g a b o o k . - C zytaam ksik.
'
i0i
^
j. My
arnie
P rz e c z e n ia i p y ta n ia
Przeczenia tw orzym y, d o d a j c d o h a v e / h a s sw ko przeczce n o t. Popularne s form y skrcone:
h a s n ' t o ra z h a v e n 't .
T o m h a s n 't b e e n fe e lin g w e ll a ll e v e n in g . - Tom nie czu si dobrze cay wieczr.
It h a s n 't b e e n r a in in g m u c h la te ly . - Nie p a d a o o sta tn io zbyt duo.
T h e y h a v e n 't b e e n s tu d y in g a t a ll f o r th e e x a m , - O n i w cale nie uczyli si przed egzaminem.
a.
Kn
b Wc
c. Dc
d. Be
e. Th
g.w
Pyrania zam knite (tak / nie) tworzym y przez inwersj, staw ia j c na pocztku h a v e / h a s , nastpnie
p o d m io t, p o te m b e e n oraz czasow nik z kocw k - i n g , o na kocu d o p e n ie n ia .
H a v e y o u b e e n ru n n in g ? - Biegae?
Q Ut;
Y e s , I h a v e , lu b N o , I h a v e n 't.
0. y
i.
W h a t ha s h e b e e n d o in g a ll d a y ? - C o on ro b i cay dzie?
Uzupenij z d a n ia o d p o w ie d n iq fo rm q p o d a n y c h c z a s o w n ik w :
0
it (ra in )......................
fo r
b. John (work)
h o u rs .
a ll n ig h t.
g.
. Kate ( c o o k )
j
........................................ a ll
a fte rn o o n .
a ll w e e k e n d - w e 're h a v in g guests to n ig h t.
Zamie z d a n ia n a p rz e c z e n ia :
a. It has been sn o w in g a ll n ig h t.
....................................................
....................................................
....................................................
...................................................
...................................................
f.
....................................................
...................................................
a. you / w a it / why / so lo n g
....................................................................................
b. you / Spanish / le a rn / lo n g
....................................................................................
....................................................................................
d. M ary an d Paul / a ll n ig h t / d a n c e
....................................................................................
....................................................................................
f- it / get / lately / w a rm e r
....................................................................................
....................................................................................
w ielk a
j z y k a
gram atyka
a n g ie l s k ie g o
oc
Ynn
^ niC1
i f? eI!oc''
10.6.2. Zastosowa le
s e n t P e r fe c t C o n t in u o u s
u y w a s i w
n a s t p u j c y c h
o n a
tr w a j
lu b
za ko czon a
w id o c z n e w
d o p ie r o c o
s i z a k o c z y y . W a n a
c z y n ie . D u g o t r w a e
c z y n n o , j e j t r w a n i e , a n i e t o , c z y jest
je s t s a m a
* 9
9 ''
" >
w y k o n y w a n i e d a n e j c z y n n o c i p r z y n o s i c z s t o r e z u l t a t y , k t r e so
te r a n ie js z o c i.
te ra z w y k o c z o n a ,
. ' 'O
k o n te k s ta c h :
o o p i s a n i a c z y n n o c i l u b s t a n w , k t r e t r w a y p r z e z j a k i p r z e d z i a c z a s u , k t r e z a c z y s i w p r z e s z o c i
' na
U1
s k o c z y a m
B ie g a a m
b ie g a , w i c t e r a z je s te m
J im
c z y ta
ju
od
p r z e z d w i e g o d z i n y , je s te m
'0.6-3
i Prt
w ykoczona)
p i c iu
g o d z in ,
(c z y n n o
n ie je s t
zakoczona)
K to u y w a m o je g o t e le f o n u ?
( k t o u y w a t e g o t e le f o n u i s q te g o
OnsPresen
P e rfe c
o z n a k i)
M a s z c z e rw o n e o czy?
> 4
P a k a a ?
ktra pa'
nijjjiniejsoci - waz
d la
p o d k r e le n ia , e
te g o
d a n a
s q p e w n e w y r a e n ia
czynno
b y a
w ykonyw ana
p rz e z
p e w ie n
p r z e d z ia c z a s u .
S to s o w a n e d o
s skoczona:
uqq has r e p a ir e d
i p r z y im k i:
-Tcmnaprawi sarrtc
since / for
( o d , p rz e z ) -
a n a lo g ic z n ie
d o czasu
Present Perfect:
.35 P re s e n t P e r e
n o fe k t re j r e z u l t
Tom
ju o d t r z e c h g o d z i n k o s i tr a w n ik !
dr a na te r a n ie js z
a ll + d ay
night / m orning
r o k it d .
Tuesday / w eek
year
torn has b a k e d a
it d . -
( c a t y d z ie / n o c / p o r a n e k / w to re k
u p ie k a c i o ;
t y d z ie /
r w n ie
n ie k t r e
a a s o w n ik i
w s k a z u j
na
wsio)
-
C a y r a n e k s p r z ta a m
J e s s ic a u c z y a
-
M y la a m
c z y n n o c i,
dom .
tobes painted tf
s i c o y w e e k e n d .
t o b ie c a
noc.
holowane mie
k t re
z a z w y c z a j tr w a j
p rz e z
d u s z y
czas
i sq
c z s to
s i ,
s to s o w a n e w
hope
ro z w a a ),
( m ie n a d z ie j ) .
I'v e been thinking a b o u t y o u r idea, and I'm not convinced it's a go od one. s i
nad
tw o im
p o m y s e m , a le
s p e c y fic z n y m
z n a c z e n iu
n ie je s t e m
w y s t p u je
Z a s ta n a w ia e m
film!
Ikujqcych i loowansowonych
|olku|.K
tio
i * * - . *
" U lh
p rz e k o n a n y , e to d o b ry w y b r.
c z a s o w n ik
want
enij
( c h c ie ) .
S u y o n d l a p o d k r e l e n i a , j o k b a r d z o c h c i e l i m y c o z r o b i :
|
* e Se r
Ju o d
k ilk u t y g o d n i c h c ia a m
z o b a c z y en
10. C Z A S Y
0nia a y n n o c i, kt re b yy lu b n a d a l sq z w y c z a je m lu b n a w y k ie m i w ie lo k r o tn ie p o w ta rz a y
do oP1
szoci:
* w p ta s z .:
be
I h0Ye b e e n s ta y in g u p la t e f o r t h e p a s t w e e k - r
p a r in g
e v e r y n ig h ,
codziennie wieczorem.
sss -
e m <>nth. - p rze z c
D,_
* * p * no
SPQ-
C zas P r e s e n t P e r f e c t C o n t i n u o u s
przesz, z a k o c z o n (w b a rd z o b lis k ie j
w teraniejszoci - w a n y jest fa k t, e c z y n n o
nie :
jest zakoczona:
D a d h a s b e e n re p a ir in g the c a r all
Dad Has r e p a ir e d th e c a r .
a fte rn o o n .
-Toto na pra w i s a m o c h d .
- T a t a n a p ra w ia s a m o c h d c a e p o p o u d n ie .
Czas P r e s e n t P e r f e c t o p is u je z a k o c z o n
P r e s e n t P e r f e c t C o n t i n u o u s r w n ie
w s k a z u je na re z u lta t c z y n n o c i, a le w y n ik a o n
wpywa na teraniejszo:
z d u g o c i jej trw a n ia .
Mum has b a k e d a c a k e .
M u m is tired b e c a u s e sh e h a s b e e n b a k in g
- M am a u p ie k a c ia s to , (e fe k te m jest g o to w e
a cake .
ciasto)
Tom has p a in te d th e fla t.
-T o m p o m a lo w a m ie s z k a n ie , (e fe k te m jest
p o m a lo w a n e m ieszka nie)
- M a m a jest z m c z o n a , p o n ie w a p ie k a
c ia s to , (ale n ie w ie m y , czy s k o c z y a )
T om is dirty b e c a u se h a s b e e n p a in t in g the
flat.
- T o m jest b ru d n y , p o n ie w a m a lo w a
m ie s z k a n ie , (ale nie w ie m y , czy skoczy)
Za p o m o c P r e s e n t P e r f e c t o p is z e m y ,
ile
Za p o m o c P r e s e n t P e r f e c t C o n t in u o u s
p o d k re lim y , ja k d u g o trw a a d a n a czy n n o :
I h a v e visited A th e n s 3 times.
I h a v e b e e n livin g in A t h e n s fo r o v e r 2
m onths.
- Byem w A te n a c h 3 razy.
- M ie s z k a a m w A te n a c h p o n a d 2 m ie s i c e .
T om h a s b e e n p la y in g te n n is all a fte rn o o n .
czynno:
T o m g ra w te n isa d w a ra zy w tym ro k u .
- T o m g ra l ten isa c a e p o p o u d n ie .
m im B I E L S K I
EGO
W IC ZEN IA
U z u p e n ij zd an ia odp o w ie d niq formq czasownikw w czasie Present Perfect!ub Pres
Perfect Continuous:
a
1 (r e a d ) .................................... fo r ^
h o u rs a n d I ( r e a d )
....................... tw o chapters.
.'
| (lo s e )
j.
It ( s n o w ) ...................
k.
H o w lo n g (y o u , l e a r n ) ....................................E nglish?
I 'm a ll s w e a ty b e c a u s e I h a v e b e e n jo g g in g .
c.
M y m u m h a s r e a d a b o o k f o r o v e r tw o h o u rs .
W e have b e e n k
-
T a ke o b re a k - yo u
ve
10. CZASY
I
I l f Uzupenij teksty podanym i czasow nikam i w o d p o w ie d n ie j form ie Present Perfect , Present
Perfect Continuous lu b
Past Simple:
A.
Bob ( p lo y ) ....................................te n n is s in c e h e w a s 5 y e a rs o ld . R e c e n tly h e ( w i n ) .......................................tw o
im portant to u rn a m e n ts . H e (a lw a y s / w a n t ) ....................................to b e a te n n is p la y e r a n d h e (p r a c tis e )
.................... e v e ry d a y . H e ( n e v e r / m is s )
/ return) .................................. fr o m
t r a in in g s e s s io n . L o o k ! H e (
h is tr a in in g . H e 's e x h a u s te d b e c a u s e h e (p la y ) .....................................
with his c o a c h fo r th re e h o u rs .
B.
A m a n d a is m y m u m 's b e s t fr ie n d . S h e ..................................... (w o r k ) a s a m o d e l f o r a lm o s t 1 0 y e a rs . N o w
in N e w Y o r k
W IU K A
' iM A T i
'w
a n g ie l s k ie g o
Q S ^ ^ e r ^ e c * s W a d a s i z c z a s o w n ik a
c w
F o rm a
ed
d la
c z a s o w n ik o
c z a s o w n ik w
p o s ik o w e g o
r e g u la r n y c h
je s t t a k a
had
p o s ik o w e g o
s a m a
o ra z
d la
tz w .
o r a z im ie s o w u
tr z e c ie j f o r m y
w s z y s tk ic h
W e h a d m o v e d to L o n d o n b e fo r e Jim s ta rte d s c h o o l.
Jim z a c z szko.
T h e c o n c e r t h a d b e g u n b e fo r e w e a r r iv e d .
I h a d m e t J im b e fo r e h e jo in e d o u r te a m .
Przeczenia tw orzym y,
d o d a j c
h a d n ' t . Pytania
z a m k n i te
p o d m io t, p o te m
im ie s w , a
p rzys w ek: w h a t
(c o ),
d o
(ta k /
n o
w h e re
c z a s o w n ik a
had
w y b u c h e m
c z a s o w n ik w
P r z e p r o w a d z ili m y s i
K o n c e r t z a c z s i , z a n im
P o z n a e m
s w k o
J im a , z a n im
not,
p rz e c z c e
d o p e n ie n ia . W
( g d z ie ) ,
w hy
p y ta n ia c h
( d la c z e g o ) ,
who
(k to ),
d o c z y d o
p o w s z e c h n ie
n a s z e j d ru y n y .
s to s o w a n a
je s t f o r m o
had,
n a s t p n ie
how m any
-
N ie
m uch
z a u w a y a m
( ile ) it d .
n ic
p o d e jr z a n e g o
p o a ru .
S t e v e 'o
p rz e d
z e s z to ty g o d n io w y m
C z y J im
p r a c o w a ja k o
m a ry n a rz ,
C z y t w o i r o d z ic e p o z n a ,
p r z y j c ie m ?
W h e r e h a d J im w o r k e d b e fo r e he jo in e d o u r c o m p a n y ?
G d z ie
H o iT lo n g h o d y o u k n o w n B o b b e fo r e he p r o p o s e d to y o u ?
si o w ia d czy?
L o n d y n u , z a n im
p r z y je c h a li m y .
z a n im d o c z y d o naszej firm y?
H a d y o u r p a re n ts m e t y o u r b o y fr ie n d S te ve b e fo r e la s t w e e k 's p a rty ? c h o p a k a
d o
o t w a r t y c h , d o d a j e m y o d p o w i e d n i z a i m e k lu b
H a d J im w o r k e d a s a s a ilo r b e fo r e h e jo in e d o u r c o m p a n y ?
tw o je g o
n ie r e g u la r n y c h
n ie ) t w o r z y m y p r z e z in w e r s j , s t a w ia j c n a p o c z t k u c z a s o w n ik
k o c u
c z y li fo r m y
o s b .
d la
p a s t p a rtic ip le ,
Jo k
p r a c o w a J im , z a n im
d u g o
z n a o
d o c z y
B o b o , z o n im
ci
,0 7 2. Zastosowanie
Past P e rfe c t, tzw . c z a s z a p rz e s z y , o p is u je c z y n n o p r z e s z , k t r a m i a a m ie js c e p r z e d i n n
-T n o c i przesz. C z y n n o p n ie js z o p is u je m y z a z w y c z a j z a p o m o c c z a s u P a s t S i m p l e .
When Bob a r r iv e d h o m e ,
Judy
had
already gone.
K ie d y J im
p r z y je c h a d o
d o m u , J u d y ju z
( w c z e n ie j) w y s z a .
W powyszym z d a n iu c z a s o w n ik w c z o s ie P a s t P e r f e c t o p is u je c z y n n o , k t r a w y d a r z y a s i w p r z e s z o c i
wczeniej, a P a s t S i m p l e
p n ie j, w m o m e n c ie w y j c io w y m d la o p is u s y t u a c ji: n a j p i e r w J u d y w y s z a ,
a potem Bob p rz y je c h a d o d o m u .
W hen w e
K ie d y p r z y je c h a li m y
na koncert, kto ju (w c z e n ie j) z a j n a s z e m ie js c a .
I
B y a m
s m u t n a , p o n ie w a J im
n ie
zadzwoni do m n ie t a m t e g o d n ia .
B e fo re
Z a n im
z a c z li je , o j c i e c o d m w i
m odlitw .
w Past P e r f e c t u y w a n e s s p jn ik i b e f o r e ( z a n im ) , w h e n ( k ie d y , g d y ) o r a z a f t e r ( p o ty m ja k ) :
Before
Z a n im
J im
p o z n a S uzy,
n ig d y
n ie
by
zako ch a n y.
W hen
we entered the house, we noticed that someone had stolen our va lu a b le paintings.
Jim had done his homework, he went out with his friends.
d o m o w , w y s z e d z k o le g a m i.
P o t y m j a k J im o d r o b i p r a c e
*
P a s t P e r fe c t
w y s t p u j c e
m ia a
je d n a
p o
d r u g ie j lu b
m i e j s c e w c z e n ie j n i i n n a c z y n n o p r z e s z a
B e fo re I w e n t to w o r k , I h a d w a lk e d the
r w n o c z e n ie :
I g o t u p a t se ve n , w a lk e d th e d o g a n d
dog.
w e n t to w o rk .
W s ta e m
7 , w y p r o w a d z ie m
i p o s z e d e m
d o
psa
n a
Z a n im
psa
s p a c e r
h e r.
b y a
d o m u ,
n a
p o s z e d e m
d o
p r a c y , w y p r o w a d z ie m
s p a c e r.
J a n e h a d g o n e to th e s h o p w h e n I p h o n e d
p ra c y .
J a n e w a s h o m e w h e n I p h o n e d h e r.
Ja n e
o p is u je c z y n n o p r z e s z , k t r a
k ie d y
d o
n ie j
J a n e
w y s z a
d o
s k le p u ,
k ie d y
d o
n ie j
z a d z w o n ie m .
z a d z w o n ie m .
P a s t S im p le
th e n
now
Past Perfect
P r e s e n t P e rfe ct
z a c z a
s i w
z a k o c z y a
i w id o c z n e
c z y n n o , k t ra
p r z e s z o c i i n a d a l t r w a
s i , a le
w
o p is u je
je j e f e k t y
lu b
s o d c z u w a ln e
t e r a n ie js z o c i:
fo r o u r trip .
T a ta
n a p r a w i s a m o c h d , w i c
g o to w i n a
je s te m y
w y c ie c z k .
o d
1 0
la t in te r e s u je
n ic w s p ln e g o
z te r a n ie js z o c i
p rz e d
s i
b io lo g i .
in n
p r z e s z
i*
c z y n n o c i
k t ra
n ie
m a
i w y d a r z y a
lu b
s i
m o m e n te m
D a d h a d r e p a ir e d th e c a r b e fo re w e set
o u t o n o u r trip .
-
T a ta
n a p r a w i s a m o c h d , z a n im
w y r u s z y li m y
w y c ie c z k .
u c z y c h e m ii, z a n im
s z k o y u c z y
P re s e n t P e rfe c t
czyn n o ,
p r z e s z o c i.
na
Tom has b e e n in te re s te d in B io lo g y fo r 10
y e a rs n o w .
T o m
o p is u je
P a s t P e rfe ct
b io lo g ii.
p rz y s z e d d o
naszej
10. C Z A S Y
th e g u e s ts
a r r iv e d ,
w e
(p re p a re )
...........................d in n e r a n d snacks.
J im
I w a s v e ry e x c it e d
Tom
A fte r J o h n 's
w a s v e ry
o u t w ith
to
m y
p a rty ,
b e c a u s e
n e rv o u s
I ( c a ll)
h im
(b e
b e c a u s e
h e
(n o t b e ) .............................to a jo b in te rv ie w b e fo re .
h is f r i e n d s .
I d id n 't g o
W hen
to
th e
c in e m a
I re tu rn e d
fro m
w ith
y o u
h o lid a y s ,
because
(s e e ) ...........................the film
b e fo re .
in m y g a r d e n .
k.
I c o u ld n 't u s e
I.
I c o u ld n 't h e lp
the
p r in te r b e c a u s e
yo u
b e cause
Na p o d sta w ie p o d a n y c h
it
podanych w n a w ia s a c h :
a We arrived at the c in e m a . The film a lre a d y b e g u n , (w hen)
b.
Tom
re tu rn e d
W e se n t o u t th e
I to o k
w e d d in g in v ita tio n s . W e m a d e
w e n t to the d o c to r, (b efore)
W K A a n o .i I S K I I G O
i i i ,
" o l r i p , o A s l '>
B e fo re w e d e c id e d to buy a house.
I ha d oaten a la rg o breakfast
P ost
Poifect, Present
P e rfe c t
lub Past
S im p le :
a
Last s u m m e r, w e (go)
th e w h o le tim e s u n b a th in g
lo r n (n o t a rrive )
(h a ve )
c.
jane? (g o )
If (n o t ra in )
e.
W h e n I ( n o t ic e )
I (a lre a d y / see)
I (MO| g G)
lo s t n ig h t. I (see)
.....
T o m (try)
B efore I (buy)
(do)
the police
.. .. her
he r eve ryth in g .
M v p a re n ts (a lre a d y / d e c id e )
Betty ( c le a n )
im m e d ia te ly a n d ( t o l l )
'
'h o h o u se , ( c o o k )
a ll th o t, she (invite)
........
d in n e r a n d ( d o )
h e r n e ig h b o u rs for o c u p o f too
P o s t P e r f e c t C o n t i n u o u s , jo k w szystkie cza sy
jay}* kc -b//" o ra z
jte
rn r;-^ o //u
/ kocw k
-ing,
Continuous,
s k a d a si
o d p o w ie d n ie j fo rm y
czyli o d p o w ie d n io fo rm y h a d
been
-ing
at the office,
10.2).
(p a trz R o z d z ia
P '/<ie tho;err:
b u ra , z a u w a z /e m , / e kto k o r //s to / m o je g o k o m p u te ra
Tom h o d b e e n
waiting for two hours in the rain before the bus finally arrived.
K iedy
Torn czeka
studying oil night, and that's why she overslept that day.Jane
uczya si c a
noc, d la te g o z a s p a o ta m te g o d n ia
f W . z * /; twrzyrny, d o d a j c d o h a d s w k o przeczce n o t
h a d n 't
dlatego
g o nie
zdaa.
I h a d n 't b e e n s le e p in g w h e n w e h e a r d th a t te r r ib le s c re a m .
N ie s p a a m , g d y usyszelim y ten
P/t/jr.uj zam knite tak / rue tw o r/y m y przez inw ersj, ito w io jq c : n o p o cztku c za so w n ik h a d , na st p n ie
* cza so w n ik / k o c w k - I n g , a n a ko cu d o p e n ie n ia
w h a t (co), w h e r e
W p y ta n ia c h o tw a rtych,
h o w lo n g (jak d u g o ) itd .
yo u r
p are n ts
been
re d e coratin g
the
h o u se
before
g r a n d m a 's
visit
last
ye a r?
lak d u g o
b ie g a e , ze n a st p n e g o d n ia nie m o g e si rus/y?
10 .8 .2 . Zastosowanie
ast Perfect Continuous
Continuous
W h e n w e a r r iv e d h o m e , w e n o tic e d th a t s o m e o n e h a d b e e n ru m m a g in g th r o u g h o u r d ra w e rs
K ie d y w r c ili m y d o d o m u , zauw aylim y, ze kto szp e ra w naszy h szufladach.
c z a s o w n ik i w s k a z u j c e
d u g o , czyli m in.
o deszczu), s n o w (pada
le a r n (uczy si),
c/a s ie P re se n t Perfect
C o n t in u o u s p o ja w ia j si tez czsto takie czasow niki jak t h in k (m yle, zastanaw ia si), wonder
(z a s ta n a w ia si, ro zw a a ), h o p e (m ie nadziej).
W h e n w e g o t u p th a t m o r n in g , w e n o tic e d it h a d b e e n s n o w in g a ll n ig h t.
Kiedy wstalimy
c h r o n o lo g i
darze-i o b y zozna< y, e je d n o < /yn n o m ia a m iejsce w czeniej ni inn o. G d y kolejno zdarze jes
icr;;;r 5'
Czos P r e s e n t
P erfect C o n tin o u s
o p is u je
C zas
te o p is u je
aynno, ktra za cz a si w p rz e s z o c i, tr w a a
w p rz e s z o c i, z a n im w y d a rz y o si c o in n e g o .
efekty s w id o czn e w te ra n ie js z o c i:
Jej e fe k ty b yy w id o c z n e w p e w n y m m o m e n c ie
jogging.
- Tom jest (teraz) z m c z o n y , p o n ie w a b ie g a .
- Z a n im w e s z li m y d o p o k o ju , T o m r o b i
- Gdzie bye? C z e k a m o d p o n a d g o d z in y !
w ic z e n ia .
- C z e k a a m p o n a d g o d z in , z a n im p r z y je c h a
a u to b u s .
Past Perfect
o p is u je c z y n n o c i je d n o r a z o w e ,
krtkie":
o p is u je c z y n n o c i,
k t r e trw a y p rzez ja k i p r z e d z ia c z a s u .
- Po tym jak z ro b ia m z a k u p y , p o s p rz ta a m
p o r a n e k r o b ia m z a k u p y , d la t e g o b y a m
kuchni i u p ie k a m c ia s to .
z m c z o n a ta m te g o d n ia .
w ic z e n ia
Z rozsypanych sw u zdania (tw ierdzenia, przeczenia lub pytania), uyj czasow nikw
w odpowiedniej formie (Past Perfect lub Past Perfect Continuous):
- Bill / lo r 3 0 m in u te s / w a it / b e fo re / a rriv e / w e
..........................................................
..........................................................
o. Tom / th a t m o rn in g / n o t ru n
..........................................................
^ sleep / s o m e b o d y / in m y b e d
I
I
...........................................................
..........................................................
..........................................................
..........................................................
.........................................................
W IELKA G RA M A TYKA J Z Y K m
M y
d a d
q u it s m o k in g
W e
c .
S a lly 's e y e s w e r e
d .
Ih e
e.
T o m
f.
I passed
m y e x a m s w it h o u t a n y
g .
T he
fo rk
w a s
1 he
ro o m
i.
M y
j.
T he
w e re
su p p o se d
g ro u n d
h a d
la s t y e a r ,
to
m e e t a t f iv e . T o m
re d .
d ir ty ,
e n v e lo p e
( fig h t /
w ith
th e
(s o m e o n e
w as
a r r iv e d
( r a in
h is f a c e ,
w a s a n
y e a rs )
m u d d y,
a t s ix .
( w a it /
o n e
h o u r)
i K
a ll n ig h t)
o th e r b o y s )
(s tu d y /
f o r m o n th s )
10.9 . 1 - 1
use)
(s o m e b o d y /
e n g in e e r ,
o p e n ,
p r o b le m s ,
s tu n k o f c ig a r e tte s ,
g ra n d a d
2 0
(c ry )
w a s a ll w e t a n d
b r u is e s o n
(s m o k e /
(w o rk /
(s o m e b o d y /
sm oke)
fa c to ry /
3 0
re a d
le tte r )
th e
KTt ao5U p r
y e a rs )
S>oinfini
Iwill 9 ,0 *
y0uwill go
lu b Past Simple:
Theywill 9C
Shewill go
a .
Y o u
in
(b e )
th e
b.
T o m
c.
T he
....................................
a ll
d ir ty
w h e n
(s e e )
.........
g a rd e n ?
(b e )
iSczasieFutur*
...................................
la te
be ca use
he
(s tu d y )
year w nasfr
ip&iiej), in a r
B ro w n s
to th e
d .
T he
e.
W h e n
( liv e )
......................................
c o u n tr y s id e
p h o n e
in
( r in g )
in L o n d o n
fo r
o v e r
3 0
y e a rs
b e fo re
th e y
(m o v e )
...............................
19 8 9 .
Mumwill t
Don't wor
......................................
f o r a lm o s t
fiv e
m in u te s
b e fo re
th e
s e c re ta ry
fin a lly
( p ic k
it u p )
procy domt
lorn will p
in
th e
(s e e )
p a rk
f.
W h e n
g .
I (c a n n o t)
w a s
h.
....................................
T ed,
h is
fa c e
(b e )
....................................
a ll
re d
he
(ru n )
...............................
I ( b e ) ...................................... a
.....................................
c h ild
I ( c l i m b ) ........................................ t r e e s .
le a v e th e
g a ra g e
because
it ( s n o w )
beczenia i
...................................... a l l n i g h t a n d
th e d o o r
b lo c k e d .
W h e n
w th c o l o u r e d
p e n c ils
z d a n ia
o n
o u r new
w h ite
c z a s o w n ik a m i
W h e n
I t 's c o l d
c.
T he
d.
A fte r I ( s p e a k )
Jane
( a r r iv e )
a n d
B ro w n s a re
a n d
o u r
to
w e
b ir th d a y
| ( t h i n k ) ......................................a b o u t y o u r o f f e r , b u t t o
I ( le a r n )
h.
I ( a lw a y s /
A lte r Ih e
|.
Jo h n l W h a t
w a n t)
p e rfo rm a n c e
to
p ia n o
liv e
in
p a rty
la s t
( b e g in /
I h a te
w eek,
u s fo r
h o lid a y to
she
JQnecan
T,2mo
li
will not
a u tu m n .
b e
h o n e s t it 's n o t a
fo r o v e r fiv e y e a r s b e f o r e
( in v it e )
over
2 0 y e a rs .
T u n is ia .
....................................
g o o d
ss
a *m o S
V h,
id e a .
I ( d e c i d e ) ............................. o 9 u , t
N v
S c o tla n d .
........................................ a l l t h e s e
............................................... y o u .
Perfect,
a l r e a d y ) ......................................
k i d s ( d o ) ....................................... t h e i r h o m e w o r k , I ( l e t ) ......................................... t h e m
(y o u , d o )
Past
g r e a t tim e .
th e
c z a s a c h
Past Simple:
I ( b o o k ) ..................................... a
( h a v e ) ....................................... a
p la y
lu b
( l i v e ) ........................................ n e x t d o o r t o
m y boss
a
......................... t o
fo r m ie
a ll n ig h t -
n e ig h b o u r s . T h e y
( o r g a n is e )
e v e ry b o d y a n d
th e
it ( r a i n )
Rwnik g!<
'* o n H
o d p o w ie d n ie j
. . . . ............................... a t t h e o p e r a
w in d y
t h e k i d s ( p l a y ) .................................
s o fa .
Uczenia twc
ofermo sfc,
I ( e n t e r ) ......................................t h e f l a t I i m m e d i a t e l y ( n o t i c e )
U z u p e n ij
Ihope we
e a r lie r .
y e a rs ? l
It ( b e )
g o
to
................................... 9 e s
th e p a
s ,n c e
ifc
f ia s
j a i
j
Cios
C; I
o m o r .
0 10
1| q
9 1 . Forma twierdzca, przeczenia i pytania
\y . f
Foitry aasu przyszego prosogo,
tworzymy zo
p o m o cq
w ill
b e z o k o lic z n ik
bez
sw ka
to
Pjd d o kina.
Wczasie Future Sim ple uywane; s takie okrolniki czasu jcik: to m o rro w (jutro), n ext w e e k / m o n th
/ year (w nastpnym tygodniu / m iesicu / roku), so o n (n ie d u g o ), to n ig h t (dzi w ieczorem ), la t e r
(pniei), in a n h o u r (za godzin), itp. oraz przyswki p ro b a b ly i p e r h a p s (p ra w d o p o d o b n ie ):
Mum will take us s h o p p in g to m o rr o w .
pracy domowe).
Tom will p ro b a b ly re tu rn o n F rid a y .
I hope w e'll go to S pain n e x t y e a r.
Przeczenia i pytania
Fneaenio tworzymy dodaj do w ill sw ko przeczce not W jzyku codziennym najczciej stosow ana
t,- l lorma skrcona won't
m a m a 1! n i e p o z w o l i .
I' '
n e x t e p iso d e ?
Jnk
Wh
ill the p arty ta ko p la ce ?
223
W IELKA G RA M A TY K A J Z Y K A A N G IE L SK IE G O
WICZENIA
Z r o z s y p a n y c h w y r a z w u tw r z z d a n ia w c z a s ie Future Simple:
o .
J im
h e lp
d a d
c le a n
u p
th e
g a ra g e
......................................................................................
I /
g o
d .
T o m
e .
M y
c o u s in
f.
M y
p a re n ts
g .
I /
le n d
h .
I /
n e v e r /
T h e
S te re o ty p e s
to
th e
c o m e
c in e m a
/
to
m y
s ta y /
/
th e
yo u
......................................................................................
p a rty
a t o u r p la c e
le t m e
m o n e y
te ll y o u
w e a th e r /
w ith
b ir th d a y
n e v e r /
yo u
.....................................................
p r o b a b ly
n e ve r /
fo r a
b u y
if y o u
J u lie 's
......................................................................................
su ch
n e e d
w e e k
a n
.................................................................... .................
e x p e n s iv e
it
.....................................................................................
......................................................................................
s e c re t
/
w a tc h
......................................................................................
c h a n g e
n e x t m o n th
d ie
.....................................................................................
......................................................................................
Z a m ie z d a n ia n a p r z e c z e n ia i p y ta n ia z a m k n i te (w y m a g a j c e o d p o w ie d z i tak / nie):
a .
It w ill s n o w
th is
w e e k . .............................................................................................................................................................................................................
b .
