TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

ASERTYWNO
ASERTYWNO
_______________________________________________________________

Materiay do samodzielnego treningu

opracowanie: Zuzanna Kpiska

ASERTYWNO

ASERTYWNO
Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 1

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Spis treci
Cz 1
Co to jest asertywno?
Widokwki z asertywnoci
Cz 2
Przewodnik po obszarach asertywnoci
Komentarz 1 Asertywnogram
Komentarz 2 Asertywno czy arogancja?
Komentarz 3 wiczenia

Streszczenie
Asertywno to pewien sposb funkcjonowania:
Wane sowa kluczowe: pewno siebie (autentyczna), poczucie wasnej wartoci i
godnoci, szacunek dla siebie i innych, realizacja wasnych potrzeb i praw bez
naruszania godnoci innych, szczero, swoboda i aktywne rozumienie tego, co si
dzieje (wiadomo wasnych i ew. cudzych emocji). Elegancja dziaania.
Dwie nieasertywne postawy:
Ulego przyznanie innym wikszych praw
Dominacja przyznanie sobie wikszych praw
Na scenie ycia funkcjonujemy w bardzo wielu rolach, niektre odgrywamy jako
Aktorzy Wybitni czujemy si tak jak wyej, jestemy zadowoleni, w dobrych
relacjach, jest prawie tak, e lepiej by nie moe... Niektre s odgrywane przez
Aktorw Sabych. I to oni potrzebuj pomocy!
Chyba, e sabe funkcjonowanie (tj. nieasertywne odgrywanie roli) nie jest dla nas
przykre, dotkliwe, nie wywouje eksplozji negatywnych emocji, ktre przenosimy do
innych Przedstawie (Sztuk) naszego ycia.
I tej sztuki nie rujnuje.
Poznajemy nasze Sabsze Role i obszary niskiej asertywnoci!
Moemy z tym stanem rzeczy pozosta... lub co zmieni.
Zmiana jednego nawyku trwa okoo 14 dni (wiczona!)
Nowe, lepsze zachowania mona wiczy w bezpiecznej sytuacji warsztatowej, w
wyobrani, przed lustrem lub w konkretnych sytuacjach yciowych.
Najlepiej w tej kolejnoci.

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 2

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Cz 1 Co to jest asertywno?
Sowo to przyszo do nas z jzyka angielskiego, gdzie znaczy stanowczy, nie
znoszcy sprzeciwu (Wielki Sownik Angielsko-Polski Jana Stanisawskiego z
1966 roku). Potocznie w jzyku angielskim uywane jest w znaczeniu pewno
siebie. I w takim znaczeniu uywane jest take w jzyku polskim,
a wic osoba asertywna to osoba pewna siebie z adekwatnym poczuciem
wasnej wartoci.
Inaczej realizujca wasny program yciowy w oparciu o swoje potrzeby
w odpowiedniej zgodzie z potrzebami innych.
Proponuj tak oto psychologiczno-geograficzn metafor:
asertywno to styl podrowania przez ycie z du wiadomoci
wasnego kierunku, wasnego celu, wasnych potrzeb.
Niezbdnikiem dla takiego podrowania jest dobra mapa swych potrzeb
i rozeznanych moliwoci (wiem czego chc, co mog)
oraz wartoci (co jest dla mnie wane).
Potrzebny jest take wewntrzny kompas
(ktry mnie informuje, czy zbliam si do swego celu, czy oddalam, czy w ogle
dryfuj w nieznanym kierunku).
Na pocztek zbadajmy z czym kojarzy Ci si asertywno - podkrel te zdania,
ktre wedug Ciebie opisuj stany zwizane z zachowaniami asertywnymi:
1) umiejtno mwienia NIE (nie chc, nie teraz, nie w ten sposb...)
2) umiejtno mwienia TAK (wyraanie swych potrzeb i prb: tak wanie
tego chc, tak - pom mi...)
3) poczucie wasnej wartoci (jestem O.K.)
4) szacunek dla samego siebie i szacunek dla innych
5) pewno siebie
6) skuteczno zachowania
7) umiejtno respektowania swoich praw (w domu, sklepie, w pracy, w
takswce)
8) umiejtno przyjmowania krytyki i pochwa (bez lku, stresu, bez poczucia
winy)
9) umiejtno wyraania uczu i opinii (wobec przeoonych i podwadnych, w
yciu osobistym).
A jak jest dobra odpowied?
Oczywicie - wszystkie te zdania opisuj zachowania asertywne!

