Joanna dArc

Historia zawsze mnie pasjonowaa. Jest tam duo podoci, zdrad,

faszu, morderstw niekiedy caych grup, czy nawet narodw, ale i
heroizmu, altruizmu, powicenia. To prawdziwa magistra vitae ludzi
zdolnych do refleksji. Uczy na zych i dobrych przykadach jak y, jak
pomaga innym, jak ocala od zagady jednostki, grupy, narody. Podo,
zdrada jest w niej zjawiskiem czstszym ni heroim i powicenie. Od
czasu do czasu staje przed nami jednostka wspaniaa, odstajca od innych,
oddana idei i ktrej, jeli trzeba, zdolna powici honor i ycie.
Wojna Stuletnia
Takim jasnym promykiem w strasznym okresie Wojny Stuletniej we
Francji bya Jeanne dArc, Dziewica Orleaska, ciepo i pieszczotliwie
nazywana przez Francuzw La Pucelle (dziewica, lub dziewcztko) - bez
wymieniania imienia i nazwiska kady Francuz wie o kogo chodzi. Ta
wielka wojna trwaa z przerwami od 1337 roku do 1453.
Jak wikszo wojen w owych czasach
chodzio o prawo sukcesji, w tym
wypadku na tronie francuskim. Historia
wojny jest bardzo skomplikowana i
pogmatwana. To walki Anglikw z
Francuzami na terenach Francji. Anglia
bya w owym czasie sabszym, mniej
zaludnionym krajem ni jej
przeciwniczka, ale zdyscyplinowane i
dobrze uzbrojone oddziay wojska, cho
mae, odnosiy zwycistwo za
zwycistwem. Prowadziy wojn partyzanck: atakowali znienacka, czsto
tam, gdzie si nie spodziewano ataku, palili, grabili i znikali. Ta taktyka
nadszarpna potg militarn Francji, odcia j od normalnej wymiany
handlowej, zuboya kraj. Najwicej ucierpieli najbiedniejsi, czyli chopi,
dlatego wrd nich wybuchay bunty zbrojne. Dooya si do nieszczcia
plaga z lat 1348-50 i dwie inne w nastpnym dwudziestoleciu, ktre
umierciy jedn trzeci ludnoci caej zachodniej Europy. Ostatni etap
wojny rozgorza po skrytobjczym morderstwie jednego z pretendentw
do tronu w czasie choroby umysowej krla Francji Karola VI. Udzielny
ksie Burgundii i Flandrii poczy swe siy z Anglikami i w ostatnim etapie
tej wielkiej wojny wszystkie tereny pooone na pnoc od Loary oraz

cz Akwitanii i Gaskonii w poudniowo-zachodniej Francji okupoway

sprzymierzone wrogie siy. Dugo bronio si dzielnie jedyne miasto
pooone na pnoc od Loary, Orlean. To w owym czasie niejako druga
stolica Francji, tu rezydowa prawowity nastpca tronu. Gdyby upad
Orlean, nic nie stao na przeszkodzie, by caa Francja zalana zostaa przez
wroga. Nastpca tronu, czyli tzw. delfin (dauphin), pniejszy krl Karol VII,
siedzia bezczynnie w pobliskim Chinon.
Udzia Joanny w Wojnie Stuletniej
W zamku tym zamku
pooonym po poudniowej
stronie Loary pewnego
dnia zjawia si w
przebraniu chopicym i
staje przed niedoszym
krlem 16-letnia
dziewczyna, wieniaczka, o
pospolitym nazwisku Darc
czy nawet Tarc (poniej
dodano do nazwiska
przyrostek d, by
brzmiao po szlachecku),
nie umiejca czyta i pisa
(pniej nauczya si
podpisywa tylko swoim
imieniem jako Johanne).
Przysza z misj od Boga,
przekazan jej przez trjk
witych: trzeba
popieszy z odsiecz
Orleanowi, koronowa si
krlem na Wawelu Francji
- w Reims, wyprze
Anglikw za Kana i
pogodzi si z rodakami, z
Burgundami. Musiao to
by bardzo inteligentne
dziecko, geniusz perswazji, bo potrafia przekona delfina, by posa pod jej
dowdztwem w obstawie dwch innych dowdcw oddzia na odsiecz
Orleanowi. Przedtem panie dworu sprawdziy, czy jest faktycznie dziewic,