T h e se
c.
Y o u
w ill h e lp
d .
T im
w ill
e .
S u z y w ill s ta rt h e r
f.
W e
s tu d e n ts
w ill ta k e
a n
g ra n d m a
b r in g
u s th e
w ill h a v e
th e
m o n e y
new
b ig
in
e xa m
jo b
p a rty
t o m o r r o w . ................................................... .....................................................................................
t o m o r r o w . ................................................................... .....................................................................................
o n
M o n d a y . ........................................................................................................................................................
f o r d a d 's
b i r t h d a y . .................................................... .....................................................................................
Z a p y ta j o p o d k re lo n cz z d a n ia :
a .
T he
c o n c e r t w ill p r o b a b ly
b .
T he
film
c.
M y
d .
I w ill b u y
M a ry
e.
I w ill le n d
B o b
f.
I w ill g o
g.
The
B ro w n s
h.
Y ou
w ill g o
Jo o n
j.
W e
w ill s ta rt a t
c o lle a g u e
to
fro m
w o rk
n e c k la c e
J u ly .
w ill h e lp
w ill h a v e
h o lid a y
m e
w ill c o m e
........................................................... ........................
to
m y
fo r h e r b ir th d a y .
b ir th d a y
p a r t y .................................................................................................
....................................................................................
................................................ ...................................
s e l l t h e i r h o .U S fi s o o n . .............................................................................................................................
p re p a re
o . p ii^ . a
g L t h e J o w n J io J J . ...................... .....................................................................................
..................................................................................
w ill p r o b a b ly
o n
p la c e
o ' c lo c k -
S f lf lL f iU L Q S .
I t a ly in
ta k e
d i n n e r . .....................................................................................................................................................................
f o r l u n c h . ......................................................................................... ..........................................................................
m
iu.#2. Zastosowanie
Bo s u Future S im p le
p
d o
w y r a e n ia
i w y r a e n ia m i
im a g in e
uyw am y:
p rz y p u s z c z e
ja k :
hope
( m ie
( w y o b r a a s o b ie ) ,
I a m a f r a id
( o b a w ia m
z a p la n o w a n e , le c z
( n ie
p la n w ! )
n a d z ie j ) ,
know
n a
te m a t
th in k
( w ie d z ie ) ,
s i ) . C z y n n o c i, o
p r z y s z o c i
( m y le ) ,
suppose
b e lie v e
ta k im i
I a m s u re
czsto z b ie g u
w y n ik a j
c z a s o w n ik a m i
expect
( w ie r z y ) ,
(p rz y p u s z c z a ),
m owo,
k t ry c h
c z s to
( o c z e k iw a ) ,
( je s te m
p e w ie n ) ,
w y d a rz e ,
n ie
p r z e w id z ia n e :
I a m s u re y o u w ill s o lv e y o u r p ro b le m s s o o n .
J e s te m
p e w n a ,
n ie d u g o
r o z w i e s z
s w o je
p r o b le m y .
I h o p e T o m w ill c o m e s o o n .
M a m
O h n o ! I l l miss th e bus a g a in !
n a d z ie j , e T o m
n ie !
Z n o w u
d o
w y r a e n ia
o b ie tn ic
n ie d u g o
u c ie k n ie
S a lly
b d z ie
p r z y jd z ie .
m i a u to b u s !
p u n k tu a ln a ,
ja k
zaw sze.
i g r b :
D o s ta n ie s z
p o d
c h o in k
e le k tr y c z n
k o le jk , o b ie c u j .
B eha ve y o u rs e lf o r I 'l l c a ll y o u r p a re n ts .
do
w y r a e n ia
d e c y z ji d o t y c z c y c h
Z a c h o w u j s i , a l b o
p rz y s z o c i, k t r e
oferujc p o m o c :
D o n 't lift this b a g o n y o u r o w n . I 'l l h e lp y o u .
I have a n id e a : w e 'll o r d e r p iz z a fo r lu n c h !
w g rz e c z n y c h
p o d e jm u je m y w
N ie
M a m
p o d n o
p o m y s :
z a d z w o n i
d o
m o m e n c ie
sa m a
te j to rb y .
z a m w im y
t w o ic h
r o d z ic w .
m w ie n ia ,
P o m o g
p iz z
n a
n a
p r z y k a d
c i.
lu n c h !
p ro b a c h :
W ill y o u p le a s e h e lp m e w ith th is b a g ?
W ill y o u p le a s e o p e n th e w in d o w ?
C zy
P o m o e s z m i, p r o s z , z t
m g b y o tw o r z y
to rb ?
o k n o ?
We go? - M oe ju pjdziem y?
I y^'obce pt
I q p OC2qtlcujqcych i za a w a n so w a n ych
225
W i l l KA O K A M A TY K A J U * K A A N O ItL S K IIG O
WICZENIA
U z u p e f n ij d a n ia o d p o w io d n iq f o r m q c z a s o w n ik a w Future Sim ple:
d
I h o p e the w in te r (end)
i . I (m ake)
y o u s h o p p in g lo the n e w s h o p p in g m a ll.
....... .............................s o o n .
....................
s p a g h e tti! W h a t d o y o u say?
N o p ro b le m ! W e ( le n d ) ........................................ yo u th e m o n e y.
II T o m 's n o t a t h o m e , I (c a ll)
i,
......................................ask o u r p a re n ts fo r s o m e he lp.
........................................la te r.
next yea r.
........................... (m u m , c o o k ) s o m e th in g fo r us?
U z u p e n ij z d a n ia p o d a n y m i c z a s o w n ik a m i w o d p o w ie d n ie j fo r m ie :
com e
ra m
c a li
g iv e
It s
a lm o s t seven a
n e w
spend
s ta r t
n o t te ll
........................................................... soon.
s fla s h ..............................................................................................i n
tw o
m in u te s .
c. I
... .............
d I
.....................................
e. I promise I
*
.................................
g Grondmo ..................................
h ! hope I
Z a m ie z d a n ia , u y w a jg c s h a ll ty lk o ta m , g d z ie je s t to m o liw e :
a. I w
h e lp you w ith y o u r p ro je c t,
..........
b. M a ry w ill jo in us fo r d in n e r
..........
c . W ill v*e do n e e ?
..........
M a rk w ii
VV
9
h
..........
We w
go
..........
1p.
Konstrukcja
K onstrukcja going to
going to w y ra a
z a m ia r , z a r w n o w o d n ie s ie n iu d o p rz y s z o c i, ja k i n ie z re a liz o w a n e z a m ia ry
Simple oraz
going to
w w y ra a n iu p rz y s z o c i o d u y c ia
Future
Continuous
P re s e n t
going to
s k a d a si z o d p o w ie d n ie j d la d a n e j o s o b y fo r m y c z a s o w n ik a b y " w c z a s ie
going to
o ra z b e z o k o lic z n ik a .
Czas teraniejszy:
I am g o in g t o b u y a n e w c a r . - M a m z a m ia r k u p i n o w y s a m o c h d .
M a rk is g o in g to h a v e a p a r t y o n F r id a y . - M a r k m a z a m ia r z ro b i w p i te k im p re z .
Czas przeszy:
I w as g o in g to b u y a n e w c a r , b u t I c h a n g e d m y m in d . - M ia a m za m ia r k u p i
nowy samochd,
si.
go
(i) i
Tom is c o m in g f o r d in n e r t o m o r r o w . - Tom p rz y jd z ie ju tr o n a o b ia d .
W e re g o in g to G r e e c e th is s u m m e r . - T e g o la ta je d z ie m y d o G re c ji.
P rzeczenia i p y ta n ia
U c z e n ia tw orzym y, z a p rz e c z a j c c z a s o w n ik b y " - d o d a j c d o n ie g o s w k o
wYrazeniem
going to,
not.
T w o rz c p rz e c z e n ia
s to s u je m y ta k ie s a m e fo rm y s k r c o n e ja k w p rz e c z e n ia c h c z a s o w n ik a b y " ,
to
t e ll
e v e ry o n e ,
I p r o m is e !
P rz y s i g a m ,
n ie
m ia a m
z a m ia ru
w szystkim
powiedzie.
Tom w a s n t g o in g t o b e c o m e a d o c t o r , b u t f i n a l ly h e w e n t to m e d s c h o o l. - T o m n ie p la n o w a
osta le ka rze m , a le w k o c u p o s z e d n a a k a d e m i m e d y c z n .
Pytania zamknite tak / nie w przypadku konstrukcji g o in g to tworzymy przez inwersj tj. przestawiajc
form
czasownika
by"
na
stawiamy odpowiedni
podmiot, nastpnie
Y e s , I a m . lub N o , I a m n o t.
Is M e g g o in g to v is it us d u r in g th e w e e k e n d ? - Czy Meg nas odwiedzi w weekend?
Y e s, she is. lub N o , she is n 't.
W e r e th e k id s g o in g to p la y in th e g a r d e n w h e n it s ta rte d to ra in ? - Czy dzieci miay zamiar
W h y is B en g o in g to m o v e to C a rd iff?
o wybitym oknie?
W h y w a s T o m g o in g to q u it his jo b ?
10.10.2. Zastosowanie
K onstrukcji g o in g to uywamy:
n ie k o n ie c z n ie ,
cioci Sophie
I a m g o in g to sell the h o use.
J e s t d z i
b a rd z o
duszno. J e s v '
k rz y w d !
Zrob
10. C ZASY
WICZENIA
f f l Uzupenij zdania cza so w n ika m i w o d p o w ie d n ie j fo rm ie , u y w a j c g o i n g to w czasie
teraniejszym:
0 Blake (sell)........................................................ his car because it costs him too much to run.
b Joan (have) ............
V**
thehousethissummer.
c. I (coll)................................but I forgot.
e At first, we (travel)
the cake, because she was on a diet, but she couldn't help
Napytajj o p o d k re lo n c z z d a n ia :
o ^ w a m y do wyraenia
m wienia:
y/czeniej.
F r id a y !
We ore g o ing to h a v e a p a r ty o n F r id a y .
imprez!
D o n 't w o r r y a b o u t y o u r p r o je c t ! I w i l l h e lp
you!
Geography p ro je c t.
Za pomoc g o in g t o wyraamy
przewidywania na podstawie tego, co dzieje si
wchwili mwienia:
a minute.
F o r h e r 2 1 5 b ir t h d a y , I w i l l b u y L u c y
a g o ld e n b r a c e le t.
I feel terrible, I am g o in g to b e s ic k .
z o t b ra n s o le tk .
w ic z e n ia
Uzupenij z d a n ia k o n s tru k c j g o i n g t o lu b c z a s o w n ik ie m w i l l :
*have' ...................................... pasta for dinner tonight - w ould you like to join us?
is watch is very expensive - I hope you (not b u y ).......................................................
jj
am (apply)........................................ fo r
f W0 ' ^ 0QSe ^ n c^ean ^ e
, 6
g.
fo r him.
| ( te ll)
K r
? n u .................................
what 1 hink - t's the worst idea you've ever hadl
Q< Coffee? Something to eat? - I (have)
[ e i ............................................
esPresso and a cho colate
biscuit.
i IC
k Oh no! J
I u
,
w
"
6 7
,he' * <,0ke).........................................
m,ssed my bus! - D o n 't worry, I (d riv e )
-
' *
' o
* "*
W y b ie rz o d p o w ie d , kt ra b a rd z ie j pasuje d o zdania:
a . W h o w a n ts t o h e lp m e in th e k itc h e n ? - 1 ................................. ,
a
b . a m g o in g to
1 ................................. k n e e
s u r g e r y n e x t m o n th .
a . w ill h a v e
b . a m g o in g to h a v e
c. I promise I ............................|ate.
a. w o n t be
d.
e*
................................d a d y o u r o o k th e
b . a r e g o in g to h a v e
Be
c a r e fu l! Y o u ...............................d o w n .
b . a r e g o in g to fa ll
b.
a m g o in g to w a it
b.
p le a s e .
a r e g o in g to h a v e
I g u e s s o u r n e i g h b o u r s ..................................s o o n .
a . w ill m o v e o u t
j.
a s k in g
I .................................f o r T o m u n til h e g e ts h o m e , I n e e d to s p e a k t o h im .
a . w ill w a it
i.
ear w ith o u t
b . a m g o in g to te ii
D o n t s ta n d o n th a t c h a ir - it's s h a k y .
a . w ill f a ll
9-
or
f.
b . a m n o t g o in g t o b e
T h e p h o n e is r in g in g . a . w ill g e t
b . o r e g o in g to m o v e o u t
I ..................................it!
b.
a m g o in g to g e t
U z d a n i a z r o z s y p a n y c h w y r a z w , u y w a j g c c z a s o w n ik a w ill lu b g o in g to:
a . y o u r p r o b le m s / I / b e s u re / s o o n / y o u / s o lv e
b . b u y / n e w fu r n itu r e / w e / f o r th e liv in g - r o o m
c.
a t th e s ta tio n / b e / o n tim e / w e
d . I / b e a fr a id / n o t b e a b le / I / y o u / h e lp
e . d in n e r / c o o k / m u m / to n ig h t / f o r
12
p e o p le
T o m / a t h o m e / n o t b e / c a ll / h im / I / so / la te r
g . th e w e e k e n d / m y p a re n ts / a t th e s e a s id e / s p e n d
i / y o u / s h o w / use / h o w / th is m a c h in e
'
pow trzenie
ku angielskim , przy w y ra a n iu
^ m w i c e g o
p rz y s z o c i u y c ie d a n e g o
czasu
lu b
s tru k tu ry
z a le y m .in .
od
nf( Ll
a y m w i c y s a m p o d e jm u je d e c y z j czy w y d a rz e n ie w y n ik a z n ie z a le n y c h u s ta le , n p .
vvydorzeme
y
ho,monogramw, ro z k a d w ja z d y itp .
Za pom oc P re s e n t S im p le o p is u je m y ro z k a d y ja zd y, h a r m o n o g r a m y , p r o g r a m y te le w iz y jn e o r a z
nasze plany zalene o d c z y n n ik w z e w n trz n y c h , ro z k a d w , itp .
The tra in to G la s g o w le a v e s a t f iv e . - P o c i g d o G la s g o w o d je d a o 5 .
I start m y class a t e ig h t. - M o je z a j c ia z a c z y n a j si o
8.
Konstrukcja g o in g
to w y ra a z a m ia ry i in te n c je m w i c e g o , le cz w o d r n ie n iu o d P r e s e n t
Continuous nie o z n a c z a , e p o c z y n io n o ja k ie k o lw ie k u s ta le n ia d o ty c z c e d a n e j c z y n n o c i, n p .
umwienie te rm in u . W w ie lu s y tu a c ja c h je d n a k czas te ra n ie js z y i g o in g
to m o g by uyw ane
zamiennie. G o in g to o p is u je p o n a d to c z y n n o c i p rz e w id y w a n e n a p o d s ta w ie o z n a k i p rz e s a n e k
widocznych w m o m e n c ie m w ie n ia :
I Qm g o in g to s ta r t le a r n in g S p a n is h . - M a m z a m ia r z a c z uczy si h is z p a s k ie g o .
A c c o rd in g to th e fo r e c a s t , it is g o i n g t o b e v e r y c o ld n e x t w e e k . - W e d u g p r o g n o z y p o g o d y
w P^YSzym ty g o d n iu b d z ie b a rd z o z im n o .
re g o in g to s e ll g r a n d m o t h e r 's o ld h o u s e . - M a m y z a m ia r s p rz e d a s ta ry d o m b a b c i.
9 e*
ph o n e ! - O d b io r te le fo n !
J a n m *Se ^ W n *
I'll heT*^
a n y n e - ~~ O b ie c u j , e n ik o m u n ie p o w ie m .
b e a n a c tr e s s . - J a n e p r a w d o p o d o b n ie z o s ta n ie a k to rk .
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
U z u p e n ij z d a n ia k o n s tr u k c j g o in g to lu b c z a s o w n ik ie m w c z a s ie Present C ontrnuous:
o . W e ( h a v e ) ......................................
a b ig c e le b ra tio n fo r o u r 3 0 !r w e d d in g anniversary
b. O n W e d n e s d a y a t 12 , I (have)
c. W e ( g o ) ............................................
d
I have a d a te to n ig h t - I (m eet)
e. M r B ro o ks ( f iy ) ...............................
f.
to V ie n n a o n Friday,
W h a t (yo u, d o ) ..............................
to n ig h t?
g. W e (n o t in v it e ) ...............................
h. M y c o m p u te r is o ld , I ( b u y ) ..........................
i.
T o m a n d Jim ( p la y ) ..........................................
j.
k. T h ey say it ( r a in )
................................. to m o rro w .
...................................
(Jane, go ) to the c in e m a w ith us tonight?
W y b i e r z p r a w id o w o d p o w ie d :
a
a shower.
Uzu
. Tom Has a s k e d m e o u t o n o d a te !
. Really? T h a t's w o n d e r fu l! W h e n (y o u , m e e t ) .....................................................h im ?
jq o j
to th e c in e m a o n F rid a y .
....................................(y o u , te ll) y o u r p a re n ts ?
y e s | ( |e ||) ................................................. th e m t o m o r r o w .
. I'm a fra id th e y (n o t b e ) .................................................. v e r y p le a s e d , th e y d o n 't lik e T o m .
. ! know ... B ut I ( c o n v in c e ) .................................................... th e m h e is a n ic e g u y .
. | (k e e p ).................................................... m y fin g e rs c ro s s e d f o r y o u .
B
- Sorry, I ( h a v e )
A ro u n d fo u r?
- U n fo rtu n a te ly I ( f l y ) ....................................................t o B ru s s e ls in th e a ft e r n o o n .
- T h at's a p ity ...
- H o w lo n g (yo u , s t a y ) ....................................................in L o n d o n ?
- Till the en d o f th e w e e k .
- Let's m eet o n T h u rs d a y th e n ! I ( b e ) ..........................................
- G re a t! I'm fre e o n T h u rs d a y .
- Lunch a t 12?
- Perfect. W e ( b e ) ................................................... in to u c h !
I P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a. W :e m , e w szystko d o b rz e s i s k o c z y .
b. N ast pny film za czyn a si za g o d z in .
C. M c m p o m y s : z a d z w o n im y d o J im a i p jd z ie m y n a d y s k o te k .
d. Jeli m i nie p o m o e s z , ju n ig d y si d o c ie b ie n ie o d e z w .
e. M o i ro d zice z a m ie rz a j k u p i n o w y s a m o c h d .
f- Jutro w ie c z o re m id z ie m y n a k o n c e rt w f ilh a r m o n ii.
9- ! om za m ie rza o tw o rz y w a s n y in te re s ,
h
b a c k fr o m B ru s s e ls o n W e d n e s d a y .
B d n ie d u g o sza d o sklepu,
potrzebujesz czego?
T o m o r ro w a t six, Tom w ill b e a lr e a d y fly in g to N e w Y o rk . - Ju tro o
6 Tom
b d z ie ju le c ia do
N o w e g o Jorku.
W h e n I re tu rn h o m e , m y h u s b a n d w ill b e p r o b a b ly s le e p in g . - K iedy w r c d o d o m u , m j m
bdzie p ra w d o p o d o b n ie spa.
w o n 't Pytania zam knite tak / nie w czasie F uture C o n tin u o u s tw orzym y przez in w e rs j tj. przestaw iajc
w ill na pocztek pytania, potem staw iam y p o d m io t, na stp nie b e o ra z cz a s o w n ik z k o c w k -in g ,
na sam ym kocu s d o p e n ie n ia . Pytania otw arte tw orzym y w ten sam sp o s b - d o d a j c na pocztku
pytania zam knitego o d p o w ie d n i zaim ek pytajny: w h a t (co), w h e re (gdzie), w h y (d la c z e g o ), w h o (kto),
how m a n y / m uch (ile) itd.
I w o n 't b e w o rk in g to m o r r o w e v e n in g . - Jutro w ie czo re m nie b d p ra c o w a .
Tom w o n 't b e r e p a irin g his c a r o n his o w n . H e 'll ta k e it to th e lo c a l g a r a g e . - Tom nie bdzie
sam na p ra w ia sam ochodu. O d d a g o d o warsztatu.
r ,
kt
9*
o P a r k u j c y c h
* - *
- < *
. - i p
jO 1 1.2. Zastosowanie
Czasu
I
'
0p,sania
a t 5 o 'c lo c k , T o m w i l l b e w o r k in g .
Ju tro o 5 T o m b dzie p ra c o w a .
m y fr ie n d s to n ig h t. -
D zi w ie c z o re m zjem o b ia d z p rz y ja c i m i,
W ill you be g o in g s h o p p in g ? I n e e d s o m e s a lt. - Bdziesz sza na zaku py? P o trz e b n a jest m i sl.
W h a t time w ill y o u b e d r iv in g to w o r k ? C o u ld y o u g iv e m e a lift to th e c e n tr e ? - O k t re j
g o d z in ie
F u tu re C o n tin o u s o p is u je czy n n o , k t ra
bdzie w tra k c ie w y k o n y w a n ia w d a n y m
w momencie m w ienia.
m o m e n c ie przyszoci.
W e w ill h a ve d in n e r w h e n M a r y a r r iv e s .
A r o u n d 7 in th e e v e n in g w e 'l l b e h a v in g
d in n e r so d o n 't c a ll m e th e n .
- O k o o 7 bdziem y je k o la c j , w i c nie
d z w o d o m n ie wtedy.
F u tu re C o n tin u o u s uyw am y w p y ta n ia c h
probach i pytaniach:
o czyje p la n y, m a j c w d o m y le u p rz e jm
W ill y o u h e lp m e o p e n th e ja r?
p ro b o przysug lu b p o m o c :
W ill y o u b e s to p p in g a t m y h o u s e
to m o r r o w ? M a y b e y o u c o u ld h e lp m e
m o v e s o m e o f th e fu r n itu r e .
- W p a d n ie s z d o m n ie ju tro ? M o e m g b y m i
p o m c przenie k ilk a m e b li?
W ill y o u b e s e e in g J im ? P le a s e te ll h im to
c a li m e .
- Bdziesz w id z ia si z Jim em ? P ow ied z m u ,
prosz eby d o m n ie z a d z w o n i.
to m o r r o w a t 6
o n S a tu rd a y
This tim e n e x t
m o rn in g
year
fly to Milan
do sightseeing of
Roman monuments
Tom
og in the park
relax on a tropical
beach
M y p a re n ts
do the shopping at
the supermarket
move to a new
house
Z ro z s y p a n y c h w y r a z w u zdania tw ie rd z c e , p rz e c z e n ia lu b p y ta n ia w czasie
Future Continuous:
a . at the shop / you / call / on your way home / ?
b. not work / at 1 2 / tomorrow / Sue / it be / Sunday / because
c. this time next year / we / move / to our new house / hope / I / that
d. talk / you / to Jim / this week / ?
e. the pupils / next week / not ottend / the spring break / because of / school
f.
d to p o c z q lk u jq c y c h z o o w a n s o w a n y c h
10. CZASY
g ZUp e fn ij z d a n ia c z a s o w n i k a m i w F u t u r e S i m p l e l u b F u t u r e C o n t i n u o u s :
a I hope yo u ( h e l p )
g r a n d m a w ith th e s h o p p in g .
W h a t (M a ry, d o ) .......................................a lo n e o n a F r id a y e v e n in g ?
I'm n e rv o u s . T o m o r r o w a t n in e , I ( w r i t e ) ....................................... m y e x a m .
th e d o g .
P roje kt sko cz d o p i tk u .
Film sko czy si prze d p n o c .
T o m w i l l h a v e p a s s e d a ll h is e x a m s b y th e e n d o f n e x t w e e k .
D o k o c a przyszego tygodnia
T o m z d a w szystkie sw o jo o g /a rn in y .
b y i o k re le n ie czasu m o e z n a jd o w a si z a r w n o na p o c z tk u , jak i na k o c u z d a n ia .
P rze cze n ie tw o rzym y, d o d a j c d o w ill s w k o przeczce not. P ow szechnie s to so w a n a jest fo rm o skrcono
/ m u c h (ile) itd.
I w o n 't h a v e fin is h e d th e p r o je c t b y F r id a y .
I h o film w o n 't h a v e fin is h e d b y m id n ig h t.
N ie skocz p ro je k tu d o p i tk u
I ilm nip skoczy si przed p n o c ,
T o m w o n 't h a v e p a s s e d a ll h is e x a m s b y th e e n d o f n e x t w e e k .
s w o ic h
e g z a m in w d o ko ca przyszego tyg o d n ia .
W h o w ill h a v e fin is h e d th e p r o je c t b y F rid a y ?
W h a t tim e w ill th e film h a v e fin is h e d ?
10.12.2. Zastosowanie
( /o s u F u tu re P o r te d uywamy
m
(jo
opisyw a nia
sytuoc ji, gd y
pew no
czynno
zostanie
zakoczono
przed d a n y m
m om entem
I hope I w ill h a v e le a rn e d a ll th o s e ru le s b y th e e n d o f th e w e e k .
M o m na dziej , / naucz si
iouttkj|qcyc.h i ioavon*owat>y*h
dstaw ie ta b e lk i u z d a n ia w c z a s ie F u tu re P e r f e c t :
Na P
finish
c o o k d in n e r
fin ish
this
w ritin g
he r
p a y o ff a ll m y d e b ts
fin d a n e w jo b
thesis
sell th e ir fla t
p re p a re th e pa rty
arrive
Tom and J e n n y
re a d in g
book
Sally
b y n e x t m o n th
b y F r id a y
b y 3 o 'c lo c k
Uzupenij z d a n ia c z a s o w n ik a m i w o d p o w ie d n ie j fo r m ie c z a s u F u t u r e P e r f e c t
d in n e r fo r 10 p e o p le by
6 o 'c lo c k .
by
7 o 'c lo c k .
i] 'Uzupenij tekst o d p o w ie d n im i c z a s o w n ik a m i w c z a s ie F u t u r e P e r f e c t :
f eturn
pick up
p re p a re
do
a r r iv e
d e c o r a te
VYe
e Qfp u,.
W
the
shopping ^
200 .
We
c ....................................
the
(lot by 4 .0 0 .
We
b.
d.
by 6 .0 0 . Tom f .....................................h o m e by 6 .3 0 .
"^ .p l
d la p o czq tku jq cych I zo aw on so w on ych
min dwie
6 lai,
od
k ie d y T o m s tu d iu je m edycyn?
Y e s , h e w ill, lu b N o , h e w o n 't .
W h o w ill h a v e b e e n w o r k in g f o r th is c o m p a n y f o r fiv e y e a rs b y June? - Dla kogo w czerwcu
m in ia S la t o d kie d y p ra c u je d la tej firm y?
H o w lo n g w ill T o m h a v e b e e n s tu d y in g M e d ic in e b y 2 0 1 0 ? - Ile la t m inie w 2 0 1 0 roku, od re y
T o m s tu d iu je m edycyn?
ir w o i p rs e i da ny o k.e s raosu. Z a p o m o c , . .g o a o s u . ok i . r f n d . a a
hove
8 n n nie 6 g o d n a ,
been
p lo y in g
c o m p u ...
gam e
o d kied y m d i b ra , g m g a f k o m p o te m .,.
s i . h o u .s b y
8 V
* *
Uzupenij z d a n ia o d p o w ie d n i fo rm c z a s o w n ik w w F u tu re P e r fe c t C o n tin u o u s :
a Danny (s le e p )........................................................................f o r 12 h o u rs by 1 0 o 'c lo c k .
b. It ( r a in ) ....................................................................... n o n -s to p f o r a w ee k by to m o rro w .
c. O u r baby ( c r y ) .......................................................................... fo r th re e h o u rs by 2 o 'c lo c k .
d. James (write)................................................................................ his thesis for over three years by next month.
e. My parents (io o k f o r ) ........................................................................ .... new f|a f f o r sjx m o n th s by F rid a y .
f. Jason (travel) .......................................................................... a c ro s s A s ia f o r th re e m o n th s by M o n d a y .
g. | (le a rn )
Z ro z s y p a n y c h w y r a z w u z d a n i a w F u tu re P e r f e c t C o n tin u o u s :
a. I / nof study / for three years by June
b. The c o n fe re n c e / last / f o r th re e d a ys by to m o r r o w
U
c. Steve / w o rk / as a fir e m a n / f o r 1 5 ye a rs by 1st M a y
...................................................................................................................................
d. She / no t exercise / fo r th re e h o u rs by
-
8 o 'c lo c k
..........
f. W h o / w o rk o n th is p r o je c t f o r tw o y e a rs by S e p te m b e r?
W y b ie r z p r a w id o w o d p o w i e d :
a They w ill h a v e r e p a i r e d J w i l l h a v e b e e n r e p a i r i n g th e c a r by F rid a y,
b. The m echanic w ill h a v e r e p a ir e d / w ill h a v e b e e n r e p a ir in g the
c
c a r fo r tw o h o u rs by
o 'c lo c k .
b- I w jll h o v e le a r n t / w i ll h o v e b e e n le a r n in g C h in e s e fo r o v e r a w e e k by F rid a y .
e M u m w ill h o v e b a k e d / w i l l h a v e b e e n b a k in g e v e ry th in g f o r th e p a rty by F rid a y.
f
M u m w ill h a v e c o o k e d / w i l l h a v e b e e n c o o k in g fo r o v e r a n h o u r by 3 o 'c lo c k .
w ill h a v e b e e n
p a in t in g th e w h o le h o u s e b y to m o r r o w
a fte rn o o n ,
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w i e d n i f o r m c z a s o w n ik a :
a . H o w lo n g ................................. (y o u , w o rk ) as a te a c h e r? - I ................................ (w ort<) os g ,
f o r o v e r 1 5 ye a rs n o w .
b . W h e n I .................................. (a rrive ) a t th e p a rty , a ll th e f o o d ................................ (a lread y / eat).
c.
I ...................................(a lw a y s / w a n t) to live in N e w Y o rk .
d . T h e s tu d e n ts ...................................
(chat) lo u d ly , w h e n th e te a c h e r .................................
(enter) the
c la s s ro o m .
e - T o m ................................. (re c o m m e n d ) us th e film h e .................................. (see) som e tim e a g o at the
c in e m a .
f.
1.
I-
U z u p e n ij d i a lo g o d p o w ie d n im i fo r m a m i c z a s o w n ik w :
- N o th in g s p e d o i. W o rk , fa m ily . .
. Yoc b.
H o w a b o u t yo u ?
- W o w ! Im p re s s iv e ! Y o u m u s t te ll m e a ll a b o u t it.
. W e ll..
finally
66
In S outh A m e ric a we g .
........................... (re
tu rn ) to E n9g ._
la n d o n bicycles: we
th e
e cc o
oa
a sts
s ts o
o tf /Avfric
a .. W
e i...........................
a lo n g th
nco
rv e
---------------------(c y c le fr o m S*c>fy# a c ro s s th e AJps a n d s tra ig h t to L o n d o n . W h ile w e k ............................ (camp) n
F ra n c e , s o m e b o d y I .............................. (s te a l) o u r b ic y c le s a n d w e m
o n e s . O u r np n ............................. (be) fu ll o f a d v e n tu re s .
- O b , I b e t. I w o n t to h e a r o il a b o u t it. '//h e n c a n w e m e e t?
- W e il, o n S a tu rd a y I o ........................
- P e rfe c t, ft p ..............................
Sunday maybe?
............... (see) you. r.
!b e ) yea rs u n c e I lo s t q . ..
th a t w ill lo s t fo r centuries.
10 . CZASY
Wybierz p r a w id o w o d p o w ie d :
How long . . . . i n
0 .
b
d id y o u
J a n e is t h e
B r is to l?
liv e
m o s t b e a u tifu l
a. have m e t
d.
b. met
at 7, don't be late,
b. starts
is s t a r t i n g
I hope
a.
e.
....
The p e rfo rm a n c e
a.
i t ....
is n 't g o i n g
W h ile
I ....