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 3

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Asertywno... to umiejtno spokojnego

bez skrpowanie, tremy, wstydu, zaenowania, unikania, zwodzenia,
fantazjowania, odraczania w czasie, lku, przeraenia itd.
1. mwienia o sobie dobrze
2. mwienia o swoich wadach
3. przyznawanie si do bdw i przepraszania
4. wyraania uczu jakie ywimy do innych
5. wyraania czasowych stanw emocjonalnych jakie ywimy do innych
6. proszenia o co co chcemy lub nam si naley
7. odmawiania czego komu
8. przyjmowania komplementw
9. przyjmowania krytyki i negatywnych ocen
10. koczenia trudnych spraw, rozmw
11. reagowania na trudne sprawy innych
Widokwki z asertywnoci
Na ulicy Zosi zaczepia uliczny sprzedawca darmowych kart wstpu do
teatru. Trzymajc j za okie, przedstawia wietlane korzyci pynce z
posiadania takiej karty i jednoczenie umiejtnie opisuje straty jakie poniesie
kiedy jej nie zakupi (bo w kocu chodzi tu przecie o wydanie pienidzy). Zosi
nie jest potrzebna ta karta, w dodatku nieco si spieszy na spotkanie.
Kilkakrotnie mwi dzikuj, ale nie do stanowczo, aby natrt da jej spokj.
W rodku czuje rosnce podirytowanie i bezradno. Nie wie jak z tego
wybrn.
W gowie kotuj jej si myli Niech on si ode mnie odczepi. Dlaczego zawsze
to mnie spotyka? Nie mam ju siy tego sucha.., ale sucha dalej z yczliwym
umiechem, bo obawia si urazi tego czowieka.
Do Marii wpada (jak co dzie) ssiadka. Tylko na chwilk... i usadawiajc si
wygodnie zaczyna opowiada z detalami jak min jej dzie. Maria spoglda na
zegarek, miaa zamiar zrobi sobie relaksujc kpiel i troch pobuszowa po
kobiecej prasie, zanim do domu zejdzie si rodzina. Maria czuje zo na
siebie, e znowu daa si wcign w t gr, e znowu traci czas, ktry chciaa
przeznaczy dla siebie.
Maria nie wie co jej powiedzie, eby jej nie urazi. Przecie mieszkaj obok
siebie i czasem ona te korzysta z dobrodziejstw ssiedztwa. Ale wizyty Marii
trwaj na og kilka minut, czasem nawet nie wchodzi do mieszkania - bo
ssiadka oznajmia, e jest zajta a Maria nie chce zakca jej spokoju.
Janka obiera telefon. Jej siostra oznajmia, e nie ma z kim zostawi syna, a
ona (przecie niezamna) ma tyle czasu, wic ... zaraz go przywiezie. Przez
gow Janki przelatuje myl, e - jak zwykle nawet si jej nie spytano czy ma
Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 4