bo tylko takiej poleca Pan Bg misje, bo tylko do takiej nie ma dostpu

diabe i tylko dziewica nie moe by
czarownic. Joanna, jeszcze jako
dziecko czua powoanie do
wyszych rzeczy, wiedziaa, e dla
prostej kobiety w owych czasach
jedyn przetargow monet byo
wanie dziewictwo - w czternastym
roku yciu zoya prywatny lub
czystoci. Magnateria, a przewanie
kobiety dworu, w popiechu zrobiy
zrzutk, kupiy jej konia, pancerz,
miecz i tarcz, sformowano oddzia i
Joanna wyruszya pod Orlean. Ta
babska armia nie zachwycia Jana,
szefa obrocw Orleanu.
Odsuwano j od rady wojennej, nie
pozwalano na czynne atakowanie
Anglikw. Nie majc ju penej
kontroli nad swoim wojskiem,
podburzya mieszkacw Orleanu,
by uczestniczyli czynnie w walce z
wrogiem. Otwarto bram miasta i z pomoc mieszczan zdobywaa fortec
po fortecy. Ranna strza w rami nie wycofaa si z pola bitwy. By to maj
1429 roku W miesic pniej dyktuje list do mieszkacw Tournai, czyli
regonu, w ktrym znajduje si Orlean, e ...Dziewcz donosi wam, e w
cigu omiu dni przepdzia Anglikw ze wszystkich miejsc okupowanych
przez nich nad Loar atakiem i innymi sposobami: s teraz albo trupami,
albo winiami, albo te s zniechconymi do walki. Jadc z on do
zamkw Loary po drodze zatrzymalimy si dwa dni w Orleanie i
zabawilimy si w detektyww: wiele pamitek po La Pucelle (to nazwa
wietej najczciej tu uywana) zobaczylimy w tym miecie.
Odbicie Orleanu zrobio z niej bohaterk narodow. Jej strategia ataku
frontalnego po cikim obstrzale artyleryjskim przynosia rezultaty.
Atakowano w rodek zgrupowania nieprzyjaciela, rozbijano je na dwie
czci, co wprowadzao panik i ucieczk wroga z pola bitwy. Zwycistwo
gonio zwycistwo, Joanna odbijaa mosty Loary, by przygotowa pochd
armii do katedry koronacyjnej wikszoci krlw francuskich - do Reims. To
miasto byo w samym rodku wrogich si; Pary by o poow drogi bliej,
odbicie go Anglikom byo spraw o wiele atwiejsz, ale prawdziwy krl

musi by koronowany w katedrze koronacyjnej, std klin zwycistw

prowadzcy a po Reims. Karol VII nie mia ju teraz innego wyjcia jak
oddanie dowdztwa caej armii Joannie. Co prawda wyznacza ksicia Jana
II z Alenon na wspwodza i opiekuna Joanny. Sama jej posta w zbroi ze
sztandarem i szabl w rkach na rumaku wystarczaa niekiedy, by
poszczeglne miasta po drodze do Reims poddaway si bez walki. 16 lipca
1429 roku otwarto przed Joann wrota Reims, nastpnego dnia odbya si
uroczysta koronacja. Pary by na wycignicie rki, prawie bezbronny.
Popularno Joanny niepokoia i upokarzaa krla, jak by nie byo dosta
koron z rk modej wieniaczki, czego cae ycie nie mg przekn.
Razem ze swym szambelanem Grzegorzem de la Trmoille robili wszystko,
by spowolni jej drog od zwycistwa do zwycistwa. Ostatecznie dotarto
do stolicy 8 wrzenia, Joanna postrzelona w nog, znowu nie schodzia z
placu boju. Ciemnoci zakoczyy oblenie; nastpnego dnia majc
stolic prawie w swych rkach musi przerwa oblenie na rozkaz krla.
Skoczyy si prawdziwe bitwy; z woli krla byy zawierane zawieszenia
broni, amane natychmiast przez jedn czy drug stron. Wrcia taktyka
uganianie si maych oddziaw za maymi oddziaami nieoprzyjaciela; to
troch wygldao jak turnieje rycerskie. 23 maja 1430 roku w czasie jednej
z takich utarczek z Burgundami Joanna, nie mogc pokona nieprzyjaciela,
rozkazaa wycofanie si, sama honorowo bya ostatni osob w orszaku.
Burgundowie rozbili tyln gwardi, pojmali Joann, staa si winiem
wsprodakw i tak skoczy si triumfalny okres w jej yciu, nastpi okres
mczeski.
Zapyta kto moe: po co
odgrzebywa histori prostej
dziewczyny sprzed prawie 600
lat.
W odpowiedzi posue si
cytatem z ksiki The birth of
Britain Winstona Churchilla:
Joanna bya osob tak bardzo
niezwyk, e nie ma jej rwnej
na
przestrzeni tysicleci. W
skorumpowany wiat dwu potg
Europy na powrt wprowadzia
wasnym przykadem pojcie
patriotyzmu, powicenia dla
ojczyzny, a do ostatecznej ofiary, wiernoci praworzdnemu monarsze,
daa przykad piknej wiary i powicenia dla innych. Joanna faktycznie
uratowaa Francj i porednio Angli od kompletnego wykrwawienia si i