I want to go on a picnic,
to d a y ,
to
b. isn't raining
r a in
th ro u g h
th e
a . w a lk e d
f.
a.
g.
....
A fte r I
had
W hen
a.
th e
k id s
to school
w a lk e d
I .... the flat, my husband was lying on the sofa and reading a book,
b. was cleaning
c le a n e d
d id
sent
b. didn't send
a.
h a v e n 't
I 'm
a.
w ill h a v e
finished
b. will be finishing
U zupenij z d a n ia c z a s o w n ik a m i w o d p o w ie d n ie j fo rm ie :
study
be
p re p a re
w o rk
lo se
w a tch
in te r r u p t
have
fin is h
le a v e
We
1 1 . Czasowniki mocalne
Modal verbs
z a s o w n i i m o a ln e w jzyku a n g ie ls k im to ca n / co u ld , m a y / m ig h t, m u st (m u s tn 't), w ill / would
s ou
one
W y j tk ie m jest
ought o:
Y o u c a n s w im . - U m ie sz pfyw a.
T h e k id s m u s t b e q u ie t. - D zieci m usz by cich o .
Y o u m a y o p e n th e w in d o w .
not,
a w
p o w i c o n y c h k o n k re tn y m cza so w n iko m :
Y o u s h o u ld n 't (s h o u ld n o t) g o th e re . - N ie p o w in n a ta m i.
T o m c o u ld n 't ( c o u ld n o t) h e a r y o u . - Tom ci n ie sysza.
M a y I o f f e r y o u a c u p o f te a ? - Czy m o g z a p ro p o n o w a ci fili a n k herbaty?
S h o u ld I g o to th e d o c to r ? - Czy p o w in n a m i d o lekarza?
P ow inn am ju i.
H e m u s t b e s w im m in g n o w .
S h e m a y b e s le e p in g .
Do w y ra e n ia u m ie j tn o c i
1 hope
no im p r e z .
^agnozow a pacjenta.
ays in G re e c e c a n / c o u ld b e fu n ! - W a k a c je w G re c ji m o g / m o gyby by fa jn e !
W od
wied**^0^
CQn#* rno^no wyrazi zdecydowany brak moliwoci, ktry jest poparty jak dodatkow
So
roeone s a t the d o o r. It c a n 't b e M a r k ! H e 's in V ie n n a n o w . - Kto dzw oni d o drzw i To nip
~ 247
W IE L K A G R A M A T Y K A JZYKA A N G IE LSK IE G O
'
wrac!
C a n / C o u ld I u s e y o u r p h o n e ? - C zy m o g / m g b y m skorzysta z tw o je g o telefonu?
I c o u ld le n d y o u s o m e m o n e y , b u t I h a v e to a s k J im firs t. - M o g a b y m poyczy ci troch pienidzy
a le m u sz n a jp ie rw z a p y ta J im a .
S o r r y , y o u c a n 't c o m e in . - P rzykro m i, nie m oesz w ej.
J e n n y , y o u c a n 't w e a r a ll t h a t m a k e -u p , y o u 'r e to o y o u n g . - Jenny, nie w olno ci robi takiego
m a k ija u , jeste za m o d a .
D o w y ra e n ia p r o b y s to s u je m y z a r w n o c a n , ja k i grzeczniejsze c o u ld :
C a n / C o u ld y o u h e lp m e ?
C zy m oesz / m g b y m i p o m c ?
D o w y ra e n ie s u g e s tii:
C a n / C o u ld w e g o to th e c in e m a to n ig h t? - M o e m o g lib y m y i w ieczorem do kina?
O fe r u j c p o m o c :
C o u ld I c a r r y y o u r b a g ? - C zy m o g p o n ie tw o j to rb ?
I c o u ld lo o k a f t e r th e k id s t o n ig h t . - M o g a b y m dzi w ie czo re m zaj si dziem i.
WICZENIA
N a p o d s t a w ie t a b e li n a p is z z d a n ia o u m ie j tn o c ia c h (lu b ic h b r a k u ) p o n i s z y c h
in th e p a s t
now
S a lly
Ted
You?
rid e a m o to rb ik e
skate
rid e a horse
s in g
speak som e
swim
dance
sing
.....................................
a . S ally . .....................................
14*
b. Ted ..
c.
1 ........
'
.................................... H i *'#****111
............ ........... .
....................................
.................. .................
French
osob
11. C Z A S O W N IK I M O D A LN E
Zamie zdania na p rz e c z e n ia :
G
Jenny c a n
c o m e
| c a n le n d
yo u
Tom
can
to
m y
t h is
A s a c h ild ,
I c o u ld
g o
g. Y o u c a n
c a r.
u n d e rs ta n d
I can o p e n
| c o u ld
o u r p a rty .
to
J a p a n e s e .
b o x.
th e
r id e
p a rty .
use
m y
p h o n e .
h.
B o w lin g c a n
be
fu n .
It c o u l d
have
It c o u l d
b e th e
b e e n
a.
I lo s t
th e
T om
p iz z a
Uzupenij z d a n ia
r o lle r s k a te s .
o n
th e
p h o n e .
d e liv e r y .
czasownikiem
k e y y e s te rd a y
c a n , could
so I (n o t o p e n ) ........................................................ the d o o r.
d.
I w oke
e.
f.
g.
M a y b e
(not
up
re a c h )
h. When I w
as
i.
Jason
( p la y )
j.
It
w as
he's really ta le n te d .
U zupenij z d a n ia o d p o w ie d n i fo r m w y r a e n ia b e a b /e to :
Ill i
'.Ut t't
h t
11,
, I J/ / 1 /> / , 4
V /" *
'/
'/ V ,
'
i < X * /J M * >
/J
* ,
'
^^5
/ / *
'*
*> 4 * * ///<
* /* * * *
V /*
i >''#4 *'
>
\ / / V $ V/ -5/,' ^
''
. .j
k-A
/ /
z V *. y / ^ l / y
V , y , V/
'4
/,
V , / z ,* / , y
f //V z 3
A.
' *V - '
'
^ "
May,
m ig th
Tom m oe n a d a l p ra c o w a .
m ig h t h a v e a lr e a d y t o ld
prowd.
Do wyraania p r a w d o p o d o b ie s tw a i m o liw o c i w przyszoci. M a y i m ig h t m o g by uyw ane
z a m ie n n ie .
I
|
es' y u m a y o p e n the w in d o w .
6 kds
^ ^ . o b c e pl
,,
L .
,
dla poczqtkuiqcycb i *aowan*LQwonyCh
~25T
do
uu yw
yw a
a nne
e
i* *
jest w yraenie
y ra e n ie D
be O
u i.l ~ * -----
cou
/ c o u ld n 't.
--lda llo
I hopefI|irxwi_<ill-
be
w e d to com e to th e party. - Mam nadziej, e bd m o g a i na mDr
I w ill be allowed to come to tn e p u ,,7.
'*1) e n fe r the
ro o m . - Nie
pozwolono
e j d
ju .
^
't allowed to ( couldn't
the room.
N ie p
o z w o lo n o mi
mi w
wej
d oo pp oo kk oo ju
I wasn n e ve r b e en allowed to take part in fam ily d iscu ssio n s. - Nigdy n ie byl 0 mi wolno
c z a s o w n ik a
| have never
|
W IC Z E N IA _______
Q
Z a d a j p y ta n ia , u y w a j c may:
a.
I w o u ld
lik e
to
u s e th e
b.
I w o u ld
lik e
to s m o k e .
c.
I w o u ld
lik e t o a s k y o u
d.
I w o u ld
lik e t o
le a v e
p h o ne .
a q u e s tio n .
e a r lie r .
I w o u ld
lik e
a g la s s o f w a t e r .
g.
I w o u ld
lik e t o
h.
I w o u ld
lik e
o ffe r y o u
to s p e a k
s o m e th in g
to
you
in
to
d r in k .
p r iv a te .
Zam ie z d a n ia , u y w a j c might:
a.
P e r h a p s th is m a n
b.
P e rh a p s J o h n
c.
P e rh a p s th e y k n o w
d.
P e rh a p s J a n e
is J e n n y ' s
is w a i t i n g
b ro th e r.
fo r u s a t h o m e .
w h ic h
h a s P h ilip 's
b u s to
p h o n e
ta k e .
n u m b e r.
e. Perhaps it is a mistake.
f.
P e r h a p s J a n e is h a v i n g
g.
P e rh a p s m u m
is
still
d o in g
b a th .
the shopping.
y * n^
Where is Paul?
a. go shop
b. repair car in the garage
Where was Paul?
C. be asleep
d. watch TV
Where is my umbrella?
e. leave it on the bus
f. be ot your office
..................
Zam ie z d a n ia i p y ta n ia u y w a j c m a y :
o. Am I allowed to le a v e e a r lie r ?
b.
Y o u a re n o t a llo w e d to le a v e e a rlie r.
e. A re a ll s tu d e n ts a llo w e d t o a p p ly f o r th is s c h o la rs h ip ?
f.
g. Y o u a re n o t a llo w e d to s p e a k w ith o u t p e rm is s io n .
h. C h ild r e n a re n o t a llo w e d t o s w im in th e s w im m in g p o o l.
U z u p e n ij z d a n i a o d p o w i e d n i f o r m w y r a e n i a b e a l l o w e d t o :
a.
1 hope
b .................................................. (y o u , g o ) a w a y f o r th e w e e k e n d w ith m e ?
c. J im ( u s e ) .............................................. d a d 's c a r u n til h e p r o v e d h e w a s a n e x c e lle n t d r iv e r
d . T h e k id s ( p la y )
in th e g a r d e n la s t w e e k e n d b e c a u s e th e w e a th e r w a s n ic e .
I (never, listen)
to grown-ups talking.
M u * lt l u t Vt lo
I b tijiuhi
h | | l / | ' l l I p i i V |l(H II
I /
.. i
H w
i,
|<ik>|W
*K f lM m \ i * f
M I f ! / M IW M
' I t - ,,
l-U I O fllt
-il o i u I m
-I
-I I
- i i i 1/ i '
' lt | -( m u , II
i" '
n iH H i 'lu ll'
n t-i
I'
"
..............
-
, | , ..................... (
.i,.
(|,l h ,
lilt'll'
Iv
"
i(
I
I/1" !" ' 't'lll' I'M*- 'MIIIH iN lllH flW M ll't *v>MHI||9 wil^vMMim
i). I ' -
i* (.......
\\s\m
M - Mp l i
tv.M|, ...
m m tHi
\ \S >
>v
I,
|,.v
( A IM f N 'H
III"
ll- 'l
I 1m| j *
- l'- 'T
I l w v ,;
1 H M M f lm w w M W lV l
\\m
l'H I I H M
I '
|f-
h '1 -i
i h ' i I i m v '
n n
* r 'M u
i| \ \ y \
i**
1 lw v *
U 'M
1 HW vwKxwv
"VI"
'
u '* - l|
I..
l i ; *1
\ \ \ \ ^
w ill*
H* w w
* 4
*\V \h W $
" i*
ifo t
Iftftft
VhH HU i ||MV* f* "'l lilii l" " HvW I* i limu I H *||\ V'vVHHM iH l
I *|f.ii|i |iw|ti."-'.'M (|i| f '* H i'i i " 1 ' -(i "-'V i'Vltt
H flh if
I | | | m i | t II { jjn W H m i M
M i i i m in i l l i l i i i H i\(i mmn
i | | M y * l u i w' ' m* , l
\ v( \\' i Vi\\"
,i,|| -( > \
> \ w
s "'Ax'
\ " um
V
'
^ 'I v "
'1
' 'V
\] |\
v.-nm *l mi p 1w \\
' I '
II1' '
i\\
IV ''' H
W : M M W .'A
W B ft V**
I
- tv'
v \ > VA ''v' >
V*
l|
V'
' H "
V V " M' V
'H
m
^
"
" " A
.........
\\
i o U(10 i:. g i v
:v
\\v ' tU V *
\ \ \
v H
VN
'
\\
V ? H
' Y
\ iv ^ m '
' N
V v %' iv
11. C Z A S O W N IK I M O D A L N E
10S,*wi<to narodowe,
H o
h a s
to be there.
Musisz by na stacji o
6?
prezentacj na utro?
Tom doesn't have to c o m m u te to w o r k , b e c a u s e he liv e s in th e c ity c e n tre ,
lo m nie m usi
szkoleniu?
I hope I w o n 't h a ve to d o th a t.
WICZENIA
Q
Dokohcz z d a n ia u z y w a jq c m u s t i o d p o w ie d n ie g o z w r o tu :
take a p a in k ille r
g o to b e d
have
a snack
h u rry u p
r e a d it
m e e t a g a in
d o th e la u n d r y
U zd a n ia d o ty c z q c e s z k o y , u y w a jq c h a v e t o :
ln my school.
a students
wear uniform s
,,vmyi>ody
students - d o their h o m e w o rk
jf students
^udnnts
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n ie j fo r m q h a v e to :
a ........................................................ (I, d is c u s s ) m y p r o je c ts w ith y o u ?
b . W e (n o t g o ) ...................................................... to th a t s tu p id tr a in in g s e s s io n to m o rro w .
c . | ( w a l k ) ...................................................... th e d o g y e s te rd a y b e c a u s e m y b r o th e r is sick.
d . A s a c h ild , I (ta k e c a r e ) ...................................................... o f m y little b r o th e r a n d sisters.
e ........................................................ (y o u , be ) h o m e b y m id n ig h t ?
f ..........................................................(I, a p p ly ) fo r s p e c ia l p e r m is s io n to r id e th a t m o to rb ik e ?
g . W h e n m y d e b it c a r d w a s s to le n I ( g o ) ....................................................... to th e b a n k a n d get it blocked
h. W h y
(y o u , c h a n g e ) y o u r h o lid a y p la n s f o r th is y e a r?
U z d a n i a z m u s t w o d p o w i e d n i e j f o r m ie :
a . I'm su re T o m w ill pa ss th e e x a m .
b . I'm s u re B ill h a s a lr e a d y b o o k e d a ta b le f o r us.
c.
I'm su re D ia n e d id n 't d o su c h a c ru e l th in g .
e . I'm su re S a n d ra d id n 't d o th a t e x e rc is e o n h e r o w n .
f.
g . I'm su re y o u re a d th a t b o o k ! E v e ry b o d y d id !
h. I'm s u re T im d id n 't ta k e y o u r p e n . I d id !
U z d a n ia z r o z s y p a n y c h w y r a z w , u y j c z a s o w n i k w w o d p o w i e d n i e j fo rm ie :
a
y e s te rd a y / I / to w o rk / n o t h a v e to g o
b . a ll w e e k e n d / h a v e to c h e c k / th e te a c h e r / th e tests
c . th a t film / y o u / a b s o lu te ly / see / m u st
d
a n irre s p o n s ib le / Jim / n o t h a v e d o n e / th in g / s u c h
e- t o h o s p ita l / n o t h a v e to ta k e / th e in ju re d m a n
f.
s in c e / g la sse s / I / be fiv e / I / h a ve to w e a r
g . w h a t / h a v e to d o / I / p e rm is s io n / to g e t
h. these pills / I / every d a y / h a ve to ta ke / exercise / a n d / d o
C Z A S O W N IK I MODALNE
| need
to go home.
- M u sz i d o d o m u .
Po you n e ed to g o h o m e ? - M u sisz i d o d o m u ?
Wformie pytajcej nie w yst p u je je d n a k zbyt czsto. B ard ziej pow szechna jest jego fo rm a przeczca, czyli
needn't - oznacza o n a b ra k k o n ie c z n o c i, p o d o b n ie ja k n o t h a v e to.
You n e e d n 't w o r k o v e r tim e . - N ie m usisz p ra c o w a p o g o dzina ch,
You n e e d n 't w o r k o n S a t u r d a y . - N ie m usisz p ra c o w a w sobot.
They n e e d n 't le n d h im th e m o n e y . - N ie m usz poycza m u pienidzy.
Tom n e e d n 't h e lp m e . - T o m n ie m u si m i p o m a g a .
You n e e d n 't ta k e a n u m b r e lla - it 's s u n n y ! - N ie musisz bra p a ra so la , jest sonecznie!
po karetk - to by ty lk o s in ia k .
You n e e d n 't h a v e c le a n e d t h e f lo o r , it 's d ir t y a g a in a lr e a d y . - N ie m usiaa my p o d o g i, uz
1tok jest
U* 9 a !
b ru d n a .
You must...
M usisz ...
Y o u h a v e t o ...
M usisz ...
Y o u d o n 't h a v e t o ...
N ie musisz ...
You n e e d n 't...
You mustn't ...
You needn't have done
N ie musisz ...
N ie w o ln o ci ..
N ie p o trz e b n ie co z ro b ia ...
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
WICZENIA
p s z z a k a z y d o t y c z q c e s z k o y , u i y w a j q c m ustn 't:
At school
a . sm oke
b . ru n in th e c o rrid o rs
c.
..........
d . e a t d u rin g classes
e . lig h t w ith cla ssm a te s
f.
b e ru d e to te a ch e rs
g . w rite o n desks
h. ta lk w h e n th e te a c h e r is ta lk in g ..................... .................................................................................
N a p is z z d a n ia z m ust n a p o d s ta w ie n a p is w :
a . N O S M O K IN G
b . D O N 'T FEED THE A N IM A L S
..................................................
............................. ......................................................................
....................................................................................................
e . N O LEFT T U R N
....................................................................................................
f.
....................................................................................................
D O N 'T W A L K
g . D O N 'T D R O P LITTER
.....................................................................................................
h . SILE N C E
.....................................................................................................
i.
N O P A R K IN G
.....................................................................................................
f.
D O N 'T W A L K O N GRASS
....................................................................................................
U z u p e n ij z d a n ia n e e d n 't lu b n e e d n 't h a ve :
a . It's S a tu rd a y to m o rr o w , yo u ( g o ) .....................................................to w o rk .
b
Y o u ( c a l l ) ...................................................... f r
I m a n a g e d w ith o u t h im .
You
You
T o m (run)
Y o u (d o )
you
the s h o p p in g , I b o u g h t e v e ry th in g ye ste rd o y.
W y b ie r z p r a w i d o w o p c j :
a . It's o cash c h e c k o u t o n ly . Y o u
b.
must / needn't
c. It's n o th in g s e rio u s . Y o u
p a y in c a s h .
needn't / mustn't
h u rry .
c a ll f o r a n a m b u la n c e .
e. Y ou
f. Y ou
mustn't
d. You
g. W e
needn't
u se th e o v e n w h e n I'm n o t a t h o m e .
must
The kid s a re s le e p in g . Y o u
j.
needn't
mustn't
c o u ld h a ve a s k e d m u m fo r m oney.
mustn't
m ustn't / needn't
d o n 't have to
h u rry .
m a k e a n o is e ,
a s k f o r m y v is a e x te n s io n yet.
b. N ie m u sisz ju tr o o p ie k o w a si Suzy, z o s ta n ie m y w d o m u .
c. W ty m m ie c ie n ie w o ln o u p r a w ia h a z a rd u .
d . N ie w o ln o p r o w a d z i s a m o c h o d u , p r z y jm u j c te ta b le tk i.
e. W ty m k r a ju k o b ie to m n ie w o ln o p o k a z y w a s w o ic h tw arzy.
f.
P ani J e n k in s p rz e c h o d z i n a e m e ry tu r , w i c m u s im y p o s z u k a z a s t p s tw a .
g. N ie m u s is z o d w ie d z a m n ie c o d z ie n n ie .
h . N ie m u s is z tu m a c z y k a d e g o s o w a . T ro c h z n a m h is z p a s k i.
WIELKA O K A M A I . -
ht to
j i ''h o u lc l
Ciosownik doln,
.
_______ .
^ ^
j^ , 0 n a t a (ok np o io s .)
I- N e le
Ie,mn s k r c o n a : s h o u ia n ..
D ,. ,in p n i
pp
, ^
P rz e c ie I w o ,,,,, dod< %
d o le k a rz a , k ie p s k o w y a la d o
4- trzecia
You
. , . ,
Iro ti- - Rzwiniene by p o w ie d z ie m i
j_
prawd
Tina should have gone to the d o c to r e a rlie r. - Tina p o w in n a b ya .sc w cze n ie , d o leka rza.
w ic z e n ia
N ap isz ra d y d o p o n i s z y c h sytu a cji u v w /
C|1' u*>rw a I V c z a s o w n ik a s h o u ld ta lk
9 0
i -
a. I have a headache.
I. U -
(r io n d s
ta k e a p a in k ille r
9 to s le e p e a r ly
ta k e a t a x i
<0
dl POwqikulacvch ,
tu
"
t*
c za s w n ik i m o d a ln e
rozsyPanych wy ra z w u zdQnia:
ou / m ore / d riv e / s h o u ld / c a re fu lly
e people / th in k / sp o rts / I / s h o u ld / m o re / d o
t
I, t / cold / be / w a rm / y o u / p u t o n / s h o u ld / b e c a u s e / a sw ea ter
U zu p e n ij z d a n ia f o r m q s / io u / d ( n o t ) h a v e :
a You (90) ..................................... to
b.
d o c to r e a rlie r as I to ld y o u to d o .
d You (c o m e ) ......................................to m e w h e n y o u h a d a p ro b le m .
e Tom (not t a k e ) ...................................... th e c a r w ith o u t p e rm is s io n .
f. You ( c o m e ) ......................................to th e p a rty . It w a s g re a t!
g. W e ( h e lp ) ......................................h im , he n e e d e d us.
h You (not b o r r o w ) .................................... so m u c h m o n e y , n o w o n d e r yo u ha ve s o m u c h d e bt.
U z u p e n ij z d a n ia fo r m q o u g h t n o t t o :
a The n e ig h b o u rs w e re c o m p lo in g , y o u ( lis t e n ) ...............................................to th e m u s ic so lou d.
b. D ad w as a n g ry , yo u ( p la y ) ..................................................................... fo o tb a ll in th e g a rd e n .
c.
I g o t m u g g e d . - Y o u ( w a lk ) ..................................................................in th e p o rk o t n ig h t.
d.
He c h e a te d o n m e . I ( t r u s t ) .................................................................. h im .
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a. P ow inna b y a m i z a u fa ,
b
W szystko p o w in n o si d o b rz e sko c z y .
I o w in n a m m ie w y s ta rc z a iq c o d u o p ie n i d z y , e b y k u p i t s u k ie n k ,
P ow inien e b y b y o stro n ie js z y , b a w i c si n o y c z k a m i,
e. P ow inn im y b y li z a d z w o n i p o k a re tk , k .e d y z o b a c z y li m y w y p a d e k
I.
N ie p o w in ie n e b y m w i d o n ie j w te n s p o s b , te ra z p o w in ie n e iq p rz e p ro s i ,
P o w in n a m sko czy p ro |e k t d o p i tk u .
T o m p o w in ie n b y te ra z w d o m u i p o m a g a m i w p r o c a c h d o m o w y c h .
km m a T Y K A j z y k a a n g ie ls k ie g o
W in
1 1 . 6 .
C z o s o w n ik
w ill
__
w ro z d z ia le p o w i c o n y m c z a s o w i
m o d o ln y m
w y m a g a u ycia
W ill
w y ra a p o z a ty m :
z a o e n ie , p ra w ie p e w n o :
T h e b e li i$ r in g in g . T h a t w i l l b e T o m .
w o l , c h w y k o n a n ia c z e g o :
I f y o u w i l l b e so n ic e a n d h e lp m e c a r r y th is b a g .
t to r b .
Czy m g b y by przez c h w il c ic h o ?
W IC Z E N IA
P r z e t u m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a . C zy m g b y prosz ciszy m uzyk? P rb uj p ra c o w a .
b . To p e w n ie d o s ta w c a pizzy! O tw o rz drzw i.
J e s te m
p e w n a , e syszaa, e ze rw a a m z B ortem .
Komu d zw o n i te le fo n !
i o p e w nie m j!
Zam ie c z a s o w n ik i n a f o r m c z a s u p r z e s z e g o P a s S i m p le :
a. You can g o to th e c in e m a w ith y o u r frie n d s .
b. You have to b e q u ie t d u r in g th e le s s o n .
c. You s h o u ld g o to th e d o c t o r a b o u t th a t h e a d a c h e s ........................
d. Suzy m ay b e rig h t.
e. You m ust lis te n to y o u r te a c h e r s .............................................. ..................
I. You n e e d n 't g o to th e s h o p ........................................................ ..................
g. We m ust b o r r o w s o m e m o n e y fr o m o u r p a re n ts .
.................
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g i e l s k i :
a. Powinna p rz e p ro s i m a m i p o w ie d z ie o z b ity m w a z o n ie .
b. Nie p o w in n a b y a ej o k a m y w a .
c. Nie m u s ia e p rz y je d a p o m n ie n a s ta c j .
d. Musisz by bardzo ostrony, prowadzc sam ochd w nocy.
przykadach wida, e jeli czasownik w zdaniu nadrzdnym jest w czasie przeszym, czas
zdania podrzdnego zmienia si z teraniejszego na przeszy, cofa si". Naley zauway, e w jzyku
polskim czas zdania podrzdnego, a tym samym znaczenie, nie zmieniaj si. Oto przykady:
I k n o w J u a n is S p a n is h . - Wiem, e Juan jest Hiszpanem.
I k n e w J u a n w a s S p a n is h . - Wiedziaam, e Juan jest Hiszpanem.
pow yszych
I k n o w Jim w ij) om to d in n e r.
n t a b e lo p r z e d s t a w i a z m i a n y , j a k i e z a c h o d z w
p o s z c z e g ln y c h c z a s a c h , je li c z a s o w n ik r a p o r t u j c y
ST -2 1
Present Simple
'p re s e n t
P ast
Past S im p le
Continuous
Past C o n tin u o u s
Past P erfe ct
Simple
post Continuous
'P r e s e n t
Perfect
Past P erfe ct
! Past Perfect
Past P e rfe c t
Future S im ple
F u tu re in th e Past (w o u ld )
c o u ld / b e a b le to
w o u ld
could
would
might
h a d to
np.
r e
g ro rn
'
E o rth g o r o u n d .h e
I knew the E a rth g o e s r o u n d th e sun.
e Z ie m ia kry
ZM W > W
Soca.
j
S toco
I k n o w T o m lik e s K a te . I k n e w .......................................................................
d . M u m k n o w s I w a n t t o g o s k iin g . M u m k n e w ..........................................................
e.
M y b o s s th in k s t h a t I a m ill. M y b o s s t h o u g h t ........................................................
t.
E v e r y b o d y k n o w s I c a n p la y g o lf w e ll. E v e ry b o d y k n e w ....................................
g . I h o p e y o u w ill h e lp m e . I h o p e d ......................................................................
h . I a m g la d y o u lik e m y p re s e n t. I w a s g l a d ................................................................
i.
j.
I a m a f r a id y o u a r e w r o n g . I w a s a f r a i d ...................................................................
k . W e k n o w Ted h a s g o n e to th e s h o p . W e k n e w .......................................................
I.
T o m is s u re w e w ill g e t th e jo b . T o m w a s s u r e ........................................................
D o k o c z z d a n ia , k o r z y s t a j c z p o d a n y c h w c u d z y s o w iu in fo r m a c ji:
'I c o n d o th e s h o p p i n g / B o b s a i d ....................................................................
'W e h a v e t o p a y th e b i l l / T o m r e m e m b e r e d ..........................................................
j.
'T o m w o n th e l o t t e r y / W e k n o w ....................................................................
Tom s a y s: * m tir
t
-
I $
n ^L
Mowo zaleno:
r : ~ r :~
j j j .
, ^
ae ,,
zr
w m o w ie ; o t e i e | w o d ie : . nJ
do
th a t d a y
th e d a y b e fo r e
th e n e x t d a y / th e f o llo w in g d a y
th e f o llo w in g w e e k / m o n th
nt week / month:
!o ye a r a g o
th e p r e v io u s w e e k / m o n th
jKere
th e re
I >w
'
'
a y e a r b e fo r e
th e n
th a t
th o s e
i * --"
i,.
lo b in to rv ie w t o d o y . '
;ra*w,,
ro
/m
I O oWw ** a pra<
!> <
>)
Id d z ii no rozm ow o proc.
,oiobinerviewthotdoy-
T m
i ^
%
W p o t m arried a y ea r a g o .'
C
Jlm N ie d z ie li,
* Ji
G w n y m i c z o io w n ik a m i ra p o rtu j c y m i z d a n ia tw ie rd z c e s s a y oroz te ll p.
Inne c z a s o w n ik i ra p o r tu j c e to : d e c la r e (o w ia d c z a ), s ta t e
s u g g e s t (s u g e ro w a ), r e p o r t (d o n o s i , z d a w a ra p o rt).
(stwierdza)
p ro m i , L
W IC Z E N IA
N a p is z z d a n i a w m o w ie z a le n e j:
a . H e w e n t to a n Ita lia n re s ta u ra n t yeste rda y. T o m s a i d ............................
b. I'm n o t fe e lin g w e ll. M a ry to ld m e ..........................................................
c. I m u s t ru n b e c a u s e I'm la te . Jake s a i d ...............................................................
d . W e 'v e b e e n to a c o n c e rt. M a ry a n d Jen ny s a i d .........................................................
e. T h e c a k e tastes w o n d e r fu l. K a te s a i d ................................................................
f.
M u m d id th e s h o p p in g a n d c o o k e d d in n e r. Ben to ld m e .....................................
g . W e a re g o in g to th e c in e m a to m o rr o w . M y p a re n ts s a i d .......................................
h . I d o n 't k n o w P a u l v e ry w e ll. S a lly to ld m e ................................................................
i.
I a m h a v in g a s h o w e r. Ja n e s h o u t e d .................................................................
I h a v e a lw a y s w a n te d to h a v e a d o g . J im m y to ld m e ..............................................
N a p i s z z d a n i a w m o w i e z a le n e j, z w r u w a g n a p o d k r e lo n e c z c i:
a . It's rn y b ir th d a y to d a y . T o m s a i d ..................................................................
b . W e w e n t to th e c in e m a y e s te rd a y . M y frie n d s s a i d ...................................................
C, W e 'r e g o in g c a m p in g to m o r r o w . T o m a n d S teve s a i d ...........................................
d
I h a v e a n e x a m next. w e e k , lo r n s a i d .................................................................
It h a p p e n e d a y e a r
ago.
B ill s a i d ..................................................................
I b o u g h ! th is b o o k o n M o n d a y . R o b e rt to ld m e ..........................................................
l b'Cyy<a<i),
Pytania w m ow ie z a le n e j_______________________
M pytaniach w m o w .e z a le z n e j n a le y zaw sze p a m i ta , e m a j o n e szyk z d a h tw ierd zcych ,
*
n.e w y s t p u je w n ,c h in w e rs ja p o d m io tu i c z a s o w n ik a p o s ik o w e g o . C a e orzeczenie
p y t a j c y c h
nojdoie * P p o d m io c e .
p^tooio otw a rte :
W h e re d o y o u liv e , J a n e ?
| a ske d J a n e w h e r e i h f i J i Y f i d W hen d id y o u s e ll th e c a r ?
Z a p y ta a m J a n e , g d z ie m ieszka.
K ie d y s p rz e d a e s a m o c h d ?
He a s k e d B o b w h e n h h f lr f ftp ld th g r .
Z a p y ta T o m a , kie d y s p rz e d a s a m o c h d .
Pytonia z a m k n i te :
Do y o u lik e c o f f e e ?
Lubisz k a w ?
A n n z a p y ta a , czy lu b i k a w .
C zy J o h n przysze d na im p re z ?
Sue a s k e d if J o h n h a d c o m e t o t h e p a r t y .
C zy m g b y m i p o w ie d z ie , g d z ie m ie s z k a M a ry ?
C z y w iesz, k ie d y je s t im p re z a ?
