Offset

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016
Spis treci
Felieton Agaty Tomaszewskiej-Antoniewicz
Sowo Boe
Z papieskiego nauczania Ordzie Papiea Franciszka na XXXI

wiatowe Dni Modziey 2016 r.
Fundament, bez ktrego budujemy na piasku wasnego egoizmu

chrzest wity Ks. Bartosz Skawiski
Gdy dzieci pytaj: dlaczego mnie ochrzcie?

Maria Walter-Kochel
14
Bd Ci chwali, Panie, z caego serca mego Hanna Szmit
15
Kalendarium parafialne
17
Brama do innego wiata Agnieszka Paziewska
17
Naoenie odznak ministranckich
2021
Rekolekcje wielkopostne 2016 fot. Bartosz Duczmal
22
Nawrcenie jest umieraniem Ks. Adam Smlski
23
Estudiamos espaol, czyli uczymy si hiszpaskiego
25
Dlaczego Mieszko przyj chrzest? Daniel Wolborski
27
W Ogrodzie wspomnie (47) kolejna opowie Aldony Kraus
29
Komorw od kuchni Sztuka ycia, sztuka umierania

i zmartwychwstawania Urszula Imieniska
32
Wiosenne porzdki Agata Tomaszewska-Antoniewicz

w cyklu Moje dzieci gawdy mamy
37
Kronika parafialna
37
Sami o sobie wolny gos modziey Komorowa
3840
OKADKA II Droga krzyowa ulicami Komorowa

fot. Bartosz Duczmal
OKADKA III Koldowanie ministrantw
ISSN 1505-9839
Numer 1 (130), 26 marca 2016 r.
Wydawca: Parafia Narodzenia NMP
w Komorowie;
05-806 Komorw, ul. 3-go Maja 9, tel. (22) 758 06 15
Mail: redakcja@magazynparafialny.org, www.magazynparafialny.org
Kolegium Magazynu Parafialnego: ks. Bartosz Skawiski asystent kocielny,
Izabela Sobolewska sekretarz redakcji, Agata Tomaszewska-Antoniewicz, Anna Bkowska,
Agata Dbrowska, Magorzata Goawska, Urszula Imieniska, Magorzata Rudziska
Copyright Zdjcia i teksty stanowi wasno MP oraz autorw, s chronione prawem.
jednym z rozwaa
Drogi
Krzyowej
Ksidz Jan Kaczkowski poruszy bardzo ciekawy temat.
Ludzie zastanawiaj si czsto nad
tym, jaki by krzy Chrystusa. Czy
by poprzeczn belk, czy dwoma
cikimi belkami. A moe palem
mki? Ale najwaniejszym przesaniem rozwaania byo to, e Chrystus przyj ten krzy dobrowolnie
na swoje ramiona i odda ycie za
grzesznikw. Ludzie upadaj wiele
razy, zaniedbuj codzienne obowizki, niewaciwe odnosz si do
innych, czsto zorzecz. Zapominaj, e niepowodzenia i upadki,
ktre napotykaj s krzyem, ktry
nios. Ten codzienny krzy moe
mie trzy belki tak jak w tradycji
wschodniej. Moe by jak cyprys,
wiz i bukszpan. Ludzie, podobnie
jak witynia Jerozolimska w czasach Chrystusa przechodz proces
przemiany swoistej przebudowy.
W czasie budowy wityni cz belek zostaa wyniesiona i wyrzucona,
cz zaadoptowana do wykonywania wyrokw mierci. Belki mona
porwna do ludzkich uczynkw.
Dobre uczynki tworz wityni, ze
uczynki zostaj przez Budujcego
odrzucone. Ale t belk, jak jest
krzy ludzie maj nie codziennie, nie tylko w chwili wita, czy
w trakcie samej budowy. To krzy
gotowoci na ofiar, powiecenie,
cierpienie. Jak powiedzia Jezus:
Kto chce i za mn, niechaj si
zaprze siebie samego, bierze swj
krzy na kady dzie i naladuje
mnie. (Lk 9,23). Bo w najtrudniejszych nawet chwilach, w trakcie doczesnej Drogi Krzyowej trzeba pamita, e za krzyem idzie zawsze
rado i korona wiecznej chway.
Kady krzy ma swoje znaczenie
i wymow: ten, ktry wisi na cianie,
ten, ktry stoi przy drodze, ten, ktry mamy w sercu, ale przede wszystkim ten, na ktrym Chrystus pokona mier nadajc yciu nowy sens.
agata tomaszewska-antoniewicz
Sowo Boe
29 III
Wielka Sobota
Wigilia Paschalna
Rdz 1,1-2,2
Rdz 22,1-18
Wj 14,15-15
Iz 54,4.5-14
Iz 55,1-11
Ba 3,9-15.32-4,4
Ez 36,16-17.18-28
Rz 6,3-11
Ps 118
k 24,1-12
W pierwszy dzie tygodnia niewiasty poszy skoro wit do grobu, niosc

przygotowane wonnoci. Kamie zastay odsunity od grobu. A skoro
weszy, nie znalazy ciaa Pana Jezusa. Gdy wobec tego byy bezradne,
nagle stano przed nimi dwch mczyzn w lnicych szatach. Przestraszone pochyliy twarze ku ziemi, lecz tamci rzekli do nich: Dlaczego szukacie yjcego wrd umarych? Nie ma Go tutaj; zmartwychwsta.
27 III
Niedziela Zmartwychwstania
Paskiego

Dz 10,34.37-43
Ps 118
Kol 3,1-4
Kor 5,6-8
J 20,1-9
On nam rozkaza ogosi ludowi i da wiadectwo, e Bg ustanowi

Go sdzi ywych i umarych. Wszyscy prorocy wiadcz o tym, e
kady, kto w Niego wierzy, przez Jego imi otrzymuje odpuszczenie
grzechw.
28 IV
Poniedziaek Wielkanocny
Dz 2,14.22-32
Ps 16
Mt 28,8-15
Dlatego cieszy si moje serce i dusza raduje,

a ciao moje bdzie spoczywa bezpiecznie,
bo w kraju zmarych duszy mej nie zostawisz
i nie dopucisz, bym pozosta w grobie.
3 IV
Niedziela Miosierdzia
Boego

Dz 5,12-16
Ps 118
Ap 1,9-11.12-13.17-19
J 20,19-31
A Jezus znowu rzek do nich: Pokj wam! Jak Ojciec Mnie posa, tak
i Ja was posyam. Po tych sowach tchn na nich i powiedzia im:
Wemijcie Ducha witego. Ktrym odpucicie grzechy, s im odpuszczone, a ktrym zatrzymacie, s im zatrzymane.
10 IV
III Niedziela Wielkanocna
Dz 5,27-32
Ps 30
Ap 5,11-14
J 21,1-19
Sawi Ci, Panie, bo mnie wybawie

i nie pozwolie mym wrogom namiewa si ze mnie.
Panie, mj Boe, z krainy umarych wywoae moj dusz
i ocalie mi ycie spord schodzcych do grobu.
17 IV
IV Niedziela Wielkanocna
Dz 13,14.43-52
Ps 100
Ap 7,9-14-17
J 10,27-30
Moje owce suchaj Mego gosu, a Ja znam je. Id one za Mn, a Ja

daj im ycie wieczne. Nie zgin na wieki i nikt nie wyrwie ich z Mojej
rki. Ojciec Mj, ktry Mi je da, jest wikszy od wszystkich. I nikt nie
moe ich wyrwa z rki Mego Ojca. Ja i Ojciec jedno jestemy.
24 IV
V Niedziela Wielkanocna
Dz 14,21-27
Ps 145
Ap 21,1-5
J 13,31-35
Przykazanie nowe daj wam, abycie si wzajemnie miowali, tak

jak Ja was umiowaem; ebycie i wy tak si miowali wzajemnie. Po
tym wszyscy poznaj, e jestecie uczniami Moimi, jeli bdziecie si
wzajemnie miowali.
1V
VI Niedziela Wielkanocna
Dz 15,1-29
Ps 67
Ap 21,10-23
J 14,23-29
Pokj zostawiam wam, pokj Mj daj wam. Nie tak, jak daje
wiat, Ja wam daj. Niech si nie trwoy serce wasze ani si nie lka.
Syszelicie, e wam powiedziaem: Odchodz i przyjd znw do was.
Gdybycie Mnie miowali, rozradowalibycie si, e id do Ojca, bo
Ojciec wikszy jest ode Mnie.
3V
Uroczysto NMP Krlowej
Polski
Ap 11,19
12,1-10
Ps (Jdt 13)
Kol 1,12-16
J 19,25-27
Bogosawiona jeste, crko, przez Boga Najwyszego

spomidzy wszystkich niewiast na ziemi
i niech bdzie bogosawiony Pan Bg,
Stwrca nieba i ziemi.
8V
Uroczysto Wniebowstpienia
Paskiego
Dz 1.1-11
Ps 47
Ef 1,17-23
k 24,46-53
A jak postanowione ludziom raz umrze, potem za sd, tak Chrystus

raz jeden by ofiarowany dla zgadzenia grzechw wielu, drugi raz
ukae si nie w zwizku z grzechem, lecz dla zbawienia tych, ktrzy Go
oczekuj.
15 V
Niedziela Zesania Ducha
witego
Dz 2,1-11
Ps 104
Kor 12,3b-7.12-13
J 20,19-23
Sam Duch wspiera swym wiadectwem naszego ducha, e jestemy

dziemi Boymi. Jeeli za jestemy dziemi, to i dziedzicami: dziedzicami Boga, a wspdziedzicami Chrystusa; skoro wsplnie z Nim
cierpimy, to po to, by wsplnie mie udzia w chwale.
Ordzie papiea Franciszka na XXXI wiatowe Dni Modziey

Krakw 2016
Z papieskiego nauczania
Bogosawieni miosierni, albowiem oni miosierdzia dostpi
(Mt 5,7)
Drodzy modzi,
doszlimy do ostatniego etapu
naszego pielgrzymowania do Krakowa, gdzie w lipcu przyszego
roku bdziemy wsplnie witowali
XXXI wiatowy Dzie Modziey.
Podczas naszej dugiej i wymagajcej drogi prowadz nas sowa Jezusa pochodzce z Kazania na Grze.
Rozpoczlimy j w 2014 roku, rozwaajc wsplnie pierwsze bogosawiestwo: Bogosawieni ubodzy
w duchu, albowiem do nich naley
krlestwo niebieskie (Mt 5,3). Temat wybrany na rok 2015 to: Bogosawieni czystego serca, albowiem
oni Boga oglda bd (Mt 5,8).
W roku, ktry jest przed nami, pragniemy zainspirowa si sowami:
Bogosawieni miosierni, albowiem
oni miosierdzia dostpi (Mt 5,7).
1. Jubileusz Miosierdzia
Wraz z tym tematem wiatowy
Dzie Modziey Krakw 2016 wpisuje si w Rok wity Miosierdzia,
stajc si prawdziwym Jubileuszem
Modych w wymiarze wiatowym.
Nie pierwszy raz midzynarodowe spotkanie modych zbiega si z
Rokiem Jubileuszowym. W istocie
to w Roku witym Odkupienia
(1983/1984) w. Jan Pawe II po raz
pierwszy zaprosi modych z caego
wiata na Niedziel Palmow. Pniej, w czasie Wielkiego Jubileuszu
Roku 2000, ponad dwa miliony
modych z okoo 165 krajw zebray si w Rzymie na XV wiatowym
Dniu Modziey. Jestem pewien, e
podobnie jak w tych dwch przypadkach, tak i teraz Jubileusz Modych w Krakowie bdzie jednym
z wanych wydarze tego Roku
witego!
By moe niektrzy z was zadaj sobie pytanie: czym jest w Rok
Jubileuszowy obchodzony w Kociele? Tekst biblijny z 25. rozdziau Ksigi Kapaskiej pomaga nam
zrozumie, co oznacza jubileusz
dla ludu Izraela: co pidziesit
lat ydzi syszeli rozbrzmiewajcy
dwik rogu (jobel), ktry zwoywa ich (jobil) do obchodw roku
witego jako czasu pojednania
(jobal) dla wszystkich. W tym czasie naleao odbudowa oparte na
darmowoci dobre relacje z Bogiem, blinim i caym stworzeniem.
Zachcano wic midzy innymi do
darowania dugw, pomagania yjcym w ndzy, naprawiania relacji
midzyludzkich i uwalniania niewolnikw.
Jezus Chrystus przyszed, aby
oznajmi i wypeni czas aski od
Pana, przynoszc dobr nowin
ubogim, uwolnienie winiom,
wzrok niewidomym i wolno ucinionym (por. k 4,18-19). W Nim,
a w sposb szczeglny w Jego Misterium Paschalnym, wypenia si
najgbszy sens jubileuszu. Kiedy
w imi Chrystusa Koci zwouje
jubileusz, wszyscy jestemy zaproszeni do przeywania nadzwyczajnego czasu aski. Sam Koci jest
powoany do hojnego dzielenia si
znakami obecnoci i bliskoci Boga,
do budzenia w sercach zdolnoci
dostrzegania tego, co najistotniejsze. W sposb szczeglny ten Rok
wity Miosierdzia to czas, aby na
nowo odkry poczucie misji, jak
Pan powierzy swemu Kocioowi
w dzie Wielkanocy: by znakiem
i narzdziem miosierdzia Ojca
(Homilia podczas Pierwszych Nieszporw Niedzieli Miosierdzia Boego, 11 kwietnia 2015).
2. Miosierni jak Ojciec
Hasem tego Nadzwyczajnego
Jubileuszu s sowa Miosierni jak
Ojciec (por. Misericordiae Vultus, 13), zapowiadajce rwnie temat najbliszego wiatowego Dnia
Modziey. Sprbujmy zatem lepiej
zrozumie, co oznacza Boe Miosierdzie.

Stary Testament, mwic o miosierdziu, posuguje si rnymi
terminami, spord ktrych najbardziej znaczce to hesed i rahamim.
Pierwszy, odnoszcy si do Boga,
wyraa Jego niestrudzon wierno Przymierzu ze Swoim ludem,
ktry miuje i ktremu przebacza
na wieki. Drugi termin, rahamim,
ktry mona przetumaczy jako
wntrznoci, odwouje si do
matczynego ona, pozwalajc nam
rozumie mio Boga do swojego
ludu na wzr mioci matki do swego dziecka. Tak, jak przedstawia to
prorok Izajasz: Czy moe niewiasta zapomnie o swoim niemowlciu, ta, ktra kocha syna swego
ona? A nawet gdyby ona zapomniaa, Ja nie zapomn o tobie (Iz
49,15). Ten rodzaj mioci sprawia,
e znajdujemy w sobie miejsce dla
innych, wspodczuwamy, cierpimy
i radujemy si z blinimi.
W biblijnym rozumieniu miosierdzia zawarte s take konkretne cechy mioci, ktra jest wierna, darmowa i umie przebacza.
W poniszym fragmencie z Ksigi
proroka Ozeasza znajdujemy pikny przykad mioci Boga porwnanej do mioci ojca wobec syna:
Miowaem Izraela, gdy jeszcze by
dzieckiem, i syna swego wezwaem z Egiptu. Im bardziej ich wzywaem, tym dalej odchodzili ode
Mnie, () a przecie Ja uczyem
chodzi Efraima, na swe ramiona
ich braem; oni za nie rozumieli,
e troszczyem si o nich. Pocign-
em ich ludzkimi wizami, a byy

to wizy mioci. Byem dla nich
jak ten, co podnosi do swego policzka niemowl schyliem si ku
niemu i nakarmiem go (Oz 11,14). Chocia niewaciwa postawa
syna zasugiwaaby na kar, mio
ojca jest wierna i zawsze przebacza skruszonemu synowi. Widzimy
zatem, e w miosierdziu zawsze
zawarte jest przebaczenie; ono nie
jest wic jak abstrakcyjn ide,
ale konkretnym faktem, przez ktry On objawia swoj mio podobn do mioci ojca i matki, ktrych
a do trzewi porusza los wasnego
dziecka. () Pochodzi ona z wn-
trza jako uczucie gbokie, naturalne, zoone z czuoci i wspczucia, pobaliwoci i przebaczenia
(Misericordiae Vultus, 6).
W Nowym Testamencie jest mowa
o Boym Miosierdziu (eleos) jako
syntezie dziea, dla ktrego Jezus
przyszed na wiat, aby wypeni je
w imi Ojca (por. Mt 9,13). Miosierdzie naszego Pana objawia si
przede wszystkim, kiedy On pochyla si nad ludzk ndz i okazuje
swoje wspczucie tym, ktrzy potrzebuj zrozumienia, uzdrowienia
i przebaczenia. W Jezusie wszystko
mwi o miosierdziu. Co wicej
On sam jest miosierdziem.
W 15. rozdziale Ewangelii wg w.

ukasza odnajdujemy trzy przypowieci o miosierdziu: t o zagubionej owcy, t o zgubionej drachmie oraz t, ktra jest znana jako
przypowie o synu marnotrawnym.
W tych trzech przypowieciach
uderza nas rado Boga, rado,
jak On okazuje, kiedy odnajduje grzesznika i mu przebacza. Tak,
radoci Boga jest przebaczanie!
W tym znajduje si synteza caej Ewangelii. Kady z nas jest
t zagubion owc, t zgubion drachm. Kady z nas jest
owym synem, ktry zmarnowa
swoj wolno, idc za faszywymi bokami, iluzjami szczcia
i wszystko utraci. Ale Bg o nas
nie zapomina, Ojciec nigdy nas nie
opuszcza. Jest ojcem cierpliwym,
zawsze na nas czeka! Szanuje nasz
wolno, ale zawsze pozostaje wierny. A kiedy do Niego powracamy,
przyjmuje nas jak synw w swoim
domu, poniewa nigdy, nawet na
chwil, nie przesta czeka na nas
z mioci. I jego serce cieszy si
z kadego dziecka, ktre powraca. Cieszy si, poniewa nastaje
rado. Bg raduje si, kiedy kto
z nas grzesznikw przychodzi do
Niego i prosi o przebaczenie (Modlitwa Anio Paski, 15 wrzenia
2013).
Miosierdzie Boga jest bardzo
konkretne i wszyscy jestemy powoani, aby osobicie go dowiadczy.
Kiedy miaem siedemnacie lat,
pewnego dnia, gdy miaem wyj
na spotkanie z przyjacimi, zdecydowaem, e najpierw wstpi do
kocioa. Spotkaem tam pewnego
ksidza, ktry wzbudzi we mnie
szczeglne zaufanie tak, e zapragnem otworzy swoje serce w Sakramencie Spowiedzi. To spotkanie
zmienio moje ycie! Odkryem,
e kiedy otwieramy swoje serce
z pokor i przejrzystoci, moemy bardzo konkretnie dowiadczy
Boego Miosierdzia. Miaem pewno, e w osobie tego kapana Bg
czeka na mnie, zanim jeszcze zrobiem pierwszy krok w stron kocioa. My Go poszukujemy, ale On
nas zawsze uprzedza, szuka nas od
zawsze i jako pierwszy nas odnajduje. By moe kto z was nosi w swoim sercu ciar i myli: zrobiem to

czy tamto Nie bjcie si! On na
was czeka! On jest ojcem: czeka na
was zawsze! Jake piknie jest odnale w Sakramencie Pojednania
miosierne ramiona Ojca, odkry
konfesjona jako miejsce Miosierdzia, da si dotkn tej miosiernej mioci Pana, ktry zawsze nam
przebacza!
A czy ty, drogi chopcze, droga
dziewczyno, poczue kiedykolwiek na sobie to spojrzenie pene
nieskoczonej mioci, ktra, pomimo wszystkich twoich grzechw,
ogranicze, upadkw, wci ci ufa
i z nadziej patrzy na twoje istnienie? Czy jeste wiadomy, jak wielka jest twoja warto w planie Boga,
ktry z mioci odda ci wszystko?
Jak naucza w. Pawe: Bg za okazuje nam swoj mio [wanie]
przez to, e Chrystus umar za nas,
gdymy byli jeszcze grzesznikami
(Rz 5,8). Ale czy naprawd rozumiemy potg tych sw?
Wiem, jak drogi jest wam wszystkim krzy wiatowych Dni Modziey dar w. Jana Pawa II ktry,
poczwszy od 1984 roku, towarzyszy wszystkim waszym midzynarodowym spotkaniom. Ile przemian,
ile prawdziwych nawrce w yciu
wielu modych ludzi zrodzio si
wanie ze spotkania z tym prostym krzyem! By moe zadawalicie sobie pytanie: skd bierze si
ta nadzwyczajna moc krzya? Oto
odpowied: krzy jest najbardziej
wymownym znakiem Miosierdzia
Boga! Jest potwierdzeniem, e
miar mioci Boga wobec ludzkoci jest mio bez miary! Na krzyu
moemy dotkn Miosierdzia Boga
i da si dotkn Jego Miosierdziu!
Przypomnijmy sobie histori dwch
otrw ukrzyowanych obok Jezusa:
jeden z nich jest zarozumiay, nie
uznaje siebie za grzesznika, drwi
z Jezusa. Drugi natomiast uznaje swoj win, zwraca si do Pana
i mwi: Jezu, wspomnij na mnie,
gdy przyjdziesz do swego krlestwa.
Jezus spoglda na niego z nieskoczonym miosierdziem i odpowiada
mu: Dzi ze Mn bdziesz w raju
(por. k 23,32.39-43). Z ktrym
z nich dwch si utosamiamy?
Z tym, ktry jest zarozumiay i nie
uznaje wasnych win? Czy raczej
z tym, ktry przyznaje, e potrzebu-
je Boego Miosierdzia i baga o nie

caym sercem? W Chrystusie, ktry
odda za nas na krzyu swoje ycie,
zawsze odnajdziemy bezwarunkow mio, ktra uznaje nasze ycie
za dobro i zawsze daje nam moliwo rozpoczcia na nowo.
3. Nadzwyczajna rado bycia
narzdziem Boego Miosierdzia
Sowo Boe uczy nas, e wicej
szczcia jest w dawaniu anieli
w braniu (Dz 20,35). Wanie
z tego powodu pite bogosawiestwo nazywa szczliwymi tych, ktrzy s miosierni. Wiemy, e Pan
umiowa nas jako pierwszy. Ale
jestemy prawdziwie bogosawieni,
szczliwi, jeli wejdziemy w t logik Boskiego daru, logik mioci
darmowej, jeli odkryjemy, e Bg
nieskoczenie nas pokocha po to,
aby uczyni nas zdolnymi do kochania jak On bez miary. Jak mwi
w. Jan: Umiowani, miujmy si
wzajemnie, poniewa mio jest
z Boga, a kady, kto miuje, narodzi si z Boga i zna Boga. Kto nie
miuje, nie zna Boga, bo Bg jest
mioci. () W tym przejawia si
mio, e nie my umiowalimy
Boga, ale e On sam nas umiowa
i posa Syna swojego jako ofiar przebagaln za nasze grzechy.
Umiowani, jeli Bg tak nas umiowa, to i my winnimy si wzajemnie
miowa (1 J 4,7-11).
Po objanieniu wam w skrcie
sposobu, w jaki Pan objawia wobec
nas swoje Miosierdzie, chciabym
zasugerowa wam, jak w konkretny
sposb, moemy by narzdziem
tego samego Miosierdzia wzgldem naszych blinich. Przychodzi
mi na myl przykad b. Pier Giorgia
Frassatiego. Mwi: Jezus odwiedza
mnie w Komunii witej kadego
ranka, a ja Mu si za to odwdziczam w skromniejszy, dostpny mi
sposb: odwiedzam Jego biedakw.
Pier Giorgio by modziecem, ktry zrozumia, co znaczy mie serce
miosierne, wraliwe na najbardziej
potrzebujcych. Ofiarowywa im
o wiele wicej ni dary materialne, dawa samego siebie, powica czas, sowa, zdolno suchania.
Suy ubogim z wielk dyskrecj,
nigdy si z tym nie obnoszc. Praw-
dziwie y Ewangeli, ktra mwi:

Kiedy za ty dajesz jamun, niech
nie wie lewa twoja rka, co czyni
prawa, aby twoja jamuna pozostaa w ukryciu (Mt 6,3-4). Wyobracie sobie, e w przeddzie swojej
mierci, ciko schorowany, udziela wskazwek dotyczcych sposobu
pomagania jego pokrzywdzonym
przyjacioom. W czasie pogrzebu
jego rodzina i przyjaciele byli zdumieni obecnoci tak wielu nieznajomych ubogich, ktrych prowadzi
i ktrym pomaga za ycia mody
Pier Giorgio.
Zawsze lubi czy ewangeliczne
bogosawiestwa z 25. rozdziaem
Ewangelii wg w. Mateusza, gdzie
Jezus wymienia uczynki miosierdzia i mwi, e to z nich zostaniemy osdzeni. Zapraszam was zatem
do ponownego odkrycia uczynkw
miosierdzia wzgldem ciaa: godnych nakarmi, spragnionych napoi, nagich przyodzia, podrnych
w dom przyj, winiw pociesza, chorych nawiedza, umarych
grzeba. Nie zapominajmy rwnie
o uczynkach miosiernych wzgldem duszy: grzesznych upomina,
nieumiejtnych poucza, wtpicym dobrze radzi, strapionych pociesza, krzywdy cierpliwie znosi,
urazy chtnie darowa, modli si
za ywych i umarych. Jak widzicie,
miosierdzie nie jest postaw na
pokaz, nie jest te zwykym sentymentalizmem. Jest sprawdzianem
autentycznoci naszej postawy jako
uczniw Jezusa, naszej wiarygodnoci jako chrzecijan we wspczesnym wiecie.
Wam, modym, ktrzy jestecie
bardzo praktyczni, chciabym zaproponowa, abycie przez pierwszych siedem miesicy 2016 roku
wybierali co miesic jeden uczynek
miosierny wzgldem ciaa i jeden
wzgldem duszy i realizowali je.
Zainspirujcie si modlitw w. Faustyny, pokornej apostoki Boego
Miosierdzia w naszych czasach:
Dopom mi do tego, o Panie, ()
aby oczy moje byy miosierne, bym
nigdy nie podejrzewaa i nie sdzia
wedug zewntrznych pozorw, ale
upatrywaa to, co pikne w duszach
blinich i przychodzia im z pomoc. () aby such mj by miosierny, bym skaniaa si do potrzeb
blinich, by uszy moje nie byy obojtne na ble i jki blinich. () aby
jzyk mj by miosierny, bym nigdy
nie mwia ujemnie o blinich, ale
dla kadego miaa sowo pociechy
i przebaczenia. () aby rce moje
byy miosierne i pene dobrych
uczynkw, () aby nogi moje byy
miosierne, bym zawsze pieszya
z pomoc blinim, opanowujc
swoje wasne znuenie i zmczenie.
() aby serce moje byo miosierne, bym czua ze wszystkimi cierpieniami blinich (Dzienniczek,
163).
Przesanie Boego Miosierdzia
stanowi wic bardzo konkretny i wymagajcy program ycia program,
ktry wymaga konkretnych uczynkw. A jednym z najbardziej oczywistych cho by moe rwnie
najtrudniejszych do wprowadzenia
w ycie uczynkw miosierdzia
jest przebaczenie tym, ktrzy nas
obrazili, ktrzy wyrzdzili nam zo,
ktrych uwaamy za wrogw. Jake
trudne wydaje si nieraz przebaczanie! A przecie przebaczanie jest
narzdziem zoonym w nasze sabe
rce, abymy mogli osign spokj
serca. Uwolnienie si od alu, zoci, przemocy i zemsty to warunki
konieczne do tego, by y szczliwie (Misericordiae Vultus, 9).
Spotykam wielu modych, ktrzy mwi, e s zmczeni yciem
w tak bardzo podzielonym wiecie, w ktrym cieraj si zwolennicy rnych pogldw, jest wiele
wojen, a niektrzy uywaj nawet
swojej religii do usprawiedliwienia

przemocy. Musimy baga Pana, by
obdarzy nas ask bycia miosiernymi wobec tych, ktrzy wyrzdzaj nam zo. Tak jak Jezus, ktry na
krzyu modli si za tych, ktrzy go
ukrzyowali: Ojcze, przebacz im,
bo nie wiedz, co czyni (k 23,34).
Jedyn drog do przezwycienia
za jest miosierdzie. Sprawiedliwo jest konieczna, oczywicie, ale
sama nie wystarczy. Sprawiedliwo
i miosierdzie musz poda razem. Tak bardzo chciabym, bymy
zjednoczyli si w chralnej modlitwie pyncej z gbi naszych serc,
bagajc Boga o miosierdzie dla
nas i caego wiata!
4. Krakw na nas czeka!
Zostao kilka miesicy do naszego spotkania w Polsce. Krakw, miasto w. Jana Pawa II i w.
Faustyny Kowalskiej, czeka na nas
z otwartymi ramionami i otwartym
sercem. Wierz, e Boa Opatrzno prowadzia nas do witowania Jubileuszu Modych wanie
tam, gdzie yo tych dwoje wielkich
Apostow Miosierdzia naszych
czasw. Jan Pawe II przeczuwa,
e nasta czas Miosierdzia. Na pocztku swego pontyfikatu napisa
encyklik Dives in Misericordia.
W Roku witym 2000 kanonizowa siostr Faustyn i ustanowi
wito Boego Miosierdzia obchodzone w drug Niedziel Wiel-
kanocn. A w 2002 roku osobicie

konsekrowa w Krakowie sanktuarium Jezusa Miosiernego, zawierzajc wiat Boemu Miosierdziu
i wyraajc pragnienie, by to ordzie dotaro do wszystkich mieszkacw ziemi i wypenio ich serca
nadziej: Trzeba t iskr Boej aski roznieca. Trzeba przekazywa
wiatu ogie miosierdzia. W miosierdziu Boga wiat znajdzie pokj, a czowiek szczcie! (Homilia
podczas powicenia sanktuarium
Boego Miosierdzia w Krakowie,
17 sierpnia 2002).
Drodzy modzi, Jezus Miosierny
przedstawiony w wizerunku czczonym przez lud Boy w Jemu powiconym sanktuarium w Krakowie
czeka na was. On wam ufa i na was
liczy! Ma tak wiele do powiedzenia
kademu i kadej z was Nie bjcie
si spojrze Mu w oczy pene nieskoczonej mioci i pozwlcie, aby
On ogarn was swoim miosiernym
spojrzeniem gotowym przebaczy
kady wasz grzech. Spojrzeniem,
ktre moe przemieni wasze ycie
i uleczy rany waszych dusz. Spojrzeniem, ktre zaspokaja najgbsze pragnienia waszych modych
serc: pragnienie mioci, pokoju,
radoci i prawdziwego szczcia.
Przyjdcie do Niego i nie bjcie
si! Przyjdcie, by powiedzie Mu
z gbi waszych serc: Jezu, ufam
Tobie!. Pozwlcie, by dotkno
was Jego bezgraniczne Miosierdzie, abycie wy z kolei, poprzez
uczynki, sowa i modlitw, stali si
apostoami miosierdzia w naszym
wiecie zranionym egoizmem, nienawici i rozpacz.
Niecie pomie miosiernej mioci Chrystusa o ktrym mwi
w. Jan Pawe II w rodowiska
waszego codziennego ycia i a na
krace ziemi. W tej misji towarzysz wam moimi yczeniami i modlitwami i na tym ostatnim odcinku
drogi duchowych przygotowa do
najbliszego DM w Krakowie zawierzam was wszystkich Dziewicy
Maryi, Matce Miosierdzia, bogosawic wam z caego serca.
Watykan, 15 sierpnia 2015
Uroczysto Wniebowzicia
Najwitszej Maryi Panny
FRANCISZEK
Fundament, bez ktrego budujemy na

piasku wasnego egoizmu
chrzest wity
Ks. Bartosz Skawiski
Oddajemy dzi w Wasze rce opis

kolejnego Boego arcydziea sakramentu Kocioa. Sakramentu
o tyle trudnego do uchwycenia, e
a niezauwaalnego. Kto docenia
czyste powietrze? Tylko ten, kto si
dusi. Ewentualnie ten, kto potrafi si
zastanowi i ucieszy si tym, e oddycha czystym powietrzem. Wszyscy
inni, ktrzy po prostu oddychaj, nie
myl o tym.
Taki jest wanie problem z sakramentem chrztu. Wikszo z nas

otrzymaa go w dziecistwie i to tak
wczesnym, e nie pamita samej
uroczystoci. Zewntrznie jedynymi
pamitkami s zdjcia, wieca (kto
j cigle ma?) lub jaki dokument
z kancelarii parafialnej chyba e si
zgubi.
Innymi sowy: wiadectw zewntrznych jest niewiele. A wewntrznych?
Cae mnstwo ogrom ask, niesamowita godno, przepustka do rde ycia. Tylko trzeba to zauway
w sobie. By jak ten, kto potrafi si
zastanowi i doceni czyste powietrze. Ufam, e ponisze artykuy pozwol nam dostrzec, co otrzymalimy dziki asce chrztu witego co
w nas jest. Wewntrznie.
Chrzest wity majestat Boego ycia z wody i Ducha witego

Chrzest wity jest fundamentem
caego ycia chrzecijaskiego i bram otwierajc dostp do innych
sakramentw. Prosz zauway, e
nasza dumna nazwa chrzecijanie
wywodzi si wanie od chrztu. Nie
od Chrystusa nie nazywamy siebie
przecie chrystusowcami (cho takimi
by powinnimy), ale wanie chrzecijanami ludmi ochrzczonymi.
Ten fundament jest a tak konieczny, e bez niego nie mona przyj
adnego innego sakramentu. Gdyby
ksidz udzieli jakiego innego sakramentu (np. rozgrzeszy nieochrzczonego), to taki sakrament jest niewany po prostu nie zaistnieje. Mona
to porwna do obrazu kamienia
i urodzajnej gleby. Dusza nieochrzczona jest jak kamie moemy go
polewa wod (ask innych sakramentw), ale i tak woda po nim spynie. W chwili chrztu stajemy si urodzajn gleb najlepszej klasy. Taka
ziemia zatrzyma wod, a Sowo, ktre
na ni padnie, wyda owoc.
Jak jest nazywany ten sakrament?
Jest nazywany chrztem ze wzgldu
na gwny obrzd, przez ktry jest
wypeniany: chrzci (gr. baptizein)
oznacza: zanurzy, pogry. Zanurzenie w wodzie jest symbolem
pogrzebania katechumena (chrzczonego) w mierci Chrystusa, z ktrej

powstaje przez zmartwychwstanie
z Nim jako nowe stworzenie
(2 Kor 5,17; Ga 6,15).
A zatem chrzest jest najpikniejszym i najwspanialszym darem
Boga... Nazywamy go dlatego:
darem poniewa jest udzielany
tym, ktrzy nic nie przynosz; ktrzy
sami z siebie nie mog osign zbawienia;
ask poniewa jest dawany nawet tym, ktrzy zawinili; a kt z nas
nie jest winowajc?;
chrztem poniewa grzech zostaje
pogrzebany w wodzie (patrz: wyej);
namaszczeniem poniewa jest
wity i krlewski (a krlw si namaszcza);
owieceniem poniewa jest janiejcym wiatem (i dlatego na chrzcie
otrzymujemy wiec);
szat poniewa zakrywa nasz
wstyd wstyd grzechu i egoizmu
(i dlatego na chrzcie otrzymujemy
bia szat);
obmyciem poniewa oczyszcza
z wszystkich grzechw przed chrztem
popenionych (tj. grzechu pierworodnego i grzechw uczynkowych);
pieczci poniewa strzee nas
i jest znakiem panowania Boga
nad nami.
Do powyszych nazw bd jeszcze
nawizywa w dalszej czci artykuu,
by peniej wytumaczy ich znaczenie.
Zapowiedzi chrztu
w Starym Przymierzu
W liturgii Wigilii Paschalnej,
w Wielk Sobot, podczas bogosawiestwa wody chrzcielnej Koci
uroczycie przypomina wielkie wydarzenia historii zbawienia, ktre byy
ju zapowiedziami chrztu: Boe, Ty
niewidzialn moc dokonujesz rzeczy
niezwykych przez sakramentalne znaki. Ty w cigu dziejw zbawienia przygotowae wod przez Ciebie stworzon, aby wyraaa ask chrztu witego
(Exsultet z Wigilii Paschalnej).
Od pocztku wiata woda, zwyczajne i przedziwne stworzenie, jest
rdem ycia i podnoci. Koci
widzia w arce Noego obraz zbawienia przez chrzest. W niej bowiem
niewielu, to jest osiem dusz, zostao
uratowanych przez wod (1 P 3,20).
Przede wszystkim przejcie przez
Morze Czerwone, bdce prawdziwym wyzwoleniem Izraela z niewoli
egipskiej, zapowiada wyzwolenie,
jakiego dokonuje chrzest: Ty sprawie, e synowie Abrahama przeszli po
suchym dnie Morza Czerwonego, aby
nard wyzwolony z niewoli faraona

sta si obrazem przyszej spoecznoci ochrzczonych (Exsultet z Wigilii
Paschalnej). Wreszcie zapowiedzi
chrztu jest przejcie przez Jordan
po tym wydarzeniu lud Boy otrzymuje dar Ziemi Obiecanej zapowiedzianej potomstwu Abrahama, bdcy obrazem ycia wiecznego.
Wszystkie
zapowiedzi
Starego Przymierza zostaj wypenione
w Chrystusie Jezusie. Rozpoczyna
On swoje ycie publiczne od przyjcia chrztu w Jordanie z rk Jana
Chrzciciela. Po swoim zmartwychwstaniu Jezus daje Apostoom taki
nakaz: Idcie wic i nauczajcie wszystkie narody, udzielajc im chrztu w imi
Ojca i Syna, i Ducha witego. Uczcie
je zachowywa wszystko, co wam przykazaem (Mt 28,19-20).
Chocia chrzest w. Jana by przeznaczony dla grzesznikw, nasz Pan
podda si mu dobrowolnie, aby wypeni wszystko, co sprawiedliwe (Mt
3,15). Ten gest Jezusa jest przejawem
Jego ogoocenia (Flp 2,7), zrwnania si z grzesznikami, gestem solidarnoci z nami. Przez swoj mk
i zmartwychwstanie Chrystus otworzy wszystkim ludziom rda chrztu.
Krew i woda, ktre wypyny z przebitego boku ukrzyowanego Jezusa,
s zapowiedzi chrztu i Eucharystii,
sakramentw nowego ycia. Od tej
chwili moliwe jest narodzenie si
z wody i z Ducha, by wej do Krlestwa Boego (J 3,5).
Jak pisa w. Ambroy: Zobacz,
gdzie jeste ochrzczony, skd pochodzi chrzest, jeli nie z krzya Chrystusa, ze mierci Chrystusa. Tu jest caa
tajemnica: Chrystus cierpia za ciebie.
W Nim jeste odkupiony, w Nim jeste
zbawiony.
Apostoowie i ich wsppracownicy
udzielaj chrztu kademu, kto wierzy
w Jezusa: ydom bojcym si Boga
i poganom. Chrzest zawsze wie si
z wiar: Uwierz w Pana Jezusa, a zbawisz siebie i swj dom owiadcza w.
Pawe stranikowi w Filippi. Opowiadanie mwi dalej: Natychmiast przyj chrzest wraz z caym swym domem
(Dz 16,31-33).
Jak celebruje si
sakrament chrztu?
Gdy kto chcia sta si chrzecijaninem, musia od czasw apostol-
skich przej pewn drog i wtajemniczenie zoone z wielu etapw.

Mona t drog przej szybciej lub
wolniej. Zawsze powinna ona zawiera kilka istotnych elementw:
goszenie sowa, przyjcie Ewangelii, ktre pociga za sob nawrcenie, wyznanie wiary, chrzest, wylanie
Ducha witego, dostp do Komunii
eucharystycznej.
Wtajemniczenie to w cigu wiekw ulegao wielu zmianom, zalenie
od okolicznoci. W pierwszych wiekach Kocioa wtajemniczenie chrzecijaskie byo bardzo rozbudowane
i obejmowao dugi okres katechumenatu (przygotowania do chrztu) oraz
szereg obrzdw przygotowawczych,
ktre wyznaczay liturgicznie drog
przygotowania katechumenalnego.
Jego zwieczeniem bya celebracja
sakramentw wtajemniczenia chrzecijaskiego, czyli chrztu, bierzmowania i Eucharystii.
Tam, gdzie chrzest dzieci sta si
w szerokim zakresie zwyczajn form
celebracji tego sakramentu, wszystko
to stao si jednym obrzdem, ktry
zawiera w sposb bardzo skrcony
przygotowujce etapy wtajemniczenia chrzecijaskiego. Chrzest dzieci
ze swej natury wymaga katechumenatu pochrzcielnego. Nie chodzi w nim
tylko o pniejsze nauczanie, lecz
take o konieczny rozwj aski chrztu
w miar dorastania osoby. Temu celowi powinien suy katechizm oraz
przykad ycia chrzecijan, w szczeglnoci rodzicw.
Kto moe przyj chrzest?
Zdolny do przyjcia chrztu jest kady czowiek jeszcze nieochrzczony.
Od pocztkw Kocioa chrzest
dorosych jest praktykowany najczciej tam, gdzie dopiero od niedawna
gosi si Ewangeli. Katechumenat
(przygotowanie do chrztu) zajmuje
wwczas wane miejsce. Jako wprowadzenie w wiar i ycie chrzecijaskie powinien uzdalnia do przyjcia
Boego daru chrztu, bierzmowania
i Eucharystii.
Dzieci, rodzc si z upad i skaon grzechem pierworodnym natur,
rwnie potrzebuj nowego narodzenia w chrzcie, aby zostay wyzwolone
z mocy ciemnoci i przeniesione do
Krlestwa wolnoci dzieci Boych,
do ktrego s powoani wszyscy lu-
dzie. Czysta darmowo aski zbawienia jest szczeglnie widoczna przy

chrzcie dzieci. Gdyby Koci i rodzice nie dopuszczali dziecka do chrztu
zaraz po urodzeniu, pozbawialiby je
bezcennej aski stania si dzieckiem
Boym.
Rodzice chrzecijascy powinni
uzna, e taka praktyka odpowiada
take ich roli opiekunw ycia powierzonej im przez Boga. Praktyka
chrztu dzieci od niepamitnych czasw naley do tradycji Kocioa. Wyrane jej wiadectwa pochodz z II
wieku. Jest jednak bardzo moliwe,
e od pocztku przepowiadania apostolskiego, gdy cae domy przyjmoway chrzest, chrzczono take dzieci.
Wiara i chrzest
Chrzest jest sakramentem wiary.
Wiara jednak potrzebuje wsplnoty
wierzcych. Kady wierny moe wierzy jedynie w wierze Kocioa. Wiara wymagana do chrztu nie jest wiar
doskona i dojrza, ale zacztkiem,
ktry ma si rozwija. U wszystkich
ochrzczonych, dzieci i dorosych, po
chrzcie wiara powinna wzrasta. Dlatego co roku podczas Wigilii Paschalnej Koci celebruje odnowienie
przyrzecze chrztu. Przygotowanie
do chrztu stawia czowieka jedynie
na progu nowego ycia. Chrzest jest
rdem nowego ycia w Chrystusie
z niego wypywa cae ycie chrzecijaskie.
Aby moga rozwija si aska
chrztu, potrzebna jest pomoc rodzicw. Na tym polega take rola rodzicw chrzestnych, ktrzy powinni by
gboko wierzcy, a take zdolni i gotowi suy pomoc nowo ochrzczonemu zarwno dziecku, jak dorosemu na drodze ycia chrzecijaskiego. Ich misja jest prawdziw funkcj kocieln. Dlatego kady kandydat na rodzica chrzestnego musi by
dopuszczony do tej godnoci. Jeeli
ksidz nie moe powiadczy komu tej godnoci, to nie moe by to
traktowane w kategoriach odmowy.
Ksidz tak naprawd podsumowuje
dotychczasowe postpowanie kandydata, jest zwizany dotychczasowym yciem kandydata na rodzica
chrzestnego. Innymi sowy, jeeli
kto jest wierzcym i praktykujcym
katolikiem yjcym sakramentami, to
w istocie ju wchodzc na rozmow

do kancelarii parafialnej, wie, jak
odpowied otrzyma.
Kto moe chrzci?
Zwyczajnym szafarzem (udzielajcym) chrztu jest biskup, prezbiter,
a take diakon. W razie koniecznoci moe ochrzci kada osoba nawet
nieochrzczona, majca wymagan
intencj, uywajc trynitarnej formuy chrzcielnej. Wymagana intencja
polega na tym, aby chcie uczyni to,
co czyni Koci, gdy chrzci. Koci
widzi uzasadnienie tej moliwoci
w powszechnej woli zbawczej Boga
oraz koniecznoci chrztu do zbawienia.
Konieczno chrztu
Sam Pan potwierdza, e chrzest
jest konieczny do zbawienia. Dlatego
te poleci On swoim uczniom gosi
Ewangeli i chrzci wszystkie narody. Chrzest jest konieczny do zbawienia dla tych, ktrym bya goszona
Ewangelia i ktrzy mieli moliwo
proszenia o ten sakrament. Koci
nie zna oprcz chrztu innego rodka, by zapewni wejcie do szczcia
wiecznego. Stara si wic nie zaniedbywa otrzymanego od Pana nakazu, by odradza z wody i z Ducha
witego wszystkich, ktrzy mog by
ochrzczeni. Bg zwiza zbawienie
z sakramentem chrztu, ale sam nie jest
zwizany swoimi sakramentami.
Koci zawsze zachowywa gbokie przekonanie, e ci, ktrzy
ponosz mier za wiar, nie otrzymawszy chrztu, zostaj ochrzczeni
przez swoj mier dla Chrystusa
i z Chrystusem. Chrzest krwi, podobnie jak chrzest pragnienia, przynosi
owoce chrztu, nie bdc sakramentem. Jeli chodzi o katechumenw,
ktrzy umieraj przed chrztem, ich
wyrane pragnienie przyjcia tego
sakramentu poczone z alem za
grzechy i z mioci zapewnia im zbawienie, ktrego nie mogli otrzyma
przez sakrament.
Poniewa za wszystkich umar
Chrystus i... ostateczne powoanie
czowieka jest rzeczywicie jedno, mianowicie Boskie, to musimy uzna, e
Duch wity wszystkim ofiarowuje
moliwo dojcia w sposb Bogu wiadomy do uczestnictwa w tej Paschalnej
Tajemnicy. Kady czowiek, ktry nie
znajc Ewangelii Chrystusa i Jego
Kocioa, szuka prawdy i peni wol