dezintegracji. Kraje te miay czas by okrzepn i mc stawi czoa p

wieku pniej nowowyrosej w Europie potdze, Hiszpanii, zczonej uni
osobow krla hiszpaskiego z rwnie potnym witym Cesarstwem
Rzymskim.
Joanna przed Sdem Inkwizycyjnym
Joanna dostaa si do wizienia ksicia Burgundii Filipa. Bya to
wielka gratka dla niego: jak dzisiaj los wygrany na loterii, tak w owych
czasach wana osobisto w wizieniu to wielki majtek w formie okupu. A
poniewa winiark bya osob okryt saw i legend, spodziewano si
duego okupu od samego krla Karola VII. Upyway miesice, a ani krl,
ani magnateria wierna krlowi nie ruszyli palcem, by odzyska Joann. Jej
oddalenie z jego otoczenia byo krlowi na rk; ju nie musia y w cieniu
tej, ktra ofiarowaa mu koron. Zdenerwowany Filip odsprzeda Joann
Anglikom za 10 000 zotych skudw. To byy wielkie pienidze, ale cigle
nieproporcjonalne do sumy 150 000 skudw, ktr inkasowa co roku od
Anglikw za pomoc w wojnie z Karolem VII.
Cen za Joann wynegociowa w
imieniu wodza ekspedycji
angielskiej stacjonujcego w
miecie Rouan francuski biskup z
Beauvais Pierre Cauchon. Dla ucha
Francuza nazwisko to brzmi jak
sowo wieprz. Jest rzecz raczej dzi
niemoliw dotrze do genezy tego
nazwiska, ale myl e moja
interpretacja jest chyba bliska
prawdy. W dawnych czasach nie
noszono nazwisk, ale imiona
witych, albo przezwiska. Tylko
arystokraci i bogata szlachta
dopisywali po imionach nazw
swych posiadoci z przedrostkiem
d lub de, wskazujcym z jakiej
miejscowoci, czy z jakiego
wasnego majtku pochodzi dana
osoba. Pradziada biskupa
najprawdopodobniej przezwano
cochon (wieprz), potem gdy
rodzina si wzbogacia nie chcc