Najczstszym s p jn ik ie m w z a m k n i ty c h p y ta n ia c h z a le n y c h jest
whether
(czy)
if
(czy), o p r c z n ie g o s to s o w a n e jest
W w i k s z o c i p r z y p a d k w s to s o w a n y jest c z a s o w n ik r a p o r tu j c y
fo rm a ln ych k o n te k s ta c h u y w a n o s c z a s o w n ik i
inquire, enquire
ask
(p y ta ). W b a rd z o
(p y ta , d o w ia d y w a si).
W IELKA G R A M A TY K A JEYKA A N G IE L S K IE 0
WICZENIA
P r z e k s z ta p y t a n ia n a m o w z a le z n q .
0. W h e re d o yo u c o m e fro m ? Tom a s k e d m e
.....................
b. W h a t tim e d o yo u g e t up ? H e
.....................
a s k e d
m e
c. W h o b ro k e the w in d o w ? M u m a s k e d
d. W h a t d id they bu y M a ry fo r b irth d a y ,
^
a e
me
e. H o w m a n y tim es h a v e yo u b e e n a b ro a
f.
W h e n d id yo u sell y o u r c a r? B o b a ske d m e
......
g. W h e re a re they g o in g o n h o lid a y ? O u r n e n s c
h. W h a t w ere yo u d o in g w h e n the p h o n e r a n g .
e P
1.
W h y d id yo u q u it y o u r jo b ? D a v e a s k e d .........................
j.
W h a t d o yo u d o o n Fridays? A n n a s k e d .......................
P r z e k s z ta p y t a n ia n a m o w z a l e i n q :
a . D id yo u ha ve a g o o d tim e ? T o m aske d i f ...............................
b. D o y o u like y o u r to w n ? Betty aske d i f ......................................
c. H a v e yo u seen th a t m a n b e fo re ? Eve a s k e d i f .....................
d. Is Joh n a rriv in g in the m o rn in g ? F io n a a s k e d i f ....................
e. Is Betty y o u r best frie n d ? M u m aske d i f ....................................
f.
j.
i f .....
B ill, z a d z w o d o m n ie !
B d c ie c ic h o !
The te a c h e r t o l d
t o b e q u ie t . - N a u c z y c ie l k a z a n a m by c ic h o .
W bardziej fo rm a ln y c h w y p o w ie d z ia c h , d o w y ra e n ia n a k a z u lu b p ro b y u yw a ne s c z a s o w n ik i ta k ie ja k :
Zakazy tw o rz y s i , d o d a j c
not
w y m a g a ),
urge
(n a le g a ),
implore / beg
(b a g a ),
p rz e z b e z o k o lic z n ik ie m :
D o n 't g o t h e r e ! - N ie id ta m !
p r o p o z y c je
Let's...,
- P o w ie d z ia a m i, eb ym ta m n ie szed.
w m o w ie z a le n e j u y w a n y jest c z a s o w n ik
L e t's h a v e a p a r t y o n S a t u r d a y !
M um
suggest:
Z r b m y im p re z w s o b o t !
s u g g e s t e d t h a t w e h a v e a p a r t y o n S a t u r d a y , lu b M u m s u g g e s te d h a v in g a p a r t y o n
S a t u r d a y , lu b M u m s u g g e s t e d t h a t w e s h o u ld h a v e a p a r t y o n S a t u r d a y .
M a m a z a p r o p o n o w a a ,
e b ym y w s o b o t z r o b ili im p re z .
invite (z a p ro s i ), offer
promise (o b ie c a ).
W p rz y p a d k u p r o p o z y c ji m o n a u y ta k ic h c z a s o w n ik w ja k
z a o fe ro w a ),
advise
(d o ra d z i ),
recommend
(p o le c i ),
( z a p ro p o n o w a
W ,E L K a "
a m a t y k a jzyka
a n g ie l s k ie g o
WICZENIA
O
P rz e k sz ta p ytan ia na m ow za le n :
0- G o to your room! Mum (tell / I ) ..............................
b. Do exercises 2 and 4 on page 1 7 . The teacher (order / we) ..........................................
c. I urn the music down! Kate (ask / John) ..............................................................
d. Don't b e so rude! Mary (tell / s o n )...............................................................
e. Water the flowers three times a week. My neighbour (ask / I ) ...................................................
Com e to my place on Friday around seven. Betty (tell / w e ).....................................................
9- ^"e s 9e SuzY a dog for her birthday. Tom suggested th a t.........................................................
h. C a ll an ambulance! Jim (order / m e )...............................................................
1- I II help you! Tom (offer) ................................................................
j.
P r z e t u m a c z n a j z y k a n g ie ls k i, u y w a j c p o d a n y c h c z a s o w n ik w :
t e ll
o rd e r
r e m in d
suggest
beg
p r o m is e
ask
S zef n a k a z a n a m , a b y m y przez ty d z ie p r a c o w a li o d
8 do
5.
d . M a m a k a z a a m i p o s p rz ta p o k j i z ro b i z a k u p y .
e.
J o h n d o r a d z i m i, a b y m p o p r o s i o p o m o c d o r a d c k re d y to w e g o .
f.
T im o b ie c a , e p o m o e m i p rz e w ie rzeczy d o n o w e g o m ie s z k a n ia .
g . M a r y b a g a a m n ie , e b y m n ic n ie m w ia ej m o w i.
h . M j b r a J o e p r z y p o m n ia m i, e b y m k u p i m a m ie k w ia ty n o w i n y .
adv
te 1
w ^
h|ndj?
h o llo / g o o d b y e / p le o . e , t h a n k y o
M e ro ,
Christmas / H a p p y B i r t h d a y .
c r r jr
ii+zzzt^trbm
iw
oin,m
i!sp6inikom
,:,eM
r
: : ! 1
M t l T
m * w h e re !h e w s
9oin9
* * *
~/ '
* *
*.
us a fu n n y jo k e . - B ill o p o w ie d z ia no m m ieszny d o w c ip .
t s tim e to te ll th e tru th . -
Inne czasowniki:
speak
i w obcym jzyku: I s p e a k a little J a p a n e s e . - M w i tro c h p o ja p o sku .
- WV9 osza m ow : T h e P re s id e n t is s p e a k in g . - Prezydent w ygasza m ow .
porozm awia z kim : s p e a k to s o m e b o d y / s p e a k w ith s o m e b o d y (AmE)
W M a l k e d T r h n '9 d y r
WyS,P1U'e W m w ie niezale2ne' lu b z a le ^nej ja k o c z a s o w n ik ra p o rtu j c y .
C
,
h o u rs . - R o zm a w ia ym y g o d z in a m i.
o b y ta lk y a t? - C zy d z ie c k o p o tra fi ju m w i ?
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
WICZENIA
O
Y esterday, M a r k ......................................
* b o u t hiS ' T' P ! * * * '
H e n e v e r ....................................................... 'h e llo ' w h e n h e e n te rs th e ro o m .
c.
W h y d id n 't y o u
m e ,h e tru th ? ,
g.
T o m ...................................................... th a t he d id n 't k n o w a b o u t th e a c c id e n t.
h.
i.
Be q u ie t! The c h a ir m a n .........................................................
W e .....................................................a b o u t o u r p la n s f o r th e s u m m e r w h e n J a n e c a m e
j.
C a n the b a b y ........................................................Ye t?
k.
H e c a n ........................................................th re e la n g u a g e s .
I ..............................................................m e w h e re yo u a re g o in g .
m . H e ........................................................m e so m a n y lies th a t I d o n 't tru s t h im a n y m o r e .
said / told
he w o u ld n 't le n d m e th e m o ney.
tell / say yo u
b ro th e r a lw a y s asks
b . D id Betty
c. M y
tell
m e fa r m o n e y .
d . H a v e yo u
e . D id
f.
You
g. H o w d o y o u
h. C a n yo u
say
say
i.
I ju s t c a m e to
j-
He
speak
'I lo v e y o u ' in S p a n is h ?
tell m e th e w a y
say / tell 'h i'.
/.
asks./ says
to th e p o s t o ffic e ?
m e so m a n y q u e s tio n s .
^26. N a st p stw o
c z a s w i m o w a z a le n a
- w ic z e n ia p o d su m o w u j c e
p^ekszta z d a n ia n a m o w z a l e n :
a | 'm g o in g to p r o p o s e to J a n e t o m o r r o w / S teve to ld m e ...
:
1 storied
to w o rk f o r th is c o m p a n y tw o y e a rs a g o / S a lly s a id ...
a fr a id o ; h e ig h t s / K a te c o n fe s s e d ...
Please r e p m e
Na p o d sta w ie tekstu n a p is z z d a n i a w m o w ie z a le n e j:
/ t
c e c a . ng :c c * c c
am g o in g to c . . * c:ke*s :o r a
io o tb c
- ^ m said ...
- J
c.
US
esc :
d
-
fo ki
osxec
e a sc asked .....
J'~
gges?ed mat
p o /e d r
rj
to u rn a m e n t,
<e :o o vo a ;l? / / n o
formie om
Z " " 16' Wiw k u Cin9 |elskim tworzymy zawsze za pomoc czasownika .by* w orf
c*oz imiesowu biernego (past p articiple), czyli tzw. trzeciej formy czasownika
d"'5
W r it n
by
F rC n c h
U th o rS - ~
Te
k s ,q z l< i z o s t o l V n a P ls n e
p rz e z f r a n c o ^
o rsa czasownika by" zaley od czasu, ktry zosta zastosowany w stronie czynnej oraz ocj teo
v-zy podmiot zdania w strome biernej jest w liczbie pojedynczej czy mnogiej.
( P r e s e n t S im p le
F u t u r e S im p le :
ksik.
A n e w b o o k w ill be p u b lis h e d b y Joh n G ris h a m , I th in k . - Nowa ksiko
zostanie wydana przez Johna G risham a.
Past S im p le )
M u m b a k e d a c a k e . - M a m a upieka ciasto.
A c a k e w a s b a k e d b y m um . - C iasto zostao upieczone przez mam.
T w o rz c zd a n ia w stronie bie rn e j, naley rozpoznaw a, kto lub co jest podm iotem , a co dopenieniem.
D o p e n ie n ie w stronie czynnej staje si po d m io te m w stronie biernej, a po dm io t w stronie czynne; d o p e n ie n ie m w stronie bie rn e j. W ykonaw ca czynnoci w stronie biernej wprow adzany jest zo pomoc
p -zyim ka b y (przez). Przyimek ten czsto jest pom inity, zwaszcza gdy w ykonaw ca czynnoci jest oczywisty
n ie is to tn y , lu b nie w ia d o m o , kim jest:
T h e h a ll is s w e p t e v e r y d a y . - Korytarz jest zam iatany codziennie, (oczywiste jest. ze robi to
sprztaczka)
T h e r o a d is b e in g r e p a ir e d a t th e m o m e n t.
ro b i, w ane, e to si dzieje)
M y h o u s e w a s b r o k e n in to la s t m o n th .
STRONA C ZYN N A:
M y f a t h e r (podmiot) w a tc h e s th e n e w s (dopenienie).
m y fa t h e r
p o d m io t, w yko n a w c a czynnoci
th e n e w s
d o p e n ie n ie , p rz e d m io t czynnoci
.
M j toto o g l d a w iadom oci.
p o d m io t czynnoci
fjth c tr
W ia d o m o c i s og ldane p a
1 3 . S T R O N A B IE R N A
W* ZInieprzechodmch
,erZT
i0So . n * d w
^przetumaczy dosownie.
(m.raZirZr1
o
P rfe
P te W
"P
" ^ M n im i
' ,np- 9<"
l" * < Pron,
angielskipry, w z w in z k p " " l * * ' W * * " P W t a jest wiece!
11
V " " " * ! * zdania w stronie bierne, Z
W IE LK A G R A M A T Y K A JZYKA A N G IE L S K IE G O
Z
13.1. Tworzenie srony biernej czasw prostych^
13.1.1. Strona bierna czasu Present Simple
/
S tro n a b ie r n a
S tro n a c z y n n a
M u m c o o k s d in n e r e v e ry d a y .
D in n e r is c o o k e d ( b y m u m ) e v e ry d a y .
A p o s tm a n b r in g s le tte rs .
L e tte rs a r e b r o u q h t b y a p o s tm a n .
P r e s e n t S im p le
is
P o d m io t
t r z e c ia fo r m a
b y + d o p e n ie n ie
c z a s o w n ik a
(w y k o n a w c a ).
a re
C a r a m e l Is m a d e fr o m s u g a r . - K a rm e l jest ro b io n y z c u k ru .
S w e e ts a r e e a te n b y c h ild r e n . - S o d ycze sq je d z o n e przez d z ie c i.
P a n c a k e s a r e u s u a lly e a te n f o r b r e a k f a s t. - N a le n ik i sq zazw yczaj je d z o n e n a n ia d a n ie .
b y " s w k o
o d p o w ie d n ie d la d a n e g o cza su . P yta n ia z a m k n i te ta k /
not.
M ona
s to s o w a fo rm y skrcone,
n ie tw o rz y m y przez in w e rs j
p o c z tk u z d a n ia fo rm b y " , n a s t p n ie p o d m io t, a p o te m
s ta w ia j c na
trz e c i fo rm c z a s o w n ik a . W
pyta niach
o tw a rty c h d o d a je m y n a p o c z tk u o d p o w ie d n i z a im e k p y ta jn y lu b p rz y s w e k . P y ta n ia i p rz e c z e n ia tworzym y
id e n ty c z n ie w e w szystkich c z a s a c h w s tro n ie b ie rn e j.
13. S T R O N A B IE R N A
tecze^e:
P re s e n t S i m p l e
is n o t ( is n 't )
trz e c ia fo rm a
a r e n o t ( a r e n 't )
b y + d o p e n ie n ie
c z a s o w n ik a
(w y k o n a w c a ).
Sweets a re n 't e a te n e v e ry d a y .
C h o c o la te
tat-
tytanie:
P r e s e n t S im p le
Is
p o d m io t
A re
Is this c h o c o la te c a k e b a k e d b y y o u r m um ?
trz e c ia fo rm a
b y + d o p e n ie n ie
c z a s o w n ik a
(w y k o n a w c a ).
twojq mamq?
Yes, it is. lub N o , it is n 't.
w ic zen ia
2 ro z s y p a n y c h w y r a z w u z d a n ia w s tro n ie b ie r n e j (c z a s P re s e n t Simple)
a. cars / m ake / in a fa c to ry ......................... .................................................................................
b. a sandwich / m a ke / by m y b ro th e r
.................................................................................
..................................................................................
e. trucks / re p a ir / by a m e c h a n ic
..................................................................
f.
.......................................................................
photos / take / by a p h o to g ra p h e r
g . the law n / m o w / by o u r g a rd e n e r
................................................................
h. a picture / p a in t / by a n a rtis t
..............................................................
i-
I / invite / to a p a rty
......................................................
j.
.....................................................
W I E L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
Z a m ie z d a n ia n a s tro n b ie r n :
/
a
b. A vet c u re s a n im a ls .
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n i form strony b ie rn e j:
a
A n e w P re s id e n t ( a p p o in t ) ..............................................................every 5 years.
W e (e x a m in e ) .............................................................. by th e strictest o f a ll th e te a c h e rs .
c . M a n y a c c id e n ts (ca u se ) .............................................................. by s p e e d in g .
d . C r im in a ls ( s e n d ) .............................................................to Prjso n as a P u n is h m e n t.
e . O u r c a r ( k e e p ) ............................................................. ' n ^ e
f.
W o o l (n o t w a s h ) ............................................................. ,n
9a r a 9e w a te r *
fire , th e fire b r ig a d e
(call)................................................
i.
W h e n e v e r th e re is
j.
Strona czynna
M u m c o o k e d d in n e r yesterday.
M am o ugotowaa wczoraj obiad
The letters
1 3. S T R O N A B IE R N A
____________
P a st S im p le
w as
podmiot
trz e c ia fo rm a
by + d o p e n ie n ie
c z a s o w n ik a
(w y k o n a w c a ).
w e re
^
----------d o tu m " w o l n .
M o ja d o k u m ,,,,, , a
0lv
ro d, 10
* .
',
J
- *
pfzczenie:
P a s t S im p le
was not
( w a s n 't )
Podm iot
w e re n o t
trz e c ia Form a
b y + d o p e n ie n ie
c z a s o w n ik a
(w y k o n a w c a ) .
( w e r e n 't )
Pytanie:
P a s t S im p le
Was
trzecia forma
czasow nika
podmiot
Were
W at your c o t b o d jy d a o t o g . d h f t . a c c id . n t ,
b y + dopenienie
(w ykonaw ca).
w wypodku?
C o s p o w o d o w d o wypadk?
Kmdy ro s ta la io s rt o w o n ^ e ^ ^ ^ ^ S1#niu
WICZENIA
QH
Z ro z s y p a n y c h w y r a z w u z d a n ia w stro n ie b ie rn e j (czas P as S im p le ):
a . this house / b u ild / in 19 8 5
...................................................................
...................................................................
j.
....................................................................
Z a m ie z d a n ia n a s tr o n b ie r n q :
a . The te a c h e r c o rre c te d the test.
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
The d o c to r e x a m in e d th e p a tie n t.
.................... .................................................
.....................................................................
h. M y d a d g a v e m e a n e w b ic y c le fo r m y b ir th d a y .............................................................................
i.
.....................................................................
j.
.....................................................................
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w i e d n i q f o r m q s t r o n y b ie r n e j w c z a s ie P a s t Sim ple:
a . W h e n (the first H a rry Potter b o o k , p u b lis h ) .............................................................................................. ?
b.
T he fa c to ry ( c lo s e )
c.
rl
e.
f.
b e c a u s e o f the crisis.
I h e p a c k a g e (n o t d e l iv e r ) ................................................................................................o n tim e .
The te le p h o n e (disc o v e r )
................................................................................by A . G . Bell.
g . T h e o ffe r (n o t a c c e p t ) .................................................................................................
h
b e c a u s e he w as ru d e .
i.
.............
#tm| zdania
iW .
o d p o w ie d n iq
fo rm q
s tro n y
b ie rn e j
czasie
0 prtf'
r^n W 'M illio n s o l n e w s p a p e r s ( s e l l ) ...................................................... e a c h d a y .
This ,' n ie '
l , a ' n ^n *
l Th(S o ld c a st le ( f o r g e t ) ..................................................... , n o o n e e v e r g o e s th e re .
j O v e r 6 0 0 p e o p l e ( e m p l o y ) .................................................. ,. b y t h e c o m p a n y .
This b r id g e ( b u i l d ) .....................................................la s t y e a r .
I fhm k I ( f o l l o w ) ...................................................... o n m y w a y h o m e la s t n ig h t .
D e a l p o s s e n g e r s , b e c a u s e o f t h e s t r ik e , a ll p l a n e s ( c a n c e l ) .................................................... t o d a y
M a n y p a in t in g s ( d a m a g e ) ...................................................... b y t h e fire a t th e m u s e u m .
..................................... ( b a n a n a s , g r o w ) in P o l a n d ?
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
S tro n a c z y n n a
D in n e r w ill b e c o o k e d (b y m um ) to m o rro w .
M u m w ill c o o k d in n e r to m o rro w .
-
M a m a
u g o tu je
ju tr o
o b ia d .
Th#
L is t o n o s z
s t r o n ie
p r z y n ie s ie
b ie r n e j w
lis t y .
c z a s ie
Futur Simpie
O b ia d
c z a s o w n ik
z o s ta n ie
le t te r s
b y "
m a
u g o to w a n y
(p rz e z
m a m ).
w ill
L is t y z o s t a n
ju tr o
p r z y n ie s io n e
ty lk o
je d n
fo rm
p rz e z
lis t o n o s z a .
w ill be.
Future Simple
Podmiot
trzecia forma
czasownika
w ill be
by + dopenienie
(wykonawca).
The salaries will be increased next year. - W przyszym roku pensje zostan podniesione.
The football match will be played next week. W przyszym tygodniu zostanie rozegrany mecz
piki nonej.
Przeczenie:
Future Simple
Podmiot
w ill not be
(w on't be)
trzecia forma
czasownika
by + dopenienie
(wykonawca).
Pytani
Fufure Si m ple
W ill
podmiot
be
trzecia forma
czasownika
by + dopenienie
(wykonawca).
Will the salaries be increased next year? C /y w przyszym roku pensje zostanq p o d n ie s io n e ?
Ye, they will. lub No, they won't.
Will the football match be played next week. C /y w przyszym ty g o d n iu ro ze g ra n y zo sta n ie mecz
pliki nonej?
Yes, i w ill lub N o , it w o n 't .
D la c z e g o
przyszym
ro k u
pensje
zostanq p o d n ie s io n e ?
G d z ie w przyszym ty g o d n iu ro ze g ra n y
WICZENIA
(c z a s
Future S im p le J:
w s tr o n ie b i e r n e j
u z d a n ia
Z ro z s y p a n y c h w y r a z w
a . o il problem s / solve / o n e d a y
b. the fusion o f the tw o com panies / announce / o n F rid a y
USIL/II u'.
1rm o n o f o u r co m p a n y
c the speech / deliver / by the chairm an
----
h.
new lu
furniture
deliver
/ oround 5
h. new
iiiiiu iv t/
-
I h o p e our offer / a c c e p t
send invitations
order a coke at the cake shop
book a restaurant
9-
1 e, re p a ir) fo r n e xt M o n d a y ?
in th e lo c a l p a p e r .
i ka l
'
re f u n d e d .
M y boss (arrest)
" h i r '-
i-
next
Two pe op le (injured)
to m y h o u s e la s t m o n th .
a 2 - y e a r s e n te n c e fo r th e b u rg la ry .
..........P la y f o o t b a ll in t h e liv in g r o o m o n d
....................................
fr a u d y e s te rd a y !
........................................................ * * > p o rt
....................................
..........................................................................
e v e ry d a y .
286
* -
:
rv'.AOJ
r r ttZ
1 3. STRONA BIERNA
Strona bierna
.Ulotno gotuje o b ia d .
. M a r k pisze listy.
A new school is being built in our town. - W naszym m ie cie jest (teraz) b u d o w a n a n o w a szkoa.
The classrooms are being cleaned at the moment. - Klasy sq (w tej ch w ili) sprztane.
The student is being examined at the moment. - S tudent jest w a n ie e g za m in o w a n y.
Przeczenie tworzymy, d o d a j c d o c z a s o w n ik a b y " s w k o n o t . M o n a stosow a fo rm y skr co ne ,
odpowiednie dla d a n e g o czasu. P yta n ia z a m k n i te ta k / n ie tw o rzym y przez inw ersj - s ta w ia j c na
pocztku zdania form b y " , n a s t p n ie p o d m io t, p o te m im ie s w b e i n g , a na ko cu trze ci fo rm
aosownika. W p yta n ia ch o tw a rty c h d o d a je m y na p o c z tk u o d p o w ie d n i za im e k pytajny lu b przysw ek.
A new school isn't being built in our town. - W naszym m ie cie nie jest (teraz) b u d o w a n a n o w a
szkoa.
The classrooms aren't being cleaned at the moment. - K lasy n ie sq (w tej c h w ili) sp rz ta ne .
The exams aren't being written a t the moment. - E g za m in y nie sq eraz pisane.
h a new school being built in yo u r town? - Czy w tw o im m iecie jest teraz b u d o w a n a now a
szkoa?
Czy k la sy sq e ra z sprztane?
M C IIN IA
1
< X * *,
b, ei tT O
II,o c o r / ,e p Qir /
lh e m <jm eiit
*"
"""I
P h o t o s / ta k e / b y B e n n o w .......................................................................................................................
C, th e w h o le c o n c e r t / r e c o r d ................................................... ..................................................................
d . th e n e w b u d g e t / p r e p a r e / b y th e g o v e r n m e n t
.................................................................. .
e . t o m a t o s o u p / c o o k / a t th e m o m e n t
f.
...................................................................
g . a b o t t le o f c h a m p a g n e / o p e n / n o w
...................................................................
h . o u r o f f ic e / r e d e c o r a t e / n o w
..................................................
i.
t h e d is h e s / w a s h / b y o u r h o u s e k e e p e r
....................................................................
j.
t h e m o n u m e n t / r e n o v a t e / a t th e m o m e n t
...................................................
Z a m ie z d a n ia na stron biernq:
a.
S o m e b o d y is s i n g i n g a s o n g .
b.
P a s s e n g e r s a r e b o a r d i n g th e p la n e .
c.
D a d is p a i n t i n g t h e r o o m .
d.
e.
f.
T h e y a r e s h o o t i n g a film in o u r stre e t to d a y .
g.
T h e w a it e r is s e r v i n g d e s s e r t .................................... .......................................................
h.
B o b is e a t i n g a s a n d w i c h . ........................................ ........................................................
i.
S t u d e n t s a r e w r it in g a test........................................ ........................................................
j.
.......................................................
Present Simple:
, ,
,
i
D i n n e r a t o u r h o u s e ( a l w a y s / s e r v e ) ...............................................
b ; B o b ! C o m a e n d si. a . . h e . o b i . ! D i n n e r ( s e r v e ) .............................
c.
O u r d o g (u s u a lly /
d.
F i s h ( r a r e ly /
ta k e )...................
....................... ^ ^
a* seven o 'c lo c k .
*....................................................
d re s s f o r M a r y ( s e w ) .................... Z
at
I Z Z Z ' Z
( c h e c k ) .............................
t^ e m o m
b e f o r e th e ta k e -o ff.
f.
The plane
g.
I ( q u e s t i o n ) ..............................................* ..............................................................
a n e w b o o k a b o u t C h i n a ( w r i t e ) ..............................................
j.
O u r w e d d i n g ( o r g a n i s e ) ..............................................
T h e m i c r o w a v e ( n o t u s e ) .........................................
by the po|ice at
,h e
moment.
now .
q p r o { e s s io n a | firm.
a t m o r n e n t.
Strona bierna
Dinner w a s being cooked (hy
yesterday.
_ Moma gotow aa o b ia d .
m um )
O b ia d b y (wtedy) g o to w a n y (przez m a m ).
:rznicq,
W IC Z E N IA
....................................................................
...................................................................
T I / ask / m a n y q u e s tio n s a b o u t th e a c c id e n t
...................................................................
g. the n e w s h o p p in g m a ll / b u ild / f o r o v e r 2 y e a rs
..................................................................
b. the r o a d / r e p a ir / a fte r th e f lo o d
...... ............................................................
' the s h o p / c lo s e / w h e n I a r r iv e d
...................................................................
i- TV / w a tc h / a ll e v e n in g
""U W A T Y K A j z y k a a n g i e l s k i e g o
i.
j.
W y b ie rz p ra w id o w opcj:
a. This bracelet was made / was being made by my sister.
b. W h e n I arrived, ice cream w as eaten / was being eaten by the children.
c. Tom w a s b ro u g h t up / w as being brought up by his grandmother.
d. Tw o hundred people w ere made redundan / were being mad redundant because
o f th e com pany's financial situation.
e.
This
f.
We
co m p u te r
w e re
Stro n a b ie rn a
Strona czynna
S tro n a b ie rn a
D in n e r is g o i n g to b e c o o k e d ( b y m um ).
Letters a r g o i n g to b e w ritten b y M a r k
Strono cz y n n a
S tro n a b ie rn a
D in n e r w a s g o in g tQ b e c o o k e d ( b y m u m )
- O b ia d m ia by u g o to w a n y przez matm.
Letters w e r e g o i n g to b e w ritten b y M a r k .
- Listy m ia y by napisane przez M a rka .
K o n s tr u k c ja
tylko forma
c z a s o w n ik a
b y
i s lu b a r e
w o d n ie s ie n iu d o przyszoci lu b w a s i w e r e
do
The house is g o in g to be p a in te d .
D o m b dzie p rze m a lo w a n y.
N ew furniture is g o in g to be b o u g h t. - N o w e m e b le b d ku p io n e
The h o u s e is n 't g o i n g t o b e p a in t e d . - D o m n ie b d z ie p rz e m a lo w a n y .
N e w furniture i s n 't g o i n g t o b e b o u g h t .
N o w e m e b le n ie b d k u p io n e .
N e w flo o rs a r e n 't g o i n g t o b e la id . - N ie z o s ta n p o o o n e n o w e p o d o g i.
N e w c u rta in s a r e n 't g o i n g to b e h u n g . - N o w e za so n y n ie zo sta n p o w ie szo n e .
The c a r w a s n 't g o i n g t o b e r e p a i r e d . - S a m o c h d n ie m ia b y n a p ra w io n y .
The k id s w e r e n 't g o i n g to b e s e n t o n h o l i d a y s . - D z ie c i n ie m ia y by w ysa n e n a w a k a c je .
Is n e w fu rn itu re g o i n g t o b e b o u g h t ?
C z y n o w e m e b le zo s ta n k u p io n e ?
A re n e w c u r t a in s g o i n g t o b e h u n g ?
C zy z o s ta n p o w ie s z o n e n o w e za so n y?
W e r e the k id s g o i n g to b e s e n t o n h o l i d a y s ?
W h e n is n e w f u r n it u r e g o i n g t o b e b o u g h t ?
W h e r e w e r e th e k i d s g o i n g t o b e s e n t ?
^ iwykiobce pl
C zy d z ie c i m ia y b y w y s a n e n a w a k a c j e ?
K ie d y b d k u p io n e n o w e m e b le *
G d z ie d z ie c i m ia y b y t w y s a n e ?
dla pociqlku|qcych t zaawansowanych
WICZENIA
u zd a n ia w stronie
m
Z ro z s y p a n y c h w y ra z w
O. j l K U N A
4 Tworzenie stron
strona czynna
l riX k e d dinner.
^ X t o w a t o obiad.
1
* ,
BIERNA
I
------- -------------1
Some letters have been written by Mark
K , has written some letters.
1
- Listy zostay n apisane przez M arka.
n o p * ^ ! ! ^ ____________________
Strona bierna
Strona czynna
Mumhod cooked dinner.
I ^Moma ugotowao obiad.
I Mark had written some letters.
-Mark napisa kilka listw.
- T o pyszne c ia s to z o s ta o u p ie c z o n e przez
moj mam.
All the cookies have been eaten by Tommy. - Wszystkie ciastka zostay zjedzone przez. T o m m ie g o .
A sandwich has been made fo r you. - Z o s ta a z ro b io n a d la c ie b ie k a n a p k a .
The snacks have been prepared for the party. - P rzekski zo sta y p rz y g o to w a n e na im p re z .
The cake had been eaten before I arrived. - C ia s to z o s ta o z je d z o n e , z a n im przysza m .
The invitations had been sent before I asked Mark to do it. - Z a p ro s z e n ia zo s ta y w y s a n e , z a n im
poprosiam M a rk a , eby to z ro b i.
All Ihe cookies haven't been eaten by Tommy. - W szystkie ciastka n ie zostay zjed zo n e
przez Tommiego.
Has this delicious cake been baked by your mum? - C zy to pyszne c ia sto z o sta o u p ie c z o n e przez
lw>jq mam?
.
,
Hod the cake been eaten before you arrived? - C zy c ia s to z o s ta o zje d zo n e , z a n im przysza*?
D la c z e g o p rz e k s k i zo sta y p rz y g o to w a n e ?
Przez k o g o z o s ta y w y s a n e za p ro sze n ia ?
^fftfykiobce.pl
293
.1"
A -
,
w stronie b ie rn e j (czasy P erfect)
u zdania w srr
A <'*
r j z
a the
&
/ not finish / ye
b. the
,
,
c my phone /s te a
0.
1M 1
b. the w in n e r/ announce
jOriOS
fit
re p o rt.
jjjownW-
impeded th a t
to h
t abeiieved to
"fsaidto hav^
Present
^'^iwrc;
hang
lock
find
leave
arrest
spend
d rink
damage
lose
in s ta ll
Pc
^^oltanifoi
a. A set of keys.............
b. A message
c- My co ffe e
r
Z
on th e bus.