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

czas i ochot. Owszem lubi swego siostrzeca, ale na dzisiaj miaa inne plany.
Czuje al, e zostaa potraktowana jak przymusowa opiekunka do dziecka, po
raz kolejny przyszo jej na myl, e jest wykorzystywana przez innych.
Janka ze smutkiem konstatuje, e w jej rol ciotki wpisane s tylko obowizki.
Nie pamita, aby zostaa zaproszona do kina czy na wspln kolacj.
Jacek i Mirka wpadli na siebie przypadkiem na schodach firmy. Jacek pomaga
jej zebra rozsypane papiery, mia si i artowa, e scena jak z filmu i
zaproponowa wspln kaw po pracy. Mirka zawstydzona swoj
niezdarnoci, udajc obojtno, rzucia jak zoliw uwag pod adresem
Jacka i odmwia.
Mirka, gdy odzyskaa przytomno bardzo aowaa swej reakcji. Od duszego
czasu podoba jej si Jacek i szukaa sposobu, aby go pozna. Teraz, gdy bya
tak blisko zawarcia znajomoci w jej gowie odezwa si gos: jak si zgodz od
razu to pomyli, e mi na nim zaley, a to nie wypada...
Helena w sklepie oglda rne sukienki, kilka bierze do przymierzalni. adna z
nich nie jest tak jakiej potrzebuje. Kiedy wychodzi z narczem przymierzanych
rzeczy sprzedawczyni z yczliwym umiechem i profesjonalnym akcentem
pyta: To ktr pakujemy?!. Helena wpada w lekk panik, robi jej si gupio,
e zaabsorbowaa tyle czasu sprzedawczyni, spuszcza wzrok i w efekcie
kupuje co, czego nie planowaa.
Helena przeglda w domu stos niepotrzebnych rzeczy, ktre ostatnio kupia bo
nie wypadao jej odmwi. Jest na siebie wcieka.
Inne przykady
Lucyna zamierzaa poprosi szefa o podwyk. Pracowaa ju duszy czas i
uwaaa, e prac sw wykonuje bardzo dobrze. Gdy wesza do gabinetu szefa
poczua si zakopotana i wszystkie przygotowane sowa wyparoway jej z
gowy... Poczua si niezrcznie i gupio, e przysza prosi o pienidze.
Misia jest bardzo dynamiczn i pewn siebie osob. Potrafi zaatwi wiele
rzeczy z gatunku takich co to inni nawet nie wiedz jak si do tego zabra. W
pracy i wrd przyjaci synna jest jej skuteczno. Mao kto wie, e zupenie
nie radzi sobie w pewnej sytuacji rodzinnej. Jej rodzestwo traktuje jej domek
letniskowy jak wasny i okupuje go cae lato. W jej wasnym domku nie ma dla
niej miejsca. W tym obszarze jest bezradna jak mae dziecko.
Iwona cae swoje ycie podporzdkowaa matce, z ktr mieszka. Kada
prba usamodzielnienia si, nawet najdrobniejsza, rwna si atakowi
nerwowemu jej matki. Iwona nie zdaje sobie sprawy, e jest zwyczajnie
szantaowana emocjonalnie. Wycofaa si ze swego ycia, dla witego
spokoju zachowuje si tak, jak tego oczekuje matka. Iwona ma 40 lat i duo
smutku w sobie.

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 5

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Anka ma spore kopoty finansowe. Wydatki na operacj i rehabilitacj wpdziy

j w niemae dugi. Jej rodzice s zamoni, jej przyjaciele s dobrze ustawieni
finansowo, ale Anka nie ma odwagi poprosi nikogo o pomoc. Przyzna si,
e sobie nie radzi?! Ujawni swoj sabo? Co by o niej pomyleli?
Iza jest dynamicznym i kreatywnym pracownikiem, wieo upieczonym szefem
oddziau. Ma kopoty z proszeniem pracownic swego sekretariatu (s to panie
duo od niej starsze), o wykonanie niektrych czynnoci, mimo, e nale one
do ich obowizkw. W zwizku z tym czsto sama, zoszczc si na siebie,
przepisuje listy, przygotowuje sobie i gociom kaw i zmywa brudne naczynia.
Oto kilka klasycznych sytuacji kiedy ludzie zachowuj si nieasertywnie.
W efekcie kada z tych osb dostaa to CZEGO NIE CHCIAA, wesza
w sytuacj, ktrej NIE CHCIAA, daa ZADECYDOWA ZA SIEBIE.
Co czy wszystkie te osoby?
Ot po pierwsze: nie mwi, tego co naprawd myl.
Nie mwi czytelnie, wyranie, gono, stanowczo, tego co naprawd czuj i
tego co naprawd chc.
Po drugie: zgadzaj si na ze, niedobre, niekorzystne traktowanie siebie przez
innych, czsto dlatego eby kogo nie urazi swoim zachowaniem (!).
Po trzecie (w efekcie): rezygnuj z czego wanego dla siebie, dostosowuj
si do oczekiwa innych i... dowiadczaj wielu nieprzyjemnych stanw
psychicznych.
Oto ich nieomal pena gama:
1) podirytowanie, zo, wcieko, agresja (na kogo i na samego siebie)
2) smutek, al i poczucie bycia wykorzystywanym i manipulowanym
3) lk, niepokj, wstyd, e kogo absorbujemy sob, swoimi sprawami.
i wreszcie
4) bezradna zgoda na wycofanie si i rezygnacj ze swych potrzeb i z siebie
samego!
To s tylko niektre koszty, ktre paci si za nieasertywne zachowanie,
zwaszcza jeli ma to miejsce w sytuacjach dla nas wanych
i nieincydentalnych!

Nie jeste tylko po to, aby spenia czyje oczekiwania

ale UWAGA!
inni te nie s tylko po to, aby spenia twoje oczekiwania!!!

