Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt

Zacznik Nr 1 do Uchway Nr ./../..
Rady Miejskiej w Rabce-Zdroju

z dnia 15 kwietnia 2016 roku
PROJEKT
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj

na lata 2016 2023
Rabka-Zdrj, kwiecie 2016
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023
Spis treci
Wstp ......................................................................................................................... 7
1.1 Geneza powstania dokumentu ................................................................................ 7
1.2 Partycypacyjny sposb przygotowania dokumentu .................................................... 9
1.3 Sytuacja ekonomiczna uzdrowisk i prawne podstawy ich funkcjonowania ................... 9
2. Streszczenie ....................................................................................................... 20
2.1 Tytu .................................................................................................................. 20
2.2 Lokalizacja .......................................................................................................... 20
2.3 Obszar ................................................................................................................ 20
2.4 Czas trwania ....................................................................................................... 20
2.5 Mapka sytuacyjna / plan obszaru .......................................................................... 20
2.6 Cele programu .................................................................................................... 21
2.7 rodki realizacji celw/gwne planowane przedsiwzicia i ich orientacyjny koszt..... 21
3. Charakterystyka obecnej sytuacji na obszarze Uzdrowiska Rabka-Zdrj .......... 23
3.1 Elementy charakterystyczne dla uzdrowiska - potencja uzdrowiskowy ..................... 23
3.2 Turystyka i rekreacja............................................................................................ 27
3.3 Lecznictwo uzdrowiskowe ..................................................................................... 51
3.4 Pozostae elementy gospodarki Rabki-Zdroju.......................................................... 61
3.5 Szanse i bariery rozwojowe Rabki-Zdroju (analiza SWOT) ....................................... 65
3.6 Okrelenie kluczowych problemw i wyzwa stojcych przed uzdrowiskiem, w
szczeglnoci tych, ktre stanowi barier dla rozwoju turystyki i rekreacji ..................... 67
4. Nawizanie
do
strategicznych
dokumentw
dotyczcych
rozwoju
przestrzenno-spoeczno-gospodarczego gminy i regionu ........................................ 72
5. Planowane zadania Planu Rozwoju Uzdrowiska ................................................ 77
5.1 Wizja i cele rozwoju Rabki-Zdroju jako uzdrowiska i orodka turystycznorekreacyjnego ............................................................................................................ 77
5.2 Kompleksowo i spjno wewntrzna Planu Rozwoju Uzdrowiska.......................... 82
5.3 Lista planowanych, podstawowych projektw i przedsiwzi (tj. planowanych do
sfinansowania w ramach poddziaania 6.3.2.) ............................................................... 83
5.4 Lista dodatkowych projektw i przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia
kompleksowego rozwoju Rabki-Zdroju ....................................................................... 102
6. Wskaniki realizacji Planu Rozwoju Uzdrowiska ............................................. 108
7. Wskaniki realizacji Planu Rozwoju Uzdrowiska ............................................. 109
8. Plan finansowy Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 112
9. Zacznik nr 1. Podsumowanie bada ankietowych towarzyszcych
opracowaniu PRU ................................................................................................... 115
Pro Regio Consulting, Krakw ul. liwkowa 14/3, tel./fax (012) 686 15 62, biuro@proregio.pl
Barbara czna: +48 695 600 690; Grzegorz Godziek +48 601 961 499
Spis rysunkw
Rysunek 1. Granice stref ochrony uzdrowiskowej A, oraz caego obszaru uzdrowiska (strefy A, B i C) w
Rabce-Zdroju .......................................................................................................................................... 21
Rysunek 2. Otoczenie gminy Rabka-Zdrj ................................................................................................. 23
Rysunek 3. Gsto zaludnienia w gminach powiatu w 2014 roku .............................................................. 26
Rysunek 4. Rabka-Zdrj i otaczajce j atrakcje turystyczne ...................................................................... 27
Rysunek 5. Szlaki w Gorczaskim Parku Narodowym ................................................................................. 28
Rysunek 6. Szlaki turystyczne w rejonie Rabki-Zdroju ................................................................................ 33
Rysunek 7. Maciejowa Ski i Polczakwka Ski ............................................................................................. 36
Rysunek 8. Logo produktw .................................................................................................................... 42
Rysunek 9. Strefy ochronne A i B w Rabce-Zdroju ............................................................................... 60
Rysunek 10. Urzdzenia do wodolecznictwa: cieki do brodzenia w wodzie moliwe warianty .................. 84
Rysunek 11. cieka sensoryczna - moliwe warianty realizacji .................................................................. 85
Rysunek 12. Grota solna w naturalnej skale - moliwe warianty realizacji ................................................... 85
Rysunek 13. Naturalne siedlisko ptakw wodnych w toni potoku Poniczanka .............................................. 85
Rysunek 14. Park linowy, cianka wspinaczkowa, kamienie bulderowe - moliwe warianty........................... 86
Rysunek 15. Pooenie wodnego placu zabaw w przestrzeni Parku Zdrojowego oraz projektu w stosunku do
istniejcego placu zabaw ......................................................................................................................... 88
Rysunek 16. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw...................................................... 89
Rysunek 17. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw...................................................... 90
Rysunek 18. Basen solankowy wpisany w przestrze Parku Aktywnej Rehabilitacji ...................................... 91
Rysunek 19. Park Aktywnej Rehabilitacji plan Parku ............................................................................... 92
Rysunek 20. Park Aktywnej Rehabilitacji (przykadowe urzdzenia sprawnociowe) ..................................... 93
Rysunek 21. Uzdrowiskowy Szpital Dziecicy Olszwka w Rabce-Zdroju ................................................... 94
Rysunek 22. Rabczaski Zdrj - Medical SPA ............................................................................................ 94
Rysunek 23. Pensjonat Prezydent w Rabce-Zdroju .................................................................................... 95
Rysunek 24. Stacja Narciarska Polczakwka Ski i wiea widokowa na szczycie Krlewskiej Gry................... 96
Rysunek 25. Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Dom Dziennego Pobytu ........................................................... 97
Rysunek 26. Wpisana do rejestru zabytkw Willa Gwiazda obecny stan zachowania ............................... 100
Rysunek 27. lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe im. dr. A. Szebesty w Rabce-Zdroju Sp. z o.o 101
Spis zdj
Zdjcie 1. Zrewitalizowany Park Zdrojowy................................................................................................... 7
Zdjcie 2. Tnia wraz z pijalni i kiwajk w Parku Zdrojowym oraz muszla koncertowa ................................ 8
Zdjcie 3. Archiwalne zdjcia Rabki-Zdroju ............................................................................................... 25
Zdjcie 4. Gorce...................................................................................................................................... 29
Zdjcie 5. Rezerwat Lubo Wielki ............................................................................................................. 29
Zdjcie 6. Park Zdrojowy ......................................................................................................................... 30
Zdjcie 7. Koci pod wezwaniem w. Marii Magdaleny i nowy koci parafialny pod tym samym wezwaniem
............................................................................................................................................................. 30
Zdjcie 8. Kaplica cmentarna i rabczaski cmentarz .................................................................................. 31
Zdjcie 9. Rabka-Zdrj - obecny i dawny wygld dworca kolejowego ......................................................... 31
Zdjcie 10. Organistwka, Wille: Warszawa, Pod Trzema Rami, Anio ..................................................... 32
Zdjcie 11.Tablice informacyjne na ciece edukacyjnej ............................................................................ 34
Zdjcie 12. Rabkoland ............................................................................................................................. 36
Zdjcie 13. Skate i Trial Park oraz tor do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich w Rabce-Zdroju.................... 37
Zdjcie 14. Wiea widokowa na Polczakwce ............................................................................................ 37
S t r o n a |3
Zdjcie 15. Nowa muszla koncertowa w Parku Zdrojowym......................................................................... 38

Zdjcie 16. Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce ............................................................................... 39
Zdjcie 17. Rabczaskie wyroby garncarskie ............................................................................................. 39
Zdjcie 18. Galeria Pod Liliann ............................................................................................................. 40
Zdjcie 19. Zajcia malowania na szkle i pracownia lutniarska braci Kowalcze............................................. 40
Zdjcie 20. Aktorzy Teatru Lalek Rabcio oraz budynek Teatru ................................................................. 41
Zdjcie 21. Infrastruktura medyczna uzdrowisk......................................................................................... 52
Zdjcie 22. Pijalnia wd mineralnych w Zakadzie Przyrodoleczniczym ........................................................ 58
Zdjcie 23. Tnia i pijalnia wd mineralnych w Parku Zdrojowym ............................................................. 59
Zdjcie 24. Baseny w Rabce-Zdroju.......................................................................................................... 59
Spis wykresw
Wykres 1. Oszacowana liczba turystw w Maopolsce w latach 2007-2015 .................................................. 43
Wykres 2. Oszacowana liczba turystw odwiedzajcych Maopolsk w latach 2007-2015 ............................. 43
Wykres 3. Oglny poziom satysfakcji odwiedzajcych krajowych i zagranicznych z pobytu w wojewdztwie
maopolskim ........................................................................................................................................... 45
Wykres 4. Liczba korzystajcych z noclegw ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 .......................... 46
Wykres 5. Liczba korzystajcych z noclegw turystw zagranicznych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 ... 46
Wykres 6. Liczba noclegw udzielonych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 ................................. 47
Wykres 7. Liczba noclegw udzielonych turystom zagranicznym w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014 ................. 47
Wykres 8. Korzystajcy z noclegw w Rabce-Zdroju w roku 2014 w podziale na rodzaj orodka noclegowego
............................................................................................................................................................. 48
Wykres 9. Liczba miejsc noclegowych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007 2014 ................................. 49
Wykres 10. Liczba miejsc noclegowych w zakadach uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 .. 49
Wykres 11. Wpywy z opaty uzdrowiskowej w latach 2007 2015 ............................................................ 50
Wykres 12. Liczba osobodni pobytu wynikajca z wpyww z opaty uzdrowiskowej .................................... 51
Wykres 13. Podmioty gospodarcze w Rabce-Zdrj wedug wybranych sekcji PKD w l. 2013 i 2014 ............... 64
Wykres 14. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludnoci (Rabka-Zdrj i Maopolska) ............... 65
Wykres 15. Wiodce kierunki rozwoju Rabki-Zdroju ................................................................................ 115
Wykres 16. Profile lecznicze, ktre powinny by flagowymi specjalizacjami Rabki-Zdroju ........................... 115
Wykres 17. Ocena zmian zachodzcych w ostatniej dekadzie w Rabce-Zdroju pod ktem rozwoju oferty
uzdrowiskowo-turystycznej .................................................................................................................... 116
Wykres 18. Ktre elementy szeroko pojtej publicznej infrastruktury okoouzdrowiskowej maj najwikszy
wpyw na postrzeganie wizerunku Rabki-Zdroju przez osoby, ktre podejmuj decyzj o przyjedzie do niej?
........................................................................................................................................................... 116
Wykres 19. Co w najwikszym stopniu wpywa na pozytywn ocen oferty Rabki-Zdroju jako miejscowoci
uzdrowiskowo-rekreacyjnej przez osoby, ktre ju przebywaj w Rabce? ................................................. 117
Wykres 20. Co naley rozwija, by oferta uzdrowiskowo-rekreacyjna Rabki-Zdroju bya jeszcze
atrakcyjniejsza? .................................................................................................................................... 118
Wykres 21. Jakich form (jakiej oferty) aktywnoci sportowo-rekreacyjnej dla osb odwiedzajcych RabkZdrj najbardziej brakuje (ich oferta jest zbyt maa) jakie braki sygnalizuj kuracjusze? ......................... 119
Wykres 22. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych przez samorzd RabkiZdroju (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla
wadz Rabki-Zdroju: .............................................................................................................................. 119
Wykres 23. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych Maopolski (w tym RabkiZdroju) przez samorzd wojewdztwa (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na przestrzeni
ostatniej dekady). Jest on dla wadz Maopolski: ..................................................................................... 120
Wykres 24. Czy uwaa Pani/Pan, e sieciowanie ofert podmiotw zajmujcych si leczeniem uzdrowiskowym i
rekreacj z obszaru Rabki-Zdroju to dobry pomys?................................................................................. 120
Wykres 25. Analiza silnych i sabych stron Rabki-Zdroju jako miejscowoci uzdrowiskowej (kolor niebieski:
atut, kolor bordowy: saba strona) ......................................................................................................... 121
S t r o n a |4
Wykres 26. Analiza szans i zagroe dla rozwoju Rabki-Zdroju oraz jej wiodcego profilu uzdrowiskoworekreacyjnego (kolor niebieski: szansa, kolor bordowy: zagroenie) ......................................................... 122
Spis tabel
Tabela 1. Cele strategiczne i operacyjne Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabki-Zdroju ....................................... 21
Tabela 2. Kluczowe zadania zgoszone w ramach Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj ........................... 22
Tabela 3. Liczba ludnoci zamieszkaej w gminie Rabka-Zdrj w latach 2007-2014 ...................................... 26
Tabela 4. Struktura ludnoci wedug ekonomicznych grup wieku w latach 2007-2014.................................. 26
Tabela 5. Turystyczne obiekty noclegowe zbiorowego zakwaterowania w grskich gminach uzdrowiskowych
wojewdztwa maopolskiego w 2014 roku ................................................................................................ 45
Tabela 6. Liczba miejsc noclegowych w obiektach turystycznych w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014 ................ 49
Tabela 7. Podstawowe specjalizacje zakadw uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju ......................................... 52
Tabela 8. Dane o ujciach wd leczniczych ............................................................................................... 53
Tabela 9. Zakady lecznictwa uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju .................................................................. 55
Tabela 10. Standardowe procedury uzdrowiskowe dostpne na terenie Rabki-Zdroju .................................. 57
Tabela 11. Powierzchnia terenw zielonych w strefie A i B ochrony uzdrowiskowej ................................ 61
Tabela 12. Cel strategiczny 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania demograficzne
infrastruktury sanatoryjno-uzdrowiskowej ................................................................................................. 78
Tabela 13. Cel strategiczny 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i bliskoci aglomeracji
dla rozwijania nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej ....................................................................... 80
Tabela 14. Cel strategiczny 3. Ochrona i zachowanie dla przyszych pokole wysokiej jakoci rodowiska
naturalnego ............................................................................................................................................ 82
Tabela 15. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 110
Tabela 16. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 111
Tabela 17. Zadania suce realizacji celw PRU z listy zada podstawowych ........................................... 112
Tabela 18. Podsumowanie planu finansowego zada komplementarnych sucych realizacji celw PRU .... 114
S t r o n a |5
Sowniczek
Plan Rozwoju Uzdrowiska jest dokumentem, opracowywanym i przyjmowanym przez
waciw gmin uzdrowiskow, niezbdnym do ubiegania si o wsparcie ze rodkw Regionalnego
Programu Operacyjnego Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2014-2020, w ramach osi
priorytetowej 6 Dziedzictwo regionalne, dziaanie 6.3 Rozwj wewntrznych potencjaw regionu,
poddziaanie 6.3.2 Wsparcie miejscowoci uzdrowiskowych. W schemacie tym wspierane bd
inwestycje zwizane z budow, rozbudow oglnodostpnej infrastruktury turystycznej i
rekreacyjnej zlokalizowane na terenie uzdrowisk.
Gmina uzdrowiskowa gmina, ktrej obszarowi lub jego czci zosta nadany status
uzdrowiska (definicja zgodna z Ustaw z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. z 2012 r.

poz. 651,742 z pn. zm.)).
Uzdrowisko obszar, na terenie ktrego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe,
wydzielony w celu wykorzystania i ochrony znajdujcych si na jego obszarze naturalnych
surowcw leczniczych, speniajcy warunki okrelone w Ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie
uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych

(Dz.U. z 2012 r. poz. 651,742 z pn. zm.), ktremu nadano status uzdrowiska. Wg rejestru
prowadzonego przez Ministra Zdrowia, status uzdrowiska w wojewdztwie maopolskim posiadaj
nastpujce miejscowoci lub ich czci: Krynica, Muszyna, Piwniczna, Rabka, Szczawnica,
Wapienne, Wysowa, egiestw oraz dzielnica Miasta Krakowa: Swoszowice.
Oglnodostpna infrastruktura uzdrowiskowa infrastruktura turystyczna i rekreacyjna
pooona na terenie uzdrowiska, do ktrej dostp jest oferowany na jednakowych warunkach dla
wszystkich zainteresowanych, z wyczeniem infrastruktury lecznictwa uzdrowiskowego, sucej do
wiadczenia usug kontraktowanych w publicznym systemie ochrony zdrowia.
Przedsibiorstwo uzdrowiskowe przedsibiorstwo prowadzce dziaalno gospodarcz
na terenie uzdrowiska, bdce organem zaoycielskim dla zakadu lecznictwa uzdrowiskowego.
Sytuacja kryzysowa - oznacza szereg szkodliwych i niszczycielskich procesw dotykajcych
przestrzeni, urzdze technicznych, spoeczestwa oraz gospodarki, ktre doprowadziy do
degradacji danego obszaru.
Rewitalizacja - stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarw
zdegradowanych, prowadzony w sposb kompleksowy, poprzez zintegrowane dziaania na rzecz
lokalnej spoecznoci, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez
interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji (definicja wynikajca z
ustawy z dnia 9 padziernika 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777).
Obszar objty Planem Rozwoju Uzdrowiska - oznacza obszar gminy uzdrowiskowej
objty stref A, B i C uzdrowiska, dla ktrego opracowano i wdraa si Plan Rozwoju Uzdrowiska.
Projekt uzdrowiskowy - oznacza przedsiwzicie bdce czci Planu Rozwoju
Uzdrowiska podporzdkowane rozwojowi funkcji uzdrowiskowej, a take realizowane na jego
obszarze, w konkretnym czasie, z okrelonymi kosztami i wynikami.
Interes publiczny - oznacza oglny cel przedsiwzi i dziaa, ktrego celem jest
zaspokojenie obiektywnych potrzeb ludnoci, spoecznoci lokalnych oraz odbiorcw usug
uzdrowiskowych (kuracjuszy i turystw) poprzez rozwijanie i wzmacnianie funkcji uzdrowiskowych i
stwarzanie warunkw ich dalszego rozwoju.
S t r o n a |6
WSTP
1.1 Geneza powstania dokumentu
Maopolska to jeden z wiodcych regionw pod wzgldem oferty uzdrowiskowej w Polsce o
uznanej tradycji i bogatej historii. Na obszarze wojewdztwa znajduje si 9 spord 45 polskich
uzdrowisk, stanowicych doskona baz dla rozwoju turystyki uzdrowiskowej i usug zdrowotnych.
Uzdrowiska te od ponad dwustu lat ciesz si duym zainteresowaniem ze strony licznych
kuracjuszy, wczasowiczw i odwiedzajcych oraz inwestorw. Nie tylko z uwagi na unikalne walory
krajobrazu, bogactwo form przyrodniczych, wysokiej jakoci mineralne surowce lecznicze
wydobywane i wykorzystywane tam w lecznictwie, ale rwnie z uwagi na mod i liczne potrzeby
starzejcego si oraz bogaccego si spoeczestwa.
Wszystko to sprawia, i Maopolski Produkt Uzdrowiskowy jest jednym ze sztandarowych
elementw budowania przewagi konkurencyjnej wojewdztwa maopolskiego w ramach tzw.
przemysu czasu wolnego. Znajduje to swoje odzwierciedlenie ju na poziomie Strategii Rozwoju
Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2011 2020, zarwno w zdefiniowanych kluczowych
kierunkach rozwoju (dziaanie 2.2.4 Turystyka uzdrowiskowa i prozdrowotna, w ramach
kierunku 2.2 Zrwnowaony rozwj infrastruktury oraz komercjalizacja usug czasu wolnego), jak
rwnie na poziomie zada strategicznych zdefiniowanych w dokumencie, gdzie umieszczono
Program rozwoju maopolskich uzdrowisk czcy w sobie wymiar przestrzenny (wany dla
subregionu podhalaskiego i sdeckiego) oraz wymiar sektorowy (w szczeglnoci w zakresie
Dziedzictwa i przemysu czasu wolnego, ale te Gospodarki wiedzy i aktywnoci).
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016 2023 jest naturaln kontynuacj i
rozwiniciem dokumentu przygotowanego na lata 2009 2015. To midzy innymi dziki niemu
udao si pozyska samemu tylko samorzdowi Rabki-Zdroju w ostatnich latach rodki finansowe na
realizacj inwestycji w kwocie blisko 20 mln z, co pozwolio przeprowadzi szereg dziaa
inwestycyjnych i promocyjnych w zakresie infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej, owiatowej,
cyfryzacji, a take na dwa projekty istotnie zmieniajce odbir wizualny przestrzeni publicznej.
Pierwszy ze zrealizowanych projektw dotyczcych przestrzeni publicznej obejmowa
kompleksow rewitalizacj parku zdrojowego i dotyczy gruntownej modernizacji caego
zaoenia parkowego jako elementu sucego rozwojowi infrastruktury turystyczno-uzdrowiskowej,
a take tworzenia wysokiej klasy przestrzeni publicznej sucej poprawie jakoci ycia mieszkacw
Rabki-Zdroju.
Zdjcie 1. Zrewitalizowany Park Zdrojowy
rdo: http://it.rabka.pl oraz www.rabka.pl
Drugi z projektw obejmowa tworzenie nowych urzdze uzdrowiskowych unikatowych w

tamtym czasie na skal Maopolski - oraz rozwija wan, z punktu widzenia kompleksowoci oferty
uzdrowiskowej, przestrze suc kulturze. W ramach projektu Budowa typowej infrastruktury
uzdrowiskowej w Parku Zdrojowym w postaci pijalni, tni solankowych, kiwajki na

rdle solankowym i muszli koncertowej wybudowano zupenie nowe obiekty infrastruktury
uzdrowiskowej pijalni wody mineralnej i tni solankow - oraz zmodernizowano muszl
koncertow, a take interesujcy obiekt techniczny sucy wydobywaniu solanki (tzw. kiwajk).
Pijalnia i tnia to dwa zblione wielkoci i ksztatem cylindryczne, drewniane pawilony poczone
zadaszon przewizk. W pierwszym z nich mieci si sala, w ktrej dostpny jest szeroki wybr
S t r o n a |7
wd leczniczych, w drugim funkcjonuje oglnodostpna tnia inhalatorium na wolnym powietrzu.

By to do niedawna jedyny tego typu obiekt w Maopolsce. rodek tni stanowi kolumna
obudowana drewnianym rusztem, ktry wypeniony zosta gazkami tarniny. Ze znajdujcego si w
pobliu odwiertu Helena solanka transportowana jest na szczyt kolumny tni, a opadajc
rozpryskuje si na gaziach i tworzy wok tni solankowy mikroklimat. Korzystanie z tni polega
na spacerowaniu wok kolumny i wdychaniu solankowego aerozolu. Przenikajce przez bony
luzowe drg oddechowych i skr mikroelementy korzystnie wpywaj na ukad odpornociowy.
Z kolei amfiteatr sucy mieszkacom i kuracjuszom od ponad 40 lat w ramach projektu
przeszed gruntown modernizacj, dziki ktrej zyska zadaszenie nad czci dla widowni, zosta
take przystosowany do potrzeb osb niepenosprawnych. Na widowni zasi moe ponad 800
osb.
Zdjcie 2. Tnia wraz z pijalni i kiwajk w Parku Zdrojowym oraz muszla koncertowa
rdo: http://it.rabka.pl
Innym projektem, ktry z jednej strony wzbogaca atrakcyjno turystyczno-rekreacyjn RabkiZdroju, z drugiej take ma elementy zwizane z rehabilitacj i wzbogaca jej funkcje uzdrowiskowe,
jest oddany w roku 2014 skate i trialpark wraz z torem do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich. Jest
to najnowoczeniejszy tego typu obiekt w Maopolsce, a tor do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich
jest unikatowy w skali caego kraju i suy nauce poruszania si w przestrzeni miejskiej na wzkach
inwalidzkich osobom obywajcym w Rabce-Zdroju rehabilitacj po wypadkach czy amputacjach.
Inwestycje te zarwno w przestrze publiczn jak i obiekty uzdrowiskowe, a take
turystyczno-rekreacyjne w istotny sposb poprawiaj odbir Rabki-Zdroju w oczach turystw i
kuracjuszy (co potwierdzaj liczne badania ankietowe prowadzone w ostatnich latach), ale te
czyni te miejsca atrakcyjniejsze dla mieszkacw Rabki-Zdroju. Konsekwencj dobrej oceny zmian
zachodzcych w uzdrowisku jest rozwijanie atrakcyjnych miejsc pracy zwizanych z funkcj
uzdrowiskowo-rekreacyjn, a poprzez to podnoszenia jakoci ycia mieszkacw Rabki-Zdroju.
Nie da si ukry, i obserwowane w Rabce-Zdroju zmiany w zakresie jakoci przestrzeni
publicznej oraz poprawy ich infrastruktury technicznej i uzdrowiskowej s efektem skutecznego
pozyskiwania dofinansowania przez gmin, spki uzdrowiskowe i inne podmioty rodkw
pochodzcych z Unii Europejskiej na realizacj kosztownych inwestycji, ktre daj jednak trwa
podstaw dla dalszego rozwoju gospodarczego Rabki-Zdroju.
Okres programowania Unii Europejskiej 2014 2020 to ostatni tak zasobny dla Polski czas
nadganiania zapnie cywilizacyjnych i tworzenia warunkw rozwoju i wzrostu gospodarczego na
kolejne lata. To take szansa na budowanie przewagi konkurencyjnej Polski i Maopolski w stosunku
do innych europejskich regionw. Bez wtpienia zachodzce procesy demograficzne, coraz bogatsze
spoeczestwo (zarwno w Polsce, jak i w Europie) oraz coraz wiksza spoeczna wiadomo wagi
profilaktyki i potrzeby dbaoci o zdrowie i dobr kondycj sprawia, i rozwj Rabki-Zdroju, jako
jednego z wiodcych maopolskich uzdrowisk, jest wany nie tylko dla samego uzdrowiska, ale
take dla caej Maopolski. Opracowany Plan jest prb najpierw diagnozy aktualnej sytuacji
uzdrowiska wraz z ocen skutkw wczeniej podejmowanych dziaa, a nastpnie na jej
podstawie potwierdzenia wczeniej zdefiniowanych kierunkw rozwoju oraz wskazania niezbdnych
korekt w stosunku do wczeniej opracowanego Planu i wytyczenie celw i zamierze
rozwojowych w perspektywie najbliszych lat.
Nadrzdnym celem dokumentu jest takie zaplanowanie i uporzdkowanie zamierze rnych
podmiotw, w tym w szczeglnoci samorzdu i przedsibiorcw, aby podejmowane inwestycje
wynikay ze zdiagnozowanych potrzeb, aby ich kierunek by spjny w skali caego uzdrowiska, a
S t r o n a |8
podejmowane dziaania zarwno przez samorzd, jak i przedsibiorcw zwizanych z bran

uzdrowiskow i turystyczno-rekreacyjn - wzajemnie si wzmacniay, przyczyniajc si do budowy
wizerunku miejscowoci uzdrowiskowej, jak i caej Maopolski jako obszaru niezmiernie
atrakcyjnego turystycznie, z wyrniajc si w skali kraju kompleksow ofert czc walory
krajobrazowe, lecznicze, turystyczne, kulturowe oraz geograficzne. A w konsekwencji
podejmowanych wysikw organizacyjnych i finansowych aby nastpowa dalszy, dynamiczny
rozwj gospodarczy Rabki-Zdroju, ktry wzmocni zarwno jej pozycj, jak i pozycj caej
Maopolski jako kluczowego orodka uzdrowiskowego w Polsce i Europie.
1.2 Partycypacyjny sposb przygotowania dokumentu

Prace zwizane z ocen trafnoci przyjtych kierunkw rozwoju i ich wpywu na zmiany
rozwojowe Rabki-Zdroju prowadzone s systematycznie na przestrzeni ostatnich lat. Due badania
oceny kierunkw dokonywanych zmian w Rabce-Zdroju prowadzone byy w roku 2013 przy okazji
tworzenia nowej Strategii Rozwoju Gminy Rabka-Zdrj na lata 2014 2020. Kolejne badanie ju
bezporednio zwizane z rozpoczciem przygotowa do tworzenia Planu Rozwoju Uzdrowiska
Rabka-Zdrj na lata 2016 2023 prowadzono od pocztku sierpnia do koca wrzenia 2015 roku.
Przygotowano dwie ankiety jedn skierowan bezporednio do podmiotw uzdrowiskowych,
drug do szeroko rozumianego sektora turystycznego prowadzcego swoj dziaalno w RabceZdroju, a take innych osb i podmiotw zainteresowanych rozwojem uzdrowiska. Pierwsza z nich
przesana bya do osb zarzdzajcych przedsibiorstwami uzdrowiskowymi za porednictwem
poczty elektronicznej, druga zostaa zamieszczona na stronie Urzdu Miejskiego w specjalnej
zakadce powiconej badaniu sucemu opracowaniu przyszego PRU. Zwrot zwaywszy bardzo
specjalistyczny charakter ankiety i relatywnie krtki czas badania - by umiarkowany, ankiety
wypenio 35 osb/podmiotw (podsumowanie ankiet przedstawiono w zaczniku nr 1 do Planu).
Wyniki ankiety byy podstaw dwch warsztatw (spotka) zorganizowanych przez samorzd
Rabki-Zdroju (26 lutego oraz 14 marca 2016 roku) z zainteresowanymi podmiotami, w trakcie
ktrych wypracowano wsplnie kierunki rozwoju i niezbdne korekty w dotychczasowej polityce
wspierania i rozwoju produktu turystyczno-uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju. Bya to take
moliwo dotarcia do maksymalnie szerokiego grona przedsibiorcw potencjalnie
zainteresowanych skorzystaniem z moliwoci, jakie daje dziaanie 6.3.2. RPO WM.
Wnioski z warsztatw byy podstaw definiowania analizy szans i barier rozwojowych RabkiZdroju (SWOT) oraz okrelenia kluczowych problemw i wyzwa stojcych przed uzdrowiskiem, w
szczeglnoci tych, ktre stanowi barier dla rozwoju turystyki i rekreacji. Graficzne podsumowanie
wynikw ankiety przeprowadzonej w zwizku z przygotowywaniem PRU, zaprezentowano w
zaczniku do niniejszego dokumentu.
1.3 Sytuacja ekonomiczna

funkcjonowania
uzdrowisk
prawne
podstawy
ich
1.3.1 Lecznictwo uzdrowiskowe

Zgodnie z definicj legaln, zawart w przepisach ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym1,
uzdrowisko to obszar, na terenie ktrego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w
celu wykorzystania i ochrony znajdujcych si na jego obszarze naturalnych surowcw leczniczych,
ktremu zosta nadany status uzdrowiska w zwizku ze spenieniem dodatkowych warunkw
okrelonych w ww. ustawie. Ujmujc to zagadnienie szerzej, mona powiedzie, e jest to obszar
majcy zoa naturalnych surowcw leczniczych, dostp do wody morskiej i klimat o waciwociach
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach, i obszarach ochrony

uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 651 ze zm.), dalej jako ustawa o
lecznictwie uzdrowiskowym.
S t r o n a |9
leczniczych (albo jeden z tych czynnikw) oraz zakady i urzdzenia lecznictwa uzdrowiskowego, jak
rwnie sprzyjajce warunki rodowiskowe i sanitarne, w ktrym prowadzone jest metodyczne
leczenie okrelonych chorb, oraz moe by prowadzona dziaalno uzdrowiskowo-turystyczna.
Uwzgldniajc wyej wymienione czynniki lecznicze, wyrnia si uzdrowiska:
wodolecznicze, balneologiczne (zdrojowiska);
klimatyczne;
borowinowe;
nadmorskie (tallasoterapeutyczne);
subterraneoterapeutyczne (lecznictwa podziemnego).
Samo lecznictwo uzdrowiskowe jest zorganizowan dziaalnoci polegajc na udzielaniu
wiadcze opieki zdrowotnej z zakresu leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej,
prowadzon w uzdrowisku przez zakady lecznictwa uzdrowiskowego albo poza uzdrowiskiem w
szpitalach i sanatoriach znajdujcych si w urzdzonych podziemnych wyrobiskach grniczych, przy
wykorzystaniu warunkw naturalnych. W zakres lecznictwa uzdrowiskowego wchodz ponadto
wszelkiego rodzaju zabiegi z zakresu fizjoterapii.
W Polsce status uzdrowiska ma zaledwie 45 miejscowoci, z czego a 9 ley w Maopolsce2.
Ponadto w Wieliczce istnieje jedyne w Polsce sanatorium uzdrowiskowe w urzdzonym podziemnym
wyrobisku grniczym. Natomiast szereg miejscowoci pretenduje do uzyskania statusu uzdrowiska.
Wyrnia si take wiele miejscowoci o walorach potencjalnie uzdrowiskowych w tym m.in.
Zawoja, Krocienko, Szczawa, Cikowice, omnica, Bochnia, Tylicz oraz Wierchomla.
Obecnie, rnego rodzaju formy lecznictwa uzdrowiskowego, dystrybuowane s poprzez:
Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ);
organizacje socjalne i ubezpieczeniowe (ZUS, PFRON, KRUS, PCPR);
sprzeda wolnorynkow.
W przypadku dystrybucji za porednictwem NFZ osoby ubezpieczone kierowane s na leczenie
uzdrowiskowe w szpitalach uzdrowiskowych (21 dni doroli, 27 dni dzieci), sanatoriach
uzdrowiskowych (21 dni doroli i 28 dni dzieci), a take na rehabilitacj (28 dni doroli). Istnieje
rwnie moliwo leczenia ambulatoryjnego od 6 do 18 dni. Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe
wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, biorc pod uwag wskazania i przeciwwskazania oraz
w przypadku dorosych zalecan czstotliwo korzystania z leczenia uzdrowiskowego nie czciej
ni raz na 18 miesicy. Lekarz podejmuje decyzj o zasadnoci wystawienia skierowania na leczenie
uzdrowiskowe. Rodzaj leczenia uzdrowiskowego (szpital, sanatorium, rehabilitacja) okrela
zatrudniony w NFZ lekarz specjalista z zakresu balneologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji
medycznej, po dokonaniu oceny skierowania pod wzgldem celowoci leczenia uzdrowiskowego.
Taka ocena obejmuje: pozytywne lub negatywne zaopiniowanie wniosku do wyjazdu, okrelenie
miejscowoci uzdrowiskowej waciwej do leczenia schorzenia bdcego podstaw wystawienia
skierowania, rodzaj leczenia i jego tryb oraz czas trwania kuracji.
W przypadku otrzymania skierowania do szpitala uzdrowiskowego NFZ pokrywa w caoci
koszty opieki medycznej, zabiegw oraz zakwaterowania i wyywienia. Bezpatne jest rwnie
leczenie sanatoryjne i szpitalne dzieci. W przypadku dziecka skierowanego na leczenie sanatoryjne
pod opiek osoby dorosej opiekun pokrywa peny koszt swojego pobytu zgodnie z cennikiem
zakadu lecznictwa uzdrowiskowego, do ktrego dziecko zostao skierowane na leczenie. Natomiast
osoby dorose skierowane na leczenie uzdrowiskowe do sanatorium musz rwnie pokry cz
kosztw zakwaterowania i wyywienia. Opaty pobierane s bezporednio w sanatoriach - w
zalenoci od standardu pokoju, ktrymi dysponuj poszczeglne sanatoria - przed rozpoczciem
pobytu. Pacjent dokonuje wyboru standardu pokoju, biorc pod uwag moliwoci
wiadczeniodawcy. Take transport bez wzgldu na form leczenia odbywa si na koszt
pacjenta.
rdo: http://www.mz.gov.pl/leczenie/lecznictwo-uzdrowiskowe/lecznictwo-uzdrowiskowe/kierunki-lecznicze-uzdrowisk,
dostp: 2016-03-02.
S t r o n a |10
W przypadku dystrybucji skierowa za porednictwem instytucji zabezpieczenia spoecznego i

ubezpieczeniowych, leczenie kuracjuszy skierowanych przez ZUS odbywa si w ramach tzw.
prewencji rentowej. Rehabilitacja obejmuje osoby zagroone cakowit lub czciow niezdolnoci
do pracy albo pobierajce rent okresow, a rokujce odzyskanie zdolnoci do pracy zarobkowej.
Podobnie Centra Rehabilitacji Rolnikw KRUS prowadz rehabilitacj lecznicz rolnikw. Pobyt i
leczenie uzdrowiskowe jest wwczas bezpatne i okrelone wewntrznymi zasadami KRUS.
Dostpna w sposb wolnorynkowy oferta uzrowiskowa to gwnie pakiety wypoczynkowe z
fakultatywnymi zabiegami leczniczymi obejmujce minimum 14-dniowe pobyty, zrnicowane ze
wzgldu na rodzaj zakwaterowania i leczenia. Do najczciej proponowanych form zalicza si:
pobyty lecznicze, wczasy uzdrowiskowe (take z programem leczenia uzdrowiskowego i odnowy
biologicznej), turnusy kondycyjno-odchudzajce, rehabilitacyjno-rekreacyjne, weekendowe oraz
witeczno-sylwestrowe, kolonie, zimowiska, zielone szkoy, szkolenia, konferencje oraz wiadczenie
typowych usug hotelowych. Gwnymi kanaami dystrybucji rynkowej ofert uzdrowiskowych jest
bezporednia sprzeda wasna oraz internetowa za pomoc systemu rezerwacji oraz poredniczca
przez biura podry. Jednoczenie naley podkreli coraz czstsze dziaania promocyjnomarketingowe w formie informacji i ogosze prasowych oraz obecnoci na specjalistycznych
targach.
1.3.2 Sytuacja ekonomiczna uzdrowisk

Biorc pod uwag, i jednym z najwaniejszych sposobw dystrybucji oferty uzdrowiskowej
jest sprzeda za porednictwem Narodowego Funduszu Zdrowia, naley zwrci uwag na pewne
niekorzystne aspekty wynikajce z takiej sytuacji, ktre rzutuj na rozwj miejscowoci
uzdrowiskowych. Niekorzystna sytuacja finansowo-ekonomiczna przedsibiorstw uzdrowiskowych w
duej mierze jest od nich niezalena, a wynika z systematycznego obniania nakadw na lecznictwo
uzdrowiskowe, indywidualn polityk uzdrowiskow w poszczeglnych oddziaach NFZ,
rnorodnoci standardw kontraktowania i rozliczaniem usug przez NFZ, koniecznoci
prowadzenia osobnych negocjacji z kadym oddziaem NFZ i jednorocznymi kontraktami (co
skutkuje brakiem moliwoci dugoterminowego planowania) i brakiem moliwoci liczenia w
kosztach osobodnia rodkw na rozwj. Dodatkowo, wzrasta poziom nalenoci (zwaszcza
publicznoprawnych), oraz spada pynno finansowa powodowana nieterminow regulacj
zobowiza przez NFZ. Przedsibiorstwa uzdrowiskowe s nierzadko take zobowizane do
wykonywania zada na rzecz lokalnej spoecznoci, np. utrzymywania infrastruktury niezwizanej
bezporednio z usugami leczniczymi oraz finansowania inwestycji rozpocztych przed rokiem 1999
(przez Skarb Pastwa). Zmiany sytuacji wasnociowej uzdrowisk, a take przeorientowanie polityki
pastwa wobec tego sektora, zaowocoway wzrostem stawek podatku od nieruchomoci (o 300%),
opat z tytuu eksploatacji zasobw leczniczych i korzystania ze rodowiska.
Jednoczenie naley zauway, i zmniejszenie nakadw na ochron zdrowia oznaczao
rwnie zmniejszenie zatrudnienia w uzdrowiskach. Biorc pod uwag, e najwikszym problemem
polskiej gospodarki w okresie transformacji byo bezrobocie, oznacza to, i w miejscowociach
uzdrowiskowych byo to jeszcze bardziej brzemienne w skutkach, poniewa w uzdrowiskach
przybrao ono posta bezrobocia strukturalnego wynikajcego z wczeniejszej monokulturowoci
zatrudnienia. Wspomniana sytuacja bya wymuszona przez prawo, poniewa ograniczano lokalizacj
okrelonych rodzajw dziaalnoci gospodarczej w uzdrowiskach i ich najbliszym otoczeniu. W
cigu pierwszych trzech lat od wprowadzenia gospodarki rynkowej zatrudnienie w uzdrowiskach
spado o 25%. Jednoczenie podkreli naley, e w uzdrowiskach drzemie ogromny potencja, jak
pokazuj dowiadczenia krajw europejskich; jedno miejsce pracy utworzone w lecznictwie
uzdrowiskowym generuje a 7 miejsc pracy w usugach pokrewnych. Trzeba te jednak zauway,
e walka o wiadczenia z NFZ oraz zabieganie o nowego klienta zainteresowanego
indywidualnym leczeniem w uzdrowisku i wymagajcego wyszego standardu usug sprawia, e
nastpuje proces inwestycyjny w obiektach sanatoryjnych. Znaczna cz obiektw sanatoryjnych i
uzdrowiskowych zacza podnosi swj standard, a take wiadczy bardziej wyrafinowane usugi.
Odrbn kwesti jest proces reprywatyzacyjny polskich uzdrowisk i zwizane z tym zwroty
majtkw, nie wszdzie jeszcze zakoczone i wpywajce na hamowanie procesw inwestycyjnych.
S t r o n a |11
Z kolei w innych miejscach zwrot majtku byym wacicielom (lub ich spadkobiercom) rodzi szereg
konfliktw na styku waciciel samorzd.
Kolejnym problemem wpywajcym na rozwj miejscowoci uzdrowiskowych jest kwestia
taksy uzdrowiskowej, czyli opaty za korzystanie z warunkw naturalnych i infrastruktury
uzdrowiska. Patnikami taksy s turyci, kuracjusze i inne osoby przebywajce w gminie, niebdce
staymi mieszkacami (np. posiadacze drugich domw). W Polsce taksa obowizywaa od momentu
wprowadzenia pierwszej ustawy o uzdrowiskach (tj. od roku 1922 taksa kuracyjna za korzystanie
z urzdze uzdrowiskowych) do roku 1992, kiedy zabroniono jej pobierania. Po interwencjach
samorzdw lokalnych taks przywrcono, aczkolwiek na bardzo niskim poziomie, ktry nie
gwarantuje pokrycia kosztw obsugi infrastruktury uzdrowiskowej. Od roku 2006 wysoko opaty
uzdrowiskowej jest ksztatowana przez samorzdy gmin uzdrowiskowych, ale grna wysoko tej
stawki jest ograniczona ustawowo. Niezalenie od powyszego, gminy otrzymuj na realizacj
zada wasnych zwizanych z funkcjonowaniem uzdrowiska dotacj w wysokoci rwnej wpywom z
opaty uzdrowiskowej. Ten mechanizm finansowania zada wasnych gmin uzdrowiskowych w
zakresie odnoszcym si do uzdrowiska wraz z innymi mechanizmami wsparcia pozwala
systematycznie przeznacza okrelone rodki na odbudow i utrzymanie infrastruktury
uzdrowiskowej, a take podejmowa nowe inwestycje zwizane z infrastruktur uzdrowiskow czy
coraz waniejszymi kwestiami zwizanymi chociaby z jakoci powietrza na terenie gmin
uzdrowiskowych. Oczywicie, mechanizm ten szczeglnie z punktu widzenia samorzdu (ale te
mieszkacw gmin uzdrowiskowych) - nie do koca rozwizuje problem finansowania zada
wasnych tych samorzdw zwizanych z tworzeniem warunkw do rozwoju lecznictwa
uzdrowiskowego.
Konieczno cznej i jednoczesnej realizacji zarwno zada gminy, skierowanych na
zaspokajanie potrzeb mieszkacw, jak i zada zwizanych z utrzymaniem i rozwojem infrastruktury
uzdrowiskowej (przeznaczonej gwnie dla osb spoza gminy) jest chyba jednym z najczciej
wystpujcych problemw gmin uzdrowiskowych. Problemy z tym zwizane wynikaj ponadto z
systematycznego nakadania na gminy koniecznoci realizacji dodatkowych zada bez
sprecyzowania rde ich finansowania. Gminy uzdrowiskowe wykonuj nadprogramowe zadania ze
rodkw przewidzianych na zaspokojenie potrzeb wasnych mieszkacw, co jest sprzeczne z
ustaw o samorzdzie gminnym i Konstytucj RP.
Aktualna, trudna sytuacja ekonomiczna przewaajcej wikszoci polskich uzdrowisk
spowodowana jest z jednej strony prb nadganiania zapnie cywilizacyjnych i rozwijania
infrastruktury (z wykorzystaniem dostpnych rodkw z UE, co jednak powoduje take obcienie
budetu gminy po stronie niezbdnego wkadu wasnego), jak i szybkimi i znaczcymi zmianami
zasad funkcjonowania rynku usug uzdrowiskowych (take w aspekcie prawnym), w tym znaczn
zalenoci lecznictwa uzdrowiskowego od systemu publicznej ochrony zdrowia i ubezpiecze
spoecznych, a take brakiem moliwoci dokapitalizowywania spek publicznych ze rodkw
Skarbu Pastwa. Negatywnie na sytuacj uzdrowisk prowadzonych w formie spek kapitaowych z
udziaem Skarbu Pastwa wpywa ponadto szybki rozwj segmentu spa &wellness, bazujcego na
kapitale prywatnym, co zdecydowanie zwiksza konkurencj na rynku i powoduje przenikanie si
oferty usugowej (co oczywicie z punktu widzenia funkcjonowania caego systemu jest sytuacj jak
najbardziej korzystn).
Sytuacja polskich, w tym maopolskich, uzdrowisk jest niezwykle skomplikowana. Do silnych
stron maopolskich uzdrowisk naley zaliczy ich pooenie geograficzne i wynikajce z niego
naturalne zasoby rodowiska, klimat i orografia, jak rwnie rnorodno oferowanych profili
leczniczych, wysokokwalifikowan kadr medyczn i nowoczesny sprzt medyczny, a take
konkurencyjno cenow oferty rodzimych uzdrowisk na rynku europejskim. Z kolei barier jest
sabo finansowa podmiotw uzdrowiskowych (szczeglnie bdcych wasnoci Skarbu Pastwa),
nie zawsze najwyszy poziom zarzdzania i marketingu dziaalnoci leczniczej, a take wci w
porwnaniu z europejskimi uzdrowiskami - niewysoki standard zewntrznej oglnodostpnej
infrastruktury uzdrowiskowej i jej dekapitalizacja, a w kilku przypadkach rwnie nieuregulowane
prawa wasnoci gruntw i nieruchomoci uzdrowiska.
S t r o n a |12
1.3.3 Rozwj dziaalnoci uzdrowiskowej

