Professional Documents
Culture Documents
Gwn przyczyn tego zjawiska jest nieuporzdkowany ruch atomw (tzw. drgania cieplne)
w sieci przestrzennej materiau. Na styku rnych faz moe dochodzi do transferu
poszczeglnych pierwiastkw z powodu rnic w ich steniu. Odbywa si to wedle reguy
w kierunku wyrwnania ste. W praktyce oznacza to nasycanie materiau ubogiego
w dany pierwiastek i odwrotnie zmniejszenie jego stenia po stronie fazy z du cechujcej
si jego du zawartoci. Jedynym warunkiem, zajcia dyfuzji jest zdolno do
rozpuszczania si pierwiastka w osnowie, bdcej najczciej w fazie staej.
Zagadnienia fizyczne opisujce dyfuzj znane s pod nazw praw Ficka. Niestety nie
s one uniwersalne. Z powodu duego stopnia komplikacji, s one w pewien sposb
ograniczone. Jednake moliwe jest wyznaczenie pewnych zalenoci. Na wielko dyfuzji
wpyw maj midzy innymi:
temperatura,
czas,
gradient stenia dyfundujcych pierwiastkw.
Po stronie parametrw wynikowych stoj grubo i struktura powstaej w ten sposb
gdzie:
czas procesu
nasycanie:
Nawglanie
Nawglanie to proces polegajcy na dyfuzyjnym nasycaniu wglem warstwy
powierzchniowej podczas wygrzewania w temperaturze 900-950C. W ten sposb obrabia si
stal niestopow, niskowglow, w celu uzyskania twardej oraz odpornej na cieranie warstwy
wierzchniej. Jest to moliwe poprzez hartowanie i niskie odpuszczanie, wczeniej nasyconej
powierzchni. Grubo warstwy nawglonej wynosi zazwyczaj od 0,5 do 2 mm i jest ona
zalena od czasu procesu. Obrbka ta moe przebiega:
obrabianego przedmiotu,
w roztopionych solach proces polega na zanurzaniu obrabianego przedmiotu
w roztopionych solach, bdcych mieszanin wglanw, chlorkw i cyjankw metali
metanolu),
w prni proces przebiega w warunkach
koa zbate,
waki rozrzdu,
Azotowanie
Azotowanie to proces polegajcy na nasyceniu warstwy powierzchniowej stali azotem
podczas wygrzewania w temperaturze ok. 500C, ktre moe by: krtkookresowe od kilku
do kilkunastu godzin lub dugookresowe
kocowym,
poniewa
temu
procesowi
poddaje
si
najczciej
stale
way korbowe,
korbowody,
tuleje cylindrowe,
matryce kunicze,
cigada,
Bibliografia
L.A. Dobrzaski: Podstawy nauki o materiaach i metaloznawstwo. Wydawnictwo Naukowo
Techniczne, Gliwice 2003
S. Prowans, S. Okoniewski: Obrbka cieplna metali . Pastwowe Wydawnictwo Szkolnictwa
Zawodowego, Warszawa 1962
T. Jdralczyk: Obrbki powierzchniowe. Praca Dyplomowa Inynierska, Politechnika lska,
Gliwice 2003
.