^
Oppose k
usfoiert
d. A priceless statue
by the police.
9- A new program
................. re cently th a n I e x p e c te d .
h- My le tte r................
' The murderer
I- A new painting
> **
................................. o n m y c o m p u te r .
P ostm an.
^Ppo
in p riso n .
o n th e w a ll.
*1*
sy
dla
Pocztkujcych i
!00anSOwanych
fftVt':*
Zr:
13. S T R O N A B IE R N A
II
1-
--------
kierowcam i ni kobiety.
It
,1
'
mczyni sq iepsz/rni
' r om o/
It is said t h a t ...
It is belie ved / th o u g h t t h a t ...
ft is re p o rte d t h a t ...
It is know n t h a t ...
It is e xpe cted t h a t ...
sa m o ch d
'Jw ao v , zeJohn s p o w o d o w a p o w a n y
M w i s , e J o h r sprzeda- sw j szyhk
s/ j ^
ochd
* e r c r 'e
b i e rr
e odnossm / s do przeszfie
-e r oo wyrozer a o a z *
w obec k o g o t /
: ezetniepzyrf* utfce n
John f j o p p o s e d to b e h e re a t fW e .
is supposed to
ha ve
h e lp e d
John ^ ra ?j*a
M a ry
o 5
w ith the s h o p p in g .
John r- -at
por- zy M ory
z c fc u p c c h .
* * c s supposed to be w a rm to d a y .
d zivo i
ROC**</iqyc>9
293
. z w ( g t - n y cza so w n ik w c z a , i. l. r o n i. js z y n *
ff- y/
la z rozsypanycr.
rozsyPanT " r/
g j U zdania
0. a( wv
^,
u .u ^ o n e s can be h a rm fu l
c 1/ say / m obile phones con oe
------ *
d. teenagers / say / be addicted to mobile phones
e. two hundred people / report / be killed in th e crash
................................................................................................................................
.......................
,/
V
.......................................
...................................
^
yi
....
........................................................
= i t / b e lie ve /
k. j e n n y / s a y / b e
.....................................................................
................
/ s te a l a lo t o f m o n e y
the
..................
m o s t t a le n t e d s t u d e n t
...........................................
Zamie zd a n ia na stron b ie rn q .
o Everybody knows M a rk has m any u n u s u a l h o b b ie s .
b. Everybody believes that the D e m o c ra tic c a n d id a te w ill w in
th e e le c tio n ,
exam s,
Zam ie
i W k " 8 ie U k i-
h W ,,.
^ c
'
z d a n ia a d p o d a n y c h w y r a a . :
r o d z in n e . W o m e n
w M a r y , J o h n n y ....
I[" , k " " i y
w szyslla ch . T h is p a in t in g ....
1 3 . S T R O N A B IE R N A
I g o t in v it e d t o a p a r t y . - Z o s ta a m z a p ro s z o n a n a im p re z .
Tw o p e o p l e w e r e h u r t in t h e c r a s h . = T w o p e o p l e g o t h u r t in th e c r a s h . - D w ie o s o b y zo sta y
ranne w w y p a d k u .
WICZENIA
Z a m ie n a s t r o n b ie r n q , u y w a j g c c z a s o w n ik a
get:
a. S o m e b o d y s to le m y b ik e .................................... .........................
b
.........................
e. S o m e b o d y b r o k e th e v a s e .
.........................
f.
.........................
A b e e s tu n g m e .
g . M y b o s s fir e d m e !
.........................
h. M y b o s s p r o m o te d m y c o lle a g u e M a r k ...............................
a.
b. O u r fla t (re d e c o ra te )
^a s * Ve a r '
The p a tie n t (e x a m in e )
by th e d o c to r a t th e moment.
.....................................................
by the p o lice.
j.
p re s e n ta tio n
(n o t
p re p a re )
......................................................
properly.
I.
Bread a nd
rolls
(bake)
...............................................................
in
b a ke ry
a nd cheese (moke!
............................................................ in a diary.
delay
introduce
organise
sell
g iv e
fr o r c e
a n n o u n ce
know
c lo s e d o w n
d e stro y
a. This p l a n t .....................................
b. The f a c t o r y ..................................
............................................................................
d. O u r w e d d in g .............................
q u ite costly.
O u r h o u s e ................................................................. la s t m o n th f o r o v e r 3 0 0 , 0 0 0 .
w eather conditions.
i- M a r k ................................................................ (kn o w ) to h a v e b iz a rre id e a s .
k. A b a n o n sm o kin g in p u b lic p la c e s ................................................................... re ce n tly
I. The w in n e r
in many
............................................................... h is m e d a l a t th e m o m e n t.
298
I h g y e a lot of money,
w akacje d o F r a n c ji.
'
tru n e k
spe, si?
przeszoci. W y r n ia s i trz y p o d s ta w o w e typy zda warunkowych: typ pierwszy, drugi i trzeci. Ponadto
K olejn o z d a k lo d o w y c h
ok i o d ^ d n e .
ie a
N a le ,
7 * P,dnko.
b ~ " - 0 ,0
" * * * * P
rtm nne ci.
m e, I ^
z d o n i.
p o * " i '
trzeba w s ta w i p o n im p rz e c in
PpOPr SiSZ-
'
299
..l l M q <ych i
VCh
g r am atyka
jzyka
a n g
WIELKA
.e l s k .e g
p aJ 0 natury lub
p r z y z w y c z a io .
In,0ch
kie ly).
ro z ta p ia .
lo t, moesz kupi
PQP'erosy.
impie
If / w h e n + P r e s e n t S i m p l e , P r e s e n t S i m p l e
na spacery do parku.
kpiel i id spa.
C W IC Z E N IA
....
.
,
Pe p le (s ta y )......................................a t hom e and watch W.
C. When you (b re a k )
d. If you (be)
,
'..........
,
....... .. ........................
a w ' you (9et) ...................................... punished.
g. I (not w a lk )
..................... a l n0
pay)
dl,J Pc,,kuiqcych
m eH ^'
/oowonsowanyeh
(not
w ork)
.,
we
(go)
-xsV,
1 4 . Z D A N IA W A R U N K O W E
Poifl
cz ici zd o w Pory. b y
t w
l o
7. If y o u
8 . If y o u
a.
b.
I ta k e a p a in k ille r,
c.
b u y h e r s o m e c h o c o la te
d.
I'm ve ry s a d .
e.
w e g o o u t fo r a sn a ck,
f.
it s h rin k s .
9-
y o u lo o k it u p in a d ic tio n a ry .
h.
I sta y a t h o m e a n d d rin k h o t
c h o c o la te .
a sie d o w y d a r z e , k t r e b d q m io t y m ,e ,s c e w p r z y s z o * ,, ^
Z d a n ia w a ru n k o w e typ u p ie rw s z e g o o 0 " 0 5 ^
e r e a ln e , m o liw e d o s p e n ie n ia ,
z o sta n ie s p e n io n y p e w ie n w a ru n e k . b q o sy
_ J e it i j u r o b d z ie o d n Q
a w d o p o d o b ie s t w o ,
(|
e jutro b d z ie a d n o pogodc
w y c ie c z k )
,he univerii,y T
uczy si wysra rc 2 . j q c o d u o , n i zd a sz e g z a m in u w s t p n e g o n o u n iw e r s y te t.
zd a n ia ch
w arunkow ych
typu
p ie rw s z e g o
z d a n iu
p o d rz d n y m
po
s p O jn ik u
w s t p u je
P r e s e m S i m p l e , n o to m io s lw z d o n iu n a d rz d n y m a o s przyszy F u t o r e S i m p l e , cz y i, w i l l + c z a s o w n ik . Z o n a ,
czasu przyszego m o g w ystpow a ta ke cz a s o w n ik i m o d a ln e c a n / m u s t / m a y lu b try b ro zka zu j cy.
If y o u e v e r n e e d h e lp , y o u c a n a l w a y s c a ll m e . - J e li k ie d y k o lw ie k b d z ie s z p o t r z e b o w a a pom ocy,
m oesz zawsze d o m n ie z a d z w o n i .
If w e d o n t le a v e o n tim e , w e w ill m is s th e t r a in . - J e li n ie w y jd z ie m y w p o r , n ie zdym y no
p o c i g .
If y o u d o n t r e p a i r th is h a i r d r y e r , y o u c a n b u y a n e w
m oesz k u p i n o w .
one. -
J e li n ie n a p r a w is z te j suszarki,
T
i r T
f
W e " V iS il S P h ie n W
W a y b t t e k . - J e li b d z ie m y m ie li w y s t a r c z . *
d u zo czasu, w d ro d z e powrotnej O d w ie d z im y Sophie.
G d y m w i c y jest p e w ie n , e d a n y w a ru n e k cie j
I w ill c a ll y o u w h e n I a r r iv e
W h e n th e le tte r a r r iv e s
W hen
hom e
I w ill in f r , r
w e fin ish th e p r o je c t
m ' Z a m ia s t s p jn ik a i , u y w a n e je s t w h e n .
a z w o n if< d o c ie b ie , k ie d y p r z y ja d d o d o m u .
'l T
w a k a c je .
~ ^ ' n f r m u i (? c i^
on
U w a g a ! W i l l w fo rm ie CZQSu
'* M O i "
b e l
.
X u w m b e so n ic e to w a it a
'
ay. -
k je d y lis t d o jd z ie .
G d y s k o c z y m y p r o je k t , p o je d z ie m y 110
' i'-1" 1 w w , iq ,k o w y m *
I I y o u w i||
sekund T
! ^
u p rzu ^
p r o ib y :
w ie m p a n u J o n e s o w i, e p a n g o s z u k a
Uzup*
* a Ityp 1):
e n o u g h tim e , I (h e lp )
fl. If I (hove).................
b If Tom ( p o s s ) ...........
t If I (fin is h )...................
' r i p A*io.
j |f you ( m i s s ) ............
e |f your c o r (n o t s ta rt)
n If I (w o n t)................
, we (miss)
f. If we (not h u r r y ) .......
* e
................................ youalift-
* 9 ' * o t p a r t ,, |
l,oin'
h. If you ( b e ) .................................... h u n g r y , m u m ( m a k e )
i, If it M
.................. ...
.................................... s u n n y to m o r r o w , w e ( g o )
Y U 0 sondwich'
' h e ^ 0^ '
up for me,
N a p isz z d a n i a w a r u n k o w e n a p o d s t a w i e p o d a n y c h tw ie rd ze :
a. You m ust s lo w d o w n . Y o u w ill p a y a s p e e d in g fin e . I f ....
z m ojego-
1* " j te le fo n n ie d z ia a , m o e sz skorzy
!: *
.
I
-------------------------e il J,m z o rt
y ' id d o d o m u l
dH
t
9r >
? POf)
ni'
lW / ie
j '' ^
S/r | tnie
1
|elefonu. be 5
frJ//fJ' J.f>ra*owo,zapomnijopodwyce!
3
I f ....
....
osza si d o
Zdania warunkowe typu d ru g ie g o o d
te ra n ie js z o c i
lu b
p rz y s z o c i.
D otycz Syf
s p e )n io n y p e w ie n w a ru n e k . J e d n a k w a ru n e k ten nie
n je re o |n e i n ie o d b d si.
^ ^
( * * * ' < -
zdaniach
w a ru n k o w y c h
P a s S im p le , natom iast
typu
d ru g ie g o
z d a n iu
p o d rz d n y m
po
s p jn ik u
if
wystpuje czas
If + P a s t S i m p l e , w o u l d ( c o u l d / m i g h t )
w o u ld y o u h a n d i in th e p o ,ic e ? - G d ^
liczby pojedynczej
(was) warmer, l e l o
f c
past
picnic.
n a s p a c e ra c h z m o im i psami,
- G d y b y b y o c ie p le j, z o r g a n iz o w a lib y ^
w o u lH
t n
bfa rd z o u p rz e im ie p ro b y WVStqpi w z d o n iu p o d rz d n y m p o sp in iku i lvlU
y ra te iu l if y Qu
i i
*
^ o m ia s t
'
ave a
l T
w N * . i
|V*
* - B ybym 1 * 1 = . S * *
S im p le
h e a d a c h e . - G d yb y tyle
'J,,,
^owcin.owariYeh
i,c" a
. *
nie gada
iJlKP
1(, (w in )
b o ^ r ie n d M
.....................................
o n , I( b e , ............. I
jo h o ln o . w o r k ) ..................................................
it a ll in a bank.
.............
n ig h t, h e (g e t u p ) ..............................
m orning.
d K Y0U ( lo c k ) ......................................... m e c a r , th e y (n o t s t e a l) .........................................
e. |( jo n e ( b e ) ........................................ " l o r e e a s y - g o in g , she ( h a v e ) ........................................ m ore friends.
) || | ( c a n )......................................... c o o k , I ( p r e p a r e ) ....................................... .... d e liciou s d in n e r fo r you.
(. |( Helen
(n o t
com e)
...........................................
to m y
p a rty,
(be)
...................................
d isa p p o in te d .
k |f we ( b e )
I
U z d a n ia ( t y p 2 ) :
a. if / I / h o ve m o n e y / I / b u y O b e a u tifu l p re s e n t fo r M a ry
b. if / the film / b e in te re s tin g / w e / w a tc h it till the very en
c. if / I / get a lo a n / I / b u y a n e w fla t
d. if / John / h a v e a c a r / h e / d r iv e y o u to w o rk
e. if / the w e a th e r / b e n ic e / w e / g o a w a y fo r th e w e e ke n d
f* if / I / n o t p a y th e b ill / th e y / c u t th e p h o n e o
9- if / I / sp e a k S p a n is h / I / h e lp y o u tra n s la te t
h - if / he / b e in n o c e n t / the p o lic e / n o t a rre s t
f / 1 / h a ve h is p h o n e n u m b e r / I / in v ite
p a rty
im o ^ ^ ^
. js
1- if / the te a c h e r / b e m o re p a tie n t / s e
I Co by z ro b i, g d y b y ...? D o k o c z z d a n ia :
- i lost a ll m y d o c u m e n ts a n d m o n e y , I
Q u e g n o Englond, I .......
k* II I fo u n d o u t I w a s a lo n g lo s t g ra n d s o n
^I .........
c- ff I saw a m o n k e y ru n n in g a r o u n d
^ M I smelt sm o ke in th e m id d le o f the n ig
*
III w on a t th e lo tte ry , I
. .
'I I were s h ip w re c k e d o n a d e s e rt is a n ,
very
, e7f1 sie d o w y d a r z e ,
Z d a n ia w a r u n k o w e ty p u tr z e c ie g o o
przeszoci
w ( jr u n e k n i e r e a ln y .
z o s ta s p e n io n y p e w ie n w a r u n e
: r
F jd
'
| w o u |d
.c i r r
- -
q j.
w y s a a m )
W
z d o n ia c h w u r u n k o w y c h ly p u t y c i e g o
w z d a n iu
p o d rz d n y m
P e r i o d , n a to m io st w z d a n iu n o d iz d n y m - k o n s t r u k c j o w o u l d
po
h a ve
s p jn ik u
+
if w y s t p ^
im ie s w
a o s pM
c z a s u p r z e s z e g o
( p a s t p a r t i c i p l e , t r z e c i a f o r m a ) . Z a m ia s t w o u l d m o g b y t a k e u y t e c z a s o w n i k , m o d a l n e c o u l d lub
m ig h t .
- P rz y s z a b y m w c z e n ie j, gdybym
w ie d z ia a , e potrzeb ujesz m o je j p o m o c y , (a le n ie w ie d z ia a m i n ie p rz y s z a m )
If you had practised more, you would have passed your driving test.
- G d y b y w i c e j wiczy,
zd a b y e g za m in na p ra w o ja zd y, (a le n ie w ic z y e i n ie z d a e )
If we hadn't called the police, the fight might have ended tragically.
- G d y b y m y n ie zadzwonili
I) ^
W W uld 9 cyc,,n9-
If it h a d b e e n s u n n y la s t
G d y b y (te ra z ) b y o s o n e c z n ie , poszlibym y no
If
u m o z ,w e jest uycie c z a s u
Past P erfect
C o n t i n u o u s zones'
nie
ie dostalibym y m a n d a tu .
$' ^
W o u ld n ' f
- G d y b y n ie je c h a tak W * *
jj
U !P e " '
--------------------------. . . q . o r r n , C 2 a . v , ik o ( ly p 3 |
dinner
1,11
^
,his iQb ould be h-d. i
If we (install)
......................... an s,s,en,' * h -h v . [no,
our house.
e. If I (s tu d y )................................... h a r d e r a t H ig h S c h o o l, I (g o )
, || niy h u sbo n d (no, jump)
in fo
^
, . ,,
9 my h o lid a y.
h. If you (n o t d r i n k )
...........................
bod
the next d a y .
1. * 1 (fake) ........................... y u r a d v lc e - 1 (not l o s e )
f- If you (not d r i v e )
so fa s t, w e (n o t g e t )
0 fine
on a date with him.
h- !f you (n o t s m o k e ) .................................... . Yo u (n o h a v e )
m iserable.
I* WI ( h a v e ) .................................... a fa r m , I (keep)
mher
r.Cl to
IV-Tclean o u r house.
k ,
.
,
she was o rtiie !. we (no1^ire) ........ ! . * *
" "
?' When
I (fin ish ).............................. . w ork. w . (g o ).......................
3)*
a . yo u
there w a s n 't s o m u c h r a in ,
'h e a m b u la n c e h a d n 't a r r iv e d o n tmn
orrested.
b. the woman w ould have had the baby in
s o m e o n e o ffe n d e d m y fa m ily /
she h a d m o re fr ie n d s ,
* h a d n 't e a te n a ll M a r k 's b ir th d a y c a
mY best fr ie n d le ft fr o m W a rs a w ,
/o u h a d lis te n e d t o m e ,
YOu h o o v e r th e fla t,
the shop.
,
14 5 Z d a n ia w a r u n k o w e m i e s z a n e
u IyoA conditionojs
t n U o t 7w z d a n ia w a r u n k o w e m ie s z a n e . O z n a c z a to , ze wystpy.r n y c h ly p b w w a r u n t w . ic h u y c ie z a le , o d k o n .e k s .p ^
Istniej d w ie najcz ciej s p o ty k a n e k o m b in a c ie w a r u n k w .
1. If + t y p d r u g i, t y p t r z e c i
Z d a te g o typ u u yw am y m w i c o s y tu a c ji p rz e s z e j, k t r a m o g a b y si p o to c z y in a c z e j, gd yby pewien
w a ru n e k by s p e n io n y w te ra n ie js z o c i.
If + P a s t S i m p l e , w o u l d ( c o u l d / m i g h t ) h a v e + t r z e c i a f o r m a
If I w e r e y o u , I w o u l d h a v e a c c e p t e d t h a t j o b o f f e r . - G d y b y m b y a to b , p rz y j a b y m t ofert
p ra c y , (sytuacja h ip o te ty c z n a , p rz y j c ie o fe r ty " , o d n o s i si d o
p rz e s z o c i, n a to m ia s t ewentualny
w a ru n e k g d y b y m b ya to b " d o te ra n ie js z o c i)
If J a n e s p o k e S p a n i s h , s h e w o u l d h a v e g o t t h e j o b . - G d y b y J a n e z n a a h is z p a s k i, d o sta a b y t
p ra c . (Jane n ie d o s ta a p ra c y w p rz e s z o c i, a h is z p a s k ie g o n ie z n a a i n a d a l, w te ra n ie jszo ci, nie
zna)
2.
If + ty p trz e c i, t y p d r u g i
Z d a n te g o ro d z a ju u yw a m y, g d y m w im y o s y tu a c ji z p rz e s z o c i, k t r a m a w p y w n a te ra n ie jszo .
If + P a s t P e r fe c t , w o u ld ( c o u ld / m ig h t )
I f w . b o d s o ld g r a n d m a 's c i d b o u s e , I w o u ld h o y o o l , f m o n e y n o w . - G d y b y m s p r e d o lo s W
o m b o b a , m io ta b ym teraz d o z o p ie n i d z y , (w o ro n e k . .s p r z e d a d o m o ', o d n o s i si d o przesloSci,
s y tu a q o h ip o te ty c z n a d o c h w ili o b e c n e j)
i " ' ! " 1 a 1" " * 0
b ' h '
" " ld P r b a b l r b *
m a n a g e r n o w . - G d y b y J im p rz y iq t I , p r o .
k ie r o w n ik ie m , g d , b , w p o e s z .o S c p o d * .
p T ,.)
1 4 , Z D A N IA W A RU N KO W I
pen,| z d o n io
muCh tro u b le n o w .
in so
b. If I (d o ).....................
m o r e s p o r ts a s a c h ild , I ( n o t h a v e ) ....................................... s o m a n y b a c k
problems now .
c If you (accept) ..
...................
unemployment b e n e fit n o w .
th e
jo b , y o u
(n o t h a ve
to )
d. If I (b e )........................................0 m a r >< th e y ( g i v e )
a sk f o r
m e t he jo b .
th e b ill, w e (n o t h a v e to )
fre e ze in a c o ld fla t!
Gdyby d b a a o z d ro w ie , n ie b y a b y te ra z w s z p ita lu .
Gdyby nie
G dyby
b ya ta k a z a b o rc z a , T o m n ie z e rw a b y z to b
h.
* * * * e j a d / w o n i p o k a re tk ,
' , z . . , y z " i ,
^ b | d d" S
us.
a s l o n g a s / p r o v i d e d / p r o v i d i n g / o n c o n d i t i o n t h a t - je li / p o d w a r u n k ie m e
W e 'l l g o
c a m p i n g a s l o n g a s it d o e s n 't r a i n . -
>
P o je d z ie m y n a k e m p in g , p o d w a ru n k ie m e nie
b d z ie p a d a .
T h e c o m p a n y w ill h ir e n e w s t a f f p r o v i d e d ( p r o v i d i n g ) t h a t it h a s s u f f ic ie n t r e s o u r c e s . - R rma
z a tr u d n i n o w y c h p r a c o w n ik w , p o d w a r u n k ie m , e b d n a to w y s ta r c z a j c e r o d k i fin a n so w e .
I w ill h e l p o n c o n d i t i o n t h a t h e a s k s m e p o l i t e l y . - P o m o g , je li m n ie g rz e c z n ie p o p ro s i.
s u p p o s e d / s u p p o s i n g - je li, p rz y p u m y , e ...
S u p p o s i n g y o u w o n t h e lo t t e r y , w h a t w o u l d y o u d o ? - P rz y p u m y , e w y g ra e na lo te rii, co by
w te d y z r o b i?
s h o u l d - je li, g d y b y
S h o u l d y o u s e e T o m , te ll h im I m is s h im . - Je li s p o tk a s z T o m a , p o w ie d z m u , e za n im tskni.
If y o u s h o u l d c o m e w it h u s, le t m e k n o w first, a n d I 'l l b o o k t h e t ic k e t s . - J e li bdziesz z nami
s z a , d a j m i z n a w c z e n ie j, z a re z e rw u j b ile ty .
b u t f o r / if n o t f o r - g d y b y n ie
B u t f o r J i m 's h e l p ( = if J im h a d n 't h e l p e d u s ) , w e w o u l d n 't h a v e m a n a g e d . G d y b y nie pomoc
J im a , n ie p o ra d z ilib y m y s o b ie .
*: r
h a p p e n t o - je li, g d y b y p rz y p a d k ie m
If y o u h a p p e n t o k n o w w h e r e J a n e is, p l e a s e te ll m e n o w . - J e li w ie s z , g d z ie jest Jane, p o w ie *
m i n a ty c h m ia s t.
i n c a s e - n a w y p a d e k , w p rz y p a d k u g d y
T a k e a n u m b r e l l a in c a s e it r a i n s . - W e p a r a s o l, g d y b y m ia t o p a d a .
I t o o k a m a p in c a s e w e g o t lo st. - W z i a m m a p , n a w y p a d e k g d y b y m y m ie li si zgubi-
lfi. (
1 4 . Z D A N IA W A R U N K O W E
11 Konstrukcja unless
Spjnik u n l e s s ( c h y b a e , je e li n ie , o ile n ie ) w y st p u ie
q p .
------------------
lda2
w szystkich t e K k
' m
Q q Porw"i zdania:
You will not pass the exam, unless you study hard en
bdziesz si w y s t a r c z a j c o d u o u c zy .
'
'nne przykady:
I w o n 't h e l p y o u u n l e s s y o u p a y m e . - N ie p o m o g c i c h y b a , ze m i z a p o cisz.
sifk v
wzili m a p .
W IC Z E N IA
U z u p e ln ij z d a n ia c e o s o w o t k t e n ,
S u p p o s in g y o u (b e
b. W e (le a v e ) .................... f
a t h o s p ita l.
e. I ( le n d )
f.
r o n d itio n th a t you (
y o u m y c a r o ................... m e a lo a f o f
W e (o p e n )
^ ^
m o n e y,
lo n g
frie n d , I (n o t m a n a g e )
S h o u ld y o u g o o u t, p le a s e 9
g P ro v id in g w e (^
h, I n e v e r w a tc h TV,
. d p -* *
do ^
reo
in o u r new fa cto ry next year.
d ra m a on.
n e w
n ig h t shift
fi
u i v w a iq c p o d a n e g o
s p jn ik a :
Przekszta z d a n ia , u z y
b s
........................
2L * ,
d . i
Nu to d
to
. w
c ^ p a i g n n.>
c h o o s e , ' w h ic h
c u - n , jo b
U N LESS
f.
...............
fc
"
*> '
< * . ki. * *
p ro je c t w o u ld , o u p ic k ? .....................................................................
iiT a m n o io ff e n s d
o b e e ,- p o id o n e .
............................... .............................................................................
SH O U LD
........................................................ .................
..................
g. Y ou can g o to B o b 's p a rty i f y o u c le a n y o u r r o o m a n d d o y o u r h o m e w o r k .
C O N D IT IO N
.............................................................................................................
.............................................................................................................
P r z e k s z t a z d a n i a , u y w a j c
unless:
mo
lw
20 ich
W y b ie r z p r a w id o w q o d p o w ie d :
o ' su p p o se d
a . u n le s s
.
, .
90 " "
promoted
' 9 ' - ' > s T
a l; n
ay'
*>. 05
b but for
* " *
"h 0" , M
t >
b p,
w
H, <*
%
a n ia
Wa r u n k o w i
Pr 9nt?" wystpuie ?n
* M r d n i * sam ym d
n
'^
e z b o k o lia n ik iem
t
P t S im p le , P a s f C n .
Vvyrozen|a nierealnych
n>
1 " ' n 0 0oraz
0s'
r / n,espefmonych
moliwych d o s p e n ie n ia ycze
m i
"TZT,
- e pabobn, Pk ^
nk^
obecnej sytuacji Z
ch d^
o .
'
w i s h ( t h a t ) + P a s t S i m p l e / P a s C o n t in u o u s
I wish w e h o d m o r e b e e tim e . -
oioj,, re th e m o m , M
* .1 *
w a |k
t * ' * * '
iesem)
*> **> * *
h ta o s n m i P o s t P e t t e d i P a s t P e r f e c t C o n t m o o u s u r ^ o m y w c d n ^ _
.
lei spueci
, feel awful.
- t e had
* - the opportunity. wish I hadn't eaten so much cake.
When"she
tary wishes she had gone to u n ,v
oszo
n a
auj, ie
c z a s o w n ik ie m
n ie
s u c h a a m ,
&
d o tV Q ^ f ^ ^ z d o n i a . Nie jest
^ . r e
eby przes,a*
9. Konstrukcja f oni)
^
ztyCh jest a n a lo g ic z n e . P o r w n a , z d a n ia :
nje m a m w i c e j w o ln e g o czasu . / C h c ia b y m
mle<
w o ln e g o czasu.
n d v b v m tylko m ia o w i c e j w o l n e g o c z a s u !
If o n ly I h a d m o re fre e tim e. - G d y b y m y
if o n lv
o o z o s ta j czsto w f o r m ie z d a n ia p o d r z d n e g o , z d a n ie nadrzdno
If o n ly w e k n e w h is se c re ts. - G d y b y m y ty lk o z n a l. |e g o ta ,e m n ,c e .
If o n ly I w e r e y o u . - G d y b y m tylko b ya to b .
If o n ly it w a s n 't ra in in g . - G d y b y ty lk o m e p a d a o .
If o n ly I e a r n e d m o re . - G d y b y m ty lk o w i c e j z a r a b ia .
If o n ly w e h a d m o re m o n e y , w e 'd
b u y a n e w ca r. -
G dybym y
ty lk o m ie li wicej pienidzy
kupilibym y nowy s a m o c h d .
szybko.
If only it hadn't been raining all the time, w e w o u ld h ave had a lo vely holiday.- Gdyby tylkc
cigle nie p a d a o , m ielibym y w s p a n ia e w a k a c je .
b e zo ko liczn ik
DezoKOI,czm k
1 G d t HU
G d y b y ty lk o o n a w i c e j c z y ta a .
w ic z e n ia
P rz e k s z ta z d a n
b- 1
C
C
c - I d id n 't tell i u
b
i
:
,0 ' m f n m c t
9 reen to p .
-.c o l
...........................................
..............................
a . a t : 9 I f e c i> w i
" "
z z c
.........................................................
h - D n 't sm okel
V er?l
............................................
:z =
'),,ornr, |0|n0,IC m e l
Qst u m m e r.
:r
14 zdania warunkw
0
P r z e k s z t a
0.
zd a n ia , u yw a j c konstrukcji 1 only.
Kej
.....................................
........................ ............
.....................................
.....................................
dzy,
.......................................
P rzetum acz k a d e ze zda na dwa sposoby, uiyw ajqc wish oraz if only.
a . G d y b y m t y l k o w ie d z i a a , e m ia u r o d z in y , z r o b ia b y m d la n ie g o to rt.
b.
G d y iz y m
u m ia
,-zo
c. Gdybym m w i P
ylko
d. G d y ^
d y b ^ R
a n g ie ls k u , d o sta b y m
a m
^ '^ - ^ ^
lopsz, P. ......................
.........
wiczenia
podsumowujce
WICZENIA
U z u p e n ij z d a n i a w a r u n k a w a o d p o w i e d n i m i f o r m a m i c z o , o w l k w :
,, .
..
ot 5.
"b f 16
Palace.
,f,
.
(have) m o n e y la s t s u m m e r, I ........................ (g o ) o n a t r ip to Ita ly last year.
(send) us the
p h oto s.
f.
i.
(stay) a t h o m e .
M Sal|y
(n t sp e nd ) so m u c h tim e ta lk in g o n th e p h o n e , s h e ...............................
(not have) such a h ig h b ill n o w .
W y b ie rz p ra w id o w o d p o w ie d :
a. If Betty w ere / w e re n 't so shy, she w o u ld h o v e b e e n o ffe r e d th a t jo b
b. If I w ere / had been y o u , I w o u ld te ll th e p o lic e th e tru th a b o u t th e a c c id e n t.
C.
I k . g o v e rn m e n t ra ise d < h. , a . m a n , p .a p f e q u i d g r , .
.Id k n . n n r o t . S t d
m , p m e m , h a d n t d iv o rc e d - h e n I w o , o c h ild , I w o u ld till h .
in to u c h w ith my d a d n o w .
/ w i l l g o c o m p in g w ith , o , i( |
o |( o id
i.
) -
school.
h
ere m
i n
f i ^
"
"* "d
/ I d .till h o ^
^
'
use c a r r ie r p ig e o n s .
o ' 1
Zdania przydaw.
owe
Relative clauses
,51 Zaimki wzgldne w zdaniach
przydawkowych who (whom), which, that,
whose_____________________________
Zoimki pytajne w h o ( k to ) , w h o m
. t o * w h o o d n o si s i, zaw sze d o o sb :
_ ^
t0
The w o m a n w h o w e m e t y e s t e r d a y is m y b r o t n e
szefowa m o je g o b r a ta .