Najwiksze szanse na rozwj dziaalnoci uzdrowiskowej s nastpstwem specyficznych
procesw demograficznych i kulturowych zachodzcych w spoeczestwach europejskich, do
ktrych naley: starzenie si spoeczestw, choroby cywilizacyjne, stres i notoryczne zmczenie,
moda na zdrowy styl ycia, jak rwnie szybko na wiecie postpujcy rozwj medycyny i
technologii. W aspekcie Polski niezwykle wanym wydarzeniem jest obecno w Unii Europejskiej i
procesy rynkowe zachodzce od koca lat 80. tj. prywatyzacja, uregulowanie sytuacji prawnopolitycznej pastwa, napyw inwestycji zewntrznych, procesy akredytacji i certyfikacji produktw i
usug oraz tendencje do wczania obiektw uzdrowiskowych do midzynarodowych systemw
rezerwacyjnych.
Niemniej istnieje szereg zagroe, ktre mog negatywnie wpyn na rozwj uzdrowisk.
Najwiksze niebezpieczestwo wie si ze sfer prawno-polityczn w kraju, zobowizaniami
fiskalnymi przedsibiorstw uzdrowiskowych, niepewn sytuacj ekonomiczn, gospodarcz i wci
(przynajmniej deklaratywnie) duym bezrobociem, monopolizacj rynku wiadcze zdrowotnych
przez NFZ, wzrastajc konkurencj uzdrowisk krajw ssiednich i krajowych orodkw odnowy
biologicznej. Z geograficznego punktu widzenia duym problemem jest te niska dostpno
komunikacyjna uzdrowisk grskich i ich oddalenie od aglomeracji.
Uzdrowiska, by sprosta rosncym wymaganiom rynku, musz wprowadzi rynkowe zasady
dziaania. Dziedzin wymagajc najszybszych zmian jest sfera promocji i dystrybucji usug
uzdrowiskowych oraz powizane z nimi procesy akredytacji i certyfikacji.
W wietle poruszanych zagadnie wane jest ukazanie miejsca turystyki uzdrowiskowej w
yciu kurortw. W tym kontekcie turystyk zdrowotn naley definiowa jako wiadome i
dobrowolne udanie si na pewien okres poza miejsce zamieszkania, w czasie wolnym od pracy, w
celu regeneracji ustroju dziki aktywnemu wypoczynkowi fizycznemu i psychicznemu. Do innych
form turystyki uprawianej w uzdrowiskach naley: turystyka wypoczynkowa (wczasy, kolonie,
zimowiska, pobyty weekendowe, zielone szkoy, inne stacjonarne formy wypoczynku),
specjalistyczna (piesza, rowerowa, narciarska, wodna, itp.), kulturowa (w miejscach historycznych) i
ostatnio coraz czciej turystyka kongresowa.
cise przenikanie si funkcji leczniczych i turystyczno-wypoczynkowych w uzdrowiskach
niejednokrotnie nabiera cech nieporozumie. rodowiska medyczne zdecydowanie przeciwstawiaj
si planom rozwoju turystyki na wiksz skal. Diametralnie odmienne stanowisko prezentuj
przedstawiciele samorzdw terytorialnych, turystyki, organizacji skupiajcych uzdrowiska, lokalni
przedsibiorcy, usugodawcy i mieszkacy zainteresowani rozwojem uzdrowisk. Dowodz, e rozwj
turystyki generuje przedsibiorczo, miejsca pracy, dodatkowe dochody, wpywa na popraw
infrastruktury i popularnoci lecznictwa uzdrowiskowego. Jednoczenie niesie zapotrzebowanie na
inne usugi (transport, handel, usugi specjalistyczne, rozrywka). Stanowi mechanizm
samonapdzajcy si.
Wyjciem naprzeciw zapotrzebowaniu rynku byoby rozpropagowanie polskich
uzdrowisk jako orodkw kompleksowych usug uzdrowiskowych, turystycznych,
rekreacyjno-sportowych, uzdrowiskowych SPA, orodkw medyczno-estetycznych i
zamienienie czci sanatoriw w najbardziej poszukiwane na rynku kliniki typu: spa,
beauty&wellness.
Podkrelenia wymaga, i w kontekcie systematycznego starzenia si spoeczestwa
europejskiego (w tym take polskiego) coraz istotniejsza staje si skuteczna profilaktyka
geriatryczna, ktra z duym powodzeniem moe by realizowana w ramach leczenia
uzdrowiskowego lub wiadomego rozwijania tego profilu w uzdrowiskach. Zachodzce zmiany w
strukturze demograficznej spoeczestw powoduj konieczno wdroenia nowych rozwiza w
zakresie pozytywnego starzenia si wolnego od niepenosprawnoci i zaburze stanu
funkcjonalnego. Opracowanie i zaprezentowanie komplementarnej oferty uzdrowiskowej staje si w
zwizku z powyszym szans na rozwj polskich uzdrowisk, a take zapewnienie staego dopywu
osb chccych skorzysta z usug i produktw oferowanych przez uzdrowiska.
Naley take wskaza, e zarwno w Polsce, jak i na wiecie istnieje silna podbudowa
naukowa i lobbystyczna uzdrowisk, a skada si na ni szereg organizacji uzdrowiskowych rnego
S t r o n a |13
charakteru i szczebla. Na wiecie najwiksze znaczenie maj zwizki uzdrowisk: The International
Spa Association (ISPA) i Europejski Zwizek Uzdrowisk (ESPA) oraz instytucje badawcze: World
Thermalism Organisation, World Hydrothermal Organisation, International Society of Spa Technics,
a take medyczne: Midzynarodowa Federacja Leczenia Termalnego i Klimatycznego (FEMTEC). W
Polsce ich odpowiednikami s: Polskie Towarzystwo Balneologii i Medycyny Fizykalnej oraz Unia
Uzdrowisk Polskich, Izba Gospodarcza Uzdrowiska Polskie i Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych
RP (SGU RP). Wykorzystanie przez uzdrowiska potencjau lobbystycznego, naukowego, ale rwnie
wymiany dowiadcze oraz prowadzenia wsplnych dziaa promocyjnych, moe wpyn bardzo
pozytywnie na ich rozwj.
1.3.4 Podstawy prawne funkcjonowania uzdrowisk

Polskie prawodawstwo regulujce funkcjonowanie lecznictwa uzdrowiskowego to w ujciu
historycznym trzy gwne akty prawne. Pierwszym z nich bya ustawa z dnia 23 marca 1922 roku
o uzdrowiskach (Dz. U. Nr 31, poz. 254 ze zm.) Jej postanowienia okrelay m.in.: jakie obszary
naley uwaa za uzdrowiska, wprowadzay katalog urzdze uzdrowiskowych koniecznych dla
funkcjonowania kadego uzdrowiska, a take okrelay, jakie warunki musiay by spenione, aby
dane uzdrowisko mogo zosta uznane za posiadajce charakter uytecznoci publicznej. Regulacje
wprowadzone w 1922 roku ulegy zmianie poczwszy od 1 stycznia 1967 roku, kiedy wesza w ycie
ustawa z dnia 17 czerwca 1966 roku o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz. U. Nr 23,
poz. 150 ze zm.). Ostatnie znaczce zmiany wprowadzone zostay na mocy wspominanej ju
wielokrotnie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym z 2005 roku oraz uchwalanych sukcesywnie na jej
podstawie rozporzdze wykonawczych.
W lipcu 2005 roku Sejm RP uchwali now ustaw o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Na mocy jej
przepisw od 1 stycznia 2006 roku udao si wprowadzi rozwizania, dziki ktrym:
lecznictwo uzdrowiskowe stao si integraln czci ochrony zdrowia, co oznacza, e
kwestie uzdrowisk maj swoje umocowanie konstytucyjne;
wyselekcjonowane zostay zadania gmin uzdrowiskowych, co skutkowa bdzie w
pozyskiwaniu rodkw na ich realizacj;
stworzono miejscowociom niemajcym statusu uzdrowiskowego moliwo uzyskania tego
statusu;
gminy uzdrowiskowe uzyskay prawo pobierania opaty uzdrowiskowej, a nie jak do tej
pory opaty miejscowej;
na realizacj zada zwizanych z funkcjonowaniem uzdrowiska, poczynajc od roku 2006,
budet pastwa jest zobowizany wypaca gminom dotacj w wysokoci pobranej opaty
miejscowej.
Przepisy ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym z 2005 roku zostay kompleksowo
znowelizowane na podstawie ustawy z dnia 4 marca 2011 r.3 Zachowujc podstawowe kryteria,
zapewniajce moliwo prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego, zawarte w obowizujcej
ustawie, konieczne stao si wprowadzenie zmian doprecyzowujcych poszczeglne przepisy. W tym
celu zaproponowano nowe brzmienie definicji lecznictwa uzdrowiskowego poprzez wskazanie dwch
charakterystycznych wiadcze udzielanych przez zakady lecznictwa uzdrowiskowego leczenia
albo rehabilitacji uzdrowiskowej; rozszerzono take powysz definicj o zabiegi z zakresu
fizjoterapii. Zarwno ta, jak i pozostae zmiany wprowadzone do ustawy, wynikay z dowiadcze
kilkuletniego stosowania przedmiotowej ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym i miay na celu
uzupenienie istniejcej regulacji, a take eliminacj ewentualnych luk prawnych.
Pozornie wydaje si, i funkcjonowanie gminy uzdrowiskowej nie odbiega zasadniczo od
sytuacji wikszoci samorzdw w Polsce, ktre nie maj na swoim terenie uzdrowisk, a jej
Ustawa z dnia 4 marca 2011 r. o zmianie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i

obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych oraz niektrych innych ustaw (Dz.U. Nr 73
poz. 390 ze zm.).
S t r o n a |14
dziaalno mona podporzdkowa rynkowemu prawu popytu i poday. Mona by zatem sdzi, i
to wanie gminy uzdrowiskowe s podmiotami szczeglnie uprzywilejowanymi, obdarzonymi przez
natur unikatowymi surowcami leczniczymi, niepowtarzalnym krajobrazem, czystym powietrzem i
wysok lesistoci terenw, przy jednoczesnym specjalnym traktowaniu przez Pastwo.
W praktyce, szczeglnie ten ostatni element, wywouje szerok dyskusj wrd przedstawicieli
gmin uzdrowiskowych, bowiem ograniczenia rozwoju naoone na gmin uzdrowiskow, wynikajce
z jej specjalnego statusu - obszaru specjalnej ochrony - s wyjtkowo dokuczliwe dla mieszkacw
takiej gminy. Gmina uzdrowiskowa to bowiem gmina, ktrej obszarowi lub jego czci zosta
nadany status uzdrowiska w trybie okrelonym w ustawie o lecznictwie uzdrowiskowym. Uzdrowisko
to obszar, gdzie prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w celu wykorzystania i
ochrony znajdujcych si na jego terenie naturalnych surowcw leczniczych, ktremu zosta nadany
status uzdrowiska. Z powyszych definicji wynika, e uzdrowisko jest ograniczonym obszarem
terytorium gminy prowadzcym specyficzn dziaalno, jak jest lecznictwo uzdrowiskowe.
Zgodnie z obowizujc ustaw o lecznictwie uzdrowiskowym (art. 34) status uzdrowiska
moe by nadany obszarowi, ktry spenia cznie nastpujce warunki:
posiada zoa naturalnych surowcw leczniczych o potwierdzonych waciwociach
leczniczych;
posiada klimat o waciwociach leczniczych;
na jego obszarze znajduj si zakady lecznictwa uzdrowiskowego i urzdzenia lecznictwa
uzdrowiskowego przygotowane do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego;
spenia okrelone w przepisach o ochronie rodowiska wymagania w stosunku do
rodowiska;
posiada infrastruktur techniczn w zakresie gospodarki wodno-ciekowej, energetycznej,
w zakresie transportu zbiorowego, a take prowadzi gospodark odpadami.
W celu ochrony dbr narodowych, jakimi s surowce lecznicze, w gminie uzdrowiskowej
wydzielone zostaj trzy strefy ochronne. Strefy ochronne to cz obszaru uzdrowiska albo obszaru
ochrony uzdrowiskowej okrelone w statucie uzdrowiska, wydzielone w celu ochrony czynnikw
leczniczych i naturalnych surowcw leczniczych, walorw rodowiska i urzdze uzdrowiskowych.
Tworz je z reguy obszary biologicznie czynne w postaci lasw ochronnych, parkw
uzdrowiskowych, parkw krajobrazowych, zieleni naturalnej.
Zgodnie z obowizujc ustaw o uzdrowiskach strefa A obejmuje obszar, na ktrym s
zlokalizowane lub planowane zakady i urzdzenia lecznictwa uzdrowiskowego oraz inne obiekty
suce lecznictwu uzdrowiskowemu albo obsudze pacjenta lub turysty, w szczeglnoci
pensjonaty, restauracje lub kawiarnie, a procentowy udzia terenw zieleni wynosi niemniej ni 65%
powierzchni strefy. Strefa ta ma za zadanie chroni cenne surowce lecznicze i zapewni optymalne
warunki rodowiskowe do prowadzenia leczenia i dlatego obowizuj tu szczeglne rygory
gospodarowania, m.in.:
zakaz budowy zakadw przemysowych, budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i
wielorodzinnych, garay wolno stojcych, obiektw handlowych o powierzchni uytkowania
wikszej ni 400 m2;
zakaz lokalizacji stacji paliw oraz punktw dystrybucji produktw naftowych;
zakaz budowy autostrad i drg ekspresowych, parkingw naziemnych o liczbie miejsc
postojowych wikszej ni 15%, miejsc noclegowych w szpitalach uzdrowiskowych,
sanatoriach uzdrowiskowych i pensjonatach, nie wikszej jednak ni 30 miejsc postojowych
oraz parkingw naziemnych przed obiektami usugowymi o liczbie miejsc postojowych nie
wikszej ni 10;
zakaz lokalizacji stacji bazowych telefonii ruchomej, stacji nadawczych radiowych i
telewizyjnych, stacji radiolokacyjnych i innych emitujcych fale elektromagnetyczne;
zakaz lokalizacji obiektw budowlanych mogcych zawsze znaczco oddziaywa na
rodowisko, w szczeglnoci takich jak: warsztaty samochodowe, wdzarnie, garbarnie, z
wyjtkiem obiektw budowlanych sucych poprawie stanu sanitarnego uzdrowiska;
zakaz uruchamiania skadowisk odpadw staych i pynnych, punktw skupu zomu i
punktw skupu produktw rolnych, skadw nawozw sztucznych, rodkw chemicznych i
skadw opau;
S t r o n a |15
zakaz uruchamiania pl biwakowych i campingowych, budowy domkw turystycznych i

campingowych;
zakaz prowadzenia targowisk, z wyjtkiem punktw sprzeday pamitek, wyrobw
ludowych, produktw regionalnych, w formach i miejscach wyznaczonych przez gmin;
zakaz prowadzenia dziaalnoci rolniczej i trzymania zwierzt gospodarskich;
zakaz organizacji rajdw samochodowych i motorowych, a take organizowania imprez
masowych zakcajcych proces leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej
i dziaalnoci o charakterze rozrywkowym zakcajcej cisz nocn w godz. 2200-600;
zakaz pozyskiwania surowcw mineralnych innych ni naturalne surowce lecznicze;
zakaz wyrbu drzew lenych i parkowych, z wyjtkiem ci pielgnacyjnych;
zakaz prowadzenia dziaa majcych negatywny wpyw na fizjografi uzdrowiska i jego
ukad urbanistyczny lub waciwoci lecznicze klimatu.
Poza stref A, ktra jest wycznie przeznaczona do prowadzenia lecznictwa
uzdrowiskowego, na terenie gminy uzdrowiskowej konieczne jest ponadto wyznaczenie stref
ochrony uzdrowiskowej B i C. Strefa B obejmuje obszar przylegy do strefy A i stanowi jej
otoczenie, ktra jest przeznaczona dla obiektw usugowych, turystycznych, rekreacyjnych,
sportowych i komunalnych, budownictwa mieszkaniowego oraz innych zwizanych z zaspokajaniem
potrzeb osb przebywajcych na tym obszarze, a niemajcych negatywnego wpywu na waciwoci
lecznicze uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz nieuciliwych dla pacjentw. Strefa
C obejmuje obszar przylegy do strefy B i stanowi jej otoczenie oraz obszar majcy wpyw na
zachowanie walorw krajobrazowych, klimatycznych oraz ochron z naturalnych surowcw
leczniczych. Naley stwierdzi, e uzdrowisko, jako cz terytorialna gminy, stanowi o statusie
gminy i przesdza o uznaniu funkcji uzdrowiskowej za najwaniejsz, ktrej wikszo - istotnych z
punktu widzenia rozwojowego gminy - spraw jest podporzdkowana. Dotyczy to np. planw
zagospodarowania przestrzennego, planw rozwoju, ochrony rodowiska, budownictwa, rozwoju
dziaalnoci gospodarczej caej gminy, a nie tylko czci, na ktrej mieci si uzdrowisko.
Przemysem polskich uzdrowisk s sanatoria, szpitale uzdrowiskowe, domy wczasowe i pensjonaty
wykorzystujce do celw terapeutycznych lecznicze wody, gazy, peloidy, leczniczy klimat i
niepowtarzalny krajobraz. Ingerencja czowieka w te zasoby musi by wic ingerencj szczegln,
poddan wielu ograniczeniom. Gminy uzdrowiskowe podlegaj daleko idcym ograniczeniom
swojego rozwoju, a ponadto nie dotyczy ich ustawowa swoboda prowadzenia dziaalnoci
gospodarczej gwarantowana wszystkim podmiotom gospodarczym. Na obszarze uzdrowiska
ustawowo wprowadza si okrelone ograniczenia lub nakada obowizki dla gmin i podmiotw
gospodarczych, polegajce m.in. na:
ograniczeniu lub cakowitym zakazie prowadzenia okrelonej dziaalnoci gospodarczej;
potrzebie uzgadniania lokalizacji obiektw budowlanych w uzdrowisku (uzgadnianie decyzji
o warunkach zabudowy z Ministrem Zdrowia w przypadku braku aktualnego planu
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz z Urzdem Grniczym);
zakazie realizacji okrelonych inwestycji;
wykonywaniu kosztownych opracowa zwizanych z wymogami prawa geologicznego i
grniczego, strefami ochrony zieleni, ochron rodowiska naturalnego;
ponoszeniu o 100% wyszych opat z tytuu usuwania drzew i krzeww w uzdrowisku, co
zazwyczaj czyni nieopacalnym inwestycje, np. w zakresie budowy tras i wycigw
narciarskich.
Konsekwencj tych zakazw i obowizkw jest znaczne ograniczenie swobody dziaania
gospodarczego mieszkacw gminy i funkcjonujcych na terenie gminy osb prawnych
prowadzcych dziaalno gospodarcz. Zachowanie funkcji leczniczych wymaga realizacji przez
gminy uzdrowiskowe nieznanych gminie samorzdowej zada. Kluczowym aktem prawnym jest ww.
ustawa o lecznictwie uzdrowiskowym, ktra nakada na gminy trzy specyficzne zadania:
ochron warunkw naturalnych uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej oraz
spenienie wymaga w zakresie dopuszczalnych norm zanieczyszcze powietrza, natenia
haasu;
S t r o n a |16
tworzenie warunkw do funkcjonowania zakadw i urzdze lecznictwa uzdrowiskowego

oraz rozwoju infrastruktury komunalnej w celu zaspakajania potrzeb osb przebywajcych
w gminie w celu leczenia uzdrowiskowego;
tworzenie i ulepszanie infrastruktury komunalnej i technicznej przeznaczonej dla uzdrowisk
lub obszarw ochrony uzdrowiskowej, zwizanej z zaopatrzeniem w wod oraz
unieszkodliwianiem i odprowadzaniem ciekw, usuwaniem odpadw staych, take
zwizanej z zaopatrzeniem w energi elektryczn, gazow i w zakresie transportu
zbiorowego itp.
Funkcjonowanie gminy uzdrowiskowej reguluje wiele dodatkowych aktw prawnych, m.in.
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (tj. Dz.U. z 2013 poz. 1232 ze zm.),
ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (tj. Dz.U. z 2015 poz. 909 ze
zm.), ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze (tj. Dz.U. z 2015 poz. 196 ze
zm.), ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U. z
2015 poz. 199 ze zm.), a take przepisy prawa miejscowego oraz statut uzdrowiska. Przykadowo
miejscowo uzdrowiskowa musi zadba o zapewnienie warunkw lecznictwa uzdrowiskowego
szczeglnie w zakresie ochrony rodowiska (zabezpieczenie stref ochronnych, uzdrowiskowych A,
B, C, obszarw grniczych). Kierujc si zapisami ustawy o uzdrowiskach, waciwy miejscowo
samorzd w planach zagospodarowania przestrzennego nie moe przeznaczy w strefie B i C
terenw pod budownictwo zakadw lecznictwa uzdrowiskowego, aby nie osabi terenw cisej
kontroli ochrony uzdrowiskowej i nie doprowadzi do zakcenia lub dyskomfortu leczenia.
Wyjtkowe surowce naturalne, nierzadko lecznicze waciwoci klimatu, wspaniae warunki
krajobrazowe s szczeglnie naraone na zniszczenie i degradacj przez niewaciwe
gospodarowanie, postp techniczny i cywilizacyjny. Gospodarowanie terenami zielonymi (lasami,
parkami) w gminie niemajcej charakteru uzdrowiskowego zasadniczo rni si od tego, jakie jest
waciwe dla gminy uzdrowiskowej. Kadzie si tam wikszy nacisk na funkcj ochronn lasw
(ochrona rnorodnoci biologicznej, retencja, ochrona zwierzt) i ich uzdrowiskowe i turystyczne
zagospodarowanie, a mniejszy na realizacj funkcji gospodarczych. W gminie niemajcej charakteru
uzdrowiskowego lasy zazwyczaj w niewielkim stopniu peni funkcj ochronn, natomiast w
wikszym podporzdkowane s funkcji gospodarczej.
Reasumujc, posiadanie statusu uzdrowiska wie si nie tylko z wystpowaniem unikatowych
surowcw naturalnych, niepowtarzalnych walorw krajobrazowych, czystego powietrza oraz innych
atrakcji turystycznych, takich jak wspaniaa architektura zdrojowa, pijalnie, tnie, ale rwnoczenie
z realizacj dugiej listy obowizkw i zada, ktre gmina uzdrowiskowa musi speni, aby
zagwarantowa zewntrzne warunki pobytu przyjezdnym gociom i kuracjuszom. Zapewnienie
optymalnych warunkw leczniczych kuracjuszom i turystom to powd, dla ktrego gminy
uzdrowiskowe musz w swoich budetach przeznaczy dodatkowe rodki finansowe na dziaalno
uzdrowiskow nieznan innym gminom. Dziaalno ta dotyczy:
utrzymywania parkw zdrojowych, cieek spacerowych, skwerw, zielecw, deptakw,
terenw rekreacyjnych, ukwiece;
utrzymywanie urzdze lecznictwa uzdrowiskowego (pijalnie, tnie);
utrzymywania orkiestr zdrojowych, zespow muzycznych, domw kultury, sztuki, czytelni
dla kuracjuszy itp;
realizacji inwestycji proekologicznych (oczyszczanie ciekw, wysypiska, kolektory,
ogrzewanie gazem) speniajcych podwyszone wymogi w zakresie zanieczyszczania
rodowiska (normy uzdrowiskowe), ktre s najkosztowniejsze i najbardziej obciaj
budet;
utrzymywania infrastruktury komunalnej (chodniki, drogi, owietlenie uliczne, komunikacja
itp.).
Ponadto do kasy gminnej wpywa znacznie mniej rodkw ni to si dzieje w gminach
niemajcych statusu uzdrowiska ze wzgldu na, np.:
nisze stawki opaty eksploatacyjnej i opaty za gospodarcze korzystanie ze rodowiska;
nisze stawki podatku od nieruchomoci od obiektw prowadzcych dziaalno
uzdrowiskow (sanatoria, szpitale uzdrowiskowe, zakady lecznictwa uzdrowiskowego). Ich
S t r o n a |17
dua koncentracja na terenach gmin uzdrowiskowych powoduje, e dochody z tego tytuu

s jednym z podstawowych dochodw podatkowych gminy;
mniejsze wpywy z podatku dochodowego od osb prawnych z uwagi na znaczne
ograniczenia w prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej.
1.3.4.1 rda finansowania gmin uzdrowiskowych

Do roku 2005 gmina uzdrowiskowa realizowaa wszystkie zadania kosztem zada wsplnoty
samorzdowej, finansujc ze swojego budetu utrzymanie infrastruktury zdrojowej i innych dziaa
zwizanych z funkcjonowaniem uzdrowiska. Wejcie w ycie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym
zmienio nieco sytuacj gmin uzdrowiskowych, ktre mog teraz liczy na wsparcie finansowe ze
strony pastwa w postaci:
rekompensaty utraconych przychodw z tytuu obnienia stawek podatku od nieruchomoci
od obiektw prowadzcych dziaalno lecznicz;
moliwoci pobierania opaty uzdrowiskowej z przeznaczeniem na realizacj zada
uzdrowiskowych;
dotacji z budetu pastwa na realizacj zada uzdrowiskowych okrelonych w art. 46
ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym w wysokoci rwnej wpywom z tytuu opaty
uzdrowiskowej pobranej w uzdrowisku w roku poprzedzajcym rok bazowy.
Naley podkreli, e jest to znaczce wsparcie ze strony pastwa, ktre jednak na pewno nie
rekompensuje wszystkich nakadw, jakie gmina musi ponie na spenienie bardzo uciliwych
wymogw zwizanych z funkcjonowaniem uzdrowiska.
1.3.4.2 Akty prawne regulujce funkcjonowanie uzdrowisk

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (tj. Dz.U. z 2012 poz. 651 ze
zm.);
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i grnicze (tj. Dz.U. z 2015 poz. 196 ze
zm.);
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne (tj. Dz.U. z 2015 poz. 469 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony rodowiska (tj. Dz.U. z 2013 poz. 1232
ze zm.);
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (tj. Dz.U. z 2013 poz. 1409 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U.
z 2015 poz. 199 ze zm.);
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usugach turystycznych (tj. Dz.U. z 2016 poz. 187);
Ustawa z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach (tj. Dz.U. z 2015 poz. 2100);
Ustawa z dnia 7 lipca 2006 r. o podatkach i opatach lokalnych (tj. Dz.U. z 2014 poz. 849
ze zm.);
Ustawa z dnia 14 grudnia 2013 r. o odpadach (Dz.U. z 2013 poz. 21 ze zm.);
Rozporzdzenie z dnia 9 listopada 2010 r. Rady Ministrw w sprawie przedsiwzi
mogcych znaczco oddziaywa na rodowisko (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 71);
Rozporzdzenie z dnia 14 czerwca 2007 Ministra rodowiska z dnia 28 lipca 2004 r. w
sprawie dopuszczalnych poziomw haasu w rodowisku (tj. Dz.U. z 2014 poz. 112 ze zm.);
Ustawa z dnia 13 wrzenia 1966 r. o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach (tj. Dz.U.
z 2016 poz. 250 ze zm.);
Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tj. Dz.U. z 2011 Nr 45 poz.
236 ze zm.);
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych (tj. Dz.U. z 2015 poz.
909 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
rodkw publicznych (tj. Dz.U. z 2015 poz. 581 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U.
z 2015 poz. 199);
S t r o n a |18
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, (Dz.U. z

1966 Nr 23 poz. 150 ze zm.);
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym
odprowadzeniu ciekw (tj. Dz.U. z 2015 poz. 139 ze zm.);
Ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych
zasobw naturalnych kraju (Dz. U. z 2001 r. Nr 97 poz. 1051 ze zm.);
Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami (tj. Dz.U. z
2014 poz. 1446 ze zm.);
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (tj. Dz.U. z 2014 poz. 121 ze zm.).
1.3.4.3 Podstawa prawna funkcjonowania Uzdrowiska Rabka-Zdrj

Obecny Statut Uzdrowiska, ktry obowizuje w obszarze granic Uzdrowiska Rabka-Zdrj i
okrela zasady funkcjonowania Gminy jako miejscowoci uzdrowiskowej, zosta przyjty Uchwa nr
XXXVIII/244/13 Rady Miejskiej w Rabce-Zdroju z dnia 17 lipca 2013 roku w sprawie uchwalenia
Statutu Uzdrowiska Rabka-Zdrj.
S t r o n a |19
2. STRESZCZENIE
2.1 Tytu
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016 2023
2.2 Lokalizacja
Plan Rozwoju Uzdrowiska obejmuje wszystkie trzy strefy uzdrowiskowe w miejscowoci
Rabka-Zdrj, ze szczeglnym uwzgldnieniem interwencji w strefie A i B Uzdrowiska. Gmina RabkaZdrj pooona jest w rodkowo-pnocnej czci powiatu nowotarskiego w wojewdztwie
maopolskim.
2.3 Obszar
Obszar objty Planem Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj obejmuje 3 669,8 ha, na ktry
skada si:
strefa ochrony uzdrowiskowej A o powierzchni 168,1 ha zlokalizowana w granicach
miasta Rabka-Zdrj;
strefa ochrony uzdrowiskowej B o powierzchni 722,4 ha otaczajca stref A;
strefa ochrony uzdrowiskowej C" o powierzchni 2 779,3 ha, ktrej granica zewntrzna
biegnie granic administracyjn miasta Rabka-Zdrj. Granic wewntrzn strefy C
stanowi granica zewntrzna strefy B.
2.4 Czas trwania

Przyjto, i perspektywa czasowa Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj powinna by
zgodna z okresem programowania w Unii Europejskiej (uwzgldniajc zasad n+3 i fakt, i jego
uchwalenie odbywa si po roku 2014), a zatem przyjto, i bdzie on wdraany poczwszy od
kwietnia 2016 roku do grudnia 2023 roku.
2.5 Mapka sytuacyjna / plan obszaru

Ponisza mapa przedstawia granice stref uzdrowiskowych A (linia koloru czerwonego), B
(linia koloru granatowego) oraz C (linia koloru brzowego).
S t r o n a |20
Rysunek 1. Granice stref ochrony uzdrowiskowej A, oraz caego obszaru uzdrowiska (strefy A,
B i C) w Rabce-Zdroju
rdo: Statut Uzdrowiska Rabka-Zdrj
2.6 Cele programu

Poniej zaprezentowano schematyczny ukad celw strategicznych i operacyjnych Planu
Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj. Ich rozwinicie znajduje si w rozdziale 5. Planowane zadania
Planu Rozwoju Uzdrowiska. W rozdziale tym szczegowo opisano poszczeglne cele przez pryzmat
gwnych dziaa, ktrych realizacja powinna suy osiganiu tak sformuowanych celw oraz
konkretnych zada, ktrych realizacja zblia bdzie wsplnot samorzdow Rabki-Zdroju do
tworzenia nowoczeniejszego i jeszcze bardziej konkurencyjnego uzdrowiska.
Tabela 1. Cele strategiczne i operacyjne Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabki-Zdroju
Cele strategiczne PRU
Cele operacyjne PRU
1. Rozwijanie nowoczesnej i 1.1. Modernizacja i rozbudowa bazy sanatoryjno-uzdrowiskowej
odpowiadajcej na
1.2. Rozwj i rozbudowa urzdze uzdrowiskowych
wyzwania demograficzne
1.3. Rabka-Zdrj maopolskim liderem srebrnej gospodarki
infrastruktury sanatoryjno1.4. Podejmowanie dziaa na rzecz integracji i wsppracy
uzdrowiskowej
podmiotw zwizanych z dziaalnoci medyczn i uzdrowiskow
2. Wykorzystanie potencjau 2.1. Rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej
przyrodniczo2.2. Budowa i modernizacja istniejcej infrastruktury hotelarskiej i
krajobrazowego i bliskoci
gastronomicznej
aglomeracji dla rozwijania
2.3. Poprawa estetyki uzdrowiskowej czci miasta
nowoczesnej oferty
2.4. Rozwijanie oferty turystycznej opartej na zasobach dziedzictwa
turystyczno-rekreacyjnej
kulturowego
2.5. Kreowanie wizerunku Rabki-Zdroju jako miejsca przyjaznego
kuracjuszom i turystom
3.1. Przeciwdziaanie zanieczyszczeniu rodowiska naturalnego
3. Ochrona i zachowanie dla
przyszych pokole wysokiej 3.2. Radykalna poprawa jakoci powietrza na obszarze uzdrowiska
3.3. Znaczce zmniejszenie uciliwoci wynikajcych z presji ruchu
jakoci rodowiska
koowego
naturalnego
rdo: Opracowanie wasne na podstawie warsztatw, ankiet i spotka
2.7 rodki realizacji celw/gwne planowane przedsiwzicia i ich

orientacyjny koszt
W ramach Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj zaplanowano 12 zada o charakterze
strategicznym, ktre zostay zgoszone w procesie naboru i ktrych beneficjenci zadeklarowali
S t r o n a |21
wol ubiegania si o rodki w ramach dziaania 6.3.2. RPO WM zadania te na czn kwot
71 032 600,00 PLN, w tym 61 229 755,99 PLN stanowi koszty kwalifikowane zostay
zaprezentowane w poniszej tabeli. Odnoszc si do wartoci projektw 16,89% z nich to
projekty, ktrych beneficjentem jest samorzd Rabki-Zdroju, za 83,11% stanowi projekty, ktre
zamierzaj realizowa inni beneficjenci kwalifikowani w ramach dziaania 6.3.2 (przy czym we
wszystkich przypadkach s to przedsibiorcy prowadzcy dziaalno uzdrowiskow bd
turystyczno-rekreacyjn).
Ponadto w dokumencie przedstawiono take - w ukadzie poszczeglnych celw
strategicznych - szereg innych zada, ktre w perspektywie wdraania PRU (tzn. w latach 2016
2023) bd realizowane przez rne podmioty, z wykorzystaniem rozmaitych rde finansowania,
w tym rodkw wasnych, ktre take wpywaj na rozwj funkcji uzdrowiskowo-turystycznych
Rabki-Zdroju, a zatem maj istotny udzia w osiganiu celw okrelonych w niniejszym dokumencie.
Ich warto, a take liczba zaangaowanych podmiotw, jest znaczco wiksza ni zdefiniowana w
ramach grupy zda podstawowych (szczegy w rozdziale 5.4. Lista dodatkowych projektw i
przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia kompleksowego rozwoju Rabki-Zdroju).
Tabela 2. Kluczowe zadania zgoszone w ramach Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj
Nr
karty
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Nazwa zadania
Rozbudowa Parku Zdrojowego w Rabce-Zdroju

zagospodarowanie bulwarw nad Poniczank
Budowa wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym
Budowa Rabczaskiego Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego - Basen rehabilitacyjno-solankowy
Budowa Rabczaskiego Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego Uzdrowiskowy Park Aktywnej
Rehabilitacji
Budowa leczniczego basenu uzdrowiskowosolankowego w Szpitalu Uzdrowiskowym Olszwka
w ramach kompleksowego projektu przebudowy i
rozbudowy Szpitala
Poszerzenie bazy rehabilitacyjnej - dobudowa sali
gimnastycznej przy Rabczaskim Zdroju
Budowa Centrum rehabilitacji, odnowy biologicznej i
rekonwalescencji w Rabce-Zdroju
Modernizacja stacji narciarskiej Polczakwka budowa kolei krzesekowej
Uzdrowiskowy Dom Dziennego Pobytu Seniora w
Rabce-Zdroju
Budowa i wyposaenie centrum rozrywkoworelaksacyjnego w Rabce-Zdroju
Remont (odbudowa) konserwatorski zabytkowej
restauracji uzdrowiskowej Gwiazda w Rabce-Zdroju
Kompleksowy rozwj infrastruktury uzdrowiskowej
CRU (rewitalizacja parku, modernizacja basenu
solankowego, budowa tni solankowej)
Warto
projektu
Warto
kosztw
kwalifik.
JST
8 000 000,00
8 000 000,00
JST
4 000 000,00
4 000 000,00
Przedsibiorca
9 840 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
7 800 000,00
6 341 463,00
Przedsibiorca
1 992 600,00
1 620 000,00
Przedsibiorca
700 000,00
569 106,00
Przedsibiorca
3 600 000,00
2 926 829,27
Przedsibiorca
10 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
10 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
8 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
4 000 000,00
3 252 032,52
Przedsibiorca
3 100 000,00
2 520 325,20
71 032 600,00
61 229 755,99
Typ
beneficjenta
Razem
Warto zada zgoszonych

przez JST
Warto zada zgoszonych
przez inne podmioty ni JST
12 000 000,00
Procent
16,89%
59 032 600,00
Procent
83,11%
rdo: opracowanie wasne na podstawie zgoszonych kart
S t r o n a |22
3. CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ SYTUACJI NA OBSZARZE

UZDROWISKA RABKA-ZDRJ
3.1 Elementy charakterystyczne
uzdrowiskowy
dla
uzdrowiska
potencja
Gmina miejsko-wiejska Rabka-Zdrj zlokalizowana jest w pnocnej czci powiatu

nowotarskiego. Otoczona jest masywami grskimi - od poudniowegowschodu Gorcami, za od
pnocy Beskidem Wyspowym (pasmo Lubonia Wielkiego).
Dziki mikroklimatowi i zasobom wd mineralnych Rabka-Zdrj jest znanym w kraju
uzdrowiskiem. Funkcj uzdrowiskow peni od poowy XIX wieku, za na list miejscowoci
uznanych za uzdrowisko zostaa wpisana na mocy Zarzdzenia Ministra Zdrowia i Opieki Spoecznej
z dnia 25 lipca 1967 roku.
Wody mineralne wystpujce w Rabce-Zdroju nale do solanek chlorkowo-sodkowojodkowo-bromowych. Solanki stosowane s do kuracji kpielowej, pitnej i wziewnej. Przy ich uyciu
mona leczy nieyty drg oddechowych, niedokrwisto, choroby alergiczne, astm oskrzelow,
skaz wysikow, krzywic, choroby przemiany materii, ukadu krenia, miadyc. Lasy
otaczajce uzdrowisko speniaj gwnie funkcje ochronne dla wd mineralnych, rde i wd
biecych, ponadto oddziaywaj agodzco na lokalny klimat. Stanowi take otulin uzdrowiskow
i z mocy ustawy wczone s do obszarw chronionych.
Poza zasobami wd mineralnych i walorami krajobrazowymi atutem Rabki-Zdroju jest klimat.
Jest on odmienny od klimatu grskiego, gdy ksztatuj go cierajce si wpywy mas powietrza
polarno-kontynentalnego i polarno-morskiego. Najlepsze warunki do klimatoterapii panuj od maja
do wrzenia. W okresie wystpowania warunkw przegrzania lato, najwaciwsz form terapii
jest leakowanie w cieniu. W miesicach jesiennych celowe jest stosowanie klimatoterapii ruchowej.
Obszar gminy Rabka-Zdrj wynosi 69 km2, co stanowi blisko 5% oglnej powierzchni powiatu
nowotarskiego. Na terenie Gminy mieszka 17 400 osb (stan na czerwiec 2015 roku), jest to okoo
9,1% ludnoci powiatu.
Rysunek 2. Otoczenie gminy Rabka-Zdrj
rdo: www.malopolskie.pl
Przez gmin przebiegaj trzy drogi krajowe DK7, DK28 i DK47. Czas poczenia drogowego z
Krakowem wynosi ok. 60 minut, za z Nowym Targiem ok. 21 minut.
Historia Rabki-Zdroju zwizana jest bezporednio z wystpujcymi tu rdami solnymi. W
latach trzydziestych XIII wieku klasztor Cystersw otrzyma upowanienie od wojewody
S t r o n a |23
krakowskiego Teodora Gryfity do prowadzenia akcji osadniczej i wykorzystywania soli

wydobywanej na terenie Rabki na potrzeby klasztoru. Nazw Rabka po raz pierwszy wymieni Jan
Dugosz, wspominajc o dokumencie Bolesawa Wstydliwego, ktry potwierdzajc nadanie tych
ziem Cystersom, uy stwierdzenia Sal in Rabschyca. W 1382 roku Rabka zostaa odebrana
klasztorowi Cystersw przez Ludwika Wgierskiego, za od czasw Wadysawa Jagiey ziemie te
dzierawione byy przez mone rody rycerskie.
Znaczce - w rozwoju miejscowoci - byo nadanie jej przywileju lokacyjnego na prawie
magdeburskim (15 sierpnia 1446 r.) dla Andrzeja i Piotra Jakuszw z Olszwki. Wanym dla Rabki
okresem byy rwnie czasy, w ktrych wada tu rd Jordanw z Zakliczyna. Wtedy to
wybudowano pierwszy koci (w 1557 r.) oraz, prawdopodobnie dwr o charakterze obronnym
zlokalizowany na skarpie w widach Raby i Poniczanki.
Zwikszenie zainteresowania solankami w Rabce datowane jest na drug poow XVI wieku,
kiedy to uwaano, e solanki maj waciwoci uzdrawiajce. W 1568 roku Jerzy Grossman uzyska
od Zygmunta Augusta zgod na poszukiwanie i kopanie soli, jednak prby pozyskiwania soli drog
grnicz nie przyniosy rezultatu i prace zostay przerwane. W 1818 roku zaborca austriacki w
trosce o monopol pastwowy na wydobywanie soli zabroni czerpania wd solankowych i nakaza
ich zasypanie.
W poowie XIX wieku tereny Rabki-Zdroju naby Jzef Zubrzycki, ktrego syn, Julian
Zubrzycki, sta si twrc rabczaskiego uzdrowiska.
W roku 1857 Komisja Balneologiczna Krakowskiego Towarzystwa Naukowego zainteresowaa
si walorami uzdrowiskowymi Rabki. Z jej inicjatywy dr Fryderyk Skobel przeprowadzi w 1858 roku
pierwsz analiz chemiczn solanki i efektw jej oddziaywania na ludno miejscow. W wyniku
bada stwierdzono, e solanki zawieraj m.in. jod i brom, o steniu, ktre stawia je na czoowym
miejscu w Europie. Na tej podstawie postulowano otwarcie zakadu kpielowego tzw. azienek, co
spotkao si z poparciem prof. Jzefa Dietla. W 1861 oczyszczono zasypane rda, a w roku 1864
oficjalnie otwarto uzdrowisko. W okresie tym wytyczone zostay zasadnicze osie zaoenia
zdrojowego, wtedy te powsta park. Centrum uzdrowiska zlokalizowano w ssiedztwie
eksploatowanych wwczas rde. Najwiksz budowl by Dom Zdrojowy, a gwnym punktem
zdroju kryty deptak usytuowany rwnolegle do azienek. Kolejny etap obj budow apteki i
restauracji z sal widowiskowo-redutow. W czasie tym Rabka oferowaa gociom zaledwie 4
obiekty noclegowe. W roku 1882 pensjonatw byo ju 15 (240 pokoi). Zbudowano take kaplic
zdrojow oraz altan dla orkiestry zdrojowej.
Rozwj uzdrowiska zdynamizoway, otwarte w roku 1885, poczenia kolejowe KrakwChabwka i Chabwka-Rabka. W cigu 5 lat liczba kuracjuszy wzrosa siedmiokrotnie ze 164 do
1 148 osb.
W roku 1889 Julian Zebrzydowski przekaza parcel pod budow kolonii dla dzieci
skorfulicznych, co zapocztkowao specjalizacj Rabki jako uzdrowiska dziecicego. Miasto zaczo
si dynamicznie rozwija. W roku 1896 wybudowano kanalizacj, w 1900 dokonano elektryfikacji,
za w kolejnych latach wykonano wodocig. W okresie tym powikszono rwnie park zdrojowy,
ktry w roku 1920 liczy a 80 morgw. W latach 1904-1905 wzniesiono nowy koci parafialny
p.w. witej Marii Magdaleny, za stary koci przeznaczono na muzeum.
W pierwszych latach XX w. i okresie midzywojennym Rabka-Zdrj zyskaa saw
midzynarodow jako uzdrowisko dziecice. Liczba kuracjuszy zwikszaa si rokrocznie: 6 729 osb
w roku 1914, 20 339 osb rok 1934, 27 452 osoby rok 1938, 30 153 osoby rok 1939.
Na mocy Rozporzdzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 lutego 1928 roku
uzdrowisko Rabka zostao zaliczone do miejscowoci zasugujcych na ochron krajobrazu. W tym
okresie nastpi dynamiczny rozwj ycia kulturalnego miasta. W roku 1936 otworzono w miecie
Muzeum im. Wadysawa Orkana.
S t r o n a |24
Zdjcie 3. Archiwalne zdjcia Rabki-Zdroju
rdo: rabka.pl/galeria/ oraz www.historiarabki.blog.pl
W latach drugiej wojny wiatowej uzdrowisko w Rabce byo nieczynne, rda zostay
zanieczyszczone, aparatura zniszczona lub wywieziona do Niemiec. W pensjonatach przebywali
ranni onierze niemieccy, zorganizowano tu siedziby organizacji paramilitarnych m.in. NSDAP oraz
szkoy policyjnej. Wycofujce si wojska niemieckie zniszczyy uzdrowisko, spalono m.in. zakad
przyrodoleczniczy. Po zakoczeniu wojny zniszczone uzdrowisko zostao odebrane wacicielom
rodzinie Kadenw-Wieczorkowskich i przejte przez Skarb Pastwa.
W powojennej Polsce powanym problemem byo zwikszenie zachorowalnoci na grulic
zwaszcza wrd dzieci. Rabka ze swoim klimatem zostaa centralnym orodkiem leczenia grulicy.
Dziki temu infrastruktura uzdrowiskowa miasta zostaa szybko odbudowana. W kolejnych latach
unowoczeniono orodki lecznicze, powsta nowy park zdrojowy, liczne zielece, wybudowano cigi
komunikacyjne, uregulowano bieg potokw Sonka i Poniczanka. W centrum uzdrowiska
wybudowano muszl koncertow i kino. Dziaalno reaktywowao Polskie Towarzystwo
Turystyczno-Krajoznawcze oraz Gorczaski Oddzia Zwizku Podhalan. Spoecznymi siami rozwija
si utworzony w 1949 roku teatrzyk lokalny Rabcio-Zdrowotek, znany dzisiaj w caym kraju i
funkcjonujcy pod nazw Teatr Lalek Rabcio. Rozwina si take sie gastronomiczna, handlowa i
usugowa. Napyw niezbdnych dla funkcjonowania uzdrowiska kadr i personelu pomocniczego
spowodowa wy demograficzny i bardzo odczuwalny sta si deficyt mieszkaniowy. Pod koniec lat
50. powstaa spdzielnia mieszkaniowa, ktra wybudowaa typowe wielkomiejskie bloki
nieprzystajce do architektonicznego i urbanistycznego obrazu Rabki. Ich lokalizacja w centrum
miasta sprawia, i skutecznie zasaniaj pikn panoram masywu Lubonia.
Spadek zachorowalnoci na grulic w latach 60. czy si ze zmian profilu leczniczego
placwek sanatoryjnych w kierunku przewlekych chorb ukadu oddechowego. W latach 70.
rozpocza si budowa zakadu przyrodoleczniczego. W czerwcu 1996 roku, w trakcie I wiatowego
Zlotu Kawalerw Orderu Umiechu, Rabka otrzymaa, nadany przez Kapitu Orderu Umiechu,
UNESCO i Wojewod Nowosdeckiego, tytu Miasta Dzieci wiata. W 1999 roku nazwa miasta i
gminy zostaa zmieniona na Rabka-Zdrj, ktra szczeglnie podkrela jej uzdrowiskowy charakter.
3.1.1 Podstawowe dane demograficzne

Gmin Rabka-Zdrj w czerwcu 2015 roku zamieszkiwao 17 400 osb, co stanowi ok. 9,1%
ludnoci powiatu nowotarskiego i ok. 0,52% ludnoci wojewdztwa maopolskiego. Wskanik
gstoci zaludnienia wynosi 252 osoby/km2. Jest on wikszy od redniej powiatowej 129
osoby/km2, od redniej wojewdzkiej 222 osb/km2 oraz od redniej krajowej 123 osoby/km2.
Wrd gmin powiatu nowotarskiego gmina Rabka-Zdrj zajmuje 5 lokat pod wzgldem liczby
ludnoci i 2 lokat pod wzgldem gstoci zaludnienia (na 14 gmin).
S t r o n a |25
Rysunek 3. Gsto zaludnienia w gminach powiatu w 2014 roku
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych GUS
Tabela 3. Liczba ludnoci zamieszkaej w gminie Rabka-Zdrj w latach 2007-2014

Ludno/rok
Ogem
Mczyni
Kobiety
2007
17 160
8 209
8 951
2008
17 179
8 239
8 970
2009
17 202
8 275
8 993
2010
17 344
8 421
9 135
2011
17 325
8 391
9 116
2012
17 304
8 397
9 095
2013
17 284
8 393
9 075
2014
17 272
8 353
9 063
Analizujc wiek mieszkacw, naley zauway, i najwicej jest osb w wieku produkcyjnym
(mczyni pomidzy 18. a 64. rokiem ycia i kobiety pomidzy 18. a 59. rokiem ycia). Udzia tej
grupy wiekowej rs do 2011 roku, a w nastpnych latach spada. Natomiast systematycznie ronie
udzia ludnoci w wieku poprodukcyjnym - w 2007 roku wskanik ten wynosi 17,2%, a w 2014
roku ju 19,8%. Spada natomiast udzia liczby osb w wieku przedprodukcyjnym z 21,6% (2007
rok) do 18,2%(2014 rok).
Tabela 4. Struktura ludnoci wedug ekonomicznych grup wieku w latach 2007-2014
Ludno/rok
2007
Ogem
Mczyni
Kobiety
3 709
1 916
1 793
Ogem
Mczyni
Kobiety
10 501
5 352
5 149
Ogem
Mczyni
Kobiety
2 950
941
2 009
2008
2009
2010
2011
W wieku przedprodukcyjnym
3 628
3 508
3 527
3 473
1 879
1 811
1 810
1 765
1 749
1 697
1 717
1 708
W wieku produkcyjnym
10 594
10 741
10 923
10 864
5 416
5 504
5 653
5 661
5 178
5 237
5 270
5 203
W wieku poprodukcyjnym
2 987
3 019
3 106
3 170
944
960
958
965
2 043
2 059
2 148
2 205
2012
2013
2014
3 384
1 729
1 655
3 296
1 679
1 617
3 174
1 603
1 571
10 843
5 676
5 167
10 821
5 698
5 123
10 802
5 697
5 105
3 265
992
2 273
3 351
1 016
2 335
3 440
1 053
2 387
W latach 2007-2014 w gminie Rabka-Zdrj przyrost naturalny przyjmowa wartoci gownie

dodatnie (wyjtek w roku 2007 i 2013), natomiast od 2010 roku saldo migracji przyjmuje wartoci
ujemne. Oznacza to zmniejszenie si atrakcyjnoci gminy Rabka-Zdrj jako miejsca zamieszkania.
S t r o n a |26
3.2 Turystyka i rekreacja

Miejscowo pooona jest w malowniczej kotlinie u podna Gorcw oraz Beskidu
Wyspowego na wysokoci ok 600 m n.p.m. Istotnym bogactwem naturalnym Rabki-Zdroju s
solanki wykorzystywane w trakcie kuracji pitnych, kpielowych i wziewnych.
Blisko Gorczaskiego Parku Narodowego, Rezerwatu Lubo Wielki oraz takiej infrastruktury
turystycznej jak Rabkoland, trzy stacje narciarskie czy Park Zdrojowy sprawia, e Rabk-Zdrj
mona zaliczy do ciekawszych turystycznie miejscowoci w Polsce.
Rysunek 4. Rabka-Zdrj i otaczajce j atrakcje turystyczne
rdo: e-gory.pl
Oferta
turystyczno-rekreacyjna
Rabki-Zdroju
jest
ukierunkowana
gwnie
na
zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i modziey, czyli jednej z waniejszych grup
odwiedzajcych uzdrowisko. Nie naley jednak zapomina, e Rabka-Zdrj powinna take stanowi
miejsce atrakcyjne dla szerszej grupy odbiorcw, tym bardziej, e taki potencja istnieje. W RabceZdroju mona spdza czas aktywnie (latem - szlaki piesze i rowerowe, jazda konna, zim - narty,
ywy, sanki), mona take poznawa histori regionu oraz jego tradycj (szlak architektury
drewnianej, pracownie garncarskie, malowanie na szkle, pracownie lutnicze). Specyfika RabkiZdroju, okrelanej miastem dzieci, narzuca take profil atrakcji: Teatr Lalek Rabcio, Rodzinny Park
Rozrywki Rabkoland oraz liczne imprezy adresowane do dzieci pozwalaj na atrakcyjne
zagospodarowanie czasu wolnego.
3.2.1 Atrakcje przyrodniczo-krajobrazowe