Bo na tyle, na ile j zna, moe by
zbawiony. Mona przypuszcza, e te
osoby zapragnyby wyranie chrztu,
gdyby wiedziay o jego koniecznoci.
Jeli chodzi o dzieci zmare bez
chrztu, Koci moe tylko poleca
je miosierdziu Boemu, jak czyni
to podczas przeznaczonego dla nich
obrzdu pogrzebu. Istotnie, wielkie
miosierdzie Boga, ktry pragnie,
by wszyscy ludzie zostali zbawieni,
i mio Jezusa do dzieci, ktra kazaa Mu powiedzie: Pozwlcie dzieciom przychodzi do Mnie, nie przeszkadzajcie im (Mk 10,14), pozwalaj
nam mie nadziej, e istnieje jaka
droga zbawienia dla dzieci zmarych
bez chrztu. Tym bardziej naglce
jest wezwanie Kocioa, by nie przeszkadza maym dzieciom przyj do
Chrystusa przez dar chrztu witego.
aska chrztu
Widzialne elementy sakramentalnego obrzdu chrztu oznaczaj
rne jego skutki. Zanurzenie w
wodzie mwi o symbolice mierci
i oczyszczenia, a take o odrodzeniu
i odnowieniu. Dwoma najwaniejszymi skutkami chrztu s oczyszczenie
z grzechw i nowe narodzenie w Duchu witym.
Chrzest odpuszcza wszystkie grzechy, grzech pierworodny i wszystkie
grzechy osobiste, a take wszelkie
kary za grzech. W tych, ktrzy zostali
odrodzeni, nie pozostaje wic nic, co
mogoby przeszkodzi im w wejciu
do Krlestwa Boego ani grzech
Adama, ani grzech osobisty, ani skutki grzechu, wrd ktrych najciszym jest oddzielenie od Boga.
W ochrzczonym pozostaj jednak pewne doczesne konsekwencje
grzechu, takie jak cierpienie, choroba, mier czy nieodczne od ycia
uomnoci, takie jak saboci charakteru, a take skonno do grzechu,
ktr Tradycja nazywa podliwoci.
Podliwo jest nam pozostawiona
dla walki, nie moe ona szkodzi tym,
ktrzy nie daj jej przyzwolenia i mnie opieraj si jej z pomoc aski Jezusa Chrystusa. Wanie dziki temu
kady otrzyma nagrod, kto bdzie
naleycie walczy (2 Tm 2,5).
Chrzest nie tylko oczyszcza ze
wszystkich grzechw, lecz take czyni neofit nowym stworzeniem (2 Kor
5,17), przybranym synem Boym,

ktry sta si uczestnikiem Boskiej natury (2 P 1,4), czonkiem Chrystusa,
a z Nim wspdziedzicem (Rz 8,17),
wityni Ducha witego.
Chrzest czyni nas czonkami Ciaa Chrystusa: Jestecie nawzajem dla
siebie czonkami (Ef 4,25). Chrzest
wcza w Koci. Stajc si czonkiem Kocioa, ochrzczony nie naley
ju do samego siebie (1 Kor 6,19), ale
do Tego, ktry za nas umar i zmartwychwsta. Od tej chwili jest powoany, by podda si innym i suy im we
wsplnocie Kocioa, by by posuszny i ulegy (Hbr 13,17) przeoonym
w Kociele, by ich uznawa z szacunkiem i mioci. Z chrztu wynikaj
odpowiedzialno i obowizki. I to
jest chyba jeden z najtrudniejszych
skutkw chrztu witego obowizek
posuszestwa i ufnoci. Ochrzczony
posiada rwnoczenie prawa w Kociele ma prawo do przyjmowania
sakramentw, karmienia si sowem
Boym i korzystania z innych pomocy duchowych Kocioa.
Ochrzczeni,
odrodzeni
(przez
chrzest) jako synowie Boy, zobowizani s do wyznawania przed ludmi
wiary, ktr otrzymali od Boga za porednictwem Kocioa i uczestniczenia w apostolskiej i misyjnej dziaalnoci Ludu Boego.
Niezatarte duchowe znami
Ochrzczony, wszczepiony w Chrystusa przez chrzest, upodabnia si
do Niego. Chrzest opiecztowuje
chrzecijanina niezatartym duchowym znamieniem (charakterem)
jego przynalenoci do Chrystusa.
Znamienia tego nie wymazuje aden
grzech, chocia z powodu grzechu
chrzest moe nie przynosi owocw
zbawienia. Sakramentu chrztu udziela si jeden raz nie moe on by powtrzony.
Wierny, ktry zachowa piecz do
koca, to znaczy pozostanie wierny obietnicom chrztu, bdzie mg
odej ze znakiem wiary, w wierze
otrzymanej na chrzcie, w oczekiwaniu na uszczliwiajce widzenie
Boga, ktre jest wypenieniem wiary,
i w nadziei zmartwychwstania.
OPRAC. KS. BARTOSZ SKAWISKI
NA PODST. KATECHIZMU KOCIOA
KATOLICKIEGO
10
Obrzd chrztu witego

Znaczenie i aska sakramentu chrztu ukazuj si jasno w obrzdach jego celebracji. Uczestniczc w nich z uwag, ledzc
czynnoci i sowa tej celebracji, jestemy wprowadzani w cae bogactwo tego, co ten sakrament oznacza i co urzeczywistnia w kadym neoficie.
I. OBRZD PRZYJCIA DZIECKA

Celebrans zwraca si do Rodzicw dziecka:
Drodzy rodzice, jakie imi wybralicie dla swojego dziecka?
Rodzice dziecka podaj imi lub imiona gono.
Podczas chrztu imi Paskie uwica czowieka i chrzecijanin otrzymuje swoje imi w Kociele. Moe to by
imi witego, to znaczy ucznia Chrystusa, ktrego ycie
byo przykadn wiernoci swemu Panu. wity patron
jest wzorem mioci i zapewnia wstawiennictwo u Boga.
Rodzice, chrzestni i proboszcz powinni troszczy si, by
nie nadawa dziecku imienia obcego duchowi chrzecijaskiemu.
Celebrans:
O co prosicie Koci wity dla N?
Rodzice dziecka:
O chrzest.
Celebrans:
Drodzy rodzice, proszc o chrzest dla Waszego dziecka,
przyjmujecie na siebie obowizek wychowania go w wierze, aby zachowujc Boe przykazania, miowao Boga
i bliniego, jak nas nauczy Jezus Chrystus. Czy jestecie
wiadomi tego obowizku?
Rodzice dziecka:
Jestemy wiadomi.
Celebrans:
A wy, drodzy chrzestni, czy jestecie gotowi pomaga
rodzicom tego dziecka w wypenianiu ich obowizku?
Rodzice chrzestni:
Jestemy gotowi.
Celebrans:
N, Koci Boy przyjmuje ci z wielk radoci. Ja za
w imieniu tej wsplnoty znacz ci znakiem krzya. Po
mnie wy, rodzice i chrzestni, naznaczcie wasze dziecko
znakiem Jezusa Chrystusa, naszego Zbawiciela.
Prosz zobaczy, e rodzice i chrzestni bior na siebie

obowizek wychowania w wierze, czyli tego, co powyej
zostao nazwane katechumenatem pochrzcielnym. Nie
jest to rwnowane z zapisaniem dziecka na katechez,
ale znacznie to przekracza. Wie si bowiem z codziennym wiadectwem ycia wiar, wiadectwem modlitwy,
wsplnych coniedzielnych Mszy witych.
Chrzestny zobowizuje si przed Bogiem pomaga rodzicom. Najprostsz, dostpn kademu pomoc, jest
codzienna modlitwa za dziecko.
Znak krzya na pocztku celebracji wyciska piecz Chrystusa (tak jak odbicie podobne jest do pieczci) na tym,
ktry ma do Niego nalee, i oznacza ask odkupienia,
jak Chrystus naby dla nas przez swj Krzy.
(Celebrans kreli na czole kadego dziecka znak krzya.

Potem zaprasza rodzicw i chrzestnych, aby uczynili to
samo.)
Dalej Msza wita przebiega jak zwykle a do Ewangelii
lub homilii. Po niej nastpuje obrzd chrztu witego.
Jeeli chrzest odbywa si poza Msz wit, wtedy w tym
momencie nastpuj czytania i ewentualnie homilia.
Goszenie sowa Boego owieca kandydatw i zgromadzenie prawd objawion i pobudza ich do udzielania
odpowiedzi wiary nieodcznej od chrztu. Chrzest jest
bowiem w szczeglny sposb sakramentem wiary, poniewa jest sakramentalnym wejciem w ycie wiary. Przede
wszystkim rodzice i chrzestni maj sobie uwiadomi, e
11
chrzest, o ktry prosz dla swych dzieci, nie jest gestem

zwyczajowym, ale wczeniem w tajemnic Chrystusa
i Kocioa.
(Istnieje pi formu modlitwy powszechnej. Podajemy
pierwsz:)
Celebrans:
Promy naszego Pana, Jezusa Chrystusa, o miosierdzie
dla tego dziecka, ktre ma dostpi aski chrztu witego,
dla jego rodzicw, chrzestnych i wszystkich ochrzczonych.
Woajmy do Niego: wysuchaj nas, Panie.
Po suchaniu Sowa Boego nastpuje modlitwa powszechna, ktr koczy krtka Litania do Wszystkich
witych. Koci wzywa wstawiennictwa witych w tak
wanej okolicznoci swego ycia, wyznajc sw czno
z tymi, ktrzy przez wspprac z ask Bo w peni
urzeczywistnili swe powoanie chrzecijaskie.
1. Prosimy Ci, aby to dziecko moc tajemnicy Twojej

mierci i Zmartwychwstania przez chrzest wity odrodzi
i wczy do Kocioa.
2. Prosimy Ci, aby przez chrzest i bierzmowanie uczyni
je wiernym uczniem i wiadkiem Twojej Ewangelii.
3. Prosimy Ci, aby przez wito ycia doprowadzi je
do radoci krlestwa niebieskiego.
4. Prosimy Ci, aby rodzice i chrzestni dawali temu dziecku przykad ywej wiary.
5. Prosimy Ci, aby jego rodzin zachowa na zawsze w
Twojej mioci.
6. Prosimy Ci, aby w nas wszystkich odnowi ask
chrztu witego.
wita Maryjo, Matko Boa, mdl si za nami.
wity Janie Chrzcicielu, mdl si za nami.
wity Jzefie, mdl si za nami.
wici Piotrze i Pawle, mdlcie si za nami.
(Wypada doda imiona innych witych, zwaszcza patronw dziecka, kocioa lub miejscowoci.)
Wszyscy wici i wite Boe, mdlcie si za nami.
(Modlitwa egzorcyzmu i woenie rki)
Celebrans:
Wszechmogcy, wieczny Boe, Ty posae na wiat swojego Syna, aby oddali od nas moc szatana, ducha nieprawoci, a czowieka wyrwanego z ciemnoci przenis do
przedziwnego krlestwa Twojej wiatoci; pokornie Ci
bagamy, aby to dziecko uwolni od grzechu pierworodnego, uczyni je swoj wityni i mieszkaniem Ducha
witego. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wszyscy:
Amen.
Poniewa chrzest oznacza wyzwolenie od grzechu i od

kusiciela, czyli diaba, dlatego wypowiada si nad kandydatem egzorcyzm (lub kilka egzorcyzmw). Modlitwa
z egzorcyzmem jest pokornym baganiem Boga, aby uwolni dzieci od grzechu pierworodnego i da im udzia w
decydujcym zwycistwie zmartwychwstaego Chrystusa
nad szatanem.
Celebrans:
Niech Ci broni moc Chrystusa Zbawiciela, ktry yje
i krluje na wieki wiekw.
Wszyscy:
Amen.
Po czym w milczeniu celebrans kadzie rk na dziecko.
Gest ten oznacza przyjcie dziecka pod opiek i wpyw

Kocioa, w ktrym moc Zbawiciela bdzie go chroni
i umacnia. Tak przygotowany kandydat do chrztu moe
wyzna wiar Kocioa, ktrej zostanie powierzony
przez chrzest.
12
Nastpnie Celebrans odmawia modlitw powicenia

wody lub dzikczynn, jeeli dostpna jest ju woda powicona.
Celebrans:
Drodzy rodzice i chrzestni. Przyniesione przez was dziecko otrzymuje z mioci Boej przez sakrament chrztu
nowe ycie z wody i z Ducha witego. Starajcie si
wychowa je w wierze tak, aby zachowa w nim to Boe
ycie od skaenia grzechem i umoliwi jego ustawiczny
rozwj. Jeli wic, kierujc si wiar, jestecie gotowi
podj si tego zadania, to wspominajc swj wasny
chrzest, wyrzeknijcie si grzechu i wyznajcie wiar
w Jezusa Chrystusa. Jest to wiara Kocioa, w ktrej wasze dzieci otrzymuj chrzest.
Czy wyrzekacie si grzechu, aby y w wolnoci dzieci
Boych?
Rodzice i Chrzestni:
Wyrzekamy si.
Celebrans:
Czy wyrzekacie si wszystkiego, co prowadzi do za, aby
was grzech nie opanowa?
Wyrzekamy si.
Celebrans:
Czy wyrzekacie si szatana, ktry jest gwnym sprawc
grzechu?
Wyrzekamy si.
Celebrans:
Czy wierzycie w Boga Ojca wszechmogcego, Stworzyciela nieba i ziemi?
Wierzymy.
Celebrans:
Czy wierzycie w Jezusa Chrystusa, Jego Syna jedynego,
a naszego Pana, narodzonego z Maryi Dziewicy, umczonego i pogrzebanego, ktry powsta z martwych i zasiada
po prawicy Ojca?
Wierzymy.
Celebrans:
Czy wierzycie w Ducha witego, wity Koci powszechny, obcowanie witych, odpuszczenie grzechw,
zmartwychwstanie ciaa i ycie wieczne?

Woda chrzcielna zostaje powicona przez modlitw
Koci prosi Boga, by przez swojego Syna i moc Ducha
witego zstpi na t wod, aby ci, ktrzy zostan w niej
ochrzczeni, narodzili si z wody i z Ducha (J 3,5).
Po powiceniu wody celebrans zwraca si do rodzicw

i chrzestnych, przypominajc im obowizek wychowania
dzieci w wierze Kocioa. Std tak wane jest ycie wiary
samych rodzicw i chrzestnych.
13
Wierzymy.
Celebrans:
Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kocioa, ktrej
wyznawanie jest nasz chlub, w Chrystusie Panu naszym.
Rodzice i Chrzestni oraz wszyscy w kociele:
Amen.
Celebrans:
Czy chcecie, aby N otrzyma(a) chrzest w wierze Kocioa, ktr przed chwil wsplnie wyznalimy?
Chcemy.
Celebrans:
N, ja ciebie chrzcz w Imi Ojca i Syna, i Ducha witego.
Celebrans, Rodzice i Chrzestni z Ludem:
Chwaa Ojcu i Synowi, i Duchowi witemu, jak bya na
pocztku, teraz i zawsze, i na wieki wiekw. Amen.
Celebrans odmawia modlitw i namaszcza Krzymem w.
dziecko na szczycie gowy:
Bg wszechmogcy, Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, ktry ci uwolni od grzechu i odrodzi z wody
i z Ducha witego, On sam namaszcza ciebie krzymem
zbawienia, aby wczony(a) do ludu Boego, wytrwa(a)
w jednoci z Chrystusem Kapanem, Prorokiem i Krlem
na ycie wieczne.
Amen.
Przed naoeniem szaty celebrans mwi:
N, stae si nowym stworzeniem i przyobleka si
w Chrystusa, dlatego otrzymujesz bia szat. Niech twoi
bliscy sowem i przykadem pomagaj ci zachowa godno dziecka Boego nieskalan a po ycie wieczne.
Nastpuje wwczas istotny obrzd sakramentu chrzest

w sensie cisym. Oznacza on i urzeczywistnia mier dla
grzechu i wejcie w ycie Trjcy witej przez upodobnienie do Misterium Paschalnego Chrystusa. W sposb
najbardziej znaczcy dokonuje si chrztu przez trzykrotne
zanurzenie w wodzie chrzcielnej. Ju od staroytnoci
moe on by take udzielany przez trzykrotne polanie
wod gowy kandydata.
Namaszczenie krzymem witym, wonnym olejem powiconym przez biskupa, oznacza dar Ducha witego
dla neofity. Sta si on chrzecijaninem, to znaczy namaszczonym Duchem witym, wszczepionym w Chrystusa, ktry jest namaszczony jako kapan, prorok i krl.
Zapowiada ono drugie namaszczenie krzymem witym,
ktrego w przyszoci udzieli biskup. Bdzie to sakrament
bierzmowania, ktry niejako umacnia i dopenia namaszczenie chrzcielne.
Biaa szata ukazuje, e ochrzczony przyoblek si w Chrystusa (Ga 3,27) i zmartwychwsta z Chrystusem.
Wszyscy:
Amen.
Przed wrczeniem zapalonej wiecy celebrans mwi:
Przyjmijcie wiato Chrystusa.
Nastpnie ojciec chrzestny zapala wiec od paschau.
Potem mwi celebrans:
Podtrzymywanie tego wiata powierza si wam, rodzice
i chrzestni, aby wasze dziecko, owiecone przez Chrystusa, postpowao zawsze jak dziecko wiatoci, a trwajc
w wierze, mogo wyj na spotkanie przychodzcego Pana
razem z wszystkimi witymi w niebie.
(I jeszcze dodaje aklamacj:)
Wy wszyscy, ktrzy zostalicie ochrzczeni w Chrystusie,
przyobleklicie si w Chrystusa. Alleluja, alleluja.
Modlitwa Paska:
wieca zaplona od paschau oznacza, e Chrystus owieci

neofit i e ochrzczeni s w Chrystusie wiatem wiata
(Mt 5,14).
Nowo ochrzczony jest teraz dzieckiem Boym w Jedynym
14
Ojcze nasz
Synu. Moe odmawia modlitw dzieci Boych Ojcze

nasz.
Bogosawiestwo.
Uroczyste bogosawiestwo koczy obrzd udzielania

chrztu. Podczas chrztu niemowlt szczeglne miejsce
zajmuje bogosawiestwo matki.
Gdy dzieci pytaj: dlaczego mnie

ochrzcie?
Jake wielki jeste, Panie, i godny, by
Ci sawi. () Stworzye nas bowiem
dla siebie i niespokojne jest nasze serce,
dopki nie spocznie w Tobie.

w. Augustyn
Dar rodzicielstwa jest jednym
z najpikniejszych i najwspanialszych
darw, jakie da nam sam Bg. Gdy
w rodzinie pojawia si dziecko, to pojawiaj si rwnie rado i ogromna
wdziczno Bogu za ten dar. Rodzice w sposb naturalny pragn da
swojemu potomkowi to, co najlepsze
i najpikniejsze. W rodzinie katolickiej dawanie nie ogranicza si tylko
do zaspakajania potrzeb psychicznych, fizycznych i materialnych. Jako
osoby wierzce wiemy, e zbudowani
jestemy nie tylko z ciaa, ale rwnie
i z ducha. Kady czowiek, niezalenie od pogldw, religii lub bycia
zdeklarowanym ateist, zbudowany
jest z ciaa, psychiki i ducha. Kada
z tych sfer jest bardzo wana, gdy
choroba ktrejkolwiek z nich powoduje chorob pozostaych. Wszystkie
wzajemnie si przenikaj i wpywaj
na siebie, nie powodujc w tym samym czasie pomieszania si. Sfera
duchowa jest duchowa, sfera psychiczna jest nadal psychiczna oraz
sfera fizyczna nadal jest fizyczna.
Jako chrzecijanie uznajemy prymat ducha, poniewa to on czyni nas
kim wyjtkowym na tym wiecie.
W Ewangelii wedug w. Mateusza
10,28 czytamy: Nie bjcie si tych,
ktrzy zabijaj ciao, lecz duszy zabi nie mog. Bjcie si raczej Tego,
ktry dusz i ciao moe zatraci
w piekle.
Majc wiadomo tego, e nasze
ycie nie koczy si wraz ze mierci,
dbamy w sposb szczeglny o rozwj
naszego ducha. Dlatego po narodzinach dziecka kolejnym etapem jest

nie tylko nadanie mu imienia, ale
rwnie zaniesienie do wityni Boga
i ochrzczenie go. Zanim jednak pochylimy si, Drogi Czytelniku, nad
sfer psychiczn, zapraszam do lektury kart naszego Katechizmu Kocioa
Katolickiego.
W Katechizmie Kocioa Katolickiego w pkt. 1213-1216, 1276-1277
czytamy, jak jest nazywany pierwszy
sakrament wtajemniczenia. Ot, jest
przede wszystkim nazywany chrztem
ze wzgldu na gwny obrzd, przez
ktry jest sprawowany: chrzci
oznacza zanurza w wodzie. Kto
jest ochrzczony, zostaje zanurzony
w mierci Chrystusa, z ktrej powstaje przez zmartwychwstanie z Nim
jako nowe stworzenie (2 Kor 5,17).
Okrelany jest take jako obmycie
odradzajce i odnawiajce w Duchu
witym (Tt 3,5) i owiecenie, poniewa ochrzczony staje si synem wiatoci (Ef 5,8). W Starym Przymierzu
znajduj si rne zapowiedzi chrztu:
woda, rdo ycia i mierci; arka Noego, ktra ratuje przez wod; przejcie przez Morze Czerwone, ktre
wyzwala Izrael z niewoli egipskiej;
przejcie przez Jordan, ktre wprowadza Izraela do Ziemi Obiecanej
bdcej obrazem ycia wiecznego
(KKK 1217-1222). Kto natomiast wypeni te zapowiedzi? Jezus Chrystus,
ktry swoje ycie publiczne rozpocz od przyjcia chrztu w Jordanie
z rk Jana Chrzciciela; krew i woda,
ktre wypyny z przebitego boku
ukrzyowanego Jezusa, s zapowiedzi chrztu i Eucharystii; po swoim
zmartwychwstaniu Jezus daje Apostoom taki nakaz: Idcie wic i nauczajcie wszystkie narody, udzielajc
im chrztu w imi Ojca i Syna i Ducha

witego (Mt 28,19-20), (KKK 12231224).
Dlaczego Koci chrzci dzieci?
Dzieci, rodzc si ze skaon grzechem pierworodnym natur, potrzebuj nowego narodzenia w chrzcie,
aby zostay wyzwolone z mocy ciemnoci i przeniesione do Krlestwa
wolnoci dzieci Boych (KKK 1250).
Jakie natomiast s aski chrztu witego oraz jakie znaczenie ma imi
otrzymane na chrzcie, poznajemy na
kolejnych stronach Katechizmu.
Chrzest odpuszcza grzech pierworodny, wszystkie grzechy osobiste,
a take wszelkie kary za grzech; przez
ask uwicajc, ask usprawiedliwienia, daje uczestnictwo w Boskim yciu Trjcy witej, jednoczc
z Chrystusem i wczajc w Jego Koci; daje uczestnictwo w kapastwie Chrystusa i stanowi podstaw
wsplnoty midzy wszystkimi chrzecijanami; obdarowuje cnotami teologalnymi i darami Ducha witego.
Ochrzczony przynaley na zawsze do
Chrystusa zostaje opiecztowany
niezatartym znamieniem (charakterem) (KKK 1262-1274, 1279-1280).
A co z imieniem? Imi jest bardzo
wane, bowiem Bg wzywa kadego
po imieniu, w jego jedynoci. Podczas
chrztu chrzecijanin otrzymuje swoje
imi w Kociele; moe to by imi
jakiego witego, ktry bdzie dla
niego wzorem witoci oraz bdzie
wstawia si za niego do Boga (KKK
2156-2159, 2167).
Aeby zrozumie, co wpywa midzy innymi na potrzeb bycia naszego
dziecka w Kociele, dobrze jest przyjrze si rwnie sobie. Spojrze na
swoj postaw jako rodzica, wspmaonka, obywatela. Zajrze w swo-

