Domieszki w budownictwie mostowym i komunikacyjnym w Polsce dowiadczenia i

nowoci.
Wstp.
Produkcja betonu specjalnego (tzw. beton mostowy i drogowy) traktowanego jako beton
towarowy w Polsce systematyczne wzrasta, co jest zwizane ze znacznymi inwestycjami w
tym segmencie rynku. Jest to proces, ktry stanowi odrabianie zalegoci dotyczcych
rozwoju i modernizacji infrastruktury mostowo drogowej w naszym kraju. Potwierdzeniem
tej sytuacji, jest fakt i kadego roku budowanych jest rednio okoo p tysica nowych
mostw, a wic co trzeci most drogowy zosta zbudowany ju po 1989 roku. W tej statystyce
absolutnie dominujcym i wiodcym materiaem konstrukcyjnym, w budownictwie
mostowym, jest beton, z ktrego wykonuje si prawie 90% obiektw. Coraz czciej
betonowe konstrukcje komunikacyjne s poligonem dla gdzie stosowane s najnowsze
rozwizania takie jak betony wysokowartociowe (High Performance Concrete), betony
wysokiej wytrzymaoci (High Strength Concrete), betony samozagszczalne (Self
Compacted
Concrete,
Fibrobetony
(Fibre
Reinforced
Concrete,
betony
ultrawysokowartociowe (Ultra High Performance Concrete) itp.
Intensywne inwestowanie w mosty, wiadukty, drogi, lotniska, dworce kolejowe wymaga
stosowania nowoczesnego, modyfikowanego betonu wysokiej jakoci, produkowanego i
transportowanego jednak jak beton towarowy. Ten trudny technologicznie problem udao si
rozwiza poprzez stosowanie nowych rodzajw domieszek do betonu oraz materiaw
pomocniczych wczeniej w Polsce nie stosowanych.
Tendencje rozwojowe w produkcji betonw mostowych i drg betonowych w Polsce na
przykadzie wybranych realizacji.
Tendencje rozwojowe ksztatujce si w produkcji specjalistycznego betonu dla budownictwa
komunikacyjnego przedstawione s w poniszym opracowaniu.
Szczeglnymi bodcami rozwoju technologii modyfikacji betonu byy due inwestycje dla
ktrych opracowano nowe, produkowane w Polsce domieszki:
Od pocztku lat 90tych XX wieku obserwowany jest stay rozwj domieszek opartych o
polimerowe zwizki PolyCarboksylatowe Polyoxyetylenowe ( PCP ) oraz zwizki Amono
Phosphonate Polyoxytylene ( APP ). Pocztkowo proces ten dotyczy szczeglnie betonw o
duej iloci cementu i niskich wskanikach wodnocementowych. W efekcie domieszki tego
typu byy pierwotnie stosowane gwnie do modyfikacji betonw specjalnych ( np. betony
samozagszczajce si, betony stosowane w prefabrykacji, gwnie strunobetonowe, betony
BWW, mostowe, architektoniczne i inne).
W pierwszych latach XXI wieku badanie prowadzone przez Instytut Badawczy Drg i
Mostw (IBDiM) potwierdziy moliwo zastosowania betonw modyfikowanych
domieszkami opartymi na technologii PCE do krajowych wymaga mostowych.

Strona 1 z 15

Fot.1. Ciosy podoyskowe mostu kolejowego

w Milwce wykonane na bazie z betonu
modyfikowanego domieszkami na bazie
technologii PCE

Pierwszymi pilotaowymi realizacjami z zastosowaniem technologii betonw

samozagszczalnych SCC i prawie samozagszczalnych (ASCC) byy ciosy podoyskowe
mostu kolejowego w Milwce koo ywca oraz nowej estakady Gadw we Wrocawiu.

Fot 2. Budowa i widok oglny estakady Gdw we Wrocawiu.

Znaczcym osigniciem byo wybudowanie w 2002 roku, pierwszego, wykonanego
cakowicie w technologii betonu samozagszczalnego, Mostu Zamkowego w Rzeszowie
(proj. Dr in. T. Siwowski). Most o rozpitoci 50m, do ktrego zuyto prawie 900 m3
betonu, powsta w formie doskonale wkomponowanych w otoczenia trzech ukw, na ktrych
pooony jest pomost. Bardzo dua ilo, cile uoonego zbrojenia wymagaa zastosowania
najnowszych domieszek superplastyfikujcych opartych o polimery PCE. W tamtym czasie
byo to jedno z najwikszych europejskich zastosowa tego typu betonu w budownictwie
mostowym.