zmienia nawiska, zmienia liter o na au, co w jzyku francuskim te

brzmi jak o. Faktycznie czowiek ten by wyjtkowym wieprzem. Gdy dalsze
negocjacje odsprzedania winiarki z zyskiem spezy na niczym,
zorganizowa sd Wielkiej Inkwizycji nad dziewczyn. Sam dobra ca
wit procesow i wszystkich wcign na list pac, co byo naduyciem
nie tylko prawnym, ale i religijnym, bo Inkwizycj traktowawano w Kociele
jako urzd prawie boski. Sam by te na angielskim garnuszku. Anglicy,
ludzie skrupulatni, zachowali do dzi list pac wszystkich uczestnikw
procesu. Procesy witej Inkwizycji, byy ohydnym naduyciem, nie
majcym nic wsplnego z duchem Ewangelii, formalnie jednak bya to
wielka gra cile obwarowana przepisami prawnymi. Biskup Cauchon kpi
sobie z tych wszystkich przepisw. Proces mona byo zainicjowa po
zebraniu dowodw winy. Niejaki Nicolas Bailly, ktremu polecono to
zadanie, uzna e takich dowodw nie ma. To nie przeszkodzio biskupowi,
by rozpocz formalny proces, a Wielki Inkwizytor Le Maitre, a
rwnoczenie kardyna z Winchester i inni urzdnicy inkwizycyjni nie mieli
nic do powiedzenia, nawet ich zastrasza, by zeznawali to, czego on chcia.
Kobiet mona byo tylko przetrzymywa w wizieniu dla kobiet
prowadzonym przez zakonnice Joann osadzono w kryminale wojskowym
strzeonym przez mczyzn, odakw. Nie da Joannie ani obrocy, ani
formalnego oskaryciela mimo jej proby o obroc Francuza,
obiektywnego i niezalenego prawnika.
Najatwiej byoby j zasdzi na spalenie udawadniajc jej czary.
mieszym nawet dla wspczesnych Joanny byo oskarenie, e trjka
witych kontaktujcych si z Joann w jej wizjach, (dwie
wczesnochrzecijaskie dziewice mczenniczki i Archanio Micha wdz
walki z szatanem, kilka lat wczeniej mianowany patronem wojsk Karola
VII), to nie wici, lecz szatani, mimo, e w objawieniach nie sugerowali
Joannie nic szataskiego zachcali j do uczszczania do kocioa i
sakramentw, pokory, pobonoci, ofiary dla Ojczyzny. Innym zarzutem
byo to, e chorgiew, ktr Joanna trzymaa w rkach w czasie ataku,
jest szataska, bo wprawia nieprzyjaci w panik. Nie podobao si
biskupowi jej zawoanie bojowe: Jezus, Maryja, bo niby miao to by
zawoanie pobonych mnichw z zakonw ebraczych, a wic i
dominikanw, zakonu Wielkiej Inkwizycji. Ciekawy jestem kiedy uywali
tego zawoania, moe w czasie zakrapianej uczty celebrujcej posanie do
pieka przez spalenie na stosie jakiego heretyka. Zarzuty byy mieszne,
nawet dla zabobonych ludzi wspczesnych Joannie, nawet dla jej wrogw,
ktrych przedtem upokarzaa na placach bojw. Zmieniono metod
postpowania prbowano pomc sobie redniowieczn kazuistyk. W

czasie ponad dwumiesicznego przesuchiwania zadawano jej pytania

podchwytliwe, np. czy uwaa, e jest aktualnie w Boej asce. Odpowied
tak, to oczywista pycha, czyli cecha czowieka majcego konszachty z
diabem, nie, to przyznanie si do winy, a wic jest si odrzuconym od
Boga, jest si heretykiem, czy nawet czarownic.
Zachowao si wyjtkowo duo dokumentw historycznych:
pamitnikw, wspomnie uczestnikw tego procesu, cz stenopisw
przesucha z procesu i pena dokumentacja procesu oczyszajcego
Joann w dwadziecia kilka lat pniej, cytujcego verbatim zapisy
pierwszego procesu. Joanna okazaa si wprost mistrzyni w
odpowiedziach, w omijaniu zastawianych side. Lektura tych rde jest
wprost fascynujca. Gdyby przestaa by dziewic, sprawa dla sdu byaby
o wiele atwiejsza, ale matka krla angielskiego ofiarowaa si fizycznieto
sprawdzi dla sdu i jej autorytatywny wyrok brzmia: jest ni.
Nie udao si udowodni Joannie, e jest czarownic, zaczto
fabrykowa zarzuty herezji. Do tego posuyy jej strj chopicy i krtkie
wosy. Joanna zanim si dostaa po raz pierwszy przed oblicze przyszego
krla zostaa odesana z Chinon do pobliskiego Poitiers, by teologowie
uniwersytetu paryskiego, ksia, ktrzy si tam wanie schronili przed
Anglikami po zajciu Parya, sprawdzili j teologicznie, czy jest faktycznie
wysannikiem Boym, czy samozwacem. Orzekli, e tak, e ma boskie
przesanie dla monarchy, a w prawie biblijnym o stroju, mieci si ona w
kategorii dozwolonego wyjtku, bo przedostajc si poprzez tereny
nieprzyjaci musiaa udawa giermka, a wic odzia si jako chopiec; by
to czyn sucy dobrej wielkiej sprawie, a wic dopuszczalny. Przewidujca
Joanna poprosia o orzeczenie pisemne w tej sprawie; przedstawiono go
trybunaowi i ten zarzut szczez marnie. Biskup uzna autorytet Sorbony,
ale nie zrezygnowa z tej linii oskare. Owszem, godzi si z tym, e w
czasie przedzierania si przez wrogie siy nie moga paradowa w stroju
dziewczcym, lecz teraz w wizieniu powinna si ubra po kobiecemu.
Joanna odpowiadaa, e chodzi jej o bezpieczestwo i zachowanie cnoty,
jako e nie tylko stranicy, ale nawet jaki wielki lord angielski prbowa j
rozdziewiczy. Joanna zachowywaa jednak swj skarb. Ktry z kronikarzy,
ktry oglda jej chopicy strj wizienny podaje, e spodnie byy
dwuwarstwowe i kada warstwa miaa kilkanacie wsteczek.Te
wsteczki zwizane mocno w wzy, razem ze wsteczkami tuniki
zewntrznej byy dodatkowym zabezpieczeniem dla tego cigle jeszcze
dziecka, bo przecie miaa wtedy prawie 19 lat. Horror wizienia i
przesucha by wprost niewyobraalny. Joanna prbowaa nawet ucieczki
wyskakujc z okna wiey obronnej, gdzie j wiziono, z wysokoci ponad