je serce i zobaczy, jak wyglda moje
ycie z Bogiem. Czy moja postawa,
moje zachowanie wzgldem siebie
i innych przybliaj mnie i innych do
Chrystusa, czy wrcz odwrotnie?
Dlaczego wspominam o postawie? Ot, na prawidowy psychiczny
i duchowy rozwj dziecka wpyw ma
postawa rodzicielska. Proces ksztatowania si postawy rodzicielskiej
przebiega rwnolegle z procesem
rozwoju dziecka. Rodzice wobec
dziecka mog mie rne oczekiwania, a niespenienie ich moe rwnie doprowadzi do uformowania
si niewaciwych postaw jednego
bd obojga rodzicw. Przebywanie
z dzieckiem i dowiadczanie satysfakcji na paszczynie emocjonalnej
moe doprowadzi do silniejszej integracji ycia rodzinnego, co w konsekwencji prowadzi do utrwalania si
pozytywnych postaw rodzicielskich
wobec dziecka. Gdy w trakcie rozwoju
dziecka podstawowe potrzeby s zaspakajane w sposb waciwy, wtedy
moemy mwi o prawidowym rozwoju duchowo-psychiczno-fizycznym
dziecka. Natomiast gdy na ktrej
z paszczyzn nastpuje zachwianie
lub wrcz zaburzenie, to wtedy moe
doj rwnie do zachwiania w prawi-
15
dowym rozwoju i dojrzewaniu modego czowieka. Charakterystyczn

cech rodzicw przejawiajcych prawidow postaw wobec dziecka jest
podchodzenie do dziecka bez przesadnej koncentracji, jak rwnie i bez
nadmiernego dystansu nawizanie
z nim swobodnego kontaktu bez napicia czy te zbytniego luzu. Innymi
sowy, bdzie to takie podejcie, ktre mona nazwa zrwnowaonym,
swobodnym, skierowanym ku dziecku i nastawionym na jego rzeczywiste potrzeby. Podejcie nie wadcze
czy dyrygujce, ale te nie ulege czy
bierne, lecz oparte na pewnej autonomii wewntrznej, w miar stanowcze
i stae, konsekwentne, mogce stanowi dla dziecka oparcie. Rodzice
powinni wyeliminowa z ycia rodzinnego postawy unikajce, obojtne,
a tym bardziej wrogie. Niestety, ale
negatywne postawy rodzicw nie s
obojtne dla rozwoju dziecka i wyrzdzaj silne, a nieraz i trwae szkody
w rozwoju moralno-spoecznym danego czowieka. Dziecko otoczone
w domu ciepem, serdecznoci i
mioci odbiera wiat jako przyjemny. Mio rodzicw dajca poczucie
akceptacji, autonomii i bezpieczestwa bdzie istotnie wpywaa na pra-
widowe odkrywanie prawdy o sobie

i innych ludziach. W rozwoju duchowym danej rodziny, przy prawidowo
ksztatujcych si postawach rodzicielskich, sfera ducha ma moliwo
rozwoju i wzrastania w asce danej
poprzez sakrament chrztu. Dlatego,
drogi Czytelniku, jeeli twoja osobista
wi z Bogiem jest autentyczna, jest
prawdziwa, a nie faszywa i bardziej
na pokaz, jak rwnie nawizywana
wi z dzieckiem w procesie wychowawczym opiera si o prawidowe postawy rodzicielskie, to stawianie pytania przez ju nawet dorose dziecko
dotyczce Chrztu witego niech
ci nie niepokoj. Jest to naturalny
proces w pogbianiu wasnej wiedzy
i peniejszym zrozumieniu Boga oraz
trwania w asce jak otrzymao si
podczas Chrztu witego. Natomiast,
gdy postawa rodzica nie jest waciwa wzgldem Boga, wzgldem siebie
i wasnego dziecka, to i dziecko, ktre jest niejako pozostawione samemu
sobie w zrozumieniu Boga i uczeniu
si nawizywaniu wizi i relacji z Nim,
moe mie trudnoci, niezrozumienie
na paszczynie duchowej, ktre to
powoduje zagubienie si i oddalanie
od Kocioa.
Maria Walter-KocheL
Bd Ci chwali, Panie, z caego serca mego

Sakramenty
chrztu,
komunii
i bierzmowania przyjam przed
3 latami, kilka miesicy przed swoimi
57. urodzinami. Poniewa opowiadaam o tym wielkim w moim yciu
wydarzeniu wielu osobom, spostrzegam, e czsto zadawane s dwa pytania: co skonio mnie do tego kroku oraz co to wydarzenie zmienio
w moim yciu.
Pomylaam wic, e opisujc t
histori, postaram si odpowiedzie
wanie na te pytania, bo prawdopodobnie one take powstan w umysach komorowskich parafian, ktrzy
zechc powici chwil tej opowieci.
Od kilkunastu lat w moim dugim
yciu to nie tak wiele, a w wiecznoci
to tylko mgnienie czuam, e jestem
zapraszana przez Osob, ktrej pocztkowo nie byam w stanie zidentyfikowa.
Byy wic zdarzenia czy rozmylania, ktre raz nasilay si, a innym
razem saby, ale powracay jak nigdy wczeniej. A pojawio si pragnienie poznania Tego, ktry mnie
zaprasza tu celowo nie uywam
innego okrelenia tak te dotknicia
czy municia byy delikatne. Rwnoczenie uzmysowiam sobie, e
w moim sercu powstaa pustka, ktrej
nie s w stanie wypeni ani uczucia
do najbliszych, ani adne, o ktrych
bym wiedziaa. Teraz mam ju rozeznanie t przestrze w naszych sercach moe wypeni tylko nasze pragnienie bycia blisko Boga.
Myl o przyjciu chrztu waciwie
mnie nie opuszczaa i tak trafiam
do ojcw dominikanw na Suewie.
Kilka miesicy poznawania Pisma
witego pod okiem o. Stanisawa
Grskiego oraz pomagajcych mu
gwarantw, a take poznanie wielu
wspaniaych ludzi, czonkw wsplnot dziaajcych przy tamtejszej parafii, upewniy mnie, e weszam na
waciw drog. Tutaj musz pokoni
si mojej matce chrzestnej, obecnie
take przyjacice, ktra na pocztku
mojej drogi poprowadzia mnie we
waciwe miejsce i poznaa z kapanem, ktry opowiedzia o zasadach
przyjcia sakramentu chrztu przez
dorosych.
Poniewa przy okazji pytania, co
mnie do tego kroku skonio, byway
take zapytania, czy moe zapadam
na cik chorob, wyjaniam i to
przy okazji. Nie mam adnej wiedzy o
cikiej chorobie, ktr toczyby mj
organizm, ale przecie wszystko jest
w rkach Boga i moe tak rwnie si
zdarzy.
Z kolei odpowied na pytanie
o zmian, jaka nastpia w moim
yciu, mogaby by bardzo krtka:
16
fot. W. Zdunek
wszystko poza danymi teleadresowymi. Ucz si inaczej patrze na wydarzenia wok mnie, staram si unika
oceniania kogokolwiek i wybacza,
co chyba na pocztku byo najtrud-
niejsze. Postrzegam ycie wok

mnie jako cud, ktry nie posta
przypadkiem, w wyniku bliej
nieokrelonych zbiegw okolicznoci, ale w wyniku zamiaru
i planu Stwrcy. Nie ma ju we
mnie ogranicze wynikajcych
z materialistycznego postrzegania wiata, a ten stan uwiadamiam sobie jako prawdziw
wolno, ktrej przecie wszyscy
pragniemy.
Teraz umiecham si, gdy sysz a kiedy sama tak mylaam
e wiara zniewala czowieka
i ogranicza w codziennym yciu.
Nic bardziej mylnego. Od Pana
Boga otrzymujemy wolno pod
postaci prawa wyboru. Czy
moe by wikszy przejaw mioci i wolnoci dany od Boga
ni ten, e codziennie moemy wybiera pomidzy dobrem
i zem, e po naszych jak czstych
upadkach jestemy przyjmowani
jak krnbrne dzieci i miosiernie
udzielane jest nam przebaczenie? Przez Pana Jezusa moemy
zwraca si jak przybrane dzieci
do Ojca z kad prob, opowiada o kopotach i dzikowa za
aski, jakimi nas obdarza. Prosiam
o nawrcenie dla moich najbliszych
i wanie w tym roku do chrztu przystpi modszy syn, a ja, pomagajc
grupie tegorocznych katechumenw,
jestem jego gwarantk. Chwaa Panu!

Nawet borykanie si z trudnociami, stawanie wobec niechcianych
wyzwa odbieram jako ask, gdy
te zmagania czyni nas silniejszymi
i hartuj na przyszo. Oczywicie
nie prosz Pana o cige problemy,
ale take nie oburzam si, gdy one s.
I jeszcze informacja prawie
z ostatniej chwili. Mniej wicej tydzie przed telefonem od ks. Bartka, ktry zaproponowa opisanie
historii mego nawrcenia, mwiam
mojemu synowi po wyjciu z niedzielnej mszy, e w Wielkim Pocie
powinnam napisa wiadectwo do
naszego Magazynu Parafialnego,
e takie odczuwam pragnienie. No
i wystarczyo kilka dni, a odezwa si
w tej sprawie ks. Bartosz. A przecie
poza moim synem z nikim o tym nie
rozmawiaam. Takie zdarzenia maj
miejsce czsto w ostatnim czasie
i w moim przekonaniu nie s przypadkowe.
Opowie o moim nowym yciu chciaabym zakoczy cytatem
z Psalmu 87:
Bd Ci chwali, Panie, z caego
serca mego
I na wieki bd sawi Twoje imi,
Bo wielkie byo dla mnie Twoje miosierdzie,
ycie moje wyrwae z gbin Szeolu.
HANNA SZMIT
Dlaczego mnie ochrzcie?,

Dlaczego mnie ochrzcia?
Czasami dzieci zadaj trudne pytania, m.in. to, ktre jest tytuem
niniejszego artykuu. Poniej proponuj kilka odpowiedzi:
Ochrzciem/am Ci, bo:
kocham Ci i chciaem/am Ci
da co najcenniejszego Boga
i szans na ycie wieczne;
ochrzczony otrzymuje godno
krlewsk, kapask i prorock
(nauczycielsk), tak jak Chrystus;
chciaem/am dla Ciebie jak najwy-
szej godnoci, jak tylko moesz

mie; nieochrzczeni tej godnoci
nie maj;
Bg jest najlepszym Ojcem
chciaem/am, by by Ojcem take
dla Ciebie;
Jezus Chrystus zmy nasze grzechy swoj Krwi; chciaem/am, by
mia dostp do Boego przebaczenia (w chrzcie w. i spowiedzi w.);
tylko poprzez chrzest moesz
uczestniczy w krlewskiej Uczcie

dzieci Boych; chciaem/am, by nie
sta za drzwiami, ale by penoprawnym uczestnikiem Uczty.
Oczywicie wiarygodno tych
odpowiedzi zaley od osobistego
wiadectwa ycia rodzica jego codziennej modlitwy (najlepiej z ca
rodzin), cotygodniowej Mszy w.,
regularnej spowiedzi w. czyli RELACJI RODZICA Z CHRYSTUSEM
KS. Bartosz Skawiski
Brama do
innego
wiata
Poruszaj nas ich pikno i symbolika, ale bywa te, e intryguj i zastanawiaj forma i sposb przekazania
treci dobrze znanych z kart Pisma
witego. Ikona. To nie jest zwyky
obraz, to brama do wiata nadprzyrodzonego. Sprbujmy dzisiaj zatrzyma si przy Zmartwychwstaym Panu
i odczyta gbi zamysu przedstawienia, ktre od wiekw towarzyszy
kolejnym pokoleniom w witowaniu
Wielkiej Nocy na przykadzie ikony
Zstpienie do Otchani wykonanej
ok. 1502 roku przez Dionizego dla
cerkwi Narodzenia Matki Boej Monasteru Terapontowskiego, a obecnie
znajdujcej si w zbiorach Muzeum
Rosyjskiego w Sankt Petersburgu.
Zobaczmy, jak wyjania nam ona to
najwaniejsze wydarzenie w dziejach,
ktre owiane jest tak wielk tajemnic, e czowiek moe jedynie z pokor schyli gow przed jego potg
i w sercu pyta: O mierci, gdzie jeste,
o mierci, gdzie jest twe zwycistwo?
(1 Kor 15,55).
Ikona, o ktrej mowa, przedstawiajca zstpienie Jezusa do otchani,
oparta jest na ewangelicznych i apokryficznych rdach, wedug ktrych
Chrystus przed zmartwychwstaniem
zstpi do otchani, gdzie wyczekiwali
zbawienia sprawiedliwi Starego Testamentu. Ikona nie przedstawia ani
samego aktu zmartwychwstania, ani
wyjcia z grobu, ale moment przeprowadzenia ludzkoci ze mierci do
ycia.
Dzieje si tak dlatego, e kanoniczna ikonografia prawosawna, ze
wzgldu na niezgbion tajemnic
tego wydarzenia, zabrania przedstawiania samego momentu zmartwychwstania Jezusa. Nie jestemy jednak
pozbawieni moliwoci kontemplacji w ikonie najwikszego w dziejach
wyrazu Boej mioci do stworzenia.
Moliwe jest symboliczne i porednie pokazanie tego wydarzenia, std
mamy Niewiasty przy pustym grobie lub omawiane Zstpienie do
17
Kalendarium parafialne
Kwiecie
1
2
3

4
10
17
23

24
25
29
Pitek w Oktawie Wielkiej Nocy

Sobota w Oktawie Wielkiej Nocy
DRUGA NIEDZIELA WIELKANOCY,
czyli MIOSIERDZIA BOEGO
UROCZYSTO ZWIASTOWANIA PASKIEGO
TRZECIA NIEDZIELA WIELKANOCY
CZWARTA NIEDZIELA WIELKANOCY
UROCZYSTO W. WOJCIECHA,
BISKUPA I GWNEGO PATRONA POLSKI
PITA NIEDZIELA WIELKANOCY
wito w. Marka, Apostoa i Ewangelisty
wito w. Katarzyny Sienieskiej, Dziewicy i Doktora Kocioa
Maj
1
3

6
8

9

14
15
16

19
22

24
26

29
30
SZSTA NIEDZIELA WIELKANOCY

UROCZYSTO NAJWITSZEJ MARYI PANNY,
KRLOWEJ POLSKI, GWNEJ PATRONKI POLSKI
wito w. Apostow Filipa i Jakuba
SIDMA NIEDZIELA WIELKANOCY
UROCZYSTO WNIEBOWSTPIENIA PASKIEGO
UROCZYSTO W. STANISAWA,
BISKUPA I MCZENNIKA
wito w. Macieja Apostoa
NIEDZIELA ZESANIA DUCHA WITEGO
UROCZYSTO W. ANDRZEJA BOBOLI,
KAPANA I MCZENNIKA, PATRONA POLSKI
I METROPOLII WARSZAWSKIEJ
wito Jezusa Chrystusa, Najwyszego i Wiecznego Kapana
SMA NIEDZIELA ZWYKA
UROCZYSTO TRJCY PRZENAJWITSZEJ
Wspomnienie Najwitszej Maryi Panny, Wspomoycielki Wiernych
UROCZYSTO NAJWITSZEGO CIAA
I KRWI CHRYSTUSA
DZIEWITA NIEDZIELA ZWYKA
wito Nawiedzenia Maryi Panny
Porzdek mszy witych

Msze w. w dni powszednie o godz. 7.00 i 18.00;
w niedziele i wita o godz. 8.00, 9.30, 11.00, 12.30 i 18.00.
Kancelaria Parafialna czynna:
w poniedziaki, wtorki, rody, pitki
w godz. 9.00-10.00 oraz 16.00-17.30;
w soboty w godz. 9.00-10.00.
Biblioteka Parafialna czynna:
w poniedziaki i pitki w godz. 14.00-17.00.
18
Otchani dwie kanoniczne ikony

odnoszce si do zmartwychwstania
Paskiego.
W tradycji sztuki zachodniej moemy spotka niekiedy ikony przedstawiajce Chrystusa z paschaln
chorgwi ozdobion czerwonym
krzyem, wychodzcego z grobu
w asycie dwch aniow wiadkw
zmartwychwstania. Takie przedstawienia przenikny rwnie do sztuki wschodniej, ale nie s popularne
i szeroko rozpowszechnione.
Przyjrzyjmy si bliej tej piknej
opowieci napisanej na olchowej
desce, ktra, jak najgbszy wykad
teologiczny, pokazuje nam bezmiar
mdroci Boego planu zbawienia
czowieka.
W centrum znajduje si Chrystus
promieniujcy, ze ladami mki na
stopach i rkach, ukazany na tle kolistej mandorli symbolu chway
i wiatoci Boskiej, ktra obejmuje
ca Jego posta. Na omawianej ikonie mandorl wypeniaj anioowie,
ktrzy otaczaj Chrystusa. Trzymaj w rkach wietliste kule, ktre s
przedstawieniami cnt. Wszystko, co
najwaniejsze w ikonie, znajduje si
w jej centrum to tu przede wszystkim kieruje si wzrok pogronego
w modlitwie i kontemplacji obserwatora.
Jego oczom ukazuje si oblicze
Jezusa Jezusa, ktry emanuje blaskiem, rozwietla mroki ciemnoci.
Jego oblicze i szaty lni biel lub
zotem symbolem Boskiej natury.
To wiato spenia bardzo wan rol.
Jego rdo w ikonie nie pochodzi
z zewntrz, nie suy do owietlenia
przedstawianej sceny, nie tworzy wiatocieni. Ten blask wydobywa si jakby
z jej wntrza. Ikonopis rozpoczyna
prac nad ikon od naoenia kolorw ciemnych, ktre stanowi baz,
a nastpnie rozwietla przedstawienie
niezliczon iloci transparentnych

warstw symbolizujcych blask Boej
chway. Jego celem nie jest realistyczne przedstawienie postaci, ale wydobycie jej nadprzyrodzonego wymiaru.
W tym znaczeniu kady szczeg ikony jest wyznaniem wiary.
Dalej widzimy, jak Chrystus wyciga rce do pierwszych rodzicw
Adama i Ewy, ktrzy symbolizuj
ca ludzko aby z mioci wyprowadzi ich z ciemnoci mierci.
Jego do chwyta donie uwalnianych
w miejscu, gdzie mierzy si puls
jako znak przywracanego im ycia.
Lewa rka Adama bezwiednie spoczywa w doni Chrystusa na znak, e
tylko Jego moc owo uwolnienie si
dokonuje, druga natomiast wznosi
si ku Niemu w gecie uwielbienia
i wdzicznoci. Prarodzice wychodz
z otchani swoich grobw w pozycji
klczcej, wycigajc z ufnoci rce
w kierunku Chrystusa. Za nimi podaj cae pokolenia, sprawiedliwi
i prorocy Starego Testamentu, ktrzy
z wiar oczekiwali Jego przyjcia. Widzimy tu midzy innymi krla Dawida, Salomona, Mojesza z tablicami
i Jana Chrzciciela. Chrystus jako nowy
Adam uwalnia starego Adama, czyli
ludzko, z niewoli mierci i grzechu
i otwiera drog do nowego ycia.
Na niektrych przedstawieniach
Chrystus moe trzyma krzy znak
zwycistwa nad mierci albo zwj
symbol goszenia zmartwychwstania
przebywajcym w otchani. Moe te
obie rce kierowa ku prarodzicom,
uwalniajc ich oboje jednoczenie.
Patrzc na przedmiot znajdujcy si u stp Chrystusa, w pierwszej
chwili moemy nie odgadn jego
pochodzenia. A s to przecie dwa
wywaone skrzyda drzwi ale nie
zwyczajnych, domowych, tylko skrzyda wrt piekielnych uoone w form
krzya, ktre Chrystus depcze na znak
ostatecznej klski Szatana.

