Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Szczegóły orzeczenia
drukuj zapisz Powrót do listy

VI SA/Wa 2045/09 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia 2010-02-23 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu 2009-12-03
Sąd Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie Andrzej Czarnecki
Danuta Szydłowska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Grzelak
Symbol z opisem 6042 Gry losowe i zakłady wzajemne
Hasła tematyczne Gry losowe
Skarżony organ Minister Finansów
Treść wyniku Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję 
Powołane przepisy Dz.U. 2004 nr 4 poz 27 art. 2 ust. 3.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 grudnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego
tekstu ustawy o grach i zakładach wzajemnych
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 7, art. 77 par. 1, art. 80 i art. 107 par. 3.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity

SENTENCJA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA
Danuta Szydłowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Czarnecki Sędzia WSA Małgorzata Grzelak
Protokolant Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lutego 2010 r. sprawy ze skargi R. Sp.
z o.o. z siedzibą w G. na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] września 2009 r. nr [...] w przedmiocie
rozstrzygnięcia o uznaniu gier za gry na automatach 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją 
decyzję z dnia [...] czerwca 2009 r.; 2. stwierdza, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od
Ministra Finansów na rzecz skarżącej R. Sp. z o.o. z siedzibą w G. kwotę 937 (dziewięćset trzydzieści siedem)
złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania

UZASADNIENIE
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2009 r., Minister Finansów, po rozpoznaniu wniosku R. Sp. z o.o. o
ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...] czerwca 2009 r. rozstrzygającą, że
gry prowadzone na automatach P. nr [...], M. nr [...], P. nr [...], P. nr [...], D. nr [...] i S. nr [...] będących w
posiadaniu firmy R. Sp. z o. z siedzibą w G. przy ul. H. nr [...] są grami na automatach w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 4, poz. 27 ze zm.).

Uzasadniając swoje stanowisko Minister wyjaśnił, iż dniu [...] grudnia 2008 r. do Ministerstwa Finansów wpłynęło
pismo Urzędu Celnego w [...] z prośbą o rozstrzygnięcie w trybie art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o
grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. Nr 4, poz. 27 ze zm.) charakteru gier urządzanych na automatach,
znajdujących się w L. w Barze Restauracyjnym [...] przy ul. W. oraz w T. przy ul. P., w których przeprowadzona
została kontrola przez pracowników Referatu Szczególnego Nadzoru Podatkowego Urzędu Celnego w [...].

W związku z powyższym Minister Finansów w dniu [...] stycznia 2009 r. wszczął z urzędu postępowanie
administracyjne.

Minister Finansów stwierdził, że gry na przedmiotowych automatach są grami na urządzeniach

elektromechanicznych. Wyposażone są one w zestawy ruchomych (obrotowych) bębnów, na których
umieszczone są określone symbole. Automaty te wyposażone są we wrzutniki monet o określonych
nominałach. Po zakredytowaniu automatów monetami o odpowiednich nominałach grający otrzymuje punkty
kredytowe, za które może prowadzić grę. Po upływie wykupionego czasu gry (4 minuty) automaty wyłączały się.
Po wrzuceniu kolejnych monet możliwa była kontynuacja gry z wykorzystaniem wcześniej wykupionych
punktów. Po zgraniu kredytów automaty blokowały się przed upływem wykupionego czasu gry - wyłączały się 
przed czasem, na jaki została zawarta umowa gry.

Minister, po przeprowadzeniu eksperymentu procesowego, stwierdził, że w przypadku gry na automatach P. nr

[...], M. nr [...], P. nr [...], P. nr [...], i S. nr [...] grający miał możliwość przedłużania gry bez ponoszenia
dodatkowych kosztów. W tym przypadku nie ma istotnego znaczenia fakt, czy tak rozumianą wygraną można
skonsumować rozpoczynając nową grę, czy też grając dalej w tę samą grę, czyli przechodząc na dalsze etapy
gry.

Natomiast w odniesieniu do gry urządzanej na automacie D. nr [...] w wypadku wygranej grający mógł uzyskać 
wygraną w postaci możliwości prowadzenia dalszej gry bez ponoszenia dodatkowych opłat.