3.2.1.1
Parki narodowe i krajobrazowe
Obszar gminy Rabka-Zdrj czciowo ley na terenach Gorczaskiego Parku Narodowego oraz
Rezerwatu Lubo Wielki.
Gorczaski Park Narodowy (GPN) obejmuje cz pasma grskiego zwanego Gorcami.
Pnocna granica Gorcw biegnie dolin Raby (od Rabki-Zdroju do Mszany Dolnej) oraz dolin
Mszanki, od poudnia drog z Krocienka do Nowego Targu, od wschodu granic stanowi rzeka
Dunajec, a od zachodu Pasmo Podhalaskie na odcinku z Nowego Targu do Chabwki.
Najwyszym szczytem Gorcw jest Turbacz wznoszcy si na wysoko 1 311 m n.p.m.
Najatrakcyjniejsze czci Gorcw s chronione w Gorczaskim Parku Narodowym (powierzchnia
7 019 ha), ktry zosta utworzony w 1982 roku celem ochrony tutejszej flory i fauny - przepiknych
borw karpackich, a take rolinnoci alpejskiej i subalpejskiej. Symbolem Gorczaskiego Parku
Narodowego jest salamandra plamista najwikszy paz ogoniasty wystpujcy w Polsce.
S t r o n a |27
W Gorcach istniej wspaniae warunki do uprawiania turystyki pieszej, narciarskiej i

rowerowej. To gry, ktre zachwycaj niezwykymi walorami krajobrazowymi i piknymi widokami
Podhala i Tatr.
Rysunek 5. Szlaki w Gorczaskim Parku Narodowym
rdo: www.gorczanskipark.pl
Atrakcj Gorcw i Gorczaskiego Parku Narodowego s rwnie bogate walory przyrodnicze,

midzy innymi prabory karpackie ze wspania szat rolinn i ciekawym wiatem zwierzt (jelenie,
sarny, dziki, rysie czy wilki, a nawet niedwiedzie oraz liczne gatunki ptakw, takich jak: orze
przedni, myszow, trzmielojad, kobuz, jastrzb, sowy oraz kuraki lene i pazy, w tym: jaszczurka
yworodna, salamandra plamista).
Fauna Parku, jak i caych Gorcw, ma charakter typowo karpacki. Reprezentuj j gatunki o
szerokim zasigu wystpowania oraz grupa gatunkw grskich i borealno-alpejskich. Wystpuje
tutaj 186 gatunkw krgowcw, w tym 2 gatunki ryb, 8 gatunkw pazw, 5 gatunkw gadw, 125
gatunkw ptakw i 46 gatunkw ssakw. Na szczegln uwag zasuguj dwie ostatnie z
wymienionych gromad, jako e s reprezentowane przez gatunki zwizane z pierwotn puszcz
karpack. Na pierwszym miejscu naley wymieni due drapieniki: wilka i rysia. Zwierzta te, cho
nielicznie, s stale odnotowywane na terenie GPN. Interesujcy jest te fakt, e poczwszy od
poowy lat 80. ubiegego wieku, prawie kadego roku pojawia si tu niedwied. Najczciej jest to
mody, migrujcy osobnik. Populacje ssakw kopytnych s stosunkowo liczne w GPN. Lasy z
bogatym runem i podszytem oraz kowa rolinno polan zapewniaj im bogat baz pokarmow.
Obecno saren, jeleni i dzikw jest z kolei bardzo istotna dla funkcjonowania lenych ekosystemw
GPN. Rnorodno drzewostanw i ich naturalny charakter sprzyja wystpowaniu rzadkich
gatunkw ptakw, takich jak: guszec, puszczyk uralski, sweczka, bocian czarny, orze przedni
nalecych do zespou zwierzt puszczaskich. Obecno rzadkich, w skali europejskiej, ptakw
spowodowaa, e GPN zosta wczony do europejskiej sieci obszarw chronionych Natura 2000.
Fauna bezkrgowcw w Gorcach jest sabiej zbadana ni wiat zwierzt krgowych. Pod
koniec XX wieku podjto badania nad wybranymi grupami bezkrgowcw, gwnie owadw, m.in.
waek, motyli, bonkoskrzydych oraz chrzszczy z rodziny kzkowatych, biegaczowatych i
ryjkowcowatych. Mimo e zasig karpackiej puszczy zosta znacznie ograniczony, nadal jest ona
sprawnie funkcjonujcym ekosystemem. Fauna Gorcw to bogaty zesp gatunkw tworzcych
zoon, a zarazem kruch sie zalenoci. Jej ochrona i dokadne poznanie procesw
przyrodniczych jest jednym z najwaniejszych zada Gorczaskiego Parku Narodowego.
S t r o n a |28
Zdjcie 4. Gorce
Autor: Monika Waaszek, Jerzy Opioa (CC BY-SA 3.0)
3.2.1.2
Rezerwaty przyrody
Z Rabki-Zdroju wiedzie w Beskid Wyspowy kilka atrakcyjnych przyrodniczo i widokowo

szlakw turystycznych, ktre przebiegaj przez Rezerwat przyrody nieoywionej Lubo Wielki
stanowicy obszar Natura 2000 PLH120043.
Rezerwat przyrody nieoywionej Lubo Wielki utworzono na podstawie zarzdzenia
Ministra Lenictwa i Przemysu Drzewnego z dnia 15 lipca 1970 roku w celu zachowania ze
wzgldw naukowych i dydaktycznych osuwiska fliszowego z bogactwem form skalnych o
oryginalnych ksztatach. Pierwotnie jego powierzchnia wynosia 11,80 ha, jednak w roku 2004 z
mocy rozporzdzenia Ministra rodowiska powikszono go do 35,24 ha. Od 2008 roku obszar jest
objty ochron NATURA 2000. Rezerwat pooony jest na ostrym poudniowo-wschodnim zboczu
Lubonia Wielkiego w Beskidzie Wyspowym. Grunty pozostaj w zarzdzie Lasw Pastwowych,
Nadlenictwa Limanowa. Przechodzcy tdy ty szlak turystyczny z Rabki-Zarytego prowadzcy na
szczyt Lubonia Wielkiego, nazywany jest na tym odcinku Perci Borkowskiego. W centralnej czci
obszaru znajduje si due osuwisko fliszowe o gboko przebiegajcej powierzchni polizgu na
granicy gruboawicowych piaskowcw formacji magurskiej wieku eoceskiego.
W rezerwacie ochronie podlegaj elementy flory i fauny charakterystyczne dla lasw
bukowych i mieszanych regla dolnego. Wystpuje tu naparstnica zwyczajna i nieyczka
przebinieg, ktre s objte ochron cakowit. Na tym terenie mona spotka sarny, dziki, jelenie,
lisy, kuny lene i asice.
Rezerwat z racji istnienia jaski i schronisk skalnych sta si take atrakcj dla grotoazw i
turystw. W rezerwacie Lubo Wielki rozpoznanych jest obecnie 13 jaski i schronisk, z ktrych
najwiksz jest Jaskinia w Luboniu Wielkim II (26 m dugoci i 9 m deniwelacji), jest ona te jedyn
posiadajc wasny mikroklimat, zim za hibernuj tam nietoperze.
Zdjcie 5. Rezerwat Lubo Wielki
Autor: Monika Waaszek, Jerzy Opioa (CC BY-SA 3.0)
3.2.1.3
Park Zdrojowy
W centrum Rabki-Zdroju pooony jest pikny i rozlegy (23,59 ha) Park Zdrojowy. W wyniku
przeprowadzonej kompleksowej rewitalizacji Park Zdrojowy zosta kompozycyjnie podzielony na
dwie czci o odmiennym charakterze. Obecnie cz zachodnia tzw. strefa soca, peni funkcj
reprezentacyjno-wypoczynkow. Przygotowano tu 10 ogrodw tematycznych z rnorodn
rolinnoci m.in. ogrd rany, skalny, pnczy i wrzosowisko. Rnorodno kwiatw i krzeww
pord alejek zachca do dugich spacerw oraz kpieli sonecznych. W tej czci znajduj si
rwnie najwiksze atrakcje Parku: tnia solankowa, place zabaw, korty tenisowe i kawiarnia.
Druga (wschodnia) cz Parku to tzw. strefa cienia o charakterze spacerowo-refleksyjnym
nawizujcym do atmosfery parku angielskiego. Alejki zostay w niej poprowadzone po liniach
prostych pord wysokich drzew i krzeww.
S t r o n a |29
Prcz piknej przyrody Park oferuje odwiedzajcym zesp urzdze sportowych na ciece
zdrowia, boiska sportowe oraz place zabaw dla dzieci, a od niedawna take skate i trial park wraz ze
specjalnym torem do nauki poruszania si na wzkach inwalidzkich. W rodku parku stoi odnowiona
drewniana altana Pod Grzybkiem doskonae miejsce do organizacji rozmaitych wydarze
artystycznych.
Park po przeprowadzonej rewitalizacji sta si prawdziw wizytwk Uzdrowiska.
Zdjcie 6. Park Zdrojowy
rdo: gorce24.pl
3.2.2 Architektura miasta i obiekty zabytkowe

W Rabce-Zdroju zachowao si stosunkowo duo budowli drewnianych. Jeszcze w latach 30.
XX wieku wille o cianach z pazw (bali) lub o konstrukcji drewnianej oszalowane deskami, czsto
kryte gontem, stanowiy wikszo nowo wznoszonych budynkw mieszkalnych przeznaczonych dla
kuracjuszy i dla staych mieszkacw. Ze wzgldu na funkcje, jakie budowle drewniane w
momencie ich wzniesienia i pocztkowego uytkowania peniy, mona je podzieli na cztery grupy:
I. budowle kocielne, II. zagrody miejskie, III. wille uzdrowiskowe, IV. rezydencje. Wystpowa
take typ poredni chaup z pokojami na wynajem, kiedy to bardziej przedsibiorczy rolnicy
nadbudowywali wzwy lub poszerzali swoje domy poprzez dodanie alkierzy i cz pomieszcze
wynajmowali wczasowiczom. Cho ustpio pola domom murowanym - budownictwo drewniane nie
zamaro i nadal powstaje, bowiem oprcz domw mieszkalnych, niekiedy uywanych tylko
sezonowo, stawiane s take drewniane obiekty maej architektury wiaty, kioski, a ostatnio pikne
pawilony tni i pijalni wd leczniczych poczonych przewizk. Specyficzna architektura drewniana
Rabki-Zdroju stanowi atrakcj dla koneserw, ale take buduje klimat uzdrowiskowy miasta i warta
jest promowania.
Na terenie Rabki-Zdroju znale mona liczne obiekty zabytkowe gwnie zwizane z
charakterystyczn zabudow uzdrowiskow oraz sakraln. Do najciekawszych nale:
Koci pod wezwaniem. w. Marii Magdaleny w Rabce-Zdroju wybudowany w roku
1606 obecnie budynek Muzeum im. W. Orkana. Modrzewiowy kociek otoczony jest kamiennym
murem, w ktrym znajduje si 14 kapliczek ze stacjami Mki Paskiej. Przy wejciu stoi kamienna
kropielnica z piaskowca z widoczn dat 1839. Wntrze wityni kryje zabytkowe organy z 1778
roku wykonane w stylu rokoko stanowice kompozycyjn cao wraz z chrem. ciany i sufit
pokrywaj pikne polichromie z 1802 roku. Drewniany otarz gwny zdobi polichromowane figury
witych i obraz w. Trjcy adorowanej przez w. Dominika i w. Franciszka. Otarz ten pochodzi z
II poowy XIX wieku. Od 1908 roku, w zwizku z wybudowaniem nieopodal nowego kocioa, nie
sprawuje si tu naboestw.
Zdjcie 7. Koci pod wezwaniem w. Marii Magdaleny i nowy koci parafialny pod tym
samym wezwaniem
rdo: rabka.pl, pl.wikipedia.org
S t r o n a |30
Koci parafialny pod wezwaniem w. Marii Magdaleny znajduje si przy ul. Orkana
nieopodal dawnej wityni parafialnej. W skad zespou obiektw wpisanego do rejestru zabytkw
wchodzi koci, cmentarz przykocielny, ogrodzenie z pseudobastionami i budynek gospodarczy
znajdujcy si w linii ogrodzenia. Do budowy kocioa przystpiono wtedy, gdy poprzedni,
drewniany koci sta si niewystarczajcy dla potrzeb powikszajcej si parafii. Przygotowania do
budowy nowej wityni sigaj roku 1895, kiedy to nowym wacicielem Rabki zosta dr Kazimierz
Kaden. Spraw budowy zaj si proboszcz rabczaskiej parafii ks. Jakub Zych rodem z
Chochoowa.
Kaplica cmentarna. Cmentarz parafialny powsta na pocztku XIX wieku z dala od
drewnianego kocioa parafialnego i wczesnych zabudowa mieszkalnych. Stary cmentarz
pooony jest przy ulicy Orkana. Na jego terenie znajduje si zabytkowa kaplica grobowa
wzniesiona dla zmarego w 1892 roku Juliana Wieniawy Zubrzyckiego twrcy uzdrowiska. wier
wieku pniej w kaplicy pochowany zosta ks. Jakub Zych. Kaplica w stylu neogotyckim skada si z
jednej nawy. Do jej wntrza prowadzi ostroukowy portal. Front kaplicy zwieczony jest
schodkowym szczytem, a na jego naroach znajduj si spiczaste wiee zwieczone ostrosupowymi
hemami. Caa budowla wzmocniona jest przyporami, a pod okapem dachu obiega j prostoktny
fryz. Na krytym gontem dachu znajduje si wieyczka na sygnaturk.
Zdjcie 8. Kaplica cmentarna i rabczaski cmentarz
rdo: rabka.pl
Na cmentarzu znajduje si rwnie grobowiec rodzinny Kadenw - ostatnich wacicieli tych

ziem, groby osb zasuonych dla rozwoju Rabki, a take zbiorowy grb powstacw styczniowych z
1863 roku i mogiy onierzy polegych podczas I i II wojny wiatowej. Powstay tu take dwa
miejsca pamici: Krzy Katyski upamitniajcy zamordowanych przez NKWD w Charkowie,
Miednoje i Katyniu oraz Pomnik Bojownikw o Wolno i Niepodlego z prochami przywiezionymi z
obozw koncentracyjnych.
Zesp dworca kolejowego. W roku 1884 otwarto odcinek Kolei Transwersalnej z ywca do
Nowego Scza z przystankiem osobowym w Rabce. Poczenie kolejowe znacznie uatwio i skrcio
podr do zdroju i tym samym spowodowao znaczcy wzrost frekwencji w tutejszym Zakadzie
Kpielowym. Dworzec usytuowany jest przy skrzyowaniu ulic Orkana i Zakopiaskiej. Budynek
zosta wybudowany w 1925 roku. Zabytkowy zesp dworca kolejowego tworz budynek stacji,
budynek mieszkalny oraz budka drnika po drugiej stronie torw. Obecnie gruntownie odnowiony
jest m.in. siedzib Biblioteki Publicznej. Na placu przed budynkiem stacji podziwia mona pomnik
w. Mikoaja.
Zdjcie 9. Rabka-Zdrj - obecny i dawny wygld dworca kolejowego
rdo: rabka.pl, rabkazdroj.fotopolska.eu
Zabytkowa Organistwka przy ulicy Sdeckiej 9 w Rabce-Zdroju, wybudowana zostaa w

roku 1860. Obiekt znajduje si w zacienionym ogrodzie tu za pnocnym murem otaczajcym
S t r o n a |31
koci. Budowla z bali, dach kryty gontem o prostej proporcjonalnej bryle. Pocztkowo miecia si
w niej karczma, obecnie stanowi wasno prywatn.
Zdjcie 10. Organistwka, wille: Warszawa, Pod Trzema Rami, Anio
rdo: www.rabka.pl
Poniej zostay wymienione pozostae obiekty, ktre stanowi dziedzictwo kulturowe i

architektoniczne Rabki-Zdroju:
Chaupa regionalna z roku budowy 1884 (przebudowana) przy ulicy Sdeckiej 4 - obecnie
siedziba Galerii-Muzeum Gorczaskiego J. Fudali;
Kaplica cmentarna rodziny Zubrzyckich (XIX-wiecznych dziedzicw rabczaskich) z roku
1892 znajdujca si na cmentarzu parafialnym przy ul. Orkana;
Osiedle zabudowy zagrodowej Mlekodajwka z czterema zagrodami i jednym budynkiem
przy ulicy 1 maja 50-54, rok budowy druga poowa XIX wieku.;
Zesp dworca kolejowego przy ulicy Orkana 27 - rok budowy 1925;
Budynek plebani (czciowo przebudowany) przy ulicy Orkana 8 - rok budowy 1925.
Obiekty ukazujce typowe XIX wieczne budownictwo uzdrowiskowe:
Willa Anio przy ulicy Parkowej 5 - rok budowy 1870;
Willa Pod Trzema Rami przy ulicy Orkana 30 - rok budowy 1870;
Willa Lubo przy ulicy Orkana 32 - rok budowy 1880;
Willa Pod Orem przy ulicy Orkana 34 - rok budowy 1880;
Willa Pod w. Jzefem przy ulicy Orkana 28 - rok budowy 1880;
Willa Krzywo przy ulicy Parkowej 3 - rok budowy 1890;
Willa Warszawa przy ulicy Orkana 47 - rok budowy1890;
Willa Liliana przy ulicy Parkowej 1 - rok budowy 1890;
Willa Antonina przy ulicy Nowy wiat 7 - rok budowy 1890.
3.2.3 Szlaki turystyczne i atrakcje sportowo-rekreacyjne

3.2.3.1
Szlaki turystyczne
Do najwikszych atrakcji turystycznych Rabki-Zdroju nale trasy rowerowe i konne oraz

piesze szlaki turystyczne.
Szlaki grskie - pocztek wszystkich szlakw pieszych znajduje si przy skrzyowaniu ulic
Szopena z Orkana. Szlaki prowadz w Gorce, Beskid Wyspowy oraz Pasmo Babiogrskie. S to:
szlak zielony: Rabka-Zdrj Potok Luboski Lubo Wielki, dugo trasy 8,5 km, rnica
poziomw ok. 472 m, czas wejcia ok. 3.45 h, zejcia ok. 3.30 h;
szlak ty: Rabka-Zdrj Pitkowa, dugo trasy 5 km, rnica poziomw ok. 164 m,
czas wejcia ok.1.40 h, zejcia ok. 1.10 h;
szlak czerwony: Rabka-Zdrj Maciejowa Bardo Stare Wierchy Groniki Obidowiec
Turbacz, dugo trasy 18 km, rnica poziomw ok. 825 m, czas wejcia ok. 6.30 h, czas
zejcia ok. 5.00 h,
szlak czerwony: Rabka-Zdrj Jordanw Babia Gra; dugo trasy 14 km, czas przejcia
ok. 3.00 h;
szlak niebieski: Rabka-Zdrj Olszwka Porba Wielka Polana Hucisko Czoo
Turbacza Hala Turbacz Schronisko PTTK na Turbaczu, dugo trasy 20 km, czas
wejcia ok. 7.30 h, zejcia ok. 5.50 h;
S t r o n a |32
szlak niebieski: Rabka-Zdrj Zaryte Lubo Wielki, dugo trasy 8 km, czas wejcia ok.
3.30 h, zejcia ok. 3.20 h.
Rysunek 6. Szlaki turystyczne w rejonie Rabki-Zdroju
rdo: mapa-turystyczna.pl
Trasy rowerowe dla amatorw turystyki rowerowej w rejonie Rabki-Zdroju wytyczono

cztery trasy:
trasa 1: Rabka-Zdrj Raba Wyna Bukowina Harkabuz Spytkowice Rabka-Zdrj,
dugo trasy wynosi 45,5 km;
trasa 2: Rabka-Zdrj Harkabuz Odrow Pienikowice Bielanka Raba Wyna
Rabka-Zdrj, dugo trasy wynosi 36,5 km;
trasa 3: Rabka-Zdrj Raba Wyna Sieniawa Klikuszowa Obidowa Rdzawka
Rabka-Zdrj, dugo trasy wynosi 31,5 km;
trasa 4: Rabka-Zdrj Olszwka Niedwied Porba Wielka Jasionw Rabka-Zdrj;
dugo trasy wynosi 30 km
Szlak Nordic Walking w odpowiedzi na rosnc popularno tej formy aktywnoci gmina
Rabka-Zdrj przygotowaa dla swoich goci ofert trzech tras:
trasa 1 w Parku Zdrojowym. Wejcie do parku przy skrzyowaniu ulic Orkana i Chopina
cmentarz radziecki cieka zdrowia plac zabaw i miasteczko komunikacyjne korty
tenisowe pomnik Jana Pawa II Tnia solankowa i Pijalnia Wd Mineralnych - powrt
w stron fontanny tzw. nerki powrt do wejcia do parku przy skrzyowaniu ulic
Orkana i Chopina;
trasa 2 z Parku Zdrojowego na Gr Krzywo. Wejcie do parku przy skrzyowaniu ulic
Orkana i Chopina mostek czcy park z ulic Do Pociesznej Wody ulic Do Pociesznej
Wody a do parkingu na ulicy Podhalaskiej (obok Komisariatu Policji) parking przy
leniczwce Rabka-Zdrj wzdu Lenej cieki Edukacyjnej a do punktu widokowego
polami a do stromego zjazdu z Krzywonia drewniana wiata na Lenej ciece
Edukacyjnej parking przy leniczwce Rabka-Zdrj.
trasa 3 z Parku Zdrojowego do Schroniska PTTK na Starych Wierchach. Wejcie do parku
przy skrzyowaniu ulic Orkana i Chopina parkiem w kierunku ulicy Nowy wiat wejcie
ulic Dietla a do ulicy Gorczaskiej zgodnie z czerwonym szlakiem turystycznym na
Maciejow z Maciejowej za znakami pod bacwk PTTK czerwonym szlakiem
turystycznym na Jaworzyn Ponick, a nastpnie na Stare Wierchy ze Starych Wierchw
za znakami pod schronisko PTTK.
Lena cieka Edukacyjna w Rabce-Zdroju na terenie Uroczyska Krzywo, przy ulicy
Podhalaskiej, powstaa w roku 2004 dla turystw i okolicznych mieszkacw. Ponad
S t r o n a |33
dwukilometrow tras mona pokona w cigu godziny. Zwiedzajcy znajd tu wygodne przystanki
z miejscami do odpoczynku. Tras rozpoczyna stylowy, drewniany pawilon z miejscem na grill. Przy
trasie cieki powstao osiem przystankw, przy ktrych zwiedzajcy mog dowiedzie si, jakie
gatunki drzew rosn w okolicznych lasach, a take jakie ptaki, gady i pazy je zamieszkuj. Na trasie
znajduje si oczko wodne, moczary, rdeko i studnia, a take punkt widokowy. cieka
dydaktyczna to nie tylko atrakcja turystyczna, ale take znakomite miejsce na lekcje przyrody dla
modziey.
Zdjcie 11.Tablice informacyjne na ciece edukacyjnej
rdo: www.rabka.pl
Szlak architektury drewnianej w wojewdztwie maopolskim obejmuje 251

najciekawszych zabytkowych obiektw drewnianych tego regionu. Nale do nich: kocioy, cerkwie,
dzwonnice, dwory, chaty, spichlerze i skanseny. W gminie Rabka-Zdrj znajduj si dwa obiekty tej
kategorii: koci pod wezwaniem w. Marii Magdaleny w Rabce-Zdroju oraz koci pod
wezwaniem witego Krzya w Rdzawce.
Szlak Tradycyjnego Rzemiosa Maopolski to propozycja dla osb lubicych
podrowa i poznawa kultur w sposb aktywny. Rwnoczenie stanowi ofert
niekonwencjonalnego wypoczynku i twrczego spotkania z tradycj. Szlak oferuje mnstwo atrakcji.
Mona wzi udzia w warsztatach i prezentacjach, podczas ktrych artyci i rzemielnicy na ywo
wykonuj swoj prac oraz z pasj opowiadaj o swoim zawodzie pokazuj proces wypieku
chleba, produkcji miodu, wykonania drobnych, gustownych, a zarazem efektownych przedmiotw z
bibuy, drewna czy gliny.
Szlak dziedzictwa kulturowego Podtatrza powsta w ramach projektu Dziedzictwo
Podtatrza. Jego celem jest promowanie twrczoci i sztuki ludowej na obszarze Podhala, Spisza i
Orawy. Szlak oferuje wizyty w warsztatach i pracowniach niezwykych ludzi pasjonatw i artystw
oraz poznanie ich dzie. Zosta opracowany w postaci trasy samochodowej oraz tras rowerowych,
podzielonych na kilka ptli. Umoliwia zwiedzenie nastpujcych pracowni na terenie gminy RabkaZdrj: malarstwa na szkle, rzeby, rzeby w drewnie, rzeby ceramicznej, garncarstwa i
metaloplastyki.
Transgraniczny Trakt Tradycji powsta jako projekt polsko-sowacki. czy tradycyjne
warsztaty rzemielnicze na Podtatrzu po obu stronach granicy. Jego elementy stanowi miejsca
gdzie nadal kultywowane s tradycyjne prace rzemielnicze, takie jak pracownia lutnicza w
Chabwce czy pracownia garncarska w Rabce-Zdroju.
Szlaki narciarstwa biegowego, ladowego i skiturowego ta forma turystyki czy w
sobie wypoczynek czynny i podziwianie krajobrazw. Na terenie gminy Rabka-Zdrj dostpne s
nastpujce trasy:
trasa 1 z Parku Zdrojowego niebieska. Wejcie do parku przy skrzyowaniu ulic Orkana i
Chopina cmentarz radziecki cieka zdrowia plac zabaw i miasteczko komunikacyjne
korty tenisowe pomnik Jana Pawa II Tnia Solankowa i Pijalnia Wd Mineralnych powrt w stron fontanny tzw. nerki powrt do wejcia do parku przy skrzyowaniu ulic
Orkana i Chopina;
trasa 2 z Parku Zdrojowego na Gr Krzywo czarna. Wejcie do parku przy
skrzyowaniu ulic Orkana i Chopina mostek czcy park z ulic Do Pociesznej Wody
ulic Do Pociesznej Wody a do parkingu na ulicy Podhalaskiej (obok Komisariatu Policji)
parking przy leniczwce Rabka-Zdrj wzdu Lenej cieki Edukacyjnej a do punktu
widokowego polami a do stromego zjazdu z Krzywonia drewniana wiata na Lenej
ciece Edukacyjnej parking przy leniczwce Rabka-Zdrj;
S t r o n a |34
trasa 3 z Parku Zdrojowego do Schroniska PTTK na Starych Wierchach czerwona.

Wejcie do parku przy skrzyowaniu ulic Orkana i Chopina parkiem w kierunku ulicy
Nowy wiat wejcie ulic Dietla a do ulicy Gorczaskiej zgodnie z czerwonym szlakiem
turystycznym na Maciejow z Maciejowej za znakami pod bacwk PTTK czerwonym
szlakiem turystycznym na Jaworzyn Ponick, a nastpnie na Stare Wierchy ze Starych
Wierchw za znakami pod schronisko PTTK;
trasa 4 z Obidowej do Schroniska PTTK na Starych Wierchach niebieska. Stacja
benzynowa na Obidowej zgodnie z niebieskim szlakiem turystycznym na Jaworzyn za
znakami pod schronisko PTTK na Starych Wierchach;
trasa 5 z Plaskwki do Bacwki PTTK na Maciejowej zielona. Plaskwka na Sonem (w
okolicy znajduje si budynek GOPR) do skrzyowania z niebieskim szlakiem turystycznym
przejazd/przejcie do Rzebionego Krzya i punktu widokowego skrzyowanie z tym
szlakiem turystycznym w kierunku Starych Wierchw odbicie na zielony szlak rowerowy
w stron Maciejowej - za znakami pod bacwk PTTK na Maciejowej;
trasa 6 ze mietanowej na Lubo Wielki zielona. Przystanek autobusowy mietanowa zgodnie z zielonym szlakiem turystycznym na Lubo Wielki kapliczka Jezusa Krla
punkt widokowy z awkami poczenie z niebieskim szlakiem narciarstwa biegowego
punkt widokowy na Tatry za znakami pod schronisko PTTK na Luboniu Wielkim;
trasa 7 z Zarytego na Lubo Wielki niebieska. Wyjcie spod poczty na ulicy Zaryte zgodnie z niebieskim szlakiem turystycznym na Lubo Wielki lekkie odbicie od
niebieskiego szlaku turystycznego poczenie zielonym szlakiem narciarstwa biegowego
punkt widokowy na Tatry za znakami pod schronisko PTTK na Luboniu Wielkim.
3.2.3.2
Infrastruktura sportowo-rekreacyjna
Istotnym atutem Rabki-Zdroju jest zrnicowana rzeba terenu pozwalajca na uprawianie

rnych form aktywnoci ruchowej. W okresie zimowym moliwe jest uprawianie narciarstwa,
ywiarstwa czy saneczkarstwa, a w cieplejszych miesicach turyci odwiedzajcy Rabk-Zdrj mog
wdrowa szlakami turystycznymi, jedzi na rowerze, rolkach lub deskorolce.
Orodki narciarskie
Rabka-Zdrj oferuje turystom trzy stoki narciarskie z wycigami. Wszystkie s owietlone i
czynne do pnych godzin wieczornych, wyposaone w punkty gastronomiczne, posiadaj
wypoyczalnie nart i snowboardw, szkki narciarskie i snowboardowe oraz serwisy narciarskie. Do
kadego stoku mona dojecha take busami komunikacji miejskiej.
U ura stok znajduje si w Chabwce przy drodze 958, ok. 4,5 km od centrum miasta.
Trasa zjazdowa bardzo atwa, dla pocztkujcych. Rnica poziomw 50 m, dugo zjazdu
350 m, wycig orczykowy. Obok wycig linowy dla dzieci 100 m dugoci, o rnicy
poziomw 10 m. Stok sztucznie nanieany;
Maciejowa Ski malowniczo pooony przy kocu ul. Poniatowskiego w dzielnicy Sone.
Odlego od centrum miasta wynosi ok. 4 km. Posiada dwa wycigi orczykowe o
przepustowoci 1 000 oraz 400 osb na godzin. Zjazd dwiema trasami: Trasa I 1 200 m,
szeroka, w poowie zakrcajca agodnym ukiem, bywa, e z kilkoma agodnymi progami,
stopie trudnoci redni. Rnica poziomw 198 m. Z grnej stacji ok. 20 min. pieszo do
schroniska PTTK Bacwka na Maciejowej. Trasa II 250 m, atwa, dla dzieci i
pocztkujcych, o rnicy poziomw 40 m;
S t r o n a |35
Rysunek 7. Maciejowa Ski i Polczakwka Ski
rdo: www.maciejowa-ski.com, www.polczakowka.rabka-net.pl
Polczakwka Ski usytuowana w dzielnicy Zaryte, dolna stacja w malowniczym zakolu

rzeki Raby, w pobliu szosy do Nowego Scza. Odlego od centrum 3,5 km. Zjazd
dwiema trasami: Trasa I dugo 650 m, rnica wzniesie 130 m, wycig orczykowy,
stopie trudnoci redni. Trasa II dla dzieci i pocztkujcych, dugo 70 m, rnica
poziomw 6 m, wycig linowy. Stok posiada system sztucznego nanieania oraz
owietlenie.
Lodowisko
Turyci mog skorzysta z sezonowego, utrzymywanego zim lodowiska zlokalizowanego w
centrum Rabki-Zdroju przy ul. Jana Pawa II obok stadionu KS Wierchy. Na miejscu znajduje si
wypoyczalnia yew i punkt gastronomiczny. Z prawej strony lodowiska usypano grk z torem
saneczkowym stanowic atrakcj gwnie dla maych dzieci.
Rodzinny Park Rozrywki RABKOLAND
Rodzinny Park Rozrywki mieci si przy ul. Podhalaskiej. Park czynny jest codziennie od maja
do sierpnia. Urzdzenia dla dzieci to m.in.: karuzele, tor minimotocykli, kolejka Safari, poducha do
skakania, basen z pieczkami, tor samochodzikw. Na terenie Rabkolandu znajduje si take jedyne
w wiecie Muzeum Orderu Umiechu, a take Dom Rekordw i Osobliwoci. W Muzeum Orderu
Umiechu prezentowane s publikacje i zdjcia zwizane z histori Orderu Umiechu oraz tablice z
nazwiskami Kawalerw Orderu. Order ten zrodzi si z pomysu dzieci, zosta przez nie
zaprojektowany i tylko na ich wniosek moe by przyznany. Powsta w Polsce, ale jest nadawany
przez dzieci ze wszystkich krajw wiata. Wrd osb, ktre dotychczas otrzymay zaszczytny tytu,
znajduj si m.in.: Jan Pawe II, Zbigniew Religa, Wanda Chotomska, Irena Kwiatkowska. Dom
Rekordw i Osobliwoci jest siedzib Towarzystwa Kontroli Rekordw Niecodziennych. Na
fotografiach prezentowane s historie niecodziennych rekordw, a take rekordowe przedmioty
m.in. najmniejszy rower, najwikszy but na wysokim obcasie, najwikszy dugopis, najmniejszy
plecaczek i wiele innych.
Zdjcie 12. Rabkoland
rdo: www.rabka.pl
Skatepark i trialpark
W 2014 roku w rabczaskim Parku Zdrojowym pojawia si nowa atrakcja dla mionikw
jazdy na deskorolkach, rolkach i rowerach. W sezonie wakacyjnym otwarto tutaj
S t r o n a |36
najnowoczeniejszy w Maopolsce kompleks skate i trialparku wraz z torem do nauki jazdy na

wzkach inwalidzkich. Skatepark to plac przygotowany specjalnie dla fanw yworolek i deskorolek.
Jest to miejsce, w ktrym mona doskonali umiejtnoci, wykonujc na zamontowanych tam
elementach rnego rodzaju ewolucje. Skatepark zaprojektowany zosta (rodzaje przeszkd,
odlegoci midzy nimi, normy bezpieczestwa) take dla innych dyscyplin ni rolki i deska - co
oznacza, i na jednym obiekcie mog by uprawiane rne dyscypliny sportu (m.in. trial, bmx,
rowery grskie, deska, rolki, letni i zimowy snowbord, parkur), zarwno w wydaniu zawodowym jak
i amatorskim. Wykorzystuje si ten obiekt do organizacji szeregu imprez sportowo-rekreacyjnych
promujcych sporty rowerowe, a tym samym Rabk-Zdrj jako maopolskie centrum tych dyscyplin
sportu. Najwiksz nowoci, niespotykan dotd w tego typu orodkach, jest jednak tor do nauki
jazdy na wzkach inwalidzkich, na ktrym swoje umiejtnoci mog doskonali osoby z
niepenosprawnoci ruchow.
Zdjcie 13. Skate i Trial Park oraz tor do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich w Rabce-Zdroju
rdo: www.freestyle.pl
Wiea widokowa na Polczakwce

W odlegoci ok. 3 km na pnoc od centrum Rabki znajduje si wzniesienie Krlewska Gra a
na nim wiea widokowa. Jest to wysoka na ponad 25 m drewniana konstrukcja, z ktrej
rozpocieraj si przepikne widoki na panoramy grskie - Gorcw, Beskidu Wyspowego, Babiej
Gry oraz Tatr. Prowadzi do niej niebieski szlak turystyki pieszej, kierujc si ul. Kociuszki w stron
przeczy midzy Bani, a Grzebieniem lub od strony wycigu narciarskiego Polczakwka
znajdujcego si w Rabce-Zdroju przy ul. Zaryte - wiea jest usytuowana obok jego grnej stacji.
Zdjcie 14. Wiea widokowa na Polczakwce
rdo: www.gorce24.pl
3.2.4 Oferta kulturalna miasta

Oferta turystyczna i sportowa uzupeniana jest ofert kulturaln Rabki-Zdroju. Funkcjonuj tu
m.in.: Muzeum Etnograficzne im. Wadysawa Orkana, Muzeum Orderu Umiechu, Muzeum Grali i
Zbjnikw, Muszla Koncertowa, Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce, Galeria Pod Liliann,
Teatr Lalek Rabcio, rnego rodzaju pracownie rzemielnicze oraz Miejska Biblioteka Publiczna.
Muzeum Etnograficzne im. Wadysawa Orkana
Muzeum znajduje si w zabytkowym, modrzewiowym kociku p.w. w. Marii Magdaleny
pochodzcym z pocztku XVII wieku. Pocztki muzeum sigaj roku 1928, kiedy to czonkowie
Komisji Muzealno-Etnograficznej dziaajcej przy Polskim Towarzystwie Tatrzaskim w RabceZdroju, zaproponowali, aby gromadzi cenne przedmioty zwizane z regionem. Oficjalne otwarcie
Muzeum im. Wadysawa Orkana nastpio w 1936 roku. W muzeum zgromadzone s eksponaty
przedstawiajce kultur ludow grali zwizane z rzemiosem, rzeb i malarstwem, strojami
ludowymi oraz gospodarstwem. Znajduje si tu rwnie najwikszy w Polsce zbir witkw
ludowych. Wikszo eksponatw pochodzi z XIX oraz XX wieku i odznacza si ogromnym
S t r o n a |37
bogactwem treciowym i artystycznym. Wykonane zostay gwnie przez twrcw ludowych z okolic
Rabki-Zdroju, terenu Podhala, Orawy i Gorcw.
Staa ekspozycja ukazuje nastpujce elementy zwizane z obszarem Rabki-Zdroju:
rzemioso wiejskie: eksponaty w wikszoci s dzieem garncarzy z okolic Rabki-Zdrj. S
to przedmioty uywane do codziennych czynnoci, np. garnki, naczynia, rynki, misy, a
take rzeczy zwizane z rzemiosem ciesielstwem, tokarstwem, bednarstwem;
strj: prezentowane s tutaj stroje gralskie, a take przedmioty suce do obrbki lnu i
weny. Przedstawione s sposoby wyszywania strojw i wyprawiania skr;
obrzdy: ekspozycja przedstawia obrzdy i przedmioty z nimi zwizane, w tym m.in. turo,
szopki, podaniczki zwizane ze witami Boego Narodzenia, jak rwnie elementy
kojarzone z Zielonymi witkami i Wielkanoc. Znajduj si tu take instrumenty muzyczne
i zabawki wyrabiane przez twrcw w wikszoci dla wasnych dzieci;
sztuka ludowa: malarstwo i rzeba przedstawiajce postacie Chrystusa i Matki Boskiej oraz
witych. Uwag zwraca rzeba w. Jana Nepomucena w stylu barokowym i figura Matki
Boskiej z Dziecitkiem z XVIII wieku.
Muzeum Orderu Umiechu
Na terenie Rodzinnego Parku Rozrywki Rabkoland w Rabce-Zdroju znajduje si Muzeum
Orderu Umiechu jedynego na wiecie odznaczenia, ktre jest przyznawane dorosym na wniosek
dzieci.
Muzeum Grali i Zbjnikw
Ekspozycja dotyczy grali zamieszkujcych okoliczne gry i zbjnikw karpackich. Jest to
jedyna nowoczesna, interaktywna i multimedialna wystawa o tej tematyce w Maopolsce. Modsi
zwiedzajcy mog tu zapozna si z obowizkami i warunkami codziennego ycia. Maj te
moliwo wzicia udziau w grze polegajcej na poszukiwaniu skarbw ukrytych przez zbjnikw.
Dla starszych zwiedzajcych przeznaczone s ekspozycje etnograficzne w stylizowanych chaupach
gralskich, ktre zostay wzbogacone o ciekawe multimedia.
Muszla koncertowa
W miesicach, ktre umoliwiaj organizacj imprez plenerowych, odbywaj si koncerty w
Muszli Koncertowej. Obiekt w roku 2012 zosta gruntownie zmodernizowany; zadaszono widowni,
wyremontowano zaplecze, przystosowano go rwnie do potrzeb osb niepenosprawnych. W
ramach inwestycji zakupiono te nowy sprzt naganiajcy do obsugi imprez.
Zdjcie 15. Nowa muszla koncertowa w Parku Zdrojowym
rdo: www.rabka.pl
Odbywaj si tutaj liczne koncerty, imprezy, spotkania cykliczne, konkursy, happeningi,

projekty edukacyjne dla osb uzdolnionych artystycznie, warsztaty w wielu dziedzinach sztuki.
Sztandarowymi imprezami odbywajcymi si cyklicznie w muszli s m.in. Karpacki Festiwal
Dziecicych Zespow Regionalnych, Dzie Dziecka w Miecie Dzieci wiata Baniowa Parada,
Dzie Godnoci Osb z Niepenosprawnoci Intelektualn, Wakacyjny Festiwal Bajek, wieczory
regionalne i szereg innych. W okresie letnim odbywaj si tu koncerty zespow profesjonalnych i
amatorskich, wystawiane s spektakle teatralne, operowe, muzyczne i kabaretowe oraz prowadzone
s rnego rodzaju projekty podnoszce letni atrakcyjno Rabki-Zdroju dla turystw (np.
Wakacyjna akademia dance i fitness w Rabce-Zdroju, Uzdrowiskowe Festyny Rodzinne konkursy,
gry, zabawy, konkurencje artystyczne i rekreacyjne, koncerty, zabawy taneczne, a take kiermasze i
warsztaty twrcw regionalnych). Wok amfiteatru odbywaj si z kolei plenerowe wystawy
plastyczne fotografia, grafika, rysunek.
S t r o n a |38
Miejska Biblioteka Publiczna

Biblioteka w Rabce-Zdroju ma ju ponad 100-letni tradycj. Powstaa w 1911 roku jako
Biblioteka Towarzystwa Szkoy Ludowej. Obecnie mieci si w wyremontowanym budynku dworca i
posiada dwa dziay: oddzia dla dorosych i oddzia dla dzieci. Prowadzony jest rwnie tzw. Punkt
ksiki mwionej dla czytelnikw niewidomych i niedowidzcych.
Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce
W oddalonej 2 kilometry od Rabki-Zdroju Chabwce, na terenie dawnej parowozowni, otwarty
zosta w 1994 roku Skansen Taboru Kolejowego. Gromadzenie eksponatw rozpoczto ju w
poowie lat 80. Na kilku torach urzdzono ekspozycj skadajc si z wycofanych z ruchu
parowozw, lokomotyw elektrycznych i spalinowych oraz pugw, urawi i innych maszyn, ktre
poddano rewitalizacji. Cz z nich przywrcono do penej sprawnoci technicznej, dziki czemu dzi
mog prowadzi skady pocigw zestawionych z zabytkowych wagonw.
Obecnie Skansen dysponuje najliczniejsz i najciekawsz pod wzgldem rnorodnoci
kolekcj zabytkowego taboru. Rokrocznie Skansen w Chabwce odwiedza kilkadziesit tysicy osb
z kraju i zagranicy. Zachowana infrastruktura techniczna oraz dowiadczony zesp pracownikw
pozwalaj na wykonywanie napraw rewizyjnych gwnych lokomotyw parowych oraz wagonw
retro.
Zdjcie 16. Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce
Autor: Barbara czna
Pracownie garncarskie
W Rabce-Zdroju dziaa tradycyjny warsztat garncarski jedyny na terenie Maopolski. Jest
chtnie odwiedzany przez turystw, ktrzy na miejscu mog pozna technik wytwarzania
glinianych mis, talerzy, dzbankw, kubkw, kufli, dzwonkw. Przykady ceramiki rabczaskiej z
przeomu XIX i XX w. eksponowane s w Muzeum im. Wadysawa Orkana. Garncarstwo jest
najstarszym zawodem rzemielniczym wystpujcym w Rabce-Zdroju i jej okolicach. Dziki bogatym
zasobom gliny garncarstwo pojawio si na tym terenie ju na przeomie XVI i XVII wieku.
Garncarze byli wwczas zrzeszeni w cechu garncarsko-kocielnym skupiajcym rwnie wytwrcw
wiec. Pod koniec XIX w. na terenie Rabki, Sonego (stanowicego wwczas odrbn wie) i
Skomielnej Biaej istniao zagbie garncarskie, a zawd garncarza wykonyway 34 osoby.
Rabczaskie wyroby byy najchtniej kupowane na caym Podhalu i konkuroway z wyrobami
przywoonymi z Wgier. Miay charakterystyczn czerwon lub brzow barw i wasny
palemkowy wzr zdobniczy.
Zdjcie 17. Rabczaskie wyroby garncarskie
rdo: www.rabka.pl
W XX wieku rabczaskie garncarstwo zaczo wygasa. W latach 30. byo ju tylko 4

garncarzy, ale tradycja nigdy cakowicie nie zostaa przerwana. Tutejsze wyroby cieszyy si nawet
uznaniem hitlerowskich okupantw, ktrzy rabczaskim garncarzom dostarczali wystpujcy w
S t r o n a |39
Sudetach kaolin (biaa glinka porcelanowa). Po wojnie produkcja tutejszych garncarzy zacza
zawa swj profil gwnie do donic i pamitkowych dzbanuszkw. W latach 60. XX wieku
rabczaskie garncarstwo podtrzymywaa mod na cepeliad, wyposaanie w wyroby rustykalne
wntrz mieszka w blokach i domw letniskowych.
Jeszcze w latach 70. XX w. tutejsi garncarze sprzedawali donice, a zwaszcza dzbanuszki, w
dziesitkach tysicy sztuk rocznie. Elementy te, w postaci wyrobw wypalanych, tj. bez pokrycia
emali i zdobieniami, nabywali artyci plastycy z caej Polski, nawet z odlegego o 750 km Pomorza
rodkowego. Na miejscu nanosili wasne wzory regionalne lub uniwersalne.
Galeria Pod Liliann
W jednej z najstarszych rabczaskich willi Lilianna (1880 r.), przy ul. Nowy wiat 1 mieci
si galeria twrcw ludowych. Cz artystw podczas penionych dyurw pracuje na miejscu, wic
mona podpatrywa, jak powstaj ich dziea. Mona si tu take umwi na lekcje malowania na
szkle, haftu, decoupageu i inne. Z lekcji tych chtnie korzystaj rodzice przyprowadzajcy tu swe
pociechy oraz grupy dzieci i modziey przebywajce w sanatoriach, na zimowiskach i zielonych
szkoach.
Zdjcie 18. Galeria Pod Liliann
rdo: www.rabka.pl
Pogotowie Sztuki
Dwa niewielkie pomieszczenia i otwarta przestrze przed galeri stwarzaj dogodne
moliwoci prezentacji swojej twrczoci kademu interesujcemu artycie. Mona tu nie tylko
zobaczy rzeb, malarstwo czy grafik, ale rwnie, np. przy okazji wernisay posucha
kameralnego koncertu, spotka si z artystami, a take obejrze kameralny spektakl teatralny.
Malowanie na szkle i pracownia lutnikw
Coraz wicej rabczaskich artystw ludowych siga po charakterystyczn dla Podhala technik
malowania na szkle. Powstajce w ich pracowniach obrazki s chtnie nabywanymi pamitkami z
Rabki-Zdroju. W Chabwce bracia bliniacy Piotr i Pawe Kowalcze tworz instrumenty strunowe
lutnie, viole da gamba, teorbany, skrzypce, altwki i inne.
Zdjcie 19. Zajcia malowania na szkle i pracownia lutniarska braci Kowalcze
rdo: www.rabka.pl
Teatr Lalek Rabcio