Poniej w czarnej otchani pokazany jest pokonany Szatan w licznym
towarzystwie ciemnych uskrzydlonych potworw, ktre symbolizuj
konkretne grzechy. W ich kierunku
wymierzone s ostrza wczni trzymane przez aniow z mandorli. Pokazuje to, e kady grzech moe by
pokonany. Postacie mog by zastpione wizerunkami kluczy, gwodzi
czy rozerwanych kajdan, ktre z kolei
symbolizuj narzdzia zniewolenia
i wieczne uwizienie mocy piekielnych i samego Szatana. W przestrzeni piekie pojawiaj si te czasami
anioowie, ktrzy ujarzmiaj moce
nieczyste. U dou postacie ubrane
w biae szaty to sprawiedliwi oczekujcy wybawienia. Rozjanione geometryczne skay wieczce kompozycj
symbolizuj uczestnictwo caej natury
w akcie pochylenia si nad grzesznikiem.
Ikona przedstawia wic dwie sfery
ycia duchowego u dou krlestwo
mierci i grzechu jako czarn, podziemn czelu i tryumfujce Krlestwo ycia powyej. Kolor czarny niezwykle rzadko pojawia si w ikonach
symbolizuje mier, pieko, chaos,
ale przecie w ikonie nie ma miejsca
na ciemno, czer jest wic jednoczenie antycypacj wiata, zapowiada zmartwychwstanie i ycie, std pojawiajcy si tam anioowie czy narzdzia suce do zniewolenia Szatana.
Caa opisana tre ma przybliy
mnie odbiorc do prawdy o Zmartwychwstaniu i uzmysawia, e to
wanie mnie Jezus wydobywa z grobu grzechu, e to wanie mnie szuka,
abym mg wej do radoci przebywania w Jego Chwale. Bo ikona nie
jest zwykym obrazem jest bram.
AGNIESZKA PAZIEWSKA
23
Nawrcenie jest umieraniem

Zostaem przez Redakcj poproszony, by napisa na temat chrztu
co, co miaoby charakter osobistego wiadectwa. I te niczego innego
za bardzo nie waybym si podj.
W roku 1050. rocznicy Chrztu Polski
wiele bdzie na pewno i ju jest
materiaw traktujcych o chrzcie,
take publicystycznych. O chrzcie
w wymiarze indywidualnym i wsplnotowym, i spoeczno-narodowym.
Warto to ledzi i take przemyle
wasny chrzest.
Jak na pewno wikszo czytajcych ten tekst ochrzczony zostaem
jako mae dziecko (co prawda a
ptoraroczne) w kociele w Komorowie. Byo to 31 lipca 1956 roku, koci zosta dopiero co wybudowany
i jeszcze nie erygowano parafii, dlatego zapisany jestem w ksigach parafii
Pcice. Mam chrzestn bya siostra
mojego taty, Kalina Smlska, osoba
w mojej rodzinie szczerze praktykujca. Ale i ona nie ustrzega mnie
od tego, e wyrosem na zagorzaego
ateist, jakim byem do poowy lat
osiemdziesitych.
Te lata osiemdziesite to taki czas
troch szalony w moim yciu w pozytywnym sensie, bo Bg wzi si
za mnie na serio. Byem dopiero co
oeniony, rodziy si dzieci, pisaem
doktorat, ona koczya studia medyczne. Czas intensywny i tak po
ludzku patrzc bardzo pomylny.
Jednoczenie czas duchowego godu
i poszukiwania, i powrotu do Kocioa. propos chrztu, moja ona przy-
ja go dopiero w 1986 roku, rodzice

jej nie ochrzcili, take wychowaa si
jako ateistka. Po jej chrzcie zawarlimy maestwo sakramentalne
i ochrzcilimy nasze dzieci ca trjk jednego dnia, 24 maja 1987 roku.
W wito Matki Boej Wspomoycielki Wiernych! Data ta dzisiaj jest
jeszcze bardziej dla mnie znaczca,
bo 24 maja 2014 roku przyjem wicenia kapaskie. Jestem wdowcem,
moja ona zgina w grudniu 1987
roku. A przy okazji jeszcze 24 maja
2009 roku rodzi si Kazik, najstarsze
z moich wnuczt.
Pisz o tym, aby si troch przedstawi, ale przede wszystkim zwrci
uwag na fakt swoj drog bijcy po
oczach e samo ochrzczenie w dziecistwie nie robi z czowieka wyznajcego wiar chrzecijanina. W mojej
parafii (jestem wikarym u Wszystkich
witych w Warszawie) do kocioa
chodzi w niedziel ok. 25% mieszkacw. Tyle mniej wicej przyjmuje
ksidza po koldzie. Dechrystianizacja jest faktem. Ale dzieci chrzcz
prawie wszyscy!
Kto moe zaprotestuje, e sprowadzam ycie chrzecijaskie do chodzenia do kocioa. No c, jest to
jeden ze znakw wyznawania wiary,
bardzo powany. Nie jedyny, oczywicie. A czy pod innymi wzgldami
nie jest jeszcze gorzej? Gdy zapytamy
po prostu o mio bliniego? O naladowanie Jezusa Chrystusa w Jego
spojrzeniu na drugiego czowieka?
Jest gorzej i sam o moje wyznawanie
Chrzcielnica w pododze kocioa p. w. Zwiastowania Paskiego

na Rakowcu Poudniowym w Warszawie
wiary pod tym wzgldem dr przed

Bogiem. Chrzest, jak gosi wiara Kocioa (por. KKK 518), jest pocztkiem odtworzenia w nas nadprzyrodzonego podobiestwa do Boga,
podobiestwa ukazanego w Jezusie
Chrystusie. Ot ja nie obra si,
gdy kto mi powie, e we mnie tego
podobiestwa jeszcze nie wida. Myl, e pod tym wzgldem e nie
wida nie jestem wyjtkiem. To znaczy, e nasz chrzest, cho by oczywicie wany, nie przynosi owocw,
jakie potencjalnie zawiera. Jest jak
prezent, ktry kiedy dostalimy od
Boga i pozostaje nierozpakowany
O tym z kolei pisz dlatego, e
Bg, po tamtych burzliwych latach
osiemdziesitych, na nowo zacz
pisa histori mojego chrztu w roku
2008, gdy umieci mnie w Seminarium Redemptoris Mater w Warszawie. Mwi umieci mnie, bo sam
staraem si trafi gdzie indziej i nigdy bym sobie tego wanie seminarium nie wybra. Zostaem za ask
Boga przekierowany tam, gdzie On
chcia, a nie ja. Redemptoris Mater
to drugie warszawskie seminarium
archidiecezjalne, ufundowane dla
powoa dokonujcych si na Drodze Neokatechumenalnej. Jedno
z ponad stu podobnych na wiecie.
Za Droga Neokatechumenalna
w swoich zaoeniach ma ponowne
odkrywanie wtajemniczenia chrzecijaskiego na wzr staroytnego katechumenatu, ktry w pierwotnym Kociele poprzedza chrzest dorosych
i by dugim i powanym przygotowaniem do tego sakramentu. Dla osb
ju ochrzczonych jest wic Neokatechumenat, jak to si dzi nazywa,
katechumenatem pochrzcielnym.
O potrzebie takiego katechumenatu mwi Katechizm Kocioa Katolickiego w punktach 1230-31:
W pierwszych wiekach Kocioa
wtajemniczenie chrzecijaskie byo
bardzo rozbudowane i obejmowao dugi okres katechumenatu oraz
szereg obrzdw przygotowawczych,
ktre wyznaczay liturgicznie drog
przygotowania katechumenalnego.
Jego zwieczeniem bya celebracja sakramentw wtajemniczenia
24
chrzecijaskiego.
Tam, gdzie chrzest dzieci sta si
w szerokim zakresie zwyczajn form
celebracji tego sakramentu, wszystko
to stao si jednym obrzdem, ktry
zawiera w sposb bardzo skrcony
przygotowujce etapy wtajemniczenia chrzecijaskiego. Chrzest dzieci
ze swej natury wymaga katechumenatu pochrzcielnego. Nie chodzi tylko o pniejsze nauczanie, lecz take
o konieczny rozwj aski chrztu
w miar dorastania osoby.
Temu rozwojowi aski chrztu suy powinna kada rzetelna formacja chrzecijaska. Przede wszystkim
w rodzinie, dalej katecheza i przygotowania do innych sakramentw, do
ktrych chrzest jest bram. Mona
si zasadnie obawia, e dzisiaj to
formacyjne zadanie rodzin, ale take
katechezy i np. kursw przedmaeskich, nie jest wypeniane w wymiarze Kocioa masowego. Katecheza
koczy si waciwie przed progiem
dorosoci, rekolekcje dla dorosych
obejmuj ju tylko tych, ktrzy przyjd do kocioa owe 25% ochrzczonych. Broni si rne wyrnione
rodowiska ruchw, wsplnot, duszpasterstw, swego rodzaju elita. Ale
dumnie stwierdzamy, e jestemy narodem ochrzczonym!
Bo nie chodzi tylko o pniejsze
nauczanie. Formacja, podanie
drog nawrcenia s ask. Tego te
bardzo mocno dowiadczyem ju
w seminarium. Przez trzy lata w ogle
nie rozumiaem, dlaczego musz t
drog zaczyna niejako od pocztku.
Od dwudziestu lat byem w Kociele, nawet tu czy tam troch aktywny.
Wic widziaem siebie na duchowym
uniwersytecie, a tu nagle posyaj
mnie do przedszkola (wsplnoty neokatechumenalne przechodz
przez kolejne etapy formacji, ja oczywicie zaczynaem od pocztku). Bg
by cierpliwy wobec mojej niecierpliwoci. Prawda bya taka, e ja nigdy
prawdziwego katechumenatu nie
przeyem i prbowaem ten brak jako omija i kompensowa w sposb,
ktry nie mg da owocw. aski nie
da si podrobi, podrabianie koczy
si udawaniem, obud, faryzeizmem.
Zaczo si na trzecim roku. Jak
w kolejce grskiej: najpierw jedzie
si po rwnym, a potem wiadomo.
Wywiceni ju prezbiterzy uprze-
dzali ze miechem uwaaj na zakrtach. Mnie nie byo do miechu.

Sowo Boe, gdy przestaem si przed
nim broni i kry (Adamie, gdzie jeste?!), przetrzepao mnie solidnie.
Dzisiaj mog tak troch lekko to nazywa, ale kosztoway mnie te zakrty wiele tygodni psychicznej depresji. To te by rodzaj Boej terapii
Sadzawka chrzcielna, taka jak
w dawnych baptysteriach, kiedy
chrzczono przez cakowite zanurzenie, powinna mie siedem stopni
w d. Trzeba po nich zej. To wanie przedtem prbowaem omin.
Trzeba zej jak nad Jordan, ktry
ley w depresji (!), tej samej, najgbszej na wiecie, co Morze Martwe, do
ktrego wpada. Tym zejciem miao by stanicie w prawdzie wobec
tego, jaki jestem faktycznie, a nie
w swoim zadufanym mniemaniu.
Sowo byo wiatem. Dowiadczyem tego, o czym Jezus mwi: Sd
polega na tym, e wiato przyszo
na wiat, lecz ludzie bardziej umiowali ciemno anieli wiato: bo ze
byy ich uczynki. Kady bowiem, kto
si dopuszcza nieprawoci, nienawidzi wiata i nie zblia si do wiata,
aby nie potpiono jego uczynkw.
Kto spenia wymagania prawdy, zblia si do wiata, aby si okazao, e
jego uczynki s dokonane w Bogu
(J 3,19-21).
Siedem stopni moe w tym momencie oznacza siedem grzechw gwnych czowiek uwiadamia sobie, e
popenia je wszystkie i do kadego
jest zdolny. Take siedem narodw,
ktre przeszkadzay w wejciu ludu
Izraela do Ziemi Obiecanej (por.
Joz 9,1-3). Moje ze uczynki spaday na moj rodzin, moich uczniw
w szkole (take w Komorowie), moich wsppracownikw, tylko ja ich
nie dostrzegaem. Mnie si wydawao, e oto jestem wiadkiem Chrystusa bo to te jest powoaniem kadego ochrzczonego.
Nawrcenie jest wydarzeniem
mierci, napisa kard. Ratzinger
w ksice Prawda w teologii (Wydawnictwo M, Krakw 2001, s. 57). Jest
umieraniem. Umieraniem starego
czowieka, starego Adama wedug terminw uywanych przez w.
Pawa. Utopieniem starego czowieka w wodzie sadzawki chrzcielnej,
aby wyszed po stopniach w gr
nowy Adam odnowiony przez

Chrystusa, upodobniony do Niego.
Za w. Pawem mwi Katechizm
(nr 628):
Chrzest, ktrego pierwotnym i penym znakiem jest zanurzenie, oznacza rzeczywicie zstpienie do grobu
chrzecijanina, ktry z Chrystusem
umiera dla grzechu ze wzgldu na
nowe ycie: Przez chrzest zanurzajcy nas w mier zostalimy razem
z Nim pogrzebani po to, abymy i my
wkroczyli w nowe ycie jak Chrystus
powsta z martwych dziki chwale
Ojca (Rz 6,4).
Dzikuj Bogu, e da mi za spraw
Drogi Neokatechumenalnej dowiadczy owego zstpowania do grobu.
Ono trwa, cay czas jeszcze schodz
w d i nie prbuj si zastanawia,
na ktrym stopniu sadzawki jestem.
Tak jak napisaem wyej i jeszcze raz
podkrelam: to wszystko jest ask
Boga, samemu jej sobie wzi nie
mona. Prba przefrunicia sadzawki
na skrzydach religijnych uniesie
tak kiedy usiowaem prowadzi do
bolesnego zderzenia z ziemi. Moe
kiedy bd chrzecijaninem, ktry
wyda godny owoc nawrcenia (por.
Mt 3,8).
Na razie Bg pozwala mi o tych
sprawach mwi z ambony, ale
przede wszystkim by szafarzem Jego
aski, aski Sowa i Sakramentw,
przez ktre dziaa. I wzbudza owoce,
nawet jeli szafarz jest, jaki jest.
Katechumenat pierwotnego Kocioa mia swoj kulminacj w celebracji sakramentu chrztu w liturgii
Wigilii Paschalnej. Wszyscy w tej
liturgii odnawiamy przyrzeczenia
chrzcielne. Staramy si je wypenia
lepiej lub gorzej. Wychodzi pewnie
raczej gorzej ni lepiej. Mam przemone odczucie, e w moim chrzcie
Bg obieca mi nieskoczenie wicej,
ni czowiek moe Bogu obieca. To
pozwala mi nie wpada w panik,
gdy kolejny raz spowiadam si z tych
samych grzechw i kolejny raz przyrzekam to, czego nie wypeniem.
Sadzawka chrzcielna przypomina, e
Chrystus za mnie umar i zmartwychwsta i w ten sposb droga nawrcenia zostaa otwarta. Wane, abym na
niej by.
ks. Adam Smlski
25
Estudiamos espaol,
czyli uczymy si hiszpaskiego
W niniejszym numerze kontynuujemy cykl powicony jzykowi hiszpaskiemu. Dziki temu atwiej bdzie porozumie si z latynoamerykaskimi gomi.
Mamy nadziej, e nasz samouczek bdzie dla Was
przydatny.
Po zapoznaniu si z zasadami wymowy (poprzedni numer MP) mona bdzie je powiczy z uyciem
prostych zwrotw podanych poniej, a nastpnie odmwi modlitw Zdrowa Maryjo po hiszpasku.
Powodzenia!
WOLONTARIUSZE Z SEKCJI JZYKOWEJ
NIADANIE (el desayuno)
KOLACJA (la cena)
chleb (zwyky, penoziarnisty) el pan (normal, integral)
buka el panecillo
kanapka el bocadillo
tost la tostada
jajko (na twardo, na mikko, sadzone) huevo (duro,
pasado por agua, frito)
omlet la tortilla
jajecznica los huevos revueltos
szynka el jamn
kiebasa la salchicha
pasztet el pate
ser ty el queso
ser biay, twaroek el requesn
patki z mlekiem cereales con leche
owsianka una papilla de avena
sl la sal
cukier el azucar
pieprz la pimienta
oliwa el aceite de oliva
maso la mantequilla
dem la mermelada
jogurt el yogur
saatka z la ensalada de...
OBIAD (la comida)

miso la carne
ryba el pescado
oso el salmn
cielcina la ternera
woowina la carne de vaca
wieprzowina la carne de cerdo
kurczak el pollo
indyk el pavo
kotlet la chuleta
pierogi las empanadas
zupa la sopa
ros el caldo
zupa pomidorowa sopa de tomate
zupa ogrkowa sopa de pepino
zupa grzybowa sopa de setas
kapuniak sopa de col
barszcz czerwony sopa de remolacha
ry el arroz
ziemniaki las patatas
makaron los macarrones
frytki las patatas fritas
kasza la semolla
WARZYWA (verduras)
saata la lechuga
pomidor el tomate
ogrek el pepino
ogrek kiszony el pepino fermentado
cebula la cebolla
papryka el pimiento
fasola los frijoles
burak la remolacha
kalafior el coliflor
broku el brecol
czosnek el ajo
kapusta la col
kukurydza el maiz
marchewka la zanahoria
koperek el eneldo
szczypiorek el cebollino
szpinak la espinaca
OWOCE (frutas)
banan el platano
arbuz la sandia
brzoskwinia el melocotn
cytryna el limn
czerenia la cereza
winia la guinda
26
gruszka la pera
jabko la manzana
malina la frambuesa
pomaracza la naranja
liwka la ciruela
truskawka la fresa
winogrona las uvas
DESER (el postre)
ciasto la tarta
lody los helados
czekolada el chocolate
sodycze los dulces
ciasteczka los pasteles
PRZYDATNE ZWROTY
Smacznego! Buen provecho!
Jeste godny? Tienes hambre?
Jestem godny Tengo hambre
Na co masz ochot Que te apetece tomar?
Mam ochot zje/wypi... Tengo ganas de tomar...
Chciabym zje/wypi Quisiera comer/beber lub tomar
(zarwno je, jak i pi)
Czy jest...? Hay...?
Potrzebuj... Necesito...
Podaj mi..., prosz Pasame..., por favor.
Sprbuj Prueba!
We (poczstuj si) Toma!
We troch... Toma un poco de...!
Chcesz sprbowa? Quieres probar?
jest dobry/a, smaczny/smaczna ...esta bueno/buena,
sabroso/sabrosa
To jest pyszne! Esto esta delicioso!
jabecznik la tarta de manzanas

sernik la tarta de queso
NAPOJE (bebidas)
woda (gazowana, niegazowana) el agua (con gas, sin
gas)
sok el zumo (jugo)
herbata (czarna, zielona) el te (negro, verde)
kawa (z ekspresu, rozpuszczalna) el cafe (de filtro, instantaneo)
kakao el cacao
mleko la leche
piwo la cerveza
wino (biae, czerwone) el vino (blanco, tinto)
Lubi/nie lubi Me gusta/no me gusta
Lubisz? Smakuje Ci? Te gusta?
Uwielbiam Me encanta
W Polsce je si En Polonia se come...
Co si je w? Que se come en...?
To typowe polskie danie Es un tipico plato polaco
Z czego skada si to danie? Que lleva este plato?
Co wolisz (kaw czy herbat)? Que prefieres (te
o cafe)?
Gorcy caliente
Zimny frio
Gotowane cocido
Surowy crudo
Smaony frito
Pieczony asado
Duszony estofado
Z grilla a la parilla
Wdzony ahumado
VASOS Y UTENSILLOS (naczynia i sztuce)

talerz el plato
filianka la taza
szklanka el vaso
kubek la taza
kieliszek la copa
butelka la botella
widelec el tenedor
n el cuchillo
yka la cuchara
yeczka la cucharilla
serwetka la servilleta
otwieracz el abridor
AVE MARA
Dios te salve, Mara,
llena eres de gracia;

el Seor es contigo;
bendita T eres
entre todas las mujeres,
y bendito es el fruto
de tu vientre, Jess.
Santa Mara, Madre de Dios,
ruega por nosotros, pecadores,
ahora y en la hora de nuestra muerte.
Amn.
27
Dlaczego Mieszko przyj chrzest?

Wiek X zadecydowa o uksztatowaniu politycznym Europy rodkowo-Wschodniej. Wrd formujcych si
organizmw pastwowych znalazo
si Pastwo Gnienieskie, ktremu
przewodzi ksi Mieszko z rodu
Piasta. Umocnienie tego pastwa wymagao solidnych fundamentw. Jednym z nich sta si chrzest Mieszka
w 966 r. Co skonio wadc do takiego
dziaania?
Profesor Andrzej Nowak w Dziejach Polski pisze tak: Polska wynurza si z historii pisanej nagle, w latach
965-966, jakby znikd, w postaci dojrzaej, od razu jako wany czynnik gry
politycznej tego kraca Europy. Na
potwierdzenie powyszego sformuowania mona przytoczy sowa kupca
i podrnika ydowskiego, Ibrahima
ibn Jakuba, opisujcego kraj Mieszka
jako najrozleglejszy ze sowiaskich
krajw, a samego wadc jako krla
Pnocy. Jak zatem wida, wadztwo
Mieszka byo na tyle silne, e pozwalao mu na zbudowanie trwaego organi-
zmu pastwowego (Pastwa Gnienieskiego) w tej czci kontynentu

europejskiego. Otoczenie polityczne
tego pastwa w X w. wygldao nastpujco:
na pnocy Prusowie niemajcy
wasnego pastwa oraz Wikingowie
penetrujcy poudniowe i wschodnie
wybrzea Morza Batyckiego;
na wschodzie Ru stworzona w IX
stuleciu przez Wikingw zwanych Waregami (dzisiejsi Szwedzi);
na poudniu Czechy sigajce pocztkami IX w., z centrum w Pradze
i przyjtym chrzecijastwem;
na zachodzie Niemcy rzdzone
przez dynasti sask umocnion pokonaniem Wgrw w 955 r. na Lechowym Polu, jak te koronacj cesarsk
Ottona I w roku 962. Pomidzy ziemiami niemieckimi a piastowskimi
rozcigay si terytoria Sowian Poabskich (Obodrzyce, Wieleci, uyczanie).
Formowanie si pastwowotwrczych struktur w opisywanych tutaj
czasach odbywao si m.in. poprzez
poszerzanie terytorialne. Prowadzio

to do konfrontacji midzyssiedzkich,
w ktrych Mieszko bra udzia z rnym skutkiem. Zwarcie midzy pastwem Piastw, Niemcami, Czechami
i Poabianami dotyczy miao rejonw
nadbatyckich, a w szczeglnoci opanowania prowadzcej do nich drogi
odrzaskiej. W tej rywalizacji znaczc rol odegraa kwestia religijna.
Decyzja Mieszka o przyjciu chrztu
nie zostaa podjta na lepo. Musia on zdawa sobie spraw z ryzyka
i ewentualnej nieopacalnoci tego
kroku. Dlaczego? Zdarzay si przypadki, e po takim dziaaniu wadca
by zabijany albo obalany i wypdzany
z kraju przez poddanych. Z punktu
widzenia pogaskiego ludu decyzja
panujcego o ochrzczeniu si bya niepodanym aktem. Bano si reakcji
starych bogw, ktrzy mogli sprawi,
e deszcz nie przestanie pada, nie
bdzie niw, pastwo ogarn poogi. Ponadto chrzest nie by opacalny
z przyczyn ekonomicznych. Nie da
si ukry, e najbardziej dochodo-
28
wym towarem w kraju piastowskim

byli niewolnicy sprzedawani do arabskiej Hiszpanii. Jako chrzecijaninowi
Mieszkowi nie wypadao kontynuowa
tego procederu.
Czyby wic Mieszko uwierzy
w chrzecijaskiego Boga? Nie moemy tego wykluczy. W 967 r. (rok po
chrzcie) pokona wojska monowadcy saskiego Wichmana, z ktrym cztery lata wczeniej przegra. Zwycistwo
mogo pomc Mieszkowi w przekonaniu swoich wojw, czonkw dworu, e
dziki mocy nowego Boga wadztwo
Piastw stao si silniejsze. Nie wida
take adnych przejaww synkretyzmu religijnego, czyli sytuacji, w ktrej
Mieszko przeszed na chrzecijastwo,
ale tak naprawd czci dalej pogaskie
bstwa.
Sprbujmy teraz poszuka racjonalnego wytumaczenia mieszkowej decyzji. W gr wchodzi tutaj tzw. geopolityka i sprawa wspomnianej ju drogi odrzaskiej. Ch jej opanowania
wynikaa z planu umocnienia Pastwa
Gnienieskiego, przede wszystkim
jego zachodniej rubiey w oparciu
o Odr (wraz z jej ujciem do Batyku),
co miao zapewni bezpieczestwo od
strony Poabian oraz miao poczynajcych sobie margrabiw saskich.
Z kolei posiadanie terenw nadmorskich dawao kontrol nad chociaby
Szczecinem czy Koobrzegiem, a tym
Mieszko depczcy pogaskie bstwo

Walery Eljasz-Radzikowski
Pastwo Gnienieskie - Zofia Kurnatowska i Micha Kara
samym oznaczao dostp do bursztynu i moliwo udziau w handlu

morskim. Wzmocnienie pastwa nie
byoby pene, jeli nie przyniosoby
podniesienia statusu wadcy. Dlatego Mieszko podj decyzj o wejciu
do chrzecijaskiego wiata dajcego
presti, sprawn organizacj zarzdzania. Mieszko wadca chrzecijaski
chcia by traktowany jak inni wadcy
zachodnioeuropejscy. Szuka zatem
sprzymierzeca, ktry do tego wiata
mia go wprowadzi. Zwrcenie si
w tej sprawie do Cesarstwa skutkowaoby tym, e przydzielonoby Mieszkowi rol petenta. On za chcia by partnerem w polityce europejskiej.
Wybr pad na Czechy dajce szans na to partnerstwo mimo wielu
rnic midzy obydwoma terytoriami. W kalkulacjach Mieszka wane
byo rwnie rozbicie sojuszu czesko-wieleckiego. W 965 r. ksi Mieszko
wysa swoich przedstawicieli do Pragi
i domaga si rki czeskiej ksiniczki. Chrzecijascy Czesi mogliby
uzna to za but i arogancj niewiele
znaczcego barbarzyskiego ksicia,
gdyby nie to, e zdali sobie spraw,
i dysponujc znaczn si militarn,
rzdzc cigle wzmacniajcym si
pastwem, sta si on wanym graczem politycznym, z ktrym warto zawrze sojusz (kosztem sojuszu z Wieletami). W tyme 965 r. Mieszko poj
za on czesk ksiniczk Dobraw,
crk wadcy Czech ksicia Bolesawa