Minister stwierdził także, iż czas trwania w/w gier nie jest stały i nie jest z góry określony, tj. wnosząc opłatę 
grający nie wykupuje np. 4 minuty gry, a jedynie możliwość gry maksymalnie przez w/w czas w przypadku
korzystnego przebiegu gry. W przypadku niekorzystnego przebiegu gry grający kończy grę przed upływem
wskazanego wyżej czasu tj. w momencie utraty wszystkich punktów kredytowych. Wnosząc więc opłatę za grę 
uzyskuje się jedynie prawo do rozpoczęcia gry o czasie zależnym od przypadku. Celem i wygraną jest w tym
przypadku kontynuowanie (przedłużenie) gry, jednakże nie dłużej niż pozwala na to wbudowany ogranicznik
maksymalnego czasu gry. Przegraną jest krótsza gra a wygraną możliwość jej kontynuowania. Fakt
ograniczenia maksymalnego czasu gry w żadnym wypadku nie powoduje, iż taka wygrana traci cechy wygranej
w rozumieniu ustawy o grach i zakładach wzajemnych. Przyjęcie założenia, że możliwość prowadzenia kolejnej
gry bez ponoszenia dodatkowych opłat w z góry ograniczonym czasie gry nie jest korzyścią z gry (wygraną) jest
w ocenie organu całkowicie błędne i nieuzasadnione.

Organ podkreślił, że w przypadku wygranej grający uzyskuje dodatkowe punkty kredytowe, które są zapisywane
na liczniku automatu. W sytuacji, gdy po upływie określonego czasu gracz posiada większą od zera liczbę 
punktów, automat blokuje dalszy proces gry, pozostawiając na liczniku liczbę zdobytych punktów. Ponowne
wrzucenie monety powoduje, że gracz ma do dyspozycji nowe kredyty oraz te niewykorzystane w poprzedniej
grze. Tak więc, przeniesione z poprzedniej gry wygrane punkty kredytowe dają szansę pełnego wykorzystania
opłaconego czasu następnej gry (automaty P. nr [...], M. nr [...], P. nr [...], P. nr [...], i S. nr [...]).

Natomiast w przypadku wygranej na automacie D. nr [...] grający uzyskiwał dodatkowe punkty kredytowe, które
były zapisywane na liczniku automatu. W sytuacji, gdy po upływie określonego czasu gracz posiadał większą od
zera liczbę punktów, automat nie blokował dalszego procesu gry, aż do momentu zgrania wszystkich zdobytych
punktów.

W ocenie Ministra Finansów pojęcie wygranej obejmuje każdą korzyść wynikającą z przebiegu gry, w tym
możliwość jej kontynuowania.

Zawarte we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stanowisko strony wskazuje, że przedmiotem

rozbieżności między stroną a Ministrem Finansów są nie tyle ustalenia co do przebiegu gry na automatach, ile
ocena ich rezultatu, a mianowicie czy są to gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe.

Zdaniem Ministra o tym, czy w rozumieniu przepisów ustawy mamy do czynienia z grą na automatach, nie
decyduje sposób i forma wypłacania (realizacji) wygranej przez sam automat, czy przez pracownika obsługi.
Tak samo bez znaczenia jest postać wygranej, która w myśl ustawy może być pieniężna lub rzeczowa.
Przedmiotowa ustawa nie zawiera definicji wygranej rzeczowej, nie określa też cech umowy gry, co uzasadnia
odwołanie się w tym względzie do odpowiednich przepisów prawa cywilnego i ich wykładni doktrynalnej.

Na poparcie zajętego stanowiska, Minister Finansów przytoczył orzecznictwo Sądu Najwyższego tj. uchwałę z
dnia 24 listopada 1999 r., I/KZP39/99-OSNKW2000/1-2/9, wyrok z 31 sierpnia 2005 r. (V KK 28/05,
OSNwSK2005/1/1596), uchwałę z 15 czerwca 2007 r., sygn. akt I KZP 14/07, postanowienie z 26 kwietnia 2007
r., I KZP 8/07, Naczelnego Sądu Administracyjnego tj. wyrok z 6 września 2000 r., II SA 1779/99, wyrok z dnia 3
kwietnia 2003 r., sygn. akt II SA 373/02 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie tj. wyroki z
dnia 23 października 2008 r. sygn. akt: VI SA/Wa 1094/08, VI SA/Wa 1095/08, VI SA/Wa 1103/08, VI SA/Wa
1162/08, VI SA/Wa 1800/08; z dnia 27 sierpnia 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 1057/08, sygn. akt VI SA/Wa 1825/08,
VI SA/Wa 1909/08.