Strona 2 z 15

Fot 3. Budowa i wygld kocowy, pierwszego w Polsce, wykonanego cakowicie w

technologii betonu SCC, Mostu Zamkowego w Rzeszowie.
Autostradowa obwodnica Wrocawia A 8, z najduszym w Polsce podwieszonym na pylonie
o wysokoci 120 m mostem i estakadami dojazdowymi we Wrocawiu bya najwiksz
inwestycj mostowo drogow zakoczon w 2011 roku. Bardzo wysokie wymagania
projektowe, jakociowe i terminowe tego obiektu wymagay opracowania cakowicie nowej
domieszki superplastyfikujacej o nazwie Sika ViscoCrete 3088. Dziaanie tej domieszki w
mieszance betonowej jest oparte na kilku zjawiskach fizyczno-chemicznych. Dziki
wykorzystaniu zjawiska adsorpcji powierzchniowej i efektu przestrzennej separacji czstek
dziaajcych na ziarna cementu i frakcji miakich uzyskiwana s takie waciwoci mieszanki
betonowej i betonu jak: Moliwo duego ograniczenia iloci wody zarobowej, co pozwala
na uzyskanie betonu o wysokiej gstoci i wytrzymaoci oraz uzyskania dugiego okresu
utrzymywania konsystencji.

Fot.4. Budowa i efekt kocowy: Most Rdziski drogowy most wantowy nad Odr, bdcy
czci autostrady A8 (Autostradowej obwodnicy Wrocawia - AOW). Projekt mostu: Zesp
Badawczo-Projektowy "Mosty Wrocaw" pod kierownictwem prof. Jana Biliszczuka.
Drugim tegorocznym krokiem milowym budownictwa drogowego w Polsce by
106 kilometrowy odcinek Autostrady A 2 Nowy Tomyl granica pastwa. Po raz pierwszy
tak znaczcy odcinek nawierzchni zosta wykonany w technologii pukanego betonu. Do
realizacji tego projektu, razem ze wszystkimi towarzyszcymi obiektami inynierskimi,
niezbdne byo opracowanie odpowiedniej kombinacji domieszki upynniajacej, domieszki
napowietrzajcej, opniacza powierzchniowego i preparatu bonotwrczego.

Strona 3 z 15

Przy duym obcieniu ruchem nawierzchnie bitumiczne w Polsce si nie sprawdzaj.

Przykadem jest autostrada A2 (odcinki Konin Wrzenia, Pozna Nowy Tomyl) czy
autostrada A4 (Katowice Krakw). Znacznie korzystniejsze w eksploatacji s betonowe
nawierzchnie drogowe.
Uytkownicy nawierzchni betonowych doceniajc ich walory eksploatacyjne kwestionowali
jednak poziom haasu wynikajcy z toczenia si opon oraz zakaz stosowania rodkw
odladzaj,cych w pierwszym okresie eksploatacji. Z problemem odladzania uporano si do
szybko ale problem haasu zosta dopiero niedawno rozwiany.
Powstaa w Zachodniej Europie technologia cichych nawierzchni betonowych
Nawierzchnia betonowa jest dwuwarstwowa, przy czym grna warstwa, stosunkowo cienka
wykonana jest na kruszywach do 8 mm. Uszorstnienie grnej powierzchni uzyskuje si
poprzez chemiczne trawienie betonu. Preparat stosowany do tej operacji jest dwufunkcyjnym
rodkiem bonotwrczym, ktry uniemoliwia wizanie cementu do okrelonej gbokoci a
jednoczenie stanowi preparat pielgnacyjny.

Fot. 5. Budowa nawierzchni betonowej technologia pukanego betonu autostrada A2

Nowy Tomyl granica pastwa. Przekrj przyjtego typu konstrukcji - pyta z betonu
cementowego, dyblowana, uoona na podbudowie z chudego betonu.

Fot. 6. Wykonanie nawierzchni betonowej - nadanie makrotekstury poprzez odsonicie

kruszywa ,,szczotkowanie w celu uzyskania wymaganej szorstkoci oraz gotowa
nawierzchnia betonowa wykonana w technologii pukanego betonu .