The girl w h o is p l a y i n g t h e p i a n o is m y c o u s in .
^ nko' W0 ,S P , y ,n 9
.
kuzynko.
..
d . o r k e t t : WS h a V e h ,r e d a re
The
I l0sfb o?
0<dn
5'nsi
d otable
przedm
iotw : - Ksika, ktra ley na stole, naley do Mary.
w f " ch
is o
the
is Mary's.
The fil 6 W Q tc h w b ic h I g o t for my birthday. - Z g u b ie m zegarek, ktry dostaem na urodziny.
^
^ h ic b y o u re c o m m e n d e d w a s really very good. - Film, ktry polecie, by naprawd
TL
^,k,en : - P
t o
you mode w o ,
t o t , *
, * P ^ p l e th a t I in v it e d a r e m y
Proy
'
. - t o * 't o
friends fromwork. -
* *
Uidz.e,
kW
WIELKA
G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G I E L S K 'E G O
A m w im v o przynalenoci, w o d n ie s ie n iu d o o s b . W odn,esitniu
r
IO
i' d t *
i w * u c o ,o
. . r o o d r e lu s e d *>
n ,m
'
Jon"
r s r s r i. o, *>
-gw
c o ,o ! c ,,!c ,e i
*> * . - ^
1
si ,r ie0 * * *
^
0,
I09I
k .^
house,
w hose
g a ra g e
w as
d e s tro y e d
by
th e
fire ,
b e lo n g s
to
our
neighbours.
The man w h o is standing a t the bus stop is m y u n c le . - M czyzna, ktry stoi no przystanku, to
mj wujek.
w tym zdaniu zaimek uyty jest w funkcji p o d m io tu : Kto stoi na przystanku? M czyzna stoi na przystanku.
W tym zdaniu absolutnie nie jest moliwe o m inicie zaim ka w z g l d n e g o w h o .
ale:
The man w ho (w hom ) y o u saw a t the bus stop is m y u n cle . - M czyzna, k t re g o widziae na
przystanku, to mj wujek.
* * * * *
w hom
do
w ,d o i
mj wujek.
m o iliw . , o p u r a
ie , o im la H o U
to
to
Miejsce p rzylm ka w zd a n ia c h p rz y d a w k a w y c h
I rzyimek w zdaniach przydawkowyrh znaidni
This is the bo ok I was
To
The man you
mirn mem.
3ia
' 'J
\>IH
y a le r d a y Is m y husband
/ lik
i /OUWOJimiwiiny li
M
'
^
i#!
M czyzna, / ktrym wczonoj it u m * 10**
. .
15. Z D A N IA PRZYDAWKOWE
WICZENIA
U z v p e ln lj z d o n io o d p o w ie d n im
I T
T 3 u
io b
?
d o ' is m y b o y l' i d b l h e | 0 b ...................................1 w o s K e r e d is in L iv e rp o o l
c The d o c u m e n ts
n ro ^
,
, .
. .
,
,
..............a re o n y o u r d e s k w e re d e liv e re d this m o rn in o
d . A v e t is s o m e b o d y ............................... ..
skk
T !
fT
...................................
d l0
r
The m a n
.................................. d o g b ,t bmee SQys
|t WQs
^
f.
g . A m ic r o w a v e o v e n is s o m e t h in g ................................
| QU|t
< W
"-o n ,
use to p re p a re meQ|s
h.
i.
j.
k. T h e n e w s h o p p in g c e n tr e ,
w as
in o u r to w n .
I.
U d e f in ic j e p o d a n y c h s w , u y w a j g c o d p o w i e d n i c h z a im k w :
a . a D V D p la y e r / w a tc h film s
b. a c a lc u la t o r / h e lp us c o u n t
c. a re m o te c o n tr o l / c h a n g e TV c h a n n e ls
d . a c a n o p e n e r / m e ta l c o n ta in e rs
e. a p rin te r / p r in t d o c u m e n ts a n d p h o to s
f.
a c a r p e n te r / w o r k w ith w o o d
g . a s a w / c u t la r g e p ie c e s o f w o o d
h. a flig h t a tte n d a n t / se rv e p e o p le
^bierz prawiatowq
W y b i e r z p r a w i d t o w q o d p o________
w ie d z :
b
h\ 'SWn*e r'
c Thn,Ca ,S
to
a. w ho
b. whom
a.
whose
whom
what
yQ u fo u n cj th e
^ ^ rn g o m
g to
^<JVe m a o y
k e y
c o n fe re n
p r o b le m s
.. . . y o u l o s t ?
c e .. . . is t a k i n
.. . .
I have t o
g p la c e
in
c o p e w ith .
B r ig h to n .
b. whose
b .b. which
b. whose
b. whose
b. which
b. whom
P rze kszta z d a n i a . J e li to m o l iw e , o m i z a i m e k :
a. You b o u g h t a dress. C a n yo u s h o w it to m e ?
s ta irs .
e. Tom p re p a re d d in n e r. It w as d e lic io u s .
f.
,s-
z d a n ia h z y o a w k o w i
s do ja k ie g o m ie is c a :
e re
P w .
^
*>
P h o t o n , m oi. s
O n . d a y , I w a n . t o r o t u r a t o th e t o w n w h e r e I w o , b o m . - Pewnego d n i. c h e do
w ktrym si u r o d z ia m .
The t h in g t h a t y o n t o l d m e , n p s e t m e . W h o t y o n to ld m n, n p r . t 0 . - To, co
z a sm u c io m n ie .
The th in g th a t h a p p e n e d w a s because o f
. , . . .
pcdK
= w ( lQ f h a p p e n e d , w as because o f Tom.
- C o si w y d a r z y o , b y o w in T o m a .
WICZENIA
Oj
b. There a re m a n y r e a s o n s .................
c. A re these the b o o k s .......................
d. M a rk is th e p e rs o n ................................... |jve?
'
9- Please d e s c rib e th e p la ce
h. Tom is o n e o f th o s e p e o p le
j o n es.
^
........
I lo s t m y e a r r
r m feeling sad.
1 5
N a le y p a m i ta , e w
u m o liw ia j c e n a m
j z y k u a n g ie ls k im
z id e n t y f ik o w a n e oso b y
w z d a n ia c h
p rz y d o w k 0wych
d e fin iu j c y c h n ig d y n ie s ta w ia m y p rz e c in k w . N a p r z y k a d :
T h e w o m a n w h o l i v e s n e x t d o o r is a n u r s e . - K o b ie ta , k t r a m ie s z k a o b o k , je s t p ie l g n ia rk
T h e w o m a n w h o l i v e s n e x t d o o r w s k a z u je n a m n a je d n k o n k r e tn o s o b , o k t r e j m w im y : ta kobieta
k t ra m ieszka o b o k , a n ie ja k a in n a .
T h e b o o k I 'm
r e a d i n g is v e r y i n t e r e s t i n g . - K s i k a , k t r c z y ta m , je s t b a r d z o c ie k a w a , (nie jaka
ksi ka , ty lk o ta , k t r o b e c n ie czyta m )
T h e h o u s e a c r o s s t h e s t r e e t b e l o n g s t o t h e S m i t h f a m i l y . - D o m , k t ry je s t n a p rz e c iw k o , naley do
w hich s z a z w y c z a j u y w a n e z a m ie n n ie ,
c h o c ia w h ic h u z n a w a n e jest c z a s e m za b a rd z ie j fo r m a ln e . That n a to m ia s t u y w a n e jest najczciej
p o p rz y m io tn ik a c h w s to p n iu n a jw y s z y m o r a z p o ta k ic h z a im k a c h ja k : e ve ry(th in g ), s o m e (th in g )
a n yth in g ), no(thing), all, only, none, little , few, much.
o ra z
M y m o t h e r is th e p e r s o n w h o ( w h o m ) I t r u s t t h e m o s t . - M o ja m a m a to o s o b a , k t re j n a jb a rd z ie j
u fa m .
It w a s th e m o s t e x c i t i n g t h i n g t h a t I 'v e e v e r d o n e . - To b y a n a jb a r d z ie j e k s c y tu j c a rzecz, jokq
z ro b ia m .
h a t h e s a i d m a d e m e e v e n m o r e d e p r e s s e d . - W szystko , c o p o w ie d z ia , jeszcze b a rd z ie j m nie
p rz y g n b io .
b o y w h o is s t a n d i n g a t t h e d o o r h a s b r o u g h t a p a c k a g e f o r y o u . d rz w ia c h , przynis p a czk d la c ie b ie .
C h o p a k , k t ry stoi przy
f m at ' T
k t ry c h
m ow a
w z d a n iu
w I d o n ia i
In f
C |e'
= Z
l l ' * * * * ** * , " d
to m o ja n a j l e p s z a p r z y j a c i k a .
W ho
o b v , 7)
n ie S k " 'e c z n e
M
'
e a n k w ' N a P "y W o d :
i
9
j e s t t y l k o d o d a t k o w in f o r m a c j o w zd
o k M a Z T '
P o r w n a jm y :
- M o ry , k t ra m ie s z k a p o d ru g ie j stro n ie ulicy,
to m o j a n a j l e p s z a p r z y j a c i k a .
W ty m z d a n iu i n f o r m a c j a , e M a r y m ie s z k a p o d r u g i e j s tr o n ie u lic y , je st n ie z b d n a , a b y o k re li , o kt r
M a ry c h o d z i.
By m o e m w i c y z n a k i l k a o s b o im ie n iu M a r y , a le ty lk o to , k t ro m ieszka p o d ru g ie j
s tro n ie u lic y je s t j e g o p r z y j a c i k .
O to przykady zd a n ie d e fin iu j c y c h :
Jane, who is the best student in our class, has been given a scholarship. -
Jane, k t ra jest
The castle, which was destroyed during the war, is now on elegant hotel. - Zomek. ktry zosti
w b a n k u , c h c e s t u d io w a e k o n o m i .
,
, o m ia ta o kilku reguach dotyczcych stosowania zaimkw
W przypadku zda niedefiniujcych naley pa
o g l d n y c h :
. . .
r r
19' h
oraz
..
^ ^ ^
,ygodnlu. t0 coi,
o nigdy om in spjnika:
w zdaniach niedefiniujcych n mono J
^
,o be)ong
somochd, kl6ry
renovating. - Ten o b r o z .
,.
P a b lo , w h o it S p a n is h , stu d ie s
(Hiszpanem, Stud,u,e
W lt lK A O . " *
a ,a o ! ' 0
dl
whom N* i * M >
..... .
iaimUm
M a ry /
Inrku
do ^
yr l t
,qwQ0fi'Cl
koc
znao sob-g
e-
..........................................................
surpnsed e v e ry b o d y . - J a n e z d e c y d o w a a przeprowadz
Zaim ki
Pozna, where I used to live as a child, is one o f the most beautiful Polish cities. - Pozna, gdzie
mieszkaam jako dziecko, to je d n o z n a jp i k n ie js z y c h p o ls k ic h m ia s t.
Mr Walters, whose son studies with me, is my fa th er's colleague. - Pan W alters, ktrego systudiuje ze m nq, to ko le g a z pracy m o je g o taty.
Our house, the garden of which was destroyed by vandals, has been in the family for mony
years. - Nasz dom , kt re g o o g r d zo sta zniszczony p rz e z w a n d a li, n a le y d o naszej rodziny od lot.
WICZENIA
Q
O kre l, c z y p o d a n e z d a n i a s q d e fin iu jq c e c z y n ie d e f in iu j q c e :
a. Ann, whose b rother is a n a rc h ite c t, lives next d o o r .
b. The book I gave you is a bestseller.
f- A fi refi ghter0
H' TOrn nd ^
d U 9 h ,e r'
hefting
gre *
d F ra n ce is o n e o f th e m o s t b e a u tifu l E u ro p e a n c #
a l e new Italian re sta u ra n t w a s very g o o d .
p f ^ re e n .............................
J ,P .......................... like O p e ra C
U M v le' <'
h I h u h r i u " ' 1 ,e lin9 wel1
00
hobbv i*0" II
m e .
32*
c.
d
e
t.
przydaw h
W yb ie rz p ra w id o w o d p o w ie d :
0
MOLn BI nC
',a '
b ' w h 'ch
b- J n e
V u m e t yesterday, is 0n olH (i
a- w h o m
b . th a ,
n ' d flom e o f mine.
c. The p e rso n .... to ld y o u th a t k n 't ^
b . w r
i ,
9 o o d ,r im d ' " ' -
w h o ,,
b .C w h th
mode
in ihe ^
..........
b.
w hose
h. A k in d e rg a rte n is a p la c e .... parents can leave their children while they're at work,
a. a t w h a t
b.
w here
3. I w o n th e lo tte ry ,
d. sells flowers.
8.
S h a kesp e a re ,
w hose
plays
have
been
staged a c ro s s th e g lo b e ,
j
c n in ik Jeli z d a n ie jest p o p ra w n e ,
. ^ serj0 us accident.
e* The p ro b le m w h ic h w e a re trying to
^ usecj to be a prison.
I.
9-
H e h a d a n a c c id e n t as a c h ild , w
1
i
disability.
^ 5 p ielberg's first,
^or a
T h li is Ihe k in d o f m o to rc y c le * 10
:ia,KuWcVch ^ o Wonvch
ii. , m i r
p o d m io t + o r z e c z e n ie + d o p e n ie n i e ( s u b j e c t + v e r b + o b j e c t ) .
Podmiot
Orzeczenie
Dopenienie
M ark
reads
a lot of books.
Sally
is baking
a cake.
O koiiczniki
M a r k czyta duo
ksi e k.
S a lly p ie cze ciasto.
M o i ro d z ic e
M y parents
will buy
a new house
next month.
w przyszym
m ie s i c u k u p i
nowy dom .
Betty
wrote
B e tty n a p is a a
a novel.
p o w ie .
It
was raining
The concert
heavily.
3 a rd z o p a d a o .
C o n ce rt w a n ie si
z a c z .
16. I N N E Z D A N I A P O D R Z D N E
bought
Mary
a dress
a t the shop
ye s te rd a y .
M a ry ku p d a
w czo ra j w sklepie
orzeczenie
oodmiot
P r z e c z e n ia
d o p e n ie n ie
o k o lic z n ik i
sukienk.
p rze c z c e g o
nie w p yw a w a d e n s p o s b na k o le jn o w yrazw .
szcze g o w o o m w io n e w
ro z d z ia a c h
Lubisz b a s e b a ll?
posikowy):
WYbobcfl.pl
327
T his b o o k w as b a d ly d a m a g e d .
g . T h e film h a s a lr e a d y b e g u n .
h . M a r k h a d t o g o t o w o r k to d a y .
i.
M u m w a s w a s h in g th e d is h e s w h e n th e p h o n e r a n g ,
j.
Z rozsypanych w y ra z w u z d a n ia tw ie rd z c e :
a . B o b / s le e p / o n th e s o fa (P re s e n t C o n tin u o u s )
b. I / re a d / J a k e / a r r iv e / a b o o k / w h e n (P a st C o n t in u o u s , P ast S im p le )
c. o u r / h o u s e / sell / w e o ld (Past S im p le )
d . w a tc h T V / I / a t fiv e / t o m o r r o w (F u tu re C o n tin u o u s )
e. w e / B o b / b u y / a p re s e n t / m u s t / f o r (P re s e n t S im p le )
f.
b e / A r g e n tin a / n e v e r / I / to (P re s e n t P e rfe c t)
g. p a y / y e s te rd a y / th e b ills (Past S im p le )
P r z e t u m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a . K u p ia m to re b k .
b. K u p ia m w c z o ra j to r e b k .
c. K u p ia m to r e b k w c e n tr u m h a n d lo w y m .
d . K u p ia m w c z o ra j to r e b k w c e n tr u m h a n d lo w y m .
e. K u p ia m c z a rn to r e b k w c e n tr u m h a n d lo w y m .
f.
K u p ia m to re b k d la m a m y w c e n tr u m h a n d lo w y m .
g . K u p ia m c z a rn , z a m s z o w to r e b k d la m a m y .
h. K u p ia m w c z o ra j w c e n tr u m h a n d lo w y m c z a r n z a m s z o w to r e b k d la m a m y
16.2.
Z d a n ia o k o lic z n ik o w e cz a su
when (kiedy),
till / until (d o , a d o , d o p k i),
before (zanim , przed),
whereas (n a to m ia s t, ty m c z a s e m , p o d c z a s gdy),
as soon as (gdy tylko),
as (podczas g d y, kie d y, w m o m e n c ie gdy),
My mum and sisters were all cleaning the flat whereas my dad was sitting in the armchair
reading a newspaper. - M o ja m a m a i siostry wszystkie sprztaym y m ie szka n ie , podczas g d y tata
siedzia w fo te lu , c z y ta j c g a zet .
By the time the film finished, we had eaten all the snacks - chips, crackers and nuts.
- D o czasu gdy film si s k o c z y , z je d lim y wszystkie przekski - chipsy, krakersy i orzeszki.
Whenever I need yo u r help, you are always there for me. - Kiedy tylko p o trz e b n a jest m i tw o ja
m oc, jeste przy m n ie .
s I w a s w a lk in g a l o n g th e street, I s a w T o m w ith h is g irlfrie n d . - Kiedy szam u lic , zo b a czya m
o m a ze sw oj dziew czyn.
As soon as uncle Bradley calls with the news, I will inform you. - G d y tylko w u je k B radley
zadzw oni z w ia d o m o c ia m i, p o in fo rm u j w as.
W IC Z E N IA
U z u p e n ij z d a n ia o d p o w ie d n im s p jn ik ie m :
as so o n as
w henever
as
w h ile
as lo n g as
a fte r
since
until
m Y w lo w as Pa c k in 9 ,he b a 9 s *
wv/w.jezykiobce.pl
329
W y b ie rz p ra w id o w o d p o w ie d z :
a.
I'v e k n o w n J im s in c e / f o r h e jo in e d o u r fe a m .
A s l o n g a s / A s s o o n a s c o u s in B o b s ta ys a t o u r p la c e , I II b e s le e p in g a t J e n n y 's .
c.
B e f o r e / A f t e r th e p a tie n t h a d b e e n e x a m in e d , h e w a s ta k e n f o r a n X - r a y .
d . W h e r e a s / W h e n e v e r th e p h o n e rin g s , I ju m p w ith jo y h o p in g it s J o h n .
e. I w o n 't se n d h im a n y m o n e y u n til / w h e r e a s I'm s u r e h e is a n h o n e s t m a n .
f.
B y th e tim e / A s s o o n a s I r e tu r n e d h o m e , th e f l a t h a d b e e n c le a n e d .
g . I'v e a lw a y s w a n te d to b e c o m e a n a c tre s s , w h e r e a s /
w h e n e v e r m y b r o t h e r - a m u s ic ia n
h. W h i l e / A s s o o n a s I w a s w a s h in g th e d is h e s , B e c k y w a s p r e p a r in g d e s s e r t.
i.
B e f o r e / Till I b o o k e d a ta b le a t th e r e s ta u r a n t, I a s k e d J o h n 's o p in i o n ,
j-
A s s o o n a s / B y th e t im e th e film fin is h e s , p le a s e s e n d t h e k id s t o b e d .
P o c z c z c i z d a w p a ry :
1. Y o u c a n h a v e a d o g
2 . As s o o n as I g e t h o m e
3 . By th e tim e I re tu rn e d h o m e
4 . B e fo re w e s e n t th e in v ita tio n s
a . h e fe ll d o w n th e s ta irs .
b . I 'll le t y o u k n o w .
c. w h e re a s th e
re s t o f th e
fa m ily p re fe r
C h in e s e .
5 . I w o n 't s p e a k to h im
d . a s lo n g a s y o u ta k e c a r e o f it.
6 . T o m 's g r a n d a d h a s b e e n in h o s p ita l s in c e
7. W h ile I'm c o o k in g
8 . I lo v e Ita lia n fo o d
e . u n til h e a p o lo g is e s t o m e .
f.
f. dinner had been prepared.
g . p le a s e p o p in to th e s h o p to g e t so m e
c a rro ts .
h . w e h a d m a d e o lis t o f g u e s ts .
W h e re v e r I liv e ,
I'm
W ICZENIA
W y b ie r z p r a w id o w y s p jn ik :
e.
f.
somewhere.
Przetumacz
na
jzyk angielski:
Wwv/ ezykiobce.pl
/
331
WIELKA G R A M A TY K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
iA A 7 A n n i a okolicznikowe jE g g g b
u
as
, a k c h c ia a .
b y o to w y m a g a n e .
M a r y w y g l d a a t a k p , kn,e, jak
n ig d y w cz e n ie j.
I f e e l a s if I h a v e b e e n h it o n t h e h e a d . - C z u j si , j a k b y k t o u d e r z y m n i e w g o w .
S h e d i d n 't l o o k a s if s h e w e r e h a p p y . - N i e w y g l d a a n a s z c z liw .
S a l l y b e h a v e d a s if s h e w a s a n g r y w it h u s . - S a l l y z a c h o w y w a a s i , j a k b y s i n a n a s g n ie w a a .
S t e v e b e h a v e d a s if h e w a s a p r i n c e o r s o m e t h i n g ! -
S t e v e z a c h o w y w a s i , j a k b y b y ja k im
k s i c ie m !
- W y g l d a , ja k b y z o b a c z y a d u c h a .
D o n 't t a lk to m e a s t h o u g h y o u k n e w m e . - N i e m w d o m n ie , j a k b y m n i e z n a .
S o n i a a c t s a s t h o u g h s h e w a s a n e x p e r t in t h is m a t t e r . - S o n ia z a c h o w u je s i , ja k b y b y a e k s p e rte m
w ty m te m a c ie .
N a le y z w r c i u w o g , ze jeli p o r w n a n ie jest n ie p r a w d z iw e lu b n i e p r a w d o p o d o b n e , a c z a s o w n i k g w n y
test w c z a sie teraniejszym , w z d a n iu p o d r z d n y m u y w a n y je st c z a s p r z e s z y , j a k w z d a n i a c h w a r u n k o w y c h .
n H p ^ Z r Wni
uyta forn K J w ^ z a m t a s t w ^ T 0 * *
*****
te ra n ie j
p ie w a l a k d o b r z e j o k w y g l d a .
W IC Z E N IA
1. M a ry p a in ts ...
a. as if you w e re a p ro fe s s io n a l.
2 . Y ou sp e a k English ...
3 . T o m plays te n n is ...
4 . You m a k e such d e lic io u s sp a g h e tti ...
c. as if she w e re a Picasso.
d. as if he w e re 8.
7. M a ry d a n ce s ...
f.
8. B ob sings ...
g. as th o u g h yo u w e re a n a tive .
as if you w e re b o rn in Italy.
h. as if he w e re a n o p e ra sing e r.
b. W yg l d a sz, ja kb y s ta o si co strasznego.
d. M w i, ja k b y n a p ra w d przeczyta t ksik.
5. Z d a n ia o k o lk z n ik o w e f g !
Z .
ce lu o d p o w ia d a jq n a p y i . n e *
po = 0 ? w o t o c u ? w ,to y w .n o *
d a n o czynno. S p jn iki w ta k ic h zd a n ia ch s n a s t p i e .
bezokolicznik:
*, n u
I went to that shop to buy bread. - Poszam d o s k le p u , ze b y k u p i c h le b .
I called Jim to remind him about mum's birthday. - Z a d z w o ,la m d o J .m a , z e b y p rz y p o m n .e mu
to (eby, aby) +
0 u ro dzinach m am y.
bezokolicznik:
1came home earlier in order to clean up before grandm a's visit. - W r c ia m d o d o m u wczeniej,
In order to secure the place, additional forces were called in. - A b y z a b e z p ie c z y miejsce,
w ezw ano d o d a tk o w e siy.
We moved to the countryside in order that the kids spend more time outside. - P rze p row adzilim y
si na wie, eby dzieci spdzay w icej czasu na p o w ie trz u .
We took our son s computer away in order that he fin a lly gets d o w n to some studying.
- Zabralim y synowi k o m p u te r, eby w k o cu z a b ra s i za n a u k .
>
^ZT
:
01 * * " *
d0y
- Z a d z w o n ia m d o J im o .
"d
u p e w n i *
i.
w ic z c o d z ie n n ie , Zeby by z p e . n o
16 . I N N E Z D A N I A P O D R Z D N E
W IC Z E N IA
c.
1. I'll ta ke a taxi
2 . I need to buy s o m e th in g to w e a r
b. so as to ta k e Sue o u t f o r h e r b irth d a y .
3 . He is n o t e xp erie n ced e n o u g h
c. so th a t you w o n 't g e t w e t.
d . in o rd e r to be o n tim e .
W e 'v e b o o k e d c o n c e rt tickets
5. Let's w a it 5 m o re m inutes
e. so as to lo o k nice fo r m y n e w jo b .
f.
8. Take an u m b re lla
to b o o k th a t p a c k a g e h o lid a y in Tunisia.
f.
z m a n y i m uch:
I was so tired that I fell asleep on the bus. - B yam ta k a z m c z o n a , e zasn a m w autobusie.
The weather was so lovely that we decided to go for a walk. - P o g o d a b ya ta k a pikna, e
zdecydow alim y si p j na spacer.
The lecture was such a waste of time that I left after five minutes. - W y k a d b y ta k strat czasu,
e wyszam p o 5 m inu tach .
Jim is such a boring person that I don't want to invite him to my party. - Jim jest ta k nudna
oso b , e nie chc g o zaprasza na m o j im prez.
We had such a wonderful time in Prague that I want to go there again. - T a k d o b rz e bawilimy
si w Pradze, e chc tam p o je ch a jeszcze raz.
W IC Z E N IA
U z u p e n ij z d a n ia so lu b such :
a. The little b o y w a s
noisy th a t w e c o u ld n 't h e a r e a c h o th e r ta lk .
w ell th a t yo u c o u ld be a tra n s la to r.
a fte r m y kids.
They t a n , k t a n n o h o lk ( o ,
wilh
hr,
I. Th. 0!!,o ,d . o .
t a r i ^ L t Z L
9 M a ry is 8./ such o devoted friend that I know I con n l
,
h
336
Ju d * w as
T 108 CO m LP C,e
rt
16. IN N E
ZD A N IA
b. Tom je s t ta k i m d r y , e m g b y b y p o lit y k ie m .
c. C ia s to b y o t a k ie p y s z n e , e z ja d a m 2 k a w a k i.
d. M a m ta k d u o p r o b le m w , e n ie m o g w n o c y s p a .
e. M o ja b a b c ia je s t ta k w s p a n ia o s o b , e n ie m o g s o b ie w y o b r a z i y c ia b e z n ie j.
f.
P o k j b y w t a k im n ie a d z ie , e p o w ie d z ia a m s y n o w i, e b y n a ty c h m ia s t p o s p rz ta .
g. M ie li ta k ie p i k n e m ie s z k a n ie , e w szyscy im z a z d ro c ili.
h. W lis to p a d z ie b y o ty le d e s z c z u , e k ilk a m ia s t z o s ta o z a la n y c h .
P O D R Z D IS
, 6 7 Zdania okolicznikowe p rz y z w o le n ia : th
a lth o u g h M w e y r J e s ^
>n spj t of
,
w :n 0 o k o lic z n o c ia c h , w y d a rz e n ia c h , p o m .m o k t ry c h m a miejsce
Z dania okolicznikow e p rz y z w o le n i mOw.q
^
inne wydarzenie. S pjniki w y s t p u je w ta kich
,
...J,
I invited Jim to the party although my husband doesn't l.ke h.m. - Z a p ro s .a m jim a na p rz y jc ie ,
m im o ze m j m g o n ie lu b i.
Although she had no experience, she was offered the job. - M im o e n ie m ia a adnego
dowiadczenia, z a p ro p o n o w a n o jej proc.
Whatever you say, I'll always agree with you. - C o k o lw ie k p o w ie sz, zawsze si z to b zgodz.
Zney^t
X'
fh
' '
^
W h itP'
P o m im o te g o ze m j c h o p a
338
"
)m'm ^ eszczu>p o je c h a li m y p o d n a m io t,
U
B b a th e h 5 p it a l.
P o m im o blu 9 wy
WICZENIA
W y b ie r z p r a w id f o w q o d p o w ie d z :
a. D e sp ite / In sp ite s tu d y in g a ll n ig h t, Jim fa ile d his e x a m .
b. H o w e v e r / A lt h o u g h th e w a tc h w a s e x p e n s iv e , I b o u g h t it f o r M ik e .
c. I'll bu y th a t c a r e v e n if / e v e n t h o u g h I h a v e to b o r r o w a lo t o f m o n e y .
d . M y p a re n ts fin a lly b o u g h t th e h o u s e o f th e ir d re a m s e v e n if / e v e n t h o u g h th e y h a d to b o rro w
a lo t o f m o n e y .
e
f.
D e sp ite / T h o u g h th e w o n d e r fu l w e a th e r, w e s ta y e d a t h o m e .
U z u p e n ij luki o d p o w ie d n im i sp jn ik a m i:
a. I b o u g h t these s h o e s ............................................. th e y w e re q u ite e x p e n s iv e .
b ...............................................h a rd I try to c o n v in c e h im , he d o e s n 't w a n t to g o to
th e d o c to r.
c ...............................................h a v in g m a n y frie n d s , he fe e ls lo n e ly .
d .............................................. th e illn e s s , J im w e n t to th e m e e tin g .
e. I'll g o to A u s tra lia next y e a r ............................................. I h a v e to q u it m y jo b .
f...............................................th e film w a s b o r in g , I lik e th e w a y th e a c to rs p e rfo rm e d .
g. I aske d Joh n fo r so m e m o n e y
I d id n 't w a n t to .
P o c z cz ci z d a w p a ry :
1.
2.
In spite o f th e ra in
a.
Even th o u g h 1 w a s tire d
b.
1 h a te
M a th s
c.
1 d e c id e d to stud y E c o n o m ic s .
1 m a n a g e d to fin is h th e p r o je c t
1 w e n t fo r a w a lk .
d. eve n if it m ig h t b e a b it risky.
5.
1 like
6.
W h a te v e r she sa id
f.
7.
1 had
g - a lth o u g h
m y jo b
p a n c a k e s fo r lu n c h
o n tim e .
e. Jim a lw a y s a g re e d w ith h e r.
1 w e n t to J im 's p a rty.
h. eve n
1 d o n 't e a rn m u c h .
th o u g h 1 d o n 't lik e th e m
m uch.
W IE L K A G R A W A I TrvM
^ .r X J ,: Z T J Z Z Z Z Z
w , _ ,
^
r r przyszoci. Jeli podm iot w z a
w ould ra th e r + b e z o k o lic z n ik (bez to|
im an j.
Jeli w zdaniach wystpuj rne podm ioty, czasow nik w zda niu p o d rz d n y m w y s t p u je w fo rm ie czasu
l u b
^ u . d S ; n ; ^ s ^ : k nS,rUkcie: W O U ,d p r e f e r + o s o b a + o + bezokolicznik
1^
*L
- W olaabym , eby mj
'
' W U' d
SOn b e c a m e a
C1, ^
i$zyku p o ls k im o d p o w ia d a m u le p ie j bdzie,
* P SZedt to lek M rk P o d z i a n a m p ra w d .
sp, in8
(l1 POUqlU.aruH. i -
16. IN N E
Z D A N IA
PODRZDNE
WICZENIA
U zupenij z d a n ia p ra w id o w form c z a so w n ik a (w szystkie o d n o s z si d o teraniejszoci
lub p rzyszo ci):
a.
1 w o u ld
1 w o u ld
1 w o u ld
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i, k o r z y s ta j c z w y r a z w w n a w ia s a c h :
a . W o la a b ym i do kina ni d o teatru, (rather)
b. W o la a b ym , ebymy poszli d o kina zam iast d o tea tru , (rather)
c. W olelibym y jecha na wycieczk, ni pracow a, (rather)
d . W olelibymy, eby oni p ra c o w a li, ni rozm aw iali, (rather)
e. W olaabym by teraz sam a. (prefer)
f.