Odnosząc się do kwestii przeprowadzenia dowodu z opinii [...] Zespołu Rzeczoznawców i Ekspertów
Sądowych w [...] organ stwierdził, iż stan faktyczny sprawy został wyczerpująco wyjaśniony i jest bezsporny,
zaś materiał dowodowy w oparciu o który zostało podjęte rozstrzygnięcie wszechstronnie oceniony a żądanie
strony dotyczy okoliczności stwierdzonych już innymi dowodami.

Organ nie zgodził się z zarzutem strony, iż nie była ona informowana o przeprowadzeniu przedmiotowego
eksperymentu procesowego, a tym samym pozbawiona została prawa do udziału w nim.

Minister stwierdził także, iż biorąc pod uwagę całość zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego

przeprowadzenie rozprawy zamiejscowej celem wyjaśnienia sprawy w drodze oględzin nie było konieczne
natomiast opinia biegłego M. J. wykonana zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w G. Wydział [...]
Grodzki z dnia [...] maja 2007r. w sprawie Sygn. akt. [...] nie wnosi żadnych nowych istotnych wiadomości a
nadto jest niekonsekwentna.

W skardze złożonej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie R. Sp. z o.o., zwana dalej
skarżącą, wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej, ewentualnie
o ich uchylenie a także o zasądzenie kosztów postępowania.

Podniosła zarzut naruszenia prawa procesowego tj.

-art. 61 § 1 k.p.a. w zw. z art. 138 § 1 pkt 2 in fine k.p.a. w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. poprzez wszczęcie
postępowania administracyjnego na wniosek innego podmiotu niż strona,

-art. 7 k.p.a. w zw. z art. 8, w zw. z art. 75 § 1, w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 78 § 1 k.p.a. w zw. z art. 85
§ 1 k.p.a. poprzez zaniechanie podjęcia wszelkich niezbędnych kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu
sprawy,

-art. 79 § 1i 2 k.p.a. w zw. z art. 81 k.p.a. poprzez pozbawienie skarżącej prawa udziału w przeprowadzeniu
dowodów,

-art. 10 k.p.a. poprzez uniemożliwienie stronie wyrażenia ostatecznego stanowiska wobec całości dowodów i
żądań zawartych w aktach sprawy,

-art. 80 k.p.a. poprzez wybiórczą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału oraz oczywiście błędne ustalenie
faktycznie przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia, pozostające w opozycji do zgromadzonych materiałów,

- art. 75 § 1, w zw. z art. 78 § 1 k.p.a. w zw. 84 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z opinii
biegłego,

- art. 107 § 3 k.p.a. poprzez nie sprostanie wymogowi sporządzenia wnikliwego i logicznego uzasadnienia
wydanego rozstrzygnięcia, co uniemożliwiło kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia,

oraz zarzut naruszenia prawa materialnego tj.

- art. 2 ust. 2a ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 4, poz. 27 ze
zm.), poprzez błędną wykładnię.

W obszernym uzasadnieniu skargi skarżąca wskazała m.in., iż Minister Finansów nie wszczął postępowania z
urzędu, lecz na wniosek Urzędu Celnego w [...]ł, któremu nie przysługuje statut strony postępowania
administracyjnego. Minister nie przeprowadził, jakiegokolwiek postępowania dowodowego zgodnie z kodeksową 
regulacją albowiem całość materiału dowodowego, na podstawie którego zostały wydane zaskarżone decyzje,
została zgromadzona przez Urząd Celny w Słupsku w przygotowawczym postępowaniu karno - skarbowym
przeciwko osobie fizycznej, w którym skarżąca nie była stroną, a zatem nie mogła brać udziału w czynnościach
dowodowych. Zdaniem skarżącej niedopuszczalnym było przeprowadzenie eksperymentu procesowego w
sprawie [...] bowiem postępowanie to było w tym czasie zawieszone. Ponadto z treści protokołu eksperymentu
procesowego nie wynika dokładny przebieg gier na objętych przedmiotem postępowania urządzeniach. Organ
administracji publicznej nie uwzględnił wniosków dowodowych o przeprowadzenie rozprawy zamiejscowej,
zwrócenie się do biegłych ze [...] Zespołu Rzeczoznawców i Ekspertów Sądowych w [...] o wydanie opinii,
wezwanie na rozprawę osób uczestniczących w eksperymencie procesowym w dniu [...] marca 2009 oraz o
przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków, których zeznania stanowiły podstawę do wydania zaskarżonego
rozstrzygnięcia. A zatem organ w żaden sposób nie wyjaśnił spornych między skarżącą a Ministrem Finansów
kwestii stanu faktycznego sprawy. Nadto skarżąca nie została uprzedzona o zakończeniu postępowania
dowodowego co pozbawiło ją możliwości złożenia końcowego oświadczenia w sprawie oraz ewentualnie
przedłożenia nowych dowodów. Zdaniem skarżącej celem samej gry jest satysfakcja, nie ma wygranej
albowiem urządzenie stanowi symulator czasowy. W opłaconym czasie klient ma możliwość używania
urządzenia do prowadzenia gry zręcznościowej. Zatem skoro klient zapłacił za ten czas, natomiast jakiekolwiek
punkty uzyskane w grze nie przedłużają wykupionego czasu gry, to punkty nie stanowią de facto żadnej
wygranej, ani tym bardziej rzeczowej. Czas używania urządzenia zależy wyłącznie od wysokości pierwotnie
uiszczonej opłaty, bez uiszczenia której nie jest możliwe ani rozpoczęcie ani kontynuowanie gry.