Strona 4 z 15

Rwnolegle z budowan infrastruktur drogow realizowana jest take infrastruktura

lotniskowa zarwno lotnictwa cywilnego jak i wojskowego. Przykadem s tu lotniska
cywilne Okcie, Balice, awica, Rbiechw, Goleniw i inne oraz wojskowe Malbork,
Krzesiny, Powidz i inne.

Fot. . Budowa drogi koowania oraz gotowa paszczyzna postoju samolotw na lotnisku w
Krzesinach.
Do budowy mostw przez Wis w Puawach, Sandomierzu i w Kwidzyniu, konieczne byo
zapewnienie dostaw betonu klasy B 80. Po raz pierwszy w Polsce by to beton towarowy,
ktry take wymaga nowych domieszek superplastyfikujcych.

Fot.7 Beton towarowy klasy B80,

modyfikowany superplastyfikatorami serii
Sika ViscoCrete, dostarczany do budowy
mostu w Puawach.

Budownictwo infrastruktury mosty i wiadukty.

Inwestycje mostowe i wiadukty realizowane w ostatnich latach dla spenienia wymogw
okrelonych w specyfikacjach technicznych wymogy na producentach domieszek nowe
podejcie do oferowanych produktw.
Spenienie wymogw stawianych przed tymi betonami spowodowao konieczno
opracowania specjalnie dobranych domieszek typu PCE ( Sika ViscoCrete) o waciwociach

Strona 5 z 15

dopasowanych do cech obecnie oferowanych cementw speniajcych wymagania okrelone

w aktualnie przygotowywanych specyfikacjach.
Dokonywane modyfikacje klinkieru w poszczeglnych cementowniach spowodoway
konieczno opracowywania upynniaczy, ktre dobrze wsppracuj z danym rodzajem
klinkieru. Powstaa zatem caa grupa nowych domieszek typu PCE wsppracujcych z
okrelonymi rodzajami cementw.
W efekcie uzyskano betony mostowe speniajce wymogi specyfikacji technicznej projektu,
a take uzyskano bardzo dobre waciwoci mieszanki betonowej, ktre umoliwiay
prawidowe jej wbudowanie.
Ksztatowanie zewntrznej faktury elementw mostw.
Wspczesny rynek domaga si wykonywania wysokiej jakoci elementw betonowych,
speniajcych bardzo wysokie wymagania stawiane przez Inwestora jak i Projektanta,
a dotyczce przede wszystkim trwaoci i estetyki wykonania. Powstae dziki rozwojowi
nowych, polimerowych domieszek do betonu technologie betonw samozagszczajcych si
(SCC) oraz jej siostrzana technologia betonw prawie samozagszczajcych si ( ASCC)
stay si perspektywicznym rozwizaniem technologicznym dla wykonawcw elementw
betonowych wylewanych na placu budowy czy jako elementw prefabrykowanych.
W prefabrykacji elementw elbetowych po okresie fascynacji betonami wykonywanymi
w technologii SCC oraz ASCC nasta okres, w ktrym projektanci i technolodzy zaczynaj
traktowa tego typu mieszanki jako kolejne standardowe rozwizanie. Pomimo wielu
trudnoci, ktre naleao pokona przy opracowywaniu i wdraaniu nowych rozwiza efekt
kocowy zawsze potwierdza suszno takiego wyboru. Kolejne generacje nowo
opracowanych domieszek pozwalaj na konstruowanie mieszanek betonowych atwiejszych
w codziennej produkcji oraz mniej wraliwych na jakiekolwiek zaburzenia w stosie
okruchowym czy te zmiany wspczynnika w/c.
Zakady prefabrykacji, producenci betonu towarowego i przede wszystkim wykonawcy
obiektw opanowali produkcj, monta elementw elbetowych prefabrykowanych czy
wylewanych o wysokich parametrach wytrzymaoci, szczelnoci i zwikszonej trwaoci
a take rnorodnego ksztatowania faktury zewntrznej betonu w rozumieniu betonu
architektonicznego.
Moliwoci ksztatowania zewntrznej faktury betonowych prefabrykatw mostowych,
a take faktury betonw wylewanych na placach budowy s przedstawione poniej.
Przedstawiono kilka realizacji elementw konstrukcyjnych oraz osonowych, w, ktrych
z powodzeniem zastosowano w/w technologie. W efekcie przekonano si, e moliwe jest
wykorzystanie rnych konfiguracji skadu, tj. cementu, wypeniaczy, kruszyw, domieszek
optymalizujc cay ukad pod ktem moliwoci technicznych zakadu przy rwnolegle
prowadzonym rachunku ekonomicznym kosztw produkcji w tych technologiach.
Wymagania stawiane betonowym elementom mostw
Technologie ASCC i SCC wniosy sporo zmian w sposobie wytwarzania prefabrykatw czy
elementw wylewanych na mokro. Zdecydowanie poprawia si kultura produkcji mieszanki
betonowej oraz jej dalszego przetwarzania. Znacznie wzrosy take oczekiwania