Teatr Lalek w Rabce istnieje od roku 1949. Powsta jako teatr amatorski dla dzieci
przebywajcych w rabczaskich sanatoriach. Inicjatork sceny bya Stanisawa Rczka pracujca
jako pedagog w Referacie Pedagogicznym w Zespole Sanatoriw Przeciwgruliczych w Rabce. W
czasie pierwszego spektaklu pojawi si na scenie Duszek Teatru. Porozmawia z dziemi, urzdzi
te plebiscyt na imi dla teatru, w wyniku ktrego przyjto nazw Rabcio Zdrowotek. Na pocztku
Teatr gra tylko w rabczaskich sanatoriach (byo ich wwczas a osiemnacie!). Pniej wyruszy
do innych miejscowoci w Gorcach i na Podhalu. W swojej historii teatr przechodzi rne koleje
S t r o n a |40
losu i rozmaite zmiany organizacyjne. Pocztkowo by jedynym w Polsce teatrem uzdrowiskowym

podporzdkowanym gminie, cho jednym z wielu teatrw amatorskich. Potem jego pracownicy
zaoyli Stowarzyszenie. 1 stycznia 1971 roku teatr zosta upastwowiony i nadano mu status teatru
zawodowego. Teatr Lalek Rabcio moe pochwali si wystpami w 100 miejscowociach
zarwno w najbliszej okolicy, jak i w odlegych miastach, wojewdztwach, a take za granic.
Teatr bra udzia w wielu festiwalach krajowych i zagranicznych, a take przystpi do
Midzynarodowego Bractwa Esperantystw i jedzi na Midzynarodowe Festiwale Teatrw Lalek
grajcych w jzyku esperanto, odnoszc wiele sukcesw zarwno zespoowych, jak i
indywidualnych. W swojej historii Pastwowy Teatr Lalek Rabcio mia kolejno co najmniej cztery
nazwy: Teatr Kukieek, Teatr Rabcio-Zdrowotek Podhalaski Teatr Lalek oraz obecn.
Teatr nigdy nie mia wasnej sceny, a jego funkcjonowanie wie si w Rabce z kilkoma
adresami: Podhalaska 6, Pocztowa 6, Parkowa 1. Uzyskanie siedziby przy ul. Podhalaskiej 6
pozwolio na urzdzenie prowizorycznej sali widowiskowej obecnie magazyn. Aktualnie teatr
mieci si przy ul. Orkana. Jest to waciwie sala prb wygospodarowana pomidzy
pomieszczeniami administracji a pracowniami. T sal przeksztaca si okazjonalnie w sal
widowiskow, ktra mieci okoo 100 widzw.
Zdjcie 20. Aktorzy Teatru Lalek Rabcio oraz budynek Teatru
rdo: www.rabcio.nowotarski.pl
Imprezy organizowane przez Stowarzyszenie Mionikw Kultury Ludowej

Stowarzyszenie Mionikw Kultury Ludowej (SMKL) w Rabce-Zdroju powstao w 2005 roku z
inicjatywy osb pasjonujcych si kultur ludow. Celem Stowarzyszenia jest kultywowanie i
upowszechnianie wasnej kultury poprzez prowadzenie zespow folklorystycznych (Majeranki i
Janoty), organizowanie imprez kulturalnych, Midzynarodowych Spotka Folklorystycznych, spotka
edukacyjnych dla dzieci i modziey z twrcami ludowymi, organizacj warsztatw z zakresu sztuki
ludowej oraz udzia w licznych festiwalach folklorystycznych. Rabka-Zdrj synie z organizacji
cyklicznych imprez kulturalnych, cz z nich wypracowao ju swoj renom i przyciga
zainteresowanych z caej Polski. Dziaalno kulturalna nakierowana jest zarwno na mieszkacw
miasta, jak i przyjezdnych.
3.2.4.1
Produkty tradycyjne i regionalne
Produkt tradycyjny jest wytwarzany tradycyjnymi metodami i z tradycyjnie uywanych

surowcw. Okrelenie tradycyjny jest uywane w europejskich i krajowych aktach prawnych i ich
szczegowe definicje nieznacznie rni si od siebie.
Produkt regionalny to produkt, ktry wyprodukowano w okrelonym regionie. Ma rwnie
precyzyjne okrelenie w regulacjach prawnych dotyczcych artykuw i rodkw spoywczych
wysokiej jakoci. Przez produkty regionalne, nazywane inaczej produktami znanego pochodzenia
rozumiane s produkty, ktrych wysoka jako i renoma zwizana jest z regionem, w ktrym s
wytwarzane, przy czym region nie musi by regionem w sensie geograficznym, tylko oznacza
obszar, z ktrym zwizane jest wytwarzanie produktu.
Podstawowymi znakami sucymi do identyfikacji produktw rolnych i rodkw spoywczych
s: Chroniona Nazwa Pochodzenia i Chronione Oznaczenie Geograficzne podkrelajce zwizek
midzy jakoci a miejscem pochodzenia produktw oraz Gwarantowana Tradycyjna Specjalno
wyrniajca ich tradycyjn metod produkcji. Instrumenty te zapewniaj ochron producentw
przed nieuczciw konkurencj i pozwalaj im promowa swoje wyroby. Na terenie powiatu
nowotarskiego, a w szczeglnoci w gminie Rabka-Zdrj, zostao zarejestrowanych kilka, wyej
omawianych, rodzajw produktw.
S t r o n a |41
Rysunek 8. Logo produktw
rdo: ec.europa.eu/agriculture/quality/schemes/logos/index_en.htm
Produkty o Chronionej Nazwie Pochodzenia:

Bryndza podhalaska;
Oscypek;
Redykoka;
Produkty o Chronionym Oznaczeniu Geograficznym:
Jagnicina podhalaska;
Produkt tradycyjny
Bryndza podhalaska;
Oscypek;
Redykoka;
Maopolski mid spadziowy;
Mleko od krw rasy polskiej czerwonej.
3.2.5 Charakterystyka ruchu turystycznego

3.2.5.1
Charakterystyka ruchu turystycznego w Maopolsce
Pijalnia wd i Park Zdrojowy w Rabce-Zdroju naleay do jednych z kilkunastu miejsc, w

ktrych przeprowadzono badania ruchu turystycznego w wojewdztwie maopolskim w roku 20154.
Poniej przedstawiono wybrane wnioski z przeprowadzonego badania w odniesieniu do caego
regionu.
Wojewdztwo maopolskie jest najczciej odwiedzanym regionem Polski. Wraz z
wojewdztwem mazowieckim koncentruje na swoim obszarze niemal 1/3 caego ruchu
turystycznego kraju, w tym ponad 43% odwiedzajcych turystw zagranicznych. Wedug analiz
Urzdu Marszakowskiego Wojewdztwa Maopolskiego w 2015 roku wojewdztwo maopolskie
odwiedzio 13,9 miliona turystw, to jest o 3,2% wicej ni w roku poprzednim, a ich wydatki
wzrosy a o 18,7%. Maopolsk najczciej odwiedzay osoby pomidzy 26 a 45 rokiem ycia
(ponad 50%). Najczciej celem pobytu w wojewdztwie by wypoczynek, turystyka aktywna oraz
zwiedzanie zabytkw. Wzrosa popularno aktywnego wypoczynku w grach, waga przykadana do
walorw przyrodniczych oraz rnorodnej oferty dodatkowych atrakcji w regionie.
Na podstawie: Badanie Ruchu Turystycznego w Wojewdztwie Maopolskim w 2015 roku, Konsorcjum

Firm: Pracownia Analiz Spoecznych Ipsylon Iwona uk oraz Pracowania Badawcza Bosqo Hubert Kawalec na
zlecenie Wojewdztwa Maopolskiego, Krakw 2016
S t r o n a |42
Wykres 1. Oszacowana liczba turystw w Maopolsce w latach 2007-2015
rdo: Opracowanie wasne na podstawie raportu Badanie ruchu turystycznego w wojewdztwie maopolskim w roku 2015, Urzd
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015
W analizowanym okresie w dynamice ruchu turystycznego widoczny jest jeden okres znikowy
rok 2008. Od roku 2009 odnotowano systematyczny wzrost liczby turystw odwiedzajcych
Maopolsk, zarwno turystw krajowych, jak i turystw zagranicznych. Jednak dynamiczniej rosa
liczba turystw krajowych ni zagranicznych.
Wykres 2. Oszacowana liczba turystw odwiedzajcych Maopolsk w latach 2007-2015
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015 rok
Sami mieszkacy wojewdztwa maopolskiego stanowili 25% wszystkich goci i turystw

krajowych, ponadto licznie reprezentowane byo te wojewdztwo lskie (16%) i mazowieckie
(12,8%) z tych trzech regionw pochodzi cznie ponad poowa odwiedzajcych Maopolsk. W
dalszej kolejnoci wymieni naley Podkarpacie (6,5%) oraz Pomorze i Wielkopolsk (ok. 5%). W
przypadku goci krajowych mona zauway siln polaryzacj, o ktrej wiadczy fakt, i prawie
61% wszystkich jednodniowych odwiedzajcych stanowili mieszkacy wojewdztwa maopolskiego,
czyli osoby mieszkajce stosunkowo blisko od odwiedzanych miejsc. Na wysoki udzia osb z
Maopolski w oglnej liczbie goci krajowych mia wpyw sezon zimowy, w ktrym znaczc grup
odwiedzajcych stanowiy osoby przyjedajce na narty. Odsetek goci krajowych mieszkajcych w
Maopolsce wynis w sezonie zimowym a 70%, gdy tymczasem w sezonie letnim 52%. W
przypadku turystw, czyli osb przyjedajcych na pobyt duszy ni jednodniowy, przewaali
mieszkacy wojewdztwa mazowieckiego (niemal 16%). W drugiej kolejnoci byli to mieszkacy
wojewdztwa lskiego (14,5%), a nastpnie wojewdztwa maopolskiego (12,8%). W przypadku
turystw zagranicznych przyjezdnymi najczciej byli mieszkacy Wielkiej Brytanii (20,3%), Niemiec
(16,3%), Woch i Francji (po 6,1%).
S t r o n a |43
Mieszkacy Polski jako cel przyjazdu najczciej wskazywali ch wypoczynku (68%) oraz
uprawiania turystyki aktywnej (46,6%). Na trzeciej pozycji wymieniano zwiedzanie zabytkw
(40,6%). Istotnym celem byy take odwiedziny u znajomych i rodziny, na ktre wskazao ponad
15% odwiedzajcych krajowych. W ramach kategorii turystyka aktywna najczciej wymieniano
spacery i wdrwki po szlakach (26,6%) oraz narciarstwo (17%). W sezonie zimowym a 49%
odwiedzajcych krajowych deklarowao jazd na nartach lub snowboardzie, natomiast w sezonie
letnim 36% deklarowao spacery i wdrwki po szlakach. Wrd celw zdrowotnych, zgaszanych
przez 8,4% odwiedzajcych krajowych, najczciej wskazywano na pobyt w
uzdrowisku/sanatorium (4,2%) oraz korzystanie ze SPA (2,7%).
Na uwag zasuguj fakt wysunicia si na pierwsze miejsce turystyki aktywnej jako
gwnego celu przyjazdy goci krajowych (35,4%) oraz wzrost znaczenia religijnego celu podry
do Maopolski (16,4%). Spad natomiast odsetek wskaza zdrowotnego celu przyjazdu (2,3%). W
przypadku turystw krajowych wypoczynek i zwiedzanie zabytkw, jako cele pobytu w
wojewdztwie maopolskim, utrzymuj si na wysokim poziomie obserwowanym w latach
ubiegych, natomiast odsetek osb deklarujcych turystyk aktywn, jako cel podry wzrs tak
znaczco, i zajmuje on drug pozycj w hierarchii celw pobytu turystw krajowych w Maopolsce
w 2015 roku. Uwzgldniajc wszystkie cele podry do Maopolski wskazywane przez
odwiedzajcych spoza kraju, wida, i wypoczynek oraz zwiedzanie zabytkw to dominujce
powody wizyty w Maopolsce wskazywane przez okoo 66% odwiedzajcych zagranicznych.
Turyci krajowi najczciej wybierali na baz noclegow kwatery prywatne (w tym
agroturystyczne) ponad 28% odwiedzajcych Maopolsk oraz pensjonaty (20% odwiedzajcych).
Trzeci najpopularniejsz form zakwaterowania byy hotele, z ktrych korzystao 17,5% turystw
krajowych, w tym najczciej hotele trzygwiazdkowe oraz czterogwiazdkowe. Turyci zagraniczni
jako form zakwaterowanie najczciej wybierali hotele (46%), przy czym dominoway hotele trzy- i
czterogwiazdkowe, cho 3,3% odwiedzajcych nocowao w obiektach piciogwiazdkowych. Drug
pod wzgldem popularnoci form zakwaterowania byy noclegi u znajomych i czonkw rodziny,
ktre wybrao prawie 25% turystw zagranicznych.
Turyci przebywajcy w wojewdztwie maopolskim w 2015 roku najczciej decydowali si
na pobyt liczcy od 4 do 7 nocy (36%), natomiast 30% deklarowao pobyt obejmujcy od 2 do 3
nocy. Z jednego noclegu korzystao 10% turystw, natomiast 25% nocowao na terenie Maopolski
co najmniej przez 8 dni. Wedug wynikw badania z 2015 roku czas pobytw odwiedzajcych
krajowych i zagranicznych by bardzo zbliony. Najczciej korzystano z wicej ni 7 noclegw, przy
czym turyci zagraniczni (wedug najnowszego badania) wyduyli swj czas pobytu na terenie
wojewdztwa maopolskiego.
35% odwiedzajcych zadeklarowao, i przyjechao do wojewdztwa maopolskiego wraz z
dziemi, przy czym udzia ten by wyszy wrd odwiedzajcych krajowych (36%) ni zagranicznych
(26%) oraz wyszy wrd turystw (36%) ni goci (31%).
Respondenci odwiedzajcy Maopolsk w 2015 roku jako rodek transportu najczciej
wskazywali samochd cznie z tej formy transportu skorzystao 65% przyjezdnych. Nastpne w
kolejnoci byy wymieniane: busy i autobusy kursowe (14%), a potem busy/autokary wycieczkowe i
pocigi (rednio co dziesity odwiedzajcy). Z samolotu korzystao w drodze do Maopolski ponad
6% podrnych.
Badanie obejmowao rwnie ocen jakoci oferty turystycznej wojewdztwa maopolskiego.
Najsabiej oceniany by dojazd do atrakcji turystycznych. Wysoko oceniana jest natomiast atmosfera
i yczliwo mieszkacw oraz atrakcje turystyczne.
Jednym z elementw badania by ranking miejscowoci, miejsc i obiektw uznawanych przez
turystw polskich i zagranicznych za najbardziej atrakcyjne w Maopolsce. Turyci krajowi
wskazali Rabk-Zdrj na 13 miejscu, wrd wskaza turystw zagranicznych Rabka-Zdrj nie
wystpia, przy czym turyci zagraniczni czciej wskazywali na konkretne zabytki, a rzadziej na
walory naturalne.
Przewaajca liczba badanych turystw, zarwno krajowych, jak i zagranicznych, wyraaa
zadowolenie z pobytu w Maopolsce 89,6% odwiedzajcych deklarowao wysoki i bardzo wysoki
poziom zadowolenia.
S t r o n a |44
Wykres 3. Oglny poziom satysfakcji odwiedzajcych krajowych i zagranicznych z pobytu w

wojewdztwie maopolskim
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015 rok
Wydatki turystw krajowych wynosiy rednio 940 z, a turystw zagranicznych 1 900 z. W

2015 roku, po raz pierwszy po dwuletniej przerwie, odnotowano przyrost poziomu wydatkw
ponoszonych przez odwiedzajcych zagranicznych, przy jednoczesnym utrzymaniu wzrostu poziomu
wydatkw odwiedzajcych krajowych. Za wzrost ten odpowiadaj turyci, gdy wydatki
odwiedzajcych jednodniowych ulegy zmniejszeniu.
Najwaniejszym rdem wiedzy o regionie jest Internet, w ktrym informacji o Maopolsce
poszukiwao 2/3 odwiedzajcych - zarwno krajowych, jak i zagranicznych. W drugiej kolejnoci
wskazywano na pozyskiwanie wiedzy o regionie i jego atrakcjach od rodziny i znajomych (41%
odwiedzajcych krajowych i 37% odwiedzajcych zagranicznych), a nastpnie na wykorzystanie
przewodnikw turystycznych, cho te s popularniejsze wrd odwiedzajcych z zagranicy (36%),
ni z Polski (26%).
Charakterystyka ruchu turystycznego Maopolski jednoznacznie wskazuje, i region jest
wyjtkowo atrakcyjnym celem podry dla odwiedzajcych, zarwno krajowych, jak rwnie
zagranicznych. Potwierdzaj to take uzyskiwane przez region wysokie dochody z turystyki, ktra
jest jedn z waniejszych gazi gospodarki wojewdztwa. Wyniki Raportu wiadcz, e Rabka-Zdrj
ze swoj bogat ofert zwizan z aktywnym wypoczynkiem ma moliwo przycignicia znacznej
liczby przyjedajcych. Warto zwrci uwag na fakt, e ponad 1/3 odwiedzajcych Maopolsk
przyjeda z dziemi, co w przypadku dziecicej specjalizacji Rabki-Zdroju przemawia na jej
korzy.
3.2.5.2
Ruch turystyczny w gminie Rabka-Zdrj
Na terenie Rabki-Zdroju w roku 2014 roku zarejestrowanych zostao 24,9 tys. turystw i
kuracjuszy. Z oferty turystycznej Rabki-Zdroju skorzystali rwnie turyci zagraniczni, ktrych liczba
w analizowanym roku wynosia blisko 0,2 tys. W poniszym rankingu Rabka-Zdrj plasuje si na
pitej pozycji. Ponisze dane prezentowane s w oparciu o dane GUS, ktre w przypadku tej
kategorii obarczone s bardzo duym bdem, bowiem nie rejestruj ruchu turystycznego w szeregu
mniejszych obiektw. Oczywicie zrnicowanie pomidzy poszczeglnymi miejscowociami jest ju
porwnywalne.
Tabela 5. Turystyczne obiekty noclegowe zbiorowego zakwaterowania w grskich gminach
uzdrowiskowych wojewdztwa maopolskiego w 2014 roku
Gmina
Szczawnica
Liczba obiektw
Liczba miejsc
noclegowych
Korzystajcy z
noclegw
Ogem
Caoroczne
Ogem
Caoroczne
Ogem
Turyci
zagraniczni
60
32
2 637
1 986
65 582
865
S t r o n a |45
Krynica-Zdrj
99
85
7 151
6 876
173 272
3 799
Muszyna z egiestowem
21
20
2 474
2 249
40 630
2 316
Piwniczna-Zdrj
18
10
1 505
1 439
38 006
422
Rabka-Zdrj
36
28
1 489
1 301
24 881
195
17
15
902
857
17 597
37
30
944
Wysowa Zdrj
Wapienne
Omioletni okres analizy danych dotyczcych liczby korzystajcych z noclegw ogem

pozwala zauway saby, malejcy trend, z pewnymi wahaniami. Trend zosta umocniony blisko
17% spadkiem liczby udzielonych noclegw w roku 2014 liczonym w stosunku do roku 2007. Liczba
korzystajcych z noclegw turystw zagranicznych w latach 2007-2014 podlegaa wahaniom,
warto maksymaln osigajc w 2008 roku w nastpnych latach na przemian rosnc i spadajc. W
ostatnich dwch latach wskanik ten przyjmowa najnisze wartoci w caym badanym okresie.
Wykres 4. Liczba korzystajcych z noclegw ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014
Wykres 5. Liczba korzystajcych z noclegw turystw zagranicznych w Rabce-Zdroju w latach

2007-2014
5
6
Dane dla gminy Ucie Gorlickie, na terenie ktrej znajduj si uzdrowisko

Dane dla gminy Skowa, na terenie ktrej znajduj si uzdrowisko
S t r o n a |46
Liczba noclegw udzielonych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 ulegaa wahaniom (wykres

poniej). Utrudnia to dopasowanie poprawnego trendu (z punktu widzenia poprawnoci
statystycznej). Najwyszy poziom udzielonych noclegw zosta osignity w 2007 roku, a najniszy
w 2010 roku. W nastpnych latach liczba udzielonych noclegw bya wysza od poziomu z 2010
roku, ale nie osigna poziomu z 2007 roku. Rwnie liczba udzielonych noclegw turystom
zagranicznym wahaa si w analizowanym okresie, w 2014 roku osigajc poziom 0,4 tys., ktry
jest blisko 4-krotnie mniejszy ni w 2007 roku.
Wykres 6. Liczba noclegw udzielonych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014
Wykres 7. Liczba noclegw udzielonych turystom zagranicznym w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014
Wedug danych Gwnego Urzdu Statystycznego w 2014 roku na terenie gminy Rabka-Zdrj
zarejestrowanych byo 36 obiektw noclegowych, w tym 28 caorocznych. Jednoczenie na stronie
Internetowej Informacji Turystycznej w Rabce-Zdrj wymienionych byo 105 obiektw
noclegowych. Jak zatem wida rozdwik pomidzy statystyk GUS, a prowadzon przez Urzd
Miejski jest bardzo duy. Na liczb 105 obiektw zarejestrowanych w statystyce gminnej skadaj
si nastpujce obiekty:
hotele, pensjonaty, orodki szkoleniowe i wypoczynkowe 14 obiektw;
orodki sanatoryjno-wypoczynkowe - 7;
domy wczasowe/wille 30 obiektw;
kwatery prywatne/agroturystyka 50 obiektw;
schroniska, pola namiotowe 4 obiekty.
Zgodnie z informacjami umieszczonymi na wspomnianej stronie internetowej rabczaskiej
Informacji Turystycznej w obiektach hotelowych, pensjonatach, orodkach szkoleniowych i
wypoczynkowych do dyspozycji goci jest 587 miejsc noclegowych. W orodkach sanatoryjnoS t r o n a |47
wypoczynkowych do dyspozycji goci jest cznie 669 miejsc noclegowych. W domach wczasowych
do dyspozycji turystw i kuracjuszy oddanych jest cznie 1 335 miejsc noclegowych. Kwatery
prywatne i gospodarstwa agroturystyczne oferuj 569 miejsc noclegowych, a schroniska 185 miejsc.
Reasumujc, Rabka-Zdrj dysponuje obecnie 3 345 miejscami noclegowymi o rnym standardzie.
W przewaajcej czci znajduj si one w samym miecie, znaczco mniej jest ich w
miejscowociach peryferyjnych gminy i maj charakter zdecydowanie bardziej agroturystyczny.
Wychodzc naprzeciw oczekiwaniom odbiorcw, wikszo obiektw oferuje dostp do Internetu i
place zabaw, a znaczna cze miejsc noclegowych umoliwia pobyt z domowym pupilem.
W Rabce-Zdroju najwysz kategori obiektw byy obiekty trzygwiazdkowe (jak wynika ze
statystyku GUS), ktrych liczba zmniejszya si z dwch do jednego w 2013 roku. Natomiast stale
podnoszony jest standard popularnych wrd turystw kwater prywatnych, co znaczco wpywa na
zwikszenie atrakcyjnoci oferty turystycznej Rabki-Zdroju.
Niestety, statystyka gminna w zakresie liczby osb korzystajcych z noclegw nie jest
prowadzona, w zwizku z powyszym jedynym odniesieniem w duszej perspektywie czasu z
moliwoci obserwowania zmieniajcych si trendw jest jedynie statystyka GUS.
Jak wynika z danych GUS osoby odwiedzajce Rabk-Zdrj w roku 2014 preferoway pobyt w
zakadach uzdrowiskowych, ktre wybrao a 40% korzystajcych z noclegw, a nastpnie w
orodkach wczasowych (28%). Znacznie mniej, bo 13% osb, skorzystao z noclegw w hotelach, a
7% wybrao orodki szkoleniowo-wypoczynkowe. Z noclegw w schroniskach skorzystao 3% osb.
Zaledwie 2% skorzystao z oferty noclegowej pensjonatw (co raczej dowodzi uomnoci statystyki
GUS w tym zakresie).
Wykres 8. Korzystajcy z noclegw w Rabce-Zdroju w roku 2014 w podziale na rodzaj orodka
noclegowego
Uzdrowiskowy charakter miejscowoci potwierdza struktura wystpujcych na jej terenie

obiektw turystycznych. Blisko 30% miejsc noclegowych caorocznych w Rabce-Zdroju oferuj
zakady uzdrowiskowe. W porwnaniu z rokiem 2007 udzia ten spad o 1 punkt procentowy. Liczba
miejsc noclegowych w analizowanym okresie ulegaa wahaniom. Dane dotyczce liczby miejsc
noclegowych w obiektach turystycznych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 przedstawia ponisza
tabela. Trendy zarysowane na wykresie 9 i 10 pokazuj raczej wzrostow tendencj oglnej liczby
miejsc noclegowych (od 2010 roku) oraz spadkow w przypadku liczby miejsc w zakadach
uzdrowiskowych.
S t r o n a |48
Tabela 6. Liczba miejsc noclegowych w obiektach turystycznych w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014

Rodzaj obiektu
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Hotel
28
24
24
24
64
57
57
57
Pensjonaty
175
177
106
71
30
51
21
21
Inne obiekty hotelowe
15
15
Schroniska
32
32
34
34
34
34
12
12
Orodki wczasowe
515
512
381
415
491
540
552
419
Orodki kolonijne
139
111
95
45
45
50
50
Orodki szkoleniowowypoczynkowe
68
62
72
70
80
80
81
81
Orodki do wypoczynku
sobotnio-niedzielnego i
witecznego
20
20
Domy pracy twrczej
37
37
37
37
37
37
36
36
Zakady uzdrowiskowe
523
518
478
411
415
370
366
386
Pozostae obiekty
354
345
217
51
95
96
99
99
1 891
1 838
1 459
1 188
1 291
1 622
1 649
1 489
Ogem
Wykres 9. Liczba miejsc noclegowych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007 2014
Wykres 10. Liczba miejsc noclegowych w zakadach uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju w latach

2007-2014
S t r o n a |49
Analizujc dane dotyczce liczby obiektw noclegowych i dostpnych miejsc zawartych w

Banku Danych Lokalnych GUS oraz zgromadzonych przez gmin, naley uzna te pierwsze za
mocno niewiarygodnie niemniej jednak wydaje si, i o ile nie odzwierciedlaj one w peni
realnych liczb, o tyle z pewnoci pokazuj istniejce tendencje.
Niepokoi musi natomiast systematyczny spadek liczby osb korzystajcych z obiektw
uzdrowiskowych, a take bardzo maa liczba turystw zagranicznych odwiedzajcych Rabk-Zdrj.
Oznacza to ma atrakcyjno Uzdrowiska na midzynarodowym rynku tego typu usug i z
pewnoci jest elementem, ktry zarwno w dziaaniach samorzdu, jak i samych przedsibiorstw
uzdrowiskowych, wymaga uwagi i podjcia dziaa zmierzajcych do poszerzania rozpoznawalnoci
Rabki-Zdroju take poza granicami kraju.
Wykres 11. Wpywy z opaty uzdrowiskowej w latach 2007 2015
rdo: Urzd Miejski w Rabce-Zdroju
Wpywy z opaty uzdrowiskowej stanowi istotny element dochodw gminy, przy czym na
przestrzeni analizowanych lat ulegay wahaniom. Warto minimalna wystpia dla 2007 roku, a
maksymalna dla 2013 roku. Analizujc dane za ostatnie dziewi lat, stwierdzi mona, i wpywy z
tego tytuu w przecigu tego czasu wzrosy o ponad 40%. Mogoby to potwierdza stay wzrost
zainteresowania ofert turystyczno-uzdrowiskow Rabki-Zdroju. Jednak zestawiajc te dane z
okresowym wzrostem wartoci opaty uzdrowiskowej otrzymujemy ju zdecydowanie bardziej
statyczny obraz ruchu turystycznego na terenie Rabki-Zdroju. Spadek wartoci w roku 2015 w
stosunku do roku wczeniejszego spowodowany jest obnieniem o 50% wysokoci opaty za
dziecko.
Dzielc jednostkow warto opaty uzdrowiskowej przez warto pozyskanych w danym roku
rodkw z tego tytuu, otrzymujemy informacj o liczbie osobodni pobytu w Rabce-Zdroju. Nie jest
to oczywicie informacja w peni miarodajna w zakresie liczby turystw, chociaby z racji faktu, i
na przestrzeni tego okresu moga si zmniejszy rednia dugo pobytw, niemniej jednak
informacja ta daje do precyzyjn informacj o liczbie osobodni w kadym z kolejnych lat
przebywania turystw i kuracjuszy na terenie Rabki-Zdroju. Jak wynika z poniszego zestawienia
wielkoci te w poszczeglnych latach ulegaj pewnym wahaniom, niemniej jednak obserwowany
jest w miar systematyczny wzrost cznej wartoci osobodni pobytw w Rabce-Zdroju szacowanej
w oparciu o wpywy z opaty uzdrowiskowej.
S t r o n a |50
Wykres 12. Liczba osobodni pobytu wynikajca z wpyww z opaty uzdrowiskowej
rdo: Urzd Miejski w Rabce-Zdroju
Ze wzgldu na specyfik oferty turystycznej Rabki-Zdroju skierowanej przede wszystkim do

najmodszych, gwnymi odwiedzajcymi gmin s rodziny z dziemi. Druga grupa odwiedzajcych
Rabk-Zdrj to kuracjusze w podeszym wieku, ktrych znaczenie ze wzgldu na starzenie si
spoeczestwa w najbliszych latach bdzie wzrasta. Kolejn grup odwiedzajcych Rabk-Zdrj s
letnie kolonie. Wypoczynek kolonijny organizowany jest w okresie letnich i zimowych wakacji, a
redni pobyt grupy wynosi 14 dni. Zainteresowanie organizacj wyjazdw kolonijnych do RabkiZdroju zwiksza si corocznie, co wynika z szerokiego wachlarza atrakcji dla dzieci i modziey,
dobrych warunkw pobytowych, jak i stosunkowo przystpnych cen w porwnaniu do innych
podobnych orodkw na terenie wojewdztwa.
Naley przyj, e w zwizku z modernizacj drogi krajowej nr E77 (tzw. zakopianki)
zwikszy si dostpno komunikacyjna Rabki-Zdroju. Uzdrowisko moe by coraz liczniej
odwiedzane take na pobyty krtsze, jednodniowe lub weekendowe. Ju w chwili obecnej zauwaa
si taki trend. Corocznie Rabka-Zdrj jest bogatsza w kolejne atrakcje turystyczne, dlatego jest
chtnie odwiedzana przez osoby wypoczywajce w okolicznych miejscowociach. Coraz wicej
mieszkacw Krakowa, Nowego Scza czy Nowego Targu organizuje jednodniowe wyjazdy do
Rabki-Zdroju. Mimo e ich celem jest zabawa w Rabkolandzie czy te zwiedzanie Skansenu Taboru
Kolejowego w Chabwce, nie rezygnuj z wizyty w centrum Uzdrowiska.
Lokalizacja Rabki-Zdroju w stosunkowo niewielkiej odlegoci od Krakowa, daje moliwo
udostpnienia oferty pobytowej dla grup biznesowych. Bogacenie si spoeczestwa, moda na
aktywny i zdrowy styl ycia, a take atrakcyjne usytuowanie Rabki-Zdroju w niewielkiej odlegoci
od wikszych miast (Krakw, Nowy Scz) stanowi ogromny potencja turystyczny miasta.
3.3 Lecznictwo uzdrowiskowe

Uzdrowisko Rabka-Zdrj to jedno z najpopularniejszych w Polsce i Europie miast
uzdrowiskowych. Atuty Rabki-Zdroju to pooenie, odpowiedni klimat, a take liczne zoa wd
mineralnych oraz solanek, ktrych zalety poznano ju w XVIII wieku. Wody lecznicze wystpuj w
rdach gbinowych (o gbokoci do 1,2 tys. m). S to gwnie solanki jodkowo-chlorkowosodowo-bromkowe. Wody lecznicze stosowane s do kuracji kpielowej, pitnej i wziewnej. Przy ich
uyciu leczone s nieyty drg oddechowych, niedokrwisto, choroby alergiczne, astma
oskrzelowa, skaza wysikowa, krzywica, choroby przemiany materii, ukadu krenia, miadyca.
Specyficzne warunki klimatyczne pomocne s w leczeniu chorb ukadu oddechowego i astmy.
3.3.1 Podstawowe profile lecznicze uzdrowiska

Zgodnie ze swoim statusem uzdrowisko Rabka-Zdrj dysponuje nastpujcymi profilami
leczniczymi:
choroby grnych drg oddechowych;
choroby ortopedyczno-urazowe;
S t r o n a |51
choroby dolnych drg oddechowych;

choroby kardiologiczne i nadcinienie;
choroby skry;
choroby reumatologiczne;
otyo;
cukrzyca.
Z wyej wymienionych profili wynikaj kierunki lecznicze i specjalizacja poszczeglnych
placwek sanatoryjnych. Analiza oferty poszczeglnych placwek pozwala na zbudowanie mapy
dostpnych na obszarze Rabki-Zdroju kierunkw leczniczych.
Tabela 7. Podstawowe specjalizacje zakadw uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju
Kierunki lecznicze
choroby ukadu oddechowego: astma oskrzelowa, katary sienne, pykowice,
przewleke zapalenia grnych i dolnych drg oddechowych
schorzenia przemiany materii: cukrzyca typu I, otyo
Choroby dziecice
schorzenia kardiologiczne: zaburzenia rytmu serca, wady nabyte serca, choroby

naczy, stany po operacjach wrodzonych wad serca
schorzenia narzdu ruchu: wady wrodzone i nabyte: krgosupa, klatki piersiowej,
koczyn dolnych
choroby ukadu oddechowego, w tym:
o choroby grnych drg oddechowych,
o choroby dolnych drg oddechowych.
Choroby dorosych
choroby ukadu krenia

choroby reumatologiczne
leczenie otyoci
choroby ortopedyczno-urazowe
rdo: Opracowanie wasne
Zdjcie 21. Infrastruktura medyczna uzdrowisk
rdo: strony internetowe obiektw
3.3.2 rda wd mineralnych

Wydobyciem wd mineralnych zajmuje si Uzdrowiskowy Zakad Grniczy Rabka-Zdrj,
Oddzia Rabka-Zdrj i odbywa si z nastpujcych odwiertw na terenie uzdrowiska:
ujcie Krakus eksploatacja kopaliny odbywa si elektryczn pomp gbinow
poprzez sie rurocigw do zbiornika gwnego wzgldnie grawitacyjnego;
ujcie Warzelnia eksploatacja kopaliny odbywa si elektryczn pomp gbinow
poprzez sie rurocigw do zbiornika gwnego wzgldnie grawitacyjnego;
ujcie Helena eksploatacja kopaliny odbywa si urzdzeniem pompowym typu konik
(pomp erdziow) do zbiornika przyodwiertowego i dalej przepompowywana sieci
rurocigw do punktu odbioru;
ujcie Rabka-19 eksploatacja kopaliny odbywa si elektryczn pomp gbinow do
zbiornika przyodwiertowego poprzez separator gazu i dalej sieci rurocigw
przepompowywana do zbiornika gwnego wzgldnie grawitacyjnego;
S t r o n a |52
ujcie Rabka-18 eksploatacja typu samowypyw, z ktrego kopalina poprzez

separator gazu spywa do zbiornika przyodwiertowego i dalej sieci rurocigw
przepompowywana do zbiornika gwnego wzgldnie grawitacyjnego, jak rwnie zbiornika
odbiorcy.
W poniszej tabeli przedstawiono parametry poszczeglnych uj wd leczniczych w
Uzdrowisku Rabka-Zdrj.
Tabela 8. Dane o ujciach wd leczniczych
Wydajno m3/d
Depresja Max (m)
Zwierciado
statyczne
Gboko ujcia
(m)
Ok. 200,0
ok.40,0
460
16,0
1,0
19,0
Warzelnia
2,4
5,0 oraz 10
[m3/miesic]
19,2
2,0
50,2
Rabka 18
0,73
0,2 at
120
Rabka 19
1,0 m3/godz.
30,0
Samowypyw na
rzdnej +507,7 m
n.p.m.
93,0
8,0 npt.
260,0
Nazwa
Helena
Krakus
rdo: Uzdrowisko Rabka S.A.
3.3.3 Waciwoci lecznicze klimatu

Uzdrowisko Rabka-Zdrj pooone jest w rejonie bioklimatycznym VI podgrskim i grskim
odznaczajcym si duym zrnicowaniem warunkw bioklimatycznych o typie umiarkowanym i
silnie bodcowym.
Klimat Rabki cechuje korzystny stopie nasonecznienia i niewielk ilo opadw, a pooenie
w grskiej kotlinie zapewnia oson od silnych wiatrw. Dobre warunki solarne, brak nadmiernych
upaw i ostrych mrozw sprzyjaj leczeniu klimatycznemu, ktre moe by tu prowadzone przez
cay rok.
Przy ocenie zasobw leczniczych klimatu naley dokona analizy rodzaju i natenia rnych
bodcw pogodowych, ktre oddziauj na organizm czowieka pozytywnie lub negatywnie. Ocena
taka dokonywana jest w okresach dziesicioletnich, a wyniki bada prezentowane s w Operacie
Uzdrowiskowym. Zgodnie z jego zapisami klimat Rabki-Zdroju posiada waciwoci lecznicze.
3.3.3.1
Temperatura powietrza
Amplituda skrajnych temperatur na omawianym obszarze wynosi 64C. rednia roczna

temperatura nie przekracza 7,3C. Pod wzgldem warunkw termicznych Rabka-Zdrj spenia
warunki stawiane miejscowociom uzdrowiskowym. Liczba dni o skrajnych warunkach termicznych
jest niewielka.
3.3.3.2
Wilgotno wzgldna powietrza
Liczba dni z wilgotnoci poniej 55% stanowi 15% dni w roku, natomiast liczba dni z
wilgotnoci powyej 86% - 29% dni w roku. Stosunkowo niedua jest liczba dni parnych, zaledwie
9,3% oglnej iloci dni w roku.
3.3.3.3
Warunki solarne
W Rabce-Zdroju usonecznienie dochodzi do 1 645 godzin w cigu roku. Norma

usonecznienia (min 1500h/rok) jest zachowana.
3.3.3.4
Warunki wietrzne
Liczba dni ze redni dobow prdkoci wiatru mniejsz ni 2 m/s wraz z cisz
atmosferyczn okrelajc warunki przewietrzania terenu wynosi 273 dni w roku, co stanowi
warto wysoce ponadnormatywn w odniesieniu do wymogw Rozporzdzenia Ministra Zdrowia.
S t r o n a |53
Liczba dni w roku z wystpowaniem wiatru silnego o prdkoci przekraczajcej 8 m/s stanowi
niewielki statystycznie odsetek wynoszcy zaledwie 0,1%.
3.3.3.5
Opady atmosferyczne
rednia roczna suma opadw atmosferycznych wynosi 949,3 mm. rednia liczba dni z
opadem to 179. Cech charakterystyczn jest zmienno tej wartoci w okresach rocznych i
sezonowych. Zaznacza si znaczna przewaga opadw z procza ciepego - ok 68%. Miesicem o
najwikszej liczbie dni z opadami jest grudzie, najniszymi wrzesie i padziernik. redni czas
zalegania pokrywy nienej to 100 dni w roku. Na omawianym obszarze, w badanym okresie,
rednio o 93,3% przekraczana bya dopuszczalna liczba dni mglistych w proczu letnim, jednake
zjawisko to charakteryzowao si krtkim okresem trwania i zanikao wraz ze zblianiem si soca
do zenitu.
3.3.3.6
Pozostae elementy klimatu
Natenie haasu
Pomiary natenia haasu na terenie miasta Rabka-Zdrj zostay wykonane przez WIO w
Krakowie, Delegatur w Nowym Sczu w czerwcu 2008 roku. Pomiary prowadzono przez dwa dni w
dwch punktach rodowiskowy Dom Samopomocy Rado ycia" na ulicy Jordana 3, na drugim
pitrze, na tarasie, na wysokoci 8,5 m, w odlegoci 3 m od ciany i na znajdujcym si 8,1 metra
nad ziemi balkonie budynku KORAB Instytutu Grulicy i Chorb Puc na ulicy Profesora J. Rudnika.
Pod uwag brano zarwno natenie haasu w porze dziennej, jak i nocnej.
W obu punktach pomiarowych, zarwno w porze dziennej, jak i nocnej, zarejestrowano
przekroczenia wartoci dopuszczalnych sigajcych od 0,6% do 19,5% w porze dnia i od 4,7% do
13,5% w porze nocy. Maksymalne wartoci poziomu haasu w rodowisku wynosiy dla pory
dziennej w pierwszym dniu pomiarw: 47,5dB (warto dopuszczalna - 45dB), w drugim dniu
pomiarw: 53,8dB. W porze nocnej natomiast 45,4dB - 43,7dB (warto dopuszczalna 40dB).
Promieniowanie elektromagnetyczne
Badania natenia pola elektromagnetycznego w Rabce-Zdroju prowadzone byy na obszarze
strefy uzdrowiskowej A. W cyklu pomiarw prowadzonych w 14 punktach strefy nie stwierdzono
ponadnormatywnych wartoci pola mogcych zosta uznanymi za szkodliwe dla zdrowia ludzkiego.
rdem pola elektromagnetycznego na terenie miejscowoci Rabka-Zdrj s przede
wszystkim stacje bazowe telefonii komrkowej o nateniach pola z zakresu 950 Mhz i radiowo telewizyjne stacje nadawcze o nateniach pola z zakresu 88 - 650 Mhz. Wartoci natenia pola
elektrycznego w kadym z 14 punktw badawczych ksztatoway si w granicach 0,3 - 0,5 mV.
Warto dopuszczalna, okrelona w Rozporzdzeniu Ministra rodowiska z dnia 30 padziernika
2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz
sposobw sprawdzania dotrzymania tych poziomw, wynosi 7 V/m. W adnym z punktw
pomiarowych wartoci chwilowe nie osigny wicej ni 0,5 V/m, co stanowi okoo czternastej
czci dopuszczalnej wartoci.
3.3.3.7
Podsumowanie
Klimat Rabki-Zdroju spenia wymagania w zakresie wikszoci czynnikw, jedyne

przekroczenia dotycz okresw cisz i wiatru sabego, a take liczby dni mglistych w roku,
jednakowo nie s to odchylenia istotne i w aden sposb nie umniejszaj waciwoci leczniczych
klimatu a wynikaj z grskiego charakteru omawianego obszaru, a take oglnych tendencji zmian
klimatycznych wynikajcych z przyczyn naturalnych i dziaalnoci czowieka. Stan aerosanitarny
obszaru uzdrowiskowego rwnie nie budzi adnych wtpliwoci, wskaniki jakoci nie przekraczaj
wartoci dopuszczalnych (najwysze stwierdzone stenia zanieczyszcze osigaj wartoci
kilkudziesiciu, zawsze poniej 36%, wartoci dopuszczalnych). Analiza pomiarw haasu na terenie
miasta prowadzona jedynie w dwch punktach wykazaa przekroczenia rzdu 0,6 - 19,5% w porze
dziennej i 4,7- 13,5% w porze nocnej. Na taki wynik pomiarw mogy mie wpyw zdarzenia
incydentalne, nie sposb stwierdzi bez prowadzonego cyklicznie monitoringu w wikszej liczbie
punktw badawczych czy jest to zjawisko stae. Natenie pola elektromagnetycznego
S t r o n a |54
generowanego przez stacje bazowe telefonii komrkowej oraz nadajniki radiowe i telewizyjne
osigao zaledwie czternast cz wartoci dopuszczalnej. Warunki klimatyczne Rabki-Zdroju
znajduj zastosowanie w takich kierunkach leczenia jak helioterapia, aeroterapia i kinezyterapia.
Najbardziej sprzyjajcym dla tych kierunkw leczenia jest okres od czerwca do sierpnia.
3.3.4 Zakady lecznictwa uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju

Ze wzgldu na charakterystyk Rabki-Zdroju i jej funkcj uzdrowiskow, istotn rol w
rozwoju miasta odgrywaj jednostki wiadczce usugi sanatoryjne. Do najwikszych nale:
Uzdrowisko Rabka S.A., Instytut Grulicy i Chorb Puc, lskie Centrum RehabilitacyjnoUzdrowiskowe, Sanatorium Cegielski.
Uzdrowisko Rabka S.A. w chwili obecnej funkcjonuje na podstawie aktu komercjalizacji
Przedsibiorstwa Pastwowego Uzdrowisko Rabka z dnia 30.12.1998 roku. W Spce wydzielone s:
Niepubliczny Zesp Zakadw Opieki Zdrowotnej, dziaajcy na podstawie ustawy z dnia
30.08.1991 r. o zakadach opieki zdrowotnej (Dz. U. 91/408/912 z pn. zm.),
zarejestrowany w dniu 10.11.1998 r. w rejestrze ZOZ Wojewody Nowosdeckiego, a
pniej Wojewody Maopolskiego;
Uzdrowiskowy Zakad Grniczy, dziaajcy na podstawie ustawy z dnia 4.02.1994 r., prawo
geologiczne i grnicze (Dz. U. 27/96/94 z pniejszymi zmianami).
Uzdrowisko Rabka S.A. dysponuje baz kow oferujc 590 miejsc w szpitalach (320
miejsc) i sanatoriach uzdrowiskowych (270 miejsc) w nastpujcych obiektach:
Centrum Zdrowia i Urody (Zakad Przyrodoleczniczy);
Sanatorium Jagiellonka;
Willa wit;
Rabczaski Zdrj - Medical SPA;
Uzdrowiskowy Szpital Dziecicy Olszwka;
Lene Wzgrze;
Szpital Kardiologiczny.
W obiektach Spki prowadzone jest leczenie w zakresie:
dla dorosych: schorzenia ukadu oddechowego; schorzenia ukadu krenia; rehabilitacja
kardiologiczna po zawaach serca i zabiegach kardiochirurgicznych;
dla dzieci: schorzenia ukadu oddechowego (m.in. astma, alergia); schorzenia przemiany
materii (cukrzyca, otyo); schorzenia kardiologiczne; schorzenia narzdu ruchu.
Tabela 9. Zakady lecznictwa uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju
Nazwa
Oglne informacje
Oferuje zabiegi uzdrowiskowe dla kuracjuszy we wszystkich grupach wiekowych.
Prowadzone s one w czterech pawilonach. Dysponuje bogat gam zabiegw w
zakresie:
balneoterapii
kinezyterapii
fizykoterapii
Centrum Zdrowia i Urody (Zakad

Przyrodoleczniczy)
ul. Orkana 49, liczba miejsc: 0
(w obiekcie jedynie baza zabiegowa)
Wiele zabiegw opartych jest na naturalnych solankach, pochodzcych z

miejscowych rde. Wrd nich mona wyrni rdo IG2 i Krakus, o
najwikszych wydajnociach dobowych.
Profil leczniczy zakadu: narzd ruchu, choroby kardiologiczne i nadcinienie,
cukrzyca, choroby dolnych drg oddechowych, choroby grnych drg
oddechowych, choroby endokrynologiczne, otyo, choroby naczy
obwodowych.
Do zabiegw wykonywanych w Centrum Zdrowia i Urody nale: kpiele wirowe
koczyn dolnych i grnych, kompresy elowe, laseroterapia, galwanizacja,
jontoforeza, stymulacja TENS i wg Kotz'a, prdy diadynamiczne bernarda,
traberta, parafinoterapia, borowina, masa, inhalacje indywidualne i zbiorowe,
gimnastyka indywidualna i zbiorowa, terapuls, masa podwodny, wiato
podczerwone, BOA max., diatermia krtkofalowa, elektrostymulacja,
promieniowanie nadfioletowe, krioterapia, kpiel 4-komorowa, ultradwiki,
S t r o n a |55
siownia, bicze szkockie, masa wibracyjny (aquavibron), kpiel kwasowglowa,

magnetoterapia, kpiel perekowa, kpiel ozonowa, kpiel solankowa.
Sanatorium Jagiellonka
ul. Brzozowa 6, liczba miejsc: 72
Oferuje tradycyjne podejcie do leczenia chorb dolnych i grnych drg

oddechowych. W sanatorium znajduje si te komercyjna przychodnia
pediatryczna, dostpna w razie potrzeby dla dzieci przebywajcych w uzdrowisku
turystycznie. Oferuje zabiegi balneologiczne, kinezyterapeutyczne,
fizykoterapeutyczne.
Willa wit (dawniej Sanatorium

wit), ul. Brzozowa 1, liczba miejsc:
45
Oferuje zabiegi balneologiczne, kinezyterapeutyczne, fizykoterapeutyczne.
Rabczaski Zdrj - Medical SPA

(dawniej Sanatorium RabczaskiZdrj), ul. Roztoki 7, liczba miejsc:
100
Dysponuje szerok ofert zabiegw odnowy biologicznej SPA.
Uzdrowiskowy Szpital Dziecicy

Olszwka (poczony ze Szpitalem
Olszwka-Wierchy), ul. Sowackiego
8-10; liczba miejsc: 155
Nastawione jest na najmodszych pacjentw, zapewniajc ich leczenie,

rehabilitacj i wypoczynek. Jako placwka lecznicza zapewnia pacjentom
caodobow opiek medyczn oraz pen gam zabiegw leczniczych.
Lene Wzgrze (dawniej

Sanatorium Leny Ludek)
ul. Piaseczna 4, liczba miejsc: 53
Szpital Alergologiczny
Soneczny Grd, ul. Sowackiego
5
Szpital Kardiologiczny
Al. Jordana 2, liczba miejsc: 170
Umiejscowione na uboczu, stanowi dogodn baz wypadow w gry. Oferuje

zabiegi balneologiczne, kinezyterapeutyczne, fizykoterapeutyczne
Oddzia chorb ukadu oddechowego szpitala uzdrowiskowego dla dzieci
obecnie nieczynny w trakcie kompleksowego remontu.
Jest najwikszym orodkiem rehabilitacji kardiologicznej w Maopolsce. Oferuje
szereg zabiegw przyspieszajcych rekonwalescencje po operacjach
kardiologicznych Posiada oddzia Intensywnej Opieki Kardiologicznej, sal
rehabilitacyjn do wicze, pracownie EKG, ECHO.
Powstao w okresie midzywojennym, kiedy uzdrowisko Rabka cieszyo si
midzynarodow saw. Profil leczniczy:
lskie Centrum RehabilitacyjnoUzdrowiskowe im. dr. Adama