Przepisom ustawy o grach i zakładach wzajemnych podlegają wyłącznie gry o wygrane rzeczowe. Dokonanie
rozróżnienia powoduje, że z istoty samej regulacji nie obejmuje ona wszystkich gier. Sam element gry - zabawy
-prowadzonej według pewnych zasad nie może przesądzać o uznaniu gry za grę o wygraną rzeczową a ta
kwestia została zignorowana przez organ. Minister nie podał jakiejkolwiek realnej wartości, jaką rzekomo
uzyskuje klient w wyniku wygranej w grze - prowadzenia gry w czasie za który uiścił stosowną opłatę. Natomiast
właśnie ta wartość decyduje de facto czy dana gra jest prowadzona o wygraną rzeczową.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podnosząc argumenty jak w uzasadnieniu zaskarżonej
decyzji. Dodał, iż wskazanym przez skarżącą postanowieniem, zawieszone zostało dochodzenie w sprawie
karnej skarbowej natomiast eksperyment procesowy, o którym skarżąca została poinformowana,
przeprowadzony został w ramach postępowania administracyjnego. Minister wskazał także, iż skarżąca została
poinformowana przed wydaniem decyzji i skorzystała z przysługujących jej uprawnień.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie albowiem zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów
prawa procesowego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie.

Wskazać należy, iż naczelną zasadą postępowania administracyjnego jest zasada prawdy obiektywnej. Została

ona wyrażona w art. 7 k.p.a. Z zasady tej wynika obowiązek organu administracji publicznej wyczerpującego
zbadania wszystkich okoliczności faktycznych dla prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy, co jest
niezbędnym elementem właściwego zastosowania normy prawa materialnego. Tak, więc organy administracji
mają obowiązek dokonać wszechstronnej oceny okoliczności konkretnej sprawy na podstawie analizy całego
materiału dowodowego i swoje stanowisko wyrazić w uzasadnieniu podjętej decyzji (v. wyrok NSA z 17
października 2001 r., sygn. I SA 1110/01, Lex nr 75516). Realizację tej zasady zapewniają przede wszystkim
przepisy regulujące postępowanie dowodowe. Zgodnie z art. 77 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej jest
obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać materiał dowodowy, a więc podjąć ciąg czynności procesowych
mających na celu zebranie całego materiału dowodowego i następnie go rozpatrzyć. Dokładne ustalenie stanu
faktycznego możliwe jest tylko na podstawie wszystkich istotnych dowodów i poprzez wyjaśnienie wszystkich
nasuwających się w sprawie wątpliwości. Ponadto w ocenie Sądu spełnienie normy wynikającej z przepisu art.
8 k.p.a. wymaga prowadzenia postępowania administracyjnego w taki sposób, aby w szczególności w
uzasadnieniu decyzji przekonać stronę, że jej stanowisko zostało poważnie wzięte pod uwagę, a jeżeli zapadło
inne rozstrzygnięcie, to przyczyną tego są istotne powody.