dwudziestometrowej. Po przesuchaniach Joanna miaa by poddana

przysidze; wymuszono na niej, by si ubraa po dziewczcemu. Pokazano
jej poncy stos, opowiadano o horrorze mierci w pomieniach. To j
zaamao. Rozpakaa si i przyznaa do wszystkiego, co jej zarzucano.
Prosia o przynalene jej prawo odwoania si do papiea i obradujcego
wanie w Bazylei Soboru Powszechnego. Zignorowano jej prob, a
wzmianki o Soborze nawet nie zaczono do akt. Osoby posdzonej o
herezj przyznajcej si do bdu nie mona jeszcze wysa na stos. Tylko
heretycy recydywici byli spalani. W celi nie znalaza ju swego skafandra
bezpieczestwa, zabrano jej te kobiece szaty i podrzucono inne, mskie.
Na nastpne spotkanie z biskupem musiaa je zaoy, bo nago nie moga
si przed nim stawi. To ju uznano za recydyw: brak szacunku dla
polece autorytetu kocielnego, a wic w pojciu przekupnych sdziw na
czele z kanali biskupem staa si kandydatk na stos. W byskawicznym
tpie zapad wyrok najwyszej kary i natychmiast zbudowano stos na
gwnym placu Rouen. Stos zbudowano na trwaej podstawie z gipsu, by
gawied, nawet z najdalszych kracw placu, moga delektowa si
widowiskiem.

mier na stosie
Joanna zgina na stosie piknie i bohatersko, tak jak ya. Czy
jednak tak mier mona nazwa pikn, tego nikt chyba nie powie. To
jedno z najwikszych barbarzystw wydumanych przez ludzi; wtpi, czy
nawet sam diabe potrafiby co takiego wymyli - w piekle, zgodnie z
wierzeniam, ludzi jedynie niekiedy przypalano, nie palono. Czowieka
przywizywano do pala okadano drewnem i chrustem i wszystko
podpalano. Szok i bl ywego organizmu palonego to horror wprost
niewyobraalny. Jak kiedy odacy rzymscy potrafili znanymi sobie
stuczkami wyduy mk skazanego na krzyu do kilku dni, tak te si
dziao z wieloma osobami skazanymi na stos. Dokumenty historyczne
mwi, e niekiedy poboni mnisi po sponiciu szat ofiary odsuwali
ponce drewno, by utrzyma j jak najduej przy yciu, by oni sami i
gawied otaczajca stos miaa jak najduszy seans rozrywkowy. A moe
podniecao ich palce si nagie ciao ofiary. Jak diaby, umazani sadz,
biegali wok stosu w swych dugich habitach w jakim dzikim
zacietrzewieniu odsuwajc palce si drewno od ofiary.