(prefer)
D o p is z ra d d o k a d e j z p o n i s z y c h s y tu a c ji s to s u j c had better:
a s k firs t
n o t g o th e re
ta k e a n u m b re lla
c a ll
an
a m b u la n c e
ta k e a ta x i
g o to th e d e n tis t
n o t s p e n d so m uch m o n e y
te ll th e tru th
a . It's g o in g to rain.
..........................................................................................
........................................ .................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
I lied to my parents.
...........................................................................................
...........................................................................................
h. A w om a n has fainted,
...........................................................................................
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
___________
It's tim e... lub It's high tim e ... o d p o w ia d a j p o lsk ie m u n a jw y szy c z a s
" p o ra (c o z ro b i ) czas
uy czasow nika
WICZENIA
N o p is z z d o i o z
it's
(M gkd
) o opi nych ^
(uiyj for . b e 2 o k o |k a .M ;
<1
..................................................
e. I'm starving. (I /
som ething)
..................................................
0d e c ** )
..................................................
..................................................
16.
IN N E
..........
........
.........
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a. Najwyszy czas, eby Tom ow iadczy si sw ojej dziew czynie.
c. Czas i spa.
f.
Z D A N IA
PODRZDNE
W IE L K A G R A M A T Y K A J Z Y K A A N G IE L S K IE G O
.Ker. i,
(dla M
.here a r .
, p o ie d r"c r i> c a t
stosowanych w ry k u a n g ie ls k ie
(dla t a b , m n o g i. jest
T h e re a re p ic tu re s o n th e w a ll.
N a cianie sq o b ra zki.
T h e re 's a lo t o f ra in in N o v e m b e r.
T h e re 's a m a n s ta n d in g a t the g a te .
There
itp,
any:
N ie ma ju chlebo.
T h e re a r e n 't a n y b o o k s in th e b a g .
are, p o te m there,
uycie any
e h o w m a n y -.tosuiom y, pytaj-
Ile o s b jest w
twoim
biurze?
T h e re w e re a lo t o f p e o p le a t th e c o n c e rt.
pamita,
H o w m a n y p e o p le a re th e re in y o u r o ffic e ?
r jr jr , :
a nastpnie
A r e th e re a n y c h o c o la te s in th e b o x ?
not
- - ... *
........
N a k o n c e rc ie b y o d u o lud zi
T h e rl h
I 0
r0,nt
W M k ' W ,/m 'y 0 d ,,iu
d u o d e s /i
T h e re h a v e b e e n a lo t o f r u m o u n a b o u t K e lly a n d W *
b y o d u o plotek
w e d d in g .
W o k tlu b u f oily
16. IN N E
Z D A N IA
PODRZDNE
WICZENIA
p l
Z ro z s y p a n y c h w y r a z w u z d a n ia , u y w a j c th e r e is / th e r e a r e :
a . m any trees / in th e g a rd e n
..........................................................
b. a pla te / o n the ta b le
c. a lo t o f sand / o n th e b e a c h
d . no salt / in th e s a lt c e lla r
e.
11
f.
a tra in to G la s g o w / a t fiv e
g.
12
...........................................................
players / in a fo o tb a ll te a m
...........................................................
............................... .......... ................
m onths / in a y e a r
h. m any o ld b u ild in g s / in m y to w n
...........................................................
i.
......................................... .................
j.
...........................................................
Z a m ie z d a n ia n a p r z e c z e n ia i z a d a j p y ta n ie z a m k n i te ( w y m a g a j c e o d p o w ie d z i
ta k / n ie ):
a. There is som e che ese in th e frid g e .......................................... ...........................................................
b. There are flo w e rs in the vase..................................................... ...........................................................
c. There is a lo t o f ra in in N o v e m b e r......................................................................................................
d. There is a c a r in the c a r p a rk ................................................................................................................
e. There are m a n y b o o k s in the lib ra ry ....................................... ...........................................................
f. There is a spo rts ce n tre in m y to w n ......................................... ...........................................................
g. There are a lo t o f p e o p le in th e s h o p p in g m a ll to d a y .................................................................
h. There is a n a rm c h a ir in m y ro o m ........................................................................................................
Z a d a j p y ta n ia o ilo i o d p o w ie d z n a n ie , z g o d n ie z e w s k a z w k a m i.
a. players in a v o lle y b a ll te a m / six
....... ...................................................
b. pupils in the c la s s ro o m / 2 5
...........................................................
*...............................
...........................................................
100
...........................................................
su g a r in the b o w l / o n ly a little
g. flights a d a y to L o n d o n / 12
h. m oney in the w a lle t / n o
...........................................................
Q u e s tio n
ta g s, zwane czasem
pyta niom ,
umi
i przeczcych. S to kr tkie p y ta n ia s a q q c e
czasow nika
b y "
lub czasowm a
w v s te p u iq n o k o c u z d a tw ierd zcych
p o s i)k o w e g o (do, d o e s , d id ), form y
roz
^
o d p o w ia d a j c e g o
m o a nego
p o d m io to w i
zdania
k o m e n to w a n y m z d a n iu i o d p o w ia d a j
g w n e g o . W yra a j on e prob
i ta , ze a o s w q u e s t io n t a g musi
im p o lskie p ra w d a ? ", n ie p ra w d a ? " lub czyz n.e? . N a le y p a m
,
zgadza si z czasem zda nia g w n e g o , a p o d m io t w o b y d w u m us, by
D la z d a tw ie r d z c y c h w q u e s tio n ta g p o ja w ia si p rze cze n ie , zawsze w fo r m ie s k r c o n e ,:
Y o u lo v e m e, d o n 't y o u ? - Kochasz m n ie , p ra w d a ?
(w zda niu g w n ym uyto czasu P r e s e n t S im p le , std w p y ta n iu ro z c z n y m c z a s o w n ,k po s,kow y
q u e s t io n
ta g
m usi
b y
uyte jego
przeczenie)
Y o u liv e in th e c e n tre , d o n 't y o u ? - M ieszkasz w c e n tru m , czy nie?
T h e y w e n t to S p a in in th e s u m m e r, d id n 't th e y ? - P o je c h a li la te m d o H is z p a n ii, n ie p ra w d a ?
B e tty is v e r y s m a rt, is n 't she ? - Betty jest b a rd z o m d ra , p ra w d a ?
D la p r z e c z e q u e s t io n t a g m a zawsze fo rm tw ie rd z c :
H e d o e s n 't lik e b a s k e tb a ll, d o e s he? - O n nie lu b i ko s z y k w k i, p ra w d a ?
M a r y is n 't v e r y re s p o n s ib le , is she? - M a ry nie jest zbyt o d p o w ie d z ia ln a , n ie p ra w d a ?
Y o u s h o u ld n 't ta lk to h e r lik e th a t, s h o u ld y o u ? - N ie p o w in ie n e ta k d o n ie j m w i , czy nie?
I a m n o t selfish , am I? - N ie jestem s a m o lu b n a , p ra w d a ?
m
IL
P ra C "
''m
* " "
le d I
'L T " 9 * T
T
i * *
' N i9 d " ie d d l * > I * . p ra w d o ?
hQS n m o n e y ' d o e s h e ? - Jim nie m a pienidzy, czy nie?
l- m
a n y b o d y , n o b o d y ), zaim kiem
WICZENIA
D o p is z question tags d o p o n i s z y c h z d a :
a . T o m studies a t u n iv e r s ity ,........................................................................................?
b. M a ry w o rk e d as a te a c h e r fo r 3 0 y e a r s , ........................................................................................ ?
c. Y o u r n a m e is B o b , ........................................................................................ ?
d . J im 's pa re n ts live in L e e d s ,........................................................................................ ?
e. Y ou have never p la ye d this g a m e , ...................................................................................... ?
f.
T o m is a real fo o tb a ll f a n , ........................................................................................?
Betty ha d a n a c c id e n t y e s te rd a y ,........................................................................................ ?
k. I ca n trust y o u , ........................................................................................?
I.
D o p is z question tags d o p o n i s z y c h z d a :
a. Steve d o e s n 't e a t m e a t , ........................................................................................?
b. It d id n 't ra in y e s te rd a y ,....................................................................................... ?
c. I am n o t a c o w a r d , ........................................................................................?
d. Y ou a re n 't s c a r e d ,........................................................................................?
e. The students d id n 't pass the e x a m ,...................................................................................... ?
f.
j.
It is n 't w a rm t o d a y , ........................................................................................?
P o q c z c z c i z d a :
1. Sally is a v e g e ta ria n ,
a . do es she?
2 . S o m e b o d y w ill h e lp yo u ,
b. a re n 't 1?
3 . W e have n o th in g to lose ,
c. w o n 't they?
4 . H e is lo o k in g fo r a n e w jo b ,
d. d o 1?
5. You love yo u r n e w jo b ,
e. isn't he?
f.
g. d o we?
w e ll o rg a n is e d ,
is n 't she?
h. d o n 't you?
UA
l 7 n r h o w o n a jest s tru k tu ro z d a n ia o z n a jm u jq c e g o . W norm alnych
P ytania typu e c h o " to p y ta n ia , w
ory
, e c h o " fr a g m e n t / s o w o , o k t r e p y ta m y , zastpione
p y ta n ia c h stosuje si szyk P ^ e s ta w n f
p
jest o d p o w ie d n im z a im k ie m p yta |n ym lu b p
s to s o w a n y m w p y ta n ia c h . C h a ra k te ry s ty c z n a dla
y
T h e d e a d lin e is t o m o r r o w . - T e rm in u p y w a ju tro .
T h e d e a d lin e is w h e n ?! - K ie d y u p y w a te rm in ? !
I w a n t to h a v e a t a t t o o . - C h c s o b ie z ro b i ta tu a .
Y o u w a n t to d o w h a t ?! - C o chcesz z ro b i ? !
N o rm a ln e p yta n ia brzm ia yb y:
W h e r e a r e y o u g o in g ?
W h e n is th e d e a d lin e ?
Pytania
n ie d o w ie rz a n ie ,
z d z iw ie n ie
u s y s z a n
in fo r m a c j
lub gdy
WICZENIA
Z a d a j p y ta n ia e c h o " d o p o n i s z y c h z d a :
a. M a rk p ro p o s e d to m
b. I w a n t to buy g_.cqr.
c. The pa rty is on Friday.
d. W e 're m o v in g to W r o c a w .
e. I'm le a rn in g J a p n ^ g .
f.
Jim b ro ke his le g .
i-
k. I w a n t to sell m v u a r.
* G r e 9 sh o u ld g o to the
16. IN N E
Z D A N IA
PODRZDNE
czasownik posikowy
podmiot su y
d o p o tw ie rd z e n ia lu b z a p rz e c z e n ia
So + c z a s o w n ik p o s ik o w y - f p o d m io t u yw a si d la z d a tw ie rd z c y c h :
M a r y like s C la s s ic a l m u s ic .
So d o e s B e tty . -
she
M y n e ig h b o u rs h a v e b o u g h t a h o u s e . So h a v e m y p a re n ts .
te.
Tom w a s la te . S o w a s G e o r g e . - T o m si spni. G e o rg e te.
N e it h e r -f c z a s o w n ik p o s ik o w y + p o d m io t uywa si d o k o m e n to w a n ia przecze:
M a r y d o e s n 't lik e C la s s ic a l m u s ic . N e it h e r d o e s B e tty . - M a ry nie lub i muzyki klasycznej. Betty
te nie.
Tom is n 't a g r e a t f o o t b a ll p la y e r . N e ith e r a m I. - T o m nie jest do b rym p ik a rz e m . Ja te nie.
M y n e ig h b o u rs d i d n 't b u y a h o u s e . N e it h e r d id m y p a re n ts . - M o i ssiedzi nie k u p ili d o m u . M o i
rodzice te nie.
Tom w a s n 't la te . N e it h e r w a s G e o r g e . - T o m si nie sp n i. G e o rg e te nie.
A lic e c a n 't r id e a h o rs e . N e it h e r c a n I. - A lic e nie u m ie jedzi k o n n o . Ja te nie.
34
Z9 d *
ze z d a n ia m i, p z y w o fe c p o d m io , w n a w ia . a c h :
j.
..............................
Z g d si z e z d a n ia m i, u i y w a jq c p o d m io tu w n a w ia s a c h
a. Tom d o e s n 't hate h o rro r m ovies. (Luke)
..............................
..............................
..............................
..............................
..............................
f.
..............................
..............................
..............................
i.
..............................
j.
..............................
P rz e tu m a c z n a j z y k a n g ie ls k i:
a. Jim spni si na e g za m in . Ja te.
f.
350
d lo p o c z tk u j c y c h i z a a w a n s o w a n y c h
16. IN N E
Z D A N IA
PODRZDNE
(Present Simple):
Inne przykady:
I se ld o m w a tc h TV. - Rzadko o g l d a m telew izj.
S e ld o m d o I w a tc h TV .
Jeli zdanie wyjciowe jest zo o n e , n a p o czte k przestaw ia si c a e zdanie po drz dne , a nie tylko sam
przyswek / wyraenie / s p jn ik :
Tom w e n t to a c lu b o n ly w h e n his p a re n ts h a d a g r e e d . - Tom po szed d o klu b u , d o p ie ro gdy
zgodzili si na to je g o rodzice.
O n ly w h e n his p a re n ts h a d a g r e e d , d id T o m g o to a c lu b .
czasowe:
czasowe:
s c a r c e ly
u
n
... w h e n , n o
h a r d ly
s o o n e r ... t h a n
sooner
nz
z a z w y c z o i u y w a n e z czasem
<~- - g* * k -
kto z a p u k a d o drzw i.
oni, +
w yra e n ie
z d a n ie p o d a n e c z a s w ,,
o n l, b , (!# 0
d z ig k i).
O n ly w h e n I le ft .h e a p o r t m , n l d id I r o m . m b e r I h o d le f t th e T V o n . -
D o p ie r o g d , w p zta n ,
z m ie szka n ia , p rz y p o m n ia a m s o b ie , e z o s ta w ia m w c z o n y te le w iz o r.
O n ly a ft e r y e a r s o f m a r r ia g e d id I r e a liz e I w a s n 't h a p p y . - D o p ie r o p o w ie lu la ta c h maestwo
z d a a m so b ie sp ra w , e n ie b y a m szczliwa.
N o t o n ly d id w e h a v e fin a n c ia l p r o b le m s , b u t w e a ls o h a d t o c o p e w i t h g r a n d m a s illness.
- M ie li m y nie tylko p ro b le m y fin a n s o w e , a le m u s ie li m y te p o ra d z i s o b ie z c h o r o b b a b c i.
O n ly n o w a m I s u re w h o is m y r e a l fr ie n d . - D o p ie ro te ra z je ste m p e w n a , k to je s t m o im prawdziwym
p rzyja cie le m .
ilo c io w e :
little, few:
so
4- p rzym io tn ik /
such
e n d y o u th e m o n e y . - Pod a d n y m w a ru n k ie m n ie p o y c z ci pienidzy.
O n n o a c c o u n t s h o u ld y o u o p e n th e d o o r . - Pod a d n y m p o z o re m n ie p o w in n a o tw ie ra tych
drzw i.
N o . M i l I e n te r e d r n , (lo t, d id I r e o lls e I w o s b e in g f o l l o w e d . - D o p P k i n ie w e s z a m d o mieszkonie,
m e za u w a ya m , e kto m n ie ledzi.
to
r Z
d o n i ch
* * *> -
a s k h im n
II k *
P r b le m .
f
S h o u ld y o u see th e ch a ir m a n , a s |< h im to c a || M r Le e
16. IN N E
Z D A N IA
PODRZDNE
WICZENIA
W ybierz prawidowq opcj:
o. Fg w / Little d id the fa m ily kn o w a b o u t his dishonest actions.
b. H g r d W - Q n l y had we left w hen the ph one rang.
c. N o t o n ly / N e v e r have we seen such a b lo o d y accident.
d. U n d e r n o c irc u m s ta n c e s / In n o c irc u m s ta n c e s sho uld you reveal con fiden tial in fo rm a tio n .
e.
O n ly
f.
O n ly
S uch
/ So dishonest was the article that the jou rna list ha d to resign.
h.
P rz e k s z ta z d a n ia , z a c z y n a jq c o d p o d a n y c h w y r a e :
a
....
You c a n 't show these docum e nts to anybody no m atter w hat. U nd er no circum stances ....
h. The p o lice knew little a b o u t the scope o f that fishy business.Little ....
U z u p e n ij z d a n ia p r a w id o w q fo r m q c z a s o w n ik w :
a. O n ly when I returned h o m e , (I, n o tic e )............................................... I had left my p h o n e a t w ork.
b. Rarely (it, h a p p e n )
c . N o soo ner (the b o o k, p u b lis h )
d. S hou ld (you, s p e a k )
th a t o w o m a n proposes to a man
.............................. than it becam e a bestseller.
to M s B row n, please tell her to c o m e to my office.
f.
1. P rz e d im k i
a. O K , b . the ra d io , c. a u n ifo rm ,
d . the H ague, e. to c h u rc h ,
1
a . th e , b. a , c. the, d . a , e. the#
f. th e , g . a n , h. th e , i. the, j. a ,
k. th e , I. a n , m. a , n. the, o . th e ,
p . a n , q . a , r. the, s. a n t. the,
f. O K , g. to A sia, h. re turn ed
hom e, i. O K , . f o r d in n e r,
k. all night, I. in bed, m . the
a . a# b . a , c. b, d . a , e. b, f. b,
g . a , h. b
6
a . m o o s e , b . sheep, c. oxen,
d . wolves# e . g e ese, f. carp,
D em ocrats, n. O K
g . s a lm o n , h . m ice
u . the
2, R z e c z o w n ik i
7
R z e c z o w n ik i p o lic z a ln e : kilo,
a . th e , b. a, c. an, d . a, e. the,
f. th e , g . the, h. a , i. the, j. a,
k. th e , I. th e , m. the, n. a
a . keys,
b.
d . wives, e. safes, f. ra d io s ,
louse
R z e c z o w n ik i n ie p o lic z a ln e :
j.
m. kisses
j. a / an
2
8
a . oxen,
a . a , b. a, c. b, d. a, e. b, f. a,
g. b, h. a, i. b, j. a
g . series, h. c h ild re n , i. w o m e n ,
d . frie n d s h ip , e . Linguistics,
j.
b.
teeth, c. m e n,
m. deer
i. e q u ip m e n t, j. ad vice
a . a , b. b, c. a, d . a, e. b, f. a,
g . b, h. b, i. a, j. a, k. b, I. a
a. boxes,
b.
species, c. udges,
j.
days
10
1. c, 2 . d , 3 . f, 4 . g , 5 . i# 6. h,
7 . j,
b.
England had
8.
e, 9 . b , 1 0 . a
11
1. c, 2 . e, 3 . g , 4 . j, 5 . h,
7 . f,
8.
6. a,
d, 9 . b, 10. i
354
a . a , b . b, c. a , d . a , e. b, f. b,
j.
C hildren
12
a. diagnoses, b . stimuli, c.
c o rp o ra ,
d . a q u a ria , e. bacteria,
f. c u rric u la , g . analyses, h. crises,
i. theses, j. phenom ena#
k. bases, I. c rite ria
KLUCZ
13
D O W IC Z E
3. C z a s o w n ik i
q. grown-ups, b. w om en
doctors, c. m others-in-law ,
d postmen, e. passers-by,
in the 1 9 * century, j. M um ps
a. b, b . a, c. b, d . a, e. b, f. b,
g. a, h. b, i. a, j. b, k. b, I. a
j. pocket-knives, k.
|. menservants
14
a. analyses, b. ap p le trees,
18
c. passers-by, d . p h e n o m e n a ,
a p p le trees,
19
15
k. W e d id n 't d o o u r shopping at
d. remains,
e. glasses,
f. handcuffs,
j. premises
20
16
f. she, g . she
21
US is, h. Is $ 5 0 0 , i. Iron, j. O K ,
were
17
a lot of sports?
M o n ic a 's toys
Politics is lu ll o f c o rru p t an d
- 1 if ! A m P 1
22
d* Helpless passers-by co u ld o n ly
g . purpose, h. back
you d o
h. Did
4
a. did, b. does, c. does, d . did,
e. does, f. d o , g. do,
i. did , j. do
h. does,
navy.
i. ho s, j. h a s, k. h a v e , I. had,
f* 9
m. h a v e , n. has
15
a . Jo h n h asn 't g o t a fast cor.
b. Betty d o esn 't h a ve a beautiful
10
if
c. Is Tom Ja n e 's h u sb an d ?
rtJWiSU
agom
is?o
16
football fan?
i-wng.
raffle, *
f. a re , g. is, h . a m , i. a re , j. are,
k . A re, I. is, m. a re , n . is, O. is,
11
p. is
It
! ,b.
12
com pany?
14
d la pocztkujcych zauwnnsowanyrh
l%
on
13
:v
17
d.
v >
>
V*
01
!did" V
*S
""" H i,'
t,
^ 155
fiBr.
Oct..
ollen GJrpsj
W
oykt^?
!0h*ij yp
(.doesn't
believed him.
23
19
a |'m having cable TV installed
28
24
a . going, b. wanting, c. to
a . a , b . b, c . a , d . b, e . a , f. b,
g . a , h . b, i. b, j. b
f. commuting, g . to buy, h. to
25
fixed?
ortf bfofcei
20
29
5 she go>r1
a . b, b . a, c . a, d . b, e . b, f. b,
g . a, h. b, i. b, j. a
timetctfsrc/
e.
L W * h i*
b moke, I. do
the b o o k, but he m an ag ed to
30
1. c, 2 . f, 3. g, 4 . h, 5. e,
21
7 .a ,
,aaol'r t*
ypom? 9 ^
31
.T h e factory is taking on 2 0
Dfogress, i. OK
up, i. yelling, j.
boss
w e m o n f^
* * * * *
u ho*ii/ 'ai
ho*
nS-v
*22
7 . g, 8 . b
0^1
go an d ploy fo o tb a ll,
us m,stake an d now he
0 have
9 . d, 10. j
26
1. e , 2 . h , 3 . f, 4 . c , 5 . 0 , 6- d ,
8. b,
27
a . D o up your ja ck e t, it's very
co ld . b. A co lle ag u e invited me
to the c in e m a , but I turned him
down c . Sally q uickly got over
that nasty cold d. When her
boyfriend broke up with her, Betty
M icW pj
6. i,
32
my duty and
A&
b* 1
a few pounds
0 ' ^Gve to do
0
357
M A " *
JZYKA
A N O '
a s the p re vio u s o n e . g. | Qm
4. Przymiotnik
1
a. prettier, b. larger, c. more
comfortable, d. happier, e. faster,
h.
th e m o s l
beau tifu l, i. be
10
a . sm a ll b la c k leather bag,
b . a pretty pink woollen scarf,
c . a big n e w m odern house,
d . a lo ve ly sm all golden
6
a. the busiest, b. the longest,
b ra c e le t, e. a com fortable
a n c ie n t red a rm c h a ir, f. an
11
a . a n o ld R u ssian , b. a modern
g la s s , c. a n old A m erican,
important, g . be hottest,
p o rc e la in
2
a . younger, b. thinner, c. easier,
j, h e a v ily
3
a. colder, b. more exciting,
c . more difficult, d. bigger,
as interesting as politics.
/ lo u d ly , d . b ad ly, e . weekly,
*9
4
a . the prettiest, b. the largest,
5, P rz y s w k i
f. sa d ly , g . terribly, h. early.
Steve is my oldest / eldest son
i. seriously, j. firstly
a . c a re fu lly , b. happ'ty
c. su d d e n ly, d . late,
g . b ra v e ly , h . perfectly, * ^0v 1
d. the happiest,
d l
e. the fastest,
' ,0 woniovYonych
j. b a d ly , k. n icely, I - ar
K LU C Z D O W IC Z E
10
a. a, b. a, c. b, d . a , e. a, f. b,
a . exhausted, b. wonderful,
g. b, h. b, i. b, j. b
c. stunning, d. sleepy,
6. Z a im k i
i o k r e s ln ik i
1
a. he / it, b. he, c. you, d. she,
e. they, f. he, g. she, h. she, i. he
11
m. us, n. him , o. me
a . a, b. b, c.
g . b, h. b, i.
hospital before.
b,
b,
d . a, e.
b,
. a, k. a, I.
f. a,
b
12
5
a. mine, b. his, c. hers, d. yours,
13
6
a. hers, b. her, c. ours, d. our,
14
enthusistically, h. earlier
i. yours, j. your
d.
The
a. a, b. a, c. b, d. a, e. a, f. b,
g . b, h. b, i. b. j. b
359
yet.
20
a. W h o b ro k e his leg? b . W hom
/ W h o d id you m eet in the park?
c. W h ic h dress d o you like the
m ost? d . W h o m / W h o did you
invite to the w e d d in g ? e. W ho
m. many, n. many
17
10
French? f. W h o is responsible
fo r research a n d d e ve lo p m e n t in
y o u r c o m p a n y ? g . W h o ate my
j. much
b lo c k in g th e gate?
11
*18
21
a. a, b . b, c. b, d . a, e. a , f. b,
g. a, h. b, i. a, j. b
d . n e ith e r, e . b o th , f. either,
g . n e ith e r, h . n e ither
12
22
a . b, b . a , c. b, d . a , e. b, f. a,
i. a little, j. little
g . a , h. b
13
23
a. a, b. a, c. a, d . b, e. b, f. b,
a . N e ith e r m y m u m , n o r my dad
9- b
14
it was.
15
a. b, b . b, c. a, d . b, e. a, f. a,
a ca r, n o r a d riv in g licence.
19
#16
p ro m o tio n , o r resign.
a n d C hem istry.
24
a . each o th e r / on e another,
b . each o th e r / on e another,
is yours?
instead of g o ing ab ro a d .
prefer? j. W h o m / W h o d id you
g. b, h. b, i. a, j. b
360
i.
c. myself, d . yourself,
o. yourselves, f. him self, g . itself/
h. ourselves
25
a . b, b . o , c. b, d . a, e. b, f. a#
g a , h. b
d lo p o a q tk u jq c y c h *a g w a n *o w n y c h
K L U C Z D O W IC Z E
26
14
h.
I. these
15
27
k .t o , I. on, to, m . o n , n. at
16
be rewarded, e. Such a w om an
s. in, at, t. in
g. above, h. behind
a . a, b. b, c. a, d . b, e. a, f. b,
17
g. a, h. b, i. a, j. b, k. a, I. a,
a . b, b . a , c . a , d . a , e . b, f. a ,
m. a, n. b
g. b, h. a
18
P rzyi m k i
a. O K , b. by / before
6 p.m .,
g. through, h. post
19
10
f. at, g . on , h. at, i. in
I. on
b an k a n d the ca sh m ach in e is
a. a, b. b, c. b, d. a, e. b, f. a,
g. a, h. b, i. b, j. a, k. b, I. a,
11
m. b, o. a
4
a. since, b. for, c. for, d . for,
12
m. since, n. for
in, in
13
20
a . a, b. b, c. a, d . b, e . a, f. b,
g . a, h. b, i. a, j. b
.Jiv.
361
W I E L K A U K m i i'- *<** *
21
a . by underground, b . by
accident, c. by hand, d . by
electronic post, e. by seo, f. by
myself, g. by train, h. by the
chairman
is
in c a p a b le
(isn't capable) of
h. o n e h u n d re d and eleventh,
i. o n e h u ndred an d thirty fifth,
j. tw o hu ndred and seventy third.
c-
rflW. ^
22
8. Liczebniki
23
a. b, b. a, c. b, d. b, e. a, f. b,
seven, g .a hundred, h .o n e
g. b, h. a, i. b, j. a, k. b, I. b
24
n. to
fifteen
a. tw o hundred an d eleven,
26
b. one hundred an d fo u r,
d. 6 0 8 , e. 4 9 3 , f. tw o th o u sa n d
seven hundred,
o n e , tw enty-three, h. twenty-five
25
:>
a. b, b. a, c. a, d. b, e. b, f. b,
g. a , h. b, i. a, j. b
g . 4 5 0 ,7 0 6 , h. thirty five
27
28
a. I'm addicted to chocolate.
eighty-six, i. 3 0 0 ,4 7 2 , j. 1 ,7 6 0 ,
a.
362
d l P " " ku'<.cych , zaaw ansowanych
? tryb
a. G o to your ro o m l b. Turn
I. marry
every weekend.
a . G o to you r ro om a n d d o your
myself.
9. T ryb ro z k a z u jq c y
1
a . C a ll you r m other! b . G o to
the d o ctor! c. Let M a rk d o the
sho ppin g! d . Let's take a few
10. C zasy
a. Where, b. W hy, c. W h y /W h e n ,
d. W hen, e. W h o , f. W hat,
time
o . m akes, p . blossom
yo u r free time?
12
a . goes, is n o t (isn't) g o in g ,
b . gets up , is g e ttin g up , is
c o o k in g , sm ells, i. is w a itin g ,
j. m a ke, k. th in k , I. a m ('m )
w o rk in g , m . visit, n. am g o ing
o u r friends? I. Is o u r co m p a n y
sleeps, p . a re g e ttin g
at
6 and
g o in g , c. ra in s , d . are always
in te rru p tin g , e . are sleeping,
f. sm okes,
13
10
a . b, b . b , c. a , d . b, e . b, f. a,
a . W h o is w o rkin g in the
g . a, h. a , i. o , j. a
14
a . O K , b . n e e d , c. w a n t, d . OK,
a. is sleeping, is reading,
e. D o you re m e m b e r, f. O K ,
b.
g . is th in k in g , h. m eans
am studying, c. is getting,
d. om trying, e. is sm iling,
g . W h o is constantly ta lk in g on
*15
g . are travelling, h. is d o in g ,
n. a m g o in g , o . are m eeting,
town hall?
j. are le a rning ,
k.
am lo o kin g ,
p. a re w orking
n. is g o in g , o . is visiting, p . lias,
*11
s. is b u ild in g
a . is no t (isn't) w orkin g, b . am
crying m her ro o m ? c. W e
d . D ad is c le a n in g up th e fla t,
because g ra n d m a is c o m in g
p lo y in g , i. is not (isn't) ra in in g ,
to m o rro w ,
j. is n o t (isn't) w atching,
k.
are
e.
cinema
16
a . I suspoci T o m ate / has
e a te n m y p ie c e o l ca k e b
m e e tin g a frie n d
S chool to m o rro w
I am
from H igh
c. I think
it a a g o o d id tra I a g re e ! l ot'**
g o to I rane e, d . D o you want
s o m e th in g to d rin k ? / W o u ld
you liko io m o th in g to drink?
I'm m a k in g ten e. I d o n 't m ind
I------------
364
jC\ i.TV.AflO
K L U C Z D O W IC ZE
person, g . M y English is
im proving. I enjoy g o in g to
my English course very much,
h.
24
21
17
d.
by train an d p la n e , e . In the
o . stayed, p. needed
behaviour?
she h as h e r ow n co m p a n y.
finished,
e. watched,
listened,
25
22
m . flew, n. took
d . w on, e. bought,
f. fell,
broke,
19
26
a . used to play,
e.
20
a. M y g ra n d m a d id n 't w ork as
27
1. w asn't,
j. were,
k.
were,
I. were, was
b.
23
b e fo re breakfast, f. I d id n t find
k. received
365
g.
28
had, arrived,
singing,
m usic a ll evening?
b. O n M o n d a y m o rning ,
M o n d a y m o rn in g ? c. At 9 p .m .,
h.
bath a t 9 p .m .? d . O n Sunday
31
1 . b , 2 . d , 3 . f , 4 . g, 5 . a ,
7 . e,
6.
h,
8. c
35
32
a . have ne ve r p la y e d , b . have
w a tc h e d , I. ha s ne ve r d a n c e d
f. As we w ere having a cu p o f
36
a lre a d y e a te n , e . has w on ,
p .m .?