Możliwość dokonania oceny legalności decyzji warunkowana jest spełnieniem wymogów formalnych

określonych w art. 107 § 1 k.p.a. Uzasadnienie decyzji ma, bowiem na celu wykazanie procesu myślowego,
który doprowadził do ustalenia treści rozstrzygnięcia.

Pamiętać należy, że uzasadnienie (faktyczne i prawne) stanowi integralną część decyzji. A zatem ocenie Sądu

nie podlega jedynie jej osnowa, ale decyzja jako całość, łącznie z uzasadnieniem. Tym samym, więc
uzasadnienie, którego treść nie pozwala na poznanie motywów, którymi organ kierował się przy załatwianiu
sprawy skutkuje wadliwością uzasadniającą uchylenie decyzji z tego powodu, że nie poddaje się kontroli i ocena
jej legalności nie jest możliwa (por. wyrok NSA z 28 października 1998 r., sygn. akt I SA/Gd 1651/96; wyrok NSA
z 14 grudnia 1998 r., sygn. akt II SA 1756/99).

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja Ministra Finansów nie spełnia powyższych wymogów.

Jak wynika z regulacji zawartych w art. 3, art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1, obowiązującej w chwili wydawania
zaskarżonej decyzji, ustawy po grach i zakładach wzajemnych, urządzanie i prowadzenie działalności w
zakresie gier losowych niestanowiących przedmiotu monopolu państwa, zakładów wzajemnych, gier na
automatach i gier na automatach o niskich wygranych jest dozwolone wyłącznie na podstawie zezwolenia.
Wobec takiego sposobu unormowania, w określonym w omawianej ustawie zakresie, możliwe jest, na
podstawie zezwoleń, uchylenie ustawowego zakazu prowadzenia określonej działalności i uzyskanie
uprawnienia do korzystania z konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej (por. Komentarz do art.
75 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, [w:] A. Powałowski (red.), S. Koroluk,
M. Pawełczyk, E. Przeszło, K. Trzciński, E. Wieczorek, Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.
Komentarz, ABC, 2007).

Ustawodawca w wymienionych przepisach, a także w art. 1, art. 2 ust. 1 - ust. 3 wyraźnie rozróżnia, odrębnie
definiowane przedmioty działalności, co do których prowadzenia dopuszczalne jest udzielanie zezwoleń. Są to:
gry losowe, zakłady wzajemne, gry na automatach i gry na automatach o niskich wygranych. W niniejszej
sprawie nie jest sporne, że prowadzona na automatach gra nie jest ani grą losową, ani zakładem wzajemnym.

Według definicji zawartych w art. 2 ust. 2a i ust. 2b ustawy o grach i zakładach wzajemnych zarówno gry na
automatach, jak i gry na automatach o niskich wygranych, to gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe na
urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych i elektronicznych z tym jednak, że cechą wyróżniającą 
gry na automatach o niskich wygranych jest określona przez ustawodawcę górna granica wartości wygranych i
wysokości jednorazowej stawki za udział w grze. Ustawodawca odwołuje się więc do elementu wartości
wygranej pieniężnej lub rzeczowej.

W niniejszej sprawie nie jest kwestionowane, że oceniana gra nie jest grą na automatach o wygrane pieniężne.
Rozważać więc należy, czy w grze występują wygrane rzeczowe.

W orzecznictwie i doktrynie utrwalił się pogląd, zgodnie z którym "wygraną rzeczową" w rozumieniu art. 2 ust. 1

ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych jest nie tylko uzyskanie własności rzeczy, lecz również 
nabycie uprawnienia do korzystania z rzeczy na podstawie innego tytułu prawnego (por. m. in. uchwałę SN z 24
listopada 1999 r., I KZP 33/99, OSNKW 2000/1-2/9, aprobowaną w glosach: S. Zabłockiego, Palestra 2000/2-
3/172, O. Górnioka OSP 2000/6/96; wyrok NSA z 30 listopada 2004 r., GSK 967/04, ONSAiWSA 2005/5/104).
Konsekwencją przyjęcia takiego poglądu jest stanowisko, że wygraną rzeczową może być również możność 
kontynuacji gry na automacie odpowiadająca nabyciu uprawnienia do korzystania z automatu stanowiącego
przedmiot stosunku obligacyjnego pomiędzy graczem a podmiotem prowadzącym działalność w zakresie gier
na automatach. Stanowisko takie jest najczęściej prezentowane jako wystarczające do oceny charakteru gry w
sprawach, w których ustalenia faktyczne pozwalają na przyjęcie, że wygraną rzeczową jest możność 
kontynuowania gry bez konieczności, wymaganego w sytuacji braku wygranej, uiszczania opłaty za kontynuację 
gry (korzystanie z automatu).

