Wesele - S.

Wyspiaski
1. Rozmowa Dziennikarza z Czepcem: a) inteligencja
-inteligencja uwaa, e chopi nie powinni si interesowa Polsk, Dziennikarz powiedzia, e ich
parafia jest wystarczajco dua
- inteligencja lekceway chopw, niechtnie si do nich odnosi, po wydarzeniach z rabacji
galicyjskiej.
B) chopstwo
-chopstwo jest zainteresowane sprawami kraju, posiadaj wiedz o polityce
-chopstwo jest gotowe do walki.
2.Gospodarz-Wodzmierz Tetmajer- przyrodni brat Poety, 10lat temu oeni si z siostra Panny
Modej, przedstawiciel szlachty, malarz
Gospodyni-Anna Tetmajerowa- siostra Panny Modej, wzorowa gospodyni, zajmuje si nie tylko
domem i gospodarstwem, ale wraz z mem podejmuje wszystkie waniejsze decyzje. Jest
chopkom.
yd-Hersz Singer- karczmarz z Bronowic, przychodzi na wesele, cho wie, e nie jest tam przez
wszystkich mile widziany- wikszo mieszkacw to jego dunicy. Zosta zaproszony po to by
by z nim w dobrych kontaktach.
Dziad- sam wprosi si na wesele, by je, bronowicki biedak, chop, bra prawdopodobnie udzia
w rabacji galicyjskiej.
Pan Mody- Lucjan Rydel, poeta; jego wesele z chopk mona traktowa, jako kolejny przykad
modopolskiej ludomani (chopomania). Nie rozumie praw i obyczajw panujcych na wsi.
Przedstawiciel inteligencji.
Panna Moda- Jadwiga Mikoajczykwna, chopka. Jest pena dystansu do tego, co si dzieje
wok. Zamierza by gospodyni pena tego sowa znaczeniu, jak jej siostra, Anna.
Jasiek- ma za zadanie przez Gospodarza zebra ludzi do powstania a gdy bd gotowi zagra w
zoty rg. Schylajc si po czapk z pirami gubi rg.
Poeta- Kazimierz Przerwa- Tetmajer, brat Gospodarza, modopolski poeta, w jego wiersza
dominuje dekadentyzm- nastroje pesymistyczne, zwizane z kocem wieku, poczuciem
nieszczcia, katastrofy.
Dziennikarz-Rudolf Starzewski, redaktor krakowskiego pisma "Czas. Ma pobaliwy stosunek
do chopw, nie traktuje ich, jako potnej narodowej siy. Przedstawiciel inteligencji.
Rachela- interesuje si sztuk i literatur. Wyrnia si od goci, poniewa przysza sama, bez
zaproszenia, liczc na gocinne przyjcie. Jest przedstawicielk inteligenci.
Ksidz- jest partnerem yda w interesach, jemu paci czynsz yd za wynajmowanie karczmy.
Ksidz jest synem chopa, dlatego tak dobrze rozumie swoich parafian. Ma na uwadze
jednoczenie wasn karier, stara si o stanowisko kanonika, wic wiele uwagi powiec yciu
doczesnym.
Czepiec- Baej Czepiec, ma wszystkie cechy inteligentnego chopa-kosyniera, interesuj si
polityk i wydarzeniami, ktre si wok rozgrywaj. Jest odwany, najpierw dziaa, potem
myli, w kadej chwili jest gotowy rozpocz walk.
Klimina- reprezentuje chopstwo, zwraca si z szacunkiem do Radczyni.
Radczyni - przyjechaa z Krakowa, ale nie prezentuje inteligencji, tylko mieszczastwo. Czuje si
wysza od Kliminy.
3.Rabacja galicyjska-1846r. chopi zaatakowali szlacht.
Z jakimi bohaterami jest zwizana?
Pan Mody, Gospodarz - s oni z tym zbyt bardzo emocjonalnie zwizani, nie potrafi o tym

zapomnie, oszukuj sami siebie.