Joanna w pomieniach na witrau

Ju na stosie po przemwieniu oskaryciela oddano jej gos.

Przebaczya wszystkim swoje krzywdy, obiecaa si wstawia do Boga za
oprawcw, poprosia dwu zakonnikw z urzdu, by w czasie mki i
konania trzymali przed jej oczami krzy. Spontanicznie jeden z onierzy
angielskich zwiza dwa kije w form krzya, poda na stos, jego oferta
zostaa odrzucon bo ceremonia musiaa mie elegantsz opraw:
przyniesiono wielki krzy z pobliskiego kocioa. W czasie spalania Joanna
wpatrzona we powtarzaa imi Zbawiciele i witych paskich.To

wszystko miaa miejsce 30 maja 1431 roku. Gdy ognie wygasy, odgarnito
popi ze zwglonego ciaa - by to rodzaj dowodu, e sprawiedliwoci stao
si zado, e szatanowi nie udao si wyrwa od mierci swego
podopiecznego heretyka. Szcztki Joanny spalono jeszcze dwa razy by
uniemoliwi rozebranie ich na relikwie, a to, co jeszcze pozostao,
utopiono w Sekwanie.
Koniec Wojny Stuletniej i rehabitacja Joanny
Wojna z Angli po mierci Joanny trwaa jeszcze dwadziecia kilka
lat. Teraz Karol VII ju nie mia oporw by walczy tak, jak tego chciaa
Joanna: atak frontalny w centrum si wroga po intensywnym obstrzale
artyleryjskim - bo teraz ju nikt nie zamiewa jego krlewskiego
majestatu, a t wojn trzeba byo wreszcie wygra. Gdy osabieni
militarnie Anglicy przegrywali potyczk po potyczce, wtedy ksie
Burgundii przeszed na stron francusk, Anglicy zepchnieci zostali za
kana La Manche, na kontynencie utrzymali tylko miasto Dunkierk.

Pomnik konny Joanny w Nowym Jorku

Po zawarciu ostatecznego traktatu pokojowego Karol VII zacz si

niepokoi, e koron zawdzicza ju nie tylko prostej dziewczynie, ale
heretyczce i czarownicy bdcej w konszachtach z szatanem. Natychmiast
nakaza swoim biskupom i Wielkiemu Inkwizytorowi rozpocz rewizj

procesu. Papie Kalikst III przychyli si do tego planu. Odby si wielki

proces pokazowy trwajcy kilka lat, przesuchano 115 wiadkw,
przeanalizowano w szczegach proces potpiajcy Joann i uznano j za
osob niewinn i mczenniczk wiary, a biskupa Cauchona i jego wit
potpiono za kamstwa i faszerstwa.
Joanna czekaa prawie 500 lat na wyniesienie na otarze, mimo e w
opinii caego chrzecijaskiego wiata bya uznana za wit, jak nasz
polski papie, od chwili mierci. Francuzi, szczeglnie od czasw
Napoleona, uznali j za skarb narodowy, a dzie jej mierci, 30 maja, od
dawna uznawano za wito narodowe. Trudno powiedzie z pewnoci
skd tak wielkie opnienie z wyniesieniem Joanny na otarze. Myl, e w
wiadomoci papiey, najczciej staruszkw, dziewczyna w zbroi, z
mieczem w jednym rku, sztandarem w drugim, w pierwszym szeregu
armii atakujcej, gdzie krew laa si strumieniami, jako nie pasowaa w ich
mniemamniu do panteonu innych rozmodlonych dziewic. Dopiero wity
Pius X w roku 1909 uczyni j bogosawion, a mdry i zacny papie
Benedykt XV w roku 1920 ogosi wit.
Faszywe Joanny