W niniejszej sprawie stan faktyczny jest bardziej skomplikowany, przede wszystkim dlatego, że niezależnie od
tego czy gra, za której prowadzenie uiszczono daną opłatę, toczy się z powodzeniem czy nie, kończy się 
najdalej z upływem czasu określonego nominałem wrzuconej monety, a ewentualność wykorzystania zdobytych
punktów kredytowych w następnym okresie korzystania z automatu zależna jest od uiszczenia następnej
stawki. Za korzystanie z jednego okresu używania automatu uiszczana jest ta sama kwota niezależnie od tego,
czy w opłaconym przedziale czasowym gra trwa przez pełny okres, czy też krócej (automaty P. nr [...], M. nr
[...], P. nr [...], P. nr [...], i S. nr [...]).

W orzecznictwie przeważa pogląd, zgodnie z którym istotnym elementem, od którego wystąpienia zależne jest
uznanie, że w grze na automatach lub automatach o niskich wygranych występuje wygrana rzeczowa, jest
możność przypisania wygranej cech wymiernej korzyści materialnej (por. wyrok NSA z 3 kwietnia 2003 r., II SA
2509/01, LEX nr 194496; wyrok NSA z 26 września 2006 r., II GSK 119/06, LEX nr 272205 z glosą aprobującą E.
Kosińskiego, Glosa 2009/4/26). W uchwale z dnia 15 czerwca 2007 r., I KZP 14/ 07 (OSNKW 2007/7-8/54) Sąd
Najwyższy stwierdził, że "Wygraną rzeczową w rozumieniu art. 2 ust. 2a oraz ust. 2b ustawy (...) o grach i
zakładach wzajemnych mogą być również punkty, tzw. kredyty (punkty kredytowe) (...) uzyskane w trakcie gry
na automacie, pod warunkiem, że ich pozyskanie przez gracza wiąże się z uzyskaniem przezeń wymiernej
korzyści materialnej, choćby korzyść ta była niższa od uiszczonej stawki za grę".

Jak zaznaczył Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 6 stycznia 2010 r. sygn. akt II GSK 256/09 i z
dnia 19 stycznia 2010 r. sygn. akt II GSK 343/09, przyjęcie innych założeń, to jest oderwanie pojęcia "wygrana
rzeczowa" od wymiernej wartości, wyłączałoby możliwość rozróżnienia, czy konkretna gra jest grą na
automatach, czy też traktowaną przez ustawodawcę odrębnie grą na automatach o niskich wygranych
definiowaną przy użyciu przesłanki górnej granicy wartości wygranych. W niniejszej sprawie Minister Finansów
zakwalifikował grę jako grę na automatach (art. 2 ust. 2a ustawy o grach i zakładach wzajemnych), a nie jako
grę na automatach o niskich wygranych (art. 2 ust. 2b omawianej ustawy) nie przedstawiając jednak ustalenia,
jaką konkretnie korzyść materialną uzyskuje gracz i poprzestając na stwierdzeniach dotyczących przedłużenia
czasu gry po wniesieniu pierwszej stawki i opłaceniu następnej (automaty P. nr [...], M.nr [...], P. nr [...], P. nr [...],
i S. nr [...]).

Wobec tego nie jest jasne, dlaczego organ uznał, że gra jest tą, o której mowa w art. 2 ust. 2a ustawy o grach i
zakładach wzajemnych.

Odtworzenie na czym polega wygrana rzeczowa, wobec przedstawionego przebiegu gry, wymaga
szczegółowych ustaleń. Dokonane przez Ministra ustalenia faktyczne nie pozwalają na usunięcie wątpliwości
wynikających z przedstawionego rozumienia wymienionych przepisów prawa materialnego. Minister Finansów
postrzega korzyści występujące w wyniku pomyślnego przebiegu w przedłużeniu czasu jej trwania w
pierwszym opłaconym okresie korzystania z automatu, a także, w przypadku uzyskania "nieprzepadających"
punktów kredytowych, w przedłużeniu kolejnego, odrębnie opłaconego okresu. Pomija w swych rozważaniach,
czy ustalono jaką wymierną korzyść uzyskuje gracz w sytuacji powodzenia. Nie jest też jasne, czy kolejne
opłacane okresy są jedną grą, czy też przedmiotem kolejno zawieranych umów o korzystanie z automatów. W
tym też kontekście brak odniesień do konieczności uiszczenia opłaty za następny okres korzystania z
automatów. Poza niewystarczającym wyjaśnieniem, w pierwszym rzędzie, czy występuje wygrana rzeczowa,
pozostaje wątpliwość dlaczego wyłączono możliwość uznania, że gra jest grą na automatach o niskich
wygranych.