Szebesty
ul. Dietla 5, liczba miejsc 323 (+69
miejsc hotelowych)
Instytut Grulicy i Chorb Puc

Oddzia Terenowy im. Jana i
Ireny Rudnikw w Rabce-Zdroju
alergie: alergia ywnociowa, alergia oddechowa, alergia skrna;

drogi oddechowe: przewleke zapalenie oskrzeli, astma, nieyty drg
oddechowych, PoChP, rozstrzenia oskrzeli, zwknienie puc, pylica puc,
zesp serca pucnego, stany po zapaleniu puc i oskrzeli, stany po
operacjach torakochirurgicznych;
laryngologiczny: zapalenie zatok, zapalenie garda, przewleke nieyty
garda, krtani, tchawicy;
narzd ruchu: rehabilitacja po protezoplastyce, stany pourazowe staww i
koci, stany pourazowe tkanek mikkich, zapalenie staww, stany po
zapaleniu krgosupa, zwyrodnienie staww i koci, wady postawy i wady
wrodzone, rehabilitacja pooperacyjna, osteoporoza, rehabilitacja
niepenosprawnych, dna moczanowa;
neurologiczny: przebyty udar mzgu, poraenie mzgowe u dzieci, poraenie
mzgowe u dorosych, migreny, nerwoble, rwa kulszowa, zwyrodnienia
krgosupa, niedowady;
przemiana materii: cukrzyca, otyo, tarczyca;
psychoterapia: pomoc w leczeniu nerwic i zaburze nerwic;
reumatyczny: reumatoidalne zapalenie staww inaczej gociec przewlekle
postpujcy (GPP);
ukad nerwowy: zespoy korzonkowe, Lumbago.
ul. prof. Jana Rudnika 3B, liczba

miejsc: 193
Oddzia ma ponad 120 letni tradycj w zakresie leczenia grulicy i chorb puc.
Leczenie odbywa si w oparciu o nowoczesny sprzt, instytut prowadzi take
dziaalno dydaktyczn, naukowo- badawcz oraz promocj zdrowia. Oddzia
Instytutu realizuje wiadczenia zdrowotne w ramach publicznej suby zdrowia i
wiadczy usugi dla osb ubezpieczonych w Narodowym Funduszu Zdrowia.
Sanatorium Cegielski ul. Na

Bani 42, liczba miejsc: 188
Oferuj szerok baz zabiegow, kawiarni, kiosk, przedszkole dla dzieci, w

okresie letnim basen z podgrzewan wod. Profil leczniczy: neurologiczny:
poraenie mzgowe u dzieci.
Villa Cassia (Sanatorium Cassia),
Obecnie obiekt o charakterze pensjonatowym.
ul. Pocztowa 8
S t r o n a |56
Villa Medica (Sanatorium Villa

Medica Cassia), ul. Soneczna 52
Obecnie obiekt o charakterze pensjonatowym. W obiekcie gabinet dermatologii

estetycznej i oglnej.
Willa Parkowa (dawniej Dziecice

Centrum Rehabilitacji rodowiskowej
Krasnal), ul. Orkana 26
Obecnie obiekt nie prowadzi lecznictwa uzdrowiskowego.
Dom Wczasowy Rzymianka

(dawniej Niepubliczny Zakad Opieki
Zdrowotnej Sanatorium Rzymianka),
ul. Garncarska 6
Obecnie obiekt nie prowadzi lecznictwa uzdrowiskowego.
rdo: opracowanie wasne na podstawie stron poszczeglnych obiektw
Tabela 10. Standardowe procedury uzdrowiskowe dostpne na terenie Rabki-Zdroju

Opis
Procedura
I. Balneoterapia z uyciem wd
mineralnych
Inhalacje solankowe i lekowe
II. Klimatoterapia
Gimnastyka korekcyjno-oddechowa, gimnastyka indywidualna i grupowa,

wiczenia w ugul-u, wycig ldwiowy, wycig szyjny, atlas, wiczenia na bieni,
wiczenia na steperze, wiczenia na rowerze treningowym
III. Hydroterapia
Kpiel solankowa, kpiel kwasowglowa, kpiel ozonowa, kpiel perekowa, bicz

szkocki
IV. Termoterapia
Sauna, krioterapia
V. wiatolecznictwo
Laseroterapia, lampa sollux, lampa bioptron, lampa q.light, lampa kwarcowa
V. wiatolecznictwo
Nawietlanie wiatem widzialnym, miejscowe i oglne, nawietlanie

ultrafioletowe, miejscowe i oglne, nawietlanie promieniowaniem
podczerwonym, nawietlanie wiatem spolaryzowanym, nawietlania wiatem
laserowym niskoenergetycznym (laser biostymulacyjny)
VI. Ultrasonoterapia
Zabiegi ultradwikowe, fonoforeza
VII. Elektrolecznictwo
Zabiegi z uyciem prdu staego, zabiegi z uyciem prdw impulsowych maej

czstotliwoci, zabiegi z uyciem prdw wielkiej czstotliwoci
VIII. Fizykoterapia
Jontoforeza, elektrostymulacja, diadynamik, prdy interferencyjne, prd tensa,

kotz'a, traberta, galwanizacja, magnetronic, ultradwiki, ultrafonoforeza,
terapuls
IX. Masae
Masa wirowy rk, masa wirowy ng, masa podwodny, masa segmentarny,
masa cakowity, masa limfatyczny, masa krgosupa, masa suchy
odcinkowy, masa dwch koczyn, masa jednej koczyny, masa mechaniczny
w fotelu, aquavibron, pas Kettlera, masa BOA
XI. Diety
Niskokaloryczna, przeciwmiadycowa, lekkostrawna, indywidualna.
XII. Psychoterapia
Maa i dua.
XIII. Edukacja zdrowotna i

psychoedukacja
rdo: opracowanie wasne
3.3.5 Urzdzenia lecznictwa uzdrowiskowego

W ramach funkcji uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju funkcjonuj nastpujce urzdzenia
lecznictwa uzdrowiskowego.
3.3.5.1
Park Zdrojowy
Park Zdrojowy wraz ze ciekami zdrowia park o powierzchni 23,59 ha pooony jest
w centrum Rabki-Zdroju. Teren parku przecinaj liczne cieki spacerowe wrd zieleni i kwiatw.
Spacerujc po parku, mona zobaczy okazy ponad 100-letnich drzew. Ozdob parku s fontanny.
Na terenie parku istnieje moliwo aktywnego spdzenia czasu na ciece zdrowia. Chtni mog
skorzysta z kortw tenisowych, wypoyczalni rakiet i piek tenisowych. Spacerujc alejkami, mona
doj do Poniczanki, nad ktr cign si spacerowe drki. Na terenie parku stoi pomnik Papiea
Jana Pawa II turysty, przy ktrym rozpoczyna si Szlak Papieski w Beskidzie Wyspowym. Szlak
S t r o n a |57
biegnie przez ulubione miejsca, ktrymi wdrowa Karol Wojtya. W rodku parku stoi take
drewniana altana tzw. Grzybek - miejsce wydarze kulturalnych, gdzie odbywaj si imprezy i
konkursy skierowane zarwno do dzieci jak i dorosych. Atrakcj dla odwiedzajcych s przejadki
dorokami w lecie, a w zimie saniami.
3.3.5.2
Pijalnie wd mineralnych i tnia
Pijalnia wody mineralnej dziaajca w ramach Zakadu Przyrodoleczniczego. Kuracjusz ma

moliwo skorzystania z krenoterapii w postaci nastpujcych wd mineralnych: Szczawa I,
Szczawa II, Hanna, Dziedzilla. S to wody kwasowowglowe i szczawy.
Zdjcie 22. Pijalnia wd mineralnych w Zakadzie Przyrodoleczniczym
rdo: www.uzdrowisko-rabka.pl oraz www.it.rabka.pl
Tnia i pijalnia wody mineralnej w Parku Zdrojowym oddane do uytku w roku 2009
skadaj si z dwch drewnianych obiektw poczonych zadaszon przewizk. Pijalnia to
Okrglak o cznej powierzchni 155,78 m2, z czego okoo 63 m2 zajmuje sala dla kuracjuszy, za
pozostaa powierzchnia to lada do wydawania wody, zaplecze, pomieszczenie socjalne i toalety, w
tym dla osb niepenosprawnych. Z kolei sama tnia o powierzchni cakowitej ok. 155,78 m2 ma
take ksztat cylindryczny. Porodku znajduje si kolumna tni drewniany ruszt wypeniony
gaziami tarniny. Ze znajdujcego si pod spodem zbiornika solanka podawana jest perforowanymi
rurami na szczyt i opadajc zrasza tarnin. W ten sposb wewntrz pawilonu powstaje solankowy
aerozol. By to do niedawna jedyny tego typu obiekt w Maopolsce. Z tni mona korzysta
wewntrz i na zewntrz. Przez aurow wieyczk na szczycie solankowy aerozol wydobywa si do
otoczenia budowli. Cao obu konstrukcji poczona przewizk (pow. 49,5 m2) gwnie
drewnian, utrzymujca regionalny charakter architektury. Teren wok obiektu zosta
zagospodarowany znalaza si tutaj niska ziele, elementy maej architektury: awki, stylowe
owietlenie. Obiekt zosta wyrniony w X edycji Plebiscytu Wielkie Odkrywanie Maopolski 2009.
Korzystanie z tni polega na spacerowaniu wok kolumny i wdychaniu solankowego aerozolu.
Przenikajce przez bony luzowe drg oddechowych i skr mikroelementy korzystnie wpywaj na
ukad odpornociowy.
Wskazania lecznicze:
przewleke i nawracajce stany zapalne ukadu oddechowego;
alergie, rwnie alergie skry.
Wskazania profilaktyczne:
oglne wyczerpanie, rekonwalescencja po ostrej chorobie;
dla pracujcych w znacznym zapyleniu i wysokiej temperaturze;
dla palaczy tytoniu;
dla osb pracujcych gosem;
mieszkacw duych aglomeracji miejskich.
S t r o n a |58
Zdjcie 23. Tnia i pijalnia wd mineralnych w Parku Zdrojowym
rdo: www.visitmalopolska.pl, rabka.pl
3.3.5.3
Baseny rehabilitacyjne
Na terenie Rabki-Zdroju znajduj si nastpujce obiekty basenowe:

lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe - basen kryty dziaajcy w obrbie
Centrum, posiada dwa zbiorniki przeznaczone tylko dla kuracjuszy, ktrzy odwiedzaj
placwk;
Instytut Grulicy i Chorb Puc w skad kompleksu basenu wchodz wiksza i mniejsza
niecka basenowa (temperatura wody odpowiednio: 32oC i 35oC), co stanowi idealne
warunki do przeprowadzania zaj terapeutycznych w wielu schorzeniach ukadu
oddechowego, problemach ortopedycznych, szczeglnie w skrzywieniach krgosupa oraz
w niedowadach poraeniowych u dzieci prowadzonych przez dowiadczonych
rehabilitantw. W ustalonych porach istnieje moliwo skorzystania z wolnego wejcia na
basen lub skorzystania z lekcji nauki pywania;
Orodek wypoczynkowy Ela- basen jest wyposaony w bicz wodny, dysze masujce oraz
podwodne owietlenie kolorowe led; temperatura wody w basenie to 30oC, temperatura
powietrza na basenie wynosi okoo 30oC, dugo basenu: 15 metrw, szeroko 5 metrw,
gboko to okoo 130 cm;
Sanatorium Cegielski korzysta tutaj mona z letniego, podgrzewanego zbiornika przy
ktrym znajduje si brodzik;
Na ul. Do Pociesznej Wody - najbardziej znany, odkryty rabczaski basen. Dugo: 50
metrw; brodzik dla dzieci; wypoyczalnia sprztu plaowego.
Ponadto wiele obiektw noclegowych dysponuje letnimi, odkrytymi basenami przydomowymi.
Zdjcie 24. Baseny w Rabce-Zdroju
rdo: Strony internetowe poszczeglnych obiektw
3.3.5.4
cieki ruchowe
Gmina Rabka-Zdrj dysponuje rozbudowan sieci cieek spacerowych dla bardziej i mniej
sprawnych goci uzdrowiska. Ci bardziej wymagajcy mog skorzysta ze szlakw turystycznych i
cieek Nordic Walking wychodzcych poza granice miasta w pobliskie gry, natomiast osoby o
mniejszej sprawnoci fizycznej znajd dla siebie ciekaw alternatyw, np. w Parku Zdrojowym.
Oferta cieek ruchowych gminy Rabka-Zdrj zostaa omwiona we wczeniejszym rozdziale.
3.3.6 Uzdrowiskowe strefy ochronne

W Uzdrowisku Rabka-Zdrj dla celw zwizanych z ochron walorw uzdrowiskowych zostay
wydzielone (zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym,
uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych) trzy strefy
ochronne: A, B i C.
S t r o n a |59
Granice stref, w tym strefy A pokazuje ponisza mapa, natomiast szczegowy obrys wraz z
konkretnymi numerami dziaek przez granic ktrych przebiega granica strefy zawarta jest w treci
Uchway Nr XXXVII/254/09 Rady Miasta Rabka-Zdrj z dnia 26 lutego 2009 r.
Rysunek 9. Strefy ochronne A i B w Rabce-Zdroju
rdo: Statut Uzdrowiska Rabka-Zdrj
Obszar Rabki-Zdroju penicy funkcj Uzdrowiska zamyka si w trzech strefach ochrony:

strefa ochrony uzdrowiskowej A o powierzchni 168,1 ha; zlokalizowana w granicach
miasta Rabka-Zdrj;
strefa ochrony uzdrowiskowej B o powierzchni 722,4 ha; zlokalizowana w granicach
miasta Rabka-Zdrj;
strefa ochrony uzdrowiskowej C o powierzchni 2 779,3 ha; zlokalizowana w granicach
miasta Rabka-Zdrj;
W poszczeglnych strefach ochrony uzdrowiskowej przyjmuje si nastpujce wskaniki
terenw zielonych oraz powierzchni nowo wydzielanych dziaek:
w strefie A, gdzie odbywa si lecznictwo uzdrowiskowe, wskanik powierzchni terenw
zielonych dla nowo budowanych obiektw powinien wynosi nie mniej ni 75% powierzchni
inwestowanego terenu, a minimalna powierzchnia nowo wydzielanych dziaek powinna
wynosi nie mniej ni 0,25 ha;
w strefie B stanowicej otulin strefy A wskanik powierzchni terenw zielonych dla
nowo budowanych obiektw powinien wynosi nie mniej ni 55% powierzchni
inwestowanego terenu, a minimalna powierzchnia nowo wydzielanych dziaek powinna
wynosi w granicach 0,08 0,15 ha;
w strefie C wskaniki powierzchni terenw zielonych dla nowo budowanych obiektw
powinien wynosi nie mniej ni 40% powierzchni inwestowanego terenu przy wielkociach
minimalnych nowo wydzielanych dziaek:
o siedliskowych 0,08 ha,
o zagrodowych 0,15 ha,
o pensjonatowych 0,25 ha.
S t r o n a |60
Powierzchnia terenw zielonych stref

przedstawiona zostaa w poniszej tabeli:
ochrony
uzdrowiskowej
Rabki-Zdroju
Tabela 11. Powierzchnia terenw zielonych w strefie A i B ochrony uzdrowiskowej

Tereny zielone
Stefa A
Tereny lasw, zadrzewie i zakrzewie
29,08
Tereny trwaych uytkw zielonych
12,97
Tereny zieleni urzdzonej (parki, zielece, cmentarze, tereny uj wd)
34,62
Tereny zieleni w obrbie terenw zabudowy, w tym take zwizanej z funkcj

uzdrowiskow
31,18
Tereny rolnicze, w obrbie ktrych znajduj si rezerwy dla rozwoju zieleni urzdzonej
18,27
Razem
Strefa B
Powierzchnia
[ha]
126,12
Udzia zieleni w pow. strefy A
75%
Tereny lasw, zadrzewie i zakrzewie
132,94
Tereny trwaych uytkw zielonych
61,80
Tereny zieleni urzdzonej (parki, zielece, cmentarze, tereny uj wd)
1,54
Tereny zieleni w obrbie terenw zabudowy, w tym take zwizanej z funkcj

uzdrowiskow
65,40
Tereny rolnicze odogowane, pokryte rolinnoci trawiast, czciowo zakrzewione i

zadrzewione
91,50
Razem
Udzia zieleni w pow. strefy B
353,18
49%
rdo: Operat uzdrowiskowy
3.4 Pozostae elementy gospodarki Rabki-Zdroju

3.4.1 Infrastruktura komunalna
3.4.1.1
Drogi i transport
Przez gmin Rabka-Zdrj przebiegaj drogi powiatowe, krajowe i wojewdzkie, na ktrych

gwnie opiera si system komunikacyjny gminy. S to:
droga krajowa nr 7 (Gdask Chyne Budapeszt) na terenie Rabki-Zdroju droga
przebiega przez ul. Kiliskiego (na terenie od Rabki-Zdroju do Zakopanego 47);
droga krajowa nr 28 (Zator Przemyl) na terenie Rabki-Zdroju droga przebiega przez
ul. Krakowsk, Sdeck, Zaryte;
droga wojewdzka nr 958 (Chabwka Raba Wyna Czarny Dunajec);
droga powiatowa nr 95 ul. Sdecka, Rynek, Kiliskiego, Podhalaska.
Podstawowym rodkiem komunikacji na terenie Rabki-Zdroju s usugi wiadczone przez
Zrzeszenie Samochodowego Transportu Prywatnego (ZSTP), ktre obsuguj zarwno poczenia
lokalne, jak i regionalne na kilkunastu dziennych kursach, m.in.:
Rabka-Zdrj Mszana Dolna Krakw;
Rabka-Zdrj Skomielna Biaa Krakw;
Rabka-Zdrj Klikuszowa Nowy Targ Zakopane;
Rabka-Zdrj Raba Wyna Czarny Dunajec;
Rabka-Zdrj Jordanw;
Rabka-Zdrj Spytkowice Jabonka.
S t r o n a |61
Linie te obsuguj rwnie miejscowoci wiejskie zlokalizowane na trasie poszczeglnych

pocze. S one wykorzystywane przez miejscow ludno, jak i turystw oraz kuracjuszy.
Przez gmin Rabka-Zdrj biegnie ok. 9 km linii kolejowej. Przebiegaj tu nastpujce odcinki
jednotorowej zelektryfikowanej linii kolejowej:
linia nr 95 (Sucha Beskidzka Chabwka);
linia nr 99 (Raba Wyna Nowy Targ Zakopane);
linia nr 104 (Chabwka Rabka-Zdrj Nowy Scz), linia zelektryfikowana na odcinku
Chabwka Rabka-Zdrj.
Najwaniejszym elementem infrastruktury kolejowej jest stacja kolejowa Chabwka.
Przewidywana jest modernizacja linii kolejowych na terenie gminy i podniesienie jej standardu
prdkoci. Planuje si rwnie poczenie lini kolejow uzdrowisk: Rabka-Zdrj, Krynica, Piwniczna,
Muszyna, egiestw. Bdzie to moliwe wycznie wtedy, kiedy PKP Polskie Linie Kolejowe
zdecyduj si na budow poczenia kolejowego Pode Piekieko (w ramach sieci TEN-T) wraz z
modernizacj istniejcych linii.
3.4.1.2
Gospodarka odpadami
Gospodarka odpadami w gminie Rabka-Zdrj prowadzona jest zgodnie z ustaw o utrzymaniu

czystoci i porzdku w gminach (Dz.U.2016 poz.250). Odpady odbierane s od wszystkich
zadeklarowanych gospodarstw domowych w kadej iloci.
3.4.1.3
Gospodarka wodno-ciekowa
Kanalizacja
Sie kanalizacji sanitarnej w miejscowoci Rabka-Zdrj eksploatowana jest od lat
dwudziestych minionego wieku. Jej rozbudowa nastpowaa systematycznie i koncentrowaa si na
obszarze miasta Rabka-Zdrj. W pierwszej poowie lat dziewidziesitych, po przejciu przez gminy
zada zwizanych z gospodark wodno-ciekow, z funduszy gminnych powstao wiele nowych
odcinkw kanaw osiedlowych, do ktrych systematycznie przyczane byy budynki. W roku 1994
powsta Zwizek Gmin Dorzecza Grnej Raby i Krakowa, ktry przej zadania inwestycyjne gminy
w zakresie kanalizacji. W tym okresie wykonano wiele inwestycji w zakresie budowy sieci kanalizacji
sanitarnej w tym midzy innymi w rejonie ulic: Pisudskiego Jana Pawa II - Kasprowicza,
Krakowska - Sdecka, czy te na osiedlu Traczykwka; zakoczono take inwestycj zwizan z
budow oczyszczalni ciekw.
W chwili obecnej cieki odprowadzane s sieci kanalizacji sanitarnej, na ktr skadaj si:
kolektory sanitarne o dugoci 71,7 km (w tym okoo 33 km przyczy sanitarnych) oraz rurocigi
toczne o dugoci 0,13 km. Obecnie skanalizowane jest okoo 75% miasta Rabka-Zdrj. Soectwa
Ponice, Rdzawka i Chabwka nie s wyposaone w zbiorczy system odprowadzania ciekw.
Zdecydowana wikszo ciekw dopywa grawitacyjnymi kolektorami sanitarnymi, a jedynie okoo
24 305 m3/rok (65-66 m3/d) to cieki dowoone taborem asenizacyjnym.
Sie wykonana jest z rur o rednicy od DN 150 mm do DN 800 mm, ktrymi cieki spywaj
do oczyszczalni ciekw przy ul. Zaryte. Ponad 30% sieci to kanay o okresie eksploatacji duszym
ni 50 lat, a jedynie 10% sieci stanowi cigi kanalizacyjne o okresie eksploatacji krtszym od 10
lat. Skutkuje to zwikszon iloci wd infiltracyjnych i przypadkowych odprowadzanych na
oczyszczalni ciekw.
Podstawowym problemem istniejcego systemu kanalizacji sanitarnej w Rabce-Zdroju jest
ogromna ilo wd przypadkowych w systemie kanalizacyjnym. Jest to skutek nieszczelnoci
istniejcych cigw kanalizacyjnych wynikajcych z dugoci okresu eksploatacji a take
nielegalnego wprowadzania wd opadowych i odwodnie z czci nieruchomoci bezporednio do
kanalizacji sanitarnej. W miecie brak jest kompleksowej inwentaryzacji kanalizacji opadowej. Std
te brak jest penej informacji o jej parametrach technicznych, wieku, wartoci, a take nie ma
wymaganych pozwole na jej funkcjonowanie. Na znacznej czci obszaru miasta brak jest
kanalizacji deszczowej lub jest ona posadowiona na nieduej gbokoci i ma na celu przede
wszystkim odwodnienie ulic. Std te przy trudnej konfiguracji terenu cz nieruchomoci nie ma
S t r o n a |62
moliwoci odprowadzania wd opadowych i drenay do istniejcych kanaw deszczowych.

Eksploatacj kanalizacji deszczowej prowadz posiadacze odwadnianych terenw.
Na terenie miasta Rabka-Zdrj do lat dziewidziesitych ubiegego wieku funkcjonowaa
wyeksploatowana oczyszczalnia ciekw w rejonie przysikw Opatwka - Pilwka. W 1999 roku
zostaa oddana do eksploatacji nowa oczyszczalnia ciekw zlokalizowana przy ulicy Zaryte. Jest to
oczyszczalnia biologiczna oparta o technologi SBR o przepustowoci redniodobowej Qrd = 8700
m3/d (32 000 RLM), ktra w czasie opadw deszczu jest przeciana do okoo Qmax = 11 500
m3/d. Odbiornikiem oczyszczonych ciekw jest rzeka Raba. Take ona z uwagi na znaczce
zuycie technologiczne wymaga modernizacji.
Aktualny adunek BZT5 zawarty w ciekach surowych odpowiada okoo 24 680 RLM. Stenia
poszczeglnych wskanikw zanieczyszcze wskazuj, e dopywajce cieki zawieraj podatne na
biodegradacj zwizki organiczne (stosunek BZT5/ChZT > 0,4) pochodzce gwnie z gospodarstw
domowych (stosunek BZT5/N > 5, stosunek BZT5/P > 30).
Wodocig
Rabka-Zdrj czerpie wod wycznie z powierzchniowych ciekw wodnych. Aktualnie
wykorzystywane s dwa stae ujcia wody: z potoku Poniczanka i potoku Luboskiego na terenie
miasta Rabka-Zdrj oraz jedno tzw. ujcie awaryjne z rzeki Raba w miejscowoci Raba Wyna.
Woda pobrana z uj na potoku Poniczanka i rzece Rabie trafia do Stacji Uzdatniania Wody
Poniczanka. W odlegoci kilkuset metrw od SUW Poniczanka znajduje si druga stacja SUW
Basen technologicznie poczona z t pierwsz. Ten zesp stacji zaspokaja okoo 75% produkcji
wody dla wodocigu komunalnego. Woda pobrana z ujcia na potoku Luboskim kierowana jest do
odrbnej stacji SUW Luboski.
Cao wody uzdatnionej toczona jest w dwch oddalonych od siebie punktach do wsplnej
sieci wodocigowej. Sie wodocigowa jest w niewielkiej czci (centrum miasta) sieci
piercieniow. Dua cz sieci ma ukad promienisty. Rnica wysokoci pomidzy punktem
toczenia wody do sieci i najwyej pooonym przyczem wynosi okoo 140 m. W zwizku z tym na
sieci wodocigowej zabudowane s 3 pompownie (hydrofornie) do lokalnego podnoszenia cinienia.
Sie wodocigowa jest wyposaona w jeden zesp zbiornikw retencyjno-wyrwnawczych o cznej
pojemnoci 1 200 m.
Rurocig technologiczny wody z ujcia Raba do SUW (dugo: okoo 11,5 km, rednica
400 mm) jest swoistym magazynem wody surowej (objto magazynowa rurocigu wynosi 2 200
m). W wyjtkowych sytuacjach mona wic na krtko wyczy oba ujcia i wykorzystywa wod
zgromadzon w rurocigu Raba.
Rozprowadzanie wody uzdatnionej odbywa si za porednictwem sieci wodocigowej o
cznej dugoci 48,0 km, na co skada si sie magistralna o dugoci 11,6 m i sie rozdzielcza o
dugoci 36,4 km. Bezporednio do odbiorcw trafia woda poprzez przycza o cznej dugoci 38,9
km. Na sieci wodocigowej zamontowane s 52 hydranty przeciwpoarowe, ktre speniaj obecne
przepisy o ochronie przeciwpoarowej.
3.4.1.4
Zaopatrzenie w energi
Gwnym rdem energii dla Rabki-Zdroju jest Gwny Punkt Zasilania 10/SN Rabka. rdo
to powizane jest po stronie najwyszych napi ze stacj wzow 220/110/Sn Skawina, a
drugostronnie z GPZ Nowy Targ. Poszczeglni odbiorcy energii elektrycznej zaopatrywani s
poprzez ukad sieci rozdzielczej redniego napicia zasilajcy poszczeglne stacje transformatorowe
15/0,4 kV zlokalizowane na terenie miasta i obszarw wiejskich.
Stan sieci energetycznych naley uzna za relatywnie dobry. Na przestrzeni lat nieznacznie
spada liczba odbiorcw energii elektrycznej (o 11). Z dostpnych przekazanych przez Tauron
Dystrybucja S.A. Odzia w Krakowie, Region SN/nN Nowy Targ za rok 2014 wynika, i obecnie na
obszarze gminy Rabka-Zdrj odbiorca energii elektrycznej jest 5 533 podmiotw.
Na terenie Gminy znajduj si:
napowietrzna linia elektroenergetyczna 110kV relacji Skawina Huta Rabka Lasek;
stacja elektroenergetyczna 110/30/15kV Rabka;
napowietrzna linia 30kV relacji Rabka RS Mszana;
S t r o n a |63
napowietrzne i kablowe linie 15kV;

napowietrzne i wntrzowe stacje 15/0,4kV;
napowietrzne i kablowe linie niskiego napicia 0,4kV.
3.4.1.5
Zaopatrzenie w gaz
W ostatnich latach stopniowo wzrasta zuycie gazu w miecie, co moe wiadczy o

wprowadzaniu alternatywnych, do tradycyjnych, form ogrzewania budynkw. Zmiana systemw
grzewczych na mniej inwazyjne dla rodowiska powinna sta si dziaaniem priorytetowym w
inwestycjach zmierzajcych do rozwoju Miasta i Gminy. Czysto powietrza i zasobw naturalnych
stanowi podstawowy atut Rabki-Zdroju i wymaga specjalnego traktowania. Z gazu korzysta okoo
30% ludnoci, przy czym rednia dla wojewdztwa wynosi 63%. Przy ewentualnym wzrocie liczby
mieszkacw konieczna bdzie modernizacja i rozbudowa istniejcego systemu zaopatrywania w
gaz.
3.4.2 Przedsibiorczo i podmioty gospodarcze dziaajce w RabceZdroju

Na terenie Rabki-Zdroju nie funkcjonuj due zakady przemysowe. Przedsibiorczo na tym
terenie koncentruje si gwnie wok obsugi turystw, handlu, budownictwa i szeroko pojtych
usug medycznych. Gwnymi pracodawcami s sanatoria i szpitale uzdrowiskowe. Przedsibiorstwa
dziaajce w Rabce-Zdroju to w wikszoci mikro- i mae firmy, w tym 76,5% to osoby fizyczne
prowadzce dziaalno gospodarcz. W latach 2007-2017 liczba podmiotw gospodarczych powoli,
ale systematycznie rosa (wyjtek 2011 rok). W 2014 roku na terenie Rabki-Zdroju
zarejestrowanych byo 1 714 podmiotw gospodarki narodowej ujtych w systemie REGON.
Wykres 13. Podmioty gospodarcze w Rabce-Zdrj wedug wybranych sekcji PKD w l. 2013 i 2014
Wrd bran dominuje handel oraz usugi zwizane z opiek zdrowotn, istotny udzia ma
take przetwrstwo przemysowe oraz budownictwo. Rwnie rozwj innych gazi gospodarczych
takich jak gastronomia, usugi hotelarskie czy handel powizane s z przebywajcymi tu turystami i
kuracjuszami. Jedn z istotnych bran majc znaczny udzia w branach ogem, jest dziaalno
noclegowo-gastronomiczna. Jej rozwj nie jest jednak wystarczajco dynamiczny. Zwiksza si
stopniowo liczba miejsc noclegowych, jednak udzielajcy noclegw zainteresowani s wycznie
pobytami dugotrwaymi. Baza gastronomiczna take wydaje si niewystarczajca. Wskanik
przedsibiorczoci w gminie Rabka-Zdrj jest na niszym poziomie ni w wojewdztwie.
S t r o n a |64
Wykres 14. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludnoci (Rabka-Zdrj i Maopolska)
3.5 Szanse i bariery rozwojowe Rabki-Zdroju (analiza SWOT)

Podsumowujc analiz przeprowadzon w rozdziale diagnostycznym oraz uwzgldniajc
wyniki warsztatw, spotka z osobami i instytucjami zaangaowanymi w rozwj Rabki-Zdroju jako
uzdrowiska, a take biorc pod uwag wyniki ankiety prowadzonej w II poowie roku 2015 poniej
zaprezentowano najwaniejsze problemy i wyzwania, przed jakimi staje Rabka-Zdrj, aby mc
dalej budowa swoj pozycj jako jednego z wiodcych maopolskich uzdrowisk i miejscowoci z
bogat i rozwijajc si ofert turystyczno-rekreacyjn opart o zasoby przyrodnicze, krajobrazowe
i rozwijajc si infrastruktur suc atrakcyjnemu spdzaniu czasu wolnego, poprawie zdrowia i
kondycji oraz obcowaniu z unikatow przyrod nieodlegego Gorczaskiego Parku Narodowego.
Analiz przygotowano w trzech przyblieniach z punktu widzenia wyzwa globalnych,
regionalnych i lokalnych, analizujc zarwno sabe, jak i mocne strony Rabki-Zdroju z tak
zarysowanej perspektywy.
3.5.1 Wyzwania globalne, przed ktrymi staje Rabka-Zdrj, jako

uzdrowisko
SZANSE ROZWOJOWE
o
Rosnce znaczenie wieloaspektowego
bezpieczestwa, szczeglnie w wymiarze
rodowiskowym, zdrowotnym i spoecznym
dla rwnowaenia rozwoju oraz jakoci ycia;
o
Moda na aktywno;
o
Starzenie si spoeczestw europejskich i
przeznaczanie coraz wikszych rodkw na
profilaktyk, ochron zdrowia i opiek nad
osobami starszymi;
BARIERY ROZWOJOWE
o
Utrzymujcy si kryzys w Europie;
o
Moliwo dalszej dekoniunktury, ktra
uderzy w pierwszej kolejnoci w monokultur
zorganizowan wok jednej funkcji;
o
Niekorzystna wobec uzdrowisk polityka
Narodowego Funduszu Zdrowia;
o
Brak dobrych rozwiza prawnych
zachcajcych do realizacji inwestycji w
ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.
o
Dobre pooenie komunikacyjne
(Zakopianka, Balice);
o
Rosnca presja zewntrzna na
koncentracj i specjalizacj, zarwno w
wymiarze tematycznym, jak i terytorialnym,
przy wykorzystaniu potencjaw decydujcych
o przewadze konkurencyjnej regionu.
S t r o n a |65
3.5.2 Wyzwania regionalne

SZANSE ROZWOJOWE
o
Zmiana profilu pacjenta leczcego si w
Uzdrowisku (coraz wiksza liczba osb
starszych, a nie jak do tej pory dzieci,
korzystajca z leczenia sanatoryjnego w
Rabce-Zdroju);
o
Promowanie Maopolski, jako regionu z
dominujcym przemysem czasu wolnego
(wraz z przeznaczaniem rodkw na jego
wsparcie);
o
Wzrastajca rola orodkw miejskich w
generowaniu wysokiej jakoci, trwaych miejsc
pracy przy wyranie postpujcym procesie
suburbanizacji;
o
Przemiany funkcjonalne obszarw
wiejskich oraz ich wysoki, wci
niedostatecznie wykorzystywany potencja
rezydencjonalny;
o
Niskie koszty lokalizacji inwestycji;
BARIERY ROZWOJOWE
o
Ograniczanie nakadw na lecznictwo
uzdrowiskowe;
o
Wyzwania zwizane z rynkiem pracy
(dominujca specjalizacja personelu zwizana
z lecznictwem uzdrowiskowym i funkcjami
turystycznymi);
o
Spadek popytu na usugi uzdrowiskowe;
o
Konieczno wdroenia przeksztace w
dziaajcych w miecie placwkach
medycznych;
o
Zmniejszanie dochodw wasnych RabkiZdroju;
o
Zwikszanie si strukturalnego
bezrobocia w Uzdrowisku;
o
Odpyw miejscowej ludnoci i tym samym
niekorzystne tendencje demograficzne w
Rabce-Zdroju;
o
Blisko aglomeracji krakowskiej i
lskiej;
o
Dekapitalizacja majtku trwaego
podmiotw uzdrowiskowych;
o
Moliwo wykreowania i wypromowania
atrakcji turystycznych;
o
Znikomy napyw kapitau
inwestycyjnego;
o
Tradycja lecznicza Uzdrowiska i
unikatowo w ukierunkowaniu jego profilu na
leczenie dzieci;
o
Saby rozwj przedsibiorstw usugowych
sektora obsugi ruchu turystycznego
(komplementarnego wobec funkcji
uzdrowiskowych);
o
Rosnce znaczenie turystyki kongresowej
i weekendowej;
o
Rozwijajcy si sektor turystyki osb
niepenosprawnych.
o
Migracja mieszkacw do wikszych
orodkw;
o
Konkurencyjno ssiednich gmin.
3.5.3 Pespektywy lokalne

CZYNNIKI MOGCE PRZYSPIESZY ROZWJ
o
Obszar atrakcyjny z racji pooenia,
przyrody, walorw turystycznych i
uzdrowiskowych, atrakcyjnej oferty
kulturalnej;
o
Duy potencja terenw nadajcych si
do zagospodarowania pod funkcje zwizane z
aktywnym wypoczynkiem;
o
Duy potencja obiektw nadajcych si
do zagospodarowania pod funkcje zwizane z
szeroko rozumianym spdzaniem czasu
wolnego (funkcje kulturalne) oraz obiektw,
ktre mog zosta wykorzystane pod funkcj
pensjonatowo-hotelow (w tym obiektw
zabytkowych);
o
Tradycje uzdrowiskowe i przygotowana
kadra;
CZYNNIKI HAMUJCE ROZWJ

o
Niska jako bazy hotelowo-sanatoryjnej
(zdekapitalizowana baza sanatoryjna,
niewielka liczba obiektw o wysokim
standardzie, brak obiektw typu hotelowokonferencyjnego);
o
Dua powierzchnia
niezagospodarowanych terenw w centrum
Rabki-Zdrj;
o
Saba baza gastronomiczna;
o
Sabo rozwinita infrastruktura sportoworekreacyjna;
o
Problemy ekologiczne (znaczce
zanieczyszczenie powietrza, szczeglnie w
strefach uzdrowiskowych, nierozwizane
problemy gospodarki wodno-ciekowej, dzikie
wysypiska mieci);
S t r o n a |66
Rozbudowana baza sanatoryjna;
o
Unikatowe zasoby uzdrowiskowe
(solanki);
o
Aktywno soectw w zakresie kreowania
produktw turystycznych;
o
Stosunkowo wysoki poziom
bezpieczestwa w miecie;
o
Rabka jako dobra baza wypadowa dla
turystyki grskiej.
o
Saba promocja produktu turystycznouzdrowiskowego (brak systemu promocji, brak
pomysw);
o
Due natenie ruchu w centrum
uzdrowiska, nieuregulowane kwestie
parkingowe;
o
Nieuregulowane stany wasnociowe
czci nieruchomoci;
o
Zy stan budynkw zabytkowych w
centrum miasta;
o
Chaos i baagan przestrzenny;
Zdegradowana infrastruktura drogowa;
o
Saba komunikacja wewntrz
spoecznoci lokalnej;
o
Saba komunikacja samorzdu ze
spoeczestwem, w tym z NGO;
o
Niewystarczajca oferta kulturalnoedukacyjna (zarwno dla mieszkacw, jak i
osb przyjedajcych);
o
Dua presja inwestycyjna na obszary o
wybitnych walorach kulturowych,
przyrodniczych i krajobrazowych;
o
Zbyt maa aktywno w promowaniu
lokalnej tradycji i zachowaniu tosamoci
miejsca w dziaaniach przestrzennych (brak
rozwiza systemowych);
o
Znaczny ruch koowy w strefie A
Uzdrowiska oraz brak wyznaczonych miejsc
parkingowych;
o
Niewykorzystywanie tradycyjnych detali
architektonicznych w kreowaniu przestrzeni
publicznej (np. elementw maej architektury);
o
Lokowanie obiektw
wielkopowierzchniowych oraz usugowych (np.
stacji paliw) o nieprzystajcej do roli
uzdrowiska architekturze w centralnych
czciach miasta.
3.6 Okrelenie kluczowych problemw i wyzwa stojcych przed

uzdrowiskiem, w szczeglnoci tych, ktre stanowi barier dla
rozwoju turystyki i rekreacji
3.6.1 Zaoenia do Planu Rozwoju Uzdrowiska
Rabka-Zdrj jest orodkiem o wybitnych walorach turystyczno-uzdrowiskowych. Atutem
uzdrowiska, jakim jest Rabka-Zdrj, jest klimat, zasoby wd mineralnych i walory krajobrazowoturystyczne. Jednoczenie przeksztacenia Rabki z okresu PRL doprowadziy do rozwoju funkcji
wypoczynkowych, co z kolei przyczynio si do szeregu negatywnych przeksztace funkcjonalnoprzestrzennych. Szczeglnie intensywnym przeksztaceniom ulega (i ulega nadal[!]) strefa
centralna miasta wraz z otaczajcymi go terenami, co miao i ma znaczcy wpyw na utrat
tosamoci Rabki jako miejscowoci o tradycjach gralskich i cechach uzdrowiskowych. Dominujce
S t r o n a |67
stay si natomiast rozwizania uniwersalne, charakterystyczne dla wikszoci polskich miast.

Zjawiskom tym rwnolegle towarzyszyy procesy degradacji starej, zabytkowej substancji
uzdrowiskowej.
Dzi Rabka-Zdrj staje przed wyzwaniem ponownego zdefiniowania swoich funkcji i
wyznaczenia kierunkw rozwojowych na najblisze lata. Wydaje si, e zarwno zasoby wasne
(walory turystyczno-uzdrowiskowe oraz tradycja miejsca), a take obserwowane trendy - tak
wiatowe, jak i coraz powszechniej obecne w Polsce - ktre coraz wiksz wag i rodki przykadaj
do zdrowego, aktywnego trybu ycia oraz profilaktyki zdrowotnej sprawiaj, i dominujca funkcja
turystyczno-uzdrowiskowa Rabki-Zdroju w najbliszych latach nie podlega adnej dyskusji.
Pytaniem jest jedynie, w jaki sposb rozwija Gmin, by sprostaa ona ju nie tylko polskiej, ale i
europejskiej konkurencji i z rywalizacji tej wysza zwycisko.
Powszechnie uwaa si7, e turystyka zdrowotna, w tym turystyka uzdrowiskowa, bdzie
jedn z najprniej rozwijajcych si dziedzin turystyki. Wie si to niewtpliwie ze starzeniem si
spoeczestw europejskich, oglnym wzrostem wiadomoci i chci dbania o wasne zdrowie
zarwno wrd ludzi modszych, jak i starszych oraz ze wzrostem zamonoci spoeczestw.
Dzi, obok tradycyjnego modelu lecznictwa uzdrowiskowego, pojawia si dynamicznie
rozwijajca si turystyka uzdrowiskowa. Du popularno zyskuj, oferowane w ramach
wyjazdw weekendowych lub kilkudniowych, zabiegi typu wellness czy te spa. O wyborze miejsca i
formie wypoczynku decyduje konsument cieszcy si wikszymi dochodami, a take wzrost
wiadomoci i wysoki poziom edukacji prozdrowotnej w spoeczestwie, potrzeba dbaoci o
zdrowie, kondycj fizyczn i wygld.
Rabka-Zdrj winna zatem nastawi si na przygotowanie atrakcyjnej, innowacyjnej i
konkurencyjnej oferty obejmujcej usugi leczniczo-profilaktyczno-rehabilitacyjne, turystycznowypoczynkowe, sportowo-rekreacyjne, kulturalne i inne, ktre pozwol jej w przyszoci na
efektywny rozwj.
Polska zajmuje sidme miejsce w Europie pod wzgldem liczby uzdrowisk, co stawia j na
dobrej pozycji startowej, jeli chodzi o moliwo konkurowania o zagranicznego klienta.
Uzdrowiska w Polsce s w wikszoci pooone w najbardziej atrakcyjnych regionach turystycznych i
wypoczynkowych. Na rozwj turystyki uzdrowiskowej w Polsce ma take duy wpyw wielowiekowa
tradycja wyjazdw do wd, atrakcje krajoznawcze w miejscowociach uzdrowiskowych, np.: muzea,
parki, zabytki sakralne i rezydencjonalne oraz organizowanie staych imprez artystycznych,
zwaszcza muzycznych, take o randze midzynarodowej.
Du atrakcj wielu uzdrowisk jest take specyficzna infrastruktura zdrojowa i lecznicza,
niespotykana w innych miejscowociach wypoczynkowych. W uzdrowiskach znajduj si pijalnie
wd mineralnych, zakady przyrodolecznicze, przychodnie zdrojowe, termalne baseny kpielowe,
tnie solankowe, a take pikne parki zdrojowe i tereny spacerowe szeroko wykorzystywane
zarwno przez kuracjuszy, jak i turystw. Niektre miejscowoci maj rozbudowan infrastruktur
sportow i rekreacyjn, przez co stanowi popularne orodki turystyki specjalistycznej, centra
sportw zimowych i wodnych oraz bazy grskiej turystyki kwalifikowanej.
Tej take wewntrznej konkurencji musi sprosta w najbliszych latach Rabka-Zdrj, by
mc utrzyma si na swojej ciece rozwoju. Jednoczenie jednym z najwaniejszych wyzwa,
przed ktrymi staje Rabka-Zdrj jest wyjcie poza wiadczenie usug zwizanych tylko z
lecznictwem uzdrowiskowym oraz profilaktyk i stae poszerzanie swej dziaalnoci o ofert
zwizan z wypoczynkiem turystycznym opartym o walory przyrodnicze i rozbudowujc si
ofert kulturaln.
Pozytywnym wzorcem s tutaj pierwsze rodzime dowiadczenia, szczeglnie uzdrowisk
dolnolskich, ktre inwestujc w orodki typu spa, obiekty rekreacji wodnej, kompleksy odnowy
biologicznej, stacje narciarskie, parki rozrywki, dowiody, e warto postawi na wielofunkcyjne
uzdrowiska, ktre z odpowiednio przygotowan ofert uzdrowiskowo-turystyczn bd
7
VII Kongres Uzdrowisk Polskich, Kudowa-Zdrj 29-31 maja 2008; G.Lasak Nowe trendy w turystyce uzdrowiskowej w Polsce i
w Europie
S t r o n a |68
mogy w peni zaistnie i aktywnie konkurowa na rynkach midzynarodowych. Takie

uzdrowiska, take w Polsce, staj si stymulatorami lokalnego, a nawet regionalnego rozwoju
gospodarczego i dlatego warto dalej w nie inwestowa.
Dostrzegajc wag tych procesw i potrzeb pogbienia funkcji uzdrowiskowej oraz
turystyczno-rekreacyjnej Rabki-Zdroju, zarwno rabczaski samorzd, jak i mieszkacy miasta, od
duszego czasu podejmuj dziaania zmierzajce do stworzenia szerokiej paszczyzny wsppracy
wszystkich publicznych i prywatnych podmiotw zajmujcych si lecznictwem uzdrowiskowym,
wypoczynkiem i rekreacj, szeroko rozumianym rozwojem gospodarczym i spoeczno-kulturalnym
oraz codziennym yciem miasta z zamiarem wypracowania wsplnych celw, zada oraz
dugofalowego systemu wsppracy, ktry pozwoli wdraa i realizowa wsplnie wypracowan
wizj w duszej perspektywie czasu. Efektem tych dziaa byo opracowanie w ostatnim czasie
nowej Strategii Rozwoju Gminy Rabka-Zdrj na lata 2014 2020, Planu Miejscowego dla strefy A
Uzdrowiska, czy Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Rabka-Zdrj, a take podjcie prac w
ostatnich miesicach nad Programem Rewitalizacji Rabki-Zdrj na lata 2016 2023.
3.6.2 Bariery dla rozwoju funkcji uzdrowiskowych, turystycznych i

rekreacyjnych
W trakcie prac nad dokumentem wyrniono nastpujce bariery wzrostu, ktre powinny
zosta pilnie zlikwidowane tak, aby zapewni harmonijny, a zarazem dynamiczny rozwj RabkiZdroju, w szczeglnoci poprzez dziaania, ktre utrwal wizerunek Uzdrowiska jako miejsca bogato
obdarowanego przez natur, zadbanego, czystego ekologicznie z bogat infrastruktur
uzdrowiskow, rekreacyjn i kulturaln:
1. Niedoinwestowanie terenw zielonych i terenw rekreacyjnych stanowicych podstaw
rozwoju i budowania przewagi konkurencyjnej Uzdrowiska;
2. Brak atrakcyjnej - i konkurencyjnej w stosunku do innych miejscowoci - infrastruktury
turystyczno-rekreacyjnej stanowicej zacht do przyjazdu do Rabki-Zdroju, a jednoczenie
tworzcej atrakcyjne miejsca pracy dla mieszkacw Rabki-Zdroju;
3. Zaniedbania w ksztatowaniu przestrzeni publicznej dua liczba podupadajcych (czsto
zabytkowych) obiektw w centrum miasta;
4. Istotne braki w dostpie do atrakcyjnej oferty spdzania czasu wolnego (zarwno dla
mieszkacw miasta, jak i osb odwiedzajcych Rabk-Zdrj);
5. Wieloletnie niedoinwestowanie bazy sanatoryjno-leczniczej;
6. Zbyt wysoki, szczeglnie jak na miejscowo o charakterze turystyczno-uzdrowiskowym,
poziom zanieczyszczenia rodowiska naturalnego, w tym powietrza w okresie jesienno-zimowowiosennym spowodowany nisk emisj;
7. Niewykorzystanie pooenia i zasobu obiektw do rozwijania w Rabce-Zdroju funkcji
konferencyjno-szkoleniowych;
8. Nadmierne obcienie ruchem samochodowym w bezporednim ssiedztwie strefy A
Uzdrowiska;
9. Wieloletnie zaniedbania w komunikacji pomidzy wadzami samorzdowymi a
mieszkacami miasta.
3.6.3 Kluczowe wyzwania