W modlitwie w intencji zmarych kobiet mwimy Wieczny

odpoczynek racz jej da Panie- tego konfortu tu na Ziemi nie zaznaa
wita Joanna. Przed krlem Karolem VII zjawiay si pseudo-Joanny,
cudownie ocalae z pomieni, albo dlatego, e kogo innego spalono
zamiast niej. Trzy z nich znamy imiennie. Jedn z pierwszych bya Jeanne
de Frone z miasta Le Mans. Litery de przed nazw jej miejsca
pochodzenia, czy posiadoci sugeruje, e bya szlachciank. Niewiele
wicej na temat tego oszustwa mwi nam dokumenty historyczne.
Uchodzenie za bohaterk narodow w oczach Francuzw, poza tym
korzyci materialne pynce z przywrcenie do ask krlewskich byy zbyt
kuszce, by nie sprbowa wej na drog oszustwa. Afera zostaa atwo
odkryta i pretendentka udajc prawdziw Joanne zostaa ukarana
wrzuceniem do wizienia. Pniej, Johanne de Sermaise kobieta z
ssiedniej wioski w ktrej mieszkaa Joanna o nazwie Domrmy, posza t
sam drog. Joanna dArc bywaa w Sermaise, miaa tam krewnych, jest
rzecz pewn, e proboszczem w tej miejscowoci by jej krewny, chyba
wujek, ktrego odwiedzaa. Moliwe e obie Joanny byy spokrewnione, a
jeli tak, to mogy by podobne do siebie. Nie trudno byo obali i to
oszustwo. Najbardziej trudnym do rozszyfrowania byo inne podszywania
si pod Joann dArc. W kilka lat po jej mierci zjawia si przed Karolem VII
kobieta podajca si za Joann, teraz ju matka, Claude des Armoises -

miaa ocale, bo w jej miejsce miano spali kogo innego. Bya to jedna z
najbardziej pomysowych oszutek i manipulantek swoich czasw. To, e
bya kobiet nie przeszkadzao jej brylowa w wiecie mskim. Gdy trzeba
byo, zakadaa strj mski, czy wojskowy mundur. Walczya w armii
papieskiej, armii francuskiej, moe nawet i w hiszpaskiej. Wszystko si jej
udawao. Postanowia ycie onierki zamieni w ycie arystokratki.
Polubia bogatego magnata Roberta des Armoises, wdowca z dwojgiem
dzieci. To jej nie wystarczao. Chciaa wrci na dwr krlewski
spodziewajc si odzyska przywileje Dziewicy Orleaskiej, moe nawet
dowdztwo armii.

Zmienia imi na Jeanne, skontaktowaa si z brami prawdziwej

Joanny, bya chyba nieco podobna do niej, bo przekonaa ich, e jest ich
ocalal siostr. Jean i Pierre ostatnio widzieli siostr gdy opucia dom
majc 16 lat. Od tego czasu upyno okoo dziesi lat, spotkali kobiet
dojrza - wygld czowieka, szczeglnie w tej przestrzeni czasowej, si
zmienia, wic to podobiestwo nie musiao by wielkie. yy jeszcze dwie
siostry i matka Joanny, ale wiadectwo prostych wiejskich kobiet nie liczyo
si, wic nawet nie byy proszone, by zidentyfikoway j jako siostr i
crk. Udaje pobon kobiet, wybiera si do sanktuarium francuskiej
czarnej madonny. Zatrzymuje si w miejscach, gdzie widziano
prawdziw Joann. Arystokratka Nicole Louvre przyznaa, e widziaa
Joanne w czasie ceremonii koronacji krla w Reims i powiadczya, e
osoba ktr wanie poznaa, jest t wanie Joann. Inna wielka pani