4.Spotkanie z duchami:
Pan Mody-Hetman (Branicki) - symbol szlacheckiej prywaty, potpia bratanie si szlachty z
ludem, nazywa nard "hoot". Zdrajca narodowy.
Dziennikarz-Staczyk- nadworny bazen Zygmunta Starego, znany z przenikliwoci. Objawia si
Dziennikarzowi, aby wytkn mu bierno, skrytykowa jego dziaalno dziennikarsk
polegajc na usypianiu narodu. Jest symbolem mdroci politycznej.
Gospodarz- Wernyhora- legendarny poeta- wieszcz, ktry przybywa do Gospodarza z
"Rozkazem-Sowem". Zjawia si, jako dostojny starzec, budzi respekt, a zarazem kojarzy si w
wyobrani Gospodarza z walk i wolnoci. Daje mu wskazwki do przygotowania powstania.
Poeta-Rycerz- Zawisza Czarny, symbol potgi, mstwa nie tylko fizycznego, ale take
duchowego. Poeta to dekadent o rozchwianej psychice, przewiadczony o wasnej saboci. Chce
go porwa do czynu, oywi jego twrczo ide walki w imi wolnoci i niepodlegoci.
Dziad-Upir (widmo Jakuba Szeli) - symbolizuje zbrodnie z czasw rabacji galicyjskiej, ktre na
zawsze rozdzieliy panw i chopw i o ktrych naley pamita, chcc doprowadzi do
przymierza midzy warstwami.
Marysia- widmo - duch zmarego narzeczonego Marysi, ktry si jej ukazuje. Jest wspomnieniem
jej nieszczliwej mioci, tskni za nim, ale prbuje sobie uwiadomi, e go ju nie kocha.
5.Spotkanie Wernyhory z Gospodarzem.
Wernyhora- chcia rozmawia z Gospodarzem sam, lecz Gospodarz chciaby przy rozmowie bya
jego ona, jest od niej uzaleniony, nie moe podejmowa samodzielnych decyzji, Wernyhora
powierza mu zoty rg, by rozesa wici i pniej spotykali si wszyscy przy kociele i czekali na
niego, lecz Gospodyni zabronia mu i, kazaa pj spa, wic przekaza on rg Jakowi.
Chopak zgubi rg schylajc si po czapk z pirami (prno). Przed domem zostaa
znaleziona zota podkowa, lecz Gospodyni zamkna j w kufrze (zamkna szczcie na
powodzenie misji).
Wernyhora- pochodzi z Ukrainy, chodzi z lir, przewiduje przyszo, przyjecha na koniu.
6.yd zosta zaproszony na wesele, bo tak wypada. Chcieli mie z nim dobry kontakt.
yd jest inteligentny, w rozmowie z Panem Modym wida, e zdaje sobie spraw z tego, e nie
jest tam mile widziany.
7.Ludzie czekali na Wernyhor, lecz pojawi si Jasiek i oznajmi, e go zgubi.
- Polacy "tacz jak im si zagra "
bro zostaa schowana, przez wiele lat bdzie niepotrzebna. Polacy s niezdolni do walki o
ojczyzn.

8.Marysi ukazuje si duch kochanka. Ona rozmyla, e te by chciaa lub, ukazuje jej si zmary
kochanek. ---> ballada "Romantyczno" A Mickiewicz
-Dziad- kainowe pitno- "Balladyna"- zosta lad po zabjstwie siostry
Chocho- somiana pauba, ktr przykryto r przed weselnym domem. Symbolizuje idee
odrodzecz, moliwo podwignicia si z upadku, zmartwychwstania. Jest odson ycia,
bytu, a wic ma yciodajn moc.

1. PODSTAWOWE INFORMACJE
GATUNEK LITERACKI: dramat modopolski
CZAS AKCJI: noc weselna 20 lub 21 listopada 1900 r.
MIEJSCE AKCJI: podkrakowska wie Bronowice
BOHATEROWIE: w utworze wystpuj postacie realistyczne jak i fikcyjne
Autor stosuje zasad jednoci miejsca i czasu, natomiast zasada jednoci akcji nie jest
zachowana.
2. GENEZA UTWORU
Utwr zosta napisany na podstawie wydarzenia autentycznego, ktre odbyo si 20 listopada
1900 r., kiedy to znany poeta, Lucjan Rydel, polubi chopk.
4. PROBLEMATYKA UTWORU
Autor porusza problemy narodowe i spoeczne Polski koca XIX w. Problemem przedstawionym
w "Weselu" jest konfrontacja dwch klas spoecznych: chopstwa oraz mieszczastwa.
Wyspiaski w swoim dziele odpowiedzia na pytanie: Czy Polacy u progu stulecia s w stanie
zjednoczy si i odzyska niepodlego? Niestety odpowied jest negatywna.
5. CECHY GATUNKU WIDOCZNE W UTWORZE
- Symbolizm - symbolika osb, przedmiotw i zdarze
- Fantastyka - pojawiaj si postacie nierealistyczne, np. zjawy
- Neoromantyzm - Wyspiaski wprowadza aluzje historyczne poprzez obecno goci zza
wiatw
- Synkretyzm
- Modernizm - poczenie muzyki, ruchu scenicznego, malarstwa oraz poezji
6. SYMBOLIKA
CHOCHOLI TANIEC - niemoc narodu, bdne koo
ZOTY RG - szansa na odzyskanie niepodlegoci
ZOTA PODKOWA - symbol szczcia (zamknity przez Gospodyni w skrzyni i odoony "na
pniej")
SZNUR - pozosta po zgubieniu zotego rogu, symbolizuje zniewolenie narodowe
KADUCEUSZ - symbol przewodnictwa ideowego, politycznego, a jednoczenie symbol
usypiania narodu
DZWON ZYGMUNTA - symbol chway i dumy
CZAPKA Z PAWIMI PIRAMI - symbol materializmu chopw, powierzchownoci, chopi lubi
stroi si w pawie pira
BRONOWICKA CHATA - symbol Polski, scena narodowa, na ktrej rozgrywa si dramat w
sensie dosownym i metaforycznym
KOSY POZOSTAWIONE NA SZTORC - symbol gotowoci chopskiej do walki
Akty:
Charakter realistyczny
Charakter fantastyczno symboliczny [duchy]
Charakter symboliczno - realistyczny
Dekadentyzm (szopenhaueryzm) pesymizm, czowiek pozbawiony wolnej woli i bycia
szczliwym; cierpienie istot ycia [jedyn metod pomocy kontemplacja (nirwana
hinduizm)].
Mezalians lub dwch nierwnych sobie ludzi
Chopomania (ludomania) obraz wsi z perspektywy miastowego (nie rozumie cikiego ycia