Strona 6 z 15

zamawiajcych, co do uzyskiwania okrelonej faktury, staej barwy, zachowania wymiarw

elementw zgodnie z dokumentacj.
Produkowane elementy mona podzieli na dwie kategorie:
Pierwsza, w ktrej najwaniejszym zadaniem jest uzyskanie powierzchni elementu o duej
gadkoci, dobrego odwzorowania matrycy, prawidowego ukazania ziarna kruszywa, lub te
uzyskanie okrelonej, a co najwaniejsze jednolitej barwy elementu.
Do drugiej kategorii mona zaliczy wszystkie te elementy, dla ktrych podstawowym
parametrem jest osignicie bardzo wysokiej wytrzymaoci wczesnej, powyej 40 MPa,
w czasie ok. 16 godzin (np. produkcja elementw strunobetonowych). Oczywicie producent
prefabrykatw w kadym przypadku oczekuje takiej modyfikacji mieszanki betonowej, aby
uzyska w efekcie prefabrykat o jak najlepszych cechach jednak w wikszoci przypadkw
zawsze mamy do czynienia z tzw. parametrem dominujcym, ktremu podporzdkowujemy
dalsze nasze dziaania.
W praktyce zawsze technolog musi pogodzi wszystkie powysze wymagania w zwizku, z
czym praca jego jest weryfikowana przez obie strony uczestniczce w projekcie zamawiajcego (czsto dane rozwizanie opiniuje architekt) oraz producenta. Czy dana
receptura spenia nasze oczekiwania wystarczy okreli podstawowe parametry wieej
mieszanki betonowej oraz wytrzymao na ciskanie zbadane na prbkach szeciennych lub
walcowych, w zaoonych przez nas odstpach czasu. Natomiast na podstawie wykonanych
prbek w postaci pyt o wymiarach ok. 60x60 cm typujemy wyjciow recept do dalszych
bada w warunkach przemysowych.
Po kolejnej weryfikacji uzyskanych wynikw w postaci gotowych elementw ustala si
wzorzec, ktry stanowi podstaw do oceny powierzchni pozostaej produkcji. Jeeli na
pocztku kontraktu technolog wraz z projektantem osign kompromis, co do jakoci
produkowanych elementw, to w pniejszym okresie zaowocuje to bezkonfliktow
realizacj.

Fot. 8. Przykady prbek betonu elewacyjnego dla okadzin przyczkw mostowych

Strona 7 z 15

Fot. 9. Dwigar mostowy technologia SCC ( bez szpachli i malowania)

System barwionego betonu.
Beton barwiony to znacznie wicej ni beton z dodatkiem porcji pigmentu. Podstaw
konstrukcji takich betonw to beton architektoniczny wraz z ca procedur zaczynajc od
projektowania, a koczc na wykonaniu elementu betonowego i jego pielgnacj. Na kadym
etapie musz by podejmowane zasadnicze decyzje dotyczce prawidowego toku
postpowania oraz koniecznej systemowej kontroli jakoci caego procesu.
System barwionego betonu, zapewnia uzyskanie w betonie niezwykej palety barw o wysokiej
jakoci i jednorodnoci. System ten zapewnia moliwie najlepsze uzyskiwane kolory betonu
co daje moliwo spenienia oczekiwa zarwno inwestorw jak i projektantw we
wszystkich moliwych zastosowaniach, od betonu towarowego a do indywidualnych
projektw elewacji, aranacji wntrz czy elementw prefabrykowanych. Receptury betonu
prawidowo technicznie skonstruowane a jednoczenie ekonomicznie efektywne s nasz
drog do zapewnienia sukcesu realizacji zadania zapewniajc naszym klientom korzyci
i zdobywajc ich zaufanie.