powiadczya, e widziaa z bliska Joanne przejedzajc przez jej miasto

na czele oddziau armii w czasie drogi do katedry koronacyjnej, i e to bya
ta, ktra si do niej zgosia. Udao jej si nawet dotrze do ksiny Elbiety
Luksemburskiej, ony ksicia Burgundii Antona ,ktra widziaa wizion
Joann, potwierdzia, e ta ktra zgosia si teraz do niej jest t sam
osob, ktr widziaa wczeniej. Oczywicie oszustka miaa te wiadectwa
na pimie gdy dopuszczono j do krla. Ten, ktry porednio przyczyni si
do mierci Dziewicy Orleaskiej by w powanym kopcie. Dowody
wydaway si by autentyczne. Poprosi o opini prawnikw Sorbony i
czonkw parlamentu, a gdy Ci nie mogli zdecydowa o autentycznoci
przedstawionej im sprawy, krl przypomnia sobie, e kiedy powierzy
waciwej Joannie pewn tajemnic, rozkaza tej Joannie by j powtrzya.
I tu misternie spreparowane faszerstwo wyszo na jaw. Kobiety nie
ukarano, bo bdc on arystokraty bya poza prawem. Zamieszkaa z
mem w jednym z jego zamkw i chyba w ramach relaksu po swych
przygodach yciowych, zacza rodzi mu dzieci. Oczywicie malowano jej
portrety, niektre dotrway do naszych czasw. Niestety nie jest nam
dane porwna jej wygld z wygldem prawdziwej Joanny, bo jej nikt nie
portretowa, po niej zachoway si jedynie malowida, najwczeniejsze z
nich stworzone w kilkadziesit lat po jej mierci. I ten pierwszy artysta i
pniejsi nie widzieli witej Joanny, wic fantazjowali, malowali j tak,
jak chcieli j widzie.
Relikwie Joanny
Wiksz sensacj jest kwestia relikwii w. Joanny dArc. W 1867 roku
znaleziono je na strychu paryskiego domu, nalecego do rodziny
aptekarza. By to szklany sj, a na pokrywie soja widnia napis: szcztki
spod stosu Joanny DArc, Dziewicy Orleaskiej. Bezkrytycznie uznano je
za jej relikwie. Przechowywano to znalezisko w Chinon, tam gdzie Joanna
po raz pierwszy spotkaa si z przyszym krlem Karolem VII. Byy to jakie
przyciemniae koci i kawaki materiau. Nawet pierwszy rzut oka na te
relikty budzi wtpliwoci: koci nie wyglday na to e byy w ogniu, i skd
si wzi materia ubraniowy, gdy wiemy, e szcztki Joanny spalono
dokadnie, trzy razy: raz na stosie, dwa razy to co pozostao po niej w
ognisku, a popioy wysypano do Sekwany. Gdy prasa zacza trbi o
faszywych relikwiach, w 2006 roku papie pozwoli pobra prbki do
naukowej analizy. Osiemnastu specjalistw badao zawarto soja przez
sze miesicy, szcztki poddano wszelkim osigalnym dzisiaj testom, a
przede wszystkim radioaktywnego wgla C14, spektroskopii, wynajto
nawet dwch najsynniejszych wchaczy perfum, mieli stwierdzi, czy na

rzekomych pozostaociach po witej nie zachowa si zapach dymu.

Rezultat by zaskakujcy. Byy to koci mumii egipskiej, nie spalonej, lecz
zabalsamowanej, a jedna z nich to ko kota. Na szcztkach byo duo
pykw sosny, a w Normandii w r. 1431 sosny nie rosy, rosy natomiast w
Egipcie i ich ywica bya jednym ze skadnikw pynu, ktrym
balsamowano ciaa. Ko kota dooy do innych koci faszerz, wiedzia, e
w czasie spalania kogo na stosie rzucano w ogie ywe czarne koty, bo
byy symbolem i uosobnieniem diaba. W XIX wieku Egipt by rabowany
przez badaczy piramid i inne indywidua. Wiele mumii, czy szcztek mumii,
dostao si wtedy do Europy. Byo tu powszechne przekonanie, e
zmielone koci mumii egipskich dodane do jakiego tam eliksiru s lekiem
na wszystko, czy prawie na wszystko. Oczywicie koci dziewicy uznawanej
powszechnie za wit musiay by jeszcze bardziej skuteczne w leczeniu
chorb .Wszystko stao si jasne. I tak to jeszcze jeden z wielu mitw o
relikwiach doczy do tych obalonych w ostatnich kilku dziesicioleciach,
bo pamitki po wielu innych witych nie mogy pochodzi od nich, bo
wielu z nich zostao oficjalnie uznanych przez Watykan za postacie
legendarne.
Cae swoje dorose ycie szukam wytumaczenia, co byo powodem,
e chrzecijastwo ewangeliczne, w ktrym dawc ycia jest Bg i tylko on
moe je zabra, jest wszechmocny, a wic nie potrzebuje pomocnikw w
likwidowaniu swoich wrogw, religia wedug ktrej ludzie s wolni, rwni,
gdzie mio do drugiego czowieka jest najwyszym przykazaniem, tak si
spodlia w redniowieczu, e wynaleziono stos i czsto z tego rodka
terroru korzystao. Im duej nad tym myl, tym dalej jestem od
rozwizania tej enigmy.