na wsi, widzi jedynie tradycj, kultur, sielank) [romantycy rwnie interesowali si chopami
inaczej ni modopolanie]
Dialektyzacja stylizacja na gwar
Opis wietlicy:
Obrazki witych, wieniec doynkowy [Gospodyni]
Menora kultura ydowska w historii polskiej
Biurko pene papierw [Gospodarz]
Obraz Bitwa pod Racawicami odwoanie do zainteresowa patriotyzmu (m. in.
Kosynierzy) [Gospodarz]
Obraz Wernyhora [Gospodarz]
Sofa wyszarzana (wyblaka), szabla, strzelba, stolik (styl empire wzorowany na sztuce
staroytnej), stary zegar kojarzone z mieszczaskim yciem
Portret piknej damy z roku 1840 (matka Gospodarza)
Skrzynia wyprawna (z posagiem)
Obrazy Matek Boskich (Ostrobramska, Czstochowska)
Stosunki w polskim spoeczestwie:
Brak porozumienia
Spychanie chopw na margines
Inteligencja obawia si ponownego buntu
Inteligencja oskarana o brak zaangaowania (popadnicie w marazm)

DIALOGI
Czepiec i Dziennikarz starcie dwch wiatw (chopi i miastowi); Dziennikarz
wypowiada si o chopach z ironi (wg. niego powinni interesowa si tylko wsi [azyl,
skansen, spokojne miejsce]); Czepiec broni chopstwa Chopi interesuj si wiatem; s
nawet tacy, ktrzy byli w wiecie; wspomina Gowackiego tradycje patriotyczne (Bitwa
pod Racawicami)
Radczyni i Klimina Klimina uwzgldnia status Radczyni (zwraca si po miastowemu);
Radczyni za nie okazuje szacunku wobec Kliminy (uwaa si za kogo lepszego);
Klimina ma do siebie dystans (wie, e nie jest urodziwa); Radczyni rzuca zoliwociami i
pokazuje swoj niewiedz na temat ycia na wsi.
Pan mody i yd yd zauwaa nieszczero w ubiorze Pana Modego (sztuczno

chopomania); yd wspomina, e to ju byo (romantyzm); nawizanie do T.