Biorc pod uwag zarwno szanse rozwojowe, jak i czynniki mogce przyspiesza rozwj
uzdrowiska Rabka-Zdrj, a take, majc na uwadze bariery rozwojowe i czynniki hamujce rozwj
gminy, naley dy do coraz wikszej integracji mieszkacw, jak i zasobw materialnych
gminy w celu wzmocnienia funkcji uzdrowiskowo-turystycznej Rabki-Zdroju, co z kolei
przyczynia si bdzie do staego wzrostu poziomu i jakoci ycia mieszkacw RabkiZdroju.
W tym kontekcie cel ten definiuje szereg dziaa i spoecznych aktywnoci, ktre, w duszej
perspektywie czasu, powinny doprowadzi do:
S t r o n a |69
rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju, w tym take poprzez otwieranie si

na nowe grupy kuracjuszy;
rozwoju funkcji turystyczno-wypoczynkowej jako najbardziej zbienej z rozwojem
uzdrowiska, w tym wyduenie pobytu turystw odwiedzajcych Rabk-Zdrj, jak rwnie
przeduenie sezonw wypoczynku zimowego i letniego;
dywersyfikacji i zwikszenia dochodw budetu gminy dziki wspieraniu rozwoju - take
innych ni lecznictwo uzdrowiskowe - funkcji miasta (ktre nie utrudni funkcjonowania
uzdrowiska);
bardziej rwnomiernego rozwoju terenw miejskich i wiejskich poprzez doinwestowanie
obszarw peryferyjnych;
zahamowania odpywu kapitau ludzkiego poprzez podniesienie jakoci ycia na terenie
Rabki-Zdroju.
Punktem wyjcia dla zdynamizowania rozwoju Rabki-Zdroju i wzrostu jej konkurencyjnoci,
zarwno w wymiarze wewntrznym (krajowym), jak i europejskim, jest zwikszenie atrakcyjnoci
miejscowoci przez popraw szeroko rozumianej infrastruktury spoeczno-gospodarczej sucej
podstawowej tj. turystyczno-uzdrowiskowej funkcji miasta, a przez to zbudowanie przewagi
konkurencyjnej Uzdrowiska w stosunku do innych orodkw zarwno w Polsce, jak i poza jej
granicami.
Nowy sposb patrzenia na rozwj funkcji uzdrowiskowo-turystycznej Rabki-Zdroju powinien
uwzgldnia take zmieniajcy si profil odbiorcy usug w miejscowociach uzdrowiskowych.
Zasadniczo naley wyrni dwie dominujce grupy - osoby starsze, co ma zwizek z
zachodzcymi procesami demograficznymi i bogaceniem si spoeczestwa (coraz wiksza liczba
osb starszych, ktre chc jak najduej zachowa dobr jako ycia i maj na to rodki finansowe)
oraz osoby mode, aktywne zawodowo, ktre troszcz si o zdrowie, zdrowy tryb ycia i
zachowanie kondycji fizycznej i dobrego wygldu. W tym trendzie naley take upatrywa szans
rozwojowych dla Rabki-Zdroju i konsekwentnie doskonali i rozszerza ofert o coraz bogatszy
zestaw atrakcyjnych produktw z dziedziny medycyny, kultury i rekreacji oraz w sposb
innowacyjny czy kuracje i profilaktyk zdrowotn z aktywnym wypoczynkiem turystycznym.
Oznacza to potrzeb rozbudowy infrastruktury uzupeniajcej sfer profilaktyki zdrowotnej, turystyki
i rekreacji. A zatem popraw istniejcej infrastruktury, w szczeglnoci w zakresie:
konsekwentnego podnoszenia jakoci i atrakcyjnoci urzdze uzdrowiskowych, w tym
Parku Zdrojowego i jego otoczenia;
unowoczenienia i uatrakcyjnienia dostpnej oferty turystyczno-rekreacyjnej, w tym
rozbudowy istniejcych stacji narciarskich i przeksztacenia ich w nowoczesne obiekty
caoroczne;
lepszego wykorzystania bogatego dziedzictwa kulturowego oraz dziedzictwa technicznego;
wzmacniania i rozbudowy nowych przestrzeni zdarze kulturalnych i rozrywkowych;
porzdkowania przestrzeni publicznych bdcych wizytwk Uzdrowiska, w tym lepszego
wykorzystania zabytkowych obiektw, ktre mogyby wspiera funkcje uzdrowiskowe;
wikszego otwarcia si na profil zwizany z turystyk biznesow i szkoleniow
(wykorzystanie
bliskoci
aglomeracji
krakowskiej
i
dogodnego
poczenia
komunikacyjnego);
rozbudowy boisk, sal do wicze, siowni na otwartym powietrzu;
lepszego zagospodarowania i wykorzystania dla potrzeb produktu turystycznorekreacyjnego przepywajcych przez Rabk-Zdrj rzek i potokw, a take bardziej
wysublimowanej oferty, np. pl golfowych czy cianek wspinaczkowych;
radykalnej poprawy jakoci powietrza na obszarze Uzdrowiska.
Niezwykle wane dla powodzenia powyej opisanych procesw jest take zrozumienie, i
kluczem do sukcesu Rabki-Zdroju w perspektywie najbliszych lat jest wsppraca, przy zachowaniu
zasad zdrowej konkurencji wewntrznej. Pierwszym krokiem winno by uwiadomienie sobie, i
rzeczywistym konkurentem s alternatywne rynki turystyczne. Zatem istot dziaa powinno by
poczenie si na poziomie lokalnym i by moe subregionalnym - zamiast konkurowania na
wewntrznym runku usug turystyczno-uzdrowiskowych. Bowiem tylko wsppraca zarwno na
poziomie lokalnym, jak rwnie regionalnym (w kontekcie budowania marki uzdrowisk
S t r o n a |70
maopolskich) moe sta si istotnym rdem przewagi konkurencyjnej, tak pojedynczych

przedsibiorstw, jak i caych uzdrowisk, a take Maopolski, dla ktrego przemys czasu wolnego
jest jednym z kluczowych markowych produktw regionu.
Realizacja tak zdefiniowanych zaoe Planu Rozwoju winna doprowadzi w zakadanej
perspektywie jej realizacji (tj. do roku 2023) do osignicia rezultatw w postaci usunicia
najwaniejszych barier i tym samym wykorzystania szans rozwojowych stojcych przed Gmin
poprzez konsekwentne rozwijanie zaoonych w dokumencie kierunkw rozwojowych.
3.6.4 Ranking efektywnoci instrumentw dynamizujcych rozwj

Rabki-Zdroju jako uzdrowiska
W trakcie prac nad Planem Rozwoju Uzdrowiska podjto si zidentyfikowania instrumentw,
ktre mog mie wpyw na zdynamizowanie rozwoju Rabki-Zdroju z jej podstawowymi funkcjami
(tj. leczniczo-sanatoryjn oraz turystyczno-rekreacyjn), a tym samym przyspieszenie procesw
rozwojowych caej Gminy i budowanie jej przewagi konkurencyjnej. Wrd dostpnych
instrumentw wedug rankingu efektywnoci naley wymieni:
stworzenie realnych narzdzi komunikacji samorzdu zarwno z najwikszymi
przedsibiorcami dziaajcymi na terenie Rabki-Zdroju, jak i pozostaymi gestorami bazy
turystycznej oraz mieszkacami Gminy;
przygotowanie i przyjcie przez samorzd dokumentw planistycznych porzdkujcych
funkcje obszaru Gminy (w tym w szczeglnoci obszarw miejskich oraz obszarw o duym
znaczeniu dla rozwoju produktu turystycznego);
wskazanie moliwych obszarw zainwestowania wraz z przypisaniem im preferowanych
funkcji;
lokalne regulacje prawne porzdkujce przestrze i zachowania obywateli oraz
przyjezdnych;
tworzenie podstaw instytucjonalnych do realizacji duych projektw inwestycyjnych przez
podmioty publiczne oraz do wsppracy podmiotw publicznych i prywatnych przy
wsplnych projektach;
inwestycje publiczne realizowane jako zaczyn dla inwestycji prywatnych;
inicjowanie przez samorzd przedsiwzi publiczno-prywatnych;
inicjowanie i wsporganizowanie przez samorzd i organizacje pozarzdowe projektw
spoecznych prowadzcych do podnoszenia wiadomoci mieszkacw w zakresie ekologii,
porzdku publicznego, edukacji, potrzeb kulturalnych i artystycznych, zagospodarowania
czasu wolnego;
kampanie marketingowe promujce mark Rabka-Zdrj jako uzdrowisko, miejsce
zdrowego zamieszkania, wysokiej jakoci rodowisko pracy i wypoczynku o bogatym
dziedzictwie kulturalnym i przyrodniczym;
podejmowanie wsppracy z pozostaymi maopolskimi uzdrowiskami oraz samorzdem
regionalnym w celu wsplnej budowy i promocji marki maopolskie uzdrowiska jako
zintegrowanego produktu turystyczno-uzdrowiskowego o zasigu ponadregionalnym i
ponadkrajowym;
rozwijanie systemw informacyjnych (baz danych dostpnych przez Internet, stanowiska
informacyjnego w Urzdzie Miejskim, regularnych oficjalnych publikacji dotyczcych prac i
zamierze lokalnych wadz), dostarczajcych szerokiej podstawy do podejmowania decyzji
inwestycyjnych oraz decyzji o zamieszkaniu lub podjciu pracy w Rabce-Zdroju;
organizacja duych, cyklicznych wydarze zwizanych z funkcj uzdrowiskow oraz
turystyczno-rekreacyjn, a take dziedzictwem kulturalnym, przyrodniczym oraz
gospodarczym stanowicych wyran identyfikacj Rabki-Zdroju i skupiajcych choby
przez krtki czas szczegln uwag na miecie - zarwno mieszkacw, jak i wiata
zewntrznego. Naley przy tym podkreli, e aspekt promocji wewntrznej (w stosunku do
wasnych mieszkacw) jest niemal rwnie wany jak promocja zewntrzna;
dziaania edukacyjne, w tym przede wszystkim wspomaganie procesw ksztacenia
ustawicznego oraz ksztatowanie waciwych postaw modych ludzi w ramach obowizku
szkolnego.
S t r o n a |71
4. NAWIZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTW DOTYCZCYCH ROZWOJU

PRZESTRZENNO-SPOECZNO-GOSPODARCZEGO GMINY I REGIONU
Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania
demograficzne infrastruktury sanatoryjno-uzdrowiskowej
Wykorzystanie potencjau przyrodniczokrajobrazowego i bliskoci aglomeracji dla rozwijania

nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej
POZIOM KRAJOWY
Ochrona i zachowanie dla przyszych pokole

wysokiej jakoci rodowiska naturalnego
Strategia Rozwoju Kraju 2020

I.1 Przejcie od administrowania do zarzdzania rozwojem (zapewnienie adu przestrzennego)
I.3. Wzmocnienie warunkw sprzyjajcych realizacji indywidualnych potrzeb i aktywnoci obywatela (rozwj kapitau spoecznego)
II.3. Zwikszenie innowacyjnoci gospodarki (podwyszenie stopnia
komercjalizacji bada i zwikszenie wykorzystania rozwiza
innowacyjnych)
II.4. Rozwj kapitau ludzkiego (poprawa jakoci kapitau ludzkiego)
II.6. Bezpieczestwo energetyczne i rodowisko (poprawa
efektywnoci energetycznej i poprawa stanu rodowiska)
II.7. Zwikszenie efektywnoci transportu (modernizacja i
rozbudowa pocze transportowych)
III.2. Zapewnienie dostpu i okrelonych standardw usug publicznych
(zwikszenie efektywnoci systemu wiadczenia usug publicznych)
III.3. Wzmocnienie mechanizmw terytorialnego rwnowaenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i penego wykorzystania
potencjaw regionalnych (rozwj regionalny i subregionalny)
Program Rozwoju Turystyki do 2020
Rozwj innowacyjnoci, atrakcyjnoci, jakoci usug i produktw turystycznych, jako czynnika konkurencyjnej gospodarki
Wzmocnienie aktywnoci spoecznej i przedsibiorczoci w sektorze turystyki oraz zwikszenie kompetencji kadr
Promocja priorytetowych obszarw produktw turystycznych kraju i regionw oraz specjalizacji gospodarczych opartych na turystyce
Zagospodarowanie i modernizacja przestrzeni dla rozwoju turystyki i infrastruktury turystycznej, przy zachowaniu zasad zrwnowaonego rozwoju i przepisw ochrony rodowiska.
Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2014-2020
Zmniejszenie emisyjnoci gospodarki
Ochrona rodowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu
Rozwj niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach
Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwj zasobw kultury
POZIOM REGIONALNY
S t r o n a |72



Strategia Rozwoju Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2011-2020

Gospodarka wiedzy i aktywnoci
Dziedzictwo i przemysy czasu wolnego
Krakowski Obszar Metropolitalny i inne subregiony
Rozwj miast i terenw wiejskich
Bezpieczestwo ekologiczne, zdrowotne i spoeczne
Bezpieczestwo ekologiczne, zdrowotne i spoeczne

Zadanie strategiczne nr 4 Program rozwoju maopolskich uzdrowisk
Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2014-2020
Gospodarka wiedzy
Przedsibiorcza Maopolska
Regionalna polityka energetyczne
Ochrona rodowiska
Dziedzictwo regionalne
Infrastruktura transportowa
Rynek pracy (aktywne i zdrowe starzenie si zwikszenie dostpu do
usug profilaktyki, diagnostyki i rehabilitacji)
Region spjny spoecznie
Widza i kompetencje
Rewitalizacja przestrzeni regionalnej
Infrastruktura spoeczna
Strategia Rozwoju Polski Poudniowej
Polska poudniowa miejscem przycigajcym ludzi, podmioty i inicjatywy wzmacniajce potencja makroregionu (3.1 Tworzenie pakietowych produktw turystycznych, 3.2 Przyciganie i organizacja wydarze
o znaczeniu krajowym i midzynarodowym)
Inteligentne specjalizacje Wojewdztwa Maopolskiego uszczegowienie obszarw wskazanych w Regionalnej Strategii Wojewdztwa Maopolskiego 2014-2020
Nauki o yciu (1.4 Nowoczesne technologie terapeutyczne i
Nauki o yciu (1.8 rodowisko rodowiskowe czynniki
Nauki o yciu (1.1 Aktywne i zdrowe ycie
wspomagajce urzdzenia medyczne)
zdrowia)
Technologie informacyjne i komunikacyjne (3.2 Diagnostyka i terapia
chorb cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej)
Przemysy kreatywne i czasu wolnego (7.1 Przemysy kreatywne, 7.4
Przemys czasu wolnego)
Subregionalny Program Rozwoju na lata 2014-2020
Wysoka konkurencyjno subregionw dziki wykorzystaniu endogenicznych potencjaw oraz usprawnieniu sieci komunikacyjnej (1.1.2. Rozwj infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w subregionach,
1.1.3. Zagospodarowanie otoczenia zbiornikw wodnych na cele turystyczne i rekreacyjne, 1.1.4. Rozwj lokalnych tras turystycznych, 1.2.1. Wsparcie systemw niskoemisyjnego transportu miejskiego)
S t r o n a |73


Wysoka jako ycia na terenie subregionw wojewdztwa

maopolskiego (2.3 Dostpne oraz wysokiej jakoci usugi spoeczne i
ochrona zdrowia mieszkacw subregionw)

Wysoka jako ycia na terenie subregionw wojewdztwa
maopolskiego (2.1. Lepsza jako powietrza w subregionach,
2.2. Dobry stan rodowiska naturalnego)
Strategia Rozwoju i Promocji Maopolskiego Produktu Uzdrowiskowego na lata 2013-2018

Wprowadzenie zintegrowanego zarzdzania maopolskim produktem
uzdrowiskowym
Podniesienie atrakcyjnoci i konkurencyjnoci maopolskiego produktu uzdrowiskowego
Aktywizacja rodowisk lokalnych w zakresie rozwoju i promocji marki maopolskich uzdrowisk.
Wdroenie nowoczesnego zintegrowanego systemu informacji i promocji maopolskiego produktu uzdrowiskowego
Program Strategiczny Ochrona Zdrowia
Zapewnienie kompleksowego leczenia i dugofalowej profilaktyki
zaburze psychicznych dostosowanych do potrzeb poszczeglnych
subregionw (3.1 Rozwoju opieki medycznej nad osobami starszymi)
Opracowanie i wdroenie wieloletnich programw ochrony zdrowia, w
tym profilaktyki i edukacji zdrowotnej (4.1 Profilaktyka, edukacja i
promocja zdrowia(profilaktyka wad postaw)
Program Strategiczny Dziedzictwo i Przemys Czasu Wolnego
Wzmocnienie rde tosamoci poprzez ochron zasobw dziedzictwa, jego rewaloryzacj, ksztatowanie krajobrazu kulturowego,
rewitalizacj przestrzeni oraz odczytywanie i interpretacj znacze kulturowych (1.1 Przeszo przyszoci _ Prace konserwatorskie,
restauratorskie i budowlane przy zabytkach, 1.3 Kompleksowe programy rewitalizacji spoecznej i ekonomicznej oraz ksztatowanie przestrzeni)
Pobudzanie kreatywnoci oraz wzrost dostpu do oferty czasu wolnego (2.2 Wzmacnianie potencjau kreatywnego w regionie)
Kreowanie innowacyjnej i atrakcyjnej oferty czasu wolnego dla wzmocnienia przewagi konkurencyjnej regionu (3.1. Podnoszenie atrakcyjnoci
turystycznej regionu w oparciu o zasoby dziedzictwa regionu, 3.2. Rozwj infrastruktury turystycznej i okooturystycznej)
Od zdrowego stylu ycia do mistrzostwa sportowego (4.1 Arena
mistrzostw)
Program Strategiczny Ochrona rodowiska
Poprawa jakoci powietrza, ochrona przed haasem oraz
zapewnienie informacji o rdach pl elektromagnetycznych
(1.1 Sukcesywna redukcja emisji zanieczyszcze do powietrza,
zwaszcza pochodzcych z systemw indywidualnego
ogrzewania mieszka)
Ochrona zasobw wodnych (2.1.1 Porzdkowanie gospodarki
wodno-ciekowej, 2.2 Utrzymanie i rozbudowa systemw
zaopatrzenia w wod i optymalizacji zuycia wody)
S t r o n a |74



Rozwanie systemu gospodarki odpadami (3.2 Intensyfikacja
odzysku, w tym odzysku energetycznego oraz ograniczenie
iloci skadowanych odpadw i likwidacja zjawiska nielegalnego
skadowania odpadw)
Regionalna polityka energetyczna (5.1.1 Realizacja inwestycji w
zakresie energetyki rozproszonej (hydroenergetyka,
biogazownie, energia wiatru, farmy soneczne itp.))
Edukacja ekologiczna, ksztatowanie i promocja postaw w
zakresie ochrony rodowiska i bezpieczestwa publicznego oraz
usprawnienie mechanizmw administracyjno-prawnych i
ekonomicznych (8.1 Edukacja oraz ksztatowanie postaw prorodowiskowych)
POZIOM LOKALNY
Strategia Rozwoju Spoeczno-Gospodarczego Powiatu Nowotarskiego 2015 - 2020
Elastyczny rynek pracy i przedsibiorcza gospodarka (3.1. Rozwj przedsibiorczoci)
Promocja i ochrona zdrowia (5.1. Ochrona zdrowia, 5.2. Promocja
profilaktyki zdrowia)
Pi krain: Pieniny-Gorce-Spisz-Podhale-Orawa (8.1. Edukacja
ekologiczna 8.2. Ochrona rodowiska naturalnego)
Nowotarski warto by (9.1. Kultura i dziedzictwo kulturowe, 9.2.
Produkty lokalne, 9.3. Wsppraca regionalna, krajowa i
midzynarodowa, 9.4. Turystyka)
Strategia Rozwoju Gminy Rabka-Zdrj na lata 2013 - 2020
Zmodernizowana i rozbudowana jest infrastruktura suca funkcji turystyczno-uzdrowiskowej Gminy, przestrze publiczna ma wysok jako i
suy funkcjom turystyczno-uzdrowiskowym
Przestrze publiczna ma wysok jako i suy funkcjom turystyczno-uzdrowiskowym (oferta obejmujca usugi medyczne i leczniczorehabilitacyjne, turystyczno-rekreacyjne, konferencyjno-hotelowe; rewitalizacja fizyczna i spoeczna uzdrowiska )
Gmina zapewnia wysok jako i dostpno usug zwizanych z opiek
socjaln i zdrowotn (aktywna polityk w zakresie ochrony zdrowia)
rodowisko naturalne Rabki-Zdrj spenia najwysze
standardy ekologiczne (porzdkowanie gospodarki wodnociekowej; zmniejszanie emisji zanieczyszcze - energia
odnawialna i edukacja)
Kultura i sztuka opiera si o lokaln tosamo, a take suy funkcji turystyczno-uzdrowiskowej (oferta placwek kultury wspiera
funkcje turystyczno-uzdrowiskow; promocja dziedzictwa i kultury lokalnej,)
Oferta turystyczno-uzdrowiskowa Rabki-Zdroju jest wypromowana (identyfikacja i promocja walorw turystyczno-uzdrowiskowych
Rabki-Zdroju)
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Miasta i Gminy Rabka-Zdrj
S t r o n a |75



Eliminacja niskiej emisji z sektora komunalnego,
mieszkaniowego oraz gospodarczego wraz ze zwikszeniem
udziau odnawialnych rde energii w strukturze zaopatrzenia
budynkw w ciepo i ciep wod uytkow
Systematyczna poprawa efektywnoci energetycznej w
sektorze komunalnym i pozakomunalnym
Znaczce zmniejszenie zanieczyszcze i uciliwoci
wynikajcych z presji ruchu koowego na obszarze Gminy
Podniesienie spoecznej wiadomoci potrzeby dbaoci o
wysok jako powietrza (edukacja, informacj i integracj
dziaa).
Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy i Miasta Rabka-Zdrj

Usugi publiczne (Kultura, rozrywka m.in. poprawa bazy lokalowej
Teatru Rabcio, odbudowa budynku Gwiazda; sport, rekreacja
m.in. rozbudowa obiektw sportowych, budowa wycigw
narciarskich)
Potencja gospodarczy miasta (uporzdkowanie i rozbudowa bazy
leczniczej, w tym budowa nowych obiektw rehabilitacyjnych jak
tnia, baseny, pijalnie)
Potencja gospodarczy miasta (poprawa oferty w zakresie usug

sportu i rekreacji)
Lecznictwo uzdrowiskowe
Turystyka i rekreacja (wyposaenie w urzdzenia i usugi zwikszajce atrakcyjno pobytu m.in. ziele urzdzon,; poprawa
standardu bazy noclegowej, promocja)
S t r o n a |76
5. PLANOWANE ZADANIA PLANU ROZWOJU UZDROWISKA

5.1 Wizja i cele rozwoju Rabki-Zdroju jako uzdrowiska i orodka
turystyczno-rekreacyjnego
Zasadnicz wizj rozwoju Rabki-Zdroju jest, aby staa si ona miejscem przyjaznym dla
kuracjuszy i turystw. W praktyce powinno to oznacza, i Rabka-Zdrj powinna sta si
nowoczesnym, znanym w Europie - uzdrowiskiem dla goci w kadym wieku
przycigajcym ich bogat ofert turystyczno-rekreacyjn. A take wykorzystujcym
swoj tradycj, dziedzictwo i aktywno mieszkacw do budowania konkurencyjnej
oferty leczniczo-wypoczynkowej.
Jest to gwny cel PRU, ale pozostaje on w penej zgodzie z deklaracjami zawartymi na
poziomie Strategii Rozwoju Rabki-Zdroju. W deklaracji wizji zwraca uwag podkrelenie penej
dostpnoci i otwartoci Uzdrowiska. Rabka-Zdrj to miejsce przyjazne zarwno dla kuracjuszy, jak
i turystw. Oznacza to w rwnej mierze dbao o rozwj i wysok jako oferty uzdrowiskowej, jak
i turystyczno-rekreacyjnej. Inny aspekt, bardzo mocno zauwaony w powyszym sformuowaniu, to
wola konkurowania z najlepszymi europejskimi miejscowociami uzdrowiskowymi i stworzenie
takiej oferty, ktra pozwoli na skuteczne zaistnienie na midzynarodowym rynku usug turystycznosanatoryjnych, ale rwnoczenie bdzie miejscem, ktre stwarza warunki do wzmocnienia funkcji
turystyczno-rekreacyjnych. Nie oznacza to w najmniejszym stopniu odchodzenia od wieloletniej
tradycji Rabki - jako uzdrowiska, w tym uzdrowiska o profilu dziecicym, ale jest podkreleniem
potrzeby rozwijania Rabki-Zdroju jako miejscowoci z atrakcyjn ofert rekreacyjn (zarwno
letni, jak i zimow) i wykorzystania atrakcyjnego pooenia i bliskoci Krakowa do rozwijania
oferty pobytowej (w rnym wymiarze czasowym) i weekendowej zarwno dla ludzi modych,
rodzin z dziemi, jak i osb starszych. Nie bdzie to moliwe bez systematycznego unowoczeniania
i rozszerzania dostpnej oferty turystyczno-rekreacyjnej.
Jednoczenie deklaracja wizji dostrzega ogromn wag i bogactwo tradycji oraz dziedzictwa,
ktre z jednej strony powinno by pielgnowane i rozwijane, z drugiej ma suy take budowaniu
atrakcyjnej oferty dla goci odwiedzajcych Rabk-Zdrj i stanowi dodatkow zacht do
spdzania tu wolnego czasu.
Tylko cz z dziaa zdefiniowanych poniej moe by sfinansowana ze rodkw
poddziaania 6.3.2. RPO WM (Wsparcie miejscowoci uzdrowiskowych w ramach rozwijania
wewntrznych potencjaw regionu), ale wszystkie one musz by realizowane z
wykorzystaniem innych rodkw dotacyjnych, a przede wszystkim kapitau wasnego przez
wszystkie podmioty zaangaowane w rozwj produktw turystyczno-uzdrowiskowych w RabceZdroju rozumianej tutaj szerzej tzn. jako caa gmina a nie tylko obszar trzech stref
uzdrowiskowych. Bez zaangaowania merytorycznego i finansowego na szersz skal i bez
sukcesywnej realizacji projektw i dziaa opisanych zarwno w licie dziaa podstawowych, jak i
licie dziaa dodatkowych PRU, nie bdzie mona mwi o zdynamizowaniu rozwoju uzdrowiska.
Std tak wane jest, i lista zada szczeglnie dodatkowych nie jest list yczeniow, ale
pochodzi z przemylanych i realnych deklaracji podmiotw za nie odpowiedzialnych.
5.1.1 Cel strategiczny 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej
na wyzwania demograficzne infrastruktury sanatoryjnouzdrowiskowej

Pierwszy cel zwizany jest z szeroko pojtym rozwojem funkcji uzdrowiskowych,
przede wszystkim w kontekcie zmian demograficznych, ktre zachodz w Polsce i na wiecie.
Lecznictwo uzdrowiskowe dla dzieci ma potwierdzon skuteczno w leczeniu chorb przewlekych,
ktrych liczba alarmujco ronie (m.in. otyo, cukrzyca, astma, alergia), jednoczenie obserwuje
si spadek udzielania wiadcze zwizanych z leczeniem dzieci w sanatoriach. Z tym
faktem musz zmierzy si czoowe polskie uzdrowiska dziecice, w tym take Rabka-Zdrj. Z
S t r o n a |77
jednej strony szukajc moliwoci uatrakcyjnienia oferty dla dzieci i rodzicw, z drugiej poszukujc
nowego klienta.
Rabka-Zdrj ma potencja by rozwija usugi dla caych rodzin, a take
specjalistyczn ofert dla seniorw, wdraajc na swoim terenie coraz popularniejsz
dzi i coraz bardziej potrzebn koncepcj tzw. srebrnej gospodarki. W koncepcji tej
uwaga skoncentrowana jest z jednej strony na potrzebach i popycie starszej populacji
spoeczestwa, z drugiej - na jej cechach, ktre mona i naley wykorzysta do wikszej aktywizacji
i samodzielnoci tej grupy spoecznej. Przyjmuje si przy tym, e wzrost aktywnoci i spoecznej
integracji osb starszych jest warunkiem lepszego zaspokajania ich potrzeb, sprzyjajc wyszej
jakoci nie tylko ich ycia, ale caego spoeczestwa. Rabczaskie uzdrowisko moe zaoferowa
osobom starszym nie tylko bogat ofert kulturaln, dobr baz sanatoryjno-uzdrowiskow,
wyspecjalizowane jednostki zdrowia, ale take due moliwoci wypoczynku, rekreacji i uprawiania
sportu. Wobec przyjtej przez rzd Dugofalowej Polityki Senioralnej na lata 2014 - 2020, a take
majc na uwadze wyduony do lat 67 wiek emerytalny, to wanie lecznictwo uzdrowiskowe oraz
zwizana z nim tak zwana turystyka medyczna, stanowi mog istotny czynnik profilaktyki i
rehabilitacji, majcej na celu m.in. utrzymanie duszej aktywnoci zawodowej. Atutem RabkiZdroju w tym wzgldzie jest nie tylko tradycja uzdrowiskowa, dowiadczenie w prowadzeniu
skutecznej rehabilitacji, przygotowane i kompetentne kadry, ale take zasb budynkw
uwalnianych przez istniejce sanatoria, a take obiekty w cisym centrum
uzdrowiska, ktre dla takich funkcji mog by przystosowane. Bez wtpienia te z polskich
samorzdw, ktre pierwsze dostrzeg w polityce senioralnej i tzw. srebrnej gospodarce swoj
szans na rozwj, bd w stanie zbudowa na tej bazie stabilne, dugoterminowe (zwaywszy
dynamik procesw demograficznych) podstawy swojego rozwoju, w tym tworzenia stabilnych
miejsc pracy dla mieszkacw miast, ktre podejm si tworzenia tego typu infrastruktury i usug.
W konsekwencji dziaania skierowane do osb starszych nie tylko przyczyni si do poprawy
jakoci ycia tych osb, ale mog sta si rdem rozwoju gospodarczego. Wzrost
aktywnoci i spoecznej integracji seniorw z pozostaymi grupami populacji bdzie sprzyja
wyszej jakoci ycia caego spoeczestwa.
Rozbudowa oferty lecznictwa uzdrowiskowego i wyznaczanie nowych kierunkw rozwoju
uzdrowiska musi czy si z dziaaniami inwestycyjnymi. Rewaloryzacja obiektw
zabytkowych, rewitalizacja parkw zdrojowych, rozbudowa infrastruktury uzdrowiskowej,
porzdkowanie przestrzeni i jej nowoczesna aranacja czyni z uzdrowiska miejsca wyjtkowe oraz
niepowtarzalne, gdzie kady kuracjusz odnajdzie co dla siebie. Bezsprzecznie elementem tych
dziaa musi by take stae podnoszenie jakoci oraz standardu usug uzdrowiskowych i leczenia
sanatoryjnego. Wie si to nie tylko z inwestycjami w budynki i urzdzenia, ale take jako
kadry medycznej i pielgniarskiej oraz rozwijanie wsppracy (take naukowobadawczej) w kierunku poszukiwania nowych, atrakcyjnych produktw leczniczorehabilitacyjnych.
Tabela 12. Cel strategiczny 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania

CEL STRATEGICZNY I. ROZWIJANIE NOWOCZESNEJ I ODPOWIADAJCEJ NA WYZWANIA DEMOGRAFICZNE
INFRASTRUKTURY SANATORYJNO-UZDROWISKOWEJ
Cel operacyjny
1.1. Modernizacja i rozbudowa bazy sanatoryjno-uzdrowiskowej

Wiodce dziaania i projekty:
o unowoczenienie infrastruktury sanatoriw i poszerzenie bazy leczniczozabiegowej (m.in. Uzdrowisko Rabka S.A., lskie Centrum RehabilitacyjnoUzdrowiskowe, Pensjonat Prezydent);
o zagospodarowanie przestrzeni publicznych wok obiektw sanatoryjnych pod
funkcje zwizane z rekreacj i lecznictwem (m.in. park aktywnej rehabilitacji);
o modernizacja szpitali i obiektw uzdrowiskowych (m.in. szpital alergologiczny
Soneczny Grd).
S t r o n a |78
Cel operacyjny
1.2. Rozwj i rozbudowa urzdze uzdrowiskowych

o powikszenie istniejcego Parku Zdrojowego poprzez zagospodarowanie
bulwarw nad Poniczank;
o budowa nowych atrakcji i urzdze uzdrowiskowych (m.in. solankowo-wodny plac
zabaw, tnia solankowa);
o rozwijanie istniejcych i budowa nowych siowni na wolnym powietrzu.
Cel operacyjny
1.3. Rabka-Zdrj maopolskim liderem srebrnej gospodarki

o wykorzystanie zasobu budynkw dla utworzenia przyjaznych i komfortowych
miejsc dugoterminowej opieki dla osb starszych (m.in. na terenie Instytutu
Grulicy i Chorb Puc);
o stworzenie oferty spdzania czasu wolnego i aktywnej rehabilitacji dla starszych
kuracjuszy i mieszkacw (m.in. rabczaskie centrum integracji, rozwj
Uniwersytetu III Wieku, klub seniora);
o budowa infrastruktury przyjaznej osobom w podeszym wieku.
Cel operacyjny
1.4. Podejmowanie dziaa na rzecz integracji i wsppracy podmiotw

zwizanych z dziaalnoci medyczn i uzdrowiskow
o powoanie Rabczaskiego Klastra Zdrowia (rozwijanie wsppracy JST, gestorw
bazy sanatoryjnej i leczniczej oraz sektora B+R);
o podnoszenia kompetencji kadr zwizanych z lecznictwem uzdrowiskowym.
5.1.2 Cel strategiczny 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-
krajobrazowego i bliskoci aglomeracji dla rozwijania

Infrastruktura sportowo-rekreacyjna, obok atrakcyjnej oferty leczniczej, jest bardzo istotnym
czynnikiem rozwoju gminy, dlatego wanie z tym aspektem zwizany jest drugi cel. To wok
silnych produktw turystyczno-rekreacyjnych, ktre bd pomysem na wzrost atrakcyjnoci
uzdrowiska oraz przycignicie jak najwikszej liczby turystw, powinna rozwija si innowacyjna
infrastruktura wkomponowana w unikalny charakter zdrojowiska. Oferta uzdrowiska
powinna by skierowana do maksymalnie szerokiego grona odbiorcw, ktrzy znajd tutaj
moliwo aktywnego spdzania czasu wolnego o kadej porze roku.
Kolejnym obszarem wymagajcym wsparcia jest niewystarczajca i mao zrnicowana
baza hotelowa i pensjonatowa, ktra nie odpowiada potrzebom coraz bardziej wymagajcego
gocia. Warto tutaj szczeglnie podkreli atut Rabki-Zdroju jakim jest pooenie komunikacyjne
w bliskoci dwch duych lotnisk (Balice, Poprad), w cigu rozbudowujcej si zakopianki i na
trasie (by moe) rewitalizowanej linii kolejowej. Wszystko to sprawia, e odlego od dwch
duych aglomeracji krakowskiej i lskiej jest naprawd niewielka. A to otwiera due moliwoci
rozwoju turystyki biznesowej, szkoleniowej, czy nawet kongresowej. Poczenie tego elementu z
atrakcyjnym krajobrazem, rozwijajc si infrastruktur turystyczno-rekreacyjn daje Rabce
powane atuty w konsekwentnym budowaniu jednej ze cieek rozwoju wanie w oparciu o
sektor szkoleniowo-konferencyjny. Bez wtpienia jednak wzmocnienia wymaga tu baza
odpowiednio przygotowana, wyposaona i o zrnicowanym (cho pewnie raczej wyszym)
standardzie.
Problemem Rabki-Zdroju jest take jako przestrzeni publicznych. Szczeglnie istotna
jest tutaj kwestia niezagospodarowanych terenw w centrum, ktre powinny suy rozwojowi
funkcji turystyczno-rekreacyjnej (np. tereny nad Poniczank), a take zabytkowych willi czy
obiektw, ktre czsto niezagospodarowane i puste niszczejc szpec stref uzdrowiskow (np.
Gwiazda, a take szereg budynkw w przestrzeni Parku Zdrojowego i w jego pobliu). Nie bez
znaczenia wizerunkowo, ale take w kontekcie potencjau gospodarczego, s takie miejsca jak
S t r o n a |79
dworzec autobusowy, ktre po rewitalizacji mogyby si sta nie tylko wizytwk miasta, ale te
miejscem lokowania si nowych przedsibiorcw.
Take zagadnienia zwizane z szeroko rozumian kultur, sztuk oraz tradycj wane dla
mieszkacw Rabki-Zdroju mog i powinny by wykorzystywane do rozwijania i wzmacniania
produktu uzdrowiskowego i turystycznego budowanego w oparciu i z wykorzystaniem
walorw kulturowych Rabki-Zdroju. Std jednym z celw Planu jest rozwijanie oferty turystycznej
opartej na zasobach dziedzictwa kulturowego. Rabka moe poszczyci si unikatowymi instytucjami
kultury dziaa tu jeden z niewielu w Polsce teatr dla dzieci, swoj dziaalno prowadzi unikatowy
Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce. Warto je rozwija i wzmacnia ich ofert programow.
Niezwykle wane jest take, aby realizacja duych projektw kulturalnych i artystycznych budowaa
regionaln i ponadregionaln rozpoznawalno Rabki, przycigajc tu nowych turystw, a ju
obecnym zapewniaa niezatarte wraenia z pobytu i zachcaa do powrotu do uzdrowiska czy to w
celach kuracyjnych, czy to turystyczno-rekreacyjnych.
Miejscowoci uzdrowiskowe konkuruj, staraj si wyrni i przycign jak najwicej
kuracjuszy i turystw. Podstawowe znaczenie ma umiejtne wykorzystanie wasnego potencjau i
umiejtno prezentacji atrakcji uzdrowiskowo-turystycznych. Nie jest to moliwe bez partnerstwa,
wsppraca przynosi wiksze korzyci ni dziaania prowadzone w sposb
indywidualny i wzajemnie konkurencyjny. We wsplne przedsiwzicia powinny wcza si
zarwno instytucje samorzdowe, podmioty brany turystycznej, lokalni przedsibiorcy, pracownicy
lokalnych firm i instytucji oraz organizacje pozarzdowe. Konieczne wydaje zmierzenie si z
wyzwaniem zbudowania wsplnej, konkurencyjnej (nie tylko na rynku krajowym, ale i europejskim)
oferty uzdrowiskowo-rekreacyjnej. Wydaje si, e wspdziaanie i wsppraca wielu ronych
podmiotw (a nie konkurowanie ze sob), jest dzisiaj kluczem do budowania przewagi
konkurencyjnej miejscowoci w stosunku do ssiednich miejscowoci czy regionw.
Tabela 13. Cel strategiczny 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i
bliskoci aglomeracji dla rozwijania nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej
CEL STRATEGICZNY II. WYKORZYSTANIE POTENCJAU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO I BLISKOCI
AGLOMERACJI DLA ROZWIJANIA NOWOCZESNEJ OFERTY TURYSTYCZNO-REKREACYJNEJ
Cel operacyjny
2.1. Rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej

o rozwj i przeksztacanie istniejcych stacji narciarskich w obiekty z caoroczn
ofert rekreacyjn (m.in. rozbudowa Polczakwki w kierunku Grzebienia,
rozbudowa Maciejowej);
o rozwj tras biegowych, rowerowych i ski-tourowych na obszarze uzdrowiska
(m.in. wytyczenie i budowa trasy rowerowej wzdu Raby);
o rozwj szlakw turystycznych w tym przyrodniczych cieek edukacyjnych;
o wytyczenie i zimowe utrzymanie tras narciarstwa biegowego z Parku Zdrojowego
w kierunku Grzebienia oraz Maciejowej;
o budowa wie i punktw widokowych na terenie Rabki-Zdroju (m.in. na
Maciejowej);
o modernizacja i budowa wanych obiektw rekreacyjnych (m.in. modernizacja
lodowiska, budowa toru saneczkowego, modernizacja stadionu KS Wierchy);
o wykorzystania rzek i potokw (m.in. Raby, Poniczanki) do budowania
zintegrowanego produktu turystyczno-rekreacyjnego z elementami zabezpieczenia
przeciwpowodziowego.
Cel operacyjny
2.2. Budowa i modernizacja istniejcej infrastruktury hotelarskiej i

gastronomicznej
o budowa centrw hotelowo-konferencyjnych (m.in. Willa pod w. Jzefem,
Gwiazda, Trzy Re);
o modernizacja wanych obiektw gastronomicznych na terenie uzdrowiska.
Cel operacyjny
2.3. Poprawa estetyki uzdrowiskowej czci miasta
S t r o n a |80

o opracowanie i wdroenie systemu identyfikacji oraz oznakowanie atrakcji
turystycznych miasta;
o rewitalizacja zabytkowych budynkw w obrbie strefy A;
o rewitalizacja gwnej promenady uzdrowiskowej i odtworzenie starorabczaskich
bazarw;
o modernizacja obiektw uytecznoci publicznej (m.in. dworzec autobusowy).
Cel operacyjny
2.4. Rozwijanie oferty turystycznej opartej na zasobach dziedzictwa

kulturowego
o rozwj szlakw kulturowych i budowa muzeum uzdrowiskowego;
o rozwj i modernizacja instytucji kultury wzmacniajcych funkcje turystycznouzdrowiskowe (m.in. kompleksowa rozbudowa Teatru Rabcio, modernizacja
skansenu w Chabwce, rewitalizacja linii Chabwka-Nowy Scz);
o realizacja projektw kulturalnych, artystycznych, o znaczeniu regionalnym i
ponadregionalnym.
Cel operacyjny
2.5. Kreowanie wizerunku Rabki-Zdroju jako miejsca przyjaznego

kuracjuszom i turystom
o sieciowanie i wsppraca brany turystyczno-rekreacyjnej;
o standaryzacja bazy hotelowo-pensjonatowej i usug turystycznych;
o integracja systemw informacji i rezerwacji miejsc w turystyce;
o podnoszenie kompetencji kadr turystycznych;
o szeroka, nowoczesna promocja Gminy oraz produktw turystycznouzdrowiskowych na rynku regionalnym i ponadregionalnym;
o organizacja cyklicznych wydarze kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych o
zasigu ponadregionalnym, jako elementu zewntrznej promocji Rabki-Zdroju.
5.1.3 Cel strategiczny 3. Ochrona i zachowanie dla przyszych
pokole wysokiej jakoci rodowiska naturalnego

Trzeci cel wie si bezporednio z dbaoci o jako rodowiska naturalnego. Dla
uzdrowiska dziaania prorodowiskowe s kluczowe, szczeglne w przypadku gminy uzdrowiskowej
o profilu pulmonologicznym i kardiologicznym jak jest Rabka-Zdrj. To wanie jako rodowiska
przyrodniczego jest warunkiem i szans zdobycia przewagi konkurencyjnej i szans dugofalowego
rozwoju uzdrowiska. Dzisiaj Rabka-Zdrj poza problemem z zanieczyszczeniami musi
zmierzy si take z odbudow marki zdroju, ktry zachca do odwiedzenia czystym
powietrzem, czyst wod i bogactwem przyrodniczym.
Chyba najwikszym dzi problemem take wizerunkowo jest zanieczyszczenie
powietrza spowodowane zarwno nisk emisj, jak rwnie emisj pochodzenia
komunikacyjnego. Bardzo istotn kwesti jest wprowadzenie odpowiedniej lokalnej polityki w
zakresie transportu, ktra bdzie dy do ograniczenia wykorzystania samochodw do
przemieszczania si na niewielkie odlegoci przez mieszkacw oraz stworzy warunki do
niewykorzystywania samochodw przez kuracjuszy i turystw wypoczywajcych w Rabce-Zdroju.
Dziaania powinny skupi si tutaj na wprowadzeniu polityki parkingowej, zwikszeniu udziau
ekologicznych rodkw transportu (np. rowerw), a take wprowadzeniu nowych rozwiza z
zakresu publicznej komunikacji uzdrowiskowo-turystycznej. Rozwizanie problemu zej jakoci
powietrza jest konieczne, aby mona byo rozwija i budowa nowoczesne, polifunkcyjne
uzdrowisko w oparciu o walory przyrodnicze.
Kolejnym problemem s cigle obecne braki w sieci kanalizacyjnej, przekadajce si
bezporednio na jako wd przepywajcych przez Rabk-Zdrj, a co za tym idzie na niewielk ich
przydatno w budowie infrastruktury rekreacyjnej w oparciu o rabczaskie rzeki i potoki.
S t r o n a |81
Podjte dziaania proekologiczne bd wpyway nie tylko na rozwj funkcji uzdrowiskowej i

turystyczno-rekreacyjnej, atrakcyjno i konkurencyjno Rabki-Zdroju, ale w znaczcy sposb
poprawi jako ycia lokalnej spoecznoci.
Tabela 14. Cel strategiczny 3. Ochrona i zachowanie dla przyszych pokole wysokiej jakoci
rodowiska naturalnego
CEL STRATEGICZNY III. OCHRONA I ZACHOWANIE DLA PRZYSZYCH POKOLE WYSOKIEJ JAKOCI RODOWISKA
NATURALNEGO
Cel operacyjny
3.1. Przeciwdziaanie zanieczyszczeniu rodowiska naturalnego

o rozbudowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej;
o poprawa zagospodarowania odpadw.
Cel operacyjny
3.2. Radykalna poprawa jakoci powietrza na obszarze uzdrowiska

o likwidacja rde niskiej emisji, w tym program wymiany piecw wglowych na
piece zasilane paliwem ekologicznym oraz programu instalacji odnawialnych
rde energii, zarwno w budynkach publicznych, jak i prywatnych;
o dalsza gazyfikacji uzdrowiska;
o dziaania prewencyjne, edukacyjne i inwestycyjne zmierzajce do zmniejszenia
emisji zanieczyszcze i gazw cieplarnianych pochodzcych z ogrzewania
budynkw komunalnych, mieszkalnych i procesw przemysowych;
o promocja rozwiza w zakresie produkcji i wykorzystania rozproszonych,
odnawialnych rde energii oraz zmniejszenia energochonnoci w sektorze
publicznym i mieszkaniowym.
Cel operacyjny
3.3. Znaczce zmniejszenie uciliwoci wynikajcych z presji ruchu

koowego
o wyznaczenia strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej w rejonie strefy A
uzdrowiska wraz z wprowadzeniem polityki parkingowej;
o stworzenia zrwnowaonego transportu gminno-uzdrowiskowego;
o budowy (wyznaczenia) cieki rowerowej Ponice Rabka-Zdrj jako alternatywy
dla komunikacji samochodowej.
5.2 Kompleksowo
spjno
wewntrzna
Planu
Rozwoju
Uzdrowiska
Ukad uzupeniajcych si celw, ktre obejmuj wszystkie wane elementy z punktu
widzenia rozwoju funkcji uzdrowiskowych i turystyczno-rekreacyjnych (lecznictwo, turystyk,
hotelarstwo, gastronomi, kultur, ekologi), a take wielo zada zarwno z listy podstawowej,
jak i dodatkowej oraz rnorodno podmiotw zaangaowanych we wdraanie Planu gwarantuj
komplementarno dziaa podejmowanych na obszarze Rabki-Zdroju.
Plan zarwno w ramach listy projektw podstawowych, jak i dodatkowych - obejmuje wiele
rnych obiektw i przestrzeni ktrych dysponenci deklaruj realizacj przedsiwzi, ktre z
jednej strony poprawiaj ofert i konkurencyjno danego obiektu (danej oferty), z drugiej
poprzez efekt synergii wpywaj na oywienie i rozwj caego uzdrowiska, przyczyniajc si w ten
sposb do budowy pozycji konkurencyjnej Rabki-Zdroju, ale take caego maopolskiego produktu
uzdrowiskowego. Wane te, i dziaania samorzdu poprzez ingerencj w przestrze publiczn
stwarzaj lepsze warunki do rozwoju i budowania swojej oferty lokalnym przedsibiorcom. W
przypadku Rabki-Zdroju zwraca uwag spjno dziaa wielu podmiotw, ktrych
wsplnym mianownikiem jest woda samorzd buduje nowe elementy Parku-Zdrojowego
oparte o wod i ide wodolecznictwa, przedsibiorcy wzmacniaj ten efekt, budujc lub
modernizujc urzdzenia uzdrowiskowe zwizane z wod (baseny lecznicze, tnie).
S t r o n a |82
W licie zada dodatkowych wiele jest take projektw, ktre d do budowania wsplnych
produktw i wsplnej promocji oferty uzdrowiskowo-turystycznej. Warto te wspomnie, i coraz
goniej dyskutowane s pomidzy rnymi partnerami projekty o charakterze klastrowym,
ktre bardzo mocno kad akcent na wspprac wielu podmiotw, a nie konkurowanie pomidzy
sob (zadanie takie zapisano na licie przedsiwzi dodatkowych w ramach celu C.1.4. - dziaanie:
Powoanie Rabczaskiego Klastra Zdrowia).
Kompleksowo Planu jest szczeglnie widoczna w licie zada dodatkowych, ktre bardzo
mocno wykraczaj poza zakres projektw kwalifikowanych w ramach dziaania 6.3.2., natomiast w
rnych wymiarach przyczyniaj si do budowania marki rabczaskiego uzdrowiska i jego coraz
lepszej oferty turystyczno-uzdrowiskowej. Warto zwrci uwag, jak wiele zada i projektw
zdefiniowanych na poziomie listy zada dodatkowych wpisuje si w wicej ni jeden cel Planu
Rozwoju Uzdrowiska, co jest potwierdzeniem ich przekrojowoci i szerokiego odziaywania na
szereg zjawisk zwizanych z rozwojem Rabki-Zdroju.
W tym kontekcie na poziomie Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj - moemy wyrni:
komplementarno przestrzenn (geograficzn) dziaania i projekty uzupeniaj
si wzajemnie, poniewa s skierowane na osignicie wsplnego celu realizowanego na
obszarze uzdrowiska Rabka-Zdrj, ktrego efektem ma by zdynamizowanie procesw
rozwojowych funkcji turystycznych i uzdrowiskowych gminy;
komplementarno w obszarze problemowym (funkcyjn) dziaania i projekty
uzupeniaj si wzajemnie, poniewa rnymi drogami d do zlikwidowania szeregu
zdefiniowanych barier i problemw rozwojowych, po to by jeszcze bardziej zdynamizowa
rozwj funkcji turystycznych i uzdrowiskowych Rabki-Zdroju;
komplementarno przedmiotow (sektorow) dziaania i projekty uzupeniaj si
wzajemnie, poniewa co do zasady realizowane s przez podmioty z podobnych bran
mowa tu szczeglnie o przedsibiorstwach uzdrowiskowych, turystycznych, hotelarskich,
ale take zwizanych z dziaalnoci kulturaln oraz samorzdzie, ktry poprzez wielo
swoich decyzji, dziaa i interwencji stwarza warunki lepszego rozwoju przedsibiorcom i
organizacjom dziaajcym na terenie Rabki-Zdroju.
Odrbna kwesti ale niezwykle wan jest komplementarno z projektami ju
zrealizowanymi, w tym take ze rodkw UE w poprzedniej perspektywie, take w zakresie rozwoju
funkcji uzdrowiskowych. Obecne projekty Rabki-Zdroju take (podobnie jak poprzednie projekty)
wkraczaj w przestrze Parku Zdrojowego i dalej j rozwijaj, ubogacaj i zmieniaj, tworzc jeden
z najbardziej urokliwych parkw Maopolski.
Poniej zaprezentowano projekty z listy podstawowej. W rozdziale 5.4. zaprezentowano
pozostae projekty, ktre wdraane przez bardzo rne podmioty czy wsplny cel:
dynamiczny rozwj Rabki-Zdroju.
5.3 Lista planowanych, podstawowych projektw i przedsiwzi