Srogiego. Maria w stanowi gwarancj uzgadniania polityki zagranicznej,
jak te udzielania pomocy wojskowej
przez obydwu sojusznikw. Do peni
szczcia, a byo nim wejcie do polityki kontynentalnej, potrzebny by
Mieszkowi chrzest.
Niezalenie od tego, co uznamy za
prawdziw przyczyn jego przyjcia,
faktem pozostaje przybycie na ziemie piastowskie misji chrzecijaskiej
kierowanej przez biskupa Jordana
i udzielenie Mieszkowi oraz osobom z
jego najbliszego otoczenia uroczystego chrztu przypuszczalnie w Wielk
Sobot 14 kwietnia 966 r. Efektem
tego stao si rozpoczcie akcji chrystianizacyjnej w Pastwie Gnienieskim, nad ktr miao sprawowa piecz utworzone w roku 968 biskupstwo
poznaskie. Uoenie fundamentw
chrzecijastwa w kraju piastowskim
zakoczyo si w 1000 r., kiedy w ramach zjazdu gnienieskiego ogoszono powstanie trzech kolejnych
biskupstw (we Wrocawiu, Krakowie
i Koobrzegu), a nade wszystko
gnienieskiego arcybiskupstwa. I by
moe wtedy cesarz Otton III przywiz
ze sob now nazw obszaru zarzdzanego przez potomkw
Piasta nazwa ta brzmiaa
Polska.
DANIEL WOLBORSKI
29
W Ogrodzie wspomnie (47)

DRODZY CZYTELNICY
MAGAZYNU PARAFIALNEGO!
Chrzest kadego z nas od 1050 lat
wpisuje si najuroczyciej w dzie
Chrztu witego naszej Ojczyzny.
Tak naprawd jestemy wczeni
w cay Boski Plan od pocztku istnienia, od dnia stworzenia.
Tylko nieliczni, a wrd nich jestem i ja, pamitamy swj chrzest.
Wielu jest wiadkami, gdy przyjmuj ten sakrament nasze dzieci
i wnuki. Tak wielu z nas pamita uroczyste obchody 1000-lecia
Chrztu Polski pidziesit lat temu
i to w jake trudnych dla Polski
i Kocioa czasach. Co roku odnawiamy nasze przyrzeczenia chrzcielne w niedziel Chrztu Paskiego
w Jordanie. Niektrzy jad do Ziemi witej i skadaj przyrzeczenia
sami, wstpujc w wody Jordanu,
obmywani z grzechu pierworodnego przez t sam wod, w ktrej
zanurzy si Jezus i pod tym samym
rozpitym nad nami niebem. Towarzysz nam zawsze przeogromne
wzruszenie, rado z oczyszczenia,
rado z jednoci ludzi z Bogiem
i Jezusem Czowiekiem umiowanym Synem Boga. Jest tak uroczycie, jest tak podniole, tak dosigamy wtedy nieba, bo to przecie ten
Duch, ten wity Duch po trzykro
wity w Ojcu i Synu macza w tym
Swe Skrzydlate Palce.
My, Polacy, moemy na dodatek
by dumni i jestemy, e i Polska
i to od tylu wiekw e ten Rok jest
Rokiem Takiej Rocznicy.
Chyl czoa przed zamysem, dalekowzrocznoci i wiar Dobrawy matki Bolesawa Chrobrego,
pierwszego krla Polski i Mieszka
ksicia Polan ojca tego krla.
Jeden z pierwszych wierszy, jakie napisaam, dedykowaam Im
i synom moim, poniewa wiersze
mwice o Polsce pisaam i pisz
zawsze dla moich dzieci polskich
dzieci.
Zamys
Ksistwo byo w puszczy,
a puszcza bya w czowieku,
a za t gstw oporn
do karczowania wiat
wielki plac budowy.
Tu stare bogi, obyczaj.
Oko za oko, zb za zb...
Dla ycia: Wielki wiat
i ta lasu palisada.
Czy darciem oczu wiat
do czowieka zagada?
Dla tego, co nowe,
dla wyjcia z guszy, boru
na szal rzucie pogastwo.
Waga chybotaa si oporem,
szalestwem,
Chrztem. Cedyni.
Pierwszym zwycistwem.
Pogastwo drgno.
Spltane cieki Bg godzi.
Z boru zamys Mieszkowy
na wiat wychodzi.
Kochani Przyjaciele z Komorowa,
w tym to roku 6 czerwca Ja i Konstancja, dzieci mego syna Bolka,
zostan ochrzczone Wod wit
Chrztu witego. Aldona, ich babcia, serdecznie prosi o pacierz w Ich
intencji.
Na wita Wielkiej Nocy ycz
Ojczynie i Wszystkim radosnego
Zmartwychpowstania z Panem Jezusem i spotkania z Nim w Ojczyzny
Ogrodzie! Ojczyzny od wiekw Boej
i dla nas zawsze witej
Aldona
Chrzest Aldonki
Aldonka skoczya ju cztery lata.
Pity rok jej ycia galopowa do
przodu, codziennie przynoszc tyle
wspaniaych i nowych niespodzianek. Tak naprawd kady dzie by
dla niej prezentem. Czsto wspominaa jej Babcia Mania mama Zosi,
jej mateki jak to pewnego wieczoru malutka dziewczynka nie chciaa

i spa, twierdzc, e szkoda czasu
na sen, kiedy tyle si dzieje. Nie zasna potem, drzemaa w fotelu i nie
daa pooy si do eczka.
A dziao si, dziao, i to od pocztku jej ycia. Urodzia si w popowstaczym szpitalu witego Ducha
w Konstancinie. Pierwszych dwch
konstanciskich lat dziewczynka nie
pamitaa zupenie. Jak przez mg
widziaa dzie powrotu do domu
rodzicw na Gocawek i dzie przybycia babuni z obozu pracy w Niemczech do ich domu. Rosa otoczona
mioci wszystkich i sama kochaa
wszystkich i matek, i babuni,
i wujka Rysia brata mateki i cioci Hal modsz siostr mamy
i ciocie, i ciocie-babcie, i siostr Helen szarytk, i cioci Heni jej siostr i wujka Mariana z pobliskiego
Anina. Kochaa cay ukryty w zieleni
Gocawek, domek w ogrodzie penym najcudniejszych bzw, ssiadw
serdecznych i dobrych. Pacjenci mateki byli te jej przyjacimi, a jej
koledzy, profesor i lekarze z I Kliniki Chorb Wewntrznych to bya
kochana przyjedajca do nich na
imieniny rodzina, o ktrej babunia
mwia: kochani przyszywani.
Miaa te swoje pierwsze od razu
ukochane ksiki z najcudniejszymi
wpisami dedykacjami od mateki,
ktra je jej czytaa. Znaa wszystkie
psy i koty zamieszkujce na Gocawku nawet te bezpaskie. Dwukrotne poksanie, a potem cae serie
bolesnych zastrzykw przeciw wcieklinie nie zmniejszyy mioci maej
do nich. Bya radosn rozemian
dziewczynk, bo tyle byo wokoo
pikna, kochan psotnic na co dzie
tak mwia babunia.
Dziewczynka wiedziaa te, e jest
niebo, a w nim Bg Ojciec, Pan Jezus,
Duch wity, Matka Boa i wici
jej Patroni. Urodzia si 1 listopada
w dniu Ich imienin. Kochaa cae
niebo. Znaa je z opowieci babuni
i mateki i sama, gdy j pytano, kim
chce by, odpowiadaa zawsze, nic
30
Aldonka w dniu swego chrztu
nie zmieniajc lekarzem, jak matu,

i wit Aldon, bo nie ma w niebie
witej o tym imieniu.
Aldonka ufaa wszystkim. Nie lubia, nie cierpiaa i baa si tylko wojny,
bo widziaa jej skutki ruiny Warszawy, do ktrej kilkakrotnie pojechaa
z matek Bubusiem tak nazywaa trolejbusy uruchomione w odbudowywanym miecie. To przez ni,
przez wojn od zawsze wiedziaa,
e istnieje na wiecie smutek. Tato
Sergiusz nie wraca z obozu. Nikt nic
o nim nie wiedzia i mateka przez
to tak czsto bya smutna, cho przy

Aldonce nie pakaa nigdy. Nie pakay te inne odwiedzajce ich dom
ciocie, cho w dopiero co skoczonej
wojnie straciy swych mw i dzieci:
ciocia Jula wszystkich, byy te Natalia, Maria, Henia i Mania z Baboszewskiej. Ciocia Hala pakaa zawsze
i gono, a babunia mwia wtedy:
nie bd beks i prosia, by ta modlia si na tym ez padole. Co to jest
ten pad ez, dziewczynka dowiedziaa si sama pewnego dnia. Gdy
skoczya cztery lata, przyszed do
ich domu oficjalny list z Monachium,

z urzdu od spraw osb zaginionych
na wojnie, z ktrego caa czekajca
na Sergiusza Romaniuka rodzina
dowiedziaa si, e po wyjciu z Powstania Warszawskiego by w a piciu obozach i zmar 22 kwietnia 1945
roku w obozie Mauthausen-Gusen.
Rozpaczaa mateka, caa rodzina, ssiedzi, Aldonka. Dla niej wtedy
paka cay wiat.
Po tym strasznym paczu wszystkich, ktry osign pojty ju teraz
dla dziewczynki pad, dzie codzienny w ich domu dzielnie walczy
ze smutkiem, ktry niechciany, nieproszony, usadowi si w sercach.
Aldonka nie recytowaa ju Powrotu taty Adama Mickiewicza domownikom, gociom, ssiadom przy
malutkiej kapliczce istniejcej do
dzi na rogu ulicy Marsa i Morgowej.
Pakaa, gdy widziaa smutne, mokre
od ez oczy mateki, cho pikny
wiat nadal j otacza. Syszaa te
bardzo rzadko popakiwanie babuni,
ktre ogromnie warzyo istniejc
mimo smutku rado. Ten okropnie
niechciany smutek szepta w jej sercu: jestem, jestem chcesz, czy nie
chcesz. Nie dam nikomu uciec ode
mnie.
Tego wieczoru, a raczej o bardzo
szarej jego godzinie, smutek a panoszy si w ich domu. Aldonka,
czujc go, zarzucia rczki na szyj
ukochanej mateki i patrzc w jej
najsmutniejsze oczy, powiedziaa zupenie jak babunia:
Popaczmy sobie, popaczmy!
Ju miaa sama rykn, ju zy brylancikami zabysy w jej oczach, ju
babunia jawnie zaszlochaa, na co
Rysio wpad do stoowego pokoju,
gdy mateka, ta najsmutniejsza mateka, powiedziaa:
Spuchn ci oczy. Jak ty bdziesz
wyglda? Twj chrzest za sze dni.
I dodaa: A sio!
Na co smutek a klapn, a przysiad na pitach. Dziewczynka krzykna:
Prawdziwy chrzest? Nie z wody?
Najprawdziwszy?
Babcia z wujem przysiedli przy
stole, przy matece i pytali na wycigi: kiedy?, gdzie?, o ktrej?,
bd gocie?, czy chrzestni wiedz?.
W kociele pod wezwaniem Naj-

czystszego Serca Najwitszej Matki
Boej na placu Szembeka. Wszyscy
wiedz i ksidz proboszcz, i ciocia
Henia, i wujek Marian. To oni bd
twoimi rodzicami chrzestnymi.
Nareszcie! Bd podawa ci do
chrztu wtrcia babcia.
Jak to podawa? zapytaa
dziewczynka.
Aldonko, nikt nie bdzie ci podawa. Pjdziesz sama, ale tak zwyko si mwi. Prosz teraz powiedzie pacierz, bo a nu ksidz zapyta.
Znam pacierz i odpowiedzi przy
chrzcie na pami zawoaa Aldonka i recytowaa cay pacierz z takim
przejciem i tak gono, e smutek,
ktry wszystkiemu si przysuchiwa,
pomyla zasmucony: zapomniay
o mnie, zapomniay. I niechtnie,
ale przywarowa w sercach i zaciekawiony uczestniczy we wszystkich
dniach niecierpliwego oczekiwania
na chrzest malej i wielkiej krztaninie w caym domu szykujcym si do
uroczystoci.
Aldonka codziennie, wiele razy
dziennie, powtarzaa pacierze. Wykrzykiwaa pacierze, piewaa paciorkami. Smutek widzia j z nimi
na ustach w eczku, na dywanie,
na stole. Babcia piorunowaa wtedy
wzrokiem. Aldonka recytowaa pacierze na pace z wglem, w ogrodzie,
sklepie, przy kapliczce. Sysza zdrowaki recytowane spod kredensw,
w huku spadajcych sreber rozsypanych oczywicie niechccy przez
Henryka Pre - Mama chrzestna Aldonki
31
Marian Zbrowski - Ojciec chrzestny Aldonki
dziewczynk. Co gorsze, babunia

na prob Aldonki zamieniaa si
w ksidza i zadawaa pytania. Na pytanie, czy wyrzeka si zego ducha,
maa ze sto razy wykrzykiwaa: wyrzekam!. Zapytana: czy wierzysz
w Boga? dziewczynka krzyczaa, a
uszy puchy: wierz!. Po pytaniu:
czy chcesz by ochrzczona? Aldonka, taczc, z przytupem wypiewywaa na cay dom: chc!.
Oguszony smutek zacz rozglda si za stoperami do uszu, a nie
znajdujc ich, uy waty i rado,
widzc go tak przystrojonym, miaa uywanie. Bo rado Aldonki
w tych dniach nie miaa granic ani
przy mierzeniu sukienki szytej do
chrztu z biaej organdyny, ani przy
kupowaniu kokard, ani przy znalezieniu po dugim poszukiwaniu pasujcych na jej stop bucikw.
Przysza niedziela chrztu. Najczystsze Serce Matki Boej widziao ca uroczysto nie z wody, a
najprawdziwsz, uczynion olejami witymi penymi Boego przebaczenia i Boych potg, nakadanymi na dziecko przez ksidza
proboszcza. Maa staa pomidzy
chrzestnymi cioci Heni i wujkiem Marianem przy chrzcielnicy,
odpowiadaa na pytania zadawane
przez ksidza szybciej od rodzicw.
Tylko natychmiastowa interwencja
ojca chrzestnego zapobiega woeniu przez dziewczynk caej gwki
z kokard do chrzcielnicy, w chwili
gdy ksidz delikatnie polewa jej gow wod wicon. Ojciec chrzestny
domyli si oczywicie, e chciaa
dokadnie zmy z siebie grzech pierworodny, a nie tak po wierzchu, jak
to zrobi ksidz. Zapobieg kpieli
i parskn miechem na cay koci.
Wszyscy umiechali si i suchali,
jak dziewczynka gono sama odpowiada na zadawane pytania na cay
koci: wierz!, wyrzekam!,
chc!.
Natychmiast po chrzcie powiedziaa, zwracajc si do ksidza, e
soli moga zje duo wicej. Jednoczenie oznajmiaa i pytaa:
Jestem bez grzechu pierworodnego! Mateko, czy nareszcie wyadniaam od tej witej czystoci?
Mateka,
babunia,
rodzice chrzestni, caa rodzina, nawet
ksidz, nawet zawsze paczca w
chwili wzruszenia ciocia Hala gruchnli miechem. miao si cae niebo
szczliwe tym dniem chrztu dziewczynki.
Smutek musia opuci serca i niechtnie, okropnie niezadowolony,
ale i wzruszony, musia przysi na
jednej z kocielnych awek. Sam si
sobie dziwi. To byo okropne, a zarazem takie fascynujce. Zapomnia
si i on, smutek, te si umiechn.
Aldona Kraus
32
W domu Zofii Grskiej
Sztuka ycia, sztuka umierania

i zmartwychwstawania
Siedzimy w kuchni, popijamy kaw
z miodem zaparzon przez pani
Zofi, przegryzamy faworki i witaminow saatk. Pachn hiacynty na
parapecie. Cieszymy si sonecznym
przedpoudniem i nadchodzc wiosn. Ogldamy zdjcia te stare i te
cakiem nowe i wspominamy wydarzenia sprzed lat.
Pani Zofia Grska ma 93 lata, ufnie patrzce niebieskie oczy, szczery
umiech, elegancko upite blond wosy, dyskretny makija i wielki spokj,
ktry wnosi ze sob. Czas piknie
wyrzebi jej twarz, cho w jej yciu
nie brakowao nieszcz i chwil dramatycznych. Kiedy spali si dom, na
kilka tygodni stracia wzrok. Wiadomo o nieuleczalnej chorobie syna
przypacia paraliem.
Bg da mi si, eby si z tych nieszcz podnosi mwi ze spokojem.
ycie opara na Bogu, nie na sobie.
Bolesne dowiadczenia zwyciaa
radykaln wiar w moc Boej mioci
i Boej Opatrznoci.
Bg daje bolesne dowiadczenia,
ale daje te si, eby je znie mwi
z umiechem.
Swoje ycie uwaa za szczliwe:
niczego nie chcie, nikomu nie zazdroci, za wszystko Bogu dzikowa
tak najkrcej mona uj filozofi
szczliwego ycia Zofii Grskiej.
ycie jak raniec
Jej ycie jest jak raniec, w ktrym
tajemnice radosne przeplataj si
z bolesnymi. W ktrym nie brakuje
tajemnic Boego wiata i chwil
piknych, ktre jednak wzbrania si
nazwa chwalebnymi. Nad wszystkimi
tajemnicami za czuwa Matka Boa
w niebieskiej sukience z naronej
kapliczki przy ulicy Kolejowej.
To ona mnie tu przywioda. Tu
znalazam ma, tu mieszkam. Codziennie z okna widz Matk Bo
i codziennie mog si z ni przywita
i czule powiedzie: dobranoc. Ju
45 lat tak na siebie patrzymy. Czuj

si bezpiecznie, bo mam za plecami Matk Bo, wiem, e nie jestem
sama. Ona ma mnie na oku, nic zego
mi si nie przydarzy. Wierz w to, e
to nie przypadek, e tu jestem.
Ona mnie ratowaa, czuwaa nade
mn ju wtedy, kiedy jako modziutka dziewczyna chodziam z workiem
po drzewo do lasu. Mieszkaymy
z mam i modsz siostr w Pruszkowie. Ojciec zmar w 1939 roku. Mama
pochodzia z ziemiaskiej rodziny.
Bya wychuchana, wyksztacona. Znaa jzyk francuski, umiaa piknie nakrywa do stou, piknie rozmawia,
pieka wspaniae torty, ale w sprawach yciowych bya zupenie bezradna. Kiedy miaa siedem lat, umara
jej mama, na wychowanie wziy j
bogate ciotki i mama zajmowaa si
ich domem. Zakochaa si i wysza za
m z mioci, za robotnika z fabryki
i zamieszkaa z nim w jednym pokoju
w Pruszkowie. Ojciec umar w 1939
Pani Zofia zdradza Czytelnikom MP przepis na witeczny tort makowy
roku i wtedy wiele obowizkw spado na mnie. Czy trzeba mwi, jaka
bya u nas bieda?
eby napali w piecu, musiaam
zbiera drzewo w lesie. I zawsze kiedy przechodziam obok kapliczki,

przystawaam i modliam si: Matko Boa, daj mi wrci bezpiecznie.
A przecie bya wojna. W Warszawie
wybuchay bomby, przez Pruszkw
cigny niemieckie dywizje pancerne.
Tak poznaam Miecia. On te zbiera drzewo i pomaga ojcu, bo jemu
z kolei wczenie zmara matka. I aowaam go, e nie ma mamy, i patrzyam, jaki jest pomocny, yczliwy, zaradny. I dobry. Imponowa mi. On te
zawierza swj los Matce Boej z naszej kapliczki. I czsto tak sobie rozmawialimy o yciu, zbierajc chrust.
I czulimy, e chcemy by razem. Ale
moja mama nie chciaa, ebym wychodzia za m za jakiego zwykego
chopaka. Chciaa dla mnie ksicia
z bajki albo co najmniej z ziemiaskiego dworu.
W lipcu 1945 roku skoczyam
21 lat, a smego sierpnia w tajemnicy przed rodzinami pobieglimy
przed otarz kocioa w. Kazimierza
w Pruszkowie. W stolicy trwao Powstanie Warszawskie, kiedy przysigalimy sobie mio, wierno i uczciwo maesk.
Tajemnice bolesne
W moim yciu byam wiele razy
dowiadczana, wystawiana na prb. Zaraz na pocztku maestwa,
po wojnie, m nie mia pracy, a e
mia zote rce, postanowi zaoy
warsztat lusarski i skada maszyny
dziewiarskie i maszyny do szycia. Ju
wszystko byo gotowe. Mielimy dom
wymalowany, wyremontowany dach,
trzy fazy doprowadzone, wszystkie
zezwolenia. Mieciu dosta od Zakadw im. Kasprzaka due zamwienie.
Kupi maszyny, ja nauczyam si je
obsugiwa, bo miaam mu pomaga.
Czulimy si, jakbymy Pana Boga za
nogi zapali. Cae lato wszystko szykowalimy, a we wrzeniu dom i wszystko si spalio. I w tym momencie nic
33
nie masz. Nie masz mieszkania, nie

masz trzy fazy, nie masz pracy, nie
masz pienidzy, nie masz nic. Jeste
dziadem. A jeszcze par dni temu wgiel zwielimy na zim. Jacy wtedy
bylimy szczliwi!
Po tym poarze straciam wzrok.
Olepam z tego stresu, z nerww.
Lekarz okulista na mnie nakrzycza,
woa, ebym si wzia w gar, e to
tylko chaupa. ycie jest waniejsze.
Potrzasn mn, da mi do mylenia.
Pokj z widokiem na kapliczk
Chciaam std ucieka do Pruszkowa, kupi tam mieszkanie. Ale Mieciu powiedzia, e umrze, jak si std
wyprowadzimy. Mieszkalimy wic
w komrce i staralimy si o mieszkanie od gminy. A w Wielki Pitek
pamitam ten dzie, bo wracalimy
z kocioa patrz, a z jedynego socjalnego budynku wyprowadzaj si
jacy ludzie. Mylaam: mj Boe,
z takiego piknego domu si wyprowadzaj. Nawet nie mylaam, e za
kilka miesicy ja tam bd mieszka.
I mieszkam do dzi. To liczne mieszkanie. Trzy pokoje, kawaek ogrdka,
balkon. No i widok na kapliczk
Widzisz, Matko Boa, Ty mnie
tu przyprowadzia i z Tob tyle lat
mieszkam mwi czule, odsaniajc
firank i pokazujc mi zwrcon
w stron domu kapliczk przy
ul. Kolejowej.
To spalenie to byo nieszczcie, ale
szybko przyszo pocieszenie i to takie,
o jakim nie mogam nawet marzy.
Mieciu zacz pracowa, otworzy
warsztat i skrca te swoje maszyny,
ja robiam swetry na maszynie zrobionej przez Miecia. Zrobiam papiery
czeladnika i szo nam dobrze. To by
sza. Miaam wzory i miary w oczach.
Paszcze, swetry wszystko robiam
chaupniczo. Nawet do Mody Polskiej
moje wyroby byy wstawiane.
Bd wola Twoja, Panie
I znw bylimy radoni, szczliwi.
Byam w ciy. Urodzi si Wadziu.
By taki sodki, taki pikny. Zmar
nam po szeciu miesicach. Pakaam
strasznie. Zamknam si na strychu
i pakaam. A jak zeszam, to ju byam spokojna. Bd wola Twoje, Panie. Zaraz szybko znw byam w ciy
i znw byam w niebezpieczestwie.
Rodziam w domu i miaam umwio-
Zofia i Mieczysaw Grscy z synem Andrzejem i wnukami Rafaem i Piotrem

oraz z prawnukami
n akuszerk. Kiedy zaczy si ble,

Miecio wsiad na rower i pojecha po
ni do Otrbus. A e by to dzie targowy, akuszerka pojechaa na targ do
Grodziska. Mieciu postanowi zaczeka. W tym czasie zacz si pord.
Byam sama, przeraona, e mog
straci to dziecko. Ale mylaam: nie
mog przecie zrobi dziecku krzywdy, musz je urodzi. Urodziam Andrzejka i tak leaam z nim przykryta
przecieradem. Akurat przechodzi
Zbyszek Mrozowski ojciec Marka
i Bartka. Jak zobaczy, co si dzieje,
popdzi po zaprzyjanionego lekarza. Pan doktor przyjecha, ppowin
przeci, ale e by mocno przezibiony, nic wicej przy dziecku nie mg
zrobi. Kolejny lekarz przyjecha ze
szpitala w Pruszkowie, eby mnie ratowa.
Drugi syn, Bronek, urodzi si cztery lata pniej, w 1952 roku. W szpitalu byo brudno. Do domu wrciam
z infekcj, z bolc piersi, w ktr
wda si stan zapalny. Bronek malutki, Andrzej malutki, a ja przez 3
tygodnie leaam w szpitalu, walczc
o zdrowie. Dobrze, e bya moja
mama i mi pomoga. Ta pier chyba
nie bya do koca wyleczona. Po latach wda si tam nowotwr. Usunli mi pier i cae wzy chonne. Ale
wyszam z tego obronn rk. Do dzi
nie ma ladu chorbska, chocia rka
sabsza.
Wszystko od nowa
Kilka lat szczliwych i kolejny
trudny moment, kolejna prba. Mieciu dosta tak duy domiar podatkowy, e zbankrutowalimy. Stracilimy
zakad, maszyny i warsztat. Wszystko.
Ale wtedy ja si szybciej podniosam.
Zaczam pracowa w domu, robi na
maszynie dziewiarskiej chaupniczo.
Byam zdolna. Moje swetry byy rozchwytywane. Znowu mielimy pienidze.
Czy te wszystkie niepowodzenia
to bya kara Boa? Nie, to bya aska Boa. Bg pokazywa, e ma nas
w opiece. A od czasu do czasu kaza
nam, jak Abrahamowi, zostawi
wszystko i zaczyna od nowa. Byo
to zawsze z korzyci dla nas. Pokornie trzeba y. Nie chcie tego, co
niemoliwe, zgadza si na to, co los
przynosi. Oddawa wszystko Panu
Bogu mwi agodnie pani Zofia.
Wypadaj zdjcia z rk. Podnosz
szybko. Pani Zofia przeglda i umiecha si do wspomnie.
Mieciu. Lekcja mioci
Mieciu mi imponowa. By
pracowity, zaradny, wszystko potrafi.
Szy mi pantofelki, a nawet biustonosze. Chodzi do angielskiego Technikum Mechanicznego w Pruszkowie
i we wszystkim pomaga ojcu. Znalimy si dwa lata i ustalilimy, e jak
tylko bd penoletnia, wemiemy
lub. W lipcu skoczyam 21 lat i nikomu nic nie mwic, dalimy na
zapowiedzi w kociele w Pruszkowie.
lub mia by pierwszego sierpnia.
Tego dnia jednak wybucho Powsta-
34
nie Warszawskie, wic przesunlimy dat o kilka dni na 8 sierpnia.