Fot. 10. Kolorowy beton - wiea mieszanka betonowa.

Strona 8 z 15

Duy wybr kolorw podstawowych (12 kolorw) daje moliwo ich mieszania w rnych
proporcjach pozwalajc uzyskiwa barwny beton w prawie nieograniczonej gamie odcieni
wielu barw.
Zastosowanie systemu zapewnia atwo uzyskiwania barwnego betonu oraz zapewnia
ochron rodowiska przed pyem przy wykonywaniu barwionych w masie betonw dziki
pynnej formie domieszki barwicej.
System moe by wykorzystywany take do produkcji i wykonywania konstrukcji:

produkcja kostki brukowej

betonowych elementw drobnowymiarowych

posadzek betonowych

elementw prefabrykowanych wykonywanych w rnych technologiach (take SCC)

konstrukcji wylewanych na mokro z betonu towarowego

Dozowanie domieszek barwicych moe by wykonywane przy wykorzystaniu dozatorw

domieszek, dla rnych systemw mieszania, w tym take w betonowozach. Przy moliwoci
korzystania z bardzo rnych systemw mieszania i dozowania, uzyskanie waciwych
kolorw jest zapewnione w bardzo rnych warunkach, niezalenie czy jest to codzienna
produkcja duych iloci betonu, czy te produkowane s mae iloci betonu do zastosowa
specjalnych, np. fragmenty konstrukcji budynku czy posadzce. Naley zwrci uwag aby
mieszalnik betonu by zaadowany maksymalnie w 40% jego nominalnej objtoci mieszania,
co jest warunkiem dobrego wymieszania pigmentu z pozostaymi skadnikami mieszanki
betonowej. Naley stosowa t sama receptur betonu, utrzymywa ten sam wskanik w/c i
jednakow konsystencj betonu.

Fot. 11. Szerokie moliwoci wykorzystania efektw barwnego betonu. Dworzec kolejowy w
Bernie ( Szwajcaria).

Strona 9 z 15

Przykady zastosowa betonw ASCC i SCC w prefabrykacji

W cigu ostatnich kilku lat z powodzeniem wykonano wiele projektw, ktre niejednokrotnie
zapocztkoway zmian technologii w caym zakadzie. Wprowadzenie domieszek nowej
generacji umoliwio w zakadach prefabrykacji osiganie jeszcze lepszych parametrw
jakociowych produkowanych elementw bez podnoszenia kosztw. Rwnie wzrs poziom
bezpieczestwa produkcji przez podniesienie wytrzymaoci wczesnej (tzw. na
rozformowanie). W wyniku, czego ilo uszkodze znacznie zmalaa bez wprowadzania
dodatkowej obrbki termicznej.
Przykadem zastosowania betonu ASCC w prefabrykacji jest produkcja dwigarw
strunobetonowych, z betonu klasy B60. Wymagana ze wzgldu na zwolnienie strun
sprajcych wytrzymao rozformowania elementw wynosi 45 MPa.

Fot: 12. Widok wyprodukowanych dwigarw strunobetonowych technologia ASCC rok

2004
Dotychczasowa technologia produkcji, ktra dodatkowo zakadaa nagrzewanie form
umoliwiaa wytwarzanie w/w elementw w cyklu 48 godzinnym. Dla produkcji w cyklu
16 godzinnym jedynym rozwizaniem w tej sytuacji bez radykalnego zwikszenia kosztw,
(podniesienie temperatury mieszanki i szalunku), byo zastosowanie technologii betonu
ASCC o bardzo wysokiej ciekoci opartej o upynniacze polimerowe grupy PCE. Ze wzgldu
na bardzo due zagszczenie prtw zbrojeniowych oraz strun sprajcych,
uniemoliwiajcych dotarcie do kadego fragmentu elementu wibratorem pogranym
mieszanka musiaa charakteryzowa si wysok ciekoci, tak aby samoczynnie pyna
i szczelnie wypenia form. Z tego powodu zdecydowano si na zabudow mieszanki
betonowej w technologii ASCC, dziki czemu osignito szczelne otulenie prtw
zbrojeniowych.
W zwizku z wymogami procesu produkcyjnego czas przerobu mieszanki betonowej nie
mg by krtszy ni 60 min. W tym okresie nie moga te nastpi znaczna utrata
konsystencji uniemoliwiajca uoenie i zawibrowanie mieszanki w formie. Gotowe
elementy strunobetonowe miay dodatkowo charakteryzowa si bardzo estetyczn, jednolit,
pozbawion kawern i porw powierzchni zewntrzn speniajc wymogi trwaoci
i estetyki (eliminacja powok ochronnych, szpachli itp.).