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 6

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Na og asertywno kojarzona jest z umiejtnoci mwienie NIE, z

umiejtnoci odmawiania. Ale to tylko niewielki fragment obszaru zachowa
asertywnych. Zanim omwi je bardziej szczegowo skoncentrujmy si przez
chwil na korzyciach wynikajcych z funkcjonowania w asertywny sposb.
Na szkoleniach pytaam uczestnikw Dlaczego warto by asertywnym,
oto zebrane, autentyczne wypowiedzi:

aby nikt nie wazi czowiekowi na gow i take aby samemu nie wazi
nikomu na gow
mniej si stresowa, umie broni swoich granic i nie da si
wykorzystywa
eby yo nam si lepiej z innymi, a innym lepiej z nami
eby lepiej komunikowa si z innymi ludmi
aby mie spokj ducha i dobre samopoczucie
aby umie podejmowa decyzje wasne, na wasn rk
eby mie wicej czasu dla siebie
eby robi rzeczy na ktre ma si naprawd ochot
eby umie stawia czoo problemom i odwanie je rozwizywa
eby by bliej siebie
eby by pewnym siebie w sposb dojrzay
eby si nie oszukiwa i bardziej si lubi
eby y w prawdziwych relacjach z innymi ludmi
eby mie szacunek dla samego siebie
eby nasze ycie miao wysz jako

Zastanw si teraz czy ktrakolwiek z tych wypowiedzi Ci zaciekawia,

czy Ty take miaby ochot, aby y w ten sposb?
Jeli tak, zapraszam do dalszej lektury oraz wicze przypominam, e sama
lektura zda si na niewiele!
Jeeli naprawd zaley Ci, aby udoskonali wasne funkcjonowanie musisz
odway si wykonywa wiczenia uczciwie!!!
Pamitaj, e:
1) Zbierasz na og to, co zasiejesz!
2) Jeli robisz co stale tak samo, otrzymujesz stale te same rezultaty!
3) aujemy na og rzeczy, ktrych nie zrobilimy!

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 7

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Omwmy teraz DWIE NIEASERTYWNE POSTAWY YCIOWE:

Ulego
Polega na rezygnacji z respektowania swoich praw, podporzdkowaniu si
innym. Ma ona miejsce kiedy kto nad nami dominuje (faktycznie lub tak si
nam wydaje).
Agresja
Dotyczy sytuacji kiedy to my sami dominujemy nad kim i przejawia si w
poprzez szanta (np. emocjonalny), inwazj, rozkazywanie, pouczanie,
przemoc sown (i niestety czasem fizyczn).
Zarwno ulego, jak i agresja to zachowania, ktre na krtk met, w
konkretnej sytuacji, mog si nawet okaza skuteczne, ale w duszej
perspektywie, ponawiane, powtarzane s zgubne dla obu stron. Zwaszcza
kiedy dotycz wanych obszarw yciowych.
Dwie nieasertywne postawy yciowe:
a) albo inni za ciebie decyduj i im ulegasz, bo s lepsi, silniejsi, maj nad tob
wadz, wiedz co lepiej
b) albo to ty dominujesz nad innymi, wykorzystujc swoj si, relacje,
stanowisko, wpywy itp.
Dlaczego zatem reagujemy nieasertywnie - ulegoci lub agresj?
Dlaczego kolekcjonujemy w sobie poczucie krzywdy, straty, zgadzamy si na
konieczno ograniczenia wasnych potrzeb? Albo te zgadzamy si, aby
owadny nami furie wciekoci i aby nasze relacje z ludmi przypominay
manewry wojskowe?
Odpowied jest do prosta:
- bo nie umiemy inaczej
- bo mamy taki, utrwalony wzorzec zachowania
- bo nie chcemy kogo urazi lub straci czyjej akceptacji, przyjani, mioci,
nie chcemy popsu sobie stosunkw koleeskich w pracy lub relacji
ssiedzkich... i nie wiemy jak to robi inaczej!
Pocztek opowieci Marii:
Pracujemy we dwie w sekretariacie, ale jestemy niezalene, podlegamy innym
szefom. Chocia w pewnych wypadkach, czasem zastpujemy siebie.
Koleanka cay czas ma co do powiedzenia. Nieustajco opowiada co si
zdarzyo, kto, kiedy, z kim. Mam ju do jej opowieci. Nie mog skupi si na
swojej pracy. Ale nie chc jej urazi. Co robi? Siedz skrcona przy swoim
biurku, od czasu do czasu uprzejmie potakujc na jej pytania, starajc si co
robi. Mczy mnie to, jestem wcieka - ale nic na ni nie dziaa. Czy ona nie
wie, e nie powinna si tak zachowywa? Wyprowadza mnie z rwnowagi, a ja
zaciskam zby i staram si jako skupi na swojej pracy.