A lubu mogo ju nie by, bo obydwoje moglimy zgin i tak naprawd
cudem uszlimy mierci. Mnie mier
zajrzaa w oczy dwa razy. Pierwszy
raz pierwszego sierpnia. Pracowaam
wtedy w znanej w Pruszkowie Fabryce
Owkw. Pierwszego sierpnia, kiedy
zawyy wszystkie syreny, nasz waciciel wyszed do nas zdenerwowany
i powiedzia, e jeeli kto musi, niech
jak najszybciej idzie do domu. Zdjam z gowy czerwon chusteczk,
ktr chroniam wosy przed pyem,
zawizaam j u pasa i biegiem, ale
nie do domu, tylko do Komorowa, do
Miecia. eby sprawdzi, czy poszed
do powstania, co z nim jest. Biegn,
a tu na drodze widz: le jakie ubrania i dowd osobisty. Wiedziaam, e
jak kto zgubi, moe mu grozi kara
mierci. Ubrania zostawiam, podniosam dowd i znw biegiem do adresata, eby odda zgub. A Niemcy ju
byli w Komorowie i wycigali ludzi
z domw, z tych domkw przy torach.
Jak mnie zobaczyli z t czerwon chusteczk, zaczli woa: kommunist,
kommunist i pod grob zastrzelenia kazali doczy do grupy. To cud,
e pojawi si w tym momencie pan
Bronisaw Brczak, ktry mieszka w
jednym domu z rodzin Miecia. Zna
mnie, poszed do jednego oficera i tumaczy, e nie jestem kommunist,
tylko z fabryki wracam. Dobrze, e
zna niemiecki. Pucili mnie wolno.
Tak mi si wydawao, a tymczasem
Niemcy ledzili mnie, gdzie ja pjd,
kogo bd ostrzega. Ledwie weszam
do domu Grskich, Niemcy za mn
i ju Miecia chc wyprowadza.
I znw szczliwy zbieg okolicznoci.
W tym czasie wrci do domu pan
Brczak. Znw tumaczy, e Miecio to
taki miejscowy niepenosprawny, niemowa, a ja mam za niego wychodzi
za m. Niemcy zanosili si ze miechu i zostawili nas w spokoju. Boe,
jak ja si wtedy modliam. eby Bg
uratowa Miecia, eby go uratowa
dla jego ojca. O siebie zapomniaam
si modli. Myl, e to wielka aska
Boa, e uszlimy wtedy z yciem.
Tydzie pniej stalimy przed
otarzem kocioa w. Kazimierza
w Pruszkowie.
Nie miaam adnej specjalnej sukni.
Ubraam si w sukienk podarowan
mi przez ciotk. Miaam tak jedn ciotk, ktra bardzo o mnie dbaa. Kupowaa mi raz do roku pikne
stroje. Zabieraa mnie do Magazynu
Braci Jabkowskich i tam wybieraam
sobie prezenty. Pikne pantofelki,
berecik, paszczyk, sukienk. Mama
bya niezadowolona, e ciotki mnie
rozpieszczaj.
Na lub miaam jedn z takich
podarowanych sukienek. Zielona,
przywieziona przez ciotk z Parya.
Mieciu mi zrobi pantofelki. Poyczy
sobie kopyta i potrzebne narzdzia
od szewca. Zrobi mi pantofelki na
koturnach, obcignite materiaem,
z paseczkiem w kostce, zapinane na
guziczek. Pikne i zgrabne. Taki by
zdolny ten mj Mieciu.
lub bralimy w wielkiej tajemnicy,
bo byo bardzo niebezpiecznie. Tego
dnia koci by peny powstacw,
Niemcy
przed
kocioem.
Wchodzilimy i wychodzili przez
boczne wejcia od strony zakrystii,
eby si nie rzuca w oczy. Nie byo
adnego wesela ani przyjcia, ani nawet toastu. Z kocioa poszlimy do
rodzinnego domu Miecia, w ktrym
mieszka ojciec.
Pamitam, e kiedy ksidz nam
bogosawi, leciay mi zy i modliam
si, ebym tylko bya dobrym czowiekiem. Niczego wicej nie chciaam.
Po lubie zamieszkalimy w domu
Grskich w Komorowie, ktry od
razu pokochaam jak swj dom.
Zosiu, nie strj si
Mielimy dobre i szczliwe ycie.
Miaam w domu trzech mczyzn,
ktrych kochaam. I do gowy by mi
nie przyszo martwi si, e kran cieknie, e gaz leci, e jaka uszczelka. Do
gowy by mi nie przyszo, e na staro
bd prosia o pomoc. Teraz jestem
sama i musz sobie radzi. I radz sobie.
Wszystko, ca rado ycia, zawdziczam Mieciowi, jego opiece.
Taki mczyzna nigdy nie zrobi mi
awantury ani nawet przykroci. Naprawd si nie kcilimy. Nigdy si
nie rozstawalimy. Nigdy nie nocowa
poza domem. Nigdy w yciu nie widziaam go pijanego. Mieciu by wspaniaym czowiekiem. Czsto mnie
caowa i gaska, i mwi: cudnie
wygldasz albo: Cipciunia, moe
w czym ci pomc, w czym ci pomc?
i cieszy si ze wszystkiego.
A przecie wcale tak adnie nie wygldaam. Po urodzeniu synw przytyam i wayam 84 kilogramy i mama
mi powtarzaa: zobacz, jak ty wygldasz, we si za siebie. A Mieciu
nigdy nie zrobi mi adnej przykroci,
zawsze mu si podobaam.
Od lat chorowa na chorob Parkinsona. Mia 92 lata, kiedy odszed.
Pamitam, e mielimy i do Andrzeja i Lucynki, jego ony, na wigili.
Chciaam si wyszykowa, ale co mi
do ucha powiedziao: Zosiu, nie strj
si, lepiej sobie posied koo Miecia
i zmw koronk, bo jak wrcisz z wigilii, bdziesz zmczona.
Mieciu czu si zmczony, powiedzia, e si pooy. Usiad sobie
w fotelu. Bya druga po poudniu.
Usiadam koo niego na kanapie,
Mieciu oczy zamkn, rk pooy na
moim kolanie. Ja jedna rk przesuwaam paciorki raca, odmawiajc
cichutku koronk, drug gaskaam
rk Miecia.
Tak to trwao do wp do czwartej.
Koronk skoczyam. I tak sobie siedzimy. Mieciu jakby drzema. W pewnym momencie westchn, taki skurcz
przez niego przelecia, rka mu
z moich kolan spada. Patrz, a Mieciu odszed. Posiedziaam tak z par
minut, modlc si. Potem zapukaam
do ssiadki, do Izy. I mwi: Izuniu,
mnie si wydaje, e mj m odszed.
Ona wzia go za rk i mwi: tak,
odszed.
Uklkymy i pomodliymy si, a
potem Iza powiedziaa, e zadzwoni
do Andrzeja, do mojego syna, i powiadomi go. Ona do dzi nie wie,
jakie to wtedy byo dla mnie wane.
Chocia na zewntrz byam spokojna,
wewntrz caa si trzsam. I pomylaam, jakie to szczcie, e obok jest
Izunia i e ona mi pomoe. Pomylaam: dzikuj Ci, Boe.
A rok pniej odszed Andrzej, syn.
Umar w Nowy Rok 2015.
Od jego mierci jestem innym
czowiekiem. Nie mam w sobie tej
radoci, tego wewntrznego poczucia szczcia. Jeszcze dwa lata temu
w swoje 90. urodziny upiekam tort
i chciaam wyj na balkon i woa z
radoci: ludzie, zobaczcie, mam tyle
lat i sama piek torty. Dzi to ju
mnie nie cieszy.
Andrzej by okazem zdrowia. Przy-
35
do zmartwychwstawania.
stojny, wysportowany. Gra w tenisa,

pywa. Co roku jedzi na narty a to
do Francji, do Woch. Nigdy nie pali.
Zdrowy, wysportowany, silny, zaradny. Jak chodzi do lekarza, to tylko po
to, eby pokaza, jaki jest zdrowy.
Jednego dnia wszyscy rzemielnicy dostali zaproszenia na bezpatne
badanie. Pytam si: Andrzejku, pjdziesz?. No pewnie, mamo, pjd,
eby zobaczy, jak jestem zdrowy
odpowiada dumnie.
O 9 wieczorem jest telefon od
Andrzeja: mamo, mam raka
zoliwego. Dostaam takiej trzsionki, e nie mogam si rusza.
Dostaam bezwadu ng i przez ptora miesica chodziam po domu
z balkonikiem. Byam zrujnowana.
Jak Andrzej mnie zobaczy, przestraszy si troszk, pociesza mnie:
mamo, znalazem najlepszego lekarza w Polsce, ktry bdzie mnie prowadzi. I tak trzy lata walczy. Mia
operacj, chemi. Chemia bardzo
go niszczya, le si po niej czu. Ale
nic nie mizernia, wic byam dobrej
myli. On wiedzia, e odchodzi. Ja
nie. Nic nie wiedziaam. W Nowy
Rok rano przyjecha do mnie samochodem, mwi, e chce pojecha na
grb ojca. Ale samochd nie chcia
zapali, wic zadzwoni po syna,
Rafaa, eby po niego przyjecha.
Mnie mwi, e idzie do szpitala na
kroplwk, eby mie wicej siy,
a on tego dnia odszed.
egnanie si z nim byo straszne.
Czuam si, jakbym i ja umara.
Ale znw Bg da mi si do ycia,
Pokornie trzeba y, nie chcie tego,

co niemoliwe
yj jak dawniej opowiada pani
Zofia. Wstaj rano, wypijam kubek
ciepej wody, sucham porannej audycji w Radiu Maryja. O smej rano jest
zawsze jaki ciekawy go, profesor,
ktry wykada ciekawie i przyblia
mnie tym do Boga. Potem maluj si,
ubieram, robi sobie niadanko, nakrywam piknie st. Bo trzeba lubi
siebie i dobrze si ze sob czu. Trzeba dba o drobne rzeczy, o to, eby
wok byo piknie. Wic st musi
by piknie nakryty. Robi zakupy,
spotykam ludzi, gotuj obiad. Zupk
pomidorow z wasnych przecierw
albo ros, albo barszcz czerwony, bo
ma duo witamin, albo giczk cielc
udusz.
Pani Zofia przynosi kolejn porcj
zdj.
O, tu najnowsza fotografia
wnuczka Marta, crka Bronka, przysaa zdjcie ze Stanw Zjednoczonych. W styczniu urodzia bliniaki,
taka jestem z niej dumna mwi pani
Zofia. Ukoczya studia, wysza za
m, zbudowaa dom. A tu Andrzej,
najstarszy syn, a tu Mieciu, m, mj
Mieciu kochany. Taki by dobry, by
bardzo wierzcy. Z racem chodzi,
modli si i ja si z nim modliam.
Uwaam za wielkie szczcie, e
do dzi mam par zaprzyjanionych
osb, ktre mog goci u siebie
w domu i co dla nich przygotowa.
Zatrzymuje rk na kolejnej piknej fotografii.
To Basia Mrozowska, moja najlepsza przyjacika objania. Basia
odesza kilka miesicy temu. Krucha,
delikatna, zawsze filigranowa, bya
prawdziwym filarem rodziny. Z Basi
bardzo si lubiymy i czsto si gociymy. Jaka to wspaniaa rodzina.
Ania Mrozowska, jaka ona liczna,
jak s pikn par z Piotrem, jakie
wspaniae dzieci, caa czwrka. A to
wszystko wymodlia ucja. Takie jest
moje zdanie i mwiam to Basi. Marek jest wspaniaym czowiekiem,
Bartek jest wspaniay i bardzo mi cay
czas pomaga. Bartek jest jak mj syn
i tak go kocham. O, jak on si opiekowa Basi Mrozowsk. Do ostatniej
chwili by przy niej. Ale to ucja, to
ona wymodlia ten dom i Boe bo-
gosawiestwo dla domu. Przyprowadzia im Boga i fizycznie, i duchowo.

Temu domowi Bg da ucj.
Co mnie dzi najbardziej cieszy?
Kady dzie przeyty dobrze mnie
cieszy. e mog by co tydzie na
spotkaniu w grupie parkinsonikw
prowadzonej wspaniale przez Renat Tyszk, e odwiedza mnie paru
dobrych przyjaci, dla ktrych mog
zrobi co smacznego.
Cieszy mnie mj syn Bronek, Lucynka, Ania, moje synowe, moje wnuki, wnuczki. Jestem z nich dumna
ksztac si, jed po wiecie, a najwaniejsze s dobrymi, uczciwymi
ludmi.
Ciesz mnie ludzie, ktrych spotykam. Kiedy udzielaam si w Akcji
Katolickiej, w Rodzinie Misyjnej, do
ktrej zaprosia mnie siostra Ra.
Jedziam z nimi na rekolekcje do
Gietrzwadu. Do dzi jestem im
wdziczna za te spotkania. Czowiek
musi przey co wewntrznie, eby
si zbliy do Boga, ale cay czas musimy t wiar pogbia.
Uczestniczyam te w zajciach
grupy gimnastycznej zaoonej przez
Hani Dbrowsk-Pawowsk. O, tu
jest zdjcie, jak robi stjk, a miaam
wtedy 80 lat!
Cieszy mnie, e idzie wiosna i czekam na kolejn Wielk Noc, na wielkie Zmartwychwstanie. Czowiek,
dopki yje, musi zmartwychwstawa.
Na pierwszym miejscu w yciu trzeba postawi posuszestwo woli Boga.
Dziki temu nasze ycie przyniesie
maksymalny owoc. Trzeba si modli
i Bogu dzikowa. Pokornie trzeba
y. Nie chcie tego, co niemoliwe,
zgadza si na to, co los przynosi.
A najbardziej cieszy mnie, e przeyam tyle lat i mog mwi: Boe,
dzikuj Ci. Jakie to wspaniae, e nikogo nie skrzywdziam, jakie to wspaniale mc tak powiedzie. Szczeglnie
jak ju jeste stara, saba, nie masz siy
i nie masz alu ani blu. Ciesz si, e
tak przeyam ycie, e i mnie nikt nie
skrzywdzi. Moe dlatego, e miaam
Miecia. On by nawet i teraz tam
w niebie nie wytrzyma, gdyby kto mi
zrobi przykro.
SUCHAA
I FOTOGRAFOWAA
URSZULA IMIENISKA
36
Przepisy Zofii Grskiej

Na swoje 92. urodziny pani Zofia Grska upieka wyjtkowy tort makowy
z mas kawow. Czytelnikom Magazynu Parafialnego zdradza ten wyjtkowy
przepis.
witeczny tort makowy

Skadniki:
20 dag maku
5-6 jajek
20 dag cukru pudru
5 dag tartej bueczki
1 yka roztopionego miodu
skrka stara z 1 cytryny
cukier waniliowy lub olejek migdaowy
Wykonanie:
Mak sparzy. Zala wod ok. 2
cm ponad powierzchni maku i zaparza ok. 30 minut (lekko gotujc).
Ostudzony mak odcedzi i przepuci
dwukrotnie przez maszynk. Doda

mid, olejek zapachowy, wymiesza.
Oddzielnie ubija na parze jajka
z cukrem pudrem. Gdy masa uronie
i zgstnieje, delikatnie wymiesza
z mas makow, doda bueczk tart lub pokruszone biszkopty. Piec
w do gorcym piekarniku 175
stopni ok. 40-45 minut (sprawdza
patyczkiem jeeli suchy, ciasto jest
upieczone).
Krem kawowy
Skadniki i wykonanie:
14 dag cukru i 2 cae jajka ubija trze-
paczk na parze, a piana zgstnieje.

Pod koniec ubijania dodajemy 2 yeczki Marago lub wier szklanki
mocnej kawy. Oddzielnie, rwnie na
parze, ucieramy 15 dag masa, ucierajc je na pian i dodajc stopniowo ubite jajka. Na koniec dodajemy
yk spirytusu lub 2 yki wdki. Zamiast kawy moemy doda do masy
15 dag utartych orzechw woskich
wtedy bdzie masa orzechowa lub
doda kakao wtedy mamy mas
czekoladow.
Mazurek malinowo-orzechowy
Skadniki:
Podstaw mazurka jest kruche ciasto.
Potrzeba na nie:
25 dag mki krupczatki
20 dag cukru pudru
20 dag masa
1 cae jajko i jedno tko
otarta skrka z cytryny
Wykonanie:
Z podanych skadnikw zagnie
ciasto, upiec na jasnozoty kolor. Gorce ciasto posmarowa demem malinowym okoo p soika, na to wyoy mas orzechow i piec na zoty
kolor w temperaturze 170 stopni.
Masa orzechowa
Skadniki:
25 dag mielonych orzechw woskich
5 biaek
20 dag cukru
Wykonanie:
Z biaek ubi sztywn pian, dodajc cukier. Wymiesza z orzechami.
Naoy na ciasto posmarowane demem. Piec ok. 30-40 minut.
Tradycyjny ledzik z cebulk w oleju

Tu sekretem s przede wszystkim
dobre ledzie. Warto kupi prawdziwe matiasy. Kupowane z beczki trzeba koniecznie moczy w mleku, a nawet puka kilkakrotnie tak dugo,
a ledzie wyzbd si nadmiaru soli.
Drugim sekretem jest przepukanie, a nawet kilkuminutowe zalanie
pokrojonej cebuli lodowat wod.