(tj. planowanych do sfinansowania w ramach poddziaania
6.3.2.)
Poniej przedstawiono 12 projektw zgoszonych przez samorzd oraz przedsibiorcw w
otwartej procedurze naboru kart zada do Planu Rozwoju Uzdrowiska. Zadania poprzez stron
internetow miasta zgaszane byy od 15 lutego 2016 roku do 31 marca 2016 roku. Poniej
zaprezentowano te ze zgoszonych projektw, ktre speniaj warunki kwalifikowalnoci wynikajce
z Uszczegowienia RPO WM 2014-2020.
5.3.1 Rozbudowa Parku Zdrojowego w Rabce-Zdroju

zagospodarowanie bulwarw nad Poniczank
Wnioskodawca: Gmina Rabka-Zdrj
Warto projektu: 8 000 000,00 PLN
Warto kosztw kwalifikowanych: 8 000 000,00 PLN
S t r o n a |83
Lokalizacja: strefa A Uzdrowiska

Opis projektu: Przedmiotem projektu jest poszerzenie istniejcego Parku Zdrojowego o
prawobrzene tereny wzdu Poniczanki i zagospodarowanie ich zgodnie z funkcj uzdrowiskoworekreacyjn. W zaniedbanej obecnie przestrzeni wzdu potoku planuje si stworzy atrakcyjn
przestrze publiczn z szeregiem urzdze uzdrowiskowych (tnia, wodospad solankowy,
grota solna, urzdzenia do wodoterapii metod Kneippa) i rekreacyjnych (cieka spacerowa i
rowerowa, siownia plenerowa, boisko do siatkwki plaowej, park linowy, cianki wspinaczkowe
rnej wysokoci), a take elementami maej architektury podnoszcymi jako przestrzeni
publicznej uzdrowiska (awki, zrewitalizowana ziele, odnowione kadki pieszo-rowerowe).
Projekt ma na celu stworzenie unikalnej przestrzeni publicznej przywracajcej cis i czyteln
relacj miasta z natur. Bulwar ma peni funkcje uzdrowiskowe, rekreacyjne, komunikacyjne,
spoeczne i reprezentacyjne.
Teren wzdu prawego brzegu potoku Poniczanka na dugoci ok. 1 km zostanie
kompozycyjnie uksztatowany jako czytelny ukad placw z rnymi atrakcjami rekreacyjnymi
poczony krzywoliniow ciek pieszo-rowerow. Przestrze bdzie identyfikowana wizualnie
dziki latarniom widocznym z wikszej odlegoci. Podstaw ukadu komunikacyjnego bdzie
promenada piesza prowadzona po stronie prawobrzenej potoku Poniczanka oraz cieka
rowerowa. Motywem przewodnim nowej przestrzeni bdzie woda i jej funkcja lecznicza oraz
rehabilitacyjna. Std wzdu projektowanego cigu pieszo-jezdnego zaprojektowano kolejne
urzdzenia i atrakcje zwizane z wod. Dla kuracjuszy odwiedzajcych uzdrowisko bd one miay
funkcj rehabilitacyjn, dla turystw, goci i mieszkacw funkcj rekreacyjn.
Obie funkcje bd si przenikay, przy czym na pocztku bulwarw dominowa bdzie funkcja
rehabilitacyjna, za w drugiej czci rekreacyjna.
Cz cicha (uzdrowiskowo-rehabilitacyjna)
To tak zwana cz cicha o dominujcej funkcji leczniczo-rehabilitacyjnej. Uksztatowanie
elementw maej architektury sprzyja bdzie spacerom, kontemplacji i wyciszeniu. Za przestrze
zostanie wypeniona szeregiem urzdze z zakresu wodolecznictwa zgodnych z metod ks.
Sebastiana Kneippa (zwanego papieem wellness lub wodnym doktorem).
Rysunek 10. Urzdzenia do wodolecznictwa: cieki do brodzenia w wodzie moliwe warianty
rdo: Koncepcja projektowa
Na odcinku ok. 400 metrw zostan rozmieszczone nastpujce elementy rehabilitacyjne:

zesp urzdze do tzw. dreptania po wodzie oporczowane niecki, wypenione wod;
tnia solankowa dugoci 25 metrw i wykorzystujca rabczask solank, ponadto
wzdu jednego z bokw tni powstanie cieka sensoryczna cieka zbudowana z
rnego rodzaju kamieni, wiru, piasku, a take drewnianych plastrw, ktra umoliwi
kuracjuszom skorzystanie take z moliwoci spaceru po nawierzchni, ktra bdzie dawaa
moliwo stymulacji rnych receptorw na stopach;
S t r o n a |84
Rysunek 11. cieka sensoryczna - moliwe warianty realizacji
w bliskiej odlegoci tni, z wykorzystaniem naturalnej skarpy, zlokalizowany bdzie

sztuczny wodospad bdzie to nie tylko atrakcja tego miejsca, ale take urzdzenie o
charakterze uzdrowiskowym spadajca z duej wysokoci solanka bdzie tworzya
specyficzny mikroklimat, nasycajc powietrze cennymi mineraami i mikroelementami
znajdujcymi si w solance;
take w tej samej przestrzeni - co ma znaczenie w kontekcie mikroklimatu tworzonego
przez zlokalizowane w ssiedztwie dwa inhalatoria na wolnym powietrzu znajdzie si
kolejny element zwizany z wodoterapi niecki do brodzenia oraz niecki do zanurzania
nadgarstkw i okci;
grota solna (o waciwociach terapeutycznych) zaaranowana w istniejcej grocie, ktra
czciowo zostanie wyoona blokami solnymi, a take zaopatrzona w specjalne awy
umoliwiajce odbywanie krtkich seansw w dobroczynnym klimacie solno-jodowym,
bogatym w cenne mikroelementy;
Rysunek 12. Grota solna w naturalnej skale - moliwe warianty realizacji
wartym podkrelenia jest te planowana ptasia wyspa poniewa jest to miejsce

gniazdowania ptactwa, szczeglnie kaczek zostan im stworzone specjalne warunki
bytowania w tym miejscu bdzie to nie tylko wyraz dbaoci o rodowisko naturalne, ale
te wany element edukacji ekologicznej (miejsce i wystpujce tu gatunki zostan
opisane);
Rysunek 13. Naturalne siedlisko ptakw wodnych w toni potoku Poniczanka
rdo: Barbara czna, Ewa Soek-Kowalska
t cz bulwarw nad Poniczank koczy bdzie ostatni element zwizany z

wodolecznictwem cieka z fontannami to z jednej strony element hydroterapii (w tym
masau stp), z drugiej pierwszy element otwierajcy stref gon miejsce atrakcyjne
dla dzieci, ktre bd mogy si bawi wrd tryskajcych wodnych strumieni.
Cao pierwszej strefy zamyka si pomidzy dwoma istniejcymi kadkami na potoku
Poniczanka, ktre przeznaczone zostay do modernizacji i dostosowania architektonicznego do
caego zaoenia parkowego. Dugo (w linii prostej) strefy cichej wynosi ok. 400 m.
S t r o n a |85
Cz gona (rekreacyjna)
na granicy obu stref zostanie zlokalizowana piaskowa plaa nad brzegiem Poniczanki
miejsce szczeglnie letniej rekreacji dla turystw i kuracjuszy;
stref gon otwiera bdzie boisko do siatkwki plaowej - o nawierzchni z piasku o
wymiarach 9 x 18m;
kolejny element to wiata rekreacyjna ze stolikami szachowymi;
w odlegoci kilkudziesiciu metrw od wiaty zlokalizowany zostanie park linowy
prowadzony w przestrzeni pomidzy cigami pieszo-rowerowymi a skarp, co znaczco
podniesie jego atrakcyjno, poniewa bdzie zblia si do ssiadujcych z jego
przebiegiem koron drzew projektowanych jest 10 supw przeznaczonych do wykonania
konstrukcji parku linowego. Zostan na nich zamocowane atrakcje konstrukcje
wykonane na bazie lin polipropylenowych oraz siatek sportowych, o trudnoci rozoonej
dla wiekowo dobranych grup uytkownikw;
Rysunek 14. Park linowy, cianka wspinaczkowa, kamienie bulderowe - moliwe warianty
park linowy bdzie powizany ze cian wspinaczkow (wysok), posadowion na

betonowym fundamencie. Powierzchnia wspinaczkowa cian wykonana jako elementy
czciowo skao-podobne naladujce naturalne formacje skalne;
kolejny element to kompleks kamieni bulderowych przewidzianych do wspinania bez uycia
asekuracji linowej - asekuracja zapewniona jest przez warstw amortyzujc lub
dodatkowo z uyciem crash-padw. Kamienie bulderowe zaprojektowane jako samonone
bryy o konstrukcji elbetowej posadowione w gruncie na fundamentach elbetowych;
w tej samej przestrzeni zaplanowano niewielki plac z kompletem urzdze do wicze
(siownia na wolnym powietrzu).
Elementy czce
Strefa cicha i gona zostan poczone dwoma oddzielnymi cigami biegncymi
fragmentami obok siebie, a fragmentami oddalajcymi si od siebie. Bd to:
dwa odcinki cigu pieszego: odcinek 1 dugoci 414 m oraz odcinek 2 dugoci 376,06 m
(konstrukcja z kostki betonowej);
dwa odcinki cieki rowerowej: odcinek 1 dugoci 658 m oraz odcinek 2 dugoci 633 m
(konstrukcja asfaltowa).
Wanym elementem projektu jest te rewitalizacja zieleni oraz nowe nasadzenia, tak aby
uzyska przestrze atrakcyjn przyrodniczo i sprzyjajc spacerom i kontaktowi z natur.
Caa projektowana przestrze nasycona zostanie elementami maej architektury budujcymi
klimat i tosamo miejsca. Bd to awki, charakterystyczne owietlenie, rzeby i elementy wodne.
Wszystkie zaprojektowane urzdzenia charakteryzuj si wspczesn, prost estetyk charakterystyczn dla wysokiej jakoci mebli miejskich, pozwalajc na harmonijne wpisanie
Bulwarw w otaczajc tkank urbanistyczn, w tym poczenie w spjn cao z istniejca
przestrzeni Parku Zdrojowego.
Infrastruktura dodatkowa
Instalacja owietlenia cieek projektuje si w oparciu o technologi LED. Odrbnie dla cieki
pieszej, odrbnie dla cieki rowerowej.
Instalacja zasilajca urzdzenia hydrorekreacyjne. Projektowane urzdzenia hydrorekreacyjne
bd zasilane w wod z miejskiej sieci wodocigowej.
S t r o n a |86
Celem oglnym projektu jest rozwj oferty lecznictwa uzdrowiskowego i turystycznorekreacyjnej Rabki-Zdroju oraz budowanie wizerunku Uzdrowiska i caej Maopolski jako obszaru
atrakcyjnego turystycznie z wyrniajc si w skali kraju kompleksow ofert czc walory
uzdrowiskowe, rekreacyjne i turystyczne.
Celem szczegowym jest uatrakcyjnienie oferty pobytowej dla kuracjuszy i turystw, a w
konsekwencji dalsze zwikszanie ruchu turystycznego w Rabce-Zdroju poprzez budow kolejnej
atrakcji w przestrzeni publicznej Parku Zdrojowego. Realizacja projektu polegajcego na
zagospodarowaniu bulwarw nad Poniczank i stworzeniu nowej atrakcyjnej przestrzeni publicznej
o funkcjach leczniczo-rekreacyjnych moe przyczyni si do wzrostu zainteresowania RabkZdrojem, a w konsekwencji zwikszon liczb turystw i kuracjuszy odwiedzajcych miasto. To z
kolei bdzie elementem konsekwentnego tworzenia warunkw rozwoju gospodarczego i lokowania
si nowych inwestycji zwizanych z funkcj uzdrowiskow i turystyczno-rekreacyjn.
Osignicie celu gwnego przyczyni si do zrealizowania celw porednich projektu, jakimi
s m.in.:
poszerzenie oferty uzdrowiskowej o now infrastruktur do wodolecznictwa;
poszerzenie oferty turystyczno-rekreacyjnej dla turystw i kuracjuszy odwiedzajcych
miasto;
uatrakcyjnienie oferty pobytowej poprzez stworzenie nowej atrakcji turystycznorekreacyjnej kierowanej zarwno do dzieci jak i caych rodzin, co spowoduje wzrost
zainteresowania wypoczynkiem na terenie Uzdrowiska oraz przycignie nowe grupy
odbiorcw;
stworzenie czytelnej i identyfikowalnej
rekreacyjnej co uatwi promocj miasta;
Rabk-Zdrojem
atrakcji
turystyczno-
zagospodarowanie niewykorzystanych terenw Parku Zdrojowego.

Konsekwencj wzrostu atrakcyjnoci Rabki-Zdroju, jako miejsca o duych walorach
turystycznych, bdzie dalszy rozwj uzdrowiska, wzmocnienie pozycji konkurencyjnej Rabki-Zdroju
wrd pozostaych polskich i europejskich miejscowoci turystycznych i uzdrowiskowych, w wyniku
czego wzronie ranga i renoma Maopolski jako regionu o szczeglnym potencjale turystycznym.
Powierzchnia objta projektem: 1,60 ha.
Produkt projektu: Zrewitalizowany obszar uzdrowiska o powierzchni: 1,60 ha.
Wybudowana 1 nowa infrastruktura leczniczo-rehabilitacyjna zgodna z profilem uzdrowiska
(komplet urzdze do wodolecznictwa z tni, wodospadem) oraz 1 nowa atrakcja rekreacyjna
zgodna z profilem uzdrowiska (komplet urzdze rekreacyjnych: plaa, wiata, park linowy, cianka
wspinaczkowa, kamienie bulderowe).
Rezultat projektu: wzrost ruchu turystycznego o 10% (w skali caego uzdrowiska),
stworzone 2 miejsca pracy.
5.3.2 Budowa wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym

Wnioskodawca: Gmina Rabka-Zdrj
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest zagospodarowanie terenu powizanego funkcjonalnie i
przylegego bezporednio do istniejcego placu zabaw na terenie Parku Zdrojowego. Istniejcy plac
zabaw poony jest centralnie w Parku Zdrojowym, w terenie o silnej ekspozycji poudniowej. W
chwili obecnej na placu i w jego otoczeniu brak jest elementw maej architektury zapewniajcych
schronienie przed nadmiernym nasonecznieniem zarwno dla dzieci jak ich opiekunw. Brak take
niskiej i wysokiej zieleni zacieniajcej oraz podstawowych urzdze dla utrzymania higieny
osobistej, przemycia rk, miejsca do spoycia posiku przez dzieci w przerwie pomidzy zabaw.
Przez obszar lokalizacji przyszego parku wodnego odbywa si obecnie (na dziko) komunikacja do
S t r o n a |87
istniejcego placu zabaw, po trasach najkrtszych wzgldem istniejcych cigw pieszych w parku,
a poszczeglnymi wydzielonymi strefami zabaw. Nawierzchnia trawiasta w tym obszarze jest w
wikszoci zniszczona. Dla zapobieenia dalszej degradacji, teren wymaga opracowania nowego
zagospodarowania uwzgldniajcego potrzeby komunikacyjne, wcznie z utworzeniem nowych
cigw komunikacyjnych w miejscach przedeptanych cieek.
Rysunek 15. Pooenie wodnego placu zabaw w przestrzeni Parku Zdrojowego oraz projektu w
stosunku do istniejcego placu zabaw
rdo: Projekt budowlany wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym, iOstoja sp. z o.o, al. Pisudskiego 11/4, Rzeszw
Gwnym zaoeniem projektu jest uporzdkowanie komunikacji pieszej wok istniejcego

placu zabaw oraz adaptacja terenu do funkcji zabawy z wod przez dzieci i innych uytkownikw
pooonego obok placu zabaw.
Wodny Plac zabaw podzielony zosta na dwie strefy:
stref grn z przeznaczeniem przede wszystkim na miejsca odpoczynku dla opiekunw,
dogodny punkt obserwacyjny bawicych si dzieci oraz przez wprowadzenie parasoli ze
stolikami, dodatkowe zacienienie miejsc i stworzenie warunkw dla karmienia dzieci i
spoywania posikw. W tej czci dominant bdzie fontanna w formie skay ociekajcej
wod, z bardzo pytkim brodzikiem dla najmodszych dzieci dla pierwszego zapoznawania
si z wod;
stref doln z przeznaczeniem dla dzieci potraficych bawi si samodzielnie; tu take
zlokalizowano ca stref zwizan z zabawami edukacyjnymi wykorzystujcymi wod i
zjawiska fizyczne mogce by zobrazowane z jej wykorzystaniem.
Ze wzgldu na istniejce uksztatowanie terenu projektuje si lekkie wyniesienie wodnego
placu zabaw ponad poziom istniejcego placu zabaw. Rnice wysokoci zostan zniwelowane
schodami terenowymi o trzech i szeciu stopniach oraz pochylniami o nachyleniu poniej 6%.
Oglna koncepcja przestrzenna, nawizujca do istniejcego zagospodarowania terenu,
wprowadza nowe alejki jako uzupenienie komunikacji w miejscach przedeptanych przez
uytkownikw parku (od gry w ksztacie litery H). Projektowane uksztatowanie przestrzeni bdzie
nawizaniem do istniejcego zagospodarowania placu zabaw.
Cao wodnego placu zabaw zostanie otoczona murem o konstrukcji elbetonowej. Na caej
dugoci muru, oprcz odcinka o wysokoci mniejszej ni 0,5m, w gruncie przylegym do krawdzi
muru zaprojektowano naturaln barier ochronn z zieleni uniemoliwiajcej wejcie na mur od
strony wyej pooonych terenw zielonych.
Elementy wodnego placu zabaw:
1. Schody terenowe - w zejciach do istniejcego placu zabaw.
2. Fontanna skalna - fontanna o ksztacie owalnym, ktrej gwnym elementem jest
naturalna skaa ociekajca wod. W otoczeniu fontanny przewidziano rabaty z zieleni oraz
drewnian aw zamocowan na murze oporowym oraz miejsce odpoczynku ze stokami i
parasolami.
S t r o n a |88
3. Fontanna edukacyjna - kompleks urzdze do aktywnej zabawy z wod. Centralnym

punktem wodnego placu zabaw jest fontanna edukacyjna ze cian wodn. Przestrze fontanny
podzielona zostaa na pi stref z przeznaczeniem dla rnych grup wiekowych dzieci i modziey:
a/ cz dla dzieci najmodszych stanowi kolorowe koo z wbudowanymi dyszami o niskim
obrazie wodnym,
b/ cz dla dzieci starszych i modziey zaprojektowana zostaa z trzech powizanych ze
sob kolistych placykw z wod oraz kolistej niecki fontanny z wysokim obrazem wodnym,
c/ dodatkowym elementem edukacyjnym uatrakcyjniajcym zabaw z wod jest duga ciana
z koami myski i pkami z przelewajc si wod, ktrej kierunek przepywu w ramach zabawy
moe by zmieniany, powodujc rne efekty.
Elementy fontanny edukacyjnej:
fontanna z dysz centraln;
wir wodny;
koo z parasolami wodnymi (strefa dzieci najmodszych);
kule wodne;
fontanna centralna w krgach;
ciana wodna (w centrum ciany wodnej zaprojektowano dwa koa myskie napdzane
strumieniem wody opadajcym z pek. Dzieci bawic si, maj moliwo skierowania
strumienia wody z pki w przeciwn stron, przez co koo zatrzyma si. Po przesuniciu
zastawki w pierwotne pooenie ruch koa zostanie wznowiony).
Elementy wyposaenia terenu:
awki;
kosze na mieci;
ziele separacyjna.
Rysunek 16. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw
Celem oglnym projektu jest rozwj oglnodostpnych produktw i oferty turystycznorekreacyjnej Rabki-Zdroju i budowanie wizerunku uzdrowiska i caej Maopolski jako obszaru
atrakcyjnego turystycznie z wyrniajc si w skali kraju kompleksow ofert czc walory
uzdrowiskowe, rekreacyjne i turystyczne.
Celem szczegowym jest uatrakcyjnienie oferty pobytowej i w konsekwencji dalsze
zwikszanie ruchu turystycznego w Rabce-Zdroju poprzez budow kolejnej atrakcji przestrzeni
publicznej na terenie Parku Zdrojowego. Realizacja projektu polegajcego na budowie wodnego
placu zabaw winna przyczyni si do wzrostu zainteresowania Rabk-Zdrojem, a w konsekwencji
zwikszon liczb turystw i kuracjuszy odwiedzajcych miasto. To z kolei bdzie elementem
poprzez zagospodarowanie przestrzeni publicznej zgodnie z wiodcymi kierunkami rozwoju RabkiZdroju i jej profilem uzdrowiskowym - konsekwentnego tworzenia warunkw rozwoju
gospodarczego i lokowania si nowych inwestycji zwizanych z funkcj turystyczno-rekreacyjn.
Osignicie celu gwnego przyczyni si do zrealizowania celw porednich projektu, jakimi
s m.in.:
poszerzenie oferty turystyczno-rekreacyjnej dla turystw i kuracjuszy odwiedzajcych
miasto;
uatrakcyjnienie oferty pobytowej poprzez stworzenie nowej atrakcji turystycznorekreacyjnej co wane dedykowanej grupie odbiorcw kojarzcych si zwyczajowo z
S t r o n a |89
Rabk-Zdrojem (Rabka Miasto Dzieci wiata), co spowoduje wzrost zainteresowania

wypoczynkiem na terenie uzdrowiska oraz przycignie nowe grupy odbiorcw;
stworzenie czytelnej i identyfikowalnej
rekreacyjnej, co uatwi promocj miasta;
Rabk-Zdrojem
atrakcji
turystyczno-
zagospodarowanie niewykorzystanych terenw Parku Zdrojowego.

Konsekwencj wzrostu atrakcyjnoci Rabki-Zdroju, jako miejsca o duych walorach
turystycznych, bdzie dalszy rozwj uzdrowiska, wzmocnienie pozycji konkurencyjnej Rabki-Zdroju
wrd pozostaych polskich i europejskich miejscowoci turystycznych i uzdrowiskowych, w wyniku
czego wzronie ranga i renoma Maopolski jako regionu o szczeglnym potencjale turystycznym.
Powierzchnia objta projektem: 0,89 ha.
Produkt projektu: Zrewitalizowany obszar uzdrowiska o powierzchni: 0,89 ha.
Wybudowana nowa atrakcja rekreacyjna zgodna z profilem uzdrowiska.
Rezultat projektu: wzrost ruchu turystycznego o 10% (w skali caego uzdrowiska),
stworzone 1 miejscy pracy.
Rysunek 17. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw
5.3.3 Budowa Rabczaskiego Centrum Rekreacyjno-Edukacyjnego basen rehabilitacyjno-solankowy

Wnioskodawca: Uzdrowisko Rabka S.A.
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest budowa krytego basenu rehabilitacyjno-solankowego
na bazie ujcia wody leczniczej IG-2 z zastosowaniem rozwiza energooszczdnych z zapleczem
technicznym i sanitarnym oraz pomieszcze przystosowanych do penienia dodatkowych funkcji:
sauny i siowni dostosowanych do potrzeb osb niepenosprawnych.
Planowana powierzchnia zabudowy to 900 m2, powierzchnia uytkowa - 1 025 m2, a kubatura
10 800 m3.
Obiekt bdzie przylega od strony wschodniej do istniejcego budynku Zespou Szk dla
Dzieci Przewlekle Chorych. Na parterze bd usytuowane niecki basenw, jacuzzi, szatnie dla
korzystajcych z basenu wraz z kompletnym zapleczem higieniczno-sanitarnym dostosowanym do
potrzeb osb niepenosprawnych, pomieszczenia techniczne oraz pomieszczania dla pracownikw.
Budynek bdzie posiada dwa wejcia: jedno bezporednie, drugie czce nowy obiekt z
istniejcym budynkiem. Na wyszej kondygnacji przewiduje si wydzielenie pomieszcze dla siowni
i sauny, a take czci wypoczynkowej i magazynu urzdze dla sali gimnastycznej.
S t r o n a |90
Rysunek 18. Basen solankowy wpisany w przestrze Parku Aktywnej Rehabilitacji
rdo: Koncepcja Budowy Uzdrowiskowego Parku Aktywnej Rehabilitacji
Realizacja przedmiotowej inwestycji przyczyni si do poprawy dostpnoci warunkw

wypoczynku dla dzieci sanatoryjnych, umoliwi zagospodarowanie czasu wolnego dzieci bdcych
w trakcie kuracji uzdrowiskowej a take mieszkacw gminy Rabka-Zdrj. Podniesie take
atrakcyjno leczniczo-wypoczynkow miejscowoci i przyczyni si do zwikszenia liczby turystw
odwiedzajcych uzdrowisko.
Produkt projektu: Nowe urzdzenie uzdrowiskowe.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowego urzdzenia uzdrowiskowego 90 000
osb; liczba nowych miejsc pracy 10.
5.3.4 Budowa Rabczaskiego Centrum Rekreacyjno-Edukacyjnego

Uzdrowiskowy Park Aktywnej Rehabilitacji
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest budowa, rozbudowa i renowacja uzdrowiskowego
parku aktywnej rehabilitacji stanowicego zaplecze do prowadzenia dziaalnoci leczniczorekreacyjnej, edukacyjnej i upowszechniania nauki. Grup docelow bd gwnie rodziny z dziemi
oraz grupy szkolne, a take osoby dorose.
Projekt ten nie tylko zagospodarowuje zaniedbane dotd tereny, ale przede wszystkim tworzy
infrastruktur terapeutyczn oraz rekreacyjno-wypoczynkow, zgodn z podstawowym
(i historycznie usankcjonowanym) profilem uzdrowiska tj. uzdrowiskiem dziecicym.
Docelowo poprzez realizacj projektu nastpi stworzenie oglnodostpnego Parku Zabaw, w
ktrym zostan zrewitalizowane i oywione obecnie sabo zagospodarowane tereny nalece do
Uzdrowiska Rabka S.A. Koncepcja projektu opiera si na czeniu szeregu rnych funkcji, w tym
przede wszystkim:
funkcji leczniczej;
funkcji oglnego rozwoju koordynacji ruchowej;
S t r o n a |91
funkcji nauki przez zabaw;

funkcji zabawowej.
Wszystkie te funkcje bd realizowane poprzez odpowiedni aranacj terenu oraz
usytuowanie w nim nowych, ciekawych elementw (urzdze), tak aby zachci dzieci do
korzystania z Parku i jak najduszego, a take aktywnego, przebywania na wieym powietrzu.
Suy temu ma nie tylko techniczne i estetyczne poprawienie obecnego zagospodarowania obszaru
przyszego parku, ale take zaproponowanie dodatkowych atrakcji uatwiajcych korzystanie z
dobrodziejstw natury tego miejsca.
Cay obszar bdzie podzielony tematycznie na mniejsze kwartay. Bdzie zwizany z wod,
czowiekiem i otaczajcym go wiatem (fizyka, chemia, biologia, technika). Kady bdzie oferowa
inne urozmaicenia w tym:
plac zabaw dla dzieci najmodszych;
plac zabaw wodnych;
linarium przestrzenne;
zabawy ruchowe;
domek na drzewie ze zjedalniami;
park linowy;
urzdzenia sportowe fitness;
eksperymenty dydaktyczne;
elementy wspinaczkowe;
neos urzdzenia do zabaw zrcznociowo-ruchowych;
uporzdkowanie i utwardzenie terenu zielonego.
Rysunek 19. Park Aktywnej Rehabilitacji plan Parku
Realizacja projektu przyczyni si do zwikszenia ruchu turystycznego w Rabce-Zdroju i

wzrostu konkurencyjnoci miejscowoci w stosunku do innych centrw uzdrowiskowych w
Maopolsce.
Produkt projektu: Zrewitalizowany obszar uzdrowiska o powierzchni: 1,46 ha. Wybudowana
nowa atrakcja rekreacyjna zgodna z profilem uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowej atrakcji uzdrowiskowej 120 000 osb;
liczba nowych miejsc pracy 4.
S t r o n a |92
Rysunek 20. Park Aktywnej Rehabilitacji (przykadowe urzdzenia sprawnociowe)
5.3.5 Budowa leczniczego basenu uzdrowiskowo-solankowego w

Szpitalu Uzdrowiskowym Olszwka w ramach
kompleksowego projektu przebudowy i rozbudowy Szpitala
Warto projektu: 1 992 600,00PLN
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest stworzenie innowacyjnej, nowoczesnej bazy
zabiegowej, w tym solankowego basenu rehabilitacyjnego z zapleczem technicznym i sanitarnym
oraz pomieszcze przystosowanych do penienia dodatkowych funkcji dostosowanych do potrzeb
osb niepenosprawnych.
Leczniczy basen uzdrowiskowy zaprojektowany zosta tak, aby umoliwi korzystanie z niego
osobom dorosym, dzieciom a take osobom niepenosprawnym. Gboko basenu na caej
powierzchni wynosi 75 cm. Basen o powierzchni 10,48 x 4,88 m, powierzchnia lustra wody 50,7 m2.
Basen bdzie jednorazowo przeznaczony dla 12 osb.
W projektowanym basenie przewidziano lokalizacj stalowych leanek powietrznych do
podwodnego masau ciaa. Posadzka oraz dno i ciany niecki basenowej zostan wyoone
wykoczone materiaem wodoszczelnym o powierzchni zabezpieczajcej przed polizgiem i
pozwalajcym na ich atwe mycie i dezynfekcj. W hali basenu zostanie zapewnione miejsce dla
ratownika.
Planowana powierzchnia uytkowa caoci- 1 960,54 m2, w tym 320,00 m2 bazy zabiegowej,
oglna kubatura budynku 11 148,6 m3.
Budynek bdzie posiada dwa wejcia: jedno bezporednie, drugie czce nowy obiekt z
istniejcym budynkiem. Wejcie/wyjcie do basenu przez schody wyposaone w obustronne
porcze, dodatkowe wyposaenie w systemow drabink basenow. Dla osb niepenosprawnych
dostpny bdzie systemowy podnonik.
Realizacja zadania inwestycyjnego pozwoli na stworzenie nowoczesnego obiektu
wielofunkcyjnego przeznaczonego do prowadzenia alternatywnej dziaalnoci leczniczej i
rekreacyjnej dla pacjentw z rnymi schorzeniami, m.in. narzdu ruchu, popraw warunkw
wypoczynku dla opiekunw dzieci sanatoryjnych oraz eliminacj stresu zwizanego z rozk
dziecka z opiekunem w trakcie kuracji, a tym samym przyczyni si do wzrostu atrakcyjnoci gminy
uzdrowiskowej Rabka-Zdrj.
Produkt projektu: Nowe urzdzenie uzdrowiskowe.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowego urzdzenia uzdrowiskowego 36 000
osb; liczba nowych miejsc pracy 5.
S t r o n a |93
Rysunek 21. Uzdrowiskowy Szpital Dziecicy Olszwka w Rabce-Zdroju
rdo: http://uzdrowisko-rabka.pl
5.3.6 Poszerzenie bazy rehabilitacyjnej - dobudowa sali

gimnastycznej przy Rabczaskim Zdroju
Warto projektu: 700 000,00 PLN
Warto kosztw kwalifikowanych: 569 106,00 PLN
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest dobudowa do istniejcego obiektu Rabczaski Zdrj
Medical SPA sali rehabilitacyjnej wraz z wyposaeniem (sprzt rehabilitacyjny) i infrastruktur
techniczn. W dobudowanej czci znajdowa si bdzie sala do kinezyterapii zbiorowej, a take
sala do wicze kinezyterapii indywidualnej.
Realizacja inwestycji umoliwi poszerzenie oferowanych usug poprzez:
prowadzenie zaj rehabilitacyjnych,
prowadzenie terapii zajciowej osb niepenosprawnych,
a tym samym przyczyni si do zwikszenia dostpnoci infrastruktury uzdrowiskowej oraz
zwikszenia liczby kuracjuszy korzystajcych z ofert.
Produkt projektu: Wybudowana nowa atrakcja rekreacyjna zgodna z profilem uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych w uzdrowisku
27 000 osb; liczba nowych miejsc pracy 1.
Rysunek 22. Rabczaski Zdrj - Medical SPA
rdo: http://uzdrowisko-rabka.pl
5.3.7 Budowa Centrum rehabilitacji, odnowy biologicznej i

rekonwalescencji w Rabce-Zdroju
Wnioskodawca: Jamrozowicz Spka Jawna
Lokalizacja: strefa B Uzdrowiska
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest budowa Centrum rehabilitacji, odnowy biologicznej i
rekonwalescencji.
Budynek bdzie wykonany w technologii energooszczdnej, z zastosowaniem energii
elektrycznej i cieplnej z odnawialnych rde, tj. fotowoltaiki i pompy ciepa. Centrum skada si
bdzie z:
S t r o n a |94
czci balneologicznej, tj. basenu rehabilitacyjnego, basenu solankowego, sauny, groty

solnej, pijalni wd;
czci rehabilitacji ruchowej obejmujcej sal fitness, krgielni, ciank wspinaczkow,
urzdzenia typu Atlas, drabinki, aweczki, pijalni wd mineralnych, gabinety masau i
lekarskie.
Centrum przeznaczone bdzie dla mieszkacw miasta i gminy Rabka-Zdrj oraz wszystkich
kuracjuszy i turystw przebywajcych w uzdrowisku.
Efektem realizacji ww. inwestycji bdzie obiekt zapewniajcy moliwo korzystania
mieszkacom, pensjonariuszom i turystom w znacznie szerszym zakresie z zabiegw
rehabilitacyjnych, odnowy biologicznej i rekreacji oraz sprztu sucego do turystyki grskiej,
pieszej i rowerowej. Przewiduje si, e z usug Centrum skorzysta rocznie okoo 5 tys. kuracjuszy.
Sprawnie i dobrze funkcjonujce Centrum ze swoim zakresem usug przycignie wiksz liczb
kuracjuszy i turystw do Rabki-Zdroju. Wzrost ten szacuje si na okoo 10%.
Bardzo wanym czynnikiem bdzie ograniczenie oddziaywania szkodliwych substancji na
powietrze w miecie Rabka-Zdrj poprzez wykorzystanie odnawialnych rde energii elektrycznej i
cieplnej przy zabezpieczeniu funkcjonowania Centrum.
Produkt projektu: Budowa nowej infrastruktury leczniczo-rehabilitacyjnej zgodnej z profilem
uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury leczniczo-rehabilitacyjnej
5 000 osb.
Rysunek 23. Pensjonat Prezydent w Rabce-Zdroju
rdo: http://www.pensjonatprezydent.eu/
5.3.8 Modernizacja stacji narciarskiej Polczakwka poprzez budow

kolei krzesekowej wraz z zapleczem technicznogastronomicznym
Wnioskodawca: Funar spka z o.o.
Lokalizacja: strefa C Uzdrowiska
Opis projektu: Przedmiotem projektu bdzie stworzenie caorocznej stacji narciarskiej poprzez
budow kolei krzesekowej wykorzystywanej w okresie zimowym do transportu narciarzy i
turystw, a w okresie letnim turystw i rowerzystw. Oprcz kolei krzesekowej planuje si
wybudowanie infrastruktury technicznej, tj. budynkw stacji dolnej i grnej, zaplecza
gastronomicznego oraz budynkw maszynowni i garay do przechowywania ratrakw, armatek
nienych i pozostaego sprztu uywanego w zimie do zabezpieczania i utrzymania stoku. W
okresie letnim dostpna bdzie specjalna trasa downhillowa.
Dziaania podejmowane w projekcie to przede wszystkim:
wykonanie projektw budowlanych (wycigu i budynkw);
zakup wycigu krzesekowego;
wylanie stop fundamentowych;
posadowienie wycigu;
budowa budynkw zaplecza;
budowa budynku gastronomicznego;
S t r o n a |95
wytyczenie i przygotowanie trasy do downhillu.

Dziki tym dziaaniom powstanie orodek, ktry bdzie atrakcj dla turystw odwiedzajcych
uzdrowisko. Wybudowanie kolei krzesekowej pozwoli take na zwikszenie dostpnoci do
znajdujcych si za szczytem Polczakwki tras biegowych, spacerowych i turystycznych. Dziaania
te przyczyni si do:
wzrostu atrakcyjnoci uzdrowiska - szacuje si, e rocznie okoo 50 000 osb bdzie
korzysta z nowej infrastruktury;
stworzenia m.in. 10 miejsc pracy w Stacji;
powstania m.in. 2 nowych atrakcji turystycznych uzdrowiska;
podniesienia bezpieczestwa narciarzy;
dalszego rozwoju stacji narciarskiej.
Produkt projektu: Wybudowane dwie nowe atrakcje rekreacyjne zgodne z profilem uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych 50 000 osb;
liczba nowych miejsc pracy 10.
Rysunek 24. Stacja Narciarska Polczakwka Ski i wiea widokowa na szczycie Krlewskiej Gry
rdo: http://www.polczakowka.rabka-net.pl oraz http://it.rabka.pl
5.3.9 Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Dom Dziennego Pobytu w

Rabce-Zdroju
Wnioskodawca: Przedsibiorstwo NZOZ Centrum Medyczne EV-MED
Lokalizacja: strefa C Uzdrowiska
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest budowa Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego Domu
Dziennego Pobytu w Rabce-Zdroju wraz z wyposaeniem i zagospodarowaniem terenu wok
budynku.
Obiekt bdzie dostpny (wycznie w trybie dziennym) dla pacjentw mieszkajcych w
uzdrowisku, jak i pacjentw przyjedajcych do Uzdrowiska. Na terenie Rabki-Zdroju bardzo
mocno rozwinita jest baza noclegowa, brakuje jednak dziennego, oglnodostpnego lecznictwa
uzdrowiskowo-rehabilitacyjnego.
W Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnym Domu Dziennego Pobytu bd dostpne zabiegi
rehabilitacyjne, zabiegi fizjoterapeutyczne, masae, gimnastyka indywidualna i przyrzdowa,
kpiele solankowe, inhalacje oraz spa.
Obiekt bdzie oglnodostpny, za osoby korzystajce z pobytu w orodku dodatkowo bd
mogy wspomc terapi, korzystajc z zasobw uzdrowiskowych Rabki-Zdroju, takich jak tnia
solankowa, park zdrojowy, pijalnia wd.
Dziaania podejmowane w projekcie to budowa, wyposaenie i uruchomienie orodka. W
ramach prac zwizanych z budow nowego obiektu przewidziano: roboty budowlane, wewntrzne
instalacje wod-kan, C.O., elektryczne i wentylacyjne. Finalnym dziaaniem bdzie zakup i instalacja
rodkw trwaych: urzdze rehabilitacyjnych, wyposaenia gabinetw rehabilitacyjnych,
wyposaenia gabinetw fizjoterapeutycznych, wyposaenia inhalatorium, spa oraz wyposaenia
pokoju dziennego, niezbdnego w czasie oczekiwania na zabiegi.
S t r o n a |96
Cao projektu zakocz dziaania zwizane z zagospodarowaniem terenu i jego

ogrodzeniem, urzdzeniem parkingu, a take budow altany wypoczynkowej na zewntrz dla
pacjentw oczekujcych na zajcia rehabilitacyjne.
Celem projektu jest zapewnienie pacjentom mieszkajcym na terenie Uzdrowiska, jak i
przyjedajcym do Uzdrowiska, moliwoci skorzystania z zabiegw uzdrowiskoworehabilitacyjnych, takich jak:
zabiegi rehabilitacyjne;
zabiegi fizjoterapeutyczne;
masae;
gimnastyka indywidualna i przyrzdowa;
inhalacje;
spa.
Zesp gabinetw uzdrowiskowo-rehabilitacyjnych Domu Dziennego Pobytu bdzie
oglnodostpny i przeznczony dla wszystkich pacjentw bez wyjtku. Projekt dysponuje
prawomocnym pozwoleniem na budow.
Produkt projektu: Budowa nowej infrastruktury leczniczo-rehabilitacyjnej zgodnej z profilem
uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury leczniczo-rehabilitacyjnej
10 000 osb; liczba nowych miejsc pracy 14.
Rysunek 25. Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Dom Dziennego Pobytu
rdo: Dokumentacja budowlana, IPG sp. z o.o.
5.3.10 Budowa i wyposaenie centrum rozrywkowo-relaksacyjnego w

Rabce-Zdroju
Wnioskodawca: Tapi Spka Jawna Tadeusz ur i Piotr ur
Lokalizacja: strefa B Uzdrowiska
Opis projektu: Projekt polega na wybudowaniu i wyposaeniu centrum rozrywkoworelaksacyjnego w Rabce-Zdroju.
Gwne elementy i wyposaenie centrum to:
1. Budynek centrum wraz z bezporednim otoczeniem (np. chodniki).
2. Krgielnia.
3. Kort do gry w squasha.
4. Arena do laserowego paintballu - gra druynowa podobna do paintballu.
5. Restauracja z zapleczem kuchennym oraz dodatkowy bar w czci przeznaczonej na
krgielni.
6. Spa z gabinetami kosmetyczno-estetycznymi.
7. Winda.
8. Instalacja fotowoltaiczna.
9. Instalacja klimatyzacji.
10. Instalacja ogrzewania.
S t r o n a |97
11. Sala zabaw dla dzieci.