Strona 10 z 15

Fot. 13. Dwigar mostowy wykonany w technologii SCC rok 2010

Po opanowaniu produkcji w systemie ASCC mona byo przej do technologii SCC czyli
betonu samozagszczalnego. W rezultacie przy zachowaniu parametrw wytrzymaociowych
betonu wieego i stwardniaego w tym najwaniejszego parametru dla prefabrykacji czyli
wczesnej wytrzymaoci uruchomiona produkcja zlikwidowaa konieczno zagszczania
poprzez wibrowanie (eliminacja haasu) i uzyskanie bardzo wysokiej jakoci zewntrznych
powierzchni betonu.
Problem waciwego ksztatowania zewntrznych powierzchni zarwno w betonowych
prefabrykatach mostowych czy elementach konstrukcji mostowych, wylewanych na placach
budowy, jest wany dla wielu krajw w tym take dla Polski.
Inwestorzy i projektanci oczekuj estetycznego i trwaego sposobu ksztatowania
odpowiednio zrnicowanej i atrakcyjnej faktury zewntrznej betonu. Dotychczasowe metody
polegajce gwnie na nakadaniu barwnych powok z wysokiej jakoci farb, czsto na
koniecznych szpachlach nie s zadowalajcym i wystarczajcym rozwizaniem.
Przedstawione powyej rozwizania wychodz naprzeciw tym oczekiwaniom.
Ograniczenie skurczu zwizanego z hydratacj cementu.
Dla projektowanych i realizowanych w ostatnich latach obiektach przemysowych
i infrastrukturalnych coraz wiksze znaczenie ma problem ograniczenia skurczu betonu.
Wynika to z koniecznoci sprostania wymogom stawianym najczciej przez uytkownika,
ktry oczekuje projektowania elementw konstrukcyjnych, gdzie problemy wywoane
skurczem betonu s istotnymi ograniczeniami projektowymi.
Najczciej dotyczy to takich elementw jak specjalne pyty mostowe, fundamenty maszyn,
stropy obiektw przemysowych czy te posadzki przemysowe. Skurcz betonu w tych
konstrukcjach ogranicza moliwoci projektowe i zmniejszenie jego zakresu jest problemem
bardzo istotnym.
Zasady konstruowania betonu musz kadorazowo uwzgldnia wymagania jakie stanowimy
dla betonu stwardniaego, biorc midzy innymi pod uwag konieczno ograniczenia
skurczu betonu wynikajcego z procesu hydratyzacji cementu i odsychania betonu
gwarantujcego nie wystpienie rys o wielkoci ponad normowej. Rezultatem nie spenienia
tego warunku mog by powstajce w sposb niekontrolowany rysy i pknicia betonu
dyskwalifikujce element konstrukcyjny, a w najlepszym razie powodujce konieczno
przeprowadzenie kosztownych napraw majcych na celu usunicie tej wady.
Strona 11 z 15