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 8

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Najczciej te sytuacje bd miay zakoczenie: tyle razy prbowaam co

zrobi, nic nie dziaa, nie ma wyjcia z tej sytuacji.
Poniewa tak mylisz, za kadym razem odtwarzasz ten sam wzorzec reakcji,
ktry skada si:
1) z emocji, ktre przeywasz
2) z postawy ciaa, mimiki i tonu gosu
3) ze sw, ktre wypowiadasz
W ten sposb tworzysz ptl reakcji, stay wzorzec reagowania.
Sama ju wiesz, e ten wzorzec nie dziaa tak jak by chciaa, tylko jeszcze
bardziej utrwala ramy danej relacji i jeszcze bardziej wwirowuje ci w okrelone
emocje. Powtarzanie tego, co nie dziaa nie ma chyba wikszego sensu,
prawda?
Wic trzeba co zmieni!
Dopki nie wyobrazisz sobie zmiany, nie zaczniesz dziaa inaczej!
Wyobra sobie zatem co by naprawd chciaa powiedzie w danej sytuacji.
Dla rozgrzewki zacznij od wywalenia kawa na aw tego co czujesz
(oczywicie chodzi mi teraz o wypowiedzenie tego wszystkiego na kartce
papieru, albo do siebie na gos. W adnym wypadku nie polecam takiej
nieuczesanej wypowiedzi do drugiej osoby!). Mw lub pisz wszystko to, co
naprawd czujesz. Nie bj si swoich myli i swoich emocji. Masz prawo czu
wcieko, al, smutek, bezradno...
Kiedy ju zakoczysz ten potok - sprbuj poczy swoje emocje z konkretnymi
zachowaniami drugiej osoby i znale powizania:
kiedy zachowujesz si tak i tak, czuj, e ..........
To wane, eby nie czy caej osoby kogo ze swoimi emocjami, tylko
zidentyfikowa konkretne zachowania tej osoby, ktre nas szczeglnie
frustruj. A zatem unikaj zda typu: denerwujesz mnie, doprowadzasz mnie do
szau, a naucz si precyzyjnie wyapywa te szczeglne zachowania, ktre s
dla ciebie przykre. To bardzo wane dla usprawnienia wzajemnej komunikacji i
relacji.
Czasem si zastanawiam skd ona bierze te wszystkie opowieci, niektre s
nawet ciekawe. Chtnie bym wysuchaa, ale w jakiej bardziej sprzyjajcej
atmosferze, nie kiedy mam mnstwo pracy.
Kiedy ona tak cigle gada, czuj wcieko i bezradno. Ale nie chc jako
radykalnie przerwa, bo przecie pracujemy w jednym pokoju i obawiam si, e
zawinie wtedy w powietrzu straszna atmosfera.
Chocia bardzo trudno to zaakceptowa - ludzie na og maj dobre
intencje, a ich zachowania s takie, jakie s, poniewa oni take nie potrafi
inaczej. Jeeli kto nas nieustajco poucza - to chce, aby byo jak najlepiej
(oczywicie wedug niego). Jeeli kto nas zadrcza wizytami lub gadulstwem to jest jego forma utrzymywania kontaktw, poszukiwania akceptacji, aprobaty
Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 9