Kociuszki (swoj przysig skada w stroju chopskim); Ja to gram skrzypce, a pan na
bas brak porozumienia pomidzy rnymi grupami etnicznymi (ydzi i artyci)
Gospodarz i Poeta (artyci i przyrodni bracia) Poeta wspomina o prbie napisania
dramatu Zawisza Czarny; Poeta widzi spoeczestwo polskie osamotnione, podzielone;
Poeta mwi, e Polacy yj w wyobrani, nieskonni do czynw; w oczach naszych
chop urasta fikcja, tak nam si tylko wydaje [odniesienie do chopomanii]; Gospodarz
nie zgadza si z Poet (po 10 latach ycia na wsi inaczej ocenia chopw pozytywnie);
Gospodarz docenia ich prac, religijno (Chop potg jest i basta!); Piast protoplasta
wadcw Polski [wg. legend by koodziejem rzemielnikiem wiejskim]
Poeta, Gospodarz, Czepiec, Ojciec Ojciec stwierdza, e mieszczenie nie zrozumiej
ycia na wsi, e to wszystko bdzie tylko na chwil wyjtek potwierdzajcy regu
(wesele w Bronowicach); Czepiec odpowiada, e bez wgldu na to czy obie warstwy
spoeczne si porozumiej chopi bd gotowi zapomnie o dzielcych ich rnicach i
zawalcz o dobro Polski.
Ojciec i Dziad Rozmawiaj o zdarzeniach z rabacji galicyjskiej [rzezace mordercy;
splamia krew sukmany strj chopski (odpowiedzialno chopw)]; Ojciec odcina
si od tych oskare, (e to wszystko sprawka ciemnych si); Dziad wierzy, e ten moe
nie pamita, jednak on sam widzia, co si wtedy dziao.
Pan Mody i Gospodarz patrz na bjk wrd uczestnikw wesela (emocje kierujce
chopami); poruszaj temat rabacji; ojciec Gospodarza zgin podczas rabacji (mymy
wszystko zapomnieli nieszczero; rze cigle jest wspominana przez Polakw);
podobna sytuacja z Panem Modym; oboje maj nadziej, e kiedy to minie i obie
warstwy bd umiay si porozumie.

Wzywanie Chochoa na wesele przez Poet i Pastwo Modych nawizanie do Dziadw cz.
II.
Szekspiryzm duchy na scenie pojawiaj si z konkretnego powodu, w jakim celu (charakter
symboliczny).
Chocho, Co si, komu w duszy gra, Co kto w swoich widzi snach? Zapowiada, e inne duchy
przyjd z wewntrz (z ludzi) [wyjtek Chocho i Widmo]

Widmo i Marysia (mio romantyczna [nawizanie do Ballady Romantyczno

Karusia] NIESYMBOLICZNY!!!
Pan Mody i Hetman Braniecki -Nawizanie do Dziadw cz. II duch pana, ktry
zagodzi dzieci z matk.
Dziad i Upir wyrzut sumienia [nie da si o tym zapomnie]; jeno ta plama na
czole... Pitno (odniesienie do Biblii Kainowe znami i Balladyny pitno na czole);
Gospodarz i Wernyhora Wernyhor widzi Kuba i Gospodarz (zbiorowa wyobrania);
I sowo Rozkaz (Przymierze) sowo do rozpoczcia powstania; rozkaz rozesania
wici; przymierze pogodzenie zwanionych stron.
II sowo Zoty Rg
III sowo Zota Podkowa (szczcie w powodzeniu powstania, schowana w kufrze
przez Gospodyni)

Przyczyny wizyty: bocie som tu jako wraz (czas zjednoczenia Polakw); dom,
gdzie ludzie sercem proci (dom artysty i chopki yjcych w zgodzie ze sob i ze
wiatem); chwila osobliwa (1900 r., wesele inteligenta i chopki)
Przyczyny klski: Brak przywdczych cech Gospodarza; zbytnie suchanie si ony; nie
potrafi sam podj decyzji; przekazanie misji Jakowi; zamknicie szczcia w skrzyni.
Czepiec budzi Gospodarza (walka to mska sprawa nie chce obecnoci Gospodyni)
Gospodarz nie pamita, co si stao Chocho przejmuje wadz nad ludmi.
Polacy
+
Kultywacja narodowych tradycji; patriotyzm; bunt przeciw najedcy, zu; duma z
historycznych tradycji; zdolno do walki; odzyskiwanie niepodlegoci (1918, 1945,
1989).
Ktliwi; niezdolni do wsppracy; pamitliwi; zawistni; krytycyzm; egoizm (waniejsze
dobro wasne ni ogu); atwi do zmanipulowania; niezdolni do czynu; sabi.
Wesele, jako dramat modopolski
Nie przestrzega zasady decorum (zasada stosownoci) i mimesis (naladownictwo;
prawdopodobiestwo);
Przestrzegana zasada jednoci czasu i miejsca
Ekspozycja (akt I scena I)
Ciko wskaza zawizanie akcji, punkt kulminacyjny;
Poczenie sfery realistycznej z fantastyczn
Zasada trzech jednoci (+ miejsca i czasu akcji)
Symbole: bronowicka chata, zota podkowa, zoty rg, czapka z pawim pirem, chocholi taniec.
Dramat narodowy mwi o Polsce i Polakach; tradycja historyczna (okres zaborw, rabacja
galicyjska, targowica, Jagiellonowie, Grunwald, powstanie kociuszkowskie); charakter
ponadczasowy.