Traci wtedy swoj gorycz. Mona te
zupenie zagodzi smak cebuli, zasypujc odrobin cukru na kilka minut.
Cebula jest wtedy mikka i sodka,
doda ledziom delikatnoci. A jeszcze inny sposb to pokrojon w krki cebul przela wrztkiem.
ledzie pokroi w dzwonka, ukada warstwami z cebul, listkiem laurowym, zielem angielskim i odrobin
pieprzu dla smaku. Zala olejem rolinnym z dodatkiem oleju lnianego,
ktry podkrela smak. Musz posta
kilka godzin w lodwce, eby smaki
si przegryzy.
cukier puder
sl, pieprz do smaku
oczkach tarki, skropi lekko cytryn,

eby nie ciemniay. mietan dobrze
ubi z cukrem pudrem 2-3 pene
yki, doda zmielonego pieprzu, delikatnie wymiesza. Doda pokrojon
cebulk i jabka. Ukada na pmisku ledzie, nakadajc mietan.
ledzie w mietanie z jabkiem

Skadniki:
4-5 dobrych mlecznych matiasw
2 due jabka najlepiej Zota Reneta
2 cebule
mietana 18 proc.
sok z cytryny
Wykonanie:
ledzie wymoczy koniecznie
sprawdzi wczeniej, jak bardzo s
sone. Jabka zetrze na grubych
ycz wszystkim smacznego i radosnych wit Wielkiej Nocy!
37
Moje dzieci gawdy mamy
Wiosenne porzdki
Nadesza wiosna, dni staj si coraz dusze, soce wieci radoniej
i mocniej. To najbardziej odpowiednia chwila do przygotowania ogrodu
do nowego sezonu.

witeczne porzdki mamy
ju za sob. Pora na ogrd. To nie tylko czyszczenie go ze mieci, gazek,
czasem sylwestrowych pozostaoci,
ktre ukryway si pod niegiem. To
dobry moment na zabiegi pielgnacyjne rolin, dziki ktrym bd lepiej rozwijay si i kwity. Przy okazji
mona rzuci okiem na nawierzchnie
i meble ogrodowe. Porzdki w ogrodzie czsto rozpoczyna si od duych
prac. Przycina si drzewa liciaste,
usuwa stare, chore, uschnite czy poamane przez wiatr gazie. Warto te
wyci te, ktre s zbyt mocno skrzyowane. Dziki temu drzewo zostanie
pobudzone do wytwarzani modych
zielonych pdw i poprawi si ksztat
jego korony. To dobry moment rwnie na zdjcie zimowych oson.
W przypadku krzeww wycina si stare suche pdy, ktre rosn do rodka
roliny, dziki czemu zagszcz si
i atwiej bdzie dociera tu soce.
Pdy krzeww jednorocznych powinny zosta skrcone. Na nowych pdach lada chwila pojawi si kwiaty.
Kolejny etapem jest trawnik. Naley
go starannie wygrabi, zebra mieci,

patyki, licie, such traw. Trzeba to
robi na tyle ostronie, eby nie nadrywa trawy od podoa. Jeli zima
odejdzie na dobre mona poodkrywa rabaty pozostawiajc rozgarnity torf i kor, jako cik. Pozostae
licie, soma czy gazie drzew bd
znakomitymi skadnikami kompostu.
Trzeba te pamita o wyciciu przekwitych kwiatostanw.
Jeeli jestemy szczliwymi posiadaczami oczka wodnego to naley
je oczyci ze wszystkich zanieczyszcze: z gnijcych lici, resztek rolin
i patykw. Dziki temu rozwj glonw zostanie wstrzymany a warunki
yciowe rolin i zwierzt nie pogorsz
si.
Pozostay nam jeszcze meble ogrodowe. Te z tworzywa sztucznego, z metalu czy drewna mona czyci wod
z dodatkiem agodnego detergentu.
Wiksze zabrudzenia mona usun
strumieniem wody pod cinieniem.
Meble z surowego drewna mona natuci. Taki zabieg naley powtrzy
dwa trzy razy w kadym sezonie.
Wiklinowe meble wymagaj mikkiej
szczoteczki i wody z dodatkiem kwasu
cytrynowego. Mydo pozostawioby
nalot i za bardzo wysuszyo wiklin.
Czasem na podjedzie czy kostce
pojawiaj si plamy z oleju silnikowego czy naloty z glonw, mchy albo

wykwity solne. W ich przypadku postpujemy tak, jak z meblami ogrodowymi. Powierzchni mona nastpnie
zimpregnowa.
Zdarza si, e pna jesieni zaskoczy nas mrz i teraz dopiero nadesza
chwila na oczyszczenie rynien. Drzewo i igliwie, ktre tam zalega moe
bardzo utrudnia przepyw wody. Po
takich porzdkach ogrd i my sami
moemy odetchn z ulg. Wkrtce
wszystko bdzie nie tylko zielone,
a kolorowe i widok zadbanych ogrdkw bdzie cieszy oczy
nie tylko mieszkacw Komorowa i okolic.
agata tomaszewska-antoniewicz
K ronika P arafialna
Zmarli Parafianie
Anna Winicka
Helena Tobota
Wodzimierz Stanisaw Moskwa
Halina Waleria Sapryk
Jzef Antoni Chodorowski
Marianna Sobczak
Leon Stanisaw Grzegory
Zbigniew Jan Mossakowski
Danuta Zofia Kopotowski

Stefan Bryksa
Marianna Dbska
Krystyna Milczarek
Janina Bezdziczek
Zofia Chodorowska
Janusz Bazga
Dzieci ochrzczone w naszym kociele

Aleksandra Biozr
Jagoda Maria ciubisz
Julian Wojciech Kucharski
Anna Augustyniak
Urszula Helena Sodkowska
Antoni Stanisaw Malinowski
Helena ucja Sikorska
38
Wadca Patykw
W ostatnim odcinku:
Olek pojawi si na polanie. Na
podstawie zezna zwiadowcw ustalono, e pozostali zostali porwani
przez Czarnego Smoka.
Wpatrywalimy si wszyscy w koujcego nad nami stwora. Wszyscy
wydawali si nieco pokrzepieni wiadomoci, e wiadomo, co si stao
z ich bliskimi, dopki nie odezwaa si
Lotta:
No i co mamy teraz zrobi? Nie
wiemy, gdzie Smok pochowa reszt.
Maksowi, tak jak i innym, zrzeda
mina. Lotta miaa racj, nie znajdowali si wcale w lepszej sytuacji. Nawet gdyby wiedzieli, gdzie jest kryjwka Smoka, na niewiele by si to zdao.
Smok by ogromny i zion ogniem,
a oni byli niewyszkoleni. Jedyn
osob, ktra zdawaa si niczym nie
przejmowa, by oczywicie Olek.
Sta, umiechajc si krzywo i jakby czekajc, a kto zasugeruje plan
dziaania. Nikt si nie odezwa.
Zgaduj, e porwani znajduj si
w gniedzie Smoka na szczycie jakiej
wysokiej gry. Posypay si propozycje, jaka mogaby to by gra, ale
Olek tylko machn rk i kontynuowa: Nawet gdybymy wiedzieli,
gdzie dokadnie znajduje si gniazdo, nie ma sensu marnowa czasu na
dug wdrwk, a potem na jeszcze
dusze wspinanie si po skaach. Nie
ma co marnowa energii i czasu. Mam
lepszy pomys. Dajmy si zapa.
Wszyscy przez chwil wstrzymali
oddech, po czym zaczli rwnoczenie zgasza protesty: co za fatalny
pomys, misja samobjcza, jak to niby
pomoe innym itd.
Olek sta spokojnie, czeka, a si
wygadaj. Podszed do niego Maks
i szepn:
Ciesz si, e si pojawie, sam
bym nie wpad na taki genialny plan.
Chcesz przej od tego momentu?

Na pytanie Olka Maks kiwn gow, wszed na aw i przemwi:
Suchajcie, to najlepszy pomys,
jaki mamy. Kiedy znajdziemy si
w gniedzie, bdziemy mieli do pomocy wszystkich Ludzi w Rajstopach
i najatwiej bdzie pokona Smoka
w jego wasnej siedzibie, gdzie pewnie nie spodziewa si ataku. Teraz
rozejdcie si wszyscy po lesie, nie
wiadomo, czemu Smok nie chce zapuszcza si na nasz polan. Nie
martwcie si, wszystko bdzie do
Nie dokoczy, bo co twardego
chwycio go za ramiona i porwao w
gr. To tyle, jeli chodzi o przemowy. Spojrza w d na przeraone twarze towarzyszy i machajcego wesoo
Olka. Pokaza im podniesiony kciuk
na znak, e wszystko bdzie dobrze,
a nastpnie zaj si podziwianiem
widokw. Po raz pierwszy mia okazj
do rozejrzenia si po magicznej krainie, do ktrej trafi. Pod nim rozpociera si ogromny las, a dalej gry
z onieonymi szczytami. Wbrew spekulacjom Olka Smok skierowa si
w odwrotn stron. Przez jaki czas
lecieli nad zielonym lasem, Maksowi zaczyna ju si nudzi ten widok,
kiedy nagle pod jego stopami zalnia
krystaliczna woda. Zaskoczony rozejrza si dookoa. Przed nim a do
horyzontu panowa wielki bkit. Po
prawej stronie dostrzeg niewielkie
punkciki zieleni. Smok lekko obniy lot i skierowa si w tamt stron.
Maks zamkn oczy olepiony przez
wschodzce soce i dobrze zrobi,
bo sekund pniej z gonym pluskiem wpad do wody. Zamacha
rkami zupenie oszoomiony, nie
wiedzia, gdzie jest d, a gdzie gra,
ale po chwili panicznego szamotania
si we wszystkie strony kto chwyci
go mocno za rami i wycign na
15
powierzchni. Maks kasa i mruga
skulony na nagrzanej od soca skale,
a doszed do siebie. Podnis gow
i musia zamruga kolejny raz, bo nie
mg wprost uwierzy w to, co zobaczy. Przed nim staa Lotta, tylko e
o 10 lat starsza, w piknej kolorowej
sukni i zotej opasce na gowie. Jej
mina zdawaa si wyraa te same
emocje, ktre czu Maks konsternacj, zdziwienie i lekkie zakopotanie. Zanim oboje zdyli si odezwa,
Maks poczu ucisk potnej doni na
ramieniu. Obok niego siedzia zupenie przemoczony Robin.
No jak tam kolego, dae si
w kocu zapa. Umiechn si szeroko. I cae szczcie, wyglda na
to, e ta bestia nie jest w cale taka za.
Zuza wskaza na doros Lott namwia Smoka, eby wszystkich tutaj
przenis. Bdzie nam si tutaj yo
sto razy fajniej ni w lesie. A my tak
spanikowalimy. I po co? Po co byo
si denerwowa?
Maks nie by pewny, czy Robin
oczekuje odpowiedzi, ale postanowi tylko si umiechn i zacz si
rozglda. Przed nim rozcigao si
miasto. Midzy licznymi kamiennymi domkami wia si do szeroka
uliczka, po ktrej krcio si troch
ludzi, ktrych Maks kojarzy z obozu,
jednak byli inaczej ubrani. Znikny
znienawidzone rajstopy. Z kadego
zaktka wyaniay si egzotyczne kolorowe kwiaty.
Obserwacj przerwa gony plusk.
Robin od razu wskoczy do wody
i ju po chwili Maks klepa po plecach
wypluwajcego wod Olka. Kiedy
ju doszed do siebie, znowu zaniemwi, poniewa zobaczy Zuzann.
Ona rwnie znieruchomiaa. Robin
i Maks wycofali si popiesznie, eby
da im nacieszy si tym nieoczekiwanym spotkaniem.
Przez reszt poranka do maej

zatoczki co chwil wpadali kolejni
przybysze. Miejsce, w ktrym si znaleli, okazao si rajsk wysp kiedy zamieszka, a teraz opustosza.
Zuzanna podczas swojej tuaczki po
magicznej krainie spotkaa Czarnego
Smoka i szybko stali si nierozczni.
Przy okazji jednej z podniebnych wypraw znaleli wysp, a na niej puste
domki. Zuzanna od razu pomylaa
o Ludziach w Rajstopach. Ju wystarczajco dugo yli w namiotach.
Wieczorem wszyscy zgromadzili si
na gwnym placu, zapalono ognisko,
ale tym razem w pomieniach nie zobaczono Olka wygrywajcego wojn,
ale Czarnego Smoka przenoszcego
Ludzi w Rajstopach do ich nowego
domu.
Maks i Olek dyskretnie oddalili si
39
od zgromadzonych i w ciszy spacerowali kamiennymi uliczkami, a stanli

nad brzegiem morza.
Co o tym wszystkim mylisz?
Olek przerwa milczenie.
Bardzo si ciesz, e Smok nie
okaza si zagroeniem i e tutaj trafilimy. Ta historia potoczya si zupenie inaczej, ni mylaem. Dae mi
miecz i mwie, e bd musia walczy A wyglda na to, e trafilimy
na egzotyczne wakacje.
Te jestem zdziwiony. Siedziaem
w kuchni i spokojnie jadem patki,
kiedy nagle znalazem si w ciemnym
lesie. Baem si, e co ci si stao, e
dlatego mnie przenioso. Nie sdziem, e kiedykolwiek tu wrc. Olek
pokrci gow. Sam ju nie wiem.
Wujek, kiedy przynis mi miecz, wy-
ranie da do zrozumienia, e to nie

bd wakacje.
Moe tym razem bdzie inaczej?
Nie mg przewidzie wszystkiego.
Mam nadziej, e masz racj,
a nawet jeli co zego si szykuje, to
w kocu jestemy tu razem, we dwch
na pewno damy sobie rad.
Chyba chciae powiedzie: we
czwrk rozleg si damski gos.
Odwrcili si i zobaczyli za sob
Lott i Zuzann. Rozemiane dziewczyny chwyciy ich za rce i pocigny
w stron placu. Nadszed czas na tace.
KONIEC
DELFINA MROZOWSKA
Wiek chorb cywilizacyjnych

Postp
To zabawne, wrcz mieszne,
e mamy maszyny wspaniae,
za pomoc ktrych
widzimy te cae
odlege nam planety
i wszystkie
te obce komety,
i niebieskie ciaa,
ale potga ludzkiego rozumu
jest w istocie tak maa,
e patrzc na nocne niebo,
nie potrafimy dostrzec
wieccych jasno gwiazd.
One gasn.
Przy tym caym postpie,
ktry otacza nas,
w rozwoju si cofamy
i o lata wietlne
od siebie oddalamy.

03.12.2015 r.
Natalia Pajk
XXI wiek to wiek chorb cywilizacyjnych. Jedn z nich jest powszechny ateizm oraz co, co nazywam deizmem odwrotnym. Ludzie opucili
Boga. Wierz w Niego, ale si Nim
nie interesuj, nie ingeruj w sprawy
Kocioa. Porzucili Go, cho On ich
nigdy nie zostawi. Kady ma swoje
sprawy, wasne ycie. Brak nam czasu i chci. Zobaczymy si w Niebie.
Wtedy pogadamy. Teraz mamy co
do zaatwienia, teraz jestemy zajci. Przecie Wszechmogcy da sobie
rad bez nas. Ale czy my bez Niego?
Warto si nad tymczasem zastanowi.
Dlaczego nie widujemy si ju z Ojcem?
Coraz rzadziej si odwiedzamy.
Coraz czciej i dalej wyjedamy. atwiej jest utrzyma kontakt
na odlego. Nie jest to dla nas nic
nadzwyczajnego, staje si naturalne.
Przestajemy rozmawia nawet przez
telefon. Nie suchamy si nawzajem,
nie staramy zrozumie. Teraz komunikujemy si za pomoc sw wystukanych na klawiaturze komputera
czy telefonu. Przez maile i SMS-y.
Boga te ju nie odwiedzamy. Coraz
rzadziej chodzimy do Domu Boego. Tylko wieczorem, jeeli znajdziemy chwilk, dzwonimy do Niego
i w krtkiej modlitwie streszczamy
nasz dzie, przekazujemy proby, pozdrowienia i causki. Czy niedugo do
Niego te przestaniemy mwi? Przecie ju Go nie syszymy, bo nie umiemy sucha. Czy niedugo do Boga te
zaczniemy pisa wiadomoci?
Takie przyszy czasy, e na nic nie
ma czasu. Otacza nas technologia,
wyrcza nas we wszystkim, a jednak
kradnie nam czas, zamiast dawa
go nam wicej. Kady pdzi, yje w
biegu, aby zdy. Zdy do szkoy,
pracy, na spotkanie, przystanek. Zdy na ycie. Spieszmy si kocha...
My wci spieszymy si a za bardzo,
a chwili na mio i tak nam nie starcza. Biegnc tak szybko, czas zostawiamy w tyle i gdzie go gubimy.
Moe warto zwolni, zatrzyma si.
Pozwoli chwili nas dogoni.
wiat idzie do przodu, cywilizacja
si rozwija, a ja mam wraenie, e
przy tym wszystkim ludzie si cofaj i gubi w labiryncie postpu. S
nim zalepieni i oguszeni. On jest
najwiksz chorob cywilizacyjn.
Niewiele pozostaje mi nadziei na to,
e co si zmieni, e wyczymy na
chwil komputer, wyjmiemy telefon
z kieszeni, e zwolnimy, spotkamy si
z blinimi i z Bogiem, e znowu zaczniemy komunikowa si ze sob na
ywo za pomoc tak piknych, a zdaje
si obcych nam sw. Moemy tylko
liczy, e w Niebie maj Wi-Fi.
Natalia Pajk
40
Przeladowanie chrzecijan
w Korei Pnocnej
Niedawno ukaza si wiatowy Indeks Przeladowa przygotowywany
co roku przez chrzecijask organizacj Open Doors. Wedug opublikowanej w tegorocznym raporcie
definicji przeladowanie wystpuje
tam, gdzie jednostka czy wsplnota
naraone s na konkretn przemoc
lub specyficzny ucisk. Podczas sporzdzania listy organizacja bierze
pod uwag obecno trzech podstawowych motyww represji: wykluczenia, wieckich ideologii oraz wyzysku.
Podmiotem przeladujcym s wadze
kraju na wszystkich szczeblach oraz
spoeczestwo; si napdow stanowi za m.in. religijnie motywowana
agresja, ucisk komunistyczny, ustrj
totalitarny i zewiecczenie spoeczestwa. Wrd pidziesiciu najniebezpieczniejszych dla chrzecijan krajw
znalazy si pastwa takie jak Irak,
Afganistan czy Erytrea, jednak czoowe miejsce po raz czternasty z rzdu
zaja Korea Pnocna.
Malownicze pastwo pooone na
Pwyspie Koreaskim to istna tykajca bomba jest odizolowane od reszty
globu, zarzdzane przez bezlitosnych
dyktatorw, kompletnie zmilitaryzowane i niedajce si powstrzyma
w procesie wewntrznego krzewienia
idei nawet za cen ycia ludzkiego.

Stan ten utrzymuje si od drugiej poowy XX wieku, kiedy po podpisaniu
zawieszenia broni naczelny wdz Kim
Ir Sen wykorzysta wojn koreask
jako pretekst do zlikwidowania opozycji i wprowadzenia w ycie doktryny
ducze koncepcji opierajcej si na
usamodzielnieniu od innych pastw
i odrzuceniu wszelkich zagranicznych
wzorcw ideologicznych. Politolodzy zgodnie twierdz, i ideologia ta
przypomina ruch religijny: miejsca narodzin i dziecistwa Wiecznego Prezydenta otoczone s kultem, a przestrze publiczn zdobi monumentalne wizerunki trzech przywdcw
z dynastii Kimw. Chocia wadze zapewniaj, e gwarantuj obywatelom
wolno sumienia i wyznania, kontrolowana jest tam kada dziedzina ycia,
a nawet najmniejszy przejaw aktywnoci religijnej innej ni ubstwianie wodza niszczy si w zarodku.
Wedug najnowszych danych Kore
Pnocn zamieszkuje okoo trzysta
tysicy chrzecijan. Nieustannie tropieni, cigani, szykanowani, musz
pokoni si przed pomnikiem wodza
wraz z reszt narodu. Chrzty, wychowywanie dzieci i modziey w duchu
chrzecijaskim oraz goszenie Sowa
Boego s kategorycznie wzbronione.

Koreaczykowi przyapanemu na posiadaniu Biblii, noszeniu krzyyka czy
modlitwie grozi kara mierci, publiczne stracenie lub obz pracy. Liczba
winiw religijnych siga nawet stu
tysicy. Komunistyczne wadze kadego dnia pozbywaj si w ten sposb
jednostek, ktre stanowi rzekome
zagroenie dla pokoju w pastwie.
Pjongjang, nazywany niegdy Jerozolim Wschodu ze wzgldu na
ogromn liczb znajdujcych si tam
wity, dzi liczy tylko cztery kontrolowane przez rzd kocioy rewolucja dokonaa si za rzdw Kim Ir
Sena. Obywatele przekonani o susznoci swojego postpowania wysyaj
donosy nawet na czonkw najbliszej
rodziny, wiadomie skazujc ich na
okrutny los.
Chrzecijastwo jest najbardziej
przeladowan religi na wiecie. Na
sto przypadkw represji z powodw
religijnych a siedemdziesit pi
dotyczy chrzecijan. W dzisiejszych
czasach najwiksze zagroenie dla
wyznawcw istnieje w krajach arabskich oraz pastwach naznaczonych
reimem totalitarnym. Korea Pnocna kraj cichej mierci to jeden z
wikszych spoecznych i politycznych
problemw XXI wieku. Uwaam, e
naley przesta przymyka oczy na
jawne amanie praw czowieka i dramat tysicy ludzi.
Poziomo
1. Mamy mama
4. Przenone zamknicie
9. Syn Abrahama
10. Orzech z mlekiem
12. Uczta pierwszych chrzecijan
14. Chodzi do niego grzybiarz
15. Agresja
17. Nie tylko w ramie
19. Cz meczu siatkwki
21. Kula ziemska
22. Dawniej elegancka kreacja
24. Prawobrzeny dopyw Wisy
25. Dosownie nie da si przetumaczy
28. cie zb
30. Futrzany szal
31. Nicpo, huncwot
32. Wiatr lub model samochodu
KASIA ZAWISTOWSKA
Pionowo
1. Zwierzchnik diecezji
2. W nim pienidze
3. Ptak znad Nilu
5. Uytek zielony
6. Codziennie inna
7. Te Kajfasza
8. Lek przeciwblowy
11. Przyprawa z kuchni woskiej
13. Tkany obraz
16. Np. Mariaski
18. Niski gos kobiecy
20 Wysoko dwiku
21. Nie lubi wstawa
23. Maszyna, urzdzenie
26. Ma wielu fanw
27. Ptak znad morza
28. Wyrasta z kijanki
29. Kwiat jak cukierek
Ela Raczkowska

Offset

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Offset

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

Z papieskiego nauczania Ordzie Papiea Franciszka na XXXI

Fundament, bez ktrego budujemy na piasku wasnego egoizmu

Gdy dzieci pytaj: dlaczego mnie ochrzcie?

Bd Ci chwali, Panie, z caego serca mego Hanna Szmit

Brama do innego wiata Agnieszka Paziewska

Naoenie odznak ministranckich

Rekolekcje wielkopostne 2016 fot. Bartosz Duczmal

Nawrcenie jest umieraniem Ks. Adam Smlski

Estudiamos espaol, czyli uczymy si hiszpaskiego

Dlaczego Mieszko przyj chrzest? Daniel Wolborski

W Ogrodzie wspomnie (47) kolejna opowie Aldony Kraus

Komorw od kuchni Sztuka ycia, sztuka umierania

Wiosenne porzdki Agata Tomaszewska-Antoniewicz

Sami o sobie wolny gos modziey Komorowa

OKADKA II Droga krzyowa ulicami Komorowa

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

W pierwszy dzie tygodnia niewiasty poszy skoro wit do grobu, niosc

On nam rozkaza ogosi ludowi i da wiadectwo, e Bg ustanowi

Dlatego cieszy si moje serce i dusza raduje,

Sawi Ci, Panie, bo mnie wybawie

Moje owce suchaj Mego gosu, a Ja znam je. Id one za Mn, a Ja

Przykazanie nowe daj wam, abycie si wzajemnie miowali, tak

Bogosawiona jeste, crko, przez Boga Najwyszego

A jak postanowione ludziom raz umrze, potem za sd, tak Chrystus

Sam Duch wspiera swym wiadectwem naszego ducha, e jestemy

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

Ordzie papiea Franciszka na XXXI wiatowe Dni Modziey

zrozumie, co oznacza Boe Miosierdzie.

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

em ich ludzkimi wizami, a byy

W 15. rozdziale Ewangelii wg w.

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

je Boego Miosierdzia i baga o nie

dziwie y Ewangeli, ktra mwi:

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

swojej religii do usprawiedliwienia

kanocn. A w 2002 roku osobicie

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

Fundament, bez ktrego budujemy na

Ks. Bartosz Skawiski

Oddajemy dzi w Wasze rce opis

Taki jest wanie problem z sakramentem chrztu. Wikszo z nas

Chrzest wity majestat Boego ycia z wody i Ducha witego

pogrzebania katechumena (chrzczonego) w mierci Chrystusa, z ktrej

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

nard wyzwolony z niewoli faraona

skich przej pewn drog i wtajemniczenie zoone z wielu etapw.

dzie. Czysta darmowo aski zbawienia jest szczeglnie widoczna przy

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

Kocioa, szuka prawdy i peni wol

5,17), przybranym synem Boym,

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

Obrzd chrztu witego

I. OBRZD PRZYJCIA DZIECKA

Prosz zobaczy, e rodzice i chrzestni bior na siebie

(Celebrans kreli na czole kadego dziecka znak krzya.

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016

chrzest, o ktry prosz dla swych dzieci, nie jest gestem

1. Prosimy Ci, aby to dziecko moc tajemnicy Twojej

Poniewa chrzest oznacza wyzwolenie od grzechu i od

Gest ten oznacza przyjcie dziecka pod opiek i wpyw

Nastpnie Celebrans odmawia modlitw powicenia

MAGAZYN PARAFIALNY 1 (130)/2016