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

itd. Sprbuj zatem znale pozytywn intencj w kadej sytuacji. Moesz w tym
celu zamieni si na chwil rolami i sprbowa zidentyfikowa intencje.
By moe ta osoba z historii Marii: tak wanie poszukuje kontaktu, chce by
odebrana jako osoba ciekawa, interesujca, towarzyska... Poniewa czuje, e
nie jest suchana wystarczajco uwanie - czuje niepokj i brak akceptacji mwi wicej i wicej... By moe chciaaby usysze, e jest przez Ciebie
lubiana i nie musi si tak stara, aby zyska twoj sympati.
Teraz powiedz (sobie!) lub napisz jak by chciaa, eby byo. Wiedzc ju, ktre
zachowania s szczeglnie frustrujce dla ciebie, jakie wywouj w tobie
emocje oraz domylajc si pozytywnych intencji (mimo wszystko!) - z to
wszystko w jedn cao, tak jak nowy scenariusz, i napisz 5 sposobw reakcji.
Dlaczego pi?
Bo jest to dobre wiczenie na elastyczno mylenia.
Jeeli chcesz moesz oczywicie napisa wicej, wykorzystujc rne
konwencje. Moesz napisa jak by zareagowaa, gdyby bya najbardziej
asertywn osob jak znasz, gdyby bya Joan Collins albo inn wielk dam z
towarzystwa, lub wrcz przeciwnie. Moesz wybra wersje miertelnie
powan, artobliw, groteskow itp., itd.
Przeanalizuj kade rozwizanie. Szczeglnie zastanw si nad kosztami
niektrych rozwiza, co ci si opaca, jakie tego mog by konsekwencje.
Np.:
Rozwizanie 1:

nie robi nic.

Koszty: za miesic zwariuj!

Rozwizanie 2:

wywal jej wszystko jak leci.

Koszty: zerwany kontakt, wzburzona atmosfera w
pracy, koniec wzajemnych zastpstw... Trudno to
bdzie wytrzyma...

Rozwizanie 3:

powiem uczciwie dokadnie co mi przeszkadza, co w

niej lubi i zaproponuj, abymy zaakceptoway jak
sygnalizacj pora na pogawdk// pora na prac...

Rozwizanie 4:

???

*
Wydaje si, e to duo pracy. I to prawda.
Zmiana reakcji do ktrych jestemy przyzwyczajeni i ktra stanowi mocny
wzorzec zachowania jest bardzo trudna. Wymaga sporo wysiku i
wyobrani, ale motywacj do tej pracy mog by oczekiwane (i wsplnie
wypracowywane) zmiany. Kady generalnie woli aby byo lepiej, nie za
gorzej!

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 10

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

ATLAS OSOBISTEJ ASERTYWNOCI

Na swoich trasach yciowych spotykamy ludzi i spotykaj nas wydarzenia,
yjemy z ludmi, wwirowani w wiele codziennych, yciowych spraw.
Jako ludzie dojrzali, odpowiedzialni penimy rozmaite funkcje i role yciowe:
rodzicw, maonkw, kolegw, przyjaci, dzieci swoich rodzicw,
pracownikw, szefw, klientw rozmaitych instytucji...
W niektrych funkcjonujemy jak Gwiazdy, w innych jak Sabi Aktorzy.
Wypisz role, ktre penisz w yciu:

W ktrych rolach funkcjonujesz jak Gwiazda?

A ktr odgrywa Aktor Saby?
(zaznacz wedug wasnego kodu np. buka z umiechem lub bez umiechu)

Ktre obszary role chciaby polepszy?

Czy kiedykolwiek o tym mylae?
Czy wydaje ci si to moliwe?
Zapisz swoje pierwsze wraenia:

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 11

TRENDY uczenie w XXI wieku

Internetowy magazyn CODN

nr 3/7/2006

Dokadniejsz map uzyskujemy w wyniku analizy relacji.

Teraz zapisz swoje ukady relacji (np. ja i starsze dziecko; ja i mama; ja i szef,
ja i urzdnik w urzdzie podatkowym i tak dalej).
Wpisz je w kolumn pierwsz.
Do kolumny drugiej wpisz metaforyczny opis realizacji roli (np. sierotka
Marysia, wybuch wulkanu, dzidziunia)
W kolumnie trzeciej wpisz podstawowe emocje, ktre si ujawniaj w tej
sytuacji, w tej relacji (cigawka pod tabel).
Relacja

Metaforyczny opis
realizacji roli

Podstawowe
emocje

cigawka ze stanw emocjonalnych:

Zdenerwowanie, lk, chaos w gowie, pena dekoncentracja,
obawa przed dezaprobat, omieszeniem, odrzuceniem,
poczuciem zakopotania, wstydu,
rozczarowanie, gniew, wcieko, al,
bezsilno, bezradno, ch wycofania si i rezygnacja.
reakcje fizjologiczne:
czerwienienie si, pocenie, przyspieszone bicie serca, mikkie kolana, drenie
rk, napicia mini, dusznoci, ble gowy

Uff... zrb sobie przerw.

A potem - zapraszam do czci drugiej, gdzie omwione s dokadnie
obszary asertywnoci.

Zuzanna Kpiska mini kurs doskonalenia Asertywno cz.1

str. 12