Dziaania podejmowane w projekcie:
przygotowanie planu inwestycyjnego (plan opisujcy technologi budowy);
wyonienie w przetargu wykonawcy generalnego na podstawie poprzedniego podpunktu;
przygotowanie harmonogramu budowy (od prac ziemnych a po oddanie w peni
gotowego i wyposaonego budynku wraz ze wszelkimi instalacjami, odbiorami itd.);
przygotowanie harmonogramu przetargw zsynchronizowanego z harmonogramem
budowy.
wyonienie w przetargach dostawcw elementw skadowych projektu.
budowa obiektu;
przygotowanie koncepcji wygldu wntrz;
wyposaenie wntrz;
wyposaenie poszczeglnych elementw (np. korty do squasha, krgielnia, itd.);
przeprowadzenie rekrutacji pracownikw
szkolenie pracownikw
przygotowanie strategii marketingowej
przygotowanie materiaw marketingowych
oddanie budynku do uytku (wraz ze wszelkimi odbiorami technicznymi i zezwoleniami
wymaganymi prawem).
Celem projektu jest zapewnienie spjnej oferty rozrywkowo relaksacyjnej, ktra podniesie
atrakcyjno Rabki-Zdroju wrd gwnych grup kuracjuszy i turystw. W chwili obecnej w RabceZdroju brakuje kompleksowej oferty, ktra trafiaaby do 4 gwnych grup odbiorcw
przebywajcych w uzdrowisku. Te grupy to:
1. Modzie przebywajca w Rabce-Zdroju na leczeniu uzdrowiskowym lub
koloniach/zielonych szkoach (wedug GUS w Rabce-Zdrj w 2011 przebywao 5,6 tys. dzieci
skierowanych do sanatorium, co oznacza e 81,2% wszystkich dzieci przebywajcych w
maopolskich uzdrowiskach byo w Rabce-Zdroju).
2. Osoby starsze - kuracjusze w sanatoriach (na przykad osoby leczce choroby serca, razem
z modzie stanowi 40,7% wszystkich goci odwiedzajcych Rabk-Zdrj wedug GUS).
3. Gocie weekendowi i turyci - czsto maestwa z dziemi pochodzce z pobliskich
duych miast (w 2010 wedug GUS 59,3% goci w Rabce-Zdroju naleao do tej kategorii).
4. Ludno miejscowa - osoby zamieszkae w promieniu okoo 20 minut podry
samochodem od inwestycji.
Powysze grupy posiadaj zrnicowane wymagania dotyczce uzdrowiskowych atrakcji.
Modzie jest bardzo wraliwa na cen atrakcji. Poszukuje bardziej dynamicznych rozrywek najlepiej grupowych. W przypadku tej grupy wana jest rnorodno dostpnych atrakcji w
jednym miejscu. Kolejna grupa - osoby starsze - poszukuj raczej spokojniejszych atrakcji. W
zwizku z tym doceni gr w krgle czy masa redukujcy ble - wykonywany w spa znajdujcym
si na terenie obiektu. Trzecia grupa to gocie weekendowi i szeroko rozumiani turyci. S to
czsto rodziny z dziemi z duych miast. Nierzadko zarabiajce powyej rednie krajowej - w
zwizku z czym s najmniej wraliwi na cen. Charakter ich pobytw zwykle sprowadza si do
wypadu za miasto, w celu szybkiej regeneracji w cigu 2-3 dni. Z racji posiadania dzieci osoby
takie szukaj miejsc, gdzie mog jednoczenie znale co dla siebie (np. masa), a jednoczenie
ich starsze dzieci bd dobrze si bawi, np. grajc w laserowy paintball, a modsze skorzystaj ze
specjalnej sali zabaw. Do trzeciej grupy zaliczaj si te tzw. turyci medyczni - zwykle z krajw
Europy zachodniej. Te osoby szukaj zabiegw z zakresu medycyny estetycznej, jak i kosmetyki
estetycznej, a niskie ceny w Polsce s dla nich zacht. Ostatnie grupa to ludno miejscowa. Jest
ona rwnie zrnicowana co poprzednie 3 grupy. Z jednej strony znajdziemy modzie, ktra jest
wraliwa na cen atrakcji. Z drugiej strony znajdujemy osoby zupenie niewraliwe na cen. Nie
naley te zapomina o osobach starszych, jak i rodzinach z dziemi.
Naley te zaznaczy e wszystkie powysze grupy szukaj dobrego jedzenia. W chwili
obecnej brakuje w Rabce dobrej restauracji, ktra byaby blisko centrum (rozumianego przez stref
A uzdrowiska).
S t r o n a |98
Aby dopeni obrazu caoci, naley wskaza na trendy globalne dotyczce turystyki
uzdrowiskowej. Zaliczaj si do nich: 1. Wzrost liczby osb starszych uprawiajcych turystyk
uzdrowiskowa - zwizane jest to z wydueniem si redniej dugoci ycia i wzrostem wiadomoci
zdrowotnej w spoeczestwie 2. Turystyka zdrowotna (z zamonych krajw europejskich, np.
Niemiec, Szwecji) 3. Przeksztacanie si obiektw uzdrowiskowych w SPA 4. Wzrost liczby osb
modych, dobrze wyksztaconych i zarabiajcych ponad redni krajow, ktre wybieraj
uzdrowiska do tak zwanego szybkiego relaksu 5. wiatowy trend nastawiania si uzdrowisk na
pielgnacj ciaa - oferta jest skierowana do osb zamonych 6. Wyrane skrcenie dugoci
pobytw w miejscowociach uzdrowiskowych.
Produkt projektu: Wybudowany nowy obiekt rozrywkowo-relaksacyjny zgodny z profilem
Uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych 20 000 osb.
5.3.11 Remont (odbudowa) konserwatorski zabytkowej restauracji

uzdrowiskowej Gwiazda w Rabce-Zdroju
Wnioskodawca: Spka prawa handlowego w organizacji
Opis projektu: Przedmiotem projektu bdzie odbudowa zabytkowej restauracji uzdrowiskowej
Gwiazda w Rabce-Zdroju wraz z wyposaeniem, w celu poprawy dostpnoci usug na terenie
uzdrowiska.
Projekt obejmuje cakowit wymian zniszczonej struktury budowlanej wraz z wymian
instalacji wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej, gazowej, grzewczej a take prace wykoczeniowe
wewntrz budynku, zakup nowego wyposaenia restauracji, zagospodarowanie terenu parkowego
wok restauracji.
Zakres rzeczowy projektu obejmowa bdzie wykonanie nastpujcych prac:
roboty budowlane;
roboty montaowe;
roboty ziemne;
zakup wyposaenia i urzdze gastronomicznych.
W ramach planowanego do realizacji projektu wykonane zostan nastpujce dziaania:
przygotowanie dokumentacji technicznej;
uzyskanie wszystkich wymaganych prawem pozwole;
wybr wykonawcw robt budowlanych;
wybr dostawcw wyposaenia, urzdze i automatyki;
przeprowadzenie odbiorw prac budowlanych i odbiorw technicznych.
Poprzez odbudow i remont konserwatorski nastpi uporzdkowanie przestrzeni w centrum
uzdrowiska. Zwikszy si dostpno infrastruktury uzdrowiskowej poprzez zwikszenie jej
atrakcyjnoci, co jednoczenie zwikszy liczb kuracjuszy i turystw korzystajcych z oferty
uzdrowiskowej.
Pozostae cele projektu:
poprawa jakoci i dostpnoci oglnodostpnej infrastruktury uzdrowiskowej;
poszerzenie oferty turystycznej uzdrowiskowa;
zwikszenie liczby kuracjuszy przybywajcych do uzdrowiska;
wzrost atrakcyjnoci uzdrowiska;
wzrost zatrudnienia w zmodernizowanej infrastrukturze uzdrowiskowej.
Produkt projektu: Odrestaurowany zabytkowy obiekt na terenie Parku Zdrojowego wraz z
nadaniem mu nowych funkcji zgodnych z profilem Uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych 30 000 osb.
S t r o n a |99
Rysunek 26. Wpisana do rejestru zabytkw Willa Gwiazda obecny stan zachowania
rdo: http://gorce24.pl oraz www.dziennikpolski24.pl
5.3.12 Kompleksowy rozwj infrastruktury uzdrowiskowej CRU

(rewitalizacja parku, modernizacja basenu solankowego,
budowa tni solankowej)
Wnioskodawca: lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe im. dr. A. Szebesty w RabceZdroju
Opis projektu: Przedmiotem projektu jest gruntowna rewitalizacja i budowa nowych
urzdze uzdrowiskowych w lskim Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowym w Rabce-Zdroju, w
tym: modernizacja parku, budowa tni solankowej wraz z odpowiednimi instalacjami, zmiana
technologii basenowej w sposb umoliwiajcy uruchomienie basenu solankowego.
Projekt podzielono na trzy czci:
park planuje si modernizacj alejek, rewitalizacj zieleni i nowe nasadzenia. Wanym
elementem projektu bdzie wykonanie cieki zdrowia z elementami rekreacyjnymi (30
urzdze), co poprawi infrastruktur uzdrowiskow i rekreacyjn uzdrowiska. Planuje si
te nowe zagospodarowanie terenu, w tym modernizacj istniejcego parkingu;
tnia planuje si budow tni solankowej w rotundzie stanowicej cznik pomidzy
budynkami uzdrowiskowymi a parkiem. Elementem budowy bdzie wykonanie instalacji
solankowej oraz wentylacyjnej;
basen - realizacja projektu polega na dostosowaniu istniejcej instalacji zasilajcej basen
rekreacyjny do potrzeb instalacji basenu solankowego. Podczas przebudowy basenu
konieczna bdzie wymiana pomp, filtrw, przewodw oraz zwikszenie wydajnoci
instalacji wentylacyjnej poprzez zastosowanie obiegu wymuszonego.
Celem projektu jest podniesienie konkurencyjnoci CRU oraz oferty uzdrowiskowej RabkiZdroju. Zmodernizowane urzdzenia uzdrowiskowe stan si wanym elementem wspomagajcym
leczenie sanatoryjne w Centrum, w tym popraw kondycji psychofizycznej, wspomoe procesy
leczenia otyoci oraz schorze zwizanymi z wadami postawy. Zrewitalizowany park bdzie te
wanym elementem helioterapii (w Rabce notuje si rednio 2 tys. godzin sonecznych rocznie).
Z kolei tnia pozwoli wykorzysta bogate rabczaskie zoa solanki. Mineray i mikroelementy
znajdujce si w solance wchaniane s przez bony luzowe drg oddechowych i skr, dziki
czemu uzupeniany jest niedobr tych mikroelementw w organizmie czowieka. Tnia solankowa
stanowi bdzie doskonae uzupenienie bogatej oferty uzdrowiskowej dla pacjentw CRU. Tnia
wspomoe terapi prowadzon w Centrum, szczeglnie w zakresie leczenia grnych i dolnych drg
oddechowych - leczenia infekcji o charakterze nawracajcym oraz przewlekym, astmy oraz
przewlekych zapale oskrzeli oraz puc. Dziaanie lecznicze solanki korzystnie wpywa take na
ukad nerwowy, ukad gruczow dokrewnych oraz ogln odporno organizmu. Solny aerozol
wystpujcy w tni posiada zdolno do oczyszczania puc z zanieczyszcze (np. pyw), ktre
wraz z powietrzem codziennie dostaj si do organizmu.
Kolejnym elementem lecznictwa uzdrowiskowego stanowi kpiel w basenie solankowym. W
hali basenowej z solank panuje specyficzny mikroklimat majcy bardzo due znaczenie w leczeniu
chorb drg oddechowych. Biorc pod uwag specyfik wykonywanej dziaalnoci leczniczej CRU leczenie wad postawy, otyoci i nadwagi oraz kwestie zwizane z rehabilitacj pacjentw, basen
S t r o n a |100
solankowy ze wzgldu na jego liczne zalety jest jednym z elementw, ktry powinien si znale w
ofercie CRU. Dziki przebudowie basenu moliwe bdzie osignicie lepszych efektw w leczeniu
otyoci dzieci, modziey oraz dorosych pacjentw z nadwag. Zabiegi oraz zajcia
przeprowadzane na basenie solankowym skierowane powinny by rwnie do osb, u ktrych
wykryto wady postawy.
Nowa infrastruktura wpynie take na komfort psychiczny pacjentw oraz oglny wygld
caego Uzdrowiska. Jest to szczeglnie wane, poniewa zmodernizowane urzdzenia
uzdrowiskowe bd dostpne nie tylko dla kuracjuszy CRU, ale dla wszystkich kuracjuszy,
turystw i mieszkacw Rabki-Zdroju.
Produkt projektu: Trzy nowe urzdzenia uzdrowiskowe.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych urzdze uzdrowiskowych 4 000 osb;
wzrost liczby kuracjuszy o ok. 10%; liczba nowych miejsc pracy 7 (w tym 1 w zwizku z
rewitalizacj parku, 1 w zwizku z realizacj tni oraz 5 w zwizku z modernizacj basenu).
Rysunek 27. lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe im. dr. A. Szebesty w RabceZdroju Sp. z o.o
rdo: http://www.scru.pl
S t r o n a |101
5.4 Lista dodatkowych projektw i przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia kompleksowego

rozwoju Rabki-Zdroju
5.4.1 Zadania w ramach celu strategicznego 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania

Lp.
1.
2.
3.
4.
Nazwa planowanego zadania
Uruchomienie Klubu seniora dla osb

niepenosprawnych, wraz z uruchomieniem
programw edukacyjnych
Modernizacja i unowoczenienie bazy lokalowosprztowej Szpitala Miejskiego
Uatrakcyjnienie oferty Uniwersytetu Trzeciego

Wieku poprzez pozyskanie rodkw z PO KL na
rozwijanie dziaalnoci
Czas
realizacji
zadania
2016
2016-2018
2016-2023
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych kadry

medycznej (lekarzy i pielgniarek)
Oczekiwane rezultaty
Dziaajcy Klub Seniora ukierunkowany na

wsparcie edukacyjne starszych osb
niepenosprawnych
Poprawa wyposaenia placwek publicznej
suby zdrowia
Dziaajcy i rozwijajcy si w siedzibie UM

Uniwersytet Trzeciego Wieku skupiajcym
ok. 130 osb
6.
Wdroenie elektronicznej identyfikacji zabiegw

(tnia, siownia)
2017
Kompleksowa modernizacja Szpitala

Alergologicznego Soneczny Grd
2017-2018
7.
Utworzenie Rabczaskiego Centrum Integracyjnego

(osoby niepenosprawne, starsze, samotne,
zagroone wykluczeniem spoecznym) oraz
Gmina Rabka-Zdrj
W
ramach
kontraktu
4 tys./rok
100
tys./rok
2018
Podniesienie jakoci kadr turystycznych i

uzdrowiskowych, a w konsekwencji jakoci
wiadczonych usug
Zwikszenie liczby atrakcyjnych miejsc
szpitalno-sanatoryjnych oraz podniesienie
oglnego standardu bazy uzdrowiskowej
Rabki-Zdroju (ok. 60 nowych miejsc
szpitalno-sanatoryjnych)
Powoane forum osb niepenosprawnych,
ktre ma udostpnion baz lokalow,
zajmujce si likwidacj barier
Podmiot
odpowiedzialny
50 tys.
Liczba zorganizowanych szkole / liczba osb

biorcych udzia w szkoleniach
2016-2023
5.
Koszt
zadania
100 tys.
5 mln
20
tys./rok
Realizowane
cele
operacyjne
C.1.3.
C.2.5
Szpital Miejski
(kontrakt)
C.1.1
C.1.3.
C.1.4.
Stowarzyszenie
prowadzce
Uniwersytet; Gmina
Rabka-Zdrj
Podmiot wiodcy:
Fundacja Rozwoju
Regionu
Rabka(POWER)
Partnerzy: podmioty
prowadzce sanatoria
i szpitale
uzdrowiskowe
Uzdrowisko Rabka
S.A.
C.1.3.
Inwestor prywatny
(Uzdrowisko Rabka
S.A.)
C.1.1
Stowarzyszenie
Rabczaski
Uniwersytet Trzeciego
C.1.3
C.1.1.
C.1.4.
C.1.1.
C.1.4.
C.1.2
S t r o n a |102
8.
9.
powoanie penomocnika ds. osb

niepenosprawnych
architektonicznych w miejscach publicznych,

podejmowaniem i koordynowaniem
wsplnych inicjatyw przez rne organizacje
zajmujce si integracj spoeczn
Remont i zmiana przeznaczenia na orodki

dugoterminowej opieki zabytkowych budynkw na
terenie parku Instytutu Grulicy i Chorb Puc
Zagospodarowanie niszczejcych obiektw

oraz stworzenie infrastruktury
odpowiadajcej na spoeczne (w tym
demograficzne) zapotrzebowanie
Utworzenie platformy wsppracy sektora
uzdrowiskowego i naukowo-badawczego w
celu wprowadzania innowacyjnych rozwiza
i metod leczniczych w rabczaskich
uzdrowiskach.
Powoanie Rabczaskiego Klastra Zdrowia

(rozwijanie wsppracy JST, gestorw bazy
sanatoryjnej i leczniczej oraz sektora B+R)
2018-2020
2018-2020
15 mln
Wieku, Polskie
Stowarzyszenie na
Rzecz Osb z
Upoledzeniem
Umysowym
Instytutu Grulicy i
Chorb Puc
Powoany podmiot
C.1.1
C.1.3
C.1.1
C.1.4
8 mln
S t r o n a |103
5.4.1 Zadania w ramach celu strategicznego 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i
bliskoci aglomeracji dla rozwijania nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej

Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Utrzymanie tras narciarstwa biegowego w Beskidzie

Wyspowym i Gorcach (pocztek Park Zdrojowy i
dalej w kierunkach na Lubo i Maciejow)
Organizacja duych, cyklicznych wydarze
kulturalnych promujcych Rabk-Zdrj na arenie
ponadregionalnej oraz stanowicych powd
przyjazdu goci do Rabki-Zdroju na odbywajce si
tutaj koncerty i festiwale.
Organizacja duych, cyklicznych wydarze
sportowo-rekreacyjnych promujcych Rabk-Zdrj
na arenie ponadregionalnej oraz stanowicych
powd przyjazdu goci do Rabki-Zdroju na
odbywajce si tutaj zawody i imprezy.
Budowa maego toru saneczkowego na skarpie nad
lodowiskiem (uporzdkowanie terenu o szer. 10 m i
d. 50 m, wraz z systemem gumowych barier)
Przygotowanie warunkw do rewitalizacji
zabytkowych wilii w obrbie Parku Zdrojowego i
poprzez to budowanie waciwego klimatu
miejscowoci uzdrowiskowej
Inwentaryzacja barier architektonicznych i
opracowanie kompleksowego programu likwidacji
barier architektonicznych na terenie Rabki-Zdroju
Modernizacja wycigu narciarskiego na Maciejowej
(budowa wycigu krzesekowego)
8.
Wyznaczenie i oznakowanie trasy rowerowej

wzdu rzeki Raby do granic gminy
9.
Modernizacja stadionu KS Wierchy
10.
Kreowanie produktw turystycznych o zasigu

ponadgminnym (wsplnie z ociennymi
samorzdami), w tym dziaania zwizane z
regularnym uruchomieniem historycznej kolei na
trasie Chabwka Nowy Scz wraz ze stworzeniem
Czas
realizacji
zadania
2016-2023
2016-2023
2016-2023
2017
2017
Dostpne i dobrze utrzymane trasy

narciarstwa biegowego w sezonie zimowym
Promocja Rabki-Zdroju w Polsce, stwarzanie
pretekstu do odwiedzenia Rabki oraz
zapewnienie atrakcyjnych wydarze turystom
i kuracjuszom ju tutaj przebywajcym.
Promocja Rabki-Zdroju w Polsce, stwarzanie
pretekstu do odwiedzenia Rabki oraz
zapewnienie atrakcyjnych wydarze turystom
i kuracjuszom ju tutaj przebywajcym.
Uporzdkowany i zabezpieczony teren na
odcinku 50 m pod funkcj toru
saneczkowego
Wypracowana koncepcja i stworzone warunki
do rewitalizacji zabytkowych obiektw
2017-2018
Wykonanie opracowania, ktre precyzyjnie

wskae miejsca, w ktrych naley dokona
przebudowy
Wybudowany wycig krzesekowy i
zmodernizowane trasy narciarskie
2017-2018
Oznakowana trasa rowerowa wzdu Raby w

granicach gminy
2017-2018
Zmodernizowana biena
2017
2017-2018
Uruchomienie regularnych pocze w

okresie wakacyjnym na trasie Chabwka
Nowy Scz wraz z opracowaniem programu
turystycznego
Koszt
zadania
50
tys./rok
200
tys./rok
200
tys./rok
Podmiot
odpowiedzialny
Gmina Rabka-Zdrj,
GOPR, LGD
C.2.1.
Gmina, instytucje
zwizane ze sportem i
rekreacj, sponsorzy
C.1.4.
Gmina, instytucje
kultury, sponsorzy
C.1.4.
Fundacja RRR
C.2.1.
200 tys.
100 tys.
Realizowane
cele
operacyjne
C.2.5.
C.2.5.
C.2.5.
C.2.5.
Gmina Rabka-Zdrj w
ramach Partnerstwa
Publiczno-Prywatnego
C.2.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.1.3.
Inwestor prywatny
C.2.1.
50 tys.
15 mln
C.2.2.
C.2.5.
LGD
500 tys.
C.2.1.
C.2.3.
1 mln
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.1.
C.2.5.
7 mln
Skansen w Chabwce,
PKP Przewozy
Regionalne, Urzd
Marszakowski,
Gminy, przez ktre
C.2.1.
C.2.4.
S t r o n a |104
11.
12.
13.
14.
atrakcji na trasie przejazdu

Budowa 3 cieek edukacyjnych
2017-2018
Kompleksowy program modernizacji szlakw
turystycznych i podnoszenia ich atrakcyjnoci
Wprowadzenie systemowych rozwiza w zakresie

umieszczania reklam w strefie A i B Uzdrowiska (w
tym odrbne tablice dla informacji dot. wydarze
kulturalnych)
2017-2018
2017-2018
Modernizacja Teatru Lalek Rabcio

2017-2019
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
Budowa Centrum hotelowo-konferencyjnego z

zapleczem rekreacyjno-wypoczynkowym,
rehabilitacyjnym i uzdrowiskowym w Willi Pod w.
Jzefem
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownikw
brany turystycznej (podnoszenie standardu i
jakoci obsugi klienta, szkolenia jzykowe)
Wprowadzenie systemowych rozwiza w zakresie

lepszego utrzymania czystoci na terenie gminy
Rabka-Zdrj
Staa wsppraca ze przedsibiorstwami

turystycznymi i uzdrowiskowymi w celu wsplnego
wytyczania kierunkw rozwoju produktu
turystyczno-uzdrowiskowego, diagnozowania
likwidowania barier rozwojowych oraz wsplna
promocja Rabki-Zdroju w kraju i poza jego
granicami
Opracowanie i wdroenie systemu identyfikacji oraz
oznakowanie atrakcji turystycznych miasta
Likwidacja barier architektonicznych na terenie
Rabki-Zdroju
Odtworzenie starorabczaskich bazarw w cigu ul.
Orkana i Al. Tysiclecia
przebiega trasa kolei

Lasy Pastwowe
Wybudowane 3 cieki edukacyjne
2017-2019
150 tys.
Systematyczna modernizacja szlakw
turystycznych wraz z budow maej
infrastruktury (miejsca wypoczynkowe,
tablice informacyjne, znakowanie)
Wprowadzenie porzdku w zakresie
umieszczania reklam i tablic informacyjnych
w strefie A i B Uzdrowiska
Zdecydowana poprawa warunkw

funkcjonowania teatru oraz zwikszenie
moliwoci repertuarowych
Wybudowany obiekt hotelowy typu SPA o
pow. ok. 2 100 m2 (ok. 100 nowych miejsc
noclegowych)
2017-2020
Podniesienie jakoci kadr turystycznych i

uzdrowiskowych, a w konsekwencji jakoci
wiadczonych usug
2017-2023
Precyzyjniejsze rozpisywanie przetargw na

zadania z zakresu utrzymania czystoci i
dokadne egzekwowanie jakoci prac
2017-2023
2018-2020
2017-2023
2018-2020
Podejmowanie wsplnych dziaa przez

rne podmioty wsplny lobbing na rzecz
realizacji wanych projektw rozwojowych,
wspdziaanie z samorzdem w tym zakresie
oraz zwikszenie efektywnoci dziaa
zwizanych z kreowaniem atrakcyjnej oferty i
jej promocj
Poprawa oznakowania atrakcji miasta oraz
estetyzacja przestrzeni publicznych
Systematyczna likwidacji barier
architektonicznych
Zagospodarowany obszar o pow. 20 ar
zgodnie ze wskazan funkcj i jednolit
100
tys./rok
Bez
kosztw
po
stronie
miasta
C.2.1.
C.3.2.
Forum Gmin Beskidu

Wyspowego, PTTK
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
Powiat nowotarski
C.2.4.
20 mln
C.2.1.
Inwestor prywatny
C.2.2.
Fundacja Rozwoju
Regionu Rabka
(POWER), przy
udziale gestorw bazy
hotelowo-turystycznej
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
10 mln
100
tys./rok
Bez
kosztw
po
stronie
miasta
bez
kosztw
50 tys./
rok
100
tys./rok
1 mln
Podmiot zrzeszajcy
przedsibiorcw
brany turystycznouzdrowiskowej pod
auspicjami FRRR i
samorzdu RabkiZdroju
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.3.1.
C.2.5.
C.1.4.
C.2.3.
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.1.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
S t r o n a |105
22.
Utworzenie Muzeum Uzdrowiskowego

2019
23.
24.
Stacja Chabwka kompleksowa rewitalizacja

skansenu kolejowego w Chabwce
2019-2021
Budowa wiey widokowej na Maciejowej

2020
25.
26.
27.
28.
Rozbudowa Kawiarni Zdrojowej wraz z

przystosowaniem do funkcji hotelowej (20 miejsc)
Modernizacja dworca autobusowego wraz z
budow niezbdnej infrastruktury (WC, przystanek,
wiaty z informacjami, kubatura, punkt informacji
turystycznej)
Rewitalizacja gwnej promenady uzdrowiskowej
prowadzcej do Parku Zdrojowego wraz z
odtworzeniem dawnego bazaru i (deptak od
Zdrojowej do Parku)
Wiea widokowa na Grzebieniu
2020-2021
2020-2021
2020-2021
2021
29.
30.
Budowa Ogrodu Bajek i Bani w Parku

Zdrojowym
koncepcj architektoniczn
Uruchomienie kolejnej atrakcji turystycznej
oraz stworzenie placwki kultury, ktra
bdzie moga gromadzi i udostpnia cenne
pamitki zwizane z histori uzdrowiska
Poprawa warunkw funkcjonowania
Skansenu i zwikszenie jego atrakcyjnoci
oraz zdolnoci przycigania zwiedzajcych
Stworzenie nowej atrakcji turystycznej i
aktywizacja turystyczno-gospodarcza rejonu
Maciejowej
Zmodernizowany obiekt uzdrowiskowy
(rozbudowana kawiarnia Zdrojowa wraz z 20
nowymi miejscami hotelowymi)
Zmodernizowany obiekt dworcowy na pow.
ok. 0,5 ha
2020 przygotowanie dokumentacji zadania,

2021 realizacja gwnej promenady
uzdrowiskowej
Grzebienia
Wybudowany Ogrd Bajek i Bani w Parku
2021-2022
Punkt widokowy na Gilwce

2022
C.2.4.
Gmina Rabka-Zdrj
4 mln
20 mln

Gilwki
C.2.1.
PKP PLK, Samorzd
Wojewdztwa
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.1.
200 tys.
Inwestor prywatny
C.2.2.
C.2.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.2.5.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
1,5 mln
500 tys.
1 mln
C.2.4.
Gmina Rabka-Zdrj
200 tys.
200 tys.
C.2.4.
Stowarzyszenie
Artystw, Gmina
Rabka-Zdrj (jako
partner projektu)
Gmina Rabka-Zdrj
1,5 mln
C.2.1.
C.2.1.
C.2.1.
5.4.2 Zadania w ramach celu strategicznego 3. Ochrona i zachowania dla przyszych pokole wysokiej
jakoci rodowiska naturalnego

Lp.
1.
2.
Dokoczenie gazyfikacji gminy

Edukacja ekologiczna w zakresie ograniczania
niskiej emisji oraz systematyczne kontrole Stray
Czas
realizacji
zadania
2016-2023
2016-2023
Pena gazyfikacja gminy Rabka-Zdrj

Ograniczenie niskiej emisji, w tym w
szczeglnoci zanieczyszcze powstajcych
Koszt
zadania
25 mln
W
ramach
Podmiot
odpowiedzialny
PGiNG
Stra Miejska
Realizowane
cele
operacyjne
C.3.2.
C.3.2.
S t r o n a |106
Miejskiej w zakresie paliwa spalanego w piecach

3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Stworzenie i wdroenie programu dopat do

wymiany istniejcych rde ciepa na bardziej
przyjazne rodowisku
Zakup i instalacja stacji monitorowania powietrza
wraz z opracowaniem i staym monitoringiem mapa
ste zanieczyszcze
Modernizacja istniejcej oczyszczalni ciekw
Budowa parkingw przed stref A Uzdrowiska, jako
elementu systematycznego ograniczania ruchu
koowego w czci uzdrowiskowej
Program montau instalacji solarnych, pomp
ciepa, fotowoltaika (50% dopata UM do wymiany
piecw na ekologiczne)
Wdroenie Programu Likwidacji Niskiej Emisji (50%
dopata UM do wymiany piecw na ekologiczne
gazowe lub ekogroszek)
Kompleksowy program budowy i modernizacji sieci
kanalizacyjnej
Modernizacja i budowa sieci wodocigowej wraz z
budow zbiornika wyrwnawczego
Ograniczenie wjazdu do strefy ochrony
uzdrowiskowej dla samochodw niespeniajcych
norm ekologicznych
Wprowadzenie ogranicze wjazdu i parkowania w
bezporednim ssiedztwie strefy A Uzdrowiska (np.
moliwo wjazdu i dostawy towarw tylko w godz.
8.00 do 10.00 oraz 18.00 do 20.00)
ze spalania odpadw
2016-2023
2017
2017-2018
Stworzony i uruchomiony program dopat do

wymiany istniejcych rde ciepa na
bardziej przyjazne rodowisku
Uzyskanie wiarygodniej wiedzy o poziomie
zanieczyszcze i dostarczenie mieszkacom
informacji o rzeczywistej skali problemu
Zmodernizowany obiekt
kosztw
funkc. SM
20 mln
Gmina Rabka-Zdrj ze
wsparciem rodkami
WFOiGW
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.2.
Gmina Rabka-Zdrj
(ZWiK)
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.1.
Waciciele obiektw
C.3.2.
C.3.2.
100 tys.
30,6 mln
2017-2019
Budowa 2 parkingw - wyznaczenie 350

nowych miejsc parkingowych
3,7 mln
2017-2019
Zamontowanie instalacji solarnych na ok.

500 obiektach na obszarze gminy
6 mln
2017-2023
Wymiana piecw w ok. 1 000 obiektach na

obszarze gminy
8 mln
(Gmina pozyska rodki zew.

na wspf. inwestycji)
33,92
mln
35,83
mln
Gmina Rabka-Zdrj
(ZWiK)
ZWiK
C.3.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.2.
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.3.
C.2.3.
2017 - 2023
2017-2023
2018
2018
(Gmina pozyska rodki zew.

na wspf. inwestycji)
Waciciele obiektw
Wybudowana i zmodernizowana sie

kanalizacji sanitarnej w Rabce-Zdrj
Przebudowana sie wodocigowa na terenie
Rabki-Zdrj
Poprawa jakoci powietrza w cisej strefie
ochrony uzdrowiskowej
20 tys.
Zwikszenie atrakcyjnoci strefy A

Uzdrowiska poprzez ograniczenie haasu i
zanieczyszczenia powietrza w ssiedztwie
Parku
Bez
kosztw
dla
budetu
C.3.3.
C.2.3.
C.3.2.
C.3.1.
S t r o n a |107
6. WSKANIKI REALIZACJI PLANU ROZWOJU

UZDROWISKA
Oczekiwane wskaniki produktw, rezultatw i oddziaywania programu definiowa mona
dwojako. Plan Rozwoju Uzdrowiska ma charakter zintegrowany. Oznacza to ujcie wielu wybranych
projektw w cao, pozwalajc na ukierunkowanie dziaa gminy i innych podmiotw w
zwalczaniu zjawisk uznanych za niekorzystne. Wskaniki tak pojmowanego Planu przybieraj posta
zsumowanych wskanikw osigni poszczeglnych projektw. Biorc pod uwag sposb
okrelania wskanikw w projektach przewidzianych do wspfinansowania przez Uni Europejsk,
mona byoby odnie si do trzech poziomw analizy: produktw, rezultatw i oddziaywa. Tak
dokadne podejcie (w szczeglnoci w odniesieniu do wskanikw rezultatu i oddziaywania)
byoby moliwe, gdyby kady ze zidentyfikowanych projektw zosta opisany z odpowiedni
szczegowoci, czyli by podparty studium wykonalnoci opracowanym z dokadnoci wymagan
dla projektw skierowanych ju do realizacji.
Drugie ujcie wskanikw Planu Rozwoju Uzdrowiska abstrahuje od informacji jednostkowych
o projektach i bazuje na zagregowanych danych statystycznych. Ujcie to take jest poprawne
metodologicznie, jednake pozostaje obarczone potencjalnym bdem, wynikajcym z braku
precyzyjnego monitoringu zjawisk na obszarze uzdrowiska. Dla obszarw tych ustalonych w
niniejszym dokumencie nie byo w przeszoci moliwoci gromadzenia wydzielonych danych
statystycznych. Std powstaje trudno okrelenia aktualnego stanu bazowego w odniesieniu do
obszarw wskazanych w niniejszym dokumencie. Innym ograniczeniem metodologicznym
opisywanego ujcia jest konieczno uwzgldnienia w Planie konkretnych zada. Oznacza to w
praktyce, e brak przygotowanych projektw lub brak pozyskania oczekiwanego finansowania i tak
moe uniemoliwi realizacj teoretycznych wskanikw Planu.
Biorc pod uwag stopie szczegowoci wnioskw opracowanych przez potencjalnych
beneficjentw Planu, a zwaszcza sposb opisania produktw i rezultatw kadego z projektw, za
jedynie moliw, na obecnym etapie przygotowania Planu Rozwoju Uzdrowiska, przyjto metod
nastpujc:
produkty Planu to zagregowane wielkoci produktw przypisanych do poszczeglnych
zada opisanych w rozdziale 5.3 Lista planowanych, podstawowych projektw i
przedsiwzi (tj. planowanych do sfinansowania w ramach poddziaania 6.3.2. RPO WM);
rezultaty Planu to suma najczciej stosowanych rezultatw poszczeglnych projektw,
ujtych w zadaniach opisanych w rozdziale 5.3 Lista planowanych, podstawowych
projektw i przedsiwzi (tj. planowanych do sfinansowania w ramach poddziaania

6.3.2. RPO WM);
oddziaywania Planu to ewaluacja ekspercka zmian, ktre winny nastpi w wyniku
realizacji projektw ujtych w niniejszym Planie (lista podstawowa i lista dodatkowa).
S t r o n a |108
7. WSKANIKI REALIZACJI PLANU ROZWOJU

UZDROWISKA
Oczekiwane wskaniki produktw, rezultatw i oddziaywania programu definiowa mona
dwojako. Plan Rozwoju Uzdrowiska ma charakter zintegrowany. Oznacza to ujcie wielu wybranych
projektw w cao, pozwalajc na ukierunkowanie dziaa gminy i innych podmiotw w
zwalczaniu zjawisk uznanych za niekorzystne. Wskaniki tak pojmowanego Planu przybieraj posta
zsumowanych wskanikw osigni poszczeglnych projektw. Biorc pod uwag sposb
okrelania wskanikw w projektach przewidzianych do wspfinansowania przez Uni Europejsk,
mona byoby odnie si do trzech poziomw analizy: produktw, rezultatw i oddziaywa. Tak
dokadne podejcie (w szczeglnoci w odniesieniu do wskanikw rezultatu i oddziaywania)
byoby moliwe, gdyby kady ze zidentyfikowanych projektw zosta opisany z odpowiedni
szczegowoci, czyli by podparty studium wykonalnoci opracowanym z dokadnoci wymagan
dla projektw skierowanych ju do realizacji.
Drugie ujcie wskanikw Planu Rozwoju Uzdrowiska abstrahuje od informacji jednostkowych
o projektach i bazuje na zagregowanych danych statystycznych. Ujcie to take jest poprawne
metodologicznie, jednake pozostaje obarczone potencjalnym bdem, wynikajcym z braku
precyzyjnego monitoringu zjawisk na obszarze uzdrowiska. Dla obszarw tych ustalonych w
niniejszym dokumencie nie byo w przeszoci moliwoci gromadzenia wydzielonych danych
statystycznych. Std powstaje trudno okrelenia aktualnego stanu bazowego w odniesieniu do
obszarw wskazanych w niniejszym dokumencie. Innym ograniczeniem metodologicznym
opisywanego ujcia jest konieczno uwzgldnienia w Planie konkretnych zada. Oznacza to w
praktyce, e brak przygotowanych projektw lub brak pozyskania oczekiwanego finansowania i tak
moe uniemoliwi realizacj teoretycznych wskanikw Planu.
Biorc pod uwag stopie szczegowoci wnioskw opracowanych przez potencjalnych
beneficjentw Planu, a zwaszcza sposb opisania produktw i rezultatw kadego z projektw, za
jedynie moliw, na obecnym etapie przygotowania Planu Rozwoju Uzdrowiska, przyjto metod
nastpujc:
produkty Planu to zagregowane wielkoci produktw przypisanych do poszczeglnych
zada opisanych w rozdziale 5.3 Lista planowanych, podstawowych projektw i
przedsiwzi (tj. planowanych do sfinansowania w ramach poddziaania 6.3.2. RPO WM);
rezultaty Planu to suma najczciej stosowanych rezultatw poszczeglnych projektw,
ujtych w zadaniach opisanych w rozdziale 5.3 Lista planowanych, podstawowych
projektw i przedsiwzi (tj. planowanych do sfinansowania w ramach poddziaania

6.3.2. RPO WM);
oddziaywania Planu to ewaluacja ekspercka zmian, ktre winny nastpi w wyniku
realizacji projektw ujtych w niniejszym Planie (lista podstawowa i lista dodatkowa).
S t r o n a |109
Tabela 15. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska

Miernik
wskanika
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
RAZEM
Gwne produkty (w odniesieniu do listy zada podstawowych)

Powierzchnia zrewitalizowanych obszarw uzdrowiska
ha
3,95
3,95
Nowe atrakcje rekreacyjne zgodne z profilem Uzdrowiska
szt.
Liczba nowych urzdze uzdrowiskowych
szt.
Nowa infrastruktura leczniczo-rehabilitacyjna zgodna z profilem

uzdrowiska
szt.
Nowe obiekty rozrywkowo-relaksacyjne zgodne z profilem

Uzdrowiska
szt.
Odrestaurowane zabytkowe obiekty na terenie uzdrowiska
szt.
Gwne rezultaty (w caym okresie realizacji Planu w odniesieniu do listy zada podstawowych)
Wzrost liczby kuracjuszy i turystw odwiedzajcych uzdrowisko
procent
Zakada si 10% wzrost na koniec okresu realizacji Planu w stosunku do roku bazowego
Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych w

uzdrowisku
osoby
257 000 rocznie
Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury leczniczorehabilitacyjnej
osoby
15 000 rocznie
Liczba osb korzystajcych z nowych urzdze uzdrowiskowych
osoby
130 000 rocznie
Liczba nowych miejsc pracy
osoby
50
Gwne oddziaywania (w caym okresie realizacji Programu)

Wzrost dostpnych miejsc pracy na obszarze uzdrowiska oraz w
jego bezporednim otoczeniu
procent
15% (w skali roku 2023)
Wzrost dochodw gminy
procent
3 procent w skali kadego roku
rdo: Opracowanie wasne na podstawie analizy kart projektu
S t r o n a |110
Tabela 16. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska

Miernik
wskanika
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
RAZEM
Gwne produkty (w odniesieniu do listy zada podstawowych)

Powierzchnia zrewitalizowanych obszarw uzdrowiska
ha
3,95
3,95
Nowe atrakcje rekreacyjne zgodne z profilem Uzdrowiska
szt.
Liczba nowych urzdze uzdrowiskowych
szt.
Nowa infrastruktura leczniczo-rehabilitacyjna zgodna z profilem

uzdrowiska
szt.
Nowe obiekty rozrywkowo-relaksacyjne zgodne z profilem

Uzdrowiska
szt.
Odrestaurowane zabytkowe obiekty na terenie uzdrowiska
szt.
Gwne rezultaty (w caym okresie realizacji Planu w odniesieniu do listy zada podstawowych)
Wzrost liczby kuracjuszy i turystw odwiedzajcych uzdrowisko
procent
Zakada si 10% wzrost na koniec okresu realizacji Planu w stosunku do roku bazowego
Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych w

uzdrowisku
osoby
257 000 rocznie
Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury leczniczorehabilitacyjnej
osoby
15 000 rocznie
Liczba osb korzystajcych z nowych urzdze uzdrowiskowych
osoby
130 000 rocznie
Liczba nowych miejsc pracy
osoby
50
Gwne oddziaywania (w caym okresie realizacji Programu)

Wzrost dostpnych miejsc pracy na obszarze uzdrowiska oraz w
jego bezporednim otoczeniu
procent
15% (w skali roku 2023)
Wzrost dochodw gminy
procent
3 procent w skali kadego roku
rdo: Opracowanie wasne na podstawie analizy kart projektu
S t r o n a |111
8. PLAN FINANSOWY PLANU ROZWOJU UZDROWISKA

W podstawowym Planie finansowym ujto wycznie te zadania, ktre zgoszono na list zada podstawowych. Pozostae zadania opisane
w rozdziale 5.4. Lista dodatkowych projektw i przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia kompleksowego rozwoju Rabce-Zdroju
przedstawiono jedynie w sposb zagregowany w dodatkowej tabeli.
Tabela 17. Zadania suce realizacji celw PRU z listy zada podstawowych
Lp.
Nazwa zadania
Rozbudowa Parku
Zdrojowego w RabceZdroju
zagospodarowanie
bulwarw nad
Poniczank
Budowa wodnego placu

zabaw w Parku
Zdrojowym
Budowa Rabczaskiego
Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego - Basen
rehabilitacyjnosolankowy
Budowa Rabczaskiego
Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego
Uzdrowiskowy Park
Aktywnej Rehabilitacji
Budowa leczniczego
basenu uzdrowiskowosolankowego w Szpitalu
Okres
realizacji
Koszt
cakowity
w tym:
Instytucje i
podmioty
uczestniczce
we wdraaniu
rodki
publiczne
rodki
prywatne
8 000 000,00
6 000 000,00
2 000 000,00
Gmina RabkaZdrj
4 000 000,00
3 000 000,00
1 000 000,00
Gmina RabkaZdrj
9 840 000,00
5 400 000,00
4 440 000,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
7 800 000,00
4 280 488,00
3 519 512,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
1 992 600,00
1 093 500,00
899 100,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
Zrewitalizowany obszar uzdrowiska o powierzchni:

1,6 ha.
03.201705.2019
03.201705.2019
01.201708.2019
01.201709.2019
04.201609.2017
Wybudowana 1 nowa atrakcja rekreacyjna zgodna z

profilem Uzdrowiska i 1 nowa infrastruktura
leczniczo-rehabilitacyjna
zgodna
z
profilem
uzdrowiska.
Wzrost ruchu turystycznego o 10% (w skali caego
Uzdrowiska), stworzone 1 miejsce pracy.
0,89 ha. Wybudowana nowa atrakcja rekreacyjna
zgodna z profilem Uzdrowiska.
Wzrost ruchu turystycznego o 10% (w skali caego
Uzdrowiska), stworzone 2 miejsca pracy.
Nowe urzdzenie uzdrowiskowe.
Liczba osb korzystajcych z nowego urzdzenia
uzdrowiskowego 90 000 osb; liczba nowych
miejsc pracy 10.
1,46 ha. Wybudowana nowa atrakcja rekreacyjna
zgodna z profilem Uzdrowiska.
Liczba osb korzystajcych z nowej atrakcji
uzdrowiskowej 120 000 osb; liczba nowych
miejsc pracy 4.
Nowe urzdzenie uzdrowiskowe.
Liczba osb korzystajcych z nowego urzdzenia
uzdrowiskowego 36 000 osb; liczba nowych
S t r o n a |112
Uzdrowiskowym
Olszwka w ramach
kompleksowego
projektu przebudowy i
rozbudowy Szpitala
Poszerzenie bazy
rehabilitacyjnej dobudowa sali
gimnastycznej przy
Rabczaskim Zdroju
Budowa Centrum
rehabilitacji, odnowy
biologicznej i
rekonwalescencji w
Rabce-Zdroju
miejsc pracy 5.
01.201709.2017
Wybudowana nowa atrakcja rekreacyjna zgodna z

profilem Uzdrowiska.
Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji
rekreacyjnych w uzdrowisku 27 000 osb; liczba
nowych miejsc pracy 1.
700 000,00
384 146,55
315 853,45
01.201703.2018
Budowa nowej infrastruktury leczniczorehabilitacyjnej zgodnej z profilem uzdrowiska.

Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury
leczniczo-rehabilitacyjnej 5 000 osb.
3 600 000,00
1 975 609,76
1 624 390,24
Jamrozowicz
Spka Jawna
10 000 000,00
5 400 000,00
4 600 000,00
Funar spka z
o.o.
10 000 000,00
5 400 000,00
4 600 000,00
Przedsibiorstwo
NZOZ Centrum
Medyczne EV-MED
8 000 000,00
6 000 000,00
2 000 000,00
Tapi Spka Jawna

Tadeusz ur i
Piotr ur
4 000 000,00
2 195 121,95
1 804 878,05
Spka prawa
handlowego w
organizacji
1 398 780,49
lskie Centrum
RehabilitacyjnoUzdrowiskowe im.
dr. A. Szebesty w
Rabce-Zdroju
Modernizacja stacji
narciarskiej
Polczakwka - budowa
kolei krzesekowej
05.201711.2019
Uzdrowiskowy Dom
Dziennego Pobytu
Seniora w RabceZdroju
04.201702.2020
10
11
12
Budowa i wyposaenie
centrum rozrywkoworelaksacyjnego w
Rabce-Zdroju
Remont (odbudowa)
konserwatorski
zabytkowej restauracji
uzdrowiskowej
Gwiazda w RabceZdroju
Kompleksowy rozwj
infrastruktury
uzdrowiskowej CRU
(rewitalizacja parku,
modernizacja basenu
solankowego, budowa
06.201712.2019
Wybudowane dwie nowe atrakcje rekreacyjne

zgodne z profilem uzdrowiska.
rekreacyjnych 50 000 osb; liczba nowych miejsc
pracy 10.
Wybudowana nowa infrastruktura leczniczorehabilitacyjnej zgodna z profilem uzdrowiska.
Liczba osb korzystajcych z nowej infrastruktury
leczniczo-rehabilitacyjnej 10 000 osb; liczba
nowych miejsc pracy 14.
Wybudowany nowy obiekt rozrywkoworelaksacyjnego zgodny z profilem Uzdrowiska.
rekreacyjnych 20 000 osb.
06.201712.2019
Odrestaurowany zabytkowy obiekt na terenie Parku

Zdrojowego wraz z nadaniem mu nowych funkcji
zgodnych z profilem Uzdrowiska.
rekreacyjnych 30 000 osb.
04.201710.2017
Wybudowane trzy nowe urzdzenia uzdrowiskowe.

Liczba osb korzystajcych z nowych urzdze
uzdrowiskowych 4 000 osb; wzrost liczby
kuracjuszy o ok. 10%; liczba nowych miejsc pracy
7 (w tym 1 w zwizku z rewitalizacj parku, 1 w
zwizku z realizacj tni oraz 5 w zwizku z
3 100 000,00
1 701 219,51
Uzdrowisko Rabka
S.A.
S t r o n a |113
tni solankowej)
modernizacj basenu).
Razem
71 032
600,00
42 830
085,77
28 202
514,23
Oglna szacunkowa warto zgoszonych projektw wynosi 71 032 600,00 PLN. Warto projektw zgoszonych przez samorzd RabkiZdroju: 12 000 000,00 PLN (procent w stosunku do pozostaych zada z listy podstawowej: 16,89%). Warto projektw zgoszonych przez
przedsibiorcw: 59 032 600,00 PLN (procent w stosunku do zada samorzdu z listy podstawowej: 83,11%).
Tabela 18. Podsumowanie planu finansowego zada komplementarnych sucych realizacji celw PRU
Lp.
Cele strategiczne
Spodziewane koszty w okresie 2016 - 2023
1.
2.
3.
Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania demograficzne infrastruktury

sanatoryjno-uzdrowiskowej
Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i bliskoci aglomeracji dla rozwijania
Ochrona i zachowanie dla przyszych pokole wysokiej jakoci rodowiska naturalnego
29 000 000,00
87 550 000,00
163 170 000,00
Razem
279 720,00 PLN
S t r o n a |114
9. ZACZNIK NR 1. PODSUMOWANIE BADA

ANKIETOWYCH TOWARZYSZCYCH OPRACOWANIU
PRU
Poniej zaprezentowano w syntetycznej formie wyniki bada ankietowych
prowadzonych z wykorzystaniem metody CAWI (Computer Assisted Web Interview).
Respondenci mieli moliwo uruchomienia i wypenienia ankiety opublikowanej na stronie
Urzdu Miejskiego. Do bada zastosowano sonda diagnostyczny umoliwiajcy ilociowe
odzwierciedlenie zasadniczych pogldw respondentw dotyczcych rozwoju uzdrowiska. W
okresie prowadzenia badania (tj. od sierpnia do wrzenia 2015 roku) ankiet wypenio 35
osb, w wikszoci przedsibiorcw prowadzcych dziaalno zwizan z funkcjami
turystyczno-uzdrowiskowymi.
Wykres 15. Wiodce kierunki rozwoju Rabki-Zdroju
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
Wykres 16. Profile lecznicze, ktre powinny by flagowymi specjalizacjami Rabki-Zdroju
S t r o n a |115
Wykres 17. Ocena zmian zachodzcych w ostatniej dekadzie w Rabce-Zdroju pod ktem
rozwoju oferty uzdrowiskowo-turystycznej
Wykres 18. Ktre elementy szeroko pojtej publicznej infrastruktury okoouzdrowiskowej

maj najwikszy wpyw na postrzeganie wizerunku Rabki-Zdroju przez osoby, ktre
podejmuj decyzj o przyjedzie do niej?
S t r o n a |116
Wykres 19. Co w najwikszym stopniu wpywa na pozytywn ocen oferty Rabki-Zdroju

jako miejscowoci uzdrowiskowo-rekreacyjnej przez osoby, ktre ju przebywaj w
Rabce?
S t r o n a |117
Wykres 20. Co naley rozwija, by oferta uzdrowiskowo-rekreacyjna Rabki-Zdroju bya

jeszcze atrakcyjniejsza?
S t r o n a |118
Wykres 21. Jakich form (jakiej oferty) aktywnoci sportowo-rekreacyjnej dla osb
odwiedzajcych Rabk-Zdrj najbardziej brakuje (ich oferta jest zbyt maa) jakie braki
sygnalizuj kuracjusze?
Wykres 22. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych przez
samorzd Rabki-Zdroju (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na
przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla wadz Rabki-Zdroju:
S t r o n a |119
Wykres 23. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych
Maopolski (w tym Rabki-Zdroju) przez samorzd wojewdztwa (prosz oceni dziaania
podejmowane w tym zakresie na przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla wadz
Maopolski:
Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
Wykres 24. Czy uwaa Pani/Pan, e sieciowanie ofert podmiotw zajmujcych si

leczeniem uzdrowiskowym i rekreacj z obszaru Rabki-Zdroju to dobry pomys?
S t r o n a |120
Wykres 25. Analiza silnych i sabych stron Rabki-Zdroju jako miejscowoci uzdrowiskowej
(kolor niebieski: atut, kolor bordowy: saba strona)
S t r o n a |121
Wykres 26. Analiza szans i zagroe dla rozwoju Rabki-Zdroju oraz jej wiodcego profilu
uzdrowiskowo-rekreacyjnego (kolor niebieski: szansa, kolor bordowy: zagroenie)
S t r o n a |122

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zacznik Nr 1 do Uchway Nr ./../..

Rady Miejskiej w Rabce-Zdroju

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj

Rabka-Zdrj, kwiecie 2016

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Zdjcie 15. Nowa muszla koncertowa w Parku Zdrojowym......................................................................... 38

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. z 2012 r.

uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

rdo: http://it.rabka.pl oraz www.rabka.pl

Drugi z projektw obejmowa tworzenie nowych urzdze uzdrowiskowych unikatowych w

uzdrowiskowej w Parku Zdrojowym w postaci pijalni, tni solankowych, kiwajki na

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

wd leczniczych, w drugim funkcjonuje oglnodostpna tnia inhalatorium na wolnym powietrzu.

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

podejmowane dziaania zarwno przez samorzd, jak i przedsibiorcw zwizanych z bran

1.2 Partycypacyjny sposb przygotowania dokumentu

1.3 Sytuacja ekonomiczna

1.3.1 Lecznictwo uzdrowiskowe

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach, i obszarach ochrony

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

W przypadku dystrybucji skierowa za porednictwem instytucji zabezpieczenia spoecznego i

1.3.2 Sytuacja ekonomiczna uzdrowisk

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

1.3.3 Rozwj dziaalnoci uzdrowiskowej

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

1.3.4 Podstawy prawne funkcjonowania uzdrowisk

Ustawa z dnia 4 marca 2011 r. o zmianie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

zakaz uruchamiania pl biwakowych i campingowych, budowy domkw turystycznych i

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

tworzenie warunkw do funkcjonowania zakadw i urzdze lecznictwa uzdrowiskowego

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

dua koncentracja na terenach gmin uzdrowiskowych powoduje, e dochody z tego tytuu

1.3.4.1 rda finansowania gmin uzdrowiskowych

1.3.4.2 Akty prawne regulujce funkcjonowanie uzdrowisk

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, (Dz.U. z

1.3.4.3 Podstawa prawna funkcjonowania Uzdrowiska Rabka-Zdrj

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

2.4 Czas trwania

2.5 Mapka sytuacyjna / plan obszaru

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

rdo: Statut Uzdrowiska Rabka-Zdrj

2.6 Cele programu

2.7 rodki realizacji celw/gwne planowane przedsiwzicia i ich

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

Rozbudowa Parku Zdrojowego w Rabce-Zdroju

Warto zada zgoszonych

rdo: opracowanie wasne na podstawie zgoszonych kart

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

3. CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ SYTUACJI NA OBSZARZE

Gmina miejsko-wiejska Rabka-Zdrj zlokalizowana jest w pnocnej czci powiatu

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023

krakowskiego Teodora Gryfity do prowadzenia akcji osadniczej i wykorzystywania soli

Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016-2023