Z tych też powodów zasadne są zarzuty naruszenia art. 7 i art. 77 § 1 oraz art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a.,
zmierzające do wykazania, że nie wyjaśniono stanu faktycznego sprawy w sposób pozwalający na
zastosowanie prawa materialnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny nie ocenia dowodów zawartych w aktach administracyjnych. Marginalnie
zwraca uwagę, że według dostępnych opisów przebieg gry jest bardziej złożony, niż to wynika z ustaleń 
faktycznych w zakresie zaakceptowanym i przedstawionym przez Ministra Finansów w uzasadnieniu
zaskarżonej decyzji. Dotyczy to w szczególności sposobu pozyskiwania punktów kredytowych, przenoszenia
ich pomiędzy bębnami, elementów losowych i zręcznościowych. Pełniejszy opis gry powinien być pomocny dla
oceny, czy i jakie korzyści oraz w jakich momentach uzyskuje gracz po wrzuceniu pierwszej i kolejnych monet.

W ocenie Sądu, Minister Finansów, rozpoznając sprawę powtórnie skutkiem wystąpienia przez stronę z
wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, nie odniósł się w sposób wystarczający do opinii biegłego
powołanego w sprawie karnej, z której wynikało, m.in. iż czas gry może być wydłużany jedynie poprze
wrzucanie kolejnych monet, nie ma możliwości przeniesienia wygranych punktów na kolejną grę, jeśli upłynął 
limit czasowy, który zależy wyłącznie od ilości wrzuconych monet. Organ wskazał jedynie, iż opinia ta jest
niekonsekwentna i nie wnosi żadnych nowych istotnych wiadomości.

Należy podnieść, że ustawodawca w art. 75 § 1 k.p.a. nakazuje dopuścić jako dowód wszystko, co może
przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Wobec tego nie jest wadą postępowania
administracyjnego wykorzystanie jako środków dowodowych dokumentów zgromadzonych w aktach innych
postępowań. Na obecnym etapie postępowania sądowoadministracyjnego nie można ocenić, czy zgromadzone
dowody są wystarczające dla uzupełnienia, w sposób usuwający wątpliwości, przedstawionych niedostatków
ustaleń faktycznych. Dopiero jeżeli okaże się, że zgromadzone dowody są niewystarczające, może powstać 
konieczność przeprowadzenia dalszych. Nie można wykluczyć ewentualności, że w sprawie powstanie
konieczność wykorzystania wiadomości specjalnych powołanego w postępowaniu administracyjnym biegłego,
względnie celowość przeprowadzenia rozprawy administracyjnej. Przedwczesne byłoby jednoznaczne
określenie środków, jakie powinny być wykorzystane w sprawie administracyjnej. W tym sensie nie są zasadne
zarzuty naruszenia art. 84 § 1 i art. 85 § 1 k.p.a. w powiązaniu z przepisami ustawy procesowej.

Prowadzenie dowodów z dokumentów zgromadzonych w innych postępowaniach nie jest równoznaczne z

naruszeniem zasad określonych w art. 10 § 1, art. 79 § 1 i § 2 oraz w art. 81 k.p.a., o ile strona miała realną 
możliwość zapoznania się z tymi dokumentami, w szczególności gdy nie utrudniano dostępu do akt.

Regulacja zawarta w art. 79 § 1 i § 2 k.p.a. dotyczy uprawnień strony związanych z prowadzeniem dowodu z

zeznań świadków, biegłych lub z oględzin. Sąd zauważa, że jak dotąd w sprawie administracyjnej nie
przeprowadzono dowodu z opinii biegłego. Powoływane opinie wyrażają stanowisko jednostek organizacyjnych,
do których zwracał się organ prowadzący postępowanie karno-skarbowe. W postępowaniu administracyjnym
stanowią one jedynie przedmiot dowodu z dokumentów, niekorzystających z podwyższonej mocy dowodowej
dokumentów urzędowych z braku cech wymienionych w art. 76 § 1 i § 2 k.p.a. Podobnie, Minister Finansów nie
prowadził dowodu z zeznań świadków.