Przyjmuje si, e graniczn wartoci skurczu betonu nie powodujc wystpienia rys jest
warto 0,4 mm, z czego mniej wicej po 50% wartoci nominalnej przypada na skurcz
wynikajcy z hydratacji cementu i skurcz wynikajcy z odsychania betonu.
Stosunkowo atwym do spenienia warunkiem jest przyjcie odpowiednio niskiego stosunku
wodnocementowego, ze wzgldu na moliwo zastosowania odpowiednich domieszek
chemicznych - plastyfikujcych lub superplastyfikujcych.
Ograniczenie skurczu wynikajce z odsychania betonu.
Pomimo podejmowania dziaa opisanych powyej, spraw otwart pozostaje ograniczenie
skurczu wynikajcego z odsychania betonu.
Dziaania zwizane ograniczeniem tej czci oglnego skurczu betonu sprowadzay si
dotychczas do dwch podstawowych dziaa:
- zastosowania dodatkowego zbrojenia przeciw skurczowego
- wykonywania odpowiedniej pielgnacji betonu
Zastosowanie zbrojenia przeciw skurczowego skutkuje znacznym wzrostem kosztu
wykonania elementu, zmniejszeniem rozstawy prtw zbrojeniowych, co czsto prowadzi do
koniecznoci stosowania kruszyw o drobniejszym uziarnieniu Natomiast w przypadku
stosowania rozproszonego wkna polipropylenowego konieczne jest wiksze dozowanie
upynniaczy i szybszego narastania procesu sztywnienia transportowego betonu.
Zmniejszenia oczek w zbrojeniu z kolei stoi w sprzecznoci z zaleceniami stosowania
kruszyw o grubszym uziarnieniu, gdy taki beton wykazuje nisze wartoci skurczu.
Znajdywany w tym zakresie kompromis nie by rozwizaniem optymalnym i nie zawsze
przynosi odpowiednie skutki.
Podobnie problem pielgnacji betonu, nawet prowadzony w sposb prawidowy, nie
zapewnia nam ograniczenia skurczu zwizanego z odsychaniem betonu. Rzecz polega na
tym, e warunki 100% wilgotnoci betonu w elemencie konstrukcyjnym jest bardzo trudno
utrzyma ( szalunki, ksztat elementu, moliwoci techniczne i inne podobne uwarunkowania
techniczne i technologiczne). W zwizku z czym skurcz ten przebiega w pocztkowym
okresie razem ze skurczem hydratacyjnym i moe by ograniczany dopiero w pniejszej
fazie twardnienia betonu. W efekcie rysy skurczowe zwizane z odparowaniem wody
pojawiaj si szybko i trudno im zapobiega ( problem ten czciowo moemy rozwiza
poprzez stosowanie wkien polipropylenowych).
Skutecznym sposobem ograniczenia skurczu betonu zwizanego z odsychaniem jest
zastosowanie domieszek do betonu ograniczajcych ten skurcz poprzez znaczn zwikszenie
wiliwoci wody w betonie, a przez to przesunicie procesu odsychania betonu w czasie.
Dla betonw o bardzo niskich wskanikach w/c ma to znaczenie bardzo istotne dla
prawidowego przebiegu procesu hydratacji cementu. Domieszk tak pod nazw Sika
Control-40 nasza firma wprowadzia na polski rynek po raz pierwszy w 2004 dla wykonania
specjalnego fundamentu pod maszyn drukarsk ( wymiary fundamentu 120 m x 20 m x 2 m).
Fundament zosta zrealizowany na cemencie CEM III A 32,5 przy ograniczeniu o ponad
poow obliczonego zbrojenia przeciw skurczowego.

Strona 12 z 15

Ograniczenie to przyjto przyjmujc skuteczno domieszki dajcej ograniczenie skurczu

odparowania wody o 40%. Bardzo dobre wyniki uzyskane przy realizacji tego fundamentu
spowodoway zastosowanie tej samej technologii przy realizacji drugiego podobnego
fundamentu (ten sam inwestor, ten sam wykonawca).
Domieszka ta podnosi kohezj mieszanki betonowej. Skurcz a co za tym idzie zmiana
dugoci elementw spowodowane utrat wody s przez to znacznie ograniczone. Dziki
zastosowaniu domieszki mona uzyska nastpujce efekty:

znaczn redukcj skurczu odsychania (~40% zalenie od skadu mieszanki)

niezmienione waciwoci wieej mieszanki

polepszenie szczelnoci betonu stwardniaego

zmniejszenie iloci zbrojenia przeciwskurczowego

Dodatkow zalet przy stosowaniu domieszki ograniczajcej skurcz wraz z domieszk

napowietrzajc moe by uzyskiwanie betonu mrozoodpornego i odpornego na sole
odladzajce, a zatem dla betonw nawierzchniowych, mostowych czy innych naraonych na
takie oddziaywanie.
Sika Control-40 nie zawiera chlorkw i innych skadnikw powodujcych korozj zbrojenia,
dla tego moe by stosowany w konstrukcjach elbetowych i spronych.

Fot. 14. Wiadukt w ul. Gogowskiej w Poznaniu.