29
w o rn , j. has ta k e n , k. have
33
37
yesterday at 5 p.m .? d . W h o
an d Jake la u g h in g at? f. W hy
n. c a lle d , o . w ere w o rk in g ,
p. arrived.
d ru n k , I. has sto le n
ha sn't c o m e to s ch o o l today
34
lo o k in g fo r a ll evening?
30
blowing
b.
f.
g.
38
43
47
paragliding before? e. W h o
48
f.
coffee?
g. H ow
a rude
person.
44
down.
f.
45
e. since,
f.
since,
g.
for,
h.
49
m. lor, n. for
40
done it yet.
T T
*50
now.
42
46
b.
d . I haven't received an
holidays.
m arried for
a m onth
for
8 months.
e. I haven't
6 months,
Betty and
visited my
wWwv.joxyklbbcii.pl
367
59
55
51
52
c. Bob hos
56
sm oking
60
a . have been th in k in g , b . O K .,
talking
57
before.
61
53
a round-the-world trip? e .H o w
been d o in g
62
a . ha d p re p a re d , b . had done,
c. ha d a lre a d y b e g u n , d. had
p a c k e d , e . ha d c a lle d ,
neighbours?
d.
h.
k.
haven't eaten,
had
58
54
f.
f.
Has
63
a. W h e n
w e a rriv e d ot the
c. A fter we ha d m a d e a list of
guests, we sent o u t the wedding
in vita tions, d . I h a d taken some
368
gone,
71
64
68
Monday?
65
birthday?
72
1. b , 2 . e, 3 . g, 4 . a, 5 . h,
7. f,
6. c,
8. d
f. W e
69
done, invited
lend Bob?
70
73
f.
74
exercising regularly.
67
f.
spend
f.
369
85
75
80
a . I am going to be sick. b . It is
...? d. - , e. - , f. W e
having, d . is g o in g to travel,
e. am g o in g , f. w ill do,
shall ...
76
a. is g o in g to sell, b. is going to
86
81
c o n v in c e , w ill keep
redecorate
g o ing to invite,
f. am
going to
77
87
a . I know everything will end well.
82
a . a, b . b, c. a , d . a, e. b, f. b,
g . b, h. a, i. b, j. a
g o in g to travel,
f.
was g o in g to
b e co m e , g . w ere you g o in g to
tell, h . w asn 't g o in g to cry,
83
g o in g to eat
proble m s soon. b . W e o re g o in g
78
a . W h o is go in g to help us paint
I w o n 't be a b le to h e lp yo u .
e. M u m is g o in g to c o o k d in n e r
88
fo r 12 p e o p le to n ig h t, f. Tom
T o m o rro w a t
to M ila n
I w ill be d o in g sightseeing of
R om an m o n u m e n ts Tomorrow
h. W h o is going to be responsible
fo r the project?
79
a . a m not g o in g to help, b . a re n 't
g o in g 1o let, c. am not go in g to
tell, d . isn't go in g to get, e. a re n 't
g o in g to lend, f. isn't g o in g to
co m e , g a re n 't g o in g to eat,
h. isn't g o in g to rain
six,
I w ill be
84
a . are g o in g to have, b . am
m o rn in g he w l II be jogging in
ha ving, c. are g o in g , d . am
the p a tk
he w ill be re la x in g on a tropical
d o in g / are you g o in g to d o ,
b e a ch . T o m o rro w a t six my
g . are no t g o in g to in vite , h. am
g o in g to buy, i. a re p la y in g ,
j am g o in g to take, k. is g o in g
o ra in , I. Is Jane g o in g
s h o p p in g a t th e supermarket
K LU C Z D O W IC ZE
92
96
89
painting
93
97
94
90
flew, stayed, is
98
a. have you been, b. won't believe,
95
91
99
a. b, b. a , c. b, d. a , e. b, f. a ,
g. b, h. b, i. a , . a
100
Septem ber?
next month.
vw/w.|>zykiobce pi
ctla p o c jq lU iq ty c h I /aowonsowanych
371
11. C z a s o w m k i
m o d a fn e
3
a C o u ld you le n d m e som e
h- H e m a y / m ig h t be / h0ve
been slee ping .
m oney? b . D a d , ca n / c o u ld
M ake you r c a r fo r the w eekend?
i
a . Sally can sing. Sally c a n 't /
cannot ride a m otorbike. Sally
could skate. Sally c o u ld n 't ride
a horse, b. Ted can dance. Ted
c a n 't / can not sing. Ted co u ld
speak some French. Ted cou ldn t
swim. c. I...
c. C an / c o u ld yo u h e lp m e
/ c o u ld I use y o u r ph one?
e. C o u ld we g o to a c o n c e rt
tonight? f. C a n I g o c a m p in g
with my friends? g . C a n I leave
a message fo r M r Jones? h. C a n
I have a n o th e r p ie ce o f cake?
a p p l y fo r ,^is
b. M ay I sm oke? c. M a y I ask
10
rollerskates. f. I couldn't go to
b . W ill yo u be allow ed to
g . M ay I o ffe r yo u s o m e th in g to
drink? h. M a y I sp e a k to yo u in
private?
11
brother, b . John m ig h t be
w aiting fo r us a t h o m e . c. They
/ w asn't a b le to reach, f. c o u ld
a m istake, f. Jan e m ig h t be
h. m ust hurry up
having a bath. g . M u m m ig h t
still be d o in g the s h o p p in g .
12
recognise
a . He may / m ig h t have g o n e
to the shop. b . H e m ay / m ig h t
in ,he 9 a r g e . c. H e m ay / m ig h t
f.
d . He m ay /
e . Y o u m a y / m i g h t have left it
372
d lo p o c iq tk u iq c y c h , W Owg n i0 W 0 n ych
co m e to school on time.
KLUCZ D O
W IC Z E
13
17
21
14
22
w a lk on the g rass.
18
drive
19
it is cold.
23
20
24
16
b.
f.
Ms
find a replacement
25
f. You
classmates,
mustn't be
h.
You mustn't
le z y k io lx ft. p l
g.
You do n't
d.
373
W IELKA G R A W A IT R J*
i. W ill you be a b le to le n d m e
be so rude?
12. N a s t p s tw o
czasw i m o w a
z a le n a
h .T o m should be a t hom e
housew ork.
26
1was ill.
f. Everybody knew
I could
27
me he had b o u g h t that bo ok on
a . c o u ld , b . had to , c. should
to n ig h t b . W e w ere c o n v in c e d
M onday.
th a t Tom an d Sue w o u ld c o m e
f. n e e d n 't have g o n e /
a . T o m a s k e d m e w h e re I came
h. c o u ld n 't
fro m . b . H e a s k e d m e w hat
tim e I g o t u p . c. M u m asked
28
w h o h a d b ro k e n the w in d o w ,
a . Y ou sho uld a p o lo g iz e to m u m
said he c o u ld d o the s h o p p in g ,
d . Kate a s k e d us w h a t we had
b o u g h t M a ry fo r b irth d a y , e. Tim
vase
been a b ro a d
w he n I ha d s o ld m y ca r. g . O u r
see you.
e. M a y / C a n / C o u ld I ask you
f. B ob asked me
i. D a ve o s k e d w hy I ha d quit my
T o m . g . I c o u ld c a ll / c o u ld have
jo b
Fridays.
w he n the p h o n e h a d ra ng
j. A n n a s k e d w h a t I did on
6
a . Tom asked if I had had a good
I liked my
b ag .
12
me to clean my room an d do
favourite team.
birthday.
if
a. M um told me to go to my
b.
Jim told us
us to do exercises 2 and 4 on
e. My neighbour asked me to
10
b. A sandwich is made by my
brother, c. A bo ok is bought at
j. asks
11
to call an am bulance. .T om
is mowed by o u r gardener,
h. A picture is painted by an
m anager.
weekend,
k.
M u m rem inded me
2
a. English is spoken all ovei the
375
W IE L K A ^ K H m n i *'
shopping was d o n e by M a rk .
g . A s p e c ia l song w ill be
ch o se n .
3
a . is appointed, b. are examined,
c. are caused, d . are sent,
e. is kept, f. isn't washed, g . is
10
6
a. was the first Harry Potter book
d . w as p u n is h e d , e . are not
h . is p la y e d , i. w ill be solved,
j. w e re in ju re d
chocolate produced, h. is
11
7
a . are sold, b . wasn t de layed ,
a.
c o n c e rt is b e in g recorded, d. The
i. were d a m a g e d , j. A re b a n a n a s
by Ryszard Kapuciski.
grow n
is b e in g c o o k e d at the moment.
b e in g o p e n e d now. h. O u r office
is b e in g re d e c o ra te d now. i. The
h o u s e k e e p e r, j. The monument is
b e in g re n o v a te d at the moment
tom orrow
be organised next m o n th , f. O u r
12
house w ill be re d e c o ra te d so o n ,
5
a . The test was corrected by
the teacher, b. The music for
this film was com posed by
M ich a Lorenc, c. This letter
e. The c o n fe re n c e w ill
W ednesday at
10 .
.I hope o u r
f. A
h. A s a n d w ic h is being eaten by
,)6 b, ked
f A c c o m m o d a tio n
the 9 uesfs w ill be fo u n d .
13
16
a . was m ade,
sewn, f. is checked, g . am
co m p u te r has been b o u g h t fo r my
h.
office.
b.
was being
17
20
14
a . The c a r is g o in g to be
interviewed by a journalist.
b.
fo r Jane is g o in g to be organised
on Saturday, e. G ra n d m a is
m ade by T o m . f. The co n ce rt
g o in g to be taken to hospital
g o in g to be sent yesterday,
h. M a n y b e a u tifu l p h o to s have
g o in g to be delivered yesterday,
h.
b o o k e d fo r to m o rro w evening.
The restaurant is g o in g to be
18
21
b.
15
house is g o in g to be cleaned by
Tom. e. A d o c to r is g o in g to be
hanged / hung.
go in g to be read.
is go in g to be discussed at the
22
meeting.
a . M a rk is kno w n to be a g re a t
h.
That issue
da d. b . It is believed th a t this m on
19
finished yet.
said to be a d d ic te d to m o b ile
b.
WWW, iezyhobce.pl
dl a p oc z q i k u , q c y c h i z o a w a n s o w a n y c h
g e t,
take , I. d o e s n 't w o rk , go
23
o f all.
f.
2
1. b, 2 . e, 3 . h,
7 . f,
4.
d, 5 . a,
6. g,
8. c
26
go t paid fo r my w o rk (by my
d. The paintings go t d a m a g e d
colleague M a rk go t pro m o te d
to be involved in charity, f. It is
(by my boss).
27
announced, b. was re d e co ra te d ,
cancelled, k. w asn't p re p a re d ,
24
a. Jane is said to be an excellent
artist, b. Roman Polaski is said
to be one of the best movie
directors in the world, c. This film
is expected to get an Oscar,
d. Unemployment rate is
28
25
a. It is said that Mark is an
h.
If I go to the
1o
d'
378
14. Z d a n ia
warunkow e
I zawansowanych
13
O d p o w ie d z i wasne
a . had to ld , w o u ld have
w o u ld have go n e , f. h a d n 't
a . w on , w ou ld put, b . cheated,
have crashed
10
f. c o u ld , w ou ld prepare,
g . painted, w ou ld lo o k , h. had,
14
go
i. w ill op e n , a re given
11
15
1. e, 2 . b, 3 . h, 4 . f, 5 . d,
7 . a,
ere, w ou ld live
6. g,
8. c
a. If you ha p p e n to see Ms
Jones, please tell her to com e
to my office, b . If it h a d n 't been
12
ca m p a ig n next week, os lo n g as
missed, would be
f.
Let
www jezykiobce.pl
di n p o c i q l k u i q c y c h i z a a wa n s o w a n y c h
W IE L K A G R A M A T Y K A J ZY K A A N G IE L S K I*'^ '-'
21
a . finishes, w ill meet, b. had
w o u ld bo a b le , i. were, wouldn't
22
lor my birthday.
16
a. You will not get promoted
If only
w o u ld n 't have
20
oat, f. w o u ld g o , g . w ouldn't,
17
a. b, b. a , c. b, d . a, e b, F. a,
g . o, h. b
15. Z d a r tia
p rz y d a w k o w e
18
a . w h o , b w h ic h , c. w hich,
d .w h o # e .w h o , f. whose,
g . whir h# h, w h ic h , i . which#
2
a . A I )VD pla yer is something
with d A c a n opener is
w on tho ch a m p io n sh ip
1.1
wo,I,
b. A c a lc u la to r In something
w h k h helps us count
380
, *auwDioworiw-h
n A printer
M U
is a m e ch a n ic, has a w o rk s h o p
b . I was re a d in g a bo ok when
serves people.
a. b, b . a , c. b, d . a, e. b, f. a ,
g . b, h. a
w h o we saw in y o u r g a rd e n was
a . b, b . a , c. a , d . a , e. b, f. a,
g . a, h. b
a bag yesterday, c. I b o u g h t
2 o 'c lo c k .
re a d in g is b o ring . e . T h e d in n e r
1. d, 2 . e, 3 . b, 4 . f, 5 . g ,
7 . a,
d . I b o u g h t a bag yesterday at
6.
h,
8. c
the s h o p p in g centre, e. I b o u g h t
a b la ck ba g a t the sho ppin g
centre, f. I b o u g h t a bag fo r
10
m um a t the s h o p p in g centre,
a . that, b . O K , c. tha t, d . O K ,
g . I b o u g h t a b la ck suede bag
e. w hich, f. O K , g . O K , h. w hich,
fo r m um . h. Y esterday, I b o u g h t
m oney.
i. O K , j. that
d.
16. In n e z d a n ia
p o d rz d n e
w here
j.
the sales? b . Is M a rk h a n g in g
a. n o n -d e fin in g , b. d e fin in g ,
c. n o n -d e fin in g , d . d e fin in g ,
e. n o n -d e fin in g , f. d e fin in g ,
g . n o n -d e fin in g , h. n o n -d e fin in g
i. before, j. as soon as
fo r dinner? f. W as this b o o k
1.
a lre ad y begun? h. D id M a rk
7 . g,
c. M y b ro th e r g o t pro m o te d ,
d.
M r G re en, w ho
d, 2 . b, 3 . f, 4. h, 5 . e,
8.
6.
a,
g. w h ere, h. w herever
W I E L K A G R A M A T Y K A J ZYK A A N G IE L S
8
a . Wherever Jim goes, I'll follow
him. b. Wherever Sara goes on
holiday, she complains about
everything, c. This is the place
where the old court building used
to be d . Sydney is the city where
13
1. d,
7. a,
18
2.e ,
8. c
3 . g , 4 . b , 5.H,
6. f,
14
19
hidden.
a . even th o u g h , b . however,
1. c, 2 . g, 3 . e, 4 . f, 5 . d. . a,
7 . b,
8. h
10
20
1. c, 2 . f, 3 . d , 4 . a, 5 . g, . e,
7 . h,
8. b
11
21
15
happened, c. ih e y treated me as
j. such
h. I d id n 't spend
16
2 2
a. I w o u ld rather g o to the
c. W e w o u ld rather go on a tP
12
CJ. jirn called me in order to invito
m e to the cinema I). We m oved
the party to Saturday so that Torn
can come c. W e've bought a r ur
so os to g o away for weekends
d I'm going to I ranee to learn
I renr ti
38 2
0.
b I w o u ld ra ther we went to
would
M y g ra n d m a is sur;h
a w o n d o ilu l person (hut I can' t
1 U"' r0m n
I.
KLU C Z D O W IC ZE
2 3
29
some sports.
an ambulance.
24
are
a decision.
11
players in a football
28
30
[ b.
31
I. do we?
32
1.
7 . d, 8 . b
v/v/w.|ezykiob<:e |il
f, 2. c, 3. g, 4. e, 5. h,
6. a,
383
37
33
a. M ark did w hat? b . You
w ant to buy what? c . The party
38
a. So vivid w as the discussion that
we couldn't calm dow n. b. Such
was the tension that nobody
said a word. c. Seldom have
I heard such kind w ords, d . N o
sooner had I entered the room ,
than I noticed there had been
34
a. So does Jenny, b. So do we.
c. So can my brother, d . So
did Bob and Sally, e. So is
our house, f. So is au n t Betty,
35
39
e. N either does my d a d .
a. did I no tice, b . d o e s it
published, d. you sp e a k , e. a re
my husband.
36
a. Jim was late for the exam.
So was I. b. I do n't want to go
to the cinema. Neither does
Tina. c. I can't swim. Neither
can my sister, d. We haven't
seen that film. Neither have
our friends, e. My grandma
lives in the countryside. So do
we. f. My husband doesn't like
Chinese food. Neither do I.
g. Jenny is vegetarian. So are
her parents, h. Tom shouldn't
ploy with matches. Neither
should you.
B e io k o fic z n ik
- In fin itiv e
F o rm a c z a su
P a st S im p le
0*
was / were
been
b *y
b o re
bom (e)
P o lsk ie zn o cze n ie
wytrzymywa, znoa,
rodzi
boot
beat
beaten
uderza
become
becam e
becom e
stawa s, zostawa
kim
begm
began
begun
zaczyna
Oend
bent
bent
zg, schyli si
bid fbode)
bid (bidden)
bind
bo und
bound
przywiza, zobowiza
--J
bte
bit
bitten
ugry
bleed
bled
bled
krwawi
blew
blown
wio, dm ucha
breoir
broke
broken
bring
b roug ht
brought
przynie
broadcast
broadcast(ed)
broadcast(ed)
build
built
built
budowa
bum
burnt (burned)
burnt (burned)
burst
burst
burst
pka eksplodowa
buy
bought
bought
kupowa
con
could
*been able to
mc, potrai
co<b
caught
caught
apa
choose
chose
chosen
wybiera
com e
come
come
przychodzi
cost
cos
cost
kosztowa
creep
crept
crept
skrada s. peza
cut
cut
cut
t i, kroi
ww-. .jMyfcieta pi
oferow a, licytowo,
wymaga
em itowa,
rozpowszechnia
385
mie do czynienia,
dealt
deal
dug
dig
did
do
dream t (dreamed)
dream
dealt
du g
ko p a (w ziemi)
done
ro b i
dream t (dreamed)
ni, morzy
drunk
pie
driven
eaten
je
fallen
upa, spada
drink
drank
drive
drove
eot
ae
fall
fell
feed
fed
fed
karm i
feel
felt
felt
czu
fight
fought
fou gh t
walczy
find
found
fo u n d
znale
flee
fled
fled
ucieka
flew
flow n
lata
forbid
forbade
forbidd en
zakaza
forget
forgot
forgotten
zapom nie
forgive
forgave
forgiven
wyboczy
freeze
froze
frozen
9*
got
got
dostaw a
gtve
gave
given
daw a
went
g o ne
pojecha
grew
grow n
rosn, upfG^fO
hung (hanged'
hung (hanged)
wiesza (se)
'grov.
00<rhtu>qcc*
jf> p 9 t*
T
C Z A S O W N IK I N IER EG U LAR N E
kneel
know
lay
knelt (kneeled)
knew
laid
led
leant (leaned)
known
______ [la id
koi
1led
prowadzi, dowodzi
leapt (leoped)
learn
learnt (learned)
learnt (learned)
left
left
v lend
klcze
wiedzie, zna
le a p
leave
knelt (kneeled)
leapt (leaped)
lent
lent
poryczo komu*
let
let
let
lie
lay
lam
lee
light
lit
lit
zapaa
lose
lost
lost
ig u * , ttro a
make
m ode
mode
zrobi
mean
m eant
meant
meet
met
met
spotka
mow
mowed
m own (mowed)
kos
pay
paid
paid
ptoci
put
pot
put
ktai, umieszcza
quit
q u it
quit
rezygnowa, przesta
c o i robd
read
read
reod
czyta
nde
rode
ridden
nng
rang
rung
dzwoni, telefonowa
n$e
rose
nsen
p o d n o s i, wzrasio,
rosn
run
ran
rpn
bsego
sav
sa;d
t sad
see
sow
seen
w~dz.-e, zobaczy
seek
sought
sought
szuko, staro s*
W je iyko b ce p i
echo (rowerem,
konno)
pow.edz-e, mwi
'.a pccz-3*- :
ioowoftsowofcr*
387
W IE L K A K A W M i i
soll
send
' -
sold
sont
sold
sprzedaw a
sent
wysya
ustaw ia, nastawia,
sot
sot
sow
sewed
shoke
shook
shine
shone
sot
u k a d a , ustanawio
sewn (sewed)
szy
shaken
potrzsn
shone
wieci
shot
strzela
shoot
shot
show
showed
shown
pokazyw a
shrink
shrank
shrunk
kurczy, skuli si
shut
shut
shut
zam yka
Sing
sang
sung
piew a
sit
sat
sat
siad a, sadza
sleep
slept
slept
spa
slide
slid
slid
w suw a, osuwaC si
smell
Smelt (smelled)
sm elt (smelled)
w c h a , pachnie
sow
sowed
sown (sowed)
sia
speak
spoke
spoken
m w k
spell
spelt (spelled)
spelt (spelled)
lite ro w a
spend
spent
spent
388
''wviMinwanyi I,
rozm a w ia
spdza (czas),
w yd a w a (pienidze)
C Z A S O W N IK I NIEREG ULARNE
stonk
stunk
sinke
struck
struck
y^or
sw orn
sworn
przysiga, k!q
iWOP
sw ept
swept
zam iata
v//im
sw am
swum
pywa
*,wing
sw ung
swung
tokn
tool-
taken
bra
lnach
ta u g h t
taught
uczy kogo
fnor
tore
torn
rwa, rozerwa
leli
told
to ld
think
th o u g h !
thought
myle
throw
threw
throw n
rzuca
Ihruit
thrust
thrust
pchn
u n d e rsto o d
understood
rozumie
understand
woke
w oke
flink
mierdzie
uderza, atakow o,
strajkowa
woken
mie na sobe, nosi
/ wem
w ore
wwnp
wnpt
writ
wet (wetted)
win
w on
w orn
(ubranie, okulary)
nakrca. now*|O.
w ind
w rit
wound
wrote
w ound
written
zawi{O
ptso
INDEKS
c o u ld 2 4 6 - 2 4 9
c o u n ta b le no uns 19
a / an - przedim ek n ie o kre lo n y 1 2 - 1 4
able to 2 4 7 - 2 5 0
adjectives - p rzym iotn iki 6 6 - 74 , 145
adverbs - przyswki 7 5 - 8 5
a ll 99
a lre a d y 20 2 - 20 7
313-314
a lth oug h 3 3 8
a n y 93 - 94
265, 3 0 6 ,3 1 3 - 3 1 4
a ro u n d 131 - 132
articles - a / an / the 9 - 1 4
as ... as 71 - 72, 80
2 0 2 , 2 0 5 , 2 1 5 - 2 1 6 , 2 6 5 , 280, 308,313
a t 115, 1 2 5 - 1 2 6
- 3 1 4 , 352
221,265,277
czas Present S im p le 1 6 2 - 2 6 5 ,
1 74
179, 2 3 3 , 2 6 5 , 2 7 8
c z a s o w n ik - fo rm y 3 7
c z a s o w n ik i fra z o w e 5 4 - 5 5
bezokolicznik 5 9 - 60 , 160
c z a s o w n ik i m o d a ln e 6 0 , 2 4 6 - 2 6 2 , 264, 302,
37
both 106, 1 0 8 - 1 0 9
c z a s o w n ik i z fo r m -;n g lu b z bezokolicznikiem
60
c z a s o w n ik i z p rz y im k a m i 141 - 145
calculations 157
con 247 - 24 9, 2 5 4 , 26 5
can't 254
- 176,
151
299
dla
PPc*q ^ u jq c y c h j zoaw ansow anych
INDEKS
determiners 8 6 , 9 0 , 1 0 6 , 113
distributive determ iners 1 0 6
distributive pronouns 106
do - cza so w n ik p o siko w y 3 8 - 3 9 , 162
do i moke - p o r w n a n ie 5 2
I
if only 3 1 4
imperatives 1 5 9 - 1 6 0
In 1 1 5 - 1 1 6 , 1 2 4 - 1 2 5
in case 3 1 0
in spite o f 3 3 8
indefinite article a / an 1 2 - 1 4
E
each 9 3 , 9 8
echo questions 3 4 8
either 1 0 6 , 1 0 8
e ith e r ... or 1 0 8
even though 3 3 8
ever / never 1 9 8
every 9 3
intensive pronouns 1 1 0 - 1 1 1
interrogative pronouns 104
intransitive verbs 2 7 7
in w e rsja czaso w nika 351 - 3 5 2
irregular verbs 3 8 5 - 3 8 9
F
few / a fe w 9 3 , 9 6 , 3 4 4
for 1 1 8 , 1 9 7
J
Iust 2 0 2 - 2 0 3
form a d z ie r a w c z a 's 3 4 - 3 5
from 1 2 0
Future Continuous 2 3 6 - 2 3 9
Future Perfect 2 4 0
Future Perfect Continuous 2 4 2
Future Simple 2 2 3 , 2 2 5 ,2 2 7 , 2 3 1 , 2 3 7 , 2 6 2 ,
kw antyfikatory 93
G
lately 199
gender 3 2
let 159
g e n itiv e 's 3 4 - 3 5
gerund 3 7 , 5 8 , 2 3 6 , 2 4 2
go in g to 2 2 7 - 2 3 3 , 291
liczb m nog 2 9 - 3 0
liczba mnoga rzeczownikw 1 9 - 2 4
liczba m noga rzeczownikw - rzeczowniki
niepoliczalne 2 3 - 24
have i have g o t - po r w n a n ie 48
pochodzenia 2 7 - 2 8
liczba m noga rzeczownikw zoonych 28
have to 2 5 4 - 25 5
d la p o c z tk u j c y c h i z a a w a n s o w a n y c h
w w w . ie z y lc io b e e . p l
391
o k re ln ik i rozdzielcze 1 0 6 - 1 0 8
liczebniki gw ne 149 - 151
liczebniki porzdkow e 153 - 154
liczebniki w ielokrotne 156
liczebniki w ielorakie 156
lifte / a liftle 96
o k re ln ik i w ska zu j ce 113
on 1 1 5
ordinal numerals 14 9 - 151
other(s) / the others 10 6 - 107
ought to 2 4 6 , 2 6 0
over 1 3 0
<2
! < !!
306,310
m ow a zalena - pytania 269
m o w a zalena - tryb rozkazujcy, sugestie,
propozycje 271
m ow a zalena - zdania twierdzce 26 7 - 2 6 8
much 93, 95
multiplicative numerals 156
must 25 4 - 2 5 5 , 257
mustn't 257
N
nastpstwo czasw 264 - 2 6 5
need 257
needn't 257
neither 93, 106
neither ... nor 108
never / ever 197
306, 3 1 3 - 3 1 4
personal pronouns 86 - 87
phrasal verbs 5 4 - 5 5
possessive determiners 9 0 - 9 1
possessive pronouns 9 0 - 9 1
Present Continuous 16 9 - 17 6, 189, 192, 227,
233, 237, 287
Present Perfect 1 1 8 , 1 9 5 - 2 0 5 , 2 1 1 , 2 1 6 ,
2 2 1 . 2 6 5 , 293
no 99
1 76,
233, 2 6 5 ,2 7 8
prepositions 11 5 - 1 2 6
prepositions of movement 1 2 4 126
prepositions of place 124 - 12 6
prepositions of time 1 1 5 - 1 1 7
pronouns 86 - 8 7 , 9 0 , 1 0 2 , 104, 106, 110,
113-114
provided 2 9 8 , 3 1 0
object pronouns 87
p rz e d im e k - uycie 9 - 2 0
okrelnik dzierawczy 90
p rz e d im e k n ie o kre lo n y a / an 1 2 - 1 4
okrelnik ilociowy
93
p rz e d im e k o kre lo n y the 9
p rzyim ki 1 15 - 12 6
179,
przyimki czasu 1 1 5 - 1 2 1
przyimki kierunku 1 2 4 - 1 2 6
przyimki miejsca 1 2 4 - 1 2 6
przymiotnik - kolejno w z d a n iu 73
przymiotnik - stopie najwyszy 6 9
35
say w m o w ie zalenej 2 7 3
sequence of tenses 2 6 4 - 2 6 5
shall 2 2 5
should 260, 3 1 0
since 11 5, 118, 197
so 8 4
some 9 3
przyswek - fo rm a 75
sto p ie najwyszy p rz y m io tn ik a 6 9
przyswek - sto p n io w a n ie 8 0
sto p ie wyszy p rz y m io tn ik a 6 7
s to p n io w a n ie - p rz y m io tn ik 6 7 - 70
s to p n io w a n ie przys w ka 8 0
s tro n a b ie rn a - c z a so w n iki say, believe, suppose
295
stro n a b ie rn a - czasy c i g e 2 8 7
stro n a b ie rn a - czasy perfect 2 9 3
quantifiers 93 - 100
uestion tags 346
21
subject pronouns 8 6 - 8 7
such 8 3 , 113
superlative 6 9
suppose 3 10
szyk z d a n ia 3 2 6
T
tell w m o w ie zalenej 2 7 3
than 71
the - p rz e d im e k o k re lo n y
there is / there are 3 4 4
though 338
through 133
to 128
towards 133
try b ro zka zu j cy
try b ro zka zu j cy
p rz e c z e n ia 16 0
try b ro zka zu j cy
tw ie rd z e n ia 16 0
29-30
ie z y k i o b c e . p l
d lo p o cz tk u j c y c h i z a o w a n o w o n y e h
L, < ; , T V K J ( K N<5' i t 5 K , G O
z
u
z a d a n ia w a ru n k o w e - typ d ru g i 303
uncountable nouns 23 - 24
under 130
unless 3 11
until 120
used to 187
unmarked plural 29
z a im e k d z ie r a w c z y 9 3 - 9 9
z a im e k ilo c io w y 8 6 - 8 7
z a im e k o so b o w y 8 6 - 8 7
z a im e k o so b o w y w fu n k c ji d o p e n ie n ia 87
z a im e k o so b o w y w fu n k c ji p o d m io tu 8 6
z a im k i e m fa ty c z n e 1 10
z a im k i n ie o k re lo n e 1 02
z a im k i p y ta jn e 104
z a im k i ro z d z ie lc z e 106
verb complementation 59 - 63
verbs 3 7 - 6 2
z a im k i w s k a z u j c e
z a im k i w z a je m n e
1 13
110
z a im k i w z g l d n e 1 1 4
z a im k i zw ro tn e 1 1 0
z d a n ia o k o lic z n ik o w e ce lu 3 3 4
z d a n ia o k o lic z n ik o w e c z a s u 3 2 9
who 3 1 6 - 3 1 7
whom 3 1 6 - 3 1 7
z d a n ia o k o lic z n ik o w e m ie js c a 331
whose 3 1 6 - 3 1 7
z d a n ia o k o lic z n ik o w e p rz y z w o le n ia
z d a n ia o k o lic z n ik o w e p o r w n a n ia 338
though,
although, however, despite, in spite of 338
-339
z d a n ia o k o lic z n ik o w e sku tk u (w yn iko w e) 336
z d a n ia o k o lic z n ik o w e sp o so b u 3 3 2
z d a n ia p rz y d a w k o w e - sp jn ik i
yet 202
where, why,
what 321
z d a n ia p rz y d a w k o w e - z a im k i w zg l d n e
who
in case , suppose,
provided 3 1 0
z d a n ia w a ru n k o w e - typ p ie rw sz y 3 0 2
z d a n ia w a ru n k o w e - typ trze ci 3 0 6
z d a n ia w a ru n k o w e - typ ze ro w y 3 0 0
zero
394
d l a p o c z t k u j c y c h z o o w a n SOw o n y c h
article 1 5 - 1 6