W tych warunkach nie doszło do zarzucanego naruszenia art. 79 § 1 i § 2 oraz art. 81 k.p.a. w sposób
opisywany w skardze, to jest poprzez naruszenie uprawnień strony przysługujących jej w sytuacji prowadzenia
dowodu z opinii biegłych i zeznań świadków.

Chybiony jest zarzut naruszenia przepisów postępowania, polegającego na wszczęciu postępowania nie z
urzędu lecz na wniosek podmiotu nie będącego stroną, co skarżąca wiąże z okolicznościami, że postępowanie
wszczęto po złożeniu przez Urząd Celny w [...] pisma zawierającego prośbę o wydanie decyzji na podstawie
art. 2 ust. 3 ustawy o grach i zakładach wzajemnych, po czym pisma i decyzje doręczano temu podmiotowi.
Skarżąca dopatruje się w tych okolicznościach podstaw nieważności decyzji wymienionych w art. 156 § 1 pkt 2
in fine w zw. z art. 61 § 1 k.p.a.

Zgodnie z art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie wszczyna się na wniosek strony lub z urzędu. Ustawa o grach i
zakładach wzajemnych nie zawiera przepisów szczególnych we wskazanym zakresie. Skarżąca nie
kwestionuje faktu, iż Minister Finansów wydał postanowienie w przedmiocie wszczęcia postępowania z urzędu,
które doręczył spółce zgodnie z wymogiem określonym w art. 61 § 4 k.p.a. W tej sytuacji nie budzi wątpliwości,
że postępowanie wszczęto i prowadzono z urzędu. Okoliczność, że inny podmiot zawiadomił właściwy organ o
sytuacji wymagającej wszczęcia postępowania w przedmiocie określonym w art. 2 ust. 3 ustawy o grach i
zakładach wzajemnych i był informowany o podejmowanych czynnościach i wydawanych aktach nie świadczy
o tym, że postępowanie było prowadzone na wniosek tego podmiotu.
Sąd nie podzielił także zarzutu naruszenia art. 10 k.p.a. Skarżąca nie przedstawia uzasadnienia, pozwalającego
przyjąć, że uchybienie miało wpływ na wynik sprawy, wychodząc z założenia, że każde naruszenie ostatnio
wskazanego przepisu skutkuje uchyleniem decyzji przez sąd administracyjny. Tymczasem zarzut naruszenia
art. 10 k.p.a., przez niezawiadomienie strony o zebraniu materiału dowodowego i możliwości składania
wniosków, może odnieść skutek tylko wówczas, gdy strona wykaże, że uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie
konkretnych czynności procesowych (por. wyrok NSA z 18 maja 2006 r., II OSK 831/05, ONSAiWSA
2006/6/157).

Reasumując powyższe rozważania stwierdzić należy, iż zaskarżone decyzje podjęte zostały z naruszeniem

rygorów procedury administracyjnej mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy i jako wadliwe winny być 
wyeliminowane z obrotu prawnego.

Biorąc pod uwagę konieczność ponownego przeprowadzenia postępowania administracyjnego Sąd nie odniósł 

się do zarzutu naruszenia prawa materialnego uznając, iż zajmowanie stanowiska odnośnie trafności
rozstrzygnięcia zawartego w uchylonych decyzjach jest przedwczesne. Rozpoznając ponownie sprawę 
Minister Finansów uwzględni przedstawione wyżej rozważania, przeprowadzi postępowanie administracyjne
stosownie do zasad ogólnych zawartych w k.p.a., odniesie się do wszystkich okoliczności faktycznych i
całokształtu materiału dowodowego, który zgromadzi w sprawie podejmując następnie decyzję administracyjną 
prawidłowo uzasadnioną o przekonywującej treści.

Mając wszystkie powyższe względy na uwadze Sąd na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30
sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)
orzekł, jak w sentencji orzeczenia.

Rozstrzygnięcie w kwestii wykonalności zostało wydane na zasadzie art. 152 p.p.s.a., zaś o zwrocie kosztów
postępowania w oparciu o art. 200 p.p.s.a.

Powrót do listy

Powered by SoftProdukt