Realizacja obiektu odbywaa si w okresie
jesienno-zimowym co dodatkowo powodowao
trudnoci z realizacj obiektu

Przykadem stosowania tego typu mieszanek betonowych jest wykonywanie pyt jezdnych
wiaduktw np. w cigu modernizowanej ulicy wylotowej z Poznania do drogi S5 i autostrady
A2.

Strona 13 z 15

Wnioski kocowe co beton zawdzicza domieszkom.

1.
W dobie denia do Zrwnowaonego Rozwoju technologie betonowe z
zastosowaniem domieszek do betonu s najbardziej predestynowane do spenienia tych
wymogw. Beton w caoci podlega recyklingowi.
2. Dziki rozwojowi chemicznych domieszek do betonu beton towarowy to na dzie
dzisiejszy beton specjalistyczny. Przypiesza to realizacj robt, zapewnia wysoka jako a co
za tym idzie trwao konstrukcji.
3. Trwao konstrukcji budowlanych, a szczeglnie
komunikacyjnej jest cech dominujco wymagan.

obiektw

infrastruktury

4. Prawidowo skonstruowany, wykonany i eksploatowany wyrb betonowy jest trway, tani

i ekologiczny.
5. Postp w technologii betonu na dzi zdeterminowany jest rozwojem chemicznych
domieszek i dodatkw do betonu.

Strona 14 z 15

Bibliografia:
1. W. Radomski Aktualne zagadnienia budownictwa komunikacyjnego. Seminarium
Techniczne Stowarzyszenia Inynierw i Technikw Komunikacji RP, Augustw, 19-21
stycznia 2011 r.
2. Ocena Moliwoci wykonania betonu SCC o wysokiej wytrzymaoci za pomoc
domieszki Sika ViscoCrete 3, IBDiM-TW-37201/w-906, Marzec 2001.
3. H. Okamura, M. Ouchi, Self-compacting concrete. Development, present use and
future. W: Materiay konferencyjne z I Midzynarodowego Sympozjum Beton
samozagszczalny, Sztokholm, 13-14 wrzenia 1999r.
4. M. Maeda, K. Yamada, Evaluation on the practicability of SCC. W: Materiay
konferencyjne z I Midzynarodowego Sympozjum Beton samozagszczalny, Sztokholm,
13-14 wrzenia 1999r.
5. R. Czogosz, W. wierczyski Beton SCC i ASCC w prefabrykacji, Materiay
Budowlane 11/2000.
6. R. Czogosz, W. wierczyski Domieszki nowej generacji dla prefabrykacji
betonowej, materiay konferencyjne z sympozjum naukowo technicznego Tendencje
rozwojowe prefabrykacji betonowej, Pozna, marzec 2000r.
7. R. Czogosz, P. Grabarczyk Beton w prefabrykacji od domieszek tradycyjnych do
betonw samozagszczalnych
8. J. Mierzwa Domieszki stosowane przy wytwarzaniu betonu i ich wpyw na jego
waciwoci w konstrukcji, XVII Oglnopolska Konferencja Warsztat pracy projektanta
konstrukcji. Ustro 2002.
9. W. wierczyski Produkcja elementw prefabrykowanych prefabrykowanych
technologiach ASCC i SCC, IV Sympozjum naukowo-techniczne Reologia w
technologii betonu, Gliwice 2002.
10. J. Maolepszy Trwao betonw z cementw hutniczych, Konferencja Dni Betonu.
Szczyrk 2002.
11. L. Czarnecki, P. ukowski Wpyw domieszek domieszek dodatkw polimerowych na
trwao betonu, Konferencja Dni Betonu, Szczyrk 2002.
12. J. Szwabowski, J. Goaszewski, O ocenie efektywnoci dziaania domieszek
uplastyczniajcych i upynniajcych do betonw w wietle norm europejskich. CementWapo-Beton nr 4, 1999
13. A. Neville Waciwoci betonu, Polski Cement, Krakw 2000.
14. W. wierczyski System Sika ColorFlo. Kolorowy beton. Sympozjum Reologia
betonu Politechnika laska. Gliwice 2010.
15. Dubrawski, P. Grabarczyk, W. wierczyski Prefabrykacja stadionw pikarskich
EURO 2012. Konferencja Dni Betonu. Wisa 2010.

Strona 15 z 15